Projectplan en globaal exploitatieplan. Onlineleren.VG 2.4

Projectplan en globaal exploitatieplan

Onlineleren.VG 2.4 Auteur(s)

:

Henk Snetselaar

Versienummer

:

2.4 (26 maart 2007)

Versie 1.4 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4

Datum 20-12-2006 9-3-2007 16-03-2007 20-03-2007 23-03-2007 26-03-2007

© 2005 Kennisnet.nl

Omschrijving Ingeleverd bij Kennisnet ICT op school Concept projectplan ter beoordeling Kennisnet Concept II projectplan ter beoordeling Kennisnet Concept III projectplan ter beoordeling Kennisnet Concept IV projectplan ter beoordeling Kennisnet Concept V projectplan ter beoordeling Kennisnet

Projectplan en globaal exploitatieplan ● versie 2.6 ● 26 maart 2007

1 Inleiding Dit projectplan Onlineleren.VG omvat onder andere de algemene en specifieke doelstellingen en de concrete resultaten van het project. Daarnaast geeft het aan op welke wijze het project zal worden uitgevoerd, de op te leveren producten, uit te voeren activiteiten, een planning van de activiteiten over de looptijd van het project en een begroting van de kosten. Het projectplan heeft als doel om de direct betrokkenen een werkdocument te verschaffen. Hierin kunnen zij lezen welke activiteiten moeten worden uitgevoerd, de resultaten die het moet opleveren en de voorwaarden die worden gesteld aan de planning en de kosten ervan. Voor de indirect betrokkenen geeft het projectplan inzicht in het verloop van het project en de te verwachten resultaten, de projectorganisatie, de communicatie en de op te zetten exploitatie van het eindproduct van het project Onlineleren.VG. Het projectplan heeft verschillende doelgroepen. De direct betrokkenen, zijnde en medewerkers en uitvoerders van de in het projectplan genoemde activiteiten en de indirect betrokkenen, zijnde de belanghebbenden zoals de directies van de participerende instellingen en de subsidieverstrekker van het project Onlineleren.VG.

2 / 39


2 Managementsamenvatting Het project Online-leren.VG heeft verschillende thema's en ook een onderscheiden aanleiding en motivering. Voor een deel ligt de aanleiding van het project in het feit dat blinde en slechtziende leerlingen anno 2006 voor 75% hun onderwijs in het regulier onderwijs volgen en voor een ander deel in het feit dat bepaalde fundamentele leermiddelen nog niet beschikbaar zijn. Nieuw te ontwikkelen, beperkingspecifiek, webbased lesmateriaal en webbased educatieve programma's geven zowel de reguliere scholen met visueel beperkte leerlingen als ook de speciaal onderwijs scholen mogelijkheden de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. Online-leren.VG heeft verschillende thema's: Thema 1 gaat om aanvullend lesmateriaal dat nodig is om de vertaalslag van reguliere lesmethoden naar de didactische behoefte van de visueel beperkte leerlingen te maken en didactische informatie voor de leerkracht voor onderscheiden vakken/onderwerpen/onderwijssoort. Thema 2 handelt om goede, beperkingspecifieke, toetsenbordvaardigheid en het leren typen, (2a) en ICT-vaardigheden (2b). Deze vaardigheden zijn, in combinatie met gebruikte computerhulpmiddelen voor visueel beperkten, basisvoorwaarden voor de doelgroep om onderwijs te kunnen volgen. In veel gevallen zijn zij (grotendeels) handicap compenserend. Thema 3 is een Kijktrainingsprogramma voor slechtziende leerlingen. Het programma kan worden gebruikt voor het verbeteren van het visueel functioneren, met name visuele aandacht en het ontwikkelen van goede kijkstrategieën. Door kijktrainingsprogramma's worden leerlingen gestimuleerd om de restvisus die zij hebben zo effectief mogelijk te gebruiken. Webleersysteem Onlineleren.VG, een elektronische leeromgeving waarin de leerling de content van de verschillende thema's kan gebruiken. Er wordt uitgegaan van het 'open source' systeem Moodle. De leeromgeving heeft voor bepaalde specifieke inhoudonderdelen een username/password geregelde toegang. Verder heeft het systeem voor het registreren van leerling vorderingen die door docent/begeleider kan worden geraadpleegd. De thema's toetsenbordvaardigheid en kijktraining zullen na ontwikkeling zodanig compleet zijn dat verdere ontwikkeling niet met maandelijkse frequentie nodig zal zijn. De thema's aanvullend lesmateriaal en ICT-vaardigheden zullen wel doorontwikkeld worden. Ook na het projectjaar zal de stuurgroep in stand worden gehouden en worden projectgroepen voor een aantal thema's in stand gehouden en gefaciliteerd met onder andere formatie om de ontwikkeling van Onlineleren.VG voort te zetten.

De REC's van cluster 1 begeleiden de visueel beperkte leerlingen bij het volgen van regulier onderwijs. De scholen voor regulier onderwijs hebben voor verschillende typen onderwijs en voor een verscheidenheid van vakken behoefte aan alternatief of aanvullend lesmateriaal cq alternatieve educatieve programma's. Dit lesmateriaal kan veelal in digitale vorm beschikbaar worden gesteld. Door Onlineleren.VG beschikken de scholen voor regulier onderwijs, die visueel beperkte leerlingen hebben, over dit extra- en aanvullend lesmateriaal om deze leerlingen goed te kunnen onderwijzen.

De reguliere scholen ontvangen voor het onderwijs aan visueel beperkte leerlingen, naast de ambulante onderwijskundige begeleiding, extra financiële middelen voor materiële voorzieningen en personeelsformatie. Naarmate Onlineleren.VG in de behoefte van alternatief en aanvullend lesmateriaal kan voorzien is het mogelijk om de scholen voor het gebruik van dit materiaal een bijdrage te vragen en zal de exploitatie voor het grootste deel hierop gebaseerd zijn.

3 / 39


Inhoudsopgave

1

Inleiding—3

2

Managementsamenvatting—4

3

Projectinhoud—8

3.1

Doelstellingen—8

3.2

Draagvlak—10

3.3

Producten en activiteiten—11

3.4

Planning—24

3.5

Begroting—26

3.6

Betalingsschema stimuleringsbijdrage—27

4

Organisatie—27

4.1

Projectorganisatie—27

4.2

Organogram—27

4.3

Overlegstructuur—27

4.4

Communicatie en kennisdeling—27

4.5

Risico’s—27

5

Globaal exploitatieplan—27

5.1

Webbased leermateriaal—27

5.2

Organisatie—27

5.3

Activiteiten—27

5.4

Financiële haalbaarheid—27

5.5

Bartiméus Onderwijs—27

5.6

Sensis Onderwijs—27

5.7

Visio Onderwijs—27

5.8

Instituut Computype—27

5.9

Stichting Accessibility—27

5.10

Eyos Utrecht—27

5.11

Extern deskundige—27

Bijlage 1: expertise samenwerkingsverband (criterium III) Bijlage 2: gegevens en intentieverklaring samenwerkingspartners

4 / 39


3 Projectinhoud 3.1

Doelstellingen

Het project Online-leren.VG heeft verschillende thema's en ook een onderscheiden aanleiding en motivering. Voor een deel ligt de aanleiding van het project in het feit dat blinde en slechtziende leerlingen anno 2006 voor 75% hun onderwijs in het regulier onderwijs volgen en voor een ander deel in het feit dat er al lang geen mogelijkheid is geweest om doelgroepspecifieke software te ontwikkelen. Lesmateriaal dat wordt ontwikkeld voor het Nederlands onderwijs wordt steeds meer visueel en daarmee vaak ontoegankelijk voor visueel beperkte leerlingen in het speciaal en regulier onderwijs. Onder andere hierdoor is voor blinde en slechtziende leerlingen in het regulier onderwijs niet altijd het juiste (toegankelijke) lesmateriaal beschikbaar. Reguliere lesmethoden en educatieve computer programma's zijn daarnaast ook door de (didactische) opzet vaak niet geschikt voor het onderwijzen van visueel beperkte leerlingen. Door bovengenoemde oorzaken is adequaat onderwijs aan visueel beperkte leerlingen in het regulier onderwijs niet altijd mogelijk. Nieuw te ontwikkelen webbased lesmateriaal en webbased educatieve programma's geeft zowel de reguliere scholen met visueel beperkte leerlingen als ook de speciaal onderwijs scholen mogelijkheden de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. Online-leren.VG heeft verschillende thema's: Thema 1 gaat om aanvullend lesmateriaal dat nodig is om de vertaalslag van reguliere lesmethoden naar de didactische behoefte van de visueel beperkte leerlingen te maken en didactische informatie voor de leerkracht voor onderscheiden vakken/onderwerpen/onderwijssoort. Voorbeelden: •

Vereenvoudigd (tactiel) beeldmateriaal zoals geografisch kaarten en afbeeldingen uit de natuurkunde, wiskunde, biologie, en overige onderwerpen in het bo/so. (Zelfs een tactiel te maken kleurplaat van sinterklaas kan een leerkracht/leerling verder helpen om geïntegreerd les te geven/volgen);

•

Praktijkvoorbeelden voor de doelgroep specifieke didactische hulpmiddelen en speciaal voor de doelgroep ontwikkelde tools zoals een toegankelijke elektronische agenda;

•

Didactische informatie en aanwijzingen voor leerkrachten in het onderwijs over hoe zij de onderscheiden vakken het beste kunnen onderwijzen aan blinde en slechtziende leerlingen en de vervaardigde didactische hulpmiddelen en materialen kunnen inzetten.

Thema 2 handelt om goede, beperkingspecifieke, ICT-vaardigheden. Deze vaardigheden zijn, in combinatie met gebruikte computerhulpmiddelen voor visueel beperkten, basisvoorwaarden voor de doelgroep om onderwijs te kunnen volgen. In veel gevallen zijn zij (grotendeels) handicap compenserend. Inhoud die voorzien wordt: a.

Een educatief programma voor het gestructureerd aanleren van (Basis) toetsenbordvaardigheden, maar ook het leren typen tot een niveau dat nodig is om als blinde en slechtziende leerling de computer op adequate wijze te kunnen gebruiken. Bestaande lesmethoden en/of computer programma's voor het leren typen zijn niet geschikt voor gebruik met een vergrotingsprogramma zoals slechtziende leerlingen die vaak gebruiken. Een computer programma voor toetsenbordvaardigheid en het leren typen dat toegankelijk is voor blinden is in het geheel nog niet beschikbaar.

b.

