UNIVERSITEIT GENT FACULTEIT POLITIEKE EN SOCIALE WETENSCHAPPEN
AUDIOVISUELE CONSUMPTIE IN EEN VERANDERENDE MEDIAOMGEVING
Wetenschappelijk artikel aantal woorden: 20840
JAN DE PELSMACKER
MASTERPROEF COMMUNICATIEWETENSCHAPPEN Afstudeerrichting NIEUWE MEDIA EN MAATSCHAPPIJ
PROMOTOR: PROF. DR. LIEVEN DE MAREZ COMMISSARIS: CEDRIC COURTOIS COMMISSARIS: DR. STIJN JOYE
ACADEMIEJAAR 2011 – 2012
Abstract De mogelijkheden om audiovisuele media te consumeren zijn de laatste jaren sterk uitgebreid. In dit artikel gaan wij op zoek naar de verschillende determinanten die het mediagebruik en de keuze voor verscheidene toestellen in de dagelijkse routine bepalen. Hierbij steunen wij op het concept van triple articulation, dat stelt dat domesticatie en mediagebruik beïnvloed wordt door drie factoren: text, context en object. De focus ligt in ons onderzoek op de factor object, wij willen te weten komen welke toestelgebonden eigenschappen bijdragen tot use adoption van mediatoestellen. Om op deze vraag een antwoord te bieden maken we gebruik van diepte-interviews, waarbij een Q-sort de basis vormt voor de verdere analyse van de kwalitatieve data.
Inhoud 1
Literatuurstudie .................................................................................................................................... 1 Introductie .................................................................................................................................................... 1 Domesticatie van mediatechnologieën ............................................................................................. 4 Moral economy........................................................................................................................................... 7 Triple articulation ....................................................................................................................................... 8 Domesticatie en design ........................................................................................................................ 10 Convergentie ............................................................................................................................................ 12
2
Methodologie ..................................................................................................................................... 15
3
Resultaten ............................................................................................................................................. 17 Component 1: veelzijdig en functioneel ......................................................................................... 24 Besluit: veelzijdig en functioneel ....................................................................................................... 31 Component 2: ervaring- en comfortgericht .................................................................................. 32 Besluit: ervaring- en comfortgericht ................................................................................................ 35 Component 3: prijsbewust en functioneel ..................................................................................... 36 Besluit: prijsbewust en functioneel ................................................................................................... 39 Prijsbewust en functioneel: de negatieve factorscore ............................................................... 40 Besluit : negatieve factorscore bij “prijsbewust en functioneel” ............................................ 42 Component 4: prijsbewust en autonoom ...................................................................................... 43 Besluit: prijsbewust en autonoom..................................................................................................... 45 Component 5: ervaringsgericht en autonoom ............................................................................. 46 Besluit: ervaringsgericht en autonoom ........................................................................................... 49
4
Conclusie ............................................................................................................................................... 50
5
Referentielijst...................................................................................................................................... 51
Bijlagen .......................................................................................................................................................... 55
1 Literatuurstudie
Introductie De consumptie van beelden gebeurde traditioneel via televisie en was de voorbije decennia voornamelijk beperkt tot de privésfeer. Televisiekijken was lange tijd een familiaal gebeuren dat zich grotendeels beperkte tot de leefruimte, waar mediaproducten bovendien minder dominant aanwezig waren dan tegenwoordig het geval is. Broadcasting van beelden werd in de twintigste eeuw omschreven als “mobile privatisation”, een activiteit die binnenshuis plaatsvond. Williams (1989) zag dit niet louter als een terugtrekking in de huiselijke sfeer: de technologie kon consumenten “transporteren” en oversteeg daarmee de traditionele grenzen van de thuisomgeving: “it’s a shell which you can take with you, which you can fly with, to places that previous generations could never imagine visiting” (Williams, 1989 geciteerd in Moores, 1993, p. 376). Televisiekijkers hadden de mogelijkheid om privacy en virtuele mobiliteit te combineren. De belevenis van televisie in huis werd gezien als “simultaneously staying home and imaginatively, at least, going places” (Morley, 2000, p. 149). De verscheidenheid aan apparaten om audiovisuele content af te spelen is de laatste jaren sterk gestegen, waardoor ook de kijkgewoontes drastisch zijn gewijzigd. Beelden kijken gebeurt al langer niet meer exclusief op televisie en in gezinscontext. Vooral jongeren ruilen de gezamenlijke kijkervaring in de leefruimte in voor een op maat gemaakte privébelevenis in de slaapkamer (Livingstone, 2007). Ook in publieke ruimtes hecht men steeds meer belang aan private belevenis in een “sound bubble”, gecreëerd door koptelefoon, iPod, mobiele telefoon en persoonlijke TV (Ito, Okabe & Matsuda, 2005). Om in een verdere fase te analyseren welke invloed de nieuwe mediatechnologieën hebben op het consumeren van beelden dienen we na te gaan in welke hoedanigheid bepaalde technologieën momenteel verspreid zijn in België en Vlaanderen. Volgens een rapport van Digimeter (De Marez, Schuurman & Vervoort, 2010) blijft de televisie eind 2010 het meest verspreide toestel om beelden te kijken in Vlaanderen, met een penetratie van 97.8%. Steeds meer Vlamingen hebben bovendien meerdere televisietoestellen in huis. Ondanks de opkomst van andere, nieuwe toestellen waarmee men beelden kan opvragen blijft de populariteit van televisie stijgen: de gemiddelde Vlaming keek in 2010 net geen 4 uur per dag, in het weekend loopt dit op tot meer dan 4 uur. Verder is digitaal kijken de norm geworden: in 2010 keek reeds 64.1% van de Vlamingen digitaal. Het digimeter-rapport stelt dat een betere beeld- en geluidskwaliteit de belangrijkste reden is om te kiezen voor een digitale kijkervaring. In een eerdere digimeter (De Marez & Schuurman, Theuwissen & Vervoort, 2010), over de periode November 2009 tot Maart 2010, werd een clusteranalyse uitgevoerd waarbij men 5 profielen kon onderscheiden. Er zijn dus duidelijk verschillende segmenten, die elk hun eigen gewoontes en attitude hebben met betrekking tot de verschillende toestellen voor beeldconsumptie.
1
Met de recente opkomst van smartphones en de mogelijkheid om beelden af te spelen is het ook nuttig om in te gaan op de adoptie en het gebruik van mobiele telefoons. Ook mobiele telefonie kent een zeer grote verspreiding in Vlaanderen, het digimeter-rapport stelt dat er eind 2010 een verspreiding was van 96.6%. Maar lang niet iedereen heeft een smartphone: in 2010 gebruikt 74.5% van de Vlamingen nog steeds een basis GSM, een minderheid gebruikte een 3G gsm of PDA/Smartphone (respectievelijk 13.6% en 11.9%). Halverwege 2011 is het aantal smartphones in België opgelopen tot 27.1%, althans volgens een E-Buzz studie van FastBridge (2011). Dit is een sterke stijging die zich nog steeds verder zet. Toch gaven 2 op 3 Vlaamse eigenaars van smartphones in 2010 nog aan dat ze niet surfen via het mobiele toestel, de loutere adoptie van geavanceerde toestellen is dus geen garantie op het gebruik van de nieuwste toepassingen. Er is dus een leemte tussen adoption diffusion en use diffusion van audiovisuele mediatechnologieën. Er is wel een stijgende trend voor wat betreft het meer gevorderde gebruik van smartphones: in 2010 gebruikte meer dan de helft van de Vlamingen zijn/haar GSM enkel om te bellen of te SMS’en. Dit is een daling t.o.v. de vorige digimeter, waar nog 60% aangaf enkel de basisfuncties te gebruiken. Volgens het rapport wijst dit op een verhoogd applicatiegebruik bij mobiele telefoons, na verloop van tijd worden de nieuwe mogelijkheden blijkbaar alsnog (her)ontdekt en gebruikt. De adoptie van smartphones en andere mobiele apparaten kent een sterke stijging in 2011 en begin 2012, waardoor officiële cijfers uit 2010 een onvolledig beeld geven. Volgens onderzoeksbureau Canalys (www.canalys.com, 2012) noteerden verscheidene smartphonefabrikanten recordverkopen in 2011, in vergelijking met 2010 werden er wereldwijd 62.7% meer smartphones verkocht. Computers worden door velen reeds lang gebruikt voor multimediatoepassingen. Computerbezit is niet langer beperkt tot 1 toestel: volgens digimeter 2010 beschikt 60% van de computerbezitters over 2 of meer toestellen. Het rapport bevestigt bovendien dat computers steeds meer multifunctionele toestellen worden, zowel communicatie, multimediaal entertainment en thuiskantoor worden in één apparaat verenigd. De meeste Vlamingen gebruiken de computer vooral voor persoonlijk gebruik, 37.8% gebruikt de computer zelfs meer dan 3 uur per dag. In 2010 blijven zowel desktop (65.4%) als laptopbezit (64.6%) stijgen, meer dan de helft van de laptopbezitters geven aan hun laptop ook buitenshuis te gebruiken, bij familie en vrienden, of op vakantie. Computergebruik wordt bovendien steeds meer een mobiel gegeven, deze trend was al zichtbaar nog voor de introductie van tablets en de grote doorbraak van smartphones. Omdat internet voor veel mediagebruikers een belangrijke bron is van beeldmateriaal wordt de adoptie van breedband en mobiele data-abonnementen hier ook weergegeven. Volgens de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO, 2011) waren er in juni 2011 31.6 breedbandabonnementen per 100 inwoners, waarmee België vrij goed scoort binnen de OESO-landen. In praktijk heeft 77% van de huishoudens in 2011 toegang tot internet (Statbel, 2011), bovendien stijgt dit aantal nog elk jaar. Wat mobiele connectie betreft zijn de cijfers voor België minder rooskleurig: het percentage burgers dat via GSM of smartphone een verbinding met internet maakte was volgens Eurostat slechts 4% in 2010, wat beduidend lager is dan de meeste andere West-Europese landen (Eurostat, 2010). Met deze cijfers moet omzichtig worden omgegaan: zoals eerder vermeld kennen de mobiele toestellen –en daarmee ook de mobiele data-abonnementen- het voorbije jaar een sterke groei. We kunnen er echter niet omheen dat er een achterstand is, wat mobiel internet betreft. Dit wordt mogelijk voor een deel verklaard door de hoge kost van mobiele data-abonnementen in ons land.
2
Toch wordt het internetgebruik in Vlaanderen volgens digimeter 2010 steeds mobieler, al is dat vaak nog binnenshuis: 8 op 10 internetgebruikers surft ook draadloos via een thuisnetwerk. Informatie, actualiteit en sociale netwerken zijn de voornaamste activiteiten van de Vlaamse internetgebruiker, maar ook het plaatsen van foto’s en video’s wordt steeds vaker gedaan. In 2010 bekijkt 48.3% van de Vlaamse internetters video’s via internet, 7% post ook video’s online. Uit de cijfers blijkt dat de televisie nog steeds veruit het belangrijkste toestel blijft om beelden te consumeren. Ook de computer met breedbandverbinding is niet meer weg te denken in het Vlaamse gezin en is voor velen een belangrijke bron voor nieuw beeldmateriaal. Maar ook de mobiele apparaten kennen een gestage groei. Vooral de laatste jaren wordt de vaste PC steeds meer verdrongen door de laptop of een veelzijdige smartphone. Volgens marktonderzoekbureau Canalys (www.canalys.com, 2012) werden er in 2011 meer smartphones verkocht dan pc's, iets wat nog niet eerder voorkwam. De verschuiving van vaste naar mobiele toestellen was in 2011 dus goed voelbaar. Het medialandschap kent de voorbije jaren een diepgaande transformatie, een opkomst van een nieuwe, digitale ecologie (Benkler, 2006). Media wordt steeds meer genetwerkt en doordringen steeds meer de dagelijkse realiteit, terwijl het publiek productiever wordt, meer participeert en meer mobiel wordt. Nieuwe technologieën creëren sociaal en culturele shifts en hebben onze relatie tegenover (en definitie van) plaats, cultuur en infrastructuur getransformeerd (Jenkins, 2006). In deze paper gaan we op zoek naar de verschillende mogelijkheden die respondenten hebben om audiovisuele media te consumeren, alsook naar de gepercipieerde unieke voor- en nadelen van hun media-apparaten. Wij pogen verder te achterhalen hoe en waarom de verschillende toestellen al dan niet gebruikt worden in de dagelijkse routine. Via diepte-interviews gaan wij op zoek naar de manier waarop mediatechnologieën hun plaats gekregen hebben in het leven van de respondent. Hierbij steunen wij op het concept van triple articulation, dat stelt dat domesticatie en mediagebruik beïnvloed wordt door drie factoren: text, context en object (cfr. infra). Het is dus zinvol om ons in dit artikel vooral toe te spitsen op de factor objects, dat als onafhankelijk kenmerk de algehele beleving zal beïnvloeden. Wij focussen op de manier waarop toestelgebonden factoren bijdragen tot de perceptie en het gebruik van mediatoestellen. Wij willen uiteindelijk te weten komen welke determinanten cruciaal zijn voor de use adoption van audiovisuele mediatechnologieën.
3
Domesticatie van mediatechnologieën Om inzicht te krijgen in de waarde die beeldconsumenten aan hun toestellen hechten dienen we een te begrijpen hoe nieuwe technologieën hun plaats vinden in het dagelijkse leven. Tot midden jaren ’80 was diffusionisme de belangrijkste benadering in innovatie-onderzoek. In 1962 beschrijft Everett Rogers in zijn toonaangevend boek the Diffusion of Innovations (Rogers, 1995) hoe diffusionisme focust op de adoptie van technologische innovaties. Adoptie wordt hier beschouwd als rationeel innovation-decision process. Voor Rogers was dit proces eerder lineair, het werd voorgesteld door een set mechanische curves die adoptie en diffusie beschreven. Hoewel Roger’s terminologie nog steeds relevant is om diffusiepatronen te beschrijven wordt het lineaire en rationele karakter van zijn theorie betwist. Diffusie steunt op theorieën van sociale beïnvloeding en overreding en stelt dat netwerken van relaties en gedeelde betekenis de sociale acties, dus ook de adoptie van technologieën, bepalen. Deze positivistische benadering levert waardevolle kennis op, maar is op zich niet voldoende om een beter inzicht te krijgen in onderliggende processen van domesticatie. Social Shaping of Technology (SST) is een benadering die hier een nuttige aanvulling die een meer diepgaande analyse toelaat. Hier ligt de nadruk op het belang van menselijke keuzes en acties in technologische verandering (Lievrouw & Livingstone, 2002). Deze invalshoek accentueert de consumptie en het dagelijks gebruik van technologieën en neemt afstand van technologisch deterministische benaderingen, die ontoereikend zijn om technologische innovatie en ontwikkeling te verklaren. De ontwikkeling van nieuwe mediatechnologieën is niet beperkt tot het vinden van optimale oplossingen voor technische problemen. Technologieën worden niet gecreëerd in een sociaal vacuüm, maar door een combinatie van sociale krachten en processen. SST benadrukt het belang van de sociale en technologische context bij de ontwikkeling van innovaties. Technologiedesign is een fundamenteel communicatief proces dat objecten, acties en sociale relaties samen brengt: “design is best seen as a social process of negotiation and consensus, a consensus somewhat awkwardly expressed in the final product” (Bucciarelli, 1994, p. 21). Diffusie-onderzoek analyseert onder andere adoptiepatronen van succesvolle en niet-succesvolle innovaties om tot modellen te komen die toekomstige trends voorspellen. Social Shaping of Technology beveelt daarentegen aan om te interveniëren in de ontwikkeling van technologieën alvorens zij in de maatschappij ge-pushed worden (Lievrouw & Livingstone, 2002). Niet iedereen zal een nieuwe technologie op dezelfde wijze ervaren. De manier waarop mensen zinvolle betekenissen geven aan hun huiselijke omstandigheden heeft gevolgen voor hun ervaren frustratie of voldoening, en voor hun individualiteit of verbondenheid. Het bekrachtigt hun wens om een status quo te behouden of verandering door te voeren (Livingstone, 1992). Via een personal construct approach poogt men verschillende perspectieven van mensen bloot te leggen door te vragen naar de aard van hun persoonlijke samengestelde elementen, hun bouwstenen (constructions) van gezinsgebonden technologieën. Personal construct theory focust op de manieren waarop mensen actief hun fenomenologische wereld opbouwen, men richt zich dus op het menselijk leerproces bij de beschrijving en classificatie van verschijnselen. Mensen kennen de wereld om zich heen via systemen van constructs die dienen om te categoriseren en gebeurtenissen te verbinden. Betekenis wordt gecreëerd door contrasterende inschattingen van gelijkaardigheid en verschillen. Via hun construct systemen streven
4
mensen ernaar om orde en zekerheid te brengen in een gefragmenteerde en constant veranderende wereld (Livingstone, 1992). Personal contruct research werd door Silverstone, Morley, Dahlberg, Hirsch en Livingstone (1989, in Livingstone, 2007, p. 3) gebruikt bij een project rond familiaal gebruik van gezinsgebonden technologieën. Men kwam tot key constructs waarmee mensen hun inzichten van technologieën vormen. Men vond onder andere belangrijke verschillen tussen mannen en vrouwen van hetzelfde gezin. Hoewel de meeste technologieën voor beiden beschikbaar waren zat er toch verschil in de manier waarop deze gepercipieerd en dus gebruikt werden. De gepercipieerde verschillen waren ruwweg gekenmerkt in termen van vier key constructs, in dit geval: noodzaak, controle, functionaliteit en gezelligheid. Andere verschillen konden verklaard worden door de dynamiek in het gezin, vooral cohesie en verspreiding zijn hier bepalende factoren. Tegenwoordig laten mediatechnologieën steeds meer de verspreiding van gezinsleden toe naar verschillende kamers, maar ook verschillende activiteiten in dezelfde ruimte doen wordt steeds gemakkelijker. Binnen de domesticatietheorie worden media- en technologiegebruik in bredere context bekeken, het gebruik heeft invloed op dagelijkse routines en is sociaal ingebed. Domesticatie verwijst traditioneel naar de taming of a wild animal: deze metafoor stelt dat wanneer gebruikers geconfronteerd worden met nieuwe technologieën, deze moeten getemd worden: “strange and wild technologies have to be house-trained (…) in the long run, technologies, like pets, can become part of the family” (Berker, T., Hartmann, M., Punie, Y. & Ward, K., 2006). Nieuwe technologieën moeten dus op termijn geïntegreerd worden in de structuur, dagelijkse routines en waarden van gebruikers en hun omgeving. Vaak staat hier de huiselijke omgeving centraal, gezien de snelle mobiele evolutie hebben wij echter ook aandacht voor de ruimere omgeving: werk, school, trein, straat,… (cfr. infra). In het domesticatieproces wordt doorgaans een onderscheid gemaakt tussen drie verschillende fasen: commodification, appropriation and conversion, vrij vertaald als transformatie (naar consumptieartikel), toe-eigening en omzetting (naar het publieke domein). Eerst is er de link met de ontwikkeling, productie en vooral marketing: het begrip commodification verwijst onder andere naar het industrieel proces waarbij goederen en diensten op de markt gebracht worden met een specifieke functie en identiteit. Op deze manier worden de nieuwe producten/diensten in de markt gezet als consumptieartikel. Deze nieuwe consumptieartikelen krijgen dus een betekenis meegegeven door ontwikkelaars en marketeers. Potentiële kopers kunnen deze betekenis wijzigen, aanvaarden of herzien. Wanneer een nieuw artikel als betekenisvol wordt gezien kan het door de consument in huis geïntroduceerd worden. Nieuwe technologieën vinden zo hun weg van het publiek domein in de private huiskamer (Silverstone, 1994). De verschillende domesticatieprocessen zijn niet strikt gefaseerd, maar overlappen elkaar. Een tweede factor binnen dit proces is appropriation: individuen zien de publiek gedefinieerde betekenis als relevant en betekenisvol genoeg voor hun eigen context en nemen het nieuwe product op in hun huiselijke omgeving. Appropriation is niet vanzelfsprekend: het proces is wordt beïnvloed door de sociale dynamiek, waarden en reeds bestaande gewoontes binnen het gezin. “for an object or technology to be accepted it has to be made to fit into a pre-existing culture. It has to be found a space, literally, in the home. It has to be fitted into a pattern of domestic time. It had, in short, to be invested with value” (Emmot, 1995, p. 67). Er kunnen echter conflicten voorkomen, over eigendom en controle, over het feit
5
dat nieuwe producten de gevestigde familiale routines en rituelen kan doorbreken, of over morele gezinswaarden die bedreigd worden (moral economy, cf. infra). Via de derde component worden de huishoudens terug gelinkt met het publieke domein, door middel van gedeelde betekenis en claims over status en samenhorigheid. Conversion toont aan dat het voor consumenten belangrijk is hun competentie en eigendom ten toon te spreiden en zo een beeld van zichzelf naar buiten brengen. Dit gedrag biedt bovendien de kans aan producenten en marketeers om hun producten te herdefiniëren of beter af te stemmen op de consument (Emmott, 1995). Deze domesticatieprocessen vindt men ook terug wanneer een gelijkaardige technologie opduikt. Hierbij denken we bijvoorbeeld aan de opkomst van digitale televisie: met de introductie van de nieuwe technologie kwam een “re-domestication”, een herziening van de toegang, rituelen, gebruik en verwachtingen van het toestel en diens inhoud. Daarbij komt ook een proces van re-appropriation, hoe wordt er al dan niet omgegaan met de nieuwigheid van digitale TV? Welke nieuwe rituelen ontstaan bij de consumptie van media-inhoud (lineair kijken vs. uitgesteld kijken)? Ook het proces van commodification wordt opnieuw doorlopen, aangezien er top-down druk wordt uitgeoefend voor verandering, door producenten en marketeers (Aroldi & Vittadini, 2010). Ook de re-domesticatie van nieuwe mediatechnologieën is geen abrupt proces, maar gebeurt geleidelijk aan, in overeenstemming met eerdere ervaringen en gebruiken. Van den Broeck, Pierson en Lievens (2007) stellen dat met de opkomst van video-on-demand reeds bestaande gebruiksgewoontes van traditioneel tv-kijken belangrijk zijn, de dominantie en belevenis van televisie zijn vooral cruciaal. Dominantie, omdat de televisie op een zodanige manier gedomesticeerd is dat deze een groot aandeel heeft in onze dagelijkse gewoontes. De televisiebelevenis verwijst naar de manier waarop mensen televisie ervaren, dit wordt onder andere beïnvloed door het kijkgedrag en de sociale dimensie. Videoon-demand kan pas een plaats vinden in dagelijkse kijkpatronen als het aansluit bij deze twee elementen. Een groot voordeel van het on demand systeem is dat het aansluit bij iets dat gebruikers reeds gedeeltelijk kennen: de videorecorder. “Innovation through familiarity” is belangrijk bij de aanvaarding van nieuwe services en toepassingen. Verder hebben mensen graag het gevoel dat ze controle hebben, zoals bij de time-shift optie. Kijkers hebben graag opties, al gaan ze die niet altijd actief benutten: het gemak, comfort en misschien het sociale aspect van tv-kijken zorgt ervoor dat live-tv nog steeds populair is (Van den Broeck et al., 2007). Bij de komst van een nieuwe technologie vindt zeker niet altijd een proces van re-domestication plaats. Consumenten maken bepaalde afwegingen om te bepalen of een technologie in hun leven past, welke aanpassingen of zelfs problemen een technologie met zich meebrengt. Gebruikers kunnen beslissen dat hun bestaande mediaoplossingen voldoende zijn, waardoor bepaalde technologieën een bescheiden plaats in hun leven krijgen, of zelfs helemaal genegeerd worden. Een nieuwe technologie of dienst wordt dus doorgaans eerst aanvaard binnen het gezin, waar het relevante betekenis en een fysieke plaats krijgt. Het domesticatieproces is echter niet beperkt tot het gezin, een nieuwe technologie definieert een individu of huishouden ook in de bredere omgeving: de buurt, het werk, in de peer-groep. Dit betekent niet per se dat een technologie de privésfeer moet verlaten, een technologie die enkel thuis gebruik wordt kan ook buitenshuis significant zijn (Douglas & Isherwoord, 1980). Televisie is hier een zeer goed voorbeeld van. Hoewel het tv-toestel vooral binnen
6
het gezin wordt gebruikt is de inhoud dikwijls een gespreksonderwerp in de publieke sfeer (Silverstone, 1994). Roddels en nieuwsitems, alsook morele kwesties worden druk besproken, waardoor televisie(inhoud) bijdraagt tot samenhorigheid in de publieke sfeer. “The conversion of the experience of the appropriation of meanings derived from television is an indication of membership and competence in a public culture, to whose construction it actively contributes” (Bourdieu, 1984, geciteerd in Silverstone, 1994, p. 130).
Moral economy Binnen domesticatie zijn nieuwe informatie- en communicatietechnologieën geen gewone objecten. Mediaproducten verschillen van andere producten omdat ze een grotere impact hebben op de sociale en economische orde van een huishouden. Informatie- en communicatietechnologieën hebben een functionele significantie: “as media: they provide, actively, interactively or passively, links between households, and individual members of households, with the world beyond their front door, and they do this in complex and often contradictory ways. Information and communication technologies are doubly articulated into public and private cultures” (Hirsch & Silverstone, 1994, p. 13). Huishoudens worden gezien als op zichzelf bestaand systeem van economische en sociale relaties binnen het grotere geheel van formele en meer objectieve economie van de publieke sfeer. In deze huiselijke sfeer worden nieuwe producten gedomesticeerd, bij de toe-eigening (appropriation) worden ze geherdefinieerd, in overeenstemming met de eigen waarden en belangen van het huishouden, hierbij wordt de autonomie en identiteit van het gezin steeds opnieuw in vraag gesteld. Objecten met een bepaalde toegekende betekenis komen dus van de publieke sfeer, waar ze geproduceerd en gedistribueerd worden, de private sfeer binnen. Daar worden ze getransformeerd: er wordt betekenis toegekend via de waarden, dagelijkse routines en unieke cultuur binnen het gezin (Hirsch & Silverstone, 1994). Mediaproducten zijn dus fundamenteel anders dan gewone gebruiksgoederen. Zij zijn namelijk tweeledig (doubly articulated), aangezien we hier ook te maken hebben met niet- of semimateriële entiteiten, zoals televisieprogramma’s, software en video’s.Media overstijgt de traditionele grenzen van het huishouden en kunnen een bedreiging vormen voor routines en waarden die vanzelfsprekend lijken. Mediaproducten kunnen dus een aparte uitdaging vormen voor een huishouden, er moeten namelijk besluiten genomen worden over controle en grenzen. Deze besluiten gaan over het aanvaarden of verwerpen van (nieuwe) mediaproducten en –content, of over controle: wie mag naar wat kijken, of wie mag wat gebruiken? Klassieke voorbeelden van deze “morele paniek” zijn gewelddadige films en games, of het (on)gecontroleerde gebruik van internet. De morele positie die ingenomen wordt hangt af van kennis, waarden, normen en inschatting van de individuele huishoudens (Berker, Hartmann, Punie, & Ward, 2006). Het concept Moral Economy of Households krijgt de laatste jaren echter wel commentaar: het uiteen breken van familiale banden, de stijgende mobiliteit van groepen en individuen, het verwateren van het onderscheid tussen publiek en privaat en het verval van morele waarden doet sommigen twijfelen aan bepaalde aspecten en de rol van de moral economy van huishoudens (Berket et al., 2006; Aroldi & Vittadini, 2010). Sonia Livingstone wijst op het feit dat publieke en private sfeer tegenwoordig minder
7
gescheiden zijn en dat media nu een meer prominente plaats inneemt in de leefruimte. Ook wordt de gemeenschappelijke leefruimte steeds meer verlaten voor de slaapkamer (Livingstone, 2007). Ten slotte wordt de private mediabelevenis ook in publieke ruimtes steeds belangrijker: gebruikers creëren steeds vaker een “sound bubble” via koptelefoon en een gepersonaliseerde media-ervaring via de mobiele telefoon en iPod (Ito, Okabe & Matsuda, 2005). Met de opkomst van persoonlijke toestellen kunnen we er niet omheen dat de grenzen tussen het huishouden en de buitenwereld vervagen. Steeds vaker zien we meerdere televisietoestellen, telefoons en computers in huis, wat kan resulteren in het verdwijnen van fysieke en morele grenzen van het huishouden. De traditionele huiselijke technologieën zijn steeds meer beschikbaar, er is binnen het gezin een tendens naar onafhankelijkheid en personalisatie. Of daarmee de invloed van moral economy van het gezin verdwijnt, zoals sommigen stellen, is zeer twijfelachtig. Zo blijft bijvoorbeeld de keuze van de ouders van groot belang: zelfs als een nieuwe technologie al in huis geïntroduceerd wordt moet nog steeds beslist worden welke fysieke plaats deze krijgt. Dit maakt deel uit van het appropriation-proces, waarbij ouders en kinderen onderhandelen over de huiselijke omgeving. De fysieke plaats die mediaproducten toegewezen krijgen zal een grote invloed hebben op het gebruik ervan. Zo spenderen kinderen met een eigen computer op de slaapkamer er meer tijd aan dan wanneer een computer in de leefruimte of bureau geplaatst wordt. Ouders blijven ook op die manier nog steeds inspraak hebben in het gebruik van mediatoestellen, in overeen stemming met de gewoontes, waarden en cultuur van het gezin (Livingstone, 2002). Hoewel sommige aspecten van de moral economy of households onder druk staan blijft het concept waardevol en relevant: het huishouden speelt nog steeds centrale rol bij domesticatie van mediaproducten. Toch is er een trend naar meer onafhankelijkheid en personalisatie, mede door de aanwezigheid van meerde televisies en computers in de thuisomgeving (Livingstone, 2007). Ook andere technologieën, zoals persoonlijke mediaspelers, zorgen voor een vermindering in het gedeelde gebruik van toestellen en het vervagen van de huishoudelijke grenzen. Verder is er een veranderde relatie thuisomgeving, werk en omgeving: via de computer en telefoon dringt het werk gemakkelijker binnen in de thuisomgeving (Stewart, 2003). Er is ook een toename van werk dat onderweg plaatsvindt, buiten het huis en de werkomgeving, in “third spaces”, waar persoonlijke- en werktijd samenkomt. Deze verschuiving van de werkruimte zorgt voor nieuwe gebruiken, relaties en uitdagingen met betrekking tot de context waarin technologie gebruikt wordt (Halford, 2005).
Triple articulation Binnen de domesticatietheorie hebben mediaproducten een unieke status in vergelijking met andere consumptiegoederen, ze slaan een brug tussen de privéwereld van huishoudens en de publieke sfeer. Media moet dus op een andere manier geanalyseerd worden dan andere objecten: “trough the concept of double articulation, Silverstone (1994) contrasts the analysis of the media qua material objects located in particular spatio-temporal settings with the analysis of the media qua texts or symbolic messages located within the flows of particular socio-cultural discourses.” (Livingstone, 2007, p. 2). Wanneer men onderzoekt welke betekenis gebruikers toekennen aan mediatechnologieën wordt dit onderscheid
8
algemeen aanvaard. ICT wordt gezien als object en media: in het dagelijks leven worden zij gezien als machines/toestellen (objects) en als media-inhoud (texts), voor informatie, ontspanning en communicatie. Zij worden beschouwd als materiële en symbolische objecten: technologieën worden niet enkel gekocht om hun functionele eigenschappen, maar ook voor wat ze representeren t.o.v. een groep of subcultuur. De aanwezigheid van technologieën kan de sociale status of lidmaatschap binnen een groep benadrukken. Mediaproducten worden dus gezien als betekenisvolle objecten door hun fysieke aanwezigheid, tevens krijgen zij betekenis toegekend door de mogelijkheid om (betekenisvolle) mediainhoud (text) te consumeren. Binnen de domesticatietheorie stelt men dus doorgaans dat media technologieën tweeledig (doubly articulated) zijn. (Ducatel, Webster & Herrmann, 2000). Hoewel deze tweeledige benadering (texts en objects) een goed inzicht biedt in mediagebruik blijft het doubly articulated onderzoek in praktijk een verassend moeilijke opgave (Livingstone, 2003). Toch is een dergelijke benadering noodzakelijk om een precieze analyse te kunnen maken van zowel de gebruikscontext binnen het gezin als de deelname van gebruikers in de online- en mediawereld. Hoewel de benadering van double articulation in praktijk niet vanzelfsprekend is, gaan wij in het verdere onderzoek nog een stap verder: wij steunen namelijk op het concept van triple articulation (Hartmann 2006), waarbij mediatechnologieën beschouwd worden als betekenisvolle fysische objecten, die betekenisvolle boodschappen overbrengen, maar ook ingebed zijn in betekenisvolle omgevingen of contexten. Omdat analyses die steunen op double articulation al moeilijkheden met zich meebrachten in de methodologie en praktische uitwerking twijfelen sommigen over de praktische kant van deze driedeling (Livingstone, 2007). De splitsing van objects en context lijkt echter zeer nuttig, aangezien specifieke aspecten van objects vaak overlapt of verdrongen worden door contextuele beschrijvingen van het toestelgebruik. Eerder onderzoek toonde al aan dat triple articulation wel degelijk een nuttige benadering is. In een onderzoek rond audiovisuele mediaconsumptie werd het concept met succes toegepast (Courtois, Mechant, Paulussen & De Marez, 2012). Wanneer respondenten geconfronteerd worden met de verschillende aspecten object, text en context, worden aan elk individueel aspect specifieke betekenissen gekoppeld. Dit suggereert dat audiovisuele mediatechnologieën wel degelijk triply articulated zijn. Bovendien vond men voorbeelden uit het dagelijkse leven waaruit bleek dat elke factor onafhankelijk bijdraagt tot de totale betekenis van mediaconsumptie. Verder bleek dat respondenten die de laatste trends volgen een grotere variatie vertonen voor wat betreft de onafhankelijke bijdrage van de drie verschillende factoren aan de totale betekenis. Zij beleven hun mediaconsumptie vaker in verschillende contexten, zij gebruiken verschillende objecten en zij benutten verschillende kanalen voor de toelevering van content. Ook andere empirische data suggereert dat zowel mediatechnologieën als context elk individuele betekenis dragen (Courtois et al., 2012). Een onderscheid maken tussen context en object is dus relevant en praktisch haalbaar. Dit biedt de mogelijkheid om in een verdere fase van dit onderzoek te focussen op de afzonderlijke factoren objects, texts en context.
9
Domesticatie en design In een poging om de dynamiek van innovatie te vatten beschrijven Silverstone en Haddon (1996) een model waarin design en domesticatie gelinkt zijn. Technologieën zijn niet louter machines, ze worden voorgesteld als symbolische en esthetische, alsook materiële en functionele objecten. Zij moeten niet enkel werken, maar ook aantrekkelijk zijn voor de consument. Design en domesticatie zijn twee zijden van dezelfde medaille: domesticatie is geanticipeerd in design en design wordt vervolledigd in de domesticatie. Beide bieden de mogelijkheid of beperken de consument om hun eigen relatie ten opzichte van een technologie te definiëren. Design en marketing creëren een publieke definitie, waarin omschreven wordt wat een technologie kan en hoe deze gebruikt moet worden. Het voorkomen, de stijl en de retorische reclameboodschappen dragen bij tot deze publieke definitie van een technologie. Het gebruik van technologie wordt uiteraard ook bepaald door consumenten, in het huishouden en in de gevestigde dagelijkse patronen van de consument. Deze hebben een grote invloed op de manier waarop een bepaalde technologie zal gebruikt worden (Silverstone & Haddon, 1996). Het belang van design van nieuwe mediatechnologieën wordt geïllustreerd door Forty (1986), die de evolutie beschrijft van radiotoestellen in een tijdperk waar consumentenelektronica een sterke groei kende. Hoewel radio geen audiovisueel toestel is lijkt het toch relevant om evolutie van het toesteldesign te schetsen: radio was namelijk de eerste mediatechnologie die massaal de huiskamers veroverde, het design van dit toestel speelde een aanzienlijke rol in de domesticatie. Deze evolutie in design speelde ook een rol bij de doorbraak van televisie en meer moderne mediatoestellen. In de jaren ’20 was een draadloos radiotoestel nog en zeer technisch object, wat gekenmerkt werd door de nog zichtbare bedrading, resistors en ventielen. Een opvallend beeld dat aantoont dat de focus voor producenten en gebruikers vooral lag op het technische aspect. Het toestel werd gepresenteerd als louter functioneel object, een symbool van wetenschappelijke en technologische vooruitgang. Geleidelijk aan vertraagden de technische veranderingen van het toestel en werd radio een object van massaconsumptie. Producenten konden niet langer concurreren op vlak van technische voorsprong en technische voordelen. De aandacht werd toen verplaatst naar het uiterlijk van het toestel, daarmee verschoof de balans van het functionele naar het symbolische aspect. Radio was echter niet zomaar een product: het was een broadcast-technologie dat een andere realiteit in het huis van de gebruikers bracht, wat kon ervaren worden als geruststellend, maar voor sommigen ook als angstaanjagend. Een oplossing voor dit dilemma was simpelweg de radio in een kast steken die paste bij de inrichting van de leefruimte, wat “at least helped to make the monstrous unreality of radio seem part of everydey life” (Frith, 1983, geciteerd in Morley, 1992, p. 259). Sindsdien had de radio een vormgeving van modern, lichtjes futuristisch meubel. De technologie was verborgen in een houten kast, maar had een bepaald design dat een indicatie gaf van de unieke status en functie. In een volgende fase werd het design van het radiotoestel gelinkt aan het beeld van toekomstige vooruitgang. De volgende generatie toestellen werden verpakt in een design van bakeliet (dat later onder verschillende vormen de norm werd voor consumentenelektronica) Volgens Forty (1986) was deze nieuwe design-strategie zeer efficiënt: het leidde de aandacht af van het “oncomfortabele heden” naar een meer ongecompliceerde en aantrekkelijke toekomst.
10
Deze evolutie in radiodesign toont aan dat er een symbiotische relatie is tussen technische en esthetische innovatie. Mediatoestellen moeten ontworpen worden als domestic objects: “mediating in their aesthetic the tension between the familiar and the strange, desire and unease, which all new technologies respectively embody and stimulate” (Silverstone & Haddon, 1996, p. 4). De opgesomde aspecten zijn nog steeds van toepassing op moderne mediaproducten. Het gebruik van nieuwe materialen en het innovatieve design van toestellen zorgt voor een unieke status en heeft duidelijk een invloed op hoe de toestellen gepercipieerd worden. We denken bijvoorbeeld aan de iPad, die de indruk geeft van de eerder vermelde ongecompliceerde en aantrekkelijke toekomst. De tablet heeft iets vertrouwd en herkenbaar, het is op zich namelijk een computerscherm. Maar door het strakke design, de esthetisch afwerking en de bediening met de vingertoppen wordt het door velen toch gezien als ietwat onbekend, futuristisch object. Het design van een product is tegenwoordig een onmiskenbare determinant van het succes van een toestel. De unieke vorm van een product is een zeer efficiënte manier om de aandacht van de consument te trekken in een groot aanbod (Bloch, 1995). Een nieuw product met een bijzonder design kan ervoor zorgen dat producten van andere aanbieders meteen verouderd lijken en dat nieuwe producten van concurrenten overkomen als oppervlakkige kopieën (Midgley, 1977). Zo had de eerste Apple Macintosh een compacte, simpele vorm die gebruiksgemak en een bijna mensachtige vriendelijkheid uitstraalde, dit design had een blijvende impact op de bedrijfs- en merkidentiteit. Bedrijven creëren daarom onderscheidende designfilosofieën die een herkenbaar (bedrijfs)karakter moeten ontwikkelen of bevestigen. Productdesign wordt door consumenten ook geassocieerd met de performance van een toestel en is bovendien significant op een hoger niveau: volgens marketeers heeft productdesign een invloed op de levenskwaliteit. De perceptie en het gebruik van mooie producten biedt namelijk zintuiglijk plezier en stimulatie (Bloch, 1995). Katz en Sugiyama (2006) analyseerden de modevormen en personalisatie van de mobiele telefoon, die volgens hen door marketeers als futuristisch statussymbool gepresenteerd wordt. Voor een deel van de consumenten bleek de mobiele telefoon niet enkel een communicatiemiddel te zijn, maar ook fashion statement dat even belangrijk is dan de keuze van kledij. Veel gebruikers zijn van mening dat hun gsm hun persoonlijke smaak weerspiegelt en hen representeert in de wereld. “It becomes a communication device that reflects and embodies the user, and is used to communicate effectively with the physically present audience, passive though it may be, as much as the distant interlocutor, as ethereal as it may be” (Katz & Satomi, 2006, p. 80). In productdesign onderscheidt Norman (1999) perceived affordances en real affordances, deze begrippen hebben betrekking op de mogelijkheden voor acties: “what the designer cares about is whether the user perceives that some action is possible (or in the case of perceived non-affordances, not possible” (Norman 2004, p. 1). Voor wat het gebruik van toestellen betreft maakt Norman (2004) een onderscheid tussen drie soorten behavioral constraints: fysieke, logische en culturele restricties. Fysieke restricties hebben betrekking op het toestel zelf en zijn gerelateerd aan real affordances. Een object heeft fysieke affordances, bij een computer zijn dat bijvoorbeeld het scherm en de computermuis met selectieknoppen. Deze fysieke affordances bieden de gebruiker mogelijkheden tot verschillende acties. Met grafische interfaces hebben ontwikkelaars bovendien controle over de perceived affordances.
11
Logische restricties steunen op steekhoudende redeneringen die de alternatieven bepalen en helpen de gebruiker in de juiste richting te sturen, zo is bijvoorbeeld naar beneden scrollen om meer tekst te zien een logische actie. Culturele restricties zijn aangeleerde conventies binnen een culturele groep. Wanneer designers een grafische layout ontwikkelen steunen ze voor een groot deel op conventionele interpretaties van symbolen en plaatsing. Zo denken we bijvoorbeeld aan het diskette-symbool om een bestand op te slaan, of de “X” in de rechterbovenhoek om een programma te sluiten. Bij de vormgeving is het belangrijk dat de gewenste besturingselementen gemakkelijk waarneembaar en interpreteerbaar zijn, in een gebruiksvriendelijk design. Verder moeten gewenste acties gemakkelijk ontdekt kunnen worden en de standaard conventies gevolgd worden (Norman 2004). Bij het design van nieuwe toestellen moeten deze regels gerespecteerd worden om een intuïtieve bediening te verzekeren. Het niet naleven van deze regels kan bij mediagebruikers leiden tot verwarring en irritatie.
Convergentie Technologische convergentie zorgde voor een sterke stijging in het aantal toestellen waarop men beeldmateriaal kan afspelen. Met de opkomst van mobiele devices en de gemakkelijke toegang tot media-inhoud is beelden kijken niet meer beperkt tot de huiskamer. Toch biedt toegang tot beelden op mobiele toestellen zeker geen garantie op het effectieve gebruik ervan. In het boek ‘Changing Television Environments’ (Tscheligi, Obrist & Lugmayr, 2008) wordt uitvoerig onderzocht welke plaats mobiele televisie (via 3G, DVB-H) inneemt in de dagelijkse routine van de kijkers. De introductie van mobiele televisie werd nauwlettend opgevolgd, de onderzoekers geven een beeld van de evoluerende perceptie in die kennismakingsfase. Hun bevindingen bieden ook bruikbare inzichten voor andere vormen van audiovisueel mediagebruik op verschillende mobiele toestellen. Tijdens de eerste kennismaking met mobiele televisie refereerden de respondenten aan het traditionele “vaste” televisietoestel, waardoor een algemene negatieve evaluatie gegeven werd van mobiele televisie. Het display van de mobiele telefoon was te klein, de audiovisuele kwaliteit was erbarmelijk en men moest het toestel steeds vasthouden, wat als storend werd ervaren. Mobiele televisie werd dus aanvankelijk radicaal anders gezien dan de “echte” lean back televisie-ervaring. Maar tijdens een tweede fase in het onderzoek, anderhalf jaar later, refereerden respondenten naar hun vorige negatieve ervaringen met mobiele televisie en niet meer naar hun vaste televisietoestel. Het referentiekader was dus op korte tijd veranderd, waardoor de verwachtingen werden bijgesteld en de respondenten open stonden voor kleinere verbeteringen in de technologie. Het veranderde referentiekader zorgde voor een verschillende perceptie en gebruik van mobiele televisie. De compacte mobiele telefoon werd nu gezien als handig toestel waarmee men altijd en overal kon kijken, gedurende zeer korte periodes. Mobiele televisie op draagbare computers werd daarentegen nog steeds vergeleken met de standaard tv-set, deels omdat een draagbare computer meer gelimiteerd wordt door plaats, tijd en sociale context. “This is also expressed in the usage. While the use on the mobile phone is about short time slots in order to kill time, the portable computer is used more frequently as a normal television screen to watch a movie or show” (Tscheligi et al., 2008, p. 124). De resultaten van dit langdurig onderzoek illustreren dat het referentiepunt van gebruikers/kijkers vrij snel kan veranderen.
12
Door de mogelijkheid om televisie te kijken op mobiele toestellen kunnen de doorgaans gezinsgebonden tv-routines worden doorbroken. Toch gebeurt dit niet vanzelf: onze culturele idealen voor wat betreft tijd, sociale context en locatie bepalen de attitude en gedrag inzake televisie kijken op mobiele devices. Ook het idee van time-efficiency is doorslaggevend: omdat onze tijd gelimiteerd is ondervindt tv kijken concurrentie van andere dagelijkse bezigheden. In het dagelijkse leven wordt televisie vaak gecombineerd met andere activiteiten (multitasken). Televisie dient dan als achtergrond terwijl gebruikers iets anders doen, of hun aandacht afwisselen tussen tv en iets anders. Dit fenomeen gebeurt zowel bij traditioneel als bij mobiel kijken. Sommige mensen voelen minder de nood om te multitasken, waardoor de mogelijkheid van (mobiel) tv kijken wordt genegeerd. Verder wordt de bereidheid om naar tv te kijken, vast of mobiel, beïnvloed door ideeën over de geschikte sociale context. Televisie wordt dikwijls gezien als individueel, lean back, vrije tijdsmedium dat weinig ruimte laat voor sociaal contact. De traditionele tv wordt wel gezien als gezinsactiviteit, maar de mobiele toestellen zijn te klein om samen te kijken. Daarom wordt mobiele tv als zeer asociaal gepercipieerd, in publieke ruimtes wordt het door sommige respondenten als stoorzender beschouwd, waardoor ze eerder thuis mobiel kijken. Anderen zien het dan weer als ideale manier om in een publieke ruimte tijd te doden, bijvoorbeeld tijdens het wachten op de bus als er geen sociaal contact mogelijk is. “Because of the asocial connotation, mobile television could function as a ‘draught screen’, to create a personalized private sphere in a public space.” (Tscheligi et al., 2008, p. 125). Tot slot heeft ook de factor plaats een grote invloed op mobiel kijken. Ondanks het mobiele potentieel ondervonden Tscheligi et al. (2008) dat mobiel tv kijken niet het meest onderweg gebeurt, maar gewoon thuis. Ook andere projecten bevestigen dit gedrag1. Hiervoor zijn verschillende oorzaken: sommige respondenten ervaren een gevoel van onzekerheid. De hoge prijs en het hoge gadgetgehalte van de toestellen dragen bij tot dit gevoel, waardoor mensen zich oncomfortabel voelen in publieke ruimtes. Verder wordt ook omgevingsgeluid als storend ervaren, waardoor men liever thuis kijkt. Daar komt ook bij dat de respondenten aangaven hun publieke omgeving niet te willen storen met televisiegeluiden. Wanneer de respondenten ondervraagd werden over het toekomstige gebruik van mobiele televisie beschreven ze vaak contexten buitenshuis. “the home was perceived as safe and quiet place to test the new mobile technology, but not necessarily as the most appropriate place for future usage once the technology has been adopted.” (Tscheligi et al., 2008, p. 126). Hoewel mobiele televisie niet doorgebroken is biedt dit vroege onderzoek een goed inzicht in de consumptie van beelden op mobiele toestellen. Moderne mediatoestellen hebben groeien door technologische vooruitgang steeds meer naar elkaar toe. Volgens Jenkins (2006) is het een vaak voorkomende misvatting deze convergentie uiteindelijk zal leiden tot één toestel, waarin alles vervat zit. Hij noemt deze misvatting de black box fallacy: “the attempt to reduce convergence to a purely technological model for identifying which black box will be the nexus
1
Helsinki Mobile TV project 2003, geraadpleegd op het World Wide Web op 17 april 2012: http://www.forumvirium.fi/en/project-areas/media/finnish-mobile-tv Paris Mobile TV Customer Trial 2006, geraadpleegd op het World Wide Web op 17 april 2012: http://www.dvb-h-online.org/Services/services-paris-canalplus.htm
13
through which all future media content will flow” Jenkins (2006, p. 280). In praktijk zien we echter het tegenovergestelde: de modern huiskamer wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van steeds meer black boxes. De hardware divergeert terwijl de content convergeert. De noden die de consument heeft hangen onder andere af van de context waarin media en informatie geconsumeerd wordt. Er is een trend naar meer gespecialiseerde toestellen, maar ook een tendens naar de ontwikkeling van meer generieke devices. Toch heeft niemand zekerheid over welke functies gecombineerd zouden moeten worden, daarom zijn we nog steeds verplicht om verscheidene toestellen aan te schaffen die in onze verschillende behoeftes voorzien. We worden verder ook geconfronteerd met een snelle toename van het aantal functies op mediatoestellen, waardoor de toegankelijkheid tot de originele functie verminderd, “and so I can’t get a cell phone that is just a phone” (Jenkins, 2006, p. 15). Mediaconvergentie is meer dan een technologische shift: het wijzigt de relatie tussen bestaande technologieën, industrieën, markten en gebruikers. Volgens Jenkins (2006) zal er niet één black box komen die de volledige mediaflow in huis controleert. Door de toename van kanalen en de doorbraak van draagbare toestellen komen we eerder in een wereld waarin media overal aanwezig zal zijn. De consumptie van audiovisueel beeldmateriaal en het gebruik van verschillende toestellen hangt duidelijk af van talrijke factoren. In een volgende fase proberen wij te bepalen welke determinanten cruciaal zijn in de use adoption van audiovisuele mediatechnologieën.
14
2 Methodologie Om inzicht te krijgen in het mediagebruik van beeldconsumenten werden 15 uitgebreide diepteinterviews afgelegd bij de respondenten thuis2. Bij kleinere samples kan veel heterogeniteit in de cases een probleem vormen, de maximum variation sampling strategy stelt echter dat patronen die voortkomen uit een grote variatie waardevol en van bijzonder belang zijn bij het vatten van core experiences en centrale, gedeelde dimensies van het onderzochte fenomeen (Patton, 2002). De respondenten werden via een online intake survey uitgekozen, met het oog op een maximale variatie voor wat betreft leeftijd, geslacht, achtergrond en gezinssamenstelling. In de steekproef zitten 6 mannen en 9 vrouwen, hun leeftijd varieert van 17 tot 62 jaar. De respondenten zijn studenten, bedienden, arbeiders en een zelfstandige. Verder vinden we sterke verschillen in de thuissituatie: sommigen zitten op kot, anderen wonen bij de ouders in, er zijn alleenstaanden en getrouwde respondenten, al dan niet met kinderen. Het gemiddelde interview duurde 93 minuten, er werd uitgebreid de tijd genomen om verschillende aspecten van het audiovisueel mediagebruik grondig te bespreken. Op basis van de bevindingen uit de literatuurstudie werd een topiclijst opgesteld. De interviews handelen over het beeld en de rol van mediatoestellen in het dagelijks leven van de respondent en werden afgenomen met behulp van cue cards en item cards. De item cards3 werden gekozen op basis van eerder onderzoek (De Marez, Vyncke, Berte, Schuurman & De Moor, 2007), waarbij een item battery werd ontwikkeld om de totaliteit van mogelijke adoptiedeterminanten te meten. De item battery werd reeds door de ontwikkelaars gebruikt voor case studies rond mobiel nieuws en mobiele televisie in Vlaanderen en is ook voor ons onderzoek een zeer handig hulpmiddel. Wij gebruiken de item cards in een Q-sort, via deze methodologie kunnen we meningen of houdingen over een bepaald onderwerp in beeld brengen. Aan de respondenten wordt gevraagd om een set van stellingen te rangschikken en deze rangschikking toe te lichten. Met de Q-sort kunnen wij vervolgens groepen van respondenten identificeren die dezelfde meningen hebben, daarbij krijgen we inzicht in de verschillen en overeenkomsten die tussen de groepen bestaan (cfr. infra). De cue cards4 bevatten foto’s van vaak gebruikte mediatechnologieën (televisie, desktop, laptop, tablet, mobiele mediaspeler, mobiele telefoon en portable dvd). Deze techniek van photo elicitation vergemakkelijkt het gesprek, laat toe om meer structuur in het interview te krijgen en helpt de respondent bij het oproepen van informatie (Harper, 2002). De 16 itemcards werden gebruikt bij een Qsort (cfr. infra) en bevatten verschillende eigenschappen gerelateerd aan mediaconsumptie en – toestellen (bijvoorbeeld: beeldkwaliteit, eenvoud in gebruik). De interviews werden bij de respondenten thuis afgenomen, zodat er meteen een goed zicht was op de mediaruimtes. Er werd gebruik gemaakt van een semigestructureerde topiclijst5, onderverdeeld in 3 topics. 2
Zie bijlage 1: overzicht van verschillende mediaruimtes Zie bijlage 2: overzicht van de item cards 4 Zie bijlage 3: overzicht van de cue cards 5 Zie bijlage 4: topic lijst voor diepte-interviews 3
15
In het eerste topic, genaamd “Day in the life”, ontdekken we wie de respondenten is. Er wordt gepeild naar de adoption diffusion en use adoption van verscheidene mediatechnologieën. Per toestel wordt nagegaan hoe dit toestel in huis geïntroduceerd werd en hoe het gebruik sindsdien geëvolueerd is. Er is ook aandacht voor de moral economy van het gezin, er wordt namelijk nagegaan op welke manier de toestellen met anderen gebruikt worden en welke afspraken, problemen en interacties dit met zich meebrengt. Het tweede topic, “AV in het alledaagse”, focust op de dagelijkse consumptie van audiovisuele media. We gaan na welke plaats de gebruikte toestellen krijgen in de routine van de respondent. De bedoeling is om te weten te komen hoe de verschillende scripts er uit zien om AV te consumeren met diverse toestellen. We peilen verder naar hun evolutie in de consumptie van audiovisueel beeldmateriaal en hun attitude ten opzichte van andere consumptiepatronen. In het derde topic “Q-sort” maken de respondenten een geforceerde normaalverdeling van 16 items (eigenschappen) die zij al dan niet belangrijk vinden bij hun ideale toestel om beelden te consumeren. Verder wordt in dit topic een sortering van de toestellen gemaakt per item, met als doel hun persoonlijke constructies van de technologieën voor de verschillende items te ontdekken. Het resultaat van de Q-sort is het aanknopingspunt voor de verdere verwerking van de gegevens, deze analyse helpt ons patronen te ontdekken in de uitgebreide, complexe data uit de interviews. De Qmethodologie is een onderzoeksmethode die kwalitatieve en kwantitatieve dimensies op een hybride manier combineert. Deze methodologie werd uitdrukkelijk ontworpen om op een objectieve manier gelijkmatigheden en verschillen te ontdekken en analyseren in de subjectieve visies van individuen. Het is een exploratieve methodologie, gericht op interpretatie en bovendien geschikt voor een kleinere groep respondenten. Tot slot is de Q-methodologie bijzonder geschikt voor de studie van mediaontvangst (media reception) en -gebruik (Davis, 2011). De patronen die we bekomen, de Qfactors, analyseren we vervolgens met NVivo 9 via pattern coding: daarbij zoeken we naar elementen die ons toelaten om de patronen beter te begrijpen. Op deze manier proberen we een holistisch beeld te schetsen van audiovisuele mediaconsumptie en de fundamentele aard van beeldactiviteiten in verschillende contexten te begrijpen.
16
3 Resultaten Ons onderzoek heeft betrekking op welke aspecten, eigenschappen en opinies al dan niet belangrijk zijn voor het integraal beeld dat consumenten hebben van mediagebruik. De Q-sort-methode is een geschikte methode om dit te onderzoeken. Via deze methode wordt een relatief klein aantal respondenten op een groot aantal variabelen onderzocht, op die manier krijgen we een gedetailleerd beeld van hoe mensen denken over een bepaald onderwerp. Het voornaamste doel van de Qmethodologie is te weten te komen waarom en op welke manieren mensen overtuigd zijn van hun standpunten (den Boer, Bouwman, Frissen & Houben, 1994). Tijdens de interviews kregen de respondenten 16 items die ze moesten ordenen voor wat betreft hun ideale toestel om bewegende beelden te kijken. De schaal ging van “speelt helemaal geen rol voor mij” tot “speelt zeker een rol voor mij”, de ordening werd geforceerd in een normale verdeling. In de rangorde kon dus maar één item in de twee meest extreme categorieën geplaatst worden (zie onderstaande figuur). Het idee is dat respondenten die eenzelfde opinie hebben een vergelijkbare rangorde van items zullen maken. Speelt zeker een rol Speelt helemaal geen rol
Figuur 1: Q-sort met 16 items.
In een Q-sort-onderzoek zijn we geïnteresseerd in de verschillen en overeenkomsten tussen wat respondenten denken over een onderwerp. De verschillen die respondenten maken komen tot uitdrukking in verschillen in rangorde, dit kan verder worden weergegeven in correlaties tussen de rangordes die verschillende respondenten hebben gemaakt. Wanneer de rangordes veel op elkaar lijken vinden we een hoog-positieve correlatie tussen die rangordes. Bij tegenovergestelde rangordes vinden we een hoog-negatieve correlatie. Wanneer de rangorde van de ene persoon niets te maken heeft met de rangorde van de andere vinden we een correlatie van 0. Een correlatie beschrijft dus in hoeverre uitspraken op een gelijkaardige manier geordend worden door verschillende respondenten: als de correlatie tussen twee rangordes hoog is vinden de respondenten dezelfde items belangrijk (den Boer et al., 1994).
17
We passen een factoranalyse toe om te kijken welke respondenten veel op elkaar lijken, via de principale componenten-methode kunnen we grote hoeveelheid gegevens beschrijven met een kleiner aantal relevante grootheden, de hoofdcomponenten of principale componenten. Over de variabelen wordt onze principale componentenanalyse met Varimax-rotatie uitgevoerd. Deze techniek voor orthogonale rotatie, waarbij de verschillende factoren strikt onafhankelijk van elkaar worden verondersteld, wordt ook vaak gebruikt in surveys om na te gaan hoe de groepering van items hetzelfde concept meten. De Varimax-rotatie zoekt een basis die op de meest economische manier de individuele cases representeert, zo correleren de componenten minimaal met elkaar. Op deze manier proberen we een “simple structure” te krijgen, er wordt zoveel mogelijk naar gestreefd dat de respondenten een hoge lading op één factor hebben en een lage lading op alle andere factoren (den Boer et al., 1994). In de output (zie onderstaande tabel) staat aangegeven wat de eigenwaarde is van elke factor. De eigenwaarde geeft aan hoeveel additionele variantie door de factor wordt verklaard. Factoren die meer variantie verklaren dan de items hebben een eigenwaarde die groter is dan één. Wanneer een factor minder variantie verklaard dan de oorspronkelijke items hadden we net zo goed die items kunnen gebruiken. Er wordt dus enkel rekening gehouden met factoren die een eigenwaarde hebben die groter is dan één, met deze wordt verder gerekend. In ons geval zijn er vijf componenten met een eigenwaarde groter dan één (kolom: Eigenwaarde > 1). Een ander belangrijk criterium voor een succesvol model is de verklaarde variantie. In de derde kolom wordt weergegeven hoeveel procent variantie elke factor verklaard (kolom: % of Variance). In de laatste kolom (Cumulative %) zien we de cumulatieve frequentie: in totaal wordt er 76.85% van de variantie in de initiële respondentenpool verklaard, het model is dus bruikbaar. Aantal componenten
Eigenwaarde > 1
% of Variance
Cumulative %
1
3,81
25,38
25,38
2
2,76
18,42
43,80
3
2,24
14,92
58,72
4
1,55
10,34
69,06
5
1,17
7,79
76,85
Tabel 1: output SPSS, principale componentenanalyse met Varimax rotatie.
Aan de hand van de factorladingen van variabelen, in ons geval de respondenten, op de verschillende factoren kunnen we nagaan welke respondenten bij elkaar horen. Verder kunnen we op basis van factorscores van een item op een component de rangorde compileren die weergeeft wat een typische respondent in die factor belangrijk vindt. De formule die we gebruiken om te bepalen welke factorladingen significant zijn, met een significantieniveau van 5% (p < .05), is:
ƒk = 1.96 * 1/√n 18
Hierbij staat n voor het aantal uitspraken (items) dat gerangordend is. In onze Q-sort werden er 16 items gesorteerd, de formule wordt dus:
ƒk = 1.96 * 1/√16 ƒk = 0.49 Factorladingen die groter zijn dan 0.49 of kleiner dan -0.49 zijn significant. Onderstaande tabel geeft enkel de significante factorladingen weer. Respondent Iris (v, 38, lector)
Component 1
0,84
Michael (m, 24, recruiter)
0,81
Maggie (v, 43, professor) David (m, 25, student) Elke (v, 26, bediende CLB)
Component 4
0,60
Component 5
0,54
-0,58 0,54 0,85 0,81
Paul (m, 62, zelfstandige)
0,75
Kris (m, 26, bediende FOD Financiën)
-0,72
Mike (m, 31, arbeider) Herlinde (v, 58, bediende Poison Centre)
0,63
0,52
0,60
0,58
0,53
Saskia (v, 41, bediende)
0,88
Bram (m, 21, student)
0,82
Fauve (v, 17, student) Martine (v, 55, boekhouder)
Component 3
0,84
Karin (v, 49, bediende secretariaat)
Sharon (v, 23, student)
Component 2
0,53
0,61
Tabel 2: output SPSS, significante componentladingen (p < 0.05)
19
Uit de tabel blijkt dat er één negatieve case is: bij Kris (m, 26, bediende FOD Financiën) vinden we enkel een factorlading van -0.72. Hij is in geen enkele groep onder te brengen, zijn visie staat lijnrecht tegenover de visie van respondenten in component 3. Bij vier respondenten vinden we een significante positieve factorlading voor twee componenten, drie van deze respondenten hebben echter een hogere significantie bij een bepaalde component, waardoor ze toch overwegend in een groep onder te brengen zijn. Enkel Maggie (v, 43, professor) heeft twee maal een factorlading van 0.54, bij component 1 en 2, en kan dus niet in één groep worden geplaatst. Wij willen uiteraard ook nagaan wat de respondenten uit elke component effectief belangrijk vinden, hiervoor maken we gebruik van de regression factor scores. De rangordes die significant met een factor samenhangen worden gecombineerd tot de typische rangorde van die factor. Rangordes die sterk samenhangen met de factor, die dus een extreme factorlading hebben, wegen hierbij zwaarder dan rangordes die minder sterk samenhangen met de factor. Wanneer de typische rangorde van een bepaalde component wordt bepaald, wordt voor elke uitspraak de gewogen som van de rangordes van de relevante respondenten (uit die bepaalde component) berekend (den Boer et al., 1994). Via de regression factor scores wordt dus weergegeven hoe relatief belangrijk items uit de Q-sample worden ingeschat door archetypische respondenten binnen een welbepaalde component. Onderstaande tabel geeft voor elke component de rangordes weer van de items. De belangrijkste items staan bovenaan, de minder belangrijke items voor elke component staan onderaan. De vijf componenten kregen een omschrijving, zij werden benoemd op basis van de rangschikking van de items. De categorieën zijn: veelzijdig en functioneel, ervaring- en comfortgericht, prijsbewust en functioneel, prijsbewust en autonoom, ervaringsgericht en autonoom.
20
Veelzijdig en functioneel
Ervaring- en comfortgericht
Prijsbewust en functioneel
Prijsbewust en autonoom
Ervaringsgericht en autonoom
gebruiken waar ik wil
functioneert betrouwbaar in alle comfort kwalitatief hoogstaand beeld en geluid aantrekkelijk design
klaar voor toekomst
zelf op zoek beeld
biedt waar voor geld eenvoudig in gebruik
klaar voor toekomst eenvoudig in gebruik
kwalitatief hoogstaand beeld en geluid zelf op zoek beeld past dagelijkse routines
relevante functies
biedt waar voor geld
eenvoudig in gebruik
kijken wanneer ik wil biedt waar voor geld
in alle comfort combineren met andere activiteiten kwalitatief hoogstaand beeld en geluid kijken met wie ik wil
gebruiken waar ik wil functioneert betrouwbaar kwalitatief hoogstaand beeld en geluid aantrekkelijk design
relevante functies kijken met wie ik wil
past dagelijkse routines
in alle comfort helpt bepalen naar wat ik wil kijken relevante functies
functioneert betrouwbaar kijken wanneer ik wil
kijken wanneer ik wil relevante functies eenvoudig in gebruik functioneert betrouwbaar in alle comfort zelf op zoek beeld kwalitatief hoogstaand beeld en geluid past dagelijkse routines
handig in combinatie met andere toestellen helpt bepalen naar wat ik wil kijken eenvoudig in gebruik
handig in combinatie met andere toestellen
past dagelijkse routines
combineren met andere activiteiten
klaar voor toekomst
biedt waar voor geld
combineren met andere activiteiten gebruiken waar ik wil
functioneert betrouwbaar helpt bepalen naar wat ik wil kijken handig in combinatie met andere toestellen kijken wanneer ik wil
kijken met wie ik wil zelf op zoek beeld relevante functies
gebruiken waar ik wil zelf op zoek beeld aantrekkelijk design
klaar voor toekomst kijken met wie ik wil aantrekkelijk design helpt bepalen naar wat ik wil kijken
combineren met andere activiteiten handig in combinatie met andere toestellen kijken met wie ik wil kijken wanneer ik wil past dagelijkse routines
helpt bepalen naar wat ik wil kijken in alle comfort
handig in combinatie met andere toestellen combineren met andere activiteiten biedt waar voor geld aantrekkelijk design klaar voor toekomst gebruiken waar ik wil
Tabel 3: bewerkte table op basis van output SPSS, regression factor scores
21
Dankzij de ordening van de items krijgen we een duidelijker beeld van de archetypische respondenten binnen elke component en kunnen we vijf profielen met elementaire kenmerken onderscheiden. Veelzijdig en functioneel: voor mensen in deze categorie moeten de mediatechnologieën altijd en overal bruikbaar zijn. Zij willen de keuze hebben om te kijken wat zij willen, wanneer zij willen. Hun toestellen moeten daarom steeds betrouwbaar zijn in verschillende omstandigheden. Zij willen op elk moment op een eenvoudige manier toegang krijgen tot verschillende functies die voor hen relevant zijn. Mensen in deze component behouden zelf graag de controle, wat zich ook uit in de voor hen onbelangrijke eigenschappen: hun toestellen moeten hen niet helpen bepalen naar wat ze willen kijken, zij gaan liever zelf op zoek naar beeldmateriaal. Ook aan het design hechten zij weinig belang, de functionaliteit is voor hen essentieel. Verder is kijken met wie ze willen van ondergeschikt belang, alsook “klaar voor de toekomst”, mensen met dit profiel lijken te leven in het hier en nu. Ervaring- en comfortgericht: de respondenten in deze categorie hechten een groot belang aan comfortabele beeldconsumptie. Hun toestellen moeten steeds betrouwbaar functioneren en ze gaan niet zelf op zoek naar beeld. Ook zijn de verscheidene relevante functies voor hen onbelangrijk, verder is “gebruiken waar ik wil” en kijken met wie ze willen helemaal niet van belang. Ze gaan beelden kijken ook niet combineren met andere activiteiten. Mensen met dit profiel willen een ontspannende beeldconsumptie in een vertrouwde, comfortabele omgeving. Zij willen ongedwongen kijken, maar wensen wel een goede kijkervaring: “kwalitatief hoogstaand beeld” scoort hoog bij deze respondenten, ze hebben ook oog voor het design van hun toestellen. Prijsbewust en functioneel: mensen met dit profiel letten duidelijk op prijs, ook willen zij dat hun mediatechnologieën lang meegaan, hun topprioriteiten zijn namelijk “klaar voor de toekomst” en “biedt me waar voor het geld”. Ze wensen niet te kijken waar en wanneer ze willen en ze gaan niet zelf op zoek naar beeldmateriaal, ze hechten daarentegen wel belang aan “eenvoud in gebruik” en comfort. Ze verkiezen duidelijk relevante functies boven design, “aantrekkelijk design” is bij hen de minst belangrijke factor. Prijsbewust en autonoom: ook hier is “waar voor het geld” en “klaar voor de toekomst” belangrijk, ook betrouwbaarheid scoort hier vrij hoog. Verder bepalen mensen met dit profiel zelfstandig wat ze willen: ze gaan zelf op zoek naar beelden, het kijken met wie ze willen is hier van ondergeschikt belang. Ook hun toestellen moeten op zichzelf staand werken: combineren met andere toestellen is voor hen niet belangrijk. Ze hechten weinig belang aan het combineren met andere activiteiten, ook “kijken wanneer ik wil” en “past in mijn dagelijkse routines” scoren hier zeer laag. Ervaringsgericht en autonoom: de belangrijkste eigenschap binnen deze component is “kwalitatief hoogstaand beeld en geluid”, deze mensen kiezen dus ook duidelijk voor een optimale kijkervaring, waarbij eenvoudig gebruik en relevante functies ook doorslaggevend zijn. Verder is het zeer belangrijk voor hen dat zij zelf op zoek kunnen gaan naar beelden en moeten hun toestellen passen in hun dagelijkse routines. Toch is het item “gebruiken waar ik wil” compleet onbelangrijk, zij wensen hun beeldconsumptie ook niet te combineren met andere activiteiten. “Waar voor zijn geld” en “klaar voor de toekomst” is hier van ondergeschikt belang, ook “aantrekkelijk design” scoort hier laag.
22
We mogen echter geen voorbarige conclusies trekken uit de beperkte beschrijvingen van de verschillende componenten. De betekenis die verschillende respondenten aan bepaalde items toeschrijven kan sterk verschillen. Zo kunnen bijvoorbeeld relevante functies voor sommige mensen sterk uiteen lopen. “Kijken waar ik wil” kan beperkt zijn tot thuisgebruik, terwijl andere respondenten hun toestellen ook dikwijls buitenshuis gebruiken, “kijken met wie ik wil” kan samen of alleen zijn. Ook schijnbaar eenduidig omschreven items, zoals betrouwbaarheid, worden soms op een heel verschillende manier geïnterpreteerd. Onze omschrijvingen met elementaire kenmerken zegt ook niets over welke toestellen de noden van de beeldconsument vervullen en op welke manier deze gebruikt worden. Daarom beschrijven we hierna onze vijf verschillende groepen in de diepte: de componenten worden gekoppeld aan het kwalitatief materiaal uit de interviews6, dat verwerkt werd via NVivo. In het volgende gedeelde wordt eerst per component uitgebreid ingegaan op de hoogst en laagst gesorteerde items uit de Q-sort. Zo proberen we te achterhalen waarom de respondenten in elke groep tot de rangschikking gekomen zijn. We willen verder te weten komen welke betekenissen verschillende mensen toekennen aan de items. Daarna volgt bij elke component een kort besluit met de algemene indrukken uit de interviews. Op die manier proberen we zoveel mogelijk inzicht te verwerven in de verschillende determinanten die het audiovisueel mediagebruik bepalen.
6
Zie bijlage 5: diepte-interviews
23
Component 1: veelzijdig en functioneel De respondenten die in deze groep zijn ondergebracht zijn Iris (v, 38, lector), Karin (v, 49, bediende secretariaat), Michael (m, 24, recruiter), Sharon (v, 23, student) en Maggie (v, 43, professor). Zij hechten veel belang aan controle, ook moeten hun toestellen altijd en overal beschikbaar zijn. Binnen deze component zien we dat de twee jongste respondenten, Michael (m, 24, bediende) en Sharon (v, 23, student), gelijkaardig zijn qua mediagebruik. Ze hebben beiden ook zeer veel verschillende toestellen. Zij gebruiken deze intensief doorheen de dag voor werk, school en ontspanning. Door dit intensieve gebruik op verschillende plaatsen is draagbaarheid voor hen essentieel. Voor Michaël is zijn iPod daarom één van de belangrijkste toestellen: “Mijn mobiele mediaspeler… Mijn iPod gebruik ik alleen: heel intensief of de trein, dan kijk ik altijd naar series. Ik gebruik die ook heel veel om mails te checken en te versturen, af en toe ook om spelletjes te spelen, de hele dag door eigenlijk. En sinds kort gebruik ik die ook om boeken op te lezen. De hele dag door is dus niet enkel op de trein? Neen, maar ik gebruik het heel intensief op de trein. De rest van de dag is dat zo eens mijn mails checken of even een boek te lezen, maar niet zo van: ik ga er nu eens een uur op zitten… Dat is af en toe eens tussendoor. En als je dan ’s avonds thuis komt, gebruik je die dan nog veel? Ja, dan durf ik nog wel eens uit halen, ook weer om een boek te lezen, of andere spelletjes te gebruiken, muziek staat soms ook op, facebook check ik er mee, alle mobiele dingen.” Michael (m, 24, recruiter) Sharon verkiest daarentegen haar iPad en mobiele telefoon doorheen de dag. Deze toestellen associeert ze echter iets minder met ontspanning, zoals Michaël, maar eerder met schoolwerk en sociaal contact. Toch zal ook zij of en toe beelden kijken op de mobiele toestellen: “Die tablet, die gebruik ik eigenlijk vooral om naar de les te gaan, om notities te nemen tijdens de les. Als er slides zijn van de les dan zet ik die daar ook op, zodat ik daar direct commentaar kan bijschrijven en die gebruik ik ook om al mijn cursussen of boeken te lezen. Die neem je veel mee naar buiten zei je, in welke context is dat zoal? Gewoon een kookboek gebruik ik daar ook soms op. Als ik dan onderweg ben om boodschappen kan ik meteen een lijstje maken. Of thuis om gerechten te bekijken. Voor toneel, toneelteksten staan daar ook op bij mij, of gedichten of zo. En om daar af en toe eens een filmpje op te kijken youtube of zo, maar nooit lange films. Is dat het toestel dat je het meest gebruikt? Mijn smartphone gebruik ik het meest denk ik.(…)Omdat ik die altijd bij heb en omdat ik daarop alles kan doen wat ik eigenlijk ook op de laptop en de tablet kan.” Sharon (v, 23, student)
24
Deze twee respondenten onderscheiden zich nog op een andere manier van de anderen. Zij delen namelijk dezelfde mening over het televisietoestel: voor hen is dat gewoon een groot scherm. Zij gaven ook allebei aan dat ze zonder tv zouden kunnen, vooral omdat ze liever hun eigen content kiezen. Michaël heeft wel nog kabelaansluiting, vooral zijn vriendin maakt daarvan gebruik: “En dan de tv, hoe ben je daarbij gekomen? Ik denk dat dat een vrij klassiek verhaal is: iedereen heeft tv. Alhoewel, voor mij hoeft het niet echt, ik zou zonder tv kunnen, maar mijn vriendin niet denk ik. TV is voor mij enkel een drager van beeld, een groot scherm. (…) Ik gebruik vaak mijn laptop met mijn tv, om content vanop de laptop naar de tv te plaatsen en een groot scherm te creëren eigenlijk. En series en films te bekijken. (…) Kan je vertellen hoe dat gekomen is? Hoe dat geëvolueerd is? Ja, uiteindelijk beginnen we bij de tv en keken we altijd daarop. Maar dan kwam de laptop en konden we ook content downloaden van het internet. Omdat je je eigen content kon kiezen bekijk je die ook op je laptop en ga je veel minder naar tv gaan kijken. Omdat een laptop een toestel is dat je niet zomaar overal kan meenemen is de mobiele mediaspeler daar een makkelijke vervanging voor en kunt ge die makkelijk meenemen op reis, of op de trein of bus of fiets. Dus daar vervangt dan mijn mobiele mediaspeler de laptop.” Michael (m, 24, recruiter) Ook voor Sharon is de televisie vooral een groot beeldscherm. Zij heeft geen kabelaansluiting op kot, het beeldmateriaal wordt vooral gedownload via de laptop. Dankzij haar mediacenter met internetaansluiting kan alles meteen naar het televisietoestel gestreamd worden, zo kan ze ook kijken wanneer ze wil. “Televisie, hoe ging dat bij je eigen tv op kot? Op kot is dat gewoon een scherm dat op die boxee box is aangesloten. Daar kijk ik alleen maar series en films op en af en toe een youtube-filmpje. Daar is ook geen aansluiting op, alleen een internetaansluiting. (…) Ik denk dat dat bij mij ook het geval gaat zijn als ik alleen ga wonen dat ik geen televisie meer ga kopen maar gewoon op de boxee box ga blijven kijken.” Sharon (v, 23, student)
25
Bij Karin (v, 49, bediende secretariaat), de oudste respondent in deze component, zien we een heel ander consumptiepatroon qua audiovisuele media. Voor beeldmateriaal gebruikt zij uitsluitend de televisie, ze heeft weinig kennis van de andere mediatoestellen. De factoren “gebruiken waar ik wil” en “kijken wanneer ik wil” zijn ook voor haar zeer belangrijk, al uit zich dat op een compleet andere manier dan de andere respondenten in deze component. Het consumeren van beelden gebeurt bij haar enkel thuis en bij haar vriend, ze zijn beiden zeer zware kijkers. Dankzij drie aanwezige televisies, in de living, de keuken en de slaapkamer, kan zij binnenshuis op de meeste plaatsen kijken. “De televisie: dat gaat eigenlijk in de week open vanaf ik toekom, gewoon als achtergrond. Ik heb een tv in de keuken, één in de living en één in de slaapkamer. En afhankelijk van waar ik ben gaat die aan en uit. Als ik naar de living ga, gaat die in de keuken uit. En als ik naar boven ga gaat hij daar aan. Dat is vooral om tv te kijken. Volg je dan aandachtig of kijk je soms passief? Soms passief en soms actief, als ik iets volg. Vanaf 8uur kan je wel zeggen dat ik actief kijk, tot 11uur, dan is het weer wat passief. En na 1uur is het weer actief tot ik in slaap val. Hoe begin je dan echt te volgen? Ik regel dat mijn eten klaar is als thuis begint. Een keer dat ik mij zet is het verloren, dan is het gedaan met werken. Wanneer stop je met tv kijken en zet je het uit? Goeie vraag. Als ik zo wegdommel, als ik mijzelf kan overtuigen dan ga ik naar boven en anders duw ik op de 15-minuten knop, zodat die na 15 minuten uitvalt.” Karin (v, 49, bediende secretariaat) Karin gebruikt haar televisietoestel met digibox ook om te kijken wanneer zij wil. Digitale tv vindt zij vooral handig om op te nemen en reclame te omzeilen. Ze kijkt liever rechtstreeks, de opnamefunctie gebruikt ze vooral om extra content op te slaan, die ze dan dikwijls in het weekend bekijkt met haar vriend. “Ik pak één reeks op: Thuis. En dan moet ik mij eens een hele avond naar Thuis zetten kijken om alles gezien te hebben, dus dat is meer dan genoeg. Maar ik kijk liever rechtstreeks: dan kijk je en heb je daarna weer tijd om iets anders te doen. (…) Als we bij mij zijn is het vooral naar opgenomen dingen kijken, politieseries en zo. En daar ben ik baas over wat ik oppak. Maar we gaan altijd kijken naar iets dat we allebei graag zien. Terwijl als we dan bij hem thuis zijn, mijn partner zijn voorkeur gaat naar thriller, actie, horror. Hij heeft een abonnement op filmnet en zijn strategie is om alle nieuwe films op te nemen.” Karin (v, 49, bediende secretariaat) Het lijkt erop dat Karin vooral graag tv kijkt, de hele avond lang en in het weekend ook overdag, op de verschillende plaatsen in huis. Ze gebruikt geen mobiele toestellen om beelden te kijken, de laptop staat altijd op tafel en is voor haar vooral om te werken en af en toe een spelletje te spelen. buitenshuis kijkt ze enkel bij haar vriend, die veel content opneemt om dan op gepaste momenten samen te kijken.
26
Iris (v, 38, lector) en Maggie (v, 43, professor) leiden beiden een zeer actief leven. Ze hebben allebei ook veel toestellen ter beschikking. Hun kijk op mediatoestellen en het gebruik ervan is sterk beïnvloed door hun kinderen. Zowel Iris als Maggie gebruiken bewegende beelden in functie van hun werk, in de interviews verklaarden zij hierover ongeveer hetzelfde: zij downloaden en bewerken soms beeldmateriaal om te implementeren in hun lessen, hier biedt vooral hun laptop relevante functies. “Voor mijn werk zit ik regelmatig met Youtube bezig, omdat ik veel voorbeelden nodig heb voor in mijn lessen. En Youtube is daar wel een heel goede bron voor, daar kan ik vanalles vinden. Wat deze [desktop, tablet, laptop] betreft verschilt er niet zoveel, je download het... Het heeft er gewoon mee te maken dat je volledige toegang hebt tot internet en daar heb je allerlei programma’s die je in staat stellen er alles mee te doen en te bewerken.” Maggie (v, 43, professor) Maggie (v, 43, professor) en Iris (v, 38, lector) verklaarden beiden ook dat hun consumptie van beeldmateriaal en de aanwezige media mediadragers ook beïnvloedt wordt door hun kinderen, bijvoorbeeld om hen bezig te houden. Bij Maggie is er daarom een portable dvd-speler aanwezig, ook de tv is belangrijk. “Die portable dvd, als die gebruikt wordt, hoe gebeurt dat dan? In welke omstandigheden? Meestal als we veel uren onderweg zijn. Thuis wordt dat niet gebruikt, het is zeker niet zo dat wij tv willen kijken en dat Jelle dan maar op zijn dvd’tje gaat kijken, dat is niet het geval. Zoals ik al zei: grotendeels op reis, op het vliegtuig en zo en in de hotelkamer, ’s avonds als wij een boekske lezen of ’s morgens als hij al zeer vroeg wakker is. Of af en toe in de auto, omdat hij zich anders verveelt. (…) mijn man en ik kijken bijna nooit tv voordat Jelle gaat slapen, want we zijn altijd met andere dingen bezig. Dus hij heeft dan eigenlijk een beetje het monopolie, hij kan kijken naar wat hij wil. Er is niemand anders waarmee hij rekening moet houden omdat wij toch niet willen kijken op dat moment.” Maggie (v, 43, professor) De toegang tot beeldmateriaal is dus een goede strategie om rust te garanderen, al heeft dat in het gezin van Iris (met vier kinderen) soms het omgekeerde effect en leidt dit tot strubbelingen. Gelukkig kan men met digitale televisie iedereen tevreden stellen: “Ik kan me voorstellen bij de tv dat het ene kind iets anders wil zien dan de andere? Ja, dat is vaak ruzie. Maar dan zeggen we: neem het op en dan kan je later kijken. Maar het gebeurt elke dag wel eens dat ze de afstandsbediening verstoppen voor elkaar, omdat ze niet willen dat de andere het verzet. Dus bij de tv is er het meeste strubbeling, dat komt ook door de spreiding van 3 tot 9 jaar: 3 wil Kaatje zien en 9 wil iets anders kijken. Digitaal is voor ons een geschenk uit de hemel.” Iris (v, 38, lector)
27
Hoewel Maggie (v, 43, professor) en Iris (v, 38, lector) gelijkenissen vertonen qua mediagebruik, voor wat betreft werk en kinderen, verschillen ze onderling toch sterk op persoonlijk vlak. Iris hecht veel belang aan beelden, mediatoestellen en bewegende beelden zijn sterk aanwezig in het huishouden. Ze wordt ook buitenshuis graag omringd door beeldmateriaal. “Hoe past naar bewegende beelden, onafhankelijk van het toestel, in je dagelijkse routines? Goh, ik doe dat wel dagelijks, naar bewegende beelden kijken. Als ik eens een dag geen televisie heb gezien dat zou ik raar vinden. Op vakantie mis ik dat niet, omdat dat daar niet bij hoort, alhoewel dat het eerste wat ik doe als ik op congres ben is in de hotelkamer de tv aanzetten, omdat je dat zo gewoon bent om bewegende beelden te zien.” Iris (v, 38, lector) Maggie kijkt veel minder naar bewegende beelden, de verschillende toestellen gebruikt zij vooral in functie van haar werk. De voornaamste reden is de hoge werkdruk, hierdoor vindt zij moeilijk de tijd om beelden te kijken als ontspanning. De weinige momenten dat ze kan kijken doet ze dat dus liever gericht. “Wanneer wordt die (tv) gebruikt? ’s Avonds om eens naar het nieuws te kijken, of in het weekend een film, maar ik kijk eigenlijk heel weinig tv, vooral ook door tijdsgebrek. (…) Hier zit ik zelden gewoon te zappen, maar heb ik al gekeken wat er op tv komt en weet ik dus wat ik wil zien. (…) Wij kijken eigenlijk heel weinig tv en ook niet zo heel veel samen zelfs, omdat we ’s avonds nog dikwijls lesgeven of soms zitten we in het buitenland. Voor de rest is het heel dikwijls nog werken tot dat het bijna tijd is om te gaan slapen.” Maggie (v, 43, professor) Beiden kijken ook wel beelden op andere toestellen, bijvoorbeeld via nieuwswebsites en Facebook. Maar uit de interviews blijkt dat Maggie dit vooral ziet in functie van haar werk. De items “gebruiken waar ik wil” en “wanneer ik wil” hebben bij haar vooral betrekking op de laptop, die ze overal meeneemt om verder te kunnen werken. Wanneer we analyseren hoe ze met beelden omgaat voor ontspanning zien we in het interview dat zij meer aansluit bij de component “ervaring- en comfortgericht”. Voor beide componenten(“veelzijdig en functioneel” en “ervaring- en comfortgericht”) heeft zij een factorlading van 0.54. De score die zij behaalde voor deze categorie, “veelzijdig en functioneel”, kwam vooral tot stand door de manier waarop zij haar toestellen gebruikt voor het werk, en veel minder met haar audiovisuele beeldconsumptie.
28
Iris (v, 38, lector) hoort wel duidelijk in deze component thuis. Zij consumeert beelden niet alleen in functie van het werk, maar ook uitgebreid in haar vrije tijd, vooral in huis en in de tuin. Bewegende beelden zijn bij haar zeer dikwijls aanwezig, ondertussen gebruikt ze ook andere mediatoestellen, zoals de smartphone, tablet of laptop. “Bij tv zei je dat dit een dagelijkse routine was, vanaf 8uur. Wat doe je dan tijdens het kijken? Afhankelijk van wat er op is. En vaak ben ik nog bezig met iets op te zoeken of mails te versturen, op de tablet of op de laptop. Maar dat is de helft van de tijd, de andere helft kan ik echt wel volgen om te ontspannen, de ontspannende programma’s. Wanneer stop je met kijken? Rond half 11-11uur, in het weekend is dat later. We stoppen met kijken als we gaan slapen. De tv staat dus elke avond aan, onafhankelijk van wat er te zien is? Ja, er is vaak niks te zien, maar er zijn zoveel kanalen of dan kijk ik naar iets dat opgenomen is of bestel ik een film of zap ik gewoon.” Iris (v, 38, lector) Zij gebruikt haar mediatoestellen vaak tegelijkertijd, maar op een verschillende manier: televisie staat gewoonlijk aan, ook vaak als achtergrond. Op de andere toestellen kijkt ze onder andere via Youtube, dit gebeurt meer gericht: “En als we dan focussen op Youtube en clipjes e.d., hoe gaat dat in zijn werk? Hmm, neen. Dat is meer doelgericht, ook weer iets opzoeken. Ik ga die laptop opstarten of de tablet open doen en dan naar Youtube en ik tik iets in. Je gaat dus zeer gericht op zoek? Ja, meestal wel, een clip of zo. Of iets waarvan iemand gezegd heeft: je moet dat eens beluisteren. We hebben net een fuif georganiseerd en dan moesten we op zoek gaan omdat men muziek mocht aanvragen, dan ben ik wel eens op Youtube gaan zoeken naar muziek, teksten en dansjes. Zijn er nog andere manieren om aan filmpjes te komen? Ja, Facebook. Als er iemand een link doorstuurt ga ik er soms wel eens op klikken. Als je op de tablet of laptop naar clips zit te kijken, ben je dan meer bewust aan het volgen, of is het zoals bij de tv? Neen, als ik dat aanzet ga ik daar echt naar kijken, want dan is het iets dat ik echt wil zien en dan ga ik eventjes niet naar televisie kijken.” Iris (v, 38, lector) Met “eenvoud in gebruik” zitten de respondenten op dezelfde lijn: zij willen dat een nieuw toestel intuïtief moet zijn, dit vinden zij ook vanzelfsprekend, mediaconsumenten hebben blijkbaar geen geduld om te zoeken: “Dat is belangrijk, als je eerst een handleiding vanbuiten moet leren eer je het kan gebruiken, laat maar zitten dan.” Maggie (v, 43, professor)
29
Sharon (v, 23, student) en Michaël (m, 24, recruiter) wijzen ook op het feit dat grote toestellen minder eenvoudig zijn om te gebruiken, omdat die teveel plaats innemen. Ook de overvloedige aanwezigheid van kabels stoort hen. Sharon maakt gebruik van de iCloud en ook Michaël probeert een thuisnetwerk op te zetten. Bij mensen uit deze component hoeven de toestellen niet te bepalen naar wat met wil kijken. De respondenten geven aan dat ze liever zelf op zoek gaan naar beeldmateriaal. Ook “kijken met wie ik wil” is minder belangrijk: aangezien deze respondenten vaak op een groot tv-scherm kijken (al dan niet verbonden met een andere drager) vinden ze het vanzelfsprekend dat ze kunnen kijken met wie ze willen. Ook het design van het toestel is hier niet belangrijk, maar laat ze ook niet onberoerd. Met uitzondering van Maggie volgen de respondenten hier doorgaans dezelfde visie: het is leuk als het design wat mooier is, maar het is geen absolute vereiste, functionaliteit primeert. Verder vinden zij allemaal hun draagbare toestellen het mooist. Met uitzondering van Karin (v, 49, bediende secretariaat) besteden deze respondenten vrij veel geld aan hun toestellen en gaan ze deze vrij snel vervangen als er een beter toestel met relevante functies op de markt komt. Als één van hun toestellen plots niet zou werken geven deze respondent te kennen dat ze behoorlijk gefrustreerd zouden zijn. Karen, die enkel afhankelijk is van televisie lijkt hier het meest moeite mee te hebben: Als het niet marcheert zou ik het door de venster gooien! Karin (v, 49, bediende secretariaat)
30
Besluit: veelzijdig en functioneel Uit de diepgaande analyse van component ‘veelzijdig en functioneel’ blijkt dat de typische rangorde van de items (zie tabel 3) voor alle respondenten grotendeels aansluit bij wat ze vertellen in de interviews. De interpretatie van de voor hen al dan niet belangrijke eigenschappen verschilt echter. Daarom gebruiken ze dan ook verschillende toestellen om hun behoeftes te bevredigen. Iris (v, 38, lector), Michael (m, 24, recruiter), Sharon (v, 23, student) en Maggie (v, 43, professor) zijn het meest veelzijdig in hun gebruik, al heeft dat bij Maggie niet zoveel betrekking op de consumptie van beelden, maar is haar toestelgebruik veeleer werkgerelateerd. Michaël, Sharon en Iris consumeren wel vaak beeldmateriaal op verschillende plaatsen. Bij hen zien we dat mobiliteit van groot belang is bij hun toestellen, al is dat meer voor algemeen gebruik (surfen, mailen), toch gaan zij ook regelmatig korte filmfragmenten bekijken op hun mobiele toestellen. Michaël kijkt het meest buitenshuis en kijkt ook langere fragmenten, zoals series, op zijn iPod . Zij gebruiken ook alle drie een tablet, laptop en een smartphone of iPod. Ze gebruiken hun toestellen door elkaar, terwijl ze soms ook terzelfder tijd naar tv kijken. De jongste respondenten in deze groep, Michaël en Sharon, downloaden vooral hun beeldmateriaal via de laptop, om dan te bekijken wanneer ze willen. Sharon maakt hiervoor gebruik van een boxee box (mediacenter) om zo op tv-scherm te kunnen kijken, Michaël sluit zijn laptop soms rechtstreeks aan op tv. Voor beiden is een tv “gewoon een groot scherm”. Voor Iris (v, 38, lector) is een televisie belangrijker, zij gebruikt de opnamefunctie en de tvtheek om te kijken wanneer ze wil. Zij hecht ook wel belang aan beeldconsumptie op draagbare toestellen, maar zij zal nooit volledige films of series downloaden en eerder gericht kijken naar kortere clips. Karin (v, 49, bediende secretariaat) kijkt ook graag waar ze wil, maar ze gebruikt nooit mobiele toestellen voor beeldmateriaal. Haar beeldconsumptie vindt thuis plaats, waar ze genoeg heeft met drie televisietoestellen. Om te kijken wanneer ze wil gebruikt ze vooral de opnamefunctie van de digibox. De respondenten in deze groep stellen hoge eisen aan hun toestellen. Om te kijken waar en wanneer ze willen downloaden sommigen hun content, om deze vervolgens af te spelen op televisie of mobiele dragers. Anderen gebruiken verschillende functies die digitale tv aanbiedt. Relevante functies verschillen hier per respondent en gaan van softwareprogramma’s om beeldmateriaal te downloaden tot de meer eenvoudige functies van digitale tv: opnemen, stoppen, e.d. Betrouwbaarheid lijkt voor iedereen in deze component vooral belangrijk net omdat ze hun toestellen zo vaak gebruiken. Alle respondenten in deze groep zijn zeer afhankelijk van hun mediadragers.
31
Component 2: ervaring- en comfortgericht In deze component vinden we David (m, 25, student), Elke (v, 26, bediende CLB) en ook Maggie (v, 43, professor), die bij deze en de vorige component een factorlading van 0.54 heeft. Mensen met dit profiel willen een ontspannende beeldconsumptie in een vertrouwde, comfortabele omgeving. Zij willen ongedwongen kijken, maar wensen wel een goede kijkervaring. Voor alle respondenten in deze groep is de televisie duidelijk het voornaamste scherm voor het consumeren van beelden. Bij Maggie (v, 43, professor) en Elke (v, 26, bediende CLB) is het volledige toestel met bijbehorende functies van belang. David (m, 25, student) gebruikt daarentegen zijn televisie als groot scherm waarop zijn PlayStation 3, die dienst doet als media- en gamecenter, is aangesloten. In deze groep is de mobiele factor veel minder belangrijk: “gebruiken waar ik wil” scoort heel laag. Deze respondenten hebben minder draagbare mediatoestellen, bij Maggie en Elke wordt de laptop hoofdzakelijk als werkinstrument gezien. Deze mensen verkiezen duidelijk een comfortabele setting, dit resultaat wordt bevestigd in de interviews. De drie respondenten kijken bijna altijd beelden in hun living, enkel Elke kijkt nog even op haar slaapkamer voor het slapen gaan. Het belang van comfort wordt in deze groep het best omschreven door David, een filmliefhebber die een duidelijk beeld heeft van wat comfort moet inhouden: “Wat is kijkcomfort dan voor jou en hoe zorg je daar voor? Hoe zorg ik daar voor? De zetel. Dat je gemakkelijk zit, dat je echt op je gemak zit. Echt rustig, dat ik geen stijve nek krijg, dat ik mij niet te veel moet verplaatsen, dat ik alles binnen handbereik heb. Dat ik bijvoorbeeld mijn afstandsbediening in bereik heb of het bedieningspaneel. Dat ik in een ruimte zit waar ik mij niet te veel moet verzetten, dat is comfort voor mij. Comfort is niet voor mij… Dat speelt voor mij minder een rol in een klaslokaal, of in een living. Bij de primaire kijkgelegenheden, daar speelt comfort een rol voor mij. Ik zou zeggen, het voornaamste is voor mij televisie. Dan zou ik zeggen laptop, dan tablet, dan desktop, dan mobiel en dan pas gsm. En nu ga ik zeggen waarom. Televisie, omdat ik een televisie-freak ben, ik kijk heel graag naar een zalige film, een klassieker, op de chiqueste tv, in de meest optimale kijkomstandigheden met optimaal comfort. Echt een uitgedokterd stekje dat je echt een chique film kunt zien waar je echt van geniet. En dat associeer ik nog steeds met tv, enkel een tv kan voor mij die ervaring bieden.” David (m, 25, student) Ook Maggie verkiest een comfortabele kijkervaring in een vertouwde, rustige omgeving: “Als ik een langere tijdsspanne heb, een film bekijken, dan vind ik dat niet handig om aan tafel te moeten zitten en zo naar het scherm te moeten kijken. In mijn zetel zitten en naar tv kijken is voor mij veel comfortabeler, de tijdsduur is belangrijk. In de zetel gezellig, met een glaasje wijn erbij, dat doe ik niet als ik boven op de computer zit. Voor mij is dit [tv] echt ontspanning, terwijl als ik boven zit is het meer werkgerelateerd.” Maggie (v, 43, professor)
32
Zelf op zoek gaan naar beelden en relevante functies zijn ook minder belangrijk in deze component. Maggie (v, 43, professor) kijkt nauwelijks naar beelden ter ontspanning en heeft naar eigen zeggen daarom nog geen digitale tv, ook dvd’s huren is al lang geleden, zij volgt vooral de geplande uitzending. Elke (v, 26, bediende CLB) volgt ook vooral de lineaire uitzendingen, zij kijkt echter veel meer dan Maggie. “En hoe begin je dan te kijken naar televisie? Hoe kom je erop om plots te kijken? Dat is gewoon in de routine, om naar vaste soaps te kijken, maar die staat vaak daarvoor al aan. Mijn moeder is ook zo iemand, als ze thuis is staat die tv vaak aan, ook al kijkt ze niet. Ik zet dat dan vaak uit, maar zij heeft dat niet graag.” Elke (v, 26, bediende CLB) Maggie, die geen digitale tv heeft, hecht duidelijk weinig belang aan “relevante functies”, enkel pauzemogelijkheden mist ze wel. Elke gebruikt wel meer functies, al zijn die niet prioritair in haar rangschikking. Sommige functies gebruikt ze zelfs minder dan vroeger. “Hoe kom je nog aan content, aan media-inhoud ervoor? Meestal wel opgenomen dingen, dvd’s ook maar toch iets minder, in het begin kochten we er redelijk veel, maar nu wat minder. Af en toe, maar niet zoveel, ga ik één huren via de digibox. En ook een paar illegaal gedownload… Is je gebruik dan geëvolueerd? Hmm, niet echt. Het enige wat er veranderd is, is dat er minder opgenomen wordt en dan zo later bekeken wordt, maar voor de rest denk ik niet.” Elke (v, 26, bediende CLB) Deze respondenten gebruiken dus slechts in beperkte mate extra functies voor hun audiovisuele beeldconsumptie, of beschouwen deze als minder belangrijk. Dit klopt echter niet voor David: “Welke functies vind je belangrijk, en waarom zijn ze relevant voor jou? Ten eerste dat ik alles kan finetunen, dat ik echt het beeld superneig kan finetunen op de graad af, de scherpte, dat ik dat op een schaal van 1 tot 100 perfect kan afstemmen, ook het contrast dat ik dat van 1 tot 100 kan afstemmen. Dus eigenlijk de beeldgerelateerde functies, die de beeldkwaliteit bepalen. Welke functies zijn dan secundair voor mij? Die ook wel belangrijk zijn, zijn de basistoepassingen, dat ik kan switchen van component naar HDMI, dus eigenlijk opties.” David (m, 25, student) David hecht duidelijk veel belang aan een waaier van meer geavanceerde functies, wat niet overeen komt met de resultaten uit de Q-sort. De specifieke functies die hij opsomt zijn echter wel gerelateerd aan een optimale kijkervaring, die voor deze component belangrijk is.
33
Nog een ander onbelangrijk item blijkt niet volledig te kloppen voor David (m, 25, student): “zelf op zoek gaan naar beelden”. Elke (v, 26, bediende CLB) en Maggie (v, 43, professor) gaan nauwelijks zelf op zoek naar beelden: Elke bekijkt de eerder aangeboden beelden (van lineaire uizendingen) wel uitgesteld, Maggie volgt enkel in beperkte mate de geplande uizendingen. Het zelf op zoek gaan naar beelden is naar eigen zeggen niet belangrijk voor David, toch zoekt en download hij veel films. “Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal. Ik vind dat niet belangrijk omdat ik vooral illegaal wil zoeken naar nieuw beeldmateriaal. Omdat ik veronderstel dat dat betalend zal zijn. Ik weet dat er andere toestellen zijn die dat even goed kunnen en waarschijnlijk beter. Ik ga ervan uit: een nieuw toestel dat op de markt komt daarmee veronderstel ik niet dat ik via illegale bronnen content kan downloaden. (…) Ik zal films kopen als ze echt mooi zijn en het herbekijken waard zijn, maar om één maal naar te kijken… Dat is ook een goede reden waarom ik download: als de films mij niet aanstaan heb ik er geen geld aan moeten besteden. Als een film mij echt aanstaat zal hij later met 80% zekerheid in mijn collectie terecht komen. Ik betaal liever enkel voor kwalitatieve content.” David (m, 25, student) Zelf op zoek gaan naar beeldmateriaal beschouwt hij dus als niet belangrijk omdat hij er niet voor wil betalen. Op illegale manier is beelden zoeken wel een dagelijkse bezigheid voor hem. Door deze aparte interpretatie verschilt hij wel wezenlijk van de anderen in deze component. Toch zien we hier weer een link naar de optimale kijkervaring: goede films wil hij zeker in zijn dvd-collectie. Betrouwbaarheid is voor alle respondenten in deze groep belangrijk. Elke (v, 26, bediende CLB) en Maggie (v, 43, professor) verwijzen hierbij niet naar de toestellen, maar naar de levering van content, zij hadden eerder al problemen met internet- en televisiedistributie. David (m, 25, student) verwijst wel naar zijn toestellen, hij vind ze allemaal even betrouwbaar omdat ze allemaal LCD-technologie gebruiken. Bij design hechten de twee vrouwen in deze groep vooral belang aan de vorm en de kleur, ze verwijzen ook allebei naar een mooie flatscreen. Verder is design voor hen ook belangrijk bij draagbare toestellen, die ze graag personaliseren, bij hun omschrijving gebruiken ze adjectieven als “schattig” en “elegant”. David (m, 25, student) kijkt eerder naar de manier waarop een toestel is opgebouwd en noemt zaken zoals: de plaatsing van de boxen, de vorm en de knoppenplaatsing op de afstandsbediening. Maggie (v, 43, professor) vergelijkt de huidige toestellen met haar vorige. Wat maakt een televisie mooi? De tv… De vorm, je hebt er leuke designtoestellen in. Het komt misschien ook een beetje van wat je gewoon bent, ik ben nog die grote lompe bakken gewoon en nu is dat veel esthetischer geworden dan dat het vroeger was. Maggie (v, 43, professor) Aangezien zij personalisatie belangrijk vindt is zij bereid om iets meer te betalen voor een mooi design, zolang de extra kost beperkt blijft.
