Sportorganisatie. Koninklijke Landmacht

ZANDLOPER Koninklijke Landmacht

Colofon Redactie(raad) Voorzitter kap Sjors Röttger (MDTN *06-500-61484)

Tel: PTT 033-4661213 MDTN *06-500-61213 Mobiel 06-22412928 Mail defensienetwerk Wichhart, REM LOSPORT BDFPL E-mail internet (werk) [email protected] E-mail internet (prive) [email protected]

Hoofd-/eindredacteur aooi Richard Wichhart (MDTN *06-500-61213)

Kopij/brieven volgende uitgave dienen uiterlijk 17 mei 2004 op het kopijadres te zijn.

Redacteur smi Mike Becker (MDTN *06-578-62833) smi Richard Hesterman (MDTN *06-566-5303) smi Jan Welling (MDTN *06-500-61839) smi André Wijnberger sgt Sibyl Gassner (MDTN *06-549-64630) dhr Taco Visser-TGTF (MDTN *06-557-66418) dhr Paul Lindeboom (MDTN *06-500-61013)

Vormgeving & lay-out Sectie Grafische Vormgeving, Frederikkazerne Den Haag

De Zandloper is een uitgave van en voor de LO/Sportorganisatie KL.

Redactie-Kopijadres LO/Sportorganisatie KL Redactie Zandloper Bernhardkazerne MPC 53 B Postbus 3003 3800 DA Amersfoort

Druk PlantijnCasparie Zwolle

De inhoud van dit blad weerspiegelt niet noodzakelijk de mening van de C-LO/Sportorganisatie. De redactie behoudt zich het recht voor ingediende kopij niet of gedeeltelijk te plaatsen. De inhoud van ingezonden brieven en artikelen blijft voor rekening van de schrijver. Artikelen uit dit blad mogen overgenomen worden mits de bron wordt vermeld.

Uitgezonden personeel Smi Wiljan van Vijfeiken (buddy aooi Fred Timmermans, Weert) Rnr 59.09.15.651 1 (NL) NSE SFOR 16 LO/SPORT BASE BUGOJNO NAPO 85, 3509VP UTRECHT E-mail: [email protected]

Sgt Chantal de Cock (buddy sgt Richard Balk, Hilversum) Rnr 77.07.20.756 1 (NL) NSE SFOR 16 LO/SPORT BASE BUGOJNO NAPO 83, 3509VP Utrecht E-mail: [email protected]

Sgt1 Maikel Vergunst (buddy sgt Adam Mahulette, Schaarsbergen) Rnr 73.08.01.158 1 (NL) INFBAT C-TEAM SFIR 3 NAPO 180, 3509VZ UTRECHT E-mail: [email protected] Terug: juni/juli 2004, Eindhoven

Sgt Hans Feenstra (buddy sgt Hinco Jan Kwast, Wezep) Rnr 79.08.20.129 1 (NL) BLMF SPTSQNDET SFOR 16 LO/SPORT BANJA LUKA NAPO 85, 3509VP Utrecht E-mail: [email protected]

Laat eens iets van je horen!

Informatiebulletin van en voor de LO/Sportorganisatie Nummer 4, mei 2004

Fit for Action

LO/Sportorganisatie

GEDICHT

ter gelegenheid van het afscheid van Cato Zegel

Inhoudsopgave Jaargang 11, nummer 4, mei 2004

Afscheid van Cato Zegel

3

Cato is enig in haar soort ik heb verder nog nooit van iets dergelijks gehoord Cato kan heel erg aardig zijn, maar is soms ook niet te genieten ze heeft een imposante uitstraling met mooie en grote ogen

Van de commandant

4

Soms heb ik wat moeite met het juiste rijmwoord…

Vormingsmatrix

6

Voortgezet Algemene Kader Opleiding Luchtmobiel

8

Van uw Personeelsdienst

9

Medezeggenschapscommissie

10

Afscheidsbezoek genmaj Nicoloai

11

Ik kom voor de cursus ‘Bandenplakken’

12

LO/Sport kort

14

KameLion

16

NMK Volleybal

18

Zo zit dat...

19

Die drie meiden zijn onze trots

20

Draagvlak Golf?

21

2004, het jaar van OL

22

De Pen

24

22. 2004, het

Duiken op de KMS

25

jaar van OL

De ideale win-win situatie

26

Uitgezonden personeel

28

6. Vormingsmatrix

18. NMK Volleybal

Coverfoto: Cato Zegel met haar drie commandanten.

Drie jaar lang was ik commandant veel dingen had ik in de hand maar sommige zaken gingen maar zo, zo en daarnaast had ik ook nog Cato

Competenties is nu een modewoord, daar hadden we in onze tijd nog niet veel over gehoord je was goed in vele zaken en deed de daarbij behorende taken Gastvrouw spelen ging je heel goed af je hield alles in de gaten en mensen stonden vaak paf van de zorg die jij besteedde aan een ieder die dat nodig had waarbij je ook nooit bloemen of presentjes vergat De meesten hier aanwezig bij je afscheid heb je vele malen verblijd met een aardigheidje voor de kerst of van de Sint wij vinden dat bijzonder, terwijl jij dat gewoon vindt Niets was jou in de personeelszorg te bont, jij had altijd aandacht voor zieken en voor het thuisfront ook de uitgezondenen zelf ben je nooit vergeten wat je allemaal in dat opzicht hebt gedaan hebben velen niet geweten Je was op zoek naar een partner in die tijd een militair met veel geld had daarbij je hoogste prioriteit het niveau van generaal was daarbij heilig en kregen we er één op bezoek, dan was hij niet veilig Je vond mij best een aardige vent we waren redelijk aan elkaar gewend maar je hebt me heel vaak te verstaan gegeven, dat het laatste wat je wilde, was met mij samen te leven… Je hebt heel veel aan de LO/Sportorganisatie gegeven, het was een deel van je leven in je werk, maar ook privé zaten echter ook veel dingen je niet mee Een feit is dat je ons regelmatig over je problemen hebt suf geluld daarmee hebben we zeker een hulpverlenende rol vervuld een klankbord dat was voor jou vaak al genoeg we gaven je ook adviezen als je daarom vroeg Als je terugkijkt op het leven van Cato Zegel dan was voor haar het zorgen voor en bemoederen van anderen een gouden regel ik ben ervan overtuigd dat als ze meer aan zichzelf had gedacht het leven haar veel minder zorgen had gebracht Per saldo overheersen uiteraard de goede momenten de samenwerking, de attenties, vele leuke voorvallen dat waren in onze pap de krenten ik bewaar zorgvuldig de vele goede herinneringen aan dit unieke mens die ik voor de nieuwe fase in haar leven veel geluk en voorspoed toe wens Cato, ten leste, heel veel dank en het allerbeste.

Kol Peter Rommelse

Van de commandant In deze Zandloper nu eens geen bepaald thema, maar een opsomming van zaken die momenteel zeer actueel zijn. We spurten naar de introductie van People Soft toe, met grote gevolgen voor de personeelsprocessen, maar vooral ook voor de samenstelling van onze Sectie Personeel. Ook de financiële mannen, verenigd in de Sectie Controller, zien hun Waterloo, althans binnen de LO/Sport naderen. Daarnaast hebben we nog steeds de blik gevestigd op de toekomst en verleid me om ‘uit de school te klappen’ van de werkbezoeken waar we (C, HK&OC en Staf Adjudant) momenteel mee bezig zijn.

Leegloop op de Staf, hoe houden we het schip op koers? De gevolgen van SBSKL (Stroomlijning Bedrijfsvoering en Staven) beginnen nu toch wel heel erg duidelijk hun sporen achter te laten. Het Centraal Betaalkantoor Defensie (CBD) komt er met rasse schreden aan en het personeel van de Sectie Controller lonkt begrijpelijk naar een andere toekomst buiten onze organisatie. Mogelijk dat een aantal ons al medio dit jaar gaan verlaten. Toch zijn er ook lichtpuntjes. In de OTCo-Raad is toestemming verleend om het deel van de Sectie Controller dat zich bezig houdt met bedrijfsvoering en informatievoorziening overeind te houden. Daardoor kunnen processen zoals: BV, IKZ en GOAL normaal doorgang vinden. Wel zullen we een deel van deze functies in eigen huis moeten vinden, echter gezien het belang van deze processen vinden we daar wel een oplossing voor. Wat gebeurt er na People Soft? Omstreeks medio dit jaar gaan we over op People Soft en dan zal ook onze onvolprezen Hoofd S1, Kees Garos, de LO/Sportorganisatie verlaten. Kees heeft al vrij rap een nieuwe baan gevonden als Hoofd Tolkencentrum van de

School Militaire Inlichtingen Dienst. Kees heeft slechts kort in onze organisatie gewerkt, maar ik weet zeker dat ik namens velen spreek als ik zeg dat hij in die korte tijd een warme plek heeft gevonden en dat hij veel heeft betekend voor het personeel. Ik dank Kees dan ook van harte voor zijn inzet en wens hem veel succes in zijn nieuwe job. Voor de achterblijvers zal het even een tandje erbij schakelen worden, zeker totdat People Soft zijn kinderziektes heeft afgeschud. Ik ben dan ook blij dat we met aooi Richard Borecki afspraken hebben gemaakt, waardoor de lopende zaken dit jaar gewaarborgd zullen zijn. Ook de komst van kap Piet Paul geeft het vertrouwen dat het proces van doorstroom normaal zal blijven doorgaan. Ik wens beide heren en natuurlijk ook onze collega’s op de administratie veel sterkte en succes de komende tijd en vraag tegelijkertijd begrip van de collega’s voor hun moeilijke positie. In- en Doorstroom 2005 Zoals al aangegeven zal de doorstroom door de komst van kap Piet Paul gewaarborgd zijn. Als deze Zandloper op de mat valt zal de eerste ‘gele brief’ over dit onderwerp al zijn

uitgegeven. Alle gegevens zijn op het moment van schrijven nog niet bekend, maar ik durf de gok wel aan om de volgenden al aan het papier toe te vertrouwen: We zullen dit jaar weer vijf collega’s, waarvan één van de Engelbrecht van Nassau kazerne, in de gelegenheid stellen over te gaan van BBT- naar BOT Onderofficier en één BBT-er zal de overstap kunnen maken naar BOT-Officier. Voor 2005 ziet het er niet naar uit dat we, in tegenstelling tot de laatste jaren, een officier uitloop kunnen aanmaken. Dat hangt samen met de twee jonge collega’s BOT-Officier (Robin Francke en Bart Steenge) die dan gaan instromen. Hierdoor is het mogelijk eerder met de doorstroom onderofficieren te beginnen, we hoeven immers niet te wachten tot een uitloper is aangemaakt. Dat geeft gerechtvaardigd vertrouwen dat we het voor de Kerst kunnen afronden. Mooie uitdaging, Piet! De doorstroom van officieren zal middels loopbaangesprekken met C en HK&OC in één slag worden afgehandeld in de zomermaanden. Afscheid maj Jan Pasman Op dinsdag 18 mei wordt Jan Pasman 55 jaar en op die dag zal hij ook afscheid nemen van de LO/Sportorganisatie. Jan kan gerust een fenomeen worden genoemd op het gebied van personeelszaken. Niet alleen heeft hij de laatste jaren van zijn actieve loopbaan geacteerd als Personeelsadviseur, ook in ‘een vorig leven’ heeft Jan al eens de functie van Hoofd Personeelszaken met veel verve vervuld. Jan heeft dat altijd op zijn bijzondere, eigen wijze ingevuld. Kenmerkend daarbij was zijn grote mate van betrokkenheid bij het personeel, gepaard aan een nog grotere kennis van dat personeel op ‘zijn harde schijf’ en heel vaak ook wel verstopt in de ‘Bermuda Driehoek’, zoals zijn diplomatenkoffertje werd genoemd. Gelukkig is een belangrijk deel van die kennis inmiddels behouden voor de toekomst en overgedragen aan zijn opvolger, kap Piet Paul. Tekenend voor de kwaliteit van het werk van Jan zijn de openlijk geuite loftuitingen die over Jan zijn uitgestort door het personeel, maar ook door het MC. Ik kan me daar alleen maar volmondig bij aansluiten. Jan, we nemen natuurlijk nog stevig afscheid, maar ook via de Zandloper wil ik je graag namens alle collega’s van de LO/Sportorganisatie, hartelijk danken voor je inzet. Geniet van het goede leven, samen met Agnes. We zullen je missen. Toekomst LO/Sport en de werkbezoeken De derde serie gestructureerde werkbezoeken sinds ik het commando overnam van kol Peter Rommelse is inmiddels al een fors eind onderweg. Tijd dus voor een tussenbalans, maar eerst nog even terug naar de opzet van de werkbezoeken. De eerste serie werkbezoeken (voorjaar 2002) zaten in een redelijk strak jasje doordat ik van tevoren reeds een groot aantal vragen had uitgeschreven en daarbij ook nog eens de mogelijke antwoorden er aan had toegevoegd. Dat maakt het mogelijk om snel en behoorlijk gestructureerd een goed beeld te krijgen van hoe de gedachten waren in onze LO/Sportorganisatie (kwestie van turven, dus). Het aldus verkregen beeld is gebruikt voor het vaststellen van de Toekomstvisie en de Speerpunten. Daarbij stond wat mij

