Fiscaal recht – Samenvatting 2011 Inleiding: oorsprong en bepaling van de belastingen Belastingen: noodzaak voor de overheid om bepaalde uitgaven te doen, en ook soms instrument om gewenst(zonnepanelen) of ongewenst gedrag (alcohol en tabak) te sturen Magna carter: no taxation without representation: er is politieke toestemming nodig van degenen die de belasting betalen dmv de politieke vertegenwoordigers. Regels volgens dewelke belastingen worden geheven worden goedgekeurd bij wetten gestemd in het parlement. LEGALITEITSBEGINSEL Belastingen zijn in de loop van de 20e eeuw enorm in druk toegenomen: - Verruiming van de overheid vereist financiering - Inflatieimpact - Je zit snel aan 50% druk, terwijl werklozen geen belastingsdruk ondervinden: de limiet is bereikt en het is niet haalbaar meer voor natuurlijke personen: perverse economische en psychologische effecten door de impact van de loonwig: groep werkenden wordt proportioneel kleiner en moet meer en meer betalen voor de niet werkenden die proportioneel vermogender worden - Tendensen: (komen nog allemaal aan bod) o Minder aftrekken en vrijstellingen o Bredere belastingsbasis o Intolerantie van belastingsvermijding o Slingereffecten door typische paarse overheid o Decumulatie: geen penalisering meer van het huwelijk o Notionele interestaftrek o Van Mechelen-schenkingen o Noodzaak voor de toekomst: heffing op vermogensinkomen Wat is een belasting? Een VERPLICHTE bijdrage, opgelegd door de OVERHEID volgens BEPAALDE REGEL van recht, aan haar ONDERDANEN ten einde in het algemeen en ZONDER aanwijsbare TEGENPRESTATIE haar uitgaven te kunnen doen - Belastingen moeten dus niet betaald worden als ze niet in de wet staan, en deze wetten moeten goedgekeurd worden door het Parlement - Als men zich in de geviseerde situatie bevindt, dan moet men betalen - DUS: als je niet wil betalen moet je zorgen dat je je niet in de geviseerde situatie bevindt! o Vb: je moet belasting betalen als je een gele pull aanhebt Wettelijk: de gele pull uitdoen: geen belasting Onwettelijk: een groene pull over de gele pull aandoen en doen alsof je geen gele pull aanhebt = SIMULATIE OF VEINZING Hierbij is het belangrijk dat je WEET dat je veinst, een bedrieglijk inzicht hebben! = tax evasion, fraude, het is strafbaar om op bedrieglijke wijze een belasting te ontduiken o Verjaringstermijn (maar !! zie later !! ) o De JURIDISCHE eigenaar wordt belast, niet de economische eigenaar, niet de economische, maar de juridische begrippen liggen aan de basis van de fiscaliteit.
o
o
o
o
Hoe weten of je belastbaar bent? Wanneer je EIGENDOM hebt, maar dunne scheidingslijn… en hoe weet je dit CATASTROFE analyse: Wat gebeurt er indien je failliet of dood gaat met het goed? vb: leasing van een auto: eigendom? Als je failliet gaat en de auto zit in de failliete inboedel, dan is de auto je eigendom en moet je dus belastingen betalen! Als je failliet gaat en de auto gaat terug naar de juridische eigenaar = wettelijke belastingsplanning De vraag is dus: hoe dicht mag je gaan naar het geviseerde feit en toch geen belasting wettelijk verschuldigd zijn Je hebt het recht de minst belaste weg te bewandelen, ook al is deze niet de meest normale, OP VOORWAARDE dat men alle juridische gevolgen van de gekozen weg ondergaat. Art. 344 §1 : tendens om naar de werkelijkheid te taxeren en niet volgens de juridische werkelijkheid, indien de voorwaarde geschonden is. Voorbeeld: een Amerikaanse vennootschap wil een lening geven van 100 mio aan een BVBA in België, en deze betaalt 4 mio euro per jaar aan rente.. MAAR in België moet hier nog eens 15% RV vanaf gehouden worden, netto: 3,4 mio rente Wanneer er nu een Nederlandse vennootschap wordt opgericht, en de Amerikaanse Vennootschap leent 100 mio aan de Nederlandse, die ze doorleent aan de Belgische, dan moet er geen Roerende Voorheffing afgehouden worden op de rente die België betaalt aan Nederland (RV vrijgesteld binnen EU), en de Nederlander betaalt 3,9 mio door aan Amerikaan (0% RV in NL) minder belastingen Maar kan dit zomaar? JA ALS: de NL venn een echte vennootschap is en geen fiduciair/stroman CATASTROFE analyse Situatie A: NL venn gaat failliet: 4 mio intereststroom van BE gaat naar failliete inboedel, en de Amerikaan loopt het insolvabiliteitsrisico (achtergestelde terugbetaling) = dragen van de juridische gevolgen! Maar als er een contractuele bepaling zou zijn die zegt dat de 4 mio toch bij faillissement naar de Amerikaanse onderneming gaat.. = SIMULATIE Situatie B: BE venn gaat failliet: De NL venn krijgt géén 4mio rente meer van BE, maar de NL venn moet wel 3,9 mio blijven betalen aan VS: dan draagt; NL draagt het insolvabiliteitsrisico van de BE venn Maar als NL vrijgesteld wordt en er bijvoorbeeld rechtstreeks vanuit de failliete inboedel wordt betaald aan de VS: simulatie CONCLUSIE: hoe ver mag je gaan? Zover je wil, zolang je maar de JURIDISCHE GEVOLGEN draagt: maw: het insolvabiliteitsrisico! Hiërarchie van de rechtsorganen : wet > fiscus!
Overzicht belastingen: - Inkomstenbelasting o Personenbelasting o Vennootschapsbelasting o Rechtspersonenbelasting o Belasting der niet-inwoners - BTW - Accijnzen - Zegelrechten - Registratierechten (aan de gewesten) - Successierechten (aan de gewesten) - Douanerechten - Met inkomstenbelasting gelijkgestelde belasting STRUCTUUR van ELKE belasting: - Toepassingsgebied: waar en wie - Grondslag: op wat - Tarief: met hoeveel - Procedure: hoe - Sancties Grondregels van de belastingsheffing - Legaliteitsbeginsel - Gelijkheidsbeginsel: geen voorrecht inzake belastingheffing o Er mogen geen voorrechten gegeven worden inzake fiscaliteit (verminderingen, vrijstellingen, aftrekken,..) o Iedereen die zich in gelijke situaties bevindt, worden hetzelfde belast o Relevante verschillen moeten in rekening gebracht worden o Ongelijke belastingen moeten gebaseerd zijn op relevante verschillen - Openbare orde: het is onmogelijk om akkoorden te maken met de fiscus over de TOEPASSING van het recht, het is wel mogelijk om akkoorden te maken voor FEITEN (bv aantal km), het recht wordt strikt geïnterpreteerd - Non bis idem: geen 2* belasten op hetzelfde (juridische en economische dubbele belastingen) - In dubio contra fiscum (dode letter vandaag) - Vertrouwensbeginsel: je kan voortgaan op een sympathieke waarheid dat de overheid rechtmatig handelt: bv als een politieman zegt dat je door het rood licht mag rijden, kan je er op vertrouwen dat je hier geen boete voor zult krijgen.
Inkomstenbelasting Wij belasten inwoners op hun wereldwijd inkomen: inkomsten in het buitenland moeten aangegeven worden vb. Franse obligaties Bovendien worden buitenlanders belast op hun Belgisch inkomen vb. Fransman met Belgische obligaties ! probleem van de dubbele belastingen! : maar een 85-tal verdragen gesloten om dit te vermijden - Verdragsmatige oplossing is de uitzondering - Dubbele belasting is de REGEL PERSONENBELASTING: Schema grondslag personenbelasting: kader van de leerstof van de personenbelasting Aan de belasting onderworpen personen: art 3 – 5 wie is rijksinwoner Art 6: Grondslag personenbelasting = opdelingsartikel: totaal netto inkomen vastgesteld in de wet. Het wetboek werkt specificerend, altijd VERDER LEZEN: specifieke bepaling heeft voorrang op de algemene!! Ieder persoon heeft 4 verschillende inkomens: Onroerende inkomsten Roerende Inkomsten Beroepsinkomsten Diverse Inkomsten Grondslag Art 7 - 16 Grondslag Art 17 - 22 Grondslag Art 23 – 89 Grondslag Art 90 – 103 Grondslag Art 7 Vrijgesteld Aftrekbare lasten (forfait) Art 16
Belastbaar Art 17 - 19 Vrijgesteld Art 20 Aftrekbare lasten (beperkt) Art 22 Bevrijdende Roerende Voorheffing
Belastbaar Art 23 - 46 Vrijgesteld Art 47 - 48 Aftrekbare lasten Art 68 99
Belastbaar Art 90 Geen vrijstellingen! Principe van belastingsvrijheid, als het niet vermeld staat bij de diverse inkomsten is het een vrijstelling.
Aftrekbaar (reduceerbaar tot 0€)
Gezamenlijk belastbaar inkomen Optellen van alle + elementen, - elementen afzonderlijk houden: in de toekomst kan je de verliezen compenseren met de winsten BINNEN een categorie, je kan verliezen op de beroepsinkomsten dit aanslagjaar niet compenseren met + elementen andere inkomenscategorie. (uitz: fiscale aftrek op de enige woning) Gemeenschappelijke aanslag voor echtgenoten en wettelijk samenwonenden Art 126 – 129 REGEL: gehuwden worden als afzonderlijke subjecten belast, maar dienen samen één formulier in: Aansprakelijkheid van de betaling van de belasting rust op de schouders van beide partners (verhalen) Dus volledige decumul: afzonderlijke belastingsheffing van de eigen inkomsten (beroep en eigen goederen) + de helft van de gezamelijke inkomsten + medehelpende echtegenoot of niet verdiener krijgt een stuk! Negatief saldo onroerende / beroeps inkomsten mag worden overgeheveld Aftrekbare bestedingen Dit zijn géén kosten om inkomen te verwerven (zoals de vorige aftrekken), maar aftrekken op bepaalde sympathieke bestedingen van het inkomen, bv. alimentatie, schenkingen,… Art 104 – 125 Berekening van de belasting (tarief) Art 130 – 178 Kernartikels!!
Art 7 : overzicht Art 19: interestaftrek voor roerende goederen Art 26, 49: aftrekbare kosten Art 88,89: gezinsfiscaliteit Art 90: lijst van diverse inkomsten Art 104: lijst van sympathieke uitgaven die zorgen voor een aftrek Art 130: belastingstarieven
Art 131 – 145: Belastingsvrije som Art 145 - 168: sympathieke uitgaven die zorgen voor een belastingsvermindering Art 171: lijst van elementen met een bijzonder tarief: uitzondering op 130. Art 175: bonificatie voor voorafbetaling
Overzicht: -
-
-
-
-
Grondslag Vrijgesteld Belastingsaftrekken o Een aftrek van 1000 euro wordt nog eens verrekend in de schijven: iemand dat in de 40% schijf zit, krijgt 400 euro minder belastingen, iemand in de 50% schijf krijgt 500 euro minder belastingen.. o Bevoordeling van de ‘rijken’… Maar zit niet elke werkende in de 50% schijf bijna? Gezamenlijk belastbaar tarief + Toepassing belastingvrije som en tarief Belastingkredieten/verminderingen / vermeerderingen o Vermeerdering: bv als een zelfstandige te weinig belastingen heeft voorafbetaald o Vermindering: bv incentief om langetermijn sparen opwekken, veel aftrekbare elementen worden OOK ingebracht als belastingsvermindering op gezamenlijk o Belastingskredieten zijn Niet gevoelig aan het inkomen: een rijke profiteert er niet meer van dan een arme o Een belastingsvermindering/krediet is effectief bv 1000 euro minder belastingen: ook voordeel voor lage verdieners of mensen zonder inkomen Aanvullende gemeentebelasting Vergelijking met de o Onroerende voorheffing (maar is niet verrekenbaar, is geen voorafbetaling meer) o Roerende voorheffing: 15% (VVPR: inbreng in cash na 1994 en aandelen op naam) of 25% (anders) op dividenden: maar BEVRIJDENDE roerende voorheffing = de grote uitzondering (op de sommatie van gezamenlijk inkomen)! Als je roerende inkomsten hebt (interest/div) en u betaalt de RV dan moet u het roerend inkomen NIET meer aangeven (om ontduiking tegen te gaan) o Bedrijfsvoorheffing: je ontvangt slechts je NETTO loon, daar is al een stuk vanaf gehouden!! o Voorafbetalingen (enkel zelfstandigen): moeten vooraf een schatting van hun inkomsten maken en maken hierop een voorafbetaling van belastingen o Met al deze voorheffing dan: bijstorting of terugbetaling Aangifte : vorige sectie Aanslag: o de fiscus heeft onmiddellijk een hypotheek op al uw onroerende goederen tot de verschuldigde belastingen betaald zijn o indien er onroerend goed verkocht wordt, en blijkt dat niet alle verschuldigde belastingen betaald zijn, kan de fiscus dit rechtstreeks afhouden van de VKprijs Controle: o 3 jaar na aangifte, je wordt alleen belast op alles dat je aangeeft, en er kunnen dingen gewijzigd worden naargelang ‘wat ze vinden’ . o 3 jaar TENZIJ, dat er aanwijzingen zijn voor belastingsfraude: dan kan je gedurende 7 jaar lang geïnspecteerd worden, verjaring na 7 jaar o Maar fiscale fraude door valsheid in geschriften verjaart NOOIT: Zolang je het voordeel van de valsheid hebt en je de belasting niet betaald hebt, is er geen verjaring Vb: eindejaarsbonus, maar je wil geen 50% belasting betalen Bonus wordt uitgekeerd door de aanleg van een zwembad
-
-
-
In de boekhouding “onderhoudswerken” Dit is valsheid in geschriften!
