Verkorte versie Jaarstukken 2014

Verkorte versie Jaarstukken 2014 30 MAART 2015

Inhoudsopgave Jaarverslag 2014

3

Verslag van de directie

4

Verslag van de Raad van Toezicht

6

Verslag van de Ondernemingsraad

10

Visie en missie

12

Programmering

14

Educatie

18

Genres in cijfers

20

Evenementen en horeca

22

Marketing en Communicatie

24

Development

26

Financiën

28

Gebouw en Techniek

30

Bestuur, personeel en organisatie

32

Jaarrekening 2014 Balans per 31 december 2014

34 35

Staat van baten en lasten over 2014 (na verwerking voorstel resultaat-bestemming) 37 Netto omzetresultaat

38

Fonds De Koninklijke Schouwburg en Het Nationale Toneel

42

Geconsolideerde balans per 31 december 2014

43

Geconsolideerde staat van baten en lasten over 2014

45

Geconsolideerd kasstroomoverzicht

46

Bijlage 1: prestatiegegevens 2014

2 | JAARSTUKKEN 2014

47

Jaarverslag 2014


Verslag van de directie Het is verheugend te kunnen vaststellen dat 2014, hoewel een roerig jaar met veel ziekte en verloop onder het personeel, ook een creatief jaar is geweest waarin nieuwe wegen zijn ingeslagen. • Programmering De cijfers laten zien dat de Koninklijke Schouwburg zijn publiek onverminderd heeft weten te vinden en te bedienen. Het voortdurend zoeken naar nieuw publiek hoort daar onlosmakelijk bij. Mede daarom hebben we in 2014 concrete stappen gezet naar bredere etnische diversiteit en meer variatie in de programmering. Zo bleken de SuriToppers, een daverende show van Surinaamse artiesten, een doorslaand succes. Eens te meer werd duidelijk dat je met je programmering greep kunt krijgen op de samenstelling van je publiek. • Lokale gebeurtenissen Het voornemen uit 2013 meer aansluiting te zoeken bij gebeurtenissen in de stad kreeg in 2014 concreet gestalte in onder meer onze deelname aan de Open Monumentendag en het Grondwetfestival. • Educatie Al in het tweede jaar van het lopende Kunstenplan zijn onze activiteiten op het gebied van educatie een volwassen onderdeel van ons pakket geworden. We bereikten in 2014 twee maal zoveel leerlingen als in 2013. • Evenementen De omzet in evenementen, die in 2013 fors wegzakte, is in 2014, vooral dankzij een nieuw ontwikkeld vast vergaderarrangement, weer helemaal op het oud niveau terug. De terugval is meer dan goedgemaakt. • Marketing en communicatie Ook op het gebied van marketing en communicatie is er in 2014 geïnnoveerd: er kwam een nieuwe website met een nieuw ticketingsysteem, die veel mogelijkheden opende. Belangrijk hierbij is dat we deze stap zetten gezamenlijk met onze Alliantie-partners; zo bouwen we verder aan een nauwere samenwerking. • Development Dankzij, ook hier, nieuwe activiteiten - zoals de ‘eerste lezing’, waarbij begunstigers in kleine groepen samen met dramaturgen van het Nationale Toneel het script van een productie doornemen - zijn de groepen van begunstigers - zakelijk en particulier - in 2014 verder gegroeid. • Financiën Hoewel de voorstellingen iets minder publiek trokken dan eerdere jaren, nam over al onze activiteiten tezamen het aantal bezoekers toe, met een navenante omzetstijging. Het verdienmodel uit 2000, volgens welk we diverse geldstromen moeten zien te creëren, blijkt opnieuw solide. De verhouding eigen inkomsten / subsidies is 4 | JAARSTUKKEN 2014

nagenoeg fifty-fifty, wat voor een organisatie als de onze zeer gezond mag heten. • Personeel Op personeel gebied zien we dat de herindeling van de kantoren tot een soepeler interne communicatie heeft geleid. 2014 is voor onze medewerkers geen makkelijk jaar geweest. We zijn hen dan ook zeer erkentelijk voor de tomeloze inzet waarmee ze zich door soms moeilijke perioden hebben heen geslagen en van 2014 toch een tevredenstellend jaar hebben weten te maken. Die dank gaat ook uit naar de leden van de Ondernemingsraad, met wie wij in 2014 een stevige professionaliseringsslag hebben gemaakt, en naar de leden van de Raad van Toezicht, die ons bij de les hebben gehouden.

Simon van Driel Directeur-bestuurder


Oscar Wibaut Artistiek directeur

Verslag van de Raad van Toezicht De Koninklijke Schouwburg heeft in 2014 een moeilijk jaar achter de rug, vooral in de leiding. Des te groter is de waardering van de Raad van Toezicht voor de prestaties van het personeel van de Schouwburg. De Koninklijke Schouwburg is er in 2014 in geslaagd meer jeugdige bezoekers aan te trekken. Er zijn succesvolle voorstellingen geprogrammeerd, waaronder een aantal van ons huisgezelschap het Nationale Toneel. Bij de festivals en bijzondere activiteiten, zoals op Prinsjesdag, liet de Koninklijke Schouwburg zich van zijn beste creatieve en flexibele kant zien. In 2014 heeft de Schouwburg weer gastvrijheid kunnen bieden aan een groot aantal evenementen. Hiermee is de achteruitgang van 2013 meer dan ingehaald. Het Genootschap KS/NT, de kringen en de vrienden van KS/NT ontwikkelden zich voorspoedig. De Raad heeft in 2014 veel aandacht besteed aan de begeleiding en aansturing van de directie. Sinds 1 oktober is een interim directeur-bestuurder, Simon van Driel, aan de directie toegevoegd. Begin december 2014 is het vertrek van Hedwig Verhoeven als zakelijk directeur aangekondigd. Artistiek directeur Oscar Wibaut zal medio 2015 vertrekken bij de Koninklijke Schouwburg. In de zomer zijn afspraken gemaakt met het Nationaal Toneel om de samenwerking verder gestalte te geven en uit te breiden. Later, december, is een onderzoek naar een mogelijke fusie tussen de Koninklijke Schouwburg en het Nationale Toneel in gang gezet. De Raad van Toezicht heeft in 2014 zeven maal vergaderd. Twee leden van de Raad van Toezicht vormen de auditcommissie; één lid is lid van het bestuur van de Stichting Development KS|NT; twee leden hebben de beide directeuren intensief ondersteund; één lid is bijzonder actief in het bijstaan van Development; één lid onderhoudt de contacten met de Ondernemingsraad. Er zijn dit jaar geen mutaties geweest in de samenstelling van de Raad van Toezicht. De leden van de Raad verrichten hun werkzaamheden onbezoldigd.


PERSONALIA Raad van Toezicht De heer J.G.A. Bruinsma De heer P.M.M. Heijnen (voorzitter) De heer J.P. ter Horst Mevrouw F. Kaya Mevrouw N.E.G. Ris De heer J.C.M. van Rutte De heer J.M.H. Ybema

Directie De heer S.J. van Driel De heer O.A.J.M. Wibaut Mevrouw H.G.G.M. Verhoeven (uit dienst per 1 mei 2015)

GEBOORTEDATA EN RELEVANTE (NEVEN)FUNCTIES Raad van Toezicht en directie van de Koninklijke Schouwburg De heer J.G.A. Bruinsma (22-4-1964) • Partner KPMG Accountants N.V. • Lid Raad van Toezicht Fonds de Koninklijke Schouwburg en het Nationale Toneel • Penningmeester Departement ’s-Gravenhage van de Nederlandse Maatschappij voor Nijverheid en Handel

De heer P.M.M. Heijnen (5-10-1953) • • • • • • •

Voorzitter College van Bestuur ROC Mondriaan Lid Raad van Commissarissen N.V. Stadsherstel Den Haag e.o. Voorzitter Stichting ETV Lid Raad van Toezicht Museon Lid Sectorkamer Welzijn, Zorg, Sport Lid Economische Programma Raad Zuidvleugel Lid Stuurgroep Kansen voor West

De heer J.P. ter Horst (11-3-1959) • Managing Partner Haque Corporate Affairs, bureau voor communicatie en public affairs • Lid Raad van Toezicht Care Nederland • Lid Raad van Toezicht LOOT topsport opleiding


Mevrouw F. Kaya (5-11-1969) Eigenaar Kaya Concept • Eigenaar Kaya Concept • Voorzitter Stichting Women At Work • (mede) Oprichter Stichting Kleur in de Zorg, Divaznetwerk.nl en Honderdprocenteigenwijs.nl.

Mevrouw N.E.G. Ris (10-2-1955) • • • • • •

Directeur Vredenburg Utrecht (tot 1-6-2014) Interim Manager Comedystrain/ToomlerBV (vanaf 1-10-2014) Voorzitter bestuur stichting Earport, Amsterdam Voorzitter bestuur stichting Dorst, Amsterdam Voorzitter bestuur stichting Artery, Amsterdam Lid adviescommissie accommodaties Amsterdamse Kunstraad

De heer J.C.M. van Rutte (3-6-1950) • • • •

Lid Raad van Commissarissen SNS Reaal Lid Raad van Commissarissen ORMIT Lid Bestuur ABN AMRO Foundation Lid Raad van Toezicht Health Center Hoenderdaal

De heer J.M.H. Ybema (13-6-1965) • Financieel directeur BSH • Huishoudapparaten BV • Lid Raad van Toezicht Care Nederland

Mevrouw H.G.G.M. Verhoeven (10-05-1971) • • • • • • •

Zakelijk directeur Koninklijke Schouwburg Directeur en bestuurder St. Fonds de Koninklijke Schouwburg en het Nationale Toneel Lid externe selectiecommissie adviseurs Fonds Podiumkunsten Lid comité van aanbeveling Code Cultural Governance Voorzitter Jury VSCD Mimeprijs Bestuurslid en Penningmeester Directie Overleg Haagse Podia (tot november 2013) Bestuurslid Stichting Vier ’t Leven (tot april 2013)

De heer O.A.J.M Wibaut (25-05-1956) • • •

Artistiek directeur Koninklijke Schouwburg Lid bestuur Stichting Voiz Lid bestuur Stichting Musica Antica da Camera


