Notulen van de commissievergadering Sociaal van de gemeente Hengelo d.d. 26 september 2012 Voorzitter Mevrouw E.Y. Prent Griffier Mevrouw G.J. van den Berg Aanwezig De heer E. Alkema (ChristenUnie), de heer B. Carlak (CDA), de heer H. van Doren (SP), de heer R.J Fens (VVD), de heer F. van Grouw (SP), de heer J.T.J. Heijstek (Pro Hengelo), mevrouw M. Luttikholt (PvdA), de heer Oflazoglu (Pro Hengelo), de heer J.J.H. Rikkerink (VVD), de heer R. Theunissen (GroenLinks), de heer B.J. van Veen (CDA), de heer B.G. van Wakeren (Pro Hengelo), de heer W.A. Winter (PvdA), mevrouw D. Zenginoglu (BurgerBelangen) Verder aanwezig Wethouders de heren J. Bron, E. Lievers, W. Mulder en de dames J.E Oude Alink en M.A. ten Heuw Insprekers Mevrouw Remmers (Creativiteitscentrum Il Decora), de heer D.J. Loman (Willemschool), mevrouw H. ten Vregelaar en mevrouw T. Poncia (ouderraad Willemschool), mevrouw L. Ellenkamp (Humanitas Onder Dak), de heer K. Rijnberk (bewoners Dichtersbuurt), de heer L. van Minderhout (algemeen directeur Primato), de heer N. ten Brinke MR (OBS De Piramide) (allen bij agendapunt 7) Verslag Mevrouw M.M. Westenbrink (Kantoorprofs) 1.
Opening en mededelingen van de voorzitter De voorzitter opent de vergadering om 19.30 uur. De voorzitter meldt dat van de commissievergadering een audio verslag zal worden gemaakt.
2.
Vaststellen van de agenda De agenda wordt ongewijzigd vastgesteld.
3.
Stukken ter informatie a. Jeugdmonitor 2011 (12G201278) Geeft geen aanleiding tot het maken van opmerkingen.
4.
Verslag vergadering 4 juli 2012 en bijbehorende actielijst Een aantal tekstuele opmerkingen van de heer Heijstek (Pro Hengelo) zijn meegenomen in het verslag. Tekstuele opmerkingen van de heer Van Doren (SP) zullen worden meegenomen. Verder geen op- of aanmerkingen waarop het verslag met inachtneming van de gemaakte opmerkingen wordt vastgesteld. De actielijst. Punt 1. AC bij de Toren staat op de agenda. Punt 2. Nota Jongerenwerk. Wethouder Oude Alink meldt dat de bezuinigingen uit de voorgaande bezuinigingsronde en de huidige bezuinigingen bij elkaar zullen worden gebracht. Er zal inzichtelijk worden gemaakt wat dit betekent. Punt 3. Harmonisatie kinderopvang en peuterspeelzaalwerk. Wethouder Oude Alink meldt dat dit punt naar december gaat. Mevrouw Luttikholt (PvdA) stelt dat in verband met de aankomende bezuinigingen het handig is om ook deze informatie snel te ontvangen. Wethouder Oude Alink zegt toe haar best te doen om de informatie zo spoedig mogelijk aan de commissieleden te doen toekomen. De Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) wordt er in opgenomen en de doorontwikkeling op de visie die het college heeft op de toekomst. Punt 4. Horecavisie. Wethouder Ten Heuw meldt dat de bestuurlijke opdracht bijna klaar is. De verwachting is dat het in de loop van de maand oktober naar de commissie kan worden toegestuurd. De overige actiepunten liggen in de toekomst. Naar aanleiding van de raadsvergadering van 18 september 2012 worden de volgende punten aan de actiepuntenlijst toegevoegd: Locatie Lint-markt (januari 2013). Memo met kaders voor het aanbieden van de jaarrekening van Primato en de OSG in relatie tot het indienen van de stukken bij het Ministerie (januari 2013). De heer Heijstek (Pro Hengelo) constateert dat het actiepunt over `t Geerdink van de actiepuntenlijst is afgevoerd. In dit actiepunt zat ook een toekomstplan voor november 2012. De heer Heijstek vraagt of dit laatste weer aan de actiepuntenlijst kan worden toegevoegd. De voorzitter geeft aan dat het punt is afgevoerd omdat het proces helder is. Het punt komt terug op het moment dat hiervoor is afgesproken. Mevrouw Luttikholt (PvdA) vraagt of `t Geerdink op koers ligt. Wethouder Ten Heuw antwoordt dat men op dit moment achter ligt op de stappen die het bestuur moet nemen om te voldoen aan wat er in het procesplan is afgesproken. Het college doet er alles aan om deze tijd weer in te lopen. De wethouder gaat er van uit dat in november de balans kan worden opgemaakt. De actielijst wordt vastgesteld met inachtneming van gemaakte opmerkingen en aanvullingen.
Gemeente Hengelo Commissie Sociaal, d.d. 26 september 2012
1/14
5.
Mededelingen van het college Wethouder Ten Heuw meldt over de voorlopige voorziening die door de Mediamarkt is gevraagd, dat de heer Venhuis van de Mediamark via e-mail diverse fractievoorzitters op de hoogte heeft gesteld van wat er speelt. Op 17 september 2012 heeft het college het verzoek van de Mediamarkt gekregen om nog een extra zondag open te mogen zijn ( 30 september 2012). Begin september heeft het college aan de ondernemers van Plein Westermaat drie extra koopzondagen toegekend in verband met de verkeerssituatie die dreigt te ontstaan op drie zaterdagen in oktober. De wet laat extra openstelling op zondag slechts in uitzonderlijke gevallen toe. Over het toekennen is uitvoerig overleg gevoerd met de ondernemers van Plein Westermaat. Het verbaast de wethouder dat juist de Mediamarkt aankwam met een landelijke actie die ineens uit de lucht komt vallen. Inmiddels is duidelijk dat een dergelijke landelijke actie ieder jaar om deze tijd door de Mediamarkt wordt georganiseerd. Het college ziet geen enkele reden om tot een extra koopzondag over te gaan voor de Mediamarkt. De heer Venhuis heeft de gemeente in voorlopige voorziening gedaagd. Dit dient op vrijdag 28 september 2012 in Den Haag. Vorig jaar speelde er een vergelijkbaar geval in Maastricht. De rechter heeft de gemeente Maastricht volledig in het gelijk gesteld. Op 26 september 2012 heeft het college geconstateerd dat de GAMMA aan de Wegtersweg aangeeft aanstaande zondag open te zijn. Aanstaande zondag is een koopzondag voor de binnenstad en niet voor de overige wijken. Alles buiten de binnenstad valt onder overige wijken. Ook de GAMMA valt onder overige wijken en daarvoor is het aanstaande zondag geen koopzondag. Het college heeft de GAMMA er op gewezen dat zij aanstaande zondag niet open mogen. Op 27 september 2012 gaat er een preventieve last onder dwangsom naar de GAMMA. De heer Van Grouw (SP) is blij met de manier waarop het college optreedt. Er moet een afweging worden gemaakt tussen collectief en individueel belang en hoe ga je in zijn algemeenheid met je burgers om. De koopzondagen worden in een zorgvuldig proces vastgesteld. Er wordt overlegd met de binnenstad, met de andere wijken. Er zijn inspraak mogelijkheden. Er zijn bezwaarmogelijkheden. Dit was ook zo bij het vaststellen van de drie extra koopzondagen. Het moet niet mogelijk zijn dat een ondernemer op het laatste moment aangeeft een zondag open te willen zijn. De heer Van Grouw is verbaasd omtrent de e-mail wisseling van de heer Venhuis met daarbij gevoegd de complete e-mailwisseling van de heer Venhuis met ambtenaren en wethouder. De heer Van Grouw is voorstander van openbaarheid van bestuur maar dit soort zaken liggen op het randje. De heer Schoonhoven (D66) steunt het college in de stevige aanpak. Wethouder Ten Heuw zal de commissieleden op de hoogte stellen van de uitkomst inzake de voorlopige voorziening en de Mediamarkt.
6.
Actualiteiten en vragen van de commissie De heer Heijstek (Pro Hengelo) vraagt wanneer de evaluatie van de FBK games tegemoet kan worden gezien. De heer Heijstek wil weten wat de oorzaak is van wat er is mis is gegaan en hoe er verder wordt gegaan. Wethouder Lievers meldt dat er door de Raad van Toezicht nog geen schriftelijke evaluatie is opgesteld. De wethouder is wel in gesprek met de Raad van Toezicht over de games voor 2013. De Raad van Toezicht heeft de plannen voor de toekomst aan het college toegelicht. Er ligt een redelijk forse financiële vraag bij de gemeente. De wethouder heeft toegezegd om binnen nu en drie weken uitsluitsel te geven over het verzoek om subsidie. Er is nagedacht over compactere games op een ander tijdstip. De bijgelegde begroting is op dit moment nog niet sluitend. De gemeente is gevraagd om de begroting sluitend te maken maar het gat is op dit moment nog te groot. De heer Heijstek (Pro Hengelo) vraagt of het toezenden van de evaluatie op de actielijst kan worden geplaatst. De heer Heijstek merkt verder op dat een afvaardiging uit Amsterdam de FBK games heeft bezocht. De heer Heijstek heeft liever dat de FBK games in Hengelo blijven en dat ze niet naar Amsterdam verhuizen. Het is wel zo dat het financierbaar moet blijven. Het punt wordt op de actielijst geplaatst.
7.
