1 DEPARTEMENT INDUSTRIËLE WETENSCHAPPEN EN TECHNOLOGIE Campus Oostende Zeedijk 101 8400 Oostende
Opleidingsgids Bachelor in de elektromechanica
2007-2008
2
INHOUD 1 VOORWOORD ............................................................................................................................................................ 4 2 TOELATINGSVOORWAARDEN ............................................................................................................................. 5 2.1 EERSTE JAAR ................................................................................................................................................... 5 2.2 SAMENSTELLING VAN HET STUDIEPROGRAMMA ............................................................................................. 5 2.3 VRIJSTELLINGEN...................................................................................................................................................... 5 2.4 SCHAKELPROGRAMMA VOOR AFGESTUDEERDEN UIT HET HOGER PROFESSIONEEL ONDERWIJS ....................... 5 2.5 VOORBEREIDINGSPROGRAMMA’S – GEÏNDIVIDUALISEERDE OPLEIDINGSPROGRAMMA SCHAKELPROGRAMMA’S ............................................................................................................................................... 6 2.6 TOELATING TOT DE OPLEIDING BACHELOR IN DE LUCHTVAART, AFSTUDEERRICHTING ASPIRANT-LIJNPILOOT 7 3. KWALITEITSBEWAKING ...................................................................................................................................... 8 4 ORGANISATIE VAN HET DEPARTEMENT ......................................................................................................... 9 4.1 JAARINDELING ......................................................................................................................................................... 9 4.2 DEPARTEMENT, BASISOPLEIDINGEN EN ONDERWIJSEENHEDEN ................................................................................ 9 4.3 ONDERWIJSAANBOD .............................................................................................................................................. 10 4.4 ALGEMENE STRUCTUUR VAN DE OPLEIDINGEN ...................................................................................................... 10 5 STUDIEAANGELEGENHEDEN ............................................................................................................................. 12 5.1 CURSUSSEN EN LABORATORIA ............................................................................................................................... 12 5.2 EXAMENREGLEMENT EN ONDERWIJSREGELING ..................................................................................................... 12 5.3 BEDRIJFSCONTACTEN EN EINDWERK ..................................................................................................................... 13 5.4 STUDIE- EN TRAJECTBEGELEIDING ......................................................................................................................... 14 5.5 STUDENTENVOORZIENINGEN KHBO – (STUVO).................................................................................................. 15 5.6 EUROPESE STUDIEPROJECTEN EN STUDIESTAGES ................................................................................................... 15 5.7 BIBLIOTHEEK ......................................................................................................................................................... 15 5.8 PLAATSINGSDIENST ............................................................................................................................................... 15 6 PRAKTISCHE ORGANISATIE .............................................................................................................................. 17 6.1 GEBOUWEN............................................................................................................................................................ 17 6.2 LOKALEN ............................................................................................................................................................... 17 6.3 SECRETARIAAT ...................................................................................................................................................... 17 6.4 MATERIAALSHOP ................................................................................................................................................... 18 6.5 AD VALVAS EN BEELDSCHERMEN .......................................................................................................................... 18 6.6 FOTOKOPIËREN ...................................................................................................................................................... 18 6.7 LAPTOPGEBRUIK OP DE CAMPUS OOSTENDE .......................................................................................................... 18 6.8 COMPUTERONDERSTEUNING VOOR DE BASISOPLEIDINGEN .................................................................................... 18 6.9 COMPUTERGEBRUIK .............................................................................................................................................. 19 6.10 ETHISCH GEBRUIK VAN DE PC'S ........................................................................................................................... 19 6.11 VEILIGHEIDSVOORSCHRIFTEN IN DE LABORATORIA EN LOKALEN ........................................................................ 19 7 STUDENTEN.............................................................................................................................................................. 20 7.1 STUDENTENVERTEGENWOORDIGERS ..................................................................................................................... 20 7.2 MEDEZEGGENSCHAP .............................................................................................................................................. 20 7.3 STUDENTENVOORZIENINGEN KHBO (STUVO) .................................................................................................... 20 7.4 STUDENTENCLUBS ................................................................................................................................................. 20 7.5 STUDENTENLOGEMENT EN RESTAURATIE .............................................................................................................. 20 8 FINANCIËLE GEGEVENS ...................................................................................................................................... 22 8.1 STUDIEGELD .......................................................................................................................................................... 22 8.2 KOSTPRIJS LEERMIDDELEN .................................................................................................................................... 23 8.3 VERZEKERINGEN ................................................................................................................................................... 23 8.4 TOEBRENGEN VAN SCHADE ................................................................................................................................... 24 9 DE OPLEIDING BACHELOR IN DE ELEKTROMECHANICA ....................................................................... 25 9.1 DE EINDTERMEN VAN DE OPLEIDING...................................................................................................................... 25 9.2 STRUCTUUR VAN DE OPLEIDING ............................................................................................................................ 26
3 9.3 OVERZICHT COMPETENTIES BACHELOR IN DE ELEKTROMECHANICA...................................................................... 27 10 STUDIEPROGRAMMA ......................................................................................................................................... 28 10.1 INLEIDING ............................................................................................................................................................ 28 10.2 STUDIEPROGRAMMA SEMESTER 1 ........................................................................................................................ 29 10.3 STUDIEPROGRAMMA SEMESTER 2 ........................................................................................................................ 42 10.4 STUDIEPROGRAMMA SEMESTER 3 ........................................................................................................................ 54 10.5 STUDIEPROGRAMMA SEMESTER 4 ........................................................................................................................ 67 10.6 STUDIEPROGRAMMA SEMESTER 5 ........................................................................................................................ 78 10.7 STUDIEPROGRAMMA SEMESTER 6 ...................................................................................................................... 101 10.8 CONCORDANTIETABEL ...................................................................................................................................... 112 11 CURSUSMATERIAAL ......................................................................................................................................... 116 12 NUTTIGE LITERATUUR .................................................................................................................................... 117 13 LIJST VAN DE LOKALEN .................................................................................................................................. 118 13.1 A-GEBOUW ........................................................................................................................................................ 118 13.2 B-GEBOUW ........................................................................................................................................................ 118 13.3 C-GEBOUW ........................................................................................................................................................ 119 13.4 D-GEBOUW ........................................................................................................................................................ 119 13.5 VLOC – VLAAMS LUCHTVAART OPLEIDINGSCENTRUM.................................................................................... 120
4
1 Voorwoord Deze programmagids is een leidraad voor studenten van het departement Industriële Wetenschappen en Technologie (de campus Oostende) van de Katholieke Hogeschool Brugge-Oostende. De programmagids verschaft informatie in verband met de basisopleidingen, zowel over de verschillende onderwijsactiviteiten van het studieprogramma als over de dagelijkse gang van zaken binnen het departement en de hogeschool. Soms is aanvullende informatie beschikbaar in publicaties waar verder in deze programmagids naar verwezen wordt. Naast algemene informatie bevat deze programmagids een vrij gedetailleerde beschrijving van de verschillende onderwijsactiviteiten van het studieprogramma. Om de beschrijving van een onderwijsactiviteit terug te vinden kunnen zowel de inhoudstafel als de tabellen met de studieprogramma’s geraadpleegd worden. In de tabellen met de studieprogramma’s is voor elke onderwijsactiviteit of opleidingsonderdeel een verwijzing opgenomen naar de betreffende bladzijde. De programmagids ondergaat jaarlijks aanpassingen, ook rekening houdend met de vragen en opmerkingen van de studenten. Voor correcties en opmerkingen kan men altijd terecht bij Renaat De Craemer, adjunct-departementshoofd.
5
2 Toelatingsvoorwaarden Het onderwijsaanbod op de campus Oostende situeert zich binnen het studiegebied Industriële Wetenschappen en Technologie. In het academiejaar 2004-2005 werd het eerste studiejaar ingericht van professioneel gerichte en academisch gerichte bacheloropleidingen. Deze opleidingen werden jaar na jaar opgebouwd. Terzelfdertijd werden de bestaande basisopleidingen van één cyclus (3 studiejaren, gegradueerde) en van twee cycli (2 maal 2 studiejaren, industrieel ingenieur) jaar na jaar afgebouwd en dus gaandeweg vervangen door nieuwe bacheloropleidingen. Vanaf 2007-2008 worden voor de eerste maal de masteropleidingen ingericht die aansluiten bij de academisch gerichte bacheloropleidingen.
2.1
Eerste jaar
Om toegelaten te worden tot het eerste jaar van een bacheloropleiding is het nodig te beschikken over ofwel: een in België behaald diploma van secundair onderwijs met volledig leerplan; een in België behaald diploma van het hoger onderwijs van het korte type met volledig leerplan; een in België behaald diploma van het hoger onderwijs van sociale promotie (uitgezonderd het Getuigschrift Pedagogische Bekwaamheid); een diploma dat bij of krachtens een wet, decreet, Europese richtlijn of een andere internationale overeenkomst als gelijkwaardig wordt erkend met één van de hiervoor vermelde diploma’s. Kandidaat-studenten die niet voldoen aan de hierboven vermelde toelatingsvoorwaarden kunnen onder bepaalde specifieke voorwaarden tot een bacheloropleiding worden toegelaten. Voor meer informatie wordt verwezen naar de onderwijsregeling van de hogeschool.
2.2
Samenstelling van het studieprogramma
Studenten leggen bij de aanvang van het academiejaar hun programma vast, en schrijven in voor een diplomacontract, een creditcontract of een examencontract. In het geval van een examencontract heeft de student enkel recht op het afleggen van examen: hij kan geen onderwijsactiviteiten volgen noch beroep doen op andere ondersteunende diensten van de hogeschool. De student krijgt wel toegang tot de elektronische leeromgeving (Toledo) en beschikt over een KHBO e-mail adres. Alleen opleidingsonderdelen waar geen permanente evaluatie aan verbonden is, komen in aanmerking voor een examencontract. Ook bedrijfscontacten, eindwerken en masterproeven komen niet in aanmerking voor een examencontract. Een studietraject met het oog op het behalen van een diploma wordt geordend in een modeltraject of in een geïndividualiseerd traject. Een voltijds modeltraject omvat per academiejaar ten minste 54 en ten hoogste 66 studiepunten. Een deeltijdse modeltraject omvat ten minste 3 en ten hoogste 53 studiepunten.
2.3 Vrijstellingen Een vrijstelling is de opheffing van de verplichting om over een opleidingsonderdeel of onderwijsleeractiviteit examen af te leggen. Een vrijstelling kan verleend worden op grond van een creditbewijs behaald in de eigen of een andere instelling, een bewijs van bekwaamheid uitgereikt door een validerende instelling of een Eerder Verworven Kwalificatie (EVK) die niet via een creditbewijs, maar via een ander studiebewijs werd bekrachtigd. Ook Eerder Verworven Competenties (EVC) (verworven kennis, vaardigheden en attitudes die niet met een studiebewijs werden bekrachtigd) kunnen aanleiding geven tot het verlenen van vrijstellingen.
2.4 Schakelprogramma voor afgestudeerden uit het hoger professioneel onderwijs Een afgestudeerde met een bachelordiploma uit het hoger professioneel onderwijs kan zich inschrijven voor en schakelprogramma om zo toelating te bekomen tot het volgen van een masteropleiding. Onderstaande tabel geeft een overzicht van de schakelprogramma’s die door het departement IW&T van de KHBO gedurende het academiejaar 2007-2008 worden georganiseerd, in relatie tot de masteropleiding tot dewelke zij toelating verlenen.
6 Elk schakelprogramma is voor een gedeelte samengesteld uit onderwijsactiviteiten om algemene wetenschappelijke competenties bij te brengen en die gemeenschappelijk worden gedoceerd aan alle studenten die een schakelprogramma volgen. Een tweede gedeelte van elk schakelprogramma is samengesteld uit onderwijsactiviteiten die aansluiten bij de eigen kwalificatie (b.v. elektronica-ICT, elektromechanica, chemie, bouwkunde,… ) en die specifiek wetenschappelijk-disciplinaire basiskennis bijbrengen. Zoals de tabel toont, moet, de kwalificatie van de behaalde graad van Bachelor in de lijn liggen van de kwalificatie van de masteropleiding (Industrieel Ingenieur) die men wenst te volgen. Indien de kwalificatie van de masteropleiding die de student wenst te volgen te veel afwijkt van de kwalificatie van zijn bachelor, zal het te volgen studieprogramma omvangrijker zijn.
Bachelor in de Technologie (gegradueerde)
Master in de Industriële Wetenschappen (Industrieel Ingenieur)
Autotechnologie
Elektromechanica (afstudeerrichtingen Elektromechanica en Luchtvaarttechnologie)
Bouw
Bouwkunde
Chemie
Kunststofverwerking Elektromechanica (afstudeerrichtingen Elektromechanica en Luchtvaarttechnologie)
Elektromechanica
Elektrotechniek (afstudeerrichtingen Automatisering en Hernieuwbare energie) Kunststofverwerking
Elektronica-ICT (afstudeerrichting elektronica)
Elektronica-ICT (afstudeerrichtingen Elektronica en ICT) Elektrotechniek (afstudeerrichtingen Automatisering en Hernieuwbare energie)
Elektronica-ICT (afstudeerrichting ICT)
Elektronica-ICT (afstudeerrichtingen Elektronica en ICT)
Elektrotechniek
Elektrotechniek (afstudeerrichtingen Automatisering en Hernieuwbare energie) Elektromechanica (afstudeerrichtingen Elektromechanica en Luchtvaarttechnologie)
Luchtvaart (afstudeerrichting luchtvaarttechnologie)
Elektrotechniek (afstudeerrichtingen Automatisering en Hernieuwbare energie) Elektronica-ICT Kunststofverwerking
Mechanische ontwerp- en productietechnologie
Toegepaste Informatica
Elektromechanica (afstudeerrichtingen Elektromechanica en Luchtvaarttechnologie) Kunststofverwerking Elektronica-ICT (afstudeerrichting ICT)
2.5 Voorbereidingsprogramma’s – Geïndividualiseerde opleidingsprogramma - Schakelprogramma’s Aansluitend op de uitbouw van de academische bacheloropleidingen worden vanaf academiejaar 2007-
7 2008 de masteropleidingen ingericht. Indien een academische bacheloropleiding geen rechtstreekse toegang verleent tot eenmasteropleiding, dan kan toegang mogelijk worden via een voorbereidingsprogramma of een geïndividualiseerd opleidingsprogramma.
In het geval van een professioneel gerichte bacheloropleiding wordt toegang verkregen tot de masteropleiding via een programma van studieduurverkorting (het behalen van die graad van bachelor die wel toegang geeft tot die masteropleiding) of via een schakelprogramma.
2.6 Toelating tot de opleiding Bachelor in de luchtvaart, afstudeerrichting aspirant-lijnpiloot Om te worden toegelaten tot de afstudeerrichting “Aspirant-lijnpiloot” van de opleiding Bachelor in de luchtvaart, moet de student beschikken over een geldig geneeskundig attest JAR-FCL 3 (Ministrieel besluit 21-06-2002 tot vaststelling van de voorwaarden inzake lichamlijke en geestelijke geschiktheid van de leden van het stuurpersoneel van burgerlijke luchtvaartuigen). Medex, het ExpertiseCentrum voor LuchtvaartGeneeskunde (ECLG), fungeert als centraal medisch centrum in België voor de geschiktheidsattesten van piloten in de burgerluchtvaart. De erkenning van een vliegvergunning en de rechtsgeldigheid ervan is gebonden aan de erkenning van zeer strikte medische criteria, zoals beschreven in de Europese JAR-wetgeving en gecontroleerd door Medex. Vooraleer studenten worden toegelaten tot het volgen van de afstudeerrichting Aspirant lijnpiloot bezorgen zij een kopie van het geneeskundig attest aan het studentensecretariaat. Het geneeskundig onderzoek voor tot het verkrijgen (en het hernieuwen) van een CPL-ATPLIR-vergunning moet worden aangevraagd bij één van de volgende centra: Expertisecentrum voor Luchtvaartgeneeskunde Simon Bolivarlaan, 30 (bus 3), 1000 Brussel tel: 02 524 97 97, e-mail:
[email protected] of: Centrum voor Luchtvaartgeneeskunde – CMA (FOD Defensie) Kwartier Koningin Astrid - Blok B, niveau – 1, Bruynstraat, 1120 BRUSSEL tel: 02 264 52 55, e-mail:
[email protected]
8
3. Kwaliteitsbewaking Het verstrekken van goed onderwijs is altijd de doelstelling geweest van het departement Industriële Wetenschappen en Technologie op de campus Oostende. Daarom is Integrale Kwaliteitszorg een beleidsobjectief dat de opleidingen continu wil verbeteren en aanpassen aan de veranderingen in het bedrijfsleven en in de maatschappij. Het departement wil de studenten vooral een brede basisvorming verschaffen en een bijdrageleveren aan hun verdere persoonlijke ontplooiing. De opleidingen zijn gericht op: het verwerven van technisch-wetenschappelijke kennis om op methodische wijze problemen op te lossen; het zich eigen maken van een leerhouding om de toekomstige technologische evolutie te kunnen blijven volgen; het integreren van een christelijk waardenperspectief in een ruime maatschappelijke context. Het kwaliteitsbeleid van het departement is gericht op een actieve aanpak van de kwaliteit in alle afdelingen en diensten. Concreet wordt er voortdurend naar gestreefd om: - de opleidingen te laten beantwoorden aan de verwachtingen van een latere beroepsloopbaan; -
in de leerprogramma’s een evenwicht te bewaren tussen theorie en praktijk; eventuele tekorten in de vooropleiding op te vangen;
-
in de laboratorium- en oefenzittingen de groepswerking en sociale vaardigheden aan bod te laten komen;
-
goed en aangepast cursus- en studiemateriaal aan te bieden met o.a. volledig uitgewerkte voorbeelden en oefeningen;
-
te voorzien in studiebegeleiding en monitoraat; het aantal examens per zittijd te beperken door onder meer het invoeren van semestervakken;
-
In functie van de kwaliteitsbewaking en met de medewerking van de studenten, het onderwijsproces op regelmatige tijdstippen te evalueren;
-
via studietijdmetingen te controleren of, per onderwijsactiviteit, de studiebelasting van de studenten overeenkomt met de in het studieprogramma voorziene studielast (het aantal toegekende studiepunten); op een gestructureerde wijze bij de studenten bevragingen te organiseren over docenten. Deze resulteren in een rapport dat de docenten toelaat hun doceergedrag te evalueren en bij te sturen.
-
Ook de "plaatsingsdienst", die per onderwijseenheid info verzamelt i.v.m. vacatures voor laatstejaars en tewerkstelling van afgestudeerden, levert een belangrijke bijdrage aan de kwailiteitsbewaking door op regelmatige tijdstippen een link te maken tussen het opleidingsprofiel en het beroepsprofiel.
9
4 Organisatie van het departement 4.1 Jaarindeling Het academiejaar wordt verdeeld in 2 semesters. Elk semester eindigt met ongeveer 3 weken blok en examens. Het eerste semester start in september en eindigt begin februari. Het tweede semester eindigt eind juni of begin juli. De herfstvakantie en de kerstvakantie in het eerste semester en de krokusvakantie en de paasvakantie in het tweede semester vallen samen met deze in het basis- en secundair onderwijs. Bij het begin van een academiejaar ontvangt elke student(e) een studentenagenda met daarin de academische kalender. De academische kalender vermeldt onder andere de perioden voor onderwijsactiviteiten, examenzittijden, deliberaties, vakanties en vrije dagen, en de planning voor de informatiesessies voor de nieuwe studenten. Gedurende elk semester worden 12 effectieve lesweken georganiseerd, waarbij na elke periode van 6 weken een aantal dagen kunnen worden voorzien om de onderwijsactiviteiten in te halen die omwille van omstandigheden niet konden doorgaan. De programmering van de onderwijsactiviteiten (uurroosters, leslokalen, docenten) wordt aan de studenten langs elektronische weg bekendgemaakt ( users.khbo.be/messely ).
4.2 Departement, basisopleidingen en onderwijseenheden Het departement “Industriële Wetenschappen en Technologie” van de Katholieke Hogeschool BruggeOostende bevindt zich op de campus Oostende. Het departementshoofd draagt de verantwoordelijkheid voor de dagdagelijkse werking van het departement en wordt hierin bijgestaan door het adjunctdepartementshoofd, door het studentensecretariaat en door het campussecretariaat. Zoals hiervoor reeds vermeld situeert het onderwijsaanbod op de campus Oostende zich binnen het studiegebied Industriële Wetenschappen en Technologie. Per opleiding draagt een opleidingshoofd de verantwoordelijkheid voor het onderwijsproces vande opleiding. Op de vergaderingen van elke opleiding worden ook studenten uitgenodigd die behoren tot de betreffende basisopleiding. In functie van de dagdagelijkse werking zijn er, onder leiding van het departementshoofd, tweemaandelijks bijeenkomsten met het adjunct-departementshoofd, de opleidingshoofden, de hoofdbibliothecaris, de departementale ICTO-coach en de departementaal verantwoordelijke internationalisering. Op deze vergaderingen worden ook studenten van het departement uitgenodigd.
Dagdagelijkse werking: Departementshoofd: Wim HAEGEMAN Adjunct-departementshoofd:
Renaat DE CRAEMER
Campussecretariaat:
Gerda JONCKHEERE Gina HOSTEN
Studentensecretariaat
Linda HOSTEN Bertho ERNEST
De opleidingshoofden zijn: Academisch gerichte basisopleidingen Bachelor in de Industriële Wetenschappen – Master in de Industriële Wetenschappen Bouwkunde: Björn Vandewalle Elektromechanica: Marc Hongerloot Elektronica-ICT: Joan Peuteman Kunststofverwerking: Hilde Bonte Professioneel gerichte basisopleidingen (1 cyclus: graduaat) Bachelor in de … Chemie: Luc Scherpereel Elektromechanica: Martin Wylleman Elektronica-ICT: Luc Vanhee
10 -
Luchtvaart: Roland Defever
4.3 Onderwijsaanbod Vanaf het academiejaar 2004-2005 wordt op de campus Oostende van de volgende basisopleidingen het eerste jaar aangeboden (vanaf 2005-2006 het tweede jaar, vanaf 20062007 het derde jaar). Professioneel gerichte bacheloropleidingen - Basisopleiding Afstudeerrichting -
Bachelor in de chemie – Chemie & Milieuzorg Bachelor in de elektromechanica - Elektromechanica & Automatisering Bachelor in de elektronica-ICT - Elektronica & ICT Bachelor in de luchtvaart - Luchtvaarttechnologie & Aspirant-lijnpiloot
Academisch gerichte bacheloropleidingen - Basisopleiding Afstudeerrichting Bachelor in de Industriële Wetenschappen, -Bouwkunde Bachelor in de Industriële Wetenschappen, -Elektromechanica Bachelor in de Industriële Wetenschappen, -Elektronica-ICT
Vanaf 2007-2008 worden masteropleidingen ingericht die aansluiten op de hierbovengenoemde academisch gerichte bacheloropleidingen. De volgende masteropleidingen worden voorzien:
Academisch gerichte masteropleidingen - Basisopleiding Afstudeerrichting Master in de Industriële Wetenschappen, -Bouwkunde Master in de Industriële Wetenschappen, - Elektromechanica Elektromechanica - Luchtvaarttechnologie Master in de Industriële Wetenschappen, - Hernieuwbare energie Elektrotechniek - Automatisering Master in de Industriële Wetenschappen, - Elektronica Elektronica-ICT - ICT Master in de Industriële Wetenschappen, -Kunststofverwerking
4.4 Algemene structuur van de opleidingen De bacheloropleidingen omvatten een studiebelasting van 180 studiepunten en worden georganiseerd over een modeltraject van drie studiejaren, elk met 60 studiepunten. Bij de bacheloropleidingen wordt een semestersysteem gehanteerd met voor elk semester een gemiddelde studiebelasting van 30 studiepunten. Voor de masteropleidingen die vanaf 2007-2008 worden ingericht is een studielast voorzien van 60 studiepunten met een modeltraject van één studiejaar. Professioneel gerichte bacheloropleidingen Bij de professioneel gerichte bacheloropleidingen is het studieprogramma reeds vanaf het eerste studiejaar duidelijk gericht op de eigen kwalificatie (chemie, elektromechanica, elektronica-ict of luchtvaart). Een beperkt aantal onderwijsactiviteiten (wiskunde, fysica, …) is meer algemeen vormend en
11 is naar inhoud en onderwijsaanpak identiek voor de verschillende professioneel gerichte opleidingen. Academisch gerichte bacheloropleidingen Bij de academische bacheloropleidingen bestaat het studieprogramma gedurende de eerste semesters uit onderwijsactiviteiten die algemeen wetenschappelijk vormend zijn of bijdragen tot de algemene ingenieursvorming. Gedurende de eerste drie semesters is het studieprogramma voor de academisch gerichte bacheloropleidingen gemeenschappelijk. Vanaf het vierde semester is het studieprogramma volledig gericht op de eigen kwalificatie en situeert het zich nagenoeg volledig in één van de volgende vier disciplines: bouwkunde, elektromechanica of elektronica-ICT.
Bachelor in de industriële wetenschappen: 180 studiepunten 6 opleidingsonderdelen en 30 studiepunten per semester Semester 1 Semester 2 Semester 3 Semester 4 Semester 5 Semester 6
Algemeen wetenschappelijke vorming, algemene ingenieursvorming wiskunde, fysica, chemie, mechanica, elektriciteit, vormgevingstechnieken, materialenleer, computertoepassingen, kansrekenen en statistiek, energieconversie, sterkteleer, informatica, projectwerk, taalvaardigheden Disciplinegebonden onderwijsactiviteiten 3 verschillende disciplines: bouwkunde, elektromechanica, elektronica-ICT
12
5 Studieaangelegenheden 5.1 Cursussen en laboratoria Voor de bacheloropleidingen worden per week gemiddeld 24 lestijden van 60 minuten georganiseerd. De lestijden worden per dag gespreid als volgt:
Lesuur
Lesuur
1
8.45u - 9.45u
5
13.15u - 14.15u
2
9.45u - 10.45u
6
14.15u - 15.15u
3
11.00u - 12.00u
7
15.30u - 16.30u
4
12.00u - 13.00u
8
16.30u - 17.30u
9
17.30u - 18.30u
Nooit lesuur 4 en 5 op dezelfde dag; lesuur 9 uitzonderlijk Bij uitzondering kan van dit tijdschema worden afgeweken. Ook voor onderwijsactiviteiten die doorgaan in het Vlaams Luchtvaart Opleidingscentrum kan van dit uurrooster worden afgeweken. Het uurrooster met vermelding van de onderwijsactiviteiten en de lokalen waar de onderwijsactiviteiten worden georganiseerd wordt bekendgemaakt via de website van de KHBO: users.khbo.be/messely . Uurroosters worden wekelijks aangepast en moeten door de studenten dan ook wekelijks worden geraadpleegd. Onvoorziene leswijzigingen worden alleen meegedeeld via de beeldschermen. De informatie op de beeldschermen kan ook elektronisch worden geraadpleegd via het elektronisch leerplatform Toledo . Studenten worden verwacht om alle lessen en laboratoria te volgen en om aan alle onderwijs- en studieactiviteiten deel te nemen. Een herhaalde afwezigheid kan tot gevolg hebben dat men niet meer over die onderwijsactiviteit kan geëvalueerd worden. Meer informatie hierover is te vinden in de onderwijsregeling en het examenreglement, te raadplegen via de website of via het elektronisch leeplatform.
