REITDIEP COLLEGE
SCHOOLPLAN 2012-2016
Groningen September 2012
1
INHOUDSOPGAVE 1. VOORWOORD ............................................................................................................................................................ 4 2. VISIE EN STRATEGIE .................................................................................................................................................... 6
1. Visie.................................................................................................................................................... 6 2. Strategische doel Reitdiep College .................................................................................................... 7 3. EXTERNE OMGEVING ................................................................................................................................................. 8
1. Onderwijskundige ontwikkelingen .................................................................................................... 8 2. De relatie met andere onderwijsinstellingen .................................................................................... 8 3. Ontwikkelingen in relatie met overheden ......................................................................................... 8 4. Demografische ontwikkelingen ......................................................................................................... 9 5. Politieke ontwikkelingen.................................................................................................................... 9 6. Ouders als educatieve/pedagogische partners ................................................................................. 9 7. De onderwijsarbeidsmarkt ................................................................................................................ 9 8. Analyse van kansen en bedreigingen .............................................................................................. 10 4. ONDERWIJSKUNDIG BELEID ..................................................................................................................................... 11
1. Het onderwijsaanbod ...................................................................................................................... 11 2. Het onderwijsleerproces ................................................................................................................. 11 5. ORGANISATIEONTWIKKELING .................................................................................................................................. 17
1. De organisatie .................................................................................................................................. 17 2. De besturing..................................................................................................................................... 18 3. Promotie ......................................................................................................................................... 19 4. Financiën .......................................................................................................................................... 19 6. PERSONEELSBELEID .................................................................................................................................................. 20
1. Het management ............................................................................................................................. 20 2. De medewerkers.............................................................................................................................. 21 3. Professionele cultuur ....................................................................................................................... 22 7. KWALITEITSZORG ..................................................................................................................................................... 24
1. Doelen van kwaliteitsbeleid in de school ....................................................................................... 24 2. Stand van zaken kwaliteitszorg in de school ................................................................................... 24 8. VESTIGING KAMERLINGH ONNES ............................................................................................................................. 27
1. Visie Kamerlingh Onnes .................................................................................................................. 27 2. De belangrijkste strategische doelstellingen van het Kamerlingh Onnes ...................................... 29 3. Onderwijskundig beleid ................................................................................................................... 30 3.1. Onderwijsaanbod Kamerlingh Onnes .......................................................................................... 30 3.2. Pedagogisch didactisch concept .................................................................................................. 30 3.3. Het onderwijsleerproces.............................................................................................................. 31 4. Organisatieontwikkeling .................................................................................................................. 36 4.1. De organisatiestructuur ............................................................................................................... 36 4.2. Promotie ...................................................................................................................................... 37 4.3. Huisvesting................................................................................................................................... 37 9. VESTIGING LEON VAN GELDER ................................................................................................................................. 39
1. Visie Leon van Gelder ..................................................................................................................... 39 2. De belangrijkste strategische doelstelling met onderliggende doelstellingen: .............................. 41 3. Onderwijskundig beleid .................................................................................................................. 41 3.1. Onderwijsaanbod Leon van Gelder ............................................................................................. 41 3.2. Pedagogisch didactisch concept .................................................................................................. 42 3.3. Het onderwijsleerproces.............................................................................................................. 43
2
4. Organisatieontwikkeling .................................................................................................................. 49 4.1. De organisatiestructuur ............................................................................................................... 49 4.2. Promotie ...................................................................................................................................... 50 4.3. Huisvesting................................................................................................................................... 50 10. VESTIGING SIMON VAN HASSELT ........................................................................................................................ 51
1. Visie Simon van Hasselt .................................................................................................................. 51 2. De belangrijkste strategische doelstellingen ................................................................................... 52 3. Onderwijskundig beleid ................................................................................................................... 53 3.1. Onderwijsaanbod......................................................................................................................... 53 3.2. Pedagogisch didactisch concept .................................................................................................. 53 3.2. Het onderwijsleerproces.............................................................................................................. 54 4. ORGANISATIEONTWIKKELING ......................................................................................................... 60 4.1. De organisatiestructuur ............................................................................................................... 60 4.2. Promotie ...................................................................................................................................... 61 4.3. Huisvesting................................................................................................................................... 61 11. BIJLAGE CIJFERS PERSONEEL .................................................................................................................................. 62
Tabel 1. Personeelsopbouw naar leeftijdscategorie schooljaar 2012-2013 ..................................... 62 Tabel 2. Personeelsopbouw v/m verhouding en leeftijdscategorie schooljaar 2012-2013 ............... 62 Tabel 3. Verhouding LB/LC/LD functies van 2008-2014 ..................................................................... 63 Tabel 4. Verhouding OOP-OP-directie van 2008-2014 ....................................................................... 63 Tabel 5. Opbouw aantal leerlingen van 2007-2014............................................................................ 63 12. BIJLAGE PERSONEELINSTRUMENTEN ..................................................................................................................... 64
12.1. Gesprekkencyclus en bekwaamheidsdossiers ........................................................................... 64 12.2. Opleiden in de school ................................................................................................................ 64 12.3. Loopbaanbeleid ......................................................................................................................... 64 12.4. Beloningsysteem ........................................................................................................................ 64 12.5. Docentprofiel ............................................................................................................................. 64 12.6. Taakbeleid.................................................................................................................................. 64
3
1. VOORWOORD Voor u ligt het schoolplan van het Reitdiep College. In het afgelopen schooljaar is er door verschillende mensen gewerkt aan dit nieuwe schoolplan voor het Reitdiep College. Dit nieuwe beleidsplan omschrijft de visie en het beleid voor de komende vier jaar. Het maakt mooi duidelijk in welke richting we ons verder willen ontwikkelen en waar we onze mensen en middelen de komende jaren op willen inzetten. Dat is des te noodzakelijker in een tijd waarin je kunt verwachten dat die middelen eerder minder dan meer worden. Dat dwingt tot het maken van keuzes. Bij het werken aan dit schoolplan hebben we een vast patroon gevolgd. We hebben eerst een ‘ foto’ gemaakt van het nu. Waar staan we nu, wat vinden we goed en het behouden waard, wat willen we nieuw of verder ontwikkelen en waar willen we afscheid van nemen? Vervolgens hebben we geprobeerd aan te geven wat we over een aantal jaar denken te hebben bereikt. Tot slot hebben we kort aangegeven hoe we vervolgens van ons vertrekpunt naar die toekomst toe denken te werken. Als werkwijze hebben we gekozen voor het werken met een werkgroep uit iedere vestiging, bestaande uit een docent, een teamleider en de vestigingsdirecteur. Samen met de rector en onder begeleiding van een extern adviseur hebben zij stap voor stap een route gevolgd met dit document als uiteindelijk resultaat. Tussentijds zijn er bijeenkomsten geweest in de vestigingen en in de teams om onze plannen voor te leggen en te bespreken. Ook zijn er twee momenten geweest waarop de medezeggenschapsraad is bijgepraat en zijn reactie heeft kunnen geven. En tot slot hebben we ook nog twee rondes belegd waarbij mensen van buiten de school ( uit het onderwijs en het bedrijfsleven) kritisch met ons mee hebben kunnen denken. Dat proces is nu afgerond met dit schoolplan als resultaat. Het laat goed zien waar de school voor staat met drie vestigingen, die waar mogelijk interesses, wensen en behoeften van leerlingen honoreren. Leerlingen krijgen de kans hun talenten te ontwikkelen. Wij willen goed onderwijs in veilige en inspirerende omgeving leveren zodat ouders en leerlingen tevreden zijn. Dat willen we bereiken door nog meer dan in het verleden de kwaliteit van ons onderwijs te onderzoeken, onszelf terugkerend de maat te nemen en ons nadrukkelijker te verantwoorden over die kwaliteit. Dit schoolplan heeft intern de functie van ons koersboek. We gaan er onze jaarplannen op baseren en kijken jaarlijks of we op koers en op schema liggen. Het is ook nadrukkelijk bedoeld als document voor externe verantwoording naar bestuur en inspectie. Voor belangstellenden, die graag in een kortere versie willen lezen waar het Reitdiep College voor staat, vatten we onze plannen samen in een handzaam en leesbaar document. Tot slot een woord van dank aan de leden van de werkgroep, aan iedereen (intern en extern) die mee heeft willen werken en denken en uiteraard aan Dinie Oosting als begeleider van dit hele proces. Positiebepaling Het Reitdiep College is een school voor VMBO, HAVO en atheneum en maakt onderdeel uit van de stichting Openbaar Onderwijsgroep Groningen. Van deze stichting maken 21 basisscholen, drie scholen voor speciaal onderwijs en vijf scholen voor voortgezet onderwijs deel uit.
4
We hebben de ambitie om dè VO-school voor het noordwesten van de stad en de provincie te worden. Daarvoor willen we de bestaande contacten met de basisscholen in dit gebied intensiveren, ook om werk te maken van doorlopende leerlijnen tussen PO en VO. We streven naar een betere afbakening tussen de vestigingen: de Simon van Hasselt als vorm van schakelonderwijs, de Leon van Gelder als school voor leerlingen met een VMBO en VMBO/HAVOadvies en het Kamerlingh Onnes als de school voor HAVO en atheneum. Daarmee denken we een sterk onderdeel te kunnen zijn van het openbaar voortgezet onderwijs in de stad Groningen. Met de andere VO-scholen zullen we de samenwerking zoeken op die terreinen waar we ons ook gezamenlijk in kunnen versterken: scholing en professionalisering van medewerkers, meer benutten van ICT, het ontwikkelen van kwaliteitsbeleid.
5
2. VISIE EN STRATEGIE 1. Visie Hieronder wordt de visie van het Reitdiep College voor de komende jaren neergezet. Onder visie vallen de volgende onderdelen (H.v.d. Loo, Holland Management Review, nr 115, 2007): het hogere doel/missie (waarom bestaan wij als school), het gewaagde doel (waarheen gaan we, wat willen we de komende vier jaar bereiken) en de hierbij behoren kernwaarden (waarvoor staan wij) en kernkwaliteiten (waarin blinken wij uit).
Het hogere doel/de missie De school wil goed onderwijs bieden voor alle leerlingen. Als openbare school is het een ontmoetingsschool met ruimte voor verschillen. We geven als school de leerlingen de brede vorming die ze nodig hebben om als zelfstandige, sociale en kritische burgers aan de maatschappij deel te kunnen nemen. Dit betekent: in de onderwijscontext van het Reitdiep College als leerling werken aan de ontwikkeling van je identiteit: o ontdekken en ontwikkelen van je talent; o ontdekken en ontwikkelen van je interesses; o ontdekken wat je kunt, waar je goed in wilt worden en waar je enthousiast van wordt. En dat doen als een openbare school, dus o toegankelijk voor iedereen; o actieve ontmoeting tussen mensen/jongeren tot stand brengen; o jongeren kennis laten nemen van uiteenlopende overtuigingen en opvattingen; o leerlingen kunnen zich breed oriënteren op studie en beroep.
Het gewaagde doel Het Reitdiep College heeft de volgende gewaagde doelen geformuleerd: Openbaar VO voor heel Noordwest (stad en provincie); Een drie-eenheid (aanvullend, achter de voordeur), onderscheidend voor ouders en leerlingen); Bewezen kwaliteit, door duidelijk te maken dat leerlingen voldoen aan de eisen die de overheid stelt en door zichtbaar te maken wat de vestigingen aan meerwaarde bieden. De school wil de gewaagde doelen realiseren en implementeren in het onderwijsleerproces.
Kernwaarden Op het Reitdiep College werken de medewerkers en het management volgens de volgende kernwaarden: Breed en oriënterend: Breed om identiteit te kunnen ontdekken. Nabij en betrokken (zowel bij de leerling als de school). Om het hogere en gewaagde doel te kunnen bereiken is het nodig om de volgende kernwaarden nog te realiseren:
6
Externe oriëntatie. Hechten aan vakmanschap (vak en beroep) en kwaliteit leveren. Hechten aan diversiteit. Ontwikkelingsgericht.
Route/werkwijze De gerichtheid op de wereld ‘ buiten school’ willen we versterken door relaties aan te gaan met instellingen en bedrijven buiten het onderwijs. Te denken valt aan stages voor docenten of andersom, voor medewerkers buiten het onderwijs in een van de vestigingen. Op alle vestigingen zetten we in op ontwikkeling van het onderwijs en dus ook van de medewerkers.
Kernkwaliteiten Het Reitdiep College heeft de volgende kernkwaliteiten: binden en verbinden (veiligheid bieden). begeleiden van: o leerproces; o keuzeproces; o sociaal-emotionele ontwikkeling. Om het hogere en gewaagde doel te kunnen bereiken is het nodig om de volgende kernkwaliteiten nog te realiseren: Een op de leerlingengroep aangepaste didactisch pedagogische aanpak kunnen hanteren. Je willen en kunnen verantwoorden over je werk en je prestaties. Route/werkwijze We zetten tijd en middelen in op twee gebieden: Scholende activiteiten op alle drie de vestigingen om het werken met verschillen te versterken. Meer individuele leerlijnen op de Van Hasselt, meer differentiatie op de Leon van Gelder en een sterker onderscheid tussen HAVO en VWO op het Kamerlingh Onnes. Op alle drie de vestigingen maken we Opbrengstgericht werken tot een centraal thema.
2. Strategische doel Reitdiep College Het realiseren van een optimale instroom van leerlingen door een breed, volwaardig en kwalitatief hoogstaand onderwijsaanbod voor leerlingen en ouders die in het noordwesten van de stad en provincie wonen. We zien dit als een belangrijk voedingsgebied voor met name de Leon van Gelder en het Kamerlingh Onnes. Bovendien is het een overzichtelijk gebied om nadrukkelijk samen te werken met het primair onderwijs. Daarnaast blijven de Simon van Hasselt als vorm van schakelonderwijs en de Leon van Gelder door zijn concept aantrekkelijk voor leerlingen buiten deze regio. Route/werkwijze Voortgaan met aanhalen banden PO, versterken met die in de provincie. De positie van Simon van Hasselt accentueren in het nieuw te vormen samenwerkingsverband 20.0. De Leon van Gelder nog nadrukkelijk positioneren als het ‘andere VMBO’ en aantrekkelijker maken voor die leerlingen die niet meer kunnen kiezen voor het Kamerlingh Onnes (tl- en tl/HAVO-leerlingen).
7
3. EXTERNE OMGEVING 1. Onderwijskundige ontwikkelingen De wet passend onderwijs voor zorgleerlingen is onlangs van kracht geworden. Het Reitdiep College gaat onderzoeken waar de grenzen liggen van de school met betrekking tot de instroom van leerlingen met zorg. Te denken valt aan meer opvangmogelijkheden van leerlingen, die op het grensvlak VSO/VO zitten, op de vestiging Simon van Hasselt. We zien het voortgezet onderwijs als een belangrijke schakel in de keten van PO naar afsluitend onderwijs. In toenemende mate zullen ouders, betrokkenen en de overheid ons ook bevragen op de kwaliteit en opbrengsten van ons onderwijs.
2. De relatie met andere onderwijsinstellingen Samenwerking Het Reitdiep College trekt samen met de andere scholen op in O2G2-verband. Er zijn goede contacten met de vervolgopleidingen (Noorderpoortcollege, Alfa College, Hanze Hogeschool, Rijksuniversiteit Groningen). Er zijn goede contacten met de opleidingsschool. Met de overige VO-scholen wordt nog nadrukkelijker samenwerking gezocht o.a. op het gebied van: o kwaliteitsbeleid; o ontwikkeling Bèta/Techniek, vooral voor VMBO; o afstemming profilering (KTM in ons geval); o scholing en professionalisering; o onderdelen personeelsbeleid (beoordeling, functiemix, mobiliteit). De samenwerking met de basisscholen in het noordwesten van de stad en provincie kan verder worden versterkt op een aantal onderwijsinhoudelijke gebieden als taal/rekenen, didactiek, jaarlijks terugkoppeling van voortgang leerlingen, uitbreiding dienstverlening screenen leerlingen groepen 7 en 8. Het is de bedoeling binnen O2G2-verband op thema’s de samenwerking tussen het PO-VO te versterken. Concurrentie Directe concurrenten van het Reitdiep College zijn het Augustinus College, het Werkman College en Wessel Gansfort College. Ook de instroompunten in de regio van diverse scholen op het niveau van de eerste en tweede klas zijn concurrenten.
3. Ontwikkelingen in relatie met overheden Met de lokale overheid zullen we onze betrekkingen (weer) moeten aanhalen. Wellicht als gevolg van spanning tussen O2G2 en de gemeente zijn die op een laag pitje gekomen. Daarin investeren is wel nodig De landelijke overheid en het bestuur en gemeente hebben we hard nodig om de speciale positie van de Leon van Gelder ook op termijn te handhaven.
8
4. Demografische ontwikkelingen De vergrijzing kan op termijn problemen opleveren in verband met het geringere aantal leerlingen dat naar school gaat. Dit geldt voor de wijken Vinkhuizen en Paddepoel. De wijken De Held, Gravenburg en Reitdiep leveren nu nog leerlingen op. Vanaf 2016 zal het aantal leerlingen licht dalen.
5. Politieke ontwikkelingen De financiering blijft op hetzelfde peil terwijl de vaste lasten aan personeel meer worden. In toenemende mate is er een pakket van eisen en verwachtingen aan het onderwijs, zonder dat daar in voorwaardelijke zin veel tegenover is gesteld. Dit betekent dat het Reitdiep College duidelijk moet zijn naar leerlingen en ouders over wat de school wel en niet kan aanbieden. Daarbij zal vooral het programma leidend zijn en is honoreren van wensen van de leerling en ouders niet altijd mogelijk.
6. Ouders als educatieve/pedagogische partners Ouders en leerlingen zijn cliënten geworden die van de school een hoge kwaliteit van onderwijs, een goede schoolorganisatie en meer maatwerk verlangen waarover verantwoording wordt afgelegd. Daarbij zijn ouders belangrijke partners waar de school mee samenwerkt om de schoolperiode voor de leerlingen optimaal te maken. De drie vestigingen hebben elk op hun eigen manier ouders betrokken bij de school. Op de Leon van Gelder is een ouderraad die de ouders vertegenwoordigen richting directie. Er zijn ouderavonden georganiseerd door de ouderraad, mentor-ouder-groep avonden waar alle ouders van het leerjaar per groep worden uitgenodigd. 10 minuten gespreksavonden voor ouders, periode afsluiting voor ouders of presentatie van een project. Op het Kamerlingh Onnes zijn er klassenouders, mentorouderavonden en een algemene ouderavond. Op de Simon van Hasselt organiseert individuele contactavonden voor ouders, een algemene ouderavond en een huisbezoek per jaar.
7. De onderwijsarbeidsmarkt Voor de komende jaren wordt krapte op de onderwijsarbeidsmarkt verwacht als gevolg van de vergrijzing en een grotere uitstroom in verband met pensionering. In Noord Nederland is op dit moment voor de meeste vacatures in het VO nog een evenwicht tussen vraag en aanbod, maar de keuze is voor een aantal vakken wel beperkt. Om te zorgen voor voldoende personeel staat het volgende op stapel. Het Reitdiep College gaat samen met de andere scholen voor VO optrekken om werken in het onderwijs aantrekkelijk te houden en/of te maken. Terreinen waarop dat kan zijn: o gezamenlijke werving; o vergroten mobiliteit; o gezamenlijk aanbod op scholing en professionalisering; o helder promotiebeleid; o idem beoordelingsbeleid.
9
Via de samenwerking met Noorderlink kunnen we meer beleid ontwikkelen om te komen tot moderne arbeidsorganisaties (flexibele, tijdelijke arbeid, afstemming werken thuis en op school, uitstappen naar andere instellingen/bedrijven). Zorgen voor binding aan de school door een goede afbakening van professionele ruimte en kaders.
