“Opheffing traject Fiscaal Recht ondoordacht besluit” Besluit wordt steeds meer in twijfel getrokken. Het besluit om het nog jonge traject Fiscaal Recht aan de Universiteit van Utrecht af te schaffen treft niet alleen de fiscaal studenten. Studenten van andere rechtsgeleerde studies krijgen door de opstappende docenten problemen met hun fiscale vakken. Ook het voortbestaan van de Stichting Fiscale Rechtshulp Utrecht (SFRU) staat op het spel. Dat de opleiding nog twee jaar blijft bestaan stelt weinig studenten gerust. Er is weinig vertrouwen in de kwaliteit van de opleiding de komende jaren. “De docenten Fiscaal Recht gaan immers begrijpelijkerwijs ook niet wachten tot ze op straat staan.” Ook de belofte van Kummeling waarin hij de vijftig Fiscaal Recht studenten beloofd hun studie af te kunnen ronden in Utrecht, wordt hierdoor sterk in twijfel getrokken. De voorzitter van Recht, Economie, Bestuur en Organisatie (REBO) zegt dat er te weinig interesse in de opleiding is, terwijl fiscale studievereniging Toegevoegde Waarde zegt juist een stijgende lijn te zien. Wat zijn dan wel de concrete argumenten voor het stopzetten van de opleiding? En gaat het lukken om de opleiding de komende twee jaar met dezelfde kwaliteit voort te zetten? Steven van Maris van studievereniging Toegevoegde Waarde heeft er weinig vertrouwen in. “Alleen al de manier waarop is, om het netjes te zeggen, niet helemaal zuiver.” Van Maris doelt hiermee op de bekendmaking van de opheffing door het REBO bestuur. “Dit is iets wat binnen de organisatie al een tijd bekend is. Toch koos het REBO er voor om de aankondiging in maart te doen, net na binnenkomst van de nieuwe stroom februaristudenten.” Een bittere start voor deze verse Masterstudenten dus. Van Maris is van mening dat de voorzitter eerder had moeten ingrijpen. “Hij heeft niet adequaat gereageerd. Daarnaast is de communicatie ook niet goed verlopen; vrijwel alle docenten waren niet eens op de hoogte van de waarschuwingen die de voorzitter zegt te hebben gegeven.” De eerste reactie van Toegevoegde Waarde na de bekendmaking, was het starten van een petitie, Van Maris: “Op www.behoudfiscaalutrecht.nl konden studenten de petitie tegen de afschaffing van de opleiding tekenen. Inmiddels hebben al ruim 500 mensen de petitie getekend. Toch beseffen we dat wij als studievereniging weinig invloed kunnen uitoefenen. Op dit moment hebben we meer de instelling ‘so be it’ en zijn we aan het kijken naar wat we wel kunnen doen. Bijvoorbeeld de opvang van de fiscale studenten, eventuele regelingen in andere steden treffen en het belangrijkste: garanties afdwingen bij het bestuur.” Vormen van deze garanties zijn bijvoorbeeld de kwaliteit van de studie behouden, geen studievertragingen en kunnen afstuderen in Utrecht. “We kunnen wel stampij lopen schoppen, maar met bijvoorbeeld het opzetten van een klankbord bereiken we veel meer.” Volgens Heithuis, hoogleraar Fiscaal Recht, is de beslissing van het REBO ondoordacht. Hij ziet de opleiding Fiscaal Recht als een mooie bloem die in de knop wordt gebroken. “Fiscaal Recht is een redelijk jonge opleiding en we hebben veel te weinig tijd gekregen om te kunnen ontwikkelen.” Tijdens de informatiebijeenkomst voor fiscale studenten, bedoeld om helderheid te geven over de toekomst van de opleiding, heerste vooral woede en frustratie. Veel studenten vroegen zich af wat het bestuur en decaan Kummeling bezielde om deze beslissing te maken. Waarom zou je een opleiding die steeds meer studenten trekt en een uitstekende reputatie heeft, zomaar de nek omdraaien? Decaan Kummeling van Fiscaal Recht maakte op besliste toon korte metten met deze argumenten. “De opleiding kost gewoon te veel geld. De kwaliteit van de opleiding zelf is uitstekend, maar de onderzoeken zijn onder de maat. Bovendien is het gepresenteerde plan van aanpak om het
