ONTBIJT OP SCHOOL De jongeren organiseren zelf een ontbijt op school. Ze bepalen hoe het ontbijt er zal uitzien en staan ook in voor de praktische organisatie. Hiervoor moeten ze een heel aantal zaken met elkaar afspreken: welk concept, welke taken moeten er gebeuren, wie doet wat, wanneer, …? Dit project biedt vele kansen om de Beroepsgerichte Vorming actief te betrekken. Specifieke activiteiten als het maken van een uitnodiging of affiche en het opstellen van een menu kunnen in de BGV-les opgenomen worden en zijn in dit pakket verder uitgewerkt. Als het ontbijt heeft plaatsgevonden, wordt dit met alle jongeren die meegewerkt hebben, geëvalueerd.
Voorbereiding van het ontbijt Inhoud
De jongeren verzamelen ideeën voor hun ontbijt op school en kiezen vervolgens voor een bepaald concept. Ze stellen een concrete takenlijst op en maken het tijdspad.
Doelgroep
3de graad BSO Deeltijds Onderwijs
Vakgebied
Project Algemene Vakken
Materialen
bijlagen en werkbladen
Doelen
Functionele taalvaardigheid ₪ eenvoudige informatie schriftelijk kunnen formuleren (ET5) ₪ zich mondeling duidelijk kunnen uiten (ET6)
Organisatiebekwaamheid ₪ opdrachten zelfstandig kunnen plannen, organiseren, uitvoeren, evalueren en indien nodig bijsturen (ET15) ₪ bij groepsopdrachten kunnen overleggen en actief kunnen deelnemen, reflecteren en bijsturen (ET16)
www.cteno.be/sterke_schakels ₪ ₪ ₪ ₪ ₪ ₪
STERKE SCHAKELS
1
Lesschema
Lesschema fase 1
2
werkvorm
activiteit
materiaal
per vier
jongeren verzamelen ideeën voor een ontbijt op school en doen een voorstel
klassikaal
jongeren bespreken elkaars voorstellen en kiezen voor één concept
per twee
jongeren stellen een takenlijst op voor het ontbijt
werkblad 2
klassikaal
jongeren verdelen de taken en maken een tijdspad
bijlage 2-3
Ontbijt op school
werkblad 1 bijlage 1
2
Lesbeschrijving
Lesbeschrijving ₪ Fase 1 Vertel de jongeren de ze een ontbijt op school gaan organiseren. Geef aan dat nog alle ideeën welkom zijn, want dat er nog niets vastligt. Zet de jongeren per 4. Stel de groepjes heterogeen samen. Indien verschillende beroepsopleidingen samenzitten, zorg er dan voor dat in elk groepje een jongere uit de richting voeding – horeca zit. Geef elk groepje werkblad 1. Vraag de jongeren om één verslaggever aan te duiden die straks de ideeën aan de klasgroep zal toelichten. Laat de jongeren ‘freewheelen’ in het groepje en vraag dat de verslaggever de ideeën op het werkblad noteert. Stimuleer de jongeren om creatief na te denken. Benadruk dat alle ideeën in deze eerste fase goed zijn en dat jullie achteraf de praktische en organisatorische kant ervan gaan bekijken. Bijlage 1 geeft een aantal richtvragen om het gesprek in de groepjes te begeleiden. Laat elke verslaggever de ideeën uit het groepje toelichten. Geef nog geen commentaar of oordeel op de gelanceerde ideeën, maar laat de jongeren inspelen en verder borduren op elkaars ideeën. Om met de jongeren vervolgens tot het beste voorstel te komen, sta je stil bij de doelstelling van het ontbijt: wat willen we bereiken met dit ontbijt? Ga de haalbaarheid van het voorstel na en werk het voorstel verder uit. Geef, indien nodig, de beperkingen aan waarmee er rekening moet worden gehouden (bv. budget, timing, doelpubliek). Indien verschillende leuke en haalbare ideeën op tafel liggen en het niet lukt om tot een consensus of compromis te komen, kan je overgaan tot een stemming. Vat de verschillende ideeën kort samen en laat de meerderheid bepalen welk concept het uiteindelijk wordt. ₪ Fase 2 Zet de jongeren per twee. Deel werkblad 2 uit en laat hen hierop de mogelijke taken noteren. Vraag ook om aan te duiden welke taken dringend zijn. Circuleer intussen rond en stimuleer de jongeren waar nodig door vragen te stellen. Hoe gaan we het ontbijt aankondigen? Wat moeten we daarvoor doen? Hoe zullen we aan