Plotse dood bij sporters Ed Hendriks, sportarts Hanneke Andriesse Mariska van Eenige
http://www.youtube.com/watch?v=WZhRN MX7sOU
VRAGEN?????
Welke vragen willen jullie zeker vandaag beantwoord hebben?
NRC NEXT Vrijdag 9 april 2010
Miklos Feher
1979 - 2004
Stellingen
Het sporten is niet de oorzaak van de acute dood; iemand gaat “toevallig” dood tijdens het sporten
Angst voor dood op het sportveld is onzin; het komt zo weinig voor
Definitie plotse dood Dood binnen 1 uur na aanvang symptomen in een persoon zonder bekende (ernstige) cardiovasculaire afwijkingen. Met uitzondering van cerebrovasculaire, respiratoire, traumatische of drug gerelateerde oorzaak.
Dus als deze heren dood neervallen wordt dat niet als plotse dood geteld (druggerelateerd)!
Plotse dood: cijfers +/- 20% van de totale sterfte plotseling +/- 50% van de cardiale sterfte plotseling
+/- 80% thuis 20% in openbare ruimtes (waar de AED???) +/- 40% “unwitnessed”
Plotse dood en sport: cijfers 150-200 doden per jaar (verkeer ca. 750) Getrainde sporters : Risico tijdens sporten 7X hoger dan in rust Overig deel van de dag juist lager risico
Niet getrainden: Tijdens sporten 57 x verhoogd (m.n. leeftijd > 35 jaar van belang)
Stelling
Plotse dood komt 3 x zo vaak voor bij mannen als bij vrouwen
Symptomen
Meestal symptoomloos, dood eerste “symptoom”
Anders: Borstklachten/pijn tijdens inspanning Onevenredige kortademigheid ( tov de inspanning) Duizelingen tijdens inspanning Wegvallingen tijdens of na inspanning Hartkloppingen
Hardlopers zijn doodlopers?
Man overleden tijdens marathon van Amsterdam
AMSTERDAM - Een 49-jarige man uit België is zondag overleden tijdens het lopen van de marathon van Amsterdam. Dat meldde voorzitter Joop Waterreus van de stichting Amsterdam Marathon maandag. De atleet werd na 20 kilometer door nog onbekende oorzaak onwel. Ambulancepersoneel probeerde hem te reanimeren, maar de man overleed korte tijd later in het ziekenhuis. Volgens Waterreus liep de man mee met de amateurs, maar was het een getrainde atleet die vaker een marathon heeft gelopen.
BMJ 2008
26 marathons geselecteerd in een periode van 1975-2004 Totaal 3 292 268 lopers waarvan 26 plotse dood (0.8 per 100.000) Profiel: 41 jaar, man (22 man 4 vrouw) PA in 24 gevallen verkregen 21
x coronairlijden 2x coronair anomalie 1x “heatstroke”
Relatie plotse dood / duur inspanning
Halve marathon van Egmond
Plotse dood bij 1/15.000 deelnemers (veel meer dus!!)
Mogelijke verklaring: hoe korter de afstand, hoe meer kans op relatief ongetrainde lopers
Risico op plotse dood
Nederland 150-200 x plotse dood bij sport per jaar oorzaken gekoppeld aan leeftijd
•
< 35 jaar aanboren erfelijke afwijkingen 0,4-5 Sudden Cardiac Death (SCD) per 100.000 sporters per jaar
Oorzaken SCD <35 jaar
Hypertrofische Cardiomyopathie (HCM) Abnormale aanleg kransslagader (coronair anomalie) Lange QT syndroom (LQTS) Inspanningsgebonden ventriculaire tachycardieen (CPVT) Het Wolff-Parkinson-White-syndroom Brugada Syndroom Aritmogene rechter ventrikel dysplasie (ARVD)/ Aritmogene rechter ventrikel cardiomyopathie (ARVC) Myocarditis Familiaire Hypercholesterolemie
Oorzaken SCD > 35 jaar
Coronairlijden Hypertrofische cardiomyopathie Kleplijden
7-13 SCD per 100.000 sporters per jaar
Screening
100 % screening voor alle sporters is niet mogelijk en erg inefficiënt
Wel: selectie, voorlichting en (misschien wel het belangrijkste) de familie anamnese.
DUS Plotse dood bij sporters is relatief zeldzaam Oorzaak afhankelijk van de leeftijd Familiaire plotse dood verdient onderzoek Ongetrainden lopen het meeste risico
Stellingen
Niet een ECG maar wel een sportkeuring moet een ieder ondergaan die matig tot intensief gaat sporten
De huisarts is de geschikte arts om een sportkeuring te doen want die kent immers de patiënt
Is de plaats van de sportarts lang de lijn?
Relevante websites
www.sportcor.nl , onderzoek naar en registratie van plotse dood bij sporten
www.sportzorg.nl , voorlichting over verantwoord sporten en bewegen, informatie over blessure behandeling en sportkeuring
