gemeente Cuijk
MILIEU JAARVERSLAG 2008
19 mei 2009
Colofon Project Datum Auteur
: Milieujaarverslag 2008 : 19 mei 2009 : cluster Milieu
Gemeente Cuijk Postbus 10001 5430 AD Cuijk Telefoon 0485-396600 www.cuijk.nl
1
Inhoudsopgave Milieujaarverslag 2008 1. Inleiding………………………………………………..
3
2. Personeel en organisatie……………………………
4
3. Uitvoering Milieutaken gemeente Cuijk……………
6
3.1. Inleiding……………………………………
6
3.2. Natuur en Landschap……………………
6
3.3. Afval……………………………………….
9
3.4. Milieuplan, -programma en -verslag …..
11
3.5. Milieucommunicatie………………………
11
3.6. Milieubeschikkingen…………………….
13
3.7. Handhaving Milieu……………………….
16
3.8. Bodem- en waterbodembeheer…………
19
3.9. Geluid en Mobiliteit……………………….
20
3.10. Klimaatbeleid en Duurzaam Bouwen…
20
3.11. Externe Veiligheid………………………
22
3.12. Milieuadvisering algemeen…………….
22
2
Hoofdstuk 1 Inleiding Het Milieujaarverslag 2008 Het maken van een Milieujaarverslag is verplicht gesteld op grond van artikel 21.1 van de Wet milieubeheer. In het Milieuprogramma 2008 heeft de gemeente aangegeven welke activiteiten op het gebied van milieu in 2008 uitgevoerd zullen worden. In het Milieujaarverslag 2008 legt het college van burgemeester en wethouders verantwoording af over de inzet van middelen en de activiteiten die op het gebied van milieu zijn uitgevoerd in 2008. Het Milieujaarverslag gaat kort in op personeel & organisatie. De kern van het verslag ligt echter bij het onderdeel uitvoering milieutaken. Gelijktijdig met het aanbieden van dit verslag aan de gemeenteraad zal dit verslag ook aan de VROMInspectie worden verzonden (artikel 21.1 Wet milieubeheer). Verder is het Milieujaarverslag vooral intern gericht. Het verslag betreft geen besluit in de zin van artikel 1.3 Algemene wet bestuursrecht. Het indienen van bedenkingen, bezwaar of beroep is daarom niet mogelijk. Leeswijzer Dit Milieujaarverslag kent dezelfde opbouw als de milieujaarverslagen van voorgaande jaren. Hoofdstuk 2 gaat in op de personele en organisatorische aspecten. In hoofdstuk 3 komt de daadwerkelijke uitvoering van de milieutaken in 2008 aan de orde.
3
Hoofdstuk 2 Personeel en organisatie Inleiding De gemeentelijke milieutaken worden voornamelijk uitgevoerd door het cluster Milieu van de afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling. Het cluster Milieu wordt ten aanzien van een aantal taken ondersteund door de regionale milieudienst, het RMB. Afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling Op de afdeling RO zijn in 2008 8 personen werkzaam bij het cluster Milieu (in totaal 6,6 fte). Interne afstemming binnen het cluster Milieu vindt plaats door tweewekelijks werkoverleg. Bestuurlijke afstemming vindt plaats in het tweewekelijkse portefeuillehoudersoverleg Milieu en het maandelijkse overleg met de portefeuilehouder handhaving. Er zijn in 2008 in totaal 7630 direct-productieve uren ingezet (in 2007 waren dat er 8800). De oorzaak van de afname in direct-productieve uren wordt veroorzaakt door het niet tijdig kunnen invullen van twee vacatures in 2008. Het RMB Het RMB is een gemeenschappelijke regeling van veertien deelnemende gemeenten. Veel andere gemeenten en de provincie Brabant doen een beroep op de expertise van het RMB De gemeente Cuijk maakt gebruik van de kennis van het RMB voor diverse milieutaken. Deze taken zijn uit te splitsen in drie taaktypen: Taaktype I Een aantal met name genoemde beleidstaken (milieucommunicatie, agrarisch beleid, bodem en budgethouderschap sanering wegverkeerslawaai) die voor alle gemeenten binnen de regio Brabant Noordoost worden uitgevoerd. Afrekening geschiedt op basis van inwonersaantal. De gemeentelijke bijdrage bedroeg in 2008 € 37.151,-. Het gebruikelijke Jaarverslag van het RMB is bij het opstellen van dit MilieuJaarverslag nog niet gereed en zal afzonderlijk aangeboden worden. Taaktype II Werkzaamheden die in opdracht (op basis van offerte) voor de gemeente worden uitgevoerd, vooral milieutechnische onderwerpen zoals bodem, geluid, luchtkwaliteit, flora en fauna en besluit bodemkwaliteit. Taaktype III Werkzaamheden op het gebied van vergunningverlening en handhaving die voor individuele gemeenten worden uitgevoerd. De urenafname wordt vastgelegd in een contract tussen de gemeente en het RMB, de afrekening geschiedt op basis van uurtarieven. In het contract tussen de gemeente Cuijk en het RMB zijn 4000 uren vastgelegd. Het uurtarief van het RMB bedroeg in 2008 gemiddeld € 63,-. Tabel 1: tijdsbesteding RMB type II en III-taken in 2008
Handhaving, type III Vergunning, type III Type II Totaal
Contracturen basis
Werkelijk urenaantal
2155
2616 (was 2298 in 2007)
Verschil 416
1845
2974 (was 2068 in 2007
1129
0
1077 (was 2590 in 2007)
1077
4000
6667 (was 6956 in 2007)
2622
De overschrijding met 416 uur in 2008 voor handhaving past binnen het beschikbare budget. Het budget is namelijk vanaf 2005 structureel verhoogd als gevolg van aanpassing van de kengetallen. Het contract van het RMB is hierop niet aangepast. Hetzelfde geldt niet voor de overschrijding met 1129 uur bij vergunningverlening. Het budget voor vergunningverlening is ruim overschreden in 2008. De overschrijding wordt vooral veroorzaakt door het complexer worden van vergunningaanvragen. In het bijzonder hebben een tweetal bedrijven fors veel tijd gevraagd met name door de inzet van specifieke expertise. In 2008 zijn 1077 uren type II afgenomen van het RMB. Het gaat om de volgende uitgevoerde werkzaamheden : - detachering bodemmedewerker RMB - zonebeheer industrieterrein Haven
4
-
diverse lucht en geluidonderzoeken
Binnen de regio’s Brabant-Noordoost en ’s-Hertogenbosch vindt op basis van de Bestuursovereenkomst milieuwethandhaving Noord-Brabant samenwerking plaats op het terrein van de milieuhandhaving. De kosten hiervan bedroegen in 2008 € 4.814,85.
5
Hoofdstuk 3 Uitvoering milieutaken gemeente Cuijk 3.1 Inleiding De verschillende milieutaken worden besproken aan de hand van de beheerproducten van milieu uit de begroting. Per beheerproduct worden de werkzaamheden beschreven zoals die in 2008 zijn uitgevoerd.
3.2 Natuur en landschap Integraal Gebiedsproject Maasheggen In het kader van de opgestelde visie ‘Ruimte voor herinnering in de Noordelijke Maasvallei’ is in 2006 een start gemaakt met het uitvoeringsproject Integraal Gebiedsproject (IGP) Maasheggen, een project binnen de gemeentegrenzen van Cuijk en Boxmeer. Het Cuijkse gedeelte is beperkt en ligt tussen de Cuijkse Stier en Oeffelt. Het project wordt uitgevoerd in opdracht van de provincie Noord-Brabant. Doel van het project is om de cultuurhistorische, ecologische en recreatieve waarden in het Maasheggenlandschap te behouden en te herstellen. Om het doel te bereiken is door de Dienst Landelijk Gebied, de projectleider, een projectnota opgesteld die in 2008 door het college is vastgesteld. In 2008 is een start gemaakt met het opstellen van een uitvoeringsprogramma. Voor de gemeente Cuijk betekent dit o.a. het onderhouden en aanleggen van heggen, het aanleggen/verharden van fiets/wandelpaden in het gebied, het aanleggen en markeren van ommetjes in de buurt van Cuijk en Sint Agatha. Daarnaast zijn er verschillende deelprojecten opgestart, die de uitvoering van de projecten mogelijk moet maken, o.a. op het gebied van kavelruil, grondverwerving, beheer en communicatie. In het kader van communicatie zijn twee voorlichtingsbijeenkomsten gehouden voor de bewoners van het projectgebied. In 2009 zal het IGP met voortvarendheid worden opgepakt en uitgevoerd.
Op vele manieren wordt er gewerkt aan het herstel van de maasheggen. NK Maasheggenvlechten 2009; het team van de gemeente Cuijk aan de slag.