5.2 Examenreglement en onderwijsregeling Een algemeen examenreglement en een algemene onderwijsregeling worden bij de aanvang van het academiejaar aan de studenten overhandigd. Er zijn drie examenperioden ( = examenzittijden): de eerste examenperiode aan het einde van het eerste semester; de tweede examenperiode aan het einde van het tweede semester; de derde examenperiode na de zomervakantie. Over opleidingsonderdelen waarvoor in de eerste examenperiode een examen wordt georganiseerd kan ten vroegste in de derde examenperiode opnieuw een examen worden afgelegd. De examenroosters met vermelding van de ondervraagde vakken en met de examenschikking worden via elektronische weg bekend gemaakt ( users.khbo.be/messely ). Studenten kunnen slechts deelnemen aan de examens als zij het verschuldigde studiegeld betaald hebben. Voor bepaalde examens kunnen ook voorwaarden gesteld worden zoals aanwezigheidsplicht met betrekking tot praktische onderdelen, deelname aan groepsactiviteiten of het tijdig indienen van werkstukken. Voor de betreffende onderwijsactiviteiten wordt dit verduidelijkt in deze programmagids. Voor opleidingsonderdelen met permanente evaluatie is er in principe slechts één examenkans per
13 academiejaar. Uitzondering hierop zijn de eindejaarsprojecten en de masterproef. Het bedrijfscontact, als onderdeel van de eindejaarsprojecten of de masterproef kan eventueel hernomen worden tussen de tweede en de derde examenperiode (juli - augustus), een tweede verdediging van het eindwerk of van de masterproef is voorzien in de derde examenperiode. Aan het einde van de eerste examenperiode stelt een beperkte examencommissie de resultaten vast voor elk opleidingsonderdeel waarover een examen werd georganiseerd. Aan het einde van de tweede en de derde examenperiode stelt de examencommissie de resultaten vast voor elk opleidingsonderdeel waarvoor een examen werd georganiseerd, beslist ze voor welke opleidingsonderdelen een student getolereerd wordt of moet hernemen en beslist ze of een student al dan niet geslaagd is voor een opleiding. Een student slaagt voor een opleidingsonderdeel als hij ten minste 10 punten op 20 of de beoordeling “geslaagd” behaalt. In deze gevallen verwerft de student een “creditbewijs”. Voor een student die voor een opleidingsonderdeel minder dan 10 punten op 20 behaalde, oordeelt de examencommissie of de betrokken student dit opleidingsonderdeel al dan niet moet hernemen in functie van het behalen van het diploma van de opleiding. Voor bepaalde opleidingsonderdelen of delen ervan kan een student(e) niet opnieuw worden beoordeeld in de derde examenperiode. In deze gevallen wordt de quotatie van de eerste of tweede examenperiode behouden in (overgedragen naar) de derde examenperiode. Wie niet slaagt voor een opleidingsonderdeel kan dit hernemen in een volgend academiejaar door voor dit opleidingsonderdeel opnieuw in te schrijven. Na de derde examenperiode kan de examencommissie de '' weigering '' uitspreken. Een student(e) die schuldig wordt bevonden aan bedrog of poging tot bedrog tijdens de examens ontvangt voor het betreffende opleidingsonderdeel een examencijfer van 0 op 20. Het departementshoofd deelt deze beslissing mee aan de examencommissie ter gelegenheid van de beraadslagingen over het examenresultaat van de betreffende examenperiode. Voor ieder departement wordt een ombudspersoon aangeduid die de student kan bijstaan bij eventuele problemen gedurende alle examenperiodes. De ombudspersoon kan klachten onderzoeken in verband met examens en kan optreden als bemiddelaar bij eventuele conflicten tussen examinatoren en studenten. De naam van de ombudsman wordt meegedeeld, samen met het examenrooster.
5.3 Bedrijfscontacten en eindwerk Gedurende hun studieperiode brengen de studenten een tijd door in een bedrijf of in een onderzoekslaboratorium ( = ”bedrijfscontact”). Alleszins voor de professionele opleidingen staat de aard van het bedrijfscontact meestal in verband met het persoonlijk werk dat ze in de loop van het laatste jaar zullen uitvoeren en dat ze als eindwerk moeten verdedigen voor een jury. De onderwijseenheden helpen de studenten bij het zoeken naar een bedrijf. In afspraak met de onderwijseenheid kan de student(e) ook zelf een bedrijf voorstellen. Het bedrijfscontact wordt georganiseerd in het academiejaar gedurende een periode van 6 weken en maakt deel uit van het studieprogramma. De duur en de uitvoering van het bedrijfscontact moeten gestaafd worden door een attest vanwege een verantwoordelijke in het bedrijf. De student moet over zijn bedrijfscontact een verslag indienen met daarin o.a.: een beknopte geschiedenis van het bedrijf of de onderneming; de organisatie, het fabricatieprogramma of de door het bedrijf geleverde diensten; het onthaal, de arbeidsvoorwaarden, de omgang met oversten en met arbeiders; een omschrijving van het uitgevoerde werk; aspecten van veiligheid. Het eindwerk wordt door de laatstejaarsstudent uitgevoerd onder begeleiding van een binnen-
14 en een buitenpromotor, in afspraak met de onderwijseenheid, eventueel op voorstel van de student. De student noteert in een verslagboek ( = "logboek") de vorderingen van zijn eindwerk en de werkzaamheden die hij daartoe verricht. Dit verslagboek wordt om de 14 dagen op initiatief van de student aan de binnenpromotor voorgelegd. De opleidingsonderdelen Eindejaarsprojecten en Masterproef kunnen slechts worden gevolgd in het programmajaar dat leidt tot het behalen van het diploma.
5.4 Studie- en trajectbegeleiding Het onderricht en de vorming worden verstrekt door personeel dat zijn activiteit steunt op een onderwijservaring opgebouwd over de meer dan 75 jaar dat de campus te Oostende bestaat. Deze onderwijservaring leert dat het overdragen van kennis en ervaring aan jonge mensen een kwestie is van hen te motiveren en van eisen te stellen aan de inspanning die ze moeten leveren, maar ook dat jongeren hierin moeten begeleid worden. Voor studiebegeleiding en trajectbegeleiding kunnen alle studenten van het departement Industriële Wetenschappen en Technologie van de KHBO terecht bij Marieke Demeester, studie- en trajectbegeleider (“STUTRA”). Als studie- en trajectbegeleider zorgt zij voor een aantal algemene initiatieven in verband met studiebegeleiding (infosessies studievaardigheid, opvolging toetsen en monitoraat,… ) maar staat ze ook in voor individuele begeleiding van studenten, in zoverre die niet vakspecifiek is. Bij de STUTRA kunnen de studenten terecht in verband met studeren en studievaardigheid (studiemethode, studieplanning, memoriseren, samenvatten,…), trajectbegeleiding (individuele trajecten, veranderen van studie, stoppen met studie,… ), werkende student, topsportstudent, anderstalige student, studeren met functiebeperking,… . De STUTRA kijkt samen met de student wat de mogelijkheden zijn en hoe de student verder begeleid kan worden. De STUTRA is op verschillende manieren te bereiken: telefonisch: (059) 56 90 43 ; via e-mail:
[email protected] ; rechtstreeks in de inkomhal van het D-gebouw van de campus Oostende op de volgende tijdstippen: op dinsdag van 12.30u tot 18.00u en op donderdag van 8.30u tot 12.00u. De STUTRA onderhoudt ook een rubriek op het elektronisch leerplatform Toledo: de student kan hier de Organization ”Studie-en trajectbegeleiding“ raadplegen met online studievaardigheidstesten, algemene tips, documenten, interessante links, nuttige weetjes, informatie over de sessies,… . Iedere student kan zichzelf op deze Organization inschrijven. Een aantal algemene initiatieven in verband met studievaardigheid, vooral gericht naar eerstejaarsstudenten, zijn de volgende: Infosessie studievaardigheid Gedurende de eerste weken van het academiejaar wordt voor de eerstejaarsstudenten een infosessie georganiseerd met onder andere aandacht voor studievaardigheid, studiemethode en studieplanning. Oefensessies studievaardigheid Voor de eerstejaars in de professionele opleidingen worden gedurende de eerste 6 weken van het academiejaar facultatief sessies “Toepassingen wiskunde” aangeboden. Voor dezelfde studenten worden gedurende de tweede periode van 6 weken facultatief sessies “Studievaardigheden” aangeboden. Toetsen voor eerstejaars Halverwege het eerste semester worden voor de eerstejaarsstudenten een aantal schriftelijke "toetsen" georganiseerd. Deze toetsen maken geen deel uit van de examens en hebben dus ook geen invloed op het examenresultaat. Ze laten de student(e) wel toe om kennis te maken met de manier van ondervragen en met de manier waarop de gegeven antwoorden verbeterd en beoordeeld worden. Ze laten ook toe om het eigen studeergedrag te evalueren. Monitoraat De studenten kunnen altijd beroep doen op een monitoraatsdienst door de lector of docent van het betreffende vak aan te spreken en een afspraak te maken. Wie over specifieke begeleiding meer informatie wenst, kan zich wenden tot Renaat De Craemer, adjunct-departementshoofd. Instapcursussen Ieder jaar worden gedurende de maanden augustus en september instapcursussen georganiseerd met o.a. lessen voor de vakken wiskunde, chemie, elektriciteit, computertekenen en Engels. Inlichtingen worden verstrekt bij de inschrijving of op het secretariaat. Het volgen van een instapcursus, net voor de
15 aanvang van het eerste academiejaar in het hoger onderwijs kan een belangrijke stap zijn om zich beter aan te passen aan dit hoger onderwijs. Een instapcursus biedt niet alleen de mogelijkheid om de kennis en vaardigheid uit het secundair onderwijs bij te schaven maar laat ook toe om een eerste keer de sfeer op te snuiven, om kennis te maken met de gang van zaken op de campus en om contacten te leggen met nieuwe vrienden en collega-studenten. Ook de ervaring met de manier van "doceren" in het hoger onderwijs en het breken van het eerste ijs bij de omgang met de lectoren en docenten kan helpen. Studietijd De ervaring van de lectoren en docenten tijdens hun persoonlijk contact met de studenten of tijdens hun medewerking aan pedagogische onderzoeksprojecten wijst op een reeks grondige misopvattingen die er soms leven bij eerstejaarsstudenten omtrent het begrip "studeren''. Velen beschouwen de tijd die ze gebruiken voor het opmaken van labverslagen, tekeningen of bibliografische opzoeking verkeerdelijk als studietijd. De tijd hieraan besteed heeft vooral tot doel de werkzaamheid, de zorg en het organisatievermogen van de student(e) te bevorderen.
5.5 Studentenvoorzieningen KHBO – (STUVO) Voor specifieke informatie in verband met het studentenstatuut, kinderbijslag, zelfstandig wonen, studiefinanciering (studietoelage, studieleningen, … ), huisvesting, … kan je terecht bij de sociale dienst van STUVO. Wie op zoek is naar meer gespecialiseerde begeleiding in verband met faalangst, uitstelgedrag, assertiviteit,… of last heeft van slaapstoornissen, angsten, relationele problemen,… kan bij de psychosociale dienst van STUVO terecht. Studenten met zin voor initiatief kunnen van STUVO-KHBO steun verkrijgen voor culturele en sportieve activiteiten. Daarnaast kan elke student bij STUVO terecht voor een ruim aanbod aan voordelen op sportief en cultureel vlak. STUVO is bereikbaar: op de campus Oostende: maandag van 14u tot 17.45u en woensdag van 12.30u tot 13.30u (tijdens de lesweken); Xaverianenstraat 3, 8200 Brugge: maandag tot donderdag: van 8.30u tot 17u, vrijdag: van 8.30u tot 12.30u, tijdens de vakantieperiodes: graag op afspraak. telefonisch (050) 44 05 30 ; email: zie www.khbo.be/stuvo .
5.6 Europese studieprojecten en studiestages Het departement is zeer nauw verbonden met diverse instellingen voor onderwijs en onderzoek in verschillende Europese landen. De studenten die dit wensen kunnen eventueel tijdens hun studies of in aanvulling ervan, van deze contacten gebruik maken om in andere landen specifieke curriculum onderdelen te studeren of aanvullende kennis te verwerven. Studenten uit het voorlaatste jaar worden zeer concreet geïnformeerd omtrent de mogelijkheid tot een buitenlandse stage gedurende hun laatste jaar. Geïnteresseerden kunnen zich altijd wenden tot de departementaal verantwoordelijke voor internationalisering: Gwendolyn Rogge (
[email protected] ).
5.7 Bibliotheek De bibliotheek bevindt zich op de tweede verdieping van het A-gebouw. Ze is elke werkdag open van 8.30 tot 18.30 uur (vrijdag tot 17.00 uur). De inhoud van de uitgebreide collectie is vooral gericht op de lesinhouden van de verschillende opleidingen. Meer info en toegang tot de catalogi is te vinden via de website: www.khbo.be/bib . In oktober worden de eerstejaars rondgeleid. In de bibliotheek is iedereen welkom, alleen moeten bezoekers die geen student of docent zijn van de KHBO wel een waarborg betalen indien ze wensen te ontlenen.
5.8 Plaatsingsdienst De "plaatsingsdienst" is een dienstverlening om laatstejaarsstudenten en pas afgestudeerden aan een
16 eerste job te helpen. Via de plaatsingsdienst worden werkaanbiedingen bekend gemaakt en worden aan belangstellende bedrijven de gegevens van werkzoekenden bezorgd. De plaatsingsdienst werkt met een verantwoordelijke per onderwijseenheid en houdt per student een aantal gegevens bij die nuttig zijn bij het verwerken van de binnenkomende vacatures. Ook fungeert de plaatsingsdienst i.f.v. het verzamelen van nuttige info i.v.m. de tewerkstelling van oud-studenten. Dit laat toe om op regelmatige tijdstippen een link te maken tussen het opleidingsprofiel en het beroepsprofiel. De werking van de plaatsingsdienst verschilt per onderwijseenheid, met o.a. een aanbod van info via de website, het selecteren en kanaliseren van informatie naar geïnteresseerden, een aanbod van lijsten van afgestudeerden, het doorsturen van vacatures, het contacteren en doorverwijzen van afgestudeerden,... . Laatstejaarsstudenten worden, binnen de opleiding waartoe zij behoren, geïnformeerd over de werking van de plaatsingsdienst. Vacatures die door bedrijven worden aangeboden worden gedurende 2 maanden gepubliceerd via de website www.khbo.be/plaatsingsdienst Jaarlijks wordt ten behoeve van de laatstejaarsstudenten een "industriedag" (jobbeurs) georganiseerd waar verschillende bedrijven en ondernemingen de mogelijkheden komenpresenteren die zij bieden als mogelijke toekomstige werkgever. Verantwoordelijken plaatsingsdienst industrieel ingenieur Bouwkunde: CHEYNS Jozef Chemie: CROUBELS Leen Elektronica: POELAERT Jan Elektromechanica: HONGERLOOT Marc Verantwoordelijken plaatsingsdienst bachelor in de technologie Chemie: COUPILLIE Luc Elektriciteit - elektronica: VANHEE Luc Elektromechanica: LAFORCE Marleen Luchtvaart: DEFEVER Roland
17
6 Praktische organisatie 6.1 Gebouwen De gebouwen A, B, C en D bevinden zich op de campus Oostende, gelegen langs de Zeedijk 101 en de Troonstraat. Voor de opleiding professionele Bachelor in de Luchtvaart worden specifieke onderwijsactiviteiten georganiseerd in het VLOC (Vlaams Luchtvaart OpleidingsCentrum, Nieuwpoortsesteenweg 945C – Oostende), in de onmiddellijke nabijheid van de luchthaven van Oostende. Zowel op de campus Oostende als in het VLOC gebeurt de aanduiding van de lokalen waar de verschillende onderwijsactiviteiten plaats hebben met vier tekens: e
1 teken (letter): aanduiding van het gebouw A - gebouw: auditoria, informatica, restaurant, bibliotheek, micro-elektronica; -
B - gebouw: laboratoria elektronica, laboratorium fysica, leslokalen, materiaalshop;
-
C - gebouw: administratie (o.a. studentensecretariaat);
-
D - gebouw: laboratoria bouwkunde, laboratoria chemie, laboratoria elektromechanica, computertekenlokalen, leslokalen;
-
L : Vlaams Luchtvaart OpleidingCentrum.
e
2 teken (cijfer): verdieping waarop het lokaal zich bevindt 3 en 4 teken (cijfer): aanduiding lokaal op de verdieping e
e
Voorbeeld: e
-
B106: lokaal 6 op de 1 verdieping van het B-gebouw
-
D210: lokaal 10 op de 2 verdieping van het D-gebouw
e
Uitzonderingen: -
D5** : de lokalen van de bouwkunde bevinden zich op het gelijkvloers van het D-gebouw (en niet op de 5e verdieping).
-
B9** : lokalen in de kelderverdieping van het B-gebouw. Technische dienstlokalen worden aangeduid met de letter T.
6.2 Lokalen Een overzicht van de lokalen met aanduiding van de nummering, de functie en de uitrusting van het lokaal is terug te vinden achteraan in deze programmagids.
6.3 Secretariaat Het studentensecretariaat bevindt zich op het gelijkvloers van het C-gebouw, naast het onthaal en het algemeen secretariaat. Het is iedere werkdag open van 8 tot 12.30 uur en van 13 tot 18 uur, met uitzondering van donderdagnamiddag. De studenten kunnen er o.a. terecht voor: -
in- en uitschrijven als student(e);
-
adreswijzigingen;
-
formulieren studiefinanciering;
-
schoolbewijzen;
-
adressen en telefoonnummers van medestudenten;
18 -
studentenkaarten;
-
telekaarten.
Het secretariaat houdt een bestand bij waarin persoonsgegevens worden bewaard. Dit laat toe om hetzij manueel, hetzij langs geautomatiseerde weg verwerkingen uit te voeren. Deze gegevens worden niet meegedeeld aan derden (privacywet van 8.12.1992 - B.S. 18.3.1993).
6.4 Materiaalshop In de materiaalshop zijn allerhande cursusmateriaal en kopiekaarten te koop. De openingsuren zijn e
aangeduid aan de ingangsdeur. De materiaalshop bevindt zich op de 2 verdieping van het D-gebouw.
6.5 Ad valvas en beeldschermen Berichten worden ad valvas uitgehangen en/of op de beeldschermen geplaatst in de hall van het Dgebouw en het B-gebouw. Studenten worden verwacht om van de berichten kennis te nemen. Een ad valvas-bericht of een bericht op de beeldschermen geldt als een officieel bericht vanuit de schoolorganisatie. Uurroosters (wekelijks te raadplegen!) en examenroosters worden elektronisch bekendgemaakt ( users.khbo.be/~messely ) , onvoorziene leswijzigingen worden alleen meegedeeld via de beeldschermen. De informatie op de beeldschermen kan ook elektronisch worden geraadpleegd via het elektronisch leerplatform Toledo.
6.6 Fotokopiëren De studenten kunnen gebruik maken van de kopieerapparaten op de tweede verdieping van het Dgebouw. Kopiekaarten zijn te koop in de materiaalshop.
6.7 Laptopgebruik op de campus Oostende Onderwijsvernieuwing richt zich o.a. op een doorgedreven integratie van informatie en communicatietechnieken (ICT) in de dagelijkse lespraktijk. Daarbij bieden laptops aan de student een optimale bewegingsvrijheid. De combinatie van een laptop met draadloos internet opent mogelijkheden voor een vernieuwende didactische aanpak. De KHBO levert daarom de nodige inspanningen om werk- en studieplekken uit te rusten voor laptopgebruikers. De KHBO werkt ook samen met betrouwbare firma’s die een laptop kunnen aanbieden tegen de beste verhouding prijs/kwaliteit. Alle werkruimtes en veel leslokalen zijn uitgerust met draadloos internet. Als KHBO-student mag je hiervan gratis gebruik maken. Naast draadloos internet kan er met de laptop ook draadloos geprint worden. Hiervoor wordt een kleine kost aangerekend.
6.8 Computerondersteuning voor de basisopleidingen De servers die het computernetwerk ondersteunen bestaan zowel uit Linux-servers als NT-servers. Deze centrale computers zijn opgenomen in een netwerk samen met een aantal werkstations. De meeste werkstations draaien op Windows NT. Zo wordt het mogelijk om vanuit verschillende lokalen te werken op verschillende computers. Alle PC's zijn opgenomen in het netwerk zodat de student(e) de mogelijkheid heeft om thuis een programma in te tikken en het op de hogeschool uit te testen. Iedere student(e) kan op vrije basis het Internet raadplegen en beschikt over een e-mail adres onder de vorm:
[email protected] . Het lokaal A13 is voorzien van werkstations en terminals waar de studenten kunnen over beschikken. Het gebruik van de computers is bedoeld voor studiewerk, opzoekingen en oefeningen in het kader van het studieprogramma.
19
6.9 Computergebruik Via het elektronisch leerplatform TOLEDO (bereikbaar via de website www.khbo.be ) zijn een aantal hulpmiddelen beschikbaar om beter gebruik te maken van de voorziene ICT-faciliteiten, onder andere: -
handleidingen van het elektronisch leerplatform Toledo, e-mail, … ;
-
de mogelijkheid om via accountbeheer problemen met het wachtwoord te melden en op te lossen;
-
de mogelijkheid om de mailquota te bekijken.
6.10 Ethisch gebruik van de PC's Vermits bijna alle PC's in de campus Oostende van de KHBO zijn opgenomen in een intern netwerk, dat op zijn beurt is gekoppeld met het Internet, zijn een aantal afspraken omtrent het ethisch gebruik noodzakelijk. Er wordt gevraagd om de volgende afspraken grondig na te lezen en op te volgen: het is niet toegelaten om software te kopiëren op diskettes of via andere weg, tenzij het persoonlijk ontworpen software is; het materiaal moet steeds met de nodige zorg behandeld worden en het moet zich in perfecte staat bevinden bij het einde van een sessie. Indien bij de aanvang van een sessie gebreken worden vastgesteld, dan moet de begeleidende docent of de systeemverantwoordelijke hiervan onmiddellijk op de hoogte worden gebracht; op de campus worden de PC's enkel voor educatieve doeleinden gebruikt: de PC's zijn niet bedoeld als tekstverwerker voor het intikken van verslagen of eindwerken, het gebruik van Internet is bedoeld om informatie op te zoeken in verband met de onderwijsactiviteiten, de opgelegde taken of het eindwerk; het gebruik van Internet moet ten allen tijde correct gebeuren. Dit betekent dat de "netetiquette" moet gevolgd worden: geen inbraak op computers; geen spanmail versturen; het onmiddellijk melden aan de systeemverantwoordelijke van alle verdachte gebeurtenissen in de eigen directory; er wordt nooit zelf software op een PC geplaatst, tenzij het de bedoeling is om zelf ontwikkelde programma's uit te testen en uit te voeren; desnoods kan de systeemverantwoordelijke toestemmen om de software te installeren; inloggen moet steeds gebeuren onder de EIGEN naam en paswoord.
6.11 Veiligheidsvoorschriften in de laboratoria en lokalen Het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW) legt in een afzonderlijke brochure de veiligheidsvoorschriften en de verantwoordelijkheden vast. Iedereen is verplicht het intern verkeersreglement te volgen dat door het CPBW is opgemaakten bekendgemaakt. Ook op de openbare weg tussen de gebouwen moet het verkeersreglement worden nageleefd. Preventieadviseur is mevrouw Leen Croubels (
[email protected]).
20
7 Studenten 7.1 Studentenvertegenwoordigers Om een vlot contact te onderhouden tussen de studenten en de school, is er per klas een klasvertegenwoordiger. Klasvertegenwoordigers worden bij het begin van het academiejaar door het studentensecretariaat aangesteld, maar éénieder in de klas die zich tot deze taak geroepen voelt, kan de aangeduide persoon vervangen, na afspraak met het secretariaat. Wekelijks komt de klasvertegenwoordiger langs op het studentensecretariaat om na te zien of er nieuws is voor de klas. Zo zorgt hij/zij voor de verdeling van de klasfoto’s, voor de verdeling van berichten over studiebeurzen, uitnodigingen voor vergaderingen van de studentenraad, enz… . Op de vergaderingen van het studentenforum van het departement kan hij/zij de klas vertegenwoordigen. Het wordt de verantwoordelijkheid geacht van de klas dat minstens één student(e) uit de klas die vergaderingen bijwoont.
7.2 Medezeggenschap Voor het geheel van de Katholieke Hogeschool Brugge-Oostende zijn de studenten vertegenwoordigd in: -de academische raad en de studentenraad (hogeschool niveau); -de departementale raad en het studentenforum (departementaal niveau). De academische raad heeft op hogeschoolniveau informatierecht, adviesbevoegdheid en overlegbevoegdheid. De departementale raad heeft op departementaal niveau informatierecht en adviesbevoegdheid. De studentenraad wordt vooral geraadpleegd over onderwijs- en examenregelingen en over de evaluatie van het onderwijzend personeel in het kader van de kwaliteitsbewaking. Alle klasverantwoordelijken samen vormen het studentenforum van het departement.
7.3 Studentenvoorzieningen KHBO (STUVO) De vereniging STUVO heeft o.a. als taak om de sociale toelagen die per student(e) aan de hogeschool uitgekeerd worden, te beheren. Deze middelen worden aangewend om de voeding, de cultuur en de ontspanning, de huisvesting en de sociale begeleiding van de studenten financieel te ondersteunen. Op die manier kunnen de studenten onder meer op steun rekenen bij het organiseren van culturele activiteiten, krijgen de bewoners van het studentenhuis een betere infrastructuur, ligt er sportmateriaal gratis ter beschikking van alle studenten… . Ook tussenkomsten in de studiefinanciering zijn mogelijk (zie ook 5.5 ).
7.4 Studentenclubs De studenten kunnen aansluiten bij verscheidene verenigingen, elk met hun eigen doelstellingen en activiteiten. De vele clubs en verenigingen verzorgen een ruime waaier aan ontspanningsmogelijkheden en hulpmiddelen bij het studeren. Op de menukaart staan cursussen, examenvragen van de voorbije jaren, massajogging, “Week van de student”, film- en videoclub, radioamateurclub STARCom (ON4HTI), het studentenblad “Spiritus”, “Night of the Proms”, Hobusportdag, muurklimmen, speleologie, galabal, bowling, karting, cantussen,… . Kortom, een verzameling aan leuke en interessante activiteiten met een forse korting voor de leden, voor zover de activiteit niet gratis is.
7.5 Studentenlogement en restauratie Studenten van de campus Oostende kunnen logement aanvragen in de studentenresidentie "de kraal''. In het restaurant van "de kraal'' kan men dagelijks een warme maaltijd nemen. De
21 huisvestingsdienst (waargenomen door STUVO) biedt informatie voor studenten die in stad wensen te verblijven. Bij STUVO of op het secretariaat van de campus kan men lijsten van studentenkamers bekomen met informatie omtrent de inrichting en de huurcontracten. De huisvestingsdienst treedt enkel bemiddelend op bij eventuele geschillen tussen huurder en verhuurder. Deze bemiddeling kan alleen ingeroepen worden indien een kopie van het huurcontract bij de huisvestingsdienst werd ingediend.