Trainingsmateriaal/lesbrieven voor computer applicaties en de hulpmiddelen van visueel beperkte leerlingen. Na het leren typen moeten de visueel beperkte leerlingen leren omgaan met de in het onderwijs gebruikte computer applicaties. Het gaat om te ontwikkelen lesmateriaal dat uitgaat van de mogelijkheden van blinden en slechtzienden en de door hen gebruikte hulpmiddelen. (Braille, spraak of vergroting). Bestaande, door de speciaal onderwijs scholen ontwikkelde, lesmaterialen zijn niet voor een ieder toegankelijk of moeten worden herschreven door het voortdurend wijzigen van Windows,

5 / 39


applicaties, hulpmiddelen en computer toegankelijkeheidsprogramma's zoals schermleesprogramma's en vergrotingsprogramma's. Thema 3 is een Kijktrainingsprogramma voor slechtziende leerlingen. Het programma kan worden gebruikt voor het verbeteren van het visueel functioneren, met name visuele aandacht en het ontwikkelen van goede kijkstrategieën. Door kijktrainingsprogramma's worden leerlingen gestimuleerd om de restvisus die zij hebben zo effectief mogelijk te gebruiken. Dit vergroot hun visuele database. Het gebruik van hun visuele mogelijkheden mag en moet zoveel mogelijk worden aangemoedigd omdat dit leidt tot een zo efficiënt mogelijk visueel functioneren waardoor de visuele wereld beter kan worden begrepen. Door een webbased trainingsprogramma voor onder andere kijkstimulering en detailwaarneming kan dit op ieder schoollocatie beschikbaar zijn. 8-10 Jaar geleden is er met behulp van een overheidsstimuleringsproject een kijktrainingsprogramma ontwikkeld (Kijkdoos). Dit programma is veel gebruikt door een groot deel van de scholen waarop onderwijs aan slechtziende leerlingen plaats vindt. Dit programma is echter niet meer goed bruikbaar onder Windows XP. Beschikbare enigszins vergelijkbare programma's hebben geen of onvoldoende didactische onderbouwing en begeleidingsmogelijkheden voor leerkrachten. Het kijktrainingsprogramma zal bestaan uit veel verschillende kijktraingingsmodulen en oefentypen. De verschillende thema's, lesmaterialen, educatieve programma's komen in een elektronische leeromgeving. Webleersysteem Onlineleren.VG Het betreft hier het ontwikkelen van een toegankelijke elektronische leeromgeving waarin de blinde en slechtziende leerlingen de content van de verschillende thema's kunnen gebruiken. Er wordt in de eerste instantie uitgegaan van het 'open source' systeem Moodle. De leeromgeving heeft voor bepaalde specifieke inhoudonderdelen een username/password geregelde toegang. Verder heeft het systeem voor het registreren van leerling vorderingen die door docent/begeleider kan worden geraadpleegd. 3.2

Draagvlak

Het projectidee heeft een nationaal draagvlak, naast de contentontwikkelaars zijn alle onderwijsinstellingen (REC's) Bartiméus in Zeist, Sensis in Grave en Visio in Huizen, voor visueel beperkte leerlingen partner in dit projectvoorstel. De keuze voor de thema's is ook gezamenlijk gemaakt en wordt breed ondersteund. De onderwijskundige content in dit project gaat in bijna alle thema's om relevante basisvaardigheden voor blinde en slechtziende leerlingen. De keuze voor de verschillende thema's is gebaseerd op de volgende argumenten: Thema 1. Lesmateriaal is in toenemende mate visueel. Dedicon, de organisatie die schoolmethoden omzet voor leerlingen die blind of slechtziend zijn, zet dit studiemateriaal zo letterlijk mogelijk om. Veel visuele informatie (kaarten, illustraties, diagrammen, grafieken etc.) wordt niet omschreven. Vaak wordt gesteld: 'Deze informatie kan niet worden omgezet, raadpleeg je docent'. Een werkboek aardrijkskunde (Terra, 2 VWO) bevatte deze melding zelfs in meer dan de helft van de oefeningen. De docent heeft vaak ofwel niet de tijd, ofwel niet de expertise (en/of hulpmiddelen) om te voorzien in alternatief lesmateriaal. Thema 1 is een database met beschikbaar of te ontwikkelen aanvullend/alternatief lesmateriaal en informatie voor de docent voor onderwijs aan blinde en slechtziende leerlingen. Thema 2a. Leren omgaan met het toetsenbord van de computer, maar ook het leren van het tien vinger blind typen is een 'must' voor blinde en slechtziende leerlingen. Leren typen van blinde leerlingen gebeurt nog steeds met een zeer arbeidsintensieve methode waarbij een leerkracht naast een leerling zit en letters en woorden moet voorlezen om een leerling te leren typen. Er is dan ook vaak aangegeven dat er behoefte is aan een programma waarmee dit effectief en ook attractief kan worden gedaan. Deze vraag komt zowel van de speciaal onderwijs scholen als ook van de reguliere scholen waarop blinde/slechtziende leerlingen zitten. In veel gevallen komen de blinde leerlingen naar de speciale school om te leren typen.

6 / 39


Thema 2b. Als vervolg op het leren typen komt het leren omgaan met de computer en de in het onderwijs gebruikte applicaties. Daarnaast hebben de meeste visueel beperkte leerlingen computerhulpmiddelen om toegang te krijgen tot programma's in de vorm van vergroting, braille of spraak uitvoer. Ook kunnen er hulpmiddelen voor de invoer worden gebruikt zoals speciale toetsenborden, braille-invoerapparaten of computermuizen. Regulier lesmateriaal is hiervoor niet beschikbaar en moet door de scholen voor speciaal onderwijs zelf worden ontwikkeld. Bestaand en nieuw te ontwikkelen software moet daarom centraal beschikbaar komen. Thema 3. In een gesubsidieerd software ontwikkelingsproject voor het speciaal onderwijs is in 1994-1998 het kijktraningsprogramma Kijkdoos 1 en Kijkdoos 2 ontwikkeld. Vanuit verschillende geledingen is veelvuldig gevraagd naar een vervolg op het Kijkdoos programma omdat dit op nieuwe Windows besturingssystemen niet goed te gebruiken is. Een webbased kijktrainingsprogramma, ontwikkeld op een open standaard kan dan overal in Nederland beschikbaar zijn en ook continuering is beter te waarborgen. We hebben verschillende contentontwikkelaars die op onderscheiden thema's, naar de wensen van inhoudsdeskundigen de applicaties kunnen ontwikkelen. Rond ieder thema wordt een projectgroep geformeerd waarin één lid van de stuurgroep zit, twee of meer inhoudsdeskundigen en de contentontwikkelaar. De projectgroepen hebben een belangrijke rol in het omschrijven van de specificaties van ieder onderdeel. 3.3

Producten en activiteiten

3.3.1

Lijst producten

De volgende resultaten worden in dit project gerealiseerd: •

Definitief projectplan

•

Overzicht te realiseren content Thema 1 Aanvullend lesmateriaal & Didactische info Thema 2a programma leren typen Thema 2b ICT-instructie materiaal Thema 3 Kijktrainingsprogramma Webleersysteem Onlineleren.vg

•

Exploitatieplan

•

Samenwerkingsovereenkomst

•

Evaluatierapport

3.3.2

Producten en activiteiten

Het project zorgt voor de realisatie van de volgende producten:

Productnaam:

Definitief projectplan

Doel

In kaart brengen van de te realiseren producten en de processen die daartoe zullen plaatsvinden.

Inhoud

In het projectplan zijn de te realiseren producten, activiteiten, planning, organisatie, kwaliteit en de begroting opgenomen. Het plan vormt de basis voor een met Kennisnet te sluiten overeenkomst voor het uitvoeren van het project.

Verantwoordelijke Kwaliteitscriteria

Bartiméus Onderwijs Het projectplan heeft een beschrijving van alle werkzaamheden, verdeeld in werkpakketten en per partner die deze zal uitvoeren. Tevens wie er verantwoordelijk is voor ieder werkpakket. Verder worden in het projectplan mijlpalen gedefinieerd en in de tijd gepland.

Activiteiten

1. Samenstellen stuurgroep Onlineleren.VG 2. Schrijven/uitwerken projectplan

7 / 39


3. Consensus verkrijgen voor het plan bij de medeaanvrager en contentontwikkelaars. 4. Indienen plan.

3.3.3

Overzicht te realiseren content

Productnaam: Doel

Thema 1 Aanvullend lesmateriaal & Didactische info Vervaardigen en verzamelen van aanvullend lesmateriaal dat nodig is om de vertaalslag van reguliere lesmethoden naar de didactische behoefte van de visueel beperkte leerlingen te maken, tevens didactische informatie voor leerkrachten per onderwerp/vak/onderwijssoort.

Inhoud

1. Een database met (tactiel) beeldmateriaal voor in het onderwijs te onderwijzen kerndoelen. Didactische informatie voor leerkrachten per onderwerp / vak / onderwijssoort. Het gaat om printbare modellen en vormen die geschikt zijn voor reliëfkopieën, voor aardrijkskunde, wiskunde, natuurkunde, scheikunde, biologie en voor diverse onderwerpen in het bo/so onderwijs. In de projectopzet zullen minimaal 100 worden gemaakt en beschreven. Later zal dit worden uitgebreid met materiaal dat beschikbaar komt vanuit de REC's cluster 1. 2. Platform waarop alternatieve computerprogramma’s voor visueel gehandicapte leerlingen beschikbaar gesteld worden. Te denken valt aan overhoorprogramma’s, elektronische toegankelijke rekenmachine, toegankelijke digitale schoolagenda, etc.


Bartiméus Onderwijs Ten behoeve van een optimale vindbaarheid en uitwisselbaarheid voldoet de content aan leertechnologische standaarden omschreven in de educatieve contentketen voor wat betreft metadatering en voor de content packaging specificatie voor zover de content als samengestelde content voor de elektronische leeromgeving wordt ontwikkeld. De webcontent voldoet aan de toegankelijkheidsrichtlijnen van het W3C, prioriteit 1 en 2 (www.drempelvrij.nl)

Activiteiten

1. Samenstellen werkgroep 2b (zie overzicht van de werkgroepen) 2. Inventariseren van noodzakelijke lesmateriaal 3. Verzamelen en digitaliseren van reeds ontwikkelde materialen 4 Ontwikkelen nieuw aanvullend lesmateriaal 5 Veldtest, evaluatie en bijstelling.

Afbakening Thema 1

De inhoud van thema 1 sluit aan op de doelgroep primair onderwijs, voortgezet onderwijs en MBO.

De minimaal honderd tekeningen zullen geschikt zijn om tactiel gemaakt te worden. Daarnaast zijn ze voorzien van beschrijvende informatie voor de blinde leerling. De online database zal thematisch per onderwijssoort, per vakgebied, per onderwerp en op trefwoord doorzoekbaar zijn.

De vakinhoudelijke informatie is gericht op het begeleiden van een visueel

8 / 39


beperkte leerling in het onderwijs.

Het aanvullend lesmateriaal zal thematisch, per onderwijssoort, per vakgebied, per onderwerp en op trefwoord doorzoekbaar zijn. Het zal bestaan uit lessuggesties, uitgewerkte lessen, verwijzingen naar software en websites, downloadbare software en werkbladen. Elk vakgebied zal worden behandeld. Randvoorwaarden

Het resultaat is afhankelijk van de beschikbaarheid van deskundige

Thema 1

personen en de hoeveelheid reeds aanwezige materialen waarover de onderwijsinstellingen reeds beschikken.

