editie 15, april 2014
traumapost
OTO
Cursus Waarnemen 27 en 28 januari
Agenda Regionaal Trauma Overleg Datum: 15 mei 2014 Tijd: 16.30 - 18.00 uur Locatie: H4-284, AMC (let op de locatie) Overige data in 2014:
18 september en 4 december
Regionaal Overleg Acute Zorg Datum: 13 juni 2014 Tijd: 14.00 - 16.00 uur Locatie: volgt z.s.m. Overige data in 2014: 12 september
en 12 december (+ ROAZ VUmc)
Kennisplatform ROP-OTO Datum: 2 juni 2014 Tijd: 13.30 - 15.30 uur Locatie: G4-174, AMC
TraumaFysioNet AMC Datum: 16 juni 2014 Tijd: 17.00 - 18.00 uur Locatie: G4-174, AMC
Aansluitend van 15.30 - 16.30 uur Kennisplatform CBRN
Overige data in 2014:
Overige data in 2014: 8 september en 10 november
25 augustus, 20 oktober en 15 november
Bij oefeningen is de inzet van waarnemers noodzakelijk om zowel de realisatie van de oefendoelen van de organisatie als van de sleutelfunctionarissen zélf te beoordelen en hierop feedback te geven. Waarnemen en het teruggeven van waarnemingen is een complex proces. Om professionele deskundigheid, maar ook een eenduidige methode van waarneming, te bewerkstelligen worden de waarnemers in onze regio opgeleid door een extern bureau. Op 27 en 28 januari heeft de vierde cursus
manier waarnemen of zijn de oefendoelen
plaatsgevonden in onze regio, waaraan
niet SMART genoeg omschreven? Kun je
15 personen hebben deelgenomen.
als waarnemer je werk goed doen?
De RAV Flevoland had een groot aandeel
Promotie Dominique Olthof 7 mei Ter verkrijging van de graad van doctor aan de Universiteit van Amsterdam zal Dominique Olthof op woensdag 7 mei om 11.00 uur haar proefschrift ‘Splenic injury diagnosis & Splenic salvage after trauma’ naar de diagnostiek en (niet-operatieve) behandeling van patiënten met stomp buiktrauma (in het bijzonder miltletsel) in het openbaar verdedigen in de Aula der Universiteit. Dominique is de afgelopen twee jaar werkzaam geweest als wetenschappelijk onderzoeker bij TraumaNet AMC.
hierin met een afvaardiging van 11
Binnen de RAV Flevoland gaan de opge-
deelnemers (ambulancechauffeurs en
leide waarnemers aan de slag en maken
-verpleegkundigen, meldkamercentralisten
zij deel uit van de regionale pool om bij
en opleidingscoördinatoren). Hanneke ter
andere organisaties oefeningen te kunnen
Beek, opleidingscoördinator, geeft aan
begeleiden.
dat het doel van de cursus voor de RAV Flevoland een gestructureerde manier van waarnemen van trainingen en oefeningen was. Zij waren op zoek naar een uniforme wijze waarop de waarnemingen ook als
Thema-avond Sportletsel 30 juni
Op maandag 30 juni van 17:00 - 20:15 uur staat de volgende Thema-avond Traumatologie gepland. Het thema dat tijdens deze avond centraal staat is sportletsel. Meer informatie over het programma en inschrijving volgt snel. Check hiervoor onze website (www.TraumaNetAMC.nl) of volg ons op twitter: @TraumaNet.
input gebruikt kunnen worden voor het leerplan van de deelnemers en zo dus de verbetercyclus (PDCA) rond kunnen maken. Hanneke en haar collega’s hebben de cursus als erg leuk en leerzaam ervaren. Het grootste leerpunt was het besef van een goede voorbereiding: kun je op basis van de oefendoelen de deelnemer op een goede
OTO
Jaarplan OTO 2014: verder op de ingeslagen weg
• Ambulance
De belangrijkste speerpunten voor
Voor de ambulancezorg zijn specifieke
TraumaNet AMC in het komende jaar zijn:
aanvullende normen beschikbaar gekomen in het Kwaliteitskader Crisisbeheersing en
• Bestuurlijke betrokkenheid bij OTO
OTO. Ambulancezorg Nederland gaat de
verbeteren;
RAV’s ondersteunen bij de implementatie
• Professionalisering van de regionale
hiervan en bij de voorbereiding op opge-
OTO-organisatie, waardoor het voor een
schaalde ambulancezorg in het algemeen.
groot deel zelfstandig kan functioneren;
In 2013 is er door de zorginstellingen weer
de ingeslagen weg van 2013 zien met meer
De voorbereiding op CBRN-incidenten
• Werken met het Kwaliteitskader
veel werk verzet op het gebied van OTO.
aandacht voor verdieping, borging en
gaat ook voor de ambulancehulpverleners
Crisisbeheersing en OTO door middel
Alle zorginstellingen hebben de zelfevaluatie
verbinding tussen verschillende afdelingen
plaatsvinden. In 2014 wordt de ambulance-
van de zelfevaluaties en kwaliteits-
van het Kwaliteitskader Crisisbeheersing
en processen.
hulpverlening wederom voorbereid op hun
visitaties om verder inzicht te verkrijgen
en OTO ingevuld, waarmee ze de stand van
• HAP
taak als eerst aankomende ambulance en
in de mate van voorbereiding op
zaken van hun voorbereiding op rampen en
De huisartsen hebben in 2013 het HaROP
MKA-centralist bij een incident dat opschaling
rampen en crises;
crises inzichtelijk hebben gemaakt. Deze
geïmplementeerd en de sleutelfunctio-
vereist. Waarneming per functie, coaching
• Sleutelfunctionarissen worden opgeleid
uitkomsten van de zelfevaluaties vormen
narissen opgeleid. In 2014 komt de focus
en feedback draagt bij aan het persoonlijke
onder andere het uitgangspunt voor de
te liggen op het trainen en oefenen, waarbij
leerrendement van de deelnemers.
