verkorte jaarstukken 2013 Wassenaar, Mei 2014

verkorte jaarstukken 2013

verkorte jaarstukken 2013 Wassenaar, Mei 2014

Van der Oudermeulenlaan 1 • 2243 cr Wassenaar • Postbus 210 • 2240 ae Wassenaar

t 070 511 30 77 • f 070 511 56 90 • [email protected] • www.gieskesstrijbisfonds.nl • kvk Den Haag 27261558

Inhoud Voorwoord

5

Beleid

6

Projecten

7

• Betalingen in 2013

• In 2013 gestarte en lopende projecten

10

ANBI-Status

32

Beleggingsbeleid

32

Verkorte jaarstukken 2013

34

• Staat van baten en lasten

35

Bestuur en organisatie

• Balans

33

34

• Belangrijkste waarderingsgrondslagen

36

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

39

Colofon uitgave tekst

ontwerp druk

4

8

Gieskes - Strijbis Fonds

Gieskes-Strijbis Fonds, mei 2014

Hedda van Straten, Nicole de Steenhuysen Piters, Frederiek Cohen, Henk Jonker, Frans Baecke

Engelen & de Vrind, Leiden

Offsetdrukkerij Nautilus, Leiden

Voorwoord De Stichting Gieskes-Strijbis Fonds is in 2003 opgericht door het echtpaar Hennie en Diedi GieskesStrijbis. In de Stichting is het uit hun nalatenschappen verkregen eigen vermogen ondergebracht. De oprichters hebben een viertal sectoren aangewezen, waarin met de opbrengst uit beleggingen

projecten ondersteund worden. Vanaf de oprichting tot eind 2013 heeft de Stichting 52 projecten financieel mogelijk gemaakt met een totaalbedrag van 5 19,3 mln. Hiervan is 5 10,5 uitgekeerd.

Het bestuur kwam in het verslagjaar vier keer formeel bijeen, en wel op 12 maart, 4 juni, 10 september en 17 december. Ook buiten vergadering had het bestuur regelmatig informeel overleg. Over het beleggingsbeleid werd ook periodiek overlegd.

Per 31 maart 2014 is de heer dr. F.J. Hes uit het bestuur getreden. Vanaf zijn aantreden in 2008 heeft de heer Hes een bijzondere bijdrage geleverd aan het ingewikkelde startproces van het Fonds. Voor zijn betrokkenheid en inzet spreken het bestuur en het team veel waardering uit.

De Stichting is in 2011 lid geworden van de FIN – Vereniging van Fondsen in Nederland – en onderschrijft de gedragscode van de FIN.


5

Beleid De grondleggers van de Stichting hebben de doelstelling van de activiteiten als volgt in de statuten omschreven:

Het financieel ondersteunen van onderzoeksprojecten en de implementatie daarvan betreffende: • Verbetering van milieu en natuurbehoud • Medisch onderzoek

• Instandhouding van Westerse vrijheden en democratische waarden • Bevordering en ondersteuning van kunst en cultuur, al het voorgaande in de ruimste zin des woords.

Voor deze vier bestedingsdoelen is in de afgelopen jaren een aantal selectiecriteria ontwikkeld,

waaraan een aanvraag moet voldoen. Zij vormen het DNA profiel van het Fonds: concreet, meetbaar

resultaat, vliegwieleffect, projectmatig karakter, herkenbare actie, duurzaam, jong talent, educatief, onderscheidend zijn, het verschil maken. Door een substantiele bijdrage, die een project in optima forma zijn doorgang laat vinden. Het accent ligt steeds op de grotere, meerjarige projecten.

Voor het zeer brede werkterrein Verbetering van milieu en natuurbehoud is gezocht naar een

begrenzing en die is gevonden in projecten die een verwantschap hebben met het maritieme milieu. In de sector Medisch onderzoek is de focus gericht op dementie en kanker.

Voor de Instandhouding van Westerse vrijheidsrechten en democratische waarden zijn educatie en geïnformeerde samenleving de beleidsuitgangspunten. Bij het doelgebied Bevordering en

ondersteuning van kunst en cultuur liggen accenten op ondernemerschap, educatie en opleiding.

Buiten de vier doelgebieden, maar wel binnen de selectiecriteria, wordt ruimte gelaten voor bijzondere projecten en nieuwe ontwikkelingen.

6


Projecten Verzoeken tot financiële bijdrage kunnen alleen op uitnodiging van het Gieskes-Strijbis Fonds en schriftelijk worden ingediend. Het projectteam speelt hierin een actieve rol en is steeds op zoek naar initiatieven met een ondernemende aanpak, die zich daadwerkelijk weten te onderscheiden.

Een ander belangrijk criterium is, of het initiatief wordt uitgevoerd op basis van een helder en gedegen plan en de vooraf geformuleerde doelen gerealiseerd kunnen worden. Maar ook, of de

aanvrager in staat is om begroting en dekking van het initiatief inzichtelijk te maken met een reële kosten/batenverhouding. Essentieel is verder dat de aanvrager over een projectleiding beschikt,

die de implementatie van de plannen met succes kan realiseren en dat de continuïteit van de leiding gewaarborgd is. Omdat het Gieskes-Strijbis Fonds ook financieel het verschil wil maken

(donaties vanaf 5 100.000,-), moet de aanvragende projectorganisatie een dergelijke bijdrage dus goed aankunnen.

Wij zien steeds meer een verandering in het karakter van de aanvragen als gevolg van een terug-

tredende overheid, met name in de sector kunst en cultuur. Daar waar men in het verleden ondersteuning vroeg voor de uitvoering van een project of een institutionele bijdrage, zien we nu aanvragen die gericht zijn op cultureel ondernemerschap. Aanvragen betreffen in toenemende

mate sales- en marketing inspanningen om op de lange termijn zelfstandig te kunnen voortbestaan. Het Fonds speelt in op deze veranderingen in het projecten landschap.

Ook wordt een tweedeling zichtbaar tussen de zeer kansrijke projecten, die vele geldschieters, fondsen en donateurs aan zich weten te binden, en de categorie, met weliswaar goede ideeën, die onvoldoende in staat is om die ideeën te realiseren.

De geselecteerde projectorganisaties ontvangen een standaard aanvraagformulier. De aanvragen worden beoordeeld door het projectteam. Steeds wordt ook advies ingewonnen van een of meer

ter zake deskundigen. Positief beoordeelde aanvragen worden ter goedkeuring aan het bestuur voorgelegd. Na toekenning wordt een contract opgemaakt. Aan de hand van periodieke rappor-

tages wordt het verloop van de projecten gevolgd. Na afloop worden de projecten geëvalueerd. Het Fonds wil zo betrokken blijven bij de voortgang en de resultaten.

Consequentie van de hierboven beschreven aanpak is, dat van de 204 in 2013 ontvangen donatie-

verzoeken (2012: 78), 24 organisaties werden uitgenodigd om een projectaanvraag in te dienen. Hiervan werden 14 donaties (2012: 9) en 4 verlengingen toegekend, met in 2013 een totaal van 5 6.372.338,- (2012: 5 1.948.000,-). Twee aanvragen werden aangehouden tot nader besluit.

Alle toekenningen betroffen overwegend meerjarige projecten. Het totaal aantal toegekende en verlengde projecten bedroeg eind 2013: 52.

Op de volgende pagina’s vindt u een overzicht van de in 2013 gedane betalingen en een korte beschrijving van alle in het verslagjaar gestarte en lopende projecten.

Jaarverslag 2013

7

Betalingen in 2013 Project

Wat houdt het in? Terug brengen van houten landhekken in het Noord-Hollands Landschap

Future for Nature

Programma gericht op educatie en de jaarlijkse toekenning

100.000

Verduurzaming sloopproces zeeschepen

100.000

Landschap Noord-Holland

TU Delft

De Noordzee

Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO)

Fundashon Prevenshon

Universiteit van Amsterdam

van de Future for Nature Award

Bevorderen van schone scheepvaart (Clean Shipping)

stimuleren CO -opname door algen in zoetwatermeren ter bestrijding 2

van het broeikaseffect en verzuring van oceanen

Kankerpreventie door middel van bevolkingsonderzoek op Curacao

Leerstoel Langdurige zorg en dementie

Bedrag (7) 25.000

85.000

25.000

120.000 201.243

Vumc Alzheimercentrum

Subjectieve cognitieve impairment cohort Alzheimernet: ExpertiseNet en WijkNet van goede zorg dichtbij

Stedelijk Museum en

‘Onvergetelijk’-Alzheimerprogramma

Leids Universitair Fonds PEN Emerency Fund

Kalshoven-Gieskes Forum voor Internationaal Humanitair Recht Ondersteunen van schrijvers, dichters en journalisten

166.657

War Trauma Foundation

Publicaties mogelijk maken voor psychosociale hulpverleners in

100.000

UMC Stichting Radboud

Van Abbe Museum

Stichting Movies that Matter

Joods Historisch Museum

in acute noodsituatie door hun geschriften

(post)conflictgebieden

A Matter of ACT, hoofdprogramma Amnesty International

85.000

118.090 50.000

35.000

85.000

Dag van Respect

Catalogisering en digitalisering Ets Haim/ Livraria de Montezino Onderwijsprogramma’s voor basisscholen en PABO’s en activiteiten

110.000

Stichting Vredeseducatie

Democratische waarden leren en oefenen

60.000

Stichting Verzetsmuseum Amsterdam

Talent Support

in kader Dag van Respect Kindermuseum

Talentontwikkeling van 30-plussers

50.000

190.000 25.000

Young Pianist Foundation

Stimuleren en laten excelleren van jong piano talent Promotieonderzoek naar de geschilderde decoraties in Paleis op de Dam

153.600

De Nieuwkomers

Stimuleren van jong talent van muziekgezelschap ‘Orkater’

45.000

Huygens Tentoonstelling

deel te nemen aan culturele activiteiten Een breed publiek kennis laten maken (zomer 2013)

61.250

Bosch Research and

Wereldwijd onderzoek naar schilderijen van Jeroen Bosch

Muziekcentrum Zuidoost

Muziekeducatie programma voor basisscholen

90.000

Rijksakademie

Talentontwikkeling Rijksakademie Residency

90.000

Fotografie Museum Amsterdam

Organiseren tentoonstellingen en ontwikkelen praktijkprogramma's

90.000

Het Nationale Ballet

Artistieke vernieuwing en talentontwikkeling

67.500

Restauratie Atelier Limburg

Jongeren Cultuurfonds

Conservation Project

voor beeldende kunsten

Rijksmuseum

8


Kinderen van minder draagkrachtige ouders in staat stellen

met de vader en zoon Huygens en de Gouden Eeuw

(Leerorkest en Expertisecentrum)

voor toptalenten

Restauraties voor het nieuwe Rijksmuseum

64.256 52.083

83.213

90.000

Project (vervolg)

Wat houdt het in? (vervolg)

Kathedrale Kerkfabriek

Even closer to Van Eyck; innovatieve internetapplicatie

48.000

Cultureel Jongeren Paspoort

Nieuwe cultuurkaart

85.000

Meer klassieke muziek in Woon- en Zorgcentra

49.500

Jeugdcultuurfonds

Sint-Baafs Gent

De Nederlandse Bachvereniging

Stichting Muziek in Huis

Stedelijk Museum

Universiteit van Amsterdam


Kinderen een kans geven hun culturele talenten te ontdekken en te ontwikkelen

All of Bach (Young Fellowship Program)

Tentoonstelling Malevich

Onderzoeksproject financiële crisis

Bedrag (7) 80.000

67.500

450.000

200.000

3.597.892

9

In 2013 gestarte en lopende projecten verbetering van milieu en natuurbehoud TU Delft Verduurzaming sloopproces van zeeschepen

ontwerpfase van het schip te komen met concrete richt-

lijnen en adviezen om schoner recyclen eenvoudiger te maken, zonder dat dit de kwaliteit van een schip zal beïnvloeden.