Deelproducten

1. Samenstelling themawerkgroep, bestaande uit gemandateerde leden van de partnerinstellingen is vastgesteld. 2. Specificaties van de contentpackages en het aanbodsysteem. 3. Overzicht van minimale content aanvullendlesmateriaal & docenteninfo 4. 100 contentpackages van aangepast en ontwikkeld lesmateriaal 5. Contentpackages in webleersysteem opgenomen 6. Rapport veldtesten

Productnaam: Doel

Thema 2a programma leren typen Vervaardigen Web-based Instructie en oefenprogramma typevaardigheid voor blinden en slechtzienden.

Inhoud

Webbased instructieprogramma voor het leren typen volgens het tien vinger blind systeem. Het programma is te gebruiken door blinde en slechtziende leerlingen. Het product is opgebouwd uit: 1 Introductie module: door een docent ondersteunde module waarin de werking omgang met het lesprogramma getraind wordt. 2. Zelfstandige trainingmodules De cursist kan op basis van de vaardigheden die zijn opgedaan in de introductiemodule zelfstandig gaan trainen met het pakket. Deze vallen uiteen in: 1. Aanleerfase Letterposities, hoofdletters, cijfers, tekens (nader te definiëren welke precies) navigatie-toetsen. (Dit gaat een stuk verder als onze normale cursusinvulling, hierin worden alleen letters en cijfers en de punt, komma, de dubbele punt en de puntkomma, het uitroepteken en het vraagteken blind aangeleerd. 2. Vaardigheidstraining Omdat in dit onderdeel weer nieuwe oefenvormen aan bod komen zullen deze weer onder begeleiding van een docent getraind moeten worden. Door middel van audio bestanden en oefeningen met direct feedback wordt de typesnelheid en accuratesse getraind. Streefsnelheid is minimaal 120 aanslagen per minuut.

9 / 39


Verantwoordelijke

Bartiméus Onderwijs voor Thema 2a algemeen. Instructie en oefenprogramma Instituut Computype, verder Stichting Accessibility voor het sounddesign.

Kwaliteitscriteria

Ten behoeve van een optimale vindbaarheid en uitwisselbaarheid voldoet de content aan leertechnologische standaarden omschreven in de educatieve contentketen voor wat betreft metadatering en voor de content packaging specificatie in relatie tot ontwikkelde content. Het eindproduct is een webapplicatie waarmee toetsenbordvaardigheid kan worden onderwezen. Het programma is te gebruiken door slechtziende en blinde leerlingen. Het programma is geschikt om na basisinstructie door een docent de leerling zelfstandig het toetsenbord te leren bedienen en doormiddel van verschillende oefeningen met het systeem van tien vinger blind typen een typevaardigheid te bereiken van 120 aanslagen per minuut.

Activiteiten

1. Samenstellen werkgroep 2a (zie overzicht van de werkgroepen) 2. Opstellen van de specificaties van het product door de werkgroep en aan de hand van de hoofddoelstelling, het leren typen, de noodzakelijke toegankelijkheid en wensen uit het onderwijsveld. 3. Uitvoeren van een haalbaarheidsonderzoek of het programma volgens specificatie technisch haalbaar is. 4. Bepalen of de mate van het technische haalbare overeenstemt met gestelde eisen van werkgroep en subsidieverlener. 5. Ontwikkelen van het programma. 6. Uitvoeren van veldtesten met het eerste versie van het product. 7. Evaluatie en bijstelling 8. Implementatie

Afbakening Thema 2a

Afperking De toetsen CTRL, Alt, de windowstoetsen en de tekens ~ @ # $ % ^ & * ( ) _ - + = { } | [ ] \ / < > worden in een aparte losse module buiten de standaard trainingsomgeving onder begeleiding van een docent aangeleerd. Hiervoor levert Computype een training op schrift. Deze tekens worden niet in de eindtoets opgenomen waarin de typesnelheid gemeten wordt. Dit is ook zo in de versie voor niet beperkte leerlingen en heeft te maken met het verschil in toetsenborden (laptop/desktop) en het technisch niet kunnen controleren van een aantal toetsen.

Randvoorwaarden Thema 2a

1.

Juridisch

De eigendomsrechten, het auteursrecht en het intellectueel eigendom van de te ontwikkelen software (sourcecodes) liggen bij Thalamus Holding/Instituut Computype. Op de ontwikkelde content in de vorm van audio en grafische bestanden rust een gedeeld gebruiksrecht. Thalamus Holding/Instituut Computype is dus vrij om het ontwikkelde materiaal ook in te zetten voor andere doelgroepen. Bartimeus krijgt het gebruiksrecht over de software op basis van 100 licenties per jaar voor de komende 5 jaar. Hiervoor worden geen kosten in rekening gebracht. (Huidige reguliere cursusprijs bedraagt € 169,95 x 500 = € 84.750,00). Na het verstrijken van deze termijn wordt jaarlijks

10 / 39


11 / 39

bekeken of en onder welke condities het contract gecontinueerd wordt. 2.

Input werkgroep

Om opmerkingen uit het ervaringsveld van docenten en begeleiders in kaart te brengen is het belangrijk om in het begin van het project vlot tot overeenstemming te komen wat er precies gebouwd gaat worden. Hiervoor lijkt mij het volgende stappenplan een goede invulling: 1e bijeenkomst: Globale uiteenzetting methodisch didactische aanpak cursus typen voor slechtzienden en blinden. Discussie met ervaringsdeskundigen. Evaluatie en samenvatting – conclusie. 2e bijeenkomst: Oplevering Cursus Ontwerp – op basis waarvan het software project uitgevoerd zal worden. Discussie, evaluatie, samenvatting – conclusie. Accoord bevinden van de inhoud, basis voor het contract met Bartimeus. 3.

Testen

In verband met het behalen van deadlines is het belangrijk dat in de testfase (deel) opleveringen snel getest worden en hiervan een testrapport opgesteld wordt. Als streef termijn willen we hier 5 werkdagen aanhouden met een maximum uitloop naar 10 werkdagen. Het testen dient bij voorkeur op Bartiméus – Zeist plaats te vinden. Tijdens het testen is bij voorkeur iemand van Computype aanwezig. Deelproducten

1. Samenstelling themawerkgroep, bestaande uit gemandateerde leden van de partnerinstellingen is vastgesteld. 2. Specificaties van het te ontwikkelen typeprogramma. 3. Prototype typeprogramma voor aanleren alfanumerieke toetsen. 4. Typeprogramma in webleersysteem opgenomen. 5. Rapport veldtesten

Productnaam: Doel

Thema 2b ICT-instructie materiaal Online instructiemateriaal en lesbrieven voor het leren omgaan met computerhulpmiddelen en computerapplicaties.

Inhoud

Lesbrieven voor het leren werken met het besturingsysteem Windows en de in het onderwijs meest gebruikte applicaties. Dit in samenwerking met de door blinde en slechtziende leerlingen gebruikte hulpmiddelen zoals de brailleleesregel, synthetische spraakuitvoeren en/of vergrotingssoftware. Lessen zullen worden ontwikkeld of webbased beschikbaar komen voor het werken met: Windows, Word, toegang tot Internet, Outlook, Excel en PowerPoint in combinatie met het gebruik van: vergrotings programa's zoals: Zoomtext, Lunar, Lunar Plus, Spraak programma's zoals: Lunar Plus, Supernova en Zoomtext Braille ondersteuning zoals: Hal, Supernova en Jaws


Braille leesregels zoals: Voyager, Alva Satellite en Alva BC640 Verantwoordelijke

Sensis Onderwijs

Kwaliteitscriteria

Voldoet aan landelijk vastgestelde leerlijnen ICT-vaardigheden voor visueel beperkte leerlingen en in het (speciaal)onderwijs vastgelegde kerndoelen. Ten behoeve van een optimale vindbaarheid en uitwisselbaarheid voldoet de content aan leertechnologische standaarden omschreven in de educatieve contentketen voor wat betreft metadatering en voor de content packaging specificatie voor zover de content als samengestelde content voor de elektronische leeromgeving wordt ontwikkeld. De webcontent voldoet aan de toegankelijkheidsrichtlijnen van het W3C, prioriteit 1 en 2 (www.drempelvrij.nl) Voor diverse onderdelen is reeds door de VSO/SO scholen ontwikkeld materiaal beschikbaar. Wel moet er upgrading en modernisering plaatsvinden plus een aanpassing aan e-learning.

Activiteiten

1. Samenstellen werkgroep 2b (zie overzicht van de project groepen) 2. Vaststellen te ontwikkelen lesmodulen voor ICT-vaardigheden en hulpmiddelen. 3. Opstellen taakverdeling projectwerkzaamheden. 4. Ontwikkelen webbased lesmateriaal 5. Evalueren en bijstellen

Afbakening Thema 2b

Lesbrieven beperken zich tot de onderdelen Windows, Word, toegang tot Internet, Outlook, Excel en PowerPoint (alleen voor slechtzienden). Lesbrieven zijn niet hulpmiddel afhankelijk ofwel de aangeboden leerstof is in algemene zin geschreven en niet voor een bepaald (merk) hulpmiddel. Het moet echter wel zijn dat de lesbrieven toepasbaar zijn met de meest gebruikte hulpmiddelen in Nederland. Lesbrieven worden in maximaal 3 verschillende niveau’s aangeboden. Één van de niveau’s zal betrekking hebben op de doelgroep meervoudig gehandicapte leerlingen. We beperken ons daarbij tot de onderdelen Windows, Word. Internet en Outlook.

Randvoorwaarden

Beschikking over de juiste apparatuur (PC voorzien van Vista, ondersteund

Thema 2b

met div. hulpmiddelen, minimaal Supernova, Jaws en Zoomtext Overschatting en wegvallen van de juiste competenties. Nakomen van afspraken door projectmedewerkers. Volledige ondersteuning van het management.

Deelproducten

1. Samenstelling themawerkgroep, bestaande uit gemandateerde leden van de partnerinstellingen is vastgesteld. 2. Specificaties van de contentpackages en het aanbodsysteem. 3. Overzicht van minimale content ICT-lesmateriaal 4. Contentpackages (zie afbakening) van aangepast en ontwikkeld lesmateriaal 5. Contentpackages in webleersysteem opgenomen 6. Rapport veldtesten

12 / 39


Productnaam:

Thema 3 Kijktrainingsprogramma

Doel

Webbased kijktrainingsprogramma voor slechtziende leerlingen

Inhoud

13 / 39

Het kijktrainingsprogramma Voor low vision kinderen bestaat uit oefeningen met variabelen voor: lichtperceptie, bewegende stimuli, kleurperceptie, en vormperceptie met aandacht voor gestructureerd waarnemen (kijkstrategie) en waarnemen met cognitieve aspecten. Hier komen we op het gebied van de detailwaarneming voor slechtzienden. Daar komen de volgende oefeningentypes aan de orde: kijkstrategie, discrimineren, kleur/contrast, figuren/achtergronden, afleidende factoren, deel/geheel. Symmetrie/asymmetrie, ruimtelijke relaties, visuo-motoriek (met muisgebruik), visueel geheugen. De individuele oefeningen kunnen in taken of profielen in een aangegeven volgorde worden aangeboden dan wel herhaald. Het programma heeft een module voor het registreren en vastleggen van de resultaten van een oefening. Het programma geeft de mogelijkheid dat leerkrachten deze resultaten inzien en archiveren.


