Terugblikken en vooruitkijken. Personeelsmagazine voor alle medewerkers van Fundeon nr.6 DECEMBER Trajectmap uit Het Nieuwe Werken (HNW)

unde

Personeelsmagazine voor alle medewerkers van Fundeon

Terugblikken en vooruitkijken › Trajectmap uit 1958 › Het Nieuwe Werken (HNW) › Zes oud collega’s vertellen hoe het met ze gaat › Zwemmen met dolfijnen › Uit het archief: Fundeon feesten in beeld...

nr.6 DECEMBER 2012

Personeelsvaria de allerlaatste keer

in dit nummer

colofon

Geboorte

Fundeons verschijnt in een oplage

Anne-Marie van der Most, eindredacteur Fundeons van 2007 - 2011: “Dit is de allerlaatste keer dat Fundeons verschijnt. Daar word ik als oud-eindredacteur wel een beetje sentimenteel van. In januari 2007 verscheen Fundeons voor het eerst als gevolg van de fusie. Het belangrijkste doel van het blad was om op allerlei manieren de mensen in de organisatie in beeld te brengen om ze op die manier dichter bij elkaar te brengen. Mijn persoonlijke favoriet was de rubriek De Estafette. Kort, krachtig en altijd interessant om te lezen. Inmiddels zijn er zo veel nieuwe media bij gekomen dat je je elke keer weer moet afvragen of het niet ook op een andere manier kan die wellicht slimmer, goedkoper en effectiever is. De bezuinigingen hebben dat proces versneld. Dat hoeft niet alleen negatief te zijn. Het is ook goed om heilige huisjes omver te gooien. Dat maakt ruimte voor nieuwe dingen.” Erik Huijsman, eindredacteur Fundeons in 2012: “Toen ik begin 2012 het stokje overnam, trof ik een stoffig en een beetje ingedut magazine aan, dat nodig nieuw leven ingeblazen moest worden. Uitgekauwde rubrieken werden vervangen door frisse invalshoeken en vooral dankzij de inzet van het talentvolle en enthousiaste redactieteam zijn we er in geslaagd om Fundeons te laten opbloeien. Daarom is het zo jammer dat daar nu een einde aan komt. Neemt niet weg dat Anne-Marie natuurlijk gelijk heeft dat je hiermee ruimte creëert voor nieuwe dingen. Maar zover is het nog niet. In deze laatste Fundeons blikken we terug en kijken we vooruit. Vooruit kijken doen met artikelen over het thema Het Nieuwe Werken. Terugkijken doen we met interviews met oudgedienden en vooral veel foto’s. Wees daarom niet verbaasd als je jezelf dansend terugziet te midden van drie halfnaakte negerinnen, als achtergrondzangeres van Dries Roelvink of verkleed als Zwarte Piet.”

Anne-Marie van der Most

Erik Huijsman

Oud-redacteur

Redacteur

2

fundeons - december 2012

Van de redactie Personeelsvaria Hoe is het met…Erik Smits? HNW: meer dan alleen thuiswerken

2 3 4

Op 22 oktober 2012 is Tristan geboren. Hij is de zoon van Ingrid Doornbos (medewerker Marktinformatie) en Joost Westerhuis en het broertje van Zoë.

van 550 exemplaren. Redactie: Martijn Bakker, Wilma Schuitemaker, Jos Hermans, Erik Huijsman, Ad Jansen (fotografie),

Op 5 november 2012 is Layla geboren. Zij is de dochter van Karin (afdeling Examinering) en Nour-Dinne Hounchou en het zusje van Jasmine en Noor.

Tineke van de Kerkhof, Arjan van der Kooij, Yolanda Nierop, Peter Steenkamer, Anne-Marie van de Most, Linda Blaakmeer-Smid,

5

Karin Veldman, Annelies Disselhof, Wilma Schuitemaker en Janneke

Fun, feesten, Fundeon (deel 1) De Estafette

Maas-Leenders.

8 Jubileum

10

Hoe is het met…Mieke Allersma?

11

Afscheid van Joost Roskam

12

HNW: van controle naar vertrouwen

15

Hoe is het met…Tienko Doorn?

18

De woonplaats van Marleen Nieuwenhuis

19

HNW: een hype die overwaait?!

20

De drie pijlers van de infra

24

Hoe is het met…Michel van Erkelens?

27

HNW: op werkbezoek bij Oracle

28

Uit de oude doos…trajectmap uit 1958

32

Hoe is het met…Bert Beun?

34

HNW en Social media

35

Fun, feesten, Fundeon (deel 2)

38

Hoe is het met…Ed Zeelt?

41

De passie van…Ineke van Westrienen

42

Opmaak: V1 Ermelo Druk: Repro Harderwijk

Per 1 november 2012 was AnneMarise van den Berge (regio Noordoost) 12,5 jaar in dienst. Per 1 november 2012 was Helma Spaander (Subsidies) 12,5 jaar in dienst.

Jubileum

Jubileum

Per 1 december 2012 was Jonna van de Kam (Bestuur & Secretariaat) 12,5 jaar in dienst.

Per 1 november 2012 was Ad Droogendijk (regio West) 12,5 jaar in dienst.

Per 1 december 2012 was Monique Duysens (regio Zuid) 12,5 jaar in dienst.

Per 1 december 2012 was Marijke Scheuermann-Dijkstra (Ontwikkeling) 12,5 jaar in dienst.

jubileum

uit dienst

Per 1 december 2012 was Rob Peper (regio Noordoost) 12,5 jaar in dienst.

Per 1 november 2012 heeft Sylva Vartanyan (Subsidies) Fundeon verlaten.

Per 1 december 2012 was Lonneke Janzen (Directie M&O) 25 jaar in dienst.

Per 1 december 2012 heeft Joke Kanters (EVC) Fundeon verlaten.

december 2012 - fundeons

3

Hoe is het met …

Jacoline Boonman over Het Nieuwe Werken (HNW):

Erik Smits? “Mijn hart ligt bij het begeleiden van jongeren. Die kant wil ik dan ook echt op.”

‘HNW omvat veel meer dan alleen thuiswerken’

Aldus Erik Smits. Na vele jaren in het basisonderwijs te hebben gewerkt als

Een sfeervolle inrichting, comfortabele met leer beklede stoelen, verse café latte

leerkracht, kwam Erik in 2000 in dienst als voorlichter bij de SBW. Hij vertrok in

naast de opengeklapte laptop. De lounge van het Mercure hotel in Nieuwegein

2009 om aan de slag te gaan als directeur van een basisschool in Friesland.

oogt als een wat ongebruikelijke werkplek. Zo niet voor Jacoline Boonman. “Hoe je werkt, wanneer je werkt en waar je werkt: dat bepaal je allemaal zelf bij HNW.

“Een mooie tijd”, zo blikt hij terug. “Vooral die beginjaren waren een echte pionierstijd. De SBW verhuisde naar Harderwijk, het voorlichtingscentrum werd gebouwd en we waren druk bezig met het opzetten en uitvoeren van de Go Infra campagne. We hebben in die periode hard gewerkt, maar ook ontzettend veel lol gehad met het toenmalige communicatieteam en ja, ik kijk er dan ook met veel plezier op terug.”

wilden we als gezin in die periode graag verhuizen naar Friesland. Ik heb toen gekozen voor de functie van bedrijfsadviseur in Groningen en ben daarna kwaliteitsadviseur in Friesland geworden.” Hij denkt even na. “Maar die functie paste niet echt bij mij. Veel vergaderen en overleggen en te weinig contact met jongeren. Het was gewoon niet zo mijn ding. Ik ben nou eenmaal een bevlogen mens en moet achter de dingen staan die ik doe. Anders kan ik daar niet op drijven.”

Bevlogen mens Toch besloot Erik in 2005 om binnen Fundeon (het jaar van de fusie van SBW en Bouwradius) een carrière switch te maken. “Er gingen toen al geruchten dat de Go Infra campagne zou stoppen en het voorlichtingscentrum zou worden gesloten. Bovendien

Jongeren begeleiden En zo verliet Erik Fundeon en werd hij directeur van een basisschool in Friesland met zowel directeurs- als lesgevende taken. Na een schooljaar moest hij - door privéomstandigheden - stoppen met deze baan. “Dit

was een moeilijke tijd, ook omdat ik werkloos werd. Vanuit die positie ben ik begonnen met het opbouwen van een netwerk en bezig gegaan met dingen die ik echt leuk vind om te doen. Op dit moment geef ik studie- en huiswerkbegeleiding aan middelbare scholieren. En dat is erg leuk om te doen.” Hij vervolgt: “Het liefst wil ik ook echt in die richting weer volledig aan de slag. Studentenbegeleiding, stagecoördinator, coördinator huiswerkbegeleiding, mentor, decaan, dat zijn richtingen waarin ik nu vast werk zoek.“ Lachend zegt hij: “Omdat ik in de nabije toekomst richting Utrecht ga verhuizen, zoek ik werk in die omgeving. Dus wie iets weet…” Tekst: Wilma Schuitemaker

Zolang het maar bijdraagt aan het realiseren van de doelstellingen van de organisatie. En de doelstellingen die je zelf stelt, want laat over één aspect geen misverstand bestaan: HNW vereist dat je jezelf voortdurend ontwikkelt.”

“Mensen denken vaak dat HNW neerkomt op flexibele werktijden en thuiswerken. Dat is dus een groot misverstand, want het gaat veel verder. HNW dwingt medewerkers na te denken over de manier waarop ze tot resultaat komen, telkens opnieuw. Voor elke taak of project moet een medewerker zich afvragen welke werkplekomgeving hij nodig heeft om deze zo efficiënt en effectief mogelijk uit te voeren.” Dat kan ik zo wel bedenken: een laptop met internet en een smartphone Jacoline lacht: “Ja, maar zo simpel is het dus niet. Een werkplekomgeving bestaat uit twee onderdelen: de technische infrastructuur en de sociale infrastructuur (Afbeelding 1). Bij de technische infrastructuur moet je denken aan zaken als IT, HR en Facilities; bij de sociale infrastructuur gaat het erom dat je ervoor zorgt binding te houden met de organisatie en met je collega’s, terwijl je elkaar veel minder ziet. Als je elkaar niet altijd nodig hebt, elke dag op een andere locatie of thuis werkt, verwaarloos je het contact met je collega’s. Zullen ze jou bellen wanneer er wat gedaan moet worden, bel jij hen met een moeilijk vraag wanneer jullie elkaar niet of nauwelijks kennen?

