Jaardocument 2006
Voorwoord Inhoud
Jaardocument 2006 1. Uitgangspunten van de verslaggeving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 2. Profiel van de organisatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 2.1 Algemene identificatiegegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 2.2 Structuur. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 2.3 Kerngegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 2.3.2 Productie, personeel en opbrengsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 2.3.3 Werkgebieden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 2.4 Belanghebbenden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 2.5 Legitimering bijzondere component / academische component . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
4. Beleid, inspanningen en prestaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 4.1 Meerjarenbeleid. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 4.2 Algemeen beleid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 4.2.1 Thema’s 1 en 2: Onderzoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 4.2.2 Thema 3: Patiëntenzorg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 4.2.3 Thema 4: Onderwijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 4.2.4 Thema 5: Bescherming van kennis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 4.2.5 Overig algemeen beleid. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 4.3 Algemeen kwaliteitsbeleid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 4.4 Kwaliteitsbeleid voor patiënten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 4.4.1 Kwaliteit van zorg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 4.4.2 Klachten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 4.4.3 Toegankelijkheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 4.4.4 Veiligheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 4.5 Kwaliteit ten aanzien van medewerkers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 4.5.1 Personeelsbeleid op hoofdlijnen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 4.5.2 Kwaliteit van het werk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 4.6 Samenleving . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47 4.7 Financieel beleid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 Afkortingen verklaard . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
Jaardocument 2006 NKI-AVL
Inhoud
3. Governance . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 3.1 Bestuur en toezicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 3.1.1 Zorgbrede Governancecode . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 3.1.2 Raad van Bestuur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 3.1.3 Raad van Toezicht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 3.2 Bedrijfsvoering en risicomanagement . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 3.3 Patiëntentraad . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
2
Voorwoord 1. Uitgangspunten van de verslaggeving
NKI Het NKI doet fundamenteel, translationeel en klinisch onderzoek. Het instituut wordt gesubsidieerd door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de Stichting Koningin Wilhelmina Fonds. AVL Het AVL biedt een ziekenhuisvoorziening en radiotherapie. Het is een categoraal ziekenhuis, gebonden aan de wet- en regelgeving van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de Nederlandse Zorgautoriteit. Door de onderlinge samenhang en samenwerking gaat de jaarverslaglegging over de zorg- en dienstverlening van de beide rechtspersonen. Daar waar het voor de transparantie zinvol of noodzakelijk was om over NKI of AVL afzonderlijk te rapporteren, is dat in de tekst expliciet aangegeven. De resultaten van de toepassing van de fundamentele en klinische research binnen het NKI zijn, samen met de kosten en baten van het NKI, in de jaarrekening van dit Jaardocument verwerkt. Naast het basisresearchprogramma voert het instituut een groot aantal tijdelijke researchprojecten uit dat door derden wordt gesubsidieerd. Deze tijdelijke projecten zijn in de resultatenrekening opgenomen. De jaarcijfers van het NKI maken, samen met de jaarcijfers van het AVL, deel uit van de geconsolideerde jaarrekening AVL (volgens Regeling verslaggeving WTZi), die in dit Jaardocument is opgenomen.
Het NKI en het AVL doen voor de eerste keer mee aan het – vanaf 2007 verplichte – Jaardocument. Zij hechten aan een transparante, openbare verslaglegging, waarbij alle belanghebbenden de instellingen onderling kunnen vergelijken. Het Jaardocument biedt daartoe de gelegenheid. De weergave van de economische, milieu- en sociale aspecten volgt het vastgestelde instellingsbeleid en de relevante wet- en regelgeving. Eind 2006 is een werkgroep ingesteld om het Jaardocument te maken. Deze werkgroep bestond uit de management secretaresse, de (plaatsvervangend) directiesecretaris (voorzitter), het hoofd Personeel & Organisatie, de kwaliteitscoördinator en een stafmedewerker Dienst Informatievoorziening en Financiën. Zij hebben in eerste instantie geïnventariseerd of de benodigde gegevens aanwezig waren. Vervolgens hebben ze een planning gemaakt om het Jaardocument tijdig bij de betrokken organen, personen en instanties aan te kunnen leveren.
Woord van dank De Raad van Bestuur wil op deze plek alle medewerkers, leden van de Raad van Toezicht, Patiëntenraad, vrijwilligers, begunstigers, sponsoren en andere belangstellenden die een bijdrage hebben geleverd aan het werk van het NKI-AVL bedanken voor hun inzet. Zij hebben allen meegewerkt om de organisatie te maken tot wat deze nu is: een topreferent kankerinstituut dat nationaal en internationaal een belangrijke bijdrage levert aan het oncologisch onderzoek, de oncologische zorg en de opleiding van hooggekwalificeerde kankeronderzoekers, klinisch-oncologische specialisten, paramedici en verpleegkundigen. Wij hopen dat zij zich daarvoor – samen met ons – ook in 2007 willen blijven inzetten. Prof. dr. A.J.M. Berns, voorzitter Raad van Bestuur, Directeur Wetenschapsbeleid Prof. dr. S. Rodenhuis, lid Raad van Bestuur, Directeur Zorg & Zorgontwikkeling Prof. dr. W.H. van Harten, lid Raad van Bestuur, Directeur Organisatie & Bedrijfsvoering
Jaardocument 2006 NKI-AVL
uitgangspunten van de verslaggeving
Dit Jaardocument heeft betrekking op het verslagjaar 2006 van het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis en Het Nederlands Kanker Instituut. De Stichting Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis (AVL) en de Vereniging Het Nederlands Kanker Instituut (NKI) zijn aparte rechtspersonen die nauw samenwerken, onder meer in de Raad van Bestuur en in de Raad van Toezicht. De samenwerkende rechtspersonen voeren in de praktijk de naam NKI-AVL. Het voeren van een gezamenlijke naam betekent niet dat het Nederlands Kanker Instituut en het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis geen afzonderlijke rechtspersonen zijn.
3
Voorwoord
4
Jaardocument 2006 NKI-AVL
2. Profiel van de organisatie
2.1 Algemene identificatiegegevens
naam verslagleggende rechtspersoon
Stichting Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis
adres
Plesmanlaan 121
postcode
1066 CX
plaats
Amsterdam
profiel van de organisatie
telefoonnummer
020 – 512 91 11
5
identificatienummer(s) NZa
Categorie 10, nummer 1322
nummer Kamer van Koophandel
41200568
e-mailadres
[email protected]
website
www.nki.nl
AVL
NKI naam verslagleggende rechtspersoon
Vereniging Het Nederlands Kanker Instituut
adres
Plesmanlaan 121
postcode
1066 CX
plaats
Amsterdam
telefoonnummer
020 – 512 91 11
identificatienummer(s) NZa
niet van toepassing
nummer Kamer van Koophandel
40530817
e-mailadres
[email protected]
website
www.nki.nl
Jaardocument 2006 NKI-AVL
Voorwoord
2.2 Structuur van het concern De Vereniging Het Nederlands Kanker Instituut en de Stichting Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis vormen gezamenlijk een oncologisch centrum. Het zijn twee verschillende, zelfstandige
rechtspersonen die nauw samenwerken, onder meer in de Raad van Bestuur en in de Raad van Toezicht. De samenwerkende rechtspersonen voeren in de praktijk beide de naam NKI-AVL.
Figuur 2.1 Structuur van het NKI-AVL
Raad van Toezicht
Ondernemingsraad
Patiëntenraad
profiel van de organisatie
Raad van Bestuur
6
PR & Voorlichting
Personeel & Organisatie
Facilitair Bedrijf
Dienst Informatievoorziening en Financiën
Centrale Kankerbibliotheek
Wetenschappelijke Administratie
Informatie Technologie & Automatisering
Oncologische Disciplines
Diagnostische Oncologische Disciplines
Medische Oncologische Disciplines
Research
Heelkundige Oncologische Disciplines
Jaardocument 2006 NKI-AVL
Radiotherapie
Voorwoord
Raad van Toezicht en Raad van Bestuur Het NKI-AVL kent een Raad van Toezicht (RvT) en een Raad van Bestuur (RvB). De RvT bestaat uit negen leden, de RvB uit drie. De RvT heeft binnen de RvB de portefeuilles Wetenschapsbeleid, Zorg & Zorgontwikkeling en Organisatie & Bedrijfsvoering aan de verschillende raadsleden toebedeeld. De RvT houdt toezicht op het beleid en de algemene gang van zaken van het NKI-AVL. De formele besluitvorming vindt plaats in de wekelijkse vergaderingen van de RvB en wordt voorbereid in het Management Overleg Bedrijfsvoering, de Researchraad en het Klinisch Beraad. De besluiten van de RvB worden vastgelegd in een besluitenlijst. Besluitvorming vindt in het algemeen plaats op basis van consensus, maar zonodig bij meerderheid van stemmen.
Het primaire proces van de organisatie is ondergebracht bij vijf organisatieonderdelen: • Diagnostische Oncologische Disciplines (DOD); • Heelkundige Oncologische Disciplines (HOD); • Medische Oncologische Disciplines (MOD); • Radiotherapie; • Research. Deze organisatieonderdelen worden centraal ondersteund door het Facilitair Bedrijf (FB) en de stafafdelingen Centrale Kankerbibliotheek, Informatie Technologie & Automatisering, Dienst Informatie en Financiën, Personeel & Organisatie, PR & Voorlichting en de Wetenschappelijke Administratie. Binnen het ziekenhuis zijn de volgende commissies actief:
• Protocol Toetsingscommissie (ofwel: Medisch-ethische • • • •
Toetsingscommissie, METC); Klachtencommissie patiënten; Meldingencommissie Incidenten Patiëntenzorg (MIP); Klachtencommissie voor personeel; Infectiepreventiecommissie (IPC).
Ondernemingsraad De OR bestaat uit vijftien leden en een ambtelijk secretaris. Binnen de OR richt een aantal commissies zich op specifieke onderwerpen: • commissie personeelszaken; • commissie veiligheid, gezondheid, welzijn en milieu; • commissie financiële zaken; • agendacommissie; • verkiezingscommissie; • commissie (ver)nieuwbouw; • commissie informatisering. Van deze commissies kunnen ook niet-OR-leden deel uitmaken. De OR heeft op verzoek, samen met de RvB, in 2006 onder meer de volgende onderwerpen behandeld: Adviesaanvragen: ICT-beleidsplan; vernieuwing intranet; wijziging schoonmaakcontract; (tijdelijke) bebouwing vide; documentbeheer voor kwaliteitssystemen; aanschaf operatierobot; realiseren parkeerdek.
• • • • • • •
Instemmingsaanvragen:
• verzuim- en re-integratiebeleid/inpassing wet Werk en • • • • •
Inkomen naar arbeidsvermogen; herziening reiskosten woon-werkverkeer; medewerkerstevredenheidsonderzoek; actualisering van de risico-inventarisatie en -evaluatie; regeling nevenactiviteiten; collectief zorgverzekeringscontract.
Tweemaal per jaar vindt een (algemeen) overleg plaats in aanwezigheid van enkele leden van de RvT.
Jaardocument 2006 NKI-AVL
profiel van de organisatie
Direct onder de RvB vallen de volgende organisatieonderdelen en functionarissen: secretaris RvB, secretariaat RvB, kwaliteitscoördinator, bouwbureau en secretariaat van de ondernemingsraad (OR). De ondernemingsraad is onafhankelijk van de RvB. Met regelmaat vindt er een bestuurlijk overleg plaats tussen de RvB en de OR en tussen de RvB en het bestuur medische staf. Alle medisch specialisten in het AVL zijn lid van de medische staf. Jaarlijks is er een bijeenkomst van de RvB met de wetenschappelijke stafraad, waarin de wetenschappelijke stafleden vertegenwoordigd zijn.
Patiëntenraad De Patiëntenraad (PaR) is op grond van de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen (WMCZ) ingesteld door de RvB en heeft negen zetels. PaR behartigt de gemeenschappelijke belangen van patiënten die op zorg van het NKI-AVL zijn aangewezen en denkt mee over onderwerpen die voor hen van belang zijn. De PaR geeft gevraagd en ongevraagd advies aan de RvB. Voor meer informatie zie paragraaf 3.3 van dit Jaardocument.
7
Voorwoord
2.3 Kerngegevens 2.3.1 Kernactiviteiten en nadere typering
De doelgroepen van het AVL, en indirect van het NKI, zijn patiënten met kanker. Het AVL beschikt over de volgende specialismen: • medische oncologie; • longziekten (thoraxoncologie); • maag-, darm-, leverziekten; • pijnbestrijding; • anesthesiologie; • pathologie;
• • • • • • • • • • • •
nucleaire geneeskunde; radiodiagnostiek; chirurgische oncologie; urologie; plastische chirurgie; gynaecologie; psychiatrie; neurologie; dermatologie; keel-, neus- en oorheelkunde (hoofd-halsoncologie); kaakchirurgie; radiotherapie.
Het onderzoek binnen het NKI richt zich op alle belangrijke processen in de cel en het lichaam die verstoord zijn bij het ontstaan van kanker en in het bijzonder op: • celcyclusregulatie; • ontwikkeling en bestudering van muismodellen voor kanker; • screens gericht op cellulaire processen; • imaging van kankercellen en celprocessen; • farmacologie en farmacokinetiek; • celbiologie; • moleculaire biologie; • structuurbiologie; • psychosociaal onderzoek; • epidemiologisch onderzoek.
Jaardocument 2006 NKI-AVL
profiel van de organisatie
Het AVL en het NKI vormen samen een oncologisch centrum. Binnen dit oncologisch centrum biedt het AVL een ziekenhuisvoorziening en radiotherapie. • Het AVL is een categoraal ziekenhuis (integraal kankerinstituut), gebonden aan de wet- en regelgeving van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). Het AVL biedt met achttien verschillende specialismen een breed aanbod van medisch specialistische zorg. Daarnaast heeft het ziekenhuis ook erkenningen voor autologe stamceltransplantatie, radiotherapie en – in samenwerking met het Academisch Medisch Centrum – klinische genetische advisering. • Het NKI doet zowel fundamenteel, translationeel als klinisch onderzoek naar kanker. Het onderzoeksinstituut wordt gesubsidieerd door het ministerie van VWS en de Stichting Koningin Wilhelmina Fonds. Naast het basisresearchprogramma voert het NKI een groot aantal tijdelijke researchprojecten uit, dat door derden wordt gesubsidieerd. Het NKI heeft vergunningen voor het werken met genetisch gemodificeerde organismen en voor het beheren van B- en C-laboratoria.
8
Voorwoord
2.3.2 Productie, personeel en opbrengsten Tabel 2.1 Kerngegevens productie, personeel en opbrengsten Kerngegevens
Aantal/Bedrag
Capaciteit aantal feitelijk beschikbare bedden (klinische en dag-/ deeltijdbehandeling) op 31 december 2006
180
Personeel aantal personeelsleden in loondienst exclusief medisch specialisten op 31 december 2006
1.786
aantal fte’s (full time equivalent) personeelsleden in loondienst exclusief medisch specialisten op 31 december 2006
1.468 87
aantal fte’s (full time equivalent) medische specialisten (loondienst + inhuur + vrij beroep) op 31 december 2006
77
Bedrijfsopbrengsten totaal bedrijfsopbrengsten verslagjaar
137.134
- waarvan wettelijk budget voor aanvaardbare kosten
89.500
- waarvan overige bedrijfsopbrengsten
47.634
profiel van de organisatie
aantal medische specialisten (loondienst + inhuur + vrij beroep) op 31 december 2006
9 De personeelskosten zijn in 2006 met 7,3% gestegen door een toename aan personeel en een verhoging van de brutosalarissen met 1,75%. De gemiddelde personeelsbezetting steeg met 29 fte naar 1.545 fte in 2006: Tabel 2.2 Personeelsbezetting in 2006 Personeelssterkte (in fte)
2005
2006
mutatie
NKI-research
265
266
1
NKI-project
349
360
11
AVL
902
919
17
1.516
1.545
29
Totaal
Het wettelijk budget voor aanvaardbare kosten is ten opzichte van 2005 met € 7,1 miljoen gestegen. Dit komt voornamelijk door een stijging van de productie met € 2,3 miljoen en een stijging in de nacalculatie van dure geneesmiddelen met € 3,2 miljoen. Tabel 2.3 Productie (in 2006) aantal geopende DBC’s (diagnosebehandelcombinaties)
44.368
aantal opnamen exclusief overnamen en dagverpleging
6.263
aantal ontslagen patiënten
6.235
aantal eerste polikliniekbezoeken
22.622
aantal overige polikliniekbezoeken
51.591
aantal dagverplegingsdagen (normaal en zwaar) of deeltijdbehandelingen aantal klinische verpleegdagen
5.771 42.118
Jaardocument 2006 NKI-AVL
Voorwoord
Het aantal opnamen bleef in 2006 met 6.263 dagen nagenoeg gelijk ten opzichte van 2005. Het aantal verpleegdagen steeg ten opzichte van 2005 met 0,13% naar 42.118. De gemiddelde verpleegduur in 2006 is 6,7 dagen. Het aantal dagverplegingen daalde ten opzichte van 2005 met 4,3% naar 5.771 dagen en de eerste polikliniekbezoeken daalden ten opzichte van 2005 met 1,6% tot 22.622 bezoeken. Tabel 2.4 Vergunningen op grond van artikel 2 Wet bijzondere medische verrichtingen op 31 december 2006 Vergunning
Ja/Nee
Transplantaties
Niertransplantatie
Nee
Harttransplantatie
Nee
Longtransplantatie
Nee
Levertransplantatie
Nee
Pancreastransplantatie
Nee
Transplantatie van de dunne darm
Nee
Haematopoëtische stamceltransplantaties Transplantatie van de eilandjes van Langerhans Radiotherapie
Nee Ja
Bijzondere neurochirurgie Hartchirurgie
Ja
Nee Openhartoperatie (OHO)
Nee
Automatic implantable cardiovertor defibrillator (AICD)
Nee
Ritmechirurgie
Nee
Percutane transluminale coronaire angioplastiek (PTCA)
Nee
Klinisch genetisch onderzoek en erfelijkheidsadvisering
Ja
In vitro fertilisatie (IVF)
Nee
Neonatale intensive care unit (NICU)
Nee
Het NKI-AVL heeft geen aanwijzingen op grond van artikel 8 Wet bijzondere medische verrichtingen. De stijging van het aantal megavoltherapieën (bestralingsseries) van 3.947 naar 4.141 series bij de bijzondere functie Radiotherapie ten opzichte van 2005 is vermeldenswaardig.
2.3.3 Werkgebieden Het werkgebied van het NKI-AVL beslaat heel Nederland; voor het NKI is er zelfs sprake van een internationaal werkgebied.
Jaardocument 2006 NKI-AVL
profiel van de organisatie
Categorie
10
Voorwoord
2.4 Belanghebbenden
2.5 Legitimering bijzondere component/ 2.5 academische component
Het NKI-AVL werkt samen met een groot aantal partijen, soms op basis van een (samenwerkings)overeenkomst.
Samenwerkingspartijen van het NKI:
• ministerie van VWS; • KWF Kankerbestrijding; • Nederlandse en buitenlandse universiteiten, in het bijzonder
• • • • • • • • •
Universiteit van Amsterdam (UvA) en Vrije Universiteit Amsterdam (VU); academische centra, in het bijzonder het Academisch Medisch Centrum Amsterdam; researchinstituten, waaronder het Hubrecht Instituut; Top Instituut Pharma; Cancer Genomics Centre; College ter Beoordeling van Geneesmiddelen; Onderzoekschool Oncologie Amsterdam; Europese Unie; European Organisation for Research and Treatment of Cancer (EORTC); (farmaceutische) industrie.
De academische component bestaat uit drie onderdelen: 1 Opleidingen. Dit gedeelte is voornamelijk bedoeld voor het opleiden van medisch specialisten. 2 Topreferente zorg (TRF). Dit gedeelte is bedoeld voor zeer specialistische patiëntenzorg die vraagt om bijzondere diagnostiek en behandeling waarvoor geen doorverwijzing meer mogelijk is. Het gaat om de zogenoemde last resortfunctie, na een meestal tertiaire verwijzing (huisarts, algemeen ziekenhuis, academisch ziekenhuis). 3 Ontwikkeling en Innovatie (O&I). Dit gedeelte van het budget is bedoeld voor research & development: innovaties bedenken, uitproberen en testen op het gebied van patiëntgebonden zorg, organisatie van zorg of patiëntenvoorlichting. Ook het verspreiden van kennis valt hieronder. Doel legitimering In de notities ‘Legitimering academische component’ en ‘Publieke functies van de UMC’s in een marktomgeving’ staan afspraken over de manier waarop de UMC’s inzicht bieden in en verantwoording afleggen over de inzet van de middelen die zij krijgen voor de academische component. Het NKI-AVL is met het ministerie van VWS overeengekomen dat het in de toekomst – conform de nog uit te kristalliseren methodiek voor de UMC’s – inzicht zal bieden in de aanwending van middelen, onderscheiden naar de drie genoemde onderdelen. Het onderdeel Opleidingen zal worden betrokken in de discussie over het landelijk opleidingsfonds. De onderdelen TRF en O&I dienen zo transparant te worden dat de maatschappelijke legitimering evident is. Natuurlijk moet ondoelmatige aanwending en te eenzijdige inzet van middelen worden voorkomen. Daarnaast is zicht op de mogelijke doorwerking van resultaten die bereikt worden met de academische component op de reguliere zorg belangrijk. Het ministerie van VWS bepaalt de hoogte van de bijzondere component. Het ministerie wil inzicht krijgen in wat er op hoofdlijnen met de bijzondere component wordt gedaan, wat er te verwachten is aan nieuwe zorg, hoe het NKI-AVL zich kwijt van zijn publieke taken en hoe het zijn rol hierin vorm geeft. Zorgverzekeraars maken weliswaar geen afspraken over de bijzondere component, maar willen door hun regierol en de nauwe relaties met de rest van de zorg, wel op de hoogte zijn van en betrokken zijn bij de wijze van besteding van de middelen. Voor verzekeraars is het voor hun inkoop van zorg belangrijk te weten of patiënten eventueel gebruik kunnen maken van de last resort-functie.
Jaardocument 2006 NKI-AVL
profiel van de organisatie
Samenwerkingspartijen van het AVL: • overheden en betalende instanties: • ministerie van VWS; • NZa; • College bouw zorginstellingen; • Zorgverzekeraars Nederland (ZN); • zorgverzekeraar Agis; • overige zorgverzekeraars; • gemeente Amsterdam en stadsdeelraad Slotervaart/Overtoomse Veld. • patiëntenorganisaties en dergelijke: • Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenverenigingen; • Borstkankervereniging Nederland. • collega-zorgaanbieders: • Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen; • Nederlandse Federatie van Universitaire medische centra; • sectie Amsterdamse Ziekenhuizen (SIGRA); • Academisch Medisch Centrum (AMC); • Sanquin/Bloedbank; • Slotervaartziekenhuis; • Organisation of European Cancer Institutes; • verwijzende huisartsen en specialisten.
Net als de Universitaire Medische Centra (UMC’s), ontvangt het AVL door zijn nauwe samenwerking met het NKI een bijzondere component ter financiering van zijn academische en publieke taken. Eind 2006 is met het ministerie van VWS afgesproken de besteding van deze bijzondere component toe te lichten om zo tot een heldere maatschappelijke verantwoording te komen.
11
Voorwoord
Om de betrokkenheid van verzekeraars en het ministerie te waarborgen, is een goede legitimering door het NKI-AVL onontbeerlijk.
Voor de O&I geldt min of meer hetzelfde. Deze functie leunt grotendeels op de aanwezige patiëntenzorg, het fundamenteel onderzoek en de cultuur en organisatie van een innovatief bedrijf. Samenhang en integratie van activiteiten en personen is van belang bij het ontwerpen van vraagstellingen, de ontwikkelactiviteiten zelf en het testen en toepasbaar maken ervan in de praktijk. Sommige ontwikkelingen omvatten nieuwe vormen van zorg, in andere gevallen is sprake van verbetering van bestaande behandelingen. Het ‘eindproduct’ is daarmee niet altijd even afgebakend en daardoor is een directe toerekening naar activiteiten alleen mogelijk tegen zeer hoge kosten. De kenmerken van zowel de TRF- als de O&I-functie belemmeren een beoordeling in parameter vooraf en een kostentoerekening achteraf. Toch dient een vorm van verantwoording te worden gezocht waarbij helder is dat de middelen maatschappelijk verantwoord zijn ingezet. VWS en NFU maken op het moment van schrijven van dit Jaardocument (begin 2007) verdere afspraken over wijze waarop de verantwoording in de toekomst zal plaatsvinden. Het NKI-AVL zal deze methodiek overnemen en verwacht hiermee in het volgende Jaardocument te beginnen. Het huidige Jaardocument geeft met enkele indicatoren een beknopt zicht in de besteding van de middelen.
Topreferente zorg De omvang van TRF in het NKI-AVL bedraagt circa € 15,4 miljoen, dat is 77% van het totaal van de bijzondere component. Definitie Topreferente zorg TRF omvat zeer specialistische patiëntenzorg die vraagt om bijzondere diagnostiek en behandeling, waarvoor geen doorverwijzing meer mogelijk is (last resort). Patiënten worden hiervoor specifiek naar het NKI-AVL verwezen. Bij TRF kan sprake zijn van een gecompliceerde zorgvraag die vaak zeldzaam is, zich presenteert in de vorm van verschillende problemen tegelijk en waarvan de behandeling een onvoorspelbaar verloop kent. De complexiteit van TRF vertaalt zich in een grotere zorgzwaarte of de noodzaak van bijzondere expertise. TRF is per definitie vernieuwend en ontstaat door een sterke interactie tussen patiëntenzorg en klinisch wetenschappelijk onderzoek en de infrastructuur die het NKI-AVL daartoe onderhoudt. Kwantitatieve outputparameters: Exacte gegevens over de topreferente zorg – anders dan de geografische herkomst, de diagnose en het verwijspatroon van de patiënt – zijn nog niet voorhanden. Dit komt doordat er nog geen uniforme definitie is. In de notitie ‘Publieke functies van de UMC’s in een marktomgeving’ wordt melding gemaakt van een pilot in twee UMC’s met als doel een topreferent toetsingskader te ontwikkelen. Als dit toetsingskader beschikbaar komt, zal het NKI-AVL onderzoeken of het ook bruikbaar is voor oncologische topreferentie. Kwalitatieve outputparameters: Het volgende voorbeeld geeft een beeld van specifieke technologie en expertise op het terrein van topreferente zorg binnen het NKI-AVL: Topreferente zorg: robotchirurgie Als een van de eerste centra in Nederland heeft het NKI-AVL een start gemaakt met Robotchirurgie bij prostaatkanker. Het is een nieuwe technologie waarbij de uroloog de prostatectomie uitvoert met een robot, die op afstand van de operatietafel wordt aangestuurd. De uroloog zit in de ‘cockpit’ en ziet de beelden volledig driedimensionaal. Zijn handbewegingen worden door de robot vertaald in verfijnde computergestuurde manipulaties. De geringste onbedoelde trillingen van de hand worden daarbij automatisch weg gefilterd. Met dit instrumentarium kan microchirurgie in de bekkenholte worden bedreven, via sneetjes kleiner dan één centimeter. Voor de patiënt betekent dit minder pijn en een snellere genezing.
Eerste aanzet tot verantwoording In deze paragraaf worden voor de onderdelen TRF en O&I de omvang, definitie en enkele indicatoren (outputparameters) aangegeven. Voor een deel zijn dit indicatoren die momenteel ook door de UMC’s worden gehanteerd. Een nadere uitwerking van deze indicatoren is te vinden in het Engelstalige Scientific Annual Report 2006. Jaardocument 2006 NKI-AVL
profiel van de organisatie
Wijze van verantwoording Voor de bijzondere component is een lumpsumbekostiging vastgesteld. Dit is in lijn met het Convenant zoals gesloten tussen ministerie van VWS, Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen, Orde van Medisch Specialisten, Zorgverzekeraars Nederland en De Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra over de invoering van de DBC-systematiek (DBC: diagnosebehandelcombinatie). Er is niet voor niets voor een lumpsum gekozen. Bij TRF en I&O bestaat er geen eenduidig verband tussen de besteding van middelen en het resultaat. In de TRF is sprake van gecompliceerde zorgvragen die vaak zeldzaam zijn, zich presenteren in de vorm van verschillende problemen tegelijk en waarvan de behandeling een onvoorspelbaar verloop kent. Dit betekent dat protocollering niet altijd mogelijk is, de inzet van personeel en materieel per patiënt sterk kan verschillen en specifieke deskundigheid vraagt. Bovendien is deze inzet moeilijk voorspelbaar. Tot slot is het voor de TRF van belang dat infrastructuur en kennis beschikbaar zijn, ook al is een honderd procent efficiënte inzet niet haalbaar.
•
12
Voorwoord
•
Als afsluiting van dit hoofdstuk nog een voorbeeld van een onderzoeksproject dat onder meer dankzij de academische component kon worden gefinancierd.
Ontwikkeling en Innovatie De omvang van O&I in het NKI-AVL bedraagt circa € 4 miljoen, dat is 20% van het totaal van de bijzondere component.
DNA-arrays Microarrays of microchips geven in een keer een overzicht van de activiteit van twintigduizend genen. Maar er zijn ook microarrays die mutaties in genen opsporen. Deze worden – naast toepassing in de gezondheidszorg en de farmaceutische industrie – gebruikt in de biomedische industrie en de levensmiddelenindustrie.
Ontwikkeling en Innovatie Ontwikkeling en Innovatie gaat over de research- & development-functie van de zorg. Nieuwe ontwikkelingen in patiëntgebonden zorg, organisatie van zorg en verspreiding van kennis, worden in gang gezet, beoordeeld en geëvalueerd. Kwantitatieve outputparameters: 59 178 942 49
550
Tabel 2.5 Wetenschappelijke productie 2006 Jaar 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 1
2
3
Citaties
1
Impact
3551 3991 7432 5094 48843
2
1664 1573 2455 2122 1882 2461 29133
De microarrays zijn in korte tijd populair geworden in de medische wetenschap maar zijn niet altijd van hoge kwaliteit. Het NKI-AVL heeft daarom in het verleden gekozen voor een eigen ontwikkel- en productiefaciliteit waarin oligo microarrays – microarrays met zuiver, synthetisch DNA – worden gemaakt. Zo is een genexpressieprofiel voor borstkanker vastgesteld, met eigengemaakte microarrays. Dit is het eerste onderzoek met eigengemaakte arrays dat aantoonbare resultaten oplevert voor patiënten. De genetische vingerafdruk moet verder worden ontwikkeld. In een samenwerkingsverband met diverse ziekenhuizen wordt de eerste test bij patiënten opgezet. Als de vingerafdruk werkt, dan gaat de gentest de markt op. Inmiddels is de microarraytest die gebruikt wordt bij (lymfkliernegatieve) borstkanker, als eerste voor gebruik in de klinische praktijk goedgekeurd door de Amerikaanse Food and Drug Administration.
totaal van de citaties in het publicatiejaar en de twee opvolgende kalenderjaren; totaal van de (ISI) impactfactoren van de tijdschriften waarin de publicaties zijn verschenen; voorlopige gegevens van eind januari 2007.
De citatietellingen hebben voornamelijk betrekking op de publicaties in tijdschriften met een impactfactor. Kwalitatieve outputparameters: Het NKI-AVL doet onderzoek op alle belangrijke oncologische thema's van life sciences research. Het is daarin succesvol, zoals blijkt uit het aantal en de kwaliteit van wetenschappelijke publicaties. Het NKI-AVL kan de vergelijking met de internationale top van de medische wetenschap glansrijk doorstaan. De aandachtsgebieden kunnen het beste worden afgeleid uit de publicaties, die – inclusief citatie- en impactscore – staan vermeld in Scientific Annual Report.
Jaardocument 2006 NKI-AVL
profiel van de organisatie
aantal goedgekeurde projecten aantal in 2006 lopende mensgebonden trials aantal in 2006 opgenomen patiënten daarin totaal aantal verworven octrooien/patenten aantal publicaties (waarvan 16 proefschriften, 10 boeken (of hoofdstukken in), 63 artikelen in tijdschriften zonder impactfactor, 461 in tijdschriften met impactfactor)
13
Voorwoord
14
Jaardocument 2006 NKI-AVL
3. Governance
3.1 Bestuur en Toezicht 3.1.1 Zorgbrede Governancecode
3.1.2 Raad van Bestuur De Raad van Bestuur (RvB) is voor onbepaalde tijd benoemd door de Raad van Toezicht (RvT) en bestaat uit drie leden. In principe
1
Leden van de RvB en hun nevenactiviteiten: De heer prof. dr. A.J.M. Berns voorzitter Raad van Bestuur, Directeur Wetenschapsbeleid, groepsleider onderzoeksgroep Nevenactiviteiten: bijzonder hoogleraar aan de Universteit van Amsterdam, secretaris van de sectie Geneeskunde van KNAW (Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen), voorzitter commissie Nieuwe Leden van de KNAW, bestuurslid Walree-fonds, lid centrale Raad Medische Wetenschappen, lid ZonMW-commissie voor gentherapie, bestuurslid fonds ‘de Drie Lichten’, bestuurslid Josephine Nefkens Stichting, bestuurslid NLADF (Netherlands Laboratory for Anticancer Drug Formulation), lid bestuur Stichting Amsterdam Biotherapeutics Unit (AmBTU), lid programmacommissie American Association for Cancer Research, lid programmacommissie van Cancer Research UK, lid strategiecommissie Molecules Genes and Cells van Wellcome Trust GB, lid European Molecular Biology Organization Council, lid Scientific Advisory Board van CNIO Madrid, lid Scientific Advisory Board Cancer Institute Cambridge, lid Scientific Advisory Board Xenogen San Fransico, lid Scientific Advisory Board Life Science Partners Amsterdam, incidentele advisering of evaluatie van instituten
Governance: verantwoording over beleid, bestuur en toezicht. Jaardocument 2006 NKI-AVL
governance
Het NKI en AVL onderschrijven en hanteren de Zorgbrede Governancecode1 (in 2005 opgesteld door de Brancheorganisaties Zorg) als basis voor het bestuur, het toezicht en de verantwoording over het beleid en de activiteiten van de organisatie. Met het principe van ‘pas toe of leg uit’ wordt in deze paragraaf aangegeven welke principes uit de code niet worden toegepast en de reden waarom niet. • Artikel 1.2 (3): NKI en AVL hadden in het verslagjaar het enquêterecht nog niet in de statuten opgenomen. Eind 2006 zijn de statuten gewijzigd en is het enquêterecht opgenomen in de door de Raad van Bestuur vastgestelde en door de Raad van Toezicht goedgekeurde gewijzigde statuten, na positief advies van de inspraakorganen. De gewijzigde statuten worden begin 2007 notarieel verleden. • Artikel 1.4 (3): de accountant verricht alleen advieswerkzaamheden in relatie tot de jaarrekening. • Art. 3.2 (3): in de statuten van het NKI en AVL is opgenomen dat de Raad van Toezicht in een bijzonder geval gemotiveerd kan besluiten de maximale zittingsduur (tweemaal vier jaar) van een lid van de Raad van Toezicht, met nog eens vier jaar te verlengen. Hiertoe wordt besloten als een lid van de Raad van Toezicht een bijzondere of waardevolle rol of portefeuille heeft. • Art. 3.4 (4): volgens de Zorgbrede Governancecode is het uitgesloten dat een lid van de Raad van Toezicht tegelijk lid van de Raad van Bestuur kan zijn van een binnen het werkgebied van de zorgorganisatie werkzame zorgorganisatie of onderneming, die geheel of gedeeltelijk dezelfde werkzaamheden vervult. De reden dat op dit punt wordt afgeweken van de code is dat het van belang kan zijn dat een lid van de Raad van Toezicht tevens lid van de Raad van Bestuur is door zijn waardevolle relaties met de universitaire en academische wereld.
zijn er wekelijkse vergaderingen, soms met gasten die onderwerpen komen toelichten. Op de taken, verantwoordelijkheden en werkzaamheden van de RvB is het Reglement Raad van Bestuur van toepassing. De leden van de RvB functioneren op basis van gelijkheid (volgens het collegiale model zoals beschreven in de regeling van Vereniging van Bestuurders in de Gezondheidszorg). Ieder lid is verantwoordelijk voor zijn eigen sector. Alle beslissingen worden in gezamenlijkheid en op basis van consensus genomen. In uitzonderingsgevallen kan worden besloten met meerderheid van stemmen. De voorzitter van de RvB is tevens directeur Wetenschapsbeleid; de andere leden zijn verantwoordelijk voor de klinische activiteiten (directeur Zorg en Zorgontwikkeling) en de bedrijfsvoering en organisatie (directeur Bedrijfsvoering en Organisatie).
