van de openbare raadsvergadering van de gemeente Heerenveen, gehouden op donderdag 8 november 2012 (17.00 uur)

VERSLAG

5

10

15

Voorzitter: Griffier:

van de openbare raadsvergadering van de gemeente Heerenveen, gehouden op donderdag 8 november 2012 (17.00 uur) de heer T.J. van der Zwan, burgemeester mevrouw W.J.M.A. Jansen, griffier

Aanwezig: de heer J. Abma (CDA), mevrouw De Beer-de Vries (PvdA), de heer J.C.F. Broekhuizen (CDA), mevrouw Z. van Brussel-Wiebenga (VVD), mevrouw T. Dijkstra (CU), heer A. Eijer (FNP), de heer L. Eijzenga (GL), de heer E. Ertugrul (PvdA), mevrouw R. Haarsma-de Jong (CDA), de heer P. Hooijsma (FNP), mevrouw J.M. van Leeuwen (D66), de heer A.R. Leijendekker (CU), de heer W. Mulder (PvdA), de heer R.T. Offringa (PvdA), mevrouw M. Pit-Drost (GBH), mevrouw E.C.M. van Ruijven (CL), de heer J.M. Tiessen (D66), de heer T.J.G. Tuithof (GBH), de heer J. van Veen (VVD), mevrouw E. van der Ven-de Vos (PvdA), de heer M.A. van der Ven (GBH), de heer T.A. Waterlander (VVD), de heer F.P. de Wit (VVD) en de heer J.R. Zoetendal (PvdA) Aanwezig van het college: wethouders Buwalda, Hartsuiker en Siebenga

20

Afwezig: de heer A. Duiker (PvdA), de heer L. van Dijk (GBH), de heer J. Meijer (PvdA) en wethouder mevrouw Van der Laan 1.

25

30

35

Opening

De voorzitter opent de vergadering en heet iedereen welkom. Vanwege afwezigheid van wethouder Van der Laan worden zaken uit haar portefeuilles behartigt door de andere collegeleden; economische zaken door wethouder Siebenga, financiën en personeelszaken door wethouder Buwalda, cultuur door wethouder Hartsuiker en ICT door burgemeester Van der Zwan. Nummer voor begin hoofdelijke stemming is 21 (de heer Tuithof). Mevrouw Van Leeuwen (D66): vanwege verwevenheid van sommige begrotingsonderdelen met het beleid van de provincie Fryslân (waar zij werkt) zal de heer Tiessen vanavond het woord voeren voor D66. Mevrouw Van Ruijven (CL): is herstellende van ziekte en houdt geen betoog vanuit Combinatie Links, zij schaart zich achter de inbreng van de PvdA (waar ze ook mee samenwerkt). 2. Vaststelling van de agenda De agenda wordt vastgesteld.

40

3.

Bestuursrapportage 2012

FNP (Eijer): voor betoog, zie bijlage

45

M1 Moasje ex art. 36 reglemint fan oarder foar de gemeenteriedsfergadering fan de gemeente Hearrenfean by elkoar op 8 novimber 2012 Fan : FNP

50

Oan

55

60

65

: De foarsitter fan de ried

Nei oanlieding fan agindapunt nr.

:3

Ûnderwerp

: Bestjoersrapportaazje 2012

Ried yn iepenbiere fergadering byelkoar op

: 8 novimber 2012

Oerwagende dat:  Ien fan de ER doelen fan de gemeente Hearrenfean is om self mear duorsume enerzjy op te wekken (Tema 5)  De gemeente Hearrenfean te folle grûn yn har besit hat.  De provinsje plannen hat foar it ûntwikkeling fan in wynmûnepark op it KNO  Tsjin de bou fan wynmûnen op it fêstelân in soart protesten binne.  Sinne-enerzjy in folweardige ferfanging is foar wynenerzjy.

1

Fersykje it kolleezje

5

 Om op koarte termyn te ûndersykjen at it pleatsen fan sinnepanielen op gemeentlike grûn rendabel is.  Om de gemeenteried by de behanneling fan de V&P-nota yn juny 2013 hjiroer te ynformearjen.

Datum: 8-11-2012 Ûndertekeningen, namme en partij: FNP Ate Eijer, GL Lolke Eijzenga

10

15

20

CDA (Haarsma): troch ûnsoarchfuldigens by it boekhâlden is de gemeente ynkomsten misrûn. Ôfwurdearjen fan de grûn. De grutte slach wie € 79,5 miljoen, lytsere bedragen komme no pas oan de oarder. Mei elkoar € 1.425.000 miljoen. It CDA fynt dit ûnsoarchfuldich. No wurdt it yn dizze berap meinaam en drukt it mei de hiele útkomst op it resultaat oer 2012. Ferkeap fan de Aengwirder Krite: it bliuwt mar slepen en hat dit jier al wer € 60.000 koste. Yn november 2011 hawwe wy mei in moasje al te oprop dien 'belje de makelaar' en dat herhelje wy. As tredde punt de oanskaf fan iphones en ipads: it oanskaffen fan iphones sûnder de fiskale gefolgen foar de gebrûker yn te kalkulearjen, dat is suver klunzich. Mei ús accountant PwC moatte wy konstatearje dat der sa wol hiel ûnsoarchfuldich mei ferskillende posten om gien wurdt. Dat kostet jild, en al dy lytse bytsjes mei elkoar meitsje toch in grut bedrag. Wy soenen dit kolleezje dan ek oantrúne wolle om betterskip sjen te litten. Het CDA stimt wol yn met de bestjoersrapportaazje.

30

CU (Leijendekker): blij met het positieve resultaat. Kanttekeningen bij de opbouw van het bedrag van € 166.000. - Precariobelasting. De heffing op de gasnetten is niet zeker, er wordt een voorziening getroffen en het verschil tussen opbrengsten en ramingen wordt als voordelig benoemd. - Kapitaallasten. Een voordeel wordt ingeschat doordat projecten later in uitvoering worden genomen. - De eenmalige afwaardering van € 1,4 miljoen is verrassend. Wat kunnen we het tweede halfjaar nog verwachten?

35

GBH (Van der Ven): GBH stemt in met de bestuursrapportage. Vragen aan de wethouder: - Zijn er het komende half jaar nog grote afwijkingen te verwachten? - Is in de uitgifte van bedrijventerreinen de zuivelfabriek al meegenomen?

25

40

45

PvdA (Offringa): - herindeling, het baart de PvdA zorgen dat de organisatie daardoor nu al onder druk staat. - Onderzoek jeugd en alcohol, de PvdA vindt het zorgelijk dat jeugd hier makkelijk aan drank kan komen. Per 1 januari wordt de burgmeester bevoegd gezag (in plaats van de minister), de PvdA wil de burgemeester steunen om serieus met deze taak aan de slag te kunnen (beginnen met opleiden van mensen voor controles bij evenementen). Er komt van het Rijk geen geld voor deze taak. - De PvdA stemt in met de bestuursrapportage. - De PvdA staat achter het doen van onderzoek naar zonnepanelen (motie 1). GL (Eijzenga): it haadstik „duurzaamheid‟ giet allinne oer it ferfangen fan kontainers. GL wol dêr takom jier sels mear mei dwaan. GL stemt in met de bestuursrapportage.

50

55

60

CDA (Broekhuizen): de motie legt de nadruk op windenergie, vervolgens wordt gesproken over zonnepanelen. Wilt u allebei of zonnepanelen in plaats van windmolens? GL (Eijzenga): windmolens roepen veel weerstand op, daarom roept de motie op om windmolens zoveel mogelijk te vervangen door zonnepanelen (de plek is niet van belang). D66 (Tiessen): D66 vindt dat behandeling hiervan aan de orde zou moeten komen in de vergadering van 26 november en dat het voorbarig is om er nu een uitspraak over te doen. FNP (Eijer): de fraach is te ûndersykjen at sinnepanielen op‟e grûn rendabel binne. GL (Eijzenga): de gemeente hat budzjetten beskikber foar de gong nei alternative enerzjy. Wethouder Siebenga: dit lijkt een schot voor de boeg voor maandagavond, wanneer het energielandschap wordt besproken en de structuurvisie van de provincie over windmolens. (De heer Eijer (FNP) merkt op dat de motie mede is gemaakt naar aanleiding van de discussie hierover in Provinciale Staten op 7 november).

2

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

55

60

Het college vraagt zich af of de overweging in de laatste bullet van de motie wel klopt. Het is wel de moeite waard om te kijken wat we kunnen doen met zonne-energie. Het college wil dit meenemen in de nadere verkenning binnen het energielandschap samen met de provincie. Het college gaat kijken naar de rentabiliteit van zonnepanelen op de grond en daken. De wethouder vindt dat Heerenveen weliswaar veel grond in bezit heeft, maar niet té veel (bullet 2). Het college neemt de motie over en komt voor de V&P-nota met een reactie (en er is budget beschikbaar). Wethouder Buwalda: grûnbelied, riedsenquête, de FNP komt der letter op werom. It kolleezje wol yn febrewaris/maart in sesje organisearje mei de ried en deryn fragen ynventarissearje en dy meinimme yn de notysje oer hoe yn de takomst om te gean mei de grûnposysje. Hoe is Hearrenfean yn dizze posysje kaam? Dat hat te krijen mei de lizzing fan Hearrenfean; regionaal sintrum fan werút mooglikheden oandroegen wurde foar it bedriuwslibben om him hjir te ûntwikkeljen, foar de wenningbou. We sitte op dit momint yn in muoilike posysje en binne dêr net unyk yn. Mar at der oanbod is, kinne we wol oan de fraach foldwaan (A-ware). It kolleezje is hoopfol oer mear fêstiging fan bedriuwen yn it kommende jier. It is gjin ienfâldige diskusje, it kolleezje wol hjiroer graach mei de ried fan gedachten wikselje. CDA (Broekhuizen): we kunnen nu wel inspelen op zich aandienende bedrijven, maar er zijn wel kosten, een enorme rentelastendruk. Hoeveel A-ware bedrijven hebben we nodig om alle grond uit te geven? Wethouder Buwalda: 15 ha voor A-ware en 13 onlangs voor Lidl, we zitten boven onze prognose. Dat Heerenveen in deze positie zit heeft te maken met ontwikkelingen en de ambitie die Heerenveen heeft en verwoordt naar de hele regio, samen met de provincie. Heerenveen moet daarom ook in gesprek blijven met de provincie. Er is voor de korte termijn een oplossing gevonden om de begroting dekkend te maken, maar er moet weer worden gewerkt aan de samenwerkingsagenda om structureel vooruit te kunnen. Weryndieling mei Boarnsterhim. It stiet ûnder druk, ek yn Boarnsterhim. Yn oerlis mei de kasbewarder fan de budzjetten yn Ljouwert is kontakt socht mei it ministearje oer de needsaak om de fergoeding oan te passen. Wannear‟t dêr mear dúdlikheid is komt it kolleezje derop werom. Eigendom Thialf. At de provinsje in grut part fan de ynfestearringsjilden beskikber stelt is der ek de oerwaging dat de provinsje (mei)eigner wurdt. Essent en Aegon wolle derút. De gemeente is bliid dat de provinsje har op langere termyn mei ferantwurdlik achtet. Plannen op de noardplot binne op dit momint net oan‟e oarder. Nimmen ferlies ôfboeking grûn (€ 1,425 miljoen). By de ôfboeking fan de € 79 miljoen hat de gemeente har rjochte op de gruttere kompleksen. Oan‟e hân fan regeljouwing is nochris sjoen nei lytsere kompleksen. De derby hantearre parameters wurde op dit momint hiel negatyf ynskatten, dermei kamen we op dit ferlies út. We moatte dit ferlies nimme en bringe it derom ta lêst fan it resultaat (en net fan de reserve). It CDA jout oan dat se dat dan leaver yn ien kear hân hie. Wethouder Buwalda: op de fraach fan „binne we der al?‟ komt it kolleezje yn it foarjier werom. Dat hinget der fanôf hoe‟t de merk him ûntwikkelt. De wethâlder slút net út dat der mear bedragen ôfboekt wurde moatte. De ferkeap fan A-ware sit noch net yn de berekkeningen. Yn de eksploitaasjeberekkeningen by de temabegrutting is te sjen hoe‟t de bedragen foar de eksploitaasje fan Nijhoarne opboud binne. Wethouder Hartsuiker: FNP blij met huisvestingsplan voor het basisonderwijs, de wethouder is het deels eens met de opmerking dat zaken voorkomen hadden kunnen worden als dit er eerder was geweest. Maar gezien de ontwikkelingen in het onderwijs is de wethouder blij dat het plan er nu ligt, nu kon worden ingespeeld op de problematiek die op dit moment gaande is binnen het onderwijs (krimp, financiën, etc.). Het college vindt het fijn dat nu ook schoolbesturen, scholen en veel ouders weten wat er leeft binnen de huisvesting van het basisonderwijs en het basisonderwijs zelf. Dit is een boppeslach. Ziet ook positieve ontwikkelingen in het buitengebied. Het onderwijs heeft het niet makkelijk en zal het dat voorlopig ook niet krijgen, maar er wordt wel constructief samengewerkt. Groenonderhoud. Onlangs is een app geïntroduceerd, het liep de eerste twee weken storm met opmerkingen. Klachten en vragen zijn beantwoord door de wijkteams. De laatste weken komen er geen reacties meer binnen. Het beeld verandert, dat is zichtbaar. Het college zorgt ervoor dat er geen onomkeerbare situaties worden gecreëerd, we zitten nu op het maximum van wat kan. De FNP merkt op dat kommunikaasje hjirby belangryk is, at it goed útlein wurdt krije je minder opmerkings en klachten. Wethouder Hartsuiker: dat uitleggen wordt gedaan, binnenkort wordt er nog een extra communicatietraject op gezet.

3

5

Hoofdpijndossier Aengwirder Krite. Het CDA weet heel goed waar de hoofdpijn vandaan komt. Doorgaan met het project had voor nog grotere problemen op het gebied van gronden gezorgd en meer kosten. Het college is blij dat het nu in de afrondende fase zit. De raad is volledig geïnformeerd. Blij met de steun om het nu aan te pakken en af te ronden. CDA: is bliid mee de lêste opmerking, het CDA joeg dat foarich jier al oan, no binne der wer kosten makke (€ 60.000). It ûndersyk is net dienmakke, it kin net bewiisd wurde at it wol of net slagge wie. Nimt ôfstân fan dy opmerking.

20

Burgemeester Van der Zwan: fiscale kosten iphones en ipads, het CDA heeft daar minder fraaie connotaties bij gebruikt. Het is nog heel onduidelijk wat op dat terrein fiscaal wel en niet wordt toegestaan. Inmiddels is duidelijk dat de iphone wordt gezien als een telefoon, niet als een computer. Voor de ipad is dat nog niet duidelijk. Het leek het college transparant om mogelijke kosten alvast in de Berap op te nemen. Verzoekt het CDA om het woord „boekhoudkundige klunzen‟ terug te nemen. CDA (Haarsma): it CDA achtet net iderien inkapabel, mar fynt dat je soms twa kear sjen moatte foardat je wat dogge. De term wie al ôfswakke troch der „hast‟ foar te setten, mar wurdt no weromnaam. FNP (Hooijsma): merkt op dat it in fiskale saak is, gjin boekhâldkundige. Burgemeester Van der Zwan: neemt kennis van de steun van de PvdA op het terrein van de Drank- en horecawet. Is van plan de raad op korte termijn een voorstel voor te leggen.

