Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland
Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland MECC Business Center P3 Gaetano Martinolaan 85 (7) 6229 GS Maastricht Postbus 1102, 6201 BC Maastricht Tel.: +31 (0)43 - 3089 100 Fax.: +31 (0)43 - 3089 109 Web: www.smurfitkappapensioen.nl Ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel en Fabrieken onder nummer 32077105
Verslag over het boekjaar 1-1-2007 t/m 31-12-2007
Inhoud
Meerjarenoverzicht
Pagina 5
Profiel en organisatie Profiel en organisatie
7
Bestuur en Directie
8
Beleggingscommissie
9
Externe dienstverleners
9
Bestuursverslag Financieel beleid
11
Beleggingsbeleid
13
Pensioenbeleid
19
Governance en deelnemersbeleid
20
Bestemming van het saldo
23
Jaarrekening Balans per 31 december
26
Staat van baten en lasten
28
Kasstroomoverzicht
30
Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling
31
Financiële risico’s
33
Toelichting op de balans per 31 december
35
Toelichting op de staat van baten en lasten
41
Overige gegevens Gebeurtenissen na balansdatum
47
Financiering
47
Resultaatbestemming
47
Uitvoering
47
Actuariële verklaring
48
Accountantsverklaring
49
Bijlagen Beleggingsoverzichten
50
Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarverslag 2007
Meerjarenoverzicht
2007
2006
2005
2004
2003
Aantallen
Deelnemers
2.259
2.359
2.941
3.036
3.124
Gewezen deelnemers
1.117 *)
1.382
862
830
698
Pensioengerechtigden
952
881
854
800
723
Fluitgerechtigden
176
162
144
136
113
Financiële gegevens
(in duizenden euro)
Voorziening pensioenverplichtingen
voor risico fonds
*)
Eigen rekening
282.832
300.148
294.168
264.124
242.569
Herverzekering
882
988
1.121
1.238
978
Toekomstige aanpassing sterftetafels
0
1.501
1.471
0
0
283.714
302.637
296.760
265.362
243.547
27.763
29.226
24.327
19.547
17.704
Voorziening pensioenverplichtingen
voor risico deelnemers
Reserves
Extra reserve
23.147
9.962
0
4.213
5.780
Beleggingsreserve
49.015
60.615
47.506
27.573
13.635
72.162
70.577 47.506
31.786
19.415
Bijdragen voor risico fonds
17.789
18.974
18.328
19.096
15.866
Pensioenuitkeringen
12.957
11.457
10.408
9.357
7.883
*)
Tot en met boekjaar 2006 heeft de registratie van de bij Aegon verzekerde deelnemers plaatsgevonden op basis van polisnummers, waardoor dubbeltellingen hebben
plaatsgevonden. Vanaf boekjaar 2007 is dit gewijzigd en worden deze aantallen op persoonsniveau geteld.
Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarverslag 2007
2007
2006
2005
2004
2003
Beleggingen voor risico fonds
Belegd vermogen 1)
342.946
360.984
344.127
285.475
250.876
Beleggingsopbrengsten 2)
57
25.766
44.306
23.680
16.282
Rendement o.b.v. total return
0,62%
7,00%
14,30%
8,60%
6,76%
APP Dekkingsgraad 4)
123,40%
112,00%
108,00%
FTK Dekkingsgraad 4)
125,51%
121,20%
Vereiste FTK dekkingsgraad
115,70%
121,80%
1)
3)
116,10% 5)
Dit is exclusief lopende interest en liquiditeiten (2007: € 12.562) en inclusief de onder de kortlopende schulden gepresenteerde beleggingen met een negatieve waarde op
balansdatum.
2)
Tot en met boekjaar 2006 betreft dit zowel de beleggingsopbrengsten voor risico fonds als de beleggingsopbrengsten voor risico deelnemers. Het aandeel van de deelnemers
bedraagt in deze jaren: 2006: € 1.718; 2005: € 2.530; 2004: € 788 en 2003: € 907.
3)
Total return houdt in dat niet alleen wordt gekeken naar de directe opbrengsten, zoals uitkering van rente en dividenden, maar ook naar de zogenoemde indirecte opbrengsten in
de vorm van waardeveranderingen van beleggingen (koersresultaten).
4)
De dekkingsgraad is als volgt berekend: reserves plus voorziening pensioenverplichting eigen rekening en voorziening toekomstige aanpassing sterftetafels gedeeld door
voorziening pensioenverplichting eigen rekening en voorziening toekomstige aanpassing sterftetafels.
5)
De APP dekkingsgraad ultimo 2005 is gebaseerd op een voorziening op basis van de rentetermijnstructuur ultimo 2005 (is gemiddeld 3,7 %). De overige boekjaren is deze
gebaseerd op een voorziening op basis van 4 % rekenrente. Vanaf 2007 is het FTK van toepassing en wordt gerekend met de rentetermijnstructuur die ultimo jaar geldt.
Profiel en organisatie
Profiel en organisatie De Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland (hierna het Pensioenfonds) is opgericht op 24 november 1999 en statutair gevestigd te Eindhoven en kantoorhoudend te Maastricht. De stichting heeft ten doel het uitvoeren van pensioenovereenkomsten en in het kader daarvan het uitkeren of doen uitkeren van pensioen- of andere uitkeringen aan deelnemers, gewezen deelnemers, aanspraak- en pensioengerechtigden, één en ander overeenkomstig de bepalingen van de geldende statuten en pensioenreglementen.
Het Pensioenfonds voert deze taken uit in opdracht van de volgende bedrijven:
Ondernemingen
Smurfit Kappa Van Dam Golfkarton B.V.
Smurftit Kappa GSF B.V.
Smurfit Kappa Hermes B.V.
Vestigingsplaats Helmond Oude Pekela Baarn
Smurfit Kappa Nederland B.V.
Eindhoven
Smurfit Kappa Paper Services B.V.
Roermond
Smurfit Kappa Oudenbosch Golfkarton B.V.
Smurfit Kappa RapidCorr Eindhoven B.V.
Eindhoven
Smurfit Kappa Recycling B.V.
Eindhoven
Smurfit Kappa Roermond Papier B.V.
Roermond
Smurfit Kappa Solid Board B.V.
Smurfit Kappa Trimbach B.V.
Etten-Leur/Oudenbosch
Nieuweschans, Coevorden en Oude Pekela Bergen op Zoom
Smurfit Kappa TWINCORR B.V.
Hoogeveen
Smurfit Kappa Vandra Golfkarton B.V.
Oosterhout
Smurfit Kappa Zedek B.V.
Smurfit Kappa MNL De Zeeuw Golfkarton B.V.
Deventer Eerbeek
Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarverslag 2007
Voor de genoemde bedrijven wordt het Smurfit Kappa Pensioenpakket uitgevoerd, bestaande uit: –
Het Basispakket
–
Het Beleggingspakket
–
Het Extra Beleggingspakket
–
Het Pluspakket
Dit is het achtste jaarverslag van het Pensioenfonds (en haar voorgangers). Het jaarverslag heeft betrekking op het boekjaar 2007.
Bestuur en Directie Het Pensioenfonds staat onder leiding van een bestuur, dat paritair is samengesteld uit werkgevers en werknemers. De werknemersvertegenwoordigers worden benoemd door de Centrale Ondernemingsraad; de Raad van Commissarissen van Smurfit Kappa Nederland B.V. benoemt de werkgeversvertegenwoordigers. Op 31 december 2007 bestond het bestuur uit de volgende leden: Functie
Naam
Namens
Vanuit
Aftredend
Voorzitter
G.P.F. Beurskens
werkgever
Smurfit Kappa Nederland B.V.
2008
Algemeen lid
P.R. van Dijk
werkgever
Smurfit Kappa Nederland B.V.
2008
Algemeen lid
H.H.J.M. Schoenmakers
werkgever
Smurfit Kappa Nederland B.V.
2008
Algemeen lid
G. Nuus
werkgever
Smurfit Kappa Triton B.V.
2008
Algemeen lid
W.J. Brantjes
werknemer
Pensioengerechtigden
2008
Algemeen lid
Vacature
werknemer
n.v.t.
n.v.t.
Algemeen lid
D. Holtman
werknemer
Smurfit Kappa Nederland B.V.
2008
In 2008 wordt de werknemersvacature ingevuld. De heer J.A. van Gestel is directeur van het Pensioenfonds
als werknemersvertegenwoordiger in het bestuur is nog
en in dien hoofde belast met de uitvoering van het vast
vacant.
gestelde beleid en treedt op als secretaris van het fonds. De bestuursleden worden niet betaald voor het uitoefenen Het bestuur wordt steeds benoemd voor een periode van
van hun functie. Wel wordt aan gepensioneerde bestuurs-
vier jaar. Het huidige bestuur is in januari 2005 aangetreden.
en commissieleden een vacatie- en een onkosten
De zittingsperiode van dit bestuur loopt ultimo 2008 af.
vergoeding verstrekt. De vacatievergoeding is vastgesteld op € 225 per bijeenkomst.
De heer G. de Haas heeft per 1 januari 2007 gebruik gemaakt van de Vroegpensioenregeling. Daarom is hij sinds
Het bestuur vergadert minimaal twee keer per jaar en
die datum geen lid meer van het bestuur. Zijn zetel
verder zo vaak als de voorzitter of twee andere leden van het bestuur dit wenselijk achten.
In 2007 is het bestuur op 15 februari, 19 april, 14 juni, 17 september, 18 oktober en 18 december bij elkaar geweest.
Beleggingscommissie Bij zijn werkzaamheden laat het bestuur zich adviseren door een beleggingscommissie. De beleggingscommissie heeft in opdracht van het bestuur een beleggingsbeleidsplan opgesteld met richtlijnen voor het vermogensbeheer. Minimaal één keer per jaar wordt het plan in overleg met het bestuur getoetst op bruikbaarheid en actualiteit. Met de vermogensbeheerders houdt de commissie ieder kwartaal een bijeenkomst naar aanleiding van hun schriftelijke rapportage. De beleggingscommissie bestaat uit drie leden, de bestuursleden Beurskens en Van Dijk, alsmede directeur Van Gestel. De commissie wordt bijgestaan door Montesquieu Finance & Treasury (voor de financiële verslaglegging en rapportage) en Prof. Dr. R.M.M.J. Bauer van Rob Bauer Consultants die in 2007 beiden zijn aan gesteld als adviseur van de beleggingscommissie.
Externe dienstverleners Het dagelijkse pensioenbeheer is uitbesteed aan AZL N.V. in Heerlen. De deelnemerscommunicatie wordt verzorgd door Towers Perrin. Het vermogen van het pensioenfonds wordt actief belegd. Per 31 december 2007 was het grootste deel van het vermogen belegd via ABN AMRO Asset Management, Aegon Asset Management, ING Investment Management, State Street Global Advisors, Kempen Capital Management, Robeco Asset Management en Legal & General. Enkele risico’s (arbeidsongeschiktheid en overlijden) zijn door het Smurfit Kappa Pensioenfonds herverzekerd bij ZwitserLeven. Towers Perrin is de waarmerkend actuaris van het fonds en controleert onder andere de voorziening pensioenverplichtingen. PricewaterhouseCoopers is de accountant en voert de controle op de jaarrekening uit.
Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarverslag 2007
10
Bestuursverslag
Sinds het verslagjaar geldt voor de berekening van de
perspectieven: financieel beleid, beleggingsbeleid,
financiële positie van het Pensioenfonds het Financieel
pensioenbeleid en Pension Governance en deelnemersbe-
Toetsingskader (FTK), waarbij de financiële positie wordt
leid. De tekst is verder gebaseerd op de bepalingen van het
berekend op basis van de marktrente. Onder marktrente
Burgerlijk Wetboek, boek 2, titel 9 en de gewijzigde Richtlijn
wordt verstaan de rentetermijnstructuur gepubliceerd door
610 voor de jaarverslaggeving. De in dit verslag vermelde
DNB.
bedragen zijn op basis van duizenden euro, tenzij anders is aangegeven.