15
Voorwoord
De heer prof. dr. S. Rodenhuis lid Raad van Bestuur, Directeur Zorg & Zorgontwikkeling, internist-oncoloog en klinisch onderzoeker, hoofd Medische Oncologie en clusterhoofd Medische Oncologische Disciplines Nevenactiviteiten: bijzonder hoogleraar Klinische Oncologie bij de Universiteit van Amsterdam, lid Raad van Toezicht Stichting Integraal Kankercentrum Amsterdam (IKA), consulent (internistoncoloog) IKA, regional editor (Europa) Journal of Cancer Research and Clinical Oncology, bestuurslid Nederlandse Vereniging voor Medische Oncologie, voorzitter jury Muntendamprijs van het Koningin Wilhelmina Fonds (KWF), lid KWF Signaleringscommissie Kanker, voorzitter European Cancer Centre
De heer prof. dr. W.H. van Harten lid Raad van Bestuur, Directeur Organisatie & Bedrijfsvoering
3.1.3 Raad van Toezicht NKI en AVL hebben een Raad van Toezicht (RvT) met – in 2006 – negen leden. Deze leden zijn onafhankelijk en hebben geen belang bij de stichting of de vereniging. Er bestaat een personele unie tussen de RvT van het NKI en die van het AVL. Het huishoudelijk reglement RvT is van toepassing op de verantwoordelijkheden en werkzaamheden van de raad. Profielen In de RvT dient ten minste deskundigheid op de gebieden bestuur, onderzoek, patiëntenzorg, financieel-economische en juridische zaken vertegenwoordigd te zijn. De profielkenmerken van de leden van de raad zijn gebaseerd op de criteria die bij de invulling van vacatures in de raad worden gehanteerd: • affiniteit met de gezondheidszorg in het algemeen en op (top)oncologisch gebied in het bijzonder; • maatschappelijke betrokkenheid en daarop aansluitende relevante ervaring op maatschappelijk en/of politiek gebied; • expertise in het besturen van (middel)grote organisaties; • het vermogen een juist evenwicht te creëren tussen betrokkenheid en bestuurlijke afstand;
door de Raad van Bestuur uitgewerkt beleid.
• op macroniveau beschikken over deskundigheid op terreinen die voor het NKI en AVL belangrijk zijn c.q. er invloed op hebben; • integriteit en verantwoordelijkheidsgevoel; • voldoende tijd kunnen vrijmaken om gemiddeld vier vergaderingen per jaar bij te wonen en zich zo nodig tussentijds in onderwerpen te verdiepen. Door mensen met deze kenmerken aan te trekken, is de expertise aanwezig om het toezicht op het besturen van het instituut in zijn volle breedte te kunnen toetsen. De kenmerken zijn niet absoluut: afhankelijk van ontwikkelingen, prioriteiten en kansen kan de behoefte ontstaan tot een aangepaste invulling. Samenstelling De leden van de RvT op 31 december 2006: De heer W. Kok, voorzitter aandachtsgebieden: bestuurlijk, financieel-economisch
governance
Nevenactiviteiten: hoogleraar Kwaliteitsmanagement van Zorgtechnologie faculteit Management & Bestuur, Universiteit Twente, bestuurslid KWF, Supervisory board Agendia BV, bestuurslid OECI (Organisation of European Cancer Institutes), lid werkgroep accreditatie OECI, bestuurslid Centramed (Schadeverzekering ziekenhuizen), lid adviescommissie Besturing & Bekostiging NVZ (Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen), voorzitter werkgroep Indicatorontwikkeling Nationaal Programma Kankerbestrijding, lid beleidsadviescommissie Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst (KNMG), lid bestuur Stichting Amsterdam Biotherapeutics Unit (AmBTU)
• het kunnen beoordelen van, adviseren over en bijdragen aan
16 Nevenfuncties: lid Raad van Toezicht van Het Rijksmuseum, Amsterdam, voorzitter Raad van Toezicht van Het Nationale Ballet, lid Raad van Toezicht van Het Muziektheater, Amsterdam, lid Raad van Commissarissen TNT, lid Raad van Commissarissen ING Group, lid Raad van Commissarissen KLM Royal Dutch Airlines, lid Raad van Commissarissen Royal Dutch Shell, lid International Commission Missing Persons (ICMP), lid Board of Trustees International Crisis Group (ICG), lid Bestuur Stichting Start Foundation, Eindhoven, voorzitter Raad van Toezicht Anne Frank Stichting benoeming: 26 mei 2003 jaar van herbenoeming: 2006 einde termijn: mei 2010
Mevrouw drs. H.C.J. van der Wielen, vice-voorzitter/secretaris aandachtsgebied: financieel-economisch Nevenfuncties: voorzitter Stichting Kinderoncologisch Centrum Amsterdam, vice-voorzitter Bestuur Amsterdam Institute of Finance benoeming: 28 juni 1999 jaar van herbenoeming: 2006 einde termijn: mei 2010
Jaardocument 2006 NKI-AVL
Voorwoord
Arbitrage Instituut, lid bestuur en penningmeester Stichting Kasteel de Haar, lid bestuur Stichting The Trust, lid Raad van Toezicht Stichting Johannahuis
De heer prof. mr. P.F. van der Heijden, lid aandachtsgebieden: juridisch, arbeidsrecht
benoeming: 27 juni 1994 jaar van herbenoeming: 2005 einde termijn: mei 2009
benoeming: 21 mei 2001 jaar van herbenoeming: 2007 einde termijn: mei 2011
De heer prof. dr. F.H. Schröder, lid aandachtsgebied: medisch Nevenfuncties: directeur Uroconsultancy BV, voorzitter Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Prostaatkanker (SWOP), projectleider Europese gerandomiseerde studie naar de waarde van de vroege opsporing prostaatkanker (ERSPC) benoeming: 6 maart 2006 jaar van herbenoeming: 2010 einde termijn: mei 2014
governance
Nevenfuncties: kroonlid Sociaal Economische Raad (SER), raadsheer-plv. Gerechtshof Amsterdam, voorzitter Advies- en Arbitragecommissie voor Locale Overheden, lid Advies- en Arbitragecommissie voor de Rijksdienst, lid Raad van Commissarissen NUON NV, lid Raad van Commissarissen Burhmann Nederland BV, lid Raad van Commissarissen ING Groep NV, voorzitter Stichting de Volkskrant, lid Bestuur Internationaal instituut voor Sociale Geschiedenis van de KNAW, lid Raad van Advies Stichting Economisch Onderzoek (SEO), president ILO Governing Body Committee on Freedom of Association (UN/ILO), hoofdredacteur Jurisprudentie Arbeidsrecht (JAR), lid redactie Nederlands Juristenblad (NJB), lid van het Presidium van de Vereniging van Samenwerkende Nederlandse Universiteiten (VSNU), voorzitter Raad van Commissarissen Amsterdam University Press, lid Raad van Toezicht AMC-UvA, lid Koninklijke Akademie van Wetenschappen (KNAW)
17 De heer prof. dr. P.C. van der Vliet, lid aandachtsgebied: wetenschap
De heer mr. P.J. Kalff, penningmeester, tevens voorzitter auditcommissie aandachtsgebied: financieel-economisch Nevenfuncties: voorzitter Raad van Commissarissen Luchthaven Schiphol NV, voorzitter Raad van Commissarissen Hagemeijer NV, voorzitter Raad van Commissarissen Stork NV, lid Raad van Commissarissen Koninklijke Volker Wessels Stevin, lid Raad van Commissarissen Concertgebouw NV, voorzitter Singer Museum
Nevenfuncties: voorzitter KNAW Commissie Kwaliteitszorg, lid van de signaleringscommissie van KWF Kankerbestrijding, lid Raad van Toezicht Nederlands Protemic Platform, lid Raad van Advies Cancer Genomics Centre, voorzitter Stuurgroep Genomics Center Utrecht, bestuurslid van het UMC Utrecht Oncologisch Centrum, lid van de wetenschappelijke adviesraad van BioPharma Equities Holding, lid Stuurgroep Bioinformatics Universiteit Utrecht, bestuurslid Breuning ten Cate fonds benoeming: 6 maart 2006 jaar van herbenoeming: 2010 einde termijn: mei 2014
benoeming: 21 mei 2001 jaar van herbenoeming: 2007 einde termijn: mei 2011
Mevrouw mr. M.L. Smeets, lid De heer mr. D. Sinninghe Damsté, lid, tevens lid auditcommissie
aandachtsgebied: patiëntenzorg
aandachtsgebied: financieel-economisch Nevenfuncties: lid Raad van Commissarissen en voorzitter auditcommissie Vedior NV, lid Raad van Commissarissen en voorzitter auditcommissie BE Semiconductors NV, voorzitter Raad van Commissarissen HITT NV, lid bestuur Stichting Preferente Aandelen Getronics NV, lid Bestuur Stichting Preferente Aandelen Macintosh NV, lid Raad van Bestuur Stichting Preferente Aandelen HITT NV, lid commissie Geschillencommissie Bankzaken en Hypothecaire Financieringen, arbiter Nederlands
Nevenfuncties: lid Raad van Advies Borstkankervereniging Nederland, lid Raad van Advies Stichting Pink Ribbon, lid Stichtingsbestuur Koningin Wilhelmina Fonds benoeming: 6 maart 2006 jaar van herbenoeming: 2010 mei 2014
Jaardocument 2006 NKI-AVL
Voorwoord
De heer prof. dr. G.P. Vooijs, lid aandachtsgebied: wetenschap Nevenfuncties: lid Innovatieplatform Twente (IPT), council member European Society Engineering in Medicine (ESEM), jurylid Muntendamprijs KWF-NKB, associate editor Cancer Cytopathology, associate editor Acta Cytologica, executive council International Academy of Cytology benoeming: 21 mei 2001 jaar van herbenoeming: 2006 einde termijn: mei 2010
• • • • •
De auditcommissie ondersteunt de raad bij: • de werking van de interne risicobeheersing- en controlesystemen; • de financiële informatieverschaffing; • de ontwikkeling van de financiële gang van zaken; • de naleving van aanbevelingen en opvolging van opmerkingen van externe accountants; • de relatie met de externe accountant, vooral de onafhankelijkheid, de bezoldiging en eventuele extra werkzaamheden voor de organisatie; • de financiering van de organisatie.
Er zijn besluiten genomen over: jaarrekeningen 2005 (goedkeuring); begrotingen 2006 (goedkeuring); beleidsplan 2007-2010 (goedkeuring); aanpassing statuten aan governance-eisen (goedkeuring).
In 2006 heeft de auditcommissie tweemaal vergaderd in aanwezigheid van de heer Van Harten, lid Raad van Bestuur, en een vertegenwoordiger van de Dienst Informatievoorziening en Financiën (DIF). Belangrijke punten van bespreking waren de jaarrekening, het accountantsverslag, de begrotingen, de interne organisatie, de kredietfaciliteit en de interne gang van zaken bij de DIF. Daarnaast is er regelmatig tussentijds contact met de leden van de auditcommissie geweest.
Onderwerpen die aan de orde kwamen: financiële zaken zoals begroting en jaarrekening; voortgang governance; beleidsplan NKI-AVL 2007-2010; management development; contacten van de RvT met andere organen dan de RvB, eventueel op initiatief van andere instituten; • ontwikkelingen Slotervaartziekenhuis; • beoordelingsgesprekken RvB.
• • • •
Daarnaast zijn inhoudelijke presentaties gehouden over ‘Management of localized prostate cancer’ en ‘Advanced mouse models of human breast cancer’ en werd een rondleiding door de nieuwe gebouwdelen verzorgd.
Werkzaamheden in 2006:
• beoordeling en bespreking jaarrekeningen (deels in aanwezigheid van de accountant) met de Raad van Bestuur;
• beoordeling en bespreking begrotingen met de RvB en een vertegenwoordiger van de DIF;
De RvT heeft de schriftelijke mededelingen van de RvB uitgebreid besproken en feedback gegeven. Deze besprekingen zijn teruggekoppeld naar de RvB en de ondernemingsraad.
• rapportage over bovengenoemde zaken aan de RvT; • beoordeling en voorbereiding besluitvorming over treasurykwesties, zoals een nieuwe kredietfaciliteit voor het NKI;
• schriftelijke vastlegging gespreksverslagen en toevoeging De Raad van Toezicht heeft in de afgelopen jaren relatief veel aandacht moeten besteden aan financiële aangelegenheden en aan de ontwikkeling en uitvoering van de nieuwbouwplannen. De raad zal de komende tijd meer naar de beleidsplannen van het NKI en AVL kijken en zich daartoe breed informeren.
daarvan aan de vergaderstukken voor de RvT.
Jaardocument 2006 NKI-AVL
governance
Vergaderingen en werkzaamheden De RvT heeft in 2006 viermaal vergaderd in aanwezigheid van de RvB. Tweemaal woonde een delegatie van de RvT een vergadering van de RvB met de ondernemingsraad bij, waarin de algemene gang van zaken besproken werd.
Commissies De Raad van Toezicht heeft één commissie, de in 2005 ingestelde auditcommissie. Het reglement daarvan is op 17 mei 2005 vastgesteld door de Raad van Bestuur en op 30 mei 2005 goedgekeurd door de Raad van Toezicht. De taken en werkzaamheden van de auditcommissie staan uitgebreid beschreven in het reglement van de commissie. Het gaat onder meer om het beoordelen van het interne beheersings- en risicomanagementsysteem, het beoordelen en bespreken van de jaarrekening en de begroting en de financiële risico’s, het beoordelen van het functioneren van de externe accountant en het uitvoeren, op verzoek van de volledige Raad van Toezicht, van andere toezichthoudende activiteiten. De auditcommissie bestond in 2006 uit de heren mr. Kalff en mr. Sinninghe Damsté.
18
Voorwoord
Onafhankelijkheid De leden van de RvT zijn onafhankelijk en hebben op geen enkele wijze belang bij de stichting of vereniging. In het huishoudelijk reglement RvT staat hierover het volgende: de RvT aanvaardt leden die als bestuurder of toezichthouder aan een andere (zorg)organisatie verbonden zijn, ook wanneer de adherentiegebieden van de organisaties elkaar overlappen. Dit geldt alleen voor leden die bestuurder of toezichthouder zijn bij organisaties waarmee het NKI en AVL een belangrijke academische samenwerkingsrelatie onderhoudt. Taken De RvT heeft als taak: integraal toezicht houden op het beleid van de RvB en op de algemene gang van zaken in de stichting respectievelijk vereniging en de met haar verbonden instelling. De RvT staat de RvB met raad terzijde.
Remuneratie Raad van Bestuur De voorzitter van de RvT behandelt in overleg met de voorzitter van de auditcommissie de zaken rond honorering. Zonodig vindt overleg plaats met de RvT. Strategie en risico’s De RvT overlegt met de RvB over de strategie en de risico’s die verbonden zijn aan de activiteiten van de organisatie: • De strategie wordt besproken naar aanleiding van het beleidsplan 2007-2010 dat in september 2006 is goedgekeurd. Aan de hand van de planning- en controlcyclus wordt jaarlijks een korte update gemaakt die aan de RvT gepresenteerd wordt. • De risicobeheersing wordt beoordeeld aan de hand van de accountantsrapportages, het treasury-beleid en de periodieke rapportages van de RvB. Interne beheersings- en controlesystemen De RvT overlegt met de RvB over de interne beheersing- en controlesystemen. Dit onderwerp komt eerst in de auditcommissie aan de orde aan de hand van een verslag over de interimcontrole en het accountantsverslag. Aansluitende onderwerpen (debiteurenbeheer, ICT, veiligheid, patiënt- en medewerkerveiligheid en calamiteitenplannen) komen op een aparte agenda of via de verslaglegging van de RvB aan de orde.
2
Periodieke beoordeling De RvT evalueert iedere twee jaar het functioneren van de RvB als geheel en het functioneren van de leden van de RvB afzonderlijk. De voorzitter en vice-voorzitter RvT of een lid van de auditcommissie doen dit in opdracht van de RvT. Voorafgaand aan de gesprekken krijgen een vertegenwoordiger van het bestuur Medische Staf en een vertegenwoordiger van de Wetenschappelijke Staf de gelegenheid de voorzitter en vice-voorzitter van de RvT mondeling commentaar te geven op de algemene gang van zaken in de organisatie. Daarnaast brengen leden van de RvT informatie naar voren uit het algemeen overleg met de OR. Van de jaargesprekken met de leden van de RvB vindt vertrouwelijke verslaglegging plaats. In de eerstvolgende reguliere vergadering van de RvT doet de voorzitter hiervan mondeling verslag. Bezoldiging De RvT van het NKI-AVL heeft ervoor gekozen de leden van de Raad van Toezicht geen bezoldiging aan te bieden.
3.2 Bedrijfsvoering en risicomanagement Organisatie zorgverlening De organisatie van de zorgverlening is volgens twee hoofdlijnen vastgelegd: 1 De organisatie is gestructureerd in primair zorgverlenende clusters (Heelkundig, Medisch, Radiotherapeutisch, Diagnostisch) en ondersteunende afdelingen (Financiën, Personeel & Organisatie, Facilitair Bedrijf). Organisatie en communicatie, taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden zijn vastgelegd in brondocumenten die tussen 2002 en 2004 opgesteld zijn. 2 De zorgprocessen worden – ingekaderd in het kwaliteitsbeleid – zo veel mogelijk georganiseerd als zogenoemde klinische paden (clinical pathways). Daarbij is de inbreng van patiënten via patiëntenpanels en/of exitvragenlijsten essentieel. Met behulp van lean management-principes2 en eendagspoli’s wordt de bedrijfsvoering zo klantvriendelijk en tegelijk zo efficiënt mogelijk georganiseerd.
Lean management: een managementfilosofie die verschillende technieken aanreikt om tot ‘slanke processen’ te komen waarbij de vraag van de klant voorop staat. Jaardocument 2006 NKI-AVL
governance
De RvT vervult zijn taak door zich op de hoogte te stellen van uitgebreide schriftelijke informatie van de RvB en dit aan te vullen en te verifiëren met informatie vanuit de ondernemingsraad, accountants en patiëntenraad. De RvT probeert op deze manier een zo compleet mogelijk beeld te vormen van de gang van zaken in de organisatie. Het stafbestuur en de stafraad kunnen bovendien een vertegenwoordiger naar de vergaderingen van de RvT afvaardigen.
Overleg met de accountant De externe accountant van NKI en AVL is PricewaterhouseCoopers. De accountant woont het deel van de vergadering van de Raad van Toezicht bij waarin de jaarrekening wordt besproken en vastgesteld. De accountant rapporteert zijn bevindingen aan de RvB en de RvT.
19
Voorwoord
3.3 Patiëntenraad
Het beheersen van risico’s wordt steeds belangrijker. De Raad van Bestuur kiest daarbij voor een benadering waarbij allereerst de risico’s worden aangepakt die voor het NKI en AVL als essentieel zijn geïdentificeerd. Het NKI en AVL proberen externe advieskosten en bureaucratie daarbij zo veel mogelijk te vermijden. In 2006 zijn de volgende thema’s aan de orde geweest: • Patiëntveiligheidssysteem. Het AVL neemt deel aan de landelijke pilot van de Orde van Medisch Specialisten en het Landelijk Expertisecentrum Verpleging & Verzorging voor de opbouw van een patiëntveiligheidssysteem. Prospectieve risicoinventarisaties, decentraal incidentmelden, cultuurmetingen en opleiding van personeel zijn doorgevoerd. • Financieel risicomanagement. Er is een begin gemaakt met: • verbetering van het systeem van administratieve organisatie en interne controle van de DBC-registratie; • verbetering van de projectadministratie en overgang naar een nieuw administratief systeem (PANAMA); • verbeterde interne procesbeschrijvingen. Daarnaast is een plan van aanpak opgesteld voor de in de ‘Managementletter 2005’ gesuggereerde verbeteringen, waarover de accountant in de interim-controle gerapporteerd heeft. • ICT-veiligheid. Het plan van aanpak om aan de NEN-norm voor de veiligheid van patiëntgebonden ICT-systemen te voldoen, is in werking gesteld.
Artikel 2 van de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen In 2004 is in het AVL een cliëntenraad van start gegaan onder de naam Patiëntenraad NKI-AVL (PaR), volgens de richtlijnen van de Raad van Bestuur. De PaR bestaat uit negen leden, waarvan er twee worden voorgedragen door de Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties. De overige leden zijn allen (ex-)patiënten van het AVL of naaste familieleden van een patiënt. De leden zitten drie jaar in de raad, met de mogelijkheid één keer te worden herbenoemd. De PaR heeft als doel de visie van de patiënt naar voren te brengen. Om erachter te komen wat patiënten van het AVL vinden, heeft de PaR het contact met de achterban hoog in het vaandel gehesen. Dit heeft geleid tot een folder over de PaR, een eigen pagina op van de website van het NKI-AVL en een column in ‘Antoni’s Berichten’. Daarnaast heeft de PaR acte de présence gegeven op de Open Dagen van het NKI-AVL. De reacties van patiënten blijven echter grotendeels uit. De PaR krijgt geen directe feedback omdat de raad zich niet kan en wil bemoeien met klachten van individuele patiënten: daarvoor heeft het ziekenhuis immers een klachtenregeling. Er zijn wel indirecte methoden om te weten te komen wat patiënten vinden: het AVL houdt voor zijn kwaliteitsbeleid regelmatig enquêtes onder patiënten die de polikliniek bezoeken of in het ziekenhuis opgenomen zijn geweest. De formulieren daarvoor worden regelmatig vernieuwd en de PaR is dan in de gelegenheid eigen vragen in te voegen of vragen te herformuleren. De PaR bestudeert de antwoorden op deze enquêtes nauwkeurig en gebruikt ze in zijn werk. In het kader van het kwaliteitsbeleid worden regelmatig patiëntenpanels georganiseerd waarin patiënten spreken over hun ervaringen met een specifieke behandeling. Sinds kort neemt daaraan ook een lid van de PaR deel. Daarnaast ontvangt de PaR de kwartaalrapportages van de klachtenbemiddelaar en de jaarverslagen van de klachtencommissie. Deze kunnen aanwijzingen geven over zaken die in het AVL verbeterd kunnen worden. Nog indirectere signalen vloeien voort uit de – veelal voortreffelijke – rapportages en signalementen van KWF Kankerbestrijding en sommige patiëntenverenigingen. Met enkele van deze verenigingen heeft de PaR bij het voorbereiden van adviezen direct contact. Ondersteuning Patiëntenraad De kosten van de PaR (reiskosten, vergaderfaciliteiten, trainingen, materialen enz.) worden gedragen door het AVL. Een van de medewerkers van het secretariaat van de RvB ondersteunt de PaR als ambtelijk secretaris voor een dag in de week.
Jaardocument 2006 NKI-AVL
governance
Samenwerking Omdat veel patiënten van buiten de directe omgeving van het ziekenhuis komen en er weinig intensieve verwijsrelaties bestaan, is het maken van ketenzorgafspraken niet echt zinvol. Wel zijn er schriftelijke overeenkomsten met het Integraal Kankercentrum Amsterdam en het Integraal Kankercentrum Stedendriekhoek Twente voor oncologieconsultschappen in diverse algemene ziekenhuizen. Daarnaast is er in enkele ziekenhuizen (Tergooiziekenhuizen, Kennemer Gasthuis, Spaarne Ziekenhuis) een Radiotherapiespreekuur gecombineerd met een vast consulentschap. Dit is in schriftelijke overeenkomsten vastgelegd. Met het Academisch Medisch Centrum (AMC) bestaat samenwerking en taakverdeling tussen verschillende vakgroepen; diverse specialisten zijn vooral bij het AMC maar ook bij andere UMC’s als hoogleraar benoemd. Met het Slotervaartziekenhuis zijn afspraken vastgelegd over consulentschappen, geneesmiddelenvoorziening en het uitvoeren of uitbesteden van diagnostiek. Met de Intensive Care van het Onze Lieve Vrouwen Gasthuis bestaat een samenwerkingsovereenkomst. Deze IC geeft support wanneer de zorg van een patiënt buiten de deskundigheid van het AVL valt. Voor zover relevant zijn taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden in de verschillende overeenkomsten vastgelegd.
20
Voorwoord
Beïnvloeding beleid De PaR heeft in 2006 een aan duidelijk aantoonbare resultaten geboekt: • De afdelingen voor borst- en prostaatkanker streven actief – en met succes – naar het behoud van de korte wachttijden. Er waren op dit terrein geen extra maatregelen nodig, wel een duidelijker afspraak wie verantwoordelijk is voor het bijhouden van de wachttijd en het nemen van maatregelen. • Een aantal praktische adviezen over de bewegwijzering en de toegankelijkheid van het NKI-AVL (onder meer de tramhalte) is overgenomen. • Er zijn veiligheidsrondes op de afdelingen ingevoerd. In de teams die deze veiligheidsrondes uitvoeren, zijn leden van de PaR vertegenwoordigd. • Het rookbeleid is aangepast. Patiënten die zijn opgenomen en niet kunnen stoppen met roken, wordt beperkte gelegenheid geboden, zodanig dat anderen er geen hinder van ondervinden. Commissie van vertrouwenslieden In 2006 was eventuele inschakeling van een commissie van vertrouwenslieden conform art.10 WMCZ nog niet geregeld. Het ligt in de bedoeling om dit in 2007 op te pakken via de sinds 1 januari 2007 ingestelde landelijke zorgbrede commissie van Vertrouwenslieden (LCvV). Deze commissie heeft als voordeel dat deze een eenduidige uitleg van de wet kan waarborgen.
In de jaarplannen van de PaR staan de voorgenomen activiteiten voor een kalenderjaar vastgelegd; de inhoud ervan is met de Raad van Bestuur afgestemd. Uiteraard is er ook ruimte voor de behandeling van vragen die de Raad van Bestuur aan de PaR mocht voorleggen.
Jaardocument 2006 NKI-AVL
governance
Adviezen en besproken onderwerpen Verschillende ontwikkelingen in de gezondheidszorg zullen tot grote veranderingen leiden. De PaR heeft ervoor gekozen hier wel kennis van te nemen, maar het niet als eerste doel te zien. De PaR wil vooral dicht bij de noden, wensen en belangen van patiënten blijven. Deze visie heeft bepaald hoe de PaR zijn doelstelling, visie en kernwaarden heeft geformuleerd en zijn werkplan heeft ingericht. De PaR maakt een keuze uit de taken die in artikel 3 van de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen (WMCZ) genoemd staan. Zo heeft de raad de onderhandelingen van het NKI-AVL met het Slotervaartziekenhuis met veel belangstelling gevolgd maar – mede door gebrek aan deskundigheid – geen advies uitgebracht. De PaR heeft wel veel aandacht besteed aan onderwerpen die direct met patiënten te maken hebben: het kwaliteitsbeleid, de klachtenregeling, de wachttijden, de patiëntenvoorlichting enzovoort. Dit heeft in 2006 geleid tot meer dan tien schriftelijke adviezen. Daarnaast droeg de PaR bij bindende voordracht mevrouw mr. M. L. Smeets voor als lid van de Raad van Toezicht en adviseerde over de benoeming van een nieuwe voorzitter en leden van de klachtencommissie. Ook kleinere praktische zaken leidden tot adviezen (bewegwijzering, toegankelijkheid van o.m. tramhalte) evenals gevoelige zaken zoals het rookbeleid. Onderwerpen die ook landelijk spelen – het dure medicijnenbeleid of de patiëntveiligheid – worden nauwlettend gevolgd en het NKI-AVL-beleid daarop wordt door de PaR getoetst.
21
Voorwoord
22
Jaardocument 2006 NKI-AVL
Voorwoord 4. Beleid, inspanningen en prestaties
Missie Het NKI-AVL heeft tot doel kanker te bestrijden met patiëntenzorg, wetenschappelijk en klinisch onderzoek en onderwijs. Deze activiteiten zijn ondergebracht in twee afzonderlijke rechtspersonen die samen één instituut vormen en onder één bestuur functioneren. Deze structuur leidt tot samenhang op het gebied van wetenschappelijk onderzoek, behandeling en opleiding. De interactie tussen onderzoek en topklinische zorg vormt de basis van het beleid. Het NKI-AVL streeft naar een vooraanstaande rol in binnen- en buitenland door werk te leveren van de hoogste kwaliteit op een aantal omschreven gebieden, in een voldoende kritisch volume en naar prioriteitenstelling op basis van zwaartepunten. Samenwerking met diverse andere instituten in binnen- en buitenland is daarbij een belangrijk hulpmiddel. De nationale functie van het NKI-AVL wordt afgestemd met die van Koningin Wilhelmina Fonds (KWF) Kankerbestrijding. Kerntaken De kerntaken van het NKI-AVL zijn: onderzoek, patiëntenzorg en onderwijs. • Het wetenschappelijk onderzoek beweegt zich op een breed gebied dat fundamentele biologische vraagstellingen, translationeel en klinisch onderzoek, epidemiologie en psychosociaal onderzoek omvat. De ambitie is onderzoek op internationaal topniveau. • De patiëntenzorg van het NKI-AVL houdt in: patiëntenscreening, diagnostiek, behandeling, verpleging en verzorging, gericht op het voorkomen en bestrijden van kanker. Hoge kwaliteit, ontwikkelen van nieuwe methoden en het verbeteren van bestaande methoden staan daarbij voorop. • De onderwijstak wil de deskundigheid op het terrein van de kankerbestrijding ook buiten het instituut bevorderen door het overdragen van kennis en het opleiden van artsen, onderzoekers en andere werkers in de oncologie.
Meerjarenbeleid De belangrijkste thema’s en doelstellingen uit het meerjarenbeleidsplan van het NKI-AVL tot en met 2006 zijn: • groei van de belangrijkste kankerpatiëntcategorieën; • handhaven/versterken internationale researchpositie; • uitbreiding en renovatie van het gehele bouwcomplex; • versterking samenwerking academische centra; • kwaliteitsverbetering en efficiëntieverhoging; • governance en veiligheidsmanagement. Doelstellingen en gerealiseerde prestaties In 2006 is de productie verder gestegen ten opzichte van 2005. De kostenstijgingen die met geavanceerde kankerbehandeling samenhangen, maken het een groeiend probleem de AVLexploitatie sluitend te krijgen. In tegenstelling tot eerdere jaren bleek medio 2006 dat een exploitatietekort onafwendbaar was. Al met al ontstaat het beeld dat de inhoudelijke ontwikkelingen positief verlopen maar dat het bijzonder moeilijk is de bijbehorende kosten te beheersen. Dat geldt ook voor het NKI. Bij de ondersteunende afdelingen zoals Personeel & Organisatie, Facilitair Bedrijf en Informatie Technologie & Automatisering bleek het mogelijk de kwaliteit stapsgewijs te verbeteren met een zeer beperkte kostenstijging. Dit lukte ondanks het in gebruik nemen van nieuwe gebouwdelen, installaties en toenemende administratieve verplichtingen. Een crisis in het management van de Dienst Informatievoorziening en Financiën (DIF) was een dieptepunt in 2006; zowel het hoofd als de leidinggevende van de financiële administratie vertrokken, waardoor het niet mogelijk bleek de jaarrekening over 2005 tijdig op te stellen. In overleg met de betreffende instanties kon uitstel verkregen worden. De gestarte reorganisatie bleek ernstig te stagneren maar via interim-management en een geactualiseerd plan van aanpak zijn alle nodige verbeteracties in gang gezet, mede op geleide van de accountantsrapportage. Inmiddels zijn de relevante posities weer met vaste krachten vervuld en zijn de eerste resultaten zichtbaar. Het is duidelijk dat er veel energie gestoken moet worden in invoering en evaluatie van verbeterplannen en dat dit de nodige aandacht van de Raad van Bestuur zal vragen.
Jaardocument 2006 NKI-AVL
beleid, inspanningen en prestaties
4.1 Meerjarenbeleid
23
Voorwoord
Beleid en strategie In 2005 is de DBC-systematiek voor de financiering van ziekenhuizen ingevoerd. Het AVL heeft een betrekkelijk klein aantal vrij onderhandelbare DBC’s, waardoor het maken van prijsafspraken met de verzekeraars vrij soepel verliep. In de loop van de tijd bleek wel dat de administratieve organisatie en interne controle van de DBC-registratie een flinke stimulans nodig had; sinds september 2006 is hier serieus werk van gemaakt.
Het AVL vindt de wijze van vergoeding van dure geneesmiddelen een belangrijk thema in zijn beleid. Ook de landelijke pers heeft hieraan veel aandacht besteed. De kosten voor dure geneesmiddelen maken – met hun aandeel van ruim zes miljoen euro op jaarbasis – zeven procent van de totale begroting van het ziekenhuis uit. Met een vergoedingspercentage van tachtig procent zijn deze middelen slechts kostendekkend als ze tegelijkertijd voldoende productieparameters voor het budget scoren (als frequente toediening van de medicatie noodzakelijk is en niet of beperkt tot personele uitbreiding besloten hoeft te worden. Gezien de omvang van de post ‘dure geneesmiddelen’, kunnen nieuwe medicijnen of uitgebreidere indicaties het ziekenhuis in de naaste toekomst voor forse problemen stellen. Het NKI-AVL hecht aan een zo volwaardig mogelijke ziekenhuisvoorziening in de directe omgeving van het eigen ziekenhuis en heeft daarom belangstelling getoond tijdens het verkoopproces van het naastgelegen Slotervaartziekenhuis. Het consortium waartoe het NKI-AVL behoorde, was partij tot de laatste ronde, maar kon niet aan de definitieve bieding meedoen. Gelukkig is Meromi BV erin geslaagd de continuïteit van het Slotervaartziekenhuis te waarborgen en ook ontwikkelingsperspectief te bieden. De Raad van Bestuur van het NKI-AVL heeft de nieuwe directie van het Slotervaartziekenhuis laten weten graag tot samenwerking bereid te zijn.
Middelenmanagement De renovatie van de afdeling Radiotherapie vordert gestaag en de asbestsanering en sloop van de bouwdelen B en C is begonnen. Ter voorbereiding van de grootschalige renovatie is een uitgebreid complex aan tijdelijke huisvesting gerealiseerd waarvan een deel op het terrein van het Slotervaartziekenhuis gezet kon worden. De aanbestedingsresultaten van de verschillende deelprojecten zijn tot nu binnen de daartoe gestelde grenzen gebleven. In de loop van 2006 is het auditorium opgeleverd. De afdeling automatisering is na het samenvoegen van drie subafdelingen en een aanmerkelijke investering in hardware en bouwgerelateerde infrastructuur in een stabiele fase terechtgekomen. Daarom is besloten tot het formuleren van een nieuw ICT-beleid. Er is een ICT-beleidsplan vastgesteld, er zijn verbeterplannen voor de afdeling gemaakt en per september is een nieuw hoofd van de afdeling aangetreden. In de loop van 2005 is overeenstemming over een stedenbouwkundig plan bereikt met de partners die het terrein van het Slotervaartziekenhuis gebruiken. Dit plan omvat ook het huidige terrein van het Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam. Dit grote terrein geeft mogelijkheden voor de stedenbouwkundige ontwikkeling en uitbreiding voor een langere periode. Het zittende deelraadbestuur heeft zich positief over het plan uitgesproken en besloten het als uitgangspunt voor een bestemmingsplanwijziging te accepteren. De RvB beschouwt dit als een belangrijke stap omdat daarmee op middenlange termijn de samenhang en uitstraling van het terrein aanmerkelijk verbeteren. Bovendien blijven op lange termijn voldoende ontplooiingsmogelijkheden voor de verschillende instellingen bestaan. Procesverbetering Ook in 2006 heeft het NKI-AVL aanzienlijk geïnvesteerd in kwaliteit en veiligheid. De deelname aan het pilotproject Patiëntveiligheidssysteem is al aan de orde geweest in paragraaf 3.2. Daarnaast is onder de noemer lean management een aantal projecten op-
Jaardocument 2006 NKI-AVL
beleid, inspanningen en prestaties
Sinds enkele jaren wordt geprobeerd de HIPEC-behandeling (Hypertherme Intraperitoneale Chemotherapie, een combinatie van chirurgie en chemotherapie) officieel erkend te krijgen zodat deze regulier in het budget kan worden opgenomen. De conclusies van het ontwikkelingsgeneeskundig project luidden – reeds in 2005 – positief. Het ministerie van VWS kreeg daarom de aanbeveling de behandeling in het pakket op te nemen. Het ministerie heeft daarmee echter gewacht totdat het DBC-onderhoudsorgaan zich hierover kon buigen. Helaas duurt het om procedurele redenen nu al meer dan twee jaar voordat dit orgaan een uitspraak doet en een (nieuw) advies bij de Nederlandse Zorgautoriteit neerlegt. Deze gang van zaken is exemplarisch voor de manier waarop het Nederlandse zorgsysteem omgaat met innovaties. Het lijkt erop alsof instanties innovatie als een probleem zien in plaats van een bijdrage aan de bevordering van de gezondheid van de bevolking en de (economische) ontwikkeling van de Nederlandse ziekenhuiszorg.