Bericht van wijziging: o correctie met bericht van wijziging van de aangifte: 30d antwoordtijd o na 30d mag de fiscus bijkomende aanslag heffen (zoek een advocaat..) Aanvullende aanslag Bezwaar: o als je het niet eens bent met de aanvullende aanslag o als er na 6 maand geen antwoord is op je bezwaar, kan je naar de rechtbank van eerste aanleg stappen Rechtbank eerste aanleg: o als je wint krijg je 6,5% rendement op het verkeerdelijk geïnd belastingsbedrag Hof van beroep
Toepassingsgebied van de personenbelasting -
Rijksinwonerschap: wie? o Hoofdverbijfplaats in België: is een vermoeden: de plaats waar iemand naar terugkeert, wanneer hij geen reden heeft om ergens anders te zijn Onweerlegbaar vermoeden dat de plaats waar je gezin verblijft je hoofdverblijfplaats is: maatregel tegen Luxemburgse bankiers die hun gezin in België laten blijven Weerlegbaar vermoeden: als je ingeschreven bent in het rijksregister ben je rijksinwoner, tenzij je het tegendeel kan bewijzen Uitzondering: “ex-patriots”: mensen die in BE komen wonen met hun gezin om hier te werken uit de V.S. zijn geen rijksinwoners o Zetel van fortuin is in België: vermogende persoon die België verlaat, maar zijn fortuin regelt in België, is toch een rijksinwoner
-
Het vertrek: unicum in de wereld: je kan België verlaten van dag op dag, en je verlaat onmiddellijk het fiscale net (eigenlijk moet je EU verlaten) o Huis verkopen of verlaten o Bankrelaties beëindigen o Vermogen verplaatsen o Post laten nasturen o Nummerplaat terugsturen o Belastingsaangifte invullen van 1 jan tot de dag van je vertrek
ONROERENDE INKOMSTEN -
-
-
-
Het kadaster is een register met de naam van de eigenaar voor elk onroerend goed. Het Kadastraal Inkomen o is wat men ZOU krijgen aan huuropbrengsten als men het zou verhuren o Vergelijking met gelijkaardige huizen voor bepaling KI o Grondslag van de onroerende voorheffing o In de wet staat dat dit herzien zou moeten worden om de 10jaar, maar is al niet meer gebeurd sinds 1975, er wordt in de plaats gewerkt met een revalorisatiecoëfficiënt omdat huizen vergeleken worden met gelijkaardige, blijft het KI relatief laag dus gaat men revaloriseren met een bepaalde coëfficiënt Inkomen is een PERIODIEKE zaak o alleen periodieke inkomsten (huur, concessie, pacht) vallen onder onroerend inkomen o dus onroerende goederen die periodieke inkomsten genereren, zonder dat de substantie verloren gaat vb. boom (zaak) – appel (inkomen) vb. bos (zaak) – boom (inkomen) o ongebouwde goederen zijn belastbaar op KI, bebouwde op KI + 40% (tenzij beroepsgebruiker verhuring, zie hieronder) o die NIET aangehouden worden in het kader van de beroepsuitoefening o PRINCIPIEEL zijn meerwaardes op onroerend goed VRIJGESTELD van belasting Tenzij art 90: 1°, 8°, 9°, 10°, hoewel in art 93 nog extra vrijstellingen Er zijn 4 situaties mogelijk: o Vastgoed bewoond door eigenaar Belastbaar op KI Doch vrijstelling van de eigen woning door art 12 o Tweede / meerdere verblijfplaatsen Belastbaar op KI * 1,4 Derde verblijfplaats 2*1,4*KI o Onroerend goed verhuurt aan een natuurlijk persoon Vb van DEELS vrijgesteld inkomen Bijvoorbeeld, studentenkoten verhuren is een soort tax shelter, moeten maar belastingen betalen op KI*1,4 terwijl het veel meer huuropbrengsten opbrengt Waarom? Als men geld binnen krijgt en het is voor de betaler geen aftrekbare uitgave en de verhuurder is wel belastbaar op zijn inkomens, dan is de kans op collusie danig groot dat men gewoon met een forfait werkt: zwarte circuit dichtgooien! o Onroerend goed verhuurt aan een rechtspersoon of beroepsgebruiker Deel van de huurprijs is aftrekbaar voor de beroepsgebruiker + aftrek (zie lager) Verhuurder is belastbaar op de nettohuur (> KI) Niet erg voordelig! Vrijstellingen o Volledig: onderwijs, eredienst, ziekenhuizen, aula’s,… (NIET universiteitshallen Naamse) o Proportionele vermindering van KI in geval van onproductiviteit Minstens 90 dagen niet kunnen gebruiken Of 25% vernietigd (VW zie codex art 15)
-
-
-
Aftrekken o Interesten (om te behouden of verwerven) zijn aftrekbaar van belastbare onroerende inkomsten Aftrek kan ENKEL onroerende inkomsten tot 0 herleiden, verliessituatie is niet mogelijk, en kan ook niet overgedragen worden naar andere categorieën of jaren Maar rentekosten op hoofdverblijfplaats zijn niet aftrekbaar, want dat KI moet niet aangegeven worden DUS forfaitaire aftrek voor de hoofdverblijfplaats [ 1500 + 500 (als het enige woning blijft) + 50 pp ten laste ] PER BELASTINGSPLICHTIGE, dus als je gehuwd bent krijg je de aftrek 2* MAAR omdat het onroerend inkomen bij enige woning 0 is, en je normaal niet moogt compenseren: ART 104 9°: de grote uitzondering: je mag dit bedrag Aftrekken van je gezamenlijk inkomen, en niet enkel van de categorie onroerende inkomsten, want deze is toch 0 als het over de enige woning gaat!! o Aftrekbare kosten indien verhuring aan beroepsgebruiker 40% kostenforfait: alle kosten zijn aftrekbaar, tot een plafond van 40% van het KI. Deze 40% worden dan in mindering gebracht van de werkelijke netto-huur, die de basis is voor de belasting. (10% voor terreinen) Onroerende voorheffing o Onroerende vermogensbelasting o Geen voorafbetaling meer: is nu een eigen regionale aparte vastgoedbelasting van 2,5% in Vlaanderen + opcentiemen provincie en gemeente: 1200 OPCENTIEMEN (= 12* belasting) berekend op OV aan 1,25% o Niet verrekenbaar in de belastingsaangifte !! o Iedereen betaalt dit, geen vrijstelling voor enige woning Wat is fiscaal de beste manier om je vastgoed te beleggen? o Ga ik het onroerend goed verhuren, en zo ja, aan wie? Residentieel (aan particulieren) : vastgoed KI*1,4 is belastbaar = tax shelter privé aanhouden van het roerend goed Commercieel (beroepsgebruiker) vastgoed is belastbaar op werkelijke huur met 40% forfait beperkt tot 2/3 van het KI vluchten naar de vennootschap: geen hoge tarieven van PB o Wat is mijn investeringshorizon? Geen geplande verkoop Vennootschap: want meerwaarden zou belastbaar zijn als je verkoopt Beperkte horizon: van plan om terug te verkopen na 5 jaar is meerwaarde op verkopen van onroerende goederen vrij (ipv 15%) na 8 jaar zijn meerwaarden op verkopen van terreinen vrij o Ben ik oud en/of rijk? Vennootschap Jong en niet veel geld: privé o Gaat het over mijn eigen villa? Als je het in vennootschap steekt: werken met rente-aftrek, brutogelde, kapitaalaflossingen, minder belastingen
Maar dan woon je in het huis van een “ander” en betaal je belasting op de niet betaalde huur (belastbaar voordeel van alle aard) als je er je cashflow in steekt, en je moet er geld uithalen voor de belasting te betalen: krijg je een multiplicatoreffect van belasting op belasting beter: 20% bureau, 80% privéwoning! o
Als je privé aankoopt, toch niet altijd ‘bakstenen’ kopen: roerende beleggingsobjecten die een onroerend goed betrekken Vastgoedcertificaat Papier van winstdelende financiering met vreemd vermogen Vennootschap heeft het onroerend goed in actief Vennootschap heeft certificaten in passief In geval van verkoop van het certificaat: recht op meerwaarde bovenop de resterende boekwaarde VB: er komt 100 huur binnen cash op de balans, de vennootschap verricht afschrijvingen ten belopen van 60% en deze komen ten laste van het resultaat. Nu gaat de vennootschap de belegger een vergoeding van 40% uitkeren: 60% is belastingsvrij, 40% is rente aan 15% RV In vergelijking met commercieel vastgoed verhuurd met 50% belasting op de huuropbrengst + 40% belasting tot 2/3 KI is dit een enorme vermindering van de belastingslast Als aan het eind van de rit het vastgoed verkocht wordt zijn de normaal vrijgestelde meerwaardes na 5 jaar, belastbaar aan 15% RV. De meerwaarde gaat niet naar de verrijking van de vennootschap Dus voordeel: belastingsvermindering tijdens bezit Nadeel: 15% belasting op meerwaarde Als voordeel > nadeel: doen! Bijkomend voordeel: gemakkelijke successieplanning, handgift van de certificaten Bevek Bevak
ROERENDE INKOMSTEN -
Art 17 overzicht
-
Art 18 dividenden o Alle voordelen toegekend door een vennootschap (rechtspersoonlijkheid) aan aandelen of winstbewijzen (=> vermogensoverdracht) Gewone dividenden Terugbetalingen van uitgiftepremies en reserves (zie vennB) Liquidatieuitkering of inkoopbonus (maatregel tegen onderkapitalisatie) o Elke vermogenscomponent die een verarming is voor de vennootschap en een verrijking van de aandeelhouder ALLES wat je krijgt als aandeelhouder is een dividend, tenzij het tegendeel bewezen wordt (bv. terugbetaling van werkelijk gestort kapitaal is niet belastbaar, zie vennB) Aandelen zijn altijd privé-bezit, zelfs als je bestuurder bent Aandelen zijn ENKEL beroepsbezig als ze aangehouden zijn door een professionele aandelenverhandelaar o Uitbreiding van de definitie: Omzetting excessieve interest in dividenden Not at arm’s length, zie vennB Viseert gevallen van fiscaal gemotiveerde onderkapitalisatie of te hoge interesten Betaald aan aandeelhouder of bedrijfsleiders Op lening die meer bedraagt dan kapitaal + belaste reserves Of op bedrag aan interest boven marktvoorwaarden Verkapte dividenden De “feitelijke vermogensoverdracht naar de aandeelhouder Bonusaandelen (belastingvrije stock split) versus (belastbaar) stockdividend Debt vs equity Streven naar een instrument zodat belastingen dalen door op ‘de scheidingslijn’ in te spelen Schulden: interest is aftrekbaar 2 instrumenten o Socb (subordinated automatic convertible bond): contractueel vorderingsrecht op coupon = schuld tot omzetting Deurwaarder heeft voorrang o Nvprs (non-voting redeemable preferred shares) geen vorderingsrecht
-
Art 19 interesten o Is in wezen de restcategorie wat betreft de periodieke vruchten van ter beschikking gestelde gelden Als ik je middelen ter beschikking stel, en ik krijg daarvoor een voordeel, dan is dat voordeel belastbaar als dividend Vb: opbrengst van een repo (purchase repurchase) is belastbaar: tijdelijk middelen ter beschikking stellen in ruil voor een effect o Opbrengsten van vastrentende effecten, leningen en gelddeposito’s
o
Wat betreft een obligatielening, is elke PERIODIEK gevonden opbrengst belastbaar Waardeschommelingen ten gevolge van marktschommelingen zijn niet belastbaar DUS meerwaarde omdat de interest stijgt is NIET belastbaar En meerwaarde omdat de obligatie laag-rentend is ook niet belastbaar VB: je verkoopt 1 dag voor het vervallen, je obligatie met meerwaarde, dit is niet belastbaar. Maar de koper is ook geen idioot, en wil niet opdraaien voor de roerende voorheffing bij het innen van de coupon en zal deze dus afhouden van de meerwaarde Zgn. zero coupon bonds: alles wat je krijgt bovenop aankoopprijs is belastbaar In plaats van interest uit te betalen ieder jaar wordt de interest geaccumuleerd en bij kapitaal gevoegd Obligatielening: 10 000, interest 0 Terugbetaling kapitaal na 5 jaar aan 15 000 Meerwaarde (koerswinst) bij verkoop is niet belastbaar Meerwaarde van de geaccumuleerde interest is wel belastbaar
o
Anti-swap bepaling Gewone rente wordt in een gecombineerde verrichting omgezet in een swap naar actief met lage rente en een terugswap met waardesprong die leidt tot gebruikelijke totale vergoeding VB: een vrouw met 1 mio euro gaat deze beleggen o Bankier 1: geeft 3% rente op die 1 mio 30 000 interest – 4500 RV = 25 500 + 1 mio na 1 jaar o Bankier 2: swap met 2,8% Geef het mio nu nog niet aan mij, maar zet het om in een laagrenterende vreemde munt (dollar) en geef het dan aan mij, dan geef ik u 0,1% op uw dollars Meerwaarden op deviezen voor particulieren zijn niet belastbaar (tenzij art 90) 1000 + 1 mio + 2,7% 1 mio + 27000 – 1000*0,15 = 26850 + 1 mio = MEER o Vandaar art 19 §3 : als je geld geeft en je bent ZEKER dat je na het einde meer terugkrijgt, dan is dat saldo belastbaar o ENKEL als je kan winnen OF verliezen bij de swap, DAN is de eventuele meerwaarde niet belastbaar
o
Bijzondere roerende beleggingen 1e vorm beleggingsfonds = BINNEN BELAST Onverdeeldheid van goederen Stel dat je met 1000 mensen, 1 mio euro wil beleggen 1 iemand aanstellen om het te beheren Elk inkomen dat hier binnen komt is voor 1/1000 van u Fiscaal: als dividenden betaald worden aan het beleggingsfonds wordt er 15% RV afgehouden Geen extra heffing bij uitbetaling aan de deelnemers Conclusie: fiscaal niet echt geweldig tenzij internationaal
o
2e vorm: beleggingsvennootschap = BUITEN BELAST Het bestuur van de vennootschap doet beleggingen En u koopt beleggingscertificaten (~aandelen) De BEV krijgt rentes en dividenden binnen en dividenden naar de certificaathouders gaan naar buiten en worden belast aan 15% DUS de dividenden blijven binnen zodat er geen RV verschuldigd is 2 soorten BEV’s o BEVEK VERANDERLIJK kapitaal Inkomen accumuleren en geen dividend uitkeren (geen RV) Met certificaat naar de BEVEK gaan en terug betalen = inkoop van eigen aandelen = vrijgesteld van belastingen Het certificaat heeft elke dag een andere waarde!! o BEVAK VAST kapitaal Inkomen komt binnen en dit wordt uitgekeerd als dividend (normaal 15% RV) Maar versoepeling: vastgoedbeleggingen: geen volatiliteit & 80% van inkomen als dividend Maar toen er genoeg mensen gelokt waren naar beursparticipatie: fiscale reactie: belastingsvrij MAAR als er gewaarborgd vast rendement, groter dan 0% is, dan is het WEL belastbaar MAAR als de obligatiebeveks meer dan 40% van de activa in vastrenterende obligaties heeft zitten: ook belastbaar (dus minstens 60% aandelen) De branchevervaging Risicoverzekering is geen substituut voor een belegging, als het risico zich niet voordoet, ben je je geld van de premies kwijt Maar nu deregulering verzekeringssector Levensverzekeringen mogelijk van minder dan 8j o Als je sterft krijg je 1 mio - Als je niet sterft krijg je 1 mio + rente Art 19 & 21: Deze verzekeringsbons zijn wel een substituut als belegging o Verzekeringen worden belast als bankproduct als ze substituten zijn o 1 keuze: fiscaal voordeel op de premie of niet Belastingsvermindering door betalen van de premie van de verzekering = 3e pijler (art 145) ALS je een fiscaal voordeel gehad hebt, dan zit je in de sfeer van het beroepsinkomen Als de spaarpot dan open gaat, ben je belastbaar op het GEHELE inkomen GELD IN (fiscaal voordeel) GELD UIT (belastbaar) Nettogeld NA belasting en GEEN belastingsvoordeel in verzekering voor premie Als de spaarpot open gaat ben je NIET belastbaar op je hele inkomen GELD IN(netto) GELD UIT (netto)
o
Er zijn 2 soorten levensverzekeringen Tak 21: LEVENSVERZEKERING o Ik geef geld aan de verzekeraar Als ik sterf krijgt de erfgename het geld + rente Als ik niet sterf krijg ik geld + vaste rente o IN PRINCIPE belastbaar (art 19 §1, 3°) MAAR (verder lezen)ENKEL ALS HET RENDEMENT GEWAARBORGD IS Kijk in de volgende artikels of je ergens art 19 §1, 3° tegenkomt… art 19 §4: Wat is het belastbare bedrag? Het KAPITAAL is belastingsvrij De winstdeelneming is ook belastingsvrij maar BELASTBAAR de opbrengst als deze méér dan 4,75% is! o Ga dan kijken naar de VRIJSTELLINGEN (art 21, 9°): vrijgesteld in 2 gevallen Contract heeft een looptijd langer dan 8jaar OF De overleidingscomponent is meer dan 130% Dus 1 mio in, na 1 jaar sterven, 1,3 mio ontvangen De verzekeraar loopt hier een aanzienlijk risico, dus is dit geen substituut voor een bankproduct! Tak 23 : verzekeringsbelegging o Geld verzekeraar beleggingsfonds o Regel: GEEN GEWAARBORGD RENDEMENT = VRIJ VAN BEL!! o De verzekeraar is een soort tussenpersoon die units in beleggingsfondsen kopen en bij verzekeringsuitkering krijg je de waarde van de belegging o Je mag wel 0% rendementsgarantie hebben (= kapitaalgarantie) o De wettekst stelt enkel deze met gewaarborgd rendement belastbaar
Pensioenen als belegging Rente met behoud van kapitaal Volledige rente belasting als roerend inkomen Rente met afstand van kapitaal: rente bevat terugbetaling van kapitaal – belastbare rente, beperkt tot 3% van het gestort kapitaal Terugbetaling in vorm van kapitaal ineens: niet belast (zie syllabus) Bevrijdende Roerende voorheffing Indien uitbetaling met inhouding van de Belgische RV art 21 Art 313: geen aangifteplicht, mogelijkheid om te opteren voor de roerende voorheffing als eindbelasting Geen kosten aftrekbaar, enkel innings- en bewaringskosten De wijze van belasting is bevrijdend Je moet je roerend inkomen dus niet meer aangeven als je de RV betaald hebt
Maar wat gebeurt er als je het wel aangeeft? Je maakt van jezelf een ‘bijzonder geval’ Bv 10 000 coupons en 15% RV afgehouden o 1e berekening: interesten toevoegen aan de rest van het inkomen en belasting berekenen o 2e berekening: apart onderwerpen aan 15%: bevrijdende RV Het goedkoopste van de 2 wordt toegepast Meestal is het tweede het goedkoopste, maar er zijn speciale gevallen o Bv, een student o Geen studentenjob en je krijgt obligaties van je ouders o 1000 euro aan couponrente o Dan wil je wel een belastingsaangifte doen! 0% belasting in 1e berekening, want je zit zonder overige inkomsten, en dus onder het belastbaar minimum Je krijgt 150 euro terugbetaald!
