Economie Monitor Brabant Vierde kwartaal 2011
Eurocrisis raakt ook de Brabantse economie
4
De economie van Brabant krijgt in het laatste kwartaal van 2011 te maken met de gevolgen van de eurocrisis en dit is goed te merken aan de verschillende indicatoren. Het aantal werklozen en woningverkopen blijven stabiel, maar de overige indicatoren laten een negatief beeld zien ten opzichte van het derde kwartaal van 2011.
Verder in deze editie: • Economische ontwikkeling: Huidige stand van zaken • Economische ontwikkeling: Toekomstige ontwikkeling • Decemberramingen CPB: Economische vooruitzichten voor 2012 • Bedrijfsleven • Arbeidsmarkt • Vastgoedmarkt
Economische ontwikkeling: negatieve stemming over het economische klimaat De negatievere stemming over de verwachtingen van het bedrijfsleven in de COEN enquête van het derde kwartaal zijn uitgekomen; Ondernemers kijken zeer negatief naar het economisch klimaat. In Brabant daalt de indicator voor het economisch klimaat van -2,7% naar -21,5%. Ook de indicatoren betreffende het consumenten- en producentenvertrouwen dalen sterk in het laatste kwartaal van 2011.
2011 daalt het aantal vacatures in oktober 2011 met 9,4%. Deze daling is het hoogst in West-Brabant, hier is het aantal vacatures gedaald met 20,6%. In Nederland is een vergelijkbare daling gaande. Hier daalde het aantal vacatures in oktober 2011 met 10,7%. Ten opzichte van dezelfde periode in 2010 is het aantal vacatures in oktober 2011 in Brabant circa 30% lager. De werkloosheid in Brabant, gemeten als het aantal niet werkende werkzoekenden (NWW’ers) blijft in het begin van het vierde kwartaal in Brabant redelijk stabiel met een stijging van Bedrijfsleven: Aantal starters daalt, 0,7% in oktober 2011 (ten opzichte van sepfaillissementen hoog ten opzichte tember). In Noordoost- en Zuidoost Brabant van vorig kwartaal nam het aantal NWW’ers toe, in Midden- en Het vierde kwartaal kent een negatieve ontwik- West-Brabant daalde het aantal NWW’ers juist. keling qua aantal starters en faillissementen. Zowel ten opzichte van het derde kwartaal in Vastgoedmarkt: Prijsindex 2011 als het vierde kwartaal in 2010 is het koopwoningen Brabant daalt. aantal starters laag en het aantal faillissemen- De prijsindex van koopwoningen in Brabant ten hoog. Brabant kent 17% van het totale aan- heeft in november het laagste punt van 2011 tal faillissementen van Nederland en 14% van bereikt. De index zit met een waarde van het totale aantal starters. Dit is lijn met het aan- 100,5 nog maar net boven de startwaarde tal bedrijfsvestigingen in Brabant (15% van het van de index in 2005. Dit betekent dat een totale aantal vestigingen in Nederland). woning weer ongeveer hetzelfde waard is als in 2005. Het aantal verkochte woningen en Arbeidsmarkt: Wederom daling de gemiddelde verkooptijd per woning blijft aantal vacatures. wel stabiel ten opzichte van het derde kwarEvenals in het derde kwartaal, is het aantal va- taal van 2011. catures in het vierde kwartaal van 2011 weer sterk gedaald. Ten opzichte van september
Economie monitor Brabant Overzicht ontwikkeling belangrijkste indicatoren in Brabant in het 4e kwartaal van 2011 (ontwikkeling t.o.v. Monitor 3e kwartaal 2011) Economische ontwikkeling Consumentenvertrouwen Producentenvertrouwen Inkoopmanagersindex Bedrijfsleven Startende bedrijven Faillissementen Arbeidsmarkt Vacatures* Werkloosheid: aantal NWWers* Vastgoedmarkt Prijs koopwoningen* Woningverkopen Totaal beeld
Legenda Waarde van de indicator is hoger dan in de vorige monitor Waarde van de indicator is gelijk aan de waarde in de vorige monitor Waarde van de indicator is lager dan in de vorige monitor Positieve ontwikkeling Neutrale ontwikkeling Negatieve ontwikkeling * Deze indicatoren zijn bekend t/m oktober 2011, de vergelijking is daarom gemaakt tussen oktober 2011 en seprember 2011