Het NKI-AVL wil een revalidatie- en nazorginfrastructuur opbouwen en daar onderzoek aan verbinden. Zij streven op dit gebied naar samenwerking met andere locaties. Zo hebben zij in samenspraak met het Slotervaartziekenhuis en het Jan van Bremen Instituut een revalidatieprogramma voor oncologische patiënten ontwikkeld, gericht op patiënten met ernstige restproblematiek. Zorgverzekeraar Agis heeft de financiering voor dit zorgvernieuwingsproject op zich genomen. Agis draagt daarnaast zorg voor de afbakening van en indicatiestelling voor de verschillende revalidatievarianten. Daarnaast is met de stichting Kanker en Sport – tegenwoordig: Tegenkracht – afgesproken dat het NKI-AVL haar zal steunen in het opzetten van een infrastructuur om sportbeoefening door (ex-)kankerpatiënten te stimuleren.
24
Voorwoord
Inhoudelijke resultaten De productie in het AVL is opnieuw toegenomen, hoewel dat slechts beperkt in de parameters zichtbaar wordt. Zo is door een optimale benutting van het operatiecomplex het aantal operaties gestegen met 7% vergeleken met 2005 tot een totaal van 3487. Het aantal bezoeken op de dagbehandeling nam in 2006 toe met 20%. Naast efficiëntiemaatregelen, zijn vele projecten uitgevoerd om de patiëntenzorg te verbeteren. Speciaal aandacht hebben gekregen: de uitbreiding van de polikliniek seksualiteit, het pijnbeleid bij de klinische patiënt, klachten en symptomen bij de patiënt met een longcarcinoom, samenwerking met een verpleeghuis voor KNOpatiënten, gebruik van PICC-lines en ondervoeding bij kankerpatiënten. Een aantal van deze projecten wordt onder de noemer van zorgvernieuwing uitgevoerd met financiële ondersteuning van Agis. Het jaar 2006 is ook voor het NKI opnieuw een zeer succesvol jaar geweest met belangrijke ontwikkelingen binnen de diverse onderzoekslijnen, verworven subsidies en wetenschappelijke publicaties. Het instituut kon daarmee een belangrijke bijdrage leveren aan de preventie, diagnose en behandeling van kanker. Voor een uitgebreid overzicht van de wetenschappelijke ontwikkelingen wordt verwezen naar het Scientific Annual Report 2006. Subsidies, prijzen en onderscheidingen Verschillende stafleden van het NKI hebben prestigieuze projectsubsidies verworven: • Daniël Peeper heeft een Vici-subsidie binnengehaald. • Rob Wolthuis en Jacqueline Jacobs kregen Vidi-subsidies. • Van de vijf jaarlijkse KFW-fellowships gingen er vier naar NKIwetenschappers. In 2006 werden ook belangrijke internationale prijzen toegekend aan NKI-wetenschappers: • Harry Bartelink kreeg zowel de Regaud Medal Award van de European Society of Therapeutic Radiation and Oncology als de Kilroe Award. • Anton Berns ontving de eerste Massachusetts General Hospital Award in Cancer Research. • Sjaak Neefjes werd benoemd tot lid van de European Molecular
Biology Organization.
• De AvL-prijs 2006 werd uitgereikt aan Mathijs Voorhoeve voor zijn onderzoek aan microRNAs in de ontwikkeling van kanker. De secties Moleculaire Carcinogenese en Psychosociaal Onderzoek en Epidemiologie kregen in 2006 visitatie door een team van vooraanstaande internationale experts. De resultaten hiervan – hoewel over het algemeen positief – hebben aanleiding gegeven tot een verdere verbetering van onderzoeksprogramma’s van de betrokken stafleden. In 2006 hebben stafleden en postdocs een aantal retraites georganiseerd. Tijdens deze bijeenkomsten bespraken zij de meest recente wetenschappelijke ontwikkelingen en het wetenschappelijke beleid. De aanbevelingen uit deze retraites zullen in 2007 in beleid vertaald worden. Deze retraites zullen regelmatig georganiseerd worden. Financiële resultaten Het AVL liet een negatief resultaat van – € 131.000 zien. Het exploitatieresultaat 2006 pakte negatief uit ten opzichte van de begroting, vooral door de stijging van de kosten van onderhoud en patiëntgebonden kosten. Het NKI behaalde een negatief resultaat van – € 956.000. Dit wordt grotendeels verklaard door het effect van de door de overheid aangekondigde bezuiniging, de sterke stijging van materiële kosten en een voorziening ten behoeve van de administratieve afwikkeling oude projecten. Het gecombineerde resultaat komt op – € 944.000 negatief uit. De reservepositie van beide rechtspersonen is gunstig. Voor meer uitgebreide informatie over de financiële resultaten wordt verwezen naar de bijgevoegde jaarrekening. Vooruitzichten voor 2007 Het NKI-AVL blijft inzetten op de verbetering van de efficiëntie – ook en nadrukkelijk bij de ondersteunende afdelingen – en verhoging van de productie. Dit laatste is nodig om voldoende kritische massa te behouden en qua studiepopulaties een internationaal concurrerende positie te behouden. Nu de eerste onderdelen van de renovatie afgerond zijn, zal flink geïnvesteerd worden in diagnostische apparatuur. Hierdoor wordt waarschijnlijk de opgebouwde bestemmingsreserve aangesproken. Als er duidelijkheid ontstaat over de afronding van de bouwfinanciering NKI en de Normatieve Huisvestings Component, zal – naast een herijking van het meerjareninvesteringsbeleid – een langetermijnvisie van de reserveontwikkeling vastgesteld worden. Een nieuw initiatief is de verdere samenwerking met de rechtspersonen voor medisch specialistische zorg, vroeger ZBC’s (zelfstandige behandelcentra) genoemd. Half 2007 moet een chirurgische prostaatkliniek van start gaan waarin ook de robotchirurgie wordt ondergebracht. Daarnaast wordt de reeds bestaande samenwerking met het AMC verder uitgebouwd en in een overeenkomst vastgelegd.
Jaardocument 2006 NKI-AVL
beleid, inspanningen en prestaties
gestart. Met bedrijfskundige technieken – onder meer afkomstig uit Toyotafabrieken – wordt geprobeerd processen zo efficiënt mogelijk te laten verlopen en het handelen van de medewerkers (meer dan voorheen) op de toegevoegde waarde voor de patiënt te richten. Dit heeft bijvoorbeeld voor de operatiekamercapaciteit goede resultaten opgeleverd. In een benchmarkingproject is de efficiëntie van de cytostaticapolikliniek vergeleken met twee buitenlandse centra, Jules Bordet te Brussel en het M.D. Anderson te Houston. Uit die vergelijking bleek dat er flinke efficiëntiewinst haalbaar is op deze afdeling en daartoe zijn een aantal verbeteringen in de tweede helft van 2006 geïntroduceerd.
25
Voorwoord
De aandachtsgebieden voor het onderzoek in de komende jaren en eventuele grootschalige investeringen op dit terrein zijn doorgesproken. Er zal actief naar fondsen gezocht worden om nieuwe investeringen mogelijk te maken in samenhang met verstandig gebruik van de jaarlijkse investeringsruimte. Het NKI is actief betrokken bij initiatieven als Center for Translational Molecular Medicine, waarmee aanvullende investeringsruimte voor innovatief onderzoek ter beschikking komt. Het NKI onderzoekt daar op het gebied van beeldvorming en de ontwikkeling van nieuwe geneesmiddelen.
Het NKI-AVL heeft een meerjarenbeleidsplan voor de periode 20072010. Dit plan beoogt vooral de clusteroverstijgende beleidslijnen voor de komende jaren neer te zetten. Daarbij is informatie gebruikt uit discussies in de Raad van Bestuur, het Klinisch Beraad en het Managersoverleg Bedrijfsvoering, de kwaliteitsinspanningen van alle clusters en afdelingen en verschillende visies op de oncologische zorg in Nederland, het geneesmiddelenbeleid en de interne organisatiestructuur. Daarnaast is dankbaar gebruikgemaakt van adviezen van ondernemingsraad, patiëntenraad, bestuur Medische Staf, Researchraad en Raad van Toezicht. Op basis van deze informatie is het instellingsbreed beleid op hoofdlijnen geformuleerd. Aan de hand hiervan kan op clusteren afdelingsniveau nadere invulling aan hoofdthema’s gegeven worden. Het beleidsplan zal jaarlijks herzien worden, met steeds een horizon van twee à drie jaar. Thema’s De ambitie van het NKI-AVL om op het gebied van zorg en onderzoek nationaal en internationaal een vooraanstaande rol te spelen, vertaalt zich in vijf thema’s: 1 Fundamenteel onderzoek. Op het gebied van de fundamentele research legt het NKI-AVL zich toe op het verkrijgen van beter inzicht in de onderliggende genetica en celbiologie van kanker. De complexiteit van kanker maakt het noodzakelijk in detail te begrijpen wat er in kankercellen gebeurt en welke normale cellulaire processen de kankercel benut om ongecontroleerd te delen, uit te zaaien en resistent te worden tegen behandeling. Dat vereist een voortdurende investering in moleculaire biologie, genetica, celbiologie en celbiochemie. 2 Translationeel en klinisch onderzoek. De translationele research sluit zo veel mogelijk aan op het fundamenteel onderzoek, door keuzes voor high throughput-screeningsfaciliteiten. Daarnaast is er de ambitie het NKI-AVL te profileren als farmaco-oncologisch ontwikkelingscentrum. De bijdragen van het NKI-AVL aan nieuwe diagnostiek noodzakelijk voor prognose en behandeling van tumoren – zoals microarray-profielen – zijn mogelijk dankzij de voortdurende interactie tussen research en kliniek en een
Ontwikkelingen efficiëntie De speerpunten bij de ontwikkelingen in 2007-2010 zijn: • nieuwe initiatieven en investeren in groei van de grootste tumorgroepen; • verbetering efficiëntie en klantgerichtheid; • aanboren nieuwe financieringsbronnen voor het NKI; • verbetering en stroomlijning ondersteunende diensten; • samenwerking met UMC’s in Amsterdam; • uitbreiding behandelvolume buitenlandse patiënten.
Jaardocument 2006 NKI-AVL
beleid, inspanningen en prestaties
4.2 Algemeen beleid
goed gedocumenteerde en beheerde weefselbank. Naar verwachting zal dat ook gelden voor de toepassing van eiwitprofielen (proteomics) als diagnostische benadering. 3 Patiëntenzorg. Het ziekenhuis van het NKI-AVL wil zich verder profileren. De momenteel als specialiteiten bekendstaande activiteiten – zoals melanoomchirurgie, image guided radiotherapy en de behandeling van mamma- en blaascarcinoom – zullen worden uitgebreid met nieuwe behandelmogelijkheden voor long- en prostaatcarcinoom. Daarnaast zet het NKI-AVL zich in om vindingen uit de translationele en fundamentele research zo snel mogelijk uit te testen in een klinische setting. Het zal daarbij steeds meer gaan om multimodale behandelingen, veelal in orgaangebonden multidisciplinaire specialistenteams. 4 Kennisoverdracht en opleiding. Het NKI-AVL speelt een leidende rol bij de Amsterdam Graduate School of Oncology en verzorgt diverse specialistische vervolgopleidingen, zoals een erkende oncologische verpleegkundige vervolgopleiding en een specialistische opleiding tot radiotherapeut. Daarnaast worden diverse stages in de specialistenopleiding ingevuld en een opleiding tot klinisch fysicus verzorgd. Voor studenten biedt het instituut researchstages aan en verzorgt het een college Inleiding in de oncologie. Het grote publiek wordt bereikt door actieve PR in de meer populaire media. Samenwerking met academische centra is belangrijk in het beleid van het NKI-AVL. Zo wordt op dit moment met het AMC overlegd over de bij het NKI-AVL passende status van teaching partner. 5 Bescherming van kennis. In de afgelopen jaren heeft het NKIAVL geprobeerd door patenten aan te vragen de verworven kennis te beschermen. Daarnaast is de overdracht van reagentia nu gebonden aan Material Transfer Agreements. Voor onderzoekers is er een reglement waarin de rechten en plichten bij intellectueel eigendom zijn omschreven. Om deze initiatieven te faciliteren, is een Technology Transfer Office opgezet. Daarnaast adviseert het Cancer Research Technology in het Verenigd Koninkrijk bij het vinden van industriële partners om de kennis te benutten.
26
Voorwoord
4.2.1 Thema’s 1 en 2: Onderzoek
Wetenschappelijk onderzoek is gebaat bij beperkte sturing. De ontwikkelingen gaan snel en de onderzoekers dienen voldoende vrijheid te krijgen om hierop in te spelen. De laatste jaren heeft het translationeel onderzoek in het NKI-AVL een belangrijke groei doorgemaakt. Veel van dat onderzoek is voortgekomen uit basaal onderzoek. Het is te verwachten dat basaal en translationeel kankeronderzoek steeds meer hand in hand zullen gaan en daarom streeft het NKI-AVL ernaar het traject van basaal onderzoek naar klinische toepassing duidelijk zichtbaar te maken. De komende jaren zal extra aandacht uitgaan naar: • Geavanceerde screens die de gevoeligheid van kankercellen voor (combinaties van) medicijnen zichtbaar kunnen maken en inzicht verschaffen in de onderliggende mechanismen. • Versterken van het celbiologische onderzoek. • Verder uitbouwen van het moleculair genetisch onderzoek dat gebruik maakt van diermodelsystemen om het proces van de ontwikkeling van kanker in de context van een intact organisme te begrijpen. • Onderzoek naar expressieprofielen (microarrays, tissue-arrays, single nucleotide polymorphisms, proteomics/massaspectrometrie) die het risico dat de kanker terugkomt beter voorspellen; hierdoor is het mogelijk de meest effectieve therapie voor de patiënt te selecteren. • Verder ontwikkelen van moleculair epidemiologisch onderzoek op het raakvlak van moleculaire pathologie en epidemiologie. • Farmacokinetisch onderzoek naar drugmetabolisme en beïnvloeding van de effectieve concentratie van medicamenten door het moduleren van specifieke drugtransporters. • Testen van nieuwe (combinaties van) drugs in fase I/II-klinische trials. • Verdere ontwikkeling van nieuwe beeldverwerkingsmethoden voor diagnostiek en behandeling (radiotherapie). • Verder uitbreiden en upgraden van de ondersteunende servicefaciliteiten van het instituut (mouse clinic, high throughput screeningsfaciliteit, eiwitproductiefaciliteit, antilichamenbereiding, transgene faciliteit, microgramfaciliteit, microscopie en cell sorting).
(Ver)nieuwbouw researchlaboratoria en proefdierhuis In de loop van 2006 is het nieuwe auditorium gereed gekomen; in 2008-2009 worden de B-vleugel (het oude ziekenhuis) en het huidige Researchgebouw opgeleverd. Aansluitend wordt een nieuw dierenlaboratorium gebouwd. Met het gereedkomen van de vernieuwbouw zal het NKI-AVL over de voorzieningen beschikken die aan alle moderne eisen voldoen. Dit maakt het instituut extra aantrekkelijk voor onderzoekers. Concurrentiepositie De concurrentie zal op vele fronten toenemen. Het aantal getalenteerde onderzoekers is beperkt, evenals de middelen voor onderzoek. De beperkte personele ondersteuning van vaste staf wordt gehandhaafd. De ondersteuning wordt kritisch geëvalueerd om te zien of er aanpassingen en eventuele uitbreidingen gewenst zijn. Daarnaast moet het instituut onder de aandacht worden gebracht van getalenteerde studenten, postdocs en groepsleiders. Hiervoor is in 2006 een nieuwe brochure uitgebracht en is de website vernieuwd. 4.2.2 Thema 3: Patiëntenzorg In de nota ‘Oncologische zorg in Nederland: een pleidooi voor kankercentra’ (2003), werd de vorming van twintig tot dertig kankercentra naast de reeds bestaande centra (NKI-AVL en Daniël den Hoed Kliniek) bepleit. Het NKI-AVL ziet deze ontwikkeling nog steeds als wenselijk. Het is belangrijk om de benodigde infrastructuur voor kankerpatiënten te creëren. Daarnaast is uitbreiding gewenst om voldoende gespecialiseerde artsen, verpleegkundigen en andere professionals te garanderen. Bovendien kan hiermee versnippering van ervaring worden tegengegaan. Waar mogelijk zal het NKI-AVL het vestigen van nieuwe centra stimuleren. Het NKI-AVL wil (blijven) voldoen aan de eisen van een topreferent kankercentrum. Het streeft naar een groter percentage patiënten die tegen de achtergrond van klinisch onderzoek worden behandeld. Ook wordt het ontwerpen, uitvoeren en publiceren van nationale en internationale multicenterstudies aangemoedigd. Een voldoende grote massa voor de relevante
Jaardocument 2006 NKI-AVL
beleid, inspanningen en prestaties
Het NKI-AVL is een internationaal erkend center of excellence op het gebied van kankeronderzoek en wil deze positie behouden en verder uitbouwen. Het keurmerk van het NKI-AVL is hoogkwalitatief onderzoek, gepubliceerd in wetenschappelijke toptijdschriften, gepresenteerd op wetenschappelijke congressen en in wetenschappelijke en maatschappelijke fora. Daarbij is de combinatie van fundamenteel onderzoek en translationeel onderzoek zeer succesvol gebleken. Om werkelijke vooruitgang te blijven boeken, moet meer geïnvesteerd worden in beide typen onderzoek.
Met KWF Kankerbestrijding zijn in 2006 besprekingen over de continuering van de vaste onderzoeksfinanciering op het huidige niveau succesvol afgerond. Met het ministerie van VWS wordt gesproken over de financiering van het NKI, onder meer in relatie tot de instandhouding van de nieuwbouw. Om het huidige onderzoeksniveau te handhaven is echter meer geld nodig. Hiertoe zullen middelen uit andere financieringsbronnen worden aangetrokken, onder meer door samenwerkingsprojecten in het kader van landelijke of Europese stimulering van onderzoek. Dit kan nog verder worden aangevuld door gerichte samenwerkingsprojecten met farmaceutische industrieën.
27
Voorwoord
deelterreinen van de vier grote tumorgroepen (borst, long, prostaat en darmkanker) is wenselijk, ook om genoeg patiënten te kunnen betrekken bij internationaal scorend wetenschappelijk werk. Het NKI-AVL heeft recent tot capaciteitsuitbreiding van de behandeling van borstkanker en de behandeling van longkanker besloten. De afdeling Urologie heeft een uitbreidingsplan opgesteld dat zich toespitst op de prostaatchirurgie, gericht op een adequaat volume prostaatcarcinomen die met behulp van de DaVinci-operatierobot worden geopereerd.
De ontwikkelingen op het gebied van genomics en proteomics hebben (mede) de onderzoekskansen en behandelingsmogelijkheden naar een vroeger tijdstip in het zorgtraject verschoven. Dit vraagt om groei op relevante deelgebieden en betere toegang tot primaire tumoren, met behoud van de activiteiten van een tertiair centrum. Het AVL voorziet een toename van het aantal opnamen en poliklinische behandelingen in combinatie met een verschuiving van klinische behandelingen naar dagbehandelingen en poliklinische behandelingen. De vorming van Europese referentiecentra geeft druk op het NKIAVL om een behandelvolume aan buitenlandse patiënten op te bouwen. Daarmee wordt de komende jaren op selecte gebieden als photodynamische therapie en image guided radiotherapy een begin gemaakt, op voorwaarde dat dit financieel aantrekkelijk is. Zorgmarkt en Diagnose Behandel Combinaties (DBC’s) De incidentie van nieuwe kankergevallen zal tot 2015 met gemiddeld 2,7% per jaar stijgen; de prevalentie neemt in totaal met zo’n 70% toe. Deze ontwikkeling zal een substantieel grotere toename van het aantal behandelingen tot gevolg hebben. Uitgaand van de doelstelling om grotere volumes (op deelgebieden) van grote tumoren te behandelen, leidt dit tot een jaarlijkse groeiverwachting van 3-5%. Deze ambitie moet vanzelfsprekend per specialisme of tumorgroep met actieplannen onderbouwd worden. Ongetwijfeld blijft de druk op de kostenontwikkeling bestaan, zodat tegelijkertijd in efficiëntievergroting en logistieke verbetering van de interne organisatie geïnvesteerd dient te worden. Voor het accommoderen van deze groei wordt – naast efficiëntieverbeteringen – toegewerkt naar het uitbreiden van de bedrijfstijd. Over zo’n vier à vijf jaar wordt ook uitbreiding met een zesde operatiekamer verwacht.
De invoering van DBC’s heeft in het NKI-AVL – afgezien van de hoge eisen aan de interne administratie – vooralsnog beperkte gevolgen. Het aantal vrij onderhandelbare DBC’s is in de oncologie immers nog gering. Het NKI-AVL zal zich wel moeten voorbereiden op scherpere marktverhoudingen en daarvoor is inzicht in de interne kostprijzen van groot belang. 4.2.3 Thema 4: Onderwijs Het NKI-AVL levert belangrijke bijdragen op het gebied van kennisoverdracht en neemt deel aan diverse opleidingen: • Het ziekenhuis heeft een vooraanstaande rol in de verpleegkundige specialisatie en in medisch-specialistische vervolgopleidingen. • Het instituut geeft voorlichting over onderzoek aan studenten en docenten en verzorgt onderzoeksstages aan masterstudenten (universitair en hbo) en oriëntatiestages aan bachelorstudenten. Het NKI-AVL organiseert jaarlijks een aantal cursussen voor onderzoekers in opleiding, biedt een seminarcyclus aan waarin wekelijks vooraanstaande onderzoekers uit binnen- en buitenland over hun research vertellen en houdt een jaarlijkse retraite voor promovendi en postdocs. Ook is er jaarlijks een tweedaagse bijeenkomst van de vaste staf en postdocs. Daarnaast participeert de vaste staf van het NKI-AVL, waarvan momenteel 27 leden een ordinariaat bij een Nederlandse universiteit bekleden, in het onderwijs van universiteiten (undergraduate en graduate). Speerpunten voor de komende periode zijn: • uitbreiding van het aantal opleidingsplaatsen voor medisch specialisten en een teaching partner-functie voor het AMC; • participatie in masteropleidingen aan universiteiten; • actief rekruteren van stagestudenten (master) op het grensvlak van biologie en andere disciplines (chemie en bio-informatica); • landelijke opleidingen voor oncologieverpleegkunde en nurse practitioners in oncologie; • verbreding van de (post)hbo-opleidingen naar andere oncologische disciplines, zoals uitbreiding van het aantal opleidingsplaatsen voor laboranten en bijdrage aan posthboopleiding tot master- of science radiation-oncology.
Jaardocument 2006 NKI-AVL
beleid, inspanningen en prestaties
De Radiotherapie heeft, met negen moderne versnellers, een omvang bereikt die naar verwachting tot 2015 zal voldoen. De afdeling richt zich verder op het ontwikkelen van de modernste behandelingen, zoals vormen van image guided therapy en brachytherapie, en op versterking van de research- & development-functie, door de aanschaf van een plasmaprotonenversneller.
Het NKI-AVL verwacht dat de ontwikkeling van genomics- en proteomicstechnieken zal leiden tot belangrijke toepassingen op het gebied van de screening en vroegdiagnostiek van kanker. Dergelijke toepassingen komen het best tot hun recht bij de screening van risicogroepen en bij de diagnostiek van nietvoorbehandelde patiënten. Betrokkenheid bij kankerscreening en vroegdiagnostiek wordt daarom belangrijker en aantrekkelijker dan in het verleden. Door samenwerking met algemene ziekenhuizen, zoals het Slotervaartziekenhuis en het Sint Lucas Andreas Ziekenhuis, kan een grotere toegang tot deze patiëntenstromen tot ontwikkeling komen en daarmee een toepassingsgebied van voldoende omvang.
28
Voorwoord
motivatie gehanteerd. De belangrijkste eisen gaan over een grotere transparantie (bijvoorbeeld prestatie-indicatoren, Inspectie voor de Gezondheidszorg), een verschuiving van inspanningsverplichting naar resultaatverplichting (DBC-indicatoren, veiligheidsbeleid) en blijvende nadruk op kostenreductie (marktwerking, bonus-malusregelingen, minder geld en meer regels voor innovatieprojecten). Deze veranderingen hebben vooral gevolgen voor het ziekenhuis. Daarom werkt het AVL allereerst intern aan een structuur voor het verzamelen van beleidsinformatie binnen de medische clusters en de uitwisseling daarvan tussen de clusters. De landelijke set prestatie-indicatoren, aangevuld met voor het NKI-AVL specifieke indicatoren, vormt het uitgangspunt. De afdeling informatiemanagement (onderdeel van DIF) zal deze informatie met een onlinesysteem beschikbaar maken.
4.2.4 Thema 5: Bescherming van kennis
De jaarlijkse beleidscyclus van de instelling wordt aangescherpt. Het streven is jaarlijks de medische speerpunten te bespreken, op basis daarvan de clusterbeleidsplannen bij te stellen en daar uit afgeleide jaarplannen voor de afdelingen te maken. Plannen voor nieuw medisch beleid met relatief grote consequenties voor de diagnostiek, dienen in de voorbereidende fase ook met de diagnostische afdelingen besproken te worden.
Het traject om onderzoekers bewust te maken van het belang van kennisbescherming is in 2006 afgerond met de rekrutering van een business manager, waarmee het Technology Transfer Office over een volledige staf beschikt. Omdat nu meer werkzaamheden op het gebied van intellectueel eigendom in eigen beheer kunnen worden uitgevoerd, zal het NKI-AVL de overeenkomst met Cancer Research Technology (CRT) in de loop van 2007 aanpassen aan de nieuwe situatie. De maatregelen om onderzoekers te stimuleren actief kennisbescherming na te streven (regelmatige scouting door CRT; delen in inkomsten uit patenten), worden geëvalueerd en waar nodig bijgesteld. Daarnaast wordt onderzocht of extra maatregelen wenselijk zijn om eigen onderzoekers te stimuleren zelf bedrijven te starten. 4.2.5 Overig algemeen beleid Organisatiestructuur en communicatie Evaluatie van de organisatiestructuur heeft geen grote manco’s aangetoond. Het stimuleren van clusteroverstijgende samenhang, de interne communicatie bij het groeiend aantal medewerkers en de reductie (zo mogelijk) van het aantal leidinggevenden, zijn wel punten die aandacht (blijven) vragen. De externe communicatie wordt steeds belangrijker. Als tegenwicht tegen de sturingsneiging van zorgverzekeraars is adequate en proactieve informatie van verwijzers en patiënten noodzakelijk. Voor de research is – ter versterking van het kwaliteitsimago van het NKI en behoud en verbetering van het draagvlak voor financiering en sponsoring – permanente media-aandacht gewenst. Planning & control Het krachtenveld in de gezondheidszorg verandert snel. Hoewel de eigen verantwoordelijkheid toeneemt, vermindert de invloed van externe partijen als overheid, inspectie en zorgverzekeraars op de invulling van de kerntaken niet. Die invloed neemt juist toe en gaat gepaard met meer bureaucratie. Veelal wordt daarvoor de op zichzelf redelijke behoefte aan governance en transparantie als
Begroten gebeurt minder op basis van historie en meer op geleide van benchmarks of capaciteitsplanning. Er wordt een format voor managementrapportages ontwikkeld waarin de doelstellingen en de bewaking van de voortgang zijn opgenomen. Maand- en kwartaalrapportages zijn tijdig online, volledig en betrouwbaar. Schaduwregistraties worden opgeheven. Financieel beleid Hoewel het NKI en het AVL onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn, vraagt de behoefte aan transparantie en scherp ingezet risicomanagement om scheiding van de financiële stromen daar waar dat nodig en mogelijk is. Het NKI-AVL zet zich in voor een solide financieel beleid. Dat betekent zo veel mogelijk investeren in zorg en onderzoek, matig positieve exploitatieresultaten accepteren en reservevorming toestaan tot een niveau dat deelname aan het Waarborgfonds Zorgsector (WfZ) mogelijk maakt en de continuïteit van het onderzoek waarborgt. De invoering van DBC’s zal een hogere, door het WfZ vereiste reservevorming nodig maken. De DIF richt zich op bestendiging en verbetering van een aantal essentiële taken. Vooral de modernisering van de financiële en de projectadministratie, de adequate personele invulling van staf en leidinggevende functies en het informatiemanagement vragen aandacht.
Jaardocument 2006 NKI-AVL
beleid, inspanningen en prestaties
Ontwikkeling Het opleidingsbeleid moet ingebed worden in een breder ontwikkelingskader. Hiertoe is een leergang Leidinggeven ontworpen die flexibel inspeelt op actuele ontwikkelingen. Het ontwikkelen van competenties en vaardigheden van leidinggevenden en overige medewerkers is van groot belang. Daarbij kan het in de cao opgenomen persoonlijk ontwikkelingsplan een doorslaggevende rol spelen. Bestaande cursussen op het gebied van oncologische deskundigheidsbevordering, leidinggeven, nascholing en coaching zullen worden geëvalueerd. De oncologische vervolgopleidingen van het NKI-AVL blijven cruciaal om de aansluiting bij de praktijk en de voortrekkersrol in Nederland te waarborgen. Innovatieve vormen van het ontwikkelen van kennis, bekwaamheid en vaardigheden – bijvoorbeeld e-learning – zullen worden uitgebouwd.
29
Voorwoord
Informatisering en automatisering De infrastructuur van de ICT is in de afgelopen jaren op een goed niveau gebracht. Daardoor is de digitalisering van de afdeling Radiologie vrijwel probleemloos ingevoerd. In 2006 is het formuleren van een ICT-beleidsplan in gang gezet om de vernieuwing en uitbreiding van belangrijke onderdelen van het ziekenhuisinformatiesysteem – voorzien voor 2007/2008 – voor te bereiden. Onderdeel daarvan is de invoering van een elektronisch medicatievoorschrijfsysteem. Bij alle vernieuwingen op dit gebied zijn kosteneffectiviteit en het realiseren en alternatief aanwenden van doelmatigheidswinst belangrijke aandachtspunten. Daarnaast moet het NKI-AVL principiële keuzes maken over de ICTinfrastructuur voor onderzoek en de mate waarin die onafhankelijk van het ziekenhuis moet zijn. Het laatste is vooral van belang door de soms conflicterende veiligheidseisen. Middelenmanagement/facilitair/bouw Het Facilitair Bedrijf maakt een belangrijke verandering door. Met behulp van het managementmodel van het Instituut Nederlandse Kwaliteit (INK) en lean managementtechnieken wordt geprobeerd de werkwijze te veranderen van ‘ad hoc’ in ‘structureel’, met behoud van flexibiliteit en verhoging van de klantvriendelijkheid en klantgerichtheid. Dit leidt tot meer aandacht voor periodieke kwaliteitsmetingen en de bijbehorende prestatieindicatoren. Mede door de vertraging in de nieuwbouw en renovatie is er enige achterstand in het onderhoud van de gebouwen opgetreden. Structurele wijzigingen in bedrijfsvoering en het invoeren van
efficiëntere werkmethodes zijn in veel gevallen pas mogelijk wanneer ook de benodigde ruimtes en middelen kunnen worden aangepast. Uit bedrijfseconomische overwegingen is bijvoorbeeld de ombouw van de energiecentrale uitgesteld tot de oplevering van de nieuwbouw en renovatie. Het onderhoud, de instandhouding van de gebouwen en de technische infrastructuur dwingen het NKI-AVL de consequenties van de nieuwe huisvestingsnormering en toenemende eigen (financiële) verantwoordelijkheid te onderzoeken en in een nieuw vastgoedbeleid vast te leggen. Bijzondere aandacht daarbij vraagt de toepassing van landelijke afspraken over de vastgoedcomponent binnen de Academische Budget Component (ABC) en de gerenoveerde researchafdeling. Hierover moeten afspraken gemaakt worden met het ministerie van VWS. De efficiëntere werkmethodes en een goed gebouwenbeheer stellen het FB in staat een belangrijke bijdrage te leveren aan het beheersen van de kostprijzen. Hierdoor kan het NKI-AVL zich voorbereiden op scherpere marktverhoudingen. Uitbesteding is geen doel op zichzelf, maar kan in geval van toegevoegde waarde (bijvoorbeeld verlaging van de kostprijs, verbetering van de kwaliteit, vergroting van de efficiëntie) tot de mogelijkheden behoren. Voor een aantal clusters is het misschien gewenst meer service dan het basispakket te krijgen. Naast een mogelijke uitbesteding, bestaat het voornemen met zogenoemde service level-agreements te gaan werken. In 2005 zijn de mogelijkheden om minder energie te gebruiken onderzocht. Bij de renovatie wordt dit beleid waar mogelijk toegepast. Het meerjarenplan uit 2004 beoogde de achterstand in milieumaatregelen, zoals het scheiden van de afvalstromen aan de bron en het verminderen van het ziekenhuisafval, in 2007 te hebben weggewerkt. De stijging van het aantal patiënten noodzaakt tot uitbreiding van de (poli)klinische faciliteiten; de realisatie hiervan wordt rond 2010 verwacht. Resultaatgerichtheid Het NKI-AVL is eraan gehouden objectieve informatie over de strategische doelstellingen te verschaffen. De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) verplicht ziekenhuizen meer helderheid te bieden over hun resultaten. Deze eis loopt gelijk met de ambitie van het NKI-AVL om de resultaatgerichtheid die in een onderzoekssetting gebruikelijk is, uit te werken met meetbare doelstellingen en resultaten. Het werken met indicatoren staat bovenaan de agenda voor de komende jaren. De huidige afdeling planning & control is sterk gericht op de bedrijfsvoering. Verbreding van managementinformatie zal beter inzicht geven in het totale functioneren van het NKI-AVL en het proces van zorgvuldige prioritering van activiteiten bevorderen.
Jaardocument 2006 NKI-AVL
beleid, inspanningen en prestaties
Aandachtsgebieden bij het financieel-economisch beheer voor de komende jaren zijn: • modernisering van het projectadministratie- en managementsysteem; • vervanging van Electronic Resource Planning en boekhoudsysteem; • opbouw informatiemanagement; • procuratie: deponeren van procuratieregels bij de Kamer van Koophandel; inzicht, toezicht en handhaving worden aangescherpt; • treasury: strikte toepassing van het door RvB en RvT vastgestelde treasury-statuut; jaarlijks wordt een treasuryjaarplan opgesteld waarin de mutaties in de leningenportefeuille staan; voortdurende bewaking van de betalingscapaciteit; • kostprijsberekening: periodieke actualisering van de toerekening van overheadkosten aan de verschillende bedrijfsonderdelen (ziekenhuis, radiotherapie, research); ontwikkeling van interne kostprijsberekening in samenhang met de aanscherping van het DBC-registratie- en facturatiesysteem; • onderzoek van de mogelijkheden tot kostenbesparing en efficiëntiewinst bij vooral de (klinisch) ondersteunende afdelingen, door benchmarking en het nagaan van de mogelijkheden tot samenvoeging en uitbesteding.
30
Voorwoord
en onderzoek inhoudelijk excelleren, is de rest van de organisatie nog onvoldoende procesgeoriënteerd. Deze kloof zal afnemen door gericht te investeren in de professionalisering van ondersteunende processen en alert te zijn op de waardering ervoor.
De indicatoren zijn op het niveau van de organisatie als geheel vastgesteld, met de uitgangspunten van het beleidsplan en de landelijke prestatie-indicatoren als basis.
Het leiderschap binnen het NKI-AVL kenmerkt zich door een informele stijl, met verantwoordelijkheden laag in de organisatie. Er bestaat een grote mate van vrijheid om zelf initiatieven te ontplooien, maar onderlinge afstemming schiet daarbij soms tekort. De verschillende beleidsplannen kunnen beter op elkaar afgestemd worden. Belangrijke aandachtspunten zijn: een meer proactieve houding, betere clusteroverstijgende aansturing door het management, verbetering van de communicatie tussen de RvB en de clusters en tussen medici en medewerkers op de afdeling. Intern ondernemerschap zal steeds belangrijker worden. Het beleidsplan kan daarbij een rol spelen door de zwaartepunten in onderzoekslijnen en de organisatorische ontwikkelingen up-to-date te houden.