De heer S.J. van Driel (28-04-1947) • • • • • •

Directeur-bestuurder Koninklijke Schouwburg, parttime (vanaf 15-10-2014) Voorzitter Raad van Toezicht Hogeschool Leiden Voorzitter Raad van Toezicht Stichting Pameijer Voorzitter Raad van Toezicht Media Pensioen Diensten Voorzitter Raad van Toezicht Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen Nederland Lid Raad van Toezicht Gemeentemuseum Den Haag

ROOSTER VAN AF- EN AANTREDEN RAAD VAN TOEZICHT Naam De heer J.M.H. Ybema De heer J.P. ter Horst De heer J.G.A. Bruinsma Mevrouw N.E.G. Ris De heer P.M.M. Heijnen Mevrouw F. Kaya De heer J.C.M. van Rutte

Eerste benoeming 1-9-2006 1-6-2007 1-6-2008 1-1-2009 1-1-2010 1-6-2010 8-5-2012

Tweede herbenoeming 1-9-2009 1-6-2010 1-6-2011 1-1-2012 1-1-2013 1-6-2013 8-5-2015

Derde herbenoeming 1-9-2012 1-6-2013 1-6-2014 1-1-2015 1-1-2016 1-6-2016 8-5-2018

Statutair aftreden 1-9-2015 1-6-2016 1-6-2017 1-1-2018 1-1-2019 1-6-2019 8-5-2021

Leden van de Raad van Toezicht worden benoemd voor een zittingsduur van maximaal drie jaar. Na verloop van de zittingsduur zijn de leden - na voorafgaand advies van de directie - direct herbenoembaar. De leden van de Raad van Toezicht mogen echter niet langer dan één aaneengesloten zittingsperiode van in totaal negen jaar in de Raad zitting hebben. De Raad dient een rooster van aftreden op te stellen. Bij elke benoeming wordt schriftelijk vastgesteld voor welke duur het desbetreffende lid van de Raad van Toezicht wordt benoemd. De leden van de Raad van Toezicht ontvangen geen vergoeding voor hun werkzaamheden voor de Koninklijke Schouwburg.


Verslag van de Ondernemingsraad 2014 is een hectisch jaar geweest. Vooral het eerste deel van het jaar was de werkdruk hoog, en werden we geconfronteerd met relatief veel verloop en ziekteverzuim. De OR ving deze eerste periode veel tekenen op van onrust onder de medewerkers. Maar het was ook het jaar waarin OR en Directie een professionaliseringsslag maakten. Gaandeweg het jaar vond er een kentering plaats en kwam de positieve energie weer terug in de organisatie. De Koninklijke Schouwburg kwam in 2014 in een stroomversnelling terecht, met steeds kleine watervalletjes onderweg. Eind 2014 lijken we toch in rustiger vaarwater te zijn beland. Er is een ander algemeen beleid ingezet, wat de organisatie positief lijkt te beïnvloeden. De OR heeft in het eerste deel van het jaar een tweedaagse communicatietraining met de Directie gevolgd, om de onderlinge relatie te bevorderen en te professionaliseren. Na een stroeve eerste sessie kwam er in de tweede sessie ruimte voor een meer constructieve communicatie. Eind 2014 heeft de OR ervoor gekozen verdere trainingen te volgen om de kennis op het terrein van de culturele sector te vergroten. Met de instelling van een aantal commissies - onder meer voor Financiën en Personeel - zijn de rollen binnen de OR inmiddels duidelijker verdeeld. De OR schreef dit jaar een Plan van Aanpak ter verbetering van de interne communicatie. Voortvloeiend uit de communicatietraining van OR en Directie zijn er informele koffiemomenten geïntroduceerd, die eens in de maand plaatsvinden en die tot doel hebben beter aangesloten te blijven bij wat er in de organisatie speelt. Zowel de Directie als de OR hebben hier baat bij. Mocht er uit deze gesprekken belangrijke zaken naar voren komen, dan kan er binnen veertien dagen alsnog een officieel gesprek plaatsvinden. Een simpele maar doeltreffende methode om de gewenste communicatie op gang te houden. Na overleg heeft de OR haar instemming verleend aan het Werving, Selectie & Verzuimbeleid. Tevens werd er ingestemd met het nieuwe BHV plan. Een van de OR leden heeft zich intensief beziggehouden met het ontwikkelen van dit plan. Voorts kon de OR instemmen met de aanstelling van een preventiemedewerker en een wijziging van Arbodienst. 10 | JAARSTUKKEN 2014

In de loop van 2014 werd de heer Simon van Driel aangesteld als interim directeurbestuurder door de RvT. De OR voerde gesprekken met de RvT en met de heer Van Driel. Aan het einde van 2014 is er in opdracht van de RvT een onderzoeksopdracht uitgegaan naar een eventuele fusie of mogelijk intensievere samenwerking met het Nationale Toneel, ons huisgezelschap. De uitslag van dit onderzoek en mogelijk vervolgonderzoek zullen de koers van 2015 en de jaren die verder in het verschiet liggen gaan kleuren. Veranderingen lijken einde van 2014 aan de horizon te glooien. De verandering van beleid welke een ommekeer teweeg bracht aan het einde van 2014, heeft geleid tot hernieuwd enthousiasme en werkplezier in de organisatie. Dit zijn de handvatten en tools die wij goed kunnen gebruiken in een organisatie die al ruim 210 jaar meebeweegt in de Residentiestad Den Haag.


Visie en missie De Koninklijke Schouwburg is eerst en vooral een Theater van het Woord. Toneel, voor volwassenen en kinderen, staat centraal. In de schouwburg worden verhalen verteld die te maken hebben met de vraagstukken van deze tijd en de wereld om ons heen. De rituele plek waar de individuele toeschouwer zich met andere individuen verbonden weet in een bijzondere theaterervaring die hen iets nieuws biedt, iets opwindends en iets waarin hij zichzelf kan herkennen en projecteren. Dat is wat in onze visie de Koninklijke Schouwburg is en moet zijn. De Koninklijke Schouwburg is een van de toonaangevende theaters van Nederland, een theater dat ertoe doet bij een breed publiek. We nemen onze functie als theater en kunstinstelling serieus en zien het als onze taak kunstenaar en publiek met elkaar in contact te brengen en de beste voorwaarden te scheppen om de voorstellingen tot hun recht te doen komen en de bezoeker te vermaken. We zien het als een uitdaging een zo breed mogelijk publiek er in een gastvrije en intieme sfeer theaterervaringen te laten beleven die ook na het bezoek blijven doorwerken. Dat vraagt om kwaliteit op alle terreinen, van programmering en horeca tot marketing en dienstverlening.

TONEEL Toneel vormt al sinds de 19e eeuw de basis van de programmering: net als in 2013 was ook in 2014 71 % van de voorstellingen een toneelvoorstelling. Daarnaast bieden we verwante theatergenres als cabaret, vernieuwend muziektheater en intieme theaterconcerten. De specifieke kenmerken van de grote zaal (intiem, goede spraakakoestiek) maken die zaal daarvoor bij uitstek geschikt. In de programmering bieden we een divers aanbod van theatervormen en houden we rekening met de diversiteit - naar leeftijd en etniciteit - van ons publiek. De Koninklijke Schouwburg blijft zich voortdurend vernieuwen. We brengen de klassieken in een eigentijdse interpretatie en zoeken daarnaast naar nieuwe stukken die het publiek van nu kunnen blijven aanspreken. In het spanningsveld tussen traditie en vernieuwing zoeken we het juiste evenwicht: de kunstenaars mogen in hun vernieuwingsdrang niet te ver voor de troepen gaan uitlopen en aldus het contact met het publiek verliezen.


Kinderen zijn het publiek van de toekomst. Daarom geven we hen veel aandacht. Om de jeugd bij het toneel en het theater in het algemeen te betrekken, bieden we een aparte jeugdprogrammering en gaan we door met het ontwikkelen van educatieve activiteiten. De Koninklijke Schouwburg zoekt in zijn programmering actief aansluiting bij de actualiteit, die voor Den Haag vaak een politieke is. We werken ook actief mee aan de ontwikkeling van nieuw theatertalent, onder andere met twee jonge artists in residence.

UITDAGINGEN • Veel moderne kunst vraagt om introductie en uitleg, opdat de toeschouwer een beter begrip en rijkere ervaring heeft. Door randprogrammering - lezingen, voordrachten, uitleg, interviews met makers - willen we die passende context scheppen voor onze voorstellingen. • We blijven aansluiting zoeken bij actuele thema’s en gaan ook niet-theatrale activiteiten organiseren rondom thema’s die leven in de samenleving, of bij een bepaalde groep in de samenleving, en die gaan over domeinen die grote verwantschap vertonen met theater en kunst: literatuur, wetenschap, filosofie, (cultuur)geschiedenis, politiek en dergelijke. Die activiteiten kunnen de vorm krijgen van themadagen, lezingen of theatercolleges, maar ook bijvoorbeeld van talkshows. • We willen ons publiek verbreden door veel aandacht te schenken aan de diversiteit ervan, naar leeftijd, nationaliteit en etniciteit; en door zelf een palet van uiteenlopende theatervormen te bieden.