34
Besluit: ervaring- en comfortgericht Binnen deze component komen de respondenten voor wat betreft de belangrijke eigenschappen grotendeels overeen. Zij zien beeldconsumptie als ontspannende activiteit en willen kijken in optimale omstandigheden. Zij geven allemaal aan dat de televisie voor hen het belangrijkste toestel is, omdat dit hen de mogelijkheid biedt om te kijken in een rustige, vertrouwde omgeving. Hoewel deze respondenten de mogelijkheid hebben om op andere plaatsen te kijken kiezen ze toch steeds voor de living, waar de televisie een centrale plaats inneemt. Terwijl zij beelden kijken hebben ze weinig of geen aandacht voor andere activiteiten. “Kijken met wie ik wil” wordt door de respondenten als vanzelfsprekend gezien en wordt vooral gerelateerd aan de grootte van het scherm. Na analyse van de interviews bij deze component wordt duidelijk dat Maggie (v, 43, professor), die bij deze en vorige component een factorscore had van 0.54, eerder in deze groep thuis hoort. De factorscore in de vorige groep kwam vooral tot stand doordat zij haar toestellen vaak associeerde met werk en (in mindere mate) omdat ze het toestelgebruik van haar jonge kind ook in overweging nam. Wat haar eigen mediagebruik betreft past zij duidelijk beter in deze groep. Bij de onbelangrijke eigenschappen zien we dat Maggie (v, 43, professor) en Elke (v, 26, bediende CLB) gelijkaardig zijn: zij gebruiken beiden weinig functies en gaan niet vaak zelf op zoek naar beeldmateriaal. Elke bekijkt soms wel de eerder aangeboden programma’s in uitgesteld relais, of ze download reeds bekende programma’s, maar ze zal zelden naar nieuwe content op zoek gaan. De onbelangrijke items in deze component komen niet volledig overeen met David’s (m, 25, student) visie. Hij hecht duidelijk wel veel belang aan relevante functies, bijvoorbeeld om zijn tv te finetunen. Hij gaat ook zeer dikwijls zelf op zoek naar illegale films via zijn laptop, toch had hij een heel eigen interpretatie bij de factor “zelf op zoek naar beeld” (hij wou niet betalen, zie eerder), waardoor dit element als onbelangrijk beschouwd werd. David heeft bij deze eigenschappen toch een andere kijk dan typische respondent in deze groep, hij vertoont veel gelijkenissen met de rangorde binnen de component “ervaringsgericht en autonoom”. De belangrijke eigenschappen binnen deze component zijn echter wel relevant voor hem: betrouwbaarheid is cruciaal, hij hecht zeer veel belang aan comfort en doet veel moeite om een kwalitatief hoogstaand beeld te hebben: hij heeft een projectietelevisie, koopt dvd’s en zal zijn tv finetunen voor de ultieme weergave. Algemeen kunnen we stellen dat mensen in deze component hoofdzakelijk beelden consumeren in optimaal comfort, waarbij het grotere televisiescherm in een goed ingerichte ruimte de beste ervaring biedt.
35
Component 3: prijsbewust en functioneel In deze component zitten Mike (m, 31, arbeider), Paul (m, 62, zelfstandige), Herlinde (v, 58, bediende Poison Centre) en Saskia (v, 41, bediende). Voor mensen binnen deze categorie is prijs en duurzaamheid van technologieën belangrijk. een aantrekkelijk design is hier compleet onbelangrijk, ze hechten veel meer waarde aan relevante functies, comfort en eenvoud in gebruik. Ook het kijken wanneer en waar ze willen is hier van ondergeschikt belang. Ze gaan ook niet zelf actief op zoek naar beeld. Binnen deze categorie was soms moeilijk om verklaringen te vinden voor de rangorde van bepaalde items. De belangrijkste eigenschap in deze rangorde, “klaar voor de toekomst”, werd enkel door Herlinde (v, 58, bediende Poison Centre) effectief als het belangrijkste item gesorteerd in de Q-sort, zij geeft echter geen verklaring voor die keuze. Ook bij Mike (m, 31, arbeider) scoort dit item vrij hoog, hij blijft echter ook vaag hierover en antwoord naast de kwestie. “Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen. Dat vind ik ook natuurlijk wel leuk. Waar ga’k dat nu steken? Speelt een rol… Ewel, ik ga dat hier nu ne keer op 3 zetten zie. Waarom dan precies? Omdat dat wel iets is dat me intrigeert, dat het perspectief biedt voor nieuwigheden. (…) Welke ontwikkelingen heb je dan in gedachten? Ik weet dat niet. Dat zal een ander wel voor mij uitmaken wat ze allemaal gaan doen. Als ge nu echt zegt… Ik verwacht toch dat die digitale televisie… En dan die tablet en de gsm, dan verwacht ik dat daar toch wel wijzigingen kunnen komen die naar de toekomst toe wel interessanter kunnen zijn. Zoals? Televisie, ik verwacht van digitale televisie dat dat toch wel een aantal mogelijkheden… En dat dat toch wel verder zal uitgewerkt worden naar de toekomst toe. (…)” Herlinde (v, 58, bediende Poison Centre) Ook voor het hoog scorende item “relevante functies” is soms moeilijk een verklaring te vinden. Het lijkt erop dat dit item vooral belangrijk is voor andere toepassingen dan beelden kijken. Mike (m, 31, arbeider) gebruikt soms zijn laptop of filmpjes te verwerken, de andere respondenten leggen dit item vrij hoog omdat ze hun computer ook vaak op het werk gebruiken. Twee respondenten gebruiken af en toe de functies van digitale tv, maar hun gebruik blijft vrij beperkt.
36
Aantrekkelijk design is helemaal onbelangrijk in deze component, de respondenten focussen veel meer op functionele en praktische eigenschappen bij de keuze van hun toestellen: “Heeft een aantrekkelijk design Dat vind ik helemaal niet belangrijk, neen. Dat mag lelijk zijn, als dat heel gebruiksvriendelijk is, da’s voor mij echt min 3. Voor mij moet het eenvoudig zijn in het gebruik en meer perspectieven geven.” Herlinde (v, 58, bediende Poison Centre)
“Kan je vertellen welke toestellen je aantrekkelijk vindt? Ik hecht daar eigenlijk niet zoveel belang aan. Wat ik belangrijk vind is dat ze niet te veel opvallen. Dat is het ongeveer. Is dat belangrijk op de plekken dat je ze gebruikt, bijvoorbeeld de tv als deel van meubilair of gsm die je steeds bij hebt? Neen, daar ga ik eigenlijk niet op af. Dan zouden we al lang een flatscreen gekocht hebben. De enige reden waarom ik dat zou kopen is omdat het minder plaats inpakt, in vergelijking met de oude tv. Maar dat is meer om praktische redenen dan om schoonheidsredenen.” Saskia (v, 41, bediende) Voor Paul (m, 62, zelfstandige) is het design van toestellen iets belangrijker, maar hij verwijst hierbij ook naar praktische eigenschappen: “Waarom heb je de iPhone uiteindelijk opzij gelegd? Omdat ik hem meer niet dan wel bij had. Hij is onhandig en je kunt hem niet op zak houden, je moet die altijd ergens leggen en dan ben je die kwijt of laat je hem ergens liggen, mensen konden mij dan niet bereiken. Het design van een gsm is wel belangrijk om praktische redenen, als het te groot is… (…) En ik heb dan mijn andere kleine gsm gekocht omdat ik die iPhone bijna niet gebruikte, omdat ik hem zo lomp vind.” Paul (m, 62, zelfstandige) In deze groep wordt audiovisuele mediaconsumptie doorgaans bepaald door de routines van de respondent. Zij kijken thuis naar beelden, “gebruiken waar ik wil” en “kijken wanneer ik wil” is bijgevolg niet belangrijk. Ook het item “zelf op zoek naar beeld” scoort hier laag, wat ook bevestigd wordt in de interviews. De respondenten geven allemaal aan dat zij vooral eens het nieuws willen zien. Voor de rest volgen zij vooral wat ze aangeboden krijgen, bij Herlinde (v, 58, bediende Poison Centre) en Saskia (v, 41, bediende) en Paul (m, 62, zelfstandige) zijn dat de lineaire uitzendingen, deze laatste twee kijken soms uitgesteld.
37
Mike (m, 31, arbeider) volgt ook het nieuws op televisie en bekijkt verder ook dvd’s die hij door vrienden aangeboden krijgt op de laptop, hij gaat zelf niet op zoek naar film of series. “Nadat ik het nieuws gekeken heb of een uitzending op tv zet ik de laptop aan, om een film te kijken die ik er vanop een dvd op gezet heb, of een film die ik van iemand gekregen heb. Of een serie of zo. (…) Maar ik heb een zeer lage internetlimiet, dus mijn verbruik ligt niet hoog. Dat is teveel bandbreedte dus ik hou dat zeer beperkt.” Mike (m, 31, arbeider) Met uitzondering van Paul (m, 62, zelfstandige) geeft geen van de respondenten veel geld uit aan technologie, maar bij Mike (m, 31, arbeider) is geld een belangrijke factor die zijn mediagebruik beïnvloedt: zo zal hij wegens de beperkte bandbreedte van zijn internetabonnement bijvoorbeeld geen films of series downloaden, iets wat hij vroeger wel deed. Bij Saskia (v, 41, bediende) en Herlinde (v, 58, bediende Poison Centre) is het beperkte mediabudget wel een bewuste keuze. Beiden vertonen ook een lage betrokkenheid bij de introductie van technologieën in huis en beiden hebben vrij weinig kennis omtrent mediatechnologieën. Zij houden ook vast aan hun gevestigde gewoontes en wennen blijkbaar niet snel aan nieuwe mogelijkheden: “Dan de televisie: wanneer wordt die gebruikt, en met wie? In de week kijken we eigenlijk heel weinig tv. Ik probeer het nieuws te zien, maar dat lukt niet altijd. We hebben digitale tv, maar ik realiseer me nog niet altijd dat ik dat eigenlijk achteraf kan bekijken. Ik probeer wel soms programma’s die ik graag zie nog te bekijken op het moment zelf, maar daar durft wel iets tussen te komen. (…) Ja, ik kijk met de kinderen graag naar het journaal van 7uur, omdat ter zake soms wat te lang is. Maar om 7uur zitten wij dikwijls nog aan tafel. En eigenlijk kan je dat instellen dat je elke avond het nieuws van 7uur kan opnemen, maar ik heb dat nog niet gedaan. En zo films opnemen, eigenlijk doen mijn kinderen en mijn man dat vooral.” Saskia (v, 41, bediende) Het lijkt erop dat voor Saskia (v, 41, bediende) en Herlinde (v, 58, bediende Poison Centre) gebrekkige kennis en een lage betrokkenheid de reden van het belang dat ze hechten aan het item “waar voor het geld”. Voor Mike (m, 31, arbeider) is het eerder uit noodzaak. Bij de afname van de interviews was het ook opvallend dat alle respondenten in deze groep een oud televisietoestel hebben, terwijl tv voor hen belangrijk is. Zij willen zo lang mogelijk plezier aan hun investering en gaan niet zo snel vernieuwen.
38
Besluit: prijsbewust en functioneel De respondenten in deze groep gebruiken weinig verschillende toestellen voor de consumptie van beeldmateriaal. Zij bekijken vooral beelden die hen worden aangeboden via de tv-kanalen. Saskia (v, 41, bediende) en Mike (m, 31, arbeider) gebruiken nog dikwijls dvd’s, maar gaan zelf niet actief op zoek naar nieuw beeldmateriaal: bij Saskia beslissen de kinderen en Mike krijgt dvd’s aangeboden van zijn vrienden. Herlinde (v, 58, bediende Poison Centre) kijkt bijna uitsluitend lineair en Paul (m, 62, zelfstandige) kijkt zeer weinig gedurende lange tijd naar beelden. De respondenten krijgen ook soms beeldmateriaal via mail, online krantenartikels en sociale netwerken, maar het kijken blijft beperkt. Enkel Paul gaat iets meer op zoek naar beeldmateriaal via Youtube. Bij respondenten in deze component worden mediatoestellen niet mobiel gebruikt: zij kijken allemaal thuis in de living, alleen Paul kijkt regelmatig korte filmfragmenten tijdens het surfen op het werk. De mensen uit deze component hebben in het algemeen geen geld over voor design en letten vooral op praktische zaken. Met uitzondering van Paul (m, 62, zelfstandige) houden ze vast aan hun reeds lang gevestigde gewoontes voor wat betreft beelden kijken. Paul gebruikt vaak een iPad voor algemeen gebruik, waarbij hij soms ook korte filmfragmenten bekijkt. Hij prijst nadrukkelijk de eenvoudige, intuïtieve navigatie van het toestel. Ook Herlinde (v, 58, bediende Poison Centre) en Saskia (v, 41, bediende) vinden eenvoud belangrijk, al bij hen waarschijnlijk vooral het gevolg van een beperkte kennis van mediatoestellen. Beiden geven aan dat ze regelmatig geholpen worden, Saskia krijgt hulp van haar man en kinderen en Herlinde belt haar broer bij problemen. Vooral de omschrijving “prijsbewust” past voor deze groep. Deze respondenten willen duidelijk waar voor hun geld. Ook vinden ze het niet erg om met oudere toestellen te werken, zolang ze functioneren worden ze niet vervangen.
39
Prijsbewust en functioneel: de negatieve factorscore Één respondent hoort in geen enkele component thuis: bij Kris (m, 26, bediende FOD Financiën) vinden enkel een negatieve factorscore van -0,72 bij de component “prijsbewust en functioneel”. Dit betekent dat hij bij de sortering van de items in de Q-sort lijnrecht tegenover de respondenten uit deze component staat. Bij hem kunnen we de rangschikking voor deze component dus omdraaien: de factoren die de prijsbewuste en functionele mensen belangrijk vinden vindt hij onbelangrijk en vice versa. We overlopen kort de belangrijkste bevindingen bij deze respondent. Kris hecht dus vooral belang aan de items “aantrekkelijk design”, “zelf op zoek naar beeld”, “gebruiken waar ik wil”, “kijken wanneer ik wil”. De eigenschappen die hij onbelangrijk vindt zijn: “klaar voor de toekomst”, “biedt waar voor het geld”, “eenvoudig in gebruik” en “relevante functies”. Dit wordt ook bevestigd in het interview. De eigenschap “kijken waar ik wil” is voor Kris belangrijk, toch zal hij enkel thuis naar beelden kijken. Zijn favoriete toestel is de laptop, die hij op verschillende plekken gebruikt. “Als ik in de zetel zijn zal ik ook bezig zijn met die laptop. En dus ook als ik fiets, op de home trainer pak ik dat mee, als je een film wil kijken pak je dat mee. Dat is veel handiger dan een televisietoestel.” Kris (m, 26, bediende FOD Financiën) De laptop biedt hem tevens de mogelijkheid om te kijken wat hij wil: Kris download illegaal de films en series die hij wenst te bekijken. Tv is voor hem minder belangrijk en wordt vooral gebruikt door zijn vriendin, terwijl hij meestal in dezelfde ruimte met andere zaken bezig is. Hij houdt rekening met zijn vriendin en stelt zijn eigen beeldconsumptie uit, de laptop biedt de mogelijkheid om te kijken wanneer het voor hen het beste past. Relevante functies scoort zeer laag bij Kris, hij vind dat toestellen dikwijls teveel irrelevante functies aanbieden: “Biedt me verschillende relevante functies. Ja en nee, vooral het woordje relevant is belangrijk, want ik heb het gevoel dat er vaak te veel functies worden aangeboden, waar mensen over zeggen: wauw, dat is nieuw. Maar dat is volgens mij helemaal niet fantastisch.” Kris (m, 26, bediende FOD Financiën)
Ook “eenvoud in gebruik” scoort laag bij hem. Hij vindt dat wanneer toestellen echt leuk zijn je wel wat extra moeite doet en ermee leert omgaan. De moeilijkheidsgraad maakt voor hem weinig verschil.
40
Hij verschilt duidelijk van de andere respondenten door het belang dat hij hecht aan design. Deze voorkeur voor mooie toestellen blijkt duidelijk uit de keuze van verschillende apparaten. “Waarom de keuze voor je huidig toestel, die Mac? Omdat die echt mooi is. Dus vooral om het uiterlijk? Ja, dat is waarschijnlijk de meest idiote reden om een laptop te kopen, maar ik vind de Macs heel erg veel mooier dan de Windows dingen, daarom heb ik een Mac gekocht en sindsdien ben ik niet meer veranderd van systeem.” Kris (m, 26, bediende FOD Financiën) Ook bij de keuze van draagbare apparaten is een mooi design een doorslaggevende factor, hij is ook zeker bereid om er extra geld voor betalen. “Dan de mobiele mediaspeler? De iPod nano, ik heb die gekocht omdat die mooi was opnieuw. Ik koop veel gadgets als ze mooi zijn, niet omdat ze functioneel zijn. Dat was toen de allereerste die is uitgekomen en die was toen nog duur, maar dat kon me weinig schelen want ik vond die heel erg mooi en die paste in mijn broek. Het was heel erg handig en heel mooi. Daarom wou ik dat, ik ben nooit verandert naar één met meer opslagruimte want die zijn breder en dikker en lelijker en vierkantiger, ik vind deze nog steeds de mooiste die ze hebben uitgebracht, dus ik hou mij daar aan.” (…) Biedt me waar voor zijn geld. Dat vind ik minder belangrijk. Vaak is dat niet zo met die design dingen, die zijn vaak gewoon duurder omdat ze mooi zijn, dan is dat niet echt waar voor uw geld. Je kan vaak een veel lelijker, goedkoper ding kopen dat net hetzelfde doet, maar dan is het zo mooi niet. Dat vind ik dan helemaal niet belangrijk. Kris (m, 26, bediende FOD Financiën)
Hoewel hij extra geld besteedt aan een mooi design geeft hij aan hij zijn toestellen niet ziet als statussymbool. Het mooi design is vooral omdat hij daar zelf plezier aan heeft. Tot slot is ook het item “klaar voor toekomstige ontwikkelingen” van ondergeschikt belang, geen enkel apparaat kan volgens hem volledig geschikt zijn voor wat nog moet komen. ”Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen. Ook niet zo belangrijk. Tegenwoordig, welk apparaat is wel zo. Je weet toch niet wat er gaat komen, dus dat lijkt me een beetje onmogelijk om iets te ontwikkelen dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen.“ Kris (m, 26, bediende FOD Financiën)
41
Besluit : negatieve factorscore bij “prijsbewust en functioneel” Wanneer we de rangorde van de component “prijsbewust en functioneel” omdraaien sluit de volgorde van de items zeer goed aan bij wat Kris (m, 26, bediende FOD Financiën) in het diepteinterview vertelt. Zowel uit de Q-sort als uit het interview blijkt dat Kris wel degelijk verschilt van de respondenten in andere componenten. Hij verschilt het sterkst van de andere respondenten op het vlak van design, dat bij hem een cruciale factor is bij de keuze van zijn mediatoestellen, soms is dit zelfs belangrijker is dan het functionele aspect. We kunnen hem wel autonoom noemen: hij gaat namelijk zelf dikwijls op zoek naar beeldmateriaal en is helemaal niet afhankelijk van wat hij aangeboden krijgt op televisie. Verder heeft hij graag veel controle over zijn mediagebruik: hij wil kijken waar en wanneer hij wil, maar zijn beeldconsumptie blijft beperkt tot thuisgebruik. Zijn argumenten en associaties in het interview zijn ondubbelzinnig en samenhangend, hij heeft duidelijk een eigen visie van mediagebruik. Hierin verschilt hij wezenlijk van alle andere respondenten.
42
Component 4: prijsbewust en autonoom Deze component heeft eigenschappen gemeenschappelijk met de vorige component “prijsbewust en functioneel”. Hier staat echter het item “zelf op zoek naar beeld” op de eerste plaats, een eigenschap die bij de vorige groep helemaal niet van belang was. De items “klaar voor de toekomst”, “eenvoud in gebruik” en “biedt waar voor het geld” zijn ook hier hoog gerangschikt. In deze component is slechts één respondent ondergebracht: Bram (m, 21, student), een kotstudent die over vrij veel toestellen beschikt. Omdat dit de enige respondent is in deze component kunnen we hier niet intern vergelijken met anderen, we kunnen wel meer inzicht verwerven in de betekenis die hij geeft aan de items en de toestellen die daar het best bij passen. Bram (m, 21, student) zit in de week op kot en in het weekend thuis. Hij kijkt heel vaak beelden, hiervoor heeft hij thuis een televisie en een tablet ter beschikking. Op kot gebruikt hij zijn laptop, zelf op zoek kunnen gaan naar beelden is voor hem zeer belangrijk, hij download veel films en series. “Hoe past naar bewegende beelden kijken, onafhankelijk van het toestel, in je dagelijkse routines? Wanneer doe je dit in een doorsnee-dag? Toch wel redelijk veel; bijvoorbeeld soms kijk ik met vrienden samen op de laptop naar een serie of gedownloade film, en dan YouTube natuurlijk ook veel, hoewel.. niet echt veel Youtube eigenlijk. Meestal series en films op de laptop, en dan ook vaak naar de cinema gaan ook. En door de week niet veel televisie.” Bram (m, 21, student) “Gebruiken waar ik wil” scoort in zijn rangorde ook hoog, dit komt ook duidelijk tot uiting in de interviews: “Het is toch vaak als je bij vrienden bent dat de laptop er altijd bij komt kijken op één of andere manier: je begint over iets te praten en dan gaat het snel van: heb je dat al gezien op Youtube? Dus de laptop is nooit ver weg als je bij vrienden op bezoek bent.” Bram (m, 21, student) Ook zijn iPhone wordt gebruikt om beelden op te zoeken in verschillende omgevingen: “Gsm wordt gebruikt om naar beelden te kijken als je bijvoorbeeld op school bent, en je bent in discussie met je vrienden, dan kan je al rap zeggen: ik heb dat daar gezien en dan op internet gaan en dat meteen tonen, op YouTube of zo. Maar als je thuis bent kijk je niet naar filmpjes op je gsm.” Bram (m, 21, student)
43
De hoge scores voor “gebruiken waar ik wil” en “zelf op zoek naar beeld” worden dus duidelijk bevestigd in de interviews. Maar, wat hij verklaart in de interviews lijkt niet overeen te komen met de lage rangschikking voor de items “kijken met wie ik wil”, “kijken wanneer ik wil” en “past in dagelijkse routines”. Bram heeft wel aangegeven dat hij bij sommige items wat moeite had met de interpretatie, bijvoorbeeld bij “past in de dagelijkse routines”. Dit kan de oorzaak zijn voor de lage rangschikking. Bij sommige andere lage rangschikkingen merkt hij op dat die eigenschappen niet per se onbelangrijk zijn, maar dat andere kenmerken prioritair zijn. Het laag gerangschikte item “handig in combinatie met andere toestellen” ligt duidelijk wel op zijn plaats: “Welke toestellen combineer je? Neen, ik doe het niet, maar ik beeld me nu in: je kan bijvoorbeeld films overzetten via USBstick, of filmpjes voor presentaties. Niet echt een meerwaarde; ik hou het simpel, mijn gebruik van computers.” Bram (m, 21, student) Dit komt ook overeen met de waarde die hij hecht aan eenvoud in gebruik. Bram heeft een voorkeur voor gemakkelijk te bedienen toestellen, zoals de iPad. Ook het feit dat deze stand-alone werken vindt hij een pluspunt. Ook waar voor het geld is belangrijk, hij kijkt hier vooral naar functies: “TV, daar kan je eigenlijk niet veel mee doen en betaal je toch veel geld voor. Gsm gebruik je dan weer voor alles, dag in dag uit, en kost uiteindelijk niet zoveel geld voor de belangrijke functie die het heeft in je leven. Laptop en desktop heeft zeer veel functies. Gsm, smartphone is duur maar je kan er ongelofelijk veel mee doen.” Bram (m, 21, student) Toch heeft hij wat extra over voor design, hoewel dit item neutraal staat in de rangschikking hecht hij toch belang aan het uiterlijk van zijn toestellen. “Is dat belangrijk op de plekken dat je ze gebruikt, bijvoorbeeld tv als deel van meubilair of gsm die je steeds bij hebt? Ja, ja. Gsm mag wel mooi zijn, dat is iets dat iedereen toch ziet. Een laptop heeft dat ook. Dat is tenslotte ook een deel van je interieur.” Bram (m, 21, student)
44
Besluit: prijsbewust en autonoom Het is moeilijk een besluit te vormen over een component met slechts één respondent. Bovendien vinden we veel inconsistenties als we de rangschikking in de Q-sort vergelijken met de verklaringen in het interview. Wel is duidelijk dat veel eigenschappen voor Bram (m, 21, student) relevant en belangrijk zijn. De lager gerankte items zijn allemaal niet onbelangrijk, maar vooral minder belangrijk dan de andere items. Uit analyse van zijn interview blijkt dat hij veeleisend is in zijn toestelgebruik. Wij zien wel een logische samenhang bij de belangrijke items en zijn weergegeven visie in het interview. Zo is het zelf op zoek gaan naar beelden heel belangrijk voor hem, hij kiest zelf graag wat hij kijkt. Verder heeft hij geen televisie op kot, waardoor hij zelf wel moet zoeken. Bram heeft duidelijk een voorkeur voor mobiele toestellen, omdat hij die kan gebruiken waar hij wil: in de week gebruikt hij dikwijls zijn laptop om series te bekijken, op zijn iPhone beperkt hij zich tot korte Youtube-clips. Hij gebruikt zijn laptop ook bij vrienden, zijn gsm gebruikt hij onderweg en op school. Als hij in het weekend thuis zit verkiest hij de iPad boven de televisie, deze laatste wordt meer door zijn familie gebruikt dan door hemzelf. Bram zal toestellen niet combineren en verkiest een eenvoudig, intuïtief gebruik. Een toestel is voor hem “waar voor het geld” als er veel functies aanwezig zijn, toch is ook het design niet onbelangrijk. Bijna al zijn toestellen zijn van het merk Apple, omdat deze intuïtief, mooi en compatibel zijn met andere toestellen in het gezin. Waarom het item “klaar voor de toekomst” ook hier belangrijk is blijft ook in dit interview vaag, aangezien hij waar voor zijn geld wil slaat dit waarschijnlijk op duurzaamheid, al wordt dit niet letterlijk in het interview vermeld. Verder vertoont Bram vrij veel eigenschappen met mensen uit de component “veelzijdig en functioneel”: hij bekijkt wat hij zelf wil, waar en wanneer hij wil. Hij maakt vaak gebruik van zijn mobiele toestellen, waarbij ook eenvoud in gebruik en betrouwbaarheid voor hem belangrijk zijn.
45
Component 5: ervaringsgericht en autonoom Mensen in deze component wensen een optimale kijkervaring en willen zelf via hun toestellen op zoek kunnen gaan naar beeldmateriaal. In deze groep zitten Fauve (v, 17, student) en Martine (v, 55, boekhouder). Uit analyse van de interviews blijkt dat televisie het belangrijkste toestel is voor beide respondenten, omdat de betere beeldkwaliteit de beste kijkervaring biedt. Deze respondenten hechten een groot belang aan eigen keuze van beelden, al uit zich dat op een andere manier. Fauve (v, 17, student) kijkt zeer vaak tv, ze gaat zelf vaak actief op zoek naar nieuwe films en series via de digitale televisie. De gemakkelijke toegang tot nieuw beeldmateriaal zorgt ervoor dat ze soms iets te gretig nieuwe films aankoopt. “Hoe zijn jullie er dan bij gekomen om digitaal te kijken? Euh, dat was gewoon beter van kwaliteit en er waren veel voordelen, zoals gratis films dat je kan bekijken en series, dat vind ik wel leuk. Het is handig want je moet er niet altijd voor betalen. Je kan ook naar nieuwe films kijken die uitgekomen zijn, waar je dan wel voor moet betalen. Je hoeft dan je huis niet uit te komen als je op een slechte dag eens een film wil bekijken. Zijn er daar regels of afspraken rond? Goh, niet te veel films huren die betalend zijn, want het is een hoge rekening anders en dan moeten we dat zelf terug betalen, dat heb ik al ondervonden.” Fauve (v, 17, student) Ook Martine (v, 55, boekhouder) wil zelf op zoek kunnen gaan naar beelden, al doet ze dit nauwelijks via televisie. Zij houdt bij dit toestel meer vast aan haar gevestigde gewoontes, zo huurt ze bijvoorbeeld dvd’s, in plaats van via haar digitale tv hiervoor te gebruiken. Ook uitgesteld kijken doet ze nauwelijks. Voor Martine is informatie belangrijk, op tv volgt ze vooral het nieuws en duidingprogramma’s via de lineaire uitzendingen. Ook staat de tv bij haar vaak op de achtergrond aan, tot er iets interessants te zien is. Voor haar is vooral de laptop belangrijk om zelf op zoek te gaan naar informatie en beelden. “Dan die laptop, als je denkt aan bewegende beelden kijken, hoe begin je daar dan te kijken? Dat is dikwijls iets over iemand opzoeken, bijvoorbeeld gisteren nog over een Britse modeontwerpster, daar zat dan een filmpje bij waar ik dan ook naar gekeken heb.(…) “Wanneer doe je dit in een doorsnee-dag? Ik zet mij gewoon aan tafel, voor mijn laptop en dan kijk ik een stukje naar Youtube, maar dan wel gericht. En het mag niet te lang duren, maar ik kijk wel gericht, ik doe dat meer en meer. Maar ik zal niet dat laten aan staan, iets van Youtube, zoals ik mijn tv laat aanstaan en niet kijk. Dat doe ik niet. Waarom niet? Dat is nog geen gewoonte, en ook om een beetje energie te sparen.” Martine (v, 55, boekhouder)
46
Beide respondenten gebruiken meerdere toestellen voor de consumptie van beelden, zo gebruikt Fauve (v, 17, student) ook af en toe een desktop en haar gsm om filmpjes te downloaden, Martine (v, 55, boekhouder) gebruikt de laptop. Toch verkiezen ze beiden de televisie omdat deze een betere kwaliteit biedt. Kijk je ook series op je desktop? Vroeger meestal, maar dat was niet zo’n goede kwaliteit, dus nu kijk ik meer op televisie. (…) Je stopt dan snel met kijken? Ja, het is niet alsof ik een uur lang naar filmpjes ga kijken op mijn gsm. Waarom niet? Tja, ik vind dat ook zo’n klein schermpje en het geluid is niet optimaal. Ik ben echt iemand die een groot scherm moet hebben en een surround systeem.” Fauve (v, 17, student) Ook Martine vind dat de televisie een betere kijkervaring biedt, vanwege het grotere scherm, maar ook de comfortabele context: “Je kijkt dus korte clipjes, maar geen series? Neen, dat vind ik te klein. De laptop is te klein en ik zit aan een tafel, dus ik kijk liever naar tv in de zetel.” Martine (v, 55, boekhouder) Ook het item “relevante functies” scoort in deze groep hoog. Martine denkt hierbij eerder aan de mogelijkheden die de laptop biedt om informatie uit te wisselen, bijvoorbeeld via USB-stick. Voor Fauve (v, 17, student) heeft dat vooral betrekking op de functies van digitale tv, waarvan ze uitgebreid gebruikt maakt. “Televisie, daar heb je veel functies bij, tegenwoordig kan je vanalles doen met je tv: opnemen, pauzeren, films huren, series huren, je kan de timer inzetten voor een herinnering bij je favoriete programma’s, het biedt ook wel veel dingen aan.” Fauve (v, 17, student) Hoewel de vele functies belangrijk zijn in deze groep moeten de toestellen toch eenvoudig in gebruik blijven. Voor Martine (v, 55, boekhouder) heeft “eenvoud in gebruik” een rechtstreekse impact op comfort, Fauve (v, 17, student) geeft aan dat ze niet echt technisch vaardig is. “Anders zou ik het niet kopen moest het niet eenvoudig in gebruik zijn, zoveel weet ik daar niet van, van technologie-achtige dingen.” Fauve (v, 17, student)
Het item “kijken met wie ik wil” staat ook hoog gerangschikt in deze component, dit is vooral voor Fauve (v, 17, student) belangrijk. Hoewel zij veel verschillende toestellen gebruikt heeft zij toch bedenkingen bij de beeldevolutie en het feit dat beeldconsumptie meer individueel wordt .
47
“En hoe kijk jij tegen die evolutie aan? Euh, goh… het is enerzijds wel jammer: als je maar 1 toestel had, de televisie, was het meestal gezelliger om samen te zitten. En nu met al die dingen wordt je ook zeer afhankelijk van die laptops en gsms, en iedereen zit dan op zijn eentje. Ik vind het twijfelachtig.” Fauve (v, 17, student)
De eigenschap “past in mijn dagelijkse routines” wordt hier als belangrijk gezien, maar deze respondenten vinden het ook vanzelfsprekend: zij kijken dikwijls naar beelden en dat gebeurt doorgaans thuis, waar genoeg toestellen aanwezig zijn. Het item “gebruiken waar ik wil” werd in deze component laag gerangschikt, omdat deze respondenten de voorkeur geven aan thuis kijken. Ook “waar voor het geld” scoort laag, vooral voor Fauve (v, 17, student) is dit minder belangrijk, omdat zij zelf nog niet moet betalen voor haar mediatoestellen. Ten slotte is ook het design minder belangrijk, al merken we wanneer we hierop doorvragen dat de houding van Martine (v, 55, boekhouder) wat dit betreft toch begint de evolueren. “Is design belangrijk op de plekken dat je ze gebruikt, bijvoorbeeld bij de gsm die je steeds bij hebt?) Ewel, dat begint belangrijker te worden. Vroeger zou ik mij daar allemaal niets van aantrekken, maar nu wordt ik daar wel gevoelig voor.” (…) “Heeft een aantrekkelijk design In feite, als ik begin te denken, een paar jaar geleden trok ik mij dat niet aan. Mijn tv zal nog jaren meegaan, maar eigenlijk begin ik te denken als ik zo een flatscreen of moderne televisie zie bij andere mensen dat dat toch beter is.” Martine (v, 55, boekhouder)
48
Besluit: ervaringsgericht en autonoom De respondenten in deze component willen duidelijk zelf bepalen naar wat ze kijken, zij gaan daarom zelf actief op zoek naar beeld. Martine (v, 55, boekhouder) doet dit via de laptop, terwijl Fauve (v, 17, student) vooral gebruikt maakt van de mogelijkheden van digitale televisie, in mindere mate aangevuld met illegale downloads. Hun toestellen moeten daarom voorzien zijn van verschillende relevante functies: Fauve vindt deze vooral bij de digibox, die de mogelijkheid biedt om film op te zoeken en in te plannen in haar dagelijkse routine, bijvoorbeeld via de pauze-mogelijkheid of de herinneringen wanneer bepaalde programma’s beginnen. Marine verkiest de laptop, omdat die haar in staat stelt om informatie over haar interesses te vinden, aangevuld met clipjes op Youtube. Toch biedt de laptop voor haar geen optimale kijkervaring en wordt deze niet gebruikt om ontspannend naar beelden te kijken. Voor de twee respondenten is het consumeren van beelden een belangrijk onderdeel van hun dagelijkse routines, toch kijken ze vooral thuis in hun living die optimaal is ingericht voor tv kijken. Hoewel Fauve (v, 17, student) ook heel soms beelden kijkt op de gsm stoort ze zich aan het kleine scherm. Beiden wensen een goede kijkervaring: in het interview vermelden ze allebei dat een laptopscherm te klein is en dat ze een duidelijke voorkeur hebben voor televisie, die een kwalitatief hoogstaand beeld en geluid heeft. Ze combineren nauwelijks toestellen met elkaar. In het huishouden van deze respondenten staat de tv vaak gewoon aan op de achtergrond, maar wanneer ze volgen, of zelf hun beeldmateriaal gekozen hebben, kijken ze gericht en hebben ze geen aandacht voor andere activiteiten tijdens het kijken. Naast de optie voor zelfgekozen beeldmateriaal zijn voor beiden een groot scherm en gebruiksgemak doorslaggevende factoren.
49
4 Conclusie Bij het onderzoek naar determinanten die het audiovisueel mediagebruik bepalen bleek het zeer nuttig om vooral te focussen op objects, los van context en texts. Het werd duidelijk dat de toestellen an sich bijdragen tot het algehele beeld dat consumenten vormen over mediagebruik. Uit de analyse van de diepte-interviews blijkt duidelijk dat er verschillende types gebruikers zijn, die telkens verschillende toestelgebonden eigenschappen belangrijk vinden. Bovendien blijkt dat respondenten binnen dezelfde groep de gelijkaardig gerangschikte kenmerken op een verschillende manier interpreteren. Mediaconsumenten hebben dus sterk uiteenlopende beweegredenen om toestellen te kiezen die aan hun behoeften voldoen. De verschillende determinanten die het gebruik bepalen werden reeds uitvoerig besproken in de rapportering van de resultaten. Omdat deze sterk variëren en te talrijk zijn worden ze hier niet opnieuw opgesomd. We willen afsluiten met drie algemene indrukken die steeds terug kwamen in de interviews. De televisie blijft in het algemeen het populairste toestel om langdurig naar beelden te kijken, eigenschappen die hier steeds opnieuw vermeld worden zijn: comfort, beeldkwaliteit, schermgrootte, eenvoud en gewoonte. Ook de functies van digitale televisie zijn zeer gewaardeerd. Ook de laptop is de laatste jaren bij zowat alle respondenten geliefd geworden als persoonlijk toestel, ten koste van de desktop. De belangrijkste factoren die hier vaak genoemd werden zijn: mobiliteit (zowel thuis als buitenshuis), controle, eigen keuze van beeldmateriaal en toegang tot gratis beeldmateriaal. Verder valt op dat beeldconsumptie op mobiele toestellen (draagbare mediaspeler en gsm) beperkt blijft. Beelden kijken zijn bij deze toestellen ingebed in het algemene gebruik, meestal onder de vorm van korte clips. Het bekijken van langere fragmenten, zoals films of series, wordt doorgaans niet gedaan, vanwege het kleine scherm. In dit onderzoek is duidelijk gebleken dat het ideale toestel niet bestaat en dat technologische convergentie niet leidt tot het gebruik van slecht één toestel. Afhankelijk van het precieze gebruik dat men voor ogen heeft maakt men doorgaans een afweging tussen draagbaarheid (praktisch gebruik) en schermgrootte (optimale kijkervaring). Moderne mediagebruikers kiezen het gepaste toestel voor verscheidene doeleinden.
50
5 Referentielijst Aroldi, P. & Vittadini, N. (2010). “Transnational digital audiences? Moral economy of the households and digital television”. *College hand-out] Geraadpleegd op het World Wide Web op 9 april 2012: http://www.cost-transforming-audiences.eu/node/261 Benkler, Y. (2006). The wealth of networks: How social production transforms markets and freedom (pp. 2-34). New Haven, CT: Yale University Press. Berker, T., Hartmann, M., Punie, Y. & Ward, K. (2006). Domestication of media and technology. Berkshire: Open University Press. Bloch, P. (1995). Seeking the ideal form: Product design and consumer response. Journal of Marketing, 59(3), 16-29. Bucciarelli, L. (1994). Designing engineers. Cambridge, MA: MIT Press. Canalys (2012). “Worldwide smart phone and client PC shipments”. Geraadpleegd op het World Wide Web op 3 februari 2012: http://www.canalys.com/newsroom/smart-phonesovertake-client-pcs-2011 Courtois, C., Mechant, P., Paulussen, S. ; De Marez, L. (2012). The triple articulation of media technologies in teenage media consumption. New Media and Society,14(3), 401-420. Davis, C. (2011). Q methodology in audience research: Bridging the qualitative/quantitative ‘divide’? Journal of Audience & Reception Studies, 8(1), 559-593. De Marez, L., Schuurman, D., Theuwissen I. & Vervoort, K. (2010). “Digimeter rapport 2: mediatechnologie- en ICT-gebruik in Vlaanderen, wave 2: November 2009 – Maart 2010”. Geraadpleegd op het World Wide Web op 25 februari 2012: http://www.digimeter.be/files/Digimeter_samengevat_wave2.pdf De Marez, L., Schuurman, D. & Vervoort, K. (2010). “Digimeter rapport 3: mediatechnologieen ICT-gebruik in Vlaanderen, wave 3: Augustus –November 2010”. Geraadpleegd op het World Wide Web op 25 februari 2012: http://www.digimeter.be/files/digimeter_wave_3_samenvatting.pdf De Marez, L., Vincke, P., Berte, K., Schuurman, D. & De Moor, K. (2007). Adopter segments, adoption determinants and mobile marketing. Journal of Targeting, measurement and Analysis for Marketing 16(1), 78-95 den Boer, D., Bouwman, H., Frissen, V. & Houben, M. (1994). Methodologie en statistiek voor communicatie-onderzoek (pp. 163-180). Mechelen: Kluwer.
51
Douglas and Isherwoord, (1980). In: David Morley (1992). Television, audiences & cultural studies (pp. 218-220). New York, NY: Routledge. Ducatel, K., Webster, J. & Herrmann, W. (2000) The information society in Europe: work and life in an age of globalization (pp. 233-234). Maryland, USA: Rowman & Littlefield Publishers Inc. Eurostat. (2010). “Individuals using a mobile phone via UMTS (3G) to access the Internet”. Geraadpleegd op het World Wide Web op 17 maart 2012: http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/table.do?tab=table&plugin=0&language=en&pcod e=tin00117 Emmott, S. (1995). Information Superhighways: Multimedia Users and Futures. London: Academic Press Limited. FastBridge. (mei 2011). “Ebuzz the question of month: Smartphone penetratie”. Geraadpleegd op het World Wide Web op 05 september 2011: http://futuresbelgium.wordpress.com/2011/09/05/smartphone-penetratie/ Forty, A. (1986). Objects of desire: Design and society 1750-1980 (pp. 200-206). New York: Pantheon Books. Halford, S. (2005). Hybrid workspace: Re-spatialisations of work, organization and management. New Technology, Work and Employment 20(1), 19-33. Harper, D. (2002). Talking about pictures: a case for photo elicitation, Visual Studies 17(1), 13-26. Hartmann, M. (2006). The triple articulation of ICTs. Media as technological objects, symbolic environments and individual texts (pp.80-97). In Berker, T., Hartmann, M., Punie, Y. & Ward, K. (2006). Domestication of Media and Technology. Berkshire: Open University Press. Hirsch, E & Silverstone, R. (1994). Consuming technologies: Media and information in domestic spaces. London: Routledge. Ito, Okabe & Matsuda (2005). Personal, portable, pedestrian: mobile phones in Japanese life. Cambridge, Massachusetts: MIT Press. Jenkins, H. (2006). Convergence culture: where old and new media collide. New York, NY: New York University Press. Katz, J. & Satomi S. (2006). Mobile phones as fashion statements: Evidence from student surveys in the US and Japan. New Media Society 8(2), 321-337. Lievrouw, L & Livingstone, S. (2002). Handbook of new media (pp. 246-265). London: SAGE Publications. 52
Livingstone, S. (1992). Consuming technologies: media and information on domestic spaces (113-130). London: Routledge. Livingstone, S. (2002). Young people and new media (pp. 137-159). London: SAGE Publications Ltd. Livingstone, S. (2003). The changing nature of audiences: from the mass audience to the interactive media user (pp. 337-359). In Valdivia, A. (red.), The Blackwell Companion to Media Research. Oxford: Blackwell. Livingstone, S. (2007). On the material and the symbolic: Silverstone’s double articulation of research traditions in new media studies. New Media and Society 9(1), 16-24. Midgley, D. (1977). Innovation and new product marketing. (pp. 212-247). London: Croom Helm Ltd. Moores, S. (1993) Television, geography and mobile privatization. European Journal of Communication Studies,8(3), 365-379. Morley, D. (1992) Television, audiences & cultural studies. New York: Routledge. Morley, D. (2000). Home territories: media ,mobility and identity. New York, NY: Routledge. Norman, D. (1999). Affordance, conventions, and design. Interactions 6(3), pp. 38-43. Norman, D. (2004). “Affordances and design”. [College hand-out] Geraadpleegd op het World Wide Web op 5 Mei 2012: http://www.liacs.nl/~fverbeek/courses/hci/AffordancesandDesign.pdf Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling. (2011). “OECD fixed (wired) broadband subscriptions1 per 100 inhabitants, by technology, June 2011”. Geraadpleegd op het World Wide Web op 16 maart 2012: www.oecd.org/dataoecd/21/35/39574709.xls Patton, M., (2002). Qualitative research and evaluation methods (pp. 207-258). London: Sage Publications, 3th edition. Rogers, E. (1995). Diffusion of innovations (2e druk). New York, NY: The Free Press. Silverstone, R. (1994). Television and everyday life. New York, NY: Routledge. Silverstone, R. & Haddon, L. (1996). Design and the domestication of ICTs: Technical change and everyday life. In Silverstone, R. & Mansell, R. (1998). Communication by Design. The Politics of Information and Communication Technologies. Oxford: Oxford University Press.
53
Statbel. (2011). “Algemene directie Statistiek en Economische informatie: ICT-gebruik bij huishoudens”. Geraadpleegd op het World Wide Web op 17 maart 2012: http://statbel.fgov.be/nl/statistieken/cijfers/arbeid_leven/ict/ Stewart, J. (2003). Investigating ICTs in everyday life: Insights from research on the adoption and consumption of new ICTs in the domestic environment. Springer Science & Business Media, 5(1), 4-14. Tscheligi, M., Obrist, M. & Lugmayr, A. (2008). Changing television environments. Germany: Springer-Verlag. Van den Broeck, W., Pierson, J. & Lievens, B. (2007). Video-on-demand: Towards new viewing practices? Observatorio (OBS), 1(3), 23-44.
54
Bijlagen
Bijlage 1: overzicht van verschillende mediaruimtes (pp. 56-58)
Bijlage 2: overzicht van de item cards (p. 59)
Bijlage 3: overzicht van de cue cards (p. 60)
Bijlage 4: topiclijst voor interviews (pp. 61-65)
Bijlage 5: transcriptie diepte-interviews (pp. 66-264)
55
Bijlage 1: overzicht verschillende mediaruimtes
56
57
58
Bijlage 2: overzicht van de item cards
1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines
9. Functioneert op een betrouwbare manier
2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil
10. Is eenvoudig in gebruik
3. Kan ik gebruiken waar ik wil
11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid
4. Kan ik in alle comfort gebruiken
12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten
5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil
13. Heeft een aantrekkelijk design
6. Biedt me verschillende relevante functies
14. Biedt me waar voor zijn geld
7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen
15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken
8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal
16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen
59
Bijlage 3: overzicht van de cue cards
60
Bijlage 4: topiclijst voor diepte-interviews Respondent: Leeftijd: Beroep: Woonsituatie: Duur interview: Topic 1: day in the life 1.1 Kennismaking Kan je overlopen hoe een doordeweekse dag er uit ziet voor jou? Vanaf het moment dat je opstaat tot je terug gaat slapen: welke activiteiten doe je waar, en met wie? Hetzelfde voor weekenddag, hoe ziet je weekend er gewoonlijk uit? Hoe ziet je woonsituatie er uit? Hoe zit het met je pendelroutines?
1.2 Adoption diffusion en use diffusion Welke toestellen (cue cards)… (a) zijn er aanwezig in het huishouden? (b) welke gebruikt u doorheen de dag: wanneer, voor wat en met wie? (per toestel) Waarom/wanneer kies je voor een bepaald toestel? Verschillend in weekend/week? Thuis en daarbuiten? Wat bepaald het gebruik/de keuze voor een bepaald toestel?
1.2 Introductie en evolutie
Hoe zijn die toestellen thuis geïntroduceerd? Waarom keuze voor net die toestellen, hoe is dat gegaan? Hoe is je gebruik geëvolueerd? Zijn je voorkeuren veranderd? Waarom/waardoor is je gebruik veranderd?
1.3 Moral Economy
Welke toestellen worden ook door anderen gebruikt? Waar, wanneer en waarvoor? Zijn daar impliciete regelingen of afspraken over? Leidt dat soms door strubbelingen of problemen? Kan je voorbeelden geven? Je verwees daarnet naar (thuis, familie, vriendin, kinderen)… Hoe gaat dat samen? Krijg/biedt je soms hulp aan elkaar? Hoe gaat dat, welke toestellen? Voorbeelden? Zijn er andere gewoontes, routines of problemen?
61
Topic 2: AV in het alledaagse In het vorige topic behandelden wij uw algemeen mediagebruik, bij de volgende vragen focussen we op audiovisuele media. Hierbij denken wij aan beelden kijken in de breedste zin, bijvoorbeeld films, series, kortere clipjes, enzovoort. Alles wat met bewegende beelden te maken heeft is relevant. Hierbij is ook convergentie van belang: vroeger was er maar één toestel om bewegende beelden mee te kijken, namelijk de televisie. Dit is door de jaren heen sterk geëvolueerd tot de huidige situatie: nu is het mogelijk om bewegende beelden kijken op de verschillende toestellen die eerder aan bod kwamen (cue cards). De hedendaagse beeldconsument heeft dus zeer veel mogelijkheden om beelden te consumeren met verschillende toestellen. 2.1 Bewegende beelden in de dagelijkse routines
Hoe past naar bewegende beelden, onafhankelijk van het toestel, in uw dagelijkse routines? Kan je voorbeelden geven van dergelijke situaties? Wanneer/waar/met wie kijk je, ’s avonds/overdag? Waar zit het verschil? wanneer begin je te kijken, waarom op die plek?
2.2 Specifieke toestellen voor AV
Welke specifieke toestellen worden er bij jou thuis (of op kot) gebruikt voor AV? Welke gebruik je zelf? (cue cards) hoe begin je te kijken? (waar, wanneer, waarom, met wie) wat doe je tijdens het kijken? (andere activiteiten), wanneer/waarom stop je? Hoe kom je aan content? Waarom met dat toestel?
2.3 Evolutie en attitude t.o.v. anderen
Zoals al gezegd is de situatie veranderd (convergentie). Zou je zeggen dat dit voor jou het geval is? Kan je vertellen hoe dat gekomen is (evolutie)? Geldt dat voor iedereen in je omgeving? Hoe kijk je tegen die evolutie aan? Is daar een verklaring voor denk je? Hoe kijk je aan tegenover de andere patronen? (status quo, displacement of extension) Hoe kijk je aan tegenover mensen die vervangen/uitbreiden/bij het bekende blijven? Om welke reden denk je dat sommigen mensen (niet) vervangen? Wie doet die volgens jou, en met welke mogelijke reden?
62
Topic 3: Q-sort
Speelt helemaal geen rol
Speelt zeker een rol
Kan je volgende items sorteren op dit rooster (Q-grid)? Welke eigenschappen vind je belangrijk in je ideale toestel om beelden te kijken, wat maakt het ideaal? Wat versta je onder die eigenschappen/items? U krijgt de items per 4, zo kan u eerst een ruwe selectie maken. Later kan u nog steeds de volgorde wijzigen. Het is de bedoeling dat u tijdens het sorteren luidop nadenkt (zie item cards) In de nu volgende fase gaan we per item alle toestellen sorteren, of u ze nu hebt of niet. We maken een rangschikking die gaat van “helemaal van toepassing” tot “helemaal niet van toepassing”. Wij willen te weten komen wat u van die verschillende toestellen denkt. Het is de bedoeling dat u luidop nadenkt tijdens de sortering en dat u steeds in termen van AV denkt. Bij elke sortering volgen er nog enkele vragen. (zie cue cards)
1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines
Waar een technologie moet aan voldoen om te passen in je dagelijkse AV gebruik? Welke toestellen voldoen daar aan, en waarom?
2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil
Op welke momenten is dat, dat je welk toestel gebruik om te kijken wanneer je wil? Hoe komt het dat de andere toestellen het minder toelaten?
3. Kan ik gebruiken waar ik wil
Op welke plekken zijn dat dan, verschillen die voor toestellen?
4. Kan ik in alle comfort gebruiken
Wat is kijkcomfort dan voor jou, hoe zorg je daar voor? Hoe zorg je ervoor dat het gebeurt?
63
5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil Wie zijn dat dan (kan ook alleen zijn) Hoe gebeurt het dat je met anderen kijkt? Welke toestellen zijn daarvoor het meest geschikt? 6. Biedt me verschillende relevante functies
Wat zijn die functies, en waarom zijn ze relevant voor jou?
7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen
Wat zijn die andere toestellen, en waarom is dat een meerwaarde?
8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal
Hoe gaat dat in zijn werk? Wat voor dingen ga je dan specifiek zoeken? Met welke toestellen ga je op zoek? Hoe heb je dat ontdekt, die mogelijkheden?
9. Functioneert op een betrouwbare manier
Heb je ervaringen met de andere toestellen, dat ze onbetrouwbaar werken: welke, kan je voorbeelden geven?
10. Is eenvoudig in gebruik
Zou je kunnen zeggen dat je minder vaardig bent in het bedienen van de andere toestellen? Welke problemen ben je al tegen gekomen?
11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid
Is dat iets dat de andere toestellen niet kunnen? Stoor je je aan dat verschil in beeld en geluid?
12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten
Welke andere activiteiten zijn dat dan, gebeurt dat vaak?
13. Heeft een aantrekkelijk design
Kan je vertellen welke toestellen je een aantrekkelijk design vindt hebben? Welke aspecten maakt dat net mooi en waarom is dat belangrijk op de plekken dat je ze gebruikt? Heb je extra geld over voor een mooi design?
64
14. Biedt me waar voor zijn geld
Hoe zie je dit, welke aspecten zijn geld waard, welke niet?
15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken
Hoe gaat dit bij jou? Welke toestellen zijn daarvoor het meest geschikt? Waarom?
16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen
Welke ontwikkelingen heb je dan in gedachten?
65
Bijlage 5: transcriptie diepte-interviews
Bram (m, 20, student Hogent) David (m, 25, student Ugent) Elke (v, 25, medewerker CLB) Fauve (v, 17, student TSO) Herlinde (v, 58, medewerker Poison Centre) Iris (v, 38, lector Hogent) Karin (v, 49, administratief medewerkster) Kris (m, 26, vertaler FOD Financiën) Maggie (v, 43, professor Marketing) Martine (v, 55, boekhouder) Michaël (m, 24, recruiter) Mike (m, 31, arbeider Cullinor) Paul (m, 62, zelfstandige) Saskia (v, 41, bediende) Sharon (v, 23, student Ugent)
66
Respondent: Bram D. Leeftijd: 20 Beroep: student HoGent Woonsituatie: op kot in de week, thuis in het weekend Duur interview: 97 minuten
Topic 1: day in the life Kan je overlopen hoe een doordeweekse dag er uit ziet voor jou? Vanaf het moment dat je opstaat tot je terug gaat slapen: welke activiteiten doe je waar, en met wie? „s Morgens vroeg opstaan om naar de les te vertrekken. Dan normaal gezien smorgens de hele tijd op school, in de namiddag vrij met mijn uurrooster nu. Dus de namiddag heb ik dan om te werken voor school. ‟s Avonds is er meestal een activiteit waar ik naartoe moet, bijvoorbeeld spaanse les of academie of gaan sporten. En dan daarna weg gaan met vrienden, iets doen. En hoe zit het met je woonsitatie of pendel-routines..? Ik woon in Blankenberge, maar ik zit op kot in Gent en in de weekends ga ik naar huis en in de week op kot. Hetzelfde voor weekenddag, hoe ziet je weekend er gewoonlijk uit? Overdag ook werken voor school, dan is er ook 1 dag in het weekend dat ik ga werken en ook‟ s avonds dan eens iets gaan drinken met vrienden. Meestal is dat 1 avond in het weekend en dan de andere gewoon uitrusten. In het weekend ga je dus naar huis in Blankenberge, is dat met de auto of zo? Met de trein. Welke toestellen (cue cards) a) zijn er aanwezig in het huishouden? Gsm heb ik, tv heb ik thuis, niet op kot. Een desktop, we hebben nog 1 staan thuis. Tablet heb ik niet zelf maar hebben we thuis wel, laptop heb ik voor mezelf. Mobiele mediaspeler heb ik, maar die is uitgeleend aan iemand, weggeven eigenlijk. Een Portable DVD hebben we niet. b) welke gebruikt u doorheen de dag: wanneer, voor wat en met wie? (per toestel) mobiele mediaplayer: voor het moment heb ik hem weggegeven aan iemand, maar anders normaal altijd op de trein als ik pendel, of als ik naar ‟t school aan het stappen ben, of als ik op de bus zit. Voor welk gebruik dan precies? Gewoon om naar muziek te luisteren, als ik onderweg ben eigenlijk. Dan laptop: gebruik ik overal: op kot, thuis, voor schoolwerk en om op internet te gaan natuurlijk… Maar ik neem die niet mee naar de les om notities te nemen of zo, laat ik wel meestal thuis. Dan tablet: is voor als ik gewoon in de zetel zit, dat is makkelijker dan een laptop. Dat is ook om op internet te gaan en om films te bekijken. Desktop: dat is de computer van mijn pa dus daar werk ik eigenlijk zelf nooit op. En dan TV: ik kijk thuis enkel, of soms een keer bij iemand anders op kot, maar eigenlijk heb ik daar niet zoveel behoefte aan. Dat is misschien 2 of 3 keer in de week dat ik tv kijk. En dan gsm natuurlijk: constant: ook om op internet te gaan, voor speciale chat en zo,en dan gewoon berichten sturen, emails te beantwoorden, om op facebook te gaan, … Alles dus, foto‟s trekken. Je laptop heb je ook dikwijls bij zei je, kan je nog eens zeggen wanneer je die gebruikt, en waarvoor? Ik heb die niet constant bij, maar dat is vooral om voor school te werken, op internet te gaan of films te kijken.
67
En de tv dat was ook slechts een aantal keer per week..? Ja, thuis een keer, en dan soms bij iemand op kot die ook een tv heeft, dan kijken we soms ook een programma als er iets specifieks is. En dan thuis? Hoe gebeurt dat? Wanneer zet je dan de tv aan? Dat is meestal met het hele gezin, ‟s avonds dan. Om naar het journaal te kijken, niet zozeer naar films. Of voor programma‟s die in de week opgenomen zijn te bekijken. De tablet gebruik je dus ook enkel thuis, in het weekend dan? Ja, enkel in het weekend, die is van mijn papa. Daar werk ik niet op voor school of zo, dat is meestal gewoon om op internet te zitten of naar films te kijken en zo. Wanneer kies je dan bijvoorbeeld om de tablet te gebruiken, en niet de laptop? Laptop is bijvoorbeeld niet zo gemakkelijk als je in de zetel zit. Daarom dus tablet, laptop is meestal als ik aan mijn bureau zit, of in mijn kamer. Het is dan de omgeving die je gebruik bepaald? Ja, in de living is het dan tablet, of soms de laptop van mijn ouders. Hoe zijn die toestellen thuis geïntroduceerd? Waarom keuze voor net die toestellen, hoe is dat gegaan? De gsm, heb ik nog niet zo heel lang, een blackberry-smartphone. Heb ik gekozen, ik vond dat gemakkelijk, als je studeert: je kan daar ook een agenda mee bijhouden, dat vond ik ook een pluspunt, mijn taken kan ik meteen in mn gsm steken, bijvoorbeeld als ik op straat ben of elders kan ik steeds m‟n email checken zonder dat ik mijn laptop moet meezeulen. Je kan op facebook gaan als je onderweg bent of elders bent. Je kan alles blijven doen. Mobiele mediaspeler, gewoon voor vrije tijd, die heb ik al heel lang. Weet je nog hoe je daarbij kwam? Wanneer dacht je: nu wil ik een mediaspeler? Dat was toen vooral omdat iedereen uit mijn omgeving dat had en omdat ik dat ook wou. Dat was in de tijd van de opkomst van de iPod. In begin luisterde ik er niet zoveel naar, dat was gewoon om te hebben, maar nu wel meer en meer. Komt dat omdat je voorkeuren veranderd zijn of maakte het toestel zelf het meer uitnodigend om naar muziek te luisteren? Ik denk ook vooral omdat ik nu vaker en langer onderweg ben. In het middelbaar was dat gewoon iedere dag naar school, voor die 10minuutjes was dat niet de moeite. e Laptop heb ik gekregen toen ik in het 5 middelbaar zat, voor school. Het is een Apple-computer, omdat we thuis enkel Apple hebben, dat is dan ook gemakkelijk dat het thuis allemaal tzelfde is. En op onze school ook vroeger: onze school was een specifieke Apple school: vandaag hebben alle leerlingen op mijn vroegere school daar ook een iPad. Onze school was nogal redelijk toonaangevend qua gebruik maken van Apple-computers en voor ons was dat dan ook gemakkelijk dat dat hetzelfde was. En ook het design is het mooiste en het is het meest gebruiksvriendelijk. En wat was het meest bepalend voor de Apple-keuze: je school of je ouders? Mijn ouders hebben dat gewoon cadeau gegeven, ook met het idee: als je gaat verder studeren ga je dat veel nodig hebben. Anders zit je altijd op de computer van je ouders thuis. Tablet: heeft mijn papa dan gekocht, eigenlijk voor zichzelf. En wij mogen daar ook gewoon gebruik van maken als we willen. Ook weer van Apple. En waarom wou hij een iPad denk je? Ik denk dat dat gewoon iets was dat hij wilde hebben, en ook gewoon voor als je in de zetel zit is dat handig. Desktop is de oudste computer die bij ons thuis staat. We hebben al verschillende modellen gehad, dat staat op de bureau thuis en is voornamelijk voor mijn papa om op te werken. Is ook van Apple dus. Maar thuis is er ook nog een laptop die beneden staat en daar werken we dan meestal allemaal op. Die desktop is eigenlijk gewoon verouderd, we gebruiken die niet veel, die staat gewoon op de bureau.
68
TV voor ontspanning. We hebben thuis maar 1 tv. ‟t Is een flatscreen. En zijn jullie grote kijkers? Neen, ik zeker niet, mijn zus al iets meer, maar mij zegt het niet zoveel. Ik kijk bijvoorbeeld vaker naar mijn laptop naar een film, als het mij niet aanstaat wat er op tv is. Op tv kan je gewoon niet kiezen naar wat je kijkt, we hebben wel digitale tv, maar we maken er niet veel gebruik van: films huren en zo doen we niet. Ik vind het leuker als je zelf kan kiezen waar je naar kijkt. Vind je dat je niet genoeg keuze-mogelijkheden hebt bij digitale tv? Ik kan bijvoorbeeld geen programma‟s opnemen als ik in gent zit, dus ik moet rekenen op mijn ouders om programma‟s op te nemen in de week. Ik vind dat die digitale tv van telenet niet zoveel voorstelt. Mss films huren zou wel eens handig zijn. Als ik kijk naar TV is het meestal voor het journaal, en soms eens een series of zo. Je hebt al een paar keer verwezen naar je zus of je pa, wie gebruikt de toestellen waar, wanneer en waarvoor, zijn er (impliciete) regelingen/afspraken over? Mijn pa heeft liever dat we altijd op onze eigen laptop werken, maar mijn zus en ik zitten toch soms op de laptop van mijn pa, eigenlijk is die van ons allemaal. Hij heeft toch liever dat we de eigen laptop gebruiken aangezien we allemaal één hebben. Mijn ma heeft geen eigen computer en zit dus ook meestal op die gemeenschappelijke laptop. Dan die iPad mogen we ook allemaal gebruiken eigenlijk, het is niet van: ‟t is mijn grief, je moet ervan blijven. Iedereen mag iedereen z‟n grief gebruiken. Op de computer boven hebben we ook gewoon verschillende accounts. Zorgt dit nooit voor strubbelingen? Het enige wat er voor strubbelingen zorgt is dat zowel mijn zus als ik weigeren om onze laptopoplader vanuit gent mee te nemen naar huis, dus er is altijd ruzie om die ene oplader thuis. Of als mijn zus dan eens haar laptop vergeten is dat ze dan constant op de latop van mijn pa bezig is. Dan vindt hij dat wel lastig en zegt hij er iets van, dat ze in het vervolg haar computer niet mag vergeten. Maar er zijn wel computers genoeg thuis. Je zei daarnet ook dat je in het weekend soms naar opgenomen dingen kijkt. Wie neemt er dat dan op? Zijn er daar afspraken rond? Mijn ouders gewoon. Misschien als we willen kijken in het weekend zijn er soms verschillende dingen waardoor er strubbelingen zijn: de ene wil dit zien, de andere dat… En er kunnen maar zoveel dingen opgenomen worden. En uiteindelijk kijkt er dan soms maar 1 iemand naar tv omdat de rest z‟n eigen zin wil doen. Maar het is niet alsof er maar 1 computer is en iedereen zijn beurt moet afwachten… Zijn er nog andere strubbelingen of afspraken? Neen.
69
Topic 2: AV in het alledaagse Hoe past naar bewegende beelden (onafhankelijk van het toestel) in die dagelijkse routines? Wanneer doe je dit in een doorsnee-dag? Toch wel redelijk veel; bijvoorbeeld soms kijk ik met vrienden samen op de laptop naar een serie of gedownloade film, en dan YouTube natuurlijk ook veel, hoewel.. niet echt veel Youtube eigenlijk. Meestal series en films op de laptop, en dan ook vaak naar de cinema gaan ook. En door de week niet veel televisie. Als je op die laptop series of films kijkt –eventueel samen met vrienden zoals je aangaf- hoe past dat in je dagelijkse routine? Is dat bijvoorbeeld een gewoonte „s middags of zo, of eerder ‟s avonds bij vrienden? Als ik met vrienden naar televisie kijk is dat meestal nadat we samen gegeten hebben en op een rustige avond naar TV kijken, als er geen speciale plannen zijn. Dat is ook meer in de winter dan als het mooi weer is. Geldt dit ook voor de laptop en andere toestellen? Het is toch vaak als je bij vrienden bent dat de laptop er altijd bij komt kijken op één of andere manier: je begint over iets te praten en dan gaat het snel van: heb je dat al gezien op Youtube? Dus de laptop is nooit ver weg als je bij vrienden op bezoek bent. En dan bij je thuis of op kot, hoe passen bewegende beelden daar in je dagelijkse routine? Het is thuis een beetje een ongeschreven regel van niet naar tv te kijken voor 7-8uur of zo, dat hebben we nooit gedaan, ook als kind niet „s morgens of overdag naar TV gekeken. Enkel ‟s avonds. Op kot is dat dan ook als mijn lief dan langs komt ook een keer samen naar een serie kijken of zo, dat kan dan wel eens in de namiddag. Op het kot is dat niet zo vast, maar thuis dus enkel ‟s avonds. Het valt me op als je praat over beelden kijken dat je zeer vaak andere mensen vernoemt – vrienden, familie, … Kijk je dan vaak met andere mensen en zelden alleen? Ah neen. Ik heb ook wel vaak dat ik aan het werken ben voor school en dan pauze neem, of als ik alleen eet op mijn kot dat ik ondertussen naar een serie kijk. Of tijdens de pauze als je aan het blokken bent of huiswerk aan het maken bent dat ik dan een serie kijk, dat duurt maar 20minuten. En als je dan alleen eet en een serie bekijkt, hoe kom je er dan op, hoe beslis je: ik ga nu naar dat kijken? Tja, omdat je rond je wel hoort van: daar moet je naar kijken of dat moet je zien. Op een duur kijk je dan naar 9 series tegelijk bij wijze van spreken. Dus wat vrienden aanraden, of wat je zelf ontdekt via Facebook of Twitter, die dingen… Wat er u op dat moment interesseert, meestal komische series. Welke (specifieke) toestellen worden er bij jou thuis of op kot gebruikt voor AV? Welke gebruik je zelf? (cue cards) Gsm wordt gebruikt om naar beelden te kijken als je bijvoorbeeld op school bent, en je bent in discussie met je vrienden, dan kan je al rap zeggen: ik heb dat daar gezien en dan op internet gaan en dat meteen tonen, op YouTube of zo. Maar als je thuis bent kijk je niet naar filmpjes op je gsm. En als je je gsm dan boven haalt om een filmpje te tonen, blijven jullie dan verder kijken, of hoe gaat dat? Neen, dat is redelijk omslachtig om op de gsm naar een filmpje te kijken.. Neen, het is gewoon om bijvoorbeeld de nieuwste videoclip te tonen of zo. Meestal is het om je gelijk te halen in een gesprek. Dat is niet voor constant gebruik, het is ook redelijk onhandig met dat kleine schermpje. Het internet erop ook, dat is enkel om snel op facebook te gaan of iets op te zoeken op google. Mobiele mediaspeler: niet voor beelden te kijken, het is al een ouderwetse iPod gewoon. Laptop: zoals ik al zei, om series te bekijken of films, vaker series. Je zei al dat je o.a. kijkt tijdens blokpauze, zijn er nog zo omstandigheden waar je je laptop gebruikt om beelden te kijken? Ook om muziekclips te bekijken op YouTube.
70
En hoe begin je dan te kijken..? Hoe kom je erop om plots te kijken? Als ik aan het werk ben en ik verveel me of zo, of in de blok als je het even beu bent, ‟t is niet dat ik de laptop weg zet, die is er de hele tijd. Ik zit dan op internet of op facebook en ik kijk dan naar de filmpjes die de mensen posten. En tijdens het kijken, wat doe je dan? Me schuldig voelen meestal (lacht). Omdat ik met iets anders zou moeten bezig zijn. En hoe kom je er dan bij om er mee op te houden? Wanneer stop je en zet je dat uit? Ik word dat gewoon snel beu: ik kan nooit 2 series na elkaar bekijken of eindeloos blijven doorgaan, bijvoorbeeld op Youtube kan je blijven kijken maar daar kan ik ook niet goed tegen. Dus meestal vind ik het gewoon vervelend. Kijk je soms beelden op de tablet? Ja, ook films of series. En hoe begin je daar dan naar te kijken, hoe kom je erop? Dat is ook gewoon via internet meestal. Begin je dan lukraak naar filmpjes te zoeken? Neen, gewoon als je iets specifiek wil zien. Hoe kom je daar dan bij? Ja, dat is gewoon: van die serie wil ik nog die aflevering zien, of die film wil ik per se zien. Maar dat is niet vaak op Youtube, ik zit nooit op Youtube zonder reden. Desktop absoluut niet meer. TV meestal gewoon het journaal of DVD‟s afspelen. Hoe gaat dat dan? In familiecontext? Ja, dan beslis je allemaal samen om naar die of die film te kijken, of een bepaald programma. En kijken jullie dan de hele avond door? Neen, ook niet zo lang naar TV meestal. We beginnen sowieso nooit te vroeg naar tv te kijken, of dan leest er iemand een boek. Meestal passeer je gewoon voorbij de televisie en zet je je erbij om even mee te kijken. Of als ik aan het werk ben en je gaat naar beneden om iets te halen, dan blijf je een beetje hangen. Het is zeker niet altijd gepland. En zet je vaak de tv aan als je alleen bent? Als ik alleen thuis ben, ja. Maar meestal staat die al aan. Het is ook enkel in het weekend. Neen dus, ik ga ook nooit overdag naar tv kijken. Of misschien als ik zelf eens iets heb opgenomen. En tijdens het TV kijken, is er dan 100% aandacht voor de beelden, of meer voor de familie? Ja, vaak zit er nog iemand met de laptop op de schoot. Soms zitten we allemaal niet te kijken en is het gewoon achtergrondlawaai. Meestal als ik naar TV kijk is er minder aandacht dan dat je naar de laptop kijkt, dat is ook logisch want op de laptop kies je echt naar wat je kijkt, op TV wordt je meer geleid van het ene programma naar het volgende, en je zapt… Vind je jezelf een sociale kijker als je denkt aan beelden kijken in het algemeen? Soms begin ik wel te praten met iemand over iets dat je ziet op dat moment, maar ik kan er niet goed tegen als mensen dat zelf doen, maar ik doe het zelf wel vaak. Zoals al gezegd is de situatie veranderd (vervanging, aanvulling,…). Is dit voor jou het geval? Ja. Kan je vertellen hoe dat gekomen is? Ja vroeger inderdaad eerst TV, ik ben van 1992, dus ik ben wel met internet opgegroeid, eerst nog bekabeld. En we keken al eens naar een DVD op de computer, nog niet zo echt naar filmpjes, mss eerder naar computerspelletjes, maar echte videogames mochten we niet spelen. Dus vooral TV, en op het moment dat ik een eigen laptop kreeg ben ik daar ook op beginnen kijken, e dat was vanaf het 5 middelbaar eigenlijk. Meestal is het gewoon illegaal gestreamd of gedownload, en dat is nog niet zolang.
71
Hoe is dat dan gekomen: op een bepaald moment had je een laptop en plots keek je er beelden op, hoe kwam dat? Vooral van mensen gehoord: daar of daar, op die website kan je series kijken. Dat was dan waarschijnlijk om mee te zijn met wat iedereen naar kijkt. Soms zijn dat series die niet getoond worden op televisie maar die je dan wel via internet kan vinden. En dan die andere toestellen die je gebruikt, soms kijk je bijvoorbeeld op je gsm of je tablet, hoe is dat dan gekomen en geëvolueerd? Die smartphone heb ik ook nog niet zo lang, van september. Zoals ik al zei kijken we soms tijdens een gesprek, of als je ergens zit te wachten in een bushokje of zo, om de tijd te verdrijven, maar meestal blijft het bij Twitter checken, of Facebook, geen bewegende beelden.
Geldt dat voor iedereen in je omgeving (evolutie naar verscheidene toestellen)? Neen, mijn ouders bijvoorbeeld kijken nooit op de laptop, het is bij hen altijd TV kijken, laptop is voor werk en internet. Mijn zus is een beetje hetzelfde dan ik, ook op de laptop kijken. Mijn vrienden ook: niet veel mensen hebben een TV op kot, maar dat is gewoon vervangen door de laptop. Hoe kijk je tegen die evolutie aan? Is daar een verklaring voor denk je? Hoe kijk je aan tegenover de andere patronen (vb. bij mensen die vervangen, of uitbreiden, of nog steeds enkel naar TV kijken)? Ik vind dat we soms wel wat teveel met de laptop bezig zijn in het algemeen, want alles gebeurt met de laptop. Ik geef de voorkeur aan een film kijken in de bioscoop, maar dat kost natuurlijk veel geld, dus je kunt dat niet al te vaak doen. TV ben ik niet zo‟n grote fan van, het liefst van al bioscoop dus. En wat vind je bijvoorbeeld van je ouders die enkel naar TV kijken, is dat eerder ouderwets of is dat doodnormaal? Ah dat vind ik doodnormaal. Ik zou ook niet weten waarom zij op hun laptop naar films zouden moeten kijken. Ik vind het normaal. Van muziek kopen we ook nog vaak CD‟s: wij zijn daar mee opgegroeid met het idee dat we alles op internet kunnen vinden, kwestie van gewoonte. Je hebt mensen die vervangen, of uitbreiden, of nog steeds enkel naar TV kijken… Wie doet dat volgens jou? Ik denk dat ik ook meer op de laptop kijk dan op tv. Als ik nog naar tv kijk is het eerder om samen met de familie te zijn en het is minder om de tv te doen. Om welke reden denk je dat sommige mensen het bij tv houden, en anderen hun toestelgebruik uitgebreid is? Voor sommige mensen zal dat gewoon ontspanning zijn. Ik denk dat studenten in het algemeen geen geld hebben om zowel een tv als een laptop te kopen. Ik mocht van thuis ook geen tv op kot hebben, ik heb er ook totaal geen behoefte aan. En daarom kijk ik natuurlijk op de laptop omdat ik niet anders kan. En misschien zet zich dat dan verder thuis, dat ik geen tv meer kijk omdat ik het gewoon ben om op de laptop te kijken.
72
Topic 3: Q-sort
Speelt helemaal geen rol
1
2 7
Speelt zeker een rol
6 11 15
5 12 9 3
13 4 16
10 14
8
Kan je deze items sorteren op dit rooster (Q-grid)? Welke eigenschappen vind je belangrijk in je ideale toestel, wat maakt het ideaal? Wat versta je onder die eigenschappen/items? Luidop sorteren… 1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Dan denk ik eerder aan laptop of zo, zou ik zeggen. Ik weet niet goed wat daarmee bedoeld wordt: ik vind het nogal hetzelfde als “laat me toe te kijken wanneer ik wil”. Ik vind dat het wat samen valt. 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil Dat is belangrijk, speelt zeker een rol… Ik ga deze toch verleggen. 3. Kan ik gebruiken waar ik wil is nu niet zo belangrijk, meestal is het gewoon thuis of op kot, ‟t is niet dat ik alles overal mee naartoe zeul. 4. Kan ik in alle comfort gebruiken bij de laptop is dat minder natuurlijk als je het vergelijkt met een tablet, maar ik kan dat natuurlijk ook makkelijk meenemen in de zetel of zo, dus ik leg het op 1. 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil Het hangt er natuurlijk vanaf wie je uitnodigt, het is toch minder belangrijk 6. Biedt me verschillende relevante functies Op de laptop kan je bijvoorbeeld alles opzoeken. Digitale tv vind ik ook niet echt speciaal, opzoeken is niet echt indrukwekkend. Voorlopig vrij neutraal dus. 7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen Dat is dan met bijvoorbeeld DVD-speler, videorecorder, USB-stick op een laptop… Goh, vind ik niet belangrijk, ik ben er ook geen crack in. Ik kijk er gewoon simpelweg naar. 8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal Is zeker belangrijk, speelt zeker een rol. 9. Functioneert op een betrouwbare manier Ik denk aan virussen, of haperen. Is moeilijk… voorlopig op 1. 10. Is eenvoudig in gebruik Vind ik zeer belangrijk, voorlopig komt dat op 2. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid Er zijn mensen die dat zeer belangrijk vinden, maar als je op internet films kijkt kan je dat niet verwachten, dan moet je naar de bioscoop gaan, op -1: ik erger mij er niet dood aan. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten Ook niet zo belangrijk: als je dan kijkt naar iets kan je beter geconcentreerd kijken.
73
13. Heeft een aantrekkelijk design Vind ik toch ook belangrijk. 14. Biedt me waar voor zijn geld Dit is natuurlijk belangrijk! Er staan er al veel op belangrijk, ik moet misschien iets strenger zijn. 15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken Oh neen dat vind ik niet belangrijk, bijvoorbeeld youtube die dingen aanraadt, neen… 16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen Dit is belangrijk.
Per item technologieën overlopen + bijvragen onder items, doorvragen. Devices sorteren (van toepassing –niet van toepassing, per device... persoonlijke constructies van technologie bloot leggen)
1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Wel van laptop tablet gsm dvd desktop tv mediaspeler Niet van toepassing toepassing Bij televisie is dit helemaal niet van toepassing, desktop ook niet. Op de eerste plaats gsm, die draagbare dingen ga ik hoger leggen omdat je ze bijvoorbeeld in de auto kunt meenemen. Tablet ligt nog hoger dan portable dvd; het is hetzelfde maar met nog meer functies. Laptop hoort daar ook bij. Stel dat mijn mediaspeler toch beelden zou kunnen weergeven zou ik dat niet veel gebruiken denk ik. Kan je zeggen waaraan een technologie voor jou moet voldoen om te passen in je dagelijkse gebruik, wat beelden kijken betreft? Euh, het scherm moet toch voldoende groot zijn, het moet ook draagbaar zijn, zodat je ermee in de zetel kunt zitten of op bed of aan tafel. Draagbaar en groot scherm vooral. Ik zou niets anders weten… Eigenlijk voldoet o.a. de laptop er het meest aan. 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil
Wel van gsm toepassing
mediaspeler tablet
laptop
dvd
desktop tv
Niet van toepassing
Gsm om naar bewegende beelden te kijken, als je op straat loopt, of in de les, of tijdens de pauze, of op café, … Maar dan niet als je thuis bent. Hoe komt het dat sommige toestellen minder toelaten om te kijken wanneer je wil? Omdat ze te groot zijn en bijvoorbeeld zo‟n portable dvd heeft maar 1 functie en is niet echt de moeite. Tablet is dan een stuk beter met de verschillende apps. Gsm hier bovenaan, ook mobiele mediaspeler gaat hier meer vanboven liggen. 3. Kan ik gebruiken waar ik wil
Wel van Gsm toepassing
mediaspeler tablet
dvd
laptop
Desktop Tv
Niet van toepassing
Op welke plekken gebruik je dat dan? Verschillen die voor de toestellen? Tablet kan je natuurlijk ook op de trein gebruiken, maar ik mag die niet meenemen van thuis. Gsm kan je echt overal gebruiken, als je aan het wandelen bent op straat, of op de trein of in de bus… Tablet kan je dan niet op straat gebruiken maar dan wel als je op de trein zit ook. Laptop kan ook op de trein, maar de gsm het meest, bijna altijd. Portable dvd kan ook op trein of in de auto, desktop kan je overdag nog eens naar kijken en tv staat volledig vast. Gsm en mobiele mediaspeler vallen wat samen, portable dvd en laptop vallen hier ook wat samen als het om bewegende beelden gaat. Tv en desktop is hier ook een beetje te samen: het staat alle twee vast he.
74
4. Kan ik in alle comfort gebruiken
Wel van tablet toepassing
laptop
tv
dvd
desktop gsm
Mediaspeler Niet van toepassing
Wat is kijkcomfort dan voor jou en hoe zorg je daar voor? Vooral dan de plek waar je zit: het is beter naar iets kijken als je in de zetel zit dan als je op een stoel moet zitten achter je bureau… Dat kan ook gebruiksgemak zijn. Als het over gebruiksgemak gaat dan zal tv natuurlijk wel hoger liggen, je zit dan ten slotte in de zetel. Mobiele mediaspeler is niet comfortabel, je zit dan met een heel klein scherm. Dat is meer voor muziek. Bij comfort vind ik vooral de grootte van het scherm belangrijk, en waar je het allemaal mee naartoe kunt nemen. Bij desktop moet je ook achter je bureau zitten… 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil
Wel van gsm toepassing
Mediaspeler tablet
laptop
dvd
tv
Desktop Niet van toepassing
Wie zijn dat dan (kan ook alleen zijn), met wie kijk je? Met vrienden of familie natuurlijk. Hangt dat ook af van toestel tot toestel? Dat (gsm) ligt hoger, want als je met iemand wil kijken op die andere (devices) moet je ze al eerst uitnodigen om langs te komen, en je gsm kan je aan 10 mensen tegelijkertijd doorgeven. Televisie ga ik lager zetten dan laptop, want de laptop kan je nog meenemen naar vrienden, voor tv moet je ze ook echt uitnodigen bij je thuis. Dus gsm terug bovenaan, te samen met tablet en laptop: die kan je meenemen. Dvd lijkt me iets dat je eerder op reis meeneemt. Mobiele mediaspeler is hier wat samen met gsm. 6. Biedt me verschillende relevante functies
Wel van tv toepassing
tablet
dvd
mediaspeler dvd
laptop
Desktop Niet van toepassing
Welke functies vind je belangrijk, en waarom zijn ze relevant voor jou? Opnemen en zo? Dan is misschien tv belangrijk: met laptop kan je bijvoorbeeld niet opnemen. Bij tv kan je en videocasettes en dvds afspelen, misschien ook usb sticks, bluerays, zappen, … Dus tv bovenaan. Desktop en laptop komen overeen qua functies: je kan niet meer met een desktop dan met een laptop.
7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen
Wel van tv toepassing
desktop laptop
tablet
gsm
mediaspeler Dvd
Niet van toepassing
Wat zijn die andere toestellen dan, waarom is dat een meerwaarde? Televisie natuurlijk… Welke toestellen zijn dat dan? Dvd-speler, digibox en zo, ik kan me er niet zoveel bij voorstellen. Desktop en laptop, dat is het zelfde waarschijnlijk wat je er allemaal kan aankoppelen, DVD-speler zit er al in eigenlijk. Portable dvd werkt niet in combinatie met andere toestellen. Mobiele mediaspeler kan je misschien ook aan je computer koppelen, of tv. Tja, je kan een gsm aan je laptop koppelen en je laptop dus ook aan je gsm. Welke toestellen combineer je bijv. met laptop of desktop? Neen, ik doe het niet, maar ik beeld me nu in: je kan bijvoorbeeld films overzetten via USB-stick, of filmpjes voor presentaties. Niet echt een meerwaarde; ik hou het simpel, mijn gebruik van computers. 8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal
75
Wel van desktop laptop toepassing
tablet
gsm
mediaspeler tv
dvd
Niet van toepassing
Hoe gaat dat dan precies in zijn werk bij jou? Euh, dan beeld ik me in dat je ermee op internet kunt. Of bij digitale tv kan dat ook, maar ik plaats desktop, laptop en tablet bovenaan, gsm eigenlijk ook wel: alles waarmee je op internet kunt bovenaan. Dan daaronder de tv waarmee je dan films kan huren, portable dvd kan je niet mee op zoek, en mobiele mediaspeler weet ik niet goed. Alles was er internet heeft, daar je kan allemaal hetzelfde mee opzoeken. Is er dan geen verschil tussen laptop, desktop of gsm wat dit betreft? Ja, als je de handigheid erbij neemt wel. Dan zou ik gsm en mobiele speler toch een beetje achteruit leggen. Wat ga je op die toestellen dan specifiek gaan zoeken qua beeldmateriaal? Filmpjes op youtube, series en films… En kan dat niet met andere toestellen? Jawel, maar als ik er het element handigheid bij pak dan zijn deze (favoriete toestellen) toch beter, comfortableler. En dan tv dat is enkel films of wat series à la carte, met digital tv, of opnames. En hoe heb je die mogelijkheden dan ontdekt? Ja, vooral door uitleg dat je krijgt, of via reclame. Dat gids zichzelf ook wel een beetje. 9. Functioneert op een betrouwbare manier
Wel van tv toepassing
dvd
desktop laptop
tablet
Gsm
Mediaspeler Niet van toepassing
Heb je ervaringen met andere toestellen, dat ze onbetrouwbaar werken? Een gsm kan toch regelmatig eens haperen, of het netwerk dat niet werkt, of geen toegang tot weet ik veel wat… Dan televisie is zeker betrouwbaar. Portable dvd is ook wel betrouwbaar natuurlijk. Laptop, desktop en tablet er tussen. Kan je daar nog specifieke voorbeelden van geven? Misschien bij die computers kan de dvd-drive nog haperen of zo. Een tv zit altijd in het stopcontact en moet je niet altijd opladen, een gsm kan al eens uitvallen. Tv is het meest ouderwets en het meest betrouwbaar. 10. Is eenvoudig in gebruik
Wel van tablet toepassing
dvd
tv
gsm
mediaspeler desktop laptop
Niet van toepassing
Zou je kunnen zeggen dat je minder vaardig bent in het bedienen van bepaalde toestellen? Welke problemen ben je al tegen gekomen? Ik denk dat een tablet het meest eenvoudig is in gebruik, gsm is soms wat meer prutswerk om dingen op te zoeken, hetzelfde met mobiele speler… Een tv is natuurlijk ook handig in gebruik, meer dan een gsm… Maar minder handig dan een tablet? Waarom dan? Een tablet kan je gewoon met je handen bedienen, zeker bij een iPad is het gebruiksgemak zeer goed, bij tv zit je met al die kanalen dat je moet kiezen, of AV en wat is het allemaal, om van dvd-speler over te schakelen naar tv. Tablet dat gidst zichzelf… Portable dvd is ook zeer gemakkelijk. Desktop en laptop, dat is toch minder makkelijk dan een gsm. Heb je al problemen gehad wat dit betreft? Eigenlijk niet. Misschien gewoon met de gsm heb ik normaal overal internet, maar het hapert soms. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid
Wel van tv toepassing
desktop laptop
tablet
dvd
mediaspeler Gsm
Niet van toepassing 76
Televisie, zeker qua geluid dan beter. Laptop, als je geen boxen eraan koppelt, of desktop, zijn qua geluid niet zo bijzonder. Gsm en mobiele speler zijn laatst. Vind je dat er een groot verschil is tussen die toestellen? Ja, toch wel. Zeker het geluid van een gsm stelt toch niet veel voor. Stoor je je eraan, aan dat verschil? Neen. Ik ben niet zp gefreaked over kwaliteit van beeld en geluid. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten
Wel van desktop laptop toepassing
tablet
dvd
gsm
mediaspeler tv
Niet van toepassing
Welke combinaties of andere activiteiten zijn dat dan? Wandelen op straat of zo: tv staat volledig vast dus je bent erop gefocust als je ervoor zit. Bij desktop kan je ondertussen nog werken aan een document, je kan nog typen, chatten of op facebook zitten. Stel dat je iets eet terwijl je kijkt zal je dat niet met een gsm doen. 13. Heeft een aantrekkelijk design
Wel van tablet toepassing
gsm
mediaspeler Laptop
dvd
desktop Tv
Niet van toepassing
Kan je vertellen welke toestellen je aantrekkelijk vindt? Een tablet vind ik het meest aantrekkelijk… Waarom? Wat vind je er precies aantrekkelijk aan? Ja, het is in feite gewoon een gesofisticeerd blad papier. Het is de grootte van een boekje of magazine dat je vast hebt, bij laptop hangt er nog een toetsenbord aan, dat is een beetje onhandig en is niet zo prachtig mooi. Ook een gsm: als je het over iPhone hebt kan die zeer mooi zijn. Ik heb het nu wel over Apple, dus design is daar wel een prioriteit… Portable dvd, ik kan me niet voorstellen dat er daar zo‟n mooie toestellen in zijn, een beetje hetzelfde als laptop. En een tv vind ik ook maar een lelijk ding. Is dat belangrijk op de plekken dat je ze gebruikt (vb. tv als deel van meubilair of gsm die je steeds bij hebt?) Ja, ja. Gsm mag wel mooi zijn, dat is iets dat iedereen toch ziet. Een laptop heeft dat ook. Dat is tenslotte ook een deel van je interieur. 14. Biedt me waar voor zijn geld
Wel van laptop toepassing
desktop tablet
gsm
mediaspeler tv
dvd
Niet van toepassing
Hoe zie je dat? Wat versta je daar zelf onder? De meeste functies voor zo weinig mogelijk geld. Je bent dan vooral functioneel, denk je dan plots minder aan design? Tja, toch functies, en design toch ook wel! Voor welke aspecten heb je geen geld over? Bij functies denk ik ook wel aan apps en zo. Wat ik niet belangrijk vind is geheugengrootte of dingen waaraan je het kan koppelen. Of bij een tv de grootte is ook niet zo belangrijk. TV, daar kan je eigenlijk niet veel mee doen en betaal je toch veel geld voor. Gsm gebruik je dan weer voor alles, dag in dag uit, en kost uiteindelijk niet zoveel geld voor de belangrijke functie die het heeft in je leven. Laptop en desktop heeft zeer veel functies. Gsm, smartphone is duur maar je kan er ongelofelijk veel mee doen. 15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken
Wel van Gsm toepassing
laptop
desktop tablet
tv
mediaspeler Dvd
Niet van toepassing 77
Hoe gaat dit bij jou? Hoe wordt er bepaald naar wat je kijkt? Portable dvd ligt onderaan, voor de rest, als er op twitter een link is of zo; gsm en laptop bovenaan want ik kan er alle twee mee op facebook, ook desktop en tablet. Pas er na tv. Op welke manier bepaald dan de tv naar wat jij kijkt? Vooral de dingen die opgenomen zijn, of de films die je in de bibliotheek kan bestellen, het overzicht van de zenders waartussen je kan zappen, de aankondigingen, …
78
16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen
Wel van gsm toepassing
tablet
tv
laptop
desktop mediaspeler dvd
Niet van toepassing
Welke ontwikkelingen heb je dan in gedachten? Misschien bijvoorbeeld dat je tv en computer kunt koppelen aan elkaar. Gsm ook zeker en vast… Is dat klaar voor toekomstige ontwikkelingen? Aan wat denk je dan? Stel nu bijvoorbeeld betalen met je gsm, of nog veel meer dingen, of als identiteitskaart of zo. Gsm sowieso eerst. Dan tablet, tv en desktop en zo, die je dan koppelt aan elkaar: laptop die een tv wordt of een tv met laptopfuncties. Wat maakt bijvoorbeeld die tablet dan meer future-proof dan bijv. tv of laptop? Die tablet is redelijk draagbaar, kan je overal mee naartoe nemen en je hebt toch dezelfde functies. Als er een terrein is waarop er veel ontwikkeling is zal het wel die twee zijn (gsm en tablet). Misschien zullen minder mensen zich met tv bezig houden, buiten dan computer op tv.
79
Respondent: David D. Leeftijd: 25 Beroep: student Ugent Woonsituatie: woont bij ouders Duur interview: 111 minuten
Topic 1: day in the life Kan je overlopen hoe een doordeweekse dag er uit ziet voor jou? Vanaf het moment dat je opstaat tot je terug gaat slapen: welke activiteiten doe je waar, en met wie? Ik sta op, poets mijn tanden en ik ontbijt soms. Dan speel ik efjes op mijn computer. Dan eet ik en dan ga ik waarschijnlijk naar buiten, bij mijn vriendin. En ‟s avonds kijk ik tv of een film of zo. Heb je nog andere routines in de week, vb. school, werk? Elke dag kijk ik eens naar Minerva, ik kijk of ik dingen moet afdrukken of taken moet doen. Dat zijn de voornaamste dingen. Ik ga nog naar school in Gent, momenteel is dat 2 dagen in de week, vorig semester 4, dus gemiddeld 3. Wat zijn je pendelroutines? Normaal gezien: bus, trein, tram en soms kan ik met mijn neef meerijden, met de auto. Verder nog hobbyroutines of andere gewoontes? Euh, ik loop graag. Voila. Hetzelfde voor een doorsnee-weekenddag, hoe ziet die er zo gewoonlijk uit? Ook ongeveer hetzelfde. Opstaan, op het gemak eten, op de computer een beetje, terug eten. Buiten gaan bij mijn vriendin. En ‟s avonds een weekendactiviteit of een film zien of zo of eens iets gaan drinken of eten. Welke toestellen (cue cards)
b)
zijn er aanwezig in het huishouden?
Een mobiele mediaspeler, geen tablet, wel een laptop, ook een televisie, geen portable dvd-speler, geen desktop: ik heb eigenlijk een laptop dat als desktop opgesteld staat en een gsm heb ik ook. Is er één van die toestellen waar je er meer dan 1 van hebt? Televisie, een stuk of 3-4 en 2 laptops. b) welke gebruikt u doorheen de dag: wanneer, voor wat en met wie? (per toestel) Gsm, wanneer: als ik een sms ontvang of wil versturen en bellen natuurlijk. Heb je een smartphone? Neen. Televisie: ‟s avonds, als ik een film wil zien of spelletjes wil spelen. Je hebt 3 of 4 tv‟s, waar staan die zoal? Ene tv in mijn slaapkamer, één in mijn living en twee tv‟s zijn niet aangesloten. Waar kijk je dan meestal tv? Voornamelijk in de living. Met het gezin dan? Neen, alleen. Ik heb een livingske boven, in het verlengde van mijn kamer. Laptop: in de voormiddag en ‟s avonds, voor mijn school, om te werken. En ook gewoon om te surfen op internet en facebook eens te checken. Met wie: alleen. Waar zit je meestal met de laptop? In mijn bed, op ‟t gemak.
80
Dan mobiele mediaplayer, die gebruik ik vooral om muziek mee te beluisteren. Op de trein, onderweg en ook soms thuis als ik beneden in de living zit bij mijn ouders om eens te surfen op het internet op ‟t gemak, via het draadloos netwerk. Hoe zijn die toestellen thuis geïntroduceerd? Waarom keuze voor net die toestellen, hoe is dat gegaan? Mobiele mediaspeler: ik wou echt specifiek een Apple, het is een Apple iPod. Voor de kwaliteit, die gaat al drie jaar perfect mee, nog niks van problemen mee gehad. En het ziet er ook heel trendy uit, met touch screen en al die features trokken mij echt enorm aan. Is je gebruik geëvolueerd? Mijn gebruik is zeker geëvolueerd: ik beluisterde vroeger nooit, nooit, nooit onderweg muziek, ik had geen mp3-speler of zo en dat is zeker geëvolueerd, ik beluister nu onderweg. En ook het gebruik maken van draadloos internet op touch screen devices. Je luisterde vroeger niet naar muziek. Hoe ben je er dan bijgekomen om een mp3-speler aan te schaffen? Omdat ik via mijn stage en vroegere hogeschool 2 Fnac-bonnen gekregen had. Op die manier had ik ongeveer 70-80€ korting bij de aankoop van iets in de Fnac. Ik wou al lang een Apple iPod, maar dat was altijd veel te duur en die 70€ korting rechtvaardigde dat. Laptop, hoe is dat geïntroduceerd? Bij het aankomen van de hogeschool, omdat ik een draagbaar toestel nodig had waar ik constant mee kon werken, ook op school en zo. Dus eigenlijk is dat via school geïntroduceerd. Waarom heb je net dat type gekocht? Ik heb een Sony Vaio gekocht, omdat ik enorm geloof in het merk Sony, omdat ik een fan ben van PlayStation en ik heb ook veel Sony-toestellen. Daarom werd die lijn doorgetrokken naar de laptop. Hoe is je gebruik dan geëvolueerd? Mijn gebruik is geëvolueerd, ik ben meer van een laptop gebruik beginnen maken dan van een laptop en dat ik van meer ontspannende activiteiten laptops meer ben beginnen gebruiken om mee te werken. En dan ben ik de laptop ook meer in mijn bed beginnen gebruiken, zodat ik ‟s avonds in mijn bed de laptop voor ontspannende zaken ben beginnen gebruiken, iets wat ik waarschijnlijk niet met mijn desktop zou gedaan hebben. Je hebt 2 laptops, hoe zit dat precies? Één laptop is eigenlijk aangesloten als desktop, met een extern scherm en extern toetsenbord en externe muis. Die gebruik ik eigenlijk puur om aan een bureau mee te werken. Die andere laptop is meer schootgebruik. Waarin verschilt het gebruik? Doe je andere dingen met de vaste en losse laptop? Momenteel om meer geconcentreerd te werken gebruik ik toch meer de vaste laptop, maar dat is puur voor mijn thesis. Dat is om heel nauwkeurig te werken, omdat je dan ook een muis hebt en dan heb je er meer accurate controle over vind ik. Ook omdat ik 2 schermen op die manier heb, zodat het scherm groter is en zodat je dus eigenlijk veel efficiënter kan werken op die manier. Maar gewoon voor school, dagelijkse taken ga ik dat sowieso meer aan mijn losse laptop doen omdat je dan rustiger en kalmer bent. Ontspanning is dan vooral op de schoot-laptop, niet diegene die aangesloten is als desktop. Televisie, hoe is dat geïntroduceerd: ewel, ik ben al vroeg een televisiegebruiker geweest. Dat begon met een crt-tv met mijn eerste communie. En eigenlijk heb ik vanaf toen constant een tv voor mij persoonlijk in bezit gehad. Dat is eigenlijk doorheen mijn hele jeugd voornamelijk gebruikt voor televisieprogramma‟s te kijken, maar ook voornamelijk om games mee te spelen. Dat is dan geëvolueerd naar een LVD-tv, omdat ik op die manier High Definition-kwaliteit had, zowel voor mijn games als voor mijn films. Uiteindelijk heb ik nog een CRT-projectie tv bijgekocht, voornamelijk om een goeie filmervaring te hebben, omdat dat een heel groot scherm is.
81
De film-tv staat in mijn living, de LCD-tv –die net kapot gegaan is- stond in mijn slaapkamer, maar nu staat daar terug de oude CRT-tv. Heb je digitale tv? Neen. Waarom niet? Omdat je daarvoor normaal gezien verschillende decoders nodig had, als je dat op verschillende toestellen zou gebruiken. En mijn ouders vinden dat nog altijd niet gerechtvaardigd, omdat ze nog altijd de kwaliteit van kabel als goed genoeg ervaren en ik heb hier geen inbreng in. Je hebt je eigen living aan je slaapkamer. Hoe zit dat in de rest van het huis, kijk je soms samen met het gezin? Ewel, als ik gewoon beneden zit kijk ik meestal efjes mee met mijn ouders, maar dat is vaak, praktisch altijd niet langer dan een kwartier. Gsm dan, hoe is dat gegaan? Vroeger wou ik eigenlijk altijd gadget-gsm‟s, met de coolste snufjes en zo aan. Dat was vooral vroeger een gadget voor mij. Dat was ook een sociaal middel om de vrienden mee te contacteren, dus een socialising-middel. Dat is geëvolueerd naar gewoon een trouw, bereikbaar toestel, zodat ik eigenlijk vooral bereikbaar ben. En die gadgets die zijn minder relevant geworden voor mij persoonlijk. Waarom zijn die minder belangrijk geworden? Omdat ik het gevoel heb dat een gsm dedicated moet zijn om puur te bellen en te sms‟en en dat je nog andere toestellen hebt waar je nog al die snufjes hebt waarvan je kunt genieten. Waarom kan je daar niet samen in een gsm van genieten? Omdat ik vaak gemerkt heb bij van die multifunctionele gsm‟s dat er meer kan aan stuk gaan. Vaak heb ik al problemen gehad met die toestellen, bijvoorbeeld dat het mp3-gedeelte niet meer werkte, of dat de batterij zo snel mee gaat met al die functionaliteiten. En ook omdat ze zo duur zijn, ik heb graag een goedkope gsm. Wie gebruikt de toestellen waar, wanneer en waarvoor? Zijn er nog andere mensen die je toestellen soms gebruiken? Mijn vriendin kijkt vaak mee naar de grote tv, de film-tv. En voor de rest gebruikt niemand mijn spullen. Zijn daar afspraken of regelingen bij? Ja: maak je iets stuk, dan moet je betalen. En: laat niets opstaan, en eigenlijk gebruik er niemand die spullen, en als er iemand die spullen gebruikt, dus mijn vriendin, dan ben ik er altijd bij. Dus er zijn niet echt afspraken rond. Je kijkt ook heel soms samen met je ouders, hoe verloopt dat? Goh, dan zit ik daar altijd ongeïnteresseerd, eigenlijk altijd, omdat de programma‟s waar zij naar kijken mij niet echt interesseren. Dat zijn meestal soaps en ik ben niet echt een soap-kijker. Leidt dat soms tot strubbelingen? Dat leidt tot problemen, omdat ik gefrustreerd raak en dan naar mijn kamer terug ga. Meestal zijn dat vtm-programma‟s en ik ben niet voor vtm. Voor de rest, deel je soms andere toestellen met je ouders, of moet je ze soms helpen met iets? Mijn vader moet ik heel vaak helpen met zijn netbook, omdat hij, hij is 57 jaar en hij kon niet zo goed overweg met dat toestel omdat hij dat ook niet in zijn jeugd heeft ervaren. Hij is daar niet mee opgegroeid, daarom moet ik hem vaak helpen met nieuwe functies aan te leren of enkele problemen op te lossen, maar dat gaat vlot. Je kijkt vaak samen met je vriendin naar tv, leidt dat soms tot strubbelingen? Neen, dat denk ik niet. Allez, ja: als ik zo mijn tv te hard wil finetunen voor we naar een film beginnen kijken. Dat leidt niet echt tot strubbelingen, maar dan kan zij wel zeggen van: allez, ‟t is nu genoeg geweest, laten we de film gewoon bekijken. Neem je soms iets op, of neem je op voor elkaar? Nooit, neen.
82
Topic 2: AV in het alledaagse Hoe past naar bewegende beelden onafhankelijk van het toestel in je dagelijkse routines? Wanneer doe je dit in een doorsnee-dag? Dat is voor mij een dagelijkse realiteit, het bekijken van bewegende beelden, omdat dat mijn fantasie stimuleert. Meestal zijn het bewegende beelden onder de vorm van games. En als je dan denkt aan audiovisueel kijken? Ik kan daar de term ontspanning opplakken, vooral bij het kijken van films. Waar doe je dat dan precies? Welke fysieke plek? De living. Met wie, of vaker alleen? Vaker alleen en soms met mijn vriendin. Hoe gaat dat dan als je beelden kijkt, wanneer is dat? Vooral ‟s avonds films kijken. Welke (specifieke) toestellen worden er bij jou thuis of op kot gebruikt voor AV? Welke gebruik je zelf? (cue cards) Laptop en televisie. Nooit op de mediaspeler? Heel af en toe, minstens 1 keer om de 6 maanden. Waar doe je dat dan? Beneden in de living bij mijn ouders, als ik geen laptop of televisie ter beschikking heb. Waarom doe je dat dan? Omdat ik gefrustreerd geraak van de programma‟s waar zij naar kijken. Dan heb ik ook iets te doen.