Economische ontwikkeling: Huidige stand van zaken COEN enquête (schaal -100 tot 100), 4e kwartaal 2011
Brabantse economie in het rood Vrijwel alle sectoren in het bedrijfsleven hadden in het derde kwartaal te maken met achteruitgang, met uitzondering van de zakelijke dienstverlening. In de industrie is de stemming nog steeds positief. Relatief hard getroffen is de vervoersector. Deze lijdt onder de verminderde omzet uit export. Verder staan vooral in de landbouw, de bouw en de detailhandel de resultaten onder druk. Wel verwacht de detailhandel dankzij de feestmaand december een positief effect op de omzet. Bron: Brabant Business (december 2011)
Conjunctuur enquête(COEN): Waardering economisch klimaat onderuit Het bedrijfsleven heeft te maken met de gevolgen van de eurocrisis. De negatievere stemming over de verwachtingen van het bedrijfsleven in de COEN enquête van het derde kwartaal zijn uitgekomen; ondernemers kijken zeer negatief naar het economisch klimaat. In Brabant daalt de indicator voor het economisch klimaat van -2,7% naar -21,5%. Deze daling is vergelijkbaar met de daling in Nederland, hier daalde de waarde-
Brabant Nederland
Productie en Orderpositie voorraad 0,2 -12,5 1,8 -15,4
Concurrentie- positie 2,5 0,7
Bron: CBS / Kamer van Koophandel
ring van het economische klimaat van -3,5 naar een waarde van -20,7. In zowel Brabant als Nederland dalen ook het aantal orders en bedrijven schatten hun concurrentiepositie slechter in dan in het derde kwartaal. Over heel 2011 kan gezegd worden dat Brabant het hele jaar beter heeft gepresteerd dan Nederland op de onderdelen orderpositie en concurrentiepositie. De indicator productie en voorraad was voor Brabant in heel 2011 negatiever dan het Nederlandse gemiddelde. De beoordeling van het economisch klimaat was in twee kwartalen voor Brabant negatiever dan gemiddeld in Nederland en in twee kwartalen positiever. Gemiddeld over 2011 was de beoordeling van het economisch klimaat in Brabant wel positiever dan in Nederland. Samenvattend kan worden gesteld dat in 2011 Noord-Brabant op de genoemde indicatoren beter dan gemiddeld heeft gepresteerd.
1 Bij de beoordeling van het Economisch Klimaat worden ondernemers gevraagd te kijken naar: (1) de ontwikkeling van de algemene economische situatie in Nederland in de afgelopen twaalf maanden en (2)de verwachting omtrent de algemene economische situatie in Nederland in de komende twaalf maanden.
Economisch klimaat1 -21,5 -20,7
Toekomstige economische ontwikkeling CPB decemberramingen: Economische vooruitzichten 2012 Het CPB geeft in haar decemberramingen aan dat de vooruitzichten voor de Nederlandse economie sterk afhangen van het verdere verloop van de Europese schuldencrisis. In de decemberraming is gerekend met een zogenaamd ‘ doormodderscenario’: de schuldencrisis wordt niet snel opgelost, maar er komt ook geen verdere escalatie. Met deze aanname krimpt de Nederlandse economie in 2012 met ½%, terwijl de werkloosheid stijgt met 90.000 personen. Het overheidstekort verbeterd van 4,6% BBP in 2011 naar 4,1% BBP in 2012. Door de sterk verslechterde economische vooruitzichten is de geraamde verbetering van de overheidsfinanciën minder groot dan eerder geraamd. Bron: CPB, decemberramingen 2011
Consumentenvertrouwen naar dieptepunt Het consumentenvertrouwen bereikt in het vierde kwartaal van 2011 zowel in Brabant als de rest van Nederland een dieptepunt. In Brabant daalt de indicator van -20 in het derde kwartaal naar -37. In heel Nederland daalde de indicator van -20 naar -38. Het consumentenvertrouwen is niet meer zo laag geweest sinds 2003.