betreft weliswaar de richting al in grote lijnen vast, maar het tempo waarin we konden bewegen, is mede afgestemd op die eerste serie werkbezoeken. Ook is mede op basis hiervan richting gegeven aan de bijscholingen C-LO/Sportgroep en Vorming. Tweede serie werkbezoeken, een tussenbalans De tweede serie werkbezoeken had als thema: “Laat maar eens zien hoe je de Toekomstvisie en de Speerpunten vertaald hebt naar je eigen LO/Sportgroep”, een soort tussenbalans dus. Daaruit bleek dat we al en behoorlijk eind op streek zijn. Uit deze werkbezoeken bleek ook dat het noodzakelijk was om de neuzen me betrekking tot “Integrale Samenwerking” nog eens dezelfde kant op te zetten met als activering van de werkgroep en de laatste bijscholingen als gevolg. Ook is een impuls gegeven aan het thema bedrijfsvoering en IKZ. Derde serie werkbezoeken: waar staan we nu? In de huidige en derde serie werkbezoeken is de Cn-LO/Sportgroep een vrije agenda gegeven. Er kon (en kan) zelf bepaald worden welke onderwerpen, op welke wijze aan de orde gesteld worden. Dit ruikt dus naar een van tevoren bedachte methodische reeks in de werkbezoeken (van structuur, via tussenbalans naar vrijheid) en dat is ook zo. Het is daarom des te verheugender te zien wat we nu terugkrijgen. We (HK&OC lkol Nico Sprey, Staf adjudant Lion de Frel en ik) zijn iedere keer weer zeer positief verrast door de inhoud, maar vooral ook door de intrinsieke motivatie die jong en oud uitstralen. Daarmee ligt de conclusie voor het oprapen dat in de relatief korte tijd waarin we de richting hebben weggezet er al veel is bereikt en dat we met zijn allen absoluut op de goede weg zijn. Niet alleen de KL wordt expeditionair, maar ook de LO/Sportorganisatie kleurt groener en groener. Onze rol in een KL die “Fit for Action” is, wordt daarmee steeds duidelijker. Kortom: Er is gezaaid, het zaad is ontkiemd en we zijn op weg naar volgroeide organisatie, die vergroeid is met de KL. Een compliment aan allen die zich daar voor inzetten is op zijn plaats. Werkbezoek C-OTCo Dat Commandant en Staf niet alleen staan in hun tevredenheid over hoe de organisatie zich ontwikkelt, werd ook nog eens onderstreept tijdens het werkbezoek dat C-OTCo, de genmaj Nicolai, bracht aan onze organisatie. Na een tweetal korte presentaties over onze Toekomstvisie en Speerpunten en het Opleidingshuis, is de generaal meegenomen om in Amersfoort een stukje praktijk op te snuiven bij een legalisatie, de VTO-2 en een bijscholing. Tijdens de gemeenschappelijke lunch sprak C-OTCo (nogmaals) zijn waardering uit over de professionaliteit waarmee we enerzijds de richting uitzetten en onze mensen daarvoor klaarstomen, maar vooral voor het enthousiasme en het vakmanschap waarmee dat in praktijk wordt gebracht. Geen loze woorden, maar een welgemeend compliment van onze ‘naast hogere baas’. Door kol Rob Zimmermann

Teamspirit van groot belang

Tijdens de KL-Speedmars op de KMA op 2 april jl. werd weer eens duidelijk wat teamspirit is, daarover verderop in dit stukje meer. Het evenement dat tegenwoordig voor de heren meetelt in de "Cup", telde dit jaar weer wat meer ploegen en dat tot tevredenheid van onder andere aooi Bart Haggeman. Helaas hadden zich ook ploegen afgemeld en dus moest ter plekke de startvolgorde nog even worden aangepast. Uiteindelijk stonden er acht herenploegen te trappelen van ongeduld en waren er ook twee damesteams die acte de présence gaven. En omdat dames voorgaan (bij mij althans), eerst even een kort beeld daarvan geschetst. Ladies first De dames uit 't Harde onder de bezielende leiding van collega sgt Irene de Vreede moesten het opnemen tegen de thuisploeg, de KMA. Hun trainer aooi Jacques Ooms was erg zelfverzekerd over wie er ging winnen, en "helaas" moest ik hem aan het eind feliciteren, want zijn dames waren een kleine twee minuten sneller dan de dames van mijn thuisbasis. Ere wie ere toekomt, het team van de KMA had natuurlijk ook thuisvoordeel, maar was gewoon net effe beter.

Vormingsmatrix

‘Aan de bak’ Uiteraard was er tijdens het evenement gespreksstof te over, hoe we met z'n allen meer ploegen naar dit kampioenschap kunnen krijgen? Eén suggestie zou kunnen zijn om het op een andere locatie te houden, waar je een massastart kunt houden, om zodoende de ploegen daadwerkelijk tegen elkaar te kunnen zien strijden. De gedachten gaan dan richting Amersfoort of Harskamp, waar je mogelijk met heel veel ploegen tegelijk ‘aan de bak’ kunt. Op deze wijze kan het publiek ook wat meer zien van de activiteiten! Tussen de regels door gaf Bart aan er eens over na te denken, maar al wel heel veel suggesties en tips had ontvangen. Bart kennende zal hij samen met Paul Verkleij er wel een gezond filter tussen zetten. Bijna (b.d.) kap Klaas Holt gaf aan in

ieder geval niet zo heel veel meer overhoop te halen en wat over te laten voor z'n opvolger, want ook die heeft recht op een aantal gezonde ‘uitdagingen’. Tijgers De mannen van 11 Luchtmobiel waren ruim in de meerderheid, maar dat wil niet zeggen dat je dan ook gaat winnen! Zij waren met maar liefst drie ploegen aan de start verschenen en lieten zich uiteraard net als de andere ploegen van hun beste kant zien. Er ontbrak echter een heel belangrijk stukje in hun optreden en dat zou je toch niet verwachten van een ‘club’ die zo gedreven en getraind is. In de ons welbekende vormingsmatrix staat een vijftal competenties vermeld en ik denk zeker te weten dat het niet ligt aan de prestatie en motivatie, de gehardheid of de gevechtsbereidheid bij deze tijgers. Twee competenties hadden ze echter wel over het hoofd gezien en naar mijn mening wel heeeeele belangrijke: discipline en samenwerken. Deze twee vallen hier heel mooi samen te pakken, want het leek er verdacht veel op dat juist deze mannen niet de discipline hadden om samen te werken? Paars T-shirt Bij de start ging er een aantal mannen met paars T-shirt als de welbekende ‘haas’ van door, zonder achterom te kijken. Frappant was dat dit fenomeen zich bij alle drie de teams van Lumbl liet zien. Bij andere teams was dit veel minder (of niet) het geval, en de einduitslag doet vermoeden dat je het als team toch beter anders aan kunt pakken. Ook hier ging de thuisploeg met de eer strijken, op ruim een halve minuut gevolgd door de mannen van het 17e Painfbat in fraaie oranje shirts. De KMS, voor deze gelegenheid in rode outfit gehuld, kwam slechts zeventien tellen na het oranje over de finishlijn. Al met al een leuke happening die meer aandacht en deelname verdient en dat hopelijk volgend jaar ook krijgt! Smi André Wijnberger, redactielid Zandloper

Van uw Personeelsdienst door dhr Kees Garos, Hfd P&O LO/Sportorganisatie

Hartverwarmend! Zevende week: “Fearless Falcon”. Zondag om 11.45 uur melden. Gezamenlijk eten en dan begint het. Opnieuw al het geleerde in de praktijk brengen, maar nu met een groepje soldaten onder je. Alles voor de mannen regelen, je eigen zaken voor elkaar hebben, bevelsuitgiftes, maquettes, schieten, NBC, Cougar vliegen, infiltreren, groepsaanval, speedmars, exfiltreren, schuilbivak enzovoort. We treffen de collega’s van de LO/Sport (gelukkig) elke dag en we komen zowaar ook aan slapen toe! Op vrijdagmorgen zit de eindmars erop, zere voeten, even snel wat eten en dan gereed maken voor de intocht. Veel familie, vrienden en collega’s langs de kant. Hartverwarmend! Al met al een leuke opleiding; fysiek pittig, maar goed te doen. Er wordt veel van je geëist, maar wel reëel. Ook veel gelachen, leuke gezellige groep, ontspannen en hard werken op het juiste tijdstip, zeer professioneel aangeboden door het OT-peloton van Schoolbataljon Luchtmobiel en onze collega’s van de LO/Sport.

Functioneel Leeftijd Ontslag (FLO) Kap K. Holt per 01-07-2004 ACHOOV van 24-05 t/m 16-07-2004 Smi H.T. Buimer Bevorderingen Kap H.P.M. Weeterings Kap H.H. van der Linde Kap H. van der Made Elnt F.H. de Ruijter Elnt J.F.B. Verstappen

per per per per per

01-06-2004 15-07-2004 15-07-2004 01-07-2004 01-08-2004

Sgt1 Erik Raterink, LO/Sportgroep GHK te Schaarsbergen

Voortgezet Algemene Kader Opleiding Luchtmobiel Op 23 februari 2004 begonnen smi Cor den Daas, smi Marc Bakker en ondergetekende aan de VAKOL (Voortgezet Algemene Kader Opleiding Luchtmobiel). We startten met vijftien kaderleden. Hieronder een kort overzicht van deze zeven zware weken. De eerste KTL-week (Kader Training Luchtmobiel) vond plaats op het tentenkamp op GHK (Groot Heidekamp). Hier moest gewerkt worden onder tijdsdruk. Veel theorielessen, veel tips en tools, lopen met bepakking, kaartlezen, GPS (Global Positioning System), COVO (Commandovoering), schieten, LO-lessen en weinig (ongeveer vier uur) slaap in deze eerste week. Verbazingwekkend dat je na zo weinig slaap toch nog steeds inzetbaar bent. Sommige lessen moet je dan wel staande volgen, want als je blijft zitten dan worden de oogjes toch wel erg zwaar. Verder, zwaarder en moeilijker De tweede week is een relatief rustige week. Een KTL-week wordt altijd afgewisseld met een ‘rustige’ week. Deze week bestond uit twee dagen bij de SGLS (School voor Grond- en Lucht samenwerking) waar door middel van presentaties kennis werd gemaakt met de gehele brigade. De andere dagen werden gevuld met lessen in onder andere koud- en warmweertraining. In de derde week een vervolg van de eerste KTL-week. Deels tentenkamp, deels te velde. Inhoudelijk vrijwel hetzelfde als de eerste week, maar allemaal ietsjes verder, zwaarder en moeilijker, maar wel meer slaap (ongeveer zes uur). Die

