„Aanpak van acute knieletsels in de eerste lijn”
Dr. Bex Steven Huisarts/sportarts KSTVV Lotto-Belisol
Anatomie
Anatomie
Anatomie
Anatomie
Algemeen •
Goede anamnese! ontstaansmechanisme van het letsel begrijpen
•
Denken aan gerefereerde pijn! (heup? rug?)
•
Enkele gerichte klinische testen
•
Technische onderzoeken
Klinisch onderzoek •
observatie
staand
stappen
liggend
•
actieve bewegingen
flexie
extensie
straight leg test
•
passieve bewegingen
flexie - extensie
•
palpatie
patello femoraal, mcl, lcl, mediale- en laterale gewrichtsspleet, kniekuil
•
specifieke testen
Technische onderzoeken richtlijnen Acta Radiolgicum RX Face staande Profiel Condylair
Technische onderzoeken Ottawa knee rules RX knie na trauma is geindiceerd als: • • • •
•
• •
•
> 55 jaar of < 18 jaar gevoelige fibulakop pijn over patella onmogelijkheid om knie 90° actief te buigen (hemartrose-fractuur) onmogelijkheid 4 stappen te zetten high-speed injuries kinderen en adolescenten (avulsies ipv kruisbandscheur) verdenking op loose bodies
Technische onderzoeken richtlijnen Acta Radiolgicum
Echografie Uitsluiten van pees- of spierletsels
Technische onderzoeken richtlijnen Acta Radiolgicum MRI Gespecialiseerd onderzoek Bij twijfel over meniscus letsel Kraakbeen?
Acute knieletsels •
- Meniscusscheur
•
- kruisbandruptuur
•
- collaterale band letsels
•
- kraakbeenletsels
•
- patellaluxaties
Meniscus •
2 halve maantjes
•
mediaal en lateraal
•
„schokdempers” van de knie
Meniscus •
•
etiologie •
Flexie en rotatiebeweging
•
Non contact trauma
symptomen •
pijn OP de gewrichtsspleet
•
Beperkte hydrops (1 dag later)
•
Soms blokkage (hengselscheur)
Meniscus •
Klinisch onderzoek •
Lichte hydrops
•
Drukpijn EXACT OP de gewrichtsspleet (dd LCL of MCL letsel)
•
Eventuele blokkage
Meniscus Test van Mc Murray
Meniscus Test van Apley
Meniscus “Eendepas”
Meniscus Behandeling kleine perifere scheur: kan spontaan helen : 4 weken afwachten grotere en centrale scheuren : atroscopie
Voorste kruisband Loopt van antero-mediaal naar postero-lateraal
Voorkomt anterieure translatie van tibia ten op zichte van de femur
Voorste kruisband Beperkte bescherming tegen rotatie in extensie
Antero-lateraal ligament (ALL)
Voorste kruisband
Voorste kruisband •
etiologie • Non contact trauma • “cutting manoevre”
•
symptomen • “krak” gevoeld/ gehoord • zware zwelling • instabiliteit
Voorste kruisband •
Technische onderzoeken? • RX knie face, condylair & profiel • MRI -> bijkomende schade?
Voorste kruisband
Voorste kruisband
Voorste kruisband
Voorste kruisband •
Klinisch onderzoek • voorste schuiflade • Lachmann test • Pivot Shift • punctie : hemartrose
Voorste kruisband Voorste schuiflade
Voorste kruisband Lachmann test
Voorste kruisband Pivot Shift
Voorste kruisband Behandeling •
•
Conservatief • oudere patienten • stabiele knie • niet sporters Atroscopisch herstel • jongere patienten • sporters • intabiliteit
Achterste kruisband Functie
Voorkomt posterieure translatie van de tibia ten opzichte van de femur
Achterste kruisband Etiologie & symptomen •
Etiologie • “Dashboard trauma” • Zeldzamer • Gemiste diagnose!
•
symptomen • initieel weinig klachten • zelden instabiliteit • pijn mediaal of patellofemoraal
Achterste kruisband Achterste schuiflade
Mediaal en lateraal collateraal ligament functie & anatomie MCL beschermt tegen valgusstress LCL beschermt tegen varusstress
Mediaal en lateraal collateraal ligament symptomen en klinisch onderzoek • • • • •
drukpijn net boven of onder gewrichtsspleet hematoom graad I • pijn, geen laksiteit graad II • pijn, laksiteit met eindstop graad III • pijn, laksiteit zonder eindstop
Mediaal en lateraal collateraal ligament behandeling Graad I • • •
rust nsai anti inflammatoire kiné
• • •
Graad II rust + krukken korte immobilisatie collaterale brace 4 tot 6 weken
• • • •
Graad III rust + krukken korte immobilisatie collaterale brace 6 weken eventueel open herstel
Kraakbeenletsels
etiologie Contacttrauma Secundair tgv een ligamentair letsel •
klinisch onderzoek Aspecifiek Recidiverende hydrops (patelladans) Citrijngeel vocht (>> meniscus) Osteochondraal letsel: wel bloed en vetoogjes in het punctaat Zelden blokkage (kleine fragmentjes) •
Kraakbeenletsels behandeling relatieve rust nsaid’s infiltraties cortisonen hyaluronzuur Atroscopie •
Patella-luxatie Anatomie
Patella-luxatie Predisponerende factoren • • • •
vergrote Q hoek Patella Alta Ondiepe trochleaire groeve Globale hyperlaxiteit
Patella-luxatie Symptomen / klinisch onderzoek • • • • • •
hevige pijn op moment van luxatie luxatie naar lateraal (q angle) meestal spontane reductie tijdens extensie knie forse hydrops (scheur mediaal retinaculum) apprehensie test: patella lateraal duwen in extensie axiale opname RX knie
Patella-luxatie behandeling • • •
immobilisatie bij knie in extensie oefenprogramma: verstevigen VMO • stabiliserende rol mediale zijde knieschijf bij extensie eventueel heelkunde bij recidieven
Dank u!