• Borging van OTO-activiteiten in een
OTO-activiteiten in 2014. De zorginstellingen
het vooral gaat om de communicatie,
• Ziekenhuis
kwaliteitscyclus;
in de regio van TraumaNet AMC hebben
informatie-uitwisseling en onderlinge
Voor de ziekenhuizen staat het ontwikkelen
• Transparante verantwoording op vaste
voor 2014 weer ambitieuze voornemens
samenhang tussen het strategisch en
van een integraal crisisplan centraal, waarin
op het gebied van OTO. Hierdoor heeft
tactisch niveau. Bewustwording van en
het ZiROP, bedrijfsnoodplan en zorgconti-
• Intensiveren van samenwerking op het
TraumaNet AMC een sluitende begroting
invulling kunnen geven aan de rol van de
nuïteitsplan samenkomen. CBRN blijft een
gebied van OTO met het Netwerk Acute
met het maximaal aan te vragen bedrag aan
huisartsenzorg bij rampen en crises blijft
belangrijk aandachtsgebied waarop de
zorg, regio VUmc;
OTO-stimuleringsgelden ingediend bij de
een continue proces.
ziekenhuismedewerkers getraind worden.
• Samenwerking met andere sectoren ten
NZA. Vanaf 2014 verandert de toekenning
• GGD
Een aantal ziekenhuizen gaat aan de slag
tijde van een crisis verbeteren middels
van de OTO-gelden aan de traumacentra
De GGD’en verwachten dat hun mede-
met een e-learning module. Alarmerings-
het uitwisselen van informatie door
(beschikbaarheidsbijdrage). Bij deze aan-
werkers eind 2014 kennis hebben van de
oefeningen, loggen en plotten, familie-
gebruik te maken van netcentrisch
vraag hoort een begroting op project- en
inhoud van het GROP en specifiek van de
opvang en ETS-trainingen voor de
werken.
activiteitenniveau. De NZA verleent op basis
eigen rol hierin. Oefeningen zullen gericht
verschillende afdelingen komen in veel
van deze begroting een subsidie tot een
zijn op het opdoen van kennis van de
jaarplannen naar voren.
door VWS vastgesteld maximum bedrag.
processen GOR, IZB, PSH en MMK en de
volgens de ‘longlife learning loop’;
momenten (jaarcyclus);
Zoals het bovenstaande laat zien, hebben we dit jaar weer mooie uitdagingen waar
wijze waarop de interne organisatie zich zal
Regionaal jaarplan OTO
we met de ketenpartners mee aan de slag
Jaarplannen zorginstellingen
voorbereiden op een groot incident. Boven-
Het regionale jaarplan OTO 2014 is tot stand
kunnen gaan!
De individuele jaarplannen OTO van de
staande processen worden alle vier in 2014
gekomen met input van de individuele jaar-
zorginstellingen laten een vervolg op
(meerdaags) beoefend.
plannen van de zorginstellingen.
OTO
Van losse plannen naar één Integraal Crisisplan Uit de zelfevaluaties Crisisbeheersing en OTO, die alle instellingen in 2013 hebben ingevuld, kwam naar voren dat de meeste instellingen nog niet beschikken over een crisisplan zoals deze in het Kwaliteitskader crisisbeheersing en OTO wordt bedoeld. Vanuit dit kader wordt Crisisbeheersing omschreven als: het geheel aan maatregelen en voorzieningen, met inbegrip van de voorbereiding daarop, die een zorginstelling in een crisis treft ter handhaving van de continuïteit van zorg. Vanuit zorginstellingen ligt er dan ook een duidelijke vraag: hoe kunnen we dit oppakken? Eén crisis, vijf plannen?
baat bij een uniform crisisplan en een
Hoe een instelling wil reageren op een
bijbehorend uniform OTO plan.
(dreigende) crisis moet worden vastgelegd
projectgroep worden ROP coördinatoren
ment, in de persoon van Marco Zannoni
benaderd om expertise in te brengen en
toegevoegd. Hierna zal het integrale crisis-
als ambassadeur in de regio op te treden
plan gemodelleerd worden waarna er vanaf
in bestaande overleggen. Alle ketenpartners
oktober al sprake kan zijn van de implemen-
zullen in het project vertegenwoordigd zijn
tatie van het format Integraal Crisisplan in
en externe expertise wordt vanuit het COT,
de regio. Een ambitieuze planning, maar
Instituut voor veiligheids- en crisismanage-
we gaan ervoor!
Congres Trauma Innovation
Regionale Ambulancevoorziening Gooi en Vechtstreek
Op 14 en 15 januari hebben drie ambulanceverpleegkundigen van RAV Gooi en Vechtstreek het Trauma Innovation congres in Londen bezocht. Op dit congres komen medische professionals vanuit defensie, gezondheidszorg en humanitaire hulp bij elkaar. Trauma Innovation geeft een kijkje bij elkaar in de keuken hoe de opvang en behandeling van slachtoffers door de verschillende disciplines plaatsvindt.
in een crisisplan. Dit plan bevat afspraken
Integraal crisisplan
over structuren, processen en taken/
In dit kader hebben de managers van vijf
bevoegdheden van betrokken mede-
acute zorgnetwerken, waaronder TraumaNet
werkers, zowel intern als met relevante
AMC, het initiatief genomen om via het
ketenpartners. Op dit moment zijn er
project Integraal Crisisplan vanuit een
meerdere soorten plannen die het predi-
samenhangende visie op crisisbeheersing
Interessante lezingen gingen over de
plaatsvindt (GHOR). Engeland zou hierover
caat Crisisplan krijgen of als onderdeel
een gezamenlijk format op te stellen en te
verhoogde overlevingskans wanneer
van ons wat kunnen leren!
hiervan worden gezien. Denk hierbij aan
implementeren. Dit past in de regionale
patiënten met een hypovolemische shock
een Continuïteitsplan, BHV-plan, Rampen-
ambitie om eind 2015 aantoonbaar voor-
bloed toegediend krijgen in plaats van
De opgedane inzichten tijdens het congres
OpvangPlan (ZiROP, HaROP, GROP) en
bereid te zijn op rampen en crises, zoals
vloeistoffen (zoals NaCl, Haemacel of
vanuit de andere disciplines waren erg
deelplannen zoals het Communicatieplan.