rugzak begint af en toe toch wel wat te ‘kriebelen’ op je rug… De vierde week stond in het kader van: Basis Helikopter Training bij de Heli Instructie Groep op GHK. Theorielessen, afgewisseld met praktijktrainingen van diverse in- en uitstijgdrills in de Mockups en het natuurlijk gelijk in de praktijk brengen. Ook vlogen we deze week met de Cougar. Sterke en zwakke punten De vijfde week was een derde KTL-week: we begonnen met nog wat theorielessen en vlogen met de Chinook. Daarna te velde en al het geleerde van de vorige weken in de praktijk gebracht. Weer wat verder, moeilijker en zwaarder, maar weer wat meer slaap (ongeveer tien uur). Inmiddels zijn we nog met tien kaderleden over (waarvan één vrouw) en er stroomt er één in die tijdens de vorige VAKOL was uitgevallen. Helaas moest ook de nieuwe brigade generaal Koen Gijsberts uitvallen vanwege griep. De zesde week: integratieweek. Integreren met de leerlingen van de B-instructiecompagnie waarmee we samen de eindoefening “Fearless Falcon” gaan lopen. Marc en Cor zijn buddy’s en staan samen op een groep. Zelf sta ik samen met een adjudant (van 46 jaar!) op een andere groep. Dinsdag een parcours militair waarbij het samenwerken en integreren centraal staan, om met name de sterke en zwakke punten van de kerels te leren kennen. De andere dagen staan in het teken van voorbereiden op de eindoefening. Uitgifte AOT en BOT (Algemene- en Bijzondere Oorlogstoestand), waarschuwingsbevel, ontvangen- en uitdelen groepsmaterialen, enzovoort.

Bevordering van Hans van Batavia (aooi) en Jan Maree (maj) wordt bekrachtigd door maj Ronald Hagénus en maj Arnold Hofsté.

Aooi Jan Maas neemt afscheid van de LO/Sportorganisatie.

LO/Sportorganisatie

Koninklijke Landmacht

e i s s i m m o c s p a h c s n e g g e z e d Me Op 6 april jl. is de MC voor de 44ste keer bijeen geweest om haar taak binnen de LO/Sportorganisatie uit te voeren. Zoals u weet is dit: het behartigen en vertegenwoordigen van de belangen van het personeel van onze organisatie. Vele punten zijn de revue gepasseerd en besproken. We willen u dit ook deze Zandloper niet onthouden. •

•

•

In het vorige MC-verslag is een verkeerde datum genoemd wat betreft de viering van de ‘geboorte’ van ons dienstvak. De datum is 15 september geworden. Onze excuses hiervoor. Het hele ARBO-verhaal binnen de LO/Sportorganisatie wordt weer nieuw leven ingeblazen. Uit de ARBO-pool van het OTCo is de heer Henk Smilde aan de LO/Sportorganisatie ter beschikking gesteld. De heer Smilde heeft zich tijdens de MC-bijeenkomst geïntroduceerd en zijn doelen op korte termijn bekend gesteld. Zijn uitdaging voor dit jaar is om te komen met een Risico Inventarisatie en Evaluatie (RI&E) die knelpunten op ARBOgebied zichtbaar moet maken. Zo’n inventarisatie is in het verleden ook al eens uitgevoerd zodat misschien ook gesproken kan worden van een herijking. Wellicht wordt u verzocht om ten behoeve van een quickscan een vragenformulier in te vullen. De MC vindt dit een goede zaak en heeft de, reeds bestaande, werkgroep ARBO gevraagd nauw samen te werken met de heer Henk Smilde. De werkgroep bestaat uit de aooi Meine de Boer en de sgt Tjerk Susan. Zij zullen hiervoor ook een tweedaagse cursus ARBO en MC volgen. We houden u op de hoogte. Het wordt langzamerhand steeds iets duidelijker hoe een Gravendienst peloton eruit zal gaan zien. In ons stuk in

•

•

•

•

•

de vorige Zandloper hebben we hierover reeds bericht. Het Gravendienst peloton zal bestaan uit 35 personen en wordt pas samen geroepen bij daadwerkelijke inzet. Dan eerst volgt ook de opleiding. We hebben de Commandant gevraagd om te kijken of door deze nieuwe taak ons uitzendbeleid ook weer onder loep moet worden genomen. Op 28 juni 2004 is er weer een ‘in gesprek met C-OTCo’ sessie gepland. De MC zal hier uiteraard ook weer aanwezig zijn. De MC beraadt zich over punten die ze in wil brengen in deze sessie. Naar aanleiding van een verslag van de legalisatie van de cordelet rouges is in het kader van ARBO/Veiligheid met de Commandant van gedachten gewisseld. Met name over bevoegdheden en veiligheid in het algemeen hebben we meningen en ideeën uitgewisseld. De MC vindt het jammer dat op de Managementdag van 8 april 2004 de uitvoering van de Wet Poortwachter niet aan de orde is geweest. De MC had verzocht over dit onderwerp, tijdens die dag, in de lijn te communiceren en niet alleen te informeren. Over het BPV- (‘stagiaires’) en MTO-beleid (medewerkerstevredenheidsonderzoek, onderzoek naar de tevredenheid van de medewerkers) is op dit moment geen voortgang te melden. Bij de ‘geboorte’ van “PARESTO” (de nieuwe cateringorganisatie van Defensie) is er ook iets gewijzigd in de budgetten die ten dienste van representatie van de organisatie staan. Dit kan consequenties hebben voor onder andere collega’s die afscheid nemen als gevolg van FLO. De Commandant heeft aangegeven dat zijn insteek is dat ieder die met de FLO gaat waardig afscheid kan nemen van de LO/Sportorganisatie en de Koninklijke Landmacht.

Tot zover voor deze keer! Smi Jan Welling, secretaris MC LO/Sportorganisatie

‘Afscheidsbezoek’ genmaj Nicolai Op 27 april jl. bezocht genmaj C.H. Nicolai (commandant OTCo), samen met aooi Paul van Oosterhout, de LO/Sportorganisatie. Op 23 september a.s. gaat de generaal-majoor met Functioneel Leeftijd Ontslag. Van afscheid wil de generaal niets weten en het woord ’afscheidsbezoek’ klinkt als een vloek in zijn oren. Zijn bezoek was gericht op onze LO/Sportschool. Verschillende onderwerpen stonden centraal; een presentatie door kap Ruud Dominicus (C-LO/Sportschool), een bezoek aan de opleiding Cordelet Jaune, -bijscholing en -loopbaan VTO-2. “Van spijkerbroek tot kolonel” De generaal werd ontvangen in de vergaderzaal waar de LO/Sportvergadering plaats vond. Hier hield kol Rob Zimmermann een presentatie over de missie van de LO/Sportorganisatie. Op zijn bekende welbespraakte manier zette hij wederom onze organisatie op de kaart neer, waar een marktkoopman jaloers op is en waar tevens de nodige boodschappen en aandachtspunten in verpakt waren. Aansluitend nam kap Ruud Dominicus het woord over en gaf zijn presentatie; “van spijkerbroek tot kolonel”. Wie nu het idee heeft, dat de generaal het allemaal maar gelaten over zich heen liet komen, heeft het mooi mis. Met gerichte vragen wist hij het aangeboden verhaal scherp te houden, waardoor er een levendige communicatie over en weer plaatsvond. Professioneel Aansluitend bezocht de genmaj Nicolai de reanimatiecursus van de bijscholing en woonde een theorieles van de VTO 2 klas bij. Deze lessen, vakkundig gegeven door smi Ronald Poulissen en smi Rik van Trigt, werden door de generaal aandachtig gevolgd. Tussen de middag werd er gezamenlijk door het management en cursisten geluncht. Na de lunch bedankte de generaal de LO/Sportorganisatie en sprak vol lof over de vakkundige en professionele wijze waarop de LO/Sportorganisatie invulling geeft aan haar opleidingen. Bovendien bevestigde hij de belangrijke rol en de plaats die onze organisatie inneemt bij de uitvoering van de huidige defensietaken. Na het afscheidswoord en overhandiging van ons LO/Sport fleecejack door kol Rob Zimmermann, vertrok de generaal. Al met al was het voor onze LO/Sportorganisatie een succesvolle dag. Aooi Richard Wichhart

Henk Smilde, onze nieuwe ARBOfunctionaris.

Ik kom voor de Cursus ‘Bandenplakken’ rekening ben ik een aantal jaren geleden benoemd tot kwaliteitsbewaker / materiedeskundige op het gebied van ATB… hoog tijd om met deze ‘titel’ eens wat te doen. De norm ATB bestand LO/Sportorganisatie Als LO/Sportorganisatie zijn wij twee jaar geleden begonnen met het opschonen van ons ATB-bestand. Hierbij stond, en staat nog steeds, uniformiteit centraal (doelmatig). Wij willen het volledige ATB- bestand terug brengen naar de norm die door Buro Mat/Infra gesteld wordt. Het is de bedoeling om elk jaar een aantal nieuwe ATB’s aan te kopen en een gelijk aantal te verschroten zodat de norm gehandhaafd blijft. Dit is een must om hoge kosten te voorkomen. In principe is de afschrijftermijn uiteindelijk vijf jaar. De overgangsperiode zal op een andere modus plaatsvinden. Hierin worden de recreatie ATB’s niet meegenomen om zo vervuiling van ons ‘eigen’ bestand te voorkomen. We gaan hier aan het einde van dit jaar mee beginnen, er gaan dus daadwerkelijk ATB’s verschroot worden.

Zo werd ik gekscherend een aantal malen in het land benaderd als ik op een kazerne aanwezig was om een clinic onderhoud All Terrain Bike (ATB) te verzorgen. Toch wil ik graag uitleggen hoe de clinic onderhoud ATB 2004 ontstaan is. Sinds 1995 zijn er ATB’s van diverse merken aangekocht door de LO/Sportorganisatie te weten: Giant, Trek, American Eagle, Batavus, enzovoort, te benoemen als LO-ATB’s. Ook zijn er destijds van allerlei WICO-gelden door diverse onderdelen zelf ATB’s aangekocht: de recreatie-ATB’s. Zoals u zult begrijpen resulteerde het aankopen van diverse ATB’s tot het hebben van een diversiteit aan systemen waarmee de ATB’s afgemonteerd waren. Hierdoor was dus ook het onderhoud LO/Sportorganisatie-breed lastig in banen te leiden. Maar in de tijd van nu, waar onze bedrijfsvoering en IKZ een heet hangijzer zijn (zie ook de bijscholing 2004) en onze commandant zich de vraag stelt: “Heb ik mijn middelen wel doelmatig en doelgericht ingezet”, heb ik de financiën goed ingericht, kan ik eventueel ergens kosten besparen?”. Aan de hand van dit gegeven leek het mij een uitdaging, om met de ervaring die ik heb vanuit mijn fietsverleden als actief wielrenner en het uitstapje van een jaar buiten de LO/Sportorganisatie als vertegenwoordiger in de Race/ATB branche, te kijken hoe er nu daadwerkelijk kostenbesparende maatregelen genomen zouden kunnen worden. Per slot van

