editie 17, december 2014
traumapost umaPost: a r T e z e d n I nzorg upfracture
ce He al Conferen EH en HAP • Invitation ng op de S ri se ti a m to au • Triage en ct op maat je • OTO -tra
OTO
Agenda ROAZ werkgroep acute verloskunde Datum: 9 december 2014 Tijd: 17:00 - 18:30 uur Locatie H4-290, AMC
Kennisplatform ROP-OTO Datum: 9 februari 2015 Tijd: 13:30 - 15:30 uur Locatie: G4-174, AMC
Thema-avond OTO: Bestuurlijke betrokkenheid bij rampen Datum: 10 december 2014 Tijd: 16:30 - 21:00 uur Locatie: De Fonteijnzaal, AMC ROAZ werkgroep SEH Triage & automatisering Datum: 10 december 2014 Tijd: 17:00 - 18:30 uur Locatie Huisartsenposten Amsterdam, Plantage Middenlaan 14-2 ROAZ bestuurlijk overleg (+ROAZ VUmc) Datum: 12 december 2014 Tijd: 11:00 - 13:00 uur Locatie: De Veranda, Amstelveenseweg 764, Amsterdam
ROAZ focusgroep acute verloskunde Datum: 17 februari 2015 Tijd 16:00 - 18:00 uur Locatie: volgt
Aansluitend van 15:30 - 16:30 uur Kennisplatform CBRN
ROAZ focusgroep CVA Datum: 26 februari 2015 Tijd: 16:00 - 18:00 uur Locatie: volgt Regionaal Trauma Overleg Datum 5 maart 2015 Tijd: 16:30 - 18:00 uur Locatie: volgt
De medewerkers van Bureau TraumaNet AMC wensen u gezellige feestdagen en een gelukkig 2015!
Oefening grieppandemie Regionaal Crisisteam Zorg Flevoland Gezamenlijk met de regionale ketenpartners een aanpak bedenken om zorg te kunnen blijven bieden aan een groter aantal patiënten ten tijde van een grieppandemie. Dit was de taak voor het Regionaal Crisisteam Zorg in Flevoland op 5 en 6 november tijdens een meerdaagse oefening. Aan het Regionaal Crisisteam Zorg nemen
want als individuele instelling kun je dit
de raden van bestuur van de verschillende
niet alleen bolwerken (ketenproblematiek).
zorginstellingen deel om op strategisch
Binnen het team vond er een goede informatie-
niveau regionale afstemming te kunnen
uitwisseling plaats, was er een open sfeer
bereiken over de continuïteit van zorg tijdens
en werd er meegedacht over oplossingen
een ramp/crisis. De GGD, GHOR, Flevo-
voor de verschillende zorginstellingen.
ziekenhuis, MC groep, Triade en de huisartsen
Het Regionaal Crisisteam Zorg is een krachtig
van Zorggroep Almere en Medrie deden mee
instrument gebleken en kan echt als best
aan de oefening. De zorginstellingen oefenden
practice dienen voor andere regio’s!
met hun crisisteam op hun eigen locatie; aansluitend kwam het Regionaal Crisisteam Zorg twee avonden bij elkaar. Uitdaging in het scenario was dat door de grieppandemie er veel meer zieken waren die zorg en opname behoefden, maar dat er tegelijkertijd ook veel medewerkers ziek waren.
Frank de Groot, Carel Goslings, Mariska Klooster,
De deelnemers hebben de afstemming
Linda van Gelder, Jocelyn Berdowski, Marie-fleur van der Steeg,
in het Regionaal Crisisteam Zorg echt als
Corina de Groot, Mindy Stevenhaagen en Kaij Treskes
een meerwaarde ervaren: je moet in een dergelijke situatie gezamenlijk optrekken,
OTO
Thema-bijeenkomst Ebola: regionale afstemming De zorginstellingen in onze regio zijn druk bezig met de voorbereidingen om patiënten met een verdenking van een Ebola-besmetting goed op te kunnen vangen. GGD’en, ziekenhuizen, ambulancediensten en huisartsen richten hun voorbereidingen op triage, vervoer en opname van patiënten met een mogelijke Ebola-besmetting.
academisch ziekenhuis,
op Ebola binnen de eigen zorginstelling.
de GGD en RAV. Tevens vond er een demon-
Gezien het grote aantal deelnemers was
stratie met advies plaats over de persoonlijke
er duidelijk behoefte aan deze bijeenkomst.
beschermingsmiddelen voor medewerkers.
Bijna iedere zorginstellingen uit de regio
Bij de casuïstiekbespreking was er ruimte
was vertegenwoordigd.
voor vragen uit de zaal. Meer informatie over deze bijeenkomst en Voor deze thema-bijeenkomst waren
Ebola in het algemeen is terug te vinden
de functionarissen uitgenodigd die verant-
op onze website: www.TraumaNetAMC.nl/
woordelijk zijn voor de voorbereiding
Ebola.
Deze voorbereidingen vinden plaats aan de hand van protocollen en procedures die zijn opgesteld door het RIVM. Geconstateerd is dat de zorginstellingen tegen vragen en knelpunten aanlopen bij de implementatie van de landelijke voorschriften in hun eigen organisatie. Daarnaast is het van groot belang dat de voorbereidingen van de zorginstellingen in onze regio ook op elkaar zijn afgestemd.
‘Ebola: regionale afstemming’ georganiseerd. Doel van deze bijeenkomst was om de procedures en protocollen op elkaar af te stemmen, best practices uit te wisselen en met elkaar in gesprek te gaan waar we mogelijk tegenaan lopen als we met een verdenking van Ebola te maken krijgen in onze
Op 20 november heeft TraumaNet AMC in samenwerking met medisch inhoudelijke professionals vanuit het AMC, VUmc, GGD’en en RAV de thema-bijeenkomst
regio aan de hand van een casuïstiekbespreking. Vanuit de verschillende ketenpartners werd kort verteld hoe men zich voorbereid op Ebola: vanuit het
Aankondiging Mini-masterclass Bestuurlijke betrokkenheid bij rampen TraumaNet AMC en het Netwerk Acute Zorg, regio VUmc organiseren op woensdag 10 december 2014 een mini-masterclass crisismanagement voor bestuurders, hun crisisteams (beleidsteam en operationeel team) en de ROP-OTO coördinatoren van de zorginstellingen. Thema van deze avond is de aanpak van rampen en crises op strategisch niveau: van de kritieke besluiten met grote impact tot en met de rol van bestuurder als boegbeeld. Een goede voorbereiding op rampen en crises is essentieel. De kunst is hierbij te komen tot een zodanige goede basis, dat de instelling en de keten flexibel kunnen reageren op verschillende type crises. Tijdens de sessie delen deelnemers ervaringen, gaan zij actief aan de slag met een crisis en kunnen zij van gedachten wisselen met externe experts op het gebied van crisismanagement en crisiscommunicatie. Meer informatie is te vinden op onze website: www.TraumaNetAMC.nl/minimasterclass.
OTO
Vakbekwame sleutelfunctionarissen: OTO traject op maat Sinds 2008 zijn de OTO-stimuleringsgelden beschikbaar gesteld door het ministerie van VWS, waardoor het aantal OTO-activiteiten is toegenomen. Maar wordt er ook effectief geoefend: is er een slagvaardige crisisorganisatie waarin alle sleutelfunctionarissen vakbekwaam zijn en blijven? Het Kwaliteitskader Crisisbeheersing en OTO schrijft een aantal normen voor betreffende het opleiden, trainen en oefenen van sleutelfunctionarissen. Uit de zelfevaluaties van de instellingen blijkt dat nog niet aan al deze normen wordt voldaan.
Personele veranderingen AMC Vanaf 15 december start Annebeth de Vries als traumachirurg in de functie van Fellow bij de Trauma Unit van het AMC.
