Raadsvergadering d.d. Casenummer Raadsvoorstelnummer
Raadsvoorstel 19 december 2013 AB13.01002 RV2013.114
Instemmen met de uitkomsten evaluatie meerjarenafspraak tussen N.V. Sportfondsen Bussum en de gemeente Bussum
Gemeente Bussum
Brinklaan 35 Postbus 6000 1400 HA Bussum Telefoon (035) 69 28 888 Fax (035) 69 28 500 Website: www.bussum.nl E-mail:
[email protected]
Aan de gemeenteraad. Inlichtingen bij: E. Hogenbirk (SLZ)
0. SAMENVATTING Met de aandeelhouders van NV Sportfondsen Bussum worden sedert vorig jaar gesprekken gevoerd over een wijziging van de in 2006 afgesloten meerjarenovereenkomst. In concreto is er overeenstemming bereikt over: 1. Het verwerven van het eigendom onroerend goed (zwembad en sporthal) 2. Nieuwe afspraken m.b.t. de wijze van exploiteren, n.l. risicodragend. 3. Nieuwe afspraken v.w.b. het algehele onderhoud. Met Sportfondsen Bussum zal, na uw instemming, een aantal overeenkomsten gesloten worden waarbij deze overname van het vastgoed en de exploitatie van zwembad/sporthal en de gymzalen zal worden geregeld. Tevens zal er een huurovereenkomst worden gesloten. Deze contracten komen tot stand in overleg tussen Sportfondsen, haar aandeelhouders en de gemeente. Het gaat om de volgende overeenkomsten: 1. Een raamovereenkomst; 2. Een exploitatieovereenkomst Sportcentrum De Zandzee; 3. Een exploitatieovereenkomst Gymnastiekzalen; 4. Een huurovereenkomst. 1. INLEIDING In 2006 is bij de start van het nieuwe zwembad, voor de duur van 25 jaar, met een evaluatie na vijf jaar, een overeenkomst gesloten met N.V. Sportfondsen Bussum, om het zwembad, de sporthal en de Bussumse gymzalen te exploiteren. Deze bestond uit de volgende componenten: 1 Exploitatiebijdrage van € 265.000,- per jaar; 2.Betaling kapitaallasten € 782.000,- per jaar. 3.Groot onderhoud resp. € 277.500,- per jaar. Bij de bouw van het nieuwe zwembad en sporthal is besloten het eigendom en het beheer van het onroerend goed geheel te laten bij deze exploitant. Dit is destijds besloten vanuit het perspectief om alles zo veel als mogelijk op afstand te zetten en eventuele risico’s af te kopen. De gehele nieuwbouw is echter gefinancierd met een lening van de BNG waarbij de gemeente Bussum voor 100 % garant staat en waarbij de gemeente Bussum de rente en aflossing betaalt voor een periode van 25 jaar. (€ 782.000 per jaar) De eventuele restwaarde van het zwembad zou dan na 25 jaar bij deze constructie ook bij Sportfondsen Bussum blijven.
Doorkiesnummer: 035-6928710 E-mail adres
[email protected]
2. INHOUDELIJK Onroerend goed: Bij de start van de evaluatie van de meerjarenafspraken is gebleken dat de huidige eigenaar niet per definitie hecht aan het eigendom. Zij is (onder voorwaarden) bereid om het vastgoed om niet over te dragen aan de gemeente. De aan het sportcomplex verbonden lening bij de BNG, waar de gemeente overigens nu ook al garant voor staat, wordt eveneens aan de gemeente overgedragen. Met betrekking tot deze lening bij de Bank Nederlandse gemeente valt te melden dat de huidige rente een stuk lager staat dan de rente in de lopende overeenkomst. Het oversluiten van deze lening tegen een lager percentage zou de gemeente een financieel voordeel kunnen opleveren. Wel zal er sprake zijn van boeterente. Wijze van exploiteren: Met Sportfondsen Nederland is, als aandeelhouder van Sportfondsen Bussum , overeenstemming bereikt over exploitatie van De Zandzee op risicodragende basis. Dit betekent dat er in het geval van tegenvallers geen beroep gedaan wordt op de gemeente. Indien Sportfondsen het beter doet dan verwacht dan is het positieve resultaat voor haar. Voor de gemeente Bussum betekent dit een aanzienlijke reductie van het ondernemersrisico dat ze nu in afgeleide vorm heeft. Voordeel is ook een aanzienlijke reductie van inzet van gemeentelijke middelen, waarvan overigens een deel al is ingeboekt in het kader van de gemeentelijke taakstelling. (Bloeien door Snoeien 1.0) De risicodragende vorm zal het ondernemerschap van Sportfondsen Bussum aanspreken, meer dan nu het geval is want de bijdrage van de gemeente is nu vanzelfsprekend, ook bij minder presteren. Deze vorm zal meer prikkelen om het maximale uit de onderneming te halen, met inachtneming van maatschappelijke doelstelling. Hieraan is wel vanuit de gemeente een aantal voorwaarden verbonden m.b.t. de openstelling, kwaliteitsniveau, prijs kaartje en gebruik van de sporthal door plaatselijke verenigingen. Het belang van Sportfondsen bij deze wijze van exploiteren zit in het feit dat zij bij risicodragende exploitatie de resultaten mogen consolideren in hun jaarstukken hetgeen waarde vermeerderend is voor het bedrijf van de aandeelhouders.