Eerst worden de American Eagles in principe verschroot, daarna eventueel de Cascarsi’s. In ieder geval is het streven om over een aantal jaren op een volledig groen ATB-bestand te rijden. Op dit moment hebben we een kleine tweehonderd van deze fietsen in ons bezit. We streven uiteindelijk naar een norm van ongeveer driehonderd ATB’s. We kunnen op het balhoofd zien uit welk jaar de ATB komt. Het eerste cijfer is het jaartal van aanmaak. Een één wil zeggen 2001, een drie: 2003, enzovoort. Waarom Clinic ATB? Naar aanleiding van deze problematiek heeft LO/sportorganisatie vorig jaar een werkveldonderzoek gehouden in de persoon van Elnt Frans Bultink (Mat/Infra) en mijn persoon. We hebben op diverse LO/Sportgroepen in het gehele land de behoefte getoetst omtrent het beste en makkelijkste onderhoud van de ATB’s. Dit was een reden voor ons om te onderzoeken of er kostenbesparende maatregelen genomen konden worden, zeker in deze voor de KL roerige tijden. Naar aanleiding hiervan hebben we bekeken welke onderhoudhandelingen we zelf zouden kunnen uitvoeren, en welk gereedschap daarvoor nodig zou zijn. Als je dat inzet zul je er ook voor moeten waken dat je personeel weet hoe het gereedschap gebruikt moet worden. Het idee van een clinic werd op deze manier geboren. Nut en Belang Clinic ATB Als we verwachten dat we onderdelen aankopen om zo in een stuk eerstelijns onderhoud te voorzien, mag u ook zeker verwachten dat we in de lijn van wat hetgeen Hanze Hogeschool (cursus ATB) en onze LO/Sportorganisatie aanreikt, proberen te handelen. Echter bij deze aangereikte oefenstof is weinig verteld over hoe u een aantal specifieke stukken gereedschap het makkelijkst kunt gebruiken. De

uitleg van deze gereedschappen is noodzakelijk om zo door verkeerd gebruik of verkeerde montage problemen te voorkomen en de eventuele daar uit voortvloeiende kosten. Verder heb ik ook getracht om de doctrine matig te bekijken… iedereen hangt een stijgklem ontspannen weg in het klimhok maar een derailleur wordt in gespannen toestand weggehangen… deze derailleur heeft ook een veer en die bepaalt net zoals bij de stijgklem voor een groot gedeelte de werking van het apparaat… Ontspannen betekent: de ketting voor en achter op het kleinste tandwiel. Natuurlijk ben ik me bewust van het feit dat onderhoud tijd kost en we hebben het allemaal druk. Om daaraan een sturing te geven heb ik een stroomschema bedacht waarbij je snel een ATB kunt controleren Onderhoudstroomschema Door een bepaald stroomschema te hanteren kunt u veel tijd besparen in het onderhoud van de ATB’s. Eigenlijk “begint” in onze ogen het onderhoud “aan het einde van een les of activiteit”. Het rijklaar wegzetten van de ATB’s is een “MUST!”. De S(nelle) controle Als instructeur moet je (eigenlijk) zelf de ATB’s innemen aan het einde van de lesactiviteit. Door een S(nelle)-controle middels de tien S’n: • Stuiteren, hoor je iets rammelen? Zo merk je meteen of er iets loszit aan de ATB. Als je iets hoort zal dat meestal met het balhoofd of trap-as te maken hebben, omdat het frame als klankkast fungeert. • Stuur, zit dit goed vast. Controleer dit door het voorwiel tussen de benen te klemmen en probeer het stuur te bewegen, staat het stuur gecentreerd ten opzichte van het voorwiel? • Stoppen, werken de remmen goed, kun je de remhendels niet te ver indrukken? • Schakelen, schakelt de ATB goed af? Leg gelijk de ketting achter op het kleinste tandwiel in verband met langere levensduur van de veer in de achterderailleur! • Spaken en wielen, zijn er geen spaken gebroken? Zitten er geen deuken in de velg of slagen in de wielen?

• Spanning van de banden, staan deze niet te slap of te hard? • Snelspanners, zitten deze vast? Laat de wielen weer goed in het frame zakken! • Scheiden van kapotte- en goede ATB’s ! • Schoonmaken, verwijder grof vuil met een houten handveger! • Siliconen-spray, Smeren van de bewegende delen met siliconenspray, dit om alles soepel te laten bewegen en tevens op het frame, zodat vuil makkelijker lost bij het schoonmaken. P.S.: Wat te doen bij teveel SSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSSS? dan loopt de band leeg! Vervolg Deze clinic is door alle LO/Sportgroepen bezocht en dat heeft mij enorm veel deugd gedaan… Ik heb geproefd dat veel collega’s best inzien dat doelmatig werken in deze tijd een must is. Ik hoop dat de ‘cursus bandenplakken’ daar een bijdrage aan geleverd heeft en blijft leveren. Je kunt alles terug vinden omtrent de clinic-onderhoud op onze “public schijf” onder KOC / Handleidingen-oefengebieden / hoofdstuk 11 atb / clinic atb 2004. Alle handelingen aan de ATB worden ondersteund met digitale foto’s en uitleg… evenals welk gereedschap voor welke handelingen gebruikt dient te worden. Een kind kan de was doen. Verder ben ik nu bezig met een lijst samen te stellen welke onderhoudsmiddelen te krijgen zijn op NSN en een systeem aan het ontwikkelen om de voorraad ATB-onderdelen op een LO/Sportgroep te beheren; dit volgt. Hierbij staat ‘regeren is vooruitzien’ centraal. Ik hoop dat we met zijn allen dit gemeenschappelijke doel blijven nastreven, per slot van rekening is de ATB een mooi medium om militairen fysiek en mentaal te prikkelen. Succes met het bandenplakken… Smi Herold Dat, Materiedeskundige ATB LO/Sportorganisatie

LO/SPORT kort Lustrum Rugby Football Sociëty

marsparcours ook hardlopend(!) afgelegd mag worden (en men op de Willem Lodewijk van Nassaukazerne (gratis) kan overnachten). Vooral diegenen die naast vetverbranding ook aan het verleggen van de grenzen van hun aërobe uithoudingsvermogen willen doen, een mooie uitdaging! Meer info te verkrijgen bij de LO/Sportgroep JWF en/of de LFD Willem Lodewijk van Nassaukazerne. Aooi Klaas de Jong, LO/Sportgroep JWF Assen

Geboren... Zaterdag 26 juni a.s. zal de Cadetten Rugby Football Sociëty (CRFS) haar 35-jarig bestaan vieren op de KMA in Breda. Het programma zal onder andere bestaan uit een demonstratiewedstrijd, een barbecue en een ludieke wedstrijd van oud tegen jong. Bent u als oud-CRFS lid geïnteresseerd om een uitnodiging van ons te ontvangen, mail dan uw naam, adres en telefoonnummer naar [email protected] of [email protected]. U kunt ook bellen met 06-47 46 41 34 of 06-48 50 86 08. Wij hopen u in groten getale uit te mogen nodigen om samen met ons het 35-jarig bestaan van onze mooie, nog steeds springlevende, vereniging te vieren.

Snuitje Regelmatig komt ons ter ore, dat de LO/Sportorganisatie een warme en begripvolle organisatie is. Bij onderstaand verhaal heb ik hierover mijn twijfels.

Sgt Jeffrey Bignell heeft zijn titels weer moeten verdedigen in het Duitse Oberstdorf tijdens het open NK-Freestyle. Uiteindelijk verliep het Nederlandse Kampioenschap (NK) allemaal toch weer voorspoedig. Tijdens de wedstrijd voor het NK wist Bignell tegen een goed opkomende Patrick Zarges in de finale de winst voor zich op te eisen en werd Nederlands kampioen. Na de NK-finale had Bignell zich ook nog gekwalificeerd voor de finale van het algemeen klassement (FIS Cup) waar hij de strijd tegen de Britten en de Duitsers van onder andere het World cup team moest aanbinden.

Ontroostbaar Echter met Snuitje ging het niet zo goed en het gezin maakte zich grote zorgen. Papa moest het diertje beter maken en naar de dierenarts brengen. Uiteraard voldeed onze collega aan dat verzoek en vertrok met Snuitje naar de dierenarts. Thuis aangekomen en 70 euro lichter, vertelde papa dat Snuitje er niet meer was. De kinderen waren ontroostbaar.

Ultimate Fat Burning Challenge

Op 3 juni a.s. wordt vanuit de Willem Lodewijk van Nassaukazerne te Zoutkamp de Lauwersmeermars georganiseerd, met als keuze 40 of 65 kilometer. De dag erna, op 4 juni, organiseert de LO/Sportgroep JWF Assen rond hetzelfde prachtige Lauwersmeergebied een 50 kilometer lange Skate-/Skeelertocht. Een prachtige mogelijkheid om deze twee evenementen te combineren, temeer omdat het

LO/Sportgroep NAK / Rheindahlen Napo 861 3509VP Utrecht

Bignell sluit af in topvorm

Tijdens de koffiepauze vertelt een collega, ‘met bijna tranen in zijn ogen’, dat hij Snuitje had moeten laten inslapen. Hij had, voor velen misschien herkenbaar, een konijntje voor de kinderen ‘geadopteerd’. Je weet wel, zo’n konijntje waarvan papa in het weekeinde het hok van schoonmaakt en waar de kinderen uren om hebben gezeurd, totdat het konijntje in hun midden was.

Bestuur CRFS

UFBC of GVA? Onveranderd verbonden aan sporten is het rijtje: ‘sneller, hoger en verder’ en, in de (ultra) uitdaging van de 21e eeuw met zijn “Dutch Extremes”, Triatlons en “Adventure Races”, kan daar in het kader van de Ultimate Fat Burning Challenge (UFBC) nu voor personeel van de Koninklijke Landmacht ook ‘langer’ aan toegevoegd worden.

De juiste adressering van LO/Sportgroep Rheindahlen is:

Adviezen Soms helpt het minder prettige ervaringen van je af te praten en dat deed onze collega. Begrip van zijn collega’s heb ik niet kunnen ontdekken. Wel goed bedoelde adviezen, waarbij het resultaat hetzelfde was, maar wel 70 euro uitspaarde!

Gaius Petronius, Romeins satiricus (ca. 60 na Christus): “Later in het leven zou ik ontdekken dat we geneigd zijn om op elke nieuwe situatie te reageren met een reorganisatie. Dat is dan ook een prachtige methode om de illusie van vooruitgang te scheppen, terwijl in feite slechts verwarring, inefficiëntie en ontgoocheling ontstaan” (Satyricon). Bron: Landmacht

Uitnodiging Op 25 juni 2004 gaat kap Klaas Holt met Functioneel Leeftijd Ontslag Op deze dag wordt u van harte uitgenodigd en in de gelegenheid gesteld om afscheid te nemen. Dit vindt plaats in ’t Harde (de Knobbel), Legerplaats LBO in de Officiersmess tussen 15.00 en 17.00 uur.

Podiumplaats “Het was alles of niets”, aldus Bignell. Hij kon hooguit zestiende worden. Met dit plan en met die instelling ging hij van start. Tot vlak voor de eerste jump schoot Bignell als een duveltje uit een doosje over de diepe, zachte buckels. Net de laatste buckel voor de jump gleden Bignell’s ski’s achter weg waardoor hij achterop kwam en crashte na de jump. Zijn kansen waren hiermee helaas verspeeld om wederom een podiumplaats te halen. “That’s in the name of the game”. Een elfde plaats was uiteindelijk zijn eindresultaat. Al met al een zeer geslaagd einde van het seizoen.

KameLion De laatste jaren is het integratie-beleid steeds belangrijker geworden in de Nederlandse maatschappij. Doordat het zo belangrijk werd, heeft de regering besloten om deze verantwoordelijkheid weg te zetten bij Minister Rita Verdonk. Zij probeerde hieraan richting te geven en praktische oplossingen te vinden. Er werden al snel cursussen ontwikkeld om het verschil dat er was te verkleinen tot een voor onze maatschappij acceptabel niveau. Het gevolg hiervan was dat het niet alleen ging om het spreken van de taal, maar het ging meer over cultuur. Natuurlijk denken wij allemaal wel eens aan cultuur, wat overigens volgens het woordenboek betekent: “beschaving van hoog gehalte”. Ook binnen onze LO/Sportorganisatie wordt er door velen met de regelmaat van de klok gesproken over onze beschaving en wel van een heel hoog gehalte.