25

Tweede termijn: FNP (Eijer): de moasje wurdt oernaam, FNP wol him derom net mear yn stimming bringe. De FNP stimt yn mei de bestjoersrapportaazje, fynt wol dat it kolleezje prebearje moat om it jild dat wy kwyt binne oan de fúzje mei Boarnsterhim werom te krijen.

10

15

De raad stelt de Berap vast. -

30

6.

schorsing -

Themabegroting

De betogen worden gehouden in volgorde van grootte van de fracties. In een bijlage bij dit verslag zijn de betogen te vinden.

35

De heer Zoetendal (PvdA): betoog, zie bijlage. De PvdA steunt motie 2 en 3 (zelf ingediend). Motie 4, geen steun, motie 5, nog vragen over de dekking, wel positief over de motie. Motie 6, geen steun. Motie 7, wel steun. Amendement A1, steun, A3, geen steun, A4 en A5 wel steun.

40

45

A1 Amendement op grond van artikel 35 van het Reglement van Orde voor de vergadering van de gemeenteraad van Heerenveen Van : Jelle R. Zoetendal (PvdA) Aan

50

55

60

N.a.v. agendapunt nr. Betreft Raad in openbare vergadering bijeen d.d.

: De voorzitter van de raad :6 : vaststellen Themabegroting 2013 : 8 november 2012

Overwegende dat:  Bij de behandeling van de V&P-nota 2012 een raadsmeerderheid een motie “sober werkgeverschap” heeft aangenomen  De strekking van de motie is dat er een grens is aan de omvang en snelheid van het versoberen van de secundaire arbeidsvoorwaarden  Het college op basis van de motie de inhoud van de maatregelen op onderdelen (in overleg met een werkgroep van leidinggevenden) heeft aangepast  De OR en het GO aangeven dat de huidige resterende voorstellen kritisch bekeken zullen worden en dat het opstellen van beleid omtrent enkele secundaire arbeidsvoorwaarden noodzakelijk is  Bij het uitvoeren van de maatregelen en het creëren van draagvlak bij OR en GO een afvlakking van de bezuinigingen nog altijd gewenst lijkt

4



5

Er door het college alternatieve bezuinigingsmogelijkheden zijn aangedragen

Besluit:  De bezuinigingsvoorstellen 2013-2016 op het onderdeel Sober werkgeverschap voor de jaren 2014 t/m 2016 met 100.000 te verlagen naar: Nr. Onderwerp Totaal in €

6 

Sober werkgeverschap

2013 x 1.000

2014 x 1.000

2015 x 1.000

2016 x 1.000

292

473

498

498

Deze aanpassing te dekken uit de bezuinigingsmogelijkheid C (winst parkeren) en deze aan te passen naar: Nr. Onderwerp Totaal in €

c

Winst Parkeren

2013 x 1.000

2014 x 1.000

2015 x 1.000

2016 x 1.000

500

400

400

400

Datum: 08-11-2012 Ondertekening(en), naam en partij: PvdA GroenLinks D66

10

M2

15

Motie op grond van artikel 36 van het Reglement van Orde voor de vergadering van de gemeenteraad van Heerenveen Van : J.R. Zoetendal, PvdA Aan

20

25

30

35

40

Naar aanleiding van agendapunt nr.

: De voorzitter van de raad :6

Onderwerp

: Vaststellen Themabegroting 2013

Raad in openbare vergadering bijeen d.d. : 8 november 2012 Overwegende dat:  Het A7 convenant loopt van 2007 tot en met 2013  Hiervoor structureel € 92.000 in de begroting is opgenomen  Er in “F4” verband een nieuw economisch samenwerkingsverband ontstaat, maar zonder uitvoeringsorganisatie  De gemeente Heerenveen hierbij op projectbasis menskracht en inzet zal gaan leveren waarvoor het jaarlijkse projectenbudget A7 (€ 37.500) ingezet kan worden.  Daarnaast nog altijd € 54.500 vrijvalt in de begroting.  Het binnenhalen van nieuwe bedrijven en het creëren van werkgelegenheid de komende jaren een belangrijk aandachtspunt is; Verzoekt het college/draagt het college op: De vrijkomende gelden rond het aflopen van het A7 convenant bij voorkeur in te zetten op het gebied van acquisitie en accountmanagement. Datum: 08-11-2012 Ondertekening(en), naam en partij: PvdA, VVD GBH

5

M3

5

Motie op grond van artikel 36 van het Reglement van Orde voor de vergadering van de gemeenteraad van Heerenveen Van : J.R. Zoetendal, PvdA Aan

10

15

20

: De voorzitter van de raad

Naar aanleiding van agendapunt nr.

:6

Onderwerp

: Vaststellen Themabegroting 2013

Raad in openbare vergadering bijeen d.d.

: 8 november 2012

Overwegende dat:  Het aantal verkochte woningen en woonkavels in de gemeente Heerenveen de komende jaren stagneert  Ook voor huurwoningen de wachttijd inmiddels is opgelopen tot circa 2 jaar  Er in een relatief kleine gemeente als Heerenveen toch mogelijkheden moeten zijn de woningmarkt in beweging te krijgen  Er voor de gemeente alles aan gelegen is de woningmarkt in beweging te krijgen/houden  Veel huiseigenaren vastlopen door (tijdelijk) dubbele woonlasten zonder zicht op aanvullende inkomsten

25

Spreekt uit/constateert dat:  Er op gemeentelijk niveau maatregelen denkbaar zijn waardoor een situatie met dubbele woonlasten “draaglijker” wordt  Huiseigenaren actieve voorlichting over mogelijkheden voor verhuur, startersleningen etc. vaak missen

30

Verzoekt het college/ draagt het college op:  In de periode december 2012 tot maart 2013 in gesprek gaan met raadscommissie ROM over creatieve impulsen woningmarkt. Te denken valt aan: toestaan tijdelijke verhuur, startersleningen, energieadvies etc.

35

Datum: 08-11-2012 Ondertekening(en), naam en partij: PvdA

40

De heer Waterlander (VVD): betoog, zie bijlage. A1, geen steun, A2, steun, A3, geen steun, A4 geen steun, A5 geen steun. M2, steun, M3, VVD wil eerst bespreken in commissie ROM, dan steun, M4, M5 en M6 geen steun, M7 wel steun. De heer Van der Ven (GBH): betoog, zie bijlage Dient na afloop van zijn betoog een amendement in (A2). Dit amendement wordt om principiële reden (iedereen gelijktijdig informeren voor een goed debat) op dit tijdstip ingediend.

45

Amendement ex artikel 35 Reglement van Orde voor de vergadering van de gemeenteraad van Heerenveen

50

55

60

Van

: GBH

Aan

: De voorzitter van de raad

Naar aanleiding van agendapunt nr. Betreft

A2

:6

: besluitpunt 4 Instemmen met de uitgangspunten voor de tariefsverhogingen van de gemeentelijke belastingen en rechten voor 2013

Raad in openbare vergadering bijeen d.d. : 8 november 2012 Voorstel: Bij de Themabegroting 2013 wordt in het besluit gevraagd in te stemmen met de uitgangspunten voor de tariefsverhogingen van de gemeentelijke belastingen en rechten voor 2013.

6

5

10

15

20

Overwegende dat: - Koopkracht en financiële vooruitzichten voor veel mensen drastisch verslechterd zijn; - Als van de burger gevraagd wordt een stap terug te doen verwachten wij dit ook van de gemeente; - Meer minder uitgeven door de gemeente is in deze onzekere tijd noodzakelijk; - De burgers van onze gemeente Heerenveen ook al 1,5% inflatiecorrectie voor belastingen, leges en overige tarieven moeten ophoesten; - Opbrengst rioolheffing van 4,5% € 68.000 hoger is dan de opbrengst van 2% OZB verhoging en we daarmee ruimschoots de afspraak in het collegeprogramma 2010-2014 (sociaal en ondernemend, nu en in de toekomst) nakomen; - Extra OZB-verhoging kan leiden tot meer bezwaarschriften (WOZ waardedaling) en mogelijk tot een lagere opbrengst en daarmee gooien wij onze eigen glazen in. - Melkkoe OZB volledig is uitgemolken. Besluit: - In te stemmen met de uitgangspunten voor de tariefsverhogingen van de gemeentelijke belastingen en rechten voor 2013, met uitzondering van de 2% extra verhoging (ten opzichte van 2012) voor het onderdeel onroerend zaakbelasting. - Het college op te dragen om dekking te vinden door middel van een extra bezuiniging op het Museum Willem van Haren van € 204.000. Datum: 8 november 2012 Ondertekening(en), naam en partij: GBH

25

30

35

40

CDA (Broekhuizen): u doet stevige uitspraken die lijnrecht ingaan tegen het verhaal van het college en de collegepartijen. De heer Van der Ven (GBH): wij zien de 2% rioollasten ook als een OZB-verhoging, wij vinden dat de OZB hier wordt gebruikt als melkkoe. PvdA (Zoetendal): u wilt Museum Willem van Haren (WvH) de nek omdraaien en in ruil daarvoor niet de OZB verhogen, klopt dat? De heer Van der Ven (GBH): niet het museum „de nek omdraaien‟ maar dekking halen uit de subsidie voor museum Willem van Haren. D66 (Van Leeuwen): weet u dat de andere twee ton subsidie voor het museum voor huur is? De heer Van der Ven (GBH): dat is bekend. Het is aan het college hoe dit bedrag uit het budget voor WvH wordt gehaald. De heer Waterlander (VVD): het is niet mogelijk het college opdragen om dekking te vinden door middel van een extra bezuiniging. OZB verlagen met 2% werkt door naar alle jaren. De heer Van der Ven (GBH): GBH wil niet de OZB verlagen, maar niet verhogen met 2%, dat is € 194.000. Gaat pas in op amendementen en moties nadat alle fracties aan het woord zijn geweest. CDA (Broekhuizen): betoog, zie bijlage.

45

50

55

60

65

M7 Motie ex artikel 36 Reglement van Orde voor de vergadering van de gemeenteraad Heerenveen d.d. 8 november 2012 _______________________________________________________________________Van : CDA Aan : De voorzitter van de raad _______________________________________________________________________ Naar aanleiding van agendapunt nr. : 6, Themabegroting 2013 Betreft : Stappenplan en visie verkoop bouwgronden Raad in openbare vergadering bijeen d.d. : 8 november 2012 _______________________________________________________________________ Overwegende dat:  Het college voorstelt een gedragslijn vast te stellen dat luidt: de Heerenveense (financiële) situatie te verbeteren door het bespoedigen van de verkoop van voorraden bouwgrond.  Het college aangeeft dat er studie zal worden gedaan naar het vervroegd afstoten van gronden en opstallen waarmee risico‟s worden vermeden en tevens de liquiditeit van de gemeente verbetert.  De uitvoering van deze gedragslijn van zeer groot belang is om Heerenveen, ook op lange termijn, financieel gezond te krijgen en daarmee duidelijkheid te geven aan inwoners en bedrijven mbt de lastendruk  Het van belang is dat op korte termijn duidelijkheid ontstaat over de uitvoering van deze gedragslijn. Dragen het college op: Voor 1 maart 2013 een visie aan de raad voor te leggen en te bespreken in de commissie ROM op 11 maart 2013 waarin een stappenplan is uitgewerkt met betrekking tot de grondverkoop. Daarbij in ieder geval

7

aandacht te besteden aan: welke gronden op welk termijn geschikt zijn voor verkoop, hoe de grondverkoop bijdraagt aan de vermindering van rentelasten en risico‟s en welke gevolgen dat heeft voor de financieringsbehoefte en solvabiliteit van de gemeente.

5

10

15

20

25

30

Datum: 08-11-2012 Ondertekening(en), naam en partij: CDA, VVD FNP D66 CU

GL (Eijzenga) reageert op de motie; aardige motie, als u de kandidaat-kopers voor de gronden kunt leveren dan zou ik graag deze motie steunen. Vindt dit een loos gebaar. CDA (Broekhuizen): u legt mogelijk de vinger op de zere plek. Het CDA vindt dat grondverkoop niet alleen een beleidsregel moet zijn die wij vaststellen, maar wil dat ook concreet maken met meer achtergrond. Zegt niet dat we alles in de verkoop moeten doen, wel dat we erover moeten nadenken en vraagt dat van het college. De moties en amendementen. A1, wat blijft daar over van het project Molenplein? Vindt het college dit realistisch? A2, in fractie bespreken met reactie van college. A3 en A4, wacht reactie college af. A5, steun. M1 is overgenomen, M2 steun, M3, wat kost dat, kan dat intern worden opgelost? De volgorde van de VVD spreekt het CDA aan. M4, geen steun. M5, sympathiek voorstel, maar hoe kan het dat moet worden betaald voor het gebruik van een website? Hoort van het college graag over de revenuen van deze dekkingspost. M6, geen steun. M7 van CDA. FNP (Eijer): betoog, zie bijlage. A1, net fan ûnder de yndruk. A2, noch oerlizze (bytsje selde strekking as opmerking FNP oer Posthûs), A3, gjin stipe, A4, reaksje kolleezje ôfwachtsje, A5, stipe. M2, stipe yn kombinaasje mei M5. M3, stipe mei folchoarder VVD, M4 en M5, sels yntsjinne. M6, gjin stipe. M7 mei yntsjinne. D66 (Tiessen): hoort veel ideeën (betaalbaar houden sportbeoefening door kinderen, verhoging contributie sportaccommodaties etc.), verbaast zich erover dat deze niet zijn vervat in moties of amendementen. FNP (Eijer): blij met deze reactie, heeft een motie achter de hand die nu wordt ingediend (M8).

n

35

M4

Moasje ex art. 36 reglemint fan oarder foar de gemeenteriedsfergadering fan de gemeente Hearrenfean by elkoar op 8 novimber 2012 Fan : FNP Oan

40

45

50

55

60

: De foarsitter fan de ried

Nei oanlieding fan agindapunt nr.

:6

Ûnderwerp

: Themabegrutting

Ried yn iepenbiere fergadering byelkoar op

: 8 novimber 2012

Oerwagende dat:  It oantal swerfkatten yn de gemeente Hearrenfean elts jier groeit.  Dat sterilisaasje foar in partikulier ûngefear € 120 oant € 150 kostet.  Sterilisearjen of kastrearjen fan katten foar minima faaks te djoer is.  “Dierenopvang it Heerfeld” yn 2011 in aksje start is wêrtroch minsken mei in útkearing foar € 10 de kâns krije om harren katten sterilisearje of kastrearje te litten.  Mei troch dizze aksje it oantal jonge katsjes dat by „t Heerfeld binnenbrocht is daalt is fan 128 yn 2011 nei 74 yn 2012. Stelt fêst dat:  It in goed inisjatyf is om katten te sterilisearjen of te kastrearjen  Dat de aksje fan it Heerfeld hjir in goeie bydrage oan leverje kin. Fersyket it kolleezje  Dizze aksje finansjeel te stypjen en hjiroer kontakt op te nimmen mei it Heerfeld. Datum: 8-11-2012 Ûndertekening(en), namme en partij: FNP Ate Eijer, GrienLinks Lolke Eijzinga

65

8

M8

5

Moasje ex art. 36 reglemint fan oarder foar de gemeenteriedsfergadering fan de gemeente Hearrenfean by elkoar op 8 novimber 2012 Fan : FNP Oan

10

15

Nei oanlieding fan agindapunt nr.