Programmering Dat de economische malaise nog niet achter de rug is, viel net als in 2013, ook in 2014 te merken. Er was de nodige inspanning voor nodig om mensen naar de Schouwburg te krijgen. Voor beide jaren zijn onze ramingen van het aantal bezoekers te optimistisch gebleken. Toch trok de Schouwburg in 2014 nauwelijks minder mensen dan in 2013: 93.539 tegen 95.257 TONEELAANBOD: NATIONALE TONEEL Het Nationale Toneel, huisbespeler van de Koninklijke Schouwburg, gaf in 2014 51 voorstellingen in de Koninklijke Schouwburg, zes meer dan in 2013. Bij een gelijkblijvend bezettingspercentage kwamen we uit op 18.826 bezoekers. De bezettingsgraad bleef daarmee dertien procent achter op de raming. Artistiek gezien heeft het NT een mooi jaar achter de rug. The Shakespeare-voorstellingen As You Like It en De Storm waren zeer geslaagd, net als Blauwdruk voor een nog beter leven, een stuk met een scherpe, eigentijdse tekst. De Prooi werd hernomen en trok zes voorstellingen lang zo’n 450 bezoekers, waaronder veel bezoekers die weinig naar toneel gaan. Madame Rosa, waarmee het vijftigjarig toneeljubileum van Anne-Wil Blankers werd gevierd, was een waardige en toegankelijke voorstelling, die een breed publiek trok. Voorstellingen: 51; bezoekers: 18.826

TONEELAANBOD: OVERIGE GESUBSIDIEERDE (BIS)GEZELSCHAPPEN De gezelschappen brachten twintig verschillende producties, verdeeld over 25 voorstellingen. De bezettingsgraad was met 41 % lager dan in 2013. Daarvoor zijn twee oorzaken aan te wijzen: het gaat in deze categorie veelal om vernieuwend theater, waar een relatief kleine publiek voor is. Daarnaast presenteerden we in 2014 een groter aantal jonge en onbekende gezelschappen dan gewoonlijk. De Pelikaan, de in de pers geroemde voorstelling van de jonge Susanne Kennedy, die een radicale artistieke visie uitdraagt, was van hoog artistiek gehalte, maar heeft ongetwijfeld veel toneelbezoekers met een klassieke visie gechoqueerd. De Warme Winkel introduceerde met Gavrilo Princip, hun eerste voorstelling in de grote zaal, zeer experimentele verteltechnieken. Er kwamen tweehonderd bezoekers op af - voor een experimentele voorstelling als deze een heel behoorlijke opkomst. 14 | JAARSTUKKEN 2014

Circus Treurdier werd met Spektakel X door de Koninklijke Schouwburg geïntroduceerd in Den Haag, vooral omdat het een vernieuwende en voor een jong publiek aantrekkelijke productie is. De voorstelling werd in de stad op locatie gespeeld. Er waren ook ingrijpende bewerkingen van klassieke stukken: Hamlet vs Hamlet en Platonov waren artistiek gezien prachtige voorstellingen, die van een zeer eigentijdse opvatting getuigden. Welkom in het bos van Alex van Warmerdam was dit jaar dé hit van het gesubsidieerde toneel. Het programma trok twee maal een volle zaal. Voorstellingen: 25; bezoekers: 6.370. De bezettingsgraad liep op van 47% in 2013 naar 50% in 2014.

TONEELAANBOD: VRIJE PRODUCTIES De vrije producenten brengen over het algemeen toegankelijk toneel, wat resulteert in een hoger bezoekpercentage: 67. In 2013 was dit percentage nog 58. Die stijging duidt er hopelijk op dat het publiek toch weer bereid is meer geld uit te geven voor theater. Opvallende producties dit jaar, die ook veel publiek trokken, waren De Donkere Kamer van Damokles en Gejaagd door de Wind. De Verleiders, het drieluik over actuele economische affaires, zoals recentelijk die rond vastgoedfraude, was zowel artistiek als commercieel een succes, waar een nieuw publiek op afkwam. Het door De Meervaart voor Turkse en Marokkaanse acteurs geproduceerde Kapsalon trok een breed, jong publiek met een nietWesterse achtergrond. Voorstellingen: 43; bezoekers 17.601. De bezettingsgraad nam toe van 61% in 2013 naar 69% in 2014.

TONEELAANBOD: JEUGDTHEATER Voor kinderen vanaf twee jaar tonen we nog steeds tweewekelijkse peuter- en kleutervoorstellingen. De voorstellingen in het Paradijs (voor 2 tot 4 jaar) trekken heel veel publiek. We willen dit onderdeel nog verder gaan uitbreiden. Vooral tijdens de schoolvakanties werden er meer activiteiten voor kinderen (niet alleen voorstellingen, maar ook workshops e.d.) gepresenteerd. De grote zaal komt wat moeilijker vol, maar de bezoekcijfers zijn bevredigend. Lang en Gelukkig (voor de leeftijden 8+), de traditioneel populaire familievoorstelling van het Ro Theater heeft het ook dit jaar onverminderd goed gedaan: de Grote Zaal zat drie maal vol. De achttien voorstellingen tijdens festival De Betovering trokken evenzeer een groot jeugdig publiek. Samen met het Theater aan het Spui stemden we ook dit jaar de programmering zo af dat we uiteindelijk voor de allerkleinsten tot een wekelijks toneelaanbod kunnen komen. Voorstellingen (Toneel jeugd en familie, schoolvoorstellingen en Muziektheater jeugd en familie): 82 ; bezoekers 13.834


TONEELAANBOD: INTERNATIONALE PROGRAMMERING In de Grote Zaal werden dit jaar drie producties gebracht: ’Tis a Pity She’s a Whore van het vermaarde Engelse gezelschap Cheek by Jowl (in samenwerking met het Holland Festival), en in het kader van het project Get Lost Ivanov van de Iraanse Mehr Theatre Group en O Jardim van de Braziliaanse maker Leonardo Moreira. De eerstgenoemde voorstelling werd goed bezocht, de belangstelling voor de twee overige - in de pers geloofde - voorstellingen liet te wensen over. Get Lost is een samenwerking tussen een aantal grote Nederlandse schouwburgen en een aantal fondsen om het Nederlandse publiek met belangrijk nietwesters theater in aanraking te brengen. Het is ondanks de kwaliteit van het gebodene ook na twee jaar moeilijk gebleken er voldoende publiek voor te interesseren, zodat de Koninklijke Schouwburg zijn deelname aan het project heroverweegt. STET The English Theatre, bracht in het Paradijs drie voorstellingen voor volwassenen en drie voor kinderen, op één slecht bezochte productie na alle uitverkocht. In het programma The Guildhall Graduates kregen drie pas afgestudeerden van de fameuze Londense theaterschool de Guildhall School of Music & Drama gelegenheid hun afstudeerproject te presenteren in het Paradijs, een ‘unieke mogelijkheid om kennis te maken met jong Brits talent’, aldus de Volkskrant. Voorstellingen: 25, waarvan 5 in de grote zaal en 20 in Het Paradijs; bezoekers: 2.143

MUZIEK: OPERA De opera’s in de schouwburg werden dit jaar goed bezocht. Purcels Dido en Aeneas van Barokopera Amsterdam trok een goed publiek; de twee opera-producties van Opera2Day Medee in de Grote Zaal van de schouwburg en het locatieproject La Troupe d’Orfée in de Grote of St Jacobskerk - zaten elk bomvol en werden hogelijk gewaardeerd. Voorstellingen: 11; bezoekers: 3.162

MUZIEK: MUZIEKTHEATER Al onze muziektheaterproducties waren dit jaar kleine musicals. De ‘bio-musicals’ Adèle en Sonneveld van respectievelijk Sanne Wallis-De Vries/Paul Groot en Tony Neef trokken goed gevulde zalen. De Kleine Blonde Dood, naar het boek van Boudewijn Büch, bleek door zijn literaire inslag goed bij ons te passen. Tijdens het Grondwetsfestival op 29 maart, waarmee tweehonderd jaar koninkrijk werd gevierd, bracht de Koninklijke Schouwburg Broers, De Gebroeders Hogendorp. De twee voorstellingen op die dag werden goed bezocht. Samen met het Paard van Troje haalden we de Israelische singer/songwriter Asaf Avidan naar Nederland voor zijn eerste en enige Nederlandse concert, dat heel goed werd bezocht. We brachten nog vier andere concertprogramma’s, waarvan SuriToppers - een daverende 16 | JAARSTUKKEN 2014

show van Surinaamse muzikanten voor een al even enthousiast publiek - met een bomvolle zaal de absolute uitschieter was. Voorstellingen: 16; bezoekers: 5.853

MUZIEK: MUSICALS Bij de twee grote musicals die we brachten, Tick Tick Boom! en Vijftig tinten… De Parodie, bleven de bezoekersaantallen beneden de verwachting. Duidelijk is dat dit genre niet geschikt is voor de Schouwburg. Voorstellingen: 4; bezoekers: 1.036

CABARET We hebben dit jaar minder cabaret gebracht dan in de meeste voorgaande jaren (31 vs 48 voorstellingen in 2013). Debet daaraan was vooral het feit dat er in 2014 gewoonweg minder shows werden aangeboden dan gebruikelijk. We verwachten dat het aanbod in 2015 weer aantrekt, en zullen daar ook gretig gebruik van maken. De bezettingsgraad bij het cabaret was, met gemiddeld 83 %, hoog. Claudia de Breij deed vier zeer goed bezochte voorstellingen, die zowel artistiek als commercieel heel sterk waren. Freek de Jonge bracht voor een eivolle zaal met Als je Me nu Nog Niet Kent een ijzersterke nieuwe show. En Paul van Vliet wist opnieuw op de zondagmiddag met zeventien voorstellingen een ongekend aantal - tienduizend - Hagenaars naar de Schouwburg te krijgen. Hij brengt het komend jaar opnieuw een programma. Voorstellingen: 31; bezoekers: 16.988

FESTIVALS De Koninklijke Schouwburg organiseerde of nam dit jaar deel aan een aantal festivals: • Festival De Betovering, een Haags festival voor kinderen tijdens de herfstvakantie, kon in de Koninklijke Schouwburg ook dit jaar weer op grote belangstelling bogen. De voorstellingen in het Paradijs en in de grote zaal werden goed tot zeer goed bezocht door een breed en steeds diverser publiek. De twee geplande voorstellingen van Robin Hood moesten worden samengevoegd tot één, omdat er voor twee voorstellingen te weinig publiek was. • Zoals gebruikelijk trok het Crossing Border festival weer veel bezoekers uit brede lagen van de bevolking. Alle ruimtes van het gebouw bruisten van de activiteiten. • Dat gold ook voor het Haags Uitfestival, dat dit jaar drieduizend bezoekers naar de Schouwburg trok. Artiesten van naam traden op en de hele dag door waren er vóór het gebouw en in de foyer activiteiten voor kinderen. • Tijdens de Museumnacht waren er de hele nacht rondleidingen door de schouwburg, die in recordtempo waren uitverkocht. Festivals:;6; Festivaldagen: 11; bezoekers 7.618


Educatie Voor educatie was 2013 een goed jaar. 2014 pakte nog beter uit: er werden meer en diversere activiteiten ontplooid en we ontvingen veel meer kinderen dan verwacht. Meer nog dan in 2013 hebben scholieren - vanaf groep één t/m de laatste klas van het voortgezet onderwijs - in 2014 de weg naar de Koninklijke Schouwburg weten te vinden.