Totale donatie: 7 500.000

Ontvangt in 2013: 7 100.000

Future For Nature Programma gericht op educatie en de jaarlijkse toekenning van de Future for Nature Awards © TU Delft

Helaas is het recyclen van schepen niet overal op de

wereld een ‘groene’ activiteit. Iedereen is wel bekend met

de foto’s van schepen op een strand van het Indiase subcontinent, waarbij werkers zonder enige bescherming en met gevaar voor eigen leven schepen slopen. Hierbij

wordt ook de natuur onherroepelijk beschadigd. In 2013 is ongeveer 36 miljoen gigaton aan schepen gesloopt. Hier-

van kwam 70% voor rekening van het Indiase subconti-

nent. In dit onderzoek wordt de aandacht gelegd op de

© Future for Nature

ren wel op een groene manier, dus met inachtneming

De missie van Future for Nature is de bescherming van

landen hierbij zijn China (22%) en Turkije (3%). De manier

het stimuleren van jonge, veelbelovende natuurbescher-

andere 30%. De meeste scheepswerven daarvan opere-

van risico’s voor mensen en omgeving. De belangrijkste

waarop schepen daar gesloopt worden, voldoet (groten-

deels) aan de eisen gesteld in de Hong Kong Conventie (HKC), een set regels voor het groen slopen van schepen opgesteld door de IMO, maar nog niet geratificeerd.

Het grootste probleem voor deze werven is dat zij vanwege hun investeringen om groen te slopen zo’n 20-25%

minder kunnen betalen voor schepen dan hun concurrenten die geen acht slaan op het milieu of de veiligheid van hun werknemers.

De TU Delft, Tianjin University China en ISRA (de Vereniging van sloopwerven) kijken of ze door middel

van optimalisatie van het proces en beter inzicht in de behandeling van gevaarlijke stoffen, dit gat wellicht

kunnen verkleinen. Ook wordt de kennis opgedaan omtrent het recyclen van schepen, gebruikt om in de

10


bedreigde dieren plantensoorten. Centraal staat hierbij

mers in hun werk. Zij ontvangen de Future for Nature Award omdat ze al op jonge leeftijd aansprekende resultaten hebben neergezet en bewezen hebben dat zij

mensen tot verandering kunnen aanzetten. Met het prijzengeld, de internationale aandacht en de status, die de

prijs genereert, fungeert de Future for Nature Award voor

hen als springplank. Hierdoor zijn zij beter in staat hun

werk effectief voort te zetten en ook anderen te inspireren en te mobiliseren voor natuurbescherming. Tevens

investeert Future for Nature in talentontwikkeling en zet

het een structureel steunnetwerk op voor minimaal 100 jonge, veelbelovende natuurbeschermers wereldwijd. Totale donatie: 7 255.000

Ontvangt in 2013: 7 100.000

Landschap Noord-Holland Terugbrengen van de karakteristieke, streekeigen houten landhekken in het Noord-Hollands Landschap.

Stichting De Noordzee Bevorderen van schone scheepvaart (programma Clean Shipping)

© archief LNH, foto: A. Schaafsma

© Beoogd gerealiseerd resultaat van de Clean Shipping Index

In het verleden kon men een streek herkennen aan de

Stichting De Noordzee streeft ernaar dat scheepvaart en

veel houten hekken vervangen door ijzeren uniforme

veroorzaken. Stichting De Noordzee wil dat de betrokke-

kenmerkende vorm van hekken. In de loop der jaren zijn hekken, waardoor de herkenbaarheid van de streek verloren is gegaan.

Het Landschap Noord-Holland zet zich vanaf 2005 actief in voor het terugbrengen van de karakteristieke houten landhekken in het landschap. Door de bijdrage van het

Gieskes-Strijbis Fonds kunnen boeren, particulieren en verenigingen in de Kop van Noord-Holland, West-Fries-

land en Texel een tegemoetkoming in de kosten aanvragen voor het plaatsen van streekeigen houten boerenhekken. Totale donatie: 7 200.062

Ontvangt in 2013: 7 25.000

havens geen schadelijke emissies naar lucht en water nen in de sector zich bewust zijn van het belang van een schone zee en zich daarnaar gedragen. Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) en Clean Shipping zijn de norm.

Stichting De Noordzee werkt aan het creëren van een marktvraag voor schone schepen. Wanneer ladingeige-

naren milieueisen stellen bij het inkopen van zeetrans-

port, stimuleren ze de reders om schoner te werken en te investeren in duurzaamheid. Veelal hebben deze bedrijven een beleid op het gebied van maatschappelijk

verantwoord ondernemen, waarin ze milieueisen stellen

aan transport. Voor wegtransport is dit gemeengoed, voor zeetransport gebeurt dit te weinig. Stichting De Noordzee ontwikkelde de Clean Shipping Index, een

instrument om de milieuprestaties van zeeschepen te evalueren tijdens tenderprocedures.

Naast deze marktgeoriënteerde werkwijze coördineert Stichting De Noordzee internationale lobbyactiviteiten

van een coalitie van non gouvernementele organisaties (ngo’s), die aandringen op strengere milieuregels bij de Internationale Maritieme Organisatie.

Tot slot hoort bij een schone scheepvaart ook een schone en veilige ontmanteling van oude zeeschepen. Totale donatie: 7 300.000

Ontvangt in 2013: 7 85.000 Verkorte jaarstukken 2013

11

Nederlands Instituut voor Ecology (NIOO-KNAW) Stimuleren CO2-opname door algen in zoetwatermeren

bekeken hoe een verhoogde temperatuur de groei en

samenstelling van algen beïnvloedt en vooral wat de gevolgen zijn voor de CO2 kringloop, inclusief de opslag van CO2 in de waterbodem. Momenteel ontwikkelt zich

een diverse algengemeenschap in alle limnotrons en

wordt er in samenwerking met een internationaal team onderzoek gedaan.


Ontvangt in 2013: 7 25.000

Bezoek van Zijne Koninklijke Hoogheid Koning Willem-Alexander aan de modelmeertjes (limnotrons) in het laboratorium.

Door de verbranding van fossiele brandstoffen stijgt de

concentratie CO2 in de atmosfeer als nooit tevoren, met

grote gevolgen voor ons klimaat, zoals bijvoorbeeld de opwarming van de aarde, en het verzuren van de ocea-

nen. Op het NIOO-KNAW wordt onderzocht hoe deze veranderingen in het klimaat invloed hebben op de eco-

logie van zoetwatermeren. Daarnaast wordt onderzocht

hoe onze meren kunnen bijdragen aan het terugdringen van de hoeveelheid CO2 in de atmosfeer. CO2 wordt op genomen door verschillende primaire producenten, zoals

microscopische algen en waterplanten. Deze primaire producenten worden gegeten door dieren, of sterven af

waardoor het CO2 weer in het water terecht komt, maar een deel zal ook naar de bodem zinken. Het is tot nog toe onduidelijk hoeveel CO2 er op deze manier op de bodem

van onze meren wordt opgeslagen en of dit anders is voor algen en waterplanten. Door middel van laboratorium-

experimenten, veldmetingen en wiskundige modellen wil het NIOO bepalen hoeveel CO2 door zoetwatermeren

wordt opgenomen, en hoe de opslag kan worden verhoogd.

Promovenda Mandy Velthuis voert, in samenwerking

met de Radboud Universiteit Nijmegen, experimenten uit in de ‘limnotrons’, dit zijn mini-meren van 1.000 liter

water en voorzien van een waterbodem. Hierin wordt

12


medisch onderzoek VUmc Alzheimercentrum SCIENCE: Subjective cognitive impairment cohort De allervroegste veranderingen als startpunt voor het begrijpen van de ziekte Alzheimer

UMC Stichting Radboud AlzheimerNet: ExpertiseNet en WijkNet van goede zorg dichtbij

Wiesje van der Flier. © Fotograaf Meijer

De persoon op de foto doet een test (genaamd MMSE) om vast te stellen of er cognitieve problemen zijn en verder onderzoek nodig is. © UMC Radboud

Het onderzoek om de ziekte van Alzheimer te begrijpen richt zich op steeds vroegere stadia van de ziekte. We

In 2013 is het Radboud Alzheimer Centrum gestart met

tot gevolg heeft, al 15 tot 20 jaar van tevoren zijn

netwerkzorg te realiseren voor patiënten met dementie.

weten dat de hersenschade, die uiteindelijk Alzheimer verwoestende werking begint te doen. Om het begin van

Alzheimer op te sporen, richt met zich op mensen die nog

goed functioneren. In het SCIENCe project gaan we op zoek naar deze allervroegste veranderingen bij personen

die zich met subjectieve geheugenklachten bij de geheugenpolikliniek van het VUmc Alzheimercentrum melden.

Bij deze personen zijn op dat moment geen aanwijzingen voor een hersenziekte. Er is dan ook klinisch geen aan-

leiding hen te vervolgen. Vanuit wetenschappelijk oog-

punt is het interessant om deze groep te volgen door de

tijd. Dit is wat men in het SCIENCe project gaat doen. Met geavanceerde methodes zoals hersenfoto’s (MRI en PET) en eiwitmarkers in bloed en hersenvocht gaan we op zoek

naar het allereerste begin van Alzheimer. Vervolgens kijken we of deze methodes kunnen voorspellen wie er op termijn achteruit gaat.


Ontvangt in 2013: 7 85.000

het AlzheimerNet, dat als doel heeft innovatieve en betere De noodzaak voor deze innovatie bestaat eruit dat de huidige dementiezorg te versnipperd is.

