e di ti e 5, j uni 20 1 1
traumapost
postkortpostkortpostkortpostkortpostkortpostkortpostkortpostkort
Agenda MMA Overleg Datum: 20 juni 2011 Tijd: 12.00 - 13.30 uur Locatie: VUmc
Stuurgroep CBRN Datum: 28 juni 2011 Tijd: 14.00 - 15.00 uur Locatie: A3-359 (AMC)
Landelijke OTO-bijeenkomst Datum: 21 juni 2011 Tijd: 09.30 - 12.30 uur Locatie: Meeting Plaza, Utrecht CS
Shockroom bespreking Datum: 14 juli 2011 Tijd: 16.30 - 18.00 uur Locatie: G4-126 (AMC)
Regionaal Trauma Overleg Datum: 23 juni 2011 Verschillende belichten het thema. Tijd: 16.30sprekers - 18.00 uur Locatie: n.t.b. Mw.drs. I. Buuron, coördinator Kinderen en Projectgroep CBRN Jeugd bij Consument en Veiligheid, zal een Datum: 24 juni 2011 inleiding geven-over hetuur voorkomen van Tijd: 09.30 10.30 Locatie: G4-108 (AMC) fietsongevallen bij kinderen en het nut van een fietshelm. Prof.dr. J.C. Goslings,
Regionaal Overleg Acute Zorg (ROAZ) Datum: 30 september 2011 aangezichtsletsel. Mw.drs. Tijd: 13.00 - 15.30 uur N.J. Bakker, Locatie: Planetarium (Amsterdam-Zuidoost) kinderrevalidatiearts bij Revalidatiecentrum
Nieuwe MICU in gebruik genomen De Mobiele Intensive Care Unit (MICU) is een vorm van gespecialiseerde ambulancezorg die al sinds 2005 wordt uitgevoerd door VZA in nauwe samenwerking met het AMC. Hiermee was de regio Amsterdam destijds, samen met de regio Rotterdam, de eerste regio waar het vervoer en de zorg voor de instabiele Intensive Care patiënt op een kwalitatief hoogwaardige wijze werd geregeld. VZA levert hierbij de MICU en de chauffeur, het AMC de MICU-trolley en het team bestaande uit een intensivist en een IC-verpleegkundige.
De Trappenberg, houdt een lezing met als
De eerste MICU in Amsterdam heeft ruim-
Vanaf april dit jaar wordt de nieuwe MICU
thema ‘Meedoen na hersenletsel’.
schoots zijn diensten bewezen en bleek eind
ingezet.
2009 aan vervanging toe. De MICU is een Na de verschillende lezingen is er een
groot volume ambulancevoertuig met een
De indicatie voor MICU-vervoer wordt
paneldiscussie. Meer informatie over
laadklep, waarmee een speciale trolley in
gesteld door een MICU-coördinator van het
eRadiologie: digitaal versturen van radiologische beelden
en uit de MICU kan worden verplaatst. Het
AMC. Het stellen van de indicatie
vernieuwen van de MICU was in 2010 aan-
gebeurt op basis van een aantal criteria
leiding voor het construeren van een nieuwe
en vindt plaats na overleg tussen de
en verbeterde MICU-trolley. Hierop is alle
MICU-coördinator en een intensivist uit
Tot op heden kon geen enkel ziekenhuis in Nederland digitaal beelden en verslagen naar over erva-ringen vanuit het traumacentrum dit symposium is terug te vinden op andere ziekenhuizen versturen. De bestanden zijn te groot om te e-mailen en bovendien is met kinderen niet die bij een fietsongeval de uitwisselen website: www.traumanetamc.nl e-mailverkeer beveiligd. Maar binnenkort is het van radiologische beelden - betrokken oftewel eRadiologie wel mogelijk in het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis, hetwordt Academisch (Accreditatie voor dit symposium aangevraagd.) waren. Symptomen en opvang Medisch Centrum en het BovenIJ Ziekenhuis. Zij hebben samen succesvol deelgenomen van patiëntjes met een hoofdtrauma aan de pilot eRadiologie van de Stichting Elektronisch Zorg Dossier Amsterdam (EZDA). staan centraal in de lezing van IC-hoofdDat deze ziekenhuizen digitaal beelden en verslagen kunnen versturen, betekent een verpleegkundige T. Tolstraks en kinderarts D. flinke stap vooruit in de verbetering van de kwaliteit van zorg. Eén van de voordelen van K. Bosman, beiden werkzaam bij het eRadiologie is dat de patiënt zich na doorverwijzing niet opnieuw hoeft te laten onderzoeken. Emma Kinderziekenhuis AMC. Prof.dr. snel beschikbaar voor een second opinion. Ook wordt Bovendien zijn de onderzoeksgegevens het consulteren van collega-specialisten J. Wismans van SAFETEQ gaat in op deuit andere ziekenhuizen een stuk eenvoudiger. Dat bespaart niet alleen geld, maar ook tijd. biomechanische aspecten van hoofd- en
benodigde apparatuur voor de bewaking van
het insturend/aanvragend ziekenhuis.
de patiënt geplaatst. Bovendien heeft deze
(Berichtgeving: VZA)
medisch hoofd TraumaNet AMC, vertelt
(Berichtgeving: Onze Lieve Vrouwe Gasthuis)
vernieuwing ertoe geleid om ook de inzet van de MICU-chauffeur vanuit de VZA te heroverwegen. Dit heeft geresulteerd in het voornemen om een vaste groep MICU-chauffeurs aan te stellen. Deze groep bestaat uit 20 tot 25 gemotiveerde en betrokken VZA en GGD ambulancechauffeurs die 24 uur per dag en 7 dagen per week klaar staan om hoogwaardig en veilig MICU-transport te verzorgen.
