2005. Nr. : 05.0117. Dnst. : C&E Begrotingswijziging ten behoeve van project wijkgericht gezondheidsbeleid. Leiden, 25 oktober 2005. Kader Eind vorig jaar heeft u als het college besloten in het kader van de Bos-impuls bij het ministerie van VWS een subsidie-aanvraag in te dienen. Deze aanvraag bestond uit een projectvoorstel gericht op het terugdringen van overgewicht onder jongeren in Leiden Noord en een subsidie-anvraag voor 50% (€ 120.071,--) van het projectbudget (€ 240.142,--). Het college heeft daarbij besloten de overige 50% (€ 120.142,--) van het projectbudget te financieren uit de BDU Sociaal (Integratie en Veiligheid) in het kader van het GSB MOP 2005-2009. Dit besluit werd ter kennis gebracht van de commissies voor Sociale Infrastructuur en voor Onderwijs en Cultuur. Het project ‘Jong-leren, oud gedaan’ wordt gecoördineerd door de GGD (Hara) en is een samenwerking van de scholen die deel uitmaken van de Brede School in Leiden Noord, welzijnswerk en aanbieders van sport- en beweegactiviteiten in de wijk. Door middel van een combinatie van toegankelijke beweegactiviteiten tijdens en na school, activiteiten gericht op de participatie van ouders en gerichte adviezen op het gebied van voeding en beweging wordt gewerkt aan het voorkomen/bestrijden van overgewicht. De aanvraag is gehonoreerd en in het voorjaar 2005 hebben de eerste activiteiten in dit kader plaatsgevonden. Het project ‘Jong-leren, oud gedaan’ maakt deel uit van het ‘wijkgericht gezondheidsbeleid’ dat in projectvorm in de wijken Leiden Noord en Leiden Zuidwest in de periode 2005 t/m 2009 uitgevoerd zal worden. De inhoud van het wijkgericht gezondheidsbeleid bevat een uitwerking van de reeds genomen besluiten: a) Stand van zakennotitie lokaal gezondheidsbeleid (05.0476); b) Subsidieaanvraag i.k.v. de regeling Buurt, Onderwijs en Sport (04.1445); c) MOP 2005-2009 (04.0141).
In het Meerjaren Ontwikkelingsplan 2005-2009 is vastgelegd dat Leiden voor een integrale wijkgerichte aanpak van activering, gezondheidsvoorlichting en sportstimulering kiest met extra aandacht voor jongeren, ouderen en uitkeringsgerechtigden (de 3 aandachtsgroepen zoals vastgelegd in de nota ‘Lokaal Gezondheidsbeleid 2003-2006’). De komende GSB-periode (2005-2009) zal een wijkgericht gezondheidsbeleid vormgegeven en geïmplementeerd worden waarbij de nadruk zal liggen op: - het bevorderen van een gezonde leefstijl bij 0-19 jarigen, met specifieke aandacht voor bewegingsstimulering; - het actief betrekken van ouders/opvoeders bij de gezonde leefstijl van hun kinderen (opvoedingsondersteuning); - het organiseren van samenhang tussen lopende projecten die aansluiten bij de doeleinden van het wijkgericht gezondheidsbeleid en in de wijk aanwezige faciliteiten ter ondersteuning van een integraal gezondheidsbeleid; - aandacht voor uitkeringsgerechtigden en ouderen. In de programmabegroting zijn de afspraken/indicatoren zoals vastgelegd met het rijk i.k.v. het MOP opgenomen. Daarmee wordt ook gegarandeerd dat het wijkgericht gezondheidsbeleid aansluit op het beleid en de indicatoren zoals vastgelegd in de programmabegroting. Financiën De begrote kosten voor het 5-jarig project ‘wijkgericht gezondheidsbeleid’ incl. de activiteiten voor ‘Jong-leren, oud gedaan’ bedragen € 129.300 per jaar. In 2005 is hiervan een gedeelte gedekt ten laste van een eerdere projectsubsidie. Voor het resterende deel heeft de GGD gevraagd om een bijdrage uit de BOS-regeling en, vanaf 2006, uit het MOP, onderdeel ‘Gezond in de Stad’. De dekking wordt voorts gevonden in reguliere middelen voor gezondheidspreventie, zoals hieronder aangegeven. Voor de inzet van de BOS-impuls wordt gedurende drie jaar de begroting gewijzigd voor zowel de lasten als de baten. Hiervoor is een model J toegevoegd. De wijziging ten laste van de BDU overstijgt het programma en wordt dus tevens aan de raad voorgelegd. Hoewel de wijziging ten laste van categorale gezondheidszorg binnen het programma blijft, wordt deze voor het overzicht gelijktijdig aangeboden.