bedoeld in het Kwaliteitskader Crisis-
Voluven) en de organisatie van de 150
interessant en leerzaam; nu kijken of deze
Bij zorginstellingen wordt de verwevenheid
beheersing en OTO.
ambulancediensten in Engeland tijdens
nieuwe inzichten ook vertaald kunnen
tussen al deze plannen gemist. Er bestaat
een groot incident. Er blijkt geen afstem-
worden naar de opgeschaalde zorg
nu nog geen duidelijke samenhang tussen
De projectgroep is voortvarend van start
ming te zijn tussen de diensten tijdens een
binnen de ambulancedienst.
deze plannen. De sleutelfunctionarissen
gegaan en wil voor juli, door middel van
ramp. In Nederland hebben wij wel een
die bij een crisis een rol op strategisch
twee workshops, komen tot visie ontwik-
samenwerkingsstructuur tussen de am-
en tactisch niveau vervullen, hebben
keling en projectdoelstellingen. Voor de
bulancediensten waardoor er afstemming
Traumazorg
Traumaregistratie: stand van zaken Op dit moment zijn de datamanagers van bureau TraumaNet AMC druk bezig met het afronden van het registratiejaar 2013. Na periodieke controleslagen en verificatie van de data kan vervolgens gestart worden met de jaarrapportage, waarin een terugkoppeling van de data wordt gegeven.
Nr.
AIS code
Letselomschrijving
N
1.
16*****.*
Licht Schedel Hersenletsel
1.141
2.
851810.3
Femur – fracture – neck
839
3.
851812.3
Femur – fracture – intertrochanteric
516
4.
752804.3
Radius – fracture – open/displaced/comminuted
208
5.
752604.3
Humerus – fracture – open/displaced/comminuted
165
6.
753204.3
Ulna – fracture – open/displaced/comminuted
148
7.
851606.2
Fibula – fracture – head/neck/shaft
142
8.
851814.3
Femur – fracture – shaft
140
9.
752200.2
Clavicle – fracture
131
10.
852602.2
Pelvis – fracture – closed/undisplaced
105
Ieder ziekenhuis krijgt zijn eigen rapport
extremiteiten, onderste extremiteiten en
waarin naast specifieke informatie over het
de externe regio (brandwonden, inhalatie-
eigen ziekenhuis ook regionale informatie
trauma e.d.). Aan elke letselbeschrijving is
Verdeling traumapatiënten per lichaamsregio
wordt gepresenteerd zodat onderlinge
een unieke 7-cijferige numerieke letseliden-
Zoals gezegd zijn er binnen de AIS-systematiek 9 lichaamsregio’s te onderscheiden. In onder-
vergelijking mogelijk is. Dit rapport wordt
tificator toegekend. Het cijfer direct rechts
staande figuur is het percentage patiënten per lichaamsregio grafisch weergegeven. De E sym-
overhandigd aan de leden van het Regionaal
van de decimale punt geeft de ernst aan.
boliseert de externe lichaamsregio. Verder representeert de linkerhelft van het poppetje de periode
Trauma Overleg van ieder ziekenhuis, te
Deze loopt van 1 – zeer licht verwond tot 6 –
2008-2011 en de rechterhelft 2012. Te zien is bijvoorbeeld dat in 2012 15-20% van alle trauma-
weten de verantwoordelijk traumachirurg en
(bijna) dodelijk verwond.
patiënten letsel heeft aan de bovenste extremiteiten. In de bijbehorende tabel zijn de exacte aantallen en percentages terug te vinden en is te zien of het verschil statistisch significant is. >>>
TraumaNet AMC is het regionale rapport in
• Top 10
te zien van de periode 2008 – 2012 (www.
In 2012 zijn er binnen de regio TraumaNet
TraumaNetAMC.nl/traumaregistratie/rap-
AMC ruim 11.000 letselcodes toegekend.
portage). In de volgende TraumaPost zullen
In de volgende tabel is de top 10 van de
de data over het jaar 2013 worden gepre-
meest voorkomende letsels weergegeven.
senteerd.
AIS Letselcodering Alle letsels die een patiënt ten gevolge
2008-2011
Percentage patiënten met letsel, per lichaamsregio 0-5
2012
Locatie letsel N
(%)
N
(%)
Hoofd
5838
(27,3) 1633
(26,4)
Gezicht
2819
(13,2) 891
(14,4)*
Nek
113
(0,5)
25
(0,4)
Thorax
1731
(8,1)
513
(8,3)
Abdomen
748
(3,5)
167
(2,7)*
Wervelkolom
1156
(5,4)
375
(6,1)*
Bovenste extremiteiten
4815
(22,5) 1206
(19,5)*
Onderste extremiteiten
10.140 (47,4) 2862
(46,3)
Extern
2059
(12,1)*
5-10
van het trauma heeft opgelopen, worden
10-15
gecodeerd aan de hand van de Abbreviated
15-20
Injury Scale (AIS). Het lichaam wordt hiertoe
20-25
ingedeeld in 9 regio’s: hoofd, gezicht, nek,
25-35
thorax, abdomen, wervelkolom, bovenste
≥35 2008-2011
2012
(9,6)
751
* Significant verschil ten opzichte van 2008-2011
het hoofd van de SEH. Op de website van
Injury Severity Score De totale letselernst van een traumapatiënt wordt weergegeven door middel van de Injury Severity Score (ISS). Deze wordt berekend op basis van de toegekende
ISS-categorie: • 1-3: licht gewond • 4-8: matig gewond • 9-15: middelzwaar gewond • 16+: ernstig gewond / multitraumapatiënt
Vanaf nu beschikbaar: de TraumaNet App
AIS-coderingen. De ISS betreft een getal
Tijdens het Regionaal Trauma Overleg van 6 maart is de TraumaNet App officieel gelanceerd. Inmiddels is de app al ruim 100 keer gedownload. In de app zijn de belangrijkste contactgegevens van de ziekenhuizen uit de regio opgenomen. Verder zijn de zakkaartjes, protocollen en richtlijnen voor opvang en behandeling van traumapatiënten te raadplegen. Via de interactieve ISS-module is de overall letselernst van traumapatiënten eenvoudig te berekenen. Tenslotte zijn de contactgegevens van Bureau TraumaNet AMC via de app beschikbaar en is er een link naar de website van TraumaNet AMC.
tussen 1 en 75 waarbij geldt hoe hoger de score, hoe ernstiger de verwondingen.