Overlevingsstrategie Zo werd onze cultuur in het verleden ook belicht in het bedrijfsplan van de LO/Sportorganisatie; hierin werd aangegeven waar onze sterke en minder sterke facetten lagen. Het besef werd hierdoor aangesproken en zoals wij zijn, hebben we toch altijd het eergevoel om succesvol te willen zijn. Door de jaren heen hebben wij als LO/Sportorganisatie in het bijzonder een overlevingsstrategie opgebouwd. Wat dan ook altijd inhoudt dat wij vooruit willen, beter willen zijn en uiteindelijk altijd willen winnen. We blijven groeien Het overlevingsmechanisme, wat zich bij elk mens vaak onbewust ontwikkelt en bewust gemaakt zal moeten worden. Het kan anders groei belemmeren, pro actief denken maakt je als mens bewuster van eigen handelen. Het vermijden van mogelijkheden om als persoon dan wel organisatie op termijn door te groeien sluit men af. Wij zijn

Foto links: Aooi Lion de Frel in gesprek met generaal-majoor C.H. Nicolai. Foto rechts: De G-klas 1992, staand v.l.n.r.: Berry Manders, Alexander Keulemans, Kees Jaket en Jan Bult. Knielend v.l.n.r.: William Frieling, Bert Wennekes, Lion de Frel en Johan Bouman

hier als geen ander erg bewust mee bezig, daarom blijven we groeien.

professionaliteit van een beroepsleger Deze grondhouding van ons als LO/Sportorganisatie heeft na het symposium Vorming een geweldige impuls gekregen. Het besef nog steeds te kunnen groeien kost tijd en dat besef dringt ook steeds beter door. Competenties van de LO/Sportorganisatie zijn gericht op dienstbaarheid. Dienstbaarheid wordt gekenmerkt door onder andere: • Inlevingsvermogen in de cultuur van de eenheid; • Aanpassingsvermogen in de cultuur van de eenheid; het zijn van een kameleon en • Gewenst aanpakgedrag naar de eenheid met haar specifieke taken en wensen. Kameleon Doordat deze kwaliteiten zo sterk ontwikkeld worden, weet elke LO/Sportgroep hoe zij het beste als kameleon kan functioneren zonder haar identiteit te verliezen. Onze Koninklijke Landmacht heeft de laatste decennia de verschillende culturen goed gebundeld. Gedragscode, instructeurscode en bedrijfsethiek staan dan ook al jaren heel centraal. Discipline-aspecten hebben na de dienstplichttijd een nog belangrijkere functie gekregen. Het gaat hierbij om de professionaliteit van een beroepsleger. Uiterlijke kenmerken hiervan zijn bijvoorbeeld: • Wat hangen of stallen wij uit in het LO/Sportgebouw; • Wat plaatsen wij op de computer als screensaver en • Het correct dragen van het uniform, enzovoort. Durven aanspreken Het correct dragen van het nieuwe Dagelijks Tenue (DT) met de daarop verschillende batons en draaginsignes zal een nieuwe start krijgen. Vorig jaar is er een nieuw VS 2-1593 6e druk uitgegeven, waarin staat aangegeven, wat, hoe en hoeveel verschillende batons en draaginsignes u mag dragen op het DT. Op 15 september als ons nieuwe dienstvak,

(met een officiële ceremonie door de BLS) geformaliseerd zal worden, staan wij er in het nieuwe DT perfect bij. Een correcte wijze van gedrag en presentatie is voor de LO/Sportorganisatie van groot belang. Als een van ons hierin in de fout gaat, kan dat zijn weerslag geven op onze bijzondere organisatie. Het doet me een groot genoegen om te merken dat wij elkaar de laatste jaren hierop steeds beter durven aan te spreken. Ons toekomstig nieuwe dienstvak LO/Sport zal zeker toekomst hebben als we die lijn vasthouden. De C-LO/Sportorganisatie Kol Rob Zimmermann heeft een projectteam geïnstalleerd, welke de dienstvakdag zal gaan organiseren. Tijdig zult u worden geïnformeerd over deze bijzondere dag.

Het gebruiken van de naam kameleon is geboren in 1992. Dit is het jaar waarin wij de G-klas (VTO3) hebben gevolgd. Door de gemêleerde samenstelling van die klas, was er een blauwe en een groene betrokkenheid te onderscheiden. Echter de waarheid lag toen ook al in het midden en al snel kwamen wij er achter dat het niet blauw en ook niet groen was. De kunst was om het vermogen te ontwikkelen een kameleon te zijn, uiteraard sterk afhankelijk van de eenheid. Toen is de naam kameleon geboren. Hiermee hebben wij tijdens de uitreiking van het SMILO/Sport diploma, aan de toenmalige C-OCLO Lkol Wil Maaswinkel, willen aangeven, dat wij niet alleen meer blauw konden voelen en denken, maar dat groen een markantere plaats in zou gaan nemen in de LO-leergangen. Zijn antwoord hierop was toen: ”Ik ben toch enorm verheugd dat de vele discussies die ik met jullie heb mogen voeren, geleid heeft tot een verbreding van niet alleen jullie overtuiging. De naam Kameleon is een mooie afspiegeling van deze klas, maakt de LO/Sportorganisatie deelgenoot van de visie die jullie gezamenlijk hebben ontwikkeld”. Namen G klas 1992: Jan Bult, William Frieling, Kees Jaket, Bert Wennekes, Johan Bouman, Berry Manders, Alexander Keulemans, en Lion de Frel. Daarom schrijf ik graag onder de naam KameLion. RVE-aooi Lion de Frel

Zo zit dat…

Door lkol Nico Spreij

Kennis- en Opleidingscentrum geeft antwoord

NMK Volleybal Op maandagmorgen 19 april jl. kom je nietsvermoedend op je werk na een week cursus en het eerste wat je ziet is aooi Bart Haggeman in zijn Dagelijks Tenue met een stoel sjouwen! Duidelijk is dat hij op zijn 46e verjaardag hier rondloopt met een minder blij gezicht. De verwachting dat alles al klaar staat bij zijn entree, valt efkes tegen. Vele handen maken echter licht werk en nadat ik hem een liter bier voor zijn verjaardag heb gegeven, klaart zijn gezicht tijdelijk op. Vanaf dat moment is de voorbereiding dan ook zo goed als gereed en kan na de opening de strijd beginnen. Uiteraard na deskundige raad met onder andere Johan Bouman durf ik te schrijven dat het Kampioenschap een hoog niveau laat zien, met ook nieuwe spelers die mogelijk het militair team kunnen versterken. Het ‘groene leger’ Zonder alle uitslagen in dit verslag zichtbaar te maken, kan er best geconcludeerd worden dat de Koninklijke Landmacht oppermachtig is geweest. Zowel de mannen als bij de vrouwen, uit het ‘groene leger’, hadden een te hoog niveau ten opzichte van de andere Krijgsmachtdelen. Tevreden gezichten waren er dan ook te zien bij de respectievelijke coaches Rob Zijlstra en Kay Bosscha. Ook Johan Bouman en Hans Verstappen waren natuurlijk blije mannen en zien mogelijkheden voor de toekomst.

Er doen ook burgers mee Het krachtsverschil is mede duidelijk geworden volgens Johan, omdat er bij de KL wat ‘handiger’ met personeel wordt omgesprongen. Zo doen er bij ons ook burgers mee in ons team aldus de Chef d'Equipe. C- OTCVust reikt de prijzen aan de mannen uit en namens de KLu de kol Rikken aan de dames. Opvallend is wel dat er niet gezoend wordt! Al met al ook op deze dag weinig aan te merken, of het moet zijn dat de koffie 's ochtends een kwartiertje te laat was. Om kwart voor vijf is alle troep weer opgeruimd en spat het gezelschap weer uit elkaar in alle windrichtingen. Ook wedstrijdsecretaris Paul Verkleij kan weer tevreden naar huis, zeker na het dankwoord van maj Hans Goedings, namens de BIMS en aan de organisatie en de scheidsrechters. Smi André Wijnberger, parttime toeschouwer

Het K&OC (Kennis- en Opleidingscentrum) is onder andere verantwoordelijk voor het verwerven van informatie, het verwerken van informatie tot kennis en het ter beschikking stellen van kennis. Het beschikbaar stellen gebeurt onder andere door het maken en verstrekken van kennisdocumenten (documentatiemappen en beleidsconcepten / richtlijnen via IM’s en/of nota’s enzovoort). Hiervan is veel terug te vinden als naslagwerk op de Q schijf van de LO/Sportorganisatie. Ondanks het streven om met het verstrekken van de kennisdocumenten u zoveel als mogelijk te ondersteunen bij het primair proces, blijven er altijd vragen ter verduidelijking. In overleg met de redactie van de Zandloper is besloten om van binnenkomende vragen er steeds vijf onder de rubriek: Zo zit dat… te plaatsen. Voor de rest verwijs ik naar de Q schijf, waar we onder de kop KOC/Q&A (Questions and Answers) regelmatig vragen zullen plaatsen. Uiteraard zullen we na een aantal Zandlopers terugkoppelen naar het nut en belang van deze rubriek. Vraag: Wat gebeurt er na de invoering van de MVK met de huidige ZMV speld. Kan ik die ruilen of mag ik die blijven dragen. Ondanks het feit dat deze vraag pas actueel wordt na invoering van de nieuwe proef volgt hieronder het antwoord. Antwoord: Ja, deze mag u gewoon dragen. Echter bij het afleggen en behalen van de nieuwe proef MVK dient de nieuwe speld gedragen te worden in plaats van de oude. Een combinatie van die twee is niet toegestaan. Ook de reeds behaalde cijfertjes blijven geldig. Voorbeeld 1: U heeft reeds vijfde keer de ZMV behaald en behaalt bij de MVK voor de eerste keer een zilveren speld. U bent dan gerechtigd om de zilveren speld te dragen met nummertje 6. Voorbeeld 2: U heeft bij de eerste afname van het MVK de zilveren speld behaald met nummertje 6. In het tweede jaar behaalt u de eisen van de bronzen speld. U bent dan gerechtigd tot het dragen van de zilveren speld met nummertje 7. De hoogst behaalde speld mag altijd gedragen worden. Vraag: Volgens de uitvoeringsbepalingen FIT moet er bij de korte verplaatsing van 5 kilometer voor de functieclusters 3 en 4, de slaapzak worden meegenomen (GU1*). Is dat zo? Antwoord: Nee Door onbekende oorzaak is er bij het updaten van het FITdocument abusievelijk een sterretje bij het tenue (GU1) gekomen.