22
8 Financiële gegevens 8.1 Studiegeld Wie zich inschrijft als student(e) voor een academiejaar betaalt studiegeld voor dat jaar. Het bedrag wordt vastgesteld in overeenstemming met het departement van onderwijs. De bedragen van het studiegeld worden elk jaar aangepast aan de index en zijn dus maar geldig voor het huidige academiejaar. Studiegeld academiejaar 2007-2008 Inschrijvingen voor ten minste 54 en ten hoogste 66 studiepunten Niet-beursstudent
€ 533,10
Bijna-beursstudent
€ 313,20
Beursstudent
€ 100,00
Inschrijvingen voor ten hoogste 53 studiepunten Niet-beursstudent
€ 58,10 + € 7,90 per studiepunt
Bijna-beursstudent
€ 38,70 + € 5,30 per studiepunt
Beursstudent
€ 55,00
Inschrijvingen voor meer dan 66 studiepunten Niet-beursstudent
€ 533,10 + € 3,10 per studiepunt
Bijna-beursstudent
€ 313,20 + € 1,80 per studiepunt
Beursstudent
€ 100,00
Inschrijvingen voor een examencontrct € 52,80 + € 3,20 per studiepunt
Beursstudenten – Bijna-beursstudenten Om het statuut van beursstudent of bijna-beursstudent te verwerven moet de student: - een studiebeurs aanvragen bij de Afdeling Studietoelagen, H. Consciencegebouw, Kon. Albert IIlaan 15, 1210 Brussel, bij voorkeur vóór 31 oktober 2007 en uiterlijk tegen 30 juni 2008, hiervoor moet het aanvraagformulier van de Dienst Studietoelagen worden gebruikt; - bovendien vóór 31 oktober 2007 een aanvraag voor verminderd studiegeld indienen bij STUVO-KHBO aan de hand van het gele aanvraagformulier van STUVO-KHBO. Het attest dat STUVO-KHBO na onderzoek van het dossier aflevert, dient enkel als voorlopig bewijs van het beurs- of bijna-beursstatuut. Dat statuut moet bevestigd worden door de Afdeling Studietoelagen. De aanvraag voor verminderd studiegeld bij STUVO-KHBO dient dus niet om een studiebeurs aan te vragen, hiervoor dient de aanvraag bij de Afdeling Studietoelagen. Bijna-beursstudenten zijn studenten die in 2007-2008 geen studietoelage ontvangen, maar van wie het referentie-inkomen maximaal € 1240,00 boven de maximumgrens ligt tot het bekomen van een studietoelage.
Niet-beursstudenten
23 Dit zijn studenten die niet voldoen aan de hierboven beschreven voorwaarden.
Vermindering op het studiegeld Studenten die menen dat ze in aanmerking komen voor vermindering op het studiegeld, dienen een aanvraag in met het formulier "Aanvraag tot het bekomen van vermindering van studiegeld" bij: STUVOKHBO, Voorzieningen voor studenten, Westmeers 27, 8000 Brugge.
Studiefinanciering Studenten die voor het academiejaar 2007-2008 een studiefinanciering van de Vlaamse Gemeenschap willen ontvangen, moeten vóór 30 juni 2008 een aanvraag indienen bij de Afdeling Studietoelagen, Hendrik Consciencegebouw, Koning Albert II - laan 15, 1210 Brussel. De aanvraagformulieren zijn te verkrijgen bij STUVO, bij de studentensecretariaten van de verschillende campussen of kunnen worden afgehaald via de website www.ond.vlaanderen.be/studietoelagen. Merk op dat het formulier voor verminderd studiegeld (op basis van het statuut van beursstudent of bijna-beursstudent) niet bedoeld is om de studietoelage aan te vragen. Om een studiefinanciering te krijgen indien je niet in je eerste jaar hoger onderwijs zit, moet je geslaagd zijn in het voorbije academiejaar. Indien dit niet het geval is kan je éénmalig beroep doen op een jokerkrediet. Omdat studiefinanciering niet voorzien is voor voortgezette opleidingen kan het jokerkrediet dus ook niet gebruikt worden voor voortgezette opleidingen.
Voortgezette opleidingen en posthogeschoolvorming Voor deze opleidingen is het studiegeld afhankelijk van de opleiding. Er wordt verwezen naar de infobrochures van deze opleidingen.
8.2 Kostprijs leermiddelen De kostprijs voor de leermiddelen (naast het studiegeld) is afhankelijk van het studiejaar en van de opleiding. Voor een eerstejaarsstudent kan de kostprijs van de leermiddelen als volgt worden ingeschat: -
rekenmachine: € 110,00
-
stofjas lab: € 27,00
-
losbladig kopiewerk: € 50,00
-
boeken en cursussen: € 200,00 – 310,00
-
aankoop componenten laboratorium elektriciteit/elektronica: €125
-
forfait laboratoriumwerking: € 60,00
-
verplaatsing studiereizen: € 15,00
8.3 Verzekeringen Iedere student(e) is verzekerd tegen elk lichamelijk letsel opgelopen in de school of langs de directe weg naar of van de school en binnen een beperkt tijdsinterval vóór en na de onderwijsactiviteiten. Stoffelijke schade is niet in de verzekering begrepen. De tussenkomst van de verzekering gebeurt nà de betaling door de Mutualiteit. De gewone schoolverzekering dekt ook het risico tegen lichamelijke letsels en de burgerlijke verantwoordelijkheid van de student(e) tegenover derden, gedurende de bedrijfscontacten (ook tijdens de vakantie), studiebezoeken, en alle bijzondere activiteiten die in schoolverband georganiseerd worden, m.a.w. met toelating en onder toezicht van de schooldirectie. De gewone schoolverzekering dekt geen risico’s tijdens sportmanifestaties die buiten de school worden georganiseerd. Voor dergelijke activiteiten moet vooraf contact worden genomen met de beheerdersecretaris Wilfried Snauwaert. Indien een student(e) bij een ongeval betrokken is, moet het secretariaat binnen de 24 uur en liefst zo vlug mogelijk verwittigd worden. De volgende gegevens moeten meegedeeld worden:
24 -
naam, voornaam, adres, geboortedatum en -plaats;
-
plaats, datum, uur van het ongeval;
-
aard van de letsels;
-
naam en adres van de behandelende geneesheer;
-
mutualiteit van inschrijving.
Na deze aangifte blijft de student(e) zelf verantwoordelijk voor het spoedig invullen en afhandelen van de toegezonden formulieren. Alleen de kosten van de gewone verpleging worden terugbetaald door de verzekeraar; alle extra kosten zijn ten laste van de verzekerde.
8.4 Toebrengen van schade Als een student tijdens de laboratoriumsessies een apparaat beschadigt en dit onmiskenbaar te wijten is aan een slechte behandeling (handleiding niet lezen, niet volgen van instructies, apparaat laten vallen,… ), dan dient de student binnen de 24 uur zijn familiale verzekering te verwittigen. De schadevrijstelling wordt op de student verhaald.
25
9 De opleiding Bachelor in de Elektromechanica De opleidingen Bachelor “in de technologie” (“technologie” = chemie, elektromechanica, elektronica-ict of luchtvaart) willen een traject uitstippelen waardoor de afgestudeerden volwaardig, zelfstandig en conform het beroepsprofiel kunnen functioneren op het niveau van een beginnende beroepsbeoefenaar. Hierbij wordt verwezen naar het beroepsprofiel zoals dit (in opdracht van de Vlaamse Minister van Onderwijs) door de Vlaamse Onderwijsraad samen met de SERV werd opgesteld. De eindtermen van de opleiding zijn gerangschikt in algemene competenties, algemeen beroepsgerichte competenties en beroepsspecifieke competenties.
9.1 De eindtermen van de opleiding Algemene competenties De afgestudeerde kan: - zelfstandig en in overeenstemming met beroepsspecifieke inzichten, ervaringen, bevindingen en geplogenheden een kwaliteitsvolle redenering opbouwen. - beroepsspecifieke informatie opzoeken, terugvinden en analyseren, het belang ervan bepalen en synthetiseren en de informatie verwerven zodat ze voor eigen toekomstig gebruik beschikbaar is; -
het eigen functioneren evalueren, er positieve en negatieve kanten in identificeren en leerpunten uit formuleren. Meteen kan dit leiden tot een constructieve redenering waarmee het eigen handelen wordt bijgestuurd;
-
de praktische grenzen van beroepsspecifieke inzichten en gebruiken vatten. Hij is bereid om alternatieve werkwijzen in overweging te nemen
-
een voor hem/haar nieuw (niet eerder behandeld) probleem analyseren, het relateren aan reeds gekende en opgeloste problemen of een creatieve oplossing genereren. Bij eventuele moeilijkheden vraagt hij gericht naar hulp;
-
een werkplanning opmaken, een vergadering leiden en het doelgericht werken bij anderen bevorderen;
-
schriftelijk en mondeling de eigen aanpak verantwoorden; -op een eenvoudige wijze, zowel schriftelijk als mondeling, de basisprincipes of de gevolgde werkmethode toelichten; -op basis van een kritische reflectie op het eigen functioneren leerpunten identificeren en op zoek gaan naar wegen om de vastgestelde punten weg te werken.
Daarnaast is de afgestudeerde bereid om de eigen deskundigheidsontwikkeling te verdiepen of te verbreden.
competenties
door
zelfstudie
en
Algemene beroepsgerichte competenties De afgestudeerde kan: - in een multidisciplinair team een eigen constructieve inbreng hebben en, met respect voor de inbreng van de anderen in het team, constructieve oplossingen voorstellen; -
-
een breed gamma aan concrete beroepsspecifieke problemen oplossen. Hierbij analyseert hij de situatie op een methodische manier en integreert hij verschillende inzichten om tot een passende oplossing te komen; geconfronteerd met een ethische, normatieve of maatschappelijke vraag, een beredeneerd standpunt innemen. Daarnaast is hij aantoonbaar gevoelig voor het bestaan van ethische, normatieve en maatschappelijke vragen in concrete beroepssituaties.
Beroepsspecifieke competenties voor de bachelor in de elektromechanica De bachelor in de elektromechanica kan taken opnemen die zijn te omschrijven als: ontwerp, engineering, productie, installatie en onderhoud, aankoop en verkoop, het geven van training: - ontwerp: de bachelor in de elektromechanica kan elektromechanische toestellen en systemen ontwerpen, proefopstellingen bouwen, metingen verrichten, rapporteren en meehelpen beslissen hoe het product eruit zal zien in zijn definitieve versie. Hij is in staat technische dossiers samen te stellen (materialen, productietekeningen, afregelprocedures, eindcontroles,…); - engineering: de bachelor in de elektromechanica kan elektromechanische systemen op elkaar afstemmen. Hij/zij kan een (deel van een) systeem ontwikkelen, bouwen en testen voor een bepaald eindproduct; -
productie: de bachelor in de elektromechanica kan het technisch aspect van een productieproces beheren. Hieronder vallen technische herstellingen, controles, afregelingen, opvolgen van de kwaliteitseisen van een productiesysteem;
26 -
installatie en onderhoud: de bachelor in de elektromechanica kan in een internationale context elektromechanische systemen installeren en in bedrijf stellen. Hij kan ze in goede staat van werking houden en de onderhoudsproblemen opvolgen en oplossen;
-
aankoop en verkoop: de bachelor in de elektromechanica kan binnen een commercieel team meewerken aan de promotie, presentatie, prospectie, documentatie, verkoop en lancering van technologische producten, diensten en apparaten en er advies over verstrekken. Hij/zij kan instaan voor de uitvoering en opvolging van een lastenkohier, offertes, bestellingen, leveringen, technische dienstverlening en ondersteuning van klanten.
-
training: de bachelor in de elektromechanica kan personeel in andere typefuncties technisch opleiden (in company training). Hij kan training geven over elektromechanische systemen aan derden.
Beroepsspecifieke competenties voor afstudeerrichting elektromechanica
de
bachelor
in
de
elektromechanica,
De bachelor kan: - mee werken aan het ontwerp, het in bedrijfsstellen en het onderhouden van geautomatiseerde installaties en machines. Hij/zij kan, vertrekkende van documentatie en catalogi, een afgewerkt technisch dossier samenstellen met de juiste keuze van gereedschappen, productietechnieken, automatiseringsproducten, bij aangepaste veiligheids- en milieuaspecten; - elektrische, elektronische, mechanische, pneumatische en hydraulische systemen ontwerpen en/of realiseren; - installatie- en constructieschema’s ontwerpen, tekenen en lezen; -
een mechanisch of elektrisch ontwerp met beperkte omvang maken, realiseren en opvolgen zowel technisch als commercieel;
-
automatiseringsprojecten uitschrijven, elektromechanische werkomgeving.
-
met zijn brede basiskennis van mechanische en elektrotechnische vaardigheden aangevuld met elementaire talenkennis en bedrijfseconomische grondbeginselen functioneren binnen een zeer grote waaier van technische beroepen in de industrie, in technische diensten van openbare besturen, van parastatale en financiële instellingen en van studiebureaus.
Beroepsspecifieke competenties afstudeerrichting automatisering
voor
meetsensoren
de
bachelor
kiezen
in
de
en
implementeren
in
een
elektromechanica,
De bachelor kan: - mee werken aan de ontwikkeling en het afstellen van een automatiseringssysteem. Hij/zij kan, vertrekkende van documentatie en catalogi, een afgewerkt technisch dossier samenstellen met de juiste keuze van de componenten bij aangepaste veiligheids- en milieuaspecten; - een werkvoorbereidingplan opstellen en de benodigde en beschikbare middelen bepalen; -
installatie- en constructieschema’s ontwerpen, tekenen en lezen;
-
fysische processen in de regeltechniek analyseren en identificeren; regelkringen ontwerpen en sturingen implementeren;
-
worden ingezet om vanuit een blokschematisch ontwerp een geschikte technische oplossing te verwezenlijken met inbegrip van softwarebestuurde systemen;
-
regeltechnische systemen bouwen. de toegepaste instrumentatie juist afstellen, herstellen en onderhouden aan de hand van de technische handleidingen en documentatie; van de toegepaste procesinstallaties een diagnose stellen en correcties uitvoeren voor de in bedrijf name, de optimalisatie, de controle en de analyse van de regelkringen; op een verantwoorde wijze de juiste fysische meetprincipes en de bijhorende sensoren bepalen.
-
9.2 Structuur van de opleiding Het normtraject van de professioneel gerichte opleiding bachelor in de elektromechanica bedraagt 3 studiejaren.
27
9.3 Overzicht competenties bachelor in de elektromechanica De competenties die de student gedurende zijn opleiding moet verwerven zijn hieronder opgesomd en (eventueel) uitgeschreven in een voor de student meer begrijpbare taal. Competenties die in een bepaald opleidingsonderdeel worden aangeboden worden door de docent beoordeeld aan de hand van één of meerdere indicatoren (indicatoren zijn gedragingen die geëvalueerd kunnen worden). In de ECTS-fiches met de beschrijving van de onderwijsleeractiviteiten wordt meermaals verwezen naar onderstaande competenties. Bij wijze van overzicht wordt verder in een concordantietabel aangeduid welke competenties in welk opleidingsonderdeel worden aangeboden.
Algemene competenties AC 1 AC 2 AC 3 AC 4 AC 5 AC 6 AC 7
kwaliteitsvolle redenering opbouwen zelfstandig informatie verwerven en verwerken kritisch reflecteren projectmatig en methodisch handelen leiding geven beschikken over het vermogen tot communiceren beschikken over een ingesteldheid tot levenslang leren
Algemene beroepsgerichte competenties AB 1 AB 2 AB 3
teamgericht werken oplossingsgericht werken besef hebben van maatschappelijke verantwoordelijkheid
Beroepsspecifieke competenties BM 1 BM 2 BM 3 BM 4 BM 5 BM 6
ontwerp: bij het ontwerp van elektromechanische systemen assisteren engineering: elektromechanische systemen op elkaar afstemmen productie: productieproces beheren installatie en onderhoud: elektromechanische systemen installeren en onderhouden aankoop en verkoop: meewerken bij de aan- of verkoop van technologische producten of diensten, instaan voor de opvolging training: training geven over elektromechanische systemen
28
10 Studieprogramma 10.1 Inleiding Studietijd De studieprogramma’s voorzien per studiejaar van een opleiding een studietijd van ongeveer 1650 uur voor een normstudent. Deze studietijd wordt ook weergegeven via een aantal studiepunten, waarbij één studiepunt voor een normstudent overeenkomt met gemiddeld 27,5uren studietijd (25 à 30 uren). Het totale aantal studiepunten voor het modeltraject van één academiejaar bedraagt 60 studiepunten, het modeltraject van één semester bedraagt ongeveer30 studiepunten. De norm van 60 studiepunten per academiejaar en van 27,5 uur studietijd per studiepunt stemt overeen met de ECTS-norm (European Credit Transfer System). De studietijd is onder te verdelen in: -
colleges: dit zijn contacturen die binnen een uurrooster vooral besteed worden aan kennisverwerving;
-
toepassing/ begeleiding: dit zijn contacturen die binnen een uurrooster besteed worden aan: kennistoepassing en vaardigheidstraining (zoals: practica, oefensessies, labo’s, projecten, stages) en begeleiding van zelfstandig werk, groepsopdrachten;
-
zelfstandig werk: de tijd die een normstudent besteedt aan zelfstandige opdrachten, voorbereiding van de stage, studiewerk, examens,…
Opleidingsonderdelen en onderwijsactiviteiten Het studieprogramma van een opleiding bevat per semester een aantal opleidingsonderdelen, waarbij per opleidingsonderdeel meerdere onderwijsactiviteiten kunnen voorzien zijn. Per semester bevat het studieprogramma maximaal 6 opleidingsonderdelen. Deze opleidingsonderdelen worden op het einde van het semester afgesloten met een evaluatie. ECTS-fiches Van ieder opleidingsonderdeel of onderwijsactiviteit is een bondige omschrijving opgenomen in de vorm van een fiche. De inhoud van deze ECTS-fiche is in overeenstemming met de ECTS-norm (European Credit Transfer System) en omvat onder andere een omschrijving van de doelstellingen, de inhoud, het cursusmateriaal, de gehanteerde onderwijsvorm en de evaluatie. Tabellen met studieprogramma’s De tabellen met de studieprogramma’s bevatten de volgende informatie:
-
een opsomming van de opleidingsonderdelen (links uitgelijnd in de eerste kolom);
-
in voorkomend geval een opsomming van de onderwijsactiviteiten (vakken) per opleidingsonderdeel (rechts uitgelijnd in de eerste kolom); in de tweede kolom de studiepunten per opleidingsonderdeel en per onderwijsactiviteit;
-
in de derde kolom de studietijd die besteed wordt colleges (contacturen binnen een uurrooster);
-
in de vierde kolom de studietijd die besteed wordt aan het maken van toepassingen onder begeleiding (contacturen binnen een uurrooster); in de vijfde kolom de studietijd die besteed wordt aan zelfstandig werk;
-
in de zesde kolom de totale studietijd per opleidingsonderdeel en onderwijsactiviteit
-
in de zevende kolom een verwijzing naar de pagina waar zich de ECTS-fiche bevindt.
29
10.2 Studieprogramma semester 1
30
Mechanica 1 BaT_Mech1
Onderwijsactiviteiten
STP ECTS Mechanica 1 Lab mechanica 1
3
Coll. 18
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 12 50
2
18
37
Leseenh.
Periode (sem.)
2,5 1,5
1
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. - de student beheerst het analyseren van krachten (vectoren), evenwicht van lichamen (statica), statische wrijving en het bepalen van het zwaartepunt van lichamen (BM1 tot BM6: alle beroepsgerichte competenties). - de student lost zelfstandig mechanische vraagstukken op door het verband te leggen met gekende problemen (AC4: projectmatig en methodisch handelen) - de student analyseert kritisch de oplossing van het mechanische vraagstuk (AC3: kritisch reflecteren). Specifiek voor het “lab mechanica 1” gelden bijkomend de volgende doelstellingen - de student werkt in team (AB1: teamgericht werken) - de student maakt een technisch verslag (AC6: vermogen tot communiceren)
Inhoud Mechanica 1 krachtvectoren, samenstellen en ontbinden van krachten; evenwicht van een puntmassa en een star lichaam; moment van een kracht, koppels van krachten; statische wrijving; zwaartepunt. Lab mechanica 1 studie van het evenwicht met katrollen; meten en berekenen van krachten in kabels; meten en berekenen van steunpuntreacties van lichamen; bepalen van het zwaartepunt van lichamen; bepalen van de wrijvingscoëfficient van materialen.
Onderwijsvorm Mechanica 1 hoorcolleges met de bespreking van de theoretische achtergrond; werkcolleges waarbinnen oefeningen klassikaal en individueel worden opgelost. Lab mechanica 1 Practicum waarbij in kleine groepjes opdrachten worden uitgevoerd. Vooraf wordt een korte toelichting gegeven.
Studiemateriaal Mechanica 1 - Losse teksten met de theoretische achtergrond en oefeningen; - Toledo course met de presentaties en afspraken. Lab mechanica 1
31 -
Losse teksten met omschreven opdrachten;
-
Toledo course met de labopdrachten, afspraken, groepsindeling…
Voorkennis Een basiskennis van wiskunde is noodzakelijk.
Evaluatiemethoden Mechanica 1 Schriftelijk examen bestaande uit verschillende oefeningen. Het gebruik van een formularium is toegestaan. Lab mechanica 1 Systeem van permanente evaluatie waarbij rekening gehouden wordt met de voorbereiding, de medewerking in het lab, het werken in team en de verslaggeving. e
In voorkomend geval wordt de quotering overgedragen naar de 3 examenperiode.
Praktische informatie Het beschikken over een rekenmachine is noodzakelijk.
Docenten Mechanica 1 Marleen Laforce Lab mechanica 1 Marleen Laforce, Patrick Declerck Titularis Marleen Laforce
32
Elektriciteit 1 BaT_Elektric1
Onderwijsactiviteiten
STP ECTS Elektriciteit 1 Lab elektriciteit 1
3
Coll. 30
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 50
3
36
44
Leseenh.
Periode (sem.)
2,5 3
1
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. - de student beheerst de basiskennis van gelijkstroomtheorie en de basisprincipes van enkelfasige wisselstroomtheorie (BM1 tot BM6: alle beroepsgerichte competenties) Specifiek voor het “lab elektriciteit 1” gelden bijkomend de volgende doelstellingen: - de student verwerkt de nieuwe kennis en past de geziene werkmethodes toe (AC7: ingesteldheid tot levenslang leren) - de student past de basiswetten van de elektriciteit toe om de labopdrachten te realiseren (AB2: oplossingsgericht werken) - de student gebruikt de elektrische meettoestellen correct - de student werkt in team (AB1: teamgericht werken)
Inhoud Elektriciteit 1: GELIJKSTROOMTHEORIE Elektrische netwerken: o opwekken van elektrische spanning, galvanische cellen: principe en voorbeelden; o
basiswetten;
o
schakelen van weerstanden: serie, parallel en ster-driehoek;
o
stellingen en methodes voor het oplossen en vereenvoudigen van elektrische netwerken: de wet van Ohm, wetten van Kirchhoff, stelling van Thévenin en Norton, superpositiestelling;
o
brug van Wheatstone
Elekrostatica: o elektronentheorie, wet van Coulomb, op- en ontladen van condensatoren. ENKELFASIGE WISSELSTROOMTHEORIE basisbegrippen (effectieve waarde, gemiddelde waarde, fase); studie van enkelvoudige en samengestelde kringen bestaande uit weerstanden, condensatoren en spoelen; actief, reactief, schijnbaar vermogen; verbeteren van de arbeidsfactor; vectoriële voorstelling van 3-fasige spanningen: verband tussen lijn- en fasespanning (principe). Lab elektriciteit 1 V-A-methode, meten van veranderlijke weerstanden; uitbreiden meetbereik ampèremeter, voltmeter; toepassingen op stellingen (Thévenin); -op- en ontladen van condensatoren; meten van gemiddelde en effectieve waarden van enkelfasige wisselspanning en andere spanningsvormen; toepassingen enkelfasige wisselstroomtheorie (meten van impedanties);
33 enkelfasige vermogenmetingen en verbetering arbeidsfactor.
Onderwijsvorm Elektriciteit 1 Hoorcolleges en demonstraties. Lab elektriciteit 1 Practicum, groepsopdracht per twee.
Studiemateriaal Elektriciteit 1 Boek: Op 't Roodt, Elektriciteit deel 1: Gelijkstroomtheorie losbladige cursus, aanvullende oefeningen en documentatie via het elektronisch leerplatform Toledo. Lab elektriciteit 1 Cursus: Lab elektriciteit 1, KHBO, 2007
Voorkennis Vergelijkingen kunnen oplossen, oplossen van stelsels.
Evaluatiemethoden Elektriciteit 1 Voor de cursus Elektriciteit 1 is er op het einde van het semester een schriftelijk examen. Lab elektriciteit 1 De beoordeling gebeurt op basis van permanente evaluatie. Hoewel in groepen van twee wordt gewerkt, gebeurt de beoordeling steeds individueel. Bij de beoordeling wordt rekening gehouden met de verslaggeving, de voorbereiding van de oefening, de manier van werken tijdens het lab en de verwerking van de meetresultaten. De voorbereiding wordt in de mate van het mogelijke elk lab gecontroleerd of ondervraagd. Op het einde van elke labsessie wordt het verslag afgegeven. e
In voorkomend geval wordt de quotering overgedragen naar de 3 examenperiode.
Praktische informatie Het Lab elektriciteit 1 wordt wekelijks georganiseerd gedurende het eerste semester, bij voorkeur in lab B201.
Docenten Elektriciteit 1 Iris Vandecasteele Lab elektriciteit 1 Iris Vandecasteele, Johan Derdaele Titularis Iris Vandecasteele
34
Vormgevingstechnieken BaEM_VormgTechn
Onderwijsactiviteiten
STP ECTS Vormgevingstechnieken Lab vormgevingstechnieken
3 2
Coll. 30
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 50 18
Leseenh.
37
Periode (sem.)
2,5 1,5
1
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. Hoofddoelstelling: de student bezit de noodzakelijke kennis en vaardigheden over de moderne industriële productie (BM3: productie) - de student kent de belangrijkste fabricagetechnieken en de bijbehorende basisbegrippen (BM3 productie). - de student bezit de nodige kennis over werkvoorbereiding en kan die toepassen in eenvoudige fabricageopgaven (BM3: productie). - de student heeft inzicht in de mogelijkheden en beperkingen van uiteenlopende fabricagemethoden (BM4 - installatie en onderhoud). - de student maakt een verantwoorde proceskeuze op basis van materiaaleigenschappen, productvorm en seriegrootte (AC4: projectmatig en methodisch handelen). - de student is zich bewust van de relatie tussen ontwerp en productie (BM1:ontwerp)
Inhoud Vormgevingstechnieken inleiding: overzicht vormgevingstechnieken, economie van de productie, milieuaspecten; omvormen: materiaalgedrag, massief omvormen ( walsen, smeden, extruderen, trekken), omvormen van plaat (buigen, forceren, dieptrekken), matrijzen/gereedschappen en machines; scheiden: ponsen, uitsnijden, knippen, afkorten, matrijzen/stempels en andere gereedschappen, brand-en lasersnijden; verspanen: principe, gereedschappen en snijmaterialen, processen (draaien, gatbewerkingen, frezen, slijpen, fijn nabewerken;
-
niet-conventioneel bewerken: vonkerosie, chemisch en elektrochemisch bewerken, bewerken met stralen met hoge vermogendichtheid, materiaalaangroeitechnieken; productiemachines, starre en flexibele automatisering, numerieke besturing;
-
productievoorbereiding.
Lab vormgevingstechnieken kennismaking met de werkplaats; uitleg over veiligheidsvoorschriften + correcte houding in het labo; soorten machines en gereedschappen herkennen; -opspanmethoden van werkstukken bij het draaien; verspaningsparameters kunnen bepalen en instellen op een draaibank; draaien van een as op een draaibank (uitwendig langsdraaien/ kopvlakdraaien/ groeven/ conisch draaien/ uitwendige schroefdraad M24 x 2 -6g snijden); werkstuk nameten met behulp van schuifmaat + micrometer + nameten van de schroefdraad (uitw.diameter + flankendiameter); draaien van inwendige schroefdraad M36 x 3 - 6H; inwendig uitdraaien van een boring; ruwheidsmeting (mbv lichtmicroscoop + elektronisch) in functie van de voeding bij het draaien; herkennen van beitelgeometrie/ beitelhoeken + leren zelfstandig slijpen van een
35 snijgereedschap opstellen van een transmissiediagram van een draaibank.
Onderwijsvorm Vormgevingstechnieken Hoorolleges: aan de hand van powerpoint presentaties worden de verschillende onderwerpen, zoals hierboven beschreven, aangebracht met telkens een korte uitleg en voorbeelden. Lab vormgevingstechnieken Practicum in kleine groepen Alle handelingen van de machines worden eerst gedemonstreerd door de docent, de studenten worden individueel begeleid. Nadruk wordt gelegd op begrippen in verband met veiligheid, hyiëne, orde en onderhoud van alle gereedschappen en machines.
