Gids voor HNW
Het Nieuwe Werken in de social profit Verso, 20 mei 2015 Mieke van Gramberen
Hendrik Delagrange
Wat is TPOW? HNW? • Tijdsonafhankelijk • Plaatsonafhankelijk (telewerken en meer) • Werken TPOW Anders werken + kantoorinrichting + aangepaste arbeidsorganisatie = HNW
Veel meer TW aangegeven vooral in quartaire sector 100% 90% 80%
geen telewerk
70% 42%
60%
telewerk voor minder dan de helft van de wn 50% 40% 29%
30%
31 %
76% 81%
20% 10%
8% 4%
16%
86%
88% 12%
9%
7%
5%
quartair
totaal
13%
14 %
11%
29%
15%
andere
quartair
totaal
0%
andere
2011 N = 2250 / 1078, alle ondernemingen & organisaties. Gewogen op sector & grootte
telewerk voor de helft of meer van de wn
69%
2014
Maar vooral occasioneel en niet voor iedereen 10,8% 5,6% 5,2% Geen telewerk
9,1% Vooral occasioneel telewerk voor minder dan de helft van de wn
19,9%
Vooral occasioneel telewerk voor de helft of meer van de wn
10,8%
Vooral structureel telewerk voor minder dan de helft van de wn
69,4%
N=1078, gewogen op sector & grootte.
Vooral structureel telewerk voor de helft of meer van de wn
Nog meer uitgesproken in quartaire sectoren 8,2% 8,2% 41,8%
Geen telewerk
Vooral occasioneel telewerk voor minder dan de helft van de wn Vooral occasioneel telewerk voor de helft of meer van de wn
20,7%
Vooral structureel telewerk voor minder dan de helft van de wn Vooral structureel telewerk voor de helft of meer van de wn
21,2% N=209
Beperkt in aandeel personen 100% 90% 80% 70% 60%
industrie 50%
diensten Totaal
40%
EWCS 2010
30% 30% 20%
25%
25% 14%
22% 21% 13%
23% 17%
14%
10% 0%
Mannen
Vrouwen
Totaal
Bronnen: EAK 2014, eigen bewerking, Eurofound – EWCS 2010, eigen bewerking
Wisselend beeld in quartaire sectoren 100% 90% 80% 70% 60%
55% 47%
50% 40%
27%
30% 20%
25%
17%
15%
10% 0%
Openbaar bestuur, defensie, soc zek
Onderwijs
Welzijnszorg
Kunst -recreatie Overige diensten
Huishoudens, buitenlandse instellingen
Bron: EAK 2014, eigen bewerking. Cijfers zijn inclusief zelfstandigen.
Veel effecten • Veel werknemers willen het – Randstad Arbeidsmarkt studie: 2008: 32% wil thuiswerk 2014: 56% wil thuiswerk
• Waarom? – Werk-privébalans beter door winst pendeltijd; reële winst ook qua stress – Ontsnappen aan de storing en afleiding van open kantoor
• Het kan voor meer functies dan gedacht – Laat mensen het zelf bepalen
Ook minder leuke effecten • • • •
Sociale cohesie onder druk Binding vermindert Lastig voor de ‘achterblijvers’ Reëel risico op verstoorde privéwerkbalans
Verwachtingen “nieuwe werken” Bron: RSM Erasmus 2013 1. Besparing op huisvestingskosten 2. Verhoogde werknemerstevredenheid
3. Verbetering van de werk/privé balans van werknemers 4. Aantrekkelijk werkgeversimago 5. Verhoogde flexibiliteit van de organisatie
→ vaak niet gerealiseerd! Hoe komt dat?
“So what’s the problem? The answer is simple: Many companies focus too much on technology and not enough on process.”
Nieuw werken?
= nieuw organisere n!