KLEUTERS EN PEUTERS Voor de heel kleintjes (van 2 t/m 4 jaar) was er in het Paradijs om de twee weken een voorstelling. We hebben ernaar gestreefd daarin verschillende genres - naast toneel ook dans en muziek - aan bod te laten komen, om de bezoekertjes een zo’n divers mogelijke kennismaking met het theater te bieden. In november hebben we voor de tweede keer een ‘kleuterrondleiding’ gedaan door het gebouw, onder leiding van een actrice van NTJong. Na de rondleiding deden de kinderen gezamenlijk mee aan een workshop, waarna ze in het Paradijs voor hun ouders of begeleiders een presentatie gaven. Er deden veertig kinderen mee; in 2015 willen we deze activiteit verder uitbreiden.

PRIMAIR ONDERWIJS Voor de leerlingen in het primair onderwijs - de basisschool - werden drie titels (in plaats van de ene titel in het voorgaande seizoen) geprogrammeerd, die alle tezamen goed waren voor negen voorstellingen: twee van Theatergroep Maas, drie van Frank Groothof en vier van Van Engelenburg Theaterproducties. De negen voorstellingen, die geprogrammeerd stonden onder schooltijd, trokken 3.165 jonge bezoekers. Naast de voorstellingen werd er voor de kinderen ook een aantal workshops gegeven. Zo werden voorafgaand aan de voorstellingen van Theatergroep Maas vanuit de Koninklijke Schouwburg vijftien workshops georganiseerd die in de klas werden gedaan. Er namen 407 leerlingen aan deel.

RONDLEIDINGEN EN WORKSHOPS Er is in 2014 ook een begin gemaakt met het ontwikkelen van voorstellingsonafhankelijke producten, om zo het gebouw voor jongeren meer open te stellen en hen de schouwburg op een andere manier dan voor alleen voorstellingen te laten ervaren. Zo is er een digitale rondleiding ontwikkeld, waarbij kinderen uit de groepen 5 t/m 8 met een iPad met daarop het rondleidingsprogramma het gebouw ingaan en allerlei dingen ontdekken. Deze activiteit 18 | JAARSTUKKEN 2014

wordt nog verder uitgebouwd met het organiseren van een parallelle workshop voor klassen. Zo kan de hele klas in kleine groepjes de rondleiding volgen en ondertussen deelnemen aan een workshop.

EINDMUSICAL Basisschool ’t Palet uit de Schilderswijk heeft, net als in 2013, twee maal zijn eindmusical in de grote zaal gepresenteerd. De meespelende kinderen zijn in de weken vóór de voorstellingen in kleine groepjes in de schouwburg onthaald op een rondleiding-annexworkshop, waarin ze kennis maakten met alle beroepen die in zo’n theater worden uitgeoefend. Zo konden ze een workshop van het kostuumatelier volgen of deelnemen aan een workshop techniek. Een zeer kostbare activiteit, maar wel één waarmee we een aantal kinderen - en wellicht ook hun ouders - over de hoge drempel van de schouwburg hebben geholpen.

VOORTGEZET ONDERWIJS De inspanningen voor de scholieren uit het voortgezet onderwijs zijn er vooral op gericht hen voor de reguliere voorstellingen te interesseren, die ze klassikaal onder begeleiding van een docent bezoeken. Vanuit de Schouwburg wordt een aantal programma’s uit het komende seizoen geselecteerd dat voor middelbare scholieren extra aantrekkelijk lijkt; die selectie wordt aan de scholen aangeboden. De Koninklijke Schouwburg publiceert dat aanbod ook op zijn website. Meestal gaat zo’n voorstelling vergezeld van een workshop of een inleiding, die ofwel ruim tevoren in de klas wordt gegeven, ofwel ter plekke voorafgaand aan de voorstelling. Dit jaar werden er, naast een van de voorstellingen van het Zandvlietcollege (zie hieronder), twee toneelvoorstellingen gegeven voor leerlingen uit het voortgezet onderwijs. Het Haagse Zandvlietcollege heeft dit jaar in de grote zaal tweemaal zijn tweejaarlijkse musical opgevoerd. De Koninklijke Schouwburg heeft met de kunstvakdocenten verdere mogelijkheden tot gezamenlijke activiteiten besproken. Inmiddels zijn er twee onderwijsmodules voor het vak ckv in de schouwburg gegeven, die ontwikkeld zijn in samenwerking met NTjong.

BEZOEKCIJFERS In 2014 bezochten 6.600 leerlingen en docenten uit het primair en voortgezet onderwijs een voorstelling in de schouwburg, of namen deel aan een andere door de Koninklijke Schouwburg georganiseerde activiteit. Er stonden dit jaar 81 van dergelijke activiteiten voorstellingen, workshops, rond- en inleidingen en dergelijke - op het programma. In de begroting werd rekening gehouden met in totaal 5.000 leerlingen.


Genres in cijfers De Koninklijke Schouwburg heeft een uitgebalanceerde toneelprogrammering, die wordt aangevuld met cabaret, opera en muziektheater. Eén vijfde van de programmering is gericht op de jeugd. In 2014 is het verwachte aantal voorstellingen gerealiseerd. Het aantal bezoekers dat hierbij geraamd werd is helaas iets achtergebleven. We zien dat sommige titels achterblijven bij de verwachtingen. In 2015 zetten we in op meer speeldagen om zo meer bezoekers richting de schouwburg te brengen. Realisatie Realisatie 2013 2014

Aantallen bezoekers Bezoekers programmering Bezoekers Festivals

Raming 2014

Raming 2015

88.724 6.533 95.257

85.921 7.618 93.539

95.121 5.680 100.801

95.296 7.515 102.811

Totaal deelnemende leerlingen

1.307 2.312 3.619

4.618 1.982 6.600

3.250 1.750 5.000

4.275 2.000 6.275

Bezoekers volwasseneducatie (randprogrammering)

1.067

1.352

1.380

1.352

99.943

101.491

107.181

110.663

Totaal bezoekers programmering en festivals Deelnemende leerlingen Primair onderwijs Deelnemende leerlingen Voortgezet onderwijs

Totaal bezoekers

Bezoekersaantallen per genre Nationale Toneel Gesubsidieerd toneel Buitenlands repertoire toneel Ongesubsidieerd toneel Toneel jeugd en familie Toneel schoolvoorstellingen Muziektheater, opera en musicals Muziektheater jeugd en familie Cabaret en kleinkunst Overig


Aantal voorstellingen 51 25 25 43 64 12 31 6 31 1 289

Aantal bezoekers 18.826 6.370 2.143 17.601 7.729 3.649 10.051 2.456 16.988 108 85.921

Bezettingsgraad 60% 50% 49% 69% 60% 54% 65% 67% 89% 72% 64%

VERDELING PROGRAMMERING

0,13% 19,77% Toneel 14,56% 65,55%

Muziektheater Cabaret Overig

AANDEEL JEUGDPROGRAMMERING

2,86% 0,13%

13,24%

Toneel volwassenen Muziektheater volwassenen

19,77%

52,30% 11,70%

Cabaret Overig Toneel jeugd Muziektheater jeugd


Evenementen en horeca Waar de omzet in evenementen in 2013 in het voetspoor van de economische malaise sterk bij de verwachting achterbleef, daar liet 2014 een krachtig herstel zien. Het wegvallen van enkele grote evenementen en de algehele tendens onder cliënten hun evenementen wat soberder in te richten, of in eigen huis te organiseren, waren er debet aan dat de omzet uit zaalverhuur in 2013 ruim € 200.000 achterbleef bij die in 2012. 2014 heeft evenwel een fors herstel te zien gegeven. De doelstelling was een omzet van € 500.000; uiteindelijk werd er afgesloten € 682.000. Niet alleen kwam een deel van de grote cliënten terug, er kwamen ook nieuwe grote evenementen bij - onder meer de diplomauitreiking van onze buurman de Universiteit Leiden en het tweedaagse archeologencongres de Reuvensdagen.

NIEUWE INSPANNINGEN De terugval van 2013 heeft bij de evenementenorganisatie in 2014 tot diverse nieuwe inspanningen geleid. Niet alleen hebben we ons relatiebeheer geïntensiveerd, we zijn ook onze markt opnieuw onder de loep gaan nemen: wie zijn onze concurrenten, wat is onze positie binnen dit geheel, zijn onze prijzen wel marktconform? (Dat bleken ze te zijn.) Daarnaast hebben we standaard-vergaderarrangementen gecreëerd voor halve en hele dagen, voor groepen van tien tot honderddertig personen, in de klassieke foyers. Dergelijke arrangementen leverden we al, maar die werden telkens op maat gemaakt. Het nieuwe kant-en-klaarpakket - huur van de ruimte, medewerkers, lunch, pauzevoorziening voor een vast bedrag - bleek meteen goed aan te slaan bij de cliënten, die er vrijwel zonder uitzondering nog wat extra voorzieningen bij bestelden. De vraag naar een dergelijk pakket is groot en groeiend. Een trend lijkt gezet.

VOORUITZICHTEN Voor 2015 is het budget voor evenementen op € 600.000 gezet. Dat doel moet haalbaar zijn. Daarnaast willen we in 2015 meer cliënten zien te trekken voor kleine evenementen als de huidige vergaderingen, congressen tot 130 personen, maar ook voor bruiloftsjubilea, feesten, diners en dergelijke. Bovendien willen we meer aanhaken bij gebeurtenissen in de stad.

HORECA Nadat de exploitant van onze Theater Brasserie Wasserman, allengs meer moeite kreeg zijn begroting sluitend te krijgen, heeft hij zich eind 2014 teruggetrokken. Sindsdien laten we een paar nieuwe potentiële exploitanten een periode proefdraaien. Onder de vorige exploitant was de Brasserie slechts bij tevoren aangekondigde voorstellingen open; onder de huidige 22 | JAARSTUKKEN 2014

gaat de brasserie bij iedere voorstelling in de Grote Zaal open. Maximaal vijftig schouwburgbezoekers kunnen reserveren voor een diner voorafgaand aan de voorstelling. De garantie op tijd in de zaal te zitten is voor veel bezoekers een aanlokkelijke en geruststellende propositie. Dit jaar is het restaurant ook voorafgaand aan familievoorstellingen open geweest en presenteerde daarbij een speciaal kindermenu - met veel succes. In de pauze en na de voorstellingen kunnen bezoekers zowel in de Brasserie als in de foyer terecht voor drankjes.