Visio Onderwijs Ten behoeve van een optimale vindbaarheid en uitwisselbaarheid voldoet de content aan leertechnologische standaarden omschreven in de educatieve contentketen voor wat betreft metadatering en voor de content packaging specificatie in relatie tot ontwikkelde content. Het programma is een webbased, browser onafhankelijke applicatie en voldoet aan de door de projectgroep opgestelde specificaties.

Activiteiten

1. Samenstellen werkgroep 3 (zie overzicht van de werkgroepen) 2. Uitvoeren onderzoek naar noodzakelijke en mogelijke inhoud van het kijktrainingsprogramma. 3. Opstellen specificaties van het kijktrainingsprogramma, de trainingsmodulen, systeem voor registratie van resultaten en leerkrachten deel. 4. Het ontwikkelen van de verschillende typen modulen/oefeningen. 5. Veldtesten met leerlingen door specialist visuele training. 6. Evaluatie en bijstelling 7. Implementatie

Afbakening Thema 3

In de categorie Low Vision zijn de oefeningen zoveel mogelijk opgesplitst in opklimmende moeilijkheid (de oefeningen in deze categorie vereisen individuele begeleiding van de docent). Het onderdeel bestaat uit een leerkrachtdeel en een leerlingdeel. In het leerkrachtdeel zit het ‘planningen’deel en het resultatenbeheer. De uitgangspunten voor de oefeningen voor deze categorie zijn: Lichtperceptie, Bewegende stimuli, Kleurperceptie, Vormperceptie, Gezichtsscherpte, gestructureerd waarnemen en waarnemen met cognitieve aspecten. Deze zijn terug te vinden in de volgende oefeningentypen:


Bekijken, Beweging, Verandering, Verdwijnen, Dezelfde Randvoorwaarden

Beschikbaarheid van het bestaande materiaal van het Kijkdoos II

Thema 3

programma.

Deelproducten

1. Samenstelling themawerkgroep, bestaande uit gemandateerde leden van de partnerinstellingen is vastgesteld. 2. Specificaties van het te ontwikkelen kijktrainingsprogramma. 3. Pilot kijktrainingsprogramma. 4. Kijktrainingsprogramma in webleersysteem opgenomen. 5. Rapport veldtesten

Productnaam:

Webleersysteem Onlineleren.vg

Doel

Webbased leersysteem om alle content thema's in onder te brengen.

Inhoud

Het betreft hier een elektronische leeromgeving waarin de leerling de content van de verschillende thema's kan gebruiken. Er wordt uitgegaan van het opensource systeem Moodle voor de thema's 1 en 2b. De leeromgeving heeft voor bepaalde specifieke inhoudonderdelen een username/password geregelde toegang. Het systeem heeft voor de thema's 2a en 3 een mogelijkheid voor het registreren van leerling vorderingen die door docent/begeleider kan worden geraadpleegd. De inhoud zal in de toekomst nog worden aangevuld met andere relevant leermateriaal voor de doelgroep van cluster 1. Het betreft dan een uitbreiding op thema 1 en 2b en daarnaast materiaal dat beschikbaar komt uit interne ontwikkeling van lesmateriaal. Integratie Drupal en Moodle: Drupal wordt gebruikt voor het opzetten van de website waarvan alle thema's deel uitmaken. Alle content voor deze thema's worden via het contentmanagement systeem Drupal 'read-only' of als 'download' aangeboden. Daarnaast zal een klein deel van de content tevens worden uitgewerkt als elo content in Moodle. Door de beperkingspecifieke eisen voor visueel beperkten aan de userinterface kan niet alle content al als elo content worden aangeboden. Contentpartner Eyos heeft diverse projecten opgeleverd waarbij Drupal wordt gebruikt basis voor de website en heeft ervaring in de installatie van Moodle pakketten.

Verantwoordelijke

Bartiméus Onderwijsinstelling

Kwaliteitscriteria

Het webleersysteem is geheel toegankelijk volgens de richtlijnen van het W3C (Waarmerk Drempelvrij), prioriteit 1 en 2 in relatie tot ontwikkelde content onderdelen.

Activiteiten

1. Samenstellen projectgroep webleersysteem (zie overzicht van de werkgroepen) 2. Omschrijven van de specificaties voor het webleersysteem 3. Inventariseren/onderzoeken of Moodle voldoet aan de gestelde specificaties. 4. Inrichten webserver en plaatsen van beschikbaar gekomen content.

14 / 39


5. Ontwikkelen Webleersysteem 6. (Veld)testen Webleersysteem 7. Evaluatie en bijstellen Afbakening

Het webleersysteem is een op Drupal gebaseerde webomgeving die

Webleersysteem

toegang biedt tot de producten van de thema's 1-3. Verder bevat het leersysteem een elektronische leeromgeving Moodle met een password geregelde toegang tot onderdelen van de thema's 1-3 die daarvoor geschikt zijn.

Randvoorwaarden

Beschikbaarheid open source systemen Drupal en Moodle.

Webleersysteem Deelproducten

1. Samenstelling themawerkgroep, bestaande uit gemandateerde leden van de partnerinstellingen is vastgesteld. 2. Specificaties van het te ontwikkelen leeromgeving. 3. Webleersysteem online 4. Content thema's in webleersysteem opgenomen. 5. Rapport veldtesten

3.3.4

Overige producten

Productnaam: Doel

Exploitatieplan Inzicht bieden in financiële haalbaarheid van het ontwikkelen, onderhouden, beheren, distribueren, gebruiken enz. van de content.

Inhoud

De te ontwikkelen content, de beoogde doelgroep, de organisatie, de activiteiten en de financiële resultaten moeten minimaal in het exploitatieplan aan bod komen.

Verantwoordelijke

Bartiméus Onderwijs

Kwaliteitscriteria

Voldoet aan eisen subsidieverstrekker t.a.v. onderdelen en detaillering.

Activiteiten

1. Stuurgroep doet onderzoek naar haalbaarheid gepland financiële model 2. Uitwerken exploitatie plan 3. Ter goedkeuring voorstellen aan projectpartner 4. Evalueren en ev. bijstellen

Productnaam:

Samenwerkingsovereenkomst

Doel

Het maken van afspraken over de exploitatie van de te ontwikkelen content.

Inhoud

De overeenkomst kent minimaal de volgende elementen: •

de duur van de samenwerking (minimaal 2 jaar);

•

de eigendomsverhouding betreffende de content;

•

verantwoordelijkheid voor de ontsluiting van de content en de wijze waarop;

•

verantwoordelijkheid voor het ter beschikking stellen aan derden en de wijze waarop (tegen betaling);

15 / 39


•

voorwaarden aan gebruik door derden (licentie);

•

welke promotieactiviteiten, door wie;

•

onderhoud en beheer van content, door wie, voor welke rekening, hoe lang;

•

evaluatiemomenten;

•

opzeggingsmogelijkheden.

Verantwoordelijke


Kwaliteitscriteria

Juridisch verantwoord

Activiteiten

1. Stuurgroep stelt model op voor de overeenkomst met projectpartners 2. Model overeenkomst wordt ter goedkeuring voorgesteld aan projectpartner. 3. Evalueren en ev. bijstellen

Productnaam:

Evaluatierapport

Doel

Leren van dit project en de ervaring die is opgedaan deelbaar maken met andere onderwijsinstellingen.

Inhoud

Het evaluatierapport bevat een beschrijving van het proces dat is doorgemaakt en een evaluatie van de resultaten die zijn bereikt.

Verantwoordelijke


Kwaliteitscriteria

Evaluatie rapport is volledig en beschrijft de ervaringen en resultaten per thema.

Activiteiten

1. Na voltooiing van het project schrijven van evaluatie 2. Verspreiden van de evaluatierapporten onder de onderwijsinstellingen en andere belangstellenden.

16 / 39

17 / 39


3.4

Planning 2007 Activiteiten/product

Algemeen

Definitief projectplan Exploitatieplan Samenwerkingsovereenkomst

thema 1

1. Samenstelling themawerkgroep 2. Specificaties contentpackages 3. Overzicht van minimale content 4. 100 contentpackages 5. Content in webleersysteem 6. Rapport veldtesten

thema 2a

1. Samenstelling themawerkgroep 2. Specificaties typeprogramma 3. Pilot typeprogramma 4. Content in webleersysteem 5. Rapport veldtesten

thema 2b

1. Samenstelling themawerkgroep 2. Specificaties contentpackages 3. Overzicht van minimale content 4. Contentpackages (zie afbakening) 5. Content in webleersysteem 6. Rapport veldtesten

thema 3

1. Samenstelling themawerkgroep 2. Specificaties kijktrainingsprog. 3. Pilot kijktrainingsprogramma 4. Content in webleersysteem 5. Rapport veldtesten

Webleer-

1. Samenstelling themawerkgroep

systeem 2. Specificaties webleersysteem 3. Webleersysteem online 4. Content thema's in webleersysteem 5. Rapport veldtesten Algemeen Communicatie activiteiten Kennisdeling activiteiten** Evaluatie rapport ** In planning en begroting zijn ook medewerking en de deelname aan het Plugfest, EduExchange en de themabijeenkomsten opgenomen.

Q1

2008 Q2

Q3

Q4

13 febr.

18 / 39


3.5

Thema 1

Begroting

Aanvullend lesmateriaal & Did. Docenten info. Inzet 1 Inzet 2 Dagtarief kosten Bartiméus Onderwijs 48 33,6 440 21.120 Visio Onderwijs 15 10,5 440 6.600 Sensis Onderwijs 15 10,5 440 6.600 Materieel o.a. Tactile Talking Tablets + toebehoren 10.000 Diverse o.a. reiskosten, representatie, vakbeurzen en deskundigheidsbev. etc.

4.000 48.320

Thema 2a ICT-vaardigheden LerenTypen Bartiméus Onderwijs Visio Onderwijs Sensis Onderwijs Contentprovider, CompuType Contentprovider, St. Accessibility Diverse o.a. reiskosten, representatie, vakbeurzen en deskundigheidsbev. etc.

