NIEUWS 101 SEPTEMBER/ OKTOBER 2005
DE AKOESTIEK VAN HET LICHT
BOOMING CHINA BIJ ARCAM 2 ARCAM besteedt in een pocket en een expositie aandacht aan de ‘Dutch architects in Booming China’. FELIX CLAUS EN KCAP 2 Het nieuwe seizoen lezingen in de Brakke Grond start met Felix Claus en het duo Ruurd Gietema en Shiuan-Wen Chu van KCAP. JUBILERENDE ARCHITECTEN 3 Van Mourik Vermeulen architecten vieren hun 50-jarig jubileum met een foto-expositie en een lezing in het ABC.
Entreehal ING House, Amsterdam. Foto: Christiaan de Bruijne.
In september kan bij ARCAM kennis worden gemaakt met het werk van de Amsterdamse Ontwerpgroep Trude Hooykaas. Hooykaas tekende voor het interieur van het
van een meubel en een woonhuisinterieur tot
ING House en kort geleden voor het kantoor
het stadhuis van Leiden en het kantoor voor het
van Boekel de Nerée in het Viñoly-gebouw,
Ministerie van OCW in Den Haag. Het
beide aan de Zuidas. Ook is zij initiatiefnemer en
Kraanspoor neemt een bijzondere plaats in en
ontwerper van het plan voor een kantoor op het
wordt getoond aan de hand van een grote
oude Kraanspoor aan de Noordelijke IJ-oever in
maquette van dit 270 meter lange gebouw.
Amsterdam. Ontwerpgroep Trude Hooykaas
Naast Trude Hooykaas nemen architect Julian
(OTH) presenteert recent werk op uitnodiging
Wolse en interieurarchitect Ferdinand van Dam
van ARCAM en richt de tentoonstellingsruimte
een steeds prominenter plaats in binnen OTH.
van ARCAM hier speciaal voor in. De vorm, de
Samen ontwikkelen zij de OTH filosofie en ont-
lichtinval en kleur van de ruimte waren het uit-
werpen 'ruimtes die prikkelend, inspirerend, toe-
gangspunt voor een bijzondere presentatie van
gankelijk en helder zijn'. Leidend is de kracht
projecten, referentiebeelden en inspiratiebron-
van het licht. De expositie is te zien van 3 tot en
nen. Geordend op OTH-thema's als licht, ruim-
met 24 september.
tewerking, materialen en kunst, worden projec-
ARCAM, Prins Hendrikkade 600,
ten van heel diverse omvang en soort getoond -
di.-za. 13-17 u., T 020 6204878
M O N U M E N TA A L E R F G O E D 3 Gebouwen die te maken hebben met religie zijn opengesteld tijdens de Open Monumentendag. In een ander verband wordt gediscussieerd over erfgoed als geheugen van de samenleving. LICHTKUNST EN DUISTERNIS 3 Een betonnen caisson, een oud seinhuis en een tijdelijk museum worden gebruikt voor de projectie van lichtkunst. Elders wordt 's nachts het donker in ere gehouden. KALENDER / CALENDAR
4/5
I N S P I R AT I E V O O R D E S I G N 6 Komende maanden is er niet alleen de mogelijkheid om design te bekijken maar ook om er over te discussiëren, tijdens een ‘inspiratiediner’ van tHuisfront of na een lezing over ‘De kracht van styling’.
W W W. A R C A M . N L
REDACTIONEEL
Van Gogh: ‘Het leven is waarschijnlijk rond.’
kleur had maar de afgelopen jaren steeds groener
Het boek heet La Poétique de l’Espace (Poëtica
Die uitspraak roept, nog afgezien van de raad-
is geworden.
van de ruimte) en is van de hand van de Franse
selachtige tussenvoeging ‘waarschijnlijk’, veel vra-
Het dak van het drijvende Chinese restaurant;
filosoof Gaston Bachelard. Het verscheen in 1958
gen op. Is het waar? Zo ja, wat betekent het? Hoe
bouwketen, wc-cabines en steigerdoek op het
in Parijs en was, toen het ooit uit een nalatenschap
komt het? Waar blijkt het uit? Kunnen we het
Oosterdokseiland; de gevels van het
tevoorschijn kwam, duidelijk maar half gelezen.
ergens waarnemen? Wezenlijke vragen die ook
Muziekgebouw aan het IJ en de IJ-toren, het glas
Het moest voor een groot deel nog opengesne-
gesteld kunnen worden waar het andere verschijn-
van de Passengers Terminal; de koperen huid van
den worden. Maar zo rafelig en voddig als het er
selen betreft, bijvoorbeeld de kleur van de stad.
NEMO; bomen en gras op het Marine-etablisse-
sindsdien uitziet, zo monumentaal is de inhoud.
Amsterdam is van oudsher een steenrode stad
ment, de bemoste beeldengroep ‘Amphytrite’; het
Het boek zal ongetwijfeld in diverse talen vertaald
met zowel witte details als meer obscure delen.
dek van menige sleepboot en een groot deel van
zijn, maar vooral wie het Frans machtig is kan niet
Tijdens grote evenementen verkleurt zij soms
de monumentale achterspiegel van het VOC-schip,
anders dan genieten van de manier waarop
spectaculair en op een verklaarbare wijze. Bij een
vlaggen her en der; de langsschietende bussen
Bachelard zich verbaal buigt over prachtig afgeba-
voetbalkampioenschap worden grote delen oran-
van het streekvervoer - dat alles is groen.
kende thema’s als huis en universum, de hut, de
je, bij een homo-evenement roze, bij Sail opmer-
De vraag is: waarom?
lade, het nest, de schelp, en vooral: ‘la phénomé-
kelijk wit. Maar er zijn ook raadsels, zie het
nologie du rond’, met een intrigerend citaat van
Oosterdok, een stuk stad dat nooit een specifieke
Maarten Kloos
ARCAM IN DE BRAKKE GROND
ze in Archis over hun ervaringen. Tijdens de
reeks openbare Capita Selecta-lezingen. De
De eerste spreker in de nieuwe serie maandelijk-
lezing zullen ze ingaan op werk van KCAP en
reeks, getiteld 'Urban Details', start op 15 sep-
se architectuurlezingen van ARCAM in de Brakke
hun verhaal toespitsen op hun China-projecten.
tember met een lezing van Larry Beasley geti-
Grond is Felix Claus (Claus en Kaan Architecten).
ARCAM in de Brakke Grond, Nes 45,
teld ‘Olympic City 2010 as motor for urban
Hij geeft op 13 september een lezing over zijn
T 020 6204878
renewal’, op 22 september spreekt de Brit Tom Bloxham over ‘The challenge of conventions!’
werk en inspiratiebronnen. Felix Claus leidt de
en 29 september voert Kelly Shanon het woord
Amsterdamse vestiging van Claus en Kaan Architecten, het bureau dat hij in 1988 oprichtte
CHINA IN FOAM
over ‘Urbanism from ‘below’ - post-doi moi
met Kees Kaan. Claus en Kaan ontwerpt diverse
FOAM Fotografiemuseum Amsterdam presen-
Vietnam + post-tsunami Sri Lanka’. De lezing
openbare gebouwen: het stadskantoor van
teert van 2 september tot en met 16 oktober
van 6 oktober, getiteld ‘The renewal of
Breda, het theater van Middelburg, de Utrechtse
de tentoonstelling ‘TianAnMen - Gate to
Roombeek, Enschede’, wordt verzorgd door
brandweer, de ambassade in Mozambique, het
Heaven’ waarin 25 hedendaagse Chinese kun-
Pi de Bruijn en die van 13 oktober, getiteld
gemeentehuis van Tynaarlo, het Nederlands
stenaars reageren op het belang en de beteke-
‘Place-making and life on the streets in South
Forensisch Instituut en het Amsterdamse
nis van het TianAnMen plein, ofwel het Plein
Africa’, door John Spiropoulus. Op 20 oktober
Gemeentearchief. Er wordt gewerkt aan projec-
van de Hemelse Vrede. Dit gebeurt met zeer
sluit Marko Sanãanin de reeks met een lezing
ten in België, Luxemburg, Duitsland, Frankrijk en
uiteenlopend werk: van kleine objecten en vide-
over ‘Research and Activism within the chan-
Spanje; in China aan een stedebouwkundig plan
owerken tot grote fotocollages van onder meer
ging public and private domain in Croatia’. Alle
voor Wuhu en een woningbouwproject in Dalian.