aanvraag GGD dekking:
2005 2006 2007 2008 2009 90.796 129.346 129.300 129.300 129.300
714.01 Gezondheidszorg / prev. Begr. wijziging BOSregeling Begr. wijziging BDU SIV Categorale gezondheidszorg
49.551
11.245
11.276
11.300
11.300
40.024
40.024
40.024
1.221
58.077 20.000
58.000 20.000
98.000 20.000
98.000 20.000
Totaal dekking
90.796 129.346 129.300 129.300 129.300
Wij stellen uw Raad voor het hierna in ontwerp afgedrukte besluit te nemen.
Burgemeester en Wethouders van Leiden, de Secretaris, de Burgemeester, P.I.M. v.d. WIJNGAART. H.J.J. LENFERINK. De Raad van de gemeente Leiden; Gezien het voorstel van Burgemeester en Wethouders (raadsvoorstel nummer 05.0117 van 2005), mede gezien het advies van de commissies. B E S L U I T: 1. de bijdrage die de gemeente van VWS heeft ontvangen in het kader van de stimuleringsregeling Buurt Onderwijs Sport (BosImpuls) ad € 120.071,-- wordt in lijn met de beschikking van VWS beschikbaar gesteld voor het project ‘Jong-leren, oud gedaan’; 2. het deel Gezond in de Stad ad € 312.077,-- van de Brede Doeluitkering Sociale Integratie Veiligheid van het Grotestedenbeleid wordt beschikbaar gesteld voor de uitvoering van het ‘Wijkgericht gezondheidsbeleid’;
3. de bijgevoegde wijziging van de begroting 2005 inzake de BDU ISV gelden vast te stellen.
Gedaan ter openbare vergadering van 29 november 2005 de Griffier,
de Voorzitter,
BW051187 Dit raadsvoorstel is ongewijzigd vastgesteld op 29 november 2005
B&W- nr.: 05.1187 d.d. 25-10-2005
Onderwerp
Begrotingswijziging t.b.v. project wijkgericht gezondheidsbeleid
BESLUITEN De raad voor te stellen: 1. de bijdrage die de gemeente van VWS ontvangt in het kader van de stimuleringsregeling Buurt Onderwijs Sport (Bos-Impuls) ad € 120.071,-- in lijn met de beschikking van VWS beschikbaar te stellen voor het project ‘Jong-leren, oud gedaan’; 2. het deel Gezond in de Stad ad € 312.077,-- van de Brede Doeluitkering Sociale Integratie Veiligheid van het Grotestedenbeleid beschikbaar te stellen voor de uitvoering van het ‘Wijkgericht gezondheidsbeleid’; 3. hiertoe de bijgevoegde wijzigingen van de begroting 2005, 2006 en volgende jaren vast te stellen. Samenvatting De raad wordt voorgesteld om de middelen die de gemeente in het kader van de stimuleringsregeling Buurt Onderwijs Sport ad € 120.071,-- van het ministerie van VWS heeft ontvangen en het deel Gezond in de Stad ad € 312.077,-- van de Brede Doeluitkering Sociale Integratie Veiligheid van het Grotestedenbeleid beschikbaar te stellen voor de uitvoering van het ‘Wijkgericht gezondheidsbeleid’ (2005-2009).
RAADSAANBIEDINGSFORMUL I ER
Gemeenteraad REG.NR: 05.1187 Voorstel van Telefoon
: a. van Leeuwen
B&W
: 5165318
Email
:
[email protected]
Portefeuillehoude : H. Buijing r(s) Datum B&W : 25-10-2005
Titel: Begrotingswijziging t.b.v. het project ‘wijkgericht gezondheidsbeleid’ Voorstel: 4. De bijdrage die de gemeente van VWS heeft ontvangen in het kader van de
stimuleringsregeling Buurt Onderwijs Sport (Bos-Impuls) ad € 120.071,-- wordt in lijn met de beschikking van VWS beschikbaar gesteld voor het project ‘Jong-leren, oud gedaan’. 5. Het deel Gezond in de Stad ad € 312.077,-- van de Brede Doeluitkering Sociale Integratie Veiligheid van het Grotestedenbeleid wordt beschikbaar gesteld voor de uitvoering van het ‘Wijkgericht gezondheidsbeleid’. 6. De bijgevoegde wijzigingen van de begroting 2005, 2006 en volgende jaren worden vastgesteld. Korte inhoud document :
De begrote kosten voor het 5-jarig project ‘wijkgericht gezondheidsbeleid’ incl. de activiteiten voor ‘Jong-leren, oud gedaan’ bedragen € 129.300 per jaar. In 2005 is hiervan een gedeelte gedekt ten laste van een eerdere projectsubsidie. Voor het resterende deel heeft de GGD gevraagd om een bijdrage uit de BOS-regeling en, vanaf 2006, uit het MOP, onderdeel ‘Gezond in de Stad’. De dekking wordt voorts gevonden in reguliere middelen voor gezondheidspreventie. De raad wordt gevraagd de hiertoe benodigde begrotingswijziging vast te stellen. Soort onderwerp: (I/M/B)
Het onderwerp wordt ter besluitvorming aan de raad voorgelegd.
