Maatschappelijk en Financieel Jaarverslag Menzis verbinding

Maatschappelijk en Financieel Jaarverslag Menzis 2011

verbinding 1

Maatschappelijk en Financieel Jaarverslag Menzis 2011

2

3

Inhoudsopgave



VOORWOORD

7

3. MVO IN DE ORGANISATIE

21

5. KETENVERANTWOORDELIJKHEID

53

7. DUURZAAM LEIDERSCHAP

83



3.1

Missie, visie en kernwaarden

21



5.1

Menzis in de keten

53



7.1

Duurzaam omgaan met talenten

83

1. STRATEGIE

9



3.2

Duurzame doelen

22



5.2

De weg wijzen in de zorg

53



7.2

Onze medewerkers in de samenleving 85



1.1

Betaalbare zorg

9



3.3

Verankering in organisatie

23



5.3

De juiste zorg op de juiste plaats

55



7.3

Medewerkertevredenheid

86



1.2

Dichtbij klanten

10



3.4

Corporate governance

24



5.4

Concentratie en spreiding van



7.4

Personeelopbouw in cijfers

87



1.3

Financieel gezond

11



3.4.1 Bestuursstructuur

24





ziekenhuiszorg



1.4

Financieel resultaat

11



3.4.2 Ledenraad

25



5.4.1 Selectief inkopen

59

8. MILIEU

91



1.5

Menz in beweging

12



3.4.3 Raad van Commissarissen

27



5.4.2 Begrotingsmodel

59



8.1

Mobiliteitsbeleid

91



1.6

Toekomst

12



3.4.4 Raad van Bestuur

27



5.4.3 Regioplan

60



8.2

Terugdringen papierverbruik

92



3.4.5 Voorkomen van strijdige belangen

28



5.5

60



8.3

Afval

92



5.5.1 ZorgPunt

60



8.4 Optimaal energieverbruik kantoren

92

29



5.5.2 Zorg voor asielzoekers

61



8.5

92

31



5.5.3 Ouderen

61



8.6 Duurzaam inkopen

93



5.6

Meer zelfmanagement en preventie

62



5.7

Kerncijfers klanten en zorgverleners

67

9. PROFIEL EN KERNGEGEVENS

97



9.1

Profiel

97

Bestuur, directie en toezichthouders

101

Goede basiszorg dichtbij

59

2. VERSLAG RAAD VAN COMMISSARISSEN

15



3.4.6 Governance, Riskmanagement &



2.1

Toezichtpunten

15







2.2

Informatie en educatie

16



3.4.7 Interne en externe codes



2.3

Commissies

17



2.4

Zelfevaluatie

18

4. DUURZAAM VERDIENMODEL



2.5

Ledenraad

18



4.1

Geen winstoogmerk en aandeelhouders 35



2.6

Ten slotte

19



4.2

Eerlijke premie

35

6. DUURZAME FINANCIERINGSMODELLEN

71



9.2



4.3

Eerlijke producten

37



6.1

Global Compact Principles

71



9.2.1 Samenstelling en nevenfuncties

101



4.4 In verbinding met stakeholders

38



6.2

Dialoog

73



9.2.2 Beloning

105



6.3

Stemmen

76



6.4 Beleggen in de zorg

77



6.5

77



6.6 Verantwoord beleggen - ESG-score

78



6.7

80

Compliance

35

Ondertekening UNPRI

Ontwikkelingen en doelen

Betrokkenheid medewerkers

10. FINANCIËLE RESULTATEN

11. VERANTWOORDING

109

115

BIJLAGE 1: LIJST MET AFKORTINGEN EN

TERMINOLOGIE

BIJLAGE 2: GRI-INDEX

4

117

119

5

Voorwoord Menzis is van nature een maatschappelijk

Immers, we moeten zorgverleners, klanten en onze

betrokken zorgverzekeraar. Als coöperatie

eigen medewerkers hierin meekrijgen. Maar voor

heeft Menzis geen winstoogmerk en geen

ons is dit de enige weg die leidt naar wat wij voor

aandeelhouders. Verzekerden zijn lid en daarmee

de lange termijn belangrijk vinden: betaalbare en

eigenaar van de Menzis-onderneming. Het is

toegankelijke zorg.

onze maatschappelijke opdracht om goede gezondheidszorg voor iedereen betaalbaar en

Volgens Menzis is MVO dan ook geen aparte

toegankelijk te houden. Nu en in de toekomst.

afdeling, maar een manier van werken die in de haarvaten van de organisatie zit. Waarvoor

In een tijdsbeeld waarin de kosten van de zorg

medewerkers zich gemotiveerd inzetten.

oplopen, de inkomens achterblijven en de solidariteit afneemt, vraagt dat extra scherpte.

In dit jaarverslag leest u wat we op dit gebied

Het vraagt transparant zijn over motieven en

hebben bereikt en hoe wij onszelf nog willen

acties. Eerlijk en open zijn over producten, diensten

verbeteren. Want ook dat is MVO: continu kritisch

en prijzen. Duurzaam omgaan met mensen,

blijven op je eigen organisatie en continu werken

materialen en middelen. Verbinding zoeken met

aan verbetering. In het belang van onze klanten en

klanten, zorgverleners en andere stakeholders om

de samenleving als geheel.

samen met hen beleidskeuzes te maken. Tijd en geld investeren in maatschappelijke projecten,

Raad van Bestuur Menzis

vanwege hun waarde voor de samenleving.

Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) betekent voor ons dat we duidelijk onze meerwaarde als zorgverzekeraar in het zorgveld laten zien. Vanaf 2012 kopen wij bijvoorbeeld selectief in, waardoor onze klanten een operatie aan heup en rughernia niet meer in alle ziekenhuizen volledig vergoed krijgen. Die koers brengt voor de korte termijn risico’s met zich mee.

6

7

1

Strategie

Menzis behartigt de belangen van haar klanten in de zorg. Wij zetten ons in om kwalitatief goede zorg voor iedereen betaalbaar en toegankelijk te houden. Dat is onze missie en ons bestaansrecht. De laatste jaren spelen we onze rol in het zorgstelsel steeds actiever. We vertalen de wensen van onze klanten naar afspraken met zorgverleners. Onze inzet is zorg van uitstekende kwaliteit, waarbij we tegelijkertijd onze (mede)verantwoordelijkheid nemen om de zorgkosten te beheersen. Onze klanten waarderen onze inspanningen met loyaliteit.

Begin 2011 worden de gevolgen van de economische

De afgelopen jaren lag de uitgavengroei van

crisis steeds zichtbaarder in onze samenleving.

ziekenhuizen en ZBC’s nominaal op 6 à 7%. Dat is

Meer klanten vragen betalingsregelingen aan om

niet langer houdbaar. Om het tij te keren, vinden

de rekening aan hun zorgverzekeraar te kunnen

minister (inmiddels demissionair) Schippers,

betalen. Een signaal dat mensen de oplopende

ziekenhuizen en zorgverzekeraars elkaar medio

zorgkosten nu echt in de portemonnee gaan

2011 in een Hoofdlijnenakkoord. Een markant

voelen. Doordat de inkomens niet meegroeien

moment, waarbij partijen onder meer met elkaar

met de zorgkosten, moeten mensen een steeds

afspreken dat de kosten van ziekenhuizen in 2012

groter deel van hun inkomen aan de zorg besteden.

met niet meer dan 2,5% mogen groeien.

Volgens de Miljoenennota is dit momenteel 22% en in 2040 bij ongewijzigd beleid maar liefst 39%.

1.1 Betaalbare zorg

Dat is een zorgwekkend vooruitzicht, helemaal nu

Menzis heeft en voelt hier nadrukkelijk een

Nederland zich in een recessie bevindt.

verantwoordelijkheid. Wij zetten ons in om de afspraken uit het Hoofdlijnenakkoord na te komen. De zorg moet voor iedereen betaalbaar

8

9

1 Strategie

en beschikbaar blijven. Ieder mens moet kunnen

sparen voor de zorg die zij op hun oude dag nodig

200.000 verzekerden. Azivo doet het als label

interne kosten. Ons doel is om de beheerskosten

rekenen op de hulp die nodig is bij ziekte en

hebben. Dan gaat het met name om hun wens om

zeer goed in een jaar waarin veel wordt gevraagd

de komende jaren met 15% te laten dalen. We gaan

herstel. Al in het verleden hebben wij ons hard

zo lang mogelijk thuis te blijven wonen, voorzien

van medewerkers, waaronder een afgeslankte

efficiënter werken. Hierin passen ook de principes

gemaakt om de zorgkosten te beheersen, bij

van zorg en ondersteuning.

organisatie en een verhuizing naar een nieuw

die we naleven vanwege onze betrokkenheid

pand. De collectieve markt doet het ook dit jaar

bij De Groene Zaak: we hanteren een duurzaam

gelijkblijvende kwaliteit. Met het preferentiebeleid voor medicijnen hebben we voor miljoenen

1.2 Dichtbij klanten

goed. De FNV kiest in 2011 opnieuw voor een

verdienmodel, kiezen voor duurzaam beleggen,

euro’s aan bonussen en kortingen bij apothekers

In 2011 zoeken we nadrukkelijker de verbinding

driejarige samenwerking binnen een collectieve

gaan zuinig om met materialen en middelen om

weggehaald. In 2011 zetten we die lijn voort en

met onze klanten. We ontwikkelen ons zorginkoop-

verzekering met Menzis.

het milieu zo min mogelijk te belasten, enzovoort.

starten we onder meer met selectief inkopen

beleid, onze producten en diensten in co-creatie

en een aanneemsom voor ziekenhuizen. Voor

met onze klanten. Deze aanpak past bij een

1.3 Financieel gezond

120 ondernemingen die de verduurzaming van

heupoperaties en rugherniaoperaties sluiten we

coöperatieve organisatie zoals Menzis waarin de

De overheid wil zorgverzekeraars meer ruimte geven

de Nederlandse economie willen versnellen.

voor 2012 niet meer met alle ziekenhuizen een

klanten – vertegenwoordigd in de Ledenraad – het

om hun regierol in de zorg te pakken. Door minder

contract, op grond van medische kwaliteitscriteria,

hoogste orgaan zijn. Met Team TopZorg beschikken

zaken vanuit de overheid te reguleren, komen

1.4 Financieel resultaat

klanttevredenheid en prijs. Uiteraard doen we dit

we over een online platform waarop we in gesprek

bijvoorbeeld de voordelen van scherpe zorginkoop

Menzis behaalt in 2011 een positief resultaat van

in verbinding met klanten, patiëntenorganisaties

zijn met circa 8.000 van onze klanten. Zij vertellen

terecht bij de betreffende zorgverzekeraar.

€ 43,8 miljoen. De situatie op de wereldwijde

en de betrokken wetenschappelijke verenigingen.

ons over hun ervaringen in de zorg en wat zij

Ex-post correcties en macronacalculatie worden

financiële markten heeft ook invloed op Menzis.

belangrijk vinden: snel weten waar je aan toe

afgeschaft. Daarnaast mogen we over meer prijzen

Toch wordt in 2011 opnieuw een (bescheiden)

We gaan door met onze investeringen in de eerste

bent, vriendelijke bejegening, goede informatie,

vrij onderhandelen met ziekenhuizen, worden de

positief resultaat behaald van € 8,9 miljoen op de

lijn, zodat goede basiszorg voor iedereen dichtbij

duidelijkheid over vergoedingen en goed advies.

DBC’s vervangen door DOT’s (DBC’s Op weg naar

beleggingen. Ook het technisch resultaat is positief:

huis is. Daarbij kan de eerste lijn bijvoorbeeld (een

We vragen hen advies over onze plannen voor zorg-

Transparantie), zijn de tarieven voor tandartsen en

€ 14,9 miljoen uit de basisverzekering en € 27,8

deel van) de zorg voor chronische patiënten en

en productvernieuwing. Daarnaast versterken we

apothekers vrijgegeven en gaan zorgverzekeraars in

miljoen uit de aanvullende verzekeringen. De daling

ouderen overnemen van de duurdere ziekenhuizen.

onze adviesfunctie en wijzen we de weg in de zorg.

2013 waarschijnlijk de AWBZ uitvoeren voor de eigen

van het technisch resultaat ten opzichte van 2010

klanten. Menzis juicht het toe dat zorgverzekeraars

hangt mede samen met hogere lasten uit oninbare

Ook zetten we programma’s op om zoveel

De Groene Zaak is een organisatie van circa

mogelijk mensen in beweging te brengen en

Door klanten te betrekken en te adviseren, zien

meer ruimte krijgen. Feit is wel dat we daardoor

vorderingen. Het positieve resultaat van € 43,8

gezond te houden, onder meer in samenwerking

zij onze toegevoegde waarde in de zorg en zo

meer financieel risico gaan lopen. Om die risico’s te

miljoen wordt toegevoegd aan de reserves en

met sportverenigingen, sportbonden en

ontstaat er vertrouwen. Bij de jaarovergang naar

kunnen dragen, worden zorgverzekeraars verplicht

aangewend om de solvabiliteit verder te versterken.

gemeenten. Met name de jeugd willen we met

2012 belonen klanten onze inspanningen door

om meer geld achter de hand te houden. Zij moeten

Dit laatste is nodig vanwege nieuwe aangescherpte

beweegprogramma’s in beweging brengen.

hun loyaliteit te tonen. Het totale aantal klanten

per 1 januari 2014 gaan voldoen aan aangescherpte

Europese solvabiliteitsregels (Solvency II). Met een

voor Menzis, AnderZorg en Azivo blijft stabiel op

regels en eisen voor solvabiliteit (Solvency II).

solvabiliteitsratio voor de coöperatie van 1,98 aan het einde van 2011 voldoet Menzis ruimschoots

Tot slot, kondigen we in 2011 samen met Aegon het

2,1 miljoen. Menzis laat een licht verlies zien; Azivo

product Zorgsparen aan dat in 2012 nader wordt

en AnderZorg groeien. AnderZorg is inmiddels

Ook dit betekent: meer aandacht voor de kosten.

aan de wettelijke solvabiliteitseisen. Het streven

geïntroduceerd. Hiermee kunnen mensen gaan

het meest volwassen internetlabel met ruim

De zorgkosten, maar natuurlijk ook onze eigen

voor de komende jaren blijft vooralsnog gericht

10

11

1 Strategie

op het versterken van de solvabiliteit tot een

1.6 Toekomst

uitvoeren van de AWBZ voor onze eigen klanten. Dit

Strategische doelen 2012 – 2015

solvabiliteitsratio van minimaal 2,0 in 2013.

Nederland bevindt zich in een recessie en

betekent dat onze Zorgkantoren zullen verdwijnen

• B eheerste stijging van de zorgkosten, met

wereldwijd tekenen zich diverse crises af. We

en hun werk overgaat naar de Menzis-organisatie.

verbetering van de kwaliteit van zorg. Verbetering

1.5 Menz in beweging

zien een beweging ontstaan van individuele

Bij Menzis werken maatschappelijk betrokken

verworvenheden naar gezamenlijke

2012 wordt een uitdagend jaar. We gaan dat jaar

medewerkers. Zij zijn er trots op bij een bedrijf

verantwoordelijkheden, van focus op winst naar

zeer sterk en vol vertrouwen in. Met 2,1 miljoen

te werken dat zich inzet voor betaalbare en

vertrouwen, van verspilling naar duurzaamheid.

loyale klanten. Met een team van enthousiaste

loyale klanten die Menzis vertrouwen. Uit- en

toegankelijke zorg voor iedereen. Een coöperatie

Menzis wil die beweging in zorg en samenleving

medewerkers. Met een gezonde financiële

instroom is lager dan de marktswitch. Externe

zonder bonussen en winstoogmerk. Dus volop

mede vormgeven. Dat betekent verder werken

positie en een strakke strategie om de kosten

stakeholders begrijpen en waarderen de rol van

gefocust op de kern van onze missie: betaalbare en

aan een omkering van de zorg, van focus op

van de zorg en onze eigen organisatie streng te

Menzis.

toegankelijke zorg. De medewerkertevredenheid bij

ziekte en zorg naar gezondheid en gedrag. Meer

beheersen. We doen dat in verbinding met klanten,

Menzis is goed in landelijke vergelijkingen, hoewel

zelfmanagement en preventie, goede basiszorg

patiëntenorganisaties, zorgverleners en andere

bijdragen aan het verlagen van de premie door het

in 2011 wel licht gedaald. Het is belangrijk om

voor iedereen dichtbij en concentratie van

stakeholders. Onze route staat vast, we hebben

beheerskostenniveau met 15% te verlagen per 2013.

medewerkers optimaal te faciliteren en de interne

ziekenhuiszorg. In 2012 gaan we het selectief

een duidelijk doel voor ogen: kwalitatief goede

Van deze besparing wordt 5% geherinvesteerd in

processen moeten dus op orde zijn. In 2011 vraagt

inkopen verder ontwikkelen en geven we samen

zorg voor iedereen betaalbaar en toegankelijk

het verbeteren van de dienstverlening aan klanten.

een op zich succesvolle overgang naar een nieuw

met ziekenhuizen vorm aan een herindeling

houden. In het belang van onze klanten. Want wat

Solvabiliteitsniveau is hoger dan de wettelijke

ICT-systeem voor enkele processen nog aandacht.

van het zorglandschap. We blijven investeren in

hebben zij aan een zorgverzekeraar die niet scherp

norm. Maximaal innen van inkomsten.

preventie en een sterke geïntegreerde eerste lijn

inkoopt? Wat hebben zij eraan als ze de zorg straks

In 2011 wordt een start gemaakt met een andere

om zo meer zorg vanuit de tweede lijn dichter bij

niet meer kunnen betalen? Onze klanten kunnen

orde, we hanteren een duurzaam verdienmodel

invulling van de GRC-functie (Governance,

mensen te brengen. We doen dit onder meer met

erop vertrouwen dat wij hun belangen behartigen.

en betrokken medewerkers dragen actief bij aan

Riskmanagement & Compliance) binnen de

de gezondheidscentra die zijn ondergebracht bij

Wij zijn er voor ze!

het realiseren van de strategie.

organisatie om zo het risicomanagement te

ZorgPunt. In ZorgPunt participeert ook een private

verbeteren. Door een integrale sturing op risico’s

investeerder. Volgens ons is dit een noodzakelijke

kunnen we deze beter beheersen en ontstaat meer

beweging in de zorg, omdat de zorgkosten zo hoog

grip op de bedrijfsvoering. Ook komen we hiermee

worden dat we niet alles uit publieke middelen

tegemoet aan Europese regelgeving. Belangrijk

– die alle Nederlanders samen opbrengen –

• De zorgkosten blijven stijgen; de inkomens groeien niet mee

• Zorg voor iedereen betaalbaar en beschikbaar houden

voor de governance is ook de verkiezing en verdere

kunnen blijven betalen. We moeten op zoek naar

• Klanten krijgen betalingsproblemen

• Klanten de weg wijzen in de zorg

professionalisering van de Ledenraad in 2011.

nieuwe manieren om de zorg en de financiën te

• Zorgverzekeraars gaan meer risico dragen door afschaffen

• Financieel gezonde en sterke organisatie

De Raad van Bestuur dankt de 23 vertrekkende

organiseren. Vanuit die optiek gaan we ook ons

leden voor hun inzet. Ook bedankt zij de Raad van

nieuwe product Zorgsparen verder ontwikkelen.