jaarlijkse verlies van vijfhonderd ton die de opleiding maakt, volstrekt onvoldoende.” Heithuis is het daar absoluut niet mee eens. “Het ‘Tax Gouvernant Programme’ is een zware verliespost. Als we dit onderdeel tijdelijk zouden stilleggen winnen we daar op jaarbasis €200.000 mee. De vergoeding die we gesubsidieerd krijgen per gehaald vak komt met het huidige aantal studenten neer op €150.000. Dan is het financiële gat ineens nog maar €150.000. De onderzoeken hebben inderdaad lang op zich laten wachten maar dat komt omdat wij pas echt konden beginnen met de proefschriften in 2005. Dit kwam door de eerder genoemde reorganisatie van de opleiding. Het onderzoek wat komt kijken bij een proefschrift neemt normaliter zo’n vier jaar in beslag. Vandaar dat wij afgelopen jaar pas konden beginnen met de uitvoering van het eerste proefschrift. Volgens onze planning zou het tweede proefschrift het jaar daarop kunnen starten enzovoorts. Het komt er dus op neer dat we te weinig tijd hebben gekregen om te laten zien waartoe wij in staat zijn.” Desondanks hadden het bestuur van REBO en de decaan geen vertrouwen in het plan. “En de decaan heeft hierin het laatste woord. Helaas.” Tijdens de bijeenkomst herhaalde departementshoofd Ige Dekker de belofte van Kummeling nog eens: “Wij garanderen dat jullie je studie op niveau en in Utrecht kunnen afmaken.” Maar een concrete toezegging bleef uit, tot ergernis van de studenten. “U zegt dat u de kwaliteit van onze opleiding garandeert, maar wat verstaat u onder kwaliteit? Kunt u garanderen dat wij door dit besluit geen studievertraging oplopen? Kunt u garanderen dat onze docenten en hoogleraren hier nog twee jaar blijven? Nee, dat kunt u niet. Als u niet meer kunt zeggen dan dat u uw best zult doen, is dit een volstrekt zinloze bijeenkomst” aldus een verontwaardigde student. Ook Heithuis sceptisch over de kwaliteit van de opleiding de komende twee jaar: “De vakantie is voor veel docenten een periode van rust en zelfreflectie. Capaciteitsvolle docenten zullen om zich heen gaan kijken waar hun mogelijkheden liggen. Ik hou mijn hart vast voor wat ik aan ga treffen na de zomervakantie. Of wie ik juist niet ga aan treffen.” Op woensdag 13 mei zal een tweede voorlichtingsbijeenkomst plaatsvinden in De Drift 13. Tijdens deze informatiebijeenkomst zullen de vorderingen en afbouwregelingen besproken worden. Door middel van het door Toegevoegde Waarde opgestelde klankbord worden de wensen van studenten en docenten voorgelegd. Toegevoegde Waarde hoopt tijdens deze bijeenkomst garanties af te dwingen. De informatiebijeenkomst is vanuit de Universiteit georganiseerd en toegankelijk voor iedereen.
Fiscaal Recht Fiscaal Recht is een redelijk jong traject binnen de studie rechtsgeleerdheid. Officieel is de opleiding gestart in het jaar 2002 maar dit verliep redelijk stroef. Na een grote reorganisatie en een compleet nieuwe lichting van jonge docenten was de opleiding in 2005 er eindelijk klaar voor. De stabiele basis was gelegd en de vooruitzichten waren rooskleurig. Tax Governance Programme Het ‘Tax Governance Programme’ (TGP) is volgens Heithuis waarschijnlijk gewoon te vroeg opgezet. “Natuurlijk wel met heel goede bedoelingen, maar de opleiding was nog niet stabiel genoeg.” TGP is een zogenaamd ‘Advanced Master Programme’. Een internationaal programma aangeboden voor voornamelijk uitwisselingsstudenten. Fiscaal Recht had dus best kunnen wachten met het opzetten van dit programma omdat het geen essentieel onderdeel is van de opleiding Fiscaal Recht. Met de afschaffing of tijdelijke stopzetting van dit onderdeel zou de opleiding op jaarbasis ruim €200.000 kunnen besparen.