In het taartdiagram is de procentuele verdeling per ISS categorie voor de regio in 2012
Scan onderstaande QR-code om de app te downloaden.
weergegeven. Te zien is dat de meeste traumapatiënten uit de regio (44%) in de ISS categorie 9-15 vallen en daarmee dus middelzwaar gewond zijn. ISS Categorie
1-3
4-8
9-15
16+
Interactieve ISS module in TraumaNet App In de TraumaNet App is een interactieve ISS-module opgenomen om snel en eenvoudig de overall letselernst van traumapatiënten te berekenen. Door te klikken op een bepaalde lichaamsregio volgt een keuzemenu om zo een letsel te selecteren. In het bolletje verschijnt vervolgens de letselernst op basis waarvan direct de ISS wordt berekend. Wanneer er meerdere letsels worden toegekend, wordt de ISS automatisch opnieuw berekend.
Spinoza Leerstoel - prof. David L. Helfet De Trauma Unit en de Afdeling Orthopedie hebben orthopedisch chirurg Professor David L. Helfet van het Hospital for Special Surgery in New York uitgenodigd voor de Spinoza Leerstoel van het AMC. Helfet is een gerenommeerd en internationaal zeer gerespecteerd chirurg, met bijzondere expertise in onder andere de behandeling van patiënten met bekken- en acetabulumfracturen. Tijdens zijn 3-daagse bezoek zal prof. Helfet een aantal voordrachten, masterclasses en workshops verzorgen. De exacte datum van de Spinoza Lezing is nog niet bekend, maar zal rondom de Trauma-dagen vallen die van 11 tot 13 november 2014 in de RAI Amsterdam plaatsvinden. Meer informatie over de datum, locatie en de inhoud volgen zo spoedig mogelijk.
ROAZ
ICT projecten De missie van TraumaNet AMC is ervoor zorgen dat de acute patiënt zo snel mogelijk de best beschikbare kwaliteit van zorg ontvangt op de juiste plaats, in zowel de dagelijkse als in opgeschaalde situaties. Om hier invulling aan te kunnen geven, wordt het uitwisselen van gegevens met behulp van digitaal dataverkeer gezien als standaard voor optimale samenwerking tussen ketenpartners. In dat kader participeren de ketenpartners uit de regio in een aantal ICT-projecten onder coördinatie van Bureau TraumaNet AMC.
MRSA-bacterie in het ziekenhuis. Op dit
zien dat de meeste capaciteitsproblemen
moment wordt deze informatie nog telefo-
(70 v/d 167) zich in de middag (12:00 -18:00
nisch doorgegeven aan de meldkamer en
uur) voordoen.
het wordt als meerwaarde gezien als alle communicatie met de meldkamer gebundeld kan wordenin het Acuut Zorgportaal. Op dit
Ook de ziekenhuizen en meldkamer uit de
moment is de implementatie gestart in de
regio Utrecht zijn inmiddels aangesloten
provincie Flevoland.
op het Acuut Zorgportaal. Verder is er ook interesse uit de regio Leiden. Daarmee
• Terugkoppeling aantal stops
breidt de olievlek zich steeds verder uit
In het laatste kwartaal van 2013 zijn in
en volgen hopelijk snel meer regio’s zodat
totaal 167 stops afgekondigd. Er wordt het
landelijke dekking behaald kan worden.
meest een stop afgekondigd voor de SEH Omdat nu meerdere regio’s gebruik
(n=56) en de EHH (n=55). Er is in die peri-
Acuut Zorgportaal
• Landelijke ontwikkelingen
ode slechts vier keer een OK-stop afgekon-
maken van de applicaties wordt binnenkort
Een van de succesbepalende factoren
digd. In onderstaande figuur is de verdeling
overgegaan op een professionele hosting-
om de beschreven missie te behalen is
van het aantal stops per dagdeel weerge-
omgeving en wordt de inzage-functie in
dat er actueel inzicht is in de beschikbare
geven. Te zien is dat de meeste stops op
IC-beddencapaciteit omgezet naar een
capaciteit van de ziekenhuizen in de regio.
maandag worden afgekondigd. Verder is te
daadwerkelijke koppeling. >>>
Inmiddels is hiervoor het Acuut Zorgportaal bij alle ziekenhuizen en meldkamers in NoordHolland geïmplementeerd. Via deze web
40
applicatie hebben zorgverleners in de spoed-
Dagdeel
39
Ochtend Middag Avond Nacht
5
eisende hulpverlening direct inzage in de
31 30
actuele beschikbare medische behandel-
Aantal
capaciteit. In één oogopslag is zowel grafisch als tekstueel te zien welke SEH, EHH, OK, Shockroom/Traumakamer en CT-trombolyse
27 19
20
8
26
11
7 15
in de regio wel en niet beschikbaar zijn.
• Regionale ontwikkelingen
kan worden. Een van de verbeterpunten is
Nu het Acuut Zorgportaal in heel Noord-
een extra tabblad waar ziekenhuizen speci-
Holland is geïmplementeerd, zijn tijdens een
fieke informatie kunnen delen zonder dat
regionale bijeenkomst ervaringen gedeeld
er een stop afgekondigd hoeft te worden.
en gekeken waar de applicatie nog verbeterd
Bijvoorbeeld wanneer er sprake is van een
10
15
0 Ma
10
12
6
5
3
3
Di
Wo
15 1 7
6
13
4 3
14 2 5
5
6 1
2 5
Do
Vr
Za
Zo
Dag van stop
ROAZ Daarnaast gaan we over op een professio-
Kijk voor meer informatie op
nelere beheerstructuur waarbij functioneel
www.TraumaNetAMC.nl/Acuut-Zorgportaal
en technisch beheer gescheiden worden. Tenslotte wordt er een landelijke gebruikersgroep opgericht waarin alle aangesloten regio’s vertegenwoordigd zijn.