Dan de andere toestellen, wanneer kijk je op de laptop? In mijn bed ‟s avonds, vooral series dat ik dan kijk, korte series, geen lange films. Hoe begin je dan te kijken, hoe kom je erop? Als ik ver wil gaan slapen en ik wil op gemak iets doen, maar ook niks doen, dan zet ik gewoon een serietje op zodat ik rustig mijn avond kan afsluiten. Doe je nog andere dingen terwijl de serie op ligt? Ja, surfen, eigenlijk constant 2 dingen tegelijkertijd. Eigenlijk is dat niet rustig, ik zit dan constant te surfen terwijl ik naar dat serietje kijk, in een kadertje vaak. Of gewoon auditief aan het luisteren dan, ik moet zelfs niets zien. Hoe kom je erbij om ermee op te houden, wanneer stop je en zet je het uit? Als eigenlijk mijn ogen toevallen en ik me echt niet meer wakker kan houden. Hoe kom je aan content op je laptop? Ik download illegale films en series en zo. Nog andere manieren ook? Op legale wijze eigenlijk amper. Het is vooral illegaal gebruik. Bestanden downloaden via de pirate bay vooral en ook soms gewoon via Google bij parent directories die je vind. En anders nog streamingsites of zo? Neen, omdat er in België bijna geen toelaatbaar zijn, enkel youtube. Zijn er nog andere manieren waarop je begint te kijken, via een link of zo? Soms eens een link in facebook. Meestal gaat dat dan om een kort grappig filmpje of een muziekclip, geen langere fragmenten alleszins. Dan het volgende toestel, televisie. Hoe wordt dat gebruikt, in welk omstandigheden? Televisie wordt voornamelijk gebruik om films mee te kijken en games mee te spelen.
83
Hoe begin je dan te kijken? Als ik een avond, tussen 6 en 8 of zo, het moment voor of na het eten, die momenten, de dode momenten dat je nog iets wil doen maar je kunt niets doen, dat zijn de momenten dat ik dan tv ga kijken. Volg je dan de uitzendingen gewoon? Neen, ik kijk nooit via analoge kabel naar tv, enkel bij mijn ouders. Het is altijd opgenomen media. Opgenomen op welke manier? Ofwel op fysieke dragers, dvd‟s. Maar dat zijn dan films, geen series. En via laptop dan gedownloade inhoud. En hoe begint dat: ik zet vaak mijn Playstation 3 op bij mijn televisie en dan heb je verschillende functies. Dan kan je ofwel spelen, of je kan een dvd opzetten, en daar staan ook films op uiteindelijk, op de Playstation. Op die manier kan ik ook series en illegaal gedownloade content bekijken. Eigenlijk is dat niet enkel op mijn laptop. Dat is eigenlijk de aanleiding om audiovisuele media te bekijken. En dan later ‟s avonds ook nog? ‟s Avonds als ik niet bij mijn vriendin zit is dat vooral gamen dat ik doe. Hoewel, dat schommelt: gamen en films, ik wissel af. En in het weekend, gaat dat dan anders? Dan ga ik meer bij mijn vriendin zijn denk ik. Als je tv kijkt zijn het zelfgekozen films en series, geen lineaire uitzendingen? Neen nooit. Omdat ik graag zelf de controle heb over wat ik bekijk. Dat is de eerste reden. En de tweede: ik kijk niet graag reclame. En ik ben waarschijnlijk in die generatie opgegroeid dat niet meer passief wil kijken, ik ben meer een actieve kijken. Actief, dus ik bepaal zelf wat ik wil kijken. Als er beelden afspelen op televisie, wat doe je dan ondertussen? Dan kan het zijn dat ik mijn laptop er nog bij pak, dat ik een film kijk op groot scherm en ondertussen ook aan het surfen ben op internet. Dus alweer multitasken. Hoe kom je erbij om ermee op te houden, wanneer zet je het af? Als ik bij mijn vriendin ga, als ik naar buiten ga om te gaan lopen of als ik bij familie ga of zo, of vrienden. Of, als ik gewoon doodmoe ben. Dat hangt af van de avond, als ik iets gepland heb is het voor sociaal contact, als ik niets gepland heb is het omdat ik doodmoe ben. Hoe kom je voor de rest nog aan content? Op mijn grote tv bekijk ik voornamelijk dvd‟s, maar ik kan ook wel eens illegale downloade series of films bekijken. Op mijn laptop zijn het vooral de gedownloade zaken dat ik bekijk. Vanwaar dat verschil? Op mijn grote tv, dat is voor mij een pronkstuk. Ik ben daar trots op en ik wil daar altijd een zo goed mogelijke kwaliteit op hebben. Ik vind nog altijd een dvd zuiverder en puurder dan gedownload materiaal. Die dvd‟s, koop je of huur je? Ik koop dat. Zijn er nog toestellen waarop je beelden kijkt? Die mobiel mediaspeler, minstens eens om de zes maanden, maar dat is niet echt relevant. Dat was bij mijn ouders. Hoe kom je daar aan content? Youtube, enkel youtube. Je surft er enkel mee? Ja, dan kijk ik korte filmpjes. Doe je dan nog andere dingen ondertussen? Soms eens kijken naar wat mijn ouders aan het kijken zijn. Als het mij interesseert dan kijk ik eens efkes mee. En als je op het openbaar vervoer zit, kijk je dan soms beelden? Nooit, wel onder de vorm van videospelletjes, niet onder de vorm van filmpjes.
84
Zoals al gezegd is de situatie veranderd (convergentie, vervanging, aanvulling,…). Is dit voor jou het geval? Ja. Kan je vertellen hoe dat gekomen is? Eigenlijk sinds het moment dat het vlot genoeg ging om content te downloaden via het internet, ook dat er genoeg opslagcapaciteit voor was. En dat de toestellen waarmee je dat kon bekijken laag genoeg in prijs waren en genoeg ingeburgerd waren om die mogelijkheden aan te bieden. Als ik daar een jaar moet opplakken, ongeveer rond het jaar 2000, dan is dat opgekomen. Toestellen moesten in orde zijn, prijs moest laag genoeg zijn, het moest voldoende aangenaam zijn om op verschillende schermen te kijken en het internet moest snel genoeg zijn om die content te downloaden. Jij kijkt op meerdere toestellen, geldt dat voor iedereen in je omgeving? Voor mijn vader bijvoorbeeld, die gaat toch switchen tussen netbook en tv, mijn moeder niet. Mijn vriendin ook, die switcht ook tussen verschillende schermen, pc voornamelijk, laptop en tv. Vrienden, dat zijn vooral leeftijdsgenoten die ook in die generatie zijn opgegroeid en ook voornamelijk meerdere schermen gebruiken. En dan de familie ook, de jongere familie. Hoe kijk je tegen die evolutie aan? Euh, hmm. Eigenlijk vind ik dat wel positief. Ik vind dat omdat je actieve, gerichte gebruiker wordt, geen slaaf van reclame of televisie. Langs de andere kant vind ik het spijtig dat daardoor de traditie van gemoedelijke gezinskijkers verloren geraakt. De traditionele tv-momenten waar de volledige familie tegen de televisie zat had ook zijn charme. Waarom is dat dan veranderd, hoe is dat gekomen denk je? Omdat audiovisuele beelden in de maatschappij steeds meer zijn ingeburgerd geraakt in alle aspecten van de maatschappij, niet alleen in de ontspanningsruimte. En omdat de gewone burger de middelen had, de drempel is veel lager geworden om die beelden te kunnen kijken op verschillende toestellen. Het is toch nog steeds mogelijk om allemaal op 1 scherm te kijken, waarom gebeurt dat niet meer? Ja, dat is een feit. Ik denk ook gewoon omdat meerder toestellen waar je beelden op kan kijken ingeburgerd geraakt zijn in het leven van mensen en dat je daardoor je ontspanningstijd moet verdelen. En ik heb gemerkt van mijn jeugd tot nu dat ik ook meer dingen alleen moet doen, dat je uw ontspanning moet verdelen tussen verschillende momenten en verschillende toestellen eigenlijk. Omdat alle toestellen een nut hebben, vaak ook die laptop en pc-achtige toestellen hebben dan ook andere functies naast ontspanning en volgens mij persoonlijk ga je dan sneller ook eens alleen iets kijken tijdens je pauze, vlak na of voor je werk. Op die momenten volgens mij. Je hebt mensen die vervangen, die bijvoorbeeld hun tv opzij zetten en op andere toestellen kijken, wie doet dat volgens jou, waarom? De mensen die ten eerste ook graag actief willen kijken, omdat ze graag content kijken die ze specifiek op dat moment willen kijken. Mensen zijn kieskeurig geworden, voornamelijk de jongere generatie, niet de oudere. Wat vind je van die mensen? Dat zijn beeldenconsumenten geworden, ik vind dat dat ergens normaal is als je dat plaatst in deze tijd en in deze context. Dat is normaal omdat een stuk van de maatschappij die trend heeft doorgezet, dat zijn grotere gehelen van de maatschappij. Wat vind je van mensen die nog steeds enkel naar tv kijken? Ik heb daar heel veel sympathie voor. Ik vind dat dat meer de mensen zijn die er echt eens van kunnen genieten om gewoon voor de tv te zitten en te slikken wat er hen aangeboden wordt. Wie doet dat volgens jou? Volgens mij voornamelijk niet-multimediale gebruikers, traditionele gebruikers van traditionele media, die niet erg vertrouwd zijn met pc-apparatuur en zo, met nieuwe media. En voornamelijk ook de mensen die niet echt content-gericht zijn op die nieuwe media, die dat voornamelijk gebruiken om te werken en dergelijke en niet om content mee te luisteren of te bekijken. Dus die en diegenen die dat nog niet gedomesticeerd hebben.
85
Denk je dan ook aan leeftijd, of staat dat daar los van? Ik denk wel dat er een kloof is tussen vijftig-plussers en onder 50 jarigen, ik denk dat daar ongeveer de grens kan getrokken worden. Waarom precies daar? Omdat volgens mij, mensen die nu 40 zijn wel nog gaan mee zijn met die dingen en daar gebruik van gaan maken. Maar natuurlijk moet je ook nog naar het inkomen kijken, ze moeten nog de middelen hebben. Waar zit dan het verschil tussen die vijftigers en veertigers? Veertigers gaan nog nipt mee zijn met de flow, omdat die nog de zotte jaren hebben meegemaakt van evolutie en convergentie en zo. Maar de 50plussers niet, die hebben dat meegemaakt, maar die waren al te oud volgens mij om daarmee mee te kunnen. Volgens mij hadden ze ook de interesse niet om daar gebruik van te maken. En volgens mij waren ze ook vooral niet capabel, ik bedoel, ze hadden de feeling niet meer om daar gebruik van te maken.
Topic 3: Q-sort
Speelt helemaal geen rol
5
6 8
Speelt zeker een rol
10 16 1
7 2 3 12
4 13 15
11 14
9
Kan je deze items sorteren op dit rooster (Q-grid)? Welke eigenschappen vind je belangrijk in je ideale toestel, wat maakt het ideaal? Wat versta je onder die eigenschappen/items? Luidop sorteren… 1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Ja, omdat ik graag flexibele toestellen wil. Eerlijk gezegd, beelden worden door mij vooral bekeken vanuit vaste plaatsen, namelijk de slaapkamer en de living, dus eigenlijk is dat niet zo belangrijk. 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil Ja, ik vind dat belangrijk, omdat ik een actieve gebruiker ben. En zoals ik daarnet al aangegeven heb dat ik niet graag wacht om dingen te bekijken die me interesseren. Maar voor mij is een televisie het dominante medium bijvoorbeeld en dat laat mij niet toe te kijken wanneer ik wil, maar toch hou ik er nog steeds van, in vergelijking met het kijken op een netbook of zo. 3. Kan ik gebruiken waar ik wil Dat kan ik daar ook in passen, dat is ook belangrijk voor mij omdat dat in mijn dagelijkse routines past en aangezien ik vaak onderweg ben bijvoorbeeld. Maar puur over beelden, aangezien ik ook vaak eens in mijn bed wil kijken en zo is dat belangrijk. Maar dat hangt ook af van mijn vaste plaatsen. Als ik mijn vaste plaatsen ingericht heb, als ik daar kan kijken is het goed. Daarmee moet dat niet onderweg bijvoorbeeld. 4. Kan ik in alle comfort gebruiken Dat is eigenlijk ook belangrijk. Omdat ik graag comfortabel van beelden geniet. 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil Dat is voor mij niet belangrijk. Het scherm moet voor mij groot genoeg zijn, je kan evengoed met één dan met twee personen ernaar kijken, ik ga niet met mijn vriendin op een iPod touch kijken bijvoorbeeld. 6. Biedt me verschillende relevante functies
86
Middelmatig, dat is niet zo belangrijk voor mij. Kan je ook zeggen waarom? Omdat ik vooral het aspect „beelden‟ belangrijk vind, wel het aspect finetunen en opties, maar relevante functies dat is niet zo belangrijk voor mij. Ik denk daarbij aan tv-gids en dergelijke, dat zijn van die dingen… pff. 7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen Middelmatig. Ik vind het minder belangrijk dan die andere, maar wel belangrijker dan de nietbelangrijke. Compatibiliteit is wel vrij belangrijk, omdat ik graag toestelonafhankelijk beelden kan kijken. Maar je kan eigenlijk op alle toestellen kijken, door de convergentie. Voor mij is dat vanzelfsprekend. Ik zal van al die schermen geen gebruik maken, ik zal waarschijnlijk 2 dominante schermen hebben, bijvoorbeeld televisie en laptop of zo. Tablet en al die andere shit, volgens mij gaan dat nevenactiviteiten zijn. 8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal Ik vind dat niet belangrijk omdat ik vooral illegaal wil zoeken naar nieuw beeldmateriaal. Omdat ik veronderstel dat dat betalend zal zijn. Ik weet dat er andere toestellen zijn die dat even goed kunnen en waarschijnlijk beter. Ik ga ervan uit: een nieuw toestel dat op de markt komt daarmee veronderstel ik niet dat ik via illegale bronnen content kan downloaden. Ge kunt dat misschien doen, maar dat gaat niet zo makkelijk gaan. Daar gaan achterpoortjes voor moeten gezocht worden. Dus dat is niet zo belangrijk, ik ben een illegale downloader en ik vind dat ze maar een businessmodel moeten vinden dat daar op afgestemd is. Ik zal films kopen als ze echt mooi zijn en het herbekijken waard zijn, maar om één maal naar te kijken… Dat is ook een goede reden waarom ik download: als de films mij niet aanstaan heb ik er geen geld aan moeten besteden. Als een film mij echt aanstaat zal hij later met 80% zekerheid in mijn collectie terecht komen. Ik betaal liever enkel voor kwalitatieve content. 9. Functioneert op een betrouwbare manier Ik vind, dat is voor mij heel belangrijk! Als een toestel binnen het jaar kapot is dan is het voor mij een stom toestel, dan mag het voor mij zelfs niet verkocht worden. Dat zou ik bestempelen voor hét belangrijkste voor mij. Als het niet meegaat… Dat is voor mij echt heel belangrijk! 10. Is eenvoudig in gebruik Ik vind dat wel belangrijk, omdat ik graag niet te veel tralala, niet te veel opties wil. Opties zijn wel handig, maar eens je ze hebt ingesteld is het voor mij in orde. Ik ben ook geen aap of een bomma, ik denk dat ik echt wel kan omgaan met technologie, tenzij je daar nog dingen in moet programmeren of zo. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid Dat is ook voor mij heel belangrijk. Dat is enorm, enorm belangrijk. Ik ben een freak op dat gebied. De rest is minder belangrijk dan betrouwbaarheid en het meest kwalitatief hoogstaand beeld en geluid, dat is voor mij belangrijk. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten Dat is ook belangrijk omdat ik een multitasker ben. Eigenlijk is dat gewoon de andere platformen. Dat is voor mij ook niet zo belangrijk. De laptop is hier vooral het bepalende ding dat hierbij komt kijken, omdat ik dat zal combineren met ander beeldgebruik en niet bijvoorbeeld met het strijken van mijn kleren of zo. Ik zou dat vooral combineren met andere multimediale activiteiten, het flexibelste voor mij is nog altijd een laptop daarvoor. 13. Heeft een aantrekkelijk design Ja, dat is voor mij ook belangrijk. Ik ga er wat meer over vertellen: ik vind dat belangrijk, omdat ik graag heb dat een toestel er leuk uit ziet, dat het mij aantrekt om er gebruik van te maken. Maar aantrekkelijk hoeft voor mij niet blits, innovatief, touch screen-achtig, zot te zijn om aantrekkelijk te zijn. Dat kan even goed bijvoorbeeld een projectie-tv zijn dat nog gebruik maakt van CRT-technologie. Dat ziet er dikker uit dan een LCD-tv, maar dat ziet er even aantrekkelijk uit. Voor mij speelt trendy design niet zo een rol, maar het algemeen beeld dat je ervan hebt. 14. Biedt me waar voor zijn geld
87
Dat vind ik ook enorm belangrijk. Omdat ik een gierigaard ben op dat gebied. Ik wordt niet graag afgezet als ik weet dat de technologie die er in zit eigenlijk geen klote meer kost om te produceren en dat ze puur op design willen verdienen. 15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken Ik vind dat wel belangrijk. Ik denk daarbij aan youtube, omdat ik graag suggesties zie. Ik kijk heel graag nieuwe dingen en ik ontdek graag nieuwe domeinen in mijn interessegebied. En suggesties kunnen mij daarbij helpen, dus ik vind dat wel belangrijk. 16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen Ik vind dat belangrijk, maar tegenwoordig zijn er contant nieuwe dingen, we zitten in een innovatiespiraal, er komen altijd nieuwe standaarden: HDMI1.3, 1.4, .. Dolby surround, nu is het Dolby True HD en al die shit. Ik vind dat allemaal interessant. Toestellen mogen daarvoor klaargestoomd zijn, maar langs de andere kant: er mag ergens een grens zijn. Voor mij is het vooral belangrijk dat ze compatibel zijn die voor het moment sterk ingeburgerd zijn en waar de massa van de dragers en content op afgestemd is. Als een film in Dolby surround is, is dat voor mij al goed genoeg. Dat moet daarvoor niet gecodeerd zijn in True HD-geluid. Dit heb ik gezet als minder belangrijk dan „biedt me hoogstaand beeld en geluid‟, ik interpreteer dat als: de technologie moet zo goed mogelijk geïmplementeerd zijn en uit zo goed mogelijke onderdelen bestaan, zodat de mogelijkheden die het heeft zo optimaal mogelijk benut kan worden. Bijvoorbeeld: een CRT-tv, de lichtbuizen die erin zitten moeten van zo goed mogelijke kwaliteit zijn, zodat er een zo warm mogelijk beeld ontstaat. Dat een apparaat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen, dat moet voor mij daarom niet de nieuwste technologie te zijn, maar vooral dat de technologie die geïmplementeerd is zo goed mogelijk is. Dat hangt samen met betrouwbaarheid. Het moet ook geen scherm zijn uit de oertijd, maar zo belangrijk is dat niet. Per item technologieën overlopen + bijvragen onder items, doorvragen. Devices sorteren (van toepassing –niet van toepassing, per device... persoonlijke constructies van technologie bloot leggen)
1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Wel van tablet laptop mediaspeler tv desktop Portable gsm Niet van toepassing dvd toepassing Kan je zeggen waaraan een technologie voor jou moet voldoen om te passen in je dagelijkse gebruik, wat beelden kijken betreft? Het moet voornamelijk comfortabel zijn. En dat ik kan kijken waar ik het wil. Kan je een rangschikking maken? Ik zou zeggen een tablet als belangrijkste, omdat je daar het meest mee kunt doen. Je kan het meeste aantal klusjes en dingen gaan combineren met een tablet. Je gaat zakelijk voor kantoor kunnen werken. Als ik aan routines denk, dank ik aan werk en klusjes en dan denk ik tablet, omdat dat makkelijk en flexibel te implementeren is in die klusjes die voornamelijk onderweg zijn, als je efficiënt wil werken. Dan zou ik laptop pakken, eigenlijk hetzelfde, maar laptop is iets minder portable dan tablet. Dan zou ik mobiele mediaplayer pakken, ook om hetzelfde, maar dan met een kleiner scherm. De draagbaarheid is dus doorslaggevend? Ja, omdat dat dan makkelijk te implementeren is in de routines. Dan zou ik pakken, tv. Omdat dat voor mij persoonlijk zo is. Desktop zou ik dan pakken en dan pas portable dvd en gsm, omdat volgens mij die portable dvd en gsm echt niet veel gebruikt worden om beelden mee te kijken. Bij een portable dvd is het wel de primaire functie, maar volgens mij wordt dat niet veel gebruikt. Waarom niet denk je? 88
Omdat er gewoon veel te veel toestellen zijn dat eigenlijk die functie en tal van andere functies implementeren in een ongeveer gelijkaardig toestel. Pak nu een laptop, dat trekt er toch heel veel op, maar daar kan je niet alleen beelden op bekijken, je kan zoveel andere dingen doen. 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil
Wel van tablet toepassing
laptop
mediaspeler tv
desktop Portable gsm dvd
Niet van toepassing
Een tablet terug. Eigenlijk dezelfde volgorde gewoon, want voor mij hangt dat samen met dagelijkse routines. Welke toestellen zou je dan gebruiken in verschillende situaties? Tablet en laptop onderweg, mobiele mediaspeler beneden, in de living bijvoorbeeld. Hoe komt dat die eerste 2 het meer onderweg toelaten en de mediaspeler in de living? Tablet en laptop hebben grotere schermen en ik vind het denk ik veel aangenamer om beelden te zien op een groter scherm. Aangezien dat nog eens onderweg kan is dat beter dan het klein scherm op een mobiele mediaspeler. Waarom past een mobiele mediaspeler beter in de living? Gewoon omdat er beneden in de living geen scherm aan mij toebehoort en als ik dan toch een schermpje kan hebben is het waarschijnlijk die mobiele mediaspeler, omdat ik er in mijn eenpersoonszetel kan mee chillen. Met een laptop of tablet is dat veel moeilijker, alhoewel, met een tablet zou dat ook gaan. Maar toch zou ik de mobiele speler op een derde plaats zetten omdat het een kleiner scherm heeft. En dan de andere toestellen? Die andere toestellen zijn meer traditioneel en die zijn niet zo draagbaar zodat die ook niet meer in de vaste routines kunnen geïmplementeerd worden, aangezien dat ik dat associeer met voornamelijk onderweg zijn, routine. Of zaken in beweging. Hoe komt het dat sommige toestellen minder toelaten om te kijken wanneer je wil? Een portable dvd is gewoon een dom ding. Dat is volgens mij gewoon niet frequent in gebruik en geen ene debiel gaat dat volgens mij op de trein nog doen, een dvd gaan bekijken met zijn stom portable dvd-spelerke om dan zijn coole film te zien terwijl dat de rest daar met een veel leuker apparaat zit. Op een gsm ga je dat zeker niet doen, we hebben nu smartphones, maar op welke resolutie kunt ge dan een filmpje zien, dus neen. En de tv en desktop? Ik associeer dat gewoon terug met die routines en een tv kan ik moeilijk op de trein meenemen. 3. Kan ik gebruiken waar ik wil
Wel van tablet toepassing
laptop
mediaspeler tv
desktop dvd
gsm
Niet van toepassing
Dat hangt samen met die routines, waar, dat is dan voor mij dezelfde volgorde. Ik denk één keer dat je bijvoorbeeld met een televisie uw vaste stek, uw vaste kijkplaats hebt, dat die reden onbestaande is. Het is niet alsof ik mijn tv op mijn schouder eens ga meenemen naar de televisie. Het hangt samen met „wanneer ik wil‟, om dezelfde reden dan? Ja. 4. Kan ik in alle comfort gebruiken
Wel van tv toepassing
laptop
tablet
desktop mediaspeler Portable gsm dvd
Niet van toepassing
Wat is kijkcomfort dan voor jou en hoe zorg je daar voor? Hoe zorg ik daar voor? De zetel. Dat je gemakkelijk zit, dat je echt op je gemak zit. Echt rustig, dat ik geen stijve nek krijg, dat ik mij niet te veel moet verplaatsen, dat ik alles binnen handbereik heb. Dat ik
89
bijvoorbeeld mijn afstandsbediening in bereik heb of het bedieningspaneel. Dat ik in een ruimte zit waar ik mij niet te veel moet verzetten, dat is comfort voor mij. Comfort is niet voor mij… Dat speelt voor mij minder een rol in een klaslokaal, of in een living. Bij de primaire kijkgelegenheden, daar speelt comfort een rol voor mij. Ik zou zeggen, het voornaamste is voor mij televisie. Dan zou ik zeggen laptop, dan tablet, dan desktop, dan mobiel en dan pas gsm. En nu ga ik zeggen waarom. Televisie, omdat ik een televisie-freak ben, ik kijk heel graag naar een zalige film, een klassieker, op de chiqueste tv, in de meest optimale kijkomstandigheden met optimaal comfort. Echt een uitgedokterd stekje dat je echt een chique film kunt zien waar je echt van geniet. En dat associeer ik nog steeds met tv, enkel een tv kan voor mij die ervaring bieden. Dan een laptop, omdat ik heel graag in mijn bed op mijn gemak een serie kijk op mijn laptop. En in mijn bed kan ik op mijn gemak kijken zodat ik daarna rustig in slaap val. Een tablet associeer ik voornamelijk met onderweg zijn. Maar daar is comfort nog belangrijk, op momenten dat je bijvoorbeeld op de trein zit, dan heb ik liever dat je op je gemak zit, zodat je ook je medepassagiers niet gaat storen. Een desktop, dat associeer ik nog altijd met een bureaustoel en op een bureaustoel moet je toch nog altijd comfortabel kunnen kijken. Een groter beeldscherm zou daar al bij kunnen helpen, omdat je dan meer comfort hebt omdat je dan niet zo dicht moet zitten bij het beeldscherm. En dan mobiele mediaspeler, comfort is daar ook wel belangrijk, maar helemaal niet zo belangrijk als bij de andere toestellen. Gsm en portable dvd is gewoon stom, daar kijkt ge geen filmpjes op, of ge zijt echt al de über-nerd uit de jaren ‟90 geflitst is naar de toekomst. 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil
Wel van tv toepassing
dekstop laptop
tablet
Portable mediaspeler gsm dvd
Niet van toepassing
Achja, natuurlijk televisie, dat is denk ik het primaire medium waarmee je met anderen kijkt naar beelden. Omdat dat het grootste medium is, het is een medium dat vast staat. Het is in een ruimte gelegen waar associaties gemaakt worden met „samen met anderen kijken‟. Een laptop, dat kan je op meerdere plekken gebruiken. Het primaire medium waar dat belangrijk is, is de televisie, die vaste ruimte waarin het staat moet al dan niet uitnodigen om met anderen te kijken. Als dat bijvoorbeeld een living is gaat die functie zeker van toepassing zijn. Dan zou ik zeggen een desktop, dat is ook een vast toestel en dat is ook in een vaste ruimte. Een desktop, daar kan je kiezen hoe groot dat het scherm is, omdat je dat los van elkaar koopt: de computer is onafhankelijk van de grootte van het scherm. Een laptop is verplaatsbaar, dat is ook van toepassing, maar omdat dat draagbaar is veronderstel ik dat zo al wat, dus dat is al van toepassing. Dan tablet, ik vind dat minder van toepassing, omdat je niet samen met andere mensen op zo‟n dom tablet-schermpje kan kijken, omdat dat minder optimaal is om van een film te genieten. Portable dvd-speler zou ik dan als volgende zetten omdat dat nog altijd zou gaan om iets te bekijken. Mobiele mediaspeler is op de voorlaatste plaats omdat je zeker niet met drie mensen naar dat dom schermpje kan kijken. En dan een gsm dat is helemaal uit den boze, dat ga je zeker niet doen. 6. Biedt me verschillende relevante functies
Wel van tv toepassing
desktop laptop
tablet
Portable mediaspeler gsm dvd
Niet van toepassing
Welke functies vind je belangrijk, en waarom zijn ze relevant voor jou? Ten eerste dat ik alles kan finetunen, dat ik echt het beeld superneig kan finetunen op de graad af, de scherpte, dat ik dat op een schaal van 1 tot 100 perfect kan afstemmen, ook het contrast dat ik dat van 1 tot 100 kan afstemmen. Dus eigenlijk de beeldgerelateerde functies, die de beeldkwaliteit bepalen.
90
Welke functies zijn dan secundair voor mij? Die ook wel belangrijk zijn, zijn de basistoepassingen, dat ik kan switchen van component naar HDMI, dus eigenlijk opties. Hoe zou je ze dan leggen? Televisie, omdat ik dat met opties relateer en dat het meest van toepassing vind, omdat daar de beste beeldkwaliteit mogelijk is. Dan desktop, omdat het scherm van een desktop kan je naar eigen smaak en grootte kiezen en ik vind dat dat belangrijk is, dat je ook een veelheid van opties hebt om je scherm te finetunen. Dan een laptop, omdat dat nog altijd een vrij schoon en groot scherm is. Eigenlijk ben ik hier ook weer aan het sorteren naar de grootte van het scherm. 7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen
Wel van tv toepassing
desktop laptop
tablet
Portable mediaspeler gsm dvd
Niet van toepassing
Wat zijn die andere toestellen dan die je combineert, waarom is dat een meerwaarde? Mijn Playstation3 hang ik aan mijn tv, dat is een meerwaarde omdat dat de deur tot multimedia is volgens mij, voor de actieve gebruiker. Dat is het zo wat. Welke volgorde zou je maken? Televisie op 1, desktop op 2, omdat die nog verschillende poorten heeft, veel poorten om dingen op aan te sluiten en te combineren. Laptops zijn daar minder op voorzien volgens mij, maar krijgt toch een derde plaats. Dan zou ik kiezen: tablet, omdat dat nog altijd een media-apparaat is met enkele van de meest gebruikte poorten. Dat ga je niet meer hebben bij een portable dvd-speler, maar die zal dan composiet hebben dus dat is daar ook vrij relevant. En bij mobiele mediaspeler en gsm is dat helemaal niet relevant volgens mij aangezien je daar niks kan op aansluiten. 8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal
Wel van desktop laptop toepassing
tv
tablet
mediaspeler gsm
Portable Niet van dvd toepassing
Hoe gaat dat dan precies in zijn werk bij jou? Illegale downloads of youtube. Desktop primair, omdat daar de grootste harde schijf in zit, daar is de grootste harde schijf ook mogelijk qua technologie, aangezien de laptopschijven kleiner zijn. Dus kan je de vaste pc met grote harde schijf best gebruiken om content op te downloaden. e Dan laptop, die heeft de 2 grootste harde schijf en heeft evenveel mogelijkheden als een gewone desktop, aangezien je ook bijvoorbeeld Windos 7 hebt geïnstalleerd. Dan zou ik zeggen televisie, dan denk ik aan digitale televisie en bijvoorbeeld de programma-gids, zodat je instant-programma‟s kunt kijken e.d. Tablet op de volgende plaats, omdat dat belangrijker is dan de 3 laatste toestellen, maar minder belangrijk dan de eerste. Dan zou ik zeggen mobiele mediaspeler, gewoon omdat dat daar mogelijk is. Op een portable dvd is dat volgens mij uit den boze omdat dat maar voor 1 toepassing is afgestemd, dus dat gaat niet. En gsm op de voorlaatste plaats met internet. Op zoek gaan naar nieuw beeldmateriaal, kan dat nog op een andere manier dan met je favoriete toestellen? Je kan natuurlijk gewoon naar de winkel gaan en dvd‟s kopen. Ge kunt van televisie met een digicorder pakken of zaken op tape vastleggen. Ik hou het bij illegale download en dvd-aankopen. Illegale download zijn als testgebruik en als dat doorslaggevend is zal ik de dvd aankopen. 9. Functioneert op een betrouwbare manier
Wel van
desktop tv
laptop
mediaspeler tablet
Portable gsm
Niet van 91
toepassing
dvd
toepassing
Heb je ervaringen met andere toestellen, dat ze onbetrouwbaar werken? Kan je daar specifieke voorbeelden van geven? Ja, de stomme gsm. Hoe meer features die ik in mijn gsm ondervond, hoe minder betrouwbaar. Een gsm, van alle toestellen is een gsm het minst betrouwbaar. Dat zijn wegwerpmedia geworden, dat is brol. Echt waar, gsm is het minst betrouwbaar. Het meest betrouwbaar, dan zou ik zeggen een desktop. Omdat je die volledig zelf kunt samenstellen. Gij kunt zeggen: ik koop een harde schijf van het merk Western Digital, ik pak een processor van Intel, een grafische kaart van Nvidea. Dat zijn giganten die erom bekend staan betrouwbaar te zijn. Je kan perfect je toestel samenstellen naargelang het merk, daarom is volgens mij de desktop het belangrijkste. Ook gewoon omdat je je koeling zo zwaar kan zetten als je wil. En als er iets niet functioneert kan je dat gewoon vervangen, bijvoorbeeld als je harde schijf kapot is koop je een nieuwe. Tweede, nu we in de tijd aangekomen zijn van de LCD schermen is dat allemaal hetzelfde, zowel voor televisie als voor laptop als voor tablet vind ik dat moeilijk te rangschikken. Maar als ik toch één moet maken, ik zou toch zeggen dat tv op de tweede plaats komt, omdat bij een tv is enkel het LCD-scherm van belang, bij een laptop is er daarnaast nog zoveel andere componenten van belang, bijvoorbeeld een chipset kan oververhitten. Laptop zou ik wel op de derde plaats zetten. Tablet op de vierde plaats, gewoon, het is iets dat je meepakt, het is draagbaar. Iets dat draagbaar is gaat makkelijker schade oplopen. Maar ik zou eerder mobiele mediaspeler als betrouwbaarder aanzien, aangezien daar nog altijd minder componenten in zitten dan een tablet. Dan de portable dvd en op de laatste plaats de gsm omdat dat de grootste brol is die er is.
92
10. Is eenvoudig in gebruik
Wel van tv toepassing
dvd
tablet
mediaspeler gsm
laptop
desktop Niet van toepassing
Zou je kunnen zeggen dat je minder vaardig bent in het bedienen van bepaalde toestellen? Neen, ik ben super vaardig in het beginnen van toestellen. Al problemen tegen gekomen? neen. Allez, ja. Ik heb al problemen tegengekomen bijvoorbeeld bij mijn grote tv, de projectie-tv, zag ik dat die een resolutie ondersteunde van 1080i, maar tegen 50 Hertz, het formaat was nog niets vastgelegd, er was nog geen norm van 50 of 60 Hertz. Daarom wou ik mijn playstation 3 aansluiten maar die had geen beeld. Uiteindelijk ben ik er achter gekomen dat die tv enkel 1080i tegen 50 Hertz ondersteund en dat was een probleem, maar ik heb het opgelost door een Xbox-component te gebruiken. Hoe zou je dan de sortering maken? De tablet heeft een groot scherm met grote touch-pictogrammen, aangezien de operating systems zijn puur afgestemd op de gebruiker. Een mobiele mediaspeler om dezelfde reden, maar daar is dat een kleiner scherm dus ga je al nauwkeuriger moeten kijken. Bij een tv zijn er niet veel opties, enkel de basistoepassingen, de modale gebruiker maakt zich daar zelfs geen zorgen om. Dat op de eerst plaats, tv is de eenvoudigste. Dan zou ik zeggen de portable dvd, omdat dat gewoon op een knopje duwen is. En dan pas tablet en mobiele mediaspeler. Dan pas laptop omdat dat een touch-muis heeft en volgens mij is dat toch makkelijk in gebruik dan een desktop, vanwege de touch-muis, vanwege de draagbaarheid, vanwege de snoeren en kant-en klare aanpak. Als je hem voor het eerst opstart is Windows geïnstalleerd, je moet enkel je taal aanduiden, bij een desktop heb je volgens mij meer technische kennis nodig, iets meer. En dan pas een gsm, hoewel, gsm tussen mediaspeler en laptop. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid
Wel van tv toepassing
desktop laptop
tablet
dvd
mediaspeler gsm
Niet van toepassing
Een tv, omdat dat nog altijd het medium is dat het best mogelijke beeld op kan verkrijgen. Dan de desktop, omdat je de grootte van het scherm kunt bepalen. Dan de laptop, omdat dat over het algemeen een groter scherm is dan de tablet. Dan de tablet. Dan de portable dvd-speler, dan de mobiele speler en dan de gsm. Weer onderscheid gemaakt naar de grootte van het scherm. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten
Wel van tablet toepassing
laptop
mediaspeler gsm
Portable desktop tv dvd
Niet van toepassing
Welke andere activiteiten zijn dat dan? dan denk ik aan playstation 3, omdat de de bron is, dat is games, dvd-speler. En als je dan beelden kijkt, hoe combineer je dat dan met andere activiteiten? Dan combineer ik dat met een laptop. Welke toestellen laten dat het beste toe? Tablet, dat is nog het gemakkelijkste te combineren, ook als ik kijk naar treinreizen of zo en dan pas laptop. En dan de mediaspeler, dan de gsm, dan portable en dan pc. Dan tv. TV ligt plots laatst, hoe komt dat? Omdat je op tv niks kunt combineren. Op een desktop kan je bijvoorbeeld in een venster een film kijken en in een ander venster op het internet surfen. Bij andere activiteiten denk je aan hetzelfde toestel? Ja, op hetzelfde toestel of gewoon multimediale activiteiten. Gsm en mediaspeler in het midden, waarom?
93
Omdat ik dan gewoon denk aan treinreizen. Omdat het draagbaar is dus? Ja. 13. Heeft een aantrekkelijk design
Wel van tv toepassing
laptop
desktop tablet
mediaspeler gsm
Portable Niet van dvd toepassing
Is voor mij het meest van toepassing bij de tv. Dan zou ik zeggen een laptop, dan een tablet, dan een mobiele mediaspeler, dan een desktop, daarna een gsm en dan een portable dvd. Waarom? Wat vind je er precies aantrekkelijk aan, bij tv bijvoorbeeld? De kleur, de plaatsing van de boxen, de vlakheid van het scherm, de kleurintensiteit en –scherpheid, de vorm, de afstandsbediening, de knoppenplaatsing op de afstandsbediening. En bij andere toestellen? Bij de laptop het design, de platheid, de knoppenplaatsing, de lichtjes, de kleur, de kwaliteit van het scherm, de groeven in de laptop, de merknaam maakt het voor mij ook aantrekkelijk. Hoezo, de merknaam zelf, of de specifieke kenmerken van een merk? Design hangt volgens mij samen met merk: elk merk heeft zijn eigen kijk op design. Je hebt brolmerken: Daewoo, die daar niet zoveel aandacht aan besteden. Dus ik vind het merk ook belangrijk, zowel bij tv als bij een laptop. En de andere toestellen? Bij een tablet, een mobiele mediaspeler en een gsm is het merk veel minder van toepassing, gewoon omdat daar het besturingssysteem nu het belangrijkste is geworden. De vorm is daar minder belangrijk. Een desktop-design mag ook wel trendy zijn, gewoon den bak zelf mag echt wel schoon zijn. Een schone zwarte glanzende bak met ledjes en zo en veel card-reader-gleufjes, zodat alles een schoon geheel vormt. En het scherm vind ik ook belangrijk bij pc, de monitor, het design. En het toestenborddesign. De voornaamste reden waarom ik die (tablet) later zet is omdat dat gewoon een scherm geworden is, het OS is het belangrijkste daarbij, hoe hard dat dat scherm blinkt is veel minder relevant voor mij. Is dat belangrijk op de plekken waar je dat gebruikt, bijvoorbeeld een gsm die vaak zichtbaar is? Neen. Ik loop hier rond met de meest degoutant afgesleten gsm die er kan zijn, daar trek ik mij niks van aan. En andere draagbare toestellen? Voor een tablet zou ik mij dat ook niet aantrekken, aangezien die er allemaal ongeveer hetzelfde uit zien, het is uiteindelijk een vlak scherm. Een mp3-speler misschien wel meer, omdat je daar nog altijd de knoppenvarianten van heb. En een portable dvd-speler daar zou ik sowieso niet mee buiten komen. Sommige mensen zien hun tv als deel van hun meubilair, is dat bij jou het geval bij je vaste toestellen? Euh, daar vind ik het wel heel belangrijk. Als iemand mijn tv ziet vind ik het wel belangrijk dat die dat ook in grote mate net als ik als een schoon toestel ervaart. Aangezien dat dat toch een toepassing is dat je ook met andere mensen gaat zien. Bij een laptop of desktop daar speelt het sociaal aspect minder een rol. 14. Biedt me waar voor zijn geld
Wel van desktop tv toepassing
laptop
dvd
mediaspeler gsm
tablet
Niet van toepassing
Hoe zie je dat? Wat versta je daar zelf onder? In welke mate dat ik mij afgeript voel door die producent. Kan je sorteren voor dit item?
94
Desktop, televisie zeker, dan laptop, dan mobiele mediaspeler. Die stomme portable dvd ga ik ervoor zetten, omdat ze bij mediaspeler kunnen afrippen. Dan gsm, dan tablet, daar vind ik volgens mij dat ze daar serieus in afrippen. Een tablet is dan veel te duur voor wat het is? Een tablet is gewoon nu voor het moment een super trendy ding dat nog niet lang genoeg bestaat, de consument beseft nog niet dat dat feitelijk niet zoveel kost om te produceren. Zo een LCD-scherm, een aanraakgevoelig scherm is uiteindelijk dezelfde technologie dan een mobiele mediaspeler. En die hun prijzen zijn zo gigantisch veel hoger dan bijvoorbeeld een gsm of mediaspeler, die hebben daar een enorme marge op. Pak nu bijvoorbeeld Apple, in godsnaam, welke enorme winstmarge hebben die bijvoorbeeld niet. Hoe enorm kunt ge iemand in ‟t zak zetten! De gsm is volgens mij voor het moment aan het convergeren met mediaspeler. En ook voor diezelfde functionaliteiten kunnen ze soms 100 of 200€ meer vragen. Bijvoorbeeld een iPod toch is 190€de gangbare prijs, een iPhone in godsnaam, welke degoutante prijs plakken ze daar niet op, 500€, 800 zelfs voor de 64 gigabyte, dat is degoutant. 15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken
Wel van desktop laptop toepassing
tv
tablet
gsm
mediaspeler Portable Niet van dvd toepassing
Hoe gaat dit bij jou? Hoe wordt er bepaald naar wat je kijkt? Een playstation 3, dat helpt mij daar enorm bij, maar een tv op zich is eigenlijk een scherm. Het meeste is volgens mij een desktop, dan een laptop, dan een tv in combinatie met een console bijvoorbeeld. Dan een tablet, dan een gsm en mediaspeler. In principe de portable dvd op de laatste plaats omdat die enkel drager-content kan afspelen. Die anderen kunnen in principe alle content afspelen vanop een drager, en daarnaast ook youtube-content bijvoorbeeld. Waarom staan de computers eerst? Omdat je daar bijvoorbeeld programma‟s hebt zoals bittorrent. Computer bieden ook het meeste compatibiliteit aan formaten, van alle toestellen. Een playstation kan bijvoorbeeld geen .mkv afspelen, een tablet en desktop wel. Een tablet kan ook geen .mkv afspelen en de rest zeker niet. 16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen
Wel van desktop tv toepassing
tablet
gsm
mediaspeler laptop
Portable Niet van dvd toepassing
Welke ontwikkelingen heb je dan in gedachten? 3D-televisie, alhoewel het volgens mij niet gaat aanslaan. Daar gaat 1 toepassing voor zijn dat daar geschikt voor is: games bijvoorbeeld. Led technologie, true dolby surround. Dan denk ik ook aan verschillende poorten, HDMI 1.4 bijvoorbeeld, die kan meer data dragen. USB 3.0 is uit, die dingen… Kan je dan sorteren? Een desktop is ultiem volgens mij, die kan je zo configureren, de configuratie is nooit af bij een desktop. De ene moment ga je een geluidskaart vervangen of dan eens een nieuwe processor. Die is zo configureerbaar, die is het meest klaar voor toekomstige ontwikkelingen. Dan zou ik zeggen een tv, omdat daar gewoon meer features, meer poorten bij komen zien. De standaarden zijn volgens mij op dit moment echt wel geïntroduceerd en er zijn niet zoveel features die er voorlopig zullen bijkomen. Dan zou ik eerder de touch screen-varianten pakken. Kwaliteit zal wel verbeteren, maar compatibiliteit bijvoorbeeld gaat er niet te veel meer bij komen, vooral het OS is belangrijk. Die hebben gewoon een touchscreen nodig. Dan laptop en dan portable dvd.
95
Respondent: Elke V. Leeftijd: 25 Beroep: medewerker CLB Woonsituatie: woont bij ouders Duur interview: 95 minuten
Topic 1: day in the life Kan je overlopen hoe een doordeweekse dag er uit ziet voor jou? Vanaf het moment dat je opstaat tot je terug gaat slapen: welke activiteiten doe je waar, en met wie? Ik sta op, ik was en ik ontbijt. Dan vertrek ik met mijn auto naar Eeklo, dan zit ik op mijn bureau en zie ik veel leerlingen. Ik doe wat telefoons en ik stuur mails naar collega‟s. In de namiddag een beetje hetzelfde ongeveer en tegen 4uur ga ik terug met de auto naar huis. Dan check ik mijn eigen mails, ik kijk dan wat tv of zo, of iets waar ik goesting in heb, wat boekskes lezen of zo. Dan eet ik, dan kijk ik nog wat naar tv en dan ga ik slapen. Hoe zit het met je thuissituatie, alleen of samenwonend? Samenwonend met de oudjes. Verder nog routines, hobby‟s of activiteiten? Elke donderdag is het ballet. Hetzelfde voor een weekenddag, hoe ziet die er doorsnee uit? Veel later opstaan, eerst op het gemakske eten en dan op mijn gemakske mij kleden. Het hangt er dan een beetje vanaf wat ik gepland heb, dat kan zijn eens naar stad gaan of naar familie. Dat is allemaal niet zo strikt geregeld dan in de week. Dat is dan eten wanneer het uitkomt. En dan ‟s avonds in het weekend? Vaak afspreken met iemand, ik de week doe ik dat bijna niet, dan kom ik niet buiten. In ‟t weekend vaak wel en ene gaan drinken of zo. Welke toestellen (cue cards)
c)
zijn er aanwezig in het huishouden?
Geen portable dvd, geen tablet. Al de rest is er wel. b) welke gebruikt u doorheen de dag: wanneer, voor wat en met wie? (per toestel) mijn gsm gebruik ik eerst en vooral als wekker. Ik heb 2 gsms: een persoonlijke en één van het werk. Die van het werk daar gebeurt er niet veel mee, die ligt gewoon aan te wezen en bereikbaar te zijn. Is het een smartphone of een gewone telefoon? Gewone telefoon, alle twee, zowel werk als mijn eigen gsm. Het meeste dat ik daarmee doe is eigenlijk berichtjes sturen naar vrienden of de ouders. Meestal als ik pauze heb en ‟s avonds soms ook nog. Desktop gebruik ik zelden. Er staat één op het werk en één bij ons thuis, maar dat wordt niet dagelijks gebruikt. Op het werk is dat vooral als ik iets nodig heb dat op de server staat en thuis is het vooral als ik iets wil afprinten. Al de rest is op de laptop. Wat doe je wel nog op de desktop? Op het werk: zaken opzoeken die op de server staan, zoals rapporten en examenroosters. Die staat ook aan als er iets afgeprint moet worden, want ik kan niet met mijn laptop rechtstreeks afprinten. En thuis als ik iets wil downloaden, maar dat is er ondertussen ook allemaal afgesmeten, dus ik zit daar eigenlijk nog bitter weinig op. Televisie is voor ontspanning en om naar typische vrouwenseries te kijken. En naar het nieuws kijk ik ook af en toe, dat is enkel thuis. Wanneer is dat dan? Niet direct als ik thuis kom, eigenlijk zo na het eten. Dan begin ik filmpkes te kijken. Hoeveel tv‟s heb je thuis staan?
96
Ik denk dat we er eigenlijk 3 hebben, maar de derde is maar een halve waar er niet al te veel meer uit komt. We hebben 1 beneden en 1 op mijn kamer. Waar kijk je meestal? Beneden, en dan voor ik ga slapen op mijn kamer. En dan val ik in slaap tijdens een film of zo. Met wie kijk je zoal? Thuis is dat bij mijn ouders. Als ik op mijn kamer kijk is het alleen. Een mobiele mediaspeler, dat heb ik eigenlijk zelf niet. Een mp3-speler wel, maar dat gebruik ik ook niet dagelijks. Dat gebruik ik alleen als ik ergens naartoe ga en als ik weet dat er niet veel te doen is. Waar dan bijvoorbeeld? Soms in de auto, als ik met mijn ouders ergens naartoe ga en als ik zin heb om mij een beetje af te sluiten. En vroeger als ik op de bus zat, maar dat gebeurt nu ook niet zoveel meer, dus ik gebruik dat niet zo vaak. Laptop gebruik ik heel veel, zowel voor het werk als persoonlijk. Als ik op mijn werk kom is dat het eerste dat ik doe, hem aanzetten en mijn mails checken en dossiers. Ook als ik thuis ben, maar dan zijn het persoonlijke dingen, mijn eigen mails en zo, een beetje online shoppen maar dan niets kopen, zo van die dingen. Waar gebruik je die dan thuis, op welke plek? In de living, beneden. Hoe zijn die toestellen thuis geïntroduceerd? Waarom keuze voor net die toestellen, hoe is dat gegaan? Mijn papa kiest dat allemaal. Kan je ze even overlopen? Mijn laptop, ik had zelf geen laptop, dat is een laptop van mijn vader. Ik heb nu wel één omdat het van het werk is, maar ik had vroeger geen eigen laptop, dus mijn werk heeft dat geïntroduceerd. Had je dan keuze in het type laptop? Van het werk? Neen. Daarvoor had je wel al een laptop in huis, van je pa dan, hoe is die in huis geraakt? Ik weet het niet, mijn vader wou een nieuw snufje zeker. Toen je je eigen laptop via het werk kreeg, is je gebruik dan geëvolueerd? Neen. In het begin gebruikte ik die thuis voor persoonlijke dingen ook, maar nu doe ik dat minder, omdat ik zoiets heb: dat blijft een werklaptop. Als ik dan zo reisjes aan het bekijken ben heb ik liever dat dat op de laptop van thuis is dan dat dan mijn werklaptop is. Ik weet niet, dat zit een beetje in mijn hoofd denk ik. De mobiele mediaspeler, die is er gekomen als vervanging van de walkman, of weet ik veel. Gewoon een beetje meegaan met de tijd, en ook als je muziek begint te downloaden dat je dat ergens op kunt zetten en afspelen. Ik kan er ook foto‟s opzetten en bekijken, maar ik doe dat bijna niet. Ik heb dat in het begin eens gedaan om te testen maar nu gebruik ik dat eigenlijk niet. Hoe is dat verder geëvolueerd, ben je dat meer of minder beginnen gebruiken? Eigenlijk minder. Hoe komt dat denk je? Goh, omdat ik meer in mijn auto naar muziek luister. De momenten dat ik dat vroeger gebruikte was als ik onderweg was, maar nu zit ik in mijn auto en luister ik gewoon daar. Televisie, dat staat er al vanaf dat ik weet. Heb je digitale tv thuis? Ja. Is je gebruik dan geëvolueerd?
97
Hmm, niet echt. Het enige wat er veranderd is, is dat er minder opgenomen wordt en dan zo later bekeken wordt, maar voor de rest denk ik niet… Kijk je de laatste tijd meer of minder? Ik denk dat het vrij gelijk gebleven is. En de televisie op mijn kamer die heb ik daar zelf geïntroduceerd toen ik 10 jaar jonger was, met mijn eerste spaarcentjes wou ik een tv op mijn kamer om zelf naar mijn eigen dingen te kijken. Nu is dat al een iets deftigere tv geworden. Waarom wou je dan een veel deftigere tv? Omdat die andere gewoon niet meer goed functioneerde, er zat een krak tussen en zo en het kon niet veel meer. Waarom heb je het type tv gekozen dat je nu hebt? Op aanraden van mijn papa, die heeft gekozen, die kiest eigenlijk alles wat dat met die dingen te maken heeft. Desktop idem, die staat er ook al van mijn 12jaar. Maar mijn vader is ook zo een computerfreak, die is daar allemaal vree mee bezig, die steekt dat ook zelf in elkaar. Dus dat staat daar ook dankzij papa. Hoe is je gebruik geëvolueerd, bij jezelf? Ik gebruik die nu veel minder, omdat ik veel meer op de laptop zit. Vroeger zat ik daar uren achter, als ik 15 jaar was, voor te chatten en van die typische tiener-dingen. En nu is dat echt meer dingen opzoeken, waarnaar ik op reis wil, of iets om te kopen. Ik koop nooit online maar ik kijk dan wel naar vanalles, of de krant lezen. Dus eigenlijk doe je nog veel op de desktop? Neen, dat doe ik eigenlijk allemaal op de laptop. Waarom heb je je vaste computer dan achterwege gelaten? Omdat die boven staat en omdat ik dan alleen op mijn kamer zit en omdat dat niet zo sociaal is. Dan hebben we nog de gsm… Die heb ik wel zelf gekozen. Die is er al van mijn 15, ik heb nog een gewone gsm, met toetsen. Waarop heb je gelet als je hem kocht? Ik wou één die open klapte. Waarom? Ik weet niet, ik vond dat cool. Ik heb dat nooit gehad en ik vond dat cool. Hoe is je gebruik geëvolueerd? Ik bel wel iets meer, vroeger deed ik dat nooit, dan stuurde ik alleen maar berichtjes en nu bel ik af en toe. En misschien stuur ik nu wel meer berichten, gewoon omdat ze gratis zijn. Waarom bel je nu meer? Ook door het abonnement, dat zat daar dan in, ik moest daar niet veel extra voor betalen.
Worden sommige van die toestellen door meerdere mensen gebruikt? Ja, die tv daar kijken we allemaal naar thuis. Maar die op mijn kamer daar kijk ik alleen naar. Mijn gsm gebruik ik alleen, de computer op mijn kamer gebruik ik ook alleen. Die laptop, die van mijn werk gebruik ik ook alleen, maar die van mijn vader die thuis beneden staat gebruikt iedereen thuis. Voor welke zaken wordt die dan gebruikt? Voor vanalles, voor online bankieren, voor mails te checken door iedereen, voor vanalles en nog wat. Zijn er afspraken bij sommige van die toestellen? Neen, iedereen gebruikt als hij vrij is en als hij goesting heeft. Dan is het gewoon van: “mag ik er straks efjes op? Ja doe maar.” Het is niet zo van: van dat uur tot dat uur mag jij. Zijn er soms strubbelingen bij sommige van die dingen? Bij tv soms, over de programma‟s. Maar ook niet in die mate dat dat… Maar er zijn 2 vrouwen thuis en één vent, dus… Wij krijgen vaak ons goesting maar ook niet altijd. Als mijn moeder en ik dan iets willen
98
zien, wij willen dan meestal hetzelfde zien en mijn vader wil dan iets anders zien, dus dan moet er altijd ene kant plooien. Hoe gebeurt dat dan, met discussie? Neen, er plooit gewoon wel iemand. Als ik zie dat mijn papa naar iets aan het kijken is, naar één of ander programma dat mij niets boeit, ofwel ga ik er gewoon bij gaan zitten en dan ziet hij van: ja, het is haar ding niet. En dan begint hij zo van: ge ziet dat niet graag eh, of zo van: dat gaat niet wijs zijn voor u, moet ik het op iets anders zetten. Dan zeg ik: neen, laat maar staan. En als het in de week is, we hebben wel zo‟n paar programma‟s waar mijn moeder en ik naar kijken, de vrouwentoestanden. Als hij dan zegt: neen ik wil naar dat kijken, dan pakken we het gewoon op en kijken we later. Is er iemand verantwoordelijk voor dingen op te pakken, of is het ieder voor zich? Iedereen, ja. Nemen jullie ook voor elkaar op? Moeilijk. Als ik aan tafel zit daar en mijn vader ligt daar voor tv en ik zeg: pak dat eens op, dan is het van: doet dat eens zelf. Maar mijn moeder doet dat dan wel, het is een beetje afhankelijk van de persoon. Staat die tv dan centraal in de living, of verscholen in een hoekje of de kast? Neen, die staat centraal in de living, je kan er niet naast kijken. Moeten jullie elkaar soms helpen bij sommige dingen, bijvoorbeeld op de laptop of op tv? Ja. Hoezo? Mijn mama moet veel geholpen worden. Bij wat dan? Goh, laptop en computer algemeen. Daar is ze niet zo mee weg en dan is het van: toon eens hoe dat moet. En in het begin, zaken opnemen lukt nu wel, maar ook alleen maar als ze gewoon op de rode knop moet duwen, als ze het effectief moet instellen is het al een stapje verder. Dan is het wel van: wil je dat eens voor mij opnemen? Ze wordt dan gewoon geholpen door jou of je pa? Ja, maar ik zeg vaak: probeer dat eerst eens zelf en als het niet lukt zal ik u helpen. Anders leert ze het niet hé.
Topic 2: AV in het alledaagse Hoe past naar bewegende beelden (onafhankelijk van het toestel) in die dagelijkse routines? Wanneer doe je dit in een doorsnee-dag? Ik denk dat dat vooral televisie is bij mij en dan vooral ‟s avonds. Waar kijk je dan vooral? Thuis. In de living dan? Ja. En soms eens een filmpje, zo een link die bij het nieuws staat of iets dat ik doorgestuurd gekregen heb, maar niet zo vaak. Welke (specifieke) toestellen worden er bij jou thuis of op kot gebruikt voor AV? Welke gebruik je zelf? (cue cards) Televisie en laptop. Daar zit ik echt amper op, op die desktop. En hoe begin je dan te kijken naar televisie? Hoe kom je erop om plots te kijken? Dat is gewoon in de routine, om naar vaste soaps te kijken, maar die staat vaak daarvoor al aan. Mijn moeder is ook zo iemand, als ze thuis is staat die tv vaak aan, ook al kijkt ze niet. Ik zet dat dan vaak uit, maar zij heeft dat niet graag. Als ze alleen thuis is en ik kom toe staat de tv vaak aan terwijl ze in de
99
keuken staat bijvoorbeeld. Dan kom ik of mijn vader toe en wij doen dat dan uit want er is toch niemand aan het kijken, maar zij heeft graag dat er wat geluid is als achtergrond. En hoe zit dat bij jezelf? Ik doe dat niet. Bij mij is dat voor op een dood moment, als ik zo echt niets te doen heb dan check ik eens wat er te zien is. Of als ik de dag voordien iets opgenomen heb en ik kom thuis en heb tijd dan bekijk ik dat. Of als ik weet dat er vaste programma‟s zijn. Wat doe je tijdens het kijken? Volg je gefocust of doe je nog andere dingen? Soms doe ik inderdaad wel nog andere dingen. Meestal zit ik wel echt te kijken,maar soms –zoals vanmiddag stond die aan- en ben ik terwijl een krantje aan het lezen of een smsje aan het sturen, maar meestal kijk ik gefocust. Wanneer hoe je ermee op, wanneer stop je en zet je het uit? Als mijn programma gedaan is en er niets tof meer op tv is, of als ik iets aders of iets leukers te doen heb, andere plannen. Hoe kom je aan content, aan media-inhoud ervoor? Meestal wel opgenomen dingen, dvd‟s ook maar toch iets minder, in het begin kochten we er redelijk veel, maar nu wat minder. Af en toe, maar niet zoveel, ga ik één huren via de digibox. En ook een paar illegaal gedownloade. Bekijk je die gedownloade ook op tv? Ja, via zo een bakske, een moviebox. Dan die laptop, hoe begin je naar beelden te kijken op de laptop? Dat is gewoon als ik zie dat dat ergens tussen staat, meestal ga ik niet naar youtube om iets in de tikken, soms doe ik dat wel, maar dan kijk ik niet naar de beelden, dat is gewoon op een liedje of zo dat ik wil horen. Dan zet ik dat op puur voor de muziek en niet voor het beeld. En als het iets is dat echt voor het beeld is dan is dat iets dat ergens anders tussen stond, gelijk op de website van het laatste nieuws staan er vaak van die onnozele filmpkes, dan klik in van daar door en kom ik terecht op youtube of dergelijke. En ik heb ook bewegende beelden op skype. Zijn er nog andere bronnen voor beelden? In mails soms, maar weinig. Ik kijk daar ook niet altijd naar, en facebook heb ik niet dus… Kijk je vooral korte clipjes, of ook series en films? Neen, korte dingen. Wat doe je dan terwijl de beelden opliggen, aandachtig kijken of andere dingen? Als het een muziekje is, zoals ik daarnet zei, dan kijk ik gewoon niet, dan luister ik alleen. En als het iets is dat mij interesseert, zoals van een website zoals het laatste nieuws dan kijk ik wel geïnteresseerd. Als ik merk dat het mij niet boeit dan klik ik op iets anders en ben ik eigenlijk weg. Hoe kom je er dan bij om er uiteindelijk mee op te houden? Omdat het niet interessant is. Je gaat dan geen andere dingen zoeken? Van filmpjes, neen eigenlijk niet. Hoe kom je verder nog aan content, je zei ook dat je soms iets download? Ja, maar ik kijk dan nooit op de laptop zelf. Dat download ik op de desktop, maar ik heb het er nu van gesmeten maar tot voor kort was dat wel het geval. En dat bekeek ik dan op de tv. Maar ik kijk nooit series of films op de laptop. Waarom niet? Omdat ik dat niet handig vind. Waarom niet? Ge moet dan ofwel aan uw tafel zitten, ofwel de laptop op uw schoot leggen. Dat is gewoon veel gemakkelijker om dat aan te sluiten en op tv te kijken. Zoals al gezegd is de situatie veranderd (convergentie, vervanging, aanvulling,…). Is dit voor jou het geval?
100
Eigenlijk kijk ik nog altijd naar bewegende beelden nog altijd op tv. Soms inderdaad wel eens op de laptop, maar hoofdzakelijk nog altijd op de televisie. Kan je schetsen hoe dat gekomen is dat je ook op de laptop beginnen kijken bent? Omdat websites mij in die richting duwden, omdat ze mij dat aanboden en omdat ik nieuwsgierig was en dan eens klikte en keek. Geldt dat voor iedereen in je omgeving? Mijn vader heeft zelfs een tijd gehad dat hij naar tv keek op zijn computer en ook stukjes van een film, nooit een volledige film, wel fragmentjes. Mijn moeder doet dat nooit, naar bewegende beelden op een laptop kijken, enkel op televisie. Het feit dat iedereen steeds meer beelden kan kijken op de verschillende toestellen, hoe kijk je zelf tegen die evolutie aan? Voor mij maakt dat niet zoveel uit. Op een laptop vind ik dat wel handig, als ik bijvoorbeeld op mijn werk zit en ik wil iets zien, dat ik in mijn pauze eens naar iets kan kijken. Maar films en series ga ik nog altijd op tv bekijken, ik ga ze wel downloaden via de computer, maar ik ga ze daar toch niet bekijken. De mensen die op al die andere dingen kijken, die vervangen, wie doet dat volgens jou? Mensen die van mening zijn dat hetgene wat ze op hun tv zien dat ze dat evengoed op hun computer kunnen kijken, dus dat ze die tv niet meer nodig hebben. Die de computer meer multifunctioneel gaan gebruiken. Of gelijk mensen die een chique gsm hebben en beelden op hun gsm kunnen kijken, ik kan dat zelfs niet, denk ik. Zou dat iets voor u zijn, de tv opzij zetten en op andere dingen kijken? Voorlopig nog niet. Je hebt mensen die uitbreiden, op tv kijken en ook op andere toestellen, wie doet dat volgens jou? Mensen die heel veel naar bewegende beelden kijken, die daar constant mee bezig zijn, misschien ook voor hun werk of zo. Als je dat op al die dingen bekijkt… Ik denk dat het er ook een beetje vanaf hangt wat je waar bekijkt, gelijk een youtube-filmpje ga ik niet op televisie bekijken, nogtans heeft mijn vader nu ook zo een bakje waarmee je youtube-filmpjes op tv kunt bekijken, maar dat ga ik nooit op televisie bekijken. Andersom ga ik nooit een film op mijn laptop bekijken of op mijn desktop. Bij mij is het een beetje: wat ik kijk is verbonden aan het toestel. Je hebt mensen die traditioneel nog steeds enkel naar tv kijken, wie doet dat volgens jou? Mensen die niet zo goed overweg kunnen met andere dingen. Of die geen chique gsms hebben waarop beelden kunnen.
Topic 3: Q-sort
Speelt helemaal geen rol
3
5 12
Speelt zeker een rol
16 6 8
15 2 13 10
1 7 14
9 11
4
Kan je deze items sorteren op dit rooster (Q-grid)? Welke eigenschappen vind je belangrijk in je ideale toestel, wat maakt het ideaal? Wat versta je onder die eigenschappen/items? Luidop sorteren… 1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Dat speelt wel een beetje een rol, maar dat mag daar wel een klein beetje van afwijken. 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil
101
Tja, een televisie laat mij bijvoorbeeld ook kijken wanneer ik wil, als ik het opneem. In die zin vind ik dat wel belangrijk, maar langs de andere kant wil ik ook niet op elk moment naar tv kijken, dus in die zin vind ik het niet belangrijk. 3. Kan ik gebruiken waar ik wil Dit vind ik niet zo belangrijk. Waarom is dat dan minder belangrijk? Omdat, ik kijk meestal bewegende beelden op tv en ik wil dat niet per se ergens anders doen, het is ok zoals het is. 4. Kan ik in alle comfort gebruiken Dat vind ik wel zeer belangrijk. Ik zit liever op mijn gemak in mijn zetel dan dat ik op een tafeltje naar mijn laptop naar een filmpje zou moeten kijken. Dat vind ik het belangrijkste, daar ben ik eigenlijk vrij zeker van. 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil Hangt dat af van het toestel? Alles biedt je toch de mogelijkheid om te kijken met wie je wil. Als jij niet mag meekijken op mijn gsm wanneer ik beelden afspeel, of als jij niet bij mij thuis naar een film mag meekijken. Ik bepaal met wie ik kijk, toch niet het toestel. 6. Biedt me verschillende relevante functies Ik vind dat eigenlijk ook niet zo belangrijk. 7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen Ja, een beetje, alhoewel… Zoals tv wil ik wel dat hij de dingen die ik gedownload heb kan afspelen. 8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal Vind ik niet belangrijk. Waarom niet? Omdat ik daar geen toestel voor nodig heb, om nieuw beeldmateriaal te zoeken. Ik ga dan eerder gaan luisteren bij mensen die ik ken. 9. Functioneert op een betrouwbare manier Ja, dat is wel belangrijk eigenlijk. Als je niet zeker weet of het wel zal opstarten… 10. Is eenvoudig in gebruik Ik ga dat bij nul leggen. Ik vind, de meeste dingen als je een beetje uw weg ermee leert kennen, gelijk in het begin die digitale tv was dat ook efkes zoeken hoe het marcheert, maar een keer dat je dat vast hebt… Moest dat nu wreed ingewikkeld zijn zou ik dat inderdaad niet geestig vinden, maar ik kan me niet voorstellen dat ze nu opeens een tv zouden maken die niemand begrijpt. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid Dat vind ik wel belangrijk. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten Eigenlijk vind ik dat niet belangrijk, ik doe dat wel, maarja… Ik doe dat wel maar ik vind eigenlijk niet dat dat moet. Ik vind dat niet belangrijk. 13. Heeft een aantrekkelijk design Goh, nul. Ik vind dat wel een beetje belangrijk, maar niet zo. 14. Biedt me waar voor zijn geld Ja, als mijn tv veel kost wil ik toch goed beeld hebben. 15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken Dat hoeft eigenlijk niet, ik kan dat zelf ook bepalen denk ik. 16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen Dat vind ik niet belangrijk. Waarom niet? Het is een beetje hier en nu. Dat is zo toekomstmuziek. En gelijk een tv, ik koop dat, en ik ga dan geen rekening houden met: kan ik daar later blue rays op afspelen, of: is mijn tv wel HD, want alles gaat HD zijn of zo, als dat een goede tv is is dat goed. Mijn vader vindt dat wel belangrijk, maar ik persoonlijk niet.
102
Per item technologieën overlopen + bijvragen onder items, doorvragen. Devices sorteren (van toepassing –niet van toepassing, per device... persoonlijke constructies van technologie bloot leggen)
1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Wel van tv laptop tablet portabel gsm toepassing dvd
desktop mediaspeler Niet van toepassing
Kan je zeggen waaraan een technologie voor jou moet voldoen om te passen in je dagelijkse gebruik, wat beelden kijken betreft? Het moet praktisch zijn, niet te ingewikkeld. Makkelijk in gebruik. Is draagbaarheid belangrijk? Om naar bewegende beelden te kijken vind ik dat eigenlijk niet zo belangrijk, neen. Welke volgorde zou je maken? Televisie past het meest in mijn dagelijkse routine voor beelden, omdat ik dat het meest doe, omdat dat het gemakkelijkste is. Als ik denk aan kijken naar bewegende beelden dan denk ik aan tv en helemaal niet aan een mobiele mediaspeler, ook niet echt aan een gsm. Die tablet, ik denk wel dat dat kan, ik denk dat een desktop een beetje aan het verouderen is, ook dat (portable dvd), hoewel, dat hangt er een beetje vanaf. Waarvan? Als je nu bijvoorbeeld een gezin bent met kindjes, die gaan dat dat (portable dvd) kopen voor in de auto achteraan. En die gaan dan niet op een desktop naar films kijken, terwijl dat andere mensen dat eerder wel zouden doen. Ik ga dat nu ook niet doen, ik ga dat eerder op mijn tv doen. Tablet krijgt de derde plaats. Waarom? Die tablet, dat is het beeld dat de media mij daarvan geeft, ik heb er zelf weinig ervaring mee. Welk beeld is dat dan? Dat dat allemaal heel vlotjes gaat en dat je daar alles op kunt doen wat je maar wil, waar je wil, hoe je wil. Die gsm ga ik er tussen leggen, ik denk dat veel mensen dat wel doen, kijken op hun gsm, maar ik ben daar niet bij. Ik denk dat dat voor veel mensen wel zal passen, het zou kunnen, maar ik heb er geen ervaring mee. Ik denk dat ik eerder op iets anders zal bekijken op dit moment. Waarom leg je de gsm nog voor de desktop? Euh, omdat ik dat altijd bij de hand heb en eigenlijk gemakkelijker bereikbaar denk ik. 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil
Wel van laptop toepassing
tv
dekstop gsm
tablet
portabel mediaspeler Niet van dvd toepassing
Op welke momenten is dat, welke toestellen zou je dan gebruiken? Bij mij is dat meestal na het werk, zo tegen de avond. Als je mij dat vraagt zou die (gsm) hoog staan, maar voor mij persoonlijk staat die niet hoog. Waarom dan? Omdat mijn gsm het niet toelaat om te kijken wanneer ik wil en omdat het mij ook niet interesseert of mijn gsm mij dat toelaat. Maar als je zo een nieuwe gsm hebt dan laat u die wel toe om te kijken wat je wil, wanneer je wil. Hoe komt het dat sommige toestellen meer of minder toelaten om te kijken wanneer je wil? Omdat die draagbaarder zijn, compacter. Sommigen zijn niet zo praktisch, die (desktop) ook niet eigenlijk. Die andere wel, die zijn wel praktisch,maar ik vind dat niet zo belangrijk, dus ik vind dat een beetje moeilijk. Sommige toestellen laten het wel toe, de laptop en zo, maar dat is voor mij niet relevant. Hoe zou je dat leggen, voor wanneer je wil?
103
Dat is ‟s avonds en dan kunnen ze het allemaal. Die (laptop) laat het ook toe om te kijken wanneer ik wil, maar voor mij maakt dat niet uit. Veel toestellen gebruik ik allemaal niet, maar die kunnen het allemaal wel. 3. Kan ik gebruiken waar ik wil
Wel van tv toepassing
laptop
desktop gsm
tablet
portabel mediaspeler Niet van dvd toepassing
Dat is hetzelfde. Ik ga ze laten liggen, het komt eigenlijk overeen. Die (tv) wil ik gebruiken op momenten dat die er is dus dat is ok, die (laptop) ook. Op welke plekken gebruik je dat dan? Verschillen die voor de toestellen? Om naar bewegende beelden te kijken, ik doe dat alleen maar thuis. Of soms op het werk als ik pauze heb en ik wil vlug iets zien, maar dat is dan maximum 2 minuten of zo. Tv komt eerst, die andere wil ik niet zo vaak gebruiken om naar bewegende beelden te kijken. Ik laat ze liggen, ik heb er geen interesse voor. In die (gsm, tablet) zou ik wel interesse kunnen krijgen om naar bewegende beelden te kijken, maar nu op dit moment is dat nog niet het geval, dus nu is het niet relevant. Waarom zou je meer interesse kunnen krijgen in gsm en tablet? Misschien moest ik dat ooit hebben, zoals iedereen tegenwoordig een gsm heeft waar je vanalles op kunt kijken, moest ik dat hebben zou ik dat misschien meer doen, maar nu heb ik er geen nood aan. 4. Kan ik in alle comfort gebruiken
Wel van tv toepassing
laptop
tablet
desktop portabel gsm dvd
mediaspeler Niet van toepassing
Wat is kijkcomfort dan voor jou en hoe zorg je daar voor? Dat ge op uw gemakske kunt zitten, dat je goed beeld hebt, dat je goed geluid hebt. Dat je je geen zorgen moet maken over dat het kan uitvallen of crashen. Tv mag nog altijd op 1 blijven, ik denk dat je dat (tablet) ook met redelijk wat comfort kan doen, dat (laptop) ook. Dat (desktop) vind ik niet handig om naar films te kijken. Waarom niet? Omdat die niet op een plaats staat waar ik naar films wil kijken, noch op mijn werk op mijn bureau, noch thuis op mijn bureau wil ik naar een film kijken. Dat gaat niet om de kwaliteit van beeld, gewoon de plek. Ik ga er nooit van mijn leven naar een film kijken, voor mij is het niet comfortabel. Die (tablet) wel, je kan die gewoon meenemen. Natuurlijk, als je een filmpje op internet wil zien en je hebt een slechte verbinding dan is dat ook niet comfortabel als dat altijd wegvalt. Ik vind die 2 (laptop, tablet) gelijkaardig, denk ik, dat is mijn idee erover. Dat lijkt mij niet zo praktisch, het is zo klein ook, die portable, die gsm ook. Die mediaspeler vind ik ook te klein om films op te kijken. Desktop nog voor de dvd-speler? Het voelt zo. Het scherm is groter, je ziet beter, kwaliteit is beter, maar je kan niet op e gemak zitten. 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil
Wel van tv toepassing
laptop
tablet
portabel gsm dvd
desktop mediaspeler Niet van toepassing
Wie zijn dat dan (kan ook alleen zijn), met wie kijk je? Vrienden, familie of ouders. Hoe gebeurt dat dan bij vrienden? In de meeste gevallen is dat thuis in de zetel. Wat biedt dan het meeste mogelijkheden om te kijken met wie je wil? Dat is ook weer dubbel. Dat kan je allemaal meenemen naar overal, dus kan je het bij iedereen brengen. Maar de mensen met wie dat ik naar media zou willen kijken zijn niet mensen die ik gewoon
104
op straat tegenkom, dat zijn mensen die bij mij thuis willen komen. Ik ga niet op straat naar filmpjes zitten kijken. Wat past er dan best bij die eigenschap voor jezelf? De tv denk ik. Dan laptop eigenlijk wel. Waarom komt de tablet op 3? Die komen ervoor omdat ze draagbaarder zijn, want een desktop, voor mij persoonlijk, de computer die ik staan heb, er komt daar nooit iemand. Ik vind het ook niet erg, dat stoort mij niet. Die draagbare, als je dan met iemand anders wil kijken kan je dat meenemen, maar ik doe dat niet. Of soms als het een youtube-filmpje is kan dat wel eens op de laptop gebeuren. 6. Biedt me verschillende relevante functies
Wel van laptop toepassing
desktop tv
tablet
portabel gsm dvd
mediaspeler Niet van toepassing
Welke functies vind je belangrijk, en waarom zijn ze relevant voor jou? Die (tv) biedt niet zoveel functies vind ik. Het is wel de beste kwaliteit en het leukste om naar te kijken, maar die andere hebben meer functies. Aan welke functies denk je dan? In kader van naar beelden kijken… Het beeld aanpassen, ermee spelen, maar ik vind dat niet relevant eigenlijk. Maar ik denk dat die (laptop, desktop) meer functies bieden, het hangt er ook vanaf met welke programma‟s je dat afspeelt. Dan tv en tablet erna? Misschein dat je daar ook veel mee kunt doen, dat weet ik niet. Dan de portable dvd. Ik heb het gevoel dat je daar niet veel mee kan doen, buiten naar een film kijken, maar ik kan mis zijn. Die gsm ook, ik weet niet. Die toestellen blijven daar. 7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen
Wel van laptop toepassing
tv
desktop gsm
mediaspeler tablet
portabel Niet van dvd toepassing
Welke toestellen combineer je met iets anders? Die (tv, laptop) met elkaar. Maar niet rechtstreeks. Die worden gecombineerd omdat er dingen van hier (laptop) opkomen, dingen die gedownload zijn, die worden dan op tv bekeken. Ik zou die drie (laptop, tv, desktop) al vooraan zetten. Die (gsm) eigenlijk ook, want ik denk wel dat dat handig werkt met de computers, maar voor beelden vind ik dat minder relevant. Die (mediaspeler) waarschijnlijk ook wel, maar dat zou ik minder gebruiken. Het hangt er natuurlijk ook vanaf welke tv je hebt, als je nu zo een oubollige heb zoals bij ons vanboven staat werkt dat niet handig met andere toestellen. Ik ga nu wel uit van de tv die bij ons beneden staat en wel handig werkt met andere toestellen. Maar de laptop komt toch nog eerst? Ja, omdat dat ook echt overal naartoe kan. De desktop heeft heel veel functies die deze (laptop) ook heeft, maar minder draagbaar. Dan de gsm omdat die ook wel het één en het ander kan. Die tablet weet ik niet zoveel van, volgens mij kan dat niet zoveel. De mp3-speler wat hoger omdat het handig met die twee (laptop, desktop) werkt, en mijn foto‟s kunnen daar ook op.
8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal
Wel van tv toepassing
laptop
desktop tablet
gsm
mediaspeler portabel Niet van dvd toepassing
Hoe gaat dat dan precies in zijn werk bij jou? Meestal ga ik dat op televisie zelf doen. Kijken wat er te zien is en dat ga ik gewoon kijken of het interessant is, op de digitale programmagids.
105
Kan je dat niet op een andere manier zoeken? Ja, maar… Ik kan dat ook hierop (laptop) zoeken, maar dan moet ik terwijl ik voor mijn tv lig nog naar mijn laptop of mijn computer lopen en dat is niet nodig. Desktop en laptop zet je erna. Op welke manier kan je daar nog naar beelden zoeken? Door gewoon op te klikken, bijvoorbeeld als je op youtube zit kan je rap van het één naar het ander gaan, of als je op zoek gaat naar een film kan je dat daarop (laptop) downloaden, dat kan bij deze (desktop) ook, bij die (tablet) lijkt me dat wat minder. En ik zie mij echt niet zoeken naar nieuw beeldmateriaal op die andere (gsm, mediaspeler, dvd), op alle drie niet. 9. Functioneert op een betrouwbare manier
Wel van laptop toepassing
tv
tablet
mediaspeler desktop gsm
portabel Niet van dvd toepassing
Heb je ervaringen met andere toestellen, dat ze onbetrouwbaar werken? Kan je daar specifieke voorbeelden van geven? Ja, onze tv heeft nu soms slecht beeld met dat digitaal, soms komt daar zo een krak door, maar dat is niet altijd zo: als je het uit en aan zet dan gaat het weer. De laptop vind je het betrouwbaarst? Thuis wel. Waarom zeg je „thuis wel‟? Omdat ik daar zeker internet heb, stroom heb, alles wat nodig is om hem goed te doen functioneren. Desktop loopt altijd vast en is op dit moment niet zo betrouwbaar. Van een tablet, daar heb ik eignelijk geen ervaring mee, ik weet niet hoe betrouwbaar die is. Ik denk dat die wel betrouwbaar zou zijn dan mijn desktop, maar die is versleten. Mijn gsm is ook niet altijd zo betrouwbaar. Welke problemen heb je er dan mee? Rare dingen, dat dat ineens gewoon vast zit en niets meer doet, kuren die hij heeft. De mediaspeler is eigenlijk wel betrouwbaar en dat (dvd) lijkt mij niet zo betrouwbaar. Mediaspeler staat nu wat hoger? Ja, omdat ik daar eigenlijk nooit echt problemen mee gehad heb. Als er problemen zijn is het omdat die batterij op is, en niet omdat het onbetrouwbaar is. En de desktop, dat ligt aan mijn desktop zelf. De portable dvd lijkt je heel onbetrouwbaar, waarom? Ik weet het niet. Ik heb het gevoel dat dat zo een accessoire is om je eens mee bezig te houden, maar voor de rest… 10. Is eenvoudig in gebruik
Wel van tv toepassing
laptop
desktop gsm
mediaspeler tablet
portabel Niet van dvd toepassing
Zou je kunnen zeggen dat je minder vaardig bent in het bedienen van bepaalde toestellen? Welke problemen ben je al tegen gekomen? Dat (dvd) heb ik nog nooit bediend, dat (tablet) ook niet. Bij de mobiele mediaspeler ben ik iets minder vaardig, ik merk dat omdat ik bij bepaalde dingen wat langer moet zoeken, ik merk dat het wat trager gaat. Televisie en laptop kan ik allebei wel vlot mee werken. Voor naar beelden kijken is televisie het gemakkelijkste, dan laptop en desktop. Welke problemen ben je nogal tegen gekomen? Dat sommige dingen niet zo duidelijk waren direct en dan wel bij andere dingen. Die tablet en dvd heb ik geen ervaring mee, dus als ik dat ga gebruiken gaat dat niet zo eenvoudig zijn als de toestellen die ik wel al ken. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid
Wel van tv toepassing
laptop
tablet
mediaspeler gsm
desktop portabel Niet van dvd toepassing
106
Dan is dit beeld (tv) absoluut het beste. De laptop hangt af van degen waar ik op zit: de laptop thuis van mijn vader heeft een super beeld, die van mijn werk is wat minder. Die tablet zal denk ik ook wel goed beeld hebben, dat is iets nieuw. Mediaspeler staat hoger? Ja, dat is mijn mp3 vergeleken met mijn gsm. Die mp3 is nieuwer en zal waarschijnlijk mooier beeld hebben. Maar dat geldt natuurlijk niet voor alle mp3‟s en alle gsm‟s. De desktop staat wat lager? Ja, dat is ouder. Vind je dat er een groot verschil is tussen die toestellen? Wel, bij die ene laptop niet, die van mijn vader is echt wel goed en heeft schoon beeld. Ik merk wel als ik er naar kijk dat het echt goed is, maar die van mijn werk is dat een stuk minder. Stoor je je eraan, aan dat verschil? Goh, je weet dat dat erbij hoort. Die van mijn werk is een stuk goedkoper en eenvoudiger, dus op zich vind ik dat niet zo erg. Als ik iets ga kijken ga ik dat niet op de laptop van het werk doen. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten
Wel van laptop toepassing
tablet
tv
desktop gsm
mediaspeler portabel Niet van dvd toepassing
Welke andere activiteiten zijn dat dan? Als ik televisie kijk durf ik soms sms‟en, iets eten of drinken. Soms probeert mijn moeder een conversatie met mij te beginnen terwijl ik naar iets aan het kijken ben, maar dat lukt dan niet zo goed. Vanmiddag zat ik nog in een krantje te bladeren, maar dan ben je niet meer mee met wat er op tv is natuurlijk. Welke toestellen laten het het beste toe om te combineren? Die dvd wil ik wel voortrekken maar ik moet er eigenlijk niet van weten. Laptop en tablet leg je eerst, waarom? Terwijl je met je laptop een filmpje kijkt kan je iets eten of een gesprek aanknopen. Of ondertussen een mail kijken of naar het nieuws kijken, die tablet idem. Als je naar tv kijkt kan je ook wel een mail versturen, maar niet op dat toestel. En een gsm? Eigenlijk laat je dat niet toe om te combineren. Die andere toestellen laten het ook minder toe? Die zijn zo klein. Als je nu op een gsm of mp3 naar een filmpje kijkt kan je toch ondertussen niets anders doen, je kan toch niets op het toestel zelf doen. 13. Heeft een aantrekkelijk design
Wel van tablet toepassing
tv
mediaspeler laptop
gsm
portabel desktop Niet van dvd toepassing
De desktop heeft helemaal geen aantrekkelijk design. Waarom? Het is te lomp, te log. Een mobiele mediaspeler is tegenwoordig wel goed, vroeger niet, maar tegenwoordig wel. Waarom? Wat vind je er precies aantrekkelijk aan? Het is wat fijner, wat meer afgewerkt, vroeger was het meer robuster. Alles wat oud is is zo wat plomber zo. Een tablet is het mooiste? Ja, zo smal en elegant. Dan bij tv? Ik heb wel inderdaad zo een beeld van een schone flatscreen. Die mobiele mediaspeler, mijn eigen toestel vin ik ook een schone: je kan kiezen van kleurtjes en een beetje personaliseren. Een laptop vind ik ook wel mooi, maar die staat in het midden, het kan mooi zijn, maar het is nog altijd niet van: waw, zo een mooi ding!
107
Welke aspecten kunnen er mooi aan zijn? De vormgeving, deze vind ik niet zo mooi omdat die zo hoekig is. Het zou wat meer rond mogen zijn. Zoals het scherm dat je dicht plooit, soms kunnen daar zo afschuwelijke ruiten opstaan die ik kweet niet hoe lelijk zijn, soms kan het mooi glanzend of mat zijn. Gsm, er zijn nog veel lelijke gsm‟s. Een desktop vind ik gewoon niet mooi, dat is te log. Is dat belangrijk op de plekken dat je ze gebruikt, bijvoorbeeld gsm die je steeds bij hebt? Goh, ik moet hem mooi vinden, anderen moeten hem niet mooi vinden. En een laptop, moest ik mij zelf één kopen zou ik die even mooi moeten vinden als mijn gsm. Dus ik vind dat niet belangrijk omdat meer mensen dat zien. Ik vind dat wel niet het allerbelangrijkste bij een laptop of een gsm, het is mooi meegenomen als het er goed uitziet, maar het is niet het belangrijkste, het belangrijkste is dat hij goed functioneerd. En televisie kan een deel van het meubilair zijn, is dat voor jou het geval? Voor mij niet neen. Het moet er wel een beetje in passen, je moet geen knalroze tv gaan kopen, dat nu niet. Maar het moet inderdaad wel een beetje passen, maar deel van het meubilair is er wel over denk ik. Het moet wat standaard zijn. Maar een mp3-speler, daar had je wel graag wat kleur in? Ja, dat is om het wat persoonlijker te maken, hé. Een tv is minder persoonlijk? Ja, eigenlijk niet, ik vind dat niet nodig. 14. Biedt me waar voor zijn geld
Wel van gsm toepassing
mediaspeler desktop portabel tv dvd
laptop
tablet
Niet van toepassing
Hoe zie je dat? Wat versta je daar zelf onder? Goede kwaliteit, duurzaamheid, dat het lang meegaat. Dat je er alles mee kunt doen wat je er mee moet kunnen doen. Dat is het zeker. Wat biedt je het meest waar voor zijn geld? Ik denk een gsm, in verhouding met de rest. Ik vind tv‟s zeer duur, je kan een dure tv hebben of een goedkope, maar het kwaliteitsverschil, ik weet niet of dat het prijsverschil waard is. Het is wel beter, een duurdere, maar het scheelt niet genoeg om er dan 1000€ extra voor te geven. Een gsm, dat kan je zelf een beetje bepalen wat je wel en niet wilt. Een laptop, niet altijd. We hebben nu een zeer dure, maar die kan niet op zijn batterij blijven, dus het biedt geen waar voor zijn geld, vind ik. Ik vind dat iets belangrijk. De mp3-speler wel, het is niet zo extreem duur en het doet alles wat ervan verwacht wordt, zonder problemen, het hapert niet en mankeert niet, een goede verhouding prijs-kwaliteit. Die tablet dat weet ik eigenlijk niet zo goed. Ik denk dat dat zeer duur is en dan niet zoveel kan, ik weet het niet zo goed. Die portable dvd zal ook wel waar voor zijn geld bieden, ik denk dat dat niet zo duur is en je kan dan gewoon naar een filmpje kijken. Die desktop zal ook wel waar voor zijn geld zijn denk ik, een televisie gaat wat achteruit, maar toch voor de laptop, ik weet niet waarom. Ik heb misschien al meer problemen gehad met de laptop dan met de tv. 15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken
Wel van tv toepassing
laptop
desktop tablet
gsm
mediaspeler portabel Niet van dvd toepassing
Dan ligt de tv weer hoog. Waarom? Omdat, als ik niet weet wat doen, duw ik op tv-gids en die helpt mij beslissen. Laptop, een beetje, als ik op zoek ben ga ik dat soms eens op de laptop bekijken want er te zien is. Dat kan je ook doen op de desktop, dat ga ik nooit doen op de mobiele mediaspeler, ook nooit op de portable dvd. De gsm helpt me ook niet echt bepalen, de tablet kan dat misschien wel, maar voor mij persoonlijk is dat niet.
108
16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen
Wel van tv toepassing
laptop
gsm
desktop tablet
mediaspeler portabel Niet van dvd toepassing
Welke ontwikkelingen heb je dan in gedachten? 3D tv. Ik weet niet, wat gaat er nog allemaal komen? Blue ray of nog iets nieuws, ik weet het niet goed. Welke zijn er klaar voor toekomstige ontwikkelingen? Ik denk dat die desktop daar ook niet zo goed voor zal zijn. Mobiele mediaspeler en portable dvd ook niet. De tv, een nieuwe tv van nu zal er wel klaar voor zijn, een laptop ook denk ik, gsm ook en die tablet weet ik niet. Voor de moment vind ik dat een modeverschijnsel. Ik heb het gevoel dat de tv‟s en de laptops en de gsm‟s die er nu zijn dat die toch wel het één en ‟t ander kunnen en up-to-date zijn, die portable dvd echt niet. Die mobiele speler daar ben ik ook niet van overtuigd, die desktop misschien iets meer, misschien wel meer dan die tablet. Waarom denk je dat? Ik weet het niet, omdat ik het gevoel heb dat dat toch nog degelijk spul is. Die tablet vind ik zo een extra‟tje.
109
Respondent: Fauve D. Leeftijd: 17 Beroep: student middelbaar Woonsituatie: woont bij moeder en zus Duur interview: 92 minuten
Topic 1: day in the life Kan je overlopen hoe een doordeweekse dag er uit ziet voor jou? Vanaf het moment dat je opstaat tot je terug gaat slapen: welke activiteiten doe je waar, en met wie? Ik sta op om kwart voor 6, ik kleed me aan en ontbijt. Dan kijk ik nog wat tv. Dan ga ik naar het station en neem ik de trein, ik doe daar 20 mintuten over, dan stap ik van de trein en ga ik met de tram naar school, ik zit tot 10 na 4 op school. Dan ga ik weer naar huis met de trein, ik ben dan rond half 6 thuis. Dan eet ik en meestal doe ik nog wat huiswerk. Dan zet ik mij in de zetel, of voor de computer, of kijk ik nog wat tv, of lees ik. En rond 10u of 9u ga ik naar bed en slaap ik. Wie woont er nog bij je thuis? Mijn moeder en mijn zus. Hetzelfde voor weekenddag, hoe ziet je weekend er gewoonlijk uit? Ik sta op rond 12uur, als ik niet moet werken voor school. En anders rond half 10. Dan ontbijt ik, kleed ik me aan en doe ik mijn huiswerk. Rond 4uur ga ik dan naar mijn vader tot zondag 2uur. Dan is het vooral tv kijken en ‟s avonds wat lezen. Je zei daarnet dat je je met de trein en tram verplaatst in de week, heb je dan iets bij om mee bezig te zijn, zoals gsm of mp3-speler? Mijn gsm altijd, soms luister ik eens naar de radio. En mijn iPod heb ik soms mee, als die opgeladen is… Anders niet echt iets van iPad of zo, dat heb ik niet. Wat doe je dan op je iPod? Is het voor muziek of filmpjes? Mijn iPod gewoon voor muziek eigenlijk, soms voor filmpjes. Welke toestellen (cue cards)
d)
zijn er aanwezig in het huishouden?
Algemeen dus, ook van anderen? Televisie, laptop, desktop, iPod, mobiele telefoon, geen tablet en portable dvd. b) welke gebruikt u doorheen de dag: wanneer, voor wat en met wie? (per toestel) mijn gsm gebruik ik „s morgens als wekker, 5 wekkers… Voor te smsen, soms op internet. Wat doe je dan op internet met je gsm? Goh, gewoon wat dingen opzoeken. Of als ik mij verveel eens naar mijn emails kijken. Wat voor dingen zoek je dan op, informatie, muziek of filmpjes, …? Ja, filmpjes, meestal tijdens de les als ik mij verveel. Dan de televisie, daar kijk je ook ‟s ochtends naar? Ja, soms, maar er is niet veel op tv ‟s ochtends. Soms kijk ik eens een serie of zo op Prime. Is dat dan alleen of met anderen? Alleen, want ik ben de enige die al wakker is. Wanneer kijk je nog tv? ‟s Avonds als ik gedaan heb met mijn huiswerk kijk ik naar vaste programma‟s. Is dat in de leefruimte? Ja, in de living, er is maar 1 tv thuis. Zijn er nog anderen bij ‟s avonds? Ja, mijn moeder en mijn zus als ze thuis is. Voor de rest kijk ik ook televisie in het weekend, films en zo. Wanneer kijk je in het weekend?
110
Dat is te zien wat ik te doen heb, als ik veel werk heb kijk ik ver nooit tv. Als ik niks te doen heb zit ik de hele tijd films te kijken, overdag en ‟s avonds. Met wie kijk je dan in het weekend? Ofwel alleen, ofwel met mijn pa. Dan de laptop, wanneer gebruik je die? De laptop is niet van mij. Ik heb er al een paar keer opgezeten, maar niet zo veel. Wat doe je dan als je er toch op zit? Op de facebook kijken van mijn zus, voor de rest niets, eens een filmpje kijken of zo. Is dat dan alleen of samen met je zus? Alleen. Dan de pc: wanneer, waarvoor en met wie gebruik je die? De desktop, over de hele dag. Alleen. Dat is dan emails, msn soms, filmpjes kijken, liedjes opzoeken, YouTube. Je zegt doorheen heel de dag, dus ook ‟s ochtends? Ja, ik zet die aan en als ik zin heb om er eens op te gaan dan ga ik erop. Dan de portable dvd, kan je daar iets meer over zeggen? Euh, goh. Vroeger nam ik dat veel mee naar mijn kamer om naar te kijken, als ik nog niet moe was. Maar nu staat die daar ergens, ik vind dat ook niet zo handig. Wordt die momenteel nog gebruikt? Ja, soms wel, maar er is iets mis mee, hij valt uit. Kijk je daar ook alleen naar, of ook met anderen? Neen, alleen. Dan nog de mobiele mediaspeler. Ja, mijn iPod, meestal op weg naar school, op de trein luister ik er naar, of op de tram. Of als we ergens onderweg zijn in de auto dan luister ik naar muziek. Worden er soms filmpjes op gekeken? Euh, soms, maar dat zijn niet van die grote filmpjes, meestal zo stukjes die erop staan. Heb je die dan er vooraf opgezet, of kan je ermee op internet? Ik heb die erop gezet, maar dat lukt me nog niet zo goed. Het zijn altijd maar stukjes, ik weet niet hoe dat komt. Hoe zijn die toestellen thuis geïntroduceerd? Waarom keuze voor net die toestellen, hoe is dat gegaan? Ik heb die gsm gekozen omdat mijn vorige kaptop was. Het was de goedkoopste, ik gebruik het alleen voor basisdingen eigenlijk. Som s eens internet, maar meestal gewoon om te smsen, ik bel zelfs niet. Wat zoek je dan op internet? Zoals ik al zei, gewoon emails, filmpjes. Dan de televisie? Het is geen flatscreen, een gewone jvc televisie. Met digitale tv dus? Ja, een digibox van telenet. Hoe zijn jullie er dan bij gekomen om digitaal te kijken? Euh, dat was gewoon beter van kwaliteit en er waren veel voordelen, zoals gratis films dat je kan bekijken en series, dat vind ik wel leuk. Het is handig want je moet er niet altijd voor betalen. Je kan ook naar nieuwe films kijken die uitgekomen zijn, waar je dan wel voor moet betalen. Je hoeft dan je huis niet uit te komen als je op een slechte dag eens een film wil bekijken. Dan die laptop, die is niet van jou, maar weet je hoe die in huis is gekomen? Mijn zus had dat nodig voor de hogeschool, om haar werken op te maken. Dat was gemakkelijk om mee te nemen, ook om in de les samenvattingen te maken en om mee te nemen naar vrienden en zo. Weet je waarom ze net die laptop gekozen heeft die ze nu heeft?
111
Ik denk dat die goedkoop was, dat het een aanbieding was. Het is een leuke laptop, een witte van Vaio of zoiets. En de desktop, is dat jouw persoonlijk toestel? Euh, goh, dat is van de familie, iedereen zit erop maar eigenlijk is die wel redelijk van mij. Mijn ma zit er niet zoveel op en ik wel. En mijn zus heeft haar laptop. Hoe is die in huis geïntroduceerd? Je hebt dat wel nodig gewoon thuis om dingen op te zoeken. Ik vind dat iedereen dat wel nodig heeft tegenwoordig. Het is al een redelijk oude, het beeldscherm is al veranderd omdat het niet meer ging en er is al een gigabyte opgezet omdat er te weinig op zat. Zo van die dingen… Doe je nu meer dingen op de desktop dan vroeger? Vroeger was het alleen filmpjes, dan was het ook msn en netlog. En nu moet ik er veel werk op school voor maken. Ook soms spelletjes. Zou je zelf zeggen dat je gebruik de laatste jaren geëvolueerd is? Ja, zeker. Tegenwoordig als je geen computer hebt dan ben je niet mee, je hebt het zeker nodig. Ook op school gaan ze ervan uit dat je ene hebt, anders kan je je werk niet doen. Je had er zelf eigenlijk niet te veel over te beslissen? Neen, die is nog aangekocht heel vroeger. Normaal hadden we er 2, maar die andere was echt al oud, met Windows ‟90 of zo. Die portable dvd, kan je daar iets van zeggen? Dat was een spontane aankoop, om mee te nemen op reis in de auto, als we onderweg waren. Als we ons vervelen in de auto konden we nog naar een filmpje kijken. Waarom heb je net dat toestel gekozen? Goh, het was een leuk model, hij is zo rood. Het was wel wijs, handig en niet te moeilijk. En goedkoop, een goede aanwinst. Dan de mobiele mediaspeler, welke heb je precies? iPod nano, die heb ik gekregen voor kerst. Het is handig om muziek te luisteren. Je hebt die gekregen voor kerst, heb je daar ook om gevraagd, om die iPod nano? Neen, ik heb er eigenlijk niet om gevraagd, ik had nog zo een oude mp3-speler. Maar toen ik hem had (ipod) vond ik het wel handig. Het was ook helemaal anders dan mijn mp3-speler, want daar zag ik niet de nummers die afspeelden, het was echt een blokske van de Aldi… En op de iPod nano zie je je liedjes, je kan shuffelen en zo of een spelletjes spelen. Je oude mp3-speler kon enkel muziek afspelen, met je huidig toestel kan je veel meer, ook filmpjes en spelletjes. Als je die kreeg, ben je er dan direct meer mee beginnen doen? Ja, dat wel. Filmpjes en spelletjes. Wie gebruikt die toestellen nog, buiten jezelf? Mijn gsm alleen door mij, televisie door mijn ma en mijn zus. Laptop enkel door mijn zus, iPod: mijn zus heeft dezelfde, maar in een andere kleur, dus die gebruik haar eigen iPod. Portable dvd wordt eigenlijk alleen door mij gebruikt, kheb die zo een beetje geowned. Computer soms door mijn zus, als ze geen zin heeft om haar laptop te halen boven. Soms ook door mijn ma om haar e-mails te checken, maar eigenlijk het meest door mij. Zijn er regels of afspraken bij sommige van die toestellen? Ja: kom niet op de laptop, is de afspraak, maar ik weet het wachtwoord dus… En gsm is alleen voor mij, hoewel ze er soms eens in kijken. Computer, zo 5 uur na elkaar, dat mag ik echt wel niet doen van mijn ma, zo de hele tijd achter de computer zitten. Wat zegt ze dan als je er te lang op zit? Wil je wel eens niet zo lang achter die computer zitten, dat is slecht voor je ogen. Naar televisie kijken jullie het meest samen, zijn er daar regels of afspraken? Goh, niet te veel films huren die betalend zijn, want het is een hoge rekening anders en dan moeten we dat zelf terug betalen, dat heb ik al ondervonden. We hebben redelijk vaste programma‟s, dus iedereen kijkt zo wat naar hetzelfde en anders regelen we dat wel gewoon.
112
Dus er zijn dan nooit strubbelingen? Soms eens van: gaan we daar echt naar kijken, stom programma… Maar uiteindelijk win ik dan toch. Hoe komt dat jij dan wint? Omdat ik de televisie own. Dan begin ik koppig te doen: neen ik wil daar naar kijken, en ja. Dus jij bent de baas thuis? Ja, over de televisie wel. Topic 2: AV in het alledaagse Hoe past naar bewegende beelden (onafhankelijk van het toestel) in die dagelijkse routines? Wanneer doe je dit in een doorsnee-dag? Eigenlijk meestal ‟s avonds, bewegende beelden. Met het gezin. Waar gebeurt dat dan? In de living, op de televisie. En voor de rest, als je niet ‟s avonds kijkt? Een beetje verspreid over de hele dag: op de computer, de iPod, de gsm… Dat is verspreid, het is niet echt een vast uur of zo. Welke (specifieke) toestellen worden er momenteel bij jou thuis gebruikt voor AV? Welke gebruik je zelf? (cue cards) Neen, de televisie en de computer en de gsm zijn wel het belangrijkste. Wanneer begin je dan te kijken, bijvoorbeeld op de desktop: hoe beslis je om te beginnen kijken? Euh, als ik zin heb om erop te gaan en denk: nu ga ik eens een filmpje kijken, of ik heb wat muziek nodig dan zet ik Youtube open. Dus je gaat rechtsreeks en Youtube en je begint daar te zoeken? Ja. Kijk je ook series op je desktop? Vroeger meestal, maar dat was niet zo‟n goede kwaliteit, dus nu kijk ik meer op televisie, omdat het toch gratis is. En voor de rest, hoe begin je nog te kijken? Zijn er nog andere manieren, bijvoorbeeld via mails of facebook? Ik heb geen facebook dus daar kijk ik niet echt beelden op. Soms krijg ik een filmpje doorgestuurd van iemand van mijn klas, maar ik doe dat vaak niet open omdat ik dat niet vertrouw, qua virussen en zo. Dus het is echt wel een rechtstreekse keuze van mij om op Youtube te gaan of nu ga ik een filmpje kijken. Waar staat je desktop waarop je kijkt? In de grote living. Wat doe je tijdens het kijken? Is het aandachtig volgen of doe je nog andere dingen? Goh, als ik een muziekclipje afspeel dan laat ik dat meestal op de achtergrond afspelen, dan werk ik voor school of zit ik wat e-mails te checken, of dan zit ik ergens iets te schrijven of te prutsen met iets, een spelletje spelen of zo. En wanneer stop je dan met kijken en zet je het uit? Als ik me echt verveel op de duur, dat ik zeg: nu is het genoeg, nu heb ik geen zin meer om naar muziek te luisteren of zo. Of als ik echt moet beginnen werken aan iets, als ik mij echt moet concentreren dan zet ik het wel uit. Dus je belangrijkste bron om dingen te vinden is Youtube? Ja, en google. En dan de gsm, als je naar beelden kijkt, hoe begin je daar dan aan? Beelden, zoals filmpjes en zo, dat gebeurt niet zoveel, omdat die te weinig geheugen heeft. Maar als iemand zegt: kijk daar eens op, dan kijk ik wel vlug eens, maar niet zo spontaan.