OTO op de rails Activiteiten in het kader van OTO (Opleiden, Trainen en Oefenen) voor rampenopvang mogen sinds eind 2008 rekenen op een flinke financiële impuls. Het ministerie van VWS stelt jaarlijks tien miljoen euro beschikbaar aan de elf Nederlandse traumacentra voor het verbeteren van de regionale voorbereiding op rampen en crises. Welke acties onderneemt TraumaNet AMC hierin?
Samenwerking
CBRN
Graag willen we alle partners bij het netwerk
In navolging van het, mede door TraumaNet
ROP/OTO (Rampen Opvang Plan) betrek-
AMC in maart 2010 georganiseerde, sympo-
ken door de contacten met hen verder aan
sium ‘Gevaarlijke stoffen: een rampscenario’
te halen. Zo worden in samenwerking met
is in nauwe samenwerking met de GHOR
de diverse GHOR (Geneeskundige Hulpver-
Amsterdam-Amstelland en de GGD een
leningsorganisatie in de regio) bureaus de
projectplan ontwikkeld (zie kader).
huisartsenorganisaties benaderd. Doel is om de inzet van de OTO stimuleringsgelden
Veel regionale en landelijke ontwikkelingen
onder de aandacht te brengen en een extra
dus op het gebied van OTO in het afgelopen
impuls te geven aan het ontwikkelen van een
en komende jaar. Met recht kunnen we
HaROP/OTO (Huisartsen Rampen Opvang
zeggen dat OTO op de rails staat!
Regionaal
Landelijk
Plan). Daarnaast willen we de huisartsen
De speerpunten waarop TraumaNet
Onder de regie van het landelijke OTO plat-
actief betrekken bij het ROAZ. Samenwer-
AMC zich komende periode richt zijn
form zijn vijf ondersteunende instrumenten
kingsinitiatieven beperken zich natuurlijk niet
deskundigheidsbevordering en delen
ontwikkeld te weten:
alleen tot de huisartsenposten maar gelden
van ‘best practices’ van de ROP-OTO
ook voor GGD, GGZ en ambulanceposten.
coördinatoren in het netwerk. Om het
- Leidraad crisisorganisatie in zorg-
trainen en oefenen in de zorginstellingen
instellingen en kwalificatieprofielen voor
te bevorderen is er een projectgroep voor
sleutelfunctionarissen;
Regionaal CBRN-OTO project TraumaNet AMC
ETS (Emergo Train System) opgericht.
- OTO-kwaliteitskader;
TraumaNet AMC wil samen met de netwerkpartners de opvang van CBRN (Chemisch,
ETS is een realistisch oefenprogramma
- OTO-catalogus;
Biologisch, Radiologisch, Nucleair) slachtoffers verder verbeteren door een OTO plan
voor rampscenario’s. Doel is het orga-
- Handreiking OTO-portfolio;
voor CBRN in de regio te ontwikkelen, zowel gericht op het OTO-traject als een verdere
niseren van een poule van Basic- en Senior
- Online-kennisportaal vakbekwaamheid
regionale uitwerking van de praktische uitrol.
Instructors die vervolgens zowel pre- als
voor Opgeschaalde Zorg. TraumaNet AMC vervult daarbij de rol van expertise centrum ten aanzien van het
in-hospitaal oefenprogramma’s ontwikkelt. Dit project wordt gerealiseerd in samen-
Deze vijf samenhangende instrumenten
voorbereiden, faciliteren en organiseren van OTO activiteiten rondom CBRN rampen.
werking met Traumacentrum Noord-West
zijn samen met een digitaal diagnose in-
Zowel de stuurgroep als de projectgroep komen sinds begin maart bij elkaar. De eerst
Nederland / VUmc. Daarnaast wordt een
strument ondergebracht in de zogenaamde
stappen die worden uitgewerkt zijn een (aangepast) gewondenspreidingsplan en de
rapportagesysteem ontwikkeld voor het
OTO-Toolkit. In mei wordt tijdens een aantal
opzet van een regionaal geborgd kennisplatform CBRN-OTO. Vervolgstappen zijn het
ROAZ (Regionaal Overleg Acute Zorg) en
OTO-Toolkit kennismakingsdagen aan ROP-
afstemmen van meerjaren CBRN-OTO plannen bij de zorginstellingen en het opzetten
de zorginstellingen, om zo op een goede
beheerder of crisiscoördinator gevraagd dit
van een regionale CBRN structuur waarbij een opleidings- en trainingscentrum beschik-
manier de jaarplannen te evalueren.
instrument te testen. Tijdens het landelijke
baar komt. Er is een mobiele oefenunit beschikbaar om de decentrale vaardigheden te
OTO symposium op 6 oktober 2011 vindt
trainen. Aan het eind van het project vindt er een evaluatiemeting plaats gevolgd door
de officiële introductie van de OTO-Toolkit
een afsluitend congres waar het projectresultaat wordt gepresenteerd.
en het online- kennisportaal plaats.
postkortpostkortpostkortpostkortpostkortpostkortpostkortpostkort
Voor alle artsen (en arts-assistenten) uit de regio van TraumaNet AMC is een zakkaartje ontwikkeld met informatie van de Trauma Unit van het AMC over de procedures rond overplaatsing en het opsturen van foto’s. Op de achterkant staan de algemene gegevens van TraumaNet AMC en haar partnerziekenhuizen. Deze zakkaartjes zijn inmiddels verspreid. Extra exemplaren kunnen opgevraagd worden door een mail te sturen naar het secretariaat van TraumaNet AMC (
[email protected]).