8. Analyse van kansen en bedreigingen We hebben in het noordwesten van stad en provincie een interessant voedingsgebied voor met name de Leon van Gelder en het Kamerlingh Onnes. Voor de Leon van Gelder geldt daarnaast nog dat het een aantrekkelijk alternatief kan bieden voor leerlingen, met name VMBO-leerlingen, die nog allerlei opties open willen houden (schoolsoort, sectorkeuze etc.) en die gedijen in het concept van de Leon van Gelder. Daartoe moeten we wel iets doen aan het beeld dat bij ouders, leerlingen en sommige PO-scholen bestaat. De Simon van Hasselt heeft ook een belangrijke streekfunctie, voor een groter gebied dan Noordwest Groningen. Doelen externe omgeving Reitdiep College Met de overige VO-scholen wordt goed samengewerkt op het gebied van: o kwaliteitsbeleid; o scholing en professionalisering; o onderdelen personeelsbeleid (beoordeling, functiemix, mobiliteit). De samenwerking met de basisscholen in het noordwesten van de stad en provincie wordt versterkt op de volgende onderwijsinhoudelijke gebieden als taal/rekenen, didactiek, jaarlijks terugkoppeling van voortgang leerlingen, uitbreiding dienstverlening screenen leerlingen groepen 7 en 8. Binnen O2G2-verband wordt op thema’s de samenwerking tussen het PO-VO versterkt. Er is beleid waarin naar ouders toe duidelijk wordt gemaakt welke mogelijkheden er voor leerling zijn binnen de kaders van het financiële beleid. De effecten van demografische ontwikkelingen voor het Reitdiep College zijn in kaart gebracht. De effecten van de uitstroom van leerkrachten zijn in kaart gebracht. Er wordt actief met andere scholen of instellingen samengewerkt om het verwachte lerarentekort op te vangen.
Route/werkwijze Er is structureel overleg met de PO-scholen van O2G2 in het noordwesten van de stad. Dat kunnen we ook opzetten met scholen in de regio. Twee belangrijke thema’s dienen zich aan: de leerlingoverdracht en doorlopende leerlijnen. In het overleg met de andere VO-scholen van O2G2 (Programmadirectie VO) werken we samen aan de bovenschoolse thema’s zoals die zijn genoemd. We willen met de beide ROC’s (Noorderpoortcollege en Alfacollege) in gesprek om structureel een terugkoppeling te krijgen van de schoolloopbanen van de leerlingen van de Leon van Gelder.
10
4. ONDERWIJSKUNDIG BELEID 1. Het onderwijsaanbod Het Reitdiep College geeft de leerlingen de mogelijkheid gebruik te maken van een breed curriculum waarbij recht wordt gedaan aan de aspecten hoofd, hart en handen. Het onderwijs dat de drie vestigingen leveren genereert een breed aanbod voor zeer uiteenlopende leerlingen. Hierdoor kunnen leerlingen de bij hun passende onderwijsleerweg kiezen. De unieke kenmerken van de school zijn: de drie opleidingen hebben uitgebreid aandacht voor de voorbereiding op het vervolgonderwijs; de drie opleidingen honoreren, waar maar even mogelijk is, interesses, wensen en behoeften van leerlingen; de goede contacten met het primair onderwijs en de het vervolgonderwijs.
2. Het onderwijsleerproces Onderwijs ontwikkelen, lesgeven en individuele leerlingbegeleiding zijn de belangrijkste werkprocessen in de school. Deze kerntaken van de school veranderen de laatste jaren continue. Dit betekent dat hoge eisen worden gesteld aan het verandervermogen van de school en de docenten en onderwijsondersteunend personeel. De rol van docenten is daarbij cruciaal om te realiseren dat leerlingen hun talenten maximaal kunnen ontwikkelen.
Lesgeven Heden Op alle drie de vestigingen zijn docenten erg betrokken bij de leerlingen. Er is gekozen voor het werken in teams waarbij een team van docenten die meestal ook mentor zijn een groep leerlingen begeleidt. Alle docenten zijn erop gericht de leerling optimale kansen te bieden. In deze interactie tussen docenten en de leerlingen zitten verschillen tussen de vestigingen. Dit heeft te maken met het schooltype. Verder geldt voor de drie vestigingen dat een eenduidige manier van aansturing, waarbij docenten verantwoording afleggen over behaalde resultaten waaronder de opbrengsten van het leren, nog in ontwikkeling is. Bij het management dient nog een gedeelde opvatting ontwikkeld te worden over het aspect van eenduidigheid in de aansturing van medewerkers. Ook de manier waarop het lesgeven wordt geëvalueerd vereist nog aandacht op directieniveau. Het is van belang meer eenduidigheid in de evaluatie te realiseren. Toekomst Het is de bedoeling de kwaliteit van het lesgeven goed te borgen door het gebruik van een cyclisch evaluatieproces conform de PDCA-cyclus, waarbij ook leerlingen hun mening geven. Er vindt elk jaar een kwaliteitsmeting plaats m.b.t. het lesgeven. Om er voor te zorgen dat de kwaliteit van het lesgeven optimaal is, wordt het onderstaande doel gerealiseerd: Het management heeft een gedeelde opvatting over eenduidige aansturing van docenten en mentoren waarbij afspraken worden gemaakt over de te behalen opbrengsten en er sprake is van opbrengstgericht werken. Om de kwaliteit te meten:
11
o o o
wordt optimaal gebruik gemaakt van de informatie die bekend is over klassen en leerlingen in de school; vindt regelmatig benchmarking plaats met andere scholen; worden er duidelijke normen gesteld ten aanzien van de te halen opbrengsten.
Route/werkwijze We beginnen met het definiëren van wat we onder opbrengsten verstaan. Gezien de missie van de school is dat meer dan een voldoende op de kwaliteitskaart. Vervolgens stellen we vast wanneer we tevreden kunnen en mogen zijn over die opbrengsten (criteria) en op welke wijze we die in kaart kunnen brengen. Docenten worden geschoold in het gebruik van alle informatie die bekend is over leerlingen en die adequaat te gebruiken. De opbrengsten zijn structureel onderwerp van gesprek op de teambesprekingen en de vaksectiebesprekingen.
Mentoraat Heden Individuele leerlingbegeleiding is goed gestructureerd door het mentoraat op het Reitdiep College. Elke vestiging heeft het mentoraat goed georganiseerd en elke leerling heeft een mentor. Net als bij het lesgeven is de kwaliteit van het mentoraat afhankelijk van de betreffende mentor. Het streven is hierbij om schoolbreed meer standaardaarden te ontwikkelen voor het mentoraat. Het mentoraat wordt op elke vestiging aan een cyclisch proces van evaluatie onderworpen omdat het meegenomen wordt bij de functioneringsgesprekken. In het gesprek wordt getoetst of de mentor zijn/haar taken goed heeft uitgevoerd. Net als bij het lesgeven is er nog geen koppeling tussen het mentoraat en opbrengsten van het leren van de leerlingen. Toekomst De school wil het mentoraat optimaliseren door het realiseren van het onderstaande doel: Er worden schoolbreed standaarden ontwikkeld voor het mentoraat. Hierdoor wordt gerealiseerd dat het mentoraat door de docenten op een gelijkwaardige wijze wordt uitgeoefend. Er worden evaluaties uitgevoerd. Route/werkwijze We nemen ons voor om goed na te gaan wat de inhoud van het mentoraat moet zijn, afhankelijk van de schoolsoort en van de fase van schoolloopbaan van de leerlingen. De leerlingen enquêtes vallen mogelijk uit te breiden met vragen over de invulling en uitvoering van het mentoraat.
Aansluiting van leerprocessen Heden Belangrijke punten van aandacht bij de aansluiting van leerprocessen zijn de volgende: de aansluiting van de onderbouw met de bovenbouw op het Kamerlingh Onnes; de aansluiting primair onderwijs met het Reitdiep College; de aansluiting Reitdiep College met het vervolgonderwijs;
12
op de drie vestigingen de aansluiting tussen vakken en/of leergebieden. Dit vereist centrale sturing. Toekomst De aansluiting tussen de diverse onderdelen van het leerproces is optimaal en de opbrengsten zijn goed voor alle vestigingen. Dit betekent dat de onderstaande doelen gerealiseerd moeten worden: Het goed samenwerken met de overige VO-scholen op het gebied van: o ontwikkeling Bèta/Techniek, vooral voor VMBO; o afstemming profilering; Het versterken van de samenwerking met de basisscholen in het noordwesten van de stad en provincie op de volgende gebieden: o onderwijsinhoudelijke ontwikkelingen als taal/rekenen, didactiek etc.; o jaarlijks terugkoppeling van voortgang leerlingen; o uitbreiding dienstverlening screenen leerlingen groepen 7 en 8. Route/werkwijze Voor de ontwikkeling van Techniek op het VMBO trekken we samen op met het Werkman College en Zernike College. Het plan is om daar ook andere partijen (bedrijfsleven, MBO, andere VO-scholen in de stad) bij te betrekken. De profilering KTM op de Leon van Gelder willen we versterken in samenwerking met het Noorderpoortcollege. In het kader van het project Verlengde Schooldag zijn er al werkgroepen PO-VO voor de doorlopende leerlijnen Taal en Rekenen. We zetten ons ervoor in die ook na afronding van dit project voort te zetten, al dan niet in een breder verband. De inzet van een zorgcoördinator om leerlingen in groep 7 en 8 al door te nemen met leerkrachten PO maken we structureel voor de scholen in Noordwest.
Leerstofaanbod Heden Op het gebied van leerstofaanbod zijn de speerpunten ICT, taalvaardigheden, rekenen, passend onderwijs en sociaal burgerschap en integratie. ICT De ambities op het gebied van ICT staan voor een deel verwoord in een ITC-plan. Samengevat komt het neer op: meer digitale leermiddelen in school, met name om tegemoet te komen aan individuele wensen en behoeften van leerlingen; faciliteiten om die middelen ook overal in de school te benutten; faciliteren dat medewerkers van de school thuis en op werk overal kunnen werken; verder ontwikkelen en invoeren van programma’ s die ons werk ondersteunen. Op het Reitdiep College vinden diverse activiteiten plaats om ICT te integreren in het onderwijsleerproces. De drie vestigingen zijn ieder op hun eigen wijze bezig de elektronische leeromgeving in de lessen in te voeren. Het is de bedoeling nog een overkoepelende visie te ontwikkelen over het gebruik van ICT in relatie het leren. En te onderzoeken wat je allemaal kunt met ICT in de lessen.
13
Taalvaardigheden Taalvaardigheden zijn een speerpunt voor het Reitdiep College. Er is een Reitdiep breed een taalbeleidsplan uitgewerkt. Vervolgens is per vestiging het taalbeleid op de specifieke situatie van de vestiging uitgewerkt. Het taalbeleid heeft ook tot doel in de brede zin taalbewuste docenten te creëren. Rekenvaardigheden Rekenvaardigheden zijn een speerpunt voor het Reitdiep College. Beleid hiervoor is in ontwikkeling. Doel is dat leerlingen passend bij het moment in hun schoolloopbaan voldoen aan de eisen van de referentieniveaus. Passend onderwijs Voor alle drie de vestigingen is het interessant binnen de lessen nog meer te differentiëren en onderling van elkaar te leren. De ontwikkeling van passend onderwijs in het kader van de nieuwe wet passend onderwijs gaat nog plaats vinden. Per vestiging gaat gekeken worden, wat de wet betekent voor de aanname van leerlingen en de bandbreedte die de vestiging heeft voor het plaatsen van leerlingen. Meer zorgleerlingen betekent immers ook meer scholing van medewerkers in de specifieke problematiek. Per vestiging is men bezig met het opstellen van zorgprofielen. Er wordt in kaart gebracht wat er nu al gebeurt op het gebied van passend onderwijs en wat de vestigingen nog meer kunnen doen. Actief burgerschap en sociale integratie Actief burgerschap en sociale integratie zijn opgenomen in de onderwijsprogramma’s van de drie vestigingen. De leerling leert over overeenkomsten, verschillen en veranderingen in cultuur en levensbeschouwing in Nederland, leert eigen en andermans leefwijze daarmee in verband te brengen, en leert de betekenis voor de samenleving te zien van respect voor elkaars opvattingen en leefwijzen. Toekomst Hieronder staan de doelen genoemd voor ICT, taalvaardigheden, rekenen, passend onderwijs en actief burgerschap en sociale integratie die gerealiseerd dienen te worden om het leerstofaanbod te optimaliseren. ICT Er is een schoolbrede visie ontwikkeld voor het gebruik van ICT in de lessen. Taalvaardigheden De leerlingen behalen een taalniveau dat voor hen maximaal is. De school biedt docenten scholing aan op het gebied van taalonderwijs- en ontwikkeling. Docenten herkennen en benutten taalkansen, zodat zij in hun lessen op de juiste manier aandacht aan taalontwikkeling kunnen schenken. Rekenvaardigheden Leerlingen ontwikkelen op het gebied van rekenen het niveau dat bij hen past. De school biedt docenten scholing aan op dit gebied.
14
De school stelt een beleidsplan rekenen en wiskunde op. In het beleidsplan werkt de school uit hoe het vak rekenen aansluit op de rekenvaardigheden die nodig zijn in de. Passend onderwijs Een goed evenwicht tussen het differentiëren naar leerlingen toe en de eventuele zorg die leerlingen nodig hebben en de vaardigheden en kennis van docenten ook op het gebied van zorgleerlingen. Voor de Van Hasselt een uitbreiding naar die leerlingen die nu soms vallen in het grijze gebeid tussen speciaal onderwijs en regulier Actief burgerschap en sociale integratie Het bij de leerlingen vormen van een kritisch oordeelsvermogen, democratische gezindheid, maatschappelijke betrokkenheid en respectvolle bejegening van anderen door hieraan in de dagelijkse omgang én in (mentor)lessen aandacht te besteden. Route/werkwijze Voor de speerpunten ICT, taalvaardigheden, rekenen, passend onderwijs en actief burgerschap en sociale integratie worden de volgende maatregelen ontwikkeld en ingevoerd om de doelen te bereiken. ICT Een schoolbrede werkgroep krijgt de opdracht om te onderzoeken op welke wijze ICT goed geïntegreerd kan worden in de lessen en schrijft een beleidsplan. Taalvaardigheden We denken met ons taalbeleid inmiddels zo ver te zijn dat de energie meer zal moeten zitten in het borgen dan in het nog verder ontwikkelen. Rekenvaardigheden Op alle drie de vestigingen zijn werkgroepen aan de slag om ervoor te zorgen dat rekenonderwijs in de onderbouw wordt versterkt en leerlingen kunnen voldoen aan de eindtermen, ontleend aan de referentieniveaus. Passend onderwijs De drie vestigingen hebben ondersteuningsprofielen opgesteld, waarbij ook aangegeven is tot hoever de ambities reiken. In het nieuw te vormen samenwerkingsverband stemmen we deze nader af met andere scholen. Behoudens een mogelijke uitbreiding van ondersteuning voor de Van Hasselt denken we met de Van Gelder en het Kamerlingh Onnes aan de grenzen te zitten van wat mogelijk. Actief burgerschap en sociale integratie We willen het openbaar karakter van onze school onder andere tot uiting doen komen in activiteiten die gericht zijn op het vergroten van kennis over onze samenleving en op deelname/participatie. Leerlingen nemen deel aan diverse maatschappelijke stages. In de verschillende vakken en leergebieden en mentorlessen besteedt de docent inhoudelijke aandacht aan thema’s als vrijheid van meningsuiting, gelijkwaardigheid, begrip voor het standpunt van anderen, intolerantie en discriminatie.
15
Leerlingen worden actief ingezet bij peermediation. Door actieve participatie wordt bevorderd dat leerlingen leren dat meningsverschillen goed oplosbaar zijn door met elkaar in gesprek te gaan. Er zijn leerlingenraden op het Kamerlingh Onnes en de Leon van Gelder.
Zorgstructuur Heden De zorgstructuur is op het Reitdiep College goed georganiseerd en ingebed in het onderwijsleerproces. Omdat elke docent ook mentor is, betekent dit dat de zorg een aspect is van de dagelijkse interactie tussen docent en leerling. Elke vestiging heeft een zorgbeleidingsteam of klein zorgteam en een zorgadviesteam (ZAT). De zorgcoördinatoren van de drie vestigingen overleggen regelmatig met elkaar. Er is centrale sturing vereist voor het meer benutten van elkaars expertise en om van elkaar te leren. De toekomst Er is sprake van een gezamenlijk zorgprofiel voor het Reitdiep. Hierin wordt specifiek aandacht besteed aan de expertise van de vestigingen en de mogelijkheden voor onderlinge ondersteuning. Er wordt geïnvesteerd in gezamenlijke scholing van de drie zorgbegeleidingsteam. Doel is het vergroten van kennis, vaardigheden en onderlinge samenwerking Route/werkwijze We doen dat vooral door in het zorgoverleg van het Reitdiep College ervaring uit te wisselen en kennis te delen en uiteraard door samenwerking te zoeken in het nieuwe Samenwerkingsverband 20.0.
16
5. ORGANISATIEONTWIKKELING 1. De organisatie Heden Het Reitdiep College heeft een directie bestaande uit de rector en drie vestigingsdirecteuren. De drie vestigingen hebben elk een vestigingsdirectie met daaronder teams, vaksecties en andere afdelingen. Leidend op het Reitdiep College is de gedachte dat de zeggenschap zo dicht mogelijk bij de medewerkers wordt gelaten en er zoveel mogelijk decentraal wordt gewerkt en uitgevoerd. De vestigingen functioneren zoveel mogelijk zelfstandig. Gezien het financiële aspect zal in de toekomst ook scherper gekeken worden wanneer OP of OOP ingezet kan worden. Centraal versus decentraal. Door het centraal ontwikkelen van beleidsterreinen worden voordelen behaald. Er ontstaat meer eenheid in de school betreffende bepaalde zaken zoals op het gebied van personeelsbeleid en kwaliteitsbeleid. Dit geldt ook voor onderwijskundige ontwikkelingen zoals taal- en rekenbeleid. Welke beleidsonderdelen centrale ontwikkeling vereisen, gaan we nog vaststellen. Wanneer er vestigingseigen beleid wordt ontwikkeld, gebeurt dit binnen de kaders die Reitdiep breed zijn vastgesteld. Door de korte lijnen is er snel verbinding tussen wat je als docent met onderwijs wil en wat daarvoor aan beleid nodig is. Centrale stafafdelingen De stafafdelingen zijn de centrale administratie, personeelszaken, financiën en ICT zijn centraal gepositioneerd. Hiervoor is gekozen vanuit efficiency overwegingen. Ook speelt het professionaliseringsaspect mee als het gaat om één functionaris voor de hele school. Van belang hierbij is de aandacht van de centraal gepositioneerde stafmedewerkers voor de eigenheid van de vestigingen. Want uiteindelijk gaat het op school om de interactie op de werkvloer tussen de leerling en de docent. Toekomst Het is duidelijk waar de professionele ruimte begint en waar die begrensd wordt voor docenten, teams, vakgroepen en vestigingen. Daarvoor worden de onderstaande doelen gerealiseerd: De verantwoordelijkheid voor overkoepelende terreinen wordt vastgesteld. Voor de komende vier jaar wordt vastgesteld welke beleidsonderdelen centrale ontwikkeling vereisen. Er wordt onderzocht op welke manier de afstemming tussen centraal en decentraal kan worden verbeterd met betrekking tot de ondersteunende afdelingen. Route/werkwijze Scholen zullen in de toekomst moeten gaan werken met een professioneel statuut, dat de ruimte en de kaders vastlegt voor het handelen van docenten. Dat statuut is uitgangspunt om vervolgens ook voor teams en vestigingen vast te leggen welke ruimte en begrenzing zij hebben.