113
Als iemand dan zegt „dit filmpje moet je zien‟, hoe kom je dan bij dat filmpje, hoe zoek je dat? Gewoon op internet. Ook via Youtube of google? Ja. Als je begint te kijken op de gsm, kijk je dan ook verder? Goh, ik kijk een paar seconden en als het mij interesseert zal ik wel verder kijken, maar voor de rest ga ik er niet veel aandacht aan besteden. Je stopt dan snel met kijken? Ja, het is niet alsof ik een uur lang naar filmpjes ga kijken op mijn gsm. Waarom niet? Tja, ik vind dat ook zo‟n klein schermpje en het geluid is niet optimaal. Ik ben echt iemand die een groot scherm moet hebben en een surround systeem. Er is dus geen routine wat dat betreft? Neen. Je zei ook dat je heel af en toe met de mp3-speler naar beelden kijkt, hoe gaat dat in zijn werk? Ik probeer soms wat dingen uit met die iPod, je kunt daar filmpjes opzetten en zo. Ik probeer dat, maar dat lukt niet zo goed, er staat dan maar een stukje op. Als je naar tv kijkt, hoe begin je dan te kijken? Als ik zo 10 minuutjes over heb vooraleer ik naar het station ga dan zet ik eens de tv open en dan zap ik wat, als mij iets aanstaat dan blijf ik daar wel naar kijken, maar niet zo aandachtig. Ik kijk dan de hele tijd op de klok of ik nog niet weeg moet. En dan overdag of ‟s avonds, hoe gaat dat dan? Hoe begin je te kijken? Als ik niets te doen heb en ik ben een serie aan het bekijken dan kijk ik meestal wel voort naar de volgende aflevering. Of als ik voordien een film heb onderbroken dan stel ik dat opnieuw op en kijk ik verder. Of als ik zeg: nu moet ik dat programma kijken of ik ga het missen, dan zet ik ook de tv aan. Die series die je volgt, zijn die opgenomen op de digibox, of hoe kom je eraan? Ik heb Prime en dat is allemaal gratis wat je kunt bekijken, je kunt dan niet zelf kiezen welke series je kan bekijken, maar je hebt veel aanbod. Dan kijk ik eens of het mij aanstaat, dan kijk ik een paar afleveringen, als het leuk is kijk ik het uit. Wat doe je dan tijdens het kijken, als de film of serie afspeelt? Eten soms en wat praten met gezinsleden, slapen soms als ik echt moe ben. Gewoon kijken. Hoe kom je er dan bij om ermee op te houden? Ik let er wel op als het tijdens de week is dat ik niet te laat op blijf voor school. Maar als het echt iets is dat ik wil uitkijken dan blijf ik wel zitten. Voor de rest geef ik er niet veel aandacht aan. Je zet het dus vooral af als je wil slapen, voor de rest kijk je gewoonlijk door? Ja. Zoals al gezegd is de situatie veranderd (vervanging, aanvulling,…). Is dit voor jou het geval? Ik kijk wel op andere dingen, maar het is toch nog vooral de televisie die het best en het leukste is om op te kijken, ook omdat het met de familie is meestal. Kan je vertellen hoe dat gekomen is, dat je dan toch filmpjes op de andere toestellen bent beginnen kijken? Ja, als je niet thuis bent kan je geen tv kijken, als je ook bij niemand anders thuis bent. Als je dan je iPod bij hebt of je draagbare dvd-speler dan is het ook gemakkelijk om daarop te kijken. Of als je je gsm bij hebt, dan gaat dat automatisch. Gewoon door het feit dat het kan doe je het ook. Geldt dat voor iedereen in je omgeving dat ze ook naar andere toestellen kijken? Ja, echt extreem: er zijn mensen die tijdens de les superveel kijken naar filmpjes op hun gsm. Meestal de gsm, voor de rest soms de laptop, op facebook en zo. En hoe kijk jij tegen die evolutie aan?
114
Euh, goh… het is enerzijds wel jammer: als je maar 1 toestel had, de televisie, was het meestal gezelliger om samen te zitten. En nu met al die dingen wordt je ook zeer afhankelijk van die laptops en gsms, en iedereen zit dan op zijn eentje. Ik vind het twijfelachtig. Is daar een verklaring voor denk je, dat iedereen op alles zitten kijken? Ik denk dat ze gewoon doen wat ze leuk vinden. Hoe kijk je aan tegenover andere patronen, bijvoorbeeld naar mensen die traditioneel enkel nog naar televisie kijken, wat vind je daarvan? Ik vind dat goed voor die mensen, als ze dat willen doen heb ik daar niets op tegen. Er is niks mis mee als mensen alleen naar televisie willen kijken. Wie zijn dat volgens jou, mensen die enkel naar tv kijken? De ouderen, die zullen waarschijnlijk alleen naar tv kijken, alhoewel je er ook hebt met een iPad en gsms ook. Maar bij die generatie is het meer nog tv, ik vind dat niet erg. Er zijn ook mensen die vervangen, die bijvoorbeeld niet meer op tv kijken, maar meer op computer, wat vind je daarvan? Dat is hun keuze. Als zij dat goed vinden en zich daar even goed bij voelen dan bij televisie of zo dan mogen die dat doen, dat is hun persoonlijke keuze. Zou dat passen bij jou, je tv weg doen en op andere dingen kijken? Neen, ik vind een televisie toch nog altijd iets dat je in huis moet hebben, gewoon als algemeen ding dat iedereen heeft, anders zit je allemaal zo apart te kijken naar dingen, dat is niet leuk. Wie doet dat wel volgens jou? Euh, de jeugd, mensen van mijn leeftijd die op laptop kijken, die zitten op hun kamer dan filmpjes te kijken. Ik heb zelf een vriend die alleen maar dvd‟s op zijn laptop kijkt en die altijd boven zit. En mensen die echt op alles kijken, op hun tv en ook op hun gsm en dergelijke, wie doet dat volgens jou? Het is te zien, er zijn altijd uitzonderingen. Ik kan zeggen dat de oudere mensen dat niet doen, maar er zijn er veel die dat wel doen, dat ligt niet echt vast. Je ziet dat meer bij de jeugd dan bij ouderen, maar toch. Topic 3: Q-sort
Speelt helemaal geen rol
3
13 16
Speelt zeker een rol
7 2 15
12 4 10 14
9 8 5
6 11
1
Kan je deze items sorteren op dit rooster (Q-grid)? Welke eigenschappen vind je belangrijk in je ideale toestel, wat maakt het ideaal? Wat versta je onder die eigenschappen/items? Luidop sorteren… 1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Bij mij is dat televisie. Dat ga ik een 3 geven omdat ik dat wel dagelijks gebruik. 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil Het is te zien, als je bij iemand anders bent, bij iemand thuis kan je wel tv kijken, dat ga ik -1 geven. 3. Kan ik gebruiken waar ik wil Mja, een televisie kan je toch niet altijd gebruiken waar je wil, ik heb dat niet in mijn rugzak zitten of zo. Dat komt dus op -3 4. Kan ik in alle comfort gebruiken
115
Tja, je zit in de living, in de zetel, dus dat is in alle comfort vind ik. Maar zo heel belangrijk is het niet want ik heb ook al op de grond gezeten. 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil Je kiest zelf met wie je televisie kijkt. 6. Biedt me verschillende relevante functies Dat ga ik bij 2 leggen omdat ik dat toch wel belangrijk vind om goede functies te hebben. 7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen Een televisie in combinatie met een dvd-speler of zo? Dat is wat neutraler. 8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal Dat ga ik een 1 geven. Waarom? Omdat ik dat wel belangrijk vind dat je nieuwe dingen zoekt, maar ik zou het ook niet zo erg vinden moest het er niet zijn. Er is altijd genoeg gewoon op tv ook. 9. Functioneert op een betrouwbare manier Ik denk dat mijn televisie wel functioneert op een betrouwbare manier, wat bedoel je daar juist mee? Dat het werkt, dat het doet wat het moet doen… Ja, dat leg ik op 1. Het moet wel werken he. 10. Is eenvoudig in gebruik Dat is neutraal. Anders zou ik het niet kopen moest het niet eenvoudig in gebruik zijn, zoveel weet ik daar niet van, van technologie-achtige dingen. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid Dat vind ik toch wel belangrijk, bijvoorbeeld bij een film als dat geluid op niks trekt. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten Dat ga ik ook neutraal leggen. Ik kan ondertussen iets anders doen, ik heb ook al tv gekeken en ondertussen gewerkt voor ‟t school, of gebeld met iemand. Dat is gemakkelijk met televisie. 13. Heeft een aantrekkelijk design Dat ga ik -2 geven, want een aantrekkelijk design vind ik niet zo belangrijk. Ik heb zelf een oude tv, zolang het werkt vind ik het niet zo erg dat het lelijk is. 14. Biedt me waar voor zijn geld Daar ga ik neutraal over zijn, omdat ik niks wil wisselen van belangrijk. 15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken Ik bepaal dat zelf, dus op -1. Veel uitleg kan ik daar niet bij geven. 16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen Neen. Bij niet belangrijk. Per item technologieën overlopen + bijvragen onder items, doorvragen. Devices sorteren (van toepassing –niet van toepassing, per device... persoonlijke constructies van technologie bloot leggen)
1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Wel van tv gsm desktop mediaspeler dvd laptop Tablet Niet van toepassing toepassing Kan je zeggen waaraan een technologie voor jou moet voldoen om te passen in je dagelijkse gebruik, wat beelden kijken betreft? Ik weet het eigenlijk niet… Gewoon, gemakkelijk om te gebruiken. Iets dat je altijd dicht in de buurt hebt, zoiets… Televisie, omdat dat vaak dichtbij is en gemakkelijk. Dan gsm omdat je het altijd bij hebt, tegenwoordig kan je niet zonder: het is het ultieme communicatiemiddel, zonder gsm ben je nergens. Dan computer, maar dan denk ik ook aan e-mails en msn om in contact te blijven. En als je dan specifiek aan beelden denkt, zou je ze dan anders leggen?
116
Ik zou ze nog zo houden, maar wel eerst computer leggen en dan pas gsm. Als ik specifiek aan beelden denk heeft dat toch wel een betere kwaliteit en een groter scherm, leuker om naar te kijken dan een gsm die maar een klein scherm heeft. Dan mijn iPod, omdat ik nog altijd niet door hebt hoe dat volledig werkt. Dan de draagbare dvd, het heeft wel een goede kwaliteit, maar het is toch iets waar je minder naar grijpt: als ik zin heb om een film te zien ga ik niet naar dat gaan. Laptop heb ik niet echt dus daar kies ik niet voor. Een tablet, ik denk dat dat wel handig is soms, ik heb dat zo al in de winkel gezien en dat heeft wel goede kwaliteit, maar dat is ook niet zoiets waar ik dagelijks zou naar grijpen moest ik het hebben. 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil
Wel van desktop gsm toepassing
tv
mediaspeler dvd
laptop
tablet
Niet van toepassing
Hoe komt het dat sommige toestellen minder toelaten om te kijken wanneer je wil? Ik heb eerst de computer, omdat ik dan eigenlijk kan kijken wanneer ik wil: ik kan thuis kijken en bij iemand anders thuis, want die hebben allemaal een computer. Op school kan ik ook kijken, daar staat één in de bib, dus ik kan kijken wanneer ik wil. Dan gsm: je hebt dat altijd bij, je kan altijd op internet filmpjes kijken, je kan dat overal uithalen wanneer je wil, zolang je toch een volle batterij hebt. Dan televisie, dat heb je niet altijd bij. Meestal alleen thuis of als je bij iemand op bezoek komt. De mobiele mediaspeler heb ik soms bij, niet altijd. Draagbare dvd, dat heb ik bijna nooit bij, dat ligt ergens thuis. Laptop heb ik niet, stel dat ik het heb… Zou je er dan vaak op kijken denk je? Als ik echt focus op beelden dan zou ik eerder iets pakken dat er voor gemaakt is, die dvd-speler dan of zo, in plaats van iets dat nog veel andere functies heeft. Die tablet, ik weet eigenlijk niet zo goed wat het allemaal kan, ik heb het al in de winkel gezien, ik geef er dezelfde uitleg aan als de laptop. Hoe komt het dan, dat die het minder toelaten om te kijken wanneer je wil? Dat ziet er mij ook zo duur uit, dus ik zou dat niet meenemen op weg, dat ziet er allemaal zo fragiel uit, ik zou het kapot maken. 3. Kan ik gebruiken waar ik wil
Wel van gsm toepassing
mediaspeler dvd
tablet
Laptop
Desktop tv
Niet van toepassing
Op welke plaatsen gebruik je dat dan? Verschillen die voor de toestellen? Eerst de gsm omdat je dat altijd bij hebt, je kan dat altijd uithalen, je hebt dat gewoon op zak. Ik ben nog nooit iemand tegen gekomen die zijn gsm niet bij had, of het moet per ongeluk zijn. Dan mobiele mediaspeler: je ziet iedereen wel rondlopen met een iPod of zoiets. Het is ook iets dagelijks dat je uithaalt wanneer je maar wil, zolang je oortjes bij hebt. Computer, dat heb je wel op veel dingen, maar als je gewoon op straat loopt kan je niet zeggen dat je eens op de computer gaat. Dan televisie, eigenlijk dezelfde uitleg dan bij de computer: je hebt dat ook niet altijd op zak, je kan ook niet altijd kijken. Die draagbare dvd, je kan dat wel op zak hebben, dat kan je wel eigenlijk gebruiken waar je wil, zolang het opgeladen is. Als ik kijk waar ik wil zou deze wel voor de computer en zo komen, omdat je die draagbare dingen toch kunt meenemen. Laptop kan je ook meenemen, maar als je zo een grote laptop hebt is het toch wel lomp om mee te nemen, dat weegt zo zwaar, het kost veel als er iets mee gebeurt… Dat (tablet) kan je wel makkelijk in je rugzak steken. Het is logisch dat dat voor de laptop ligt, omdat dat kleiner is en compacter mee te nemen, minder weegt… Je kan het gebruiken waar je wil. De computer kan je niet gebruiken waar je wil, een tv ook niet: het moet aangesloten worden. 4. Kan ik in alle comfort gebruiken
Wel van gsm toepassing
Mediaspeler dvd
tablet
laptop
desktop Tv
Niet van toepassing 117
Wat is kijkcomfort dan voor jou en hoe zorg je daar voor? Gewoon, dat je gemakkelijk zit, op uw gemak, een beetje rustig. Waar is dat dan? In de living, op een kalme plaats in een hoekje, zoiets. Euh, dan zou ik eigenlijk hetzelfde aanhouden: met de eerste 5 kan je je toch redelijk afzonderen en op een gemakkelijke plaats zitten. De tv komt dan plots achteraan? Ja, want die zit al aangesloten, maar je sluit het toch automatisch aan waar je gemakkelijk zit. Zit je dan niet gemakkelijk bij je tv? Jawel, maar je zit overal gemakkelijk toch, je kiest toch uw plaats waar het gemakkelijk is. Ook mijn computer staat op een gemakkelijke bureau met een stoel waar ik zeer goed in zit. Bij je televisie: daarnet zei je in de vorige sortering (Q-sort) dat comfort bij +3 lag dacht ik. Euh, ja. Maar een televisie is in de living, ik zit daar wel gemakkelijk, maar in vergelijking met een gsm, dan kan ik mij boven zetten in mijn bed, dat is nog gemakkelijker. Als ik het zo bekijk… Hoe kleiner, hoe draagbaarder, hoe beter je het naar plekken kunt brengen waar je gemakkelijk zit, toch? 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil
Wel van tv toepassing
desktop dvd
laptop
tablet
gsm
mediaspeler Niet van toepassing
Wie zijn dat dan (kan ook alleen zijn), met wie kijk je? Dat is te zien waar je bent ook. Hoe gebeurt het dat je met anderen kijkt? Ik ga eerst de volgorde leggen. Ik heb de televisie eerst gezet, het is een mega-logische redenering denk ik: hoe groter het apparaat is, hoe meer mensen ernaar kunnen kijken, hoe meer je kan kiezen met wie je kan kijken. Dus je hebt ze hier gewoon gesorteerd op grootte? Ja. Verder nog uitleg bij? Mja, zoals een gsm, ik zie er mij niet met 5 mensen rond zitten, met wie ik wil. En je kan zeggen: kom we gaan naar een dvd of film kijken, dat gaat makkelijker met een televisie met de vrienden dan op de gsm. 6. Biedt me verschillende relevante functies
Wel van desktop laptop toepassing
tv
gsm
tablet
Mediaspeler dvd
Niet van toepassing
Welke functies vind je belangrijk, en waarom zijn ze relevant voor jou? Ik heb eerst de computer gezet, die hangt eigenlijk een beetje tezamen met de laptop, omdat je daar redelijk veel functies bij hebt, je hebt internet, je hebt programma‟s die je kunt downloaden, filmpjes, series, spelletjes, sociale sites, … Dus je hebt veel functies: vanuit je computer of laptop kan je eigenlijk alles doen. Dan televisie, daar heb je veel functies bij, tegenwoordig kan je vanalles doen met je tv: opnemen, pauzeren, films huren, series huren, je kan de timer inzetten voor een herinnering bij je favoriete programma‟s, het biedt ook wel veel dingen aan. De gsm heeft tegenwoordig ook zeer veel functies, soms zelfs overbodige functies. Ik vind dat zo anti-verveel functies, als je niets te doen hebt. Dan tablet, ik denk dat dat ook veel dingen heeft. Ik weet het niet juist, daarom heb ik het hier gelegd. Ik denk dat dat iets is zoals gsm, ook anti-verveel dingen, zoals spelletjes. Ik denk dat dat echt zo is: een grote gsm, waarmee je ook op internet kunt. Dan mobiele mediaspeler, daar heb je wat beperktere functies. Zoveel kan je daar ook niet mee doen: muziek, filmpjes, spelletjes, internet weet ik niet. Het heeft wel functies, maar een iPod dient om muziek te luisteren eigenlijk, meer moet dat niet zijn. En portable dvd is alleen voor een dvd toch, dus 1 functie.
118
7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen
Wel van tv toepassing
desktop laptop
mediaspeler gsm
tablet
dvd
Niet van toepassing
Wat zijn die andere toestellen dan, waarom is dat een meerwaarde? Dat weet ik eigenlijk niet zo goed, ik zou de televisie als eerste pakken omdat je daar toch het meest op kunt aansluiten. Aan welke toestellen denk je dan? Dvd-speler, bij ons is de muziekinstallatie daar ook op aangesloten, dan is dat ook aangesloten op die boxen. De cd-speler, de digibox. Daarna weet ik het niet zo goed, die portable dvd komt helemaal laatst, omdat je dat toch niet kunt toepassen op andere toestellen. De computer kan je iPod en de gsm erop aansluiten om liedjes en filmpjes op te zetten. Een laptop is eigenlijk een beetje hetzelfde als de computer. Dan die 2 samen (mediaspeler en gsm). Dat weet ik niet of je dat met iets kunt aasluiten, die tablet. Ik heb er niet zoveel ervaring mee. 8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal
Wel van tv toepassing
desktop laptop
tablet
gsm
mediaspeler dvd
Niet van toepassing
Hoe gaat dat dan precies in zijn werk bij jou? Gewoon als ik iets hoor: daar moet je naar kijken, of zo, dat is echt een wijze film, of: zoek dat liedje eens op. Dat is dan vooral via andere mensen? Ja, meestal wel. Of als ik iets zie op tv dat ik dan later nog eens opzoek. En hoe heb je die mogelijkheden dan ontdekt? Gelijk de digibox, toen we dat hadden ben ik dat direct eens gaan verkennen hoe dat dat allemaal werkt. Je hebt daar vanalles: film à la carte, passion à la carte, series, je kan eigenlijk vanalles doen. Dan computer, je kan ook al die programma‟s daarop zetten tegenwoordig. Wat bedoel je met „al die programma‟s‟ erop zetten? Je hebt limewire en warez, mediaspelers en itunes, echt alles. En laptop is een beetje hetzelfde als de computer. Ook op tablet en gsm heb je internet, dus je kan daar ook beeldmateriaal mee opzoeken. Op je iPod kan je ook beeldmateriaal op zetten, soms opzoeken als er internet op zit. En hier (dvd), nieuw beeldmateriaal, je moet er dan zelf een dvd insteken en dan kies je het zelf, het is niet echt nieuw dan. 9. Functioneert op een betrouwbare manier
Wel van tv toepassing
dvd
desktop laptop
gsm
tablet
mediaspeler Niet van toepassing
Heb je ervaringen met andere toestellen, dat ze onbetrouwbaar werken? Kan je daar nog specifieke voorbeelden van geven? Goh, computer of zo, je zou denken, bijvoorbeeld bij e-mails, dat ze vanzelf wel de slechte e-mails eruit halen, van die virus-dingen. Dan klik je op iets of je moet het zelf nog sorteren, spam en nietsspam. En de computer kan je vanalles wijsmaken: ik krijg soms e-mails van klasgenoten, met hun naam op maar geen onderwerp, dan weet je al sowieso dat dat een virus is, dus dat is niet zo betrouwbaar. Televisie is wel betrouwbaar, het gaat wel ooit eens kapot of er is eens iets aan, portable dvd is ook betrouwbaar, daar kan bijna niets aan komen, of je moet hem echt al laten vallen. Gsm en zo, ik weet dat niet zo goed welke uitleg ik daaraan moet geven. Hoe komt het dan dat je die toestellen minder vertrouwt? De gsm, zo betrouwbaar is dat niet. Ligt dat dan aan het toestel zelf?
119
Ja, ik weet niet, ik denk gewoon, die kleine toestellen vetrouw ik sowieso niet, ik denk altijd dat dat snel kapot zal gaan. Bij mij is dat toch zo: na een week had ik al op mijn iPod gestapt omdat ik die niet zag liggen, omdat die zo klein is. 10. Is eenvoudig in gebruik
Wel van dvd toepassing
tv
mediaspeler gsm
desktop laptop
tablet
Niet van toepassing
Zou je kunnen zeggen dat je minder vaardig bent in het bedienen van bepaalde toestellen? Welke problemen ben je al tegen gekomen? Ik ga eerst sorteren. Dit (dvd) is zeer eenvoudig in gebruik: je steekt de dvd in en drukt op play, en het is begonnen. Televisie, eenmaal dat je dat hebt uitgedokterd hoe het werkt, welke knopjes je moet gebruiken, dan is het eenvoudig, al vinden sommige mensen dat niet. Mobiele mediaspeler is ook niet zo moeilijk: op mijn iPod zelf staat er uitleg over hoe het werkt, maar als je die dan niet aan krijgt dan zit je daar. De gsm, vanaf je een gsm koopt kijk je wat er allemaal op staat, je probeert dat eens allemaal uit en dan heb je daar waarop je wel of niet mag klikken. De computer heb ik redelijk ver gelegd: voor sommige dingen op de computer denk ik: voor wat is dat hier? Dat ik er echt niet aankom, zo dingen van hardware verwijderen of zo, ook met laptop. En de tablet, het ziet er niet zo moeilijk uit, maar omdat ik er nog geen ervaring mee heb leg ik het hier. Welke problemen ben je al tegen gekomen? Ik heb eens iets mis gedaan op mijn gsm, ik denk dat ik de taal had veranderd. Het was heel onduidelijk en ineens was alles anders. Mijn gsm is ook eens herstart, ik kon dan niks meer doen en ik moest alles eruit halen. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid
Wel van tv toepassing
dvd
laptop
desktop tablet
mediaspeler gsm
Niet van toepassing
Ik heb eerst televisie gezet, omdat dat toch we het beste geluid heeft en het beste beeld: je sluit je boxen aan op het systeem en ja. Is dan de grootte van het scherm ook belangrijk? Ja, ik vind dat toch een beetje, als je op zo‟n petieterig schermpje kijkt is dat toch minder, het beeld moet ook iets zijn he. Dan portable dvd, een beetje hetzelfde als de tv, allez, het is gemaakt om dvds af te spelen dus is het wel gefocust op beeld en geluid. Ik vind van mijn eigen draagbare dvd dat die een goed beeld heeft en goed geluid. Dan heb ik de laptop en daarna pas de computer, omdat ik vind dat de laptop een beter beeld heeft dan de computer. Dat kan ook zijn omdat ons computerbeeld wat blokkig is en het staat helemaal stil. Het beeldscherm is wel veranderd maar ik denk dat de computer gewoon niet meekan: filmpjes en zo dat is precies te veel in 1 keer, dan begint die stil te staan. Als ik bezig ben met een filmpje en ik speel muziek af dan kan het ineens beginnen haperen, bij de laptop is dat dan beter. Ik denk dat de tablet ook een goed beeld heeft, op de trein zie ik soms mensen met een tablet, dan kijk ik daar zo eens naar en dat heeft wel redelijk goed beeld vind ik. Het geluid hoor ik niet omdat men meestal een koptelefoon aan heeft. Dan mobiele mediaspeler en gsm, eigenlijk is dat niet gemaakt voor filmpjes en geluid, dat is meer om te smsen en te bellen, dat is er niet echt op gefocust. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten
Wel van mediaspeler gsm toepassing
tv
desktop
laptop
tablet
dvd
Niet van toepassing
Welke combinaties of andere activiteiten zijn dat dan? Ik heb eerst mijn mobiele mediaspeler gezet, ik luister naar mijn muziek op de iPod terwijl ik een boek zit te lezen, of op de trein staar ik dan naar mensen, of ik zit iets te overlezen of te praten, dat is wel redelijk combineerbaar. Dan gsm, ik zit eigenlijk nooit alleen met mijn gsm bezig, ik zit dan te praten.
120
Ik zit soms te bellen en dan te praten met iemand anders in mijn buurt, ik kan me niet focussen op 1 ding. Dan de tv, dat staat soms op om zo eens af en toe te kijken, terwijl ik huiswerk doe of zit te praten met andere mensen. Dat is een beetje hetzelfde met computer, laptop en ik denk tablet ook, dat kan je ook met alles combineren. En de draagbare dvd-speler dan minder? Ja, ik weet niet, ik heb dat hier gezet omdat als je dan bezig bent met een film te kijken wil ik dat niet combineren met iets anders. Meestal zit ik dan ook ergens rustig.
121
13. Heeft een aantrekkelijk design
Wel van gsm toepassing
tablet
laptop
mediaspeler tv
dvd
desktop Niet van toepassing
Kan je vertellen welke toestellen je aantrekkelijk vindt? Het is niet alsof ik mijn eigen gsm zo „wow‟ vind, tegenwoordig heb je al veel chiquere gsm die ik bijna zou kopen gewoon omdat ze zo mooi zijn. Als iets aantrekkelijk is qua design dan wil je het ook meer gebruiken denk ik. Je gaat toch vlugger naar iets toestappen als het mooier is. Tablet vind ik echt schoon. Waarom? Wat vind je er precies aantrekkelijk aan? Ja, ik weet niet, ik vind dat een mooi model. Het is maar een vierkant, maar ik vind het zo mooi, zo plat. Wat vind je dan mooi aan sommige gsms? Gewoon het model soms, of als je ze zo kunt uitschuiven. Of mijn toetsen, die vind ik wel mooi, alhoewel mijn vingers daar te groot voor zijn. Laptops, tegenwoordig heb je laptops in alle kleurtjes, alle modellen, klein, groot. Je kan dat zelfs personaliseren, tegenwoordig kan je zelf kiezen welke kleurtjes je er wil opzetten. Dan mobiele mediaspeler, ik vind dat ik toch een zeer fancy iPod heb, zo goudkleurig met zo‟n draaiding. Televisie, ik wou dat ik een flatscreen had, ik vind dat wel chique, zo‟n home-cinema. Design is blijkbaar toch belangrijk voor jou, daarnet stond dat toch bij min (Q-sort). Ja, het stond in de min want ik vond andere dingen belangrijker, ik wou dat ik het ook daar (plus) kon zetten, maar het is ook niet dat ik zeg: als het er niet aantrekkelijk uit ziet dan pak ik het niet. En een computer vind ik sowieso lelijk, dat is zo een blok, een bak ernaast. En de protable dvd had een schoon kleurke, maar het is niet echt „wow‟. Is dat belangrijk op de plekken dat je ze gebruikt (vb. tv als deel van meubilair of gsm die je steeds bij hebt?) Ja, tegenwoordig. Er zit iemand in mijn klas die een oudere (gsm) heeft, echt zo een rechthoekje gelijk vroeger. Dan zeggen ze soms: gij hebt een oude gsm, zo lelijk. Maar dan denk ik: zolang het sms‟t en belt vind ik dat niet erg. Dus design is wel belangrijk bij de toestellen waarmee je buiten komt? Ja, maar het is ook niet dat ik denk: shit, waar gaan de mensen hiervan denken. Dat kan me echt niet schelen, het is mijn gsm of iPod, dus mijn smaak. Sommige mensen vinden ook dat tv een deel is van hun meubilair… Ja, je hebt mensen die zeggen dat het niet past in hun meubilair. Ik snap die mensen wel maar zolang je er iets op kunt afspelen… Voor jou is het dan minder belangrijk? Tja, deels. Sommige dingen wel, sommige niet. 14. Biedt me waar voor zijn geld
Wel van tv toepassing
desktop laptop
gsm
mediaspeler tablet
dvd
Niet van toepassing
Voor welke aspecten heb je wel geld over? Ik vind de televisie geld waard voor de functies die het heeft. Als ze zeggen dat die veel functies heeft en zoveel gemakkelijker is, en het is niet zo, dan zou ik wel teleurgesteld zijn, moest ik een tv kopen. Bijvoorbeeld bij gsm ook, het heeft dan dit en dat en internet, het kost zo weinig. Ik vind wel als je een desktop op laptop koopt dat het wel zijn geld moet waard zijn, want je doet er een tijdje mee, het moet werken he. Het mag niet om de 5 minuten blokkeren. Het is ook de bedoeling als je een gsm per ongeluk eens laat vallen dat die niet onmiddellijk kapot is, ik ben echt lomp met die dingen: ik stap daarop, ik zit daarop, ik laat dat vallen of ik ben het kwijt. Op school kan ik soms mijn gsm de hele dag kwijt zijn totdat ik die ergens onderaan mijn boekentas vind. Het moet toch niet te fragiel zijn. Is dat ook zo, dat het niet te fragiel is? Ik vind die (gsm) toch redelijk stevig.
122
Ik verwacht niet zoveel van de draagbare dvd, de mijne heeft 30 euro gekost of zo, het zal wel werken en als het eens blokkeert is het niet zo erg, zolang dat die een beetje werkt is het goed, zolang dat die doet waarvoor ik hem heb gekocht vind ik het niet erg. Dat komt dus omdat die zo goedkoop is? Ja, ze zeggen soms: hoe goedkoper, hoe slechter het werkt, maar het werkt goed en hij is meer geld waard zou ik zeggen. En toch leg je die achteraan? Ja, ik ga die toch laten liggen. 15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken
Wel van tv toepassing
desktop laptop
gsm
mediaspeler tablet
dvd
Niet van toepassing
Ik ga het zo laten liggen. Kan je zeggen waarom? Bij televisie ga ik naar de tv-gids, dan kan je kijken wat er allemaal te zien is binnen dit en 5 minuten. Je hebt zoveel opties. Op de computer en laptop ook. Op welke manier dan heb je veel opties? Internet, of als je iets tegenkomt op msn of zo. Die andere, dat bepaalt niet naar wat ik wil kijken. Ik bepaal zelf wat ik wil kijken op de draagbare dvdspeler. 16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen
Wel van gsm toepassing
laptop
mediaspeler dvd
dekstop tv
tablet
Niet van toepassing
Welke ontwikkelingen heb je dan in gedachten? Tja, dvd-spelers, je hebt nu blue ray dat meer opkomt, betere kwaliteit, scherper beeld en zulke ontwikkelingen Hoe zou je ze dan sorteren? Een rare volgorde, ik weet het niet echt. Een gsm kan je wel voort mee. Ik denk dat ze nu vooral altijd meer apps en dingen gaan opzetten die je eigenlijk niet nodig hebt, dus ik denk dat ik met mijn gsm wel een tijd voort kan zonder van de buitenwereld afgesloten te worden. Een laptop ook, de meeste programma‟s kan je downloaden, dus je kan wel voort met je laptop zelf, je moet niet altijd een nieuwe kopen want je zet je programma‟s er toch zelf op. Ook de mobiele mediaspeler, ik kan voort met mijn iPod, ik zet er de muziek op die ik wil. Ik denk dat dat (dvd), dat er soms betere dingen in de winkel komen dan de mijne, misschien betere kwaliteit. De computer, je hebt nu Mac die supergoed is, als ik dat dan vergelijk met de mijne… Ik weet niet goed hoe ik het moet uitleggen. Mijn computer is ouder en niet zo snel, we kunnen er niet blijven hardware opzetten, maar uiteindelijk gaat het toch eens niet goed werken. Tv ook, wat je tegenwoordig allemaal kunt krijgen van tv‟s met een beter scherm, als je in de fnac kijkt staan daar allemaal verschillende schermen, maar ik zie eigenlijk het verschil niet, maar toch, de tv kan altijd beter, ik weet dat mijn tv niet zo goed is. En de tablet leg je laatst, hoewel het een vrij nieuw toestel is. Ik weet het, maar het is nu al de iPad 2 of 3 die uit is, als dat al zo snel gaat, wat moet het dan zijn over 5 jaar? Daarom leg ik het laatst, je ziet dat daar snel iets nieuws komt: kleiner of betere kleurtjes en al, of je kan er meer dingen opzetten.
123
Respondent: Herlinde D. Leeftijd: 58 Beroep: medewerken poison centre Woonsituatie: getrouwd, heeft 1 dochter, woont in de week in Gent, weekend in Knokke Duur interview: 84 minuten
Topic 1: day in the life Kan je overlopen hoe een doordeweekse dag er uit ziet voor jou? Vanaf het moment dat je opstaat tot je terug gaat slapen: welke activiteiten doe je waar, en met wie? Ik sta ‟s morgens op rond 7u15. Dus ik wordt gewekt met mijn klassieke oude radiowekker en ik luister naar de radio, naar het nieuws. Dan vertrek ik zo rond 9uur naar Brussel, met de auto en dan luister ik ondertussen naar programma‟s gelijk of Peeters en Pichal, dat ik een beetje… Te weten wat er ligt bij de mensen. Kom ik toe in Brussel om 10 uur als het meevalt en dan is het werken tot rond half 7. Werken betekent dus uw e-mails checken, aanvragen via een intern programma waar er problemen gesignaleerd worden nagaan en op die vragen een antwoord formuleren. En dat betekent dan uw workload dat ge hebt voor die dag, dat kan zeer afwisselend zijn. Dat is onder andere literatuur doornemen, daar keywords op zetten, dat invoeren. En wanneer dat dat interessant is ook in een speciaal systeem voor de dokters ter beschikking stellen. Dan ga ik met de auto terug naar huis, zie ik dat ik iets te eten heb. En daarna ben ik uitgeteld, want dan is mijn dag… Dan is het hald 8 en voor mij zit dat erop. Dan durf ik mij een beetje lui achter tv zetten. Dat is mijn avondactiviteit. Hetzelfde voor weekenddag, hoe ziet je weekend er gewoonlijk uit? Weekenddag, dat hangt ervan af. Heel vaak gaan we naar Knokke. In Knokke is dat dan boodschappen doen voor het weekend en wij gaan heel gemakkelijk naar de bibliotheek, dus ik pak geen e-books, ik lees nog gemakkelijk een boek, een gewoon traditioneel klassiek boek. En kranten uiteraard ook. Zijn er verder nog routines of gewoontes? Routines? Neen, niet specifiek echt routines. Wij gaan wel eens gemakkelijk naar een tentoonstelling of een uitstap op dergelijke zaken. Familiebezoek, dat hangt er een beetje vanaf. Welke toestellen (cue cards)
e)
zijn er aanwezig in het huishouden?
Televisietoestel, het is nog een analoog televisietoestel dat wij hebben. Gsm is ook aanwezig, tablet niet, een laptop: vrij recent is dat er ook in gekomen, dat is eigenlijk Alexis haar gebruik. Ne mobiele mediaspeler is ook in huis, maar dat is ook van Alexis. Een portable dvd zit op de laptop, een apart toestel hebben we niet. En een desktop dat hebben we hier ook nog. b) welke gebruikt u doorheen de dag: wanneer, voor wat en met wie? (per toestel) In het algemeen, een desktop zeker 7uur per dag, vooral in mijn bureau, vooral op het werk. Ik gebruik dat niet thuis, zelden thuis. Er is één thuis maar dat is bij mij zelden dat ik dat nog thuis gebruik. Een mobiele mediaspeler is er in huis, ik gebruik dat niet, dat is van Alexis. Die laptop is er ook, er zijn er hier zelfs 2: ene van Chris zijn werk en ene van Alexis, maar dat gebruik ik ook niet. Een gsm gebruik ik dagelijks, dat is een hele simpele. De simpelste waarmee ik kan sms‟en en ik kan telefoneren en daar houdt het ook bij op, want ik gebruik dat liefst zo weinig mogelijk. En tv dat is er ook, dat wordt wel dagelijks gebruikt.
Hoe zijn die toestellen thuis geïntroduceerd? Waarom keuze voor net die toestellen, hoe is dat gegaan?
124
Ik heb kik daar niet veel aan te vertellen gehad. Televisie hebben wij… Die staat hier ondertussen al 10 jaar en dat was op dat ogenblik een interessante formule. En ook een toestel met een goed beeld. Dat is verouderd ondertussen natuurlijk. Gekozen eigenlijk op het kwaliteit van ‟t beeld. Hoe is je gebruik geëvolueerd de laatste jaren? Dat is niet geëvolueerd, dat blijft hetzelfde, op het zelfde niveau staan. Dat is kijken, dat is geen digitaal toestel dus veel stoppen en dergelijke mogelijkheden hebben we niet, dus dat is eigenlijk niet geëvolueerd. Je hebt geen digitale tv zei je, je hebt dat niet nodig? Wij zijn… Eigenlijk proberen wij dat uit te stellen om daarop over te schakelen om niet nog meer tv te kijken. Eigenlijk zouden we het liefst van al zo min mogelijk kijken en dat allemaal zo min mogelijk gebruiken, dat is een beetje de optiek. Vandaar dat we bijvoorbeeld in Knokke hebben we geen pc, geen internet, we hebben dat daar niet. Zeer bewust dat we zeggen van: ok, het is weekend, het is vakantie. We hebben het nodig voor het werk maar daar moet het ook bij ophouden, we gaan het niet meer thuis gebruiken. Een gsm is ook zo: dat is echt een gebruiksvoorwerp om bereikbaar te zijn, maar eigenlijk bereikbaar alleen, meer in familie. Ik gebruik… Als ik niet werk dan luister ik er zelf niet naar, dan zal ik wel eens kijken of ik iets gemist heb, maar ik ga dat niet bewust gaan gebruiken om iedereen te kunnen bellen van: ik sta nu bij de bakker, moet ik nu een wit of een volkoren brood… Neen, daar begin ik niet aan. Een laptop gebruik ik dus niet, ik zou dat eigenlijk wel moeten, maar ik probeer dat ook opnieuw te vermeiden, want altijd op de pc werken… Dat is al 8uur op de bureau en dan heb ik daar genoeg mee gezien en dan ga ik dat niemmeer nog… Ik weet als ik in externe vergaderingen ben dat ik daar dikwijls de enige ben dat dat niet heeft, maar ik probeer me toch te behelpen zonder en ik vind dat eigenlijk luxe. Dat gebruik ik niet, dat zou ik eigenlijk wel willen maar dat gebruik ik niet, de mobiele mediaspeler. Hoe is die in huis geraakt? Via Alexis he, als ge een tiener in huis hebt dan hebt ge zaken. Daar wordt er niet over gezaagd, dat is in huis gekomen en dat is uniek gebruikt daardoor. En hier in huis staat er ene, ik zeg het, een desktop, maar zelf –ik kan dat gebruiken- maar ik moet eerlijk zeggen: dat is zelden dat ik thuis nog iets opzoek of doe, of ik moet een reis voorbereiden of nog iets doen. Maar ik probeer dat eigenlijk tot een minimum te beperken, om de eenvoudige reden: als ge daar 8uur per dag achter zit en toch wel intensief moet gebruiken, dat je dan genoeg hebt. Sommige van die toestellen worden waarschijnlijk door meerdere personen gebruikt. Wie gebruikt de toestellen waar, wanneer en waarvoor? Wat er door iedereen gebruikt wordt… We hebben hier 1 tv-toestel, we zijn daar reuzefier op, we hebben er maar 1. De gsm daar zijn er 3 in huis. Laptop zijn er 2, mobiele mediaspeler is er 1, dat is van de tienerdochter. En de desktop is er ook 1 in huis voor gemeenschappelijk gebruik. Zijn er afspraken of regelingen rond het gebruik van die toestellen? Neen, wij leven zonder veel regels rond het gebruik daarvan… Neen. Hoe gaat de interactie met technologie, zijn er soms mensen die geholpen moeten worden met bepaalde zaken? Ik heb een hulplijn. Als ik echt… Stel nu een probleem dat zich kan voordoen: ik zit hier thuis en ik moet bijvoorbeeld een pdf openen en het gaat niet, dan bel ik naar mijn broer en dan vraag ik hoe ik dat hier opgelost kan krijgen, want ik zit hier met een probleem. Dus dat is dan mijn hulplijn die ik… En dan heb ik binnen 5 minuten wel een antwoord wat dat ik daarmee moet doen. Dat is iemand die IT doet op een school dus hij kent dat zeer goed. En als er nu bijvoorbeeld iets nieuws in huis komt dan gaat hij dat ook wel, enfin, ik zal dan wel eens een advies vragen van: wat kunnen we het best kopen. En hij is nu ook onlangs eens geweest om Alexis haar laptop na te kijken, beveiliging op te zetten. En hij gaat nu wel ook naar de toekomst toe, heeft hij ons een aantal zaken laat aankopen en gaat hij
125
voor een netwerk zorgen. Dat is hij, wij kennen dat niet, onvoldoende. Ik kan dat wel gebruiken als dat daar is, hij komt dan extern komt hij wel eens bij ons om dat op gang te brengen. Het gebruik van verschillende toestellen in huis, leidt dat soms tot strubbelingen? Neen, nog weinig. Hier is het zo als er iemand tv kijkt dat er iemand zegt van: dat is iets dat ik wil zien en dat kan wel eens zijn dat Alexis bijvoorbeeld ene keer in de week zal zeggen: ik wil dat programma, dat wil ik wel niet missen. Maar anders is daar praktisch nooit geen discussie over, neen. Een gsm vermits dat we elk ene hebben ook niet. Die laptop is ook Chris en Alexis, dus dat is ook niet. Mobiele mediaspeler is alleen Alexis, dus daar kunt ge geen discussies mee hebben. En die dektop: dat kan zo wel eens zijn dat ge zegt van: ik wil nog eens iets opzoeken, of ik moet nog iets betalen, laat die pc nog eens op staan. Maar dan gaat ge u wel richten tot als dat vrij is en dan gaat ge gewoon zeggen van: ik zou nog iets willen doen, daar zijn geen problemen mee. Chris heeft zijn eigen laptop van het werk, en Alexis heeft nu ook die van haar. Maar zij is ook zelf, zelfs als 18jarige dat ze zegt: liefst zo weinig mogelijk. Want wij hebben er nu pas één aangeschaft, vrij recent. Waarom zegt ze: ook zo weinig mogelijk? We hebben gehad dat we onlangs op vakantie waren dat ze zei: moest ik kunnen leven zonder gsm, zonder laptop en zonder internet: ik zou daar nog zo blij mee zijn. Als je samen met meerdere televisie kijkt, leidt dat soms tot problemen of discussies? Dat kan wel eens gebeuren, maar dan niet direct over keuze van programma‟s, eerder van geluidssterkte die opstaat, omdat we hier iemand hebben die al problemen begint… En soms wel eens een programmakeuze, omdat Chris zo wel is, zo nogal expliciet alles wilt van cultuur en dat dat soms wel eens overlapt, maar aangezien dat hij niet veel thuis is komt dat niet zoveel voor. De zondagavond is dat hier een discussiepunt, dat er op Canvas culturele programma‟s zijn en Alexis wilt dan per se House zien. Dan kunt ge wel eens discussie hebben van: nu gaan we daarnaar kijken maar dán wordt er overgeschakeld. Natuurlijk omdat we geen digitale tv hebben zijn er een paar zenders waar we geen toegang tot hebben en stelt dat probleem zich ook niet in die mate. Want dat aanbod op tv is nu ook niet zo denderend dat ge ruzie moet zitten maken als ge iets gemist hebt. Als ge ne „komen eten‟ gemist hebt daar gaan we niet van wakker liggen. Zijn er nog problemen met tv, iemand die te lang kijkt of te veel kijkt of zo? Ik moet eerlijk zeggen, ik moet daar zelf schuld in bekennen. Ik kom ‟s avonds thuis en ik ben ‟s avonds op. Dan durf ik mij zo wel, dat is natuurlijk gemakkelijk dat ge zegt: ik kijk nog naar het nieuws om 8uur. En dat ge soms van het één naar het ander zapt en dat ge zegt: nu zit ik hier eigenlijk wel mijn tijd te verdoen in iets dwaas. Maar dat dat wel zo het excuus is om niet te veel te moeten doen, dat ge zegt van: zou ge sporten, zou ge wandelen, zou ge dit, zou ge dat… En dat ge dat eigenlijk wel een beetje als excuus gebruikt om niet uit uwe zetel te komen.
Topic 2: AV in het alledaagse Hoe past naar bewegende beelden (onafhankelijk van het toestel) in die dagelijkse routines? Wanneer doe je dit in een doorsnee-dag? Tja, beelden kijken… Het zit ook een stuk verwerkt in werkomgeving natuurlijk. Ge moet daar ook een aantal zaken zelf verwerken en kunnen aanbieden. En ik denk bijvoorbeeld ook aan afbeeldingen van geneesmiddelen die ge in websites moet kunnen laten draaien, dus ge moet daar wel tussen komen. Als het is van alleen kijken naar beelden dan is het de klassieke programma‟s die je eens gaat gebruiken om iets op te zoeken. Soms kijk ik op google naar afbeeldingen van schilderijen en soms zoek ik ook wel eens iets op youtube, maar dat is meestal Alexis die eens zal zeggen: kijk, dat is een plezant filmpje, of: kijk eens daar naar. Dat dat langs diene kant komt. Welke specifieke toestellen worden er bij jou thuis gebruikt voor AV? Welke gebruik je zelf? (cue cards)
126
Uiteraard de televisie en dan de desktop. Hier niet en de laptop ook niet zo erg, of het moet zijn een serie van foto‟s die ge zo eens te zien krijgt, van vrienden die op reis geweest zijn en foto‟s tonen. En een gsm ik gebruik dat niet, noch om foto‟s mee te maken, nog om foto‟s mee te kijken. Als je dan heel specifiek aan bewegende beelden denkt, hoe gebeurt het dat ge bewegende beelden kijkt op de computer, hoe begin je dan te kijken? Dat is langs de gewone klassieke programma‟s, ne Youtube en dergelijke. Wanneer doe je dat gewoonlijk? Dat kan wel ne keer zijn thuis, als Alexis zal zeggen: kijk, dat is een leuk programma. Ik durf ook wel eens naar cobra-tv kijken. Of gelijk nu de Koningin Elisabethwedstrijd, ik durf dat wel eens op mijn bureau opzetten als achtergrond, als ge daar niemand mee stoort dan gebeurt dat wel dat ik een concert op zet en daar naar luister. Als je zaken op zet als achtergrond, wat doe je dan ondertussen? Ik kan dan gewoon verder blijven werken, ik zet dat als achtergrond. Ik werk op dit ogenblik op 2 schermen, ik zet dat op en dat is eigenlijk niet alleen voor bewegend beeld, maar ook voor een klassiek concert dat ge kunt horen. En anders durf ik dat ook wel opzetten en zet ik dat op mijn tweede scherm. Wanneer stop je en zet je dat uit? Dat kan soms wel zijn dat dat soms wel een half uur blijft opstaan. Dat is dikwijls op het einde van een werkdag, als ge zo effekes nog het één en het ander wilt afronden en dat ge zegt van: ok, ik ga eens kijken, en ik zet zoiets op. Kijk je ooit films of series op je computer? Nee, nooit. Ik kijk nooit naar films of series op ne laptop of een desktop. Hoe kom je aan beelden? Ewel, ik zeg het juist. De cobra-tv, dat is dinges, hoe noemt dat? Streaming eh. Zo. Ik gebruik dat zo. Is er een verschil tussen beelden kijken op desktop en laptop? Ik gebruik dat eigenlijk praktisch niet dus ik ben eigenlijk enkel hiermee bezig, met de desktop. Op welke fysieke plekken gebruik je dat? Dat kan op de twee plekken gebeuren, maar dat gebeurt vaak wel dat ik zoiets gebruik en op mijn bureau op zet. Als je dat thuis op zet, waar is dat dan? In de bureau, maar dat is zelden hoor, dat is echt niet vaak. Dan zet ik nog liever een cd op en dan gebruik ik de klassieke zaken. Tv gaan we ook overlopen. Hoe begin je meestal te kijken naar televisie? Lekker lui achterover in de zetel naar het nieuws, op Canvas om 8 uur, dat is zo het begin. Dat is een vaste routine? Voor het nieuws van 7uur ben ik hier niet, dus kan ik er niet naar kijken, dus ik begin maar met nieuws te kijken om 8 uur, dan heb je nog een kort overzicht via Canvas. En dan een duidingprogramma erbij, dat durf ik wel… Dat doe ik wel. En wat doe je dan ondertussen? Niks, ik kijk gewoon. Hoe kom je er dan bij om daarmee op te houden, wanneer stop je en zet je het uit? Soms veel te lang, veel te lang om goed te zijn. Euh, dat kan soms wel rond 11uur zijn dat ik stop. Dat ik wat zitten zappen heb en zitten kijken heb en soms valt ge op iets, soms valt ge op niks. Maar ik ben wel een tv kijker. En wanneer stop je dan precies? 11 uur want ik heb zo echt de gewoonte van rond die tijd moe te worden, dan is ‟t mij genoeg en dan stop ik. Of het moet echt zijn van: nu loopt het hier de spuigaten uit van dommigheid, nu kan ik niet meer kijken. Of onzinnige zaken, en dan stop ik wel vroeger. Maar voor mij is dat soms wel de manier van mijn dag af te sluiten, ja. Verschilt je gebruik in de week met dat in het weekend?
127
In de week, ik durf zo nog wel eens naar een Reyers Laat kijken en dergelijke dingen en in het weekend is het wel zo dat we wel eens naar een thriller durven kijken. Dus ja, dan… Het wisselt automatisch omdat het aanbod verschillend is. In welke context gebeurt tv kijken, is dat altijd in het gezin of vaker alleen? Bij ons kan dat wel eens zijn dat ge hier met 2 kijkt, maar dat is niet de ganse tijd dat ge altijd met twee kijkt. Soms is er iemand die er bij komt, soms is er iemand die weg gaat. Dat hangt er een beetje vanaf. Is dat in het weekend anders als je bijvoorbeeld een film kijkt? Ook niet, dat kan ook zijn iemand die zin heeft. Als Chris zegt: ik zit hier aan zee, ik wil liever wandelen, dat interesseert mij niet. Dan is die weg. Of Alexis die zegt: ‟t is weekend, ik ga uit. Die zit niet met mij mee te kijken, dat hangt er een beetje vanaf. Hoe kom je op tv aan media-inhoud, aan beelden? Dvd,‟s dat ben ik niet, dat zijn meestal de anderen die een dvd gaan meebrengen. Ik ga gewoon es kijken naar de programma‟s en eens daar een keuze in maken en naar iets kijken. Als ik bijvoorbeeld alleen ben –dat kunnen we nu niet meer pakken- durfde ik wel eens naar de Rai kijken, dat was om mijn Italiaans bij te houden. Ik ben niet iemand die de dvd‟s zal meehalen, Chris zal dat wel doen, maar soms zie ik ze dan in het Pools of zo omdat hij het niet goed ingesteld heeft. Dus we zijn niet de meest handige en de meest dynamische gebruikers van alle nieuwigheden. Zoals al gezegd is de situatie veranderd (convergentie, vervanging, aanvulling,…). Zou je zeggen dat dit voor jou het geval is? Neen. Is dat ook voor anderen in jouw omgeving het geval? Ik dat wij allemaal een beetje dezelfde manier hebben, als wij beelden hebben. Ik durf het niet zeggen, Alexis kan misschien wel opzoeken langs programma‟s. Zelf zoek ik ook wel gemakkelijk, maar echt voor beelden, neen. Ik ga het gemakkelijkste nog langs Google en langs TV. Hoe kijk je tegen die evolutie aan? Ik vind dat wel boeiend om te zien, niet dat ik het daarom zelf altijd ga gebruiken. Het is mij nu nog opgevallen als we nu naar huis gekomen zijn in het vliegtuig dat mensen dan, als ge 6 uur in een vliegtuig zit, continu op hun tablet zitten werken. Dan denk ik: nu goed, maar voor mij hoeft dat niet. Ik heb daar ook geen behoefte aan, ik ga daar ook geen spellekes op zitten spelen gedurende 6uur. Ik ga ne keer rond kijken en mij misschien op een andere manier vervelen, maar ik heb geen behoefte om dat op te vullen alleen met beeldmateriaal. Ik vind dat soms heel druk ook, ik vind dat zeker niet ontspannend. Je hebt mensen die uitbreiden, die op een heleboel andere toestellen kijken… Wie doet dat volgens jou? Ik denk dat je daarin nog raar zou opkijken dat dat niet alleen jonge mensen zijn, want ik zie ook een heleboel ouderen die zich daar echt mee bezig houden en die daar zeer vlot mee overweg kunnen. Mensen die meer tijd hebben, wat sommige mensen dan de medioren noemen. Ik denk dat men daar geen leeftijd op kan plakken, mensen die dat dat gaan doen, dat zullen jongeren en ouderen zijn. Ik heb daar eigenlijk zelf zo geen behoefte aan. Ik lees nog altijd graag een boek, klassiek, en niet een eboek. Ik heb dat nog niet geprobeert, maar ik denk niet dat dat de moeite is. Ik weet het niet misschien valt dat best mee. Kheb het nog niet geprobeerd maar tot nu toe heb ik daar geen behoefte aan. Je hebt ook mensen die bijvoorbeeld de tv opzij leggen en dan kijken naar op andere toestellen. Wie doet dat volgens jou? Waarom? Ik zie niet direct veel mensen in mijn directe omgeving die tv volledig gaan opzij schakelen. Ge ziet wel die tablets opkomen en dat die op alle mogelijke manieren gaan gebruikt worden. Ik denk dat dat zo de leeftijdsgroep 30-40 is, dat die daar meer intensief gebruik van gaan maken, en dan misschien jongeren ook. Het is misschien gewoon het formaat dat meer aanspreekt. Mensen die effectief de tv opzij zetten, waarom doen die dat volgens jou?
128
Ja, waarom zetten mensen dat opzij. Ik durf mij daar nu niet direct veel over uitspreken. Misschien nog meer een individuele keuze dat ge kunt maken. Het feit ja, dat het misschien daar mee te maken heeft. En ook de gebruiksvriendelijkheid, een tablet pakt ge mee in een hoekske van de kamer, in een keuken of bureau. Met tv zit ge toch aan uw plaats gebonden. Alhoewel, als ge naar iets kijkt en ge ziet die home-cinema‟s, dat lijkt me nu prettiger om op te kijken dan dat ge op zo ne tablet moet zitten kijken. Maar ik denk de gebruiksvriendelijkheid en het feit dat ge daar overal mee kunt ziten dat die daar een rol in spelen.
129
Topic 3: Q-sort Speelt helemaal geen rol
13
1 2
Speelt zeker een rol
3 12 15
7 14 5 6
4 8 9
10 11
16
Kan je deze items sorteren op dit rooster (Q-grid)? Welke eigenschappen vind je belangrijk in je ideale toestel, wat maakt het ideaal? Wat versta je onder die eigenschappen/items? Luidop sorteren… 1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Dat speelt niet direct een rol. 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil Voor het moment heeft dat ook nog niet veel belang. 3. Kan ik gebruiken waar ik wil Ja, dat is laten we zeggen min 1 Wat versta je daar precies onder? Voor mij is dat, dat speelt, dat is niet echt, dat is neutraal. Voor mij is dat niet echt iets essentieel. 4. Kan ik in alle comfort gebruiken Ja, dat is wel belangrijk, dan ga ik naar plus 2 gaan. 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil Haja, dat is voor mij 0, da gebeurt toch niet veel. 6. Biedt me verschillende relevante functies Dat is voor mij ook een nul. Waarom precies? Dat ik het niet weet waarom. Het is niet iets bij de zaken die helemaal geen rol spelen, maar ik kan ook geen rol spelen of dat nu wel… dus… 7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen Da kan. Omdat als ge bijvoorbeeld naar uw foto‟s wilt kijken en ge kunt dat dan combineren op uw tv… Dat lijkt me wel leuk maar wij doen dat hier niet. 8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal Als ik zelf iets kan zoeken en iets nieuws dan lijkt mij dan wel belangrijk, dus dat ga ik hier zetten. 9. Functioneert op een betrouwbare manier Ja dat ga ik ook bij de twee zetten. 10. Is eenvoudig in gebruik Dat vind ik natuurlijk wel wreed goed. „K ga dat bij.. dat is een 2, of zelfs een 3. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid Nu zit ik natuurlijk te twijfelen, ik ga ze verzetten bij 2. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten Voor mij is dat niet belangrijk, dus dat gaat hier komen. 13. Heeft een aantrekkelijk design Dat vind ik helemaal niet belangrijk, neen. Dat mag lelijk zijn, als dat heel gebruiksvriendelijk is, da‟s voor mij echt min 3. Voor mij moet het eenvoudig zijn in het gebruik en meer perspectieven geven. 14. Biedt me waar voor zijn geld Ja, dat is belangrijk. Ik ga dat bij de nul zetten, ik vind dat belangrijk, maar dat is geen prioriteit. 15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken Bij mij is dat nu niet zo direct van toepassing. Waar ga ik dat nu steken? Bij de min 1. 16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen
130
Dat vind ik ook natuurlijk wel leuk. Waar ga‟k dat nu steken? Speelt een rol… Ewel, ik ga dat hier nu ne keer op 3 zetten zie. Waarom dan precies? Omdat dat wel iets is dat me intrigeert, dat het perspectief biedt voor nieuwigheden.
Per item technologieën overlopen + bijvragen onder items, doorvragen. Devices sorteren (van toepassing –niet van toepassing, per device... persoonlijke constructies van technologie bloot leggen)
1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Wel van desktop tv tablet laptop Gsm mediaspeler Portable Niet van toepassing dvd toepassing Kan je zeggen waaraan een technologie voor jou moet voldoen om te passen in je dagelijkse gebruik, wat beelden kijken betreft? Dat betekent voor mij dat ik toch nog veel uren op mijn werk eigenlijk zit. Dan is het uiteraard een desktop, een tablet en een laptop zou daar zeker ook bij te maken krijgen. Welke volgorde zou je leggen? Ewel, hetgeen ik nog het meest gebruik. Ik denk een desktop, tablet en dan pas een laptop, ook weer omwille van de gebruiksvriendelijkheid. In mijn dagelijkse routines voor beelden, dan gaan we het zo zetten: desktop, tv, dan laptop. Voor mij een gsm voor beelden, niet van toepassing. En een portable ook niet. Tv is voor mij nog altijd de klassieke manier om beelden te verwerken en te bekijken. 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil
Wel van desktop tablet toepassing
laptop
gsm
mediaspeler Portable tv dvd
Niet van toepassing
Hoe komt het dat sommige toestellen minder toelaten om te kijken wanneer je wil? Desktop eerst, omdat ik met de rest niet werk. En als je nu echt zegt van… Ja, neen, een gsm vind ik niet. Mediaspeler en zo ook niet. Wanneer ik wil, dan is mijn tv ook niet helemaal zo. Om de eenvoudige reden als ik mijn dag bekijk dan heb ik 12uur dat ik daar geen toegang tot heb. Desktop omdat ik daar het meest van al achter zit. Ik ga niet op mijn gsm op internet gaan en zaken gebruiken. Waarom zou je je gsm niet gebruiken voor beelden? Omdat de toegankelijkheid op een desktop veel gemakkelijker is voor mij. Omdat dat iets is, ge hebt uw eigen bureau, dat staat continu op. 3. Kan ik gebruiken waar ik wil
Wel van tablet toepassing
laptop
Portable gsm dvd
desktop mediaspeler tv
Niet van toepassing
dat is natuurlijk een andere situatie, in de veronderstelling dat ik graag tv zou willen kijken. Voor mij de gsm niet zo vaak omdat ik nog altijd veronderstel… Voor mij is dat nog altijd puur bereikbaarheid. Niet zo direct beeldmateriaal. Dan denk ik dat een tablet gebruiksvriendelijk is en overal te gebruiken valt, gemakkelijker dan een laptop. Dat is gewoon puur het eigen gebruik, ik zie „k ik nu ook al die spartphones met al die gebruiksmogelijkheden, kheb het niet, ik heb gewoon nen simpele gsm. Ik kan er wel een foto mee maken. Weet ge waar dat dat voor mij dient? Als ik een ongeval heb kan ik een foto maken van de nummerplaat, zeer rudimentair, ik ga er niks anders voor gebruiken. Stel dat je op alles beelden zou kunnen bekijken, zou je dat ook op andere plekken doen?
131
Ik weet niet wat de kwaliteit zou zijn van die dingen, dat is waarschijnlijk al sterk verbeterd. Ja, ik denk het wel. De dvd-speler, ik heb daar geen enkele affiniteit mee.
132
4. Kan ik in alle comfort gebruiken
Wel van tv toepassing
desktop laptop
Portable tablet dvd
gsm
mediaspeler Niet van toepassing
Wat is kijkcomfort dan voor jou en hoe zorg je daar voor? Ewel, dat ik niet zo met nen tablet op mijn schoot moet zitten. Bijvoorbeeld, ik vind nog altijd mijn desktop wreed gemakkelijk om te gebruiken. Een televisie kan ik in alle gemak, want ik kan mij leggen, ik kan mij zetten, ik kan doen wat ik wil. Het is groot, ge ziet het goed, ge kunt er u in alle standen voor zetten. Ik denk dat dat een portable dvd zou komen, dan een tablet. Neen, omgekeerd, een laptop, tablet. Waarom staat portable dvd nog voor de tablet? Omdat dat voor mij nog ietske groter is van scherm dan een tablet. Van mijn tv heb ik liefst ook een hele grote en mijn gsm‟ke, daar doe ik het niet op. 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil
Wel van tv toepassing
Portable laptop dvd
tablet
desktop mediaspeler gsm
Niet van toepassing
Ja, dat is de tv hé. En een portable dvd. En zo een laptop met twee achter een schermpke kijken dat is niet… Maar we doen dat hier nog als we naar filmpkes kijken. Een desktop, nee, nee. Waarom niet? Omdat dat ook veel te stroef is, ge moet is hebben dat dat gemakkelijker is, een desktop is niet… Een tablet zou ook nog wel leuk zijn. En dat gebruik ik niet en een gsm dat vind ik dan weer te klein. Waarom leg je die 3 nog voor de desktop? Ja, een portable, het is dikwijls nog de grootte van de schermen, dat leg ik daarom. Dat hangt ervan af, ge hebt laptops die grotere schermen geven of ge hebt er die wat kleiner zijn. Ik denk dat die twee evenwaardig zijn voor mij. Hoe gebeurt er dat je met anderen kijkt? Dat is hier thuis, en op werk ook. Maar ik beschouw het meer als privé-sfeer. 6. Biedt me verschillende relevante functies
Wel van desktop laptop toepassing
tablet
gsm
tv
Portable mediaspeler Niet van dvd toepassing
Welke functies vind je belangrijk, en waarom zijn ze relevant voor jou? Hmm, stop en play. Dat is stom hé, maar dat is wel… Dat vind ik wel een belangrijke functie. Het kunnen inzoomen op een beeld, ik kan dat natuurlijk niet op mijn tv, maar wel op mijn desktop. Als ik een beeld wil vergroten dan ga ik dat daar op doen. Dat kunt ge ook met een laptop en ook met een tablet. Maar nu zit ik terug te denken aan werkomgeving, dan kan ik het daar inkaderen. Eigenlijk vind ik dat bijvoorbeeld bij tv bij mij, dan zou je bijna moeten zeggen op een digitale: stop en dergelijke, dan is dan wel weer belangrijk. Een gsm heeft wel een aantal mogelijkheden, ge hebt daar internet op, ge hebt daar uw foto‟s op. Dan komt dat hoger te liggen. 7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen
Wel van desktop tablet toepassing
laptop
tv
Portable mediaspeler gsm dvd
Niet van toepassing
Wat zijn die andere toestellen dan, waarom is dat een meerwaarde? Ik combineer niks. Ik combineer zelf niks. Welke toestellen lijken je dan gemakkelijker te combineren met andere? Dan denk ik dat bijvoorbeeld die twee, een desktop en tablet, dat dat gemakkelijk moet kunnen gecombineerd worden. Of een laptop er ook nog bij, zodanig dat ge uw netwerk creërt, in een
133
netwerk. Als ge spreekt in combinatie met andere, „k zie niet direct in hoe ik het nog zou kunnen combineren, dus ik zou eerder aan zoiets denken. En televisie? Ik heb geen idee wat mogelijkheden. Ik zie niet direct een relevantie in. En portable dvd of de andere toestellen? Ik heb daar geen idee van of je dat kunt combineren, ik heb daar gewoon geen idee van met wat ik dat zou kunnen combineren. Neen, ik zou het niet durven zeggen. Bij je tv zie ik een dvd-speler staan…? Ja. Dat is ook een combinatie. Ja, akkoord. Maar ge kunt gij uw televisie met uw boxen en dan heb je die zaken. Dat zijn mogelijkheden. Dan gaat een tv… Ge hebt gij natuurlijk mogelijkheden om van alle zaken te downloaden op tv en dan op uwe tv te visioneren. Die mogelijkheid zal wel bestaan, maar ik ken ze niet en heb ze nog nooit gebruikt. Met wat kunt ge uw gsm combineren? Ik gebruik dat niet op die manier dus ik kan me niet inbeelden dat ik dat met andere dingen zou combineren. Ik zou zelfs geen cd gebruiken in mijn dekstop. Ik gebruik dat ook niet. 8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal
Wel van desktop tv toepassing
laptop
tablet
gsm
mediaspeler Portable Niet van dvd toepassing
Hoe gaat dat dan precies in zijn werk bij jou? Ik ga via internet. En dat is het zo‟n beetje. Ik ga niet direct zeggen: we gaan tv gaan… We hebben geen digitale tv, dus weet ik niet wat de mogelijkheden zijn. En als je beslist welke serie of films je wil zien. Hoe gaat dat? Ik kijk wat er in het aanbod is. Ik kijk wat er op het programma staat, analoog nog, wel te verstaan. En ik kies daar uit. En wat ik niet kan zien… Dan ben ik niet gefrustreerd. Hoe kijk je dan welke programma‟s er zijn? Gewoon in de krant of op… Soms kan je gewoon op internet, of langs dinges, teletext. Ik ga ook niet op zoek op pc. Hoe zou je ze dan rangschikken? Allicht uw desktop en dan uwe tv. En dan heb je terug een laptop en tablet. En nee, een gsm ga ik daar niet voor gebruiken, zelfs niet als het er op zit. Een mobiele mediaspeler ook niet en een portable dvd ook niet, dat zou ik zeker waarschijnlijk al niet veel gebruiken. Ik ga waarschijnlijk toch eerst eens kijken via internet. En de mogelijkheden via tv, zo lang dat ge analoog kijkt, zijn beperkt. Dus nieuwe zaken ga je daar niet op moeten gaan zoeken. 9. Functioneert op een betrouwbare manier
Wel van tv toepassing
gsm
Portable desktop laptop dvd
tablet
mediaspeler Niet van toepassing
Heb je ervaringen met andere toestellen, dat ze onbetrouwbaar werken? Kan je daar specifieke voorbeelden van geven? Neen, dat ga ik nu niet durven zeggen. Als ge ziet wat de mogelijkheden nu zijn en de snelheid waarmee ge informatie binnen krijgt, met die specifieke lijnen allemaal. Diene internet, ik heb nog niet veel geweten dat ge geen toegang zou hebben of dat dat niet betrouwbaar zou zijn. En de toestellen zelf? Werken die betrouwbaar of heb je al problemen ervaren? Het minste problemen heb ik al gezien met mijn tv, dat werkt altijd. De desktop, als ge hiermee virussen binnen haalt dan hebt ge daar miserie mee. En dan gade gij uw miserie op de laptop en tablet ook wel kunnen hebben. Dan gaat uwe gsm eigenlijk, dat ga ik hier plaatsen. En die portable dvd dat gaat ook waarschijnlijk… Ik ben ook een brave gebruiker.
134
10. Is eenvoudig in gebruik
Wel van tv toepassing
gsm
Portable desktop laptop dvd
tablet
mediaspeler Niet van toepassing
Zou je kunnen zeggen dat je minder vaardig bent in het bedienen van bepaalde toestellen? Welke problemen ben je al tegen gekomen? Wat ken ik? Ik kan een tv gebruiken, ik kan een gsm gebruiken. Een portable dvd heb ik niet, maar dat zal wel simpel zijn. Mijn gewone desktop daar kan ik mee werken. Een laptop heb ik niet zoveel ervaring mee, maar hetgeen dat ik gebruik heb dat gaat. Een tablet heb ik niet gebruikt, maar het ziet er wel zeer gebruiksvriendelijk uit. En een mobiele mediaplayer heb ik zelf eigenlijk nog nooit gebruikt. Heb je al problemen tegen gekomen, qua eenvoud in gebruik? Neen. We zijn krokodillen in het gebruik, dat is onze leeftijd. Neen, dat wijst zijn eigen uit. Ik vind dat behoorlijk gebruiksvriendelijk. En hoe verder ge gaat, hoe gebruiksvriendelijker dat ze worden. Als ge een eerste pc had dan moest ge opletten, maar als ge nu niet met een pc kunt werken… 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid
Wel van tv toepassing
mediaspeler desktop laptop
tablet
Portable gsm dvd
Niet van toepassing
Dan denk ik eigenlijk wel dat de tv op dat punt nog wel hoog scoort. Die (mediaspeler) zijn ook magnifiek van geluid, voor de keren dat ik er naar geluisterd heb vind ik dat dat heel aantrekkelijk is, van beeld weet ik niet, maar je spreekt van beeld en geluid, dus ik bedoel daarop geluid. Ik denk dat die hier, die zitten allemaal wat… Een portable dvd heb ik geen ervaring mee, een gsm zal wel te zien zijn welk toestel dat dat is. en het geluid, dat ga ik eerlijk gezegd toch meer naar onder plaatsen, intuïtief wel. Stoor je je eraan, aan dat verschil in beeld –en geluidskwaliteit bij die verschillende toestellen? Ik vind inderdaad… Ja, toch wel. Ik vind dat een heel belangrijke parameter. Als daar inderdaad problemen mee zijn, ik vind dat heel storend. Vooral tv en mobiele mediaspeler, daar moet het goed zijn. Daar is het beeld en geluid toch wel heel prioritair als parameter in de keuze van een toestel. Voor mij is een desktop nog niet direct… Beeld, jawel, om de eenvoudige reden: als ge een hele dag moet teksten verwerken en zitten doen, dat dat toch wel zeer vermoeiend kan zijn als ge een scherm hebt waarmee je niet al te goed kunt werken. De volgorde klopt op die manier voor mij wel. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten
Wel van tv toepassing
mediaspeler tablet
laptop
Portable gsm dvd
desktop Niet van toepassing
Welke andere activiteiten zijn dat dan? Je zou kunnen sporten kunnen strijken… Dat kan je ook combineren met huishoudelijke taken. Op welke manier dan? Als ge dat nu bij u zet hebt ge daar wel wat mogelijkheden bij. En dan ga ik weer mijn laptop zetten en tablet, en dan mijn stroeve desktop omdat dat veel minder toelaat. En die 2 komen dan op laatste plaats. Waarom laten bijvoorbeeld de tablet of de laptop het beter toe? Ja, ja… Ik denk de… Neen. Ik ga ze zo laten staan. Om de eenvoudige reden dat dit dan nog gemakkelijker is om, denk ik in het gebruik. Omdat dat kwalitatief nog beter is. 13. Heeft een aantrekkelijk design
Wel van tv toepassing
mediaspeler tablet
gsm
Laptop
portable desktop Niet van dvd toepassing
Kan je vertellen welke toestellen je aantrekkelijk vindt? Waarom? Wat vind je er precies aantrekkelijk aan?
135
Goja, ik vind bijvoorbeeld als je gaat naar een tv, dan zijn de huidige platte schermen, die zijn natuurlijk wel mooi. Wij hebben hier nog zo een oude bak staan, een systeem dat nog wat ouder is. Dat is dan helemaal niet aantrekkelijk, zo een ding dat 10 kilo weegt en helemaal niet aantrekkelijk is. Maar zolang dat dat werkt zal ik daar nog wel naar kijken. Een mobiele mediaspeler, die wordt platter en lichter, dus dat heeft altijd wel… Een leuk iets om mee te werken. Die tablets heb ik al gezien. Is dat design mooi? Neen, dat maakt mij nu niet warm of niet koud. Een laptop ook niet, ge kunt niet zeggen dat dat nu echt aantrekkelijk is hé: een toestenbord en een scherm. Ik kan moeilijk zeggen, is dat nu in ‟t zilvergrijs met een bloemmeke op, of is dat nu zwart, „k ga daar nu niet warm of niet koud van worden, eerlijk gezegd niet. In een gsm kunt ge dat nog wel zeggen, dat er mooie design bij zitten. Als ge zo ziet, ja. Als ge die eerste gsm‟s zag. Die bakken dat zijn kasseistenen waarmee ge ene kon doodkloppen, terwijl dat ge nu die mooie toestelletjes ziet. Wat vind je dan mooi aan die toestellen? Ze worden kleiner, ze hebben veel mogelijkheden, ze liggen goed in uw hand, het is lichtgewicht. Het ganse concept is aangepast, dat vind ik wel leuk. Misschien dat een gsm of een tablet, ik weet niet wat het verschil is in gebruiksmogelijkheden. Maar het gaat hier specifiek over design… Jaja, maar hier zit ge met een groter scherm, maar met een tablet kunt ge naar mijn weten toch niet bellen hé. Dus die gebruiksmogelijkheden zijn verschillend. Dan heb ik bij een gsm wel een beetje het aspect van… Het ligt goed in de hand, het is gemakkelijk. Terwijl aan die eerste zat er zo nog een antenne. Terwijl dat dat nu kleine handige toestellen geworden zijn. Vind je dan een tablet mooier, puur op uiterlijk? Mij spreekt dat meer aan dan een gsm, maar het is puur op gebruiksmogelijkheden. 14. Biedt me waar voor zijn geld
Wel van tv toepassing
tablet
gsm
desktop laptop
mediaspeler Portable Niet van dvd toepassing
Voor welke aspecten heb je wel of geen geld over? Een goeie tv dat vind ik wel. Zo een tablet dat spreekt mij nu wel aan. Een gsm gebruik ik misschien meer dan iets anders. Een desktop mag daar ook nog tussen, omdat ik graag nog een lekker ouderwets vast toestel heb en een laptop zie ik niet direct als noodzaak voor mijzelf dan. Een mobiele mediaspeler ook niet. Een portable dvd dat heeft voor mij geen enkele zin. Waarom biedt de tv het meeste waar voor zijn geld? Ik denk wel voor een digitale tv. Ik hou wel van een mooi beeld, als ik een film wil zien ga ik dat niet op een tablet bekijken. Of niets op iets klein… Een goed breed scherm. 15. Helpt me bij het bepalen naar wat ik wil kijken
Wel van desktop tv toepassing
tablet
gsm
laptop
mediaspeler Portable Niet van dvd toepassing
Hoe gaat dit bij jou? Hoe wordt er bepaald naar wat je kijkt? Dat gaat dan nog eerder eens zijn dat ik op mijn desktop iets zie dat ik wil bekijken. Dat ze mij gidsen naar iets naar wat ik wil kijken. De gsm gebruik ik niet, de tablet ook niet. Televisie gaat dan in de tweede plaats komen. Die kan ook… Als je dan op teletext kijkt wat er te zien is. Wat ik heel vaak doe dat is rap kijken naar de website van de standaard. En soms helpt u dat ook wel, vandaar dat mijn desktop… Dat is nogal dikwijls, omdat dat zo makkelijk toegankelijk is, dat ge kijkt naar de website van de standaard of de vrt redactie of weet ik veel. En dat ge op die manier informatie krijgt waarvan ik zeg: dat wil ik van dichter bekijken. Dus dat komt bij mij op de eerste plaats. Tablet en gsm gebruik ik niet.
136
16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen
Wel van tv toepassing
tablet
gsm
desktop laptop
mediaspeler Portable Niet van dvd toepassing
Welke ontwikkelingen heb je dan in gedachten? Ik weet dat niet. Dat zal een ander wel voor mij uitmaken wat ze allemaal gaan doen. Als ge nu echt zegt… Ik verwacht toch dat die digitale televisie, en dan die tablet en de gsm, dan verwacht ik daar toch wel wijzigingen kunnen komen die naar de toekomst toe wel interessanter kunnen zijn. Zoals? Televisie, ik verwacht van digitale televisie dat dat toch wel een aantal mogelijkheden… En dat dat toch wel verder zal uitgewerkt worden naar de toekomst toe. Die tablet, als ge zag, 5 jaar geleden was er van Facebook nog geen sprake, als ge ziet hoe die zaken ontwikkelen. En wat dat van mogelijkheden biedt… Dan verwacht ik toch ook dat ze van zaken en verwerken van, dat daar toch mogelijkheden gaan komen. En televisie of tablet, ik verwacht toch wel dat er in die hoek zich nieuwe ontwikkelingen zullen realiseren. Of bij een gsm, als ge nu ziet wat voor mogelijkheden dat dat al biedt voor ingebouwde gps of ge kunt daarmee op internet gaan. Er gaan daar nog zaken inkomen waar we nu nog niet eens van weten rond wat ze allemaal aan het werken zijn. Maar op die 3 verwacht ik toch dat er nieuwe toepassingsmogelijkheden gaan aangeboden worden. En een desktop, dat is dan weer typisch nieuwe ontwikkelingen, nieuwe programma‟s, dat is hetzelfde he. Die zitten bij elkaar dan, als er nieuwe zaken komen, een desktop en een laptop, daar zullen natuurlijk aangepaste zaken op bij komen, maar dat is dan meer ontwikkelen van nieuwe programma‟s, nieuwe toepassingen, softwarematig en dergelijke meer. Hier durf ik mij niet over uitspreken, ik denk dat dat, een portable dvd, dat dat zijn hoogtepunt wel al gekend heeft. Ik denk dat dat zelfs al een beetje voorbijgestreefd is.
137
Respondent: Iris V. Leeftijd: 38 Beroep: Lector Hogent Woonsituatie: samenwonend met man en kinderen Duur interview: 79 minuten
Topic 1: day in the life Kan je overlopen hoe een doordeweekse dag er uit ziet voor jou? Vanaf het moment dat je opstaat tot je terug gaat slapen: welke activiteiten doe je waar, en met wie? ‟s Morgens koffie zetten, de radio aanzetten en klaar maken om te gaan werken. Ook mijn kinderen klaar maken en met de auto naar eerst naar school en dan naar het werk, ondertussen meestal telefoneren in de auto. En dan op het werk is het ofwel lesgeven ofwel met de computer werken. Dan ‟s avonds terug met de auto naar huis, eerst ook terug langs ‟t school. En ‟s avonds dan terug op de computer, of meestal op de iPad, dan nog wat naar tv kijken en dan slapen. Hetzelfde voor weekenddag, hoe ziet je weekend er gewoonlijk uit? Ja, ook weer ‟s morgens ontbijten, naar winkels gaan, de kinderen wegvoeren naar allerlei activiteiten: naar basket of voetbalmatchen gaan kijken met de kinderen. Thuis wat opruimen, een spelletje spelen, ook weer naar tv kijken. En zeker ook op de computer met de kinderen een spelletje spelen, op de gewone computer of op de iPad. Heb je zelf nog tijd voor hobby‟s? Het is te zien wat je hobby‟s noemt. Ik ben voorzitter van het oudercomité in ‟t school, ook van een vereniging die lentefeesten organiseert. Zaken organiseren doen we vaak: schoolfeesten, quiz, fuiven, … Met de school dan van de kinderen. Fitnissen, lopen, met vriendinnen op café gaan. Pendel-routines is dan o.a. met de auto..? Ja, soms ga ik wel eens met de fiets naar school van de kinderen, op de dagen dat ik thuis werk. Welke toestellen (cue cards)
f)
zijn er aanwezig in het huishouden?
Een gsm, een iPhone. Tja een mobiele mediaspeler zit daar ook in (gsm), maar geen apart toestel. Ik heb er vroeger één gehad maar nu gebruik ik dat niet meer, ik heb alleen dit (iPhone). Een laptop, we hebben er drie denk ik. Ook een tv en tablet, geen portable dvd en desktop. b) welke gebruikt u doorheen de dag: wanneer, voor wat en met wie? (per toestel) gsm gebruik ik een hele dag door, maar vooral in de auto bel ik wel heel veel. En overdag om berichten te sturen en heel af en toe ook te bellen. En dan ‟s avonds ook nog eens om te bellen, ik gebruik dat wel veel. Vooral bellen en smsen, en als ik ga sporten ook voor muziek. En ik zit daar heel veel mee mijn mails te checken, of op facebook als ik niet aan de computer zit. Die laptop is vanaf ik ‟s morgens op het werk toekom, een hele dag bijna, om les te geven, wij hebben altijd een laptop nodig. En dan ‟s avonds nog eens om mails te checken en om te werken. Gebruik je die ook voor ontspanning? Tja, voor ontspanning, voor dingen op te zoeken, voor reizen op te zoeken en dingen aan te kopen, of iets op Youtube te zoeken, dat gebeurt ook wel eens. Als er iemand zegt dat er een leuk liedje is of zo. En mijn kinderen spelen daar spelletjes op. Ze hebben een eigen laptop –mijn oude laptop- maar sommige spelletjes zijn wat zwaarder. Tv is vooral ‟s avonds, maar die staat wel altijd op vanaf 6uur tot 11uur.
138
Wordt er dan een hele tijd naar gekeken of is dat eerder als achtergrond? Ja, als achtergrond, maar de kinderen kijken daar vaak naar: tot 8uur zijn het kinderprogramma‟s en dan staat dat de hele tijd op, ik zit dan wel voor de televisie, maar altijd met de laptop of de tablet erbij. De tablet gebruik ik vooral in de zetel of aan tafel als ik snel eens mijn mails wil checken of snel eens facebook checken of gewoon dingen opzoeken die niet voor het werk zijn, dat is echt voor ontspanning. Er staan ook spelletjes op die ik met de kinderen dan eens samen speel. Hoe zijn die toestellen thuis geïntroduceerd? Waarom keuze voor net die toestellen, hoe is dat gegaan? De tablet heb ik gekregen voor mijn verjaardag. Was dat iets dat je al langer wou? Neen, ik denk dat vooral mijn man dat wou, daarom heeft hij dat voor mijn verjaardag gegeven. Maar we gebruiken dat wel heel veel, ik heb het nog maar drie maanden, maar ik gebruik het echt wel heel veel. Dan tv, dat heb ik al heel lang. De nieuwe tv is er gekomen 2 jaar geleden, omdat de oude stuk was. Heb je dan ook een digitaal abonnement? Ja. Was dat ook iets dat je echt wou, of is dat eerder voor de kinderen of zo? Dat was oorspronkelijk voor de kinderen, maar we hebben daar ook een filmkanaal en wij gebruiken dat ook wel heel veel, die extra kanalen die je daar bij hebt. Dus we hebben de digitale tv met doorspoelen en terugspoelen, dat wordt heel veel gebruikt: er wordt dagelijks heel veel opgenomen. Je zou dus niet meer zonder digibox kunnen? Neen, neen, zeker niet. Dan de laptop, die is van het werk, die heb ik nodig voor het werk dus heb ik die gekregen van het werk. Heb je daar inspraak in gehad, of specificaties kunnen kiezen? We konden kiezen tussen 2 laptops, 1 met een groot scherm en 1 met een klein scherm die iets zwaarder was. Ik heb dan het grote scherm gekozen, omdat je er toch de hele tijd op zitten kijken, en opzij had je dan ook een numeriek pad. Maar ik had geen keuze bij het soort§ merk, het was een Dell, het moest een Dell zijn. En ben je tevreden van die laptop? Ik weet daar niet veel van, ik heb ook niet veel nodig, buiten word-programma‟s en statistiek en zo. Ik moet er niet veel zware dingen mee doen. Mijn kinderen spelen hun games online.
139
Dan gsm, een iPhone, die heb ik ook gekregen 2 jaar geleden voor Moederdag of zo, maar die wou ik wel hebben. Moest dat per se een iPhone zijn, of gewoon een smartphone? Een iPhone. Waarom? Geen idee, ik had dat eens gezien bij een vriendin van mij 2 jaar geleden, dat die haal mails kon opvragen als we samen op café zaten. Ik vond dat wel leuk, ik vond dat ook een mooie toen. Ik wou dat dan ook: op dat moment heb ik er niet bij stil gestaan dat er ook andere merken zijn ook. Voor mij is een smartphone een iPhone. Je verwees daarnet al naar je kinderen, die ook jouw toestellen gebruiken. Welke toestellen worden zo nog gebruikt, door wie, waar, wanneer en waarvoor, zijn er (impliciete) regelingen/afspraken over? Je gsm is misschien meer persoonlijk? Neen, toch niet: zij gaan hier vaak foto‟s mee nemen, of mijn dochter luistert vaak muziek hier mee. Wanneer doet ze dat dan? Bijna dagelijks, die vindt de muziek goed die erop staat. Vind je dat niet vervelend als je je gsm kwijt bent aan de kinderen? Euh, soms wel, maar ja, dat is toch maar een kwartier of zo, dan zijn ze dat beu. Ze mogen dat gebruiken: het is niet om te bellen, ze kijken naar de foto‟s die erop staan, ze trekken zelf foto‟s en ze luisteren naar muziek. En de laptop, heel af en toe spelen ze op mijn laptop, maar vooral met hun eigen laptop. Op de mijne is het voor online games die ze spelen, of voor op google zaken op te zoeken. En tv wordt waarschijnlijk daar iedereen gebruikt? Ja, zij (kinderen) kijken ‟s morgens televisie en dan ‟s avonds, niet twee uur aan een stuk… Maarja, wel tv en dan vooral digitaal: ze zitten zelf dingen overdag op te nemen of ‟s avonds zetten ze het op pauze en gaan ze eventjes iets anders doen. En ze kunnen er allemaal goed mee overweg? De jongste is 3, de oudste 9 en ze kunnen er allemaal goed mee overweg, met alles. En dan de tablet, daar staan een paar spelletjes op, zo simpele spelletjes, daar spelen ze ook mee. Of ze zitten dan op google of youtube K3 te zoeken en zo van die dingen. En zijn er dan soms strubbelingen, bijvoorbeeld als ze met een gsm of laptop bezig zijn? Ze mogen niet te veel op de laptop, ik moet het zelf opstarten als het op de mijne is, dus ruzies zijn daar niet echt over. De gsm, ja, als ik heb kwijt ben omdat ze hem buiten laten liggen, dan wel. En ze maken wel vaak ruzie omwille van de tablet, onder elkaar dan: als er ene mee begint dan wil de andere er ook op, er is maar 1 tablet. Dan moeten wij zeggen: nu een kwartier die en een kwartier later mag de andere. Of kijken ze met 2 en speelt er één een spelletje, de andere kijkt er dan naar. En dan de tv, kijken jullie vaak samen? Niet zoveel: de kinderen kijken apart als ze thuis zijn, tussen 6 en 8. Sommigen gaan dan slapen… Ze kijken soms alleen, soms met 2. Met 4 kunnen ze ook soms zitten kijken, maar dat gebeurt niet heel veel. Ik zit er ook niet veel bij. Vanaf 8uur wel, dan kijken we met de oudste naar Thuis, dan kijken we allemaal samen naar thuis. Dat is toch 2-3 keer per week dat we samen naar Thuis kijken. Ik kan me voorstellen bij de tv dat het ene kind iets anders wil zien dan de andere? Ja, dat is vaak ruzie. Maar dan zeggen we: neem het op en dan kan je later kijken. Maar het gebeurt elke dag wel eens dat ze de afstandsbediening verstoppen voor elkaar, omdat ze niet willen dat de andere het verzet. Dus bij de tv is er het meeste strubbeling, dat komt ook door de spreiding van 3 tot 9 jaar: 3 wil Kaatje zien en 9 wil iets anders kijken. Digitaal is voor ons een geschenk uit de hemel.
140
Topic 2: AV in het alledaagse Hoe past naar bewegende beelden (onafhankelijk van het toestel) in die dagelijkse routines? Wanneer doe je dit in een doorsnee-dag? Goh, ik doe dat wel dagelijks, naar bewegende beelden kijken. Als ik eens een dag geen televisie heb gezien dat zou ik raar vinden. Op vakantie mis ik dat niet, omdat dat daar niet bij hoort, alhoewel dat het eerste wat ik doe als ik op congres ben is in de hotelkamer de tv aanzetten, omdat je dat zo gewoon bent om bewegende beelden te zien. Is dat dan om de uitzending nauwlettend te volgen? Neen, gewoon op de achtergrond terwijl dat je met iets anders bezig bent. Maar ik zet nog meer de radio aan. De radio staat bij ons altijd op en de tv komt daar nog bij. Hoeveel tv-toestellen heb je thuis? We hebben er twee, eigenlijk drie, maar die in de slaapkamer is stuk dus die hebben we niet meer, maar daar kopen we ooit wel een nieuwe… We hebben ook een kamer voor de kinderen met een aparte oude tv voor hen, een speelkamer, maar op die tv spelen ze vooral Playstation. Heel soms kijken ze eens apart, maar ze willen daar niet kijken omdat dat geen digitale tv is. Er zit geen digibox bij zeggen ze dan, ze vinden dat anders. Gaat het hen om beeldkwaliteit? Tja, het beeld is anders. En de televisie met de digitale tv heeft ook een veel groter scherm, en ze willen liever in de living zitten dan in een aparte kamer. Je zei daarnet dat je kinderen ook ‟s morgens naar tv kijken… Ja, ‟s morgens mogen ze een kwartiertje kijken. En hoe zit dat bij jezelf, wanneer kijk jij? ‟s Avonds, nooit ‟s morgens. ‟s Avonds vanaf 8uur, zoiets. Eerst een stukje nieuws: Ketnet duurt tot 8uur, daarna is het pas voor ons. Nu we spreken over beelden vermeld je enkel tv, hoe zit dat met de andere toestellen, associeer je die ook met bewegende beelden? Hmm, eigenlijk niet. Compleet niet? Neen. En als je dan denkt aan Youtube of andere clipjes? Ja, ik zal daar wel eens iets op opzoeken. Met welk toestel doe je dat? Op de tablet en op de laptop: voor mijn werk bijvoorbeeld zal ik op de laptop reclamefilmpjes opzoeken en zo en op Youtube, ook op de laptop en op de tablet. Kijk je soms op de gsm naar beelden? Als ik iets doorgestuurd krijg of ik op Facebook een leuke link zie staan dan zal ik dat wel aanklikken, ik kan ermee op internet. Dus die gsm wordt vrij regelmatig gebruikt voor beelden? Ja, voor clips. Maar meer voor muziek, het is dan niet om echt naar te kijken. En enkel als je iets doorgestuurd krijgt? Ja, of als ik echt iets moet zoeken, bijvoorbeeld vorige week wou mijn dochter een videoclip zien en we zaten in de tuin, dan heb ik dat daar op getoont. Bij tv zei je dat dit een dagelijkse routine was, vanaf 8uur. Wat doe je dan tijdens het kijken? Afhankelijk van wat er op is. En vaak ben ik nog bezig met iets op te zoeken of mails te versturen, op de tablet of op de laptop. Maar dat is de helft van de tijd, de andere helft kan ik echt wel volgen om te ontspannen, de ontspannende programma‟s. Wanneer stop je met kijken?
141
Rond half 11-11uur, in het weekend is dat later. We stoppen met kijken als we gaan slapen. De tv staat dus elke avond aan, onafhankelijk van wat er te zien is? Ja, er is vaak niks te zien, maar er zijn zoveel kanalen of dan kijk ik naar iets dat opgenomen is of bestel ik een film of zap ik gewoon. En als we dan focussen op Youtube en clipjes e.d., hoe gaat dat in zijn werk? Het is geen dagelijkse bezigheid? Hmm, neen. Dat is meer doelgericht, ook weer iets opzoeken. Ik ga die laptop opstarten of de tablet open doen en dan naar Youtube en ik tik iets in. Je gaat dus zeer gericht op zoek? Ja, meestal wel, een clip of zo. Of iets waarvan iemand gezegd heeft: je moet dat eens beluisteren. We hebben net een fuif georganiseerd en dan moesten we op zoek gaan omdat men muziek mocht aanvragen, dan ben ik wel eens op Youtube gaan zoeken naar muziek, teksten en dansjes. Zijn er nog andere manieren om aan filmpjes te komen? Ja, Facebook. Als er iemand een link doorstuurt ga ik er soms wel eens op klikken. Als je op de tablet of laptop naar clips zit te kijken, ben je dan meer bewust aan het volgens, of is het zoals bij de tv? Neen, als ik dat aanzet ga ik daar echt naar kijken, want dan is het iets dat ik echt wil zien en dan ga ik eventjes niet naar televisie kijken. En wanneer hou je op met kijken? Als dat ene ding gezien is. Je blijft niet verder zoeken? Neen, neen. Heels soms als er opzij nog iets opkomt, van dit is ook iets dat al veel bekeken is, dan kan ik dat wel eens aanzetten, maar niet veel. Als ik gevonden heb wat ik moet hebben zet ik dat terug af. Je zei eerder dat je bij tv vaak naar opgenomen dingen kijkt, of op de computers via Facebook. Zijn er nog andere manieren waarop je aan content komt? Hmm, ik denk het niet. Dus de gewone uitzendingen, het filmkanaal, Facebook en Youtube zijn de de belangrijkste? Ja. En series downloaden of streamen, doe je dat soms? Euh, neen, ik heb dat nog niet gedaan… Je bedoelt toch op de computer? Ja, gewoon via internet. Ja, ik heb wel al eens een film gedownload voor de kinderen, mijn man heeft dat eens gedaan, eens een hele reeks over vampieren. Maar zelf ga je dus niet beginnen streamen of downloaden? Ik zou niet weten hoe. Ik heb dat 1 keer geprobeerd maar dat duurde mij veel te lang. Ik had één of ander programma opgezocht om een film te downloaden, ik heb dat op google gezocht. Dan moest je gewoon iets aanklikken, maar dat duurde veel te lang, een paar uur… Dat is me eigenlijk nooit gelukt en ik heb het er achteraf gewoon afgegooid. Je bent er niet in geïnteresseerd? Moest ik weten hoe het moet zou ik het wel doen, want het is wel interessant om nieuwe muziek of films daarop te krijgen, maar ik weet echt niet hoe het moet. Ik kan het wel eens aan de eerste de beste jongere vragen en die zal het wel weten. Ik heb er al veel onderzoek naar gedaan in het kader van mijn werk, over het waarom dat mensen het wel of niet doen, maar ik weet niet hoe het moet.
Zoals al gezegd is de situatie veranderd (vervanging, aanvulling,…). Is dit voor jou het geval? Ja, ‟t is te zien: televisie wordt het meest bekeken. Als het gaat over beelden, films, dan zal ik dat vooral op tv bekijken, maar voor andere zaken, zoals opzoeken, gebruik ik alles. Kan je vertellen hoe dat gekomen is, dat je ook via andere toestellen beginnen kijken bent? Goh, ja die laptop, als je daar dagelijks mee werkt dan wordt je dat zo gewoon dat je als je iets moet weten dat direct gaat opzoeken.
142
Die gsm, eens dat je dat hebt… In het begin zag ik ook het nut van de tablet niet in, maar na een week kan je dat niet meer missen. Geldt dat voor iedereen in je omgeving (evolutie naar verscheidene toestellen)? Ja, de kinderen groeien daarmee op natuurlijk. Die zijn dat gewoon dat er daar laptops liggen, ook de televisie en tablet, gsm, … Die denken dat dat overal zo is. Hoe kijk je tegen die evolutie aan? Ik vind dat tof en gemakkelijk, tot op een zekere hoogte natuurlijk. „Tuurlijk, al die nieuwe zaken, nieuwe gsms of tablets die erbij komen, je kan dat niet volgen: ook die specificaties, dat je dan niet precies weet wat dat allemaal betekent, dat gaat toch soms een beetje snel. Ook de digitale televisie is super handig: ik zou niet meer zonder kunnen… Ook mijn mails overal checken en dingen op te zoeken… Ik vind dat eigenlijk wel goed. Hoe kijk je aan tegenover de andere patronen (vb. bij mensen die vervangen, of uitbreiden, of nog steeds enkel naar TV kijken)? Goh, alles naar de laptop: als dat gaat voor die mensen, des te beter. Dat wil zeggen dat die bijvoorbeeld alleen maar films en series en zo willen kijken. Dat gaat dan, dus waarom niet he. Of mensen die niet meedoen met al die nieuwe zaken, dat is ook goed. Meestal zijn dat dan oudere mensen denk ik, die dat niet echt meer zien zitten. Als je kinderen hebt of dagelijks werkt met laptops dan moet je wel, dan is dat nodig dat je dat hebt natuurlijk. De mensen die nog steeds enkel naar tv kijken zijn volgens jou de ouderen vooral? Ik denk dat wel, of mensen die geen geld hebben om dat allemaal te kopen.
143
En dan de vervangers, welke mensen doen dat volgens jou? Ik denk dat dat vooral jongeren zijn. Ik denk dat er een paar mensen die hier werken –mijn doctoraatstudenten die begin de 20 zijn- één iemand heeft weet ik geen tv, maar wel een laptop, en die kijkt naar series en films… Dus ik denk dat dat vooral jongere mensen zijn, die misschien net alleen wonen of het geld niet hebben voor allebei, of die niet de hele tijd voor hun televisie zitten, die gericht willen kijken. En de mensen die uitbreiden, zijn dat de doorsnee gezinnen dan? Neen, doorsnee zou ik dat niet noemen. Je moet er het geld voor hebben ook he. Dat zijn meer de… Ik denk niet dat elke werkende mens zich dat kan permitteren, hoewel, iedereen die ik ken heeft dat allemaal. We krijgen nu ook een tablet van het werk, we moeten bijleggen, maar we mogen dat als vervanging van de laptop.
Topic 3: Q-sort
Speelt helemaal geen rol
13
15 5
Speelt zeker een rol
9 7 4
11 1 12 16
14 10 8
2 6
3
Kan je deze items sorteren op dit rooster (Q-grid)? Welke eigenschappen vind je belangrijk in je ideale toestel, wat maakt het ideaal? Wat versta je onder die eigenschappen/items? Luidop sorteren… 1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Ja, dat maakt allemaal deel uit van mijn dagelijkse routines, dus dat past daar in. Maar is dat daarom belangrijk. 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil Dat is ook belangrijk. 3. Kan ik gebruiken waar ik wil Dat vind ik heel belangrijk, dat ik dat kan gebruiken overal. Welk verschil zie je tussen deze kenmerken (2 en 3)? Wanneer ik wil, dan denk ik meer aan dat ik mijn programma‟s kan opstarten op het moment dat ik dat wil. Bij „waar ik wil‟ denk ik aan een fysieke plaats: ik kan hier mijn mails checken of in mijn auto… Ik vind waar ik wil nog iets belangrijker dan wanneer ik wil. 4. Kan ik in alle comfort gebruiken Ik weet niet eigenlijk wat ik mij erbij moet voorstellen, bij comfort. Ik vind dat niet zo belangrijk: ik heb al zoveel met een laptop op de schoot liggen werken dat ik er geen verschil in merk. Ik vind het wel belangrijker dan „helpt me te bepalen naar wat ik wil kijken‟, omdat ik niet het gevoel heb dat die zaken we iets helpen te bepalen: ik kies zelf.
5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil Meestal is dat iets om alleen te gebruiken, natuurlijk een laptop en televisie kan je samen gebruiken, maar ik denk dat alles wel de mogelijkheid heeft om het samen te doen, dat is dus ook niet zo belangrijk. Vaak kijk je ook naar die zaken alleen.
144
6. Biedt me verschillende relevante functies Ik denk aan toegang tot internet, mails en zo. Ik vind dat heel belangrijk dat ik altijd op internet kan. 7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen Vind ik niet belangrijk. Het kan wel handig zijn, we hebben dat al heel af en toe gedaan, de computer op de tv aangesloten, da kan handig zijn. Heb je ooit al bijvoorbeeld je laptop op de tv aangesloten? Ja, voor een film al eens, ooit eens 1 of 2 keer voor een film voor de kinderen, maar verder… Of eens met de gsm om de foto‟s op de computer te zetten, maar dat is niet echt samen gebruiken, dus vind ik niet zo belangrijk. 8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal Dat is ook wel wat belangrijk. Soms zoek ik iets en kan ik dat dan niet opstarten, dan gaat dat niet. Zelf dingen zoeken heb ik soms nodig voor werk of zo, dat vind ik belangrijker dan bijvoorbeeld het feit dat het een hoogstaand beeld heeft, of dat het in mijn routines past, omdat het er sowieso in past. 9. Functioneert op een betrouwbare manier Voor mij zijn al die dingen betrouwbaar. Misschien is dat niet zo, maar ik denk dat die allemaal betrouwbaar zijn, dus is dat op zich niet belangrijk. 10. Is eenvoudig in gebruik Vind ik wel belangrijk, niet superbelangrijk: als het wat moeilijker is kan je het leren. Maar het is natuurlijk gemakkelijk in het begin, als je met iets niet vertrouwd bent dat het eenvoudig is. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid Hmm, goh. Voor tv is het wel belangrijk, omdat ik een digitale tv gewoon ben en dat geeft wel een beter beeld. Voor de anderen vind ik het niet zo belangrijk: ik vind het normaal dat je niet zo‟n hoogstaand beeld hebt op een kleine gsm, dus ik zet ze tussen de 2. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten Ik kan bellen en televisie kijken, maar de meeste van die zaken kan je niet doen met andere activiteiten. Je kan wel televisie kijken op je laptop. Ik zou niet zeggen dat het niet belangrijk is, maar ook niet heel belangrijk. Je kan dat sowieso combineren, ik ben dat gewoon. 13. Heeft een aantrekkelijk design Voor de iPhone vond ik dat wel tof, maar ik kende niets anders. Dus ik vind het niet zo belangrijk hoe het eruit ziet, op -3. Daar kijk je dus helemaal niet naar? Neen, voor de gsm een klein beetje, maar ik heb niet naar andere gekeken. 14. Biedt me waar voor zijn geld Is ook vrij belangrijk natuurlijk. 15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken Dat vind ik ook niet belangrijk, want ik zal wel zelf bepalen naar wat ik wil kijken. 16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen Ik vind dat ook niet zo belangrijk, in die zin dat je die apparaten na een paar jaar toch moet vervangen. Ik wil natuurlijk niet dat je die na een jaar allemaal moet vervangen, maar dat kan ook niet dat die allemaal mee zijn. Het kan niet klaar zijn, maar het kan ook niet zijn dat je onmiddellijk iets nieuws moet kopen.