Het project ‘OTO-traject op maat’ is gestart
Door de projectgroep is er een meerjaren-
BovenIJ ziekenhuis
naar aanleiding van bovenstaande vragen en
beleidsplan vakbekwaamheid opgesteld,
Sinds juni is Marja Kemp teamhoofd van de SEH van het BovenIJ ziekenhuis. Hiermee volgt
knelpunten. Doel van het project is om OTO
waarin criteria voor vakbekwaamheid per
zij Monique van Wijngaarden op. Marja was als teamhoofd van de Acute Opname Afdeling
te richten op kerntaken en competenties om
sleutelfunctionaris worden beschreven.
al een bekende in het ziekenhuis.
sleutelfunctionarissen vakbekwaam te laten
Een uitwerking hiervan vindt plaats in het
worden en te laten blijven. Per sleutel-
jaarprogramma vakbekwaamheid, waarin
Tergooi
functionaris moet een kwalificatieprofiel
per sleutelfunctionaris een OTO-programma
Martine Rebel gaat vanaf 1 januari 2015 aan de slag als bedrijfsleider in het
worden vastgesteld. Op basis van dit profiel
wordt gemaakt. Het meerjarenbeleidsplan
Flevoziekenhuis. Zij is 6,5 jaar werkzaam geweest in Tergooi, waarvan de afgelopen
en rekening houdend met het kennis- en
is een praktische vertaling van landelijk
jaren als afdelingsmanager van de SEH.
ervaringsniveau, de behoefte en persoonlijke
ontwikkelde producten, zoals het Kwali-
leerdoelen van de betreffende sleutel-
teitskader Crisisbeheersing en OTO, OTO
Westfriesgasthuis
functionaris worden de OTO-activiteiten
Kwalificatieprofielen, OTO Kaarten, Weg-
Traumachirurg Jasper Winkelhagen vertegenwoordigd sinds september het
bepaalt waaraan de sleutelfunctionaris moet
wijzer Effectief oefenen in de zorgsector en
Westfriesgasthuis in het Regionaal Trauma Overleg. Hiermee vervangt hij
deelnemen om vakbekwaam te worden/
Leidraad crisisorganisatie in de zorgsector.
Anja van IJsseldijk.
blijven. Evaluaties van eerdere OTO-activi-
Door dit meerjarenbeleidsplan als uitgangs-
teiten waaraan de sleutelfunctionaris heeft
punt te hanteren bij het OTO-beleid, voldoet
Nieuwe algemeen secretaris LNAZ
deelgenomen, dienen vervolgens mede als
een organisatie aan deze landelijke normen/
Arold Reusken is eind september gestart als algemeen secretaris/hoofd bureau bij het
input voor het bepalen van nieuwe OTO-
producten. Een pilot van dit project draait
LNAZ. Hiermee volgt hij Renate Verheul op. In de huidige dynamiek van de acute zorg zal
activiteiten. Hierdoor ontstaat een individueel
bij het Rode Kruis ziekenhuis en het
Arold zich samen de leden van het LNAZ en de medewerkers van het bureau LNAZ inzetten
OTO-traject op maat.
Waterlandziekenhuis.
om de inhoudelijke beleidsterreinen verder vorm te geven en voor het voetlicht te brengen.
OTO
Gasexplosie Diemen In een flat aan de Beukenhorst in Diemen is op donderdagmiddag 4 september rond 15:45 uur brand ontstaan na een grote explosie. Hierbij zijn twee doden en 15 gewonden gevallen. Twee mensen werden vermist. Een deel van de gevel was weggeslagen en balkons zijn ingestort. Op de begane grond van de flat werden op
tehuis Berkenstede, dat in de buurt van
het moment van de explosie werkzaamheden
het flatgebouw ligt. In de opvanglocatie is
verricht aan een gasleiding. Een hoogwerker
Psychosociale Hulpverlening ingezet.
zou de leiding hebben geraakt, waardoor de explosie ontstond. De ravage in en om de flat
Pre-hospitaal
was enorm. Zowel aan de voorkant als de
Op basis van bovenstaande is opgeschaald
achterkant van het gebouw was de gevel
naar GRIP 2. Al snel werd afgeschaald naar
aan de onderkant weggeslagen. De vloeren
GRIP 1. Desondanks bleef het Actiecentrum
en plafonds van de direct bovenliggende
GHOR nog tot laat in de avond operationeel.
woningen waren ingestort, evenals de
De functionarissen die betrokken waren bij het
balkons van de onderste verdiepingen.
incident zijn: Lid Interface, ACGZ, OvD-G (2),
Brokstukken van woningen waren meters
HIn, HOn, OMAc, GHOR-centralist, Leider
weggeslingerd. Zeker tachtig bewoners van
Kernteam PSH. Ook zijn de Geneeskundige
de flat zijn geëvacueerd wegens instortings-
Combinatie, het MMT (3) en 12 ambulances
gevaar. Zij werden opgevangen in verzorgings-
ingezet.
AMC Rond 16:00uur kwam in het AMC de eerste
Gebruikte afkortingen:
melding binnen van een eventuele ramp.
• GRIP: Gecoördineerde Regionale
Om 16:15uur werd het eerste T1-slachtoffer
Incidentenbestrijdings Procedure
binnengebracht. Op basis van de informatie van de ambulance is fase 0 van het rampenplan geactiveerd. Bij het eerste slachtoffer was sprake van multiple rib- en wervelfracturen en
•G HOR: Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio •A CGZ: Algemeen Commandant Geneeskundige Zorg
een bloeding van de lever. Na stabilisatie op
•O vD-G: Officier van Dienst Geneeskundig
de Traumakamer werd deze patiënt opgeno-
• HIn: Hoofd Informatie
men op de ICU. Vervolgens kwamen er nog
• HOn: Hoofd Ondersteuning
twee T3-slachtoffers binnen met inhalatietrau-
•O MAc: Operationeel Medewerker
ma waarvan er een is opgenomen op de
Actiecentrum
Acuut Chirurgische / Trauma Unit. De ander
• PSH: Psychosociale Hulpverlening
is na SEH-presentatie naar huis ontslagen.
• MMT: Mobiel Medisch Team
Omstreeks 17:30uur is afgeschaald naar normale bedrijfsvoering.
Binnenkort beschikbaar: Crisis App Omdat het tijdens een ramp of crisis cruciaal is dat alle betrokkenen precies weten wat ze moeten doen, wordt vanuit TraumaNet AMC gewerkt aan een Crisis App. Naast het Rampenplan zijn hierin de bijbehorende taakkaarten en formulieren opgenomen. Door het aanmaken van een account (specialisme / functie) wordt alleen de relevante informatie getoond. Vanaf december is de Crisis App beschikbaar voor het AMC. Daarna zal de app verder uitgerold worden bij de ziekenhuizen uit de regio TraumaNet AMC.
Traumazorg
Invitational conference Heupfracturenzorg Op maandag 8 september 2014 organiseerde TraumaNet AMC, samen met Netwerk Acute Zorg, regio VUmc, een Invitational Conference waarin de zorg voor patiënten met heupfracturen centraal stond. Er waren zo’n 60 aanwezigen die actief deelnamen aan de discussie naar de mogelijkheden om de heupfracturenzorg in de regio verder te optimaliseren. De visie van ‘het totale veld’ en de experts zorgden voor een vruchtbare, verhelderende avond, die na het officiële programma voortgezet werd.
geriatrische zorg noodzakelijk. In het Kennemer Gasthuis wordt bij alle patiënten ouder dan 70 jaar met een fractuur voor de operatie een Comprehensive Geriatric Assessment afgenomen, waardoor ‘frailty’ (kwetsbaarheid) herkend wordt. Na de operatie wordt de patiënt op de afdeling Geriatrie verder behandeld onder verantwoordelijkheid van de geriater. Tevens wordt Multidisciplinaire behandeling van heupfracturen In het Kennemer Gasthuis Haarlem hebben de disciplines Traumachirurgie en Klinische Geriatrie de handen ineen geslagen bij de
De patiënt met een heupfractuur:
dat 25 - 30% binnen 1 jaar komt te overlijden.
