Te r r a s s e i z o e n g e o p e n d kijk op pag. 14
V I TAAL I S EEN UI TG AV E VA N V I V RE E N V E RS C HI J N T V I E R K E E R PE R J A A R
Meer leefruimte in De Zeven Bronnen kijk op pagina 8
JULI 2012 NR.
414
2
| vitaal
Inhoud 03 )
Voorwoord Dik Mol
04 )
Betere zorg in aanleunwoningen
05 )
De Alpe d’Huez gehaald!
06 )
Bouw Klein Gulpen van start
07 )
't Bloemetje voor ... Vier sterren voor La Valence en De Bron
08 )
Meer leefruimte in De Zeven Bronnen
10 )
Nieuwe vloerbekleding in La Valence
11 )
Voorlopig nog geen remedie tegen Alzheimer
12 )
Specialisten ouderengeneeskunde: Een vak van doen en laten
14 )
Terrasseizoen geopend
16 )
Nieuwe keuken start begin september
18 )
8 vragen
19 )
Beroep tegen plan-Klevarie afgewezen Lenculenhof gewoon beter
vitaal |
Zomer
Zomer
Tijdens de afgelopen pinksterdagen liet hij al even weten dat hij er aan kwam. Het was zonnig, het was droog, het was warm. “Pinkpopbezoekers vragen om water en zonnebrand”, kopten de kranten. Het was een eerste teken van wat ons de komende weken meer te wachten staat: de zomer komt er aan.
V
elen van ons gaan in die dagen anders doen, of wat anders doen, dan dat ze veelal gewoon zijn om te doen. Bij warmte gaat het tempo wat omlaag. Zonaanbidders draaien zich in de richting van hun geliefde ster. Anderen pakken hun koffers en gaan naar andere landen, andere oorden. Mensen stappen uit gewoonten, uit hun routine. De zomer vinden we meestal een prettige periode van het jaar. De meesten van ons houden van goed weer, en we vinden het vaak leuk om eens wat anders te gaan doen. Ook voor mij verlopen de zomermaanden wat anders dan de andere. Achteroverleunen kan in deze hectische tijden niet. Vivre dient permanent alert te zijn op de politieke ontwikkelingen van dit moment. Lenteakkoord, verkiezingen, landsbegroting: deze zaken lopen in de zomer gewoon door en we moeten telkens bezien of er zaken zijn die van invloed zijn op de toekomst van Vivre en indien nodig hier actie op ondernemen. Maar verder heb ik toch veel minder vergaderingen dan in de voorgaande maanden en is er meer tijd om eens wat bij te lezen in de vakliteratuur.
Uitdaging Ik weet het, de agenda van onze zorgmedewerkers, is op de dag meestal goed gevuld. Er wordt hard gewerkt. En zomers zijn er zelfs soms wat minder collegae voorhanden. Dat maakt het misschien niet gemakkelijk om in te spelen op die andere behoefte van onze cliënten. Maar, zoals al gezegd, we vinden het in ons leven vaak leuk om zo af te toe buiten de routines te treden. Maar in ons werk vinden we dat lastig en houden we vaak vast aan “hoe we het altijd doen”. Ik zou onze zorgmedewerkers willen uitdagen om deze zomer eens wat buiten de routine te treden. Om stil te staan bij de ‘gebruikelijke’ werkzaamheden en te kijken of het anders kan. Om mogelijk andere prioriteiten te stellen bij de werkzaamheden gedurende de dag. En dan wel zo dat we bij het kiezen de behoefte van onze cliënt leidend laten zijn. Als dat lukt, moet ik deze zomer op de diverse terrasjes en in de tuinen van onze locaties vaker bewoners lekker buiten zien genieten van de zomer. Prettige zomerdagen!
Uit de routine Tot op zekere hoogte komen onze bewoners ook uit hun routine. Zo moeten ze, zeker als het erg warm is, er extra op letten dat ze voldoende drinken. Misschien dat het tempo van handelen ook wat omlaag gaat. Veel familieleden hebben vakantie; mogelijk dat de kleinkinderen wat vaker op bezoek komen. Maar ook de behoeftes van onze cliënten veranderen, zo verwacht ik. Ik denk dat velen van hen bijvoorbeeld met zomers weer graag wat meer naar buiten gaan. En dan is het de vraag hoe zich dat verhoudt tot de routines van onze zorgorganisatie…..
Waterkracht! Ieder jaar viert Vivre op 12 mei de Dag van de Verpleging. Alle medewerkers ontvangen dan een cadeautje van de Raad van Bestuur. Als waardering voor de inzet, maar dit jaar ook als symbool voor de start van de samenwerking met GroenekruisDomicura. Begin april zijn namelijk beide organisaties bestuurlijk gefuseerd. Met het thema Waterkracht kreeg iedereen de Dopper waterfles. Deze fles stimuleert het drinken van gezond (kraan)water en van een deel van de opbrengst worden drinkwaterprojecten in Azië en Afrika gerealiseerd.
Dik Mol Raad van Bestuur
3
4
| vitaal
M e v r. D u p l e s s i s - D e b i e , bewoonster aanleunwoning Hagerpoort, samen met zorgcoördinator Anita Machiels.
Betere zorg
in aanleunwoningen
Vivre heeft een eigen programma ontwikkeld om bewoners van aanleunwoningen betere zorg te bieden. Als eerste krijgen de bewoners van de aanleunwoningen van Hagerpoort de gelegenheid van het programma gebruik te maken. Locatiemanager Mia van Roosmalen en ontwikkelaar annex clusterdirecteur Henk Verheesen leggen uit.
M
ia van Roosmalen: “Bij de 24 zorgwoningen van Vivre zijn 76 aanleunwoningen. Al snel was duidelijk dat een aantal bewoners van de aanleunwoningen extra zorg nodig had. Zij hadden ook een indicatie voor een zorgzwaartepakket (ZZP). De zorg die paste bij hun ZZP, konden ze afnemen van Vivre. Maar er bleven een aantal zaken over zoals de was, de maaltijden, het eten, de boodschappen en het schoonhouden van de woning. Sommige bewoners – of hun kinderen – doen dat zelf. Maar steeds vaker wordt dat hen te veel. Vivre biedt in het nieuwe programma aan ook deze zaken voor hen te regelen.”