AlzheimerNet bestaat uit een zorginnovatieproject dat als uitgangspunten heeft dat de zorg dicht bij huis start,

door een goed geschoolde huisarts en wijkverpleegkundige. Deze en andere betrokken professionals kunnen

met de patiënt/naaste op een slimme en digitale manier communiceren over patiëntdoelen en acties. De kwaliteit

van zorg wordt continu gevolgd en teruggekoppeld aan

de zorgverleners. Het is zorg volgens een nieuwe manier van denken, waarbij de complexiteit van de ziekte van Alzheimer uitgangspunt is.

In het project wordt intensief samengewerkt tussen

patiënt, mantelzorger, huisarts, wijkverpleegkundige, medisch specialisten en andere zorgen welzijnwerkers. Het Radboud UMC is de initiatiefnemende kennisinstelling, maar werkt in dit project nauw samen met andere

partners zoals de Hogeschool Arnhem Nijmegen, Vilans en de Stichting Alzheimer Nederland. Totale donatie: 7 1.013.973

Ontvangt in 2013: 7 118.090


13

Fundashon Prevenshon Kankerpreventie door middel van bevolkingsonderzoek op Curaçao

Universiteit van Amsterdam Bijzondere leerstoel ‘Langdurige zorg, en in het bijzonder voor mensen met dementie’.

© Fundashon Prevenshon

Foto Anne Mei The. © Jeroen Oerlemans

Bevolkingsonderzoek is een basisvoorziening. De Stich-

In de zomer van 2012 is Anne-Mei The benoemd tot bij-

door middel van bevolkingsonderzoek voor de gehele

de Universiteit van Amsterdam (UvA). In haar leerstoel

ting Fundashon Prevenshon beoogt kankerpreventie

bevolking van Curaçao op te zetten. Allereerst is begonnen met borstkankerscreening. Van de totale doelgroep

van ca. 29.000 vrouwen hebben zich vanaf het allereerste begin op 12 juli 2010, tot 1 juli 2013 in totaal 13.926

deelnemers voor het borstkankerscreeningsonderzoek bij Fundashon Prevenshon gemeld. Voorafgaand aan de onderzoeken is uitgebreid voorlichting gegeven aan verschillende betrokkenen zoals grote groepen vrouwen,

bedrijven en huisartsen. Daarnaast wordt er nauw

samengewerkt met het landelijk Referentiecentrum voor bevolkingsonderzoek en de zorgverzekeraars van het eiland Curaçao die bijdragen in de vergoeding van de kosten van het centrum. Ook is er een gratis bus van de

Fundashon Prevenshon die de vrouwen ophaalt en naar het centrum brengt. In 2013 is Fundashon gestart met het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker. Totale donatie: 7 755.000

Ontvangt in 2013: 7 120.000

14


zonder hoogleraar “Langdurige Zorg en Dementie” aan

zet zij een meerjarig onderzoeksprogramma op dat zich richt op de betekenis van de ziekte dementie voor de

patiënt, hun naasten en professionals. Een overstijgende visie op dementie en care moet hieruit voortkomen. Met

de benoeming van mevrouw The is ook de Academy of

Longterm Care opgericht. De Academy verricht sociaal wetenschappelijk onderzoek met behulp van antro-

pologische- en sociologische onderzoeksmethoden. Dit onderzoek heeft een sterk empirisch- en theoretisch

karakter. De verworven inzichten zullen de basis vormen van nieuwe invalshoeken voor de langdurige zorg op zo-

wel macro-, meso- en microniveau, en van nieuwe zorgmodellen. De focus ligt op visieontwikkeling en evaluatie. The’s onderzoeksgroep Longterm Care en Dementia zal

nauw samenwerken met het Centre for Social Science and Global Health, waardoor wereldwijde vergelijkingen mogelijk worden.

Totale donatie: 7 1.056.215

Ontvangt in 2013: 7 201.243

Stedelijk Museum en Van Abbe Museum ‘Onvergetelijk’ Alzheimerprogramma: kunst en cultuur landelijk toegankelijk maken voor mensen met Alzheimer en hun mantelzorgers

Tevens maakt het Gieskes-Strijbis Fonds wetenschappelijk onderzoek mogelijk naar het verloop en de uitkomst van de rondleidingen en workshops. Totale donatie: 7 330.000

Ontvangt in 2013: 7 50.000

Onvergetelijk Stedelijk. Foto: Tomek Whitfield.

Het Stedelijk Museum Amsterdam en het Van Abbemuseum in Eindhoven gaan de komende drie jaar tien

andere musea helpen met de opzet van een speciaal programma voor mensen met Alzheimer en hun mantel-

zorgers. Dit programma bestaat uit interactieve rond-

leidingen en workshops en is opgezet naar voorbeeld van het Museum of Modern Art in New York. Het geeft

mensen met de ziekte van Alzheimer of andere vormen

van dementie, de mogelijkheid zich te uiten en een dialoog aan te gaan met hun omgeving. Bijzonder aan het

programma is dat niet alleen de kwaliteit van leven van de persoon met Alzheimer verbetert, maar dat het ook

positieve effecten heeft voor de mantelzorger en de relatie tussen beiden.

De tien geselecteerde musea krijgen enkele maanden een speciale projectmedewerker in huis, die het programma opzet. Na deze implementatie periode draagt de

projectmedewerker de werkzaamheden over aan het museum. Via een website worden de ervaringen van alle deelnemende musea gedeeld. Na afloop van de drie jaar

verschijnt een publicatie met bespiegelingen en resulta-

ten. Hiermee krijgen musea, die niet in gelegenheid waren om het trainingsprogramma te volgen, handvatten aangereikt om een vergelijkbaar programma op te zetten.


15

instandhouding van westerse vrijheidsrechten en democratische waarden Joods Historisch Museum Catalogiseren en digitaliseren ETS HAIM/ Livraria de Montezinos

PEN Emergency Fund Ondersteunen van schrijvers, dichters en journalisten in acute noodsituatie door hun geschriften

De Israelische fotograaf Ardon Bar-Hama aan het werk in Ets Haim.

Vernietigde drukpers in The Gambia van het onafhankelijke blad The Independent, dat het principe van de vrijheid van meningsuiting in praktijk bracht, tot de regering besloot het blad te sluiten en de journalisten die er werkten gevangen te nemen en te martelen.

Ets Haim is de oudste, nog functionerende, joodse bibliotheek in de wereld. De bibliotheek werd in 1616 opgericht

en bevindt zich in het monumentale complex van de

In een rechtstaat bestaat recht op vrijheid van menings-

door het Joods Historisch Museum). De collectie van Ets

journalisten, dichters, of columnisten worden vaak

Portugees-Joodse Gemeente in Amsterdam (beheerd

Haim bestaat uit circa 560 handschriften, daterend van

de 11 eeuw tot de 20 eeuw en circa 30.000 gedrukte e

e

werken, daterend van de 13e eeuw tot nu.

De collectie weerspiegelt het 17de-eeuwse humanistische

uiting. Maar dat is lang niet overal het geval. Schrijvers,

zonder enige vorm van proces gevangen gezet. Dat zijn er helaas honderden per jaar. Zij hebben geen recht op een

advocaat. Niet zelden worden zij gemarteld en soms zelfs om het leven gebracht.

ideaal: het documenteren van alle terreinen van mense-

Vooral door publiciteit en morele druk stelt de internatio-

le uitstraling en interesse, die de intelligentsia van de

dergelijke aantastingen van het fundamentele recht op

lijk kennen, weten en activiteiten. De grote multiculturePortugese Gemeenschap meebrachten naar Holland en

deelden met Hollandse intellectuelen, is nog steeds een actueel thema binnen de huidige multiculturele samen-

leving. Inzicht en kennis over andere culturen draagt bij tot begrip, tolerantie en verdraagzaamheid. Een kerngedachte van Westerse vrijheden en democratische beginselen.

Doel van het project is het catalogiseren en digitaal ontsluiten voor een breed publiek van de unieke collectie

boeken en handschriften van de bibliotheek van Ets Haim/Livraria de Montezinos. (www.etshaimmanuscripts.nl)


Ontvangt in 2013: 7 110.000 16


nale schrijversvereniging PEN (Poets, Essayists, Novelists) vrije meningsuiting aan de kaak. Binnen de PEN opereert

bovendien het PEN Emergency Fund dat vervolgde en gevluchte schrijvers met materiële hulp bijstaat om een acute noodsituatie het hoofd te bieden.

Het PEN Emergency Fund heeft in 2013 op verschillende manieren zo’n zestig schrijvers kunnen bijstaan met een bescheiden financiële steun in de rug. Totale donatie: 7 105.000

Ontvangt in 2013: 7 35.000

Stichting Vredeseducatie Democratische waarden leren en oefenen

Het onderzoek laat op onderdelen zien dat de tentoon-

stelling de kennis over het zondebokverschijnsel en pla-

gen en pesten vergroot en dat het empatisch vermogen van kinderen toeneemt. Totale donatie: 7 190.000

Ontvangt in 2013: 7 60.000

Leids Universitair Fonds Kalshoven-Gieskes Forum voor Internationaal Humanitair Recht © Stichting Vredeseducatie

De activiteiten van de Stichting Vredeseducatie zijn gericht op kinderen tussen de 10 en 14 jaar in het Herinneringscentrum Fort De Bilt en jongeren van 15 tot 25 jaar

in het Fort van de Democratie. Het project bestaat uit het

vernieuwen en versterken van de interactieve tentoon-

stelling op de beide Utrechtse forten, het verhogen van de bezoekersaantallen en het verspreiden van de interactieve methodiek.

Kinderen en jongeren onderzoeken in de interactieve

© LUF

tentoonstellingen vooroordelen en het zondebok-

Het Kalshoven-Gieskes Forum voor Internationaal

gelijkheid in de democratische rechtsstaat is geregeld. Er

derwijs en de verdere verspreiding van het internationaal

verschijnsel, maar ook hoe vrijheid, rechtvaardigheid en

is ook aandacht voor het afschaffen van de democratie en de gevolgen voor minderheidsgroepen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Opmerkelijk is dat veel kinderen en jonge-

ren ontdekken dat de tentoonstelling over henzelf gaat, over hun twijfels, zorgen, ambities en kansen om als jon-

ge burgers het verschil te maken bij pesten of onrecht maar ook om het delen van vrede.

In het najaar van 2013 werd door studenten van de

Universiteit van Amsterdam een onderzoek gehouden

Humanitair Recht biedt een platform voor onderzoek, on-

humanitair recht. Bovendien biedt het Forum studenten

de mogelijkheid om deel te nemen aan de internationale humanitaire rechtspraktijk en te werken aan projecten van partners in het veld.