Huisvesting AC bij de Toren ( 11G201863) Er zijn zeven insprekers bij dit agendapunt. Mevrouw Remmers van Creativiteitscentrum Il Decora spreekt in omdat zij de Willemschool heel belangrijk vindt. De voorgestelde locatie voor AC bij de Toren is nog geen 120 meter bij de school vandaan. Mevrouw Remmers heeft twijfels over de toezegging dat er adequaat zal worden opgetreden. Het is zo dat de school om drie uur sluit. Maar het schoolplein is het enige speelterrein voor de kinderen in de binnenstad. Vraag is hoe democratisch het is dat omwonenden pas achteraf worden geïnformeerd over de locatiekeuze. Ouders van de schoolgaande kinderen waren ook niet op de hoogte. De gemeente toont weinig respect ten aanzien van de burgers van Hengelo. De bijdrage van mevr. Remmers wordt op extranet geplaatst. De heer Loman spreekt in als locatiedirecteur van de Willemschool. De heer Loman geeft aan als directeur verantwoordelijk te zijn voor de veiligheid van het personeel en kinderen en samen met personeel voor de groei en ontwikkeling van de Willemschool. Als de voorgenomen locatie voor huisvesting van AC bij de Toren wordt gerealiseerd komt de veiligheid van de school en de groei van de school in het gedrang. Het is al lastig genoeg met een serie koffieshops en een privéclub in de achtertuin van de school. De situatie aan
Gemeente Hengelo Commissie Sociaal, d.d. 26 september 2012
2/14
de Emmaweg is redelijk onder controle. Met aanpassingen die ouders zelf maken en het nodige schoonmaakwerk, die de school zelf voor haar rekening neemt, is er mee om te gaan. Het beeld van de huisvesting van AC bij de Toren straalt af op de school. Ouders en collega`s ervaren het als zorgwekkend en zeer onveilig. Het wordt te veel van het goede. Het aantal ouders dat hun kinderen aanmeldt voor de school zal minder worden. De heer Loman deelt de visie dat er voor deze mensen gezorgd moet worden maar niet vlak bij een andere kwetsbare groep in de samenleving: kinderen van 2 tot 12 jaar. De wethouder heeft aangegeven dat er geen tot weinig overlast zal zijn voor de omgeving. Het is vreemd dat de opvang wordt gesitueerd naast een andere kwetsbare groep en is risicovol. Het voorbeeld van zwerver Carl ligt nog vers in het geheugen. Er zijn kinderen die hier nog steeds slecht door slapen. De heer Loman kan het voorgenomen besluit niet accepteren. En ook niet dat de school, het hard werkend team hierdoor in een negatief daglicht komen te staan. De heer Loman vraagt dan ook om het voorgenomen besluit in te trekken. De heer Loman vraagt om een gedegen onderzoek naar een andere locatie. Mevrouw Ten Vregelaar en mevrouw Poncia spreken in als lid van de ouderraad Willemschool. Deze bijdrage wordt op extranet geplaatst. Mevrouw Ellenkamp spreekt in namens Humanitas Onder Dak. Het informatiebulletin dat mevrouw Ellenkamp aan de commissieleden uitgereikt heeft wordt op extranet geplaatst. De heer Rijnberk spreekt in namens de bewoners van de Dichtersbuurt. De heer Rijnberk stelt dat het hier gaat over een methadonpost vlak bij een basisschool en een hele kinderrijke buurt. Er is aan de Dichtersbuurt in de afgelopen jaren herhaaldelijk toegezegd dat er niet meer overlast zou komen. De realiteit is dat er een methadonpost komt met opvang voor randfiguren. Die mensen moet opgevangen worden maar niet op zo een ongelukkige plek als deze. De heer Rijnberk heeft niets gezien van afwegingen van diverse locaties. Verder is het zo dat het bestemmingsplan de vestiging van een dergelijke opvang niet toelaat. Als de gemeente niet op de inhoudelijke argumenten ingaat, zullen er juridische stappen worden ondernomen om een en ander tegen te houden. Het is een overlast te veel. De heer Ten Brinke is inspreker namens de MR van OBS De Piramide. De Willemschool staat al 100 jaar op de huidige plek in het hart van Hengelo. De leefbaarheid van de Dichtersbuurt waar de school deel van uit maakt staat de laatste jaren steeds meer onder druk. In de loop van 10 jaar is de sociaal maatschappelijke dienst- en hulpverlening sterk uitgebreid. Verder liggen er aan de Emmaweg twee vergunningen voor koffieshops, een locatie voor prostitutie en een aantal jongeren cafés. Vanaf twaalf uur `s middags tot laat in de nacht gebruiken problematische kwetsbare groepen de wijk als verblijfplek, uitvalsbasis en in sommige gevallen ook als werkplek. Hierdoor moeten onderwijzend personeel en ouders regelmatig aan kinderen uit leggen waarom het vies is, waarom het gevaar oplevert in sommige gevallen. Daarbij moet worden gedacht aan glas dat kinderen meenemen, wietzakjes die kinderen meenemen. Ook moet worden uitgelegd waarom er soms rare mensen op de route van en naar de school hangen. In 2011-2012 is pijnlijk duidelijk geworden hoe lastig het voor de gemeente is om een verwarde zwerver uit de omgeving van de school te krijgen en te houden. Er kan geen garantie worden gegeven dat dit in de nabije toekomst niet nogmaals gebeurt. Met de plaatsing van AC bij de Toren breng je dergelijke situaties dichterbij. De heer Ten Brinke vraagt welke waarde het college hecht aan het criterium afstand tot de school. Wat zijn bij de besluitvorming de overwegingen geweest. Hoe zijn de belangen van twee kwetsbare groepen tegen elkaar afgewogen. Kinderen van de Willemschool en de Dichtersbuurt en de cliënten van AC bij de Toren. De heer Ten Brinke vraagt college en raad meer gewicht te geven aan het criterium afstand tot de school. De heer Van Minderhout spreekt namens het bestuur van de stichting Primato. De heer Van Minderhout is voorstander van een opvangcentrum maar niet naast een school. Serieus onderzocht moet worden wat de impact is op de schoolkeuze die ouders maken voor hun kinderen. Beelden zijn vaak doorslaggevend bij het maken van keuzes. Het gaat daarbij niet om hoe het werkelijk is maar ook over wat er verteld wordt. Als de Willemschool onderuit gaat dan komt de Piramide in de problemen. De heer Van Minderhout weet wat de zorgen van raad en college zijn over Primato. Primato is bezig om deze zorgen op te lossen. De heer Van Minderhout vraagt om de problemen niet erger te maken door de Willemschool in gevaar te brengen. De keuze voor de locatie van het centrum is naar de mening van de heer Van Minderhout niet rijp voor besluitvorming. Het raadsvoorstel bevat criteria die bij de keuzes van het raadsvoorstel gebruikt moeten worden. Alles is boterzacht geformuleerd. Het is niet helder wat de criteria inhouden. In het raadsvoorstel wordt geen verslag gedaan van het onderzoek naar andere locaties. Het is dan ook niet duidelijk met welke argumenten locaties zijn afgevoerd. De keuze voor deze locatie roept meer vragen op dan nodig is. Mensen zien andere mogelijkheden en het is niet duidelijk waarom niet voor deze andere mogelijkheden is gekozen. De communicatie is ook buitengewoon gebrekkig geweest. De heer Van Minderhout pleit voor uitstel van de beslissing voor een paar maanden. In deze maanden zouden de criteria en de prioritering van de criteria nader moeten worden omschreven en bediscussieerd. De verschillende mogelijke locaties zouden moeten worden getoetst aan de nieuwe criteria. Vervolgens kunnen dan keuzes worden gemaakt. Wethouder Bron voert het woord namens het college in zijn rol als locoburgemeester omdat de burgemeester verplichtingen elders heeft. Het gaat om een voorziening in de binnenstad voor mensen die deze voorziening nodig hebben. AC bij de Toren heeft deze voorziening sinds 2004 naar volle tevredenheid aangeboden. Het heeft geleid tot een afname van de overlast. De aanleiding van het voorliggende voorstel is de noodzaak die er is voor een verhuizing. In 2008 heeft de raad besloten om 600m2 te reserveren in het Stadskantoor voor de inloopfunctie. Sinds het najaar van 2009 zijn de plannen voor de nieuwbouw van het Gemeente Hengelo Commissie Sociaal, d.d. 26 september 2012
3/14
Stadskantoor op een aantal punten aangepast. Geen commerciële ruimtes meer en een kleiner bouwvolume. Toen is de wens ontstaan voor een blijvend alternatief voor AC bij de Toren. De oorspronkelijke planning van de realisatie van Lange Wemen met daarin de bouw van het nieuwe Stadskantoor was gepland op 1 januari 2013. Deze planning had tot gevolg dat op 1 oktober 2012 met de sloop van AC bij de Toren zou moeten worden gestart. Deze eerste communicatie over het voorstel kwamen te plotseling. Het leidde tot heftige reacties en hevig ongerustheid. Het heeft de gemeente in zekere mate op achterstand gezet in de communicatie. Mensen zijn boos dat ze het via de krant hebben moeten vernemen. Tijdens de informatieavond heeft het college en doet dat nu nogmaals haar welgemeende excuses aangeboden. Het amendement van de raad heeft het college zo geïnterpreteerd dat voorafgaand aan het definitieve besluit een adequaat communicatietraject met de burgers en de ondernemers moet plaatsvinden waarbij partijen op de hoogte en goed geïnformeerd zouden moeten zijn. Het amendement ingediend tijdens de afgelopen raadsvergadering heeft er toe geleid dat het college de weg is ingeslagen van het aanbieden van een raadsvoorstel in plaats van een definitief collegebesluit. Het college had een strak schema om zorgvuldig te communiceren met direct belanghebbenden, omwonenden en ondernemers. Het ging daarbij niet om de vraag of de omwonenden de ontwikkeling wel of niet gewenst vinden maar vooral om voorwaarden te scheppen voor een zoveel mogelijk probleemloze inpassing. Interruptie: De heer Van Veen (CDA) geeft aan dat het amendement gaat over communicatie voorafgaand aan het besluit. Wethouder Bron stelt dat hij het standpunt van het college heeft verwoord. De wethouder geeft aan dat er de ruimte was om de partijen Welbions en Humanitas Onder Dak, politie, stichting Centrummanagement Hengelo, de horeca en de Willemschool te informeren, uitnodigingen te sturen voor