Ontwikkeling consumentenvertrouwen in Brabant en Nederland (vanaf het1e kwartaal 2010) 0 -5
2010 - 1
2010 - 2
2010 - 3
2010 - 4
2011 - 1
2011 - 2
-10 -15 -20 -25 -30
Stemming producenten industrie verder verslechterd De stemming onder ondernemers in de industrie is in november verder verslechterd. Met name over de toekomstige productie waren de producenten negatiever. Het producentenvertrouwen daalde van -3,2 in oktober naar -4,8 in november. Zo pessimistisch zijn de ondernemers bijna twee jaar niet geweest. Het producentenvertrouwen is samengesteld uit drie deelindicatoren: de verwachte productie in de komende drie maanden, het oordeel over de orderpositie en het oordeel over de voorraden gereed product. De daling van het producentenvertrouwen kan geheel worden toegeschreven aan een veel pessimistischere kijk op de toekomstige productie. Deze deelindicator verslechterde ten opzichte van oktober aanzienlijk. Daarentegen verbeterde het oordeel over de orderpositie iets. Het oordeel over de voorraden veranderde nagenoeg niet. Bron: CBS Conjunctuurbericht (november 2011)
-35 -40
Brabant
Nederland
Bron: CBS / bewerking Ecorys
Inkoopmanagersindex daalt stevig naar 46,0 in november De NEVI Purchasing Managers’ Index (PMI) is een samengestelde index ontworpen om een algeheel beeld te verkrijgen van de economische activiteiten in de verschillende industrieën. Een score van de PMI onder de 50,0 geeft daling van de industriële activiteit aan, een score boven het kritische punt van 50,0 duidt op een groeiende economie. Een score van 50,0 duidt erop dat er geen veranderingen hebben plaatsgevonden. Hoe groter de afwijking van 50,0, hoe groter de mate van verandering in de index is. In september 2011 lag de NEVI PMI Inkoopmanagersindex net onder de kritische waarde van 50. In het laatste kwartaal van 2011 daalt de index verder naar 46,0 in november 2011. Dit duidt op de snelste verslechtering in meer dan twee jaar. De productieomvang nam in november flink af; de grootste afname sinds mei 2009. Het aantal ontvangen nieuwe orders daalde het snelst in meer dan tweeënhalf jaar. Ook de exportorders namen aanzienlijk af.
2011 - 3
2011 - 4
Economie monitor Brabant Ontwikkeling van de NEVI PMI Inkoopmanagerindex Nederland (vanaf augustus 2010) 60,7
61
59,2
59
56,5
57 55 53
57,5
57,5
58,1
55,4
55,1
54,3
52,1
52,9
51,4
50,7
51
48,9
49 47 45
48 46
Bedrijfsleven Aantal startende bedrijven daalt in het 4e kwartaal van 2011 In het laatste kwartaal van 2011 daalt het gemiddelde aantal startende bedrijven per maand van 580 in het derde kwartaal naar 515. Ook in Nederland als geheel daalt het aantal starters. Vergeleken met een jaar geleden zijn er in het laatste kwartaal van 2011 ook minder starters. In het vierde kwartaal van 2010 waren er circa 790 startende bedrijven per maand.
Aug ‘10 Sep ‘10 Okt ‘10 Nov ‘10 Dec ‘10 Jan ‘11 Feb ‘11 Mrt ‘11 Apr ‘11 Mei ‘11 Jun ‘11 Jul ‘11 Aug‘11 Sep ‘11 Okt ‘11 Nov‘11
Bron: NEVI PMI, bewerking Ecorys
Aantal starters in Brabant en Nederland
Brabant Nederland
Juni Juli Aug Sept Okt Nov 2011 2011 2011 2011 2011 2011 454 546 629 630 561 466 3.905 4.234 4.655 4.497 4.518 3.815
Bron: Kamer van Koophandel
Aantal starters per maand in de jaren 2009, 2010 en 2011 in Brabant 1200
Bron: Kamer van Koophandel (bewerking Ecorys) 1000
800
600
400
200
0
jan
feb
mrt
2009
apr 2010
mei
jun
2011
jul
aug
sept
okt
nov
dec
Linear 2011
Aantal starters per maand in de jaren 2009, 2010 en 2011 in Nederland 9000
Bron: Kamer van Koophandel (bewerking Ecorys) 8000 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0
jan
feb 2009
mrt
apr 2010
mei 2011
jun
jul Linear 2011
aug
sept
okt
nov
dec
Aantal faillissementen in Brabant en Nederland
Brabant Nederland
Juni Juli Aug Sept Okt Nov 2011 2011 2011 2011 2011 2011 16 14 40 8 17 74 110 104 249 127 156 365
Bron: Kamer van Koophandel
Hoog aantal faillissementen in het laatste kwartaal van 2011 Het laatste kwartaal van 2011 kent gemiddeld veel faillissementen. In Brabant werden gemiddeld per maand circa 45 faillissementen uitgesproken. In hetzelfde kwartaal van 2010 was dit gemiddelde 30. Ook de overige provincies kent een hoog aantal faillissementen in vergelijking met vorig jaar. Gemiddeld gaan er in het vierde kwartaal van 2011 in Nederland 260 bedrijven failliet, vorig jaar was dit nog gelijk aan circa 240.
