Scheiden van wonen en zorg Een nieuwe koers voor welzijn en zorg 14 november 2012 Themadag Commissie Ouderenzorg Religieuzen Carla Cornuit
Inleiding Carla Cornuit: bestuurder LuciVer LuciVer
• Een kleinschalige instelling voor Welzijn, Zorg en Wonen voor ouderen
• Wortels in het religieuze leven van de Franciscanessen • Intra- als extramurale zorg- en dienstverlening voor een
brede doelgroep ouderen • Drie locaties gelegen in Alverna, gemeente Wijchen.
Wat komt aan bod? • Extramuraliseren: wat is dat? • Consequenties van maatregelen uit regeerakkoord tav scheiden wonen en zorg? •
voor organisaties en cliënt
• LuciVer en extramuralisering •
nu en in de toekomst?
Extramuraliseren: wat is dat? Het aanbrengen van een scheiding tussen:
• Wonen • Zorg • Services en diensten
Regeerakkoord Maatregelen scheiden wonen en zorg
• ZZP VV 1 t/m 4 worden gefaseerd geëxtramuraliseerd • Nieuwe cliënten ontvangen indicatie voor extramurale zorg • Bestaande cliënten behouden vooralsnog huidige rechten
Doel extramuralisering • Aansluiten op wens van cliënten om zo lang
mogelijk thuis te wonen • Langer behouden van regie over eigen leven • Betaalbaar houden van de gezondheidszorg • Aansluiting van zorg op het sociale netwerk • Meer samenwerking met mantelzorgers
Vastgoed versus zorg en diensten
• Veel aandacht in beleidsstukken, vaktijdschriften en discussies voor de exploitatie van het vastgoed • Minder aandacht voor de exploitatie van de zorg- en dienstverlening
Is extramuralisering nieuw ? Jaar-
Aantal 80 plussers
Verzorgings huis
1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010
312.000 371.000 428.000 476.000 500.000 548.000 648.000
150.000 149.000 140.000 128.000 111.000 105.000 84.000
Verpleeg- Capaciteit huis per 80 plusser 46.000 0.63 49.000 0.53 52.000 0.45 55.000 0,38 59.000 0.34 65.000 0.31 74.000 0.24
Conclusie:
Nederland is al decennialang aan het extramuraliseren
Verwachting 2015 Jaar
Aantal 80 plussers
Totaal plaatsen
Capaciteit per 80+
2010
648.000
158.000
0.24
2015
800.000
96.000
0.12
Conclusie: Een versnelde extramuralisering
De lange termijn vraagt een andere manier van denken • Naar meer eigen regie en verantwoordelijkheid
• Van intramuraal naar extramuraal • Van Ziek en Zorg naar Gedrag en Gezondheid
• Van Zorg naar Welzijn • Van formeel naar informeel
• Van AWBZ naar andere financieringstromen
Van AWBZ naar andere financieringstromen Financiering Welzijn en Zorg na scheiden Wonen en Zorg: •
AWBZ
•
Zorgverzekeringswet
•
WMO
•
Regeling zorginfrastructuur
•
Gemeente
•
Cliënt
Een en ander afhankelijk van de te leveren zorg, diensten, services en de indicatie van de cliënt
Consequenties voor organisaties • Vormgeven aan oplossingsrichtingen:
• Samenwerking in (lokale) welzijn- en zorgnetwerken • Omzetting naar zwaardere ZZP’s • Ontwikkelen extramurale arrangementen • PGB stimuleren • Aanpassing personeelsbeleid
Consequenties voor de cliënt (1) • Meer regie • Meer verantwoordelijkheid
• Meer keuzevrijheid • Huurbescherming
• Grote spreiding in inkomenseffecten
Consequenties voor de cliënt (2) Maar ook: • Mensen (moeten) langer blijven wonen in eigen
woning: mantelzorg wordt aanwezig verondersteld • Meer administratieve rompslomp • Mogelijk verschraling van zorg, diensten en services
• Meer kans op eenzaamheid
Consequenties voor de cliënt (3) • Tijdelijk verblijf in huidige vorm vervalt • Aanspraak op Volledig Pakket Thuis ZZP 1 t/m 4 vervalt (gefaseerd) • Onduidelijkheid Volledig Pakket Thuis hogere ZZP’s • Aanspraak op huishoudelijke hulp (WMO) alleen nog voor minima / schrijnende gevallen
• Begeleiding en dagbesteding gaat in 2015 naar de WMO: onduidelijkheid over 2014
Consequenties voor de cliënt (4) Thuiszorg: •
•
Persoonlijke verzorging gaat van AWBZ over naar de WMO •
Wordt daarmee voorziening
•
Wordt teruggebracht naar 75 % van huidige omvang
•
Eerste 90 minuten per week voor eigen rekening
Verpleging: gaat van AWBZ over naar ziektekostenverzekering
Gevolg: •
Geen sprake meer van integrale zorg
•
Veel meer verschillende mensen vanuit verschillende organisaties die bij mensen thuis zorg en diensten verlenen
LuciVer en extramuralisering Missie van LuciVer:
• Bijdragen aan Goed Leven voor de cliënt
Passie voor Goed Leven: • Dat blijft het uitgangspunt en dat blijft overeind!!!