informatieavonden voor bewoners en ondernemers. Het communicatieplan heeft door het vroegtijdig bekend worden van het voorstel via de krant aan kracht verloren. Om de commissie zo goed mogelijk te informeren over het verdere verloop van de communicatie heeft het college, conform de belofte aan de bezoekers van de avond, het verslag van de informatieavond aan de commissieleden toegestuurd. Ook het gespreksverslag en de gesprekken met de Willemschool en de Dichtersbuurt is om dezelfde reden aan de commissieleden toegezonden. Via de gemeentelijke website is het raadsvoorstel en de verslagen voor iedereen bereikbaar gemaakt. Het college geeft de raad in overweging gezien de opgeroepen vragen, de veelheid van reacties, de zorgpunten die door een ieder zijn ingebracht en de informatiebehoefte die waarschijnlijk nog bestaat het raadsvoorstel te behandelen in de raadsvergadering van november uiterlijk december 2012. De heer Rikkerink (VVD) geeft aan dat voor het maken van een goede keuze voor een nieuwe locatie van AC bij de Toren er een vijftal criteria zijn opgesteld: Huisvesting moet liggen in het centrum van Hengelo; Huisvesting moet op afstand liggen van het winkelcentrum; Huisvesting moet op afstand liggen van een intensieve woonbuurt; Huisvesting moet op afstand liggen van een school; Het moet liggen op een plaats waar het bestemmingsplan een maatschappelijke functie toelaat. De heer Rikkerink constateert dat aan het criterium op afstand liggen van een school pertinent niet is voldaan. Verder is de aangewezen plaats in strijd met het bestemmingsplan Centrum. De heer Rikkerink vraagt naar de mening van de wethouder hierover. Als de voorgestelde locatie wordt gerealiseerd dan komt de Willemschool te liggen tussen een opvangcentrum voor drugsverslaafden aan de ene kant en de seksshop en koffieshops aan de andere kant in een straal van nog geen 120 meter. Dit moet men niet willen. Het college moet op zoek naar een andere plek. In het kleine compacte centrum is geen plek te vinden die wel voldoet aan de gestelde criteria. Dit geldt ook voor de omliggende wijken. De ligging in de binnenstad is voor de VVD geen must. Ieder is er van overtuigd dat er nieuwe huisvesting moet komen in Hengelo voor AC bij de Toren. Een goede plek is het Gezondheidspark bij het ziekenhuis. De heer Rikkerink is van mening dat de raad het college de opdracht moet geven om te onderzoeken of de locatie bij het Gezondheidspark haalbaar is. Met het voorstel van de wethouder om de raadsbehandeling uit te stellen gaat de heer Rikkerink akkoord. Het is een goede eerste stap. De heer Winter (PvdA) stelt dat het criterium in het centrum is toegevoegd omdat de mensen waar het om gaat naar het centrum toetrekken en daar zijn. De overlast wordt aangepakt door een centrum in de binnenstad te lokaliseren. De heer Rikkerink (VVD) vraagt waarom alle vormen van zorg ondergebracht kunnen worden in het Gezondheidspark en AC bij de Toren in de binnenstad moet blijven. De heer Van Veen (CDA) meldt dat de CDA al eerder heeft aangegeven vraagtekens te hebben bij de procesgang die heeft geleid tot dit raadsvoorstel. Het voorstel kan zo niet doorgaan naar de raadsvergadering. Er zijn bestuurlijke fouten gemaakt in het proces dat leidt tot dit voorstel: Er is door het college niet gehandeld in lijn met het raadsbesluit door pas na het principebesluit te gaan communiceren met bewoners. Het feit dat er stukken in de krant hebben gestaan doet hier niets aan af. Er is in de periode van mei 2012 niet gemeld aan de raad dat het college bezig was af te wijken van het raadsbesluit. Dit valt te kwalificeren als politiek onverstandig en is in strijd met de actieve informatieplicht aan de raad. Het CDA is van mening dat de gemeente Welbions niet mag laten opdraaien voor een onzorgvuldige Gemeente Hengelo Commissie Sociaal, d.d. 26 september 2012
4/14
procesgang. De heer Van Veen vraagt het college hoever het is gegaan in toezeggingen aan Welbions. Het CDA heeft de afgelopen maanden technische vragen gesteld: Heeft de gemeente Welbions verzocht om het voormalige Mediant pand aan te kopen; Heeft de gemeente Welbions verzocht om er rekening mee te houden dat het pand niet door mag gaan als vervangende huisvesting voor AC bij de Toren; Is Welbions op de hoogte dat de raad nog moet instemmen en dat dit bij een negatief besluit kan betekenen dat ze geen huurder krijgen voor het oude Mediant pand in de vorm van vervangende huisvesting voor AC bij de Toren; Is Welbions op de hoogte dat de communicatie met de belanghebbende nog moet starten en dat bij een negatieve uitkomst dit kan betekenen dat zij geen huurder krijgen; Is er toegezegd aan Welbions dat het pand verhuurd gaat worden; Welke financiële ruimte is er in de begroting gereserveerd voor de huisvesting en past deze nieuwe locatie binnen die begroting. De gemeente beschikt in ruime mate over maatschappelijk vastgoed. Is aangeboden om gemeentelijke ruimte in te zetten voor maatschappelijke opvang. Het CDA heeft antwoord gekregen op de technische vragen. Uit de antwoorden blijkt dat het college financiële toezeggingen heeft gedaan richting Welbions over compensatie van gederfde huurinkomsten als de verhuizing niet door blijkt te gaan. De gemeente neemt het leegstand risico na 2 jaar mede op zich en heeft ook een toezegging gedaan ten aanzien van de aankoop. De gemeente betaalt 100.000 euro aan Welbions als Humanitas Onder Dak het pand niet gaat gebruiken. De gemeente dekt ook de afdekking van de hoge huurlasten. Het CDA vindt het feit dat deze afspraken al zijn gemaakt bestuurlijk onvoorstelbaar. Er zijn financiële verplichtingen aangegaan op een locatie waarvoor een besluit nog niet genomen is. Dit kan niet. Het dossier vraagt om een nieuwe start. Iedereen wil een goede huisvesting voor kwetsbare doelgroepen. Het CDA heeft het college gevraagd om zorgvuldig te communiceren. Het is jammer dat dit niet is gebeurd. De heer Winter (PvdA) vraagt de heer Van Veen wat deze vindt van het feit dat de voorzitter van een commissie de stukken voortijdig verstrekt aan de pers waardoor het college niet de normale communicatieroute heeft kunnen volgen. De heer Van Veen (CDA) vindt dit niet relevant. De heer Van Veen is er om het werk van het college te controleren en niet om te controleren wat een collega raadslid doet. Op de vraag om te reageren op het voorstel van het college om de behandeling van het voorstel uit te stellen geeft de heer Van Veen aan dat zijn bijdrage voor zich spreekt. Mevrouw Zenginoglu (BurgerBelangen) geeft aan geschrokken te zijn van een e-mail omtrent het bestemmingsplan die is ontvangen van het Wijkopbouworgaan Dichtersbuurt. De komst van AC bij de Toren is in strijd met het bestemmingsplan. Mevrouw Zenginoglu vraagt of dit juist. Voordat BurgerBelangen een besluit neemt wil de fractie dat de suggesties die zijn aangedragen door omwonenden in het convenant worden verwerkt. Mevrouw Zenginoglu vraagt of het convenant nog voor de raadsvergadering aan de raadsleden kan worden toegezonden. Er is afgelopen maandag een voorstel gedaan om een beheer commissie op te richten bestaande uit leden van de gemeente, politie, omwonenden en ouders. De beheer commissie zal de naleving van de gemaakte afspraken evalueren. Mevrouw Zenginoglu vraagt hoe het staat met deze commissie. Mevrouw Zenginoglu gaat akkoord met het voorstel van het college om de behandeling van het voorstel in de raad uit te stellen. De heer Schoonhoven (D66) geeft aan het feit dat de mensen in de krant hebben moeten lezen over de locatie van AC bij de Toren als een apart probleem te zien dat in een ander gremium aan de orde zal worden gesteld. De gevolgde procedure is niet goed. Het presenteren van een locatie zonder alternatieven voordat overleg met betrokkenen heeft plaatsgevonden is keihard in strijd met het amendement die de raad hierover heeft aangenomen. De heer Schoonhoven is blij dat er nu een raadsvoorstel komt. De heer Schoonhoven is blij met het voorstel van het college om het proces wat te temperen. De heer Schoonhoven geeft aan dat er voor verschillende locaties een zeer uitgebreide matrix zou moeten worden gemaakt. Alle mogelijke alternatieven en alle mogelijke criteria met een mooie wegingsfactor. Niet te dicht bij een school mag extra zwaar tellen. De heer Schoonhoven denkt dat met het uitstel van het college het maken van een dergelijke matrix de besluitvorming zeer zou verbeteren en daarmee de acceptatie van het besluit in de raad. Het hoeft geen maanden te kosten om een dergelijk zorgvuldig onderzoek te doen. Het besluit heeft alle kenmerken van een definitief besluit. Dit heeft te maken met de mate van detail van de uitwerking, inclusief bouwtekeningen en de financiële gevolgen die dit besluit op langere termijn heeft voor de gemeente. De heer Schoonhoven zegt niet dat het besluit absoluut onaanvaardbaar is. Als er op zo een korte afstand van een school een dergelijke voorziening wordt gepland is het onvermijdelijk dat de verplaatsing van de school hoog op de agenda komt. De heer Schoonhoven vraagt het college om in ieder geval de mogelijke verhuizing of niet verhuizing van deze school hoger op de agenda te plaatsen. De heer Schoonhoven stemt in met het door het college voorgestelde uitstellen van de besluitvorming. De heer Winter (PvdA) vraagt of de heer Schoonhoven voorstelt om de Willemschool te verplaatsen. De heer Schoonhoven (D66) stelt voor om met spoed een goed onderzoek te starten naar mogelijke alternatieven voor de Willemschool. Als blijkt dat de Willemschool niet verplaatst kan worden kan daar met Gemeente Hengelo Commissie Sociaal, d.d. 26 september 2012
5/14