: De foarsitter fan de ried :6

Ûnderwerp

: Themabegrutting

Ried yn iepenbiere fergadering byelkoar op

: 8 novimber 2012

Oerwagende dat:  Om de begrutting slútend te krijen der besunige wurde moat.

20

25

Stelt fêst dat:  Foarstellen dy‟t troch it kolleezje dien wurde sawol de organisaasje as ús ynwenners bot reitsje Fersyket it kolleezje:  Om te sykjen nei yn oare ynfolling fan de besuniging en dan foaral te sjen nei de kosten fan it Posthuis teater.

D66 (Tiessen): betoog, zie bijlage.

30

35

40

45

50

55

60

65

Amendement ex artikel 35 Reglement van Orde voor de vergadering van de gemeenteraad Heerenveen Van

: D66

Aan

: De voorzitter van de raad

A3

Naar aanleiding van agendapunt nr.

: De themabegroting 2013 en het bijgaande boek met bezuinigingen 2013-2016

Betreft

: van parkeren geen melkkoetje maken DUS uitgaven inperken ipv lasten verhogen inwoners

Raad in openbare vergadering Bijeen d.d.

: 8 november 2012

Besluit:  Bezuinigingsmogelijkheid 35 “parkeren station” niet te doen  Bezuinigingsmogelijkheid 37 “parkeren nijehaske en beugel” alleen te doen als de betreffende bewoners dat daadwerkelijk willen; deze maatregel derhalve nog niet in te voeren en het college op te dragen dit voorstel te toetsen bij de betreffende inwoners.  Bezuinigingsmogelijkheid 38 “tarieven omhoog” te verminderen met tenminste € 100.000 en het college op te dragen dit te realiseren door gedifferentieerde parkeertarieven in te voeren.  De financiering te halen uit: o Reëel begroten inkoop en aanbesteding: niet automatische prijsindexverhoging in de begroting van 1,5% o Vermindering uitgaven herinrichtingen door uit te stellen wat niet urgent is en projecten te versoberen en het college op te dragen zo snel mogelijk met het “beleidsplan wegen 2013-2017” te komen en daarin met concrete voorstellen te komen om te bezuinigen op herinrichtingsprojecten. Toelichting: 35) Betaald parkeren achter het station maakt het gebruik maken van het openbaar vervoer (trein) duurder. Naast het feit dat parkeren geen melkkoetje moet worden, is dit ook in strijd met de gemeentelijke ambities op duurzaamheid. 37) Het bezuinigingsvoorstel van het college is om in een deel van Nijehaske en de Beugel parkeervergunningen in te voeren. We zijn hiermee akkoord, mits dit de nadrukkelijke wens is van de betreffende bewoners. We dragen het college op dit voorstel eerst te toetsen bij de betreffende inwoners. 38) Het bezuinigingsvoorstel van het college is om de parkeertarieven te verhogen en zo extra inkomsten te genereren van € 300.000. Parkeren moet geen melkkoetje worden, maar het is op dit moment lastig om

9

andere bezuinigingsposten van € 300.000 aan te wijzen. Een vermindering van € 100.000 moet mogelijk zijn. Reguleren van parkeren wordt beter mogelijk met gedifferentieerde tarieven. De prijs is dan meer in verhouding tot vraag en aanbod: alleen de populairste parkeerplekken worden duurder.

5

10

15

20

Financiering: Geen automatische prijsindexering van inkoop en aanbestedingen: In de begroting is een automatische verhoging van inkoop en aanbestedingen met 1,5% opgenomen. Dit gaat om een bedrag van € 250.000 in 2013 en hoger (vanwege de indexering) voor de volgende jaren. Maar een deel van de inkoop en aanbestedingen bestaat uit eerdere afspraken die niet perse geïndexeerd zijn. Een ander deel gaat om nog te maken afspraken. In de huidige tijd van crisis moet het mogelijk zijn om leveranciers te vinden die niet de hele prijsindex van 1,5% op de prijs zetten. Wij vinden dat er reëel begroot moet worden en dat dat niet wordt bediend met het automatisch ophogen van de begroting van inkoop en aanbestedingen met een prijsindex. Bezuinigen op herinrichtingen: Nut en noodzaak en met name de urgentie van sommige herinrichtingen is beslist niet helder. Het betreft hier uitgaven uit beheer en onderhoud openbare ruimte van bijna € 7 miljoen structureel in de begroting. Wij verwachten dat hier projecten te vinden zijn die uitgesteld dan wel versoberd kunnen worden. We stellen het college voor hier nu al kritisch naar te kijken en daar alvast een relatief klein bedrag voor in te boeken. In het “beleidsplan wegen 2013-2017” moet concreet worden wat er te bezuinigen is door versoberen en uitstellen van herinrichtingsprojecten.1 Gevolgen voor de begroting: Voorstel 35 niet doen Voorstel 37 alleen doen als dit nadrukkelijk de wens is van de betreffende inwoners Voorstel 38 met 100.000 verminderen Geen automatische prijsindexering van inkoop en aanbestedingen ..% van 250.000

2013 -90.000 -12.000

2014 -90.000 -23.000

2015 -90.000 -23.000

2016 -90.000 -23.000

-100.000

-100.000

-100.000

-100.000

+223.000

+223.000

+223.000

+223.000

+21.000

0

0

0

Bezuinigingen op herinrichtingen % van 6,6 mlj in 2013 – 7,1 mlj in 2016 Dit amendement levert ruimte in de begroting op van: 1

25

In de themabegroting 2012 stond al “Een nieuw/ geactualiseerd beleidplan 2012 – 2016, overeenkomstig de nieuwe normen van de CROW, is vastgesteld;” aangekondigd. Dit is du seen jaar vooruitgeschoven.

Datum: 8 november 2012 Ondertekening(en), naam en partij: Hans Tiessen D66

30

A4 Amendement ex artikel 35 Reglement van Orde voor de vergadering van de gemeenteraad Heerenveen

35

40

45

50

Van

: D66

Aan

: De voorzitter van de raad

Naar aanleiding van agendapunt nr. boek met bezuinigingen 2013-2016

: De themabegroting 2013 en het bijgaande

Betreft

: reëel begroten bouwleges

Raad in openbare vergadering bijeen d.d.

: 8 november 2012

Besluit:  Bij bezuinigingsmogelijkheid 3b te kiezen voor optie 2: de hogere legesontvangst uit 2012 doortrekken; en het begrootte bedrag aan bouwleges te verhogen met € 100.000  Bezuinigingsmogelijkheid 3a “afschaffen legeskorting heerenveens model” niet te doen  Bezuinigingsmogelijkheid 31 “bouwplantoetsing” niet te doen. Toelichting: 3b)

10

5

10

15

20

Bij bezuinigingsmogelijkheid 3b is aangegeven dat eind augustus 2012 reeds €290.000 meer is binnen gekomen aan bouwleges dan is begroot. En dan zijn er nog 4 maanden te gaan. Het college geeft verder aan dat “hoewel het natuurlijk onzeker is, of deze situatie zich de komende jaren bestendigt, achten wij dat niet kansloos”. Wij zien daarom geen reden, waarom het begrootte bedrag aan bouwleges niet verhoogd zou worden met tenminste € 100.000. De begroting wordt daar realistischer mee! Door realistischer te begroten zijn ook de voorgenomen verhoging van bouwleges (3a en 3b) en de versobering van diensten bij bouwaanvragen (31) overbodig. 3a) Mensen die gebruik maken van het Heerenveens model, krijgen ook een kleinere dienst van de gemeente dan mensen die op de gewone manier een bouwaanvraag doen. De gemeente toetst in het Heerenveens model minder. De bouwaanvrager moet daar zelf verantwoordelijkheid in nemen. Lagere bouwleges voor aanvragen volgens het Heerenveens model zijn dan ook terecht: de klant krijgt een kleinere dienst en bij een kleinere dienst horen ook lagere kosten. 31) Binnen de bouwplantoetsing wordt ook de duurzaamheid getoetst: leveren de voorgestelde maatregelen inderdaad de voorgestelde EPC waarde op. Mensen met onvoldoende kennis over energiebesparende maatregelen (en wij denken dat dat geldt voor de meeste particulieren) zijn op dit punt, zonder de toetsing van de gemeente “overgeleverd” aan de bouwonderneming. Om te bevorderen dat het energiegebruik daadwerkelijk wordt verlaagd en inwoners met onvoldoende kennis over energiebesparende maatregelen te beschermen, willen wij deze bouwplantoetsing niet afschaffen. Gevolgen voor de begroting: Begroting bouwleges verhogen met 100.000 Voorstel 3a niet doen Voorstel 3b niet doen Voorstel 31 niet doen Dit amendement levert ruimte in de begroting op van:

2013 +100.000 -15.000 -7.500 -17.000

2014 +100.000 -15.000 -45.000 -17.000

2015 +100.000 -15.000 -55.000 -17.000

2016 +100.000 -15.000 -65.000 -17.000

+60.500

+23.000

+13.000

+3.000

25

Datum: 8 november 2012 Ondertekening(en), naam en partij: Hans Tiessen D66

30

Motie ex art 36 reglement van orde voor de gemeenteraadsvergadering van de gemeente Heerenveen

35

40

45

50

55

60

Van

: Hans Tiessen, D66

Aan

: De voorzitter van de raad

Naar aanleiding van agendapunt nr.

: Themabegroting 2013 en het boek bezuinigingsvoorstellen 2013-2016

Onderwerp

: bezuinigingsvoorstel 48 Museum van Haren

Raad in openbare vergadering bijeen d.d.

: 8 november 2012

M6

Overwegende dat:  Museum van Haren bezig is met het maken van een nieuwe toekomstvisie.  Zij hierover begin 2013 een rapport uitbrengen.  De raad vanavond een voorgenomen bezuiniging op het Museum van Haren krijgt voorgelegd. Spreekt uit/constateert dat: De raad nu niet in staat is om deze voorgenomen bezuiniging te bezien in de context van de nieuwe toekomstvisie van het Museum Verzoekt het college/ draagt het college op: Om zodra het rapport van Museum van Haren over de nieuwe toekomstvisie beschikbaar is, een voorstel te doen aan de raad waarin de bezuinigingsopgave in relatie wordt gebracht met de nieuwe toekomstvisie van het Museum van Haren, zodat de raad desgewenst de voorgenomen bezuiniging 48 kan herzien. Datum: 8 november 2012 Ondertekening(en), naam en partij: Hans Tiessen, D66

11

5

De amendementen en moties. M2, D66 stemt in. M3, eerst in ROM, D66 stemt in. M4, geen steun, de instelling zou via het gewone subsidiekanaal een aanvraag moeten indienen. FNP (Eijer): het gaat er niet om dat minima of It Heerveld wordt geholpen, het gaat erom dat er minder zwerfkatten komen. Dat is de achterliggende gedachte. D66 (Tiessen): M5, geen steun. M6 en M7, mee ingediend. A1, mee ingediend. A2, geen steun. A3 en A4, mee ingediend. A5, steun. CU (Leijendekker): betoog, zie bijlage.

10

15

20

25

30

A5

Amendement ex artikel 35 Reglement van Orde voor de vergadering van de gemeenteraad Heerenveen Van : ChristenUnie Aan : De voorzitter van de raad Naar aanleiding van agendapunt nr.

:6

Betreft

: Themabegroting 2013 (bezuinigingen 2013-2016)

Raad in openbare vergadering bijeen d.d. : 8 november 2012 Overweegt dat:  het college voorstelt burgers met een „oude‟ Wmo-voorziening (van vóór 1 juli 2010) alsnog een eigen bijdrage te laten betalen per 1 januari 2013;  er dan minder dan twee maanden tijd is om desbetreffende burgers over deze maatregel te informeren;  dit niet strookt met een fatsoenlijke communicatie naar de burger;  het wenselijk is om burgers minimaal een half jaar van tevoren te informeren over een nieuwe maatregel. Besluit dat:  De bezuinigingsmaatregel met betrekking tot de Wmo-voorziening (eigen bijdrage) wordt uitgesteld tot 1 mei 2013.  En het college de gevolgen hiervan te laten verantwoorden in de Bestuursrapportage 2013;

35

Datum: 8 november 2012 Ondertekening(en), naam en partij: CU CDA PvdA

40

Amendementen en moties. A1, steun. A2, nog bekijken. A3, geen steun. A4, reactie college afwachten. M2, steun. M3, steun als het via de commissie gaat.M4, steun. M5, zijn de mogelijkheden van Heerenveen zelf genoeg? M6, geen steun. M7, steun. M8, nog bespreken in de fractie. GL (Eijzenga): betoog, zie bijlage.

45

50

55

60

Motie op grond van artikel 36 van het Reglement van Orde voor de vergadering van de gemeenteraad van Heerenveen Van : GroenLinks, FNP Aan

: De voorzitter van de raad

Naar aanleiding van agendapunt nr.

:6

Onderwerp

: tegengaan niet gebruik voorzieningen

M5

Raad in openbare vergadering bijeen d.d. : 8 november 2012 Overwegende dat:  mede als gevolg van de economische crisis veel mensen en gezinnen op of onder de armoedegrens leven;  door onbekendheid met diverse regelingen en voorzieningen sprake is van niet-gebruik van voorzieningen;  de gemeenten verantwoordelijk is voor een doelmatig en sociaal armoedebeleid;

12



5

10

15

   

het in een tijd van bezuinigingen en toenemende financiële krapte extra inspanningen en bestuurlijke creativiteit vraagt om aan deze belangrijke maatschappelijke verantwoordelijkheid actief invulling te (blijven) geven; Nibud en Stimulansz met ondersteuning van het ministerie van Sociale Zaken de site www.BerekenUwRecht.nl ontwikkeld hebben; een zeer groot aantal gemeenten inmiddels meedoen aan deze site; belanghebbenden maar ook intermediaire organisaties die zich bezig houden met armoedebestrijding, berekeningen kunnen laten maken; het terugdringen van niet-gebruik van gemeentelijke regelingen nog steeds een belangrijk doel is van het gemeentelijke sociale beleid;

Dragen het college op: 1. Uiterlijk mei 2013 een voorstel aan de gemeenteraad voor te leggen dat er in voorziet dat de gemeente Heerenveen met ingang van de tweede helft 2013 deelneemt aan de website berekenuwrecht.nl 2. De structurele kosten (van € 7000 tot maximaal € 11.000 per jaar) te dekken uit het afschaffen van de loge in het voetbalstadion. Datum: 08-11-2012 Ondertekening(en), naam en partij: GroenLinks FNP

20

35

D66 (Van Leeuwen): volgens D66 zit de herijking van het armoedebeleid eraan te komen. Het lijkt logisch om dit voorstel (M5) daarin mee te nemen. Maar waarschijnlijk bespaart het zichzelf terug, als een deregulering. Bij het armoedebeleid zit ook een communicatiebudget, dit kan daar ook een besparing opleveren omdat je dan alles op één plek hebt. Waarom is het zo belangrijk dat dit niet wordt meegenomen in het armoedebeleid, maar het vanavond aan de orde komt in uitruil met een ander budget? Nu invoeren betekent dat het nog voor het oude armoedebeleid moet, over een paar maanden ziet dat er anders uit. GL (Eijzenga): tinkt dat it sa fluch mooglik moat. Dit hat gjin ynfloed op it earmoedebelied as sadanich, it is de maklikste manier foar minsken dy‟t derfoar yn oanmerking komme om te sjen at se wol of net wat krije kinne. By in djoerdere fariant kinne je it ek thús direkt oanfreegje. Dêrom ynbring foar de begrutting van 01-01-2013 (ek al is dat miskien net de handichste manier), it is simpel yn te fieren. PvdA (Zoetendal): jo wurde al betsjinne, we litte it pas yn de twadde helte fan 2013 yngean. Neffens de moasje dogge we ek pas yn de twadde helt fan 2013 mei, dan kinne we it nije earmoedebelied der sa ynfoege.