17
2. De besturing Heden Het werken met een PDCA-cyclus is op het Reitdiep College een bekend sturingsmiddel op strategisch, tactisch niveau, operationeel en individueel niveau. Nog niet alle medewerkers vinden het vanzelfsprekend dat bij een hiërarchische manier van aansturen ook verantwoording afleggen hoort. Op het strategische niveau van de school en het tactische niveau van de vestiging wordt voor de borging van plannen de PDCA-cyclus goed gebruikt. De doelstellingen uit het schoolplan en jaarplan zijn nog scherper te formuleren en de resultaten zijn beter te evalueren en te meten. Op het operationele niveau van de teams wordt besproken wat de doelstellingen van de vestiging voor het team betekenen. De teamleider stuurt in de teams dit cyclische proces aan en is daarbij verantwoordelijk voor het te behalen doel. De teamleider vertaalt de doelstellingen van het team naar het niveau van de individuele medewerker. Geconstateerd moet worden dat teamleiders hier nogal verschillend mee omgaan. Op het individuele niveau van de medewerker wordt gewerkt met een gesprekkencyclus. Er worden functioneringsgesprekken en voortgangsgesprekken gehouden. En er zijn bekwaamheidsdossiers ingevoerd en ook maken medewerkers een persoonlijk ontwikkelingsplan. Er wordt nog wel te weinig resultaatgericht gewerkt in een jaarcyclus. Toekomst Om het onderwijs optimaal door docenten te laten uitvoeren is op het Reitdiep College een professionele cultuur aanwezig waarin het werken met resultaatafspraken en het afleggen van verantwoordelijkheid standaard is. In de komende jaren worden daarvoor de volgende doelen gerealiseerd. Op het Reitdiep College is een open besturingsfilosofie gewenst met een gezamenlijke verantwoordelijkheid en beslissingen over veranderingen en waarbij resultaatgericht wordt gewerkt conform de PDCA-cyclus. Het uitgangspunt is daarbij: decentraal wat kan, centraal wat moet. Zoveel mogelijk medewerkers voeren de regie over hun eigen werkzaamheden met de volgende begrenzing: o kaders die gesteld zijn voor school- en vestigingsbeleid; o de noodzaak tot afstemming/overleg met anderen. Op termijn wordt dit vastgelegd in een professioneel statuut. Op vestigingsniveau, teamniveau en individueel niveau worden duidelijke afspraken gemaakt over de te behalen resultaten en wordt de PDCA-cyclus gehanteerd om de resultaten te evalueren en vervolg afspraken te maken. Er is een duidelijk koppeling tussen de resultaatafspraken op schoolniveau, vestigingsniveau, teamniveau en individueel niveau uitgaande van de visie van de school. Teams zijn resultaat verantwoordelijke eenheden en gezamenlijk zijn ze verantwoordelijk voor het totale resultaat van de vestiging en van de school. Daarbij hoort het conform de PDCAcyclus uitvoeren van evaluaties van teamplannen en het maken van vervolgafspraken. De informatie waarop wordt gestuurd is up to date en de systemen, waarmee wordt gewerkt zijn goed gevuld. De gesprekkencyclus wordt conform afspraak uitgevoerd inclusief een beoordelingsgesprek; de teamleiders maken duidelijke resultaatafspraken met de medewerkers. Er vinden trendrapportages plaats vanuit de functioneringsgesprekken.
18
Alle medewerkers vinden het vanzelfsprekend dat bij een hiërarchische manier van aansturen ook verantwoording afleggen hoort.
Route/werkwijze We maken zowel de professionele docent als de eenduidigheid van het leidinggeven aan dergelijke docenten expliciet onderwerp van gesprek en ontwikkeling. De gesprekkencyclus breiden we uit met beoordelingsgesprekken die eens in de twee jaar gevoerd worden met alle medewerkers. In samenwerking met andere scholen van O2G2 zullen we ons scholen in het opbrengstgericht werken om zo ook expliciet de opbrengsten in de vestigingen en in de teams tot onderwerp van gesprek te maken.
3. Promotie Heden Het promotiebeleid komt nog beter op poten worden gezet, zodat het voor de omgeving van de school duidelijk is waar het Reitdiep College voor staat. Toekomst Een goed promotieplan zorgt ervoor dat toekomstige ouders, leerlingen en toeleverende scholen weten welke mogelijkheden er zijn voor leerlingen op het Reitdiep College. Dit betekent het schrijven van een promotieplan.
4. Financiën Heden De vestigingen hebben elk hun eigen budget volgens de lumpsum begroting. Overkoepelende kosten voor het Reitdiep worden versleuteld naar grote en beïnvloedbaarheid. Toekomst De school wil een positieve jaarrekening presenteren over het kalenderjaar 2013.
19
6. PERSONEELSBELEID 1. Het management Heden Er is een ontwikkeling gaande waarbij de directieleden zich nog meer op het strategische niveau ontwikkelen en de positie van de teamleiders beter wordt verankerd. Tevens is er sprake van een veranderingstraject met betrekking tot de rollen van de teamleiders van coördinerend naar leidinggevend. Bij leidinggeven is het nodig gedeelde opvattingen te hebben over wat verstaan wordt onder het aansturen van medewerkers. Er is een eenduidig referentiekader met betrekking tot stijl van leidinggeven nodig zodat voor iedere leidinggevende een aantal basisregels hetzelfde zijn. Dit betekent dat gestuurd wordt op resultaat maar dat de medewerkers zelf verantwoordelijk zijn voor de wijze waarop ze het resultaat bereiken. Het management heeft veel bereidheid nieuwe ontwikkelingen te initiëren en te realiseren. Vanwege de diversiteit aan ervaring en deskundigheid van het management is in de school een brede kijk op het onderwijs aanwezig, van het strategische tot en met het operationele niveau. Toekomst De stijl van leidinggeven van het management is situationeel. Afhankelijk van de situatie wordt sturend of coachend leiding gegeven. Er wordt met passie en betrokkenheid leiding gegeven. Het management laat ruimte voor initiatieven en stuurt resultaatgericht vanuit de visie van de school. Om dit te realiseren is het gewenst de volgende doelen te realiseren: Het realiseren van een eenduidige manier van aansturen door middel van een gezamenlijk referentiekader met betrekking tot managementprocessen. Dit betekent dat het management een eenduidige manier van denken heeft over het leveren van kwaliteit, het uitdragen van de visie en missie, het oppakken en realiseren van nieuwe ontwikkelingen. De span of control van het management is optimaal. Het management stuurt resultaatgericht vanuit de visie van de school de medewerkers aan door het toepassen van de PDCA-cyclus op alle niveaus. Het management beschikt ondermeer over de volgende vaardigheden: o het zich bewust zijn van het belang van voorbeeldgedrag en dit ook vertonen; o ruimte laten voor initiatieven; o er is sprake van onderwijskundig leiderschap, het sturen op de inhoud vanuit de visie van de school. o het team goed laten functioneren zodanig dat teameigenschappen goed worden gebruikt. De teamleiders houden goed contact met de omgeving en laten zien waar het Reitdiep College voor staat. Route/werkwijze Het management wordt geschoold met betrekking tot een eenduidige manier van besturing van managementprocessen. Het streven is de span of control van de teamleider te optimaliseren door te onderzoeken wat een maximale span of control is en ook de juiste verhouding tussen het aantal medewerkers dat wordt aangestuurd en het aantal uren dat nog wordt lesgegeven.
20
2. De medewerkers Heden Voor het bereiken van goede resultaten is het van belang dat docenten bekwaam zijn en blijven, professioneel handelen en zich continu verder ontwikkelen. Medewerkers hebben hun eigen verantwoordelijkheid voor dit ontwikkelingsproces. Schoolbreed zijn de medewerkers van het Reitdiep College veranderingsbereid. Docenten willen zaken verbeteren en vernieuwen voor de leerlingen. De docent c.q. de school wil kansen bieden aan leerlingen zodat deze hun talenten kunnen ontwikkelen. De motivatie van de medewerkers is goed omdat op Reitdiep College veel vernieuwende zaken op onderwijsinhoudelijk gebied worden opgepakt, waarbij ook op het persoonlijke vlak er veel kansen liggen voor medewerkers om zich te kunnen ontplooien. Toekomst Medewerkers zijn bereid zich te ontwikkelingen en verder te groeien in hun professionaliteit. Ze zijn gericht op het leveren van kwaliteit en het realiseren van de afgesproken doelen en leggen hierover verantwoording af aan betrokkenen zoals leerlingen, collega’s, leidinggevende, ouders en anderen. De medewerkers nemen verantwoordelijkheid voor de wijze waarop het resultaat wordt bereikt. Hiervoor is het nodig de volgende doelen te realiseren: Medewerkers zijn zich bewust van een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor de resultaten van de school/vestiging en handelen ernaar. Medewerkers weten wat er op de andere vestigingen gebeurt, ze kijken over de grenzen van de eigen vestiging heen. Medewerkers zijn bekend met de visie van de school en de vestiging en kunnen handelen vanuit die visie. Er is een gezamenlijk referentiekader. Medewerkers vinden het normaal verantwoording af te leggen, kwaliteit te leveren en hun doelen te realiseren. Medewerkers nemen zelf verantwoordelijkheid voor hun eigen ontplooiing en ontwikkeling en maken hierover afspraken met hun leidinggevende. Het schoolplan, het jaarplan van het team en het zorgbeleidsplan zijn bij de medewerkers goed bekend. Route/werkwijze Er wordt voor de medewerkers een dynamisch loopbaanbeleid ontwikkeld waarin de mogelijkheden tot ontwikkeling zijn beschreven. Het beleid richt zich op de behoeften van de verschillende generaties in de school. Er wordt bepaald wat op het Reitdiep College het professioneel handelen van een docent inhoudt. In de functioneringsgesprekken worden met de medewerkers afspraken gemaakt over hun ontwikkeling en wanneer de afspraken gerealiseerd zijn. Er worden bijeenkomsten georganiseerd waarin nieuwe ontwikkelingen op de vestigingen worden gedeeld met andere vestigingen. In de teams wordt het werken met de PDCA-cyclus en het maken van resultaatafspraken besproken. In de teams wordt de visie van de school en de vestiging besproken en er worden plannen ontwikkeld om deze visie in de teamplannen en het onderwijs te integreren.
21
3. Professionele cultuur Heden De docenten zijn gericht op het leveren van kwaliteit. Tussen de vestigingen en binnen de vestigingen zijn er verschillen. De mate van kwaliteitsbewustzijn kan nog groter. Om de kwaliteit te meten gebruikt men nog onvoldoende de geijkte instrumenten. Met betrekking tot professioneel handelen geldt het volgende: reflecteren op het eigen gedrag en feedback geven en krijgen gebeurt nog te weinig. Voor lesbezoek, bij elkaar in de klas kijken en leren van elkaar geldt hetzelfde. De docenten zijn resultaatgericht met betrekking tot het bereiken van goede resultaten voor de school/vestiging. De resultaatgerichtheid op het individueel niveau van de leerling kan nog worden verbeterd. De docenten zijn cliëntvriendelijk en op de leerlingen betrokken. Per vestiging zijn gedragsregels vastgelegd. Hierin staat hoe medewerkers en leerlingen zich dienen te gedragen op school. Vanuit centraal niveau is het nodig bepaalde minimale kaders voor te stellen. Het Reitdiep College wil een lerende school zijn, maar intenties van de vestigingen verschillen van elkaar in de uitwerking. Centraal dienen hiervoor kaders ontwikkeld te worden. Toekomst Het is de bedoeling een professionele cultuur te realiseren waarin er sprake is van professioneel handelen en het leveren van kwaliteit vanzelfsprekend is. Deze professionele cultuur heeft de volgende kenmerken: Resultaatgericht werken en verantwoording af te leggen over bereikte resultaten. Management en medewerkers spreken elkaar aan op bepaald gedrag in een sfeer van veiligheid en vertrouwen. Er wordt geleerd van fouten en ervaringen van elkaar. Zelfreflectie een onderdeel is van het professionele handelen. Er sprake is van cliëntgerichtheid. Als medewerker ben je het visitekaartje van de school en gericht op samenwerking met anderen. Medewerkers zijn zich bewust van de veranderingen in de samenleving. Continu werken aan het verbeteren van de kwaliteit is normaal. Medewerkers tonen waardering voor elkaar en zijn gericht op samenwerking. Voor het waarmaken van deze professionele cultuur is het nodig de onderstaande doelen te halen: De docenten zijn gericht op het leveren van kwaliteit en staan open voor het meten van die kwaliteit. De kwaliteit wordt systematisch gemeten met daarvoor ontwikkelde instrumenten zoals het bij elkaar in de klas kijken met een kijkwijzer, lesbezoek, het afnemen van leerlingenquêtes. Het verhogen van de kwaliteit van het lesgeven, door het goed begeleiden van de medewerkers in een cyclisch proces. De resultaatgerichtheid op het individueel niveau van de leerling wordt hoger. Leerlingen leren zodanig dat ze een maximaal resultaat halen. Er worden centrale kaders ontwikkeld voor een lerende school en deze worden op vestigingsniveau uitgewerkt en geïmplementeerd. Daarbij wordt vastgesteld wat de basiskenmerken zijn van een lerende school. Het betekent dat in de toekomst de school zich in een continu proces van groei/ontwikkeling bevindt. Er zijn schoolbreed minimale gedragsregels, ook met betrekking tot het gebruik van sociale media, in de school die consequent worden gehandhaafd.
22
Route/werkwijze Wat we onder professionele cultuur verstaan is expliciet onderwerp van gesprekken, in teams en individueel. Hetzelfde geldt voor wat we verstaan onder (gewenste) opbrengsten en hoe we die denken te bereiken. Er worden instrumenten ontwikkeld en geïmplementeerd om de kwaliteit van het lesgeven van docenten te meten. Er wordt een onderzoekskalender ontwikkeld waarin systematisch is vastgesteld wanneer de kwaliteit wordt gemeten. Een schoolbrede werkgroep gaat centrale kaders ontwikkelen voor een lerende school. Een schoolbrede werkgroep gaat minimale gedragsregels vaststellen. Het management wordt geschoold op het nog beter begeleiden van de docenten met betrekking tot de resultaatgerichtheid op het individuele niveau van de leerling. In de teams wordt het leveren van kwaliteit en wat dat betekent structureel op de agenda gezet.
23
7. KWALITEITSZORG Kwaliteitszorg betreft alle activiteiten die erop gericht zijn de kwaliteit van het onderwijs te realiseren, te bewaken, te borgen en te verbeteren. Het gaat daarbij zowel om de kwaliteit van de primaire werkprocessen, het onderwijsleerproces en de leerlingenzorg als om de kwaliteit van alle daarin ondersteunende werkprocessen. Het continu werken aan kwaliteit betekent dat er op alle niveaus in de school sprake is van een lerende organisatie. Daarbij zijn leerlingen en medewerkers (directie, teamleiders, docenten, onderwijsondersteunend personeel) met een doorlopend proces van leren bezig.
1. Doelen van kwaliteitsbeleid in de school Met goed kwaliteitsbeleid realiseert de school een aantal doelen. Dit zijn: 1. Het realiseren van hogere opbrengsten voor de leerlingen. 2. Er vindt een zelfevaluatie van de school plaats zodat de school voldoet aan de wettelijke voorschriften van de Wet Voortgezet Onderwijs (WVO) en de kwaliteitsaspecten uit de Wet op het Onderwijstoezicht (WOT). 3. De school gebruikt het cyclisch werken als maatstaf op alle niveaus (schoolorganisatie, teams, projectgroepen, individuen) van de school. Dit betekent het werken met de Plan-DoCheck-Act- cyclus (PDCA-cyclus). 4. De school werkt integraal waardoor samenhang ontstaat tussen de verschillende beleidsterreinen: organisatieontwikkeling, onderwijskundig beleid, personeelsbeleid en kwaliteitsbeleid. Dit betekent dat het vaststellen van een aantal kwaliteitsaspecten waarvan de kwaliteit in samenhang wordt verbeterd en geborgd. Het betekent ook het betrekken van de mening van alle belanghebbenden, medewerkers, leerlingen, ouders, toeleverende en afnemende scholen bij de beoordeling van de kwaliteit. 5. De school werkt systematisch aan kwaliteitszorg. Dit betekent dat duidelijk is vastgelegd hoe vaak activiteiten worden uitgevoerd, welke procedures worden gehanteerd, welke kwaliteitsaspecten erbij worden betrokken en op welk niveau van de school en op welke doelgroepen ze betrekking hebben. 6. De school werkt structureel aan collegiale visitatie en benchmarking (dit is het vergelijken van de eigen kwaliteit met andere scholen), het beter borgen ervan dient nog te gebeuren. 7. De school creëert draagvlak en betrokkenheid bij alle medewerkers en op alle niveaus; het beter borgen ervan dient nog te gebeuren.
2. Stand van zaken kwaliteitszorg in de school Heden De school werkt aan systematische kwaliteitszorg in de school. Het evalueren van de onderwijskwaliteit gebeurt op het Kamerling Onnes nog onvoldoende gestructureerd. De onderwijsinspectie heeft de VWO afdeling als zwak beoordeeld in het periodieke kwaliteitsonderzoek (PKO) dat de onderwijsinspectie in november 2011 heeft uitgevoerd. Er wordt hard aan gewerkt het predicaat zwak weer om te zetten in een basistoezicht. De Leon van Gelder heeft een kwaliteitsonderzoek door de inspectie goed doorstaan en is geprezen om zijn stelselmatige
24
werkwijze. Een zelfde onderzoek heeft plaats gevonden op de Simon van Hasselt, waarbij verzocht is om de uitstroomresultaten nog beter in beeld te brengen. De kwaliteit van het onderwijs Met een aantal onderdelen van kwaliteitszorg is de school al begonnen. Op de Leon van Gelder is een kwaliteitsbeleidsplan aanwezig evenals een kwaliteitsmatrix waarin voor de onderdelen visie en strategisch beleid, leiderschap, organisatiebeleid, integraal personeelsbeleid, middelenbeleid, onderwijsleerprocessen, onderwijsopbrengsten en taakevaluaties, pedagogisch klimaat en zorg, is vastgelegd welke activiteiten worden uitgevoerd, wanneer de evaluaties plaatsvinden en wat dit moet opleveren en wanneer. Schoolbreed dient nog een kwaliteit beleidsplan ontwikkeld te worden waarin wordt beschreven op welke wijze de school de kwaliteit wil meten en borgen. Het is de bedoeling om het komend schooljaar schoolbreed een samenhangend kwaliteitsbeleidsplan te ontwikkelen met een activiteiten matrix. Op het Kamerlingh Onnes is een plan van aanpak ontwikkeld om de opbrengsten van het VWO weer naar een voldoende niveau te brengen. De kwaliteit van het personeel Met betrekking tot de onderwijskwaliteit kan in de gesprekkencyclus nog meegenomen worden dat het lesgeven van de docenten en de opbrengsten van de individuele leerling met elkaar worden gekoppeld en besproken. Dit zal ook deel uitmaken van de gesprekkencyclus. De kwaliteit van de organisatie Met betrekking tot management en organisatie is het nodig betere SMART geformuleerde resultaatafspraken te maken voor de te realiseren doelen. De afgelopen twee jaar is intensief op teamscholing ingezet. De ontwikkeling en scholing van medewerkers en schoolleiding is nog niet vastgelegd door middel van resultaatafspraken in een scholingsplan. De gebruikte instrumenten om kwaliteit te meten Er wordt gewerkt met Vensters voor Verantwoording van de VO-raad. Vensters voor Verantwoording is een instrument waarin cijfermatige informatie over scholen voor VO wordt verzameld in één systeem. Dit levert concrete gegevens op over 20 indicatoren. Daarbij kan de school een toelichting geven op gepubliceerde cijfers en feiten. De resultaten kunnen worden vergeleken met landelijke gemiddelden en met andere scholen. Ook maakt de school gebruik van de VO-spiegel om enquêtes uit te zetten om de kwaliteit van het onderwijs te meten. In het kwaliteitsbeleidsplan zal het gebruik van instrumenten verder worden besproken. Toekomst In de school voelen de medewerkers en de schoolleiding zich in hoge mate verantwoordelijk voor de kwaliteit van het onderwijs. De medewerker is verantwoordelijk voor zijn eigen onderdeel van het onderwijs en het zorgen voor een zo hoog mogelijk kwaliteit. Op allerlei manieren wordt aan de kwaliteit gewerkt. Om dit waar te maken is nodig het onderstaande te bereiken. Er wordt een systematisch en integraal systeem van kwaliteitszorg ontwikkeld en geïmplementeerd, waardoor samenhang wordt aangebracht tussen organisatieontwikkeling, het onderwijskundig beleid, personeelsbeleid en kwaliteitsbeleid. Er wordt een onderzoekskalender opgesteld voor het meten van de kwaliteit van de diverse onderdelen van de school. Hierbij hoort ook het meten van leeropbrengsten om de toegevoegde waarde van de school te kunnen aantonen.