Yi Deer, de Gao Brothers en He Yunchang.
lezingen beginnen om 20.00 uur, reserveren is
Onder de Amsterdamse projecten zijn woningen
Een bijzondere historische toevoeging is een
niet mogelijk. De voertaal is Engels.
op Hoogte en Laagte Kadijk, aan de
kleine presentatie van werk van vooraanstaande
De herontwikkeling van de westelijke tuinste-
Amstelveenseweg en de condoleanceruimte van
Magnum-fotografen die ooit in China hebben
den is in een cruciale fase. Voor duizenden
begraafplaats Zorgvlied.
gewerkt, waaronder Henri Cartier-Bresson en
woningen zijn plannen in ontwikkeling en tal
Voor de lezing van 4 oktober zijn - in het kader
Marc Riboud.
van plannen zijn in uitvoering. Lukt het om vast
van het China-project dit najaar bij ARCAM -
FOAM, Keizersgracht 609, ma.-zo. 10-17 u.,
te houden aan de uitgangspunten? Wat bete-
Ruurd Gietema en Shiuan-Wen Chu (KCAP) uit-
do.-vr.-21 u., T 020 5516500, www.foam.nl
kent de doelstelling om de consortia de volledige verantwoordelijkheid (proces en financiën) te
genodigd om een lezing geven. Het duo werkte
geven? Stedebouwkundige Eric van der Kooij,
de afgelopen jaren aan een groot aantal projecten in China waarvan reeds een aantal projecten
S TA D VA N D I C H T B I J
werkzaam bij de DRO, is sinds de oprichting
is gerealiseerd. Hieronder zijn woningen en een
Onderdeel van het nieuwe studieseizoen aan
van Bureau Parkstad als projectleider nauw
verenigingsgebouw in Beijing. Samen schreven
de Academie van Bouwkunst is een nieuwe
betrokken bij de ontwikkeling van de westelijke tuinsteden. Hij geeft op 8 september een lezing van 12.00 tot 13.00 uur in de lezingenzaal van
Ruurd Gietema in China.
de Zuiderkerk. De toegang is gratis. Academie van Bouwkunst, Waterlooplein 211, ma.-do. 10-22 u., vr. 10-18 u.; Zuiderkerk, Zuiderkerkhof 72, T 020 5231523
DUTCH ARCHITECTS IN BOOMING CHINA
D E S I G N I N H I LV E R S U M Tot en met 23 oktober presenteert Museum Hilversum de tentoonstelling ‘Living in Motion, design en architectuur voor flexibel wonen’, een reizende expositie van het Vitra Design Museum,
ARCAM wijdt een publicatie en een expositie
met een reuzenrad en een 600 meter hoge
waarin objecten uit verschillende culturen en
aan ontwerpen van Nederlandse architecten
uitzichttoren. Naast het projectenoverzicht
perioden te zien zijn. De vaste presentatie in het
en stedebouwkundigen voor China. Behalve
bevat het boekje een viertal essays waarin die-
souterrain, ‘Natuurstad in schoonheid’, schetst
Rem Koolhaas c.s. blijken nog veel meer
per wordt ingegaan op de relatie Nederland-
een beeld van de snelle groei van Hilversum
Nederlandse ontwerpers in de afgelopen jaren
China en de ervaringen van de Nederlanders
vanaf 1850 tot heden. Museum Hilversum heeft
een band te hebben opgebouwd met China.
met de Chinese ontwerppraktijk. De pocket
op loopafstand een tweede locatie in het huidi-
De expositie toont een uitbundige verzame-
bundelt niet alleen projecten en ervaringen
ge raadhuis van Hilversum aan het Dudokpark 1,
ling tekeningen en maquettes van voorstellen
maar stelt ook belangrijke vragen aan de orde,
alwaar een expositie gewijd is aan het leven en
voor nieuwe gebouwen, woonwijken en stads-
zoals de vraag naar de drijfveren van
werk van de architect Willem Marinus Dudok
delen in verschillende Chinese steden. Te zien
Nederlandse architecten in China en de vraag
(1884-1974) en de restauratie van het raadhuis.
van 8 oktober tot en met 26 november.
wat Nederlandse architectuur in China zou
Elke zondag vindt er om 14.00 uur een rondlei-
Het boekje bevat een overzicht van meer dan
moeten behelzen, en poogt hiermee ook een
ding door het raadhuis plaats. Museum
80 ontwerpen voor diverse locaties in China.
aanzet te zijn tot reflectie. Dutch architects in
Hilversum gaat in september ook weer van start
Hieronder zijn het gebouw voor de
Booming China verschijnt als een tweetalige
met de speciale themarondleidingen en
Staatstelevisie in Beijing (OMA), het Guang
uitgave (Engels/Chinees) en wordt gepresen-
fietstochten door Hilversum op de eerste en
Dong Museum in Guangzhou (UN Studio), de
teerd bij de opening van de expositie. Ook de
derde zondag van de maand. Op 4 september is
‘Sleeping Dragon’ in Hong Kong (Atelier
lezingen in oktober en november en de
er een rondleiding langs gebouwen van Dukok,
Dutch), Xintian International Kindergarten
Museumnacht (5 november) staan in het teken
op 18 september een fietstocht langs de media-
(NEXT Architects) en de Guo Tai Bridge in
van China. Dit alles gebeurt tegen de achter-
architectuur, op 2 oktober een wandeling langs
Tianjin (Verburg Hoogendijk Architecten). Het
grond van het Amsterdam China Festival, zie:
hoogtepunten van het modernisme en op
resultaat is een uitbundige verzameling van
www.amsterdamchinafestival.nl en
16 oktober een fietstocht langs de groene ran-
projecten die al dan niet worden gerealiseerd,
www.arcam.nl.
den van de stad. Reserveren kan op T 035
variërend van compleet nieuwe woonwijken,
ARCAM, Prins Hendrikkade 600, .di.-za.
6292826 of via
[email protected].
recreatiegebieden en diverse musea, tot en
13-17 u., T 020 6204878
Op de Open Monumentendag op 10 september
2
Distileerderij Nolet, Schiedam van Van Mourik Vermeulen Architecten. Foto: Teo Krijgsman
dekt’ van Giti Entezami te zien en tot en met 23 oktober de expositie ‘Gonnabeez’. De samenstellers gaan daarin kritisch in op de nieuwe generatie architecten die het gat zullen vullen tussen de oude generatie en de komende generaties. Deelnemende exposanten zijn ondermeer Group X, MEMAR.DUT@H en Urban Affairs. Op 6 september wordt de expositie ‘Multiculti architectuur’ geopend, met als vraagstuk hoe de multiculturele samenleving zich in Nederland weerspiegelt in de architectuur. Deze expositie is te zien tot en met 23 oktober. Van 4 september tot en met 9 oktober zijn reisimpressies uit India uit de periode 1994-2004 van architectuurgezelschap A et A te bezichtigen, en van 11 oktober tot en met 30 oktober staat een expositie over de
VAN MOURIK VERMEULEN
voortgang van zwembad de Houtvaart. Op 5 september is er weer ABCafé met als thema ‘Haarlem wordt erg, heel erg…Mooi’. In het
Op 12 september, om 19.00 uur, wordt in het
veertien gerealiseerde en nieuw gefotogra-
tweede weekend van september viert ook
ABC Architectuurcentrum in Haarlem de foto-
feerde projecten. Aansluitend op de opening
Haarlem de Open Monumentendagen met als
expositie van Van Mourik Vermeulen architec-
houdt Piet Grouls (directeur Van Mourik
thema ‘religie’. Voor meer informatie:
ten officieel geopend. Dit in Den Haag
Vermeulen) om 20.00 uur een lezing over de
www.architectuurhaarlem.nl.
gevestigde bureau bestaat 50 jaar en werd
studie ‘Compact, woonbloktypologie en stads-
ABC Architectuurcentrum, Groot Heiligland
bekend met ontwerpen als het ontwikkelings-
leven’. De expositie is te zien tot en met
47, Haarlem, di.-za. 12-17 u., zo. 13-17 u.,
laboratorium IBM in Uithoorn en het Fortis
9 oktober. Tot en met 9 september is ook in
T 023 5340584; Hoofdwacht, Grote Markt
hoofdkantoor in Utrecht. De expositie toont
het ABC de expositie ‘Bedekte culturen onbe-
17, za.-zo. 13-17 u.
zijn er gratis rondleidingen en openstellingen
HAARLEMMERMEER
met betrekking tot kleur, licht, compositie, ruimte
van diverse monumenten. Op 25 september
Het Podium voor architectuur Haarlemmermeer
en de menselijke figuur. Hun werk is te zien van
start om 14.00 uur een kinderworkshop met als
organiseert op 26 september de lezing
25 september tot en met 10 december bij Metri.
thema ‘Mobiel wonen, bouw je eigen mobiele
‘Architectuur van de macht’. Veel oude openbare
Stichting Het Nederlands Interieur organiseert
huis!’. Zie ook: www.museumhilversum.nl.
gebouwen roepen bewondering en ontzag op.
op 2 oktober de eerste Lunsingh Scheurleer
Museum Hilversum, Kerkbrink 6, T 035
De huidige overheid kiest voor een functionelere
lezing. Spreker is de Amerikaanse architect en
6292826 di.-za. 11-17 u., zo. 12-17 u.;
aanpak, zoals voormalig Rijksbouwmeester
professor Witold Rybczynski. In zijn lezing ‘Style,
Dudok Centrum, Dudokpark 1, wo., zo.