40

Amendementen en moties. A1, mei yntsjinne. A2, gjin stipe. A3, gjin stipe. A4, foarlopich nee. A5, gjin stipe (fanwege de twadde bullet). M2, stipe. M3, stipe. M4 en M5 sels yntsjinne/ûndertekene. M6, stipe. M7 en M8, gjin stipe.

25

30

-

45

50

55

60

65

schorsing -

Wethouder Buwalda neemt het meer algemene deel voor zijn rekening en gaat in op een aantal amendementen en moties. De andere wethouders behandelen alleen de amendementen en moties die hun portefeuille betreffen. Wethouder Buwalda: een aantal zaken staat centraal. Het grondbedrijf en de ondernemende gemeenten, personeel, het sociaal beleid en de lastendruk. Het college doet in deze begroting nog eens ruim € 3 miljoen aan ombuigingen (na de € 13 miljoen bezuinigingen/ombuigingen van de afgelopen jaren op een begroting van ongeveer € 125 miljoen, ruim 10%). Dat kan niet zonder gevolgen blijven en dat is te merken in de gepresenteerde begroting. D66 (Van Leeuwen): alle opmerkingen en amendementen zijn van dekking voorzien. Ook als voorstellen van de raad worden overgenomen staan we voor die bezuiniging. Wethouder Buwalda: het is een gezamenlijke verantwoordelijkheid, het college doet niets af aan de ingebrachte alternatieven. Als wijzigingsvoorstellen door de raad worden gedeeld en de meerjarenbegroting blijft sluitend, dan geeft dat hetzelfde resultaat. Wat door de fracties is ingebracht: PvdA, refereert aan de forse bezuinigingen, met name op het personeel. Het college vindt dat het met een evenwichtig pakket van maatregelen is gekomen. Wethouder Siebenga zal reageren op het amendement. Geen extra geld voor grote projecten. Neemt aan dat dit is gerelateerd aan het voorstel van het college om de RSP-gelden op dit moment niet in te zetten (wel in te zetten in de begroting omdat de andere oplossing die het college voor ogen had op dit moment niet haalbaar is). Er kan een moment komen in de samenwerkingsagenda met de provincie dat er weer meer perspectief wordt geboden.

13

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

55

60

De PvdA geeft aan dat deze constatering juist is. Wethouder Buwalda: verschillende fracties hebben gewezen op het belang van acquisitie om Heerenveen in de markt te zetten. Gelet op de situatie is het college tevreden over de contacten en de in de afgelopen tijd geboekte resultaten. Dat geeft moed om op dezelfde lijn door te gaan. Daar is het netwerk en zijn de contacten voor nodig. Het is prachtig dat met de loge regelmatig genoten kan worden van sport en tegelijk zaken kunnen worden gedaan. Der wurde kosten makke, mar it hat de ôfrûne tiid it noadige oplevere. It kolleezje is dêr tefreden oer en wol dêr graach mei trochgean. Op een vraag van het CDA wie het college daar zoal ziet, antwoordt de wethouder: collega gemeentebestuurders, provinciebestuurders, mensen van de landelijke overheid en van het bedrijfsleven, stakeholders, vrijwilligers (vaak gekoppeld aan een themavergadering). Suggestie nieuwe bewindslieden uit te nodigen; mogelijk al bij de komende schaatswedstrijden. VVD: afwaardering gronden en RSP. Samenwerkingsagenda, wat voorligt, met name in het kader van het energiepark, Thialf, versterking regio, daar gaan we voor met elkaar. We hopen de komende tijd meer resultaat te boeken. Assertief langs bedrijven gaan; binnenkort komt het college met de nota re-integratiebeleid, dit wordt samen met het armoedebeleid besproken. Hierin staan uitdagende voornemens voor regionale en lokale werkgeversbenadering. De VVD vindt dat in juist deze tijd aandacht nodig is voor „onze‟ werklozen. Komt dat terug in de discussie? Wethouder Buwalda: op dit moment groeit ons uitkeringsbestand. Er wordt energie in gestoken (met bedrijven, instellingen) om mensen in ieder geval actief te houden, vooral die met een recent arbeidsverleden. Ook in Heerenveen zijn enkele grote ondernemingen omgevallen en er zijn Heerenveense inwoners die elders werkten en werkloos raken. De energie is erop gericht hier nieuwe werkgelegenheid te krijgen, daarvoor vraagt de gemeente samenwerking met het Heerenveense bedrijfsleven. CDA: grondbedrijf langs de afgrond, maar er ligt nu een goed pakket. We moeten zorgen dat we de voorstellen waar kunnen maken. Wanneer kan grond worden verkocht? Met name grond waarbij we op korte termijn geen mogelijkheden zien om die af te zetten voor een bedrijfsbestemming. Niet de gronden waar mogelijk een energiepark komt. Deze staan nu op agrarische waarde, maar wanneer we ze nodig zullen we daar een meeropbrengst kunnen realiseren. Het CDA vraagt of er integraal naar de gronden wordt gekeken. Wethouder Buwalda: komt hier bij de motie op terug, evenals op de enquête. FNP: lêstenferheging, legeskosten indikaasje. Hjirop komt it kolleezje yn de beliedsnota‟s (earmoedebelied, re-yntegraasje, Wmo) werom. Der binne al in oantal ôfspraken oer makke. Eigen ferantwurdlikheid stiet mear foarop en mear maatwurk. We wolle dêr gjin kategoriale regelingen mear foar meitsje. De FNP freget at de keuring foar gehandikaptenparkearkaart en Wmo ek kombinearre wurde kinne. FNP komt yn twadde termyn werom op de fiif foarbylden. Wethouder Buwalda: ferheegjen tariven sportakkomodaasjes, dat past by mear stribjen nei kostendekkendheid. By dizze tariven sit dat noch fier ûnder de 50%. Der binne regelingen foar minima(bern). De FNP doelt op gemiddelde gesinnen, dy wurde ek al bot rekke troch it nije regearingsbelied. Wethouder Buwalda: dat risiko is der. Mar wy moatte de ôfweging kosten/baten meitsje, hjir wurdt socht nei mear evenwicht. Sportferienigingen mei eigen akkomodaasjes ha de mooglikheid om fia selswurksemheid de taryfstiging te beheinen. D66 gaf een analyse van het ontstaan van schulden en dat de Heerenveense schaal en spankracht met elkaar in evenwicht moeten zijn. Dat blijkt ook uit de begroting. CU geeft mee; blijf in gesprek met de provincie. Gedragslijn tempo bezuinigingen, het college wil waar inkomsten te verwerven zijn dit zo snel mogelijk oppakken, gronden, vastgoed. Het is belangrijk om de schuldpositie naar beneden te brengen. De huidige schuldpositie, € 173 miljoen, kost jaarlijks ongeveer € 7 miljoen, dat is dus niet anders in te zetten. Decentralisaties: de gemeente krijgt er van het Rijk veel verantwoordelijkheid bij, met efficiencykorting op de bijbehorende gelden. Daar moet de gemeente met haar beleid op inspelen, een uitdaging voor onze deskundige organisatie, deze heeft de spankracht om hiermee aan de slag te gaan. De notitie sociaal beleid komt binnenkort aan de orde in de raad. Amendement 5: het college wil uitstel tot 1 mei en bij de bestuursrapportage 2013 terugkomen op de kosten. Advies van het college is om het amendement over te nemen. Motie 4: yn dizze tiid weryn‟t de oerheid him weromlûkt is dit in ferantwurdlikheid fan de burger (ek by bestriden fan ûngedierte dogge we al in berop op de burgers). At it gefaar oplevert (bygelyks yn de natuur) moat der miskien mei oare organisaasjes praten wurde. Motie 5: gemeente Hearrenfean wurket mei in soartgelyk systeem fan Schulinck (rechtop.nl). Neffens it kolleezje foarsjocht dat yn de sketste behoefte. Dit wurdt kommunisearre yn kontakten mei (frijwilligers) organisaasjes, miskien kinne we der noch ekstra oandacht oan jaan.

14

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

55

60

GL: dit foarstel komt út dy hoeke, graach nochris besjen. Wethouder Buwalda: het college zoekt uit wat de verschillen zijn tussen de beide sites, bij de discussie over het armoedebeleid kan dit worden besproken. Motie 7: komend voorjaar komt er een herijking van het grondbeleid, het college wil in februari/maart de uitgangspunten hiervoor bespreken met de raad. Verzoekt om dat eerst te doen alvorens hiernaar te kijken, dat geldt ook voor een enquête; eerst een visie ontwikkelen van wat we voorstaan met beleid ten aanzien van grondverkoop en bezit van het grondbedrijf. CDA: vroeg om eerst een visie te ontwikkelen. De wethouder gaf aan; “het grondbeleid heeft prioriteit, we hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid om het aan te pakken.” De raad voelt die verantwoordelijkheid en wil daar graag met het college stappen in zetten, maar verwacht eerst een visie van het college met duidelijke cijfers en uitgangspunten. Wethouder Buwalda: het college heeft het voornemen om eerst met de raad een aantal uitgangspunten te bespreken en daarna de visie uit te werken. De VVD vindt het logisch dat er een visie moet komen. Het middel raadsenquête is om terug te kijken naar het verleden, wat hebben we wel en niet goed gedaan waar we nu wat mee kunnen? Wethouder Buwalda: we willen naar een bestendige visie voor de toekomst. Uiteraard moet er wel een terugblik zijn. Een raadsenquête duurt te lang, er is nu vaart nodig. Idee CDA: een visie met stappenplan en vragen die worden beantwoord. Wethouder Buwalda: een stappenplan moet deel uitmaken van de visie die het college voorlegt aan de raad. Geen bezwaar dat het college bij het eerste overleg het proces schetst. Dat past in het voorgestane proces. (Beleidsstuk in april in de raad). Wethouder Siebenga: Amendement 1: vindt de genoemde dekking „spelen met vuur‟. Een extra donatie van € 100.000 uit dit fonds naar de algemene dienst betekent voor dat fonds op termijn een min. Dat is dan geen fondsvorming meer (bedoeling fonds is oplossen toekomstige parkeerproblemen). In 2034 zal er geen fonds meer zijn (afschrijvingsperiode tot 2060, 40 jaar afschrijving Molenplein). D66 vraagt (nogmaals) waarom het college is gekomen met dit voorstel in de lijst alternatieve bezuinigingen. Wethouder Siebenga: om het in beeld te brengen. De keuze is er, maar de consequenties zijn duidelijk aangegeven. De verschillende opties in de lijst alternatieven hebben ook verschillende consequenties. Discussie hierover is gevoerd in de commissie AZ. GBH vraagt waarom de risico‟s niet als toelichting in deze lijst zijn gezet? Wethouder Siebenga: de risico‟s zijn (minder uitgebreid) benoemd. Als er structureel € 100.000 uit het parkeerfonds wordt gehaald, zit daar pas weer groei in vanaf ongeveer 2047. Pas dan kan de gemeente er weer een beroep op doen voor parkeervoorzieningen. Het college raadt af om dit fonds te gebruiken, een alternatieve mogelijkheid zijn de parkeertarieven. PvdA: 2034 klinkt heel ver weg. Wij zoeken die ton voor 2014, kunt u voor volgend jaar iets verzinnen om ervoor te zorgen dat we in 2034 niet in de problemen komen? Wethouder Siebenga: het met vuur spelen slaat op de doelstelling van het parkeerfonds. Wanneer dit wordt gehonoreerd, inclusief de bouw van het Molenplein, heb je ten aanzien van fondsvorming ten behoeve van parkeerzaken geen armslag meer. PvdA: u koppelt het aan het Molenplein, maar daar is nog geen raadsbesluit over van een krediet van € 6 miljoen. Volgend jaar komen we nog niet aan dit potje, laten we volgend jaar een integrale afweging maken, dan kunnen voor 2014 tot 2047 de gevolgen zien als we zo‟n parkeergarage gaan bouwen. Wethouder Siebenga: schetst die gevolgen. De parkeergarage is een investering van € 6 miljoen, daar is jaarlijks € 500.000 voor nodig (afschrijving bouwinvestering, apparatuur etc.). Waarschijnlijk komt er nog dit jaar een raadsvoorstel over een totale investering op het Molenplein van € 23 miljoen. GBH: kunnen we wel over het geld beschikken als de investering Molenplein niet doorgaat? Wethouder Siebenga: dat is aan de raad. Amendement 3: dit betekent sleutelen aan de in de V&P-nota vastgestelde taakstelling. De wethouder meent dat de alternatieve dekking er niet is. Er is al overlegd met bewoners van de Beugel, zij staan positief tegenover het vergunninghouderparkeren. Heerenveen is waarschijnlijk te klein voor prijsdifferentiatie bij het parkeren, dat geeft teveel druk in de omgeving. De financiering (1,5% indexering) is te zacht, geen echte dekking. Op het andere deel van de dekking (uitstel versobering herinrichtingsprojecten) gaat wethouder Hartsuiker in. D66 vindt opvoeren van indexeren ook boterzacht. Hoe zit het dan met realistisch begroten? Wethouder Siebenga: het college gaat uit van een realiteit van 1,5%, dat hebben we zelf niet in de hand. Beter hier vanuit gaan dan later met tegenvallers geconfronteerd worden. Amendement 4: de kern is hier hetzelfde. Het college vindt het optimisme door een aantal grotere bouwprojecten van de afgelopen tijd niet realistisch. Het college heeft gekozen voor een voorzichtige, degelijke benadering, want wil zich niet onnodig rijk rekenen.