het nodige materiaal geraken? Laat vervolgens alle jongeren om beurt klassikaal aangeven wat ze genoteerd hebben en schrijf de verschillende taken op het bord. Bijlage 2 bevat een voorbeeld van een takenlijst die je misschien kan helpen. Stuur indien nodig bij aan de hand van richtvragen. Denk eens na: zijn jullie niks vergeten? Hoe gaan we de mensen uitnodigen of verwittigen? Bespreek met de jongeren welke taken eerst en welke taken later kunnen uitgevoerd worden. Stel een concreet tijdspad met hen samen voor de komende dagen/ weken en noteer dat op het bord. In bijlage 3 vind je ter inspiratie een voorbeeld van zo’n tijdspad. Spreek met de jongeren af wie welke taak op zich zal nemen. Wat kunnen ze zelf doen? Waarvoor kunnen ze andere jongeren of leerkrachten aanspreken? Wat vraagt nog verdere voorbereiding? Welke? Aandachtspunt: Zorg er bij de taakverdeling voor, dat ook de communicatieve taken onder de jongeren verdeeld worden, zoals: de ontvangst en de begeleiding van de mensen naar de tafels, het schenken van koffie of thee, de bediening aan het buffet. Bespreek vooraf met hen op welke manier ze de mensen zullen aanspreken en geef hen enkele relevante formuleringen mee.
Ontbijt op school
3
Lesbeschrijving
Nu duidelijk is welke taken moeten gebeuren, kan je de jongeren aan het werk zetten om een aantal taken uit te voeren. Eén van de taken, namelijk een affiche/ uitnodiging maken wordt in de volgende activiteit “De jongeren nodigen u uit voor …” uitgewerkt. Werk ook voor een aantal taken samen met de leerkrachten beroepsgerichte vorming. Hieronder vind je een aantal suggesties.
Samenwerking met BGV Opleiding voeding – horeca ■ keuze van het menu (zie verdere activiteit “Wat komt er op het menu?”) ■ boodschappen doen ■ klaarmaken van het eten ■ presentatie en bediening van het ontbijt Opleiding handel en administratie ■ een uitnodiging en/ of affiche maken (zie volgende activiteit “De jongeren nodigen u uit voor …”) ■ inschrijvingen opvolgen via een excell-bestand ■ uitnodigingen versturen ■ bestelling en levering van materiaal opvolgen ■ gasten ontvangen Opleiding land- en tuinbouw ■ zorgen voor tafelversiering ■ opruim/ onderhoud van het groen in en om de school ■ eventueel ingrediënten voorzien voor de keuken
Ontbijt op school
4
Bijlage 1
EEN GREEP UIT MOGELIJKE RICHTVRAGEN ■ Wat willen we bereiken met het ontbijt? Je kan een ontbijt organiseren om de andere jongeren en de leerkrachten op school beter te leren kennen (tijdens de eerste weken van het schooljaar), om de ouders en/ of mensen uit de buurt te laten kennismaken met de school, om geld te verzamelen om iets te organiseren met de klasgroep, om jullie eens goed te amuseren, om een aantal recepten uit te proberen, om eerlijke handel te promoten (zie http://www.oxfamsol.be/nl/helpen/ontbijt.htm), … ■ Wie willen we uitnodigen? Afhankelijk van wat je beoogt (zie boven), ziet je doelpubliek er anders uit. Gaan we enkel jongeren en leerkrachten uitnodigen? Welke jongeren? Welke leerkrachten? Ook ouders? Andere mensen? ■ Welke formule kunnen we aanbieden? Kiezen we voor een buffet of een vaste formule voor iedereen? Een uitgebreid of beperkt buffet? Of gaan we ontbijtmanden leveren aan huis? ■ Gratis of betalend? Bieden we het ontbijt gratis aan of zullen we een kostprijs vragen? ■ Wanneer kunnen we dit ontbijt organiseren? Organiseren we het ontbijt tijdens de schoolweek of in het weekend? Wanneer? Van hoe laat tot hoe laat? ■ Waar laten we het ontbijt doorgaan? Laten we het ontbijt doorgaan in de school of ergens anders in de buurt? Plannen we dit buiten of binnen? Hoe regelen we het transport van de ontbijtmanden? ■ Vragen we nog hulp? Aan wie? Waarvoor? Bv. Aan andere jongeren en leerkrachten op school, ouders, buren, ... om iets lekkers klaar te maken, te helpen met de inrichting, ...