Per item technologieën overlopen + bijvragen onder items, doorvragen. Devices sorteren (van toepassing –niet van toepassing, per device... persoonlijke constructies van technologie bloot leggen)
1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Wel van gsm tv laptop tablet toepassing
mediaspeler dvd
desktop Niet van toepassing
145
Ik denk niet dat een desktop in mijn dagelijkse routines zou passen, helemaal niet. Gewoon omdat dat vast is en omdat je dat niet overal kan meenemen. En omdat het ten opzichte van die andere dingen niet echt past bij mij. Kan je zeggen waaraan een technologie voor jou moet voldoen om te passen in je dagelijkse gebruik, wat beelden kijken betreft? Tja, dat (desktop) zit vast. Ik weet dat een televisie ook vast zit, maar een desktop is niet om naar te kijken, het is om dingen op te zoeken en dat moet je overal kunnen doen. Ook portable dvd past niet in mijn dagelijkse routine omdat ik gewoon niet veel dvds kijk. Ook de mobiele mediaplayer past er ook niet in, maar dat is ook omdat ik het niet heb. Ik heb dan een gsm die al die dingen kan, dus dat biedt geen meerwaarde. Waar ik helemaal niet zonder kan dat is de gsm, niet enkel om te telefoneren, maar ook om dingen op te zoeken. En als het gaat om bewegende beelden dan is de televisie ook iets meer dan de laptop. En dan de tablet, tja dat wordt al wat door elkaar gebruikt. Ik zal hem na laptop leggen omdat ik de laptop toch nog iets meer gewoon ben en je kan er soms toch iets meer op opzoeken, bij een tablet kan je bepaalde beelden ook niet openen. 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil
Wel van gsm toepassing
tv
tablet
laptop
mediaspeler dvd
desktop Niet van toepassing
Dan zal dan de gsm zeker zijn… Hoe komt het dat sommige toestellen minder toelaten om te kijken wanneer je wil? Draagbaarheid denk ik. En ook ik denk met de gsm kan ik overal op internet, met laptop niet. En dan de tablet dat kan ik dan thuis doen, maar met de gsm gaat het overal. Televisie kan ik ook kijken wanneer ik wil, in die zin dat je het kan afzetten en op pauze zetten en zo. Ik ga die laten liggen: de desktop en zo. Laptop kan ik ook gebruiken wanneer ik wil, maar ik gebruik nu eerder de tablet thuis meer in de zetel of buiten. 3. Kan ik gebruiken waar ik wil
Wel van gsm toepassing
tablet
laptop
tv
mediaspeler dvd
desktop Niet van toepassing
De gsm en de tablet is echt heel handig overal. De laptop is ietsje zwaarder en kan je ook nog binnenshuis gebruiken, de televisie kan je niet meenemen natuurlijk. Op welke plekken gebruik je dat dan? Verschillen die voor de toestellen? Tja, overal: in de tuin, beneden, …De gsm is dan echt overal, als je ergens zit op restaurant of café dan worden die dingen ook gebruikt om zaken op te zoeken, zo van: heb je dat al gezien. De tablet pak ik niet mee, dat is alleen thuis natuurlijk, maar daar kan ik binnenshuis, in de tuin en overal. Een laptop ook, maar ik zal dan nog eerder de tablet nemen omdat het gemakkelijker is. De laptop zal je dan wel voor je werk meenemen, maar de tablet niet? De tablet is een echt thuis-toestel. 4. Kan ik in alle comfort gebruiken
Wel van tv toepassing
laptop
tablet
gsm
mediaspeler dvd
desktop Niet van toepassing
Wat is kijkcomfort dan voor jou en hoe zorg je daar voor? De beelden moeten groot genoeg zijn, vind ik persoonlijk, om het goed te kunnen zien. Misschien ook de kwaliteit van het beeld. Heeft de fysieke plek daar ook iets mee te maken, bijvoorbeeld dat je bij tv in de zetel kunt zitten? Neen, het is het toestel zelf. Als het gaat om naar bewegende beelden te kijken zal het grootste dan misschien best zijn. Dan de laptop, de tablet en de gsm.
146
Waarom ligt de laptop hier hoger dan de tablet? Omdat het groter is, groter beeldscherm. 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil
Wel van tv toepassing
laptop
tablet
gsm
mediaspeler dvd
desktop Niet van toepassing
Tja, ik kan naar allemaal kijken. Misschien de televisie ook weer, omdat het groter is en omdat er ook een zetel bij staat zodat iedereen erbij in de zetel kan zitten. ‟t Is iets handiger dan een laptop: als je bij laptop of tablet er allemaal rond moet staan dan wordt er al eens geduwd. En de gsm dat is dan gewoon kleiner, je kan er wel rond staan, maar dat is iets moeilijker. Het is bij dit item dus ook enkel de grootte van het beeldscherm dat hier de doorslag geeft? Ja 6. Biedt me verschillende relevante functies
Wel van tv toepassing
laptop
tablet
gsm
mediaspeler dvd
desktop Niet van toepassing
Welke functies vind je belangrijk, en waarom zijn ze relevant voor jou? Tja, over bewegende beelden… Dan is dat (tv) wel het belangrijkste, dat je bij televisie het digitale aspect hebt. Dat je kan opnemen, pauzeren. Bij die andere kan je natuurlijk wel opzoeken, dat zijn ook relevante functies van een laptop. Dus opzoeken van zaken, maar televisie toch meer. Met de gsm kan je natuurlijk ook telefoneren, maarja, dat zit hier niet echt bij. 7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen
Wel van tv toepassing
laptop
gsm
mediaspeler desktop tablet
dvd
Niet van toepassing
Wat zijn die andere toestellen dan, waarom is dat een meerwaarde? Ik kan de laptop op de televisie aansluiten, dat hebben we al een aantal keer gedaan, niet veel. Dat was om een film te bekijken. Zou dat je keuze kunnen beïnvloeden als je bijvoorbeeld een nieuwe laptop koopt, het feit dat die wel of niet makkelijk aan te sluiten is op andere toestellen? Ja, dat wel. Voor mij misschien niet noodzakelijk, voor mijn man wel. Het is wel handig: we hebben ooit ook eens een powerpoint-presentatie op televisie gezet via de laptop, voor een spreekbeurt van mijn oudste zoon die dat dan zo kon oefenen… Dus het is wel handig natuurlijk, maar het wordt niet veel gedaan. De gsm, dat moet aan de laptop kunnen om dingen over te zetten natuurlijk, maar meer niet. En die tablet, voor mij staat die daar los van, ik zie niet in hoe je die met andere zaken kunt combineren. Ik denk dat de desktop ook iets handiger te combineren is, want de portable dvd kan je aan niks koppelen, terwijl je de desktop nog kan combineren met gsm, maar die staat fysiek dan weer vast. En de mobiele speler, moest ik het hebben en het is gelijkaardig met mijn gsm dan zou ik het eerder aan de laptop hangen. Hier scoort de tablet plots een stuk minder, vind je dat storend? Neen, neen ik vind niet dat dat moet. Het kan handig zijn om iets op de televisie te zetten dat op de computer staat… Maar een tablet, gezien ik ook een laptop heb, ik zie niet in wat de meerwaarde zou zijn als je met die tablet ook op de televisie kan 8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal
Wel van tv toepassing
laptop
tablet
gsm
mediaspeler Desktop dvd
Niet van toepassing
Hoe gaat dat dan precies in zijn werk bij jou?
147
Bij nieuw beeldmateriaal, afhankelijk voor wat; als het is voor het werk, bijvoorbeeld nieuwe reclamefilmpjes zoeken voor in de les dan ga ik naar video‟s op google of Youtube gaan. Dat is dan via de laptop, of soms via de tablet als ik dat in de zetel doe. Als het gaat om op zoek te gaan naar een nieuwe film dan is dat op televisie. Wat vind je dan het beste om op zoek te gaan naar nieuw beeldmateriaal? Tja, het is natuurlijk voor verschillend gebruik. Tablet en laptop is als ik nieuw beeldmateriaal voor het werk moet hebben en televisie is voor ontspanning. En op de gsm kan je natuurlijk ook nieuw beeldmateriaal zoeken, maar dat doe ik enkel als ik die laptop of tablet niet bij mij heb. Op een plaats waar ik daar niet kan op zoeken gebruik ik dan de gsm. Vind je dat handig (opzoeken op gsm)? Het is klein he, en sommige dingen spelen daar niet op af. Ik vind dat soms moeilijk, het is eerder uit noodzaak als ik de andere niet heb. Het is niet zo handig. 9. Functioneert op een betrouwbare manier
Wel van tv toepassing
desktop laptop
gsm
tablet
mediaspeler dvd
Niet van toepassing
Heb je ervaringen met andere toestellen, dat ze onbetrouwbaar werken? Kan je daar specifieke voorbeelden van geven? Ja, telenet heeft een paar keer last gehad, dat was dan met digitale televisie. Dat heeft een paar keer niet goed gewerkt, maar dat heeft eerder met oude kabels te maken. Ik heb ook een nieuwe laptop van het werk, de vorige was vier jaar oud en die viel wel eens uit en zo. Mijn gsm, die heeft wel een tijdje niet goed gewerkt, vooral het opzoeken op internet en zo. Maar dat was omdat ik die al een tijdje niet meer aan de laptop had gehangen voor nieuwe programma‟s om het automatisch aan te passen, ik kon bijvoorbeeld niet meer op facebook op een bepaald moment. Dan zie iemand me dat ik dat eens aan de laptop moest hangen, dat duurde een uur –er werd vanalles geüpdate- en dat ging weer. Dus, ik vind het allemaal betrouwbaar. Ik denk dat de televisie dan nog het meest betrouwbaar is, het is het meest bekend en altijd aanwezig. En misschien zou ik de gsm nog voor de tablet zetten, omdat ik de tablet het minst goed ken. Ik denk dat die betrouwbaar is, maar ik weet het nog niet volledig. Portable dvd kan misschien wel betrouwbaar functionneren, dat weet ik niet… Het lijkt me iets dat snel stukgaat. Waarom denk je dat? Het lijkt mij zoiets… Ik zie mijn kinderen daar al mee spelen, die laten dat eens vallen en dan is dat stuk. En een desktop, ik heb dat vroeger lang geleden wel gehad. Het is natuurlijk wel heel betrouwbaar, in die zin, dat werkt altijd. Ik denk dat het langer werkt dan een laptop ook wel. De mobiele mediaspeler dat ken ik niet echt dus ik laat het liggen. 10. Is eenvoudig in gebruik
Wel van tv toepassing
tablet
dvd
laptop
desktop gsm
mediaspeler Niet van toepassing
Zou je kunnen zeggen dat je minder vaardig bent in het bedienen van bepaalde toestellen? Welke problemen ben je al tegen gekomen? Als het gaat om bewegende beelden… Euh… Soms bij televisie kan je altijd iets opvragen natuurlijk, bij een laptop kan het gebeuren dat je iets opvraagt en dat het plots niet werkt, maar dat heeft meer te maken met plugins. Het is op zich eenvoudig, maar het wordt dan niet meer eenvoudig omdat je dan dingen moet installeren natuurlijk, op dat vlak is de televisie wel het meest eenvoudige. Een tablet is ook wel heel eenvoudig, want je weet wat erop werkt: sommige dingen werken er gewoon niet op, maar het is dan gemakkelijker om aan te duiden wat je wil. Ook een desktop is eenvoudig, het is ook een computer, die zijn allebei eenvoudig. En een gsm ook wel, het is allemaal gemakkelijk. Bij gsm moet je misschien ook soms op zoek gaan als er iets niet werkt is er iets aan je instellingen of zo
148
en een portable dvd, lijkt je dat eenvoudig? Pff, ik ken dat eigenlijk niet, maar dat lijkt me… Ik heb er geen vertrouwen in, dat lijkt me zo… Brol. Maar dat zal wel eenvoudig zijn, dat is een gewoon een dvd en dan op play en pauze, dus eenvoudig zal dat wel zijn. Het is iets minder eenvoudig dan de tablet want je moet er nog een dvd in steken. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid
Wel van tv toepassing
laptop
desktop tablet
gsm
mediaspeler dvd
Niet van toepassing
Ja, dat is bij televisie zeker. En dan de laptop en de desktop, een laptop en desktop zal wel ongeveer allebei hetzelfde zijn. Ik heb al zo lang niet meer met een desktop gewerkt dat ik niet weet of er een verschil in zit. Dan de tablet geeft ook wel nog goeie beelden. En wat vind je van geluid op een tablet? Dat is een beetje… Ik vind dat eigenlijk een beetje zoals op een iPhone: het klinkt een beetje anders wel, niet zuiver, maar het valt wel mee. Is dat iets dat je stoort, dat die kwaliteit toch een stuk minder is dan televisie? Dat kan ik bij de gsm wel hebben, als ik dan iets wil beluisteren dat het eigenlijk niet zo goed is, vooral als je dan van op Youtube luistert. De eigen muziek die er op staat is wel goed. Maar een tablet is eigenlijk ongeveer gelijkaardig dan de gsm, qua geluidskwaliteit. Dit (portable dvd) zal waarschijnlijk geen goed geluid zijn. En de mobiele mediaspeler zal zoals de gsm zijn. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten
Wel van tv toepassing
gsm
laptop tablet
mediaspeler dvd
desktop Niet van toepassing
Welke andere activiteiten zijn dat dan? Tja, terwijl dat je kijkt of dat je luistert? Bij de gsm is het vooral luisteren naar muziek want ik kan dat doen op gelijk welk moment, als je aan het sporten bent of met andere zaken. Nu, de andere dingen, je kan wel op de laptop werken en op de tablet, terwijl je naar televisie kijkt, dat kan ook. Een desktop niet, omdat dat vast staat, een televisie staat ook vast, maar ja… Ik kan me dat fysiek niet voorstellen dat je aan een bureau zit en dan nog iets doet. Moest ik dat hebben zou dat toch op de bureau staan. De mobiele mediaspeler zal je ook wel samen met andere dingen kunnen gebruiken; De portable dvd, ik kan me voorstellen dat dat gebruikt wordt in de auto en dan met niets anders doet, voor de kinderen dan. Ik denk niet dat je dan echt andere dingen kunt doen. 13. Heeft een aantrekkelijk design
Wel van gsm toepassing
tablet
tv
laptop
mediaspeler dvd
desktop Niet van toepassing
Kan je vertellen welke toestellen je aantrekkelijk vindt? Waarom? Wat vind je er precies aantrekkelijk aan? Ik vind een gsm, de mijne toch, die heeft een aantrekkelijk design, omdat het zo rond is. Omdat het niet zo hoekig en afgelijnd is. Het is ook groot, maar niet te groot. Is dat belangrijk op de plekken dat je ze gebruikt (vb. tv als deel van meubilair of gsm die je steeds bij hebt?) Neen, neen. Maar ik heb er nu wel een hoesje rond (toont gsm), als mijn kinderen het eens laten vallen… En dat hoesje, ik moest nu wel geen helemaal roze hoesje. Het is nu wel aan het afgaan. Dat speelt dan wel een beetje een rol. Zou je meer betalen voor iets mooier? Neen. En als je bijvoorbeeld denkt aan tv, is dat dan een deel van het meubilair? Neen, voor ons is het enige dat wij wouden is dat het groot genoeg was omdat de zetel tamelijk ver staat van de televisie. Maar het moest ook niet te groot zijn, dat het niet is alsof de televisie het enige
149
is in je living. Maar hoe dat die eruit ziet, als we die gekozen hebben keken we naar de grootte van het scherm en de prijs. En dan denk ik, de tablet, dat is ongeveer hetzelfde (dan gsm): dat zijn mooie toestellen. Wat vind je dan precies mooi aan een tablet? Dan weer die vorm en dat groot zwart ding er rond. Hoe moet ik dat zeggen, het heeft zoiets gezelligs, maar misschien omdat ik de tablet associeer met thuis in de zetel zitten, iets huiselijks denk ik. Het is wel mooi afgerond vind ik, en die combinatie van dat wit en dat zwart vind ik ook wel mooi. Maar ik zou er niet meer voor betalen moest dat er niet zijn, maar het is er nu wel. De rest moet niet mooi zijn, het is ook niet mooi… Misschien een televisie nog iets meer omdat het in uw living zit dan een laptop: dat design is helemaal niet belangrijk.
14. Biedt me waar voor zijn geld
Wel van gsm toepassing
tv
Laptop
tablet
desktop mediaspeler dvd
Niet van toepassing
Een gsm vind ik zeker waar voor zijn geld. Bijvoorbeeld die iPhone, dat is een gsm waar je meer mee kan doen dan gewoon bellen. Ik weet dat het veel kost maar ik vind het wel handig. Voor welke aspecten heb je geld over? De bruikbaarheid overal dat vind ik wel belangrijk. Ook het feit dat het betrouwbaar is, dat het werkt. Dat het iets meer doet dan dingen die minder kosten. Hoe meer je betaald, hoe meer dat het moet kunnen. En dan puur functioneel… Het mag er goed uit zien: moest ik moeten kiezen tussen twee aan dezelfde prijs of €10 meer betalen op zo‟n bedrag, ja. Maar ik zou geen €50 meer betalen voor design. Biedt me waar voor zijn geld, een televisie ook, omdat je daar natuurlijk altijd iets mee kan doen. Een tablet, dan twijfel ik of het waar voor zijn geld is, ik vind dat heel tof en heel handig en zo, maar ik weet niet –nu ik heb zou ik het niet meer willen missen- maar ik zou het niet zelf gekocht hebben. Ik heb het gekregen, ik vind het zelf te duur. Weet je hoeveel dat kost, zo‟n tablet? Ik dacht een paar honderd euro. Ik dacht zo‟n driehonderd euro, en dat vond ik al heel veel… Voor wat het uiteindelijk is, ik gebruik het veel, maar ik zou het nooit zelf gekocht hebben. Als we één van het werk willen moeten we zelf al driehonderd euro bijleggen. Dan weet ik niet of dat echt niet gewoon een gadget is. Laptop kost ook wel veel, ik weet ook niet precies hoeveel het kost want we krijgen dat van het werk. Maar het is meer waar voor zijn geld omdat je er zeer veel mee kan doen uiteindelijk. Dit (tablet) is een hebbedingetje. Dit(mediaspeler) vind ik niet waar voor zijn geld, het zal ook wel veel kosten, maar hier (gsm) kan je dan ook nog mee bellen… En portable dvd al helemaal niet, maar dat is ook omdat ik denk: wat je daarop (portable dvd) kan, kan je misschien ook hierop (laptop). Desktop, daar kan je ook wel dingen op doen die je met een laptop kan, maar niet overal, als het dan even veel kost –maar dat weet ik eigenlijk niet. Ik heb dat niet nodig. 15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken
Wel van tv toepassing
laptop
desktop tablet
gsm
mediaspeler dvd
Niet van toepassing
Hoe gaat dit bij jou? Hoe wordt er bepaald naar wat je kijkt? Ik ga naar de TV-theek, je hebt dan nieuwe betaalfilms. Ik ga daar naar gaan kijken wat er allemaal is. Het is zelden dat iemand anders iets zegt, misschien wel eens een liedje of zo, of echt een goeie serie, dan ga ik daar wel eens naar kijken. Als er niets anders is op televisie dat kan de TV-theek me wel helpt bepalen. Maar de andere is meer doelgericht: ik wil dan iets zelf zoeken en dan ga ik dat opzoeken op al deze zaken. Internet is daarbij dus ook belangrijk?
150
Ja, ik zoek iets, dat ga ik dan opzoeken en dan is het gedaan. Dat helpt mij dan niet echt om zelf iets te vinden. Laptop, dat is dan via internet, dan kan ik ook dingen zien staan en dan kan ik nog dingen zien staan waar mijn oog op valt. Hoe gaat dat dan precies in zijn werk? Ga je naar filmsites of vind je eerder iets via Facebook of zo? Of is het zeer gericht zelf zoeken? Meestal vanuit mezelf, dan ga ik zelf iets zoeken op Google of Youtube, maar het kan wel zijn dat je op Youtube iets ziet, dat komt daar dan opzij, gerelateerde zaken, dan ga ik daar ook wel eens op klikken bijvoorbeeld. Ik gebruik dat niet veel, maar wel bijvoorbeeld als ik iets zoek voor het werk op zoek ben naar reclamefilmpjes: dan zie ik gemakkelijk die gerelateerde en dan kom ik zo wel op nieuwe dingen. Ook op links via Facebook alweer. En dvds op die speler, dat kies je zelf he. Dat helpt je niet, je hebt dan zelf de keuze al gemaakt. Dit hier (mediaspeler) zal wel gelijkaardig zijn met de gsm, volgens mij zal je daar ook doelgericht naar iets zoeken. En de desktop, misschien is dat wel hetzelfde als de laptop natuurlijk, als het gaat om de internetfuncties zal dat eigenlijk hetzelfde zijn. De tablet is voor mij ook ongeveer hetzelfde als de laptop, het zijn daar weer de internetfuncties die je helpen. 16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen
Wel van laptop toepassing
gsm
tv
tablet
mediaspeler desktop dvd
Niet van toepassing
Welke ontwikkelingen heb je dan in gedachten? Euh, ja… Ik weet niet wat er in de toekomst gaat komen, maar nog meer zaken zoals dingen kunnen opnemen of kijken naar programma‟s die je wil, die je zelf kiest op dat moment. Aan de andere kant ook snellere laptops en zwaardere programma‟s waarschijnlijk. Beter beeldmateriaal, betere kwaliteit van beelden. En dan denk ik dat waarschijnlijk nog het best meekan: als je er dan eens een nieuw programma op download dat dat beter gaat werken. Televisie, daar kunnen nieuwe programma‟s op komen, of Telenet kan ervoor zorgen dat je nog meer programma‟s krijgt, die beeldkwaliteit zal niet verbeteren of je moet een nieuwe televisie kopen. Ik denk dat je bij een laptop misschien bepaalde zaken kan installeren waardoor het beter kan gaan. Een gsm ook denk ik, ik heb dat al gemerkt als je dat eens aan uw computer hangt. En een tablet is volgens mij… Ik denk niet dat je daar veel nieuwe dingen mee kunt, eens je dat hebt staat dat vast welke zaken daarop kunnen lopen en dat dat niet kan verbeteren, ik denk dat toch niet. En een desktop en portable dvd al helemaal niet, die dvd kan je niet aanpassen aan iets, dus dat is zeker niet klaar voor als er nieuwe dingen bijkomen. En die desktop, misschien, een nieuwe kan wel zwaarder zijn, maar een desktop die je nu hebt… Ik vind het ook zo‟n ouderwets apparaat.
151
Respondent: Karin R. Leeftijd: 49 Beroep: administratief medewerkster Woonsituatie: woont alleen Duur interview: 94 minuten
Topic 1: day in the life Kan je overlopen hoe een doordeweekse dag er uit ziet voor jou? Vanaf het moment dat je opstaat tot je terug gaat slapen: welke activiteiten doe je waar, en met wie? Dat is opstaan en me klaarmaken in de badkamer en dan zonderontbijt in de auto springen en naar het werk gaan. Daar dan koffie maken en aan het werk beginnen, pc opstarten en zo. Na het werk, niet alle dagen zijn hetzelfde natuurlijk, soms boodschappen doen en dan naar huis gaan. Thuis eerst een paar huishoudelijke taken opknappen, eten en dan tv open zetten. En dan gaan slapen. Momenteel verplaats ik me altijd met de wagen. Woont u alleen of samen? Ik woon alleen. Hebt u verder nog hobby‟s of bezigheden? In de winter gaan skieën en in de zomer zoektochten: auto-, wandel- en fietszoektochten. En dan hetzelfde voor een doorsnee weekenddag, hoe ziet die er gewoonlijk uit? Ook opstaan en dan wel ontbijten, maar dat is dan samen met mijn partner. En dan ook wat huishoudelijke taken doen. Na de middag ofwel boodschappen en huishouden, of aan het programma van de dag beginnen. Soms wel tv kijken ‟s middags. ‟s Avonds weer eten en afwassen en dan tv kijken meestal. En tussendoor is dat de computer raadplegen, maar nooit op vaste tijdstippen, eens de emails checken of dingen opzoeken op internet. Dat is niet alle dagen op hetzelfde uur, dat is volgens de ingeving van het moment. Welke toestellen (cue cards)
g)
zijn er aanwezig in het huishouden?
Televisie is er, laptop, geen desktop, mp3-speler, tablet en portable, wel een gsm. Is dat een gewone gsm of een smartphone? Een gewone nog, een openklapper. Ik ben daar blijven steken. b) welke gebruikt u doorheen de dag: wanneer, voor wat en met wie? (per toestel) De laptop: dat is enkel voor thuisgebruik, ik alleen gebruik die en dat is vooral voor bankzaken, de rekening controleren en zo. En om dingen op te zoeken. En ook voor ontspanning, ik zeg maar iets: tetris spelen of zo. Niets anders. En soms als hulpmiddel bij zoektochten, met cd-roms en woordenboeken, om makkelijk dingen op te zoeken. Vooral dus opzoekwerk en bankverrichtingen. In welke context is dat dan? Waar staat die zoal? Hij heeft eigenlijk geen vaste plaats, eigenlijk moet hij boven staan, maar ik zit meer beneden. Dus voorlopig staat die ergens in een hoekje, maar die staat niet vast. Die wordt dus veel verplaatst. Waar gebruik je die momenteel het meest? In de eetplaats. De televisie: dat gaat eigenlijk in de week open vanaf ik toekom, gewoon als achtergrond. Ik heb een tv in de keuken, één in de living en één in de slaapkamer. En afhankelijk van waar ik ben gaat die aan en uit. Als ik naar de living ga, gaat die in de keuken uit. En als ik naar boven ga gaat hij daar aan. Dat is vooral om tv te kijken. Volg je dan aandachtig of kijk je soms passief? Soms passief en soms actief, als ik iets volg. Vanaf 8uur kan je wel zeggen dat ik actief kijk, tot 11uur, dan is het weer wat passief. En na 1uur is het weer actief tot ik in slaap val.
152
Met wie kijkt u zoal? Soms met de kinderen, in het weekend dan. Heel af en toe komen mijn kinderen eens en dan volgen we samen een programma, maar dat is eerder een uitzondering. En gewoon in het weekend is het vooral met mijn partner. Is dat dan ‟s middags en ‟s avonds? Dat is eigenlijk de hele dag ja. Want ‟s namiddags is het voetbal, dan kijk ik niet, dan zit ik aan de computer totdat de voetbal gedaan is. Dan de gsm, wanneer gebruikt u die zoal? Als ik hem niet thuis vergeet heb ik die altijd bij mij, maar ik bel heel weinig. Ik wordt ook niet zoveel opgebeld. Dat is vooral smsen en voor contact met mijn kinderen te houden. Het wordt eigenlijk niet zoveel gebruikt. Enkel om te smsen en te bellen dus? Ja, en soms eens om een foto mee te maken, als het moet. Ik bedoel, ge ziet iets en dan denk je: ik ga dat toch eens trekken, misschien ga ik dat nog nodig hebben. Maar ik ben nog niet in het stadium dat ik dat dan van die gsm naar de computer kan overzetten om uit te printen, zover ben ik nog niet.
Hoe zijn die toestellen thuis geïntroduceerd? Waarom keuze voor net die toestellen, hoe is dat gegaan? De laptop, dat is dankzij de unief, die actie voor studenten en personeel, daarbij heb ik ook één aangeschaft. Had je dan keuze qua model en zo? Euh, ja, we hadden keuze tussen laptop of desktop. Thuis hadden we vroeger een desktop in het gezin. Nu dacht ik: ik ga toch eens een laptop proberen, omdat dat toch mobieler is, terwijl dat ik dat toch altijd aan tafel gebruik. Maar in feite kon dat evengoed een desktop geweest zijn, maar nu is dat gemakkelijk dat ik dat zowel boven als beneden kan gebruiken. Heb je verder nog gelet op bepaalde specificaties van die laptop? Ja, je kon kiezen hoeveel geheugen dat je er wou bij hebben, voor de rest stond er standaard alles op dat ik erbij wou. Toen je die dan gebruikte, was dat een groot verschil met de desktop? Neen, totaal niet. Is het gebruik veranderd? Euh, neen. Ik switch gewoon van het één naar het ander. Op het werk is het nog een desktop, thuis is het de laptop. Als ik ermee bezig ben staat hij op tafel en anders staat die ergens in een hoekske. Dan die gsm, waarom de keuze voor je huidig toestel? Goh, ik ben met een heel eenvoudige begonnen, die is dan stuk gegaan. Dan heb ik weer een eenvoudige gekocht die ook is stuk gegaan. Nu is het de vierde die ik heb en het grote voordeel aan degene die ik nu gebruik is dat je de letters kan vergroten, dat ik het zonder bril nog kan zien. Maar soms laat hij wat van zijn pluimen, dus het kan zijn dat ik binnenkort weer moet veranderen. Ik hoop dat hij het nog een beetje uithoudt. Waar heb je zoal op gelet toen je hem kocht? De toetsen. Want ik heb een hekel aan die kleine toetsen, met mijn dikke vingers. Dus het zijn heel grote toetsen, voor mij is dat zeer handig. Het moest vooral handig zijn om te smsen en grote letters hebben. In vergelijking met de vorige was het wel een hele verbetering. Hoe is je gebruik geëvolueerd? Hetzelfde gebleven, bellen en smsen. Dan de televisie, hoe is dat gegaan? Van thuis uit keek ik al veel tv, door mijn vader. Het is door toeval dat ik drie toestellen heb en ik dacht: als ge ze hebt kunt ge ze evengoed gebruiken. In de keuken is het een klein hang-toestel dat
153
als gezelschap dient. Als ik aan tafel zit te werken zit ik er dichtbij en kan ik ook iets volgen. Het toestel in de living was van mijn vader voor hij overleden was en het toestel boven is het oude toestel dat ik zelf al had. Dat in de keuken is dus aangekocht en de andere twee waren er al. En zo zit je met drie TVs, waarvan er één digitaal is, de andere analoog. Welke is dan digitaal? Die in de living. Hoe komt het dat je een digitaal abonnement hebt aangeschaft? Ik vond dat eigenlijk een groot voordeel dat je iets kon opnemen. We hadden vroeger wel een video, maar ik had dat bij mijn vriend gezien dat je digitaal op de harde schijf kunt oppakken en ik vind dat heel gebruiksvriendelijk. Je moet ook geen video‟s wegsteken, dat is gewoon een bakske, het enige nadeel is dat je het niet kunt doorgeven aan iemand anders. Maar voor de rest vind ik dat heel gebruiksvriendelijk. Met de komst van de digitale tv is je gebruik dus wel geëvolueerd? Ja, in Deinze had ik enkel analoog, bewust. Eigenlijk kijk ik alleen maar naar Eén en Canvas. De andere met al die reclame, pff, dan verzap ik en vergeet ik naar wat ik aan het kijken was en begin ik iets anders te volgen. Dan is daar weer reclame en begin ik weer iets anders te volgen… Neen, ik ben echt overtuigd Eén en Canvas kijker geworden. Met dan te verhuizen naar mijn ouderlijk huis moest ik sowieso mijn abonnement veranderen, dan heb ik de keuze gemaakt voor een digitaal en op de anderen zo verder te kijken. Opnemen doe je soms, zijn er nog andere dingen die je doet? Neen, de teletekst-functie, eens het weer checken. Teletekst als achtergrondinformatie, voor de rest gewoon opnemen. En de digitale videotheek, gebruik je dat soms? Neen, ik heb nog nooit één besteld, er zijn films genoeg te zien rechtstreeks vind ik. Ik kom er nu al mee toe, ik pak één reeks op, Thuis. En dan moet ik mij eens een hele avond naar Thuis zetten kijken om alles gezien te hebben, dus dat is meer dan genoeg. Maar ik kijk liever rechtstreeks: dan kijk je en heb je daarna weer tijd om iets anders te doen. Waarom kijk je liever rechstreeks? Gewoon omdat je dan minder tijd kwijt bent: het begint, het is dan gedaan, en je hebt weer tijd om iets anders te doen. Omdat dat het enige is dat ik echt volg, de rest is niet echt iets volgen. Thuis is geprogrammeerd om op te nemen, maar als ik direct kan kijken kan ik meteen die aflevering wissen.
154
Wie gebruikt de toestellen waar, wanneer en waarvoor, zijn er (impliciete) regelingen/afspraken over? Mijn partner gebruikt meestal de tv in de living en ik meestal die in de keuken. In de slaapkamer is ook als ik alleen ben. Kijk je dan beiden tegelijkertijd naar andere programma‟s? Neen, samen. Of ja, tot 8uur kan dat wel, want hij kijkt veel vlugger tv dan ik. Maar vanaf 8uur kijken we naar hetzelfde in de living. En de laptop, door wie wordt die gebruikt? Dat is enkel voor mij. Zijn er daar afspraken rond? Neen, hij heeft zelf ook een laptop en een gsm, dus dat is elk zijn eigen ding. En als de kinderen dan langs komen, gebruiken die soms bepaalde toestellen? Soms de laptop, vroeger meer dan nu. Als ze bij mij kwamen vroeger en ze moesten nog huiswerk maken dan gebruikten ze de laptop. Nu woon ik veel dichter en als ze dan komen doen ze geen huiswerk. Waren er afspraken rond het gebruik van de laptop? Neen, ze deden maar. En bij televisie? Dat is maar heel zelden dat ze eens komen kijken ernaar, ze hebben thuis ook tv, dus dat is eerder toevallig. Als je bijvoorbeeld met je partner samen kijkt, zijn er dan afspraken? Liefst geen voetbal, maar soms kan ik er niet vanuit. En dan vlucht ik. Dan ga ik iets van werk gaan doen want dat vind ik echt tijdverlies, naar voetbal kijken. Zijn er voor de rest soms strubbelingen? Wel, het is te zien. Als we bij mij zijn is het vooral naar opgenomen dingen kijken, politieseries en zo. En daar ben ik baas over wat ik oppak. Maar we gaan altijd kijken naar iets dat we allebei graag zien. Terwijl als we dan bij hem thuis zijn, mijn partner zijn voorkeur gaat naar thriller, actie, horror. Hij heeft een abonnement op filmnet en zijn strategie is om alle nieuwe films op te nemen. Hij houdt er wel rekening mee als ik er ben dan het meestal geen horror of thriller is, want dat zie ik niet graag. Maar als er echt een film is waar echt niks in zit, achteraf gezien zeg je dan wel dat het puur tijdsverlies is. Maar dat is achteraf pas, we bijten door. Het is maar zelden gebeurt dat je na een kwartier stopt met kijken. En zijn er voor de rest nog strubbelingen of problemen? Het enige is dat ik langer zou blijven kijken dan mijn partner. Ik kan heel de nacht doorkijken en om 10uur vallen bij hem de ogen toe, ik kan veel langer opblijven. Zorgt dat voor problemen dan? Neen, omdat ge u toch altijd aanpast. Als ik alleen ben, kijk ik tot 2-3uur en als ik niet alleen ben tot 11uur of zo.
155
Topic 2: AV in het alledaagse Hoe past naar bewegende beelden (onafhankelijk van het toestel) in die dagelijkse routines? Wanneer doe je dit in een doorsnee-dag? Beelden kijken, dat is vooral tv dan. Dat is „s avonds en in het weekend. Op de laptop is het vooral foto‟s. Geen bewegende beelden? Neen, op de laptop nooit. Ook niet via Youtube of zo? Mja, heel soms eens via e-mail dat je eens op een filmpje terecht komt, maar ik ga nooit op zoek gaan naar filmpjes. En je gsm speelt ook geen filmpjes af? Hmmm. Neen. Welke (specifieke) toestellen worden er bij jou thuis gebruikt voor AV? Welke gebruik je zelf? (cue cards) Dus enkel op tv en heel soms op de laptop? Ja, films is op tv en op de laptop is het vooral foto‟s kijken en sorteren. Op de laptop krijg je toch heel af en toe filmpjes via e-mail? Ja, of soms op sites, van het Nieuwsblad bijvoorbeeld. Dat je een titel leest en als je erop klikt op beelden komt, hetzij van het nieuws of dat kan eens een grappig filmpje zijn, maar dat is heel toevallig bij mij. Je gaat dan niet verder klikken en verder zoeken naar beelden? Neen. Wat doe je dan tijdens het kijken? Dan ben ik aandachtig. Wanneer stop je dan met kijken, gewoon als het filmpje is afgelopen? Ja, dan ga ik naar de volgende e-mail. Buiten e-mail en nieuwssites, zijn er nog andere manieren waarop je aan beelden komt op de laptop? Neen, eerder toevallig zeker, als er zo reclamebanners passeren dat je daar toevallig op klikt. Dan ben ik altijd kwaad op mijneigen, maar dat is echt toevallig dan. Ik heb gewoon schrik om ongewenste dingen open te trekken of binnen te halen. Virussen dan? Ja. Meestal zit dat denk ik in die reclames of e-mail, ik weet het niet. Ik hou het liever bij de gekende dingen. Wat televisie betreft, hoe begin je dan te kijken? Vanaf ik toekom is het de knop aansteken, maar dat is nog niet bewust kijken. Hoe begin je dan echt te volgen? Ik regel dat mijn eten klaar is als thuis begint. Een keer dat ik mij zet is het verloren, dan is het gedaan met werken. Wat doe je zoal terwijl je naar tv kijkt? Eten, niets anders. Wanneer stop je met tv kijken en zet je het uit? Goeie vraag. Als ik zo wegdommel, als ik mijzelf kan overtuigen dan ga ik naar boven en anders duw ik op de 15-minuten knop, zodat die na 15 minuten uitvalt. En als je in het weekend kijkt? Dat is al naargelang met wat je bezig bent, of je buiten zit of niet. En hoe begin je dan te kijken in het weekend? Dat is meestal ook pas om 7-8uur. Is het dan meteen aandachtig volgen of doe je nog andere dingen?
156
Neen, gewoon volgen. Wat zijn dan je verschillende manieren om aan media-inhoud te komen, naast je opnames? Ik kijk meestal rechtstreeks gewoon, wat er op dat moment is. En dvd‟s of zo? Ik heb er, maar dat is zelden dat ik dat gebruik. Dat is van te krijgen, ik heb wel een dvd-speler maar dat komt er eigenlijk niet van. Ik heb nog ik weet niet hoeveel doosjes die ik niet open gedaan heb. Als ik eens ziek ben weet ik dat ik aanbod heb, maar het enige dat soms gebeurt is dat ik eens een film opneem, of een stukje van een programma opneem op video, op aanvraag van mijn dochter, om dan in de klas te gebruiken. Zoals al gezegd is de situatie veranderd (vervanging, aanvulling,…). Is dit voor jou het geval? Alleen op al die tv‟s, maar voor de rest heb ik dat nog nooit gedaan. Geldt dat voor iedereen in je omgeving (evolutie naar verscheidene toestellen)? Mijn kinderen die volgens voetbal en van die dingen op internet. Maar ze wonen niet bij mij dus ik heb er niet zo‟n zicht op. Maar die zitten dan ‟s nachts iets in Amerika te volgen online. Dat is dan met desktop en laptop, maar daar ben ik niet in thuis. En films bekijken, ze hebben ook filmnet. Hoe kijk je tegen die evolutie aan? Is daar een verklaring voor denk je? Hoe kijk je aan tegenover de andere patronen (vb. bij mensen die vervangen, of uitbreiden, of nog steeds enkel naar TV kijken)? Ik voel dat ik wel achter zit met al die dingen. Ik was op reis met iemand waarbij er foto‟s op een tablet stonden, en dat was eigenlijk wel zeer handig. Dan denk je: heb ik dat nodig of niet, maar ik heb dan besloten dat ik dat nog niet nodig heb. Maar dat is wel heel handig vind ik, maar ik ken er de mogelijkheden niet genoeg van om te weten of ik het echt nodig heb of niet. Eigenlijk moet ik mij daar eens in verdiepen. Je hebt mensen die vervangen, of uitbreiden met andere toestellen… Wie doet dat volgens jou? Ik heb dat nog gezien op de trein, mensen die dan fims zaten te kijken. Maar voor mij waren dat altijd korte ritten, dus dat kwam gewoon niet bij me op. Het stoort mij een beetje dat iedereen altijd moet bezig zijn: op de fiets zitten ze met van die oorkes in, in de trein zitten ze met oorkes in en ze kijken niet meer rond. Het is eigenlijk actief dat ik daar een beetje tegen protesteer zelfs. Actief? Ewel, actief nu niet, maar toch bewust, dat ik zeg: ik wil dat niet. Ik vind dat een beetje spijtig. Dus je vind het geen goede evolutie? Neen, eigenlijk niet. Maar de jeugd, die hebben allemaal filmpjes en dingen nodig. En met al hun apps tegenwoordig, dat gaat zonder ook om te leven.
De mensen die op al die toestellen kijken, wie zijn dat dan volgens jou? Vooral de jeugd denk ik en mensen die altijd moeten bezig zijn blijkbaar. Die nooit een moment niets kunnen doen, er moet altijd iets bewegen of ze moeten altijd iets horen. En dan mensen die traditioneel enkel naar tv kijken, wie zijn dat dan volgens jou? Ik denk eerder oudere mensen, mensen die ziek zijn en niet meer zo mobiel zijn, dat zijn mobiele dingen he. Je moet daar echt mee mee kunnen. Het kost ook tamelijk veel en je moet er interesse voor hebben en het ook nog aanleren, en als je ouder bent lukt dat al veel minder denk ik, tenzij dat je cursussen volgt. Maar ik heb er niet echt nood aan want ik zit al de hele dag op een scherm te kijken, ik moet dan niet op de vrije momenten nog eens een scherm hebben. Het is al goed genoeg, ik heb liefst ook nog eens iets anders voor mijn ogen. Of eens naar de cinema gaan, heel af en toe.
157
Topic 3: Q-sort
Speelt helemaal geen rol
13
14 15
Speelt zeker een rol
5 1 12
10 6 8 4
7 11 16
2 9
3
Kan je deze items sorteren op dit rooster (Q-grid)? Welke eigenschappen vind je belangrijk in je ideale toestel, wat maakt het ideaal? Wat versta je onder die eigenschappen/items? Luidop sorteren… 1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Dat is van minder belang. 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil Zeker belangrijk. Hangt ook af van wat er nog te doen is buiten tv kijken. 3. Kan ik gebruiken waar ik wil Dat is belangrijk. Voor mij is dat ongeveer hetzelfde als de vorige, ik kan op 3 plaatsen kijken. Bedoel je dan enkel binnenshuis? Ahja, ja. Met mijn 3 tv‟s lukt dat wel. 4. Kan ik in alle comfort gebruiken Voorlopig hier (neutraal). 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil Speelt niet echt een rol. Dat is een beetje afhankelijk van wie er is. 6. Biedt me verschillende relevante functies Als ik iets wil opzoeken moet dat toch kunnen op het moment dat ik wil, via Teletekst iets opzoeken dan bedoel ik. En dan dingen kunnen oppakken die ik echt wil zien. 7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen Dat is niet zo belangrijk Aan wat denk je dan? Het gebruiksgemak, samen met de dvd-speler, video. Dat is altijd proberen van: hoe gaat dat hier? Dat is altijd een opgave om het juiste beeld te krijgen. Het lukt altijd, maar niet onmiddellijk. 8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal Speelt niet onmiddellijk een rol, ik ben content met wat ze geven. 9. Functioneert op een betrouwbare manier Dat is wel belangrijk. Als het niet marcheert zou ik het door de venster gooien. 10. Is eenvoudig in gebruik Dat moet niet echt. Ik vind het wel als het moet. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid Dat speelt zeker een rol. Het zou beter kunnen, ik zal ooit eens moeten veranderen van tv daarvoor. De afstand is nogal groot en het zou beter kunnen, maar voor mij is het nog geen prioriteit. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten Speelt eigenlijk geen rol bij mij. Als ik maar kan eten ondertussen. 13. Heeft een aantrekkelijk design Neen, design speelt totaal geen rol, helemaal niet. 14. Biedt me waar voor zijn geld Speelt niet echt een rol. Die komt op min 2. 15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken Neen, het helpt me niet. Dat speelt allemaal geen rol.
158
16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen Dat speelt inderdaad een rol. Hoezo? Welja, ik wil gewoon de mogelijkheid open houden. Als ze de kwaliteit van het beeld verhogen moet het klaar zijn. Zoals HD, ik weet er het fijne niet van, maar die in de keuken is daarvoor gekocht, omdat het mogelijk zou zijn. In de living is het een oud toestel dus dat zal moeten vervangen worden over tijd. Het speelt toch een rol.
Per item technologieën overlopen + bijvragen onder items, doorvragen. Devices sorteren (van toepassing –niet van toepassing, per device... persoonlijke constructies van technologie bloot leggen)
1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Wel van tv tablet ortable desktop laptop toepassing dvd
gsm
mediaspeler Niet van toepassing
Tv natuurlijk. En helemaal niet van toepassing: mobiele mediaspeler, dat interesseert mij niet. Ik zie mijzelf dat nooit gebruiken, dat past niet bij mij: het is te klein en als je naar beelden wil kijken moet je op je gemak zitten, daar hoort dan een zetel bij en ik zie dat liever in het groot. Een tablet lijkt al meer op een tv, toen ik het eens gezien heb, daarna dvd. Op een computer ga ik niet kijken naar een film. Waarom niet? Dan kan je toch niet op uw gemak kijken, aan een desktop zit je meestal, ik vind dat toch niet gemakkelijk om zo naar een film te kijken. Laptop hetzelfde, die kan je wel meepakken in je bed, maar dat zie ik ook niet gebeuren. En gsm is ook te klein om op te kijken. Kan je zeggen waaraan een technologie voor jou moet voldoen om te passen in je dagelijkse gebruik, wat beelden kijken betreft? Het moet niet mobiel zijn, de beelden moeten groot genoeg zijn. Als ik zeg: nu ga ik tv kijken dan doe ik alleen maar dat, op die plaats. 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil
Wel van tablet toepassing
portable mediaspeler gsm dvd
laptop
tv
desktop Niet van toepassing
Moest ik dat allemaal hebben… Ik denk de tablet, de portable ook. Waarom dan precies? Dat kan je dan meepakken, gelijk waar dat je zijt kunt ge daar naar kijken natuurlijk. Mediaspeler iets minder, ik weet niet hoe dat marcheert. Desktop en tv ga ik hier leggen (achteraan). Gsm is nog vlotter om mee te nemen. Hoe komt het dat sommige toestellen minder toelaten om te kijken wanneer je wil? Die dingen zijn mobiel, en de rest niet. Waarom leg je die mobiele dingen (tablet, dvd) hoger dan de andere mobiele toestellen? Omdat het beeld groter is. Je laptop is ook mobiel, maar ligt toch een stuk lager, hoe komt dat? Ik ga met een laptop altijd aan tafel zitten en dat vind ik dan minder makkelijk om naar een beeld te kijken dan wanneer je in de zetel kunt zitten. Een gsm kan je nog bij u pakken. Je vindt dat een laptop echt op tafel thuis hoort? Ja. Mijn dochter is zo gans haar eindwerk kwijtgespeeld, door altijd met haar laptop in de zetel te zitten: de USB-dinges is afgekraakt en al haar stage-verslagen waren verloren, dat was een goeie les. Dat stond allemaal op de USB, niemand kon het er nog uithalen. Dus, mijn advies is: geen laptop in de zetel.
159
3. Kan ik gebruiken waar ik wil
Wel van mediaspeler portable tablet toepassing dvd
gsm
laptop
desktop tv
Niet van toepassing
Moet daar ook een gradatie in zitten. Eigenlijk wel ja…
Ge kunt gij dat (mediaspeler) overal gebruiken, dat (portable dvd) ook en dat (tablet) ook. Die zijn allemaal helemaal van toepassing, het is niet de ene meer dan de andere… Dit (mediaspeler) is wat kleiner om mee te nemen misschien, ik zal ze dan volgens grootte doen. Dan een gsm, die kan je ook overal meenemen en een laptop ook. En die (desktop) kan je nog vlotter van plaats veranderen dan de tv, dat kan ik nog oppakken, een tv kan ik niet oppakken, het is nog zo één met beeldbuis. Op welke plekken zou je dan die eerste toestellen gebruiken? Goh, ondanks dat het tegen mijn principes is, op het openbaar vervoer, omdat je daar toch niet veel anders te doen hebt. Of een wachtzaal bij de dokter, waar je toch maar zit te wachten. 4. Kan ik in alle comfort gebruiken
Wel van tv toepassing
tablet
portable dvd dvd
mediaspeler gsm
laptop
desktop Niet van toepassing
Om naar beelden te kijken… Dan beeld ik mij in hoe ik mij het gemakkelijkste kan zetten of leggen om te kijken. Wat is kijkcomfort dan voor jou? Op mijn gemak kunnen zitten. Dan denk ik aan televisie. En hoe zorg je daar zelfvoor? De juiste lichtinval, hoe duisterder hoe beter in feite. Een beetje licht zodat ge nog de toetskes ziet. En als je nog iets moet vastpakken mag het niet te zwaar wegen, dus de tablet dan bijvoorbeeld. Denk je dan aan omgeving ook? Kwestie van andere mensen ermee te storen is dat allemaal hetzelfde, het maakt allemaal lawaai. Dan is het storend voor de anderen die niet kijken. Maar comfort is vooral: het gewicht als je het moet vast houden en de grootte van beelden. En hoe je zelf kan relaxen ondertussen. 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil
Wel van tv toepassing
laptop
desktop portable dvd dvd
tablet
mediaspeler gsm
Niet van toepassing
Waarom ligt de tablet hier hoger bij de laatste toestellen? Dat is gelijk mobieler, je kan dat al eens doorgeven. Maar bewegende beelden geef je niet zo snel door. Tv, daar kan je allemaal naast elkaar naar kijken, bij laptop kan dat ook nog, misschien aan je tv aansluiten. Desktop daarna. Die andere dingen zijn te klein, veel te klein. Die vier dingen (laptop, desktop, dvd, tablet) kan je nog op tafel zetten. Het moet toch statisch blijven zodat iedereen het kan zien op hetzelfde moment. Zou je die andere toestellen ooit met andere gebruiken? Alleen als het moet. Je blijft liever bij tv? Ja. Omdat je dat beter kent zeker, het is toch het grootste scherm ook. 6. Biedt me verschillende relevante functies
Wel van tv toepassing
tablet
mediaspeler laptop
desktop gsm
portable Niet van dvd toepassing 160
Welke functies vind je belangrijk, en waarom zijn ze relevant voor jou? Voor mij is een scherm vooral voor tv, om programma‟s te volgen en foto‟s. Tv blijft eerst liggen, ik denk dat dat (tablet) ook wel veel functies kan hebben. Dat niet (portable dvd), dat kan alleen maar dvd‟s afspelen volgens mij. Met een gsm kan je nog eens bellen ook. Na de tablet komt de mediaspeler, waarom krijgt die deze plaats? Ik denk dat je daar toch meer mee kunt, muziek en zo. Ik denk dat dat meer mogelijkheden heeft. Meer dan de computers? Ja.
En de gsm nog een stukje lager? Ja, het is te zien welke gsm, de mijne kan niet zoveel. Die portable dvd is enkel voor dvds te kijken volgens mij. Als je denkt aan beelden kijken, welke functies zijn dan relevant voor u? Euh, dat het een beetje scherp is toch, groot genoeg, geen afwijkende kleuren, niet te fel, dat je het kan regelen naar uw goesting. Dat je ernaar kunt kijken zonder een bril aan te zetten. Denk je ook aan mogelijkheden van digitale tv, zijn daar relevante functies? Ja, dat is heel belangrijk. Als ik dan echt iets wil zien van die twee posten en ik ben niet thuis dan ben ik heel content dat ik dat kan oppakken, dat is heel belangrijk.
7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen Wel van tv tablet laptop mediaspeler
toepassing
gsm
desktop portable Niet van dvd toepassing
Welke toestellen zijn dat dan? Meestal gebruik ik elk toestel apart, niet samen. Behalve de tv dan af en toe een keer. Wat sluit je dan aan op televisie? Het enige dat aangesloten is, is de digibox, of video of dvd. En foto‟s, ik heb dat nu van ‟t weekend gezien, foto‟s van op een USB-stick op de computer gezet, en dan de computer op het beeldscherm. Dat vond ik wel handig. Maar een desktop kan je moeilijk bij je tv gaan zetten, met je laptop gaat dat beter. En hier (mediaspeler), daar ken ik niet genoeg van, maar ik denk dat het vlotter gaat dan met een gsm. En dat hier (tablet) is zeker ook wat meer interactief en zo, ik ken het niet genoeg daarvoor. Waarom krijgt de tablet de tweede plaats? Ik denk dat je daarmee toch aansluiting kunt maken. Ik weet het niet, het is een beetje onbekend. Hoe komt dat de pc zo laag ligt? Omdat die daar ergens in een bureau staat en je kan moeilijk met al je toestellen naar ginter gaan. Dat heeft zijn plaats en ik vind het dan lastig om met mijn fototoestel naar daar te gaan om foto‟s op te laden. 8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal
Wel van tv toepassing
mediaspeler tablet
laptop
desktop gsm
portable Niet van dvd toepassing
Hoe gaat dat dan precies in zijn werk bij jou? Oei, zoek ik nieuw beeldmateriaal. Via tv, maar dat is niet echt op zoek gaan: ik pak wat er is, meestal valt dat mee. Mobiele mediaspeler, omdat ik het niet goed ken ga ik het achter de tv zetten. En dat (portable dvd) is volgens de dvd die je erin steekt natuurlijk. Met die andere dingen kan je nog iets online gaan zoeken. En toch ligt dat vrij laag? Ja, omdat ik dat niet rap ga doen. Wat ga je dan precies zoeken, zijn dat zaken die je anders niet op tv ziet?
161
Als er niets rechtstreeks is ga ik altijd naar mijn opnames kijken, waar ik nog geen tijd voor gehad heb. Dat zijn dan meestal dingen waar ik vooral al interesse voor had, door te zien in een boekje of zo. Maar bewust op zoek gaan, neen. En hoe heb je die mogelijkheden dan ontdekt, bijvoorbeeld het opnemen? Door te zien doen, bij mijn partner. Meestal lukt dat tamelijk rap. 9. Functioneert op een betrouwbare manier
Wel van tv toepassing
desktop laptop
tablet
mediaspeler gsm
portable Niet van dvd toepassing
We spreken niet van defecten? Gewoon dat het altijd werkt als het moet werken. Ja, wat betrouwbaar voor u betekend. Hier (portable dvd) kan zijn batterij op zijn, en bij dat en dat (mediaspeler, gsm) ook. Dat hier (tablet) weet ik niet hoe dat werkt, moet je dat aansluiten op iets? Dat zal ook op een batterij zijn. Hier (laptop) heb je meestal de oplaadfunctie bij u, bij een gsm meestal niet als hij ver op is. Als je dit (desktop) aanlegt gaat dat altijd. Je maakt dus een onderscheid tussen netvoeding en batterij? Ja. Heb je nog ervaringen met toestellen, dat ze onbetrouwbaar werken? Kan je daar nog specifieke voorbeelden van geven? Ja, mijn gsm kan wel eens flippen. Die hapert soms als ik aan het smsen ben, dan stopt hij en weigert hij dienst. Ik weet niet hoe dat komt. Laptop doet voorlopig alles wat ik wil, desktop ook. Maar dat is volgens de ouderdom zeker, hoewel, die tv is veel ouder. 10. Is eenvoudig in gebruik
Wel van portable tv toepassing dvd
desktop laptop
tablet
gsm
mediaspeler Niet van toepassing
Zou je kunnen zeggen dat je minder vaardig bent in het bedienen van bepaalde toestellen? Welke problemen ben je al tegen gekomen? Dat (portable dvd) lijkt me tamelijk eenvoudig. Dat (tablet) was toch efkes zoeken toen ik dat zag, toen ik dat vast had stonden die foto‟s zo en dan draaide dat weer. Ik zou daar moeten mee leren werken denk ik. Bij die andere dingen is er eigenlijk geen verschil, voor mij is dat hetzelfde. Gsm en zo is al wat moeilijker om beelden te kijken, dat is veel te klein daarvoor. En dat scherm (dekstop) is bij mij groter dan dat scherm (laptop). Zou je kunnen zeggen dat je minder vaardig bent in het bedienen van bepaalde toestellen? Ja, daar ken ik niks van en van dat ook niet (mobiele mediaspeler & tablet). Eigenlijk heb ik dat (tablet) ook nog nooit echt gebruikt, maar dat ziet er eenvoudig uit, dat zou wel lukken. Heb je al problemen gehad wat eenvoud betreft? Ja, die tablet, dat alles dan weg was en dan moet je het opnieuw aanzetten, dat is te nieuw voor mij. En bij andere dingen als de internetverbinding weg valt, dan zit je ook in de problemen. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid
Wel van tv toepassing
portable dekstop tablet dvd
laptop
mediaspeler gsm
Niet van toepassing
Naar sommigen heb ik nog nooit gekeken dus ik weet dat eigenlijk niet zo goed. Het geluid van een computer is toch iets minder, die andere zijn met oorkes. Waarom is laptop minder goed dan desktop? Hier (laptop) zitten die boxen geïntegreerd, daar (desktop) kan je nog andere boxen aansluiten. Mediaspeler en gsm achteraan. Ja, dan zit je daar al met die oorkes. Vind je dat er een groot verschil is tussen die toestellen?
162
Niet zo. Beeld meer dan geluid. Stoor je je eraan, aan dat verschil? Ja, toch wel. Allez, stoort… Ik heb graag een groot scherm he, dat weet je al. En het geluid is toch belangrijk. Hier, bijvoorbeeld een gsm, vind ik het al vree moeilijk om iemand te verstaan. En een tv kunt ge al eens luid zetten, maar die mobiele dingen dan stoor je iedereen. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten
Wel van tv toepassing
Laptop
desktop tablet
mediaspeler gsm
portable Niet van dvd toepassing
Welke combinaties of andere activiteiten zijn dat dan? Op de computer werken en ondertussen luisteren naar tv, of koken en ondertussen luisteren naar tv. Gebeurt dat dikwijls? Ja. Die kleinere dinkskes, daar moet je al gericht naar kijken. Die grote dingen, dan kun je ondertussen eens iets anders doen en dat laten voortlopen, je kan toch meer dingen tegelijk doen dan. Bij een gsm moet ik mij al wreed concentreren als ik daarmee bezig ben. 13. Heeft een aantrekkelijk design
Wel van tablet toepassing
gsm
laptop
mediaspeler tv
desktop portable Niet van dvd toepassing
Kan je vertellen welke toestellen je aantrekkelijk vindt? Hoe platter, hoe beter. Mijn tv is momenteel niet echt mooi, maar dat zal wel komen. Een desktop vind ik maar een dom ding, lelijk. Gsm komt hoger. Televisie komt redelijk achteraan? Ja, omdat die dat ik nu staan heb zou ginter moeten, ik heb zo een platte, die vind ik wel mooier dan bijvoorbeeld een desktop met die bak. Tablet vind je mooier? Ja, dat is hip, ik weet niet… Met schone kleurkes in. Wat vind je precies aantrekkelijk aan bepaalde technologieën? De grootte en het gewicht. De kleur. Is dat belangrijk op de plekken dat je ze gebruikt? Bij mij niet. En bijvoorbeeld de tv als deel van meubilair of gsm die je steeds bij hebt? Neen, neen. 14. Biedt me waar voor zijn geld
Wel van tv toepassing
gsm
laptop
tablet
desktop mediaspeler portable Niet van dvd toepassing
Hoe zie je dat? Wat versta je daar zelf onder? Dat zouden ze allemaal moeten doen, anders zou ik ze niet moeten hebben. Wat gebruik ik veel? Dat (tv) is toch vrij onmisbaar, dat is een feit. Laptop ook, desktop pas erna. Gsm heb ik ook nodig, het blijft een contact-ding, met de kinderen. Dat (mediaspeler, portable dvd) zijn speeldingen he. Waarom liggen deze het laagst? Omdat ik daar het nut niet van inzie dus ik ga daar geen geld aan geven. Desktop ligt lager dan laptop, waar zit het verschil dan? Ja, goh. Dat (laptop) kost wat meer dan een desktop voorlopig, maar je hebt meer mogelijkheden: het is handiger omdat het mobiel is en het pakt veel minder plaats in dan een desktop. Televisie en gsm zijn de belangrijkste, voor ontspanning en voor contact. Welke aspecten van technologieën zijn geld waard voor u, en welke niet? Design niet. Het moet gebruiksvriendelijk zijn en het moet nuttig zijn.
163
15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken
Wel van desktop laptop toepassing
tv
tablet
mediaspeler gsm
portable Niet van dvd toepassing
Hoe gaat dit bij jou? Hoe wordt er bepaald naar wat je kijkt? Eigenlijk kijk ik eerst op de computer wat er op tv is, de desktop of de laptop, dat maakt niet uit. Als ik die niet heb kijk ik op teletext. Op die andere dingen kies je zelf naar wat je wilt kijken, ik weet niet waarom ik het daar leg. Eigenlijk is het omgekeerd, als je zegt: naar dat wil ik kijken kan je alleen maar dat (tv) gebruiken. En dat (dvd) helpt me niet. Gsm, dat ga ik daar nooit opzoeken. De desktop en de laptop vooraan, hoe gaat dat in zijn werk? Ik kijk altijd naar Eén, naar de programmagids. Op welke manier bepaalt dan de tv naar wat jij kijkt? Via teletext. 16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen
Wel van gsm toepassing
tablet
laptop
desktop tv
mediaspeler portable Niet van dvd toepassing
Dat lijkt mij vrij nieuw (gsm) en dat (tablet) ook. Tv volgt wel, maar gsm is zeker nog goed: je kan dan bijna betalen met gsm, dus dat gaat wel zeer ver. Dat (dvd) is zeker het laatste. Laptop lijkt me nieuwer dan desktop. Bij tv heb je dan high definition, maar veel hangt af van de leeftijd van je toestel natuurlijk, maar dat is toch nog in evolutie. En computers ook, ik heb nog een nieuwe versie moeten opladen van Explorer. Welke ontwikkelingen heb je dan in gedachten bij de gsm die eerst staat? Je kan dat één noemer geven, iPad en iPod en al die rare dingen. Dat heeft zoveel mogelijkheden dat je het niet allemaal meer weet. Plus dan al die Apps, al die nieuwe dingen. En je hebt dat altijd bij u, voor bankverrichtingen zie ik dat eigenlijk wel zitten, maar ik ben zover nog niet. Ik denk dat we daar toch heel ver ingaan. En bijvoorbeeld de mobiele mediaspeler, zie je daar nog iets mee gebeuren? Ik ken het niet genoeg om te weten wat dat allemaal kan. Dingen als melodie-herkenning, dat weet ik eigenlijk niet, met apps kan je dat wel, maar met de mediaspeler zal dat minder zijn. En dan laptop en desktop? Ja, dat moet je zelf ook een beetje vernieuwen, nieuwe software. Welke ontwikkelingen zie je nog bij televisie? Ze verbeteren toch altijd. Vroeger had je analoog, dan verplichten ze u van digitaal, allez, niet echt verplichten maar ze sturen u door de btw naar digitaal, dat zal wel een reden hebben allemaal. Het aantal kanalen dat je kan pakken… En dat (portable dvd) gaat weg, dat zal niet lang meer blijven pijs ik, als je dat allemaal op uw gsm kunt doen moet je geen apart toestel meer hebben.
164
Respondent: Kris N. Leeftijd: 26 Beroep: vertaler FOD Financiën Woonsituatie: samenwonend met vriendin Duur interview: 93 minuten
Topic 1: day in the life Kan je overlopen hoe een doordeweekse dag er uit ziet voor jou? Vanaf het moment dat je opstaat tot je terug gaat slapen: welke activiteiten doe je waar, en met wie? Een doordeweekse dag is opstaan om 6u25, dan douchen en eten en dergelijke, om dan de trein te pakken, eerst in Gent Dampoort naar Gent Sint Pieters, dan naar Brussel Luxemburg. Dan 8uur werken als vertaler bij de Rijksdienst voor kinderbijslag voor werknemers. Als de dag gedaan is terug naar huis komen via dezelfde weg. En dan ‟s avonds hangt et er wat vanaf welke dag het is natuurlijk. Een typische dag, daarop kom ik redelijk laat thuis, ik kom pas om half 7, kwart voor 7 thuis. Dan is dat vaak gewoon nog eten maken en iets proberen van afwas doen en dergelijke, of opkuisen. En dan na een uur of 2 zit mijn vriendin naar tv te kijken en ik op de computer, maar in dezelfde ruimte, dus we doen dingen samen, maar andere dingen. Zeer laat kan ik niet opblijven omdat ik om 6u25 moet opstaan. Hetzelfde voor weekenddag, hoe ziet je weekend er gewoonlijk uit? Eerst uitslapen omdat ik te weinig slaap in de week, ik ben dan echt wel moe. Voor de rest is het te zien, ofwel gaan we iets gaan doen. Dat kan rommelmarktjes zijn of dergelijke meer, ofwel is dat de typische ik-ga-eten-halen dag van de week, dat is dan naar Delhaize gaan. Of iets klassieks als naar de ouders gaan, dus zeer spannend zijn we niet. En dan ‟s avonds, zijn er routines of activiteiten? Routine ‟s avonds, weinig verschil met in de week eigenlijk. Gewoon koken en tv kijken en computer gebruiken. Als je met de trein naar het werk gaat, heb je dan iets bij als bezigheid, mp3-speler of zo? Niet meer, vroeger had ik dat altijd bij, maar nu kan ik minder naar muziek luisteren omdat ik minder tijd heb is dat vervangen door boeken. Ik heb altijd een boek mee op de trein. Welke toestellen (cue cards)
h)
zijn er aanwezig in het huishouden?
Tablet, een iPad, heb ik, televisie ook. Een desktop heb ik niet meer, een portable dvd heb ik niet, een gsm heb ik ook, een laptop heb ik. Een mobiele mediaspeler, is dat een mp3-speler? Dat heb ik ook. b) welke gebruikt u doorheen de dag: wanneer, voor wat en met wie? (per toestel) een tablet gebruik ik nauwelijks, ik heb die ooit eens gekregen voor een verjaardag, omdat ik ooit gezegd heb dat ik dat cool vond, mijn ouders hebben dat geïnterpreteerd als: we weten toch niet wat kopen dus gaan we hem maar een tablet geven, maar ik had dat eigenlijk niet nodig, dus nu blijkt dat ik dat totaal niet gebruik. Mijn pa gebruikt dat om films op te kijken op het vliegtuig en mijn lief gebruikt dat om e-books mee te lezen, maar ik heb dat nog nauwelijks gebruikt, ik heb het 1 keer gebruikt om een e-book op te lezen, een boek dat niet op papier bestond. Maar ik hou nog van papieren boeken, dat was de enige keer dat ik dat gebruikt heb. Televisie gebruik ik vooral als mijn vriendin ernaar kijkt, dan zit ik er vaak bij en dan kijk ik wel mee. Dat is vooral ‟s avonds, alleen ‟s avonds eigenlijk. Heb je digitale tv? Maak je veel gebruik van die functies? Ja, digitale tv. Neen, wij nemen nu en dan eens iets op en dat is het. Dat is de enige functie die wij gebruiken, nu en dan een stuk terug spoelen of zoiets, als iemand iets grappig heeft gemist. Voor de rest zijn wij niet zo mee, ik weet zelfs niet goed welke functies er allemaal op zitten.
165
Gsm, gewoon om te smsen en te bellen. Heb je een smartphone of een gewoon type? Ik heb een smartphone, maar ik ben eigenlijk blij met een gsm die kan sms‟en en bellen, meer doe ik daar niet mee. Gebruik je soms het internet op je gsm? Enkel in noodgevallen. Wat zijn die noodgevallen dan bijvoorbeeld? Goh, google maps zit erop, dat gebruik ik als ik echt mijn baan kwijt ben, of als ik echt een telefoonnummer moet opzoeken, de klassieke noodgevallen waar je vroeger de gouden gids nodig had. Gebruik jij die alleen of zijn er nog anderen die dat gebruiken? Alleen, ik heb zelfs niet graag dat er anderen aan zitten. Mijn vriendin kan dat soms eens gebruiken om te bellen, vooral als ze haar gsm niet vind. Gebruik je die doorheen de ganse dag? Ja, van begin tot einde, dat is mijn wekker ook. Dus vanaf ik opsta tot het einde van de dag. Gebruik je die ook voor het werk? Neen, ik heb geen job waar ik veel moet bellen, en er staat een vaste telefoon op mijn werk, dan gebruik ik die gewoon. Dan een mobiele mediaplayer, ik heb een iPod nano, eerste generatie, 4 of 8 gigabyte, dus het is echt nog een old school. Waarvoor gebruik je die? Om muziek te beluisteren. Waar gebeurt dat dan vooral? Vroeger vooral op mijn fiets, omdat ik vroeger mijn fiets voor alles gebruikte, maar nu doe ik alles met de trein, dat is nu niet meer nodig omdat ik op de trein boeken lees in plaats van naar muziek luister. Maar dat was het enige dat ik ermee deed, als ik onderweg was gebruikte ik een iPod. En wordt die nu nog gebruikt? Neen, ik weet zelfs niet waar hij ligt. Die wordt dus ook niet door anderen gebruikt? Neen. Laptop, dat gebruik ik alle dagen. Doorheen de ganse dag? Neen, na mijn werk, omdat dat voor mij ontspanning is. Wat doe je er dan allemaal mee? Ik ben moderator op een website, ik gebruik dat vooral daarvoor. Ook klassieke dingen als facebook en mails checken. Veel meer niet. Waar wordt die dan gebruikt? In de zetel, omdat mijn vriendin dan naar tv zit te kijken, ik zit dan met mijn laptop in de zetel erbij. Wordt die dan ook door anderen gebruikt? Dat kan, ik heb dat ook niet graag, maar mijn vriendin kan daar soms eens een filmpje op kijken, of ook eens haar mails checken. Maar ze heeft zelf haar eigen laptop die ze kan gebruiken.
166
Waarom heb je dat niet graag dat ze jouw laptop gebruikt? Omdat ik neurotisch ben. Ik weet niet, dat is mijn… Ik ben fan van mijn laptop, dat is mijn ding, ik heb dat met alles, dat ik dat niet graag afgeef. Als het kapot gaat, ga ik het kapot maken. Ik heb liever niet dat andere mensen het kapot maken. Hoe zijn die toestellen thuis geïntroduceerd? Waarom keuze voor net die toestellen, hoe is dat gegaan? Die tablet heb ik gekregen voor een verjaardag, maar wordt niet echt gebruikt. De televisie heb ik ook gekregen voor een verjaardag en die wordt alle dagen gebruikt, maar die is niet door mij gekozen, mijn vriendin heeft die gekozen en die was tweedehands: ze had een kleine tv en ze wou een grotere tv. Ja hebt ook digitale tv, is je gebruik geëvolueerd? Neen, dat was het goedkoopste: zo een formule waarbij je digitale tv en internet en 1 gsm samen kon krijgen en dat was veel goedkoper omdat je de kabel niet moest betalen. Dus als het internet wegvalt hebben we ook geen tv, maar dat is nog nauwelijks gebeurt. Het was gewoon het goedkoopste alternatief. Dus die extra functies was van minder belang? Neen, ik moest zelfs geen digitale tv hebben, ik ben ook geen tv-kijker: mijn vriendin wou dat er tv was, dus is er tv. Het goedkoopste alternatief dat er was, want zo breed hebben we het hier niet, gewoon een pakket. De gsm, tja, ik gebruik gsms tot ze kapot zijn, dus welke dat dat is maakt weinig uit. Ik heb graag dat het een mooie is. Het uiterlijk is wel belangrijk? Ja, ik ben nog al op design ingesteld. Je hebt nu ook internet op de gsm, is het gebruik dan geëvolueerd? Neen, totaal niet. Ik zie dat vaak bij andere mensen dat ze dat fantastisch vinden, maar ik heb veel mensen die ook zeggen dat ze hun gsm gebruiken om op de trein naar dingen te kijken, of facebook zitten gebruiken, maar ik vind facebook niet belangrijk en dat schermpje is te klein om naar iets te kijken. Dan zit ik liever een boek te lezen dan naar iets te kijken. Ik ben er allemaal niet tegen, ik ben wel pro technologie, ik ben mee met alles, maar dat wil niet zeggen dat ik het gebruik. De laptop, daar ben ik dan wel weer een grote fan van. Ik ben één van die Mac-idioten zoals ze zeggen Waarom de keuze voor je huidig toestel, die mac? Omdat die echt mooi is. Dus vooral om het uiterlijk? Ja, dat is waarschijnlijk de meest idiote reden om een laptop te kopen, maar ik vind de Macs heel erg veel mooier dan de Windows dingen, daarom heb ik een Mac gekocht en sindsdien ben ik niet meer veranderd van systeem. Ik ben het ook enorm gewoon en er zitten nauwelijks virussen op de Mac. Ik heb nu al tweeënhalf jaar een Mac en heb gisteren voor het eerst een virusscanner geïnstalleerd. Dat zegt veel. Ik heb ook nog nooit een crash gehad, dat kan ik toch niet zeggen van Windows. Is je gebruik geëvolueerd sinds je een Mac hebt? Op zich niet. Ik was al een grote computergebruiker. Mijn frustratie is verminderd vooral, als ik nu nog frustraties heb is dat omdat iemand mij vraagt een Windows computer te maken maar met mijn eigen computer heb ik niks van problemen.
167
Dan de mobiele mediaspeler. De iPod nano, ik heb die gekocht omdat die mooi was opnieuw. Ik koop veel gadgets als ze mooi zijn, niet omdat ze functioneel zijn. Dat was toen de allereerste die is uitgekomen en die was toen nog duur, maar dat kon me weinig schelen want ik vond die heel erg mooi en die paste in mijn broek. Het was heel erg handig en heel mooi. Daarom wou ik dat, ik ben nooit veranderd naar één met meer opslagruimte want die zijn breder en dikker en lelijker en vierkantiger, ik vind deze nog steeds de mooiste die ze hebben uitgebracht, dus ik hou mij daar aan. Is je gebruik dan geëvolueerd doorheen de jaren? Ja, maar dat is niet bewust veranderd, het is gewoon veranderd omdat mijn levensstijl veranderd is. Vroeger woonde ik thuis en ging ik gewoon naar school, ik had toen veel tijd om met muziek bezig te zijn, nu is dat veel verminderd omdat ik 13 uur onderweg ben voor mijn werk. Als je dan nog het huishouden moet doen schiet er niet veel tijd meer over om met muziek bezig te zijn. En omdat ik niet meer de fiets pak, zoals vroeger om naar school te gaan, pak ik nu de trein om naar het werk te gaan. En om de een of andere reden lees ik liever op de trein dan dat ik naar muziek luister. Daarom is dat verminderd, het is niet omdat de iPod mij minder aanspreekt. Het ligt niet aan het toestel, maar aan mijn levensstijl die veranderd is. Wie gebruikt de toestellen waar, wanneer en waarvoor, zijn er (impliciete) regelingen/afspraken over? Het zijn allemaal mijn toestellen, buiten de televisie. Ik gebruik alles uitsluitend, buiten de laptop en de gsm op momenten dat mijn vriendin haar gsm of haar laptop niet vindt of als die al is afgesloten. Voor de rest is het normaal gezien wel mijn ding. Televisie gebruiken wij samen, dat is maar logisch dat we samen naar tv kijken. Zijn er afspraken i.v.m. die toestellen? Goh, dat was in het begin misschien zo, maar nu niet meer. Vroeger wist mijn vriendin mijn paswoord niet, niet omdat ik iets raar staan heb op mijn laptop maar omdat ik dat te persoonlijk vind. Laptop is iets persoonlijk waar je niet aan komt, dat is net zoals je je vriendin haar sms‟en niet leest, je leest ook de laptop van je vriendin niet ook al staat daar niks in dat interessant is waarschijnlijk, je doet dat niet, dat is privacy. Nu ben ik daar van afgestapt, er staat toch niets op dus ze kan toch niets doen. En zijn er afspraken bij andere toestellen? Neen, enkel dat ze ze niet mag kapot maken. Het is dus vooral de tv die met andere mensen gebruikt wordt, zorgt dat soms voor strubbelingen? Neen, vooral omdat wij wel gemakkelijk zijn op dat vlak. Ik vind tv niet zo belangrijk, ik kijk ook nauwelijks tv. Ik zou er waarschijnlijk niet naar kijken mocht mijn vriendin niet bij mij wonen. Moesten we niet samen wonen zou ik waarschijnlijk geen tv hebben, of enkel nu en dan eens naar het nieuws kijken, meer zou ik niet doen. Dus als mijn vriendin naar iets wil kijken dan doet ze maar. Soms dat ik het ambetant vind omdat ze naar FC De Kampioenen wil kijken, maar dan focus ik mij meer op mijn laptop, dat is dan ook opgelost.
168
Topic 2: AV in het alledaagse Hoe past naar bewegende beelden (onafhankelijk van het toestel) in die dagelijkse routines? Wanneer doe je dit in een doorsnee-dag? Dat is dan ‟s avonds tv kijken, tegelijk met laptop kijken. Dat is dan in je living? Ja, ik heb geen desktop meer dus ik zit nooit meer aan een bureau thuis. Ik neem mijn laptop gewoon mee: als we dan een film samen kijken dan gaan we gewoon in bed liggen in dan neem je gewoon de laptop mee. Je hebt geen tv meer nodig, je pakt gewoon je drager mee, dat is handig, ook in de zetel. Beelden kijken is dan in de living of slaapkamer, zijn er nog andere plekken? Ik heb ook een home-trainer, een fiets. Als ik daarop zit te fietsen dan zet ik een serie op en dan zet ik mijn laptop voor mijn fiets, dan zit ik daarop te kijken. Een beetje zoals in de fitness, maar dan met mijn eigen laptop. Dat is handig dat je dan een serie kunt kijken, dat duurt even lang dan dat ik fiets, dat is praktisch. Welke (specifieke) toestellen worden er bij jou thuis gebruikt voor AV? Welke gebruik je zelf? (cue cards) De laptop en de televisie. En de tablet gebruik ik niet. Hoe gaat dat dan, bijvoorbeeld bij tv, hoe begin je te kijken? Dat hangt er sterk vanaf van wat ik ga doen en of mijn vriendin al thuis is. Het is vaak dat ik thuis kom zonder dat mijn vriendin thuis is dat ik dan eerst ga koken of afwassen, dat is dan zonder tv aan. Als mijn vriendin al thuis is dan staat de tv waarschijnlijk al aan en dan ga ik er eerder gewoon gaan bij zitten. Bij haar is het dan wel routine om de tv meteen aan te zetten? Ja, dat zou kunnen, ik weet dat eigenlijk niet. Als die tv dan aanstaat, wat doe je dan ondertussen? We zitten vaak allebei op onze laptop bezig, voor schooltaken en ik ben met mijn website bezig, of facebook en e-mail, klassieke dingen. Hoe kom je er dan bij om de tv uit te zetten, om te stoppen met kijken? Als ge gaat gaan slapen, alles gaat samen uit. Hoe kom je aan content op tv? Dat is gewoon de uitzending volgen, de normale zenders. Wat er op tv is dat kijken we. Dan de laptop, die gebruik je zelf vaker? In welke omstandigheden is dat? Ja, die hoort ongeveer overal bij. Ik spendeer ook veel tijd aan die website, dus de momenten dat ik er tijd voor heb gebruik ik dat daar wel voor. Als ik in de zetel zijn zal ik ook bezig zijn met die laptop. En dus ook als ik fiets (home trainer) pak ik dat mee, als je een film wil kijken pak je dat mee. Dat is veel handiger dan een televisie-toestel. Als je dan begint te kijken naar beelden op de laptop, hoe gaat dat dan in zijn werk, hoe begin je eraan? Ik gebruik heel weinig Youtube, ik ga ook heel weinig links aanklikken, ik heb al veel gezien van dingen die verkeerd lopen, dus veel ga ik niet aanklikken. Wat bedoel je met dingen die verkeerd lopen? Ik weet te veel wat er kan mislopen met virussen die je kan binnenkrijgen door gewoon een website open te hebben of een afbeelding die je binnen krijgt zodat je een virus kunt krijgen. En ookal heb ik een Mac, dat zit zo‟n beetje ingebakken. Veel applicaties ga ik ook niet installeren, ook niet op facebook, ik installeer niets. Als het enigszins kan gebruik ik het gewoon niet. Het is echt bewust: ik klik het aan als ik weet dat het veilig is, dan gebruik ik het. Klinkt maar vaag, wat klik je dan aan pas als je weet dat het veilig is? Dat zijn dan films en series. Via torrents dan? Neen, via warez en rapidshare en zo, file uploads.
169
Zo kom je dus vooral aan content op je laptop? Ja. Wanneer gebeurt dat dan in je routine, wanneer begin je te kijken? Aangezien dat de tv aanstaat vaak als ik met mijn vriendin samen ben dan kijk ik vooral als ik aan het sporten ben of als mijn vriendin er niet is. Want als zij de tv aanstaan heeft kan ik niet meer naar een film kijken, want het is nogal asociaal om dan de oortjes in te steken en naar iets anders te kijken, dat doe ik niet. Ik kijk dus vooral als ze er niet is. Als je op de laptop kijkt, wanneer stop je dan en zet je het uit? Als de film gedaan is. Dus je gaat niet verder kijken? Neen, met een serie kan dat gebeuren, maar dat is dan maximum 2 afleveringen na elkaar, ik ben geen veelkijker. Hoe komt dat denk je? Dan zijn de series te rap voorbij. En als het een slechte serie is heb je toch geen zin om er 2 na elkaar te kijken. Zoals al gezegd is de situatie veranderd (vervanging, aanvulling,…). Is dit voor jou het geval? Neen, ik ben overgeschakeld van toestel. Dus eigenlijk is het vervanging bij jou? Goh, het is niet echt vervanging omdat ik nooit echt een tv-kijker geweest ben, het is te zien hoe je dat bekijkt: ik ben tv-kijker geweest tot mijn 12 jaar of zo, daarna is dat vervangen door een laptop en ik ben nooit terug gegaan naar de tv. Wat was de reden daarvoor, waarom sprak de laptop jou meer aan? Daar kon ik zelf kiezen. Met tv was dat met familieleden die beslisten wat er bekeken werd en ik had daar geen zin in, op mijn laptop kon ik gewoon zelf beslissen wat er bekeken werd. Kan je vertellen hoe dat gekomen is, hoe heb je die switch gemaakt? Gewoon uit irritatie, er werd te veel ruzie over het bakske en over wat je naar gaat kijken. En dan iemand die constant zit te zappen dan kan je niets volgen, waarom kijk je dan. Ik ben niet iemand die dan boel blijft maken, dan stop ik daarmee en ga ik iets anders doen. Dat was dus op de computer dan. Geldt dat voor iedereen in uw omgeving, zijn zij ook beginnen vervangen of zo? Neen. Ik heb het meest radicaal van allemaal gedaan, bij mij is laptop eerst geworden en dan tv. Maar mijn ouders die willen soms iets dat ze op tv niet zien, dan vragen ze of ik hen dat eens kan geven en bekijken ze dat erop (laptop), maar voor de rest kijken die puur tv. En voor je vriendin is dat ook het geval? Mijn vriendin kijkt nogal veel Youtube, maar haar hoofdding waar ze naar kijkt is wel televisie. Het is pas als er niets is op tv dat ze aan mij vraagt om samen naar iets te kijken op de laptop.
170
Hoe kijk je eigenlijk tegen die evolutie aan? Ik vind dat goed, maar daarom gebruik ik het toch niet altijd. Ik vind het goed dat de technologie evolueert, ik ben daar voorstander van, maar ik ben niet zo iemand die dat dan direct nodig vind om van alles gebruik te maken dat nog maar enigszins nieuw is. Vaak is het gewoon een te klein scherm of een slechte beeldkwaliteit, of gewoon niet de juiste plek om ernaar te kijken, volgens mij dan. Het is vaak nog mijn goesting niet hoe dat gebeurt, maar ik vind het wel goed dat het aan het evolueren is. Uiteindelijk zal dat zich wel consolideren in iets, de nieuwe tv dan… Ik weet niet wat dat gaat worden, maar volgens mij zal daar wel 1 ding uitkomen dat dan de nieuwe tv zal zijn. Die mensen die vervangen, wie doet dat volgens jou, met welke reden? Waarschijnlijk is dat de nieuwere generatie, vooral mensen die met technologie bezig zijn denk ik. Ik denk dat dat nog altijd een grens is voor mensen die niet zo gek veel weten van bijvoorbeeld de downloadwereld om aan content te geraken. Het is niet moeilijk, maar mensen die er niets van weten zeggen mij altijd dat dat zo moeilijk is, dat ze er niet kunnen aangeraken. Dus dan doen ze het gewoon niet. Volgens mij is dat dus eerder de jongere generatie en in het tweede geval de technisch aangelegde mensen. En dan de mensen die uitbreiden, die nog steeds de tv gebruiken, maar ook andere toestellen, wie zijn dat dan volgens u? Dat zijn dan meer de technisch aangelegde mensen, ook de oudere en de jongere mensen, die gaan niet vervangen, maar uitbreiden eerder. Die gaan nog veel meer vasthouden aan hun televisie, omdat ze daar veel meer nog mee opgegroeid zijn en ze kennen dat nog. Zij gaan wel het nieuwe gebruiken maar zij gaan nog steeds de televisie als standaard zien, dat is nog altijd een zekerheid die ze hebben. En wat vind je bijvoorbeeld van je ouders die enkel naar TV kijken, wat vind je daarvan? Ik kan dat heel goed begrijpen. Ik ben ook iemand die moeite heeft met verandering en langs een kant heb je dat ook niet nodig al die dingen. Het is niet zo dat je iets mist volgens mij: als je dat niet interesseert dan maakt het weinig uit waar je iets ziet. Of je nu op kanaal2 iets ziet of je ziet het op je laptop 2 maanden voordat het in België uitkomt, dat maakt weinig uit voor zo mensen, zolang ze het maar gezien hebben. En wordt dat niet uitgezonden in België dan weet je het bestaan er niet van en ga je het ook niet missen, dus ik zou niet weten waarom dat een probleem zou geven.
171
Topic 3: Q-sort
Speelt helemaal geen rol
15
10 14
Speelt zeker een rol
6 16 5
11 12 9 7
4 2 1
8 3
13
Kan je deze items sorteren op dit rooster (Q-grid)? Welke eigenschappen vind je belangrijk in je ideale toestel, wat maakt het ideaal? Wat versta je onder die eigenschappen/items? Luidop sorteren… 1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Dat is vrij belangrijk. Dat wil voor mij zeggen dat ik mij niet moet aanpassen aan het toestel zelf, dus dat het niet ergens op een vaste plaats moet staan, dat het niet ergens aan moet vast hangen, zoals een digibox. Gewoon dat je het kan meepakken op de trein, dat het verplaatsbaar is vind ik daar belangrijk in. 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil dat is ook vrij belangrijk. Dat is een beetje dezelfde reden, je kan het aanzetten wanneer je wil. 3. Kan ik gebruiken waar ik wil Is weer hetzelfde, het gebruiksgemak. Wat versta je daaronder? Gewoon, dat het klein genoeg is om mee te nemen bijvoorbeeld en dat de batterij lang genoeg mee gaat, dat als je lang op de trein zit dat je het ook constant kan gebruiken. Als je in de zetel zit heb je ook niet altijd toegang tot een stopcontact. Die dingen vind ik wel belangrijk, dan kan je dat gewoon meepakken en in je bed gaan kijken. Dat het blijft functioneren zo lang mogelijk. 4. Kan ik in alle comfort gebruiken Daar versta ik dan onder gewoon dat het gebruiksvriendelijk is. Dus dat het niet te groot is, dat het ook niet te klein is zodat je niet meer kan typen. Of dat het te klein is om de beelden te zien, zo van die dingen. 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil Dat is nu niet zo belangrijk. Het is nogal egoïstisch waarschijnlijk, maar als het voor mij goed is maakt het weinig uit wat andere mensen ervan denken. Ik ben wel voor kleine schermen ook, niet te klein, maar ik ben ook niet voor te grote laptops. 6. Biedt me verschillende relevante functies Ja en nee, vooral het woordje relevant is belangrijk, want ik heb het gevoel dat er vaak te veel functies worden aangeboden, waar mensen over zeggen: wauw, dat is nieuw. Maar dat is volgens mij helemaal niet fantastisch. Aan welke functies denk je dan? Internet op gsm, facebook kunnen kijken op gsm, naar dingen kijken op gsm. Al die nieuwe dingen die ze op gsms aanbieden, waar ik van denk: kunt ge nu echt niet wachten tot je thuis bent om iets op facebook te zetten. Het is te klein om praktisch naar te kijken, het is te klein om praktisch te typen, het is te klein om alles te doen en toch blijven ze daar maar dingen insteken waar je om het gemakkelijk te maken een laptop voor nodig hebt. Ik vind dat niet nuttig omdat het meestal wel nuttig is, maar niet op zo‟n klein scherm. 7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen Dat is bijna nooit zo. Er is bijna niks dat handig werkt in combinatie met een ander toestel. Speelt dat voor u een grote rol?
172
Neen. Want ik heb liever een stand-alone ding, iets dat gewoon van zijn eigen werkt, want vanaf dat je dingen moet combineren dan werkt één van de twee niet en dan moet je altijd dingen opzoeken. 8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal Dat is natuurlijk wel belangrijk want dan kan je zelf bepalen naar wat je kijkt en ben je niet meer gelimiteerd door een zendschema. Dan kan je de series en films zien die je wilt en moet je niet kijken naar andere dingen. 9. Functioneert op een betrouwbare manier Ja, dat is natuurlijk belangrijk bij alle dingen die je hebt, dat er niks kapot gaat. Dat is nogal logisch. 10. Is eenvoudig in gebruik Dat is niet zo belangrijk, je leert wel. Als het echt een goed toestel is dat leuk is dan leer je er wel mee omgaan. Is het niet het ideale toestel dan is het de moeite niet om aan te leren. Als het moeilijk is en je doet ermee voort is het waarschijnlijk een goed toestel, als je er niet mee verder doet is het geen goed toestel. De moeilijkheidgraad biedt weinig verschil. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid Ja, dat is belangrijk. Dat hangt weer samen: op een klein beeldscherm kan je niet zien wat er aan het gebeuren is en dat is weer mijn argument tegen al die nieuwe snufjes op de gsm. Kwaliteit is daar ook niet goed genoeg. Dan ben ik veel meer fan van een tablet, dat is groot genoeg. Maar toch gebruik je dat niet? Neen, omdat mijn tablet nog een eerste generatie is zonder internet, zonder draadloos internet, moest het een 3G zijn zou ik het misschien gebruiken. Maar ik kan er nu niks mee doen. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten Dat lijkt mij totaal niet belangrijk. Ik doe dat niet, tenzij je dan denkt aan televisie kijken, maar ik kijk niet echt, televisie is achtergrond, ik vind dat geen combinatie. En bijvoorbeeld je laptop die je gebruikt tijdens het sporten? Ah ja, dat is dan wel praktisch… Ik ga het eerder in het midden zetten. Ik vind het wel handig dat hij klein genoeg is om te verplaatsen. 13. Heeft een aantrekkelijk design Dat is voor mij belangrijk, ik weet ook niet waarom. Ik ben fan van mooie dingen. 14. Biedt me waar voor zijn geld Dat vind ik minder belangrijk. Vaak is dat niet zo met die design dingen, die zijn vaak gewoon duurder omdat ze mooi zijn, dan is dat niet echt waar voor uw geld. Je kan vaak een veel lelijker, goedkoper ding kopen dat net hetzelfde doet, maar dan is het zo mooi niet. Dat vind ik dan helemaal niet belangrijk. 15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken Neen, dat bepaal ik zelf wel.
173
16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen Ook niet zo belangrijk. Tegenwoordig, welk apparaat is wel zo. Je weet toch niet wat er gaat komen, dus dat lijkt me een beetje onmogelijk om iets te ontwikkelen dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen. Als het volgende een tablet is ben je niet veel meer met een laptop die high-end is. Dat lijkt me dus vrij onbelangrijk.
Per item technologieën overlopen + bijvragen onder items, doorvragen. Devices sorteren (van toepassing –niet van toepassing, per device... persoonlijke constructies van technologie bloot leggen)
1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Wel van laptop tablet dvd desktop tv mediaspeler gsm Niet van toepassing toepassing Kan je zeggen waaraan een technologie voor jou moet voldoen om te passen in je dagelijkse gebruik, wat beelden kijken betreft? Die het gemakkelijks zijn om in mijn dagelijkse routines te passen, dan duidelijk eerst de laptop, dan de tablet, dan portable dvd. Dat zijn dan de dingen waar het beeldscherm groot genoeg is en dat verplaatsbaar is. Dan heb je de dingen die niet verplaatsbaar zijn, maar waar het beeldscherm wel groot genoeg van is, dus de desktop en de televisie. Met de voorkeur voor de desktop, omdat je dan nog altijd kunt kiezen waar je naar kijkt. Dan heb je de mobiele mediaspeler en de gsm, die staan een beetje gelijk omdat dat 2 kleine schermpjes zijn, maar dan zou ik eerder nog voor een iPod kijken dan naar een gsm. Waarom dan? Omdat een gsm voor te bellen is vind ik en niet voor iets anders. 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil
Wel van laptop toepassing
tablet
dvd
desktop tv
mediaspeler gsm
Niet van toepassing
Ik kijk niet als ik onderweg ben, dus dat komt dan weer op hetzelfde neer. Dan is het ook terug laptop, tablet, dvd-speler, desktop, tv, mobiele mediaspeler en gsm. Om dezelfde reden zoals ervoor. Die laten het dus minder toe wegens niet draagbaar of te klein? Ja. De desktop laat het minder toe, televisie ook, omdat je dan niet in je bed kunt kijken bijvoorbeeld. Of als je aan het sporten zijt. En die kleine dinkskes laten wel toe te kijken wanneer je wil, maar het is niet praktisch want het is niet groot genoeg, maar misschien ben ik nu naast de vraag aan het antwoorden… De laptop, tablet en portable dvd kunt ge alledrie hetzelfde mee doen, qua „wanneer ik wil‟. Overal en toch nog deftige kwaliteit. 3. Kan ik gebruiken waar ik wil
Wel van Laptop toepassing
tablet
dvd
mediaspeler gsm
desktop tv
Niet van toepassing
Dat is ook weer laptop, tablet en portable dvd die ge overal kunt gebruiken. De gsm en mobiele mediaspeler zijn dan ook eerder dingen die je waarschijnlijk meer kan gebruiken waar ik wil, dus die ga ik veranderen. Als je kijkt naar waar, een tv en desktop zijn niet verplaatsbaar dus die kan je niet overal gebruiken waar je wil, dus dan komt de mobiele mediaspeler na de dvd, dan de gsm. Dan pas desktop en televisie. Op welke plekken gebruik je dat dan? Verschillen die voor de toestellen? Voor de laptop, tablet en de portable dvd verschilt dat niet, omdat dat verplaatsbare toestellen zijn die ge overal kunt gebruiken. Zelfs op een trein bijvoorbeeld, niet dat ik dat doe, maar zo zie ik dat toch.
174
Een mobiele mediaspeler en gsm is eigenlijk hetzelfde, ik zal dat nooit gebruiken, maar ze laten het meer toe. Die zijn dan logischer dan een desktop en televisie, want die hebben een vaste plaats. Waarom leg je de portable dvd lager dan tablet en laptop? Omdat een portable dvd, daar heb je nog een dvd voor nodig, voor een laptop en tablet niet, dat is gewoon een bestand. Dat is veel eenvoudiger. 4. Kan ik in alle comfort gebruiken
Wel van laptop toepassing
tablet
dvd
desktop tv
mediaspeler gsm
Niet van toepassing
Wat is kijkcomfort dan voor jou en hoe zorg je daar voor? Kijkcomfort is gemak. Langs de ene kant is de kwaliteit belangrijk, van beeld. En kwaliteit van zitten. Dan denk je aan gemakkelijk in bed of in de living kijken? Ja, dan zitten we weer op hetzelfde stramien van het moet groot genoeg zijn en het moet verplaatsbaar genoeg zijn. Dus dan komen we terug op dezelfde logica. Dan gaan de mobiele mediaspeler en de gsm weer naar onder gaan, omdat die voor mij het kijkcomfort totaal vernietigen doordat het gewoon een te klein scherm is. De tv komt ook vrij laag te liggen, nog onder de desktop, hoe komt dat? Het zijn twee dingen die op een vaste plaats staan, maar bij de desktop kan je nog altijd kiezen naar wat je zelf kijkt. Qua comfort is dat ook iets, er zit ook geen reclame op, op je desktop. Ge kiest naar wat ge kijkt, wanneer ge wilt, je mist nooit iets want je kan het op alles zetten en ge kunt alles zelf bepalen. Dat is een nadeel bij televisie. 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil
Wel van laptop toepassing
desktop tv
tablet
dvd
mediaspeler gsm
Niet van toepassing
Wie zijn dat dan (kan ook alleen zijn), met wie kijk je? Ik ga vooral kijken met mijn vriendin natuurlijk. Ook soms met nog andere mensen? Soms zijn er wel filmavondjes natuurlijk, maar dan ga ik eerder de laptop aan de televisie hangen. Ik vind dan nog altijd de laptop belangrijker, want die doet eigenlijk het werk. Televisie is dan maar een groter scherm voor mij. Ik vind bij „met wie ik wil‟ de laptop nog steeds het belangrijkste. De tablet en de portable dvd vind ik dan iets minder handig, omdat die dan al kleiner worden als je samen met iemand anders wil kijken, zeker als er meer dan 2 zijn is dat dan toch minder gemakkelijk. Dan ga ik waarschijnlijk de desktop op 2 zetten, de televisie op 3, dan de tablet, dan de portable dvd, dan de mobiele mediaspeler, dan de gsm. Dat is dan puur een focus op de schermgrootte. Maar je televisie ligt pas na de eerste 2, waarom dan? In mijn ogen is een televisiescherm niet groter dan een desktopscherm, in deze tijd. Bij de meeste mensen wel, maar wij hebben niet zo‟n groot scherm, dus mochten wij nog een desktop hebben zou het scherm waarschijnlijk even groot zijn dan een televisie. 6. Biedt me verschillende relevante functies
Wel van laptop toepassing
desktop tv
tablet
dvd
mediaspeler gsm
Niet van toepassing
Welke functies vind je belangrijk, en waarom zijn ze relevant voor jou? Dan denk ik aan kunnen pauzeren, langs een kant is dat dus digitale televisie ook wel. Relevante functies is ook zelf kunnen kiezen wat ge kijkt, kunnen pauzeren, dat zijn de meest relevante functies die ik belangrijk vind, tenzij een goede kwaliteit van beeld, maar dat is niet echt een functie… Dan denk ik dus eerder: laptop is goed, omdat je kan pauzeren, desktop dan ook, maar dat zou ik gelijk zetten met televisie, qua relevante functies. Zeker omdat wij nu digitale tv hebben en je kan dus pauzeren. Ik denk dat ik nog eerder voor de desktop zou gaan, omdat je daar dan nog altijd kunt kiezen wat ge
175
doet. Voor de rest is de volgorde hetzelfde. Tablet, daar heb je nog meer functies op dan bij een portable dvd. En dan de mobiele mediaspeler en de gsm. Die kan je niet op pauze zetten? Of staan die achteraan om andere redenen? Die heeft veel niet-relevante functies. Die functies worden niet relevant, omdat het ding gewoon niet aangenaam meer is. Dus je mag nog alles kunnen doen wat ge wilt met een serie waarnaar je kijkt, maar je kan er niks mee doen. Voor mij is dat een te klein scherm, dus worden de functies die ge aanbiedt gewoon niet relevant. Dus het ligt gewoon aan het toestel zelf? Ja, het ligt puur aan het toestel, dat is allemaal leuk dat ze dat daar in steken, en dat is allemaal handig voor mensen die dat kunnen, kijken naar zo kleine dingen, maar ik dus niet. Voor mij wordt dat dan irrelevant. 7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen
Wel van tv toepassing
laptop
desktop tablet
dvd
mediaspeler gsm
Niet van toepassing
Wat zijn die andere toestellen dan, waarom is dat een meerwaarde? Ik doe dat niet graag, dus zozeer is dat niet van toepassing. Dat is dat waarschijnlijk één van de eerste dingen waar de televisie gaat winnen, puur omdat de televisie, daar heb je de combinatie van de normale uitzendingen en ge kunt de laptop eraan hangen, dus je kan ook op de televisie kijken naar dingen die je zelf bepaald. En je kan op de tv je digibox aansluiten, zodat je dingen kunt pauzeren en opnemen. Je kunt er dus vanalles mee doen. Ge kunt ook een Wii aansluiten op televisie. Qua combineren met andere toestellen is de televisie de grootste, omdat je er alles op kunt aansluiten. Ik doe dat niet, maar het is wel van toepassing. Dan weer de typische volgorde: laptop is dan tweede, omdat die verplaatsbaar is. Je kan een desktop ook aansluiten op de televisie, maar om plaats te vinden om je desktop te zetten dat is al iets minder handig. En de rest heb ik geen idee met wat je dat kunt combineren. Een tablet, ik weet niet of je dat kunt aasluiten op iets, al de rest heb ik geen ervaring mee, die laat ik dan gewoon liggen. 8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal
Wel van laptop toepassing
desktop tablet
tv
mediaspeler gsm
Dvd
Niet van toepassing
Hoe gaat dat dan precies in zijn werk bij jou? Films en series downloaden. En hoe heb je die mogelijkheden dan ontdekt? Ik denk dat ik 12 jaar was of zo. Dat is ooit begonnen met IRC nog, iemand die ik kende die mij zei: zo kunt ge liedjes downloaden, dat was dan uren voor 1 liedje, maar dat was dan wel een handige manier om een liedje te krijgen in die tijd. En zo is dat gegroeid, gewoon de illegale techniek mee gevolgd. Torrents heb ik nooit gebruikt, maar ik ben van IRC overgestapt op filehost-sites, via een website die alles aanbood wat je maar kon denken. Ik ben nooit naar iets anders gegaan omdat het gewoon praktisch was, dat is het nog altijd. Je kan er alles vinden dat je nodig hebt. Daarom doe ik het gewoon illegaal, omdat het gewoon zo handig is. Dan is de laptop het meest van toepassing, samen met de desktop, maar op mij is het meest laptop van toepassing want ik heb geen desktop. En dan waarschijnlijk met een tablet kunt ge daar dat ook mee doen, dat heb ik al gedaan, daar eens series op gekeken. Je kon toch niet op internet met je tablet? Goh, ik kan op internet, maar niet op de trein bijvoorbeeld. Ik kan op mijn eigen netwerk op internet. Ik heb al dingen voor mijn vader erop gezet, zodat hij kon kijken. Dat is wel handig dat dat kan. Televisie, daarmee kan je niet op zoek naar nieuw beeldmateriaal. Ook niet via de digibox? Maar dat gebruik ik niet. Voor mij is dat niet van toepassing, maar er zit wel een mogelijkheid in, dus ik leg het wat hoger.