15

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

55

60

PvdA: in feite geeft u nu weer aan dat u een optie heeft opgevoerd die geen optie is. Wethouder Siebenga: kijkend naar de voorgestelde bezuinigingsmogelijkheid, zijn de besparingen te optimistisch ingeschat. Volgens het college heeft dit het hoogste gehalte aan realisme. Motie 2: het college wil dit overnemen, met de opmerking dat de raad hiermee een voorschot neemt op een integrale afweging die doorgaans bij de Voorjaarsnota wordt gemaakt. Motie 3: de eerste drie mogelijkheden zijn al aan de orde. Toestaan tijdelijke verhuur wordt gehonoreerd; voor startersleningen vanuit de gemeente is geen kapitaal, met energiezuinig wonen en bouwen zijn we bezig. D66 de motie verzoekt het college hier creatief over te brainstormen. Jammer dat op een korte, ad hoc-manier nee wordt gezegd. Wethouder Siebenga: was nog niet uitgesproken. Het is niet eenvoudig om oplossingen te verzinnen. Het gaat bij de woningmarkt om landelijke thema‟s, de mogelijkheden binnen een gemeente zijn niet groot. Is het eens met de stelling dat het college hier creatief moet denken. Bij de herijking van de nota grondbeleid kan deze motie worden meegenomen. Wethouder Hartsuiker: Amendement 3: uitstel versobering herinrichtingsprojecten. Het college is van mening dat uit deze begroting niets meer valt te halen. Het areaal is gegroeid, er is minder personeel en geld. De lijst van onderhoud wegen etc. ligt vast, is hier regelmatig besproken. D66: wat was urgentie van vernieuwing rondom gemeentehuis en middenstrook Kattebos? Wethouder Hartsuiker: de lijst van onderhoud is vastgesteld in de raad, het is vreemd om nu te vragen naar de urgentie. Het beleidsplan wegen wordt in het vierde kwartaal voorgelegd aan het college. Bij groot onderhoud wordt geprobeerd (met bewoners, groenonderhoud) dit zo simpel en doelmatig mogelijk te doen. Nog soberder betekent schrappen, dan komt ook veiligheid in het geding. D66: dan kunnen we de nota wegen beter afwachten. U doet boude uitspraken (veiligheid) die de raad niet kan toetsen. Ziet graag dat het college bij de nota de urgentie van zaken aangeven. Wethouder Hartsuiker: de urgentie is dat we nu al op het minimumniveau zitten qua onderhoud van wegen en fietspaden. Dat overzicht komt er, gecategoriseerd naar nut en noodzaak. Motie 6: museum WvH heeft een krap meerjarenperspectief, ondanks personele maatregelen dit jaar. De gemeente heeft de voorwaarde opgelegd aan het museum om een brede verkenning te doen naar de inhoudelijke functie van het museum en de organisatievorm. De gemeente heeft geen zienswijze ontvangen naar aanleiding van de voorgenomen bezuiniging. Er is onderzoek gestart dat zich richt op behoud van de cultuurhistorie van Heerenveen. Er is geen reden om dit onderzoek af te wachten, het museum heeft de bezuiniging geaccepteerd. Ontraadt de motie. Amendement 2: de beïnvloedbare subsidie is € 245.000, er is al een bezuiniging gerealiseerd van € 70.000, er resteert nog een bedrag van € 175.000 beïnvloedbare subsidie. Kosten huisvesting is vestzak-broekzak, daar kan niet op worden bezuinigd. Wat u hier voorstelt is eigenlijk sluiting van het museum (of andere bestemming). Het college wil graag de cultuurhistorie van Heerenveen borgen. Dit voorstel brengt wel discussie op gang, die discussie wil college wel voeren met de raad. Het college ontraadt de dekking van het voorstel. VVD: na jarenlange subsidie heeft een subsidiënt ook recht op een afbouwregeling (3 jaar). Vindt u dit amendement passen bij het collegeprogramma? Wethouder Hartsuiker: klopt en daarnaast zijn er frictiekosten. GBH brengt een principieel punt naar voren, het college kan daar niet over oordelen. Wel over de dekking. CDA: de essentie van dit amendement is de OZB, geen verhoging van 2%, wat vindt het college daarvan? Dat staat namelijk in het collegeprogramma. De voorzitter: het is primair aan de raad om te spreken over het collegeprogramma. Wethouder Hartsuiker: het college heeft deze begroting en deze bezuinigingen opgesteld binnen de afgesproken kaders en reageert ook op die wijze. CDA: hoort graag in tweede termijn van de andere collegepartijen of zij dit passend vinden. Wethouder Hartsuiker: Motie 8: kosten Posthuistheater € 1,1 miljoen, 60% daarvan betreft personele lasten, 30% huisvestingslasten en 10% programmaring. Er is een bezuiniging gerealiseerd van 20%. Het theater genereert ruim 33% eigen inkomsten (landelijk ongeveer 18%). Het college vindt verdere bezuiniging niet realistisch. Dan zouden raad en college moeten overleggen over het belang en de toekomst van culturele voorzieningen. FNP: bedoelt net wat foar kosten at makke wurde; de opbringst is € 1,6 miljoen, it kostet € 1,1 miljoen en dan wat de gemeente dêr ynstekt, tsjinoer oare besunigingen. Freget foaral reaksje fan de oare fraksjes. Wethouder Hartsuiker: ontraadt deze motie.

16

-

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

55

60

schorsing -

GBH (Van der Ven): GBH heeft grote moeite met de extra lastenverzwaring voor de burgers de komende jaren. Afgelopen zomer is de fractie van GBH na zware discussie akkoord gegaan met de verhoging van de rioolheffing. Door de interpretatie van GBH van het coalitie-akkoord was het voor GBH logisch om dekking te zoeken voor amendering van de verhoging van 2% van de OZB. GBH deelt de mening van het college dat deze dekking niet voldoende is. GBH deelt ook de mening van de collegepartijen dat het anders geïnterpreteerd kan worden en trekt daarom het amendement in. Het CDA vraagt verduidelijking over de alternatieve afweging (algemene afweging collegepartijen). GBH (Van der Ven): in 2010 zijn afspraken gemaakt over de OZB, GBH vindt dat het bestuurlijk betrouwbaar moet zijn en trekt daarom het amendement in. Het CDA vraagt of GBH vaker (verstrekkende) amendementen of moties zal indienen die niet van te voren zijn afgestemd met de collegegenoten? GBH (Van der Ven): dat is mogelijk. GBH hecht aan transparantie in de raad en vindt het prima en transparant om een amendement na het betoog in te dienen, het debat wordt dan in de raad gevoerd. Het is niet de bedoeling om mensen op het verkeerde been te zetten. D66 (Van Leeuwen) meldt dat D66 het op prijs stelt dat de discussie in de raad plaatsvindt. Tweede termijn: PvdA (Zoetendal): A1, ingetrokken (mogelijk komt er weer een voorstel bij plannen Molenplein). Het CDA vraagt de mening van de heer Zoetendal over de handelwijze van zijn coalitiepartner bij amendement A2. Was dit een passende manier om met het collegeprogramma om te gaan? PvdA (Zoetendal): de schorsingen om dit door te spreken maken duidelijk hoe dit voor de andere coalitiepartijen is. Dit zal binnen de coalitie nog worden besproken (niet om het in achterkamertjes te regelen, maar hoe omgaan bij sterk afwijken van met elkaar afgesproken kaders). D66 (Van Leeuwen) ziet de discussie liever in de raad, in 2010 was de situatie van vandaag niet te voorzien. Heeft er als oppositiepartij begrip voor als collegepartijen op sommige punten willen afwijken van wat eerder is bedacht. PvdA (Zoetendal): A3, geen steun. A4, geen steun. A5, mee ingediend. M2 en M3, mee ingediend. M4, geen steun. M5, gaat de wethouder nog dingen uitzoeken? Blijft deze staan? M6, geen steun. M8, geen steun. VVD (Waterlander): A3, A4, A5, geen steun. M2, mee ingediend. M3, steun. M4, M5, M6, geen steun. M7, steun in de aangepaste vorm. M8, geen steun. GBH (Van der Ven): M2, mee ingediend. M3, geen steun. M4, steun. M6, M8, geen steun. (A1), A3, A4, A5 geen steun. CDA (Broekhuizen): A3, A4 geen steun. A5, mee ingediend. M2, steun. M3, steun (met VVD-volgorde). M4, geen steun. M5, wordt nog naar gekeken, nu geen steun.

17

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

55

60

M6, geen steun. M7, wordt gewijzigd. 1 februari wordt verlengd naar 1 maart. De zin wordt aangepast: “voor 1 maart 2013 een visie aan de raad voor te leggen en te bespreken in de commissie ROM op 11 maart, waarin een stappenplan is uitgewerkt ..” etc. De motie wordt aldus ingediend. M8, geen steun. FNP (Eijer): A3, A4,gjin stipe. A5, stipe. M2, M3, stipe. M4, sels yntsjinne. Opmerking: tt kloppet dat de ferantwurdlikens tsjintwurdich mear by minsken of organisaasjes self. Mar yn alles is een 80-20% oanpak, 80% is goed en 20% falt derbûten, dêr moatte je mear muoite foar dwaan. Foar de FNP is dit dy 20%. Dat der tefolle katten komme kin net net troch organisaasjes regele wurde, dan moatte de oerheid dat in bytsje stypje, lit dêrom de moasje stean. M6, gjin stipe. M7, mei yntsjinne. M8 (Posthûs) is yntsjinne op fersyk fan D66, bedoeld om de diskusje los te meitsjen. Krijt it gefoel dat de ried net beseft wat er docht. We besunigje wat, sette troch wat dingen in streep, meitsje wat dingen djoerder, mar at we beslute it Posthûs te sluten dan steane moarn de kranten. No stiet der moarn in stikje yn‟e krante en libje we gewoan fierder. Lûkt dizze moasje yn. Wol wol graach diskussiearje oer wat we dogge mei kulturele foarsjenningen. D66 (Van Leeuwen): het was wel op verzoek van D66 dat u met de motie kwam, maar ons verzoek had meer te maken met uw 5 punten waar u niet op wilde bezuinigen. D66 wist niet dat de FNP van plan was om een bezuiniging op het Posthuis voor te stellen. PvdA (Zoetendal): by de V&P-nota ferkenne we mear mei elkoar de algemiene kaders, it kolleezje kin dan ek helpe om de gefolgen ynsichtlik te meitsjen. Dat is net maklik. D66 (Tiessen): A1, D66 voelt zich niet serieus genomen door de werkwijze van vanavond. Het college doet voorstellen die helemaal niet kunnen. Graag zorgvuldiger met alternatieven als al bekend is dat ze eigenlijk niet kunnen. A3, D66 is ervan overtuigd dat er meer bezuinigingen te vinden zijn (bestrating plein rond gemeente niet aan raad voorgelegd, was onderdeel plan wegen). Intrekken. A4, intrekken. A5, mee ingediend. M2, steun. M3, steun. M4, geen steun. M6, intrekken. M7, akkoord met de termijnwijziging. CU (Leijendekker): A5, (gewijzigd) steun. M2, M3, steun. M4, geen steun. M7, steun. GL (Eijzenga): A5, (wizige) stipe. M2, M3, gjin stipe. M4, stipe. M5, GL komt hjirop werom by de behanneling heriking earmoedebelied etc. M7, gjin stipe. CL (Van Ruijven): Schaart zich achter de inbreng van de PvdA. CDA (Haarsma): hoe stelle we de begrutting fêst no‟t amendemint A1 net trochgiet, wat foar gefolgen hat dit? De voorzitter: A5 wordt eerst behandeld, daarna de begroting (zoals die nu is).

18

PvdA (Zoetendal): het gaat pas lopen vanaf 2014, we benutten de tijd om te kijken wat de parkeergarage precies teweegbrengt, daarna kunnen we kijken wat we voor het personeel doen.

5

Stemming: A5 (met wijziging), de gehele raad is voor, behalve de heer Van der Ven (GBH). Het voorstel wordt conform aangenomen.

10

15

M2, raadsbreed aangenomen. M3 (eerst bespreken in ROM), aangenomen (GBH en GL tegen). M4 afgewezen (voor: GBH, FNP en GL) M7 (februari is maart geworden en tussengevoegd; bespreken in de commissie ROM op 11 maart) Aangenomen (GL is tegen). 9.

Sluiting (23.30 uur)

Aldus vastgesteld in de openbare raadsvergadering van 26 november 2012. de griffier,

de voorzitter,

mevrouw W.J.M.A. Jansen

de heer T.J. van der Zwan

20

25

19

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

55

60

Betoog PvdA (de heer Zoetendal) Misschien is grond op dit moment wel het woord waar in onze gemeente het meeste aandacht voor is. Ik heb er dan ook de dikke Van Dale nog maar eens op nageslagen om de betekenis van het woord te vinden. Het woord grond kan verschillende betekenissen hebben. Allereerst Grond als in Begane Grond. Je zou kunnen zeggen de benedenverdieping. En mag ik daar onze bestuurders van de gemeente een plekje geven. De benedenverdieping is vaak gemakkelijk bereikbaar. En zo is het ook met onze burgemeester en de wethouders van VVD, Gemeentebelangen en Partij van de Arbeid. Onze gemeente levert uitstekende prestaties als het gaat om zorg, onderwijs, wonen en alle andere voorzieningen. We kunnen trots zijn op hoe onze dorpen er bij staan. Met dank aan onze dagelijks bestuurders! Heerenveen is ook De banenmotor van Fryslân. Die ontwikkeling is mede gestimuleerd met extra gelden vanuit de provincie, Den Haag en zelfs Europa. We zien nu dat die bronnen langzaam opdrogen. De banken- en financiële crisis drukt zwaar op Heerenveen. De ontwikkeling en de extra geldstromen komen piepend en krakend tot stilstand. Maar we zullen niet te Gronde gaan. Het College van b&w moet stevig bijsturen om ons huishoudboekje op orde te houden. Het college heeft dat in mijn ogen sterk en sociaal vorm gegeven. De PvdA heeft daarvoor grote waardering. Vooral ook omdat dit sterke en sociale beleid in goed overleg met de coalitiepartners VVD en Gemeentebelangen tot stand is gekomen. Maar soms zijn we het niet eens, of botsen onze meningen. Bijvoorbeeld bij de plannen op de bezuinigingen op de secundaire arbeidsvoorwaarden voor het personeel. Sommige arbeidsvoorwaarden kan een werkgever eenzijdig vaststellen. Voor andere heeft hij overeenstemming met de werknemers nodig. We hebben bij de behandeling van de V&P-nota reeds aangegeven dat in onze ogen die betrokkenheid zou moeten leiden tot het bijstellen van de bezuinigingsambitie. Omdat OR en GO aangeven dat de genoemde bedragen te veel vragen van de medewerkers. Misschien is voor het college het feit dat men vindt dat Heerenveense ambtenaren te goed beloond worden wel een te zwaar dogma geworden. En is de wens hierop te kunnen bezuinigen de vader van de gedachte geworden. Maar voorzitter, Heerenveense ambtenaren zijn niet te vergelijken met andere ambtenaren. We hebben het in de commissie AZ zelf gehoord. Ze werken bovengemiddeld hard, het arbeidsethos ligt bovengemiddeld hoog, de kwaliteit is uitstekend en de rek is eruit! Dan past in de ogen van de PvdA een luisterend oor voor signalen dat een te grote greep in de financiering van secundaire voorwaarden niet haalbaar is. Wij stellen dan ook voor om de begroting op dat punt te wijzigen en hebben daartoe een amendement voorbereid. De tegemoetkoming in het pakket van maatregelen maakt dat wij denken dat een afvlakking van de bezuiniging met € 100.000 zowel personeel als college een goede onderhandelingspositie zal geven bij het GO. Maar de sociale liberale samenwerking brengt gelukkig in Heerenveen ook met zich mee dat wij in de huidige voorstellen de lastendruk voor de Heerenveense burgers zo rond het Friese gemiddelde weten te houden. Door maatregelen van het mislukte VVD, CDA en PVV-kabinet zitten we ook in Heerenveen met een opgelegde verslechtering van het sociaal beleid opgescheept. We verwachten van het college dat ze alles uit de kast haalt ons beleid zo sterk mogelijk overeind te houden. Voorzitter de enorme bezuinigingen als gevolg van de crisis dwingen de PvdA te kiezen voor het principe: alleen gemeentelijke inspanningen voor de eigen inwoners vormgeven. Geen extra geld voor een nieuw Thialf, nieuwe zorg en nieuwe onderwijs voor de rest van Fryslân ten laste van onze burgers. De PvdA wil die projecten alleen met stevige financiële steun van Fryslân, het noorden, Den Haag en Europa. Voorzitter in Heerenveen weten we ook dingen van de grond te krijgen. Het lijkt misschien in de ogen van sommigen alsof er in Heerenveen nu niets meer kan, maar wanneer ik kijk naar hoe er is geïnvesteerd in onze huisvesting voor het voorgezet onderwijs, hoe we in MFA‟s en kloppende harten investeren, hoe we wijken en dorpen opknappen samen met woningbouwcorporaties, dan staat het in Heerenveen alles behalve stil. Maar voorzitter de verkoop van woningen en kavels stagneert wel degelijk. De woningmarkt heeft het moeilijk met bijvoorbeeld als gevolg dat men ook in een dorp als Heerenveen tenminste twee jaar op een huurwoning moet wachten. Bij de V&P-nota heb ik al stilgestaan bij de impuls die er in Skoatterwâld nodig is om meer woningen en kavels aan de man te brengen. Wij denken dat een proactieve houding van de gemeente op onderdelen de verkoop kan stimuleren. Wij roepen daarom het college op om in het eerste kwartaal van volgend jaar met de raad in gesprek te gaan over mogelijke initiatieven om de woningmarkt een impuls te geven. Te denken valt aan het toestaan van het tijdelijk verhuren van woningen, het geven van energieadvies etc, startersleningen etc. En als anderen ons als gemeente de grond in boren dan is dat volgens mij ook uit een stukje afgunst. Voor onze topsportprestaties, voor onze sporters en ons sportbeleid. We houden scherp de vinger aan de pols als het om de tarieven voor de accommodaties gaat, maar nemen ook van dit college aan dat het in overleg met de verenigingen tot een acceptabel tarief kan komen.