6
Agrarisch natuurbeheer In het kader van het Groen Blauw Stimuleringskader Noord-Brabant is tussen 7 betrokken gemeenten, waaronder de gemeente Cuijk, en de provincie Noord-Brabant het Gebiedscontract Horst en Raam afgesloten. Het behelst de subsidiering gedurende 4 jaar van onderhoud van bestaande landschapselementen en van aanleg van nieuwe elementen. Binnen de gemeente Cuijk ligt de nadruk op het onderhoud van bestaande landschapselementen. Er zijn in het gebied twee veldcoördinatoren aangesteld. Taak van de veldcoördinator is om subsidieaanvragers voor te lichten over de mogelijkheden van de regeling en hen te begeleiden bij een subsidieaanvraag. De regeling is eind 2007 van start gegaan. Binnen de gemeente Cuijk is heel veel animo voor deze regeling. Eind 2008 was zowel het budget voor 2007 als voor 2008 uitgeput. In april 2008 heeft de eerste daadwerkelijke aanplant, die in dit kader gesubsidieerd is, in de gemeente Cuijk plaatsgevonden. Plukweide en bloemrijke akkerranden De gemeente heeft in samenwerking met leden van de Werkgroep Natuur en Milieu gezorgd voor het aanleggen van een plukweide aan de Overhage in Cuijk. Ook in 2008 konden de burgers van Cuijk weer bloemen plukken in de pluktuin aan de Overhage. De pluktuin is ook gebruikt voor het geven van een aantal workshops bloemschikken. Het succes van de pluktuin is reden geweest op zoek te gaan naar meer locaties in andere dorpen. In 2008 is in Haps op de hoek Oeffeltseweg/Cuijkseweg een pluktuin gerealiseerd. Ook in deze tuin hebben burgers naar hartelust kunnen plukken. Daarnaast zijn er in samenwerking met o.a. de ZLTO op verschillende locaties in de gemeente akkerranden ingezaaid met bloemen. Na evaluatie van deze activiteit heeft de werkgroep Natuur en Milieu de conclusie getrokken, dat gestimuleerd moet worden bloemrijke akkerranden niet langer dan twee jaar op eenzelfde plaats te houden. De ZLTO heeft ook het demonstratieperceel aan de Straatkantseweg in Haps met koolzaad ingezaaid. Deze activiteiten krijgen in 2009 een vervolg.
De plukweide in Haps
't Kuuks Akkoord Aan de hand van een evaluatierapport van ’t Kuuks Akkoord is in 2007 besloten hiermee een doorstart te maken. Voorwaarden voor een doorstart waren op de eerste plaats, dat de nulsituatie van het buitengebied vastgelegd diende te worden, en op de tweede plaats dat er aandacht was voor toezicht op ’t Kuuks Akkoord. De nulsituatie ligt inmiddels vast op digitale kaart. De insteek is om de situatie in het buitengebied elk jaar aan de hand van deze kaart te checken: geconstateerde veranderingen zullen aan de hand van de voorwaarden (ingediende meldingen, aanlegvergunningen) van ’t Kuuks Akkoord nader worden onderzocht. Op deze manier wordt duidelijk of er draagvlak is voor ’t Kuuks Akkoord. Met het Bestemmingsplan buitengebied in het vizier zal bekeken worden of een toezichthouder in het buitengebied aangesteld kan worden. Ecologische verbindingszones (EVZ’s) In het reconstructructieplan is vastgelegd, dat gemeenten en waterschappen ondersteund moeten worden bij de aanleg van EVZ’s. EVZ’s hebben als doel natuurgebieden met elkaar te verbinden en daardoor deze gebieden te versterken. In 2008 hebben Gedeputeerde Staten van de provincie
7
besloten de kosten van gemeenten voor aanleg van EVZ’s voor 100% te subsidieëren tot eind 2011. Het is dus zaak de aanleg van zowel natte als droge EVZ’s voortvarend ter hand te nemen. - Natte EVZ’s In 2007 hebben de eerste oriënterende gesprekken plaatsgevonden met Waterschap Aa en Maas over de aanleg van natte EVZ’s in de gemeente Cuijk. Deze gesprekken hebben in 2008 een vervolg gekregen. Een natte EVZ heeft een gemiddelde breedte van 25 meter: 10 meter voor het Waterschap 15 meter voor de gemeente. In totaal moet binnen de gemeentegrenzen 12,8 km natte EVZ aangelegd worden. De uitvoering van een natte EVZ is tevens één van de maatregelen om aan de Kader Richtlijn Water (KWR) te voldoen. In 2008 is een projectgroep opgestart, die zich bezig houdt met de aanleg van de EVZ langs de Laarakkerse Waterleiding. Tevens wordt in dit project de verdroging van de landgoederen onder Beers aangepakt. - droge EVZ’s Ook wat betreft de aanleg van droge EVZ’s heeft de gemeente nog een taakstelling, die nu voortvarend ter hand genomen moet worden in verband met de subsidiemogelijkheden. Dassencompensatie - Bestemmingsplan De Beierd en ’t Riet-west: In verband met het verdwijnen van dassenleefgebied door de uitbreiding van het industrieterrein De Beierd en ’t Riet is in 2007 gestart met het opstellen van een dassencompensatieplan. De plukweide, gelegen aan de Overhage in Cuijk zal onderdeel uitmaken van dit plan. Hierin werkt de gemeente samen met Das en Boom, Milieuvereniging Land van Cuijk en de Agrarische Natuurvereniging.In 2008 is hieraan verder gewerkt. - Bedrijventerrein Laarakker Door het oprichten van het bedrijventerrein Laarakker verdwijnt dassenleefgebied. Hiervoor moet een dassencompensatieplan opgesteld worden. In 2008 heeft overleg plaatsgevonden met verschillende partijen. In 2008 is gebleken, dat de eerder gevonden bewoonde dassenburcht in het gebied nu niet meer bewoond is.
De das en zijn leefomgeving moeten goed beschermd worden.
Natuur- en milieueducatie op scholen De gemeente heeft de totstandkoming van het educatiepakket “de Heg” door de Stichting Heg en Landschap gesponsord. De basisschool De Lindekring in St. Agatha heeft hier met veel plezier gebruik van gemaakt en heeft op 16 maart 2006 een ruim 30 meter lange Maasheg geplant aan de Veerstraat. De school heeft de heg geadopteerd en heeft nu een soort meerjarige onderhoudsovereenkomst voor de heg. Elke maand wordt door enkele leerlingen met hulp van een maasheggenopa de heg onderhouden.
Maasheggenonderhoud door kinderen van de Lindekring.
8
Verder ondersteunt de gemeente financieel het scholenproject van het IVN. Hierdoor kunnen alle scholen gratis gebruik maken van natuurlessen verzorgd door vrijwiligers van het IVN. Hier werd in 2008 door bijna alle scholen gebruik van gemaakt. Flora en Faunawet De flora- en fauna wet biedt bescherming aan plant- en diersoorten die in Nederland worden bedreigd. Zo mogen er in het broedseizoen geen nesten van vogels worden verstoord en mogen er geen groeiplaatsen van bepaalde soorten planten worden vernietigd. In 2008 is geen ontheffing van de flora- en fauna wet gevraagd.