Studiemateriaal Vormgevingstechnieken - Boek: H.J.J.Kals, C.A. Luttervelt, K.A. Moulijn, Industriële productie, De Vey Mestdagh Middelburg Lab vormgevingstechnieken - Losbladige tekst met de beschrijving van de verschillende proeven. - “Tabellenboek voor metaaltechniek”, auteur W. De Clippeleer, uitgeverij Wolters Plantyn - Toledo cursus met de labopdrachten
Voorkennis Vormgevingstechnieken Geen specifieke voorkennis vereist. Lab vormgevingstechnieken Een basiskennis is nodig van: verspaningstechnologie (zie het opleidingsonderdeel: vormgevingstechnieken), mechanica (statica + kinematica), de fysische eenheden, wiskunde en tekeninglezen.
Evaluatiemethoden Vormgevingstechnieken Schriftelijk examen over de bovenvermelde onderwerpen. Lab vormgevingstechnieken Er wordt een permanente evaluatie gemaakt van de vorderingen en de attitudes tijdens de realisatie van de proef. Hierbij worden de studenten gestimuleerd door positieve appreciatie, maar eveneens gewezen op fouten en tekortkomingen. Na iedere proef, dient de student een verslag (zelfwerk) te maken van de uitgevoerde proef (doel van de proef, beschrijving van de proef, theoretische voorbereiding, meetresultaten, grafieken, besluiten). e
In voorkomend geval wordt de quotering overgedragen naar de 3 examenperiode.
Praktische informatie Vormgevingstechnieken Lab vormgevingstechnieken De volgorde van de proeven kan steeds aangepast worden i.f.v. de machinebezetting. Voor het practicum is een stofjas en veiligheidsbril noodzakelijk. Ook een elektronisch rekentoestel is noodzakelijk.
Docenten Vormgevingstechnieken Luc Boone Lab vorgevingstechnieken
36 Luc Boone, Marc Grauwet Titularis Luc Boone
37
Materialenleer BaEM_Mater-leer
Onderwijsactiviteiten
STP ECTS Materialenleer Lab materialenleer
5 2
Coll. 30
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 18 87 18 37
Leseenh.
Periode (sem.)
4 1,5
1
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. de student is zich bewust van het belang van de materiaalkeuze bij het ontwerp en de engineering van mechanische systemen (BM1: ontwerp / BM2: engineering) de student verstrekt technisch gefundeerd advies in verband met de materiaalkeuze bij mechanische systemen (BM5: aankoop en verkoop) Specifiek voor het lab materialenleer gelden bijkomend de volgende doelstellingen: de student verwerkt de nieuwe kennis en past de nieuwe werkmethodes toe (AC7: ingesteldheid tot levenslang leren) de student zoekt doelgericht relevante informatie op (AC2: zelfstandig informatie verwerven en verwerken) de student maakt een technisch verslag (AC6: vermogen tot communiceren)
Inhoud Materialenleer opbouw van technische materialen (metalen, kunststoffen, keramische stoffen en composieten); mechanische beproeving (kruip en vermoeiing) en NDT; corrosie; vervorming van metalen en koudversteviging; ijzer-koolstofdiagram en constructiestaal; warmtebehandelingen: gloeien; harden en veredelen en oppervlakte harden; gelegeerde stalen en gietijzers; kunststoffen en composieten; non-ferro metalen. Lab materialenleer mechanische beproeving: trekproef en kerfslagproef en hardheidsmeting; microscopisch onderzoek staal en gietijzer; invloed van een warmtebehandeling op de structuur en de mechanische eigenschappen van staal; macroscopische identificatie van metalen; chemische stoffen (zuur, base, pH), hun etiket en brandbestrijding; elektrolyten; potentiaalmeting, spanningsreeks en batterijen; corrosie;
Onderwijsvorm Materialenleer Hoorcolleges en onderwijsleergesprek voor het deel “college”. Werkcollege voor het deel “Toepassingen en begeleiding”. Lab materialenleer Practicum, zowel individueel als in groep.
38 Studiemateriaal Cursussen: Cursus “Materialenleer en lab materialenleer”, auteur K. Schreel, uitgegeven bij KHBO Toledo course
Voorkennis Geen specifieke voorkennis vereist.
Evaluatiemethoden Materialenleer Mondeling examen met schriftelijke voorbereiding. Lab materialenleer Permanente evaluatie op basis van persoonlijke houding, de werkmethode, de meetresultaten en de rapportering. e
In voorkomend geval wordt de quotering overgedragen naar de 3 examenperiode.
Praktische informatie Een labjas is noodzakelijk.
Docenten Materialenleer Katrien Schreel Lab materialenleer Katrien Schreel Titularis Katrien Schreel
39
Toegepaste wiskunde 1 BaT_TW1
Onderwijsactiviteiten
STP ECTS Toegepaste wiskunde 1
4
Coll. 24
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 6
80
Leseenh.
Periode (sem.)
2,5
1
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. -
De student kent de wiskundige begrippen en methoden die in andere opleidingsonderdelen aan bod komen
-
de student begrijpt de wiskundige formulering van technische problemen (AC1: kwaliteitsvolle redenering)
Specifiek voor het gedeelte “toepassingen en begeleiding” gelden de volgende doelstellingen: -
de student past de aangeleerde begrippen toe op wiskundige problemen. Die problemen zijn gerelateerd aan andere opleidingsonderdelen.
-
de student brengt de verschillende delen van de leerstof samen om een probleem op te lossen (AC1: kwaliteitsvolle redenering)
Inhoud Matrices en determinanten: o elementaire bewerkingen met matrices; o elementaire lijnoperaties; o determinanten en hun eigenschappen. Berekenen van een determinant; -oplossen van stelsels lineaire vergelijkingen met de methode van Gauss-Jordan en Cramer. Complexe getallen: o het rekenen in het veld van de complexe getallen met behulp van rechthoekige, goniometrische en exponentiële notatie. Reële functies: o het begrip reële functie; o eigenschappen van reële functies; o voorstellingswijzen van reële functies: expliciete en impliciete vorm; o functies in parametervorm en poolcoördinaten; o het begrip inverse functie van een functie. Elementaire reële functies: o veeltermfuncties, rationale functies en irrationale functies; o transcendente functies: goniometrische functies en cyclometrische functies, exponentiële en logaritmische functies; o hyperbolische functies en hun inversen.
Onderwijsvorm Hoorcollege afgewisseld met werkcolleges (oefeningen).
Studiemateriaal Losbladige KHBO cursus Ter ondersteuning van het leerproces wordt intensief gebruik gemaakt van het grafisch rekentoestel TI84 Plus. Het computeralgebrapakket Inspire wordt geïntroduceerd. Toledo cursus
Voorkennis
40 Wiskunde uit het technisch onderwijs. Deze leerstof wordt in grote mate herhaald en uitgediept.
Evaluatiemethoden Schriftelijk examen. Er worden geen theorievragen gesteld. Het examen bestaat dus uitsluitend uit oefeningen.
Praktische informatie -
Docenten Guido Herweyers
41
Engels 1 BaT_EN1
Onderwijsactiviteiten
STP ECTS Engels 1
Coll.
3
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 30 50
Leseenh.
Periode (sem.)
2,5
1
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. -
-
-
studenten kunnen Engelstalige teksten, in hoofdzaak algemeen technische uiteenzettingen met nadruk op elektromechanische onderwerpen, begrijpend lezen en beluisteren. (AC2: informatie verwerven, verwerken en analyseren) studenten begrijpen het gesproken Engels van de docent én het gesproken Engels van native speakers over algemeen technische onderwerpen (AC2: informatie verwerven, verwerken en analyseren) Studenten kunnen een gewone, sociale conversatie in het Engels voeren (AC6: vermogen tot communiceren). Studenten rapporteren mondeling in het Engels over technische onderwerpen (AC6: vermogen tot communiceren).
Inhoud Schriftelijke en mondelinge taaloefeningen - o.a. m.b.t het praktisch herhalen en inoefenen van spraakkundige structuren -ter bevordering van de taalkennis als ondersteuning bij lezen/begrijpen en spreken. Engelse technisch-wetenschappelijke teksten, in de brede zin van het woord, lezen en analyseren. Hierbij is de vaardigheid om de essentie van de tekst in de doeltaal samen te vatten uiterst belangrijk.
Onderwijsvorm Werkcollege, oefensessies. Alle oefenvormen zijn gericht op het trainen van de vier vaardigheden (lezen, luisteren, schrijven en spreken ). Als dusdanig worden er geen hoorcolleges in de strikte zin gegeven. Van de studenten wordt een grote, actieve en zelfstandige inbreng verwacht.
Studiemateriaal -
Cursus wordt ter beschikking gesteld
Voorkennis Kennis van basiswoordenschat en -spraakkunst.
Evaluatiemethoden -
Schriftelijk examen ter evaluatie van cognitieve vaardigheden
-
Mondeling examen ter evaluatie van de spreekvaardigheid; In de derde examenperiode is het examen louter schriftelijk.
Praktische informatie -
Docenten Gwendolyn Rogge
42
10.3 Studieprogramma semester 2
43
Mechanisch tekenen BaEM_MTK
Onderwijsactiviteiten
STP ECTS Mechanisch tekenen
4
Coll. 12
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 36 62
Leseenh.
Periode (sem.)
4
2
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. - de student maakt de volledig afgewerkte werktekening van een werkstuk vertrekkende van een ontwerptekening (BM1: ontwerp) - de student werkt met 3D solid modeling CAD pakket (BM1: ontwerp) - de student "leest" een gegeven werktuigbouwkundige tekening (BM2: engineering) - de student raadpleegt normen en neemt de gegevens correct over in een tekening (AC2: informatie verwerven en verwerken)
Inhoud -
normen (ISO, DIN, NBN);
-
aanzichten en doorsneden. Hoeveel en welke aanzichten/doorsneden zijn er nodig om het werkstuk correct voor te stellen? Hoe moet je ze schikken? (Europese en Amerikaanse projectiemethode);
-
maatinschrijving: hoeveel en welke maten zijn er nodig om een tekening correct te bematen, hoe plaats je ze correct op de tekening;
-
maattoleranties. Correcte keuze en aanduiding op de tekening. De volgende methodes worden behandeld: rechtstreeks aanduiden van toleranties, ISO tolerantie- en passingstelsel, algemene toleranties;
-
vorm- en plaatstoleranties. Het belang van vorm- en plaatstoleranties, het onafhankelijkheidsprincipe, aanduiding en voorbeelden van vorm- en plaatstoleranties, algemene toleranties voor vorm- en plaats, het omhullende principe, het maximummateriaalprincipe;
-
oppervlakteruwheid. Belang en correcte keuze van de ruwheidwaarde. Belangrijke ruwheidparameters;
-
schroefdraad. Soorten schroefdraad, sterkteklasse, ISO tolerantiesysteem, tekenen van schroefdraad;
Onderwijsvorm -
Het deel "college" bestaat uit een theoretische uiteenzetting (hoorcollege) met telkens specifieke oefeningen (werkcollege) voor een welbepaald stuk leerstof. Het deel "toepassingen en begeleiding" bestaat uit tekenopgaves (werkcollege) waarbij de studenten zelfstandig een tekening maken met behulp van een 3D solid modelingCAD pakket.
Studiemateriaal -
Cursus “Mechanisch Tekenen”, auteur M. Wylleman, uitgegeven bij KHBO
-
Cursus “Mechanisch Tekenen – Oefeningen”, auteur M. Wylleman “Tabellenboek voor metaaltechniek”, auteur W. De Clippeleer, uitgeverij Wolters Plantyn
-
sofware “Inventor” van Autodesk Toledo cursus met presentaties, afspraken, zelfevaluatietoetsen
Voorkennis Er is geen specifieke voorkennis vereist. De leerstof wordt vanaf nul opgebouwd. Enig ruimtelijk inzicht is wenselijk.
Evaluatiemethoden Het examen is open boek. Het bestaat uit twee delen: - het eerste deel van het examen gebeurt schriftelijk (op papier). M.b.v. specifieke toepassingen wordt getoetst of de student de leerstof kent en correct toepast;
44 -
het tweede deel (met PC) bestaat uit het maken van een tekening, uitgaande van een ruimtelijke schets en toelichtingen over de functie en de fabricage van het werkstuk.
Praktische informatie -
Docenten Martin Wylleman
45
Toegepaste Fysica BaT_ToegFys
Onderwijsactiviteiten
STP ECTS Toegepaste fysica Lab toegepaste fysica
3 2
Coll. 30
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 50 18 37
Leseenh.
Periode (sem.)
2,5 1,5
2
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. - de student kent de basis van de voornaamste fysische verschijnselen - de student past die basiskennis toe Specifiek voor het lab toegepaste fysica gelden bijkomend de volgende doelstellingen: - de student verwerkt de nieuwe kennis door het demonstreren van de fysische wetten - de student heeft inzicht in de nauwkeurigheid waarmee metingen worden uitgevoerd (AC3: kritisch reflecteren) - de student maakt een technisch verslag (AC6: vermogen tot communiceren)
Inhoud Toegepaste fysica De inhoud van de cursus Toegepaste Fysica bestaat uit 4 modules: - Module Geometrische Optica - Hierin worden de wetten van de terugkaatsing en de breking van het licht bestudeerd. Deze worden vervolgens toegepast om de beeldvorming bij vlakke en sferische spiegels en dunne lenzen te verklaren. Ook belangrijke verschijnselen, zoals de breking doorheen een planparallelle plaat en een prisma komen aan bod. Toepassingen zoals de lichtweg in optische vezels en de hoekvergroting bij optische toestellen vormen het sluitstuk van deze module. -
Module Warmte en thermodynamica - In deze module bestuderen we achtereenvolgens de opbouw van de materie, thermometrie, calorimetrie, warmtegeleiding en thermodynamica. In thermometrie voeren we het begrip temperatuur in als een gevolg van de beweging van de elementaire deeltjes van de stof. We bestuderen de uitzetting van vaste stoffen, vloeistoffen en gassen. Ook de faseveranderingen komen hierin kort aan bod. In calorimetrie wordt nagegaan wat er gebeurt als men warmte toevoegt aan een systeem en welke factoren hierin een rol spelen. De manier waarop de warmte wordt getransporteerd komt in warmtegeleiding aan bod. In thermodynamica bestuderen we de toestandsverandering van eenvoudige systemen op basis van de 1e wet van de thermodynamica.
-
Module Harmonische trillingen - Trillingen in het algemeen en harmonische trillingen in het bijzonder vormen een belangrijk aspect van fysica. We bestuderen het verband tussen een elastische kracht en de enkelvoudige harmonische trilling. Ook de gedempte trilling en de gedwongen trilling komen in beperkte mate aan bod. Verder bestuderen we hoe trillingen in eenvoudige gevallen kunnen samengesteld worden. Ook enkele bijzondere gevallen komen in deze module aan bod, zoals de wiskundige slinger, de fysische slinger en de samenstelling van trillingen, waarvan de frequenties weinig van elkaar verschillen en op die manier aanleiding geven tot zwevingen.
-
Module Golven, Geluid en Fysische Optica - Trillingen die zich verplaatsen geven aanleiding tot het ontstaan van golven. Zo kennen we geluidsgolven, lichtgolven, golven in snaren en dergelijke meer. Deze boeiende materie wordt in deze module grondig bestudeerd. In het onderdeel geluid en fysische optica onderzoeken we dit specifiek verschijnsel in het geval van geluidsgolven en in het geval van lichtgolven. Zo komen ondermeer het zeer belangrijke Dopplereffect, interferentie en buiging van het licht aan bod.
Lab toegepaste fysica De inhoud van het onderdeel Lab Toegepaste Fysica bestaat uit een aantal experimenten. Voor deze experimenten wordt een keuze gemaakt worden uit een reeks experimenten, die in verband staan met de
46 cursus Toegepaste Fysica, zoals het bepalen van een veerconstante, het bepalen van de snelheid van geluid door middel van resonantie, het bepalen van de brandpuntsafstand van lenzen, het bepalen van de golflengte van licht, het bepalen van de brekingsindex van een doorzichtige middenstof en andere experimenten.
Onderwijsvorm Toegepaste fysica Hoorcolleges, werkcolleges. Lab toegepaste fysica Practicum in kleine groepjes.
Studiemateriaal De cursusteksten van de verschillende modules staan op het elektronisch leerplatform Toledo. Bij elke module horen ook een reeks opgaven van oefeningen, die eveneens op Toledo ter beschikking staan. De student kan aan de hand van deze oefeningen nagaan in hoeverre hij de gegeven leerstof heeft verwerkt, en in hoeverre hij deze kan toepassen in concrete situaties. Het vereiste cursusmateriaal voor de labsessies wordt ook op Toledo ter beschikking gesteld.
Voorkennis Er is geen specifieke voorkennis vereist voor Toegepaste Fysica.
Evaluatiemethoden Toegepaste fysica Het examen van het onderdeel Toegepaste Fysica bestaat uit een schriftelijk en/of een mondeling gedeelte (open theorievragen, reeks meerkeuzevragen en reeks oefeningen). Lab toegepaste fysica De beoordeling gebeurt door permanente evaluatie op basis van de werkmethode en de ingediende verslagen. Hierbij geldt als speciaal aandachtspunt het inzicht van de student in de nauwkeurigheid waarmee metingen worden uitgevoerd. e In voorkomend geval wordt de score naar de 3 examenperiode overgedragen.
Praktische informatie Voor het Lab Toegepaste Fysica wordt vooraf een kalender met de labregeling opgemaakt en op Toledo geplaatst samen met de nodige informatie.
Docenten Toegepaste fysica Dominiek Ramboer Lab toegepaste fysica Dominiek Ramboer Titularis Dominiek Ramboer
47
Elektronica 1 BaT_EO1
Onderwijsactiviteiten
STP ECTS Elektronica 1 Lab elektronica 1
3 3
Coll. 30
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 50 36 37
Leseenh.
Periode (sem.)
2,5 3
2
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. -
De student kent de werking van de elementaire bouwstenen uit de elektronica.
-
De student verklaart de functie van elk onderdeel in een schakeling (BM2 - engineering: elektromechanische systemen op elkaar afstemmen).
-
De student legt verbanden tussen de karakteristieken van de componenten en hun functie in de schakeling.
-
De student dimensioneert onderdelen als eerste stap in het ontwerp van een schakeling.
Specifiek voor het “Lab elektronica 1” gelden bijkomend de volgende doelstellingen: -
de student bouwt een schakeling
-
de student werkt in een team aan een schakeling (AB1: teamgericht werken)
-
de student werkt nauwkeurig
-
de student spoort een fout op in een schakeling en corrigeert die(AC3: kritisch reflecteren).
-
De student maakt een technisch verslag ((AC6: vermogen tot communiceren)
Inhoud Elektronica 1 -
elektrische signalen en hun kenmerken; -opbouw van halfgeleidermaterialen; halfgeleiders als medium tussen omgeving en elektronische schakeling; de PN-junctie en de diode; grafisch bepalen van een instelpunt; toepassingen op de diode: gelijkrichters, clippers, spanningsverhogende schakelingen, logische functies; bijzondere dioden (varicap, led, fotodiode, zenerdiode,..); o de bipolaire transistor: fysische opbouw, karakteristieken, instelpunt; o de transistor als signaalversterker: de h-parameters; o de unipolaire transistor: fysische opbouw en basisschakelingen; o de operationele versterker: eigenschappen, inverterende en niet-inverterende versterker; o de opamp in schakelingen als sommator, integrator, differentiator, spanningsvolger, Schmitt trigger; o de thyristor en de triac: karakteristieken, gestuurde gelijkrichters.
Lab elektronica 1 - kennismaking met materialen en meettoestellen uit het elektronica-lab: solderen, herkennen en identificeren van componenten (aflezen van de waarde van weerstanden en condensatoren), universele (analoge en digitale) meettoestellen, bronnen (spanningsbron, stroombron, signaalgenerator), oscilloscoop (meten van signalen in functie van de tijd, meten in XY-mode en figuren van Lissajou); - de diode en diodeschakelingen: opmeten van een diode-karakteristiek, bepalen van het instelpunt met behulp van de belastingslijn, éénfasige enkelzijdige gelijkrichter, dubbelzijdige gelijkrichter en afvlakking, spanningsverhogende schakeling, clipper, logische functies; - de zener en zenerschakelingen: opmeten van de zenerkarakteristiek via oscilloscoop in XY-mode, bepalen van de statische en dynamische weerstand, opmeten van de stabiliteitsfactor;
48 -
de transistor en transistorschakelingen: berekenen en opmeten van het instelpunt, de transistor in GES (o.a. opmeten van de stabiliteit), schakeling met spannings- en stroomtegenkoppeling; berekenen (met h-parameters) en opmeten van de kleinsignaalversterking, invloed en functie van koppel- en ontkoppelcondensatoren, bouwen en testen van een motorsturing; DIAC en TRIAC: bouwen en testen van een dimmerschakeling; de operationele versterker: de versterkers, de sommator, de integrator, de differentiator, de Schmitt trigger, de spanningsvolger en de oscillator;
Onderwijsvorm Elektronica 1 Hoorcolleges Lab elektronica 1 Practicum, Laboratoriumoefeningen met groepswerk.
Studiemateriaal Elektronica 1 Cursus elektronica door L. Demeersseman beschikbaar op het elektronisch platform Toledo. Lab elektronica 1 Cursus lab elektronica door L. Demeersseman beschikbaar op het elektronisch platform Toledo.
Voorkennis Kennis van de basiscursus elektriciteit (elektriciteit 1), kennis van de basisbegrippen uit de fysica.
Evaluatiemethoden Elektronica 1 Het examen is mondeling met een schriftelijke voorbereiding. Lab elektronica 1 De beoordeling gebeurt door permanente evaluatie. Hoewel in groepen van twee wordt gewerkt, gebeurt de beoordeling steeds individueel. Hierbij wordt rekening gehouden met: de voorbereiding van de oefening, de werkmethode, het werken in team en het rapport (verslag) van de oefening e In voorkomend geval wordt de quotering naar de 3 examenperiode overgedragen.
Praktische informatie Via het elektronisch leerplatform Toledo wordt informatie verstrekt nopens de organisatie van het lab zoals onder andere: - mee te brengen materialen; -
timing van de oefeningen en de voorbereiding die moet gemaakt;
-
in te dienen verslagen.
Docenten Elektronica 1 Luc Demeersseman Lab elektronica 1 Marc Struye, Iris Vandecasteele Titularis Luc Demeersseman
49
Mechanica 2 BaEM_ME2
Onderwijsactiviteiten
STP ECTS Kinematica en dynamica Sterkteleer 1 Lab mechanica 2
Coll.
3
18
2 2
18
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid.
Leseenh.
12
50
2,5
18
37 37
1,5 1,5
Periode (sem.)
2
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. Kinematica en dynamica - De student vertaalt een gegeven praktische opgave in een berekeningsmodel (AC4: projectmatig en methodisch handelen) - De student analyseert de beweging van punten en lichamen (positie, snelheid en versnelling (kinematica)), de invloeden van krachten op lichamen (dynamica), overbrengingen, arbeid, vermogen en energie en de hoeveelheid van beweging. Sterkteleer 1 De student analyseert een gegeven berekeningsmodel en berekent de volgende punten (AC4: projectmatig en methodisch handelen) - de reacties; - het verloop van de inwendige krachten en momenten berekenen; - het verloop van de spanning in de zwaarst belaste doorsnede; - de vervorming van de constructie. Lab mechanica 2 - De student verwerkt de nieuwe kennis en past de nieuwe werkmethodes toe (AC7: ingesteldheid tot levenslang leren). - De student voert in groep metingen uit (AB1: teamgericht werken). - De student vergelijkt het meetresultaat kritisch met de berekende waarden (AC3: kritisch reflecteren). - De student werkt in team (AB1: teamgericht werken). - De student maakt een technisch verslag (AC6: vermogen tot communiceren).
Inhoud Kinematica en dynamica - Positie, snelheid en versnelling van een puntmassa. - Rechtlijnige beweging, cirkelbeweging en willekeurige beweging. - Wetten van Newton, kracht en beweging, massa, traagheid - Arbeid, vermogen, rendement - Energie (potentiële, kinetische, totale), behoud van energie. - Massatraagheidsmoment, hoeveelheid van beweging, behoud van hoeveelheid van beweging, impuls, botsingsprocessen. Sterkteleer 1 -inleiding: bepalen van de inwendige krachten en momenten in een balk; -trek en druk; -buiging: vlakke buiging (zuivere, eenvoudige en samengestelde). Lab mechanica 2: -
meten van eigenfrequenties bij vrije, gedwongen en samengestelde trillingen; onderzoek van de invloed van de veerconstante en de massa op de eigen frequentie; onderzoek van de dempingseigenschappen van verschillende materialen; berekenen van de overbrengingsverhouding van een tandwielkast; bepalen van de vertraagde valversnelling; meten van krachten en bepalen van momenten en vermogen geleverd door een elektrische motor
50 -
met waterrem als belasting; bepalen van het massatraagheidsmoment en hieruit het remmend koppel afleiden.
Onderwijsvorm Kinematica en dynamica De theorie wordt toegelicht in een hoorcollege. Bij elk hoofdstuk worden een paar voorbeelden klassikaal opgelost, een onderwijsleergesprek laat de studenten toe om hier voldoende inbreng te hebben. Daarna is er een werkcollege waar de studenten zelf oefeningen oplossen. De oplossing wordt dan kort overlopen. Er wordt vooral gewerkt met praktische toepassingen van werkelijke problemen. Sterkteleer 1 De lessen bestaan uit een hoorcollege waar een korte en degelijk gefundeerde uiteenzetting van de achterliggende theorie wordt gegeven. Daarna wordt een reeks voorbeelden uitgewerkt die zo zijn opgebouwd dat alle mogelijke varianten van belastingsgevallen aan bod komen waardoor de theorie duidelijk wordt. Hier is voldoende interactie met de studenten via een onderwijsleergesprek en door bespreking van de oefeningen die studenten maken. Lab mechanica 2: Practicum waarbij in kleine groepjes opdrachten worden uitgevoerd. Vooraf wordt een korte toelichting gegeven.
Studiemateriaal Kinematica en dynamica - Cursus “Kinematica”, auteur S. Debruyne, uitgegeven bij KHBO; - Cursus “Dynamica”, auteur S. Debruyne, uitgegeven bij KHBO. Sterkteleer 1 - Cursus “Sterkteleer 1”, auteur M. Wylleman, uitgegeven bij KHBO. Lab mechanica 2: - Losbladige copies met labopdrachten; - Toledo course met omschrijving van de labopdrachten, de groepindeling, afspraken.
Voorkennis -
Evaluatiemethoden Kinematica en dynamica Het examen bestaat uit enkele oefeningen, het gebruik van het formularium is toegestaan. Sterkteleer 1 Het examen bestaat uit enkele oefeningen, het gebruik van het formularium is toegestaan. Lab mechanica 2 Permanente evaluatie waarbij rekening gehouden wordt met de voorbereiding, het toepassen van de nieuwe kennis en werkmethodes, het werken in team en de verslaggeving. e In voorkomend geval wordt de quotering naar de 3 examenperiode overgedragen.
Praktische informatie Het beschikken over een rekenmachine is noodzakelijk.
Docenten Kinematica en dynamica Patrick Declerck Sterkteleer 1 Stijn Debruyne Lab mechanica 2 Patrick Declerck, Marleen Laforce Titularis Patrick Declerck
51
Industriële informatica 1 BaEM_II1
Onderwijsactiviteiten
STP ECTS Industriële informatica 1
4
Coll. 12
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 18
80
Leseenh.
Periode (sem.)