Niet verplicht Henk Verheesen: “Die servicediensten zijn niet verplicht. De bewoners mogen zelf kiezen. Er moet meestal wel voor betaald worden, maar de prijzen zijn niet hoger dan gebruikelijk.” Sinds 1 januari 2011 hield de overheid al de mogelijkheid open dat ook mensen in een aanleunwoning gebruik konden maken van ZZP. Ze ontwikkelde het programma Volledige Pakket Thuis dat ook in Hagerpoort wordt aangeboden. “ Maar dat programma geeft weinig keuzemogelijkheden en over sommige onderdelen klagen de bewoners. Dus ontwikkelde Henk Verheesen een eigen variant. Zorg in Aanleunwoningen. “Het maakt op creatieve wijze gebruik van de mogelijkheden die de regelgeving ons biedt.”
Woud van regels Mia van Roosmalen: “Sinds ik enkele maanden geleden hier in Hagerpoort kwam, word ik overstelpt met vragen van bewoners zowel van de zorgwoningen, als van de aanleunwoningen. Zij wonen allemaal in het complex Hagerpoort, maar hadden ieder te maken met een onbegrijpelijk groot aantal verschillende regelingen. Dat gaat soms om heel simpele dingen. Sommigen hoeven voor een kop koffie niets te betalen, anderen wel. De een kan een beroep doen op de huismeester, de ander moet daarvoor een externe instantie bellen. Vaak kun je de verschillen uitleggen, maar als je weet dat er wel vier verschillende financieringsregelingen zijn, waarbij de rechten voor de cliënt steeds anders zijn, begrijp je dat een gewoon mens de weg kwijt raakt. Het is niet uit te leggen. Iedereen heeft er moeite mee. We proberen dus de zaken te vereenvoudigen en te verduidelijken. De nieuwe regeling Zorg in Aanleunwoningen is daar een voorbeeld van.” Henk Verheesen: “We proberen met het servicepakket op professionele wijze hulp te bieden voor veel praktische zaken.”
Zorgcentrum Hij zet de zaken in een breder perspectief: “De overheid is al enkele jaren bezig het aantal plaatsen in zorgcentra te verminderen. Dat is ook gebeurd in Amby. Het oude bejaardenhuis wordt afgebroken zonder dat er een nieuw
5
"We proberen de zaken te vereenvoudigen en te verduidelijken"
bejaardenhuis voor terug kwam. In Hagerpoort kwamen 24 zorgwoningen en 76 aanleunwoningen. We hebben altijd gezegd dat de mensen die de zorg van een zorgcentrum nodig hadden, die zorg ook zouden krijgen, als er geen zorgcentrum meer is. Daarom kunnen de bewoners van de aanleunwoningen met een indicatie, ook nu de zorg en diensten krijgen die nodig zijn. Het is duidelijk dat de zorg in het oude bejaardenhuis veel meer omvatte dan wanneer je alleen of met z’n tweeën in een aanleunwoning zit. Vandaar ons aanbod voor een zorg- en dienstenpakket op maat. Het maakt het leven gemakkelijker en aangenamer.”
Toekomst Met het nieuwe programma neemt Vivre ook een voorschot op de toekomst. “Wij verwachten dat over een jaar of vijf een nieuwe generatie ouderen komt wonen die veel meer eist om zelf de regie te houden over hun leven en hun eigen zorgpakket wil samenstellen. Dan moet er wel wat te kiezen zijn”, zegt Mia van Roosmalen. Het nieuwe programma wordt in de nabije toekomst aangeboden aan alle aanleunwoningen die gekoppeld zijn aan een Vivre-locatie, maar is niet geschikt voor alleenstaande bewoners met een PG-indicatie.
•
De Alpe d’Huez gehaald ! Marjolein Oberjé (52) medewerkster van verpleeghuis Grubbeveld heeft de beruchte top van de Alpe d’Huez gehaald. Op 2 juni heeft ze samen met 62 anderen in tweeënhalf uur de 14 kilometer naar de top gereden bij een temperatuur van maar liefst 28 graden. De rit naar de top is bekend van de Tour de France, maar geldt ook voor liefhebbers als iets wat je minstens één keer volbracht moet hebben. Vooral voor Marjolijn was het een uitdaging. Ze kreeg in 2010 kanker en tijdens de hele periode daarna kreeg ze ook veel steun van het Toon Hermanshuis in Maastricht. Ze besloot daarom dit jaar mee te doen met de sponsortocht naar de Alpe d’Huez. De collega’s van Grubbeveld bleven niet achter en boden haar voor vertrek een bedrag van € 243,- aan voor het Toon Hermanshuis. Marjolijn is enthousiast niet alleen over het geld, maar ook over de ervaring: “Elke bocht en uitzicht was telkens opnieuw zo indrukwekkend. Het is een belevenis om nooit meer te vergeten.”
6
| vitaal
Binnen de dienst Behandeling en Begeleiding van Vivre zijn op het ogenblik negen psychologen actief. Verspreid over diverse locaties en afdelingen stellen ze hun kennis in dienst van het innerlijk leven en het daaruit voortvloeiende gedrag van cliënten. Marina van Schoubroeck en Claudy Linssen vertellen in locatie Grubbeveld over hun werk en ervaringen als verpleeghuispsycholoog.
Klein Gulpen
Bouw van start!
F. C r i j n s , d i r e c t e u r Wo n i n g s t i c h t i n g M a a s v a l l e i , D. M o l b e s t u u r d e r V i v r e e n wethouder J. Bormans van de gemeente Gulpen-Wittem.
Het verpleeghuis biedt straks plaats aan 52 bewoners en past in de sfeer van Gulpen met aandacht voor gastvrijheid en gezelligheid. Locatieman ager Miranda va n Glabbeec k op de graaf machine
A
an de Rijksweg in Gulpen bouwen Maasvallei en Vivre respectievelijk een appartementencomplex en verpleeghuis met de naam Klein Gulpen. Op dinsdag 17 april werd het officiële startsein van de bouw gegeven. In het nabijgelegen hotel Gulpenerland was de ontvangst, waarna op het bouwterrein twee enorme bouwborden werden onthuld door de bestuurders van beide organisaties en wethouder Bormans van de gemeente Gulpen. Locatiemanager Miranda van Glabbeeck mocht op de graafmachine plaatsnemen om de eerste symbolische schep grond te verplaatsen.