Marketing en Communicatie In 2014 is de afdeling Marketing en Communicatie met verhevigde inzet de bezoeker tegemoet getreden. Er werd een nieuwe website geïmplementeerd met een nieuw systeem voor kaartverkoop, en er werden tal van projecten en evenementen gelanceerd om de Koninklijke Schouwburg onder de aandacht van het publiek te brengen. NIEUWE WEBSITE EN TICKETINGSYSTEEM Al in 2012 werd duidelijk dat de Koninklijke Schouwburg toe was aan een nieuwe, meer overzichtelijke en gebruiksvriendelijke website en een bijpassend online kaartverkoopsysteem. Nieuwe regelgeving in 2014 ging bovendien de krachten van het oude ticketingsysteem te boven. Een heel nieuw systeem bleek voordeliger dan aanpassing van het oude. De vervanging bleek een intensief project, dat we op 25 augustus 2014 hebben afgerond. Voor de website heeft de Koninklijke Schouwburg gekozen voor een systeem dat ook door andere theaters in de stad wordt gebruikt. Voordeel hiervan is dat de gebruiker die op de website van het ene theater zijn weg weet te vinden, dat ook bij die van alle andere theaters doet. Dankzij het nieuwe ticketingsysteem (systeem van elektronische kaartverkoop), dat in de website is geïntegreerd, wordt door het aanbieden van e-tickets ingespeeld op de trend kort voor de voorstelling kaarten aan te schaffen. Bovendien kunnen wijzelf extern (bijvoorbeeld op culturele markten) kaarten verkopen - wat we op de Royal Christmas Fair met groot succes hebben gedaan. En we kunnen ook in real time de bezoekerstoeloop volgen en verkooptargets analyseren. Het systeem maakt cross-selling (‘mensen die dit bezochten, bezochten ook…’ ) en up-selling (‘U kunt ook boeken voor een inleidende lezing over deze voorstelling’) een stuk eenvoudiger.

SAMENWERKING Met de keuze voor dit gezamenlijke systeem is een belangrijke eerste stap gezet naar verdere samenwerking tussen de theaters op dit gebied, met name naar een gezamenlijke theater-portal. Niet alleen zullen potentiële bezoekers ons makkelijker weten te vinden, technisch is het dan ook mogelijk elektronische kassa’s te delen, waarbij alle theaters voor alle andere kaarten kunnen verkopen en in rustige tijden elkaars kassa kunnen waarnemen. 24 | JAARSTUKKEN 2014

Naar de juridische obstakels die zo’n samenwerking nu nog in de weg staan, doen we onderzoek.

EVENEMENTEN, EEN KLEINE GREEP • Op 18 maart sliepen honderd Hagenaars en -nezen, een dwarsdoorsnede uit alle lagen van de Haagse bevolking, op het podium van de grote zaal, in het kader van het project De Oversteek, van Zina - Adelheid Roosen. De groep had luttele uren tevoren gefigureerd in Dantons Dood. De ochtend van 19 maart organiseerden we een verkiezingsontbijt, en gingen samen met de groep, de Vrienden van de Schouwburg en politici naar de stembus. De NOS deed ’s ochtends uitgebreid live verslag vanuit de Koninklijke Schouwburg. • Ook dit jaar werd de Haagse Museumnacht in de Koninklijke Schouwburg geopend. Na het officiële gedeelte met VIPs en genodigden organiseerden we de hele nacht rondleidingen, die in recordtempo waren uitverkocht. Waar Museumnacht-bezoekers voorheen in de schouwburg alleen even een polsbandje kwamen ophalen, daar bleven ze nu lange tijd hangen. Ook tijdens de Open Monumentendag gaven we rondleidingen. • Tijdens de Haagse Uitmarkt presenteerden we met onze Alliantiepartners een breed cultureel aanbod, met in de foyer en voor de deur van het gebouw tal van activiteiten voor de kinderen. Dankzij de extra mobiele kassa die voor het eerst op de markt stond opgesteld werden er twee maal zoveel kaarten voor voorstellingen verkocht als voorheen. • Op Prinsjesdag hebben we voor het eerst de deuren open gezet voor de duizenden passanten: toen de gouden koets voorbij was kon iedereen binnen koffie komen drinken en in de Grote Zaal naar een live stream van de troonrede kijken. De bezoekers stonden tot in de gangen. Een eclatant succes, dat we in 2015 nog grootser willen aanpakken. • Via de samenwerking met het in de Schilderswijk gevestigde Theater de Vaillant bereikten we een geheel nieuwe doelgroep. We zien het als een eerste stap naar een langdurige, structurele samenwerking. • De Koninklijke Schouwburg hielp het jonge theatergezelschap Circus Treurdier met de introductie in Den Haag. In een theater elders in de stad werden vier - nagenoeg uitverkochte - voorstellingen georganiseerd, waarmee de Koninklijke Schouwburg een nieuw, vooral jong publiek bereikte. In 2015 gaan we met alle kracht door met deze aanpak.


Development Er is in 2014 veel gedaan om de groepen begunstigers uit te breiden. En met resultaat: het netwerk breidde zich gestaag uit. De Koninklijke Schouwburg heeft in 2012 zijn krachten op het gebied van fondsenwerving gebundeld met die van het Nationale Toneel, in het Fonds KS|NT. Alle giften die vrij gebruikt mogen worden, komen in het Fonds terecht. Ze worden aangewend ter ondersteuning van onze ambities op het gebied van educatie, talentontwikkeling, internationalisering, gastheerschap en maatschappelijke verankering. Deze ambities zijn in 2014 geconcretiseerd in een lijst van projecten die aan potentiële begunstigers kan worden voorgelegd. In het Fonds zijn de particuliere begunstigers ondergebracht - de drie Toneel Kringen en de Vrienden van KS|NT. Sinds 1 januari 2014 ressorteert ook het Koninklijke Schouwburg en Nationale Toneel Bedrijven Genootschap onder het Fonds, net als de andere groep van zakelijke begunstigers, de Zakenvrienden. Vanuit de Koninklijke Schouwburg organiseert de Afdeling Development de activiteiten rond het Fonds en neemt deel in het beheer. Daarnaast onderhoudt de Afdeling voor de Koninklijke Schouwburg en het NT de relaties met de vermogensfondsen en stichtingen die gelden voor specifieke projecten ter beschikking (kunnen) stellen.

BEWUSTWORDING De Afdeling Development heeft zich in 2014 de nodige inspanningen getroost om de groepen begunstigers uit te breiden. In de lobby werden bezoekers aangesproken om als Vriend de activiteiten van de Koninklijke Schouwburg en het NT te steunen. Begunstigers van de Toneel Kringen en zakelijke begunstigers werden gestimuleerd relaties uit hun netwerk uit te nodigen voor bijeenkomsten in of rond de schouwburg. Die bijeenkomsten behelsden onder meer rondleidingen, diners, kijkjes achter de schermen, het bijwonen van repetities en bezoek aan voorstellingen. Deelnemers bleken achteraf zeer enthousiast. Onze medewerkers zijn zich inmiddels terdege bewust van het belang van hun inspanningen ten behoeve van de begunstigers. Ook daar is winst behaald.

BEGUNSTIGERS We kunnen inmiddels vaststellen dat het netwerk van begunstigers zich gestaag uitbreidt. Het KS|NT Bedrijvengenootschap kreeg er in 2014 drie nieuwe leden bij; het telt nu vijftien leden, zonder uitzondering grote ondernemingen. De leden zijn vier keer bijeengekomen voor activiteiten rond diverse voorstellingen. Het aantal Vrienden is in 2014 wat afgenomen; de Toneel Kringen zijn daarentegen gegroeid naar 46 leden. De leden van de Toneel Kringen zijn in 2014 vijf maal bijeengekomen voor bijeenkomsten, kijkjes achter de schermen en voorstellingsbezoeken. Alle particuliere 26 | JAARSTUKKEN 2014

begunstigers konden in 2014 deelnemen aan speciale activiteiten, waaronder ‘De eerste lezingen’, waarbij ze samen met dramaturgen van het Nationale Toneel in vier sessies het script van een huidige productie doornamen. Development heeft in 2014 in samenwerking met de afdelingen marketing en communicatie van de Koninklijke Schouwburg en het NT gewerkt aan activiteiten voor Young Professionals, jonge veelbelovende talenten bij grote ondernemingen. We hebben bovendien een speciaal voorstellingspakket samengesteld voor de leden van Rotary Clubs die regulier in de Koninklijke Schouwburg aanwezig zijn. Op 31 maart was de Koninklijke Schouwburg gastheer voor de side event van TedxBinnenhof. Daarnaast heeft het Fonds in 2014 met groot succes een eerste wervingsdiner bij een gastvrouw/-heer thuis gecoördineerd, waar ook acteurs van het Nationale Toneel aanzaten.

FONDSEN Development heeft zich in 2014 met name gericht op het werven van eenmalige bijdragen van fondsen voor incidentele projecten. Het NT heeft in 2014 bijdragen ontvangen van de M.A.O.C. Gravin van Bylandt Stichting en Fonds1818 voor de Toneel Ateliers (acteerworkshops onder begeleiding van regisseurs van het NT). De Koninklijke Schouwburg heeft een bijdrage ontvangen van Fonds1818 voor Grondwet op Rijm.

DOELSTELLINGEN Voor 2015 hebben we ons ten doel gesteld: • de geldstromen via en vanuit het KS|NT Genootschap, de Toneel Kringen, Vrienden, Zakenvrienden, sponsors en samenwerkingspartners verder uit te breiden; • de mogelijkheden uit te breiden tot het doen van giften en schenkingen aan de Koninklijke Schouwburg en het Nationale Toneel als particuliere begunstiger; • de banden met bedrijfsleven, stichtingen en vermogensfondsen verder aan te halen; • projecten waar fondsen voor geworven kunnen worden tijdig te inventariseren; • lange-termijndoelstellingen voor Fonds KS|NT binnen het kader van het kunstenplan 2017-2020 vast te stellen.