Samenwerkingsverbanden Het NKI-AVL ziet zelfstandigheid als voorwaarde om zorg en onderzoek optimaal te kunnen organiseren. Daarnaast is het ook van belang samenwerkingsvormen met andere organisaties op te bouwen of uit te breiden. • Voor het ziekenhuis geldt dit voor de consulentschappen en screeningsactiviteiten van de integrale kankercentra en de deelname aan landelijke tumorwerkgroepen. Om de toegang tot de tweedelijns oncologie te versterken, ligt samenwerking – bij voorkeur door het vormen van een centrum met het Slotervaartziekenhuis en het Sint Lucas Andreas Ziekenhuis – in de rede. Op het gebied van de nazorg, revalidatie en palliatieve zorg voor kankerpatiënten neemt het AVL zo nodig initiatieven tot samenwerking, bij voorkeur onder verantwoordelijkheid van derden, met eventueel ondersteuning van het NKI-AVL. • Het topreferente karakter van het instituut en de daarbij passende toegang tot bijzondere ordinariaten van fundamenteel gerichte onderzoekers en clinici, maken samenwerking met de universitaire centra essentieel. Het NKI-AVL is bereid toe te werken naar een Amsterdams interuniversitair academisch oncologisch instituut, mits alle participanten hun oncologische zorg daarin concentreren en het NKI-AVL een voortrekkersrol krijgt. Vooralsnog is het NKI-AVL een nauwe alliantie aangegaan met het AMC. De verdeling van patiëntenstromen (gebaseerd op complementaire deskundigheid en belangstelling) ontwikkelt zich en het AVL is toenemend betrokken bij de specialistenopleidingen. Cultuur Medewerkers van het NKI-AVL zijn enorm toegewijd, zowel aan de patiënt als aan hun vak en het instituut. Er heerst een wetenschappelijk klimaat waarin met veel vrijheid pionierswerk verricht kan worden. Korte lijnen en het ontbreken van bureaucratie kenmerken het NKI-AVL. De research kent een sterk competitief klimaat en grote openheid. Dit zijn sterke punten die het NKI-AVL wil behouden. In beleidskeuzes en in de samenwerking tussen leidinggevenden en andere medewerkers zijn kenmerken als innovatief, flexibel, patiënt- en resultaatgericht doorslaggevend. In de afgelopen periode is veel geïnvesteerd in het verkleinen van het kwaliteitsverschil tussen het medisch handelen en onderzoek, en de andere delen van de organisatie. Terwijl oncologische zorg
Personeelsmanagement De nabije toekomst zal opnieuw gekenmerkt worden door krapte op de arbeidsmarkt, vooral voor bepaalde groepen zorgprofessionals die essentieel zijn voor de bedrijfsvoering van het NKI-AVL. Het wervingsbeleid heeft een duidelijke impuls nodig; P&O zal zich meer richten op werving via internet en zich voldoende onderscheiden van concurrenten. Het hanteren van benchmarkgegevens helpt om te meten of het NKI-AVL daarin succesvol is. Waar nodig zal het NKI-AVL arbeidsvoorwaarden en personeelsinstrumenten gedifferentieerd inzetten om voldoende professionals te werven en te behouden. Er wordt een organisatiebreed stagebeleid ontwikkeld dat inspeelt op deze krappe arbeidsmarkt. Enkele aspecten: • Ondersteuning organisatie. Het personeelsbeleid is ook gericht op het ondersteunen van de organisatiedoelen. De in- en uitstroom van medewerkers doet een groot beroep op het management van de organisatie. Dit vraagt van P&O om met weinig mensen hoogwaardige service te verlenen. De ondersteunende processen moeten daarom zo efficiënt en effectief mogelijk geregeld worden. Het proces van het op orde brengen, standaardiseren, digitaliseren en vereenvoudigen van de administratieve organisatie wordt gecontinueerd. Als op grond van prijs-kwaliteitverhouding uitbesteding van activiteiten aantrekkelijk blijkt, zal dit overwogen worden. Voor een betere inzet van mensen en middelen worden plannen voor bedrijftijdverlenging en een zesdaagse werkweek ontwikkeld. Medewerkers die hun uren buiten de regulier kantooruren willen inzetten, zullen conform de Cao Ziekenhuizen of op basis van een aangepaste regeling beloond worden. • Arbeidsvoorwaarden en dienstverlening P&O. Het NKI-AVL volgt in zijn arbeidsvoorwaardenpakket de Cao Ziekenhuizen, maar probeert daarnaast marktconformiteit te handhaven. Dit kan betekenen dat het voor sommige groepen afwijkt van de cao,
Jaardocument 2006 NKI-AVL
beleid, inspanningen en prestaties
Deze indicatoren liggen op het gebied van: • waardering door klanten en maatschappij; • waardering door medewerkers; • financiële en operationele eindresultaten.
31
Voorwoord
4.3
Algemeen kwaliteitsbeleid
Missie Het NKI-AVL levert patiëntgerichte oncologische zorg van het hoogste niveau, gebruikmakend van de laatste researchresultaten, multidisciplinaire samenwerking, continue verbetering en borging van de kwaliteit en veiligheid.
Uitgangspunten Invoering van integraal kwaliteitsmanagement: • decentraal, tenzij, • borging zonder bureaucratie, • resultaatgerichtheid.
Procesgerichte benadering:
• patiënt staat centraal; • continue kwaliteitsverbetering; • veiligheid telt. Organisatie van kwaliteitszorg De organisatie van het bewaken van de kwaliteit vindt plaats in het Managersoverleg Bedrijfsvoering en het Klinisch Beraad. De clusterleiding is verantwoordelijk voor het bewaken van de voortgang van projecten. De terugkoppeling van klachtenbehandeling, claims en meldingen incidenten patiëntenzorg gebeurt jaarlijks in het bijzijn van de klachtenfunctionaris, de voorzitter en de secretaris van de Meldingencommissie Incidenten Patiëntenzorg (MIP) en de secretaris van de RvB. Focus 2006 Doelstellingen van het kwaliteitsbeleid in 2006: • Integraal kwaliteitsbeleid: werken met jaarplannen en het vastleggen van afspraken in procedures en protocollen; werken met indicatoren. • Procesmatig werken: verbeteren van de efficiëntie door bedrijfskundige technieken; verbeteren van de multidisciplinaire afstemming door invoering zorgpaden. • Realiseren van sneldiagnostiek voor de helft van de patiëntengroepen, verkorten van de ligduur. • Realiseren van een veilige omgeving voor patiënt en medewerker. Integraal kwaliteitsbeleid Het INK-managementmodel (zie figuur 4.1) wordt op strategisch en tactisch niveau gebruikt als kader voor kwaliteitsmanagement en cluster-/afdelingsbeleid. Het model is gericht op het duurzaam verbeteren van de bedrijfsvoering. Figuur 4.1 Het managementmodel van het Instituut Nederlandse Kwaliteit Waardering door medewerkers
Medewerkers
Leiderschap
Strategie & beleid
Processen
Waardering door klanten & leveranciers
Eindresultaten
Waardering door de maatschappij
Middelen
ORGANISATIE
RESULTAAT
Leren & Verbeteren
Jaardocument 2006 NKI-AVL
beleid, inspanningen en prestaties
bijvoorbeeld door toeslagen. De concurrentiepositie dwingt tot keuzes voor innovatieve verbeteringen, zoals het inzetten van vervoers- en parkeerbeleid. • Ziekteverzuim. Het ziekteverzuim in het NKI-AVL ligt iets onder het brancheniveau, maar de doelstelling is om flink lager uit te komen. Daarvoor zijn ambitieuze streefniveaus gedefinieerd. Vooral de preventie van stress en burn-out en effectief management van het re-integratieproces kunnen kostenbesparend zijn. Ook het voorkomen van fysieke overbelasting verdient aandacht. Onderzoek op verpleegafdelingen laat zien dat een deel van het langdurig ziekteverzuim kan worden verklaard door statische overbelasting. Het NKI-AVL start een project om ergocoaches op de afdelingen op te leiden en maatregelen op dat gebied te in te voeren. Uit kostenoverwegingen en goed werkgeverschap zullen deze activiteiten worden gestart ten behoeve van in- en externe re-integratie van medewerkers die in de WAO zitten of erin dreigen te geraken.
32
Voorwoord
Interne en externe toetsingen
• Het ziekenhuis richt zich op deelname aan het accreditatie-
•
•
•
•
Een ander punt van aandacht is de interne communicatie over visie en beleidsprioriteiten. Deze thema’s zijn meegenomen in het management development-traject en komen in 2007 terug in de interne opleiding voor leidinggeven.
• Efficiëntie ondersteunende afdelingen In de recente jaren is het niveau van de ondersteunende afdelingen op een hoger plan gebracht. Na INK-analyses zijn verbeteracties ingezet, gericht op procesverbetering en vergroten van de klantgerichtheid. Door processen binnen de afdeling op orde te brengen, kon er proactiever gewerkt worden. Ook is de samenwerking tussen de ondersteunende afdelingen duidelijk verbeterd. Intranet en documentenbeheer Het doel was in 2006 het intranet te vernieuwen en een documentbeheersysteem in te voeren. Het NKI-AVL heeft voor het programma Procesmanager gekozen om de processen in kaart te brengen. Omdat de belasting voor medewerkers anders te groot zou worden, is pas in 2007 gestart met het invoeren daarvan. De migratie van documenten naar een geïntegreerd documentenbeheersysteem is met grote inzet van de medewerkers gerealiseerd. Hierdoor zijn afstemming en controle op versiebeheer effectief geregeld. Er wordt gestreefd naar eenduidigheid in de formats voor procesbeschrijvingen, procedures en protocollen. Een organisatiebrede redactiecommissie bewaakt de coherentie van het systeem en heeft zich in 2006 gebogen over invoering en aanloopproblemen.
systeem van de Organisation of European Cancer Institutes. Op basis van Europese normen voor oncologische centra, die mede gebaseerd zijn op de oncologische norm van het Nederlands Instituut Accreditatie Ziekenhuizen, heeft het NKI-AVL een zelfevaluatie uitgevoerd. Het onderzoeksinstituut maakt gebruik van de systematiek van site visits en peer reviews als essentieel kwaliteitsmanagementsysteem. De afdelingen Pathologie en Algemeen Klinisch Laboratorium richten zich in de komende tijd op certificering door de Coördinatie Commissie ter bevordering van de Kwaliteitsbeheersing van het Laboratoriumonderzoek op het gebied van de Gezondheidszorg. Jaarlijks worden interne audits op de diagnostische afdelingen uitgevoerd. De Polikliniek familiaire tumoren beschikt sinds 2001 over een accreditatiebewijs (ISO 17025:2000) voor de diagnostiek van erfelijke borstkanker, darmkanker, sequentieanalyse en DNAisolatie. Door het specifieke karakter van het instituut richt het NKI-AVL zich op Good Clinical Practice(GCP)-certificering van het klinisch onderzoek binnen de farmacologiegroep van de Medische Oncologische Disciplines. In 2006 was de tijd rijp een inspectiebezoek aan te vragen. De afdeling Klinische Farmacologie hoopt in de loop van 2007 als een van de koplopers de GCPcertificering te kunnen behalen. Het ziekenhuis voldoet aan de HACCP-hygiënenormen voor bereiding en opslag van voeding. HACCP staat voor Hazard Analysis Critical Control Points en geeft een analyse van kritische punten waarop extra goed gelet moet worden. Bij HACCP wordt het gehele productieproces nagelopen op mogelijke gevaren voor de voedselveiligheid. Vervolgens worden de gevaren benoemd en de daaraan verbonden risico’s aangepakt.
4.4
Kwaliteitsbeleid voor patiënten
Het kwaliteitsbeleid voor patiënt richt zich op: • goede multidisciplinaire afstemming van zorg door een procesgerichte benadering; • beperken van wacht- en doorlooptijden; • goede informatievoorziening aan patiënt en verwijzers. Procesgerichte benadering In de komende jaren wil het NKI-AVL meer tumorgericht werken. Daarbij zal de scheiding tussen de clusters meer op de achtergrond raken. Het traject dat de patiënt doorloopt, vormt het uitgangspunt voor het organiseren van de zorgprocessen. Actief streven naar medisch-inhoudelijke innovatie en verbetering van de patiëntenlogistiek zijn daarbij vanzelfsprekend. Ondersteunende systemen, zoals het elektronisch patiëntendossier, elektronische ordercommunicatie en een elektronisch medicatievoorschrijfsysteem,
Jaardocument 2006 NKI-AVL
beleid, inspanningen en prestaties
Ter voorbereiding hebben alle afdelingen een zelfevaluatie gedaan. Daarna is bij alle clusters en ondersteunende afdelingen een tweede positiebepaling uitgevoerd. Het doel van de positiebepaling was het objectiveren van de gemaakte vooruitgang ten opzichte van 2004 plus een analyse van huidige knelpunten zodat ook clusteroverstijgende problemen konden worden geïdentificeerd. Dit heeft geleid tot een beter overzicht van activiteiten binnen de clusters en een meer gestructureerde jaarplancyclus. Voor het maken van clusterjaarplannen en afdelingsjaarplannen zijn formats ontwikkeld. De afdelingen zijn begonnen met het gestructureerd meten van resultaten. Het werken met indicatoren zal nog verder worden ontwikkeld en in 2007 in de interne opleiding voor leidinggeven terugkomen. Uit de positiebepalingen blijkt dat in de clusters meer gestructureerd aan plannen wordt gewerkt en dat de processen beter op orde zijn. Er wordt echter nog onvoldoende gekeken naar de clusteroverstijgende consequenties van gemaakte keuzes. Naar aanleiding van de beleidsmiddag over de clusteroverstijgende thema’s zijn er afspraken gemaakt om in 2007 het resultaatgericht werken en de onderlinge samenhang tussen de clusters te verbeteren. Herziening van de beleid- en budgetcyclus is reeds gestart.
33
Voorwoord
zullen in 2007 en 2008 worden ingevoerd. In 2006 waren de voorbereidingen hiervoor al in volle gang.
Zorgpaden Zorgpaden zijn een hulpmiddel om zorgprocessen voor patiëntengroepen te organiseren, vast te leggen en te analyseren. Naar aanleiding van de resultaten van pilots met drie zorgpaden (rectumcarcinoom, prostaatcarcinoom en mamma in dagbehandeling) is besloten deze methodiek breder in te voeren. De resultaten van de afgelopen twee jaar gaan over: • efficiëntie: verkorting van de ligduur; • effectiviteit: stroomlijnen van de voorlichting, betere pijnbestrijding, reductie misselijkheid;
wachttijden;
• veiligheid: betere afstemming in het ziekenhuis; • patiëntgerichtheid: afname van de preklinische doorlooptijd en aantal ziekenhuisbezoeken. De ontwikkeling van een werkdocument voor zorgpaden heeft bovendien geleid tot een betere afstemming van taken en vermindering van rapportagetijd van verpleegkundigen. Dit is meegenomen bij de ontwikkeling van een nieuw verpleegkundig zorgdossier. De invoering hiervan is in 2007. Ontwikkelingen in 2006:
• In 2006 is gestart met de ontwikkeling van zorgpaden voor
•
•
•
•
•
longchirurgie, hoofd-halschirurgie, mammachirurgie en aanvullende chemotherapie in dagbehandeling. Borstsparende operaties kunnen nu soms op de dagbehandeling worden georganiseerd. Deze patiënten gaan op de dag van de operatie – als geen okselklierdissectie heeft plaatsgevonden – ’s avonds weer naar huis; bij een okselklierdissectie gaan ze de volgende dag. De opnameduur voor deze groep is hiermee teruggebracht van gemiddeld drie dagen naar één dag. De grote betrokkenheid van anesthesisten om door andere narcosetechnieken klachten van pijn en misselijkheid te bestrijden, heeft geresulteerd is een forse reductie van deze klachten. In 2006 is gestart met een verpleegkundig adviesgesprek zes tot twaalf weken na beëindiging van de behandeling. Met een signaleringslijst worden eventuele klachten van de patiënt in kaart gebracht en krijgt de patiënt adviezen. In een vervolgproject wordt een reductie van vijf tot zes dagen naar een tweedaagse opname voor patiënten die een borstamputatie ondergaan, nagestreefd. In 2006 is het drainbeleid voor de oncologische mammachirurgie (behalve plastisch chirurgische ingrepen) aangepast. Alle drains worden de eerste dag postoperatief verwijderd zodat de patiënt zonder drain naar huis kan. Patiënten waarderen dit enorm.
Op basis van deze ervaringen zullen in 2007 voor grotere patiëntengroepen en voor groepen waarbij met goede multidisciplinaire afstemming duidelijke winst mogelijk is, afspraken worden vastgelegd in standaard zorgpaden. De ambitie is zeventig procent van de geboden zorg in zorgpaden vast te leggen. In 2007 zal het NKI-AVL zich richten op optimalisering van de longchirurgie, blaaschirurgie, aanvullende chemotherapie bij mammacarcinoom, oncologische mammachirurgie en informatie rond chemotherapie en multidisciplinaire zorg bij Photodynamische Therapie.
Jaardocument 2006 NKI-AVL
beleid, inspanningen en prestaties
Voor de procesverbetering selecteerde het NKI-AVL diverse bedrijfskundige technieken onder de noemer lean management. Dit heeft in 2006 geresulteerd in de volgende resultaten: • Een belangrijk doel is het binnen twee jaar realiseren van sneldiagnostiek voor de helft van de patiëntengroepen. Op dit moment is sneldiagnostiek (diagnostiek binnen één dag) al beschikbaar voor patiënten met verdenking van mammacarcinoom, longcarcinoom, rectumcarcinoom, prostaatcarcinoom, tumoren in het hoofd-halsgebied en gynaecologische tumoren. • De opnameduur is verkort door nieuwe operatietechnieken en nieuwe inzichten bij onder meer de anesthesiologie. • Op de dagbehandeling is de logistiek zodanig gestroomlijnd dat het aantal patiënten is toegenomen met 20% ten opzichte van 2005. Bovendien is de werklast beter over de medewerkers gespreid. • Op de vierde verpleegetage is een analyse uitgevoerd van de efficiëntie van de bedrijfsvoering. De resultaten zijn onlangs gepresenteerd en in 2007 zal een aantal aanbevelingen uit deze analyse opgenomen worden in het informatiseringtraject HERMES. • Op de polikliniek is de bezetting van de spreekkamers geanalyseerd om na te gaan of groeiscenario’s reëel zijn. Volgend jaar zullen er besluiten genomen over een efficiënt gebruik van de capaciteit. • Bij de afdeling Radiotherapie is de logistiek van externe patiëntgegevens, zoals het beeldmateriaal wat noodzakelijk is voor een eerste consult, onderzocht. Het idee om de verwijzers via een internettoegang deze informatie aan te laten leveren, bleek zo complex door gegevensbeveiliging en de integratie met huidige systemen, dat ervoor gekozen is dit voorlopig niet in te voeren. • De DIF is een project gestart om de administratie van nietpatiëntgebonden wetenschappelijk onderzoek te stroomlijnen. Er is een procesanalyse gemaakt van de projectadministratie van aanvraag tot afronding. Dit heeft geleid tot een aantal wijzigingen. Begin 2007 is de nieuwe werkwijze vastgelegd in een handboek. Ook is er een nieuw administratief systeem aangeschaft waardoor projectleiders beter geïnformeerd kunnen worden over de financiën.
• tijdigheid: tijdige voorbereiding op behandeling, afname van
34
Voorwoord
De kwaliteit van zorg wordt ieder jaar met de prestatie-indicatoren voor ziekenhuizen door de IGZ getoetst. Deze prestatie-indicatoren staan vermeld op www.nki.nl. Het merendeel van de indicatoren laat een positieve trend zien. Toetsing verpleegkundige zorg Een van de middelen om de dagelijkse zorg op de verpleegafdelingen en op de dagbehandeling te toetsen, is het Amsterdams Modulair Kwaliteitssysteem. Dit systeem wordt sinds 1998 gebruikt en bestaat uit elf modules. In 2006 zijn de modules medicatievoorziening, omgevingshygiëne, infectiepreventie, communicatie, bejegening en coördinatie van zorg afgenomen. De toetsing heeft een aantal zaken aan het licht gebracht dat in de afdelingsoverleggen met de medewerkers wordt besproken. Opvallende zaken komen in het hoofdenoverleg aan de orde. In figuur 4.2 een paar voorbeelden van toetsingsresultaten:
Meldingcommissie Incidenten Patiëntenzorg De Meldingcommissie Incidenten Patiëntenzorg (MIP), een adviescommissie van de RvB, heeft zich in 2006 beziggehouden met: • registratie van fouten, ongevallen en bijna-ongevallen; • analyse van de meldingen en signaleren van trends;
Uit de meting blijkt dat: • verpleegkundigen in 2006 beter worden geïnformeerd over de inhoud van het contract tussen patiënt en dokter; • het percentage verpleegkundigen dat binnen twee minuten na de bel bij de patiënt is, teruggelopen is tot 65%.
Figuur 4.2 Resultaten toetsing van verpleegkundige zorg met het Amsterdams Modulair Kwaliteitssysteem 0
40
80
120
VP Geïnformeerd inhoud contact patiënt en dokter VP informeert disciplines over wijzigingen bij patiënt VP is binnen 2 minuten nadat gebeld is aanwezig patiënt geïnformeerd over wie vragen zijn beantwoord in pauzes scheren max. 2 uur voor de ingreep handenalcohol minimaal 30 sec. 2002
verbandkar afgesloten
2003 2004
medicijnopdrachtbonnen volledig ingevuld
2005 2006
patiëntindentificatiecheck bij medicijntoediening
Jaardocument 2006 NKI-AVL
beleid, inspanningen en prestaties
Op het gebied van infectiepreventie is er een aantal opvallende uitkomsten: • Het percentage van de patiënten dat minder dan twee uur voor de operatie is geschoren, is gedaald (beleid: scheren alleen indien nodig, kort voor de operatie). Bij het zoeken naar een verklaring hiervoor bleek dat niet alle protocollen en patiëntinformatiefolders aangepast waren aan dit beleid. Inmiddels is de informatie aangepast en zijn medewerkers opnieuw geïnstrueerd over het scheerbeleid. • Verpleegkundigen moeten het correct gebruik van handalcohol ter reiniging van de handen beter naleven. • Er is meer aandacht voor het goed opbergen van steriel materiaal zoals het afsluiten van verbandkarren. • De patiëntveiligheid is het afgelopen jaar sterk onder de aandacht gebracht. • Medicatieopdrachten zijn in 2006 vollediger ingevuld dan in voorgaande jaren.
4.4.1 Kwaliteit van zorg
35
Voorwoord
• advies aan management over preventiemogelijkheden; • voorlichting (educatie van medewerkers, waarbij het belang van openheid en het leren van incidenten voorop staat).
Er wordt momenteel niet geregistreerd welk percentage van de meldingen daadwerkelijk heeft geleid tot actie. Vanaf januari 2008 zullen alle afdelingen met een decentrale commissie gaan werken. In 2006 heeft de RvB acht calamiteiten aan de IGZ gemeld. Dit is verplicht als er sprake is van ernstig gevolg voor de patiënt of overlijden van de patiënt.
36
Figuur 4.3 Meldingen aan de Meldingcommissie Incidenten Patiëntenzorg
Nieuwbouwperikelen, defecte voorzieningen 100%
Diversen (prikincidenten, zeldzame complicaties, calamiteiten)
90%
Organisatorisch / communicatie
80% Defect / ontbrekend materiaal / apparatuur 70% Valincidenten 60% Medicatie 50% d. Vaktechnisch handelen overig / diversen 40% c. Vaktechnisch diagnostisch handelen
30%
b. Vaktechnisch radiotherapeutisch handelen
20%
a. Vaktechnischverpleegkundig handelen
10% 0% 2004
2005
2006
NB. Het is soms lastig te bepalen onder welke categorie een melding moet worden geregistreerd. Bij een valincident is dat doorgaans meteen duidelijk, maar bij een medicatie-incident niet altijd. Het kan in deze categorie zowel gaan om miscommunicatie (bijvoorbeeld met de apotheek) als om verpleegkundig handelen (vergeten toe te dienen/verkeerde wijze van toedienen) of medische handelen (verkeerd uitgeschreven/vergeten uit te schrijven). Het gaat vaak om een reeks kleinere incidenten die uiteindelijk leidt tot één groter incident, dat bij de MIP wordt gemeld.
Jaardocument 2006 NKI-AVL
beleid, inspanningen en prestaties
In 2006 heeft de MIP 401 meldingen ontvangen, 16% meer dan in 2005 (stijging 2005 ten opzichte van 2004 was 15%). Deze stijging is opmerkelijk omdat op drie afdelingen – Radiotherapie (sinds mei 2005), het Algemeen Klinisch Laboratorium en een verpleegafdeling – decentrale meldingscommissies actief waren in het kader van het veiligheidsmanagementsysteem. De centrale MIP krijgt van deze drie afdelingen minder meldingen, omdat deze eerder op de eigen afdeling worden besproken en opgelost. Vóór 1 januari 2007 zijn op alle afdelingen decentrale meldingscommissies ingesteld. De stijging van het aantal meldingen betekent niet zonder meer dat er meer fouten zijn gemaakt, maar kan ook betekenen dat medewerkers opener zijn over de gemaakte (bijna-) fouten en meer hebben gemeld aan de MIP. De afgelopen twee jaar is gewerkt aan het vergroten van de meldingsbereidheid van medewerkers, onder meer door het geven van voorlichting op de afdelingen en door het invoeren van digitaal melden.
De MIP heeft als adviescommissie van de RvB schriftelijke adviezen aan de directie uitgebracht. Na de reguliere MIP-vergadering heeft de directeur Zorg & Zorgontwikkeling een gesprek met de voorzitter en de ambtelijk secretaris van de MIP. Dan worden veel voorkomende meldingen (zogenoemde trends) besproken. Bovendien houdt de MIP zo de vinger aan de pols: zij kan beter en directer nagaan of de gegeven adviezen daadwerkelijk tot verbeteringen in de patiëntveiligheid hebben geleid. Een van de verbeteracties die uit een MIP-advies is voortgevloeid, is het aanschaffen van nieuw tractiemateriaal om patiënten met pathologische botbreuken beter te kunnen behandelen.
Voorwoord
Patiënttevredenheid Naast de periodieke metingen van patiëntentevredenheid zijn er patiëntenpanels voor specifieke diagnosegroepen. In 2006 zijn er geen nieuwe patiëntenpanels georganiseerd omdat de verwerking van aanbevelingen uit de al gehouden panels (HIPEC-behandeling, chirurgische behandeling van prostaatkanker, borstkanker en longkanker) nog gaande was. Inmiddels hebben de aanbevelingen al geleid tot een veranderd postoperatief drainbeleid na de mammachirurgie, een betere bestrijding van misselijkheid na operaties en een toename van aandacht voor conditieopbouw en pijnbestrijding na longoperaties.
In 2006 zijn er patiënttevredenheidsmetingen uitgevoerd in de kliniek en op de afdeling Radiotherapie. Patiënten zijn over het algemeen zeer tevreden over het NKI-AVL. Dit blijkt ook uit de gegevens van de Elsevier-enquête en een enquête van het onafhankelijke onderzoeksbureau Independer. In beide onderzoeken luiden de conclusies dat het NKI-AVL bovengemiddeld scoort.
mrt-05
beleid, inspanningen en prestaties
Figuur 4.4 Patiënttevredenheid klinische opname
dec-06
Ontvangst Opnamegesprek Persoonlijke aandacht verpleegkundigen Persoonlijke aandacht artsen Deskundigheid verpleegkundigen Deskundigheid artsen Deskundigheid paramedici Deskundigheid labaratorium, radiologie
37
Informatie over bloedonderzoeken Informatie VP over verloop behandeling Informatie VP over medicijngebruik Informatie arts over ziekte Informatie arts over onderzoek en de uitslag Informatie arts over de behandeling Informatie over medicijnen Informatieoverdracht intern Snelheid (onderzoeks)uitslagen Stimuleren zelfstandigheid Meebeslissen Privacy (gesprekken, lichamelijk) Privacy (tijdens bezoektijden) Informatie follow-up: leefstijl, rust werken Informatie follow-up: gebruik medicijnen Informatie follow-up: stomata, drains Informatieoverdracht huisarts Informatieoverdracht thuiszorg Informatieoverdracht verwijzend ziekenhuis Uw ontslag Telefonische bereikbaarheid afdeling Faciliteiten: TV, telefoon, internet Schoonhouden kamers en sanitair Bezoektijden Kwaliteit van de maaltijden Tijden waarop u eten en drinken kunt krijgen Bejegening voedingsassistenten Patiëntenrestaurant en presentatie Keuzemogelijkheden aan eten en drinken 0
10
20
30
40
Jaardocument 2006 NKI-AVL
50
60
70
80
90
100
Voorwoord
De voorlichting aan en communicatie met verwijzers heeft in 2006 meer aandacht gekregen omdat de tevredenheidscore voor overdracht en nazorg relatief lager bleek. Voorlichtingsmateriaal voor patiënten is aangepast en er worden voor patiënten en verwijzers nieuwe trajectfolders gemaakt waarin de belangrijkste zaken van behandeltrajecten beschreven staan. Ondanks pogingen om een snelle rapportage aan verwijzers te realiseren, blijken patiënten te vinden dat de informatieoverdracht naar de huisarts of thuiszorg beter kan. Dit zal ook in 2007 een punt van aandacht blijven.
Patiënttevredenheid bij Radiotherapie De patiënttevredenheid over de geboden zorg en dienstverlening van de afdeling Radiotherapie is in 2006 opnieuw apart gemeten omdat een groot deel van de patiënten van deze afdeling door andere ziekenhuizen verwezen zijn. Uit dit onderzoek blijkt dat de waardering over het algemeen erg hoog is. Over de aankleding van de wachtruimten, de informatie die de huisartsen over bestraling verstrekken, de instructie wanneer de patiënt contact moet opnemen met de huisarts en het regelen van noodzakelijke voorzieningen thuis, zijn patiënten minder tevreden (minder dan 75% tevreden). Ten opzichte van de vorige meting is de tevredenheid over zaken als wachttijden tot start van de bestraling, aankleding en waarborging van de privacy, hygiëne en informatievoorziening aan de huisarts, duidelijk toegenomen. 4.4.2 Klachten Behandeling van klachten Sinds 1995 is elke zorgaanbieder verplicht een klachtenregeling te hanteren die voldoet aan de eisen van de Wet Klachtrecht Cliënten Zorgsector. De huidige regeling voorziet in een ‘reglement klachtenopvang NKI-AVL’ en een ‘procedure onderzoeken en behandelen van een klacht’. De klachtenbehandeling in het NKI-AVL wordt uitgevoerd door de klachtenfunctionaris en de klachtencommissie. De taken van de klachtenfunctionaris zijn onder andere de registratie van de klachten in het klachtenoverzicht en de bemiddeling van klachten. Daarnaast vervult deze medewerker de functie van ambtelijk secretaris klachtencommissie. Het uitgangspunt is dat klachten zo mogelijk afgehandeld worden op de plaats waar zij ontstaan. Lukt dat niet dan start de klachtenfunctionaris, uiteraard met instemming van de klager, een bemiddelingstraject. Als dit ook niet slaagt of indien de klager de klacht liever direct inbrengt bij de klachtencommissie, wordt de klachtenprocedure in gang gezet. In 2007 zal de klachtencommissie het reglement en de procedure actualiseren aan de huidige wetswijzigingen over het klachtrecht.
Onafhankelijkheid In het reglement van de klachtenopvang staat aangegeven dat ‘de klachtencommissie een commissie is die is ingesteld door de Raad van Bestuur van het NKI-AVL. De klachtencommissie oordeelt over de ontvankelijkheid en de al dan niet gegrondheid van de klacht en kan de Raad van Bestuur adviseren over het nemen van maatregelen naar aanleiding van een ingediende klacht.’ De klachtencommissie van het NKI-AVL bestaat uit zeven leden: vijf interne leden en twee externe leden die niet in dienst van het ziekenhuis zijn. Een van deze twee onafhankelijke leden is de voorzitter van de klachtencommissie. De klachtencommissie behandelt uitsluitend schriftelijk ingediende klachten. Bij de beoordeling van de klacht gaat de commissie vertrouwelijk om met de gegevens, waarbij gewerkt wordt met hoor en wederhoor. De vergaderingen van de commissie zijn niet openbaar en de verslaglegging van de commissie is vertrouwelijk. Ingediende klachten en genomen maatregelen In 2006 waren er vier klachten die ter behandeling voor de klachtencommissie werden ingediend; twee ervan zijn in 2007 nog in behandeling. De eerste klacht bestond uit drie deelklachten en is net als de tweede behandelde klacht, door de commissie ongegrond verklaard. De klachtencommissie heeft over de behandelde klachten een oordeel en advies uitgebracht aan de RvB. De raad heeft hierop de klager schriftelijk het eindoordeel gegeven. Hiermee is de klachtenprocedure van de klachtencommissie officieel afgerond. De overige twee klachten lopen nog; behandeling en uitspraak volgen in 2007. Er zijn geen concrete maatregelen getroffen naar aanleiding van de klachten omdat er geen structurele problemen aan het licht zijn gekomen die risico’s voor herhaling in zich dragen. Trends Klachten kunnen uitstekend gebruikt worden als signalen voor het analyseren, controleren en reviseren van de kwaliteit van de verleende zorg.
Jaardocument 2006 NKI-AVL
beleid, inspanningen en prestaties
Voor verwijzers zijn periodieke scholingsactiviteiten georganiseerd, waarbij ook feedback werd gevraagd over de kwaliteit van de zorgverlening van het NKI-AVL. Afgelopen jaar is er een open dag geweest waarbij de nieuwste behandeling van prostaatkanker werd toegelicht.
Communicatie met patiënten De klachtenopvang in het AVL is beschreven in de folder Als u niet tevreden bent…. Deze folder is verkrijgbaar bij het voorlichtingscentrum van het AVL en staat in het rek met patiëntenfolders op de verpleegafdelingen. Ook is folder digitaal te downloaden via www.nki.nl. Op deze site zijn ook het ‘reglement klachtenopvang NKI-AVL’ en de ‘procedure onderzoeken en behandelen van een klacht’ te downloaden. Bovendien krijgen nieuwe patiënten een opnameboekje met daarin de contactgegevens van de klachtenfunctionaris en een korte beschrijving van hoe te handelen bij een klacht. Het AVL is zich ervan bewust dat het van belang is dat cliënten/ patiënten daadwerkelijk op de hoogte zijn van de mogelijkheden om een klacht in te dienen. Om dit te onderzoeken staan in de loop van 2007 steekproeven gepland.
38
Voorwoord
Aantal klachten: • 2006: 56 klachten door 49 personen; • 2005: 70 klachten door 57 personen; • 2004: 80 klachten door 57 personen.
In 2006 zijn er acht klachten over de DIF ingediend. Dit had vooral te maken met de DBC’s. Hierdoor ontstonden veel vragen en misverstanden bij patiënten. Naar aanleiding van het aantal klachten hierover, krijgen nieuwe patiënten sinds begin 2006 twee informatiefolders over dit onderwerp: Wordt mijn behandeling volledig vergoed? van het ministerie van VWS en Ziektekostenvergoeding volgens de nieuwe DBC-systematiek van het NKI-AVL.
4.4.4
Veiligheid
Veiligheid patiënten In 2004 verscheen het rapport ‘Hier werk je veilig of je werkt hier niet’. De hoofdaanbeveling van dit rapport is dat alle ziekenhuizen vanaf 1 januari 2008 met een (gecertificeerd) veiligheidsmanagementsysteem (VMS) werken. De kern van het VMS is het inventariseren van risico’s en het vastleggen van maatregelen om de risico’s te beheersen en de kwaliteit van zorg te verbeteren.
39
Figuur 4.5 Soort klachten 30
organisatie
25
financiën
20
faciliteiten
15
bejegening
10
communicatie informatie
5
behandeling
0 2005
2006 MOD
4.4.3
beleid, inspanningen en prestaties
Deze dalende trend zette zich in 2006 voort, misschien als gevolg van de aanpak om klachten snel en ter plekke met de betrokken op te lossen. De klachten die bij de klachtenfunctionaris worden ingediend, lijken complexer van aard. Dit is te zien aan het stijgende percentage klachten dat door bemiddeling worden behandeld. Het percentage klachten dat alleen ter registratie wordt ingediend neemt de afgelopen drie jaar relatief af.
Hierdoor lukt het de groei van het aantal operaties met de bestaande capaciteit op te vangen. De bezettingsgraad van het operatiecomplex lag in 2006 op circa 90%. • Ligduurverkorting. Op basis van wetenschappelijk onderzoek dan wel best practices is de opnameduur van een aantal behandelingen verkort. Borstsparende operaties en photodynamische therapie worden meer en meer in dagopname gedaan. Ook de ligduur na een prostaatoperatie is gereduceerd tot twee dagen. Deze initiatieven worden continu beoordeeld op aspecten van patiëntveiligheid en tevredenheid.
2005
2006 HOD
2005 DOD
2006
2005
2006 RT
Toegankelijkheid
Om de zorgvraag en het zorgaanbod zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen, heeft het NKI-AVL een aantal initiatieven genomen: • Sneldiagnostiek poliklinieken. Op de polikliniek zijn sneldiagnostiekdagen ingericht voor de specialismen longziekten, gynaecologie, hoofd-halsoncologie en mammacare. Alle diagnostische onderzoeken die nodig zijn om tot een diagnose te komen, worden op één dag gepland. De uitslagen worden aan het einde van de dag multidisciplinair besproken, waarna de patiënt de uitslagen krijgt en zo mogelijk een behandelvoorstel. Voor de patiënt heeft dit geleid tot een verkorting van het diagnostisch traject, voor de organisatie een efficiëntere bedrijfsvoering. • Efficiëntie operatiecomplex. Door een verbeterde logistiek en planning is de efficiëntie op het operatiecomplex toegenomen.