ImageHub - Spoedconsult op afstand Zoals te lezen was in de vorige editie van de
blijft. De oplossing hiervoor zou een kop-
Focusgroepen: gezamenlijk verder Eind vorig jaar berichtten we over een nieuwe, gedegen aanpak van de focusgroepen en de intentie om de focusgroepen van het ROAZ AMC en die van het ROAZ VUmc samen te voegen. Inmiddels zijn we een kwartaal verder. Hoe staat het er nu voor?
TraumaPost is in de regio TraumaNet AMC
peling met het PACS van de verschillende
De leden van het ROAZ van de regio
Momenteel wordt gewerkt aan het opstarten
een pilot gestart met de ImageHub. Met de
ziekenhuizen zijn, waarmee de beelden direct
TraumaNet AMC en het Netwerk Acute
van in eerste instantie de gezamenlijke focus-
ImageHub kunnen medische beelden met
geüpload kunnen worden (zowel vanuit het
Zorg, regio VUmc hebben namen aange-
groepen op gebied van CVA’s, hartinfarcten
collega’s in andere ziekenhuizen worden
PACS naar de ImageHub als andersom).
leverd voor de focusgroepen CVA, AMI,
en acute verloskunde. De focusgroepen
gedeeld via een beveiligde web-based
Maar desondanks levert het gebruik van de
Acute Verloskunde, Heupfracturen en Acute
acute psychiatrie en heupfracturen volgen
omgeving. Tijdens het afgelopen Regionaal
ImageHub, zeker bij spoedconsulten, op dit
Psychiatrie. Deze leden zijn vertegenwoor-
later. Daarnaast is binnen de acute zorg-
Trauma Overleg van 6 maart heeft er een
moment ook al een enorme tijdswinst op.
digers van de ziekenhuizen, ambulance-
regio van TraumaNet AMC besloten om een
tussenevaluatie van de pilot plaatsgevonden.
Het inzetten van een koerier om een cd-rom
diensten en de 1e lijn. Hierbij is gestreefd
focusgroep Intensive Care op te richten.
Sinds de start van de pilot in november zijn
naar een ander ziekenhuis te verzenden is
naar een zo evenwichtig mogelijke verde-
De reden hiervoor is dat de IC-functie van
er vanuit bijna alle ziekenhuizen uit de regio
verleden tijd.
ling naar geografie, type ziekenhuis (aca-
essentieel belang is voor de gehele acute
demisch of perifeer) en plaats in de acute
zorg. De thema’s die momenteel spelen
zorgketen.
rondom het veranderende zorglandschap
TraumaNet AMC één of meerdere accounts aangemaakt en hebben er 17 consulten
Kijk voor informatie op
plaatsgevonden. De algemene ervaringen
www.TraumaNetAMC.nl/ImageHub
vragen om input voor het maken van goede afspraken
van de huidige gebruikers zijn positief.
Het samenvoegen van focusgroepen uit
Het systeem werkt snel, hoewel het branden
twee acute zorgregio’s betekent ook een
van een cd-rom een vertragende tussenstap
dubbel aantal deelnemers. Hoe houden
Op 1 april was de eerste bijeenkomst van
we dat efficiënt? Met het Netwerk Acute
de focusgroep CVA en op 8 april kwam
Zorg VUmc is in samenwerking gezocht
de focusgroep IC voor het eerst bij elkaar.
naar een praktische invulling hiervan. Om
In de volgende TraumaPost zullen wij u
slagvaardig te blijven zal elke focusgroep
uiteraard weer op de hoogte brengen over
een werkgroep samenstellen, die de inhoud
de laatste ontwikkelingen.
uitwerkt. Uiteraard zal steeds afstemming met de gehele focusgroep plaatsvinden.
ROAZ
Plannen concentratie van acute zorg in Noord-Holland en Flevoland De laatste maanden gaat er geen week voorbij zonder dat er een nieuwsbericht wordt gewijd aan de concentratieplannen van de zorgverzekeraars. Volgens de plannen moet de acute zorg sterk worden ingedikt; het veld waarschuwt dat op deze manier de kwaliteit van zorg ook juist achteruit kan gaan. Wat is nu de status van deze plannen in onze regio? Eind vorig jaar begonnen de zorgverzeke-
0,5 procent van de totale kosten van de
raars met de presentatie van hun plannen
ziekenhuiszorg zal zijn.1) Andersom heeft het
voor de concentratie van acute zorg in het
sluiten van een SEH grote gevolgen voor de
land. Op 29 november waren de traumare-
instroom van patiënten binnen het zieken-
gio’s van het AMC en VUmc aan de beurt
huis. Zo’n 39% van de DBC’s komt binnen
(zie tabel 1). Een paar maanden was het stil,
via de SEH.2) Begin februari hebben zowel
maar vanaf januari dit jaar kwamen er steeds
de Nederlandse Vereniging van Ziekenhui-
meer negatieve geluiden in de pers. Eerdere
zen3) als de Orde van Medisch Specialisten4)
rapporten over de doelmatigheid van de
hun zorgen over dit spoedzorgplan openlijk
concentratie van SEH’s werden opnieuw
uitgesproken. Is concentratie van acute zorg
aangehaald. Zo beschreven de IPSE-Studies
nu werkelijk zo’n slecht idee, of moeten we
van de TU-Delft dat het directe kostenvoor-
het kind niet met het badwater weggooien?
deel van de sluiting van SEH’s minder dan
Oordeelt u zelf.