Extramuralisering is ook voor LuciVer niet nieuw (1) Concreet is nu te zien voor cliënten Diverse woonvormen •
kleinschalig, woongroepen, serviceflat, opleunwoning, zelfstandige woning
Diverse zorgvormen • • • •
Volledig Pakket Thuis Tijdelijk verblijf met extra inzet begeleiding Dagbegeleiding individueel en in groep Thuiszorg en huishoudelijke hulp
Diverse vormen van welzijnsactiviteiten: •
• •
Zingeving en spiritualiteit: uiteenlopende vragen --antwoord voor groepen, meerdere mensen, individuen Ontspanning Diensten en services
Extramuralisering is ook voor LuciVer niet nieuw (2) Concreet is nu te zien bij medewerkers /vrijwilligers Passie •
Met overtuiging doen waarin ze geloven
Aandacht •
Oprechte belangstelling voor de ander
Vertrouwen •
Het zien van mogelijkheden van de ander en uitstralen dat de ander op je kan rekenen
Inspiratie •
Bezieling
Professionaliteit •
Kennis, vaardigheden en attitude
Met Congregaties: samen op koers ook in extramuralisering • Cliëntenraad
• Participantenoverleg • Structureel overleg 4 maal per jaar
• Meten van cliëntervaringen: gezamenlijk plan van aanpak n.a.v. uitkomsten
Met individuele cliënten: ook samen op koers in extramuralisering • Het portret van de cliënt en dat wat door de
cliënt als Goed Leven wordt benoemd is de leidraad • Wonen op de plaats en met de mensen zoals de cliënt dat wil: • dit zo lang mogelijk realiseren • sleutelrol voor bemiddelaar Welzijn, Zorg en Wonen
Hoe kijkt LuciVer naar de toekomst (1) • Concept verzorgingshuis verdwijnt niet: vraag naar beschermde woonomgeving met beschikbaarheid van
zorg blijft bestaan • Voor cliënten ZZP 3 en 4 blijft een geclusterde omgeving noodzakelijk • Vraag naar maatwerk in arrangementen van welzijn, zorg en wonen
• Meer directe klant - leverancierverhouding en meer directe betalingen (schoonmaakkosten, maaltijden, persoonlijke activiteiten)
Hoe kijkt LuciVer naar de toekomst (2) • Verzorgingshuis als kloppend hart in de gemeenschap • Verzorgingshuis méér dan alleen beschermde woonomgeving voor ouderen • Gemeenten hebben, vanuit preventie en kostenperspectief belang bij goede infrastructuur van wonen, zorg en welzijn
Hoe kijkt LuciVer naar de toekomst (3) Belang van samenwerken met:
• Mantelzorgers en vrijwilligers • Gemeente • Woningbouwcorporaties • Lokale netwerken op gebied van zorg en welzijn
Welke oplossingsrichting kunt u zoeken voor de versnelde extramuralisering • zoek contact
• vindt de ander • doe het niet alleen !
Waarom met elkaar en niet alleen? • De bundeling van krachten in het organiseren houdt
maximale integraliteit in stand
Met wie dan ? •
bemiddelaar / een helper in het woud van aanvragen
en voorzieningen •
netwerk van “oude” bekende samenwerkingsverbanden
•
nieuwe samenwerkingspartners: dit vraagt creativiteit
•
gebruik uw groep, uw congregatie in uw aanpak en
kies niet de individuele weg
Tips en trucs •
Vóór 2014 en 2015 zorgen voor goede (her)indicatie-aanvragen
•
Ben niet te zuinig in uw aanvragen
•
•
Stuur op aanvragen naar hogere ZZP’s
•
Vraag PV aan voor > dan 90 minuten
Ook met een hogere ZZP kunt u er voor kiezen verblijf niet te verzilveren
•
Onderzoek of een PGB meer mogelijkheden biedt
•
Organiseer, investeer en gebruik aanwezige expertise
•
Verpleging naar Zorgverzekering: toets uw polis
Tot slot • Ziet u kansen? • Zijn er kanttekeningen? • Heeft u vragen?