Hiermee is de vaste rekenrente van 4% –die voorheen onder de Actuariële Principes Pensioenfondsen (APP) werd
Financieel beleid
gebruikt– definitief losgelaten.
De dekkingsgraad van het Pensioenfonds, zijnde de verDit verslagjaar stond voor het bestuur opnieuw in het
houding tussen vermogen en verplichtingen is in 2007
teken van de nieuwe Pensioenwet, die op 1 januari 2007
gestegen van 121,2% in 2006 naar 125,5%, een verbetering
van kracht is geworden. Daarnaast besteedde het bestuur
van 4,3 procentpunten. Dit is met name het gevolg van
veel tijd en aandacht aan de implementatie van de nieuwe
de gestegen marktrente. De aanwezige dekkingsgraad is
eisen in het kader van Pension Fund Governance.
hoger dan de minimaal vereiste dekkingsgraad (105,0%) en de volgens het FTK vereiste dekkingsgraad (115,7%). Er is
Het vervolg van dit bestuursverslag over het boekjaar 2007
dus geen sprake van een situatie van onderdekking of een
is geschreven vanuit vijf met elkaar verband houdende
reservetekort. Dit betekent dat het Pensioenfonds voldoet aan de solvabiliteitseisen die door het FTK worden gesteld.
Vermogen Voorziening
Aanwezige Procentuele
dekkings- verandering
Primo 2007 obv APP grondslagen
372.226
Stelselwijziging
0
Primo 2007 obv FTK grondslagen
372.226
Ontwikkeling rente en rendement
57
301.649
graad 123,4%
5.358 307.007
-1,8%
121,2%
-10.837
3,7%
Premie
11.265
8.232
0,2%
Waardeoverdrachten
-20.902
-17.108
0,2%
Uitkeringen en kosten
-12.881
-12.835
1,0%
Sterfte en arbeidsongeschiktheid
891
-1.021
0,6%
Overige mutaties
4.338
4.923
-0,5%
Last toeslagverlening per 1-1-2008
0
4.471
-1,6%
Ultimo 2007 obv FTK grondslagen
354.994
Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarverslag 2007
282.832
125,5%
11
Het afgelopen jaar zijn aan het pensioenfonds geen
De gedempte kostendekkende premie 2007 (na verreke-
dwangsommen of boetes opgelegd. Er zijn door DNB geen
ning solvabiliteitsvrijval) bedraagt: € 16.402.
aanwijzingen aan het fonds gegeven, noch is een bewindvoerder aangesteld of is bevoegdheidsuitoefening van
Indexatiebeleid
organen van het fonds gebonden aan toestemming van
In het hoofdlijnenakkoord voor de nieuwe pensioen
de toezichthouder. De vermogenspositie is zodanig dat er
regeling zijn eind 2005 ook afspraken gemaakt over het
geen lange- of kortetermijnherstelplan van toepassing is.
indexatiebeleid. Het toekennen van een toeslag op de pensioenuitkering of de pensioenopbouw is afhankelijk
Premiebeleid
gemaakt van de overrente.
Voor 2008 is een eigen bijdrage voor de deelnemers
Voor actieve deelnemers komt er een toeslag als het
afgesproken van 5,3% van de gemaximeerde pensioen-
gemiddelde rendement op het belegd vermogen
grondslag (€ 52.700,- minus franchise € 16.200,-) volgens
vanaf 1 januari 2004 hoger is dan 5,5%. Bij inactieven
pensioenreglement 56-min (geboren op of na 1950). In
(gepensioneerden en slapers) moet het gemiddelde
2006 en 2007 was dit percentage gelijk aan respectievelijk
rendement in de laatste vijf jaar hoger dan 4% zijn.
2,0 en 3,9%. De pensioenuitkeringen zijn op grond van deze afspraken De werkgeverspremie bedraagt 19,1% van de
per 1 januari 2008 met 1,5% verhoogd. Hiervoor is gebruik
gemaximeerde pensioengrondslag (€ 84.100,- minus
gemaakt van de tussen 2003 en 2007 gerealiseerde over-
franchise € 16.200,-) volgens pensioenreglement 56-plus
schotten op het beleggingsresultaat. Voor het verhogen
(geboren vóór 1950).
van de uitkeringen moet er in die periode een gemiddeld
Daarnaast betaalt de werkgever de beschikbare premies
rendement zijn van 4%.
van de modules beleggingspakket en extra beleggingspakket, voor zover deze niet voor rekening komen van de
Het feitelijke resultaat lag gemiddeld hoger. Dit betekent
deelnemers.
dat er per 1 januari 2008 een verhoging is doorgevoerd die gelijk is aan de stijging van de Consumenten Prijs Index
Vanaf 2009 zal een FTK-bestendig premiebeleid worden
(CPI) huishoudens afgeleid over de periode oktober 2006
toegepast. Dat houdt het volgende in, waarbij de
tot oktober 2007. De pensioenopbouw voor inactieven
begrippen premiekortingsgrens en actuarieel kosten
(slapers) nam met hetzelfde percentage toe.
dekkende premie worden gedefinieerd conform het FTK: –
–
bij een dekkingsgraad tussen 105% en de premie
De pensioenopbouw van de actieve deelnemers is met
kortinggrens is de premiebijdrage ten minste gelijk aan
ingang van 1 januari 2008 verhoogd met 2,2%; dit is
de actuarieel kostendekkende premie.
conform de CBS loonindex. Het gemiddelde rendement
bij een dekkingsgraad boven de premiekorting-
vanaf 1 januari 2004 lag rond de vereiste 5,5%.
grens wordt bovengenoemde premie gekort met
–
1/15 van het verschil tussen de dekkingsgraad en de
Ook de afgelopen twee jaar is een volledige toeslag
premiekortinggrens.
toegekend. In de twee jaar daarvoor niet. Het bestuur kan
bij een dekkingsgraad die 3 jaar achtereen onder de
besluiten in de komende jaren een extra indexatie toe te
105% is, zal naast bovengenoemde premie bijge-
kennen.
stort worden tot het dekkingstekort teniet is gedaan. Overigens zij opgemerkt dat er geen mogelijkheden
De indexatie is voorwaardelijk. De dekkingsgraad van het
voor indexatie zijn zolang de dekkingsgraad zich
fonds is vanaf 2009 maatgevend voor het bestuursbesluit
beneden de 105% bevindt.
inzake de indexatie.
De feitelijke premie 2007 bedraagt: € 17.983.
De indexatie van de opgebouwde aanspraken voor deel
De kostendekkende premie 2007 bedraagt: € 17.929.
nemers, de premievrije aanspraken voor de gewezen
De gedempte kostendekkende premie 2007 bedraagt:
deelnemers en de pensioenrechten van de pensioen
€ 19.102.
12
gerechtigden is voorwaardelijk; er is geen recht op
Beleggingsbeleid
indexatie. Het is niet zeker of en in hoeverre in de toekomst indexatie zal plaatsvinden. Dit betekent dat er geen
Belegd vermogen
bestemmingsreserve is gevormd en er wordt geen extra
Het belegd vermogen is in het verslagjaar afgenomen van
premie voor deze indexaties betaald.
€ 361 miljoen naar € 343 miljoen. Gedurende het verslagjaar is € 23 miljoen aan herverzekeraar Zwitserleven over
Marktrente in plaats van een vaste rekenrente
gedragen ten behoeve van Eska Graphic Board.
De waardering van de voorziening pensioenverplichtingen
Dit werd gefinancierd door middel van afbouw van
zal vanaf 1 januari 2007 plaatsvinden op basis van markt-
€ 15 miljoen bij een vermogensbeheerder en het restant
rente, het pensioenfonds vervangt dan de tot nu toe
van € 8 miljoen is gefinancierd vanuit de cash flow. De
gehanteerde vaste rekenrente door de marktrente. Een
overige mutaties in het belegd vermogen zijn tot stand
gevolg van deze waardering is dat de waarde van de
gekomen door gerealiseerde en niet-gerealiseerde
verplichtingen en de dekkingsgraad sterk kan fluctueren.
koersverschillen van de beleggingen.
Een daling van de marktrente leidt tot een toename van de voorzieningen pensioenverplichtingen en in principe
Het totale portefeuillerendement bedraagt in 2007 0,62%.
tot een afname van de reserves en een verlaging van de
Ten opzichte van de index is dit een outperformance van
dekkingsgraad. In 2007 leidt dit tot een tegenovergestelde
0,38% en werd de interne benchmark van het pensioen-
beweging en is de dekkingsgraad sterk toegenomen als
fonds voor het vierde jaar op rij verslagen. De dekkings-
gevolg van de gestegen marktrente.
graad van het pensioenfonds is hierdoor verder hersteld en is in het verslagjaar gestegen van 121,2% naar 125,5% een
Ontwikkeling Voorziening Pensioenverplichtingen
toename van 4,3 procentpunten.
In 2007 hadden we voor het eerst te maken met het FTK, dat een andere berekeningswijze van de Voorziening
Beleggingsmix
Pensioenverplichtingen (VPV) voorschrijft. Bij het bepalen
De doelstelling van het pensioenfonds is onder meer het
van de VPV is de actuaris –zoals het FTK vereist– uitgegaan
maximaliseren van het totale beleggingsrendement op
van de (door De Nederlandse Bank) gepubliceerde
lange termijn, met inachtneming van aanvaardbare risico’s
rentetermijnstructuur (de ‘marktrente’). Deze hogere
die door spreiding en afdekking geminimaliseerd zullen
rente had een verlagend effect op de VPV van ongeveer
worden. De strategische asset allocatie (lange termijn
€ 35 miljoen.
wegingen) is in het verslagjaar niet gewijzigd (60% vastrentende waarden en 40% zakelijke waarden). De invulling
De VPV is berekend op basis van de AG Prognosetafel
van de korte termijn, ook wel de tactische asset allocatie
2005-2050 (startjaar 2008) met 2 jaar leeftijdsterugtel-
genoemd, wijkt hiervan af. Per ultimo verslagjaar zijn de
ling voor mannen en 1 jaar leeftijdsterugtelling voor
wegingen van het belegd vermogen (conform de bijlage
vrouwen. Tevens is de verwachte sterftetrend in 2007 in de
Overzicht belegd vermogen op pagina 50) als volgt opge-
voorziening verwerkt. Dit heeft de voorziening met ruim
bouwd: 57,8% (2006: 55,7%) in vastrentende waarden,
€ 19 miljoen verhoogd.
39,5% (2006: 42,1%) zakelijke waarden en 2,7% (2006: 2,2%) liquide middelen.
Administratieve organisatie / interne controle Vrijwel de gehele administratie van het fonds is uitbesteed aan AZL; alleen de beleggingsadministratie is ondergebracht bij Kas Bank. AZL stuurt sinds 2006 elk kwartaal een rapportage van de status van een aantal gemaakte afspraken en administratieve procedures (conform de overeengekomen Service Level Agreement).
Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarverslag 2007
13
Liquiditeiten 2,7
Zakelijk 39,5
Vastrentende waarde 57,8
Waarde
Categorie (x € 1.000)
31-12-2007 31-12-2006 Norm
Minimum
Maximum
in %
in %
in %
in %
in %
Vastrentende waarden
205.561
57,8
60
55
65
55,3
Zakelijke waarden
140.335
39,5
40
35
45
42,1
Liquide en overige middelen
9.612
2,7
-
-5
5
2,6
Totaal
355.508
100,0
100,0
100,0
Beleid
De beleggingscommissie heeft in 2007 gekozen om een
Het valutabeleid voor afdekking van de US dollar en het
nieuw onderzoek op te starten betreffende de optimale
Britse pond is in het verslagjaar, conform het beleggings-
strategische asset allocatie. Er wordt gestreefd naar meer
beleid, voortgezet. De US dollar en het Britse pond zijn voor
diversificatie door middel van het uitbreiden van de
het grootste deel op een rollover basis afgedekt.
beleggingscategorieën, o.a. grondstoffen. In 2008 zullen de
De afdekking heeft een positief resultaat opgeleverd daar
resultaten van dit onderzoek geïmplementeerd worden in
beide valuta’s in het verslagjaar gedeprecieerd zijn.
het beleggingsbeleid.
De eerdere gemaakte plannen om de vastrentende waarden meer te matchen met de verplichtingen is in 2007 ten uitvoer gebracht. Bij ABN AMRO is een Liabilities Driven Investment (LDI) mandaat aangegaan om de duration te verlengen met een notional van € 100 miljoen.
14
Rendement 2007
Grafiek 2: Rendement totale portefeuille (in %)
Het behaalde totale beleggingsrendement in 2007 bedraagt 0,62% inclusief valuta-overlay. De valuta-
16
afdekking heeft door de depreciërende US dollar en het
14,3
14
Britse pond positief bijgedragen aan het totaal rendement. Zonder valuta-afdekking was het totaal rendement
12
uitgekomen op -0,57%.
10 8
Ondanks de malaise op de beurzen hebben aandelen
9,3
8,6
13,9
8,4 7,0
6,8
6,0
6
het meest bijgedragen aan het positieve rendement in
4
2007. Met een plus van 2,41% (excl. valuta overlay) is dit de enige categorie met een absoluut positief rendement.
2
Vastrentende waarden hebben een negatief resultaat
0
0,6
behaald (-0,76%) en blijven achter bij de benchmark.
2003
2004
2005
Fonds
Beursgenoteerde vastgoed fondsen, onderdeel van
2006
0,2
2007
Benchmark
zakelijke waarden, hebben de grootste negatieve bijdrage gehad (-31,08%).
Beleggingscategorie: Rendement excl.
valuta-overlay
Weging
Portefeuille Benchmark ultimo 2007
%
%
%
-0,76
0,19
56,4
Vastrentende waarden
Aandelen
2,41
2,67
38,9
Vastgoed
-31,08
-28,80
2,7
Liquide middelen
–
–
2,0
Totaal rendement excl. valuta-overlay
-0,57
0,24
100,0
Totaal rendement incl. valuta-overlay
0,62
0,24
Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarverslag 2007
15
Vastrentende waarden
Zakelijke waarden
De vastrentende portefeuille heeft het met een rendement
Van de zakelijke waarden heeft de categorie aandelen
van -0,76% minder goed gedaan dan de benchmark
een beter rendement behaald dan de categorie (beurs
(+0,19%). Ultimo 2007 bedroeg het totaal belegd
genoteerd) vastgoed. De aandelen portefeuille heeft in het
vermogen in vastrentende waarden € 205,5 miljoen
verslagjaar een positief rendement behaald van 2,41%. Een
onderverdeeld bij zes beheerders in de subcategorieën:
underperformance van 0,26% ten opzichte van de bench-
EMU staatsleningen, bedrijfsobligaties, inflation linked
mark (2,67%). De categorie vastgoed heeft in het verslag
bonds, global high yield bond, emerging markets debt en
jaar een negatief rendement behaald van -31,08% ten
annuïteitenleningen.
opzichte van de benchmark van -28,80%. Door de geringe weging van vastgoed in de totale beleggingsportefeuille
De looptijd (duration) van de verplichtingen is doorgaans
van het pensioenfonds is de absolute score op het totaal
langer dan de looptijd van de rentegevoelige beleggingen.
belegd vermogen gering.
Renteveranderingen hebben doorgaans een groter effect bij een langere looptijd. Hierdoor ontstaat een zogenaamd renterisico. Daalt de rente, dan nemen de verplichtingen
Grafiek 4: Rendement zakelijke waarden (in %)
sterker toe dan de waarde van de rentegevoelige beleggingen.
40 35
In het vierde kwartaal van 2007 is ten behoeve van het afdekken van dit renterisico een Liability Driven Investment mandaat afgegeven met een notional van € 100 miljoen. Hierdoor wordt de duration van het strategische beleg-
31,1
30 25 20 16,2
gingsbeleid meer in lijn gebracht met de verplichtingen-
15
structuur. Het aanwezige renterisico neemt door dit besluit
10
af.
28,5
14,9 14,1
11,8 9,4
9,8
5 0,3
0
-0,1
-5
Grafiek 3: Rendement vastrentende waarden (in %)
2003
2004 Aandelen
10 9 7,5
8
7,6
7 5,8
6 5 4
4,3
5,9
4,3
3 2 1
0,2
0 -1
-0,7
-0,8
-0,8
-2 2003
2004 Vastrentend
16
2005
2006 Benchmark
2007
2005
2006 Benchmark
2007
Benchmark De benchmark voor het pensioenfonds bestaat uit een mix van verschillende indices. Voor de categorie vast rentende waarden is deze overwegend Lehman Brothers georiënteerd en voor de categorie aandelen worden de beleggingsmandaten met name vergeleken met diverse MSCI (Morgan Stanley Consumers Index) indices.
Categorie
Beheerder
Vastrentende waarden EMU Vastrentende waarden
Aegon
%
Benchmark
60,0 22,5
65% Lehman Brothers Euro Aggregate Treasury
35% Lehman Euro Aggragate Corporate Bond ind.
EMU Vastrentende waarden
Verplichtingen mandaat
EMU Index linked
Emerging Market Debt
Global High Yield
Annuiteitenlening
ING
16,0
Lehman Brothers Euro Aggregate
AAAM
10,0
LDI custom benchmark
L&G
4,0
Barclays Euro Gov’t EMU HCIP > 5 years
ABN AMRO
2,5
Lehman Brothers Euro Aggregate Unhedged
Robeco
3,0
LB US High Yield + Pan Euro High Yield
–
2,0
Return Private Loans
Aandelen
37,0
Europese aandelen
SSgA
17,0
MSCI Prov. Europe index NDR
Wereld aandelen
Robeco
17,0
MSCI World index (GSESWRLD)
Opkomende Markten aandelen
Robeco
3,0
MSCI Emerging Markets index
Vastgoed Europees indirect vastgoed
Kempen
3,0 3,0
GPR 250 Europe OEPF ex Metrovacesa index
EMU: Europese Monetaire Unie
Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarverslag 2007
17
Beleggingsjaar 2007
precies bleek te weten bij welke partijen de risico’s terecht waren gekomen en hoe groot deze precies waren.
Economie Beleggingsjaar 2007 is bij uitstek een jaar van twee
Vooral in de VS leidde de draai van zeer grote naar
gezichten geweest, waarin uiteindelijk de vooruitzichten
uitermate lage risicobereidheid tot grote vraag op
met betrekking tot de toekomstige economische
overheidsleningen waardoor de rente daalde. De vraag
ontwikkelingen negatief zijn bijgesteld. In de eerste zes
naar risicovollere soorten obligaties, populair in de eerste
maanden van 2007 zetten de belangrijkste trends van
jaarhelft, nam juist fors af. Dat kwam vanaf juli tot uiting
voorgaande jaren zich voort.
in een fors uitlopen van de spreads (beloning bovenop
Zo bleven de rentes en de inflatie laag en was de bereid-
het rendement op overheidspapier) bij bedrijfsleningen
heid van beleggers om risico’s te lopen hoog. Echter, in juli
(“credits”), hoogrentende bedrijfsleningen (“high yield”)
sloeg de hoge risicobereidheid vrij snel om in risicoaversie.
en obligaties van opkomende markten (“emerging market
Daarmee was het contrast in beleggingsomgeving tussen
debt”).
twee jaarhelften ongekend groot.
Een complicerende factor was dat er vanaf augustus
Oorzaak was de groeiende malaise op de huizen- en
problemen ontstonden op de geldmarkten.
hypotheekmarkt in de Verenigde Staten. De problemen,
Onzekerheden over de omvang van de risico’s bij de
die zich al in de eerste maanden van het jaar aandienden,
verschillende partijen schaadde het vertrouwen tussen
verdwenen na juli niet meer van het netvlies van beleggers.
banken. Hun angst om op de geldmarkt te opereren
Gerenommeerde banken in de VS, maar ook in andere
dwong de Federal Reserve, de Europese Centrale Bank
regio’s, moesten gigantische afschrijvingen nemen.
en andere centrale banken om, met name in augustus en december, voor miljarden aan liquiditeiten in de markt te
De solvabiliteit en credit rating kwamen onder druk en
pompen.
opvallend was dat staatsgerelateerde fondsen onder meer uit Azië (“sovereign wealth funds”) de banken steunden
Op de aandelenmarkten sloeg als gevolg hiervan het
door aanzienlijk aandelen belangen te nemen.
sentiment om. Eerdere koersdalingen, zoals die in februari, leidden nog tot een snel herstel. Echter, in juli en de daarop
De Amerikaanse economie toonde in het grootste deel van
volgende maanden hield de risicoaversie bij beleggers
het jaar spankracht. Echter, in het vierde kwartaal begon de
aan. Hierdoor presteerden in tegenstelling tot eerdere
toegenomen onzekerheid, uitvloeisel van de malaise op de
jaren defensieve sectoren grosso modo beter dan sectoren
huizen- en hypotheekmarkt, duidelijk de groei te drukken.
met een cyclisch karakter. Uitzondering was de sector basismaterialen, die het grootste deel van haar winst
Dat geen enkele financiële markt zich aan de gevolgen van
wist vast te houden. Ook de sector energie presteerde
de huizenmalaise in de VS kon onttrekken had verschillende
uitstekend, mede dankzij fors gestegen olieprijzen. Ook
oorzaken. Allereerst waren banken in voorgaande jaren
op de vastgoedmarkt sloeg als gevolg van de krediet
uitermate soepel geweest met het verstrekken van
crisis en de risicoaversie het sentiment om. De vraag naar
hypotheken, zelfs aan niet-kredietwaardige huiseigenaren,
vastgoed op de directe vastgoedmarkt nam sterk af door
en was de hypotheekrente laag. Dit leidde tot stijgende
de opgelopen kredietopslagen en de kredietbeperkingen
huizenprijzen. Toen de waarde van huizen daalde, raakte
die banken hanteerden. De koersen van beursgenoteerde
een groeiend aantal eigenaren in problemen. De wereld-
vastgoedfondsen daalden sterk doordat beleggers de
wijde impact van deze prijsdalingen hield verband met de
fors opgelopen winsten van voorgaande jaren wilden
opkomst van nieuwe financiële producten en innovatieve
verzilveren. Daarnaast worden de vastgoedfondsen na
constructies. Van de verruimde mogelijkheden om risico’s
lange tijd weer geconfronteerd met stijgende aanvangs-
te spreiden, door verzamelen, splitsen en doorverkopen
rendementen. Door de risicoaversie eisen beleggers meer
van hypotheekportefeuilles, werd in het verleden massaal
rendement, waardoor ze minder bereid zijn te betalen voor
gebruikgemaakt. De keerzijde hiervan was dat niemand
vastgoedobjecten.