-
Verhuringsinkomsten
-
Art 20 Lijfrenten en tijdelijke renten (niet pensioenen)
-
Art 21: vrijstellingen
-
Art 22: aftrekbare kosten (erg beperkt)
BEROEPSINKOMEN 4 + 1 categorieën beroepsinkomsten -
Winsten industriële, handels- en landbouwbedrijven o Mensen met een boekhouding (uitgangspunt, maar correcties) o Belast op accrual basis: toekomstige orderingen op uitgaande facturen worden belast, ongeacht timing van de ontvangst o Vb van winstderving BE koopt auto onderdelen voor 100 Nieuwe auto kost 130 aan materiaal Auto wordt verkocht via fr aan 160 en via nl aan 150 Winstderving van 10! Belastbaar volgens art 26! TENZIJ wat u doorverkoopt tot een hogere winst leidt in BELGIE (als het geen Nl bedrijf zou zijn maar een België, want dan wordt het toch belast in België Als de genieter in een laag belastingsland valt: elk cadeau wordt sowieso opgeteld bij winst (tenzij binnen europa: malta, cyprus)
-
Baten vrije beroepen, andere winstgevende bezigheden o Bv advocaat, dokter o Geen boekhoudverplichting o Veel klanten o Voorafbetalingen o Belasting op cash basis o !! overgangsproblemen naar vennootschapsvorm: plots van cash naar accrual basis!
-
Bezoldigingen o Komen uit vaste bron, 3 categorieën Werknemers Bedrijfsleiders (mandaathouders) Meewerkende echtgenoot o Onderworpen aan Bedrijfsvoorheffing Geld wordt afgehouden voor je het te zien krijgt o Belasting op cash basis o Omvat ook opzegvergoedingen o Omvat excessieve huur verkregen door een bedrijfsleider van zijn vennootschap o Vb. als je een villa wil… Vennootschap laten bouwen Belastbaar op het voordeel wordt forfaitair bepaald KI * 1,25 Centen om belasting van te betalen komen uit het salaris o 200 salaris – 100 belasting = 100 salaris netto o En die 100 salaris is nodig om de belasting op het voordeel mee te betalen Belasting op belasting!! Privé bouwen Stuk bureau dat verhuurd wordt aan de vennootschap = Aftrekbare kost voor venn = fiscaal voordeel Belastbaar op werkelijke huur, 40% kostenforfait op 2/3 KI
Huur belastbaar als onroerend goed, maar aftrekbare interesten van het onroerend inkomen = dubbel fiscaal voordeel Dus privé + verhuur = inkomensconversie: hoogbelaste cf omzetten in laagbelaste cf of cf met aftrekbare kosten MAAR als het voordeel groter is dan 3,88 * KI * 100/60 dan is het verschil belastbaar als bezoldiging
-
Pensioenen en gelijkgestelde toelagen (HALF EN HALF) o Ouderdoms-en overlevingspensioenen, en gelijkaardige uitkeringen die definitieve en blijvende derving van beroepsinkomen compenseren o Ook opbrengsten levensverzekeringen, groepsverzekeringen o TAK 1: wettelijk pensioen belastbaar als beroepsinkomen minimumpensioen is vrijgesteld o TAK 2: Groepsverzekering Werkgever betaalt premies fiscaal aftrekbaar tot 80% van de bezoldiging van het laatste werkjaar Kapitalisering rekening houdend met mortualiteitstabel Als de groepsverzekering uitbetaald wordt op 65e 16,5% + gemeentebelasting OP ALLES Maar JLDehaene: anticipatieve heffing! Iedereen die 60jaar is, verzekeraar gaat dan al de belasting betalen van 16,5% op alles wat opgebouwd is o TAK 3 : privé levensverzekering Fiscaal voordeel? : 10% op het volledige kapitaal dat wordt uitgekeerd INDIEN de premiebetalingen geleid hebben tot een fiscaal voordeel (aftrek of krediet) Indien er IN: geen voordeel was, is er UIT: geen belasting!
-
Winsten en baten van een vorige beroepsuitoefening o Bv architect die kantoor heeft gesloten maar volgend jaar een betaling van een factuur ontvangt
Onroerende en roerende inkomsten -
worden fiscaal behandeld als bedrijfsinkomsten wanneer vermogensbestanddeel wordt gebruikt voor beroepsactiviteit meerwaarden belastbaar voor wat betreft de beroepsgoederen o vb. vastgoedhandelaar moet voor zijn beroep moet werken met onroerende goederen (beroepsinkomen) maar het verkopen van zijn eigen 2e woning is belastbaar volgends de onroerende inkomensbelasting o uitzondering: bezoldigingen
Belastbaarheid van alle voordelen van alle aard verkregen naar aanleiding of ter gelegenheid van de beroepswerkzaamheid o
o o -
vb. aankoopoptie op bedrijfswagen is voor de werkgever, als de werknemer deze krijgt: voordeel belastbaar op marktwaarde - AK-optie (bv 15 000 marktwaarde – 2000 AK optie) = belastbaar 13000 bloemen ontvangen voor overuren te werken is belastbaar snoepreisje belastbaar aan marktprijs
voordelen in natura o belastbaar bedrag: werkelijke waarde in hoofde van de genieter o een aantal belangrijke voordelen van alle aard kennen een FORFAITAIRE waardering (art 18 KBWIB) bv: bedrijfswagen: voordeel in functie van aantal km privé afgelegd en de soort van auto (fiscale PK) daarom wordt er vaak gekozen voor een iets oudere auto, die een full option is, dan een nieuwe met standaard pack hoeveel km rijdt u? zelfs al rijd je mar 1km privé, heb je een forfait van 5000km privé-km als je 2e wagen hebt, ander forfait! Akkoorden met de fiscus over feiten Huisvesting : KI * 1,25 Huisbediende 5950 (ipv 15 000) PC (180) internet (60) Kosteloze maaltijden Bonus van 15000 euro? Geef mij maar geen bonus, maar een voltijds huisbediende die 15000 euro per jaar kost (betaalt door werkgever) en die forfaitair maar op 5950 wordt geschat. Het voordeel waar ik op belast wordt is slechts 5950.
Het stelsel van de meerwaarden -
Zelfstandigen: baten o Belasting op meerwaarde als je een goed verkoopt o Maar als je je winkel stopt en in privé gebruik neemt: geen belastbare meerwaarde = gedesaffecteerd o Wat is belast als meerwaarde? Belangrijk : het mag GEEN EXPLOITATIEWINST zijn: het mag niet je job zijn om dit te verkopen, maar het is wel een beroepsgoed Vb: koeltoog van een beenhouwerij Geen meerwaarde voor de koeltoogmaker/verkoper Wel meerwaarde als de slager ze zou verder verkopen o Vrijgesteld: uitgedrukte, niet gerealiseerde herwaarderingsmeerwaarden aandelenruil bij belastingvrije reorganisatie monetaire meerwaarde = inflatiecorrectie (maar sinds 1959 = 1)
o
-
-
meerwaardes zijn belastbaar aan 50% TENZIJ het gaat om lange termijn meerwaardes (meer dan 5j in bezit) 2 opties Verlaagd tarief 16,5% o tenzij IMVA 33% goodwill of cliënteel als het niet duurder is dan winst voorbije 4jaar geen 33% maar gebruikelijke progressieve schaal wordt vaak gebruikt door bv advocaat advocatenbureau want fiscale voordelen door afschrijvingen o Wel voor aandelen en FVA 16,5% Belastingsuitstel met wederbelegging (art 47) Roll Over Relief o Verkopen 8j oude truck aan 100 meerwaarde o Herinvestering in nieuwe o Geen belasting op herbelegging in afschrijfbaar MVA o Die 100 wordt belastbaar OVER DE NIEUWE AFSCHRIJVINGSduur (bijvoorbeeld 25j) o Hoe LANGER hoe voordeliger!! (NAW)
Stopzettingsmeerwaarden (ZIE NOTITIES) o Voor beroepsactiva o Belastbaar krachtens art 28 o Vrijstelling monetair gedeelte (art 44) o Vrijstellingsregime (art 46) in drie gevallen voortzettingstelsel Reorganisatiefaciliteit voor algemeenheid van goederen of tak van werkzaamheid bij inbreng tegen aandelen in EU vennootschap mits rechtmatige financiële of economische behoeften ruling commissie Doorschuiving belastingskenmerken !! afschrijvingen, investeringsaftrek, fiscale boekwaarde, voorzieningen Aandelen: overname netto fiscale boekwaarde Overgang naar professionele vennootschap!
Vrijgestelde beroepsinkomsten -
Culturele en sociale vrijstellingen o Kinderbijslag o Kosten woon-werk verkeer terugbetaald door werkgever ALS men kostenforfait toepast. (indien het kostenforfait niet aanvaard wordt, is het een belastbaar voordeel van alle aard) o Loon bonus (aftrekbaar, 33% RSZ) o PWA inkomsten tot een max bedrag per uur o Sociale voordelen Niet individualiseerbaar Vb Fitness op het werk Of Geringe geschenken Vb glas champagne op nieuwjaarsreceptie Of niet de aard van een vergoeding Vb doodskransen op begrafenis werknemer
-
Economische vrijstellingen o Vrijstelling voor aanwerving van bijkomend personeel ter bevordering van het wetenschappelijk onderzoek of de uitvoer o De investeringsaftrek voor nieuwe investeringen in afschrijfbare activa in België 3,5%, 13,5% : OO, energiebesparing, rookafzuiging, laadstation elektrische wagens 20,5% beveiliging (alarm, brand,..)