Jo Coenen betoogt. Wat levert dit op in de
taste and the modern interior’ gaat hij in op drijf-
12-16.30 u., T 035 6292826
Haarlemmermeer? De lezing op 24 oktober gaat
veren van hedendaagse architectuur en goede
over ‘Het nieuwe Cultuurplein’ in Hoofddorp.
smaak als richtinggevend principe. De lezing
Hoofddorp krijgt een nieuw stadshart met cultu-
vindt plaats vanaf 14.00 uur in Felix Meritis.
OPEN ERFGOED
rele gebouwen en een cultuurplein dat volgens
Ahrend Inrichten Amsterdam, Laarderhoogtweg
Op 10 en 11 september wordt de jaarlijkse lan-
een plan van Kraaijvanger-Urbis wordt ingericht.
12, ma.-vr. 9-17u., T 020 430 9215;
delijke Open Monumentendag gehouden. Het
Het ontwerp voor het vernieuwde Raadhuisplein
Metri - atelier voor meubelontwerp,
thema is religie. Gebouwen die op één of andere
wordt toegelicht. Aanvang van de lezingen:
Koningsstraat 36, do.-vr. 13-18 u., za.12-
manier te maken hebben met geloven, worden
20.00 uur, de locaties worden nog bekend
16.45 u., T 06 24818866, www.metri.nl;
gratis opengesteld voor het publiek. De multicul-
gemaakt. Ook organiseert het podium twee kin-
Felix Meritis, Keizersgracht 324,
turele samenleving in Nederland brengt een
derworkshops, op 1 oktober ‘Jouw paleis’ en ‘De
T 020 6765927
grote verscheidenheid aan godsdiensten en dus
kunst van het maquette bouwen’ op 15 oktober.
ook gebedsruimten met zich mee. Voor
Pier K, Raadhuisplein 7, Hoofddorp,
Amsterdam zijn al die verschillende godsdien-
T 023 5669566, www.podiumarchitectuur.nl
sten eigenlijk niets nieuws: al eeuwen is
LICHTKUNST EN DUISTER Op het Museumplein is van 14 tot en met
Amsterdam een stad waar meerdere religies
INTERIEURZAKEN
22 september het Pleinmuseum te zien, een
naast elkaar leven. Immigranten namen hun
Koninklijke Ahrend was dit jaar hoofdsponsor
mobiel, flexibel tentoonstellingspaviljoen dat zijn
eigen godsdiensten mee en beleden ze hier.
van de presentaties ‘Zó zit dat’ (in april 2005 bij
reis langs diverse Nederlandse stadcentra afsluit
De sporen daarvan zijn nog steeds zichtbaar, bij-
ARCAM te zien) en ‘Dat zit zó’ waarbij door
in de hoofdstad. Het Pleinmuseum is bedoeld als
voorbeeld in godshuizen als de Waalse Kerk of
architecten ontworpen stoelen werden getoond.
een nieuw soort museum, dat laagdrempelig is
de Portugese Synagoge. In opdracht van het
Van 28 september tot en met 21 oktober is een
en vanzelfsprekend deel uitmaakt van de stede-
Bureau Monumenten en Archeologie schrijft
afspiegeling van deze presentaties te zien met
lijke omgeving. Het bestaat uit een architecto-
Suzette van 't Hof een boekje bij het thema van
drie premières (onder voorbehoud): ‘Circle’ van
nisch object van vijftien meter lang en zes meter
de Open Monumentendag. Details over dit
Ben van Berkel, de handgegoten transparante
boekje en over het Amsterdamse programma
stoelen van Rob van Sprang (in acrylhars) en een
van de Open Monumentendag waren bij het ter
stoel van Jurriaan Molenaar, geïnspireerd op een
perse gaan van ARCAM NIEUWS nog niet
van zijn schilderijen.
bekend. Zie: www.bma.amsterdam.nl. Zie ook:
Erik van Baardwijk en Jaap van Duyvendijk zijn al
www.openmonumentendag.nl.
enige jaren werkzaam als zelfstandig ontwerpers
De Rode Hoed, Keizersgracht 102,
in de vrije interieur- en meubelvormgeving.
T 020 6385606
Fotografie is voor hen een oefening voor het oog
3
Pleinmuseum
NIEUWS 101 KALENDER/CALENDAR SEPTEMBER/OKTOBER 2005
TENTOONSTELLINGEN / EXHIBITIONS
M U LT I C U LT I A R C H I T E C T U R E Multicultural
Architecture 06/09 - 23/10 | ABC, Haarlem,
T 023 5340584 G I T I E N T E Z A M I Photography t/m 04/09
ABC Architectuurcentrum, Groot Heiligland 47, Haarlem, di.-za. 12-17 u., zo. 13-17 u., T 023 5340584 O WAT E R L O O P L E I N Images of the former Jewish
Quarter t/m 04/09 | Joods Historisch Museum,
T 020 6269945 PA L E I S VA N O R A N J E t/m 07/09 | Koninklijk
Paleis, T 020 61250848 T H E C I T Y A S A L O F T t/m 08/09 | Huys Azië,
Jolleman Hof 2-20, Piet Heinkade, wo.-zo. 11-19 u., T 010 4401200 M I J N A M S T E R D A M - E D VA N D E R E L S K E N
Photography by Ed van der Elsken t/m 28/09
L U U K K R A M E R Architecture Photography
09/09 - 16/10 | Museum Waterland, Kaasmarkt 16, Purmerend, , di.-zo. 12-17 u., T 0299 422605 BELOW ZEROW - URBAN UNDERGROUNDS
10/09 - 22/10 | 66 East - Centre for Urban Culture, Sumatrastraat 66, vr. 14-20 u., za. 12-18 u., T 020 4191837 5 0 J A A R VA N M O U R I K V E R M E U L E N A R C H I -
Academie, T 020 4185050 MODERNE ARCHITECTUUR IN NEDERLAND
v.a. 21/09 | Vrije Academie, T 020 4185050 B A R O K v.a. 22/09 | Vrije Academie,
T 020 4185050 A R T N O U V E A U E N J U G E N D S T I L v.a. 22/09
TECTEN 50 years Van Mourik Vermeulen Architects
Vrije Academie, T 020 4185050 OMGAAN MET MONUMENTEN
P L E I N M U S E U M Projections in mobile pavilion
14/09-22/09 | Museumplein, na zonsondergang, www.pleinmuseum.nl T O E K E N N I N G 0 2 6 Work by several artist
23/09 - 01/10 | Fonds BKVB, Brouwersgracht 276, ma.-vr. 10-17 u., T 020 5231523
design for housing t/m 23/10 | Museum
18/09 - 20/11 | Vrije Academie, T 020 4185050 D A G E L I J K S D E S I G N v.a. 19/09 | Vrije
12/09 - 09/10 | ABC, Haarlem, T 023 5340584
Keizersgracht 609, ma.-zo. 10-17 u., do., vr. L I V I N G I N M O T I O N Flexible architecture and
12/09 - 28/11 | sKAE, T 023 5320689 19E EN 20E EEUWS AMSTERDAM
FOAM, Fotografiemuseum Amsterdam, 10-21 u., T 020 5516500
AMSTERDAMSE GRACHTENHUIZEN
M E N O R A H M O R P H Design 23/09 - 02/10
23/09 - 02/12 | NRC, T 020 6237791 MODERNE ARCHITECTUUR IN AMSTERDAM
23/09 - 16/12 | sKAE, T 023 5320689 OVERZICHT ARCHITECTUURGESCHIEDENIS
23/09 - 16/12 | sKAE, T 023 5320689 NIEUWE NEDERLANDSE WOONWIJKEN
25/09 - 27/11 | Vrije Academie, T 020 4185050
Joods Historisch Museum, T 020 6269945 W E R K VA N F R O N T 23/09 - 23/10
LEZINGEN / LECTURES
Hilversum, Kerkbrink 6, Hilversum, di.-za.