18
Een thema dat in het afgelopen jaar pregnanter naar voren
Asset Allocatie Beleid
is gekomen en wat naar verwachting in de aankomende
Op basis van de gehouden Asset Liability Management
jaren een belangrijk (met name van belang voor pensi-
(ALM) studie in 2006-2007 wordt het beleid ten aanzien
oenfondsen) thema zal blijven is inflatie. In de afgelopen
van vastrentende waarden langzaam bijgesteld in de
jaren was sprake van een combinatie van een wereldwijd
richting van long duration beleggingen. Tot op heden is
aantrekkende groei en een relatief lage inflatie. Nu zien
eenderde van de vastrentende portefeuille afgedekt met
we een situatie waarin een wat afnemende wereldwijde
Long Duration Beleggingen. Daarmee wordt het strate-
economische groei in nagenoeg alle regio’s wordt
gische beleggingsbeleid meer in lijn gebracht met de
gecombineerd met een aantrekkende inflatie. Enerzijds
verplichtingenstructuur.
als gevolg van de reactie van monetaire autoriteiten op de ontwikkelingen in het afgelopen jaar, anderzijds een gevolg van meer structurele veranderingen.
Pensioenbeleid
Toenemende welvaart in grote delen van de wereld,
Het Smurfit Kappa Pensioenpakket bestaat uit vier
waar enkele jaren geleden nog geen sprake was van
onderdelen: een Basispakket, een Beleggingspakket, een
consumptie, zullen op nationaal en op mondiaal niveau
Extra Beleggingspakket en een Pluspakket. Binnen het
vraag- en aanbodverhoudingen voor energie, grondstoffen,
Basispakket wordt een pensioenuitkering toegezegd.
voedsel en arbeid kunnen doen verschuiven.
De hoogte van de uitkering was gekoppeld aan het gemiddeld verdiende salaris tot € 79.900 , maar deze
Besluitvorming in 2007
salarisgrens is per 1 januari 2006 verlaagd naar € 50.600. Als
Tot slot van dit hoofdstuk worden de belangrijkste besluiten
gevolg van indexatie is de salarisgrens per 1 januari 2008
besproken die door het bestuur in 2007 zijn genomen.
gestegen tot € 52.700. Daarboven wordt voor deelnemers een leeftijdsafhankelijke beschikbare premie in het
Vermogensbeheer
Beleggingspakket gestort.
Het belegd vermogen van het pensioenfonds is verdeeld over een aantal vermogensbeheerders. Een aantal
Daarnaast betaalt de werkgever voor alle deelnemers
vermogensbeheerders hebben het mandaat ingevuld
een leeftijdsafhankelijke premie die in het Extra
door te beleggen in beleggingsfondsen. Het bestuur was
Beleggingspakket wordt gestort. Via het Pluspakket kan
niet tevreden over de prestaties van een aantal vermogens
vrijwillig extra pensioen worden opgebouwd.
beheerders in 2007. Om meer voeling te krijgen met de geboekte resultaten
Deelnemers die eind 2005 in dienst waren van een van
heeft beleggingsadviseur Prof.Dr. R.M.M.J. Bauer de
de Nederlandse Smurfit Kappa ondernemingen kregen
resultaten van het Pensioenfonds beoordeeld. De heer
ter compensatie van hun (afgeschafte) vroegpensioen
Bauer keek hierbij zowel naar de gehanteerde strategische
een premie toegezegd die zij kunnen beleggen via het
asset allocatie, als naar het behaalde rendement.
Extra Beleggingspakket. Op die manier bouwen zij extra
Het voorgaande heeft er toe geleid dat in 2007
vermogen op voor het aankopen van een aanvullend
reeds een aantal wijzigingen is doorgevoerd bij de
levenslang ouderdomspensioen.
vermogensbeheerders. Op die manier ontstaat de mogelijkheid om eventueel Mutatie vermogensbeheerder
eerder –vóór 65-jarige leeftijd– met pensioen te gaan.
In het verslagjaar is een vastrentend mandaat
Er wordt dan wel een actuariële korting toegepast. Alle
(obligatieportefeuille) bij een vermogensbeheerder
Nederlandse medewerkers kunnen ook voor extra verlof
geheel overgeplaatst naar een nieuwe vermogens
sparen via de levensloopregeling. Medewerkers van Smurfit
beheerder ter waarde van circa € 40 miljoen.
Kappa Nederland mogen vanaf hun 60ste met pensioen.
Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarverslag 2007
19
Voor het beleggen van de aan deelnemers toegezegde
In 2007 zijn alle actieve deelnemers overgegaan naar
premies zijn door het fonds afspraken gemaakt met
ZwitserLeven, de pensioenuitvoerder van de nieuwe
Robeco. Op basis van de Robeco beleggingsfondsen zijn
werkgever. Hierbij zijn ook de door de actieve deelnemers
acht adviesmixen samengesteld; deelnemers kunnen zelf
in het verleden opgebouwde pensioenen met het daarbij
kiezen in welke van deze acht mixen zij willen beleggen.
behorende vermogen overgegaan. Deze operatie heeft voor het Smurfit Kappa Pensioenfonds kostenneutraal
Pensioenreglementen
plaatsgevonden.
De pensioenreglementen (56-plus en 56-min, geboren vóór of na 1950) zijn tijdens het verslagjaar aangepast
Garantieregeling
aan de Pensioenwet. De vele aanpassingen tijdens de
Deelnemers vanuit het voormalige pensioenfonds
afgelopen jaren hebben de leesbaarheid niet bevorderd.
Bührmann-Tetterode hebben bij de overgang van eindloon
Daarom wordt het reglement in 2008 geheel herschreven.
naar middelloon op individuele basis de mogelijkheid gehad voor een bepaalde periode de oude regeling voort
WGA ( Werkhervatting Gedeeltelijk
te zetten. Daarvoor is een garantieregeling afgesproken.
Arbeidsgeschikten) - hiaat
Het betreft een beperkte groep en de regeling heeft geen
Het pensioenfonds biedt geen WGA-hiaatverzekering aan.
materiële impact op de financiële situatie van het fonds.
De aangesloten ondernemingen hebben hiervoor bij een verzekeraar een apart contract afgesloten ten behoeve van de medewerkers. Deelnemers kunnen hier desgewenst
Governance en deelnemersbeleid
aan deelnemen. Dat geldt eveneens voor het excedent gedeelte boven het maximum dagloon van € 177 per dag
Pension Fund Governance
(€ 46.205 op jaarbasis).
Tijdens het verslagjaar hebben pensioenfondsen hard gewerkt aan het vorm en inhoud geven aan ‘Pension Fund
Smurfit Kappa Hermes
Governance’, de door de STAR ontwikkelde Principes voor
Met het management van Smurfit Kappa Hermes zijn
goed pensioenfondsbestuur.
in 2006 concrete gesprekken gestart over deelname
De verhouding tussen de deelnemersraad en het verant-
aan het Smurfit Kappa Pensioenfonds; in 2007 zijn deze
woordingsorgaan bleek niet altijd eenduidig in te vullen;
gesprekken voortgezet. Ultimo 2007 is besloten dat het
dit maakte de keuze tussen wel of niet integreren van deze
productiepersoneel (met CAO) vrijwillig blijft aangesloten
organen niet eenvoudig. Veel concrete besluiten zijn dan
bij het Bedrijfstakpensioenfonds voor het Kartonnage en
ook nog niet genomen. DNB heeft een eerste quick scan
Flexibele Verpakkingenbedrijf (Waarbij AEGON optreedt als
met betrekking tot de gang van zaken uitgezet; begin 2008
pensioenadministrateur).
wordt deze meting waarschijnlijk herhaald.
Het kantoorpersoneel (niet CAO’ers, 9 deelnemers) –in 2007 nog ondergebracht bij Fortis/AMEV– is per 1 januari 2008
Tijdens de bestuursvergaderingen in 2006 en 2007 heeft
overgegaan naar het Smurfit Kappa Pensioenfonds. De
Pension Fund Governance vrijwel continu op de agenda
gepensioneerden en slapers blijven achter bij Fortis/AMEV.
gestaan. In 2007 heeft het bestuur hierover een aantal besluiten genomen. De hoofdlijnen hiervan worden hierna
Kappa Graphic Board
weergegeven.
(thans geheten Eska Graphic Board) Op verzoek van mededingingsautoriteiten heeft Smurfit
Het bestuur van het Smurfit Kappa Pensioenfonds heeft
Kappa Group in 2006 de productiefaciliteiten voor Graphic
vooralsnog geopteerd voor een zogenaamde one tier
Board in Nederland moeten verkopen. In totaal ging het
board. Dit betekent dat het bestuur bestaat uit een
om ongeveer zeshonderd deelnemers, waarvan ongeveer
algemeen bestuur (paritair samengesteld) en een dagelijks
vierhonderd actieven.
bestuur (twee professionele bestuurders).
20
Communicatiebeleid In 2004 heeft het Smurfit Kappa Pensioenfonds een communicatiebeleid vastgesteld. Doel van het beleid: een zo toegankelijk en open mogelijke communicatie tussen het fonds en de deelnemers. Met het beschikbaar stellen van informatie over de pensioenregeling in duidelijke en voor iedereen begrijpelijke taal, voldoet het fonds aan de –in de Pensioenwet vastgelegde– verplichtingen op dit gebied. Nieuwsbrief Twee maal per jaar verschijnt de Smurfit Kappa Pensioen Nieuwsbrief. Via deze nieuwsbrief worden deelnemers op de hoogte gehouden van de pensioenactualiteit en ontwikkelingen binnen hun pensioenfonds en -regeling. Pensioenoverzicht In 2007 is het jaarlijkse pensioenoverzicht aangepast aan de nieuwe regeling en de eisen van de Pensioenwet. Daarnaast beraden we ons op het Uniform Pensioenoverzicht (UPO). Uitgangspunt voor het UPO is dat dit model ten minste alle informatie bevat die wettelijk verplicht moet worden verstrekt. In de eerste helft van het verslagjaar hebben de pensioenkoepels het UPO-model nagelopen op nood zakelijke aanpassingen aan de Pensioenwet. Vervolgens zijn in augustus de bestaande UPO-modellen voor actieve deelnemers (versie 2006) geactualiseerd. Bovendien zijn vier nieuwe UPO-modellen toegevoegd: voor slapers (minimaal een keer in de vijf jaar te verstrekken), bij pensionering, voor gepensioneerden (minimaal een keer per jaar) en bij uitdiensttreding. Het bestuur neemt in 2008 een besluit over hoe we met dit UPO omgaan, en hoe we ons gebruikelijke pensioen overzicht eventueel binnen het UPO kunnen opnemen. Website Voor de deelnemers is een website beschikbaar onder de naam www.smurfitkappapensioen.nl. Binnen de website is specifieke informatie opgenomen voor medewerkers, gepensioneerden en oud-mede werkers. Via de website is het pensioenreglement te downloaden, maar ook alle brochures, formulieren, nieuwsbrieven, pensioencommuniqués en jaarverslagen. In 2007 is een aantal van deze documenten aangepast.
Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarverslag 2007
21
Verzekerdenbestand
Deelnemers
Gewezen
Pensioen-
deelnemers gerechtigden
Stand per 1 januari 2007
2.359
1.382
1.043
Mutaties door:
– Nieuwe toetredingen
122
– Herintreding
0
– Vertrek met premievrije aanspraak
-153
153
– Waarde-overdracht
-9
-395
– Ingang pensioen
-51
-14
78
– Overlijden
-4
-4
-13
– Afloop
– Andere oorzaken
Mutaties per saldo
Stand per 31 december 2007
1
Zijnde voornamelijk correctie-mutaties.
2
Zijnde voornamelijk correctie-mutaties.
3
Zijnde voornamelijk Aegon-mutaties.