Klein Gulpen Klein Gulpen is eind 2013 klaar. Het verpleeghuis biedt straks plaats aan 52 bewoners en past in de sfeer van Gulpen met aandacht voor gastvrijheid en gezelligheid. Het appartementencomplex zal bestaan uit 21 comfortabele appartementen voor senioren met een zorgindicatie. Zij wonen weliswaar zelfstandig, maar hebben de mogelijkheid om gebruik te maken van de faciliteiten van het verpleeghuis.
•
vitaal |
7
't bloemetje voor ... ... Karin Heuserr
D
e heer en mevrouw Moest-Elissen wonen inmiddels anderhalf jaar naar volle tevredenheid in Croonenhoff. Dat ze zo tevreden zijn, heeft onder meer te maken met gastvrouw Karin Heuserr. Mevrouw Moest (91): “Karin staat altijd voor ons en iedereen klaar. Ze regelt veel, weet alles en is heel gastvrij. Mede namens de andere bewoners hebben mijn man en ik haar opgegeven voor ’t bloemetje. Wij zijn blij dat we het haar nu kunnen geven. Zij verdient ’t gewoon.” Dagelijks komt het echtpaar naar het restaurant in Croonenhoff. De heer Moest (94): “We drinken dan om half elf en om drie uur een cappuccino. Als ze even tijd heeft, komt Karin erbij zitten. We praten dan over vroeger en onze mooie reizen. Mijn vrouw en ik zijn in veel landen geweest. Trouwens; binnenkort vieren wij hier ons 70 jarig huwelijksfeest.” Zorgcoördinator Daisy Vrijman en afdelingsmanager Thilke Wu zijn ook erg tevreden over hun collega. Thilke: “Karin is het beste voorbeeld van een goede gastvrouw. Ze is altijd opgewekt en heeft oog en oor voor iedereen.” Daisy: “Daarnaast heeft ze altijd tijd voor een praatje met de bewoners.” Karin is onder de indruk van alle mooie woorden. “Ik doe dit werk met veel plezier. Eerst in locatie Amby en nu alweer drie jaar in Croonenhoff. Eigenlijk doe ik hier precies hetzelfde als wanneer ik thuis bezoek krijg. Ik verwelkom de mensen, stel iedereen op zijn gemak en geef aandacht.”
Wil jij ook een collega, cliënt of vrijwilliger een hart onder de riem steken of in het zonnetje zetten? Geef hem of haar dan op voor 't bloemetje. Stuur een e-mail naar:
[email protected].
Vier sterren voor La Valence en De Bron Vorig jaar won Croonenhoff in de categorie Verpleging & Verzorging de Gastvrijheidszorg Award. Een geweldige prestatie die tot veel aandacht heeft geleid. Op 7 juni van dit jaar werd de opvolger bekendgemaakt tijdens het Nationaal Congres Gastvrijheidszorg in Ede. Deze keer deden maar liefst 225 zorgaanbieders mee aan Gastvrijheidszorg met Sterren. De deelnemers zijn beoordeeld op gastvrijheid en afhankelijk van hun score hebben ze sterren gekregen. Tot vorig jaar was vier sterren het maximum; dit jaar werden ook vijf sterren uitgereikt. Voor Vivre deden La Valence en De Bron mee. Beide locaties hebben vier sterren behaald. Daarmee behoren zij tot de top van Nederland. De Gastvrijheidszorg Sterrengids, waarin alle deelnemers staan, prijst La Valence om de sfeer, het luxe gebouw, de bejegening en het enthousiaste management. De Bron krijgt complimenten voor de bewonergerichtheid, het sfeervolle restaurant, de gastvrijheid en het lekkere eten en drinken. Voor meer informatie kijk op www.zorgmetsterren.nl
Wij zijn trots en! op onze sterr w w w.v iv re .n
l
8
| vitaal
Meer leefruimte
in De Zeven Bronnen
P r o c e s m a n a g e r G a b b y S c h u t t e n b e l t m e t b e w o n e r d h r. R i n g s
D
e nieuwbouw van De Zeven
Bronnen is in volle gang. Op dit moment wordt hard gewerkt aan een woonvleugel. Medio 2013 moet deze klaar zijn. Dan krijgen, verdeeld over twee verdiepingen, 32 somatische bewoners een eigen kamer met sanitair. Bovendien komen op elke verdieping twee grote huiskamers met keuken.
Eisen van de huidige tijd Het totaal aantal bewoners, zo’n 150, zal na de nieuwbouw èn de renovatie van de afdelingen gelijk blijven. Locatiemanager Jos van Hoof: “Naast het feit dat onze bewoners meer leefruimte en privacy krijgen, voldoen alle kamers straks aan de eisen van de huidige tijd.”
Voortgang De nieuwbouw verloopt voorspoedig. Jos van Hoof: “We liggen op schema. De sloop van onze centrale keuken en het ketelhuis zijn goed verlopen. Op deze plek is inmiddels het fundament voor de nieuwbouw gestort. Daarnaast zijn onlangs een paar nieuwe ketelhuizen geïnstalleerd.”
Locatieman
ager Jos va n Hoof (rec hts) op de b ouw
Renovatie afdelingen
Werkgroepen
Eind 2014 moet ook de renovatie van de zes afdelingen gerealiseerd zijn. Jos van Hoof: “We zijn al begonnen met de voorbereidingen. Op de afdelingen gaan we namelijk elementen van kleinschalig wonen en werken invoeren. We willen dat de bewoner nog meer eigen regie krijgt over zijn leven en zo veel mogelijk leeft zoals thuis. We werken straks met vaste leefgroepen en vaste teams.”
In januari van dit jaar zijn vier werkgroepen opgericht. In deze werkgroepen zitten medewerkers en leden van de cliënten- en ondernemingsraad. Jos van Hoof: “We betrekken zoveel mogelijk mensen bij onze plannen. Samen gaan we aan de slag om het woon- en leefgenot van onze bewoners te verbeteren. Inmiddels hebben we al een aantal informatiesessies voor onze medewerkers achter de rug. De reacties zijn erg positief. Medewerkers voelen zich gehoord en serieus genomen. In september zijn er sessies voor de bewoners en hun familieleden.”
vitaal |
leefruimte
"We leren van de ervaringen van anderen en krijgen waardevolle adviezen."