Droog@home, Staalstraat 7a/7b,
In general lectures are held in Dutch, but there
11-17 u., zo. 12-17 u., T 035 6292826
di.-zo. 12-18 u., T 020 5235050
are exceptions (*)
G O N N A B E E Z A new generation of architects
t/m 23/10 | ABC, Haarlem, T 023 5340584 O N T W E R P E N AT E L I E R E U R O PA P L E I N R A I
Four designs for Europaplein t/m 01/11
Informatiecentrum voor de Noord/Zuidlijn en
M E U B E L S by Erik van Baardwijk en Jaap van
Duyvendijk 25/09 - 10/12 | Metri, Koningsstraat
36, do.-vr. 13-18 u., za.12-16.45 u., T 06 24818866 Ahrend Inrichten Amsterdam,
10-17 u., zo. 11-16 u., T 020 3445070
Laarderhoogtweg 12, ma.-vr. 9-17u.,
Summerexhibition t/m 11/11 | Stedelijk
T 020 430 9215 Kompaszaal Loods 6, KNSM-laan 311,
T 020 5732911
T 020 4194076
13/12 | Rijksmuseum Amsterdam Schiphol,
Retrospective 01/10 - 08/01 | Stedelijk Museum,
Stationsplein 7, di.-vr. 10-17 u., zo. 11-16 u.
REISIMPRESSIES 'A ET A' UIT INDIA
1994/2004 Impressions of India 02/09 - 09/10 ABC, Haarlem, T 023 5340584 T I A N A N M E N - G AT E T O H E AV E N
Photography TianAnMen Square 02/09 - 16/10
FOAM, Fotografiemuseum Amsterdam,
09/10 | Joods Historisch Museum C O M PA C T, W O O N T Y P O L O G I E E N
ABC, Haarlem, T 023 5340584 FELIX CLAUS (CLAUS EN KAAN A R C H I T E C T E N ) 13/09 | ARCAM in de Brakke
VITO HANNIBAL ACCONCI STUDIO
Holland Boulevard tussen E- en F-pier, dagelijks 7-20u., T 020 6012673
BOOTTOCHT VOORMALIGE JOODSE BUURT
S TA D S L E V E N door Piet Grouls 12/09, 20 u.
T E R U G N A A R D E T U T T I G H E I D 29/09 - 06/10
Museum, Oosterdokseiland 5, dag. 11-17 u., N E D E R L A N D S E M O L E N S Dutch windmills t/m
Eric van der Kooij 08/09, 12 u. | Zuiderkerk, Zuiderkerkhof 72, T 020 5231523
Z O Z I T D AT Chairs by architects 28/09 - 21/10
het Stationseiland, Stationsplein 7, di.-vr. ZOMEROPSTELLING STEDELIJK MUSEUM
W E S T E L I J K E T U I N S T E D E N door
YA N G F U D O N G . R E C E N T E F I L M S E N V I D E O ' S
Films and videos 01/10 - 15/01 | Stedelijk
Museum, Oosterdokseiland 5, dag. 11-17 u., do. 11-21 u., T 020 5732911 DUTCH ARCHITECTS IN BOOMING CHINA
08/10 - 26/11 | ARCAM, T 020 6204878 V O O R T G A N G Z W E M B A D D E H O U T VA A R T
Grond, Nes 45, T 020 6204878 L A R RY B E A S L E Y * , ' O LY M P I C C I T Y 2 0 1 0 A S M O T O R F O R U R B A N R E N E WA L ' Capita
Selecta 15/09, 20 u. | Academie van Bouwkunst, Waterlooplein 211, T 020 5318218 TOM BLOXHAM*, 'THE CHALLENGE OF C O N V E N T I O N S ! ' Capita Selecta 22/09, 20 u.
Academie van Bouwkunst, T 020 5318218 R O M E 22/09 | Volksuniversiteit,
Rapenburgerstraat 73, T 020 6261626
Keizersgracht 609, ma.-zo. 10-17 u.,
Building of a swimmingpool 11/10 - 30/10
H E T R E S TA U R E R E N VA N C U Y P E R S ' D E C O R A -
do., vr. 10-21 u., T 020 5516500
ABC, Haarlem, T 023 5340584
T I E S door Anne van Grevenstein 25/09, 15 u.
Infocentrum Rijksmuseum, Jan Luijkenstraat 1,
D E A K O U S T I E K VA N H E T L I C H T Work by Trude
Hooykaas group 03/09 - 24/09 | ARCAM,
CURSUSSEN
T 020 6747191
Prins Hendrikkade 600, di.-za. 13-17 u., T 020 6204878 F O T O G R A F I E VA N L U I S A L A M B R I Pictures of
modern architecture by Luisa Lambri 03/09 - 15/10
Galerie Andriesse, Prinsengracht 116, di.-vr. 11-18 u., za. 14-18 u., 1e zo. v/d mnd. 14-18 u., T 020 6236237
A R C H I T E C T U U R VA N D E M A C H T 26/09 N E G E N T I E N D E E E U W S E B O U W K U N S T: N E O O F N I E U W ? 06/09 | NRC, T 020 6237791 THEMADAG ART NOUVEAU EN JUGENDSTIL
24/09 | Kunststad, T 020 4198742 K I N D E R W O R K S H O P M O B I E L W O N E N 25/09
Museum Hilversum, T 035 6292826
4
Podium voor Architectuur Haarlemmermeer, T 023 5669589 K E L LY S H A N O N * , ' U R B A N I S M F R O M ' B E L O W ' Capita Selecta 29/09, 20 u.
Academie van Bouwkunst, Waterlooplein 211, T 020 5318218
F L O R E N C E 29/09 | Volksuniversiteit,
Rapenburgerstraat 73, T 020 6261626 W I T O L D RY B C Z Y N S K I 'Style, taste and the
modern interior' 02/10 | Felix Meritis,
Keizersgracht 324, T 020 6765927 RUURD GIETEMA EN SHIUAN-WEN CHU
N D S M - T E R R E I N 14/09 | Welgemoed op Stap,
T 020 6202105
T 020 4198742
I N G - B A N K ( A M S T E R D A M S E P O O R T ) 16/09
Archivisie, T 020 6258908 T W E E K E R K E N I N W E S T 17/09
Volksuniversiteit, T 020 6261626
( K C A P ) 04/10 | ARCAM in de Brakke Grond,
G E N T 17/09 | sKAE, T 023 5320689
Nes 45, T 020 6204878
J O O D S A M S T E R D A M 18/09 | Amsterdam City
P I D E B R U I J N * , ' T H E R E N E WA L O F R O O M B E E K , E N S C H E D E ' Capita Selecta
06/10, 20 u. | Academie van Bouwkunst, T 020 5318218 V E N E T I Ë 06/10 | Volksuniversiteit, T 020 6261626 W E R E L D T E N T O O N S T E L L I N G E N 1851 - 1958
12/10 | Volksuniversiteit, T 020 6261626 JOHN SPIROPOULUS*, 'PLACE-MAKING AND
Walks, T 06 18257014 Museum Hilversum, T 035 6292826 B O R N E O - S P O R E N B U R G 18/09 | Welgemoed
op Stap, T 020 6202105 S PA A R N D A M M E R B U U R T 21/09
Volksuniversiteit, T 020 6261626 A R T I S , A R C H I T E C T U U R VA N O . A . G . B . E N
LIFE ON THE STREETS IN SOUTH AFRICA'
A . S A L M E N A . L . VA N G E N D T 23/09
Volksuniversiteit, T 020 6261626
N A P E L S 13/10 | Volksuniversiteit, T 020 6261626 R E M B R A N D T I N A M S T E R D A M 17/10
Kunststad, T 020 4198742 MARKO SANCANIN*, 'RESEARCH AND ACTIVISM WITHIN THE CHANGING P U B L I C A N D P R I VAT E D O M A I N I N C R O A T I A ' Capita Selecta 20/10, 20 u. | Academie
van Bouwkunst, T 020 5318218 M I L A A N 20/10 | Volksuniversiteit, T 020 6261626 ' H E T N I E U W E C U LT U U R P L E I N 24/10 | Podium
voor Architectuur Haarlemmermeer, T 023 5669589 O U D V E R S U S N I E U W door Aart Oxenaar
30/10, 15 u. | Infocentrum Rijksmuseum, Jan Luijkenstraat 1, T 020 6747191
T W E E K E R K E N I N WAT E R G R A A F S M E E R 24/09
Volksuniversiteit, T 020 6261626 F I E T S T O C H T H O U T E N H U I Z E N 24/09
Volksuniversiteit, T 020 6261626
25/09 | De Burcht, T 020 6241166
T 020 6385606 T E R U G N A A R D E T U T T I G H E I D ? 29/09, 16 u.