3.3 Afval Afvalinzameling 2008 De afvalinzameling wordt samen met de Bestuurscommissie Afvalinzameling Land van Cuijk en Boekel uitgevoerd. Er is een verslag over 2008 opgesteld door de Bestuurscommissie. Hieronder volgen de meest opvallende zaken uit dit verslag. - Op de mini-milieustraten in het Land van Cuijk en Boekel zijn in totaal ruim 46.000 bezoekers geweest. De inrichting van de milieustraat in Haps is verbeterd. Deze herinrichting heeft voor een efficiëntere doorstroming van het verkeer op de milieustraat gezorgd. - Op 1 januari zijn de nieuwe overeenkomsten voor de inzameling van huishoudelijk afval (rest, gft, milieustraten, grof afval op afroep, kerstbomen, KCA en incontinentiemateriaal) en voor de productie van tariefzakken ingegaan. De overeenkomsten hebben (met uitzondering van de luierinzameling) een looptijd van 4 jaar. - Bij wijze van proef is in 2008 het Klein Chemisch Afval (KCA) inzamelsysteem uitgebreid met een brengvoorziening op de mini-milieustraten. Ter ondersteuning is in 2008 een intensieve KCAcampagne uitgevoerd. Iedereen die KCA op de mini-milieustraten aanbood kreeg een gratis spaarlamp. De proef is succesvol afgerond en de inzameling op de minimilieustraten wordt in 2009 gecontinueerd. De inzameling van KCA op de standplaatsen en op afroep in het buitengebied komt in 2009 te vervallen. - In 2008 is onderzoek gedaan naar een verdere verbetering van de snoeihoutinzameling in het beheersgebied. In 2008 is een proef gestart een haalsysteem op afroep voor snoeihout te organiseren. Deze ingezamelde afvalstroom wordt ingezet voor de opwekking van duurzame energie. In de gemeente Mill en St. Hubert en in de gemeente St. Anthonis wordt deze proef gestart in 2009. - Voor de afvalinzameling in het Land van Cuijk en Boekel is in 2008 een nieuwe website gelanceerd: www.afval.rmb.nl. Naast informatie over inzameldagen, is op de website ook informatie te vinden over de milieustraten, kunnen inzamelmiddelen digitaal worden aangevraagd, kunnen klachten worden ingediend en vindt men het laatste nieuws. - In 2008 is, net zoals voorgaande jaren, uitvoering gegeven aan de handhaving van de afvalstoffenverordening. In 2008 is extra aandacht geschonken aan de voorlichtingsactiviteiten. - In 2007 is er tussen VNG en het bedrijfsleven een akkoord bereikt over de inzameling en verwerking van kunststoffen. In 2010 is iedere gemeente verplicht kunststof verpakkingsafval apart in te zamelen. Tabel 2: Afvalinzameling gemeente Cuijk
Soort afval (Huishoudelijk) uitgedrukt in ton (1 ton = 1000 kg) Restafval (inzameling) GFT Inzameling (inzameling) Glas (kg) Totaal hout Grof Tuinafval Klein Chemisch Afval Batterijen Textiel Bruikbaar huisraad
2004
2005
2006
2007
2008
2.456
2.356
1.861
1.875
1.827
4.434
4.263
4.165
4.277
4.184
680
731
699
676
655
770
763
777
297
796
1.375
1.584
1.763
2185
1.943
25
23
27
27
-
-
1,5
0,345
0,393
-
-
17
n.n.t.b.
298
-
-
127
183
142
26
9
Autobanden Papier IJzer – metalen Puin Zand – grond Asbest Koel en vriesapparatuur Groot Witgoed (GWG) Televisies Klein Witgoed (KWG) Computer (ICT) Luiers
-
-
3
3
1.361
1.316
1.208
1.215
3 1.077
158
181
101
82
2.509
2.590
2.560
2.719
71
56
182
194
282
214
73
64
55
n.n.t.b.
47
21
31
n.n.t.b.
305
348
2.593
9
8
n.n.t.b.
112
158
19
21
n.n.t.b.
513
644
27
26
n.n.t.b.
25
32
n.n.t.b.
20
25
-
250
270
n.n.t.b.
176
25
28
Milieupolitie (BOA’s) Meldingen over zwerfafval worden regelmatig nagegaan door de milieupolitie. Die gaat de situatie bekijken en probeert de dader te achterhalen zodat deze op het verkeerde gedrag kan worden aangesproken en eventueel geverbaliseerd. In 2008 zijn ongeveer 150 meldingen gedaan over zwerfvuil. In 2007 waren het er nog 200 en in 2006 ruim 300. De dalende trend zet zich voort en dat is een zeer goede ontwikkeling. Project Zwerfafval In 2005 is een plan van aanpak opgesteld voor de aanpak van zwerfafval. Het Plan bevat regionale en gemeentelijke acties. Met de gemeentelijke acties is eind 2005 meteen een begin gemaakt door voor de wijk de Valuwe een zwerfafvalproject op te zetten. In 2006 is hierop een vervolg gekomen met behulp van een pilotproject “De BuurtRangers komen naar Cuijk”. Zie hiervoor 3.5. Dit project heeft uiteindelijk ook heel 2007 en 2008 gelopen. Opschoondag 2008 Op 21 maart 2008 werd in Cuijk de Landelijke Opschoondag georganiseerd in samenwerking met het RMB. De hele regio Land van Cuijk en Boekel doet daaraan mee. De animo was in de gemeente Cuijk net zoals in 2007 erg gering. In 2009 wordt gekeken naar een aparte plan van aanpak voor de gemeente Cuijk om verenigingen er meer bij te betrekken. Oud papier De inzameling van het oud papier is in de gemeente Cuijk in handen van 18 verenigingen. Zij verzamelen met containers en/of kraakperswagen het huishoudelijk oud papier. Dit papier gaat naar Reparco in Nijmegen. De verenigingen krijgen per kilo uitbetaald. Deze vergoeding is afhankelijk van de marktprijs oud papier. Een minimumopbrengst was echter door Reparco gegarandeerd voor het jaar 2008. Deze prijs lag op € 105,20 per ton ingezameld oud papier. In 2009 zal de marktprijs weer per maand bepaald worden. Halverwege het jaar 2008 is door de wereldwijde economische crisis de prijs voor het oud papier gaan zakken. In 2008 is het RMB namens verschillende gemeenten (waaronder gemeente Cuijk) uit de regio naar de rechter gestapt over een geschil met Reparco. Reparco brengt te hoge inzamelkosten in rekening bij de permanente en periodieke containers. In het eerste kwartaal van 2010 wordt de uitspraak verwacht. Tabel 3: overzicht oud papier
Jaar 1996 1997 1998 1999
Kg
Inwoners
Kg/inw
1.419.197
23559
60
1.587.930
23547
67
1.943.305
23624
82
1.525.510
23904
63
10
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
1.396.370
24235
58
1.604.610
24445
65
1.254.560
24331
52
1.322.390
24181
55
1.360.720
24213
56
1.315.680
24218
54
1.207.950
50
1.214760
24221 24249
1.076590
24226
44
50
3.4 Milieuprogramma en -verslag Milieuprogramma en -verslag In 2008 zijn het Milieuprogramma 2009 en het Milieujaarverslag 2007 opgesteld en aangeboden aan de gemeenteraad en de Inspectie VROM.
3.5 Milieucommunicatie De Beestenbende Het in 2006 opgestarte project van de BuurtRangers heeft ook geheel 2008 gelopen. In 2008 is de naam van het project gewijzigd naar de Beestenbende, met een nieuwe website en nieuwe pr. De hoeveelheid kinderen die meeloopt met de Beestenbende was wat teruggelopen waardoor er eind 2008 stevig is ingezet op de werving van nieuwe kinderen. Het aantal kinderen schommelde in 2007 om en nabij de 60 en dit aantal was gedaald naar rond de 40 in 2008. Bassischolen de Nienekes, de Regenboog, ’t Startblok en de Waai zijn bezocht. De actieve kinderen hebben een bezoek aan de afvalenergiecentrale in Weurt gebracht, zijn naar de filmpremière ‘Kung Fu Panda’ geweest en natuurlijk naar Ouwehands Dierenpark. Inmiddels is het aantal actieve kinderen in 2009 weer flink gestegen. Het resultaat van de Beestenbende in 2008: •
40 ACTIEVE BUURTRANGERS
Fotograaf: Pixel + Vector, Ronald van Dinteren
•
108 VOLLE ZAKKEN TROEP
11
Week van de Vooruitgang 2008 De Week van de Vooruitgang vindt ieder jaar in september plaats. In deze actieweek wordt aandacht gevraagd voor veilige en groene mobiliteit. De gemeente Cuijk deed in 2008 alweer voor de vierde keer mee met de Fiets-naar-je-werk-dag, autovrije zondag en de groene voetstappen. Dit jaar was er een extra lange editie, namelijk van 14 t/m 22 september. Fiets-naar-je-werk-dag Op maandag 16 september werd er wederom een fiets-naar-je-werk-dag georganiseerd. Medewerkers van de gemeente Cuijk werden gestimuleerd hun auto thuis te laten en carpoolend, fietsend of per openbaar vervoer naar het werk te komen. Werknemers die met de fiets kwamen kregen een handige douche coach voor een energiebesparende douche. De rest een leuk energiebesparingskwartet.
Autovrije zondag Zondag 21 september waren de Guldengaarde en de Florijnendreef afgezet in het kader van de autovrije zondag. Hierdoor ontstond ruimte voor straatspelletjes. Met dank aan een enthousiaste club vrijwilligers werden tussen 13.00 en 16.00 uur diverse spellen aangeboden zoals stoepkrijten, straatsjoelen, waterdragen en zaklopen.
