S TICHTING WSA R ESEARCH WETENSCHAP & KWALITEIT VAN LEVEN www.wsaresearch.nl www.wsalifeshop.nl
PARKINSON ~ AANBEVELINGEN (2012) Naamgever Dr. James Parkinson, 1817.
De ziekte van sporadische Parkinson (was: ‘primaire’ Parkinson) Dit is de algemene vorm van de ziekte waar de meesten van ons aan denken wanneer wij de term „Parkinson“ horen. De ziekte van sporadische Parkinson heeft geen duidelijke externe oorzaak en is daarom gerangschikt als idiopathisch (zonder oorzaak; het doet zich spontaan voor). Door de vondst van erfelijke eigenschappen (zie hierna) bleek onderscheid noodzakelijk met de genetisch bepaalde vorm van Parkinson.
De ziekte van ‘familiaire’ Parkinson Recent zijn verscheidene genen geïdentificeerd die direct met de ontwikkeling van de ziekte van Parkinson in verband worden gebracht. Dit heeft tot de classificatie als ziekte van familiaire Parkinson geleid terwijl de primaire Parkinson nu verder gaat als ziekte van sporadische Parkinson. Ongeveer 15% van de Parkinson patiënten heeft familieleden bij wie ook Parkinson is vastgesteld (Samii 2004).
Parkinsonisme (Syndroom van Parkinson, secondair Parkinson) Men spreekt van Parkinsonisme als symptomen van de sporadische ziekte van Parkinson het gevolg is van hersenschade, bijvoorbeeld als het secundaire effect van een hersenentumor, medicijn(en), gif (bijvoorbeeld koolmonoxidevergiftiging), posthersenontsteking (virale besmettelijke ziekte, „slaapziekte“). Ook bij hersenenschade door aanhoudend herhaalde slagen op het hoofd bij professionele prijsvechters en sporters in hoog-effect sporten. Het door antipsychotica medicijnen veroorzaakte Parkinsonisme is een goed gedocumenteerd fenomeen (Mamo 1999; Schouten 2011; Bondon-Guitton 2011). Sommige drugs, anti-depressie middelen en het antiarrhythmicum (medicijn) ‘amiodaron’ kunnen eveneens tot Parkinsonismetrillingen leiden (Bondon-Guitton 2011).
WSAR 2012.01 Gezónd oud worden wil iedereen, en daar blijk je zelf heel veel aan te kunnen doen!
Blad 1 van 12
S TICHTING WSA R ESEARCH WETENSCHAP & KWALITEIT VAN LEVEN www.wsaresearch.nl www.wsalifeshop.nl
PARKINSON ~ AANBEVELINGEN (2012) Ziekten die ook Parkinsonisme veroorzaken zijn MSA (veelvoudige systeem atrofie), PSP (progressieve supra nuclear verlamming) en CBGD (corticobasal degeneratie). De dokter heeft geen meetinstrument om Parkinson te meten. De diagnose wordt bepaald door het uitsluiten van andere oorzaken. Soms zijn al 70% van de dopamine-producerende cellen vernietigd voordat de symptomen herkenbaar zijn (Heisters 2011).
Medische behandeling / Patiëntenvereniging Voor de medische behandeling van Parkinson verwijzen wij u naar gegevens op www.parkinsonnet.nl van Professor Bas Bloem (Radboud Universiteit Nijmegen) en de patiëntenvereniging op www.parkinson-vereniging.nl .