Kompaszaal, Loods 6, KNSM-laan 311, T 020 4194076 D E R O L VA N N AT U U R I N N E D E R L A N D
Nieuwe Kerk, Dam, www.nieuwekerk.nl
T 020 6261626 Volksuniversiteit, T 020 6261626 F I E T S T O C H T L A N G S PA K H U I Z E N 01/10
Volksuniversiteit, T 020 6261626 S PA A R N D A M M E R B U U R T 01/10 | Kunststad,
T 020 4198742
Stap, T 020 6202105 H O F J E S I N D E J O R D A A N 04/09 | Amsterdam
City Walks, T 06 18257014 D U D O K O P E E N R I J T J E 04/09 | Museum
Hilversum, T 035 6292826 O O S T E L I J K H AV E N G E B I E D 04/09
Welgemoed op Stap, T 020 6202105 J O R D A A N 09/09 | Welgemoed op Stap,
T 020 6202105 H O F J E S I N D E J O R D A A N 10/09 | Kunststad,
T 020 4198742 L A N G S S T E N E N H E R I N N E R I N G E N 11/09
Joods Historisch Museum, T 020 6269945
De Burcht, T 020 6241166 W E S T E L I J K E E I L A N D E N 23/10 | Welgemoed
op Stap, T 020 6202105 BOOTOCHT NAAR PORTUGEES-ISRAELITIS C H E B E G R A A F P L A AT S 23/10 | Joods
Historisch Museum T H E AT E R T U S C H I N S K I A L S A R C H I T E C T U U R H O O G T E P U N T 29/10 | Artifex, T 020 6208112 H O E K L A S S I E K I S A M S T E R D A M 30/10
Amsterdam City Walks, T 06 18257014 B E T O N D O R P 30/10 | Welgemoed op Stap,
T 020 6202105
DIVERSEN / MISCELLANEOUS
04/09, 11-17 u. | Joods Historisch Museum, T 020 6269945 A B C A F É 05/09 | ABC, Haarlem, T 023 5340584 P R E S E N TAT I E V I D E O W E R K ' V U U R ' VA N F L O O R M E I J E R S 09/09, 16 u. | Club 11,
Post CS, Oosterdokskade 5, T 020 6255999
T 020 6261626
G R O E N L I C H T / G R E E N L I G H T Nightly projections
t/m 25/09 | Noord/Zuidlijn tegenover Victoria Hotel, B R O E D P L A AT S B O N T E Z WA A N Open dag
M O D E R N I S M E I N H I LV E R S U M 02/10 | Museum
N A P O L E O N T I S C H A M S T E R D A M 07/10
Volksuniversiteit, T 020 6261626 FONTEINEN, SPROEIERS EN WAT E R S C U L P T U R E N 08/10 | Artifex,
T 020 6208112
27/09, 16 u. | Broedplaats Bonte Zwaan, Stavangerweg 892 U LT R A N O VA Movie by Bouli Lammers v.a. 29/09
Filmmuseum Cinerama, Marnixstraat 400, T 020 6237814 D E S I G N P R E S E N TAT I E S V Design presentation
29/09 | ARCAM, Prins Hendrikkade 600,
V O N D E L PA R K 08/10 | Volksuniversiteit,
T 020 6261626
T 020 6204878 N A C H T VA N D E N A C H T Donker in Almere
F I E T S T O C H T L A N G S H O F J E S 08/10
FIETSTOCHT MODERNE ARCHITECTUUR
08/10 | Kunststad, T 020 4198742 BOOTTOCHT VOORMALIGE JOODSE BUURT
WAT E R G R A A F S M E E R 02/09 | Welgemoed op
D E O O S T E L I J K E H A N D E L S K A D E 23/10
EUROPESE DAG JOODS CULTUREEL ERFGOED
VA N S Y N A G O G E N A A R T E M P E L 28/09
Volksuniversiteit, T 020 6261626
RONDLEIDINGEN / GUIDED TOURS
Museum Hilversum, T 035 6292826 B O R N E O - S P O R E N B U R G 21/10
D E P I J P 25/09 | Volksuniversiteit,
Hilversum, T 035 6292826 De Rode Hoed, Keizersgracht 102,
F I E T S T O C H T R A N D S TA D / S TA D S R A N D 16/10
25/09, 02/10 | Artifex, T 020 6208112 W E S T E R PA R K E N S TA AT S L I E D E N B U U R T
P L A N TA G E B U U R T 02/10 | Volksuniversiteit,
E R F G O E D E N I N T E G R AT I E 14/09, 14:30 u.
16/10 | Amsterdam City Walks, T 06 18257014 I J B U R G 16/10 | Volksuniversiteit, T 020 6261626
S P E L E VA R E N D N A A R B R O E K I N WAT E R L A N D
M E C H E L E N 01/10 | sKAE, T 023 5320689
DISCUSSIES, SYMPOSIA / DISCUSSIONS, SYMPOSIA
D E WA L L E N E N D E N I E U W M A R K T B U U R T
Volksuniversiteit, T 020 6261626
F I E T S T O C H T M E D I A I N H I LV E R S U M 18/09
Capita Selecta 13/10, 20 u. | Academie van Bouwkunst, T 020 5318218
H O F J E S I N D E J O R D A A N 15/10 | Kunststad,
09/10 | Joods Historisch Museum, T 020 6269945
29/10, 19 u. | Stadslandgoed De Kemphaan, Kemphaanstraat 1, Almere, T 036 5475050 N A C H T VA N D E N A C H T Donker in Overveen
29/10, 20 u. | Poortgebouw Landgoed Elswout, Elswoutlaan 12a, Overveen, via T 023 5411123 C U B I C W O R L D Light art by Kyoko Inatome t/m
18/11 | Seinhuis Muiderpoortstation,
H E T V O N D E L PA R K : V I L L A ' S E N F L A N E R E N
09/10 | De Burcht, T 020 6241166 H A A R L E M M E R B U U R T 09/10 | Volksuniversiteit,
T 020 6261626
F E S T I VA L D E R O D E L O P E R 09/09 - 11/09
Stichting de Rode Loper, T 020 7720288 O P E N M O N U M E N T E N D A G Free access to
religious buildings 10/09 - 11/09
MUZIEKGEBOUW AAN 'T IJ EN OOSTELIJK
Verschillende locaties, www.bma.amsterdam.nl
H AV E N G E B I E D 14/10 | Artifex, T 020 6208112 J AVA - E N K N S M - E I L A N D 14/10
Volksuniversiteit, T 020 6261626 MUZIEKGEBOUW AAN 'T IJ EN OOSTELIJK H AV E N G E B I E D 15/10 | Artifex, T 020 6208112 D E O U D E K E R K 15/10 | Volksuniversiteit,
T 020 6261626
5
RONDLEIDINGEN OP AANVRAAG / GUIDED TOURS ON DEMAND ZIE / SEE: W W W. A R C A M . N L
hoog, opgebouwd uit frames van stalen buizen
verdwijnen. Tot het zover is fungeert de zijwand
Nacht van de Nacht. Een openbaar programma
die zijn bespannen met wit projectiedoek.
van het caisson als een scherm voor nachtelijke
met tal van activiteiten start om 19.00 uur in
Overdag blijft het paviljoen gesloten en staat de
lichtprojecties onder de noemer
stadslandgoed De Kemphaan. In Overveen kan
vorm symbool voor het klassieke, traditionele
GroenLicht/GreenLight. Op een projectievlak van
om 20.00 uur onder deskundige leiding worden
museummodel van de 'witte kubus'. Na zons-
acht bij twaalf meter worden tekeningen getoond
genachtwandeld vanaf het poortgebouw van
ondergang opent het paviljoen zich hydraulisch
van zestien kunstenaars. Het concept van
Landgoed Elswout aan de Elswoutlaan 12a in
en wordt het een bewegende architectonische
GroenLicht is afkomstig van Michiel Huijsman,
Overveen. Aanmelden (verplicht) kan via
installatie. De witte muren staan dan als projec-
opdrachtgever is het Projectbureau Noord/Zuidlijn.
www.npzk.nl of via Duincentrum De Zandwaaier,
tievlakken ter beschikking van de deelnemende
Op 29 oktober vindt de eerste Nederlandse
T 023 541119. Zie www.laathetdonkerdonker.nl.
kunstenaars Bea de Visser, Driessens/Verstappen,
‘Nacht van de Nacht’ plaats. Op verschillende
Polderlicht is een 'kunst-wandeling' in de avon-
Martijn Engelbrecht, Peter Missotten, Piet Rogie,
plaatsen in het land zijn er avondactiviteiten,
duren, langs meer dan twintig licht- en geluids-
Merlijn Twaalfhoven en Peter Struycken. Voor
gericht op beleving van de schoonheid van het
kunstwerken. Drie avonden lang zetten lichtob-
meer informatie: www.pleinmuseum.nl.
nachtelijk duister. De nacht is het sluitstuk van de
jecten, dia-installaties, videoprojecties en
Op de kop van het Damrak, tegenover het
campagne 'Laat het donker donker', georgani-
geluidssculpturen het Amsterdamse
Victoria Hotel, ligt momenteel een reusachtige
seerd door Natuur en Milieu en de provinciale
Polderweggebied - dat ingrijpend gesaneerd
betonnen caisson, onderdeel van de
milieufederaties. Hoofddoel van de campagne is
wordt - 'in een ander licht'. Bezoekers lopen,
Noord/Zuidlijn in aanbouw. Naar verwachting zal
het behoud van donkere nachten in Nederland.