De aftrekbare beroepskosten -
Art 49 (enkel van beroepsinkomen) + art 104 (gezamenlijk)
-
Vereist: o
o o
o o
Beroepsactiviteit Dus niet terwijl je nog studeert voor een beroep te gaan uitoefenen Wel als je het beroep al hebt en dan een opleiding neemt om hogerop te geraken Gedaan tijdens belastbaar tijdsperk Om beroepsinkomsten te bewaren of behouden Sponsering is NIET fiscaal aftrekbaar als het ‘met een goed hart’ is. Daarom moet de gesponserde vzw een platform aanbieden aan de fiscus om te bewijzen dat het sponsering om reclame te maken is = wel aftrekbaar! Bewijsplicht voor belastingsplichtige! Suggestie tot het sluiten van akkoorden voor raming van kosten met de fiscus (art 50)
-
Het aftrekbare kostenforfait o Hier heb je ALTIJD recht op, zelfs indien je minder kosten hebt o Enkel als je meer kosten hebt en je dit bewijst, krijg je meer aftrek o Art 51: plafond op 3380 euro
-
Aftrekbare elementen: (art 52) o Interesten o Salarissen o Vergoeding medewerkend gezinslid Principe: volledige decumul= aparte belasting voor beide echtgenoten Echter: meewerkende echtgenoot, tot 30% van het beroepsinkomen kan hieraan toegekend worden (als deze zelf niet meer dan 8700 verdient) Of: toerekening van gedeelte van werkende partner aan partner die niet werkt (of minder verdient) tot deze aan 30% van het totale inkomen komt met maximum van 6700 (niet geïndexeerd) komt. o Afschrijvingen o Interest van schulden van bedrijfsleiders voor aankoop aandelen o Autokosten Slechts 75% aftrekbaar maar kan verlaagd worden naar 60, of verhoogd naar 90 Fiscale pk’s Tenzij brandstof en interest (zie later en codex) Tenzij taxi, rijschool, verhuurbedrijf, autokosten altijd volledig aftrekbaar Voor woon-werk verkeer: forfait: 0,15euro per km
o
o o
-
Bedrijfswagen Je hebt 3 soorten kilometers Werk-werk Woon-werk (belasting + forfait 0,15/km) Privé: belasting In tegenstelling tot privéwagen rijden voor werk: Privé is irrelevant Heel veel werkkm ? o Bv. 17 000 van 40 000 km zijn voor het werk o 17/40 kosten aftrekbaar ten belope van 75% Woonwerk = 0,15 euro per km aftrekbaar Conclusie: bedrijfswagen is meestal voordeliger De groene aftrek: 0,15 euro per km voor woon-werk verplaatsing NIET met de auto (fiets/te voet) met een maximum van 100km Beroepsverliezen Bruikbaar voor andere beroepen Vb haelterman mag verliezen als advocaat aftrekken van zijn inkomen as hoogleraar Als er dan nog een negatief saldo is mag dit onbeperkt overgedragen worden Vb: eerst jaren verlies lijden, en dan winst beginnen maken, de verliezen jaar na jaar aftrekken tot ze ‘op’ zijn winst niet belast Behalve als verliezen van transparante entiteiten niet in het verlengde van de winstgevende beroepswerkzaamheid (art 80) Niet aftrekbaar van abnormale voordelen Onbeperkt overdraagbaar in de tijd
NIET aftrekbaar: o Inkomstenbelasting o Geldboetes o Kosten voor niet-specifieke beroepskledij als je het niet privé kan dragen (zoals brandweerman kledij) dan wel aftrekbaar. o 31% van restaurantkosten o Jacht, pleziervaart, bordelen, tenzij gerechtvaardigd door eigen aard activiteit of belastbaar bij genieter Bv verkoper van een jacht die klanten een vaart aanbiedt voor te testen o Kosten die op onredelijke wijze beroepsbehoeften overtreffen Het mag overdreven zijn, maar niet onredelijk overdreven Bv. bentley niet aftrekbaar voor 2e jaars advocaat o Ten laste genomen verliezen van vennootschappen Verrijking, belastbaar tbgv en aftrekken geleden verlies Tenzij om belastbare inkomstenstroom te vrijwaren o Interesten, royalties of vergoedingen voor prestaties betaald aan fiscaal begunstigde entiteiten (belastingsparadijzen) TENZIJ bewijs van oprechte verrichting en gepast bedrag o Interesten die marktrente te boven gaan (zie vennB)
DIVERSE INKOMSTEN -
-
-
Art 90, 1°: o handelen uit het normale beheer van het privé vermogen = vrijgesteld o Onverminderd het bepaalde in 8,9,10°: hier staan dingen die anders behandeld worden ivm alle winsten of baten die occassioneel of toevallig zijn o Vb: het gras van je buur afrijden voor 10 euro is belastbaar o Vb: het kweekgedrag van de roodborstjes in de Dijlevallei te bespreken in het verlengde van je hobby, is belastbaar indien je ervoor vergoed wordt Occasioneel Buiten beroep Alle winsten of baten = belastbaar als divers inkomen De speculatieve baten o Een aantal meerwaardes van particulieren kunnen soms wel belastbaar zijn: 11 types o Verrassend ruime bepaling o Impact van tekst in fine: vrijstelling opbrengsten beheer privé vermogen ALS geen roerende of onroerende inkomsten Privé vermogen bestaande uit portefeuillewaarden Maar wat is het NORMALE beheer? Winst op de beurs, opties speculeren = belastingsvrij Toepassing: wat is abnormaal? criteria : Veelvuldigheid van de activiteit (frequentie, snelheid intensiteit) Omvangrijkheid van de activiteiten (lenen om te beleggen = abnormaal) Gebruik van pseudoprofessionele middelen abnormaal = speculatief = belast aan 33% Vb: geld lenen om 51% van de aandelen van Inbev te kopen; en ze de dag nadien voor het dubbele te verkopen is abnormaal Politieke dimensie o Realisatie interne meerwaarden, vrijgesteld o Vb. je hebt een familiebedrijf en je bent aandeelhouder, het bedrijf maakt winst Keuze 1: dividend uitkeren 15% RV Keuze 2: Winst reserveren in de vennootschap voor autofinanciering + cadeau notionele interestaftrek Jij als eigenaar wil aan de centen geraken Oprichting van een familiale holdingvennootschap waar jij eigenaar van bent Dan verkoop je de aandelen van het familiebedrijf aan de holding 100 kapitaal + 200 reserves van familiebedrijf Gaan naar de holding als een schuld van 300 op de eigenaar Het familiebedrijf laat de 300 uitkeren aan de holding, en gaat dan 100 lenen en steekt deze terug in het bedrijf o 100 is financieel neutraal o 200 is dividend tussen 2 vennootschappen Stelsel van DBI Dividend is vrijgesteld voor 95% van belastingen in de holdingvennootschap 5% belast aan 33,99% vennB = 1,65
o
o
-
De huisvader beheert de aandelen van het familiebedrijf en dit is het normale beheer, want de aandelen zitten in zijn privébezit… o Ruling commissie: Er zal wel 33% belasting zijn als niet voldaan wordt aan volgende voorwaarden: Geen onmiddellijke kapitaalvermindering Geen verkoop Voor 3 jaar geen cash halen uit de holding Dus als je 3 jaar tijd hebt, kan je de reserves zonder belasting halen uit de familievennootschap Onderhoudsgelden ontvangen Bv. studies financieren terwijl je niet meer gedomicilieerd bent thuis Jij bent belastbaar aan 25% (laagste schijf) Ouders krijgen belastingsaftrek van 80% van het bedrag En doen dus een voordeel in de hoogste schijf van 50% Belastbare meerwaarden op vastgoed Normaal zijn deze belastingsvrij: TENZIJ: Grond (onbebouwde onroerende goederen) aangekocht worden en binnen de 8j onbebouwd verder verkocht wordt o De meerwaarde op die verkoop wordt belast aan 33% de eerste 5 jaar en 16,5% de laatste 3 jaar o Om grondspeculatie tegen te gaan o Opletten op vrijstellingen (art 93) o En kostenforfait (art 101): 25% van aankoopprijs als aankoopkosten en 5% per jaar verhoging verkrijgingsprijs o Art 171 tarief Bebouwde onroerende goederen o 16,5% belasting bij vervreemding binnen de 5 jaar o Inclusief toestaan vruchtgebruik o Omweg: AK-optie + gebruiksrecht? o Art 93 bis: vrijstelling vervreemding hoofdverblijfplaats (KI vrijgesteld), krachtens art 12 Aandelen o Belastbaarheid aan 16,5% bij verkoop van een aanmerkelijk belang o Aan een buitenlandse rechtspersoon o Niet van toepassing in EU (wel Zwitserland, Japan,..) o Aanmerkelijk belang = +25% (alleen of samen met naaste familie tot 3e graad op enig moment in de laatste 5jaar)
Aftrekbare bestedingen art 104 o Onderhoudsgelden betalen: 80% aftrekbaar o Aftrekbare giften aan erkende instellingen (grens: 5% of 250 000) o 50% bezoldiging huisbediende o Kosten kinderoppas o Aftrek enige woning (zie onroerend ink voor bespreking)
-
Gezinsfiscaliteit o Vb openexamenvraag: huwelijk en fiscaliteit zijn niet neutraal: leg uit! o Gemeenschappelijke aanslag echtgenoten en wettelijk samenwonenden Wel belastbaar inkomen voor elk afzonderlijk vastgesteld Niet voor het jaar waarin het huwelijk plaatsvindt Dus elk zijn beroepsinkomsten (+ toepassing van toekenning medehelpende en stelsel van splitting) Ook: beroepsverliezen aftrekbaar van beroepsinkomsten van de partner Beide zijn wel aansprakelijk om de belasting te betalen Problemen bij feitelijke scheiding Kan beperkt worden bij een advocaat op voorhand Wederzijdse aansprakelijkheid anders
HET TARIEF Art 130 -
-
Gevolg van de tarieven in combinatie met de belastingsvrije som: vlak tarief Iedereen heeft slechts een klein beetje een verschillend gemiddeld marginaal tarief van de werkenden Niet werkenden helemaal anders Gemiddelde druk over de hele bevolking: 20% o Hele rijke mensen (tak 23 0%, bevek 0%) o Heel arme mensen (wettelijk minimum) o Gewone mensen zijn een schaars goed, en worden zwaar belast Iedereen heeft recht op de belastingvrije som o Wordt verhoogd voor aantal personen ten laste Kinderen Gehandicapten*2 Gevolg: als je veel kinderen hebt, ga je het doorlopen van de eerste schijven elimineren Persoon ten laste: Als geen netto bestaansmiddelen van meer dan 1800 euro o Bezoldiging als student met arbeidsovereenkomst niet meegerekend voor de eerste 1500 euro (dus je mag 3300 verdienen) Als de inkomsten van de kinderen samengevoegd worden met de ouders : vermoeden van ten laste te zijn o Gezamenlijk hoederecht over kinderen na scheiding: op aanvraag belastingvrije som verdeeld
Een stelsel van belastingkredieten -
Vermindering lange termijn sparen Vermindering tegen een gecorrigeerd gemiddeld tarief Minimum 30%, maximum 40% 400 euro minder belastingen betalen 5 mogelijkheden die fiscaal aangemoedigd worden o Persoonlijke bijdragen groepsverzekering (2e pijler) Gestort door werkgever Tot 80% grens wat betreft in aanmerking te nemen bedrag o Bijdragen individuele levensverzekering (3e pijler) Door de aftrek, wordt wat eruit komt belastbaar Beperkt tot 1500 euro Premies !! contracten 10j, in eigen voordeel, na 65 jaar anders erfgenames o Aflossing of wedersamenstelling kapitaal hypothecaire lening (NIET) Samen met levensv beperkt tot 1500 euro Minimum 10j, beperkt tot eerste schijf van 50 000 Er zijn 2 manieren om je huis af te betalen 1. Lening met annuïteiten 2. Bullet loan: alles in 1* betalen na 20jaar + verzekering opbouwen voor het bedrag dat terugbetaald moet worden (sinking fund). Als je zou sterven voordat de lening is afbetaald, betaalt de verzekering ALLES o
Betaling werkgeversaandelen
o
Op voorwaarde dat er geen voordeel van pensioensparen is Aandelen 5j houden Max 500 euro per jaar Pensioensparen Los van de eerste twee Individuele pensioenspaarrekening bij de bank Tot 800(500?) euro per jaar = enorm fiscaal voordeel Voor collectieve of individuele spaarrekening of spaarverzekering
-
Andere belastingsverminderingen o !! verhoogde vermindering bouwsparen (50% ipv 40%) Voor aflossing hypothecaire lening van enige woning Of premies verzekering tot wedersamenstelling kapitaal Bvermindering berekend aan marginaal tarief dus zelfde effect als een aftrek Beperkt tot eerste schijf van 50 000 euro, verhoogd met kinderen ten laste o Utgaven inkader van plaatselijke werkgelegenheidsagentschappen en prestaties betaald et dienstencheques Maximum 1810 euro Vermindering voor dienstencheques : 30% van bedrag o Vermindering voor energiebesparende uitgaven Zonnecelpanelen, dubbele begalzing, isolatie van daken, energie-audit 15% of 40% afhankelijk van de aard van de investering Max 500 euro per jaar o Vernieuwing woningen gelegen in zone voor positief grootstedelijk beleid Bv kot in leuven Max 500 euro per jaar o Verwerving obligaties kringloopfonds/startersfonds Max 210 euro per jaar o Conclusie Belastingen kunnen zelfs tot 0 verminderd worden (! Examen!) Een uitgave die sympathiek lijkt, altijd zoeken in Art 104 Art 145 Art 171 Sparen is bijna altijd een voordeel aan verbonden
-
Vermindering vervangingsinkomen o (brug)pensioen, werkloosheidsuitkering, andere vervangingsinkomsten o Grotere vermindering bij uitsluitend pensioen- of vervangingsinkomsten, uitgefaseerd indien andere dan vervangingsinkomsten worden behaald o Art 154: geen belasting als uitsluitend vervangingsinkomsten die de wettelijke grenzen
-
Vermindering buitenlandse inkomsten
o
o
o
Vrijgestelde inkomsten: belastingvermindering proportioneel aan het aandeel van deze inkomsten in de totale inkomsten Dubbele belastingsverdragen: Belgen die in Frankrijk werken, belasten in België, maar als het substantieel deel is, wordt hij in Frankrijk belast Bv. 2d/week werken in parijs Dit is vrijgesteld in belgie en belast in Frankrijk = SPLIT PAY-ROLL of SALARY SPLIT of multiple employment Tussen de 15 en 20% belastingsbesparing per maand! VB 100 verdienen in belgië aan netto 50 overhouden 80 verdienen in Belgie (netto 40 over) en 20 verdienen in NL (30% schijf = netto 14 over) = netto 54 over!! Stelsel van vrijstelling MET PROGRESSIEVOORBEHOUD Het gemiddelde tarief wordt berekend op je wereldwijd inkomen, en wordt dan toegepast op het Belgische inkomen!!! Als er geen vrijstelling is: vermindering tot de helft van de belasting die overeenstemt met buitenlandse onroerende en beroepsinkomsten die daar belast werden
-
Vermeerdering voorafbetalingen (door onvoldoende stortingen) o |_1e kwartaal_|_2e kwartaal_|_3e kwartaal_|_4e kwartaal_|_1e kwartaal_|_2e kwartaal_| o Voorafbetaling over 4 kwartalen, eigenlijke belastingheffing, jaar daarop eind 2e kwartaal o Geldt voor batenbehaalders Zelfstandigen moeten spontaan zelf betalen mbv voorafbetalingen Computermatig berekenen ze dat je 1000 belastingen had voorafbetalen bijvoorbeeld dus 250 per kwartaal Als dit niet zou gebeurd zijn: sanctie SOM Basisinterestvoet * # kwartalen dat je het genot hebt behouden 6 kwartalen voor voorafbetalingen uit het 1e kwartaal die onvoldoende waren, 5,4,3. = totale % van de sanctie Als je voorafbetalingen goed verricht Bonificaties: gelijk aan de sanctie die je zou gekregen hebben als je niet voorafbetaald had Meeste zelfstandigen doen op 10 april 1 grote voorafbetaling Men gaat berekenen perfect hoeveel penalisatie je zou hebben over alle kwartalen En men gaat voor de voorafbetaling van 10 april een mensualiteit aan bij de bank De interest voor de voorafbetaling te doen is aftrekbaar als beroepskost Je moet sowieso de hele belasting betalen, je kan enkel de vermeerdering vermijden
-
Bijzondere aanslagregelingen
o o
Mogelijkheid dat kapitaaluitkering levensverzekering, of uitkeringen herstel van inkomensderving, omgezet wordt in een jaarlijkse rente die belastbaar is Art 171 lijst van de afzonderlijke aanslagen aan afwijkende tarieven 33% Art 90, 1°: speculatieve baten o Bv pokeren, gras afrijden Art 90, 8* o Terreinen vervreemd binnen de 5j na verkrijging Stopzettingsmeerwaarden op IMVA (goodwill) 10% Privé levensverzekering, die NIET zijn onderworpen aan de anticipatieve heffing op 60 jaar Inflatie correctie van inkoopbonus Liquidatiebonus 15% Roerende inkomsten (bevrijdende roerende voorheffing) VVPR: verlaagde voorheffing, precompte reduit 25% Andere dividenden 16,5% Meerwaarde op verkopen huis dat niet hoofdverblijfplaats is binnen 5j Terreinen tss 5 en 8 j Stopzettingsmeerwaarden MVA LT beroepsmeerwaarden Gemiddelde aanslagvoet laatste jaar Laattijdige uitkeringen winsten of baten Opzegvergoedingen
SUCCESSIERECHTEN -
-
Uitgangspunt: gehele netto vermogen van Belgisch rijksinwoner onderworpen (helft vd gemeenschap + roer/onroer) aan successierechten : belasting op de overdracht van vermogen Tarief in Vlaanderen (echtgenoten en rechte lijn) o Tot 50 000: 3% o Tot 250 000: 9% (= gemiddeld 7%) o Boven 250 000: 27% o Zijlijn en derden: van 30% tot 65% Planning inzake tarieven o Homohuwelijk! o Rol van het huwelijk als optimaal vermogensrecht o Tariefschalen worden apart toegepast voor roerend en onroerend PER ERFGENAAM o Dus 3 erfgenaam = 6 categorieën die apart de tariefschalen doorlopen ! o Dus als je 250 000 * 6 erin zet, wordt je 1,5 mio maar aan 7% belast. o 0% tarief: vererving activa familiebedrijf Overdracht aandelen van en vorderingen op familievennootschap of holding erboven Als sedert 3 jaar voor minstens 50% in handen erflater of echtgenoot, ascendenten, zijverwanten + kinderen van vooroverleden broers en zussen Als 500 000 euro loonlasten en behouden (anti misbruik: onderhoudspersoneel wordt niet meegeteld) o Methodes Schuld erkend in testament Werkt niet: gewoon successierechten betalen Toekenning huwvermogen aan langstlevende Werkt ook niet! Helft van de gemeenschap wordt geërfd Alles wordt dan “dubbel” belast als het nog is overgaat later naar de kinderen Clausule schrappen en de helft van het huwvermogen laten erven door de kinderen met naakte eigendom, vruchtgebruik en inkomsten blijven dan bij de langstlevende echtgenoot Handgiften, schenkingen Vereist notariële akte bij schenking in belgië o Schenkingsrechten op onroerende goederen lopen op tot 27% o Schenkingsrechten op roerende goederen: Van Mechelen schenking: aan 3%! Schenkingen die je niets kosten o Handgift FYSIEKE overhandiging van hand tot hand Als je wegschenkt zonder schenkingsrechten moet de schenker nog minstens 3j blijven leven, anders toch successierechten betalen Je moet de datum kunnen bewijzen! Bv. de bankdirecteur schrijft een getuigenig, dat papier + bankuitreksels laten registreren
o
Een schenking voor Nederlands notaris Geen registratie in België en dus ook geen registratierechten Vw: ook 3 jaar blijven leven Je kan een verzekering aangaan voor als de schenker toch binnen de 3jaar komt te overlijden, en dan moet de verzekeraar de schenkingsrechten betalen
o
Registratierechten Te betalen bij vervulling formaliteit van registratie Verplichte registraties Overdrachten vastgoed Alle notariële akten Geschreven huurcontracten o Gratis, ter bescherming van de huurder (als de eigenaar het onroerend goed verkoopt dat u huurt, huur je het gewoon verder van de nieuwe eigenaar) Inbrengen in venn met rechtspersoonlijkheid Schenkingsrechten Hetzelfde progressief tarief als de successierechten Handgift + 3j leven = geen registratierechten Waarom notariële akte? Onroerende goederen o Vlaanderen 10% o Als je vastgoed verkoopt BTW: 21% : bij nieuwe onroerende goederen voor bouwpromotor Registratie 10%: voor iedereen + oud gebouw o Vastgoed kan quasi-overgebracht worden via erfpacht voor 99j Roerend vermogen: Van Mechelen schenking o Heel je roerend vermogen schenken, zonder de 3j overlevingsclausule met definitieve ontwijking van successierechten
o
Controle en bewijs voor successierechten Verjaring 2jaar/10jaar sedert aangiftedag Zwart geld moet 10j lang verborgen blijven Geen bankgeheim: standaard worden de voorbije 3jaar onderzocht, naar verdwenen bedragen Meldingsplicht verzekeringspolissen roerende goederen, beheerde activa Bv kluisje in de bank wordt verzegeld en pas opnieuw geopend als de fiscus er (eventueel ) bij is Driejarig vermoeden van art 108 Mythe van de verdwenen aandelen Als de fiscus in de voorbije 3jaar iets ziet, mag hij veronderstellen dat het er nog is, voor de successierechten Maar als de 3j gepasseerd zijn en er is geen aanleiding om anders te vermoeden, wordt er getaxeerd!!