Sportfondsen heeft dus niet de ruimte om tegenvallende exploitatieresultaten ongelimiteerd te vertalen in hogere toegangsprijzen. Over een verhoging van tarieven van de accommodatie en gymnastiekzalen die de normale prijsontwikkeling van de kosten te boven gaat zal altijd de unanieme instemming van de Raad van Commissarissen (inclusief de gemeentecommissaris) nodig zijn. Duur overeenkomst: De in 2006 afgesloten meerjarenovereenkomst is voor 25 jaar afgesloten met een evaluatie na vijf jaar. Opzeggen tussentijds is mogelijk bij wederzijds goedvinden en bij wanpresteren. Realiteit is dat Sportfondsen Bussum tot op heden uitstekend presteert en dat er geen reden is tot opzegging. Sportfondsen is echter bereid om in te stemmen met de overdracht van het onroerend goed en met een andere vorm van exploiteren indien de gemeente bereid is om sportfondsen een exploitatieovereenkomst te gunnen voor de resterende periode. Dit is nog een periode van 18 jaar. In het kader van een evenwichtige bedrijfsvoering waarbij beide partijen baat hebben bij continuïteit is dit een gebruikelijke termijn voor een exploitatieovereenkomst. Groot onderhoud: Omdat het eigendom van het sportcomplex weer in handen komt van de gemeente Bussum zullen er met de exploitant nieuwe afspraken worden gemaakt en in de aangepaste meerjarenovereenkomst worden neergelegd met betrekking tot de verdeling van verantwoordelijkheden voor het groot en regulier onderhoud; dit in overeenstemming met de verschuiving van het eigendom. Hiertoe zal een nieuw meerjarenonderhoudsplan worden opgesteld en zullen marktpartijen worden gevraagd te offreren. Op dit moment is het groot onderhoud in handen van Sportfondsen zelf. Hiertoe wordt jaarlijks bij de gemeente een bedrag van € 277.500 beschikbaar gesteld. De gemeente is in de huidige overeenkomst gehouden dit groot onderhoud te betalen. Bij de nieuwe afspraak zal de gemeente het groot onderhoud in eigen beheer (laten) uitvoeren waarbij het uitgangspunt sober en doelmatig zal zijn zonder dat er ingeleverd zal worden op de veiligheid en aantrekkelijkheid. Naar verwachting kan dan de huidige bijdrage van € 277.500 naar beneden worden bijgesteld. Governancemodel en geldstromen Hieronder staat een grafische weergave van het governancemodel en het verloop van de geldstromen. Dit wordt vervolgens per onderdeel toegelicht.