behandeling van patiënten met heupfracturen.
data uit de traumaregistratie
De aanwezigen waren positief verrast over
Deze multidisciplinaire behandeling werpt
De avond startte met een overzichtelijke
de grote hoeveelheid beschikbare data en
zijn vruchten af, aldus Dr. Martin Heetveld,
presentatie van Mariska Klooster, MSc, staf-
onderschreven het belang
Traumachirurg, en Dr. Kees Kalisvaart,
adviseur TraumaNet AMC en coördinator van
van een goede registratie als basis voor
Klinisch Geriater. Het resultaat na 1½ jaar is
de traumaregistratie in deze regio. Dankzij
kwaliteitscontrole en -verbetering.
dat patiënten in een betere conditie zijn bij het ontslag, er geen heropnames meer zijn
de traumaregistratie kregen de deelnemers inzicht in de patiëntenpopulatie. Eén op de vijf traumapatiënten in de registratie heeft een heupfractuur, wat neerkomt op zo’n 3.000 gevallen per jaar. Tweederde van deze populatie is vrouw met een mediane leeftijd van 83 jaar. Verder is te zien dat de verblijfsduur op de SEH (range: 102 - 190 minuten) en de opnameduur (range: 6 - 11 dagen) per
‘Goede traumaregistratie als basis voor kwaliteitscontrole en -verbetering.’
geweest, de ligduur is verkort van 10 naar 5 dagen, een delierreductie is te zien van 55% naar 12% en er minder patiënten zijn overleden dan verwacht. ‘Bovendien is de samenwerking ook gewoon erg leuk, zeker als je ziet dat zulke goede resultaten geboekt worden.’ Een ziekenhuis is voor ouderen altijd risicovol en zal in de meeste gevallen
ziekenhuis nogal verschilt. Tenslotte blijkt dat
leiden tot een verhoogde kans op compli-
50% van de patiënten niet (meteen) naar huis
caties, functionele en/of cognitieve achter-
terug wordt ontslagen, maar in een nazorg-
uitgang van de oudere patiënt. Om dit risico
traject komt. Ook overlijdt 4% tijdens zieken-
te beperken is vroegtijdige herkenning van
huisopname. Uit de literatuur blijkt verder
risicopatiënten en gerichte preventieve
de patiënt bij opname al aangemeld bij het revalidatiecentrum/ verpleeghuis, zodat een bed gereserveerd wordt. ‘Het komt erop neer dat we bij ouderen álles aanpakken. Het gaat namelijk meer om de co-morbiditeit dan om de heupfractuur.’ >>
‘Een ziekenhuisopname is voor ouderen altijd risicovol.’
Traumazorg Visie vanuit de zorgverzekeraar Achmea vindt de behandeling van heupfracturen een belangrijk aandachtsgebied en is een pilot gestart om te bekijken of door sturing op kwaliteit door geriatrische medebehandeling betere uitkomsten en
‘Op papier hebben we veel macht, maar bij acute zorg valt dat erg tegen.’
opving in de koffiekamer. Boodschap: ‘We hebben hier een patiënt met een heupfractuur.’ Reactie: ‘Alweer een? Doe maar niet bij ons. Wij liggen vol.’ Concentratie of niet? Mooie discussies die we hier niet meteen oplossen.’ Van der Meer geeft een aantal overwegingen mee die bij deze discussie
lagere kosten bereikt worden. ‘Evenals wetenschappelijk onderzoek, ondersteunen
Op AWBZ-niveau, op totaalniveau kunnen
betrokken moet worden. Zorg voor patiënten
de voorgaande sprekers van het Kennemer
zorgverzekeraars een zorgpad vaststellen en
met heupfracturen is relatief dure zorg die
Gasthuis deze visie. Het is mooi om tijdens
daarop sturen, zoals voor CVA-zorg gedaan
zich meestal transmuraal afspeelt. De zorg
zo’n avond bevestiging te krijgen voor
is, maar dan moeten we het met zijn allen over
betreft nogal eens patiënten die vanwege
onze aanpak.’ Steven Schmits, adviserend
de inhoud eens zijn. Achmea wil daarom de
hun hoge leeftijd ook nog andere aandoe-
geneeskundige bij Achmea is aan het woord:
behandeling van patiënten met een heup-
ningen hebben. De grootste kosten voor een
‘Op papier hebben we veel macht en kunnen
fractuur inhoudelijk verbeteren in samen-
patiënt met een heupfractuur in een zieken-
we zorgstromen verleggen, maar bij acute
werking met alle relevante betrokkenen.
huis betreffen de kosten voor het gebruik
zorg valt dat erg tegen. Wij vinden dit type
Daarbij is het belangrijk data te delen vanuit
van de OK, het implantaat en de klinische
zorg geen academische zorg en misschien
Traumaregistratie, ROAZ, IGZ en verzekeraar
ligduur. Daarnaast zijn er nog de kosten voor
ook wel geen topklinische zorg. Maar het
om te komen tot een gedragen zorgpad en
de periode na ziekenhuisverblijf. Patiënten
gaat hier wel om ziekenhuisverzekerde
best practice.’
met heupfracturen komen het hele jaar door, met pieken tijdens winterperiodes.
zorg. Onze stuurmogelijkheden zijn dan ook beperkt.’ Vanuit de zaal wordt gesuggereerd
Financiële gevolgen van concentratie
Patiënten met heupfracturen worden nu
dat Achmea een grotere invloed kan hebben
Na de pauze was het woord aan Edwin
soms nog door iedere chirurg en/of ortho-
als je de keten verbreedt en zich moeten
van der Meer, voorzitter Raad van Bestuur
peed geopereerd. Andersoortige specialismen
focussen op concentratie van de nazorg.
van het BovenIJ ziekenhuis in Amsterdam.
(waaronder geriater, internist, transfer-
Schmits beaamt deze aanname: ‘Wanneer
‘Tijdens de pauze bleek hoe waardevol het
afdeling) worden nog niet overal standaard
je ervan uitgaat dat een heupfractuur een
is om met direct betrokkenen te praten over
indicatie is van kwetsbaarheid, dan zou
verbeteringen; er werd zoveel informatie uit-
het geen échte acute zorg meer zijn. We
gewisseld en plannen gemaakt. Dat is waar
mogen concluderen dat het aan te raden is
dit soort avonden voor zijn bedoeld. Heup-
om de zorg voor ouderen niet aan te laten
fracturen: een onderwerp dat de aandacht
komen op het moment dat het acuut wordt.
verdient. Acute of planbare zorg? Moeten
Wat de sturing op nazorg betreft; dat is een
heupfractuuroperaties door een trauma-
terechte opmerking, hoewel we ons moeten
chirurg of orthopeed uitgevoerd worden?
realiseren dat een ziekenhuis voor bijvoor-
Bij de voorbereiding moest ik denken aan
beeld revalidatie zijn eigen afspraken maakt.
een telefoontje dat ik vroeger wel eens
‘Voor ieder van ons is het een uitdaging om deze problematiek met elkaar vorm te geven.’