• Hogere eisen aan solvabiliteit

Commissarissen voor de leidende rol die zij heeft

Daarnaast regelen we de nodige wettelijke

• Invoering DOT, meer vrij onderhandelbare prijzen

vervuld in dit hele proces.

wijzigingen in en bereiden we ons voor op het

• Overheveling AWBZ in 2013

12

van medische kwaliteit en klanttevredenheid medische zorg. Klanten de weg wijzen in de zorg. • E en kostendekkende portefeuille van 2,1 miljoen

• Een financieel gezonde organisatie: zelf actief

• D e interne processen en dienstverlening zijn op

Ontwikkelingen in de zorg Onze verantwoordelijkheid

macronacalculatie en ex-post correcties

• In verbinding met interne en externe stakeholders

13

2

Verslag Raad van Commissarissen

De Raad van Commissarissen (RvC) fungeert als toezichthouder en is daarnaast klankbord en brengt advies uit over de aangescherpte strategie en zorginkoop. Ook kijkt de RvC kritisch mee naar de toenemende financiële risico’s die zorgverzekeraars lopen. Er wordt veel tijd geïnvesteerd in het opnieuw inrichten en verder professionaliseren van de Ledenraad. Uiteraard werkt de RvC ook in 2011 aan de eigen ontwikkeling.

2.1 Toezichtpunten

De RvC besteedt in haar toezicht bijzondere

De RvC houdt toezicht op de bedrijfsvoering door

aandacht aan het risicobeheer van Menzis. De RvC

bespreking van de managementrapportages

beoordeelt in 2011 het risicoprofiel en bepaalt op

en de managementletter. De RvC beoordeelt

strategisch niveau of de financiële en operationele

de hoofdlijnen van het gevoerde beleid, het

risico’s binnen de afgesproken marges blijven.

commerciële beleid, het zorginkoopbeleid en het

Risicomanagement en de implementatie van

financieel beleid.

Solvency II zijn voor de RvC van groot belang. De RvC is intensief betrokken bij de inrichting van de

De Raad van Commissarissen keurt in 2011 de

GRC-functie. Naast een centrale GRC-office komt

volgende besluiten van de Raad van Bestuur goed:

er in 2011 in elk cluster een GRC-manager. De Audit

• de strategie en het meerjarenplan;

Commissie van de RvC krijgt een bredere scoop en

• begroting 2012;

is in dat kader gewijzigd in GRC-commissie.

• jaarverslag en jaarrekening; • productontwikkeling 2012, waaronder ZorgSparen;

De RvC geeft het advies om nadrukkelijk de

• premies 2012;

verbinding te zoeken met stakeholders bij het

• inrichting van de GRC-functie (Governance,

14



invullen en uitvoeren van de strategie. Met name

Riskmanagement, Compliance);

bij de zorginkoopstrategie is het belangrijk dat

• risicobeleid.

zowel zorgverleners als klanten en medewerkers

15

2 Verslag Raad van Commissarissen

meegenomen worden. De RvC onderstreept

naar zorgverzekeraars een aandachtspunt. Zowel

het belang van kostenbeheersing in de zorg,

de financiële als de personele consequenties zijn

waarbij behoud of verbetering van kwaliteit en

onderwerp van gesprek.

beschikbaarheid belangrijke elementen blijven. Speciale aandachtspunten De RvC vraagt in het overleg met de Raad

De RvC is toezichthouder voor Menzis als geheel.

van Bestuur (RvB) aandacht voor een aantal

Daarnaast wordt voldaan aan de vraag van de DNB

processen dat met de overgang naar het nieuwe

dat elke commissaris een eigen aandachtsgebied

automatiseringsysteem nog niet soepel loopt.

heeft om zo ook de belangen van de verschillende

Aan het einde van het jaar zijn deze processen,

labels in het oog te houden. In dit kader staat in

dankzij de maximale inzet van een ieder, voor een

2011 AnderZorg eenmaal apart en uitgebreid op de

belangrijk deel onder controle gebracht.

agenda en is dat in 2012 gepland voor Menzis en

(zesmaal), voert de RvC in 2011 onder meer

deel: de vicevoorzitter en een lid van de RvC, de

Azivo.

overleg met de Ledenraad (viermaal) en de

voorzitter en vicevoorzitter van de RvB, de directeur

Ondernemingsraad (tweemaal). Ook zijn er de

Beheer en de manager Audit. Vaste taken van de

Nieuwe ontwikkelingen Een onderwerp van gesprek tussen RvB en RvC

In 2011 is verder aandacht voor gedrag en cultuur.

jaarlijkse twee strategiedagen met de RvB. In

commissie zijn: de beoordeling van het jaarverslag,

is de constante vernieuwing van producten en

De DNB vraagt specifieke aandacht voor dit

het kader van permanente educatie gaat de

de (financiële) kwartaalrapportages, jaarplan

diensten voor de klant, waaronder de Zorgadviseur,

onderwerp omdat het vertrouwen in financiële

RvC op werkbezoek bij Apollo Vredestein B.V.

inclusief begroting en overige verantwoordingen,

co-creatie en ook het nieuwe product Zorgsparen.

instellingen de afgelopen jaren is geschaad. Om dit

waar zij zich laat informeren over het bouwen

waaronder de risicorapportages en de rapportages

De RvC vindt het goed dat Menzis met Zorgsparen

vertrouwen te herwinnen, is een integere cultuur

aan een kwaliteitsmerk en het sturen op

van de interne en externe accountant. De commissie

initiatief neemt om klanten de mogelijkheid

nodig. Belangrijk in deze cultuur zijn: belangen-

medewerkertevredenheid en verzuim. Daarnaast

neemt kennis van de uitkomsten van de audits.

te bieden ook zelf een voorziening te creëren,

afweging, consistent handelen, bespreekbaarheid,

wordt een bezoek gebracht aan de faculteit

Eveneens bespreekt de commissie de rapportages

met het oog op de stijgende zorgkosten. De RvC

voorbeeldgedrag, realistische targets, transparantie

Technische Geneeskunde van de Universiteit

van de compliance officer. De commissie brengt

dringt wel aan op duidelijke communicatie over

en handhaving. De voorzitter en vicevoorzitter

Twente om kennis te nemen van een aantal

over haar bevindingen schriftelijk en mondeling

de verwachtingen die de klant bij Zorgsparen

voeren in 2011 een gesprek met DNB over dit

innovaties in de gezondheidszorg. Verder volgt de

verslag uit aan de RvC, en speelt een belangrijke rol

mag hebben en wil voor definitieve lancering

onderwerp. De RvC is vertegenwoordigd in een

RvC twee workshops over risicomanagement en

bij de voorbereiding en bespreking van deze

inzicht in de risico’s. Ook de ontwikkelingen bij

Ronde Tafel bijeenkomst van DNB waar bestuurders

ORSA (Own Risk And Solvency Assessment).

GRC-onderwerpen in de RvC.

ZorgPunt staan op de agenda. De besprekingen

met elkaar van gedachten wisselen over de rol die

hebben geleid tot een andere invulling van de

zij vervullen op het vlak van de cultuur van een

2.3 Commissies

De Remuneratiecommissie komt eenmaal bijeen. De

governance. In het algemeen denkt de RvC mee

organisatie.

De GRC-commissie komt in 2011 vijfmaal bijeen

beoordelingsgesprekken met de RvB-leden worden

om zich te buigen over zaken rondom financiële

voorbereid. Daarnaast wordt het beloningsbeleid

over de ontwikkeling van de eerstelijnszorg bij Menzis, waaronder ook MEZ, GC A en de Azivo

2.2 Informatie en educatie

solvabiliteit en risicobeheersing. Aan de

besproken dat ter vaststelling aan de RvC wordt

apotheek. Tot slot is de overheveling van de AWBZ

Naast de vergaderingen met de bestuurders

vergaderingen van de GRC-commissie nemen

voorgelegd. De RvC heeft tot taak, als werkgever

16

17

2 Verslag Raad van Commissarissen

van de bestuurders, hun beloning vast te stellen.

beter definiëren welke concrete doelen en

is uitgebreid met een smoelenboek en er bestaat

organisatie. De RvC wordt open en duidelijk

Er is besloten daarin niets te wijzigen. Op de

resultaten zij wil behalen.

voor de leden de mogelijkheid met elkaar te

geïnformeerd. Als onafhankelijke toezichthouder

communiceren.

krijgt en neemt de RvC volop de ruimte om zelf

agenda stond ook het vergoedingsbeleid van de commissarissen zelf. De vergoedingen worden

In 2010 heeft de RvC een regeling vastgesteld op

met 5% verhoogd, nadat is vastgesteld dat sinds

grond waarvan de combineerbaarheid van functies

In 2011 zijn er verkiezingen voor een nieuwe

De verhoudingen zijn goed, zowel binnen de

2006 geen verhoging meer heeft plaatsgevonden.

van RvC- en RvB-leden wordt getoetst. Niet-

Ledenraad. Van de 41 leden blijven er 18 aan; van de

RvC als met de RvB. De RvC staat volledig achter

Voortaan zal de vergoeding elk jaar mee indexeren

verenigbaar zijn functies die kunnen leiden tot

overige 23 loopt de zittingstermijn af. Dankzij het

de gekozen koers van zorgkostenbeheersing en

met de CAO-verhogingen. Op basis van een

ontoelaatbare belangenverstrengeling (of de schijn

voorwerk van de oude Ledenraad kan de nieuwe

selectieve zorginkoop. De doelen zijn uitdagend

onderzoek naar vergoedingen van Ledenraden in

daarvan), schade aan de reputatie van Menzis of

Ledenraad goed geïnformeerd aan de slag. Het

en ambitieus. Transparant en duidelijk

de sector, wordt in 2011 ook besloten de vergoeding

onvoldoende beschikbaarheid voor de functie bij

gehele traject – met kiescommissie, werving van

communiceren, en het meenemen van stakeholders

van de leden te verhogen. Het gaat hierbij om het

Menzis. Ook is afgesproken dat een functie als

nieuwe leden en dergelijke – wordt in 2011 intensief

in de ontwikkelingen, zijn belangrijke voorwaarden

bedrag dat zij krijgen voor het bijwonen van de

commissaris bij Menzis niet gecombineerd kan

begeleid door de vicevoorzitter van de RvC.

voor succes. De RvC heeft er het volste vertrouwen

vergaderingen. Dit is nu marktconform.

worden met een functie bij een zorginstelling waar

informatie te vergaren binnen en buiten Menzis.

in dat Menzis ook in 2012 een uitstekende

Menzis eerste of tweede zorginkoper is. In 2011 zijn

2.6 Ten slotte

belangenbehartiger zal zijn voor haar klanten in de

2.4 Zelfevaluatie

de nieuwe functiecombinaties voor zowel RvC- als

De RvC is nauw verbonden aan de Menzis-

zorg.

In 2011 verricht de RvC een zelfevaluatie onder

RvB-leden getoetst aan deze regeling.

leiding van een extern bureau. Er komt een positief beeld van de RvC naar voren in vergelijking tot de

2.5 Ledenraad

benchmark. De RvC is onafhankelijk en deskundig.

De RvC besteedt in 2011 veel aandacht aan

Om dit te behouden, werkt de RvC volgens een

ontwikkelingen in de Ledenraad. Naast de RvB

In 2011 bestaat de Raad van Commissarissen

systeem van permanente educatie. De RvC laat

en de RvC wordt ook een zelfevaluatie voor de

uit de volgende personen: Aangetreden

zich een aantal dagdelen per jaar informeren

Ledenraad georganiseerd. Hiermee wordt voldaan

De heer drs. H.J. van Essen, voorzitter

over zaken als zorginkoop, risicomanagement,

aan de doelstelling dat alle bestuurlijke gremia van

zorgfinanciering en dergelijke. Ter verdere

Samenstelling

Benoemd tot

1 juli 2008

1 juli 2012

Mevrouw M. Doornekamp, vicevoorzitter

1 januari 2005

1 januari 2013

Menzis voor het einde van 2011 een zelfevaluatie

De heer drs. R. Oudshoorn

1 januari 2009

1 januari 2013

versterking van de permanente educatie krijgen

houden. De voorzitter van de RvC heeft zitting in

De heer R.L.O. Linschoten

15 juni 2007

5 juni 2015

de leden vanaf 2012 de beschikking over een

de werkgroep die de evaluatie van de Ledenraad

De heer drs. H.J. Simons

30 mei 2008

30 mei 2012

kennismap op intranet, waarin de relevante

voorbereidt. Bevindingen die hieruit naar voren

De heer prof. dr. R.P. Zwierstra

1 januari 2009

1 januari 2013

kennis op allerlei gebieden actueel beschikbaar is.

komen, zijn dat er meer behoefte is aan onderling

Daarnaast wordt gesproken over een evenwichtiger

contact tussen de leden. Ook is er de wens om de

Op 15 juni 2011 liep de termijn af voor de heer Linschoten. Hij is herbenoemd voor vier jaar. Alle commissarissen, met uitzondering

verdeling van taken over de commissies en over de

deskundigheid en kennis over Menzis te vergroten.

van mevrouw Doornekamp en de heer Linschoten, zijn herbenoembaar voor een periode van vier jaar.

gewenste output. Met name de GRC-commissie is

Hierop is de eerder genoemde kennismap ook

zwaar belast. Daarnaast wil de RvC voor zichzelf

toegankelijk gemaakt voor leden. De kennismap

18

De nevenfuncties en beloning van de commissarissen staan in paragraaf 9.2.

19

3

MVO in de organisatie

In de missie en kernwaarden van Menzis staan de mens en maatschappelijke betrokkenheid centraal. Wij nemen sociaal-maatschappelijke en ecologische afwegingen structureel mee in onze beleidsvorming en -voering. Bedrijven die werken vanuit een maatschappelijke opdracht, en hun verantwoordelijkheid nemen voor een duurzame sociale en schone wereld, zijn de bedrijven van de toekomst.

3.1 Missie, visie en kernwaarden

Een belangenbehartiger die zich onderscheidt in aandacht voor het betaalbaar houden

Missie

van kwalitatief goede zorg. Op de langere

Menzis garandeert de beschikbaarheid van

termijn wil Menzis zich ontwikkelen tot een

kwalitatief goede en betaalbare zorg om zo het

gezondheidsorganisatie.

welzijn voor al haar klanten te bevorderen. Menzis doet dat, door in samenhang:

De kernwaarden van Menzis

• h aar klanten te betrekken, te informeren en

Wij willen dat de ‘Menzis-manier’ van werken

adviseren over gezondheidsbehoud en

duidelijk herkenbaar en voelbaar is voor onze

-bevordering;

klanten en iedereen met wie wij samenwerken.

• w aar gewenst, voor haar klanten (tijdige) toegang tot kwalitatief goede zorg en aan zorg

Dat bereiken we door onszelf zo op te stellen in ons werk:

gerelateerde diensten te organiseren; • w aar nodig, voor haar klanten zelf zorg en aan zorg gerelateerde diensten te regelen.

• Menselijk Voor Menzis geldt: elk menz is er één. Dit betekent dat wij de mens en zijn omgeving centraal stellen.

20

Visie

Wij hebben respect voor de mens als individu. Wij

Menzis wil zich, als concern, ontwikkelen tot

zijn er voor al onze klanten die zorg nodig hebben

een belangenbehartiger voor haar klanten.

én voor hun naasten.

21

3 MVO in de organisatie

• Sociaal vooruitstrevend

3.2 Duurzame doelen

Menzis streeft de volgende duurzame doelen na

3.3 Verankering in organisatie

Menzis zet zich in voor het behoud van solidariteit

Uit onze missie, visie en kernwaarden blijkt

(Business Principes van de Groene Zaak):



Bij Menzis is MVO, zoals aangegeven, geen aparte

en andere waarborgen in onze samenleving. Wij

dat duurzaamheid bij Menzis zit verankerd in

• w ij hanteren een duurzaam verdienmodel als

afdeling maar een nadrukkelijk aandachtsgebied

zoeken actief de samenwerking. Zo werken wij

onze manier van denken en werken. Daarbij is

samen met zorgverleners, klanten en patiënten-

duurzaamheid voor ons veel meer dan alleen

verenigingen aan het continu verbeteren van zorg

‘groen’. Het gaat bij ons ook om het centraal zetten

en dienstverlening.

van de mens, net als het duurzaam betaalbaar en beschikbaar houden van de zorg. Om het werken

• Maatschappelijk betrokken

aan een sociale, solidaire én gezonde samenleving.

Wij baseren onze keuzes niet alleen op het

Waarin we bewust en verantwoord omgaan met

‘hier en nu’ maar ook op de toekomst. Ook voor

het milieu maar ook met verworvenheden, zoals

volgende generaties willen wij een schone, sociale

goede zorg.

wereld achterlaten, waarin goede, betaalbare zorg voor iedereen vanzelfsprekend is. Menzis

Deze denkwijze krijgt bij Menzis concreet vorm

heeft duurzaamheid hoog in het vaandel staan

door te werken volgens de Business Principes van

en werkt aan het verder verduurzamen van de

De Groene Zaak. In 2010 heeft de Raad van Bestuur

eigen bedrijfsvoering en beleggingen. Wij zijn

deze principes bekrachtigd als leidraad voor de

medeoprichter van De Groene Zaak en werken

inspanningen op het gebied van duurzaamheid.

volgens de Business Principes van De Groene Zaak.

In 2011 wordt hieraan verder invulling gegeven. De bestuursvoorzitter van Menzis is tot medio 2011

Menzis past de Lean filosofie toe in haar

voorzitter van De Groene Zaak. Begin 2012 treedt de

werkzaamheden. Dit betekent dat verspilling van

CFO van Menzis toe tot het bestuur van De Groene

tijd en middelen zoveel mogelijk wordt voorkomen.

Zaak.

Alles wat wij doen, wordt ingegeven door het leveren van waarde voor de klant.

De Groene Zaak is een organisatie van circa 120 ondernemingen die de verduurzaming van de Nederlandse economie willen versnellen. Menzis heeft de Business Principes van De Groene Zaak vertaald naar de eigen organisatie. Naast het groene component wordt een nadrukkelijker sociaal component toegevoegd.

22

uitgangspunt (zie hoofdstuk 4);


voor iedereen in de organisatie. Het is een

• n emen onze ketenverantwoordelijkheid (zie

manier van werken die doorklinkt in alle

hoofdstuk 5);

beslissingen die we nemen. Leidraad daarbij is:

• z etten ons in voor nieuwe duurzame

verantwoordelijkheid nemen, verantwoording

financieringsmodellen (zie hoofdstuk 6);

afleggen en transparant zijn.

• b ouwen aan duurzaam leiderschap in de toekomst (zie hoofdstuk 7);

De verantwoordelijkheid voor MVO ligt bij de

• verminderen verspilling en afval; en zetten in

clusterdirecteuren, evenals in de Raad van

op maximale energiereductie en toepassing van

Bestuur. Maatschappelijke prestaties worden niet

duurzame energie (zie hoofdstuk 8).


meegewogen bij de vaststelling van de beloning van bestuurders. Dit gebeurt evenmin bij financiële

In schema ziet dit er als volgt uit:

prestaties; Menzis werkt niet met bonussen.