Sinds september 2012 biedt de Faculteit der Rechts-

geleerdheid binnen de Masteropleiding Internationaal Publiekrecht een specialisatie aan binnen het Internationaal Humanitair Recht.

naar de leereffecten van de tentoonstelling op Fort De

De leerstoel Internationaal Humanitair Recht, in het bij-

schalig Europees onderzoek over democratie en jongeren.

werd vanaf 2006 door Prof. mr. Liesbeth Zegveld bekleed.

Bilt. Het onderzoek maakt onderdeel uit van een groot-


zonder aangaande de rechten van vrouwen en kinderen

17

Zij zette zich in voor het onderzoek naar de positie van

aangemoedigd om in het kader van de Dag van Respect

aandacht ging in het bijzonder uit naar de ontwikkeling

te nodigen in de klas. Dat kan bijvoorbeeld een ouder zijn,

vrouwen en kinderen tijdens gewapend conflict. Haar en toepassing van rechtsmiddelen voor deze groepen

slachtoffers. Mevrouw Zegveld heeft in de tweede helft van 2013 een betrekking als hoogleraar elders geaccepteerd. Haar promotie-onderzoek richt zich op de status

van kinderen tijdens en na gewapend conflict en de handhaving van hun rechten.

Totale donatie: 7 1.013.465

Ontvangt in 2013: 7 166.657

Stichting Dag van Respect Onderwijsprogramma voor basisscholen en PABO’s Activiteiten in kader Dag van Respect

en aansluitend op de respectlessen, een gastspreker uit een BN-er of de buurtagent. Het gaat in de gastles om het uitwisselen van wat jou bezig houdt, om daar vervolgens over in gesprek te gaan. Zo leren kinderen hoe je positief

met jezelf, met elkaar en met je omgeving kunt omgaan.

Ze ervaren dat respect bij henzelf begint en dat zij het verschil kunnen maken, groot of klein.

De afgelopen zeven jaar hebben meer dan 3000 scholen, circa 20.000 klassen en zo’n 500.000 kinderen mee-

gedaan aan de respect educatieprogramma’s. Daarnaast hebben honderden betrokken Nederlanders zich ingezet als gastspreker op scholen. Totale donatie: 7 100.000

Ontvangt in 2013: 7 50.000

Stichting Movies that Matter A Matter of ACT, hoofdprogramma Amnesty International

Minister Opstelten in gesprek met groep 7/8 van CBS de Zonnestraal in Den Haag op de Dag van Respect 2013. © ANP

De Stichting Dag van Respect ontwikkelt educatie-

programma’s voor het basis- en voortgezet onderwijs

(8-18jr), gericht op de ontwikkeling van sociaal-emotionele vaardigheden. De methodiek is eenvoudig, praktisch

en direct te integreren in het bestaande curriculum. In de

werkvormen komt respect voor jezelf, voor elkaar en voor

v.l.n.r. Irène Esambo, Eduard Nazarski en Zonke Majodina (tot 11 maart 2013 voorzitter van het VN-Mensenrechtencomité).

je omgeving aan bod. Om de leerlingen te bereiken

A Matter of ACT is het hoofdprogramma van Amnesty

gezet onderwijs en werkt samen met studenten en

Den Haag, dat in 2013 plaatsvond van 21-27 maart. Dit

richt de stichting zich op docenten van het basis en voortdocenten van PABO’s (lerarenopleiding).

Sinds 2006, wordt jaarlijks de ‘Dag van Respect’ georganiseerd, op de 2 donderdag in november. Scholen worden e

18


International op het Movies that Matter Festival in

programma is gewijd aan de dappere strijd van mensenrechtenverdedigers tegen onrecht en onderdrukking en

bestaat uit tien recente, opzienbarende documentaires

uit alle windstreken. De mensenrechtenactivisten zijn te

gast op het festival, evenals de regisseurs van de films. Er

waren 33 A Matter of ACT-filmvertoningen. Na iedere vertoning volgde een nagesprek met de activist en de

War Trauma Foundation Publicaties mogelijk maken voor psychosociale hulpverleners in (post)conflictgebieden

regisseur. In 2013 verwelkomde het festival de mensen-

rechtenverdedigers Frank Mugisha uit Oeganda, Sin Dong-hyuk uit Noord-Korea, Tep Vanny uit Cambodja, Yoani Sánchez uit Cuba, Zhou Shuguang uit China, Robi

Damelin uit Israël, Sergio Haro uit Mexico, Victor Erofeyev uit Rusland, Salma uit India en Mohamed Elmoutaoikil uit de Westelijke Sahara.

Voor de activisten is er tijdens het festival een persoonlijk

supportprogramma dat hen in contact brengt met vertegenwoordigers van maatschappelijke belangenorganisa-

© WTF. Onderwijzer met trainingsmateriaal in het Albanees.

festival spant Movies that Matter zich in om de films ver-

De War Trauma Foundation heeft als doel kennis en erva-

in landen van herkomst van de activisten. Deze internati-

die zijn getroffen door oorlog en geweld) te verspreiden

ties, overheid, media, politiek en ngo’s. Na afloop van het

toond te krijgen op andere internationale filmfestivals en

onale outreach is van groot belang voor de zaak van de mensenrechtenverdedigers en het aanwakkeren van de

ring (op het gebied van psychosociale hulp aan mensen, en te ontwikkelen door publicaties en kennisnetwerken.

dialoog over de thema’s in de films.

Het Gieskes Strijbis Fonds ondersteunt het publiceren


Journal of Mental Health’ (Intervention) en ‘intervention

Ontvangt in 2013: 7 85.000

van het wetenschappelijke tijdschrift ‘Intervention manuals’ (Praktische handvatten voor humanitaire organisaties om psychosociale steun te geven). Intervention heeft een unieke positie, omdat het zowel van belang is

voor wetenschappers als voor veldwerkers. Het is uitzonderlijk dat een tijdschrift erin slaagt een platform te

bieden aan zowel gerenommeerde academici, beleidsmakers van internationale organisaties (VN), als aan

veldwerkers met beperkte scholing, maar uiterst relevante werkervaring (zoals werknemers van lokale organisaties in afgelegen gebieden).


Ontvangt in 2013: 7 100.000


19

Stichting Verzetsmuseum Amsterdam Kindermuseum

© Verzetsmuseum

Op 16 oktober 2013 is het Verzetsmuseum Junior

geopend, een kinderafdeling van het Verzetsmuseum Amsterdam, voor kinderen vanaf 9 jaar. Verzetsmuseum

Junior, nieuw gebouwd achter het bestaande museum,

vertelt het verhaal van hun leeftijdsgenoten in de oorlogsjaren, op zo’n manier dat de jonge bezoekers intens met ze meeleven. Door Verzetsmuseum Junior kan het museum meer schoolgroepen ontvangen, is het aantrekkelijk voor familiebezoekers, en kan het museum effectiever dan voorheen jongeren informeren over de

ingrijpendste periode uit de recente Nederlandse geschiedenis. Het museum zet aan tot nadenken over de waarde van vrijheid en democratie.

Een tijdmachine brengt de bezoekers in Verzetsmuseum Junior naar bezet Nederland; een tijd zonder televisie, computers of mobiele telefoons. Ze stappen uit op een plein met een winkel, een school en vier huizen. In die

huizen kunnen de belevenissen worden ontdekt van de Joodse Eva, zoon van verzetsouders Jan, het NSB-meisje Nelly en Henk uit een doorsnee gezin. De vier hoofdpersonen vertellen in geluidsfragmenten en animaties

verstopt in kastjes en lades, in korte fragmenten – in de ik-vorm – hun verhaal.

Het aantal individuele bezoekers van 6 t/m 15 jaar aan het Verzetsmuseum is spectaculair toegenomen in 2013. Totale donatie: 7 190.000

Ontvangt in 2013: 7 190.000

20


bevordering en ondersteuning van kunst en cultuur Stichting Talent Support ‘alsnog je droom waarmaken’ Talentontwikkeling van 30-plussers

Jongerencultuurfonds Kinderen van minder draagkrachtige ouders in staat stellen deel te nemen aan culturele activiteiten

Van juriste naar juwelenontwerper (Rietveld Academie) © Stichting Talent Support

© Jongerencultuurfonds

Elk individu heeft talenten, maar niet iedereen lukt het om deze talenten van jongs af aan te ontplooien. Velen

ontdekken pas op latere leeftijd welke opleiding bij hun talenten past, sommigen willen op latere leeftijd een

aanvullende studie doen en weer anderen hebben beslo-

ten tot een wending om gehoor te geven aan reeds lang

bestaande verlangens. De realisatie daarvan wordt

echter vaak bemoeilijkt door een gebrek aan financiële middelen. Aan de oplossing van dat probleem levert Stichting Talent Support een bijdrage in de vorm van een

Het Jongerencultuurfonds steunt Amsterdamse jongeren tot en met 16 jaar die om financiële redenen geen lid kunnen worden van een toneelclub of geen lessen kun-

nen volgen aan een muziekschool, dansschool of andere instelling voor actieve kunstbeoefening. Voor alle aan-

vragen geldt dat de ouders geen geld genoeg hebben om de gewenste culturele activiteit zelf te betalen. Daar-

naast verkeert het kind vaak in een gezinssituatie waar

moeilijkheden zijn. Schulden, echtscheiding, ziekte van een familielid, psychiatrische problematiek.

renteloze lening. Toch wordt soms besloten tot een gift in

De aanmelding van de kinderen loopt via intermediairs.

ciële situatie zo nijpend is dat een gift zowel letterlijk als

bij het kind, zoals leerkrachten, maatschappelijk werk,

plaats van een lening, omdat in enkele gevallen de finanfiguurlijk lucht geeft. Daardoor, en door de tijdspanne die

verloopt tussen lenen en terugbetalen, blijft de stichting afhankelijk van de bijdragen van sponsoren zoals het Gieskes-Strijbis Fonds.

In 2013 kwamen (onder andere) deze dromen een stapje

dichterbij: verpleegkundige – mimespeler – filmacademie

Deze dient op een professionele wijze betrokken te zijn sociaal raadsman etc. Vaak noemen de intermediairs als

motivatie voor de aanvraag dat de kinderen door de

culturele activiteit hun problemen even kunnen vergeten, het hen een uitlaatklep geeft, hun zelfvertrouwen vergroot en ze een positieve ervaring buiten het gezin kunnen opdoen .

– verloskundige – integratieve kindertherapie – promotie-

De bijdrage van het Jongerencultuurfonds wordt niet

heidsspecialiste.

streeks door het Jongerencultuurfonds overgemaakt

onderzoek relatie film/religie – master in law – schoon-


verstrekt aan het kind of de ouder maar wordt rechtnaar de culturele instelling.