Fysieke Kenmerken Alle vormen van ‘Parkinson’ zijn een degeneratieve ziekte van het centrale zenuwstelsel als gevolg van het verloren gaan van dopamine-producerende cellen vanuit een gebied in de hersenen, genaamd S U B S T A N T I A N I G R A . Een verscheidenheid aan lifestyle, genetische en milieufactoren ligt ten grondslag aan dit verlies van hersenencellen. Uit onderzoeken blijkt dat ook oxidatieve stress, chronische ontsteking en dysfunctionele mitochondriën belangrijk bijdragen aan de N E U R O D E G E N E R A T I E bij de ziekte van Parkinson. De conventionele medische benadering van de ziekte van Parkinson probeert verloren gegane dopamine te vervangen, maar schiet tekort om de voortgaande vernietiging van dopamine-neuronen te stoppen of te vertragen. In de tijd wordt de capaciteit van medicijnen om dopamineniveaus bij te vullen steeds verder gereduceerd door kwantitatief verlies van genoemde neuronen. De typische Parkinson medicijnen kenmerken zich door bijwerkingen die verlies van energie tot gevolg hebben (afmatten) en verergeren vaak affectie in de tijd. Op weg naar verbetering van de Kwaliteit van Leven van Parkinson patiënten is een benadering wenselijk om, in combinatie met conventionele medicijnen, innovatieve natuurlijke producten en lifestyle adviezen aan te bieden om de vernietiging van dopamineneuronen zoveel mogelijk te vertragen. Waardoor Parkinson patiënten wellicht ook een symptomatische verbetering kunnen ervaren.
WSAR 2012.01 Gezónd oud worden wil iedereen, en daar blijk je zelf heel veel aan te kunnen doen!
Blad 2 van 12
S TICHTING WSA R ESEARCH WETENSCHAP & KWALITEIT VAN LEVEN www.wsaresearch.nl www.wsalifeshop.nl
PARKINSON ~ AANBEVELINGEN (2012) Lifestyle – wat u moet weten en wat u kunt doen De blootstelling aan pesticiden kan risico voor de ziekte van Parkinson wezenlijk verhogen (Astiz 2009; Fleming 1994; Betarbet 2000; Beken 1999; Kenborg 2011; Wang 2011). Uit onderzoek blijkt dat pesticiden zich bij voorkeur ophopen in de hersenen (in substantia nigra) en daardoor de mitochondriën remmen en tot neuronendood leiden (Betarbet 2000; Corrigan 2000). Het vermijden van voedsel, waarbij pesticiden zijn gebruikt en het eten van biologische producten heeft dus zeker zin. Het vermijden van een omgeving waarin met pesticiden wordt gewerkt is vanzelfsprekend. Te weinig water drinken kan eveneens een risicofactor zijn (Ueki 2004). Water oplosbare pesticiden (en andere giften) worden door te weinig drinken te langzaam of te weinig uitgescheiden, waardoor het ophopen in de hersenen een kans krijgt. Chronisch medicijngebruik geeft altijd risico’s op gezondheidsschade. Daarom is het noodzakelijk dat u regelmatig bij de behandelende arts toetst, of vermindering of vervanging van medicatie mogelijk is. De patiënt van tegenwoordig stelt ook vragen aan ‘dokter internet’, waardoor de antwoorden van de behandelende arts in een beter perspectief staan.
Onbedoeld medicijn: Simvastatine Simvastatine, een medicijn om cholesterol te verminderen, blijkt een zeer effectief middel te zijn bij Parkinson patiënten vanwege het verlagen van het chronisch ontstekingsniveau (Quist-Paulsen 2010). Simvastatine kruist gemakkelijk de bloed-hersenen barrière en heeft zeer grote antiinflammatoire en neuro protectieve werking in de substantie nigra (Roy 2011; Yan 2011). In een grote menselijke klinische studie werd het gebruik van Simvastatine geassocieerd met een 49% vermindering van de waarschijnlijkheid van begin van de symptomen van Parkinson, evenals een 54% vermindering van het risico van zwakzinnigheid, dus een wezenlijk neuro protectief effect (Wolozin 2007). Een nadelige bijwerking van Simvastatine is het ‘opeten’ van het co-enzym Q10. Dat is nodig voor de energievoorziening in de mitochondrien, speciaal waar de meeste mitochondrien voorkomen: het hart en de hersenen(!). Vandaar dat Q10 in de top-3 van ons advies staat – ook voor ‘gezonde’ mensen – om dagelijks als voedingssupplement in te nemen. Het is dus zeer aan te bevelen – als u Simvastatine nog niet gebruikt - uw behandelende arts om dit middel te vragen alsook supplementie van CoQ10. Overigens is – ook voor uw algemene Kwaliteit van Leven - verlaging van uw ontstekingsniveau een must!