Aantal faillissementen per maand in de jaren 2009, 2010 en 2011 in Brabant 80 70 60 50 40 30 20 10 0
jan
feb
mrt
2009
apr 2010
mei
jun
2011
jul
aug
sept
okt
nov
dec
Linear 2011
Bron: Kamer van Koophandel (bewerking Ecorys)
Aantal faillissementen per maand in de jaren 2009, 2010 en 2011 in Nederland
17% van de Nederlandse faillissementen en 14% van de Nederlandse starters in Brabant Zeventien procent van alle faillissementen in Nederland zijn door Brabantse ondernemers aangevraagd. De provincie volgt daarmee Zuid- en Noord-Holland. De oorzaak van een uitgesproken faillissement ligt volgens het bureau Graydon bij niet op tijd betaalde facturen. Gemiddeld wordt een factuur pas na 43,8 dagen betaald, waarbij een overschrijding van twee maanden geen uitzondering is. De Brabantse ondernemers zitten een halve dag onder het landelijk gemiddelde. Bron: Omroep Brabant (december 2011)
400 350 300 250 200 150 100 50 0
jan
feb 2009
mrt
apr 2010
mei 2011
Bron: Kamer van Koophandel (bewerking Ecorys)
jun
jul Linear 2011
aug
sept
okt
nov
dec
Economie monitor Brabant Arbeidsmarkt Aantal werklozen (NWW’ers) stabiel in Brabant De werkloosheid in Brabant, gemeten als het aantal niet werkende werkzoekenden (NWW’ers) blijft in het begin van het vierde kwartaal in Brabant redelijk stabiel met een stijging van 0,7% in oktober 2011 (ten opzichte van september). In Noordoost- en Zuidoost Brabant nam het
aantal NWW’ers toe, in Midden- en West-Brabant daalt het aantal NWW’ers juist. In heel Nederland blijft het aantal NWW’ers in oktober stabiel ten opzichte van september. Wanneer we het aantal NWW’ers in Brabant in oktober 2011 vergelijken met dezelfde periode in 2010, blijkt dat het aantal NWW’ers in 2011 op een lager niveau ligt, circa 7 procent.
Instroom, uitstroom & stand NWW’ers en verandering t.o.v. vorige maand (oktober 2011)
Instroom Uitstroom Totaal stand Verandering
Zuidoost- Noordoost- Midden- West- Provincie Brabant Brabant Brabant Brabant 1.636 1.288 1.131 1.660 5.715 1.341 986 1.137 1.644 5.108 18.246 13.714 10.916 15.469 58.345 1,4% 1,7% -0,2% -0,3% 0,7%
Nederland 41.892 40.237 454.716 0,0%
Bron: UWV Regionale Arbeidsmarktmonitor, bewerking Ecorys
Meeste werklozen binnen technischeen industrieberoepen In november 2011 zijn er de meeste werklozen (gemeten als niet-werkende werkzoekenden) in de beroepsgroep technische- en industrieberoepen (32% van alle werklozen). Ook de beroepsgroepen economischeadministratieve beroepen en verzorgende- en dienstverlenende beroepen kennen veel werklozen. Ten opzichte van november 2010 is het aantal werklozen in deze beroepsgroepen wel gedaald. De grootste daling deed zich voor in de beroepsgroep van economischeadministratieve beroepen, hier was het aantal werklozen in november 2011 10,2% lager dan een jaar eerder. De verdeling van de werklozen over de verschillende beroepsgroepen is in een jaar tijd nauwelijks veranderd. Het aandeel van de verzorgende- en dienstverlenende en sociaal-culturele beroepen is in november 2011 1% hoger dan een jaar eerder en het aandeel van technische en industrieberoepen en economisch-administratieve beroepen is in november 2011 1% lager dan in 2010.
