VERSLAG VOORBESPREKING Duurzaam Bouwen 13 december 2011 Samenvattend verslag van de openbare voorbespreking van de gemeenteraad van de gemeente Wijk bij Duurstede
Gespreksleider
mevrouw W.A.J. Kosterman
Griffiemedewerkster mevrouw A. van Wees Leden VVD
de heer R. Vinke
CDA
de heer drs. J.B. Smudde
SP
de heer G.J. de Heus
GroenLinks
de heer H. Muis
PvdA
de heer T.V. Baas
PCG
de heer G. Taute
BurgerBelangen Nu
de heer R. van der Wal
D66
de heer A. Brouwer
Portefeuillehouder
de heer drs. R.W. Peek
Gasten
mevrouw C. Onderstijn, Milieudienst
Notulist
mevrouw R. Leeuwenburgh notulistenbureau Leeuwenburgh Vendrig
Beeldvorming De gespreksleider opent de voorbespreking en heet iedereen welkom. Zij leidt de bespreking kort in en geeft het woord aan de inspreker, de heer Harting. De heer Harting spreekt zijn waardering uit voor het duurzaam bouwen beleid van de gemeente. Ga daar vooral mee door. Hij heeft nog enkele suggesties en aanbevelingen. EPC nul betekent dat het gebouwgebonden energiegebruik nul wordt maar de gebruiker heeft altijd nog wel een energierekening. Persoonlijke affiniteit met het thema moet bij de gemeente standaard zijn. Individuele bouwers kunnen moeite hebben met een GPR van 8; hij is blij dat de gemeente ruimte wil bieden om hen mee te nemen in het duurzaam bouwen. Hij verwijst naar de term Total cost of ownership en zegt dat het draait om Total benefits of ownership. Voorbespreking Duurzaam Bouwen, 13 december 2011
1
Opmerkingen over de bestaande huursector zijn niet zo relevant in dit verband. Gemiddeld wordt in de huidige projecten GPR 8 bereikt. Maar ook energie is nu al bijna 8. Hij gaat in op enkele projecten en zegt dat De Kamp een beetje achter blijft maar juist particulieren hebben baat bij lagere energiekosten en hun investeringsruimte is onderwerp van onderzoek naar stimuleringsmiddelen. De Steenstraat scoort al goed. Kortom, 2014 is al bijna de praktijk en er is geen noodzaak om tussen nu en 2014 soepeler te zijn. Een positief punt is dat in het nieuwe Bouwbesluit 2012 ook de initiatiefnemer de milieubelasting van een bouwwerk moet bepalen. In de notitie staan mooie procedures; ga vooral door met het ingezette beleid. De gespreksleider stelt vast dat de raadsleden geen vragen hebben aan de inspreker. Zij geeft mevrouw Onderstijn gelegenheid een presentatie te geven. Mevrouw Onderstijn van de Milieudienst geeft een presentatie waarvan een hand out is uitgereikt. Zij sluit zich aan bij de woorden van de inspreker. Wijk bij Duurstede draagt zijn steentje bij met duurzaam bouwen. De wettelijke normen worden aangescherpt. Zij schetst de ambitie die is vastgesteld op gemiddeld GPR 8. Zij gaat in op de aanpak die net wat anders is dan voorheen. Wat doen we niet? Niet afdwingen, niet vanuit beperkingen denken, geen budgetten als belemmering noemen, geen geld verspillen en geen te hoge verwachtingen hebben. Het is belangrijk om toekomstgericht te denken, werkprocessen af te spreken, goed communiceren, projecten op maat insteken, kansen benutten, voortschrijdende inzichten in acht te nemen en maatschappelijke transitie in de hand werken. Bij de bouw rekening houden met de grootte van een project en de partners in de bouwketen. De gemeente moet regie pakken op het gebied van communicatie, capaciteit, kennis en faciliteren. De kosten zijn afhankelijk van veel factoren, zowel fysiek als procesmatig. De gespreksleider bedankt mevrouw Onderstijn voor haar presentatie en geeft de raadsleden gelegenheid voor het stellen van vragen. De heer Smudde CDA) zegt dat het erg belangrijk is hoe het bouwtraject begint. Hij noemt de trits particuliere bouwer, architect, gemeente, bouwvergunning; is het dan al te laat om het duurzaam bouwen mee te nemen? Mevrouw Onderstijn zegt dat het belangrijk is om bij het eerste contact bij de balie een folder mee te geven. Wethouder Peek licht toe dat er al veel wordt geïnvesteerd in het vooroverleg in het kader van de Wabo, als er nog geen officiële aanvraag is gedaan. Daarin kan dat meegenomen worden. De heer Taute (PCG) vraagt aandacht voor het wettelijk kader. De gemeente wil GPR 8, maar eigenlijk is de gemeente nu bezig het probleem van de bouwsector op te lossen. Wat doet de bouwsector hieraan? Wethouder Peek meent dat de bouwsector goed weet hoe hiermee om te gaan maar de bouwondernemingen zullen ook naar het budget kijken. Het is belangrijk om met elkaar tot een goed budget te komen. De heer Muis (GroenLinks) noemt de Total cost of ownership; de projectontwikkelaar bouwt een huis en is vervolgens uit beeld. De baten zijn dan voor de eigenaar, bewoner of corporatie. Zijn er goede voorbeelden van split incentive?