2005
2006
Facilitair bedrijf
2005
2006
Polikliniek
2005
2006 DIF
De Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen, de Orde van Medisch Specialisten en het Landelijk Expertise Centrum Verpleging en Verzorging hebben gezamenlijk het initiatief genomen de basiselementen van een VMS te ontwikkelen en beschikbaar te stellen voor alle Nederlandse ziekenhuizen. Bij het ontwikkelen hiervan wordt nauw samengewerkt met tien pilotziekenhuizen om kennisuitwisseling mogelijk te maken en de toepasbaarheid van bestaande instrumenten te evalueren, waar nodig te optimaliseren en breed beschikbaar te stellen. Het AVL is een van de pilotziekenhuizen. Speerpunten bij de patiëntenveiligheid zijn: verbeteren van medicatieveiligheid, infectiepreventie en veiligheid van medische apparatuur.
Jaardocument 2006 NKI-AVL
Voorwoord
Veiligheid van informatie Bij informatiebeveiliging is de NEN-norm 7510 voor het NKI-AVL maatgevend. Een inventarisatie volgens de richtlijnen heeft in 2006 plaatsgevonden. Op basis van deze inventarisatie zijn op ruim 150 verschillende terreinen acties gepland; een aantal acties is reeds uitgevoerd:
• • • • •
dubbele uitvoering van kritische servers; bescherming tegen virussen en andere internetbedreigingen; beveiliging toegang netwerk en applicaties met wachtwoorden; fysieke beveiligingen computerruimtes; fysieke opslag data en back-up; geografische spreiding van data elders.
Veiligheid van medewerkers In 2005 is in alle clusters een risico-inventarisatie op het gebied van arbeidsomstandigheden en veiligheid van medewerkers uitgevoerd. In 2006 zijn de handboeken voor infectiepreventie, veilig werken met cytostatica, straling en gevaarlijke stoffen herzien en digitaal beschikbaar gemaakt. In 2007 wordt een managementsysteem voor het toetsen van de naleving van voorzorgsmaatregelen en het plannen en evalueren van verbeteracties opgezet. Speerpunten bij de veiligheid van de medewerkers zijn het optimaliseren van fysieke en psychische arbeidsomstandigheden en het veilig werken met cytostatica, straling en gevaarlijke stoffen. Het NKI-AVL voert periodiek, samen met de schadeverzekeraars, de verplichte risico-inventarisaties uit. Dit om enerzijds de brandveiligheid te vergroten en anderzijds de premiedruk beheersbaar te houden. De inzetbaarheid van getrainde bedrijfshulpverleners (BHV’ers) wordt op peil gehouden. Daarnaast wordt personeel van verpleegafdelingen en risicovolle onderzoeks- en/of laboratoriumafdelingen periodiek getraind in het hanteren van brandblusapparaten. In 2006 is een inventarisatie uitgevoerd naar (verbale) agressie en geweld door patiënten en bezoekers tegen medewerkers van het NKI-AVL. Hoewel agressie en geweld niet vaak voorkomen, zijn er toch signalen die wijzen op een stijgende lijn. Medewerkers lijken vaker met verbaal normoverschrijdend gedrag te worden geconfronteerd. In een enkel geval wordt er ook fysiek geweld gemeld. Dit was voor de RvB aanleiding om de voorstellen voor verbetering over te nemen en in 2007 in te voeren: • Zorgen dat voorvallen van agressie en geweld centraal worden gemeld. • Bekendmaken van ‘gedragsregels’ aan patiënten, bezoekers en medewerkers. • Leidinggevenden een richtlijn geven waarin staat hoe moet ze moeten omgaan met medewerkers die worden geconfronteerd met ongewenst gedrag. • Zorgen voor ondersteuning na een incident van agressie of geweld. • Inventariseren op welke locaties training van medewerkers gewenst is en deze training uitvoeren. • Het protocol aanpassen aan de praktijk na een schokkende gebeurtenis.
Jaardocument 2006 NKI-AVL
beleid, inspanningen en prestaties
Activiteiten rond patiëntveiligheid: • Patiëntveiligheidsplan. Het plan Patiëntveiligheid NKI-AVL is vastgesteld en goedgekeurd door RvB. Het plan heeft een praktische aanpak en benoemt de verschillende onderwerpen die met patiëntveiligheid te maken hebben. Na verschillende pilots en opgedane ervaringen zal het plan medio 2007 herzien en aangevuld worden. • Decentraal incidentmelden. Drie afdelingen zijn gestart met het decentraal incidentmelden. Op de Radiotherapie is het volledig ingevoerd en worden de incidenten geanalyseerd volgens de Prisma-analysesystematiek. In het Algemeen Klinisch Laboratorium (AKL) en op de vierde verpleegetage is hiermee ook begonnen. • Automatisering incidentmeldingen. Om het decentraal melden te ondersteunen, is een ICT-systeem nodig voor registratie en analyse van de incidentmeldingen. Het selectietraject voor een dergelijk systeem is doorlopen en de onderhandelingen met potentiële leveranciers zijn bezig zodat het systeem in 2007 kan worden ingevoerd. • Prospectieve risicoanalyse. De analyse van het proces van cytostatica op de dagbehandeling is gestart volgens de methodiek van Healthcare Failure Mode and Effects Analysis. Een vertegenwoordiger van de patiëntenraad is hierbij betrokken. • Veiligheidsrondes. Vorige jaar zijn veiligheidsrondes gehouden op het AKL en de zesde etage. Een aantal gesignaleerde onveilige situaties is aangepakt. Een belangrijk neveneffect is dat veiligheid nu onderwerp van gesprek is. Leidinggevenden hebben hierbij een belangrijke rol. Een vertegenwoordiger van de patiëntenraad is bij de rondes betrokken. Het streven is om in 2007 alle patiëntgebonden afdelingen bezocht te hebben. • Cultuur en training. In de leergang Leidinggeven 2007 wordt patiëntveiligheid als apart onderwerp opgenomen. De nadruk ligt op de afdelingscultuur en het nemen van verantwoordelijkheid. Ook binnen bestaande opleidingen, zoals de vervolgopleiding Oncologie, wordt patiëntveiligheid expliciet opgenomen in het onderwijsprogramma. • De vijfde verpleegetage heeft een multidisciplinaire workshop patiëntveiligheid gehouden. Hieruit is een afdelingsgebonden werkgroep ontstaan. • De vierde etage, zesde etage en de intensive care hebben meegewerkt aan een cultuurenquête. Deze wordt in het voorjaar herhaald om te bekijken of er iets veranderd is nu allerlei veiligheidsactiviteiten in het ziekenhuis van start zijn gegaan.
40
Voorwoord
Bedrijfshulpverlening en brandveiligheid In 2006 is de stuurgroep Preventie en Beheersing van Calamiteiten op sterkte gebracht. Het hoofd Arbo & Veiligheid is benoemd tot coördinator brandveiligheid. Er zijn nieuwe medewerkers opgeleid en eind 2006 beschikte het NKI-AVL over 83 BHV’ers en 38 gediplomeerde EHBO’ers. Zij hebben in 2006 de noodzakelijke herhalingslessen gevolgd. Nieuwe medewerkers krijgen een korte voorlichting over bedrijfshulpverlening, een instructie op papier en een instructiekaartje. Het bedrijfsnoodplan is waar nodig geactualiseerd.
Door de renovatie was het meerdere malen noodzakelijk vluchtwegen en nooduitgangen aan te passen aan de nieuwe situatie. Dit is steeds in overleg met Bouw- en Woningtoezicht gebeurd. Zij hebben in samenspraak met de brandweer de nieuwe brandmeldcentrales getest en goedgekeurd. Voor slecht bereikbare locaties in de gebouwen zijn automatische externe defibrillatoren aangeschaft. Deze kunnen worden gebruikt door het reanimatieteam, maar kunnen ook door EHBO’ers en BHV’ers worden ingezet, nadat zij hiervoor een instructie hebben gekregen. Biologische veiligheid Alle werkzaamheden met genetisch gemodificeerde organismen (ggo’s) vinden plaats binnen de regelgeving die voor het NKI-AVL is vastgelegd in het handboek GGO. Dit handboek is in 2006 uitgebreid met een aantal nieuwe voorschriften, vooral voor het werken met proefdieren. Deze informatie is voor de medewerkers toegankelijk via het intranet. Het aantal ggo-vergunningen is toegenomen van 55 tot 56. Het aantal laboratoria waar met ggo’s wordt gewerkt, is ook toegenomen: eind 2006 waren er 17 ML-I- en 20 ML-II-laboratoria. Naast een groot aantal proefdierruimten op D-I-niveau, zijn er ook 3 DM-II-ruimten. De biologische veiligheidsfunctionaris heeft in 2006 op alle researchafdelingen gecontroleerd of de werkzaamheden met genetisch gemodificeerde organismen plaatsvinden volgens de door het ministerie van VROM (verantwoordelijk voor ruimte, wonen, milieu en rijksgebouwen) verstrekte ggo-vergunningen. Controle hierop heeft ook plaatsgevonden door de VROM-inspectie van het NKI-AVL. Hierbij zijn geen tekortkomingen geconstateerd, anders dan een incidentele besmetting uit het verleden van een bacteriestam. Ten behoeve van toekomstige gentherapieprojecten is de Bio Therapeutics Unit uitgebreid. Ook zijn voorbereidingen gestart om een aanvraag voor gentherapie te kunnen doen en een milieuveiligheidsfunctionaris aan te stellen.
Om mens en milieu te beschermen tegen de nadelige effecten van ioniserende straling, waren in 2006 2,4 fte’s werkzaam bij de SBE en twaalf lokale deskundigen op de afdelingen. De afdelingen waar met ioniserende straling gewerkt wordt, zijn geïnspecteerd en er werden omgevingsmetingen verricht bij diverse toestellen en versnellers. De inspecties gaven geen aanleiding tot direct optreden. De geconstateerde tekortkomingen konden ter plekke worden opgelost of op korte termijn. De gemeten dosis in de omliggende ruimten van de onderzochte toestellen en lineaire versnellers lag ruim onder de daarvoor gestelde dosislimiet. Geen van de blootgestelde werkers heeft in 2006 de voor die groep geldende dosislimiet overschreden. In de meeste gevallen lag de ontvangen dosis er zelfs ruim onder. Er is de nodig aandacht aan scholing en instructie (zowel intern als extern) besteed. Onder andere researchmedewerkers, oncologieverpleegkundigen, versnellertechnici, proefdierverzorgers en studenten van de HBO-MBRT kregen de benodigde opleiding. Infectiepreventiecommissie De infectiepreventiecommissie is ingesteld door de RvB en heeft als doel de ziekenhuishygiëne te bevorderen en ziekenhuisinfecties te voorkomen. In 2006 zijn de volgende onderwerpen aan de orde geweest: • MRSA in het ziekenhuis; • toename van ESBL; • surveillance van postoperatieve wondinfecties; • beleid desinfectantia; • patiënten met Clostridium difficile; • antibioticaresistentie in het ziekenhuis; • legionella. De commissie heeft de volgende richtlijnen ter goedkeuring aangeboden aan de RvB: • beleid intravasale katheters; • infectiepreventiemaatregelen bij patiënten met Clostridium difficile.
Jaardocument 2006 NKI-AVL
beleid, inspanningen en prestaties
Externe deskundigen hebben half 2006 een brandveiligheidsaudit uitgevoerd. De knelpunten die daaruit naar voren kwamen, zijn vertaald in een plan van aanpak. Dit plan is gedeeltelijk in 2006 uitgevoerd en zal medio 2007 zijn afgerond.
Stralingsbescherming Veel tijd werd besteed aan het aanpassen en actualiseren van bestaande voorschriften en het ontwikkelen van nieuwe. Voor de clusters Diagnostische Oncologische Disciplines, Radiotherapie en Research werden in verband met wijzigingen in toestellen en/of nieuw onderzoek met behulp van radioactieve stoffen, diverse interne toestemmingen (IT’s) verleend en ingetrokken. In totaal werden 16 nieuwe IT’s verleend en 7 IT’s ingetrokken. De aanschaf van een nieuwe lineaire versneller leidde tot de aanvraag van een wijziging van de complexvergunning. Daarnaast werd de stralingsbeschermingseenheid (SBE) diverse malen gevraagd te adviseren in de nieuw-/verbouwplannen en bij het opstarten van een mouse clinic in het proefdiergebouw.
41
Voorwoord
4.5 Kwaliteit ten aanzien van medewerkers 4.5.1 Personeelsbeleid op hoofdlijnen
Prioriteiten De prioriteiten voor 2006 waren: • management development; het ontwikkelen en invoeren van een leergang voor alle leidinggevenden binnen het NKI-AVL; • ziekteverzuim; het ontwikkelen en invoeren van een resultaatgericht, passend en eigentijds verzuimbeleid; • meten; het ontwikkelen en verankeren van meetmodellen als instrument om het personeelsbeleid op de werkplek te verbeteren; • veiligheid; revisie van de veiligheidmanagementprocedures en gedrag gerelateerd aan de veiligheid van de medewerkers. Resultaten De voor 2006 gestelde doelen zijn grotendeels behaald en hebben geresulteerd in de volgende resultaten: • De leergang Leidinggeven is ingevoerd als een actueel en flexibel opleidingsmodel waarin, naast algemene leidinggevende vaardigheden en kennis, ook actuele organisatieonderwerpen ingebed worden. In de eerste fase hebben vrijwel alle leidinggevenden deelgenomen aan de leergang. Daarnaast wordt de leergang gebruikt voor het identificeren en ontwikkelen van talent. • Drie ontwikkelingen: er is een nieuw ziekteverzuimbeleid, een ondersteunend systeem voor de invoering van de Wet Verbetering Poortwachter en voor iedere afdeling een ziekteverzuimnorm op basis van de ‘Verbaannorm’. • Binnen twee clusters is een medewerkerstevredenheidsmodel ontwikkeld en getest. Het model is zodanig ontwikkeld dat het gemakkelijk als ondersteuning gebruikt kan worden door leidinggevenden. Er is een Riscio-Inventarisatie en -Evaluatie ontwikkeld en uitgevoerd binnen het cluster Research. • In 2006 is een begin gemaakt met het analyseren van veiligheidsrisico’s op het gebied van calamiteiten. Als eerste is brandveiligheid geadresseerd. Een verbeterplan is ontwikkeld en wordt in 2007 uitgevoerd.
Tabel 4.1 Aantal medewerkers 2006 2004
2005
2006
% groei
Kliniek
804
813
821
1,0
Radiotherapie
240
240
237
– 1,3
Research
432
439
451
2,7
Overig
334
356
347
– 2,5
Totaal
1810 1848 1856 (1542 fte) (1574 fte) (1598 fte)
0,4 1,5
Vergeleken met 2005 is het aantal medewerkers met slechts 0,4% toegenomen. Het aantal fte is echter met 1,5% toegenomen. Het verschil wordt verklaard door een afname van het absolute aantal parttimers. Ten opzichte van 2005 is de groei in fte met een half procent afgenomen. In 2005 was de groei gelijkmatig verdeeld over alle organisatieonderdelen. In 2006 is er bij de Radiotherapie en bij de categorie overig – waarin de ondersteunende diensten zitten – sprake van inkrimping. Bij de Research is sprake van een toegenomen groei ten opzichte van het vorige verslagjaar: 2,7% in 2006 ten opzichte van 1,6% in 2005. De groei wordt veroorzaakt door de toename van het aantal extern gefinancierde researchprojecten. Naast het aantal mensen dat betaald wordt door het NKI-AVL, werkten er in 2006 nog 431 gasten, studenten en vrijwilligers en 292 gedetacheerde medewerkers. Figuur 4.6 Verdeling man/vrouw 100% 80% 60% 40% 20% 0% kliniek
radiotherapie
research
% mannen
Jaardocument 2006 NKI-AVL
% vrouwen
rest
totaal
beleid, inspanningen en prestaties
Missie Voor een succesvolle strijd tegen kanker is het NKI-AVL aangewezen op gemotiveerde, flexibele medewerkers met een grote inzet. Het instituut wil en kan die medewerkers een werkomgeving bieden waarin eigen verantwoordelijkheid, professionele ontwikkeling en zorg voor goede arbeidsvoorwaarden en arbeidsomstandigheden samen met een goede werksfeer vanzelfsprekend zijn.
Personeelsbestand en karakteristieken Personeelsbezetting In 2006 waren gemiddeld 1856 medewerkers (1598 fte) in dienst van het NKI-AVL. Dit gaat om alle medewerkers die salaris ontvangen van het NKI-AVL, waaronder ook oproepkrachten, vakantiekrachten en betaalde stagiairs.
42
Voorwoord
Van de 1856 medewerkers is 67,5% vrouw en 32,5% man, een minieme verschuiving ten opzichte van 2005. Het verschil in verdeling is vooral te zien in HOD, MOD, DOD en de Polikliniek, waar circa 80% van de medewerkers van het vrouwelijk geslacht is. Ook bij de Radiotherapie en de overige afdelingen werken meer vrouwen dan mannen, maar daar is het verschil minder groot (circa 60/40). In de Research werken, net als het jaar ervoor, ongeveer evenveel mannen als vrouwen.
Door het specialistische karakter van de patiënten werken er relatief weinig verpleegkundigen jonger dan 30 jaar. Dit komt in tabel 4.2 tot uiting bij de clusters HOD en MOD. Voor deze groep medewerkers is een specialistische vervolgopleiding verplicht. Bij de clusters DOD en RT komen relatief veel medewerkers voor van 20-30 jaar. Dit is te verklaren doordat hier een duaal leertraject voor laboranten kan worden gevolgd. Figuur 4.8 Diensttijdopbouw
Figuur 4.7 Leeftijdsopbouw 30%
60% 0,5
28,5
50%
25%
40%
19,8
19,5
20%
30%
15%
19,5
20%
10%
27,5
10%
28,5
4,2 19,8
4,2
5%
0%
0,5
0%
< 20 jaar
0-5 jaar 20-30 jaar 30-40 jaar 40-50 jaar 50-60 jaar
Tabel 4.2 Leeftijdsopbouw in procenten 2006 DOD
HOD
MOD
Poli
Overig
FB
< 20 jaar
1,6
0,0
0,0
0,0
0,0
3,5
0,4
0,2
0,5
20-30 jaar
25,3
16,0
13,9
7,4
12,5 16,1
22,3
35,9
19,5
30-40 jaar
20,9
25,1
30,5
11,1
27,5 20,8
30,7
33,8
27,5
40-50 jaar
29,7
35,5
34,5
42,6
35,5 31,6
26,9
17,9
28,5
50-60 jaar
19,2
20,1
19,3
33,3
21,0 23,8
17,2
10,2
19,8
3,3
3,3
1,8
5,6
2,5
2,0
4,2
4,2
> 25 jaar
Figuur 4.8 laat zien dat ongeveer de helft van de medewerkers (51,3%) korter dan 5 jaar in dienst is (2005: 53%, 2004: 56%). Een relatief grote groep medewerkers (7,7%) is langer dan 25 jaar in dienst (2005: 7,2%, 2004: 7,1%). Deze groep is tijdens dit verslagjaar duidelijk in omvang toegenomen. Tabel 4.3 Diensttijd in percentages 2006 in %
RT Research
DOD
HOD
MOD
Poli
Overig
FB
RT Research
Totaal
0 - 5 jaar
46,8 44,4 43,0 37,1 54,4 46,2 44,5 68,1 51,3
5 - 10 jaar
20,9 28,1 30,0 29,6 16,4 23,0 18,1 10,3 20,4
10 - 15 jaar
8,8 11,8 12,6
15 - 20 jaar
6,0
20 - 25 jaar > 25 jaar
in %
3,5
10-15 jaar 15-20 jaar 20-25 jaar
> 60 jaar
Deze figuur laat de leeftijdsopbouw van de totale organisatie zien. Van de medewerkers is 52% (2005: 49%) ouder dan 40 jaar en 24% (2005: 20%) ouder dan 50 jaar. Er is een geleidelijke verschuiving te zien in de leeftijdsopbouw. Het aantal medewerkers boven de 50 jaar is in omvang toegenomen, het aantal medewerkers tussen de 40 en 50 jaar blijft nagenoeg gelijk en het aantal medewerkers jonger dan 40 jaar is iets afgenomen ten opzichte van het vorige verslagjaar. Het merendeel van de medewerkers in de Research van het NKI-AVL is tussen de 20-30 jaar en 30-40 jaar. Dit is 70% van het totale personeelsbestand van de Research, zie tabel 4.2. Dit komt doordat hier veel promovendi aan hun promotieonderzoeken werken, en mogelijk ook door de studenten en stagiairs.
>60 jaar
5-10 jaar
beleid, inspanningen en prestaties
27,5
9,3
8,2
6,3
8,4
7,2
9,2
7,7
7,2 11,1
7,7
9,8 12,2
4,4
7,5
7,1
3,9
3,1
3,6
4,2
7,1
1,5
3,9
10,4
4,1
4,1 29,6
9,7 10,5
9,7
8,5
7,7
5,5
Totaal Tabel 4.3 geeft de diensttijdopbouw per cluster in procenten. Bij het NKI-AVL werken veel mensen met een tijdelijke aanstelling, gefinancierd door projectgelden. Dit is vooral het geval in de Research: de grootste groep medewerkers, 68,1%, is daar dan ook korter dan 5 jaar in dienst (2005: 68,3%, 2004: 69,4%).
DOD = diagnostisch oncologische disciplines; HOD = heelkundige oncologische disciplines; MOD = medisch oncologische disciplines; Poli = polikliniek; Overig = stafafdelingen; FB = facilitair bedrijf; RT = radiotherapie.
Jaardocument 2006 NKI-AVL
43
Voorwoord
In- en uitstroom In 2006 telde het personeelsbestand 1856 medewerkers (2005: 1848 medewerkers). De instroom van nieuwe medewerkers in 2006 bedroeg 21,6%. De uitstroom bedroeg 20%. Deze percentages wijken maar zeer weinig af van die uit 2005 (2005 instroom: 20,1%, 2005 uitstroom 18%).
Figuur 4.9 Contracten 100% 80% 60% 40%
Tabel 4.4 Uitstroom 2006
20%
t.o.v. totaal
kliniek
radiotherapie % bepaald
research
rest
Kliniek
16,2
7,1
% onbepaald
Radiotherapie
16,7
2,2
Van de medewerkers van het NKI-AVL heeft ongeveer 27% een arbeidscontract voor bepaalde tijd en 73% een arbeidscontract voor onbepaalde tijd. Bij de Research worden veel onderzoeksprojecten op tijdelijke basis gefinancierd en daar is sprake van een relatief groter aantal contracten voor bepaalde tijd dan in de Kliniek (de clusters HOD, MOD, DOD en de Polikliniek), waar relatief veel medewerkers voor onbepaalde tijd worden aangenomen (zie figuur 4.9). In de Kliniek is het aantal contracten voor bepaalde tijd toegenomen van 13% naar 16%. Binnen de ondersteunende afdelingen is het aantal contracten voor onbepaalde tijd toegenomen van 80% naar 85%. In de Research is het aantal contracten voor onbepaalde tijd heel licht toegenomen van 39% in 2005 naar ruim 40% in 2006. Binnen het cluster Radiotherapie is de verdeling nagenoeg gelijk gebleven.
Research
19,8
4,7
Overig
29,8
5,8
Totaal
19,8
19,8
Tabel 4.5 Instroom 2006 t.o.v. eigen cluster
t.o.v. totaal
Kliniek
16,9
7,5
Radiotherapie
16,0
2,1
Research
22,8
5,5
Overig
28,5
5,3
Totaal
20,4
20,4
Figuur 4.10 Fulltime versus parttime 100% 80% 60% 40% 20% 0% kliniek
radiotherapie
research
% fulltime
% parttime
rest
Uit figuur 4.10 is af te lezen dat er binnen de Kliniek relatief veel parttime gewerkt wordt; dit hangt samen met de continudiensten. Bij de Research werken, net als voorgaande jaren, relatief veel medewerkers fulltime. Het aantal parttime contracten binnen de kliniek stijgt echter ook dit jaar, nu naar 67% (2005: 65%, 2004: 64%).
Huisvesting Het afgelopen jaar zijn ongeveer tachtig mensen aan huisvesting geholpen door directe of indirecte bemiddeling van de afdeling P&O. De bezetting in Louweshoek is goed geweest. Aan het eind van het jaar was er opnieuw sprake van een kleine wachtlijst. Er was een gematigde interesse voor de regeling volgens de Amsterdamse Middensegment Hypotheek. Uiteindelijk hebben drie mensen van deze regeling gebruikgemaakt. In 2006 zijn drie mensen aangemeld voor de voorrangsregeling beroepsgroepen. Doordat het erg lang duurde voordat de woningcorporatie een woningaanbod deed, hadden twee mensen intussen zelf huisvesting geregeld. Uiteindelijk kreeg – en accepteerde – één persoon een aanbod van de woningbouwvereniging. Kinderopvang Door de invoering van de Wet Kinderopvang in 2005 is er een fikse stijging geweest van het aantal vergoedingen aan het personeel. In 2006 kregen in totaal 277 medewerkers een kinderopvangvergoeding. Het totaal aantal kinderen waarvoor een vergoeding werd verstrekt, bedroeg 387. De registratie van de vergoedingen werd in 2006 vereenvoudigd door het zelf ontworpen computerprogramma K2C4.
Jaardocument 2006 NKI-AVL
beleid, inspanningen en prestaties
t.o.v. eigen cluster
0%
44
Voorwoord
In 2006 werd het door het Europees Sociaal Fonds gesubsidieerde project van kinderdagverblijf Christoffel voorbereid. Dit project gaat in 2007 van start en maakt flexibele opvang mogelijk. Het NKIAVL-personeel heeft in deze proef de mogelijkheid om wisselende werktijden te combineren met kinderopvang. Ten slotte is de map met informatie over zwangerschap en kinderopvang geïntroduceerd. 4.5.2 Kwaliteit van het werk
Tabel 4.6 Responspercentages medewerkerstevredenheids onderzoek Afdeling
Verstuurde Teruggestuurde Percentage uitnodigingen enquêtes respons
cluster DOD Algemeen Klinisch Laboratorium
43
28
65,11%
Pathologie
48
38
79,16%
Radiologie
54
34
62,96%
Nucleaire Geneeskunde
14
12
85,71%
cluster Radiotherapie Radiotherapie Paramedische groep
129
93
72,09%
Radiotherapie Secretariaat
20
8
40%
Totaal
308
213
69,15%
Over het geheel genomen is ruim 90% tevreden met het NKI-AVL als werkgever en wil bijna 90% in deze organisatie blijven werken. Aandachtspunten zijn onder andere de arbeidsomstandigheden en informatie over het beleid van de organisatie. Deze beide punten zijn in 2006 als apart onderwerp in overleggen ondergebracht. Niet-Nederlandse nationaliteit en de 30%-regeling In 2006 zijn 37 medewerkers in dienst gekomen met een nietNederlandse nationaliteit (2005: 21 medewerkers). De meesten van hen werken als onderzoeker binnen de Research. Voor dertien van hen waren een machtiging voorlopig verblijf en een tewerk-
Voor vijftien medewerkers is de zogenaamde 30%-regeling aangevraagd (2005: negen). De 30%-regeling is een belastingfaciliteit voor medewerkers met een niet-Nederlandse nationaliteit. Hierbij mag een deel van het inkomen netto worden uitbetaald. Dit gebeurt om deze medewerkers tegemoet te komen in hun bijzondere kosten die samenhangen met het werkverblijf in Nederland. Werving en selectie In 2006 zijn er 174 vacatures opengesteld (2005: 161). Er zijn advertenties geplaatst in landelijke dagbladen, regionale dagen weekbladen, vakbladen en op websites. Cluster / afdeling Aantal vacatures / Gemiddeld Grootste aantal verdeling vacatures aantal reacties reacties op over clusters in % per vacature één vacature HOD
33 / 18,9
8
42
MOD
19 / 11
15
89
DOD
19 / 11
11
49
RT
26 / 14,9
11
29
Research
44 / 25,2
39
183
Facilitair Bedrijf 16 / 9,2
19
98
Overig
16
41
17 / 9,8
Om de kosten van het adverteren en het verwerken van de reacties te beperken, wordt geprobeerd bij elke vacature de aard van de vacature, de stand van zaken op de arbeidsmarkt en het gekozen wervingskanaal met elkaar in verband te brengen. Voor de bekendheid van het NKI-AVL als werkgever is het van belang zichtbaar te blijven, ook in de gedrukte media. Verzuim Het NKI-AVL is eigen risicodrager voor de arbeidsongeschiktheid. Dit heeft voor de medewerkers en het NKI-AVL directe voordelen: preventie van verzuim en langdurige arbeidsongeschiktheid voorkomt grote financiële consequenties. Het verzuim laat voor de hele organisatie een daling zien ten opzichte van het jaar ervoor; in 2005 was het 4,5% en in 2006 gedaald tot 4,1%. De doelstelling voor de verlaging van het verzuim tot 3,7% is echter niet gehaald. Een uitzondering hierop zijn DOD en FB. Uit figuur 4.11 blijkt dat deze daling in het verzuim veroorzaakt wordt door een daling bij veel clusters en afdelingen.
Jaardocument 2006 NKI-AVL
beleid, inspanningen en prestaties
In de periode eind 2005-begin 2006 is er een medewerkerstevredenheidsonderzoek gehouden in het cluster DOD en in een deel van het cluster Radiotherapie. Het totaal aantal deelnemers aan de enquête bedroeg 308. Hiervan hebben 213 medewerkers de enquête ingevuld.
stellingsvergunning nodig (2005: acht). Van deze dertien medewerkers vielen er zeven onder de kennismigrantenprocedure. De overige aanvragen zijn via de arbeidsmigratieprocedure verlopen. Ten slotte is voor zeven medewerkers een verlenging van de verblijfs- en tewerkstellingsvergunning aangevraagd en verkregen.
45
Voorwoord
De Polikliniek laat een stabilisatie van het verzuim zien, terwijl er een sterke stijging in het verzuim is bij het cluster Radiotherapie. Het DOD laat een grote daling zien evenals het FB. In beide clusters is in 2006 veel aandacht aan verzuim en verzuimbegeleiding besteed, onder meer door versterking van de leidinggevende vaardigheden.
In 2006 zijn twee personen volledig arbeidsongeschikt in de wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen terechtgekomen. Het was de bedoeling het nieuwe verzuimbeleid en VerzuimExpert, een programma waarin alle administratieve acties die te maken hebben met verzuimbegeleiding, in te voeren. Dit is gedeeltelijk gelukt.
Figuur 4.11 Verzuimcijfers 10 9
beleid, inspanningen en prestaties
8 7 6 5 4 3 2 1
46
0
research
MOD
HOD
DOD
RT
FB
Staf/overig
Poli
NKI-AVL
2004 verzuim %
1,8
5,9
5,6
4,0
4,0
7,6
5,0
5,3
4,4
2005 verzuim %
1,7
6,7
5,0
3,8
3,8
9,1
4,7
6,8
4,5
2006 verzuim %
2,5
5,1
4,9
2,3
5
6,2
4,2
6,7
4,1
2006 verzuimdoelstelingen
2,2
4,2
4,2
3,7
3,3
6,4
4,2
4,9
3,7
Jaardocument 2006 NKI-AVL
Voorwoord
4.6 Samenleving
legionellapreventie. Desondanks is de maximaal gestelde hoeveelheid te lozen water, 65.000 m3, niet overschreden.
Algemeen Op het gebied van maatschappelijk ondernemerschap zijn in dit verslag belangrijke thema’s beschreven zoals verbetering van governance (hoofdstuk 3) en de relaties met belanghebbenden (hoofdstuk 2, par. 2.4).
Milieu In het cluster Research heeft milieubeheer een belangrijke plaats gekregen. In februari 2006 is begonnen met een milieumonitoring om inzicht te krijgen in hoeverre afdelingen voldoen aan milieuvoorschriften. Er zijn afspraken gemaakt over opslag van gevaarlijke (afval)stoffen, de overschrijding van de lozingsnorm is besproken en er zijn werkinstructies voor stoffen uit de zwarte lijst vastgesteld. Het aantal knelpunten op gebied van de opslag van gevaarlijke stoffen en afval is bij de tweede monitoring in juni 2006 gehalveerd. Milieu-inspectie Op 29 november 2006 heeft de dienst Milieu- en Bouwtoezicht een inspectie gehouden van het naleven van de voorschriften in de Wet milieuvergunning. Op de bezochte afdelingen – Research, logistiek en ketelhuis – zijn geen onoverkomelijke gebreken geconstateerd.
Afval De hoeveelheid Specifiek Ziekenhuis Afval (SZA) is verder toegenomen en daarmee zijn ook de afvalkosten gestegen. Het is niet duidelijk waardoor die stijging is ontstaan. Vanaf oktober 2006 wordt per afdeling geregistreerd hoeveel SZA-bakken worden aangeleverd om zodoende een beter inzicht te krijgen. De stijging van de productie (aantal patiënteneenheden) kan een deel van de toename verklaren. Verder is bij de verhuizing van researchafdelingen naar het P-gebouw, het aantal ML1- en ML2-laboratoria uitgebreid en dat verklaart een ander deel van de toename. Met de researchafdelingen is het protocol voor afvalscheiding doorgesproken. Bepaald laboratorium afval valt in het NKI-AVL ook onder het SZA. In 2007 wordt een nieuw protocol voor SZA ingevoerd dat is gebaseerd op het Landelijk Afvalbeheer Plan. De definities voor SZA worden daarin verder aangescherpt. Milieubarometer De milieubelasting van het NKI-AVL per medewerker is ten opzichte van 2004 en 2005 verder afgenomen, maar nog steeds hoog vergeleken met het branchegemiddelde van ziekenhuizen in 2005 (zie figuur 4.12). De hoge waarde van gevaarlijk afval is te verklaren door de grotere researchtak van NKI-AVL in vergelijking met andere ziekenhuizen. Daarnaast is het brandstof- en elektriciteitsgebruik onder meer hoog geweest door de renovaties bij het ketelhuis.
Water Waternet heeft op 6 april 2006 de nieuwe vergunning Wet verontreiniging oppervlaktewateren verleend. Overeenkomstig voorschrift 5 uit de vergunning is onderzoek gedaan naar de lozing van Barium, Extraheerbare Organische Halogenen en Zilver. Naar aanleiding van de resultaten zijn maatregelen getroffen en wordt de lozing met de best toepasbare middelen voorkomen. Het gebruik van drinkwater is met 2% toegenomen door het intensief spoelen van het waterleidingennet in verband met de
Jaardocument 2006 NKI-AVL
beleid, inspanningen en prestaties
Aanvullende ontwikkelingen in 2006: • Er is een overeenkomst met KWF Kankerbestrijding gesloten die, naast continuering van de jaarlijkse subsidie, de start van een nieuwe vorm van gezamenlijke fondsenwerving mogelijk maakt. Dit NKI-KWF-fonds wordt naar verwachting in 2007 opgericht, zodat wervingsactiviteiten dat jaar kunnen starten. • Door de oprichting van een Technology Transfer Office wordt geprobeerd de kennis die vooral door fundamenteel onderzoek is verworven, nuttig te maken voor de maatschappij. De opbrengsten worden voor een belangrijk deel aan de vaste exploitatie toegevoegd. De beoogde opbrengst in 2006 van € 150.000 is gerealiseerd. Omdat de inkomsten nogal kunnen fluctueren, is pas op basis van een meerjarenoverzicht te beoordelen of deze opzet aan de verwachtingen voldoet. • Kennisoverdracht en publieksvoorlichting zijn belangrijk voor het NKI-AVL. Opmerkelijke wetenschappelijke ontwikkelingen en innovaties in behandeling worden geregeld via de landelijke media onder de aandacht gebracht.
Energie Mede dankzij de warme winter is het elektriciteitsgebruik met 11% afgenomen. Het opwekken van elektriciteit en warmte door de warmtekrachtkoppeling is in 2006 stilgelegd omdat het ketelhuis gerenoveerd werd. Onder meer daardoor is het gasgebruik met 16% afgenomen. De kosten voor energie zijn desondanks met bijna 20% toegenomen door stijging van de inkoopprijs. De technische dienst is met het instellen van de werkgroep Energiebeheersing een project voor duurzaam energiebeheer gestart.
47
Voorwoord
Figuur 4.12 Milieubelasting per medewerker
elektriciteit brandstoffen
125%
bedrijfsafval gevaarlijk afval
100%
75%
25%
0%
2004
2005
2005
2006
NKI-AVL
branche
NKI-AVL
NKI-AVL
beleid, inspanningen en prestaties
50%
48 Preventie van gezondheidsklachten • Roken. De afdeling Arbo & Veiligheid is in 2004 gestart met de ‘Stoppen met roken poli’ voor medewerkers. In dit programma krijgen medewerkers die willen stoppen met roken individuele begeleiding. In 2006 hebben drie medewerkers gebruikgemaakt van deze faciliteit. Hiervan hebben twee medewerkers het traject met goede resultaten afgerond; één medewerker is nog bezig in het traject. • Griepvaccinaties. In de maanden november en december 2006 zijn er in totaal 199 medewerkers ingeënt. Er wordt nagedacht over een nieuwe benadering zodat meer medewerkers zich laten vaccineren. • Fysieke belasting. Door fysieke overbelasting kan ziekteverzuim ontstaan. Het voorkómen hiervan kan helpen het ziekteverzuim terug te dringen. In 2006 zijn er 51 werkplekonderzoeken uitgevoerd en zijn instructies over werkhouding en werkwijze gegeven. De onderzoeken en instructies kunnen zowel op aanvraag van de bedrijfsarts als op verzoek van een leidinggevende worden uitgevoerd. De onderzoeken en instructies vinden op individueel en op groepsniveau plaats. In 2006 is de fysieke belasting op de verpleegafdelingen onderzocht. De resultaten hiervan worden gebruikt om gerichte maatregelen te treffen om de fysieke belasting van verpleegkundigen te verminderen. Nadat de hulpmiddelen en technieken zijn getest, zal een training- en instructieprogramma worden opgezet om verpleegkundigen te ondersteunen in het gebruik ervan.