20

5

10

15

20

25

30

Voorzitter op grond van onze situatie doen wij in toenemende mate een beroep op de zelfredzaamheid van burgers. Dat moeten we in mijn ogen ook eerlijk presenteren. Eerst was er de crisis en toen het beroep op de burgers. Het zou wat al te toevallig zijn dat de zelfredzaamheid en deze crisis nou zo mooi in elkaar grijpen. Waar volgens de Partij van de Arbeid iedereen bij gebaat is, is bij het creëren van meer banen en werkgelegenheid. Heerenveen is door haar ligging en ontsluiting een ideale gemeente voor bedrijven om zich te vestigen. Recente resultaten ten aanzien van de kaasfabriek zijn daar een voorbeeld van. De PvdA stelt voor de komende jaren ons vrijkomende budget voor het A7convenant (wat een economische doel diende) in te zetten voor de acquisitie en het accountmanagement en op die manier nieuwe economische doelen te dienen en het creëren van meer banen een impuls te geven. Wij roepen het college daartoe op via een motie. Voorzitter, er is een nieuw kabinet aangetreden waarbij twee grote partijen elkaar gevonden hebben en zich verantwoordelijk voelen voor een stabiel kabinet. Ik denk dat wij als gemeente gebaat zijn bij die stabiliteit. Op onderdelen zal het nieuwe regeerakkoord nog onze aandacht vragen. Gemeenten krijgen het niet gemakkelijker. Hoe verloopt de discussie rond grotere gemeenten? Wie stuurt op de budgetten voor peuterspeelplaatsen nu dit mogelijk uit het gemeentefonds verdwijnen? Welke korting op onderwijshuisvesting hangt ons boven het hoofd? Welke korting op re-integratie middelen is er te verwachten? Maar ook positieve zaken als een intensivering van Armoedebeleid en het verplichtende karakter van het in dienst nemen van WSW-ers door bedrijven. De komende tijd zal de uitwerking vorm krijgen en zullen we als gemeente ongetwijfeld nog gaan spreken over de gevolgen voor ons. Ik vraag het college relevante bewindspersonen van het kabinet Rutte 2 met voorrang naar Heerenveen te halen om hen een voorbeeld van succesvolle sociaal liberale samenwerking te laten zien. Laten we Lodewijk Asscher en Henk Kamp, Edith Schippers en Ronald Plasterk maar voor een 100 dagen-introductie in onze gemeente uitnodigen. Voorzitter ik besluit met een andere nationale hype. Zoals boer Aad zou zeggen groeit er met deze begroting in wezen een stukje herstel van onze boekwaardes van het grondbedrijf. We stellen orde op zaken en zien ook dat de provincie ons steunt in mooie projecten als Thialf. Helaas nog geen helpende hand bij onze grondpositie voor het klaverblad Noord Oost. Maar misschien kan daar Cupido zijn werk nog doen.

21

Betoog VVD (de heer Waterlander)

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

55

60

In de bijdrage in eerste termijn van de VVD neem ik u mee naar onder andere ondernemen, onderzoek, lef, samenwerken, de 3 b's en werkgeverschap. Titel: Ondernemen zit hier in de genen! In en rond Heerenveen zijn er altijd ondernemende inwoners geweest. Initiatieven van deze inwoners hebben geleid tot bijvoorbeeld: De oprichting ijsvereniging Thialf, 1851, een van de oudste ijsverenigingen van Nederland. De oprichting van een van de eerste kunstijsbanen en de eerste overdekte. Maar denk ook aan SC Heerenveen, museum Belvedère en de oprichting en realisatie van Sportstad. Initiatieven hebben geleid tot prachtige ondernemingen zoals bijvoorbeeld Batavus en Smilde. Batavus opgericht in 1904 door Andries Gaastra vanaf de Dracht en nog steeds een hoogwaardig fietsenmerk. Royal Smilde met als grondlegger Arend Smilde, opgericht in 1863, begonnen als slagerij aan de Herenwal en nu een groot bedrijf. Ook bestuurders zijn ondernemend geweest met als gevolg de komst van vele bedrijventerreinen. Heerenveen biedt bedrijventerreinen met een centrale ligging, goede bereikbaarheid en een vestigingsklimaat wat steeds beter wordt. Voorbeelden zijn de recente vestigingen van de Lidl en de Kaasfabriek. Deze bedrijvigheid heeft Heerenveen, de omringende gemeentes en daarmee een groot deel van Fryslân welvaart, economische groei en werkgelegenheid gebracht. Het pendelsaldo werkgelegenheid is ruim 5500 in de plus. Vanaf ongeveer 2008 veranderde een sprookje in een spannende thriller. Terwijl er veel grond is aangekocht om te voldoen aan de toenemende toekomstige vraag naar bedrijfsgrond en grond voor woningen, is sinds 2008 de groei ingezakt. Gevolg onder andere een afwaardering op grond ter waarde van rond de € 80 miljoen. Maar, Voorzitter, met de afwaardering zien wij als gemeentebestuur de realiteit onder ogen en nemen we onze bestuurlijke verantwoordelijkheid. De VVD heeft tijdens de bespreking van de Verantwoording- en Perspectiefnota aangegeven lering te willen trekken uit het grote verlies op de grondexploitatie. Voorzitter, de VVD komt, net als de FNP, misschien samen met de FNP, nog dit jaar met een voorstel voor een raadsenquête over het Grondbeleid van de gemeente Heerenveen. Terugkijken, leren van het verleden en conclusies trekken voor een solide en duurzaam grondbeleid is in deze enquête daarbij het hoofddoel. Met de provincie is geprobeerd een deal te krijgen omtrent de afwaardering KNO. Maar de gesprekken van de colleges hebben niet tot een tastbaar resultaat geleid. De VVD betreurt het dat de provincie op dit dossier niet het lef heeft gehad om haar nek uit te steken zoals de gemeente Heerenveen, ook in het Friese belang, dat wel talloze malen heeft gedaan met het onder andere IBF, Thialf, KNO en andere projecten. Als je wint heb je vrienden zong Herman Brood ooit! Het college van B en W heeft vervolgens de juiste conclusie getrokken: Het intrekken van de RSPbijdrage in plaats van verdergaande lastenverhogingen op bovengemeentelijke voorzieningen. Wat de VVD betreft een juiste beslissing! De samenwerkingsagenda van de gemeente Heerenveen met de provincie Fryslân heeft wat betreft de VVD nog nauwelijks tot echte resultaten geleid. Thialf is nog niet in kannen en kruiken en ten aanzien van de herindeling hebben we als VVD weinig steun van de provincie ervaren. Ten aanzien van de bereikbaarheid hebben we onze bijdrage moeten intrekken wat de RSP betreft en de spoorlijn Heerenveen - Groningen heeft de provincie niet willen doorzetten. Maar wie weet wat ons de samenwerkingsagenda nog brengt, hij loopt immers nog tot 2021. Hoe nu verder met Heerenveen: We hebben maar 1 keus, de 3 B's. Namelijk banen, banen en banen! Zo veel mogelijk grond verkopen aan bedrijven en particulieren. En met onze eigen gemeentelijke kaartenbak met werklozen bij onze bedrijven langs. Assertief zijn daarin. Hier ligt voor gemeente en bedrijven een gezamenlijk belang! Excellerend accountmanagement, er liggen al mooie resultaten, hier verder op inzetten! Steun daarom voor de motie van de PvdA. Ook is de VVD voor verdere opschaling van de gemeente om het aantal inwoners in overeenstemming te krijgen met onze voorzieningen. In het regeerakkoord van VVD en PvdA landelijk liggen hiervoor kansen. Dan de motie sober werkgeverschap De VVD is het met het college eens dat de meeste alternatieve bezuinigingen op dit moment slechte oplossingen zijn. Het versoberen van secundaire arbeidsvoorwaarden en daarmee behoud van werkgelegenheid en voorzieningen is wat de VVD betreft aanvaardbaar zoals nu verwoord in de map bezuinigingen. Dat amendement zullen we niet steunen.

22

5

Ik rond af. Nog ongeveer een jaar en dan zijn er verkiezingen. In de onderhandelingen was solide financieel beleid voor de VVD, PvdA en GBH een belangrijk uitgangspunt. Samen met alle fracties wordt er fors bezuinigd en daarmee nemen we onze bestuurlijke verantwoordelijkheid. Met maatregelen die pijn doen bij onze mensen in de dorpen en wijken, instellingen, ondernemers en ambtenaren. En het zuur is helaas nog niet voorbij, het zoet verwachten wij als de VVD voorlopig nog niet. De komende jaren zullen we zuinig moeten leven om onze reserves en buffers weer op gezond niveau te krijgen. Maar waar mogelijk blijven we investeren en ondernemen vanuit realisme. Want het ondernemer blijft gelukkig in onze genen zitten.

10

23

Betoog GBH (de heer Van der Ven)

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

55

60

Onvoldoende daadkracht maakt een uitdaging tot een valkuil. De V&P-nota schetst een alarmerend beeld van de financiële situatie van onze gemeente. Onze gemeente zit in de hoek waar de klappen vallen, fors afboeken op grondbedrijf, onderhandelingen met de provincie over KNO lopen anders dan we gehoopt hadden, gronden Aengwirder Krite zijn nog niet afgestoten. Uitkering gemeentefonds daalt. Overheid legt taken bij gemeente zonder voldoende budget en de woningmarkt wil maar niet aantrekken. De gevolgen van overtrokken ambities van Heerenveen, waar Gemeentebelangen al sinds haar oprichting tegen protesteert, worden helaas pijnlijk zichtbaar. Overmoedig beleid heeft geresulteerd in een grondportefeuille waarop bijna € 80 miljoen moet worden afgeschreven. We staan zelfs bovenaan de lijst als je het verlies uitdrukt per hoofd van de bevolking: € 1830 ofwel € 4000 per huishouden. Kortom donkere wolken pakken zich samen boven ons prachtige Friesche Haagje. Toch is het college erin geslaagd om een sluitende begroting voor 2013 aan te bieden, hulde hiervoor namens de fractie van GBH aan college en ambtenaren. De sluitende begroting op langer termijn t/m 2016 doet ons ook spinnen als een verliefde kater. Alleen weet die kater nog niet dat hem een castratie boven het hoofd hangt dankzij een moasje van de FNP. We weten dus nog niet wat ons allemaal boven het hoofd hangt. Op voorhand zou je er een kater van krijgen. Om de begroting op langere termijn structureel sluitend te krijgen zullen we nog meer moeten snijden in de ambtelijke organisatie, volgens de fractie van Gemeentebelangen Heerenveen zijn gedwongen ontslagen daarbij onvermijdelijk. Op dit onderwerp komen we in de V&P-nota van 2013 op terug. Als algemeen uitgangspunt wil het college de gemeentelijke belastingen, leges en overige tarieven verhogen met een geschat inflatiepercentage van 1,5%. Gemeentebelangen Heerenveen vindt dit een verkeerd principe. Prijsstijgingen dient de gemeente in de eerste plaats op te vangen met bezuinigen niet op voorhand doorschuiven naar de burgers. Helaas kunnen wij op korte termijn geen ruimte vinden in de begroting om dit te amenderen. Wij willen hier op een later tijdstip op terugkomen. Gemeentebelangen Heerenveen ondersteunt de aanbeveling van het college om de voorgenomen besparing van € 200.000 op het thema Sober Werkgeverschap door te voeren. Met het college zijn wij van mening dat in een tijd dat burgers te maken hebben met versoberde omstandigheden, van het gemeentepersoneel deze bijdrage gevraagd mag worden. De bijdrage in de Heerenveense Courant is in ogen van onze fractie overbodig in deze tijd van voortschrijdende digitalisering deze kan op langer termijn dan ook afgeschaft worden. Ook willen wij de komende tijd in gesprek met het college en raad om meer winst uit het product parkeergelden te benutten voor de algemene middelen. Het is ten slotte geld wat merendeels is opgebracht door onze eigen inwoners. Het is in onze ogen niet meer dan logisch dat dit terugvloeit naar onze burgers. Zowel het collegeprogramma als de V&P-nota 2011 gaan ervan uit dat een jaarlijkse stijging van de OZB met 2% binnen een acceptabele lastendruk past. Dat vindt onze fractie ook, maar verhoging OZB 2% en riolering 2% vinden wij teveel van het goede. Wij zijn het niet eens met de 2%verhoging van de OZB. Wij realiseren ons dat wij in ooit hebben ingestemd met een maximale verhoging van de OZB met 2% per jaar. Maar toen wisten wij nog niet dat jaarlijks de rioolheffing 2% trendmatig omhoog gaat om de afboeking op ons grondbedrijf van bijna € 80 miljoen te financieren. Wij dienen dan ook een amendement in om de 2% OZB-verhoging niet in te voeren. Wij willen voorkomen dat onze inwoners van gemeente Heerenveen morgenochtend met een kater wakker worden. Eerder heb ik gewezen op de donkere wolken boven Heerenveen, maar de fractie van Gemeentebelangen Heerenveen realiseert zich ook dat na regen zonneschijn komt. Zonnig is het nieuws dat A-Ware, Fonterra en Lidl besloten hebben om fors te investeren in onze gemeente wat bovengemiddeld extra werkgelegenheid oplevert. Terugkomend op mijn openingszin: Onvoldoende daadkracht maakt een uitdaging tot een valkuil, het volgende: Gemeente Heerenveen heeft bewezen dat ze uitdagingen niet uit de weg gaat en met de daadkracht van dit college dat prima samenwerkt met deze daadkrachtige raad kunnen we de uitdaging aan waar we met elkaar voor staan.