Ontbijt op school
5
Bijlage 2
VOORBEELD TAKENLIJST ! ■ ! ■ ! ■ ■ ! ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■ ■
datum, plaats en ev. budget checken bij verantwoordelijke (directie school, buurtlokaal) uitnodigingen maken affiches maken inschrijvingen opvolgen menu opstellen boodschappen doen materialenlijst opstellen voor inrichting tafelversiering maken taakverdeling opstellen voor tijdens het onbijt: zaal klaarzetten, tafels dekken, tafels versieren, eten klaarmaken, eten klaarzetten, eten bedienen, afruimen, afwassen, foto’s nemen, … plan opstellen voor inrichting van de ruimte ideeën verzamelen voor aankleding van de zaal …
Ontbijt op school
6
Bijlage 3
VOORBEELD TIJDSPAD Week 1
Week 2
Week 3
Dag zelf
! datum, plaats en ev. budget checken ! uitnodigingen maken
uitnodigingen kopiëren en versturen
! affiches maken
affiches kopiëren en ophangen inschrijvingen opvolgen
! menu opstellen
boodschappen doen, klaarmaken
materialenlijst opstellen voor inrichting, materiaal bestellen
levering materiaal opvolgen
klaarmaken
tafelversiering maken werkrooster opstellen voor taken tijdens ontbijt
Ontbijt op school
zaal klaarzetten, tafels dekken, eten klaarzetten, eten bedienen, afruimen, afwassen, foto’s nemen, …
7
Werkblad 1
EEN EERSTE ONTWERP Opdracht Jullie gaan een ontbijt organiseren op school. Hoe dat ontbijt er moet uitzien, mogen jullie helemaal zelf bepalen. Verzamel zoveel mogelijk ideeën in jullie groepje: wie willen jullie op het ontbijt uitnodigen? Wat willen jullie bereiken? Welke formule willen jullie aanbieden? Wordt het gratis of betalend? Alle ideeën zijn welkom! Zorg dat iedereen van jullie groepje aan bod komt. Laat de verslaggever al jullie ideeën op dit werkblad noteren. Ook knotsgekke ideeën zijn toegelaten!
■ Wat is het doel van jullie ontbijt? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ■ Wie willen jullie uitnodigen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ■ Wat willen jullie aanbieden? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ■ Waar willen jullie het ontbijt laten doorgaan? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ■ Wanneer willen jullie het ontbijt organiseren? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ontbijt op school
8
Werkblad 2
TAKENLIJST ONTBIJT Opdracht Jullie weten al waneer jullie het ontbijt gaan organiseren, wie jullie willen uitnodigen, wat jullie de mensen willen aanbieden. Denk na over wat er nu allemaal moet gebeuren. Welke taken moeten uitgevoerd worden? Maak een ‘to do’ lijstje. Duid met een uitroepteken aan welke taken het meest dringend zijn.
! TO DO ... ! ■ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ■ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ■ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ■ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ■ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ■ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ■ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ■ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ■ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ■ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ■ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ■ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ■ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ontbijt op school
9