TraumaNet AMC TraumaNet AMC is een regionaal samenwerkingsverband van betrokkenen bij de traumazorg. Het AMC is, als Level 1 traumacentrum, de coördinator van dit netwerk. Via TraumaNet AMC wordt kennis en kunde uitgewisseld. Daarnaast wordt de traumaregistratie bij de partnerziekenhuizen gefaciliteerd en onderhouden.
Netwerkziekenhuizen van TraumaNet AMC: Academisch Medisch Centrum Amsterdam 020-5669111 (Level 1) SEH: V.F.H.A. Hakkenberg van Gaasbeek / Chirurg: J.C. Goslings BovenIJ ziekenhuis Amsterdam 020-6346346 (Level 3) SEH: Mw. M. van Wijngaard / Chirurg: R. Klicks • Flevoziekenhuis Almere 036-8688888 (Level 3) SEH: Mw. E. Rector / Chirurg: B.A. van Dijkman • MC Zuiderzee Lelystad 0320-271911 (Level 3) SEH: Mw. L. Verheul / SEH arts: Mw. E. Hiemstra • Onze Lieve Vrouwe Gasthuis Amsterdam 020-59 9 9111 (Level 2) SEH: P.G.J. Bocxe / Chirurg: R. Haverlag • Sint Lucas Andreas ziekenhuis Amsterdam 020-5108911 (Level 2) SEH: Mw. F. Willenborg / Chirurg: J.M. Ultee • Tergooiziekenhuizen Hilversum 035-6887777 (Level 3) en Blaricum 035-5391111 SEH: Mw. J. Bos / Chirurg: J.P. Eerenberg • Waterlandziekenhuis Purmerend 0299-457457 (Level 3) SEH: Mw. M. Flipse / Chirurg: P. Heres • Westfriesgasthuis Hoorn 0229-257257 (Level 2) SEH: J.N.J. Lindeboom / Chirurg: Mw. A.L.A. van IJsseldijk •
•
TraumaNet AMC | Academisch Medisch Centrum Postbus 22660 | 1100 DD Amsterdam | 020-56 63 285 |
[email protected] | www.TraumaNetAMC.nl
Op de traumakamer van het AMC is de REACT-2 studie van start gegaan; een onderzoek naar welke beeldvormingstrategie het beste is bij de opvang van ernstig gewonde traumapatiënten. De REACT-2 studie vergelijkt de standaard opvang (röntgenfoto’s, een echo van de buik en eventueel een CT scan van een bepaald lichaamsdeel) met de opvang waarbij direct een CT scan van het gehele lichaam wordt gemaakt, de ‘total body’ CT. Iedere volwassene, niet-zwangere, traumapatiënt bij wie het vermoeden bestaat op ernstig letsel doet mee aan de studie. Via randomisatie (loting) wordt bepaald of de patiënt een
Maandag 18 april was de eerste netwerkdag Crisisbeheersing georganiseerd door de Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland. Vertegenwoordigers van politie, brandweer, GHOR, de zes betrokken gemeenten, grote evenementen-bureaus, BRZO-bedrijven, vervoerders, collega-directies van andere veiligheidsregio’s: ze waren er allemaal! Er waren diverse workshops, zoals een
deel werden drie speciale projecten
crisiskennisquiz, een tournee door de
gepresenteerd: Het regionaal risicoprofiel,
bunker waar je de ins en outs van het
het project ReVo (Registreren en Volgen
directe ‘total body’ CT krijgt of de opvang met standaard beeldvorming.
beleidscentrum te zien kreeg en de ‘basics’
van slachtoffers) en het Landelijk Crisis
van de crisisbeheersing. Daarnaast was er
Management Systeem.
Ook drie andere ziekenhuizen in Nederland en twee in het buitenland zullen mee gaan doen aan dit onderzoek. Voor de REACT-2 studie heeft het AMC subsidie gekregen binnen het programma Doelmatigheid van ZonMw.
de hele middag een informatiemarkt met
AMC_Netwerkkaart_105x148.indd 1
REACT-2 studie
1.1. Januari 2011
Zakkaartje TraumaNet AMC
TraumaNet AMC present op netwerkdag Crisisbeheersing Veiligheidsregio AmsterdamAmstelland.
11-01-11 09:47
diverse stands van organisaties betrokken
De netwerkdag werd afgesloten met een
bij de crisisbeheersing. TraumaNet AMC
Lagerhuisdebat onder leiding van de dag-
presenteerde zich actief met een stand op
voorzitter, burgemeester van Amstelveen
deze informatiemarkt. Tijdens het plenaire
Jan van Zanen. In de raadszaal van de gemeenteraad van Amsterdam werd onder toeziend oog van een deskundige jury, bestaande uit Eberhart van der Laan, gediscussieerd over de prikkelende stellingen die in de loop van de dag zijn ontworpen.
Al met al een geslaagde dag, waar veel relaties zijn gelegd.