2,5
2
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. - de studenten herkennen "objecten" en gebruiken ze in een programmeeromgeving. - de studenten analyseren problemen en werken een methodische oplossing uit. Deze modellering wordt omgezet met de hulp van de computertaal JAVA. Dit proces is een introductie op het creatief probleemoplossend denken (AC1: kwaliteitsvolle redenering opbouwen en AB2: oplossingsgericht werken) - de studenten stellen een webpagina samen
Inhoud - Java programmering: het werken in een grafische omgeving, het gebruik van types, programmastructuren, het gebruik van 'events', 'Top down' ontwerp (methods); het samenstellen van een webpagina.
-
Onderwijsvorm - ieder onderdeel wordt klassikaal gesitueerd tijdens een hoorcollege. Daarna volgt een werkcollege waarbij de studenten de leerstof verwerken. De bevindingen en vragen worden in een discussieforum op het elektronisch leerplatform Toledo geplaatst; -
buiten de contacturen wordt van de studenten verwacht om de geplaatste informatie en vragen kritisch te bestuderen en op wat beter kan te reageren (medestudenten sturen).
-
per onderdeel worden oefeningen voorzien (via Toledo ); na ieder onderdeel volgt een onderwijsleergesprek waarin veel voorkomende problemen klassikaal besproken worden; een aantal globale oefeningen worden persoonlijk gemaakt en overgemaakt door middel van e-mail.
-
Studiemateriaal -
Boek: Gerrit Laan, En dan is er…Java (java 6 met swing), uitgeverij Academic Service
-
Tips over hoe informatie vinden op het internet in verband met het aanmaken van een webpagina.
-
Toledo werkomgeving
Voorkennis Een basiskennis “Windows”-gebruik.
Evaluatiemethoden Voor de oefeningen en de betrokkenheid bij het discussieforum is er permanente evaluatie. Het examen bestaat uit een theorievraag zonder cursus, een oefening met open boek en een mondelinge bevraging van het persoonlijk gerealiseerde werk.
Praktische informatie -
Docenten Johan Coudeville
52
Toegepaste wiskunde 2 Ba_T_TW2
Onderwijsactiviteiten
STP ECTS Toegepaste wiskunde 2
4
Coll. 15
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 15
80
Leseenh.
Periode (sem.)
2,5
2
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. -
De student kent de wiskundige begrippen en methoden die in andere opleidingsonderdelen aan bod komen
-
de student begrijpt de wiskundige formulering van technische problemen (AC1: kwaliteitsvolle redenering)
Specifiek voor het gedeelte “toepassingen en begeleiding” gelden de volgende doelstellingen: -
de student past de aangeleerde begrippen toe op wiskundige problemen. Die problemen zijn gerelateerd aan andere opleidingsonderdelen.
-
de student brengt de verschillende delen van de leerstof samen om een probleem op te lossen (AC1: kwaliteitsvolle redenering)
Inhoud Toegepaste Wiskunde 2 - Limieten en continuïteit o Definities en eigenschappen o Rekenregels voor het berekenen van limieten - Afgeleiden o Definities en eigenschappen o Rekenregels voor het opzoeken van afgeleide functies - Toepassingen van afgeleiden o De middelwaardestellingen o Grafische voorstelling van functies o Opzoeken van lokale extreme waarden en buigpunten o Meetkundige toepassingen: kromming, evoluten en evolvente - Riemannintegralen o Definities en eigenschappen o Integratiemethoden - Toepassingen van integralen o Berekenen van oppervlakten, inhoud van omwentelingslichamen, lengte van krommen o Effectieve waarden
Onderwijsvorm Hoorcollege afgewisseld met werkcolleges (oefeningen).
Studiemateriaal -
Losbladige KHBO cursus
-
Ter ondersteuning van het leerproces wordt intensief gebruik gemaakt van het grafisch rekentoestel TI84 plus.
-
Toledo cursus
Voorkennis Toegepaste wiskunde 1
53 Evaluatiemethoden Schriftelijk examen. Er worden geen theorievragen gesteld. Het examen bestaat dus uitsluitend uit oefeningen.
Praktische informatie -
Docenten Guido Herweyers
54
10.4 Studieprogramma semester 3
* Identiek met BaLV
55
Toegepaste mechanica BaEM_TME
Onderwijsactiviteiten
3
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 15 15 50
2
18
STP ECTS Sterkteleer 2 Berekenen machineonderdelen Lab sterkteleer
Coll.
2
18
Leseenh.
Periode (sem.)
2,5
37
1,5
37
1,5
3
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. Sterkteleer 2 De student analyseert een gegeven berekeningsmodel of vertrekt van een werkelijke situatie en berekent de volgende punten (AC4: projectmatig en methodisch handelen) (BM1: ontwerp) -
de reacties;
-
het verloop van de inwendige krachten en momenten berekenen;
-
het verloop van de spanning in de zwaarst belaste doorsnede;
-
de vervorming van de constructie.
Berekenen machineonderdelen 1 -
De student maakt eenvoudige controleberekeningen en ontwerpberekeningen door een combinatie te maken van op de toeleveringsmarkt beschikbare bouwcomponenten en zijn eigen creativiteit (AC4: projectmatig en methodisch handelen).
-
De student kent de correcte toepassing van machineonderdelen en controleert hun veiligheid (BM1: ontwerp).
Lab Sterkteleer - De student werkt met rekstrookjes. -
De student vergelijkt het resultaat van de metingen met de theoretische berekeningen en verklaart de afwijkingen (AC3: kritisch reflecteren).
-
De student verwerkt de nieuwe kennis en past de nieuwe werkmethodes toe (AC7: ingesteldheid tot levenslang leren).
-
De student voert in groep metingen uit (AB1: teamgericht werken).
-
De student maakt een technisch verslag (AC6: vermogen tot communiceren).
Inhoud Sterkteleer 2 - buiging: scheve buiging en hyperstatische gevallen - torsie: ronde doorsnede, dunwandige gesloten doorsnede, dunwandige open doorsnede - afschuiving: verloop bij verschillende dwarsdoorsneden, dwarskrachtenmiddelpunt - knik Berekenen machineonderdelen 1 - berekenen van sterkte en toelaatbare spanning; - draagassen, aandrijfassen en astappen; - onderdelen voor het verbinden van assen en naven; - koppelingen. Lab Sterkteleer De volgende proeven staan op het programma: - bepalen van de E-modulus van enkele materialen uit een buigproef; - studie van een ligger, belast op een eenvoudige, vlakke buiging; - opmeten en analyse van een vlakspanningstoestand;
56 - studie van een as belast op torsie; - studie van een op dubbele buiging belaste mast. Om deze proeven te kunnen uitvoeren wordt eerst een inleiding gegeven over: - vlakspanningstoestand; - meten met rekstrookjes.
Onderwijsvorm Sterkteleer 2 De lessen bestaan uit een hoorcollege waar een korte en degelijk gefundeerde uiteenzetting van de achterliggende theorie wordt gegeven. Daarna wordt een reeks voorbeelden uitgewerkt die zo zijn opgebouwd dat alle mogelijke varianten van belastingsgevallen aan bod komen waardoor de theorie duidelijk wordt. Hier is voldoende interactie met de studenten via een onderwijsleergesprek en via de bespreking van de oefeningen die de studenten maakten.. Berekenen machineonderdelen 1 - hoorcolleges met theoretische beschouwingen; -
uitwerking van praktische voorbeelden, de studenten worden betrokken via een onderwijsleergesprek; de studenten kunnen vrijblijvend extra individuele opdrachten uitwerken;
-
vraagstelling is mogelijk, zowel binnen als buiten de lessen.
Lab sterkteleer: - klassikale uitleg over rekstrookmetingen en de beginselen van de spannings- en vervormingsleer; - practicum: uitvoeren van de verschillende proeven in kleine groepjes.
Studiemateriaal Sterkteleer 2 - Cursus: “Sterkteleer 2”, auteur M. Wylleman, uitgegeven bij KHBO; - MathCad rekensoftware; - Toledo course. Berekenen machineonderdelen 1 - Handboek “Machineonderdelen”, auteur Roloff/Matek, uitgeverij Academic Service; - “Machineonderdelen tabellenboek”, auteur Roloff/Matek, uitgeverij Academic Service; - Toledo course met oefeningen. Lab Sterkteleer - Cursus “Lab Sterkteleer”, auteur M. Wylleman, uitgegeven bij KHBO; - Toledo course.
Voorkennis Sterkteleer 2 Sterkteleer 1 (semester 2) en Mechanica 1 (semester 1). Berekenen machineonderdelen 1 Wiskunde (semester 1 en 2), Sterkteleer 1 (semester 2), Materialenleer (semester 1). Lab Sterkteleer Sterkteleer 1 (semester 2) en mechanica 1 (semester 1).
Evaluatiemethoden Sterkteleer 2 Het examen is schriftelijk en bestaat uit enkele oefeningen, het gebruik van het formularium is toegestaan. Berekenen machineonderdelen 1 Het examen bestaat uit 2 delen: een theoretisch gedeelte, om te peilen naar de wijze waarop de cursus werd verwerkt, en een praktisch gedeelte met oefeningen, waarbij de cursus en handboeken mogen gebruikt worden.
57 In principe volgt op de schriftelijke voorbereiding een mondelinge verdediging. Lab Sterkteleer Permanente evaluatie op basis van: - de voorbereiding van het lab; - toepassen van de nieuwe kennis en werkmethoden tijdens het uitvoeren van de proeven; - het verslag. e In voorkomend geval wordt de quotering naar de 3 examenperiode overgedragen.
Praktische informatie -
Docenten Sterkteleer 2 Stijn Debruyne Berekenen machineonderdelen 1 Marleen Laforce Lab sterkteleer Stijn Debruyne Titularis Stijn Debruyne
58
Toegepaste elektriciteit BaT_TOE
Onderwijsactiviteiten
STP ECTS Elektrische machines Lab elektrische machines
4 2
Coll. 24
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 12 74 24
31
Leseenh.
Periode (sem.)
3 2
3
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. Elektrische machines - De student kent het onderscheid tussen de verschillende types van machines. - de student kent de werking en de belangrijke karakteristieken van de verschillende machines. - de student interpreteert de kenplaatgegevens Lab elektrische machines: - de student herkent de DC-machine en een asynchrone machine; - de student schakelt de machines en brengt ze onder spanning (BM4 - installatie en onderhoud) - de student meet de karakteristieken op volgens de methodes gezien in de theorie (AC7: ingesteldheid tot levenslang leren). - de student interpreteert de resultaten van de metingen. Hij legt hierbij de link met de geziene theorie. (AC3: kritisch reflecteren) - de student vat de metingen en de bespreking samen in een bondig verslag en formuleert een besluit (BM2 - engineering:).
Inhoud Elektrische machines -
Verschijnselen uit magnetisme en elektromagnetisme
-
gelijkstroommachines: de magnetische kring, elektromagnetische inductie en krachtwerking, de gelijkstroomgenerator, de gelijkstroommotor, opbouw van het anker, ankerreactie, karakteristieken van een DC-machine met onafhankelijke bekrachtiging, de seriemachine, de shuntmachine, de compoundmachine, vermogen en rendement, bouw van de gelijkstroommachine, de kenplaat, oefeningen op gelijkstroommachines;
-
wisselstroomtheorie: meerfasige systemen, evenwichtige en niet-evenwichtige systemen, driefasige systemen, vermogen in driefasige systemen, opmeten van het actief en reactief vermogen in driefasige systemen met en zonder nulgeleider, bepalen van de fasevolgorde;
-
de ideale transformator, de praktische transformator bij nullast en bij vollast, de praktische transformator met zijn verliezen , het equivalent model, het vereenvoudigd equivalent model, het vectordiagramma, de nullast- en kortsluitproef, soorten transformatoren, de lastransformator, de spaartransformator de meettransformatoren, de spannings- en stroomtransformator, oefeningen op transformatoren, de driefasige transformator, schakelen van driefasige transformatoren;
-
de asynchrone machine, het draaiveld, fysische verklaring van de werking, equivalent model, het cirkeldiagram, koppelsnelheid karakteristiek, invloed van de spanning, weerstand en frequentie op de koppelvorming, de asynchrone generator, de kooi-ankermachine, bouw van de asynchrone machine,de kenplaat, oefeningen op asynchrone machines. Bespreking van het starten van een asynchrone machine en van de snelheidsregeling van een asynchrone machine;
59 -
de synchrone machine, de synchrone generator, ankerreactie, equivalent model, over- en onderbekrachtiging, de synchrone motor.
Lab elektrische machines: - metingen op een stappenmotor en de stuurelektronica. -
opmeten van de karakteristieken van een DC-shuntgenerator; -opmeten van de karakteristieken van een DC-seriemotor gekoppeld met een compoundgenerator;
-
opmeten van de statische koppelkarakteristiek van een DC-machine;
-
opmeten van de karakteristieken van een éénfasige inductiemotor;
-
contactorenschakelingen: start-stop, omkeren van draaizin, automatische sterdriehoekaanloop, Dahlandermotor;
Onderwijsvorm Elektrische machines Hoorcolleges voor het deel “college” en werkcollege voor de oefeningen. Lab elektrische machines Labopdrachten in kleine groepen
Studiemateriaal Elektrische machines Niet-ingebonden tekst “Elektrische machines”, L. Demeersseman Beschikbaar op Leerplatform Toledo Lab elektrische machines Niet- ingebonden tekstLosbladige tekst “Lab Elektrische machines”, auteur L.Demeersseman, J.Derdaele Beschikbaar op Leerplatform Toledo
Voorkennis Elektrische machines Basiskennis Elektriciteit 1, Toegepaste wiskunde Lab elektrische machines Basiskennis Elektriciteit 1 en gebruik van een PC.
Evaluatiemethoden Elektrische machines Het examen is mondeling met schriftelijke voorbereiding en bestaat uit theorievragen en oefeningen. Lab elektrische machines Permanente evaluatie op basis van de voorbereiding, het realiseren van de doelstellingen van het lab en de verslaggeving. e
In voorkomend geval wordt de quotering naar de 3 examenperiode overgedragen.
Praktische informatie -
Docenten Elektrische machines Luc Demeersseman Lab elektrische machines Luc Demeersseman, Johan Derdaele Titularis Luc Demeersseman
60
Inleiding tot automatisering BaEM_INA
Onderwijsactiviteiten
STP ECTS PLC Lab inleiding automatisering
3
Coll. 18
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 18 44
2
18
37
Leseenh.
Periode (sem.)
3 1,5
3
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. -
De student weet wat er met een PLC geautomatiseerd kan worden;
-
De student analyseert een project en zet het om in PLC taal (AC4: projectmatig en methodisch handelen).
Specifiek voor het “Lab inleiding automatisering” gelden bijkomend de volgende doelstellingen: -
de student werkt in groep aan een automatiseringsproject (AB1: teamgericht werken)
-
De student maakt een technisch verslag (AC6: vermogen tot communiceren)
Inhoud PLC - basiswerking van een PLC -
programmeertechnieken (aanwijzinglijst, functieplan, contactplan en GRAFCET)
-
aan de hand van Step7 de basisfuncties eigen maken (toekenning, set-reset, timer, teller, accumulatorbewerkingen (logisch en wiskundig), adresseringstechnieken en analoogverwerking)
Lab automatisering - een eerste opdracht of project wordt aangereikt. Tijdens het lab moeten wijzigingen aangebracht worden; -
overige projecten worden per groep gedefinieerd en uitgewerkt
Onderwijsvorm PLC - klassikale uiteenzettingen (hoorcollege); -
werkcollege voor het maken van de oefeningen.
Lab automatisering De studenten werken per twee aan een project.
Studiemateriaal Losbladige nota’s. Siemens Simulator Step7 PLC Step 7- 300
Voorkennis Boole Algebra, structureel en objectmatig kunnen programmeren.
Evaluatiemethoden PLC Het theoretische gedeelte door bevraging (examen). Lab automatisering Oefeningen en projecten(lab) door permanente evaluatie. e
In voorkomend geval wordt de quotering naar de 3 examenperiode overgedragen.
Praktische informatie -
61 Docenten PLC Geert Vandecasteele Lab automatisering Geert Vandecasteele Titularis Geert Vandecasteele
62
Industriële informatica 2 BaEM_II2
Onderwijsactiviteiten
STP ECTS Industriële informatica 2
4
Coll. 12
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 18
Leseenh.
Periode (sem.)
2,5
3
80
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. -
de studenten creëren "objecten" en gebruiken ze in een programmeeromgeving.
-
de studenten analyseren problemen en werken een methodische oplossing uit. Deze modellering wordt omgezet met de hulp van de computertaal JAVA. Dit proces is een introductie op het creatief probleemoplossend denken (AC1: kwaliteitsvolle redenering opbouwen en AB2: oplossingsgericht werken)
-
de studenten kan het probleem omzetten in C++
Inhoud -
object georiënteerd programmeren met als medium JAVA: o klassen maken en implementatie o constructoren o de klasse Array o overerven en eventueel polymorfie o abstracte klassen
o exception handling -
inleiding C++ (ansi) ter voorbereiding op sturingen.
Onderwijsvorm - ieder hoofdstuk wordt in een hoorcollege klassikaal ingeleid (basisintroductie). Daarna wordt de leerstof in een werkcollege verder uitgediept op zelfstandige basis aan de hand van aangereikte voorbeelden. De bevindingen en vragen worden op het discussieforum van het Toledo leerplatform geplaatst. Iedere medestudent wordt geacht het geplaatste materiaal op te volgen en mee te sturen. (studenten sturen elkaar). De docent fungeert als coach. -
een aantal opgelegde oefeningen wordt in een groepsopdracht uitgewerkt en gepubliceerd via het elektronische leerplatform Toledo.
Studiemateriaal o
Boek: “En dan is er…Java”, Gerrit Laan, uitgeverij Academic Service (ISBN 978 90395 2533 3)
o
Losse teksten. (Toledo)
o
open software JDK16,jcreator en DEV-C++ (laptop vereist)
Voorkennis Basiskennis Industriële informatica 1.
Evaluatiemethoden -
permanente evaluatie van gemaakte oefeningen en de betrokkenheid bij het sturen van het werk van medestudenten;
-
een examen bestaande uit een theorievraag (meerdere aspecten) en een oefening met open boek.
Praktische informatie -
Docenten Johan Coudevillle
63
Communicatieve vaardigheden 1 BaEM_ToeEl
Onderwijsactiviteiten STP ECTS Duits 1 Informatievaardigheden _1
Coll.
2 1
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 24 31 6
19
Leseenh.
Periode (sem.)
2 0,5
3
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. Duits 1 Studenten kunnen: - lees- en luisterteksten begrijpen die, in ruime zin, aansluiten bij situaties uit hun toekomstige beroepswereld; -
deelnemen aan korte, eenvoudige dialogen (BM6: training); met hulpmiddelen zeer eenvoudige boodschappen schrijven;
-
doelbewust strategieën hanteren die voor het verwerven van deze vaardigheidsdoelstellingen nodig zijn, en daarbij maximaal profiteren van de verwantschap Duits-Nederlands en wat in andere (taal)vakken geleerd is;
Studenten weten dat het Duits een specifiek morfologisch systeem heeft dat in enkele onderdelen opvallend van het Nederlands verschilt; zij kunnen verschijningsvormen ervan detecteren en situeren. Studenten beheersen de (cognitieve) deelvaardigheden die bijdragen om de overige doelstellingen te bereiken (woordenschatverwerving, kennis van grammaticale structuren). Informatievaardigheden Studenten kunnen efficiënt beroepsspecifieke informatie zoeken op internet en zijn vertrouwd met de bibliotheekcollectie van de KHBO. (AC2: zelfstandig informatie verwerven en verwerken)
Inhoud Duits 1 - morfologische basisstructuren (actief of als zogenaamde Verstehensgrammatik), aangepaste oefeningen; -
basisvocabularium (Strukturwörter en eerste 1500 woorden op basis van frequentielijst), aangepaste oefeningen;
-
origineel Duits luistermateriaal om luistervaardigheid te oefenen; origineel Duits tekstmateriaal om leesvaardigheid, woordenschatverwerving en spreekvaardigheid te oefenen; oefenmateriaal i.v.m. sociale communicatie (Sprechakte, Redemittel).
-
Informatievaardigheden -
overzicht van het wetenschappelijke informatieaanbod op internet en in de KHBO-bibliotheek;
-
zoekstratategieën en zoektechnieken;
-
zoeken in wetenschappelijke databanken;
-
oefeningen als kennismaking met het aanbod en om technieken te leren toepassen;.
-
overzicht van het wetenschappelijke informatieaanbod op internet en in de KHBO-bibliotheek;
-
oefeningen als kennismaking met het aanbod en om technieken te leren toepassen;. kenmerken van de redactie van een wetenschappelijke tekst en regels voor gebruik en vermelding van bronnen: citeren, parafraseren en refereren (literatuurlijst).
Onderwijsvorm Duits 1 Alle werkvormen die in het moderne taalonderwijs in dienst staan van vaardigheidstraining, bijvoorbeeld onderwijsleergesprekken en werkcolleges. Er worden dus geen hoorcolleges in de strikte zin van het woord gegeven. De lessen zijn zeer interactief
64 en eisen een volledige, actieve deelname van de student. Alle oefenvormen die gericht zijn op het verwerven van 'kennis' (woordenschat, grammatica) staan altijd in dienst van een van de vier vaardigheden (luisteren - lezen - spreken - schrijven). Informatievaardigheden Hoorcolleges en oefensessies.
Studiemateriaal Duits 1 Het studiemateriaal wordt stelselmatig onder de vorm van losse teksten ter beschikking gesteld. Vanuit de gegeven beginsituatie bouwt de docent de cursus op, er wordt ingespeeld op sterktes en zwaktes van de groep. Informatievaardigheden Rousseau, R. & Vandegehuchte, P. (2008). Wetenschappelijke informatie zoeken en verwerken. Oostende: onuitgegeven cursus KHBO.
Voorkennis Duits 1 Geen. De cursus is bedoeld voor absolute beginners. Informatievaardigheden Geen specifieke voorkennis vereist.
Evaluatiemethoden Duits 1 Drie van de vier vaardigheden worden getest op een schriftelijk examen. De mondelinge vaardigheid wordt in een aparte opdracht geëvalueerd. Informatievaardigheden Eindopdracht informatievaardigheden: studenten moeten over een vakgericht onderwerp informatie zoeken en toelichten hoe ze dat, rekening houdend met de in de lessen verworven vaardigheden, aangepakt hebben. De aangeleerde regels voor het gebruik van bronnen moeten toegepast worden in de opdracht. De opdracht wordt ingeleverd op Toledo volgens de na te komen afspraak..
Praktische informatie Aanwezigheid is belangrijk voor de evaluatie.
Docenten Duits 1 Alain Maricau Informatievaardigheden Patrick Vandegehuchte Titularis Alain Maricau
65
Toegepaste wiskunde 3 BaT_TW3
Onderwijsactiviteiten
STP ECTS Toegepaste wiskunde 3 Statistiek
3 2
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 24 6 50 9 9 9
Coll.
Leseenh.
Periode (sem.)
2,5 1,5
3
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. De student bezit een praktische kennis van wiskunde en statistiek nodig om technisch gerichte problemen te kunnen oplossen de student begrijpt de wiskundige formulering van technische problemen (AC1: kwaliteitsvolle redenering) Specifiek voor het gedeelte “toepassingen en begeleiding” gelden de volgende doelstellingen: de student past de aangeleerde begrippen toe op wiskundige problemen. Die problemen zijn gerelateerd aan andere opleidingsonderdelen. de student brengt de verschillende delen van de leerstof samen om een probleem op te lossen (AC1: kwaliteitsvolle redenering)
Inhoud Toegepaste wiskunde - differentiaalvergelijkingen van eerste orde en eerste graad opstellen en oplossen met de methode der scheiding der veranderlijken; -
-
lineaire differentiaalvergelijkingen met constante coëfficiënten opstellen en oplossen m.b.v. differentiaaloperatoren en de methode der onbepaalde coëfficiënten voor het vinden van een particuliere oplossing; de Laplacetransformatie en het gebruik ervan bij het oplossen van lineaire differentiaalvergelijkingen met gegeven beginvoorwaarden en in de regeltechniek;
-
rijen, met financiële algebra als toepassing;
-
reeksen: Taylorreeksen en MacLaurinreeksen, Fourierreeksen van periodieke functies.
Statistiek - beschrijvende statistiek: het overzichtelijk voorstellen van numerieke data m.b.v. een histogram en een boxplot, uitschieters, centrummaten en spreidingsmaten, populatie en steekproef; - kansrekening en simulatie; -
verklarende statistiek: discrete en continue stochastische veranderlijken, verwachtingswaarde en variantie, de binomiale verdeling, de Poissonverdeling en de normale verdeling, de centrale limietstelling.
Onderwijsvorm Hoorcolleges en werkcolleges waarbij de oefeningen door de studenten stapsgewijs worden opgelost en klassikaal worden besproken.
Studiemateriaal Toegepaste wiskunde - Cursus “Toegepaste wiskunde 3”, auteur Guido Herweyers, uitgegeven bijKHBO. -
Voor de oefeningen wordt het grafisch rekentoestel TI84 Plus en het computeralgebrasysteem
Mathcad gebruikt. Statistiek - Cursus “Statistiek”, auteur Guido Herweyers, uitgegeven bij KHBO -
Voor de oefeningen wordt het grafisch rekentoestel TI84 Plus gebruikt.
66 Voorkennis Toegepaste wiskunde 1 en Toegepaste wiskunde 2.
Evaluatiemethoden Het examen is schriftelijk met een korte mondelinge verdediging. Het examen bestaat uit oefeningen; er worden geen theorievragen gesteld. De student krijgt een formularium ter beschikking. Het grafisch rekentoestel TI84 Plus mag worden gebruikt.
Praktische informatie -
Docenten Toegepaste wiskunde Guido Herweyers Statistiek Guido Herweyers Titularis Guido Herweyers
67
10.5 Studieprogramma semester 4
* Identiek met BaLV
68
Mechanische ontwerptechnieken BaEM_MOT
Onderwijsactiviteiten
STP ECTS Mechanische ontwerptechnieken
5
Coll. 8
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 40
87
Leseenh.
Periode (sem.)
4
4
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. De studenten kunnen: - zelfstandig een technische constructie ontleden en de werking begrijpen (AC2: informatie verwerven en verwerken) - de kennis uit verschillende vakken (mechanica, sterkteleer, wiskunde, materialenkennis en tekenen) toepassen en integreren tot één geheel (AC4: projectmatig en methodisch handelen) - een technisch dossier (berekeningen, tekeningen, specificaties) opstellen (BM1: ontwerp) - In team werken, een planning maken en opvolgen met het team (AC5: leiding geven).
Inhoud De inhoud bestaat uit 2 delen: - Het herhalen van het ontwerpproces van de constructeur door een aantal controleberekeningen op de constructie uit te voeren (berekening van de krachten in de scharnierpunten, buigmomentenlijn van één van de armen, berekening van de scharnierpunten enz...). - het opstellen van een dossier met samenstellingstekeningen, stuklijsten en enkele werkstuktekeningen. Er wordt bijzondere aandacht besteed aan het maken van de lasconstructietekeningen.
Onderwijsvorm Groepsopdracht: de klas wordt opgedeeld in groepen van vier studenten. Elke groep werkt aan één bepaalde opgave, b.v. het mechanisme van de arm van een graafkraan.
Studiemateriaal -
De studenten maken gebruik van de cursussen van de diverse vakken die bij de "Vereiste voorkennis" opgenoemd werden.
-
Naslagwerk, “Tabellenboek voor metaaltechniek”, auteur W. De Clippeleer, uitgeverij Plantyn.
Voorkennis Mechanica 1 en Mechanica 2, Materialenleer, Toegepaste wiskunde 1 en Toegepaste wiskunde 2, Mechanisch tekenen.
Evaluatiemethoden Permanente evaluatie op basis van: - aanpak van de opgave (werkmethode en inzet); - de berekeningen en tekeningen die worden afgegeven; - stiptheid bij het respecteren van de planning. Hoewel er in groep gewerkt wordt, zijn vele opgaven individueel en worden ze ook individueel gequoteerd. Op het einde is er een examen waar de student zijn ontwerp verdedigt. e
In voorkomend geval wordt de quotering naar de 3 examenperiode overgedragen.