4
Waarvan 132 deelnemers met (gedeeltelijke) vrijstelling van premiebetaling.
5
Waarvan 176 fluitgerechtigden.
-5
0
0
-4
-5 1
-5 2
29 3
-100 2.259 4
-265
85
1.117
1.128 5
Specificatie pensioengerechtigden
Stand
Stand
31-12-
1-1
2007
2007
Ouderdomspensioen
739
672
Partnerpensioen
263
227
Wezenpensioen
26
33
Invaliditeitspensioen
100
111
Totaal
1.128
1.043
22
Bestemming van het saldo In de bestuursvergadering van 4 juni 2008 heeft het bestuur besloten het saldo over 2007 van € 6.943 als volgt te verdelen: x € 1.000 Extra reserve
18.543
Beleggingsreserve
-11.600
_______
6.943
Maastricht, 4 juni 2008
Het bestuur
G.P.F. Beurskens
J.A. van Gestel
voorzitter
secretaris
Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarverslag 2007
23
24
Jaarrekening
Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarverslag 2007
25
Balans per 31 december na winstbestemming, in duizenden euro
Activa
2007
Beleggingen voor risico fonds [1]
Vastgoedbeleggingen
10.006
15.047
Aandelen
130.329
141.868
Vastrentende waarden
203.498
204.685
Derivaten en overige beleggingen
502
458
2006
344.335
362.058
Beleggingen voor risico deelnemers [2]
27.763
29.226
Herverzekering [3]
882
988
Vorderingen en overlopende activa [4]
5.067
8.653
Liquide middelen [5]
10.464
8.759
388.511
409.684
[..] De tussen haken vermelde nummers verwijzen naar corresponderende nummers in de toelichting op de balans, die een integraal
26
onderdeel uitmaakt van de jaarrekening.
Passiva
2007
Reserves
Extra reserve [6]
23.147
9.962
Beleggingsreserve [7]
49.015
60.615
72.162
70.577
Voorziening pensioenverplichtingen voor risico fonds
Eigen rekening [8]
282.832
Herverzekering [9]
882
988
Toekomstige aanpassing sterftetafels [10]
0
1.501
2006
300.148
283.714
302.637
Voorziening pensioenverplichtingen voor risico deelnemers
Pensioenspaarkapitalen [11]
27.763
29.226
Kortlopende schulden [12]
4.872
7.244
388.511
409.684
[..] De tussen haken vermelde nummers verwijzen naar corresponderende nummers in de toelichting op de balans, die een integraal
onderdeel uitmaakt van de jaarrekening.
Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarverslag 2007
27
Staat van baten en lasten in duizenden euro
2007
2006
Beleggingsopbrengsten voor risico fonds
Directe beleggingsopbrengsten [13]
12.280
11.803
Indirecte beleggingsopbrengsten [14]
-11.600
13.109
Kosten van vermogensbeheer [15]
-623
-864
57
24.048
Beleggingsopbrengsten voor risico deelnemers [16]
549
1.718
Bijdragen voor risico fonds [17]
17.789
18.974
Bijdragen voor risico deelnemers [18]
4.699
5.394
Saldo van overdrachten van rechten [19]
-20.902
155
Pensioenuitkeringen [20]
-12.957
-11.457
Mutatie voorziening pensioenverplichtingen voor risico fonds [21]
Overgang marktrente VPV
0
12.585
Opbouw boekjaar
-8.232
-11.348
Indexatie actief
-2.145
-1.064
Indexatie inactief
-2.326
-2.164
Overdracht in/inkoop
-588
-435
Overdracht uit/afkoop
17.696
569
Uitkeringen eigen rekening
12.794
11.241
Interest toevoeging
-11.729
-11.261
Sterfte
171
236
Invaliditeit
850
-288
Vrijval kosten (exclusief kostenopslag in premie)
185
196
Vrijval excassoreserve
0
426
Inkoop uit spaarkapitaal
-4.617
-2.409
Toevoeging kostenvoorziening
-144
0
Wijziging sterftegrondslagen
-799
-2.664
Garantieregeling
493
544
Diverse bestandsmutaties
0
-144
Wijziging rentecurve
22.566
0
24.175
-5.980
[..] De tussen haken vermelde nummers verwijzen naar corresponderende nummers in de toelichting op de staat van baten en lasten, die een 28
integraal onderdeel uitmaakt van de jaarrekening.
Toekomstige aanpassing sterftetafels [22]
2007
2006
0
-30
Mutatie voorziening pensioenverplichtingen voor
risico deelnemers [23]
1.463
-4.899
Opnames voorziening voor risico deelnemers [24]
-6.711
-2.213
Herverzekering
Premies [25]
-26
-57
Uitkeringen uit herverzekering [26]
148
139
Winstdeling herverzekering [27]
0
20
122
102
Pensioenuitvoerings- en administratiekosten [28]
-1.241
-1.043
Overige baten en lasten [29]
-100
-1.698
Saldo van baten en lasten
6.943
23.071
Bestemming van het saldo
Extra reserve
18.543
9.962
Beleggingsreserve
-11.600
13.109
6.943
23.071
[..] De tussen haken vermelde nummers verwijzen naar corresponderende nummers in de toelichting op de staat van baten en lasten, die een
integraal onderdeel uitmaakt van de jaarrekening.
Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarverslag 2007
29
Kasstroomoverzicht in duizenden euro
2007
Pensioenactiviteiten Ontvangsten Bijdragen van werkgevers en werknemers
15.962
17.840
Uitkeringen uit herverzekering
272
-35
Wegens overgenomen pensioenverplichtingen
2.855
680
Overige
83
62
19.172
Uitgaven
• Uitgekeerde pensioenen
– Pensioenen en afkopen
-9.739
-8.765
– Loonheffing
-2.828
-2.586
– Sociale premies en andere inhoudingen
-373
-325
• Wegens overgedragen pensioenverplichtingen
-23.837
-502
• Premies herverzekering
-120
-56
• Pensioenuitvoerings- en administratiekosten
-1.145
-886
-38.042
18.547
-13.120
Beleggingsactiviteiten Ontvangsten
Directe beleggingsopbrengsten
13.555
9.480
Verkopen en aflossingen beleggingen
699.806
502.209
2006
713.361
511.689
Uitgaven
Aankopen beleggingen
-692.386
Kosten van vermogensbeheer
-700
-857
Afboeking Annuiteitenlening
0
-1.679
-513.299
-693.086
-515.835
Mutatie geldmiddelen
1.405
1.281
Saldo geldmiddelen 1 januari
9.059 *)
7.778
Saldo geldmiddelen 31 december
10.464
*)
30
Inclusief deposito van 0,3 miljoen, die vanwege de herrubricering in 2007 onder de beleggingen staat.
9.059 *)
Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling
geen aanpassing van vergelijkende cijfers is vereist als dat
Algemeen
Het cumulatieve effect van de stelselwijziging kan als volgt
praktisch niet haalbaar is.
worden gespecificeerd: Toepassing richtlijnen voor de jaarverslaggeving Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland heeft
x € 1.000
bij de samenstelling van dit jaarverslag de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving toegepast, waaronder de op
– Introductie sterftetrend (toekomstige
5 december 2007 gepubliceerde Richtlijn 610 voor de
sterfteontwikkeling)�������� -������ 19.240
verslaggeving van pensioenfondsen.
– Introductie marktrente in plaats van 4% rekenrente
Stelselwijziging
– Vrijval voorziening toekomstige aanpassing
Met de invoering van de Pensioenwet per 1 januari 2007
sterftetafels
worden beleggingen en pensioenverplichtingen
gewaardeerd tegen actuele waarde. Voor het fonds heeft
Totaal cumulatief effect stelselwijziging
12.381 1.501 _______ -5.358
dit belangrijke gevolgen voor de waardering van de pensioenverplichtingen. Thans vindt waardering plaats met
Het cumulatief effect van de stelselwijziging is in het ver-
inachtneming van de uitgangspunten van het Financieel
mogen primo 2007 verwerkt. De stelselwijziging is als volgt
Toetsingskader (FTK). Dit betekent de introductie van onder
in de extra reserve verwerkt.
meer andere sterftetafels (met sterftetrend) en het gebruik van de marktrente in plaats van een vaste rekenrente van
Extra reserve x € 1.000
maximaal 4%. Deze wijziging wordt gekwalificeerd als een stelselwijziging.
Stand 1 januari������ 9.962 Af: cumulatief effect stelselwijziging
Het fonds heeft tevens besloten om met ingang van
Bij: dotatie uit bestemming saldo
boekjaar 2007 de nieuwe Richtlijn 610 voor de verslag
geving van pensioenfondsen toe te passen. Stichting
Stand per 31 december
-5.358 18.543 _______ 23.147
Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland maakt gebruik van de mogelijkheid om in plaats van het opnemen van vergelijkende cijfers voor de balans en de staat van
Waardering
baten en lasten, te volstaan met een toelichting op de voornaamste componenten van het cumulatieve effect en
Algemene grondslagen
deze als rechtstreekse mutatie in het eigen vermogen te
Alle activa en passiva zijn gewaardeerd tegen de kostprijs,
verwerken per 1 januari 2007.
tenzij hierna een andere waarderingsgrondslag wordt
Het uitvoeren en controleren van een jaarwerk op basis van
vermeld.
FTK grondslagen is nieuw voor alle partijen (administrateur, accountant en actuaris). De uitvoering en controle van het
Buitenlandse valuta
jaarwerk 2007 is dus tijdsintensiever dan voorgaande jaar-
Activa en passiva in buitenlandse valuta zijn omgerekend
werken. Dat gaat gepaard met hogere kosten voor het pen-
tegen de ultimo jaar geldende koersen.
sioenfonds. Gezien de drukke planningen van betrokken partijen en de genoemde extra kosten voor het pensioen-
Leningen op schuldbekentenis
fonds is het onwenselijk en praktisch vrijwel onuitvoerbaar
De leningen op schuldbekentenis zijn gewaardeerd tegen
om jaarwerk 2006 opnieuw uit te voeren op basis van FTK
de actuele waarde. Onder actuele waarde wordt in dit
grondslagen, waardoor is besloten om gebruik te maken
verband verstaan de contante waarde van de toekomstige
van de overgangsbepaling in RJ610 waarin is bepaald dat
Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarverslag 2007
31
kasstromen op basis van het effectieve rendement ultimo
saldo de indirecte beleggingsopbrengsten aan de reserve
het verslagjaar van overeenkomstige leningen.
toegevoegd of onttrokken, voor zover het saldo van de baten en lasten dit toelaat. Komt de reserve boven het vast-
Annuïteitenlening
gestelde maximum, dan komt het surplus ter vrije beschik-
De annuïteitenlening wordt gewaardeerd tegen de
king, en kan worden toegevoegd aan de extra reserve.
geamortiseerde kostprijs.
Ondernemingen die hun jaarrekening opmaken volgens de bepalingen van Boek 2 Titel 9 van het Burgerlijk Wetboek
Obligaties
moeten uit oogpunt van kapitaalbescherming een her-
De obligaties zijn gewaardeerd tegen de actuele waarde,
waarderingsreserve aanhouden ter grootte van de niet
zijnde de beurswaarde.
gerealiseerde waardevermeerderingen van activa waarvoor geen frequente marktnoteringen bestaan. Achtergrond van
Aandelen, aandelen vastgoed en valutatermijntransacties
deze bepaling is dat crediteuren zouden kunnen worden
De ter beurze genoteerde aandelen, aandelen vastgoed
benadeeld als aandeelhouders instemmen met dividend-
en valutatermijntransacties zijn gewaardeerd tegen de
uitkeringen uit resultaten die nog gerealiseerd moeten
actuele waarde, zijnde de beurswaarde. De niet ter beurze
worden.
genoteerde fondsen zijn gewaardeerd tegen de actuele
De belanghebbenden bij een pensioenfonds worden
waarde, zijnde de intrinsieke waarde, waarbij de activa van
beschermd door de regels die gesteld worden door het
de betreffende fondsen op marktwaarde zijn gewaardeerd.