WSAR 2012.01 Gezónd oud worden wil iedereen, en daar blijk je zelf heel veel aan te kunnen doen!
Blad 3 van 12
S TICHTING WSA R ESEARCH WETENSCHAP & KWALITEIT VAN LEVEN www.wsaresearch.nl www.wsalifeshop.nl
PARKINSON ~ AANBEVELINGEN (2012)
Mitochondriaal dysfunctie Het voorkómen van ‘Mitochondriaal dysfunctie’ is van essentieel belang. Talrijke studies hebben aangetoond dat dit de centrale pathologische eigenschap van de ziekte van Parkinson is (beide varianten, Schapira 2008; Zhu 2010). Een aanzienlijk deel van de genen die leiden tot familiair Parkinson zijn intiem verwant met de mitochondriaal functie. Veel van de neuronendood in Parkinson is toe te schrijven aan mitochondriaal dysfunctie (Lin 2009; Van Humbeeck 2011; Geisler 2010). Alarmerend is, dat dopamine zelf, en het l-DOPA, tot mitochondriale giftigheid in dopamineproducerende cellen bijdraagt (Gautam 2011; Khan 2005; Mosharov 2009). Het gebruik van voedingssupplementen voor een verbeterende werking van mitochondriën behoeft geen verdere aanbeveling! Dat heeft u gewoon per definitie nodig! Recent onderzoek toont aan dat de stof PQQ (Pyrroloquinoline Quinone) nieuwe mitochondriën doet ontstaan in verouderende cellen. Het effect hiervan op Parkinson is nog niet onderzocht. Maar als voedingssupplement wellicht het proberen waard!
Aanbevolen Voedingssupplementen De beoogde aanvulling met voedingssupplementen kan de situatie verlichten en gevolgen van Parkinson beperken. CoQ10
Zowel laboratorium als klinisch bewijsmateriaal geeft aan dat co-enzym Q10 (CoQ10) de werking van mitochondriën sterk bevordert. CoQ10 komt als ubiquinone of ubiquinol in alle levende cellen voor. (Dhanasekaran 2008; Henchcliffe 2008).
Creatine
Creatine, een belangrijk aminozuur, is essentieel voor cellulair energiebeheer. Een tekort aan creatine wordt geassocieerd met neurologische schade (Wyss 2002).
Verscheidene dierlijke studies hebben creatine, wegens zijn „pro-mitochondriaal“ effect, bewezen als middel bij het verhinderen of het vertragen van de vooruitgang van de ziekte van Parkinson (Beal 2003; Fernandez-Espejo 2004; Schapira 2008).
Neurologen van Harvard merkten op dat “creatine een kritieke component in het handhaven van cellulaire energie is” (Klein 2007).
WSAR 2012.01 Gezónd oud worden wil iedereen, en daar blijk je zelf heel veel aan te kunnen doen!
Blad 4 van 12
S TICHTING WSA R ESEARCH WETENSCHAP & KWALITEIT VAN LEVEN www.wsaresearch.nl www.wsalifeshop.nl
PARKINSON ~ AANBEVELINGEN (2012)
Een recente studie vond dat creatine, in combinatie met CoQ10, significante neuroprotectie verleende door het onderdrukken van de accumulatie van alfa- -alfa-synuclein en lipide oxidatie (Yang 2009).
Andere studies hebben sindsdien aangetoond dat creatine, in dagelijkse dosissen tot 4 gram, veilig en goed getolereerd wordt door patiënten met de ziekte van Parkinson (Bender 2008).
Omega-3 Vetzuren
De natuurlijke componenten van omega-3 vetten, die voornamelijk uit vissen worden verkregen, oefenen significante anti-inflammatoire actie uit. Hun concentratie in de membranen van de zenuwcel vermindert analoog aan veroudering, wat bijdraagt aan neurodegeneratieve wanorde zoals de ziekte van Parkinson (Youdim 2000; Montine 2004).