Afbeelding 1

Lees verder op pagina 6...

4

fundeons - DECEMBER december 2012


5

Nee! Zo’n situatie moet je voorkomen. Dus moet je ervoor zorgen dat je afspraken maakt met het team waar je deel van uitmaakt. Over de bereikbaarheid en aanwezigheid bijvoorbeeld; hoe ga je om met spoedklussen of nieuwtjes? Agenda’s open of niet? Uiteraard is de business leidend, maar alles wordt zoveel mogelijk bepaald door en met het team. Mijn ervaring is dat HNW veel meer zelfdiscipline en overleg vereist dan medewerkers vooraf denken.” Waar moet je als organisatie op letten wanneer je begint met HNW? “Realistische doelstellingen hanteren”, zegt Jacoline beslist. Allereerst moeten medewerkers precies weten welke toegevoegde waarde de organisatie heeft, en welke toegevoeg-

de waarde het team en zijzelf hebben binnen het bedrijf. Vervolgens moet de organisatie vooraf vaststellen wat ze wil bereiken met HNW; dat is afhankelijk van het vertrekpunt. Voor traditioneel werkende organisaties is het bijvoorbeeld al een hele stap wanneer ze gaan werken volgens het fit-in concept (Afbeelding 2). Ik zie regelmatig dat organisaties enthousiast beginnen met HNW, maar te snel willen. Belangrijk is dat IT, HR en Facility tegelijkertijd dezelfde stappen nemen. Alleen dan blijft de organisatie in evenwicht, kunnen de balletjes in beweging worden gebracht en worden de doelstellingen haalbaar.”

HNW: Wat levert het op?

Afbeelding 2

De overstap van het oude werken naar HNW kost tijd en inspanning. Maar het levert ook wat op! Bedrijven die HNW integreerden in hun bedrijfsprocessen worden gezien als aantrekkelijke en vernieuwende ondernemingen en zij merkten dat:

Producti

Pvrit edit vuitcetiitvitevititeit cti coti rod du Ptoename ro Pu Productiviteit Pro

it

vvititeeit odduucctiti40% 10%Prtot

Reistijd Rjd eisistitijd jd ti is e R R e 5% tot 30% afname reistijd Reistijd jd Reisti

Vergaderti jd V 20%

e rrti eea rtijd ejd d bijna afname tijd VerrgVgaeadrdg vergadertijd Vergaderti a&dkort g ertijd Verjd ziekteverzuim

6


teimte ruoim rru toaonrto KanK

15%ortot 20% te nto ruim Ka minder Kantoorru imte Kanto orruimte kantoorruimte nodig

Kantoorru

imte

sten n rgnie erkgoiekoste EneE besparing sten energiekosten Energieko Energieko ste Evan nergruim iekos20% ten n Energieko sten ntlant s/k keerrsk/k erla wdeerw ee MedM toename idheid en he nd edvere tevr5% te tot 10% ers/klant w e Med erk Mederw nehresid veredeerk Metevredenheid /kla dete w k e r te s medewerkers vredenhe/k lant nt tevr&eklanten id enheid Medewd erkers/kla nt tevredenh eid

Jacoline Boonman heeft als programmamanager Het Nieuwe Werken gerealiseerd bij Essent. Deze energiemaatschappij kwam tot stand na een fusie tussen energiemaatschappijen uit het noorden en het zuiden van Nederland. Dat zorgde voor extra reizen van de medewerkers en dit ging vaak ten koste van de balans tussen werk en privé. Op verzoek van de Raad van Bestuur initieerde Jacoline een pilotproject onder driehonderd medewerkers. Doel was om medewerkers de mogelijkheid te bieden om werk en privé beter op elkaar

te laten aansluiten, reistijd te verkorten en een vernieuwende en aantrekkelijke werkgever te zijn in een concurrerende arbeidsmarkt. Dat project werd zo’n succes dat besloten werd tot een organisatiebreed vervolg. Op dit moment werken alle medewerkers van Essent, van productieafdeling tot callcenter, zowel intern als op de weg, volgens dit nieuwe concept. Jacoline stelt haar expertise nu beschikbaar aan andere bedrijven die geïnteresseerd zijn in HNW. Daarvoor heeft ze haar eigen adviesbureau opgezet. Ga naar: www.energiekwerken.com.


7

Fun, feesten, Fundeon Feesten konden ze bij Fundeon. Of het nou een sportdag was, een workshop of een optreden van Dries Roelvink. Zelfs bij een willekeurig sinterklaasfeest - toch echt bedoeld voor kleine fundeonnertjes - leken het toch vooral Sinterklaas en de zwarte pieten zelf te zijn die de grootste lol hadden. Daarom op deze en op pagina’s 38-40 een ode aan alle feesten van weleer. (Met dank aan: Karin Veldman)

8



9

estafette

Vroeg of laat moet iedereen er aan geloven: het beantwoorden van een aantal persoonlijke vragen. Voorganger Alieke Lopers wierp het stokje naar ICT. Daar werd het opgevangen door technisch applicatiebeheerder Peter van Veen.

1. Verliefd, verloofd, getrouwd? Niet meer getrouwd, maar wel sinds kort verliefd…

programma Korenslag (EO). Op de website van het Pop & Rock koor kun je daar meer over lezen en horen.

2. Waar woon je? Ik woon vanaf 1999 in Harderwijk (Drielanden). Het is er heerlijk wonen, voldoende ruimte en toch dicht bij de stad.

7. Wat is jouw muzikale top 3? Die heb ik niet, er is zo veel mooie muziek, daarom zal ik hier een bijzondere top-3 geven. • Donna Summer - McArthur Park (fantastische zangeres, helaas veel te vroeg overleden) • Ekseption - Air (waar de symfonische muziek de klassieke muziek ontmoet) • Birdy - People Help the People (ik hou niet alleen van oude meuk, dit recente nummer moet je een keer horen)

3. Wanneer ben jij bij Fundeon gekomen en welke functies heb je gehad? In 1994 begon ik bij SBW in Gouda op de IT-afdeling. Van allesdoener naar fulltime software ontwikkelaar. Nu ben ik technisch applicatiebeheerder. Ik houd me bezig met de niet intern gebouwde informatiesystemen zoals bijvoorbeeld AccountView en de Mediabank. 4. Wat vind je leuk aan je werk? De veelzijdigheid, je weet bijna nooit hoe een dag gaat verlopen. 5. Waar mogen we jou midden in de nacht voor wakker maken? Een grote kop goede cappuccino, met vooral veel opgeklopte melk. 6. Wat doe je het liefst in je vrije tijd? Ontspannen! Zo zing ik bijvoorbeeld al jaren met veel plezier bij het Pop & Rock koor Harderwijk. We zijn een paar jaar geleden nog kwartfinalist geweest bij het

10 fundeons - december 2012

8. Wat is je leukste jeugdherinnering? De onbezorgde kampeervakanties aan een beekje of meertje in het zuiden van Frankrijk. Volgens mij scheen de zon toen altijd. 9. Welke vakantie wil je nog eens overdoen? De fantastische vakantie op Samos Griekenland, 18 jaar geleden. Het was alleen niet handig dat we op een dagtripje overvallen werden door de duisternis. Op zich niet zo erg maar de brommers bleken geen verlichting te hebben. Mijn eenjarige dochter zat achterop en we konden die avond niet meer terug naar ons eigen hotel.

Het is uiteindelijk goed gekomen maar dat kon beter. 10. Als je zou emigeren, naar welk land zou je dan willen? Dat wil ik niet, maar als het echt moet, dan wil ik wel naar Spanje of Italië om daar een bed-and-breakfast te beginnen. In dit soort landen is het niet de gewoonte om je overal zo druk om te maken. Tekst: Yolanda Nierop

BN-er bij ict Wil je Peter’s tv-optreden zien? Ga dan naar het intranetbericht ‘Nu in Fundeons’ en klik op de betreffende link. Daar staan ook de links van zijn favoriete top 3.

Hoe is het met …

Mieke Allersma? Mieke Allersma werkte negen jaar lang als adviseur in regio Noordoost. Daarna zette ze het traineeship op. Toen dat op poten stond, was het tijd voor een nieuwe uitdaging, maar wat? Mieke: “Ik volgde in die tijd - 2009 - een studie HRM aan de Universiteit Utrecht. Min of meer door toeval kwam ik terecht bij het college Managing and Organization of Technological Innovation; oftewel, hoe krijg je innovaties van de grond bij bedrijven. En ik was meteen verkocht.” “Eigenlijk zocht ik een baan in de HRM. Maar al snel bleek dat ik ervaring miste en – mede door het college dat ik toentertijd volgde – viel mijn oog op een advertentie waarin een programmamanager werd gezocht voor een innovatief programma in de bouw.” Zo kwam Mieke in dienst van Hogeschool Saxion en werd ze gedetacheerd bij Stichting Pioneering. Een stichting die zich bezighoudt met vernieuwing van technologie en ondernemerschap in Twente. “Daar werkte ik met veel plezier, maar de subsidie voor dit programma was op en mede daardoor werd het tijd om iets anders te zoeken.”