o
Conclusie: hoe aan successieplanning doen? Niets hebben als je overlijdt: maar onzekerheid voor erflatende Bekijk het aantal kinderen, roerend en onroerend vermogen Eventueel schenking o Belastingsvrij + overlevingsclausule o Van Mechelen schenking 3% Ouders (erflatenden) willen vaak controle + behoud van inkomsten van het weggeschonken vermogen o Technieken Schenking onder voorwaarden Ik schenk u dit, maar als jij voor mij sterft dan wordt de schenking ontbonden = automatische terugkeer bij vooroverlijden Voorbehoud van vruchtgebruik Coupons zijn voor de schenker, vruchtgebruik is beschermd tegen verkoop, vruchtgebruik eindigt bij overlijden Schenking met last Wanneer vruchtgebruik niet nodig is.. maar als er iets gebeurt waardoor de schenker minder dan x euro verdient, dan moet de erfgename het verschil compenseren, en wanneer hij dit niet doet kan de schenking herroepen worden Beding van behoud in onverdeeldheid Tussen de verschillende erfgenames: vermijden dat er 1 alles kan verkopen (zoete gevangenschap) BV. de Burgerlijke vennootschat = onverdeeldheid met spelregels : ouders schenken beleggingsportefeuille aan kinderen + veto voor ouders: voordelen: bevrijdende RV, vrijgestelde meerwaardes, uitkeren geld bij akkoord anderen is vrijgesteld van belasting
ARBEIDSOVEREENKOMSTENWET (NIET!) 1. Arbeidsovereenkomst moet SCHRIFTELIJK zijn 2. Voor ONBEPAALDE duur, tenzij een duur bepaald werd, een verlenging is dan weer van onbepaalde duur 3. Bij beëindiging wegens ontslag door de werkgever gegeven: a. Om dringende reden (bv gestolen): ontslag gegeven binnen de drie dagen nadat deze dringende reden ter kennis komt van de werkgever b. Ofwel opzeg (ne C4) i. Opzegperiode, gedurende dewelke de overeenkomst doorloopt (loon) ii. Moet per aangetekende brief iii. Men kan opzegtermijn opzij schuiven: opzegvergoeding gelijk aan loon dat verschuldigd zou geweest zijn 4. Voor ARBEIDERS a. Proefperiode van 14dagen b. Opzegtermijn van 28 dagen c. 56 dagen na 20 jaar dienst 5. Voor BEDIENDEN a. Proefperiode 12 maand (loon hoger dan 19300) (opzeg binnen 3dagen) b. Geldt als opzegperiode i. Als loon lager dan 16100: 1. Drie maanden per schijf van 5 jaar dienst 2. Dus na 20 jaar dienst, heb je 12 maand opzeg ii. Loon hoger dan 16100 1. Opzegtermijn vastgesteld bij specifieke overeenkomst die gesloten wordt bij de beëindiging zelf 2. Als geen overeenkomst dan beslist de arbeidsrechtbank a. De Claeys formule: leeftijd, functieniveau en anciënniteit : lineaire regressie c. Onderhandelen voor conventionele anciënniteit is mogelijk bij het aannemen van een job i. Als je ervaring hebt in dezelfde branche wordt dit vaak geëist door werknemer ii. Je neemt de vorige jaar dan mee in de claeys formule.
Vennootschapsbelasting -
Toepassingsgebied o Binnenlandse vennootschap: 3 voorwaarden VW1: rechtspersoon Afzonderlijk van die van de aandeelhouders BVBA, NV, CVA, CV Ook buitenlandse rechtspersoonlijkheden worden erkend zonder verdere formaliteit bv. Société Anonyme Vennootschappen zonder afzonderijke rechtspers = GEEN VENNB o Maatschap, stille of tijdelijke vennootschap o Vb. dokterpraktijk = belast in PB o Daarom fiscaal voordelig dat er rechtspers is. VW2: Statutaire zetel, voornaamste inrichting, zetel van beheer of bestuur in BE 1 vd 4 in België is genoeg om onderworpen te zijn aan vennB Statutaire zetel o Weerlegbaar vermoeden dat de venn vanuit zijn statutaire zetel geleid wordt Voorn inrichting, zetel van beheer/bestuur o Plaats van waaruit de vennootschap effectief wordt geleid o Geheel van feitelijke omstandigheden wijzend op voornaamste beslissingscentrum o In regel: plaats waar de Raad v Bestuur samenkomt, debatteert en beslissingen neemt Als een onderneming die in het buitenland gevestigd is bestuurd wordt vanuit België Samenkomen op regelmatige tijdstippen om te vergaderren o Een buitenlandse venn kan een binnenlandse venn zijn fiscaal o Een binnenlandse venn kan een buitenlandse venn zijn fiscaal Een binnenlandse NV, met zetel in BXL, die een mijn in Portugal exploitteerd, en 9/10 vergaderingen in Portugal houdt: vrij van Belgische belasting Weerlegbaar vermoeden VW3: exploitatie/verrichtingen van winstgevende aard Nijverheid, handel, landbouw Verrichtingen winstgevende aard: iedere andere activiteit die een regelmatige beroepsactiviteit zou zijn indien uitgevoerd door naturlijk persoon en dus belastbaar zou zijn o vb. advocaten-, dokters-, revisoren-, consultantsvenn o ~dienstensector Uitgesloten rechtspersoonlijkheden Overheidsbedrijven, De Lijn, IVB, Tek, autonome havenbedrijven (lage tarieven, 15 a 25% ipv 33%) Vzw’s o Zuivere vzw Geen commercieel doel Rechtspersonenbelasting
o
o
Gemengde Geen winstbejag Filantropisch / sociaal doel Winstgevende occasionele bezigheden om de hoofddoelen te ondersteunen Regel: vennB Maar uitzonderingen: uit de vennB voor ALLES 1e eliminatie: in functie van de aard vd onderneming o Beroepsverenigingen (unizo) o Ziekenhuizen (gasthuisberg) o Onderwijs (k.u.leuven) o Bejaarden-en ziekenzorg o Sociale verzekeringskassen o Sociale werkgeverssecretariaten o Private stichtingen e 2 eliminatie: ifv aard verrichting: worden niet als verrichting van winstgevende aard aangemerkt o Alleenstaande/ uitzonderlijke verrichtingen Vb. jaarlijks mosselfeest van de lagere school o Bijkomstige verrichtingen Ondergeschikt aan het filantropische hoofddoel o Niet volgens normale nijverheid/handelsmethoden uitgevoerd Inzet van middelen en mensen Courante marktmethoden (reclame, distributie, financiering..) Vb: paters van westvleteren ) hoeveel paters bidden er en hoeveel brouwen er bier? Distributie niet via supermarkt, je moet het zelf gaan halen Onechte In strijd met statuten exploitatie/winstgevende bezigheid vennB vb. Oxfam?
Twee bijzondere gevallen Beveks en Bevaks o Belastbare basis in principe steeds gelijk aan 0 Pensioenfondsen o Belastbare basis in principe steeds gelijk aan 0 (op het rendement van beleggingen)
-
Grondslag o Algemene beginselen Regels van personenbelasting ivm ondernemers worden doorgetrokken naar vennB o
Gevolgen Winstbepaling op vorderingsbasis Vb. op 24/12 een factuur uitschrijven voor 50 euro, maar pas in januari ontvangen belasting in DIT aanslagjaar, ongeacht van wanneer het geld werkelijk binnenkomt i.t.t vrije beroepers (advocaten, artsen) die belastbaar zijn op CASH basis (vandaar de moeilijkheden van overgang naar vennootschappen, alles wordt plots vroeger geïnd!) alle winst/inkomen is bedrijfswinst geen onderverdeling naar roerend / onroerend en divers inkomen niet alle kosten zijn aftrekbaar als beroepskosten i.t.t. art 49 art 53 + correctie art 195 – 198 bis De vennootschapsbelasting wijst terug naar de personenbelasting, waar belastingen ook geen aftrekbare kost zijn Maar de sanctie van 309% op zwart werken is WEL aftrekbaar, als enige belasting!