met een plattegrond in de hand, van kunstwerk
deze eind september onder het aardoppervlak
Almere is aangewezen als hoofdstad van de
naar kunstwerk. Polderlicht is van 28 tot en met
Van 1 oktober tot en met 8 januari toont het Stedelijk Museum een retrospectieve tentoonstelling van het werk van Vito Hannibal Acconci Studio. Acconci (1940) was actief op verschillende vlakken, hij maakte gedichten, foto’s en performances, maar ook projecten waarin hij zich richtte op de openbare ruimte. In de expositie krijgt het recente architectonische werk veel aandacht. Tot en met 11 november is in het Stedelijk Museum in etappes de zomeropstelling te bezichtigen, ingericht door de nieuwe directeur Gijs van Tuyl en met als uitgangspunt kunst uit de laatste decennia en ingericht naar bepaalde thema’s, waaronder de formele kanten van modernisme en postmodernisme. Met werk van ondermeer Issey Miyake en het indertijd shockerende Memphis-design. Zie ook: www.stedelijkmuseum.nl. Op 29 september organiseert SV Interieur bij ARCAM een openbare bijeenkomst met presentaties van internationaal bekende ontwerpers. De bijeenkomst duurt van 16.00 tot 18.00 uur. Voor meer informatie: www.sv.nl of SV, Esther van Schaik, T 010 2112050. Bij Droog Design is het werk van de Zweedse ontwerpgroep FRONT te zien. Het werk van
DESIGN & TERUG NAAR TUTTIGHEID? Dit jaar organiseert tHuisfront geen alternatieve
gesprek staat onder leiding van Maarten
FRONT kenmerkt zich door de externe facto-
woonbeurs maar op 29 september een ‘inspira-
Kloos (ARCAM). Zie: www.thuisfront.com.
ren die hun objecten en ontwerpproces beïn-
tiediner’ voor professionals in het woonvak met
Van 23 september tot en met 2 oktober vindt
vloeden. Zo werden de knaagpatronen van
als thema ‘Terug naar de Tuttigheid’. Het diner
Inside Design Amsterdam plaats; een evene-
knaagdieren en insecten gebruikt voor
vindt plaats van 16.00 tot 20.00 uur in de
ment met design in de hoofdrol. 150 ontwer-
bedrukking op behang en tafels en werden
Kompaszaal van Loods 6 waar ook een exposi-
pers presenteren op 100 locaties hun werk. In
hondensporen in de sneeuw gebruikt voor de
tie te zien is tot en met 6 oktober. Tijdens het
Post Amsterdam geven ontwerpers kosteloos
vorm van vazen van keramiek. Zie ook:
‘tuttige’ diner, zijn er inleidingen van onder
interieuradvies, in Galerie Binnen is een ‘Meet
www.droogdesign.nl.
anderen Annemarie Commandeur van het
& Greet’ met ontwerpers Baijings en Scholten,
Kompaszaal, Loods 6, KNSM-laan 143,
Stijlinstituut, Hilde Roothart van Trendslator
in Club 11 is een discussie over ‘Food design’
T 020 4182020, www.thuisfront.com;
(een leerlinge van de trendwatcher Li E del-
en bij Artemis is een lezing over ‘De kracht
Stedelijk Museum CS, Post CS-gebouw,
koort), Thomas Eyck (over de collectie van de
van styling’. In een gratis routegids worden de
Oosterdokskade 5, 2e verdieping, dag.
aardewerkfabriek uit Makkum) en Gert
deelnemende locaties en ontwerpers beschre-
10-18 u., do. 10-21 u., T 020 5732911;
Middelkoop (onder voorbehoud) van het gelijk-
ven en aangegeven op een plattegrond. Zie
Galerie Droog@home, Staalstraat 7a/7b,
namige stedebouwkundig adviesbureau. Het
voor meer informatie: www.insidedesign.nl.
di.-zo. 12-18 u., T 020 5235050
6
30 oktober, van 18.00 tot 23.00 uur toegankelijk.
en met 28 september. Om nieuw licht te werpen
Europlein’, gehouden tijdens de beurs Urban
Plattegronden zijn ter plaatse verkrijgbaar. De
op het vertrouwde Amsterdam van Van der
Design in de RAI. Op 28 september is er een
toegang is gratis. Voor meer informatie: Loes
Elsken vroeg FOAM Martin Parr, fotograaf,
thema-avond die in het teken staat van caissons.
Diephuis, Stadsdeel Oost/Watergraafsmeer,
schrijver, curator en groot liefhebber van het
De avond begint om 17.30 uur en duurt tot
T 020 4632834
werk van Van der Elsken, een selectie te maken
20.00 uur. Vooraf aanmelden wordt aanbevolen.
Stadslandgoed De Kemphaan,
uit het archief.
Van 19 tot en met 26 oktober vindt de
Kemphaanstraat 1, Almere, T 036 5475050;
Architectuurfotograaf Luuk Kramer exposeert van
Wetenweek plaats met als thema ‘Sterke staaltjes
Polderweggebied, Polderweg, Beijersweg,
9 september tot en met 16 oktober in Museum
in Amsterdam’. Kinderen en volwassenen kunnen
Oranje Vrijstaatkade, T 020 4632834
Waterland in Purmerend. Cees Dam opent de
aan de hand van proefjes ontdekken hoe een
expositie op 9 september om 20.00 uur.
geboorde metrotunnel onder de stad en een
Galerie Paul Andriesse, Prinsengracht 116,
busstation op de eerste verdieping realiteit kun-
CHINA IN DE KUNST
di.-vr. 11-18 u., za. 14-18u., 1e zo. v/d mnd
nen worden. Zie ook: www.stationseiland.nl.
Op vrijdag 9 september wordt om 16.00 uur in
14-17 u.; FOAM, Keizersgracht 609, ma.-zo.
Van 10 september tot 22 oktober is in 66 East de
Club 11 in Post CS een presentatie van de nieu-
10-17 u., do.-vr.-21 u., T 020 5516500,
expositie ‘Below Zero - Urban Underworlds’ te
we video-installatie ‘vuur’ van Floor Meijers geor-
www.foam.nl; Museum Waterland,
zien, waarin de ruimtes onder de grond van de
ganiseerd. Het werk maakt gebruik van de archi-
Kaasmarkt 16, Purmerend, di.-zo. 12-17 u.,
stad als uitgangspunt voor mythen en verhalen
tectonische kenmerken van de video-installatie,
T 0299 422605
en tegelijkertijd als toekomstig potentieel voor onze steden bestudeerd worden. Aangezien
de publieke ruimte en haar bezoekers.
maar kleine gedeeltes van de urbane ondergrond
Tijdens de presentatie spreken vertegenwoordigers van het Stedelijk Museum CS, W139,
NIEUWBOUWSHOW
openbaar toegankelijk zijn, zoals metro stations,
Mediamatic, 11 en Stichting Postivisme. Zie ook
Van 20 tot en met 30 oktober vindt ‘De Eerste
biedt de stedelijke onderwereld ruimte voor ver-
www.ilove11.nl.
Amsterdamse Nieuwbouwshow’ plaats in de
beelding. Te zien zijn onder andere foto’s van tun-
‘Toekenning’ is een serie tentoonstellingen van
Zuiderkerk. Dit evenement is bedoeld voor ieder-
nels onder New York van Julia Solis, Hanneke van
werk dat met behulp van subsidie van het Fonds
een die zich wil laten verrassen door de woon-
Velzen en Teun Voeten en atomaire schuilkelders
BKVB tot stand is gekomen. In ‘Toekenning 026’,
mogelijkheden op het gebied van nieuwbouw in
onder Amsterdam gedocumenteerd door Pauline
te zien van 23 september tot en met 21 oktober
Amsterdam. Tijdens de Nieuwbouwshow wordt
Bremmer. Niels Walters presenteert een studie
bij het Fonds, is een selectie werken te zien van
voor het eerst een compleet beeld gegeven van
over het ondergrondse potentieel van het
vier kunstenaars die onlangs in China verbleven:
alle beschikbare nieuwbouw (koop en huur vrije
Weesperplein in Amsterdam, terwijl in andere ste-
Twan Janssen, Femke Schaap, Charlotte
sector). Daarnaast zijn er informatiebijeenkom-
den zoals Hamburg, Houston en Montreal grote
Schleiffert en Aam Solleveld. Iwan Hameleers
sten over wonen en uiteenlopende activiteiten.
ondergrondse structuren al lang realiteit zijn.
toont bij ARCAM tijdens de museumnacht op
De Eerste Amsterdamse Nieuwbouwshow wordt
Informatiecentrum voor de Noord/Zuidlijn
5 november films die hij tijdens zijn onderzoek
georganiseerd door woningcorporaties, ontwik-
en het Stationseiland, Stationsplein 7, di.-vr.
naar dichtheden in China maakte.
kelaars en beleggers, samen met de Gemeente
10-17 u., zo. 11-16 u., T 020 3445070; 66
Ook Yang Fudong maakte films over China. Hij
Amsterdam.