GOVERNANCEMODEL EN GELDSTROMEN HUIDIG Gemeente
Gemeente
Eigendom vastgoed
reservering Reserve groot onderhoud € 277.500
NIEUW
Exploitatiebijdrage € 260.000
Exploitatie bijdrage € 340.000
Kapitaallasten € 782.000 Huur € 425.000
Reserve groot onderhoud < € 277.500 Kapitaallasten < € 782.000
Bijdrage kapitaallasten en groot onderhoud Sportfondsen Bussum NV Aansturing Raad van Beheer
Sportfondsen Bussum BV Aansturing RvC
Gemeentecommissaris
Eigendom vastgoed Exploitatie risicodragend Exploitatie voor risico gemeente
Sportfondsen NL Aandeelhouder Sportfondsen Bussum
Sportfondsen NL Aandeelhouder Sportfondsen Bussum
Toekomstige juridische vorm voor de exploitatie: Zoals hier boven valt te zien zal er ten behoeve van de exploitatie van het zwembad, de sporthal en de gymzalen door sportfondsen een nieuwe exploitatiemaatschappij worden opgericht. In de bij deze exploitatiemaatschappij behorende Raad van Commissarissen zal één lid door de gemeente Bussum worden aangewezen als zogenaamde gemeentecommissaris. Hieronder volgt de rol en positie van de gemeentecommissaris. Rol en positie gemeentecommissaris: In de raamovereenkomst is een artikel opgenomen dat de bevoegdheden van de RvC regelt. Sportfondsen Bussum (SFB) zal, als exploitatiemaatschappij, een Raad van Commissarissen (RVC) hebben die gedurende de eerste vijf jaar toezicht zal uitoefenen op het bestuur en het bestuur van SFB met adviezen zal bijstaan. De RVC zal bestaan uit drie leden die benoemd worden door de algemene vergadering van aandeelhouders van SFB. Na vijf jaar zal het functioneren van de RVC worden geëvalueerd en door de SFD (aandeelhouder) en de gemeente worden besloten of het voortbestaan van de RVC van toegevoegde waarde wordt geacht. Indien minimaal één partij meent dat de RVC van toegevoegde waarde is, dan zal de RVC wederom voor een periode van vijf jaar toezicht uitoefenen op het bestuur en het bestuur terzijde staan met raad en advies. Twee commissarissen zullen worden benoemd op voordracht van de SFD en één commissaris zal worden benoemd op voordracht van de Gemeente (Commissaris van de gemeente). Sportfondsen Bussum, Sportfondsen Exploitatiebeheer en Sportfondsen Deelnemingen verplichten zich jegens de gemeente dat aan de unanieme goedkeuring van de RVC zijn onderworpen directiebesluiten van SFB en aanzien van: a. Deelneming in of overname van SFB b. Aangaan en verstrekken geldleningen c. Voorstel wijziging statuten SFB d. Voorstel uitgifte aandelen SFB e. Voorstel tot inkoop of verkoop aandelen SFB en f. Verhoging van tarieven van Accommodatie en Gymnastiekzalen die de prijsontwikkeling van de kosten te boven gaat. N.B. Daar waar bij de besluitvorming unanimiteit een voorwaarde is zal er zonder unanimiteit geen besluitvorming plaatsvinden. 3. FINANCIËLE ASPECTEN De huidige meerjarenovereenkomst met Sportfondsen zal worden aangepast waarbij er overeengekomen wordt dat gedurende de resterende looptijd van de overeenkomst de exploitatie van het sportcomplex op een risicodragende wijze zal worden geëxploiteerd. In de overeenkomst wordt opgenomen dat er door Sportfondsen huur betaald zal worden voor het sportcomplex en dat de gemeente een exploitatiebijdrage zal verstrekken. Per saldo zal er sprake zijn van een verlaging van kosten bij de gemeente van in totaal € 345.000 op het onderdeel exploitatie, namelijk waar in de huidige situatie de gemeente een exploitatiebijdrage betaalt aan Sportfondsen van € 260.000 zal in de toekomst per saldo de gemeente € 85.000 ontvangen van Sportfondsen. Door de overdracht van het eigendom en de daarbij behorende geldlening bij de BNG zit er nog een op dit moment nog niet becijferbaar voordeel voor de gemeente op de kapitaallasten in het opnieuw afsluiten van een lening. Daarnaast zal de jaarlijkse reservering voor Groot Onderhoud naar beneden kunnen worden bijgesteld op basis van en nieuw meer jaren onderhoudsplan. Ook dit betekent een voordeel voor de gemeente.
Op de balans per 31 december 2012 van N.V. Sportfondsen Bussum staat een bedrag aan niet bestede exploitatiebijdragen van afgerond € 1,1 miljoen euro. Dit bedrag komt in zijn geheel de gemeente toe. De aan de financiële ontvlechting verbonden gevolgen van de overname van het onroerend goed en de omzetting van de exploitatie naar risicodragend zullen voor u via de Bestrap inzichtelijk worden gemaakt. 4. VOORSTEL Het college verzoekt de raad in te stemmen met de uitkomsten van de evaluatie meerjarenovereenkomst tussen N.V. Sportfondsen Bussum en de gemeente Bussum
Bespreking in commissie Welzijn d.d. 3 december 2013.
Burgemeester en wethouders van Bussum, de gemeentesecretaris, de burgemeester,
D.J. van Huizen
mr. drs. H.W.M. Heijman
Raadsbesluit
Gemeente Bussum
De raad van de gemeente Bussum;
Brinklaan 35
gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van Bussum, nummer RV2013-114;
Postbus 6000 1400 HA Bussum Telefoon: 035 69 28 888 Fax: 035 69 28 500 Website: www.bussum.nl E-mail:
[email protected]
besluit: In te stemmen met de uitkomsten van de evaluatie meerjarenafspraak tussen N.V. Sportfondsen Bussum en de gemeente Bussum
E. Hogenbirk (SLZ)
Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Bussum, gehouden op 19 december 2013. de griffier,
de voorzitter,