Financiën Bijna de helft van de inkomsten werd in 2014 door de Koninklijke Schouwburg zelf gegenereerd, met name door kaartverkoop en culturele verhuur. Over 2014 bedroegen de geconsolideerde inkomsten van de Koninklijke Schouwburg en Hocarest BV (100% dochter van de Koninklijke Schouwburg waarin de activiteiten op het gebied van horeca en evenementen zijn ondergebracht) € 5.376.000, tegen € 5.215.000 in 2013. Een stijging die vooral te danken is aan een hogere omzet bij Hocarest BV.

ZALEN EN BEZOEKERS De Schouwburg ontving in 2014 94.000 bezoekers (2013: 95.000) voor 289 voorstellingen en 6 festivals. Grofweg twee-derde van die activiteiten vond plaats in de Grote Zaal, één-derde in het Paradijs en de foyers (2013: 300 voorstellingen en festivals). Ruim 1.300 bezoekers bezochten in onze schouwburg inleidingen en workshops (2013: 1.000). Daarnaast bezochten 6.600 leerlingen uit het primair en voortgezet onderwijs de Schouwburg (2013:3.600). De bezettingsgraad van de Grote Zaal bleef met 64 % nagenoeg gelijk aan die van 2013. Dankzij de succesvolle programmering voor de peuters op zondagochtend was het Paradijs met 77% (2103: 86%) goed bezet. De Grote Zaal bevat maximaal 683 stoelen, het Paradijs, bovenin het gebouw, biedt ruimte aan 65 stoelen. In 2014 omvatte de eigen programmering 289 voorstellingen, met daarnaast 106 optredens en voorstellingen tijdens festivals en 72 activiteiten (voorstellingen, workshops et cetera) in het kader van cultuureducatie en -participatie.

SUBSIDIES In 2014 heeft de Koninklijke Schouwburg een subsidie ontvangen van de gemeente Den Haag van € 2.781.740 (2013: € 2.731.100). Het verschil tussen beide jaren betreft de jaarlijkse trendaanpassing. Via de CultuurSchakel is een subsidie ontvangen van € 6.248 voor de schoolvoorstellingen Carmen en Alleen op de wereld. De subsidies bedragen 52% van de geconsolideerde inkomsten. De overige inkomsten worden door de Koninklijke Schouwburg zelf gegenereerd, uit kaartverkoop, particulier mecenaat, bedrijfsbegunstiging en fondsenwerving; en zaalverhuur en voorstellingshoreca


PUBLIEKSINKOMSTEN Van de inkomsten die de Koninklijke Schouwburg op eigen kracht realiseerde, kwam in 2014 de helft (zijnde € 1.295.000) uit kaartverkoop en culturele verhuur (2013: € 1.450.000). De gemiddelde opbrengst per kaart voor de Grote Zaal bedroeg € 23,82 (2013: € 23,05). De bezoekers van de Koninklijke Schouwburg komen uit heel Nederland, voor het overgrote deel (83%) uit de provincie Zuid-Holland. Het zwaartepunt ligt met 59% duidelijk in de regio Haaglanden. Van onze bezoekers komt 45% uit de gemeente Den Haag.

EVENEMENTEN De inkomsten uit commerciële zaalverhuur zijn in 2014 bijna verdubbeld ten opzichte van het jaar daarvoor, dankzij het feit dat er zeer actief geworven werd en de Koninklijke Schouwburg als evenementenlocatie grotere bekendheid kreeg. De omzet uit evenementen bedroeg, zoals eerder vermeld, € 682.000 (2013: € 377.000).

HORECA De inkomsten uit de horeca rond voorstellingen zijn direct afhankelijk van het aantal bezoekers. In 2014 beliepen deze opbrengsten € 313.000, iets minder dan in 2013: € 343.000.


Gebouw en Techniek In 2014 heeft het gebouw een ingrijpende opfrisbeurt gehad; er werd heel veel geschilderd. Kantoren werden gerenoveerd en verplaatst. Maar vanuit de ondergrond rukte het water op. SCHILDERWERK In het kader van het meerjarig onderhoudsplan is vrijwel het hele voorgebouw geschilderd. In de Grote Zaal zijn alle balkons en loges teruggebracht in hun originele kleuren. De balkonranden van de zaal zijn niet, zoals begroot, gesausd, maar geschilderd: duurder, maar vooral mooier. De Sol de Witt foyer werd opnieuw ge-inkt. We hebben inmiddels een hoeveelheid inkt op voorraad waar we decennia mee voort kunnen. De Paul Steenbergen foyer is van een nieuwe kleur en van nieuwe gordijnen voorzien. De meubels van de klassieke foyers werden opnieuw gestoffeerd.

PODIUM Het podium van de Grote Zaal bleek nog niet aan de verwachte vervanging toe en is daarom slechts geschuurd en opnieuw geolied. Daardoor kon er een post van ruim € 100.000 worden doorgeschoven in de begroting. De kroonluchter bovenin de zaal is uit elkaar gehaald, gereinigd en gerepareerd en aan nieuwe, veiliger, kabels weer opgehangen. Ontbrekende glaspegels en -kogels werden opnieuw gefabriceerd en gemonteerd.

HET PARADIJS Ten behoeve van de duurzaamheid heeft het Paradijs dubbel dan wel gecoat glas gekregen. Het comfort werd er vergroot door de verwarmingseenheden anders te plaatsen. Dankzij een zachte winter vielen de stookkosten lager uit dan begroot. Een deel van de bespaarde uitgaven is nu gereserveerd voor onderzoek naar een duurzamer verlichting - een forse investering die ons in de nabije toekomst wacht. Verdere ingrepen om het Paradijs te verbeteren waren het plaatsen van commodes voor babyverzorging, een geluiddichte deur, nieuwe vloerbedekking en nieuw schilderwerk.

WATEROVERLAST Een ernstig probleem dat in 2014 de kop opstak, is de wateroverlast in het souterrain. De onderkanten van de muren zijn kaalgekapt, om het loszittende pleister te verwijderen en de muren te laten luchten. Het water moet nu dagelijks van de souterrainvloeren worden weggezogen. De laaggelegen opslagruimten en de kleedkamers a en b zijn door het water onbruikbaar geworden. Voor grotere gezelschappen wordt nu de Nassau foyer als alternatief beschikbaar gehouden.


De Gemeente, die voor het gebouw verantwoordelijk is, heeft inmiddels pompen aangebracht om verdere waterpenetratie te voorkomen. Het wegpompen van het grondwater wordt nauwkeurig gemonitord. Door het Hoogheemraadschap is voor het pompen een vergunning afgegeven.

KANTOREN Voor een betere interne communicatie zijn in 2014 veel afdelingen van kantoor gewisseld. Deze grote volksverhuizing heeft plaatsgevonden gelijk met het gepland groot onderhoud aan alle vloerbedekking en het schilderwerk - een ingreep waar ze aan toe waren. Een aantal kantoren is samengevoegd tot kantoortuinen; op de zevende verdieping zijn twee vergaderruimten ingericht. Afgelopen zomer zijn ook de kleedkamers gerenoveerd: nieuwe kleuren, lockers, verlichting, raambedekking, et cetera.

TECHNIEK Ook op technisch gebied was er vooruitgang. Er werd een nieuw geluidssysteem voor slechthorenden aangelegd en een nieuwe geluidsinstallatie voor de foyers geïmplementeerd. Ook de communicatiemiddelen ten behoeve van de veiligheid zijn in 2014 gerealiseerd en in BHV-oefeningen getest. Al met al is er in 2014 naast het reguliere onderhoud veel achterstallig onderhoud ingehaald.


Bestuur, personeel en organisatie Voor de afdeling Personeel en Organisatie was 2014, net als het grootste deel van 2013, een moeilijk jaar: medewerkers op cruciale functies werden langdurig ziek en relatief veel personeelsleden verlieten de Koninklijke Schouwburg. CONTRACTEN Nadat vanaf medio 2013 nieuwe medewerkers op achtereenvolgende tijdelijke contracten werden binnengehaald, ter vervanging van het relatief grote aantal medewerkers dat vertrok, is er eind 2014 om de stabiliteit in de organisatie te verstevigen een wat ander personeelsbeleid ingezet, volgens welk nieuwe medewerkers na één tijdelijk contract bij gebleken geschiktheid een contract voor onbepaalde tijd krijgen aangeboden.

ZIEKTEVERZUIM Het ziekteverzuim was in 2013 en een groot deel van 2014 hoog; inmiddels is het verzuim weer sterk afgenomen, naar 1,72 % per eind 2014. Het hoge verzuim heeft ons wel genoopt in 2014 een kostbare verzuimverzekering af te sluiten. Eind 2014 telde de Koninklijke Schouwburg 37 medewerkers, 1,33 fte meer dan in 2013.

SAMENWERKING Intensief overleg binnen de Toneel Alliantie (waarin de Koninklijke Schouwburg participeert samen met het NT en Diligentia/Pepijn) heeft ook in 2014 gezorgd voor nuttige uitwisseling van informatie en van medewerkers op diverse afdelingen.

ARBODIENST In 2015 gaan we over naar een andere Arbodienst. Na vele jaren met dezelfde dienst te hebben gewerkt, wordt het tijd nieuwe mogelijkheden te onderzoeken. Die hebben we gevonden bij een moderne, innoverende Arbodienst en een Arbo-arts die veel gezelschappen en theaters bijstaat en het werk derhalve door en door kent.


FUNCTIONERINGSGESPREKKEN Door de wisselingen op managementfuncties hebben veel functioneringsgesprekken dit jaar geen doorgang kunnen vinden. Ook op het gebied van opleiding is 2014 een zwak jaar geweest; er is wel enige opleiding geweest, maar te weinig. Voor 2015 is er voldoende budget beschikbaar om de geleden achterstand voortvarend in te halen. Ultimo 2014 is het organigram van de Koninklijke Schouwburg en haar deelneming Hocarest als volgt:

Stichting de Koninklijke Schouwburg

Hocarest B.V.

VERBINDINGEN De Koninklijke Schouwburg heeft één dochteronderneming Hocarest B.V. Binnen deze verbindingen worden de activiteiten die verband houden met horeca en evenementen uitgevoerd.