Dit is niet juist. Op de Q-schijf is dit inmiddels gewijzigd en zullen, middels een opgave van wijziging, overige eenheden op de hoogte worden gesteld. Vraag: Hoe liggen de bevoegdheden van de instructeurs om de lessen MZV te geven? a) instr na VTO1 (dus zonder MZV-cursus): b) MZV-instr: c) Wat te doen als een instr GEEN officiele MZV-cursus (met diploma) heeft gevolgd, maar wel door onderlinge instructie het niveau van de MZV-instr heeft (of misschien wel daarboven uitstijgt). Is deze instr bevoegd om meer dan module 1 te mogen instrueren? Antwoord: a) bevoegd module 1 te geven b) bevoegd om module 1 tm 3 en aanvullende modules (mits bijgeschoold door KI-MZV) te geven. c) De handleiding MZV geeft de bevoegdheden aan; hoofdstuk 2 pt. 2.5 Indien de lokale kerninstructeur een bijscholing geeft (heeft gegeven) kunnen zij dat extra pakket lessen verzorgen. De handhaving van de kwaliteit van de lessen / begeleiding ligt dan bij de kerninstructeur. Daarnaast moeten we onderscheid maken of er sprake is van uitbreiding van een al bestaande module of dat er een volledig nieuw pakket wordt samengesteld. Bijvoorbeeld; zijn de schildwachtovervallen een uitbreiding van module 3 (het zijn maar een paar vaardigheden) of heeft het een totaal andere doelstelling waardoor het nodig is een nieuwe module samen te stellen. De richting waarmee we met dit soort zaken moeten omgaan wordt aangegeven in de handleiding hoofdstuk 2 pt. 2.3 noot onder doelstelling module 3 We moeten met gezond verstand en op een goede manier kunnen inspelen op "behoeften van de klant". Vraag: Mag de FIT worden afgelegd met een Pistool in plaats van een Dimaco. Antwoord: Ja, alleen als dat het persoonlijke wapen van de militair is. Het totale gewicht van de uitrusting moet echter wel aan de norm (zie uitvoeringsbepalingen algemeen) vodoen. Met andere woorden de gewichtsvermindering van de pistool ten opzichte van de Dimaco moet worden gecompenseerd. In die gevallen waar er gebruik wordt gemaakt van imitatie wapens van de LO/Sportgroep, wordt geadviseerd alleen het geweer te laten gebruiken.

Even voorstellen…

Die drie meiden zijn onze trots Hoi Ria, wil je jezelf voorstellen in de Zandloper, vroeg Richard Wichhart? In gedachten had ik mijn verhaal al klaar, maar nu denk ik: “tja het is toch wat lastiger”. Ik ben Ria Kuijpers, 38 jaar en getrouwd met Fred. Samen hebben we drie dochters van 11, 10 en 8 jaar oud. Die drie meiden zijn onze trots. In mijn vrije tijd doe ik allerlei leuke dingen met mijn gezin. Sinds kort hebben we een tourcaravan en ik moet zeggen, ik had niet gedacht dat kamperen zo leuk is. Als je mij voor een paar jaar terug had verteld dat ik met de Pasen in de regen en de kou op een camping zou zitten om de caravan uit te proberen, dan had ik gevraagd of je wel goed bij je hoofd was! Ik hou ervan om te klussen in en om huis. Verder ben ik een echte mooi weer fietster en hou ik ervan om mensen om me heen te hebben. Gaskamer en hoppen! In 1985 ben ik bij Defensie in dienst gekomen bij het 543 Verbindingsbataljon als centraliste op de Bernhardkazerne te Amersfoort. Ik heb hier twaalf jaar in de onregelmatige dienst gewerkt. Dat was een ontzettend leuke tijd. Ik werkte daar met voornamelijk dienstplichtig personeel en we hadden een adjudant die op de gekste tijden met allerlei oefenberichten kwam waardoor onze ‘nachtrust’ erbij inschoot! We werden daar getraind op oorlogssituaties; een verbindingscentrum is in tijd van oorlog het eerste doelwit.

‘Stiekem’ opgeheven In februari 1997 ben ik bij de telematicagroep Amersfoort weggegaan omdat onregelmatige diensten en (groter wordende) kinderen voor mij niet meer te combineren viel. Ik ben toen gaan werken bij de School voor Vredesmissies in Amersfoort. Ik kwam hier bij de sectie Inlichtingen. Hier moest ik dagelijks de crypto berichten binnenhalen die van allerlei ‘stiekeme secties’ kwamen. En ‘stiekem’ werd mijn functie al na drie maanden opgeheven. Joegoslavië was in een rustiger vaarwater gekomen en de sectie Inlichtingen moest inkrimpen. Sollicitatiegesprek Ik hoorde via via dat er bij de LO/Sportorganisatie een vacature was voor een medewerkster Documentaire Informatie Verzorging (DIV). Ik ben bij maj Ronald Hagénus op sollicitatiegesprek geweest en op 1 juli 1997 overgegaan naar de LO/Sportorganisatie, Ronald, alsnog bedankt! Hierbij wil ik graag even van de gelegenheid gebruik maken om te vertellen hoezeer ik het waardeer hoe er binnen de LO/Sportorganisatie omgegaan wordt met deeltijd werkers. Ik heb eerst een periode alleen gezeten op de DIV. Naderhand is de DIV in de Ondersteuningsgroep ondergebracht samen met aooi b.d. Arthur Vaessen en Evert Hoegen. Werkzaamheden Nu ben ik dan met ingang van 1 april (en dat is geen grapje) de secretaresse van de commandant. Gezien de leeftijd van mijn meiden heb ik ervoor gekozen om niet fulltime te werken en de commandant is mij daarin behoorlijk tegemoet gekomen door akkoord te gaan met een secretaresse die 28 uur per week werkt. Het is een ontzettend leuke baan met een hele reeks verschillende werkzaamheden. Dat bevalt me wel en laat alles maar op me af komen. Kan het niet rechts om, dan gaan we links om! Ik hoop dat diegenen die mij niet persoonlijk kennen nu een beetje een beeld hebben wie Ria is.

Draagvlak Golf? Wanneer we met z'n allen eerlijk kijken naar het "KL Open Golf ", dan moeten we toch constateren dat deze sport bestaansrecht heeft binnen onze organisatie. Ruim honderd personen als deelnemer op de Golfbaan Welderen bij Elst (Nijmegen) die in flights van drie of vier man over de baan gaan en een prachtige dag hebben gehad! Met maj Jan Maree als wedstrijdleider en de Sportcommissie als "uitvoerend bedrijf" liep de dag als een trein, met maar één smetje. Er zijn toch een man of vijftien die zich wel opgeven, maar niet op komen dagen; heel slordig als je weet dat er genoeg mensen staan te trappelen voor dit evenement. Voor de rest een dag die voor herhaling vatbaar is en als we bijna ‘b.d.’ kap Klaas Holt mogen geloven, dan zal dat ook zeker gebeuren. ‘Duikboten’ Natuurlijk wel weer wat ‘duikboten’ aanwezig, maar daarvoor verwijs ik u graag naar de uitslagen op het intranet. Volgend jaar zal de Sportcommissie ook daar tegen optreden om het geheel nog meer glans te geven. Het vraagteken in de kop van dit stukje kunnen we dan ook moeiteloos verwijderen, want deze maatschappelijke ontwikkeling is niet meer te stoppen.

Wachttijden Ook de wachttijden zijn erg meegevallen en doe je "normaal" vier uur over een 18 holes baan, deze keer hebben we een looptijd van zes uur geklokt. Voor de deelnemers echter niet echt als storend ervaren, en daar zijn voor het evenement wel wat andere meningen over geweest. Al met al een hele geslaagde dag, die als afsluiting een klinkende rijstmaaltijd heeft gehad. Ook die is voor herhaling vatbaar, zeker wanneer het prijskaartje gehandhaafd blijft. Iedereen heeft er met volle teugen van genoten, niet in de laatste plaats omdat het weer ook een prima bijdrage heeft geleverd. Volgend jaar weer nieuwe rondes en nieuwe kansen en eens kijken wie er dan verder dan 280 meter vanaf de afslag de bal de baan op klapt! Smi André Wijnberger, een minder succesvol deelnemer

Kol Rob Zimmermann reikt prijs uit aan aooi Raimond Bernard. Hun trots, v.l.n.r.: Ashley, Kelly en Lindsey.

2004, het jaar van OL Het zal binnen de LO/Sportorganisatie niemand ontgaan zijn dat er ook dit jaar weer een militair wereldkampioenschap in Nederland zal worden gehouden. Na judo in 2000 (Den Helder), Taekwondo in 2001 (Woensdrecht), Militaire vijfkamp in 2002 (Schaarsbergen) en Triatlon in 2003 (Dronten) staat voor 2004 Oriënteringslopen (OL) op de rol. De Zandloper zal in een aantal edities aandacht besteden aan dit fenomeen.

civiele. De militaire lijn leidde ertoe dat, mede op instigatie van het latere hoofd Sectie LO/Sport COKL lkol b.d. Luc van der Wee, een ploeg werd geformeerd onder leiding van twee lange afstandslopers Frans Künen (marathondeelnemer OS 1960 te Rome) en Frans Kuys, ook LO/Sport. Hoewel het eerste MWK OL al in 1967 gehouden werd, geeft ons land pas vanaf begin jaren zeventig acte de présence. Die aanwezigheid is sedertdien tweemaal onderbroken: in 1982 geen geld voor de trip naar Brazilië en in 1989 geen MWK.

Als eerste zal de historie de revue passeren, daarna worden de ervaringen van een oprechte amateur tijdens het KLkampioenschap OL-estafette voor onderdeelteams aan het papier worden toevertrouwd, gevolgd door een dagboek van deelnemer smi Ronald Dohmen aan het MWK OL 2004. Tot slot wordt een blik in de toekomst geworpen waarbij de centrale vraag zal zijn: Hoe nu verder?

Roet in het eten Het heeft tot 1993 geduurd voordat een dameskampioenschap regulier op het programma stond. Een eerste poging werd al in 1986 ondernomen maar mislukte jammerlijk, vooral omdat de Scandinavische landen geen gerenommeerde loopsters in dienst hadden en dus kansloos zouden zijn. Ook in 1993 dreigde dit argument roet in het eten te gooien. Een in Nederland (Oirschot) gehouden succesvol regionaal OL-kampioenschap, waar onder andere ook Zweden en Denemarken present waren, heeft voorgoed de bakens doen verzetten en is deelname door vrouwen vast pandoer.

Tegenprestatie Waarom, vraagt menigeen en niet in de laatste plaats de staatssecretaris van Defensie zich af: wordt in Nederland het MWK OL georganiseerd? Wat daarop ook het enig juiste antwoord mag zijn: het is niet naar Nederland gehaald om toeschouwers een groots spektakel te bieden, zoals dat bijvoorbeeld mogelijk was bij de hindernisbaanestafette in 2002. Persoonlijke ambitie, tegenprestatie voor jarenlange deelname aan MWK'n OL sedert begin 70-er jaren, Nederland op de kaart zetten als aantrekkelijk OL-land, promotie van OL als tak van sport waarbij aan militaire en fysieke vaardigheden hoge eisen worden gesteld en dus bij uitstek geschikt is om militairen op hun kunnen te testen. Het zijn argumenten die alle relevant zijn, maar het laatste is wel het belangrijkste. Acceptatie Daarbij moet OL niet alleen als een op zichzelf staande militaire activiteit worden gezien; het biedt bij uitstek mogelijkheden tot combinatie met allerlei andere vaardigheden waarover elke militair dient te beschikken. Als de acceptatie van dit gegeven in de komende periode dankzij het MWK OL tot stand gekomen is, dan is er enerzijds een nieuwe mijlpaal bereikt en heeft de OL-sport in Nederland anderzijds een lange weg afgelegd. Acte de présence Die weg begon in 1967 toen tijdens een MWK Mil 5-kamp in Uppsala Zweden OL als demonstratiesport werd getoond. De in het harnas overleden collega maj Ad Velo was aan de Nederlandse equipe toegevoegd als observer. Terug in Nederland zijn twee lijnen uitgezet: een militaire en een

omstandigheden hebben die tot op heden niet te zien gegeven. In de beginperiode van OL in Nederland is de achterstand ten opzichte van met name de Scandinavische landen en Zwitserland gigantisch groot. Geen kaarten en wedstrijden, onervarenheid bij de begeleiding van het team en vooral ook het totale ontbreken van de civiele aanwas. Veel leden van het militaire team kwamen (en komen nu nog) voor het eerst in aanraking met deze sport gedurende hun diensttijd. Een leeftijd van 25 jaar is geen uitzondering, zelfs 32 jaar is genoteerd. Dan heb je een onvoorstelbare achterstand bij de Noorse dienstplichtigen, die OL met de ‘paplepel’ krijgen ingegoten vanaf de basisschool. Met deze tegenstanders met een bijna aangeboren terreinvaardigheid en een lopers-aanbod dat niet zelden terugschrikt voor een marathontijd van 2.15 uur zijn ereplaatsen voor Nederlanders buiten handbereik gebleven. Gezicht van de winnaars De val van de muur doet het aantal deelnemende landen drastisch stijgen: van ongeveer 15 tot 1990 naar ongeveer 26 sedert 1993. Ook het gezicht van de winnaars verandert. Waren het tot dan Finnen, Noren, Zweden en Zwitsers die de boventoon voerden, nu zijn het de Russen en Oekraïners die de roem van weleer doen verbleken. De Polen en Tsjechen staan te dringen terwijl van de Chinezen nog geen teken van leven is ontvangen.