Ontvangt in 2013: 7 25.000


21

Jaarlijks worden meer dan 600 aanvragen ingediend. Uit

feedback bij de vervolgaanvragen blijkt dat de persoon-

lijke ontwikkeling van de jongere door middel van de

De Nederlandse Bachvereniging All of Bach (Young Fellowship Program)

culturele activiteit vaak positief wordt beïnvloed. Totale donatie: 7 175.000

Ontvangt in 2013: 7 52.083

Kathedrale Kerkfabriek Sint-Baafs Gent Even closer to van Eyck - Restauratie van het Lam Gods © De Nederlandse Bachvereniging

In aanloop naar het honderdjarig jubileum van de Nederlandse Bachvereniging in seizoen 2021-2022 ontstond het idee om alle werken van Bach uit te voeren.

Met All of Bach wil de Nederlandse Bachvereniging de miljoenen mensen, die elke dag in zoekmachines de term

‘Bach’ intoetsen een plek geven waar ze inspiratie en ver© ‘KIK-IRPA, Brussel’.

De urgente conservering en het onderzoek naar de mate-

riële conditie van het Lam Gods Altaarstuk (gebroeders Hubert en Jan Van Eyck, 1432) vond plaats in de St Baafs

Kathedraal van Gent in 2010 en 2011. Uit de resultaten van dit onderzoek bleek dat het beroemde polyptiek

gerestaureerd diende te worden. De restauratie is begonnen in september 2012 en vindt plaats in een zaal van het

Museum voor Schone Kunsten van Gent, zodat het publiek door een glazen wand het werk ook kan volgen.

dieping vinden. Op het online platform krijgt elk muziek-

stuk van Bach een eigen pagina. Daar komt de

bezoeker op een viersprong waar hij kan kiezen uit de concertregistratie, interviews, achtergrondinformatie en publieksreacties. Elk werk is compleet te zien en te beluis-

teren. Musici komen aan het woord over wat hun raakt in de muziek. Zij hebben soms al hun halve leven door-

gebracht met deze muziek en kunnen er als geen ander over vertellen. Bij elk werk is er achtergrondinformatie en

worden alle feiten over de opname overzichtelijk samen-

gevat. In het publieksdeel is ruimte voor publieksreacties.

Met de steun van het Gieskes-Strijbisfonds en The Getty

Door de unieke match tussen cultureel erfgoed en nieuwe

documentatie tijdens restauratie: Even Closer to Van Eyck.

Bachliefhebbers aan zich binden.

Foundation zal er een website komen voor de technische


Ontvangt in 2013: 7 48.000

22


media wil de Bachvereniging toekomstige generaties


Ontvangt in 2013: 7 67.500

Huygens Tentoonstelling Een breed publiek kennis laten maken met de familie Huygens en de Gouden Eeuw

Bij de tentoonstelling werd een succesvol onderwijs-

programma ontwikkeld en vonden diverse lezingen,

optredens en workshops plaats. Ook verscheen een rijk geïllustreerde catalogus. In de media was er, zowel regionaal als nationaal, ruime aandacht voor de expositie. Totale donatie: 7 191.250

Ontvangt in 2013: 7 61.250

Bosch Research and Conservation Project (BRCP) Wereldwijd onderzoek naar schilderijen van Jeroen Bosch © Huygens Tentoonstelling

Restauratiewerkzaamheden in de Grote Kerk te Den Haag zorgde een aantal jaren geleden voor een bijzondere ontdekking: de graven van misschien wel de meeste pro-

minente Hagenaars aller tijden, vader Constantijn en zoon Christiaan Huygens. Deze ontdekking vormde de

aanleiding voor een tentoonstelling over de twee mannen. De vader een begaafd diplomaat, rechterhand van

de stadhouders (Frederik Hendrik, Willem II) en groot kunstkenner. De zoon een geniaal wetenschapper, die de basis legde voor theorieën, uitvindingen en instrumenten, die ook nu nog op grote waarde geschat worden.

Met de betrokkenen werd een unieke tentoonstelling gerealiseerd. De levens, het werk en de karakters van zowel vader Constantijn als Christiaan werden op een interactieve en eigentijdse manier belicht. Met film, I-pads, replica’s, schaalmodellen en objecten kwamen de

mannen tot leven. Maar de expositie toonde ook de

Gouden Eeuw in al haar facetten: kunst, wetenschap, politiek, diplomatie, architectuur, oorlog en ellende.

Uniek onderdeel was de replica op ware grote van de Oranjezaal, Huis ten Bosch.

Paneelrestaurator Roberto Saccuman is bezig het parket af te nemen van het middenpaneel van het zogenoemde Heremietentriptiek.

In 2016 vindt de grootse herdenking plaats van het 500 ste sterfjaar van de Middeleeuwse schilder Jheronimus

Bosch (ca 1450-1516). In dat jaar zal in de internationale tentoonstelling Jheronimus Bosch, visions of a genius veel

van zijn werk, dat zich vrijwel uitsluitend in buitenlandse musea bevindt, voor één keer terugkeren naar de stad

waar de werken zijn ontstaan: ’s-Hertogenbosch. Een belangrijk fundament van de tentoonstelling is het meer-

jarig wetenschappelijk onderzoek, het Bosch Research

and Conservation Project (BRCP), waarin alle werken van de wereldberoemde schilder volgens een uniforme methode zijn onderzocht en, waar nodig, geconserveerd en gerestaureerd.

BRCP is in 2013 in de volle breedte van het project actief geweest. In de eerste plaats betroffen dat de onderzoeks-

reizen van het team, waarbij onderzoek en documentatie


23

van werk van Bosch op locatie werd gemaakt. Vervolgens

de onbekenden van nu, maar de groten van later. Berlage,

derijen van Bosch aldaar. In de derde plaats is er op het

Yael Bartana, Fiona Tan, Marijke van Warmerdam en Gui-

is men in Venetië gestart met de restauratie van de schil-

gebied van de digitale infrastructuur belangrijke vooruit-

gang geboekt. In het zicht van 2016 is het onderzoeksteam, naast de productie van onderzoeksrapporten naar

aanleiding van de reizen en het onderzoek op locatie, begonnen met de preparatie van de monografie met oeu-

vrecatalogus. Deze zal als afsluiting van het project, sa-

men met de onderzoeksrapporten en de website, gepubliceerd worden.


Ontvangt in 2013: 7 83.213

Rijksakademie van beeldende kunsten Talentontwikkeling Rijksakademie Residency

Mondriaan, Karel Appel, Jan Toorop en van latere datum

do van der Werve werkten aan de Rijksakademie. Hun

werk is terug te vinden in toonaangevende collecties, musea en tentoonstellingen.

Belangrijke mijlpaal in 2013 is de verwerving van de monumentale cavaleriekazerne in Amsterdam. Met het in eigendom krijgen van het gebouw, heeft de Rijksakade-

mie haar bijzondere huisvesting zeker gesteld, zijn lasten aanzienlijk verlaagd en is een belangrijk fundament

gelegd voor de toekomst. 2013 was ook het jaar van een van de meest succesvolle edities van RijksakademieOPEN, de jaarlijkse openstelling van de ateliers in de Rijksakademie (ruim 7.000 bezoekers). Totale donatie: 7 300.000

Ontvangt in 2013: 7 90.000

Fotografie Museum Amsterdam (Foam) Organiseren tentoonstellingen en ontwikkelen praktijkprogramma’s voor toptalenten

Kunstenaar Matthew Lutz Kinoy.

Gieskes-Strijbis Fonds ondersteunt de ontwikkeling van kunstenaars in het Rijksakademie Residency programma.

Hierin worden ieder jaar 50 toptalenten uitgedaagd hun werk en positie verder te ontwikkelen om zo door te stro-

Foam 3h Sara Cwynar, 2013.

goed uitgeruste technische werkplaatsen en advies van

Foam 3h

naars uitgedaagd en gecoacht door internationaal gere-

stenaars een platform bieden in het museum in Amster-

men naar de wereldtop. Naast een eigen atelier zijn er

specialisten. Artistiek en theoretisch worden kunstenommeerde kunstenaars, theoretici en wetenschappers. Een verblijf aan de Rijksakademie geldt als een hoogte-

punt in de ontwikkeling van een jonge, beloftevolle kunstenaar en leidt vaak tot een carrièredoorbraak. Het zijn

24


In 2013 kon Foam opnieuw zes getalenteerde jonge kundam. In Foam 3h maakt een groot publiek kennis met bij-

zondere werken van deze getalenteerde fotografen. Zij experimenteerden volop met het medium en maakten ook dit jaar unieke multidisciplinaire installaties. Tijdens

druk bezochte ‘artist talks’, kregen fotografen daarnaast

de kans zijn of haar werk verder toe te lichten. Bij iedere expositie werd een begeleidend cahier gemaakt door een

Het Nationale Ballet – Junior Company Artistieke vernieuwing en talentontwikkeling

(eindexamen) student Grafisch Ontwerp van de Gerrit

Rietveld Academie. In 2013 hebben zes nationale en internationale kunstenaars een solotentoonstelling bij Foam 3h gerealiseerd: Jan Hoek (NL), Sara Cwynar (US), Lara

Dhondt (BE), duo OttoKaan (NL), Peter Puklus (RO) en Lorenzo Vitturi (IT). Foam Lab

Foam Lab 2013 bestond uit zes young professionals die in-

tensief samenwerkten, een jaar lang, twee vaste dagen per week in Foam. Ze leerden zo het museum en elkaar op

Junior Company - Kwintet 0619, foto Emma Kauldhar.

wikkelden zich sterk. Door te leren van elkaars vaardig-

In samenwerking met de Nationale Ballet Academie is, in

gangers, van experts uit het veld en van de Foam staf.

schap met twaalf jonge dansers vervult een brugfunctie

een unieke manier kennen. En belangrijker nog, ze ont-

heden, van het werken in teamverband, van hun voor-

Foam Lab startte in januari 2013 met een intensieve introductieperiode van zes weken met hierin masterclasses en workshops. Vervolgens werkte het Foam Lab team vijf

concepten uit en vertaalden deze naar innovatieve eve-

nementen. Het event Photo Town was zo succesvol dat het op zaterdag 21 juni 2014 opnieuw wordt georganiseerd in Felix &Foam.


Ontvangt in 2013: 7 90.000

augustus 2013, de Junior Company gelanceerd. Het gezeltussen balletopleiding en professioneel balletgezelschap. De dansers krijgen een rol in de grote romantisch-

klassieke werken, en toeren daarnaast met hun eigen voorstelling door Nederland. Het mes snijdt aan twee kanten: de dansers bouwen podiumervaring op, Het Na-

tionale Ballet kan getalenteerde jonge dansers voorbereiden op een professionele carrière en hun daarmee perspectief bieden. Het grootste balletgezelschap van

Nederland kan zich op nieuwe plekken in Nederland laten zien, en een nieuw, gemêleerd publiek aan zich binden. De première van het eerste programma van Junior Com-

pany in de Stadsschouwburg Amsterdam is zeer goed ontvangen door publiek en pers, en reist ook in 2014 nog door Nederland.