De eigenschappen van materialen Inmiddels werkt ze binnen Saxion aan twee verschillende projecten. Zo is ze projectleider van het Innovatief Materialen Platform Twente. Enthousiast vertelt Mieke: “We houden ons bezig met de eigenschappen van materialen en hoe je materialen kunt toepassen binnen het MKB. Welke eigenschappen hebben bestaande materialen en hoe kun je die eigenschappen gebruiken voor het ontwikkelen van nieuwe producten; daar gaat het simpel gezegd om.” Ze vervolgt: “Dat is zo’n interessante wereld. Eigenschappen van materialen die al jarenlang bestaan, worden nu weer toegepast bij de ontwikkeling van nieuwe producten. Ook komen er nieuwe en duurzame materialen bij. Of er wordt ontdekt dat een bepaald materiaal meerdere eigenschappen heeft, die je dan weer elders kunt toepassen.”

wel hard gaan lachen als hij dit leest… Ook collega’s bij Saxion fronsten in het begin wel even hun wenkbrauwen; Mieke en ICT: is dat wel een goede combinatie? Maar ik heb voor het technische gedeelte een hele goede groep mensen om me heen. Mijn taak is om te zaken goed te managen.” Mieke vervolgt. “Ik ben nu 56 en ondanks dat de bouwen infrasector een wereld is waar ik echt door werd gegrepen, heb ik nu twee projecten waar ik met enorm veel plezier aan werk. Nieuwe branches, nieuwe kennisgebieden. Het spreekt me aan. Dat komt voort uit het feit dat ik altijd al erg leergierig ben geweest”. Ze eindigt dan ook met de woorden: “Ik ben een gelukkig mens.” Tekst: Wilma Schuitemaker

Fusie en ICT Momenteel zitten Saxion en Hogeschool Edith Stein midden in een fusieproces. Mieke regelt de zaken rondom de werkprocessen en ICT. “Koos Nibbering zal


11

Vertrek Joost Roskam

‘Ik geef mensen de ruimte’

Joost Roskam nam na elf jaar afscheid als hoofd P&O. Tijd voor een interview dus. Of dat nou echt zo nodig was, vroeg Joost bescheiden. Want Joost praat niet graag over zichzelf. Liever praat hij over het vak, bij voorkeur inhoudelijk want applaus vanwege geleverde prestaties: nee, ook daar zit hij niet op te wachten. En eigenlijk heeft hij ook geen behoefte aan een podium, zoals een artikel in Fundeons bijvoorbeeld. Ja, sorry Joost, je zult er toch aan moeten geloven: als hoofd P&O kun je het gewoon niet maken om een exitgesprek te weigeren.

Wat sprak je aan bij fundeon? “Dat Fundeon zich bezighoudt met de ontwikkeling van mensen - in dit geval in de bouw en infra - vond ik aantrekkelijk. Fundeonners zijn enorm betrokken bij de mensen voor wie ze het doen. Energie gericht op een goede klantbediening, de drive om tot in detail maatwerk te leveren; dat vond ik inspirerend. Het is ook mijn drive. Het stimuleerde me om het beste uit mezelf te halen. Dat je het echt samen deed, maakte werken leuk. Mensen die hier werken zijn sociale mensen, ze hebben oog voor de medemens, gaan zorgvuldig met elkaar om. Daarnaast zijn ze zakelijk. Daardoor ontstaat de ruimte om te geven en te nemen. En daar voel ik me prettig bij.” Wat drijft jou als P&O-er? Ik wil mensen stimuleren om zich te blijven ontwikkelen. Dat zeg ik als P&O-er, maar ook als mens. Ik heb altijd opengestaan voor nieuwe kennis en nieuwe ervaringen. Die instelling heeft me veel opgeleverd. Zakelijk natuurlijk, maar vooral in persoonlijke groei. Daarom nodig ik iedereen van harte uit om zelf bewust een ontwikkelingspad op te gaan. Als P&O-er zeg ik: jezelf niet ontwikkelen betekent dat je stilstaat, dus achteruitgang, dus onaantrekkelijk voor de arbeidsmarkt. Als mens zeg ik: gun jezelf de ruimte om te ontwikkelen. Beschouw het als een cadeautje aan jezelf. Zie het ook als de morele verplichting aan jezelf om je talenten optimaal te benutten, het uiterste uit jezelf te halen.”

Welke rol zie jij voor de moderne P&O-er ? “Niet primair een belangbehartiger, alhoewel ik vind dat je altijd zorgvuldig met je medemens moet omgaan. Ik heb niets met mensen die zich beter voelen door anderen naar beneden te duwen. In mijn visie maakt een P&O-er een match tussen de business en de medewerkers. Je bent een makelaar tussen markt en mensen. Wat vraagt de business van medewerkers? En hoe kun je dat bevorderen? Daarbij zoek ik naar zwaartekracht: wat hebben wij al? Hoe combineer en versterk je dat? Een voorbeeld: leidinggeven/coachen is een verworven Fundeon-competentie. Het ligt voor de hand dat de professionals van Fundeon op termijn steeds meer zichzelf gaan managen, al of niet binnen productgroepen. Geld is schaars, de productkennis zit bij de professional en niet langer bij de leiding. De uitdaging wordt dan om die kennis goed over te dragen en de beoordelingsinstrumentaria daar letterlijk op aan te passen. Ondertussen blijf je als Fundeon de klantvraag volgen. Ander voorbeeld: gelet op alle onzekerheden is het logisch dat Fundeon medewerkers faciliteert bij het meer zelfbewust maken van de eigen arbeidsmarktpositie. Dat gaat over zelfkennis en over realistische kennis over hoe de arbeidsmarkt werkt. Als je dat gaat ontwikkelen, maken medewerkers bewustere keuzes met betrekking tot ontwikkeling en werken. De kans wordt dan groter dat een medewerker bewust voor Fundeon kiest. De keuze wordt dan innerlijk gedragen, de voordelen daarbij zijn vanzelfsprekend.” Lees verder op pagina 14...



13

‘Van controle naar vertrouwen’

filmtip van joost Joost: “Niet dat ik de hele dag Youtube-filmpjes kijk, maar ik heb wel een aanrader. In het filmpje praten Godfried Barnasconi van het Kadaster en Wim Kooijman van KLM over het thema Duurzame Inzetbaarheid. Het is leuk om dit onderwerp vanuit een ander perspectief te bekijken. En ik herken veel van mijn eigen ideeën in de visie van Kooijman.” Ga voor de link naar het intranetbericht ‘Nu in Fundeons’.

Waar ben je trots op? “Dat ik de mogelijkheid heb gehad om in 2006 samen met mijn collega’s Ad en Alieke (en indertijd Wim) een P&O-team samen te stellen - later aangevuld met Tineke. Dat team heeft veel in huis gedaan, zonder voortdurend terug te moeten vallen op externe specialisten. Door die kracht zijn prachtige dingen ontstaan zoals een geslaagde fusie van Bouwradius/SBW en de ontvlechting van het SOMA College. Ook het arbeidsvoorwaardenpakket voor de medewerkers loopbaanadvisering hebben we in huis gedaan. Wat we verder goed hebben gedaan is de fundamentele keuze voor een breed gestructureerde functie van de adviseur. Vanuit P&O hebben we dat geborgd in het loongebouw. Onze adviseurs zijn klaar om snel mee te bewegen met de marktvraag. Een voorsprong die nu benut kan worden. Tevreden ben ik over de zakelijke en harmonieuze verhouding die we met de ondernemingsraad hebben opgebouwd. Hierdoor hebben we een zeer productieve samenwerking met de OR. Niet in de laatste plaats ben ik trots over de ontwikkeling van de Fundeon Academie door Peter en Esther, later aangevuld met Ellen. Een eigentijds volwassen clubje, dat inmiddels de vleugels heeft uitgeslagen. Als ik kijk naar de opbouw en opzet, dan weet ik dat zo’n Academie moeiteloos zou kunnen meekomen binnen grote clubs waar ik in het verleden heb gewerkt.”


Willem de Jager is directeur van Telewerkforum, een stichting die zich inzet om Het Nieuwe Werken (HNW) in Nederland verder te brengen. Een gesprek met een visionair denker en geïnspireerd spreker. Hoe is Het Nieuwe Werken (HNW) ontstaan? “Als ik een lange tijdslijn pak, kun je drie fasen onderscheiden. De eerste fase eindigt ongeveer halverwege de negentiende eeuw. Het maatschappelijk leven verloopt traag en de meeste mensen wonen op het platteland waar ze voornamelijk zelfvoorzienende beroepen uitoefenen. De tweede fase begint met de industriële revolutie: er ontstaan fabrieken en mensen moeten naar het werk toe. Steden groeien, mensen werken lang en privéleven bestaat amper.

Waar ben je minder tevreden over? “Ik houd lang vast aan dingen waarin ik geloof. Dat maakt je wellicht minder effectief, maar ik geloof nou eenmaal in wat ik doe. Ik zie mezelf als een echte polderjongen: ik geloof in het creëren van draagvlak voordat een besluit genomen wordt. Maar af en toe bekroop me wel het gevoel dat het allemaal wat sneller mocht.

In de loop van de twintigste eeuw ontstaat langzamerhand een gelijkwaardiger balans tussen werk en privé. Omslagpunt is de invoering van de vijfdaagse werkweek in 1961. Fase drie ontstaat eind twintigste eeuw: door technologie komt het werk weer naar de mensen. Het maakt niet uit waar je je bevindt, overal kun je werken. Kantoren krijgen steeds meer een ontmoetingsfunctie. Langzaam maar zeker zal privé dominant worden over het werkdomein. Werk wordt iets wat je zeven dagen per week tussendoor doet, op allerlei

tijden en plaatsen. Ook de manier waarop je gaat werken gaat veranderen. In de negentiende eeuw deed je een complete job zoals een smid, in de twintigste eeuw werden alle werkprocessen in stukken gehakt zoals bij de automobielfabrieken. Mensen maakten losse onderdelen en waren niet meer betrokken bij het totaalproduct. Vanaf deze eeuw gaan we weer terug naar het maken van een integraal product waardoor een sterkere binding met het werk ontstaat.” Lees verder op pagina 16...