Praktische informatie -
Docenten Martin Wylleman, Marleen Laforce Titularis Martin Wylleman
69
Energietechnieken BaEM_ENT
Onderwijsactiviteiten
Thermodynamica motoren Pompen Lab energietechnieken
STP ECTS
Coll.
3
30
2 2
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid.
18 24
Leseenh.
50
2,5
37 31
1,5 2
Periode (sem.)
4
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. Thermodynamica - motoren -
Met behulp van de theoretische studie van de thermodynamica kan de student de werking van de verbrandingsmotoren in de realiteit verklaren.
-
De student is op de hoogte van de huidige technologie.
Pompen De student kent de werking en het gebruik van zuiger- en centrifugaalpompen. Lab energietechnieken -
De student werkt in team (AB1: teamgericht werken)
-
De student maakt gebruik van de nieuwe leerstof om de oefeningen in het lab op te lossen (AC4: projectmatig en methodisch handelen)
-
De student ontwikkelt zijn technische vaardigheden (AC7: ingesteldheid tot levenslang leren).
Inhoud Thermodynamica - motoren grondbeginselen uit de thermodynamica: gaswetten, hoofdwetten uit de thermodynamica en toestandsveranderingen; -
inleidende begrippen uit de motortechniek, indeling van de motoren, boring, slag, compressieverhouding, kinematica van de zuigermotor;
-
4-takt principe, theoretische kringlopen Otto en Seiliger; mechanische prestaties van de motor : koppel, vermogen, rendement en verbruik;
-
technologie : hoofdonderdelen, mengselvorming, ontsteking, uitlaatgassen; benzine inspuiting, Common Rail diesel inspuiting.
Pompen pompen: inleidende begrippen uit de hydaulica, zuigerpompen, centrifugaalpompen; -
serieschakeling, parallelschakeling, cavitatie, Kv-waarde
Lab energietechnieken proef benzinemotor, dieselmotor en opengewerkte motor; proef motor demontage en montage, scoopoefeningen Motronic; -
proef centrigufaalpompen.
Onderwijsvorm Thermodynamica - motoren Hoorcollege afgewisseld met werkcollege waarbij oefeningen individueel worden opgelost. Vraagstelling is altijd mogelijk zowel binnen als buiten de les. Pompen Idem Lab energietechnieken Practicum in groep
70 Studiemateriaal Het beschikken over een rekenmachine is noodzakelijk. Thermodynamica - motoren Cursus “Toegepaste thermodynamica-motoren”, auteur G. Cool, uitgegeven bij KHBO Cursus “Toegepaste thermodynamica-motorentechnologie”, auteur G. Cool, uitgegeven bij KHBO Losbladige kopies. Pompen Losbladige kopies “pompen”, auteur P. Declerck Lab energietechnieken Losbladige kopies.
Voorkennis Basiskennis wiskunde, fysica en fluïdummechanica.
Evaluatiemethoden Thermodynamica - motoren Schriftelijk examen Pompen Schriftelijk examen Lab energietechnieken Permanente evaluatie waarbij rekening wordt gehouden met de voorbereiding, de activiteit gedurende de labsessie en de verslaggeving. e
In voorkomend geval wordt de quotering naar de 3 examenperiode overgedragen.
Praktische informatie -
Docenten Thermodynamica - motoren Peter D’Hulster Pompen Patrick Declerck Lab energietechnieken Peter D’Hulster, Patrick Declerck Titularis Peter D’hulster
71
Industriële elektriciteit 1 BaEM_INE
Onderwijsactiviteiten
Industriële elektriciteit 1 Lab industriële elektriciteit 1 Elektrische installaties
STP ECTS
Coll.
1
6
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 19
Leseenh.
Periode (sem.)
0,5
2
24
31
2
2
12
43
1
4
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. Industriële elektriciteit 1 De student kan een keuze van PLC-systeem met profibus opzoeken en verantwoorden. Lab industriële elektriciteit 1 De student kan een PLC-systeem met profibus configureren en programeren. (BM2: engineering) De student-verslaggever formuleert concrete instructies voor zijn medestudenten (AC5: leiding geven) Elektrische installaties -
De student past het AREI toe bij het ontwerp van een huishoudelijke installatie.
-
De student moet een bestaande installatie kunnen analyseren en de nodige maatregelen kunnen voorstellen om te installatie reglementair te maken. (BM4: installatie en onderhoud)
Inhoud Industriële elektriciteit 1 Opzoekwerk hardware PLC Siemens en gelijkwaardige PLC van een ander merk. Lab industriële elektriciteit 1 De volgende oefeningen: het binnenlezen van analoge in- en uitgangen met een parametreerbare functie; het sturen van een frequentiomvormer met een PLC via Profibus; het starten en stoppen, het omkeren van draaizin, ster-driehoekaanloop van een asynchrone motor met een Simocode-blok; het programmeren van een lift en/of een transportband met een I/O eiland via Profibus. Elektrische installaties Er wordt een studie gemaakt van de belangrijkste aspecten van het AREI m.b.t. een huishoudelijke installatie. Er is een beperkte kennismaking met een domoticasysteem (Nikobus).
Onderwijsvorm Industriële elektriciteit 1 Hoorcollege en werkcollege (opzoekwerk) Lab industriële elektriciteit 1 Practicum in kleine groepen (lab). Elektrische installaties Hoorcollege, werkcollege (oefeningen) en individuele opdracht
Studiemateriaal Industriële elektriciteit 1 Losbladige tekst die bij de aanvang van het semester ter beschikking gesteld wordt. Lab industriële elektriciteit 1
72 Losbladige tekst die bij de aanvang van het semester ter beschikking gesteld wordt. . Elektrische installaties “Het installatieboek”, technische uitgave van Vynckier, aangevuld met losbladige tekst die bij de aanvang van het semester ter beschikking wordt gesteld.
Voorkennis Industriële elektriciteit 1 e
e
Basiskennis PLC (3 semester) en lab inleiding automatisering (3 semester). Lab industriële elektriciteit 1 e
e
Basiskennis PLC (3 semester) en lab inleiding automatisering (3 semester). Elektrische installaties e
Basiskennis van elektriciteit 1 (1 semester).
Evaluatiemethoden Industriële elektriciteit 1 Het examen bestaat uit het stellen van vragen over hun opzoekwerk over de hardware van de PLC. De studenten komen één voor één binnen en de ondervraging gebeurt mondeling. Lab industriële elektriciteit 1 Permanente evaluatie op basis van de voorbereiding van het lab, de activiteit gedurende het lab en de verslaggeving. e
In voorkomend geval wordt de quotering naar de 3 examenperiode overgedragen. Elektrische installaties Praktijk: de student wordt geëvalueerd op basis van het ontwerp dat hij getekend heeft. Theorie: de kennis van het AREI wordt getest m.b.v. multiple choice vragen.
Praktische informatie -
Docenten Industriële elektriciteit 1 Geert Vandecasteele Lab industriële elektriciteit 1 Geert Vandecasteele Elektrische installaties Alain Risack. Titularis Geert Vandecasteele
73
Procesautomatisering BaEM_PAU
Onderwijsactiviteiten
Regeltechniek Meetsystemen en sensoren Pneumatica
STP ECTS
Coll.
2
9
2
18
2
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 37 9
12
6
Leseenh.
Periode (sem.)
1,5
37
1,5
37
1,5
4
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. Regeltechniek de student heeft inzicht in de verschillende processen; de student kent de verschillende regelaars; de student beheerst het samenspel tussen regelaar en proces via een theoretische benadering (AC1: kwaliteitsvolle redenering) Meetsystemen en sensoren De student kan een geschikte sensor kiezen in praktische situaties rekening houdende met meetprincipe, meetbereik, omgeving en geschikt signaal aan de uitgang (AC1: kwaliteitsvolle redenering) (AB2: oplossingsgericht werken) (BM2: engineering) Pneumatica De student kan (BM2: engineering): een primair en secundair pneumatisch netwerk opbouwen en dimensioneren; de voornaamste pneumatische componenten toepassen en kent de werking er van een combinatorische schakeling ontwerpen; een sequentiële schakeling ontwerpen met mono- en bistabiele ventielen; eventueel uitbreidbaar met tijdsfunctie, noodstopfunctie en geheugenwerking; pneumatische schakelingen in de aansluitende labsessie opbouwen en simuleren (met Pneusim)
Inhoud Regeltechniek Het begrip regelen Het meetsysteem Het corrigerend orgaan Het proces De aan/uit regelaar De P- en PI regelaar in open kring De PD- en PID-regelaar in open kring Regelaar en proces in een gesloten regelkring Optimaliseren van regelkringen en instelregels Meetsystemen en sensoren Overzicht van de meest toegepaste sensoren, ingedeeld volgens de te meten fysische grootheid. Daarnaast wordt een overzicht gegeven van standaardschakelingen om diverse sensoren te kunnen koppelen aan data-acquisitiesystemen, PLC en PC. sensoren: positie- en verplaatsingsopnemers, snelheid- en debietsensoren, temperatuursensoren, niveausensoren, kracht- en druksensoren, versnelling-, koppel- en geluidsensoren, vochtigheidsensoren, lichtsensoren, magneetveldsensoren, beeldsensoren; signal-conditioning en data-acquisitie: signal-conditioning, interface naar PLC, data-acquisitie; case studies.
74 Pneumatica VD/ND pneumatica opbouw van een pneumatische installatie: hoofdnet, secundair net, bijkomende voorzieningen, leidingsnet; pneumatische arbeidselementen, persluchtcilinders, persluchtmotoren; ventielen: stuurventielen, blokkeerventielen, drukregelventielen, stroomregelventielen, afsluiters; inleiding op sequentiële besturingen met bistabiele bediening: zonder ongelijkmaakgeheugen, met ongelijkmaakgeheugen, met noodstopfunctie. oefeningen op sequentiële besturingen: toelichting stappenplan, pneusim (simulatie), schakelen op pneumatische borden.
Onderwijsvorm Regeltechniek Hoorcollege voor de theoretische uitleg. Onderwijsleergesprek voor de voorbeelden. Demo op een ventilatorproefstand Meetsystemen en sensoren Hoorcollege Pneumatica Hoorcollege voor de theoretische uitleg. Onderwijsleergesprek voor de voorbeelden. Werkcollege met interactieve oefeningen.
Studiemateriaal Regeltechniek Toledo cursus “Regeltechniek”, auteur F. Dumon, uitgegeven bij KHBO Meetsystemen en sensoren Cursus “Elektrische Meettechnieken: Module Sensoren”, auteur Jos Knockaert, uitgegeven bij KHBO. Toledo course met de presentaties. Pneumatica Cursus “Pneumatica”, auteur E. Debrabandere, uitgegeven bij KHBO.
Voorkennis Regeltechniek Basiskennis wiskunde Meetsystemen en sensoren Basiskennis elektriciteit. Pneumatica Basiskennis wiskunde, in het bijzonder de Boole algebra.
Evaluatiemethoden Regeltechniek Het examen bestaat uit een theorievraag en aansluitend enkele oefeningen. Dit gedeelte is schriftelijk. (1/2 van de punten) Aansluitend dient de student de oefenbundel volledig op te lossen, daarvan worden er gedurende een mondeling examengedeelte enkele oefeningen (ad random) doorgenomen. (1/2 van de punten) Meetsystemen en sensoren
75 Op het examen wordt een praktisch probleem geschetst. De student moet hiervoor een geschikte sensor vinden (BM2: engineering). De student wordt uitgedaagd om meerdere mogelijke oplossingen aan te brengen en zelf hierbij te reflecteren over de beperkingen (omgeving, uitgangssignaal, meetbereik) van de voorgestelde sensor (AC1:kwaliteitsvolle redenering). Daarnaast worden nog enkele bijvragen gesteld rond de toepasbaarheid van sensoren. Pneumatica Het examen bestaat uit een theorievraag en aansluitend enkele oefeningen. Voor het werkcollege is een continue evaluatie voorzien, gebaseerd op de voorbereiding, de activiteit, de vorderingen, de zelfstandigheid. Er wordt gewerkt per twee.
Praktische informatie -
Docenten Regeltechniek Filip Dumon Meetsystemen en sensoren Jos Knockaert Pneumatica Filip Dumon Titularis Filip Dumon
76
Automatisering 1 BaEM_AU1
Onderwijsactiviteiten
Comp. syst. & commun. & DSP Lab automatisering 1
STP ECTS
Coll.
5
24
2
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid.
Leseenh.
24
87
4
24
31
2
Periode (sem.) 4
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. -
De student kan fundamentele aspecten i.v.m. automatisering herkennen en situeren (AC3: kritisch reflecteren)
-
De student kan data inlezen (afkomstig van sensoren), een stuurprogramma (LabView) schrijven en het proces (stappenmotor bvb.) aansturen. (BM4: installatie en onderhoud)
Inhoud Computersystemen & communicatie indeling; -
opbouw van een computersysteem; communicatie (serieel en parallel met als toepassing PC printerpoort,netwerken,usb en CAN);
-
data-acquisitiesystemen (analoge mux, sample and hold, DAC, ADC, …);
-
opbouw van een microprocessor, microcontroller en I/O adressering; sturen in C,, java en assembler.
DSP: signaalanalyse, bemonstering, tijdvenster, alaising, quantisatie, digitale systemen, z-transform, verschilvergelijking, omzetting van s naar z-domein, realisatie. Lab automatisering 1 -
aanleren van LabView
-
uitwerken van opdrachten met LabView.
-
uitwerken van een aantal projecten die direct verband houden met de geziene leerstof
Onderwijsvorm De leerstof wordt klassikaal onderwezen (hoorcollege). Voor data-acuisitie bouwstenen krijgen de studenten een groepsopdracht waarbij ze zelfstandig de leerstof opzoeken. Hierbij worden de studenten begeleid. Iedere groep krijgt een bouwsteen te bestuderen en als synthese over te brengen naar de medestudenten. Begeleide oefeningen worden getest in een praktijkomgeving. Communicatie over de leerinhoud en verwerking is mogelijk door gebruik te maken van het leerplatform Toledo (discussieforum). De student wordt verwacht hiervan actief gebruik te maken.
Studiemateriaal -
Losbladige nota's.
-
Software: C compiler, java software development kit, turboassembler, Matlab en Labview Toledo course
Voorkennis Basiskennis gestructureerd programmeren en object georiënteerd programmeren, basiskennis C-taal en werken met Windows.
Evaluatiemethoden
77 Computersystemen & communicatie & DSP Het examen bestaat uit een drietal vragen. Permanente evaluatie voor het gedeelte oefeningen en zelfstandig werken. Lab automatisering 1 Permanente evaluatie. e
In voorkomend geval wordt de quotering naar de 3 examenperiode overgedragen.
Praktische informatie -
Docenten Computersystemen & communicatie & DSP Johan Coudeville Lab automatisering 1 Johan Coudeville, Johan Derdaele Titularis Johan Coudeville
78
10.6 Studieprogramma semester 5 Afstudeerrichting elektromechanica
* Samen met de afstudeerrichting automatisering Afstudeerrichting automatisering
79
* Samen met de afstudeerrichting elektromechanica
80
Klimatisering BaEM_KLI
Onderwijsactiviteiten
STP ECTS
Coll.
2
9
2
18
Centrale verwarming Airconditioning en koeltechniek Lab klimatisering
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 9 37
1
Leseenh.
Periode (sem.)
1,5
6
31
2
6
19
0,5
5
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. Centrale verwarming De student(e) moet in staat zijn om een volledig verwarmingssysteem te ontwerpen voor een woning, gaande van de warmteverliesberekening, het toepassen van de reglementering, het selecteren van de radiatoren, het hydraulisch circuit, de ketel en toebehoren (AB2: oplossingsgericht werken). Airconditioning en koeltechniek Airconditioning: de student(e) kent de psychrometrie (thermodynamica van vochtige lucht) en past die toe op de toestandsveranderingen die leiden tot het ontwerp (berekenen) van een luchtbehandelingsinstallatie.(AC3: kritisch reflecteren) Koeltechniek: de student(e) kent de koudeopwekking van de compressiekoelmachine en voert hierop basisberekeningen zoals koelvermogen, koudefactoren… uit. Lab klimatisering De labs focussen zich op de airconditioning en koeltechniek. De student(e) is in staat om de psychrometrische parameters op te meten en uit te zetten op een kaart waarna berekeningen volgen. Daarnaast heeft de student(e) inzicht in een koeltechnisch circuit en herkent de diverse onderdelen ervan.
Inhoud Centrale verwarming De student kent: -
begrippen over warmteleer en thermische eigenschappen van materialen;
-
berekenen van de warmteverliezen in een woning volgens de NBN62-003;
-
thermische isolatiekwaliteit van woongebouwen: NBN62-301;
-
energieprestatieregelgeving (EPB);
-
selectie van radiatoren;
-
dimensioneren van het leidingsnet: éénpijpskring en tweepijpskring;
-
berekenen van de drukverliezen in het leidingsnet;
-
selectie van de pomp;
-
selectie van de ketel en soorten ketels. selectie van het expansievat
-
De student past de theorie toe in een ontwerp van een centraal verwarmingssysteem voor een woning Airconditioning en koeltechniek Airconditioning: -
eigenschappen van vochtige lucht en parameters;
-
de psychrometrische kaart;
-
toestandsveranderingen van vochtige lucht;
-
ontwerp van een luchtbehandelingskast: winterregime en zomerregime
81 Koeltechniek: -
het principe van koudeopwekking dmv een compressiekoelmachine;
-
druk-enthalpiediagramma;
-
koelmiddelen;
-
bespreking van de hoofdcomponenten: compressor, verdamper, condensor,
-
expansie
-
apparatuur; -overige koeltechnische componenten.
Lab klimatisering studie van compressoren; -
opstellen van koeltechnisch circuit en daarbij aansluitend het koelgebeuren vastleggen op een drukenthalpie diagram;
-
opmeten van toegevoerd vermogen, koelvermogen, koudefactoren;
-
opmeten van de luchtparameters voor en na de verdamper en uitzetten op een psychrometrische kaart;
-
studie van een luchtbehandelingskast (herkennen van de componenten en bepalen van de functie);
Onderwijsvorm Centrale verwarming In de lessen wordt de nodige theorie toegelicht (hoorcollege). Casestudie (projectmatig werk): in dit geval een woning die als voorbeeld meeloopt in de ganse cursus en waarop de theorie wordt toegepast. De student(e) werkt een casestudie uit, liefst de eigen woning, en toont daarmee aan dat hij/zij in staat is een centraal verwarmingssysteem te ontwerpen voor een woning. Airconditioning en koeltechniek Hier wordt eerst de theorie uit de doeken gedaan (hoorcollege) waarna enkele voorbeelden de zaken toelichten. Daarna volgen nog oefeningen (werkcollege) Lab klimatisering Practicum: de klas wordt in drie groepen verdeeld. Elke groep wordt nogmaals opgedeeld in groepjes van 2 of 3 studenten. Er zijn een aantal proefstanden voorzien waarop metingen worden gedaan. De groepjes doorlopen de verschillende proefstanden in een roulatiesysteem. Daarna worden de berekeningen en/of besprekingen genoteerd in het verslag. Het practicum duurt 2 keer 5 uur.
Studiemateriaal Centrale verwarming Toledo cursustekst Airconditioning en koeltechniek Toledo cursustekst Lab klimatisering Toledo cursustekst
Voorkennis Centrale verwarming Airconditioning en koeltechniek Lab klimatisering -
Evaluatiemethoden Centrale verwarming De casestudie wordt individueel voorgelegd op de dag van het examen (80% van de punten). De voorlegging duurt ongeveer 15'. De quotatie is gebaseerd op de inhoud van de casestudie, de verdediging op de door de docent gestelde vragen, de lay-out/zorg en op de taal.
82 De student(e) moet één artikel uit een vakblad (RCC koude en luchtbehandeling, de Onderneming of TVVL magazine) lezen en samenvatten. Daarnaast moet hij/zij een persoonlijke visie geven over het artikel en de aanknopingspunten vermelden met de geziene leerstof (20% van de punten) Airconditioning en koeltechniek Een schriftelijk examen bestaande uit een theoretisch gedeelte (25%) en enkele oefeningen (75%). Lab klimatisering Een korte test bij de aanvang van het lab, dit om te zien of de student(e) de nodige theoretische voorbeschouwingen heeft gedaan. Daarnaast is er de permanente evaluatie gebaseerd op de samenwerking, vooruitgang van de proef, zelfstandigheid, resultaat…. Evaluatie van het schriftelijke verslag, dat een invuloefening is en waar de resultaten dienen gestaafd te worden. e In voorkomend geval wordt de quotering naar de 3 examenperiode overgedragen.
Praktische informatie Centrale verwarming Airconditioning en koeltechniek Lab klimatisering -
Docenten Centrale verwarming Filip Dumon Airconditioning en koeltechniek Filip Dumon Lab klimatisering Filip Dumon Titularis Filip Dumon
83
Pneumatica en hydraulica BaEM_PNH
Onderwijsactiviteiten STP ECTS Hydraulica Lab pneumatica en hydraulica
Coll.
2
18
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 6 31
2
18
Leseenh.
37
Periode (sem.)
2 1,5
5
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. Hydraulica De student(e) kan: -
een hydraulische kring opbouwen
-
de nodige berekeningen uitvoeren
-
de functie en werking van de verschillende hydraulische componenten verklaren.
Lab pneumatica en hydraulica Pneumatica: dit lab is een vervolg op het lab pneumatica van semester 4. De student(e) kan een PLC-programma schrijven om een sequentiële pneumatische besturing te realiseren (monostabiel en bistabiel), met tijdsfunctie en noodstopfunctie (AC4: projectmatig en methodisch handelen)(BM2: engineering). Hydraulica: De student(e) meet op een didactisch paneel de werking (het gedrag) van de hydraulische componenten op en interpreteert de resultaten (BM4: installatie en onderhoud). Daarnaast worden er een aantal pompen bestudeerd a.d.h.v. het invullen van een vragenlijst.
Inhoud Hydraulica inleiding; -
groepsindeling en schematechniek; hydropompen;
-
hydromotoren; schuiven;
-
drukregelkleppen; smoringen en stroomregelkleppen;
-
terugslag-en balanceerkleppen;
-
conditionering; leidingen;
-
vloeistoffen; inleiding op proportionaal- en servohydrauliek;
-
complete systemen;
-
hydropomp- en hydromotorregelingen; -opgaven; -oefeningen op hydraulische schema's.
Lab pneumatica en hydraulica programmeren van sequentiële besturingen dmv een PLC: monostabiel, bistabiel, tijdsfunctie, noodstopfunctie, tellers en dit in ladderdiagram; analyse van hydraulische componenten door het opmeten van de debieten en drukken bij verschillende werkomstandigheden; -
opmeten van de verschillende rendementen van een hydraulisch aggregaat dit in functie van druk en slagvolume.
84 Onderwijsvorm Hydraulica In de lessen wordt de theorie toegelicht (hoorcollege). Daarna wordt dit ingeoefend met voorbeelden en oefeningen (werkcollege). Door de docent wordt ook het softwarepakket 'Fluïdsim' gebruikt om de zaken aanschouwelijker te maken. Lab pneumatica en hydraulica Practicum: iedere groep krijgt een opdracht pneumatica of hydraulica.
Studiemateriaal Hydraulica Cursus “Hydrauliek”, auteur F. Dumon, uitgegeven bij KHBO Lab pneumatica en hydraulica Losbladige cursus Toledo course: elektronisch bestand met oefeningen.
Voorkennis Hydraulica Opleidingsonderdeel "toegepaste fysica" (semester 2). Lab pneumatica en hydraulica Opleidingsonderdeel "procesautomatisering" (semester 4).
Evaluatiemethoden Hydraulica Een schriftelijk examen bestaande uit een theoretisch gedeelte en enkele oefeningen. Daarnaast dient de student(e) een hydraulisch schema volledig te bespreken. Dit schema wordt gevonden uit vakliteratuur (tijdschrift), handboek of folders. De bespreking bestaat er in om alle componenten te plaatsen naar functie en werking in het hydraulisch geheel. Die oefening wordt op de dag van het examen mondeling verdedigd. (25% van de totale punten) Lab pneumatica en hydraulica Permanente evaluatie gebaseerd op de voorbereiding, medewerking, samenwerking, vooruitgang van de proef, zelfstandigheid en het schriftelijk verslag dat tijdens het lab moet afgewerkt en ingediend worden. Bij de aanvang van het lab wordt er een korte test afgenomen ten einde te oordelen of de student(e) de nodige theorie heeft voorbereid. e In voorkomend geval wordt de quotering naar de 3 examenperiode overgedragen.
Praktische informatie Hydraulica Lab pneumatica en hydraulica
Docenten Hydraulica Filip Dumon Lab pneumatica en hydraulica Filip Dumon Titularis Filip Dumon
85
Industriële elektriciteit 2 BaEM_IE2
Onderwijsactiviteiten STP ECTS Industriële elektriciteit 2 Lab industriële elektriciteit 2
3
Coll. 24
2
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 6 50 18
37
Leseenh.
Periode (sem.)
2,5 1,5
5
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. Industriële elektriciteit 2 & Lab industriële elektriciteit 2 De student kent de gangbare technieken voor (AC7: levenslang leren): -
het sturen en regelen van elektrische motoren en actuatoren
-
voor het visualiseren van processen (BM3: productie).
De student kan voor een gegeven probleem de meest geschikte oplossing vinden, rekening houdend met zowel de mechanische als de elektrische component van het probleem.
Inhoud Industriële elektriciteit 2 - vermogenelektronica (gelijkrichters en frequentieomvormers); -
snelheids- en (of) koppelregeling van gelijkstroom- en driefasen asynchrone motoren;
-
dimensionering elektrische aandrijvingen.
Lab industriële elektriciteit 2 Deel 1: (PLC) Dit lab bouwt verder op het lab Industriële elektriciteit 1 toepassing van visualisatiepakketten. Deel 2: dit lab bouwt verder op het lab toegepaste elektriciteit. vierkwadrantensturing frequentieomvormer PWM motorfilters
Onderwijsvorm Industriële elektriciteit 2 Combinatie van hoor- en werkcollege, onderwijsleergesprek. Lab industriële elektriciteit 2 Practicum.
Studiemateriaal Industriële elektriciteit 2 Elektronische vermogencontrole - deel 2: Elektronische motorcontrole, J. Pollefliet ISBN 90 382 0661 5 , Academia Press Losse teksten (datasheets motorsturingen) Toledo cursus Lab industriële elektriciteit 2 Losbladige tekst; Toledo course
Voorkennis Industriële elektriciteit 2 Industriële elektriciteit 1 (semester 4)
86 Toegepaste elektriciteit (semester 3). Lab industriële elektriciteit 2 -----
Evaluatiemethoden Industriële elektriciteit 2 Schriftelijk examen, gesloten boek. De concrete examenafspraken worden op voorhand met de studenten afgesproken. Lab industriële elektriciteit 2 Permanente evaluatie tijdens het lab.
Praktische informatie Industriële elektriciteit 2 Lab industriële elektriciteit 2 -
Docenten Industriële elektriciteit 2 Joan Peuteman Lab industriële elektriciteit 2 Geert Vandecasteele, Jos Knockaert Titularis Joan Peuteman
87
Mechanische ontwerptechnieken 2 BaEM_MO2
Onderwijsactiviteiten
1 2
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 6 19 6 18 31
2
6
STP ECTS Machinerichtlijn Methodisch ontwerpen Eindige elementen methode
Coll.
12
37
Leseenh. 0,5 2
Periode (sem.)
5
1,5
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. Machinerichtlijn -
De studenten houden bij het ontwerpen of aanpassen van een machine zelf rekening met de eisen die worden opgelegd in de Machinerichtlijn (BM1: ontwerp). De studenten kunnen zelf risico’s opzoeken, evalueren en reduceren door het uitvoeren van een risicoanalyse (AB2: oplossingsgericht werken).