Ontvangt in 2013: 7 67.500


25

Young Pianist Foundation Stimuleren en laten excelleren van jong piano talent

Cultuur Jongeren Paspoort Nieuwe cultuurkaart

© Annelies van der Vegt

foto Novum - Jan Kok.

YPF organiseerde, van 14 t/m 24 november 2103, voor de

2013 was wederom een roerig jaar voor de Cultuurkaart.

voor toptalent (12 t/m 29 jr) in Nederland in Muziek-

werd in oktober 2013 afgesloten. In dit overgangsjaar

5e maal (2001, 2004, 2007, 2010, 2013) hét pianoconcours gebouw aan ’t IJ.

Het nieuwe Young Pianists Festival bestond uit drie hoofdonderdelen:

• De YPF Piano Competition 2013; het lustrumconcours

• Een festivalprogramma, bestaande uit concerten in de grote zaal, een open podium voor jong pianotalent, pianola-recitals en een groot op piano’s geënt beeldende kunstproject

• Een interessant pedagogisch programma (Masterclasses/lezingen)

Naast geldprijzen en studiebeurzen is onder andere een vervolgtraject gerealiseerd dat bestaat uit zo’n 100 con-

certen voor de diverse laureaten van het concours, zowel in Nederland als daarbuiten. Totale donatie: 7 1.131.200

Ontvangt in 2013: 7 153.600

Het private overgangsjaar dat in november 2012 begon

werd de Cultuurkaart privaat uitgevoerd door CJP, met

steun van de fondsen Gieskes-Strijbis, SNS-Reaal en VSB, de culturele instellingen en een bijdrage van het mini-

sterie van OCW. De scholen droegen dit jaar voor het eerst financieel bij. In dit overgangsjaar deden er 560.000 leerlingen en 27.000 docenten mee. Daarmee kwam in

totaal ruim zeven miljoen euro aan geld voor Cultuuronderwijs vrij.

Bij het voortzetten van de Cultuurkaart waren voor CJP drie onderdelen van cruciaal belang:

1 geld voor cultuureducatie beschikbaar houden;

2 de toegang tot zoveel mogelijk leerlingen in het VO voor de culturele sector open houden;

3 de samenwerkingsstructuur voor de onderwijs – culturele sector behouden.

Het nieuwe kabinet en de nieuwe minister van OCW erkenden deze noodzaak en eind 2012 werd het regeerakkoord gepubliceerd, waarin gepleit werd voor het behoud

van de Cultuurkaart. Gedurende Cultuurkaartjaar 20122013 werden hierdoor de onderhandelingen met OCW geïntensiveerd.

26


Op 11 juni 2013 kondigde minister van Cultuur Jet Busse-

deels geworteld is in de Russische volkskunst en iconen.

joen euro per jaar uittrekt voor de Cultuurkaart. Met de

van schilderijen, gouaches, tekeningen en sculpturen.

maker aan dat het kabinet de komende tien jaar 4,9 milfinanciering wil zij het voortbestaan van de Cultuurkaart

zeker stellen, omdat het een manier is die er daadwerke-

lijk in slaagt leerlingen in contact te brengen met cultuur. Totale donatie: 7 100.000

Ontvangt in 2013: 7 85.000

Stedelijk Museum Tentoonstelling Kazimir Malevich en de Russische avant-garde

De tentoonstelling liet zijn rijke oeuvre zien aan de hand Met ruim 600 werken werd dit een diepgaand eerbetoon

aan Malevich en de Russische avant-garde. Het aantal museumbezoekers in deze periode was 279.000. De tentoonstelling werd georganiseerd door het Stedelijk Museum, in samenwerking met Tate Modern in Londen en de Bundeskunsthalle in Bonn. Totale donatie: 7 500.000

Ontvangt in 2013: 450.000

Rijksmuseum Restauraties voor het nieuwe Rijksmuseum

Malevich opening op 18 oktober 2013 door Hare Koninklijke Hoogheid Koningin Máxima.

Hoogtepunt van het jaar: het grootste overzicht sinds lange tijd van een van de belangrijkste grondleggers van de abstracte kunst. Voor het eerst werd de collectie van

Restauratoren Lea Wegwitz en Huber Baija bezig met de restauratie van de lijst behorende bij het familie portret van Rutger Jan Schimmelpenninck en zijn gezin, door Pierre Prud’hon.

het Stedelijk Museum getoond samen met die van Niko-

Het project behelst de restauratie van ca 500 objecten uit

het Stedelijk Museum) en George Costakis (onderdeel

restauratoren. Deze objecten, waaronder juwelen, zilver,

lai Khardzhiev (via de Khardzhiev Stichting in beheer bij

van het State Museum of Contemporary Art Thessaloni-

ki). In tegenstelling tot eerdere tentoonstellingen in het Stedelijk, plaatste deze presentatie Kazimir Malevich (1878-1935) te midden van zijn tijdgenoten. Malevich werd vooral bekend om zijn abstracte kunst, maar hij werd geïnspireerd door diverse kunststromingen uit zijn tijd, waaronder het impressionisme, symbolisme, fauvisme en het kubisme, terwijl zijn eigen abstracte beeldtaal


de ‘Special Collections’ door zeven afgestudeerde junior

meubels, uurwerken en schilderijlijsten hebben arbeidsintensieve zorg en behandeling nodig. Deze objecten maken uiteindelijk deel uit van de 7500 geselecteerde werken die in volle glorie na de heropening van het museum aan het publiek worden getoond. Bij het onder-

zoek en de uitvoering van de restauraties staat samen-

werking tussen, conservatoren, restauratoren, de UvA en de RCE (Rijksdienst Cultureel Erfgoed) centraal.

27

De maatschappelijke relevantie van het project ligt in het

pelijke drempels nu nog weinig tot niets aan muziek-

restaureren, talentontwikkeling van minimaal 5 jonge

al snel laten horen wat ze samen geleerd hebben. Dat

ontwikkelen van kennis om verantwoord te kunnen restauratoren die veel kunnen bijdragen aan het

vakgebied en de opleiding van een volgende generatie restauratoren.

De

interdisciplinaire

samenwerking

tussen twee faculteiten (Bètawetenschappen en Kunsten cultuurhistorie), de UvA en het Ateliergebouw is uniek

en van groot belang voor de conservering van het Nederlands erfgoed in de toekomst.

De processen en onderzoeksbevindingen zullen in een

visueel aantrekkelijke publicatie worden omvat die

tevens online zal worden gepubliceerd. Collectie, kennisoverdracht en wetenschap komen op deze wijze samen. Totale donatie: 7 295.000

Ontvangt in 2013: 7 90.000

Muziekcentrum Zuid-Oost Muziekeducatie programma voor basisscholen (Leerorkest & Expertisecentrum)

beoefening doen. De kinderen van het Leerorkest kunnen doen ze, met klasgenoten, binnen een echt beginnersorkest. Het is de ambitie om dit nieuwe concept van

muziekonderwijs te verbeteren en verder uit te bouwen.

Het ‘Expertisecentrum’ is opgericht met als doel de inhoudelijke kwaliteit van het project te bewaken en te

verbeteren en de kennis en ervaring van het project overdraagbaar te maken, zodat het Leerorkest niet beperkt blijft tot Amsterdam, maar in heel Nederland zal kunnen klinken.


Ontvangt in 2013: 7 90.000

De Nieuwkomers Stimuleren van jong talent van het muziektheatergezelschap ‘Orkater’

© Moon Saris, Theaterinbeeld.nl Foto van de uitreiking van de prestigieuze Janusz Korczak-prijs aan het Leerorkest in november 2012 in het Muziekgebouw aan het IJ.

Het Leerorkest is een innovatief muziekeducatie pro-

gramma met als doel basisschool kinderen de kans te geven een muzikale ontwikkeling door te maken en een muziekinstrument te leren bespelen in een laagdrempelige en gestructureerde omgeving. De kinderen zijn

voornamelijk afkomstig uit wijken met een gevarieerde culturele samenstelling, die vanwege sociaal maatschap-

28


Orkater is een gerenommeerd muziektheatergezelschap

dat werkt met een vaste groep theatermakers. Sinds

2006 maakt Orkater met de ‘De Nieuwkomers’ eigentijds muziektheater, dat ruimte biedt aan talentontwikkeling.

Het primaire oogmerk van ‘De Nieuwkomers’ is om jonge makers de gelegenheid te bieden om onder de vleugels

van Orkater nieuwe muziektheater voorstellingen te maken en te spelen. De Nieuwkomers biedt echter naast artistiek mentorschap ook een programma dat de nieuw-

komer begeleidt bij het productieproces en de daarop-

volgende tournee. ‘De Nieuwkomers’ geeft door een

rijen’ aan het Restauratie Atelier Limburg in Maastricht.

inzicht in de mogelijkheden en beperkingen van de nieuwe

generatie talentvolle jonge mensen, die de groei van het

intensieve samenwerking Orkater een verregaand makers. Op basis hiervan kunnen de nieuwkomers na het

project uitgenodigd worden zich bij Orkater aan te sluiten, verder begeleid te worden naar zelfstandigheid of in

het slechtste geval geadviseerd te worden een andere richting te kiezen.

In 2013 speelden ‘De Nieuwkomers’ 95 voorstellingen

voor 16.645 bezoekers. Ook zijn 2 nieuwe ‘Nieuwkomers’

gezelschappen geselecteerd, die in 2014 met hun eigen muziektheater voorstellingen komen. Totale donatie: 7 605.000

Het promotieonderzoek is een exponent van een nieuwe vak van restaurator als ambachtsman tot universitair opgeleide professional bij uitstek vertegenwoordigt. Totale donatie: 7 257.024

Ontvangt in 2013: 7 64.256

Jeugdcultuurfonds Kinderen een kans geven hun culturele talenten te ontdekken en te ontwikkelen

Ontvangt in 2013: 7 45.000

Stichting Restauratie Atelier Limburg Promotieonderzoek naar de geschilderde decoraties in Paleis op de Dam

© Jeugdcultuurfonds

Uit een brief van een moeder aan het Jeugdcultuurfonds:

‘Ik had graag een foto gehad van het moment dat de goedkeuring van onze aanvraag binnen was en wij haar dat

nieuws brachten. Ik kan mij niet heugen haar ooit zo geluk© SRAL

kig te hebben gezien. Ze is trots op haar nieuwe gitaar en oefent 2 tot 3 keer per dag omdat ze hier alles in kwijt kan.’