Hoe kijk je terug op Fundeon? Wat wens je ons toe? Wat is jouw toekomst? “Ik verlaat collega’s die klaar zijn om nieuwe marktkansen te grijpen. Ik ben ervan overtuigd dat zij de toekomst van de organisatie veilig zullen stellen. Het gaat om vakmanschap. Als het gaat om de toekomst van Fundeon dan is dat waar ik ten diepste in geloof. Je hebt lef en intelligentie nodig om je vakbekwaamheid te ontwikkelen. Ik zie dat verwoord en gestimuleerd in de kernwaarden. Met veel plezier kijk ik terug. Vanzelfsprekend zal ik mensen missen, maar mijn vertrek is ook iets natuurlijks. Het was mooi. Ik neem eerst een break van een wat langere periode, om te resetten. En daarna ga ik door met mijn persoonlijke drive in gespecialiseerd personeelsadvies. Onder het motto: Joost voor al uw personeelsuitdagingen! Het gaat jullie allen goed!” Tekst: Peter Steenkamer Joost tijdens zijn afscheidsreceptie.


15

t/m eerste helft 19e eeuw

20ste eeuw

21ste eeuw

Het werk was bij de mensen

De mens gaat naar het werk

Het werk komt weer bij de mensen

Werk dominant over privé

Industrialisatie/Verstedelijking Werk en privé gelijkwaardig

Post-industriële tijd Privé dominant over werk

De ontwikkeling van werk door de jaren heen

Wat betekent HNW voor een bedrijf? “De essentie is human asset management: het optimaliseren van het menselijk kapitaal. Het oude werken is: aanwezigheid meten, uren maken, acties tellen. Het nieuwe werken is het meten van resultaten: wat moet iemand bereiken? Je gaat niet meer alle taken en verantwoordelijkheden in detail vastleggen en mensen controleren op een kantooraanwezigheid van 9 tot 5. Mensen zijn tegenwoordig hoger opgeleid dan veertig jaar geleden. Dat betekent dat medewerkers grotendeels zelf hun werk bepalen.

ringpartner en coach. De resultaatsafspraken zullen anders worden. Je kijkt niet meer naar targets, maar naar doelen die je als organisatie wilt bereiken. Voor een organisatie als Fundeon zal het gaan om stakeholdervalue.” En werknemers? “De nieuwe werknemer wordt veel meer een ondernemer: een zzp-er in loondienst. Of een zop-er: een zelfstandig ondernemende professional. Mensen hebben een hogere medewerkertevredenheid, zijn loyaler want sterker verbonden met bedrijfsdoelstellin-

Wat vraagt HNW aan organisatie en werknemers? Organisaties moeten: › hun werkomgeving en werktijden herinrichten en flexibiliseren › hun werknemers meer aansturen op vertrouwen, resultaat of toegevoegde waarde › informatie vrij beschikbaar stellen aan en ICT-middelen in dienst stellen van de medewerkers › flexibeler arbeidsrelaties overeen komen

Werknemers moeten › wennen aan flexibele werkplekken en werktijden › het werk zelf organiseren › een goede balans ontdekken tussen werk en privé › zich digitale kennis en vaardigheden eigen maken › beseffen dat hun toegevoegde waarde niet ligt in de inspanning maar in de resultaten.

De cultuur verandert van wantrouwen naar vertrouwen: dé absolute randvoorwaarde om als medewerker uit je schulp te komen. Je veilig te voelen om de ontdekkingstocht aan te gaan van je eigen toegevoegde waarde. Dit betekent voor een bedrijf een cultuuromslag waar je vijf tot tien jaar voor moet uittrekken.” Wat vraagt dit van leidinggevenden? “Leidinggevenden gaan medewerkers faciliteren en ondersteunen. In plaats van controleurs die topdown zaken aanpakken, worden ze veel meer een vertrouwenspersoon, spar-

gen. Sommigen zullen meteen enthousiast zijn over HNW. Anderen staan er sceptisch tegenover. Ook al zijn er geen vaste werkplekken, zij zullen steeds op dezelfde plek gaan zitten. Laat ze het in hun eigen tempo ontdekken. Dwing niets af. Een belangrijk uitgangspunt is vrijwilligheid.” En HR en HNW? “HR zal moeten kijken naar de arbeidsvoorwaarden. Een fiscaal begrip als ‘standplaats’ verhoudt zich niet met HNW. Functieprofielen en taakomschrijvingen zullen globaler worden. Er zullen andere problemen bij

Willem de Jager en Telewerkforum Willem de Jager is sinds 2009 directeur van Telewerkforum. Oorspronkelijk doel van deze stichting (1994) was bevordering van het thuiswerken. Tegenwoordig is het takenpakket een stuk breder. Naast het agenderen van Het Nieuwe Werken, belangenbehartiging bij betrokken ministeries en sociale partners, is het Telewerkforum actief om kennis en best practices te delen met aangesloten bedrijven en overige geïnteresseerden. Telewerkforum is eveneens een platform, dat toegang geeft tot scanning tools en benchmarking. De Jager: “We zijn constant in gesprek om ervoor te zorgen dat verouderde regelgeving wordt aangepast. Veel wetgeving is vooral gericht op alleen thuiswerken.” Meer info: www.telewerkforum.nl

werknemers ontstaan. Perfectionische medewerkers krijgen problemen met de afbakening tussen privé en werk, die houden nooit meer op met werken! Vrije tijd coaches leren deze medewerkers om te gaan met het privédomein en het werkdomein. Geen i-pads mee op vakantie!” Wat kan een bedrijfsschool betekenen? “Nieuwe medewerkers zullen spelenderwijs moeten ontdekken hoe netwerken in elkaar steken, hoe het werkt met virtuele teams, hoe de organisatie in elkaar steekt. Je kunt dat doen met buddy’s. Een bedrijfsschool zal ook veel meer vraaggedreven moeten zijn. Dat ontstaat vanzelf want nieuwe medewerkers zijn zelfbewuster, weten wat ze nodig hebben op hun cv. Medewerkers gaan zelf hun curriculum bepalen, zoeken zelf hun kennis op internet. Aandacht voor sterke punten, individueel en met teams, dat kun je als bedrijfsschool faciliteren.” Hoe ziet de toekomst eruit? “Over zeven jaar zal er krapte op de arbeidsmarkt ontstaan. In 2020 is de hele babyboom uitgestroomd: 800.000 mensen. De instroom is de komende vijf jaar niet meer dan 360.000 mensen. We krijgen een gespannen arbeidsmarkt. HNW biedt de gelegenheid om flexibel met je tijd om kunnen gaan en werknemers vinden dat een aantrekkelijke factor. Bedrijven die vooruitkijken, gaan nu aan de slag met HNW. En HNW ontwikkelt zelf ook, dat gaat richting duurzaam werken langs drie assen: economisch (o.a. concurrentiekracht), ecologisch (o.a. vergroening, verduurzaming) en sociaal/maatschappelijk (o.a. participatie en diversiteit). In de toekomst gaan we huizen bouwen die modulair zijn opgezet zodat mensen er flexibel kunnen werken en wonen. Er komen wijken waar drie generaties bij elkaar wonen, en voor elkaar zorgen. Terug naar de oude vorm. Een nieuw sociale cohesie.” Tekst: Peter Steenkamer



17

Mijn woonplaats

Hoe is het met …

Tienko Doorn?

In de rubriek ‘Mijn woonplaats’ geven medewerkers een indruk van hun woon- of geboorteplaats. Marleen Nieuwenhuis, secretaresse bij Ontwikkeling, neemt ons mee.

Ongeveer 25 jaar geleden begon Tienko Doorn (62) uit Zeewolde als parttime chauffeur op de voorlichtingsbus van het SBW. “Ik reed door het hele land naar scholen, openingsfestiviteiten van infraprojecten en arbeidsbureaus. Regionale voorlichters vertelden vervolgens wat de sector infra allemaal te bieden had en

Apeldoorn, het grootste dorp op de Veluwe met ruim 138.000 inwoners is sinds jaar en dag de woonplaats van Marleen. Het is nog steeds een dorp aangezien het nooit stadsrechten heeft ontvangen. Marleen is opgegroeid dichtbij het park Marialust waar zij naar school ging en haar sportactiviteiten uitoefende. Toen zij ging samenwonen met vriend Michel is zij verhuisd naar Zuidbroek, waar ze vlak na de geboorte van haar dochter Lotte een mooie woning betrok. Marleen: “Deze nieuwbouwwijk is omringd door een groot wandelgebied met als middelpunt ‘de Vellertheuvel’, een voormalige afvalberg, waarop een prachtig kunstwerk staat van 12 meter lang, 9 meter hoog en wat bestaat uit 2000 meter staaldraad met daarin verwerkt een poema. De opdracht van de gemeente Apeldoorn aan de kunstenaar was dat het een ‘landmark’ moest zijn, van veraf zichtbaar. Nou, dat laatste is wel gelukt!”, lacht ze.

welke beroepen er bestonden. Het verhaal van de voorlichters kende ik naar verloop van tijd uit mijn hoofd. Daarom werd mij gevraagd om naast het chauffeurswerk - waar nodig - ook het voorlichtingswerk te doen. Zo is de passie voor de sector echt gegroeid.” Tienko was nauw betrokken bij de promotiecampagne Go Infra, als chauffeur op de Go Infra bus. “De voorlichting die we gaven op basisscholen in samenwerking met de plaatselijke bedrijven was een groot succes. De kinderen waren dol op de opdrachten, zoals het maken van telefoonaansluitingen.” Het chauffeurswerk heeft Tienko nooit losgelaten. Toen de infracampagne stopte in 2005 heeft hij als woonbegeleider en chauffeur voor de SOMA-leerlingen gewerkt. “Om een oogje in het zeil te houden en de leerlingen veilig te vervoeren.”