Vertrouwenspersoon In 2006 is een nieuwe vertrouwenspersoon aangesteld. De periode januari tot en met mei 2006 heeft in het teken van kennismaking en samenwerkingsafspraken maken gestaan. De vertrouwenspersoon heeft gesprekken gevoerd met het management, de klachtencommissie, de ondernemingsraad, de bedrijfsmaatschappelijk werker en de bedrijfsarts. Met de bedrijfsarts en de bedrijfsmaatschappelijk werker zijn afspraken gemaakt over de rol van de verschillende functionarissen en de afbakening van de daarbij behorende taken. De vertrouwenspersoon en de klachtencommissie hebben afgesproken eens per jaar overleg te hebben. De nieuwe folder Klachtenregeling Personeel geeft informatie over de klachtenregeling en de klachtencommissie voor het personeel. In deze folder staat ook informatie over de ‘vertrouwenspersoon ongewenst gedrag’ en hoe deze te bereiken is. Daarnaast is er informatie over de vertrouwenspersoon op intranet gezet. In het juninummer van de Sendbrief in 2006, het personeelsblad voor medewerkers van het NKI-AVL, verscheen een kort interview. In het verslagjaar hebben twee medewerkers een beroep gedaan op de vertrouwenspersoon. Deze medewerkers hebben na consultatie geen klacht ingediend bij de klachtencommissie voor het personeel.
Jaardocument 2006 NKI-AVL
Voorwoord
4.7
Financieel beleid
beleid, inspanningen en prestaties
Voor de verwerking van de jaarrekening 2006 in het Jaardocument heeft het NKI-AVL ervoor gekozen dit jaar het bestaande format van de jaarrekeningen te handhaven en als laatste hoofdstuk in te passen. Om de jaarverantwoording toekomstbestendig te maken, gaat het NKI-AVL de financiële verantwoording verbreden met maatschappelijke componenten. Bovendien wil het meer nadruk leggen op de verantwoording van effecten en prestaties. Ook zoekt het NKIAVL aansluiting om de eigen registratie een integraal onderdeel van de planning- & controlcyclus te laten zijn. Het is in de pilotfase helaas nog niet mogelijk geweest deze vernieuwingen door te voeren in het Jaardocument. In de geconsolideerde jaarrekening NKI-AVL wordt al wel de nodige aandacht besteed aan de maatschappelijke componenten, waardoor de verantwoording voldoet aan de regelgeving.
49
Jaardocument 2006 NKI-AVL
Voorwoord
Afkortingen verklaard Academische Budget Component Algemeen Klinisch Laboratorium stichting Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis Cancer Research Technology Dienst Informatievoorziening en Financiën Diagnostische Oncologische Disciplines Facilitair Bedrijf Good Clinical Practice genetisch gemodificeerde organismen Hazard Analysis Critical Control Points Hypertherme Intraperitoneale Chemotherapie Heelkundige Oncologische Disciplines Inspectie voor de Gezondheidszorg Instituut Nederlandse Kwaliteit Infectiepreventiecommissie interne toestemming stichting Koningin Wilhelmina Fonds Medisch-ethische Toetsingcommissie Meldingencommissie Incidenten Patiëntenzorg Medische Oncologische Disciplines vereniging Het Nederlandse Kanker Instituut Nederlandse Zorgautoriteit Ontwikkeling en Innovatie ondernemingsraad Personeel & Organisatie patiëntenraad Raad van Bestuur Raad van Toezicht stralingsbeschermingseenheid Specifiek Ziekenhuis Afval Topreferente zorg Universitair Medisch Centrum (ministerie verantwoordelijk voor) ruimte, wonen, milieu en rijksgebouwen Volksgezondheid, Welzijn en Sport Waarborgfonds Zorgsector wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen zelfstandig behandelcentrum Zorgverzekeraars Nederland
Jaardocument 2006 NKI-AVL
afkortingen verklaard
ABC AKL AVL CRT DIF DOD FB GCP GGO HACCP HIPEC HOD IGZ INK IPC IT KWF METC MIP MOD NKI NZa O&I OR P&O PaR RvB RvT SBE SZA TRF UMC VROM VWS WfZ WIA WMCZ ZBC ZN
50
Jaarrekening 2006
Voorwoord
Financieel Jaarverslag AVL 2006 Hierin zijn opgenomen: De geconsolideerde jaarrekening pag. 10 t/m 27 De enkelvoudige jaarrekening pag. 28 t/m 46
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Voorwoord
INHOUDSOPGAVE I
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Jaarrekening
JAARVERSLAG ........................................................................................................................................ 4 I.1 Verslag Raad van Bestuur ......................................................................................................................4 I.1.1 Algemeen verslag NKI en AVL ..........................................................................................................4 I.1.2 Financieel verslag NKI en AVL ..........................................................................................................6 II ALGEMENE GEGEVENS ........................................................................................................................... 9 II.1 Preambule...........................................................................................................................................9 II.2 Algemeen ...........................................................................................................................................9 II.3 Samenstelling Raad van Toezicht ...........................................................................................................9 II.4 Samenstelling Raad van Bestuur ............................................................................................................9 III JAARREKENING................................................................................................................................... 10 III.1 Geconsolideerde balans per 31 december 2006 ..................................................................................... 10 III.2 Geconsolideerde resultatenrekening over 2006...................................................................................... 11 III.3 Geconsolideerd kasstroomoverzicht...................................................................................................... 12 III.4 Grondslagen van waardering en van bepaling van het resultaat ............................................................... 13 III.5 Toelichting op de geconsolideerde balans.............................................................................................. 15 III.5.1 Overzicht materiële vaste activa ................................................................................................... 15 III.5.2 Financiële vaste activa ................................................................................................................ 17 III.5.3 Belegde middelen ....................................................................................................................... 17 III.5.4 Overzicht van de onderhanden werkpositie Diagnose Behandel Combinaties (DBC’s)........................... 17 III.5.5 Overzicht vorderingen ................................................................................................................. 18 III.5.6 Nog in tarieven te verrekenen ...................................................................................................... 19 III.5.7 Specificatie van het financieringsverschil in het boekjaar ................................................................. 19 III.5.8 Liquide middelen ........................................................................................................................ 20 III.5.9 Groepsvermogen ........................................................................................................................ 21 III.5.10 Mutaties in egalisatierekening afschrijvingen instandhouding............................................................ 21 III.5.11 Mutaties in voorzieningen ............................................................................................................ 22 III.5.12 Participatie door derden in het researchlaboratorium....................................................................... 22 III.5.13 Overzicht langlopende schulden per 31 december 2006 ...................................................................23 III.5.14 Kortlopende schulden .................................................................................................................. 24 III.5.15 Niet uit de balans blijkende verplichtingen ..................................................................................... 24 III.6 Toelichting op de geconsolideerde resultatenrekening............................................................................. 25 III.6.1 Baten ........................................................................................................................................ 25 III.6.2 Lasten....................................................................................................................................... 26 III.6.3 Bezoldiging bestuurders .............................................................................................................. 27 JAARREKENING – AVL ............................................................................................................................... 28 III.7 Balans per 31 december 2006 ............................................................................................................ 28 III.8 Resultatenrekening over 2006 ............................................................................................................ 29 III.9 Waarderingsgrondslagen ................................................................................................................... 30 III.10 Toelichting op de balans .................................................................................................................... 31 III.10.1 Overzicht materiële vaste activa ................................................................................................. 31 III.10.2 Projecten in uitvoering per 31-12-2006 ....................................................................................... 32 III.10.3 Researchgedeelte van het ziekenhuis .......................................................................................... 32 III.10.4 Overige investeringen materiële vaste activa van het ziekenhuis .................................................... 33 III.10.5 Deelnemingen .......................................................................................................................... 33 III.10.6 Leningen u/g ............................................................................................................................ 34 III.10.7 Overzicht van de onderhanden werkpositie Diagnose Behandel Combinaties (DBC’s) ......................... 34 III.10.8 Overzicht van vorderingen en overlopende activa ......................................................................... 35 III.10.9 Specificatie van het financieringsverschil ..................................................................................... 36 III.10.10 Specificatie van het financieringsverschil in het boekjaar ............................................................... 37 III.10.11 Liquide middelen....................................................................................................................... 37 III.10.12 Mutaties in het eigen vermogen .................................................................................................. 38 III.10.13 Mutaties in egalisatierekening afschrijvingen instandhouding .......................................................... 39 III.10.14 Mutaties in voorzieningen........................................................................................................... 39 III.10.15 Overzicht langlopende schulden per 31 december 2006 ................................................................. 40 III.10.16 Langlopende huurverplichtingen.................................................................................................. 42 III.10.17 Overzicht kortlopende schulden en overlopende passiva ................................................................43 III.10.18 Niet uit de balans blijkende verplichtingen ................................................................................... 43 III.11 Toelichting op de resultatenrekening ................................................................................................... 44 III.11.1 Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten ................................................................................. 44 III.11.2 Specificatie resultatenrekening ................................................................................................... 45 III.11.3 Bezoldiging bestuurders............................................................................................................. 46 IV OVERIGE GEGEVENS - AVL ................................................................................................................... 47 IV.1 Accountantsverklaring ........................................................................................................................ 47 IV.2 Vaststelling en goedkeuring jaarrekening .............................................................................................. 47 IV.3 Handtekeningen Raad van Toezicht en Raad van Bestuur ........................................................................ 48 IV.4 Enige kwantitatieve gegevens .............................................................................................................. 49 IV.4.1 Aantal erkende bedden ................................................................................................................. 49 IV.4.2 Aantal verpleegdagen ................................................................................................................... 49 IV.4.3 Overzicht cijfers naar specialismen................................................................................................. 50
2
Voorwoord
IV.4.4 IV.4.5 BIJLAGEN Bijlage 1 Bijlage 2
Overige verrichtingen ziekenhuis.................................................................................................... 51 Overige verrichtingen radiotherapie................................................................................................ 52 – bij jaarcijfers AVL 2006.......................................................................................................... 53 – Specificatie budget AVL - Ziekenhuis en Radiotherapie.................................................................... 53 – Projecten in uitvoering en mutaties in het boekjaar ........................................................................ 54
Jaarrekening
3
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Voorwoord
I
JAARVERSLAG
I.1
Verslag Raad van Bestuur
Inleiding De Vereniging Het Nederlands Kanker Instituut en de Stichting Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis in Amsterdam vormen gezamenlijk een oncologisch centrum. Het betreft 2 verschillende rechtspersonen die evenwel nauw samenwerken onder andere via een personele unie van Raad van Bestuur en Raad van Toezicht. De samenwerkende rechtspersonen voeren in de praktijk de naam NKI-AVL. In het oncologisch centrum wordt fundamentele en klinische research verricht alsmede een ziekenhuisvoorziening en radiotherapie geboden. Het voeren van een gezamenlijke naam betekent niet dat de Vereniging Het Nederlands Kanker Instituut en de Stichting Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis geen afzonderlijke rechtspersonen zijn. I.1.1
Algemeen verslag NKI en AVL
Financiële resultaten NKI Bij het NKI sprake is van een negatief resultaat van € 956.000. Ondanks extra financiële steun van het steunfonds bleek het moeizaam de in 2005 door VWS opgelegde korting van 10% op de research subsidie structureel te absorberen zonder schadelijke effecten voor het research beleid. Aangezien de noodzakelijke verbetering van de projectadministratie in 2006 ernstig vertraagd bleek, is er inmiddels extra personeel ingezet en een nieuw geautomatiseerd projectmanagementsysteem geïmplementeerd. De relevante processen en procedures zijn in kaart gebracht, verbeterd en door de Raad van Bestuur vastgesteld. Implementatie is in 2007 voorzien. Geleidelijk aan ontstaat daardoor inzicht in de stand van zaken t.a.v. het afsluiten van oude projecten en de debiteurenpositie. Op beide terreinen dient achterstand ingelopen te worden en omdat risico’s niet uit te sluiten zijn is daarvoor een voorziening van € 750.000 getroffen. Prognose 2007 NKI De vooruitzichten voor 2007 zijn voor wat betreft het structurele exploitatieresultaat vergelijkbaar met 2006. De Raad van Bestuur laat via een benchmark toetsen of de omvang en kosten van het ondersteunend apparaat in verhouding staat tot die van een aantal vergelijkbare binnen- en buitenlandse instituten. De interne overheadverdeling wordt bovendien nogmaals getoetst. In de loop van het 2e kwartaal willen wij de lange termijn financiering van het NKI bezien en zonodig daarvoor een aangepaste of nieuwe kredietfaciliteit aantrekken. Het incassobeleid ten aanzien van de (oude) projecten en het treasury beleid zullen in de eerste helft van 2007 hoge prioriteit krijgen. De onderhandelingen met Organon over een meerjaren vaste bijdrage aan het NKI, met als tegenprestatie het “right of first refusal” ten aanzien van vindingen van enkele wel omschreven laboratoria zijn bijna afgerond en zien wij als een belangrijke stap in het verbreden van inkomstenbronnen.
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Jaarrekening
De missie van het NKI en AVL is het bestrijden van kanker door middel van patiëntenzorg, onderzoek en onderwijs. De oncologische topzorg en wetenschappelijk onderzoek zijn ondergebracht in één structuur en onder één bestuur. Deze structuur leidt tot synergie op het gebied van behandeling, wetenschappelijk onderzoek en opleiding, waarbinnen nieuwe ontwikkelingen in oncologische functies en onderzoek ruim baan krijgen. Nederland beschikt daarmee over een topreferent kankerinstituut dat nationaal en internationaal een belangrijke bijdrage levert aan het oncologisch onderzoek, de opleiding van hooggekwalificeerde kankeronderzoekers, klinischoncologische specialisten, paramedici en verpleegkundigen en aan oncologische zorg. De interactie van de research en de topklinische zorg vormt de basis van het beleid. Het NKI en AVL streven naar een vooraanstaande rol in binnen- en buitenland, door werk te leveren van de hoogste kwaliteit op een beperkt aantal gebieden. Enerzijds geldt daarbij een voldoende volume en anderzijds prioriteitenstelling naar zwaartepunten. Samenwerking met diverse andere instituten in binnen- en buitenland is daarbij een belangrijk hulpmiddel. De nationale functie van het NKI en AVL wordt afgestemd met die van KWF Kankerbestrijding. Het NKI en AVL hebben de volgende kerntaken: • Het NKI en AVL bieden patiënten een zo goed mogelijke screening, diagnostiek, behandeling en verpleging, gericht op het voorkomen en bestrijden van kanker. Daarbij wordt veel aandacht gegeven om nieuwe methoden te ontwikkelen en bestaande methoden te verbeteren; • Het wetenschappelijk onderzoek beweegt zich op een breed gebied, dat fundamenteel biologische vraagstellingen, klinisch onderzoek, epidemiologie en psychosociaal onderzoek omvat. De ambitie is onderzoek te doen op internationaal topniveau; • Het NKI en AVL beogen deskundigheid op het gebied van kankerbestrijding ook buiten het instituut te verhogen door overdracht van kennis en het opleiden van artsen, onderzoekers en andere werkers in de oncologie.
4
Voorwoord
Essentieel is echter de vraag of de principes van financiering van fundamentele research in Nederland zo kunnen worden aangepast dat niet alleen meer geld beschikbaar komt maar dat ook meer met een “full cost-model” (dit is projectkosten inclusief volledige overhead) gewerkt gaat worden. Eerst dan bestaat de kans dat de financieringsachterstand, die op dit gebied ten opzichte van het buitenland bestaat, wordt ingelopen. Tenslotte wil de Raad van Bestuur verschillende mogelijkheden exploreren voor het verhogen van de inkomsten ten behoeve van de vaste kosten, bijvoorbeeld via het nieuwe NKI/KWF fonds dat in de overeenkomst met het KWF is vastgelegd. Financiële resultaten AVL Het resultaat van het AVL was € 131.000 negatief, terwijl voor € 626.000 aan de reserve egalisatie afschrijvingen is onttrokken. Daartegenover staat een toevoeging aan de reserve bijzondere doeleinden € 664.000. Het exploitatie resultaat kwam weliswaar op minus € 1.020.000 uit met name ten gevolge van patiëntgebonden kosten, maar – evenals voorgaande jaren- meevallers t.g.v. nacalculatie en vrijval voorzieningen saldeerden tot de onttrekking van de reserve aanvaarbare kosten van € 131.000.
Begin 2007 zijn nieuwe functionarissen aangesteld zodat aan verdere structurele verbetering gewerkt kan worden. Vooruitzicht 2007 AVL De implementatie van de diverse ingezette verbeteracties bij de DIF zal in 2007 zijn beslag krijgen. Medio 2007 zullen de eerste resultaten van interne kostprijsberekening beschikbaar komen. Tevens wordt de vervanging/vernieuwing van het gecombineerde ERP/Financieel administratiesysteem voorbereid. Het meerjaren investeringsbeleid dient geactualiseerd te worden nu in 2007/2008 de afronding van de renovatietrajecten van ziekenhuis en radiotherapie is voorzien. Tevens dient de invoering van de Normatieve Huisvestings Component voor de financiering van investeringen in met name vastgoed te worden voorbereid. Er is een sluitende begroting voor 2007 opgesteld, maar ontwikkelingen op het gebied van dure geneesmiddelen of patiëntgebonden kosten kunnen snel voor exploitatieproblemen zorgen. De Raad van Bestuur heeft dan ook opdracht gegeven tot het voorbereiden van verdere interne kostenbesparingen, te meer daar nieuwe bezuinigen van overheidswege niet uit te sluiten zijn. Daarnaast kan met een grote mate van waarschijnlijkheid gesteld worden dat de investeringen in IT, het op peil houden van de reservepositie en de lange termijn investeringen in huisvesting en apparatuur, extra financiële ruimte vragen. PM: de algemene verslaglegging is te vinden in het algemeen deel van het Jaardocument.
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Jaarrekening
Rond het opleveren van de jaarrekening 2005 werd duidelijk dat er bij de Dienst Informatie voorziening en Financiën (DIF) sprake was van een ernstige terugval in het functioneren van met name de leiding en het implementatietempo van de ingezette reorganisatie. Dit noodzaakte tot het doorvoeren van personele wisselingen, in eerste instantie op interim-basis, op enkele cruciale posities. Op basis van interne analyses, adviezen van de accountant en overleg met de auditcommissie zijn op een groot aantal terreinen verbeteracties ingezet. Het betreft onder andere: − De verbetering van het functioneren van de financiële- en projectadministratie. Een aantal essentiële processen is doorgelicht en vastgelegd, een nieuw projectadministratiesysteem aangeschaft en de doorlichting van alle lopende en niet afgesloten projecten is ter hand genomen. Dit laatste zal in 2007 worden afgerond. − Het verbeteren van de Administratieve Organisatie ten behoeve van de DBC-registratie en het uitvoeren van de statuscontrole toets. − Het realiseren van een kredietfaciliteit voor het NKI. − De aanstelling van een nieuw hoofd DIF en hoofd Financiële Administratie. − De analyse van het functioneren van het financiële administratie en ERP systeem. − Een analyse van de gang van zaken rond het opmaken van de jaarrekening en het opstellen van een degelijke afsluitingsprocedure.
5
Voorwoord
I.1.2
Financieel verslag NKI en AVL
I.1.2.1
Algemeen
Ingevolge de Regelgeving Verslaggeving WTZi bestaat er voor de rapportage van de jaarrekeningen van het AVL en het NKI een consolidatieplicht en een verplichting tot segmentering teneinde de transparantie te vergroten. Er wordt een onderscheid gemaakt naar collectief gefinancierde activiteiten en niet-collectief gefinancierde activiteiten (overige financiering). Voor het NKI is de richtlijn 640 “Organisaties zonder Winststreven” van toepassing. Ten aanzien van de ontwikkelingen die zich in het afgelopen boekjaar hebben voorgedaan binnen het NKI enerzijds en het AVL anderzijds wordt verwezen naar de onderdelen in deze jaarrekening die daarop betrekking hebben. Behalve deze financiële jaarverslaggeving geeft het NKI een Scientific Annual Report en het NKI-AVL een jaardocument uit. In het Scientific Annual Report, dat op verzoek van belangstellenden wordt toegezonden, wordt inhoudelijk verslag gedaan van het basaal en klinisch wetenschappelijk onderzoek. Het jaardocument zorggeeft globaal inzicht in de activiteiten van het NKI en AVL op het gebied van basale research, klinische research en patiëntenzorg op het gebied van oncologie. I.1.2.2
Analyse Resultaat
I.1.2.2.1
Ontwikkeling baten
De hogere baten ten opzichte van 2005 ten bedrage van € 11,7 miljoen worden voornamelijk veroorzaakt door: AVL Wettelijk budget
2005
2006
mutatie
82.442
89.500
7.058
herrekening oude jaren
2.678
779
-1.899
opbrengsten B segment
1.035
1.335
300
vergoedingen voor diensten Totaal AVL
1.734
2.203
469
87.889
93.817
5.928
8.550
8.277
-273
NKI subsidiebijdrage KWF subsidiebijdrage VWS projectfinanciering overige bedrijfsopbrengsten Totaal NKI
9.666
9.879
213
17.418
22.278
4.860
1.849
2.883
1.034
37.483
43.317
5.834
De stijging in het NZA-budget met € 7,1 miljoen wordt voornamelijk verklaard door een stijging van de productie met € 2,3 miljoen en een stijging in de nacalculatie van dure geneesmiddelen met € 3,2 miljoen. Het NZA-budget is door het College Tarieven Gezondheidszorg (thans: Nederlandse Zorgautoriteit, Nza) definitief vastgesteld tot en met 2003. De nacalculatie 2004 t/m 2006 zijn aan de zorgverzekeraars aangeboden maar zijn nog niet door de Nza en de zorgverzekeraars afgewikkeld.
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Jaarrekening
In 2006 is een gecombineerd nadelig resultaat geboekt van € 0,9 miljoen hetgeen een afname ten opzichte van 2005 betekent van € 1,6 miljoen. Het nadelig resultaat is voornamelijk toe te schrijven aan het NKI. Het nadelig resultaat in het NKI bedraagt afgerond € 0,9 miljoen.
6
Voorwoord
I.1.2.2.2 Ontwikkeling lasten De hogere lasten ten opzichte van 2005 ten bedrage van € 14,2 miljoen worden voornamelijk veroorzaakt door: AVL personeelslasten afschrijvingslasten
2005
2006
mutatie
49.393
52.691
3.298 -1.777
7.699
5.922
overige lasten
25.939
32.304
6.365
Totaal AVL
83.031
90.917
7.886
28.106
30.483
2.377
131
204
73
overige lasten
10.312
14.228
3.916
Totaal NKI
38.549
44.915
6.366
NKI personeelslasten afschrijvingslasten
De stijging is als volgt opgebouwd: Personeelssterkte (in fte)
2005
2006
NKI research
265
266
1
NKI project
349
360
11
AVL
902
919
17
1.516
1.545
29
totaal
I.1.2.3
mutatie
7
Vermogenspositie
I.1.2.3.1
Groepsvermogen
Het totale groepsvermogen daalde per saldo met € 1,0 miljoen na resultaatbestemming 2006. Per ultimo 2006 bedraagt het eigen vermogen € 27,3 miljoen. Hiervan is collectief gefinancierd gebonden vermogen € 12,3 miljoen en niet-collectief gefinancierd vrij vermogen € 11,9 miljoen. Het kapitaal was in 2006 € 3,1 miljoen. I.1.2.3.2
Egalisatierekening afschrijving instandhouding en voorzieningen 01-01-2006
mutaties 31-12-2006
Egalisatierekening: - egalisatierekening afschrijvingen
276
-10
266
Voorzieningen - Voorziening verwachte jubilea uitkeringen - Review en update automatiseringssystemen - WAO verplichtingen
792 300 622
27 0 -306
819 300 316
1.714
-279
1.435
Totaal voorzieningen
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Jaarrekening
I.1.2.2.3 Personeelsbezetting De stijging van de personeelskosten is vooral het gevolg van een toename van personeel en een verhoging van de brutosalarissen met 1,75%. De gemiddelde personeelsbezetting steeg met 29 fte naar 1.545 fte in 2006.
Voorwoord
I.1.2.3.3
Werkkapitaal - resultaatratio 2005
2006
mutatie
137.416
164.751
27.335
Belegde middelen
15.405
11.516
-3.889
Vlottende activa
56.493
64.530
8.037
Eigen vermogen
28.369
27.332
-1.037
Overlopende passiva (kortlopende schulden)
108.727
144.621
35.894
Werkkapitaal
-52.234
-80.091
-27.857
Current ratio (vlottende activa / vlottende passiva)
51,96
44,62
Solvabiliteit (ev/balanstotaal)
13,55
11,29
Solvabiliteit (ev/opbrengsten)
22,63
19,93
Vaste activa
De vaste activa steeg in 2006 met € 27,3 miljoen, met name door verbouw research gebouw. Het werkkapitaal daalde met € 27,9 miljoen. De daling wordt voornamelijk veroorzaakt door het bankkrediet ten bedrage van € 20,0 miljoen ten behoeve verbouwing research gebouw.
Productieontwikkeling
Het aantal opnamen bleef nagenoeg gelijk in 2006 met 6.263 opnames. Het aantal verpleegdagen steeg met 0,13% naar 42.118. De gemiddelde verpleegduur is in 2006 6,7 dagen. Het aantal dagverplegingen daalde met 4,31% naar 5.771 dagen en de 1e polikliniekbezoeken daalden met 1,64.% tot 22.688 bezoeken. Voor wat betreft de bijzondere functies Radiotherapie kan vooral de stijging megavoltherapie van 3.947 naar 4.141 series genoemd worden.
Tenslotte Wij danken alle vrijwilligers en allen die ons direct, of indirect via KWF Kankerbestrijding, begunstigen, voor hun steun in de vorm van activiteiten of financiële middelen. Wij hopen ook in het nieuwe jaar weer te mogen rekenen op deze voor ons instituut zo essentiële bijdragen. Wij zijn al onze medewerkers, die aan de in 2006 bereikte resultaten hebben bijgedragen, zeer erkentelijk voor hun inzet en betrokkenheid.
Amsterdam, 14 mei 2007 De Raad van Bestuur.
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Jaarrekening
I.1.2.4
8
Voorwoord
II
ALGEMENE GEGEVENS
II.1 Preambule De Vereniging Het Nederlands Kanker Instituut en de Stichting Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis bestaat uit twee rechtspersonen die geïntegreerd worden aangestuurd door een gezamenlijke Raad van Bestuur en Raad van Toezicht. Er is sprake van twee specifieke juridische entiteiten met een éénheid van management. Op basis van de Regeling Verslaggeving WTZi geldt er een consolidatieplicht. II.2 Algemeen De in dit verslag vermelde gegevens hebben betrekking op de Stichting Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis (AVL) gevestigd te Amsterdam. De Stichting exploiteert binnen het als oncologisch centrum fungerend Antoni van Leeuwenhoekhuis zowel een ziekenhuisvoorziening als radiotherapie; dit in nauwe samenwerking met de Vereniging Het Nederlands Kankerinstituut (NKI) dat, eveneens binnen genoemd oncologisch centrum, zowel fundamentele als klinische research verricht. De Stichting AVL en de Vereniging NKI vormen een geïntegreerd geheel, met één Raad van Toezicht en Raad van Bestuur voor beide rechtspersonen. Het AVL is een categoraal ziekenhuis, gebonden aan de weten regelgeving van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa). De jaarcijfers van het AVL maken samen met de jaarcijfers van het NKI deel uit van de gecombineerde, volgens Regelgeving Verslaggeving WTZi, geconsolideerde jaarrekening AVL. II.3
Samenstelling Raad van Toezicht Woonplaats Amsterdam Overveen Blaricum Amsterdam Den Haag Amsterdam Wassenaar Doorn Nijmegen
voorzitter vice-voorzitter/secretaris penningmeester
Jaarrekening
Naam W. Kok H.C.J. van der Wielen P.J. Kalff P.F. Van der Heijden D. Sinninghe Damsté F.H. Schröder M.L. Smeets P.C. van der Vliet G.P. Vooijs
9
II.4 Samenstelling Raad van Bestuur A.J.M. Berns, voorzitter directeur wetenschapsbeleid W.H. van Harten directeur organisatie & bedrijfsvoering S. Rodenhuis directeur zorg & zorgontwikkeling
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Voorwoord
III JAARREKENING III.1 Geconsolideerde balans per 31 december 2006 (in € duizend )
ref.
2006
2005
4.914 127.807 0 p.m. 31.766 256 8
5.137 113.196 19 p.m. 19.026 0 38
Vaste activa -
researchlaboratorium ziekenhuisvoorziening tijdelijke kantoorruimte inventaris en apparatuur researchlaboratorium researchgedeelte van het ziekenhuis overige materiële vaste activa ziekenhuis financiële vaste activa
III.5.1 III.5.1 III.5.1 III.5.1 III.5.1 III.5.2
Totaal vaste activa III.5.2
Belegde middelen Effecten Fonds Wetenschappelijk Onderzoek
III.5.3 III.5.3
0
3.906 11.499 11.516
III.5.4 III.5.5 III.5.8
263 2.634 57.144 4.489
Totaal vlottende activa Totaal activa Groeps vermogen Kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen Niet-collectief gefinancierd vrij vermogen
1.260
1.605 9.911
Totaal belegde middelen Vlottende activa Voorraden Onderhanden werk DBC's Vorderingen en overlopende activa Liquide middelen
137.416
III.5.9 III.5.9 III.5.9
10
246 -551 53.985 2.813 64.530
56.493
242.057
209.314
3.116 12.301 11.915
Totaal groeps vermogen
15.405
3.134 12.432 12.803 27.332
28.369
Egalisatierekening afschrijvingen
III.5.10
266
276
Voorzieningen
III.5.11
1.435
1.714
Participatie door derden in het researchlaboratorium Ministerie van VWS KWF kankerbestrijding
III.5.12 III.5.12
4.914 1.215
Langlopende schulden Leningen o/g Kortlopende schulden Nog in de tarieven te verrekenen Kortlopende schulden en overlopende passiva
III.5.6 III.5.14
5.137 1.288 6.129
6.425
62.274
63.803
19.076 125.545
Totaal passiva
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Jaarrekening
Leningen u/g
164.751
12.162 96.565 144.621
108.727
242.057
209.314
Voorwoord
III.2 Geconsolideerde resultatenrekening over 2006
in € duizend
Baten wettelijk budget voor aanvaardbare kosten mutatie extern budget voorgaande jaren opbrengsten DBC's B-segment vergoedingen voor diensten en verrichtingen berekend aan derden subsidiebijdragen projectfinanciering overige bedrijfsopbrengsten
ref.
2006
2005
III.11.1
89.500 779 1.335
82.442 2.678 1.035
III.6.2 III.6.1 III.6.1 III.6.1
2.203 18.156 22.278 2.883
1.734 18.216 17.418 1.849
som der baten
137.134
125.372
III.6.2 III.6.2 III.6.2
83.174 9.236 43.234 135.644
77.499 10.128 33.785 121.412
financiële baten en lasten
III.6.2
3.222
3.225
Jaarrekening
Lasten personeelskosten afschrijvingen op vaste activa overige bedrijfkosten som der bedrijfslasten
11 som der lasten
138.866
124.637
-1.732
735
833
24
resultaat voor belasting
-899
759
vennootschapsbelasting
-45
-44
-944
715
-131 -813 -944
961 -246 715
resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening baten en lasten - voorgaande jaren
resultaat na belasting
De bestemming van het resultaat is als volgt: ontrekking (toevoeging) collectief gefinancierd gebonden vermogen onttrekking (toevoeging) niet collectief vrij vermogen
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Voorwoord
III.3 Geconsolideerd kasstroomoverzicht
2006
2005
Kasstroom uit operationele activiteiten Exploitatieresultaat
-944
715
8.806 -18 0 -75 -10 -279 8.424
10.128 0 -403 -556 -18 -1.109 8.042
-17 -3.185 -3.159 6.914
24 551 -26.321 7.399
-5.093 -4.540
7.483 -10.864
2.940
-2.107
Kasstroom uit investeringsactiviteiten investeringen in materiële vaste activa overige investeringen in financiële vaste activa en belegde middelen
-36.171 3.919
-11.571 11
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
-32.252
-11.560
Kasstroom uit financieringsactiviteiten ontvangsten langlopende schulden aflossingen langlopende schulden leningen u/g participatie door derden
1.600 -3.129 -1.260 -296
50.500 -4.511 0 -296
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
-3.085
45.693
Mutatie geldmiddelen (inclusief kortlopende schulden aan kredietinstellingen)
-32.397
32.026
Aanpassingen voor: afschrijvingen mutatie kapitaal mutatie collectief gefinancierd gebonden vermogen mutatie niet-collectief gefinancierd vrij vermogen mutaties egalisatiereserve mutaties voorzieningen
veranderingen in werkkapitaal: voorraden onderhanden werk DBC's vorderingen nog in de tarieven te verrekenen kortlopende schulden (exclusief schulden aan kredietinstellingen)
Kasstroom uit operationele activiteiten
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Jaarrekening
in € duizend
12
Voorwoord
III.4 Grondslagen van waardering en van bepaling van het resultaat Algemeen. De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de Regeling Verslaggeving WTZi. Verbonden partijen De Stichting Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis en de Vereniging Het Nederlands Kanker Instituut zijn aan elkaar verbonden in de vorm van een personele unie. De personen die deel uitmaken van de Raad van Bestuur managen de beide entiteiten. Toerekening van overheadkosten geschiedt op basis van de werkelijke inzet per entiteit. Er bestaat een rekening-courant verhouding tussen beide organisaties, waarbij een marktconforme rente wordt doorberekend. De Raad van Bestuur van het NKI-AVL is tevens het bestuur van de Stichting BioMed NKI-AVL en vormt de directie van BioMed Oncologie Beheer BV. De jaarrekeningen zijn alle bij de consolidatie betrokken.
Grondslagen van waardering en van bepaling van het resultaat. De gehanteerde grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd gebleven ten opzichte van het voorgaande jaar, met uitzondering van de stelselwijziging. In het kader van RJ271 is een voorziening gevormd voor beloningen die gekoppeld zijn aan het aanwezig zijn van een langdurig dienstverband. Deze bestaat uit de contante waarde van de verplichtingen voor jubileumuitkeringen bij 12,5-, 25- en 40-jarig dienstverband. Deze stelselwijziging heeft als gevolg een lager eigen vermogen per ultimo 2006 van € 820.000. Activa en passiva worden opgenomen voor de nominale waarde, tenzij in de toelichting anders wordt vermeld. De materiële vaste activa (zowel WTZi/WTG gefinancierd als niet WTZi/WTG gefinancierd) worden gewaardeerd tegen aanschafwaarde minus jaarlijkse lineaire afschrijvingen met vaste percentages van de aanschafwaarde. Op investeringen in het desbetreffende boekjaar vindt, tenzij nadrukkelijk anders is aangegeven, een volledige afschrijving op jaarbasis plaats. De gehanteerde afschrijvingspercentages voor het AVL zijn door de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) in haar desbetreffende richtlijn vastgesteld. Voor inventaris is het afschrijvingspercentage gebaseerd op de economische levensduur. Het researchgedeelte van het ziekenhuis is volledig gefinancierd door de Vereniging het Nederlands Kanker Instituut (NKI). In de balans is een bedrag gepassiveerd wegens participatie NKI in het researchgedeelte van het ziekenhuis ter grootte van dit bedrag. De jaarlijkse afschrijving komt rechtstreeks in mindering op deze participatie. De voorraden worden gewaardeerd tegen de gemiddelde historische inkoopprijzen onder aftrek van een bedrag voor incourantheid voorzover daartoe aanleiding bestaat. De DBC’s, zowel in het A- als in het B-segment, worden - voorzover onderhanden - opgenomen onder de voorraden en zijn gewaardeerd tegen de landelijk gemiddelde kostprijzen en de honorariacomponenten voor de specialisten in loondienst; voor het A-segment verhoogd met het (gemiddelde) verrekenpercentage. De vorderingen, liquide middelen en schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde; met mogelijke oninbaarheid van vorderingen is rekening gehouden. Effecten zijn gewaardeerd tegen de aankoopwaarde of lagere marktwaarde; obligaties worden niet hoger gewaardeerd dan à pari. Hierop wordt de collectieve methode toegepast. Het wettelijk budget aanvaardbare kosten is berekend aan de hand van de door de NZA goedgekeurde aanvaardbare kosten 2006, aangevuld met intern berekende aanpassingen. De baten en lasten worden toegerekend aan de periode waarop deze betrekking hebben, uitgaande van historische kosten. Verliezen worden verantwoord als deze voorzienbaar zijn, onkosten als ze zijn gerealiseerd. Baten en lasten uit voorgaande boekjaren, die in dit boekjaar zijn geconstateerd, zijn aan dit boekjaar toegerekend.