‘Laten we vooral de patiënt zélf in deze discussie steeds als uitgangspunt nemen.’ bij de behandeling betrokken. Een hele opsomming, maar voor een volledige beeldvorming goed om even uiteen te zetten. Na een aantal aanzetten tot conclusies heeft Van der Meer een duidelijke boodschap aan het ROAZ: ‘Concentratie biedt kansen voor een nog betere patiëntenzorg, is mogelijk en kan tot lagere kosten leiden, mits goed georganiseerd en dat geldt dan zeker ook voor het uitstoomtraject! Voor ieder van ons is het een uitdaging om deze problematiek met elkaar vorm te geven. Laten we vooral de patiënt zélf in deze discussie steeds als uitgangspunt nemen’. Optimalisering, uitstroom en nazorg Bij een patiënt met een heupfractuur streven we naar een korte klinische opname, gevolgd door een ambulante/poliklinische (revalidatie) fase. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat de patiënt, ondanks de bezuinigingen, de juiste nazorg krijgt en wat is de juiste nazorg voor welke patiënt? Sacha Deetman, Specialist Ouderengeneeskunde bij Cordaan, neemt ons mee in de wereld van de Geriatrische Revalidatie Zorg (GRZ). Dit type zorg is met name bedoeld voor ouderen met, na een ziekenhuisopname, een revalidatievraag >>
Traumazorg waarvan de kans reëel is dat ze daarna weer naar huis kunnen. Deze patiënten hebben vaak comorbiditeit, moeten enigszins belastbaar en trainbaar zijn en mogen niet delirant zijn. Aan de hand van een aantal casussen toont Deetman of een patiënt in aanmerking komt voor een GRZ-traject. Om de uitstroom te optimaliseren moeten binnen de keten afspraken worden herzien, met name over ‘ziekenhuis verplaatste zorg’ en de bekostiging ervan; een zorgpad moet binnen het ziekenhuis en de GRZ-instellingen volledig geïmplementeerd zijn en er moet een sterke samenwerking bestaan tussen traumachirurg, geriater, Specialist Ouderengeneeskunde en het Transferbureau. In de regio Amsterdam zijn er acht GRZ-centra. Het voordeel van deze regionale centra is dat de mantelzorgers betrokken kunnen worden bij het revalidatietraject en dat de ambulante of poliklinische GRZ aansluitend kan plaatsvinden door hetzelfde revalidatieteam in de thuissituatie of cliënten komen naar de locatie toe. Deetman: ‘Ik ben een voorstander van de transmurale diagnose-
wij willen in Amsterdam 2.000 heupprothesen
‘Om de uitstroom te optimaliseren moeten binnen de keten afspraken worden herzien.’
plaatsen. Wisten jullie dat als je minder dan 35 patiënten per jaar een nieuwe heup geeft, je bijna 50% meer luxaties hebt? Dat is evidence en daar moeten we van leren. Binnen de traumazorg zijn er niet voor niets criteria waar een ziekenhuis aan moet voldoen’. Poolman illustreert zijn uitspraak met een plaatje van een gecrashte auto, waar niets
behandelcombinatie (DBC); samen met geriatrie ketenzorg organiseren net als CVAzorg, waarbinnen snel triage en gestandaardiseerde zorg plaatsvindt en waar patiënten zorgvuldig gevolgd worden zodat evidence based verbeteringen worden gerealiseerd.’ Of Achmea openstaat voor een pilotproject transmurale DBC wordt even snel aan Steven Schmits in de zaal gevraagd? ‘Ja, dat staan we.’ Heupfracturenzorg over vijf jaar: een blik in de toekomst ‘Denk op dit moment aan je ouders of je grootouders. Wie van hen heeft een heupfractuur gehad?’ Een aanzienlijk aantal vingers gaat omhoog. Dr. Rudolf Poolman, orthopedisch chirurg OLVG, zet hard in met zijn presentatie. Het aantal heroperaties, infecties aan de kophalsprothese, beperkte expertise, grote verschillen in kwaliteit; dat kan en moet beter. Een nieuwe medisch specialistische richtlijn 2.0, met expliciete normering en indicatiestelling, een instrument voor kwaliteitsverbetering en niet voor beschrijving van de minimumkwaliteit,
van over is. ‘Dat is voor een Level 1 Traumamoet richting geven. ‘Iedereen met de billen
centrum. Maar de dame die over een kleedje
bloot, de hand in eigen boezem steken,
struikelt en haar heup breekt? Die heeft een
van elkaar leren en samen beter onderzoek
lieve omgeving nodig met warme zorg.
doen. In Nederland lopen momenteel 16
Dat moet een andere plaats zijn. Een plaats
studies, in Scandinavië een veelvoud daar-
met gespecialiseerde teams, zorgpaden en
van, terwijl de populatie minder groot is. Wat
protocollen, waar gestuurd wordt op kwaliteit.
we niet weten, moeten we met elkaar gaan
Een plek waar het ‘onvoorspelbare voorspel-
uitzoeken.’ De take-home messages van
baar gemaakt is.’ >>
Poolman zijn direct en duidelijk. ‘Mortaliteit is geen goede parameter voor mensen die al in hun laatste levensfase zijn. Een waardig einde met zo min mogelijk complicaties; dat is waar het omgaat. Kennis gaan we bundelen; wij werken aan hoge ambities:
‘Maak het onvoorspelbare voorspelbaar!’
Traumazorg Afsluitende discussie De avond wordt afgesloten met stellingen waar de aanwezigen met behulp van een stemkastje hun mening kunnen geven. Prof. Dr. Carel Goslings, traumachirurg en Medisch Hoofd TraumaNet AMC, die samen met Dr. Frank Bloemers, Sector Hoofd Traumachirurgie VUmc, het dagvoorzitterschap op zich nam sluit de avond af. ‘Directe betrokkenheid van de geriater, aandacht voor het uitstroomtraject, het verbeteren van het
‘Samenwerking tussen Traumachirurgie, Orthopedie en Geriatrie is in volle gang. Dat is goed, want uiteindelijk gaat het om de beste zorg voor de patiënt!’
transmurale aspect, een nieuwe richtlijn, zorg-
kwetsbare patiënten met een heupfractuur’.
pad ontwikkelen zoals het CVA-zorgpad, meer
Deze conclusie zou 5 jaar geleden niet mo-
onderzoek: veel eye-openers die opgepakt
gelijk geweest zijn. De samenwerking tussen
moeten worden. Een mooi resultaat van deze
de Traumachirurgie, Orthopedie en Geriatrie
avond, hoewel het natuurlijk lastig blijft om te
is in volle gang. Dat is goed, want uiteindelijk
bepalen waarmee de zorg geoptimaliseerd
gaat het om de beste zorg voor de patiënt!
kan worden. De betrokkenheid van de geriater
Als uitsmijter van de avond gaf 97% van de
werd door de aanwezigen onderschreven;
aanwezigen aan te willen participeren in een
78% is het eens met de stelling ‘Klinisch
project om dit type zorg in Noord-Holland en
geriater moet hoofdbehandelaar zijn bij
Flevoland te verbeteren.’
Wetenschappelijk onderzoek: Certificering van traumachirurgen en uitkomsten na chirurgie voor heupfracturen In een samenwerkingsverband tussen TraumaNet AMC en Netwerk Acute Zorg, regio VUmc wordt de relatie onderzocht tussen de certificering van traumachirurgen en de klinische uitkomst van patiënten met een heupfractuur. Het gecombineerde eindpunt van deze retrospectieve studie bestaat uit reoperaties en wondinfecties. Resultaten worden medio 2015 verwacht. Contact: Kaij Treskes (
[email protected])
TraumaNet AMC op Twitter Volg TraumaNet AMC nu ook op twitter (@TraumaNet) en blijf op de hoogte van het laatste nieuws op het gebied van de acute zorg. Hieronder is een overzicht te zien van de top-tweets die wij afgelopen periode hebben geplaatst. Volg ons nu ook op Twitter: @TraumaNet
Traumazorg
BekkenNetwerk TraumaNet AMC In de huidige maatschappelijke setting is centralisatie van medische expertise en dus van patiënten met bepaalde ziektebeelden een hot topic, zowel binnen de beroepsgroepen als bij de zorgverzekeraars. Binnen de Traumachirurgie zijn er ook behan-
matiek. De verwijzende chirurg is altijd welkom
delingen die relatief weinig toegepast worden,
om in geval van operatie mee te opereren.