Bloed kruipt waar het niet gaan kan De enthousiaste Tienko werkt nog steeds parttime in dienst van SOMA als chauffeur maar is per 1 oktober ook aan het genieten van zijn prepensioen. “Het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Ik ben daarom als vrijwilliger aan de slag gegaan bij het Waterschap Zuiderzeeland. We gaan met leerlingen van groep 7 op excursie naar de rioolwater zuiveringsinstallatie (RWZI) en leren hen alles over het proces van water zuiveren, van huis tot sloot. Verder doen we opdrachten met de leerlingen, zoals het herkennen van waterbeestjes.” Als klap op de vuurpijl doet de chauffeur in hart en nieren ook nog het transportwerk voor de bouw en infra harmonie. “Ik vervoer het slagwerk overal waar zij optreden; zo ben ik zelfs een keer helemaal naar Hongarije gereden.”


Met gepaste trots Tienko is hartstikke enthousiast over zijn werk bij SOMA en de RWZI maar hij begint pas echt te glunderen als hij vertelt over zijn bezigheden thuis. “In het kampeerseizoen vertrek ik zo’n beetje elk weekend met mijn vrouw Nelly naar onze caravan in Holten. Lekker fietsen en het liefst elke avond een potje jeu de boules.” Tienko heeft tot zijn 65ste een contract bij SOMA, dan vindt hij het wel mooi geweest. “Dan werk ik bijna vijftig jaar en kan ik met gepaste trots afscheid nemen van het werkende leven. Dan ga ik nog meer genieten van mijn drie kleindochters. Ik neem ze zelfs mee om te shoppen. Want opa zijn is toch wel het mooiste wat er is.” Tekst: Janneke Maas-Leenders

Mijn woonplaats …

Apeldoorn

Apeldoorn is vooral bekend om paleis Het Loo, in 1684 gekocht door Willem III van Oranje. Tot het overlijden van koningin Wilhelmina werd het door meerdere leden van de koninklijke familie bewoond. Sinds 1984 is het een museum. Op dit moment loopt de tentoonstelling: ‘Wilhemina’s levensavond, de stille jaren op Het Loo (1948 – 1962). De tentoonstelling is te zien tot en met 7 april 2013 (www.paleishetloo.nl). Op 30 april 2009 werd Apeldoorn wereldnieuws door de verschrikkelijke aanslag op de koninklijke familie. Tegenwoordig is Apeldoorn bekend door attractieparken zoals de Apenheul en Koningin Julianatoren, en natuurlijk door de legendarische reclamefilmpjes van verzekeraar Centraal Beheer; wie herinnert zich niet de kreet ‘Even Apeldoorn bellen’? Marleen gaat regelmatig naar het prachtige natuurgebied Hoog Soeren, waar zij heerlijk kan wandelen en fietsen met haar dochter en vriend. “Ik kan me gewoon niet voorstellen dat ik Apeldoorn ooit zal verlaten.” Tekst: Yolanda Nierop


19

Een hype die overwaait?! Twee werkgevers zijn met elkaar in gesprek: “Het Nieuwe Werken (HNW)? Dat is overdag in de sportschool hangen en de kinderen van school halen.” “Inderdaad”, zegt de ander. “Thuiswerken; dat zal allemaal wel.” De strekking is duidelijk: HNW levert niks op. En zo zijn er meer vooroordelen over HNW, veelal gebaseerd op onwetendheid. HNW kan namelijk wel degelijk iets opleveren: kostenbesparing, lager ziekteverzuim, hogere productiviteit en tevreden werknemers. Maar dat gaat niet vanzelf, zo bleek tijdens een bezoek aan Creaforti. Wakker worden! De manier waarop ons werk is ingericht dateert uit het industriële tijdperk. Meer productie betekende meer winst, dus werd gestuurd op productiviteit en aanwezigheid. Inmiddels is Nederland uitgegroeid tot een kennis- en dienstensamenleving waarin de 9 tot 5 mentaliteit vervaagt. Werk en privé zijn steeds meer vervlochten. Steeds meer bedrijven houden hier rekening mee en transformeren hun werkcultuur zodanig, dat werknemers zelf verantwoordelijk gemaakt worden voor de wijze waarop ze tot resultaten komen. HNW maakt dit mogelijk. Het is kort gezegd tijden plaatsonafhankelijk werken met behulp van moderne ICT-middelen, ook wel ‘slim werken’ genoemd. Tijd dus om de organisatie aan te passen aan de eisen van deze tijd! Veeg het stof van je schouders en word wakker! Het Nieuwe Werken (HNW) staat voor de deur!

Sausje Willem van de Kerkhof is algemeen d irecteur van Creaforti. Volgens hem kun je HNW vergelijken met de komst van internet. “HNW sluit aan bij de eisen van deze tijd, en is een logische stap in de evolutie van het arbeidsethos. Dus vroeg of laat moet je er iets mee, of je nu wilt of niet.” Zelf ging Creaforti overstag in 2010. Waarom eigenlijk? Willem: “Ons bedrijf groeide zo snel dat we het overzicht dreigden te verliezen. Wat doe je dan normaal gesproken? Je creëert periodieke rapportages en standaardisering van verslaglegging. Dat wilden wij dus niet! Het moest anders, slimmer vooral, minder bureaucratisch maar toch het gevoel van een kleine organisatie behouden. ”De directie introduceerde HNW voor de medewerkers in een plan met de 3 B’s: Bricks (kantoorinrichting), Bytes (ICT) en Behavior (gedrag). Medewerkers dachten in kleine discussiegroepen mee. Het begin was lastig. Lees verder op pagina 22...



21

Willem: “Voor het onderdeel Bytes was het noodzakelijk dat iedereen mobiel kon werken. Er werd gedacht vanuit functieprofielen, processen en beleid; dat bleek niet te werken. HNW is geen sausje dat je over bestaande structuren kunt gieten. Dus gooiden we het over een andere boeg: de directie bepaalde de kaders, zoals budget en afschrijvingsduur van de hardware; de rest mocht ICT invullen. Het effect was verbluffend: binnen een week was iedereen persoonlijk bijgepraat én waren de nieuwe spullen besteld.” Practice what you preach HNW draait om vertrouwen, vrijheid en verantwoordelijkheid. Andrea de Boeij, operationeel directeur, legt uit hoe Creaforti dit aangepakt heeft: “Wij verkopen comfortabel leven en werken. Onze adviseur vertelt de klant vanuit eigen ervaring hoe zijn of haar werkdag eruit ziet en met behulp van middelen hij of zij deze dag invult. Dat verhaal boeit de klant enorm.” Willem voegt daar trots aan toe: “Wij zijn het eerste telecombedrijf dat ook echt zelf op die manier werkt.” Er zijn wel een aantal voorwaarden. Andrea: “Het is geen halleluja verhaal. Een cultuurverandering moet je met zijn allen doen.” Willem wijst op de belangrijke rol van de manager. “HNW vraagt geen manager meer die koppen telt en vakantiebriefjes tekent. Wel een manager die medewerkers coacht, prioriteiten aangeeft en sturing geeft aan flexibele mensen.” Met zijn wijsvinger op tafel vervolgt hij: “Keiharde voorwaarde is dat de top van het bedrijf volledig achter HNW staat.” En dat is te zien in het modern ingerichte kantoorpand in Arnhem. Bij Creaforti heeft niemand

Oude situatie


“Persoonlijk contact blijft erg belangrijk. We plannen deze momenten dan ook zorgvuldig met elkaar. Nieuwe medewerkers zijn het eerste kwartaal 100% van de tijd aanwezig om het bedrijf en de mensen te leren kennen.”

Algemeen directeur Willem van de Kerkhof

een eigen kantoor. “De directie dus ook niet,” zegt Willem nadrukkelijk. Medewerkers kunnen hun spullen kwijt in lockers voorzien van een persoonlijke afbeelding. Alle vaste telefoons zijn weg. Iedere medewerker heeft één telefoon en één nummer waarop ze te bereiken zijn, inclusief de directie. “Onze klant belt geen bedrijf, maar iemand van ons bedrijf.” Prettige wedstrijd! Er zijn ook een aantal valkuilen. “De grootste valkuil is niet goed genoeg vertellen wat je als leiding van medewerkers verwacht“, zegt Andrea, “ook wordt er gedacht dat jonge mensen HNW geweldig vinden en oudere mensen daar moeite mee hebben. Onzin. Oudere mensen kennen hun verantwoordelijkheden veel beter, verstaan het vak en weten hoe ze hun werk goed moeten doen.” “Inderdaad,” zegt Willem, “jonge mensen weten nog niet wat werken is en hoe de lijntjes binnen de organisatie lopen. Je kunt ze geen autosleutels en een Smartphone geven en zeggen: ‘Prettige wedstrijd!’.” En hoe zit het met de binding met het bedrijf? Andrea:

Lekkere koffie Wat heeft HNW Creaforti opgeleverd? Vanuit financieel oogpunt zegt Willem: “Ik had een bouwofferte van € 30.000,- klaarliggen. Door HNW is er, zelfs met vijf medewerkers meer, kantoorruimte over.” Andrea: “Je denkt praktisch na over wat iemand nodig heeft om zijn werk te kunnen doen. Onze medewerkers zijn trots op de organisatie waar zij voor werken, ze stralen dat ook uit! Bovendien onderscheiden we ons van de concurrent, waardoor we talent kunnen aantrekken en behouden.” Hebben zij enkele tips voor wie slimmer wil werken? Andrea: “Onze interne communicatie gebeurt bij voorkeur face-toface of via de telefoon. Voor korte vragen gebruiken we Google-chat of WhatsApp en Yammer voor afdelingsmededelingen. Mail is de laatste stap - we mailen alleen als er iets vastgelegd moet worden”, zegt ze. Het resultaat: minder print, meer interne kennisdeling en snellere communicatie. Willem vult aan: “De plek moet je verleiden om ernaartoe te komen. Het gaat dan om kleine dingen zoals lekkere koffie en snel internet, maar ook leuke collega’s en fijne werkplekken, ingericht voor verschillende doelen. Dat heb je thuis allemaal niet. Onze medewerkers komen dan ook graag naar kantoor.”

over creaforti Creaforti is een dienstverlener op het gebied van bedrijfscommunicatie (vaste en mobiele telefonie en data). Het in Arnhem gevestigde bedrijf is één van de tien grootste zakelijke telecomleveranciers van Nederland, met topstatus bij Vodafone en KPN. Er werken veertig mensen. Bron: www.creaforti.nl

Tekst: Tineke van de Kerkhof

Nieuwe situatie


23

‘De drie pijlers van de infra’ Het actieplan ‘Focus op Vakmanschap’ van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap bestaat sinds het voorjaar van 2011. Doel: de kwalificatiestructuur vereenvoudigen en opleidingen doelmatiger maken. Maar wat betekent dat voor de opleidingen? En hoe wordt dit in de praktijk gebracht? We vroegen het aan Anne-Fokke de Vries van Ondernemersvereniging Bestratingsbedrijven Nederland (OBN).