Aantal NWW'ers in Brabant in 2010 en 2011 73.000 71.000 69.000 67.000 65.000 63.000 61.000 59.000 57.000 55.000
jan
feb
mrt
apr
mei
jun
jul
aug
sep
okt
nov
dec
jan
feb
mrt
apr
mei
jun
jul
aug
sept
2010
2010
2010
2010
2010
2010
2010
2010
2010
2010
2010
2010
2011
2011
2011
2011
2011
2011
2011
2011
2011
NWW’ers
Juli 2010 = 100
Linear (NWW’ers)
Bron: UWV Regionale Arbeidsmarktmonitor, bewerking Ecorys
Aantal niet-werkende werkzoekenden naar beroepsgroep (november 2010 en november 2011) November 2010 4%
November 2011 5%
9%
9%
9%
9%
19%
20% 33%
32%
Technische en industrieberoepen Economisch-administratieve beroepen Verzorgende en dienstverlenende beroepen Transportberoepen
26%
Sociaal-culturele beroepen
25%
Overig
Bron: UWV Regionale Arbeidsmarktmonitor, bewerking Ecorys
Aantal nww’ers in verschillende beroepsgroepen in Brabant (november 2010 en november 2011)
Beroepsgroep Technische en industrieberoepen Economisch-administratieve beroepen Verzorgende en dienstverlenende beroepen Transportberoepen Sociaal-culturele beroepen Overig Totaal
Aantal nww’ers in nov 2010 20.935 16.538 12.561 5.608 2.834 5.628 64.104
Aantal nww’ers in nov 2011 18.917 14.852 11.971 5.626 2.741 5.225 59.332
Verandering -9,6% -10,2% -4,7% 0,3% -3,3% -7,2% -7,4%
Bron: UWV Regionale Arbeidsmarktmonitor, bewerking Ecorys
Sterke daling vacatures in Brabant zet door Het aantal vacatures in Brabant blijft dalen. Ten opzichte van september 2011 daalt het aantal vacatures in oktober 2011 met 9,4%. Deze daling is het hoogst in WestBrabant, hier daalt het aantal vacatures met 20,6%. In Nederland is een vergelijkbare daling gaande. Hier
daalde het aantal vacatures in oktober 2011 met 10,7%. Ten opzichte van dezelfde periode in 2010 is het aantal vacatures in oktober 2011 in Brabant circa 30% lager. Wanneer gekeken wordt naar jaarlijkse trends in het aantal vacatures blijkt, dat het aantal vacatures in maart/april en juli/augustus pieken vertoont.
Instroom, uitstroom & stand vacatures en verandering t.o.v. vorige maand (oktober 2011)
Instroom Uitstroom Totaal stand Verandering
Zuidoost- Noordoost- Midden- West- Provincie Brabant Brabant Brabant Brabant 434 467 210 229 1.340 622 622 253 589 2.086 1.529 1.556 668 1.322 5.075 0,0% -8,6% -5,1% -20,6% -9,4%
Bron: UWV Regionale Arbeidsmarktmonitor, bewerking Ecorys
Nederland 11.891 16.353 31.335 -10,7%
Economie monitor Brabant Brabantse banen onder druk De bouw- en transportsector in Brabant zijn nooit echt uit de crisis gekomen en de andere bedrijfstakken zijn min of meer terug bij af. Nadat begin 2011 nog volop hoop gaf op een goed herstel is sinds het derde kwartaal een duidelijke kentering gaande. De eurocrisis heeft het vertrouwen onder producenten en consumenten dermate fors aangetast dat ook de reële economie in mineur het jaar afsluit. Maar liefst 85 procent van de Brabantse bedrijven zit nog altijd of opnieuw in de crisis. Heel anders dan in april toen 70 procent meldde de weg omhoog te zijn ingeslagen. Dit blijkt uit de jongste enquête van de Brabant Zeeuwse Werkgeversvereniging (BZW) en de regionale dagbladen onder de leden van de BZW en de Metaalfederatie. Van een stilvallende economie zoals bij het begin van de kredietcrisis in 2008 is geen sprake. Ook het Centraal Planbureau gaat voorlopig uit van een milde re-
cessie, maar wel een die op de arbeidsmarkt en door overheidsbezuinigingen voor de gemiddelde Brabander meer voelbaar zal zijn dan tot nu toe het geval is geweest. De eurocrisis zet de Brabantse economie twee jaar terug in de tijd. Meer dan een derde van de bedrijven voorziet een krimp in het personeelsbestand. Bron: Brabants Dagblad (december 2011)
Aantal vacatures in Brabant in 2010 en 2011 10.000 9.000 8.000 7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0
jan
feb
mrt
apr
mei
jun
jul
aug
sep
okt
nov
dec
jan
feb
mrt
apr
mei
jun
jul
aug
sep
okt
2010
2010
2010
2010
2010
2010
2010
2010
2010
2010
2010
2010
2011
2011
2011
2011
2011
2011
2011
2011
2011
2011
Vacatures
Linear (Vacatures)
Bron: UWV Regionale Arbeidsmarktmonitor, bewerking Ecorys
Vastgoedmarkt Prijsindex woningen Brabant in 2011 op lager niveau dan in 2010 De prijsindex van koopwoningen in Brabant ligt in heel 2011 op een lager niveau dan in 2010. In het laatste kwartaal van 2011 daalt de prijsindex van 101,9 in september naar 100,5 in november. De index ligt hiermee nog wel boven het niveau van de start van de index in 2005. De prijsindex voor heel Nederland laat eenzelfde verloop zien als de prijsindex van Brabant. Wel ligt de Nederlandse index op een iets hoger niveau dan in Brabant. De prijsindex van Nederland was in november 2011 gelijk aan 102,0.