Noorse onderzoekers hebben overtuigend bewijsmateriaal gevonden van een systematisch tekort aan omega-3 bij patiënten met de ziekte van Parkinson, de ziekte van Alzheimer, en autisme (Saugstad 2008; Saugstad 2006).
Aanvulling met omega-3 ‘DHA’ kan hersenenfuncties gunstig wijzigen en als nutraceutical hulpmiddel in de ziekte van Parkinson en van Alzheimer (Calon 2007) fungeren.
Canadese onderzoekers concludeerden dat „DHA een nieuwe benadering kan vertegenwoordigen om de levenskwaliteit van Parkinson patiënten te verbeteren“ (Samadi 2006).
Mucuna pruriens
De Mucuna pruriens komt van de wijnstok> De zaden daarvan hebben een natuurlijke hoge concentratie l-DOPA en een verscheidenheid aan andere psychoactieve ingrediënten (Lieu 2010).
De samenstelling van de zaden van de Mucuna bevordert het opnemen van l-DOPA in het centrale zenuwstelsel.
In een dubbelblinde, willekeurig verdeelde, placebo-gecontroleerde proef, bleek het extract van de Mucuna superieur over de standaardtherapie l-DOPA/carbidopa. Daarmee vergeleken leidt Mucuna tot een sneller begin van symptoomhulp, langere duur van de hulp en beduidend minder dyskinesias. De wetenschappers die deze studie uitvoerden concludeerden “dat deze natuurlijke bron van l-Dopa voordelen over conventioneel l-Dopa op lange termijn zou kunnen bezitten“ (Katzenschlager 2004).
WSAR 2012.01 Gezónd oud worden wil iedereen, en daar blijk je zelf heel veel aan te kunnen doen!
Blad 5 van 12
S TICHTING WSA R ESEARCH WETENSCHAP & KWALITEIT VAN LEVEN www.wsaresearch.nl www.wsalifeshop.nl
PARKINSON ~ AANBEVELINGEN (2012)
B Vitaminen
Er is een nauw verband tussen het giftige aminozuur homocysteine en B vitaminen. Een tekort aan foliumzuur, vitaminen B6 en B12 leidt tot verhoogde niveaus van homocysteine. Met als gevolg cardiovasculaire ziekte, evenals een verscheidenheid aan neurologische en psychiatrische storingen (Bottiglieri 1994; Martignoni 2007; Obeid 2007).
Ook kan de medische l-DOPA behandeling zelf tot hogere homocysteine niveaus leiden. Onderzoekers van recentere onderzoeken adviseren aanvulling van B vitaminen als de l-DOPA therapie (Siniscalchi 2005) wordt gevolgd.
Bewijs daarvoor werd ook geleverd bij onderzoek in Singapore, waar de Parkinson patiënten die al een stabiele dosis l-DOPA namen, met pyridoxine (vitamine B6) werden aangevuld (Tan 2005).
Laag serum foliumzuur wordt ook gevonden in patiënten die l-DOPA (Obeid 2007) nemen. Canadese onderzoekers toonden aan dat suppletie van foliumzuur en B12 plasmahomocysteïne niveaus in patiënten kon verminderen (Postuma 2006).
De consensus onder deskundigen is, dat wegens het schadelijke effect dat verhoogde homocysteïne-niveaus op Parkinson patiënten heeft, aanvulling met foliumzuur, B6 en B12 gerechtvaardigd is (Zoccolella 2007; Quereshi 2008; Muller 2008; Dos Santos 2009).
Vitamine D
Vitamine D functioneert meer als een hormoon dan een vitamine. Verscheidene studies hebben aangetoond dat de hogere niveaus van vitamine D tegen het begin van de ziektesymptomen van Parkinson beschermen. Maar ook dat Parkinson patiënten lage niveaus van D hebben (Knekt 2010; Evatt 2008).
Aangezien veel van de acties van vitamine D anti-inflammatoir zijn, kan worden gesteld dat het handhaven van optimale bloedniveaus van vitamine D (50 - 80 ng/ml) enkele ontstekingsaspecten (ontstekingscytokines) van Parkinson kan onderdrukken.