“Het efficiënter inrichten van het initiële onderwijs is natuurlijk goed. Zeker in het huidige economische klimaat moeten we naar ons zelf durven kijken”, zegt Anne-Fokke. “Dat het actieplan ons dwingt om kritisch te kijken naar onze infraopleidingen en ons naar mogelijkheden laat zoeken om dit efficiënter vorm te geven, kan de opleidingen ook sterker maken.”

we dan overhouden is het bestaande kwalificatiedossier Machinist, het bestaande kwalificatiedossier Infratechniek en een nieuw kwalificatiedossier waar de overgebleven opleidingen in komen. Die opleidingen zijn nu nog verspreid over vier kwalificatiedossiers, namelijk: Waterbouwer, Vakman asfalt, Vakman gww en Straatmaker.”

Vereenvoudiging kwalificatiestructuur Het vereenvoudigen van de kwalificatiestructuur houdt in dat er minder kwalificatiedossiers en minder kwalificaties (diploma’s) gaan komen. Anne-Fokke legt uit dat het voor de opleidingen op niveau 2 en 3 niet heel veel consequenties heeft. “Uiteindelijk leid je op voor een beroep en het beroep veranderd niet. Dus het doel van de opleiding is helder. Bij het beroepsgericht opleiden blijft een straatmaker een straatmaker. De vereenvoudiging van de kwalificatiestructuur verandert hier weinig aan.

Verlies je door samenvoeging niet veel specialisatie? Anne-Fokke: “Juist niet. Het zijn allemaal infra jongens die in dezelfde omgeving hun werk doen. Ze hebben allemaal te maken met grond, wegverhardingen en (grond)water. Doordat de omgeving waarin de verschillende vakmannen hun werk moeten doen hetzelfde is, kan je voor de opleidingen een basisdeel maken. Daarnaast zul je beroepsgerelateerde onderdelen moeten opnemen.” Lees verder op pagina 26...

Wel gaan we een aantal kwalificatiedossiers samenvoegen, zodat we minder kwalificatiedossiers in de infra overhouden. De ‘drie pijlers van de infra’ waarop wij ons richten zijn: Machinisten, gww-ers en Infratechniek medewerkers. Wat



25

Hoe is het met …

Michel van Erkelens? Hij is net terug uit Brazilië, waar hij dit jaar inmiddels zo’n vijf keer is geweest. Nu was hij er in het kader van de Braziliaanse Nationale Competitie. Een soort Nederlandse Bouwkampioenschappen, maar dan net even anders. Oud-collega Michel van Erkelens was erbij om dit te begeleiden en om een presentatie te geven voor alle Braziliaanse staten, zodat er over twee jaar meerdere teams mee gaan strijden in deze competitie.

Zo’n vijf jaar geleden vertrok Michel bij Fundeon, nadat hij daar negen jaar had gewerkt als adviseur. Hij ging aan de slag bij het roc van Amsterdam als projectleider domein Techniek Technology. Doel: zorgen voor een betere aansluiting van het onderwijs op de arbeidsmarkt. Voor de sportrichting beschikte het roc al over het Johan Cruijff college; voor de horeca over The College Hotel. Het was tijd om ook een topconcept te ontwikkelen voor de Bouw en Infra.

Anne-Fokke de Vries

Voor het kwalificatiedossier op niveau 4, namelijk Middenkaderfunctionaris bouw & infra is het lastiger om wijzigingen door te voeren. “De opleidingen op niveau 4 zijn er ook voor de doorstroom naar het hbo”, zegt Anne-Fokke. “Daarnaast zijn er ook commerciële opleiders die een rol spelen zoals ‘KOB Opleidingen in de bouw’, ‘BOB opleiding, Training en Advies’ en SOMA Bedrijfsopleidingen. Wijzigingen in het kwalificatiedossier kunnen dus gevolgen hebben die je niet direct kan overzien. Daarom moeten we voorzichtig te werk gaan.” Macrodoelmatigheid Onder macrodoelmatigheid kan je heel veel verstaan. Bijvoorbeeld dat er opleidingen voor vakmannen worden aangeboden waar werkgevers een paar jaar later nog behoefte aan hebben. Maar ook dat kleinere


opleidingen niet versnipperd worden aangeboden aan leerlingen. In het kader van goede kwaliteit onderwijs dus liever één roc met vijftien leerlingen dan vijf roc ’s met drie leerlingen. Het actieplan doelt op deze laatste definitie en Anne-Fokke is het daar geheel mee eens. “Voor kleinere opleidingen betekent dit centralisatie. Op slechts één plek in Nederland een opleiding aanbieden. Voor de wat grotere opleidingen is het dan wel verstandig om meer roc’s een opleiding te laten aanbieden, zoals voor straatmaker. Het verschilt dus per opleiding. Maar ik pleit er wel voor dat de leerbedrijven daarin een centrale rol krijgen; zij kunnen namelijk een leerling aannemen en die leerling dan de opleiding laten volgen op de gewenste plek. De rol van Fundeon Ook de rol van Fundeon is voor Anne-Fokke

helder. “Voor de bedrijfstak is het onderwijs een wereld op zich. Het is soms onduidelijk wat niet mogelijk is en wat wel mogelijk is in onderwijsland. Zeker als de wijzigingen elkaar in snel tempo opvolgen. Fundeon is als intermediair geschikt om hier bij te helpen. Op de juiste wijze de wensen van de bedrijfstak vertalen naar wat in de kaders en mogelijkheden van het onderwijs past.” En dat is dan ook precies waar een aantal collega’s van ons mee bezig zijn.

Bouwlab Michel: “Dit is het Bouwlab geworden. Een ontmoetingsplek voor onderwijs en bedrijfsleven. Hier kunnen jongeren hun talent ontwikkelen voor het midden- en hoger kader, worden netwerkbijeenkomsten gehouden voor studenten en het bedrijfsleven en voor bedrijven onderling.” Tijdens het opzetten van dit traject begon Michel ook met een eigen bedrijf, gericht op internationale zaken op het gebied van onderwijs- en arbeidsmarkt.

Tekst: Martijn Bakker Brazilië “Via Fundeon was ik als expert al betrokken bij Worldskills. Via de daar opgedane contacten werd ik uitgenodigd in Brazilië om daar training te geven. Het ging om het voorbereiden van de deelnemers maar ook om het trainen van de instructeurs. Hoe wordt er beoordeeld? Hoe bereid

je studenten mentaal voor op deze wedstrijden?” Begin 2010 heeft Michel de stap genomen om helemaal voor zichzelf te beginnen. Hij was er inmiddels achter dat er op het gebied van beroepsonderwijs in landen als Brazilië nog een wereld te winnen valt. “Er moet daar op het gebied van praktijkgericht opleiden nog veel worden ontwikkeld. Ze willen wel, maar weten niet precies hoe. En dat biedt mij de kans om een nieuw opleidingsmodel te introduceren in Brazilië, te beginnen in een aantal staten.” De wereld veroveren Michel vervolgt: “Het is mooi dat ik bekend ben in Brazilië. Er zijn Nederlandse ondernemers die er projecten willen ontwikkelen met materialen en mensen van daar, maar volgens de Nederlandse kwaliteitsnormen. Die willen gebruik maken van mijn expertise op dit gebied.” Ondertussen verwacht Michel samen met een Braziliaanse partner voor het einde van 2012 een Braziliaans bedrijf te hebben opgericht. Lachend zegt hij: “Dan gaan we daar de markt echt veroveren. Een mens moet ambitieus blijven, nietwaar?” Tekst: Janneke Maas-Leenders


27

Jannie Roos, Hoofd Interne Communicatie bij Oracle:

‘Communicatiestrategie cruciaal bij werkstijlverandering’

Je wordt ‘s morgens wakker, staat op en je besluit om te gaan werken. Dan stel je jezelf de vraag: wat is vandaag de beste locatie voor mij om te werken: thuis, op kantoor, bij een klant of ergens onderweg? Besluit je naar kantoor te gaan, dan volgt de volgende vraag: wat is de beste werkplek? “Dit is bijvoorbeeld een concentratiegebied” legt Jannie Roos uit. “Zoals je ziet zijn hier minder werkplekken dan aan de andere kant van het gebouw. Hier ga je dus zitten wanneer je behoefte hebt aan stilte, zodat je geconcentreerd kunt werken. Bij deze werkplek hoort ook een gedragscode: je mag wel telefoneren

- maar niet te vaak - en je spreekt op fluistertoon zodat je collega’s niet afgeleid worden. Aan de overzijde is het teamgebied: daar zijn meer werkplekken, er is meer dynamiek en er mag luider gesproken worden. Verder zijn er ruimtes voor meetings en we hebben afgesloten ruimtes om bijvoorbeeld te bellen.”

Verbluffender dan verbluffend Jannie Roos is Hoofd Interne Communicatie bij ICT bedrijf Oracle. Ze geeft een rondleiding door het splinternieuwe hoofdkantoor dat pal langs de A2 (Utrecht-Amsterdam) is gevestigd. Lees verder op pagina 30...