24

Betoog CDA (de heer Broekhuizen)

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

55

60

Voorzitter deze bijdrage met betrekking tot de Themarekening staat grotendeels in het teken van het grondbedrijf en het afstoten van gronden. Hoe kan het ook anders. Grond overheerst de laatste maanden en zeker deze begroting alles. Eerst een andere opmerking; de voorgestelde bezuiniging op de rekenkamer. De CDA-fractie is wat overvallen door het bedrag wat overblijft voor de rekenkamer (€ 40.000), kan de rekenkamer daar zijn functie goed van vervullen. Hoe denkt de raad daarover? Terug naar het grondbedrijf. Heerenveen is na de gemeente Apeldoorn in Nederland de gemeente met de grootste afwaardering op het grondbedrijf. De hele begroting staat in het teken van die afwaardering van € 80 miljoen. En de financiële consequenties. De oorzaak kennen we in grote mate wel. Een raadsenquête klinkt het CDA ook sympathiek in de oren, al was het maar om te leren van het verleden. We hebben ambitieus en ondernemend geïnvesteerd in gronden. Daar hebben we veel vruchten van geplukt. Nu zitten we daarmee een beetje op de blaren. Ook de provincie heeft ons in het verleden ontzettend gestimuleerd om ondernemend te zijn en daar is ook het een en ander misgegaan, onder andere bij het IBF en de aankoop van het KNO. De provincie heeft daarin een belangrijke verantwoordelijkheid. Blij dat de provincie met ons samen wil kijken, via de samenwerkingsagenda, hoe daaruit te komen, ook al is dat op korte termijn nu niet gelukt met het KNO. Het past ons als raad om hier en nu die consequenties duidelijk te benoemen. Financieel gaat Heerenveen langs de afgrond. Het college doet serieuze pogingen om te zorgen dat we nu niet over die rand kieperen. Dat lukt aardig op dit moment, dat is een compliment waard aan het college. Maar de risico's blijven aanwezig, in de stukken staat dat regelmatig vermeld. Morgen kan de situatie weer verslechteren. Het nieuwe regeerakkoord geeft daar ook alle reden toe. Ik noem in het bijzonder de toenemende decentralisatie van taken met daarbij minder financiële (Rijks)vergoedingen. Maar ook de onzekerheden met betrekking tot de toename van uitkeringen, inkomsten uit het gemeentefonds en onvoorziene tegenvallers op bijvoorbeeld herindeling. Die optelsom maakt dat Heerenveen nog lang niet in het groen zit, maar dat we nog redelijk tegen het rood aan zitten en dan blijft altijd artikel 12 een beetje in de lucht hangen. Iets wat we natuurlijk niet willen, omdat het voor onze inwoners rampzalig zou zijn. De consequentie is namelijk dat al onze tarieven en heffingen omhoog moeten. De OZB zal misschien met tientallen procenten omhoog moeten. Dus daar willen we vandaan blijven. Het CDA ziet daar ook wel een kapstokje toe om te proberen daar nog wat verder in te resulteren. Wij zien daar een mogelijkheid door daadwerkelijk te verkennen hoe het zit met die gronden en of we daar wat meer van kunnen verkopen. Het college zegt daar ook een aantal dingen over. Bijvoorbeeld: “de Heerenveense situatie te verbeteren door het bespoedigen van de verkoop van voorraden bouwgrond.” Verderop in de brief staat: “daarnaast wordt er studie gedaan naar het vervoegd afstoten van gronden en opstallen. Risico‟s worden vermeden en tevens verbetert dit de liquiditeit van de gemeente.” Het CDA vindt dat een onvermijdelijke stap en steunt het college daarin. We willen daar wel duidelijkheid over hoe we dat nu gaan doen. Het zijn twee losse zinnen in de stukken en daar wordt een beleidsregel afgesproken. Maar hoe die verder invulling krijgt is ons nog onduidelijk. Als je dat leest en je ondersteunt dat principe, dan denk je in termen van het CDA: hoort niet naar mijne woorden, maar ziet naar mijne daden. Dat komt uit de protestantschristelijke hoek, dat zit nu eenmaal in de opvoeding, dat gaat er nooit meer uit. Het is hetzelfde als „geen woorden maar daden‟. Laten we met elkaar laten zien dat we daar echt iets in willen betekenen. Daar zien wij als fractie een puntje waarin wij het college kunnen motiveren en stimuleren om daar echt werk van te maken. Verkoop van grond staat mooi op papier, maar is lang niet altijd even makkelijk, ik verwijs maar even naar de verkoop van de Tjalleberter Krite. De wethouder reageerde er net een beetje geïrriteerd op dat wij daar weer over begonnen, dat is ook terecht, want het is heel irritant dat we dat nog steeds niet hebben verkocht. Daar zullen ongetwijfeld heel veel redenen voor zijn, maar het ligt toch al weer twee en een half jaar te wachten op verkoop. Dat maakt voor ons dat we daar toch iets mee willen doen. In de bundel hebben we het op pagina 14 nu over de beleidsregel spoedige verkoop, maar op bladzijde 65 doet het college een voorstel om 140 hectare weer te reserveren voor een duurzaamheidslandschap. Dat geeft zorg en daar willen we een stap in maken. Wij vragen om een duidelijke visie met betrekking tot die grondverkoop, hoe ziet het college dat nu? Onderzoek eens welke kansen er liggen, op welke termijn. Daar hebben we een motie voor ingediend, die vindt u tussen de stukken. Wij zien dat als bittere noodzaak, want wij moeten iets met die gronden en wij kunnen het ons niet veroorloven om daar nog lang mee te wachten. Roept het college op om daarmee verder te gaan door middel van de motie. Voorzitter tot slot een citaat voor diegenen die niet zo vertrouwd zijn met Bijbelse Spreuken.

25

5

Het is een citaat van Joop den Uyl die tijdens de Regeringsverklaring van zijn Kabinet in 1973 de volgende woorden uitsprak: “Waar visie ontbreekt komt het volk om.” Het is die visie die op dit punt ontbreekt en daar vraagt het CDA aandacht voor. De CDA fractie wenst dit college veel wijsheid toe in het naleven van die woorden van Den Uyl. Niet in de laatste plaats omdat Den Uyl die woorden heeft geleend uit Spreuken 11 vers 14.

26

Betoog FNP (de heer Eijer)

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

55

60

Yn it ferline hienen we as gemeente jild en koenen we in kar meitsje oer bepaalde plannen. No ha we minder jild, sels te min jild, en no moatte we wer in kar meitsje. Net wat we graach wolle mar we moatte beslúten nimme oer besunigingen. Yn de measte foarstellen dy‟t hjoed foarby komme binne it besúnigingen wêrby we de organisaasje of ús bewenners reitsje. Dat wolle we leaver net, mar we sille as ried ús ferantwurdlikheid nimme moatte en in kar meitsje en no kieze foar de minst minne foarstellen. Dizze kar is net foar eltsenien lyk. It liket no hiel maklik om te kiezen foar it stop setten fan ynvestearingen sa de ûntwikkelingen op Het Molenplein. Hjirmei kinne we de kommende jierren 5 ton besparje. Jild dat we dertroch ek ynsette kinne foar logopedy, legere rioellêsten of om net te kiezen foar in ferheging fan bygelyks de hier fan de sportakkommodaasjes. Mar as FNP tinke we net dat dit in goed beslút wêze soe. Hjirmei kom ik op de 49 ferskillende foarstellen en de 11 eventuele alternativen dy‟t neamd wurde. Sa at it brocht wurdt moatte we hjir mei ynstimme en binne der hast gjin oare mooglikheden. Allegearre besunigingen, miskien in pear útsein dy‟t gjin problemen jouwe, dêr‟t we as fraksje, en ik tink ek as ried, hielendal net op sitte te wachtsjen en einliks ek net wolle. Elke partij hat wol in pear punten dy‟t sear dogge. Foar ús binne dat yn elts gefal de folgende fiif: 5. de besuniging op logopedy 4. De besuniging op it budzjet wurkgroep ferkear. In besuniging mei direkt maatskiplike gefolgen. No kin der in protte ad hoc regele wurde, mar dêr stappe we hjirmei fanôf. 3. De ferheging fan de OZB en rioelbelêsting. Yn it kolleezje-akkoart fan 2010 is stelt dat de totale lêstendruk net boppe it Frysk gemiddelde útkomme mei. Ik bin no wol beniid at we hjir noch wol oan foldogge? 2. It yn rekken bringen fan de leges foar yndikaasjekosten foar it oanfreegjen fan in handikaptenparkearkaart. In foarstel wêr‟t de kolleezjepartijen tink ik ek net sa mar mei ynstimme sille. Yn juny 2011 fûnen se € 10 leges noch te folle. “De bezuiniging van € 10.000 komt terecht bij een toch kwetsbare groep en past niet bij het collegeprogramma van de drie coalitiepartijen”, wie doe de tekst fan de VVD op har website. "Bezuinigen is noodzaak, maar niet ten koste van alles en iedereen", sa ferwurde de hear Offringa it stânpunt fan de koalysje. De moasje fan de koalysje krige net de stipe krige fan FNP en CDA en we krigen yn juny sels it ferwyt dat we besunigje woenen op foarsjenningen foar minsken mei in handikap. En sjoch wat der no foar leit. 1. De ferheging fan de hieren fan de sport akkomodaasjes. De plannen fan it nije kabinet ha gefolgen foar hûshâldingen mei bern. At we no ek noch ris beslúte ta in ferheging fan de hier fan de sportakkomodaasjes sille de kontribúsjes ferhege wurde en sille der grif gesinnen wêze dy‟t dit net mear betelje kinne en hjirmei dogge we in oanslach op de mooglikheden fan de breedtesport. En nochris in ferwiizing nei it kolleezjeprogramma: Sport levert een belangrijke bijdrage aan het welzijn van mensen en moet daarom voor iedereen toegankelijk zijn. It kolleezje stelt sels dat de ferheging fan de hieren mooglik leide sil ta hegere kontribúsjes en minder leden by sportferienigingen. Dit wolle we dôchs net as Heerenveen Stad van Sport? Derneist sitte we ek noch mei foarstellen fan de besuniging op personiel en organisaasje. De situaasje is op dit stuit sa dat oeral privileezjes krast wurde. Ek yn ús organisaasjes. We kinne dan ek wol libje mei de plannen sa at dy yn juny by de V&P-nota presintearre binne. Dus in besuniging fan € 620.000. Wêr‟t we wol muoite mei ha is de ôfskaffing fan it krystpakket. Dat we dit as riedsleden net mear krije is gjin probleem, dat hie nea hoeft, mar ik fyn dat it jaan fan in krystpakket, en dan ek echt in pakket en gjin bon of sokssawat, in status hat fan wurdearring. It moat dôchs net sa wêze dat meiwurkers aanst sizze fan: En it krystpakket pakke se ús ek noch ôf. Mar sa at it der no foar leit binne der gjin alternativen. Mar is dat wol sa? At ik de begrutting der ris by pak dan binne der wol oare mooglikheden. En dan sjoch ik noch wer ris nei it jild dat nei it Posthûs giet. Jierliks moat hjir hast in miljoen by. At we dit no ris yn ús omgean litte en tagelyk sjogge nei de besunigingen dy‟t no foar lizze. Kinne we dit as ried dan oan ús ynwenners ferkeapje. Graach in reaksje fan de oare fraksjes. Dan ha ik noch in puntsje. Ik wit net ûnder hokker tema it falt mar it giet oer pogingen om it oantal swerfkatten yn ús gemeente werom te bringen. De dierenopvang „t Heerfeld is mei in aksje dwaande wêrby de minima de kâns kriget om foar in gering bedrach katten sterilisearje of kastrearje te litten. It Heerfeld hat dit foarich jier foar in grut part út eigen bûse betelle, mar kin dat dit jier net wer dwaan. Derom de oprop oan it kolleezje om mei de minsken fan it Heerfeld yn petear te gean en te sjen wat de gemeente Hearrenfean hjiryn betsjutte kin. Dêr is in moasje foar. Tot safier ús bijdrage yn de 1e termyn al wol ik no al oanjaan dat we yn elts gefal ynstimme mei punt 5 fan it beslút sa as dit no foarleit. Dat slút ek oan by de moasje fan it CDA.