de toekomstige ontwikkelingen in de buurt rekening mee worden gehouden. Het gaat daar om een veelheid van factoren. Er moet maar eens een knoop worden doorgehakt over de vraag of een school op een dergelijke plek in Hengelo wenselijk en mogelijk is. Een keuze van de school blijft daar heeft duidelijke gevolgen voor de projecten die daar worden gedaan. De heer Schoonhoven wil duidelijkheid voor de school op langere termijn. De heer Van Doren (SP) vraagt of D66 vindt dat de school daar eventueel weg kan waardoor de maatschappelijke voorzieningen die overlast veroorzaken voor de buurt makkelijker daar kunnen komen. De heer Schoonhoven (D66) geeft aan dat hij onderzoek wil. Als blijkt dat de school helemaal niet weg kan dan moet de rest maar wijken. De heer Rikkerink (VVD) constateert dat de heer Schoonhoven hiermee toegeeft dat de buurt stukje bij beetje steeds meer verloedert en dat als het echt niet meer kan de school maar moet worden verplaatst. De heer Schoonhoven (D66) geeft aan dat ook hetgeen overlast veroorzaakt kan worden verplaatst. Het college heeft nu een paar maanden extra de tijd. De heer Schoonhoven hoopt dat de matrix er komt en een aantal extra locaties aan de commissie zullen worden voorgelegd. De heer Van Wakeren (Pro Hengelo) begrijpt van de heer Schoonhoven dat de combinatie niet kan. Als nu blijkt dat de Willemschool daar niet weg kan dan is de heer Schoonhoven dus tegen de komst van AC bij de Toren op de aangewezen plek. De heer Schoonhoven (D66) wil dan wel heel erg overtuigd worden dat het echt absoluut op geen andere manier kan. De heer Schoonhoven is daar op dit moment niet van overtuigd. De huidige afweging is voor D66 onaanvaardbaar. De heer Van Wakeren (Pro Hengelo) vindt het een beetje de omgekeerde wereld. Degene die geen problemen veroorzaakt moet weg. D66 wil een onderzoek en dat geeft aan dat D66 de combinatie zeer ongewenst vindt. De heer Schoonhoven (D66) beaamt dit. De heer Schoonhoven wil een matrix en op basis van deze matrix gaat D66 kiezen. Zonder de matrix is D66 faliekant tegen de locatie. De heer Schoonhoven stemt in met het uitstel. De heer Alkema (ChristenUnie) geeft aan dat het gaat om zorg voor kinderen en zorg voor anderen die ook niet voor zich zelf kunnen zorgen. De heer Alkema kan zich vinden in het uitstellen van de behandeling. De heer Alkema vraagt om de andere locaties te delen met de raad. Als er een matrix ligt kan er een eerlijke afweging worden gemaakt. Er is nu geen keuze mogelijkheid en dat stuit de heer Alkema tegen de borst. Er zijn al eerder problemen geweest in de Emmastraat. Met cameratoezicht is geprobeerd om dit op te lossen. Het heeft enigszins geholpen. Nu gaat het college het verergeren. Als er geen andere locatie mogelijk is moet er worden aangestuurd op andere zaken. Misschien meer cameratoezicht. De ChristenUnie is er nog lang niet uit. De heer Alkema vraagt het college om openheid te geven waarom er voor deze locatie is gekozen. De heer Theunissen (GroenLinks) geeft aan dat wat hem betreft de besluitvorming in de volgende raadsvergadering kan plaatsvinden. De heer Theunissen is van mening dat het probleem in de Emmaweg zit en niet in de hulpverleningsvoorziening. Het zou veel schelen als de problematiek aan de Emmaweg zou worden opgelost. De overlast komt niet van een hulpverleningsinstantie. De heer Rikkerink (VVD) vraagt aan de heer Theunissen of het niet gaat om een optelsom van factoren. De heer Theunissen (GroenLinks) antwoordt dat de probleemsituatie al jaren in de Emmaweg zit. De situatie daar moet veranderen. De heer Theunissen heeft de ervaring dat AC bij de Toren geen overlast veroorzaakt. De heer Rikkerink (VVD) geeft aan dat de heer Theunissen zegt dat AC bij de Toren geen overlast veroorzaakt. De heer Theunissen (GroenLinks) antwoordt dat hij dat niet heeft gezegd. De heer Theunissen geeft aan gezegd te hebben dat het niet zo overweldigend was als men wil doen geloven. Op 50 meterafstand van de huidige locatie van AC bij de Toren is er door de Titus Brandsma school jarenlang les te geven. De heer Theunissen heeft niet gehoord dat er ook maar enige vorm van overlast is geweest. De heer Rikkerink (VVD) stelt dat vlak bij de huidige locatie een Grieks restaurant gevestigd was. De uitbater hiervan is praktisch gek geworden van de bezoekers aan AC bij de Toren. De heer Theunissen (GroenLinks) is ook van mening dat de communicatie zeker beter had gekund. De zorgen van de school en omwonenden vindt de heer Theunissen realistisch en reëel maar de heer Theunissen blijft bij het standpunt dat de Emmaweg een veel groter probleem vormt. De heer Theunissen benadrukt dat het gaat om mensen die geholpen moeten worden en niet om monsters. De heer Theunissen Gemeente Hengelo Commissie Sociaal, d.d. 26 september 2012
6/14
is er niet van overtuig dat de keuze voor een hulpverleningsregiem perse een democratisch proces moet zijn. Er moet wel rekening worden gehouden met alle factoren die van invloed zijn. De heer Van Veen (CDA) vraagt hoe de heer Theunissen de procesgang en dan met name de communicatie kwalificeert. De heer Theunissen heeft het amendement mede ondersteund. Een soortgelijk amendement in Nijmegen is het amendement door de GroenLinks fractie geïnitieerd. De heer Rikkerink (VVD) geeft aan dat stukken vanaf het moment dat ze op de ontwerptafel liggen totdat ze de hamerslag krijgen in de raadsvergadering gewoon openbaar zijn. De heer Van Wakeren (Pro Hengelo) geeft aan dat als er sprake was van geheimhouding dit in het presidium afgesproken had moeten worden. De heer Van Wakeren geeft aan dat de argumenten in de brief van de Willemschool in de brief van 17 september 2012 en de brief van het Wijkopbouworgaan Dichtersbuurt voor zich spreken. Niet alle argumenten zijn allemaal even steekhoudend maar ook de heer Van Wakeren is van mening dat de voorgestelde plek niet geschikt is. De drie belangrijkste argumenten van Pro Hengelo tegen de locatie zijn: De relatieve korte afstand tot de basisschool Er staat reeds koffieshops en een privéclub op korte afstand van de school; Het is de doorlooproute tussen Marskant en het centrum. De heer Van Wakeren vraagt of het oorspronkelijke plan Lange Wemen nog mogelijk is. Alternatieve locaties zijn het oude postkantoor, het oude badhuis. Het moet mogelijk zijn om ergens een alternatieve locatie te vinden. In de eerder genoemde brief staan de randvoorwaarden al genoemd. De heer Van Wakeren gaat akkoord met uitstel van besluitvorming maar de heer Van Wakeren blijft op het standpunt staan dat de voorgestelde locatie niet aanvaardbaar is. De heer Van Wakeren vraagt welke stukken de raad nog krijgt die dit uitstel rechtvaardigen. De heer Van Doren (SP) is op voorhand niet tegen de locatie. Dit wil niet zegen dat de SP direct voor is. De heer Van Doren weet uit ervaring dat de overlast meevalt. De heer Van Doren is zeer benieuwd naar de andere locaties die zijn onderzocht. In het stuk staan twee locaties genoemd. De heer Van Doren heeft het idee dat er meer locaties in beeld zijn geweest. De heer Van Doren wil inzicht in het feit waarom deze locaties het niet geworden zijn. In het stuk staat dat de functie voorlopig niet is opgenomen in het ontwerp voor het Stadskantoor. De heer Van Doren vraagt of er toch nog ruimte is in het Stadskantoor. In het stuk staat dat Welbions van mening is dat wonen in de bovenverdieping als niet kansrijk wordt beschouwd terwijl er eerder in het stuk staat dat wonen ook eventueel zou kunnen. De heer Van Doren vraagt hoe dit precies in elkaar steekt. De SP gaat akkoord met het uitstel van de beslissing want de SP heeft nog veel vragen die nog beantwoord moeten worden. De heer Van Doren vraagt wat het uitstellen van de besluitvorming voor gevolgen heeft voor de start van de sloop op 1 december 2012. De heer Winter (PvdA) geeft aan dat het een lastig besluit is dat moet worden genomen. De raad heeft een verantwoordelijkheid naar alle burgers in Hengelo en daar hoort deze groep burgers ook heel nadrukkelijk bij. Ook de ouders, de school en de bewoners van de Dichtersbuurt horen daarbij. Het bepalen van de locatie is nooit goed. Het zal altijd discussie oproepen. De afweging zal heel rationeel moeten worden gemaakt en er moet worden gezorgd voor het redelijk binnen de perken houden van de overlast. Het is zo dat AC bij de Toren de afgelopen jaren voor weinig overlast heeft gezorgd. Het gaat om een groep die behoorlijk goed in beeld is. In de raadsvergadering van 22 mei 2012 heeft het college bij monde van mevrouw Oude Alink diverse malen aangegeven dat er eerst een besluit zou moeten plaatsvinden voordat er aan communicatie kon worden gewerkt. De meerderheid van de raad heeft wel een amendement aangenomen. De PvdA-fractie vond dit een beetje dom van de raad. Het amendement is niet uitvoerbaar. De actie van het laten lekken van de informatie moet worden meegenomen in de afweging van het totale proces. Het college is ook een beetje dom geweest want het college stelt de raad voor een voldongen feit. Welbions koopt een pand voordat de raad een beslissing heeft kunnen nemen. De PvdA-fractie vindt de locatiekeuze niet heel slecht. Het is wel zo dat het cumulerend effect van wat er allemaal al plaats vindt er toe leidt dat de PvdA-fractie blij is met het voorstel van het college om de besluitvorming uit te stellen. De heer Winter wil dat het college het cumulerend effect meeneemt in de afweging. Wethouder Oude Alink geeft aan dat in de afgelopen periode aan aantal objecten nader zijn onderzocht. Dit is ook aangegeven in de raadsvergadering van 22 mei 2012. De wethouder heeft toen aangegeven te zullen communiceren zodra er duidelijkheid zou zijn over de daadwerkelijke locatie. Dan zou ook het communicatietraject opgestart worden. De zoektocht heeft lang geduurd. Het college is lang bezig geweest met Markant. Hier bleken de nodige nadelen aan te kleven en bovendien was de aanpassing behoorlijk duur. Toen bleek dat Welbions interesse had in het voormalige Mediantpand heeft het college deze kans aangegrepen om te onderzoeken of deze locatie geschikt zou zijn voor AC bij de Toren. Met Welbions is overeen gekomen dat zij het pand na verwerving voor de middellange termijn aan Humanitas Onder Dak voor een maatschappelijk vastgoed functie beschikbaar zou stellen. Welbions heeft voor de zomer het aankoop traject gestart. Het pand was onderdeel van een faillissement daardoor kon de aankoop pas na de zomer worden afgerond. In de commissievergadering van 4 juni 2012 heeft de wethouder gemeld dat de onderhandelingen over AC bij de Toren nog liepen. Het streven was om in september uitsluitsel te geven. Het pand is 4 september 2012 aangekocht. De geplande communicatieperiode was hierdoor veel korter dan was gepland. Het besluit voor de locatie is zo spoedig mogelijk door het college genomen. Er lag een draaiboek voor het communicatietraject klaar. Het kiezen van een locatie is een vrij lastige kwestie. Het college is ook van plan geweest om de locatiekeuze zo goed mogelijk te doen. Het college zal laten zien welke locaties bekeken zijn. Er komt een chronologisch overzicht. De wethouder zal bekijken of het mogelijk Gemeente Hengelo Commissie Sociaal, d.d. 26 september 2012