29

De inrichting is…tja, wat is eigenlijk de overtreffende trap van verbluffend? De verleiding om nu een uitvoerige beschrijving van het gebouw te geven is moeilijk te weerstaan. Jannie lacht: ze is dergelijke reacties inmiddels wel gewend. “Ons uitgangspunt is dat dit gebouw van iedereen is, dus zowel voor medewerkers als voor externen. Niemand heeft een vaste werkplek, ook leidinggevenden niet. Er zijn dus ook geen afdelingslocaties. Ben je in de buurt van Utrecht, heb je op een of andere manier een relatie met Oracle en zoek je een werkplek voor een paar uurtjes, aarzel dan niet en kom gerust langs.”

Verdienmodel

Jannie Roos

Koffiebar in de ontvangsthal


Toen duidelijk werd dat het oude hoofdkantoor in De Meern niet langer voldeed, stond Oracle voor de keuze om het pand te verbouwen, zelf een complex laten bouwen, of een nieuw gebouw te huren. Jannie: “Meteen nadat de directie koos voor de laatste optie, ontstond de vraag: gaan we alleen verhuizen of doen we meer? Besluit je namelijk alleen te verhuizen, dan hoef je medewerkers alleen te informeren. Maar laat je de verhuizing samenvallen met een andere manier van werken, dan is daarvoor een gedragsverandering van medewerkers vereist. Ik wilde vooraf weten wat het uitgangspunt zou zijn omdat het realiseren van een gedragsverandering een totaal andere communicatiestra-

tegie vereist dan informeren over de verhuizing.” Dat de keuze viel op een totaal andere manier van werken had niets te maken met idealisme of vooruitstrevendheid. “Aan Het Nieuwe Werken zoals wij dat ingevoerd hebben – binnen Oracle heet het ‘No Limits’, ligt een verdienmodel ten grondslag”, zegt Jannie. “Dat is ook logisch want wij zijn een commerciële organisatie.”

‘Je tas is je kantoor’ Hoe bereik je een gedragsverandering bij medewerkers? “Over die vraag is uitvoerig nagedacht en vooral overlegd”, zegt Jannie. “Niet alleen met directie en leidinggevenden, maar zeker ook met medewerkers. Want het is van cruciaal belang dat je de hele organisatie vanaf het begin betrekt bij de omslag.” De communicatiestrategie werd uitgesplitst in vier kernthema’s. Jannie: “Allereerst moet je medewerkers meenemen in een werkstijlverandering. Je toont alle mogelijkheden en legt uit hoe ze die het beste kunnen gebruiken. Vervolgens stimuleer je dat medewerkers bewust nadenken over de vraag welke werkplek op dat moment het meest optimaal is. Daaruit volgt – het derde thema - dat medewerkers precies moeten weten hoe het gebouw werkt; ze moeten het snappen. En tot slot is ‘je tas je kantoor’: medewerkers moeten informatie 24 uur per dag, 7 dagen in de week, waar ook ter wereld beschikbaar kunnen hebben.

En alleen dat bewaren wat ook noodzakelijk is. Binnen Oracle mogen werknemers gemiddeld niet meer dan drie centimeter papier hebben, net genoeg om in een aktetas te passen. Daarom is alles zoveel mogelijk gedigitaliseerd en hanteren we een clean desk policy.”

Weerstand De werkstijlverandering ging vrij soepel. “Het is niet realistisch om te denken dat het zonder problemen gaat”, zegt Jannie, “want je vraagt nogal wat van mensen. Een enkele medewerker reageerde in de trend van: ‘Dan ga ik alleen nog maar thuiswerken’. Iemand die zo redeneert, handhaaft zijn oude werkpatroon en ziet dus niet de voordelen van de nieuwe benadering. Want nogmaals, het gaat er niet om dat je thuis werkt of op kantoor, maar dat je nadenkt over je meest optimale werkplek, en dat kan van dagdeel tot dagdeel verschillen. Op zo’n moment voerde ik individuele gesprekken om dat onderscheid te verduidelijken.” Daarnaast was er nog een groep Ontwikkelaars die pertinent tegen de verandering was. “Met deze medewerkers ben ik de dialoog aangegaan, niet zozeer om ze te overtuigen maar om scherp te krijgen waar hun bezwaren lagen en vervolgens een oplossing te zoeken binnen het nieuwe model. Zo ontstond het ‘priority-area’-principe: een tijdelijk gebied voor speciale groepen of individuen. Zo zie je dat je een werkstijlverandering niet zomaar van bovenaf kunt opleggen, maar dat een communicatiestrategie cruciaal is voor het welslagen ervan, waarbij je rekening houdt met alle signalen uit de organisatie.”


31

Uit de oude doos... De bouw is de eerste bedrijfstak waar het opleiden van volwaardige vaklieden, structureel georganiseerd werd. In de middeleeuwen gebeurde dat onder de hoede van de gildes. Sindsdien is veel veranderd, maar toch ook weer niet zoveel. Gildemeesters heten nu leermeesters, gezellen heten nu leerlingen. Nieuwe lesmethodes werden ontwikkeld, zoals bijvoorbeeld de onmisbare trajectmap. Dat de trajectmap nu ook weer niet zo nieuw is, bleek onlangs toen een trajectmap uit 1958 opdook.

Met dank aan: Linda Blaakmeer-Smid



33

Hoe is het met …

Bert Beun? Als ik de telefoon neerleg na een interview met Bert Beun, kan ik maar één dingen denken: hoe krijg ik dit in vierhonderd woorden op papier? Want net als toen we nog collega’s waren, weet hij me weer te inspireren. “Ik heb een geweldige baan”, is één van de eerste dingen die hij zegt. “Het Deltion College in Zwolle is de mooiste roc van Nederland. Alles zit op één locatie. Ik wandel zo van de stewardessen richting de bouwopleiding en vervolgens naar de afdeling grote vaart. Het is een sprookjespaleis.” In 2005 nam Bert Beun afscheid van - toen nog net - Bouwradius. In 1988 startte hij daar als consulent, werd teamhoofd, vervolgens regiomanager in Noordoost en uiteindelijk directeur BVE. Bert zette de stap naar het bedrijfsleven en werd directeur bij Van Dijk Bouw in Hardenberg. Een directeur met een missie. “Het bedrijf wilde groeien van een omzet van 40 naar 100 miljoen euro en vooral gaan bouwen voor professionele opdrachtgevers zoals zorg en onderwijs. De missie was bijna geslaagd, toen de kredietcrises toesloeg. Vanaf dat moment zijn we continu aan het saneren geweest.” En dan - alsof het de normaalste zaak van de wereld is – zegt hij: “Bij de laatste reorganisatieronde heb ik ook het management teruggebracht en mijn baan opgezegd.” Wereldbaan Bert kreeg – net als andere personeelsleden – vier tot zes maanden de tijd om ander werk te vinden. “Via mijn netwerk hoorde ik dat er een vacature was bij het Deltion College en daar heb ik op gesolliciteerd.” Bert voldeed niet aan het profiel, maar solliciteerde toch. “Eigenlijk zochten ze een vrouw voor de functie van voorzitter van College van Bestuur. Gelukkig kreeg ik de kans me te presenteren, waardoor ik nu deze baan heb. In één woord een wereldbaan, op een steenworp afstand van mijn woonplaats Hardenberg. Van dreigend werkloos naar dit: het kan niet mooier!”


Leerlingen charmeren Het is een hectische baan. Dat blijkt wel uit het feit dat we eigenlijk om drie uur ’s middags hadden afgesproken voor dit interview maar elkaar pas rond acht uur ’s avonds te pakken kregen. “Ik ben vooral bezig met het positioneren van Deltion in het netwerk. Dat lukt als je trots weet te creëren bij de mensen die er werken, als je bereid bent anderen succes te gunnen. En verder is ons belangrijkste doel om leerlingen te charmeren zodat ze bij ons een opleiding volgen en bedrijven verleiden zodat ze leerlingen bij ons afnemen.” Het is een baan met veel verantwoordelijkheid. Er werken 1.200 mensen bij het roc en er worden 13.500 leerlingen opgeleid. “Ik zit hier met een maatschappelijke opdracht. Ik werk met geld van de maatschappij; niet met mijn eigen geld. Dan voel ik de plicht om overdag hard te werken en ’s avonds na te denken waar we over vijf jaar staan.” Hoe het met me gaat... Waar zit het ‘m toch in bij deze man? Komt het omdat hij altijd zichzelf blijft en vooral, trouw aan zichzelf blijft? Of door uitspraken als: “Mijn taak bestaat uit rust creëren en structuren aanbrengen waardoor mensen ruimte ervaren en zich kunnen ontwikkelen”? Wellicht door het simpele feit dat hij zijn verhaal besluit met de woorden: ”Om antwoord te geven op je vraag hoe het nu met me is: het gaat wel goed.” Tekst: Wilma Schuitemaker

HNW en social media:

Verantwoordelijkheid en vertrouwen Of ik een artikel wilde schrijven over Het Nieuwe Werken (HNW) in relatie tot social media? ‘Waar moet ik beginnen’, dacht ik. Ik ben redelijk op de hoogte van de ontwikkelingen in socialmedialand, maar over HNW weet ik niets, hooguit dat het uitgaat van flexibele werktijden en thuiswerken. Dus struinde ik snel het internet af, op zoek naar informatie over dit onderwerp. Zo kwam ik erachter dat alles draait om eigen verantwoordelijkheid; geef medewerkers de ruimte en het vertrouwen, daarmee kunnen zij presteren en de gewenste resultaten behalen. Oké duidelijk, maar wat heeft social media daar mee te maken? Lees verder op pagina 32...