176
Een portable dvd, dan moet je een dvd kopen, is dat dan op zoek gaan? Het toestel biedt je niks van mogelijkheid. Gsm en mobiele mediaspeler, als je daar internet op hebt kan je dat natuurlijk, maar dat is voor mij niet van toepassing. Dan zet ik eerder de mobiele mediaspeler, dan de gsm en dan de portable dvd. Portable dvd omdat je dan dvd‟s moet kopen, dus je hebt er niet echt mogelijkheden mee. Daar (gsm en mediaspeler) kan je zelfgekozen dingen mee kijken, daar kan je bijvoorbeeld mee op Youtube. Mocht ik kiezen zou ik eerder voor tv iets betalen dan dat ik op die stomme kleine schermpjes iets zou moeten bekijken. 9. Functioneert op een betrouwbare manier
Wel van laptop toepassing
desktop tv
tablet
mediaspeler gsm
dvd
Niet van toepassing
Heb je ervaringen met andere toestellen, dat ze onbetrouwbaar werken? Televisie die kapot gaat, maar dat is zo bij alle toestellen. Ik denk vooral aan gsm‟s die uitvallen omdat er geen bereik is, dat is dan minder betrouwbaar. Kan je daar nog specifieke voorbeelden van geven? Dan kan ik nog een onderscheid maken tussen Windows en Mac, maar niet tussen de toestellen zelf. Welke toestellen functioneren dan op een meer betrouwbare manier? Laptop dan eerst, dan een desktop. Waarom? Omdat mijn desktop meer kapot ging dan mijn laptop. En waarom liggen die twee bovenaan? Ik weet het eigenlijk niet. Naar mijn ervaring werken ze allemaal op een betrouwbare manier, dus dat is dan een beetje raar om te sorteren. Televisie werkt ook niet altijd omdat die ook via internet functioneert bij ons: als er geen internet is is er ook geen televisie. En hij piept momenteel… Met de rest heb ik gewoon geen ervaring, ik gebruik geen tablet, ik gebruik geen mp3 of gsm, ik gebruik geen portable dvd om beelden mee te kijken, die liggen dus gewoon achteraan. Qua betrouwbaarheid is het nog die dektop en televisie die ik het betrouwbaarst vind om beelden mee te kijken. 10. Is eenvoudig in gebruik
Wel van tv toepassing
dvd
mediaspeler laptop
desktop tablet
gsm
Niet van toepassing
Zou je kunnen zeggen dat je minder vaardig bent in het bedienen van bepaalde toestellen? Welke problemen ben je al tegen gekomen? Minder met gsm waarschijnlijk, gewoon omdat ik dat niet gebruik. Er zijn veel mensen die denken omdat ik veel van computers weet dat ik dan ook veel van gsm‟s weet, en ik weet daar helemaal niets van, gewoon omdat dat mijn ding niet is, een gsm. En met mijn iPod heb ik wel veel ervaring, die heb ik veel gebruikt. Met de tablet iets minder omdat ik dat niet veel gebruik, of dat moeilijker is dat weet ik niet. Ik vind dan op zich een televisie wel gemakkelijker dan een laptop, want een televisie heeft gewoon minder knoppen, ge kunt hem aan en uit zetten en je kan dingen opnemen of op pauze zetten, meer dingen gebruik ik niet. En dan laptop en desktop is hetzelfde in gebruik natuurlijk, ik ga de laptop eerder zetten omdat die meer meeneembaar is: als je er een probleem mee hebt kunt ge hem bijvoorbeeld meenemen naar een andere computer waar er nog internet op is. Je moet niet heen en weer lopen om een probleem op te lossen, dat vind ik ook weer eenvoudiger in gebruik. Portable dvd, dat lijkt me niet moeilijk, je steekt de dvd in en je duwt op play, dat lijkt nog makkelijker dan een laptop. Ook een mp3-speler is gemakkelijker dan een laptop, het heeft niet veel knoppen om moeilijk te zijn. Een gsm heeft niet veel knoppen maar wel veel functies, dus dat is al veel moeilijker. En tablet is een beetje hetzelfde dan desktop en laptop qua aantal functies, die zijn een beetje gelijk. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid
177
Wel van laptop toepassing
desktop tablet
dvd
tv
mediaspeler gsm
Niet van toepassing
Aangezien ik de portable dvd niet gebruik… Ik denk dat de beeldkwaliteit wel beter is dan de televisie. Eerst laptop, dan desktop, dan laptop, dan portable dvd, dan televisie, dan mp3 en dan gsm. Je hebt digitale tv, maar toch ligt die tv hier redelijk laag bij kwaliteit van beeld en geluid? Ja, maar ik vind dat een oude tv, dus ik vind niet dat dat merkwaardig beter is dan andere tv‟s die ik al gezien heb. We hadden daarvoor een kleintje, ik heb dat zonder digitale tv gezien en nu met digitale tv, zoveel verschil maakt dat niet. Waarschijnlijk ligt dat aan de oudheid van het toestel, maar ik persoonlijk heb er geen ervaring mee dat het beter zou zijn. Vind je dat er een groot verschil is tussen die toestellen? Vooral tussen de grote en de kleine toestellen. Is dat iets dat je stoort? Ja, het verschil tussen een laptop en een gsm, dat is niet te vergelijken. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten
Wel van laptop toepassing
mediaspeler tablet
dvd
gsm
tv
desktop Niet van toepassing
Welke combinaties of andere activiteiten zijn dat dan? Dan gaat het laptop eerst zijn, omdat je dat kan combineren met televisie kijken, puur omdat het verplaatsbaar is. Je kan dat ook combineren met koken, als je het recept op je scherm zet. Je kan dat met alles gebruiken dat je maar wil, als je een beetje inventief bent. Je kan dat ook plaatsen waar je wil. Portable dvd, dat combineer je met niks. Dan komt waarschijnlijk de mp3-speler tweede, omdat je daar ook mee kunt gaan lopen, of in je oren steken als je aan het fietsen bent. Je kan dat ook met alles combineren. En als je dan specifiek aan beelden kijken denkt? Ja, dat is ook hetzelfde, je kan er ook mee gaan sporten, ik zit natuurlijk op een home trainer, ik ga niet buiten gaan fietsen met beelden… Dan eerst de tablet en dan de portable dvd. Waarom die volgorde? Omdat ge met de tablet meer kunt doen dan de portable dvd, de portable dvd kan je combineren, maar je kan er alleen films mee kijken. Een tablet zou je nog kunnen combineren met koken bijvoorbeeld. En dan misschien de gsm, dat zou wel kunnen, ik ga die daar zetten want de 2 andere (tv, desktop) zijn niet verplaatsbaar. Om te combineren met een andere activiteit vind ik dat belangrijk dat dat verplaatsbaar is. Op zich kan je je andere activiteit voor de tv gaan zetten, maar dat is minder handig. Desktop staat vast en het is veel meer onderdelen dan een televisie, mocht je een tv willen verplaatsen, dat gaat nog, maar een desktop is en een bak en een scherm. 13. Heeft een aantrekkelijk design
Wel van laptop toepassing
mediaspeler tablet
gsm
dvd
desktop tv
Niet van toepassing
Welke aspecten maken een toestel aantrekkelijk qua design? Dat het strak is, dat het klein is, ik zou zelfs zeggen schattig, dat klinkt waarschijnlijk raar, maar dat is mijn idee van de iPod nano. Die eerst is de mooiste die ze hebben uitgebracht, omdat dat de strakste, de handigste, hij past goed in je broek en je gaat die nooit verliezen. Hij is niet te breed en niet te klein en niet te groot. En hij heeft geen afgeronde hoeken, dat vind ik lelijk. Is dat belangrijk op de plekken dat je ze gebruikt (vb. tv als deel van meubilair of gsm die je steeds bij hebt?) Als ik het al belangrijk zou vinden zou het eerder voor mijzelf zijn. Ik vind mijn laptop mooi, ik vind mijn iPod mooi. Ik kijk geen televisie, dat is een oude tv die we voor 30€ gekocht hebben in de kringloopwinkel. Ik ga er geen geld aan geven als het dingen zijn die mij niet interesseren, wat enigszins logisch is.
178
En voor een aantrekkelijk design bij een toestel dat je wel interesseert, heb je daar extra geld voor over? Ja, zeker wel. Welke toestellen vind je dan het aantrekkelijkste? Dan ga ik eerst voor de laptop gaan, dan voor de mp3-speler. Dan voor de tablet. Dan voor de gsm, dan dvd, dan voor de desktop en dan voor de tv. De kleinere toestellen komen eerst. Ja.
179
14. Biedt me waar voor zijn geld
Wel van mediaspeler dektop toepassing
laptop
dvd
tv
tablet
gsm
Niet van toepassing
Hoe zie je dat? Wat versta je daar zelf onder? Je bent dan vooral functioneel, denk je dan plots minder aan design? Voor welke aspecten heb je wel of geen geld over? Design heb ik geld voor over. En gebruiksgemak langs een kant ook, dan bedoel ik dat in de breedste zin mogelijk, zoals: er zijn geen virussen dus ge koopt een Mac. Dat vind ik ook waar voor zijn geld. Het is dan niet zoveel geld waard omdat die vooral mooi is, maar ik vind dat zijn geld waard. De tv biedt me op zich ook waar voor zijn geld, je koopt dat om tv te kijken en hij geeft beeld, dus hij geeft waar voor zijn geld. Maar ik zou er niet meer geld aan geven omdat ik zo weinig tv kijk. Gsm vind ik dan al minder, ik heb het gevoel dat ze die extra functies aanrekenen terwijl je ze allemaal niet nodig hebt. Terwijl als je een beetje een mooie gsm wil kopen moet ge al wel wat extra geld geven voor die functies en niet voor die mooiheid van die gsm. Ik heb dan ene gekocht die ik mooi vond, met extra functies op die ik helemaal niet gebruik. Ik vond hem mooi dus heb ik hem zo gekocht, maar ik heb wel geen waar voor mijn geld heb ik het gevoel. Ik heb enkel één nodig die belt en sms‟t en dat heb je voor 50€, ik heb er veel meer voor betaald. Bij een tv is dat ook vaak zo: het is mooi maar daarom biedt het geen waar voor je geld. Puur meer betalen voor een groter scherm, ik vind niet dat de gebruikservaring bij televisie dan zoveel verbetert. Vaak is de kamer toch niet groot genoeg, veel mensen doen dat dan toch en zitten dan veel te dicht bij hun tv. Gsm dus niet, tablet ook niet, dat is te duur voor wat het maar is. Dan de mp3: ik heb die duur gekocht maar die gaat nog altijd mee, dus ik vind dat wel waar voor zijn geld. Portable dvd heb ik geen idee. Mp3 gaat eerst, die diende gewoon om muziek af te spelen en dat doet hij nog altijd, dus dat is enorm waar voor zijn geld, hij is daarbovenop nog mooi ook. Televisie ook totaal niet, met een lelijke bak kan je naar dezelfde dingen kijken. En dekstop, tegenwoordig is dat wel waar voor je geld. Een laptop, Macs vind ik nog altijd duur en dat is het hem niet waard eigenlijk. 15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken
Wel van tv toepassing
laptop
dektop
tablet
mediaspeler gsm
dvd
Niet van toepassing
Hoe gaat dit bij jou? Hoe wordt er bepaald naar wat je kijkt? Tv waarschijnlijk die me helpt te bepalen naar wat ik wil kijken, omdat je dan gewoon zapt. Enkel bij een tv heb je een vaste lijst met dingen waarnaar je kunt kijken. Bij computer, zo related dingen waar je op kunt klikken dat doe ik niet. Televisie moet vanboven, omdat dat de enige is die me daarbij helpt. Voor de rest is het totaal niet van toepassing. Portable dvd laatst omdat dat u totaal niet helpt. Voor de rest zie ik nog een mogelijkheid dat ze je helpen, via shuffle of iets dergelijks. 16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen
Wel van tablet toepassing
laptop
dvd
mediaspeler gsm
desktop tv
Niet van toepassing
Welke ontwikkelingen heb je dan in gedachten? De nieuwe televisie. Hoezo? Dat je nu televisie hebt, de bak die daar staat en dat een deel van het meubilair is. Dat gaat vervangen worden door een tussenformaat, ofwel heel erg klein: alles bekijken via gsm, maar dat gaat de helft van de mensen te klein vinden. Ofwel heel erg groot, op grote tv‟s, daar heeft de helft van de mensen geen geld voor. En nu zijn ze meer en meer naar de tablet aan het gaan die het tussenformaat is. Dus volgens mij gaat er meer en meer naar tablets en minipc‟s gegaan worden en er gaan in de nieuwe generatie gezinnen zijn die geen tv meer hebben, gewoon een minilaptop of een tablet om naar alles te kijken, dat gebeurt ook al veel. Of dat je een antenneke koopt om in je laptop te steken en zo naar tv kijkt. Dus televisie is irrelevant aan het worden en de fancy tv‟s zijn te duur, dus dat is alleen maar
180
voor de echte televisiefans. En de rest is gewoon te klein om de televisie te vervangen. Volgens mij is de tablet helemaal klaar voor toekomstige ontwikkelingen, dat gaat een groter deel van de mensen overtuigen. Voor de rest heb je laptop natuurlijk. Gsm en mp3 niet zou ik zeggen, gewoon omdat die nu aan het maximum van hun mogelijkheden zitten denk ik, wat je nu nog extra wil doen ga je met een tablet doen denk ik. Gsm en mp3 zitten vast. En op de rest is dat niet van toepassing. Televisie laatst want die gaat weg gaan volgens mij, portable dvd is nog redelijk nieuw, dat is ook handig op een vliegtuig en zo, maar die gaat meer en meer geïntegreerd worden in een tablet, dus die gaat ook weg gaan volgens mij. Desktop ga ik vanonder zetten ook, puur omdat dat ook gaat verdwijnen.
181
Respondent: Maggie G. Leeftijd: 43 Beroep: Professor, vakgroep Marketing Woonsituatie: samenwonend met man en kinderen Duur interview: 119 minuten
Topic 1: day in the life Kan je overlopen hoe een doordeweekse dag er uit ziet voor jou? Vanaf het moment dat je opstaat tot je terug gaat slapen: welke activiteiten doe je waar, en met wie? Opstaan en natuurlijk eerst ontbijten, dan douchen. Vertrekken, ik zit dan de hele tijd in de auto, dat is anderhalf uur naar het werk, daar ben ik dan heel de dag. Tijdens de middag soms efkes een broodje gaan eten. Tegen een uur of 6 terug naar huis, ik ben dan tegen half 8 thuis. Terug eten en af en toe ‟s avonds nog wat sporten, erna nog wat werken en heel even nog tv kijken. Dan is het al tijd om te gaan slapen. Hetzelfde voor weekenddag, hoe ziet je weekend er gewoonlijk uit? Dan is het iets later opstaan, maar toch nog altijd vroeg, want Jelle (kind) is nog altijd op tijd wakker natuurlijk. Dan meestal effe gaan sporten in de voormiddag. Nadien naar de winkel, eten maken en de namiddag meestal iets met Jelle doen, dat kan trampoline-springen zijn of wat dan ook, eens naar de cinema of zo. ‟s Avonds gaan we soms iets eten, uit eten dus. Dan moet ik meestal nog wat werken en dan af en toe een filmpje kijken. En je pendelroutines, hoe gebeurt dat doorgaans? Ik kom 3 dagen per week naar kantoor, dat is dan met de auto, dat is bijna anderhalf uur dat ik in de auto zit. De dagen dat ik thuis werk kan ik bijna alles te voet doen, ik breng Jelle dan te voet naar school en ga hem te voet halen. Hoe ziet je gezinssituatie er uit? Één kind dat in het tweede leerjaar zit en mijn man.
Welke toestellen (cue cards)
i)
zijn er aanwezig in het huishouden?
Dat (desktop) hebben we niet meer, dat mag weg. Hier hebben we meerdere van, laptops. TV ook, een smartphone, dat (mediaspeler) hebben we wel in huis maar dat gebruik ik niet, dat (portable dvd) hebben we ook, en dat (tablet) heeft mijn man, maar dat gebruik ik niet. b) welke gebruikt u doorheen de dag: wanneer, voor wat en met wie? (per toestel) Die laptop gebruik ik heel veel uiteraard, dat is verschillende uren per dag, elke dag van de week. Dat is zowel voor mijn werk, maar ook voor Facebook en zo. Qua ontspanning gebruik ik dat bijzonder weinig, het is meestal voor het werk, maar dan wel heel veel, ook heel veel voor mail en zo. En af en toe met Jelle spelletjes spelen op de computer, of hij moet soms ook al huiswerk maken op de computer, dus dat is dan ook op de laptop. Waar wordt die precies gebruikt, welke fysieke plekken? Als ik voor mijn werk bezig ben dan zit ik boven in de bureau. Als het met Jelle is dan is dat beneden in de living. En op het werk ook gewoon aan de bureau. En beneden in de living, is dat dan aan tafel, in de zetel of elders? Dat is aan dat computertafeltje dat we daar tegen de muur staan hebben. Gsm wordt ook dagelijks gebruik, dat is een smartphone. Afhankelijk van waar ik ben lees ik daar ook mijn mails op. Voor de rest is het berichtjes sturen, smsen, soms ook voor facebook en zo. Maar het meest van de tijd nog gewoon om te bellen.
182
183
De tablet heb je ook in huis, gebruik je die zelf? Zelden, op vakantie een keer. Maar mijn man neemt die elke dag op en af naar zijn werk. Aangezien ik zelf een eigen laptop heb heeft dat weinig nut dat ik dat ding gebruik. En de zeldzame keren dat je dat gebruikt… Dat is dan eerder voor muziek of zo, of eens mails te checken. Dat is dan meestal op vakantie in het hotel of zo, omdat ik dan mijn laptop niet mee neem en dat is nog iets handiger dan het op de gsm te moeten bekijken. Dan die mobiele mediaspeler, kan je daarvan zeggen hoe je die gebruikt? Ja, ik gebruikte dat vroeger als ik ging joggen, maar nu heb ik een abonnement in de fitness en daar staat altijd al muziek aan dus ik neem die dan meestal niet meer mee, ik gebruik die op dit moment eigenlijk niet meer. Vroeger was het al hoofdzakelijk als ik ging joggen, maar thuis of onderweg… Ik zit alleen in mijn auto en die radio staat aan, dus ik heb dan geen mp3 nodig. En dit (portable dvd), dat is hoofdzakelijk door Jelle dat dat gebruikt wordt en eigenlijk ook hoofdzakelijk op vakantie. Vroeger gebruikte we dat ook wel eens als we naar de oma reden en als hij dan lang in de auto moest zitten, maar dat is al heel lang geleden. Maar als vakantie nemen we dat wel altijd mee, in het vliegtuig, of voor als hij ‟s morgens vroeg opstaat dat hij dan efkes dvd kijkt, zodat wij nog wat kunnen slapen. Gebruik je het zelf ooit? Neen, ik gebruik dat nooit. Dan de televisie? Wordt ook hoofdzakelijk door Jelle gebruikt. Heb je digitale tv? Neen, nog altijd niet. Ouderwets… Wanneer wordt die gebruikt? ‟s Avonds om eens naar het nieuws te kijken, of in het weekend een film, maar ik kijk eigenlijk heel weinig tv, vooral ook door tijdsgebrek. Wanneer gebruiken anderen de tv, bijvoorbeeld je kind? Die kijkt daar al ‟s morgens naar, als hij opstaat en wij zijn ons aan het klaar maken. En als hij thuis komt van school, dat zijn zo wat de momenten dat hij kijkt. Is er 1 toestel aanwezig, of meerdere toestellen? Eéntje.
Kan je ook vertellen hoe die toestellen thuis geïntroduceerd zijn? Waarom keuze voor net die toestellen, hoe is dat gegaan? Heel eenvoudig, dit hebben we gewoon gekregen, de mp3-speler. Ik ben dat dan beginnen gebruiken omdat we dat dan hadden, maar anders had ik dat waarschijnlijk niet gekocht. Dit (portable dvd) hebben we heel doelbewust voor Jelle toen gekocht, omdat hij zoveel in de auto moest zitten en omdat hij zich op de duur ook wel begon te vervelen. Dus dan dachten we: dan heeft hij ook iets om zich te amuseren. En ook op reis, omdat hij vaak om half 6 al wakker was en dan is dat toch handig omdat je zelf nog een beetje kunt verder slapen. Toen je dat gekocht had, die portable dvd, waarom heb je net dat merk of type gekozen? We hebben gekeken naar de kwaliteit van het scherm en zo en ook naar de prijs. En dan geprobeerd om de beste kwaliteitprijsverhouding te nemen, dus zeker niet het duurste toestel, maar ook niet het goedkoopste omdat we wilden dat het wel efkes zou meegaan en degelijk zijn. We hebben dat ondertussen een paar jaar al en dat werkt nog altijd goed.
184
En de televisie? De televisie, hmm. Ik weet niet meer waarom we nu precies den diene gekocht hebben, ik weet ook eigenlijk niet hoe lang we deze al hebben, dat zal 2 of 3 jaar zijn denk ik. Het is een breedbeeld. Wie besliste er over de aankoop? Dat is bij ons altijd gezamenlijk, maar meestal is dat voor geen van ons twee echt belangrijk, dus wordt er meer op pragmatische basis naar gekeken, wat hebben voor dat geld en wat gaat er in de toekomst evolueren, dus waar zijn we het meest mee? Daar hebben we ook een beetje naar gekeken. Ik weet ook niet meer hoeveel die gekost heeft, dat is voor mij een heel lage betrokkenheidsbeslissing. Die laptop, hoe is die geïntroduceerd? Ik heb hier al heel veel jaren een laptop. Omdat ik twee dagen thuis werk is het gemakkelijk dat je met dezelfde computer kunt werken. Ik heb hier nu wel zelf bepaald, waar heb ik naar gekeken? Dat is voor een stuk een nadeel en een voordeel tegelijk: dat is de grootte van het scherm. Dit is een groter scherm dan gebruikelijk, ik vond dat plezant omdat ik op het toetsenbord dan ook de nummertjes ook heb aan de rechter kant, ik moet dan niet de hele tijd met de shifttoets werken. Dus dat vind ik een groot voordeel als je punten moet intikken en weet ik veel, ik moet nogal dikwijls die cijfers gebruiken. Nadeel is als je dat spul moet meenemen naar het buitenland bijvoorbeeld: dat is te zwaar, dat is te groot. Dus ik heb zelf nu een klein computertje gekocht om mee te nemen voor in het vliegtuig, om dan toch te kunnen werken. Want dit krijg ik zelfs niet opengeklapt in het vliegtuig, als die voor mij gaat liggen dan kan ik mijn scherm niet zien. Voor de rest heb ik mij laten leiden door de verantwoordelijke van de informatica hier. Wat ik het best zou nemen van mogelijkheden, ook het geheugen en zo, voor de rest heb ik hem gewoon gevraagd wat hem het beste leek. Ik wou ook wel graag een kleurtje hebben en niet zo een saaie, dus ik heb een rode gekocht. Maar dat was voor mij het belangrijkste: dat het een groot scherm had, dat dat gemakkelijk was, die toetsen, het is toch een verschil als je aanslaat of je nu hard of zacht moet drukken. Dat was hier wel mee ok. Verschilt je gebruik bij de kleine en grote laptop? Wel, die kleine gebruik ik dus eigenlijk alleen maar om mee naar vergaderingen te nemen, omdat die ook veel sneller opstart dan deze. Het wordt ook meer en meer de gewoonte dat documenten niet meer afgedrukt worden, maar dat je die gewoon elektronisch bij u hebt op vergaderingen, dus dan neem ik eerder die kleine mee. En als ik naar het buitenland moet, zeker naar Amerika, je zit uren in dat vliegtuig en je kan zeer veel doen, dus dan zit ik ook op die kleine te werken. Voor de rest gebruik ik de kleine niet.
Hoe is de gsm geïntroduceerd? De gsm, ik gebruik die eigenlijk ook veel om foto‟s te trekken. Was dat belangrijk bij de aankoop van dit toestel? Neen, niet echt. Dat is ook gewoon door een promotie gekomen dat we dat gekocht hebben, dat was heel goedkoop op dat moment en dan dachten we: ok, we moeten misschien toch een keer overschakelen en dat is dan nu wel het moment. Dat was een promotie van Telenet, dat je een iPhone kon hebben voor maar 150€ of zo, in plaats van de 700€ die je normaal moet betalen. Nu trek je er o.a. ook foto‟s mee. Is dat gekomen door dat toestel of was dat op voorhand al het geval? Met mijn vorige gsm trok ik ook wel eens foto‟s, maar dat was allemaal iets lastiger om dat op die pc te krijgen en zo. Met dit is dat veel handiger en de kwaliteit is ook veel beter. Als ik dat met ons gewoon fototoestel vergelijk vind ik deze foto‟s dikwijls even goed, ik kan wel niet inzoomen, dat is wel een nadeel t.o.v. een gewoon fototoestel, maar ik kan er heel schone foto‟s mee maken. Een paar maanden geleden was ik met een collega in Amerika en ik heb daar heel mooie foto‟s kunnen trekken, wat je toch niet zou verwachten. Dat was eigenlijk wel een aangename verassing, ik heb het niet daarvoor gedaan, maar ik probeerde het en het viel goed mee.
185
Heb je nog op andere zaken gelet, of was het puur die promotie? Dat was vooral die promotie en het is ook handig dat er internet op staat, bijvoorbeeld: je pakt de trein, ik moet altijd verbindingen hebben, als ik naar Brussel moet moet ik 2 treinen hebben. En ik pak niet dikwijls de trein, maar als ik de trein pak is er iets mis met de verbinding, dus dan is dat handig dat je dan onmiddellijk kunt opzoeken welke trein je dan moet pakken als je ergens in een station aankomt. En dat was wel iets dat ik van tevoren miste, ik hoorde dan van mijn andere collega‟s die konden dat wel en als ik daar dan weer ergens halverwege in een station belandde en niet wist naar waar ik hert beste zou rijden, dat dat wel handig zou zijn. En ook als je zoals ik de hele dag op vergaderingen zit dat je dan eens snel naar je mails kunt kijken, of er iets dringend is binnen gekomen, dat vond ik ook wel handig. En zeker ook als je in het buitenland zit, anders kom je thuis en heb je zo 150 mails, nu kan ik dat ook een beetje bijhouden. Dan nog die tablet, die niet van jou is, weet je hoe die in huis geïntroduceerd is? Die heeft mijn man gekregen. Die moest ergens spreken en hij kon kiezen, ofwel dit ofwel een financiële beloning. Hij heeft gezegd: geef mij maar een iPad. Is dat iets dat jullie anders in huis zouden halen? Ik denk dat dat ondertussen wel in huis zou gekomen zijn, omdat mijn man veel werkt op de trein en voor hem is dat dan ook handig om die mails te lezen, of om de krant online te lezen en andere documenten te bekijken. Dus hij gebruikt dat heel veel, maar thuis niet. Thuis gebruiken wij gewoon de laptop, maar in de trein gebruikt hij dat heel veel. Is je gebruik verder nog geëvolueerd sinds je die toestellen in huis gehaald hebt? Die laptop gebruik ik heel veel, maar van tevoren gebruikte ik de gewone computer ook heel veel. Maar doordat de werkdruk hier enorm gestegen is gebruik ik nu meer de laptop dan dat ik vroeger de computer gebruikte, maar dat ligt niet aan het toestel, dat ligt aan de werkdruk die gestegen is. De gsm, als ik dat vergelijk, die smartphone versus de gewone telefoon, ik gebruik dat dan meer als ik on the go ben zal ik maar zeggen, of als ik in het buitenland ben of zo. Maar hier thuis eigenlijk niet: ik ben niet iemand die constant op facebook zit of constant mails zit te lezen of zo. Er zitten wel heel veel functies op, het is ook bijna een computer? Ja, ik weet het, maar ik gebruik die bijna niet. En die tablet? Die gebruik ik dus eigenlijk niet. Af en toe, op vakantie is dat dikwijls eens voor muziek, om op de kamer wat muziek te hebben, of eens mails te checken of zo. Die portable gebruikte je niet? Ik heb daar zelf nooit naar gekeken, het is altijd alleen voor Jelle geweest. Vroeger keek hij meer in de auto zei je, waardoor is dat verandert? Tja, waardoor is dat gekomen… Hij heeft een Nintendo nu, nu speelt hij daarmee in de auto. Televisie, hoe is dat gebruik geëvolueerd? Dat is verminderd. Hoe komt dat? De tijd. Ik heb minder tijd, en de tijd die ik heb daarin probeer ik nu meer te gaan sporten. Dat is een paar jaar heel weinig geweest, maar dat heeft ook met de leeftijd van Jelle te maken: ik kan nu gemakkelijker weg dan toen hij 2 of 3 jaar was.
Wie gebruikt de toestellen nog? Waar, wanneer en waarvoor? Wel, Jelle heeft ook een iPod, die gebruik die ook, nu nog altijd. Dat (portable dvd) gebruikt ook alleen Jelle, mijn man en ik niet. Televisie wordt door iedereen gebruikt, maar het meest ook weer door Jelle.
186
Laptop, mijn man heeft er ook één, die wordt heel veel gebruikt, net zoals de mijne. En Jelle heeft een oude laptop die bij ons beneden staat. Hij speelt daar spelletjes op, hij doet daar werk van school op: zij moeten zo naar rekensites gaan waar ze oefeningen moeten maken, maar hij typt ook dingen in word, of af en toe eens een powerpoint-presentatie en zo, waar hij dan foto‟s van de familie in plakt, zich gewoon wat amuseren. Mailen of zo doet hij nog niet, of op Facebook zit hij ook nog niet, dat wil ik nog efjes zo houden. Die tablet is van mijn man, Jelle zit daar niet op en ik ook praktisch niet. En de gsm, mijn man heeft dezelfde en we gebruiken dat ongeveer voor dezelfde dingen denk ik. Je kind gebruik die ook niet? Neen, allez, als we eens ergens lang moeten wachten vind hij het wel eens leuk dat hij een berichtje mag sturen naar zijn nonkel, dat mag hij dan wel eens doen. Of hij mag eens prutsen met foto‟s trekken of weet ik veel, gewoon om de tijd te doden, maar dat gebeurt dus heel zelden. Zijn er afspraken rond bepaalde van die toestellen, dingen die wel of niet mogen? Niet echt. Tot nu toe niet echt nodig geweest, er is niet echt misbruik van die zaken.
En andere regels, zoals bij spelletjes of tv? Bij die spelletjes dan zitten wij er bij, we doen dat samen. Wat hij regelmatig speelt is Patience op de computer, of iets van Spongebob of zo, maar geweldadige spelletjes heeft hij nog nooit gedaan, dus voorlopig is dat geen issue. Als je zoontje de laptop gebruikt, waar gebeurt dat dan? In de living met ons erbij. Je hebt dus nog wat controle, is dat bewust? Voor een stuk wel, natuurlijk gezien zijn leeftijd. Maar zijn andere spelletjes speelt hij ook gewoon in de living, hij gaat zelden op zijn eentje boven zitten, hij zit altijd bij ons. En tv, dan moeten we soms wel eens zegen: nu is het genoeg geweest met tv kijken en nu gaan we iets anders doen. Hij vind dat niet altijd even leuk, maar hij weet ook wel dat hij redelijk veel tv kijkt en dat er nog een hoop andere dingen kunnen gedaan worden. Zijn er verder nog strubbelingen of andere moeilijkheden, bijvoorbeeld: kom je overeen bij tv kijken? Dat is voorlopig ook nog gemakkelijk, mijn man en ik kijken bijna nooit tv voordat Jelle gaat slapen, want we zijn altijd met andere dingen bezig. Dus hij heeft dan eigenlijk een beetje het monopolie, hij kan kijken naar wat hij wil. Er is niemand anders waarmee hij rekening moet houden omdat wij toch niet willen kijken op dat moment. En ‟s avonds hebben wij daar ook weinig last mee, mijn man en ik. Wij kijken eigenlijk heel weinig tv en ook niet zo heel veel samen zelfs, omdat we ‟s avonds nog dikwijls lesgeven of soms zitten we in het buitenland. Voor de rest is het heel dikwijls nog werken tot dat het bijna tijd is om te gaan slapen. Dus geen problemen rond. Wordt er elkaar soms geholpen met problemen bij andere toestellen, misschien iemand die er minder van kent? Geen één van ons is echt heel goed in die dingen, maar ja: mijn man heeft mij met Facebook geholpen, en ik heb hem geholpen met Skype. En je kind, leren jullie van hem of hij van jullie? Voorlopig leren wij nog niet van hem. Hij is natuurlijk ook nog vrij jong, maar die computer interesseert hem eigenlijk ook niet zo heel veel, hij zit daar niet zoveel op. Dus hij weet zeker niet meer dan ons, wij leren hem dingen, zoals een powerpoint maken of zo, of hoe hij in word dingen kan doen, want dat heeft hij in school ook allemaal nog niet gezien. In school gaat hij naar die rekensites, dan weet hij wel wat hij moet doen, eenmaal hij daar op zit, maar hoe hij daar precies moet naartoe gaan daar moeten wij hem mee helpen, want dat kan hij niet. En bij tv?
187
Dat doet hij allemaal zelf.
188
Topic 2: AV in het alledaagse Hoe past naar bewegende beelden (onafhankelijk van het toestel) in die dagelijkse routines? Wanneer doe je dit in een doorsnee-dag? Voor mijn werk zit ik regelmatig met Youtube bezig, omdat ik veel voorbeelden nodig heb voor in mijn lessen. En youtube is daar wel een heel goede bron voor, daar kan ik vanalles vinden. En verder is dat af en toe eens een filmpje kijken of naar het nieuws kijken, ikzelf zal dat eerder op mijn tv doen dan op de computer. Mijn man zal vlugger eens naar het nieuws kijken op de computer, maar voor mij is dat hoofdzakelijk nog op tv eigenlijk. Op welke fysieke plekken gebeurt dat? De living. Behalve youtube, dat is waar ik dan ben met mijn pc, dat kan op kantoor zijn, of bij ons boven in de bureau. En tv, we hebben maar één tv en dat is altijd in de living.
Welke (specifieke) toestellen worden er bij jou thuis gebruikt voor AV? Welke gebruik je zelf? (cue cards) Als het bewegende beelden zijn dan voornamelijk televisie en ook op youtube. Films op de laptop doen we eigenlijk niet. Jelle kijkt ook regelmatig op de portable dvd. En op de tablet van mijn man, daar kijkt hij ook zelden bewegende beelden op, maar dat weet ik niet. Op je gsm kan het ook, bewegende beelden. Ik weet het, maar dat vind ik dan zo‟n klein scherm. Ik heb dan toch meestal mijn laptop in de buurt en dan ga ik dat eerder op mijn laptop doen dan op mijn gsm. Heb je het al eens gedaan? Neen, ewel, ik heb dat zo wel al eens geprobeerd, zo dingen te openen dan, maar ik vind dat een te klein schermpje. Bij de laptop, hoe gebeurt het dat je daar beelden op kijkt, hoe begint dat? Dat is heel doelgericht, ik zit daar bijna zelden gewoon de browsen. Als ik een voorbeeld zoek voor in mijn les dan weet ik dikwijls wel al van welk merk en zo en dan moet ik dat gewoon maar intypen op youtube en dan heb ik dat meteen gevonden. Dan is het downloaden en in mijn les plakken. Maar zo eens naar youtube gaan en kijken naar de 10 populairste, dat doe ik niet. Daar heb ik meestal ook te weinig tijd voor, als ik meer tijd zou hebben zou ik dat doen, maar voorlopig is daar nog weinig over geschoten. Gebeurt het af en toe dat je ook beelden kijkt als ontspanning daarop? Ja, via Facebook he, als iemand daar zo een suggestie doet en dat je daar dan naartoe gaat. Maar zelf actief op zoek gaan naar dingen en dan op facebook zetten, neen. Als ik dat zo toevallig zou tegenkomen dan ga ik dat misschien doen, maar daar hou ik me eigenlijk niet mee bezig. Als je dan bezig bent met een clipje kijken, zou je dan nog verder klikken en verder zoeken? Meestal dat ene fragment, tenzij het dan echt iets is dat ik kan gebruiken voor het één of het ander. Die portable dvd, als die gebruikt wordt, hoe gebeurt dat dan? In welke omstandigheden? Meestal als we veel uren onderweg zijn. Thuis wordt dat niet gebruikt, het is zeker niet zo dat wij tv willen kijken en dat Jelle dan maar op zijn dvd‟tje gaat kijken, dat is niet het geval. Zoals ik al zei: grotendeels op reis, op het vliegtuig en zo en in de hotelkamer, ‟s avonds als wij een boekske lezen of ‟s morgens als hij al zeer vroeg wakker is. Of af en toe in de auto, omdat hij zich anders verveelt. Kijkt hij dan gefocust of doet hij ondertussen andere dingen? Dat is heel gefocust kijken en alles 100 keer opnieuw bekijken tot hij heel dat filmpje vanbuiten kent. Dat tv, hoe wordt dat gebruikt, welke omstandigheden?
189
Hier zit ik zelden gewoon te zappen, maar heb ik al gekeken wat er op tv komt en weet ik dus wat ik wil zien. Waar heb je dan gekeken? In de krant of soms online. Of in een boekske, dat gebeurt ook, maar dat is zelden. Het zal eerder in de krant zijn of online. Maar nog eens, dat is heel weinig. En het nieuws is elke dag op hetzelfde uur, dus dat is heel gemakkelijk om te weten wanneer dat begint. Als de tv aanstaat, wat doe je tijdens? Als de reclameblokken beginnen dan gebeurt dat wel eens dat ik mails check of vlug de afwas ga verder doen of de vuilbakken ga buiten zetten of weet ik veel wat, maar dat ik daar toch niet blijf zitten want dat duurt me iets te lang. Dat is het nadeel van gewoon tv kijken natuurlijk en dat is één van de reden waarom wij toch aan het overwegen zijn om eens over te stappen naar digitaal. Maar doordat we zo weinig kijken hadden we tot nu toe ook weinig incentive om naar digitaal of zo te gaan, maar we zijn het aan het overwegen maar het zal nog wel effe duren eer we het echt doen, omdat we er ook tegenaan zien om dat weer te regelen. Dus de reden dat je overweegt digitaal te gaan kijken is… Is onder andere als ge kijkt naar een VT4 of zo, je kijkt daar een film en dat zijn 5-6 reclameblokken die ge krijgt. Ge zijt 10 minuten aan het kijken en je hebt al een reclameblok, dus de film duurt op de duur al 2.5 uur met al die blokken ertussen. Op zich vind ik dat wel een keer plezant, reclame is een stuk van mijn job, dus dan zie ik nog eens wat recente reclames, maar op den duur… Er zijn er ook teveel slechte. Ik begrijp ook perfect dat de meeste mensen heel blij zijn dat ze een middel hebben nu om dat allemaal te vermijden. Hoe kom je aan content, op de laptop nog zaken buiten youtube? Neen, niet echt. Soms wel eens van horen zeggen: je moet eens naar die site gaan of weet ik veel, dat gebeurt, ook hier voor werkgerelateerde dingen, maar ook voor ontspannende dingen wordt dat wel eens gezegd. Bij portable dvd‟s, hoe kom je aan de collectie, kopen, huren? We hebben een deel aangekocht, maar doordat Jelle dat momenteel niet zoveel gebruikt, ik denk dat het anderhalf jaar geleden is dat wij nog eens een nieuwe dvd gekocht hebben. Dus wij hebben daar zeker geen grote collectie van, maar voorlopig als het lang geleden is dat hij een filmpje gezien heeft vind hij dat ook wel leuk om dat nog eens opnieuw te zien. Dan de tv, je kijkt soms films in het weekend, hoe kom je daar aan content? Zo wat in de tv-gids staat, of online gaan kijken wat er op tv is. Zelden dat de mensen zeggen: ge moet daar eens naar zien of daar eens naar zien. Ons kennissen kijken eigenlijk ook niet zoveel tv. Worden er dvd‟s op afgespeeld? Dat gebeurt, maar zelden. Voor dvd‟s, de videotheek bij ons is zelfs failliet denk ik, die is gesloten. Die optie hebben we al niet meer, maar we missen dat ook niet echt. Maar soms krijgen we bij de krant wel eens een gratis dvd, als er dan echt niets is en we hebben eens zin om te kijken dan zien we dat wel eens. Ik heb zo ook eens een reeks gekregen van Mad Man, dan hebben we daar ook naar gekeken natuurlijk, dat waren 2 reeksen, dus daar waren we wel een tijdje zoet mee. Maar zelf aangekocht hebben we bijna nog niet gedaan. Mocht ooit digitale tv in huis halen, zou je ooit via het filmkanaal films huren? Ja, misschien wel.
Zoals al gezegd is de situatie veranderd (convergentie, vervanging, aanvulling,…). Is dit voor jou het geval? Neen, maar ik sluit niet uit dat dat meer gaat komen. Nu met die kleine computer, de keren dat ik eens naar het buitenland geweest ben was het echt wel heel druk en heb ik heel de tijd zitten werken, maar dat zou kunnen dat ik daar meer films op ga kijken in de toekomst, als je daar dan toch maar zit te wachten. Maar voorlopig is dat nog niet het geval geweest. Op mijn gsm, ik vind dat echt een te klein scherm om leuk te zijn.
190
En die portable dvd, dat kan, maar ik vind het ook nog altijd heel leuk om een boek te lezen en daar heb ik ook te weinig tijd voor, dus als ik dan op reis ga, ga ik liever een boek lezen dan dat ik een film of dvd zit te bekijken. Is dat voor iedereen in je omgeving het geval? Voor Jelle dus niet he, die kijkt ook met die dvd en op tv. En mijn man zal ook wel wat meer met die iPad doen, maar wat hij allemaal bekijkt dat weet ik nu niet. Films zit hij er in ieder geval ook niet op te kijken, maar ik kan me nu wel voorstellen dat hij ook vanalles op youtube zit op te bekijken. Hoe kijk je tegen die evolutie aan? Is daar een verklaring voor denk je? Dat is plezant dat je meerdere opties hebt. Dat is voor sommige mensen heel goed denk ik, gewoon weten dat dat allemaal kan, zonder dat je daarom al die functies gebruikt. Ik moet nog alles leren van dat spul, ik weet dat er heel veel functies op zitten en voorlopig gebruik ik daar maar een heel beperkte set van. Maar het is soms leuk om te weten, mocht ik het willen gebruiken dan kan ik het gebruiken. Je hebt mensen die vervangen, de tv achterwege laten en op andere dingen kijken. Wie doet dat volgens jou? Waarom? Ik kan dat begrijpen dat mensen dat doen. Als ge een goede computer hebt en ge download veel films, waarom dan niet gewoon op je computer kijken? Maar ik vind dat voorlopig nog altijd leuk, als ik dan tv kijk, om lekker in de zetel te gaan liggen en een groter scherm te hebben. Welke mensen doen dat volgens u, vervangen? Ik denk jongere mensen, omdat die ook vaker on the go zijn en een laptop en zo kan je makkelijk meenemen, je tv-toestel niet. Je hebt mensen die uitbreiden, naar TV kijken en ook naar andere toestellen. Wie doet dat volgens jou en waarom? Misschien dat als ze thuis zijn de tv nemen en ergens anders de andere media gebruiken. Ik denk dat dat ook te maken heeft met de thuissituatie: als je alleen woont bijvoorbeeld en je hebt een tv en een laptop denk ik dat het leuker is om naar tv te kijken dan daar voor uw laptop te gaan zitten. Maar hebt ge huisgenoten die andere dingen willen zien dan is dat wle handig dat er de mogelijk is om op laptop dingen te bekijken. In dergelijke situatie, met meerdere gezinsleden die op hetzelfde moment dingen willen zien, ik denk dat dat in die situatie vooral handig is. Ik ga niet zeggen dat dat uitsluiten voor die mensen is, maar ik denk dat dat voor hen wel het meest aangewezen is. Wat vind je van die mensen die alles gebruiken? Mij stoort dat niet, maar ik heb daar nu zelf geen zin in, maar ze doen maar. Dan heb je nog mensen die traditioneel bij tv blijven, wie doet dat volgens jou en waarom? De oudere mensen. Ik denk ook uit gewoonte voor een stuk, niet dat ze hun weg daar niet op kunnen vinden, maar dat ze het gewoon nog niet gedaan hebben. Als je mensen hebt die niet gewoon zijn met een computer te werken dan gaan ze al zeker niet beginnen met daar films op te downloaden en daar naar te kijken. Maar ook als je ‟s avonds gezellig met z‟n tweeën een filmpje wil zien vind ik het nog altijd leuker om in de zetel te zitten en dan naar tv te kijken dan dat we daar naar een computerscherm moeten kijken.
Topic 3: Q-sort
Speelt helemaal geen rol
15
Speelt zeker een rol
1 13
11 6 7
10 5
4
191
8
16
14
12
3
2
9
Kan je deze items sorteren op dit rooster (Q-grid)? Welke eigenschappen vind je belangrijk in je ideale toestel, wat maakt het ideaal? Wat versta je onder die eigenschappen/items? Luidop sorteren… 1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Hoeft niet per se voor mij in de dagelijkse routine te passen, dat zal eerder neutraal zijn. 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil Dat vind ik wel belangrijk. Hoe zie je dat dan? Bijvoorbeeld dat is ook een voordeel van digitale tv, dus nu als ik gewoon tv kijk dan ben je gebonden aan wat er geprogrammeerd wordt en dan moet je op dat moment kijken. Dat stoort ook wel want het past u niet altijd even goed. Ik doe eerst mijn werk en als dat af is dan kan ik kijken, dat is wel handig. Gewoon op een moment dat het u past en dat je niet moet beginnen nadenken, ge moet u patroon niet beginnen aanpassen in functie van wat er geprogrammeerd wordt of wanneer, maar je kan zelf kiezen van: nu wel, nu niet, dan stop ik, en zo verder. 3. Kan ik gebruiken waar ik wil Wel, ik kan mij voorstellen dat dit voor veel mensen heel belangrijk is, voor mij is dat dus iets minder belangrijk, omdat er zoveel toestellen zijn waarmee het mogelijk is dat er wellicht iets is dat ik kan gebruiken waar dat ik ook ben. Zoals dat klein computertje, dat kan ik gemakkelijk overal mee naartoe pakken en daar kan ik dan ook bewegende beelden op kijken. Maar ik heb thuis nog altijd liever dat groot scherm van de tv, dus voor mij hoeft dat niet. Dat ideale is dan niet het kleine computertje, in sommige toestanden is dat handig, in andere omstandigheden is er iets ander ideaal. 4. Kan ik in alle comfort gebruiken Dit vind ik heel belangrijk, dat het comfortabel is om te kijken, zoals bewegende beelden op mijn gsm dat vind ik niet echt comfortabel. Als ik de kans heb om dat uit te stellen en te doen op een ander toestel dan ga ik dat ook dan. Iets waar ik een stijve nek van krijg, dan lig ik liever in de zetel te kijken. 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil Ja, dat is ook wel belangrijk. 6. Biedt me verschillende relevante functies Ik hoef het niet per se in 1 toestel te hebben. Door de combinatie van toestellen die ik heb lukt dat wel. 7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen Wat ik bijvoorbeeld wel handig vind met die iPhone is bijvoorbeeld die foto‟s die je maakt kan je heel gemakkelijk op je computer zetten en dan dingen mee doen. Dus het is niet beperkt tot gewoon op de gsm. 8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal Voor mijn werk is dat soms relevant, voor ontspanning hecht ik daar minder belang aan. Ik zet het nu bij absoluut niet belangrijk, maar in zeker zin is dat ook wel van belang he. 9. Functioneert op een betrouwbare manier Ja, dat is natuurlijk belangrijk. Als het niet werkt als je er wilt naar zien is dat ook wel lastig. Als het de helft van de tijd uitvalt en je bent er niks mee dan is het natuurlijk vreselijk. 10. Is eenvoudig in gebruik Ook ja, dat vind ik wel leuk. Dat is belangrijk, als je eerst een handleiding vanbuiten moet leren eer je het kan gebruiken, laat maar zitten dan. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid Dit is ook wel belangrijk. Maar ik vind dat dat tegenwoordig op de meeste dragers al het geval is. Dus vandaar dat dat bij mij niet aan het uiterste ligt. Het moet deftig beeld zijn maar ik vind dat dat momenteel bij de dragers die ik heb overal zeer zuiver beeld is. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten Ja dat ook.
192
War versta je er dan onder? Ik veronderstel als je naar beelden aan het kijken bent dat je ondertussen ook andere dingen kunt doen, bijvoorbeeld naar muziek luisteren of weet ik veel wat. Wat ik soms doe is mails lezen terwijl ik toch luister naar het nieuws of de lijnen probeer te volgen van een serie of van een film. 13. Heeft een aantrekkelijk design Als dat in mijn living moet staan wel he. Maar dat klein computertje dat ik niet zo vaak gebruik dat hoeft dan weer niet zo‟n aantrekkelijk design te hebben. Maar in het algemeen vind ik dat wel leuk als het er is, maar niet voor een ongelofelijke meerprijs. 14. Biedt me waar voor zijn geld Ja, uiteraard. Maar als het echt iets nuttig is wil ik daar ook meer voor betalen. 15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken Meestal lukt dat wel gewoon, ik heb daar zelf een goed beeld van. 16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen Het hangt ervan af hoe duur dat dat dan is. Als je zoals bij ons die mp3 gekregen hebt en dat tijdelijk kan gebruiken dan is dat voor mij best ok. Als het dan een duur toestel is dan vind ik wel dat dat een hele tijd moet meegaan. Maar er zijn dingen waar ik eerder naar zal kijken.
Per item technologieën overlopen + bijvragen onder items, doorvragen. Devices sorteren (van toepassing –niet van toepassing, per device... persoonlijke constructies van technologie bloot leggen)
1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Wel van tv laptop gsm tablet mediaspeler portable desktop Niet van toepassing dvd toepassing Zeker die laptop, een gsm. De portable dvd nauwelijks. Dan pas dekstop. Kan je zeggen waaraan een technologie voor jou moet voldoen om te passen in je dagelijkse gebruik, wat beelden kijken betreft? Ik moet het op een comfortabele en handige manier kunnen gebruiken. Eigenlijk televisie op 1. En in die zin past een gsm er ook zeker in, al vind ik het niet zo geschikt om bewegende beelden mee te kijken, het past beter in mijn dagelijkse routine dan andere dat staat boven en ik kom daar niet aan. De andere gebruik ik nauwelijks. Waarom liggen laptop en gsm ook nog hoog? Dit gebruik ik vaak en op de tablet is het beeld groter en beter, maar omdat het niet van mij is zal ik het minder snel gebruiken. Met de desktop ben je gebonden aan één locatie, als wij een desktop zouden hebben zou die boven staan en als ik naar bewegende beelden zou willen kijken, zoals een film, zou ik daar niet mee op mijn eentje boven mee zitten. 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil
Wel van laptop toepassing
tablet
desktop gsm
mediaspeler Portable tv dvd
Niet van toepassing
Tv voorlopig laatst omdat wij geen digitale tv hebben, maar als wij wel een digitale tv zouden hebben laat u dat wel toe. Ik vind hier eigenlijk weinig verschil tussen (laptop, dvd, tablet), omdat die allemaal wel toelaten te kijken wanneer je wil. Met een portable dvd bijvoorbeeld steek je die dvd in wanneer je wil, maar je moet natuurlijk die dvd wel hebben, dat is een beperking. Met een laptop, als je iets download, kan je kijken op elk moment, dat kan je ook met een tablet. Hoe komt het dat sommige toestellen minder toelaten om te kijken wanneer je wil?
193
Je hebt geen volledige controle, het zijn anderen die bepalen wanneer je kunt kijken en ge moet uzelf daar naar schikken. Met deze mediadragers, mp3, tablet en laptop, daarmee heb je zelf volledige controle over alles: wanneer je kijkt, wat je kijkt, … Dit moet je vooraf gepland hebben, dat kan je niet on the spot beslissen, je moet vooraf al die dvd gekocht hebben. Televisie, zoals wij het nog hebben, ben je gewoon afhankelijk van wat wanneer geprogrammeerd wordt. Die desktop hoort ook bij laptop en tablet, ik vind dat ook exact op hetzelfde niveau liggen, dus dat daar eigenlijk geen volgorde in is. Je kan moeilijker kijken, de locatie is moeilijker, maar als het gaat over wanneer is het eigenlijk hetzelfde. De gsm is kleiner qua beeld, maar het laat u wel toe te kijken wanneer je wil. 3. Kan ik gebruiken waar ik wil
Wel van tablet toepassing
gsm
mediaspeler Portable laptop dvd
dekstop tv
Niet van toepassing
Dat (tablet, gsm) is iets handiger om mee te nemen, dat (laptop) is meestal iets groter en zwaarder, behalve dat klein schattig dinkske, maar de grote ga ik niet overal mee naartoe sleuren. Desktop en televisie staan meestal op een vaste plaats, je kan dus niet kijken waar je wil, je bent gebonden aan de plaats waar het staat. Op welke plekken gebruik je dat dan? Verschillen die voor de toestellen? Tv, bij veel mensen is dat ook in de slaapkamer, ik vind dat maar niks. Voor mij is dat echt in de living. Een desktop associeer ik meer met een bureau, ergens waar je meer stil, rustig en geïsoleerd kunt werken en efficiënt kunt zijn. Een laptop zal ik eventueel wel op mijn schoot in de zetel gebruiken, zeker die kleinere, om nog mails te beantwoorden. Dat kan eerder waar, ook voor op reis mee te nemen. Die andere dingen zijn ook klein en gemakkelijk, dat weegt niet veel dus je kan dat om het eender waar meenemen, ook al is het op de trein van thuis naar het werk, of over grotere afstanden, dat speelt allemaal weinig rol. Zulke kleine zaken associeer ik wel met trein, vliegtuig of hotel. Welke zaken associeer je meer met binnenshuis gebruik, van de draagbare toestellen? Dat is allemaal extern voor mij, meer buitenshuis, zeker een gsm. 4. Kan ik in alle comfort gebruiken
Wel van tv toepassing
tablet
laptop
portable desktop gsm dvd
mediaspeler Niet van toepassing
Wat is kijkcomfort dan voor jou en hoe zorg je daar voor? Als ik denk aan bewegende beelden, als dat iets kortdurend is, zoals een reclamefilmpje op youtube, dan is comfort voor mij gewoon op een bureaustoel kunnen zitten en rustig kunnen zien. Als ik een langere tijdsspanne heb, een film bekijken, dan vind ik dat niet handig om aan tafel te moeten zitten en zo naar het scherm te moeten kijken. In mijn zetel zitten en naar tv kijken is voor mij veel comfortabeler, de tijdsduur is belangrijk. In de zetel gezellig, met een glaasje wijn erbij, dat doe ik niet als ik boven op de computer zit. Voor mij is dit (tv) echt ontspanning, terwijl als ik boven zit is het meer werkgerelateerd. Hoe zou je ze sorteren? Eerst televisie, dan tablet vind ik gemakkelijk. Ik leg de gsm hier omdat ik dat scherm zo klein vind voor lange tijd. Voor iets heel kort is dat ok, maar voor iets langer vind ik dat niet aangenaam. Desktop is minder comfortabel omdat ik dat met een bureaustoel associeer en niet met een gemakkelijke relaxte houding, terwijl deze dingen (tablet, laptop, portable dvd) kan je al eens gemakkelijker op je schoot nemen. De tablet is nog iets handiger dan de laptop en het scherm is even groot, als het effectief niet om te typen is maar om te kijken is dat ding handiger, ge kan het gemakkelijker op je schoot nemen. Met een laptop heb ik iets meer plaats nodig.
194
5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil
Wel van tv toepassing
desktop laptop
tablet
Portable gsm dvd
mediaspeler Niet van toepassing
Dat heeft dan voor mij voornamelijk met de grootte van het scherm te maken. Als dat een klein dinkske is is dat onhandig om met meerdere mensen te kijken. Deze (tv, desktop, laptop, tablet) zijn quasi gelijk. Ik kijk hier puur op schermgrootte. Hoe gebeurt het dat je met andere kijkt? Als ik samen kijk met anderen is dat hoofdzakelijk in de living naar televisie, desktop hebben we niet dus dat doen we nooit, op laptop en tablet ook niet. Op reis zal ik wel eens met Jelle naar een dvd kijken, maar het beeld staat dan naar hem gericht waardoor het voor mij onduidelijker is om te kijken. Die kleinere dingen zijn handig om alleen te kijken, omdat je niet vanuit een andere kijkhoek kan kijken, dus dat is handiger om er zelf alleen naar te kijken. Als je iets alleen wil zien, welke toestellen zou je dat gebruiken? Je hebt nu van die dingen die je over je pc kan zetten zodat andere mensen niet kunnen meekijken, dat is vooral ontwikkeld voor als je in een vliegtuig zit dat je buur niet alles kan meelezen. Het is niet altijd leuk als mensen die je niet kent zitten mee te kijken. Dus je kan het wel privé maken. 6. Biedt me verschillende relevante functies
Wel van desktop laptop toepassing
tablet
gsm
mediaspeler Portable tv dvd
Niet van toepassing
Welke functies vind je belangrijk, en waarom zijn ze relevant voor jou? Dingen eventueel bewerken, en zeker pauzeren en verder gaan wanneer je wilt en zo. Met de televisie zoals wij die nu hebben kan dat niet. Met een dvd kan dat wel, maar met die andere dingen kan je vanalles bewerken, kopiëren, geluid erop zetten. Hoe zou je sorteren? Wat deze (desktop, tablet, laptop) betreft verschilt er niet zoveel, je download het. Met een gsm kan het ook allemaal, maar je zit dan met een kleiner scherm. Maar daar zitten allemaal heel veel functies op. De schermen hebben weinig te maken met de functies, maar ge ziet het beter als je aanpassingen wil doen, als je op een klein scherm dingen op wilt beginnen aanpassen, het is handiger als het groter is. Maar de functies zijn wel exact hetzelfde, maar het is handiger op groter scherm. Het heeft er gewoon mee te maken dat je volledige toegang hebt tot internet en daar heb je allerlei programma‟s die je in staat stellen er alles mee te doen en te bewerken. Ik kan me voorstellen dat er heel geavanceerde mp3-spelers zijn ook, maar ik weet het alleen niet wat je daar allemaal mee kunt doen. Dit is dan beperkt, als je digitale tv hebt kan je ook meer doen, maar zoals wij die nu hebben kunt ge niet stoppen en verder kijken wanneer ge wilt, bij je portable dvd kan je wel aanzetten wanneer je wilt en zo. 7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen
Wel van gsm toepassing
desktop laptop
tablet
mediaspeler tv
Portable Niet van dvd toepassing
Wat zijn die andere toestellen dan, waarom is dat een meerwaarde? Welke toestellen zijn dat dan? Gsm en laptop. Mijn tv combineer ik met niets, af en toe eens met een dvd-speler, maar niet met de draagbare. Gsm, laptop, dekstop zijn hetzelfde. Als ik iets gedownload heb dan staat dat meestal op mijn laptop, dan kan dat zo makkelijk op mijn gsm. Of foto‟s die ik getrokken heb met de gsm passen ook op mijn laptop. Of muziek via itunes op je laptop kan dan ook op de gsm.
195
Voor mij is het grote verschil tussen laptop, desktop en tablet is dat je met een tablet beperkt zijt qua typen, dat heeft niks te maken met combineren, maar ik ben te weinig ervaren om goed te weten hoe gemakkelijk dat dat is. Dat is al een stuk minder, die tv, enkel met dvd. Die portable dvd is met niks gecombineerd. 8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal
Wel van desktop laptop toepassing
tablet
gsm
mediaspeler tv
Portable Niet van dvd toepassing
Met portable dvd en tv niet. Met die (mediaspeler) ook niet. En de andere wel, maar opnieuw liggen die met kleiner scherm lager, maar de andere zijn daar identiek in. Hoe gaat dat dan precies in zijn werk bij jou? Ik doe dat bijna niet, als ik dat doe dan is dat voor spotjes voor in mijn les en dan gebruik ik meestal youtube, of ik ga naar google en typ daar in wat ik wil. En hoe heb je die mogelijkheden dan ontdekt? Dat is denk ik wat de doorsnee-mensen gebruiken, ik doe dat nu wel al heel lang, dingen van youtube in de les. Ondertussen in dat zo ingeburgerd. Ik ben gewoon beginnen zoeken, een collega heeft dat ook eens gezegd. 9. Functioneert op een betrouwbare manier
Wel van tv toepassing
Portable desktop laptop dvd
tablet
gsm
mediaspeler Niet van toepassing
Heb je ervaringen met andere toestellen, dat ze onbetrouwbaar werken? Kan je daar specifieke voorbeelden van geven? Wel ik heb laatst gehad met mijn iPhone in Amerika dat het internet het niet deed. Ik weet niet om welke reden, maar dat wat niet geactiveerd. Ik kon geen mails lezen, ik kon niks bekijken, niks op youtube plaatsen. In die zin was dat niet echt betrouwbaar natuurlijk. Een portable dvd hebben we nog geen last mee gehad, dat werkt meestal, tenzij er aan de dvd zelf iets scheelt, krassen of zo, maar dat ligt dan niet aan het toestel. Bij de andere kan je een probleem hebben met internettoegang en dan ben je met de rest ook niet veel. Dan hang je vast want je moet het altijd downloaden, je bekijkt alles online. Ik heb vooral al last gehad met internettoegang,vooral dan bij de gsm, meer dan op mijn pc, vandaar ligt het lager. Met dat (mediaspeler) heb ik geen ervaring, maar ik veronderstel dat dat een beetje hetzelfde zal zijn als met gsm. Met internet dus vooral problemen, en qua toestellen zelf? Een laptop is vlugger kapot dan een desktop, maar als je een laptop contant van punt A naar punt B meeneemt, als die altijd mee onderweg is vind ik dat eigenlijk logisch dat die vlugger versleten is dan een desktop die altijd op dezelfde plaats blijft staan. Maar je weet wat de levensduur is van zo‟n toestel en je weet dat je daarmee niet aan 5-6 jaar komt als je die vaak mee neemt. Maar in die zin kan je wel zeggen dat een desktop iets betrouwbaarder is, die gaat langer mee. Ik heb wel al een paar laptops gehad moet ik zeggen. De tablet, weinig ervaring mee, maar dat is ook zoiets dat je constant mee op en af neemt, dus ik denk dat dat ook vroeger begeeft. Hetzelfde met een gsm, dan heb je ook nog problemen in de trein of zo, dat je niet op internet geraakt op het moment dat het nodig is. 10. Is eenvoudig in gebruik
Wel van tv toepassing
portable desktop laptop dvd
tablet
mediaspeler gsm
Niet van toepassing
Zou je kunnen zeggen dat je minder vaardig bent in het bedienen van bepaalde toestellen? Welke problemen ben je al tegen gekomen? De meeste dingen zijn vrij intuïtief. Er zijn wel veel functies van de iPhone die ik niet gebruik, maar dat is eigenlijk wel een simpel toestel, dat wijst zichzelf wel uit als je er een beetje mee prutst. Maar ik denk
196
wel dat er een hoop toestellen zijn waar je meer last mee hebt, maar ik weet niet wel merk. Sommige toestellen zijn lastiger dan andere, terwijl je toch verwacht dat dat allemaal zichzelf uitwijst. De iPad is hetzelfde principe dan een iPhone. En de andere dingen heb ik ook geen last mee, dat zijn zaken die ge al jaren doet. Ge kunt daar ook niet veel verkeerd mee doen. Dus je bent niet minder vaardig met sommige toestellen? Je kan zeggen, hier (tv,dvd) ken ik alle functies van, want er zijn nauwelijks functies. Hier (gsm) ben ik nog niet op zoek gegaan naar alle functies, dus in die zin kan je zeggen dat ik minder vaardig ben. Maar alles wat ik totnogtoe heb willen gebruiken heb ik altijd gevonden. Hoe zou je verder sorteren? Tv is gewoon op een knopje duwen om aan te zetten. Een laptop en desktop is een computer, daar zit ook geen verschil in. Die tablet, in het begin als je nog geen enkel Apple product gebruikt heb moet je dat efkes gewoon worden, maar dat duurt 5 minuten. De mediaspeler kan je daarmee gelijk leggen. Met de smartphone ben ik minder vertrouwd omdat ik het minder lang heb, een laptop heb ik al jaren. Denk je enkel aan de software of ook aan het toestel? Ik denk dat hoe meer functies er op zitten, hoe ingewikkelder het kan zijn. Met een eenvoudige gsm kan je gewoon een sms sturen en bellen. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid
Wel van tv toepassing
Portable tablet dvd
desktop laptop
gsm
mediaspeler Niet van toepassing
Daar heb je ook weer heel veel verschil in wat je precies hebt. De ene computer tegenover de andere, dat scheelt wel wat. Als ik kijk naar die iPad, dat is wel heel scherp beeld, maar als je een ander deftig otestel hebt is dat ook wel zo. Als ik de iPad vergelijk met mijn eigen laptop dan is het beeld scherper dan op de laptop. Op mijn gsm is het hoogstaand beeld, maar het is kleiner en daarom kwalitatief minder. Als je een recente tv hebt heb je wel heel goed beeld. Het beeld van de iPad is scherper, maar de tv is groter, voor beelden kijken vind ik de tv dus kwalitatief beter. De portable dvd vind je ook zeer goed? Ja, diegene die wij hebben heeft ook zeer scherp beeld. Vind je dat er een groot verschil is tussen die toestellen? Neen, ik vind dat dat de laatste tijd behoorlijk goed zit. Sommige dingen zijn kleiner en dat maakt het voor mij minder handig. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten
Wel van tv toepassing
desktop Portable tablet dvd
laptop
gsm
mediaspeler Niet van toepassing
Welke andere activiteiten zijn dat dan? Eventueel ondertussen mailen en iets opzoeken, met iemand anders babbelen. Afwassen, maar daar staat bij ons de tv niet voor op een goede plaats, mijn computer ook niet. Een boek of een tekst of een krant lezen die combineer ik ook met naar tv kijken. Ik vind tv het handigste omdat dat iets fysieker aanwezig is: dat is groot, het geluid staat meestal luider, daardoor is dat gemakkelijker. Je loopt dan rond maar je ziet het nog altijd. Als je een klein scherm hebt zie je het niet meer als je het rond loopt. En als je in huis dingen aan het doen bent neem je de tablet ook niet mee. En ik kan gemakkelijk strijken als ik naar tv is, omdat dat groter is. En een laptop daar moet je eigenlijk recht voor zitten. Bij de andere dingen moet je ook achter het scherm blijven zitten of je ziet het niet goed meer. Tv springt er uit, opnieuw komen we dan bij het grootte van het scherm, maar de rest vind ik allemaal minder, omwille van het feit dat je ervoor moet zitten. Als je iets digitaal bekijkt kan je wel effe pauzeren en later verder kijken. 13. Heeft een aantrekkelijk design
197
Wel van tv toepassing
tablet
laptop
Portable desktop mediaspeler gsm dvd
Niet van toepassing
Kan je vertellen welke toestellen je aantrekkelijk vindt? Ik denk dat je in alles wel mooie dingen hebt. Je hebt echt wel design tv‟s, en bij een desktop had je ook wel mooie modellen met Mac, maar die die wij hadden was echt lelijk. Ik denk dat je bij televisie meer mooie dingen hebt, waarschijnlijk omdat dat ook moet passen in je interieur van de huiskamer, terwijl desktop staan vaker ergens in de werkruimte en daar is dat waarschijnlijk minder belangrijk dan de functionaliteit. Portable dvd, diegene die wij hebben vind ik niet echt sexy. Van tablets heb je ook wel een aantal leuke dingen, je hebt wel een paar schattige laptops. Je hebt schone gsm‟s, maar ik moet zeggen dat ik mijn iPhone niet mooi vind, dat is zo een bakske. Ik vind dat niet schoon, ik vond mijn vroegere gsm veel schoner, zo een rood dinkske van Samsung, dat vond ik schattiger en leuker dan dit. Dit is niet zo mooi en niet zo handig, je kunt dat niet wegsteken. Welke aspecten vind je er precies aantrekkelijk aan? Dat (iphone) is teveel een blokje. Je bent andere dingen gewoon van een telefoon, ik was een klein toestel gewoon. Iets leuk, klein en schattig dat je gemakkelijk kunt vastpakken, dat is niet gemakkelijk en het is een rechthoekig ding, er zit niks schoon golvend in. Zo een vorm, bij die tablet stoort mij dat minder, dat is groter en je verwacht dat ook, maar die telefoon heb ik eigenlijk liever iets kleiner. De tablet, de schermen zijn dikwijls best wel mooi en ook de accessoires daar zitten best wel mooie dingen in, met verschillende kleuren, zodat je mooie combinaties kunt maken. Wat maakt een televisie mooi? De tv… De vorm, je hebt er leuke designtoestellen in. Het komt misschien ook een beetje van wat je gewoon bent, ik ben nog die grote lompe bakken gewoon en nu is dat veel esthetischer geworden dan dat het vroeger was. En misschien vind ik daarom de iPhone niet mooi, omdat de voorloper ervan mooier is dus dat is eigenlijk een achteruitgang qua design. Daar kijk je ook een beetje naar denk ik. De tablet is iets nieuws, dus daar heb ik niet echt een vergelijkingsbasis mee. En met iPhone heb je niet zoveel leuke hoesjes en zo. Als ik tablet met computer en zo vergelijk kan je dat meer personaliseren en dingen mee doen, verschillende kleuren en zo. Ook het materiaal van de hoes, je hebt leren en andere vormen. En als je denkt aan laptop? Kleuren vind ik belangrijk daarin, dat maakt het wat speelser en vooral omdat ik de laptop voor mijn werk gebruik en dan hoeft het ook niet altijd saai en grijs en zwart te zijn. Dat is dan zo allemaal hetzelfde, het mag dan efkes iets anders zijn. Ook de vormgeving, als het iets afgerond is is dat leuker. En een mobiele mediaspeler, ik denk dat je daar ook schone in hebt, zoals Jelle zijn ipodje, dat is zo een blauw vierkantje, ook schattig. De portable dvd lijken wel op de laptop, de grootte, de kleuren die je erin hebt, … Is dat belangrijk op de plekken dat je ze gebruikt , tv als deel van meubilair? Voor een stuk wel. Ik ben blij dat dat niet meer zo een grote bak is. Nu kan je iets nemen wat beter past, dat is leuker om naar te kijken. En mobiele toestellen zoals gsm en laptop, is design daarbij belangrijker omdat je ze vaak bij hebt en omdat ze zichtbaar zijn voor anderen? Voor een stuk, maar ik vind daar de functionaliteit nog altijd belangrijk. Bijvoorbeeld die ene laptop is te groot, dan heb ik soms liever die kleine, die geen kleurtje heeft, maar wel gemakkelijker is om mee te nemen omdat die minder weegt enzovoort. Maar als je het allebei kan hebben, een schoon design en licht en niet te groot… Gsm is ook eerder geen mode maar een functioneel ding. 14. Biedt me waar voor zijn geld
Wel van
gsm
mediaspeler tablet
Portable tv
desktop laptop
Niet van 198
toepassing
dvd
toepassing
Voor welke aspecten heb je wel of geen geld over? Ik vind betrouwbaarheid in die gevallen wel heel belangrijk. Als ik zo een mini-computer koop voor gebruik in het vliegtuig dan moet dat ding ook wel werken. Als het dat niet doet heb ik geen waar voor mijn geld. En design, zoals ik al zei, ik vind dat mooi meegenomen. Als ik kan kiezen voor een mooi design en ik moet maar een klein beetje meer betalen dan ga ik dat wel willen doen. Kost dat heel veel meer dan ga ik dat niet doen. Er gemakkelijk mee kunnen werken, functionaliteit en gebruiksvriendelijkheid en betrouwbaarheid, dat is wat voor mij voornamelijk bepaald of ik waar voor mijn geld heb. Welke toestellen gaan dan in welke volgorde? Ik ben vind eigenlijk dat ik voor alle toestellen waar voor mijn geld heb, ik ben van allemaal wel content. Als ik vergelijk wat ik betaal heb en ervoor terug gekregen heb, dan heb ik nergens een probleem. Ik heb vroeger met andere laptops wel al problemen gehad. Ik had zo één een half jaar en er was dan al een toets die niet meer werkte, ik kon niet meer projecteren en kon er dan geen les meer mee geven. Ook met desktop hebben we al eens problemen gehad. Met de rest nog geen problemen gehad. Die dingen doen wat ik ervan verwacht had. De tv moet wel nog effe meegaan. Sommige dingen hebben we gekregen of in promotie kunnen kopen, waardoor we natuurlijk meer waar voor ons geld hadden. 15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken
Wel van laptop toepassing
tablet
dekstop tv
gsm
mediaspeler Portable Niet van dvd toepassing
Gsm niet, je zou dat daar wel voor kunnen gebruiken, maar ik doe dat niet. Dat is voorlopig met mijn laptop, gewoon op de sites van de zenders, of naar tv vandaag via google. Heel af en toe kijk ik via teletekst. Maar meestal kijk ik naar de krant of in een boekske. Maar dat kan evengoed met de tablet. Op een portable dvd gaat dat niet. 16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen
Wel van tablet toepassing
gsm
mediaspeler laptop
desktop portable tv dvd
Niet van toepassing
Onze tv niet. Welke ontwikkelingen heb je dan in gedachten? 3D en zo, maar dat is er eigenlijk al. Voor de rest misschien dat je nog meer kan aanpassen. Welke zijn dan meer future-proof? Onze tv niet, we gaan een nieuwe moeten kopen. Ik denk de iPad en iPhone, de rest is al ouder. Als je van mobiele mediaspeler en laptop een actueel toestel hebt zal dat ook niet veel uitmaken. De zaken die je kunt doen is met desktop en laptop identiek. En portable dvd is niet future-proof. Gsm en tablet is voor mij hetzelfde, wat je met tablet en iPhone kunt doen is hetzelfde.
199
Respondent: Martine A. Leeftijd: 55 Beroep: boekouder Woonsituatie: woont alleen Duur interview: 79 minuten
Topic 1: day in the life Kan je overlopen hoe een doordeweekse dag er uit ziet voor jou? Vanaf het moment dat je opstaat tot je terug gaat slapen: welke activiteiten doe je waar, en met wie? Opstaan, koffie maken, ontbijten, wassen en dan vertrekken naar het werk. Dan werken met een pauze ‟s middags. Om 4uur is het werk gedaan, dan rij ik naar Gent ofwel naar huis. Soms ga ik nog naar de avondschool, indien er geen avondschool is is het tv kijken of een magazine lezen. Soms ook nog koken, maar niet altijd. En dan naar bed. Heb je nog andere pendel-routines..? Ofwel rij ik met de auto naar Gent, ofwel neem ik het openbaar vervoer, de tram, omdat dat goedkoper is. Wat doe je zoals tijdens de pauze op het werk? Googlen, eten. Wat zoek je dan op Google? Gewoon, de krant. Hetzelfde voor weekenddag, hoe ziet je weekend er gewoonlijk uit? Langer slapen, opstaan, naar de markt gaan, naar de kapster, een beetje poetsen, soms naar de dansclub, tv kijken, lezen. Of een uitstap maken op zondag. Woon je alleen of samen? Ik woon alleen. Welke toestellen (cue cards)
j)
zijn er aanwezig in het huishouden?
Dat (desktop) niet meer, ik had één maar ik heb nu een laptop. Een gsm ook en een televisie. b) welke gebruikt u doorheen de dag: wanneer, voor wat en met wie? (per toestel) Tja, tv kijken is ‟s avonds. Waar heb je een tv staan? In de living. Kijk je vaak, hoe gaat dat dan? Dat is te zien, als ik rond 6uur thuis kom dan durf ik wel de tv aanzetten. Vroeger moet je ze niet aanzetten, maar als ik thuis ben dan is er het nieuws om 6uur. Maar daarom kijk ik niet, het is dikwijls als achtergrond. Maar soms kijk ik wel gericht, als het mij interesseert. Dan de gsm, wanneer gebruik je die doorheen de dag? Eigenlijk weinig, als ik iemand nodig heb om een berichtje te sturen of als ik gebeld wordt. Maar ik telefoneer niet zoveel. Heb je een gewoon toestel of een smartphone? Het is een gewone, met de basisfuncties. En je laptop, wanneer gebruik je die doorheen de dag? Als ik thuis ben, eens mijn mailbox, maar ook veel om op te zoeken en muziek zoeken op Youtube doe ik ook redelijk veel. Is dat de ganse avond door? Soms is er wel een rustpauze. Dat is te zien, als ik naar tv kijk of zo. Gebruik je die tegelijkertijd, als je ook naar tv kijkt?
200
Mja, maar om energie te sparen durf ik hem soms dicht klappen. Maar ik kijk niet en naar tv, en naar mijn laptop, want dat kan ik niet: je kan maar 1 ding serieus tegelijk doen. Waar gebruik je die laptop normaal? Ook in de living, aan de eettafel. Neem je die soms mee in de zetel? Neen, nooit, dat is niet gemakkelijk, dat is te groot. Wordt die in het weekend meer of minder gebruikt, of voor andere dingen? Dat is allemaal te zien he. Als je weg gaat kan je niet aan je laptop zitten. Kan je nog eens overlopen waarvoor je die laptop allemaal gebruikt? Om les te leren, om zaken op te zoeken, boeken en youtube en mijn mails. Wat zoek je zoal op? Vanalles, wetenswaardigheden. Als ik iets hoor en ik ken dat niet, of niet genoeg Google ik dat. En dan filmpjes op Youtube, stukjes over mensen of zo, niet ganse films. Hoe zijn die toestellen thuis geïntroduceerd? Waarom keuze voor net die toestellen, hoe is dat gegaan? We kunnen misschien beginnen met tv. Iedereen heeft toch een tv. En waarom heb je je huidig toestel, dat type gekocht? Omdat het goedkoop was. Heb je digitale tv? Ja, dat heb ik nu ook. Is je gebruik daardoor veranderd? Wel, ik kijk gerichter: ik neem nogal tamelijk veel op en ik kijk gerichter. Ik kijk in de Knack Focus welke programma‟s er op tv komen, ik ben meer op de hoogte van wat er te zien is. Dan je gsm, waarom de keuze dat toestel en voor dat model? Iedereen had al een gsm en ik begon ook zelf het nut in te zien. En ik werd een beetje gepushed door mijn kinderen ook. Ik vind het zelf ook dat ik een gsm nodig heb. Is je gebruik geëvolueerd de laatste jaren? Ik gebruik maar een gsm indien nodig. Gewoon om bereikbaar te zijn en om zelf vanop elke plaats iemand te kunnen bereiken. Ik denk dat ik dagelijks toch wel een telefoontje doe, of krijg, ofwel een berichtje doe of krijg. Dat varieert. Dan je laptop, waarom heb je die gekocht en waarom je huidig toestel? Vrienden hadden een laptop en ik hoorde wel wat voordelen over een laptop. Toen dacht ik: ja, ik zal ook maar een laptop kopen. Welke voordelen zag je toen? Dat het meer draagbaar was. Draag je die dan vaak mee naar andere plaatsen? Ja, binnenshuis, om hem bij die printer te zetten, dat kan alleen via kabel. Ik heb hem al één keer meegedaan buitenshuis, maar daarvoor is die laptop eigenlijk te groot. Daarvoor had je een desktop zei je, is je gebruik dan veranderd sinds je een laptop hebt? Ik denk dat ik die nu nog meer gebruik, omdat ik meer zaken begin op te zoeken. Hoe komt dat denk je, dat je die nu meer gebruikt? Tja, ik ben nogal nieuwsgierig, en als ik vroeger naar de bibliotheek zou gaan, nu is dat allemaal niet nodig he. Je kan alle informatie bij je thuis verkrijgen en je moet er niet eens veel moeite voor doen, via Wikipedia en zo. Je kan toch vlug aan informatie geraken van bij je thuis, je moet niet meer speciaal boeken ontlenen. Het type laptop dat je nu hebt, waarom heb je precies dat gekozen? Dat werd mij aanbevolen door mijn zoon. Ik weet dat die er meer van kent dus vertrouw ik hem.
201
wie gebruikt de toestellen waar, wanneer en waarvoor, zijn er nog andere mensen die soms je toestel gebruiken? Eigenlijk niet, mijn laptop word soms door mijn zoon gebruikt, maar die komt maximum 1 maal per week naar huis, dus zoveel is dat niet. Zijn er (impliciete) regelingen/afspraken over? Neen, ik kom meestal al laatste aan de beurt (lacht). Krijg je soms hulp van anderen voor bepaalde zaken? Mijn zoon helpt me soms een account op te zetten, of met mijn e-mailprogramma in te stellen. En de andere toestellen, tv of gsm, worden die soms door anderen gebruikt, of samen met anderen? Neen. Die laptop, die soms wel door iemand anders gebruikt wordt, zorgt dat soms voor strubbelingen? Ah neen, want het is zodanig weinig dat dat door anderen gebruikt wordt, dus neen.
Topic 2: AV in het alledaagse Hoe past naar bewegende beelden (onafhankelijk van het toestel) in die dagelijkse routines? Wanneer doe je dit in een doorsnee-dag? Ik zet mij gewoon aan tafel, voor mijn laptop en dan kijk ik een stukje naar Youtube, maar dan wel gericht. En het mag niet te lang duren, maar ik kijk wel gericht, ik doe dat meer en meer. Maar ik zal niet dat laten aan staan, iets van Youtube, zoals ik mijn tv laat aanstaan en niet kijk. Dat doe ik niet. Waarom niet? Dat is nog geen gewoonte, en ook om een beetje energie te sparen. En de tv, hoe past die in de dagelijkse routines? Dat is gewoon thuiskomen, en als het vooravond of avond is gewoon aanzetten als achtergrond en soms kijken. Welke (specifieke) toestellen worden er bij jou thuis gebruikt voor AV? Welke gebruik je zelf? (cue cards) Bijvoorbeeld bij tv, hoe begin je dan precies te kijken? Soms is dat thuis komen en als je dan wat moe bent eerst even in de zetel zitten en bijvoorbeeld naar het nieuws van 6uur kijken en dan een stukje blijven kijken en dan stoppen. En dan later op de avond terug. Waarom stop je dan tussendoor? Om te eten, of afwas te doen, eten klaarmaken of was in te steken. Om een karweitje te doen. Wat doe je tijdens dat de tv opstaat, soms als achtergrond? Soms in de keuken, of op een andere plaats, een karweitje doen, of eten. Ofwel, als ik in de living blijf, lezen. Hoe kom je erbij om ermee op te houden, wanneer stop je en zet je de tv uit? Als het niet meer interessant is, of als ik dringend iets te doen heb. Hoe kom je aan media-inhoud, aan dingen om op je tv te kijken? Wel, met telenet heb je een overzicht, maar ik kijk toch meestal eerst in Knack Focus naar wat er te zien is, in de tv-gids. Voor de rest nog zaken, zoals digitaal films huren of de videotheek? Ja, in de bibliotheek kan je ook films huren, maar dat is nu ook verminderd. Je huurt minder in de bib, hoe komt dat? Dat is omdat ik nu minder tijd heb, met de avondles en zo. Dan die laptop, als je denkt aan bewegende beelden kijken, hoe begin je daar dan te kijken?
202
Dat is dikwijls iets over iemand opzoeken, bijvoorbeeld gisteren nog over een Britse modeontwerpster, daar zat dan een filmpje bij waar ik dan ook naar gekeken heb. Dus via websites dan. Zijn er nog andere manieren waarop je begint te kijken? Minder, links met foto‟s krijg ik wel op facebook, maar filmpjes niet echt. Je kijkt dus korte clipjes, maar geen series? Neen, dat vind ik te klein. De laptop is te klein en ik zit aan een tafel, dus ik kijk liever naar tv in de zetel. Als je dan naar beelden kijkt op laptop, doe je dan nog andere dingen ondertussen? Dat is echt blijven kijken naar die beelden om informatie op te nemen. Als er muziek bij is, is het naar muziek luisteren. Hoe kom je erbij om ermee op te houden, wanneer zet je het uit? Als ik het beu ben of als ik genoeg weet. Maar bij muziek blijf ik niet kijken, ik heb die muziek laten aanstaan, maar dan heb ik ook andere dingen gedaan. Maar normaal gezien, voor informatie blijf ik volgen. Hoe kom je voor de rest nog aan media-inhoud? Via Youtube en google. Zoals al gezegd is de situatie veranderd (convergentie, vervanging, aanvulling,…). Is dit voor jou het geval? Ik blijf meestal bij tv. En dan nog mijn laptop, maar meest tv. Kan je vertellen hoe dat gekomen is, hoe ben je dan meer op laptop beginnen kijken? Tja, je wordt dat gewoon. Eerst hoor je daarover, dan wordt je dat gewoon en begin je meer en meer op te zoeken. Je gaat ook minder naar de bibliotheek bijvoorbeeld en meer online. Dus dat is begonnen met het horen van andere mensen? Ja, en dan door effectief te zien dat je veel informatie in weinig tijd kunt krijgen. Geldt dat voor iedereen in je omgeving (evolutie naar verscheidene toestellen)? Ik ken iemand die bijvoorbeeld een tablet heeft en een mobiele mediaspeler, die heeft wel meer van die spullen. Maar in mijn onmiddellijke omgeving gebruiken de meeste mensen tv, desktop of een laptop. En een gsm hebben ze allemaal. Ook voor beelden te kijken? Een vriendin heeft dat, maar ook niet iedereen denk ik. Hoe kijk je tegen die evolutie aan? Is daar een verklaring voor denk je? Ja, je wordt daar in gepusht ook, het is mode. Maar aan de andere kant is het ook wel handig. Sommige dingen vind ik overbodig, hoewel, er komt daar ook verandering in: ik heb eens naast iemand gezeten met een mobiele mediaspeler en we wilden onmiddellijk zekere dingen weten, dat was toen wel gemakkelijk. Hoe kijk je aan tegenover de andere patronen, vb. mensen die uitbreiden? Wat vind je daarvan, wie doet dat volgens jou? Tja, van die techneuten. Of mensen die geïnteresseerd zijn in zo‟n zaken. Ik ken er zo die altijd al geïnteresseerd zijn in computers en in steeds meer. Ook wel mensen die in de mode willen zijn, zoals die japanners die fotograferen met hun tablet. Ik begin zelf ook wel wat te veranderen, maar ik zou niet alles gebruiken, nooit! Maar wel stilaan meer. Je hebt ook mensen die vervangen, die op andere dingen kijken dan tv. Wie doet dat volgens jou? Zo ken ik niemand. Je kan natuurlijk alle programma‟s volgen op je laptop, misschien studenten? En mensen die traditioneel nog steeds enkel op tv kijken, wie zijn dat volgens jou, met welke reden? Ik denk dat dat vooral oudere mensen zijn, al in de 70-80 of zoiets. Omdat die de ganse evolutie niet meegemaakt hebben, die hebben dat gemist van in het begin. Zelfs mijn generatie is erin gerold, ikzelf ben ook nog begonnen met een mechanische schrijfmachine, dan was het een elektrische… Je hebt er veel die met pensioen zijn. Mensen van 60 zullen ook wel pc en internet hebben, maar ik denk niet dat die van 70 en 80 dat hebben, die beginnen daar niet meer aan.
203
Topic 3: Q-sort
Speelt helemaal geen rol
12
14 7
Speelt zeker een rol
3 5 16
1 2 13 6
8 15 4
10 11
9
Kan je deze items sorteren op dit rooster (Q-grid)? Welke eigenschappen vind je belangrijk in je ideale toestel, wat maakt het ideaal? Wat versta je onder die eigenschappen/items? Luidop sorteren… 1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Leg ik neutraal, ik weet het niet echt waarom. 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil Ook op nul. Als ik zin heb om te kijken, kijk ik. Als ik geen zin heb dan kijk ik niet. Met die digibox kan ik dat toch opnemen. 3. Kan ik gebruiken waar ik wil Dat is toch helemaal niet zo, mijn tv staat in de living. En speelt dat een grote rol voor jou? Ah neen, het is toch de bedoeling als je gericht kijkt dat je focust op iets. Als je dan overal iets mee naartoe neemt lukt dat niet. 4. Kan ik in alle comfort gebruiken Ja, mijn tv heeft dat. Maar dat is omdat ik in mijn zetel zit als ik naar tv kijk, ik heb dat zo ingericht. Mocht ik op een harde stoel zitten zou ik misschien wat minder kijken. Dat ligt op 2. 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil Dat kan mij nu geen snars schelen, ik kijk liever alleen. Allez, ik zit er niet mee in om alleen te kijken. 6. Biedt me verschillende relevante functies Ja, als ik de digicorder als verlengde van die tv zie, maar eigenlijk ook niet zoveel. 7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen Neen, doe ik niet. 8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal Tja, met televisie… Dat komt op 1. 9. Functioneert op een betrouwbare manier Ja, dat is wel belangrijk hoor. Ik zou zelf zeggen, op plus 3. Dat zou mij wel irriteren als ik tv wil kijken en ze werkt niet. 10. Is eenvoudig in gebruik Plus 2. Bij mij overlapt „eenvoudig in gebruik‟, dat omvat comfort. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid Ja, dat is zeker belangrijk. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten Ik combineer niet echt. Ik ga soms wel gewoon uit de kamer. 13. Heeft een aantrekkelijk design Neutraal. In feite, als ik begin te denken, een paar jaar geleden trok ik mij dat niet aan. Mijn tv zal nog jaren meegaan, maar eigenlijk begin ik te denken als ik zo een flatscreen of moderne televisie zie bij andere mensen dat dat toch beter is. 14. Biedt me waar voor zijn geld
204
Mja, het loopt toch op, ook met kijk-en luistergeld. Maar bied me waar voor het geld, daar heb ik nog niet echt aan gedacht. 15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken Ja, dan denk ik aan bij tv aan de digicorder. 16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen Tv kijken wanneer je wil. Voor mij persoonlijk, er zullen niet zoveel ontwikkelingen zijn qua toekomstige programma‟s. Per item technologieën overlopen + bijvragen onder items, doorvragen. Devices sorteren (van toepassing –niet van toepassing, per device... persoonlijke constructies van technologie bloot leggen)
1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Wel van tv laptop mediaspeler desktop gsm portable tablet Niet van toepassing dvd toepassing Kan je zeggen waaraan een technologie voor jou moet voldoen om te passen in je dagelijkse gebruik, wat beelden kijken betreft? Het moet ook informatief zijn, en plezierig om te gebruiken. Kan je een rangschikking maken? TV en laptop eerst, die gebruik ik ook effectief het meest. Waarom heb je de tablet laatst gelegd? Omdat ik die overbodig vind. En de portable dvd, ge kunt al op uw laptop kijken, of op de desktop. Na de laptop zet je de mobiele mediaspeler, waarom op deze plaats? Dat is redelijk handig om op te dissen, uit te halen en eens te kijken, het is draagbaar en klein van afmetingen. Daarna de desktop, die ligt wat verder? Ja, omdat ik al een laptop heb. De gsm nog verder, die is minder makkelijk om op te dissen? Mja, kwestie van beelden. Ik denk dat dat (mediaspeler) beter is. 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil
Wel van mediaspeler gsm toepassing
laptop
desktop tv
portable tablet dvd
Niet van toepassing
Dat vind ik moeilijk, kijken wanneer ik wil, wil dat dan ook zeggen overal? Straks komt nog „waar ik wil‟, nu is het meer in tijd. Ik vind dat een beetje vaag. Op welke momenten zou je bepaalde toestellen gebruiken? S‟ avonds is het de tv, die heeft het beste beeldkwaliteit. De tv staat daar, en de laptop. De desktop is iets voor op het werk. Een mobiele mediaspeler kan je altijd en overal gebruiken. Die andere toestellen kan je dan niet altijd gebruiken? Je moet hem al mee hebben, die portable dvd. De gsm, als je zo een functie hebt, is dat ook wanneer je wil. Hoe komt het dat sommige toestellen minder toelaten om te kijken wanneer je wil? Je moet dat dan al bij hebben en het neemt toch meer plaats in. 3. Kan ik gebruiken waar ik wil
Wel van mediaspeler gsm toepassing
laptop
tablet
portable desktop tv dvd
Niet van toepassing 205
Sommige dingen zijn handiger om mee te nemen, omdat het nog kleiner is. Die kleinste komen dus eerst en de vaste toestellen laatst, hoe kom je aan de volgorde van laptop, tablet en portable dvd? Omdat ik eigenlijk vind dat die (tablet, dvd) overbodig zijn als je een laptop hebt. 4. Kan ik in alle comfort gebruiken
Wel van laptop toepassing
gsm
mediaspeler tv
desktop dvd
tablet
Niet van toepassing
Wat is kijkcomfort dan voor jou en hoe zorg je daar voor? Gemakkelijk zitten en niet gestoord worden. Dat heeft dan niks met bewegelijkheid te zien. Je kan ook omgekeerd werken en je huiskamer aanpassen aan iets dat vast staat, zoals je doet met een tv. Wat wordt dan de rangschikking? Eerst de laptop, je kan er vanalles mee doen op de meeste plaatsen. Dan de gsm en de mobiele mediaspeler? Dat is gemakkelijk he. Hoezo? Uw gsm, je kan dat meenemen he, hetzelfde met je mobiele mediaspeler. Om het even waar je gaat kan je die meenemen. Waarom ligt televisie in het midden? Dat is hetzelfde als de desktop: daarvoor moet je de ruimte er rond aangenaam maken. En die portable en tablet, dat vind ik overbodig, omdat je de laptop al hebt. 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil
Wel van tv toepassing
pc
laptop
mediaspeler gsm
portable tablet dvd
Niet van toepassing
Dat vind ik nu niet één van de relevante dingen. Tv, maar al de rest… Dat is toch individueel. Enkel tv. En die anderen… Misschien dat dat scherm wat groter is. Waarom komen die toestellen hoger? Als er dan dingen zijn… Je kan zeggen bij die mobiele mediaspeler, als je dan dingen ziet is het gemakkelijk om het aan anderen door te geven. Maar ik vind eigenlijk maar één ding dat hier tussen zit dat geschikt is om samen met iemand anders naar te kijken, dat is de tv. Waarom heb je die (pc, laptop) dan ook vrij hoog gelegd? Wegens het scherm. En die mediaspeler is gemakkelijk door te geven. Hoe gebeurt het dat je met anderen kijkt, als dat voorkomt? Naar een tv-programma. Ik kan ook ergens op bezoek komen en dan ook mee tv kijken, maar dat gebeurt niet veel. 6. Biedt me verschillende relevante functies
Wel van laptop toepassing
pc
tv
gsm
mediaspeler portable tablet dvd
Niet van toepassing
De laptop zeker. Welke functies vind je belangrijk, en waarom zijn ze relevant voor jou? Ge kunt er een dvd in steken, ge kunt er een stick met informatie van elders insteken, ge kunt op internet vanalles bekijken en luisteren, je kan zelfs skypen. Dan de desktop, dat is hetzelfde maar alleen wat vaster. Je hebt alles binnen handbereik. En dan volgt gsm en mobiele speler? Een gsm die kan zowel telefoneren als beelden… Die tv kan je naar kijken, of dan moet je al een videorecorder hebben. Hoe uitgebreid zie je tv?
206
Dat kan samen met de digibox gezien worden. Aan welke functies denk je dan? Informatie, zowel beeld als geluid. Welke functies gebruik je zoal, qua beelden kijken? Opnemen en gewoon rechtstreeks kijken. 7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen
Wel van tv toepassing
laptop
pc
mediaspeler gsm
portable tablet dvd
Niet van toepassing
Wat zijn die andere toestellen dan, waarom is dat een meerwaarde? Tv met de digibox. En laptop met een USB-stick. Televisie eerst, waarom? Tja, ik ken er ook niet zoveel functies van. Ge hebt met een digibox, met een videorecorder of nu een dvd-speler bij mij. En die laptop, het enige andere toestel is die USB-stick. De desktop is hetzelfde. Dan de mediaspeler? Tja, kan je aan de laptop hangen om muziek op te zetten. En de andere kan je nergens op aansluiten? Neen. 8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal
Wel van tv toepassing
laptop
pc
mediaspeler gsm
portable tablet dvd
Niet van toepassing
Hoe gaat dat dan precies in zijn werk bij jou? Met tv kan ik kijken welke programma‟s ik wil zien. Nu doe ik dat meer omdat ik die digibox heb. En via de laptop op het internet, Youtube en al. En hoe heb je die mogelijkheden dan ontdekt? Door dat te horen en dat dan effectief uit te proberen. Waarom ligt tv hier eerst? Het gaat hem over beeldmateriaal. Ik kan gericht series volgen die me interesseren, via de elektronische programmagids. De computers, dat is dan via het internet? Ja. En de toestellen die lager liggen? Tja, je kan eens een foto trekken met die gsm. En als het gaat om bewegende beelden? Hmm, dat is niet echt van toepassing. 9. Functioneert op een betrouwbare manier
Wel van tv toepassing
laptop
pc
gsm
mediaspeler portable tablet dvd
Niet van toepassing
Mijn tv en dan de laptop en de desktop. Waarom zet je die eerst? Mijn gsm vind ik ook… Alhoewel, als ze een dag te laat uw betaling ontvangen of je hebt een bedrag te goed, dat staat me toch niet aan dat ze dat van Telenet afsluiten, mijn gsm. Ik vind gsm op zichzelf wel betrouwbaar, maar vanaf het moment dat ze denken dat er iets niet in orde is kappen ze u al af. Ik had eens een creditnota te goed, ik heb dat afgetrokken van de rekening, maar volgens hen had ik tekort betaald en boef: ik kon een paar dagen niet telefoneren. Ik moest eerst bijbetalen en daarna meer dan een maand wachten op de terugbetaling van mijn tegoed. Dus dat vind ik minder omdat ze zo gierig doen, ze hebben niet altijd gelijk he. Aan de andere kant, dat internet werkt ook via Telenet. Heb je daar al problemen mee gehad?
207
Nee, ze hebben enkel mijn gsm afgesloten. Of als je batterij niet leeg is, niet opgeladen, dan sta je daar ook. Heb je al andere problemen gehad met bepaalde toestellen? Als ze stuk zijn. Gebeurt dat soms te snel? Neen. Dus geen andere problemen gehad, buiten die gsm? Neen, maar van die gsm daar ben ik niet over te spreken. Het is precies Rusland tijdens het communisme, of China: als daar iemand eens een fout maakt bij de boekhouding of de financiële dienst, dan wordt bij u de telefoon afgesloten. Dat stond mij toch niet aan. 10. Is eenvoudig in gebruik
Wel van tv toepassing
portable laptop dvd
pc
gsm
mediaspeler tablet
Niet van toepassing
Zou je kunnen zeggen dat je minder vaardig bent in het bedienen van bepaalde toestellen? Die tv gaat goed, die laptop is ook met verbetering. Dat ken ik niet, zo een mobiele mediaspeler. Zo een gsm, is dat dan met mediaspeler in, is dat 2 in 1? Als het zo een hele ontwikkeling is kan ik daar wel meer moeite mee hebben. En een portable dvd, ik pijs niet dat dat zo moeilijk is. En ja, wat is er het ingewikkelste, ik weet het niet. Welke problemen ben je al tegen gekomen? Tja, laptop, dat is dan zo meer de juiste poort vinden, van uw printer of van uw stick, maar dat zijn allemaal geen problemen, je probeert eens. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid
Wel van tv toepassing
laptop
pc
portable mediaspeler gsm dvd
tablet
Niet van toepassing
Laptop is wel goed, televisie ook. Desktop ook wel. Wat denk je van de andere toestellen? Tja, dat biedt toch niet hetzelfde. Een portable misschien. Waarom kies je voor de portable? Tja, dat scherm is misschien wat groter. Waarom komt tablet helemaal laatst? Ik vind dat niet handig. Waarom niet? Het is te groot om in een sjakos te steken, het is te klein om lang op te kijken. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten
Wel van mediaspeler gsm toepassing
tv
laptop
pc
tablet
portable Niet van dvd toepassing
Allemaal een beetje. Maar je kan toch maar het één of het ander doen. Je kan wel bijvoorbeeld praten met je vrienden, als er een onderwerp ter sprake komt kan je het meteen opzoeken, dat (mediaspeler) is dan heel gemakkelijk te combineren. Maar langs de andere kant, tv ook. Je kijkt dan niet en je begint een gesprek. Waarom komt mobiele mediaspeler nu eerst? Omdat dat iets is dat je gemakkelijk bij kunt hebben, eigenlijk is dat toch iets om gaten op te vullen, zowel in kennis als in tijd. Hetzelfde met de computer. En de gsm? Die ligt erbij om dezelfde reden. Portable dvd is al wat minder geschikt wat dit betreft? Daar moet je eigenlijk naar blijven kijken.
208
Op een tablet ga je nog eerder iets opzoeken, als je dan iets anders doet. Maar portable dvd kan je op stop zetten ,iets anders doen, en dan ook voort kijken. 13. Heeft een aantrekkelijk design
Wel van laptop toepassing
mediaspeler tv
gsm
portable desktop tablet dvd
Niet van toepassing
Kan je vertellen welke aspecten je aantrekkelijk vindt bij toestellen? Mooi gestroomlijnd. Ik heb al een paar keer iemand gezien die nog een oude gsm heeft, ik begin dat toch ook ouderwets te vinden. Welke toestellen vind je aantrekkelijk? Tja, een laptop. Allemaal eigenlijk. Waarom vind je de laptop het mooist? Je hebt er schone formaatjes in. En zo een mobiele (mediaspeler) is sexier dan een gsm vind ik. Maar dat is meer een speeltje. Een tv, ja, als ik mij de nieuwste modellen voorstel. De mijne is dat niet meer. Een desktop vind je niet mooi? Minder. En dat (portable dvd) lijkt een beetje op een laptop. Als je het op design alleen hebt dan weet ik het eigenlijk niet goed. En een tablet komt helemaal laatst, hoe komt dat? Ik vind dat eigenlijk nergens aantrekkelijk voor. Vroeger moest je schrijven op zo een bord, dat lijkt daar een beetje op. Is design belangrijk op de plekken dat je ze gebruikt (vb. gsm die je steeds bij hebt?) Ewel, dat begint belangrijker te worden. Vroeger zou ik mij daar allemaal niets van aantrekken, maar nu wordt ik daar wel gevoelig voor. En tv is voor sommige mensen een stuk van hun meubilair. Ja, dat is ook belangrijk. 14. Biedt me waar voor zijn geld
Wel van tv toepassing
laptop
gsm
mediaspeler desktop portable tablet dvd
Niet van toepassing
Hoe zie je dat? Wat versta je daar zelf onder? Tv dan, tv zou ik het minst van al kunnen missen. De laptop is bijna onmisbaar geworden, de gsm ook voor zover ik at gebruik, en al de rest is minder van toepassing. Tablet weer laatst, waarom precies? Gewoon geen geld voor over, tenzij ik een zou winnen. 15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken
Wel van tv toepassing
laptop
desktop mediaspeler gsm
tablet
portable Niet van dvd toepassing
Hoe gaat dit bij jou? Hoe wordt er bepaald naar wat je kijkt? Ik gebruik mijn digibox, in combinatie met de Knack Focus. Meestal kijk ik nu wel op voorhand ik de Knack. En de avond zelf via de digibox, de tv-gids, dan zie je wat er is. Tv eerst, daarna laptop, waarom? Als je doelgericht wil kijken kan dat met de laptop, maar de tv is meer gewoonte, het is amusement en informatie. Wat zou je daarna leggen? De desktop is zoals de laptop. Dvd helpt helemaal niet, gsm eventueel als dat zo een zeer ontwikkelde is.
209
16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen
Wel van laptop toepassing
tv
desktop mediaspeler gsm
tablet
dvd
Niet van toepassing
Welke ontwikkelingen heb je dan in gedachten? Van tv ga je nu zelf kunnen bestellen wat je kan zien zeker? Laptop misschien nog meer. Waarom komt laptop eerst? Je kan beelden, geluid, je kan er al mee telefoneren en communiceren met mensen aan de andere kant van de wereldbol. Ik denk, ze zullen nog wel wat uitvinden zeker? Dan televisie? Van programma‟s he, wat ge wilt bekijken, wanneer… Waarom ligt de desktop hier wat verder? Omdat dat wat vaster is, minder mobiel. En de andere toestellen? Mobiele mediaspeler en gsm, ga je misschien meer bestellingen in winkels kunnen doen, op internet. Dan de twee laatste? Geen flauw benul.