25
Het Reitdiep College doet dit samen met de andere VO-scholen van O2G2.
Route/werkwijze Een schoolbrede werkgroep krijgt de opdracht een kwaliteitsbeleidsplan te ontwikkelen, waarin staat wat het cyclisch werken, het systematisch werken, het integraal werken en het structureel werken voor het Reitdiep College inhoudt. Daarin trekken we samen op met de andere scholen van O2G2, vanuit de constatering dat alle VO-scholen op dit gebied nog het nodige te doen hebben.
26
8. VESTIGING KAMERLINGH ONNES 1. Visie Kamerlingh Onnes De visie bestaat uit vier onderdelen: het hogere doel/missie (waarom bestaan wij als school), het gewaagde doel (waarheen gaan we, wat willen we de komende vier jaar bereiken) en de hierbij behorende kernwaarden (waarvoor staan wij) en kernkwaliteiten (waarin blinken wij uit).
Hoger doel/Missie Het Kamerlingh Onnes wil goed onderwijs bieden voor alle leerlingen. Als openbare school is het een ontmoetingsschool met ruimte voor verschillen. We geven de leerlingen de brede vorming die ze nodig hebben om als zelfstandige, sociale en kritische burgers aan de maatschappij deel te nemen. Ons doel is daarbij dat leerlingen leren hun mogelijkheden en talenten maximaal te benutten. We bieden kwalitatief hoogstaand onderwijs en focussen ons daarbij op kennis, vaardigheden en maatschappelijke en culturele vorming. Binnen de school staat het zelfstandig en actief leren centraal. Leerlingen spelen een actieve rol in hun eigen leerproces, docenten maken dit mogelijk door een activerende didactiek en besteden extra aandacht aan taal en het leerklimaat op school. We zorgen voor doorlopende leer –en ontwikkellijnen en werken aan afstemming en samenwerken tussen de vakken om het leren van leerlingen actiever en betekenisvoller te maken. Dit betekent dat: leerlingen de verantwoordelijkheid voor hun eigen leerproces leren nemen; leerlingen een sector, profiel en vervolgopleiding kiezen die bij hen passen; leerlingen een diploma op het voor hen hoogst mogelijke niveau halen; leerlingen zich bewust zijn van hun rol en mogelijkheden in de maatschappij; docenten activerende didactiek gebruiken; er doorlopende (verticale) leer- en ontwikkellijnen zijn; we werken aan afstemming en samenwerken tussen de vakken; we streven naar betekenisvol en effectief onderwijs; we veel belang hechten aan een goed leerklimaat en een veilige leeromgeving voor leerlingen en medewerkers; docenten en overige medewerkers actief zijn betrokken bij de vernieuwingen in het onderwijs.
Het gewaagde doel Het Kamerlingh Onnes heeft het volgende gewaagde doel geformuleerd. Het ontwikkelen van een ondernemend en onderscheidend HAVO en VWO met een duidelijke relatie met zijn omgeving. Er is een duidelijk onderscheid tussen HAVO en VWO met een specifiek aanbod voor elke stroming. o De HAVO bereidt voor op het HBO. Er is sprake van toepassingsgericht onderwijs waarbij ook buiten de school gekeken wordt. Leerlingen worden uitgedaagd op een praktisch niveau. o Het atheneum bereidt voor op het WO. Er is voor de leerlingen ruimte voor de eigen ontwikkeling van talenten. Er worden hoge eisen gesteld aan de leerlingen, er is aandacht voor academische vaardigheden (analyseren, synthetiseren en argumenteren) in de reguliere vakken.
27
o Leerlingen spelen een actieve rol in hun eigen leerproces en in de school. Er is ruimte voor ontplooiing en ontwikkeling van de talenten van de leerlingen. Binnen het curriculum is structureel tijd voor culturele en maatschappelijke vorming, het opzetten van leerlingbedrijven, gezamenlijke projecten met het HBO, WO en regionale en internationale initiatieven. Het realiseren van een lerende organisatie om de bovengenoemde ontwikkeling tot HAVO en VWO goed tot stand te laten komen. Een lerende organisatie is bewust gericht op verbeteren, vernieuwen en ontwikkelen. Zij weet waar het staat en wat haar zwakke en sterke punten zijn. Ook is er zicht op gewenste veranderingen. De weg die bewandeld wordt, wordt gezien als leerweg die vraagt om tussentijdse evaluatie en zo nodig bijstelling. Route/werkwijze De ontwikkeling van een onderscheidend en ondernemend HAVO en VWO start in 2012 en is in 2016 afgerond. In 2012 wordt een plan van aanpak met daarin de belangrijkste ontwikkellijnen, het proces en de daarvoor noodzakelijke organisatie vastgesteld. De medewerkers worden vanaf het begin betrokken bij deze ontwikkeling. Het realiseren van een lerende organisatie zal worden opgenomen in het plan van aanpak. Er zal specifiek aandacht zijn voor de cultuurverandering die nodig is om dit te bereiken.
Kernwaarden Op het Kamerlingh Onnes zijn voor medewerkers de volgende kernwaarden van wezenlijk belang. Leerling staat centraal. Partnerschap met leerling en ouders. Respect en veiligheid. Open en geïnteresseerd. Betrokken. Resultaatgericht. Innovatief. Om het hogere en het gewaagde doel te bereiken is het nodig de volgende kernwaarde nog te realiseren: Gedifferentieerd (in maat en in tempo) naar (groepen) leerlingen. Route/werkwijze In het ontwikkeltraject KO in 2016 is een van de speerpunten differentiatie. In augustus 2012 starten twee werkgroepen om zowel de differentiatie in de klas als de differentiatie tussen het HAVO- en het VWO-onderwijs te versterken.
Kernkwaliteiten Het Kamerlingh Onnes bezit de volgende kernkwaliteiten: Leerlinggerichte houding. Kwalitatief goed en uitdagend onderwijs. Samenwerking intern en extern. Het onderwijs is meer dan alleen de vakken. Innovatief en ondernemend.
28
Organisatievermogen Flexibiliteit Om het hogere en het gewaagde doel te bereiken is het nodig de volgende kernkwaliteiten nog te realiseren: Een op de leerlingengroep aangepaste didactisch pedagogische aanpak kunnen hanteren. Kunnen differentiëren in leermaterialen en toetsen. Je willen en kunnen verantwoorden over je werk en je prestaties. Route/werkwijze In het ontwikkeltraject KO in 2016 wordt onder andere gewerkt aan het verbeteren van de determinatie, differentiatie en het mentoraat. In 2013 worden alle docenten geschoold op het gebied van determinatie / toetsing. De werkgroep kwaliteit is in 2011 gestart en heeft onder andere als taak het introduceren van een meer resultaatgerichte aanpak. Vanaf schooljaar 2012-2013 zullen de leeropbrengsten structureel aan bod komen tijdens de teamvergaderingen, begeleiding van leerlingen en functioneringsgesprekken.
2. De belangrijkste strategische doelstellingen van het Kamerlingh Onnes De ontwikkeling van een onderscheidend en ondernemend HAVO en VWO is de belangrijkste strategische doelstelling van het KO. De aanleiding van dit besluit is het gevolg van het uitvoeren van het convenant VMBO. Het verbeteren van de leeropbrengsten van het VWO en het ontwikkelen van een structureel en cyclisch kwaliteitsbeleid. In 2013 zijn de leeropbrengsten van het VWO weer voldoende. In 2012 start de implementatie van kwaliteitsbeleid. In 2014 is deze implementatie afgerond. Route/werkwijze De leeropbrengsten van het VWO worden/zijn geanalyseerd en er worden/zijn plannen van aanpak ontwikkeld en geïmplementeerd ten aanzien van de betreffende vakken en opbrengsten. Daarnaast wordt een integraal en cyclisch systeem van kwaliteitszorg ingevoerd. Een belangrijk onderdeel van deze kwaliteitszorg is een systematische, cyclisch, integrale en structurele analyse van de leeropbrengsten in combinatie met de evaluatie van het primaire proces. In 2011 is reeds gestart met de opzet van een dergelijk kwaliteitssysteem, de implementatie volgt in 2012. Er wordt gezorgd voor een plan van aanpak in verband met het stoppen van de toestroom van VMBO-leerlingen zowel met betrekking tot de leerlingen als docenten. Hierin wordt aangegeven hoe wordt gerealiseerd dat de VMBO-leerlingen zo goed mogelijk onderwijs krijgen gedurende de afbouwperiode en hun examen halen. In het geval leerlingen hun opleiding niet op het Kamerlingh Onnes kunnen afronden wordt voor een zo goed mogelijke overdracht gezorgd.
29
3. Onderwijskundig beleid 3.1. Onderwijsaanbod Kamerlingh Onnes Het Kamerlingh Onnes biedt diverse niveaus voortgezet onderwijs aan waardoor leerlingen met vrijwel elk advies van de basisschool geplaatst kunnen worden. Het onderwijs bestaat uit: VMBO-tl, HAVO en VWO. De unieke kenmerken van de school zijn: een eenjarige brugklasperiode in drie min of meer homogene stromen: o de VMBO-tl/HAVO-stroom; o de HAVO/VWO-stroom; o de VWO-stroom; de actieve rol die leerlingen spelen in de lessen en in de organisatie; een goede voorbereiding op studie en beroep door middel van loopbaanbegeleiding en het ondersteunen van de leerling om te komen tot een goede profiel –en sectorkeuze; een duidelijke profilering van de β-vakken; de onderwijsontwikkeling is sterk ontwikkeld; het plaatsvinden van het examen voor zowel VMBO-tl, HAVO en VWO op één locatie; hierdoor is het doorstromen naar een ander niveau gemakkelijker voor leerlingen; de goede contacten met basisscholen, ouders en externe instanties. De unieke kenmerken van de vestiging dragen bij aan een vaste toestroom van leerlingen.
3.2. Pedagogisch didactisch concept Het Kamerlingh Onnes is een school voor openbaar onderwijs. De school streeft er naar ruimte te geven aan verschillen in cultuur en overtuiging, daarmee staan leerlingen sterker in hun persoonlijke leven in contact met anderen. Respect voor de ander en diens mening en erkende ongelijkheid zijn daarbij belangrijke elementen. We nemen de leerlingen en ouders serieus en we willen graag dat de leerling zich thuis voelt op school. De leerlingen spelen een actieve rol in hun eigen leerproces en in gang van zaken op school. Binnen en buiten de lessen organiseert het Kamerlingh Onnes een breed programma van projecten en activiteiten. De begeleiding en het onderwijs zijn dicht bij de leerling georganiseerd. Er zijn duidelijke afspraken en we houden elkaar daar ook aan. We leren de leerlingen hun mogelijkheden maximaal te benutten. We richten ons daarbij op: kennis en vaardigheden en maatschappelijke en culturele vorming. Dit betekent dat: leerlingen leren de verantwoordelijkheid voor hun eigen leerproces te nemen; leerlingen meer verantwoordelijkheden en meer vrijheid krijgen zodra ze dat aankunnen; de vragen: wie ben ik? wat kan ik? wat wil ik? van de brugklas tot het examen steeds terug komen in de lessen van en de gesprekken met de mentor;
30
leerlingen een sector, profiel en vervolgopleiding kiezen die bij hen passen; leerlingen een diploma halen op het voor hun hoogste niveau; leerlingen zich bewust zijn van hun rol en mogelijkheden in de maatschappij; docenten activerende didactiek gebruiken; docenten in de les duidelijk maken wat ze van de leerlingen verwachten; er doorlopende (verticale) leer- en ontwikkelingslijnen zijn; we werken aan afstemming en samenwerken tussen de vakken; we streven naar betekenisvol en effectief onderwijs; we de buitenwereld de school in halen en de leerlingen op pad sturen, de school uit; we veel belang hechten aan een goed leerklimaat en een veilige leeromgeving voor leerlingen en medewerkers.
De drie afdelingen: VMBO-tl, HAVO en VWO krijgen een eigen gezicht, we beschrijven dat in de verschillende leerling-profielen. Bij elk leerling-profiel hoort een passend docentprofiel, voor docenten die aan verschillende afdeling en leerjaren lesgeven, is zo duidelijk wat hun rol is. Gemeenschappelijk doel is de leerlingen uit te dagen om te excelleren – op hun eigen niveau. Kennis Hoewel het belang van vaardigheden in vervolgonderwijs en maatschappij steeds groter wordt, is goede vakkennis essentieel, in de centrale examens wordt veel kennis gevraagd. De docenten realiseren zich goed dat zij hier een duidelijke taak hebben. Vaardigheden Taal is essentieel voor alles wat in de les gebeurt, in examens wordt het taalaspect steeds meer een struikelblok. De school steekt veel energie in taal en rekenen en bereidt de leerlingen goed voor op het behalen van de referentieniveaus. Dit gebeurt als maatwerk: eerst meten wat een leerling kan, vervolgens een remediërend programma voor wie dat nodig heeft en regelmatig onderhoud voor wie op niveau is. Het ICT-programma ontwikkelt zich in hoog tempo, het is voor ons een uitdaging de sociale media daar op een goede manier bij te betrekken. Plannen, samenwerken en andere “studievaardigheden” zijn niet alleen onderdeel van mentorlessen, juist de toepassing in alle vaklessen leidt tot de gewenste routine en verdere ontwikkeling. Maatschappelijke en culturele vorming Vele activiteiten in de les, in projecten en excursies en bij de maatschappelijke stage, vormen de doorlopende ontwikkelingslijn van de leerlingen tot bewust en kritische burger.
3.3. Het onderwijsleerproces In de onderbouw is er sprake van een eenjarige brugperiode met drie gemengde stromen van een VMBO-tl/HAVO-stroom, een HAVO/atheneumstroom en een de atheneumstroom. Vanaf de tweede klas komen de leerlingen in een VMBO-tl, HAVO of atheneum stroom. Leerlingen kunnen altijd doorstromen naar een hoger of lager niveau. Er vindt op het Kamerlingh Onnes vooral opstroom plaats vergeleken met het advies waarmee de leerlingen in het eerste jaar instromen.
31
Het lesgeven Heden De kwaliteit van het onderwijs wordt in sterke mate bepaald door het professioneel handelen van de betreffende docent. Er zijn kaders aangegeven voor het pedagogisch en didactisch handelen met betrekking tot activerende didactiek, samenwerkend leren, variatie in werkvormen en differentiëren. Binnen de teams en tussen de teams bestaat diversiteit ten aanzien van het lesgeven. In de onderbouw wordt activerende didactiek in toenemende mate toegepast in de lessen zodat leerlingen een actieve rol gaan spelen in hun eigen leerproces. In de andere teams kan dit nog verder worden ontwikkeld. Verder kunnen de inputgegevens van de leerling o.a. op het gebied van het taalen rekenniveau nog meer worden gebruikt voor het begeleiden in de klas. Om het lesgeven te evalueren bezoekt de teamleider de lessen en voert hij/zij functioneringsgesprekken met gebruikmaking van een 360 graden feedback waarbij een aantal leerlingen worden betrokken. De huidige leeropbrengsten van het VWO die door de inspectie als zwak zijn beoordeeld, hebben gezorgd voor meer focus voor de evaluatie van leeropbrengsten. Op basis van de analyse van de resultaten van 2011 is een plan van aanpak uitgewerkt en geïmplementeerd zodat de leeropbrengsten in 2013 weer minimaal voldoende worden. Ook wordt een kwaliteitscyclus ontwikkeld die cyclisch, systematisch, integraal en structureel is om de kwaliteit van het onderwijs te evalueren en te verbeteren. Voortaan zullen onderstaande methodieken worden gebruikt om het onderwijsleerproces te evalueren en te verbeteren: analyse van de behaalde (examen)resultaten/cijfers/leerlingendossiers; analyse van instroom-, doorstroom- en uitstroomgegevens. Toekomst De kwaliteit van het lesgeven is optimaal geborgd door een cyclisch evaluatieproces conform de PDCA-cyclus, waarbij ook leerlingen en collega’s hun mening geven. Er vindt elk jaar een kwaliteitsmeting plaats m.b.t. het lesgeven. De leeropbrengsten van de docent worden geanalyseerd en geëvalueerd, vervolgens worden indien gewenst verbeterplannen opgesteld. Leeropbrengsten zijn onderwerp van gesprek in de functioneringsgesprekken. De input van collega’s volgens de 360 graden feedback methode worden gebruikt bij het evalueren van het lesgeven van de docent. Er worden resultaatafspraken met de docent gemaakt waarbij ook het gebruik van inputgegevens voor de begeleiding van leerling wordt meegenomen. Er worden normen vastgesteld voor het gebruik van activerende didactiek door docenten. Route/werkwijze Docenten worden geschoold in gebruik van activerende didactiek en er worden normen vastgesteld voor het gebruik van activerende didactiek. De onderwerpen die in de functioneringsgesprekken aan de orde komen worden gescreend. In de vakgroepen en teamvergaderingen worden de leeropbrengsten structureel op de agenda gezet. Het ontwikkelen van een vragenlijst voor docenten om elkaars lesgeven te evalueren.
32
Het mentoraat Heden Aan het mentoraat zitten verschillende aspecten zoals de individuele leerlingbegeleiding, de mentorlessen, het contact met de ouders en de leerlingenbespreking in teamverband. Voor leerlingen en ouders is de mentor het eerste aanspreekpunt. De mentor heeft hierdoor een centrale functie in de school. Met ingang van dit schooljaar is gestart met het digitale leerling-dossier in Magister. De komende jaren zullen alle dossiers worden gedigitaliseerd. In de bovenbouw zien we grote verschillen tussen de mentoren, daarom is vorig jaar gestart met het ontwikkelen van een meer uniforme uitvoering van het mentoraat en is extra scholing op het gebied van gespreksvaardigheden gestart. Nodig is ook nog een beschrijving van de competenties kennis, gedrag en vaardigheden die nodig zijn om het mentoraat goed uit te voeren. Het mentoraat wordt aan een cyclisch proces van evaluatie onderworpen omdat het meegenomen wordt bij de functioneringsgesprekken. Toekomst Het mentoraat in de bovenbouw wordt door docenten zo veel mogelijk op dezelfde manier ingevuld. Er is een beschrijving van de bij het mentoraat behorende competenties in de zin van kennis, gedrag en vaardigheden die nodig zijn om het mentoraat goed uit te kunnen voeren. Deze is geïmplementeerd. Mentoren werken conform deze beschrijving. Route/werkwijze Een werkgroep of docent krijgt de opdracht de bij het mentoraat behorende competenties in de zin van kennis, gedrag en vaardigheden te beschrijven. Docenten worden structureel bijgeschoold op kennis, gedrag en vaardigheden.