o
Uitgangspunt voor de vaststelling van de winst/verlies = de boekhouding Optie 1: winst reserveren Optie 2: winst uitkeren Fiscale winst is bijgevolg: boekhoudkundige winst (reserves + dividenden) + verworpen uitgaven - Aftrekken Correctie, sommige boekhoudkundige kosten zijn fiscaal niet aftrekbaar, en sommige inkomsten of reserves zijn niet belastbaar (cfr 1e bewerking) Daarna toepassing van de andere van de 8 bewerkingen: eliminatie uit boekhoudwinst van winstbestanddelen die fiscaal zijn vrijgesteld Overzicht: o Buitenlandse inkomsten o Giften o Intra-groepsdividenden o Octrooiaftrek o Notionele interestaftrek o Verliezen
o
1e bewerking : ingrijpen op de kosten Correctie voor intra-groepswinst-verschuivingen binnen België en naar buitenland Regel: als de economische activiteit in België wordt uitgevoerd, moet ze in België belast worden Methode 1: verzaken/derven aan winst in België en deze verschuiven naar Ierland (33 % 12,5% ) o Vb. intragroepsverkoop aan kostprijs, zodat er geen winstgemaakt wordt in België, maar alle winst gemaakt wordt in een land met lage belastingstarieven o Opm: binnen België mogen zo’n verschuivingen als ze niet abnormaal bevoordeeld zijn : het weggeschoven winstdeel wordt toch volledig in België belast Methode 2: abnormale/goedgunstige voordelen o Als een vennootschap niet handelt volgend de courante marktvoorwaarden o Opm: ook binnen België niet toegelaten (art 49) Een onderneming mag interest aftrekken als Het voor winst te maken is Rente niet hoger is dan marktrentevoet Anders niet aftrekbaar bij betaler En wordt de genieter niet belast op de ontvangen interest o Niet handelen at arm’s length o Vb. opblazen van kosten o Vb. veel te hoge interestvragen op een lening binnen groep Interest is aftrekbaar, stel dat ze 15% vragen, terwijl gangbare interest slechts 5% is, dat is op een lening van 100, 10 extra winst die niet belast kan worden. Indien internationale context: o Tegenbewijs mag niet geleverd worden als Genieter een gelieerde buitenlandse venn is (groep) Genitere in belastingsparadijs is gevestigd ALTIJD WINSTCORRECTIE Gevolg: economische dubbele belasting! Aftrekbare en niet-aftrekbare kosten (verworpen) Art 49 speelt ook in VennB: geen onweerlegbaar vermoeden dat elke uitgave een bedrijfsmatig karakter heeft Aftrekregels uit de personenbelasting spelen in de vennB zowel in positieve als negatieve zin, altijd aftrek reële kosten Vb. 2 appartementen + afschrijvingen voor cardioloog van een BVBA o Kosten worden verworpen door de fiscus omdat die activiteit te ver ligt van het maatschappelijk doel Belangrijke specifieke regels voor vennootschappen o Maatregel tegen onderkapitalisatie (art 18, 4°) Debt/equity ratio maximum gelijk aan 1/1 Debt zit bij de aandeelhouders, equity is het maatschappelijk kapitaal(minimum 62 500) +reserves Dus voor elke euro kapitaal, mag je 1 euro lening aangaan
Als je over de 1/1 ratio gaat, wordt dat deel van de interest omgerekend naar DIVIDENDUITKERING = verwerping van kosten Kost is niet langer aftrekbaar Voor aandeelhouder stijgt het tarief naar 25% o Maatregel tegen belastingsparadijzen (art 54) Betaling van fictieve of overdreven kosten aan inwoners van belastingsparadijzen Bewijslast wordt omgekeerd, je hebt het recht om het tegenbewijs te leveren Bv. royalties uitkeren aan personen gevestigd in een belastingsparadijs: vermoeden niet aftrekbaar o Onderkapitalisatie vennootschap door te hoge leningen (7/1) ratio verstrekt door inwoners van belastingsparadijzen o Belastingplichtige moet zelf aangifte doen van betalingen (+100000) aan personen gevestigd in Niet coöperatief belastingsparadijs Bv. Panama, Uruguay Land op Belgische lijst, nominaal tarief vennB lager dan 10% Bv. Cayman eilanden, British Virgin islands) Alleen aftrekbaar als belastingplichtige bewijs levert van werkelijke verrichting en geen artificiële constructie o Grote vennootschappen moeten afschrijvingen en hun bijhorende kosten in het jaar van verwerving pro-rateren: dus in functie van het aantal dagen dat het jaar nog telt (art 196) Anders kunnen ze op het einde van het jaar de belastbare grondslag nog flink doen dalen o Vennootschapsbelasting is niet aftrekbaar o Minderwaarden op aandelen zijn niet aftrekbaar Uitzondering: minwaarden geleden nav liquidatie van de venn ten belope van het niet gerecupereerde gestorte kapitaal o Autokosten 75% beroepsmatig deel is aftrekbaar Kan verhoogd worden tot 90% of verlaagd tot 60% ifv fiscale pks. Brandstof steeds beperkt tot 75% Vrijgestelde inkomsten / meerwaardes Regels PB gelden ook in vennB, maar nooit geen lager tarief Herwaarderingsmeerwaarden zijn niet uitkeerbaar en dus niet belastbaar Gerealiseerde meerwaarde op vaste activa o 5j lang in het vermogen o Volledige verkoopprijs wordt geherinvesteerd binnen 3j = tijdelijke vrijstelling: meerwaarde wordt belast a rato van de afschrijvingen van het wederbeleggingsactief (roll over relief) Meerwaardes zijn enkel vrijgesteld als ge geboekt worden op een ontastbare passiefrekening!! ONAANTASTBAARHEIDSVOORWAARDE o Meerwaardes zijn niet definitief vrijgesteld, slechts tijdelijk
Bijzondere regel: geen onaantastbaarheid: DEFINITIEVE VRIJSTELLING o Meerwaarde op aandelen VW: dividenden die op de aandelen worden uitbetaald die kwalificeren voor het DBI-regime Enkel TAXATIEvoorwaarde!!! Dus ook voor zeer kleine deelnemingen!! Ter vermijding van economische dubbele belasting De meerwaarde reflecteert een stijging van de reserves van de dochtervennootschap en deze is op de reserveaangroei al gelast geweest Maar!! Minwaarde op aandelen niet aftrekbaar Vrijgestelde inkomsten: investeringsreserve Vennootschapen die genieten van het verlaagd tarief (KMO’s) 50% aangroei van de reserve van het Belaste Reserves (max 37500) vrijgesteld indien wederinvestering binnen 3 jaar in afschrijfbaar (Immaterieel) Vast Actief die voor investeringsaftrek in aanmerking komen
o
2e bewerking : vrijgestelde inkomsten Regel: belastbaar op wereldwijd inkomen Uitzondering: internationale dubbele belastingsverdragen Indien de winst van de Belgische vennootschap onder dubbele belastingsverdragen in het buitenland belast wordt, moet België deze winst vrijstellen Bv. Belgische vennootschap met kantoor in UK In BE: belast op wereldwijd inkomen In UK: belast op verkoop in UK (territorialiteitsbeginsel) Gevolg: economische dubbele belasting Dus DBV: vrijstellen in België
o
3e bewerking: aftrek van giften Aan erkende instellingen (zie codex art 109) Beperkt tot 5% van netto-winst per jaar Of 660 000 per jaar
o
4e bewerking: dividenden Fiscaal gezien: geen consolidatie van vennootschappen Voor de fiscus “bestaan” groepen niet Wat is een dividend? Alle soorten vaan winstuitkering voor de aandeelhouder Dividenden maken deel uit van de winst en zijn GEEN aftrekbare kost Veronderstel een onderneming Xco met kapitaal 400 en belaste reserves 300 (EV = 700) en een moeder Zco met 70% van de aandelen van Xco. Xco heeft 200 cash en wil die uitkeren aan aandeelhouder Zco, lastens de belaste reserves Vraag1 : moet je VennB betalen? o Neen : enkel als het vrijgestelde reserves zijn Vraag 2: moet je RV betalen?
o
o
Ja! Hoeveel? 15% aandelen die VVPR zijn: Aandelen uitgegeven door publiek beroep te doen op het spaarwezen (beurs) Niet beursgenoteerd o Inbreng in cash o Geen inbreng in natura o Aandelen moeten op naam zijn en niet aan toonder 25% anders De RV wordt ingehouden door de uitkerende vennootschap(Xco), maar is ten laste van de ontvanger (Zco) Maar het kan voordeliger! Inkoop van eigen aandelen Aandeelhouder biedt zijn aandelen terug aan aan de vennootschap, deze moet daarna de aandelen vernietigen Vb. aandeelhouder met 10% aandelen van het 400 gestorte kapitaal (ingekocht aan 40) wilt zijn aandelen verkopen aan Xco Nu moet er minstens 10% van 700 uitbetaald worden o 0% RV op 40 (teruggave wgk) o 10 (!!)% RV op 30 (want dividend) Kapitaalvermindering Kapitaal verminderen met 200 Voorwaarden o Algemene vergadering o Notaris o Elke aandeelhouder gelijk behandelen Art 18 : onbelast als je ENKEL het werkelijk gestort kapitaal teruggeeft belastingsvrij Kapitaalvermindering met incorporatie reserves Vennootschap beslist om de reserves te incorporeren in het kapitaal, (vrijgestelde reserves) Daarna een kapitaalvermindering van 200 Maar in die 200 kunnen ook onbelaste reserves zitten! De belastingspichtige kan in notariële akte zeggen dat de uitkering enkel gebeurt vanuit het GESTORT kapitaal o Anders: pro ratering o 200 * 400/700 aan 0% o 200 * 300/700 als dividend: RV o Indien er een deel vrijgestelde reserves inzitten ook nog een 34% vennB
o
Op in kapitaal geïncorporeerde reserves rust altijd een latente roerende voorheffingsclaim o Geïncorporeerde vrijgestelde reserves dragen een VennB en een RV claim door schaden onaantastbaarheidsvw DBI-regime : Definitief Belaste Inkomsten o Om economische dubbele belasting te vermijden Indien Xco uitkeert aan Zco dan gebeurt er normaal economische dubbele belasting Dus wordt er slechts 1x belast bij de uitkerende dochter, en wordt de moeder vrijgesteld Dit geldt voor ALLE dividenden wereldwijs (inkoopbonus, liquidatieuitkering, winstuitkering) o 4 voorwaardes Alleen voor grote deelnemingen Deelneming van 10% Of 2,5 mio indien beursgenoteerd Duurzame belegging Géén vruchtgebruik Enkel volle eigendom Post factum bewijs toegelaten Dus 1 jaar aangehouden worden/werden Boekhoudkundige voorwaarde Boeken onder financiële vaste activa Niet onder geldbeleggingen = speculatief Taxatievoorwaarde Uitkerende vennootschap moet aan belasting onderworpen zijn NIET gewoon de winst waaruit het dividend wordt uitgekeerd moet belast worden !! VB 1: Luxemburg Holding is geen belastingsplichtige en dient geen aangifte in, dividenden uitgekeerd door zo’n holding zijn niet vrijgesteld van dubbele belasting VB2: Vennootschapbelastingstarief in het land van de dochter is laag (-15%) en buiten EU (lijst art 73/4 KBWIB), geen vrijstelling van dubbele belasting VB3: vennootschappen in landen die buitenaldnse inkomsten aan een APART VOORDELIG systeem belasten: geen vrijstelling o Hong Kong valt hier niet onder, zij belasten enkel Hong Kong inkomsten, dat is het gewone systeem) o Geen vrijstelling voor dividenden afkomstig uit vennootschappen die gevestigd zijn in een land die zeer voordelig buitenlandse inkomsten taxeert in een APART regime o Wel vrijstelling voor Hong Kong dus!
o
o
o
o
Praktische werking Vrijstelling, maar niet volledig, slechts 95% 5% om de vennootschap niet constant in een verliespositie te zetten, zodat ze kosten kan aftrekken Interesten van leningen om aandelen aan te kopen zijn aftrekbaar, ZELFS als dividenden ten belope van 95% zijn vrijgesteld Effectieve belastingsdruk is dus 0,05 * 33,99 = 1,65 % Europa heeft beslist dat er geen voorfinanciering nodig is inzake het DBI regime geldt: geen bronbelasting meer indien 10% deelneming Duurzaam bezit van de aandelen De dochter moet dan dus de RV NIET INHOUDEN DBI regime als de moedervennootschap verliezen heeft geleden Dividend zijn DBI aftrek wordt niet afgetrokken/vrijgesteld omdat er niet voldoende winst is Maar was in strijd met Europese wetgeving o Dus overdracht naar volgende jaren toegelaten ! Daarom zijn gemengde holdings zo interessant Interestkosten van dochteracquisities zijn aftrekbaar van de commerciële winst! Meerwaardes op aandelen die voldoen aan het DBI regime zijn voor 100% vrijgesteld als taxatievoorwaarde is voldaan ! patrimoniumvennootschappen + interestaftrek Géén vereiste onaantastbaarheid!! Nadeel: minderwaardes op aandelen zijn niet aftrekbaar!
5e bewerking: aftrek octrooi-inkomsten 80% van octrooi-inkomsten worden vrijgsteld Effectieve druk = 20% * 33,99% = 6,6% Doel: incentive technologische innovatie, R&D Alle vennootschappen in alle sectoren (geen verboden staatssteun) Welke octrooien Zelfontwikkelde Verworven octrooien of licenties, verder verbetert in R&D centra Welke inkomsten Vergoedingen voor licenties op octrooi verleend aan 3en (=royalty’s) Vergoeding voor octrooi begrepen in verkocht product Correctie voor van derden verworven octrooien : alleen het nettoinkomen (dus inkomsten – betaalde royalties ) omdat er we enkel toegevoegde waarde willen stimuleren ! Als je niet meer kosten hebt dan ontvangen octrooien, of je hebt onvoldoende winst Aftrek kwijt!, geen overdraagbaarheid!
o
6e bewerking: notionele interestaftrek Doelen Vervanging coördinatiecentra Opheffing van de benadeling van financiering met eigen vermogen Versterking eigen vermogen en solvabiliteit Belgische verankering Een fictionele interestaftrek voor eigen vermogen (cfr. Risicokapitaal) Wie? Alle vennootschappen o Tenzij winst niet volgens normale regels wordt berekend Bevak, bevek o Geen combinatie mogelijk met vrije investeringsreserve KMO’s mogen investeringsaftrek en notionele interestaftrek niet combineren Hoeveel? 3,8% van het eigen vermogen vd balans van het vorige boekjaar o Voor kleine vennootschappen + 0,5% = 4,3% o Overdraagbaar bij onvoldoende winst gedurende 7 volgende boekjaren o Maar aanpassingen aan het ‘eigen Vermogen’ FVA waarvoor DBI-aftrek tellen niet mee! Aandelen van A die gedekt zijn door eigen vermogen van B tellen ook niet mee voor de not interestaftrek MVA die aanleiding geven tot onredelijke beroepsuitgaven Bv. Porsche voor de zaakvoerder Anders zou de zaakvoerder zijn eigen geld in de vennootschap steken om daar een goed mee te kopen, en daar dan nog eens not. Interestaftrek voor krijgen Onroerende goederen door vennootschappen aan bedrijfsleider verhuurd Anti villa-vennootschappen Geen patrimoniumvennootschappen Bestanddelen die als belegging worden aangehouden Actief dat geen periodieke opbrengsten opbrengt o Juwelen, goud, aandelen kapitalisatie beveks Passief bezig o B. kunstcollectie in olieraffinaderij Activa in buitenland waarvan winst in buitenland wordt belast Herwaarderingmeerwaarden Kapitaalsubsidies
o
7e bewerking: aftrek overdraagbaar verlies Verliezen van vorige boekjaren zijn onbeperkt overdraagbaar in de tijd Ter compensatie van toekomstige winsten
o
-
8e bewerking: investeringsaftrek Bij een nieuwe investering: supplementaire aftrek Maar investeringsaftrek is nu voor meeste investeringen teruggebracht op 0, door notionele interestaftrek Maar wet bestaat nog, kan altijd terug verhoogd worden Wel nog investeringsaftrek op sommige zaken Eenmalig o Investeringen in octrooien, O&O, energiebesparing : 15,5% o Beveiliging : 22,5% Gespreid o Alleen voor vennootschappen met minder dan 20 personeel o Gespreid over afschrijvingsduur van het actief o Enkel O&O aan 22,5% van de afschrijvingsannuïteit
Gevaar van misbruik van de aftrekken 3 en 8: winstverschuiving naar vennootschap met de aftrek o Venn A met lage notionele interestaftrek gaat naar venn B wist verschuiven Als venn B bv verliezen geaccumuleerd heeft o Alle aftrekken mag je niet toepassen op abnormale of goedgunstige voordelen, zelfs als ze at arm’s length gebeuren VB 1 Finco een financieringsvennootschap met hoog maatschappelijk kapitaal, geeft leningen aan de rest van de groep, aan een marktconforme interestvoet Volgens art 52 zijn interesten aftrekbaar Lenende vennootschap kan de interesten aftrekken B finco wordt belast op het verschil tussen de ontvangen interest en 3,8* not interestaftrek !! er word zowel reële als fictieve interestaftrek geclaimed o Verwerping van de notionele interestaftrek o TENZIJ men een economische reden kan bewijzen, en niet gewoon fiscaal voordeel VB 2: Moeder leent 1000 bij de bank om de dochter haar kapitaal met 1000 te verhogen Moeder: o Reële interestaftrek o DBI-regime 95% vrijstelling van ontvangen dividenden van aandelen van de dochter Dochter : Notionele interestaftrek Art 207: alleen opgezet voor fiscale redenen? Geen notionele interestaftrek Indien het kapitaal speciaal bedoeld was voor investeringen is het wel toegelaten VB3: Moeder heeft volledig afgeschreven doch waardevol machinepark Dochteronderneming haar kapitaal wordt verhoogd in natura Meerwaarde want het machinepark was volledig afgeschreven Moeder huurt de machines terug van de dochter o Meerwaarden in de tijd afschrijven (art 47) o Moeder betaalt huur aftrek o En dochter krijgt notionele interestaftrek Sale lease-back: fors fiscaal geïnspireerd; geen notionele interestaftrek!