Fiscalisten niet enige gedupeerde.
“Docenten gaan echt niet wachten tot ze worden ontslagen” Gertjan de Gans, derdejaars Rechten student over de afschaffing van Fiscaal Recht Utrecht. “Ik vind het persoonlijk een belachelijke beslissing. Naar mijn mening kan je niet zomaar een gehele afdeling schrappen, alleen maar omdat je moet bezuinigen. Onderwijs is één van de belangrijkste pijlers voor het succes van onze toekomstige economie.
De beslissing van het bestuur is dom en kortzichtig. Er is in de afgelopen jaren geïnvesteerd om juist het fiscale traject op te bouwen en het op een hoger niveau te krijgen, zodat het fiscale traject zo goed mogelijk aan zou sluiten op het bedrijfsleven. Nu wordt in één klap dit werk in de prullenbak gegooid. Er zijn docenten die zich de afgelopen jaren op vrijwillige (!) basis hebben ingezet om het niveau van deze afdeling zo hoog mogelijk te maken (omdat ze hart hebben voor de universiteit utrecht en omdat ze een steentje willen bijdragen aan het onderwijs in Nederland op fiscaal gebied). Met deze beslissing gooit het bestuur ook dit werk weg.” “Zelf volg ik de richting Notarieel Recht. Het besluit van het bestuur heeft dus niet direct invloed op mijn traject. Toch bevat het traject Notarieel Recht diverse fiscale vakken die gegeven worden door de docenten van de disciplinegroep fiscaal recht, die nu wordt opgeheven. De kans is groot dat deze beslissing dus wel degelijk invloed heeft op de studenten die het traject Notarieel Recht doen. De meeste docenten zijn of zijn van plan de Universiteit Utrecht op korte termijn te verlaten (bron). Wie in de toekomst de fiscale vakken in de Master Notarieel Recht moet gaan geven is niet bekend. De beslissing van het bestuur heeft dus niet alleen invloed op de studenten die het traject fiscaal recht volgen of van plan zijn om die te gaan volgen maar heeft ook wel degelijk invloed op andere studenten zoals de studenten die het traject Notarieel Recht volgen.” Afwachten. “Het argument dat het fiscale onderzoek onvoldoende bijdraagt aan de inhoudelijke en financiele doelstellingen van het departement is voor mij niet te beoordelen. Daarvoor heb ik en de meeste andere studenten te weinig kennis van zaken om dat goed te kunnen beoordelen. Het tweede argument van het gebrek aan studenten die het traject volgen of willen volgen is naar mijn mening onzin. Dit geven ook diverse docenten aan. En misschien kunnen studenten wel afstuderen in Utrecht. De vraag is alleen wat dit diploma voor waarde heeft als alle docenten die de afgelopen jaren les hebben gegeven binnenkort hun biezen hebben gepakt. Deze docenten gaan echt niet af zitten wachten totdat ze over twee jaar worden ontslagen, en terecht. Naar mijn mening is het onmogelijk om de kwaliteit van het traject Fiscaal Recht de komende twee jaar te behouden. Dit heeft voornamelijk te maken met wat ik al eerder aangaf: De docenten gaan echt niet de komende twee jaar wachten totdat ze worden ontslagen.”
Bronnen: Studenten bachelor recht traject fiscaal recht Studenten master fiscaal recht Dr. Henk Kummeling, decaan REB&O Prof. Mr. Ige Dekker, hoofd department Rechtsgeleerdheid belofte. plausibele