Leren van elkaar Kleinschalig wonen is al op een aantal Vivrelocaties en ook daarbuiten ingevoerd. Jos van Hoof: “Samen met een paar collega’s ben ik al in Hagerpoort, De Bron en de Mins geweest. Maar ook bij RCG in Roermond. We laten ons inspireren en doen ideeën op. We leren van de ervaringen van anderen en krijgen waardevolle adviezen.”
Processen opnieuw bekijken Inmiddels heeft Gabby Schuttenbelt zich bij het gesprek gevoegd. Als procesmanager is zij vanaf het eerste uur bij de nieuwe plannen betrokken. Gabby Schuttenbelt: “Het kleinschalig wonen zorgt ervoor dat wij onze werkprocessen opnieuw willen inrichten. Onlangs hebben wij bijvoorbeeld samen met Via Vivre en de dienst Behandeling & Begeleiding naar ons opnamebeleid gekeken. In de gewenste situatie willen wij graag naar vaste opnamedagen in de week. En met de medewerkers van het Facilitair Bedrijf kijk ik al naar de bestelprocedure en bevoorrading van de maaltijden.”
Oefenlokaal De ruimte waar vroeger de dagbehandeling was, wordt na de zomer gebruikt als oefenlokaal. Gabby Schuttenbelt: “Hier gaan we proefdraaien. Onder het motto 'trial en error' worden allerlei zaken op het gebied van kleinschalig wonen uitgeprobeerd.” Alle medewerkers mogen meedenken en worden zo op een actieve manier betrokken bij alle veranderingen. Gabby Schuttenbelt: “Vanuit de praktijk hebben de medewerkers vaak goede ideeën. Als ze vervolgens zien dat daar iets mee gebeurt, raken ze enthousiast. Dat merk je nu al. Maar wat ik ook heb gemerkt, is dat een aantal medewerkers moeite heeft met mogelijke veranderingen. Ze werken nu in een team en zijn bang dat ze straks meer individueel moeten werken of op een PG-afdeling in plaats van somatiek. Dat het anders wordt, is een feit. Maar ik weet zeker dat we er iets goeds van gaan maken, zowel voor de bewoners als de medewerkers.”
Geen hinder In de centrale hal staat een grote wand met daarop de bouwtekeningen. Hierop is goed te zien hoe ingrijpend de nieuwbouw en renovatie is. Meneer Rings van afdeling 6 bekijkt de tekeningen aandachtig. Hij ziet alles met vertrouwen tegemoet. Meneer Rings: “We moeten nog even geduld hebben, maar het wordt vast en zeker erg mooi.” Op de vraag of hij veel last heeft van de bouwwerkzaamheden antwoordt hij: “Nee hoor; ik merk er niets van.”
•
9
10
|
vitaal
In de maanden april, mei en juni - binnen negen weken - is in het grootste deel van verpleeghuis La Valence in Heugem de stoffen vloerbekleding vervangen door Tarkett, kunststof materiaal met de uitstraling van hout.
Nieuwe vloerbekleding in
La Valence
urg dation Limb H e a l t h Fo u n r u e t c t e r h i c i d r , t d e Ve n rsiteit Maas M e v r. E . v a n an de Unive r F. Ve r h e y v en professo
Prof. Frans Verhey (56) is als hoogleraar Ouderenpsychiatrie aan de Universiteit Maastricht en directeur van het Alzheimercentrum al jaren actief in de
O
m alles in goede banen te kunnen leiden, verhuisden 16 bewoners van één unit voor negen weken naar verpleeghuis Klevarie. De vrijgekomen unit diende als tijdelijke woon- en slaapruimte voor de overige bewoners, zolang de ruimtes binnen de eigen unit opnieuw werden gestoffeerd. Vrijdag 15 juni zijn de laatste bewoners vanuit Klevarie teruggekeerd naar La Valence. “Het hele project is prima verlopen”, zegt locatiemanager Ria Bosschaart. “Het Facilitair Bedrijf heeft samen met onze eigen medewerkers, de leveranciers en schoonmaakbedrijf Proper een vlekkeloze prestatie geleverd. Binnen een termijn van negen weken zijn alle vloeren van de 130 eenpersoonskamers, de huiskamers en de gangen van het verpleeghuisgedeelte vervangen, terwijl de dagelijkse werkzaamheden rondom wonen, welzijn en zorg “gewoon” zijn doorgegaan.”
•
strijd tegen deze fatale ziekte. “Het is een gevecht dat nog niet geleid heeft tot baanbrekende resultaten. Dat wil niet zeggen dat we stil zitten. In Maastricht concentreren we ons ook op psychosociale factoren, die een rol spelen bij deze ziekte. Op dat gebied is nog veel winst te behalen.”
vitaal
|
Prof. Frans Verhey:
Voorlopig nog geen remedie
tegen Alzheimer
Geheugenpoli Een van de meest bekende voorbeelden daarvan is de Maastrichtse Geheugenpoli. De jonge psychiater Frans Verhey begon in 1986 als eerste in Nederland samen met anderen met zo’n polikliniek. Intussen zijn er verspreid over het land al 66 van dergelijke centra. Frans Verhey: “Oudere mensen klagen vaak over hun geheugen. En zijn bang dat dit een voorteken is dat ze later Alzheimer krijgen. Dat is in de meeste gevallen niet zo. Van de zeventigplussers zegt zeventig procent dat ze geheugenproblemen hebben. Slechts in vijf procent is er sprake van beginnende dementie. Je kunt je voorstellen dat dat voor veel ouderen een opluchting is.”
Nog geen medicijn Maar wat, als er wel dementie in het spel is? “Laat ik duidelijk zijn: Op dit moment hebben we geen remedie tegen dementie. En al wordt er overal ter wereld naar gezocht, ik denk dat ik het zelf niet meer mee zal maken dat er een doeltreffend middel op de markt komt dat mensen van dementie kan genezen. Iets anders is of we de ziekte kunnen afremmen. Op dit moment zijn er medicijnen die een verbetering tot stand kunnen brengen. Maar dat effect is maar tijdelijk, na verloop van tijd zet de ziekte toch door.”