7/14
is om een overzicht te maken met de criteria en de toepasbaarheid daarvan op de locaties die het college heeft onderzocht. De wethouder zal ook aangeven hoe het zit met de verwerving van panden. De heer Van Wakeren (Pro Hengelo) merkt op dat het college de afwegingen al heeft gemaakt en dus kan de wethouder dit nu al laten zien. Wethouder Oude Alink constateert dat de commissie ook een aantal extra vragen heeft gesteld. Er is aangegeven dat men een matrix wil zien. De wethouder heeft niet met een matrix gewerkt. Ook de informatie die is opgehaald tijdens de voorlichtingsavond moet worden verwerkt. De heer Van Veen (CDA) stelt voor om alle informatie die er al is beschikbaar te stellen aan de commissieleden. De heer Van Veen krijgt de indruk dat de informatieplicht van het college niet serieus wordt genomen. Wethouder Oude Alink geeft aan dat de informatie die nu beschikbaar is niet volledig genoeg is. Er zijn extra vragen gesteld en de wethouder zal die meenemen net als het opstellen van een matrix. Het college zal de raadsleden volledige en goede informatie verstrekken. De vraagstukken omtrent de veiligheid zijn behoorlijk serieus. In de informatieavond heeft de wethouder al aangegeven dat zij het belangrijk vindt om hier zorgvuldig mee om te gaan. De door de bewoners aangegeven samenhang met de Emmaweg waar overlast heeft plaatsgevonden of nog plaatsvindt is belangrijk genoeg om zorgvuldig naar te kijken. Dit beïnvloedt ook de beeldvorming rond AC bij de Toren. De omvang van AC bij de Toren levert naar de mening van de wethouder niet een dusdanige overlast op dat dit de locatiekeuze negatief zou beïnvloeden. AC bij de Toren heeft een behoorlijke bijdrage geleverd aan het verminderen van de overlast. Er zal opnieuw worden gekeken naar alle vragen die er uit de buurt komen. Er zal worden gekeken naar wat er nog kan worden gedaan aan de overlast in de Emmaweg. Een convenant kan pas worden gemaakt als er met elkaar is gecommuniceerd en de keuze is bepaald. Er moeten nog wat stappen worden gemaakt voordat er tot een keuze kan worden gekomen. Het college is nog steeds van mening dat een locatie in het centrum een belangrijke rol vervult als het gaat om de bestrijding van overlast. De mensen zijn regelmatig in het centrum en trekken daar ook naar toe. De heer Rikkerink (VVD) vindt het niet noodzakelijk dat de mensen in de binnenstad moeten worden geholpen. De mensen wonen in allerlei gedeeltes van Hengelo. De heer Rikkerink vraagt de wethouder om serieus te kijken naar het Gezondheidspark als locatie voor AC bij de Toren. Wethouder Oude Alink antwoord dat het raadsbesluit nog steeds aangeeft dat de locatie in het centrum moet worden gezocht. De opvang in het centrum in van belang in het kader van de bestrijding van overlast. Wethouder Bron geeft aan dat in het kader van het bestemmingsplan het gebruik van AC bij de Toren valt onder het gebruik maatschappelijke voorziening. In het pand aan de Willemstraat is dit mogelijk met name op de begane grond. Er is een extra juridische check uitgevoerd op dit punt. Het kantoor en medische zorg zijn op de verdiepingen niet mogelijk. De verdiepingen hebben een woonfunctie. In het ontwerpkader van Lange Wemen dat de raad in februari 2012 heeft vastgesteld is AC bij de Toren niet opgenomen. Als de raad dit wel wil betekent dit zeker een vertraging in de bouw van 6 maanden van Lange Wemen. Ook de kosten zullen fors hoger worden omdat er een nieuw ontwerp gemaakt zal moeten worden. In januari zal het voorstel voor Nieuwe Wemen in de raad komen. De 1 november datum voor sloop zal iets kunnen worden opgeschoven. Wethouder Lievers geeft aan dat als de raad kiest voor de vestiging die nu wordt voorgesteld er iets moet gebeuren rondom de Willemschool. Er zullen aanpassingen rondom of in de school moeten plaatsvinden voor de objectieve en subjectieve veiligheid van de school of er moet worden gekeken naar een alternatieve locatie. De heer Lievers vindt een alternatieve locatie om AC bij de Toren mogelijk te maken geen goed argument. Het is wel een goed argument als een alternatieve locatie een meerwaarde heeft voor de school en de groei voor de school mogelijk maakt en een meerwaarde heeft voor Primato zelf als organisatie. Als de school en het bestuur van Primato hiervoor voelt wil de wethouder wel naar de mogelijkheden kijken. Conclusie: De voorzitter constateert dat het merendeel van de commissieleden heeft aangegeven te kunnen leven met voorstel van het college om de besluitvorming uit te stellen. De heer Van Veen (CDA) biedt de wethouder een literatuurstudie aan. De literatuurstudie gaat over de effecten van hostels, dak- en thuisloze verslaafden. Hierin wordt onder andere op basis van wetenschappelijk onderzoek aangegeven hoe belangrijk communicatie richting de buurt is en het scheppen van heldere kaders. Er wordt kort gepauzeerd. 8.
Visie maatschappelijke ondersteuning (12G201190 ) De heer Theunissen (GroenLinks) constateert dat het stuk de samenhang beoogt en dit vindt de heer Theunissen een heel goede ontwikkeling. Het blijkt dat er een grote betrokkenheid van het werkveld en de belanghebbende is. Het is belangrijk dat de positie van de kwetsbaren niet onder druk komt te staan en dat hier goed op moet worden gelet. De onderkant moet stevig in de gaten worden gehouden. De keuze voor scenario 5 is een goede keuze. De heer Theunissen is benieuwd naar het uitvoeringsplan. GroenLinks kan zich prima in het stuk vinden. De heer Winter (PvdA) vindt dat er een mooi stuk voorligt. De heer Winter denkt dat er in de uitvoering tegen
Gemeente Hengelo Commissie Sociaal, d.d. 26 september 2012
8/14
heel wat hobbels zal worden aangelopen. Voor 933 mensen komt de zorg in verschillende velden terug. Dit geeft aan dat de samenhang moet worden gevonden. De heer Winter vraagt of het zo is dat de raming is dat er ongeveer 17 miljoen euro nodig is voor alleen de ondersteunende begeleiding. Wethouder Oude Alink antwoordt bevestigend en geeft aan dat er voor de jeugdzorg nog ongeveer 17 miljoen euro bijkomt. De heer Winter (PvdA) vraagt de wethouder om in de uitloopavonden de uitwerking aan de orde te stellen. Aandachtpunt is aandacht voor de onderkant (trede 1 tot 3). De heer Winter geeft aan dat er wat de PvdAfractie betreft langzaam moet worden toegewerkt naar het stoppen van marktwerking in de Wmo. In plaats daarvan kan er worden gewerkt met subsidierelaties en dat het geld dat overblijft teruggelegd wordt naar de plek waar het thuis hoort. Hierover wil de PvdA-fractie graag met de andere fracties spreken in een uitloopavond. De PvdA-fractie wil zo veel mogelijk geconcentreerd zien in de wijken en de buurtcentra. Ook dit thema wil de PvdA-fractie bespreken tijdens een uitloopavond. De kennis in het ene loket wordt nadrukkelijk benoemd. De heer Winter is er voorstander van dat de gemeente daar de distributie regelt. Vraag is hoe alle deskundigheden worden verankerd die nu nog bij de zorgorganisaties zitten. Ook dit is een thema. De heer Winter vraagt of het mogelijk is om naar één ECD te gaan voor alle mensen in de stad zodat alle professionals in één dossier werken en kunnen zien wat anderen doen. De heer Heijstek (Pro Hengelo) vindt dat er een goed en degelijk stuk voorligt. Niet duidelijk is of het een visie- of een beleidsplan is. Goed is dat er progressief wordt gehandeld. De Twentse samenwerking ervaart Pro Hengelo als zeer positief. Er zitten realistische punten in het stuk. Een voorbeeld is dat wordt aangegeven dat de Wmo raad wellicht van samenstelling moet veranderen omdat er meer doelgroepen bijkomen. Ook is positief dat er één loket zal komen en dat er aan gedachtenvorming wordt gedaan om misbruik van het PGB tegen te gaan. De Wmo raad had één aandachtspunt dat ook wordt gedeeld door Pro Hengelo: aandacht voor de begeleiding van de minder draagkrachtigen. Pro Hengelo zit niet te wachten op een eigen bijdrage. Er zal goed onderbouwd moeten worden waarom dit nodig is. In het algemeen geldt dat de plannen mooi zijn maar het gaat om de uitwerking. Negatief punt is dat er een zeer zwaar beroep wordt gedaan op mantelzorgers en vrijwilligers. In de praktijk blijkt dat de bereidheid bij deze groep er vaak niet is. De heer Heijstek wil in de uitwerking graag zien hoe het college er voor gaat zorgen dat mensen gemotiveerd raken. Er is naar de mening van Pro Hengelo een mentaliteitsverandering nodig om het te laten lukken. De heer Fens (VVD) constateert dat de termen visie en beleidsplan door elkaar worden gebruikt. De heer Fens vraagt of het een beleidsplan is met een voorlopig karakter en dat de visie op het thema verder ontwikkeld wordt. Als dit