Stresstest voor uw organisatie
Visiegedreven integraal en participatief
Aandacht voor primaire proces
Analyse van proces • Aard – Mate van standaardisatie – Mate van complexiteit en voorspelbaarheid – Mate van creativiteit – Noodzaak van fysieke aanwezigheid
• Organisatie en nood aan afstemming – Afhankelijkheden en nood aan coördinatie, reduceren
De kunst van het goed doseren
TOPW • Voor meer functies mogelijk dan gedacht (iedereen kan TOPW tenzij er goede redenen zijn om het niet te doen), voor sommige functies minder intens wenselijk (vb. creatieve beroepen). Essentie: aard van het werk (niet de functie) is bepalend. • Intensief TOPW werken (+ ½ TOPW) heeft ook nadelen, vooral inzake sociale cohesie, daarom gedoseerd
Vergroten van autonomie
REGELMOGELIJKHE DEN
MOTIVATIE EN LEERMOGELIJKHE DEN
VRIJBLIJVEND WERK
UITDAGEND WERK
PASSIEF WERK
SLOPEND WERK
TAAKEISE N
STRESSRISICO ’S 20
Autonomie als kernbegrip • Vertrouwen krijgen en keuzevrijheid te ervaren= aantrekkelijk • Nieuw vraagstuk voor preventie: – Welke autonomie? Tijd, plaats én manier waarop je het werk doet? – Wordt autonomie ervaren als ondersteunend aan het uitvoeren van het werk (dus als verhoging regelcapaciteit)? Of als ondersteunend bij afstemming werk – privé? – Wenselijkheid voor werknemers afhankelijk van persoonlijkheidskenmerken (PNS), maatwerk! – Aandacht! Hoe omgaan met overvloeien van werk in privé tijd?
Vernieuwd Leiderschap – Fysieke afstand (van controle nr vertrouwen) – Helder maken van het grote kader – Aansturing op resultaten (beoordelingscriteria) – Ingebed in systemen van korte feedback – Creëren van teamgevoel vergt extra aandacht – Aandacht afstemming werk - privé
Kantoorinrichting • Meestal moderne variant van open kantoren, met werkplekdelen en plus • Taylor Lean Production Human Relations HNW • Veel weerstand van werknemers
Kantoorinrichting • Enorme besparing in kantooroppervlakte – Duurzaamheid – Nog meer met werkplekdelen
• Grote flexibiliteit – nooit meer intern verhuizen
• Communicatievoordeel ~ kennisdelen – maar enkel voor bepaalde organisatietypes
• Concentratieruimte, telefoonzetels, touchdown… het helpt een beetje
7/10 open kantoren minder in de quartaire sector 100%
90%
80%
27,7% 31,0%
70%
60%
40,8% 17,5% 17,2%
50%
Onze kantoren zijn geen open kantoren
16,4%
Een aantal diensten werken in open kantoren, andere niet
40%
30%
Onze kantoren zijn open kantoren 20%
10%
54,8%
42,8%
51,8%
andere
quartair
totaal
0%
N = 890, ondernemingen en organisaties met minstens 2 kantoormedewerkers, gewogen op sector & grootte
Open kantoren • Geen wens van de werknemers • Lawaai, storing, afleiding, concentratieproblemen • Privacy • Binding vervaagt
ICT • • • • •
Technologisch kan alles Papierloos werken maakt TPOW mogelijk Tegelijk werken aan of met informatie Duurzaamheid Vergt goede studie van werkprocessen & documentenstromen
Niet zo papierloos 100% 90% 80% 70% 60%
niet papierloos
50%
papierloos 40%
69,7%
71,8%
30%
80,3%
20% 10%
30,3%
19,7%
28,2%
andere
quartair
totaal
0%
N = 1078, alle ondernemingen & organisaties gewogen op sector & grootte
HNW? TPOW? Telewerk? Telewerk
Arbeid & leiderschap
Kantoorinrichting
ICOMflex • • • •
Launch ‘Flexwerk scan’ 16/6 (15-19u) Antwerp Management school Cases – Havenbedrijf Antwerpen – SD Worx
Rapporten gratis te downloaden op www.serv.be/stichting