35

Het nieuwe werken staat voor transparantie en vertrouwen, dit geldt ook voor je aanwezigheid op social media. Op het gebied van social media hebben we bij Fundeon geen richtlijnen en geven we de medewerkers het vertrouwen dat zij weten wat zij communiceren via de social media. We gaan er vanuit dat medewerkers hun verantwoordelijkheid nemen en weten wat zij doen op social media, want wat online staat, staat online. Dit is overigens in de afgelopen twee jaar altijd goed gegaan. Bij HNW gaat het ook om vertrouwen en verantwoordelijkheid: je krijgt van je werkgever het vertrouwen dat je goed omgaat met je tijd en het gewenste werk oplevert. Laat zien wat je in huis hebt Social media is een handig middel om HNW te ondersteunen, zeker als het samenwerken op afstand faciliteert. Maar het is veel meer dan dat. Social media en HNW gaan hand in hand. Klinkt misschien een beetje vaag, maar door social media

in je dagelijkse werkzaamheden in te zetten, ben je al bezig met HNW! Social media is een bron van informatie die je kunt raadplegen. Daarnaast kun je jezelf profileren op social media en laat je zien wat je, in huis hebt. Zo kunnen contacten ontstaan die leiden tot zakelijke mogelijkheden en samenwerkingen; contacten die je anders misschien niet had gehad. Door social media kun je ook inspringen op actuele ontwikkelingen en snel reageren. Al deze zaken zorgen ervoor dat je bezig bent met een nieuwe manier van werken. Facebooken op je werk ’s Avonds een tweet versturen over je werk en ’s middags om 13.00 uur een privétweet plaatsen, daar kijkt niemand van op. Je moet een goede balans vinden tussen zakelijk en privé. Ook bij HNW is tijd en plaats niet belangrijk. Dus kan het zo zijn dat je misschien in je avonduren actief aan het werk bent op de social media. Niet iedereen begint hier natuurlijk van te juichen, want

als ik thuis ben, dan vind ik het ook heerlijk om mijn werk achter me te laten en ook echt thuis te zijn. Maar het is wel de realiteit dat zakelijk en privé steeds meer met elkaar verbonden worden. Ik zeg de prullenbak in Dat social media een belangrijke rol hebben bij HNW is voor mij wel duidelijk. We kunnen niet meer om beide heen. De social media hebben bewezen dat het niet alleen maar online gezellig kletsen is met vrienden. En wanneer je de meerwaarde van social media inziet, dan zie je ook gauw de combinatie met HNW. En andersom. Door mij meer te verdiepen in het nieuwe werken zie ik mogelijkheden, helemaal in combinatie met social media. Natuurlijk leven beide onderwerpen nog niet bij iedereen in de organisatie, maar laten we het in ieder geval niet meteen aan de kant schuiven. Over een jaar, misschien twee jaar kan dit artikel de prullenbak in, want dan weten we niet beter. Tekst: Annelies Disselhof

weet wat je communiceert! Onderstaande conversatie werd gelezen door zo’n tweehonderd volgers op Twitter…

Annelies “Hé @Erik. Ik heb voor dat artikel in Paramedicine de camera nodig. Weet jij waar

Erik

die is?”

“Ligt de camera niet in de kamer van @Charlotte?”

Annelies “Heb ik al gekeken. Nop.”

Erik “Dan ligt de camera in de kluis. Sleutels daarvan hangen in het sleutelkastje achter de kapstok in de

Annelies

kamer van @Freek.”

“Ok. Thanks. ”



37

Fun, feesten, Fundeon (vervolg)



39

Hoe is het met …

Ed Zeelt? In 1975 begon Ed Zeelt (66) als voorlichter bij de Stichting Vakopleiding Bouwbedrijf op het kasteeltje De Binckhorst in Den Haag. Daar ontmoette hij zijn vrouw Kitty. Het was tevens het begin van een interessante carrière die altijd verbonden bleef met de sector bouw en infra. “Ik hield me voornamelijk bezig met het organiseren van beurzen en evenementen en het geven van voorlichting op scholen”, vertelt Ed. “Na een jaar of drie werd ik ook bedrijfsjournalist. Wij gaven het blad Peil uit, de voorganger van Fundament. Begin jaren tachtig werd ik Hoofd afdeling Communicatie en bleef dat, ook toen de SVB vanwege de toevoeging van meer commerciële taken, Bouwradius werd. Inmiddels waren we verhuisd naar Zoetermeer.”

Fusie Bouwradius en SBW Ed vertelt over de samenwerking met SBW. “Vanaf dag één werkten Bouwradius en SBW veel samen. Buiten werd het al langer geroepen, maar ook voor mij kwam de fusie met SBW in 2006 niet als een verrassing. Het was bijzonder interessant om in de PR-club van deze fusie te zitten. Daaruit ontstond de naam Fundeon met nieuwe huisstijl en profilering.” Ed ondervond één nadeel aan de fusie, dat was de verhuizing naar Harderwijk. “Voor veel collega’s was die afstand te ver, daarmee zijn er best wat collega’s gestopt bij Fundeon, dat is


jammer.” Maar Ed is een netwerker in hart en nieren en houdt met een groot deel van de mensen die hij heeft ontmoet, contact. “Dat netwerk komt me nog steeds goed van pas. In 2008 ben ik met de VUT gegaan en heeft Michiel Mons mijn taak overgenomen.”

Tekst & Communicatie Ed vervolgt: “Ik had met Fundeon afgesproken om vanuit mijn bedrijfje Ed Zeelt Tekst & Communicatie nog verschillende werkzaamheden op te pakken. Zo ben ik altijd nauw betrokken gebleven bij de organisatie van vakwedstrijden. Voor de Zilveren troffel regel ik het programmaboekje en de PR. Tijdens World Skills en EuroSkills breng ik voor enkele kenniscentra dagelijks verslag uit voor Nederlandse websites. Hoogtepunten waren natuurlijk Japan en Canada. Verder heb ik geschreven voor Fundament en zit ik sinds kort in het redactieteam van het blad Bouwen.” Als klap op de vuurpijl heeft Ed dit jaar twee jubileumboeken geschreven,

voor vijftig jaar deelname van Nederland aan internationale vakwedstrijden en het zestigjarig bestaan van de Zilveren troffel.

Tijd voor vakantie “Ik houd me eigenlijk elke dag nog wel bezig met het werk, maar ik heb de vrijheid van een zelfstandig ondernemer en werk uiteraard niet meer fulltime.” Ed is in zijn vrije tijd ook nog druk met vrijwilligerswerk voor de plaatselijke voetbalclub, de stichting Kofi Annanschool en de boekenmarkt van Amnesty International. Maar het meest trots is hij toch wel op zijn twee zonen, zijn dochter en zijn kleinzoon Boet. “Ik geniet van mijn vrije tijd maar wil het werk nog zeker niet loslaten. Ik heb er altijd veel tijd en energie ingestoken. Al zouden we misschien in de toekomst wel wat meer tijd vrij mogen maken voor vakantie”, lacht Ed. Tekst: Wilma Schuitemaker


41

Als ik jou vraag waar je het liefst je vrije tijd aan besteedt, wat antwoord je dan? Kijk, dat is dus jouw passie!

De passie van … Ineke van Westrienen

‘Ik geloof niet dat er mensen zijn die niet geraakt worden door dolfijnen’

filmpjes Ineke heeft zelf twee onderwaterfilmpjes gemaakt. Wil je die zien? Ga dan naar het intranetbericht ‘Nu in Fundeons’ en klik op de betreffende link.

Ineke van Westrienen vloog twee keer naar Egypte om te kunnen zwemmen met dolfijnen. Sindsdien is ze helemaal verkocht. “Ze geven zoveel liefde en energie, daar raak je echt verslaafd aan.” Waar komt de passie voor dolfijnen vandaan? “Flipper. Vanaf het moment dat ik dat televisieprogramma zag, ben ik helemaal gebiologeerd door dolfijnen. ‘Dat wil ik in het écht meemaken’, dacht ik meteen. Dolfijnen zijn fascinerende dieren, super intelligent en met een bewonderenswaardig sociaal- en groepsgedrag. Hun hersenstructuur komt overeen met die van de mens, maar dat deel waar hun empathisch vermogen zit, is groter dan bij mensen. Dat zegt wel iets, nietwaar?”

Dus je gaat regelmaat naar het Dolfinarium in Hardewijk? Ineke lacht. “Ik dacht het niet! Tot nu toe ben ik twee keer naar Marsa al’Alam gevlogen. Dat is een Egyptische badplaats aan de Rode Zee. Van daaruit namen we de boot naar het Dolfijnenrif waar we vijf dagen lang voor


anker lagen. En dan is het een kwestie van wachten. Het spannendste is de ochtend, want als er dan dolfijnen verschijnen, blijven ze vaak de hele ochtend rondom de boot zwemmen. Ook zijn het dan vaak grote groepen, soms van wel tachtig dieren. Ze zwemmen gewoon om je heen; als je zou willen kun je ze aaien, maar dat doe je niet.”

Waarom eigenlijk niet? “Kwestie van respect. Als jij iemand voor het eerst ontmoet, ga je die toch ook niet aaien! Het zijn bijzonder sensitieve en sociale dieren, daar moet je rekening mee houden. Voordat je in de zee springt, wordt je ook wel verteld dat je respectvol met de dieren moet omgaan.”

dankbaarheid. Dat klinkt misschien raar, maar zo voelt dat écht. Het is zo mooi om te zien hoe ze als groep opereren, in volstrekte harmonie, zorgzaam voor elkaar. De kleintjes zwemmen bijvoorbeeld altijd in het midden. De onderlinge verbondenheid is heel groot; daar kunnen wij als mensen nog heel veel van leren. Ze laten je hun liefde voelen. Eén dolfijn zwom een keer zo dichtbij dat ik hem in zijn ogen kon kijken. Prachtig, het dier straalde één en al hartelijkheid en liefde uit. Je krijgt er nooit genoeg van. Dat gold ook voor de andere toeristen. Je had die koppies eens moeten zien nadat ze weer teruggekeerd waren in de boot: stralende gezichten.” Tekst: Jos Hermans

Vertel eens wat het met je doet “Mijn hart sloeg over van blijdschap en


43

Terugblikken en vooruitkijken. Personeelsmagazine voor alle medewerkers van Fundeon nr.6 DECEMBER Trajectmap uit Het Nieuwe Werken (HNW)

Recommend Documents