Voor operatie
3 maanden na operatie
zoals de operatieve behandeling van patiënten met bekken- en acetabulumfracturen. Naar
Kijk voor de werkwijze van het netwerk op
dergelijke fracturen is veel onderzoek gedaan.
onze website: www.TraumaNetAMC.nl/BekkenNetwerk
Om een patiënt met een dergelijke fractuur optimaal te behandelen dient de operateur verschillende chirurgische technieken te beheersen. Die zijn nodig om de ingreep kwalitatief hoogwaardig uit te kunnen voeren. In de literatuur is beschreven dat het lange termijn resultaat afhankelijk is van de kwaliteit van de repositie en de ervaring van de operateur. De Trauma Unit van de afdeling Chirurgie van het AMC heeft een stap richting concentratie van laagfrequentie maar complexe letsels en daaraan gerelateerde ingrepen gezet door het oprichten van het BekkenNetwerk TraumaNet AMC. Dit netwerk is multidisciplinair (o.a.
‘Wij streven naar de beste kwaliteit van zorg en de beste korte én lange termijn uitkomsten voor patiënten met complexe bekken- en acetabulumfracturen. BekkenNetwerk TraumaNet AMC draagt hier aan bij.’
traumachirurgie, orthopedie, (interventie-)radiologie, neurologie en revalidatie) en bedoeld als
Prof. Dr. J.C. Goslings, traumachirurg
service naar de partners in TraumaNet AMC,
Hoofd Trauma Unit AMC / Medisch Hoofd
zowel voor (semi-) acute als voor late proble-
TraumaNet AMC
Heeft u hem al? De TraumaNet App In de app zijn de belangrijkste contactgegevens van de ziekenhuizen uit de regio opgenomen. Verder zijn de zakkaartjes, protocollen en richtlijnen voor de opvang en behandeling van traumapatiënten te raadplegen. Via de interactieve ISS-module is de overall letselernst van traumapatiënten eenvoudig te berekenen. Tenslotte zijn de contactgegevens van Bureau TraumaNet AMC via de app beschikbaar en is er een link naar de website van TraumaNet AMC. Scan de QR-code om de app te downloaden!
Traumazorg
Thema-avond Traumatologie: Invoering nieuw Landelijk Protocol Ambulancezorg (LPA)
ontstaat? We zijn uitgekomen op SBAR wat staat voor: • Situation (situatie) • Background (achtergrond) • Assessment (beoordeling) • Recommendation (aanbeveling)
LPA 8: Hoe, wat en waarom? Met ingang van 1 januari 2015 is de nieuwste versie van het LPA de geldende norm voor de ambulancezorg in Nederland. Tijdens de Thema-avond Traumatologie van TraumaNet AMC op 17 september worden de belangrijkste wijzigingen voor de traumazorg besproken. Dagvoorzitter Carel Goslings, Traumachirurg en Medisch Hoofd TraumaNet AMC, opent de avond en heet de ruim 200 aanwezigen welkom. ‘De invoering van een nieuw protocol binnen de ambulancezorg heeft ook effect op de wijze van presentatie van de traumapatiënt op de SEH. Wij kregen dan ook snel vragen uit het veld. Voor ons reden om dit thema vanavond centraal te zetten. Deze avond zal zeker verheldering geven en discussies opleveren. Collega’s die vanavond niet aanwezig kunnen zijn, worden overigens via Twitter (@TraumaNet) op de hoogte gehouden.’
‘Vooral de R is essentieel: de overdragende partij formuleert helder wat hij of zij van de Het eerste half jaar van 2015 zal uitwijzen of de veranderingen die zijn doorgevoerd ook daadwerkelijk verbeteringen zijn voor alle betrokkenen; patiënt, ambulanceverpleegkundige, SEH en Traumachirurgie. Voor sommige zal het best wennen zijn dat de huidige ‘gouden standaard’ wervelplank en nekkraag tot het ‘gouden verleden’ behoort.’ Communicatie: van MIST naar SBAR ‘In de luchtvaart is 70% van de crashes terug te voeren op communicatiefouten, waarmee het belang van communicatie aangetoond is.’
Inleiding: ontwikkeling en opzet LPA 8
door de verschillende betrokken beroeps-
Pieternel Van Exter (Medisch Manager Ambu-
‘Meteen nadat LPA 7.2 in 2011 gepresenteerd
verenigingen. Het LPA8 kan dan ook met
lancezorg (MMA) van Ambulance Amsterdam
werd, zijn we op zoek gegaan naar een nieuwe
recht ‘evidence based’ genoemd worden.’
en met haar bezieling en tomeloze inzet een
vorm waarbij we aan de basis begonnen
Mario Snel (Kerninstructeur en ambulance-
van de pijlers van het vernieuwde protocol)
door ons af te vragen: waarom doen we het
verpleegkundige, Ambulance Amsterdam)
is ervan overtuigd. ‘Overdrachtsmomenten
op deze manier en klopt dat wel? Vervolgens
vertelt zijn verhaal met gepaste trots en
behoren tot de meest risicovolle momenten in
hebben we het protocol in 11 onderdelen
enthousiasme. ‘We zitten nu in een over-
het zorgverleningsproces van ambulancezorg
gedefinieerd en 11 expertgroepen samen-
gangsfase en zijn bezig met scholing van
naar de SEH. Vandaar dat we veel aandacht
gesteld. Deze expertgroepen hebben zich
de verpleegkundigen. Daarnaast worden
besteed hebben aan de communicatiestruc-
verdiept in het meest actuele wetenschappe-
de benodigde materialen aangeschaft,
tuur binnen het protocol. Is er een middel,
lijke onderzoek, inzichten en scholingen.
zoals de bekkenband (T-pod) en het vacuüm-
waar patiëntveiligheid centraal staat, waarbij
Het uiteindelijke resultaat is goedgekeurd
matras. Op 1 Januari 2015 is het dan zover.
we elkaar goed verstaan en er geen ruis
ontvangende partij verwacht. Je maakt expliciet wat je verwacht en dat moet je durven; realiseer je hierbij dat je juridisch gezien de verantwoordelijkheid draagt totdat je overgedragen hebt aan een ander. Dat kan overigens ook telefonisch zijn.’ Het gebruik van de SBAR vraagt om een samenwerkingsgerichte houding. SBAR is een nationaal én internationaal breed gedragen en toegepaste methodiek; een professionele communicatiestructuur, die breed toepasbaar is. Multidisciplinair en een enorme verbreding ten opzichte van MIST. De S van SBAR omvat het gehele MIST. Van Exter pleit voor ‘less is more’. Per geval kan de informatie verschillen en hoeven niet per se alle vier de onderdelen van de SBAR apart benoemd te worden: >>
Traumazorg ‘Er zijn twee slachtoffers, ik wil graag een auto
de wervelkolom geïmmobiliseerd met behulp
andere protocollen (het middel is ook effectief
erbij’, ‘Ik kom met een reanimatie en wil dat
van een vacuümmatras of op de brancard
bij maagbloeding, aneurysma en andere
de shockroom klaarstaat’ of in geval van een
gelegd met ‘headblocks’ aan beide kanten
niet trauma-gerelateerde letsels). Balvers is
CVA: ‘Patiënt heeft klachten sinds een uur,
van het hoofd om de halswervels te stabilise-
verheugd over de opname van het middel in
graag het cardiogram sturen’; in zulke geval-
ren. ‘Al met al een overzichtelijker protocol,
het LPA 8: ‘Ik vind het een enorme doorbraak.
len wordt alleen S en R genoemd.’ Is SBAR
waarin de NEXUS criteria zijn geïmplemen-
Zo’n goedkoop middel dat bij neurotrauma en
voor de hele keten bedoeld? ‘Huisartsenpost,
teerd. Traumamechanisme en afleidend letsel
multitrauma met verbloeding het verschil kan
ambulance en SEH; allen krijgen SBAR-
blijven subjectieve maten’, aldus Ten Brinke.
maken tussen minder erg en heel erg. Ik ben blij dat we in Nederland dit middel als zodanig
overdrachtsformulieren. Eenduidigheid in de gehele zorgketen is wat mij betreft een mooi
Na de pauze wordt gedemonstreerd hoe het
streven.’
immobiliseren van een patiënt met behulp
arts-onderzoeker Trauma Unit AMC, laat
erkennen.’
van een vacuümmatras in zijn werk gaat.
zien welke acties volgens LPA 8 genomen
Pijnbestrijding: welke keuzen zijn er?