Groene Voetstappen sparen Scholen konden ook dit jaar in de Week van de Vooruitgang “Groene Voetstappen” sparen. Leerlingen verzamelen de ‘Groene voetstappen’ door een week lang zoveel mogelijk lopend en fietsend naar school te gaan. Voor elke heen- en terugreis die een leerling lopend, fietsend of steppend aflegt, krijgt hij een Groene Voetstapsticker, die hij in een stickerboekje plakt. Alle gespaarde voetstappen samen vormen een symbolische reis rond de aarde. Aan het einde van de week heeft wethouder Janssen de ‘Groene voetstappen’ in ontvangst genomen. De wethouder gaf tijdens zijn bezoek een beker aan de school voor in de prjizenkast en bedankte de school voor de inzet tijdens de actie. Op deze manier probeert de gemeente de kinderen bewust te maken van het klimaatprobleem en energiebesparing. Bovendien is het veel gezonder en veiliger wanneer alle kinderen te voet, op de fiets, skatend of steppend naar school komen!
Dit jaar hebben 9 van de 11 basisscholen in Cuijk met deze actie meegedaan De Akkerwinde, 't Startblok, Dr Jan de Quay, De Nienekes, De Regenboog, De Bongerd, De Zevensprong, Harlekijn en De Wingerd. Ruim 1800 Leerlingen uit Cuijk hebben deze week 18.169 Groene Voetstappen verzameld door lopend en fietsend naar school te gaan! Deze voetstappen heeft minister Cramer tijdens de eerste kinderklimaattop op 1 december in Den Haag in ontvangst genomen. Basisschoolleerlingen uit heel Nederland, waaronder twee leerlingen van basisschool De Bongerd uit Haps, debatteerden op het ministerie van VROM over hoe zij het klimaat weer beter kunnen maken. In vijf workshops broedden de Spaarders, de Denkers, de Uitvinders, de Boswachters en de Sporters op vijf hele goede tips, die zij vervolgens aan de minister presenteerden. Werkgroep natuur en milieu De werkgroep natuur en milieu adviseert de gemeente al jaren op het gebied van milieu, natuur en landschap. De werkgroep stond aan de wieg van de plukweiden en bloemrijke akkerranden. Voorzitter van de werkgroep is de wethouder milieu. De enthousiaste leden van de werkgroep zijn lid van de Imkersvereniging Oeffelt e.o., Natuurvoedingswinkel Arncia, Milieuvereniging Land van Cuijk, IVN de
12
Groene Overlaat, ZLTO, Wildbeheerseenheid, Agrarische Natuurvereniging en het Verrassend Platteland.
3.6 Milieubeschikkingen Inrichtingenbestand Het aantal inrichtingen is in 2008 toegenomen met 13 bedrijven. Deze toename is toe te schrijven aan het actief actueel houden van het inrichtingenbestand (zie volgend item) Het gemeentelijke inrichtingenbestand bestaat voor circa een kwart uit vergunningplichtige en voor circa drie kwart uit meldingplichtige inrichtingen. In verband met de inwerkingtreding van het Besluit Algemene Regels Inrichtingen Milieubeheer (activiteitenbesluit) per 1 januari 2008 is voor een aantal inrichtingen de vergunningplicht overgegaan naar een meldplicht. Dit geldt bijvoorbeeld voor alle metaalbewerkingsbedrijven. Er is nog geen overzicht over deze verschuiving naar meldplicht voor alle inrichtingen. In 2009 zal een uitgebreid ondezoek hierin inzicht geven. Tabel 4: Inrichtingenbestand naar categorie per 31 december 2008
Categorie cat. 1 cat. 2 cat. 3 cat. 4 Totaal
Vergunningplichtig 21 90 59 16 186
Meldingplichtig 321 289 21 631
Totaal 342 379 80 16 817
Actualisatie inrichtingenbestand Ten behoeve van het actueel houden van het inrichtingenbestand is de in 2006 gehouden inventarisatie van het bedrijventerrein ‘De Beijerd en “t Riet’ geactualiseerd. Ook is het bedrijventerreintje aan de Straatkantseweg geïnventariseerd. Daarnaast is een aantal bedrijfsverzamelgebouwen bezocht . Tenslotte is op een aantal adressen onderzocht of er een Wminrichting aanwezig is. Op 31 december 2008 hadden we 9 zogenaamde IPPC bedrijven (Europese richtlijn die dient ter beperking van milieuverontreiniging door toepassing van best beschikbare technieken). In 2008 is er binnen onze gemeente 1 BRZO bedrijf aanwezig. De behandeling van procedures van deze inrichting kost meer tijd omdat er veel adviseurs vereist zijn (regionale brandweer, plaatselijke brandweer, DCMR, arbeidsinspectie, Rijkswaterstaat). Zie verder Handhaving pagina 18. Activiteitenbesluit Op 1 januari 2008 is ook in onze gemeente het Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer (ook wel Activiteitenbesluit genoemd) in werking getreden. De meldingen in het kader van dit besluit moeten digitaal ingediend worden. Hiervoor is een internetmodule geactiveerd. De implementatie van het nieuwe besluit heeft de nodige tijd gevergd. Intern zijn alle betrokkenen door middel van een presentatie van het cluster Milieu geïnformeerd. Milieuvergunningen In de begroting en werkplanning 2008 is uitgegaan van 20 te verlenen vergunningen. In totaal zijn 9 vergunningen verleend. Op 1 januari 2009 zijn nog 19 vergunningen in behandeling, waarvan enkele concepten. Tabel 5: verleende vergunningen 2008
Gepland
Industrieel
2
Beschikking binnen 6 maanden genomen 2
Agrarisch Totaal
7 9
3 5
20
Verleend
In behandeling op 01-01-09
19
Beschikking later dan 6 maanden na aanvraag genomen 0 4 wegens aanvullingen 4
Aanvulling op de tabel: • Er zijn geen milieuvergunningaanvragen niet-ontvankelijk verklaard. • De meeste aanvragen om een milieuvergunning waren niet meteen volledig. De aanvragers zijn dan in de gelegenheid gesteld om hun aanvraag aan te vullen. Dit jaar is dit regelmatig zelfs
13
• •
• • •
meer dan 1x nodig gebleken. Het ging daarbij vaak om aanvullende onderzoeken en berekeningen. Het behandelen van de milieuvergunning duurt dan langer en vereist per vergunning voor aanvrager en gemeente meer inzet. Enkele aanvragen bleken uiteindelijk als een andere procedure te moeten worden afgehandeld. Bij 4 agrarische vergunningaanvragen duurde de procedure langer dan een half jaar omdat de onvolledige aanvragen nog werden aangevuld. Daarnaast is bij 1 procedure het ontwerpbesluit opnieuw genomen naar aanleiding van ingekomen zienswijzen en aanvullingen en wetswijzigingen. Er is 1 vergunningaanvraag geweigerd. Er zijn 5 zienswijzen ingediend tegen een ontwerpvergunning. Hierop is bij 1 locatie nog niet beslist op 1 januari 2009. Het aanhoudingsbesluit dat gold voor veehouderijbedrijven is vervallen per 2 juli 2008. Lopende milieuaanvragen werden weer opgepakt. Eén agrarische milieuvergunningprocedure heeft langer geduurd omdat die moest worden aangehouden totdat het aanhoudingsbesluit dat was genomen op basis van de Wet geurhinder en veehouderij was opgeheven.