Aansluiting van de leerprocessen Heden Het contact tussen het basisonderwijs en het Kamerlingh Onnes vindt vooral plaats op het individuele leerling-niveau met een goede overdracht met handelingsplannen. Mentoren hebben in de loop van het jaar contact met de basisschool over de prestaties van de leerlingen. De aansluiting tussen de onderbouw en de bovenbouw kan beter en verdient extra aandacht door het realiseren van goed beschreven doorlopende leerlijnen voor elk vak. De aansluiting met het vervolgonderwijs: De afstemming van het VMBO met het MBO is goed, het LOB programma is een gezamenlijke verantwoordelijkheid. De samenwerking met het HBO en de universiteit is nog onvoldoende. Toekomst Voor de aansluiting van leerprocessen is het gewenst de volgende doelen te halen. De aansluiting van de onderbouw en de bovenbouw is goed. Er zijn goed beschreven doorlopende leerlijnen voor alle vakken en het LOB. De samenwerking met het HBO en de universiteit wordt verbeterd.
33
Route/werkwijze Er wordt geïnventariseerd per vak op welke punten de aansluiting tussen de onderbouw en bovenbouw nog kan verbeteren. Er wordt een plan van aanpak geschreven om de samenwerking met het HBO en de universiteit te verbeteren.
Leerstofaanbod Heden Op het gebied van leerstofaanbod zijn de speerpunten ICT, taalvaardigheden, en rekenen. ICT Bij steeds meer vakken is de elektronische leeromgeving (It’s learning) geïntegreerd in de vakken. Dit proces wordt gestimuleerd en begeleid door de onderwijsontwikkelaar op dit gebied en de ICT werkgroep. Er zijn nu nog grote verschillen tussen secties en individuele docenten. Met betrekking tot het gebruik van diverse digitale media bevindt de ontwikkeling zich in het beginstadium. Een van de onderbouwteams heeft dit als speerpunt in zijn werkplan opgenomen. Het gaat daarbij om het gebruik van media en de effecten van die media. Er zijn digiborden in alle lokalen en het gebruik van de elektronische leeromgeving wordt gestimuleerd. Taalvaardigheden Brugklasleerlingen worden getest op spelling, begrijpend lezen, de woordenschat. Taalzwakke leerlingen kunnen ondersteuning krijgen in het taalatelier. Het huidige taalatelier voldoet niet meer op alle fronten, daarom wordt gewerkt aan een nieuwe opzet van het taalatelier. Rekenvaardigheden De sectie wiskunde geeft extra aandacht aan rekenvaardigheden van leerlingen, maar beleid met betrekking tot rekenvaardigheden moet nog worden ontwikkeld. Brugklasleerlingen worden getest op het gebied van rekenen en er wordt bij een achterstand een individueel handelingsplan gemaakt. Beleid met betrekking tot rekenvaardigheden in de bovenbouw is in ontwikkeling. Toekomst Hieronder staan de doelen genoemd voor ICT, taalvaardigheden en rekenen, die gerealiseerd dienen te worden om het leerstofaanbod te optimaliseren. ICT Scholing van docenten op het gebied van ICT zodat ICT beter wordt geïntegreerd in de vakken. Scholing van docenten op het gebied van didactische vaardigheden. Taalvaardigheden Het taalatelier zodanig inrichten dat de juiste leerlingen worden ondersteund en resultaatgerichtheid goed is. Rekenvaardigheden Het beleid met betrekking tot rekenvaardigheden is ontwikkeld en geïmplementeerd. Route/werkwijze Voor de speerpunten ICT, taalvaardigheden en rekenen worden de volgende maatregelen ontwikkeld en ingevoerd om de doelen te bereiken. ICT Het organiseren en evalueren van scholing voor docenten op het gebied van ICT.
34
Taalvaardigheden In 2011 is gestart met een nieuwe aanpak voor het taalatelier. De evaluatie vindt plaats in 2012, afhankelijk van de evaluatie zal de nieuwe werkwijze structureel worden ingevoerd. Rekenvaardigheden In 2012 ligt er een voorstel voor de aanpak op het gebied van rekenen. De implementatie start in 2012 en is in medio 2014 afgerond.
Onderwijskundige vernieuwingen Op het Kamerlingh Onnes wordt ingespeeld op onderwijskundige vernieuwingen. Docenten krijgen de ruimte om aan de gang te gaan met nieuwe ontwikkelingen in het onderwijs. Er lopen diverse projecten op school die gericht zijn op vernieuwing van het onderwijsleerproces. Er wordt daarnaast gewerkt aan de introductie van een tweetal nieuwe vakken: Natuur, Leven en Techniek (NLT) en Mens en Techniek. Beide vakken zijn al opgenomen in het aanbod, de implementatiefase is na volgend schooljaar afgerond.
De zorgstructuur Heden Er is een zorgcoördinator die samenwerkt met teamleiders en mentoren. De zorgcoördinator is verantwoordelijk voor de zorgstructuur. De huidige zorgstructuur verloopt goed. De zorgcoördinator is bij de intake van de leerlingen voor de brugklas of van instroom op een later moment betrokken en maakt een handelingsplan voor de nieuwe zorgleerlingen. Leerlingen die zorg nodig hebben worden door de mentoren bij de zorg coördinator aangemeld. Er is een begeleidingsteam waarvan de zorgcoördinator voorzitter is. In het begeleidingsteam zitten de volgende disciplines: zorg coördinator, counselor, maatschappelijk werker, ambulante begeleider en orthopedagoog. De terugkoppeling door de zorgfunctionarissen naar de mentoren is verbeterd maar kan nog wel beter. Er is een zorgadviesteam (ZAT) waarin naast de interne disciplines ook externe disciplines deelnemen. In het ZAT zitten vanuit de school de zorg coördinator en de maatschappelijke werker, verder zijn vertegenwoordigers van Lentis, leerplicht en Jeugdgezondheidszorg aanwezig. Toekomst De terugkoppeling door zorgfunctionarissen naar de mentoren is optimaal. Route/werkwijze Uitwerken van een plan van aanpak met evaluatie momenten met een procedure waarmee wordt teruggekoppeld.
35
4. Organisatieontwikkeling 4.1. De organisatiestructuur Heden Het Kamerlingh Onnes heeft een managementteam bestaande uit een vestigingsdirecteur en vijf teamleiders. De teamleiders sturen elk een team aan van mentoren/docenten. De teamleiders zijn verantwoordelijk voor de organisatie, het onderwijs van hun team en de implementatie van onderwijskundige ontwikkeling in hun team. Op het niveau van de teamleiders vindt structureel overleg plaats om zaken af te stemmen.
Het team Elk team, waarin meerdere vakdisciplines vertegenwoordigd zijn, is verantwoordelijk voor het onderwijs en de leerlingbegeleiding van een aantal klassen en de onderwijskundige ontwikkeling. De teams leggen in het teamjaarplannen vast wat ze in een betreffend schooljaar willen realiseren. De structuur van de teams bevordert de continuïteit in het leerproces voor de individuele leerling. De teams op het Kamerlingh Onnes bevinden zich in een overgangsfase en functioneren verschillend. De teams zijn begonnen met het delen van onderwijskundige ontwikkelingen met elkaar. Interactie tussen de bovenbouw en onderbouw kan nog beter en is belangrijk voor een goede aansluiting. De teams in de onderbouw In 2011 is het VMBO-team uitgebreid met een aantal brugklassen en er zijn daardoor nu drie onderbouwteams. De teams hebben allemaal hun eigen speerpunten: differentiatie, samenwerkend leren, media en taal. De focus van een team op een bepaald thema werkt goed. De terugkoppeling naar de andere teams kan nog beter worden georganiseerd. De onderbouwteams tonen een duidelijke (onderwijskundige) samenhang met een goede sturing. De teams in de bovenbouw De bovenbouwteams ontwikkelen zich positief. De twee teams in de bovenbouw verschillen nogal van grootte (12 en 20 personen). Er wordt geïnvesteerd in de samenwerking binnen het team en het teamgevoel. Daarnaast is de leerling-bespreking aangepast, een groep mentoren is gezamenlijk verantwoordelijk voor een klas. De belangrijkste speerpunten van beide teams zijn: het mentoraat, de leerlingbegeleiding en taal. De teamleiders hebben meer zicht op de pedagogisch/didactische aanpak van de docenten zodat er meer sturing is op het resultaatgericht en planmatig werken.
De vaksecties De vaksecties plannen inhoudelijk en organisatorisch de werkzaamheden voor het onderwijs in verwante vakken. Elke sectie heeft een coördinator. De longitudinale leerstofplanning behoort tot de verantwoordelijkheid van de secties. Hoge prioriteit heeft de doorgaande leerlijn onderbouwbovenbouw. De secties hebben een adviserende rol bij de keuze van methodes en benoemingen. De secties leggen in jaarplannen vast wat ze in een betreffend schooljaar willen realiseren.
Onderwijsontwikkelaars Onderwijsontwikkelaars zijn docenten die zich bezig houden met specifieke schoolbrede thema’s op het gebied van onderwijsontwikkeling. De belangrijkste thema’s zijn: taal, rekenen, LOB, media en ICT. De onderwijsontwikkelaars verantwoordelijk voor taal, LOB en ICT worden ondersteund door een werkgroep op dit gebied.
36
Er is in toenemende mate afstemming tussen de werkplannen van de secties, de teams en de onderwijsontwikkelaars. Op dit moment is niet altijd duidelijk wie waarvoor verantwoordelijk is. Toekomst Om een goede organisatiestructuur te bewerkstelligen is het nodig de onderstaande doelen te halen. Het lesgeven als docent in meerdere teams is lastig omdat het niet mogelijk is alle teamvergaderingen bij te wonen. Dit geldt vooral voor de bovenbouwteams. Realiseren dat er duidelijkheid komt voor docenten. Realiseren dat de afstemming tussen teams, secties en onderwijsontwikkelaars goed is georganiseerd. Elke team gaat een competentieprofiel ontwikkelen. Het realiseren van voldoende directe sturing van de pedagogisch/didactische aanpak van de docenten in de bovenbouwteams, evenals aan resultaatgericht werken en planmatig werken. Er is een duidelijke en uniforme sturing van het management om de ontwikkeling van de jaarplannen van de secties, teams en onderwijsontwikkelaars vanaf het begin goed op elkaar afgestemd. Route/werkwijze De ontwikkeling van een onderscheidend en ondernemend HAVO en VWO heeft consequenties voor de huidige organisatiestructuur. In 2012 wordt een voorstel voor een aanpassing van de structuur vastgesteld.
4.2. Promotie Bij de voorlichting op de basisscholen wordt verteld wat de unieke kenmerken van het Kamerlingh Onnes zijn. Sinds een aantal jaren komen leerlingen en leerkrachten van groep acht kijken op school. De school maakt elk jaar een duidelijke en toegankelijke schoolgids. De website is een middel om de school te promoten. De website kan verder worden ontwikkeld als communicatiemiddel voor de doelgroepen van de school. De informatie naar doelgroepen moet specifieker worden. De huidige huisstijl is toe aan een update. De contacten met het vervolgonderwijs dienen nog verder te worden uitgebreid. Toekomst De promotie via o.a. de website is doelgroepgericht opgezet. De contacten met het vervolgonderwijs worden verder uitgebreid. Route/werkwijze Voor de doorontwikkeling van de website zijn extra financiën noodzakelijk, afhankelijk van extra gelden zal de ontwikkeling ter hand worden genomen. Voor de communicatie met ouders, leerlingen en externen zal in toenemende mate gebruik woorden gemaakt van de digitale mogelijkheden.
4.3. Huisvesting Heden Het afgelopen schooljaar zijn de medewerkers intensief bezig geweest met het vertalen van de visie naar een daarbij passende leeromgeving en de te gebruiken leermiddelen. Dit heeft geleid tot een
37
aantal uitgangspunten voor het onderwijs, de leer- en werkomgeving en de ICT. De concrete uitwerking van dit proces is nog niet afgerond. Toekomst Het doel is een zodanige herinrichting te realiseren dat deze aansluit bij en ondersteunend is aan het onderwijsleerproces. Route/werkwijze Bij de ontwikkeling van een onderscheidend en ondernemend HAVO en VWO zullen ook de leeromgeving en de leermiddelen aan de orde komen. Aanpassingen in deze vragen mogelijk om extra financiën. Afhankelijk van deze middelen zal onze huisvesting kunnen worden aangepast.
38
9. VESTIGING LEON VAN GELDER 1. Visie Leon van Gelder De visie bestaat uit vier onderdelen: het hogere doel/missie (waarom bestaan wij als school), het gewaagde doel (waarheen gaan we, wat willen we de komende vier jaar bereiken) en de hierbij behoren kernwaarden (waarvoor staan wij) en kernkwaliteiten (waarin blinken wij uit).
Hoger doel/ missie Leon van Gelder De Leon van Gelder is een school voor alle leerlingen die vanuit de basisschool het advies krijgen van basisberoepsgerichte leerweg tot en met VWO. De school werkt in heterogene groepen en geeft binnen de groepen gedifferentieerd les. De kwaliteit van onderwijs wordt versterkt door het werken in heterogene groepen. Vanuit de visie van de school is aandacht voor het kind het speerpunt waarmee wordt gewerkt. Dit betekent dat de school leerlingen leert zelfbewust te zijn, leert kiezen en leert om te gaan met elkaar. Wat ook in kan houden dat leerstof (soms een bepaalde periode) onderschikt is aan de ontwikkeling. De sfeer op school is er één waarin leerlingen kunnen en willen werken. Een positief leer- en leef klimaat. Iedereen mag er zijn, je moet en kan ook iedereen met respect aanpreken en respectvol met elkaar samenwerken. De werkwijze van de school is er één die specifiek past bij de school. De lessen worden gestart met kringgesprekken, waarin iedere leerling weet wat zijn plek is en hoe met elkaar wordt omgegaan. De werkwijze daarna is standaard in tafelgroepen (ook heterogeen van samenstelling) waarbij de leerlingen weer een vaste plek hebben. Het geven van project heeft een vaste plek in het rooster. Dit vindt wekelijks plaats. In jaar één met vast drie lesuren. Binnen project wordt niet alleen gewerkt aan het vergroten van de kennis van leerstof. In project is met name aandacht voor wie ben ik, wat kan ik, en hoe gaan we hier met elkaar om. Op welke wijze kan je straks in de maatschappij goed functioneren. Hoe zorg je er voor dat het met jou goed gaat maar houd je ook rekening met de anderen.
Het gewaagde doel “ Het diploma van de Leon van Gelder telt dubbel”. Dit betekent het volgende: Binnen de Leon van Gelder krijgen leerlingen de leerstof die nodig is om een diploma te behalen of door te stromen naar HAVO of VWO. Uitspraken over het niveau van de leerling worden mede gebaseerd op landelijk genormeerde toetsen. Daarnaast is er binnen de Leon van Gelder aandacht voor de gehele ontwikkeling van de leerlingen: wie ben ik?, wat kan ik?, welke keuzes maak ik?. Als leerling leer je bewust vaardigheden die je nodig hebt om in het vervolg de juiste keuzes te maken die bij jou passen. Leerlingen zijn voorbereid op de stap die zij na de Leon van Gelder gaan maken en weten hier bewust mee om te gaan. En samenwerken en naar elkaar luisteren. Voor alle belanghebbenden is dit een gegeven. Route/werkwijze De komende jaren willen we het concept van de Leon van Gelder actualiseren. Daarnaast blijven we investeren in het professionaliseren van docenten om de verschillende niveaus goed te kunnen
39
bedienen. En tot slot zullen in contacten met basisonderwijs en andere relevante partijen duidelijk maken waar de Leon van Gelder voor staat en voor welke leerlingen de school een goede keuze is.
Kernwaarden Leon van Gelder
Teamgericht werken, transparant en met aandacht: o Leren samenwerken en leren sociaal zijn. o Duidelijke kijk op leren en samenleven. Toekomst gericht werken: o Pedagogisch optimisme, uitgaan van de leerling kan en niet van wat de leerling niet kan. Samen met het team van docenten professionaliseren, alleen (zonder collega’s) kan je niet functioneren in dit systeem. Uitwisseling van teams onderling is goed georganiseerd en gestructureerd.
Om het hogere en het gewaagde doel te bereiken is het nodig de volgende kernwaarde nog te realiseren: Differentiatie, leerlingen bieden wat ze nodig hebben voor de volgende stap in de ontwikkeling. Route/werkwijze Differentiatie komt in alle nascholingsbijeenkomsten aan bod. Voor het team is een leerlijn neergezet waar stapsgewijs gewerkt wordt aan het beter uit voeren en verankeren van de differentiatie in de lessen. In elk team is dit een speerpunt wat in de teamplannen jaarlijks concreet wordt uit gewerkt. Met ouders en leerlingen wordt hier verder uitvoering aan gegeven door ook deze partijen er daadwerkelijk actief bij te betrekken.
Kernkwaliteiten Leon van Gelder
Onderwijs is leerlinggericht. Differentiëren op leerling niveau. Binnen de school worden leerlingen en medewerkers gezien en erkend. Er is ruimte voor begrip maar ook voor verantwoordelijkheden. Begeleiding leerproces. Begeleiding keuzeproces vervolgonderwijs. Begeleiding sociaal en emotionele ontwikkeling: o Rust en structuur. o Leerlingvolgsysteem wordt 5 keer per jaar ingevuld. o Excursies en schoolkampen zijn doelbewust. o Ouderbetrokkenheid en -participatie. o Opleidingsschool nieuwe docenten. o Waarborgen waar we voor staan.
Om het hogere en het gewaagde doel te bereiken is het nodig de volgende kernkwaliteit nog te realiseren: Inzicht in leer- en maatschappelijke ontwikkelingen om de leerlingen beter te geven wat ze nodig hebben in de toekomst.
40
Route/werkwijze Binnen de projecten wordt hier aandacht aan besteed. Twee onderwijs ontwikkelaars maken een leerlijn van jaar een tot en met vier waar dit in aan de orde komt.
2. De belangrijkste strategische doelstelling met onderliggende doelstellingen:
De school biedt een brede, uitdagende en veelzijdige vierjarige opleiding met mogelijkheden van differentiatie op het niveau van de vakken. Onderliggende doelstellingen: De school streeft er naar dat elke leerling het hoogst haalbare niveau haalt en zich een breed scala aan algemene vaardigheden eigen maakt. De school biedt de leerling een goede voorbereiding en oriëntatie op doorstroming naar het vervolgonderwijs en beroep. Route/werkwijze Het traject dat de leerling in school doorloopt van jaar 1 tot en met vier wordt in een leerlijn vast gelegd en uit gevoerd. Het loopbaan en oriëntatie traject is hier een onderdeel van. Hier wordt specifiek aandacht geschonken en wat de mogelijkheden zijn in de maatschappij en hoe dat bij de leerling past. Ook in de mentorlessen is aandacht voor wie ben je, wat kan je en wat wil je.