Traumaregistratie: de stand van zaken Een van de taken van de traumacentra is het ondersteunen van de traumaregistratie in de ziekenhuizen uit de regio. De verzamelde data geven inzicht in patiëntenstromen en uitkomsten van de (regionale) traumazorg.
De Abbreviated Injury Scale (AIS) is een op de anatomie gebaseerd score systeem waarmee ieder opgelopen letsel afzonderlijk wordt geclassificeerd. Een AIS code is opgebouwd uit zeven cijfers; de eerste zes cijfers geven de letselindeling op anatomische basis weer en het laatste cijfer achter de punt geeft een indicatie van de ernst van het letsel, variërend van 1 (zeer licht) tot 6 (dodelijk). De score uit drie meest ernstig verwonde regio’s worden gekwadrateerd en opgeteld om te komen tot de Injury Severity Score (ISS). De ISS heeft een waarde tussen 1 (minimaal letsel) en 75 (fataal letsel) en correleert met sterfte, morbiditeit en opnameduur. Patiënten met een ISS ≥ 16 zijn de zogenoemde multitraumapatiënten.
In TraumaNet AMC registreren inmiddels alle
nieuwsbrieven is aandacht besteed aan
tien deelnemende ziekenhuizen. De trau-
traumapatiënten met hoofdletsel respectie-
maregistratie database bevat gegevens van
velijk aangezichtsletsel. In het vervolg daarop
Vanaf de start in januari 2008 tot en met
hersenen); aangezicht; hals; thorax; abdo-
traumapatiënten die via de SEH zijn opgeno-
zal in deze nieuwsbrief worden ingegaan op
december 2010 hebben de tien deelnemende
men; wervelkolom; bovenste extremiteiten;
men, overleden, of overgeplaatst. In de vorige
traumapatiënten met letsels van de hals.
ziekenhuizen binnen de regio van TraumaNet
onderste extremiteiten; extern en overig.
AMC 15.701 traumapatiënten geregistreerd.
In Figuur 2 is de verdeling van de letsels
Zijn er in 2008 en 2009 respectievelijk 3889
over de negen lichaamsregio’s per jaar in
en 5775 traumapatiënten geregistreerd, in
percentage van het totaal aantal letsels
2010 is het aantal traumapatiënten 6037. De
weergegeven.
Figuur 1: Aantal geregistreerde traumapatiënten per maand, per jaar
Jaar 2008 2009 2010
Aantal
600
400 633
614
545
531 437 377
200 252
256
481
471
259
288
326
516 457 449
515 457 353
314
329
542
496
349
477
377
enorme stijging in 2009 wordt grotendeels verklaard door de deelname van drie zieken-
Minder dan 1 % van alle gecodeerde letsels
huizen aan de traumaregistratie per 1 januari
bevinden zich in de lichaamsregio ‘Hals’.
2009. Zoals te zien is in Figuur 1 is in 2010
Van 2008 tot en met december 2010 zijn er
het aantal geregistreerde traumapatiënten
in totaal 85 traumapatiënten geregistreerd
per maand wederom gestegen ten opzichte
met letsels in de regio ‘Hals’. De meeste
van de eerdere jaren. Deze stijging is onder
voorkomende letsels zijn contusies, lace-
andere te danken aan een digitaliseringslag in
raties en schaafwonden in de hals (50%).
een van de ziekenhuizen.
Andere voorkomende letsels zijn penetre-
476
375
411
rende letsels in de hals (11,5%). Het betreft Van iedere traumapatiënt worden alle letsels
over het algemeen zeer lichte, AIS .1 (64,6%)
als gevolg van trauma gecodeerd aan de
tot lichte, AIS .2 (11,5%) verwondingen.
hand van de Abbreviated Injury Scale (AIS) (zie kader). De AIS codering onderscheidt
0
Jan
Feb
Mrt
Apr
Mei
Jun
Jul
Aug
Maand van aankomst
Sep
Okt
Nov
negen lichaamsregio’s: hoofd (schedel en
Dec
Figuur 2: Verdeling AIS codes per lichaamsregio per jaar
Figuur 3: Verdeling van de totale opnameduur bij patiënten met aangezichtsletsel
40
Aantal
30
20
10
0
8
4n
n
n
wk
wk
n
ge
da
n
ge
da
ge
n
n
ge
da
3
2-
14
13
12
da
n
ge
da
n
ge
da
ge
n
n
ge
da
da
n
ge
da
n
ge
da
ge
da
g
da
10
9
8
7
6
4
3
2
1
Opnameduur in categoriÎn
In vergelijking met de totale groep van
totale groep van patiënten met hals-
In Figuur 3 is de verdeling te zien van het
In de groep van 25 patiënten met een
traumapatiënten, is er bij patiënten met letsel
letsel 27,1% een ISS score van 16 of hoger
aantal dagen dat de patiënten opgenomen
geïsoleerd halsletsel is geen enkele patiënt
in de lichaamsregio ‘Hals’ vaker sprake van
heeft. Dit hogere percentage in de gehele
zijn geweest. De meeste patiënten met een
overleden.
scherpe trauma’s. Bijna 30% heeft letsel als
groep wordt verklaard doordat de letsels
letsel in de hals worden 2 dagen opgeno-
gevolg van een scherp trauma terwijl dit in
uit de overige lichaamsregio’s bijdragen aan
men, met enkele uitschieters van patiënten
In de volgende nieuwsbrief zullen we ingaan
de totale groep van traumapatiënten slechts
de ISS score. Bij die multitraumapatiënten
die meer dan 2 weken opgenomen zijn
op AIS lichaamsregio ‘thorax’.