210
Respondent: Michaël B. Leeftijd: 24 Beroep: bediende Woonsituatie: samenwonend met vriendin Duur interview: 75 minuten
Topic 1: day in the life Kan je overlopen hoe een doordeweekse dag er uit ziet voor jou? Vanaf het moment dat je opstaat tot je terug gaat slapen: welke activiteiten doe je waar, en met wie? Als ik opsta doe ik eerst mijn kleren aan en poets ik mijn tanden af en toe, dan vertrek ik direct naar mijn werk: met de fiets naar het station, dan met de trein en dan verder met de fiets naar mijn werk. Dan werk ik daar 8uur. Dan vertrek ik weer met de fiets naar het station en terug hetzelfde ritueel. Dan kom ik thuis. Meestal als ik opsta check ik ook eens mijn iPod, dan laat ik mijn mails eens binnenkomen, en op mijn werk doe ik dat ook contant eigenlijk, mijn mails checken. In de trein bekijk ik series op mijn iPod. Als ik thuis kom varieert het zeer sterk: meestal begin ik vrij snel te koken, of zit ik nog even in de zetel en lees ik een stuk van mijn boek, dat gebeurt ook op de iPod, of zit ik efkes op de computer, maar dat gebeurt niet zo vaak. Meestal is het: koken, eten, dan een beetje naar tv kijken. Er zijn ook avonden dat ik weg ga met vrienden, gewoon een spelleke spelen, dus dat varieert heel sterk. Dan naar bed gaan rond 11-12uur, dan lees ik vaak nog mijn boek op de iPod tot ik in slaap val. En als je op de fiets zit, gebruik je dan iets van media-toestellen? Neen, op de fiets luister ik niet naar muziek, maar als ik ga lopen wel altijd. Ik gebruik altijd mijn iPod: het is een mediaspeler die voor alles dient. Hetzelfde voor weekenddag, hoe ziet je weekend er gewoonlijk uit? Later gaan slapen, sowieso. Dus opstaan rond 9u, 9u30. Euh, dat varieert sterk, ik kan dat moeilijk zeggen. Dat is eens weg gaan, naar buiten gaan, eens naar ‟t stad gaan, naar de winkels, of eens gaan lopen… Spellekes speel ik niet zoveel, gezelschapspellekes wel. Op café gaan ‟s avonds… Overdag wat vaker bij mijn broer in zijn tuin zitten. Opruimen en de was doen gebeurt vaak in het weekend. Een beetje vanalles. Over de middag gebeurt het wel eens dat ik een film kijk, als het niet zo goed weer is. En dan ‟s avonds laat vanf 11uur of zo nog eens een film kijken, tot 1-2uur. Maar er zijn zoveel verschillende dingen die ik doe dat ik niet echt een doorsnee weekend kan beschrijven. Welke toestellen (cue cards)
k)
zijn er aanwezig in het huishouden?
Tablet is aanwezig, laptop, tv, mobiele mediaspeler, ook een gsm, de portable dvd niet en een desktop heb ik staan in de kast maar gebruik ik niet. Het is er wel maar wordt niet meer gebruikt. Is je telefoon een smartphone of een eenvoudig model? Ik heb zelf een gewone telefoon, maar ook een smartphone van mijn werk. b) welke gebruikt u doorheen de dag: wanneer, voor wat en met wie? (per toestel) De desktop staat in de kast en wordt niet meer gebruikt. De gsm gebruik ik vooral om gewoon te bellen en te sms‟en. En nu tegenwoordig, sinds een klein jaar, gebruik ik dat ook om te mailen. Voor de rest niks. Dat is de hele dag door, mails checken, en sms‟en misschien 2 of 3 per dag. Bellen doe ik werkgerelateerd veel, en daarbuiten maar 1 keer per dag naar andere mensen. De tv staat vaak gewoon aan als achtergrond, we gebruiken die ook veel om naar te kijken, als ontspanning. We zetten ook de laptop er vaak aan om naar een film te kijken bijvoorbeeld.
211
Wie zijn “we”? Mijn vriendin en ik. En is dat ‟s ochtens, ‟s avonds, ‟s middags..? Wel, mijn vriendin zet vaak de tv ‟s ochtends ook aan, ik zou dat persoonlijk niet doen, sowieso omdat ik al geen tijd heb ‟s morgens. Maar eigenlijk zetten we dat gewoon aan ‟s avonds als we thuis komen, als achtergrond. En dan rond 20u kijken we er intensiever naartoe. Maar terwijl we kijken naar tv zit ik vaak andere dingen te doen, op mijn iPod of iPad: mails checken of eens facebook of zo. Mijn mobiele mediaspeler (iPod) gebruik ik alleen: heel intensief of de trein, dan kijk ik altijd naar series. Ik gebruik die ook heel veel om mails te checken en te versturen, af en toe ook om spelletjes te spelen, de hele dag door eigenlijk. En sinds kort gebruik ik die ook om boeken op te lezen. De hele dag door is dus niet enkel op de trein? Neen, maar ik gebruik het heel intensief op de trein. De rest van de dag is dat zo eens mijn mails checken of even een boek te lezen, maar niet zo van: ik ga er nu eens een uur op zitten… Dat is af en toe eens tussendoor. En als je dan ‟s avonds thuis komt, gebruik je die dan nog veel? Ja, dan durf ik nog wel eens uit halen, ook weer om een boek te lezen, of andere spelletjes te gebruiken, muziek staat soms ook op, facebook check ik er mee, alle mobiele dingen. Mijn laptop gebruik ik de hele dag door voor mijn werk, dat is nogal evident. Persoonlijk gebruik ik mijn laptop tegenwoordig veel minder, en vooral gewoon om series of films te checken, aangesloten op de tv. Ik speel nu ook een spelletje sinds 3 weken, daarvoor zal ik af en toe eens mijn laptop uithalen, maar in principe doe ik dat niet vaak. En kijk je dan ook met andere mensen? Ja, samen met Eva, mijn vriendin. En je zei dat je die de laatste tijd minder gebruikt? Ja, sowieso omdat ik nu werk het laatste jaar. Ik heb de ganse dag een laptop ter beschikking op mijn werk, dus moet ik dat thuis minder gebruiken voor sommige dingen. En ik heb nu een mobiele mediaspeler en een iPad, dus de dingen die ik deed op een laptop doe ik nu op die andere dingen. Ik heb die tablet nu nog maar een kleine 3 weken, dus ik heb die nog niet zoveel gebruikt. Ik denk dat ik mijn tablet vooral thuis ga gebruiken, voor dingen waarvoor ik normaal mijn iPod gebruik. De iPod zal waarschijnlijk het toestel worden dat ik enkel gebruik op verplaatsing, de tablet dan thuis gebruiken. Waarvoor zou je die dan precies gebruiken? Dat is dan ook weer mails checken en versturen, dat zal thuis met de tablet gebeuren. En ook facebook en van die dingen zal daar nu ook op gebeuren, ik heb er ook tekenprogramma‟s op, wellicht ook een boek lezen. Hoe zijn die toestellen thuis geïntroduceerd? Waarom keuze voor net die toestellen, hoe is dat gegaan? De tablet heb ik altijd al willen hebben, omdat het mij een leuk toestel leek, maar ik zou er nooit zoveel geld voor geven als er nu voor gevraagd wordt. Ik heb het nu tweedehands gekocht… Meer kan ik daar niet over zeggen. Waarom wou je dan net een tablet hebben? En waarom een iPad en geen ander merk? Omdat het eigenlijk zeer gebruiksvriendelijk is, veel gebruiksvriendelijker dan een laptop. ‟t Is gewoon aansteken en je kan direct je dingen ermee doen. Laptop: dat is nogal evident hoe dat in huis geraakt is zeker… Laptop is gewoon een handig toestel om zomaar mee te pakken en je werk op te verrichten. Waarom koos je voor dat type laptop? Die laptop was voor mij gewoon de goedkoopste versie voor de specificaties die ik wou hebben.
212
Waarom heb je uiteindelijk je desktop door je laptop vervangen? Omdat dat veel handiger is. Toen ik die kocht kon ik mijn desktop laten staan en mijn laptop meenemen naar huis of op de trein, dan kon ik daarop series checken of werken. Laptop zie ik op dit moment als een werktoestel en niet zozeer als ontspanningstoestel. Ik heb nu andere toestellen om aan ontspanning te doen. Dan de mobiele speler, waarom de keuze voor de iPod? Dat is eigenlijk vooral gekomen door een vriend die dat gekocht had, die raadde mij dat aan en toonde de dingen die je ermee kon doen. Voor mij leek dat gewoon een ideaal toestel, wat later ook bleek. Je zei ook dat je die nu zeer intensief gebruikt, hoe is dat dan geëvolueerd, of was het gebruik al van in het begin zeer intensief? Ja, in feite wel. Ik wist da je bijvoorbeeld rechtstreeks je mails op iPad kon laten komen, dus ik heb dat direct ingesteld zodat dat kon. Ik moest dan niet meer mijn laptop aansteken, browser openen en naar hotmail gaan: gewoon op 1 knopje duwen en ik had al mijn mails binnen, ik kan ze nu heel snel checken. Het is ook vrij makkelijk om er series op te zetten en die dan te bekijken onderweg. En de levensduur van de batterij is veel langer dan bijvoorbeeld de laptop, wat ook zeer handig is. ‟t is gewoon aansteken en het werkt direct, dus het is voor mij wel een ideaal toestel. En dan de tv, hoe ben je daarbij gekomen? Ik denk dat dat een vrij klassiek verhaal is: iedereen heeft tv. Alhoewel, voor mij hoeft het niet echt, ik zou zonder tv kunnen, maar mijn vriendin niet denk ik. TV is voor mij enkel een drager van beeld, een groot scherm. En hoe ben je aan die gsm gekomen, waarom net deze? Persoonlijk heb ik een simpele gsm, maar voor mijn werk heb ik ook een smartphone, maar ik gebruik het enkel om te sms‟en, bellen en mijn mails te checken. Dat is gekomen door… Jah, door wat… Omdat het gemakkelijker is dan een gewone telefoon zeker, omdat het draagbaar is en je kan het overal meenemen. Desktop gebruik ik dus niet meer, is vervangen door laptop. En portable dvd heb ik niet. Je vertelde reeds dat je samen woont met je vriendin. Wie gebruikt welke toestellen waar, wanneer en waarvoor? Mijn vriendin gebruikt niet de mediaspeler, of misschien heel af en toe om haar facebook of een website te checken, maar bijna nooit. De tablet ook nooit. We hebben elk onze eigen laptop dus mijn vriendin gebruikt de hare, vooral op haar bureau voor aan haar thesis te werken om mails te sturen. Of in de zetel of in bed om eens een serie te checken. Ik gebruik mijn laptop veel minder, of het is eens om een serie te checken. En er zijn ook toestellen die jullie waarschijnlijk samen gebruiken? Ja, we kijken wel samen tv, we sluiten dan ook soms samen de laptop erop aan om naar een film of serie te kijken. Zijn er (impliciete) regelingen/afspraken over? Euh, neen. Eva wil wel bepaalde programma‟s zien en dan kijken we ernaar. Dat zorgt niet voor strubbelingen af en toe? Neen, neen eigenlijk niet. En als zij iets anders wil zien dan jij? Als zij iets anders wil zien dat ik niet wil zien dan gebruik ik gewoon een ander toestel.
213
Topic 2: AV in het alledaagse Hoe past naar bewegende beelden (onafhankelijk van het toestel) in die dagelijkse routines? Wanneer doe je dit in een doorsnee-dag? Eigenlijk constant, want ik kijk veel liever naar bewegende beelden dan dat ik een boek lees. Dus, zoals ik al zei, ik kijk beelden op weg naar mijn werk en als ik terug kom. Ook op mijn laptop en tv, eigenlijk vrij constant. Je zegt dus dat je kijkt op de trein en thuis, zijn er nog andere fysieke plekken waar je naar beelden kijkt? Ja, ik ga zeer vaak naar de cinema, daar kijk ik ook naar beelden natuurlijk. Maar als ik in een park zit of zo dan zou ik niet kijken. Welke (specifieke) toestellen worden er bij jou thuis gebruikt voor AV? Welke gebruik je zelf? De tv, de laptop, de mobiele mediaspeler. De tablet nog niet echt, maar wellicht wel in de toekomst. De gsm gebruik ik daar niet voor. Als je denkt aan beelden kijken –in de ruimste zin- hoe begin je dan meestal te kijken, hoe kom je erop? Gewoon omdat ik een bepaalde film of bepaalde serie wil zien dan ga ik die kijken. Ik gebruik YouTube niet zo vaak, tenzij ik me echt verveel. En hoe gaat dat in zijn werk, ga je gewoon naar YouTube? Ja, dan doe ik een bepaalde search die ik eens wil checken, als ik een bepaalde interesse heb voor iets. En dan tv staan die bewegende beelden vaak aan op de achtergrond, dus ‟t is niet dat ik er echt intensief naar kijk, terwijl dat ik naar mijn mobiele mediaspeler of laptop wel intensief kijk. Om terug te komen op die laptop, je kijkt dan meestal series of films. Hoe kom je aan die content? Ik download dat.
214
En hoe kom je er dan op om specifiek die dingen te downloaden? Ik heb een website, imdb, en daar zie ik of een bepaalde film goed is of niet, daar baseer ik mij op. Als je beelden kijkt, series of Youtube, wat doe je tijdens het kijken? Bij series of films is dat intensief, dan doe ik niets ondertussen. Op Youtube, als ik luister naar iets of zo, dan kun je wel iets anders doen. Dan doe ik zelfs soms mijn werk, dan typ ik mails of zo, of doe ik andere dingen. Maar als ik naar bewegende beelden kijk dan doe ik niets anders. Behalve bij tv, dan durf ik wel iets anders doen. Maar op laptop en iPod kijk je dus steeds geconcentreerd? Ja, omdat ik daar de content zelf kies. Terwijl je bij tv de content niet kiest, vandaar dat ik er eerder andere dingen bij doe. En hoe kom je er dan bij om er mee op te houden? Wanneer stop je en zet je dat uit? Ik zet dat uit als ik gewoon geen tijd meer heb, als ik iets anders moet doen of een afspraak heb. Dat kan ook gewoon zijn omdat ik in slaap val of ga slapen. Tv staat ook vaak aan vanaf we thuis komen, die wordt dan uitgezet als we gaan slapen. Dat is pure gewoonte. Ik zou de tv niet snel zelf aanzetten, maar omdat we samenwonen wordt dat wel gedaan. Tv zet je dus steeds aan uit gewoonte, is dat bij de laptop of andere toestellen ook zo? Niet echt, dat ik gewoon als ik niets anders te doen heb, dan ga ik gewoon op mijn mobiele speler een paar dingen bekijken, op dooie momenten gewoon. En bij de laptop? Dat is op specifieke momenten, wanneer ik zeg: nu ga ik een film of serie kijken. Dan is het bewust de laptop aansteken en er echt iets mee doen, die intensief gebruiken. Die gaat ook direct terug dicht als ik hem niet meer gebruik. Kan je nog iets zeggen over beelden kijken op de tablet, ook al heb je die nog maar net? Ik denk dat dat wellicht mijn mobiele mediaspeler voor thuis zal vervangen. Waarom denk je dat? Omdat dat gewoon een groter scherm heeft, voor mij is het dus aangenamer om een film of serie te kijken op de tablet. Natuurlijk, ik heb ook een laptop voor die dingen te doen, dus ik weet nog niet zeker of dat het geval zal zijn Je denkt aan thuisgebruik bij de tablet, je ziet het minder zitten om die mee te nemen? Ewel, het is een beetje dom, maar ik heb op dit moment nog geen hoesje, dus ik kan die nu nog niet meenemen. En als je die beschermde hoes hebt, zou je die dan meenemen? Dan zou ik die af en toe meenemen, maar sowieso niet naar mijn werk. Niet voor kortere periodes of korte stukken op de trein, omdat het uiteindelijk toch nog een groter toestel is, terwijl ik mijn mobiele mediaspeler gewoon in mijn broekzak kan steken en veel makkelijk meeneem, in dat opzicht is die gebruiksvriendelijker. Een tablet is toch iets te groot om zomaar eens at random mee te pakken. Je kan dat wel eens meepakken als je een dag weg bent. Dus de tablet past ergens tussen de mobiele mediaspeler en de laptop. Dus je iPad zal dan niet volledig je iPod vervangen? Neen, zeker niet.
215
Zoals al gezegd is de situatie veranderd (vervanging, aanvulling,…). Is dit voor jou het geval? Ja, zeker, natuurlijk. Kan je vertellen hoe dat gekomen is? Hoe dat geëvolueerd is? Ja, uiteindelijk beginnen we bij de tv en keken we altijd daarop. Maar dan kwam de laptop en konden we ook content downloaden van het internet. Omdat je je eigen content kon kiezen bekijk je die ook op je laptop en ga je veel minder naar tv gaan kijken. Omdat een laptop een toestel is dat je niet zomaar overal kan meenemen is de mobiele mediaspeler daar een makkelijke vervanging voor en kunt ge die makkelijk meenemen op reis, of op de trein of bus of fiets. Dus daar vervangt dan mijn mobiele mediaspeler de laptop. Over mijn tablet kan ik nog niet veel zeggen. Dus de overgang van tv naar laptop was dankzij de keuze van eigen content, hoe ging/gaat dat in zijn werk? (bijv. Dvd‟s) Ik gebruik geen dvd‟s of blue rays of video on demand omdat dat betalend is. De dingen die ik zelf kies heb ik liever gratis, downloaden dus. Geldt dat voor iedereen in je omgeving, die evolutie naar verscheidene toestellen? Ja, maar niet zo intensief als ik. En zeker niet met de toestellen die ik gebruik. In mindere mate dus. Sommige mensen gaan vervangen, of uitbreiden. Hoe kijk je tegen die evolutie aan? Voor mij persoonlijk vind ik dat super omdat dat veel meer mogelijkheden biedt om je tijd in te delen en naar content te kijken die je zelf wil, op andere plaatsen wanneer je maar wilt. Ik zie daar niet direct een nadeel in, behalve dat dat in mijn geval en bij anderen zorgt voor verlies in winsten bij de makers van tv-programma‟s en films natuurlijk, omdat ik ze gratis download, terwijl andere mensen nog klassiek gebruik maken van tv of dvd‟s. Hoe kijk je eigenlijk naar die andere patronen? Je hebt mensen die vervangen, of uitbreiden, of nog steeds enkel naar TV kijken… Wie doet dat volgens jou? Mensen die enkel en alleen nog altijd bij televisie blijven, ik heb daar een visie over dat die wellicht gewoon veel ouder zijn en dat niet meer zien zitten om naar vervanging te zoeken, of omdat ze een soort van analfabeten zijn in die evolutie. Mensen die volledig veranderen zijn mensen die meegaan met hun tijd, vind ik. Dus volgens jou zijn het vooral andere mensen die bij tv blijven? Ja, en ook de marginalere groep van onze samenleving. Met welke mogelijk reden is dat dan, dat zij bij tv blijven? Omdat ze de mogelijkheden van een mobiele speler of een tablet niet echt kennen of waarschijnlijk ook niet direct kunnen betalen.
216
Topic 3: Q-sort
Speelt helemaal geen rol
5
15 13
Speelt zeker een rol
8 11 16
9 7 2 12
1 4 14
6 10
3
Kan je deze items sorteren op dit rooster (Q-grid)? Welke eigenschappen vind je belangrijk in je ideale toestel, wat maakt het ideaal? Wat versta je onder die eigenschappen/items? Luidop sorteren… 1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Speelt zeker een rol, ik wil het wel overal kunnen gebruiken, dus in mijn dagelijkse routines. 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil Lijkt me ongeveer hetzelfde als „past makkelijk in mijn dagelijkse routines‟… 3. Kan ik gebruiken waar ik wil Wanneer en waar ik wil vind ik wel verschillend. „Waar ik wil‟ is voor mij belangrijker dan „wanneer ik wil‟. Ik zie er weinig verschil in. Maar als ik een toestel gelijk waar kan gebruiken lijkt het mij beter dan „wanneer‟. Want „wanneer‟ is gewoon een tijdsaanduiding: ik kan mijn laptop op gelijk welk tijdstip gebruiken, maar niet zomaar overal. „Waar‟ is beter, het is nog mobieler. 4. Kan ik in alle comfort gebruiken Hoe gebruiksvriendelijk dat het is dan? Ja, dat is wel zeer belangrijk voor mij. Dat is ook de reden dat ik een iPad en iPod heb, omdat dat een van de meest gebruiksvriendelijke toestellen is. 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil Dat lijkt me nu niet direct… Ik denk dat we in een maatschappij zitten waar ieder zijn eigen ding wil, individueel. Voor mij is het niet belangrijk. 6. Biedt me verschillende relevante functies Ook zeer belangrijk: ik wil dat een toestel zoveel mogelijk mijn hoofd-toestel kan vervangen: dus is mijn geval was dat mijn laptop, die ik nu niet zoveel meer gebruik. Mijn iPod vervangt dat bijna helemaal, behalve dan tekstverwerking. 7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen Ik zou willen dat dat goed kan, maar dat is nog altijd niet zo evident: ik denk dan aan de iCloud: ik kan er zelf minder goed mee werken, maar het zou wel leuk zijn mocht het allemaal perfect gaan. 8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal hmm, ja. Ik zet die voorlopig gewoon op 0. 9. Functioneert op een betrouwbare manier Ja, maar ik verwacht van een toestel als je het koopt en veel geld aan geeft dat het in principe werkt. Ik moet wel zeggen dat een laptop slechter zal werken dan een iPad of iPod, maar ik vind dat geen issue… Maar het moet gewoon werken. 10. Is eenvoudig in gebruik Dat lijkt me dan ook gewoon weer gebruiksvriendelijkheid en comfort en zo, maar comfort kan je ook plaatsen bij „waar‟ en „wanneer‟. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid Is wel belangrijk voor mij, omdat ik mijn spelers vaak gebruik voor zowel beeld als geluid. Het beeld is misschien wel belangrijker voor mij, maar ik verwacht ook gewoon dat het werkt zoals het moet. De dragers zullen volgens mij altijd wel een kwalitatief hoogstaand beeld geven en geluid, dus dat zal misschien eerder aan de content zelf liggen, aan het bestand zelf.
217
12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten Ja, is belangrijk maar niet superbelangrijk. 13. Heeft een aantrekkelijk design Dat is dan weer iets dat ik inderdaad niet belangrijk vind, alhoewel… Het is leuk natuurlijk, maar het hoeft echt niet. 14. Biedt me waar voor zijn geld ja, is belangrijk natuurlijk. 15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken Op -2, ik ga zelf wel bepalen naar wat ik wil kijken, dat helpt me niet echt. 16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen Neen, dat speelt niet echt een rol voor mij, dan koop ik wel een nieuw toestel of zo.
Per item technologieën overlopen + bijvragen onder items, doorvragen. Devices sorteren (van toepassing –niet van toepassing, per device... persoonlijke constructies van technologie bloot leggen)
1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Wel van mediaspeler tv laptop tablet gsm desktop dvd Niet van toepassing toepassing Kan je zeggen waaraan een technologie voor jou moet voldoen om te passen in je dagelijkse gebruik, wat beelden kijken betreft? Liefst van al dat het heel eenvoudig in gebruik is, dus dat het gemakkelijk is om zomaar een beeld op te vragen en te kijken en te gebruiken. Dat het portable is, dat het snel is in die mate dat je het snel kan weg steken en snel kunt opvragen ook. Dus draagbaarheid is wel van belang bij mijn sortering. 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil
Wel van mediaspeler tablet toepassing
laptop
tv
desktop dvd
gsm
Niet van toepassing
Sowieso mobiele mediaspeler, dat is logisch, die kan ik altijd uithalen, zeer gemakkelijk. Laptop, daar kan ik ook op mijn werk naar kijken, maar dat is persoonlijk he. Tablet is nog meer portable dan een laptop. Hoe komt het dat sommige toestellen minder toelaten om te kijken wanneer je wil? Tja, die desktop e.d. staat ook vast in feite. En ik gebruik ook gewoon de gsm, portable dvd en desktop niet, omdat die oud zijn in mijn ogen.
3. Kan ik gebruiken waar ik wil
Wel van mediaspeler tablet toepassing
laptop
tv
Desktop dvd
gsm
Niet van toepassing
Sowieso de mobiele mediaspeler op 1, omdat ik die overal mee kunt nemen. Gewoon in mijn broekzak steken en ik kan die ook overal uithalen, gelijk waar: of ik nu hier zit of in China, maakt niet uit… Tablet eigenlijk ook, waar ik wil he, maar ietsje minder dan die mediaspeler omdat die iets groter is. Ik zie de tablet eigenlijk gewoon als een grote versie van een mobiele mediaspeler: dus iets minder makkelijk om gelijk waar te gebruiken. Hetzelfde met de laptop: dat is iets minder dan de tablet omdat dat nog met een kabel is en een batterij die minder lang meegaat, daarom minder gebruiksvriendelijk. Tv die staat vast, en desktop en zo gebruik ik niet. Op welke plekken gebruik je die nog, buiten de trein? Verschillen die voor de toestellen?
218
Mja, echt voor bewegende beelden kijken? Als ik nog eens naar mijn ouders ga zou ik sneller mijn mobiele mediaspeler meepakken om daar naar series of een filmpje te kijken, ivp een laptop mee te pakken, want dat vergt meer moeite om mee te nemen. Draagbaarheid is zeer belangrijk. 4. Kan ik in alle comfort gebruiken
Wel van mediaspeler tablet toepassing
laptop
tv
desktop dvd
Gsm
Niet van toepassing
Wat is kijkcomfort dan voor jou en hoe zorg je daar voor? Dat je op gelijk welk moment en gelijk waar en wanneer ergens zit of recht staat, dat je het kan vast nemen en snel naartoe kunt kijken. Dat je het niet eerst lang moet opstarten of ergens er elektriciteit voor moet zoeken. Dat het direct gebruikt kan worden. Het mag zo blijven liggen. 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil
Wel van tv toepassing
laptop
tablet
desktop dvd
mediaspeler Gsm
Niet van toepassing
Wie zijn dat dan (kan ook alleen zijn), met wie kijk je? Dat zal vooral met mijn vriendin zijn. Af en toe waarschijnlijk eens bij mijn ouders, maar dat is dan vooral televisie. Hangt dat ook af van toestel tot toestel? Ja, dat moet veranderd worden: mobiele mediaspeler is een toestel dat ik enkel voor mezelf gebruik. De tablet is halfhalf. Het beste om samen te kijken is de tv, gewoon omdat die het grootste beeld heeft. Aan de andere kant zou ik de laptop op 2 zetten, gewoon puur omdat dat het tweede grootste scherm is, maar ook omdat het gemakkelijk is om ergens anders te kijken, maar dan zou ik al twijfelen tussen de tablet en de laptop, omdat ze in principe al bijna even groot qua beeld zijn. Maar de tablet is iets gebruiksvriendelijker om gelijk waar te bekijken. En daarna zou ik zeggen: een desktop, maar dat gebruik ik nooit, maar het is nog altijd beter dan een portable dvd met klein beeld. 6. Biedt me verschillende relevante functies
Wel van Laptop toepassing
desktop mediaspeler tablet
gsm
tv
dvd
Niet van toepassing
Welke functies vind je belangrijk, en waarom zijn ze relevant voor jou? Ik denk als je er alles mee kunt doen wat je er wilt mee doen. Dat is dus de laptop en de desktop: computers in ‟t algemeen, en alles wat dat kan vervangen. Aangezien de laptop het hoofd-item is dat de andere vervangt vind ik dat wel het belangrijkste van de twee. Daarna is dat voor mij de mobiele mediaspeler en de tablet op gelijke hoogte, omdat die in principe evenveel kunnen, maar het ene scherm is groter dan het andere. De desktop moet eigenlijk na de laptop komen: het is hetzelfde, maar gewoon minder mobiel. Dan leg ik gsm, omdat ik er ook mails mee kan checken en kan surfen en zo, maar het heeft al veel minder functionaliteit dan de tablet. Erna gewoon de tv en portable dvd, die laatste is enkel dvd‟s, dus ja… 7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen
Wel van laptop toepassing
mediaspeler tablet
tv
desktop gsm
dvd
Niet van toepassing
Wat zijn die andere toestellen dan, waarom is dat een meerwaarde? Ik gebruik vaak mijn laptop met mijn tv, om content vanop de laptop naar de tv te plaatsen en een groot scherm te creëren eigenlijk. En series en films te bekijken.
219
Wat dat ik zou willen doen, maar nog niet helemaal lukt, is om mijn mobiele mediaspeler met de tablet te combineren en de laptop, zodat alles in de cloud gecreërd wordt en zodat alle content die op mijn speler en laptop en tablet staat in één omgeving staat. Dat is voor mij eerder toekomst… Ik zou de laptop op 1 zetten, daarna de mediaspeler en tablet –eigenlijk op dezelfde hoogte. Daarna eigenlijk de tv, omdat ik die laptop enkel gebruik met tv voor de content. En de rest is totaal niet van toepassing.
220
8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal
Wel van laptop toepassing
desktop tablet
mediaspeler tv
gsm
dvd
Niet van toepassing
Hoe gaat dat dan precies in zijn werk bij jou? Je zei daarnet via imdb, zijn er nog andere bronnen? Voor mij als ik zoek naar beeldmateriaal is dat vooral imdb, maar dat kan ook een andere website zijn, zoals canvas.be of zo. Eigenlijk vooral het internet. En hoor je soms iets van andere mensen? Ja, ok. Inderdaad, soms ook mensen die tips geven over bepaalde dingen om te kijken. Ook af en toe in de krant of zo, dan lees je wel eens iets dat interessant is, maar alles check ik eerst wel eens via imdb. En je tv, is dat via de kabel of digitale tv? Enkel een digirecorder met één en canvas, dat is geen kabel. Het is digitale ontvangst, maar geen digitaal aanbod. Ik leg hier de laptop eerst, omdat je daar het best toegang hebt tot internet, en het is nog steeds het gemakkelijkste. Daarna de desktop, omdat het hetzelfde ongeveer is, dan pas de tablet en mobiele mediaspeler op gelijke hoogte eigenlijk… Tablet is misschien nog iets gemakkelijker omdat het een groter scherm is, wat ervoor zorgt dat je misschien toch iets makkelijker kan surfen op het internet. En die drie eigenlijk helemaal niet. Misschien televisie nog eerder dan een gsm, omdat je daar nog nieuwe content aangeboden krijgt.
9. Functioneert op een betrouwbare manier
Wel van dvd toepassing
mediaspeler tablet
tv
laptop
desktop gsm
Niet van toepassing
Heb je ervaringen met andere toestellen, dat ze onbetrouwbaar werken? Ja, zeker laptop en desktop, omdat je uiteindelijk met virussen kunt zitten zodat het slechter wordt. En ook de gebruiksvriendelijkheid is veel minder. Het is voor mij minder betrouwbaar dat mobiele mediaspeler of tablet, maar dat is dan vooral omdat het van Apple is, en Apple is voor mij gewoon veel betrouwbaarder. Tv ga ik er nog voor leggen, omdat het een vrij straight-forward toestel is: aansteken en tv zien. Ik denk dat portable dvd één van de betrouwbaarste is: dat is gewoon dvd insteken en dat werkt altijd. 10. Is eenvoudig in gebruik
Wel van tv toepassing
dvd
mediaspeler tablet
desktop laptop
gsm
Niet van toepassing
Zou je kunnen zeggen dat je minder vaardig bent in het bedienen van bepaalde toestellen? Ja, omdat ik het gewoon nog niet zo goed ken. Maar als ik er tijd in steek krijg ik het wel onder de knie. En ook omdat ik mijn iPod gejailbreaked heb en mijn tablet niet, dus dat is wat moeilijker om allemaal in orde te krijgen. Maar ik denk niet dat ik al echt problemen gekregen heb. Mja, maar tv en portable dvd is gewoon gemakkelijker. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid
Wel van tv toepassing
desktop laptop
mediaspeler tablet
dvd
gsm
Niet van toepassing
Bij een portable dvd zal dat lang niet zo goed zijn. Ik denk sowieso dat een laptop en desktop op 1 komen, omdat daar de hoogste technologie in geplaatst wordt. Maar een televisie zal nog beter zijn in beeld en geluid dan een laptop en desktop. Maar laptop en desktop kunnen meer technologie bevatten voor beeld en geluid dan een mediaspeler en tablet, dus komen ze daar voor te liggen. En
221
gsm is sowieso zo klein dat die vaak niet zo goed is. En een portable dvd zal nog iets beter zijn dan een gsm. Vind je dat er een groot verschil is tussen die toestellen? Op dit moment vind ik dat het verschil te marginaliseren is: het verschil is kleiner aan het worden. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten
Wel van mediaspeler tablet toepassing
laptop dvd
tv
desktop gsm
Niet van toepassing
Logischerwijze de mobiele mediaspeler op 1, omdat dat het meest mobiel is en ook sneller uit te halen. Welke combinaties of andere activiteiten zijn dat dan? Bijvoorbeeld gaan lopen, of op de trein te gebruiken, of in het park of thuis gewoon… Dan komt tablet op 2 te staan. En laptop ook he. 13. Heeft een aantrekkelijk design
Wel van tablet toepassing
mediaspeler tv
laptop
gsm
dvd
desktop Niet van toepassing
Kan je vertellen welke toestellen je aantrekkelijk vindt? Wat vind je er precies aantrekkelijk aan? Een tablet heeft een aantrekkelijk design; het is mooi, afgerond, ‟t is klein en handig… Dan mediaspeler, erna televisie, dan ook een laptop. De rest minder. Is dat belangrijk op de plekken dat je ze gebruikt (vb. tv als deel van meubilair of gsm die je steeds bij hebt?) Dat andere mensen het zien kan me niks schelen hoe dat eruit zien. Maar omdat ik er zelf de hele dag op moet kijken mag het er wel beter uit zien, omdat het voor mij dan aangenamer is om naar te kijken. Maar het is niet belangrijk voor andere mensen. 14. Biedt me waar voor zijn geld
Wel van mediaspeler laptop toepassing
tv
desktop tablet
dvd
gsm
Niet van toepassing
Hoe zie je dat? Wat versta je daar zelf onder? Moebiel mediaspeler biedt me zeker waar voor mijn geld, sowieso, omdat ik er zoveel mee kan doen en omdat het zo mobiel is. De laptop is daar ook heel goed in, omdat je tegenwoordig heel goedkoop laptops kan kopen en heel veel functionaliteit hebt. TVs.. De tv-markt is wat in elkaar gestort vind ik: dat is eigenlijk zeer goedkoop geworden. De desktop gebruik ik niet en de gsm is niet voor beeld bij mij. Portable dvd is niet zo duur, maar ik vind het echt nutteloos, omdat er andere toestellen zijn die dat perfect vervangen. Tablet is van hetzelfde niveau als de portable dvd; je kan er iets meer mee doen, maar het is te duur voor wat het is. De tablet ligt dus redelijk laag, gewoon omdat je die te duur vind? Ja, te duur inderdaad. 15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken
Wel van laptop toepassing
desktop tablet
mediaspeler tv
dvd
gsm
Niet van toepassing
Hoe gaat dit bij jou? Hoe wordt er bepaald naar wat je kijkt? De laptop vooral, omdat ik daarmee gemakkelijk naar content kan zoeken. De desktop natuurlijk ook, maar die gebruik ik niet meer, maar dat is bijna op hetzelfde niveau. Dan de tablet en mobiele speler en dan de rest. Waarom ligt de tablet hier lager dan desktop en laptop? Omdat het in feite toch nog iets moeilijker is om via een mediaspeler of tablet te gaan zoeken naar echte content en het downloaden en zo.
222
223
16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen
Wel van tablet toepassing
mediaspeler gsm
laptop
tv
dvd
desktop Niet van toepassing
Welke ontwikkelingen heb je dan in gedachten? Euh, die iCloud en zo, maar dat is er eigenlijk al. De beste toestellen daarvoor zijn wel een tablet en mobiele mediaspeler, voor mij dan toch. Maar dat zal eerder de toekomst zijn dan een laptop. Op termijn… Laptop en tablet zijn volgens mij gelijkaardig aan elkaar in die zin dat ze iets zullen uitvinden dat het beide vervangt. Een televisie ook denk ik, ik denk dat er meer interactieve tv zal ontstaan. Het is er eigenlijk al, maar misschien zal je het meer kunnen gebruiken voor dingen die je ook met een tablet kan. En waarschijnlijk zal je in de toekomst met je gsm even veel kunnen doen als met de mobiele mediaspeler, eigenlijk kan dat ook nu al.
224
Respondent: Mike J. Leeftijd: 31 Beroep: arbeider Cullinor Woonsituatie: woont alleen Duur interview: 93 minuten
Topic 1: day in the life Kan je overlopen hoe een doordeweekse dag er uit ziet voor jou? Vanaf het moment dat je opstaat tot je terug gaat slapen: welke activiteiten doe je waar, en met wie? Eerst opstaan, me wassen en me aankleden en dan richting mijn werk vertrekken met de fiets. Een hele dag werken. En dan kom ik thuis, dan wil ik op mijn gemak zitten, dan kijk ik naar het nieuws en zo als de tijd het mij toelaat. En dan op mijn gemak eten klaar maken en weer gaan slapen, en dat maal 5… Gebruik je een mp3-speler op weg naar je werk? Ja ik gebruik een mp3-speler op de fiets, ik luister naar muziek van op mijn computer. Woon je alleen of samen met iemand? Ik woon alleen. Heb je nog hobby‟s of dagelijkse routines? Neen, ik heb niet echt hobby‟s, toch niet in clubverband… Maar voor de rest wel schaken, pokeren, meer huiselijke hobby‟s in feite. Na het werk fiets je dus terug naar huis, hoe laat is het ongeveer als je thuis komt? En wat doe je dan? Dat is te zien of ik de late of de vroege heb. Als ik de vroege heb is het rond 3uur dat ik thuis ben, als ik de late heb is het tegen half 11 ‟s avonds. Als ik de vroege heb dan kom ik thuis en zet ik mijn laptop aan om muziek af te spelen. En wat doe je dan de rest van de dag? Meestal ben ik al redelijk moe. Soms doe ik nog wat papierwerk zoals ziekenkas en dergelijke, als ik niet veel te doen heb. Maar door de week ben ik eerder een huismus. Als je de late ploeg hebt, verloopt de dag dan anders als je thuis komt? Ik sta al veel later op, rond een uur of 4, om om 5uur te vertrekken. En als ik thuis kom is het meestal donker en ben ik al moe, muziek en tv staat dan al wat stiller. En dan zit ik uitgeput in de zetel, in slaap aan het vallen. Hetzelfde voor weekenddag, hoe ziet je weekend er gewoonlijk uit? De zaterdag sta ik meestal rond een uur of 10 op om eventueel naar de markt te gaan, een rommelmarktje of zo. Ofwel naar tv kijken of eens naar maten gaan, iets gaan drinken. Het is te zien wat er gepland kan worden. Hoe verplaats je je in het weekend? Met de fiets. Meestal met de fiets, soms te voet. Heb je dan ook muziek bij? Ja, altijd mijn mp3-speler bij! Welke toestellen (cue cards)
l)
zijn er aanwezig in het huishouden?
Wat ik niet heb is een desktop, een portable dvd, een tablet. Ik heb wel een tv, mp3, laptop en gsm. b) welke gebruikt u doorheen de dag: wanneer, voor wat en met wie? (per toestel) mijn gsm heb ik meestal altijd mee voor bereikbaar te zijn. Voor werk of dergelijke, of vrienden die mij dan kunnen bereiken. Of als ik met iemand wil afspreken als ik ergens ter plaatse ben en niet weet wat doen. Mijn laptop is eigenlijk het meest gebruikte voorwerp, ook in het weekend. Daar staan ook al mijn mediagegevens op; films en dergelijke. En dan televisie om het nieuws eens te bekijken en de lotto…
225
Die laptop is dus het meest gebruikte toestel, kan je nog eens zeggen waarvoor je die precies gebruikt? ‟s Morgens zet ik die direct aan, als ik mij ga douchen en me klaar maak voor het werk. Wat doe je er dan mee? Ik zet dan mijn mediaspeler op, om muziek op te zetten. Soms kan het zijn dat ik eens mijn hotmail, mijn email eens nacheck, of mijn facebook. Maar dat is ook alles. En als je dan terug bent van je werk…? Dat is ook het eerste dat ik aanzet, ook weer om muziek af te spelen, om tot rust te komen en wat te ontspannen, de hele avond muziek. Als ik thuis ben in het weekend staat die ook de hele dag aan. Vooral weer voor muziek, facebook en gewoon communicatie. Hoe zijn die toestellen thuis geïntroduceerd? Waarom keuze voor net die toestellen, hoe is dat gegaan? Mijn gsm heb ik gevonden. Was je blij met die vondst? Ik had al een gsm, maar die was aan vervanging toe. Het is een smartphone, welke functies gebruik je zoal? Het heeft geen Wifi, ik kan enkel met een kaart op internet. Om gewoon eens op facebook te gaan. Die laptop heb je gekocht? Waarom net dat type? Ik heb die gekocht omdat ik eerst een desktop had die kapot is gegaan. En omdat ik vaak bij mensen zat te gamen heb ik een laptop gekocht, omdat ik dat gemakkelijk op verplaatsing kon meepakken. En waarom heb je dan specifiek die laptop gekocht die je nu hebt, waarom dat model? Ik heb een beetje naar prijsklasse gekeken. Het gaat ook niet zo lang mee, zo‟n laptop, dus het moet niet te duur zijn. Maar ik wil wel kwaliteit en kwantiteit: ik wou geen gewone processor, maar één waarmee je degelijk een game kon spelen. Ook mijn videokaart moest degelijk zijn, van 1 gig. Ik heb dat wel bewust gekozen. Je laptop heb je gekocht met gamen in het achterhoofd, waren er nog dingen die je zeker wou kunnen met je laptop? Ik wou ook filmpjes kunnen monteren, maar eigenlijk was het gewoon voor muziek en games af te spelen. En films. Gebruik je die nu nog altijd voor diezelfde dingen? Bijvoorbeeld gamen e.d.? Neen, de laatste tijd niet meer. In het begin wel omdat dat nog iets vernieuwend was en omdat ik van desktop naar laptop ging. Ik heb redelijk veel ge-gamed, maar ik heb er nu niet zoveel tijd meer voor omdat ik voltijds aan het werk ben. Het was gewoon om de tijd te doden, dat gamen, maar nu is het voornamelijk eens een film kijken of muziek via de mediaspeler. Gamen doe je dus niet meer, maar aanvankelijk wel. Zijn er dingen die je er nu wel mee doet en vroeger niet? Is dat geëvolueerd? Neen. Het is meer afgenomen, ik neem hem niet meer mee en als ik nog game is dat zeer uitzonderlijk, bijvoorbeeld als vrienden bij mij komen en vragen om nog eens een gameke te spelen. Daarbij blijft het dan ook.
226
En dan de tv, hoe is die in huis geïntroduceerd? Tja, toen ik klein was heb ik altijd een tv gehad. Ik heb mijn tv dan meegenomen van thuis. Was je een zware kijker toen je jong was? Als ik jong was moesten we altijd op de slaapkamer kijken, mijn moeder had haar eigen programma‟s en wij hadden dan ons eigen tv op de slaapkamer. We konden dan kijken wat we wouden en niet wat moeder wou kijken. Hoe is dat dan verder geëvolueerd? Is dat nu anders? Ik heb vroeger veel meer tv gekeken, dat was dagelijks. Met ouder worden en meer te werken ben ik er minder aan gehecht om tv te kijken. Ook omwille dat mijn laptop alles vervangt, om films te zien en zo. Die laptop gebruik je dus dikwijls, ook vroeger om te gamen. Had je vroeger ook een computer? Ik had ooit een commodore en een spectrum met cassettes. Ik heb altijd al een computer gehad. Ook altijd een gamer geweest. Wie gebruikt de toestellen waar, wanneer en waarvoor, zijn er (impliciete) regelingen/afspraken over? Gebruik je die toestellen soms samen met anderen? Ja, de laptop wordt vaak gebruikt als maten eens films willen kijken. Of als ik eens poker of schaak staat de laptop ook aan, dan leggen ze soms eens muziek op. Staat die altijd op dezelfde plek? Die staat altijd in de living. In begin pakte ik die soms mee, maar de laatste tijd niet zoveel meer. En de televisie? Ik kijk eigenlijk niet vaak naar tv. Die staat wel eens aan als ik bezoek heb of zo, bezoek dat ook eens graag naar het nieuws kijkt, maar voor de rest gebruik ik die niet zoveel eigenlijk. Meestal is dat met andere mensen. Als ik eens alleen kijk is het meestal een film die ik op groter scherm wil zien in plaats van op de laptop. Dan de gsm, hoe wordt die gebruikt? Het is een smartphone, ik gebruik die hoofdzakelijk om berichtjes te sturen en eens op facebook gaan, eens bellen, een foto trekken, iets filmen, … Je zei dat je soms met vrienden samen die toestellen gebruikt. Wie gebruikt die nog, waar en wanneer? Mijn bezoek in feite. Eerder de tv, als ze zelf eens voetbal willen zien of iemand anders die dan muziek wil. Dan zetten ze de laptop aan of zetten ze MTV op. Zijn er daar afspraken rond? Neen, alleen op de laptop moeten ze niet teveel dingen doen, maar de mediaplayer staat altijd open, dus ze kunnen niet veel verkeert doen door in mijn muziekmap te kijken. Bij je laptop ben je dan strenger dan bij je tv? Ja, dat is mijn voornaamste, ik gebruik het voor persoonlijke dingen. Kan dat soms tot strubbelingen of frustraties leiden? Neen, meestal vragen ze het wel. Ik heb beleefde vrienden. Komt het soms voor dat iemand het niet vraagt? Dat kan gebeuren.
227
Kan je daar een voorbeeld van geven? Ja, als iemand vraagt om in mijn muziekmap te zoeken en dan in een heel andere map terecht komt, dat ik mij afvraag hoe ze daarop gekomen zijn. Daar maak ik me wel soms druk in omdat ik mij dan afvraag of ze niks geweest hebben of op verkeerde knopjes gedrukt hebben. Dat is de enige schrik die ik heb, dat ze iets verwijderen waarnaar ik lang gezocht heb. Maar ze gebruiken het als ik er bij ben, voor amusement: muziek, films en dan op tv eens het nieuws of een serie.
Topic 2: AV in het alledaagse Hoe past naar bewegende beelden (onafhankelijk van het toestel) in die dagelijkse routines? Wanneer doe je dit in een doorsnee-dag? Meestal als ik wat vrije tijd heb, of wat tijd te doden. Meestal gaat er dan eens een filmpje op. Met welk toestel is dat dan? Pff, ik heb ook huisdieren en soms maak ik daar een filmpje van op mijn gsm, om hun bewegingen, hun doeningen te zien. Maar mijn laptop is hoofdzakelijk gebruikt, daar kijk ik meestal films op die ik van iemand anders heb gekregen. En tv wordt eens aangezet als er bezoek is om naar iets te kijken. Je zei dat je bewegende beelden kijkt als je „een momentje vrij hebt‟, wanneer is dat dan gewoonlijk? Meestal ‟s avonds, of voor het slapen gaan om tot rust te komen, dat is een dagelijkse gewoonte. Waar doe je dat dan? Meestal in de living. En soms ook bij andere mensen? Bij andere mensen kijk ik eigenlijk bijna nooit. Als je thuis komt en naar beelden wilt kijken, hoe gaat dan dan? Meestal is dat pas als ik gegeten heb. Meestal is het eerst thuis komen en mij wat verfrissen en dergelijke, dan zet ik vaak muziek aan, meestal heb ik dan ook bezoek. Dus ik kijk niet direct tv, maar als ik alleen ben gaat de laptop wel direct open en kijk ik wel om een filmpje of een serie te checken. Welke (specifieke) toestellen worden er bij jou thuis gebruikt voor AV? In welke omstandigheden? Hoe begin je bijvoorbeeld naar tv te kijken? Ik kijk bijna geen tv. Maar als het gebeurt is het meestal nieuws. Het gebeurt vaak dat mijn bezoek de tv aanzet. Wat doe je dan tijdens het kijken? Gewoon aandachtig naar het nieuws kijken. Hoe kom je erbij om te stoppen, wanneer stop je ermee en zet je het toestel uit? Omdat ik het meestal allemaal gezien hebt wat nadien komt, of omdat de programma‟s mij niet aanstaan. Zoals bijvoorbeeld The Voice en dergelijke shows die niet interessant genoeg zijn om nog verder naar te kijken.
228
Kan je nog op een andere manier aan programma‟s/content komen? Neen, ik heb gewoon kabel, geen digitale tv, en mijn dvd-speler gebruik ik niet omdat dat ook op de laptop zit. En hoe wordt je laptop gebruikt om naar beelden te kijken, hoe verloopt dat? Dat is meestal ook ‟s avonds. En hoe begin je dan te kijken? Dat is na mijn werk. Als ik in mijn zetel zit dan zet ik die aan, eerst en vooral eens mijn mails en facebook bekijken wat er gebeurt is met iedereen en nadien, nadat ik het nieuws gekeken heb of een uitzending op tv zet ik de laptop aan, om een film te kijken die ik er vanop een dvd op gezet heb, of een film die ik van iemand gekregen heb. Of een serie of zo. En hoe beslis je dan naar wat je gaat kijken? Gewoon, dat komt spontaan in mij op. Ik kijk gewoon door mijn lijstje van films. Hoe kom je dan aan dat lijstje met films? Van mijn dvds die nu in dozen weggestoken zitten. En als je dan denkt aan beelden kijken in ruime zin, zoals ook clipjes e.d., doe je dat soms? Niet zoveel eigenlijk, vroeger wel: toen ik iets jonger was heb ik wel vaker naar Youtube gekeken. Maar eigenlijk nu niet zoveel. Hoe komt dat? Omdat ik nu meer mijn muziek download en zo. Je zei ook dat je regelmatig je Facebook checkt, kom je dan soms op beeldmateriaal terecht? Euh, ja, soms wat dingen die maten gepost hebben. Maar ik heb een zeer lage internetlimiet, dus mijn verbruik ligt niet hoog. Dat is teveel bandbreedte dus ik hou dat zeer beperkt. Ik kijk gewoon wat ze geplaatst hebben, maar ik ga niet al die filmpjes bekijken. Je kijkt dus vooral langere films en series? Ja, omdat die reclame mij beu is op tv, daarom ben ik eigenlijk gestopt met naar tv kijken, omdat het bijna een Amerikaanse versie aan het worden is. Je kwam aan beeldmateriaal via dvds, kom je nog op een andere manier aan films/series? Ja, van maten of ikzelf die vroeger gedownload hebben. Nu doe ik dat niet meer. Wat doe je tijdens het kijken naar series en films? Als er muziek opstaat ben ik bezig met huishoudelijke taken, maar tijdens films en zo ben ik aandachtig aan het kijken. Ik ben niet met smsen en zo bezig. En hoe kom je er dan bij om ermee op te houden? Als de film gedaan is gaat er gewoon weer muziek op. Dan herpak ik mijn taken, zoals koken. Waarom kijk je niet gewoon door? Omdat de film gedaan is. Soms gebeurt het wel eens dat ik nog een film opleg, maar dat is dan te zien hoe laat het is. Dat is ook anders wanneer ik de vroege heb gehad, dan is het vroeger bedtime… En dan nog de gsm, daar kan je ook beelden op kijken… Daar gebruik ik dat niet voor, meestal als ik er filmpjes op heb zijn het er die ik zelf gefilmd heb, meestal van mijn katten, of situaties, iets wat er gebeurt is dat ik toen destijds leuk vond. Maar na het filmen kom ik thuis en zet ik dat via de kabel over op mijn laptop. Ik kijk niet op de gsm, ook geen clipjes. Ik gebruik die enkel om te bellen en berichten te sturen, wel handig dat het een camera heeft.
229
Zoals al gezegd is de situatie veranderd (vervanging, aanvulling,…). Is dit voor jou het geval? Neen, ik kijk maar naar 2 toestellen in feite, de pc (laptop) of op de tv, maar voor de rest… Niet zo vaak eigenlijk. Kan je zeggen hoe dat eigenlijk gekomen is? Je kijkt nu vaak op je laptop, maar vroeger enkel naar tv, hoe is dat geëvolueerd? Ik was het al gewoon om dvd‟s te kijken, dus ik had dan geen reclame-pauzes om de 10-15 minuten, die pauzes stoorden me. Dus nog voor ik de laptop had ben ik meer naar dvd‟s beginnen kijken, ik heb ze allemaal uitgekeken. En dan uiteindelijk heb ik een laptop gekocht waar ook een dvd-speler in zit en ook een redelijk groot scherm, dus die vervangt eigenlijk de tv en de dvd-speler. Want de kabel geeft teveel reclame. Je neemt zelf het woord “vervanging” in de mond. Je gebruik is dus niet uitgebreid, maar veranderd? Ja, inderdaad. De laptop heeft de tv vervangen, die tv mag verdwijnen van mij. Hoe kijk je tegen die evolutie naar andere devices aan? Voor mij is dat niet echt nodig, ik vind het nogal extreem om daar films op te kijken. Ik vind dat overbodig. Laptop of tv vind ik het meest gewoon om een films op te kijken. Waarom vind je die dan meer geschikt? Het is een groter scherm, meer pixels en het is minder lastig voor de ogen… Meer gedetailleerd en zo. Hoe kijk je aan tegenover mensen met andere patronen/gewoontes (vb. bij mensen die vervangen, of uitbreiden, of nog steeds enkel naar TV kijken)? Dat is hun zaak, mijn leven is mijn leven. Wat zij doen is hun zaak. Heb je er geen mening over? Neen, ik heb er niet echt een mening over. En wat vind je bijvoorbeeld van mensen die nog steeds enkel naar TV kijken? Ik heb daar ook geen mening over. Vind je dat ouderwets of doodnormaal? Mja, niet iedereen wil meegaan. Het is niet omdat iemand zijn laptop of tv een nieuw scherm heeft dat iemand anders dat ook direct wilt. Sommigen kunnen het zelfs niet kopen, de situatie van sommige mensen laat dat niet toe. Wie doet dat volgens jou, nog steeds enkel naar traditionele tv kijken? Ik denk meestal wel de oudere generatie, die nog een nauwe band hebben met tv. En voor hen zijn we misschien veel te snel geëvolueerd met technologie terwijl sommige er niet zo snel mee overweg kunnen. Het heeft bijvoorbeeld kleine toetsen of teveel knopjes voor wat het maar is… En tv is het meest vertrouwelijk, ze kennen het bakske en zo. Ik veronderstel omdat dat zo ingeburgerd zit in hun leven, dat is de mogelijke reden. En wat is dan de mogelijke reden van de mensen die alle toestellen gebruiken? Ik denk dat dat omwille van de vriendenkring is. Ofwel door de media en reclame: het zijn nieuwe hebbedingetjes… En als één van uw vrienden dat dan heeft wil je dat ook misschien. Je wordt sowieso gestimuleerd langs alle kanten, en de oudere generatie die hebben andere prioriteiten. Die leven ook in een andere sfeer, een andere leefkring die niet zo bezig is met technologie. De mensen die er toch in mee gaan hebben meestal kinderen, een nieuwe generatie rondom zich.
230
Topic 3: Q-sort
Speelt helemaal geen rol
13
5 15
Speelt zeker een rol
7 1 2
12 8 3 6
11 10 4
9 16
14
Kan je deze items sorteren op dit rooster (Q-grid)? Welke eigenschappen vind je belangrijk in je ideale toestel, wat maakt het ideaal? Wat versta je onder die eigenschappen/items? Luidop sorteren… 1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Dat ik het dagelijk kan gebruiken in feite, speelt wel een rol, voorlopig op +2 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil Speelt wel een rol maar maakt me niet zoveel uit. Ik heb eigenlijk uren die vast liggen. 3. Kan ik gebruiken waar ik wil Vind ik wel interessant, omwille dat ik die (laptop) overal kan meepakken en mijn foto‟s of data aan vrienden kan tonen. 4. Kan ik in alle comfort gebruiken Mja, dat het praktisch is. 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil Is ook wel interessant: met de tv kan ik ook kijken met iedereen die ik wil. Met de laptop ook. 6. Biedt me verschillende relevante functies Dat maakt me eigenlijk niet zoveel uit, ik gebruik niet alle functies van een laptop. Eens de mediaplayer of eens knippen. Maar ik gebruik dat niet zo vaak. 7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen Dat is voor mij niet zo direct nodig, omdat het toestel al alles bevat wat ik nodig heb en de aansluitingen die erop zitten is voor toestellen die ik niet heb, zoals een projector of dergelijke. 8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal Dat ik zelf naar Youtube kan gaan voor nieuwe dingen… Ik vind dat wel eens plezant, want alles dat ik thuis heb, heb ik al eens gezien. 9. Functioneert op een betrouwbare manier Betrouwbaar is de laptop nu ook weer niet, want het is te zien hoe betrouwbaar mijn virusscanner is. Ik heb al problemen gehad met virussen, maar ik heb toch een extra schijf gekocht voor data bij te houden. Speelt zeker wel een rol. 10. Is eenvoudig in gebruik Rap, snel… Vind ik wel redelijk belangrijk. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid Van mijn laptop kan ik dat nooit te veel verwachten, he. Omdat het ook zo klein en compact is. En het geluid is ook niet zo goed. Ik vind dat wel belangrijk, maar zo goed is het niet. Ik kan het niet eisen van een laptop vind ik. Maar het stoort me niet. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten Dat ik met verschillende dingen kan bezig zijn? Mja, niet zo belangrijk maar toch… 13. Heeft een aantrekkelijk design Dat hoeft voor mij niet direct dat het er zeer schoon uit ziet, zolang dat het maar werkt en compact is en dergelijke. Speelt geen rol. 14. Biedt me waar voor zijn geld Dat vind ik wel zeer belangrijk, dat ik qua prijs/kwaliteit goed zit.
231
15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken Dat het me meehelpt, een keuze geeft. Dat is niet echt nodig omdat ik meestal mijn keuzes zelf maak. 16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen Ik denk het wel, ik denk niet dat laptops snel zullen verdwijnen. Het is wel een apparaat dat toekomstige ontwikkelingen heeft. Is wel belangrijk. Neem gerust je tijd om nog wijzigingen aan te brengen en de gesorteerde kaartjes. Per item technologieën overlopen + bijvragen onder items, doorvragen. Devices sorteren (van toepassing –niet van toepassing, per device... persoonlijke constructies van technologie bloot leggen)
1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Wel van gsm mediaspeler laptop tv dvd desktop tablet Niet van toepassing toepassing Kan je zeggen waaraan een technologie voor jou moet voldoen om te passen in je dagelijkse gebruik, wat beelden kijken betreft? Mijn gsm die is er toch om overal bereikbaar te zijn en laptop ook voor muziek en films. Maar het moet niet altijd draagbaar zijn want meestal zit ik neer. Laptop gebruik ik dan ook voor meerdere dingen zoals hotmail checken en zo. TV gebruik ik zelden, niet dagelijks, en alleen met vrienden die hem zelf opzetten om eens een film te checken. Ik vind dat eigenlijk niet zo belangrijk of niet zo van toepassing voor in mijn leven, omdat mijn laptop alles vervangt. Mijn mediaplayer, een mp3-speler leg ik ook hier, ik gebruik die ook dagelijks, voor muziek onder de baan te hebben. 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil
Wel van gsm toepassing
tablet
laptop
mediaspeler tv
desktop dvd
Niet van toepassing
Op welke momenten is dat, dat je welk toestel gebruikt om te kijken wanneer je wil? En welke aspecten van die toestellen zorgen ervoor dat je kunt kijken wanneer je wil? In mijn vrije tijd. Kan je een sortering maken? Eerst de mediaspeler, omdat ik overal muziek bij heb… En als we nu specifiek naar beelden kijken? De tablet. Die kan je eigenlijk overal meenemen, is zeer verplaatsbaar. Je kan altijd je informatie gaan bekijken of zoeken, of films. Eigenlijk de gsm ook, omdat je daar ook alles mee kunt doen wat je wil tegenwoordig: fototoestel, film, muziek, … En meestal heb je die altijd wel op zak, dus leg ik die eerst. Tegenover die portable dvd-speler, dan denk ik niet direct dat ik dat handig vind om rond te dragen. Iets dat gewoon dvd‟s afspeelt, pfff… Je kunt tegenwoordig alles digitaal kopen, ik vind dvd‟s niet echt nuttig meer. 3. Kan ik gebruiken waar ik wil
Wel van gsm toepassing
mediaspeler laptop
tablet
dvd
tv
desktop Niet van toepassing
Wat versta je daaronder? Dat ik ze overal kan gebruiken, waar ik ook ben. Bijvoorbeeld die mediaspeler heb ik ook meestal bij om muziek af te spelen. Een laptop kan ik ook overal gebruiken, zolang de batterij meegaat toch, een tablet ook. Een televisie of desktop op portable dvd-speler vind ik eigenlijk minder. Dan zou ik de dvdspeler nog iets hoger leggen, gewoon omdat het draagbaar is, verplaatsbaar. Dvd en desktop achteraan, omdat die een kabel hebben.
232
4. Kan ik in alle comfort gebruiken
Wel van tablet toepassing
laptop
dvd
tv
dekstop mediaspeler gsm
Niet van toepassing
Wat is kijkcomfort dan voor jou en hoe zorg je daar voor? Tja, gemak. Denk je dan ook aan de omgeving? Ja, dat ik het overal kan gebruiken. Dat ik ermee kan doen wat ik wil. Waarom vind je de tablet het comfortabelste? Overal waar ik sta of zit kan je daarnaar blijven kijken. Met de laptop is dat net hetzelfde, dan dvd, ook een beetje hetzelfde, dan ik overal kan kijken. Dat versta je onder comfort: overal kijken? Ja dat versta ik eronder, dat ik er overal mee naartoe kan gaan. Maar ook kwaliteit is comfort. Tv is ook gemakkelijk, groot beeld en zo, beter geluid. Desktop is iets kleiner maar ook geschikt om naar films te kijken. Mediaspeler en gsm is veel minder kwalitatief beeld. En daarom ook minder comfortabel? Ja, daarom ook minder. 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil
Wel van tv toepassing
laptop
desktop dvd
tablet
mediaspeler gsm
Niet van toepassing
Wat versta je daar eigenlijk onder? ‟t Is te zien of dat privé is of in het groot is, dus groter scherm als je niet alleen zit. Kan je eens overlopen? De tv, meestal omdat dat het grootste scherm is dat ik in huis heb. Dus misschien het meest aangename als ik kan om een film te kijken. De laptop is ook nog een degelijk scherm, ook redelijk groot om naar te kijken. De desktop: mocht ik op de andere twee niet kunnen kijken zou ik op de desktop kunnen kijken, ook omwille van het scherm omdat het groter is en handig om naar te kijken met meerdere. Dan de portable dvd, dat heeft ook een scherm dat je recht kan zetten en ergens neer kunt zetten. De drie mindere vind ik dat tablet, mediaspeler en gsm. Tablet omdat het geen steun heeft, geen houder om het recht te zetten. Mediaspeler is redelijk klein om met twee te kijken, gsm is hetzelfde.
Wie is dat dan doorgaans (kan ook alleen zijn), met wie kijk je? Meestal is dat wel met bezoek, soms alleen. Hoe gebeurt het dan dat je met anderen kijkt? Gewoon, meestal wordt dat zonder erbij stil te staan aangezet. Het zit in onze routine. 6. Biedt me verschillende relevante functies
Wel van tablet toepassing
laptop
desktop gsm
mediaspeler dvd
tv
Niet van toepassing
Welke functies vind je belangrijk, en waarom zijn ze relevant voor jou? Verschillende mogelijkheden, niet alleen film, maar ook eens surfen en dergelijke. En als je dan specifiek aan beeld denkt? Voorbeeld het inkorten van een filmpje, moviemaker of zo, om te kunnen aanpassen. Dan denk ik meer aan tablet, laptop en desktop omdat dat meer pc-functies heeft. Dan de gsm, omdat ik zelf films kan opnemen. Dan de mobiele mediaspeler omdat ik er soms films op kan afspelen, of bestanden opzetten die ik ook kan bekijken. Dan portable dvd of tv is gewoon om te kijken wat er afspeelt of een dvd die opligt.
233
7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen
Wel van tv toepassing
laptop
desktop tablet
mediaspeler gsm
dvd
Niet van toepassing
Wat zijn die andere toestellen dan, waarom is dat een meerwaarde? Mja, een televisie, daar kan je eigenlijk alles op aansluiten om af te spelen. Welke toestellen sluit je dan aan? De laptop op dvd-speler. Of als je nog een videorecorder hebt. Alles qua beeld. De laptop heeft ook redelijk wat mogelijkheden om te verbinden met een printer of tv of scanner. Dus ik kan het ook redelijk combineren met verschillende zaken. Desktop is zo‟n beetje hetzelfde als de laptop, alleen niet verplaatsbaar. Heb je ook redelijk wat mogelijkheden, zoals een ander scherm of printer, of zelfs een projector. Eigenlijk de tablet en de mediaspeler kan ik enkel in combinatie met de laptop gebruiken, gsm idem. En die portable dvd-speler is eerder eigen gebruik van de dvd zelf, dat is op zichzelf. Dus tv en laptop zijn het belangrijkste voor jou, wat sluit je er dan zelf momenteel op aan? Op de tv mijn dvd-speler of de laptop om films te bekijken of te gamen, een gameconsole. Mijn muziekinstallatie voor betere sounds. 8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal
Wel van tablet toepassing
laptop
desktop gsm
mediaspeler tv
dvd
Niet van toepassing
Wat versta je daaronder? Euh dat ik zelf bijvoorbeeld op Youtube kan kijken om iets te zien dat ik nog niet heb. Dan denk je aan Youtube vooral? Ja, of gewoon google… Internet. Wat ligt er dan bovenaan? Tablet, dat is de vervanging, de nieuwe laptop van tegenwoordig: alles bij de hand in één plat ding, zodat je wat kunt gamen, films kijken, ook met touch screen. Met de tablet kan je buiten en binnen, overal op zoek gaan. Met de laptop ook in feite, naar gelang je een internetabonnement hebt, dan kan je ook zoeken, surfen in feite voor nieuwe dingen. En een desktop is ook een computer. De gsm, daar kan ik ook mee surfen tegenwoordig. Dan mobiele mediaspeler, tv of dvd-speler vind ik niet zo heel veel van toepassing om op zoek te gaan naar ander beeldmateriaal, omwille dat alles daarop al staat. En met je laptop, hoe komt het dat je bijvoorbeeld daarop beter kunt zoeken dan met bijvoorbeeld je tv? Omdat daar (tv) geen internet op zit. En hoe heb je die mogelijkheden om nieuw beeldmateriaal te vinden dan ontdekt? Gewoon door eens te googlen. Je hebt dat gewoon op jezelf gevonden? Ja, of van vrienden, via-via… 9. Functioneert op een betrouwbare manier
Wel van tv toepassing
dvd
tablet
laptop
desktop gsm
mediaspeler Niet van toepassing
Dat is voor mij heel belangrijk. En bij welke toestellen is dit het meest van toepassing? Welke toestellen zijn het meest betrouwbaar denk je? Tv, omdat dat gewoon dient om beelden uit te zenden, het is er specifiek voor gemaakt. De portable dvd is er ook voor gemaakt, om naar beelden te kijken. En dan tablet, laptop en desktop, daar zit ook een goede schijf in om naar beeldmateriaal te kijken. Dan de gsm en mobiele mediaspeler. Dat heeft wel een klein schermpje, maar je kunt daar niet echt op zien.
234
Is dat dan ook minder betrouwbaar? Mja, ik betrouw het wel, maar voor beelden te kijken is het minder, omdat het klein is Heb je ervaringen met andere toestellen, dat ze onbetrouwbaar werken? Of heb je er problemen mee gehad? Ja, met de desktop: scherm dat bijvoorbeeld kapot ging. Met de laptop kan je ook dergelijke problemen hebben, of eerder software-problemen. De tv blijft gewoon op zijn plaats staan, dus krijgt niet zo snel deuken en van die dingen. De andere dingen zijn fragieler, dus kan het eens gebeuren dat het niet meer werkt. 10. Is eenvoudig in gebruik
Wel van tv toepassing
dvd
laptop
desktop tablet
gsm
mediaspeler Niet van toepassing
Welke zijn voor jou het meest eenvoudig? Gemakkelijkste om te gebruiken. Waarom is tv de eenvoudigste? Omdat we weten dat het daarvoor dient. Wat maakt het dat precies zo eenvoudig? Gewoon, het is aansluiten en tv aan, en meteen vertrokken… Portable dvd-speler, ook gewoon aanzetten, dvd in en op play duwen. De laptop zet je ook gewoon aan, je duwt die dvd-speler open en dat werkt ook direct: meestal start het vanzelf als je een dvd insteekt. Desktop net hetzelfde. De tablet is al wat minder: als je internet hebt kan je nog downloaden en is het wel interessant, maar als je geen internet hebt moet je maken dat er al films of beeldmateriaal op staat om naar te kijken. Dan gsm en mobiele mediaspeler. Waarom deze dan laatst? Omdat mijn gsm euh, je kunt ook wel iets downloaden, maarja. Zou je kunnen zeggen dat je minder vaardig bent in het bedienen van bepaalde toestellen? Neen , niet direct. Heb je al problemen tegen gekomen met bepaalde toestellen? Neen. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid
Wel van tv toepassing
laptop
desktop tablet
dvd
gsm
mediaspeler Niet van toepassing
Tv vind je de beste, kan je daar een woordje uitleg bij geven? Ja, ‟t is gewoon van toepassing, dat is de logica zelf… En dan laptop en desktop? Er zit meestal wel een versterker voor geluid bij, bij de tablet heb je wel schoon beeld, maar het geluid zit er niet bij, bij een desktop en laptop moet je voor beter geluid al verbinding maken met extern geluidsmateriaal. Dan een portable dvd-speler heeft wel beeld, maar het is redelijk klein. Ik vind het zelf niet zo denderend, die beeldkwaliteit. En een gsm en mobiele speler zijn redelijk kleine beeldjes om naar een film te kijken. Vind je dat er een groot verschil is qua geluid tussen die toestellen? Van laptop en tv wel, omwille dat er zware boxen in zitten. Bij de laptop zijn dat van die kleintjes die meestal niet surround zijn. Stoor je je eraan, aan dat verschil? Euh, niet direct, omwille dat ik die ook direct verbind met de externe geluidsinstallatie, ik los het zelf op. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten
235
Wel van laptop toepassing
desktop dvd
tablet
tv
gsm
mediaspeler Niet van toepassing
Wat versta je daarbij? Dat ik bijvoorbeeld als ik aan het pokeren ben daar ook mee bezig kan zijn, dat ik mij niet specifiek met dat alleen moet bezig zijn. Kan je je volgorde verduidelijken? Desktop en laptop: ik kan die zo wat in de juiste richting duwen, om nog naar het scherm te kunnen kijken, dat ik dan toegankelijk maak over heel mijn leefruimte, om toch in de gaten te hebben wat er opstaat. Een tv, dat is al iets minder… De portable dvd kan je eigenlijk ook overal meenemen en neerzetten, tablet net hetzelfde. Tv wat minder omdat dat redelijk groot is: dat heeft zijn plaats en is niet draagbaar of verstelbaar. En gsm en mediaspeler: buiten muziek wil ik daar niet nog naar filmpjes naar kijken, ik vind het storend, te klein. Dus een toestel laat je toe te combineren met andere activiteiten als je het een beetje kunt verplaatsen? Ja, als ik het zo kan gebruiken, ja. 13. Heeft een aantrekkelijk design
Wel van tablet toepassing
laptop
mediaspeler gsm
tv
desktop dvd
Niet van toepassing
Kan je vertellen welke toestellen je aantrekkelijk vindt en waarom? Eerst dus tablet: het meeste design, een heel plat dinkske met touch screen. Het is iets nieuws dus eigenlijk wel aantrekkelijk. Laptop is al beter dan een desktop. Dan een mobiele mediaspeler: klein, handig, kan je overal meenemen, het is wel mooi, mooi afgewerkt. Dan de gsm: weer een touch screen, minder knopjes. Dan tv, desktop en portable dvd. Wat vind je dan minder mooi aan die laatste toestellen? Euh, verouderd. Is dat belangrijk dat draagbare toestellen die je vaak bij hebt een beter design hebben? Neen, voor mij moet het functioneel zijn. 14. Biedt me waar voor zijn geld
Wel van gsm toepassing
mediaspeler tablet
laptop
Tv
desktop dvd
Niet van toepassing
Hoe zie je dat? Welke aspecten zijn er voor jou geld waard, welke niet? Qua functies, wat je ermee kunt doen. En of ik dat nodig heb. En tablet ligt dan bovenaan? Als ik die zou hebben zou ik dat het meest gebruiken, neen, eigenlijk eerst mijn gsm, die zou ik het meest gebruiken. Dus voor mij is dat (waar voor zijn geld) hetgeen dat het meest functioneel is in mijn leven, wat ik het meest zou gebruiken, dus gsm ligt dan bovenaan, omwille van de bereikbaarheid. Ook mijn mobiele mediaspeler gebruik ik ook dagelijks, dus daar durf ik dan ook wat meer geld aan uitgeven, dat moet ook wat stevig zijn… Moest ik dan een tablet hebben zou ik die meer gebruiken: het is kleiner en handiger dan een laptop. En daarom dus meer waar voor het geld? Ja, ‟t is ook functioneler. Een laptop is groter en nu wordt alles kleiner, het is gemakkelijker. Moest ik dat dan niet hebben dan komt de laptop in de plaats: het is ook draagbaar en ik gebruik het ook dagelijks, dus het is zeker waar voor zijn geld: het is niet iets dat ik koop en dat daarna in de kast ligt. Dan meer tv, desktop en portable dvd. Omdat ik dat eigenlijk niet echt nodig heb, een desktop, en tv is dan na de laptop een vervanging om naar beeldmateriaal te kijken. Voor welke aspecten of toestellen wil je absoluut geen geld geven? Aan een portable dvd-speler.
236
En aan welke aspecten dan precies? Dan bedoel ik opslaghoeveelheid of design en zo? Ik zou meer geld uitgeven aan de inhoud dan aan het uiterlijk, dus meer aan het functionele. 15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken
Wel van tablet toepassing
laptop
desktop gsm
tv
mediaspeler dvd
Niet van toepassing
Mja, met die tablet kan dat via internet, dan laptop ook met internet, ook met desktop. Op de gsm zit ook internet, maar niet zozeer. En erna tv, mobiele mediaspeler en portable dvd, dat is daarop niet van toepassing. Waarom ligt je tv dan iets hoger bij die laatste toestellen? Dat is via de kabel, ik kan wel eens kijken op teletekst. Dus om te bepalen naar wat je wil kijken denk je vooral aan internet? Ja, internet vooral.
237
16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen
Wel van tablet toepassing
gsm
laptop
mediaspeler tv
desktop dvd
Niet van toepassing
Welke ontwikkelingen heb je dan in gedachten? Euh, alles compacter. De meeste dingen die eerst uitkomen zijn groot. Daarna wat kleiner, handiger, functioneler in feite. Welke toestellen zijn dan klaar voor toekomstige ontwikkelingen? Aan wat denk je dan? Tablet vervangt nu al redelijk veel. Gsm is ook iets dat al redelijk veel functies bevat, meer dan alleen maar bellen. Dan is het meer laptop die ook meer functies beginnen kijken. Met mobiele mediaspeler daar moeten niet zoveel functies opzitten, daar heb je ook niet echt toegang met internet of dergelijke, ik denk dat je met mp3-speler al redelijk vast zit. Dan tv of desktop of portable dvd-speler dat zie ik niet veel meer verandering in, eigenlijk meer een soort verdwijnen uit onze cultuur. En dan bijvoorbeeld bij je „top-toestellen‟, welke concrete ontwikkelingen zouden die nog in de toekomst geven? Ik zie gsm meer verkleinen, of nog meer functies krijgen, omdat ze er nu al mee bezig zijn dat je ermee kunt betalen. Dat het nog handiger in pocket-formaat zou zijn, dan het nog handiger wordt, niet zwaar, functioneler.
238
Respondent: Paul H. Leeftijd: 62 Beroep: zelfstandige, lijstenmaker Woonsituatie: samenwonend met vriendin Duur interview: 96 minuten
Topic 1: day in the life Kan je overlopen hoe een doordeweekse dag er uit ziet voor jou? Vanaf het moment dat je opstaat tot je terug gaat slapen: welke activiteiten doe je waar, en met wie? Dat is opstaan om 20 na 7. Ontbijten en dan een beetje de krant lezen en eventueel nog boodschappen doen rond 8 uur. Soms blijk ik thuis tot 9uur, dan doe ik nog een klein slaapje of zit ik wat op mijn iPad. Dan kom ik naar mijn werk, ik check mijn mails en ik begin te werken. Om 6uur is de riem af en ga ik naar huis, soms gaan we dan iets eten of we blijven thuis eten, daarvoor ga ik nog naar de winkel. Ik kom dan thuis om half 7, dan is het meestal wat babbelen en eens naar het nieuws kijken. Afhankelijk of we ‟s avonds nog iets doen blijven we nog wat natafelen en dan verhuizen we naar de zetel of als we nog iets gaan doen dan zijn we weg. Als je thuis blijft, wat wordt er dan nog gedaan „s avonds? Zo weinig mogelijk, dan is het echt genieten van de rust, mijn vriendin heeft ook een hectische job. Zijn begint dan te lezen en ik zit op mijn iPad mijn mails te checken en zo. Als er iets te bespreken valt doen we dat ook. Dat is dan tot 11uur en dan slapen. Hetzelfde voor weekenddag, hoe ziet je weekend er gewoonlijk uit? Dat is gans anders natuurlijk want in het weekend werk ik en zij niet. Dus de zaterdag is voor mij een beetje hetzelfde dan andere dagen. Soms komt mijn vriendin naar hier omdat ze al in ‟t stad is en dan gaan we iets eten. Dan de zondag is het uitslapen en dan brunchen tot 1-2uur. En dan eens kijken of we eens met de motto kunnen rijden of zo, als dat het geval is zijn we weg. Als dat niet kan dan doen we een familiebezoekske of zo. In het weekend zijn we ‟s avonds heel soms thuis, dan doen we hetzelfde dan in de week. Welke toestellen (cue cards)
m)
zijn er aanwezig in het huishouden?
Geen portable dvd en mobiele speler, al de rest wel. b) welke gebruikt u doorheen de dag: wanneer, voor wat en met wie? (per toestel) Tv wordt bijna niet gebruikt, just naar het nieuws. Die staat in de woonkamer in de kast. We kijken enkele ‟s avonds, niet overdag, samen met mijn vriendin. Kijk je echt alleen naar het nieuws, of soms ook naar films? Ja, heel af en toe naar een film, via Belgacom, dat huursysteem van digitale tv. Maar dat is zeer zelden, misschien 1 keer in de maand of zo, of om de 2 maanden, maar bijna niet. Dan die desktop? Die staat boven, op zolder. Als het gebeurt dat mijn Ingrid een vriendin heeft hier waarmee ze aan het praten is en het wordt wat heftig, dan zet ik mij daar. Daar heb ik dan een spelletje op, mijn duikboot, daarom noemt ze de zolder ook de duikboot. Dat gebruik je dan vooral alleen? Gebeurt dat vaak? Ja, dat is ik alleen. Maar nu is het al lang geleden, het gebeurt eigenlijk niet zo vaak, misschien 1 keer in de maand of zo. Wordt die ook nog voor andere dingen gebruikt? Neen. Toen ik dat spel net gekocht had zat ik er bijna ganse avonden op. De dekstop is enkel en alleen voor dat spel.
239
En dan laptop? Laptop die staat in de woonkamer, dat is vooral Ingrid die daarop werkt. Soms moet ik haar daar wel iets op tonen of eens meehelpen, maar dat gaat. Die wordt niet echt door mij gebruikt. Waarvoor wordt die gebruikt? Zij checkt haar mails daarop en ze moet soms werken als ze thuis is. Heb je zelf ook een laptop? Neen. Maar wel zelf een tablet? Ja. Kan je daar iets meer over vertellen, waar, wanneer en voor wat gebruik je die? ‟s Morgens om de krant te lezen en dan ‟s avonds eigenlijk voor mijn mails te checken en te gamen. Waar gebruik je die? In de zetel, in de living. Jij alleen dan? Neen, zij gebruikt die ook wel soms een keer om eens iets op te zoeken. Dan je gsm, is dat een smartphone of een gewone telefoon? Euh, de twee. De smartphone gebruik ik eigenlijk niet, ik weet nog niet wat ik er mee ga doen, misschien eens aan mijn dochter geven of zo. En mijn gsm heb ik altijd bij mij, het is zo een kleintje. Dat is alleen voor te bellen eigenlijk, dat is mijn privé-gsm.
Hoe zijn die toestellen thuis geïntroduceerd? Waarom keuze voor net die toestellen, hoe is dat gegaan? Die iPhone heb ik gekozen omdat ik in New York was en omdat hij daar juist uit kwam. En ik heb dan mijn andere kleine gsm gekocht omdat ik die iPhone bijna niet gebruikte, omdat ik hem zo lomp vind. Waarom heb je die iPhone gekocht, waarom wou je die? Dat is jaren geleden. Het was een beetje de hype, het moment dat dat zo opkwam met die grote schermen. Het was daar een hype en ik was daar dan toevallig op het moment van de lancering met al dat volk, ik moest dat dan ook hebben. Waarom heb je de iPhone uiteindelijk opzij gelegd? Omdat ik hem meer niet dan wel bijhad. Hij is onhandig en je kunt hem niet op zak houden, je moet die altijd ergens leggen en dan ben je die kwijt of laat je hem ergens liggen, mensen konden mij dan niet bereiken Die tablet, hoe is die in huis geïntroduceerd? De moment dat hij gelanceerd is geworden heb ik aan mijn broer, die kwam 3 maanden later naar België, dan heb ik hem gevraagd om dat mee te brengen. Waarom wou je die tablet? Een beetje hetzelfde, weer zo de hype. Het was de opvolger van de iPhone en gans in ‟t begin vond ik dat supercool. Dan is dat geëvolueerd en was het niet meer zo boeiend. Maar het was ook van Apple en ik weet als die mannen iets uitbrengen dat het altijd vree wijs is. Er waren nog geen andere tablets, Apple was de eerste. Wat er daarvoor was was eigenlijk nog veel te dik, dat was meer zoals een notebook. En met die tablet heb ik mij in het begin al goed geamuseerd. Achteraf is ook gebleken dat het eigenlijk een zeer handig ding is. Hoe is dan je gebruik geëvolueerd? Ja, in het begin eens al die apps gebruiken en spelletjes proberen en zo. Maar omdat er een browser op zit ga je ook gewoon surfen en dat doe ik nog steeds. Ik laat er mijn mails op toekomen, ik ben er supercontent van. Of soms is mijn vriendin nog aan het lezen en dan kijk ik toch al eens naar het nieuws op mijn tablet.
240
Dan die laptop, die was niet van jezelf, weet je hoe die er gekomen is? Neen, dat heeft er altijd gestaan. Ik denk dat dat via haar werk was. Die dektop is wel van jou, hoe is dat geïntroduceerd en geëvolueerd? Dat is wel zeer lang geleden, zeker een jaar of 5-6 ben ik dat samen met een maat gaan kopen. Welk gebruik had je in gedachten? Spellekes. Ik had op kantoor één die ik zelf gemaakt heb, om op te spelen, maar thuis had ik maar een flauwe. Maar ik wou thuis ook op de werk-computer werken en omgekeerd, in een soort van netwerk, zodat ik thuis ook aan mijn werkdocumenten kon. Maar dat is nooit gelukt. Dus daarvoor heb ik hem gekocht, maar natuurlijk ook voor op te spelen. Is je gebruik verandert in vergelijking met toen je hem pas had? Ondertussen gebruik ik de computer meer voor het werk. Maar anders als ik computers had was het altijd om op te gamen. Mijn eerste computer was een Apple, één van de eerste, nog een grote bak. Die heb ik gekocht om spelletjes te spelen, een flight simulator, zo een vliegtuigje gewoon met lijntjes. Maar dat was omgerekend 2 maandlonen dat ik ervoor betaald heb, voor 1 spelletje te spelen. Dus eigenlijk altijd gamen. Hoe ben je aan televisie geraakt? Er stond een tv op het moment dat ik hier bij mijn vriendin kwam wonen. Zou je zelf ook een tv gekocht hebben anders? Neen, ik heb dat niet nodig. Is je gebruik geëvolueerd? Je had dan een tv thuis staan, ben je dan ook meer beginnen kijken? Ik moet wel zeggen dat we de laatste jaren veel minder kijken dan vroeger. Dat is de laatste jaren bijna niets meer. Hoe komt dat denk je? Omdat er niets meer te zien is.
Wie gebruikt de toestellen waar, wanneer en waarvoor? zijn er (impliciete) regelingen/afspraken over? Euh, neen. Just als ik op de laptop iets te lang werk, of als blijkt dat ik iets gedaan heb waardoor iets niet meer werkt. Dan krijg ik onder mijn voeten. Welke toestellen worden er eigenlijk nog door andere mensen gebruikt? Mijn tablet, daar zoekt mijn vriendin ook eens iets op. En TV dat doen we samen. Desktop is voor mij alleen, en mijn gsm is mijn gsm alleen. Bij de tablet, zijn er daar regels of soms strubbelingen? Neen, die ligt daar te liggen. Wie zich geroepen voelt kan iets bekijken. En tv dat is net hetzelfde. Zorgt het nooit voor strubbelingen? Neen, compleet niet. Geen enkel. En is er bij tv nooit discussie over de programma‟s of zo? Neen, ook niet. We zijn verstandiger dan dat om daarom boel over te maken. En je helpt soms je vriendin met de laptop zei je? Soms krijg ik wel een opmerking over de besturingssystemen. Als ik op een verkeerde knop gedrukt heb of één of andere update niet gedaan heb. Ik moet er gewoon voor zorgen dat het werk en ik kuis dat soms eens uit en zo.
Topic 2: AV in het alledaagse
241
Hoe past naar bewegende beelden (onafhankelijk van het toestel) in die dagelijkse routines? Wanneer doe je dit in een doorsnee-dag? Soms eens overdag, op kantoor op mijn computer en dan thuis naar het nieuws op tv kijken. Op kantoor is het alleen, thuis is het samen. Kijk je soms beelden op je gsm? Neen. En op de laptop? Neen, het de dekstop op het werk wel maar thuis niet. Welke (specifieke) toestellen worden er bij jou thuis gebruikt voor AV? Welke gebruik je zelf? (cue cards) Op de desktop thuis kijk ik geen bewegende beelden, dat is om te gamen. Op mijn werk kijk ik wel. Hoe gaat dat, hoe begin je te kijken? Soms kijk ik wel eens naar een link van anderen, vanop youtube of zoiets. Dan is dat een kort clipje, dinkskes die in mijn mails zitten. Soms ook op nieuwswebsites, filmpjes over gebeurtenissen, op de site van de redactie of zo, maar ik begin altijd bij Google nieuws, omdat dat gemakkelijk is. Ik ga niet zelf zoeken. Soms ook op websites van bedrijven die mij aanschrijven, maar anders niet. Wat doe je dan tijdens het kijken? Dan zit ik wel gefocust. Hoe kom je er dan bij om ermee op te houden? Omdat het filmpje gedaan is, dus omdat ik het gezien heb of omdat ik het niet interessant vind. Dan de televisie, hoe gaat dat precies? Dat is zo rond 7uur, als we het niet vergeten zetten we de tv op en spoelen we eventueel wat terug. Of anders kijken we naar het eerste nieuws dat vrijkomt. De tv staat aan om 7uur, om het eventueel te capteren, het nieuws, maar anders staat die uit. Maar meestal wachten we op het eerstvolgende journaal, tenzij er iets is dat ons benieuwd en dan proberen we al eens om 9 of 10 uur te kijken. Het kan dus zijn dat we om 8uur naar het 7uur-nieuws kijken, we kijken wanneer dat het uikomt. Als de tv opstaat, wat doe je dan ondertussen? Ik probeer het wel goed te volgen. Hoe kom je erbij op ermee op te houden, wanneer stop je? We kijken niet verder. Het nieuws duurt hooguit 10 minuten, dan is het sport en dan gaat die uit. En als het opgenomen is dan spoelen we door, die items die niet interessant zijn spoelen we door tot we iets zien dat ons interesseert. Kijk je na het nieuws nooit verder? Neen. Je zei daarnet dat je ook heel af en toe een film kijkt. Hoe gaat dat, wanneer begin je daar aan? Als er niets gepland is en de avond loopt wat uit. Als het al 9 uur is en we zijn te laat om naar een film te gaan of zo. Dus als we daar alletwee zin in hebben. Hoe kom je dan aan content? Mijn vriendin werkt bij Belgacom en zijn heeft om de drie maanden zo een boekske waar alle nieuwe films in staan. Dan huren we dat via de digibox, we gaan nooit dvd‟s halen, dat is iets van vroeger. En tijdens het kijken, wat doe je dan? Echt wel volgen. En als het een lange film is soms snel iets om te eten maken, of effe pauzeren voor een tas thee. Op de tablet kijk je soms ook naar beelden, hoe gaat dat? Ik zit zo wat mijn mails te checken, dat is dan hetzelfde dan op de computer. Waar doe je dat doorgaans?
242
In de zetel in de living. Wanneer stop je daarmee en zet je dat uit? Hetzelfde antwoord. Ik stop wanneer de clips gedaan zijn. Ik blijf niet verder kijken, daarvoor is de kwaliteit niet goed genoeg. Mocht het nu scherp HD beeld zijn, maar nu is het niet scherp genoeg. Kom je nog op andere manieren aan content? Neen, dat is een beetje hetzelfde dan op de computer. Worden er beelden gekeken op de laptop? Neen.
Zoals al gezegd is de situatie veranderd (convergentie, vervanging, aanvulling,…). Is dit voor jou het geval? Ja, toch wel. Hoe is dat gekomen? Door die computer is huis te halen natuurlijk en te ontdekken dat je ook op internet kan gaan en dat je andere dingen kan doen dan gamen. Dus je kijkt op meerdere dingen, geldt dat voor iedereen in je omgeving? Voor mijn vriendin telt dat minder, buiten echt naar de film gaan. Ze is meer een lezer. Hoe kijk je zelf te tegen die evolutie aan? Ik vind het eigenlijk wel handig. Wat ik bijvoorbeeld wel ergerlijk vind is dat als je in gezelschap zit dat mensen de hele tijd naar hun gsm zitten kijken. Je hebt mensen die vervangen, die bijvoorbeeld niet meer op tv kijken, maar naar andere toestellen … Wie doet dat volgens jou? Waarom? Ik denk dat dat mensen zijn die tot dezelfde conclusie gekomen zijn als ik. Dat er eigenlijk niets meer te zien is op tv, buiten het nieuws. Veel mensen zijn de tv beu omdat er niets op te zien is. Er zijn mensen die traditioneel nog steeds enkel op tv kijken, wie doet dat volgens u? waarom? Mensen die zich die apparatuur niet kunnen veroorloven. Of het interesseert hen niet of ze kunnen het niet. Of als de rest is te duur. En mensen die uitbreiden, die nog op tv kijken maar ook op de andere toestellen, wie doet dat? Dat zijn dan mensen die het zich financieel kunnen permitteren. En hoe meer er aangeboden wordt, hoe meer het zal gekocht worden door de mensen die het kunnen betalen. Het is iets dat leuk is, mocht je dat willen, om het even waar te kunnen skypen en zo. Ik zie het niet gebeuren, maar het is wel schitterend dat het kan.
Topic 3: Q-sort
Speelt helemaal geen rol
8
7 15
Speelt zeker een rol
12 13 2
3 14 9 5
1 11 6
4 10
16
Kan je deze items sorteren op dit rooster (Q-grid)? Welke eigenschappen vind je belangrijk in je ideale toestel, wat maakt het ideaal? Wat versta je onder die eigenschappen/items?
243
Luidop sorteren… 1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Ik vind het leuk om iets bij de hand te hebben. Bijvoorbeeld een tablet, die ligt daar en kan ik altijd bij me pakken om wat te pokeren of zo. Het ligt allemaal bij de hand, ik moet me niet verplaatsen als ik daar geen goesting in heb. 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil Dat is minder belangrijk, ik kijk toch gewoon wanneer ik wil. 3. Kan ik gebruiken waar ik wil Dat is omdat die daar gewoon ligt dat ik hem gebruik, zowel bij het ontbijt aan tafel als in de zetel. Dat is wel handig dat je niet moet beginnen sleuren zoals bij de laptop. Ik kan dan ook op vakantie kijken mocht ik daar zin in hebben. 4. Kan ik in alle comfort gebruiken Dat is natuurlijk superhandig, dat je dan in de zetel kunt zitten, zeer geestig. Ook aan mijn bureaustoel is het zeer comfortabel, met mijn benen uitgestrekt. Met een tablet is dat ook zeer gemakkelijk in de zetel. Er zijn ontwikkelingen die leuk zijn, zoals 3D, maar dat is nog compleet niet comfortabel met dat brilletje. 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil Als ik wil dat er niemand meekijkt dan gaat dat bij de dekstop. Als er iemand binnen komt dan zet ik dat weg. Soms ben ik iets aan het kijken en er komt iemand binnen, dan kan ik dat snel weg zetten. Of thuis kan ik ook eens kijken en dan zeggen aan iemand: kom eens meekijken, dat is wel handig. Soms heb je niet alletwee op hetzelfde moment goesting om naar beelden te kijken. 6. Biedt me verschillende relevante functies Tja, soms als ik op mijn iPad zit of zo kan ik eens een App downloaden, dat is wel handig. 7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen Nee, dat doe ik niet. 8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal Dat doe ik eigenlijk niet, ik hou me daar niet mee bezig. 9. Functioneert op een betrouwbare manier Dat vind ik iets minder belangrijk. Als het in panne valt laat je het staan of smijt je het buiten. 10. Is eenvoudig in gebruik Ja, dat is super handig, belangrijk. Sterk eigenlijk dat ze software kunnen maken dat zo intuïtief is, dat ze daarin slagen om software te maken dat geschikt is voor de gebruiker en niet enkel voor de programmeurs. Anders is het een onding om mee te werken. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid Dat is zeer belangrijk, hoe beter, hoe wijzer. Maar de grafische kaarten die ik eigenlijk wil kost veel te veel, 3000€ of zo, dat is onbetaalbaar. Maar scherp beeld en goed geluid vind ik wel belangrijk. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten Combineren doe ik eigenlijk niet, met andere activiteiten. 13. Heeft een aantrekkelijk design Dat vind ik eigenlijk niet zo belangrijk, zeker niet voor de pc, er is toch niemand die dat ziet. En van de iPad vind ik het wel leuk dat het niet zo een kloef is, een beetje flashy, wijs design. 14. Biedt me waar voor zijn geld Ik mag natuurlijk niet het gevoel hebben dat ik in ‟t zak gezet wordt. 15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken Is niet relevant. 16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen Ja, we zijn zeker nog niet aan het einde, er zijn nog veel toepassingen. Er is nog vanalles. Ik ben altijd zot geweest van technologieën, het moet voorzien zijn voor de toekomst.
244
Topic 3: Q-sort
Speelt helemaal geen rol
1
2 7
Speelt zeker een rol
6 11 15
5 12 9 3
13 4 16
10 14
8
Kan je deze items sorteren op dit rooster (Q-grid)? Welke eigenschappen vind je belangrijk in je ideale toestel, wat maakt het ideaal? Wat versta je onder die eigenschappen/items? Luidop sorteren… 1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Dan denk ik eerder aan laptop of zo, zou ik zeggen. Ik weet niet goed wat daarmee bedoeld wordt: ik vind het nogal hetzelfde als “laat me toe te kijken wanneer ik wil”. Ik vind dat het wat samen valt. 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil Dat is belangrijk, speelt zeker een rol. 3. Kan ik gebruiken waar ik wil is nu niet zo belangrijk, meestal is het gewoon thuis of op kot, ‟t is niet dat ik alles overal mee naartoe zeul. 4. Kan ik in alle comfort gebruiken bij de laptop is dat minder natuurlijk als je het vergelijkt met een tablet, maar ik kan dat natuurlijk ook makkelijk meenemen in de zetel of zo, dus ik leg het op 1. 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil Het hangt er natuurlijk vanaf wie je uitnodigt, het is toch minder belangrijk 6. Biedt me verschillende relevante functies Op de laptop kan je bijvoorbeeld alles opzoeken. Digitale tv vind ik ook niet echt speciaal, opzoeken is niet echt indrukwekkend. Voorlopig vrij neutraal dus. 7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen Dat is dan met bijvoorbeeld DVD-speler, videorecorder, USB-stick op een laptop… Goh, vind ik niet belangrijk, ik ben er ook geen crack in. Ik kijk er gewoon simpelweg naar. 8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal Is zeker belangrijk, speelt zeker een rol. 9. Functioneert op een betrouwbare manier Ik denk aan virussen, of haperen. Is moeilijk… voorlopig op 1. 10. Is eenvoudig in gebruik Vind ik zeer belangrijk, voorlopig komt dat op 2. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid Er zijn mensen die dat zeer belangrijk vinden, maar als je op internet films kijkt kan je dat niet verwachten, dan moet je naar de bioscoop gaan, op -1: ik erger mij er niet dood aan. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten Ook niet zo belangrijk: als je dan kijkt naar iets kan je beter geconcentreerd kijken. 13. Heeft een aantrekkelijk design Vind ik toch ook belangrijk. 14. Biedt me waar voor zijn geld Dit is natuurlijk belangrijk! Er staan er al veel op belangrijk, ik moet misschien iets strenger zijn. 15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken Oh neen dat vind ik niet belangrijk, bijvoorbeeld youtube die dingen aanraadt, neen… 16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen
245
Dit is belangrijk.
Per item technologieën overlopen + bijvragen onder items, doorvragen. Devices sorteren (van toepassing –niet van toepassing, per device... persoonlijke constructies van technologie bloot leggen)
1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Wel van tablet desktop laptop tv toepassing
gsm
mediaspeler Portable Niet van dvd toepassing
Die tablet uiteraard omdat daar daar gewoon ligt binnen handbereik in huis. Als ik iets wil bekijken kan dat onmiddellijk. Gsm daar kijk ik niet naar bewegende beelden, dat gaat ook niet op die kleine iPhone, hetzelfde met een mobiele mediaspeler. De desktop is wel routine, die staat centraal op mijn werk dus dat gaat gemakkelijk. Kan je zeggen waaraan een technologie voor jou moet voldoen om te passen in je dagelijkse gebruik, wat beelden kijken betreft? Het moet gemakkelijk in gebruik zijn en intuïtief. Draagbaarheid is min of meer gemakkelijk, je kan dan in de zetel zitten of aan tafel.
246
2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil
Wel van Desktop tablet toepassing
laptop
tv
gsm
Portable mediaspeler Niet van dvd toepassing
Sommigen gebruik ik niet voor bewegende beelden. Een desktop is handig, dat laat mij het meest toe om te kijken wanneer ik wil omdat die centraal staat op mijn werk en ik zit daar toch 8uur, ik heb die altijd bij de hand. En tablet eigenlijk ook, thuis dan. Dat ligt daar en als ik zin heb kan ik dat gebruiken. Dat geldt ook voor een laptop. Televisie laat mij dat ook toe, met die decoder is dat altijd uitgesteld dat we kunnen kijken. Maar de tv staat vast in de kast en dat is wat moeilijk te bereiken. Hoe komt het dat sommige toestellen minder toelaten om te kijken wanneer je wil? Een gsm laat mij dat niet toe omdat ik dat gewoon niet gebruik, omdat dat scherm veel te klein is en dat is niet leuk om naar te kijken. Het is te klein om naar te kijken en te groot om in mijn zak te steken. 3. Kan ik gebruiken waar ik wil
Wel van tablet toepassing
laptop
desktop tv
gsm
Portable mediaspeler Niet van dvd toepassing
Op welke plekken gebruik je dat dan? Verschillen die voor de toestellen? De tablet eerst, op schoot of aan tafel. De laptop eigenlijk ook mocht ik die eens meepakken, bijvoorbeeld naar familie om iets te laten zien, daar staat ook meer op dan op de tablet. 4. Kan ik in alle comfort gebruiken
Wel van tv toepassing
tablet
desktop laptop
gsm
Portable mediaspeler Niet van dvd toepassing
Tv is het meest comfortabele, in de zetel en zo, achteruit geleund. Bij een tablet zit je wel wat meer rechtop. Als je lang bezig bent wil je je leggen en dat gaat niet. Wat is kijkcomfort dan voor jou en hoe zorg je daar voor? Liggen en zitten. En de desktop ligt dan toch nog hoog? Ja, dat is op een stoelke, maar je kan achteruit liggen en dat is ook comfortabel en zo. Een laptop is ambetant, bij mij staat dat op een klein tafeltje met een klein zeteltje. En de gsm gebruik ik niet om naar beelden te kijken. 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil
Wel van tv toepassing
tablet
laptop
desktop Portable mediaspeler gsm dvd
Niet van toepassing
Televisie zeker, dat is het gemakkelijkste, die andere zijn minder of niet gemakkelijk. Televisie dat kun je gemakkelijkst tesamen kijken, omdat je samen in de zetel zit, alles is perfect dan. De tablet is minder gemakkelijk omdat dat kleiner is en eerder geschikt om in de zetel of aan een tafel te zitten. De mogelijkheid is minder om samen te kijken. Laptop staat bij ons op een bureautje met een stoel. Je kan de laptop toch verzetten? Ja, maar je zit met draden he. Dat zie ik als vast toestel met de draden, en desktop nog veel meer, dat is onmogelijk om te verplaatsen. Die portable dvd zou ik niet doen omdat dat heel slecht is van beeldkwaliteit, die mediaspeler is nog slechter en de gsm het slechtste. Welke toestellen zijn handiger om alleen naar te kijken? Waarom? Misschien de desktop dan en de laptop.
247
6. Biedt me verschillende relevante functies
Wel van tablet toepassing
desktop laptop
tv
gsm
mediaspeler Portable Niet van dvd toepassing
Welke functies vind je belangrijk, en waarom zijn ze relevant voor jou? Tablet, dan heb je nog die apps, die programma‟tjes, dat vind ik wel handig dat dat erbij zit, naast de andere mogelijkheden om naar beelden te kijken. Op de desktop kan je ook gemakkelijk software uitproberen. Dan de tv biedt niet zoveel functies. Die anderen zij niet relevant.
7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen
Wel van Desktop laptop toepassing
tv
tablet
gsm
mediaspeler Portable Niet van dvd toepassing
Wat zijn die andere toestellen dan, waarom is dat een meerwaarde? Het enige dat ik kan zeggen is mijn desktop, waar ik mijn fototoestel aan koppel, dat doe ik wel veel. Dat is voor mijn werk. En tv met digibox, of met de dvd-speler, maar die staat daar te staan. Het is handig maar we gebruiken het niet. Tablet gaat niet met andere toestellen. In televisie kan je nog eens een USB-stickje insteken. 8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal
Wel van desktop tablet toepassing
tv
laptop
gsm
mediaspeler Portable Niet van dvd toepassing
Welke toestellen zijn daar het meest geschikt voor? Hoe gaat dat dan precies in zijn werk bij jou? Beeldmateriaal zoeken, dan denk ik de desktop. Via het internet dan, filmpjes op youtube of zo. Tablet is daar ook goed voor, om eens een stukje man bijt hond te kijken op internet. Tv misschien eens een filmpje op de digibox. Op de laptop kijk ik geen bewegende beelden. En hoe heb je die mogelijkheden dan ontdekt? Omdat dat aangeboden werd via de media en via het werk. Ik heb voor tv eens een presentatie gezien bij Belgacom. 9. Functioneert op een betrouwbare manier
Wel van tablet toepassing
tv
desktop laptop
gsm
mediaspeler Portable Niet van dvd toepassing
Een tablet misschien het meest betrouwbaar. Ik kan me niet voorstellen dat daar iets zou mis gaan, het is de eenvoud zelf. Je kunt softwarematig niet programmeren en zo. Ik denk niet dat het gemakkelijk kapot gaat: de software zit goed in elkaar en ook de hardware is bijzonder stevig, je kan dat eens laten vallen en zo, dat gaat niet direct kapot, dat is een zeer solide, degelijk toestel. Een computer daar kan je softwareproblemen hebben of eens een panne. Bij laptop en gsm kan de batterij op zijn, de stroom uitvallen. Maar de andere toestellen… Het scherm kan misschien eens aan vervanging toe zijn. Een tv kijk je dagelijks naartoe en blijft ook werken. Een gsm is ook vrij betrouwbaar, een mobiele mediaspeler dat ken ik eigenlijk niet. Met een portable dvd heb ik ook geen ervaring. Heb je ervaringen met andere toestellen, dat ze onbetrouwbaar werken? Kan je daar nog specifieke voorbeelden van geven? Ja, de laptop die vast loopt. Of bij de desktop het scherm of er is eens een andere muis nodig of toetsenbord, maar weinig de machine zelf.