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Jaarrekening
Consolidatie. In de consolidatie zijn betrokken alle rechtspersonen waarin feitelijk beleidsbepalende zeggenschap wordt uitgeoefend en/of indien sprake is van Special Purpose Entities. Op grond van artikel 8 lid 3 RJZ blijven steunstichtingen buiten de consolidatie. In de geconsolideerde jaarrekening zijn naast de financiële gegevens van het AVL tevens de financiële gegevens opgenomen van: - Vereniging Nederlands Kankerinstituut (NKI) te Amsterdam (100%) - Aclin B.V. te Leiderdorp (100%) - Aclin 2 B.V. te Leiderdorp (100%) - Aclin 3 B.V. te Leiderdorp (100%) - Aclin 4 B.V. te Leiderdorp (100%) - Aclin 5 B.V. te Leiderdorp (100%) - Aclin 6 B.V. te Leiderdorp (100%) - Aclin 7 B.V. te Leiderdorp (100%) - Stichting BioMed NKI-AVL te Amsterdam (100%). - BioMed Oncologie Beheer B.V., te Amsterdam (100%)
13
Voorwoord
De balansposten die betrekking hebben op activa en passiva in vreemde valuta worden omgerekend tegen de koers per balansdatum, behoudens voor zover het koersrisico is gedekt. In die gevallen vindt waardering plaats tegen de overeengekomen termijnkoersen. De uit de omrekening voortvloeiende koersverschillen komen ten gunste of ten laste van de staat van baten en lasten, behoudens die op leningen op lange termijn die betrekking hebben op de financiering van buitenlandse deelnemingen. De koersverschillen op deze leningen worden rechtstreeks ten gunste of ten laste van het eigen vermogen gebracht en wel als bestanddeel van de wettelijke reserve deelnemingen. Transacties in vreemde valuta gedurende de verslagperiode zijn in de jaarrekening verwerkt tegen de koers van afwikkeling. De Stichting AVL heeft voor haar werknemers een toegezegd-pensioenregeling. Hiervoor in aanmerking komende werknemers hebben op de pensioengerechtigde leeftijd recht op een pensioen, welke afhankelijk is van leeftijd, salaris en dienstjaren. De regeling is ondergebracht bij het bedrijfstakpensioenfonds PGGM. De Stichting AVL heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen in geval van een tekort bij PGGM, anders dan het effect van hogere toekomstige premies. De Stichting AVL heeft daarom de pensioenregeling verwerkt als een toegezegdebijdrageregeling en heeft alleen de verschuldigde premies tot en met het einde van het boekjaar in de jaarrekening verwerkt. De in 2006 door de Vereniging NKI ontvangen erfstellingen en legaten zijn overgedragen aan de Stichting Fondsen NKI, die als doelstelling heeft het verlenen van financiële steun aan de Vereniging Het NKI. De per 31 december 2006 nog te ontvangen bedragen uit erfstellingen en legaten zijn niet in de balans opgenomen.
Jaarrekening
14
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Voorwoord
III.5 Toelichting op de geconsolideerde balans III.5.1
Overzicht materiële vaste activa
a. Ziekenhuisvoorziening De samenstelling is als volgt: in € duizend
WTZI vergunningsplichtige vaste activa stichtingskosten en gebouwen bouwrente verbouwing
Stand per 01-01-2006 aanschafwaarde afschrijvingen boekwaarde 01-01-2006
41.233 -10.395 30.838
-1.110 -1.110
Stand per 31-12-2006 aanschafwaarde afschrijvingen boekwaarde 31-12-2006
-1.253 -1.253
41.233 -11.505 29.728
14.822 -2.947 11.875
3.608 -2.784 824
25.055 -7.826 17.229
2/5%
2,5%
5/6,7/10%
5%
2.802 -548 2.254
instand- onderhanden houding projecten
18.232 18.232
103.644 -22.804 80.840
7.553
7.553
7.553
-694 694 -2.952 4.601
25.785 25.785
110.503 -25.062 85.441
WTG gefinancierde vaste activa subtotaal melding
inventaris
automatisering
subtotaal
totaal
3.620 -2.513 1.107
6.422 -3.061 3.361
43.553 -15.645 27.908
2.105 -1.018 1.087
45.658 -16.663 28.995
155.724 -42.528 113.196
339
339
1.936 12.931
144
2.080 12.931
9.972 12.931
-571 571 -858 -519
-3.331 3.331 -4.043 10.824
-55 55 -439 -295
-3.386 3.386 -4.482 10.529
-4.651 4.651 -8.292 14.611
6.190 -3.348 2.842
55.089 -16.357 38.732
2.194 -1.402 792
57.283 -17.759 39.524
173.976 -46.169 127.807
10%
20%
Mutaties in 2006 investeringen nieuw in consolidatie desinvesteringen - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijving afschrijvingen saldo mutaties
-350 -350
-571 571 -508 -169
Stand per 31-12-2006 aanschafwaarde afschrijvingen boekwaarde 31-12-2006
2.802 -898 1.904
3.388 -2.450 938
5%
5/10%
afschrijvingspercentage
-388 -388
-694 694 -201 -201
WTZI meldingsplichtige vaste activa trekkingsrechten
Stand per 01-01-2006 aanschafwaarde afschrijvingen boekwaarde 01-01-2006
25.055 -6.573 18.482
subtotaal
15
afschrijvingspercentage
in € duizend
4.302 -3.277 1.025
onderhanden projecten
Jaarrekening
Mutaties in 2006 investeringen nieuw in consolidatie desinvesteringen - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijving afschrijvingen saldo mutaties
14.822 -2.559 12.263
installaties
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Voorwoord
Toelichting op de investeringen: - WZV vergunningsplichting: nieuwbouw - inventaris: medische apparatuur en overige inventarissen. Projecten in uitvoering per 31-12-2006 In het kader van het project asbestsanering, verbouwing en uitbreiding radiotherapie is vooruitlopend hierop aan tussentijdse maatregelen inmiddels € 25,8 miljoen uitgegeven. De financiering van de asbestsanering vindt plaats op basis van een ontvangen goedkeuring door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Het College voor ziekenhuisvoorzieningen heeft een positief advies verstrekt voor asbestsanering gelijktijdig met de financiering van de nieuwbouw. Met betrekking tot de financiering van de verbouwing is positief geadviseerd door het Ministerie van VWS. De formele goedkeuring van het College bouw ziekenhuisvoorziening is afgegeven. b. Research De samenstelling luidt als volgt:
in € duizend
Mutaties in 2006 investeringen afschrijvingen saldo mutaties
Stand per 31-12-2006 aanschafwaarde afschrijvingen boekwaarde 31-12-2006
Afschrijvingspercentage
nieuwbouw gebouw
11.168 -6.031 5.137
4.132 -260 3.872
4.413 -3.152 1.261
137 -110 27
tijdelijke kantoorruimte diensten centrum
288 -269 19
Auditorium
0
onderhanden projecten
totaal vaste activa
13.866
34.004 -9.822 24.182
13.866
Jaarrekening
Stand per 01-01-2006 aanschafwaarde afschrijvingen boekwaarde 01-01-2006
researchlaboratorium NKI gebouw
researchgedeelte AVL-Ziekenhuis stichtings gebouw kosten
16 -223 -223
-112 -112
-69 -69
-4 -4
-19 -19
2.616 -73 2.543
11.168 -6.254 4.914
4.132 -372 3.760
4.413 -3.221 1.192
137 -114 23
288 -288 0
2.616 -73 2.543
2%
2/2,5/5%
2%
2,5%
6,7%
5,0%
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
10.382 10.382
24.248 24.248
12.998 -500 12.498
47.002 -10.322 36.680
Voorwoord
c. Overige materiële vaste activa van het Ziekenhuis De samenstelling luidt als volgt: in € duizend
totaal
0 0 0
0 0 0
Mutaties in 2006 investeringen afschrijvingen saldo mutaties
270 -14 256
270 -14 256
Stand per 31-12-2006 aanschafwaarde afschrijvingen boekwaarde 31-12-2006
270 -14 256
270 -14 256
afschrijvingspercentage
10%
Stand per 01-01-2006 aanschafwaarde afschrijvingen boekwaarde 01-01-2006
III.5.2
Financiële vaste activa
Onder de financiële vaste activa is de deelneming van Stichting BioMed NKI-AVL in BioMed Oncologie Beheer BV verantwoord. Het kapitaalbelang in deze deelneming bedraagt ultimo 2006 € 8.000. Onder lening u/g is een 7-jarige lening verantwoordt welke dient ter financiering van de bouw van een parkeerdek boven de bestaande parkeergelegenheid in het medisch kwartier Slotervaart. III.5.3
Belegde middelen
De post effecten betreft aangekochte obligaties en aandelen, die zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of lagere marktwaarde, doch niet boven pari. Hierbij wordt de collectieve methode toegepast. Totale beurswaarde per 31-12-2006 is € 1.605.000. Fonds Wetenschappelijk onderzoek De opbrengst van dit fonds is verkregen bij de uitgifte van de Premie obligatielening in 1988. Besloten is om een Fonds op te richten en de opbrengsten daarvan te benutten voor de jaarlijkse exploitatie van de research. Het vermogen moet voor de langere termijn in stand blijven; daarom is gekozen voor de belegging in onderhandse leningen en obligaties. Vanwege de lage rentestand wordt bij vrijval opnieuw belegd in obligaties met een korte looptijd. Het verloop van het Fonds Wetenschappelijk Onderzoek over 2006 is als volgt: Balanswaarde per 01-01-2006
11.499
bij: mutaties obligaties
-1.588
Balanswaarde per 31-12-2006 III.5.4
9.911
Overzicht van de onderhanden werkpositie Diagnose Behandel Combinaties (DBC’s)
Het jaar 2006 wordt voor wat betreft de DBC’s beschouwd als een overgangsjaar aangezien het landelijke kader voor de DBC-registratie en – validatie per 1 januari 2005 nog niet voldoende was uitgekristalliseerd. Ook ons ziekenhuis heeft te maken (gehad) met invoeringsproblemen. De gerealiseerde aantallen DBC’s en de prijzen in het B-segment bepalen direct de opbrengsten en daarmee het resultaat van het ziekenhuis. Voor het ziekenhuis is de omvang van het B-segment over 2006 circa 1,5% van de productie. De facturering is geschied naar beste weten. De inherente onzekerheden van het systeem betekenen enige mate van onzekerheid over onder andere de waardering van het onderhanden werk in het B-segment en de opbrengsten van het B-segment en daarmee over het resultaat 2006. Bij de bepaling van de opbrengsten, het onderhanden werk en de opschoning van het FB-budget in verband met de invoering van het B-segment zijn door ons voorzichtige posities ingenomen. Dit wordt onder meer ingegeven door het feit dat de opschoning van het budget nog definitief dient te worden vastgesteld door de verzekeraars en door de onzekerheden in de waardering van het onderhandenwerk. Voor het A-segment (circa 98,5%) leiden eventuele onjuistheden of onvolledigheden in de registratie en facturatie tot aanpassing in het verrekentarief. Eén en ander komt tot uitdrukking in een eventuele aanpassing van de balanspost “nog in tarieven te verrekenen financieringsverschil”. Hier is derhalve geen sprake van directe invloed op het resultaat en vermogen.
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Jaarrekening
interimvoorziening bouwdeel D
17
Voorwoord
In onderstaande staat zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: alle onderhanden DBC’s worden verondersteld 50% gerealiseerd te zijn; de prijzen zijn gebaseerd op de landelijke bekende kostprijzen; de bevoorschotting is in mindering gebracht op het onderhandenwerk. 2006
Diagnose Behandel Combinaties Onderhanden A-segment B-segment Totaal onderhanden Vooruitontvangen Totaal
III.5.5
2005
aantallen
in € duizend
aantallen
in € duizend
27.864 84 27.948
20.090 315 20.405
23.554 70 23.624
15.713 254 15.967
-17.771 2.634
-16.518 -551
Overzicht vorderingen
Vorderingen: vorderingen voortvloeiende uit het normale dienstverleningsproces in de ziekenhuisvoorziening nog te factureren opbrengsten voorziening voor mogelijke oninbaarheid subtotaal KWF-projecten saldo nog te ontvangen subsidie projecten voorziening afgesloten projecten overige projecten Stichting Fondsen NKI, rekening-courant ziekengelden Overlopende activa: vooruitbetaalde posten trajectkaarten NS vooruitbetaalde kosten inzake apparatuur en verbouwingen vooruitbetaalde kosten inzake abonnementen te vorderen rente Belegd Fonds Wetenschappelijk Onderzoek kortlopend deel leningen u/g kortlopend deel leningen u/g Slotervaart te vorderen BTW te vorderen rente obligaties nog te ontvangen royalty's incidentele regelingen personeel nog te ontvangen posten totaal
2006
2005
20.156 13.578 -617 33.117 -155 9.332 -750 4.687 4.423 21
24.564 14.814 -1.195 38.183 -23 4.693 0 4.365 0 -16
1.220 30 295 131 185
3.041 30 314 19 383
63
1.500
315
0
2.361 276 0 15 1.578 57.144
181 96 97 13 1.109 53.985
De stijging van de kortlopende vorderingen is voornamelijk het gevolg van de toename van de rekening courant Stichting fondsen NKI. De nog te ontvangen posten betreffen onder meer nog te ontvangen gelden inzake consulten integrale kankercentra en disagio van het Waarborgfonds op nieuw afgesloten leningen.
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Jaarrekening
in € duizend
18
Voorwoord
III.5.6
Nog in tarieven te verrekenen
TOTAAL ZIEKENHUIS EN RADIOTHERAPIE
in € duizend Met betrekking tot het boekjaar:
wettelijk budget voor aanvaardbare kosten
verrekend in (de tarieven van): 2001 2002 2003 2004 2005 2006 resteert te verrekenen
2001
2002
2003
2004
2005
2006
63.421
69.968
74.369
81.128
82.351
89.500
59.660 3.871 -160 -14
63.012 6.302 629
78.844 -4.840
83.045 93.627 -9.745 -1.531
107.640 -18.140
64
25
365
-1.917
-21.134 2.058 -19.076
19
Het budget 2003 is definitief vastgesteld voor het ziekenhuis en de radiotherapie.
III.5.7
Specificatie van het financieringsverschil in het boekjaar
in € duizend
wettelijk budget voor aanvaardbare kosten vergoeding ter dekking van het wettelijk budget: - DBC's A-segment gefactureerd mutatie nog te factureren mutatie onderhanden werk - DBC's B-segment - financiering kapitaallasten gefactureerd nog te factureren per 31 december onderhanden per 31 december - vergoedingen nevenverrichtingen - diverse baten en lasten totaal
financieringsoverschot 2006 financieringsoverschot 2003/2004/2005 totaal financieringsoverschot
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Jaarrekening
totaal financieringsoverschot 31-12-2006 financieringstekort honoreringsovereenkomst t/m 2006 totaal financieringsoverschot per 31-12-2006
2006
2005
89.500
82.442
103.575 -133 4.132
63.627 13.053 15.686
66 0 107.640
0 71 26 1.164 0 93.627
18.140
11.185
936 19.076
2.333 13.518
Voorwoord
2005
2004
2003/1996
totaal
1.792
1.683
1.619
10.023
15.117
855 937
810 873
1.253 366
118
8.493 1.530 63 260 180 180 171 167 374 70 65
248
0
11.411 3.706 63 260 180 180 171 167 374 70 183 0 0 2.058
937
873
Jaarrekening
wettelijk vastgestelde honoraria voor röntgenologen, anesthesisten en dermatoloog vergoeding voor diagnostische verrichtingen en medisch-specialistische hulp financieringstekort inhaal via verpleegtarieven 1996 inhaal via verpleegtarieven 1997 inhaal via verpleegtarieven 1998 inhaal via verpleegtarieven 1999 inhaal via verpleegtarieven 2000 inhaal via verpleegtarieven 2001 inhaal via verpleegtarieven 2002 inhaal via verpleegtarieven 2003 inhaal via verpleegtarieven 2004 inhaal via verrekenpercentage 2005 inhaal via verrekenpercentage 2006 financieringstekort per 31-12-2006
2006
20 III.5.8
Liquide middelen
De liquide middelen staan ter vrije beschikking.
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Voorwoord
III.5.9
Groepsvermogen
De aansluiting met de enkelvoudige jaarrekeningen is als volgt:
01-01-2006
resultaat bestemming
nieuw in consolidatie
31-12-2006
kapitaal
3.134
0
-18
3.116
collectief gefinancierd gebonden vermogen: - reserve aanvaardbare kosten - bestemmingsreserves AVL
4.092 8.340
-169 38
totaal collectief gefinancierd gebonden vermogen
12.432
-131
niet-collectief gefinancierd vrij vermogen: - algemene reserve AVL - Fonds Wetenschappelijk Onderzoek NKI - continuïteitsreserve - nog te besteden bedragen t.b.v. projecten - egalisatierekening exploitatieresultaten NKI - overige reserves
666 11.345 600 1.358 -1.151 -15
totaal niet-collectief gefinancierd vrij vermogen Totaal groepsvermogen
in € duizend
3.923 8.378 12.301
0 0 0 0 -956 143
-75
666 11.345 600 1.358 -2.107 53
12.803
-813
-75
11.915
28.369
-944
-93
27.332
Jaarrekening
0
21
Bestemmingsreserves AVL De bestemmingsreserves AVL hebben betrekking op reserve bijzondere doeleinden, reserve egalisatie afschrijvingen ex. artikel 2, reserve egalisatie afschrijvingen medische inventaris en reserve meerjaren investeringsplan. Zie onder III.10.10 voor een specificatie. Fonds Wetenschappelijk Onderzoek Medio 1988 is door de Vereniging NKI een premieobligatielening van € 124.789.559 uitgegeven. Op deze obligatielening werd geen rente vergoed. De aflossing heeft op 2 juni 1998 plaatsgevonden. Met deze financiële transactie is een voordelig verschil gerealiseerd van € 11.344.505, dat als Fonds Wetenschappelijk Onderzoek wordt beheerd. De opbrengst van dit vermogen komt jaarlijks ten goede aan de exploitatie van het researchlaboratorium; ter wille van de continuïteit zal het kapitaal in stand worden gehouden. III.5.10 Mutaties in egalisatierekening afschrijvingen instandhouding in € duizend
01-01-2006
mutaties
31-12-2006
Egalisatie rekening afschrijvingen instandhouding
276
-10
266
Totaal egalisatie rekening afschrijvingen instandhouding
276
-10
266
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Voorwoord
De specificatie van de reeds opgebouwde, maar nog niet bestede instandhoudingsinvesteringen is als volgt: in € duizend
2006
2005
Nog niet-bestede investeringsruimte per 1 januari Indexering niet-bestede investeringsruimte Investeringsruimte verslagjaar Investeringen in het verslagjaar
350 -135 390 -339
70 33 378 -131
Beschikbare investeringsruimte per 31 december
266
350
Er zijn lopende projecten die beslag leggen op de investeringsruimte.
De specificatie van de per 31-12-2006 opgebouwde, maar nog niet bestede trekkingsrechten is als volgt: in € duizend
2005
Nog niet-bestede investeringsruimte per 1 januari Indexering niet-bestede investeringsruimte Investeringsruimte verslagjaar
22.360 -2.046 1.400
20.344 1.232 784
Beschikbare investeringsruimte per 31 december
21.714
22.360
Jaarrekening
2006
22 In de eindafrekening Nieuwbouw A en S is door het College Bouw ziekenhuisvoorzieningen een inbrengverplichting vastgesteld van € 20.053.404 inclusief BTW. III.5.11 Mutaties in voorzieningen in € duizend
01-01-2006
mutaties
31-12-2006
792 300 622
27 0 -306
819 300 316
1.714
-279
1.435
- Voorziening verwachte jubilea uitkeringen - Review en update automatiseringssystemen - WAO verplichtingen Totaal voorzieningen
III.5.12 Participatie door derden in het researchlaboratorium De participatie (100%) door het Ministerie van VWS betreft het researchlaboratorium. De KWF participeert in het researchgedeelte van het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis. Jaarlijks worden de afschrijvingen rechtstreeks op de participatierekeningen in mindering gebracht.
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Voorwoord
III.5.13 Overzicht langlopende schulden per 31 december 2006 in € duizend rente %
oorspr. bedrag
ING bank ABN-AMRO CenE Bankiers ABN-AMRO ABN-AMRO Instituut voor Ziekenhuisfinanciering Bank Nederlandse Gemeenten CenE Bankiers CenE Bankiers Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten ABN-AMRO Fortis Bank Fortis Bank
1975 1992 1993 1994 1994 1994 1996 1996 1996 1997 2005 2005 2005 2005 2005 2005 2005 2006 2000 2001
8,875 4,200 3,260 4,150 4,150 5,870 6,700 6,580 6,880 6,080 2,855 3,020 3,430 3,470 3,562 3,496 3,470 4,350 6,200 5,660
408 3.131 1.361 1.271 1.634 1.361 3.857 1.276 964 1.851 10.500 10.000 10.000 10.000 10.000 10.000 2.723 1.600 765 412 83.114
totale restschuld looptijd 31-12-2006
40 20 20 20 20 20 17 18 17 17 10 10 20 20 40 40 10 7 10 10
in € duizend onderhandse leningen verstrekt door:
ING bank ABN-AMRO CenE Bankiers ABN-AMRO ABN-AMRO Instituut voor Ziekenhuisfinanciering Bank Nederlandse Gemeenten CenE Bankiers CenE Bankiers Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten ABN-AMRO Fortis Bank Fortis Bank
restschuld over 5 jaar
41 157 136 191 245 204 0 0 454 213 3.937 3.750 6.875 6.875 8.500 8.500 1.089 457 0 0 41.623
aflossings- gestelde zekerheden wijze gegarandeerd door de
lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair annuiteit annuiteit
92 939 476 507 654 544 1.588 567 398 871 9.187 8.750 9.375 9.375 9.750 9.750 2.451 1.600 308 182 67.365
af te lossen bedragen 2007
Staat der Nederlanden Geen Geen Geen Geen Geen Staat der Nederlanden Staat der Nederlanden Staat der Nederlanden Staat der Nederlanden WFZ + Staat der Nederlanden WFZ + Staat der Nederlanden WFZ + Staat der Nederlanden WFZ + Staat der Nederlanden WFZ + Staat der Nederlanden WFZ + Staat der Nederlanden WFZ + Staat der Nederlanden WFZ + Staat der Nederlanden Geen Geen
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
10 157 68 64 82 68 227 71 57 109 1.050 1.000 500 500 250 250 272 229 82 45 5.091
resterende looptijd in jaren
9 6 7 8 8 8 7 8 7 8 9 9 19 19 39 39 9 7 4 5
vervaldata
15-06 01-05 01-06 01-01 01-01 01-12 01-12 01-12 01-12 01-12 17-03 23-11 23-11 23-11 05-01 05-01 23-11 15-04 01-07 01-02
Jaarrekening
onderhandse leningen verstrekt door:
afsluitjaar
23
Voorwoord
Van de totale restschuld ad € 67.365.000 heeft een bedrag van € 5.091.000 betrekking op aflossingsverplichtingen in 2007. Dit bedrag is in de balans opgenomen onder kortlopende schulden. Opmerking: Alle leningen dienen ter financiering van materiële vaste activa en hebben een looptijd zoveel mogelijk overeenkomstig de gebruiksduur van de materiële vaste activa. De aflossingsverplichtingen voor het komende jaar zijn opgenomen onder kortlopende schulden en overlopende passiva.
III.5.14 Kortlopende schulden in € duizend
2005
6.522 21.868 65.500
7.122 -705 54.000
6.042 927 5.091 529 280 142 3.576 13 14.072 27 900 0 4 52 125.545
4.979 930 4.982 559 194 114 5.188 45 5.278 98 900 4.005 0 8.876 96.565
Ten opzichte van 2005 is sprake van een toename van 30,5 miljoen. De overige nog te betalen en vooruit ontvangen posten betreffen o.a. nog te betalen accountantskosten, waterzuivering, onderhoudscontracten en belastingen. De afgesproken kredietlimiet met de ABN-AMRO Bank bedraagt € 89,5 miljoen. De stijging van de kasgeldlening wordt voornamelijk veroorzaakt door de verbouw. III.5.15 Niet uit de balans blijkende verplichtingen Het NKI-AVL heeft te maken met het feit dat bij de bouw gebruik is gemaakt van materialen, die naar de huidige inzichten als milieu-onvriendelijk gelden. Na een diepgaand onderzoek zijn in de tweede helft van 1996 werkzaamheden gestart bestaande uit schoonmaak en conservering, die ervoor zorgen dat deze situatie in de komende jaren voor de bedrijfsvoering in het instituut beheersbaar blijft. De geplande nieuwbouw en renovatie van het NKI-AVL, waarvoor door het Ministerie van VWS inmiddels een verklaring is afgegeven, zal de definitieve oplossing voor dit probleem betekenen. Premieobligatielening Op 31 december 2006 waren nog 1.238 obligaties van ieder nominaal € 453,78 niet ter aflossing aangeboden. Het totaalbedrag hiervan ad € 561.780 wordt beheerd door de BV Algemeen Administratie- en Trustkantoor te Amsterdam, die als trustee voor de obligatielening fungeert. De vorderingen tot betaling van de hoofdsom van de aflosbaar gestelde obligaties, waarvan na verloop van tien jaren na de datum waarop zij betaalbaar zijn (2 juni 1998) geen gebruik is gemaakt, vervallen ten bate van het NKI.
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Jaarrekening
crediteuren bankkrediet kasgeldleningen nog te betalen vakantiegelden, belastingen, sociale kosten en premies van sociale verzekeringen vakantieuren aflossingsverplichtingen interest leningen rekening-courant doktoren af te dragen BTW specifieke gelden t.b.v. projecten kosten lopende projecten nog te betalen investeringen nog te betalen SBDO en SLV KWF Stichting Fondsen NKI, rekening-courant Agendia BV, rekening-courant overige nog te betalen en vooruit ontvangen posten totaal
2006
24
Voorwoord
Langlopende verplichtingen Er is sprake van de volgende langlopende verplichtingen. Huurovereenkomsten met Moeskops Systeembouw B.V. ten behoeve van huur van tijdelijke huisvesting. Het huurbedrag is € 233.330 (€ 78.241 - AVL en € 155.089,- NKI)per jaar inclusief btw. III.6 Toelichting op de geconsolideerde resultatenrekening III.6.1
Baten
De opbrengsten bestaan uit het wettelijk budget voor aanvaardbare kosten, de vergoeding voor diensten en verrichtingen berekend aan derden, ontvangen subsidiebijdragen en ontvangsten vanuit projectfinancieringen. Voor de specificatie bij het wettelijk budget voor aanvaardbare kosten en de vergoedingen voor diensten en verrichtingen berekend aan derden wordt verwezen naar de enkelvoudige jaarrekening (III.11.3 en bijlage 1). De specificatie van de subsidiebijdragen is als volgt: in € duizend
subsidie Ministerie van VWS subsidie KWF
2006
2005
9.879 8.277 18.156
9.666 8.550 18.216
Jaarrekening
De specificatie van de projectfinanciering is als volgt: in € duizend
KWF-projecten Projecten overheid - direct of indirect Projecten derde geldstroom Industrieprojecten fundamenteel Industrieprojecten klinisch Totaal
2006
%
2005
%
9.578 10.145 470 355 1.730 22.278
42 46 2 2 8 100
7.993 7.085 966 125 1.249 17.418
46 41 6 1 7 100
2006
2005
127 65 500 1.271
92 54 0 0
920 2.883
1.703 1.849
De specificatie van de overige bedrijfsopbrengsten is als volgt: in € duizend
Overige bedrijfsopbrengsten giften en bijdragen contributie leden en begunstigers minus kosten bijdrage octrooien/licenties/patenten overige opbrengsten projecten bijdrage Stichting Fondsen NKI Totaal baten
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
25
Voorwoord
III.6.2
Lasten 2006
in € duizend
Personeelskosten Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenpremies Andere personeelskosten Personeel niet in loondienst Totaal personeelskosten Afschrijvingen vaste activa Nacalculeerbare afschrijvingen Niet nacal. afschrijvingen
ziekenhuis
research
projecten
38.390 5.879 3.454 2.201 49.924 2.767 52.691
10.078 1.090 1.290 836 13.294 348 13.642
16.841
2005
totaal
ziekenhuis
research
projecten
totaal
65.309 6.969 4.744 3.037 80.059 3.115 83.174
36.801 4.968 3.480 2.002 47.251 2.142 49.393
10.905 1.432 1.040 845 14.222 766 14.988
13.118
60.824 6.400 4.520 2.847 74.591 2.908 77.499
7.287
7.287
4.758
14
14
16.841 16.841
13.118 13.118
4.758
1.731
204
1.935
5.239
131
5.370
Totaal afschrijvingen vaste activa
9.032
204
9.236
9.997
131
10.128
2.282 2.887 16.211 3.144 3.362 1.120 29.006
1.076 3.650 2.344 881 90 750 8.791
3.358
2.190
6.537 23.992 4.025 3.452 1.870 43.234
3.920 3.920
-698 -698
Overige bedrijfskosten Voedingsmiddelen en hotelmatige kosten Algemene kosten Patiëntgebonden kosten Onderhoud- en energiekosten Huur en leasing Dotaties dubieuze debiteuren Totaal overige bedrijfskosten Financiële baten en lasten Rentelasten Totaal financiële baten en lasten
Aantal personeelsleden Ziekenhuiszorg Research Facilitaire dienstverlening Totaal personeelskosten
5.437
5.437
852 67 919
267
360
267
360
3.316
4.419 13.451 2.569 -54 898 23.473
1.126 2.337 1.528 911 110
4.300
6.012
4.300
3.222 3.222
3.756 3.756
-531 -531
852 627 67 1.546
823 79 902
6.756 19.279 3.480 56 898 33.785
3.225 3.225
281
333
281
333
823 614 79 1.516
De toename van kosten is o.a. bij personeelskosten (als gevolg van toename personeel), patiëntgebonden kosten, onderhoud- en energiekosten en huur en leasing.
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Jaarrekening
Overige afschrijvingen materiële vaste activa
26
Voorwoord
III.6.3
Bezoldiging bestuurders
Onderstaand overzicht vermeldt de totale bezoldiging van de bestuurders. De verdeling naar NKI en AVL is te vinden in de betreffende onderdelen van deze jaarrekening. in € duizend
1
Naam
A.J.M. Berns
W.H. van Harten
S. Rodenhuis
2006
2005
2006
2005
2006
2005
S
S
S
S
S
S
Aard bestuurder
3
Periode in dienst
4
Voorzitter (J = ja, N = nee)
5
Periode in dienst als voorzitter
6
Beëindiging dienstverband ultimo verslagjaar (J = ja, N = nee)
N
7
Afspraken werktijden (J = ja, N = nee)
J
8
Deeltijdfactor (percentage)
9
Brutosalaris
9a
J
J
N
N
N
N
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
N
N
N
N
N
J
J
J
J
J
01-01-05 tot 31-12-05
01-01-06 tot 31-12-06
01-01-05 tot 31-12-05
01-01-06 tot 31-12-06
01-01-05 tot 31-12-05
01-01-06 tot 31-12-06
01-01-05 tot 31-12-05
01-01-06 tot 31-12-06
100%
100%
100%
100%
100%
100%
177
175
177
175
177
175
Royalty
0
1
0
0
0
0
10
Bruto-onkostenvergoeding
2
4
2
4
2
4
11
Werkgeversbijdrage sociale lasten
1
1
4
4
4
4
12
Werkgeversbijdrage pensioen, VUT
19
18
19
18
19
18
13
Ontslagvergoeding
14
Bonussen
15
Totaal bruto-inkomen
199
199
202
201
202
201
16
Cataloguswaarde auto van de zaak
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
17
Eigen bijdrage auto van de zaak
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
18
Belastbaar looninkomen
157
153
157
153
154
153
Toelichting regel 2: S = statutair bestuurder; I = interimbestuurder; N = niet-statutair bestuurder; G = gewezen bestuurder. De leden van de Raad van Toezicht ontvangen geen bezolding.
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Jaarrekening
2
27
Voorwoord
JAARREKENING – AVL III.7
Balans per 31 december 2006
(in € duizend )
ref.
Vaste activa - ziekenhuisvoorziening - researchgedeelte van het ziekenhuis - overige materiele vaste activa
III.10.1 III.10.2 III.10.2
2006
2005
124.589 1.215 256
111.580 1.288 0
Totaal vaste activa Financiële vaste activa Deelnemingen Leningen u/g
126.060
III.10.3 III.10.4
40 25.193
Totaal financiële vaste activa
20 15.035 25.233
III.10.5 III.10.6 III.10.6 III.10.9
163 2.634 38.328 20.693 2.008
15.055
Jaarrekening
Vlottende activa Voorraden Onderhanden werk DBC's Vorderingen en overlopende activa Rekening courant NKI Liquide middelen
112.868
150 -551 43.654 17.584 31
28 Totaal vlottende activa Totaal activa Eigen verm ogen Kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen Niet-collectief gefinancierd vrij vermogen
III.10.10 III.10.10 III.10.10
63.826
60.868
215.119
188.791
908 12.301 666
Totaal eigen verm ogen
908 12.432 666 13.875
14.006
Egalisatierekening afschrijvingen
III.10.11
266
276
Voorzieningen
III.10.12
1.164
1.355
Langlopende schulden Leningen o/g Huurverplichtingen Aclin BV's Participatie NKI in researchgedeelte van het ziekenhuis
III.10.13 III.10.14 III.10.2
63.244 25.068
66.728 16.586
1.215
1.288
Totaal langlopende schulden Kortlopende schulden Nog in de tarieven te verrekenen Kortlopende schulden
89.527
III.10.7 III.10.15
19.076 91.211
84.602
12.162 76.390
Totaal kortlopende schulden
110.287
88.552
Totaal passiva
215.119
188.791
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Voorwoord
III.8
Resultatenrekening over 2006
(in € duizend )
Baten wettelijk budget voor aanvaardbare kosten mutatie extern budget voorgaande jaren opbrengsten DBC's B-segment vergoedingen voor diensten en verrichtingen berekend aan derden
ref.
III.11.1
2006
2005
III.11.2
89.500 779 1.335
82.442 2.678 1.035
III.11.2
2.203
1.734
som der baten
93.817
87.889
III.11.2 III.11.2 III.11.2
52.691 5.922 32.304 90.917
49.393 7.699 25.939 83.031
financiële baten en lasten
III.11.2
3.920
3.725
som der lasten
94.837
86.756
Jaarrekening
Lasten personeelskosten afschrijvingen op vaste activa overige bedrijfkosten som der bedrijfslasten
resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening
-1.020
1.133
29
buitengewone baten - voorgaande jaar buitengewone lasten - voorgaande jaar baten en lasten - voorgaande jaren
889 0
0 -172 889
-172
Resultaat
-131
961
onttrekking (toevoeging) aan de reserve aanvaardbare kosten toevoeging (onttrekking) investeringsplan reserve egalisatie afschrijvingen ex.artikel 2 reserve egalisatie afschrijvingen medische inventaris toevoeging (ontrekking) bijzondere doeleinden
-169 0 -159 -467 664
-444 1.405 0 0 0
Resultaat
-131
961
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Voorwoord
III.9
Waarderingsgrondslagen
Grondslagen van waardering en van bepaling van het resultaat. De grondslagen van waardering en resultaatbepaling voor de geconsolideerde jaarrekening en de enkelvoudige jaarrekening zijn gelijk. Voor de grondslagen van waardering en resultaatbepaling wordt derhalve verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde balans en resultatenrekening.