3. Onderwijskundig beleid 3.1. Onderwijsaanbod Leon van Gelder De Leon van Gelder biedt gedurende vier jaar diverse niveaus voortgezet onderwijs aan waardoor leerlingen met vrijwel elk advies van de basisschool geplaatst kunnen worden. Het onderwijs bestaat uit: VMBO, HAVO en VWO. Hierdoor kunnen leerlingen de bij hun passende onderwijsleerweg kiezen. Na vier jaar stromen de leerlingen door naar het vervolgonderwijs. De unieke kenmerken van de school zijn: de leerling staat centraal, waarbij de leerlingen leren van elkaar, leren initiatief te nemen en leren te kiezen; de leerling wordt betrokken bij de besluitvorming; de mogelijkheid voor de leerlingen om op verschillende niveaus te werken; het uitstekende mentoraat. Na vier jaar zijn de leerlingen goed in staat: samen te werken; initiatief te nemen en niet af te wachten; zichzelf te kennen, te weten waar hun interesses liggen en waar ze goed in zijn; open te staan voor mensen met verschillende achtergronden en dekbeelden; hulp te vragen en te bieden; met beide benen in de samenleving staan. De unieke kenmerken van de vestiging dragen bij aan een vaste toestroom van leerlingen.
41
3.2. Pedagogisch didactisch concept Wij werken anders De werkwijze op de Leon van Gelder verschilt van andere scholen voor voortgezet onderwijs. Onze werkwijze is uniek en zorgt ervoor dat leerlingen zich thuis voelen op onze school. Na hun opleiding op de Leon van Gelder denken leerlingen met een warm gevoel terug aan hun bijzondere schooltijd. De leerling staat centraal Onze leerlingen ontwikkelen zich op hun eigen tempo en op hun eigen niveau. Dit niveau kan per vak verschillen. Docenten motiveren leerlingen hierbij het beste in zichzelf naar voren te halen. Leerlingen leren zelf wat ze aankunnen en hoe ze het beste kunnen leren. Indien mogelijk kunnen leerlingen hun eigen interesses betrekken bij een schoolvak, waardoor leerlingen zich gemakkelijk en enthousiast een vakgebied eigen maken. Niet alleen de inhoud van het vak is belangrijk, maar ook het ontwikkelen van persoonlijke eigenschappen staat centraal. Leerlingen leren hun eigen krachten en hun eigen verbeterpunten kennen. Leren van elkaar Op de Leon van Gelder werken leerlingen in de klas samen met andere leerlingen uit hun tafelgroep. Deze tafelgroep bestaat uit een groep jonge mensen met een verschillend niveau en een verschillende achtergrond. Hierdoor leren leerlingen niet alleen goed samenwerken, ze leren begrip en respect te hebben voor anderen. Ze maken gebruik van elkaars mogelijkheden en leren hulp te vragen en geven. Deze werkwijze sluit niet alleen aan op de samenleving, maar ook op vervolgopleidingen, waar projectmatig in groepen wordt gewerkt. Onze leerlingen zijn gewend mensen open te benaderen en in hun waarde te laten. Leren initiatief nemen Onze leerlingen ondernemen zelf actie om te leren. Door onze manier van projectmatig werken, leren leerlingen initiatief te nemen. Ze leren bijvoorbeeld om op de juiste manier zelf een afspraak te maken voor een interview. Leerlingen leren kiezen Leerlingen kiezen na het derde jaar een definitieve richting in plaats van na het tweede jaar, zoals op andere scholen het geval is. Hierdoor krijgen leerlingen beter de tijd zich breed te oriënteren en erachter te komen waar hun interesses en mogelijkheden liggen. In dit proces leren we leerlingen kritisch naar zichzelf en naar elkaar te kijken. Leerlingen staan hierdoor open voor het ontvangen van feedback, maar durven ook feedback te geven aan elkaar. Onze leerlingen zijn na afronding van de Leon van Gelder goed in staat: samen te werken; initiatief te nemen; zichzelf te kennen, te weten waar hun interesses liggen en waar ze goed in zijn; open te staan voor mensen met verschillende achtergronden en denkbeelden; hulp te vragen en hulp te bieden; met beide benen in de samenleving te staan.
42
3.3. Het onderwijsleerproces De school verzorgt onderwijs op een bij de leerling passend niveau en met een zodanige differentiatie dat voor elke leerling een optimale leerweg ontstaat. Differentiatie is niet alleen gericht op niveau maar ook op leerstijl. Op de Leon van Gelder is er sprake van een uitgestelde keuze voor de richting van het vervolgonderwijs. De eerste twee leerjaren zijn er heterogene groepen. Daarna volgen de leerlingen een Theoriestroom (voorbereiding op MBO gemengd of theoretisch, HAVO of atheneum) of een Praktijkstroom (voorbereiding op MBO kader- of basisberoepsgerichte leerweg). Het grootste deel van de vakken wordt in het derde leerjaar nog steeds in heterogene groepen gevolgd. Aan het eind van het derde jaar kiezen leerlingen voor het niveau waarmee ze kunnen doorstromen naar de vervolgstromen. In het vierde jaar leggen de leerlingen vier toetsen af en krijgen ze een diploma dat hun toegang geeft tot het vervolgonderwijs. Leerlingen blijven op de Leon van Gelder niet zitten. Zij gaan vier jaar lang mee met de groep waarin ze zijn gestart. Leerlingen worden beoordeeld op niveau, met behulp van het leerlingvolgsysteem. In de eerste drie jaren krijgen de leerlingen geen cijfers.
Het vaste team Heden Het verzorgen van onderwijs vindt plaats door een aantal teams van ongeveer 10 docenten. Daarbij wordt een team vanaf de eerste klas gedurende de schoolperiode gekoppeld aan een klas. Docenten leren de leerlingen zo goed kennen zodat ze weten welke eisen ze aan de leerlingen moeten stellen. Door deze manier van werken krijgt elke leerling individuele aandacht en feedback en wordt zijn/haar individuele ontplooiing goed in de gaten gehouden en ontstaat een optimale leerweg. Elke klas heeft twee mentoren. Met het registratiesysteem Magister en een ander elektronisch leerlingvolgsysteem worden alle resultaten van de leerlingen vastgelegd. Aan het meegaan van het docententeam met de leerlingen gedurende de hele schoolperiode zit ook een nadeel. Doordat men minder kritisch kan worden, kunnen leerlingenzaken gekleurd worden geïnterpreteerd. De leerlingen zijn voor het bereiken van hun resultaten afhankelijk van het betreffende team. Toekomst Om het systeem van het vaste team te optimaliseren is het nodig de volgende doelen te halen. Bij de differentiatie in het lesgeven wordt ook de leerstijl van leerling meegenomen. Het docententeam kijkt kritisch naar blinde vlekken ten aanzien van het eigen functioneren. De teamleiders houden elkaar hierin scherp, het is met name onderwerp van gesprek binnen het teamleidersoverleg. Het mag voor leerlingen in de ontwikkeling niet uitmaken in welk team zij zijn gestart. Teamleiders zijn in staat adequate feedback te geven van met betrekking tot het functioneren van collega teamleiders. Route/werkwijze In teamplannen wordt specifiek weer gegeven hoe elk schooljaar aan bovenstaande punten gewerkt gaat worden. Dit wordt verbonden op dagen waar we teamoverstijgend te werk gaan. De cyclus van gespreksvoering wordt uitgevoerd, hierin is ook aandacht voor het geven van feedback en het
43
bepreken hoe dat gaat en of iemand dat wel of niet doet. Door elkaar er op te bevragen en het levend te houden wordt het vanzelfsprekender in de school.
Het lesgeven Heden De kwaliteit van het onderwijs is sterk afhankelijk van het professioneel handelen van de betreffende docent. De docent heeft een grote mate van vrijheid met betrekking tot het pedagogisch en didactisch handelen in de lessen. Er bestaan kwaliteitsverschillen tussen docenten met betrekking tot het professioneel handelen. Er zijn behoorlijke verschillen tussen docenten ten aanzien van het differentiëren naar de individuele leerling en het realiseren van doorlopende leerlijnen. Bijsturing van het onderwijsleerproces is nu nog teveel vakgroep afhankelijk, en binnen de vakgroep, individu afhankelijk. Wel moet elke docent met behulp van de Roos van Leary aan twee klassen vragen wat ze vinden van zijn/haar manier lesgeven. In de functioneringsgesprekken is de uitkomst van deze zelfevaluatie onderwerp van bespreking. Op de Leon van Gelder worden verder de volgende methodieken gebruikt om na te gaan of het proces van het lesgeven van de docent goed verloopt: Aan de hand van de behaalde resultaten/cijfers/leerlingendossiers; De in-, door-, en uitstroomgegevens; Door leerling-enquêtes Door ouder-enquêtes; Door lesbezoek van de teamleiders. Het houden van functioneringsgesprekken met een 360 graden feedback waarbij ook leerlingen worden betrokken. Naar aanleiding van deze onderzoeken naar de kwaliteit van het lesgeven, dit gebeurt één keer per jaar, ontwikkelt de school indien nodig verbeteractiviteiten en voert deze conform een PDCA-cyclus uit. Doordat wij een opleidingsschool zijn worden niet alleen nieuwe medewerkers binnen de school opgeleid, tevens is professionalisering van zittende medewerkers een speerpunt. Toekomst Met betrekking tot het didactisch handelen bestaat binnen teams weinig verschillen in professionaliteit ten aanzien van het lesgeven. Er zijn maar kleine verschillen tussen docenten ten aanzien van het differentiëren naar de individuele leerling en het realiseren van doorlopende leerlijnen. Er bestaan weinig kwaliteitsverschillen tussen docenten met betrekking tot het professioneel handelen. Bijsturing van het leerproces vindt plaats binnen het team, het is niet afhankelijk van individuen of vakgroep. De mentor is op de hoogte van het niveau waarop de leerling les krijgt bij de verschillende vakken. Mocht hier een wijziging in plaats vinden dan wordt dit eerst met de mentor overlegd. De kwaliteit van het onderwijsleerproces is in voldoende mate geborgd in een cyclisch proces conform de PDCA -cyclus, met duidelijke resultaatafspraken. Elke docent evalueert zijn/haar manier lesgeven met instrumenten die door de school zijn aangeleverd. In de functioneringsgesprekken is de uitkomst van deze zelfevaluatie onderwerp van bespreking.
44
Alle evaluaties worden gebruikt voor het maken van nieuwe plannen voor verbetering van de lessen.
Route/werkwijze De evaluaties van de teamplannen en individuele plannen worden gebruikt om aandachtspunten te formuleren voor de groei op bovenstaande aspecten.
Mentoraat Heden Individuele leerlingbegeleiding is goed gestructureerd in het mentoraat. Elke leerling heeft een mentor. Aan het mentoraat zitten verschillende aspecten zoals de leerlingbegeleiding zelf, de mentorlessen, het contact met de ouders, de leerlingenbespreking in teamverband, etc. De keuze voor het mentoraat en het koppelen van een groep docenten aan een klas gedurende de gehele schoolperiode betekent dat de leerling op individueel niveau goed wordt begeleid en dat er goed zicht is op zijn welbevinden en studieresultaten. Verschillen zijn er in zoverre dat de ene docent bij de invulling meer gericht is op het persoonlijke welbevinden van de leerling terwijl de andere mentor meer gericht is op de studievoortgang van de leerling. Een beschrijving van de verantwoordelijkheden van het mentoraat evenals de competenties kennis, gedrag en vaardigheden die nodig zijn om het mentoraat goed uit te kunnen voeren dient nog plaats te vinden. Er is geen koppeling gemaakt tussen het functioneren van de mentor en de behaalde resultaten van de leerlingen. Het mentoraat is aan een cyclisch evaluatieproces onderworpen omdat het meegenomen wordt in de functioneringsgesprekken. Toekomst Er zitten weinig verschillen in het professioneel handelen met beetrekking tot de begeleiding van leerlingen. In het functioneringsgesprek zijn alle aspecten van dit handelen onderwerp van gesprek. De verantwoordelijkheden van het mentoraat evenals de erbij behorende competenties in de zin van kennis, gedrag en vaardigheden zijn goed beschreven. Er is een koppeling gemaakt tussen het functioneren van de mentor en de behaalde resultaten van de leerlingen. Route/werkwijze Het beschrijven van de verantwoordelijkheden evenals kennis, competenties en vaardigheden van de mentor. En het implementeren ervan. Mentoren werken conform afgesproken beschrijvingen, In het functioneringsgesprek zijn de gespreksonderwerpen met betrekking tot het mentoraat ingepast.
Aansluiting van leerprocessen Heden Het contact tussen het basisonderwijs en de Leon van Gelder vindt vooral plaats op individueel leerling-niveau. Er is openheid bij de overdracht van de leerlingen. Het basisonderwijs geeft goed aan met cijfers op welk niveau van de vakken zoals taal en rekenen de leerlingen de overstap maken.
45
Met basisscholen in Selwerd, Vinkhuizen, Oosterpark of Groningen en omgeving werkt de school samen op het vlak van maatschappelijke stages. Ook komen leerlingen van groep acht op school voor activiteiten. Alle aanleverende basscholen worden elk jaar bezocht. Prestaties van leerlingen een keer per jaar worden naar basisscholen toegestuurd. Basisscholen worden uit genodigd voor activiteiten rond om de school. De begeleiding van de leerling door de Leon van Gelder naar het vervolgonderwijs verloopt goed evenals het keuzetraject van de leerling voor het vervolgonderwijs. Eén keer per jaar vindt overleg plaats met het vervolgonderwijs over de resultaten in het vervolgonderwijs van de doorgestroomde leerlingen. Met het Noorderpoortcollege werken wij samen op het gebied van inhoudelijke vakafstemming en daadwerkelijke leerling verplaatsing. Toekomst De leerlingen in het vervolgonderwijs doorlopen de opleiding op een efficiënte en effectieve manier leidend tot een diploma. Route/werkwijze Van het vervolgonderwijs krijgen wij jaarlijks overzichten hoe onze leerlingen het doen en welke stappen zij hebben gemaakt. De komende periode van dit schoolplan gaan wij specifiek aandacht besteden hoe wij de opbrengsten kunnen benutten voor kwaliteitsverbetering van ons onderwijs.
Leerstofaanbod Heden Op het gebied van leerstofaanbod zijn de speerpunten ICT, taalvaardigheden en rekenen. ICT Bij steeds meer vakken is de elektronische leeromgeving geïntegreerd in de vakken met behulp van It’s learning. Deze integratie van de elektronische leeromgeving in de lessen hangt nog wel af van de betreffende docent en is nog geen gemeengoed onder docenten. Het is ook nodig dat alle lokalen goede ICT voorzieningen hebben. Taalvaardigheden Taalvaardigheden zijn een speerpunt voor de vakgroep Nederlands. Het Reitdiep breed taalbeleidsplan is in al zijn aspecten uitgewerkt door twee docenten voor de vestiging. Het taalbeleid heeft ook tot doel taalbewuste docenten te creëren. Hoe dit gebeurt, staat beschreven in een plan van aanpak. Brugklasleerlingen worden getest op spelling, begrijpend lezen, de woordenschat. Bij taalachterstand wordt voor de betreffende leerling een individueel handelingsplan ontwikkeld. Samen met de basisscholen wordt gekeken naar de doorlopende leerlijn taal. De huidige aanpak werkt, en is en wordt jaarlijks geëvalueerd. Rekenvaardigheden De vakgroep wiskunde heeft aandacht voor rekenvaardigheden van leerlingen, maar beleid met betrekking tot rekenvaardigheden moet nog worden ontwikkeld. Wel worden brugklasleerlingen getest op het gebied van rekenen en wordt bij een achterstand een individueel handelingsplan gemaakt.
46
Toekomst Hieronder staan de doelen genoemd voor ICT, taal en rekenen, die gerealiseerd dienen te worden om het leerstofaanbod te optimaliseren. ICT Bij alle vakken is de elektronische leeromgeving geïntegreerd met behulp van It’s learning. Met de docenten zijn afspraken gemaakt over de mate van het gebruik van elektronische leeromgeving in de lessen. Alle lokalen hebben ICT voorzieningen die nodig zijn voor het optimaal leren en de voorbereiding op de maatschappij. Dit betekent dat elk lokaal een digibord heeft. Er is draadloos internet in de school. Alle docenten zijn getraind om met digitale leermiddelen te werken. Er is een beleidsplan binnen de school hoe om te gaan met sociale media. Dit plan is bekend bij de medewerkers en wordt uitgevoerd. Taalvaardigheden Het creëren van taalbewuste docenten. Rekenvaardigheden De vakgroep wiskunde, science en economie heeft aandacht voor rekenvaardigheden van leerlingen en beleid met betrekking tot rekenvaardigheden is ontwikkeld. Er is een teamleider die verantwoordelijk is voor het rekenbeleid. Elke leerling heeft een werkplan hoe aan de vaardigheden voor rekenen wordt gewerkt. Route/werkwijze Voor het speerpunten ICT, worden de volgende maatregelen ontwikkeld en ingevoerd om de doelen te bereiken. ICT Het organiseren van scholing in het werken met digitale leermiddelen voor docenten. Een werkgroep gaat een beleidsplan sociale media ontwikkelen. Er wordt geld vrijgemaakt om digiborden en andere digitale leermiddelen aan te schaffen. Het vastleggen van afspraken met docenten in het bekwaamheids-dossier over het gebruik van digitale leermiddelen in de lessen. Taalvaardigheden en rekenvaardigheden Er is al een plan van aanpak uitgewerkt voor beide speerpunten.
Vernieuwing van het onderwijsleerproces Heden Docenten krijgen de ruimte om aan de gang te gaan met nieuwe ontwikkelingen in het onderwijs. Er lopen diverse projecten op school die gericht zijn op vernieuwing van het onderwijsleerproces, zoals de ontwikkeling van Science&Techniek. Voor de praktijkstroom ontwikkelen we van een competentiestructuur in verband met competentiegericht leren. De leergebieden in de praktijkstroom kijken op welke wijze er wordt gewerkt met competenties en hoe deze beoordeeld kunnen worden. Er zijn 25 competenties ontwikkeld en voor alle opdrachten vindt een koppeling plaats met de voor de opdracht relevante competenties. Dit is een doorgaand proces.
47
Toekomst Om te realiseren dat de differentiatie en het zichtbaar uitvoeren in de lessen zo goed mogelijk plaats vindt, is het nodig de onderstaande doelen te halen: Binnen alle ontwikkelingen en innovaties is er steeds aandacht voor differentiatie, op het niveau van uitvoering in de klas, de toetsen, het huiswerk, enz. Door middel van werken met een kerngroep van collega’s zijn ontwikkelingen in gang gezet die de huidige structuur van de school versterken en daarmee de kwaliteit van het onderwijsleerproces. Route/werkwijze Differentiatie komt in alle nascholingsbijeenkomsten aan bod. Voor het team is een leerlijn neer gezet waar stapsgewijs gewerkt wordt aan het beter uit voeren en verankeren van de differentiatie in de lessen. In elk team is dit een speerpunt wat in de teamplannen jaarlijks concreet wordt uit gewerkt. Met ouders en leerlingen wordt hier verder uitvoering aan gegeven door ook deze partijen er daadwerkelijk actief bij te betrekken.