East, Sumatrastraat 66, vr. 14-20 u., za.-zo.
richt zich op de dagelijkse radicale veranderin-
Zuiderkerk, Zuiderkerkhof 72, T 020 5231523
12-18 u., T 020 4191837, www.66east.org
o’s en twee fotoseries. Het werk is te zien van
N AT U U R K U N S T & M O L E N S
ONTDEK OOST EN NOORD
1 oktober tot en met 15 januari.
Op 20 oktober vindt in de Nieuwe Kerk, naar
Op 9, 10 en 11 september vindt in stadsdeel
Fonds BKVB, Brouwersgracht 276, ma.-vr.
aanleiding van de expositie ‘Wereldnatuurkunst’,
Oost/watergraafsmeer voor de vierde keer het
10-17u., T 020 5231523, www.fondsbkvb.nl;
een debat plaats over bestemmingsplannen,
culturele Festival De Rode Loper plaats. Dit biedt
Stedelijk Museum, Oosterdokseiland 5, dag.
groene harten en de rol van natuur in Nederland.
onder meer bijzondere programma’s in musea,
11-17 u., do. 11-21 u., T 020 5732911
Gasten zijn onder meer de directie van
theaters en pleinen en parken. Daarnaast zijn er
Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, de
diverse rondleidingen langs kunst en architec-
minister van Landbouw & Visserij, VROM-afge-
tuur, waaronder de negentiende-eeuwse ring, de
ARCHITECTUURFOTOGRAFIE
vaardigden, architecten en planologen. Aanvang:
Dapperbuurt en Weesperzijde. In het Seinhuis is
Galerie Paul Andriesse toont van 3 september
20.00 uur. Zie ook: www.nieuwekerk.nl.
lichtkunst te zien en in de Breitnertoren zijn
tot en met 15 oktober foto’s van Luisia Lambri
In de dependance van het Rijksmuseum op
zaterdag en zondag rondleidingen naar de 21e
(Como, 1969). Centraal in haar fotowerken staat
Schiphol is tot en met 13 december een tentoon-
verdieping. Voor meer informatie zie: www.rode-
de modernistische architectuur van architecten
stelling te zien die Nederlandse molens tot
loper.org.
als Walter Gropius, Richard Neutra, Oscar
onderwerp heeft. Er zijn naast schilderijen uit vier
Amsterdam Noord is tot en met 18 september
Niemeyer, Kazuyo Sejima en Giuseppe Terragni.
eeuwen ook modellen, kaarten en zogenaamde
het decor voor NORTH Editie II, een project dat
Sinds een aantal jaren concentreert zij zich hierbij
'molenbekers' te zien. Let op: het museum
zich richt op het verleden en heden van de regio
vooral op de privé-woningen die door dergelijke
bevindt zich achter de paspoortcontrole, zodat
Noord. NORTH 2005 staat in het teken van water
architecten gebouwd zijn, en die haar in haar rei-
voor een bezoek een geldig paspoort en een
en de geschiedenis van de werven van
zen over de hele wereld voeren. Ze bekijkt de
vliegticket vereist zijn.
Amsterdam. Op de scheepswerf en aan de
huizen niet van buitenaf, maar kijkt letterlijk en
Rijksmuseum Amsterdam Schiphol, Holland
Buiksloterweg is een historische fototentoonstel-
figuurlijk ‘van binnen uit’ en zoomt vaak in op de
Boulevard tussen E- en F-pier, dagelijks 7-20 u.,
ling te zien, de kantine van de NDSM wordt
grensvlakken; op de ramen, glaswanden en door-
T 020 6012673
nagebouwd en kunstenaars en architecten geven
gen in de huidige Chinese maatschappij. Het Stedelijk Museum toont acht van zijn films, vide-
vooruitlopend op de stedebouwkundige ontwik-
gangen die de overgang van de binnen- naar de
keling van het Shell-terrein hun visie op dit
buitenwereld verbeelden. Luisa Lambri laat nieuw werk zien van het
S TA A LT J E S A M S T E R D A M
gebied. De tentoonstelling is te bezichtigen van
Barragan House van architect Luis Barragan in
In het Informatiecentrum aan het Stationsplein 7
woensdag tot en met zondag van 13.00 uur tot
Mexico City en van het Menil House van Philip
zijn tot en met 1 november vier ontwerpen te
18.00 uur. In de late avonduren licht op de
Johnson in Houston. Ter gelegenheid van de ten-
zien voor een nieuwe inrichting van het voorplein
oevers van het IJ het kunst- en architectuurpro-
toonstelling verschijnt een publicatie.
van de RAI, inclusief Europaboulevard en
ject Skyline op. Zie voor meer informatie:
FOAM presenteert de tentoonstelling ‘Mijn
Europaplein. Deze zijn gemaakt door diverse stu-
www.northamsterdam.com.
Amsterdam’ van Ed van der Elsken, te zien tot
denten die meegedaan hebben aan het ‘Atelier
Stichting de Rode Loper, T 020 7720288.
7
COLOFON
NIEUWE GEBOUWEN
inzenden van herinneringen aan deze stadsdelen
ARCAM NIEUWS, tweemaandelijks informatiebulletin over
Aan de Sloterplas in Amsterdam Osdorp staat
kwamen er talloze reacties. De mooiste anekdo-
architectuur, stedebouw en vormgeving in Amsterdam en
het nieuwe gebouw van de ALO (Academie voor
tes, merkwaardigste voorvallen en meest aangrij-
omstreken, is een uitgave van de Stichting Architectuurcentrum
Lichamelijke Opvoeding). In opdracht van de
pende verhalen zijn opgenomen in deze boekjes
Hogeschool van Amsterdam ontwierp Wouter
en aangevuld met foto’s. Kosten € 12.50 per stuk.
Zaaijer (Van den Oever, Zaaijer & Partners archi-
Bij Uitgeverij 010 is de Architectuurgids Haarlem
per jaar - in de eerste week van de maanden januari, maart,
tecten) een complex met kantoren, leslokalen en
verschenen met teksten van Wim de Wagt en
mei, juli, september en november. Redactie: Marlies Buurman
veel ruimte voor sportaccomodatie. De opleve-
foto’s van Jos Fielmich. De gids biedt aan de
(eindredactie), Dave Wendt, Else Wissink. Ontwerp: Opera
ring was in juli en de officiële opening van het
hand van beschrijvingen van ruim 230 gebouwen
gebouw is in september.
een representatief overzicht van de interessant-
ABONNEMENT
De komende tijd worden meer containercon-
ste architectuur in Haarlem, vanaf de middeleeu-
ARCAM NIEUWS kan gratis afgehaald worden op een groot
structies voor studentenhuisvesting in de stad
wen tot nu. De handzame uitvoering, praktische
aantal verspreidingspunten in Amsterdam (ARCAM, Academie
gebouwd. Op het NDSM-terrein plaatst studen-
indeling met overzichtelijke kaarten en foto’s,
tenhuisvester DUWO in samenwerking met de
maken deze gids tot een ware inspiratiebron
AWV en Rochdale naast de bestaande 77 wonin-
voor ieder die geïnteresseerd is in de Haarlemse
(voor het buitenland minimaal € 25,-) over te maken op
gen dit jaar 303 nieuwe containers. Stichting
architectuur. De publicatie kost € 22,50.
Postbankrekening 4634479 ten name van Stichting ARCAM
Keetwonen creëert in Zuidoost naast de
In de serie PlanAmsterdam van de Dienst
onder vermelding van ‘Abonnement ARCAM NIEUWS’.
Bijlmerbajes woongelegenheid voor nog eens
Ruimtelijke Ordening verschenen ‘Parkeren: iso-
1000 studenten.
leren of combineren’ en ‘Maakbare stad?’. De
HET WERK VAN ARCAM WORDT MOGELIJK GEMAAKT
In de Houthavens, stadsdeel Westerpark, is
laatste is gebaseerd op een lezing van wethou-
DOOR: Gemeente Amsterdam: Dienst Wonen, Dienst
Broedplaats Bonte Zwaan opgeleverd. CASA
der Duco Stadig die hij gaf in het kader van de
Ruimtelijke Ordening, sector Ruimtelijke Ontwikkeling,
architecten ontwierp een drijvend gebouw dat
Amsterdamlezingen van de UvA. Beide zijn te koop
ruimte biedt aan 39 ateliers. De ontwikkelaar en
voor € 3,- bij de Zuiderkerk, Zuiderkerkhof 72.
opdrachtgever De Principaal organiseert op
De ARS heeft een rapport uitgebracht over de
dinsdag 27 september een open dag met rond-
Ontwikkelingsstrategie van de Zuidoostlob. Het
SPONSORS 2005
leidingen en een borrel vanaf 16.00 uur tot en
rapport is te koop bij de ARS, T 020 5522720.