Complexere procedures Er zijn enige bedrijven binnen de gemeente waarvan de milieuvergunningprocedure buitengewoon veel tijd vraagt. Deze procedures zijn zo complex en vragen zoveel expertise dat ze dit jaar een grote budgetoverschrijding voor milieuvergunningen veroorzaakten. De bij de aanvraag ingediende onderzoeken voor geur, geluid etc. blijken vaak niet in één keer aanwezig of volledig te zijn. Aanvullingen zijn vaak nodig geweest. Intensief overleg is nodig om te komen tot een goede definitieve aanvraag. Er is bij deze bedrijven soms sprake van veel bezwaren vanuit de omgeving hetgeen eveneens vraagt om een goede begeleiding. Aanmeldingsnotities Milieueffectrapportage Er is 1 m.e.r. -aanmeldingsnotitie ontvangen ter beoordeling of een MER nodig is als onderdeel van de milieuvergunningaanvraag. Gebleken is dat er geen bijzondere omstandigheden waren waardoor een MER vereist was. Er is nog 1aanmeldingsnotitie in behandeling op 31 december 2008. MER (Milieu Effect Rapport) In 2008 heeft de gemeente 1 concept-MER ontvangen en geconcludeerd dat deze nog niet volledig was. Er is verzocht om aanvullingen. Eind 2008 hebben we een definitieve MER ontvangen en daarvan is geconcludeerd dat deze nog moest worden gewijzigd en aangevuld. De procedures om te komen tot een nieuwe milieuvergunning zijn nog niet afgerond in 2008. Meldingen 8.40 Wm In totaal zijn er 55 meldingen volgens artikel 8.40 Wm voor kennisgeving aangenomen. Er is 1 x een nadere eis opgelegd. Er is 2 x ambtshalve maatwerk opgelegd. Er is 1x ambtshalve maatwerk in behandeling bij een meldingsplichtige inrichting. Er zijn 3 zienswijzen tegen een maatwerkprocedure ingediend en nog in behandeling eind 2008. Er zijn 3 andere zienswijzen tegen 1 maatwerkprocedure uit het jaar 2007 in 2008 afgerond. Gedoogbesluit In 2008 is er 1 positief gedoogbesluit genomen voor een tijdelijke verandering van een milieuvergunning. Hierover is een zitting geweest bij de Raad van State vanwege een verzoek om voorlopige voorziening. Meldingen 8.19 Wm In 2008 zijn 15 meldingen ex artikel 8.19 geaccepteerd. Er waren er 2 niet ontvankelijk. Een melding 8.19 is geweigerd. Er zijn nog 2 meldingen 8.19 in behandeling op het eind van het jaar. Tabel 6: Meldingen 8.40 en 8.19
Melding 8.40 Melding 8.19 Totaal
2005
2006
2007
2008
56 13
32 11
48 15
55 15
69
43
63
70
14
Tabel 7: Overzicht verleende vergunningen en meldingen sinds 1997
Jaar 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Gemiddeld aantal p/j
Verleende Vergunningen 19 30 26 35 24 17 31 35 20 26 13 9
Meldingen 97 62 35 40 74 71 67 57 69 43 63 70
24
62
Wijzigingsbesluiten vergunningvoorschriften In 2008 zijn de voorschriften van 1 vergunning op verzoek gewijzigd, conform art. 8.24 van de Wet milieubeheer. Intrekkingbesluiten vergunningen In 2008 zijn 3 milieuvergunningen ingetrokken omdat er gedurende meer dan 3 jaar geen gebruik van werd gemaakt. Daarnaast zijn er 3 milieuvergunningen gedeeltelijk ingetrokken om dezelfde reden. Besluit Mobiel breken bouw- en sloopafval In 2008 zijn in het kader van het Besluit Mobiel breken bouw- en sloopafval 9 meldingen beoordeeld en voor kennisgeving aangenomen. Van de meldingen mobiel breken zijn er 3 binnen een inrichting (6 niet binnen een inrichting maar erbuiten). De meldingen zijn in de telling van de meldingen 8.40 al opgenomen. Meldingen Bouwstoffenbesluit Er zijn in 2008 17 meldingen Bouwstoffenbesluit ingediend en ter kennisgeving aangenomen. Meldingen Besluit Bodemkwaliteit Er is 1 melding ontvangen in 2008 en voor kennisgeving aangenomen. Besluit keuring van mestbassins Er zijn 3 keuringen van mestbassins goedgekeurd. Er zijn er op het eind van het jaar nog 4 in behandeling. In augustus 2008 is een geactualiseerde beleidsnotitie mestbassins vastgesteld. Ontheffingen van het stookverbod Er zijn 18 ontheffingen aangevraagd, waarvan 16 verleend en 2 geweigerd. Twee aanvragen zijn nietontvankelijk verklaard. De stookhopen zijn voorafgaand aan het stoken gecontroleerd. De meeste ontheffingen zijn voor het stoken van snoeihout, en enkele voor Nieuwjaars-, vreugde- en kampvuren. Wet geurhinder en veehouderij Op 1 januari 2007 is de wet in werking gegaan. De wet heeft een grote invloed op de vergunningverlening aan agrariërs en op mogelijke bouwplannen in de omgeving ervan. De wet stelt voor de geur de normen vast waaraan niet alleen de vergunningverlening maar ook de bouwplannen moeten worden getoetst. De wet biedt de gemeenten de mogelijkheid tot maatwerk. Door de raad is op 2 januari 2007 besloten tot een aanhoudingsbesluit voor alle aanvragen om een milieuvergunning die invloed hadden qua geur. Hierdoor zijn besluiten, tot milieuvergunningen waarbij de geur vanuit een veehouderij veranderde, opgeschort. Het aanhoudingsbesluit is inmiddels geheel opgeheven. Begin 2008 zijn er drie informatie avonden gehouden voor raadsleden en burgers over de geurgebiedsvisie. De ontwerpgebiedsvisie en ontwerp verordening zijn voor inspraak voorgelegd aan
15
de bewoners en andere belanghebbenden. Dit heeft 26 uitgebreide reacties opgeleverd, afkomstig van burgers, ondernemers, inwoners van de buurgemeente Boxmeer, belangengroeperingen en dorpsraden. De inspraakreacties zijn beoordeeld en verwerkt in het iets gewijzigde definitieve besluit. Op 30 juni 2008 is door de raad de gebiedsvisie en de Verordening geurhinder en veehouderij Cuijk 2008 vastgesteld. Deze is op 2 juli 2008 gepubliceerd en op 3 juli 2008 in werking getreden.
3.7 Handhaving milieu Bestuursovereenkomst omgevingsrecht In 2007 is door alle gemeenten in de provincie Noord-Brabant en door een groot aantal andere handhavingspartners de Bestuursovereenkomst handhaving omgevingsrecht Provincie Noord-Brabant 2007 – 2012 ondertekend. De bestuursovereenkomst is dus nog van kracht. Deze overeenkomst is tot stand gekomen, omdat gebleken is dat de samenwerking tussen de verschillende handhavingpartners meerwaarde heeft. De samenwerking zal nu meer flexibel en meer vraaggericht zijn en geldt voor alle kleursporen en dus niet alleen voor het grijze milieukleurspoor. Professionalisering milieuhandhaving/integrale handhaving In het kader van de professionalisering van de handhaving zijn in het Besluit kwaliteitseisen handhaving milieubeheer kwaliteitscriteria opgenomen waaraan het grijze (milieu)kleurspoor moet voldoen.Tegelijkertijd heeft de gemeente Cuijk er voor gekozen een gemeentebreed, integraal handhavings-beleid op te stellen. Deze twee processen zijn aan elkaar gekoppeld. Gekozen is voor programmatisch handhaven: handhaving wordt programmatisch, planmatig en cyclisch opgepakt, waarbij jaarlijks aan het bestuur wordt gerapporteerd. Er is een handhavingbeleidsplan ‘Je maintiendrai, gemeente Cuijk’ opgesteld, waarin de werkwijze van de gemeente Cuijk is vastgelegd. Jaarlijks stelt elk handhavingscluster zijn jaarprogramma op. De monitoring van de uitvoering van de jaarprogramma’s levert input voor het volgende jaarprogramma. Aan de hand van een risico-analyse van de verschillende handhavingstaken en de monitoring van de uitvoering van het jaarprogramma 2007 hebben ook voor 2008 de volgende milieutaken hoge prioriteit gekregen: - toezicht en controle op cat 3- en 4-bedrijven, - toezicht en controle op naleving Besluit LPG en Vuurwerkbesluit - afhandeling milieuklachten - toezicht en controle afvalinzameling en illegale stort klein afval (zwerfvuil). De geprioriteerde milieuhandhavingtaken hebben hun beslag gekregen in het milieuuitvoeringprogramma 2008.(zie: bedrijfsgebonden toezicht). Toezicht op afvalinzameling en zwerfafval wordt uitgevoerd door de BOA’s en is als taak opgenomen in het jaarprogramma. Handhavingsprogramma In het kader van de Bestuurovereenkomst milieuwethandhaving Noord-Brabant wordt jaarlijks een Regionaal Handhavingsprogramma opgesteld. In dit programma worden, mede aan de hand van de landelijk vastgestelde handhavingsprioriteiten, eerst de gezamenlijke regionale handhavingsprioriteiten voor 2008 vastgesteld. De prioriteiten voor 2008 zijn: • Integrale handhaving • Ketentoezicht: - asbest/ bouw- en sloopafval - grondstromen/bodemsanering • Vuurwerk Aan de hand van deze prioriteiten en de prioriteiten, zoals deze vastgelegd zijn in het handhavingbeleidsplan ’Je maintiendrai’ (Zie professionalisering van de milieuhandhaving), worden
16