Tabel 1: De concentratieplannen van Achmea en VGZ voor Noord-Holland en Flevoland: IC Huidig aantal centra
18
Aantal centra volgens ZN in 2015 6 Gehanteerde optimum5),6)
400
SEH AMI CVA AAA Geboorte MT (PCI) (trombolyse)
Scenario Noord-Holland en Flevoland Er blijven 6 volledige ‘kern-ICs’ over; de overige ziekenhuizen behouden een zogenaamde PACU - een post-operative care unit. De ziekenhuizen met een kern-IC behouden ook een volledige SEH; de overige zieken-huizen houden een spoedpost over. Alleen de ziekenhuizen die meer dan 600 PCI’s per jaar doen, worden voor deze spoedinterventie gecontracteerd. Mensen met een beroerte zouden volgens dit plan nog maar in 3 tot 5 centra trombolyse kunnen krijgen. De gepresenteerde
De aanwezigen konden met stemkastjes
optima voor CVA zorgden voor veel verwar-
anoniem laten weten of ze het eens waren
ring. De aantallen zijn zeer hoog en het is
met de concentratieplannen van de zorg-
onduidelijk of het nu gaat over CVA patiënten
verzekeraars. Per aandachtsgebied liepen
of trombolyses. Overigens zette de zaal bij
de meningen sterk uiteen, maar de zaal
alle acute zorgstromen zijn vraagtekens
was minder negatief dan je zou verwachten
bij het magere wetenschappelijke bewijs
na alle negatieve pers. Zestig procent van
waarop ZN de optimale aantallen baseert.5)
de aanwezigen gaf aan het deels met de
Vier centra die meer dan 33 patiënten met
zorgplannen eens te zijn. De vertegenwoor-
AAA per jaar opereren mogen de operatie
diging van de ambulancezorg waarschuw-
blijven doen. De acute geboortezorg moet
de wel dat de huidige capaciteit niet geënt
worden ingedikt naar 8 centra die meer dan
is op het extra vervoer dat deze concen-
1.500 bevallingen per jaar doen. Multi-
tratie met zich meebrengt. Op dit moment
traumapatiënten zouden nog maar naar
praten de zorgverzekeraars alleen bilateraal
1 centrum mogen worden vervoerd.
met de ziekenhuizen, terwijl concentratie van zorg juist ook voor de ambulancedien-
Levendige discussie tijdens ROAZ
sten en huisartsen grote consequenties kan hebben. >>>
18
5
15
14
18
11
Tijdens het gezamenlijke ROAZ van 14
6
4
3-5
4
8
1
februari hebben de aanwezige bestuurders
600
350-1.500
33
1.500
240 - 480
en zorgprofessionals inhoudelijk levendig gediscussieerd over deze plannen. Er
Afkortingen: IC, intensive care; SEH, spoedeisende hulp; AMI, acuut myocardinfarct; PCI, percutane coronaire interventie;
waren geen beleidsadviseurs van Achmea
CVA, cerebrovasculair accident; AAA, aneurysma aorta abdominalis; MT, multi-trauma; ZN, Zorgverzekeraars Nederland.
of VGZ aanwezig tijdens deze vergadering.
Opinie per acute zorg profiel
zou worden. Voor multitrauma’s en PCI’s is
Waar bijna de helft van de zaal zich goed
de zorg al ver geconcentreerd, daar voorzag
kon vinden in de plannen om IC-zorg te
het merendeel van de zaal geen problemen.
Wie is... Kaij Treskes
concentreren, maakte de andere helft zich
Wel bestaat het risico dat overpresentatie van
In deze rubriek stellen medewerkers van bureau TraumaNet AMC zich voor.
zorgen over wat er nog van een basis-IC
non-STEMI patiënten ontstaat in PCI-centra.
zou overblijven en hoe deze de plotseling
Kaij Treskes (28)
zieker wordende patiënt kan opvangen.
Conclusie
In dienst sinds: 1 februari 2014
Bij de CVA zorg was de zaal minder positief:
Concluderend keken de aanwezigen bij het
Functie: arts-onderzoeker traumaregistratie
bijna 90% voorzag problemen als de
ROAZ positief naar een beperkte vorm van
Contactgegevens:
concentratieplannen in huidige vorm door-
concentratie, maar voor het merendeel van de
020 566 2189 (di)
gang vinden. Het grootste punt van zorg
acute zorg profielen vonden zij de plannen van
020 566 6676 (overige dagen)
waren de langer wordende rijtijden naar het
de zorgverzekeraars te extreem. Daarnaast
[email protected]
ziekenhuis. Bij de voorgestelde concentratie
vonden de aanwezigen het van belang om
van acute geboortezorg vreesde bijna de
niet alleen de onderbouwing van de concen-
helft van de zaal dat er meer acute situaties
tratieplannen te weerleggen, maar ook na te
zullen ontstaan met slechte afloop. De aan-
denken over alternatieven. Wat vindt u? Laat
wezigen waren verdeeld over de AAA-zorg;
het ons weten via
[email protected]
waar 40 procent geen problemen zag in het
o.v.v. “Spoedzorgplannen”. Het volgende
voorstel, waren eveneens 40% bang dat de
gezamenlijk ROAZ AMC en VUmc vindt
rijtijden voor deze groep patiënten te lang
plaats op vrijdag 13 juni 2014.
Referenties: 1) IPSE-Studies, TU-Delft. Schaal- en synergie-effecten bij de spoedeisende hulp, juli 2013. 2) Twynstra Gudde in opdracht van NVZ. De brede betekenis van acute zorg, aug 2013. 3) http://www.nvz-ziekenhuizen.nl/actueel/huidig-artikel/1347-nvz-bezorgd-over plannen-spoedeisende-hulp. 4) https://www.orde.nl/over-oms/nieuws/oms-bezorgd-over-plannen-zorgverzekeraars- voor-de-concentratie-a.html. 5) Zorgverzekeraars Nederland. Kwaliteitsvisie Spoedeisende Zorg – Hoofdrapport, februari 2013. 6) Zorgverzekeraars Nederland. Gezamenlijke uitgangspunten bij regiovisies spoed eisende zorg, februari 2014.