Inzet 1 Inzet 2 Dagtarief 15 10,5 440 6.600 10 7 440 4.400 10 7 440 4.400 60 60 800 48.000 10 10 800 8.000 4.000 75.400

ICT-vaardigheden Hulpmiddelen & Thema 2b Applicaties Bartiméus Onderwijs Visio Onderwijs Sensis Onderwijs Contentprovider (leveranciers van hulpmiddelen)

Inzet 1 Inzet 2 Dagtarief 24 16,8 440 10.560 40 28 440 17.600 52 36,4 440 22.880 4

4

800

Diverse o.a. reiskosten, representatie, vakbeurzen en deskundigheidsbev. etc.

3.200 4.000 58.240

Thema 3

Kijktraining Bartiméus Onderwijs Visio Onderwijs Sensis Onderwijs Contentprovider, Computype Expert, Dr. M.P.J. Vervloed

Inzet 1 Inzet 2 Dagtarief 12 8,4 440 5.280 28 19,6 440 12.320 12 8,4 440 5.280 45 45 800 36.000 4 4 800 3.200

Diverse o.a. reiskosten, representatie, vakbeurzen en deskundigheidsbev. etc.

4.000 66.080

Webleersysteem

Bartiméus Onderwijs Visio Onderwijs Sensis Onderwijs Contentprovider Licenties + server + dataverkeer Diverse o.a. reiskosten, representatie, vakbeurzen en deskundigheidsbev. etc.

Inzet 1 Inzet 2 Dagtarief 20 14 440 8.800 8 5,6 440 3.520 8 5,6 440 3.520 45 45 800 36.000 6.000 3.132 60.972

Algemeen Bartiméus Onderwijs Promotiekosten Communicatieplan + uitvoering Kennisdelingsplan + uitvoering

Inzet 1 Inzet 2 Dagtarief 18 18

12,6 12,6

440 440

8.500 7.920 7.920

19 / 39


EduExchange Plugfest Projectleiding

3 2 38

2,1 1,4 26,6

396

277,2

440 1.320 440 880 440 16.720 43.260 Totaal

Investering Aanvragers Gevraagde subsidie Inzet 1 = totaal aantal dagen te besteden Inzet 2 = aantal dagen te declareren

118,8

440

352.272 52.272 300.000

Diverse o.a. reiskosten, representatie, vakbeurzen en deskundigheidsbev. etc. Aantal deeln. Kennisnet training Entree Didactiek en ICT Congres Techshare conferentie, 4-5 okt, 2007

Londen UK* Reiskosten/verblijf Software Ontwikkel/testcomputers Moodle training Sharepointhosting Reiskosten/verblijf: Didactiek en ICT Congres Plugfest EduExchange Stuurgroep vergaderingen Werkgroepvergaderingen Thema 1 Thema 2 Thema 3 Thema 4 Thema 5 Totaal post diverse

kosten

per km

1

4

215

200 860

1 1 1 2 2 15

4 4 2 1 1 1

450 900 1000 800 591 80

1800 3600 2000 1600 1182 1200

1 1 1 7

6 3 4 5

100 100 100 100

0,3 0,3 0,3 0,3

180 90 120 1050

7 7 7 7 7

5 5 5 5 5

100 100 100 100 100

0,3 0,3 0,3 0,3 0,3

1050 1050 1050 1050 1050 19.132

* Techshare 2007 is een conferentie in London die speciaal is gericht op het 'sharen' van innovaties voor visueel beperkten (zoals cluster 1). Het wordt georganiseerd door de RNIB Royal National Institute for the Blind in de UK die zelf ook diverse scholen voor visueel beperkte leerlingen heeft. De deelnemers aan deze conferentie zijn de vier 'thema-voorzitters' personeel van de onderwijsinstellingen. Aan de deelname is een 'paper' of 'presentatie' verbonden. Het cluster 1 is erg klein (3 instellingen in Nederland), waardoor het nodig en interessant is om innovatieve projecten te delen met andere Europese landen.

20 / 39


3.6

Betalingsschema stimuleringsbijdrage

Betalingstermijn

Bij:

Datum volgens planning

1. 30%

Ondertekening contract

30 maart 2007

2. 20%

Diverse plannen

1 juli 2007

Oplevering deelproducten: Thema 1 deelproduct 1, 2, 3 Thema 2a deelproduct 1, 2 Thema 2b deelproduct 1, 2 Thema 3 deelproduct 1, 2 3. 20%

Oplevering deelproducten:

1 oktober 2007

Thema 1 deelproduct 4 Thema 2b deelproduct 3 Thema 3 deelproduct 3 Webleersysteem 3 4. 20%

Oplevering deelproducten:

1 januari 2008

Thema 1 deelproduct 5 Thema 2a deelproduct 3 Thema 2b deelproduct 4, 5 Thema 3 deelproduct 4 Webleersysteem 4 5. 10%

Oplevering deelproducten: Thema 1 deelproduct 6 Thema 2a deelproduct 4, 5 Thema 2b deelproduct 6 Thema 3 deelproduct 5 Webleersysteem 5 Oplevering evaluatierapport

13 februari 2008

21 / 39


4 Organisatie 4.1

Projectorganisatie

Naam

Rol in project

Taken


Aanvrager

Projectleiding

Projectleider/penvoerder

Leveren projectgroepleden

contentontwikkelaar

Aansturen projectgroepen Ontwikkelen van de content voor thema 1, 2a Veldtesten ontwikkelde leermateriaal

Sensis Onderwijs

Medeaanvrager,


contentontwikkelaar

Ontwikkelen van de content voor thema 1, 2a Veldtesten ontwikkelde leermateriaal

Visio KIOSB en

Medeaanvrager,


Onderwijsinstelling Noord

contentontwikkelaar

Ontwikkelen van de content voor thema 1, 2a Veldtesten ontwikkelde leermateriaal

Instituut Computype Stichting Accessibility Eyos

Samenwerkingspartner

Ontwikkelen thema 2a en 3 volgens

contentontwikkelaar

specificaties van de projectgroep


Ontwikkelen audiotechniek voor thema

contentontwikkelaar

2a


Ontwikkelen integratie webleersysteem

contentontwikkelaar

Onlineleren.VG, en thema's volgens specificaties van de projectgroep

Radboud Universiteit Nijmegen

Extern deskundige Dr.

Advisering projectgroep thema 3

Vervloed

4.2

Organogram

Stuurgroep Onlineleren. VG

Themawerkgroep Thema 1

Themawerkgroep Thema 2a

Themawerkgroep Thema 2b

Themawerkgroep Thema 3

Themawerkgroep Webleersysteem

22 / 39


4.3

Overlegstructuur

Naam overleg

Doel

Frequentie

Rapportages

Stuurgroep

Overleg voortgang project,

± 1 maal per maand

Stuurgroeprapportages

vorderingen themawerkgroepen,

(7 x in project)

inzet mensen, methoden en middelen, valideren werkgroep rapportages en stuurgroep rapportages. Themawerkgroep

Overleg voortgang en resultaten

± 1 maal per maand

Themawerkgroep-

thema activiteiten, verdeling

(7 x in project)

rapportages

± 1 maal per 6 weken

Intern

werkzaamheden en rapportages. Vivis-Onderwijs

Directieoverleg onderwijsinstellingen cluster 1, voortgang Onlineleren.VG

23 / 39


Onlineleren.VG stuurgroep en werkgroepen Stuurgroep

Naam

Functie/expertise

Organisatie

Drs. Johan Berghuis (voorz.)

Directeur AOB


Docent ICT-vaardigheden /


Henk Snetselaar

adviseur ICT Dick Lunenborg



ontwikkelaar ICT lesmateriaal Don van Dijk

Docent ICT vaardigheden/

Sensis Onderwijs

adviseur ICT hulpmiddelen Titia Thomason


Visio Onderwijs

ontwikkelaar ICT lesmateriaal Werkgroepen thema 1

Aanvullend lesmateriaal & docenten info Dick Lunenborg (voorz.)



ontwikkelaar ICT lesmateriaal Eric de Quartel

Docent/ontwikkelaar ICT


applicaties Peter v. Dommelen

Ambulant onderwijskundig

Sensis Onderwijs

begeleider Bob Smink

Ambulant onderwijskundig

Visio Onderwijs

begeleider thema 2a

Leren Typen Henk Snetselaar (Voorz.)



adviseur ICT Rian Kleisterlee

Type instructrice

Sensis Onderwijs

Petra Hakvoort/ Joke van

Ergotherapeute/ Type

Visio - CTC Centrum voor

Loon

instructrice

Toepassing van Communicatiehulpmiddelen

Romer van Bavel Richard van Tol MS

Ontwikkelaar type-

Instituut Computype

instructieprogramma's

(leertypen.nl)

Ontwikkelaar webbased audio-

Stichting Accessibility

applicaties thema 2b

ICT-vaardigheden Don van Dijk (voorz.)


Sensis Onderwijs

adviseur ICT hulpmiddelen Titia Thomason


Visio Onderwijs

ontwikkelaar ICT lesmateriaal Dick Lunenborg



adviseur ICT Petra Hakvoort

Ergotherapeute/ adviseur ICT

Visio - CTC Centrum voor

hulpmiddelen

Toepassing van Communicatiehulpmiddelen

thema 3

Kijktraining Titia Thomason (Voorz.)


Visio Onderwijs

ontwikkelaar ICT lesmateriaal Herman Heinecke

Docent/specialist kijktraining

Visio Onderwijs

Marijke Oosterbaan

Docent/specialist kijktraining


Universitair docent

Radboud Universiteit

Antoinette Klompmakers Dr. M.P.J. Vervloed

24 / 39


Orthopedagogiek: Leren en

Nijmegen

ontwikkeling Romer van Bavel

Ontwikkelaar type-

Instituut Computype

instructieprogramma's

(leertypen.nl)

Henk Snetselaar (Voorz.)



Lisette van de Beld

Docent ICT-vaardigheden

Visio Onderwijs

Ron Breeschoten

Ambulant Onderwijskundig


Webleersysteem Onlineleren.VG adviseur ICT

begeleider Dick Lunenborg


Bartimeus Onderwijs

ontwikkelaar ICT lesmateriaal Don van Dijk


Sensis Onderwijs

adviseur ICT hulpmiddelen Floris Vlasveld MSc

Ontwikkelaar Websystemen

Eyos Utrecht

en applicaties

4.4

Communicatie en kennisdeling

Productnaam: Doel

Communicatieplan Geïnteresseerden uit het onderwijsveld op de hoogte brengen van de resultaten en ervaringen van het project

Inhoud

Het communicatie plan beschrijft de communicatiemiddelen die gebruikt worden en de momenten waarop over verloop en/of resultaten van het project wordt gecommuniceerd. Het communicatieplan bevat de volgende media •

Interne communicatie in de REC's cluster 1 op verschillende momenten van het uitvoeringstraject

•

Externe communicatie over resultaten en ervaringen als eerste resultaten bekend zijn

•

Introductie bij scholen als producten gereed zijn

Daarbij zullen de volgende middelen worden ingezet:


•

Nieuwsbrieven via e-mail

•

Websites projectpartners

•

Project Rapportages

Bartiméus Onderwijs Overeenstemming met de verplichtingen van de subsidieverstrekker en de communicatierichtlijnen van de betrokken instellingen voor mensen met een visuele beperking, Bartiméus, Sensis en Visio.