Een snelheid waar de meeste Nederlanders alleen maar van kunnen dromen!

Kaartproductie De ingezette lijn zorgde ook voor de start van de kaartproductie. In 1975 verschenen de eerste kaarten in kleur, speciaal getekend voor het OL. Het Mastbos, de Bestse- en Sonsebossen en de Drunense duinen hadden de primeur. Vanaf dat moment zijn er ook jaarlijks KL-kampioenschappen gehouden. Aanvankelijk een reeks van drie wedstrijden, verspreid over een aantal maanden, werd deze opzet in 1981 omgezet naar een kampioenschap over twee aansluitende dagen en in 1986 wederom gewijzigd in het ééndaagse KLkampioenschap individueel en een OL-estafette voor onderdeelsteams op een ander tijdstip in het jaar(waarbij tevens punten verzameld konden worden voor de BLS-cup). Deze opzet wordt nog steeds gehanteerd. De kaartproductie werd opgevoerd om de deelnemers jaarlijks een nieuw gebied te kunnen voorschotelen. Diverse militaire oefenterreinen moesten eraan geloven; Beekhuizerzand, Havelte, Leusderheide, Ederheide, Ossendrecht en het Stroese Zand. Inmiddels is het beschikbare arsenaal kaarten sterk uitgebreid, in kwaliteit en moeilijkheidsgraad nogal variërend en vaak door lokale regelgeving (broed- en jachtseizoen) niet altijd optimaal bruikbaar. Voor de militaire oefenterrein gelden doorgaans geen beperkingen. Basisschool Leiden deze feiten ook tot positieve ontwikkelingen zoals aansprekende resultaten tijdens een MWK? Meerdere

Even terug naar het begin toen na een eerste kennismaking in Zweden ook een tweede lijn werd uitgezet. Deze civiele lijn werd onder andere met de steun van NSF ingezet met

als doel OL in Nederland aan de man te brengen. Met grote namen als Anton Huiskes en drs Willem van Zijl in de gelederen werd getracht OL te promoten. Ondanks een ruimhartige subsidie is de tegenwerking van boseigenaren, enzovoort, dusdanig dat de Nederlandse Oriënteringsloop Vereniging i.o. een vroege dood sterft. Zonder die subsidie en ook nu nog geheel onafhankelijk van enige sponsor -of Defensie moet als zodanig worden aangemerkt vanwege de coöperatie bij de kaartaanmaak- wordt eerst in 1982 de Nederlandse Oriënteringsloop Bond (NOLB) opgericht. Aansluiting bij de International Orienteering Federation (IOF), opgericht in 1961, wordt pas in de jaren '90 een feit. OL bestaat dan officieel al sedert 1919 toen in Zweden de eerste wedstrijd door een atletiekvereniging in Stockholm met 220 deelnemers werd georganiseerd. Inmiddels zijn 63 landen aangesloten met bij elkaar circa twee miljoen beoefenaren, jaarlijks een wereld- en continentaal kampioenschap Foot-OL, ski-OL, mountainbike-OL, Trail-OL, Biathlon-OL, worldcupwedstrijden en veteranenkampioenschappen waar zelfs in de categorie 90 plus deelnemers door het terrein stuiven met een snelheid waarvan de meeste Nederlanders alleen maar van kunnen dromen! Primeur Het scenario waarin al deze activiteiten uitgebreid aan het publiek kunnen worden getoond is niet ver weg meer. Het gebrek aan televisibility heeft de sport jarenlang achtervolgd en langzaamaan, met behulp van elektronica wordt de visualisering naar een hoger plan getrokken. Deelnemers, uitgerust met een GPS om ze op een groot beeldscherm bijna stap voor stap te kunnen volgen, zijn al gesignaleerd. Anderzijds wordt de 'kijkbaarheid' van wedstrijden verhoogd door in een stedelijke omgeving sprintwedstrijden te houden. Venetië had de primeur, maar tijdens het WK 2003 in Zwitserland stonden zo’n 15.000 toeschouwers langs het parcours in de binnenstad van Rapperswil en in het lokale stadion dat tot finishplaats was omgetoverd en zagen onder andere lokale heldin Simone Luder een van haar vier gouden medailles binnenhalen. Inmiddels heeft ook Nederland in dat opzicht haar primeur gehad. Tijdens de Paasdagen werd in de binnenstad en op de KMA een sprintwedstrijd gehouden en degene die in Harderwijk Koninginnedag hebben gevierd zullen menigmaal door kaartlezende OL-ers voorbijgelopen zijn. Ook van de partij? Binnen de KL is de stap naar sprintwedstrijden nog niet gemaakt, maar met de ontwikkeling van leergangen OL voor kazernes en de productie van bijbehorende kazernekaarten duurt dat niet lang meer. Tot die tijd moeten we het nog even doen met het KL-kampioenschap OL-estafette dat op 17 juni a.s. ergens in het Zuiden van Nederland wordt verslagen door redactielid en gedreven triatleet Paul Lindeboom. Ook van de partij? De Sportcommissie KL en de Sportkalender KL zijn gereed voor de juiste informatieverstrekking. Door maj Ton de Vaan

De pen

Mijn Education Permanente vorming Heel leuk vind ik het en vereerd ben ik met de uitnodiging van jou Rik, om een stukje in de Zandloper te mogen schrijven. Dank je wel. Zoals jullie misschien nog kunnen herinneren, schreef Rik in zijn laatste alinea dat hij niet meer weet waarom ik hem destijds een bepaalde looptraining heb laten afwerken. De kracht van vormen is de evaluatie, het bewustwordingsproces. Dat ik dit proces bij jou heb opgestart weet ik nog wel en jij blijkbaar ook. Niet wetende dat we jouw ervaring van die looptrainingen niet goed geëvalueerd hebben. Sorry, lijkt me verstandig dit alsnog te doen, anders blijf je vragend rondlopen. Kan niet de bedoeling zijn; we zullen spoedig dit proces afronden.

Als zeer jong iemand (16 jaar) ben ik destijds naar de KMS in Weert gegaan. Had een uitdagende folder gezien/gelezen en ik dacht: “dat is het”. In de folder stond dat er een mogelijkheid bestond om na diensttijdervaring opgedaan te hebben, LO/Sportinstructeur te kunnen worden. Simpel, heb me daar dan ook in vast gebeten. (Doorzettingsvermogen, volgens cabaretier Theo Maassen, sneuvelbereidheid). De basis Opleiding twaalf maanden Weert, vijftien maanden opleiding tot onderofficier Infanterie, daarna plaatsing in Oirschot. Ongeveer twee jaar als groepsinstructeur 42 Schcie; opleiden van personeel voor 42 BLJ. Hierna werd ik paraat PS (pelotonssergeant Opc) bij het 17 Painfbat, C-cie, 2e peloton gedurende een periode van ruim drie jaar. Heb als PS twee volledige pelotons opgeleid, de duur van een peloton was toen vier maanden opleiden, gevolgd door een parate periode van tien maanden; in het totaal had je je eigen club dus veertien maanden lang. Hierin zaten de cie’s-, bataljons- en brigadegeleide oefeningen. In deze periode heb ik een behoorlijke basis gelegd, voor wat betreft: omgaan met mensen, flexibiliteit, doelbewust handelen, teambuilding/vorming, samenwerken en discipline. De specifieke basis: CIOS Ossendrecht Uniek, natuurlijk, dat ik na een pittige selectieprocedure in aanmerking kwam om LO/Sportinstructeur te worden. Nu al ruim twintig jaar. Van je hobby je beroep maken is niet voor iedereen bestemd. CIOS Ossendrecht, een zeer intensieve, leerzame en positieve periode, de specifieke basis is hier voor mij als LO/Sportinstructeur gelegd. Ik denk, en weet eigenlijk wel zeker, dat ik in die tijd van zeer goede, ervaren en professionele docenten les heb gehad. Wat mij enorm is bijgebleven, is de kracht van de kerngedragingen van de instructeur. Hoe dan? Goed voorbeeld doet goed volgen en de evaluaties die je had na een les of een wedstrijdorganisatie die je had gegeven c.q. georganiseerd. Je werd geprikkeld tot zelfreflectie. “In de meeste situaties sta je namelijk alleen voor de groep”, werd er voortdurend benadrukt. Van de docenten uit die periode, die voor mijn persoonlijke ontwikkeling wat betekend hebben zijn: Kap Teun Minke

; Uitdagend, enthousiast en leergierig zijn. Kap Rob Zimmermann ; Didacticus, bewust zijn.

Kap Wammes Kap Wiegmink Aooi Moonen Smi Hellendoorn Owi Frenk Monfils Dhr Oldenburger Smi Woesthuis Kpl1 Schriek Dhr John Goris

; Formeel zijn. ; Sociaal militair zijn. ; Mentor zijn. ; Eerlijk, open en gedreven zijn. ; Uitdagend, speels educatief zijn. ; Streng, maar rechtvaardig zijn. ; Eenvoudig deskundig zijn. ; Planmatig zijn. ; Administratief en consequent zijn.

Zoals je dit lijstje ziet en zoals ik er nu op terugkijk, hebben zij dit bij mij ontwikkeld. De volgorde is onwillekeurig opgeschreven of willekeurig, ik haal dit altijd door elkaar. In ieder geval, ik heb heel veel aan deze mensen te danken. Toepassen in de praktijk: LO/Sportorganisatie en KMA. Dagelijks geniet ik nog steeds van deze geweldige baan. Ga met een glimlach naar het werk en ook weer met een glimlach naar huis. Af en toe een oneffenheid wegwerken; na regen komt zonneschijn. Als je weerstanden overwonnen hebt, kom je er alleen maar sterker uit. Vorming houdt volgens mij nooit op. Als ik zie (pak les 1 hindernisbaan als voorbeeld) dat ik deze les nog wel eens geef, maar dat ik het anders doe dan twintig jaar geleden. Ook al vond de didactisch begeleider, en ikzelf, dat ik het toen goed had gedaan. Vele veranderingen hebben hiertoe bijgedragen dat je anders bent, misschien wel moet zijn. Verandering van mensen, materiaal, visies, skills, drills, soort uitzendingen, enzovoort. Je moet open blijven staan voor veranderingen/vernieuwingen, innovatief zijn. Weten waarom je iets beslist, wel doet of beslist niet doet. Alle ervaringen, zowel binnen als buiten de dienst, zorgen ervoor dat je jezelf voortdurend aan het bijsturen/bijstellen/ontwikkelen (lees: vormen) bent. Ook leer ik natuurlijk nog steeds van de directe mensen om me heen. Jong, oud, ervaren, onervaren. Over deze periode kan ik dan ook een hele grote lijst van mensen/ervaringen maken waardoor ik geworden ben zoals ik nu ben, maar die wordt veel te lang. Eenieder bedankt voor zijn/haar bijdrage hierin, of dat nu bewust of onbewust is gebeurd. Ik heb ervan geleerd en hoop in de komende jaren dit ook nog te doen. Het werk op de KMA Voor iemand die graag een steentje bijdraagt aan de ontwikkeling/vorming van een individu is de KMA een ideale

werkplek. Het werk is uitdagend, gevarieerd en ook wel onregelmatig. Dit komt door de verscheidenheid aan opleidingen, lesgeven aan Kl/KMar en KLu personeel, oefeningen, uitwisselingen met buitenlandse academies, steun bij de wapen-en dienstvak avonden, Pr-schap KMA in Breda en omgeving Breda, zowel KL als KLu sportcompetitie, KMA tradities (Cies sportdag, uitwisseling met het KIM, enzovoort), maar ook ’s avonds als trainer/coach bij een van de vele sportverenigingen die de KMA heeft. Met andere woorden: een prima werkomgeving. U zult nu ook wel begrijpen waarom ik het met heel veel plezier zo lang uithou op de KMA.