Thuis “Een voordeel van de geheugenpoli is dat we al in een vroeg stadium in contact komen met mensen die dementie hebben. Zij wonen dan nog thuis en omdat we weten wat er aan de hand is, kunnen we gericht hulp bieden. Niet zozeer met medicijnen, maar bijvoorbeeld wel door hen voor te bereiden en met ondersteuning van de partner of de kinderen.” Hij geeft een voorbeeld. “Uit ervaring weten we dat deze mantelzorgers zoveel aandacht en energie aan de dementerende moeten geven dat ze gemakkelijk geïsoleerd raken. Dat is niet goed, juist voor hen is het van belang dat ze contact blijven houden met anderen. We willen graag onderzoeken in hoeverre internet daarbij kan helpen. Concreet willen we een app ontwikkelen die een soort Facebook is, maar dan toegespitst op de wensen en mogelijkheden van deze doelgroep. Met als doel een hulpmiddel te bieden waardoor men minder geïsoleerd raakt.”
annex kunstveiling in Kasteel Bethlehem leverde inclusief een bijdrage van hoofdsponsor Vivre een bedrag op van € 33.000,-. Een mooi bedrag, maar niet genoeg als je weet dat een onderzoeksproject gemiddeld twee ton kost. Op dit moment hebben we ook via andere kanalen onder meer een legaat, al ongeveer 70 procent van dat bedrag binnen.” Een hoogleraar moet - zo blijkt weer eens - van veel markten thuis zijn.
Verpleeghuis U werkt vooral vanuit het ziekenhuis. Komt u ook wel eens in een verpleeghuis? “Ja, ik kom er wel eens, maar ik heb daar geen patiënten. Ik concentreer me vooral op de ziekte in de beginfase. Maar ik heb natuurlijk wel contacten met collega’s die daar werken. En ik volg de interessante ontwikkelingen op de voet.” Wat zou ik vanuit uw deskundigheid kunnen bijdragen aan de zorg in de verpleeghuizen? Daar denkt hij over na. Dan zegt hij: “Als psychiater let ik vooral op de psychische problemen die demente mensen vaak hebben. Welnu, uit onderzoek is gebleken dat het weinig uitmaakt of patiënten in grote of kleine gebouwen wonen. Maar tegelijkertijd is het een feit dat er grote verschillen zijn tussen de verschillende huizen. In het ene huis zijn mensen veel minder geagiteerd dan in het andere en hebben ze veel minder medicijnen nodig. De vraag is: waardoor komt dat? Wat is de X-factor waardoor het ene huis beter scoort dan het andere? Het antwoord - zo blijkt weer uit een ander onderzoek - is de tevredenheid van het personeel.”
Hospice Hij zwijgt even: “Ik vind het prima dat ook demente mensen in een aangename omgeving wonen, maar als het er echt op aankomt zeg ik: Je kunt beter in mensen, in personeel investeren dan in gebouwen.” Even later zegt hij: “Ik zou willen dat demente mensen de laatste periode van hun leven waardig kunnen doorbrengen in een soort hospice. Daar is veel persoonlijke aandacht en zorg. Dat blijft het allerbelangrijkst.”
•
Sponsoren Hij maakt even een zijsprongetje: “Zo’n onderzoek kost geld en het is niet eenvoudig fondsen te werven voor dit soort onderzoek. Daarvoor moeten we de boer op. In dat kader organiseerde het Alzheimeronderzoekfonds in mei van dit jaar een bijeenkomst om sponsoren te werven. Een ‘walking diner’
"Uit onderzoek is gebleken dat het weinig uitmaakt of patiënten in grote of kleine gebouwen wonen."
11
12
|
vitaal
V. l . n . r R a c h e l e A r e n d s , Fe m k e R o o k e n M a r g o t Ve r a a r t
Wat vroeger een verpleeghuisarts werd genoemd, is tegenwoordig een specialist ouderengeneeskunde. Binnen Vivre werken op dit ogenblik achttien van deze specialisten.
Specialisten ouderengeneeskunde:
Een vak van doen en laten
Rachele Arends en Margot Veraart zijn er twee van. Femke Rook is nu nog als basisarts actief binnen Vivre en volgt de opleiding tot specialist ouderengeneeskunde. De werkzaamheden van de drie vrouwen richten zich op het lichamelijk en geestelijk welzijn van de cliënten. Soms houden ze zich ook bezig met activiteiten die je niet meteen van een arts zou verwachten.
Pendelen tussen locaties
Medische visites
De specialisten ouderengeneeskunde werken voor circa negenhonderd cliënten, verdeeld over de diverse verpleeghuislocaties binnen Vivre. Die locaties maken deel uit van drie geografische clusters: Noord, West en Zuid. Rachele, Margot en Femke pendelen dagelijks binnen een van die clusters tussen de verschillende locaties. Met de auto, of met de fiets als de onderlinge afstanden niet al te groot zijn. Volgens afspraak lopen ze een of meerdere keren per week visite op de locaties. Bij spoedgevallen komen ze uiteraard vaker. Samen met hun vakcollega’s verzorgen ze ook de bereikbaarheidsdiensten, waarbij ze oproepbaar zijn voor alle verpleeghuiscliënten van Vivre. Door de week duurt zo’n dienst van 17.00 u tot 8.30 u, in het weekend is de dienstdoende arts 24 uur per dag oproepbaar. Wanneer de artsen geen bereikbaarheidsdienst hebben, begint hun werkdag om 8.30 u. Als eerste vindt een terugkoppeling plaats van de bijzonderheden tijdens de avond- en nachtdienst. Dat doen ze samen met de verpleegkundige van het cluster of een dienstdoende collega.
Voordat de artsen visite lopen op een zorgeenheid, nemen ze de statussen van de betrokken cliënten mondeling en soms schriftelijk door. Ook signaleren ze eventuele nieuwe medische problemen. Dan worden de cliënten bezocht en onderzocht. Indien nodig stellen de artsen een behandeling voor. Verslaglegging vindt plaats in het medisch en zorgdossier. Soms wordt daarbij samen met de Eerst Verantwoordelijk Verzorgende het zorgplan aangepast. De artsen bezoeken ook regelmatig cliënten thuis of in verzorgingshuizen. Daarbij adviseren ze de huisarts of de verzorgers ter plekke over de behandeling of de zorg die nodig is.