VB4: handel in verliesvennootschappen Verlies heeft fiscal waarde Een vennootschap met verlies verkopen omwille van fiscale aftrekbaarheid van de overgedragen verliezen (die vasthangen aan rechtspersoon) Handel in notionele interestaftrek bij uitbreiding van de handel Maar dit werkt niet meer: als controle van de vennootschap (meer dan 50%) wijzigt, worden de fiscale voordelen opgehoffen TENZIJ: overname met rechtmatige economische en financiële redenen + behoud tewerkstelling Op voorhand naar de ruling commissie gaan!!
-
Vennootschappen in vereffening o Blijven aan het gewone regime onderworpen o Alle voormelde regels blijven van toepassing o Vereffeningsprocedure Bestuurder ontslagen + vereffenaars aanstellen Alle activa verkopen Realisatie van meerwaarde op de verkoop van activa o Geen roll over relief mogelijk dus 33% vennB Schulden afbetalen met nettoactief Overblijvend saldo moet uitgekeerd worden naar de aandeelhouders Eerst wordt het werkelijk gestort kapitaal terugbetaald: 0% bel Dan worden de belaste reserves uitgekeerd: 10% RV Dan keren we de vrijgestelde reserves vrij: 10% + 33%! Hoe berekenen? Eerst berekenen we het deel dat van elk soort reserves wordt uitgekeerd Dan 33% afhouden van de vrijgestelde reserves, omdat onaantastbaarheidsvoorwaarde geschonden wordt Dan sommeren we de beide reserves, en wordt hier door uitkering als dividend 10% van afgehouden Dan betalen we het werkelijk gestort kapitaal + alle belaste reserves – RV terug aan de aandeelhouders
-
Het tarief o o
o o
Gewoon tarief: 33% plus aanvullende crisisbijdrage van 3 opcentiem 33,99 % Lager (progressief) tarief voor KMO’s: 6 voorwaarden Lage winst < 322500 Geen holdingvennootschap: niet meer dan de helft van het vermogen in aandelen Familievennootschap met meer dan 50% aandelen in handen v familie Geen dividenden uitkeren van meer dan 13% van het eigen vermogen Voldoende wedde uitkeren aan bedrijfsleider Geen groep met coördinatiecentra Vlucht naar de vennootschap van kappers, slagers,… door hoge tarieven PB! Voorafbetalingen (zie PB)
o
Bijzonder aanslag: afzonderlijke aanslag geheime commissies 300% + crisisbijdrage = 309% Waarom zo hoog? Ontdoken: VennB, voorafbetaling te laat, PB ontdoken, interestderving overheid, RZZ niet betaald! Op niet door fiches verantwoorde salarissen, erelonen, commissies TENZIJ bewijs van aangifte en taxatie bij de genieter Op verdoken meerwinsten die niet onder vermogensbestanddelen terug te vinden zijn Fiscus moet bewijzen dat het zwart de vennootschap heeft verlaten als loon, een vermoeden is niet genoeg 2 compensaties De niet verantwoorde lonen en verdoken meerwinsten worden fiscaal aftrekbaar Belasting van 309% aanslag geheime commissie is als ENIGE belasting aftrekbaar als KOST
Rechtspersonenbelasting -
Toepassingsgebied o Alle rechtspersonen die niet onderworpen zijn aan VennB Geen winstoogmerk Stichtingen Vzw Vzw gemengde type Vervoersmaatschappijen, havenbedrijven, de staat
-
Grondslag o Geen beroepsinkomsten o Taxeren op onroerend, roerend en divers inkomen o Geen samenvoeging inkomsten, elk type inkomen afzonderlijk belast aan voorheffing of apart tarief KI (tenzij gebouw vrij van KI zoals onderwijsgebouw, ziekenhuis, kerk) = OV Netto-huurexcedent boven KI wanneer gebouw verhuurd wordt aan natuurlijke persoon die het gebouw beroepsmatig gebruikt of venn = 20% Roerend inkomen belast aan RV Meerwaarden op gronden en gebouwen DIE IN PB als divers inkomen belastbaar zijn (33% of 16,5%) Niet op fiches verantwoorde lonen, commissies,.. 300% Allemaal + 0,03 opcentiemen crisisbijdrage
Belasting der niet-inwoners (BNI) Toepassingsgebied - Geen rijksinwoners, zetel van fortuin niet in België - Rechtspersoon: geen stat zetel, voornaamste inrichting, zetel van beheer of bestuur in België - Niet inwoners (territoriaal) worden ook belast op hun Belgisch inkomen -
-
-
3 soorten BNI’ers o Natuurlijke o Vennootschappen o Rechtspersonen Uitzonderingen in de wereld die dit niet doen o Hong Kong taxeert inwoners niet op buitenlandse inkomsten o Amerikaan betaalt sowieso in de U.S. belastingen (?) Alleen inkomen uit Belgische bron, gerealiseerd door een niet-inwoner worden belast ! Belangrijkste bronregels: o Inkomen uit in belgië gelegen onroerend goed Nederlander met appartement in Knokke o Dividend interest en royalties ten laste van een Belgische schuldenaar Fransman met Belgische obligaties o Baten zelfstandige voor een in belgië verrichte werkzaamheid Duitser werkt p belgisch grondgebied o Sportieve prestaties en entertainment in België o Bedrijfswinst gerealiseerd door een Belgische inrichting Op voorwaarde dat er een duurzame, vaste inrichting is (materieel) van waaruit er met winst verkocht wordt Kantoor, fabriek, entrepot, stock goederen, bouwwerf, mijn, verkoopsagent Franse vennootschap verkoopt wijn op belgisch grondgebied o
Aangifteplicht of niet? Aangifteplicht Bij een onroerend goed, want er is toch altijd iets om onderpand op te verhalen! Winsten van buitenlandse vennootschappen met Belgische inrichting Lonen, pensioenen ten laste van belgisch schuldenaar Baten zelfstandige activiteiten in belgie Sportlui indien meer dan 30 dagen in belgie actief per jaar o Jonge sportlui (16-26): 16,5% tot 16300 o Oude sportlui (+26): 33% mits inkomen sport lager dan ander beroepsinkomen Bepaling belastbaar en nettobelastbaar inkomen volgens regels PB en VennB, enkel aftrek van kosten die verband houden met Belgisch inkomen Aanslag volgens tarieven PV, vennB met verrekening voorheffingen en VAB Geen aangifteplicht Bevrijdende roerende voorheffing: niet-inwoner die enkel Belgisch roerend inkomen verkrijgt Niet inwonende artiest die in België presteert, atleet die minder dan 30 dagen in België is o Aparte BV aan 18% op bruto inkomen minus een forfait van 400)
Belasting op Toegevoegde Waarde BTW is een indirecte belasting, elke individuele transactie wordt getaxeerd. Het is een consumptiebelasting, belasting op eindverbruik, niet op productief gebruik, aftrek van voorbelasting door producent. Een BTW plichtige: hij die een economische activiteit opricht, neemt BTW op van zijn afnemer en stort deze door aan de schatkist (output BTW – input BTW = verschuldigde BTW) RECHT op aftrek van input BTW!! Plicht: geleverde G&D moeten gefactureerd worden Ondernemer ontvangt BTW voor rekening van de schatkist
Toepassingsgebied -
Belastingplichtige o 1e soort: gewone belastingplichtigen (art 4) Goed nieuws! Recht op aftrek Voorwaarden Uitoefening economische activiteit o Alle activiteiten van producent, handelaar, dienstverrichter o en exploitatie van (on)lichamelijke zaken om er duurzaam opbrengsten uit te verkrijgen vb. leasingmaatschappij octrooi in de farmaceutische sector met licentie naar een dochteronderneming actieve holdings (inmenging in beheer van dochter, groep accounting en controle) o passieve holdings zijn GEEN economische activiteit Geregeld o Opeenvolging handelingen, organisatie Zelfstandig o Bediende in functie van beroep is geen belastingplichtige, bedrijf is dat wel : natuurlijke personen zijn geen belastingplichtigen (ambtenaren en werknemers) o Aanvang activiteit Je bent BTW plichtig (+ aftrekrecht) van zodra het de bedoeling is obv objectieve criteria, om output te creëren: BTW aftrekbaar vanaf 1e factuur, zelfs als je niets binnenkrijgt, dan moet je een vordering krijgen van de schatkist Met/zonder winstoogmerk o Vzw, stichtingen zijn BTW-plichtigen indien economische activiteit Hoofdzakelijk of aanvullend o Belastingplichtige die in kader geregelde activiteit een toevallige handeling stelt is ook BTW plichtig voor de toevallige handeling Een bankbediende die oldtimers opknapt en verkoopt (= aanvullend) = BTW plichtig
Levering van goederen en dienstverrichtingen = deelname aan economisch verkeer o Activiteit tegen VERGOEDING zoniet eindverbruiker o Maar vergoeding moet werkelijke tegenwaarde zijn van de goederen en diensten Vb. Tolsma, een straatartiest, is geen BTW plichtige Plichten: BTW aanrekenen, facturatieplicht, inner van belasting tvv schatikist, periodieke BTW aangifte Rechten: vooraftrek BTW drukkend op alle inkomende handelingen, enkel het saldo doorstorten naar schatkist
o
2e soort: belastingplichtige vrijgesteld op binnenlandse verrichtingen (art 44) Art 44 stelt een hele reeks verrichtingen vrij van BTW: leveranciers van die G&D moeten geen BTW aanrekenen en !! hebben GEEN recht op aftrek van voorbelasting Vb. advocaten, notarissen, deurwaarders, tandartsen, ziekenhuizen, onderwijs, bib, vzw (soms), onroerende verhuur (!!!) verzekering, bankdiensten, loterijen In regel als output is vrijgesteld geen aftrek, doch hier zijn wel een paar uitzonderingen op (zie later)
o
3e soort: niet-belastingplichtige rechtspersoon (art 6) Algemene regel Overheid en overheidslichamen zijn voor de werkzaamheden in de uitoefening van gezagsfuncties niet onderworpen aan BTW Uitoefening van gezag als overheid is geen economisch verkeer o Vb. huisvuilophaling, burgerlijke stand, verkeersboetes Uitzonderingen: WEL BTW-plicht Als er betekenisvolle concurrentieverstoring is o Vb. gemeentezwembad Activiteiten uit lijst art 6 o Telecom, water/gas/elektriciteit, goederen/personenvervoer, havenexploitaties, parkingexploitatie, radio en TV
o
4e soort: occasionele belastingplichtigen (art 8) Nieuwe gebouwen Gebouwen die nieuw zijn : BTW (itt oude gebouwen: RegR, grond valt altijd onder RegR en nooit onder BTW) o Een gebouw is NIEUW tot 31 dec van het tweede jaar volgend op het eerste gebruik eerste gebruik in 2012 : niet meer nieuw: 31/12/2012 o en ALS het gebouw verkocht wordt door een BEROEPSVERRICHTER ondernemer die gebouwen opricht of koopt op beroepsredenen al de rest, sowieso geen BTW! MAAR WEL OPTIE !! andere belastingsplichtigen krijgen OPTIE TOT BTW-plicht inzake NIEUWE woningen : voordeel: recht op aftrek voorbelasting op verwerving gebouw kan doorverkoopprijs doen dalen !!
o
-
BTW eenheid Consolidatie van groepen is toegelaten: slechts 1 BTW aangifte verschuldigd Implicatie: geen BTW op transferprijzen, leveringen van G&D binnen de eenheid Formalistische vereenvoudiging, geen voorfinanciering meer noodzakelijk!
Leveringen van goederen o Overdracht van macht om als eigenaar over het goed te beschikking (juridische en economische beschikkingsmacht, eventueel zonder fysieke overdracht goed ; soms enkel economische fysieke beschikkingsmacht) Goederen = lichamelijk incl gas, warmte, elektriciteit, zakelijke rechten die bevoegdheid verschaffen om onroerend goed te gebruiken Uitgesloten: effecten aan toonder o
Met levering gelijkgestelde handelingen Onttrekking van een goed Aftrek gebeurd ten onrechte Vb. wijnhandelaar die zelf een fles wijn nuttigt. Hij had er al BTW voor afgetrokken maar is nu zelf eindgebruiker. Wordt dan gelijkgesteld met een levering aan zichzelf, en moet hij dus BTW aanrekenen om de aftrek te corrigeren Electro winkel geeft een prijs aan de winnaar van wielertournooi. Hij moet doen alsof hij aan zichzelf levert en de BTW zelf betalen om de aftrek te corrigeren. Uitzondering: handelsmonsters en geschenken van geringe waarde Ingebruikneming als bedrijfsmiddel Van een goed dat de belastingplichtige anders dan als bedrijfsmiddel heeft vervaardigd of laten vervaardigen Vb. meubelhandelaar plaatst toonzaalmodel als boekenkast in eigen bureau Vb. beroepsoprichter betrekt een verdiep van zelf opgericht kantoorgebouw Het onder zich hebben bij het beëindigen van de economische activiteit van (on)roerende goederen waarvoor aftrek is geclaimd Onttrekking door beroepsoprichter nieuwe gebouwen Beroepsoprichter die de goederen van 1e ingebruikname in 2010 niet verkocht krijgt voor 31/12/2012, moet de BTW zelf betalen omdat ze geacht worden de gebouwen aan zichzelf verkocht te hebben 21% = faillissementen tijdens crisis…
o
GEEN levering en dus GEEN BTW Overdracht van algemeenheid van goederen of van bedrijfsafdeling Voorwaarde: overnemer is een belastingplichtige Algemeenheid: volledig vermogen onderneming (fusie, splitsing,..) Bedrijfsafdeling: technisch afzonderlijke eenheid die zelfstandig kan werken Gevolg: voortzettingstelsel: overnemer neemt alle BTW-rechten en plichten van overdragen over (neutraliteit + transparantie) Overdrachten zoals ruil of inbreng in natura
-
o
Plaats levering Belgische BTW alleen als levering in B plaatsvindt Algemeen: levering vindt plaats daar waar het goed ter beschikking wordt gesteld van de verkrijger (fysieke overdracht) Vb. Belgisch bedrijf levert producten aan Frans bedrijf in een entrepot in Gent = Belgische BTW Vb. Frans bedrijf verkoopt goederen aan Belgisch consument = BE BTW Weerlegbaar vermoeden: levering in België wanneer één van de betrokken partijen in België gevestigd is + verregaande stockcontrole tegen fraude + BTW mag gehoffen worden voor ontbrekende stock Uitzonderingen Installatie en montage door leverancier o Plaats montage/installatie is plaats levering Vervoer naar koper o Plaats waar vervoer aanvangt is plaats van levering, ongeacht wie het vervoer doet. o Uitzondering: invoer in België Levering in land van invoer Vb. toyota geel bestelt auto’s bij zaventem en deze laat er invoeren van Japan om te transporteren naar geel Toyota zaventem is importeur: 21% BTW (= plaats aankomst)
o
Opeisbaarheid BTW Ogenblik dat Staat BTW kan eisen van de leverancier Facturatieplicht leverancier, ontstaan recht aftrek koper Hoofdregel: tijdstip van de levering van het goed = opeisbaarheid BTW Algemeen: wanneer het ter beschikking wordt gesteld van verkrijger Bij vervoer: tijdstip aankomst Einde van Montage/installatie Verstrijken periode bij doorlopende leveringen zoals gas / water 31/12 tweedejaar na ingebruiksname bij nieuwe gebouwen Betalingsuitstel is irrelevant voor fiscus, BTW wordt betaald wanneer verkoop plaatsvindt. Uitzondering: facturatie/betaling voor tijdstip levering Voorschotfacturen: BTW wordt opeisbaar op het bedrag van de voorafbetaling, op het factuur van de voorafbetaling = versnelling BTWplicht
Dienstverrichtingen o Algemeen vermoeden: iedere verrichting die geen levering van goederen is = dienst o Basiscategorie Materieel werk Werk in onroerende staat! o Bouwen, verbouwen, herstellen, onderhoud, .. Kapsalon, schoonmaak, herstel Intellectueel werk : adviesbureaus, accountants, tolken, reclame, telecom, tv, radio Uitzondering: medische beroepen, deurwaarders, advocaten (art 44)
Bv. lonen uitbetaald aan secretaresse van advocatenbureau, geen BTW want niet zelfstandig. Maar als deze op verlof gaan en er interimarbeid komt, wel BTW en de advocaat kan deze niet aftrekken ! 21% duurdere arbeid!