Deadline behandeling Aangezien het gaat om de continuering van reeds lopende activiteiten is raad het van belang om op een zo kort mogelijke termijn middels besluitvorming financiële zekerheid te krijgen voor de uitvoerende organisatie (de GGD). Daartoe wordt gestreefd naar behandeling in de raad van 29 november 2005. Financiële consequenties
zie besluit
Commissie: (naam commissie) Griffie: par.
d.d. (datum commissie) d.d.
Gemeenteraad
Naam:
d.d. (datum raad)
Tst 516 Emailadres:
Concept meerjaren overzicht wijkgericht gezondheidsbeleid I. a
• Gezonde leefstijl 0-19 jarigen
• Actief betrekken ouders / opvoeders bij gezonde leefstijl (opvoedingsondersteuning) Beschrijving 1.Beweegactiviteit en • Kader: wijkolympics in 2006
•
Gezondh.
beleids
doel
doel
gedrag
2
Meetniveau
3. Lol in bewegen
4. Deelname
Beoogde
Tijd
Resultaten output: • Aantal + type activiteit • bereik
Kader: nader te bepalen in 2007 2. Deelname kinderen
Meetinstrument • In sept. 2006 wordt met de Brede School Noord partners een beweeghappening gehouden in de wijk: planontwikkeling logboek tellen
• 25% van 4 – 11 jaar worden bereikt
Resultaten 2005 Jong-leren
2006
• 25% van 4 – 11 jaar bereikt
2007 • idem
• Nader te bepalen gedrag
2
output: • Aantal deelnemers • Uitval per activiteit
• Het % deelnemende kinderen van de BS blijft gelijk of neemt toe
houding
2
resultaatniveau
• Per activiteit per keer Gemiddeld 7 wordt het plezier in de activiteit gemeten op 1-10 puntsschaal
randvoorwaar
3
resultaat,
Aantal ouders/
25% van de doelgroep doet mee.
•
250 ouders
20052007
• 250 kinderen hebben meegedaan • 6 kinderen zijn uitgevallen
20062007
• Kinderen gaven de activiteiten een cijfer variërend van 8.9 - 10
2006-
• 1.ongeveer 300
ouders/vrijwilliger s uit de wijk
5. Kinderen spreken
de
toename in participatiegraad
vrijwilligers volgens participatiegraad • aanwezig is (1) • meedoet (2) • meedenkt (3) • meebeslist (4) de waardering
randvoorwaar de
2
Input: uren, partners, financiën Output: ownership
Aantal • • • •
kinderen dat: aanwezig is (1) meedoet (2) meedenkt (3) meebeslist (4)
6. Kind & beweegaanbod
gedrag
2
effect, • vragenlijst Okido inzichtgevend in groep 7 over toename hoeveelheid beweging beweging, in • aanbod samenhang met leefbaarheidsmoni tor
7. Wijknetwerk
randvoorwaar de
1
Resultaat op samenwerkingsni veau
2007
ouders waren aanwezig • 2. 3 vrijwilligers meegedaan • Waardering : 9,5
Activiteit op maat voor de doelgroep
20062007
• kinderen die mededen hadden invloed op aard van beweegactiviteit
Kinderen van groep 7 gaan meer bewegen.
2007
• cijfers van Okido over 2005 • aanbod in Noord in kaart gebracht.