zo is lijkt het de heer Fens onverstandig om contracten te sluiten of te verlengen die langer dan een jaar duren. In het stuk zelf wordt ook aan gegeven dat de situatie voor de toekomst hoogst onzeker is. Er moet wel wat gebeuren. Er staat nu al vast dat vele rijkstaken naar de gemeenten overgeheveld zullen worden terwijl de kosten niet volledig aan de gemeenten vergoed zullen worden. De VVD staat achter het verder ontwikkelen van de visie en het daaruit voortvloeiende beleidsplan. Is het niet de omgekeerde volgorde dat het college eerst een beleidsplan ontwikkelt en vervolgens een visie? Het uitgaan van de eigen kracht door het college waardeert de VVD zeer. Mensen moeten in principe voor zichzelf kunnen zorgen. Er zullen altijd mensen zijn die chronisch hulp nodig hebben omdat ze nooit voor zich zelf kunnen zorgen. De kanteling die het college ontwikkelt sluit hierbij aan. Op pagina 9 onderaan wordt aangegeven dat de visie voor het onderzoek met 73% is gekanteld en het beleid pas met 50% is gerealiseerd. De heer Fens ziet niet hoe dingen die in het menselijk vlak liggen in percentage uitgedrukt kunnen worden. Op pagina 11 bij het veranderend zorglandschap staat dat de zorg via de eerste lijn veel goedkoper kan. De VVD is het daarmee eens. De heer Fens vraagt of dit betekent dat de wijkverpleegkundige weer terug komt. (De wethouder bevestigt dit). Op pagina 12: “een geschikte woning op een goede locatie”. De heer Fens vraagt wat hieronder wordt verstaan. Hoe ziet de goede woonlocatie in de praktijk er uit. Iets verder staat dan mensen in zorg fase pakket 3 in moeilijkheden zullen komen. De heer Fens vraagt of het college verwacht dat deze mensen onder het bestaansminimum zullen komen en als dat zo is kan daar dan wat aan worden gedaan. Op pagina 13 wordt gesproken over de jeugdzorg. Aangeven wordt dat kinderen via de brede school snel en efficiënt geholpen kunnen worden. Het ziet er niet naar uit dat er over een paar jaar allemaal brede scholen in Hengelo zullen zijn. De heer Fens vraagt hoe het moet met de jeugd die naar een gewone school gaat. De term regisseursmodel heeft de VVD enigszins verrast. Er komt een extra laag boven het CJG. De heer Fens vraagt waarom het CJG het niet alleen af kan. De heer Fens vindt het voorstel kostenverhogend en bureaucratisch. Op pagina 28 wordt gesproken over het toevoegen van een vijfde leefgebied. Het verhaal geeft een redelijk compleet beeld van wat er voor mensen kan worden gedaan. Het vijfde verhaal zit eigenlijk al in de andere vier leefgebieden. De heer Fens vraagt of hij dit goed ziet. Naar aanleiding van pagina 30 vraagt de heer Fens wat het college doet met de uitspraak van het Sociaal Cultureel Planbureau dat 34% van de huidige PGB cliënten zich nooit voor een natura voorziening zou hebben gemeld. De heer Fens vraagt of het college hier progressief bezig is door er beleid op te maken om die kostbare verspilling te voorkomen. De heer Fens vraagt wat hier mee gedaan wordt en wat er gedaan Gemeente Hengelo Commissie Sociaal, d.d. 26 september 2012
9/14
wordt met de andere nadelen van de PGB zoals die worden genoemd op pagina 50. In de visie van de VVD moet hulp die echt nodig is zo efficiënt en effectief mogelijk worden geboden. Verder moet mensen op eigen kracht hun leven inrichten. De heer Fens geeft aan dat de vragen ook schriftelijk beantwoord mogen worden. Mevrouw Zenginoglu (BurgerBelangen) vindt het prettig om te lezen dat er sprake is van een integrale aanpak. De Wmo cliëntenraad is voorstander van scenario 5 met een aantal kritische punten die naar voren worden gehaald. BurgerBelangen is er voorstander om de keuzevrijheid van de cliënt te waarborgen. BurgerBelangen ziet dit in de stukken niet terug. De gemeente neemt te veel de regie in de handen en de cliënt heeft te weinig keuzevrijheid. Mevrouw Zenginoglu vraagt hoe de wethouder de keuzevrijheid en de regie gaat realiseren. BurgerBelangen hecht waarde aan de reactie van Platform Allochtone Ouders en Arbeidsdagbesteding. Beide gegeven aan dat het stuk niet concreet en algemeen van aard is. Deze mening deelt BurgerBelangen ook. Er kunnen bedreigingen ontstaan voor de kwetsbare groepen want ook de mantelzorgers komen onder druk te staan. Het is belangrijk om iets te doen met de mantelzorgers. Mevrouw Zenginoglu vraagt de wethouder hoe ze met deze bedreigingen rekening gaat houden. Collectief is goed maar individueel blijft zeer nodig. De heer Van Doren (SP) meldt dat er één punt is waar de SP-fractie vraagtekens bij heeft en dat is de eigen bijdrage voor begeleiding. De heer Van Doren is benieuwd hoe dit ingevuld gaat worden. Het is een goed stuk en de SP-fractie volgt de ontwikkelingen. De heer Schoonhoven (D66) heeft per advies de volgende vragen: Advies 1. Er wordt gesproken over ondersteuning en zorg op maat. Heeft de cliënt hier dan ook wat over te zeggen. Kan de cliënt mede bepalen wat zorg op maat inhoudt en wordt er samen met de cliënt overlegd wat de juiste maat is. Advies 3. U gaat uit van het regisseursmodel waarbij u uitgaat van een optimale aansluiting op de taken van de huidige Wmo consulenten. Betekent dit dat de taaktoedeling van deze consulenten ongewijzigd blijft. Advies 4. Waarom maakt u de keuze om niet regionaal te werken met een expertteam. Een dergelijk team zou meewerken aan een zo objectief mogelijke beoordeling en er kan economisch voordeel worden behaald. Hoe staat de wethouder hier tegenover. Advies 5. Wordt bij raamcontracten de keuzevrijheid van de cliënt gewaarborgd. In advies 6 wordt aangegeven dat er gepaste keuzevrijheid dient te zijn. Wat is gepast. Advies 10. U vraagt ons u opdracht te geven om de kaders van de Hengelose B en B beleid uit te werken. Wanneer wordt dit voorgelegd aan de raad. Advies 11. U wilt 5% van de middelen van het Rijk vrijmaken voor vernieuwing en innovatie. Kunt u enigszins aangeven in welke richting u daarbij denkt. Advies 13. U wenst voor begeleiding een eigen bijdrage te hanteren. Is deze inkomens afhankelijk. Advies 14. U geeft ook aan dat de mogelijkheden voor subsidieverstrekking opgehouden worden. Hanteert u hierbij een verdeling in percentage of staat dit open. Met betrekking tot het beleidsplan spreekt de heer Schoonhoven nogmaals de zorg uit over het beroep dat wordt gedaan op de mantelzorgers en vrijwilligers. D66 ziet dit als een risico. Dit moet goed gemonitord worden. Opmerkingen per pagina: Pagina 11. Veranderend landschap. Bij de eerste bullet wordt aangegeven dat de voorziening huishoudelijke verzorging uit de Wmo wordt geschrapt en het in beginsel voor eigen rekening te laten komen. Betekent dit dat deze voorziening helemaal wordt geschrapt of is er een mogelijkheid om een inkomensafhankelijk deel te laten bestaan. Pagina 12. Wordt gesproken over ongerealiseerde extramuralisering en vreest u dat de leefkwaliteit afneemt. Om die reden wilt u de regie voeren. Kan hierover afstemming plaatsvinden tussen gemeenten. Bij uitgangspunt 4 geeft u aan dat de visie en de keuzenota stelt dat de gemeenten zelf bepalen welke mate van keuzevrijheid zij aan hun burgers willen bieden. Hoe wordt de raad hierbij betrokken. Voor D66 is het essentieel dat de keuzevrijheid voor patiënten voldoende wordt gewaarborgd. In het stuk wordt vaak gesproken over professionals. Kunt u aangeven welke criteria u bij een professional beoogt. Zijn dat alleen bestaande instellingen of kunnen het ook nieuw te vestigen ZZP`ers zijn. De beleidsbrief ‘Geen kind buitenspel’ van het Rijk heeft zich ook uitgesproken voor het feit dat er mogelijkheden moeten zijn voor de markt om toe te treden. Hoe staat u daar tegenover. Op pagina 13 onderaan wordt gesproken over specialisten die worden ingezet. Wie beoogt u hier als specialisten. De heer Van Veen (CDA) kan in grote lijnen herhalen wat voorgaande sprekers hebben gezegd. De CDAfractie heeft wel zorgen over hoe het allemaal betaalbaar kan worden gehouden. In lijn met de vragen van de fractie van D66 vraagt de heer Van Veen naar 5% die bij advies 11 wordt genoemd over innovatie. De heer Van Veen vraagt of dit geoormerkt geld is. De heer Van Veen is nieuwsgierig naar de keuzes over de eigen bijdrage. De keuzes die het college maakt wil de heer Van Veen nader bespreken in de fractie. Mensen moeten beseffen dat dit een tijd is waar niet alleen gesproken wordt over rechten maar ook over plichten. Er moet wel oog blijven voor de zwakste. De heer Van Veen vraagt of het mogelijk is om één loket aan te bieden voor de zorgboerderij. De CDA-fractie vindt het belangrijk dat burgers in de gelegenheid worden Gemeente Hengelo Commissie Sociaal, d.d. 26 september 2012
10/14