Jaarrekening 2014


Balans per 31 december 2014 (na verwerking voorstel resultaatbestemming) ACTIVA ( x € 1.000 ) Vaste activa

2014

2013

137

0

6 164 53 223

21 90 28 139

291 -21 270

254 -59 195

206 27 233

133 60 193

Liquide middelen

1.598

2.260

Totaal activa

2.461

2.787

Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Vaste inrichting Machines en installaties Inventarissen Financiële vaste activa Rekening-courant Hocarest B.V. Voorziening deelneming Hocarest B.V. Vlottende activa Vorderingen Overlopende activa


( x € 1.000 )

Eigen vermogen Algemene reserve gesubsidieerde activiteiten Algemene reserve niet gesubsidieerde activiteiten Bestemmingsreserves

Voorzieningen Voorziening groot onderhoud Overige voorzieningen

Kortlopende schulden Kortlopende schulden Overlopende passiva

Totaal passiva


2014

2013

175 320 17 512

382 219 325 926

278 330 608

572 4 576

589 752

605 680

1.341

1.285

2.461

2.787

Staat van baten en lasten over 2014 (na verwerking voorstel resultaatbestemming) ( x € 1.000 ) Realisatie 2014

Begroting 2014

Realisatie 2013

1.658 2.788 4.446

1.663 2.731 4.394

1.772 2.805 4.577

-3.563 -1.417 -4.980

-3.018 -1.475 -4.493

-2.883 -1.648 -4.531

19

16

28

Exploitatiesaldo gesubsidieerde activiteiten

-515

-83

74

Naar bestemmingsreserves Uit bestemmingsreserves Mutatie algemene reserve gesubsidieerd

0 308 -207

0 230 147

-230 94 -62

63 38

83 0

68 -36

Exploitatiesaldo niet gesubsidieerde activiteiten

101

83

32

Naar bestemmingsreserves Uit bestemmingsreserves

-17 17

0 95

-95 100

Mutatie algemene reserve niet-gesubsidieerd

101

178

37

Opbrengsten Bijdragen Som der baten Beheerlasten Activiteitenlasten Som der lasten Financiële baten en lasten

Resultaat overige activiteiten Koninklijke Schouwburg Resultaat boekjaar deelneming Hocarest B.V.


Netto omzetresultaat (x € 1.000) Directe opbrengsten A.1 Publieksinkomsten A.2 Sponsorinkomsten A.3 Overige inkomsten Indirecte opbrengsten A.4 Diverse inkomsten Subsidies en bijdragen B.3 Subsidie gemeente Den Haag MJB Kunst en Cultuur B.5 Ov. Subsidies en bijdragen publieke middelen Overige bijdragen uit private middelen B.6 Bijdragen particulieren en vriendenverenigingen B.7 Bijdragen bedrijven B.8 Bijdragen private fondsen

Som der baten Beheerlasten C.1 Beheerlasten personeel C.2 Beheerlasten materieel Activiteitenlasten D.1 Activiteitenlasten personeel D.2 Activiteitenlasten materieel

Som der lasten Rentebaten Rentelasten Saldo rentebaten/-lasten Exploitatiesaldo


Realisatie 2014 1.295 0 0 1.295

Begroting 2014 1.355 0 0 1.355

Realisatie 2013 1.450 0 0 1.450

363

308

322

2.782 6 2.788

2.731 0 2.731

2.731 50 2.781

0 0 0 0

0 0 0 0

0 0 24 24

4.446

4.394

4.577

2.431 1.132 3.563

1.935 1.083 3.018

1.882 1.001 2.883

231 1.186 1.417

182 1.293 1.475

238 1.410 1.648

4.980

4.493

4.531

19 0 19

16 0 16

28 0 28

-515

-83

74

WET NORMERING BEZOLDIGING TOPFUNCTIONARISSEN De regels ten aanzien van de bezoldiging voor de (semi)publieke sector zijn vastgelegd in de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT). Deze wet is per 1 januari 2013 van kracht. In de WNT is vastgelegd dat topfunctionarissen mogen niet meer verdienen dan het wettelijke maximum: de WNT-norm. Jaarlijks wordt dit bedrag vastgesteld in een ministeriële regeling. Topfunctionarissen moeten altijd openbaar maken wat zij verdienen, of dit nu meer of minder is dan de norm. Voor de bestaande contracten en aanstellingen geldt een overgangsregeling. De gemaakte salarisafspraken blijven daarbij nog vier jaar gelden. Hierna wordt het salaris in drie jaar teruggebracht naar de norm. In 2014 bedroeg de WNT-norm € 230.474 (2013: € 228.599) oftewel maximaal 130% van het ministersalaris inclusief belaste onkostenvergoedingen en pensioenbijdrage. Voor bestaande contracten geldt het overgangsrecht. Op grond van de WNT mag vanaf 2015 het inkomen van topfunctionarissen in de (semi) publieke sector maximaal 100% van het ministersalaris zijn. Dat komt in 2015 neer op € 178.000, inclusief onkosten en pensioenbijdrage.

BEZOLDIGING TOPFUNCTIONARISSEN IN DIENST BIJ DE KONINKLIJKE SCHOUWBURG De directieleden in loondienst van Stichting de Koninklijke Schouwburg waren het hele jaar in dienst, ontvingen geen belastbare vaste en/of variabele onkostenvergoeding. De leden van de Raad van Toezicht ontvangen geen vergoeding voor hun werkzaamheden.

Beloning volgens Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) Realisatie Realisatie 2014 2013 O.A.J.M. Wibaut - Artistiek directeur Beloning Belastbare vaste en variabele onkostenvergoedingen Voorzieningen t.b.v. beloningen betaalbaar op termijn Bezoldiging volgens de WNT Duur van het dienstverband in boekjaar Omvang van het dienstverband (36 uur per week = 1 fte) Uitkeringen wegens beëindiging dienstverband Jaar waarin het dienstverband is geëindigd


€ 110.429 €0 € 18.827 € 129.256

€ 110.124 €0 € 20.245 € 130.369

1 jan t/m 31 dec 1 fte n.v.t. n.v.t.


Beloning volgens Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) Realisatie Realisatie 2014 2013 H.G.G.M. Verhoeven- Zakelijk directeur € 105.332 €0 € 17.056 € 122.388

€ 97.592 €0 € 16.817 € 114.409



Beloning Belastbare vaste en variabele onkostenvergoedingen Voorzieningen t.b.v. beloningen betaalbaar op termijn Bezoldiging volgens de WNT Duur van het dienstverband in boekjaar Omvang van het dienstverband (36 uur per week = 1 fte) Uitkeringen wegens beëindiging dienstverband Jaar waarin het dienstverband is geëindigd

BEZOLDIGING INTERIM-TOPFUNCTIONARIS WERKZAAM BIJ DE KONINKLIJKE SCHOUWBURG

Beloning volgens Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) Realisatie 2014 S.J. van Driel - Algemeen directeur (ad interim) Beloning (omgerekend naar jaarbeloning bij fulltime dienstverband) Duur van het dienstverband in boekjaar Omvang van het dienstverband (36 uur per week = 1 fte)

De interim-positie zal worden beëindigd per datum:

€ 117.000 6 okt t/m 31 dec 0,67 fte

1 oktober 2015

De toepasselijke norm voor 2014 bedraagt voor de heer van Driel € 36.623. De werkelijke bezoldiging is uitgekomen op een bedrag van € 18.000. De bezoldiging van de heer van Driel blijft hiermee onder de maximale bezoldigingsnorm.


RESULTAAT DEELNEMING HOCAREST B.V. Gegevens Hocarest B.V. ultimo 2014 Statutaire vestigingsplaats Oprichtingsdatum Eigen vermogen ultimo 2014 Kapitaalinbreng Stichting de Koninklijke Schouwburg Omzet 2014 Resultaat 2014 Rekening-courant bij Stichting de Koninklijke Schouwburg Aantal personeelsleden in dienst Wijze van consolidatie

Den Haag 21 augustus 1933 -€ 21.000 € 680 € 995.000 € 38.000 € 291.000 35 integraal

Het resultaat uit deelneming betreft het resultaat van Hocarest B.V. en is als volgt: ( x € 1.000 ) 2014 313 201

2013 343 203

Totaal brutomarge hospitality

112

140

Omzet events Af: Kostprijs events

682 350

377 202

Totaal brutomarge events

332

175

Totaal brutomarge hospitality en events

444

315

Vaste kosten Personeelskosten Huisvestingskosten Afschrijvingen Verkoopkosten Algemene kosten Rentelasten

270 27 24 25 55 7

295 22 30 33 54 0

408

434

36

-119

Schenking aan de Koninklijke Schouwburg Vennootschapsbelasting

0 0

0 0

Bijzondere bate (teruggave VPB)

2

83

38

-36

Omzet hospitality Af: Kostprijs hospitality

Resultaat voor belasting

Resultaat na belasting = resultaat deelneming


Fonds De Koninklijke Schouwburg en Het Nationale Toneel Eind 2012 is door de Koninklijke Schouwburg en het Nationale Toneel met een gezamenlijke stichting (Stichting Fonds de Koninklijke Schouwburg en het Nationale Toneel) en een gezamenlijke afdeling voor fondsenwerving (Development) een nieuwe weg ingeslagen om de inkomstenstroom uit deze bron structureel te verhogen. Het Fonds KS|NT is een zogenoemde bestuurlijke verbinding van de Koninklijke Schouwburg. Gegevens Fonds KS|NT ultimo 2014 Statutaire vestigingsplaats Oprichtingsdatum Eigen vermogen ultimo 2014 Kapitaalinbreng Stichting de Koninklijke Schouwburg Omzet 2014 Resultaat 2014 Langlopende lening van Stichting de Koninklijke Schouwburg Aantal personeelsleden in dienst Wijze van consolidatie

Den Haag 20 augustus 2012 € 153.724 €0 € 173.525 € 44.714 €0 0 Niet van toepassing

De Koninklijke Schouwburg heeft in 2012 zijn krachten op het gebied van fondsenwerving gebundeld met die van het Nationale Toneel, in het Fonds KS|NT. Alle giften die vrij gebruikt mogen worden, komen in het Fonds terecht. Ze worden aangewend ter ondersteuning van onze ambities op het gebied van educatie, talentontwikkeling, internationalisering, gastheerschap en maatschappelijke verankering. Deze ambities zijn in 2014 geconcretiseerd in een lijst van projecten die aan potentiële sponsors kan worden voorgelegd. Een uitgebreide toelichting op de activiteiten van het fonds KS|NT vindt u in het jaarververslag.