Methodisch ontwerpen De student kent het belang van een ontwerpproces in een onderneming (BM1: ontwerp). De student kent enkele technieken om op een gestructureerde manier een bestaand product aan te passen of een nieuw product te ontwerpen (AB2: oplossingsgericht werken). De student maakt een goede planning (AC5: leiding geven). Eindige elementen methode De student(e) kent de moderne aanpak m.b.v. eindige elementen voor het berekenen van de spanning en vervorming in staafvormige onderdelen (AB2: oplossingsgericht werken). De student beheerst de theoretische achtergrond van de methode waardoor hij de input en de output van een eindige elementenprogramma kritisch beoordeelt. Zo vermijdt de student(e) de klassieke "valkuilen" van de methode (BM1: ontwerp)
Inhoud Machinerichtlijn Om het vrije handelsverkeer in de Europese Gemeenschap te waarborgen is een goede regelgeving noodzakelijk. Deze cursus bespreekt de opbouw en inhoud van de Machinerichtlijn. Daarbij wordt ook aan de hand van een stappenplan uitgelegd hoe een CE-markering moet aangebracht worden. Hierbij wordt voldoende aandacht besteed aan het uitvoeren van een risicoanalyse, het opstellen van een technisch constructiedossier en het opmaken van een gebruikershandleiding. Methodisch ontwerpen In de hoorcolleges komen volgende onderwerpen aan bod: -
situering van een ontwerpproces in een onderneming; aandachtspunten bij het ontwerpen: soorten ontwerpopdrachten, complexiteitsanalyse, milieu, ontwerpgereedschappen; fasemodellen voor het technisch ontwerpen.
Tijdens de groepsopdracht moeten de studenten in kleine groepen een ontwerp uitwerken, met bijzondere aandacht voor de planning. Iedere student in de groep krijgt een taak waarvoor hij verantwoordelijk is. Eindige elementen methode De cursus beperkt zich tot het berekenen van staafconstructies. De methode wordt in een aantal stappen aangebracht, waarbij elk hoofdstuk een stijgende moeilijkheidsgraad heeft. De cursus omvat de volgende leerstof: -
rechte staaf, belast op trek en druk; vakwerken;
88 liggers; vlakke staafconstructies. De opgaven worden eerst in MathCad opgelost en daarna met een eenvoudig eindige elementenprogramma opgelost. De studenten vergelijke het resultaat.
Onderwijsvorm Machinerichtlijn Hoorcolleges met een theoretische uiteenzetting en werkcolleges waarbij de studenten zelf een risicoanalyse moeten uitvoeren. Methodisch ontwerpen Hoorcolleges over het methodisch ontwerpen. Groepsopdracht waarbij een project moet worden uitgewerkt in kleine groepjes. Eindige elementen methode -
Hoorcollege: de theoretische achtergrond van elk hoofdstuk wordt a.d.h.v. een voorbeeld behandeld.
-
Werkcollege: de studenten krijgen opgaven en passen de leerstof stof toe.
Studiemateriaal Machinerichtlijn Cursus “Machinerichtlijn”, auteur M. Laforce, uitgegeven bij KHBO; Toledo course. Methodisch ontwerpen Cursus “Methodisch ontwerpen”, auteur M. Laforce, uitgegeven bij KHBO; Toledo course. Eindige elementen methode -
Cursus “Eindige elementenmethode”, auteur M. Wylleman, uitgegeven bij KHBO; Toledo course.
Voorkennis Machinerichtlijn, Mechanisch ontwerpen, Eindige elementen methode Mechanica 1 (semester 1), Mechanica 2 (semester 2), Toegepaste wiskunde 1 en 2 (semester 1 en 2), Toegepaste mechanica (semester 3).
Evaluatiemethoden Machinerichtlijn Mondeling examen met schriftelijke voorbereiding. Mechanisch ontwerpen Permanente evaluatie waarbij rekening gehouden wordt met de inzet tijdens de groepsopdracht (resultaatgerichtheid, initiatief, werkmethodiek, leiderschap) en de mate waarin de student zijn werk kan presenteren (verslaggeving en presentatie). Mondeling examen waarbij de theoretische achtergrond bevraagd wordt en de groepsopdracht besproken wordt. Eindige elementen methode Het examen is schriftelijk en open boek. Er worden 2 oefeningen gevraagd.
Praktische informatie Machinerichtlijn Mechanisch ontwerpen Eindige elementen methode -
Docenten
89 Machinerichtlijn Marleen Laforce Mechanisch ontwerpen Marleen Laforce Eindige elementen methode Martin Wylleman Titularis Marleen Laforcce
90
Mechanische ontwerptechnieken 3 BaEM_MO3
Onderwijsactiviteiten
2
12
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 6 37
3
18
12
STP ECTS Bevestigingstechnieken Berekenen machineonderdelen 2
Coll.
50
Leseenh.
Periode (sem.)
1,5 2,5
5
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. Bevestigingstechnieken De student kent de verschillende verbindingsprocessen tussen werkstoffen van dezelfde of verschillende aard (BM1: ontwerp). Berekenen machineonderdelen 2 De student kan, door een combinatie te maken van op de toeleveringsmarkt beschikbare bouwcomponenten en zijn eigen creativiteit, ontwerpberekeningen uitvoeren en gepaste machineonderdelen selecteren (AC1: kwaliteitsvolle redenering) (BM1: ontwerp) (BM5: aankoop en verkoop).
Inhoud Bevestigingstechnieken -
Bouten en schroeven, klinknagels; Lijmen; Lasprocessen (beklede elektrodes, halfautomaat, TIG, puntlassen, autogeen lassen, laserlassen); Snijprocessen (autogeen snijden, lasersnijden, waterstraalsnijden).
Berekenen machineonderdelen 2 Wentellagers en glijlagers; Riemoverbrengingen; Kettingoverbrengingen; Tandwieloverbrengingen. Telkens worden de functie, het gebruik, de verschillende types en de ontwerp- en controleberekeningen behandeld zodat bij het ontwerpen correcte machineonderdelen kunnen geselecteerd worden.
Onderwijsvorm Bevestigingstechnieken Hoorcollege en werkcollege waarbinnen oefeningen worden opgelost. Enkele praktische oefeningen worden in het lab uitgevoerd en enkele video's worden getoond. Berekenen machineonderdelen 2 -
Hoorcolleges met theoretische achtergrond en bespreking van de verschillende machineonderdelen; Werkcolleges met praktische voorbeelden (video) en oefeningen.
Studiemateriaal Bevestigingstechnieken -
Losbladige tekst.
Berekenen machineonderdelen 2 -
Handboek "Machineonderdelen", auteur Roloff/Matek, uitgeverij Academic Service; "Machineonderdelen tabellenboek", auteur Roloff/Matek, uitgeverij Academic Service; Toledo course met opdrachten.
91 Voorkennis Bevestigingstechnieken -
Toegepaste wiskunde 1 (semester 1), Mechanica 1 (semester 1).
Berekenen machineonderdelen 2
-
Berekenen machineonderdelen 1 (semester 3).
Evaluatiemethoden Bevestigingstechnieken -
Schriftelijk examen.
Berekenen machineonderdelen 2 Het examen bestaat uit 2 delen: o een theoretisch gedeelte, om te peilen naar de wijze waarop de cursus werd verwerkt, o een praktisch gedeelte met oefeningen, waarbij de cursus en handboeken mogen gebruikt worden. In principe volgt op de schriftelijke voorbereiding een mondelinge verdediging.
Praktische informatie Bevestigingstechnieken Een stofjas is noodzakelijk in het lab. Berekenen machineonderdelen 2
--Docenten Bevestigingstechnieken Patrick Declerck Berekenen machineonderdelen Marleen Laforce Titularis Patrick Declerck
92
Productietechnieken BaEM_PRT
Onderwijsactiviteiten
CNC Mechanische meettechnieken Lab productietechnieken
STP ECTS
Coll.
2
18
2
18
2
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 37
24
Leseenh.
Periode (sem.)
1,5
37
1,5
31
2
5
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. CNC De student beheerst de noodzakelijke kennis en vaardigheden over de werking en programmering van een CNC-machine (AC3: kritisch reflecteren) . De student kan vanuit een werktekening en werkvoorbereiding: o een draaistuk programmeren in ISO code voor een CNC Mazak draaibank; o een freesstuk programmeren in ISO code voor een CNC FADAL 4-assige vertikaal bewerkingscenter. Mechanische meettechnieken De student beheerst de noodzakelijke kennis en vaardigheden over de werking, het gebruik en de kwaliteit van mechanische meetgereedschappen (AC3: kritisch reflecteren). Lab productietechnieken Er wordt in groep gewerkt rond de volgende punten (AB1: teamgericht werken): een CNC-programma voor de Mazak schrijven en uitvoeren (BM3: productie); een CNC-programma voor de FADAL schrijven en uitvoeren (BM3: productie); een werkstuk op de CNC-meetbank opmeten (BM3: productie).
Inhoud CNC inleiding: CNC-produktiemachines (numeriek bestuurde assen en assennomenclatuur, constructie van een CNC-machine, besturingssystemen, positiemeetsystemen); CNC-programmering; methoden, fasen en opbouw van een CNC-programma; o programmeren van een MAZAK quick turn draaibank; o programmeren van een FADAL vertikaal bewerkingscenter; computerprogrammeren; afname van gereedschapswerktuigen. Mechanische meettechnieken inleiding; grondslagen van de geometrische meettechniek; materiële standaarden en standaarden; meetafwijking, meetonzekerheid, geschiktheid van meetinstrumenten; meetmiddelen; comparatoren; coördinatenmeetmachine; vorm en plaats; -oppervlakken. Lab productietechnieken schrijven en uitvoeren van een cnc-programma voor de Mazak; schrijven en uitvoeren van een CNC-programma voor de FADAL; meten van werkstukken op de CNC-meetbank.
Onderwijsvorm CNC Hoorcolleges: aan de hand van powerpoint presentaties worden de verschillende onderwerpen, zoals hierboven beschreven aangebracht met telkens een korte uitleg en voorbeelden.
93 Mechanische meettechnieken Hoorcolleges: aan de hand van powerpoint presentaties worden de verschillende onderwerpen, zoals hierboven beschreven aangebracht met telkens een korte uitleg en voorbeelden. Lab productietechnieken Practicum: de studenten voeren de opdrachten uit in groepjes.
Studiemateriaal CNC Boek “Industriële Productie”; auteurs H.J.J.Kals, C.A. Luttervelt, K.A. Moulijn; uitgeverij “De Vey Mestdagh” Middelburg Powerpoint presentatie van de docent. Mechanische meettechnieken Boek “Industriële Productie”; auteurs H.J.J.Kals, C.A. Luttervelt, K.A. Moulijn; uitgeverij “De Vey Mestdagh” Middelburg Boek “Schut’s Atlas der geometrische Meettechniek Productie meettechniek”, Wolfgang Dutschke Powerpoint presentatie van de docent. Lab productietechnieken Boek “Industriële Productie”; auteurs H.J.J.Kals, C.A. Luttervelt, K.A. Moulijn; uitgeverij “De Vey Mestdagh” Middelburg Boek “Schut’s Atlas der geometrische Meettechniek Productie meettechniek”, Wolfgang Dutschke Powerpoint presentatie van de docent. Handleidingen van de betreffende machines.
Voorkennis CNC Vormgevingstechnieken (semester 1). Mechanische meettechnieken Vormgevingstechnieken (semester 1), Mechanisch tekenen (semester 2). Lab productietechnieken Vormgevingstechnieken (semester 1), Mechanisch tekenen (semester 2).
Evaluatiemethoden CNC -
Schriftelijk examen.
-
Schrijven van een CNC-programma.
Mechanische meettechnieken -
Schriftelijk examen.
Lab productietechnieken Permanente evaluatie in het lab. e In voorkomend geval wordt de quotering naar de 3 examenperiode overgedragen.
Praktische informatie CNC Mechanische meettechnieken Lab productietechnieken -
94 Docenten CNC Luc Boone Mechanische meettechnieken Luc Boone Lab productietechnieken Luc Boone, Bart Delye Titularis Luc Boone
95
Ontwerptechnieken BaEM_ONT
Onderwijsactiviteiten
STP ECTS Machinerichtlijn Ontwerptechnieken
1 2
Coll. 6 9
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 19 9 37
Leseenh.
Periode (sem.)
0,5 1,5
5
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. Machinerichtlijn -
De studenten houden bij het ontwerpen of aanpassen van een machine zelf rekening met de eisen die worden opgelegd in de Machinerichtlijn (BM1: ontwerp). De studenten kunnen zelf risico’s opzoeken, evalueren en reduceren door het uitvoeren van een risicoanalyse (AB2: oplossingsgericht werken). Ontwerptechnieken -
De student wordt voorbereid op de realisatie van het eindwerk De student denkt een project uit (AC1: kwaliteitsvolle redenering opbouwen) (BM1: ontwerp) De student weet hoe een project bijgestuurd en geëvalueerd wordt (BM5: aankoop en verkoop).
Inhoud Machinerichtlijn Om het vrije handelsverkeer in de Europese Gemeenschap te waarborgen is een goede regelgeving noodzakelijk. Deze cursus bespreekt de opbouw en inhoud van de Machinerichtlijn. Daarbij wordt ook aan de hand van een stappenplan uitgelegd hoe een CE-markering moet aangebracht worden. Hierbij wordt voldoende aandacht besteed aan het uitvoeren van een risicoanalyse, het opstellen van een technisch constructiedossier en het opmaken van een gebruikershandleiding. Ontwerptechnieken Op basis van zoekwerk op het internet leggen de studenten en referentiekader vast waarin ze duidelijk maken wat voor hen ontwerpen betekent. Dit wordt bijgestuurd aan de hand van een bedrijfsvoorbeeld. De studenten kiezen een project en werken dit in groep uit, rekening houdende met de voorziene tijd.
Onderwijsvorm Machinerichtlijn Hoorcolleges met een theoretische uiteenzetting en werkcolleges waarbij de studenten zelf een risicoanalyse moeten uitvoeren. Ontwerptechnieken Individuele opdracht: zoeken op het internet om een referentiekader vast te leggen. Projectmatig werk in groep: -
bespreken van de gevonden materie met bijsturing;
-
een project uitwerken volgens de vooraf overeengekomen afspraken.
Studiemateriaal Machinerichtlijn Cursus “Machinerichtlijn”, auteur M. Laforce, uitgegeven bij KHBO; Toledo course. Ontwerptechnieken Begeleidende nota’s (losse tekst); discussieforum op het elektronische leerplatform Toledo Internet.
Voorkennis
96 Machinerichtlijn Ontwerptechnieken -
Evaluatiemethoden Machinerichtlijn Mondeling examen met schriftelijke voorbereiding. Ontwerptechnieken Permanente evaluatie voor het opzoekingwerk en het uitwerken van het gekozen project.
Praktische informatie Machinerichtlijn Ontwerptechnieken -
Docenten Machinerichtlijn Marleen Laforce Ontwerptechnieken Johan Coudeville Titularis Johan Coudeville
97
Automatisering 2 BaEM_AU2
Onderwijsactiviteiten
Embed. controllers en interfacing Industriële informatica 3 Lab automatisering 2
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid.
STP ECTS
Coll.
2
18
6
31
2
3 2
15
15 18
50 37
2,5 1,5
Leseenh.
Periode (sem.)
5
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. -
De student communiceert via een discussieforum (AC6: communiceren) De student kan mogelijke oplossingswijzen voor een project duiden (AB2: oplossingsgericht werken)
Inhoud Embedded controllers en interfacing opbouw van een controller; het besturingssysteem Linux (installatie, commands,…) een embedded controller (Fox-bordje) gebruik van bibliotheekfuncties - interfacing vanuit een hogere taal C; Industriële informatica 3 objectgeorienteerd programmeren in C++; opzetten van een webserver Apache; op afstand werken met PHP en XML; databases (MySQL). Lab automatisering 2 Meerdere opdrachten (deelprojecten) uit het domein “Embedded controllers en interfacing” en “Industriële informatica 3”.
Onderwijsvorm -
Hoorcolleges Projectmatig werk: o oefeningen worden getest in een praktijkomgeving; o communicatie over de leerinhoud en verwerking via het elektronische leerplatform Toledo (discussieforum). Van de student wordt verwacht dat hij hiervan actief gebruik maakt.
Studiemateriaal Embedded controllers en interfacing, Industriële informatica 3, Lab automatisering 2 Losse teksten fabrieksdocumentatie van de Controller bronnen via het Internet boek “Linux open systeem Maatwerk>MBO ICT >4 Linux”, auteur Sander van Vugt, uitgeverij Academic Service boek “C++ “(6e druk), auteur Leen Ameraa, uitgeverij Academic Service boek “In zee met C (programmeren van Embedded Systemen)”, auteur Leo Moergestel, uitgeverij Academic Service
Voorkennis Embedded controllers en interfacing, Industriële informatica 3, Lab automatisering 2 Industriële informatica 1, Industriële informatica 2, Automatisering 1.
Evaluatiemethoden
98 Embedded controllers en interfacing examen (Mondeling) permanente evaluatie van het gedeelte “Toepassingen en begeleiding”. Industriële informatica 3 examen (Mondeling) permanente evaluatie van het gedeelte “Toepassingen en begeleiding”. Lab automatisering 2 Permanente evaluatie.
Praktische informatie Embedded controllers en interfacing Industriële informatica 3 Lab automatisering 2 -
Docenten Embedded controllers en interfacing Johan Coudeville Industriële informatica 3 Johan Coudeville Lab automatisering 2 Johan Coudeville Titularis Johan Coudeville
99
Automatisering 3 BaEM_AU3
Onderwijsactiviteiten
STP ECTS Meet- en controlesyst. en robot. Aanvullende elektronica
Coll.
4
12
2
18
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 24
Leseenh.
74
3
37
1,5
Periode (sem.) 5
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. Meet- en controlesystemen en robotica -
De student beheerst de basisvaardigheden van Robotica (BM2: engineering): o waar kan een robot ingezet worden? o waarmee moet er rekening gehouden worden? o verband tussen vrijheidsgraden en robotconfiguraties. De student berekent de robotparameters om de robot te positioneren en te oriënteren(BM2: engineering). De student programmeert in Labview De student past de geziene theorie toe om een didactische robot uit te sturen. De student optimaliseert de parameters van een regelaar zodat een systeem zich naar wens gedraagt ((BM2: engineering). Aanvullende elektronica de student beheerst de basis van toegepaste elektronica; de student dimensioneert onderdelen in een schakeling als eerste stap in het ontwerp van een schakeling( BM1: ontwerp)
Inhoud Meet- en controlesystemen en robotica Robotica inleiding (toepassingsgebied); vrijheidsgraden en robotconfiguraties; homogene transformaties + toepassen op de robotconfiguraties; voorwaartse en inverse transformatie (Denavit-Hartenberg); toepassingsvoorbeelden op video; offline programmatie van een Panasonic-robot m.b.v. DTPS. Multisoftrobot uitsturen met behulp van Labview en een multifunctionele USB DAQ-kaart van National Instruments: Kennismaking met Labview Installeren van de kaart Studie van de interface. Uitsturen van de robot via de DAQ-kaart meet- en systeemfouten onderzoeken. Meet- en controlesystemen: hoe komt men tot een wiskundige model in het s-domein van een te regelen systeem; regelgedrag en storingsgedrag van een regelkring; dynamische eigenschappen van een DC-machine; analyse van een 2e orde systeem, in het s-vlak, in het frequentiedomein, in het tijdsdomein; poolbaanvergelijking en poolbanen; invloed van een P, PI, PID regelaar op een geregeld proces; studie van een toerentalregelaar; studie van een servosysteem met PI-regelaar en met tacho terugkoppeling; gebruik van het softwarepakket MATLAB; o stabilliteitsonderzoek o optimalisering van de parameters van het servosysteem. Aanvullende elektronica
100 -
specificaties van een opamp: open en gesloten lus versterking, input offset spanning en stroom, ingangs- en uitgangsimpedanties, slew rate; toepassingen met een opamp: basis inverterende en niet inverterende schakeling, de integrator en differentiator, de verschilversterker, Schmitt-trigger en komparator, driehoekgolfgenerator; LM555 timer, toepassing als astabiele en monostabiele multivibrator praktische schakelingen bij temperatuursmetingen: Pt100 en AD693, halfgeleider temperatuur sensoren v.b. LM35 , KTY81; praktische schakelingen bij optische componenten: LED, fototransistor, optisch gekoppelde isolatoren, gebruik van de glasvezel voor dataoverdracht; spanning naar frequentie omzetters en omgekeerd, toepassingen bij signaaloverdracht over langere afstand; MEM technologie: versnellingssensoren.
Onderwijsvorm Meet- en controlesystemen en robotica Hoorcolleges en werkcolleges. Aanvullende elektronica Hoorcolleges en werkcolleges.
Studiemateriaal Meet- en controlesystemen en robotica Losse teksten; Toledo course. Aanvullende elektronica -
Losse teksten; Toledo course.
Voorkennis Meet- en controlesystemen en robotica Wiskunde 3. Aanvullende elektronica De basiscursus “Elektriciteit 1” en “Elektronica 1”.
Evaluatiemethoden Meet- en controlesystemen en robotica permanente evaluatie van de opdrachten; mondeling examen met schriftelijke voorbereiding. Aanvullende elektronica -
Schriftelijk examen en eventueel mondelinge verdediging.
Praktische informatie Meet- en controlesystemen en robotica Aanvullende elektronica -
Docenten Meet- en controlesystemen en robotica Alain Risack Aanvullende elektronica Johan Derdaele Titularis Alain Risack
101
10.7 Studieprogramma semester 6 Afstudeerrichting automatisering en elektromechanica
102
Religie, Zingeving en Levenbeschouwing BaT_RZL
Onderwijsactiviteiten STP ECTS RZL
3
Coll. 24
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 56
Leseenh.
Periode (sem.)
2
6
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. -
De studenten denken kritisch na over hun professionele inzet als hooggeschoolde technici (AB3: maatschappelijke verantwoordelijkheid)
-
De studenten bezitten ethische, filosofische en religieuze inzichten in verband met hun technisch handelen. Dit inspireert en vormt hun kritische reflectie. (AC3: kritisch reflecteren).
Inhoud -
deel 1: algemene inleiding in de levensbeschouwelijke, filosofische, religieuze en ethische invalshoeken; deel 2: inzicht in de globale en structurele context waarin men als technicus terecht komt (Algemene sociale en economische situatie, bedrijfsethiek); deel 3: inzicht in de algemene verantwoordelijkheid die een professioneel iemand heeft (Algemene beroepsethiek); deel 4: inzicht in de specifieke verantwoordelijkheid die een professioneel technicus heeft.
Onderwijsvorm Hoorcollege en onderwijsleergesprek
Studiemateriaal Studiemateriaal wordt beschikbaar gesteld via het elektronische leerplatform Toledo.
Voorkennis Een goede kennis van het Nederlands (lezen, schrijven, zinstructuren, analyse en synthese van teksten). Het bedrijfscontact vervuld hebben (i.v.m. de evaluatie).
Evaluatiemethoden Mondeling examen aan de hand van schriftelijke voorbereidingen toegelicht tijdens de lessen en via Toledo. Een derde van de punten gaat naar een ethisch stageverslag. Studenten die geen bedrijfscontact hebben vervuld, kunnen over dit vak dan ook niet geëvalueerd worden. Voor studenten in een Erasmusprogramma wordt een bijzondere schikking getroffen.
Praktische informatie Behalve informatie op Toledo, wordt ook een website met informatie ter beschikking gesteld: http://users.khbo.be/lodew
Docenten Herman Lodewyckx Titularis Herman Lodewyckx
103
Communicatieve vaardigheden 2 (EM) BaEM_CV2
Onderwijsactiviteiten STP ECTS Communicatieve vaardigh. 2
3
Coll. 9
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 9
62
Leseenh.
Periode (sem.)
1,5
6
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. Studenten kunnen: Duitse lees- en luisterteksten begrijpen, die in ruime zin aansluiten bij situaties uit hun toekomstige beroepswereld (AC6: communiceren); deelnemen aan korte eenvoudige dialogen (AC6: communiceren); met hulpmiddelen zeer eenvoudige boodschappen schrijven (AC6: communiceren); doelbewust strategieën hanteren die voor het verwerven van deze vaardigheidsdoelstellingen nodig zijn, en daarbij maximaal profiteren van de verwantschap Duits-Nederlands en wat in andere (taal)vakken geleerd is (AC2: zelfstandig informatie verwerven en verwerken). Studenten weten dat het Duits een specifiek morfologisch systeem heeft, dat in enkele onderdelen opvallend van het Nederlands verschilt; zij kunnen verschijningsvormen ervan detecteren en situeren (AC2: zelfstandig informatie verwerven en verwerken). Studenten houden een presentatie over een onderwerp dat aansluit bij hun technische studierichting. Ze zijn daarbij in staat om bewust de regels te hanteren die hen daartoe aangeleerd worden (BM6: training geven)
Inhoud Duits: morfologische structuren (actief of als Verstehensgrammatik) en aangepaste oefeningen, die verder bouwen op de verworvenheden uit Duits1; uitbreiding van het basisvocabularium tot ca. 3000 woorden en aangepaste oefeningen; luistervaardigheidsoefeningen op basis van origineel Duits luistermateriaal; leesvaardigheidsoefeningen op basis van aangepaste Duitse teksten; oefeningen in sociale communicatie (verdere uitbreiding van Sprechakte en Redemittel). Praktische oefening waarbij in geleide stappen een technische presentatie opgebouwd wordt op basis van algemenere informatie over de opbouw van een presentatie.
Onderwijsvorm Alle werkvormen die in het moderne taalonderwijs in dienst staan van vaardigheidstraining. D.w.z. dat er geen hoorcolleges in de strikte zin gegeven worden. De lessen zijn zeer interactief en eisen een volledige, actieve deelname van de student. Alle oefenvormen die gericht zijn op kennisverwerving (woordenschat, grammatica) staan altijd in dienst van een van de vier vaardigheden (luisteren, lezen, spreken, schrijven). Deze onderwijsvorm vereist een grote zelfwerkzaamheid van de student, zowel bij de voorbereiding als in de les zelf. De presentatie wordt in een praktische, begeleide oefening opgebouwd.
Studiemateriaal Het studiemateriaal wordt stelselmatig ter beschikking gesteld. Vanuit de gegeven beginsituatie bouwt de docent de cursus op. Er wordt rekening gehouden met de sterkte van de groep.
Voorkennis Communicatieve vaardigheden 1.
Evaluatiemethoden Drie van de vier vaardigheden worden getest op een schriftelijk examen. De mondelinge vaardigheid wordt in een aparte opdracht geëvalueerd. De deelaspecten in de opbouw van de presentatie worden permanent geëvalueerd.
104 Praktische informatie -
Docenten Alain Maricau Titularis Alain Maricau.
105
Bedrijfsbeheer BaT_BDB
Onderwijsactiviteiten STP ECTS Bedrijfsbeheer
3
Coll. 18
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 6 56
Leseenh.
Periode (sem.)
2
6
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. De studenten beheersen de volgende fundamentele begrippen i.v.m een onderneming (BM5: aankoop en verkoop): mogelijke vormen; financiële aspecten; bedrijfseconomische aspecten; fiscale aspecten. De student kent de regels voor de uitvoering en opvolging van een lastenkohier (BM2: engineering).