Wervelkolomimmobilisatie
Snel, handig en comfortabel voor de patiënt.
moeten worden. ‘Verbloeding is de meest
Als laatste spreker neemt Fabian Kooij,
Aan Joost ten Brinke, AIOS Chirurgie, Gelre
Probleem is wel dat alle SEH-artsen, trauma-
voorkomende oorzaak van overlijden bij
anesthesioloog AMC en MMT-arts Lifeliner 1,
Ziekenhuizen te Apeldoorn, de schone taak
chirurgen en anesthesisten ATLS® geschoold
traumapatiënten. Een groot gevaar dus,
ons mee in de wereld van de pijnbestrijding.
om de wijziging betreft de wervelkolomim-
zijn. Het wereldwijd toegepaste ATLS protocol
zeker ook omdat bij traumapatiënten de stol-
‘Als we focussen op pijnstilling binnen LPA
mobilisatie toe te lichten; wervelplanken
is niet hetzelfde als het LPA m.b.t. immobilisatie
ling vaak verstoord is (o.a. door celschade,
7 en binnen LPA 8, dan is er eigenlijk niet zo
en harde kragen worden in het LPA 8 niet
van de (hals)wervelkolom. Hierdoor dreigen
onderkoeling of patiënt is ‘zuur’). Belangrijk
heel veel veranderd. Kooij presenteert een
meer gebruikt voor transport; evt. wel voor
verwarring en discussies op de SEH en
dus om de bloeding te stoppen. Allereerst
casus van een personenauto die op de
extricatie. ‘Voor de zekerheid planken’, is
traumakamer, dat is ongewenst.
wordt een infuus ingebracht en zo nodig een
afsluitdijk achterop een vrachtwagen rijdt,
een vaak gehoorde uitspraak van ambulance-
kleine hoeveelheid Ringerlactaat toegediend.
wordt geplet door een tweede vrachtwagen
medewerkers. Na uitgebreide studie door het
Vervolgens wordt het Massaal Transfusie
waarna de auto uiteindelijk in brand vliegt. A:
expertteam is men gekomen tot andere inzich-
Protocol geactiveerd en gestart met tranexa-
vrij, B: sat 98% met O2, C: krachtig, D: angstig
ten. Terwijl de voordelen nauwelijks bewezen
minezuur. Binnen vijf minuten worden bloed-
en pijnlijk, E: brandwonden. Wat gaat u doen?
zijn, zijn de nadelen wel aangetoond. ‘Plan-
producten, aangeleverd door de bloedbank,
De deelnemers reageren met een stemkast-
ken’ is zeer oncomfortabel voor de patiënt,
toegediend.’ Tranexaminezuur grijpt aan op
jes op een aantal opties in de pijnbestrijding.
kan leiden tot het ontstaan van doorligplekken
hyperfibrinolyse en zorgt ervoor dat stolsels
Fentanyl? S-Ketamine? Ja, beide zijn goed en
en de halskraag kan door veneuze stuwing
niet te snel afgebroken worden. Belangrijk
welke wordt vaak vergeten: geruststellen.
de intracraniële druk verhogen. Het huidige
dat de bolusinjectie met 1 gram tranexamine-
Als je niets geeft, maar alleen praat en
protocol met betrekking tot immobilisatie moet
zuur binnen 3 uur na het trauma toegediend
geruststelt, dan ervaart de patiënt al 50%
simpeler. In het LPA 8 is de indicatiestelling
Gebruik tranexaminezuur bij verbloeding
wordt, daarna eenzelfde hoeveelheid in 8 uur
pijnreductie, hetgeen gelijk staat aan 10mg
om de wervelkolom totaal te immobiliseren
Vooraanmelding komt binnen op de SEH:
per infuus. Onderzoeksresultaten naar het
morfine. Een belangrijke dus, helaas niet
versoepeld. Is immobilisatie geïndiceerd,
jonge man, schietincident, scoop and run naar
effect van tranexaminezuur, mits toegediend
genoemd in het nieuwe protocol (in ieder
maar is de patiënt mobiel, dan mag de patiënt
de traumakamer, verdenking van bloeding
binnen drie uur na het letsel, zijn zo positief,
geval niet bij de pijnbestrijding). >>
zelf op de brancard stappen. Vervolgens wordt
en hypovolemische shock. Kirsten Balvers,
dat het middel is opgenomen in het LPA 8 en
Traumazorg In het LPA 8 ligt de nadruk meer op het
Thema-avond gemist?
gebruik van Fentanyl (titreren (!) in verband
Via onze website kunt u de presentaties die deze avond zijn gegeven terugkijken:
met bijwerkingen) en S-Ketamine bij pijn-
www.TraumaNetAMC.nl/LPA8.
bestrijding; lachgas (N2O) is verdwenen. Paracetamol, Lidocaine in de botnaald
Poster
en (eindelijk) Zofran tegen misselijkheid en
Invoering nieuwe Landelijk Protocol Ambulancezorg 8
Consequenties voor de traumazorg
braken zijn toegevoegd.’ Kooij is fan van Paracetamol. ‘Paracetamol is een goede
Per 1 januari 2015 werken de ambulancediensten in Nederland volgens het nieuwe LPA. In verband met de scholing van ambulanceverpleegkundige is er tot die tijd sprake van een overgangsfase waarin patiënten zowel volgens het huidige LPA 7.2
is nog beter. De werking van Paracetamol is
het een ideaal glijmiddel.’ Of de stelling die
beduidend beter dan Tramadol. Het nieuwe
veel discussie uitlokte over de verspilling van
LPA pleit voor behandeling van pijn via
bloed: ‘het is verstandig om het Massa Trans-
meerdere kanalen (bolus, infuus, botnaald)
fusie Protocol al pre-hospitaal te activeren’.
met meerdere receptoren (Fentanyl, S-Keta-
Massa Transfusie Protocol; dat is dus
mine, Lido, Zofran). Paracetamol is een
zeker zes zakken bloed toedienen. 70% van
goede basis en heeft zeker meerwaarde
de Massa Transfusie Protocol activaties is
naast andere medicamenten.’
achteraf echter onnodig. Dat betekent verspilling van (schaarse) bloedproducten, hoge kosten en een behoorlijke logistieke actie vanuit de bloedbank. De laatste stelling:
als het nieuwe LPA 8 gepresenteerd kunnen worden op de SEH. Bij presentatie geeft de ambulanceverpleegkundige duidelijk aan volgens welk protocol de patiënt wordt gepresenteerd.
Voormelding/Overdracht De voormelding/overdracht vanuit ambulance wordt gedaan volgens de SBARR-methodiek waarbij de ambulanceverpleegkundige naast een beschrijving van de situatie (Situation) en achtergrond (Background) ook een beoordeling (Assessment) en aanbeveling (Recommendation) geeft aan de SEH. Tenslotte wordt de belangrijkste informatie herhaald (Read back).