Waar komt de huiskamer? Rachele Arends: “Als we niet bij onze cliënten zijn, nemen we onder andere deel aan commissies en werkgroepen. Binnen de HIP-commissie bijvoorbeeld adviseren we over hygiëne en infectiepreventie. Een goed voorbeeld van de toegevoegde waarde die we kunnen bieden in werkgroepen, is de verbouwing van verpleeghuis De Zeven Bronnen. In het
vitaal
|
ouderengeneeskunde bouwplan was sprake van een lange gang die uitmondde in een gezamenlijke huiskamer. De bedoeling van die kamer was om cliënten van daaruit te laten genieten van de natuur rondom het verpleeghuis. Wij kwamen met het plan de huiskamer te verplaatsen naar het midden van de gang. Dat deden we met het oog op het intersociale verkeer. Daarnaast is een huiskamer in het midden van een gang bevorderlijk voor de veiligheid. Als een cliënt zich niet goed voelt, is er sneller hulp aanwezig.”
Multidisciplinair overleg en cliëntgesprekken Geregeld nemen de specialisten ouderengeneeskunde deel aan het multidisciplinair overleg. Daarbij zijn de arts, een afdelingsmanager, de Eerst Verantwoordelijk Verzorgende en een zorgcoördinator betrokken. Ook paramedici, zoals een fysiotherapeut of diëtist, zijn vaker aanwezig. Tijdens het overleg worden behandelplannen geëvalueerd en zo nodig aangepast. Verder zijn er periodieke cliëntgesprekken met de cliënt, indien mogelijk, en zijn familie. Bij deze gesprekken zijn in ieder geval de afdelingsarts, de afdelingsmanager en de Eerst Verantwoordelijk Verzorgende aanwezig.
Samenwerken is overleggen Margot Veraart: ”Werken in teamverband heeft grote voordelen en is een van de hoofdkenmerken van ons vak. Vaak hebben we te maken met complexe situaties. Dan is het wel zo fijn als je kunt overleggen met een collega die op een bepaald deelterrein de beste expertise heeft.” Femke Rook licht toe: “We werken voor zeer kwetsbare cliënten die dikwijls meerdere ziektebeelden hebben. Hartfalen bijvoorbeeld in combinatie met de ziekte van Parkinson en diabetes mellitus. Het is juist deze intense omgang met cliënten die ons werk zo bevredigend maakt.” Rachele Arends: ”Het feit dat je zo dicht betrokken bent bij je cliënten, betekent ook dat je je werk wel eens mee naar huis neemt.”
Geen puur klinische kijk Vanwege de ouderdom van hun cliënten, wegen Rachele, Margot en Femke voortdurend af of een bepaald medisch onderzoek of een specifieke behandeling nog zinvol is. Margot Veraart: “Belast je bijvoorbeeld een zeer kwetsbare en hulpbehoevende cliënt op vergevorderde leeftijd nog met een uitgebreid darmonderzoek? Dit soort vragen stellen we ons voortdurend. Samen met de cliënt en zijn familie zoeken we dan naar de juiste oplossing.” Femke Rook: “Meer dan bij andere medische disciplines, kijken we zowel vanuit een ethische als klinische invalshoek naar een cliënt. Rachele Arends: “Ouderengeneeskunde is dus een vak van doen en laten. Natuurlijk handelen we in principe volgens de professionele
”Werken in teamverband heeft grote voordelen en is een van de hoofdkenmerken van ons vak."
medische protocollen, maar we vragen ons samen met de cliënt voortdurend af of het volgen van het protocol ook daadwerkelijk iets toevoegt aan diens welzijn en kwaliteit van leven.”
Werken aan innovatieve vakkennis Wat vroeger ook tot het medische protocol behoorde, was een witte jas. Rachele Arends: “Nu we die niet meer dragen, zie je soms dat er barsten ontstaan in het respect en vertrouwen naar artsen.” Margot Veraart: “Cliënten en familieleden zijn ook steeds mondiger geworden. Daar is niets mis mee, zolang de vakkennis van een behandelend specialist niet zonder aanwijsbare reden in twijfel wordt getrokken.En wat die vakkennis betreft: Vivre werkt op onderwijsgebied nauw samen met de Universiteit Maastricht, waar we in het basiscurriculum van de geneeskundeopleiding verschillende rollen vervullen. Ook nemen we regelmatig deel aan diverse onderzoeksactiviteiten. Onze dienst Behandeling en Begeleiding wordt aangestuurd door Jos Schols, hoogleraar Ouderengeneeskunde aan de UM. Samen werken we voortdurend aan innovaties op ons vakgebied. Via (bij)scholing van onze medici komen die nieuwe inzichten meteen ten goede aan onze cliënten.” Rachele Arends: “Ook biedt Vivre werkplekken voor artsen in opleiding tot specialist ouderengeneeskunde. Femke is er daar een van. In het eerste en laatste jaar van de opleiding heeft ze meerdere afdelingen onder haar hoede. Er zijn gelukkig steeds meer jonge artsen die voor deze opleiding kiezen, want met de toenemende vergrijzing is specialist ouderengeneeskunde het vak van de toekomst.” Dit artikel is het laatste deel van de serie Behandeling en Begeleiding.
•
13
14
|
vitaal
vitaal
Terrasseizoen geopend Koepelhof en De Bron
Met twee nieuwe terrassen is het terrasseizoen voor de locaties Koepelhof en De Bron geopend. Mooie plekken voor bewoners en bezoekers om elkaar in alle gastvrijheid te ontmoeten.
Koepelhof Koepelhof vierde op 18 april het 20-jarig bestaan en ter gelegenheid daarvan werd het nieuwe terras met omliggende tuin officieel geopend. In de middag mocht bewoonster mevrouw Roumans het lint doorknippen, waarna de festiviteiten werden voortgezet. Met een viergangendiner en een muziekmiddag hadden de bewoners een gezellige dag. ’s Avonds was er een feest voor de medewerkers, leden van de cliëntenraad en alle vrijwilligers. Zij werden op een warm en koud buffet getrakteerd.
De Bron Als laatste onderdeel van de Bron binnen het Centrumplan Eijsden werd op vrijdag 11 mei het nieuwe terras geopend. Een grote wens ging hiermee in vervulling. Want deze unieke plek met uitzicht op de natuurlijke bron, die in 2011 in ere werd hersteld, is een echte publiekstrekker. Het terras werd onder de naam ‘Bronplein’ geopend door bewoonster mevrouw Pinxt. Het meubilair is voor een deel geschonken door de Rabobank, die aan de overzijde van het zorgcentrum zit. Stichting Vrienden Van de Bron doneerde een mooie boom.