3 % is.
maakt het halsletsel dus deel uit van het
geweest. Dit is niet anders bij de patiënten
totaal aan letsels. De patiënt met een ISS
met geïsoleerd aangezichtsletsel.
Bij 25 van de 85 patiënten is sprake van
≥16 in de groep van geïsoleerde letsels had
geïsoleerd letsel aan de hals zonder letsels
een scheur in de intima van de arteria carotis
Van de 85 patiënten zijn er in het totaal 6
in de overige lichaamsregio’s. Binnen deze
(AIS code 320204.4).
patiënten overleden. Die 6 patiënten hadden
groep met geïsoleerd halsletsel is er slechts 1 patiënt (4%) met een ISS ≥16, terwijl bij de
allemaal een ISS score van 16 of hoger.
Tekst: Fieke Oostvogel, projectleider Traumaregistratie
postkortpostkortpostkortpostkortpostkortpostkortpostkortpostkort
Veranderingen staf Trauma Unit AMC Begin februari is Kees Jan Ponsen vertrokken als traumachirurg bij de Trauma Unit van het AMC. Kees-Jan is vanaf 1 maart werkzaam bij het Medisch Centrum Alkmaar. De huidige CHIVO, Vincent de Jong, is benoemd tot zijn opvolger en zal per 1 juli toetreden tot de staf. De Jong volgde zijn opleiding in het AMC en is nu bezig met de vervolgopleiding
Traumatologie. Naar verwachting rond hij deze komend najaar af. Frank Termaat vult de vacature die is ontstaan na het vertrek van Kees Jan Ponsen tijdelijk in. Frank heeft recent zijn opleiding afgerond in de regio VUmc/Beverwijk en is in 2006 gepromoveerd op de diagnostiek en behandeling van chronische osteomyelitis.
European Conference on Child Abuse and Neglect (EUCCAN)
“Peuter dood gevonden, gezin was bekend bij instanties”, zo maar een krantenkop van de afgelopen jaren. Achter deze krantenkop gaat een groot sociaal-medisch probleem schuil. Helaas is kindermishandeling ook in Nederland een veel voorkomend probleem. Twee recente Nederlandse studies wijzen op een incidentie van 100.000 tot 170.000 kinderen per jaar die op enige wijze mishandeld worden. Binnen de spoedeisende zorg is kindermishandeling een niet te onderschatten reden voor het bezoek aan de spoedeisende hulp. Naar schatting 2 tot 10% van alle SEH bezoeken op de kinderleeftijd is het gevolg van kindermishandeling. Dit maakt dat artsen en verpleegkundigen die zich bezighouden met spoedeisende zorg in een unieke positie zijn om kindermishandeling als eerste te detecteren. Het feit dat zonder
Registratie is een goudmijn Pieter Joosse is sinds november 2010 algemeen chirurg en heeft momenteel een jaarcontract als arts-onderzoeker bij TraumaNet AMC. Hij houdt zich bezig met de traumaregistratie. ‘Op dit moment wordt er al veel geregis-
skiën, de natuur, dat geeft me ontspanning
treerd, mede omdat het verplicht is, maar
en het gevoel van vrijheid.’ Pieter is een
de cijfers verdwijnen een beetje in de
gedreven mens. Zowel privé als in zijn werk.
anonimiteit. Mijn werk is erop gericht om de
‘Ik wil een goede, professionele, vriendelijke
registratie zo gemakkelijk mogelijk te maken
arts zijn voor mijn patiënten’. Dat klinkt als
en om zoveel mogelijk waardevolle informa-
een open deur, maar ik denk dat het goed is
tie uit de registratie te halen. Registratie is
je handelen voortdurend aan deze criteria te
een goudmijn. Je hebt een grote hoeveel-
toetsen; is het goed wat ik doe, is mijn han-
heid informatie waar je veel mee kan. In mijn
delen professioneel en ga ik fatsoenlijk met
proefschrift zijn gegevens en werkzaamhe-
mijn patiënten om? Mensen vertrouwen jou
vroege herkenning en interventie 1 op de 3 kinderen opnieuw mishandeld wordt en dat in vele fatale gevallen van kindermishandeling er eerder contact met artsen is geweest onderstreept het belang van vroegtijdige herkenning.
den van TraumaNet AMC verwerkt, waardoor
de zorg voor hun gezondheid toe; op deze
het herkenbaar is, ook voor medewerkers
manier doe je ook recht aan dat vertrouwen.
Van 23 - 25 mei 2012 wordt in de Meervaart in Amsterdam de ‘European Conference on Child Abuse and Neglect’ (www.euccan. nl) georganiseerd. Tijdens dit internationale congres zullen vele aspecten van de diagnostiek naar maar ook behandeling van kindermishandeling aan bod komen. Het congres richt zich op een breed publiek waarbij het verdiepen van inzicht in de problematiek en het smeden van onderlinge banden hopelijk tot een verbetering van de zorg voor mishandelde kinderen zal leiden.
van onze aangesloten partners. Bovendien zal mijn proefschrift bijdragen aan de
Aanpassen en toegankelijk maken
wetenschappelijke rol van TraumaNet AMC
van protocollen
binnen de traumazorg in Nederland. Dat is
TraumaNet AMC coördineert de registratie
mooi, zeker omdat TraumaNet AMC pas drie
voor de regio en zorgt voor een periodieke
jaar bestaat.’
terugkoppeling naar de ziekenhuizen uit de regio tijdens het Regionaal Trauma Overleg.