Pijnbestrijding (Zie 4.3 in LPA8) • Fentanyl ¢ Dosering opgehoogd naar max. 4μg/kg ¢ Naast i.v. ook intranasale toediening • Geen N2O meer • S-Ketamine zonder toediening midazolam ¢ Bij onrust wél midozolam (Zie 4.2 in LPA8) • Introductie Paracetamol als basis ¢ 20mg/kg (max. 1gr) • Introductie ondansetron (anti-emeticum)
Shock (Zie 4.4 in LPA8) • Introductie tranexaminezuur ¢ Volwassenen: 1000mg i.v. ¢ Kinderen: 20mg/kg i.v. • Ringerlactaat i.p.v. NaCl 0,9%
Belangrijkste wijzigingen: • Signaalfunctie verdwenen: traumapatiënt met verdenking nekletsel komt niet per se geïmmobiliseerd binnen • Niet altijd fixeren bij een HET • Introductie vacuümmatras • Brancard met headblocks • Nekkraag en plank verdwijnen • Immobiliseren CWK bij ABCD-instabiele patiënt mag nooit vertraging opleveren • Gebruik bekkenband ( bijv. T-Pod) bij verdenking bekkenfractuur
Advies TraumaNet AMC en Netwerk Acute Zorg, regio VUmc m.b.t. opvang op SEH/traumakamer: • Transfer van vacuümmatras naar traumatrolley / Traumamatras : ¢ Bij voorkeur Patslide; eventueel met een laken • Gebruik bij het immobiliseren van de CWK: ¢ Headblocks / Speedblocks® Head Immobilizer ¢ I.p. geen harde halskraag (tenzij aanwijzingen voor fractuur of myelumletsel) • (Her)beoordeel op de SEH volgens ATLS/NEXUS of lokaal protocol of een patiënt geïmmobiliseerd moet worden/blijven
Presentaties Thema-avond Traumatologie LPA 8 De presentaties die gehouden zijn tijdens de Thema-avond Traumatologie van TraumaNet AMC zijn terug te kijken op de website:
van LPA7’. Tja, dat is een mooie om de avond
Tijdens de overgangsfase zal iedereen moeten wennen aan de nieuwe LPA 8 en de wijze van presentatie. Wij rekenen juist in deze fase op ieders begrip om eventuele discussies niet in aanwezigheid van de patiënt te voeren, maar op een ander moment.
wezigen het hiermee eens is. Dagvoorzitter Goslings sluit de avond af met de boodschap dat er de komende periode nog wel gedis-
het nieuwe LPA 8 voor de traumazorg. Hierin is ook een advies opgenomen vanuit de beide traumasatie van de wervelkolom. Deze poster is verspreid onder alle SEH’s en ambulanceposten in NoordHolland en Flevoland.
Tenslotte...
Meer informatie: Download het volledige LPA 8 via: • www.TraumaNetAMC.nl/LPA8 • TraumaNet App (zie QR-codes hiernaast) • Ambulancezorg app van AZN
keld met een samenvatting
centra voor de immobili®
‘LPA8 is een grote verbetering ten opzichte
AMC een poster ontwikvan de consequenties van
Wervelkolom en Bekken (Zie 10.2, 10.9 en 10.10 in LPA8)
www.TraumaNetAMC.nl/LPA8
te eindigen. Zeker als 87% van alle aan-
deze thema-avond is op initiatief van TraumaNet
Tijdspad: overgangsfase
pijnstiller en Paracetamol iv (intraveneus)
Naar aanleiding van
De PDF-versie van deze poster is terug te vinden
App Store
Google Play
TraumaNet AMC | Academisch Medisch Centrum Meibergdreef 9 | 1105 AZ Amsterdam | 020 - 56 63 285 @TraumaNet
[email protected] | www.TraumaNetAMC.nl |
op onze website: www.TraumaNetAMC.nl/ LPA8.
cussieerd zal worden over bepaalde aspecten Discussie
in het LPA 8. Vanavond leverde bepaalde
Alvast voor in de agenda:
De avond wordt afgesloten met een panel-
punten ook discussie op. Daarbij is het
De volgende Thema-avond Traumatologie van TraumaNet AMC staat gepland op woensdag
discussie en stellingen, waar de aanwezigen
belangrijk dat dergelijke discussies niet ‘boven
15 april 2015 van 17.00 - 20.30 uur. Het thema dat die avond centraal staat is kinderen.
in de zaal met behulp van stemkastjes kunnen
het hoofd van de patiënt’ worden gevoerd en
Meer informatie volgt via onze website of onze mailing (als u opgenomen wilt worden in onze
stemmen. ‘Het is goed dat de wervelplank
dat er respect en begrip voor elkaars werk-
mailinglist, stuur dan een mail naar
[email protected]).
nog maar zelden gebruikt wordt? 79% eens.
wijze is. Het is voor ons allemaal wennen,
Wil iemand die oneens gestemd heeft dat
maar allemaal hebben we hetzelfde doel:
toelichten? ‘Bij bevrijding uit autowrakken is
de best mogelijke zorg voor de patiënt.
Traumazorg
Traumazorg
Traumavisitatie: toetsing van organisatie en kwaliteit van traumazorg Om de organisatie en kwaliteit van de traumazorg in de regio TraumaNet AMC te toetsen, wordt ieder ziekenhuis eens in de vijf jaar gevisiteerd. Nadat het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis in 2009 heeft geparticipeerd in de eerste proefvisitatie, vond op 12 juni volgens planning een tweede visitatie plaats. Het visitatierapport wordt besproken tijdens het Regionaal Trauma Overleg van 27 november. Planning
Amsterdam Wrist Rules: Implementatie klinische beslisregel bij polsletsel In een samenwerking met het Sint Lucas Andreas Ziekenhuis, het Spaarne Ziekenhuis en de Tergooi Ziekenhuizen zal vanuit het Academisch Medisch Centrum een studie worden opgezet naar de implementatie van de “Amsterdam Wrist Rules”. Een val op de pols is een veelvoorkomende
We verwachten een snellere doorstroom op
reden voor een spoedeisende hulp bezoek.
de SEH en een vermindering van onnodig
Bij praktisch het merendeel van deze patiënten
aangevraagde röntgenfoto’s, zonder daarbij
wordt standaard een röntgenfoto van de pols
relevante breuken van de pols te missen.
Op maandag 1 december wordt het AMC
Evalutie visitatiereglement
gemaakt. Echter, in maar de helft van de
voor de eerste keer gevisiteerd. Als enige
en vragenlijsten
gevallen toont deze foto een breuk van de
Contact:
Level-1 traumacentrum in de regio zal
Nu alle ziekenhuizen in de regio Trauma-
pols. Deze werkwijze resulteert in onnodige
Marjolein Mulders (
[email protected])
de commissie voor deze gelegenheid een
Net AMC een keer gevisiteerd zijn, worden
stralenbelasting voor de patiënt, langere
andere samenstelling hebben. Zo wordt er,
het visitatiereglement en de bijbehorende
wachttijden op de spoedeisende hulp, en
Scan onderstaande QR-code om de
naast een externe voorzitter, ook een
vragenlijsten geëvalueerd. Meer informatie
extra kosten.
app van de Amsterdam Wrist Rules
traumachirurg uit een van de andere
over de traumavisitatie is terug te vinden
10 Level-1 traumacentra aan de commissie
op onze website: www.TraumaNetAMC.nl/
Om deze reden zijn de Amsterdam Wrist
toegevoegd. Het BovenIJ ziekenhuis
traumavisitatie.
Rules (AWR) ontwikkeld. De AWR is een
te downloaden:
wordt in het tweede kwartaal van 2015
klinische beslisregel, die aan de hand van
voor de tweede keer gevisiteerd.
lichamelijk onderzoek, leeftijd en geslacht een
Het Sint Lucas Andreas Ziekenhuis
advies geeft om wel of geen röntgenfoto van
volgt in het vierde kwartaal.
de pols te maken. Tijdens deze studie zullen we daarom de AWR bij volwassenen, maar ook bij kinderen vanaf 3 jaar, toepassen in de praktijk, waarbij een vergelijking zal worden gemaakt met een (eerdere) patiëntengroep waarbij de regel nog niet is toegepast.
ROAZ
Focusgroep Psychiatrie Op 15 september kwam de gezamenlijke focusgroep psychiatrie voor het eerst bijeen. Er was sprake van een goede opkomst van betrokkenen vanuit de beide ROAZ regio’s AMC en VUmc. In deze eerste bijeenkomst zijn Jeroen Zoeteman (psychiater en clustermanager Spoedeisende Psychiatrie Amsterdam) en Heleen Schaffels (psychiater en directeur behandelzaken GGZ inGeest) aangesteld als voorzitters van deze focusgroep. Er is in verkennende zin gesproken over de werkwijze die binnen de focusgroepen wordt gehanteerd om de zorgketen te screenen en er is een eerste inventarisatie gemaakt van de ervaren knelpunten binnen de acute zorgketen psychiatrie. Op basis van deze eerste bijeenkomst zijn een drietal mogelijke richtingen bepaald die varieerden van het eerst verder breed in kaart brengen van de acute psychiatrische zorgketen tot het aan de hand van veel voorkomende casuïstiek doorlopen van één of twee specifieke ketens binnen de psychiatrische spoedzorg. In een volgende focusgroep bijeenkomst wordt hierin een definitieve keuze gemaakt.