gesteld om de zorg die ze aan dierbaren willen bieden ook te kunnen blijven bieden. In bestemmingsplannen zou de mogelijkheid moeten worden geboden om op kavels de woning hiertoe uit te breiden. De heer Van Veen vraagt aan de wethouder hoe het staat met de vorderingen op het gebied van de Wmo raad. Hoe is het met de vacature van de voorzitter. De heer Alkema (ChristenUnie) vindt dat er een prima stuk voorligt. De heer Alkema constateert dat er steeds wordt gewezen naar vrijwilligers. De tijd is gekomen om te kijken wat er wel en wat er niet bij de vrijwilligers wordt neergelegd. Wethouder Oude Alink acht het mogelijk om een eigen bijdrage te gaan vragen. Er moet wel met elkaar nauwkeurig worden vastgesteld waar dit voor is, waar de grenzen liggen, inkomensafhankelijke enzovoort. De samenhang in het stuk is op advies van de raad nadrukkelijk aangebracht. Met een aantal thema`s moet de verdiepingsslag worden gemaakt. Er moet nauwkeurig worden gekeken naar de samenhang in dagbesteding, waar leidt dagbesteding tot de dag ordenen en waar leidt het misschien tot een aantal participatiestappen. Hoe wordt dit ingericht. Voor wie en hoeveel enz. Dit betekent dat er een enorme opgave ligt. Er moet ook voor worden gezorgd dat de mensen niet van het kastje naar de muur worden gestuurd. Er moet ook gekeken worden naar de ICT voorzieningen. Een werkproces kan niet bij elkaar worden gebracht als er ook niet naar alle andere dingen wordt gekeken. Gekeken moet worden naar welke mensen worden ingezet. Er moet worden gekeken naar de vaardigheden die mensen nodig hebben om vragen te beantwoorden of om door te vragen. Er wordt hierbij naar eigen mensen gekeken maar er werken ook mensen vanuit organisaties bij de gemeente zonder dat ze bij de gemeente in dienst zijn. Hier zijn goede ervaringen mee. Met steeds meer organisaties zullen dit soort afspraken worden gemaakt. Er is een prachtig project: ‘Samenwerken aan samenwerking” met Scala, Stichting Welzijn Ouderen, Stichting Informele Zorg. Met de Stichting Informele Zorg probeert het college scherp op het netvlies te krijgen waar de grenzen van de mantelzorg liggen. Tot nu toe levert dit financieel voordeel op omdat er meer verdieping is en er meer op de vraag wordt ingegaan. Er wordt geleerd om vorm te geven aan het regisseursmodel. In het budget van 17 miljoen euro zitten keuzes. Er worden nu kaders aangegeven maar het moet geconcretiseerd worden. Er worden een aantal basisuitgangspunten afgesproken en het traject moet worden ingegaan. In de informele bijeenkomsten moeten verdiepingslagen worden gemaakt. Wat ICT betreft vinden er op dit moment samenwerkingstrajecten plaats op regionaal niveau. Er moet wat de dossiers betreft heel zorgvuldig worden bekeken wat er voor het werkproces nodig is en wat informatie is die bij mensen zelf hoort. Ter interruptie: De heer Winter (PvdA) geeft aan dat wat betreft ICT er systemen zijn die de werkprocessen van de organisaties dienen. Er is hier een omslag te maken waarbij de gedachte is dat het dossier eigendom is van de klant. Wethouder Oude Alink geeft aan dat wat de heer Winter naar voren brengt waar is. In het beleid zal er ruimte moeten worden gegeven voor de eigen zeggenschap van mensen. Er moet ruimte worden georganiseerd in de aanpak om dit te kunnen leveren. Het college vindt eigen zeggenschap van mensen belangrijk. Mensen moeten zelf mee aan het roer staan als het gaat om de eigen zorg. Dit moet worden gekoppeld aan mantelzorg. In de uitwerking komen de vragen tot hoe ver vrijwilligerswerk kan gaan. Wat betreft de wijkcentra moet er worden gekeken naar wat er reëel kan worden gedaan. Ter interruptie: De heer Van Veen (CDA) vraagt of de wethouder kan aangeven hoe zij denkt de wijkcentra te gaan benutten. Wethouder Oude Alink geeft aan dat er een pilot loopt in de Wilderinkshoek. Op een informeel moment kan dit met de raad worden gedeeld. Dan kan worden bekeken wat er kan in wijkcentra en wat activiteiten zijn die een andere kwaliteit van opvang vragen waardoor er andere keuzes moeten worden gemaakt. Over de Twentse samenwerking wordt de raad regelmatig bijgepraat. Er moeten keuzes worden gemaakt over wat er absoluut regionaal geregeld moet worden en wat er lokaal moet worden gedaan. De brede school is een concept en in het concept is uitgesproken dat het van belang is dat alle kinderen gebruik moeten kunnen maken van aantal voorzieningen. Het college verwacht van een aantal organisaties dat zij hun verantwoordelijkheid nemen en deze invullen en zorgen dat zij met elkaar geen overlap organiseren, elkaar aanspreken en met elkaar samenwerken. Dit is geen gemakkelijke opgave. De partners zullen hierop worden aangesproken. De zorg blijft altijd in of nabij de school geregeld. De gemeente gaat de LOES medewerkers in de school situeren. Met de partners wordt besproken hoe passend onderwijs binnen de school georganiseerd kan worden. De regisseur is degene die zorgt dat er niet meerdere mensen tegelijkertijd aan het werk zijn en dat mensen met elkaar afspraken maken over hulpverlening. Dit past perfect in de gedachtegang van het CJG. Het is door ontwikkelen van wat er al wordt gedaan. Ter interruptie: De heer Fens (VVD) vraagt waarom er als er al een CJG is nog een regisseur nodig is. Wethouder Oude Alink geeft aan dat er ontwikkelingen bij elkaar worden gebracht die eerst apart functioneerden. Eerst was er het Wmo loket. De AWBZ begeleiding komt er bij en de Jeugdzorg. Dit staat niet los van elkaar. Dit beweegt naar elkaar toe. Een regisseur kan worden ingezet vanuit het CJG, jeugd en AWBZ begeleiding. Bij raamcontracten wordt er een aantal afspraken gemaakt met organisaties en daarbinnen zijn er verfijningen. De cliënt met zijn vraag is daarbij leidend. Een uitgangspunt is dat PGB beschikbaar blijft. Er wordt kritisch naar gekeken. Het is ook wel eens misbruikt. Gemeente Hengelo Commissie Sociaal, d.d. 26 september 2012
11/14
Er wordt gebruik gemaakt van alle specialistische kennis die er al is. Ook ZZP`ers kunnen worden ingezet. Wat betreft de 5% is het zo dat mensen op een andere manier moeten werken. Er moet budget worden vrijgemaakt. Mensen uit verschillende organisaties worden ingezet en dit moet worden overgenomen in de nieuwe AWBZ jeugdzorg. Hier is ruimte voor nodig. De heer Van Veen (CDA) vraagt of het percentage ook geoormerkt is. Wethouder Oude Alink antwoordt hierop bevestigend. Er moet kritisch naar Wmo en AWBZ gelden worden gekeken. Het aantal vraagstukken zal toenemen en er zal in het budget geschoven moeten worden. De Wmo raad is bezig met het werven van een nieuwe voorzitter. Voor het eind van het jaar is duidelijk wie de voorzitter wordt. De wethouder is met de Wmo raad in gesprek over hoe aan de uitbreiding van de Wmo raad vormgegeven moet worden. Mevrouw Luttikholt (PvdA) vraagt of er op een uitloopavond gesproken gaat worden over een Wmo raad of over een Wmo adviesraad. Wethouder Oude Alink geeft aan dat er met elkaar is afgesproken dat de Wmo raad wordt verbreed. Dit proces wordt nu uitgelijnd en de wethouder zal de raad informeren over welke stappen daarin worden gezet. De heer Heijstek (Pro Hengelo) vraagt nogmaals naar de uitwerking van de motivatie van de mantelzorgers en de vrijwilligers. Het gaat om de grondhouding die er nu is. De heer Heijstek vraagt of het college komt met een concreet uitwerkingsplan over hoe mensen gemotiveerd kunnen worden om die houding te veranderen. Wethouder Oude Alink heeft aangegeven dat met Stichting Informele Zorg gewerkt wordt aan het ondersteunen van mantelzorgers. Er wordt op allerlei manieren geprobeerd om mensen te ondersteunen om mantelzorg te vervullen. Er wordt geprobeerd om mantelzorgers zo krachtig mogelijk te maken. Daarnaast worden er vrijwilligers geworven. Er zijn nieuwe projecten met vrijwilligers. Er wordt maximaal gebruik gemaakt van de samenleving. Het is een heel complex verhaal dat de gemeente nooit kan oplossen. Conclusie: Het stuk gaat door als bespreekstuk door naar de raadsvergadering. 9.
Notitie “Inburgering .. en nu zelf, of toch samen? ” (12G201123) De heer Van Grouw (SP) heeft een aantal vragen. De hoger opgeleiden die hier naar toe komen vinden hun weg wel. Voor de gemeente blijft de moeilijker doelgroep over. Deze twee groepen zouden samen moeten integreren in de maatschappij. Het echt voorbereiden op hoe ze moeten gaan wonen en werken in Nederland is voorbij. Hier moet echt aandacht aan worden besteed. De heer Van Grouw vraagt hoe de wethouder hier over denkt. Een ander pijnpunt is dat ROC `s zeggen hier gaan wij niets meer aan doen. De kwaliteit zal achteruit hollen. Er wordt een groot beroep gedaan op vrijwilligers. Taalcoaches. Dat gebeurt nu ook al. De heer Van Grouw vraagt om hoeveel taalcoaches het gaat. Het is volkomen onlogisch dat daar waar allerlei zaken gedecentraliseerd worden er opeens Zwolle in beeld komt om een aantal zaken te coördineren. De heer Van Grouw neemt het stuk mee terug naar de fractie. De heer Van Grouw realiseert zich dat de gemeente redelijk gebonden is ten aanzien van wat er mogelijk is. Mevrouw Luttikholt (PvdA) vindt dat er goed leesbaar stuk voorligt waarin helder puntsgewijs wordt aangegeven wat de consequenties zijn van de wetswijziging. Mevrouw Luttikholt is blij dat in Hengelo geprobeerd wordt het beleid zo sociaal mogelijk uit te voeren. De bibliotheek gebruiken als Menthol taalpunt is prima. Er is wel de bereidheid om geld te steken in mensen die misschien naar een baan toe kunnen maar niet voor mensen die onderaan de participatieladder staan terwijl taal een sleutel is naar participeren. Mevrouw Luttikholt vraagt wat de gevolgen zijn als deze mogelijkheden voor de hele groep wordt aangeboden. De heer Fens (VVD) vindt het juist dat inburgering voor de meeste gevallen voor eigen rekening is. Er is een kleine groep van erkende vluchtelingen. Dit zijn mensen waarvan het leven bedreigd werd omdat ze in een oorlogsgebied woonden. Als er bij deze mensen sprake is van laaggeletterdheid dan kan naar de mening van de VVD hulp gerechtvaardigd zijn. Het stuk gaat in feite over drie groepen. Het gaat om allochtone Nederlanders die door laaggeletterdheid taalontwikkeling nodig hebben. Dan is er een groep die hun eigen allochtone taal beheersen en het Nederlands willen leren. De laatste groep zijn mensen die binnen hun eigen allochtone taal laaggeletterd zijn en een uitgebreidere taalontwikkeling nodig hebben. Met de deelnemers moet worden gestreefd naar een slagingspercentage van 100%. Als de vraag het aanbod overstijgt dan moet er worden geprioriteerd. Dit betekent dat degene die het zelf kan het ook zelf moet doen. Bovenaan pagina 8 staat dat een aanzienlijk percentage van mensen met analfabetisering uit asielcentra komen. In 2011 was het aantal analfabetiseringprojecten 15. De heer Fens vraagt om hoeveel mensen uit asielcentrum het gaat en of het een structureel probleem is. Er wordt gesuggereerd dat de klantmanagers zelden aan bod komen. De heer Fens vraagt wat dit voor mensen zijn. Deze mensen kunnen mensen van de inburgeringsplicht ontheffen. Hiervoor is een grote mate van deskundigheid vereist. De heer Theunissen (GroenLinks) sluit zich aan bij het betoog van de SP en de PvdA. In de nota wordt aangegeven dat het maximaal haalbare wordt gedaan. Dit vindt de heer Theunissen een goede zaak. De heer Theunissen vraagt of er wel onderscheid mag worden gemaakt tussen verschillende groepen inburgeraars omdat dit rechtsongelijkheid met zich meebrengt. Mensen worden op zichzelf teruggeworpen