de handhavingsactiviteiten in het jaar 2008 vastgelegd. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen projectgebonden en bedrijfsgebonden toezicht. Projectgebonden toezicht In het jaar 2008 zijn de o.a. volgende handhavingsprojecten uitgevoerd: • Integrale handhaving: vervolg project integrale controle hotels en restaurants • Handhaving Vuurwerkbesluit • Branchegerichte aanpak: metaalbewerkingsbedrijven • Aanpak probleembedrijven Bij de uitvoering van deze projecten zijn naast de gemeente ondermeer, afhankelijk van het project, de provincie, de politie, de AID, de Inspectie VROM, het waterschap en het Regionaal Milieubedrijf betrokken. 1.Integrale handhaving In 2007 is de gemeente gestart met het tweede integrale project: project ‘Integrale controles van hotels en restaurants in Cuijk’. In 2008 is de uitvoering van dit project afgerond. Er zijn in totaal 22 inrichtingen integraal gecontroleerd op de volgende vergunningen en meldingen: Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer(inclusief geluidsituatie),Vergunning brandveilig gebruik, Dranken horecawet, Wet op de kansspelen en terrasvergunning. De controles zijn uitgevoerd door een RMB-er, samen met een gemeentelijke Bijzonder Opsporings Ambtenaar (BOA) en bij hotels samen met de brandweer. In het algemeen werd goed voldaan aan de geldende regelgeving. Evaluatie van het project moet nog plaatsvinden. 2. Handhaving Vuurwerkbesluit Eén vuurwerkverkooppunt is in 2008 gestopt met de verkoop: er zijn nog 2 vuurwerkverkooppunten binnen de gemeente aanwezig:. Beide inrichtingen zijn bezocht tijdens de vuurwerkverkoopdagen en beide voldeden aan de geldende regelgeving. Daarnaast is ook het politiebureau gecontroleerd op de opslag van in beslaggenomen vuurwerk. Deze bleek in orde. 3. Branchegerichte aanpak: metaalbewerkingsbedrijven In dit project is samengewerkt met de volgende handhavingpartners: gemeenten, provincie, waterschappen en politie. Aan de hand van een plan van aanpak is een regionale branchegerichte aanpak ontwikkeld en uitgevoerd. Daarbij is nadrukkelijk gekeken naar de inzet van handhavinginstrumenten in brede zin: (zelf)controle, informatieavonden, branchevoorlichting, beloningssystemen enz). In het kader van dit project zijn 13 metaalbewerkingsbedrijven gecontroleerd binnen de gemeente. Evaluatie van dit project moet nog plaatsvinden. 4. Aanpak probleembedrijven. Probleembedrijven zijn tijdens het reguliere uitvoeringsoverleggen in het Land van Cuijk met de gezamenlijke handhavingpartners doorgenomen, conform de afspraken hierover in de Bestuurovereenkomst. 5 Handhaving Bouwstoffenbesluit/grondstromen In het Besluit bodemkwaliteit zijn regels met betrekking tot kwaliteitsborging, bouwstoffen, grond en baggerspecie vastgelegd. Dit besluit valt onder de Wet milieubeheer. In 2008 zijn er in het kader van het Besluit bodemkwaliteit 13 toezichtcontroles uitgevoerd. In onderstaande tabel wordt het aantal controles en de aard van de controle weergegeven. Tabel 8: controles Besluit Bodemkwaliteit 2008
Aard van de controle Grondafvoer Aanleg infiltratiekoffers Grondaanvoer (t.b.v. aanleg Geluidswal A73 Totaal
Aantal 6 2 5 13
Tot slot: voor 2008 stond, zoals elk jaar, ook deelname aan de handhavingsestafette gepland. Door de vele vacaturewisselingen en door afwezigheid van personeel is dit jaar van deelname afgezien.
17
Afstemming en rapportage in het kader van de bestuursovereenkomst Afstemming van de gemaakte afspraken ten aanzien van het opzetten, uitvoeren en evalueren van gezamenlijke projecten vindt plaats in de bestuurlijke en ambtelijke regionale handhavingsoverleggen (B-RHO en M-RHO). Ook in de uitvoeringsoverleggen komen deze projecten aan de orde. Elk jaar wordt een provinciaal handhavingsverslag opgesteld waarin de resultaten van de samenwerking worden beschreven. Bedrijfsgebonden toezicht Voor het bedrijfsgebonden toezicht is aan de hand van verschillende criteria een selectie gemaakt uit het inrichtingenbestand, waarbij nadrukkelijk de prioriteiten, voortkomend uit de uitgevoerde risicoanalyse en het beschikbare budget een rol spelen. Tevens is rekening gehouden met de landelijke en regionale prioriteiten. In het jaar 2008 zijn 135 periodieke controles gepland en 149 uitgevoerd. Het aantal uitgevoerde controles is iets hoger dan het aantal geplande: zoals eerder vermeld zijn in 2008 een aantal controles bij hotels en restaurants uitgevoerd, die oorspronkelijk gepland stonden voor 2007. Bovendien wordt altijd rekening gehouden met onvoorziene omstandigheden, die extra controles nodig maken. Als tijdens een periodieke controle wordt vastgesteld, dat een inrichtinghouder niet aan de voorschriften voldoet, wordt deze daarvan schriftelijk op de hoogte gesteld en volgen een of meerdere hercontroles. In 2008 zijn 58 eerste hercontroles, 36 tweede en 3 derde hercontroles uitgevoerd. Daarnaast zijn in totaal 21 administratieve hercontroles uitgevoerd. In totaal heeft het Openbaar Ministerie aan 5 inrichtingen een flankerende brief gestuurd (conform afspraak, vastgelegd in de handhavingstrategie ‘Zo handhaven we in Brabant’). Er is in 2008 1 last onder dwangsom opgelegd. In 2008 is in 2 gevallen, waarvan de inningsprocedure in 2007 is opgestart, daadwerkelijk geïnd, in totaal een bedrag van € 31.750,-. Tabel 9: periodieke milieucontroles 2008
Controles Aantal 1° hercontroles Aantal 2° hercontroles
Planning 135 74 19
Gerealiseerd 149 58 11
Knelpuntbedrijven Binnen de gemeente Cuijk is nog één bedrijf gelegen, dat een knelpunt vormt in het kader van milieuvergunningverlening én het bestemmingsplan. De gevoerde handhavingsprocedure heeft in het verleden geleid tot een last onder dwangsom die niet op tijd is nagekomen. De deurwaarder heeft de inningsprocedure niet tot een goed einde weten te brengen. Een hernieuwde milieuvergunningaanvraag van dit bedrijf is nog steeds in behandeling. BRZO In de gemeente Cuijk is een bedrijf gevestigd, dat onder het Besluit Risico Zware Ongevallen (BRZO) valt. Hiervoor geldt een apart toezichtsregiem. Bij het BRZO zijn verschillende bevoegde gezagsinstanties betrokken: arbeidsinspectie, brandweer, waterschap, VROM-inspectie en gemeente. Bij wet is de gemeente aangewezen als coördinator, zowel wat betreft het organiseren van het toezicht als wat betreft de rapportage hierover. Omdat het RMB niet voldoende ervaring heeft met toezicht op een dergelijk bedrijf (te weinig kritische massa) heeft de gemeente een contract afgesloten met DCMR (Milieudienst Rijnmond) uit Rotterdam. In 2008 is het betreffende bedrijf gezamenlijk gecontroleerd en heeft de gemeente naar aanleiding van deze controle een rapportage verstuurd. Handhaving Besluit Mobiel breken Het Besluit Mobiel breken beschrijft onder andere de milieuregels waaraan mobiele puinbrekers moeten voldoen. In 2008 zijn er 3 in het kader van het Besluit Mobiel breken 3 toezichtscontoles uitgevoerd. Klachten In 2008 zijn bij de gemeente Cuijk 87 klachten binnengekomen, iets minder dan in 2007. Deze klachten zijn rechtstreeks bij de gemeente gemeld of via de Provinciale Klachtencentrale bij de gemeente binnengekomen. De Provinciale Klachtencentrale neemt de klachten op buiten kantooruren. De werking van de centrale is niet optimaal, klachten worden niet altijd conform afspraak
18
doorgegeven. Onderzocht wordt hoe dit probleem opgelost kan worden. Het merendeel van de klachten heeft betrekking op de bedrijfsvoering van inrichtingen. Er is dit jaar het vaakst geklaagd over geuroverlast (58 klachten). Over geluidoverlast is in totaal 18 keer geklaagd. Daarnaast is er in totaal 11 maal geklaagd over diverse zaken zoals stof, illegale lozingen en netheid. Ongewone/onvoorziene voorvallen In 2008 vinden twee ongewone voorvallen plaats. Het gaat om een verontreiniging van gemeentegrond door een inrichting aan de Lange Linden (zie Bodem pagina 19). In november 2008 werd in de gemeente Cuijk een hennepkwekerij ontmanteld. Hierbij heeft het cluster milieu ondersteuning geboden. De gemeente is namelijk verantwoordelijk voor het toezicht op het milieuhygienisch verantwoord verwijderen van de bij de ontmanteling achtergebleven afvalstoffen door de inrichtinghouder. Monitoring van de uitgevoerde milieuhandhaving In het kader van de monitoring van de uitgevoerde milieuhandhaving is, net als vorig jaar, een uitgebreide vragenlijst ingevuld. De monitoringsgegevens worden voor twee doelen gebruikt. Ten eerste voor de jaarlijkse handhavingsbrief aan de Tweede kamer, opgesteld door de partners in het Landelijk Overleg Milieu (LOM). Ten tweede om de provinciaal regisseur inzicht in de voortgang van het proces van de professionalisering van de milieuhandhaving te geven. Monitoringsgegevens zijn belangrijk: deze kunnen aanleiding geven prioriteiten bij te stellen, de uitvoering van de handhaving aan te passen en beleidsuitgangspunten bij te stellen. Wat opvalt is, dat de beleidsdoelstellingen nog steeds slechts aan de hand van ureninzet en aantallen uitgevoerde controles worden gemonitord. Aandacht voor meer kwalitatieve indicaties is gewenst. Op regionaal niveau wordt momenteel hard gewerkt aan kwalitatieve beleidsdoelstellingen. In het geactualiseerde handhavingbeleidsplan ‘Je maintiendrai’ is aangegeven, dat door stringentere handhaving het naleefgedrag uiteindelijk zal verbeteren en het aantal hercontroles en handhavingprocedures zal afnemen. In 2008 is al een duidelijke afname van het aantal hercontroles te bespeuren: 117 hercontroles in 2007 tegen 69 in 2008. In het kader van de uitvoering van hetgeen in het handhavingsbeleidsplan ‘Je maintiendrai, gemeente Cuijk, december 2006” is vastgelegd heeft ook gemeentebrede monitoring van de uitvoering van alle gemeentelijke handhavingstaken plaatsgevonden. Hierover wordt een apart verslag opgesteld.