WSAR 2012.01 Gezónd oud worden wil iedereen, en daar blijk je zelf heel veel aan te kunnen doen!
Blad 6 van 12
S TICHTING WSA R ESEARCH WETENSCHAP & KWALITEIT VAN LEVEN www.wsaresearch.nl www.wsalifeshop.nl
PARKINSON ~ AANBEVELINGEN (2012) Carnitine
Carnitine is een essentieel voedingsmiddel dat als cofactor in vetzuurmetabolisme dient en bij verbranding in de mitochondriën een belangrijke component is van het beheer van de hersenenergie en mitochondriaal functie (Viramni 2002).
Er is een groeiend lichaam van literatuur dat carnitine als voedingssupplement als bescherming tegen de ziekte van Parkinson voorstelt. In dierproeven (apen) kan de ziekte van Parkinson worden voorkomen door hen vooraf te behandelen met acetyl-lcarnitine, een gemakkelijk geabsorbeerde vorm van het voedingsmiddel (Bodis 1991).
Groene Thee
Verhoogde (originele) groene thee consumptie is gecorreleerd met verminderd voorkomen van zwakzinnigheid, van de ziekte van Alzheimer en de ziekte van Parkinson (Mandel 2008).
De groene thee bevat waardevolle antioxiderende polyfenolen. Er is een hoge invloed van groene thee door zijn actieve Epigallocatechin (EGCG) als neuroprotectant in de ziekte van Parkinson. Vooral vergeleken met de vele medicijnen is EGCG uiterst efficiënt bij het doordringen van hersenenweefsel (Levites 2001; Pan 2003).”
Een ander potentieel voordeel van groene thee extract is zijn capaciteit om het degraderen van dopamine door het enzym COMT (Chen 2005) te voorkomen. Dit kan helpen om dopamine niveaus in hersenenweefsel te behouden en daardoor de ernst van Parkinson symptomen te verminderen.
Terwijl meer menselijke studies nog moeten worden afgerond, zijn groene thee polyfenolen krachtig genoeg gebleken om bescherming te bieden aan dopamine producerende cellen (dopaminerge neurons), wat groene thee tot een zeer belangrijke component maakt in de preventie en de behandeling van de ziekte van Parkinson (Guo 2007; Li 2006; Ramassamy 2006; Avramovich-Tirosh 2007; Zhao 2009).
Groene Koffie
Koffie bevat een massa aan farmacologisch actieve ingrediënten, waarvan er vele bewijzen oxidatieve spanning te onderdrukken en te beschermen tegen diabetes, kanker, cognitieve daling, etc. (Butt 2011).
Bovendien, hebben verscheidene epidemiologische studies geconstateerd dat zij die grote hoeveelheden koffie verbruiken veel minder waarschijnlijk de ziekte van Parkinson zullen ontwikkelen (HU 2007; Saaksjarvi 2008; Tan 2003).
WSAR 2012.01 Gezónd oud worden wil iedereen, en daar blijk je zelf heel veel aan te kunnen doen!
Blad 7 van 12
S TICHTING WSA R ESEARCH WETENSCHAP & KWALITEIT VAN LEVEN www.wsaresearch.nl www.wsalifeshop.nl
PARKINSON ~ AANBEVELINGEN (2012)
De experimentele modellen geven het beeld dat de koffieconstituenten neuronenontwikkeling en verhoging van de antioxiderende defensie systemen in de hersenen bevorderen (Abreu 2011; Tohda 1999). Het groene koffie extract bevat meer van de actieve antioxiderende ingrediënten dan gebrouwen koffie, en kan een veelbelovende optie voor de Parkinson patiënten zijn (Farah 2008). Overigens zijn meer klinische proeven nodig om dit potentiële voordeel nader te bevestigen. Het intrigerende onderzoek brengt naar voren dat de cafeïne zelf een machtige antiParkinson agent kan zijn. Tijdens opname kruist de cafeïne gemakkelijk de bloedhersenen barrière en blokkeert adenosine receptoren. Het adenosine receptorsysteem staat met het dopaminerge systeem op verscheidene manieren (Xie 2007) in wisselwerking. De experimentele studies hebben aangetoond dat de cafeïne tijdelijk verbeterend werkt op sommige symptomen van de ziekte van Parkinson (Hauser 2005).