Invulling duurzame doelen Hanteer een

Neem keten-

Duurzaam

Milieu

Nieuwe duurzame

duurzaam

verantwoordelijkheid

leiderschap

inspanningen

financierings-

verdienmodel • Geen winstoogmerk

modellen • Betaalbaar en

• Maatschappelijk

• Ledenraad

toegangelijk houden

betrokken

• Acceptatieplicht

van de zorg

medewerkers

• Eerlijke producten • Eerlijke premies • Behoud solidariteit • In nauwe verbinding met stakeholders • Helderheid in governance

• Herinrichting zorgaanbod: - zelfmanagement, preventie - sterke eerste lijn - spreiding en concentratie in

• ISO 14001 • Verduurzaming bedrijfsprocessen

• Verantwoorde beleggings- portefeuille

• Geen verspild talent

• Mobiliteitsbeleid

• Diversiteit

• Digitalisering

duurzame prestaties

• Arbeidsinzetbaarheid

• Beperking afval

d.m.v. engagement en

• Tevreden medewerkers

• Duurzaam inkopen

stemrecht

• Aandacht voor

• Invloed uitoefenen op

• Beleggen in

mantelzorgers en

Nederlandse

vrijwilligers

zorgorganisaties

ziekenhuiszorg

23

3 MVO in de organisatie

Aan de hand van de Business Principes van

De clusterjaarplannen bespreken de directeuren

3.4.2 Ledenraad

Commissarissen dan wel (met gekwalificeerde

De Groene Zaak is een traject in gang gezet om

met elkaar en met de Raad van Bestuur. Nu

De formele invloed en zeggenschap van

meerderheid) het ontnemen van het bindende

meer resultaatgericht te worden op het gebied

MVO op deze wijze is belegd in de clusters, is de

verzekerden is bij de Coöperatie Menzis U.A.

karakter van een voordracht tot benoeming;

van MVO. In 2010 heeft een stuurgroep MVO in

coördinatiewerkgroep MVO opgeheven. Door de

geborgd via de Ledenraad. De Ledenraad

kaart gebracht, wat op dat moment de status

verankering in de jaarplannen, is er een constante

bestaat uit personen die geacht worden het

Commissarissen om als lid van de Raad van

was ten aanzien van de verschillende principes.

toets op MVO-aspecten in de bedrijfsvoering.

verzekerdenbelang en het maatschappelijke

Commissarissen voorgedragen te worden;

Vervolgens is de stuurgroep opgegaan in een

belang onder de aandacht te brengen bij de Raad

coördinatiewerkgroep MVO. De werkgroep bestond

3.4 Corporate governance

• h et aanbevelen van personen aan de Raad van

• h et schorsen en ontslaan van leden van de Raad van Commissarissen;

van Bestuur en de Raad van Commissarissen. De

uit vertegenwoordigers van alle clusters. Doel was

Ledenraad heeft wettelijke en rechtspersoonlijke

• het vaststellen van de jaarrekening; • h et wijzigen van de statuten, het besluiten

het versterken van samenhang tussen de clusters

3.4.1 Bestuurstructuur

taken en bevoegdheden. Daarnaast heeft de

en zorgen voor informatieverstrekking over MVO

De Verenigde Naties heeft het jaar 2012

Ledenraad een klankbordfunctie. De Ledenraad kan

tot juridische fusie, juridische splitsing en

aan de andere clusters. Zo weten de clusters van

uitgeroepen tot het Internationaal jaar van

gevraagd en ongevraagd advies uitbrengen over

ontbinding.

elkaar wat zij doen en kunnen zij van elkaar leren.

de Coöperaties. Hierin zal het belang van de

aspecten rondom de zorgverzekeringen. In 2011 komt de Ledenraad tweemaal in een

coöperatie voor sociaal economische ontwikkeling In 2011 zijn verdere stappen gezet om de Business

centraal staan. Menzis ervaart de kracht van

Samenstelling

formele vergadering bijeen. De belangrijkste

Principles – en daaruit voortvloeiende doelen – te

haar coöperatieve organisatievorm in de

De Ledenraad van de coöperatie bestaat

formele onderwerpen in die vergaderingen zijn:

beleggen in de clusterjaarplannen. De directeuren

vertegenwoordiging van de verzekerden in de

uit eenenveertig (41) afgevaardigden. De

• het vaststellen van de jaarrekening;

hebben een doorvertaling van duurzaamheid

Ledenraad. Deze Ledenraad speelt een actieve

afgevaardigden worden gekozen door en uit

• h et verlenen van decharge aan bestuurders en

gemaakt naar hun eigen cluster. Deze is

rol in de beleidsbepaling en maatschappelijke

de leden, steeds voor een termijn van vier

vastgelegd in de clusterjaarplannen en hieraan

vertegenwoordiging van de organisatie.

jaar. Leden komen tweemaal in aanmerking

• besluiten tot wijziging van de statuten.

voor herbenoeming. De Ledenraad is zodanig



samengesteld dat de raad als een representatieve

Daarnaast wordt in deze vergaderingen aandacht

vertegenwoordiging van de leden kan worden

besteed aan:

beschouwd. De leiding van de vergaderingen van

• de strategie van Menzis;

de Ledenraad is belegd bij de voorzitter van de

• het jaarplan en de begroting 2011;

Raad van Commissarissen.

• het toezicht op de zorgverzekeraars;

zijn tactische en operationele acties verbonden.

Bestuurstructuur/organogram:

Ledenraad

• de actuele ontwikkelingen.

Raad van Commissarissen

Bevoegdheden

Raad van Bestuur

Staf & ondersteuning Commercie

24

Klantservice

Zorgmanagement

commissarissen;

Beheer

MEZ/Zorgaanbod

De belangrijkste bevoegdheden van de Ledenraad

Daarnaast heeft de Ledenraad een belangrijke

in het Burgerlijk Wetboek en de Statuten van de

Adviesfunctie, conform artikel 28 van de

Coöperatie zijn als volgt:

Zorgverzekeringswet (gevraagd en ongevraagd

• h et benoemen van de leden van de Raad van

adviseren). Daartoe worden jaarlijks twee

25

3 MVO in de organisatie

themabijeenkomsten belegd. Hierin worden

De Kiescommissie bestond verder uit de

3.4.3 Raad van Commissarissen

relevante onderwerpen zo interactief mogelijk

vicevoorzitter van de Raad van Bestuur en vijf

De Raad van Commissarissen houdt toezicht op

behandeld. In 2011 staan op de agenda: Strategie

leden van de Ledenraad, ondersteund door de

het beleid van de Raad van Bestuur evenals op de

Menzis 2012-2015 en de zorginkoopstrategie in

secretaris van de Raad van Bestuur.

algemene gang van zaken in de coöperatie en de met haar verbonden ondernemingen. Het toezicht

relatie tot de veranderende zorgsector. De Ledenraadsverkiezing is als volgt verlopen.

heeft onder meer betrekking op de strategie, de

Kwalificaties en expertise

Uit de verzekerden van de betreffende

leiding en organisatie, het vermogensbeheer,

Leden moeten voldoen aan het volgende profiel:

zorgverzekeraars zijn kandidaten geworven voor de

het uitoefenen van de bestuurstaak evenals

• 18 jaar of ouder zijn;

Ledenraad. Zij zijn formeel kandidaat gesteld door

de wijze waarop de coöperatie zich richt naar

• v erzekerd zijn bij een van de maatschappijen van

de Raad van Commissarissen. De kandidatenlijst

maatschappelijke en sociale belangen. De Raad

is gepubliceerd en verzekerden hebben de kans

van Commissarissen staat de Raad van Bestuur

• een brede maatschappelijke interesse hebben;

gekregen om zich tegenkandidaat te stellen.

met advies ter zijde.

• s pecifieke belangstelling hebben voor

Er hebben zich geen tegenkandidaten gemeld.

Menzis;

gezondheidszorgzaken; • a lgemene belangen kunnen onderscheiden van

De door de RvC voorgedragen kandidaten zijn

De Raad van Commissarissen is evenwichtig en

gekozen en per 1 januari 2012 aangetreden.

naar behoren samengesteld. Dit houdt in dat de leden deskundig, onafhankelijk en betrouwbaar

individuele belangen; • kunnen omgaan met vertrouwelijke informatie;

Deskundigheid

zijn. In het bijzonder moet er aandacht zijn

• goed kunnen samenwerken.

Om de deskundigheid en professionaliteit van de

voor evenwicht in de maatschappelijke velden,

Ledenraad verder te verbeteren, wordt in 2011 een

waarin de commissarissen hun ervaring hebben

Om onafhankelijkheid te borgen zijn onder meer

Kennisnet opgezet op het intranet van Menzis.

opgedaan. De commissarissen volgen jaarlijks

uitgesloten van lidmaatschap van de Ledenraad:

Hierin vinden de leden achtergrondinformatie

een permanent educatieprogramma conform

• leden van de RvC en leden van de RvB;

over Menzis, zorgverzekeringen, zorgfinanciering,

het Deskundigheidsplan van Menzis voor de

• personen, die in dienst zijn van Menzis;

noem maar op. Ook kunnen zij hier dagelijks een

commissarissen.

• p ersonen die uit een zakelijke relatie belang

knipselkrant lezen met krantenberichten over

kunnen hebben bij Menzis.

Verkiezingen

Menzis en het zorgveld. Bovendien biedt het

In hoofdstuk 2 staat meer informatie over de Raad

Kennisnet de mogelijkheid om onderling met

van Commissarissen.

elkaar te communiceren.

Paragraaf 9.2 vermeldt de namen en nevenfuncties van de commissarissen.

In het najaar van 2011 vinden verkiezingen plaats voor de Ledenraad. Net als voorgaande keren is de

In paragraaf 9.2 staat de samenstelling van de

Ledenraadsverkiezing voorbereid en begeleid door

Ledenraad.

3.4.4 Raad van Bestuur

een Kiescommissie, onder voorzitterschap van de

Het bestuur van de coöperatie is opgedragen aan

vicevoorzitter van de Raad van Commissarissen.

de Raad van Bestuur. De leden van de Raad van

26

27

3 MVO in de organisatie

Bestuur zijn voor hun bestuurstaak collectief en

In hoofdstuk 9 staan de namen, nevenfuncties en

RvC. Een lid van de Raad van Bestuur zal:

In 2011 wordt een start gemaakt met de

afzonderlijk verantwoording schuldig aan de Raad

beloning van de bestuurders en directeuren.

• niet in concurrentie treden met Menzis;

herinrichting van de tweede lijn. Hierbij wordt

• g een (substantiële) schenkingen van Menzis of

de planning- en control cyclus op operationeel en

van Commissarissen. Voor de gehele Raad van Bestuur is een

derden vorderen of aannemen; • t en laste van Menzis of derden geen

De Raad van Bestuur stelt jaarlijks een jaarplan

deskundigheidsplan opgesteld, dat jaarlijks

inclusief begroting op voor het eerstvolgende

wordt geactualiseerd. Op basis hiervan volgen

jaar. Ook stelt zij tweejaarlijks een meerjaren

de bestuurders hun eigen permanente educatie.

strategieplan op voor de komende drie jaar. Deze

De Raad van Commissarissen vergewist zich

plannen worden door de Raad van Commissarissen

ervan of de leden van de RvB blijvend voldoen

vastgesteld.

aan deskundigheidseisen gesteld door De

3.4.6 Governance, Riskmanagement & Compliance

Nederlandsche Bank.

Menzis heeft diverse maatregelen getroffen om het

De Raad van Bestuur verschaft de Raad van

ongerechtvaardigde voordelen verschaffen; • g een zakelijke kansen die aan Menzis toekomen voor zichzelf of familie benutten.

beleidsmatig (strategisch/tactisch) niveau in één keten georganiseerd. Ook worden de risico’s op het gebied van Governance, Riskmanagement & Compliance meer in onderling verband bekeken. De inrichting van deze GRC-keten sluit aan bij de eisen vanuit toekomstige regulering (Solvency II). Per 1 januari 2012 is deze keten operationeel.

risico te beperken in de bedrijfsuitvoering en bij de

De GRC-commissie van de Raad van

Commissarissen tijdig de gegevens die de

Bij de uitvoering van zijn taken maakt de Raad

ontwikkeling van nieuwe producten, en daarmee

Commissarissen houdt toezicht op de Raad van

commissarissen nodig hebben om hun taak uit te

van Bestuur een zorgvuldige afweging van

schade aan de samenleving te voorkomen.

Bestuur bij onder meer: de werking van de interne

oefenen. De Raad van Bestuur is, onder toezicht

belangen en risico’s, daarbij de strategie en

van de Raad van Commissarissen, verantwoordelijk

missie in ogenschouw nemend. Daarbij houdt zij

Zij heeft haar sturing op risico’s ingericht volgens

informatieverschaffing door Menzis, naleving van

voor het instellen en handhaven van interne

rekening met alle belanghebbenden en de van

het ‘three lines of defence’-model. De drie lijnen

aanbevelingen van Audit en de externe accountant,

procedures die ervoor zorgen dat alle belangrijke

toepassing zijnde wetten en gedragscodes. Ook

werken als volgt:

rol en functioneren van Audit, ICT, financiering,

sturingsinformatie bij de Raad van Bestuur

neemt de Raad van Bestuur het door de Raad van

• 1e lijn: Het lijnmanagement (bestuurders,

taxplanning, beleggingen en de relatie met de

bekend is. De Raad van Bestuur zorgt ervoor dat de

Commissarissen vastgestelde risicobeleid mee in

directeuren, managers) is zelf verantwoordelijk

sturingsinformatie van Menzis rechtstreeks aan

haar besluitvorming.

voor de borging van risico’s bij de bedrijfs-

de Raad van Commissarissen wordt gerapporteerd

risicobeheersings- en controlesystemen, financiële

externe accountant.

uitvoering. Dit draagt bij aan een cultuur waarin

Solvency II

en dat de integriteit van de informatie niet wordt

3.4.5 Voorkomen van strijdige belangen

bij alle beslissingen risico’s in het licht van de

Alle verzekeraars dienen naar verwachting per

aangetast.

In de statuten van Menzis is vastgelegd hoe

doelstellingen van Menzis meegewogen worden.

1 januari 2014 te voldoen aan (Europese) wet- en

strijdige belangen tussen Menzis en bestuurder(s)

• 2 e lijn: Control & Riskmanagement adviseert

regelgeving waarin nieuwe richtlijnen in het kader

De Raad van Bestuur evalueert eenmaal per jaar de

en/of commissarissen voorkomen moeten worden,

de 1 e lijn over risico’s. Daarnaast stelt zij kaders

van Solvency II zijn vastgelegd. In het kort betekent

eigen werkwijze en het gezamenlijk en individueel

en hoe gehandeld moet worden als er sprake lijkt

voor de risicobeoordeling en controleert zij het

dit dat een verzekeraar de wettelijk vereiste

functioneren van de bestuurders. De Raad van

te zijn van strijdige belangen. Nevenfuncties

risicomanagement door de 1 e lijn (planning &

solvabiliteit bepaalt op basis van risico’s in haar

Bestuur informeert de Raad van Commissarissen

mogen niet strijdig zijn met de belangen van

control).

bedrijfsvoering. Dat is het wettelijk aan te houden

over de uitkomsten van deze evaluatie. Driejaarlijks

Menzis. Bestuurders en commissarissen moeten

• 3 e lijn: Audit toetst intern de uitvoering van het

vindt een evaluatie plaats onder onafhankelijke

het voornemen om een nieuwe nevenfunctie te

risicomanagement door 1 e en 2 e lijn vanuit een

worden getoetst door de toezichthouder (DNB). In

deskundige begeleiding.

vervullen altijd melden aan de voorzitter van de

onafhankelijke positie.

verband hiermee heeft Menzis in 2009 het project

28

kapitaal. De beheersing van risico’s zal nadrukkelijk

29

3 MVO in de organisatie

Solvency II opgestart. In aanloop naar de verwachte

Risicomanagement

3.4.7 Interne en externe codes

datum van invoering van deze nieuwe wet- en

Risicomanagement wordt ingezet als instrument

Maatschappelijk verantwoord ondernemen

regelgeving, heeft Menzis deelgenomen aan een

voor het realiseren van strategische, tactische

betekent transparant zijn over het handelen en

aantal Quantitative Impact Studies ter toetsing

en operationele doelstellingen. Het betreft

dit waar nodig vastleggen in gedragscodes die

van een kapitaalmodel en de uitkomsten daarvan.

een integrale aanpak voor de belangrijkste

intern en/of extern gelden. Menzis heeft zich

Ook neemt Menzis in 2011 deel aan de Pilot van DNB

risico’s voor de organisatie. Menzis heeft de

gecommitteerd aan een aantal externe codes en

inzake de ORSA (Own Risk and Solvency Assessment).

belangrijke strategische risico’s gedefinieerd.

regelingen. Daarnaast zijn er interne codes en

- Gedragscode persoonlijk onderzoek

Hierbij worden op basis van diverse doelstellingen

Deze strategische risico’s zijn geprioriteerd en

regelingen. Eind 2011 is een start gemaakt met een

- M oratorium erfelijkheidsonderzoek Verbond van

en risico’s diverse toekomstscenario’s uitgewerkt

op basis hiervan is een top-9 opgesteld. Per

jaarlijkse evaluatie en actualisering van de interne

aan de hand van een projectie- en kapitaalmodel.

bedrijfscluster zijn beheersingsmaatregelen en

regelingen voor integriteit en compliance. De

- HIV-gedragscode

Menzis onderschrijft de toegevoegde waarde van

verantwoordelijken voor de risico’s benoemd. Deels

eerste geactualiseerde regelingen zijn in februari

• Z N Protocol materiële controle zorgverzekeraars

de wet- en regelgeving voor de interne sturing van

hebben deze onzekerheden/risico’s een externe

2012 vastgesteld. Voor medewerkers zijn in 2011

werkzaamheden. Met behulp van genoemde studies,

oorzaak. Voorbeelden zijn: de uitkomsten van

e-learning modules over compliance, privacy en

• Fraudeprotocol

deelname aan de pilot ORSA en uitwerking van

ziekenhuisafrekeningen voor overfinanciering en

informatiebeveiliging beschikbaar gesteld.

• E umedion, Best practices voor betrokken

de overige regelgeving, wordt toegewerkt naar de

de werking van het risicovereveningsmodel.

- U niforme Maatregel 07: Overstapregels tijdens prolongatie • Z N Gedragscode verwerking persoonsgegevens door zorgverzekeraars: - P rotocol Incidentenwaarschuwingssysteem Financiële Instellingen

Verzekeraars

Nederland

aandeelhouderschap , 30 juni 2011 (stembeleid bij beleggingen in andere ondernemingen)

implementatie van genoemde wet- en regelgeving

Hieronder staat een opsomming van de

begin 2013.

belangrijkste codes en regelingen.

• NVP sollicitatiecode

Externe codes

Interne codes

• Corporate Governance Code

• G edragscode voor persoonlijke integriteit. In deze

• Governance Principles Code Verzekeraars

gedragscode wordt verwezen naar de volgende

• ZN Gedragscode Goed Zorgverzekeraarschap

regelingen van integriteit:

• Uniforme maatregelen ZN:

- klokkenluidersregeling

- Uniforme Maatregel 01: Functionele eenheid

- incidentenregeling

- Uniforme Maatregel 02: Privacy Statement

- geschenkenregeling

- U niforme Maatregel 03: Informatie verstrekken

- g edragsregels voor gebruik en controle van

aan verzekerden en verzekeringnemer - Uniforme Maatregel 04: Direct Marketing - U niforme Maatregel 05: Maatregel verzekerden behorend tot kwetsbare groepen - U niforme Maatregel 06: Privacy afhandeling

internet, e-mail en intranet - r egeling nevenfuncties en nevenwerkzaamheden - reglement ongewenste omgangsvormen - Clean Desk Beleid

declaraties

30

31

3 MVO in de organisatie

• M enzis houdt bij het vaststellen van haar

Verzekeraars en conformeert zich aan de principes.

vaststellen en waar nodig bijstellen van het

Het opvolgen van de bepalingen van de Code

algehele risicobeleid van Menzis. De RvB − primair

producten rekening met het klantbelang. De

- agressieprotocol

Verzekeraars gebeurt op basis van het ‘pas toe of

de CFO − is verantwoordelijk voor het uitvoeren

producten worden onder andere getoetst op

- uitbesteden

leg uit’-beginsel.

en monitoren van het algehele risicobeleid van

kwaliteit, begrijpelijkheid en duurzaamheid

Menzis. De risicobereidheid wordt op voorstel

voor de klant. Klanten worden in 2011 structureel

van de RvB ten minste jaarlijks ter goedkeuring

betrokken (via de Ledenraad en klantpanels)

- p rotocol beluisteren, bekijken, opnemen en registreren van klantcontact

• Privacybeleid Menzis - richtlijn Gegevens verstrekken aan derden

• D e functies, inrichting en rol van de Raad van

- richtlijn Opnemen telefoongesprekken

Commissarissen voldoen aan de principes van

aan de RvC voorgelegd. Tussentijdse materiële

bij de ontwikkeling van bestaande en nieuwe

- richtlijn Bewaren en vernietigen van gegevens

de Code. De Raad van Commissarissen besteedt

wijzigingen van de risicobereidheid worden

producten. Menzis heeft in 2011 ook een start

- procedure inzage- en correctierecht

jaarlijks aandacht aan de evaluatie van het

eveneens ter goedkeuring aan de RvC voorgelegd.

gemaakt met een Product Goedkeuringsproces

- procedure recht en verzet

eigen functioneren en volgt een permanent

- procedure melden gegevensverwerking

educatieprogramma. Verder zijn belangrijk:

De interne auditfunctie is als derde lijn

en toegepast bij de introductie van nieuwe

- anonimiseren testgegevens

de kwaliteit van de risicobeheersing en het

onafhankelijk belegd. De afdeling Audit

producten. Hierin wordt gekeken naar aspecten

- procedure verkeerde adres medische dossiers

toezicht door de RvC op het formuleren van de

beoordeelt de effectiviteit van de interne

als kosten-batenanalyse, risico’s van het product

• Fraudebeleid Menzis

risicobereidheid door de RvB. Meer informatie

beheersmaatregelen in opzet, bestaan en

voor de onderneming, zorgplicht jegens klant,

• M oreel ethische verklaring, getekend op

over de RvC staat in hoofdstuk 2.

werking. Hiertoe behoren ook de kwalitatieve

passend binnen strategie en doelstellingen, en

en effectieve maatregelen die zijn getroffen

financiële duurzaamheid.