•
|
15
16
| vitaal
Nieuwe keuken start begin september
nieuwe Keuken
D
e nieuwe gezamenlijke keuken van Vivre, Zorggroep
Meander en VHC Rooswinkel in Heerlen start 10 september 2012 met de productie. In de komende maanden wordt het bestaande gebouw aan de Breukerweg in Heerlen ingrijpend gerenoveerd. Tot voor kort zat daar een bedrijf dat vleeswaren produceerde. Math Boon, Jos Custers van Vivre en Henk van den Heuvel van Enneagram belichten de gang van zaken.
Math Boon, manager Facilitair Bedrijf van Vivre, doet de aftrap: “Al langer was duidelijk dat Vivre op zoek moest naar een nieuwe keuken en dat samenwerking met collega’s noodzakelijk was om tot een rendabel resultaat te komen." Vorig jaar besloten Vivre en de Kerkraadse zorgaanbieder Meander samen met de internationale groothandel voor horeca en grootgebruik VHC Rooswinkel uit Roermond en zorgondernemer Frank Schreuder van Enneagram te streven naar een gezamenlijke nieuwe keuken en tegelijk het hele proces daaromheen opnieuw vorm te geven.
De keuken van Limburg Daarom hebben Vivre, Meander en Rooswinkel onlangs een joint venture, een gezamenlijke onderneming opgericht onder de naam De Keuken van Limburg. Dat bedrijf is de exploitant van de nieuwe keuken en heeft op haar beurt een managementovereenkomst gesloten met Enneagram. .Jos Custers, nu nog hoofd van de centrale keuken op Klevarie wordt productieleider van de nieuwe gezamenlijke productiekeuken.”
Uitbreiding Henk van den Heuvel: “De nieuwe keuken kan desgewenst tien tot twaalfduizend maaltijden per dag afleveren. Op dit moment hebben we via Vivre, Meander en Rooswinkel al vijfduizend
vitaal |
Sfeerimpressie van de nieuwe keuken
Productie maaltijden binnen. Dat is zeker voldoende om rendabel te draaien. Maar er is veel belangstelling van andere partijen. Met sommigen daarvan worden ook al serieuze gesprekken gevoerd. Maar het is nog te vroeg om al namen te noemen.”
Winst Math Boon onderstreept dat het nieuwe bedrijf rendabel moet zijn. “Maar dat betekent niet dat we uit zijn op veel winst. De drie participanten verlangen een winstpercentage van vijf procent. Als we meer winst maken, wordt dat bedrag vooral gestoken in het bedrijf zelf. Daarmee kunnen we iets extra’s doen voor de gebruikers. Bovendien hebben we dan wat achter de hand als de overheid bijvoorbeeld gaat bezuinigen op de maaltijden.” Hij wijst erop dat ook Vivre Proper, een joint venture tussen Vivre en het schoonmaakbedrijf Vebego, volgens dat principe werkt. Vorig jaar haalde Vivre Proper een hogere winst dan afgesproken. De meerwinst is toen ten goede gekomen aan de klanten (locaties van Vivre).
Medewerkers De nieuwe keuken werkt in totaal met een kleine twintig medewerkers. Negen fulltimers komen er over van Vivre. Dat zijn alle vaste werkkrachten die er nu ook zijn. Van de vier overige mensen wordt het tijdelijk contract niet verlengd. Het aantal medewerkers dat van Meander overkomt is iets groter, maar dat zijn voor een deel mensen met een parttime contract. Omgezet levert Meander evenveel fulltime arbeidsplaatsen als Vivre.
Efficiency Ook Henk van den Heuvel benadrukt dat niet een hoge winst het uitgangspunt is. “Wij streven wel naar een meer efficiënte aanpak. Op dat terrein is nog best een vooruitgang te boeken. Maar dat doen we niet om extra winst te halen, maar om een betere kwaliteit en service te kunnen bieden.”
“De nieuwe keuken wordt opgezet rond twee productiesystemen”, zegt Jos Custers. “Het sous-videsysteem van Vivre en het koelvers-systeem van Meander. Beide systemen hebben hun eigen voordelen. Het voert te ver de voor- en nadelen van beide systemen hier uitvoerig uit de doeken te doen. Maar het komt erop neer dat we met behulp van beide systemen de beste maaltijden zullen presenteren.” De maaltijden worden geproduceerd in Heerlen. Ze worden aangevuld met salades en overige producten voor zowel de warme maaltijden als ook de broodmaaltijden die vanuit Rooswinkel Roermond geleverd worden.
Transport Een fraai voorbeeld van efficiency komt bijna terloops ter sprake. Math Boon meldt dat de wagens van Rooswinkel ook zaken als tandpasta en wc-papier naar Vivre zullen vervoeren. “Dat heeft weinig met de keuken te maken, maar zal wel de transportkosten omlaag halen. En dat is mooi meegenomen. “Het past ook goed in het streven naar Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen”, voegt Van den Heuvel er aan toe. “Minder transport betekent minder uitlaatgassen. Zo snijdt het mes aan twee kanten: We zijn verantwoord bezig en het levert ook nog geld op.”
Gastvrijheid Math Boon wil tenslotte nog iets zeggen over gastvrijheid. “De mogelijkheden van de nieuwe keuken bieden ook nieuwe kansen voor de restaurants en de winkels. Wij willen graag in de nabije toekomst de uitstraling van de restaurants en de winkels nog verder vergroten. Eigenlijk zou ik willen dat er altijd wat te doen is en niet alleen ‘s middags als de warme maaltijden worden geserveerd. Maar daar komen we binnenkort op terug.”
•
17
18
| vitaal
8 vragen De acht vragen over het leven van Jo Hensen
Beroep tegen plan-Klevarie afgewezen Het plan voor herontwikkeling van het Klevarieterrein kan doorgaan.
Wie ben je? Ik ben Jo Hensen (47). Ik woon in Bilzen, ben getrouwd en we hebben één zoon.