Activiteiten

1. Opstellen communicatieplan in samenwerking met de afdelingen communicatie van de betrokken instellingen voor mensen met een visuele beperking. 2. Uitwerken communicatieplan en uitzetten in de tijd.

Productnaam: Doel

Kennisdeling en opleidingsplan Betrokken PO en VO scholen kennis laten nemen van de resultaten, ervaringen en gebruiksmogelijkheden van het project. Opleiden van


betrokken leerkrachten in het gebruik van Onlineleren.VG Inhoud

Het kennisdeling en opleidingsplan beschrijft: - de wijze waarop het gebruik van de projectresultaten worden geïntroduceerd bij betrokken PO en VO scholen. - de wijze waarop leerkrachten worden geschoold om bepaalde thema's van het project in te zetten in de onderwijspraktijk


Bartiméus Onderwijs Overeenstemming met de verplichtingen van de subsidieverstrekker en de richtlijnen van de cursuscentra van de betrokken instellingen voor mensen met een visuele beperking.

Activiteiten

1. Opstellen kennisdeling en opleidingsplan. 2. Uitwerken kennisdeling en opleidingsplan en uitzetten in de tijd.

Productnaam:

Kennisdeling in EduExchange en het Plugfest

Doel

Betrokken PO en VO scholen kennis laten nemen van de resultaten, ervaringen en gebruiksmogelijkheden van het project.

Inhoud

Deelname aan en presentatie van het project OnlineLeren.VG aan het Plugfest en aan EduExchange 2007

Verantwoordelijke


Activiteiten

1. Voorbereiding en deelname aan het Kennisnet Plugfest 2. Voorbereiding en deelname aan EduExchange

Productnaam:

Kennisdeling Techshare conferentie

Doel

Project resultaten presenteren op de Techshare conferentie, 4-5 okt, 2007 Londen UK en terugkoppeling hiervan naar Kennisnet

Inhoud

Presentatie van het project OnlineLeren.VG op de Techshare conferentie in London. Techshare 2007 is een conferentie in London die speciaal is gericht op het 'sharen' van innovaties voor visueel beperkten (zoals cluster 1). Het wordt georganiseerd door de RNIB Royal National Institute for the Blind in de UK die zelf ook diverse scholen voor visueel beperkte leerlingen heeft. De deelnemers aan deze conferentie zijn de vier 'thema-voorzitters' personeel van de onderwijsinstellingen. Aan de deelname is een 'paper' of 'presentatie' verbonden. Het cluster 1 is erg klein (3 instellingen in Nederland), waardoor het nodig en interessant is om innovatieve projecten te delen met andere Europese landen.

Verantwoordelijke Activiteiten

Bartiméus Onderwijs 1. Maken van een 'paper' of 'presentatie' van (delen van) het project OnlineLeren.VG 2. Deelname Techshare

Producten

1. Paper of presentatie van het project OnlineLeren.VG in het Nederlands t.b.v (beschikbaarstellingen door) Kennisnet. 2. Paper of presentatie van het project OnlineLeren.VG in het Engels t.b.v Techshare.

25 / 39


26 / 39

3. Verslag of presentatie van de Techshare conferentie t.b.v. verspreiding via Kennisnet.

4.5

Risico’s

Nummer

Omschrijving risico

Maatregelen

1

Een van de samenwerkingspartners/

Inhuren contentontwikkelaars, de Stichting

Contentontwikkelaar heeft tijdelijk

Accessibility kan in dit geval inspringen.

onvoldoende personeel beschikbaar. 2

Een van de aanvragende

De aanvragende onderwijsinstellingen

onderwijsinstellingen kan onvoldoende

hebben gezamenlijk 250-300 fte

dagen personele inzet realiseren om de

personeelsformatie. In het project is 384

geplande taken uit te voeren.

dagen personele inzet voorzien. Dat komt neer op 2 fte. Als één van de REC's niet voldoende personele inzet kan realiseren zal dit in overleg door één van de andere worden aangevuld.

3

Er zijn minder opbrengsten te genereren

De deelnemende onderwijsinstellingen

dan voorzien.

garanderen naar evenredigheid voldoende personele inzet om Onlineleren.VG voort te zetten.


5 Globaal exploitatieplan 5.1

Webbased leermateriaal

5.1.1

Content en doelgroep

Er zijn ongeveer 2500 leerlingen met een visuele beperking in het Nederlands onderwijs. Hiervan volgen ongeveer 500 leerlingen onderwijs op een school voor speciaal onderwijs en de andere 2000 leerlingen volgen regulier onderwijs met de hulp van ambulant onderwijskundige begeleiders van de speciaal onderwijs scholen (REC's) van cluster 1 . Doelscholen voor de onderwijsbegeleiding zijn de schooltypen Speciaal Onderwijs, Voortgezet Speciaal Onderwijs, Basis Onderwijs, Voortgezet Onderwijs, Middelbaar Beroeps Onderwijs en de laatste tijd ook steeds meer studenten in het Hoger Beroeps Onderwijs. Het volgen van regulier onderwijs door 2000 leerlingen heeft veel sociale, sociaal emotionele en praktische voordelen en daarnaast ook nog financiële voordelen voor de overheid. Het regulier onderwijs is een uitstekende plek om je onderwijs te volgen, maar voor blinde en slechtziende leerling zijn er in veel gevallen alternatieve lesmethoden en lesmaterialen nodig om efficiënt onderwijs te geven. Voor een aantal leerdoelen kunnen deze leerlingen bij de REC's terecht voor speciale cursussen, maar voor een ander deel zal het onderwijs ook gediend zijn met alternatief en/of aanvullend lesmateriaal dat in digitale of eventueel ander vorm beschikbaar zou worden gesteld door de expertise centra voor speciaal onderwijs aan visueel beperkte leerlingen. 5.1.2

Toegevoegde waarde

Onlineleren.VG is een project dat wil gaan voorzien in deze aanvullende lesmaterialen, alternatieve lesmethoden, alternatieve lesbrieven voor ICT vaardigheden en didactische docenten informatie. Docenten en leerlingen uit het regulier onderwijs maar ook het speciaal onderwijs kunnen gebruik maken van Onlineleren.VG. Een deel van de toekomstige educatieve content van dit plan bestaat momenteel nog niet voor het onderwijs aan visueel beperkte leerlingen, voor een ander deel wordt content herschreven voor de huidige versies van ICT applicaties. De gehele content van Onlineleren.VG geeft een efficiëntieslag voor docenten en leerlingen vanwege het centraal beschikbaar zijn van lesmateriaal. 5.2

Organisatie

5.2.1

Doelstelling van de exploitatie-organisatie

Doelstelling van het projectteam Onlineleren.VG is het systeem na de initiële fase van het projectjaar uit te bouwen tot een compleet digitaal webleersysteem Onlineleren.VG voor het onderwijs aan visueel beperkte leerlingen. 5.2.2

Benodigde deskundigheid

De benodigde deskundigheid is vooral een onderwijskundige, het zoeken naar en ontwikkelen van materialen die het onderwijs aan blinden en slechtzienden bevorderen. Daarnaast deskundigheid in het ontwikkelen en uitwerken van een visie op afstandsleren voor deze doelgroep en het ontwikkelen en beheren van de leeromgeving. 5.2.3

Samenstelling en taakverdeling

Ook na het projectjaar zal de stuurgroep in stand worden gehouden en worden projectgroepen voor een aantal thema's in stand gehouden en gefaciliteerd met onder andere formatie om de ontwikkeling van Onlineleren.VG voort te zetten. 3.2.4

Opzet van het exploitatiemodel

Het exploitatiemodel is gebaseerd op het in rekening brengen van het gebruik van Onlineleren.VG door de scholen waarop visueel beperkte leerlingen hun onderwijs volgen. Zie voor haalbaarheid van dit exploitatiemodel 3.4.1 'kosten en opbrengsten.'

27 / 39


5.3

Activiteiten

5.3.1

Ontwikkelen

De thema's 2a en 3 zullen na ontwikkeling zodanig compleet zijn dat verdere ontwikkeling niet met maandelijkse frequentie nodig zal zijn. De thema's 1 en 2b zullen wel doorontwikkeld worden. Thema 1 is afhankelijk van beschikbaar komend lesmateriaal uit de doorgaande expertise ontwikkeling van de REC's. Zodra in het onderwijs gebruikte computerapplicaties wijzigen, of hulpmiddelen vervangen worden door nieuwe versies, zal ook het lesmateriaal van thema 2b moeten worden aangepast. 5.3.2

Onderhoud

Thema 1: onderhoud zal bestaan uit het nieuw ontwikkelen of up-to-date houden van alternatief en aanvullend lesmateriaal. Thema 2a: onderhoud zal bestaan uit het technisch onderhoud door de contentontwikkelaar. Thema 2b: onderhoud zal bestaan uit het nieuw ontwikkelen of up-to-date houden van het ICTlesmateriaal. Thema 3: onderhoud zal bestaan uit het technisch onderhoud door de contentontwikkelaar. Het onderhoud van Onlineleren.VG zal verder bestaan uit het installeren van nieuwe versies van het gebruikte ELO (Moodle) en andere server applicaties. 5.3.3

Beheer

Beheer van Onlineleren.VG bestaat uit het plaatsen en verwijderen van content en het bijhouden van een gebruikersdatabase. 5.3.4

Promotie en distributie

De promotie en de gebruiksmogelijkheden van Onlineleren.VG, worden standaard in de introductiebesprekingen van de ambulant onderwijskundig begeleider meegenomen. Op de scholen voor speciaal onderwijs zal de promotie en de gebruiksmogelijkheden van Onlineleren.VG worden meegenomen binnen de interne trainingen. 5.3.5

Betaling

Scholen krijgen na introductie van de ambulant onderwijskundige begeleiding van nieuwe visueel beperkte leerlingen een rekening toegestuurd en vervolgens jaarlijks. 5.4

Financiële haalbaarheid

5.4.1

Kosten en opbrengsten

De in het project te ontwikkelen content is voor een aantal thema's niet volledig. Na de eerste opzet zal in de komende jaren meer materiaal ontwikkeld worden of zal materiaal herschreven worden. Dit zal bijvoorbeeld al zijn door de release van een nieuwe versie van een besturingssysteem of andere software die in het onderwijs worden gebruikt. Voor verdere ontwikkeling en het bijhouden van de content zullen de REC's cluster 1 verantwoordelijk zijn. Op onderdelen kunnen hierbij de samenwerkingspartners worden betrokken. Momenteel volgt 75% van de visueel beperkte leerlingen regulier onderwijs. De REC's cluster 1 begeleiden deze leerlingen bij het volgen van het onderwijs. De scholen voor regulier onderwijs hebben voor verschillende typen onderwijs en voor een verscheidenheid van vakken behoefte aan alternatief of aanvullend lesmateriaal. Dit lesmateriaal kan veelal in digitale vorm beschikbaar worden gesteld. Door Onlineleren.VG beschikken de scholen voor regulier onderwijs, die visueel beperkte leerlingen hebben, over dit extra- en aanvullend lesmateriaal om deze leerlingen goed te kunnen onderwijzen. De reguliere scholen ontvangen voor het onderwijs aan visueel beperkte leerlingen, naast de ambulante onderwijskundige begeleiding, extra financiële middelen voor materiële voorzieningen en personeelsformatie. Deze bedragen zijn rond de 1000 euro voor extra materiële voorzieningen voor een leerling in het basis onderwijs en rond de 2800 euro voor extra materiële en personeelvoorzieningen voor een leerling in het voortgezet onderwijs.