Financieel Toetsingskader. Tegen deze achtergrond is
Bij stocklending worden effecten in verbruikleen gegeven
geen separate herwaarderingsreserve gevormd, aan-
waarbij het juridische eigendom wordt overgedragen maar
gezien de met de herwaarderingsreserve beoogde
het economische eigendom in bezit van het fonds blijft.
bescherming geacht kan worden te zijn begrepen in de
De opbrengst van het in verbruikleen geven van effecten
beleggingsreserve.
wordt verantwoord onder de opbrengsten uit beleggingen. Het als zekerheid ontvangen onderpand is niet in
Voorziening pensioenverplichtingen
de balans verwerkt en heeft daarmee geen invloed op de
Bij de berekening van de voorziening pensioenverplichtin-
beleggingsportefeuille.
gen wordt uitgegaan van de volgende actuariële grondslagen en veronderstellingen:
Extra reserve Aan de extra reserve wordt het saldo van de staat van
Rentevoet
baten en lasten, na mutatie van de beleggingsreserve,
Rentetermijnstructuur van De Nederlandsche Bank.
toegevoegd. Deze extra reserve mag niet negatief zijn. Indien een negatieve extra reserve dreigt te ontstaan,
Sterfte
wordt deze ten laste van de beleggingsreserve naar nul
AG Prognosetafel 2005-2050 (startjaar 2008) met een leef-
gebracht.
tijdsterugstelling van twee jaar voor mannen en één jaar voor vrouwen.
Beleggingsreserve In deze reserve worden de gerealiseerde en niet
Gehuwdheid
gerealiseerde koersverschillen verantwoord welke ont-
Bij de vaststelling van de voorziening voor partnerpensioen
staan door fluctuaties in de actuele waarden van aandelen,
wordt ervan uitgegaan dat iedere deelnemer gehuwd is.
aandelen vastgoed, obligaties, leningen op schuld bekentenis en annuïteitenlening. De beleggingsreserve
Uitkeringen
bedraagt maximaal de som van 10% van de vastrentende
De uitkeringen worden continu betaalbaar verondersteld.
portefeuille en 30% van het in zakelijke waarden belegd vermogen. Het minimum van de beleggingsreserve is vastgesteld op nul. Jaarlijks worden via de bestemming van het
32
Leeftijden
Resultaatbepaling
Aangenomen wordt dat alle verzekerden geboren zijn op de 1ste van de maand van de werkelijke geboortedatum.
Algemeen De lasten en baten worden toegerekend aan het jaar
Leeftijdsverschil
waarop ze betrekking hebben.
Het leeftijdsverschil tussen man en vrouw is op 3 jaar gesteld (man ouder dan vrouw).
Directe beleggingsopbrengsten Onder directe beleggingsopbrengsten wordt bij vast
Kosten
rentende waarden verstaan de rente-opbrengst ver
In de voorziening pensioenverplichtingen is een excasso-
minderd met de kosten; bij de zakelijke waarden wordt,
voorziening begrepen van 1,75% van de netto voorziening.
voor wat betreft de aandelen, hieronder verstaan het brutodividend, voor aftrek van dividendbelasting, verminderd
Een deel van de voorziening pensioenverplichtingen
met de kosten. Tevens wordt hieronder verantwoord de
eigen rekening is ondergebracht bij AEGON
gedeclareerde dividenden en verdiende interest, alsmede
Levensverzekeringen N.V. Omdat de risico’s van dit deel van
de ontvangen provisies uit hoofde van verbruikleen van
de pensioenverplichtingen door AEGON slechts gedragen
effecten. De interesten van overige activa en passiva
worden over de lopende contractperiode en daarna in
worden opgenomen op basis van nominale bedragen.
principe voor rekening van het pensioenfonds zijn, worden deze bij AEGON ondergebrachte pensioenverplichtingen
Indirecte beleggingsopbrengsten
door het pensioenfonds integraal opgenomen onder de
Onder indirecte beleggingsopbrengsten worden de
voorzieningen pensioenverplichtingen eigen rekening.
volgende resultaten opgenomen: –
AEGON heeft het verloop en eindstand van de voorziening 2007 aangeleverd op de grondslagen GBM/GBV 90-95. Dit
de zakelijke en vastrentende waarden; –
sluit dus niet aan bij het verloop van de voorziening die bij AZL is ondergebracht, deze is immers gebaseerd op FTK grondslagen. Uit praktische overwegingen en gezien het
gerealiseerde en niet gerealiseerde koersverschillen van boetes bij vervroegde aflossingen van leningen op schuldbekentenis;
–
valutaverschillen inzake deposito’s en bankrekeningen in buitenlandse valuta en valutatermijntransacties.
feit dat de administratie van dit gedeelte van de pensioenverplichtingen vanaf 1 januari 2008 in eigen beheer zal
Kosten van vermogensbeheer
worden uitgevoerd, hebben we alleen de eindstand van de
Onder de kosten van vermogensbeheer worden de kosten
voorziening van Aegon omgerekend naar FTK grondslagen.
opgenomen die verband houden met het beheer van de
Boekjaar 2007 kan in dit opzicht dus worden beschouwd als
beleggingen.
een overgangsjaar. Een gedeelte van de voorziening pensioenverplichtingen is
Financiële risico’s
volledig herverzekerd.
De activiteiten van Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland brengen financiële risico’s van verscheidene
Toekomstige aanpassing sterftetafels
aard met zich mee. Deze risico’s vertonen in het algemeen
In de boekjaren 2005 en 2006 werd jaarlijks 0,50% van de
een samenhang met de post pensioenverplichtingen voor
voorziening pensioenverplichtingen eigen rekening aan
eigen rekening. De toereikendheid voor de dekking van de
deze voorziening gedoteerd. Met de invoering van het FTK
pensioenverplichtingen is afhankelijk van de mate waarin
is deze voorziening per 1 januari 2007 via het vermogen
de werkelijke ontwikkelingen van het verzekerdenbestand
vrijgevallen.
aansluiten op de uitgangspunten die de basis vormen van de actuariële bepaling van deze post.
Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarverslag 2007
33
Deze afwijkingen kunnen worden ingedeeld in de vol-
De beleggingsrisico’s bestaan voornamelijk uit koersrisico,
gende drie categorieën:
renterisico, kredietrisico en valutarisico. Het door het
–
technisch resultaat;
bestuur van de stichting gevoerde beleid ten aanzien van
–
kostenresultaat;
deze risico’s wordt hierna verder uiteengezet.
–
beleggingsresultaat. Koersrisico
Technisch resultaat
De waarde van de beleggingen fluctueert met de koers
Het technisch resultaat is het verschil in sterfte, leeftijds-
wijzingen van de effecten waarin wordt belegd.
verwachting, partnerkeuze, et cetera, ten opzichte van de
Dit risico neemt toe bij een beperking van de spreiding van
uitgangspunten. De bij de bepaling van de voorziening
effecten in de portefeuille.
pensioenverplichtingen gekozen prudente uitgangs punten zijn weergegeven in de toelichting bij deze post.
De samenstelling van de beleggingen is weergegeven in
De technische resultaten worden in de toelichting op de
de toelichting op de balans en in de bijlage.
balans en de staat van baten en lasten verder uitgewerkt. De certificerend actuaris toetst op basis van statistische
Renterisico
methoden de uitgangspunten en de voorziening op toe-
Aan de hand van de huidige marktrente kan het benodigde
reikendheid. De verklaring van de certificerend actuaris is
weerstandsvermogen op de portefeuille worden bepaald.
toegevoegd onder de overige gegevens.
Dit weerstandsvermogen is gelijk aan het product van het gevonden percentage en de omvang van de vastrentende
Kostenresultaat
portefeuille.
Het kostenresultaat betreft het verschil tussen kosten opslagen in de premie plus vrijvallende excassokosten en
Kredietrisico
de daadwerkelijke kosten van het pensioenfonds. Het kos-
Dit risico wordt ook wel aangeduid als debiteurenrisico.
tenresultaat wordt in de toelichting uitgewerkt.
De waarde van beleggingen in vastrentende waarden wordt ondermeer beïnvloed door de ontwikkeling
Beleggingsresultaat
van de kredietwaardigheid van de effectenuitgevende instellingen. Met name de door beleggers gemaakte
Bewaking van risico’s
inschatting van de waarschijnlijkheid van het tijdig voldoen
Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland laat zich
van rente- en aflossingsverplichtingen door de debiteur is
voor wat betreft het vermogensbeheer adviseren door
hierbij bepalend.
een beleggingscommissie. De beleggingscommissie heeft
Ter beperking van het kredietrisico gelden binnen het
in opdracht van het bestuur een beleggingsbeleidsplan
fonds restricties voor de samenstelling van de vastrentende
opgesteld met richtlijnen voor het vermogensbeheer.
portefeuilles met beperking tot geografische spreiding, ver-
Minimaal één keer per jaar wordt het plan in overleg
deling over verschillende debiteurencategorieën, de mini-
met het bestuur getoetst op bruikbaarheid en actuali-
male kwaliteit van de debiteur (‘rating’) en voor de omvang
teit. Met de vermogensbeheerders houdt de commis-
van de beleggingen per debiteur.
sie ieder kwartaal een bijeenkomst naar aanleiding van hun schriftelijke maandelijkse rapportage. Voorts zijn er
Valutarisico
frequente rechtstreekse contacten met de vermogens
Ter dekking van het valutarisico is een currency overlay
beheerders en de adviseur.
overeenkomst afgesloten met Kas Bank. De US Dollar en Britse Pond worden momenteel voor 100%
Het vermogen van het pensioenfonds wordt actief belegd via Aegon Asset Management, Kempen Capital Management, Robeco Asset Management, Legal & General, ABN AMRO Asset Management, ING Investment Management en State Street Global Advisors.
34
afgedekt ten behoeve van de wereldaandelen.
Toelichting op de balans per 31 december in duizenden euro Activa [1]
Beleggingen voor risico van het fonds
Niet
Stand
Aankopen/
1-1
verstrek-
uitlotingen/
koers-
koers-
31-12
2007
kingen
(af)lossingen
verschillen
verschillen
2007
15.047
0
-127
127
-5.041
10.006
Categorie
Verkopen/ Gerealiseerde gerealiseerde
Stand
Vastgoedbeleggingen
Aandelen vastgoedmaatschappijen
Aandelen
Aandelenbeleggingsfondsen
78.528
138.470
-85.877
-812
1
130.310
Aandelen
63.340
21.846
-87.473
2.307
-1
19
141.868
160.316
-173.350
1.495
0
130.329
Vastrentende waarden
Obligaties
80.532
428.124
-430.247
-3.420
-1.132
73.857
Obligaties index linked
766
2.032
-1.580
1
17
1.236
Obligatiebeleggingsfondsen
100.850
89.111
-63.435
-1.680
-2.626
122.220
Commercial papers
2.936
5.339
-8.331
56
0
0
Floating rate notes
12.405
1.788
-14.208
15
0
0
Leningen op schuldbekentenis
216
0
-2
0
-9
205
Annuïteitenlening
6.680
316
-564
0
-452
5.980
Deposito’s
300
0
-300
0
0
0
204.685 526.710
-518.667
-5.028
-4.202
203.498
17
-2
1
501
501
Derivaten en overige beleggingen
Opties
0
3
Valutatermijncontracten
458
0
-4.100
3.642
458
3
-4.117
3.659 499 502
687.029
-696.261
0
Belegd vermogen activa zijde
Derivaten en overige beleggingen
362.058
-17 *
253
-8.744
344.335
0
0
-1.389
-1.389
0
-2.826
1.057
0
Swaps
0
Overige beleggingen
-1.074
Belegd vermogen passiva zijde
-1.074
2.843
0
-2.826
-332
-1.389
Totaal belegd vermogen
360.984
689.872
-696.261
-2.573
-9.076
342.946
*)
2.843 *
De aan- en verkopen zijn gesaldeerd weergegeven.
Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarverslag 2007
35
Voor een gedeelte van de op de balans opgenomen obligatieportefeuille is het juridisch eigendom, als gevolg van securities lending, bij Aegon Levensverzekering N.V. Het betreft in bruikleen gegeven obligaties tot een bedrag van € 5.845 welke zijn gekoppeld aan het verzekeringscontract dat is gesloten tussen Aegon Levensverzekering N.V. en Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland. Bij deze bruikleenovereenkomsten zijn adequate zekerheden van de tegenpartij gevraagd en verkregen. De bedongen vergoeding uit hoofde van securities lending is verantwoord in de post beleggingsresultaten. Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland blijft economisch eigenaar van deze obligaties. Ter afdekking van de valutarisico’s op de effecten portefeuille zijn er door de vermogensbeheerders valutatermijntransacties gesloten, die niet uit de balans blijken. Het gaat om contracten voor de afdekking van de US Dollar, het Britse Pond, de Japanse Yen, de Deense Kroon, de Zwitserse Frank, de Canadese Dollar en de Hong Kong Dollar, in totaal voor een nominaal bedrag ad € 6,73 miljoen. De contracten lopen allen af in het eerste kwartaal 2008. Het ongerealiseerde resultaat per balansdatum, berekend tegen de ultimo van het jaar geldende valutakoersen ad € 0,501 miljoen (positief ), is hierboven onder het verloop van de beleggingen opgenomen.
[2]
2006
27.763
29.226
882
988
Beleggingen voor risico van de deelnemers
Deze beleggingen voor rekening en risico van de deelnemers
zijn bij Robeco ondergebracht, waar belegd wordt in diverse
2007
beleggingsfondsen. Inzake deze fondsen is het vanwege de diversiteit van de individuele keuzes van de deelnemers niet mogelijk om een verloop per beleggingscategorie weer te geven.
[3]
36
Herverzekering De herverzekeringen hebben betrekking op pensioenen en arbeidsongeschiktheid
[4]
2007
Vorderingen en overlopende activa
Lopende interest en dividend
Hieronder is opgenomen de aan het boekjaar toe te rekenen
interest en dividend van:
Obligaties
Leningen en schuldbekentenis
5
5
Banken
35
42
2.058
2006
2.841
2.098
2.888
Overige vorderingen
Inkoopsommen
0
65
Terugvorderbare dividendbelasting
279
231
Verkoop beleggingen
1.058
4.802
Te ontvangen waardeoverdrachten
112
0
Uitkeringen verzekeringsmaatschappij
43
143
Premies
1.181
0
Aegon Levensverzekering N.V.
0
24
R/C Ondernemingen
209
172
Te onttrekken spaarkapitalen Robeco
0
268
Overige
87
60
2.969 5.765
5.067
[5]
Totaal vorderingen en overlopende activa Liquide middelen
Depotbanken
6.868
3.794
ING
3.596
4.885
Postbank
0
80
8.653
Totaal activa
Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarverslag 2007
10.464
8.759
388.511
409.684
37
Passiva [6]
2007
Reserves Extra reserve
Stand per 1 januari
Af: cumulatief effect stelselwijziging van APP naar FTK
-5.358
0
Bij: dotatie uit bestemming saldo
18.543
9.962
[7]
9.962
Stand per 31 december
0
23.147
Stand per 1 januari
60.615
47.506
Af/bij: vrijval/dotatie uit bestemming saldo
-11.600
13.109
9.962
Beleggingsreserve
2006
Stand per 31 december 49.015 Totaal reserves
72.162
60.615 70.577
Minimaal vereist eigen vermogen (5%) = € 14.142. Vereist eigen vermogen (15,7%) = € 44.481.
Voorziening pensioenverplichtingen voor risico fonds
De voorziening pensioenverplichtingen per 31december is als
volgt opgebouwd:
Deelnemers
127.438
139.066
Gewezen deelnemers
34.253
47.892
Pensioengerechtigden
122.023
111.514
Omrekening nieuwe overlevingstafel
0
2.664
Totale voorziening pensioenverplichtingen
283.714
301.136
Af:herverzekering
-882
-988
Blijft: voorziening pensioenverplichtingen eigen rekening
282.832
300.148
[8]
Eigen rekening
Stand per 1 januari
300.148
294.168
Bij: cumulatief effect stelselwijziging van APP naar FTK
6.859
0
Af/ bij: mutatie ten laste van de staat van baten en lasten
-24.175
5.980
38
Stand per 31 december
282.832
300.148
[9]
2007
2006
Herverzekering
Stand per 1 januari
988
1.121
Af: onttrekking
-106
-133
Stand per 31 december
882
988
Totaal voorziening pensioenverplichtingen
283.714
301.136
[10]
Toekomstige aanpassing sterftetafels In boekjaar 2005 en 2006 werd jaarlijks 0,50 % van de voorziening pensioenverplichtingen eigen rekening aan deze voorziening gedoteerd, gevolgd door de vrijval vanwege overgang naar recentere sterftetafels en de nieuwe opbouw van 0,5%.
Stand per 1 januari
1.501
1.471
Af: vrijval i.v.m. stelselwijziging van APP naar FTK
-1.501
0
Af: vrijval i.v.m. overgang naar nieuwe sterftetafels
0
-1.471
Bij: mutatie ten laste van de staat van baten en lasten
0
1.501
[11]
Stand per 31 december
0
1.501
Voorziening voor risico deelnemers
Stand per 1 januari
29.226
24.327
Stortingen deelnemers
4.699
5.394
Onttrekkingen deelnemers
-6.711
-2.213
Rendement
549
1.718
Stand per 31 december
Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarverslag 2007
27.763
29.226
39
[12]
2007
Kortlopende schulden
Beleggingen
Verzekeringsmaatschappijen
75
66
R/C Ondernemingen
102
357
Te betalen uitgaande waardeovedracht
0
34
Vooruitontvangen inkoopsommen
0
121
Aankoop beleggingen
2.317
4.831
Beheerloon
0
175
Pensioenuitvoerings- en administratiekosten
614
337
Aegon
80
0
1.389
1.074
Uitkeringen
8
2
Loonheffing
252
212
Sociale lasten
33
29
Overige
2
6
40
2006
Totaal passiva
4.872
7.244
388.511
409.684
Toelichting op de staat van baten en lasten (in duizenden euro) Bezoldiging bestuursleden
Personeel
De bestuursleden van Stichting Pensioenfonds Smurfit
Gedurende het boekjaar 2007 had Stichting Pensioenfonds
Kappa Nederland hebben geen bezoldiging ontvangen.
Smurfit Kappa Nederland geen personeel in dienst.
Wel wordt aan gepensioneerde bestuurs- en commissie leden een onkostenvergoeding verstrekt.
Baten en lasten [13]
2007
Beleggingsopbrengsten voor risico fonds Directe beleggingsopbrengsten Vastgoedbeleggingen
152
25
Aandelen
3.323
3.625
Vastrentende waarden
9.015
7.516
Derivaten en overige beleggingen
-1
-11
Banken
396
240
FVP bijdragen
2
4
Waarde-overdrachten
-316
6
Verzekeringsmaatschappijen
55
154
Overig
-346
244
[14]
12.280
• Gerealiseerde koersverschillen: – Vastgoedbeleggingen
127
0
– Aandelen
1.495
1.483
– Vastrentende waarden
-5.028
-2.383
– Derivaten en overige beleggingen
833
548
– Overige koersverschillen
5
0
11.803
Indirecte beleggingsopbrengsten
2006
• Niet-gerealiseerde koersverschillen: – Vastgoedbeleggingen
-5.041
4.432
– Aandelen
0
14.819
– Vastrentende waarden
-4.202
-5.785
– Derivaten en overige beleggingen
167
654
– Overige koersverschillen
44
-659
-11.600
13.109
Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarverslag 2007 41
[15]
2007
Kosten van vermogensbeheer
Beheerloon
-380
-659
Bewaarloon
-243
-205
-623
-864
57
24.048
Totaal beleggingsopbrengsten voor risico fonds
[16]
Beleggingsopbrengsten voor risico deelnemers
Directe beleggingsopbrengsten minus kosten
609
553
Koersresultaat
-60
1.165
[17]
549
Werkgevers- en werknemersaandeel *
12.860
14.881
Inkoopsommen
401
1.839
*
Onttrekkingen spaarkapitalen Robeco waarvoor rechten
worden ingekocht
4.438
2.202
SVB-FVP bijdragen
90
52
De feitelijke premie 2007 bedraagt: € 17.983
De kostendekkende premie 2007 bedraagt: € 17.929
De gedempte kostendekkende premie 2007 bedraagt: € 19.102
De gedempte kostendekkende premie 2007 (na verrekening
solvabiliteitsvrijval) bedraagt: € 16.402
[18]
17.789
18.974
4.699
5.394
Bijdragen voor risico deelnemers Stortingen in de beleggingsfondsen bij Robeco
[19]
Saldo van overdrachten van rechten Overgenomen pensioenverplichtingen
628
680
Opnames Robeco kapitalen t.b.v. doorstorting als uitgaande
overdracht
2.273
11
Collectief overgedragen pensioenverplichtingen
-22.904
0
Overgedragen pensioenverplichtingen
-899
-536
*)
42
1.718
Bijdragen voor risico fonds
2006
-20.902
De CS Fluit koopsommen worden vanaf 2007 onder de reguliere bijdragen verantwoord i.p.v. onder de inkoopsommen. De vergelijkende cijfers van 2006 zijn aangepast.
