17-4-2013
Pluis of niet Pluis?
Pluis of niet Pluis?
Aspecten van de Neonatale Dermatologie
Dr. Anthon Hulsmann Kinderarts-neonatoloog Amphia Ziekenhuis Breda
Verzorging van de huid
L
R
[email protected]
Zeep = zeep? L = Zeep – Alkalische zouten van vetzuren – Lost huidvet op – Calcium- en magnesiumzout neerslag
Pluis of niet pluis?
R = Synthetische tensiden (syndets) – Neutrale pH – Lipofiel en hydrofiel deel (huidvet lost niet op, vuil wel)
L R
Pluis of niet pluis?
Als het maar plakt? • R: Pleisters belangrijkste oorzaak van huidschade bij prematuren • 90% van de str. Corneum verdwijnt bij het verwijderen • L: Met hydrocolloid wondbedekkers kan dit worden voorkomen
L
R
1
17-4-2013
L = Neonatale lupus erythematosus
Pluis of niet pluis?
• Etiologie: transplacentaire passage van vooral anti-SSB antilichamen van moeder met SLE • Prognose: spontaan herstel in 4-6 mnd • Rx: sunblock, topicale steroïden? • Complicaties: – congenitaal hartblok door anti-SSA antilichamen – hogere kans op SLE?
R L
R = Naevus teleangiectaticus = ooievaarsbeet of engeltjeskus • Capillaire malformatie bij geboorte aanwezig bij 40% vd zuigelingen
R = Cutis marmorata teleangiectatica congenita
Pluis of niet pluis: blaarvorming voet
• = Syndroom van Lohuizen (1922) • Reticulaire vaatpatronen met soms lokale atrofie huid • Pathogenese? • Unilateraal of segmentaal, meestal ledematen • Soms geassocieerde afwijkingen (bewegingsapparaat, grote vaten)
R
L
• Verbetert in eerste maanden, soms hypo- of hypertrofie ledemaat
L = Impetigo neonatorum • Meestal door stafylococ, kan vanaf 3e levensdag! Zelden door GBS • Soms epidemisch • Altijd bulleus en pijnlijk • Bij Gram-kleuring polymorfe leukocyten en G+ bacteriën • Rx: lokaal (zinkolie) en systemische antibiotica
R = Epidermolysis bullosa Zeldzame erfelijke aandoening gekenmerkt door loslating van de huid na gering mechanisch trauma. • Epidermolysis bullosa simplex: door basaalcellen • Junctionele EB: in basaal membraan • Dystrofische EB: onder basaal membraan
2
17-4-2013
Epidermolysis bullosa, type Herlitz 5 wk postpartum
Huiddefect?
R
L
L of R of beide defect?
R
L
Nevus sebaceus
Aplasia cutis • Gelocaliseerde afwezigheid (epi)dermis en soms subcutis • 1-3 cm, rond-ovaal, scherp begrensd, • Incidentie: 1:3000, 80% op schedel • Bij geboorte vaak geulcereerd, soms zelfs botafwijkingen • Goede prognose tenzij in kader syndroom (trisomie 13, Adams-Oliver) • Conservatieve behandeling, bij grote defecten chirurgie
Pluis of niet pluis?
• Hamartoom, aanwezig bij geboorte • Geel-oranje, ruw oppervlak
R
• Meestal op gelaat/hoofd • Meestal geïsoleerd, soms oog- of CNS-afwijkingen • Neigt naar neoplastische groei meestal goedaardig, profylactische excisie?
L
3
17-4-2013
L = Mongolenvlek • Melanocytaire afwijking bij donkergekleurden • histologisch: dermale melanocyten tussen collageenbundels diep in dermis; migratiestoornis vanuit neurale lijst? • Soms pas verdwenen na 4 jr • Cave:
Pluis of niet pluis?
L
R
– “blue nevus” – nevus van Ota (in gelaat + oogafwijkingen) – R = nevus van Ito (schouders, nek, armen)
Congenitale melanocytaire nevus •Proliferatie melanocyten •Aanwezig bij geboorte bij 1-2% van de pasgeborenen •Kleur variabel •Oppervlak glad tot verruceus, soms beharing •Risico maligne ontaarding klein
Giant melanocytaire nevus • Bij geboorte aanwezig • Meestal op romp/rugzijde • Vaak kleine satellieten • Soms leptomeningen betrokken • 2-5% kans op melanoom of andere tumoren • Beleid: snel behandeling om ingroei melanocyten te voorkomen: • curettage < 2 wk • erbium-laser
Pluis of niet Pluis?
L
R
4
17-4-2013
Neonatale Herpes
Erythema toxicum neonatorum • Bij 30-70%, goedaardig, 2e tot 5e dag, duur 1wk • Etiologie?→ bevat eosinofielen • Papels of pustels op erythemateuze bodem (vesicomaculeus) bij voorkeur op romp, voorts gelaat • Nooit op handpalmen of voetzolen • Vluchtig! • Rx: onschuldig
Milia, Miliaria, Sebaceous gland hyperplasia, Acne neonatorum?
• Transmissie maternale genitale HSV • 1-4 wk postpartum, aspecifieke klachten: – temp. Instabiliteit – slecht drinken • In 50% huidlesies (hoofdhuid) • Drie vormen: – lokaal: huid, ogen, mond – CNS infectie – gedissimineerde infectie • Diagnostiek: PCR huidlesies, liquor • Rx: acyclovir i.v. 14-21 dg
• Miliaria – occlusie eccriene zweetkanaaltjes door keratine – In eerste levensweken – vooral in lichaamsplooien – associatie met warme, vochtige atmosfeer
• Milia – Bevatten keratineus materiaal; epidermale retentiecysten. Op slijmvliezen: “Epstein’s pearls”
Conclusie: • Sebaceous gland hyperplasia – Gele papels op neus en wangen – Verdwijnt na weken – Maternale androgene stimulatie?
• Acne neonatorum
• Neonatale dermatosen: – Maak een DD – Meestal pluis – Altijd interessant!
– Lijkt op acne vulgaris maar geen comedonen – Maternale androgene stimulatie? – = neonatale cefale pustulosis (door Malassazia species)? – Verdwijnt na weken / maanden
5
17-4-2013
6