28 / 39

29 / 39


Naarmate Onlineleren.VG in de behoefte van alternatief en aanvullend lesmateriaal kan voorzien is het mogelijk om de scholen voor het gebruik van dit materiaal een bijdrage te vragen.

Kosten

aantal/dgn

tarief

totaal

Webserver en onderhoud

12

200

2.400

Onderhoud content

16

400

6.400

Redactie

20

400

8.000

Content thema 2a

1

800

800

Content thema 3

1

800

800

Content thema 1

48

400

19.200

Content thema 2b

48

400

19.200

Administratieve afhandeling

10.000 66.800

Opbrengsten

aantal ll

tarief

totaal

1e jaar

500

30

15.000

2e jaar

1000

35

35.000

3e jaar

2000

35

70.000

Aantal leerlingen (landelijk) in doelgroep 2500 waarvan 2000 in het regulier onderwijs. Bijdrage scholen in gebruik Onlineleren.VG kan in 3 jaar na oplevering worden opgebouwd


Bijlage 1: expertise samenwerkingsverband (criterium III) 5.5


Bartiméus Onderwijs is een REC met een lange ervaring op het gebied van onderwijs en de ontwikkeling van onderwijsmateriaal voor blinde en slechtziende leerlingen. Het ICT beleid van de onderwijsinstelling is gebaseerd op het ontsluiten van algemene en bijzondere ICT mogelijkheden voor visueel beperkte leerlingen ten behoeve van een goede voorbereiding van de leerlingen voor zelfstandig en geïntegreerd leren. Dit om voorbereid te zijn op de overstap naar regulier onderwijs en de maatschappij in het algemeen. De Bartiméus Onderwijsinstelling is van overheidswege al verschillende keren als voorbeeld gesteld van innovatief ICT beleid en de toepassing van ICT mogelijkheden voor visueel beperkte leerlingen in het onderwijs. Zie publicaties van de onderwijsinspectie, in de OC&W circulaire Uitleg en de ICTMonitor. Er zijn diverse software-educatieve projecten waarvan een aantal reeds voltooid en andere nog lopend zijn die door Bartiméus zijn geïnitieerd zoals: 5.5.1

Software ontwikkeling voor onderwijskundige toepassingen:

Winbraille Ontwikkeling Winbraille een programma voor het leren van braille met behulp van de computer; Agenda Ontwikkeling Agenda een toegankelijke elektronische schoolagenda voor blinde en slechtziende leerlingen; Geluidenvanger Ontwikkeling Geluidenvanger een toegankelijk en eenvoudig programma voor het opnemen van MP3 bestanden; 5.5.2

ICT projecten:

Software Inzicht (www.softwareinzicht.nl). Software Inzicht onderzoekt educatieve software op de toegankelijkheid voor leerlingen met beperkingen. Daarnaast ontwikkelt Software Inzicht in samenwerking met educatieve uitgeverijen, educatieve software pakketten of worden bestaande pakketten toegankelijk gemaakt. AOB Online, digitale coaching van ambulant onderwijskundig begeleiders. 5.6

Sensis Onderwijs

Sensis Onderwijs is een REC met een lange ervaring op het gebied van onderwijs en de ontwikkeling van onderwijsmateriaal voor blinden en slechtzienden leerlingen. Sensis Onderwijs is partner in SoftwareInzicht en AOB Online. (zie Bartiméus). Sensis Onderwijs heeft een nauwe samenwerking met Visio-CTC, waarmee ze zich bezig houdt met onderzoek en advisering van computeraanpassingen voor leerlingen met een visuele beperking. Gerelateerd aan dit kenniscentrum biedt Sensis nieuws en onderzoeksrapporten voor medewerkers van regionale zorgcentra. Binnen deze regionale centra opereren ook de ambulant onderwijskundige begeleiders die op deze manier hun expertise delen met de aanwezige expertise op de regionale zorgcentra. 5.7

Visio Onderwijs

Visio Onderwijsinstelling Noord en Visio Koninklijk Instituut tot Onderwijs van Slechtzienden en Blinden is een REC met een lange ervaring op het gebied van onderwijs en de ontwikkeling van onderwijsmateriaal voor blinden en slechtzienden leerlingen. Visio Onderwijs is partner in SoftwareInzicht en AOB Online (zie Bartiméus).

30 / 39


Onderwijskundige projecten: Tactiel Profiel / Inzicht Screenings/observatieinstrumenten om visuele en tactiele ontwikkeling in kaart te brengen. Tactiel profiel voor leeftijdsgroep van 0 – 15 jaar, Inzicht van 6 – 12 jaar. Tast toe Praktisch boek met handelingen o.a. als oefenstof of om hiaten die zijn geconstateerd met Tactiel profiel op het gebied van de tast aan te vullen. Leerlingvolgsysteem Een volgsysteem specifiek voor mg leerlingen. ICT traject voor AOB leerlingen Modules voor computergebruik zonder muis met gebruik van hulpmiddelen. Tastbare grafieken I, II, en III Een methode vooral voor blinde en zeer slechtziende leerlingen om te leren omgaan met grafieken. De methode Wis en Reken voor de groepen 3 t/m 5 omgezet voor blinde leerlingen. Visio heeft tevens een CTC, Centrum voor Toepassing van Communicatiehulpmiddelen waarin ruime ervaring is in het ontwikkelen van ICT projecten. 5.8

Instituut Computype

Organisatie Instituut Computype is opgericht in 1986 en is inmiddels een werkmaatschappij van Thalamus Holding B.V. Computype heeft zich gespecialiseerd in het organiseren en verzorgen van cursussen typen voor verschillende leeftijdsgroepen. Sinds de oprichting hebben meer dan 12.000 cursisten het afsluitende diploma behaald. De jarenlange leservaring van ons onderwijzend team heeft bijgedragen tot de ontwikkeling van dit professionele onderwijsproduct – leertypen.nl. Romer van Bavel, directeur/eigenaar van Instituut Computype, is van huis uit docent Duits/Engels. Vanaf de start van het bedrijf is hij de initiatiefnemer geweest om zelf lesprogramma’s te ontwikkelen. Het eerste programma ontstond op de Commodore 64, een klassikaal lessysteem wat volgens het Stimulus Respons model ingezet werd en wat nog steeds de basis vormt van het individuele lessysteem. Huidige lessysteem Het huidige lessysteem, (niet toegankelijk voor visueel beperkten) is aanvankelijk ontwikkeld om naast lessen op locatie het oefengedrag van de cursist thuis in kaart te brengen. Met afwisselende oefenvormen en leerspellen wordt “spelenderwijs” het tien vinger blind systeem aangeleerd. De kunstmatige intelligentie binnen het lessysteem maakt het mogelijk om de computer in te zetten als meetinstrument en het leergedrag per individu in kaart te brengen. Op deze manier wordt er per cursist een logboek opgebouwd waarin veel voorkomende verwisselingen en tempozwakke letters geregistreerd worden. Tijdens het onderdeel “persoonlijke training” word het lesprogramma per individu aangepast en ontstaat er een persoonlijk leerpad. Letters/tekens die extra training nodig hebben worden zo efficiënt getraind. Nu iedereen thuis over een PC beschikt die aangesloten is op Internet, kan de cursus eenvoudig thuis gevolgd worden. Inmiddels hebben zo’n 1.500 cursisten op deze manier succesvol de cursus doorlopen. De cliënt omgeving is geprogrammeerd in Delphi in combinatie met Flash – actionscript. De Server omgeving met de daarbij behorende geautomatiseerde cursusbegeleiding is geprogrammeerd in DotNet. Applicatie-ontwikkeling Webbased cursusmateriaal Op dit moment wordt de huidige applicatie omgebouwd om volledig Web-based te kunnen gaan draaien. Hiervoor zijn verschillende freelance programmeurs en grafici bezig om de afzonderlijke onderdelen te programmeren en te ontwerpen. De projectplanning hiervan is om binnen 6 maanden getest klaar te zijn met de Nederlandstalige versie. Hierna zal het programma in acht talen ontwikkeld worden. Borging naar de toekomst

31 / 39


Aangezien de cursus computertypen op dit moment de enige educatieve service is die Instituut Computype aanbied, zal deze applicatie natuurlijk goed onderhouden worden. 5.9