2006
• Bewegingsstimuler ing onderdeel van programmaraad BS
2007
• 4 basisscholen, Groen-Wit, HALO, LWO, SPL, GGD
•
participeren 20 ouders/vrijwilli gers doen mee
Waardering = 7
• Aantal • Bewegingsstimuler sportinstellingen, ing is onderdeel scholen, BS en BSvan bestaande partners dat afstemt overlegstructuren. met aanbieders • Het aantal (sport) beweging en instellingen dat andersom meedoet neemt met • Aantal 10% toe (sport)instellingen dat meedoet aan de
Wijkolympics en nader te bepalen activiteit 8. Structurele inbedding
Randvoorwaar de
4
Effect, onderschrijving belang van bewegen
•
Aantal instellingen dat bewegen opneemt in beleid
•
9. Notitie
randvoorwaar de
4
Output: Evaluerend verslag
•
Jaarlijkse voortgangsrapportage in GSB III doelstellingen
verslag
Aantal instellingen dat bewegen opneemt in beleid neemt toe
20062007
• Bewegingsstimuler ing nog niet opgenomen in beleid van de instellingen
20062007
• Evaluatieverslag en DVD ‘Jong leren in Noord’
I.b
• Gezonde leefstijl 0-19 jarigen Moet nog verder uitgewerkt ism JGZ
Beschrijving 1. Okido gegevens verzameling
2. Klassikaal educatief en voorlichtingsaanbod 3. Betrokkenheid ouders
Gezondh.
beleids Meetniveau
doel
doel
randvoorwaar de
4
gedrag
2
3
Meetinstrument
Beoogde Resultaten
Tijd
Resultaten 2005 Okido
• PGO / BMI • Bereik • Aantal en type voorlichting • Vragenlijsten Output: aantal en type voorlichting
90 % jongeren met overgewicht wordt interventie geboden
20062009
II.
• II. Bevorderen van gezonde leefstijl uitkeringsgerechtigden en ouderen
Beschrijving
Gezondh.
Beleids Meetniveau
Meetinstrument
Beoogde Resultaten
Tijd
Resultaten
doel
doel
2005
1.Voorlichtingscycl us Turks en Arabisch sprekenden (Diabetes, Hart en Vaat, Artrose, COPD, lage rugklach-ten, Osteoporose, overgewicht)
kennis
5
output
• Aantal en type voorlichtingen • bereik
Risicogroepen hebben 2005 1.Voorlichting de mogelijkheid Marokkaanse kennis te nemen van 2006 vrouwen over gezonde leefstijl in diabetes: 20 relatie met chronische 2.Voorlichting bedreigingen Berberse vrouwen diabetes en beweging: 0! 3.Voorlichting Turkse vrouwen: gezond eten, gezond bewegen: 17 4.Voorlichting Turkse vrouwen: gezond afvallen: 13
2. Wijknetwerk tbv Turks en Arabisch sprekenden
randvoorwaar de
4
Resultaat, op samenwerkingsniv eau (moskeeën, Thuiszorg, GGD)
• Aantal instellingen met aanbod voor doelgroep stemt af
Samenhangend aanbod
2006 Thuiszorg Groot 2009 Rijnland, Turkse en
Marokkaanse moskee, GGD, fysiotherapie 3. Cursus ontwikkeling ouderen en uitkeringsgerechtigden rond inkomen, gezonde voeding en beweging
randvoorwaar de
5
4. Beweegwinkel verwijzing van 55+ door huisartsen voor beweegadvies op maat
gedrag
5. Beweegwinkel implementeren in samenhang met diabetes campagne 2006 en bewegingsconsul ent Okido
randvoorwaard e
1,4,5
6. Education permanente: thema
randvoorwaard e
4
5 gedrag
5
• Input: samenwerkingsre sultaat • Output: Pilot Aantal cursussen bereik
• • • •
Output
• Aantal 1e adviezen
Aantal instellingen Cursusaanbod Aantal cursussen bereik
• Aantal vervolg adviezen
• Pilot in Noord • aanbod voor Leiden
• Stijging in aantal adviezen op maat
2006 .Contact 2006 Thuiszorg over cursus gezonde voeding voor weinig geld in 2006. . planontwikkeli ng Jan-juli 2005 • 26 1e adviezen • 18x vervolg
Input, financiën • Aantal adviezen aan .Toename adviezen op 2006 Jan-juli 2005 uren inzet, partners (pre)diabeten maat • 6 adviezen • Aantal adviezen aan .samenhang met 4 2009 aan kinderen diabeten • Aantal adviezen aan ouders
Resultaatsniveau: samenwerking
• Bereik verschillende • 25% van sectoren sectoren in de wijk neemt deel
2007- • Geen 2009 deelname
bijeenkomsten op wijkniveau waar voor alle aanbieders / sectoren gemeenschappel ijk gezondheidsthe ma wordt uitgediept
• Aantal sectoren dat • Geen • Aantal sectoren dat gezondheidsbevorderi 2007opname in gezondheidsbevorde ng opneemt in beleid 2009 beleid ring opneemt in neemt toe beleid
III.