Pieter Joosse, 34 jaar, woont samen en heeft
Tot op heden werden uitsluitend productie-
een dochter van twee. ‘Ik ben een echt bui-
cijfers gerapporteerd, hetgeen een beschrij-
tenmens. Na vijf dagen in een ziekenhuis te
vende terugkoppeling is van de individuele
zitten, vind ik het heerlijk om buiten sportief
ketenpartners en de gehele regio. Door
bezig te zijn. Wandelen in de bergen, zeilen,
gebruik te maken van voorspellende
Een mogelijk resultaat van de nulmeting zou
een grote traumapopulatie in
"Registratie is een gegeven van deze tijd, maar we moeten niet registreren om te registreren."
de VS of in Engeland? Is deze
niet in mee gewogen terwijl de traumaregis-
wel leiden tot betrouwbare registratie,
vergelijking terecht, ja of nee?
tratie hier wel inzicht in verschaft. Wat is dan
waarmee betrouwbaardere voorspellingen
‘Meten en vergelijken kun je
de waarde van zulke lijstjes? Ik vind dat wel
gedaan kunnen worden. Registratie kost veel
altijd, maar geeft die verge-
van wezenlijk belang, zeker als beleid geba-
moeite en ik hoop dat de ketenpartners in de
lijking ook een reëel beeld?
seerd wordt op de cijfers moeten die lijstjes
toekomst zullen zien dat TraumaNet AMC de
Door het toepassen van de
waardevol zijn. Registratie is een gegeven
registratie daadwerkelijk gebruikt en dat we
modellen voegt Joosse daar vergelijkende informatie aan toe. Hoe doen we het ten opzichte van de referentienorm? Doen we het beter dan
modellen word je trouwens
een coderingsboek kunnen zijn waarin, voorzien van een duidelijke instructie, vastgelegd is hoe je met specifieke coderingen omgaat. ‘Mijn werk is niet zondermeer direct zichtbaar in de klinische praktijk, maar het zal
van deze tijd, maar we moeten niet registre-
er met zijn allen wijzer van worden. Bureau
ook geconfronteerd met de beperkingen van
chirurgisch centrum geopereerd kunnen
ren om te registreren. Laten we er dan met
TraumaNet AMC maakt van mijn input de
de modellen. Een mooie wetenschappelijke
worden, dan moet de overplaatsingspro-
elkaar voor zorgen dat we vanuit efficiency
vertaalslag naar de praktijk. De wetenschap-
uitdaging!’
cedure tegen het licht worden gehouden.
en doelmatigheid de juiste dingen meten.
pelijke output is mijn verantwoordelijkheid.
Protocoltrajecten worden dan aangepast als
Iedere meting moet in principe bruikbare
Als je mee wilt doen als traumacentrum hoort
Door de registratie te analyseren, krijg je
resultaat van een analyse van traumaregis-
informatie opleveren. Het uitsluitend bij-
dat erbij. Je laat zien dat je als netwerk bezig
handvatten om de organisatie aan te passen.
tratie. Het doorlichten van de protocollen en
houden van de mortaliteit, zoals nu gebeurt,
bent. En als wij, als relatief jonge organisatie
Als je iets verandert in de patiëntenstroom,
het aanpassen is geen overbodige luxe.
vind ik wel een heel grove maat. Ik ben
die voortrekkersrol op ons kunnen nemen,
De gehanteerde protocollen stammen nog
voorstander van een specifiekere meting;
dan scoren we daar zeker mee!’
uit de tijd dat AMC en VUmc één trauma-
gaan mensen weer terug aan het werk, zo
centrum waren en zijn dus sterk verouderd.’
ja, hun oude werk of ander soort werk, wat
"Het oppakken van de protocollen binnen ons netwerk is dan ook een taak die direct voortvloeit uit mijn onderzoek."
zijn de restverschijnselen etc.’ Sinds 2008 Iedere meting moet waardevol zijn
registreren alle aangesloten ziekenhuizen van
De zorg wordt steeds meer in lijstjes gegoten
TraumaNet AMC in een regionale database.
omdat financiers en de overheid kwaliteit
Doen we het allemaal een beetje hetzelfde,
willen meten. Joosse heeft daarover een
wat is de rol van ICT, kunnen we uniforme
de logistiek of ergens anders in de keten van
duidelijk standpunt. ‘De overheid wil in een
afspraken maken… Joosse rekent ook de
de kwaliteit van zorg, leidt dat dan tot meer
getal een maat zien hoe het ziekenhuis func-
wijze van registratie tot zijn taakgebieden.
overlevenden in de traumazorg? Joosse licht
tioneert. Hoe doe je de borstoperaties, neu-
In de tweede helft van dit jaar zal er een
dit toe met een voorbeeld: ‘Blijkt bijvoor-
rochirurgie, harttransplantatie, traumazorg
nulmeting plaatsvinden zodat we inzicht
beeld dat patiënten met ernstig schedel-
etc.? Maar cijfers zijn vaak niet rechtstreeks
krijgen hoe de verschillende partners
hersenletsel een slechtere uitkomst hebben
vergelijkbaar. Neem de sterftecijfers van
registreren.