Met het onderzoek naar de geschilderde decoraties van

De armoede onder kinderen in Nederland is de afgelopen

wordt kennis ontwikkeld om op een verantwoorde

in gezinnen, die moeten rondkomen van het bestaans-

‘de Batavenserie’ in het Koninklijk Paleis op de Dam manier de schilderijen op doek uit de Gouden Eeuw te kunnen restaureren. In de afgelopen twintig jaar is het vakgebied van restaurator uitgegroeid van ambacht naar

wetenschap. Studenten kunnen zich, na het behalen van de Mastertitel ‘Praktijk van de Conservering en Restauratie’ aan de UvA, verder ontwikkelen in een tweejarige ‘Postacademische opleiding tot restaurator van schilde-


jaren flink toegenomen. Bijna 400.000 kinderen leven minimum. Geld voor de extra’s is er niet. Juist voor deze

kinderen, die leven in achterstandssituaties, is het extra belangrijk dat ze hun talenten kunnen ontdekken en ontwikkelen. Ze hebben niet alleen plezier, als ze naar ballet,

de Jeugdtheaterschool of muziekles gaan, maar het zelfvertrouwen neemt toe, ze leren goed naar elkaar luisteren en samenwerken, vaardigheden die je in je verdere

29

leven goed kunt gebruiken. Het Jeugdcultuurfonds is er

In 2013 heeft Muziek in Huis 668 concerten georgani-

Fonds groeide het aantal kinderen dat ondersteund werd

projecten opgezet:

voor deze kinderen. Mede dankzij het Gieskes-Strijbis in 2013 naar bijna 3500, een groei van bijna 50% t.o.v. 2012.

Het Jeugdcultuurfonds bouwt een netwerk op van lokale

en regionale fondsen. Het aantal gemeenten dat meedoet groeit explosief, van 38 in 2013 naar 65 in 2014. Totale donatie: 7 270.000

Ontvangt in 2013: 7 80.000

Stichting Muziek in Huis Meer klassieke muziek in Woon- en Zorgcentra

Harpduo Bos en Rijken, foto Martin Waalboer.

Stichting Muziek in Huis is in 1999 opgericht om met klas-

sieke muziek de kwaliteit van leven te verhogen van mensen, die door ziekte of ouderdomskwalen genoodzaakt zijn te verblijven in een zorginstelling. Tegenwoor-

dig treden 60 professionele kamermuziekensembles op

voor Muziek in Huis. De stichting is uitgegroeid tot een landelijke organisatie die jaarlijks 30.000 luisteraars

bereikt. Muziek in Huis heeft met haar 7.500 concerten

sinds 1999, symposia en andere activiteiten bijgedragen aan de bewustwording van het belang van kunst en cultuur voor het welzijn van ouderen en zieken.

30


seerd in 149 zorgcentra. Daarnaast heeft de stichting drie • donateurswerving om financieel minder afhankelijk van de zorgsector te worden;

• acquisitie om nog meer mensen in zorgcentra te bereiken;

• onderzoek naar de succesfactoren voor concerten in zorgcentra, en coaching van de musici om de concerten

optimaal te doen aansluiten bij de wensen en noden

van de diverse publieksgroepen, waaronder ook luisteraars met matige tot zware dementie. Totale donatie: 7 165.000

Ontvangt in 2013: 7 49.500

overige en eenmalige projecten UVA - Faculty of Economics and Business (FEB) Research project on financial system stability De volgende onderzoekprojecten zijn geselecteerd:

• Manier van ingrijpen in het beleid van banken en de

gevolgen daarvan op de korte en langere termijn. Voorbeelden van onderzoeksvragen zijn: kan één bank te

groot zijn om te mislukken of te groot om te redden? Mag er een kleine scheiding tussen de commerciële banken en investeringsbanken zijn? Wat is de rol van

de centrale bank ten opzichte van het Ministerie van Financiën en toezichthoudende instanties zoals AFM?

• Marktdiscipline en het herinrichten van het toezicht-

stelsel. Valkuilen van het regelgevend kader van Bazel II (samenwerkingsakkoord tussen banken). Wat zijn de

gevolgen van een duidelijk onderscheid tussen het

commerciële bankwezen en investment banking (ge-

volgen voor het bail-out- beleid)? Kan marktdiscipline helpen om systeemrisico’s en financiële calamiteiten te beperken?

• Economische effecten van securisatie. Dhr. prof. dr. A.W.A. Boot en dhr. prof. dr. S.J.G. van Wijnbergen onderzoeken samen met een aantal PHD studenten bovenstaande vragen. Totale donatie: 7 800.000

Ontvangt in 2013: 7 200.000


31

ANBI-Status Tot de nalatenschap van Hennie Gieskes behoorde bij verkrijging een 100% belang in Spaarne Compagnie N.V., ter waarde van 5 52.325.826,-. Hiervan is in 2010 en 2011 een bedrag van in totaal

5 46.150.000,- uitgekeerd aan de Stichting. Alle aandelen Spaarne Compagnie N.V. zijn door de Stichting ingebracht in een nieuwe vennootschap, Spaarne Compagnie B.V. Het eigen vermogen van Spaarne Compagnie B.V. bedraagt per ultimo 2013 5 4.645.172,-.

Daarnaast zijn in het verslagjaar verdere stappen gezet in het kader van de afwikkeling van de rest van de nalatenschap. De resterende nalatenschap heeft ultimo 2013 een waarde van 5 148.137,(2012: 5 813.163,-).

Het eigen vermogen van de Stichting bedraagt eind 2013 5 143.837.230,-. De directe baten ad 5 2.379.801,- overtroffen de directe lasten ad 5 865.551,-. Daarnaast nam het eigen vermogen toe,

met name door ongerealiseerde aanpassingen van de waardering van de beleggingen. Aan donaties is in 2013 een bedrag van 5 3.597.892,- uitgegeven (2012: 5 2.516.162,-).

Onderdeel van het eigen vermogen is de Reserve toegezegde projecten. Deze reserve geeft het totaal van de aangegane verplichtingen van de Stichting weer. De reserve is in het verslagjaar met

45,3 % toegenomen van 5 6.121.689,- tot 5 8.896.136,-. Deze bedragen zullen de komende jaren

door de Stichting worden uitbetaald aan 37 projecten, indien voldaan wordt aan de contractuele afspraken en doelstellingen.

De Belastingdienst bevestigde op grond van het jaarverslag en de jaarrekeningen 2012 de status van het Gieskes-Strijbis Fonds als ANBI.

Beleggingsbeleid De reserves en fondsen van het Gieskes-Strijbis Fonds worden aangewend voor de statutair

vastgelegde doelen. Voorwaarde is dat de toevertrouwde middelen op korte en op lange termijn verantwoord en solide worden belegd. Het contante rendement op de beleggingsportefeuille heeft een hoge prioriteit, terwijl het beleggingsbeleid defensief is; risico en rendement dienen voorzichtig tegen elkaar te worden afgewogen. Het bestuur is verantwoordelijk voor het gevoerde beleggingsbeleid en heeft het toezicht op de uitvoering van het beleid opgedragen aan de beleggingscommissie, die bestaat uit:

• drs. J.F.M. Peters, voorzitter bestuur

• drs. P.B. de Ridder, penningmeester bestuur • drs. J.B.M. Streppel, lid bestuur

• drs. R.H. Jonker, controller van het Fonds. De bewaargeving van de portefeuilles is opgedragen aan externe vermogensbeheerders. Conform

het beleggingsplan wordt gestreefd naar het realiseren van een rendement van gemiddeld 4% per jaar. De strategische verdeling van de middelen was oorspronkelijk bepaald op 50% aandelen

32


en 50% vastrentende waarden. In de loop van het verslagjaar is besloten het accent nog meer op

aandelen te leggen, zodat de verhouding 60:40 zal worden. Verder wordt bij de beleggingen in

aandelen steeds meer gezocht naar stabiele, grotere ondernemingen, die zich ook richten op de

opkomende markten. Het aanhouden van liquiditeiten is toegestaan tot een maximum van 40% van het totaal belegde vermogen van de Stichting. De liquide middelen worden geleidelijk belegd.

De beleggingscommissie heeft in het verslagjaar regelmatig overleg gevoerd. Zij onderhoudt contacten met de externe vermogensbeheerders over de uitvoering van het beleggingsbeleid en de samenstelling van de portefeuille; zij evalueert met hen de prestaties.

De marktwaarde van de aandelenbeleggingen heeft zich over 2013 positief ontwikkeld. De

vastrentende waarden lieten eveneens een positieve ontwikkeling zien. De totale waarde van ‘aandelen, obligaties, deposito en bank’ steeg van 5 123.364.654,- eind 2012 naar 5 133.307.000,eind 2013. Het netto rendement bedroeg 9,9% (2012: 6,7%).

Bestuur en organisatie Het bestuur van de Stichting is als volgt samengesteld:

• Voorzitter

de heer drs. J.F.M. Peters*

• Penningmeester

de heer drs. P.B. de Ridder*

• Secretaris

• Bestuurslid

• Bestuurslid

• Bestuurslid

de heer ir. L.J. van Driel

Benoemd tot: 2015

2014

2014

de heer mr. B.J.M. Veldhoven

2015

de heer drs. Y.D. Albrecht

2017

de heer drs. J.B.M. Streppel*

2017

Alle bestuursleden zijn herbenoembaar voor een termijn van vier jaar. De heer dr. F.J. Hes is per 31 maart 2014 teruggetreden. De bestuursleden ontvangen geen beloning voor hun werkzaamheden voor de Stichting.