Voorbespreking Duurzaam Bouwen, 13 december 2011
2
Mevrouw Onderstijn zegt dat er een bepaalde garantiebepaling afgesproken kan worden, bijvoorbeeld een hoge GPR en lage EPC, een vast bedrag dat door de eindgebruiker betaald wordt dat hoger is dan de werkelijke energielasten en dat over een termijn terugbetaald wordt aan degene die de investering heeft gedaan. Een soort lease constructie. Corporaties “spelen” ook met de huurgrens en werken met totale woonlasten inclusief de energieprijs. In de noordelijke provincies is men daarmee al bezig. De heer Baas (PvdA) merkt op dat er nu een redelijk hoge milieutechnische ambitie is en vraagt aandacht voor de grondquote. Gebouwen worden relatief duur. Wethouder Peek denkt dat dit spanningsveld minder zal zijn; het hoeft niet per definitief duurder te zijn als er vanaf de ontwerpfase rekening wordt gehouden met deze ambitie. De heer Vinke (VVD) verwijst naar de bouwactiviteit in Cothen die haaks staat op dit beleid. Daar maakt hij zich zorgen om. De gemeente heeft een woningquotum en hij ziet bij de sociale woningbouw wel spanning. Hij vraagt uit welk budget een en ander komt. Wethouder Peek zegt dat het voorbeeld van het Stookerterrein lastig is in het kader van deze discussie. Er lag al een uitgewerkt ontwerp en toen werd gevraagd om GPR8 waardoor er extra kosten bij kwamen. Bij het begin van een ontwerp moet al naar GPR8 gekeken worden. Steenstraat 14 is een heel goed voorbeeld van sociale woningbouw die aan het ambitieniveau kan voldoen. Kosten voor de GPR worden in rekening gebracht op het project. Voor de toetsing die extern wordt uitgevoerd, is een budget. De heer Van der Wal (BurgerBelangen Nu) memoreert de scholenverplaatsing; in het beginstadium in 2008 was er een andere situatie. Nu gaat het college nog meer beperkende maatregelen opleggen. De heer Muis (GroenLinks) zegt dat intussen de energieprijzen stijgen. Wethouder Peek reageert op de opmerking over de scholen; daar is het een extra kostenpost omdat het om bestaande bouw gaat. Dat is duurder. Als bij nieuwbouw bij het ontwerp al rekening gehouden wordt met de milieueisen is het kostenverschil veel kleiner. De heer Van der Wal (BurgerBelangen Nu) pleit ervoor om vanaf het begin er dan al mee bezig te zijn. Wethouder Peek zegt dat het een ambitieniveau is; in goed overleg met een ontwikkelaar wil de gemeente komen tot het na te streven ambitieniveau. De heer Brouwer (D66) is blij dat de wethouder steeds over ambitie spreekt. We streven iets na maar spreken niet af wat we doen. Hoe hard is het streven? Wethouder Peek zegt dat het ambitieniveau in het milieubeleidsplan staat. Vervolgens moet gekeken worden hoe dit handen en voeten te geven. Als de notitie besproken is en aangepast, wordt deze ter inzage gelegd. Dan staat de aanpak bij nieuwe planontwikkeling erin. Het college gaat er gewoon mee aan de slag. Via een enthousiaste werkwijze wil men de ambitie realiseren. De heer Brouwer (D66) vraagt of er een bepaalde mate van vrijblijvendheid is. Voorbespreking Duurzaam Bouwen, 13 december 2011
3