• Ontwikkelen en in stand houden wijknetwerk
• Organiseren van samenhang tbv integraal gezondheidsbeleid Beschrijving 1.•QuickScan Noord •
Gezondh.
GSB.
doel
doel
randvoorwaar de
1,4
Meetniveau
Meetinstrument
Resultaten
Tijd
Resultaten in 2005
resultaatniveau
QuickScan ZW
• Gezondheidsgegevens en wenselijke doelen uit het veld zijn gecombineerd
• Top 5 gezondheidsdoelen Noord • Top 5 gezondheidsdoelen ZuidWest
20052006
2. Kalenderjaar werkplan wijkgericht gezondheidsbeleid
randvoorwaar de
1,2,3,4,5 Outputniveau: op basis van veranderende samenleving eb succes- en faal actoren
• aantal en type activiteiten en bereik • verbeterpunten op grond van jaarlijkse evaluatie
• Geactualiseerd plan per projectjaar
20052009
3. Notitie in relatie tot GSB doelen en wijkgericht gezondheidsbeleid
randvoorwaar de
1,2,3,4,5 Input, output en resultaat vergelijking 20052009 van GSB doelen Effect
• GSB monitor
• Evaluatieve notitie op product en procesindicatore n
20052009
Toelichting meerjarenplan activiteitenoverzicht ‘wijkgericht gezondheidsbeleid’ In het schema wordt onder het kopje beleidsdoelen verwezen naar de volgende punten: 1. het ontwikkelen en instandhouden van een netwerk op wijkniveau van waaruit activiteiten gericht op, sport/bewegen en gezondheid beter op elkaar afgestemd worden. 2. het bevorderen van een gezonde leefstijl bij 0-19 jarigen, met specifieke aandacht voor bewegingsstimulering; 3. het actief betrekken van ouders/opvoeders bij de gezonde leefstijl van hun kinderen; 4. het organiseren van samenhang tussen lopende projecten die aansluiten bij de doeleinden van het wijkgericht gezondheidsbeleid en in de wijk aanwezige faciliteiten ter ondersteuning van een integraal gezondheidsbeleid. De doelstellingen zijn vertaald in drie clusters van activiteiten. - Onder I vallen de gezamenlijke activiteiten van GGD ZHN waar het jeugd betreft. Het wijkgericht werken onder Ia. valt onder verantwoordelijkheid van GGD/Hara, De activiteiten onder Ib ( het Okido traject ) valt onder verantwoordelijkheid van JGZ . - Zowel de activiteiten genoemd onder Ia en Ib richten zich op de gezonde leefstijl van 0-19 jarigen en op het actief betrekken van ouders/ opvoeders bij gezonde leefstijl. - De activiteiten benoemd onder II. Zijn specifiek gericht op uitkeringsgerechtigden en ouderen, danwel mensen met een lage Sociaal Economische Status. - In cluster III staan de randvoorwaarden benoemd om uiteindelijk een samenhang te kunnen organiseren in een integraal gezondheidsbeleid op wijk nivo. Het werkterrein beslaat in tekst en planning vooral nog de wijk Leiden Noord. In deze wijk is al een redelijke mate van ervaring in wijkgericht werken opgebouwd de laatste paar jaar in het project ‘Leiden Noord gezond en wel’. Vooral het laatste jaar (2005) is er veel aandacht besteed aan het ontwerp en opzetten van prestatie- indicatoren die een beeld kunnen geven van de resultaten op langere termijn van wijkgericht werken. Eveneens zijn succes en faalfactoren uit de periode 20022005 onderzocht. We hebben daarbij gebruik gemaakt van de deskundigheid van het NIGZ, het RIVM en Epidemiologie/GGD ZHN Deze gegevens zijn gebruikt bij de onderhavige planvorming.
Zuidwest lijkt er bekaaid af te komen, het tegendeel is waar. In cluster III staat een quick scan benoemd die moet leiden tot het formuleren van een top 5 van gemeenschappelijke gezondheidsdoelen in deze wijk. Op basis van deze nog te formuleren doelen zal het plan voor Zuidwest, met alle ervaringen uit Noord, gestalte krijgen. Jaarlijks wordt er jaarwerkplan gemaakt, dat voorgelegd wordt aan de opdrachtgever, i.c. de gemeente. Dat jaarwerkplan zal begrensd worden door de doelstellingen van GSB III en beide wijken beslaan, maar wel met hantering van een belangrijk principe in wijkgericht werken: sluit aan op wat er leeft.