Jaarrekening
30
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Voorwoord
III.10 Toelichting op de balans III.10.1
Overzicht materiële vaste activa
De samenstelling is als volgt: in € duizend
WTZI vergunningsplichtige vaste activa stichtingskosten en onderhanden gebouwen bouwrente verbouwing installaties projecten
Stand per 01-01-2006 aanschafwaarde afschrijvingen boekwaarde 01-01-2006
41.233 -10.395 30.838
-1.110 -1.110
Stand per 31-12-2006 aanschafwaarde afschrijvingen boekwaarde 31-12-2006
41.233 -11.505 29.728
afschrijvingspercentage
in € duizend
2/5%
Stand per 01-01-2006 aanschafwaarde afschrijvingen boekwaarde 01-01-2006
3.641 -674 2.967
instand- onderhanden houding projecten
-388 -388
-1.253 -1.253
14.822 -2.947 11.875
3.608 -2.784 824
25.055 -7.826 17.229
2,5% 5/6,7/10%
5%
18.232 18.232
103.644 -22.804 80.840
7.553
7.553
7.553
-694 694 -2.952 4.601
25.785 25.785
110.503 -25.062 85.441
WTG gefinancierde vaste activa subtotaal melding
inventaris
automatisering
subtotaal
totaal
3.955 -2.615 1.340
7.596 -3.289 4.307
44.142 -18.797 25.345
2.105 -1.018 1.087
46.247 -19.815 26.432
157.487 -45.908 111.579
339
339
13.831
144
13.975
21.867
-571 571 -554 -215
-3.331 3.331 -4.912 8.919
-55 55 -439 -295
-3.386 3.386 -5.351 8.624
-4.651 4.651 -8.857 13.010
7.364 -3.272 4.092
54.642 -20.378 34.264
2.194 -1.402 792
56.836 -21.780 35.056
174.703 -50.114 124.589
10%
20%
Mutaties in 2006 investeringen desinvesteringen - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijving afschrijvingen saldo mutaties
-182 -182
-571 571 -372 -33
Stand per 31-12-2006 aanschafwaarde afschrijvingen boekwaarde 31-12-2006
3.641 -856 2.785
3.723 -2.416 1.307
5%
5/10%
afschrijvingspercentage
25.055 -6.573 18.482
-694 694 -201 -201
WTZI meldingsplichtige vaste activa trekkingsrechten
4.302 -3.277 1.025
Toelichting: - Onder de post trekkingsrechten en instandhouding is per saldo begrepen inventaris met een boekwaarde van € 778.000, die wordt gefinancierd door middel van financial lease. - Onder de post inventaris is begrepen medische inventaris met een boekwaarde van € 26,9 miljoen, die wordt gefinancierd door middel van financial lease.
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Jaarrekening
Mutaties in 2006 investeringen desinvesteringen - aanschafwaarde - cumulatieve afschrijving afschrijvingen saldo mutaties
14.822 -2.559 12.263
subtotaal
31
Voorwoord
Toelichting op de investeringen: - WTZI vergunningsplichting: nieuwbouw - inventaris: medische apparatuur en overige inventarissen. III.10.2
Projecten in uitvoering per 31-12-2006
In het kader van het project asbestsanering, verbouwing en uitbreiding radiotherapie is vooruitlopend hierop aan tussentijdse maatregelen inmiddels € 25,8 miljoen uitgegeven. De financiering van de asbestsanering vindt plaats op basis van een ontvangen goedkeuring door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Met betrekking tot de financiering van de verbouwing is positief geadviseerd door het Ministerie van VWS. De formele goedkeuring van het College Bouw Ziekenhuisvoorzieningen is afgegeven. III.10.3
Researchgedeelte van het ziekenhuis
De samenstelling is als volgt: in € duizend
Mutaties in 2006 afschrijvingen saldo mutaties Stand per 31-12-2006 aanschafwaarde afschrijvingen boekwaarde 31-12-2006 afschrijvingspercentage
stichtingskosten
totaal
4.413 -3.153 1.260
137 -109 28
4.550 -3.262 1.288
-69 -69
-4 -4
-73 -73
4.413 -3.222 1.191
137 -113 24
4.550 -3.335 1.215
2%
2,5%
De financiering hiervan is volledig geschied door de Vereniging NKI. In de balans is dit bedrag tevens gepassiveerd als participatie NKI in researchgedeelte van het ziekenhuis, waarop de jaarlijkse afschrijving in mindering wordt gebracht.
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Jaarrekening
Stand per 01-01-2006 aanschafwaarde afschrijvingen boekwaarde 01-01-2006
gebouwen
32
Voorwoord
III.10.4
Overige investeringen materiële vaste activa van het ziekenhuis
De samenstelling is als volgt: in € duizend
totaal
0 0 0
0 0 0
Mutaties in 2006 investeringen afschrijvingen saldo mutaties
270 -14 256
270 -14 256
Stand per 31-12-2006 aanschafwaarde afschrijvingen boekwaarde 31-12-2006
270 -14 256
270 -14 256
afschrijvingspercentage
10%
Stand per 01-01-2006 aanschafwaarde afschrijvingen boekwaarde 01-01-2006
Jaarrekening
interimvoorziening bouwdeel D
33 III.10.5
Deelnemingen
In het verslagjaar heeft AVL het eigendom verworven van Aclin 2 B.V. De deelnemingen zijn geactiveerd tegen de netto vermogenswaarde. De deelnemingen betreffen: Aclin B.V., gevestigd te Leiderdorp (100%) Aclin 2 B.V., gevestigd te Leiderdorp (100%)
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Voorwoord
III.10.6
Leningen u/g
Aan verschillende Aclin BV’s zijn ter financiering van de aanschaf te verhuren medische apparatuur leningen verschaft. De samenstelling luidt als volgt: in € duizend
onderhandse leningen verstrekt aan:
oorspr. bedrag
totale looptijd
2002 2002 2002 2003 2003 2003 2003 2003 2003 2004 2004 2004 2004 2005 2005 2005 2005 2005 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006
1.875 160 78 1.205 1.770 550 1.602 570 1.188 2.005 216 1.640 823 3.982 494 970 209 238 361 256 4.132 1.189 205 1.392 1.527 640 645 1.392 214 1.575 33.103
9 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 5
restvordering 31-12-2006
resterende looptijd in jaren
restvordering over 5 jaar
1.042 96 47 844 1.239 385 1.121 399 832 1.604 153 1.312 658 3.584 445 873 188 214 361 256 4.132 1.189 205 1.392 1.527 640 645 1.392 214 1.575 28.563
5 6 6 7 7 7 7 7 7 8 8 8 8 9 9 9 9 9 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 5
0 16 8 241 354 110 320 114 238 602 45 492 247 1.593 198 388 84 95 181 128 2.066 595 103 696 764 320 323 696 107 0 11.120
Van de totale restvordering ad € 28,6 miljoen heeft een bedrag van € 3,4 miljoen betrekking op aflossingsverplichtingen in 2007. Dit bedrag is opgenomen onder vorderingen en overlopende activa.
III.10.7
Overzicht van de onderhanden werkpositie Diagnose Behandel Combinaties (DBC’s)
In onderstaande staat zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd: alle onderhanden DBC’s worden verondersteld 50% gerealiseerd te zijn; de prijzen zijn gebaseerd op de landelijke bekende kostprijzen; de bevoorschotting is in mindering gebracht op het onderhandenwerk.
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Jaarrekening
Aclin2 B.V. Aclin3 B.V. Aclin3 B.V. Aclin4 B.V. Aclin4 B.V. Aclin4 B.V. Aclin4 B.V. Aclin4 B.V. Aclin4 B.V. Aclin5 B.V. Aclin5 B.V. Aclin5 B.V. Aclin5 B.V. Aclin5 B.V. Aclin5 B.V. Aclin5 B.V. Aclin6 B.V. Aclin6 B.V. Aclin6 B.V. Aclin6 B.V. Aclin7 B.V. Aclin7 B.V. Aclin7 B.V. Aclin7 B.V. Aclin7 B.V. Aclin7 B.V. Aclin7 B.V. Aclin7 B.V. Aclin7 B.V. Med.centrum Slotervaart
afsluitjaar
34
Voorwoord
2006
Diagnose Behandel Combinaties Onderhanden A-segment B-segment Totaal onderhanden Vooruitontvangen Totaal
III.10.8
2005
aantallen
in € duizend
aantallen
in € duizend
27.864 84 27.948
20.090 315 20.405
23.554 70 23.624
15.713 254 15.967
-17.771 2.634
-16.518 -551
Overzicht van vorderingen en overlopende activa
in € duizend
2005
Vorderingen: vorderingen voortvloeiende uit het normale dienstverleningsproces in de ziekenhuisvoorziening nog te factureren opbrengsten voorziening voor mogelijke oninbaarheid subtotaal rekening-courant met Vereniging NKI
20.156 13.578 -617 33.117 20.693
24.564 14.814 -1.195 38.183 17.584
Overlopende activa: vooruitbetaalde posten kortlopend deel leningen u/g Aclin kortlopend deel lening Med. Centrum Slotervaart nog te ontvangen posten totaal
431 3.055 315 1.410 59.021
2.497 1.978 0 996 61.238
De vorderingen voortvloeiend uit het normale dienstverleningsproces (inclusief de voorziening) namen af met € 5.1 miljoen. Voornamelijk wordt dit veroorzaakt door een afname van de vordering op patiënten en zorgverzekeraars. De nog te ontvangen posten betreffen onder meer nog te ontvangen gelden inzake consulten integrale kankercentra en disagio van het Waarborgfonds op nieuw afgesloten langlopende leningen.
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Jaarrekening
2006
35
Voorwoord
III.10.9
Specificatie van het financieringsverschil
TOTAAL ZIEKENHUIS EN RADIOTHERAPIE
in € duizend Met betrekking tot het boekjaar:
wettelijk budget voor aanvaardbare kosten
verrekend in (de tarieven van): 2001 2002 2003 2004 2005 2006 resteert te verrekenen
2001
2002
2003
2004
2005
2006
63.421
69.968
74.369
81.128
82.351
89.500
59.660 3.871 -160 -14
63.012 6.302 629
78.844 -4.840
83.045 93.627 -9.745 -1.531
107.640 -18.140
64
25
-1.917
-21.134 2.058 -19.076
Jaarrekening
totaal financieringsoverschot 31-12-2006 financieringstekort honoreringsovereenkomst t/m 2006 totaal financieringsoverschot per 31-12-2006
365
36
Het budget is tot en met 2003 definitief vastgesteld.
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Voorwoord
III.10.10 Specificatie van het financieringsverschil in het boekjaar
wettelijk budget voor aanvaardbare kosten vergoeding ter dekking van het wettelijk budget: - DBC's A-segment gefactureerd mutatie nog te factureren mutatie onderhanden werk - DBC's B-segment - financiering kapitaallasten gefactureerd nog te factureren per 31 december onderhanden per 31 december - vergoedingen nevenverrichtingen - diverse baten en lasten totaal
financieringsoverschot 2006 financieringsoverschot 2003/2004/2005 totaal financieringsoverschot
wettelijk vastgestelde honoraria voor röntgenologen, anesthesisten en dermatoloog vergoeding voor diagnostische verrichtingen en medisch-specialistische hulp financieringstekort inhaal via verpleegtarieven 1996 inhaal via verpleegtarieven 1997 inhaal via verpleegtarieven 1998 inhaal via verpleegtarieven 1999 inhaal via verpleegtarieven 2000 inhaal via verpleegtarieven 2001 inhaal via verpleegtarieven 2002 inhaal via verpleegtarieven 2003 inhaal via verpleegtarieven 2004 inhaal via verrekenpercentage 2005 inhaal via verrekenpercentage 2006 financieringstekort per 31-12-2006
2006
2005
89.500
82.442
103.575 -133 4.132
63.627 13.053 15.686
66 0 107.640
0 71 26 1.164 0 93.627
18.140
11.185
Jaarrekening
in € duizend
936 19.076
2.333 13.518
37
2006
2005
2004
2003/1996
totaal
1.792
1.683
1.619
10.023
15.117
855 937
810 873
1.253 366
118
8.493 1.530 63 260 180 180 171 167 374 70 65
248
0
11.411 3.706 63 260 180 180 171 167 374 70 183 0 0 2.058
937
873
III.10.11 Liquide middelen De saldi per 31 december hebben betrekking op kas en banktegoeden.
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Voorwoord
III.10.12 Mutaties in het eigen vermogen in € duizend
01-01-2006
kapitaal
mutaties
908
collectief gefinancierd gebonden vermogen - reserve aanvaardbare kosten - reserve bijzondere doeleinden - reserve egalisatie afschrijvingen ex. artikel 2 - reserve egalisatie afschrijvingen medische inventaris - reserve meerjaren investeringsplan totaal collectief gefinancierd gebonden vermogen
4.092 132 314 467 7.427 12.432
niet-collectief gefinancierd vrij vermogen - algemene reserve totaal niet-collectief gefinancierd vrij vermogen
666 666
31-12-2006
908
-169 664 -159 -467 -131
3.923 796 155 0 7.427 12.301
0
666 666
in € duizend ziekenhuis
m.b.t.
2006 2005 2004 2003 2002 2001
-948 -91 543 327 0
Totaal
-169
Overzicht mutaties reserve aanvaardbare kosten van de afgelopen vijf jaar Resultaat uit gewone bedrijfsuitvoering in € duizend
01-01-2006
t/m 2002 2003 2004 2005 2006 Totaal
6.251 -881 2.494 -3.772 4.092
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
mutaties
31-12-2006
327 543 -91 -948 -169
6.251 -554 3.037 -3.863 -948 3.923
Jaarrekening
De specificatie van de mutatie op de reserve aanvaardbare kosten (verschil tussen wettelijk budget voor aanvaardbare kosten en gerealiseerde kosten) is als volgt:
38
Voorwoord
III.10.13 Mutaties in egalisatierekening afschrijvingen instandhouding in € duizend
01-01-2006
mutaties
31-12-2006
Egalisatie rekening afschrijvingen instandhouding
276
-10
266
Totaal egalisatie rekening afschrijvingen instandhouding
276
-10
266
De specificatie van de reeds opgebouwde, maar nog niet bestede instandhoudingsinvesteringen is als volgt: 2006
2005
Nog niet-bestede investeringsruimte per 1 januari Indexering niet-bestede investeringsruimte Investeringsruimte verslagjaar Investeringen in het verslagjaar
350 -135 390 -339
70 33 378 -131
Beschikbare investeringsruimte per 31 december
266
350
2006
2005
Nog niet-bestede investeringsruimte per 1 januari Indexering niet-bestede investeringsruimte Investeringsruimte verslagjaar
22.360 -2.046 1.400
20.344 1.232 784
Beschikbare investeringsruimte per 31 december
21.714
22.360
Jaarrekening
in € duizend
Er zijn lopende projecten die beslag leggen op de investeringsruimte. De specificatie van de reeds opgebouwde, maar nog niet bestede trekkingsrechten is als volgt: in € duizend
In de eindafrekening Nieuwbouw A en S is door het College Bouw ziekenhuisvoorzieningen een inbrengverplichting vastgesteld van € 20.053.404 inclusief BTW. III.10.14 Mutaties in voorzieningen in € duizend
- Vooziening verwachte jubilea uitkeringen - Review en update automatiseringssystemen - WAO verplichtingen Totaal voorzieningen
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
01-01-2006
mutaties
31-12-2006
601 300 454
32 0 -223
633 300 231
1.355
-191
1.164
39
Voorwoord
III.10.15 Overzicht langlopende schulden per 31 december 2006 in € duizend rente %
oorspr. bedrag
ING Bank Nederlands Kanker Instituut ABN-AMRO CenE Bankiers ABN-AMRO ABN-AMRO Instituut voor Ziekenhuisfinanciering Bank Nederlandse Gemeenten CenE Bankiers CenE Bankiers Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten ABN-AMRO
1975 1988 1992 1993 1994 1994 1994 1996 1996 1996 1997 2005 2005 2005 2005 2005 2005 2005 2006
8,875 7,300 4,200 3,260 4,150 4,150 5,870 6,700 6,580 6,880 6,080 2,855 3,020 3,430 3,470 3,562 3,496 3,470 4,350
408 3.630 3.131 1.361 1.271 1.634 1.361 3.857 1.276 964 1.851 10.500 10.000 10.000 10.000 10.000 10.000 2.723 1.600
totale restschuld looptijd 31-12-2006
40 30 20 20 20 20 20 17 18 17 17 10 10 20 20 40 40 10 7
86.928
in € duizend onderhandse leningen verstrekt door:
restschuld over 5 jaar
ING Bank Nederlands Kanker Instituut ABN-AMRO CenE Bankiers ABN-AMRO ABN-AMRO Instituut voor Ziekenhuisfinanciering Bank Nederlandse Gemeenten CenE Bankiers CenE Bankiers Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten Bank Nederlandse Gemeenten ABN-AMRO
41 847 157 136 191 245 204 454 213 113 327 3.937 3.750 6.875 6.875 8.500 8.500 1.089 457
aflossingswijze
gestelde zekerheden gegarandeerd door
lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair lineair
Staat der Nederlanden Staat der Nederlanden Geen Geen Geen Geen Geen Staat der Nederlanden Staat der Nederlanden Staat der Nederlanden Staat der Nederlanden WFZ + Staat der Nederlanden WFZ + Staat der Nederlanden WFZ + Staat der Nederlanden WFZ + Staat der Nederlanden WFZ + Staat der Nederlanden WFZ + Staat der Nederlanden WFZ + Staat der Nederlanden WFZ + Staat der Nederlanden
42.910
92 1.453 939 476 507 654 544 1.588 567 398 871 9.187 8.750 9.375 9.375 9.750 9.750 2.451 1.600
resterende looptijd in jaren
9 12 6 7 8 8 8 7 8 7 8 9 9 19 19 39 39 9 7
68.328
af te lossen bedragen 2007
vervaldata
10 121 157 68 64 82 68 227 71 57 109 1.050 1.000 500 500 250 250 272 229
15-06 01-08 01-05 01-06 01-01 01-01 01-12 01-12 01-12 01-12 17-03 15-11 23-11 23-11 23-11 05-01 05-01 23-11 15-4
5.083
Van de totale restschuld ad € 68,3 miljoen heeft een bedrag van € 5,1 miljoen betrekking op aflossingsverplichtingen in 2007. Dit bedrag is in de balans opgenomen onder kortlopende schulden.
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Jaarrekening
onderhandse leningen verstrekt door:
afsluitjaar
40
Voorwoord
Opmerking: Alle leningen dienen ter financiering van materiële vaste activa en hebben een looptijd zoveel mogelijk overeenkomstig de gebruiksduur van de materiële vaste activa. De aflossingsverplichtingen voor het komende jaar zijn opgenomen onder kortlopende schulden en overlopende passiva. Participatie NKI in researchgedeelte van het ziekenhuis Zie de opmerking bij punt III.10.2.
Jaarrekening
41
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Voorwoord
III.10.16 Langlopende huurverplichtingen in € looptijd
resterende looptijd
huurbedrag per jaar incl. btw
BV BV BV 2 BV 3 BV 3 BV 4 BV 4 BV 4 BV 4 BV 4 BV 4 BV 5 BV 5 BV 5 BV 5 BV 5 BV 5 BV 5 BV 5 BV 5 BV 5 BV 6 BV 6 BV 6 BV 6 BV 7 BV 7 BV 7 BV 7 BV 7 BV 7 BV 7 BV 7 BV 7 BV 7 BV 7 BV 7 BV 7 BV 7 BV 7 BV 7 BV 7 BV 7 BV 7 BV 7 BV 7 BV 7 BV 7 BV 7 BV
1999 1999 1999 2000 2001 2001 2003 2003 2003 2003 2003 2003 2004 2004 2004 2004 2005 2005 2005 2005 2005 2005 2005 2005 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006 2006
10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10
3 3 3 4 5 5 7 7 7 7 7 7 8 8 8 8 9 9 9 9 9 9 9 9 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10
26.779 135.933 27.080 262.942 20.783 13.195 49.528 48.562 111.413 203.395 202.110 258.527 207.036 101.141 88.250 194.003 52.574 125.759 144.766 185.392 81.253 64.861 21.719 39.865 106.939 61.621 167.235 595.000 1.547.000 2.775.080 1.746.920 187.425 130.900 1.820.500 565.250 1.026.750 35.224 35.700 71.977 105.430 292.621 38.012 71.638 102.459 45.688 14.875 18.445 186.140 34.179 29.750
Aclin 7 BV
2006
10
10
81.984
verhuurder
Beeldversterker CT-scanner DNA Analyser Lineaire versneller OK tafels Upgrade afterloader Scopen OK inrichting Telefooncentrale Lineaire versneller A Lineaire versneller B Overige investeringen Lineaire versneller Treatmentplanningsysteem Open CT Overige investeringen Evolutionbedden Diverse modaliteiten Lineaire versneller B1 Lineaire versneller B2 Cone Beam Overige investeringen Infuuspompen Overige investeringen
AVL AVL AVL AVL AVL AVL AVL AVL AVL AVL AVL AVL AVL AVL AVL AVL AVL AVL AVL AVL AVL AVL AVL AVL AVL software Endobase III AVL analyzers en PCR systeem echografie AVL simulator AVL MOSAIQ management system licences AVL lineaire versneller A1 AVL lineaire versneller A4 AVL upgrade lineaire versneller A4 AVL IT-apparatuur t.b.v. RT AVL Quasar dual 3T Achieva MRI AVL Symbia-T SPECT-CT AVL PET-CT Gemini GXL raptor AVL Cosman laesie generator AVL Da Vinci S endoscopen AVL CNC bewerkingscentrum VMX1 freesbank AVL POC's en toebehoren AVL Metavision suite AVL OPG digitale panorama röntgenmachine AVL Optie positie 1.2 MRR3981 model-based a AVL Pinnacle basisconfiguratie positie 1 AVL Hologic Selenia digitale gebruikte mammogAVL magnetische staalafscherming MRI AVL RF schuifdeur MRI AVL VOS-II systeem AVL Olympus mobiel werkstation AVL Harmonic generator AVL
Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin Aclin
Nieuwe clusteromgeving
AVL
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Jaarrekening
afsluitjaar
omschrijving
42
Voorwoord
III.10.17 Overzicht kortlopende schulden en overlopende passiva in € duizend
2005
6.522 2.645 65.500
7.122 -705 54.000
3.018 657 5.084 529 3.880 0 642 280 142 2.312 91.211
2.535 660 4.855 559 2.667 108 1.435 194 114 2.846 76.390
De afgesproken kasgeld faciliteit bedraagt € 88,5 miljoen. Hiervan is € 56 miljoen ondergebracht bij de ABN-AMRO en € 32,5 miljoen bij de Bank Nederlandse Gemeenten. De overige nog te betalen en vooruit ontvangen posten betreffen onder andere nog te betalen aan accountantskosten, waterzuivering, onderhoudscontracten en belastingen. III.10.18 Niet uit de balans blijkende verplichtingen Het NKI en AVL hebben als vele instellingen die in de zeventiger jaren zijn gebouwd te maken met het feit dat bij de bouw gebruik is gemaakt van materialen, die naar de huidige inzichten als milieu-onvriendelijk gelden. Na een diepgaand onderzoek zijn in de tweede helft van 1996 werkzaamheden gestart bestaande uit schoonmaak en conservering, die ervoor zorgen dat deze situatie in de komende jaren voor de bedrijfsvoering in het instituut beheersbaar blijft. De nieuwbouw en geplande renovatie van het NKI en AVL, waarvoor door het Ministerie van VWS inmiddels een verklaring is afgegeven, zullen de definitieve oplossing voor dit probleem betekenen.
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Jaarrekening
crediteuren bankkrediet kasgeldleningen nog te betalen vakantiegelden, belastingen, sociale kosten en premies van sociale verzekeringen vakantieuren aflossingsverplichtingen interest leningen huurverplichtingen Aclin BV's nog te betalen SLV nog te betalen investeringen rekening-courant doktoren af te dragen BTW overige nog te betalen en vooruit ontvangen posten totaal
2006
43
Voorwoord
III.11 Toelichting op de resultatenrekening
III.11.1
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten
in € duizend
totaal
Wettelijk budget conform jaarrekening 2005 bijstellingen 2005 looncomponenten materiële componenten rente afschrijvingskosten - overig
82.442
Wettelijk budget 2005 conform jaarrekening 2006
82.350
97 24 -501 268 20
2.352 3.208 5.560
Trendbijstellingen - overheidsbijdrage in arbeidskostenontwikkeling - prijsindexatie materiële kosten
429 431
44 860
Aftrek vanwege DBC-B loonkosten materiele kosten
-91 -39 -130
Uitbreiding: - formatie - zorgvernieuwing
486 -175 311
Nacalculeerbare kapitaalslasten: - rente - afschrijvingen
488 867 1.355
Overige mutaties: - korting prestatiecontract - diversen
-768 -38 -806 89.500
Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten 2006
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Jaarrekening
Mutatie op grond van: Produktieafspraken 2006 - produktieafspraken 2006 (incl.nacalculatie) - nacalculatie op dure geneesmiddelen
Voorwoord
III.11.2
Specificatie resultatenrekening
in € duizend
Overige bedrijfsopbrengsten Zorgprestaties tussen instellingen (WDS) Opbrengst B-segment DBC's - Nog te factureren - Onderhanden werk Overige opbrengsten
Personeelskosten Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenpremies Andere personeelskosten
Afschrijvingen vaste activa Nacalculeerbare afschrijvingen Niet nacalculeerbare afschrijvingen
2005 totaal
514 780 242 313 1.689 3.538
1.045 781 254 689 2.769
38.390 5.879 3.454 2.201 49.924 2.767 52.691
36.801 4.968 3.480 2.002 47.251 2.142 49.393
4.177
4.834
14
Overige afschrijvingen materiële vaste activa Totaal afschrijvingen vaste activa Overige bedrijfskosten Voedingsmiddelen en hotelmatige kosten Algemene kosten Patiëntgebonden kosten Onderhoud- en energiekosten Huur en leasing Afschrijving dubieuze debiteuren Totaal overige bedrijfskosten Financiële baten en lasten Rentelasten Totaal financiële baten en lasten
Aantal personeelsleden Ziekenhuiszorg Facilitaire dienstverlening Totaal personeelsleden
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
1.731 5.922
2.865 7.699
2.282 2.884 19.713 3.144 3.161 1.120 32.304
2.190 4.232 13.451 2.569 2.599 898 25.939
3.920 3.920
3.725 3.725
852 67 919
823 79 902
Jaarrekening
Personeel niet in loondienst Totaal personeelskosten
2006 totaal
45
Voorwoord
III.11.3
Bezoldiging bestuurders
De bezoldiging van bestuurders en toezichthouders is als volgt: in € duizend
bezoldiging bestuurders A.J.M. Berns W.H. van Harten S. Rodenhuis bezoldiging toezichthouders totaal
2006
2005
94 95 95 0 284
94 95 95 0 284
De bezoldiging van bestuurders is gebaseerd op een toerekening van 60% aan het AVL.
Jaarrekening
46
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Voorwoord
IV OVERIGE GEGEVENS - AVL IV.1 Accountantsverklaring Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit jaardocument opgenomen jaarrekening 2006 van Stichting Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis te Amsterdam bestaande uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2006 en de geconsolideerde en enkelvoudige winst- en verliesrekening over 2006 met de toelichting gecontroleerd. Verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur De Raad van Bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met de Regeling Verslaggeving WTZi. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn.
Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico's van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de stichting. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen die de Raad van Bestuur van de stichting heeft gemaakt, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Stichting Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis per 31 december 2006 en van het resultaat over 2006 in overeenstemming met de Regeling Verslaggeving WTZi. Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instanties Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e BW melden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Amsterdam, 14 mei 2007 PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. M. Septer RA
IV.2 Vaststelling en goedkeuring jaarrekening Vaststelling door de Raad van Toezicht De door de Raad van Bestuur op 26 april 2007 vastgestelde jaarrekening 2006 van het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis is door de Raad van Toezicht in zijn vergadering van 14 mei 2007 goedgekeurd. Amsterdam, 14 mei 2007.
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Jaarrekening
Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.
47
Voorwoord
Jaarrekening
48
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Voorwoord
IV.4 Enige kwantitatieve gegevens IV.4.1 Aantal erkende bedden
bedden
2006
2005
180
180
IV.4.2 Aantal verpleegdagen
totaal
realisatie 2006
begroting 2006
realisatie 2005
42.118
42.826
41.565
Jaarrekening
Vanaf 1 januari 2005 is een nieuw financieringssysteem voor de ziekenhuiszorg operationeel geworden. Dit systeem is bekend onder Diagnose Behandelings Combinatie (DBC). Eén van de consequenties is dat verpleegdagen vanaf 2005 niet meer met een afzonderlijk tarief in rekening worden gebracht.
49 realisatie 2006
begroting 2006
realisatie 2005
Aantal dagbehandelingen respectievelijk dagverplegingsdagen zware dagbehandelingen overige dagbehandelingen totaal
114 5.657 5.771
150 5.419 5.569
107 5.913 6.020
Aantal opnames
6.263
6.329
6.218
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Voorwoord
IV.4.3 Overzicht cijfers naar specialismen opgenomen patiënten realisatie begroting 2006 2006
1.897 428 523 6 21 2.875
Heelkundige Oncologische Disciplines: chirurgie 1.340 urologie 703 gynaecologie 329 keel-, neus- en oorheelkunde 656 plastische en reconstructieve chirurgie 319 totaal 3.347
gemiddelde verpleegduur realisatie begroting realisatie 2006 2006 2005
1.867 485 605 5 17 2.979
1.886 327 651 5 18 2.887
5,5 4,9 5,5 6,7 6,9 5,4
5,7 4,9 5,2 2,5 10,9 5,5
5,9 5,2 5,2 12,6 4,8 5,7
1.310 660 307 696
1.268 651 308 746
8,0 7,6 6,0 9,9
8,1 7,8 6,7 9,4
8,2 6,7 6,7 9,0
319 3.292
308 3.281
4,8 7,8
4,8 7,9
4,5 7,6
Jaarrekening
Medische Oncologische Disciplines: interne geneeskunde longziekten gastro-enterologie neurologie pijnarts totaal
realisatie 2005
50
Radiotherapie
41
58
50
7,0
8,2
7,0
Totaal generaal
6.263
6.329
6.218
6,7
6,8
6,7
aantal eerste polikliniekbezoeken realisatie begroting realisatie 2006 2006 2005
Medische Oncologische Disciplines: interne geneeskunde longziekten dermatologie gastro-enterologie neurologie pijnarts totaal Heelkundige Oncologische Disciplines: chirurgie urologie gynaecologie keel-, neus- en oorheelkunde plastische en reconstructieve chirurgie tandheelkunde totaal Overige specialismen: psychiatrie
Totaal generaal
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
4.269 1.059 1.463 1.280 608 375 9.054
4.459 1.118 1.486 1.337 641 374 9.415
4.205 961 1.468 1.354 619 375 8.982
7.694 1.635 1.186 2.318
7.987 1.778 1.330 2.323
7.895 1.578 1.326 2.419
735
708
786
13.568
14.126
14.004
66
90
80
22.688
23.631
23.066
Voorwoord
IV.4.4 Overige verrichtingen ziekenhuis
realisatie 2006
klinisch begroting 2006
realisatie 2005
realisatie 2006
poliklinisch begroting 2006
realisatie 2005
12.804
12.000
11.010
7.993
7.000
6.625
Aantal radiodiagnostische verrichtingen computertomograaf 1.600 echograaf 1.076 MRI 245 overige verrichtingen 7.848 totaal 10.769
1.400 1.070 270 8.130 10.870
1.441 1.075 247 8.216 10.979
9.023 6.875 3.294 21.804 40.996
7.800 6.200 2.900 20.400 37.300
7.742 6.288 2.900 20.720 37.650
Aantal verrichtingen Algemeen Klinisch Laboratorium verrichtingen 277.554 230.000
254.651
415.213
465.000
365.772
Aantal operatieve verr.
orders
Aantal fysiotherapiebehand.
25.000
27.047
38.024
41.000
34.399
596
440
668
4.232
3.910
3.890
8.010
7.670
7.625
2.936
2.000
2.206
Jaarrekening
Radio-isotopenproductie in vivo
28.770
51 Aantal functieonderzoeken
1.246
Aantal verrichtingen Pathologie histologie cytodiagnostiek obducties immunopathologie totaal
3.317 642 5 684 4.648
1.070
1.090
4.997
4.750
3.453 911 13 699 5.076
Aantal toedieningen cytostatica
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
4.500
4.587
9.704 8.085 28 1.121 18.938
14.250
10.297 8.128 7 1.114 19.546
12.830
12.300
9.451
Voorwoord
IV.4.5 Overige verrichtingen radiotherapie
Aantal series: megavolttherapie T1 T2 T3 T4 Totaal megavolttherapie
begroting 2006
realisatie 2005
1.139 778 991 1.233 4.141
1.070 944 700 1.335 4.049
1.102 822 1.051 972 3.947
23 59 34 18 25 159
30 20 30 45 75 200
16 45 32 22 45 160
Jaarrekening
brachytherapie B1 B2 B3 B4 B5 Totaal brachytherapie
realisatie 2006
52
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Voorwoord
BIJLAGEN – bij jaarcijfers AVL 2006 Bijlage 1 – Specificatie budget AVL - Ziekenhuis en Radiotherapie
in € duizend
rekenstaat 2006-7
bijstellingen
totaal
27.420 545 9.341
499
27.919 545 9.938 194 1.319 13.619 178
Loonkosten FB Loonkosten onderhoud Loonkosten medisch specialisten in loondienst Vergoeding opleidingsplaatsen Vergoeding opleidingsplaatsen agio's Loonkosten individueel beleid overige loonkosten
1.319 13.515 178
104
9.208 374 261 623 6.849 816 6.290 8
143
-1.185
60
-1.125
1.215 3.410 480 363 106 3.020 2.957 -1
47 54
1.262 3.464 480 363 164 3.038 4.191
256 290
9.351 374 261 623 7.105 816 6.580 8
Jaarrekening
Materiële kosten FB Onderhoud gebouwen, installaties etc. Heffingen, belastingen, verzekeringen Energiekosten overig Materiële kosten individueel beleid Bloed Dure geneesmiddelen Overige materiële kosten Vernieuwingsfonds
597 194
53 Aftrek loon- en materiële kosten ivm segment B Afschrijvingskosten inventarissen Afschrijvingskosten art. 2 en 9 WBMV inventarissen Afschrijvingskosten dubieuze debiteuren Afschrijvingskosten instandhouding investeringen Afschrijvingskosten trekkingsrechten Overige afschrijvingskosten Rentekosten Doorberekende kapitaalslasten
58 18 1.234 1
Overheveling vast-variabel Voorlopige budgetmutatie LPC Korting prestatiecontract Samenwerkingsverbanden Te verrekenen lumpsum
1.943 2.845 180 -1.397 73 243
-1.943 -2.845
Herallocaties Totaal rekenstaat 2006-7
90.999
-1.499
Totaal
-23
180 -1.420 73
-243
89.500
89.500
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Voorwoord
Bijlage 2 – Projecten in uitvoering en mutaties in het boekjaar Projecten in uitvoering in € duizend Projectgegevens
Investeringen
briefnummer
datum
omschrijving
WZV-type
CSZ/ZT/9615094 CSZ/ZT/982651 A04078/Sq A03080/Ga M03552/Bg M04464
28-11-96 20-04-98 15-10-04 03-03-05 03-07-03 30-06-04
Asbestverwijdering Integrale Brachy Unit Verb. Bouwd D Verb. Bouwd C en H Melding 2003 Melding 2004 Melding 2005 Melding 2006
Vergunning Vergunning Vergunning Vergunning Melding Melding Melding Melding
t/m 2005
Goedkeuringen
t/m nomit/m 2006 naal 2006 onder- bedrag 2006 gereed handen WZV
3.449 0 6.568 8.215 0 0 0 0
1.925 14 3.158 2.471 176 112 -56 107
176 112 -56 107
18.232
7.907
353 25.786 41.464
14
5.374 5.295 0 635 9.726 10.173 10.686 23.761 0 532 0 356 0 356 0 356
aangepaste indexgoedering WZV keuring
210
5.295 845 10.173 23.761 532 356 356 356
210 41.674
Jaarrekening
in € duizend Projectgegevens
Toekomstige lasten
briefnummer
datum
omschrijving
WZV-type
CSZ/ZT/9615094 CSZ/ZT/982651 A04078/Sq A03080/Ga M03552/Bg M04464
28-11-96 20-04-98 15-10-04 03-03-05 03-07-03 30-06-04
Asbestverwijdering Integrale Brachy Unit Verb. Bouwd D Verb. Bouwd C en H Melding 2003 Melding 2004 Melding 2005 Melding 2006
Vergunning Vergunning Vergunning Vergunning Melding Melding Melding Melding
54
jaar van invesoplever teringsing bedrag
afschrijvingen
rente (5%)
2007 5.295 2002 845 2007 10.173 2007 23.761 2006 532 2006 356 2006 356 2006 356
265 42 509 1.188 27 18 18 18
132 21 254 594 13 9 9 9
41.674
2.084
1.042
Specificatie van in het boekjaar gereedgekomen projecten in € duizend Projectgegevens
briefnummer
datum
omschrijving
WZV-type
WZV
M03552/Bg M03082p/Bg M04464
03-07-03 07-02-03 30-06-04
Melding Melding Melding Melding Melding
Melding Melding Melding Melding Melding
176 0 112 -56 107
2003 2003 2004 2005 2006
339
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
WTG
0
afschrij ving WZV totaal
176 0 112 -56 107
9 0 6 -3 5
339
17
Voorwoord
Jaarrekening
55
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Voorwoord
Jaarrekening
56
Jaarrekening 2006 NKI-AVL
Voorwoord
Jaardocument 2006 NKI-AVL