Stichting Accessibility

Stichting Accessibility is ontstaan naar aanleiding van de vele vragen over webtoegankelijkheid na de presentatie van het boek 'Site Seeing' . Ons doel is het informeren, enthousiasmeren en voorlichten van instellingen, bedrijven en overheid ten aanzien van de manieren waarop zij het internet en internetbased multimedia toegankelijk kunnen maken voor iedereen, inclusief mensen met een functiebeperking. Wij toetsen websites, geven voorlichting bij het opzetten van websites, voeren Expert Reviews uit, ontwikkelen toegankelijke (webbased) games, doen gebruikersonderzoek en organiseren trainingen ten aanzien van webtoegankelijkheid voor beleidsmakers, webbouwers en communicatie specialisten. In samenwerking met Bartiméus en anderen organiseren wij ook trainingen voor gehandicapte internetgebruikers. Projecten: Audio Game Maker Vanuit het project Game Accessibility wordt de Audio Game Maker ontwikkeld. De Audio Game Maker is een applicatie waarmee blinde kinderen zelf computerspellen kunnen maken. Daarmee kan het aantal speelbare spellen voor blinden enorm worden vergroot, en kunnen zij de wereld laten zien wat voor soort spellen zij leuk vinden. Daarnaast is de ontwikkeling van de applicatie een interessant proces waarin een auditieve en creatieve ontwikkelomgeving voor blinde kinderen onderzocht wordt. SoundSnack Een SoundSnack is een korte, interactieve en leuke geluidservaring, op basis van de nieuwste technologie wordt een ervaring teweeggebracht die de gebruiker pas echt kan laten genieten van geluid. Een team van studenten van de Hogeschool voor de Kunsten, faculteit KMT doet onderzoek naar de ontwikkeling van SoundSnacks en ontwikkelt een aantal werkende demonstraties. Hoorspelmachine Media voor kinderen zijn veelal gebaseerd op visuele impulsen. Kinderen met een visuele beperking hebben hier grote problemen mee. Ze zijn aangewezen op het beluisteren van verhalen in de vorm van een audio-boek of een hoorspel. Het hoorspel wordt de laatste tijd – in de vorm van Podcasts – steeds populairder. Deze ontwikkelingen hebben het idee doen ontstaan om blinde en ziende kinderen te leren omgaan met geluid en hen de mogelijkheid te geven zelf hoorspelen te creëren. Accessibility ontwikkelt in samenwerking met de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht, faculteit KMT de hoorspelmachine. Interactieve geluidsomgeving In 2003 waren Bartiméus en de Stichting Accessibility betrokken bij het project “De Geluidengang”. In dit project realiseerden studenten van de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht een prototype van een ‘geluidengang’: een interactief stukje van de schoolgang, waarbij de (jungle-) geluiden heftiger worden naarmate de passant meer geluid maakt en het op dat moment door de bezoeker zelf gemaakte geluid later ook terugkomt in de geluidsmengelmoes. Deze installatie is ontwikkeld voor en in samenwerking met visueel gehandicapte leerlingen van Bartiméus Zeist. Een vervolg op dit project is de Interactieve geluidsomgeving, een installatie die een spectaculaire ervaring biedt aan verstandelijk gehandicapte blinden in Doorn. Sneller Drive (de Nederlandstalige versie heet Sneller) is het eerste racespel dat ook toegankelijk is voor blinde en slechtziende spelers. Het spel is ontwikkeld voor kinderen van 10 tot 14 jaar oud en is een onderzoek naar de ontwikkeling van spellen voor blinden. In het spel moet de speler de snelheid testen van een futuristisch voertuig. Hierbij wordt zijn vaardigheid getest op het oppikken van versnellingen om harder te gaan en maakt de speler kennis met de ietwat eigenzinnige bijrijder Bob. Drive is ontwikkeld door Richard van Tol, Sander Huiberts en Hugo Verweij in samenwerking met stichting Accessibility.

32 / 39


5.10

Eyos Utrecht

Eyos heeft specifiek gericht op content management systemen projecten uitgevoerd voor diverse organisaties, waaronder de Thermen & Beauty Group Nederland, Stichting Liberman Modules, Instituut Computype en International Nutrition Company. 5.11

Extern deskundige

Dr. M.P.J. Vervloed, Universitair Docent Orthopedagogiek: Leren en Ontwikkeling Radboud Universiteit Nijmegen Montesorilaan 3 6525 HR Nijmegen

Publicaties nationaal 1.

Vervloed, M. P. J., Timmer-van de Vosse, H., van Mens-Weisz, M. M., & Hamers, J. H. M.

(1999). Herziene uitgave van de Reynell-Zinkin ontwikkelingsschalen voor kinderen met een visuele beperking, Handleiding. Zeist: Bartiméus. 2.

Vervloed, M. P. J. (2000). Revisie Reynell-Zinkinschalen. In C. R. A. Van Dijk, C. J. van

Gendt, A. Jongejan, & M. T. Vink (Eds.) Ontwikkeling in begeleiding, 25 jaar vroegbegeleiding aan slechtziende en blinde kinderen (pp. 46-59). Bartiméus, Theofaan en Visio. 3.

Van Dijck, T., Ten Hoeve, C., Verbunt, H., & Vervloed, M. (2001). Visuele stimulering.

Interne publicatie Sensis, Grave. 4.

Verbunt-Brattinga, H.J.M., Lijnders-Kunen, H.E.J.M., & Vervloed, M.P.J. (2006). De

ontwikkeling van een diagnostisch protocol voor kinderen met complexe visuele problemen. Tijdschrift voor Orthoptie, 31, 1, 1-14. Publicaties internationaal 1.

Vervloed, M. P. J., Hamers, J. H. M., van Mens-Weisz, M. M., & Timmer-van de Vosse, H.

(2000). New age levels for the Reynell-Zinkin developmental scales for young visually handicapped children. Journal of Visual Impairment & Blindness, 94, 10, 613-624. 2.

Vervloed, M. P. J. (2000). The impact of contrast sensitivity on performance on the

Sonksen Picture Guide to Visual Function. In C. Stuen, A. Arditi, A. Horowitz, M.A. Lang, B Rosenthal, & K.R. Seidman (Eds.) Vision Rehabilitation, assessment, intervention and outcomes, (pp 393-397). Swets & Zeitlinger: Lisse/Exton/Tokyo. 3.

Vervloed, M. P. J., Hamers, J.H.M., Van Mens-Weisz, M.M. & Timmer-van de Vosse, H.

(2000). Revision of the Reynell-Zinkin scales for young visually handicapped children, In C. Stuen, A. Arditi, A. Horowitz, M.A. Lang, B Rosenthal, & K.R. Seidman (Eds.) Vision Rehabilitation, assessment, intervention and outcomes, (pp. 161-165). Swets & Zeitlinger: Lisse/Exton/Tokyo. 4.

Vervloed, M. P. J., Ormel, E. A. & Schiphorst, S. A. M. (2001). Measuring everyday visual

discrimination in visually impaired children with the Sonksen picture guide to visual function. Child: Care, Health, and Development, 27, 4, 365-376. 5.

Vervloed, M. P. J. (2002). Revision of the Reynell-Zinkin scales. In C. R. A. van Dijk, C. J.

van Gendt, & M. T. Vink (Eds.) Looking forward, developments in early intervention for children with visual impairment (pp. 46-59). Bartiméus, Sensis, Visio Loo Erf. 6.

Vervloed, M. P. J., Hoevenaars, E., & Maas, A. (2003). Behavioral treatment of sleep

problems in a child with visual impairment. Journal of Visual Impairment & Blindness, 97, 1, 2837. 7.

Bosman, A.M.T. Gompel, M., Vervloed, M.P.J., & Van Bon, W.H.J. (2006). Low Vision

Affects the Reading Process Quantitatively, but Not Qualitatively. Journal of Special Education, 39, 4, 208-219. 8.

Vervloed, M.P.J., Janssen, N. & Knoors, H. (in press). Visual rehabilitation of children with

visual impairment. Journal of Developmental and Behavioral Pediatrics.

33 / 39

34 / 39


Bijlage 2: gegevens en intentieverklaring samenwerkingspartners Door ondertekening van dit formulier verklaren de samenwerkingspartners, inclusief de contentontwikkelaar, de daadwerkelijke intentie te hebben een samenwerkingsovereenkomst af te sluiten die als resultaat zal hebben dat er content wordt ontwikkeld; zie voor de verdere inhoud van deze overeenkomst paragraaf 1.3.2 van dit document. 1a NAW-gegevens De aanvrager (penvoerder).

Naam onderwijsinstelling:


Onderwijssector en cluster

REC / (Voortgezet) Speciaal Onderwijs cluster 1

Contactpersoon:

Henk Snetselaar

Functie:

Coördinator/adviseur ICT

E-mailadres:

[email protected]

Bezoekadres:

Utrechtseweg 84

Postcode:

3702 AD

Plaats:

Zeist

Postadres:

Postbus 1003

Postcode:

3700 BA

Plaats:

Zeist

Telefoon:

030-6982350

Mobiel:

06-51259788

Ondertekeningsbevoegde: A. Kliphuis Functie: Algemeen directeur Bartiméus Onderwijs Plaats:

Zeist

Handtekening:

Datum:

35 / 39


1b NAW-gegevens Overige aanvragers.

1

Vermeld

Naam onderwijsinstelling: Sensis Onderwijs, REC / (Voortgezet) Speciaal Onderwijs cluster 1 Contactpersoon: Don van Dijk

contentontwikkelaar onder 1c.

E-mailadres: [email protected] Rol: Docent ICT-vaardigheden / adviseur computerhulpmiddelen visueel beperkten Ondertekeningsbevoegde: Teja Ras Functie: Directeur Sensis Onderwijs Plaats:

Datum:

Handtekening:

2

Naam organisatie: Visio KIOSB, REC / (Voortgezet) Speciaal Onderwijs cluster 1 Contactpersoon: Titia Thomason E-mailadres: [email protected] Rol: ICT-vaardigheden / ontwikkelaar ICT lesmateriaal Ondertekeningsbevoegde: Frits Grevink

Voeg regels toe indien gewenst.

Functie: Directeur Visio Onderwijs Plaats:

Datum:

Handtekening:

3

Naam organisatie: Visio Onderwijsinstelling Noord, REC / (Voortgezet) Speciaal Onderwijs cluster 1 Contactpersoon: Titia Thomason E-mailadres: [email protected] Rol: Docent ICT-vaardigheden / adviseur computerhulpmiddelen visueel beperkten Ondertekeningsbevoegde: Rob Berendes Functie: Directeur Visio Onderwijsinstelling Noord Plaats: Handtekening:

Datum:


1c NAW-gegevens Samenwerkingspartner die als contentontwikkelaar zal participeren.

Naam organisatie: Instituut Computype Contactpersoon: Romer van Bavel Functie: Directeur E-mailadres: [email protected] Bezoekadres: Oude Postweg 122 Postcode: 3711 AL Plaats: Austerlitz Postadres: Postbus 951 Postcode: 3700 AZ Plaats: Zeist Telefoon: 0343-493222 Mobiel: 06-50270460 Ondertekeningsbevoegde: Romer van Bavel Functie: Directeur Handtekening:


36 / 39



Naam organisatie: Eyos Contactpersoon: Floris Vlasveld Functie: Directeur E-mailadres: [email protected] Bezoekadres: Molenstraat 21 Postcode: 3512 CL Plaats: Utrecht Postadres: Postbus 14173 Postcode: 3508 SG Plaats: Utrecht Telefoon: 030-2257780 Mobiel: Ondertekeningsbevoegde: Floris Vlasveld Functie: Directeur Handtekening:


37 / 39



Naam organisatie: Stichting Accessibility Contactpersoon: Richard van Tol Functie: Ontwikkelaar van o.a. audiogames E-mailadres: [email protected] Bezoekadres: Utrechtseweg 84 Postcode: 3702 AD Plaats: Zeist Postadres: Postbus 1003 Postcode: 3700 BA Plaats: Zeist Telefoon: 030-6982212 Mobiel: Ondertekeningsbevoegde: Eric Velleman Functie: Technisch Directeur Handtekening:


38 / 39



Naam organisatie: Radboud Universiteit Nijmegen Contactpersoon: Mathijs Vervloed Functie: Universitair docent E-mailadres: [email protected] Bezoekadres: Montessorilaan 3 Postcode: 6525 HR Plaats: Nijmegen Postadres: postbus 9104 Postcode: 650o HE Plaats: Nijmegen Telefoon: 024-3616047 Mobiel: Ondertekeningsbevoegde: prof. dr. A. van knippenberg Functie: directeur behavioural Science Institute Handtekening:


39 / 39

Projectplan en globaal exploitatieplan. Onlineleren.VG 2.4

Recommend Documents