Zorgstructuur Heden De zorg rond de leerling is goed georganiseerd met een team van vaste docenten en een mentor. Daarbij is de mentor de spil in de leerlingenzorg. Het team denkt mee met de mentor. De mentoren en docenten worden in hun begeleidingsactiviteiten ondersteund door deskundige specialisten, zodat ze zo goed mogelijk de leerlingen kunnen begeleiden. Deze deskundige specialisten binnen de school zijn de zorgcoördinator, de decaan, orthopedagoog, remedial teacher, counselor, maatschappelijk werken, docentbegeleider en etc. De zorgcoördinator is aangesteld om de mogelijkheden te onderzoeken de zorg verder te professionaliseren. De structuur van de leerlingenzorg is gebaseerd op vier aandachtsgebieden: Studievaardigheidbegeleiding. Keuzebegeleiding. Sociaal-emotionele begeleiding. Begeleiding bij leerachterstanden. Toekomst De school wil de zorgvraag verder optimaliseren door het realiseren van de volgende doelen: Het inventariseren van de zorgvraag van de leerlingen om een goed en duidelijk overzicht te krijgen welke zorg een leerling in de school nodig heeft. Daarbij krijgt elke leerling een geautomatiseerd leerling-dossier zodat alle betrokkenen in de school kunnen zien wat de actuele ontwikkelingen en vooruitgang van de leerling is. Ouders meer betrekken bij de zorg voor hun kind om de te zorgen dat de aangeboden zorg effectief en efficiënt is. Daarvoor krijgen ouders een kopie van het handelingsplan en zijn goed op de hoogte van de zorg die school aan hun kind biedt. De taal- en rekenachterstanden van leerlingen worden weggewerkt, zodat leerlingen een betere kans krijgen een diploma te halen wat recht doet aan hun talenten.
48
Route/werkwijze De zorgcoördinator krijgt tijd en faciliteiten om met de ICT coördinator een geautomatiseerd zorgprogramma op te zetten Het programma (It’s Learning) wordt door alle medewerkers van de school gebruikt. Het ontwikkelen van een plan van aanpak om ouders meer te betrekken bij de zorg in de school voor hun kind. Voor leerlingen die dat nodig hebben, is een op hen toegesneden plan van aanpak gemaakt om taal en rekenachterstanden weg te werken.
4. Organisatieontwikkeling 4.1. De organisatiestructuur Heden De Leon van Gelder heeft een vestigingsdirecteur en vier teamleiders die samen het vestigingsoverleg vormen. De teamleiders sturen elk een jaarteam aan. De teamleiders zijn verantwoordelijk voor de organisatie, het onderwijs van hun team en de implementatie van onderwijskundige ontwikkeling in hun team.
De teams Elk team, waarin meerdere vakdisciplines vertegenwoordigd zijn, heeft de zorg voor een leerjaar en bestaat uit een vaste kern van mentoren en docenten en wordt aangestuurd door een teamleider. De teams zijn verantwoordelijk voor de onderwijskundige ontwikkeling. De teams leggen in jaarplannen en activiteitenplannen conform de PDCA-cyclus vast wat ze in een betreffend schooljaar willen realiseren. Er is duidelijk beschreven waar de teams verantwoordelijk voor zijn. Elk team heeft een competentieprofiel en een teamplan. Of in de teams de zaken goed gaan, of de teams hun doelen halen, wordt getoetst in het vestigingsoverleg. De structuur van de teams en de koppeling aan een leerjaar bevordert de continuïteit in het leerproces voor de individuele leerling; een groep docenten is hier vanuit verschillende vakken en leergebieden gezamenlijk verantwoordelijk voor.
De vakgroepen Naast de bovengeschetste hiërarchische lijn bestaan binnen de school ook vakgroepen. Elke vakgroep heeft een vakgroepvoorzitter. De longitudinale leerstofplanning, dat wil zeggen de planning van de leerstof in de opeenvolgende leerjaren en de aansluiting van die leerstof door de leerjaren heen, behoort tot de verantwoordelijkheid van de vakgroepen. Hoge prioriteit heeft de doorgaande leerlijn. Wanneer gekeken wordt naar de huidige hiërarchische structuur zijn de vakgroepen stafafdelingen die een adviserende rol hebben bij de keuze van methodes en benoemingen. De vakgroepen hebben vakgroepplannen conform een planning- en controlcyclus. Er is te weinig wisselwerking met de teams. Toekomst organisatiestructuur Het realiseren van een werkwijze voor uitwisseling van sterke punten van de teams onderling. Het realiseren van een werkwijze waardoor teams en vakgroepen de juiste en voldoende informatie met elkaar uit wisselen.
49
Er is goed beschreven wat de teams goed kunnen en waar ze zich nog in moeten ontwikkelen. De adviesrol van de vakgroepen is goed uitgekristalliseerd en beschreven.
Route/werkwijze Een werkwijze ontwikkelen voor het uitwisselen van de sterke punten van de teams. Een werkwijze ontwikkelen voor het uitwisselen van informatie tussen de teams en de vakgroepen. Teams krijgen de opdracht te beschrijven waar ze goed in zijn en waar ze zich nog in moeten ontwikkelen. Deze te ontwikkelen punten worden opgenomen in het teamplan. De adviesrol van de vakgroepen wordt goed beschreven door een werkgroep.
4.2. Promotie Heden Er zijn open dagen en ook maakt de school elk jaar een duidelijk en toegankelijke schoolgids. Verder is de website van het Reitdiep College een middel om de school te promoten, op de website is duidelijk zichtbaar dat de leerling centraal staat. Ook organiseert de Leon van Gelder de thema avonden “Rondom Onderwijs” in het voorjaar om de mogelijkheid te creëren voor belangstellenden om te discussiëren over het onderwijs. De school maakt nog onvoldoende duidelijk aan de omgeving/belanghebbenden wat het unieke onderwijs van de Leon van Gelder inhoudt. Toekomst De promotie is goed georganiseerd zodat goed duidelijk wordt wat het unieke onderwijs van de Leon van Gelder inhoudt. De kring van mensen die de school kennen en weten wat er gebeurt, wordt groter. Route/werkwijze Het schrijven/ontwikkelen van een promotieplan met een plan van aanpak.
4.3. Huisvesting Heden Het binnenklimaat van het schoolgebouw is niet goed. De praktijkruimtes zijn goed. De sportaccommodaties zijn nu niet goed geregeld. Toekomst Het verbeteren van het binnenklimaat zodat de binnentemperatuur 20 graden Celsius is met de juiste luchtvochtigheid en CO2 gehalte. Ook realiseren dat de sportaccommodaties goed geregeld zijn. Route/werkwijze Veel overleggen en bespreken met O2G2 om samen bij de gemeente voor elkaar te krijgen dat het gebouw onderwijswaardig is.
50
10. VESTIGING SIMON VAN HASSELT 1. Visie Simon van Hasselt De visie bestaat uit vier onderdelen: het hogere doel/missie (waarom bestaan wij als school), het gewaagde doel (waarheen gaan we, wat willen we de komende vier jaar bereiken) en de hierbij behoren kernwaarden (waarvoor staan wij) en kernkwaliteiten (waarin blinken wij uit).
Hoger doel/Missie De Simon van Hasselt biedt kinderen een veilige en aandacht rijke leeromgeving. Kinderen die op andere scholen niet de aandacht hebben gekregen, die ze nodig hadden, bieden we op die manier wat ze nodig hebben, zodat ze met extra vaardigheden, op sociaal en cognitief gebied, de volgende stap kunnen maken. De Simon van Hasseltschool is een actieve school waar op alle niveaus, leerling-gericht, vernieuwend en uitdagend wordt gewerkt. Daarnaast staan wij open voor leerlingen die moeite hebben met sociaal-emotionele problematiek op het gebied van faalangst, prestatiemotivatie en/of emotionele instabiliteit. Ook voor de leerling die een minder positieve ervaring heeft gehad op het reguliere vervolgonderwijs. De Simon van Hasselt wil een brug slaan voor die leerlingen voor wie het leren niet vanzelfsprekend is. De brug zou gebouwd moeten worden tussen het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs. Maar ook tussen VO- scholen onderling. Op de Simon van Hasseltschool is een breed onderwijsaanbod en er is een volledig zicht op passende onderwijsmogelijkheden binnen het gehele onderwijsveld.
Het gewaagde doel Er zijn 2 gewaagde doelen: We werken binnen de Simon van Hasselt in elke les met activerende werkvormen, waarbij de instructie, passend in een digitale omgeving, een belangrijke plaats inneemt. We willen op de Simon van Hasselt LWOO gaan verzorgen aan een bredere groep leerlingen. Leerlingen met een bredere range van intelligentie niveaus. Dit kan betekenen dat we ons meer moeten toeleggen op leerlingen met competentiemogelijkheden op het gebied van leerachterstanden en sociale interactie. Om de gewaagde doelen te realiseren wordt de onderstaande werkwijze in de praktijk gebracht. Route/werkwijze We gaan binnen de Simon van Hasselt tijdens vergaderingen en scholingsmomenten met elkaar een passende didactiek ontwikkelen, gericht op activerend en samenwerkend leren, waarbij ook de door de leerlingen al verworven en te behalen competenties meegenomen worden.
Kernwaarden
De ingrediënten van de school zijn warmte, geborgenheid en veiligheid. De leerling staat centraal en zal met respect worden benaderd. De school staat open voor iedereen, zowel voor leerlingen, ouders, docenten en overige medewerkers. We bieden aandacht voor de individuele leerling vanuit een rijke leeromgeving.
51
We dagen leerlingen uit hun talenten uit te bouwen met hoofd, hart en handen.
Om het hogere en het gewaagde doel te bereiken is het nodig de volgende kernwaarde nog te realiseren: Elk mens is uniek en wij halen eruit wat erin zit.
Route/werkwijze Door middel van teamscholing zullen we aandacht besteden aan “omgaan met verschillen”. Dit is vooral gericht op het handelen van de docent in de klas.
Kernkwaliteiten
We zijn zeer betrokken bij onze leerlingen. We zijn in staat gezamenlijk een sfeer te creëren van veiligheid en geborgenheid. We zijn in staat onze leerlingen goed te laten doorstromen. Ons mentoraat met de mentor als spilfunctie geven we goed vorm, we bieden op die manier zeer intensieve zorg. Onze kleinschalige organisatie maakt ons zeer flexibel, we kunnen gemakkelijk anticiperen, improviseren en direct actie ondernemen. Alle leerlingen en volwassenen ondersteunen elkaar en leren actief.
Om het hogere en het gewaagde doel te bereiken is het nodig nog de volgende kernkwaliteiten nog te realiseren: Een lerende school worden. Een verdere ontwikkeling van ons vakmanschap, met name op didactisch gebied. De professionele medewerkers zijn in staat zich samen met leerlingen en ouders in te zetten voor een passende schakeling waarbij we werken vanuit de relatie en de mogelijkheden. Het optimaal ondersteunen van de leerling in zijn leer-, leef- en keuzeproces. Medewerkers dagen leerlingen uit hun talenten uit te bouwen met hoofd, hart en handen. De Simon van Hasselt is in staat een brug slaan voor die leerlingen voor wie het leren niet vanzelfsprekend is. De brug wordt gebouwd tussen het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs. Maar ook tussen VO- scholen onderling. Route/werkwijze We gaan en zijn bezig met teamontwikkeling gericht op professioneel werken.
2. De belangrijkste strategische doelstellingen
Voor leerlingen die tussentijds uitvallen in het voortgezet onderwijs probeert de school binnen één jaar een nieuw schakelperspectief te creëren. De inzet is een diploma VMBO of instroom in het MBO niveau 1-2 voorbereiden beroeps. Leerlingen met een LWOO indicatie en/of cluster 4 indicatie of PRO indicatie, waarbij leerachterstanden het uitgangspunt vormen, en die uitstromen uit het basisonderwijs, opvangen en zodanig bijscholen dat ze in gemiddeld ongeveer 2 jaar doorstromen naar het vervolgonderwijs.
52
Route/werkwijze Om deze strategische doelstellingen goed te realiseren is het nodig dat de bovenstaande doelen van de visie m.b.t. kernwaarden en kernkwaliteiten, en de onderstaande doelen van het onderwijskundig beleid, en de organisatieontwikkeling, worden gerealiseerd.
3. Onderwijskundig beleid 3.1. Onderwijsaanbod De Simon van Hasselt biedt onderwijs aan leerlingen, met een LWOO indicatie en/of cluster 4 indicatie of PRO indicatie, die uitstromen uit het basisonderwijs of het vervolgonderwijs, waarbij leerachterstanden het uitgangspunt vormen. Het onderwijs bestaat uit een of twee schakeljaren voor leerlingen met leerproblemen of sociaal-emotionele problemen die vanuit het basisonderwijs niet direct kunnen doorstromen naar het vervolgonderwijs. Na één, twee of drie jaar vindt doorstroming naar het regulier onderwijs op VMBO of MBO1-2 plaats. De school heeft ongeveer 100 leerlingen. De unieke kenmerken van de school zijn: het onderwijs is passend en individueel; voor elke leerling is er een individueel plan; de Simon van Hasselt kent geen eindtermen, leerlingen stromen door naar het vervolgonderwijs, alle niveaus gaan naar VMBO en MBO; het mentoraat, met de mentor als spil, vinden we erg belangrijk. Daarom wordt aan het mentoraat 260 uur per jaar toebedeeld, het eerste uur is een mentoruur. Er is altijd een mentor op school. de kleinschaligheid van de school; de zeer intensieve zorg; de samenwerking met het OPDC. De unieke kenmerken van de vestiging dragen bij aan een vaste toestroom van leerlingen.
3.2. Pedagogisch didactisch concept Onze leerlingen De leerlingen die toegelaten worden op de Simon van Hasselt hebben in principe een schakelperspectief naar het reguliere VO. Veel van onze leerlingen hebben baat bij extra ondersteuning op het gebied van taal en/of rekenen. Daarnaast werken we met leerlingen aan voorwaarden om in het reguliere voortgezet onderwijs ook goed te kunnen functioneren. Onze leerlingen hebben in principe allemaal een LWOO indicatie. De gestructureerde leeromgeving Op de Simon van Hasselt hechten we aan een gestructureerde leeromgeving. Leerlingen beginnen allemaal op het zelfde tijdstip aan de schooldag. We kennen geen tussenuren, alleen aan het eind van de dag valt er sporadisch een les uit. De leerlijn naar zelfstandigheid We werken met onze groepen aan een leerlijn, waarin de leerling zeer geleidelijk aan leert om: verantwoordelijkheid te dragen; begeleid en zelfstandig te werken;
53
samen te werken; te reflecteren; zelfstandig keuzes te maken. Elke docent heeft deze leerlijn helder voor ogen. Pedagogisch didactische setting Een gedeelte van de lestijd moeten we besteden aan het werken aan leervoorwaarden. Deze leervoorwaarden zorgen ervoor dat de leerling vervolgens toekomt aan leren. Onze pedagogische lijn sluit hier ook nauw op aan. Deze is gericht op: met respect met elkaar en elkaars spullen omgaan; je tijd goed besteden; je spullen goed voor elkaar hebben. Docenten zoeken dan ook met leerlingen naar mogelijkheden om zich zodanig te leren gedragen dat ze zich kunnen handhaven in dat reguliere onderwijs. Dit vraagt van docenten in alle gevallen geduld, incasseringsvermogen, flexibiliteit, de wil met leerlingen opnieuw te starten, de kunst om mogelijkheden te zien en een positieve benadering. Docenten ondersteunen elkaar hierbij.
3.2. Het onderwijsleerproces Op de Simon van Hasselt is hierbij sprake van een bijzondere situatie omdat leerlingen voor een periode van gemiddeld twee jaar tussentijds worden opgevangen in verband met het verkleinen van leerachterstanden die volgens verwachting problemen zouden opleveren op het reguliere voortgezet onderwijs. Een team van docenten/mentoren verzorgt het onderwijs aan een zevental groepen leerlingen en begeleidt deze ook.
Lesgeven Docenten zijn betrokken bij de leerlingen en voelen zich verantwoordelijk om vanuit hun professionaliteit leerlingen optimale kansen te bieden. Docenten zijn gefocust op het pedagogisch handelen, de begeleiding van de leerlingen. Het pedagogisch handelen is gericht op veiligheid, duidelijkheid en structuur. Didactisch gezien zijn er weinig verschillen tussen de docenten. Het gebruik van didactische werkvormen kan nog gevarieerder. Er wordt ingezet op de individuele lijn van de leerlingen. Docenten zijn minder gericht op de vakinhoudelijke overdracht en vernieuwingen daarin. De docenten gebruiken o.a. de volgende instrumenten bij het vormgeven van het onderwijsleerproces: door middel van handelingsplannen; het leerlingvolgsysteem; leerling-besprekingen; begeleiding van de docenten door zorg-, taal- en rekendeskundigen. Hierdoor vindt actualisatie van kennis plaats, die vervolgens wordt gebruikt door de docenten en wordt het gebruik ervan geëvalueerd. Verder wordt met veel toetsen gekeken hoe de leerling het doet op school. Er wordt nog geen relatie gelegd tussen de door leerlingen behaalde resultaten voor een bepaald vak en de docent die dat vak geeft.
54
De Simon van Hasselt gebruikt de volgende methodieken om na te gaan of het proces van lesgeven van de docent goed verloopt: de in-, door,- en uitstroomgegevens; door leerling-enquêtes; door ouder-enquêtes; door lesbezoek van de vestigingsleider; het houden van functioneringsgesprekken, vooraf gegaan door voortgangsgesprekken met een 360 graden feedback waarbij ook leerlingen worden betrokken; Naar aanleiding van deze onderzoeken naar de kwaliteit van het lesgeven, dit gebeurt één keer per jaar, ontwikkelt de school indien nodig verbeteractiviteiten en voert deze conform een PDCA-cyclus uit. De uitkomsten van de onderzoeken worden besproken in de jaarlijkse functionering- en voortgangsgesprekken. Voor het gesprek actualiseert de docent het bekwaamheidsdossier, vraagt aan de leerlingen hoe het lesgeven verloopt (het gaat om de kwaliteit van het lesgeven)en vraagt aan zijn collega’s naar tips en tops in zijn/haar functioneren. Toekomst De docenten gebruiken bij het vormgeven van het onderwijsleerproces handelingsplannen voor de ontwikkeling van de groep. De docenten zijn gericht op de vakinhoudelijke overdracht, waarbij gebruik van moderne leermiddelen (ICT e.d.) en de faciliteiten van het (nieuwe) gebouw optimaal worden benut. Het team heeft de kwaliteit om het leerproces optimaal vorm te geven. De individuele docent is een onlosmakelijk onderdeel van het team en samen zijn ze verantwoordelijk voor het ontwikkelingsproces van de groep/de leerling. De docent gebruikt een variëteit aan activerende didactische werkvormen. Het houden van beoordelingsgesprekken, vooraf gegaan door voortgangsgesprekken met een 360 graden feedback waarbij ook leerlingen worden betrokken. De kwaliteit van het lesgeven is in voldoende geborgd door een cyclisch evaluatieproces. Er worden resultaatafspraken over het te behalen niveau van de leerlingen met de docent/mentor gemaakt. De vakken zijn op een hoger niveau gebracht. Route/werkwijze Dit wordt vormgegeven door middel van (team)scholing.
c. Mentoraat Individuele leerlingbegeleiding is goed gestructureerd in het mentoraat. Elke leerling heeft een vaste mentor. Ook is er naast de vaste mentor nog een co-mentor waar de leerling ook terecht kan. Aan het mentoraat zitten verschillende aspecten zoals de leerlingbegeleiding zelf, het contact met de ouders, de leerlingenbespreking in teamverband, etc. Het mentoraat is beschreven in het zorgbegeleidingsplan en verder vastgelegd door protocollen. Een beschrijving van de bij het mentoraat behorende competenties in de zin van kennis, gedrag en vaardigheden die nodig zijn om het mentoraat goed uit te kunnen voeren zijn onderdeel van de LB functie.