20 december 2011 door Raad van Bestuur (conform

• D e functies, inrichting en rol van de Raad van

• M enzis voldoet aan de principes voor Audit.

(PAP). Dit proces wordt verder ontwikkeld

• H et thema Klantbelang Centraal is uitgewerkt

Bestuur voldoen volledig aan de principes van

in het kader van governance, risicobeheer en

de Code. Conform de Code Verzekeraars oefenen

beheersprocessen van de zorgverzekeraar(s).

en is vrijwel volledig ingebed in de organisatie.

Code Verzekeraars

de leden van de Raad van Bestuur hun functie

De afdeling Audit rapporteert de bevindingen

Menzis stelt zich op als belangenbehartiger van

Sinds 1 januari 2011 is de Code Verzekeraars,

uit op een zorgvuldige, deskundige en integere

aan het management, de RvB en GRC-commissie

haar klanten in de zorg en hanteert al langere tijd

geïnitieerd door het Verbond van Verzekeraars,

manier. Dit gebeurt met inachtneming van

van de RvC.

een benadering waarin de klant en zijn belang

ook van kracht voor de zorgverzekeraars. De Code

de van toepassing zijnde wet- en regelgeving,

Verzekeraars, die vrijwel gelijk is aan de Code

reglementen, de Menzis Gedragscode voor

beloningsbeleid, zie paragraaf 9.2.2. De

is tot in de haarvaten van de strategie, het beleid

Banken, vervangt de Health Insurance Governance

persoonlijke integriteit en andere gedragscodes

beloningen zijn gekoppeld aan niet-

en de medewerkers verweven. Meer informatie

Code van mei 2002 en behelst een aantal principes

die van toepassing zijn. Ieder lid van de RvB

financiële prestatiecriteria (onder andere

hierover staat in paragraaf 4.4 bij de alinea over

voor goed ondernemingsbestuur. De Code

heeft op 20 december 2011 de moreel-ethische

medewerkertevredenheid en klanttevredenheid).

Klanten.

Verzekeraars is een aanvulling op de Nederlandse

verklaring getekend. Deze verklaring is op de

Het beloningsbeleid is in lijn gebracht met de

Corporate Governance Code (ook wel bekend als

website gepubliceerd. Meer informatie over de

strategie, risicobereidheid, doelstellingen en

Code Tabaksblat). De Code Verzekeraars bevat een

RvB staat in paragraaf 3.4.4.

kernwaarden van de organisatie.

Code Verzekeraars).

aantal principes op het gebied van governance,

centraal staat. Het centraal stellen van de klant

• M enzis voldoet vrijwel volledig aan de principes

risicomanagement, audit en beloningsbeleid.

voor risicomanagement. De RvB − primair

Menzis onderschrijft het belang van de Code

de voorzitter − is verantwoordelijk voor het

32

• M enzis voldoet aan de principes voor

33

4

Duurzaam verdienmodel

De economische crisis in de wereld heeft het vertrouwen in financiële dienstverleners en verzekeraars aanzienlijk geschaad. Juist in deze tijden hecht Menzis aan een transparant, eerlijk en duurzaam verdienmodel. Wij werken vanuit onze maatschappelijke opdracht en betrekken klanten, zorgaanbieders en overige stakeholders zoveel mogelijk bij het bepalen van onze koers.

4.1 Geen winstoogmerk en aandeelhouders

de kosten van onze eigen organisatie. De afgelopen

Zoals hiervoor in paragraaf 3.4.1 is beschreven,

jaren zijn onze beheerskosten zo’n 4 à 5% gedaald,

is Menzis een coöperatie. Verzekerden zijn lid en

dat is gemiddeld in de markt. In 2011 wordt echter

daarmee eigenaar van de Menzis-onderneming.

besloten dat we de beheerskosten in de komende

Een aantal leden heeft zitting in de Ledenraad.

twee jaar met 20% willen terugdringen. Doel is de

Zij vertegenwoordigen de verzekerden van Menzis,

organisatie zo (kosten)efficiënt mogelijk te maken

AnderZorg en Azivo. De Ledenraad is het hoogste

en zo bij te dragen aan betaalbare premies.

orgaan van Menzis. Zij hebben de laatste stem in veel van de beslissingen.

Voor 2012 zijn we erin geslaagd de premie laag te houden. Premieverhoging is in deze tijd

Als coöperatie heeft Menzis geen winstoogmerk,

helaas niet tegen te houden. In de premie van de

er zijn geen aandeelhouders. Eventuele winsten

basisverzekering zit ook dit jaar zestig euro om het

investeren we in de zorg en in het betaalbaar

tekort in het zorgverzekeringsfonds van de overheid

houden van de premie.

terug te dringen. Daarnaast stijgen de zorgkosten elk jaar. Met een beperkte premiestijging van

34

4.2 Eerlijke premie

€ 1,75 per maand slagen we erin de premie van de

Menzis wil niet dat de rekening van de oplopende

basisverzekering zeer beheerst te laten stijgen ten

zorgkosten alleen bij onze klanten komt te liggen.

opzichte van de stijgende zorgkosten. Dit lukt ons

Daarom zetten we ons in om de zorgkosten zoveel

door goede afspraken te maken met zorgaanbieders

mogelijk te beperken. Ook zijn we zeer kritisch op

en door de eigen beheerskosten laag te houden.

35

4 Duurzaam verdienmodel

Uitgebreide betalingsregelingen

fraude door klanten die onterecht of teveel

op een eenvoudige wijze met PGB gelden

4.3 Eerlijke producten

Bij een duurzaam verdienmodel hoort in onze ogen

kosten claimen. Maar ook door zorgaanbieders

kunnen frauderen. Menzis scherpt begin 2011 de

Bij Menzis wordt iedereen geaccepteerd voor

ook dat we klanten helpen om hun rekeningen te

die onterecht of teveel declareren (economisch

controle verder aan op fraude met PGB’s door

de basisverzekering en de aanvullende en

kunnen betalen. Menzis heeft hiervoor uitgebreide

delict). Fraudebeheersing is bij Menzis een

bemiddelingsbureaus. Dit leidt tot beëindiging

tandverzekering. Er is geen medische keuring

betalingsregelingen. Klanten maken hiervan steeds

integraal onderdeel van de bedrijfsvoering.

van contracten met bemiddelingsbureaus en het

of andere vorm van risicoselectie.

vaker gebruik. Als klanten desondanks langere tijd

Jaarlijks inventariseert Zorgverzekeraars

terugvorderen van premiegelden.

hun premie niet betalen, volgt Menzis de wettelijke

Nederland de resultaten en inspanningen van het

regeling voor wanbetalers. Menzis vindt het

fraudebestrijdingsbeleid van zorgverzekeraars.

De fraudealertheid van medewerkers is een

kunnen niet zelf een verzekeringspakket

belangrijk om tot het uiterste te gaan om het geld

ZN concludeert dat Menzis voldoet aan alle formele

belangrijk instrument in het herkennen van

samenstellen met alleen de zorg die zij

van wanbetalers te incasseren. We zien dit als een

eisen van het Fraudeprotocol. Menzis heeft een

fraude door verzekerden. Met name de afdeling

nodig denken te hebben. Het idee van een

vorm van solidariteit naar de klanten die wel op

actief beleid op het gebied van preventie, detectie

Declaratieverwerking Buitenland nota’s heeft een

zorgverzekering is immers dat je samen betaalt

tijd hun premie betalen. Immers, de kosten van het

en repressie. Een actieve fraudebestrijding draagt

belangrijke bijdrage geleverd aan het opsporen

voor de zorg die sommigen nodig hebben. Dit

wanbetalen worden uiteindelijk betaald door alle

eraan bij dat klanten een zuivere premie betalen

van fraude met buitenlandse nota’s. Door het

betekent dat ouderen moeten betalen voor

klanten met een keurig betaalgedrag.

die gebaseerd is op de werkelijke kosten. Menzis

geven van presentaties en het terugkoppelen van

kraamzorg, en jongeren voor een leesbril. Ook al

geeft klanten hierin ook een actieve rol en vraagt

de resultaten van een fraudeonderzoek blijven de

maken zij daarvan geen gebruik. Zo behouden we

Actief fraudebeleid

hen om de zorgkosten die zorgaanbieders op hun

medewerkers alert fraude te voorkomen.

betaalbare zorg en solidariteit in het zorgstelsel.

Fraude is schadelijk voor het vertrouwen in

naam hebben gedeclareerd te controleren op

de branche en verhoogt onnodig de premie.

www.mijnmenzis.nl.

Menzis kent een brede pakketopbouw. Klanten

Menzis neemt haar verantwoordelijkheid voor het bestrijden en voorkomen van fraude dan

Fraude met zorggelden is in 2011 nadrukkelijk in

ook serieus. Daarbij gaat het onder meer om

het nieuws. Zo zouden Zorgbemiddelingsbureaus



2011

2010

€ 1.070.000

€ 1.279.000

• Fraude door verzekerde

€ 223.000

€ 125.000

• Fraude door zorgverlener

€ 635.000

€ 5.000

• Overig

€ 212.000

€ 1.149.000

206

187

Meldingen fraudeloket

5

27

Aangiftes politie en opsporingsdiensten

5

4

Bedrag vastgestelde fraude

Aantal onderzochte vermoedens van fraude

36

37

4 Duurzaam verdienmodel

Voor de komende jaren is besloten dat aanvullende

Issues

verzekeringen moeten voldoen aan de volgende

In 2011 zoeken we specifiek de dialoog over

eisen: solidariteit (brede pakketten, niet te

de volgende zaken:

veel verschillende verzekeringen), rentabiliteit

• B etaalbare, toegankelijke en

(verantwoorde premie), loyaliteit (beloning voor loyale klanten) en transparantie (eenvoudig).

Pers en publieke opinie

Minister van VWS

Politieke partijen

kwalitatief goede zorg • Selectief inkopen, TopZorg

Strategische partners

Zorgaanbieders

• Regioplannen/regionaal zorgaanbod Menzis vindt het belangrijk transparant te zijn over

• Vrije tarieven farmacie

de pakketten en de vergoedingen. Op de website

• Vrije tarieven mondzorg

worden klanten hierover uitgebreid geïnformeerd.

• Ontwikkelingen bij huisartsen

Zij kunnen per behandeling zien welke vergoeding

• PGB

hierbij hoort en ook de vergoedingen uit de

• Vervoer

verschillende pakketten met elkaar vergelijken.

• Geboortezorg

Uiteraard kunnen klanten ook altijd bellen met

• AWBZ / Wmo

Menzis

Beroepsgroepen & Brancheorganisaties

Klanten (individueel en collectief)

Medewerkers

Toezichthouders

hun vragen. Via mijnmenzis.nl hebben klanten online inzicht in hun eigen zorgkosten.

Tot onze stakeholders rekenen we al die partijen die

Leveranciers

een relatie hebben met Menzis. Deze partijen zijn

Patiëntenorganisaties

4.4 In verbinding met stakeholders

als vanzelfsprekend betrokken bij onze organisatie

Het veld van de gezondheidszorg is in 2011 fors

en wij werken proactief met hen samen. Als

in beweging, en het is de verwachting dat dit de

kernboodschap positioneert Menzis zich als

en fusies of samenwerkingsverbanden worden

klanten goed te informeren. Deze aanbeveling

komende jaren zo zal blijven. Menzis voelt een

belangenbehartiger van haar klanten en benadrukt

aan de Ledenraad ter besluitvorming voorgelegd.

wordt opgepakt en in het najaar maakt de Raad

verantwoordelijkheid om de veranderingen in

haar rol in het betaalbaar en toegankelijk houden

Daarnaast is de Ledenraad een adviesraad die

van Bestuur een ronde door de regio’s. Meer over

goede banen te leiden en mede vorm te geven.

van kwalitatief hoogwaardige zorg.

is betrokken bij de keuzes over het te voeren

de Ledenraad staat in paragraaf 3.4.2.

beleid. In 2011 is tweemaal een themabijeenkomst

Dat doen wij nadrukkelijk in verbinding met onze stakeholders. Wij zoeken hen op, bespreken onze

Klanten (individueel en collectief )

belegd over actuele onderwerpen. Specifiek is

We zorgen ervoor dat klanten ons goed kunnen

ideeën en plannen, en verwerken hun inbreng

We vinden het heel belangrijk om in verbinding te

gesproken over de financiële onzekerheden die

bereiken, zodat we hun inbreng kunnen verwerken

in ons beleid. Hoe meer beleid ontstaat in open

staan met onze klanten. De klanten van Menzis,

op zorgverzekeraars afkomen en de gevolgen van

in ons beleid. Bijvoorbeeld met co-creatie. We

dialoog met stakeholders, des te groter het

AnderZorg en Azivo worden vertegenwoordigd

selectief inkopen. Wat betekent het voor klanten

vragen hun mening over nieuwe initiatieven die

vertrouwen van de omgeving in authenticiteit

door afgevaardigden in de Ledenraad (algemene

als Menzis niet meer met alle ziekenhuizen

we ondernemen en klanten kunnen hun ervaringen

en duurzaamheid van de organisatie met haar

vergadering). Belangrijke onderwerpen, zoals het

een contract heeft? Hoe ver willen mensen

in de zorg met ons delen. Meer informatie staat in

diensten en producten. Er ontstaat wederzijds

vaststellen van de jaarrekeningen, statuten-

reizen? De Ledenraad doet de aanbeveling om

het kader. In paragraaf 5.2 staat hoe we onder meer

begrip en respect.

wijzigingen, benoemingen van commissarissen

informatiebijeenkomsten te organiseren om

omgaan met klachten en privacy.

38

39

4 Duurzaam verdienmodel

Ook zoeken we nadrukkelijk verbinding met onze

stem gehad bij de totstandkoming van de criteria

Nationale Enquête ‘Werken in de Zorg’

regelmatig geïnformeerd over het beleid tijdens

collectieve verzekeringen. Voor veel mensen is het

voor TopZorg. Naast medische kwaliteit, hebben

In 2011 laat Menzis voor de tweede maal een

zeepkistsessies op de diverse locaties. Verder

interessant om een collectieve zorgverzekering

patiënten vooral ook wensen op het gebied van

enquête uitvoeren onder medewerkers in de zorg.

worden medewerkers op intranet gevraagd om

te sluiten, vanwege de korting die zij hierop

informatievoorziening, bejegening, wachttijden en

Zorgverleners hebben verteld waar ze zich zorgen

mee te denken over nieuwe initiatieven, denk aan

ontvangen. Menzis geeft marktconforme korting op

doorlooptijden.

over maken. Zodat Menzis er alles aan kan doen

selectief inkopen. Begin 2012 krijgen medewerkers

om de omstandigheden voor patiënten/cliënten en

de gelegenheid om mee te praten over beleid op

de collectieve zorgverzekering, maar biedt vooral meerwaarde met de inhoud van de contracten.

Zorgverleners, beroepsgroepen &

zorgverleners zo prettig mogelijk te maken.

een co-creatie platform. Meer over medewerkers en

Zo wordt met werkgevers samengewerkt aan de

brancheorganisaties

Een aantal uitkomsten op een rij:

ook medewerkertevredenheid staat in hoofdstuk 7.

gezondheid en inzetbaarheid van medewerkers.

Menzis wil graag samen met zorgverleners werken

• t en opzichte van 2010 zijn de deelnemers iets

Met sportclubs worden binnen de collectiviteit

aan het betaalbaar en toegankelijk houden van

meer tevreden over de kwaliteit van hun werk en

Strategische partners

initiatieven opgezet om de jeugd in beweging te

kwalitatief goede zorg. Daarom zoekt Menzis voor

hebben ze meer plezier in hun werk;


Menzis werkt samen met partners om de zorg

brengen en tegelijkertijd de club financieel sterker

haar zorginkoopbeleid nadrukkelijk verbinding

te maken. Met de collectieve zorgverzekering voor

met zorgverleners in de eerste en tweede lijn.

leden van Natuurmonumenten proberen we samen

Ook wil Menzis zorgverleners ondersteunen

• vooral medewerkers in de ouderenzorg (34%) geven

meer mensen in de natuur te brengen. Kortom, in

in alle veranderingen die van overheidswege

aan lichamelijke klachten te hebben na het werk;


plaats van het volle pond te bieden aan korting,

worden doorgevoerd in de zorg. In het overzicht

kijken we liever samen hoe we maatschappelijke

staat een selectie van de bijeenkomsten die

te doen in eigen tijd, onder voorwaarde dat de

We zijn partners met KWF Kankerbestrijding om

waarde kunnen toevoegen aan het contract.

Menzis organiseert in 2011. Dit uiteraard naast

werkgever de opleiding financiert;

psychosociale begeleiding bij herstel van kanker

Meer informatie over deze initiatieven staat in

het reguliere overleg met zorgverleners over

paragraaf 5.6.

bijvoorbeeld contracten. Ook werkt Menzis

• 2 1% van alle deelnemers geeft aan dat zij lichamelijke klachten hebben na het werk;


• r uim 50% van de deelnemers is bereid scholing

• 4% van alle deelnemers overweegt in een andere branche te gaan werken.



betaalbaar en toegankelijk te houden. Zo ontwikkelden we het product Zorgsparen met Aegon. Ook ontwikkelen we samen met ZorgPunt geïntegreerde eerstelijns centra. Met MEZZO werken we aan ondersteuning van mantelzorgers.

in te regelen bij ziekenhuizen. Voor duurzaam ondernemen is Menzis founding partner van

samen met zorgverleners aan projecten om zorg

De resultaten gebruikt Menzis om signalen af

De Groene Zaak, een club van bedrijven die werk

Patiëntenorganisaties

te vernieuwen. Voorbeelden hiervan staan in

te geven bij beleidsmakers in de zorg. Zodat er

maakt van duurzaam ondernemen. Daarnaast

Klanten van Menzis hebben andere belangen

hoofdstuk 5.

daadwerkelijk iets gebeurt. Daarnaast zullen wij

zoekt Menzis partners om samen te werken aan

als zij gezond zijn dan wanneer zij ziek zijn.

In 2011 gaat Menzis voor het eerst selectief

ook onze producten en diensten verbeteren naar

gezondheid en welzijn van alle Nederlanders.

Om ook de belangen van de zieke klanten goed

inkopen. Voor twee behandelingen wordt niet meer

aanleiding van de resultaten.

Hieraan werken we met onder meer gemeenten,

te behartigen, heeft Menzis nauw contact met

met alle ziekenhuizen een contract gesloten voor

patiëntenverengingen. De eisen die wij bij

2012.

sportclubs, Natuurmonumenten, Concertgebouw, Medewerkers

maar ook met onze grote collectiviteiten zoals FNV.

zorgaanbieders stellen aan behandelingen, komen

Uiteraard zijn medewerkers vertegenwoordigd

Meer informatie hierover staat in hoofdstuk 5.

tot stand in overleg met patiëntenorganisaties

in een Ondernemingsraad die nauw in

en -verenigingen. Er is structureel overleg met

verbinding staat met de Raad van Bestuur.