"Ik ga voor snel en dynamisch." Kaij Treskes, 28 jaar en samenwonend in Utrecht werkt sinds een februari voor één dag per week bij Bureau TraumaNet AMC als arts-onderzoeker. Hij combineert dit werk met een promotieplaats bij de Trauma Unit van het AMC, waar hij in een studiegroep werkt aan de REACT-2. Een gerandomiseerde multi center trial die het effect van Total Body CT bij ernstig gewonde patiënten onderzoekt. Gedurende de inclusieperiode heeft hij de coördinatie van het onderzoek overgenomen. De link tussen prehospitaal en inhospitaal Binnen TraumaNet AMC richt hij zich op de link tussen de prehospitale zorg en de zorg binnen het ziekenhuis met als doel de ketenzorg verder te brengen. Informatieverzameling en -uitwisseling staat centraal. ‘Deze mogelijkheid is een mooie verdieping van mijn promotietraject. Je wordt tijdens een promotie bekwaam in een heel ander vakgebied, namelijk wetenschappelijk
onderzoek en dat scherpt je geest. Mijn promotiewerk stelt me in staat om een betere specialist in de traumachirurgie te worden. Je leert namelijk kritisch te kijken naar een behandelplan dat je maakt voor een patiënt en naar de informatie waarop je dat plan baseert. Om ondertussen feeling met de praktijk te houden, doe ik geregeld diensten als noodarts in Dokkum.’ Neusje van de zalm ‘Na mijn coschappen, die ik in verschillende ziekenhuizen van Helmond tot Texel heb gelopen, wilde ik zo snel mogelijk doorpakken en mijn klinische vaardigheden verder ontwikkelen. Als ANIOS bij de Tergooiziekenhuizen ben ik op de afdeling Chirurgie aan de slag gegaan en daar werd voor mij al snel duidelijk wat ik echt wilde; een opleidingsplaats Chirurgie, liefst hier in het AMC, om uiteindelijk als traumachirurg te eindigen. Chirurgie vereist veel kwaliteiten van een arts, zoals goed kunnen communiceren en samenwerken en handig zijn met je handen. Traumachirurgie is voor mij helemaal het neusje van de zalm: dynamisch en snel.’
Vanwege het feit dat Jan Luitse werd weggeroepen voor een spoedoperatie, vond het oorspronkelijk bedoelde dubbelinterview, alleen met Victor Hakkenberg van Gaasbeek plaats.
SEH in het AMC: van 1 divisie naar eredivisie
e
Jan Luitse, traumachirurg en medisch hoofd SEH, en Victor Hakkenberg van Gaasbeek, verpleegkundig hoofd SEH, gaan ervoor. ‘De Spoedeisende Hulp van het AMC wordt in twee jaar getransformeerd tot een traumacentrum dat optimaal afgestemd is op de nieuwste vorm van acute zorg, met volledig geïntegreerde huisartsenzorg, naar de wens van zorgverzekeraars en, uniek voor Europa, met drie traumakamers met maar liefst twee CT scans, een MRI en twee shockrooms. Efficiency en samenwerking staan bij het nieuwe concept centraal; in het eerste kwartaal van 2016 zijn we klaar voor de eredivisie.’ Teamwork ‘Vier jaar geleden ben ik bij de SEH komen werken. Met Jan werd ik een ‘setje’ en verantwoordelijk voor het werkplekmanagement, zoals we dat hier noemen. Jan zat er al een tijd en ik kende hem al vanuit eerdere werkplekken binnen de acute zorg; hij is een begrip in Nederland. Een visionair die alle ontwikkelingen in het werkveld bijhoudt en daarop beleid maakt. Een intellectueel en wetenschapper die mij voedt met inzicht en kennis. Het is mijn taak om aan zijn onuitputtelijke bron van innovatieve ideeën handen en voeten te geven. Om doelen te stellen en ervoor te zorgen dat deze ook bereikt en geborgd worden. We hebben zo’n twaalf doelen per jaar omschreven en als Jan met iets nieuws komt, is mijn eerste vraag steevast: ‘er komt iets bij, dus wat gaat van onze lijst af?’
Planvorming
geweest met het maken van de plannen en
‘Jan heeft in het verleden veel gedaan om
het regelen van de financiering.’
de vakgroep SEH binnen Nederland vorm te geven. Hij heeft altijd gestreefd naar een
Verbouwing
verbetering van de kwaliteit van de acute
Aan de muur van de kamer van Victor hangt
zorg. Onder zijn invloed zijn er binnen het
een grote plattegrond van de vernieuwde
AMC veel dingen veranderd. Zo’n tien jaar
SEH en wat is hij daar trots op. Bevlogen en
geleden, toen Jan gevraagd werd als hoofd
enthousiast ‘leidt hij me rond’ in de SEH van
van de SEH, overheerste de mening dat ‘de
2016. ‘Voor ons is een belangrijk uitgangs-
specialist op de poli zit of opereert. Hij hoort
punt dat patiënten aan de deur getrieerd
niet aan de voordeur te zitten’, met als con-
worden en direct naar de juiste plek geleid
sequentie dat de jongste assistent de eerste
worden. Wij hebben gesignaleerd dat het
opvang deed; ‘hij moest maar bellen als het
aanbod van patiënten die de SEH bezoe-
serieus was’. De opdracht was om de SEH
ken de laatste jaren veranderd is. Zo zijn er
te professionaliseren met een opleiding van
steeds meer ouderen met complexe aan-
SEH artsen, samenwerking met de huisartsen
doeningen. Voor iedere patiënt die binnen-
en deelname aan wetenschap en onderwijs.