Het bestuur wordt ondersteund door een team, dat bestaat uit: • Hedda van Straten, senior projectmanager

• Nicole de Steenhuysen Piters, senior projectmanager • Frederiek Cohen, projectmanager

• Frans Baecke, secretaris-office manager • Henk Jonker, controller* Allen werken in deeltijd. * lid van de beleggingscommissie


33


De uitgebreide versie van de jaarrekening 2013 is op aanvraag verkrijgbaar

Balans per 31 december 2013 (na resultaatverdeling) (in euro)

ACTIVA

Materiële vaste activa Landbouwgronden Beleggingen

Niet ter beurze genoteerde aandelen

Ter beurze genoteerde aandelen en opties Ter beurze genoteerde obligaties en vastrentende waarden

Spaargelden

Liquide middelen Vorderingen en overlopende activa

Rekening-courant nalatenschap H.L.J.M. Gieskes Terug te ontvangen dividendbelasting Overlopende vorderingen

31-12-2013

31-12-2012

335.000

335.000

9.300.645

8.880.746

96.425.408

73.446.917

25.860.135

35.438.492

11.011.438

14.468.168

10.019

142.607.645

148.137

Totaal activa

132.245.400

813.163

244.220 601.671

11.077

181.296

994.028

406.301

143.936.673

1.400.760 133.981.160

PASSIVA Eigen vermogen Overige reserve

Bestemmingsreserve (reserve toegezegde projecten) Herwaarderingsreserve

Kortlopende schulden

Overige schulden en overlopende passiva

Totaal passiva

34


133.900.753

127.606.110

8.896.136

1.040.341

99.443

6.121.689

143.837.230

99.443 143.936.673

200.427

52.934

133.928.226

52.934 133.981.160

Staat van baten en lasten over 2013 (in euro)

BATEN

Inkomsten uit landbouwgronden

Inkomsten uit aandelen en opties

Inkomsten uit ter beurze genoteerde vastrentende waarden

Inkomsten uit deposito’s en (spaar)gelden Totaal Directe Baten

Begroting 2013

-

Realisatie 2013

388

Realisatie 2012

-7.239

1.000.000

1.155.789

150.000

294.605

929.019

1.435.624

2.400.000

2.379.801

2.663.167

265.550

278.105

276.402

-

-

1.250.000

941.301

293.481

LASTEN Personeelskosten

Kantoorkosten

120.000

100.747

Kosten organisatie

385.550

378.852

399.524

228.000

286.501

228.471

Bestuurskosten

Bewaar-, advies- en beheerloon effectenportefeuilles

-

Bankkosten en provisies

100.000

Rente-, banken belastinglasten

400.000

486.699

344.630

785.550

865.551

744.154

1.614.450

1514249,54

1.919.013

-

1.499.254

-76.849

Ingehouden dividendbelasting

Totaal Directe Lasten Totaal Directe baten minus lasten Verkoopresultaten aandelen, opties en obligaties Aanpassing waardering beleggingen met een beursnotering naar (lagere) marktwaarde

Aanpassing waardering beleggingen zonder beursnotering naar lagere marktwaarde

Aanpassing waardering rekening-courant afwikkeling nalatenschap

72.000

103.165

123.122

97.033

57.773

58.386

-

10.009.915

7.806.227

-

419.899

-422.804

Valutakoersverschillen

-

-

73.436

-453.956

Saldo Indirecte baten/lasten beleggingen

-

11.992.647

6.843.909

1.614.450

13.506.897

8.762.922

-

-6.372.339

-1.948.002

1.614.450

6.294.644

6.614.493

Onverdeeld saldo baten en lasten boekjaar Dotatie reserve toegezegde projecten (bestemmingsreserve) Dotatie herwaarderingsreserve

Vrij saldo baten en lasten boekjaar


-

-9.857

-839.914

-8.709

-200.427

35

Belangrijkste waarderingsgrondslagen Algemeen

De verkorte jaarstukken zijn ontleend aan de jaarrekening 2013 welke is opgesteld op basis van

Titel 9 Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. De verkorte jaarstukken geven op hoofdlijnen inzicht in de financiële positie van Stichting Gieskes-Strijbis Fonds per 31 december 2013.

We benadrukken dat voor een volledig beeld van de financiële positie van de Stichting de verkorte

jaarstukken gelezen dienen te worden in samenhang met de volledige jaarrekening 2013, waaraan de verkorte jaarstukken zijn ontleend. Op 13 mei 2014 is door KPMG Accountants N.V. een goedkeu-

rende controleverklaring bij de jaarrekening 2013 verstrekt. De jaarrekening 2013 is opvraagbaar bij de Stichting.

Toegepaste standaarden

De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische kosten.

Grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling Gebruik van schattingen

De opstelling van de jaarrekening vereist dat het management oordelen vormt en schattingen en

veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen, en van baten en lasten. De daadwerkelijke uitkomsten

kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode

waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft.

Financiële instrumenten

Financiële instrumenten omvatten investeringen in aandelen en obligaties, handels- en overige

vorderingen, geldmiddelen, leningen en overige financieringsverplichtingen, afgeleide financiële instrumenten (derivaten), handelsschulden en overige te betalen posten. In de jaarrekening zijn de

volgende categorieën financiële instrumenten opgenomen: Handelsportefeuille (financiële activa en financiële verplichtingen), Gekochte leningen en obligaties, Verstrekte leningen en overige

vorderingen, Investeringen in eigen vermogensinstrumenten, Overige financiële verplichtingen en derivaten.

Financiële instrumenten omvatten tevens in contracten besloten afgeleide financiële instrumenten (derivaten). De Stichting heeft dergelijke contracten niet.

Financiële instrumenten worden bij de eerste opname verwerkt tegen reële waarde, waarbij (dis)agio en de direct toerekenbare transactiekosten in de eerste opname worden meegenomen. Indien echter financiële instrumenten bij de vervolgwaardering worden gewaardeerd tegen reële

waarde met verwerking van waardeveranderingen in de staat van baten en lasten, worden direct toerekenbare transactiekosten direct verwerkt in de staat van baten en lasten.

Na de eerste opname worden financiële instrumenten op de hierna beschreven manier gewaardeerd.

36


Handelsportefeuille

Indien de onderneming financiële instrumenten heeft verworven of is aangegaan met het doel het instrument op korte termijn te verkopen, maken deze deel uit van de handelsportefeuille en worden deze na eerste opname gewaardeerd tegen de reële waarde met verwerking van waardewijzigingen in de staat van baten en lasten.

Gekochte leningen en obligaties

Gekochte leningen en obligaties waarvan de stichting de intentie heeft deze tot het einde van de looptijd aan te houden, en hiertoe ook in staat is, worden gewaardeerd tegen geamortiseerde

kostprijs op basis van de effectieve rentemethode, verminderd met bijzondere waardeverminderingverliezen.

Verstrekte leningen en overige vorderingen

Verstrekte leningen en overige vorderingen worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs

op basis van de effectieve rentemethode, verminderd met bijzondere waardeverminderingverliezen.

Investeringen in eigen vermogensinstrumenten

De investeringen van de stichting in aandelen (zowel beursgenoteerd als niet beursgenoteerd) worden na de eerste opname gewaardeerd tegen reële waarde. Wijzigingen in de reële waarde van aandelen met een beursnotering worden verantwoord in de staat van baten en lasten.

Veranderingen in de wijzigingen in de reële waarde van de stichting in aandelen zonder beursnotering worden voor zover het resultaat van de individuele belegging cumulatief positief is in de herwaarderingsreserve verwerkt.

Wanneer de belegging niet langer in de balans wordt opgenomen, wordt de in het eigen vermogen opgenomen cumulatieve herwaarderingsreserve overgeboekt naar de overige reserve. In geval

van een cumulatieve waardevermindering tot onder de geamortiseerde kostprijs wordt de waardevermindering in de staat van baten en lasten verantwoord.

Overige financiële verplichtingen

Financiële verplichtingen die geen deel uitmaken van een handelsportefeuille worden na eerste opname tegen geamortiseerde kostprijs gewaardeerd op basis van de effectieve rentemethode.

Afgeleide financiële instrumenten

Afgeleide instrumenten worden gewaardeerd op actuele waarde waarbij alle waardewijzigingen in de de staat van baten en lasten worden verantwoord.

Waardering van activa en passiva Bestemmingsreserve (reserve toegezegde projecten)

De saldi van baten en lasten verband houdende met projecten worden in de resultaatbestemming afgezonderd van de overige baten en lasten en toegevoegd aan, dan wel ten laste gebracht van

de bestemmingsreserve. De bestemmingsreserve heeft ten doel inzicht te geven in de reeds toegezegde gelden voor projecten.

Het door derden opeisbare deel van de toegezegde gelden voor projecten wordt verantwoord onder de (kortlopende) schulden.


37

Herwaarderingsreserve

Waardevermeerdering van activa die worden gewaardeerd tegen reële waarde worden opgeno-

men in de herwaarderingsreserve indien voor deze activa geen frequente marktnoteringen

bestaan. De herwaarderingsreserve wordt gevormd per individueel actief en is niet hoger dan het verschil tussen de boekwaarde op basis van historische kostprijs en de boekwaarde op basis van

reële waarde. Als een actief wordt vervreemd, valt een eventueel aanwezige herwaarderingsreserve met betrekking tot dat actief vrij ten gunste van de overige reserve.

Bepaling van het resultaat

Mutaties in de waarde van de beleggingen worden in de winst- en verliesrekening verantwoord op basis van de grondslagen zoals beschreven onder het hoofd financiële instrumenten.

Uit hoofde van de effectenportefeuille ontvangen dividenden worden verantwoord na ontvangst; obligatie -en depositorente wordt als zodanig tijdsevenredig verantwoord. Verkoopresultaten ontstaan uit de verkoop van aandelen en obligaties. Beheerskosten betreffen de kosten verbonden aan het beheer van de effectenportefeuille.

Bepaling reële waarde

De reële waarde van een financieel instrument is het bedrag waarvoor een actief kan worden

verhandeld of een passief kan worden afgewikkeld tussen ter zake goed geïnformeerde partijen, die tot een transactie bereid en van elkaar onafhankelijk zijn

38


Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: het Bestuur van Stichting Gieskes-Strijbis Fonds Bijgesloten verkorte jaarstukken, bestaande uit de verkorte balans per 31 december 2013, het

verkorte overzicht van de staat van baten en lasten en het overzicht met betalingen 2013 zijn ontleend aan de gecontroleerde jaarrekening over 2013 van Stichting Gieskes-Strijbis Fonds. Wij

hebben een goedkeurend oordeel verstrekt bij die jaarrekening in onze controleverklaring van 13 mei 2014. Desbetreffende jaarrekening en deze samenvatting daarvan bevatten geen weergave

van gebeurtenissen die hebben plaatsgevonden sinds de datum van onze controleverklaring van 13 mei 2014.

De verkorte jaarstukken bevatten niet alle toelichtingen die zijn vereist op basis van Titel 9 Boek 2

van het Burgerlijk Wetboek. Het kennisnemen van de verkorte jaarstukken kan derhalve niet in de plaats treden van het kennisnemen van de gecontroleerde jaarstukken van Stichting Gieskes-Strijbis

Fonds.

Verantwoordelijkheid van het bestuur

Het bestuur is verantwoordelijk voor het opstellen van een samenvatting van de gecontroleerde jaarrekening in overeenstemming met de grondslagen zoals beschreven in de toelichting.

Verantwoordelijkheid van de accountant

Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de verkorte jaarstukken op basis

van onze werkzaamheden, uitgevoerd in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse Standaard 810 ‘Opdrachten om te rapporteren betreffende samengevatte financiële overzichten’.

Oordeel

Naar ons oordeel zijn de verkorte jaarstukken in alle van materieel belang zijnde aspecten consistent met de gecontroleerde jaarrekening over 2013 van Stichting Gieskes-Strijbis Fonds en in overeenstemming met de grondslagen zoals beschreven in de toelichting.

Rotterdam, 20 mei 2014

KPMG Accountants N.V. P.B. Maris RA


39

40


verkorte jaarstukken 2013 Wassenaar, Mei 2014

Recommend Documents