De Raad van State heeft de
Wat is je functie binnen Vivre? Ik ben één van de drie stafmedewerkers V&V binnen Vivre. Ik werk vooral binnen het cluster Zuid.
onderdelen van het plan
Hoe lang werk je al bij Vivre? Ik ben in september 1990 begonnen als verpleegkundige in Vijverdal op de geriatrische afdeling. Toen mijn afdeling in 2002 werd verplaatst naar het nieuwe verpleeghuis Grubbeveld ben ik meegegaan. Een kraakbeenletsel in mijn knie betekende dat ik het werk aan het bed moest opgeven. Ik ben toen als stafmedewerker V&V binnen Grubbeveld gaan werken. Na de fusie van Zorg voor Ouderen en Vivre werd ik benoemd tot stafmedewerker V&V voor het cluster Zuid. Wat zijn je dagelijkse bezigheden? Ik heb een heel afwisselende baan. Ik zit in diverse commissies die de kwaliteit van de zorg in het oog moeten houden. Ben veel bezig met de vertaling van beleidsvoornemens naar de praktijk van alle dag aan het bed. Mijn rol in dat hele proces is vooral de mensen aan het bed te vertegenwoordigen. Ik sta dan niet meer zelf elke dag aan het bed, maar ik vind het fijn als verzorgenden en verplegenden mij vragen een oplossing te zoeken voor ingewikkelde zaken. Zo ben ik actief betrokken bij het terugdringen van vrijheidsbeperkende maatregelen. Dat vraagt veel creativiteit en dat daagt me uit. Juist omdat je verder kijkt dan het bed kun je mensen beter helpen. Wat doe je graag in je vrije tijd? Ik wandel, zwem en fiets graag en hetzelfde geldt voor koken en bakken. Het gaat mij daarbij niet om prijzen te winnen. Het is voor mij pure ontspanning. Verder lees ik af en toe een spannend boek. Wat is het mooiste moment in je leven? De geboorte van onze zoon was een uniek moment. Dat zeggen alle vrouwen. Maar ik koester nog iets, namelijk de sterke band in ons gezin, die sterker is geworden in de periode dat ik op het nippertje een longembolie overleefd heb. Wat zou je graag nog eens doen in je leven? Ik zou nog graag wat meer van de wereld willen zien. Wat is je lijfspreuk? Geniet van elk moment dat je krijgt.
bezwaren van omwonenden tegen
afgewezen.
Wijkbewoners vreesden een groeiende verkeersoverlast door de bouw van een parkeergarage. Ook maakten zij bezwaar tegen de bouwhoogte van de herstelkliniek. De ruimtelijke ordeningskamer van de Raad van State oordeelt - zo blijkt uit haar publicatie van 23 mei 2012 dat de planvoorbereiding correct is verlopen en de implicaties voor de buurt zeer beperkt blijven. Vivre wil de oude verpleegkliniek Klevarie, ooit de grootste kliniek van Nederland, afbreken en op het leeggekomen terrein 152 woningen, een herstelkliniek en een ondergrondse parkeergarage met vierhonderd plaatsen, vooral voor Vivre-personeel bouwen. De Raad van Bestuur van Vivre is tevreden met de uitspraak van de Hoge Raad. Het is op dit moment nog niet duidelijk hoe snel de bouwplannen uitgevoerd worden.
•
vitaal |
Historische gebouwen Heer onthuld Donderdagavond 14 juni zijn in Croonenhoff maquettes onthuld van markante historische gebouwen van Heer. De bewoners haalden bij de maquettes oude herinneringen op. Een bewoonster zei: “In dit gemeentehuis ben ik voor de wet getrouwd”.
19
Voor de onthulling sprak locatiemanager Mia van Roosmalen haar waardering uit voor het werk van Simon Jeurissen. Simon vertelde dat het een jongensdroom was huisjes te maken bij zijn modelspoorbaan. Van het een kwam het ander. De spoorbaanhuisjes werden van lieverlede historische gebouwen van Heer. Na de onthulling van de kast waarin de maquettes een plaats vonden, haalden de bewoners van Croonenhoff enthousiast herinneringen op. Niet alleen aan de gebouwen, maar ook aan de families die er gewoond hadden. Er kwam zelfs een suggestie ook een maquette te maken van Villa Croonenhoff, voor ons beter bekend als Huize Eyll. Ten slotte bedankte Mia van Roosmalen alle mensen die een bijdrage hadden geleverd aan dit nieuwe pronkstuk: activiteitenbegeleidster Desirée van Mook, initiatiefnemer Jo Stallinga, de makers van de kast Tonnie Bons en Jo Cobben, de sponsors van de kast Aarts Glas en Formido en de afzonderlijke maquettesponsors: Bloemisterij Kicken, Hierder Hepke, Electro Beckers Heer, Frituur Sjefke, Café de l’Ambiance, Café De Jokers, Parket design vloeren van den Rijdt, Sigarenmagazijn Roel Geurten, Rijwiel- en bromfietshandel Quaaden, Theunissen koffie Maastricht en Juwelier van Velthuysen.
•
Lenculenhof gewoon beter De medewerkers van Lenculenhof hebben inmiddels ook de training Vivre Gewoon Beter succesvol afgerond. Op dinsdag 17 april ontving iedereen het diploma. Locatiemanager Harry Heykens kreeg van projectleider Anke Huppertz een waardecheque van € 1.500,- en mag hiermee iets aanschaffen om het gastvrijheidsgevoel in Lenculenhof te vergroten.
•
g
g
g
g
C olo f on Het instellingsblad van Vivre verschijnt vier maal per jaar en wordt gratis verspreid onder medewerkers, cliënten en externe relaties van de onder de stichting ressorterende instellingen. Redactieadres Marc Kentgens, Staffunctionaris Communicatie, tel.: (043) 631 41 87,
[email protected], Postbus 241, 6200 AE Maastricht. RedactieLEDEN Marlies van Bun, Ber Crouzen, Carla Janssen, Marc Kentgens, Karina Louwe, Chantalle Lubbering, Yvonne Stallinga, Gerdie Winckelmolen. EINDRedactie Ber Crouzen. Foto's Marc Kentgens, Dennis Klaassen. Ontwerp Advance Communications, Geleen. Drukwerkverzorging Profeeling, Beringen (BE). Oplage 3.000 exemplaren.
Tips voor de redactie Heeft u tips of suggesties, stuur deze dan naar het bovenstaand redactieadres.