Ministerie van VWS en politieke partijen

de patiëntenorganisaties in de werkgebieden. Zo

Het overleg is constructief en verloopt in

Als zorgverzekeraar heeft Menzis onder meer

hebben patiëntenverenigingen een belangrijke

goede sfeer. Medewerkers worden in 2011

zorgplicht en acceptatieplicht vanuit de

40

41

4 Duurzaam verdienmodel

Zorgverzekeringswet. Menzis voert ook regelingen uit die de overheid vast stelt, denk aan het

In verbinding met zorgaanbieders over selectief inkopen

verplicht eigen risico, de eigen bijdrage. Verder

ziekenhuizen. Voor onze verzekerden hebben we

heeft Menzis besloten om het selectief inkopen

een Zorgadviseur die hen de weg wijst in de zorg.

van amandelen knippen een jaar uit te stellen. Een

En uiteraard is er volop ruimte voor inbreng van

aantal andere zaken dat op korte termijn tot een

hebben bijvoorbeeld het vrijgeven van de tarieven

In 2011 start Menzis met selectief inkopen.

de zorgaanbieders. Hun opmerkingen zijn serieus

betere kwaliteit en lagere kosten kan leiden, wordt

voor mondzorg en farmacie, veranderingen in de

Alleen de beste ziekenhuizen in onze werkgebieden

in overweging genomen en hebben tot een aantal

samen opgepakt.

financiering bij ziekenhuizen, de toename van

krijgen nog een contract voor twee TopZorg-

bijstellingen geleid. Zo is na overleg besloten

risico’s voor zorgverzekeraars één op één effect op

behandelingen. De betrokken zorgverleners hebben

het selectief inkopen van knieën en amandelen

Orthopedie: knie

het werk van Menzis. Door goed overleg met het

een grote stem gehad in onze keuzes.

uit te stellen en samen met de betrokken

De NOV heeft aangegeven dat het tegelijkertijd

beroepsgroepen tot nadere afspraken te komen.

starten met selectief inkopen van knieën en

Hieronder de resultaten van de overleggen.

heupen een te grote impact zou hebben op de

ministerie en de politieke partijen in de Tweede Kamer en de Eerste Kamer streeft Menzis naar goed

In eerste instantie had Menzis vier behandelingen

uitvoerbare en uitlegbare regels in het zorgstelsel.

geselecteerd, te weten: knie, heup, amandelen

Menzis brengt praktijkervaringen in, die de

en rughernia. Het traject is zeer transparant

Rughernia

en besloten de knie niet meteen mee te nemen in

politici kunnen helpen om hun keuzes te overzien.

opgezet. Zorgaanbieders kunnen precies zien welke

De NVvH onderschrijft concentratie van zorg,

het selectief inkopen. De NOV heeft voorgesteld

Afhankelijk van het onderwerp kunnen in goed

criteria meegenomen worden en welk gewicht elk

ook voor rughernia operaties. Wel had de NVvH

om een traject in te gaan voor de ontwikkeling van

overleg de relaties met het ministerie of de politiek

criterium heeft om tot een selectie van aanbieders

commentaar op een aantal gebruikte TopZorg

kwaliteitscriteria en een zorgpad voor de totale

ook lopen via Zorgverzekeraars Nederland of een

te komen. De criteria zijn gebaseerd op Zichtbare

criteria. Dit commentaar is deels verwerkt in

knie. Menzis gaat hieraan meewerken. Indien

andere belangenorganisatie.

Zorg indicatoren en landelijke richtlijnen. De

TopZorg. De overige punten worden in een

dit binnen een halfjaar kan leiden tot bruikbare

selectie van zorgaanbieders is gebaseerd op

vervolgtraject met de NVvH opgepakt om samen

criteria, zal Menzis deze gebruiken bij de inkoop

Toezichthouders

kwaliteit (70%), prijs (20%) en extra volume (10%)

tot verdere aanscherping te komen voor 2013.

van knieprotheses voor 2013.

Menzis vindt het belangrijk om transparant

dat een zorgaanbieder voor Menzis kan realiseren.

te zijn over haar handelen. We zetten ons in

De zorgaanbieders met de hoogste score worden

Amandelen knippen

Orthopedie: totale heupprothese

om wetten en regelgeving zo nauwkeurig en

geselecteerd.

De NVKNO onderschrijft de aanpak van Menzis

De NOV heeft grote bezwaren tegen selectief

om kosten te willen besparen. De KNO-artsen

inkopen van de heupprothese. Zo vindt de NOV

klantgericht mogelijk na te leven. We leveren de

orthopedie. Menzis heeft begrip voor dit standpunt

noodzakelijke rapportages tijdig op en we staan

Inbreng van zorgaanbieders

hadden een aantal bezwaren. Zo zouden de risico’s

dat selectief inkopen geen effect heeft op de

open voor extra gesprekken met toezichthouders.

Voor alle behandelingen geldt dat het aantal

bij nabloedingen toenemen als de reisafstand

kwaliteit. Bijna alle ziekenhuizen voldoen aan de

We onderhouden goede contacten met onze Raad

inschrijvingen op TopZorg goed is. Vrijwel alle

groter is. Dit wordt echter niet ondersteund door

gestelde volumes voor goede kwaliteit. De NOV

van Commissarissen, maar ook met de NZa, CVZ en

zorgaanbieders doen mee in het traject. Dit is

de feiten. Een ander bezwaar is dat amandelen

heeft voorgesteld om samen met Menzis minimale

DNB. Hun aanbevelingen en kanttekeningen zijn

conform onze ervaring uit voorgaande jaren.

knippen onderdeel is van de basis KNO-zorg en er

kwaliteitscriteria te ontwikkelen voor totale

belangrijke input om onze organisatie verder te

Menzis gaat zeer zorgvuldig te werk bij het

niet zomaar uitgehaald kan worden. Er is bij veel

heupen. Deze zouden beter zijn dan de criteria

verbeteren. Bovendien, een open en transparante

selectief inkopen. We voeren het geleidelijk in door

patiënten een samenhang tussen klachten van

Zichtbare Zorg die Menzis nu hanteert. De NOV

houding is belangrijk voor het vertrouwen in de

te starten met slechts een aantal behandelingen.

keel, neus en oren (bijvoorbeeld buisjes plaatsen

zit echter met tien deelnemers in de dertien-

sector in het algemeen en Menzis in het bijzonder.

Ook houden we een overgangsperiode aan voor

en amandelen knippen). Op basis van dit bezwaar

koppige werkgroep van Zichtbare Zorg. Menzis ziet

42

43

4 Duurzaam verdienmodel

daardoor niet in waar de verbetering zou moeten

De conclusie van Menzis is dat het offertetraject

zitten.

TopZorg geen bedreiging is voor de kwaliteit van de

In verbinding met klanten over ons werk: co-creatie

passende naam voor de Zorgmakelaar die beter recht deed aan deze dienstverlening. Onderzoek door marketingbureaus leverde onvoldoende

orthopedische zorg. Integendeel, naar onze mening Een ander bezwaar van de NOV is dat de zorg

is dit een stap om te komen tot kwalitatief betere

Menzis is vanaf september 2010 begonnen met

houvast voor een pakkende nieuwe naam. Een

voor heupfracturen wordt bedreigd als niet alle

en doelmatiger zorg.

Team TopZorg, een online platform waarop

enquête op Team TopZorg maakte vervolgens

medewerkers van Menzis dagelijks met klanten in

razendsnel duidelijk wat een passende nieuwe

ziekenhuizen heupprotheses uitvoeren. Een analyse van declaratiegegevens laat zien dat de

Zorgvuldig

dialoog zijn over ervaringen in de zorg en het

naam voor de afdeling zou moeten zijn. Tot

meeste heupfracturen door chirurgen worden

Menzis heeft met TopZorg een uiterst zorgvuldig

verbeteren van de zorg. Het is een platform waar

verbazing van vrijwel alle betrokkenen kwam de

behandeld. Slechts in 20% van de heupfracturen

inkoopinstrument ontwikkeld. Wij geven

met behulp van co-creatie verbeteringen in de

eenvoudige naam ‘Zorgadviseur’ met afstand als

wordt een heupprothese geplaatst. Selectief

zorgaanbieders ruim de mogelijkheid om hierin

zorg worden gezocht en gevonden.

beste naam uit de bus. De naamgeving wordt

inkopen zou ertoe kunnen leiden dat af en toe

met ons mee te denken en hun inbreng is duidelijk

patiënten met een gebroken heup die een prothese

terug te vinden in onze keuzes. Daarbij vragen

Ruim een jaar Team TopZorg heeft inmiddels

en er wordt een campagne gestart om de diensten

moeten krijgen, verplaatst moeten worden naar

wij van zorgaanbieders om constructief mee te

tot meer dan 8.000 deelnemers geleid, die 530

van de afdeling Zorgadviseur bij onze klanten

een ziekenhuis waar orthopeden voldoende

denken, met kwalitatief goede én betaalbare zorg

persoonlijke zorgervaringen hebben gedeeld en

onder de aandacht te brengen.

ervaring hebben met het plaatsen van protheses.

als inzet. Dat is immers uiteindelijk in ieders

ruim 2.500 ideeën (signalen). De deelnemers

Het aantal bemiddelingen neemt hierop fors toe.

Menzis vindt dit geen zwaarwegend argument.

belang.

krijgen wekelijks een nieuwsbrief waarin nieuwe

En deze groei wordt grotendeels veroorzaakt door

vragen worden voorgelegd over onderwerpen waar

diensten die Menzis al twee jaar heeft, maar die

Menzis mee bezig is. De dialogen leiden niet altijd

onze klanten nog niet goed kenden: de Menzis

tot directe concrete verbeteringen die Menzis kan

Seniorenservice en de Menzis Mantelzorghelpdesk.

realiseren. Maar door continu in dialoog te zijn,

En juist deze diensten realiseren, zo weten we

ontstaan inzichten over wat er bij klanten speelt

ook dankzij Team TopZorg, veel waarde voor onze

en hoe Menzis in lijn met de strategie waarde

klanten.

begin 2011 aan de hand van dit inzicht aangepast

voor klanten kan realiseren. En er ontstaat begrip over de wijze waarop Menzis ingewikkelde en

Reisafstand bij selectieve zorginkoop

noodzakelijke wijzigingen, die voor klanten op

De meeste Nederlanders vinden het een

het eerste gezicht onprettig zijn, toch acceptabel

belangrijk recht om zelf hun zorgaanbieder te

kan maken. Het eerste jaar Team TopZorg levert

kiezen, zonder dat hun zorgverzekeraar zich

aansprekende resultaten op. Hier volgen drie zeer

daarin mengt. Tegelijkertijd is het noodzakelijk

diverse voorbeelden:

om sommige behandelingen selectief in te kopen, dat wil zeggen: niet bij alle ziekenhuizen.

44

Zorgmakelaar wordt Zorgadviseur

Alleen op die manier kan de zorg betaalbaar

Menzis wilde al geruime tijd een andere, meer

en op een kwalitatief hoog niveau blijven.

45

4 Duurzaam verdienmodel

In verbinding met:

Vele projectgroepen binnen Menzis buigen

Meldpunt Medicijnverspilling

zich in 2011 over dit vraagstuk: hoe kunnen we

Op Team TopZorg zijn we zeer regelmatig met

deze ontwikkeling het beste aan onze klanten

klanten in gesprek over het beheersen van de

Een selectie uit bijeenkomsten/contactmomenten die Menzis in 2011 organiseert:

uitleggen? Om het antwoord te vinden, is Team

zorgkosten. Dit blijken ingewikkelde gesprekken

stakeholder

besproken issues

resultaten

TopZorg ingezet.

te zijn. Klanten zien de problematiek vaak nog

Intermediaire

Ontwikkelingen en wensen in de

Aanbevelingen van intermediairs

De eerste vraag is: ‘Stel, u kunt straks voor

niet. Ook als we het uitleggen, denken de meeste

relaties

intermediairmarkt

meegenomen in beleid (meer partner in

bepaalde operaties niet meer bij ieder ziekenhuis

klanten dat het wel meevalt en dat ze in ieder

business zijn, visie meer delen, vaker op

terecht. Wat vindt ú hiervan?’ Deze vraag wordt

geval zelf geen rol hebben in de beheersing van die

bezoek gaan, intermediairs helpen bij

door maar liefst 80% van de deelnemers negatief

kosten. Tegelijkertijd lezen we in veel gesprekken

maatschappelijke rol)

tot zeer negatief beantwoord. De tegenstanders

klachten over verspilling in de zorg die tot ergernis

maken zich vooral zorgen over de reisafstanden

leidt, vooral bij medicijnen.

en de kosten die daarmee gemoeid zijn. Dit staat

Dit leidt tot twee belangrijke inzichten. Door

Klanten via Team

acceptatie van selectieve inkoop dus in de weg.

klanten te betrekken bij het bestrijden van

TopZorg (co-creatie)

Toch kan Menzis deze kosten niet gaan vergoeden,

verspilling, raken ze ook betrokken bij het thema

Klanten

omdat selectieve inkoop juist tot een beheersing

‘zorgkostenbeheersing’. Daarbij kunnen we het

van de kosten moet leiden. Om een weg te vinden

beste beginnen bij medicijnen, omdat dit bij

mee. Klanten krijgen informatie over

uit dit dilemma leggen we in een vervolgvraag

klanten het meest in het oog springt.

selectief inkopen en kunnen vragen stellen

een concrete situatie voor: ‘Maximaal 50 km reizen voor een knieoperatie. Wilt ú dat?’ Na deze

Menzis zal daarom in 2012 een meldpunt

tweede vraag neemt het aantal tegenstanders van

medicijnverspilling opzetten. We hebben dit idee

selectieve inkoop zienderogen af. Maar liefst 70%

bij klanten op Team TopZorg getoetst en ze zijn

van de deelnemers vindt dit acceptabel.

er enthousiast over. Klanten kunnen verspilling melden bij dit online meldpunt. Deskundigen

Klanten

Informeren over PGB en

PGB-houders kunnen persoonlijke vragen

rol zorgkantoor

stellen over PGB

Selectief inkopen, zorgsparen

Klanten geven wensen en grenzen aan die Menzis meeneemt in beleid

Veranderingen in de zorg (Delfzijl,

Raad van Bestuur legt beleid Menzis uit

Groningen, Enschede en Arnhem)

aan klanten en neemt vragen en reacties

Bestuurders van

Oplopende zorgkosten en regionale

Wederzijds begrip. Samen verder invullen

ziekenhuizen

spreiding zorgaanbod

van plannen voor selectief inkopen en financiering

Huisartsen

(taxi) Chauffeurs

Toelichting inkoopbeleid en

Wederzijds begrip. Samen plannen maken

actuele ontwikkelingen

om positie huisartsen te versterken

Dagelijkse praktijk rondom zittend

Samenwerking is verbeterd, duidelijke

Dit is een zeer belangrijk inzicht. Menzis heeft

van Menzis zullen de meldingen bekijken en

ziekenvervoer (veiligheid, service en

informatie uitgewisseld, meer begrip voor

dit inzicht omgezet in concreet beleid. Menzis

beantwoorden. Als er geen sprake is van verspilling

dergelijke)

elkaars situatie

garandeert bij de selectief ingekochte zorg dat de

wordt dit uitgelegd. Als er wel sprake is van

Betrokkenen bij

Vrijheid om zelf te kunnen kiezen

Aanwezigen geven aan dat Menzis het

reisafstand maximaal 50 kilometer is. Mocht dit

verspilling wordt aan de hand van de melding

geboortezorg

waar en hoe je wilt bevallen komt

initiatief moet nemen voor een andere

in een uitzonderlijk geval toch anders zijn, dan

actie ondernomen. Zo houden we samen met

onder druk te staan. Wat kunnen

manier van bekostiging om partijen bij

wordt via de afdeling Zorgadviseur een oplossing

onze klanten, mede dankzij Team TopZorg, de zorg

we hier samen aan doen?

elkaar te brengen. Menzis pakt dit op en

gerealiseerd.

betaalbaar!

later in het jaar zijn de concrete plannen gepresenteerd

46

47

4 Duurzaam verdienmodel

Aanbieders van

Hoe omgaan met de vrije tarieven

mondzorg

Aanbieders zijn op de hoogte van de

Lidmaatschappen in het kader van stakeholdermanagement/structureel overleg met:

veranderingen die eraan komen en het beleid van Menzis

• Actiz

• NMT

Nieuwe

Werkwijze van Menzis en hoe zij

Wederzijdse kennismaking en betere

• Consumentenbond

• Orde van Medisch Specialisten

AWBZ-aanbieders

toegelaten kunnen worden

samenwerking

• De Groene Zaak

• Overheid (ministerie van VWS, EL&I en Financiën)

• Eerste en Tweede Kamer

• S tichting Bedrijfstak Pensioenfonds

• FNV Externe erkenning voor onze prestaties:

Zorgverzekeraars

• I KM3000 keurmerk. IKM3000 is een keurmerk

• KNMG

• Toezichthouders (Nza, CVZ, DNB, AFM)

voor het klantgericht omgaan met reacties en

• KNMP

• Vektis

Award. We kregen de prijs als beste Nederlandse

klachten van klanten. Menzis is gecertificeerd

• Landelijke Huisartsen Verenging

• VNO/NCW

verzekeraar voor ons solide en duurzame

sinds juli 2009.

• Miletus

• Zorgbelangen

• N ederlandse Patiënten en Consumenten Federatie

• Zorgverzekeraars Nederland

• World Finance Insurance Company of the Year

financiële beleid. De prijs wordt jaarlijks uitgereikt door het toonaangevende Engelse financiële tijdschrift World Finance.

• M eest Eerstelijnsvriendelijke zorgverzekeraar 2011. De verkiezing is een initiatief van De Eerstelijns. Dat is een platform voor strategie

• E erste Groene Vink voor AZR 3.0, uitgereikt door het College voor Zorgverzekeringen. A ZR 3.0 is een ICT-systeem dat onder meer zorgt

en innovatie, in 2009 gestart als magazine en online community voor de samenwerkende eerstelijns aanbieder. De Eerstelijns is ook het

voor verbeterde wachtlijstregistratie en de

verenigingsblad van de Landelijke Vereniging

communicatie in ZorgZwaartePakketten (ZZP) in

Georganiseerde Eerstelijnszorg.



de AWBZ.

 • Voor tweede jaar: milieucertificering • Kwaliteitskeurmerk voor Azivo Apotheek:

ISO 14001. Dit is een internationaal geaccepteerde

HKZ-certificaat. Het keurmerk laat zien dat het

norm die aangeeft waaraan een goed

kwaliteitsmanagementsysteem van de apotheek

milieumanagementsysteem moet voldoen.

voldoet aan eisen die vanuit de sector zelf, door financiers, patiënten en consumenten en de overheid worden gesteld.

Het keurmerk biedt een basisgarantie voor kwaliteit.