o
Bijzondere categorieën van dienstverlening (art 18) BTW Maakloonwerk Interim kantoren Bezoldigde lastgeving Uitz: bestuurders, commissarissen, zaakvoerders Concessie, huur of leasing van lichamelijke roerende of onroerende goederen Roerend goed verhuren: altijd BTW Onroerend goed verhuren: GEEN BTW (art 44) maar ook hier uitz o Parkings, entrepots, campings, hotels zijn ook onroerende verhuur maar niet vrijgesteld!! o Onroerende leasing (strenge voorwaarden) Vb. NVX bouwt een fabriek, 1 mio + 21% BTW + aftrek NVX stapt naar leasingmaatschappij: bouw mij die fabriek, en geef het mij in leasing VW: AK optie, NIET opzegbaar, full pay out Wel onderworpen aan BT zodat de leasingmaatschappij de BTW kan aftrekken, anders zou het duurder worden Horeca Verkoop, concessie, verhuring van onlichamelijke roerende goederen (cliënteel, licenties van octrooien, merken) Banken en financiële verrichtingen (maar veel vrijstellingen in art 44) Radio, TV en telecommunicatie
o
Met diensten gelijkgestelde verrichtingen Onttrekking bij levering goed Bv company car door personeel voor privé-gebruik Uitvoering van werk in onroerende staat (WOS) Voor privé-doeleinden: recuperatie aftrek BTW Vb. radiatoren zelf thuis plaatsen (loodgieter)
o
Uitgesloten diensten Diensten bij overdracht algemeenheid van goederen Vw: verkrijger is BTW plichtige Bv. een merk overbrengen
o
Dienstverrichting in binnenland B2B Venn A venn B (BTW plichtige van een van de 4) Levering vindt plaats daar waar de ONTVANGER gevestigd is (venn B) B2C Venn 1 consument Levering vindt plaats daar waar VERRICHTER gevestigd is (venn A)
-
Verlegging van heffing bij grensoverschrijdende B2B diensten Normaal gezien zou venn A zich dan in alle landen moeten registreren als BTW plichtige, BTW aanrekenen aan zijn klant, innen, en doorstorten aan de Schatkist in het buitenlands land, na aftrek van zijn voorbelasting Daarom hier uitzondering bij B2B (!!) o Venn A factureert dienst ZONDER BTW o Venn B betaalt BTW aan de schatkist van hun land o Geen voorfinanciering o En venn B mag het bedrag terug trekken in dezelfde aangifte, dus enkel het saldo moet betaald worden. o Dus de KLANT betaalt de BTW ipv de leverancier
o
Tijdstip van dienst Voltooiing, tenzij eerder gefactureerd/betaald
o o
Alle invoer door belastingplichtigen en door particulieren (!!!) is onderworpen aan BTW Invoer: wanneer goederen binnenkomen op Belgisch grondgebied van buiten EU voor BINNENLANDS VERBUIK
Invoer
o o
o
Belgische BTW ENKEL bij productief of consumptief verbruik: Opschortende heffing: er is geen BTW verschuldigd (tijdelijk meestal) als er geen consumpties of productief gebruik was Doorvoer / Intracommunautair verkeer o Lossing in haven van antwerpen dan levering in Nederland Franse BTW verschuldigd Veredelingsverkeer o Goederen worden in Belgie binnengebracht om veredeld te worden Bv een diamand die in een gouden ring wordt geplaatst en daarna export Geen BTW op de diamant Entrepotregeling o Het invoeren in havens bv. om het daarna in een entrepot te plaatsen Zolang het goed in entrepot blijft, geen BTW Eens prod/cons gebruik, BTW Waar BTW heffing in geval van opschorting van heffing? In de lidstaat waar de goederen aan opschorting van heffing onttrokken worden Tijdstip invoer: ogenblik waarop de goederen de grens overkomen of aan bijzondere regeling onttrokken worden
-
Intracommunautaire verwerving (ICV, art 3bis , 25bis ev) o Levering van lichamelijke goederen + TRANSPORT (fysieke overdracht van 1 lidstaat naar een andere) + koper en verkoper zijn BTW-plichtig Het is totaal irrelevant wie (koper/verkoper/derde) het transport doet. Enkel LS A LSB is enkel van beland. Vb. Carrefour koopt koeien in Fransrijk en laat deze naar België komen Delhaize koopt wijn in italië en laat deze door UPS transporteren naar België Colruyt laat Franse kaas leveren in Kortrijk (BE BTW) of in Lille (Franse BTW) Voorwaarden verwerving in België België is het land van AANKOMST, LEVERING, BESTEMMING, plaats van de goederen bij aankomst transport Verkoper (andere LS) is gewone belastingplichtige Koper (België) is gewone belastingplichtige (dus géén overheden, passieve holdings, art 44) Weerlegbaar vermoeden: ICV in België wanneer afnemer Belgisch BTW nr heeft of verblijfplaats in België Dus toepassing in land van bestemming ~consumptiebelasting Maar inningsmechanisme: verlegging van heffing o Buitenlandse lidstaat moet zich niet registreren in België o Buitenlandse lidstaat betaalt de BTW niet, maar stuurt een factuur op zonder BTW o Binnenlandse afnemer betaalt de BTW, samen met de aftrek, dus enkel het saldo! o Geen voorfinanciering of adminstratief omslachtig proces. o
Als verkoper gewone BTW-plichtige is, en koper is PARTICULIER Geen ICV BTW betalen in land van AANKOOP, oorsprong Bv. Belg koopt paard in Duitsland = DUITSE BTW TENZIJ het gaat om NIEUWE vervoersmiddelen die worden aangekocht door de particulier: ALTIJD BTW IN BELGIË (afnemer land) Nieuwe vervoersmiddelen: ZIE CODEX art 8 2e hands auto’s : BTW in land van verkoper!!
o
Verkoper is gewone BTW-plichtige, koper is BTW-plichtige zonder recht op aftrek (art 44) of niet-belastingplichtig rechtspersoon (art 6, overheden) Basisregel: géén ICV, dus BTW in land van OORSPRONG Ziekenhuis koopt bedden aan in Frankrijk (FR BTW) BE koopt roerend goed aan in Nl als overheid (NL BTW) Uitzonderingen: WEL ICV – aangifteplicht!! En BTW in België !! Nieuwe vervoersmiddelen o België koopt helicopters in Italië In vorig en huidig kalenderjaar goederen gekocht voor meer dan 11 200 eur. o Vb. ziekenhuis in België koopt in 2008 en 2009 medicijnen voor 20000 in UK = BE BTW
o
-
Vb. belgisch leger koopt in 2008 en 2009 voor 1 mio nieuwe geweren aan in Polen = BE BTW OPTIE: Belgische BTW betalen ipv buitenlandse (beneden 11200) o Enkel interessant als het buitenlands tarief hoger is dan het binnenlands tarief o In geval van België(21%) enkel Zweden en Portugal interessant.
Tarief o o
o
Er zijn geen geharmoniseerde tarieven in de EU Richtlijnen Laagtarief min 5% Hoogtarief min 15% Tussentarief (aanvragen 12%) We zijn wel niet vrij om te bepalen wat in welke categorie ligt België 6% Voedsel, water, medicijnen, boeken, WOS aan privéwoning 5/15j oud, nieuwbouw 1e schijf 50, personenvervoer (bus, tram, trein) hotels, campings 12% Banden voor tractoren, steenkool, margarine, betaalTV, sociale huisvesting, restaurant (muv drank) 21% Al de rest
-
Maatstaf van heffing o Alles wat als tegenprestatie wordt verkregen voor de levering of dienstverrichting o Bij invoer: douanewaarde o Bij ruil: normale waarde van de tegenprestatie tussen onafhankelijke partijen
-
Outputhandelingen met vrijstelling van belasting o Normaal gezien: als output is vrijgesteld is input niet aftrekbaar, maar soms uitzondering! Vrijstelling met behoud van aftrek voorbelasting Ratio: LS staat NTW vooraftrek toe in veronderstelling dat goed in zelfde lidstaat wordt verbruikt, maar als het goed wordt verkocht in andere LS of buiten EU (ICV resp uitvoer) is er probleem. Om vooraftrek te vrijwaren en dubbele BTW heffing te vermijden, is de output vrijgesteld met behoud van vooraftrek. Bv. ICV in Spanje, ICLevering in België o : inbev levert aan spaanse supermarkt, verlegging van heffing + spaanse BTW verschuldigd, BE geeft factuur zonder BTW o Toch vooraftrek van de input BTW omdat het niet naar eindconsument gaat o Dit is uitzondering op plaats levering = aanvang vervoer Bv. Uitvoer o Inbev exporteert naar Rusland. BTW output is VRIJGESTELD, input BTW mag wel afgetrokken worden Vrijstelling ZONDER AFTREK van voorbelasting (art 44)
-
Aftrek o o
o
BTW op input wordt onmiddellijk en ineens afgetrokken op basis van een vermoedelijk gebruik Voorwaarden Alleen BTW gebruikt voor belastbare outputverrichtingen mag worden afgetrokken Geen aftrek voor btw op G&D voor privé-gebruik of niet belastbare outputverrichtingen Uitz ICV met verlegging van heffing : wel aftrek Export : wel aftrek Drie beperkingen op recht van aftrek Categorie 1 Volledige belastingplichtigen kunnen input slechts gedeeltelijk gebruiken voor belastbare doeleinden Goederen of diensten die slechts gedeeltelijk gebruikt worden voor belastbare verrichting voorbelasting mag pro-rata afgetrokken worden Het privé deel is dus niet aftrekbaar. Vb. aannemer koopt vrachtwagen waarmee hij tijdens het weekend zijn paarden mee vervoert Categorie 2 !! Gemengde belastingplichtigen, kunnen input wel volledig gebruiken voor beroepsdoeleinden, maar ze zijn slechts gedeeltelijk belastbaar op hun output Dus belastingplichtigen die zowel outputhandelingen stellen met als zonder recht op vooraftrek o Vb. bouwpromotor koopt en verkoopt nieuwe en oude gebouwen o Vb. bouwpromotor verkoopt en verhuurt nieuwe en oude gebouwen (geen BTW op verhuren, geen BTW op oude gebouwen) o Vb. bank verricht klassieke vrijgestelde financiële diensten en roerende en onroerende leasing (verhuur van safeloketten, vermogensadvies) = BTW Algemene regel: hoe bepaal je de vooraftrek: forfaitair aan de hand van een verhoudingsgetal o Procentueel bedrag van de input BTW wordt vastgesteld o De ratio van omzet aan BTW onderworpen / totale omzet wordt gebruikt om te bepalen welk deel van de input BTW aftrekbaar is o Vb. output 900 (met BTW) en 100 (zonder BTW) dus 100/1000 e is niet aftrekbaar van de inputBTW OPTIONEEL (= uitz op algemene regel, kan voor gekozen worden) o Werkelijk verbruik o Kiezen indien voordeliger o Aftrek in functie van het werkelijk gebruik van aftrekbare input BTW o Trekken van een muur tussen de 2 activiteiten, het ene is 100% aftrekbaar en het andere 0% aftrekbaar Maar soms ook problematisch als het verschil vaag is Meestal wel voordeliger en gemakkelijker
-
Categorie 3 Wettelijke beperkingen van recht op aftrek o Geen aftrek: tabak, alcohol, kosten hotel, onthaal Probleem met onthaal: dunne lijn met publiciteitskosten (die wel aftrekbaar zijn) o 50% aftrek: autovoertuigen voor personenvervoer 100% aftrek wel voor taxi’s en leasingmaatschappijen
Herziening aftrek o Aftrek is onmiddellijk en ineens, maar altijd slechts voorlopig o Na aftrek wijziging in bestemming moet de vooraftrek gecorrigeerd worden o 2 systemen Onttrekking = fictie om de vooraftrek te corrigeren, zogezegde levering aan zichzelf, aftrek blijft en alleen saldo wordt betaald Herziening = geen fictie, werkelijke correctie van de vooraftrek Gewone herziening o Stocks en andere niet-bedrijfsmiddelen o Pro-rata o Niet zo belangrijk Herziening bedrijfsmiddelen !! o Duurzame exploitatiemiddelen van de onderneming (MVA) o Roerende goederen kunnen gedurende 5 jaar herzien worden o Gebouwen kunnen gedurende 15 jaar herzien worden VB1: vastgoed o 2002: aankoop nieuwe fabriek: onmiddellijke BTW aftrek Gebouw kost 1 mio + 21% BTW Recht op aftrek is voor 15j Recht op aftrek blijft gelden zolang het gebouw gebruikt wordt door een BTW-plichtige voor een BTW-plichtige activiteit o 2010: crisis! Gebouw moet verkocht worden Is nu een oud gebouw = RegRechten 24/12/2010: herziening van de vooraftrek, 8jaar correct, 7 jaar terugbetalen 7 * 0,21 * 1 mio = pro-ratering P(faillissement) stijgt ! VB2: roerend goed o Slechts 5 jaar herziening o + zelfs als de onderneming stopt, is de verkoop van roerend goed onderworpen aan BTW o Geldt dus enkel voor onverkoopbare roerende goederen o VB. bestelwagen in de prak gereden