De heer Vinke (VVD) is benieuwd, als de gemeente het door de economische omstandigheden nog zwaarder krijgt, of dit ambitieniveau vastgehouden kan worden. Is er een mogelijkheid om het iets te laten vieren? Wethouder Peek antwoordt dat het mogelijk is de norm te verlagen maar dan moet het milieubeleidsplan aangepast worden. Hij denkt dat het niet nodig is. Het college wil de norm halen. Als het niet mogelijk is, kan een lagere norm gehanteerd worden maar dat moet wel in overleg. Hij wil dit niet op voorhand al weggeven. De heer Baas (PvdA) merkt op dat het probleem legitiem is, een energieprobleem. Er wordt nu op microniveau naar gekeken. Moeten er niet wat ruimer gekeken worden naar de ambitie op het gebied van duurzaamheid, bijvoorbeeld naar biomassa installaties? Ook de bestaande oudbouw zou verduurzaamd moeten worden, zodat op termijn de woonlasten naar beneden kunnen worden bijgesteld. Wethouder Peek zegt dat deze onderwerpen al in het milieubeleidsplan staan. Volgend jaar is er weer een campagne voor energiebesparing in bestaande woningbouw. Het hele brede palet van duurzaamheid is er al ingebed. Hij wijst op het feit dat deze discussie is geagendeerd naar aanleiding van het Stookerterrein. De heer Baas (PvdA) wil het aan elkaar verbinden. Je kunt ervoor pleiten om bij een project via de grondexploitatie dekking te vinden voor bredere initiatieven in het kader van duurzaamheid. Wethouder Peek neemt deze suggestie mee. De heer De Heus (SP) merkt op dat de stap tussen GPR 7,5 en GPR 8 de duurste stap is. Misschien is het verstandig om die stap niet te maken en de uitgespaarde middelen te investeren in projecten die meer rendement opleveren. Wethouder Peek vindt het goed om het ambitieniveau uit te dragen. Als de laatste stap erg moeilijk is, dan is dit een goede suggestie. De heer Taute (PCG) informeert naar concrete ideeën voor de stimuleringsmaatregelen. Wethouder Peek verwijst naar pagina 6 van de nota en zegt dat hieraan nog verder inhoud gegeven moet worden. De heer Taute (PCG) informeert naar aanleiding van de uitgereikte folder wat GPR8 is. Mevrouw Onderstijn antwoordt dat die tussen zilver en goud ligt. De heer Muis (GroenLinks) is blij met de notitie. GPR is een communicatiemiddel. De gemeente heeft ook een voorbeeldfunctie. Sociale huurwoningen met GPR8 zijn mogelijk. Maar wat doen we met de 2000 huurwoningen? Kunnen we daar een plan voor maken samen met de corporatie? Een suggestie is om te bepalen dat de helft van de vrije kavels, waar veel belangstelling voor is, helemaal energiezuinig bebouwd moeten worden. Bij toewijzing zouden de beste plannen dan als eerste in aanmerking kunnen komen.
Voorbespreking Duurzaam Bouwen, 13 december 2011
4
Mevrouw Onderstijn zegt dat zij vanmiddag dit ook besproken heeft met corporaties vanuit het armoede- en minimabeleid omdat de woonlasten stijgen en vooral de energiecomponent. Zij adviseert hier ook vanuit een ander perspectief naar te kijken. De gespreksleider stelt vast dat er geen vragen en suggesties meer zijn. Zij bedankt de aanwezigen voor hun inbreng en sluit de voorbespreking. Toezeggingen: Er zijn geen toezeggingen gedaan.
Voorbespreking Duurzaam Bouwen, 13 december 2011
5