3.8 Bodem- en waterbodembeheer Bodem en gemeentelijke eigendommen Bij gemeentelijke eigendommen worden soms bodemonderzoeken uitgevoerd. Dit kan gebeuren bij aan- of verkoop of in geval er een vermoeden is van bodemverontreiniging. Bodemsaneringen In 2008 is alleen de bodemsanering aan de voormalige gemeentewerf aan de Zandberg in Cuijk voortgezet. Deze sanering is onder een zogenaamde BUS-melding (Bodemsanering Uniforme Sanering) uitgevoerd en heeft in verschillende fases plaatsgevonden. De evaluatie zal in 2009 plaatsvinden. Toets bouwvergunning Op grond van de Bouwverordening dient bij de aanvraag om een bouwvergunning inzicht te worden gegeven in de kwaliteit van de bodem. De meeste woningen worden gebouwd op een locatie waar voor het bestemmingsplan al bodemonderzoek is verricht. Een apart bodemonderzoek is dan niet meer nodig. In 9 gevallen is een bodemonderzoek ingediend bij de bouwvergunningaanvraag Lozingenbesluit Wet bodembescherming In 2008 zijn geen ontheffingen aangevraagd en verleend in het kader van het Lozingenbesluit. Provinciaal Programma Bodemsanering In het kader van het Provinciale Meerjarenprogramma Bodemsanering voert de provincie NoordBrabant bodemsaneringen uit. Het laatste grote project voor onze gemeente is het voormalige Adlerterrein. De provincie heeft in 2008 geen concrete maatregelen ondernomen ten aanzien van deze locatie.
19
Verontreiniging gemeente grond In 2008 is er bij een inrichtinging aan de Lange Linden sprake van een bodemverontreiniging. Het gaat om een verontreiniging met minerale olie en vluchtige aromaten. Het ontsaan en de oorzaak van de verontreiniging is tot op heden nog niet bekend. Gebleken is dat de gemeente eigenaresse is van de grond. De bodem moet door de inrichtinghouder gesaneerd worden.
3.9 Geluid en Mobiliteit Geluidshinder A73 Uit onderzoek is gebleken dat de in 2007 gerealiseerde overlaging van de snelweg met ZOAB (Zeer Open Asfalt Beton) het geluid van de snelweg met ongeveer 6 dB reduceert. De precieze hoogte van de reductie is afhankelijk van de positie ten opzichte van de weg. Het geluid van de A73 is hiermee duidelijk hoorbaar afgenomen. Procedures hogere grenswaarden In de Wet geluidhinder is bepaald wat de bij voorkeur toegestane gevelbelasting op een woning mag zijn (48 dB). Indien deze voorkeursgrenswaarde wordt overschreden dan is een woonbestemming slechts mogelijk indien het college van B en W een hogere grenswaarde vaststellen. In 2008 heeft er geen procedure hogere grenswaarden gelopen. Toets bouwvergunning Bij de aanvraag van bouwvergunningen zijn in 2008 4 akoestische onderzoeken ingediend. Deze onderzoeken zijn getoetst aan de Wet geluidhinder. Geluidszonering rond industrieterreinen In de gemeente Cuijk ligt het gezoneerde industrieterrein “De Haven”. Per januari 2007 is het zonebeheer hiervan overgegaan van de provincie naar de gemeente. In 2008 zijn de overgedragen gegevens van de provincie door ons geactualiseerd. Dit gaat door in 2009. Luchtkwaliteit In 2008 is er geen jaarlijkse gemeentelijke rapportage luchtkwaliteit opgesteld over 2007 omdat dit vanaf nu een landelijke aangelegenheid is. Pas laat in 2008 zijn de resultaten van het onderzoek bekend geworden. Gebleken is dat in 2007 de luchtkwaliteit in onze gemeente verbeterd is. Langs de snelweg worden nog normen overschreden, maar nergens in onze gemeente worden mensen blootgesteld aan deze overschrijdingen van de normen. Ook in de Kerkstraat in Haps vinden geen overschrijdingen meer plaats (waarvan wel sprake was in de rapportage over 2006).
3.10 Klimaatbeleid en Duurzaam Bouwen Klimaatbeleid In 2008 is het eerste vierjarige klimaatbeleidsplan afgerond en is de gemeente een subsidietraject ingestapt om het klimaatbeleid een vervolg te geven voor de jaren 2009-2012. Op 25 november 2008 heeft het collge van B & W de aanvraag vastgesteld en is subsidie aangevraagd voor 16 nieuwe projecten, waarvan sommige in samenwerking met andere gemeenten en het RMB. Met dit volgende traject wil de gemeente Cuijk een wezenlijke bijdrage leveren aan het bereiken van de landelijke doelstellingen op het gebied van reductie van CO2. Energielabel Per 1 januari 2009 is voor alle overheidsgebouwen met een vloeroppervlak groter dan 1000m2 een energielabel verplicht. Adviesbureau RWE heeft eind 2008 het energieverbruik van onder andere het gemeentehuis in Cuijk onderzocht. Het afgegeven certificaat is 10 jaar geldig en vermeldt een energieklasse van 0.66 en komt hiermee in de zeer energiezuinige A+ klasse. In 2004 is het nieuwe gemeentehuis van Cuijk
20
geopend. Verschillende wegen werden gezocht om het nieuwbouw- en renovatieplan een duurzaam karakter te geven. Een van de beslissingen die hier uit volgde, was het handhaven van het oude gebouw, dat gerenoveerd en geïntegreerd zou worden met de nieuwbouw. Bij de renovatie en nieuwbouw van het gemeentehuis Cuijk is bijzonder gelet op energiezuinige maatregelen. Gekozen is voor een combinatie van betonkernactivering, natuurlijke ventilatie, een warmtepomp ten behoeve van de basislast voor warmte/koude opwekking en een zonneboiler voor warm tapwater. Hiervoor heeft de gemeente bovendien destijds circa € 165.000,- subsidie ontvangen. Naast het gemeentehuis werden nog 3 gebouwen onderzocht. Sporthallen De Kloosterhof en De Stappert hebben beide een A-label gekregen en het verhuurkantoor bij het gemeentehuis een E label. Intern Vervoersbeleid In 2008 heeft een extern adviseur een adviesnota geschreven voor een nieuw Intern Vervoersbeleid. Hierin komen allerhande zaken aan de orde, maar centraal staat: liever fietsen en openbaar vervoer dan de auto. In 2009 zal naar aanleiding van dit advies besluitvorming plaatsvinden. De uitvoering van dit beleid is in de nieuwe subsidieaanvraag opgenomen. Mijn gemeente bespaart energie In samenwerking met SRE Eindhoven is in 2007 het plan opgezet om in 2008 te kunnen starten met een project genaamd “mijn gemeente bespaart energie”. De gemeente Cuijk heeft een abonnement op deze service van SRE genomen. Het abonnement omvat een registratiesysteem, een jaarlijkse gemeentelijke energierapportage en daaruit voortvloeiend een jaarlijks plan van aanpak voor terugdringing van verbruik. Wij willen met dit systeem ons in de komende jaren gaan richten op het terugdringen van het energieverbruik van gemeentelijke gebouwen en openbare verlichting. Investeringen in combinatie met een betere energiezorg moet een jaarlijkse besparing van 3% gaan opleveren. Tender Energiebesparing Lage Inkomens (TELI) In 2006 zijn buurtworkshops gehouden voor burgers die graag willen besparen op hun energierekening en is aan deze geinteresseerden een klimaatgids gestuurd. In 2007 is er een energiekrant uitgegeven. In navolging op deze projecten is de gemeente in 2008 gestart met het Teli project. Een project gericht op energiebesparing in lage inkomensgroepen. ’Aan de slag met energie’ is het logo van het project geworden. Burgers uit een lage inkomensgroep worden benaderd en kunnen zich opgeven