Resveratrol
Resveratrol behoort tot de polyfenolen en de antioxiderende werking biedt een ruim potentieel aan het verhinderen van cardiovasculaire ziekte en het verlengen van het leven (Penumathsa 2009; Pallas 2009; Pallas 2008).
Aangezien dopamine zelf een oxidatiemiddel is die tot vroege vernietiging van neuronen kan bijdragen, bestudeerden Koreaanse wetenschappers het effect van Resveratrol bij het voorkomen van dit paradoxale effect (Lee 2007). Zij vonden dat door het verlies van de mitochondriaal functie in het neurale weefsel dat met dopamine wordt behandeld, een snelle celdood plaatsvond. Behandeling met Resveratrol, één uur voorafgaand aan dopamine behandeling, voorkwam cel verlies en bood bescherming aan de mitochondriaal functie.
Canadese wetenschappers gebruikten Resveratrol om neuronenceldood te verhinderen die door ontsteking (Jin 2008) wordt veroorzaakt.
Chinese onderzoekers behandelden aan Parkinson lijdende ratten met Resveratrol, en na slechts 2 weken van aanvulling toonden zij significante verbetering van hun bewegingen. Ook hun hersenen hadden duidelijke vermindering van mitochondriaal schade en verlies van dopaminerge cellen. Opmerkelijk vonden zij ook een vermindering van de niveaus van Cox-2 en tNF-Alpha- (ontstekingstellers). Zij concludeerden dat “Resveratrol supplementen een neuro protectief effect op het chemisch veroorzaakte model (rat met de ziekte van Parkinson) had en deze bescherming verwant is met de verminderde ontstekingsreactie“ (Jin 2008).
WSAR 2012.01 Gezónd oud worden wil iedereen, en daar blijk je zelf heel veel aan te kunnen doen!
Blad 8 van 12
S TICHTING WSA R ESEARCH WETENSCHAP & KWALITEIT VAN LEVEN www.wsaresearch.nl www.wsalifeshop.nl
PARKINSON ~ AANBEVELINGEN (2012) Curcumin
Curcumin is een derivaat van de kruidenkurkuma en de komijn, en door zijn krachtige modulatie van N-F-Kappa B brengt het een natuurlijke verlaging van het ontstekingsniveau in het lichaam. Het verhindert chemisch veroorzaakte veranderingen in laboratoriummodellen van de ziekte van Parkinson en oefent significante neuroprotectie uit (Chen 2006; Jagatha 2008; Mythri 2007; Pandey 2008; Rajeswari 2008; Sethi 2009; Yang 2008; Zbarsky 2005).
Melatonine
Het antioxiderende hormoon melatonine (samengesteld en afgescheiden door de pijnappelklier) kan helpen om de accumulatie van alpha- -alpha-synuclein proteïnen te verminderen maar bewaart de capaciteit van de cel om dopamine te maken. Het is ook een onschatbare slaaphulp voor de patiënten van Parkinson, die vaak aan verontrustende problemen met slaap lijden (Capitelli 2008; Dowling 2005; Klongpanichapak 2008; Lin 2008; Ma 2009; Medeiros 2007; Paus 2007; Saravanan 2007; Willis 2008; Willis 2007).
Melatonine bevordert de diepte van de slaap. Analoog aan veroudering daalt de eigen productie van Melatonine, waardoor van uitgerust wakker geen sprake meer is, merkbaar vanaf de leeftijd van 35 jaar. En niet-uitgerust wakker worden bepaalt mede het gebrek aan energie gedurende de dag.
N-acetyl cysteine (NAC)
NAC is een voorloper van het krachtige cellulaire antioxiderende glutathione. In dierenmodellen verhindert NAC door dopamine veroorzaakte neurotoxiciteit en beschermt tegen enkele schadelijke gevolgen van alpha- -alpha-synuclein proteïnen (Clark 2010; Jana 2011).