48

49

4 Duurzaam verdienmodel

Externe presentaties, deelname aan debatten door Raad van Bestuur, met als doel verbinding leggen en

Debat over rol Farmacie in kostenbeheersing, inkoop en kwaliteit

dialoog voeren over visie en beleid van Menzis:

Forum stedelijke vernieuwing over wonen en zorg juli

januari

maart

april

juni

Bijeenkomst Zorgalliantie Bijeenkomst NIOO-KNWA (Nederlands Instituut voor Ecologie)

Bijeenkomst RvB-RvT Sensire

Bijeenkomst Gemeente Enschede over werk en mantelzorg

Dag van de Zorgverzekeraars

Management- en strategiedag Haga ziekenhuis Den Haag oktober

Rondetafelgesprek BCG over kwaliteitstransparantie ziekenhuizen

Paneldiscussie 25-jarig bestaan Kinder-IC UMCG

Symposium De Gouda Groep over bezuinigingen zorg en AWBZ

Debat over Zorg Oost-Groningen, politiek café VVD

Bijeenkomst Miletus over CQ-index

Gastcollege UMCG

Actiz Benchmark congres

Landelijk congres Nederlandse Vereniging voor Endoscopische Chirurgie

Interne zorgmarkt Medisch Spectrum Twente

Symposium toekomstbestendige gezondheidszorg voor ouderen

Zorgmarkt UMCG

Alumni theme dinner over lifestyle diseases

World Design Forum

Bijeenkomst start project Conditie Coach

Conferentie Frailty and Healthcare UMCG

Bijeenkomst de Roode Kooper over huisartsenzorg

Symposium Vrije Tarieven en Contractering Farmaceutische zorg

Bijeenkomst Roland Berger over toekomst AWBZ

mei

september

Farmaciedebat ‘Witboek farmacie’

Beyond Borders dialoog over bundelen innovatiekracht voor de zorg februari

Bijeenkomst FNV Vakcentrale

Landelijke Kwaliteitsdag Apothekers met als thema ‘Ketenzorg’ Symposium ELANN

Zorgdebat streekziekenhuizen Noordoost-Groningen

november

Seminar Royal Haskoning Zorg en Vastgoed

Internistendagen

Pierre Fauchard Academy over vrije prijsvorming in tandheelkunde

NVZD-congres

Startbijeenkomst CMI NEN over innovatie in beeldvorming

Symposium zorg scholengemeenschap Panta Rhei

UMCG congres Healthy Ageing

Symposium UMCG over de oudere chirurgische patiënt

Handelssociëteit Utrecht over duurzaamheid

Unisys zorgseminar

Deelname belpanel Sta op tegen kanker

Denkavond Odgers Berndtson over andere manier van zorg

Conferentie Zorg van Zorgbelang Drenthe

Debat Livo over schaarste in de zorg

Najaarscongres Divosa

VWS-congres voor PGO-organisaties (Patiënten Gehandicapten Organisaties)

december

Strategiebijeenkomst Martini ziekenhuis

Bijeenkomst eHealth

Debat met Tweede Kamerleden over thema’s gezondheidzorg

Congres Ergocontrol

Invitational Conference NVZ over spreiding en concentratie

Ingendael Discours

Bijeenkomst Sociale Zekerheidspoort

Zorgvisie congres over Diagnose 2025

Solvency II symposium DNB: Menzis-ervaringen ORSA pilot

Jaarcongres toekomst van de ouderenzorg

50

51

5

Ketenverantwoordelijkheid

Menzis heeft de maatschappelijke opdracht om kwalitatief goede zorg ook voor de toekomst betaalbaar en toegankelijk te houden. Wij zien dit als een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de ketenpartners in de zorg: zorgverzekeraars, zorgverleners en patiënten. In 2011 pakken wij onze rol in de zorgketen actief op. Onze inspanningen zijn gericht op betaalbare en beschikbare zorg en op gezondheidswinst voor de lange termijn.

5.1. Menzis in de keten

5.2 De weg wijzen in de zorg

Menzis bevindt zich in een keten met aan de

Van al deze klanten behartigen wij de belangen

ene kant de zorgverleners, bij wie wij zorg

in de zorg. Dit betekent onder meer dat wij hen

inkopen. Denk aan ziekenhuizen, huisartsen,

inzicht willen geven in kwaliteitsverschillen in

fysiotherapeuten, tandartsen, verpleeghuizen,

de zorg en de weg wijzen naar de beste zorg. Ook

verloskundigen, noem maar op. Aan de andere

willen we samen met klanten onze service steeds

kant staan onze klanten, die hun premiegelden

verder verbeteren.

aan ons toevertrouwen om hiermee goede en

52

betaalbare zorg in te kopen. Menzis en Azivo

Zorgadvies

hebben naast individuele klanten ook collectief

De afdeling Zorgadviseur bemiddelt klanten naar

verzekerde klanten. Deze zijn al dan niet verzekerd

goede en snelle zorg. We doen dit voor iedereen,

via een tussenpersoon (intermediair). Menzis gaat

klanten en niet-klanten, omdat wij vinden dat

in gesprek met klanten en patiëntenverenigingen

iedereen recht heeft op de beste zorg. In 2011

om hun wensen in de zorg mee te nemen in de

loopt een campagne om de Zorgadviseur onder de

zorginkoop. De toegevoegde waarde van Menzis

aandacht te brengen, waaronder ook de speciale

in de zorgketen is dat wij kwalitatief goede zorg

desks voor ouderen en mantelzorgers. De resultaten

duurzaam betaalbaar en beschikbaar houden.

van de bemiddeling staan in paragraaf 5.7.

53

5 Ketenverantwoordelijkheid

Menzis in de zorgketen: duurzaam betaalbaar en beschikbaar houden van kwalitatief goede zorg

zorgaanbieders Keten zo efficiënt mogelijk laten werken:

Kwaliteit & kosten (par. 5.3, 5.4 en 5.5) De juiste zorg op de juiste plaats: • spreiding & concentratie van ziekenhuiszorg • goede basiszorg dichtbij Verminderen bureaucratie Farmaciebeleid

Keten zo min mogelijk belasten:

Menzis

klant

Klant Eerlijke producten (par. 4.3) Eerlijke premie (par. 4.2) Zorginkoop samen met patiënten (par. 4.4) Leden hebben invloed in Ledenraad (par. 3.4.2) Co-creatie met klanten (par. 4.4) Zorgadviseur wijst de weg naar kwaliteit (par. 5.2)

Meer zelfmanagement & preventie (par. 5.6) Stimuleren van bewegen Samenwerking sportclubs Projecten gezonder leven Groen is gezond

De afhandeling van klachten wordt vastgelegd

5.3 De juiste zorg op de juiste plaats

in een systeem. Op basis van de verzamelde

In Nederland komen steeds meer ouderen en

klachten worden eens per maand analyses

mensen met een chronische ziekte. Daardoor

gemaakt. De uitkomsten worden besproken met de

– evenals door medische innovaties en enkele

betreffende afdelingen en er worden verbeteracties

andere ontwikkelingen – lopen de kosten van

afgesproken. Maandelijks wordt gevolgd of de

de zorg de laatste jaren flink op. Om de kosten

verbeteringen geïmplementeerd zijn. Uiteraard

te beheersen, is het goed om te kijken naar de

wordt ook teruggekoppeld aan de directie.

zorgvraag van de ouderen en chronisch zieken.

Tijdens speciale analysedagen gaan verschillende

Deze mensen hebben namelijk een specifieke

afdelingen samen dieper in op een bepaalde soort

zorgvraag. Deze is vaak verweven met vragen op

klachten om samen te werken aan verbeteringen.

het gebied van welzijn, participatie, arbeid en wonen. Om mensen zo goed mogelijk te helpen en

Op www.menzis.nl, www.anderzorg.nl en

de zorg niet onnodig te belasten, is het belangrijk

www.azivo.nl staat een uitgebreide privacyverklaring

dat al die vragen op de juiste plaats terecht komen.

waarin duidelijk uiteengezet wordt hoe Menzis

Immers, alleen medische vragen horen thuis bij de

Begin 2011 start Menzis met het verwijzen

lokaal goed vertegenwoordigd. Zo wordt in 2011

(Azivo, AnderZorg) met persoonsgegevens omgaat;

huisarts. En alleen medisch-specialistische vragen

naar www.zorgkaartnederland.nl. Dit is een

een nieuw Menzis-informatiepunt geopend in het

hoe klanten inzage kunnen krijgen en hoe zij hun

in het ziekenhuis. Als we ervoor zorgen dat de

initiatief van de NPCF. Op deze website staan

Martini ziekenhuis in Groningen. In dunbevolkte

correctie- en klachtenrecht kunnen uitoefenen.

juiste vraag op de juiste plaats wordt beantwoord,

alle zorgverleners van Nederland. Bezoekers

gebieden rijdt de Menzis-bus. Ook zo zijn we in

kunnen hun oordeel geven en oordelen van

verbinding met onze klanten.

anderen zien. Hiermee wordt ingespeeld op de groeiende behoefte aan informatie over

Klachten en privacy

zorgverleners. Meer over ons contact met klanten

Klachten van klanten (en andere stakeholders)

en patiëntenorganisaties staat in hoofdstuk 4.

zijn voor Menzis belangrijke signalen om de dienstverlening te verbeteren. Klanten kunnen via

Dichtbij klanten

de website, per brief of via de klantenservice hun

We vinden het belangrijk dat klanten ons goed

klachten indienen bij Menzis. Medewerkers van de

kunnen bereiken, aan de telefoon, via e-mail en

klachtenafhandeling gaan op zoek naar relevantie

via de kantoren en winkels. In 2011 start een social

informatie binnen en buiten Menzis om de klacht

media team dat zich speciaal richt op signalen en

te kunnen beoordelen. Vervolgens wordt de klant

vragen die via twitter of facebook binnenkomen.

telefonisch op de hoogte gebracht van de beslissing.

Ondanks de opkomst van internet, blijven we

Doelstelling is om dit binnen 14 dagen te doen.

54

55

5 Ketenverantwoordelijkheid

is dat beter voor de patiënt én voor de zorg.

Ziekenhuiszorg

een chirurg en een behandelteam een bepaalde

patiënten gebeurt nog in ziekenhuizen, terwijl

Immers zo blijft er voor iedereen voldoende zorg

In Nederland zijn 85 algemene ziekenhuizen

risicovolle ingreep minimaal moeten verrichten.

dit ook dichter bij patiënten georganiseerd kan

beschikbaar. En zo houden we de zorg betaalbaar.

en 8 academische ziekenhuizen. Daarnaast zijn

Voldoende ervaring zorgt ervoor dat artsen hun

worden. Dit is prettig voor deze patiënten die

er 35 categorale ziekenhuizen. De algemene

ingrepen verantwoord kunnen blijven doen.

onder regelmatige controle van een arts staan.

Dit betekent dat we de zorg anders moeten gaan

ziekenhuizen bieden voor een groot deel

Wanneer chirurgen niet aan vastgestelde normen

Bovendien is het vaak geen complexe zorg. Waar

inrichten. Vaak gaan mensen automatisch naar

dezelfde behandelingen aan. Dit betekent dat

kunnen voldoen, dan moeten zij de patiënten

mogelijk streven we ernaar dat deze zorg overgaat

het ziekenhuis. Maar het is de vraag of ouderen en

het volume is verspreid. Voor de kwaliteit en

verwijzen naar ziekenhuizen waar die ingreep wel

van de ziekenhuizen naar de eerste lijn (substitutie

chronisch zieken niet beter af zijn bij de huisarts.

de doelmatigheid is het vaak beter als deze

vaak genoeg wordt uitgevoerd. De ziekenhuizen

of spreiding van zorg).

Dat is dichter bij huis en de huisarts heeft een

behandelingen worden geconcentreerd in een

moeten keuzes gaan maken welke behandelingen

bredere kijk op de patiënt als geheel. Ook kunnen

aantal ziekenhuizen. De Vereniging voor Heelkunde

zij verantwoord kunnen (blijven) uitvoeren en

Goede basiszorg dichtbij

zij misschien hun eigen ziekte meer managen

heeft zelf minimumnormen opgesteld voor

welke behandelingen beter in een ander ziekenhuis

D e patiënt moet dichtbij huis terecht kunnen in een

vanuit huis. We moeten toe naar een zorgstelsel

hoogcomplexe, laagvolume behandelingen. Deze

kunnen plaatsvinden.

geïntegreerd eerstelijns zorgcentrum. Huisartsen,

dat meer gericht is op gedrag en gezondheid, en

behandelingen zijn heel ingewikkeld en komen

minder op zorg en ziekte. Uitgaan van wat mensen

niet vaak voor, denk aan slokdarmkanker. Als een

Bij Menzis vinden we het positief dat artsen zelf

en andere eerstelijnszorgverleners werken hier als

nog wel kunnen, in plaats van wat zij niet meer

arts ze vaker uitvoert, wordt de kwaliteit beter.

deze stap hebben gezet om de kwaliteit te

een netwerk samen rond de patiënt. Zij zijn zodanig

kunnen.

Deze volumenormen leggen vast hoe vaak per jaar

verbeteren en tegelijkertijd de zorg te concentreren.

georganiseerd dat zij veel zorg zelf kunnen bieden.

Wij zijn van mening dat concentratie ook goed

Zij verwijzen zo nodig door naar ziekenhuizen, op

is voor de kwaliteit en doelmatigheid van de

basis van kwaliteit en doelmatigheid.

fysiotherapeuten, verpleegkundigen, apothekers

In de piramide links staat het huidige zorglandschap. Rechts staat het gewenste zorglandschap

planbare (electieve) zorg. Een ziekenhuis dat

volgens Menzis.

bijvoorbeeld slechts enkele heupoperaties per

Meer zelfmanagement en preventie

week doet, bouwt niet genoeg expertise op.

D e beste manier om de zorg te ontlasten, is

Ook moet de operatiekamer elke keer weer

uiteraard niet ziek worden. Het bevorderen van een

klaargemaakt worden voor die paar heupoperaties.

gezonde leefstijl en preventie zijn dus belangrijk.

Een ziekenhuis dat zich heeft gespecialiseerd

Ook kan de patiënt meer doen op het gebied van

in heupoperaties, kan efficiënter werken. En als

zelfmanagement, bijvoorbeeld zelf de bloeddruk

de kwaliteit beter wordt, gaan de kosten voor

meten en de gegevens doorgeven aan de dokter.

bijvoorbeeld herhaaloperaties omlaag. We werken

Zo verminderen we het beroep op de zorg.

Tweede lijn

Ziekenhuiszorg/tweede lijn

Geïntegreerde eerste lijn Geïntegreerde eerste lijn

56

Lage drempel, dichtbij huis

hieraan met selectief inkopen. Meer hierover staat Zelfmanagement (eHealth & preventie)

Zelfmanagement

Nu

Met zorgadvies

in paragraaf 5.4.1.

In 2011 zet Menzis diverse stappen op weg naar dit nieuwe zorglandschap. Daarbij gelden drie

Straks

Naast concentratie van zorg zet Menzis zich ook in

uitgangspunten: kwaliteit, klant en kosten.

voor spreiding van zorg. Veel zorg voor chronische

Ook wel: behoud of verbetering van kwaliteit

57

5 Ketenverantwoordelijkheid

van zorg, verbeteren van klantgerichtheid

actief om de zorg te verbeteren op het gebied

5.4 Concentratie en spreiding

zeer zorgvuldig ingevuld, in alle openheid en met

en kostenbeheersing. We willen nadrukkelijk

van kwaliteit en kosten. Zo voert Menzis een

van ziekenhuiszorg

volle betrokkenheid van patiëntenverenigingen,

vormgeven aan deze verandering in verbinding

actief farmaciebeleid om transparante prijzen

met klanten, patiëntenorganisaties, zorgverleners

en doelmatig voorschrijven te bevorderen.

5.4.1 Selectief inkopen

hebben gedaan leest u in paragraaf 4.4. In 2012

en andere zorgverleners. Hun inbreng is

Ook worden opnieuw stappen gezet om de

Bij Menzis vinden we dat keuzes in concentratie

gaan we dit beleid verder ontwikkelen.

aanwijsbaar terug te vinden in onze keuzes. Meer

bureaucratie te verminderen. Bijvoorbeeld door te

van ziekenhuiszorg gemaakt moeten worden

hierover staat in paragraaf 4.4 over stakeholders.

participeren in het project ‘Zorg zonder regels’ van

op basis van kwaliteit. Het ziekenhuis dat een

TopZorg

In de paragrafen 5.4 t/m 5.6 staat een greep uit

Stichting De Hoven.

behandeling het beste uitvoert, en voor een

TopZorg is een succes gebleken: sinds oktober

de initiatieven die Menzis ontwikkelt om bij te

passende prijs, moet die behandeling blijven

2008 hebben honderden patiënten – zelf of op

dragen aan een ander zorglandschap. Daarnaast is

doen. Bij kwaliteit gaat het om medische

advies van Menzis – voor hun behandeling gekozen

Menzis uiteraard ook in 2011 op andere manieren

uitkomsten – zoals genezingspercentage,

voor een zorgverlener met een TopZorg-predicaat.

sterftecijfer en complicaties – maar ook om

Inmiddels wordt een bedrag van € 150 miljoen

patiëntgerichtheid, wachttijden, doorlooptijden

via TopZorg gecontracteerd. Dit is ruim 7% van

en informatievoorziening. Voor die laatste zaken

het totaal en een kwart van het B-segment. Veel

stellen we de eisen samen in nauw overleg met de

zorgverleners zagen in TopZorg aanleiding om

patiëntenverenigingen.

verbetertrajecten in te zetten. Zij verlengden

ZorgSparen

ziekenhuizen en beroepsgroepen. Hoe we dit

In 2011 introduceert Menzis, samen met Aegon,

een klein beetje geld opzij zetten. En hebben ze

het nieuwe product Zorgsparen. Met Zorgsparen

op hun oude dag een spaarpot om de zorg mee te

houden mensen op hun oude dag meer zelf

kopen. Zo houden we een goed verzorgde oude dag

Om deze beweging op gang te brengen, zijn wij

verbeterden de informatievoorziening richting

de regie in handen. Zij sparen een bedrag om

voor iedereen beschikbaar.

gestart met selectief inkopen. Wij kopen niet

patiënten of voerden anderszins verbeteringen

meer alle behandelingen bij alle ziekenhuizen

door. Inmiddels wegen we meer zorgaspecten

daarmee zo lang mogelijk zelf thuis te blijven

de openingstijden naar avonden en weekends,

wonen. Bij besteding van het bedrag kunnen zij

ZorgSparen is een nieuw product en Menzis wil

in, maar maken een selectie op basis van

mee bij het contracteren. Bij de behandeling van

gebruik maken van de zorgkennis van Menzis.

het graag samen met klanten ontwikkelen. Op het

kwaliteit. Voor 2011 kochten we voor een aantal

borstkanker bijvoorbeeld, kijken we voortaan ook

Uit onderzoek is gebleken dat veel mensen zich

co-creatieplatform www.teamtopzorg.nl hebben

behandelingen TopZorg in. Ziekenhuizen die aan

naar psychosociale nazorg. Zo is TopZorg continu

zorgen maken of goede zorg en ondersteuning

inmiddels achtduizend mensen hun ideeën en

de eisen voldeden, kregen een TopZorg-predicaat.

in ontwikkeling om kwaliteit van zorgverleners

op hun oude dag nog wel betaalbaar is. Immers,

meningen gedeeld. Veel mensen zijn zich ervan

Ziekenhuizen die er niet aan voldeden kregen een

transparant te maken en klanten de weg te wijzen

de overheid haalt steeds meer vergoedingen

bewust dat ze zelf de regie moeten nemen om

regulier contract. Dat laatste doen we niet meer.

naar de beste zorg.

uit de AWBZ en de basisverzekering. Mensen

zorg en ondersteuning goed te regelen voor

Voor 2012 gaan we met twee behandelingen een

moeten steeds meer zorg en ondersteuning zelf

later. Ook hebben we gevraagd welke diensten

stapje verder. Met alleen de beste ziekenhuizen in

5.4.2 Begrotingsmodel

gaan betalen. Maar dan moeten mensen daarbij

mensen nu nog missen in het aanbod van zorg

onze werkgebieden sluiten we een contract voor

Menzis wil de prikkel voor doelmatigheid meer

wel worden geholpen, want niet iedereen heeft

en ondersteuning. Deze diensten kunnen wij dan

nieuwe heupen en rughernia. Zo zorgen we ervoor

neerleggen bij ziekenhuizen. Mede daarom

dat geld zomaar ineens beschikbaar. Met een

speciaal voor zorgspaarders gaan ontwikkelen. Dit

dat concentratie van ziekenhuiszorg plaatsvindt,

bieden we in 2011 de ziekenhuizen in onze

spaarregeling kunnen mensen jarenlang steeds

wordt vervolgd in 2012.

op basis van kwaliteit. We hebben dit inkooptraject

kernwerkgebieden een aanneemsom. We spreken

58

59

5 Ketenverantwoordelijkheid

af dat de kosten met maximaal 2,5% mogen

Menzis maakt in het begrotingsmodel onderscheid

diverse eerstelijns zorgverleners in groepsverband

verder geprofessionaliseerd. Ook in 2011 zijn

groeien, conform het Hoofdlijnenakkoord dat

tussen ziekenhuizen in de kernwerkgebieden,

samenwerken. Doordat de zorg op samenhangende

hierin stappen gezet. Sinds 2009 is het aantal

zorgverzekeraars en ziekenhuizen hebben

ziekenhuizen die in een kring daaromheen

wijze wordt verleend, verbetert de kwaliteit en

asielzoekers met bijna een derde afgenomen en

ondertekend bij de minister. Kan het ziekenhuis

liggen, overige ziekenhuizen en ZBC’s. Ook is er

continuïteit van de zorg, dalen de kosten en

die trend zet door. GC A bereidt zich hierop voor.

goedkoper werken, dan mag het dit bedrag zelf

onderscheid naar grootte van het ziekenhuis. Waar

verbetert de dienstverlening aan de patiënt. In 2011

Tegelijkertijd blijft GC A continu werken aan

houden. Levert het ziekenhuis meer zorg, dan

Menzis en een ziekenhuis geen overeenstemming

wordt vooral gewerkt aan de doorontwikkeling van

verbetering van kwaliteit en continuïteit van

schiet het erbij in. Belangrijk is wel dat de

bereiken over de financiering, zal Menzis geen

ZorgPunt. Eind 2011 levert ZorgPunt voor meer dan

zorg aan asielzoekers. Het GC A brengt een eigen

wachtlijsten niet mogen toenemen; de ziekenhuizen

contract sluiten met het betreffende ziekenhuis.