voor een gratis energiebox ter waarde van € 45,-. Deze energiebox wordt bij de mensen thuis afgegeven door een energieadviseur die vervolgens ook een gratis energieadvies geeft. Ongeveer 450 energieboxen worden op deze manier verstrekt. Dit project gaat van start met een 2-daagse energiemarkt voor alle burgers uit Cuijk georganiseerd in de hal van het gemeentehuis. Inzameling Biomassa – nieuwe kansen energie uit afval De haalbaarheid is getoetst van een installatie voor duurzame verwerking van biomassa. Uit de analyse is o.a. gebleken dat er ruim 17.500 ton biomassa in de regio vrijkomt. Dat betreft zowel stromen die worden beheerd door de Bestuurscommissie Afvalinzameling (ca. 10.000 ton) als stromen die door de gemeenten zelf worden beheerd (ca. 7.500 ton). Op basis van deze analyse zijn twee realiseerbare scenario’s uitgewerkt, te weten: één centrale Biomassa Verwerkingsinstallatie te Haps of meerdere decentrale verwerkingsunits op gemeentelijk niveau (aantal variërend van 1 tot 17). Op basis van onderzoek geniet één grotere bio-energiecentrale de voorkeur boven de decentrale verwerkingsunits. Redenen hiervoor zijn onder andere de lagere transportkosten en efficiëntere voorbewerking op een centrale. In eerste instantie wordt het snoei- en groenafval van particulieren, gemeentelijk groenbeheer en landschapsbeheer zodanig ingezameld dat het geschikt is voor verwerking in een bestaande bioenergiecentrale. Een pilot om snoeihout apart in te zamelen is gestart met de gemeenten St. Anthonis en Mill en St. Hubert. In de regio zijn nu al een aantal centrales aanwezig (Essent Cuijk, 3 bio-WKK's bij tomatenkwekers in Boekel, Uden en Veghel). Met het beschikbaar komen van een groter volume wordt de regio aantrekkelijker voor het bouwen van een nieuwe bio-energiecentrale. Op een nieuw bedrijventerrein in Cuijk liggen hiervoor goede mogelijkheden. Duurzaam Regionaal Bedrijventerrein Laarakker Op het regionale bedrijventerrein is het streven om een duurzame energievoorziening te realiseren. Om hier uitvoering aan te kunnen geven is een tweetal haalbaarheidsonderzoeken uitgevoerd naar de
21
mogelijkheden van bio-energie op het regionale bedrijventerrein. Uit deze onderzoeken is gebleken dat er technisch gezien sprake is van drie mogelijke bio-energie voorzieningen op het RBL: 1.verbranding van groenafval, 2.-vergisting van mest en co-producten (mais), 3.-vergisting van slachtbijproducten. In vervolg op de onderzoeken vinden nu gesprekken plaats met mogelijke ondernemers/investeerders. Duurzaam Bouwen Op 22 maart 2009 is een nieuw regionaal Convenant Duurzaam Bouwen ondertekend door maar liefst 13 gemeenten uit de regio, waaronder Cuijk, bijna alle woningbouwverenigingen (ook Mooiland) en Bouwend Nederland. Voor informatie rondom het convenant is een speciale website ontwikkeld door het RMB (www.het-rmb/dubo.nl). Hierop zijn ook alle ondertekenaars terug te vinden. Bij de voorbereiding van ruimtelijke projecten blijft duurzaam bouwen een thema waarvoor het cluster milieu aandacht vraagt. De mogelijkheid van bijvoorbeeld het toepassen van passieve en actieve zonne-energie, het gebruik van energiezuinige klimaatsystemen (bv warmtepompen) en de toepassing van milieuvriendelijke materialen wordt bij de voorbereiding van ruimtelijke projecten ingebracht. Zo is bijvoorbeeld voor de toekomstige bouwers in het woningbouwproject de Messemaker eind 2008 een voorlichtingsbijeenkomst georganiseerd over duurzaam bouwen. Deze bijeenkomst werd zeer goed bezocht.
3.11 Externe Veiligheid Externe veiligheid Het Register waar de risicovolle bedrijven in zijn opgenomen wordt voortdurend actueel gehouden. In 2008 waren er 32 risicovolle bedrijven uit de gemeente Cuijk in opgenomen. De provinciale Risicokaart is ook voor burgers via internet te bekijken. In 2008 is de Beleidsvisie Externe Veiligheid Land van Cuijk afgerond. Deze wordt begin 2009 vastgesteld. De beleidsvisie bevat o.a. een signaleringskaart die gebruikt wordt bij de toetsing van ruimtelijke plannen. In 2008 is het project Inventarisatie en advies wegvervoer gevaarlijke stoffen uitgevoerd. Dat heeft geresulteerd in een rapportage “Inventarisatie vervoer gevaarlijke stoffen” voor de gemeente Cuijk. Deze rapportage wordt gebruikt bij de toetsing van ruimtelijke plannen. Programmafinanciering Brabant-veiliger In 2008 is wederom een vervolg programma van Programma Brabant veiliger opgesteld. Veel projecten van 2007 worden vervolgd. De gemeente Cuijk heeft zich wederom voor meerdere projecten ingeschreven en ontvangt hiervoor subsidie van de provincie.
3.12 Milieuadvisering algemeen Regionaal ondersteuningsteam bij milieu incidenten In de veiligheidsregio waar Cuijk onder valt is een ondersteuningsteam oproepbaar dat getroffen gemeenten op milieugebied met adviezen kan ondersteunen in het geval van een omvangrijk milieu incident. De gemeente Cuijk heeft een afgevaardigde vanuit het cluster milieu in dit regionale ondersteuningsteam. Op 17 november 2008 is het Regionaal Team Milieu (RTM) operationeel gegaan door zich te presenteren aan de andere gemeenten van de veiligheidsregio Brabant Noord. Regionaal overleg De gemeente Cuijk is zowel bestuurlijk als ambtelijk in diverse overlegstructuren vertegenwoordigd. Dit zijn voor de portefeuillehouder milieu het Algemeen Bestuur RMB, de Bestuurscommissie Afvalinzameling Land van Cuijk en Boekel en het (provinciale) MOLO-B. De Burgemeester neemt deel
22
aan het Bestuurlijk Regionaal Handhavingsoverleg. Ambtelijk wordt deelgenomen aan het regionaal Ambtelijk Overleg Leefomgeving, het Ambtelijk Regionaal Handhavingsoverleg en het Deelregionaal ambtelijk uitvoeringsoverleg Land van Cuijk. Daarnaast zijn er diverse ambtelijke overleggen voor afzonderlijke milieuthema’s zoals bodem, lucht/geluid, afstemmingsoverleg Industrie en afstemmingsoverleg Landbouw. Deze meeste overleggen worden aangestuurd door het RMB, anderen door het Servicepunt Handhaving. Bestemmingsplannen, bouwvergunningaanvragen en ruimtelijke projecten Het cluster Milieu wordt betrokken bij de totstandkoming van bestemmingsplannen, ruimtelijke projecten en bouwvergunningaanvragen. Geprobeerd wordt om in een steeds vroeger stadium van de planvoorbereiding te wijzen op milieuaspecten zodat die op een goede manier in de plannen kunnen worden geïntegreerd en niet achteraf voor problemen zorgen. Aandachtspunten zijn duurzaam bouwen, energie en natuur en landschap. Onderwerpen die verplicht meegenomen moeten worden zijn flora en fauna, bodem, geluid, lucht, geur en externe veiligheid. Er zijn in 2008 21 integrale milieuadviezen opgesteld over ruimelijke projecten en bestemmingsplannen. De taak van het cluster Milieu bestaat ook uit advisering en beoordeling van door derden aangeleverde onderzoeken en uit het in opdracht van de gemeente laten uitvoeren van onderzoeken. De aanvragen om een bouwvergunning op locaties waar bedrijven actief zijn, worden allen getoetst aan de bestaande milieuvergunningen en –meldingen van de bedrijven.
23