55
Mentoren hebben veel kennis hebben over het begeleiden van leerlingen. Ze moeten pedagogisch bekwaam zijn en goed kunnen begeleiden. Het mentoraat is aan een cyclisch proces van evaluatie onderworpen omdat het meegenomen wordt in de jaarlijkse functionerings- en voortgangsgesprekken. In het gesprek vindt toetsing plaats of de beschreven taken ook werkelijk door de mentor goed zijn uitgevoerd. Wel steunen de mentoren nog te veel op de zorgondersteuners en worden problemen te snel doorgeschoven in plaats van zelf oplossingen te bedenken met of zonder ondersteuning. Toekomst De Simon van Hasselt wil het mentoraat optimaliseren door het realiseren van de onderstaande doelen. Mentoren zijn in staat leerlingen op adequate wijze te begeleiden. Ze zijn pedagogisch bekwaam en kunnen werken binnen de kaders van het team. Het mentoraat wordt meegenomen in de jaarlijkse voortgangs- en beoordelingsgesprekken cyclus. In het gesprek vindt toetsing plaats of de beschreven taken ook werkelijk door de mentor goed zijn uitgevoerd. Route/werkwijze De verdere scholing van de mentor. Het sturend vermogen van de teamleider. Het voldoende borgen van het mentoraat in een PDCA-cyclus.
Aansluiting van leerprocessen op elkaar Heden Tussen het basisonderwijs en de Simon van Hasselt is de informatieverstrekking goed maar op het gebied van de gebruikte werkvormen kan de overdracht nog beter. Dit geldt ook voor het vervolgonderwijs. Toekomst Door feedback en ondersteuning met betrekking tot de verstrekte informatie zorgt de school ervoor dat de informatieverstrekking betreffende het leerproces vanuit de verschillende basisscholen en het vervolgonderwijs voldoende is. Route/werkwijze Door de contacten met basisscholen en het vervolgonderwijs verder te versterken op het gebied van het leerproces van de basisscholen en het vervolgonderwijs.
Leerstofaanbod Heden Op het gebied van leerstofaanbod zijn de speerpunten ICT, taalvaardigheden en rekenvaardigheden. ICT De Simon van Hasselt heeft een start gemaakt met het invoeren van ICT in de lessen. Er is een plan van aanpak geschreven met doelstellingen. Er zijn geen afspraken gemaakt over mate waarin lesmateriaal via de elektronische leerweg wordt aangeboden. Dit is nog een aandachtspunt.
56
Taalvaardigheden Taalvaardigheden zijn een speerpunt voor de vakgroep Taal. Er is Reitdiep breed een taalbeleidsplan uitgewerkt en vervolgens toegespitst op de vestiging. Er is een taalcoördinator aangesteld die alle aspecten van taalbeleid koppelt en uitwerkt. Het taalbeleid heeft ook tot doel taalbewuste docenten te creëren. Hoe dit gebeurt, staat beschreven in een plan van aanpak. De school test leerlingen bij binnenkomst op spelling, begrijpend lezen, de woordenschat. Bij taalachterstand ontwikkelt de school voor elke leerling vervolgens individueel handelingsplan. Samen met de basisscholen blijven we werken aan een optimaal doorlopende leerlijn taal. De borging van het taalbeleid is niet optimaal en binnen de groepen verschillend. Rekenvaardigheden De vakgroep Rekenen geeft wel aandacht aan rekenvaardigheden van leerlingen, maar beleid met betrekking tot rekenvaardigheden moet nog worden ontwikkeld. De school test leerlingen bij binnenkomst op rekenvaardigheden en maakt bij een achterstand een individueel handelingsplan. De borging van het rekenbeleid is niet optimaal en binnen de groepen verschillend. Toekomst Hieronder staan de doelen genoemd voor ICT, taalvaardigheden en rekenvaardigheden, die we gaan realiseren om het leerstofaanbod te optimaliseren. ICT Leerlingen volgen, naast een basisprogramma, steeds meer een eigen programma, gericht op schakeling naar de opleiding van hun mogelijkheden en voorkeur. Met behulp van nieuwe technologische ontwikkelingen (ICT) en digitale leermiddelen wordt een specifieker op maat gemaakt programma vorm gegeven. Taalvaardigheden Taalvaardigheden zijn in algemene zin een speerpunt binnen de school en in het bijzonder voor de vakgroep Taal. De taalcoördinator koppelt alle aspecten van taalbeleid en werkt ze uit. De school heeft taalbewuste docenten. De borging van het taalbeleid is optimaal. Rekenvaardigheden Bij binnenkomst test de school leerlingen aanvullend op rekenvaardigheden en maakt een groeps- en individueel handelingsplan. Bij de rekenlessen werken we volgens het GIP model. Het GIP-model richt zich in eerste instantie op een goede organisatie in de groep, waardoor de leerlingen zelfstandig kunnen werken. De leerkracht krijgt daardoor de mogelijkheid om instructie en begeleiding op maat te geven. Er wordt gewerkt in niveaugroepen die periodiek wisselen van samenstelling. We maken gebruik van ICT leermiddelen. We hebben een rekenwerkplaats voor onze laagste niveaus en/of leerlingen met specifieke problematiek. Route/werkwijze Voor de speerpunten ICT, taalvaardigheden en rekenvaardigheden worden de volgende maatregelen ontwikkeld en ingevoerd om de doelen te bereiken.
57
ICT
Realiseren van meerdere digitale schoolborden binnen school; hiervoor wordt in een schoolvergadering gesproken over het nut van een digitaal schoolbord en de wensen m.b.t. een digitaal schoolbord vanuit het team. Het rooster van de vestiging wordt volledig in Magister gemaakt; hiervoor is reeds een cursus gevolgd; het huidige rooster is deels al in Magister in gevoerd. Uitbreiden van digitale leermiddelen; dit in samenwerking met de onderwijsinnovator, waarbij ook wordt gekeken naar het nut van het huidige computerlokaal en de mogelijkheid om meer computers in de klassen te plaatsen. Het onderzoeken van verschillende mogelijkheden voor digitale schoolborden. Deelname aan de bouwcommissie; wat willen we als school met ICT in het nieuwe schoolgebouw? Ondersteuning bieden bij het digitaal invoeren van de leerling-gegevens, zowel in Magister als in het nieuwe handelingsplan. Het onderzoeken van de mogelijkheden van een digitaal rapport in Magister.
Taalvaardigheden Het vak Nederlands wordt vormgegeven met behulp van de methode Nieuw Nederlands (BB1, BB2 trajectgroep en VTBB3) en Sprint VMBO (VBB). Daarnaast wordt er gebruik gemaakt van aanvullend materiaal voor begrijpend lezen (kidsweek/7days/diaplus RUG), spelling (spelling in de lift) en is voor leerlingen met een lage technische leesvaardigheid de taalwerkplaats. Voor de VBB geldt dat vorig jaar begonnen is met het materiaal van Sprint VMBO, maar dat deze methode niet meer wordt gemaakt vanwege gebrek aan belangstelling voor het product. Het komende jaar zullen we voor de VBB opnieuw materiaal moeten uitzoeken (methode). Voor de BB1 geldt eveneens dat de methode vervangen moet werden omdat uitgeverij Noordhoff ook is gestopt met het maken van de werkboeken Nieuw Nederlands Basisberoeps. Het ligt voor de hand om hier te kiezen voor de opvolger van de methode. Verder is het logisch dat na de studiedagen over taal en rekenen de referentieniveaus binnen het onderwijs een rol gaan spelen. Verder heeft het grammaticaonderwijs en het schrijfonderwijs (TIO) onze aandacht nodig. Puntsgewijs komt het neer op: Aanschaf van een nieuwe methode Nederlands voor de klassen VBB en BB1. Meer inzicht krijgen op het TIO programma op de Leon van Gelder (aansluiting). Grammatica voor de klassen VBB en BB 1 op orde brengen. Een opzet/ opbouw voor de groep VBB en BB 1 voor grammatica. Inzicht hoe het met het schrijven gesteld is van onze leerlingen. Referentiekaders aan materialen proberen te koppelen. Rekenvaardigheden De rekenlessen hebben tot doel om leerlingen beter te laten rekenen en daarbij is een positieve en stimulerende inzet van de docent noodzakelijk. De docent moet een kwalitatief goede instructie geven. Alle aandacht moet gericht zijn op het stap voor stap aanleren van een standaard rekenrecept voor elke type rekenbewerking. We vinden dat: meer aandacht voor hoofdrekenen nodig is; meer gedetailleerde toetsen een betere analyse moeten opleveren; een breder aanbod dan alleen getallen en bewerkingen wenselijk is; meer duidelijkheid nodig is over de lesopzet;
58
het onderscheid in hiatenbeeld beter kan; er een keuze moet komen met welk materiaal (concreet, methode, remediërend) er in de toekomst gewerkt moet gaan worden; het nodig is dat docenten leren om nog beter instructie te geven aan leerlingen (niveau van de leerkracht); introductie rekenladder/referentieniveaus.
Vernieuwing van het onderwijsleerproces Er lopen diverse projecten op school die gericht zijn op vernieuwing van het leerproces. Voorgaand zijn taalvaardigheden, rekenen en ICT genoemd. Verder is nu ook de focus op vakinhoudelijk zaken gericht. Toekomst We richten ons nog meer op samenwerking met interne en externe partners. Het SBO Groningen, de Leon van Gelder en het Augustinus College (mits in het nieuwe samenwerkingsverband) komen hiervoor in aanmerking. Route/werkwijze Contacten met partnerscholen versterken gericht op het gezamenlijk ontwikkelen van vernieuwingen in het onderwijsleerproces.
Zorgstructuur Heden De zorg rond de leerling is goed georganiseerd in een team van mentoren, met voor elke leerling een vaste mentor. Het zorgbegeleidingsteam is direct aanspreekbaar voor de mentoren, staat heel dicht bij de mentoren en ondersteunt de mentoren bij het opstellen van de individuele handelingsplannen. Soms leunen de mentoren te veel op het zorgbegeleidingsteam. Ook ondersteunt het zorgbegeleidingsteam de mentoren bij problemen rond de leerling waarvoor specifieke deskundigheid is vereist. Tevens kunnen leerlingen op bijna elk moment van de dag terecht bij de mentor, co-mentor, de coördinator leerling-zorg en/of de vertrouwenspersoon. In een aantal gevallen is ook externe deskundigheid vereist en wordt het ZAT ingeschakeld. De toekomst De school wil de zorgstructuur verder optimaliseren door het realiseren van het volgende doel. Het zorgbegeleidingsteam neemt van de mentoren geen taken over die bij de mentoren horen. Route/werkwijze De verdere scholing van het zorgbeleidingsteam met betrekking tot het ondersteunen van de mentoren.
59
4. ORGANISATIEONTWIKKELING 4.1. De organisatiestructuur Heden Er is een vestigingsleider die een team van docenten en het onderwijsondersteunend personeel, waaronder de vaksecties, aanstuurt.
Het team Het team waarin meerdere vakdisciplines vertegenwoordigd zijn, heeft de zorg voor een aantal groepen van leerlingen (groepsgrootte van 10-14 leerlingen) en bestaat uit mentoren (alle docenten zijn mentoren) en het klein zorgteam. Het klein zorgteam bestaat uit orthopedagoog, maatschappelijk werker, psycholoog, logopediste en mentor op afroep. Het team is verantwoordelijk voor de onderwijskundige ontwikkeling en begeleiding. Naast de begeleiding ligt de focus op vakinhoudelijke zaken als taal en rekenen. Een aantal andere vakken moet nog ontwikkeld worden. Tot nu toe ligt de focus nog te veel op de begeleiding van de leerlingen en te weinig op vakinhoudelijke zaken. Alle zaken worden in het team behandeld. Het team praat over alles mee (dit tekent de betrokkenheid). Het is de bedoeling het team functioneler te maken. Waar het team goed in heeft en waar ze zich nog in moet ontwikkelen wordt nog beschreven. Er wordt gewerkt aan een competentieprofiel van het team.
De vaksecties Naast de bovengeschetste hiërarchische lijn bestaan binnen de school ook vaksecties. Elke vaksectie heeft een hoofd. De longitudinale leerstofplanning behoort tot de verantwoordelijkheid van de vaksecties. Hoge prioriteit heeft de doorgaande leerlijn. De vaksecties zijn bezig met het ontwikkelen van vaksectieplannen conform een planning- en controlcyclus. Wanneer gekeken wordt naar de huidige hiërarchische structuur zijn de vaksecties stafafdelingen die een adviserende rol hebben bij de keuze van methodes en benoemingen. De vaksecties vallen onder de vestigingsleider en leggen daaraan verantwoording af. Een docent kan in meerdere vaksecties zitten. Daardoor is niet mogelijk alle vergaderingen bij te wonen. Dit heeft ook met de grootte van de school te maken. Er is een goede wisselwerking met het team. Toekomst organisatiestructuur Er wordt meegepraat in het team wanneer het functioneel is. De adviserende rol van vakgroepen is goed beschreven en geïmplementeerd. De onderwijskundige sturing in het team is goed, daarbij ligt de focus voor een substantieel deel op vakinhoud. Het competentieprofiel voor het team is gereed. Route/werkwijze We zullen daar tijdens team en vakgroep vergaderingen vorm aangeven.
60
4.2. Promotie De PR is kleinschalig. De vestigingsleider nodigt directeuren en medewerkers van basisscholen en het voortgezet onderwijs uit om op de Simon van Hasselt te komen kijken. Daarnaast bieden we mogelijk toekomstige leerlingen en hun ouders ruim de mogelijkheid te komen kijken op school. De toeleverende scholen worden geïnformeerd over de ontwikkeling van hun leerlingen. Tevens geeft de school de mogelijkheid aan collega scholen om een passend advies te vinden voor (mogelijke) toekomstige leerlingen. Waar mogelijk promoten we de Simon van Hasselt bij, binnen de visie passende, (onderwijs) activiteiten. Toekomst promotie Een goed opgezette promotie van de school waardoor directeuren van basisscholen en VOscholen en de interne begeleiders van de docenten op deze scholen adequaat worden geïnformeerd. Route/werkwijze Er wordt een promotieplan beschreven
4.3. Huisvesting Heden De huidige huisvesting is niet meer van deze tijd. Er is geen schoolkantine, werkplekken voor de docenten ontbreken en er is onvoldoende overlegruimte. Er komt een nieuw schoolgebouw in Vinkhuizen. Toekomst Er komt een nieuw schoolgebouw in Vinkhuizen. Daarbij moet het nieuwe gebouw aan de onderstaande voorwaarden/wensen voldoen. De leerlingen hebben behoefte aan structuur. Het gebouw biedt deze structuur door de leerling centraal te zetten, ruimte te bieden voor iedereen, het gevoel van kleinschaligheid te realiseren en mogelijkheid te bieden voor positieve diversiteit waar gewenst. In het gebouw is een open structuur zonder dat het gevaar bestaat dat het overzicht verloren gaat of het gevaar bestaat op een te veel aan prikkels. Het gebouw is een plek waar de leerlingen graag komen en waar zij zich beschermd voelen. Het gebouw straalt geborgenheid uit en iedereen voelt zich veilig binnen de muren van het gebouw. Daarnaast is het een basis die gezellig en knus is, als een thuis en met een eigen karakter. Het gebouw is functioneel en faciliteert het onderwijsproces optimaal. De school oogt degelijk, modern, kleurrijk en fris. Het is een gebouw waar leerlingen trots op zijn. Tevens is het toekomstgericht en biedt veel licht en lucht waardoor een gezonde leeromgeving ontstaat. Route/werkwijze Het traject is in gang gezet, vanuit het Programma van Eisen wordt gewerkt aan het ontwerp van een nieuwe school die begin 2014 klaar moet zijn.
61
11. BIJLAGE CIJFERS PERSONEEL In de onderstaande tabellen worden cijfers weergegeven voor het Reitdiep College als totaal, dat wil zeggen de centrale diensten, het Kamerlingh Onnes, de Leon van Gelder en de Simon van Hasselt samen.
Tabel 1. Personeelsopbouw naar leeftijdscategorie schooljaar 2012-2013
Tabel 2. Personeelsopbouw v/m verhouding en leeftijdscategorie schooljaar 2012-2013 Leeftijdscategorie 15 tot 25 jaar 25 tot 35 jaar 35 tot 45 jaar 45 tot 55 jaar 55 tot 64 jaar 65+ jaar Totaal
Vrouw 2 24 24 24 19 0 93
Man 1 14 12 30 29 0 86
Totaal 3 38 36 54 48 0 179
62
Tabel 3. Verhouding LB/LC/LD functies van 2008-2014 startmeting Salarisschaal LB LC LD LE overig
controlemeting
1-10-2008 % wtf* 65,60% 19,20% 15,30% 0,00% 0,00%
1-10-2009 % wtf 66,00% 19,50% 14,60% 0,00% 0,00%
1-10-2010 % wtf 69,20% 12,30% 18,50%
100%
100%
totaal
prognose doelstelling doelstelling doelstelling 1-10-2012 % wtf 55,98% 19,34% 23,79% 0,88% 0,00%
1-10-2012 % wtf 56,54% 23,63% 19,83%
1-10-2013 % wtf 50,63% 26,33% 23,04%
0,00%
1-10-2011 % wtf 53,92% 20,90% 24,32% 0,86% 0,00%
1-10-2014 % wtf 44,60% 29,20% 26,30% 0,00% 0,00%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
Terugloop LB en aanwas LC en LD van 2008 tot 2014: LB LC LD
2014 t.o.v. 2008 => -21% 2014 t.o.v. 2008 => +10% 2014 t.o.v. 2008 => +11%
* wtf=werktijdfactor
Tabel 4. Verhouding OOP-OP-directie van 2008-2014
leraren wtf* management wtf OOP wtf lio's wtf totaal wtf
1-10-2008 110,9 6,9 30,5 2,5 150,8
1-10-2009 115,4 8 30,8 3 157,2
1-10-2010 123,5 7 35 2,5 168,0
1-10-2011 117,1 6 36,6 3 162,7
prognose 1-10-2012 118 6 38,9 3,5 166,4
prognose prognose 1-10-2013 1-10-2014 118,5 118,5 6 5 3
3
Tabel 5. Opbouw aantal leerlingen van 2007-2014
aantal leerlingen leerling-leraar ratio % LWOO leerlingen % leerlingen APCgebieden
1-10-2007 1394 12,9 8,20%
1-10-2008 1412 12,7 8,60%
42,90%
43,10%
1-10-2009 1-10-2010 1-10-2011 1458 1537 1655 12,6 12,4 14,1 7,80% 7,20% 6,70% 38,60%
39,60%
prognose prognose prognose 1-10-2012 1-10-2013 1-10-2014 1708 1683 1699 14,5 14,2 14,3
40,40%
63
12. BIJLAGE PERSONEELINSTRUMENTEN 12.1. Gesprekkencyclus en bekwaamheidsdossiers Er vinden functionering- en voortgangsgesprekken plaats met de medewerkers. In het gesprek wordt ook het persoonlijk ontwikkelingsplan besproken. Er worden afspraken gemaakt met de medewerkers. Elke docent beschikt over een bekwaamheidsdossier en een competentieprofiel. Verder is een pilot met betrekking tot een beoordelingssysteem gestart op elk van de drie vestigingen. In één jaar tijd wordt het systeem doorlopen en vervolgens geëvalueerd.
12.2. Opleiden in de school Schoolbreed is het opleiden van docenten in de school een speerpunt. Nieuwe docenten hebben een docentbegeleider.
12.3. Loopbaanbeleid Er is voor de medewerkers een dynamisch loopbaanbeleid ontwikkeld waarin de mogelijkheden tot ontwikkeling zijn beschreven. Het beleid richt zich op de behoeften van de verschillende generaties in de school.
12.4. Beloningsysteem Het Reitdiep College is gestart met het invoeren van de functiemix op basis van een notitie functiemix van de school zelf en een startnotitie van O2G2.
12.5. Docentprofiel Schoolbreed is er een docentprofiel opgesteld, waaraan vestigingspecifiek gedeelte is toegevoegd.
12.6. Taakbeleid Er is sinds augustus 2010 taakbeleid. De beschrijving van taken moet nog gebeuren
64