omdat er vaak een tijdrovende overplaatsing
traumapatiënten, vaak is de ernst van het let-
aan te pas komt voordat ze in een neuro-
sel of de samenstelling van de populatie hier
Taken Pieter Joosse binnen TraumaNet AMC: 1. Wetenschappelijk onderzoek 2. Analyse data traumaregistratie 3. Doorlichten en aanpassen van traumaprotocollen en deze beschikbaar en toe- gankelijk maken 4. Partnerziekenhuizen onder steunen bij wetenschappelijk onderzoek Pieter is te bereiken via
[email protected]
Eerste ervaringen Digistroom positief In het project Digistroom werkt TraumaNet AMC samen met de Regionale Ambulancevoorziening Agglomeratie Amsterdam en Traumacentrum Noordwest Nederland/VUmc aan digitale stroomlijning van de onderlinge communicatie tussen ambulancedienst en ziekenhuis. Van half juli 2010 tot april 2011 is het systeem getest in de regio Amstelveen. De ervaringen hebben geleid tot aanpassingen die het systeem hebben verbeterd.
Wie is… Linda Van Gelder - Van der Voort In deze rubriek stellen medewerkers van TraumaNet AMC zich voor.
In eerste instantie kwam ik via een detache-
AMC. Bij TraumaNet
ringsbureau voor twee dagen bij TraumaNet
AMC is geen dag
AMC. Voor mij was het werken in een zieken-
hetzelfde en juist
huisomgeving helemaal nieuw. Tot die tijd
die diversiteit vind
heb ik bij commerciële bedrijven gewerkt.
ik heerlijk. Ik faciliteer bij de diverse
Al snel voelde ik me thuis; de twee dagen
vergaderingen en
werden twee weken en vanaf oktober 2010
projecten, zoals
ben ik in vaste dienst. Het kan soms gek lo-
thet CBRN-project. Verder ben ik betrokken
pen. Ik had nooit gedacht dat deze omgeving
bij de organisatie van thema-avonden en
Tijdens de pilot van Digistroom testten ver-
Bij geschreven ritformulieren en mondelinge
me zo goed zou bevallen. Binnen TraumaNet
symposia. Ik heb de beste baan die je maar
pleegkundigen van ambulancedienst VZA
overdracht is er kans op ruis, fouten en
AMC ben ik eerste aanspreekpunt voor de
kunt wensen. Ik werk voor de perfecte mana-
en GGD het systeem op vijf ambulances.
tijdsverlies. Met Digistroom ontvangt de
manager, Frank de Groot, en natuurlijk voor
ger, die me de vrijheid geeft om mijn werk op
De verpleegkundigen kregen een halve dag
SEH gegevens over de patiënt voordat de
de ketenpartners in onze regio. Daardoor heb
mijn manier in te vullen. Dat vertrouwen geeft
training in het werken met computers.
ambulance binnen is en kunnen de voor-
ik veel contact met chirurgen, leidinggeven-
mij een enorme motivatie. Mijn werk over een
Ziekenhuis Amstelland en VU medisch
bereidingen al in gang worden gezet zodat
den van de SEH’s en rampencoördinatoren.
paar jaar? Ik denk dat ik dan nog hetzelfde
centrum draaiden mee met de pilot: zij
alles paraat staat op het moment dat de
Ik weet nog dat ik in het begin mijn draai
soort werk doe, maar dan misschien op een
ontvingen de gegevens vanuit de ambulan-
patiënt binnenkomt. Bovendien ondersteunt
moest vinden, maar die heb ik inmiddels he-
andere afdeling binnen het AMC. Een ding
ces op een prehospitale website.
Digistroom naast de vooraankondiging en
lemaal gevonden. Ik heb een groot netwerk
is zeker, mij krijgen ze het ziekenhuis niet
informatie overdracht, het terugkoppelen
opgebouwd, zowel binnen als buiten het
meer uit!
De computers in de ambulances maken het
van de informatie over het letsel of de acute
mogelijk om de informatie uit de meldkamer
aandoening van de patiënt van het zieken-
digitaal te ontvangen, aan te vullen met
huis naar de ambulancedienst.
MIST gegevens en een eventuele werkdiagnose door de ambulanceverpleegkundigen
Digistroom is daarmee een kwaliteits-
en door te sturen naar de spoedeisende
instrument voor de keten van acute zorg.
hulp. Deze digitale stroomlijning van de
Meer informatie over het project Digistroom
communicatie, informatieoverdracht en re-
is te vinden op onze website:
gistratie tussen meldkamer, ambulances en
www.TraumaNetAMC.nl
spoedeisende hulp is een aanzienlijke verbetering ten opzichte van de huidige werkwijze.
(Tekst afkomstig uit: Digistroom, nieuwsbrief 2)
Regionaal Overleg Acute Zorg (ROAZ) Alle aanbieders van acute zorg zijn verplicht om in een Regionaal Overleg Acute Zorg afspraken te maken over betere samenwerking. Doel hiervan is te zorgen dat de patiënt met een acute zorgvraag zo snel mogelijk op de juiste plaats terecht komt. TraumaNet AMC heeft de taak gekregen om de coördinatie rondom het ROAZ op zich te nemen. Naast de zorg rondom de traumapatiënten en de voorbereiding op de opgeschaalde situatie bij crises en rampen is dit nu het derde hoofdaandachtsgebied. In het ROAZ staan de volgende vragen centraal; wie levert welke zorg en welke afspraken bestaan er tussen de ketenpartners in de regio. In eerste instantie richten wij ons op de zogenaamde focusgroepen; acuut CVA, hartinfarct, acute verloskunde, acute psychiatrie en de heupfracturen, maar in deze regio ook op de zorg voor de Intensive Care patiënt en de vaatchirurgie.