Lipoic zuur
wordt beschouwd als een universeel middel tegen oxidatie, toe te schrijven aan zijn amphipathische aard (zowel in vet als in water oplosbaar). Lipoic zuur wordt ook natuurlijk geproduceerd binnen het lichaam en draagt bij tot xenobiotic ontgiften en antioxiderende bescherming.
Het draagt ook bij tot cellulaire energieproductie (Ghibu 2009).
Lipoic zuur neutraliseert giften en vrije basen, en ondersteunt andere cellulaire protectie zoals door glutathione en vitamine E (De Araujo 2011).
WSAR 2012.01 Gezónd oud worden wil iedereen, en daar blijk je zelf heel veel aan te kunnen doen!
Blad 9 van 12
S TICHTING WSA R ESEARCH WETENSCHAP & KWALITEIT VAN LEVEN www.wsaresearch.nl www.wsalifeshop.nl
PARKINSON ~ AANBEVELINGEN (2012)
Het lage moleculegewicht van lipoic zuur staat het toe om de bloed-hersenen barrière gemakkelijk te kruisen, en levert neuroprotectie binnen het centrale zenuwstelsel. Lipoic zuur bestrijdt ook ontstekingsreacties (De Araujo 2011).
Gezien zijn potentieel voor doeltreffendheid en uitstekend veiligheidsprofiel, zou lipoic zuur als therapeutische agent voor de ziekte van Parkinson moeten worden beschouwd.
Probiotics
Dopaminesignalen hebben een aanzienlijke invloed op de darfmfuncties. Bij gebrek daaraan ontstaat constipatie (gestoorde stoelgang), een algemeen probleem bij Parkinson patiënten.
In een recente klinische proef met veertig de Parkinson patiënten werd het klagen over constipatie gedurende vijf weken behandeld met probiotics. Probiotic therapie gaf een beduidend betere stoelgang, evenals een verminderd voorkomen van opzwellen van de buik en buikpijn (Cassani 2011).
Aanbevelingen De ziekte van Parkinson is een multi-factor pathologie en ook paramedische behandeling moet gericht zijn op symptomatische hulp. Een ideaal leefprogramma zou zijn:
inname van de laagst mogelijke effectieve dosis dopamine;
dagelijks gebruik van een neuroprotectie agent (zoals 1mg van rasagiline);
dagelijks gebruik van voedingssupplementen om de mitochondriaal functie (zoals CoQ10 en B-Complexe vitaminen) te ondersteunen;
3x per week cardiovasculaire aerobe oefening met als doel 75% van de hartslag gedurende ten minste 20 minuten (om zenuwopbouwende factoren in de hersenen te bevorderen). Yoga of tai chi is eveneens ondersteunend.
De volgende voedingsmiddelen richten zich op diverse aspecten van de ziektepathologie van Parkinson:
CoQ10: 1.200 - 2.400 mg als ubiquinone, of 200 - 300 mg als ubiquinol
WSAR 2012.01 Gezónd oud worden wil iedereen, en daar blijk je zelf heel veel aan te kunnen doen!
Blad 10 van 12
S TICHTING WSA R ESEARCH WETENSCHAP & KWALITEIT VAN LEVEN www.wsaresearch.nl www.wsalifeshop.nl
PARKINSON ~ AANBEVELINGEN (2012)
Creatine: 1.000 - 2.000 mg dagelijks (alleen bij normale nierfunctie).
Omega-3 Vetzuren (van vistraan): 2.000 - 4.000 mg dagelijks (als u antistollingsmiddel medicijnen neemt eerst met de behandelende arts overleggen).
Mucuna pruriens; gestandaardiseerd extract: 300 - 1.200 mg dagelijks (raadpleeg uw arts alvorens Mucuna te nemen. Zijn farmacologische gelijkenis aan dat van lDOPA/Carbidopa kan problematisch zijn.).