27

Betoog D66 (de heer Tiessen)

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

55

60

Als je de bezuinigingsvoorstellen eens op een rijtje zet, dan zie je dat van de bijna € 4 miljoen aan bezuinigingen maar liefst € 1,7 miljoen wordt opgelost door lastenverzwaring voor inwoners. Daarnaast de versobering van het werkgeverschap van € 0,6 miljoen en nog eens € 0,7 miljoen door minder uitgaven. De rest wordt opgelost door efficiency en scherper begroten. D66 wil benadrukken dat structureel bezuinigen vooral betekent dat we minder moeten uitgeven. Het is al te gemakkelijk om het problemen met een voorgestelde lastenverhoging van € 85 per huishouden door te schuiven naar de inwoners van Heerenveen. Wij komen daarom met een tweetal amendementen om de bouwleges niet te verhogen en om van het parkeren geen melkkoetje te maken. We zijn van mening dat er bezuinigd kan worden op herinrichtingsprojecten. Van sommige projecten is de noodzaak en urgentie beslist niet helder. Voorbeelden zijn (vanuit het verleden) De Kattebos met de verhoogde afscheiding in het midden, en bijvoorbeeld de herbestrating rondom het gemeentehuis. Het waren geen urgente plannen, die kun je vooruit schuiven en kijken naar mogelijkheden om ze te versoberen. Het “beleidsplan wegen” waar deze bezuinigingsmogelijkheden een plek in moeten krijgen, was ons voor dit jaar al toegezegd. Het stelt ons teleur dat het college deze belangrijke nota vooruit heeft geschoven naar volgend jaar. Ook heeft het college nagelaten om hier voorstellen voor te doen bij de alternatieve bezuinigingsvoorstellen. Wij vinden dat het nadenken over echte bezuinigingen niet zolang kan wachten en stellen dus voor om hier alvast een kleine bezuinigingsclaim op te leggen zodat de lastenverzwaring voor inwoners enigszins beperkt kan worden (amendement parkeren). Daarnaast vinden wij het automatisch verhogen van de begroting met een prijsindex onjuist. Een deel van de inkoop en aanbestedingen bestaat uit eerdere afspraken die niet per se geïndexeerd zijn. Een ander deel gaat om nog te maken afspraken. In de huidige tijd van crisis moet het mogelijk zijn om leveranciers te vinden die niet de prijzen verhogen met de hele prijsindex van 1,5%. Wij vinden dat er reëel begroot moet worden en dat dat niet wordt gediend met het automatisch ophogen van de begroting met een prijsindex. Voorzitter, ik wil ook nog even terugkijken naar de oorzaak van de bezuinigingen. Steeds duidelijker wordt het dat de financiële crisis niet alleen een woningmarkt- en bankencrisis is, maar ook een crisis van overheden. Overheden zijn onder meer gewend om naar de exploitatie te kijken en het weerstandsvermogen. Maar veel minder zijn overheden gewend om naar de omvang van de schulden te kijken. Dit zien we in de Europese context, maar dat zien we ook bij gemeenten. Voor het eerst wordt er gesproken over een bepaalde acceptabele schuldennorm, die uitgedrukt wordt in termen van de exploitatie ofwel de grootte van de gemeente. Op woensdag 19 september jongstleden organiseerde de Vereniging Nederlandse Gemeenten en het Ministerie van Binnenlandse Zaken een bijeenkomst, waarin juist die schulden van gemeenten centraal stonden. Tijdens die bijeenkomst bleek, en dat was voor ons nieuw, dat gemeente Heerenveen verhoudingsgewijs de meeste schulden heeft van heel Friesland en dat die schulden de veilige norm ver te boven gaan. De norm ligt bij 130% van de exploitatie en Heerenveen zit op meer dan 150%. De schuldenproblematiek in Heerenveen is daarmee ronduit zorgelijk te noemen. In het bij de begroting gevoegde raadsvoorstel geeft het college aan dat de schulden van gemeente Heerenveen op 1 januari 2013 € 173 miljoen bedragen. Dat is een schuld van circa € 4.000 per inwoner ofwel bijna € 9.000 per voordeur. We weten allemaal dat die schulden voor een groot deel te maken hebben met de hoeveelheid grond die destijds is aangekocht in het kader van het kernzone-beleid, waarmee zowel provincie Friesland als de gemeente Heerenveen werken aan de regionale economische ontwikkeling. Het lastige is alleen dat die regionale ontwikkeling niet vanzelfsprekend past bij de Heerenveense schaal. Heerenveen herbergt 9% van de Friese banen, terwijl er maar 6,6% van de Friese beroepsbevolking woont. Dit maakt heel duidelijk dat ongeveer 1/4 van de hoeveelheid grond bij de regionaal economische ontwikkeling hoort, terwijl de rekening daarvan nu neerslaat op de lokale economie en de Heerenveense inwoners. D66 wil in dit betoog benadrukken dat we hier lering uit moeten trekken. Enerzijds is het goed dat Heerenveen ambitieus is en staat voor de regionale ontwikkeling, maar anderzijds moeten we beter de Heerenveense schaal en spankracht in het oog houden. Wat ons betreft zal ook de provincie moeten reflecteren op het verleden. Wanneer gaat het aanjagen van economische ontwikkeling over in het opjagen van gemeenten in het doen van investeringen die de lokale schaal verre te boven gaan? De financiële situatie van Boarnsterhim is deels ook terug te voeren op, naast allerlei lokale omstandigheden, ook de grote investeringen i.v.m. de regionale ambities in dit geval de Friese Meren Projecten. Wij willen hiermee gemeente Heerenveen beslist niet vrijpleiten, maar wij hopen dat de Friese Staten inzien dat zij de Heerenveense hulpvraag rondom het Klaverblad Noordoost in die regionale context moeten beoordelen. Wij vragen het college hierover in gesprek te blijven met de provincie

28

5

10

15

(ik begrijp dat dit wel gebeurt in de Skybox). Vanuit deze overwegingen kijken wij naar een oplossing voor het gat van € 11 miljoen van de afboekingen op Klaverblad Noordoost. Wij zijn het eens met de keuze om dit op te lossen door daarvoor het gereserveerde bedrag van € 15 miljoen voor het bereikbaarheidspakket te gebruiken. Het college doet een voorstel om een nieuwe gedragslijn in te stellen van een sober ambitieniveau, waarin investeringsvolumes versoberd moeten worden en bouwgronden en andere gemeentelijke bezittingen verkocht moeten worden. We vinden dat het college hiermee al veel te lang heeft gewacht. Vandaar ook ons amendement over herinrichtingsprojecten en de medeondertekening van de motie over het snel presenteren van een visie over de nieuwe gedragslijn. Ten slotte voorzitter, dienen wij nog een motie in, in verband met de voorgenomen bezuiniging op het museum Van Haren. Zoals eenieder hier weet werkt het museum aan een nieuwe toekomstvisie. Begin 2013 komen zij met een rapport daarover. We vinden dat dan pas een definitief besluit kan worden genomen. We stellen daarom voor, om bij de bespreking van die nieuwe toekomstvisie desgewenst de bezuiniging opnieuw te bezien. Daarnaast willen het college nogmaals meegeven om een takendiscussie op te starten, en dan denken wij aan een inventarisatie van de door ons bij de P&V-nota genoemde hoofdpijndossiers. Dat zijn onderwerpen en taken waar hard aan wordt gewerkt, maar waar nauwelijks voortgang te bespeuren is. Wij vinden dat de raad juist de opdracht aan het college voor zulke onderwerpen en taken moet kunnen heroverwegen.

20

29

CU (de heer Leijendekker)

5

10

15

20

25

30

35

40

45

50

55

60

Het geld is op in Heerenveen. Alle voorgenomen leningen worden heroverwogen, de geldleningenportefeuille is € 173 miljoen, gebouwen worden afgestoten, soberheid is troef en de stekker gaat uit ambitieuze projecten. Zo luidt deels de aanhef van een krantenartikel. Mede het gevolg van enorme afwaarderingen van grondbezit. Door structurele bezuinigingen, de derde ronde van € 3,7 miljoen gaat nu in, levert Heerenveen meer dan 10% in op de een totale begroting van € 120 miljoen. Rioolheffing omhoog, een stijging van de OZB en parkeertarieven. De burger gaat mee betalen. Heerenveen lijdt diep onder het hele pakket en zelfs RSP-geld wordt nu aangewend om de gaten in de begroting te dichten. Dan niet te vergeten, bezuinigingen van € 16 miljard voor de BV Nederland de komende jaren, de decentralisatietendens vanuit Den Haag, meer taken lokaal maar dan met veel minder budget; de effecten daarvan op de gemeentelijke organisatie zijn nog niet geheel in te schatten. Gaat dit allemaal goed komen denk je dan en hoe is het allemaal zo gekomen? Hadden we dit (deels) kunnen voorkomen? Kunnen we de situatie voldoende beetpakken om nu de juiste conclusie te trekken? Laat Heerenveen voldoende zien dat het in staat is haar zorgelijke situatie op te lossen? Met andere woorden, hebben we voldoende helder waar de pijn zit en hoe denken we dit op te lossen? Welk medicijn gebruiken we voor welke kwaal? Het college heeft begrotingscijfers vertaald in een financiële gedragslijn. Wat de ChristenUnie betreft een stap op de goede weg. Graag zou ik van het college een reactie willen hebben of wij als gemeente Heerenveen genoeg tempo maken met die gedragslijn om uit deze zorgelijke situatie te komen? Hoe snel moeten we deze gedragslijn inzetten en moeten er resultaten zichtbaar zijn? Zijn de genoemde maatregelen goed in de tijd weg gezet? Kunt u daar iets over zeggen? We moeten door de zure appel heen en zoals eerder gezegd, bij de ChristenUnie zijn we optimistisch en realistisch van aard en we zien de toekomst dan ook rooskleurig tegemoet. Met een positieve houding, het denken in kansen en een voortdurend probleemoplossend eigen vermogen kunnen we de crisis aan. En op dat eigen vermogen gaan we wat ons betreft niet afschrijven. In juni heeft de ChristenUnie als een soort van tegenhanger van 14 bezuinigingsthema‟s 14 bouwstenen aangedragen. Wanneer we het dan hebben over het vaststellen van de gedragslijn van de gemeente Heerenveen, punt 5 uit het voorstel van vanavond, dan wil de ChristenUnie deze gedragslijn niet alleen ophangen aan de genoemde financiële thema‟s zoals: versoberen investeringsvolume, bespoedigen van de verkoop voorraden bouwgronden en overbodig gemeentebezit en het creëren van meevallers. Veel meer zouden wij willen kijken naar de gedragslijn van Heerenveen gekoppeld aan de bij de V&P-nota, door ons genoemde 14 bouwstenen. Met andere woorden: Zijn we van mening dat we als gemeente zelf onze problemen moeten oplossen? Is de decentralisatietendens al goed ingeschat en vertaald naar de organisatie? Is de gemeentelijke organisatie al wendbaar genoeg? Worden mantelzorgers en vrijwilligersorganisaties voldoende ondersteund? Wordt er niet bezuinigd op armoedebeleid en is er veel aandacht voor schuldhulpverlening? Vindt er een vergroting van de participatie van burgers in hun leefomgeving plaats? Is de overheid nog het schild voor de zwakken? Wordt de grens tussen overheid en samenleving nu daadwerkelijk verlegd? Bevorderen we nog recht en gerechtigheid? Want ook in tijden van forse bezuinigingen is het belangrijk dat de lokale overheid de richting bepaalt en de koers uitzet en er voor zorgt dat de (Heerenveense) samenleving op koers blijft. En daar is een sterke gemeentelijke organisatie voor nodig. Een wendbare organisatie. Vanaf deze plaats spreek ik mijn waardering uit voor deze organisatie om in tijden van zware bezuinigingen en een hoge mate van onzekerheid wat het nieuwe regeerakkoord op lokaal niveau te weeg gaat brengen, toch vooruit te denken, flexibel te zijn en in staat zich voortdurend aan te passen aan de nieuwe situatie. We moeten beseffen dat de gepresenteerde begroting de vastgestelde V&P-nota van juni als basis heeft. We weten dat als we als Heerenveen de begroting sluitend willen hebben een 3 e bezuinigingspakket van € 3,7 miljoen nodig is. We weten ook dat daarmee de speelruimte voor wijzigingen welke een raad normaal gesproken heeft nu minimaal en marginaal is en het geeft wel enige frustratie moet ik zeggen dat je je bij elk plan of idee afvraagt: is er voldoende dekking? Het gevoel dat de boel op slot zit kan verlammend werken, is niet fijn maar dwingt ons wel om heel goed na te denken en het heel zuinig aan te doen.

30

Betoog GroenLinks (de heer Eijzenga)

5

10

15

20

25

30

35

40

Foar leit de tema-begrutting foar kommend jier. Yn syn totaliteit besjoen moatte wy mei hiele smelle marzjes wurkje. It grutte toverwurd is besunigje, besunigje en besunigje. De trije b‟s dy‟t in bytsje oars binne as by de VVD. At jo nei de posysje fan it grûnbedriuw sjogge, slacht de skrik jin bytiden om it hert. Mar dertroch snappe wy fan GrienLinks hiel goed dat der op de sinten past wurde moat, mar guon besunigings geane faaks wol wat al te bot. Wy binne der dan ek hiel wiis mei dat de PvdA, krekt as GrienLinks, har drok makket oer it personiel yn dit gebou en de gefolgen dy't de slogan "sober werkgeverschap" foar harren hawwe kin. Wy binnen it hielendal iens mei it amendemint dat de PvdA yntsjinne hat en stypje dat. Wy fine mei harren dat der hoeden omgong wurde moat mei de minsken dy't by eintsjebslut it wurk dwaan moatte. Yn tsjinstelling ta de FNP binne wy wiis mei de tasizzing fan de wethâlder yn de kommisje dat der net besunige wurdt op de logopedy. Wy moatte goed op ús bern passe, seker as't se taalkundich wat een moeilike start ha. Tige tank derfoar. Wy wolle ek fatsoenlik omgean mei dy minsken dy't út en troch in al of net finânsjele rechsteun ha moatte. Derfoar ha wy in moasje opsteld wer't wy de stipe fan dizze ried foar freegje. De website "bereknuwrecht.nl" is makke troch Nibud en Stimulanz, mei stipe fan it ministearje fan sosjale saken. Der binnen al mear as hûnderttweintich gemeenten yn Nederlân dy't hjir oan meidogge. De namme is my net alhiel nei't sin , want wy prate net mar oer rjochten, lykwols is dit in hiele brûkbere site. It is wat GL oanbelanget noch altiten sa, dat minsken as wy, mei een goed ferstân en een goed ynkommen een plicht ha neffens dy minsken dy't dat net ha en te soargjen dat 't harren goed giet. En dizze site kin der een rol yn spylje. Mei dizze website kinne minsken of har helpers (mantelzorgers, Humanitas, tjserken, Barones etc.) maklik útrekkenje yn hoefiere men gebrûk meitsje kin fan Ryks- of gemeentlike foarsjennings fia de kompjoeter. Dat besparret in protte minsken in reis nei it gemeentehûs. Der binne noch altiten in protte hiele grutske earme minsken dy't sa'n tocht in beskamsume reis fine. Om net te sizzen se skamje harren ta de teannen út (ik sjoch ús heit noch stean mei de pet yn‟e hân). Mei dizze site is dat oer en foarby, dan kinne se thús bliuwe en mei help, faaks fan de man dy‟t straks oan‟e keukentafel it petear hâld sjen at se gebrûk meitsje kinne fan dy foarsjennings. Dy wurde dêr net djoerder fan, it is selfs sa dat der wat in djoerdere fariant is, in plus werby‟t se direkt oan de keukentafel de oanfraach yntsjinje kinne. Dan kin de gemeenteambtner op it gemeentehûs sizze; dat is wol of net goed. Dat soe yn de takomst wolris safolle útsparje kinne dat it mear opsmyt dat at it no kostje kin. Boppedat is it stribjen fan dizze gemeente noch steeds; digitaal at it ienichsins kin. Ik ha wat fragen krigen fan fraksjes. Wy ha de kosten fan de catering fan de loge yn it fuotbalstadion hjir yn earste ynstânsje mar foar ornearre. Dat like us een bettere besteding fan de sinten. Wy binne út de brân holpen troch de PvdA, op‟e nij, werfoar tank, dy hat in amendemint yntsjinne oer de A7, wer‟t aardich jild fan oerbliuwt en dat wolle se brûke foar dit soart promoasje, akwysysje, dan soe dat jild dêr wer hinne kinne en bliuwt it hapke en drankje beskikber yn de voetballoge. Dy keuze is oan de ried. Wy kinne lang en breed prate, folle mear as dit sjogge wy gjin heil yn. De sinten binne krap, de iene wol graach dit, de oare dat.

31