Werkgroep Concentratie Acute Verloskunde Op 9 september vond de eerste bijeenkomst van de werkgroep Concentratie Acute Verloskunde plaats. Deze werkgroep is voortgekomen uit een eerste inventarisatie van knelpunten door de hele focusgroep verloskunde.
2e kamer lid bezoekt TraumaNet AMC en Nictiz in kader van E-Health Op 10 oktober vond er in het AMC een werkbezoek plaats door VVD 2e kamerlid Jeroen van Wijngaarden, woordvoerder EPD, patiëntveiligheid, privacy en medisch beroepsgeheim, in het kader van een succesvolle E-health toepassing. Bij dit werkbezoek waren ook vertegenwoordigers van Nictiz, Ambulance Zorg Nederland, GHOR/GGD Nederland en de NPCF aanwezig. Centraal in dit werkbezoek stond de door Nictiz in nauwe samenwerking met TraumaNet AMC ontwikkelde applicatie Acuut Zorgportaal. Hierdoor is het mogelijk om een actueel inzicht te hebben in de beschikbaarheid van capaciteit die nodig is om de acute patiënt zo snel mogelijk de juiste hulp te kunnen bieden. Tevens was het voor Nictiz een mooi moment om hun eHealth-Monitor 2014, die daags daarvoor was verschenen, te presenteren. Naast genoemde presentaties was ook een bezoek aan de traumakamer van het AMC onder bezielende leiding van Traumachirurg Jan Luitse een prachtige
Deze werkgroep wil de randvoorwaarden definiëren die een rol spelen bij een optimaal regionaal
kans om de politiek te verbinden
zorgaanbod verloskunde met als doel te komen tot zo goed mogelijke perinatale uitkomsten voor
met de dagelijkse praktijk.
moeder en kind. Waar mogelijk zal de werkgroep voorstellen voor verbeteringen in het huidige
Wij kijken terug op een zeer
zorgaanbod aandragen. Als eerste stap wordt gekeken naar de huidige afspraken en protocollen
geslaagd werkbezoek!
rondom de overdracht en opvang van een acute situatie van moeder of kind. Daarnaast worden onderzoeksgegevens met betrekking tot reistijd in relatie tot uitkomsten van zorg meegenomen. De volgende bijeenkomst vindt plaats op 9 december. De werkgroep denkt dat een doorlooptijd van 1 jaar reëel is.
ROAZ
Triage en automatisering op de spoedeisende hulp en huisartsenpost Voor optimale acute ketenzorg is de samenwerking tussen huisartsenposten (HAP) en spoedeisende hulp afdelingen van ziekenhuizen (SEH) essentieel. De patiënt kan namelijk zelf niet altijd even goed inschatten welke zorg hij nodig heeft, en zal daarom soms de huisarts contacteren als hij medisch specialistische zorg nodig heeft of andersom. De meeste ziekenhuizen in de regio hebben op dit moment een SEH die samenwerkt met een HAP. Er bestaan in de regio diverse samenwerkingsmodellen, variërend van een geografisch gescheiden HAP en SEH tot een gezamenlijke toegang met gedeelde triage aan de poort. De HAP en SEH werken van oudsher met verschillende (triage)systemen. Eén gezamenlijk
1) Is het wenselijk om naar 1 triagesysteem te gaan?
vorm is er
Wat is het systeem dat de
eerst een sor-
voorkeur heeft?
teringstriage:
Deze werkgroep geeft een voorkeur aan voor
hierbij bepaalt
het Nederlands Triage Systeem (NTS), het
de triagist
huidige triagesysteem van de HAP. NTS is
alleen de
een aangepaste versie van het Manchester
urgen-
Triage Systeem (MTS), wat het merendeel
tie, maar
van de ziekenhuizen gebruikt. Een voordeel
doet geen
van NTS is dat het ook geschikt is voor
diagnostisch
telefonische triage. Het AMC en VUmc laten
onderzoek. Omdat het voor de patiënt van
het NTS inbouwen in EPIC.
belang is dat de urgentie zo snel mogelijk
Het systeem behoeft nog wel wetenschap-
duidelijk wordt, heeft de werkgroep aan deze
pelijke onderbouwing. Het is belangrijk om
vorm van uitvragen de voorlopige naam ‘2
te weten of er bij iedere uitvrager hetzelfde
minuten triage’ gegeven. Nadat de urgentie
uitkomt. Komt een de doktersassistent als
is bepaald volgt, hetzij op de HAP, hetzij op
uitvrager tot dezelfde conclusie als een ver-
de SEH, de werkelijke diagnostische triage.
pleegkundige uitvrager? Met andere woorden,
Deze triagist kan vervolgens een zorgpad
hoe valide is het NTS? De betrouwbaarheid
kiezen, diagnostisch onderzoek aanvragen en
van het NTS (komt er het juiste ziektebeeld
de behandeling bepalen of zelfs al uitvoeren.
er uit?) is wel in een onderzoek geverifieerd.
Aangezien deze triagist voor deze hande-
systeem zou echter de samenwerking verge-
2) Wat is het systeem dat de voorkeur heeft?
lingen BIG geregistreerd moet zijn, heeft de
Wie kan het beste de triage doen?
makkelijken. Als alle SEH/HAP combinaties
3) Wie kan het beste de triage doen?
werkgroep deze vorm van triage voorlopig
De aanwezigen zijn het hierover nog niet
hetzelfde systeem gebruiken, wordt het ook
Het veld heeft er voor gekozen dit project
‘advanced triage’ genoemd. Een patiënt kan
eens geworden. De werkgroep zal dit voor de
makkelijker om de kwaliteit van zorg te kun-
gefaseerd binnen de regio op te pakken. Als
pas na advanced triage zo mogelijk weer naar
2 minuten triage en de advanced triage apart
nen vergelijken. Overstappen naar een ander
eerste zal dit project in de regio Amsterdam
huis worden gestuurd.
gaan bekijken.
systeem is wel een investering in zowel geld
worden opgepakt, vervolgens in Kennemer-
als tijd. Is dat het waard? En zo ja, hoe ga je
land en daarna in de regio’s Flevoland, Gooi-
Is het wenselijk om naar
Conclusie
praktisch verder?
en Vechtstreek en Noord-Holland Noord.
1 triagesysteem te gaan?
De eerste aftastende stappen om de triage bij
Hier is de werkgroep snel uit: Ja. Er is druk
HAP en SEH op een lijn te krijgen zijn gezet.
Eind september is een kleine werkgroep met
Wat verstaan we onder triage?
vanuit zowel vanuit de politiek als vanuit de
In december komt een grotere werkgroep bij
huisartsen en specialisten voor het eerst bij
In de werkgroep bleek het woord ‘triage’
verzekeraars om (kwaliteit van) zorg meer
elkaar om triage en automatisering met elkaar
elkaar gekomen om de volgende punten te
verwarrend te zijn, omdat het in deze context
vergelijkbaar te maken.
verder te bespreken.
bediscussiëren:
twee vormen heeft. Bij deze samenwerkings-
Ambulance Amsterdam zorg met hoofd en hart
Regionale Ambulancevoorziening Gooi en Vechtstreek
Colofon: TraumaNet AMC is een regionaal samenwerkingsverband van betrokkenen bij de acute zorg. Het AMC is, als Level 1 traumacentrum, de coördinator van dit netwerk. Zie ook: www.TraumaNetAMC.nl En andere ketenpartners als GGZ, GGD, huisartsenposten en verloskundigen. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt, op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van TraumaNet AMC.