100.000 ingeschreven klanten de zorg in de buurt.

kwaliteitsjaarverslag uit dat beschikbaar is op www.gcasielzoekers.nl.

moeten binnen de Treeknormen blijven. 5.4.3 Regioplan

5.5.2 Zorg voor asielzoekers

Groot voordeel voor de ziekenhuizen is dat we

In 2011 neemt Menzis het initiatief om in de

Het GezondheidsCentrum Asielzoekers (GC A)

5.5.3 Ouderen

ze financiële duidelijkheid geven in onzekere

kernregio’s te komen tot een regionaal plan voor

van Menzis, opgezet vanuit Menzis Eerstelijns

Menzis vindt het belangrijk dat ouderen

tijden. Bovendien: Menzis keert voorschotten

het totale zorgaanbod in deze regio’s. We gaan

Zorgaanbod (MEZ), is een landelijk opererende

dichtbij huis terecht kunnen voor goede zorg

uit om de periode te overbruggen waarin

hierover in gesprek met zorgverleners. Voor de

huisartsenpraktijk van waaruit kwalitatief

en ondersteuning. En dat de huisarts en andere

ziekenhuizen nog niet kunnen declareren, omdat

regio Noordoost Groningen wordt in 2011 een

hoogwaardige eerstelijnszorg wordt geleverd

betrokken zorg- en hulpverleners goed met elkaar

de prijsafspraken voor DOT nog niet overal rond

concreet plan opgesteld waarbij kwalitatief

aan asielzoekers. Sinds de start in 2009 zijn

samenwerken om die zorg en ondersteuning te

zijn. De aanneemsom prikkelt de ziekenhuizen

goede zorg behouden blijft in een regio die

de GC A-organisatie en werkwijze steeds

bieden. Hiertoe loopt in 2011 een aantal projecten.

om meer zorg over te dragen, bijvoorbeeld aan de

wordt geconfronteerd met demografische krimp.

eerste lijn. Vanuit deze aanneemsom – en vanwege

Met betrokkenheid van onder meer provincie,

betrokkenheid bij en medeverantwoordelijkheid

ziekenhuizen en patiëntenorganisaties is een

voor de oplopende zorgkosten – verwachten we dat

breed gedragen regioplan opgesteld.

ziekenhuizen zelf hun zorgaanbod kritisch onder de loep gaan nemen.

5.5 Goede basiszorg dichtbij

Bestuursvoorzitter Chiel Huffmeijer van het

5.5.1 ZorgPunt

Haga ziekenhuis over het contract met Menzis:

Medio 2010 heeft Menzis samen met Reggeborgh

“De onzekerheden in 2012 zijn voor zowel zieken-

het bedrijf ZorgPunt verder opgebouwd. Menzis

huizen als zorgverzekeraars erg groot. Het maken

is via de MEZ-holding 50% aandeelhouder van

van onze nieuwe afspraak met Menzis, reduceert

ZorgPunt. In ZorgPunt wordt gestreefd naar

deze onzekerheden. De rust die dit het ziekenhuis

gezondheidscentra van hoog niveau die voor de

brengt, zorgt voor tijd om na te denken over het

patiënt de centra van eerste keuze zijn. Hier wordt

zorglandschap in de regio.”

geïntegreerde eerstelijnszorg geleverd waarin

60

61

5 Ketenverantwoordelijkheid

start in 2011 een experiment met een nieuw

vrijwilligers, mantelzorgers en organisaties die

Vanuit het oogpunt van werk en gezondheid

Rozendaal is een experiment gedaan met de

zorgmodel voor de ouderenzorg: SamenOud.

zorg en ondersteuning bieden. Er is een beweging

werken de FNV en Menzis samen om deze

inzet van een Specialist Ouderengeneeskunde

SamenOud gaat samenhangende zorg bieden

gaande richting meer zelfredzaamheid en eigen

medewerkers te helpen.

in de eerste lijn. De resultaten zijn zo goed dat

aan 75-plussers met chronische en langdurige

verantwoordelijkheid. Deze beweging is van

Ook organiseren FNV en Menzis samen de Veilig

er een vervolg komt in de vorm van een groot en

beperkingen. Doel is opname in een ziekenhuis

belang voor de burger zelf, de zorgverzekeraar

en Gezond Werken Tour 2011. Tijdens deze tour zijn

meerjarig project. Menzis ondersteunt het, zowel

of verpleeghuis zo lang mogelijk uit te stellen of

en de gemeente. Vandaar dat Menzis samen

de vijftig grootste bouwlocaties van Nederland

in financiering als in uitvoering. Dankzij de inzet

te voorkomen. Initiatiefnemers van dit project

met gemeenten zorgt voor een duidelijk en

bezocht om informatie te geven over veilig werken

van een Specialist Ouderengeneeskunde kan de

zijn Menzis, Zorggroep Meander (onderdeel van

overzichtelijk pakket van zorg en ondersteuning.

en arbo-vriendelijke hulpmiddelen.
Onderdeel

patiënt samen met een mantelzorger goed zelf de

Espria) en het UMCG. Veel andere organisaties

Onderdeel van het programma is onder meer

van de Tour is ook de Polar Gezondheidscheck die

regie voeren.

op het gebied van wonen, welzijn en zorg

één loket voor alle voorzieningen uit WWB,

mensen in de Menzis-bus kunnen laten doen.

participeren.

Wmo, AWBZ en Zvw. Daarnaast wordt een

• In eerstelijns gezondheidscentra in Velp en

• S amen met het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) en Zorggroep

lokaal gezondheidsbeleid opgezet en wordt de

Simon Reinink,

Meander start Menzis in september 2011 een

Antoinette van Etten, programmamanager

samenwerking gezocht op het gebied van de

Algemeen Directeur van Het Concertgebouw:

onderzoek naar de gezondheidstoestand van

Ouderenzorg van het UMCG is zeer te spreken over

GGZ en verslavingszorg. Speciale aandacht in dit

“Wij organiseren samen met de AVRO jaarlijks 40

tweeduizend 65-plussers in vier Groningse

de samenwerking met Menzis en Espria in het

convenant is er voor mensen in een kwetsbare

concerten op de zondagochtend. De programmering

dorpen. Een vragenlijst moet inzicht geven in

project Integrale Ouderenzorg. “Het gedachtegoed

positie. We bundelen kennis, organisatie en

is laagdrempelig en de toegangsprijzen zijn laag.

de kwetsbaarheid, de zorgbehoeften en het

om te denken vanuit de cliënt leeft bij ons alle drie

services met als doel mensen aan het werk te

Zodoende bereiken we een breed publiek, van jong

welbevinden van de ouderen.

Met de verzamelde

sterk. Ik kan goed merken dat Menzis verankerd is

krijgen. Ook ontplooien we initiatieven op het

tot oud. We zijn er bijzonder trots op dat dankzij

informatie kunnen profielen van ouderen

in deze regio en zeer betrokken is bij de mensen in

gebied van schuldhulpverlening. Overigens heeft

onze trouwe sponsor Menzis, patiënten uit het

ontwikkeld worden. Een profiel beschrijft een

dit gebied. Dat maakt dat er soms net even harder

Menzis met 68 gemeenten een collectief contract

AMC Het Zondagochtend Concert hebben kunnen

bepaald type oudere, bijvoorbeeld een gezonde

gelopen wordt.”

voor de verzekering van minima. Ook hierin is

bijwonen. Het past helemaal in ons beleid om het

aandacht voor gezondheid en activering.

Concertgebouw voor zoveel mogelijk mensen toe-

en actieve oudere, of een kwetsbare oudere met complexe zorgvragen. 
Zo ziet een huisarts

5.6 Meer zelfmanagement en preventie

snel hoe een individuele oudere patiënt ervoor

Hieronder een greep uit de projecten die Menzis

Menzis en FNV

staat en hoeveel kwetsbare oudere patiënten

samen met partners uitvoert.

In 2011 lanceren de FNV en Menzis de website

er zijn in de praktijk.

Met deze informatie

gankelijk te maken. De reacties van deze patiënten waren hartverwarmend.”

‘AllesOverOnregelmatigWerk.nl’. Dit is een digitaal

Patiënten AMC naar Zondagochtend Concert

kan de huisarts sneller de juiste zorg- of

Convenanten met gemeenten

platform voor informatie en adviezen over de

Sinds 2007 is Menzis sponsor van het

dienstverlener inschakelen, zoals thuiszorg of een

In 2011 sluit Menzis convenanten met de

gezondheidsaspecten van onregelmatig werk en

Zondagochtend Concert. In 2011 wordt deze

welzijnsorganisatie. Ook gemeenten en andere

gemeente Enschede en de gemeente Arnhem.

ploegendienst.
Veertig procent van de werknemers

samenwerking met drie jaar verlengd. Op

instellingen kunnen straks hun beleid beter

Eerder werd al een convenant gesloten met de

in een ploegendienst krijgt binnen de eerste twee

uitnodiging van Menzis, Het Concertgebouw en

afstemmen op ouderen.

gemeente Groningen. De toekomst van de zorg

à drie jaar nadat ze onregelmatig zijn gaan werken

de AVRO wonen in september 2011 patiënten van

ligt bij het samenspel van cliënten, hun netwerk,

te maken met chronische gezondheidsproblemen.

het Academisch Medisch Centrum een concert

I n de gemeenten Stadskanaal, Veendam en Pekela

62

63

5 Ketenverantwoordelijkheid

bij. Een flink aantal van hen was bedlegerig

Gijs Boerrigter, hoofd Programma Onderzoek bij

komende vier jaar investeren zij gezamenlijk in

of zat in een rolstoel. Menzis houdt zich bezig

KWF Kankerbestrijding:

promotieonderzoek van ACTA naar risicogroepen,

met het lichamelijk en geestelijk welbevinden

Dat Menzis en KWF Kankerbestrijding de handen

de ontwikkeling van strategieën om deze

van ruim 2 miljoen klanten. Klassieke muziek is

ineen slaan is iets om trots op te zijn, aldus Gijs

groepen te bereiken en het gedrag van ouders te

goed voor de mens, inspireert, verbindt en kan

Boerrigter. “De kennis en het netwerk van Menzis

beïnvloeden. Door te investeren in het aanleren

bezinnend en helend werken. Daarom was het

helpen ons om de knelpunten die er op het gebied

van een goede mondzorg op jonge leeftijd kunnen

een lang gekoesterde wens van Menzis om Het

van de screening zijn, aan te pakken. Vervolgens

kosten worden bespaard. Daarmee kunnen ziektes

Zondagochtend Concert óók toegankelijk te maken

kunnen KWF Kankerbestrijding en Menzis er vanuit

als bijvoorbeeld diabetes en hart- en vaatziekten

voor mensen voor wie het lastiger is om naar een

hun eigen rol voor zorgen dat alle kankerpatiënten

op latere leeftijd worden voorkomen.

concert te gaan.

de psychosociale zorg krijgen die ze nodig hebben.” Jeugd in beweging

Samenwerking KWF Kankerbestrijding

Menzis en mantelzorg

Menzis steunt diverse sportclubs en andere

Menzis en KWF Kankerbestrijding hebben een

Menzis is ambassadeur voor mantelzorg.

initiatieven om mensen in beweging te brengen,

unieke samenwerking gesloten voor het welzijn

Dit betekent dat wij ons inzetten om een

met nadruk op de jeugd. In 2011 wordt een

van kankerpatiënten. De komende vier jaar willen

mantelzorgvriendelijk arbeidsklimaat in Nederland

totaalbedrag van € 1.585.000 uitgegeven aan

we samen onderzoek doen naar psychosociale

te promoten. We hebben een Mantelzorgdesk die

sponsoring. Een aantal voorbeelden van projecten:

zorg bij kanker. Nu krijgt maar een kwart van

vragen beantwoordt en mantelzorgers de weg wijst

de kankerpatiënten de psychosociale zorg

langs de vele loketten in zorg en hulpverlening. In

waar ze behoefte aan hebben. In pilots met

de aanvullende verzekeringen bieden we respijt-

starten met ondersteuning van Menzis, het

drie ziekenhuizen in ons kernwerkgebied gaan

arrangementen, zodat mantelzorgers even op adem

Koninklijk Nederlands Korfbal Verbond (KNKV)

we onderzoeken hoe we kunnen zorgen dat in

kunnen komen terwijl iemand anders de mantelzorg

en Special Heroes een naschools programma

2015 80% van alle kankerpatiënten deze zorg

overneemt. Daarnaast bieden we ondersteuning

om leerlingen uit het speciaal onderwijs kennis

krijgen.
Daarnaast gaan onze Zorgadviseurs en de

aan de werkende mantelzorgers én hun werkgevers,

te laten maken met de korfbalsport. Met als

Kanker Infolijn van KWF Kankerbestrijding mensen

zodat wij samen tot oplossingen kunnen komen om

doel deze kinderen meer te laten bewegen en

naar elkaar doorverbinden als hun vragen daar

werk en mantelzorg te combineren.

de stap te laten maken naar het korfballen in

• V ijftien korfbalverenigingen uit heel Nederland

verenigingsverband. Overigens heeft Menzis de

aanleiding toe geven. Bovendien steekt Menzis vijftigduizend euro per jaar in onderzoek van KWF

Goede mondzorg bij kinderen

shirtsponsoring van de Korfbalbond geschonken

Kankerbestrijding in haar strijd tegen kanker.

Meer dan de helft van de kinderen heeft met vijf

aan Spieren voor Spieren.

Overigens is Menzis ook sponsor van KiKa en

jaar al acht gaatjes. Daarom werken Menzis, ACTA

Cliniclowns.

en Ivoren Kruis samen in een project om ouders

64

• H et huidige Gehandicapten-Korfbal richt zich

bewust te maken van de noodzaak het gebit van

specifiek op de leeftijd vanaf 18 jaar. Menzis en

hun kind al op vroege leeftijd te verzorgen. De

het KNKV slaan nu de handen ineen om G-Korfbal

65

5 Ketenverantwoordelijkheid

ook voor kinderen en jongeren in de leeftijd

• M enzis zet samen met een aantal grote

5.7 Kerncijfers klanten en zorgverleners

van 8 tot 18 jaar mogelijk te maken bij korfbal-

voetbalclubs maatschappelijke projecten op in

verenigingen. We willen kinderen en jongeren

wijken. Inmiddels lopen er projecten in Enschede,

in het speciaal onderwijs laten ervaren hoe leuk

Eindhoven, Nijmegen, Den Haag, Arnhem en

sporten en bewegen is. Voor eind 2012 willen we

Groningen. De clubs gaan de wijken in, zoeken de

Resultaat

Doel

Resultaat

Doel

een structureel naschoolsprogramma ontwikkeld

jeugd op en bieden kinderen handvatten voor een

jaarovergang

jaarovergang

jaarovergang

jaarovergang

hebben voor verstandelijk gehandicapte

betere toekomst. Want voetbal is meer dan sport.

2010-2011

2011-2012

2011-2012

2012-2013

kinderen in de leeftijd van 8 tot 18 jaar bij

Voetbal leert je ook een teamspeler te zijn, leert je

2.109.388

Behoud

2.100.123

Behoud

10 korfbalverenigingen in Nederland. Hiervoor

om te gaan met verlies en winst.

werken we nauw samen met Special Heroes.

Menzis concern

2,1 mln klanten Menzis label

• S amen met Natuurmonumenten zetten we ons in • M enzis wordt in 2011 hoofdsponsor van

Stand verzekerdenaantallen

om mensen meer te laten bewegen in de natuur.

schooltennis. Het project schooltennis van de

Bijvoorbeeld door boekjes uit te geven met

Koninklijke Nederlandse Lawn Tennis Bond

wandel- en fietsroutes.

AnderZorg label Azivo label

2,1 mln klanten

1.793.472

1.771.428

192.465

203.392

123.451

125.303

Klanttevredenheid

(KNLTB) laat schoolkinderen tijdens de gymles Resultaat 2010

Doel 2011

Resultaat 2011

Doel 2012

Menzis

7,5

n.b.

7,5

*

Special Heroes, PSV in the community, NEC wij

AnderZorg

7,7

n.b.

7,6

*

brengt hiermee dus ongeveer 75.000 kinderen in

staan voor de wijk, Vitesse betrokken, FC Groningen

Azivo

7,9

n.b.

7,7

*

beweging.

in de maatschappij, FC Twente Scoren in de

kennismaken met tennis. Aan het project

Op het gebied van bewegen is Menzis partner van:

schooltennis doen 1.500 basisscholen mee, met

B-Slim, Twente in Balans, Jeugdsportfonds, KiKa,

gemiddeld 50 leerlingen per school, Menzis

* In 2012 worden alleen nog NPS en imago gemeten. Er is daarom geen doelstelling opgenomen.

wijk, ADO Den Haag in de maatschappij, Korfbal Verbond, Zwembond, Tennisbond, Enschede

Net Promotor Score (NPS)*

Menzis Special Heroes Sporttoernooi plaats.

Marathon, 4Mijl van Groningen, Bridge to bridge

De NPS staat voor de mate waarin klanten de zorgverzekeraar aanbevelen bij anderen.

Leerlingen met een chronische ziekte of met

loop, World Runners, Jan Janssen classic, Nelli

een lichamelijke, verstandelijke of meervoudige

Cooman games, Menzis Singelloop, sport- en

Net Promotor Score

beperking gaan de onderlinge strijd aan tijdens dit

spelbus Tynaarlo.

Menzis

• I n september 2011 vindt voor de vijfde keer het

Resultaat 2010

Doel 2011

Resultaat 2011

Doel 2012

-13

- 13

- 16

- 13

sporttoernooi. Menzis is vanaf de start sponsor van

AnderZorg

+23

+ 23

+ 17

+ 16

dit toernooi en het project Special Heroes. Ruim

Azivo

+16

+ 16

+6

+ 16

200 scholen voor (voortgezet) speciaal onderwijs doen inmiddels mee. Uiterlijk in 2016 zal het totale (voortgezet) speciaal onderwijs in Nederland kennis hebben gemaakt met Special Heroes.