A+D+P Architecten, Amsterdam; Algemene Woningbouw-
met 18.00 uur, aan de Stavangerweg 892.
Zie ook: www.ars-amsterdam.nl.
CURSUSSEN
P R E FA B M E T B A R B E Q U E
centraleThijs Asselbergs, Haarlem; Atelier Zeinstra van der Pol,
Het cursusseizoen gaat weer volop van start in
In Filmmuseum Cinerama is vanaf 29 september
Amsterdam; Gerard W. Bakker Projectadviezen BV, Amsterdam;
september. Een kleine greep uit het aanbod:
Ultranova te zien, het speelfilmdebuut van de
Vanaf 28 september start de Volksuniversiteit
Waalse regisseur Bouli Lanners. In de film wordt
met een korte cursus over organische architec-
het treurige bestaan geschetst van de vijfentwin-
Hartog Hooft, Amsterdam; Bouwfonds Property Development,
tuur. Kunststad organiseert op 24 september in
tigjarige Dimitri, verkoper van prefab-woningen
Hoevelaken; BPF Bouwinvest, Amsterdam; Claus en Kaan
het Van Gogh Museum een themadag over de
die met barbecue en al worden afgeleverd.
Architecten BNA BV, Amsterdam; de Dageraad, Amsterdam;
Art Nouveau en vanaf 26 september in het
Tegen het decor van een grauw industrieterrein
Hilton Hotel een lezingenreeks over de kunst van
en troosteloze bars zet Lanners zijn personages
Amsterdam, Eigen Haard Olympus Wonen, Amsterdam; Eiso
de Renaissance, bestaande uit acht lezingen. Het
neer met mededogen en absurde humor.
Bergsma BV, Amsterdam; ERA Bouw BV, Zoetermeer; G&S
Rijksmuseum biedt vanaf 3 oktober in drie bij-
Filmmuseum Cinerama, Marnixstraat 400,
Vastgoed, Amsterdam; Heijmans IBC Vastgoed Ontwikkeling,
eenkomsten een cursus over het Nieuwe
reserveringen T 020 6237814 (na 17.00 uur)
Amsterdam, Prins Hendrikkade 600, 1011 VX Amsterdam, T 020 6204878, F 020 6385598, email
[email protected]. ARCAM NIEUWS verschijnt in een oplage van 5500 zes maal
Ontwerpers, Breda; druk: Drukkerij robstolk®, Amsterdam.
van Bouwkunst, de academies voor beeldende kunst, de grote musea, gespecialiseerde boekwinkels, diverse galeries). Wie het blad thuis wilt ontvangen dient minimaal € 15,-
Men ontvangt het blad dan gedurende een jaar (6 nummers).
Infrastructuur en Beheer; Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling Amsterdam, afdeling Kunst en Cultuur; Stimuleringsfonds voor Architectuur, Rotterdam.
vereniging, Amsterdam, AM Wonen, Amsterdam; AMVEST, Amsterdam; ARCADIS, Hoofddorp, De Architectengroep, Amsterdam; de Architekten Cie., Amsterdam; Architectuur-
Rijksmuseum, afgesloten met een Hard Hat Tour.
Koninklijke BAM Groep NV; Bunnik; Benthem Crouwel Architekten, Amsterdam; Blauwhoed Vastgoed, Rotterdam; Boer & Croon Ruimtelijke Investeringen BV, Amsterdam; Boer
Delta Forte, Amsterdam; Duinker Van der Torre, samenwerkende architecten, Amsterdam; Dura Vermeer Bouw Amsterdam BV,
Almere; Hillen en Roosen Planontwikkeling, Amsterdam; Inbo Architecten Stedenbouwkundigen Adviseurs, Amsterdam; Ingenieursbureau Amsterdam (IBA), Amsterdam; ING Real Estate
Zie de kalender voor nog veel meer cursussen
VERBOUW EEN MUSEUM
Development, Den Haag; Jones Lang LaSalle, Amsterdam;
met uiteenlopende thema’s, van ‘omgaan met
In het kader van de lezingenreeks ‘Hoe verbouw
Johan Matser Projectontwikkeling, Hilversum; Aannemingsbedrijf
monumenten’ tot ‘dagelijks design’.
je een museum?’ laten deskundigen elke maand
H.J. Jurriëns, Utrecht, De Key/De Principaal BV, Amsterdam;
Volksuniversiteit, T 020 6261626; Kunststad,
hun licht schijnen over een aspect van de ver-
T 020 4198742; Rijksmuseum, T 020 6747000
bouwing van het Rijksmuseum. Op 25 septem-
Oosten Woningcorporatie, Amsterdam; Rabo Vastgoed, Utrecht;
ber spreekt Anne van Grevenstein, directeur van
Rochdale, Amsterdam; Rodamco Europe, Amsterdam; Rijnja-
P U B L I C AT I E S
de Stichting Restauratie Atelier Limburg, over
Repro, Amsterdam; Smit’s Bouwbedrijf BV, Beverwijk; Soeters
Köther & Salman Architecten, Amsterdam; Kristal BV, Amsterdam; MAB Groep BV, Den Haag; Moes Bouwbedrijf BV, Zwolle; Het
Van Eldonk Ponec Architecten, Amsterdam; SV Interieurgroep,
Bij Phaidon Press verscheen: 10x10_2, de opvol-
het restaureren van Cuypers’ decoraties. Op 30
ger van 10x10_1. Ook nu werden weer 10 inter-
oktober is de beurt aan Aart Oxenaar, directeur
nationale architectuurkenners (waaronder Zaha
van de Academie voor bouwkunst, met als
Vastgoedspecialisten, Amsterdam; Vesteda Management BV,
Hadid, Kurt Foster en Toshiko Mori) gevraagd
thema ‘Oud versus Nieuw’. De lezingen vinden
Maastricht; De Woonmaatschappij, Hoofddorp; Stichting
hun visie te geven op de hedendaagse architec-
plaats op zondagmiddag 15.00 uur tot 16.30 in
Ymere, Amsterdam; Zwarts & Jansma Architecten, Amsterdam
tuur. Ieder koos 10 architecten (nieuwkomers en
het Infocentrum. De toegang is gratis.
KOPIJ ARCAM NIEUWS 102
gevestigde namen) die volgens hen de komende
Aanmelden via T 020 6747191.
Het volgende nummer van ARCAM NIEUWS (nummer 102)
vijf jaar de internationale architectuurwereld zul-
www.rijksmuseum.nl, Infocentrum Rijksmuseum,
len domineren. Opvallend is dat er drie architec-
Jan Luijkenstraat 1, T 020 6747191
Rotterdam; Rudy Uytenhaak Architectenbureau BV, Amsterdam; Van der Leij Groep BV, Amsterdam; Van Gool Elburg
beslaat de maanden november en december. Kopij kan tot uiterlijk 27 september bij de redactie worden ingeleverd.
tenbureaus in staan die (deels) in Amsterdam gesitueerd zijn, waaronder NL architects, Claus
MUREN MET OREN
ARCAM
en Kaan Architecten en Elastik. Voorts is de
De musici en beeldend kunstenaars van het pro-
t.a.v. redactie ARCAM NIEUWS
groeiende bijdrage uit landen als Slovenië, Zuid
ject ‘Als Muren Oren Krijgen’ hebben zich laten
Prins Hendrikkade 600
Korea en China opvallend. Het boek kost
inspireren door de raakvlakken tussen architec-
1011 VX Amsterdam
€ 75.00, zie: www.phaidon.com.
tuur en muziek. Dat leidt tot verschillende voor-
Bij Bas Lubberhuizen verschenen deel vijf en zes
stellingen in de monumentale gebouwen waar-
T 020 6204878
van de ‘Bibliotheek van Amsterdamse herinnerin-
onder het Zuiderbad Amsterdam (15 oktober),
F 020 6385598
gen’ over respectievelijk Amsterdam Oud-Zuid
Station Haarlem (5, 6 november) en
e-mail:
[email protected]
en de Pijp. Toen Het Parool en het
Stoomgemaal Cruquius (26 en 27 november).
Gemeentearchief een oproep deden tot het
Zie: www.alsmurenorenkrijgen.nl.
8
www.arcam.nl