komt is onderzoek nodig dat bepaalt hoe het
Jan heeft ervoor gezorgd dat anderen het
verder moet. De patiënt kan naar de huisarts
belang van een serieuze acute opvang zien
worden verwezen, worden doorgestuurd naar
en heeft de opvang en scholing anders inge-
een specialistische afdeling of even later op
richt. Het was tijd voor de volgende stap en
de operatietafel liggen. Het is aan de profes-
toen ben ik erbij gehaald en werd de behui-
sionals om daarover te oordelen. Dat vergt
zing, die al 30 jaar oud was en echt niet meer
de aanwezigheid van en samenwerking met
kon, een speerpunt. De SEH was in 2004
de huisartsen en de specialismen chirurgie,
weliswaar uitgebouwd en verbouwd voor
cardiologie, kindergeneeskunde en interne
trauma met traumakamers en een rijdende
geneeskunde. Dat is ook wat de zorgver-
CT scanner, maar was niet uitgerust om de
zekeraars willen. Binnen het vraagstuk
andere processen die hier plaatsvinden goed
zorg hebben we een duidelijk onderscheid
te faciliteren. We moesten van nul af aan
gemaakt tussen low-care, medium-care en
beginnen. De eerste twee maanden heeft
high-care en daar de omgeving op aange-
de architect geen lijn op het papier gezet;
past. De traumakamers en shockrooms
we wilden eerst inzicht verkrijgen in het
sluiten aan bij de spoedlift naar de OK en
proces. Wat doen we hier en hoe kunnen we
de IC van het ziekenhuis en de ambulance-
daaromheen de optimale omgeving vorm-
toevoer komt uit bij de high-care om enkele
geven. De afgelopen vier jaar zijn we druk
voorbeelden te noemen.’ >>>
Jan en ik zijn van mening dat de omgeving bij kan dragen aan rustgevend en deescalerend gedrag. Als iets goed voelt, het er mooi uitziet en goed aansluit bij hetgeen waarvoor zij bij ons zijn dan zijn wij ervan overtuigd dat dat positief gedrag oproept.’
TraumaNet AMC Het werkt als een soort harmonica, je kan
‘Over twee jaar hebben wij hier een trauma-
alle kanten opschuiven. Zelf noem ik het ook
centrum met het nieuwste van het nieuwste
weleens een winkelcentrum waarbij de werk-
met een efficiënte samenwerking met alle
units verhuurt kunnen worden aan verschil-
zorgverleners in het veld en werken we op
lende zorgaanbieders. Laatst kwamen we
een manier zoals de zorgverzekeraars dat
met een tandarts in gesprek en ook tand-
willen. Deze ontwikkeling heeft een directe
heelkundige acute zorg zal misschien in de
relatie met het werk van TraumaNet AMC.
toekomst tot de mogelijkheden behoren.
Als wij ons als een centrum voor acute
Huisartsenpost
Look and feel
‘Huisartsenzorg binnen acute zorg moet ook
‘In de planvorming hebben we veel aan-
door de huisartsen geregeld worden en is
dacht besteed aan het comfort voor de
We gaan gebruik maken van natuurlijke
zijn goede afspraken binnen de hele regio
gelijkwaardig aan de andere disciplines die bij
patiënt en de zorgverlener. Nu bevindt de
materialen, veel hout en glas, organische
van het grootste belang. De banden zijn al
de acute zorg horen. Een tijdje geleden waren
spoedpoli zich in de kelder, op straatniveau.
vormen en glazen koepels zodat natuurlijk
goed, maar zullen in de toekomst nog meer
we daar wat sceptischer over en dat had alles
Er is geen daglicht, je hebt geen idee wat
licht binnenkomt. Op plekken waar dat niet
aangehaald worden.’
met de DBC’s te maken en het gevoel dat zij
voor weer het is! Iedereen werkt in afge-
mogelijk is, wordt een kunstmatige verlich-
patiënten van ons zouden ‘afpakken’. Destijds
sloten hokjes, waardoor het voor de patiënt
tingssfeer gecreëerd die zich aanpast aan
‘Tot slot wil ik nog kwijt dat het voor mij
was het Jan die daar een andere mening over
volstrekt onoverzichtelijk is geworden en
het natuurlijk verloop van licht. Een healing
een voorrecht is om in deze waanzinnig
had: ‘wij zijn er niet voor deze doelgroep,
hulpverleners zich onveilig voelen. Over-
environment, waar bijvoorbeeld ook het
spannende omgeving met het proces rond
dus kom maar op met die huisartsen’. In de
zicht, veiligheid, contact met elkaar.
groen van buiten doorloopt naar binnen.
de acute zorg bezig te zijn en de routing
nieuwbouwplannen hebben we ze dan ook
Allemaal elementen die centraal staan in de
Een ander aspect is onze visie op het ge-
mag uitzetten, met medewerkers die alles
in een vroeg stadium betrokken en zijn ze
nieuwe plannen. De SEH zal gaan bestaan
drag van mensen. Nu gaan we uit van het
geven om mensenlevens te redden. Geen
volkomen geïntegreerd in de SEH. Dus geen
uit centrale werkplekken in het midden en
negatieve van mensen en is de omgeving
dag is hetzelfde; het ene moment ben ik
eigen koffiekamer meer en niet een fysiek
wacht- en familieruimten daaromheen.
‘hufterproof’, met veel steen en materialen
in gesprek met een verpleegkundige die
andere plek. De HAP niet naast, maar tussen
De werkruimten zijn volkomen flexibel,
die niet kapot kunnen. De vernieuwde SEH
net bedreigd is door een familielid van een
de SEH, dus geen gepraat over ‘die van de
dus geen dedicated rooms, en inwisselbaar
wordt gekenmerkt door een hotelsfeer waarin
patiënt en het andere moment ben je met
HAP’. Deze situatie is volgens mij best uniek
voor andere disciplines afhankelijk waar
we de patiënten, medewerkers en bezoekers
financiering van de verbouwing bezig.
binnen de SEH-zorg in Nederland.’
de situatie om vraagt.
verleiden tot goed gedrag.
Ja, ik ben een tevreden mens.’
(complexe) opvang in de regio ontwikkelen
Ambulance Amsterdam zorg met hoofd en hart
Regionale Ambulancevoorziening Gooi en Vechtstreek
Colofon: TraumaNet AMC is een regionaal samenwerkingsverband van betrokkenen bij de acute zorg. Het AMC is, als Level 1 traumacentrum, de coördinator van dit netwerk. Zie ook: www.TraumaNetAMC.nl Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt, op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van TraumaNet AMC.