Vitamine D: 5.000 - 8.000 IU dagelijks (afhankelijk van bloedonderzoekresultaten). Overschrijdt niet 10.000 IU per dag tenzij geadviseerd door uw arts. De aanvulling van vitamine D wordt niet geadviseerd voor mensen met hypercalcemia (hoge niveaus van het bloedcalcium). De mensen met nierziekte, bepaalde medische voorwaarden (zoals hyperparathyroidism of sarcoidosis), en hen die hartglycosiden (digoxine) of thiazidediuretica gebruiken zouden een arts moeten raadplegen alvorens supplementaire vitamine D te gebruiken.
B-complex vitamine: Per etiket instructies. De B-vitaminen kunnen het metabolisme van l-DOPA en dopamine verbeteren omdat zij cofactoren voor enzymen zoals AADC en COMT zijn; Carbidopa kan hierin tegenwerken. Raadpleeg uw behandelende arts vóór het beginnen van supplementaire B-Vitaminen.
Acetyl-l-Carnitine: 1.000 - 2.000 mg dagelijks (voor sommige mensen kan acetyl-Lcarnitine een stimulerend effect hebben. Daarom kan het onverstandig zijn om het in de avond te nemen).
Groene Thee; gestandaardiseerd extract: 725 - 1.450 mg dagelijks
Groene Koffie; gestandaardiseerd extract: 400 - 1.200 mg dagelijks
Trans-Resveratrol: 250 - 500 mg dagelijks (als u antistollingsmiddel medicijnen neemt eerst met de behandelende arts overleggen).
Probiotisch: Per etiketinstructies.
Curcumin: 400 - 1.200 mg dagelijks. Niet nemen als u galstenen of galblaasproblemen heeft. Als u antistollingsmiddel medicijnen neemt eerst met de behandelende arts overleggen.
Melatonine: 1 mg - 5 mg dagelijks (niet nemen als u astma of een auto-immune ziekte hebt).
N-acetyl Cysteïne: 600 - 1.800 mg dagelijks. Als u NAC neemt dan ook zes tot acht glazen water dagelijks drinken om (zeldzaam voorkomende) cysteine nierstenen te voorkomen.
WSAR 2012.01 Gezónd oud worden wil iedereen, en daar blijk je zelf heel veel aan te kunnen doen!
Blad 11 van 12
S TICHTING WSA R ESEARCH WETENSCHAP & KWALITEIT VAN LEVEN www.wsaresearch.nl www.wsalifeshop.nl
PARKINSON ~ AANBEVELINGEN (2012)
Lipoic Zuur (als r-Lipoic zuur): 300 - 900 mg dagelijks. Als u voor veranderingen in bloedsuiker en/of wordt behandeld voor diabetes met bloed suiker-verminderende drugs gevoelig bent, gelieve uw arts te raadplegen alvorens met r-Lipoic zuur aan te vullen. In deze context, begin met een lage dosis en beoordeel voor effect. Informeer uw arts indien u om het even welke veranderingen opmerkt terwijl u dit produkt neemt.
Ten Slotte Voorgaande opsomming is de algemene lijn die u kunt volgen. Van belang is echter steeds dat u individueel beoordeeld wordt: naast Parkinson bepaalt uw algehele situatie wat u wel en niet zou moeten doen! Voor een persoonlijk advies over uw Kwaliteit van Leven en de daarbij behorende producten maakt u een afspraak met een Consulent van WSA Research op www.wsaresearch.nl of telefoon 024-3732422 (kantoor uren). WSA Research wijst met nadruk op de niet-effectieve lage dosering van voornoemde producten die u bij de drogist of elders in Nederland koopt. Bovenstaande producten laten wij in de regel – bij gebrek aan beter – uit Amerika of elders komen. Deze producten kunt u bestellen bij WSALifeshop.nl. Indien daar niet bekend, dan kan WSA Research voor u deze producten importeren. Een e-mailbericht aan
[email protected] is voldoende. -o-o-o-o-
WSAR 2012.01 Gezónd oud worden wil iedereen, en daar blijk je zelf heel veel aan te kunnen doen!
Blad 12 van 12