Ontwikkeling prijsindex Brabant en Nederland in 2010 en 2011 107 106 105 104 103 102 101 100
Jan
feb
Nederland (2010)
mrt
apr
mei
Brabant (2010)
jun
jul
Nederland (2011)
Index 2005 = 100. Bron: Kadaster, bewerking Ecorys
aug
sept
Brabant (2011)
okt
nov
dec
Woningbezitters bouwen actief meer vermogen op Het vertrouwen in de woningmarkt is in het vierde kwartaal flink gedaald. Dit komt vooral omdat de verwachting ten aanzien van het aantal huizen dat verkocht zal gaan worden is afgenomen. In het vorige kwartaal dacht nog bijna de helft van de woningbezitters en starters dat de huizenprijzen zouden dalen, inmiddels is dat bijna driekwart. De meeste zorgen maken de respondenten zich over de onduidelijkheid over de hypotheekrenteaftrek. Een indirect effect van het dalende vertrouwen is, dat huizenbezitters actief meer vermogen opbouwen (meer sparen). Dit blijkt uit het ING WoonBericht, een periodiek onderzoek van de ING naar het sentiment op de woningmarkt. Bron: ING Woonindex (december 2011)
Aantal verkochte woningen en gemiddelde duur te koop staan (3e kwartaal 2011)
Noordoost Brabant Uden Oss Den Bosch Waalwijk Bergen op Zoom West Brabant Breda Tilburg Eindhoven Zuidoost Brabant Gemiddeld / Totaal Brabant Gemiddeld / Totaal Nederland
Gemiddelde duur te koop staan woningen 265 268 181 150 203 169 153 128 154 108 170 177 135
Aantal verkochte woningen 102 158 105 419 87 114 182 510 356 642 255 2.930 22.528
Bron: NVM Data & Research
Aantal verkochte woningen in Brabant blijft stabiel Het derde kwartaal laat, ten opzichte van het tweede kwartaal, een stabiel beeld zien van het aantal verkochte woningen. In totaal werden er in het derde kwartaal 2.930 woningen verkocht in Brabant. In het tweede kwartaal waren dit er 2.830. Ook de gemiddelde tijd die woningen te koop staan blijft stabiel. De woningen in Brabant staan in het derde kwartaal gemiddeld 177
dagen te koop. Eindhoven kent, evenals het vorige kwartaal, het meeste aantal verkochte woningen (642). In Waalwijk werden de minste woningen verkocht (87). De huizen in Uden en Noordoost Brabant kennen de langste verkooptijd (respectievelijk 268 en 265 dagen). Breda kent de kortste verkooptijd (128 dagen), deze verkooptijd is ook lager dan het Nederlandse gemiddelde (135 dagen).
Colofon De Economie Monitor Brabant geeft een integraal beeld van belangrijke, actuele ontwikkelingen in de Brabantse economie, waar mogelijk gespiegeld aan landelijke ontwikkelingen, op basis van diverse bronnen. De Economie Monitor Brabant is een uitgave van de provincie Noord-Brabant, in samenwerking met SER Brabant. Opdrachtgever Provincie Noord-Brabant Samenstelling Ecorys Nederland B.V Vormgeving Cragt Communicatie & Creatie
Contactadres Ecorys Nederland B.V. Postbus 4175 3006 AD Rotterdam
[email protected]
Voor meer informatie over de Economie Monitor Brabant en andere relevante documenten over de economie in Noord-Brabant: www.brabant.databank.nl