Geconsolideerde balans per 31 december 2014 (na verwerking voorstel resultaatbestemming) ACTIVA ( x € 1.000 ) Vaste activa

2014

2013

Immateriële vaste activa

139

5

Materiële vaste activa Vaste inrichting Machines en installaties Inventarissen

6 166 128

21 92 118

300

231

0 0

0 0

0

0

369 0 7 29

352 0 12 62

405

426

Liquide middelen

1.744

2.280

Totaal activa

2.588

2.942

Financiële vaste activa Rekening-courant Hocarest B.V. Voorziening deelneming Hocarest B.V. Vlottende activa Vorderingen Vorderingen op groepsmaatschappij Voorraden Overlopende activa


PASSIVA ( x € 1.000 )

Eigen vermogen Algemene reserve gesubsidieerde activiteiten Algemene reserve niet gesubsidieerde activiteiten Bestemmingsreserves

Voorzieningen Voorziening groot onderhoud Overige voorzieningen

Langlopende schulden Schulden aan groepsmaatschappij Kortlopende schulden Kortlopende schulden Kortlopende schulden aan groepsmaatschappij Overlopende passiva

Totaal passiva


2014

2013

175 320 17

382 219 325

512

926

278 330

572 4

608

576

0

0

702 0 766

760 0 680

1.468

1.440

2.588

2.942

Geconsolideerde staat van baten en lasten over 2014 ( x € 1.000 ) 2014

2013

Opbrengsten Bijdragen Som der baten

2.588 2.788 5.376

2.410 2.805 5.215

Af: Kostprijs van de omzet

1.968

2.053

Bruto omzetresultaat

3.408

3.162

Beheerlasten personeel Beheerlasten materieel

2.583 1.253 3.836

2.050 1.117 3.167

-428

-5

12

28

Exploitatiesaldo voor belastingen

-416

23

Bijzondere bate (teruggave VPB) Vennootschapsbelasting

2 0 -414

83 0 106

Som der lasten Netto omzetresultaat Financiële baten en lasten

Exploitatiesaldo na belastingen


Geconsolideerd kasstroomoverzicht (x € 1.000) 2014

2013

-414

106

87 32 -295

114 -506 -286

5 16 28 49

2 -201 -74 -273

-141 -149 -290

0 -133 -133

0 0 0

0 0 0

-536

-692

1.744 2.280 -536

2.280 2.972 -692

Kasstroom uit operationele activiteiten Exploitatiesaldo Aanpassen voor: Afschrijvingen materiële vaste activa Mutatie voorzieningen Bruto kasstroom uit operationele activiteiten Mutaties in voorraden Mutatie vorderingen en overlopende activa Mutatie kortlopende schulden en overlopende passiva Netto kasstroom uit operationele activiteiten Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in immateriële vaste activa Investeringen in materiële vaste activa Kasstroom uit investeringsactiviteiten Kasstroom uit financieringsactiviteiten Ontvangsten uit langlopende schulden Aflossing uit langlopende schulden Kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen Liquide middelen einde boekjaar Liquide middelen begin boekjaar Mutatie liquide middelen


Bijlage 1:Prestatiegegevens 2014 BEZOEKERS Raming 2014

Realisatie 2014

Raming 2015

95.121 5.680 100.801

85.921 7.618 93.539

95.296 7.515 102.811

3.250 1.750 5.000

4.618 1.982 6.600

4.275 2.000 6.275

Raming 2014

Realisatie 2014

Raming 2015

Verschillende producties Waarvan internationale programmering Voorstellingen / optredens / concerten Waarvan internationale programmering Bezoekers totaal

119 9 273 23 95.121

122 12 289 25 85.921

106 4 278 15 95.296

Waarvan betalende bezoekers Waarvan niet-betalende bezoekers Waarvan bezoekers met 'ooievaarspas'

89.371 5.000 750

80.144 5.250 527

89.070 5.728 498

Bezoekers totaal Bezoekers programmering Bezoekers Festivals Totaal bezoekers Totaal deelnemende leerlingen Primair onderwijs Totaal deelnemende leerlingen Voortgezet onderwijs Totaal deelnemende leerlingen

PROGRAMMERING

Programmering totaal

Programmering totaal (incl. Huisgezelschap, maar excl. Festivals, Programmering en activiteiten op basis van verhuur, Cultuurparticipatie en Cultuureducatie)

Nationale Toneel (huisgezelschap) Voorstellingen / concerten Bezoekers Zaalcapaciteit Gemiddelde bezettingsgraad


Raming 2014

Realisatie 2014

Raming 2015

52 20.390 572 69%

51 18.826 615 60%

46 18.607 580 70%

Nationale Toneel (Paradijs/NT-Jong) Voorstellingen / concerten Bezoekers Zaalcapaciteit Gemiddelde bezettingsgraad

Raming 2014

Realisatie 2014

Raming 2015

0 0 0 0%

0 0 0 0%

14 723 65 79%

Raming 2014

Realisatie 2014

Raming 2015

206 91.179 615 72%

202 80.033 615 64%

203 91.126 625 72%

Raming 2014

Realisatie 2014

Raming 2015

67 3.942 65 91%

66 3.298 65 77%

76 4.170 65 84%

Raming 2014

Realisatie 2014

Raming 2015

0 0 0 0%

21 2.590 150 82%

0 0 0 0%

ONDERVERDELING PROGRAMMERING NAAR ZAAL Grote Zaal Voorstellingen / concerten Bezoekers Zaalcapaciteit Gemiddelde bezettingsgraad

Het paradijs Voorstellingen / concerten Bezoekers Zaalcapaciteit Gemiddelde bezettingsgraad

Overige locaties (Foyers en andere delen van het gebouw) Voorstellingen / concerten Bezoekers Zaalcapaciteit Gemiddelde bezettingsgraad


ONDERVERDELING PROGRAMMERING NAAR SOORT

Muziektheater Concerten / voorstellingen waarvan internationale programmering Bezoekers

Popmuziek Concerten / voorstellingen waarvan internationale programmering Bezoekers

Theater Concerten / voorstellingen Waarvan internationale programmering Bezoekers

Cabaret Concerten / voorstellingen Waarvan internationale programmering Bezoekers

Overig Concerten / voorstellingen Waarvan internationale programmering Bezoekers


Raming 2014

Realisatie 2014

Raming 2015

28 0 11.651

37 0 12.507

17 0 6.584

Raming 2014

Realisatie 2014

Raming 2015

0 0 0

0 0 0

8 0 3.129

Raming 2014

Realisatie 2014

Raming 2015

211 23 66.091

220 24 56.318

218 15 65.793

Raming 2014

Realisatie 2014

Raming 2015

29 0 15.379

31 0 16.988

36 0 19.790

Raming 2014

Realisatie 2014

Raming 2015

5 0 2.000

1 0 108

0 0 0

FESTIVALS

Festivals Festivaldagen Voorstellingen / optredens / concerten Waarvan internationale programmering Podia / locaties Bezoekers totaal Waarvan betalende bezoekers Waarvan niet betalende bezoekers Waarvan bezoekers met 'ooievaarspas' Capaciteit festivallocatie

Raming 2014

Realisatie 2014

Raming 2015

16 108 4 6 5.680 3.580 2.100 0 div

16 66 25 6 7.618 1.197 6.421 0 div

18 108 20 6 7.515 2.000 5.500 15 div

Raming 2014

Realisatie 2014

Raming 2015

6 0 2.000

2 0 130

3 3 1.500

130 10.000

123 12.300

130 10.000

PROGRAMMERING OP BASIS VAN VERHUUR Culturele programmering op basis van verhuur Voorstellingen waarvan internationale programmering Bezoekers Commerciële activiteiten op basis van verhuur Activiteiten Bezoekers

PUBLICATIES, WEBSITES EN ANDERE DIGITALE MEDIA

Publicaties, website(s) en andere digitale media

Raming 2014

Realisatie 2014

Raming 2015

Publicaties Bezoeken website(s) totaal Unieke bezoekers totaal (IP-adres) Gemiddelde duur van een bezoek Ontvangers digitale nieuwsbrieven Facebook vrienden/fans Volgers op Twitter Linked-In connecties Instagram connecties

150 200.000 120.000 0:03:00 22.000 4.200 2.000 0 0

315 224.577 136.681 0:03:35 44.045 4.760 2.343 76 99

150 650.000 350.000 0:03:10 25.000 5.000 2.300 n.v.t. 0


CULTUURPARTICIPATIE: CURSUSSEN, LEZINGEN EN WORKSHOPS VOOR VOLWASSENEN Cultuureducatie: cursussen / lezingen / workshops enz. voor volwassenen Deelnemers Aangeboden verschillende activiteiten

Raming 2014

Realisatie 2014

Raming 2015

1.380 36

1.352 55

1.352 15

CULTUURPARTICIPATIE : ACTIVITEITEN VOOR KINDEREN EN JONGEREN IN DE VAKANTIES Activiteiten in de vakanties Deelnemers tot 12 jaar Deelnemers 12 - 18 jaar Aangeboden verschillende activiteiten

Raming 2014

Realisatie 2014

Raming 2015

150 0 12

364 0 11

320 80 12

CULTUUREDUCATIE

Aanbod voor Haagse scholen Lessen / activiteiten primair onderwijs Deelnemende scholen primair onderwijs Deelnemende leerlingen primair onderwijs Lessen / activiteiten voortgezet onderwijs Deelnemende scholen voortgezet onderwijs Deelnemende leerlingen voortgezet onderwijs Deelnemers betaald met Cultuurkaart VO

Aanbod voor niet Haagse scholen Lessen / activiteiten primair onderwijs Deelnemende scholen primair onderwijs Deelnemende leerlingen primair onderwijs Lessen / activiteiten voortgezet onderwijs Deelnemende scholen voortgezet onderwijs Deelnemende leerlingen voortgezet onderwijs Deelnemers betaald met Cultuurkaart in VO


Raming 2014

Realisatie 2014

Raming 2015

30 25 3.250 40 25 1.500 250

40 38 4.500 40 14 1.157 66

39 33 4.275 46 29 1.740 348

Raming 2014

Realisatie 2014

Raming 2015

0 0 0

2 2 118

3 2 225

6 8 250 100

25 24 825 19

7 4 260 52

Verkorte versie Jaarstukken 2014

Recommend Documents