Neurotrauma – beter sneller Opfrissen van kennis Op maandag 7 februari vond de thema-avond ‘neurotrauma – Beter Sneller’ plaats in het AMC. Drie sprekers belichtten ieder een aspect van de opvang en behandeling van neurotraumapatiënten. De eerste spreker, drs. T.P. Saltzherr, arts-
Amerika. De laatste spreker drs. P. Joosse,
onderzoeker bij Trauma Unit AMC, vertelde
arts-onderzoeker TraumaNet AMC, praat
meer over scene time bij MMT-inzet. Hij
vanuit onderzoek uit de eigen regio mogelijk
behandelde cases en vroeg het publiek om
gemaakt door alle ketenpartners van Trauma-
hun mening. ‘Scoop and Run (BLS) of Stay
Net AMC. Hij gaat in op de invloed van een
and play (ALS)?’ De meningen zijn verdeeld.
overplaatsing op de uitkomst van patiënten
‘In april 2011 start een groot Nederlands
met schedelhersenletsel met betrekking tot
onderzoek naar kosteneffectiviteit MMT’s,
mortaliteit, invaliditeit en tijdsintervallen. De
dat wellicht wat duidelijkheid zal brengen’,
avond wordt afgesloten met stellingen waar
aldus Saltzherr. De tweede spreker, Dr. J.
het publiek met behulp van stemkastjes
Fräßdorf, anesthesioloog en MMT-arts AMC,
op kan reageren. Prof. Dr. J.C. Goslings,
vertelt over onderzoek en behandeling ter
traumachirurg en medisch hoofd TraumaNet
plaatse in geval van een neurotrauma. De
AMC, leidt de avond en op een deskundige
conclusies van Fräßdorf zijn verhelderend en
manier pareert hij de diverse discussies
geven duidelijke richtlijnen voor met name
die ontstaan met het panel naar aanleiding
de ambulancemedewerkers in de zaal.
van de stellingen. Een geslaagde avond, zo
Saltzherr en Fräßdorf maken tijdens hun
bleek uit de reacties. ‘Een opfriscursus’, ‘een
betoog vooral gebruik van onderzoeken uit
uitdaging voor discussies met mijn collega’s’, ‘met nieuwe kennis de ambulance in’, ‘volgende keer moeten meer van mijn collega’s mee’…
Een volledig verslag en foto’s van de thema-avond kunt u vinden op de website van TraumaNet AMC: www.TraumaNetAMC.nl onder de kop ‘Actueel’.
postkortpostkortpostkortpostkortpostkortpostkortpostkortpostkort
Visitaties TraumaNet AMC en basisnormen SEH Sinds 2008 worden er in de ziekenhuizen in de regio TraumaNet AMC onderling visitaties uitgevoerd met als belangrijkste doel om de kwaliteit van het (trauma)zorgproces te toetsen. Het visitatie-instrument dat daarbij wordt gebruikt is begin dit jaar geformaliseerd en het visitatieproces is scherper omschreven. Tevens is er een visitatiereglement opgesteld. De visitatiegroep is verbreed tot alle leden van het Regionaal Trauma Overleg (RTO). Hieruit wordt de visitatiecommissie samengesteld bestaande uit een organisatorisch hoofd van een SEH, een (trauma) chirurg uit de regio en één vanuit het AMC. De voorzitter is altijd een (trauma)chirurg van buiten de regio.
In het ROAZ van 13 mei jl. is besloten om de gestelde kwaliteitsnormen aan het basisniveau van een SEH mee te nemen in de uit te voeren visitaties en de bevindingen hiervan in het verslag aan de Raad van Bestuur weer te geven. Hiermee wordt op een goede en volledige manier getoetst in welke mate een ziekenhuis aantoonbaar systematisch en gestructureerd bezig is met het bewaken en bevorderen van de kwaliteit van de traumazorg. Het eerstvolgende ziekenhuis dat gevisiteerd wordt is het Flevoziekenhuis op 15 juni aanstaande.
Project Ketenregie Het GHOR-bureau Amsterdam-Amstelland is enkele maanden geleden gestart met het project Ketenregie. Met dit project wordt beoogd de relatie tussen de GHOR en de zorg-instellingen in de regio’s Amsterdam-Amstelland en Zaanstreek-Waterland te versterken en de afspraken over de voorbereiding en uitvoering van taken binnen de crisisbeheersing vast te leggen. Onder de vlag van het project Ketenregie zijn twee regiegroepen opgericht: - Regiegroep Opgeschaalde acute zorg (Traumacentra, Ziekenhuizen, RAV en huisartsenposten) - Regiegroep Bevolkingszorg bij crises (GGD, GGZ en huisartsen) Het project heeft als doel de zorgsector, als witte kolom binnen de crisisbeheersing, optimaal voor te bereiden op de geneeskundige hulpverlening en moet bijdragen aan het versterken van de monodisciplinaire opgeschaalde acute zorgketen. (Berichtgeving: GHOR-bureau Amstedam-Amstelland)
Regionale Ambulancevoorziening Gooi en Vechtstreek
Colofon: TraumaNet AMC is een regionaal samenwerkingsverband van betrokkenen bij de traumazorg. Het AMC is, als Level 1 traumacentrum, de coördinator van dit netwerk. Zie ook: www.TraumaNetAMC.nl Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt, op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van TraumaNet AMC.