155
[20]
2007
Pensioenuitkeringen • Pensioenen
– Ouderdomspensioen
-11.711
-10.213
– Invaliditeitspensioen
-193
-206
– Partnerpensioen
-519
-468
– Wezenpensioen
-69
-83
– WAO-hiaatpensioen
-336
-319
– Anw-hiaatpensioen
-125
-108
• Andere uitkeringen – Afkoopsommen
-2
-50
– Compensatie premie ZFW
0
-8
– Compensatie overhevelingstoeslag
-2
-2
Mutatie voorziening pensioenverplichtingen
voor risico fonds
[21]
2006
-12.957
-11.457
Voorziening pensioenverplichtingen eigen rekening
Overgang marktrente VPV
0
12.585
Opbouw boekjaar
-8.232
-11.348
Indexatie actief
-2.145
-1.064
Indexatie inactief
-2.326
-2.164
Overdracht in/inkoop
-588
-435
Overdracht uit/afkoop
17.696
569
Uitkeringen eigen rekening
12.794
11.241
Interest toevoeging
-11.729
-11.261
Sterfte
171
236
Invaliditeit
850
-288
Vrijval kosten (exclusief kostenopslag in premie)
185
196
Vrijval excassoreserve
0
426
Inkoop uit spaarkapitaal
-4.617
-2.409
Toevoeging kostenvoorziening
-144
0
Wijziging sterftegrondslagen
-799
-2.664
Garantieregeling
493
544
Diverse bestandsmutaties
0
-144
Wijziging rentecurve
22.566
0
24.175
-5.980
Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarverslag 2007 43
[22]
Af: vrijval i.v.m. overgang naar nieuwe sterftetafels
0
1.471
0
-1.501
Bij: dotatie boekjaar i.v.m. toekomstige overgang naar nieuwe sterftetafels
0
voor risico deelnemers Stortingen deelnemers
-4.699
Onttrekkingen deelnemers
6.711
2.213
Rendement
-549
-1.718
[25]
Onttrekkingen voorziening voor risico deelnemers
-5.394
1.463
-4.899
-6.711
-2.213
Herverzekering Premies
Overlijdens- en arbeidsongeschiktheidsrisico
-26
-57
Afkoop
0
0
[26]
-26
WAO-hiatenpensioen
148
139
Kapitaal bij overlijden
0
0
44
-57
Uitkeringen uit herverzekering
[27]
-30
Mutatie voorziening pensioenverplichtingen
[24]
2006
Voorziening toekomstige aanpassing sterftetafels
[23]
2007
Winstdeling herverzekering
148
0
Totaal herverzekering
139
20
122
102
[28]
2007
Pensioenuitvoerings- en administratiekosten
Administratie
-472
-436
Actuaris
-437
-405
Accountant
-48
-56
Advisering
-73
-50
DNB (voorheen: Pensioen- & Verzekeringskamer)
-25
-26
Contributie Opf
-4
-4
Robeco Flexioen
-60
-10
AFM
-1
-7
Drukwerk
-49
-44
Overige
-72 *
-5
[29]
-1.241
-1.043
Overige baten en lasten
Diversen
3
Afwaardering vordering Alhermij
-103
0
Afwaardering Annuïteitenlening Aegon
0
-1.679
*)
2006
Saldo van baten en lasten
-19
-100
-1.698
6.943
23.071
Inclusief € 55 inzake transitie Eska Graphic Board.
Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarverslag 2007 45
2007
2006
Analyse jaarresultaat De ontwikkeling van het fonds in het boekjaar volgt uit de hierna gegeven technische verlies- en winstrekening.
Wijziging rentetermijnstructuur
22.566
12.585
Beleggingsopbrengsten
-11.672
12.778
Premie
3.033
3.298
Waardeoverdrachten
-3.794
21
Kosten
-31
-64
Uitkeringen
-15
-77
Sterfte
630
611
Arbeidsongeschiktheid
1.282
385
Reguliere mutaties
314
671
Toeslagverlening
-4.471
-2.895
Incidentele mutaties voorziening
-799
-2.544
Andere oorzaken
-100
-1.698
Totaal jaarresultaat
Maastricht, 4 juni 2008
Het bestuur
G.P.F. Beurskens
J.A. van Gestel
voorzitter
secretaris
46
6.943
23.071
Overige gegevens
Gebeurtenissen na balansdatum
Uitvoering
Er hebben zich geen belangrijke gebeurtenissen na
De bevoegdheden van het bestuur zijn vastgesteld
balansdatum voorgedaan.
in de statuten en in het reglement van de Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland. De administratie van de Stichting is opgedragen aan AZL N.V. te Heerlen.
Financiering
Het vermogensbeheer wordt door Aegon Asset Management, Kempen Capital Management, Robeco
Premiebeleid
Asset Management, Legal & General, ABN Amro Asset
In 2007 is de totale werkgeverspremie op 19,1% gesteld
Management, ING Investment Management en State
van de pensioengrondslag (gemaximeerd op € 82.300 -
Street Global Advisors verzorgd. Montesquieu Finance &
€ 15.800). De werknemerspremie is op 3,9% gesteld
Treasury en Prof. Dr. R.M.M.J. Bauer treden op als adviseur
(gemaximeerd op € 51.600 - € 15.800).
van de beleggingscommissie. De controle van de jaarrekening wordt uitgevoerd door PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. te Amsterdam. De verantwoordelijkheid
Resultaatbestemming
voor de vaststelling van de voorziening pensioenverplichtingen berust bij AZL N.V. te Heerlen, de controle en
Resultaatverdeling
beoordeling daarvan berust bij Towers Perrin te Apeldoorn,
Het bestuur heeft besloten het resultaat over het boekjaar
certificerend actuaris van Stichting Pensioenfonds Smurfit
2007 als volgt te verdelen:
Kappa Nederland.
2007
x € 1.000 Extra reserve
18.543
Beleggingsreserve
-11.600
_______
6.943
Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarverslag 2007 47
Actuariële verklaring
Oordeel De bevindingen van de accountant ten aanzien van de
Opdracht
door het fonds verstrekte administratieve basisgegevens
Door Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland te
zijn zodanig dat ik die gegevens als uitgangspunt heb
Eindhoven, kantoorhoudend te Maastricht is aan Towers
aanvaard.
Perrin de opdracht verleend tot het afgeven van een actuariële verklaring als bedoeld in de Pensioenwet over het
Met inachtneming van het navolgende ben ik van oordeel
boekjaar 2007.
dat is voldaan aan de artikelen 126 tot en met 140 van de Pensioenwet.
Gegevens De gegevens waarop mijn onderzoek is gebaseerd, zijn
De technische voorzieningen zijn, overeenkomstig de
verstrekt door en tot stand gekomen onder de verantwoor-
beschreven berekeningregels en uitgangspunten, toe-
delijkheid van het bestuur van het pensioenfonds. Voor de
reikend vastgesteld. Het eigen vermogen van het pensi-
toetsing van de fondsmiddelen en voor de beoordeling van
oenfonds is op de balansdatum ten minste gelijk aan het
de vermogenspositie heb ik mij gebaseerd op de financiële
wettelijk minimaal vereist eigen vermogen. Het eigen ver-
gegevens die ten grondslag liggen aan de jaarrekening.
mogen van het pensioenfonds is op de balansdatum ten
In overeenstemming met de richtlijn “Samenwerking
minste gelijk aan het wettelijk vereist eigen vermogen.
tussen accountant en actuaris ter zake van de controle van verantwoordingen van verzekeringsinstellingen” heeft de
Gemeten naar de wettelijke maatstaf is ten aanzien van de
accountant van het pensioenfonds mij geïnformeerd over
verplichtingen, aangegaan tot balansdatum, sprake van
de betrouwbaarheid en de volledigheid van de admini-
een toereikende solvabiliteit.
stratieve basisgegevens en de overige uitgangspunten die voor mijn oordeelsvorming van belang zijn.
De vermogenspositie van Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland is naar mijn mening voldoende, mede
Werkzaamheden
gelet op mogelijkheden tot het realiseren van de beoogde
Ter uitvoering van de opdracht heb ik onderzocht of
toeslagen. Daarbij is bepalend de mate van waarschijnlijk-
is voldaan aan de artikelen 126 tot en met 140 van de
heid dat het pensioenfonds zal kunnen voldoen aan de
Pensioenwet. Als onderdeel daarvan:
verplichtingen, aangegaan tot balansdatum, in aanmerking
–
heb ik ondermeer onderzocht of de technische voor-
nemend het streven inzake toeslagen, zoals aan verzeker-
zieningen, het minimaal vereist eigen vermogen en het
den meegedeeld en de in wet- en regelgeving opgeno-
vereist eigen vermogen toereikend zijn vastgesteld, en
men criteria.
–
heb ik mij een oordeel gevormd over de vermogens positie van het pensioenfonds. Apeldoorn, 4 juni 2008
Mijn onderzoek heb ik zodanig uitgevoerd, dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de
Drs. W. Eikelboom AAG
resultaten geen onjuistheden van materieel belang bevatten. Ik heb mij een oordeel gevormd over de waarschijnlijkheid waarmee het pensioenfonds de tot balansdatum aangegane verplichtingen zal kunnen nakomen. De beschreven werkzaamheden en de uitvoering daarvan zijn in overeenstemming met de binnen het Actuarieel Genootschap geldende normen en gebruiken, en vormen naar mijn mening een deugdelijke grondslag voor mijn oordeel.
48
verbonden aan Towers Perrin
Aan het Bestuur van Stichting Pensioenfonds Smurfit
die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het
Kappa Nederland
voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van vermogen en resultaat relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te
Accountantsverklaring
kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder
Wij hebben de in dit verslag op pagina 26 tot en
de gegeven omstandigheden adequaat zijn maar die niet
met 46 opgenomen jaarrekening 2007 van Stichting
tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit
Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland te Maastricht
van het interne beheersingssysteem van de stichting.
bestaande uit de balans per 31 december 2007 en de
Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van
staat van baten en lasten over 2007 met de toelichting
de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor
gecontroleerd.
financiële verslaggeving en van de redelijkheid van schattingen die het bestuur van de stichting heeft gemaakt,
Verantwoordelijkheid van het bestuur
alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de
Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het
jaarrekening.
opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het
Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-
opstellen van het bestuursverslag, beide in overeenstem-
informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons
ming met Titel 9 Boek 2 BW. Deze verantwoordelijkheid
oordeel.
omvat onder meer het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant
Oordeel
voor het opmaken van en getrouw weergeven in de
Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld
jaarrekening van vermogen en resultaat, zodanig dat
van de grootte en de samenstelling van het vermogen
deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg
van Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland per
van fraude of fouten bevat, het kiezen en toepassen van
31 december 2007 en van het resultaat over 2007 in over-
aanvaardbare grondslagen voor financiële verslaggeving
eenstemming met Titel 9 Boek 2 BW.
en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn.
Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende
Verantwoordelijkheid van de accountant
instanties
Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel
Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel
over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij
2:393 lid 5 onder e BW melden wij dat het bestuursverslag,
hebben onze controle verricht in overeenstemming met
voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met
Nederlands recht. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht
de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW.
te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt ver-
Rotterdam, 4 juni 2008
kregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de
drs. F.J. van Groenestein RA
uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico’s van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In
Stichting Pensioenfonds Smurfit Kappa Nederland Jaarverslag 2007 49
Bijlagen Beleggingsoverzichten Overzicht belegd vermogen (in duizenden euro)
Vastgoedbeleggingen:
Aandelen vastgoedmaatschappijen
€
2007 %
2006
Norm
€
%
10.006
2,8%
15.047
4,0%
Aandelen:
Aandelenbeleggingsfondsen
130.310
36,7%
78.528
21,1%
Aandelen
19
0,0%
63.340
17,0%
130.329
36,7% 40,0%
141.868
73.857
20,8%
80.532
Vastrentende waarden:
Obligaties
38,1% 40,0%
21,6%
Obligaties index linked
1.236
0,3%
766
0,2%
Obligatiebeleggingsfondsen
122.220
34,4%
100.850
27,1%
Commercial papers
0
0,0%
2.936
0,8%
Floating rate notes
0
0,0%
12.405
3,3%
Leningen op schuldbekentenis
205
0,1%
216
0,1%
Annuïteitenlening
5.980
1,7%
6.680
1,8%
Deposito’s
0
0,0%
300
0,1%
Lopende interest vastrentende waarden
2.063
0,6%
2.846
0,8%
205.561 57,8%
60,0%
Norm
207.531 55,7%
60,0%
Derivaten en overige beleggingen:
Opties
1
0,0%
0
Valutatermijncontracten
Swaps
Overige beleggingen
0
-887
501
0,2%
458
0,1%
-1.389
-0,4%
0
0,0%
0,0%
-1.074
-0,3%
0,0%
-616
-0,2%
-0,2%
0,0%
0,0%
Liquide middelen:
Depotbanken
6.868
1,9%
3.794
1,0%
Banken
3.596
1,0%
4.965
1,3%
Lopende interest banken
35
0,0%
42
0,0%
10.499
2,9%
0,0%
8.801
2,4%
0,0%
355.508
100,0%
100,0%
372.631
100,0%
100,0%
50
Totaal belegd vermogen