Gemeente Hengelo Commissie Sociaal, d.d. 26 september 2012
12/14
terwijl ze dit misschien nog niet kunnen. Op pagina 12 staat: “Wij zorgen er gezamenlijk voor dat de inwoners van Hengelo die de beheersing van de Nederlandse taal willen verbeteren hiervoor een weg kunnen vinden”. De heer Theunissen vraagt wie wij zijn. De heer Oflazoglu (Pro Hengelo) geeft aan dat van de inburgeringsplichtigen wordt verwacht dat zij een groot sociaal en financieel risico op zich nemen. Er wordt een sterk beroep gedaan op eigen inzet, assertieve houding en zelfredzaamheid. De heer Oflazoglu verwacht dat een groot aantal gevallen op termijn een grote druk zal uitoefenen op de Hengelose samenleving en geldelijke middelen. Taalpunt Menthol komt in de bibliotheek. De heer Oflazoglu vraagt zich af of de bibliotheek voldoende expertise heeft voor deze doelgroep. Een deel van de inburgeraars zal worden verwezen naar collectieve voorzieningen in de wijk. Het is de vraag of de welzijnsinstellingen/buurhuizen wel de nodige expertise hebben op het gebied van interculturele omgang. Er wordt een beroep gedaan op de Hengelose samenleving. Vraag is wat er gebeurt als de samenleving hier geen gehoor aan geeft. Misschien kunnen allochtone opgeleide vrijwilligers aan worden gesproken. Zij zijn ervaringsdeskundigen als het gaat om het leren van het Nederlands. Ze kunnen ook waar nodig de instructie voor een deel in de eigen taal verzorgen. De uitstroom naar de arbeidsmarkt is een belangrijke doelstelling. Alleen het leren van de Nederlandse taal is niet voldoende om een plek op de arbeidsmarkt te bemachtigen. Een stukje maatschappij oriëntatie zoals omgangsvormen, arbeidscultuur in Nederland en sollicitatietraining is ook belangrijk. De gemeentelijke taken zijn onder drie hoofdtaken ondergebracht te weten informeren, faciliteren en handhaving. Informatievoorziening is belangrijk. Er moet rekening worden gehouden met het feit dat de mensen de Nederlandse taal nog niet machtig zijn. Er wordt gesproken over minder spreekuren en meer inzet van vrijwilligers. Er moeten voldoende en goed uitgeruste vrijwilligers zijn. Een vrijwilliger moet een positieve attitude hebben jegens de allochtonen en moet de Nederlandse taal voldoende beheersen. De gemeente is bevoegd tot het verlenen van ontheffing op grond van lichamelijke en/of psychische gronden. Het zal moeilijk zijn om psychische klachten vast te stellen. De meeste diagnose-instrumenten gaan uit van een gemiddelde autochtone patiënt en de westerse culturele context. Het is zo dat de financiële consequenties erg groot kunnen zijn voor een gezin dat amper in Nederland is. Er is gelukkig een systeem van een sociaal leenstelsel. Als dit niet toereikend is moeten de mensen elders geld lenen. Niet duidelijke is waar ‘elders’ op slaat. De heer Carlak (CDA) vraagt of het college wil kijken of er voor mensen die niet instaat zijn zelf de inburgering te bewerkstelligen andere mogelijkheden zijn. De heer Carlak merkt op dat in een krantenartikel te lezen is dat 40% van de Turkse jongeren in Nederland terug wil naar Turkije. Dit zegt iets over de sfeer in Nederland. Het gaat daarbij om de hoogopgeleide jongeren. Inmiddels is de zevende wijziging van de Wet inburgering een feit. Er moet goed worden gecommuniceerd met de kwetsbare groepen over wat de wijziging inhoudt. De heer Carlak wil weten wanneer en hoe de communicatiekrant wordt gemaakt. De gemeente heeft vanaf januari niet direct een verplichting ten aanzien van het cursusaanbod. In de bibliotheek wordt taalpunt Menthol gevestigd. Dit is een goede locatie. Kennis die aanwezig is bij migrantenorganisaties zou benut moeten worden. Het is ook een extra PR onder de doelgroep. Hogeschool Edith Stein zou voor hoger opgeleiden een soort oriënterende brugklas kunnen regelen. Mensen moeten ook goed worden geïnformeerd over de mogelijke sancties. Er kunnen gevolgen zijn voor de verblijfsvergunning, de uitkering. De minuten film van de burgemeester is uitstekend materiaal voor de inburgering. Mevrouw Zenginoglu (BurgerBelangen) sluit zich volledig aan bij de bijdrage van de SP. Het is een asociaalbeleid opgelegd door het Rijk. Op pagina 8 punt 3 is te lezen dat er een structureel probleem is om wachtlijsten te voorkomen. In 2011 zijn slechts 18% analfabetiseringstrajecten gedaan ten opzichte van 2008. Mevrouw Zenginoglu vraagt wat hiervan de reden is. Mevrouw Zenginoglu vraagt of de taalcoaches ingezet kunnen worden om de analfabetiseringtrajecten te ondersteunen. Mevrouw Zenginoglu vraagt wanneer het wordt opgesteld nu de wet al over drie maanden. De heer Schoonhoven (D66) vraagt hoe de inbreng van de werkconferentie is verwerkt in de nota. De heer Alkema (ChristenUnie) geeft aan dat het gaat om een moeilijk item waar heel voorzichtig mee om moet worden gegaan. De heer Alkema kan zich vinden in de voorstellen. Een pijnpunt is de analfabetisering en de kosten die dit met zich mee brengt voor de gemeente en de inburgeraar zelf. Wethouder Ten Heuw geeft aan dat het heel jammer is dat succesvol beleid moet worden beëindigd. Het college wil binnen de kaders die er nog zijn er het beste van maken. Het gat dat gaat vallen tussen 2012 en 2013 is immens groot. Er zijn voldoende vrijwilligers. Er zijn op dit moment meer dan tachtig taalcoaches. Er melden zich meer mensen aan die met een behoorlijke inzet mensen willen begeleiden bij het ontwikkelen van de taal. De gemeente koopt nu collectief de trajecten in bij het ROC en het ROC weet zich daardoor verzekerd van een bepaald aanbod. De mensen die per 1 januari 2013 verplicht moeten inburgeren kunnen dat aankopen waar ze willen. Het is zeer de vraag of het ROC op zo een wankele basis een cursusaanbod in de markt kan zetten.
Gemeente Hengelo Commissie Sociaal, d.d. 26 september 2012
13/14
De heer Van Grouw (SP) geeft aan dat er straks maar afgewacht moet worden waar mensen een cursus gaan inkopen. Het kan bij goede zijn maar ook bij minder goede. De heer Van Grouw maakt zich hier zorgen over. Wethouder Ten Heuw geeft aan dat er signalen in regio`s zijn van mensen die in Winterswijk wonen en in Nijmegen een cursus moeten gaan volgen. Mevrouw Luttikholt (PvdA) vraagt aan de wethouder om te kijken of er toch collectief kan worden ingekocht bij het ROC. Wethouder Ten Heuw geeft aan dat de gemeente er zich niet mee mag bemoeien. Het enige dat de gemeente kan is bijvoorbeeld bij het taalpunt de mensen zo goed mogelijk verwijzen naar een instituut of opleiding dat tegemoet kan komen aan de wijze waarop zij hun verplichte inburgering vorm en inhoud kunnen geven. Voor de mensen op de lagere treden van de participatieladder is er de ondersteuning door vrijwilligers. Op het moment dat het essentieel is voor het maken van een stap naar de arbeidsmarkt is het een onderdeel van het re-integratie traject en dan mag het uit de Wet werk en bijstand worden gefinancierd. Het taalpunt is nadrukkelijk bedoeld voor alle inwoners. Mensen die per 1 januari 2013 verplicht moeten inburgeren zijn aangewezen op het sociaal leenstelsel. De regeling ziet er op toe ook met sancties dat mensen het ook daadwerkelijk doen. In 2007-2008 met het generaal pardon zijn er veel mensen ingestroomd die over het algemeen niet taalvaardig genoeg waren om direct naar de inburgering te gaan. Voor die groep moest eerst een alfabetiseringsslag worden gemaakt. Wat Nederland binnenkomt zijn met name laag opgeleide Afrikanen die allemaal eerst moeten alfabetiseren. Dit jaar zijn het er rond de twintig. Alfabetisering en alles wat daar bij komt voor mensen die niet geschoold zijn is iets wat mensen op grote afstand zet om hier te integreren. De kansen om te integreren in de maatschappij worden hierdoor niet verbeterd. Een klantmanager is geen dokter. Door het inwinnen van een advies worden beperkingen ingeschat en wordt er gekeken of mensen aan de verplichtingen van de inburgering kunnen voldoen. Er is geen sprake van rechtsongelijkheid omdat de wetgever de ongelijkheid creëert. Wij zijn de mensen in Hengelo samen. De Hengelose samenleving heeft een oor voor deze groep. Mensen die als vrijwilliger optreden zijn ook de ambassadeurs die naar buiten treden. De vrees dat mensen aan hun lot worden overgelaten is er zeker. Geprobeerd wordt om mensen nog enigszins het gevoel te geven dat Hengelo ze niet helemaal laten vallen. In een aantal wijkcentra zitten vrijwilligers bij elkaar om de taalcursussen te organiseren. De uitstroom naar de arbeidsmarkt is een zorgpunt. Met de informatievoorziening is begonnen met de werkconferentie in juni 2012. In november komt er weer een. De voorlichting aan vrijwilligers en andere professionals is al lang begonnen. De financiële consequenties voor de mensen die na 1 januari 2013 afhankelijk zijn van het sociaal leenstelsel is zeer groot. De werkconferentie van juni 2012 heeft in ieder geval opgeleverd dat van alle instellingen die aanwezig waren unaniem de keuze voor het taalpunt is gevallen op de bibliotheek. Het aanbod voor hoogopgeleiden is voldoende. De informatieverplichting voor nieuwe groepen ligt bij DUO. De gemeente mag daar niets in doen. De wachtlijsten op pagina 8 punt 3 heeft te maken met het generaal pardon. Conclusie: Het stuk gaat als bespreekstuk door naar de raad. 10.
Rondvraag De voorzitter sluit de vergadering om 24.00 uur
Gemeente Hengelo Commissie Sociaal, d.d. 26 september 2012
14/14