248
249
10. Is eenvoudig in gebruik
Wel van tablet toepassing
tv
dekstop gsm
laptop
Portable mediaspeler Niet van dvd toepassing
Zou je kunnen zeggen dat je minder vaardig bent in het bedienen van bepaalde toestellen? Welke problemen ben je al tegen gekomen? Ik denk met een mobiele mediaspeler dat ik daar niet mee weg kan. Ik heb dat eens gezien, dat is met knopjes langs alle kanten, et 36 knopjes aan, ik begin er niet aan. Hoe zou je ze sorteren? De tablet is het meest intuïtieve, een tv is ook gewoon aanzetten en uitzetten. Een desktop en zo is al langer om op te starten, dat vraagt al een paswoord, het duurt langer eer je echt kan beginnen werken. Een laptop vind ik nog wat minder, het toetsenbord zit wat sukkelachtig vind ik. Een gsm zijn maar 2 knoppen. Mediaspeler lijkt mij het moeilijkste, een portable dvd zal we meevallen, maar ik vind laptop eenvoudiger. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid
Wel van tv toepassing
desktop tablet
laptop
gsm
Portable mediaspeler Niet van dvd toepassing
De tv eerst, de rest volgt. Dat (portable dvd) weet ik niet . Vind je dat er een groot verschil is tussen die toestellen? Ja, vanaf na hier, de televisie is wel HD, de rest is minder. De desktop is nog goed maar het scherm is al wat kleiner, maar grafisch vind ik dat even sterk. Die anderen hun schermpje is kleiner, het beeld op de tablet is wel beter denk ik dan op de laptop. Stoor je je eraan, aan dat verschil? Door het feit dat het zo een klein scherm is kun je niet naar alles kijken, ik zou niet naar een schoon documentaire op de tablet kijken, het is te klein en er zit ook weerspiegeling op het scherm. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten
Wel van tablet toepassing
desktop tv
laptop
gsm
Portable mediaspeler Niet van dvd toepassing
De tablet laat het mij meest toe. De desktop daar kan je van weglopen, ik kan ook bellen terwijl ik erop bezig ben. Bij televisie kan je nog thee gaan maken. Zijn er nog andere activiteiten die je doet terwijl je kijkt naar een bepaald toestel? Eten bij de tv of desktop. 13. Heeft een aantrekkelijk design
Wel van tv toepassing
tablet
desktop laptop
gsm
Portable mediaspeler Niet van dvd toepassing
Kan je vertellen welke toestellen je aantrekkelijk vindt? Waarom? Wat vind je er precies aantrekkelijk aan? Tv, dat mag ook wel een aantrekkelijk design hebben want dat staat in huis, je kan dat niet weg steken. Dat zit wel in de kast maar het is vaak zichtbaar. Dus dat mag wel in orde zijn. Een tablet is ook mooi. Wat vind je precies aantrekkelijk aan bepaalde technologieën? Wat ik mooi vind is de strakke afwerking, zo een klein discreet lijntje, elegant. En kleur, ik kan me niet voorstellen dat iets fluogeel zou zijn, dus in die zin is dat wel belangrijk. Is dat belangrijk op de plekken dat je ze gebruikt ? Bijvoorbeeld de draagbare toestellen die vaak zichtbaar zijn? Ja, met een lelijk ding op uw schoot zitten is minder. Ik vind het op zich niet allemaal belangrijk, maar van mij mag dat mooi zijn.
250
Voor een desktop maakt dat weinig uit, de laptop ook. Het design van een gsm is wel belangrijk om praktische redenen, als het te groot is… Maar over het algemeen mag dat zo discreet mogelijk zijn. Maar dat andere mensen het zien dat kan me niet schelen. Die laatste gebruik ik niet dus dat mag lelijk zijn. 14. Biedt me waar voor zijn geld
Wel van desktop tablet toepassing
laptop
gsm
tv
Portable mediaspeler Niet van dvd toepassing
Hoe zie je dat? Wat versta je daar zelf onder, welke aspecten zijn geld waard? Het feit dat ik er veel kan mee doen is belangrijk, daar wil ik geld aan geven, dat het niet is om daar ergens te staan of te liggen. Hoe zou je ze sorteren? Die desktop, dat mag geld kosten, ik gebruik het ook alle dagen en ik kan er veel mee doen. Dat (tablet) gebruik ik ook veel: voor die 400-500€ heb ik er al superveel aan gehad, ook qua comfort en zo. Laptop mag ook wel wat geld kosten want dat heeft ook nogal wat toepassingen, het mag dan eens een zwaarder model zijn met wat meer geheugen. Voor wat we ervoor betaald hebben doet het zijn ding. De tv eigenlijk niet, voor hetgeen het maar gebruikt wordt kost het zeer veel geld. Een gsm kost niets. Dat (portable dvd) is geldklopperij en dat (mediaspeler) nog veel meer. 15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken
Wel van desktop tablet toepassing
laptop
gsm
tv
Portable mediaspeler Niet van dvd toepassing
Hoe gaat dit bij jou? Hoe wordt er bepaald naar wat je kijkt? Het is meestal door invloeden van buitenaf. Dat je iets hoort op de radio of zo. En verder ga ik eerst eens op de desktop kijken, gewoon surfen. Met de laptop kan dat ook mocht zich dat voor doen. Dat is dan gericht surfen: mocht er zich eens een tsunami voordoen of zo dan ga je direct kijken. En als ik thuis ben op de tablet, omdat je daar ook gericht kan zoeken, bijvoorbeeld naar een trailer of zo. Op een tv moet je niet gaan zoeken, op een gsm ook niet. 16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen
Wel van gsm toepassing
tablet
laptop
desktop tv
mediaspeler dvd
Niet van toepassing
Welke ontwikkelingen heb je dan in gedachten? De computers daarbij is dat een beetje hetzelfde, door het feit dat dat software gebonden is. Als het natuurlijk gaat over 3D is er niets klaar. Voor de rest misschien nog toepassingen. Een gsm wordt natuurlijk zeer belangrijk omdat je daar in de toekomst ook mee gaat kunnen betalen, het cash geld verdwijnt. Dus betalen, identificeren, dat kan door het feit dat dat mobiel is heeft dat toch nog wat potentieel. De tablet ligt ook hoger door het feit dat dat mobieler is, de laatste jaren is het alleen maar dat waar je over hoort, ook met Android en zo. Laptop en zo kan je nog eens mee over en weer lopen, de toekomst zit in mobiliteit he. Televisie, je kan dan denken.. Die is voor niets klaar, zoals 3D en zo. Hoe die er nu voor staat is die voor niets klaar. Misschien mediaspeler dat er daar nog een toepassing voor gemaakt of gevonden wordt.
251
Respondent: Saskia C. Leeftijd: 41 Beroep: bediende Woonsituatie: samenwonend met man en kinderen Duur interview: 107 minuten
Topic 1: day in the life Kan je overlopen hoe een doordeweekse dag er uit ziet voor jou? Vanaf het moment dat je opstaat tot je terug gaat slapen: welke activiteiten doe je waar, en met wie? Ik sta rond 7u op en tussen 7 en half 9 is het bij ons thuis ochtendspits: ontbijten, wassen, brooddozen klaar maken met de bedoeling dan tussen 8 en half 9 iedereen vertrekt naar ‟t school of naar ‟t werk. Daar probeer ik om 9u te zijn. Dan begin ik aan mijn werk: dat is een stuk lesgeven en ook veel werken aan mijn bureau, lezen en teksten nakijken. Dan ga ik terug naar huis, het uur kan wel verschillen: ik probeer sommige dagen langer door te werken. Dan ‟s avonds is het weer spits: kinderen helpen met hun huiswerk, koken ondertussen, af en toe nog iemand naar de muziekschool of sportclub brengen. Rond 9u gaan de kinderen slapen. En dan is het een beetje afhankelijk: ofwel werk ik en zit ik mijn mails te checken, ofwel ruim ik nog wat op, was opplooien en zo, afwassen, … En sommige avonden kijk ik een beetje tv, meer eerlijk gezegd vrij weinig. Hoe zit het met je pendelroutines, naar je werk of met je kinderen? Wij doen eigenlijk het meeste met de fiets, ik gebruik heel zelden de auto, enkel naar de muziekschool voor de instrumenten dat ik de auto neem. Naar het werk is ook met de fiets. En de gezinssituatie, met hoeveel zijn jullie? Wij zijn met 5 thuis: mijn man en ik en 3 kinderen. Hetzelfde voor weekenddag, hoe ziet je weekend er gewoonlijk uit? Er is bij ons veel verschil tussen de zaterdag en de zondag. Zaterdagmorgen is bij ons vrij druk, we slapen wel iets langer, tot een uur of 8. Maar dan hebben sommige van de kinderen nog activiteiten op zaterdagvoormiddag, zoals muziekschool en knutselatelier. In de voormiddag doen wij ook de boodschappen, ik moet wel zeggen dat mijn man die grotendeels doet. Ondertussen is het bij mij een beetje opruimen. De zaterdag vind ik wel heel druk: ik loop veel rond, ik doe de was. De zaterdagnamiddag gaan de kinderen naar de scouts, ik heb dan wel wat tijd, dan ga ik wat lezen, wat literatuur die in de week blijven liggen is. En dan ‟s avonds gaan wij niet zo heel veel weg, we kijken dan meestal samen met de kinderen naar een film. En dan de zondag is anders omdat wij karate doen, ik en de kinderen. Dus dan zijn we de hele voormiddag gaan sporten, dus dan komen vrij laat thuis. Dan kook ik, dus de zondag eten we vrij laat en dan is de namiddag vrij rustig. Ik heb dan graag de zondagavond wat kalmer. Dan probeer ik met de kinderen wat tv te kijken, of gaan we eens gaan wandelen of gaan fietsen, of op familiebezoek. Welke toestellen (cue cards)
n)
zijn er aanwezig in het huishouden?
Ja, dat zal niet veel zijn. Een laptop hebben we, een gsm en tv… Een portable dvd wist ik zelfs niet goed wat dat was, hebben we dus ook niet. En een vaste computer hebben we ook niet meer. b) welke gebruikt u doorheen de dag: wanneer, voor wat en met wie? (per toestel) De laptop die wordt het meest gebruikt, die gebruik ik ook op mijn werk, het is altijd hetzelfde toestel, ik neem die mee op de fiets. We hebben daarnaast ook nog 2 laptops thuis. Dat is dus voor mijn werk, maar ‟s avonds gebruik ik die ook nog om mijn mails te checken. Als de kinderen een laptop gebruiken ben ik er ook zeer vaak bij aanwezig, maar dat is dan meestal voor hun huiswerk.
252
Je hebt dus meerdere laptop thuis? Ja, want ik heb graag dat zij (kinderen) van de mijne blijven. Het is je persoonlijke toestel? Mja, ze mogen er ook wel eens op, maar omdat ik niet altijd goed weet op welke sites ze gaan hou ik dat liever gescheiden. Je laptop gebruik je voor het werk, ook de kinderen gebruiken die voor hun schoolwerk. Zijn die toestellen ook voor ontspanning? Ja, het is in grote lijnen voor het werk, maar ik gebruik het natuurlijk ook wel om emails naar vrienden en familie te sturen. En ik gebruik het ook wel om informatie op te zoeken, een stuk ook de krant. Ik stel vast dat ik veel meer de krant lees, meer de online versie dan de papieren versie, ik zou het me vroeger nooit kunnen voorstellen, want ik hing echt vast aan mijn papieren krant, dus het verschuift wel… En ik zoek ook veel informatie op: zowel als we op reis gaan als voor toneelvoorstellingen, als tentoonstellingen. Dat is ook helemaal verschoven, dat zoek ik nu op. Of zaken die je wil kopen, nieuwe tuinmeubelen en zo daar gebruik ik die laptop ook voor. Dan de televisie: wanneer wordt die gebruikt, en met wie? In de week kijken we eigenlijk heel weinig tv. Ik probeer het nieuws te zien, maar dat lukt niet altijd. We hebben sinds kort digitale tv, maar ik realiseer me nog niet altijd dat ik dat eigenlijk achteraf kan bekijken. Ik probeer wel soms programma‟s die ik graag zie nog te bekijken op het moment zelf, maar daar durft wel iets tussen te komen. Ik kijk eigenlijk het langst tv in het weekend, de zaterdagavond een film en de zondagavond ook een aantal programma‟s met de kinderen. Kijken jullie dan enkel ‟s avonds? In het weekend mogen de kinderen ‟s morgens de tv aanzetten, omdat ze vroeger opstaan, maar dan kijk ik niet mee. Maar ikzelf heb niet echt dingen die ik systematisch volg, ik ben ook niet zo‟n filmkijker. Kijken je kinderen veel tv in de week? Goh, soms wel, maar dat is dan eerder in de winter, wij zijn daar ook nogal strikt in: wij zeggen dan dat iedereen zijn huiswerk moet gemaakt hebben, muziekinstrumenten moeten bespeeld zijn. Dus eigenlijk, in feite is dat niet zoveel… Maar als iedereen klaar is en ik moet nog koken dan kijken ze wel eens, maar dan denk ik dat ze rapper kiezen voor de Playstation, voor mij maakt dat niet veel uit. Dus wanneer de taken gemaakt zijn mogen ze kijken of spelen wat ze willen? Ja, mijn kinderen klagen wel dat wij strenge ouders zijn. Bijvoorbeeld 16+ dat komt bij ons niet binnen. De oudste is nu 14, de anderen 12 en 10. Maar ze klagen wel dat wij ongelofelijk onrechtvaardig zijn: de vrienden mogen naar vanalles kijken, 16+. Maar ze kijken soms wel eens naar films die ik niet graag zie, van die gewelddadige dingen, ook Playstationspelletjes, dus ik hou dat wel wat in de gaten. Dus tv is ook al bij al beperkt denk ik. En gsm, is het een smartphone? Neen, kijk, ik heb zo een heel oud dinkske. Ik ben eigenlijk absoluut een slechte gsm-gebruiker. Een slechte gebruiker? Hoezo? Ik heb dat wel, maar zeer vaak staat die af. Dus ik hoor het vaak niet als ze bellen, ik zie dikwijls heel laat dat er mij iemand een bericht gestuurd heeft, zoveel uur geleden. Wanneer gebruik je die doorheen de dag? Zelf bellen, heel weinig. Ik ben dat vooral beginnen gebruiken als de oudste zoon naar het middelbaar ging, omdat ik zoiets had van: nu lossen we hem, hij is met zijn fiets onderweg, alleen. En als hij dan iets zou voorhebben, een platte band of zo. Of nu hij zijn rapport gekregen heeft hou ik het ook bij de hand. Maar ik voel bij mezelf dat ik dat ook begin te verwateren, omdat ik nu weet dat alles goed gaat en hij zijn plan kan trekken. Desnoods kan hij naar mijn ouders bellen. Ik geef ook mijn nummer niet aan zoveel mensen, mijn dichtste collega‟s hebben die wel. Omdat ik merk dat als je je gsmnummer geeft rekenen ze er ook op dat je beschikbaar bent. Als ik weet dat iemand me gaat bellen hou ik die zeker bij, maar vaak is die batterij leeg. Er is ook maar 1 van de kinderen die een gsm heeft, maar mijn zoon zijn gsm ligt daar ook meestal met een lege batterij aan
253
de kant, dus dat maakt ook iets uit. We hebben de gewoonte niet om heel veel te bellen en berichten te sturen, dat zit er bij ons niet in. Voor de collega‟s is het dan als je samen op een studiedag zit, of op een conferentie dat je een berichtje kan sturen. Eigenlijk wordt ik het meest door collega‟s opgebeld, het nummer van mijn broer of zus heb ik zelfs niet, ik bel gewoon op hun vast nummer of ik mail hen. Hoe zijn die toestellen thuis geïntroduceerd? Waarom keuze voor net die toestellen, hoe is dat gegaan? Onze laptops, zowel bij mijn man als bij mij, zijn eigenlijk werk-laptops. Dus dat is geen eigen keuze. Heb je inspraak gehad in het type toestel? Neen. Bij ons hebben we hier een laptop-programma. Vroeger, in het begin kregen wij een vaste computer en op een zeker moment hebben wij de keuze kunnen maken tussen een laptop of een vast toestel, maar ondertussen gebruikt bijna iedereen een laptop, behalve het administratief personeel. En die wordt dus gewoon om de 2.5 à 3 jaar… Dan krijg je automatisch een nieuwe laptop, die is het dan. Een tijd geleden kreeg je dus een laptop i.p.v. een desktop, is je gebruik dan ook verandert? Ja, eigenlijk wel. Ik vond het grote ongemak: ik heb de gewoonte van ‟s avonds thuis te werken, dat komt ook omdat ik sommige dagen wat vroeger stop om bij de kinderen te zijn. Als ze jonger waren gingen ze vroeg gaan slapen en begon ik rond een uur of 8 weer te werken. De moeilijkheid was dat ik altijd met sticks moest werken met vaste toestellen. En dan zit je ‟s avonds achter een computer en is het van: oei, die file staat daar… Voor mij was die laptop eigenlijk een enorme vooruitgang. Aan de andere kant merk ik ook wel dat ik ook moet opletten dat ik niet elk moment van de dag mijn mails zit te bekijken, je kan dat ook overal meenemen met dat draadloos internet. Dus ik denk wel dat dat verandert, maar ik vind het wel in positieve zin. Ook onze mails van school zijn via webmail, dus eigenlijk kan je overal waar je komt, een studiedag of zo, kan ik toch mijn mails eens checken. Ik weet dat veel mensen dat ondertussen op hun gsm doen, maar ik vind het wel mooi meegenomen. Dus je neemt die mee naar huis om nog wat te werken. Zijn er nog andere plekken waar je die meeneemt? Ik moet wel zeggen, tegenwoordig als wij op reis gaan gaat die ook altijd mee, dat is een vreselijke zaak in feite. Mijn man is daarmee begonnen, in het begin was ik daar kwaad om, maar eigenlijk begin ik zelf ook wel bedorven te geraken. Dat is dan ook voor het werk? Ja, neen dat is niet eigenlijk echt voor het werk, maar het is wel gemakkelijk. Je betrapt er jezelf ook op voordat je het weet. Wij huren elk jaar met de scouts een groot huis voor een weekend en we hebben per toeval ontdekt dat daar draadloos internet is. En dan merk je –we zijn daar niet alleen in- dat verschillende mensen hun laptop mee hebben. Dan gebruikt mijn man als excuus: wij organiseren dat dus ik moet al de afrekening kunnen doen met de mensen, dat is gemakkelijker is excel… Dan begin je ook je mails te checken. En ik begin dat nu eigenlijk ook te doen. Soms pak ik wel werk mee als ik vertrek, maar ik vertrek niet met de gedachte van daar continu te zitten werken, maar op een dood moment eigenlijk wel, en dat doen we hoe langer, hoe meer. Soms zelfs op familiebezoek. Je zei daarnet al dat je meer en meer kranten online leest als ontspanning. Zijn er nog meer activiteiten waarvoor je vaker de laptop gebruikt? Ik denk gewoon dat je vroeger veel meer in papieren brochures keek en nu veel meer op internet gewoon zit te kijken. Bijvoorbeeld voor reizen en zo is het eigenlijk wel gemakkelijk omdat je op internet vrij snel kunt vergelijken. Dat is iets dat ik mij vroeger moeilijk kon voorstellen, ik had altijd papier in mijn handen en dat je toch ziet dat dat evolueert. Bijvoorbeeld het krantenabonnement: vroeger lazen wij elke dag de krant en nu enkel nog de vrijdag en de zaterdag, vooral dan omdat ik in het weekend graag de bijlagen lees. Maar eigenlijk zelfs daar merk ik dat ik hoe langer hoe minder begin te lezen. Oook in het weekend ga ik al vlugger op de site van De Standaard ga en daar wat artikels bekijk. Maar ik denk zeker wat brochures betreft qua reizen en zo, meubels kiezen, … Dat ik dat meer op laptop doe.
254
Zelfde vraag voor je digitale televisie: hoe is dat in huis geïntroduceerd en geëvolueerd? Wij hebben altijd wel al een tv gehad. Wij hebben nog altijd zo een dik oud toestel, ‟t is niet dat we zo freaky zijn in die dingen. Over introductie van tv kan ik op zich niet veel zeggen. De tv is er altijd al geweest? Ja, die is er altijd geweest. Ik moet wel zeggen, wij hebben vrij veel vrienden die geen tv hebben, zo echt uit overtuiging geen tv. Die hebben soms zoiets van: “ah, kijken jullie tv?” Ook mijn kinderen zeggen: “oh, die hebben geen tv thuis.” Terwijl wij zelf eigenlijk geen grote tv-kijkers zijn, maar dat vinden ze toch wel raar. En digitale tv, ik moet eigenlijk zeggen dat dat voor een stuk gekomen is omdat wij bij Telenet zitten, en Telenet onderneemt zelf veel acties om al die mensen naar digitale tv te krijgen. Maar eigenlijk was het voor een groot stuk voor de kinderen, die klaagden: “ja iedereen heeft digitale tv en wij willen ook naar die programma‟s kunnen kijken en dat gaat niet…” En Telenet heeft dat dan mooi verpakt in een aanbod voor slechts zoveel euro meer per maand, met korting de eerste maanden. Dan lappen ze daar nog wat bij, het internet zou beter zijn en zo… Dan hebben wij maar gezegd van ok, doe dat maar. Digitale tv is dus vooral voor de kinderen? Eigenlijk wel. En gebruik je het zelf ook? Ja, ik kijk met de kinderen graag naar het journaal van 7uur, omdat ter zake soms wat te lang is. Maar om 7uur zitten wij dikwijls nog aan tafel. En eigenlijk kan je dat instellen dat je elke avond het nieuws van 7uur kan opnemen, maar ik heb dat nog niet gedaan. En zo films opnemen, eigenlijk doen mijn kinderen en mijn man dat vooral. Ik moet nu wel zeggen, in de marge hiervan, bij ons op school is er nu een iPad-programma gelanceerd: het departement betaalt een stuk en wij kunnen bijleggen. Dat overweeg ik nu wel om te doen. Ze moeten mij eerst wel eens zeggen wat ik daarmee kan doen. Maar eigenlijk om 2 redenen: eerst en vooral ook weer voor de kinderen, omdat ik denk dat zij daar veel rapper mee weg zijn omdat ze er gewoon mee opgroeien. En dan ook wel voor mijzelf, ook een stuk om mee te kunnen met mijn studenten, met de evolutie… De manier waarop je lesgeeft verandert en het materiaal dat je gebruikt verandert. Ik ben nu wel al 40 maar ik moet nog efkes mee. En dan denk ik, als ik nu de trein mis met de evoluties die er zijn, dan is hij weg… In dat opzicht denk ik dat ik toch wel in het iPad-project ga meestappen. Ik hoor dan ook van collega‟s dat ze daar dan naar kijken terwijl ze aan het koken zijn en zo. Dus misschien dat dat ook weer uw gebruik beïnvloedt. Dan de gsm, waarom net dat type? Dat is eigenlijk de oude van mijn man, dus ik heb niet echt gekozen. Ik moet er alleen mee kunnen bellen en berichten sturen. Daar heb je genoeg mee? Voorlopig wel, maar ik denk dat dat ook wel zal veranderen. Ik denk zo aan die iPad, als ik zo hoor wat daar de mogelijkheden zijn, dan heb je ook die smartphones met dezelfde mogelijkheden, ik denk dat ik zo geleidelijk aan wel naar die richting schuif. Dus eenmaal dat je iets nieuw hebt wordt je gebruik aangepast? Ik denk dat wel dat dat zo is. Dat was bijvoorbeeld ook zo bij Visa en Mastercard: als je het niet hebt denk je dat je het niet nodig hebt, als je het dan hebt gebruik je het hoe langer hoe meer. Jullie zijn thuis met 5, wie gebruikt de toestellen waar, wanneer en waarvoor? Wij hebben thuis 3 gsm‟s: mijn man heeft een gsm voor het werk, ik heb zijn oud toestel, en onze e oudste zoon heeft een gsm. De 2 zoon is 12 jaar, dat is een kantelpunt dus die zal dat binnenkort wss ook wel hebben, hoewel hij zelf zegt dat hij er eigenlijk geen wil. Dat moet ook niet van mij, maar het geeft toch een iets veiliger gevoel in het begin als je naar het middelbaar gaat. Ik gebruik het gewoon om te bellen en te smsen, meer voor het werk dan voor privé, mijn man ook meer voor het werk. En onze oudste zoon, als hij het meenemeet naar school gebruikt hij het eerder als radio dan als telefoon.
255
En zij zitten er ook spelletjes op te spelen; gasten van die leeftijd zetten er vaak liedjes of, of spelletjes of onnozele filmpjes. Maar jouw eigen gsm, die gebruik jij alleen? Ja, eigen lijk wel. Maar je kinderen zitten wel soms op je laptop? Ja, dat is ook wel voor het grootste stuk voor school. In het middelbaar werken ze ook meer en meer via een elektronisch leerplatform. Ze moeten ook meer en meer presentaties maken, je ziet wel dat dat meer en meer evolueert, de vaardigheden die ze moeten hebben en die ze ook wel hebben. Als onze oudste in het lager zat kregen we opmerkingen van de meester dat hij (zoon) niet echt computer vaardig was. Maar dat komt ook omdat wij hem daar af houden, wij hadden liever dat hij in de boom kroop, buiten spelen i.p.v. op de computer zitten… Maar je merkt wel dat dat verandert, als onze jongste nu een presentatie moet houden zegt hij zelf wel dat hij een powerpoint gaat maken, de oudste kon dat op zijn 10jaar nog helemaal niet. Maar er zijn hoe langer hoe meer kinderen mee bezig. En voor de rest gebruiken ze het nog voor YouTube-filmpjes, daar willen ze per se naar zitten kijken. Dat is iets dat blijkbaar onder kinderen van die leeftijd enorm leeft, die „plezante‟ filmpjes. En dan ook sites met spelletjes. En als ze dan jouw laptop gebruiken, leidt dat soms tot strubbelingen, of zijn er afspraken rond? Neen, eigenlijk niet. Ik ben wel vrij streng als het over mijn laptop ga waar ik nu mee werk, omdat dat ook mijn werk-laptop is en dan heb ik vooral schrik dat ze er teveel rommel zouden op zetten. Maar ze willen dan de mijne gebruiken want die is beter en sneller dan die oude. Maar dan is het echt voor het elektronisch leerplatform of een presentatie te maken, dus weer schoolwerk. Als het spelen is of zitten prullen is het op de oude. Maar tussen hen onderling kan het wel eens botsen, omdat ze de gewoonte hebben om met 3 achter de computer te zitten. En dan is het zo een spelletje dat ze alledrie willen doen. Ik hou wel in de gaten wat ze precies zitten doen, ik heb de indruk dat we dat redelijk onder controle hebben omdat ze altijd in de leefruimte zitten kijken. Wij hebben nog maar pas draadloos internet sinds we digitale tv hebben, maar mijn man wou dat dus niet om de reden dat ze dan met de laptop op de kamer gaan zitten en dan weten wij totaal niet meer wat ze aan het kijken zijn, maar tot nu toe valt dat wel mee. Dan televisie, jullie kijken dus ‟s avonds soms samen, of in het weekend. Kan dat tot strubbelingen leiden? Euh, ja dat leidt soms tot strubbelingen in de zin: ik woon dus met 4 mannen onder mijn dak en die hebben blijkbaar een andere voorkeur wat films en zo betreft. Soms gebeurt het wel eens dat ik de zaterdagavond niet mee tv kijk. Dat ik ondertussen achter mijn laptop zit of de krant te lezen, omdat ze dan naar een film kijken die mij dus echt niet interesseert, transformers of zoiets. Dan heb ik echt het gevoel: dit is tijdverspilling. Maar dat zijn niet echt strubbelingen. Soms hebben we ook wel dat wij naar ter zake willen kijken en zij klagen: dat duurt zo lang. Maar dat vind ik wel een beetje opvoeding dat ze eens een langer gesprek kunnen volgen. En de kinderen onder elkaar, komen ze goed overeen wat tv kijken betreft? Ja, die komen daarin goed overeen, ze schelen ook maar 3.5 jaar, dus uiteindelijk… Dat kan wel eens zijn, maar wij zijn wel vrij streng –ook bij de computer- als er discussie is dan gaat het uit. Als ze niet overeen komen dan gaat die uit, dan is het gedaan. Topic 2: AV in het alledaagse Hoe past naar bewegende beelden (onafhankelijk van het toestel) in die dagelijkse routines? Wanneer doe je dit in een doorsnee-dag? Bewegende beelden? Ik denk dat zich dat eigenlijk beperkt tot tv, dat is dan thuis. Ik durf ook wel eens via de site van De Standaard ook soms wel filmpjes tussendoor kijken, dat is dan op mijn laptop. Maar dat is eigenlijk beperkt. Als je dan thuis naar bewegende beelden begint te kijken, op laptop of tv, hoe gaat dat dan in zijn werk, hoe begin je daar aan? Wat is de routine?
256
De routine is inderdaad, zeker voor mij, dat al de rest moet afgerond zijn, dus eten en meestal wat opruimen. Ik durf wel eerst eens naar het nieuws kijken, omdat ik de digitale tv nog niet gewoon ben. Maar het komt er dus ook soms gewoon niet van om naar tv te kijken, omdat ik eigenlijk bezig blijf en dan zoiets heb van: ik blijf gewoon wat lezen. Misschien ook wel omdat ik veel tv-programma‟s niet echt interessant vind, en omdat ik niets volg echt.
257
Dus dat is gewoon het nieuws dat je probeert te volgen? Neen, soms wel programma‟s, zoals nu probeer ik te kijken naar „Nonkel pater‟. Mijn man noemt dat trage tv, maar ik kijk er graag naar en dat lukt me dan ook wel om er regelmatig naar te kijken. De kinderen kijken er eigenlijk ook wel graag naar. Maar toch niet systematisch elke dag. Daarnet zei je dat je via De Standaard ook soms op een filmpje terecht komt, kijk je soms nog beeldmateriaal op de laptop, op andere manieren? Mja, eens een Youtube-filmpje. Hoe gaat dat dan in zijn werk, hoe kom je erbij? Soms op aanraden van de kinderen die zeggen: dat moet je zien. En soms ook eigenlijk wel voor mijn lessen, als ik dan gericht zoek op een onderwerp. Dat is dan op YouTube, of je hebt ook wel veel bedrijven die filmpjes op hun website plaatsen. Die zoek ik dan om een bepaald topic aan te brengen in de les. Zijn er nog andere manieren, via Facebook of mails en dergelijke? Facebook daar zit ik niet op. Via mails eigenlijk niet denk ik. Als je dan beelden kijkt, wat doe je dan ondertussen? Of volg je zeer aandachtig? Neen, door het feit dat ik niet zoveel tv kijk, kijk ik dan meestal wel om te volgen. Het kan wel eens zijn als ik nog iets dringend moet doen dat ik ondertussen nog wat rond loop, bijvoorbeeld wat was aan het halen ben of zo. Maar dan hoor ik het, en dan roepen ze ook soms wel: nu moet je komen kijken! Wanneer stop je en zet je het toestel uit? Meestal eigenlijk vrij direct daarna. Ik kijk dan naar het nieuws, ter zake en ook het weerbericht, omdat ik veel met de fiets ga. Dan gaat het eigenlijk heel gemakkelijk uit. We hebben ook een paar programma‟s waar de kinderen graag naar kijken, maar dat is eerder in het weekend; de zoo, en dieren in nesten, … Dan staat die wat langer aan, maar eigenlijk gaat die vrij gemakkelijk uit. Waarom zet je die meteen uit en kijk je niet verder? Wat is de voornaamste reden? Omdat de kinderen dan naar bed gaan en dan wil ik nog wat werken, dus ik zet het af. Of ik ga gaan slapen. Hoe kom je voor de rest aan media-inhoud? (tv, digibox, dvds, …) Gewoon, wij kijken naar tv-programma‟s. Nu met de digitale tv nemen wij soms dingen op, maar wij ontlenen eigenlijk ook nog DVDs. Ontlenen bij de traditionele videotheek? Neen, grotendeels bij de bibliotheek, wij hebben daar een abonnement en zij hebben nog een vrij uitgebreide keuze van dvds, cds en computerspelletjes. We mogen dat dan 3 weken houden bij de bibliotheek, in vergelijking met de videotheek is dat lang. Wij hebben ook een buurjongen met enorm veel films, die geeft al zijn zakgeld uit aan films en mijn kinderen hebben dat ontdekt, die mogen dan mee in zijn filmcollectie. Dus eigenlijk doen wij dat nog met de traditionele dvds. En huur je soms films via de digibox? Dat hebben we nog nooit gedaan. Maar dat zou wel kunnen omdat we nu een abonnement hebben, dat zou kunnen dat dat nu wat verschuift. Wij kopen ook af en toe een dvd, maar dat is beperkt. Via internet zocht je dus gericht op Youtube, of kwam je aan beelden via krantensite. Zijn er nog andere bronnen? (downloaden, streamen, …) Neen, neen. Ik zou niet goed weten hoe ik het moet doen. Het is zowel uit overtuiging als uit onkunde. Maar ik ben content met hetgeen ik heb. Zoals al gezegd is de situatie veranderd (vervanging, aanvulling,…). Is dit voor jou het geval? Ik denk dat dat bij mij nog wel meevalt. Ik denk ook wel dat die revoluties die jij hier hebt, dat die vrij recent zijn. Als je 5 jaar terug gaat dan waren die er niet. Jij kijkt dus vooral nog op tv, is dit ook het geval bij de mensen uit je omgeving? Ja, eigenlijk wel. Ik denk dat wij wat dat betreft eerder in een vrij traditioneel milieu zitten. Ook mijn man is daar helemaal niet freaky in. Wij zijn traditioneel ook altijd in heel beperkte mate tv-kijkers geweest. Ik kan me voorstellen dat als je heel veel tv kijkt, dat je daar misschien rapper in mee gaat.
258
Maar het feit dat wij dat op zich niet zoveel doen dan ga je ook minder de behoefte hebben om daarin mee te gaan. Hoe kijk je tegen die evolutie aan? Is daar een verklaring voor denk je? Hoe kijk je aan tegenover de andere patronen (vb. bij mensen die vervangen, of uitbreiden, of nog steeds enkel naar TV kijken)? Ik denk dat dat wel mogelijkheden creëert, zoals ik zelf bij mijn laptop had. Maar als het nu specifiek over bewegende beelden gaat… Ik vind dat het wel mogelijkheden biedt, maar –voor mezelf vind ik het geen risico- maar ik wil wel vermijden dat mijn kinderen daar continu naar zitten te kijken, zoals sommige mensen verkleeft zijn aan hun gsm, ze hangen er bijna aan vast, dat wil ik vermijden dat mijn kinderen altijd naar beelden willen kijken. Dat merk ik wel soms bij vrienden in de omgeving. Mijn zoon heeft een vriend waarmee hij soms afspreekt, die zitten dan de hele namiddag achter de pc naar filmpjes te kijken. Ik merk gewoon dat dat daar veel meer leeft, tv en Youtube. Ik vind dat wel leuk dat hij dat eens ergens anders ziet, maar ik denk dat mijn man en ik daarop op dezelfde lijn zitten. Eigenlijk verloopt dat ook vrij vlot: ze zijn het gewoon en wij moeten er niet te veel over zagen. Vaak zijn ze buiten bezig met een boomhut of een groot project, dan vragen ze niet eens om tv te kijken of playstation te kijken. Ik vind het goed dat dat kan, maar je moet het zelf een beetje onder controle houden. Je hebt ook mensen die op zeer veel verschillende toestellen kijken, wie doet dat volgens jou? Welke mensen zijn dat? Goh, dat weet ik eigenlijk niet. Ik denk dat dat mensen zijn met het profiel van first movers, die altijd graag mee zijn… Ik weet niet of dat leeftijdsgebonden is, misschien wel voor een stuk. Bijvoorbeeld als ik mijn eigen schoonouders bekijk, die zijn 70. En als er zoiets is… Die hadden al heel lang digitale tv, of andere dingen veel sneller dan wij… Niet alleen op multimedia, maar ook op andere zaken, ik vind dat wel grappig: die zijn een stuk ouder, maar als er iets is moeten ze dat meteen hebben, die moeten mee zijn. Het zal wel ergens gelinkt zijn met leeftijd, of misschien met opleiding. Er zijn ook mensen die meer vervangen dan uitbreiden, wie zijn dat dan volgens jou? Welk beeld heb je daarvan? Ik ken eigenlijk niet zoveel dergelijke mensen, ik weet niet. De mensen die ik ken uit mijn omgeving en dat toch doen zijn vooral mensen die heel erg met IT bezig zijn, die breiden soms uit, maar vervangen ook, met een iPhone en een iPad. Mensen die bijvoorbeeld hun tv niet meer gebruiken, dat is wel een stuk drastischer dan uitbreiden.
Topic 3: Q-sort
Speelt helemaal geen rol
13
3 8
Speelt zeker een rol
15 16 7
14 5 6 1
12 10 9
11 2
4
Kan je deze items sorteren op dit rooster (Q-grid)? Welke eigenschappen vind je belangrijk in je ideale toestel, wat maakt het ideaal? Wat versta je onder die eigenschappen/items? Luidop sorteren… 1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Ik ga dat neutraal leggen. 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil
259
Ja, dat is ook zo bij tv. Ik kan ernaar kijken wanneer ik wil. Als ik echt moe ben en ik wil niet meer lezen dan kan ik gewoon de tv aanzetten. 3. Kan ik gebruiken waar ik wil Als het om bewegende beelden gaat vind ik het niet belangrijk. Misschien wel voor andere dingen, maar niet voor een tv. Ik vind het op zich wel een belangrijk criterium, maar voor een tv is dat niet van belang. 4. Kan ik in alle comfort gebruiken Dat is al belangrijk. Dat vin ik wel het verschil met een laptop, ik zal niet zo rap met de laptop in de zetel zitten, omdat je toch nog altijd met dat toetsenbord zit. Collega‟s die een iPad hebben beweren dat dat dan allemaal verandert met een iPad, dat je dat dan wel doet. Maar met een tv kan ik wel gemakkelijk in de zetel zitten, met een poef onder mijn benen en ontspannen. 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil Het is niet alsof ik met zoveel verschillende mensen tv kijk. Ik ga die ook voorlopig neutraal zetten. Ik heb dat neutraal gezet, ik weet niet goed met wie ik allemaal zou willen kijken, naast de gezinscontext. 6. Biedt me verschillende relevante functies Ik ga dat neutraal zetten, want zoals wij het gebruiken zijn die functies beperkt. Ik zie dat een beetje in combinatie met 7: als je er niet veel toestellen aan hangt zijn die functies ook beperkt zeker. 7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen Dat is dan voor mij -2, hoewel, een dvd is ook met een ander toestel… Dat is ook maar in beperkte mate. 8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal Dat zal ook op min staan. Waarom dan precies? Dat ik heel gericht zoek, neen… 9. Functioneert op een betrouwbare manier Dat staat bij 1. 10. Is eenvoudig in gebruik Dat mag ook bij 1. De tv op zich is eenvoudig in gebruik, toch hetgeen ik er mee doe. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid Ik kijk niet zoveel, maar als je dan naar iets wil kijken is het belangrijk dat het ok is. Wij hebben een oud toestel, maar het is wel een goed toestel. Dus op zich hebben we wel goed beeld en geluid. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten Ik doe dat soms wel. Soms strijken of wat opruimen, dat kan ik wel doen. Maar het is niet alsof ik dat zo frequent doe, de tv als achtergrond aanzetten doen wij niet. 13. Heeft een aantrekkelijk design Dat is nu echt wel niet belangrijk. 14. Biedt me waar voor zijn geld Mja, het is een heel oude tv en die werkt nog altijd. 15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken Misschien een stuk wel, soms dingen die aangekondigd worden, maar ik kijk ook gewoon nog in de krant voor tv-programma‟s. Of ik lees soms een artikel over een bepaalde reportage en dat wil ik dan volgen. 16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen Ik denk niet dat dat geldt voor een tv, ik zie toekomstige ontwikkelingen meer gelinkt aan andere toestellen dan een traditionele tv.
Per item technologieën overlopen + bijvragen onder items, doorvragen. Devices sorteren (van toepassing –niet van toepassing, per device... persoonlijke constructies van technologie bloot leggen) 1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines
260
Wel van tv toepassing
laptop
desktop tablet
mediaspeler gsm
dvd
Niet van toepassing
Kan je zeggen waaraan een technologie voor jou moet voldoen om te passen in je dagelijkse gebruik, wat beelden kijken betreft? Moest ik heel veel naar bewegende beelden kijken zou ik zeggen: het is gemakkelijk als het wat draagbaar is, omdat ik het dan kan meenemen, maar ik doe het eigenlijk niet. Het moeten wel beelden zijn op een zeker formaat als ik er wel nog zou naar kijken. Een laptop en tv vooral, op een gsm zie ik mij dat eigenlijk niet doen. En die portable dvdspeler is enkel dvd‟s? Dan komt die daar (achteraan): als ik al beelden kijk is het vooral het nieuws en dat kan daar niet op, het zijn enkel dvd‟s. Dat is toch beperkt. Zou je sneller beelden kijken op een tablet dan op een laptop? Ik denk eerder hierop (laptop), de reden is omdat ik meestal niet alleen kijk. Als je daar (tablet) met veel op moet kijken… Lijkt me niet handig. Waarom krijgt de laptop nog een hoge plaats? Omdat je daarmee nog in de zetel kunt zitten en dit (desktop) staat op de bureau. Bewegende beelden is bij mij op een ontspannende manier. 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil
Wel van laptop toepassing
tablet
tv
dvd
mediaspeler gsm
desktop Niet van toepassing
Op welke momenten is dat dan, dat je een bepaald toestel gebruikt? Hoe komt het dat sommige toestellen minder toelaten om te kijken wanneer je wil? Strikt genomen zou dat bij die draagbare dingen meer van toepassing zijn dan bij die tv, maar voor mezelf is dat niet zo relevant… Dan zijn die laptop en tablet misschien wat meer van toepassing, de laptop misschien iets hoger dan dit (tablet). Waarom komt die hoger te staan? Omdat dat beeld groter is denk ik, zodat je met meerdere kan kijken. De tv ligt ongeveer op gelijke hoogte met de tablet, ook al is dat een vast toestel? Ja, als ik dat in mijn dagelijkse routine bekijk, ik kijk toch thuis en ik kan gewoon wanneer ik wil. Als het in de zin is van: ook als we op reis gaan of op familiebezoek dan zou je eerder voor die dingen (laptop, tablet) kiezen, maar eigenlijk doen wij dat niet zoveel. De dvd, dat lijkt mij puur zoiets voor als je op reis gaat dat je dat dan zou meenemen. De vaste pc, dat kan je gelijk zetten, maar dat staat op een bureau dan, dat leent zich niet altijd… Dat is geen ontspanning in een bureauruimte. En dit associeer ik ook niet met bewegende beelden kijken (mp3 en gsm). Is dat omdat het te klein is? Ja, dat denk ik wel. Ik kan me niet voorstellen dat ik op zoiets zit te kijken.
3. Kan ik gebruiken waar ik wil
Wel van tablet toepassing
gsm
mediaspeler dvd
laptop
desktop tv
Niet van toepassing
De plaats dan, dat is voor die niet van toepassing (tv en desktop). De draagbare toestellen scoren hoger, ik zeg niet dat ik het daarom zou doen, maar je bent niet zwaarbeladen, je kan dat makkelijk in een rugzak of handtas meenemen. De gsm dan nog eerder dan dit (mediaspeler), omdat ik dat al rapper zou bijhebben. De portable dvd komt nog voor de laptop? Ja, want dat is kleiner, een beetje toch. Gemakkelijker en draagbaar. 4. Kan ik in alle comfort gebruiken
Wel van
tv
tablet
dvd
laptop
gsm
mediaspeler desktop Niet van 261
toepassing
toepassing
Wat is kijkcomfort dan voor jou en hoe zorg je daar voor? Mijn eerste associatie die ik maak is dat ik op een ontspannen manier goed zit, in de zetel. Het heeft dus vooral te maken met de fysieke plaats? Ja, met de plek waar ik zit en de sfeer die er rond hangt. Het zou ook kunnen betekenen dat je een goed beeld hebt en zo, maar dat is een ander punt. Die tv staat sowieso op een plaats die comfortabel is. Ik kan me voorstellen als je dit (tablet) hebt dat je er ook mee in je zetel kruipt. Waarom zet je de portable dvd op 3? Dat lijkt mij nog vrij te doen, je moet het niet vast houden terwijl je kijkt. Je kan ook wel met een laptop in de zetel gaan zitten, maar het lijkt me toch iets minder. Dit (desktop) niet, dat associeer ik met een omgeving waar je niet op een comfortabele manier kijkt, een bureau. Die (gsm en mediaspeler) zitten er ergens tussenin. Je kan er wel ergens comfortabel mee gaan zitten, maar door het feit dat dat zo klein is lijkt me dat weer niet zo comfortabel. 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil
Wel van tv toepassing
tablet
laptop
dvd
desktop mediaspeler gsm
Niet van toepassing
Hoe gebeurt het dat je met anderen kijkt? Dan denk ik die (mediaspeler en gsm) niet, omdat dat te klein is, het beeldscherm. Dit (desktop) ook minder, omdat dat terug op een plaats staat die niet zo gemakkelijk is om naar te kijken, dat staat allemaal vast. En dit (tablet en laptop) is vrijwel hetzelfde, hoewel, misschien kan de grootte verschillen en het moet toch voor iedereen zichtbaar zijn. Dus voor jou geldt: hoe groter, hoe meer geschikt om naar te kijken met anderen? Ja. Wie zijn dat dan, de mensen waarmee je samen kijkt? Dat is gewoon met het gezin. Hoe gebeurt dat dan als je samen kijkt, ‟s avonds met het gezin zoals je zei? Ja, en soms eens dat ik met de kinderen naar filmpjes op de computer kijken, maar dat is beperkt. Dat is enkel als ik iets spectaculairs moet gezien hebben, als ik er niet meer onderuit kan. 6. Biedt me verschillende relevante functies
Wel van tv toepassing
laptop
desktop tablet
gsm
mediaspeler dvd
Niet van toepassing
Dan denk ik dat de tv weer hoog scoort. Welke functies vind je belangrijk, en waarom zijn ze relevant voor jou? Dat ik uitgesteld kan kijken of een dvd kan kijken, dat kan niet allemaal op mijn laptop, daar kan ik wel een dvd op kijken. En eigenlijk zou ik dit (desktop) er gelijk mee stellen, als het gaat puur over functies zou dat volgens mij gelijk moeten zijn. Dit (portable dvd) is minder, daar kan ik enkel dvd op kijken. De tablet ligt hoger, er tussen, daar kan ik nog nieuwsitems op kijken. 7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen
Wel van tv toepassing
laptop
desktop tablet
mediaspeler Gsm
dvd
Niet van toepassing
Dit (portable dvd) niet, dat gebruik je niet met andere toestellen. Voor ons hangt hier (tv) het meest aan. Wat zijn die andere toestellen dan, waarom is dat een meerwaarde?
262
Dat is dan een dvd-speler, een playstation en digibox. Na de tv komen de computers, daar kan je ook veel dingen op aansluiten. De laptop kan je nog iets makkelijker verplaatsen, dus in de praktijk wel handiger, maar voor mij… Ik doe het eigenlijk niet. Van dit (tablet en mediaspeler) ken ik eigenlijk niet goed de mogelijkheden. Het is hier een stuk onwetendheid. 8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal
Wel van laptop toepassing
desktop mediaspeler gsm
tablet
tv
dvd
Niet van toepassing
Dit (portable dvd) niet, allez, je kan er nieuwe dvd‟s in steken, maar dat is niet echt van toepassing. Dan denk ik dat die dingen waarmee ik op internet kan wel hoger scoren. Misschien de laptop bovenaan, maar eigenlijk maakt dat niet veel verschil. Als het echt om bewegende beelden gaat zou ik die ongeveer gelijk zetten. Ik denk als je beeldmateriaal buiten tv neemt, dan ga je richting internet en dan hebben die alle 5 die functionaliteit. En die 5 toestellen waarmee je op internet kan, is daar een verschil tussen wat betreft gemakkelijk op zoek gaan naar nieuw beeldmateriaal? Voor mij persoonlijk zou ik eerder zeggen dit (laptop), omdat ik dat toch gewoon zou doen wanneer ik thuis ben, of op het werk… En niet zozeer onderweg. Dus eigenlijk maakt dat niet zoveel uit voor mij. Je maakt hier dus vooral een onderscheid tussen broadcast (tv) en internet? Ja, als het gaat over op zoek gaan naar nieuw beeldmateriaal heb je een ruimere keuze en diversere soorten van bewegende beelden op internet. En hoe heb je die mogelijkheden dan ontdekt, beelden kijken op bijvoorbeeld de laptop? Vooral gewoon door internetgebruik, door te surfen en dan zien dat ze bewegende beelden aanbieden. Een stuk via de kinderen ook, zij groeien daarmee op, maar ik kan me nog een tijd zonder computer voorstellen. Het is iets nieuws waar ik niet mee opgegroeid ben, en die dingen zoals beelden komt dan eigenlijk geleidelijk aan. Ook het surfen op zich zag ik me vroeger ook niet doen. Dat gaat geleidelijk aan en sluipt je leven eigenlijk binnen. 9. Functioneert op een betrouwbare manier
Wel van tv toepassing
dvd
desktop laptop
mediaspeler gsm
tablet
Niet van toepassing
Heb je ervaringen met andere toestellen, dat ze onbetrouwbaar werken? Ik vind, eens dat je op internet moet voor beelden, of gewoon op internet, dat dat wel eens mis kan lopen. Kan je daar specifieke voorbeelden van geven, wat loopt er dan precies mis? Gewoon dat het draadloos internet niet werkt of dat je geen connectie hebt. Maar betrouwbaarheid, dat vind ik wel van de tv, die is betrouwbaar: je zet die aan en dat werkt, of het moet al iets zeer raar zijn, een storing op de kabel of zo. Waarschijnlijk is dit (portable dvd) ook vrij betrouwbaar, dat zal ook gewoon werken. Terwijl, alles waar je internet voor nodig hebt, dan ben je wel afhankelijk van de goede werking ervan. En de zaken die je mobiel meepakt, je hebt dan wel het voordeel dat je overal kan kijken, maar ik weet niet goed of dat ook altijd zo vlot gaat, stel nu dat ik op de trein zit of zo. Je baseert je nu vooral op het internet dat al dan niet werkt. Zou je nog een onderscheid kunnen maken op de toestellen zelf? Gewoon puur op kwaliteit van de toestellen? Dan denk ik dat een desktop misschien nog iets betrouwbaarder is. Waarom denk je dat? Ik heb dat beeld omdat je een laptop meer overal meesleurt, ik neem die ook mee op de fiets en ik denk dat dat niet altijd zo goed is. Ik denk dat dat ook bij die andere toestellen het geval is: je kan ze overal mee pakken, maar door het feit dat ze overal rondgezwierd worden… Een desktop ga je niet rond dragen, maar misschien is de kwaliteit van die toestellen ook gewoon beter.
263
En de toestellen die hier achteraan staan? Je, dat is wel een beetje ingegeven door het feit dat ik die niet echt ken, zeker niet qua beeldgebruik. 10. Is eenvoudig in gebruik
Wel van tv toepassing
dvd
laptop
desktop mediaspeler gsm
tablet
Niet van toepassing
Ja, de tv. Zou je kunnen zeggen dat je minder vaardig bent in het bedienen van bepaalde toestellen? Ja in die mobiele dingen zeker. Ik denk gewoon ook al het feit dat dat een touch-screen is. Eens je daar mee weg bent heeft dat zeker voordeel, maar dat is terug iets waar wij niet mee opgegroeid zijn en waar je voor een stuk toch aan moet wennen. Het is een andere manier van werken. Ik denk dat een laptop en desktop op hetzelfde niveau zit, ik denk dat een portable dvd nog gemakkelijk is. Dit (mediaspeler, gsm, tablet) zit in dezelfde sfeer. Waarom dan? Omdat ik denk dat dat misschien veel mogelijkheden heeft die ik niet ken. Bij die andere toestellen weet ik het zo wel ongeveer, maar bij die nieuwere toestellen heb ik het gevoel dat daar nog vanalles achter zit dat ik eigenlijk niet ken. Ik geraak wel ergens, maar misschien is er een veel kortere weg. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid
Wel van tv toepassing
laptop
desktop tablet
dvd
mediaspeler gsm
Niet van toepassing
Deze (mediaspeler en gsm) laag, maar gewoon omdat het klein beeld is. Misschien is de kwaliteit op zich wel goed, maar het feit dat het zo klein is… Televisie bovenaan, maar ik moet zeggen: bij mij is dat wel gelinkt aan de grootte van het beeld. Dit (laptop en desktop) kan ook nog goed zijn van beeld en ook geluid, maar dit (dvd) schat ik zo wat minder in. Stoor je je eraan, aan dat verschil? Bijvoorbeeld als je op de laptop kijkt. Zoals ik het gebruik niet, omdat ik eigenlijk die dingen minder gebruik om lang te kijken. Als dat gewoon is voor een kort filmpje dat ik in de les gebruik –dat duurt dan 4-5minuten- dan is dat ook niet zo erg dat die kwaliteit wat minder is. Maar als je een film wil kijken of een documentaire, als je dan slecht beeld hebt is dat minder aangenaam. Ik kan me voorstellen als ik naar films zou kijken op een laptop dat ik dat wel storend zou vinden. Maar door de manier waarop ik het gebruik vind ik het niet storend. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten
Wel van tv toepassing
laptop
tablet
dvd
desktop mediaspeler gsm
Niet van toepassing
Welke combinaties of andere activiteiten zijn dat dan? Als ik op zoiets kleins (wijst naar mediaspeler en gsm) moet kijken kan ik daar toch niet veel anders mee doen, lijkt mij. Omdat ze zo klein zijn. Dit (desktop) lijkt mij ook moeilijk omdat dat vast staat, maar ik zou het hoger leggen dan de andere, omdat ik mij kan voorstellen als dat op de bureau staat en het speelt iets af dat ik ondertussen kan schrijven of de planten water geven, dat gaat nog. Dan zou ik de tv het hoogste zetten, hoewel het ook vast staat. Maar als dat in de woonkamer aan staat kan ik nog iets anders doen, maar bij ons staat dat niet zo goed opgesteld, wij hebben een afgesloten zithoek. En dit (laptop en tablet) kan ik mij wel voorstellen dat ik dat kan meepakken en naar kijken. Dankzij het feit dat het draagbaar is? Ja, maar door het feit dat het kleiner is dan dit (tv)… Je kan het wel meepakken maar je moet wel altijd dicht bij in de buurt staan.
264
13. Heeft een aantrekkelijk design
Wel van tablet toepassing
mediaspeler gsm
laptop
tv
dvd
desktop Niet van toepassing
Kan je vertellen welke toestellen je aantrekkelijk vindt? Ik hecht daar eigenlijk niet zoveel belang aan. Wat ik belangrijk vind is dat ze niet te veel opvallen. Dat is het ongeveer. Is dat belangrijk op de plekken dat je ze gebruikt (vb. tv als deel van meubilair of gsm die je steeds bij hebt?) Neen, daar ga ik eigenlijk niet op af. Dan zouden we al lang een flatscreen gekocht hebben. De enige reden waarom ik dat zou kopen is omdat het minder plaats inpakt, in vergelijking met de oude tv. Maar dat is meer om praktische redenen dan om schoonheidsredenen. Zou je meer betalen voor een aantrekkelijk design? Eigenlijk niet, ook niet voor een gsm. Welke toestellen zijn dan de mooiste? Misschien is zoiets klein wel mooier dan zo grote dingen. En misschien is een laptop nog iets mooier dan een desktop. Waarom dan precies? Ik weet het niet eigenlijk, misschien omdat bij de vaste pc er nog een grote bak bij staat. Misschien zijn sommige dingen wat belangrijker omdat je het vaak bij hebt, maar ik zou eerder gaan voor een gemakkelijk design dan voor een aantrekkelijk design. En de tablet ligt bovenaan, ook al is het niet zo een heel klein toestel? Ja, dat lijkt me nu wel een schone precies. Dus vooral het feit dat ze kleiner zijn maakt hier een verschil? Ja, omdat je ze dan overal mee hebt en uit haalt, als je dan met iets aartslelijk moet boven komen… 14. Biedt me waar voor zijn geld
Wel van tv toepassing
laptop
gsm
desktop dvd
mediaspeler tablet
Niet van toepassing
Welke aspecten zijn geld waard, welke niet? Beeldkwaliteit dan. Daar zal een tv dus vrij hoog scoren, een tv kost eigenlijk ook niet zoveel. Zelfs een flatscreen is niet zoveel meer. Ik denk, naar mijn aanvoelen, dat dit (tablet) vrij duur is. Ook een mobiele mediaspeler, ik heb het idee dat je dat koopt en dat het vrij vlug verouderd is, dus daarom is het vrij duur. Dit (portable dvd) zou ook vrij laag scoren, omdat de mogelijkheden beperkt zijn, waarschijnlijk is het niet zo duur, maar wanneer gebruik je dat? Thuis kijk je gewoon op een andere manier. Door het feit dat je het niet zoveel gebruikt is het relatief duur. Laptop ligt hoger, alsook een gsm, waarom? Laptop ligt nog hoger omdat ik die veel gebruikt, omdat ik die op meerdere plaatsen kan gebruiken, daarom is die nuttiger. Ik heb het gevoel dat die mij meer waarde geeft voor het geld. En een gsm, daar geef ik niet veel geld aan uit. Ik gebruik dat minder, maar het kost ook minder. Een laptop komt hoger omdat ik die eigenlijk meer gebruik, zonder mijn laptop zou ik het lastig hebben, zonder mijn gsm niet echt. 15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken
Wel van tv toepassing
laptop
desktop tablet
mediaspeler gsm
dvd
Niet van toepassing
Dan scoort de tv hoog. Waarom dan precies?
265
Omdat wij nu ook met digitale tv gemakkelijk naar het programma-overzicht kunnen kijken en zo meteen ziet wat er is. Of door de omroepster of films en programma‟s die aangekondigd worden. Dit (dvd) niet, want dat doet volgens mij niets, je moet daar gewoon een dvd insteken. Ik zou ook op internet kunnen gaan kijken wat er allemaal is, maar ik doe dat niet. Daarom scoort dat (mediaspeler, gsm) laag. Dat is ook natuurlijk omdat ik het niet heb. De laptop toch iets hoger? Ja, omdat ik het op verschillende plaatsen kan gebruiken, ook tijdens mijn middagpauze of tussenin eens kijken welke programma‟s er zijn. Dus internet is hier een belangrijke factor, zij er nog verschillen tussen de toestellen? Neen, voor mij niet. 16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen
Wel van tablet toepassing
mediaspeler gsm
desktop laptop
tv
dvd
Niet van toepassing
Welke ontwikkelingen heb je dan in gedachten? Dat is een goeie vraag… Welke apparaten lijken je het meest future-proof? Dit (dvd) zou dan laag scoren, omdat je daar volgens mij ook niet veel aan koppelt. De tablet zou dan hoog scoren, omdat ik dat meer associeer met geavanceerde toestellen, met toestellen die meer en sneller evolueren dan bijvoorbeeld een gewone computer of tv. Misschien zou de laptop ook hoger scoren dan een tv, omdat ik de tv nog meer al traditioneel medium zie, dan denk ik: wat kunnen ze daar nu nog verder aan ontwikkelen. En dan gsm past er ergens tussenin. Kan je nog eens zeggen waarom je die toestellen (tablet, mediaspeler, gsm) hoger legt? Omdat die sneller evolueren. Misschien is dat ook door de informatie die je erover krijgt dat je het gevoel hebt dat het nieuwer is. Terwijl die andere toestellen zijn al meer ingeburgerde zaken, een tv nog meer. Maar het is perceptie. Zeker met de iPad wordt er altijd maar afgevuurd over de nieuwe mogelijkheden die erop zitten, dus je krijgt het idee dat het snel evolueert, bij een tv heb ik dat totaal niet.
266
Respondent: Sharon B. Leeftijd: 23 Beroep: student Ugent Woonsituatie: in de week samenwonend op kot, in het weekend bij ouders Duur interview: 87 minuten Topic 1: day in the life Kan je overlopen hoe een doordeweekse dag er uit ziet voor jou? Vanaf het moment dat je opstaat tot je terug gaat slapen: welke activiteiten doe je waar, en met wie? Nu is dat vrij monotoon met mijn thesis en zo. Rond 8uur opstaan en ontbijten, voor mijn pc gaan zitten en proberen te werken. Als ik stage had was dat heel vroeg opstaan, 2 uur pendelen, overdag op mijn stage zitten en terug naar huis komen. En ‟s avonds is dat meestal gewoon thuis zitten met mijn vriend, eten en een serie‟tje kijken en daarna nog iets gaan drinken of een film gaan zien of zo. En je pendelroutines? Met de trein. Verder nog hobbyroutines of gewoontes? Vrijdagavond heb ik toneelles in Lier, dan ga ik ook met de trein. Daarna ga ik meestal naar mijn ouders. Woon je alleen of samen? Ik zit op kot in Kortrijk, samen met mijn vriend. In het weekend ga ik meestal naar mijn ouders in Antwerpen. Hetzelfde voor weekenddag, hoe ziet je weekend er gewoonlijk uit? In het weekend zijn er eigenlijk altijd veel familiefeestjes bij mij thuis. Meestal sta ik de zaterdag thuis bij mijn ouders op en is er iets te doen. Zondag ook, en dan ‟s avonds ga ik terug naar mijn kot. Als er niks te doen is ga ik zaterdagmiddag al terug naar mijn kot. Welke toestellen (cue cards)
o)
zijn er aanwezig in het huishouden?
Bij mijn ouders thuis ook? Alles is er. b) welke gebruikt u doorheen de dag: wanneer, voor wat en met wie? (per toestel) De draagbare dvd-speler gebruik ik alleen maar als ik op reis ga, voor in het vliegtuig of zo. Verder helemaal niet. De gsm dat heb ik op elk moment van de dag bij. Is dat een smartphone of een gewoon toestel? Dat is een smartphone. Wanneer wordt die het meest gebruikt, waarvoor? Eigenlijk als ik onderweg ben, om mensen te laten weten wanneer ik ga toekomen en zo. Wat doe je daar nog allemaal op? Mijn sociale netwerk-sites bekijken, mails lezen, bellen en sms‟en. Mobiele mediaspeler, ik heb een iPod, maar die gebruik ik eigenlijk niet meer omdat die functie ook bij mijn smartphone zit. Welke functies gebruikte ge dan? Gewoon muziek afspelen. Televisie staat thuis bij mijn ouders en op kot hebben we een boxee box, dat houdt in dat je al je series die op je harde schijf staan op een gemakkelijke manier kunt browsen. En ook kunt connecteren met internet en filmpjes op youtube bekijken en zo. Wanneer doe je dat gewoonlijk? Meestal ‟s avonds, tijdens het eten bijvoorbeeld.
267
Op kot heb je dus tv met die mediabox, heb je ook aansluiting? Neen, geen aansluiting, dat is alleen bij mijn ouders. Bij mijn ouders staat ook een televisie in de slaapkamer, de andere in de woonkamer. De desktop-computer, er staat alleen één bij mijn ouders thuis en die gebruik ik eigenlijk ook niet meer. Die staat op de allee, boven op de gang. Tussen de slaapkamer van mijn zus en van mij. Dat lijkt me een niet zo traditionele plek? Dat is omdat mijn ma niet wil dat die in de living staat, omdat ze dat ambetant vind, omdat daar zoveel kabeltjes zijn en brol die ze niet in de living wil hebben. Daarmee heeft ze die naar boven verbannen. Dan die laptop? Die staat op mijn bureau op kot en die staat dagelijks aan. Neem je die mee als je naar huis gaat? Neen, daar heb ik mijn tablet en mijn smartphone voor. Staat die laptop op een vaste plaats of wordt die veel verplaatst? Die wordt af en toe mee verplaatst naar de zetel, maar meestal blijft die gewoon op mijn bureau staan. Wat doe je aan de bureau en wat doe je in de zetel? Hetzelfde, gewoon werken voor mijn thesis of mijn stageverslag schrijven. Doe je nog andere dingen daarmee, buiten werken? Als ik op mijn laptop aan het werken ben kijk ik niet meer naar facebook en twitter op mijn smartphone, maar zet ik dat gewoon open op mijn laptop. Wordt die buitenshuis verplaatst? Neen, bij mijn stage had ik ook een werklaptop, die nam ik af en toe mee van thuis naar het werk. Die tablet, die gebruik ik eigenlijk vooral om naar de les te gaan, om notities te nemen tijdens de les. Als er slides zijn van de les dan zet ik die daar ook op, zodat ik daar direct commentaar kan bijschrijven en die gebruik ik ook om al mijn cursussen of boeken te lezen. Ik lees daar ook al mijn artikels op voor mijn thesis, als ik dan iets zie dat ik wil verwerken dan typ ik dat meteen op mijn laptop. Die neem je veel mee naar buiten zei je, in welke context is dat zoal? Gewoon een kookboek gebruik ik daar ook soms op. Als ik dan onderweg ben om boodschappen kan ik meteen een lijstje maken. Of thuis om gerechten te bekijken. Voor toneel, toneelteksten staan daar ook op bij mij, of gedichten of zo. En om daar af en toe eens een filmpje op te kijken youtube of zo, maar nooit lange films. Is dat het toestel dat je het meest gebruikt? Mijn smartphone gebruik ik het meest denk ik. Hoe komt dat denk je? Omdat ik die altijd bij heb en omdat ik daarop alles kan doen wat ik eigenlijk ook op de laptop en de tablet kan. Hoe zijn die toestellen thuis geïntroduceerd? Waarom keuze voor net die toestellen, hoe is dat gegaan en hoe is dat geëvolueerd? Een tablet heb ik eigenlijk gekocht omdat mijn vriend dat heeft. En ik mocht zijn tablet gebruiken, hij zei: kijk, dat is een leuke applicatie om mijn slides op te zetten, je kan dat overal meenemen en comments bij zetten. Dus dat begon ik dan te proberen, ik vond dat leuk om te doen en handig en zo. Maar dan had hij ook af en toe zijn tablet nodig en dan kon ik die niet meer mee naar de les nemen, dus dan heb ik zelf ook één gekocht om mijn cursussen op te lezen. En ook vooral, een groot voordeel van een tablet is dat je daar veel geconcentreerder op kunt lezen, omdat dat licht uitstraalt heb je het constant het gevoel dat je wil blijven lezen, bij een boek heb ik veel meer het gevoel dat je sneller afgeleid bent en zo. Toen je je eigen laptop gekocht hebt, hoe is je gebruik dan geëvolueerd?
268
Mijn mail lees ik daar nu meer op, dan kon ik niet op de vorige tablet omdat daar mail van mijn vriend toekwam. En sociale netwerken en zo ook, dat ging gewoon niet op die andere tablet. Dus dat. Voor de rest is het gebruik niet veranderd.
269
Dan de laptop, hoe is dat gegaan, waarom dat type? Ik heb een HP die ik van mijn ouders gekregen heb, daar had ik geen zeggenschap over, dat hebben mijn ouders gewoon beslist, een goede goedkope laptop voor mijn verjaardag. Maar ik werk meestal op de laptop van mijn vriend, dat is ook een Mac. Waarom werk je liever op die laptop? Omdat die veel sneller gaat en niet zoveel lawaai maakt. En omdat die gewoon gebruiksvriendelijker is om te gebruiken. Dan de desktop die thuis staat. Die is gewoon van het gezin. Vroeger hadden we altijd een desktopcomputer die van mijn ma haar werk kwam, dat waren afdankertjes daar. Dat was dan in ‟95 dat wij onze eerste computer hadden. En de huidige desktop die we hebben is overgenomen van een vriend die een laptop gekocht had en zijn desktopcomputer zelf niet meer nodig had. Die staat nu boven, hoe is dat geëvolueerd? Vroeger gebruikte mijn zus en ik die veel. Gewoon om thuis de schoolwerkjes van de middelbare school op te maken. Maar dan hebben wij allemaal een laptop gekregen en sindsdien gebruiken wij die desktop niet meer en gebruiken alleen mijn ouders die nog om hun mails op te checken. Televisie, hoe ging dat bij je eigen tv op kot? Op kot is dat gewoon een scherm dat op die boxee box is aangesloten. Daar kijk ik alleen maar series en films op en af en toe een youtube-filmpje. Daar is ook geen aansluiting op, alleen een internetaansluiting. Waarom heb je net dat type van tv gekocht? Dat heeft mijn vriend beslist, daar heb ik totaal geen inbreng in gehad. De tv thuis ook niet, dat hebben mijn ouders gekocht. Dan de mobiele speler? Die moest voor mij eigenlijk zoveel mogelijk geheugen bevatten. Mijn allereerste was een sony, die heb ik gekocht omdat die toen het meeste geheugen had. Daarna heb ik een iPod gekocht omdat die Sony niet meer werkte en omdat dat het beste alternatief was. Waarom von je dat? Omdat dat evenveel geheugen had en omdat dat via iTunes ging en niet zoals bij die sony een apart programma nodig had. Ik gebruikte iTunes al daar voor. Dat is eigenlijk ongeveer de enige reden geweest. Dan de gsm, hoe ging dat? Ik heb altijd een kleine goedkope gsm gehad en de laatste 2 jaar heb ik daar veel problemen mee gehad, met kapotte schermen en dingen die niet meer werkten. Dan ging mijn vriend een nieuwe smartphone kopen en heb ik zijn oude over gekocht, dan kon ik al die kleine prullen buiten gooien. Waarom wou je dan per se een smartphone? Die iPhone, omdat dat makkelijk synchroniseert met de iCloud en omdat je dat overal kunt bijhebben, al uw adressen staan daar is, alle contactpersonen, de kalender die ik met de laptop kan synchroniseren. Als je overgeschakeld bent van de gewone gsm naar de smartphone, hoe is je gebruik geëvolueerd? Ik sms en ik bel nog altijd evenveel, maar ik zit natuurlijk veel meer op internet en ik luister ook naar muziek op mijn gsm. Dan nog die portable dvd. Die heb ik eigenlijk cadeau gekregen en gebruik ik alleen maar als ik op reis ga, voor de rest gebruik ik die niet.
270
Waarom niet? Omdat ik geen dvd‟s heb en omdat ik films en series bekijk op mijn boxee box, dus heb ik dat niet nodig. Wie gebruikt die toestellen waar, wanneer, waarvoor? Worden die toestellen ook door andere mensen gebruikt? De televisie en de desktop worden bij mijn ouders gezamenlijk gebruikt. En de televisie bij mij op kot. Voor de rest is dat allemaal persoonlijk, behalve dan de Mac die ik van mijn vriend gebruik. Die gebruikt hij natuurlijk ook, maar we hebben allebei een gescheiden account dus we kunnen gemakkelijk switchen. Zijn er afspraken of impliciete regelingen rond die toestellen? Ik mag daar zelf geen programma‟s op installeren op de laptop, dat moet mijn vriend altijd doen. En als ik hem wil meenemen dat ik dat altijd eerst check dat hij hem niet nodig heeft. Waarom mag jij er geen programma‟s op zetten? Euh, geen idee eigenlijk. Omdat ik denk dat hij schrik heeft dat ik zijn geheugen ga volzetten met dingen die hij niet kan gebruiken. En dan de andere toestellen die samen gebruikt worden? De televisie staat gewoon in de huiskamer, dus die wordt door iedereen gebruikt wanneer hij er zin in heeft. Die desktop wordt ook gewoon gebruikt wanneer je er zin in hebt, vooral mijn vader gebruikt die nog nu. Het gebruik met verschillende mensen, leidt dat soms tot strubbelingen? Vroeger wel, als de desktop nog door mijn zus en mezelf gebruikt werd dan was het wel van: ik wil nu op de computer, ik moet nog iets doen voor school en gij zit maar altijd op msn en blablabla. En de televisie bijvoorbeeld? Ik ben eigenlijk niet veel meerthuis, maar voor mij niet. Maar ik weet wel van vroeger: mijn zus wou dan naar dat kijken, ik wou naar dat kijken en mijn ouders wouden naar het nieuws kijken. Hoe werd dat dan opgelost? Welja, dan hebben we een tweede tv bijgekocht en dan was het af en toe in de slaapkamer kijken. Dan konden we daar verder naar Ketnet kijken en weet ik veel wat. En dan de televisie op kot, waar je samen met je vriend naar kijkt, is er daar soms discussie? Neen, nooit. Omdat wij tijdens het eten bijvoorbeeld altijd naar vaste series kijken. We volgen gewoon het seizoen en elke dag is er een nieuwe aflevering. En films, ge beslist gewoon samen naar welk film je wil kijken, dat zijn dan films die je allebei wel wil zien. Dan de laptop die je beiden gebruikt, daar soms problemen? Neen. Als hij die nodig mee dan neem ik mijn afstand en dan zorg ik dat hij die kan gebruiken, want het is nog altijd zijn laptop natuurlijk. En dan kan ik nog altijd mijn eigen laptop gebruiken of mijn tablet of smartphone. Moeten jullie soms elkaar helpen met bepaalde zaken? Ja, op de laptop en op de desktop hebben mijn ouders vaak hulp nodig, vooral mijn vader dan. Omdat ze dan iets niet vinden, of hij weet niet meer welke website hij juist wil. Of als de desktop weer eens te traag gaat en die moet geformatteerd worden of zo, dan vraagt hij dat aan mij.
Topic 2: AV in het alledaagse Hoe past naar bewegende beelden (onafhankelijk van het toestel) in die dagelijkse routines? Wanneer doe je dit in een doorsnee-dag? Zoals ik al zei, tijdens het avondeten kijken we meestal series en ‟s avonds soms ook nog een filmpje of zo. Op welke fysieke plekken is dat dan?
271
Dat is meestal vanuit de zetel naar televisie. Dat is dagelijks.
Welke specifieke toestellen worden er bij jou thuis gebruikt voor AV? Welke gebruik je zelf? (cue cards) Voor ‟s avonds series of films te kijken is het televisie. Soms kijk ik daar ook „s middags naar als ik op kot ben en iets eet. En de laptop ook, als ik aan mijn bureau zit en ik ben iets saai aan het doen voor school dan durf ik ook wel eens een serie opzetten. Op je laptop, hoe begin je dan meestal te kijken als je werkt voor school? Dan zet ik mijn tweede scherm aan en daar speelt die serie dan af, of die film. En op mijn laptopscherm ben ik dan aan het verder werken. Wanneer stop je en zet je het uit? Als ik gedaan heb met werken. Die staat dan de hele tijd te spelen als jij aan het werken bent? Ja. Hoe kom je aan media-inhoud? Euh, mijn vriend die download dat eigenlijk allemaal. Of die krijgt eens een dvd-box van vrienden of familie of zo. Gebruik je ook streaming websites of zo? Neen, niet veel. Omdat dat ambetant is dat dat moet bufferen en zo. En je kunt dat niet bijhouden of herbekijken. Om even terug te keren op tv, hoe begin je daar meestal naar te kijken? Hoe bedoel je? Je zet je gewoon in de zetel. Ik bedoel, hoe gaat dat in je routines? Ah, op kot is dat gewoon als we eten. Dan zetten we de boxee box aan en dat kijken we series of films op die televisie. En thuis kijk ik alleen naar tv op vrije momenten als ik niks te doen heb, of ik wil iets specifiek zien dat ik opgenomen heb via de digibox waarvan ik weet dat ik het wil zien. Of ik wil een beetje hersenloos zappen, maar dat gebeurt maar heel weinig aangezien ik daar geen tijd voor heb. Tv combineer je met je avondeten, doe je andere dingen ondertussen? Voor de rest niks. Mijn konijn komt vaak bij mij zitten en dat wilt dat aaitjes en knuffels. Gebeurt het soms dat je andere toestellen gebruikt terwijl je televisie opstaat? Ja. Als ik nog iets kleins op de laptop moet doen voor school of zo, zoals slides van Minerva halen en die op mijn box-account zetten om daarna op mijn tablet te kunnen gebruiken, dat doe ik soms wel voor tv. Of zo van die kleine dinkskes. Of rap eens twitter checken op de gsm terwijl je naar een serie kijkt of zo, of sms‟en. Hoe kom je bij tv aan content, met die mediabox? Ja, dat zijn die series die mijn vriend gedownload heeft. Zijn er nog andere manieren? We kunnen ook filmpjes op youtube kijken, of op vimeo. Meestal is dat ook zo om dingen te ontdekken, als er bezoek is of zo. Zo van: hé, heb je dat al gezien op youtube en dan kijkt ge daar naar. Zo bijvoorbeeld een reeks van psycho girlfriend, dat kunnen we dan ook eens checken en downloaden op de boxee box, omdat dat sneller gaat. Die boxee box geeft ook automatisch recommendations van filmpjes die dan populair zijn, of soms staat daar een trailer bij van een film, dan kijk je die ook, bijvoorbeeld voor we naar series kijken bij het avondeten of zo. Bij je ouders heb je digitale tv, maak je daar gebruik van verschillende mogelijkheden? Euh, neen. Af en toe neem ik iets op om dat later te kijken, of kijk ik gewoon naar wat mijn ouders aan het kijken zijn als ik eens zin heb om in de zetel te zitten of zo. Kijk je soms beelden op gsm of tablet?
272
Op gsm en tablet eigenlijk alleen als er op twitter of op facebook, als iemand van mijn vrienden een filmpje gepost heeft dat ik dan direct wil bekijken, dan kijk ik daar op. Je gaat dan niet verder kijken of andere dingen opzoeken? Neen. Zoals al gezegd is de situatie veranderd (convergentie, vervanging, aanvulling,…). Is dit voor jou het geval? Ja, ik denk dat dat wel duidelijk was dat ik af en toe met mijn gsm bezig ben terwijl ik naar tv kijk, of af en toe een filmpke op mijn gsm zie en aan iemand anders toon op mijn laptop. En wat ik ook soms doe is als ik een filmpje op mijn gsm gevonden heb, of op mijn tablet, kan ik dat ook direct op het scherm van de boxee box tonen. Dan kan ik dat daar naar verzenden en dan kunnen we direct daarop kijken. Kan je vertellen hoe dat gekomen is, hoe dat geëvolueerd is? Je hebt een gsm en je hebt een tablet, dat zijn dingen die je veel gebruikt. Je hebt ook een televisie die je apart gebruikt, maar doordat je alles hebt en omdat de mogelijkheid er is ga je dan ook met je gsm streamen naar je tv om naar filmpjes te kijken, of dat tegelijkertijd gebruiken. Ze hebben allemaal een aparte functie, maar omdat er mogelijkheid tot integratie is gebeurt dat gewoon. Dat is door de technologie die er is gewoon, om dan die teostellen met elkaar te verbinden. Geldt dat voor iedereen in je omgeving, die evolutie? Ik denk dat wel. Voor mijn vriend geldt dat alvast wel. Voor mijn zus ook, die heeft nu ook een laptop waar ze serietjes op kijkt en ze heeft nu ook een smartphone waar ze waarschijnlijk af en toe youtube op kijkt. Hoe kijk je zelf tegenover die evolutie aan? Ik vind dat leuk. Je hebt mensen die vervangen, die bijvoorbeeld niet meer op tv kijken, maar naar andere toestellen … Wie doet dat volgens jou? Waarom? Ik denk dat dat bij mij ook het geval ga zijn als ik alleen ga wonen dat ik geen televisie meer ga kopen maar gewoon op de boxee box ga blijven kijken. Waarom heb je geen tv meer nodig? Omdat alles wat ik wil bekijken eigenlijk beschikbaar is via internet. Welke mensen doen dat nog volgens jou, de tv opzij leggen en kijken op andere dingen? Ik denk als mensen dat doen dat ze eerder van onze generatie zijn. En dat ze dan nog geen tv gaan hebben, als je al een tv hebt denk ik dat je die niet zo gemakkelijk gaat weg doen. Maar als je nog geen tv aangekocht hebt als je alleen gaat wonen dat je dan wel zeg van: ik heb dat niet nodig, dat hoeft voor mij niet. Er zijn mensen die traditioneel nog steeds enkel op tv kijken, wie doet dat volgens u? wat vind je daarvan? Ik denk dat die mensen dan vooral geen laptop of smartphone of zo hebben. En dat die dan alleen naar gewone televisie of dvd‟s kunnen kijken en dus niet naar youtube-filmpjes en al. Welke mensen zijn dat volgens jou? Mijn grootouders, dus oudere mensen. En mensen die uitbreiden, die nog op tv kijken maar ook op de andere toestellen, die niet vervangen, maar uitbreiden. Wie doet dat volgens jou, met welke reden? Ik denk dat iedereen dat zou kunnen. Ik denk dat ondertussen een smartphone al zo is ingeburgerd. Topic 3: Q-sort
Speelt helemaal geen rol
Speelt zeker een rol
5
4 12
6
273
15
8 11
1 10
13 14
7 16
3 2
9
Kan je deze items sorteren op dit rooster (Q-grid)? Welke eigenschappen vind je belangrijk in je ideale toestel, wat maakt het ideaal? Wat versta je onder die eigenschappen/items? Luidop sorteren… 1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines Ik denk dat als je een toestel gebruikt dat het sowieso in je dagelijkse routines past, want dat je het anders niet gaat gebruiken.
274
2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil Dat is belangrijk dat je op iedere moment, wanneer je zegt: ik wil naar iets kijken, dat je dat kunt. 3. Kan ik gebruiken waar ik wil Ik vind het belangrijk dat je de vrijheid hebt om het toestel te gebruiken waar je wilt. 4. Kan ik in alle comfort gebruiken Ik zou dan denken dat je een goede internetconnectie hebt. Omdat je dan als je iets wil bekijken geen delays hebt. Voorlopig bij neutraal. 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil Daar ben ik vrij neutraal tegenover. Als ze willen meekijken dan doen ze dat maar. 6. Biedt me verschillende relevante functies Relevante functies die ik kan bedenken is dat je die media kunt afspelen, kunt delen met anderen. Dat speelt wel een rol. 7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen Ik vind het ook wel belangrijk dat je media onafhankelijk is van je andere toestellen en dat je dat op andere toestellen kunt bekijken. 8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal Dat is voor mij niet zo belangrijk. Ik selecteer meestal zelf op voorhand wat ik wil kijken en wat niet. En ik zal wel zien hoe ik aan nieuw beeldmateriaal kom, dat moet niet per se op 1 toestel zijn. 9. Functioneert op een betrouwbare manier Dat is wel belangrijk, anders kan je ook niet in alle comfort gebruiken. Als je machine niet in orde is kan het ook zijn dat ge het niet kunt gebruiken waar je wilt of wanneer je wilt. Deze is het belangrijkste, als het altijd goed werkt kan je altijd kiezen waar en wanneer je het kan gebruiken. 10. Is eenvoudig in gebruik Dat is toch ook wel iets dat ik kan appreciëren alleszins. Dat je niet hopeloos moet beginnen zoeken van hoe werkt dat hier. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid Dat is voor mij niet zo belangrijk. Het is wel leuk als dat er is maar ik ga er mij niet heel erg aan storen als het er niet is. dat is bij mij ook vooral afhankelijk van randapparatuur, welke boxen je hebt en welk scherm waarop je kijkt, dat moet niet per se in dat toestel zitten. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten Ja, als het draagbaar en zo is is dat altijd handig als je dat daarmee kunt combineren. 13. Heeft een aantrekkelijk design Ik vind dat gewoon wel leuk dat dat er is maar dat is geen absolute vereiste. 14. Biedt me waar voor zijn geld Dat is een beetje prijs-kwaliteit, dat is ook wel belangrijk. 15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken Dat hoeft voor mij niet, ik kan zelf wel bepalen naar wat ik wil kijken. 16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen Dat vind ik wel belangrijk dat als er nieuwigheden op de markt komen dat je dan met dat toestel ook die nieuwigheden kan gebruiken.
Per item technologieën overlopen + bijvragen onder items, doorvragen. Devices sorteren (van toepassing –niet van toepassing, per device... persoonlijke constructies van technologie bloot leggen) 1. Past makkelijk in mijn dagelijkse routines
Wel van gsm toepassing
tablet
laptop
tv
Portable mediaspeler desktop Niet van dvd toepassing
Kan je zeggen waaraan een technologie voor jou moet voldoen om te passen in je dagelijkse gebruik, wat beelden kijken betreft?
275
Aangezien ik veel onderweg ben moet ik die wel overal kunnen gebruiken. Dan is de smartphone het meest van toepassing. En dan de tablet en de laptop. Dan de tv denk ik, dan zal het de portable dvd zijn en desktop laatst. Eerst zet je de mobiele toestellen, waarom komt de tv in het midden? Omdat ik die dekstop nooit meer gebruik. En de draagbare dvd-speler gebruik ik alleen als ik op reis ga en niet in mijn dagelijkse routines. De mediaspeler is vervangen door de gsm en gebruik ik eigenlijk niet. Dus vooral draagbaarheid geeft de doorslag? Ja… En ook dat alles daarop beschikbaar is. 2. Laat me toe te kijken wanneer ik wil
Wel van gsm toepassing
tablet
tv
laptop
Portable mediaspeler desktop Niet van dvd toepassing
Ik denk dat misschien de tv een hogere plaats krijgt dan de laptop, maar dat het voor de rest wel hetzelfde blijft. Die eerste laten het toe om het overal en altijd te doen. En dan tv? Die staat eigenlijk altijd klaar als ik wil kijken en bij de laptop is dat minder het geval. Alhoewel, dat is vrij hetzelfde, maar ik kijk meer naar televisie dan naar de laptop. Maar de tv heb ik niet overal bij dus ik kan niet kijken wanneer ik wil. Op welke momenten is dat, dat je bepaalde toestellen gebruikt om te kijken? Smartphone en tablet kijk ik vooral als ik onderweg ben, of als ik ergens ben met vrienden of zo. Dat gebeurt niet zo heel veel, als ik mijn tablet bij heb kijken we daarop omdat dat een groter scherm heeft en omdat je dat gemakkelijker met mensen te deelt, tenzij ik geen Wifi heb. 3. Kan ik gebruiken waar ik wil
Wel van gsm toepassing
tablet
laptop
tv
Portable mediaspeler desktop dvd
Niet van toepassing
Dan krijgt de laptop weer voorrang op de tv, omdat ik ook bijvoorbeeld met mijn laptop in bed kan zitten en daar nog kan kijken, terwijl ik dat op de televisie niet kan. De rest blijft herzelfde. Ook vooral waar ik wil zou ik eerder mijn smartphone bekijken dan mijn tablet, omdat bij tablet iedereen kan meekijken, gsm is toch iets meer privé. Op welke plekken gebruik je dat dan? Verschillen die voor de toestellen? Gsm en tablet zijn meer buitenshuis en laptop en televisie meer buitenshuis. De laptop ofwel achter mijn bureau ofwel in bed. Is er een groot verschil tussen laptopgebruik aan de bureau of in bed? Als ik aan mijn bureau zit dan kan ik mijn laptop aansluiten aan mijn tweede scherm en dat is wel van betere kwaliteit dan mijn laptopscherm. Ik zit liever in mijn bed, maar dat is enkel als ik niets moet doen en niet meer moet werken. Als ik aan mijn bureau zit ben ik ook sowieso aan het werken. 4. Kan ik in alle comfort gebruiken
Wel van tv toepassing
laptop
tablet
gsm
Portable mediaspeler desktop Niet van dvd toepassing
Wat is kijkcomfort dan voor jou en hoe zorg je daar voor? Dat u televisie, serie of film niet onderbroken wordt terwijl dat je kijkt, dat is het grootste comfort denk ik. En daar kan dan nog bijkomen dat niemand u stoort terwijl je aan het kijken bent. Denk je dan ook aan fysieke omgeving? Ja, als je thuis in je living zit dan ga je al minder snel gestoord worden dan dat op de trein aan het kijken bent. Welke zijn dan het meest van toepassing? Ik denk dat de tv dan het meest van toepassing is, omdat die series daar al gewoon opstaan en omdat je niet moet wachten om iets te laden. Ik heb het voordeel dat ik op tv kan kijken en beslissen welke
276
programma‟s ik zelf ga kijken, zodat ik niet moet wachten op de programmatie van zenders of zo, dankzij de boxee box. Voor de laptop geldt dat eigenlijk ook, dat is ongeveer hetzelfde dan de televisie. En dan is de tablet toch wel iets comfortabeler dan de gsm, omdat dat een groter scherm heeft. De desktop zou ik absoluut niet gebruiken om naar films te kijken omdat die boven op een koude plek staat Op een mediaspeler luister ik enkel naar muziek en een dvd-speler vind ik eigenlijk niet zo comfortabel, je hebt wel een iets groter scherm dan bij gsm, maar dat valt snel uit, dat heeft geen lange batterijduur, de helderheid van dat scherm is ook heel laag, je moet je oortje daar insteken en dat heeft niet veel beweegruimte, als je dan met je zus wil kijken moet je al dicht bij elkaar zitten. Als ik de mogelijkheid heb om op een gsm te kijken zou ik liever daarop kijken. 5. Biedt de mogelijkheid om te kijken met wie ik wil
Wel van gsm toepassing
tablet
laptop
tv
Portable mediaspeler dekstop Niet van dvd toepassing
De draagbare toestellen, gsm en tablet, geven natuurlijk wel meer mogelijkheden om te kijke met wie je wil, omdat je dat overal mee naartoe kunt nemen. En bij televisie moeten ze al zelf fysiek bij u komen zitten voordat ze dat kunnen kijken. Langs de andere kant, als je op de tablet kijkt kan je ook niet vermeiden dat andere mensen meekijken, dus in die zin is dat weer minder met wie dat je wil. Langs de ene kant zou ik tv bij helemaal van toepassing zetten, omdat ge dan echt kunt zeggen: gij moogt binnen en gij moogt niet binnen. Maar langs de andere kant bieden de tablet en gsm meer mogelijkheden om te zeggen: he kijk eens hier. De gsm heb ik meer bij en je hebt meer privacy, bij tablet is dat minder controleerbaar wie er mee kijkt. De desktop en de mediaplayer doe ik vooral niet. De draagbare dvdspeler heb ik bijna nooit bij, alleen als ik op vakantie ga. 6. Biedt me verschillende relevante functies
Wel van gsm toepassing
tablet
laptop
tv
dekstop mediaspeler Portable Niet van dvd toepassing
Welke functies vind je belangrijk, en waarom zijn ze relevant voor jou? Om dingen te delen met de sociale netwerken, een filmpje op twitter posten of zo. Of dat je iets kunt opnemen of pauzeren of doorspoelen, dat je het overal kunt meenemen. Welke volgorde zou je dan leggen? De functies van gsm en tablet zijn hetzelfde en laptop sluit daar bijna bij aan. De televisie heeft minder relevante functies, daar kan je minder van zeggen van: kijk ik ben nu naar die serie aan het kijken. De andere toestellen hebben nog minder functies, misschien is de desktop daar wel beter in dan de draagbare dvd-speler en de mobiele mediaspeler. 7. Werkt handig in combinatie met andere toestellen
Wel van gsm toepassing
tablet
laptop
tv
mediaspeler Portable desktop Niet van dvd toepassing
Wat zijn die andere toestellen dan, waarom is dat een meerwaarde? Sowieso dat gsm en tablet het handigst in combinatie werken met andere toestellen, want die zijn heel mobiel en die kunt ge altijd gebruiken. Eender welk toestel je aan het gebruiken bent, je kan andere deze toestellen daarbij gebruiken. Laptop ook, maar iets minder, omdat je die niet altijd bij hebt. En als je naar tv aan het kijken bent dat kan je ook altijd je tablet of gsm gebruiken, dat is ook handig. Ik zou dan desktop toch weel laatst zetten. Combineer je sommige van die toestellen, bijvoorbeeld de laptop op tv of andere combinaties? Ja, sowieso op kot, alles wat op een laptop staat kan ik ook op tv bekijken, maar als ik mijn laptop mee naar huis neem om bijvoorbeeld een film te tonen aan mijn ouders dan kan die ook op de gewone tv thuis worden aangesloten. Soms stream ik ook wel een youtube-filmpje naar tv.
277
8. Kan ik zelf mee op zoek naar nieuw beeldmateriaal
Wel van laptop toepassing
tv
gsm
tablet
dekstop mediaspeler Portable Niet van dvd toepassing
Welke toestellen zijn daar het meest geschikt voor? Hoe gaat dat dan precies in zijn werk bij jou? Dat doe ik vooral via de laptop of via televisie. Op de laptop kijk ik of er nieuwe series uit zijn, op internet surfen en op imdb kijken of zo. Op mijn televisie, mijn boxee box geeft ook vaak recommendations voor populaire youtube-filmpjes waar er af en toe wel leuke dingen bijstaan en ik kan daar gewoon youtube mee doorbrowsen. Dat kan ik ook op mijn gsm of mijn tablet, maar daar kijk ik alleen naar youtube-filmpjes of vimeo eigenlijk. Op laptop is het vooral om te downloaden of zelf series te zoeken, dat ga ik nooit op mijn gsm of tablet doen, ook niet op tv. De desktop daar kan het ook wel mee maar dat gebruik ik nooit meer. En bij de dvd-speler daar moet je het beeldmateriaal al gevonden hebben. Hoe heb je dat ontdekt die mogelijkheden? Van vrienden eigenlijk gewoon. Dat die daarmee bezig zijn en dan begin je dat ook te doen. 9. Functioneert op een betrouwbare manier
Wel van laptop toepassing
tv
tablet
gsm
Portable desktop mediaspeler Niet van dvd toepassing
Heb je ervaringen met andere toestellen, dat ze onbetrouwbaar werken? Kan je daar nog specifieke voorbeelden van geven? Ja, die dvd-speler speelt soms dvd‟s niet af, die desktop werkt soms helemaal niet. Soms gaat het streamen niet op de tablet of gsm. Soms zitten er fouten in de downloads en dan moet je andere dowloaden, of je hebt verkeerde ondertitels. De voorbeelden die je opsomt gaat vooral over het leveren van content, heb je qua toestellen zelf al problemen gehad? Ja, die dvd-speler dat die dvd‟s niet afspeelt. Op de laptop misschein soms dat bepaalde dingen met bepaalde mediaspelers niet worden afgespeelt, maar dan gebruik je een andere of dan leer je VLC kennen. Hoe zou je ze sorteren? Ik zou de tablet nog voor de gsm zetten omdat ge met de tablet alleen maar op wifi kunt zitten, dus ge kunt geen problemen hebben dat je content niet door krijgt, wat je op je gsm wel kunt hebben. Een dvd-speler zegt al makkelijk eens: ik wil niet. Laptop en tv komt ongeveer op dezelfde hoogte, toch met die boxee box. Bij digitale tv, dat is helemaal geen betrouwbare manier om tv te kijken. Als Belgacom een software-update doet, doet je tv opeens helemaal niets meer, maar met de boxee box is dat geen probleem en kunnen we altijd series afspelen wanneer we willen. Laptop komt vooraan. Ik heb nooit beeldmateriaal afgespeeld op mijn iPod, dus daar heb ik geen ervaring mee. 10. Is eenvoudig in gebruik
Wel van Portable tv toepassing dvd
gsm
tablet
laptop
desktop mediaspeler Niet van toepassing
Zou je kunnen zeggen dat je minder vaardig bent in het bedienen van bepaalde toestellen? Welke problemen ben je al tegen gekomen? Neen. Hoe zou je ze sorteren? Die boxee box vind ik zeer eenvoudig: je hebt beperkte mogelijkheden en je kunt je niet makkelijk vergissen, maar als het dan gaat over digitale tv van Belgacom dan is dat minder gemakkelijk want als je daar een film op wil huren… En de tv op zich?
278
Gewoon tv kijken is gewoon zappen en dat is dan ook eenvoudig in gebruik. Dan komt weer gsm en tablet en laptop, allemaal een beetje bij elkaar, omdat die allemaal even eenvoudig in het gebruik zijn. De laptop misschien iets minder omdat je daar meer plaats voor nodig hebt. De dvd-speler is eigenlijk helemaal het eenvoudigste in gebruik, want daar kan je echt niks mee verkeerd doen. Je kan alleen uw dvd insteken en op play duwen en op pauze duwen. De mediaspeler laatst, waarom? Ja, omdat je daar eigenlijk weinig mogelijkheden mee hebt om AV af te spelen eigenlijk. 11. Biedt me kwalitatief hoogstaand beeld en geluid
Wel van tv toepassing
laptop
desktop tablet
gsm
mediaspeler Portable Niet van dvd toepassing
Dat zal op de tv het beste zijn, daar zijn ook goeie boxen op aangesloten. En daarna de laptop, misschien hoort daar ook de desktop bij. En dan de tablet en gsm. De dvd-speler helemaal op het einde. Vind je dat er een groot verschil is tussen die toestellen? Ja, ik vind dat het beeld- en geluidskwaliteit bij een dvd-speler heel klein is, heel slecht scherm ook en als je geen oortjes insteekt dan hoor je bijna niks. Je doorgaans favoriete toestellen liggen nu ook wat lager? Die hebben nu eenmaal geen hoogstaand beeld en geluid, dat hangt eigenlijk af van je koptelefoon. 12. Laat me toe om te combineren met andere activiteiten
Wel van Gsm toepassing
tablet
laptop tv
mediaspeler Portable desktop Niet van dvd toepassing
Zijn er nog andere activiteiten die je doet terwijl je kijkt naar een bepaald toestel? Tv kijken en met de gsm bezig zijn. Naar de les gaan en sms‟en of een filmpje bekijken. Je kan die overal mee naartoe nemen en overal gebruiken. De laptop kan je ook gebruiken terwijl je bezig bent aan het werken, of je kunt serie bekijken op je laptop en op je televisie tegelijkertijd. De desktop gaat weer achteraan staan omdat je die nergens mee kunt naartoe nemen. Als je met vrienden weg bent en je wil eens een filmpje tonen op de smartphone. 13. Heeft een aantrekkelijk design
Wel van tablet toepassing
gsm
laptop
tv
mediaspeler desktop Portable Niet van dvd toepassing
Kan je vertellen welke toestellen je aantrekkelijk vindt? Tablet iets aantrekkelijker dan de gsm, omdat die wat groter is. Waarom? Wat vind je er precies aantrekkelijk aan? Welke aspecten vind je precies aantrekkelijk aan bepaalde technologieën? Voor mij is dat aantrekkelijk omdat je het kunt rechtzetten, bij een gsm gaat dat niet. Er hangt een clipsysteem aan. En het is wat groter dus je hebt wat meer ruimte voor je applicaties, dat is aantrekkelijker dan dat dat op zo een klein schermpje moet. En wat met de toestellen zelf? De tv, ja , dat is een scherm he. Ik vind mijn gsm en tablet wel mooi. Dat heeft een blinkend scherm van glas, niet van plastiek en metaal of zo. Dat het afgeronde hoekjes heeft en zo. Misschien dat ik de laptop toch iets mooier vind dan de tv, het ziet er liever uit omdat dat compacter is en er niet zo robuust uit ziet, de tv is een groot log scherm. Op de tv hangt ook altijd stof. Die dvd-speler vind ik nog lelijker dan de desktop. Een iPod lijkt een beetje op de gsm, behalve dat die zo een grote draaiknop heeft. Is dat belangrijk op de plekken dat je ze gebruikt ? Bijvoorbeeld de draagbare toestellen die vaak zichtbaar zijn? Neen.
279
En tv als deel van je meubilair? Als ik de kans zou hebben om mijn toekomstig appartement volledig zelf in te richten zou ik wel mooi willen integreren zonder dat er ergens kabels hangen. Bijvoorbeel die nieuwe tv-kast van Ikea vind ik wel leuk, alles proper weggestoken. 14. Biedt me waar voor zijn geld
Wel van gsm toepassing
laptop
tv
tablet
mediaspeler desktop Portable Niet van dvd toepassing
Hoe zie je dat? Wat versta je daar zelf onder, welke aspecten zijn geld waard? Dat het betrouwbaar is in gebruik, dat het altijd beschikbaar is om te gebruiken en dat het je niet in de steek laat als je het gebruikt. En dat je alles kunt doen wat dat toestel voor mogelijk houdt. De tablet zet ik iets verder in het lijstje omdat ik die niet voor alles gebruik van wat dat toestel kan, omdat ik daar andere toestellen heb waarop ik dat liever doe. Die (gsm, tablet) kan je overal gebruiken waar je wil en die laten je niet in de steek als je die wil gebruiken. En die werken gewoon altijd als je ze wil gebruiken. Daarom dat desktop en draagbare dvdspeler helemaal achteraan staan, omdat ik daar al het meeste problemen mee gehad hebben omdat die media niet willen afspelen. 15. Helpt me bij het bepalen in naar wat ik wil kijken
Wel van tv toepassing
laptop
gsm
tablet
mediaspeler desktop Portable Niet van dvd toepassing
Hoe gaat dit bij jou? Hoe wordt er bepaald naar wat je kijkt? De laptop helpt mij het meest, als je kijkt naar… Via een gsm kan ik naar een sociaal netwerk gaan en daar posten mijn vrienden filmpjes, daar gebeurt dat vaak op gsm of tablet. Maar die toestellen zelf maken geen suggesties voor mij en dat doet mijn tv dan weer wel. Op de laptop moet ik er ook zelf naar op zoek, dus in die zin bepalen die niet in naar wat ik wil kijken. Op de laptop kan ik het beste zoeken naar wat ik wil kijken. Als ik ergens mijn youtube applicatie ga openen dan gaan die ook zeggen: bekijk dit, en op mijn sociale netwerken kan ik ook kijken, op die manier gaan die toestellen ook suggesties doen. 16. Is een apparaat dat klaar is voor toekomstige ontwikkelingen
Wel van tv toepassing
gsm
tablet
laptop
mediaspeler Portable desktop Niet van dvd toepassing
Welke ontwikkelingen heb je dan in gedachten? Nieuwe software, nieuwe integratie met andere schermen of met andere content, 3D content. Hoe zou je sorteren, welke zijn het meeste klaar voor toekomstige ontwikkelingen? Ik denk dat er op vlak van tv nog heel veel dingen kunnen gebeuren, met smart-tv en zo, als iedereen binnenkort zijn tv aan internet kan linken. Ik denk dat dat toestel het meeste mogelijkheden zal bieden in de toekomst. En dat je daar ook de meeste toestellen op zult kunt aansluiten. En dan komen de gsm en de tablet, omdat die nog het meest recent zijn. Er is daar een snelle evolutie en die kunnen ook snel veranderen, en je koopt nogal rap een nieuwe gsm. En ik denk dat de laptop meer zijn functie gaat behouden die hij nu heeft en dat dat niet zo snel drastisch gaat veranderen, ik denk dat een gsm of tablet daar meer kans voor heeft omdat die draagbaarder is en handiger in gebruik. Misschein dat je met een mobiele mediaspeler iets kan projecteren of zo binnenkort. En dat je misschien op draagbare dvd-speler presentaties kunt afspelen via cd‟s of zo. Of dat ze daar een USB-aansluiting op maken zodat ik weet ik veel wat op kunt doen. En ik denk dat de desktop volledig gaat verdwijnen, omdat iedereen de mobiele toestellen zoals tablet en laptop meer gaat gebruiken dan de desktop.
280