Inhoud Juridische vormen van onderneming - start onderneming -
beperkingen bij het starten van een eigen zaak; administratieve verplichtingen van een handelaar: kruispuntbank van ondernemingen, BTWformaliteiten (wat is B.T.W., de verschillende BTW-regimes, intracommunautair -uitvoer – medecontractant), Formaliteiten inzake boekhouding (kleine onderneming, middelgrote en grote onderneming); keuze van de juridische vorm van de onderneming; de handelsvennootschappen: belangrijke wetsbepalingen, vennootschap onder firma, gewone commanditaire vennootschap, besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid, de coöperatieve vennootschap, de naamloze vennootschap, commanditaire vennootschap op aandelen. Financiële aspecten -
de betaalmiddelen: chartaal geld versus giraal geld, de zichtrekening, de cheque, de overschrijving, de permanente opdracht, het bericht van domiciliëring, betaalkaart (debetkaart en kredietkaart); het beleggen van financiële overschotten: het spaarboekje, de termijnrekening, de hoogrentende spaarrekening, de kasbon – spaarbon, de obligatie, het aandeel, SICAV's en BEVEK's; het financieren van een onderneming: inleiding, uitstel van betaling toegestaan door leveranciers, krediet toegestaan door de financiële instellingen (het kaskrediet, de financiering, het investeringskrediet, het discontokrediet, het acceptkrediet, het documentair krediet, het borgstellingskrediet, het hypothecair krediet; alternatieve financieringsbronnen: uitgeven van een obligatielening, leasing, factoring, franchising; Bedrijfseconomische aspecten de jaarrekening: de balans, de resultatenrekening, de toelichting, financiële kengetallen (solvabiliteit, liquiditeit, rentabiliteit, Cash flow); het aankoopbeleid: zelf produceren versus uitbesteden, keuze van de leverancier, de voorraadgrootte; het prijsbeleid: prijsbepaling in de praktijk, het break-evenpoint, de differentiële prijspolitiek, de kostprijs, kostprijsberekening; het verkoopbeleid: het product, de prijs, de promotie en reclame, de distributie; het investeringsbeleid: de pay-back metthode, de methode van het gemiddelde rendement, de methode van de netto-actuele waarde, het interne rentabiliteitspercentage; Fiscale aspecten inleiding: fiscaal recht, indeling in indirecte en directe belastingen; personenbelasting: wie dient er een aangifte in te dienen, inkomsten van onroerende goederen (eigen woning, woning die men verhuurt aan natuurlijke persoon, die ze niet gebruikt voor beroepsdoeleinden, woning die men verhuurt aan vennootschap of aan particulier die ze gebruikt voor beroepsdoeleinden), beroepsinkomsten (aan te geven
106
-
inkomen, terugbetaling woon-werk verkeer, bedrijfsvoorheffing, de beroepskosten), ontvangen onderhoudsuitkeringen, roerende inkomsten, vorige verliezen en aftrekbare bestedingen (betaalde onderhoudsuitkeringen, giften, aftrekbaar bedrag van uitgaven voor opvang van kinderen), uitgaven die recht geven op een belastingvermindering (premies van individuele levensverzekeringscontracten, kapitaalaflossingen van hypothecaire leningen, pensioensparen), voorafbetalingen, belastingtarieven en –berekening; vennootschapsbelasting: basisbegrippen van de vennootschapsbelasting, bepaling van de belastbare winst, belastingtarieven en –berekening).
Onderwijsvorm Hoorcollege met oefeningen.
Studiemateriaal Boek “Durven ondernemen”, auteur Harald De Muynck, uigeverij Academia Press
Voorkennis Geen specifieke voorkennis vereist.
Evaluatiemethoden Schriftelijk examen.
Praktische informatie -
Docenten Kis Devoldere Titularis Kris Devoldere.
107
Kwaliteits- en veiligheidszorg EM BaCH_KVZ
Onderwijsactiviteiten STP ECTS Kwaliteits- en veiligheidszorg EM
3
Coll.
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid.
18
62
Leseenh.
Periode (sem.)
1,5
6
Doelstelling Kwaliteitszorg & Veiligheidszorg De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. De studenten zijn zich bewust van het belang van de kwaliteits- en veiligheidszorg in een onderneming (AB3: maatschappelijke verantwoordelijkheid). De studenten beheersen enkele technieken waarmee ze in staat zijn om een productieproces te beheersen (BM 3: productieproces beheren).
Inhoud Kwaliteitszorg integrale kwaliteitszorg; ondersteunende technieken om tot integrale kwaliteitszorg te komen: Deming-cirkel, brainstormen, Ishikawa-daiagram, Pareto-analyse,… ; kwaliteitsmanagementsystemen: ISO, EFQM, Lean,… ; statistische procesbeheersing: steekproeftheorie, controlekaarten, machine- en procesgeschikteid. Veiligheidszorg waarom veilig werken; regelgeving en verantwoordelijkheid van de werkgever en werknemer; organisatorische structuren op vlak van welzijn; studie van arbeidsongevallen en beroepsziektes; risicostudie: risico’s inventariseren, evalueren en beheren.
Onderwijsvorm Kwaliteitszorg Hoorcolleges, verplichte taken. Veiligheidszorg Hoorcolleges, gastsprekers.
Studiemateriaal Kwaliteitszorg Cursus “Kwaliteitszorg”, auteur M. Laforce, KHBO Veiligheidszorg Een syllabus is voorzien, net als de teksten van gastsprekers.
Voorkennis Kwaliteitszorg Basisbegrippen van beschrijvende en verklarende statistiek Veiligheidszorg Geen specifieke voorkennis vereist.
Evaluatiemethoden Kwaliteitszorg De evaluatie is een examen, bestaande uit 2 delen:
108 -
-
het theoretische gedeelte omvat de bespreking van een onderdeel van de geziene leerstof en het verklaren van enkele figuren en begrippen. Dit gedeelte wordt schriftelijk voorbereid en mondeling verdedigd. het praktische gedeelte is het schriftelijk oplossen van oefeningen met behulp van de cursus.
Veiligheidszorg Mondeling examen aan de hand van schriftelijke voorbereiding.
Praktische informatie Kwaliteitszorg Het beschikken over een rekenmachine is noodzakelijk. Veiligheidszorg -
Docenten Kwaliteitszorg Marleen Laforce Veiligheidszorg Leen Croubels Titularis Leen Croubels
109
Eindejaarsprojecten BaEM_EPR
Onderwijsactiviteiten STP ECTS Bedrijfscontact Eindwerk – lab eindwerk
Coll.
8
Studietijd (uren) Toep./ Zelfwerkz. Begeleid. 220
10
84
191
Leseenh.
Periode (sem.)
-
6
Doelstelling De doelstellingen van dit opleidingsonderdeel dragen bij tot het verwerven van bepaalde competenties van de opleiding. Die competenties zijn tussen haakjes vermeld achter de doelstelling. Bedrijfscontact Het bedrijfscontact heeft tot doel de bedrijfsrealiteit in de gekozen studierichting en het toekomstige beroepsleven nader te leren kennen. Tijdens het bedrijfscontact leert de student de werkmethodes en de organisatie van een bedrijf kennen. Het bedrijfscontact geeft de student de gelegenheid om zijn kennis toe te passen (BM1 tot BM6: alle beroepsspecifieke competenties) Het zelfstandig werken in een nieuwe situatie en het zich aanpassen aan een bedrijfsomgeving dragen bij tot de persoonlijke vorming van de student (AC7: beschikken over een ingesteldheid tot levenslang leren; AC6: beschikken over het vermogen tot communiceren) Tijdens het bedrijfscontact werkt de student ook aan de realisatie van zijn eindwerk. Dit is echter niet de enige doelstelling van een bedrijfscontact. Het voornaamste doel blijft de manier van werken in een bedrijf leren kennen. Eindwerk – lab eindwerk Met zijn eindwerk bewijst een student in hoeverre hij zijn kennis kan integreren. Dat betekent dat hij in staat is om de opgedane kennis spontaan toe te passen op de problemen die zich binnen de eindwerkopdracht stellen. De problemen die zich hierbij stellen zijn vakoverschrijdend. In die zin bewijst de student dat hij de nodige beroepsspecifieke competenties bezit op het gebied van: ontwerp, engineering, productie, installatie en onderhoud, aan- en verkoop of training. Met zijn eindwerk toont de student ook aan over een aantal algemene competenties te beschikken zoals: AC2: zelfstandig informatie verwerven en verwerken; AC3: kritisch reflecteren; AC4: projectmatig en methodisch handelen; AC6: beschikken over het vermogen tot (mondeling en schriftelijk) communiceren; AB1:teamgericht werken; AB2: oplossingsgericht werken; AB3: besef hebben van maatschappelijke verantwoordelijkheid.
Inhoud Bedrijfscontact & Eindwerk – lab eindwerk De student maakt een keuze uit de lijst van bedrijven of brengt zelf een bedrijf aan. De verantwoordelijke voor de bedrijfscontacten zal, in samenspraak met mogelijke binnenpromotoren, oordelen of de eindwerkopdracht en het bedrijfscontact aan alle voorwaarden voldoen. De voornaamste criteria hierbij zijn: o het bedrijf moet de student tijdens het bedrijfscontact een representatief beeld kunnen geven over de organisatie en werking van een bedrijf. o het eindwerk is een technisch project dat aansluit bij de opleiding en de gekozen afstudeerrichting; o het eindwerk omvat liefst een concrete realisatie; o het eindwerk is bij voorkeur niet gebonden aan een productieplanning (verschuivingen in die planning zijn vaak niet te verenigen met een eindwerk dat op het einde van het academiejaar af moet zijn).
110 Onderwijsvorm Bedrijfscontact & Eindwerk – lab eindwerk De student werkt gedurende het hele academiejaar aan zijn eindwerk (in semester 5 vooral aan de theoretische uitwerking; in semester 6 ook aan de praktische realisatie). Hij wordt daarbij gevolgd door een binnen- en een buitenpromotor. Voor die opvolging gelden een aantal regels. De student moet regelmatig (minimaal om de twee weken) contact opnemen met de binnenpromotor en buitenpromotor om de vordering van het eindwerk te bespreken. De student moet gedurende het hele jaar een logboek van zijn activiteiten i.v.m. het eindwerk bijhouden en dit regelmatig laten ondertekenen door zijn binnen- en buitenpromotor. De promotoren noteren dan hun mening over de vordering van het eindwerk en de opdracht voor de komende periode. Het logboek: In het logboek geeft de student dus geen volledige beschrijving van de inhoud van zijn eindwerk, maar wel een beeld van het gepresteerde werk en de vordering (positieve punten, negatieve, gemaakte fouten, …) gedurende het jaar. Documentatie (schema's, tekeningen, rapporten, …) worden in een bijlage opgenomen. De vorm van het logboek (agenda, losbladige kaft, …) is vrij te kiezen. De promotoren en de student kunnen hun commentaar ook via e-mail doorsturen. De e-mails worden dan gebundeld in een digitaal logboek. De student wordt niet op zijn logboek beoordeeld maar het logboek kan op het einde van het academiejaar opgevraagd worden als er zich problemen voordoen. Het logboek vormt de basis voor de verslagen die in de volgende paragraaf vermeld worden.
Studiemateriaal Toledo course “Eindejaarsprojecten”. Cursus “Eindejaarsprojecten” via het elektronisch leerplatform Toledo. Literatuur volgens aanbevelingen van de stagebegeleider afhankelijk van het onderzoeksonderwerp.
Voorkennis Bedrijfscontact & Eindwerk – lab eindwerk Het bedrijfscontact en het eindwerk vormen het sluitstuk van de opleiding. Daarom kan een student in principe het bedrijfscontact en eindwerk slechts uitvoeren als hij geslaagd is voor alle opleidingsonderdelen van semester 1, 2, 3 en 4. Uitzonderingen kunnen worden toegestaan als het individueel studieprogramma van de student een realistische kans op succesvol afsluiten van de studies biedt.
Evaluatiemethoden Bedrijfscontact De tussentijdse verslagen en het eindverslag worden door de binnenpromotor beoordeeld. De buitenpromotor in het bedrijf beoordeelt de globale periode en vult het beoordelingsformulier (formulier 3) in, samen met de binnenpromotor. Eindwerk – lab eindwerk De punten voor het eindwerk (maximum 200 punten) worden door een jury toegekend tijdens de eindwerkverdediging juist vóór de aanvang van de tweede examenperiode. De puntenverdeling is als volgt vastgelegd: - geschreven tekst: 20 punten (punten toegekend door de binnenpromotor); - voordracht: 20 punten (punten toegekend door de eindwerkjury); -
verdediging: 20 punten (punten toegekend door de eindwerkjury); inhoud van het werk: 140 punten. (punten toegekend door de eindwerkjury op voorstel van buiten- en binnenpromotor).
Praktische informatie Bedrijfscontact & Eindwerk – lab eindwerk Alle informatie, ook alle praktische informatie omtrent de te volgen procedure, is voor de studenten terug
111 te vinden in de brochure "Richtlijnen voor de student betreffende het bedrijfscontact en het eindwerk" die de studenten ontvangen in de loop van het vierde semester. Deze brochure is ook terug te vinden via het elektronisch leerplatform “Eindejaarsprojecten”.
Docenten Bedrijfscontact Martin Wylleman Eindwerk – lab eindwerk Martin Wylleman, Johan Coudeville Titularis Martin Wylleman
112
10.8 Concordantietabel
Toegepaste wiskunde 2 (EM+CH+EO+LV)
Toegepaste fysica (EM+CH+EO+LV)
Industriële informatica 1
Mechanica 2 (EM+LV)
Elektronica 1 (EM+LV)
Mechanisch tekenen
Engels 1 (EM+CH+EO+LV)
Semester 2
Toegepaste wiskunde 1 (EM+CH+EO+LV)
Materialenleer
Vormgevingstechnieken
Elektriciteit 1( EM+CH+LV)
Overzicht van de meting van de competenties in het 1ste jaar bachelor elektromechanica
Mechanica 1 (EM+LV)
Semester 1
AC: algemene competenties AC1: kwaliteitsvolle redenering opbouwen
x
AC2: zelfstandig informatie verwerven en verwerken
x
x
AC3: kritisch reflecteren
x
AC4: projectmatig en methodisch handelen
x
x
x x
x
x x
AC5: leiding geven AC6: vermogen tot communiceren AC7: ingesteldheid tot levenslang leren
x
x x
x
x
x
AB: algemene beroepsgerichte competenties AB1: teamgericht werken
x
AB2: oplossingsgericht werken
x
x
x
AB3: besef hebben van maatschappelijke verantwoordelijkheid BM: beroepsspecifieke competenties BM1- ontwerp - bij het ontwerp van elektromechanische systemen assisteren
x
BM2 - engineering: elektromechanische systemen op elkaar afstemmen
x
BM3 - productie: productieproces beheren BM4 - installatie en onderhoud: elektromechanische systemen installeren en onderhouden BM5 - aankoop en verkoop: meewerken bij de aan- of verkoop van technologische producten of diensten, instaan voor de opvolging BM6 - training: training geven over elektromechanische systemen
x
x x x
x
113
Automatisering 1
Procesautomatisering (EM+LV voor 1OLA)
Industriële elektriciteit 1
Energietechnieken
Mechanische ontwerptechnieken 1
Toegepaste wiskunde 3 (EM+EO+LV)
Semester 4 Communicatieve vaardigheden 1(EM+CH+EO+LV)
Industriële informatica 2
Inleiding tot automatisering
Toegepaste elektriciteit
Overzicht van de meting van de competenties in het 2de jaar bachelor elektromechanica
Toegepaste mechanica (EM+LV voor 2 OLA’s)
Semester 3
AC: algemene competenties AC1: kwaliteitsvolle redenering opbouwen
x
AC2: zelfstandig informatie verwerven en verwerken AC3: kritisch reflecteren
x x
x
x x
x
AC4: projectmatig en methodisch handelen
x x
x
AC5: leiding geven
x
AC6: vermogen tot communiceren
x
AC7: ingesteldheid tot levenslang leren
x
x x
x
x
AB: algemene beroepsgerichte competenties AB1: teamgericht werken
x
AB2: oplossingsgericht werken
x x
x
AB3: besef hebben van maatschappelijke verantwoordelijkheid BM: beroepsspecifieke competenties BM1- ontwerp - bij het ontwerp van elektromechanische systemen assisteren BM2 - engineering: elektromechanische systemen op elkaar afstemmen
x
x x
x
x
x
x
BM3 - productie: productieproces beheren BM4 - installatie en onderhoud: elektromechanische systemen installeren en onderhouden BM5 - aankoop en verkoop: meewerken bij de aan- of verkoop van technologische producten of diensten, instaan voor de opvolging BM6 - training: training geven over elektromechanische systemen
x x
x
114
Eindejaarsprojecten
Kwaliteits- en veiligheidszorg
Bedrijfsbeheer (EM+CH+EO+LV)
Communicatieve vaardigheden 2 (EM+CH+EO+LV)
RZL (EM+CH+EO+LV)
Productietechnieken
Semester 6
Mechanische ontwerptechnieken 3
Mechanische ontwerptechnieken 2
IIndustriële elektriciteit 2
Pneumatica en hydraulica
Overzicht van de meting van de competenties in het 3de jaar bachelor elektromechanica afstudeerrichting elektromechanica
Klimatisering
Semester 5
AC: algemene competenties AC1: kwaliteitsvolle redenering opbouwen
x
x
AC2: zelfstandig informatie verwerven en verwerken AC3: kritisch reflecteren
x x
AC4: projectmatig en methodisch handelen
x
x
x
x
x
AC5: leiding geven
x
x
AC6: vermogen tot communiceren
x
AC7: ingesteldheid tot levenslang leren
x
x
x
AB: algemene beroepsgerichte competenties AB1: teamgericht werken AB2: oplossingsgericht werken
x x
x
x
x
AB3: besef hebben van maatschappelijke verantwoordelijkheid
x
x
x
BM: beroepsspecifieke competenties BM1- ontwerp - bij het ontwerp van elektromechanische systemen assisteren BM2 - engineering: elektromechanische systemen op elkaar afstemmen
x
x
x
BM3 - productie: productieproces beheren BM4 - installatie en onderhoud: elektromechanische systemen installeren en onderhouden BM5 - aankoop en verkoop: meewerken bij de aan- of verkoop van technologische producten of diensten, instaan voor de opvolging BM6 - training: training geven over elektromechanische systemen
x x
x
x
x x
x
x x
x
x x
x x
115
Eindejaarsprojecten
Kwaliteits- en veiligheidszorg
Bedrijfsbeheer (EM+CH+EO+LV)
Communicatieve vaardigheden 2 (EM+CH+EO+LV)
RZL (EM+CH+EO+LV)
Automatisering 3
Semester 6
Automatisering 2
Ontwerptechnieken
IIndustriële elektriciteit 2
Pneumatica en hydraulica
Overzicht van de meting van de competenties in het 3de jaar bachelor elektromechanica afstudeerrichting automatisering
Klimatisering
Semester 5
AC: algemene competenties AC1: kwaliteitsvolle redenering opbouwen
x
x
AC2: zelfstandig informatie verwerven en verwerken AC3: kritisch reflecteren
x x
AC4: projectmatig en methodisch handelen
x
x
x
x
x
AC5: leiding geven
x
AC6: vermogen tot communiceren
x
AC7: ingesteldheid tot levenslang leren
x
x
x
x
AB: algemene beroepsgerichte competenties AB1: teamgericht werken AB2: oplossingsgericht werken
x x
x
x
AB3: besef hebben van maatschappelijke verantwoordelijkheid
x
x
x
BM: beroepsspecifieke competenties BM1- ontwerp - bij het ontwerp van elektromechanische systemen assisteren BM2 - engineering: elektromechanische systemen op elkaar afstemmen
x x
BM3 - productie: productieproces beheren BM4 - installatie en onderhoud: elektromechanische systemen installeren en onderhouden BM5 - aankoop en verkoop: meewerken bij de aan- of verkoop van technologische producten of diensten, instaan voor de opvolging BM6 - training: training geven over elektromechanische systemen
x
x
x
x
x
x x
x
x x
x
x x
x x
116
11 Cursusmateriaal Het cursusmateriaal wordt telkens vermeld bij de ECTS fiche
117
12 Nuttige literatuur Studentenagenda De academische kalender en andere nuttige gegevens voor studenten en docenten. De agenda wordt aan de studenten uitgedeeld bij het begin van het academiejaar.
Infogids Een gids met informatie voor toekomstige studenten. De gids bevat een vereenvoudigde vorm van de lestabellen.
Onderwijsregeling - Examenreglement Een docment waarin artikelsgewijs de onderwijsregeling en het examenreglement beschreven staat. Iedereen moet kennis genomen hebben van de inhoud. Te raadplegen via de website en via het elektronisch leerplatform.
Bibliotheekgids Werking en openingsuren bibliotheek. Zie ook: www.khbo.be/bib
Veiligheidsvademecum studenten Richtlijnen van het CPBW voor docenten en studenten. Ook te raadplegen vie het elektronisch leerplatform.
Redactie van het eindwerk Via het elektronisch leerplatform kan alle info in verband met de eindwerken worden teruggevonden.
118
13 Lijst van de lokalen De lokalen worden aangeduid met een letter en een reeks cijfers. De letter duidt het gebouw aan, het eerste cijfer de verdieping waar het lokaal zich bevindt. De gebouwen A, B, C en D bevinden zich op de campus Oostende, gelegen langs de Zeedijk 101 en de Troonstraat. Het VLOC (Vlaams Luchtvaart OpleidingsCentrum) bevindt zich langsheen de Nieuwpoortsesteenweg 945c te Oostende, in de onmiddellijke nabijheid van de luchthaven.
13.1 A-gebouw A01 -Auditorium: Auditorium met 140 plaatsen, PC, dataprojector, retroprojector,geluidsinstallatie – “Auditorium LUC DECONINCK” A11 - Demoklas: didactische klas met dataprojector, retroprojector, videorecorder, en PC. A12 - Oefenlokaal Informatietechnologie met dataprojector. A13 - Oefenlokaal Informatietechnologie A14 - Serverlokaal en netwerkbeheer. A15 - Oefenlokaal Informatietechnologie met dataprojector. A21 - Onderzoekslab elektronica ECOREA A22 - Onderzoekslab elektronica ICT - “Onderzoekslab LUC DECONINCK”. A23 - Bibliotheek, mediatheek en documentatiecentrum.
13.2 B-gebouw B904 - Lab microgolftechniek (TC): lab van het Technologisch Centrum (TC). B907 - ESD testruimte (TC): testen van elektrostatische ontladingen. B908 - Lab EMC (TC): testen van elektromagnetische afscherming en andere materiaal-testen. B913 - Etsruimte: het etsen van printplaten voor elektronische schakelingen. B914 - Werkplaats. B919 - Magazijn lab EMAS B001 - Docentenruimte. B002 - Lab EMAS: onderzoekslabB003 - Lab EMAS: onderzoekslab B004 - Lab EMAS: Elektrische Machines, Aandrijvingen en Sturingen. B005 - Lab EMAS B101 - Magazijn: elektronische componenten, meetapparatuur en hersteldienst. B102 - Magazijn meetapparatuur elektronica. B103 - Auditoriumklas met dataprojector. B104 - Lab elektronica: algemene elektronica. B105 - Lab elektronica: multimedia. B106 - Lab elektronica: algemene elektronica, informatica, digitale signaalverwerking (DSP). B201 - Lab basiselektriciteit. B202 - Auditoriumklas met dataprojector. B203 - Lab elektronica: hoogfrequent, telecommunicatie en televisietechniek. B204 - Lab elektronica: algemene elektronica, digitale technieken en ICT. B205 - Docentenruimte elektronica. B206 - Kooi van Faraday, EMC testen (TC): elektromagnetische interferentie. B301 - Docentenruimte elektronica. B302 - Leslokaal B303 - Leslokaal. B304 - Docentenruimte voor docenten wiskunde en algemene vakken. B305 - Leslokaal. B36A - Leslokaal. B36B - Leslokaal. B307 - Leslokaal.
119 B310 - Kleine vergaderruimte B401 - Leslokaal met dataprojector. B402 - B404 - Leslokalen B405 - Leslokaal met dataprojector. B406 - Lab fysica. B501 - Magazijn B502 - Oefenlokaal Informatietechnologie. B503 - Docentenruimte opleiding luchtvaart. B54A - Computerlokaal multimedia en tekenen, dataprojector. B54B - Leslokaal. B55A - Lab hoogfrequent. B55B - Leslokaal. B507 - Leslokaal met dataprojector, toegang dode kamer en dode kamer.
13.3 C-gebouw Studentenverblijf “de kraal” Departementshoofd Adjunct-departementshoofd Secretariaat studentenresidentie “de kraal” Studentensecretariaat Algemeen secretariaat Dienst aankopen Conferentiezaal Blauwe vergaderzaal Ontvangstruimte
13.4 D-gebouw Inkom D-gebouw (A): STUVO (Studentenvoorzieningen) en STUTRA (Studie-en trajectbegeleider) Inkom D-gebouw (A): Onstpanningslokaal studenten (STUVO) D001 - Werkplaats KHBO (metaalbewerking, houtbewerking) D002 - Lab luchtvaartmechanica + HALT-machine (Highly Accelerated Lifetime Testing). D003 - Lab verbrandingsmotoren en hydraulica (zie ook D007). D004 - Lab kunststoftechnologie. D005 - Lab mechanische vormgevingstechnieken, verspaning. D006 - Kooi van Faraday EMC testen (TC): elektromagnetische interferentie. D007 - Lab verbrandingsmotoren (zie ook D003). D101 - Lab materiaalproeven. D102 - Lab meet- en regeltechniek. D103 - Magazijn en ruimte voor CAD-CAM server. D104 - Afdelingslokaal elektromechanica & kunststoffentechnologie. D105 - Lab CAD/CAM/CAE. D106 - Lab toegepaste mechanica. D107 - Leslokaal D201 - Leslokaal met dataprojector. D202 - Leslokaal. D203 - Leslokaal. D204 - Multimediaal leslokaal: multimedia - tekenen, dataprojector. D205 - Leslokaal met dataprojector D206 - Leslokaal met dataprojector. D207 - Leslokaal met dataprojector. D208 - Leslokaal met dataprojector.
120 D209 - Leslokaal D210 - Cockpitsimulator - opleidingssimulator Boeïng D301 - Magazijn chemische producten. D302 - Magazijn materialen. D303 - Lab organische chemie. D304 - Lab analytische chemie. D305 – Lab chemie. D306 - Lab instrumentele analyse. D307 - Lab biochemie. D308 - Lab microbiologie. D309 - Keuken microbiologie. D310 - Magazijn chemische producten. D311 - Lab industriële chemie met destillatiekolom (ook D411) D318 - Computerlokaal onderwijseenheid chemie. D401 - Afdelingslokaal chemie - vergaderruimte D402 - Glasblazerij. D403 - Lab projectonderzoek. D411 - Lab industriële chemie met destillatiekolom (ook D311). T314 - Afdelingslokaal opleiding Bachelor in de chemie. D501 - Lab bouwkunde: betontechnologie en materiaalonderzoek. D502 - Lab bouwkunde: bouwmaterialen en -elementen. D503 - Klimaatkamer. D504 - Magazijn landmeten. D505 - Lab bouwkunde: grondonderzoek en analyse van bouwmaterialen. D506 - Lab landmeten: reken- en tekencentrum. D507 - Afdelingslokaal bouwkunde – vergaderruimte. D508 - Rekencentrum bouwkunde – computerruimte.
13.5 VLOC – Vlaams Luchtvaart Opleidingscentrum L000 – Onthaal L001 – Vergaderzaal L002 – Administratie L003 – Mediatheek L004 – CAD – Informatica L005 – Avionica L006 – Magazijn L007 – Gereedschappen L008 – Lab Vliegtuigsystemen L009 – Docentenruimte L010 – Mechanica workshop L011 – Composieten workshop L012 - Tussenruimte L013 – Engine workshop L014 – Technische ruimte L015 – Loods L101 – Vergaderzaal en klasruimte L102 – Bergruimte L103 – Polyvalente zaal – conferentieruimte L104 – Reservezaal L105 – Leslokaal 1
121 L106 – Leslokaal 2 L107 – Leslokaal 3 L108 – Vergaderzaal en klasruimte L109 – Archief L110 – Ontspanningsruimte L111 – Vergaderzaal en clubruimte