De volgende penner Bij 42 Sch-cie heb ik goed en heel leuk samengewerkt (weliswaar nog als infanterist) met sgt1 Carly van Pinxten, 3e peloton. Carly aan jou wil ik de pen doorspelen. Wij zaten in die tijd moeiteloos op één lijn. We bezaten een sporthart en waren tevens militair opleider. Wat ik prettig vond is dat je mijn jonge (hond) enthousiasme op ongedwongen wijze temperde. Je was voor mij een fijne en goede mentor. Dank je wel en succes met de Pen. Tot ziens, tot horens, tot mails in onze prachtige organisatie. Aooi Jacques Ooms, LO/Sportgroep KMA te Breda

Duiken op de KMS De KMS organiseert op de maandagavonden een activiteit (voorheen vormingsavond). De leerlingen moeten aan het begin van hun INI-2 opleiding een keuze maken uit verschillende activiteiten, te weten: Krijgshistorie, Public relations, Schieten, Klimmen, ZMV en Duiken. De laatste drie activiteiten worden door de LO/Sportgroep van de KMS ondersteund. Eén van de activiteiten wil ik er graag uitlichten, n.l. duiken. De leerling heeft de mogelijkheid om opgeleid te worden tot “open water diver“. Dit is onder de vlag van IDD. Deze opleiding is verdeeld in drie blokken: theorie, praktijk in het zwembad en praktijk buiten (duikweekend). Frankrijk We hebben het zo verdeeld dat de leerlingen afwisselend theorie en praktijk krijgen op de maandagavonden. Omdat de hele opleiding is verdeeld in modules, is het makkelijk om te controleren of de stof beheerst wordt. Gedurende de opleiding wordt er altijd uitgekeken naar het duikweekend. Dit is de afsluiting van de activiteit ‘duiken’ waarin wij het praktijkgedeelte ‘buiten‘ afronden. Dit praktijkgedeelte vindt meestal plaats in Zeeland, maar omdat het lastig is om in de winter examens af te leggen, wijken we in die periode uit naar Frankrijk. We reizen dan af naar Le Lavandou aan de Côte d’ Azur. Theorie-examen Op 1 april jl. stond er weer een duikweekend gepland. Op donderdagavond zijn we weggereden vanaf de KMS om veertien uur later aan te komen op de duikstek. Snel de legering in orde maken, lunchen en door naar de eerste duikbriefing, nadat er buddyparen gevormd waren met twee buddyparen en een instructeur te water. De duik stond in

het teken van de gewenning: het duiken naar een grotere diepte, zout water, neopreen pak aan, enzovoort. Het tweede gedeelte van de duik werden vooral de skills en drills herhaald. Na ongeveer 45 minuten het water uit, spullen spoelen, douchen en daarna eventueel wat leren voor het theorie-examen. Slagingspercentage Op de zaterdag stonden twee duiken op het programma. De eerste duik: herhalen van de skills en drills. De tweede duik hadden we onder water een lijnparcours uitgezet met als doel het niveau van de leerlingen te meten. In de avond werd vervolgens het theorie-examen afgelegd. Op zondagochtend werd vervolgens het praktijkexamen afgenomen. Na deze twee testmomenten hadden we een honderd procent slagingspercentage. Vooral voor de theorie was dit uitzonderlijk. Nu iedereen geslaagd was konden we in de middag met de hele groep een bootduik gaan maken. We voeren met de boot naar een Frans nationaal park: Port Crosse. De onderwaterwereld was een verademing voor de leerlingen. Dit was waar ze de duikopleiding voor gevolgd hadden. Al met al een schitterende afsluiting van de duikopleiding. Iedereen geslaagd, blije gezichten en een hoop mensen enthousiast gemaakt voor een nieuwe sport. Sgt1 Jeroen Bink, LO/Sportgroep KMS te Weert

De ideale win-win situatie Na twee dagen in het nieuwe jaar te hebben gewerkt, kregen we bezoek van de kap Sjors Röttger. Nou is dat niet zo raar dat de kapitein hier zo nu en dan eens binnen wandelt want hij komt graag nog eens een kijkje nemen op z’n ‘oude’ LO/Sportbureau. Deze keer was het niet om te komen sporten, maar er werd ons een verzoek gedaan of we konden helpen bij een bepaalde activiteit. Wat het precies allemaal in zou houden was nog niet helemaal bekend, maar het had iets te maken met het 975-jarig bestaan van de gemeente Soest. De volgende dag kregen we de nodige informatie: De gemeente Soest bestaat dit jaar 975 jaar en wil dat op een bijzondere manier gaan vieren. Nou is het voor ons niet zo’n probleem om op een feest te komen en daar op ons gemakje een aantal biertjes te drinken, maar er moest daadwerkelijk gewerkt worden. De gemeente Soest wilde iets spectaculairs met hun kerktoren doen. Capaciteit genoeg Na verkenning van de cordelet vert en rouge werd besloten dat er een toggle en twee afdalingen gebouwd zouden worden. Voor ons als LO/Sportgroep perfect, omdat op de BHK weinig tijd is voor dit soort activiteiten. Als LO/Sportgroep zijn we qua kliminstructeurs niet slecht bedeeld, we hebben namelijk één rouge, één vert (helaas heeft Joop ons verlaten en is het geluk in Schaarsbergen op gaan zoeken. Joop veel succes en bedankt.) en niet te vergeten hebben we nog drie instructeurs die cordelet jaune zijn. Dus capaciteit genoeg. Public-relations Ondanks dat we deze happening dolgraag wilden, draaien zaten we toch met één ding, namelijk: we zouden iets voor de gemeente Soest doen, maar wat krijgen we er voor terug of wat hebben wij er aan? Het zou namelijk het mooiste zijn als we de ideale win-win situatie voor elkaar zouden krijgen. Uiteindelijk besloten we tot het geven van een prachtige afdaal en toggle demo, waarbij er letters door leerlingen van de infanterieschool naar beneden werden gebracht. Schoolkinderen van de gemeente Soest maakten met deze letters een woord. Zo konden we aan public-relations (PR) doen en voor de infanterieschool een GVA-moment inplannen. Het mes zou dan mooi aan twee kanten snijden. Hijgend en puffend Na heerlijk te hebben uitgeslapen in verband met de Arbeid Tijdenwet zijn we om 12:00 uur naar Soest gegaan om te gaan bouwen. Ik zelf was niet meegegaan met de verkenning en was behoorlijk benieuwd, zeker omdat ik al een paar dagen aan moest horen dat de jongste al het materiaal naar boven moest dragen en dat de trap naar boven verschrikkelijk smal is. Dat bleek ook al snel, want er moest een 24 mm naar boven gebracht worden om een leng te bouwen en jawel hoor, ”Olaf breng dit even naar boven?” en daar ging ik met een 24 mm hijgend en puffend omhoog en ‘GJ’ (Gertjan Humblet) maar blèren: loop nou eens door. Eindelijk boven kwam ik er pas achter waarom het zo zwaar was,: de rouge was zelf te lui om zijn been-

maken”. Hartstikke leuk natuurlijk, maar ik moest daarna weer als een speer naar boven om te helpen bouwen (weer die trap op). En omdat ik toch beneden was werd mij tegelijk vriendelijk verzocht om nog veel te veel materiaal over die veel te kleine trap mee naar boven te nemen! Boven ging het inmiddels steeds harder waaien en we begonnen ons een beetje zorgen te maken over hoe we die borden aan de leerlingen vast moesten maken. Gelukkig hadden we een zeer ervaren rouge bij ons en die zei:’’ maak je daar nou maar niet zo druk om en zorg dat alles op tijd klaar is’’ en wederom kon ik beneden nog wat materiaal gaan halen.

spieren te gebruiken en trok zich lekker aan de 24 mm die ik naar boven sjouwde op.

Een paar honderd man was toegestroomd Op tijd klaar Boven hadden we een prachtig uitzicht over Soest en omstreken, maar bleek er toch een pittig windje te staan en we moesten ons goed vast houden. Eenmaal lekker aan het bouwen geslagen stond er al snel iemand van het Utrechts dagblad met zijn fotocamera,” of we een afdaling wilden

en vond het spectaculair Ondertussen was Joop de togglelijn aan het uitlopen, die gelukkig maar 200 meter was. (hadden we in ieder geval genoeg). Deze moest omhoog worden gehesen en u raadt

het al wie de gelukkige was, jawel: ‘’Olaf hijsen’’ werd er geroepen. Na een behoorlijke krachtsinspanning de lijn boven te hebben gekregen, moest het lastigste nog komen; de lijn moest namelijk nog over de wijzerplaat van de klok gehaald worden. Dit leek niet zo moeilijk toch moet ik u vermelden dat de mensen in Soest vanaf dat moment een minuutje te laat op hun afspraak zouden komen. Een mannelijke afstap Na alles opgespannen en gecontroleerd te hebben, werd ik Chineesvrijwillig aangewezen om de toggle te testen. Na mezelf boven te hebben ingefit kwam ik er achter dat het best een mannelijke afstap was. De togglelijn liep over een hoge rand waar je na te zijn ingefit over heen moest stappen. Dat was nog niet alles, want je stond met je rug naar het dal toe en moest dus achterwaarts springen om weg te komen. Best spannend de eerste keer, maar de toggle liep als een trein. Alles was nu gereed voor de avond en het was tijd om een hapje te gaan eten. Burgemeester Na een geslaagde maaltijd spoedden we ons terug naar de toren waar reeds de Painfgp klaar stond. Sgt1 Humblet gaf ze de laatste instructies en iedereen ging via de trap naar boven. Boven aangekomen bleek het nog veel harder te zijn gaan waaien dan het ’s middags al deed. De afspraak met de gemeente Soest was dat om 19:30 uur de eerste afdaler en klimmer naar beneden zouden komen. Zoals afgesproken stonden we op tijd klaar, maar moesten we wachten op de burgemeester, die echter niet op tijd was met z’n vier PK-koets. Groot succes De eerste jongens stonden om 19.25 uur al klaar om naar beneden te komen met de borden op de rug. Door de heftige wind besloten we om de borden extra vast te zetten met wat tape, zodat er niemand gewond kon raken door zwaaiende borden. Uiteindelijk om 19:55 uur was de burgermeester ook aanwezig en konden we beginnen. Van bovenaf was het een prachtig zicht en aan de reacties van het publiek, dat al gauw met zo’n paar honderd man was toegestroomd, vond zij het zeer spectaculair. Nadat de laatste infanterist was afgedaald met de toespraak van de burgermeester kregen we een daverend applaus. Na alles te hebben opgeruimd en op het LO/Sportbureau een welverdiend pilsje te hebben gedronken, hebben we de dag erna geëvalueerd en zijn we tot de conclusie gekomen dat het een groot succes was, namelijk: • Er was veel publiek; • We konden klimmen op een andere locatie; • Leerlingen van de Painf hadden een fysieke en voor een aantal leerlingen een mentale oefening; • En niet te vergeten een PR-activiteit voor de KL en een oefenavond voor de LO/Sportgroep ineen. Dus de ideale win-win situatie. Sgt Olaf Petersen, LO/Sportgroep BHK te Amersfoort