66

* B ij het NPS-onderzoek wordt één vraag gesteld: zou u onze organisatie aanbevelen aan anderen? Deze aanbeveling wordt uitgedrukt op een schaal van 0 tot 10. Iedereen die een 9 of 10 invult is een promotor, wie een 7 of 8 invult is neutraal, en wie een 6 of lager invult is een niet-promotor. De NPS wordt berekend door het percentage niet-promotors af te trekken van het percentage promotors (de neutralen tellen niet mee). De score kan dus in principe uiteenlopen van 100 (alleen maar promotors) tot -100 (alleen maar niet-promotors).

67

5 Ketenverantwoordelijkheid

Jaarpremie basisverzekering

Menzis Zorgkantoren (Arnhem, Groningen, Twente)

2010

2011

2012

Menzis



e 1.137



e 1.257



e 1.278

Uitgegeven aan AWBZ-zorg

AnderZorg



e 996



e 1.095



e 1.155

Aantal cliënten met PGB (stand 31-12)

Azivo



e 1.149



e 1.269



e 1.290

Gemiddelde doorlooptijd PGB Aantal zorgaanbieders/instellingen

Tevredenheid zorgverleners

2011

2010

€ 3,5 miljard

€ 3,2 miljard

22.577 cliënten

19.320 cliënten

25 dagen

25 dagen

290

241

(verzonden contracten care en ziekenhuizen in verband met verkeerde-bedproblematiek) Meting najaar 2010

Huisartsen

6,5

Fysiotherapeuten

6,7

AWBZ-zorgverleners

6,6

Aantal medewerkers Menzis Care

152,5 fte





137 fte

Hierbij zijn geen vergelijkende cijfers opgenomen omdat de tevredenheid pas begin 2012 weer gemeten wordt.

Zorgbemiddeling (Menzis en AnderZorg)

Wachttijdbemiddeling Gemiddeld aantal winstdagen door bemiddeling Bemiddelingen naar TopZorg-behandelingen Bemiddelingen Mantelzorgdesk Bemiddelingen Seniorendesk Klantwaardering zorgbemiddeling

2011

2010

ruim 6.845 klanten

ruim 7.600 klanten

36,3 dagen

41,4 dagen

circa 1.000 klanten

ruim 1.000 klanten

845

469

1.619

703

8,2

8,2

Klantwaardering wordt in 2012 gemeten in NPS-score, doel is hoger dan 25.

68

69

6

Duurzame financieringsmodellen

Menzis wil nadrukkelijk alleen beleggen in bedrijven die verantwoord ondernemen op het gebied van mensenrechten, arbeidsomstandigheden, milieu en anticorruptie. In 2011 zijn belangrijke stappen gezet om het vermogensbeheer verder te verduurzamen. Er is een stembeleid ontwikkeld en uitgevoerd. Ook is een dialoog tot stand gebracht met bedrijven waarin Menzis belegt om verdere verbeteringen op het gebied van duurzaamheid te bevorderen. Daarnaast is een start gemaakt met beleggen in Nederlandse zorgondernemingen om ook via deze weg te investeren in de toekomst van de zorgsector.

Met de gerealiseerde beleidsuitbreidingen in

Global Compact zijn gebaseerd op belangrijke

2011 bestaat het duurzame beleggingsbeleid van

verklaringen en conventies, zoals de Universele

Menzis nu uit vier pijlers: uitsluitingenbeleid

Verklaring van de Rechten van de Mens en de VN

(6.1), engagementbeleid (6.2), stembeleid (6.3) en

Conventie tegen Corruptie. De Global Compact

belegging in de zorg (6.4).

Principles worden daarmee universeel erkend als standaard en hebben zeer groot draagvlak.

6.1 Global Compact Principles Menzis richt haar beleggingsportefeuille

Ondernemingen die de 10 Global Compact Principes

verantwoord (duurzaam) in met de ‘10 Global

onderschrijven, zullen:

Compact Principles’ van de Verenigde Naties,

1.

aangevuld met uitsluiting van tabaksproducenten. De Global Compact is een internationale standaard

ondersteunen en respecteren; 2. z ich er steeds van verzekeren dat zij niet

voor maatschappelijk verantwoord ondernemen,

medeplichtig zijn aan schending van de

ingesteld door de Verenigde Naties en onderkend

mensenrechten;

door veel bedrijven. De tien principes van de

70

i nternationaal uitgevaardigde mensenrechten

3. d e vrijheid van vakvereniging erkennen en

71

6 Duurzame financieringsmodellen

het recht op collectieve onderhandelingen

in strijd handelen met één of meerdere van de

handhaven;

’10 Global Compact Principles’ van de VN. Hieraan

4. a lle vormen van verplichte en gedwongen arbeid uitbannen; 5. d e effectieve afschaffing van kinderarbeid bevorderen; 6. d e bestrijding van discriminatie in arbeid en

2011

zijn toegevoegd: ondernemingen die voor meer dan 10% van hun omzet afhankelijk zijn van het

Beleggingscategorie

produceren van tabak en/of tabaksgerelateerde producten (sigaretten, sigaren, tabak voor pijpen,

Geldmarkt

snuiftabak en rookloze tabaksproducten).

Vastrentende waarden:

beroep ondersteunen; 7.

Percentage verantwoorde beleggingscategorieën in portefeuille

De uitsluitingenlijst wordt ieder kwartaal

• bedrijfsobligaties

milieu;

bijgewerkt en opgesteld door een gespecialiseerd

Aandelen

8. i nitiatieven ondernemen om een groter milieubewustzijn te bevorderen; 9. d e ontwikkeling en de verspreiding van milieuvriendelijke technologieën stimuleren;

% totale

Uitsluitingen

% totale

Uitsluitingen

portefeuille

beleid

portefeuille

beleid

63%

100%

64%

100%

20%

100%

19%

100%

2%

100%

1%

100%

15%

90,9%

16%

90,2%

• staatsobligaties

v oorzorg betrachten bij het belasten van het

2010

extern bureau. Daarna wordt de lijst verstrekt aan de portefeuillemanagers van Menzis. Als de

Duurzaamheid totale portefeuille

98,6%

98,4%

portefeuillemanagers zien dat er een bedrijf of land op de lijst is gekomen waarin Menzis op dat moment belegt, verkopen zij deze positie direct.

Bovenstaande tabel geeft per beleggingscategorie

Menzis is ervan overtuigd dat ondernemingen

Daarnaast controleert het gespecialiseerde externe

aan op welk percentage het uitsluitingenbeleid

die beter presteren op ESG-gebied op de lange

bureau ook jaarlijks of er geen bedrijven en landen

eind 2011 is toegepast, in vergelijking met eind

termijn een hoger en duurzamer rendement

Uitsluitingenlijst

van de ‘zwarte lijst’ in de beleggingsportefeuille

2010.

opleveren. Als belegger is Menzis echter te klein

De criteria leiden tot een ‘zwarte’ lijst van

zitten. Mochten er bij deze screening alsnog

bedrijven en landen die in strijd handelen met één

onverantwoorde beleggingen aan het licht komen,

6.2 Dialoog

met beursgenoteerde ondernemingen. Daarom

of meerdere van deze principes.

dan worden deze verwijderd uit de portefeuille.

Menzis heeft een deel van zijn vermogen belegd

zoekt Menzis via gespecialiseerde partners, en

De betreffende bedrijven en landen worden

in aandelen van beursgenoteerde ondernemingen

waar mogelijk samen met andere institutionele

toegevoegd aan de zwarte lijst.

en obligaties die zijn uitgegeven door

beleggers, de dialoog met ondernemingen waarin

ondernemingen. Dit schept mogelijkheden, en ook

wordt belegd.

10. e lke vorm van corruptie tegengaan, inclusief afpersing en omkoping.

Er wordt niet belegd in staatsobligaties van landen die op de uitsluitingenlijst staan. Dit zijn

om succesvol zelfstandig de dialoog aan te gaan

landen waartegen de VN of EU een sanctie heeft

Het streven is het uitsluitingenbeleid voor 100%

een zekere verantwoordelijkheid, om een bijdrage

uitgevaardigd. De regimes in deze landen hebben

van de beleggingsportefeuille toe te passen. Voor

te leveren aan een duurzamere samenleving.

Dialoog met Nederlandse bedrijven

misdaden begaan tegen hun eigen volk of vormen

beleggingen in aandelen ‘Opkomende Markten’ is

Menzis wil als belegger actief de dialoog voeren

Voor de dialoog met Nederlandse beursgenoteerde

een gevaar voor de regionale of wereldwijde vrede.

dit vooralsnog niet mogelijk binnen de gestelde

met deze ondernemingen (engagement). Zo kan

ondernemingen is in 2010 reeds de eerste stap

randvoorwaarden. Menzis blijft de mogelijkheden

invloed worden uitgeoefend op hun prestaties

gezet met de aansluiting bij Eumedion. Eumedion

Ook wordt niet belegd in aandelen en

hiervoor wel onderzoeken. Per 31 december 2011

op het gebied van milieu, maatschappij en

is een Nederlandse organisatie die zich vooral

bedrijfsobligaties van bedrijven die op de

is het uitsluitingenbeleid op 98,6% van de

ondernemingsbestuur (Environment, Social en

richt op goed ondernemingsbestuur (corporate

uitsluitingenlijst staan. Dit zijn bedrijven die

portefeuille toegepast.

Governance, ook wel afgekort tot ESG).

governance) bij Nederlandse beursgenoteerde

72

73

6 Duurzame financieringsmodellen

Totaaloverzicht door F&C bestreken duurzaamheidsrisico’s en -kansen

ondernemingen. Institutionele beleggers

een groot aantal beleggers in de wereld met

verenigen zich in Eumedion om gezamenlijk

een totaal belegd vermogen van meer dan 100

invulling te geven aan de maatschappelijke

miljard euro. Met de ‘dialoogkracht’ van deze groep

Milieu

Maatschappij

Governance

verantwoordelijkheid die aandeelhouderschap

vergroot F&C de kans op daadwerkelijk resultaat

Klimaatverandering

Gezondheidszorg

Goed ondernemingsbestuur

met zich meebrengt, zoals dat is voorgeschreven

van de dialoog.

• CO 2 -uitstootbeheer en

• Voeding

• Bezoldiging

• Toegang tot medicijnen

• Bestuursstructuur

in de Nederlandse Corporate Governance

-verslaglegging

Code. Aansluiting bij Eumedion betekent het

In samenspraak met de aangesloten beleggers,

• Strategie klimaatverandering

• Productveiligheid

• Aandeelhoudersrechten

onderschrijven en ook concretiseren van de

identificeert F&C de belangrijkste wereldwijde

• Alternatieve brandstoffen

• Hiv/aids

• Controle en toezicht

aanbevelingen die zij doen en het onderschrijven

ESG-kwesties, risico’s, kansen en thema’s die in

• Productontwikkeling

van de Nederlandse Corporate Governance Code.

aanmerking komen voor dialoog. Vervolgens

Ecosysteemdiensten

Arbeidsomstandigheden

Bedrijfsethiek

beoordeelt F&C meer dan 5.000 ondernemingen

• Biodiversiteitsbeheer

• Veiligheid en gezondheid

• Omkoping en corruptie

Dialoog met buitenlandse bedrijven

op ESG-risico’s. Bedrijven die risico lopen op

• Water

• I nternationale normen en

• Politieke invloed

Voor de dialoog met buitenlandse ondernemingen

een van de thema’s worden opgenomen in een

• Toegang tot (win)gebieden

in de beleggingsportefeuille heeft Menzis

dialoogprogramma. Onderstaande figuur laat zien

in het tweede kwartaal van 2011 de Engelse

welke thema’s in 2011 de basis vormden voor de

vermogensbeheerder F&C ingeschakeld.

dialoog.

F&C vertegenwoordigt met een dialoogprogramma

en middelen

• Klokkenluidersregelingen

conventies

• M aatschappelijk verantwoorde

• Diversiteit • A rbeidsomstandigheden

marketing

toeleveringsketen Milieubeheer

Mensenrechten

Duurzaamheidsbeheer en

• Productontwikkeling

• Veiligheid

-verslaglegging

• Milieunormen

• P rivacy en vrijheid van

• I nformatieverschaffing en

• Prestaties in de toeleveringsketen • Verontreinigingsbeheersing • Afval en recycling

verslaglegging

meningsuiting • Relatie met de lokale

• Bestuur en duurzaamheid • Implentatie Global Compact

gemeenschap • Gebieden met zwak bestuur

Van dialoog tot uitsluiting

de onderneming van de uitsluitingenlijst

Als de dialoog niet leidt tot het gewenste resultaat,

halen. In 2011 is er geen onderneming aan

kan dit leiden tot een (tijdelijke) uitsluiting van

de uitsluitingenlijst toegevoegd vanwege

de betreffende onderneming. Menzis neemt

tegenvallende dialoogresultaten.

een dergelijk besluit op ad hoc basis, met als

74

doel een vruchtbare dialoog met de betreffende

Het streven is het dialoogbeleid voor de volledige

onderneming te bevorderen. Is er weer voldoende

aandelen- en bedrijfsobligatieportefeuille toe te

zicht op een succesvolle dialoog, dan zal Menzis

passen. Voor beleggingen in aandelen ‘Opkomende

75

6 Duurzame financieringsmodellen

Dialoogbeleid per beleggingscategorie

In 2011 heeft Menzis op drie aandeelhoudersvergaderingen gestemd

2011 Beleggingscategorie

2010

% Totale

% Totale

Datum

Onderneming

Stemming

20 april 2011

Koninklijke Ahold

Voor gestemd op alle agendapunten

28 april 2011

Koninklijke DSM

Voor gestemd op alle agendapunten

17 mei 2011

Royal Dutch Shell

Voor gestemd op alle agendapunten

portefeuille

Dialoog beleid

portefeuille

Dialoogbeleid

63%

n.v.t.

64%

n.v.t.

20%

n.v.t.

19%

n.v.t.

2%

100%

1%

n.v.t.

uitoefent voor deelnemingen in Nederlandse

initiatieven die impact kunnen hebben op de

15%

90%

16%

n.v.t.

ondernemingen. Menzis is immers een volledig

Nederlandse zorgmarkt ook tot de scope.

Nederlandse zorgverzekeraar en draagt daarmee

In het beleggingsplan is een limiet opgenomen

vooral verantwoordelijkheid voor maatschappelijke

voor de totale belegging in de zorg. Deze

ontwikkelingen in Nederland.

bedraagt circa 3,5% van de aandelenportefeuille.

Geldmarkt Vastrentende waarden: • staatsobligaties • bedrijfsobligaties Aandelen

Dialoog totale aandelen

92%

n.v.t.

bedrijfsobligatie portefeuille

Per eind 2011 is er in één fonds belegd, Gilde Menzis stemt altijd naar eigen inzicht en

Healthcare Services, waarin slechts een deel

Markten’ is dit vooralsnog niet mogelijk binnen

gestimuleerd om beter te presteren op ESG-gebied.

maakt bij het bepalen van het stemgedrag op

van het gecommitteerde bedrag is volgestort.

de gestelde randvoorwaarden. Menzis blijft de

Met het stembeleid volgt Menzis de Nederlandse

aandeelhoudersvergaderingen van Nederlandse

De investering in Gilde Healthcare Services

mogelijkheden hiervoor wel onderzoeken. Per

Corporate Governance Code. Hierin wordt van

beursgenoteerde ondernemingen gebruik van

bedraagt per eind 2011 circa 0,25% van de

31 december 2011 is het dialoogbeleid op 90%

institutionele beleggers gevraagd om actieve

de Eumedion richtlijnen (‘Eumedion Handboek

aandelenportefeuille.

van de aandelenportefeuille en op 100% van de

en bewuste aandeelhouders te zijn, inclusief

Corporate Governance’).

bedrijfsobligatieportefeuille toegepast.

het uitoefenen van het stemrecht dat daarmee samenhangt.

Bovenstaande tabel geeft per beleggingscategorie

6.5 Ondertekening UNPRI 6.4 Beleggen in de zorg

De Principes voor Verantwoord Beleggen van

Menzis heeft in 2011 besloten een klein deel van

de Verenigde Naties, de UNPRI, moedigen

aan op welk percentage het dialoogbeleid is

De ultieme wijze om stemrecht uit te oefenen

de aandelenportefeuille aan te wenden voor

institutionele beleggers aan om een verantwoord

toegepast eind 2011. In 2010 kende Menzis nog

is zelf alle aandeelhoudersvergaderingen

beleggingen in de Nederlandse zorg. Voorwaarde is

beleggingsbeleid te voeren met oog voor

geen dialoogbeleid.

bijwonen. Maar Menzis belegt met een

wel dat de belegging een structurele, lange termijn

duurzaamheid, op zowel het terrein van milieu,

wereldwijde spreiding in vele verschillende

bijdrage levert aan de missie van Menzis. Dit

maatschappij en goed bestuur (ESG).

6.3 Stemmen

ondernemingen, dus dit is onmogelijk. Menzis

houdt in dat de belegging niet alleen een positieve

Als aandeelhouder voelt Menzis een

kiest daarom voor een praktisch uitvoerbaar

rendementsverwachting moet hebben, maar ook

De UNPRI zijn ontwikkeld door een internationale

verantwoordelijkheid om de dialoog te voeren,

stembeleid, dat wel voldoende invulling geeft

moet bijdragen aan voldoende kwalitatief goede

groep van institutionele beleggers en zijn een

maar ook om het stemrecht actief uit te voeren.

aan de verantwoordelijkheid als aandeelhouder.

zorg voor onze klanten en stimulatie van innovatie

weergave van het toenemende belang van

Ook hiermee kunnen ondernemingen worden

Dit houdt in dat Menzis het stemrecht alleen

in de zorg. Daarmee behoren buitenlandse

milieu, maatschappij en goed bestuur in de

76

77

6 Duurzame financieringsmodellen

Onderstaande tabel bevat een samenvattende opsomming van de Principes

Onderstaande tabel geeft de top 25 aandelen-posities weer van de Menzis-portefeuille met bijbehorende ESG-score

1

Essentie

Principe

% van

“Incorporate ESG”

Wij nemen ESG-issues mee in onze investeringsanalyse en

3

4

5

6

“Be active owners”

“Seek disclosure on ESG”

“Promote the Principles”

“Work together”

“Report on progress”

Social

Environment

aandelen

Totaal

Peer

ESG score

Group

Menzis

besluitvormingsproces. 2

Governance

Wij nemen actief eigen verantwoordelijkheid en nemen ESG- issues mee

1

Royal Dutch Shell plc

2,5%

75

66

55

64

59

in ons beleid en de praktijk ten aanzien van ons aandeelhouderschap.

2

Nestle S.A.

2,2%

80

65

84

75

59

Wij stimuleren de ondernemingen waarin we beleggen om transparant

3

Sanofi

1,5%

77

78

78

78

59

te zijn over ESG-issues.

4

Exxon Mobil Corporation

1,5%

64

73

49

62

59

Wij stimuleren de acceptatie en implementatie van de Principes in de

5

HSBC Holdings plc

1,5%

77

63

69

70

57

financiële wereld.

6

Roche Holding AG

1,5%

81

63

72

71

59

Wij zoeken samenwerking op om de Principes effectiever te kunnen

7

AstraZeneca PLC

1,4%

76

67

79

73

59

implementeren.

8

BASF SE

1,2%

85

81

68

76

62

Wij rapporteren over onze activiteiten en voortgang met betrekking tot

9

Apple Inc.

1,2%

58

48

76

62

64

de implementatie van de Principes.

10

Bayer AG

1,2%

78

62

77

70

59

11

Rio Tinto Ltd.

1,1%

89

72

65

74

63

12

BHP Billiton Ltd.

1,1%

87

76

72

77

63

alledaagse praktijk van vermogensbeheer. Door het

6.6 Verantwoord beleggen - ESG-score

13

Koninklijke Ahold N.V.

1,1%

77

75

70

74

61

ondertekenen van de UNPRI omarmt Menzis dit

Om het beleid voor verantwoord beleggen en de

14

Statoil ASA

1,1%

92

85

69

81

59

belang en neemt Menzis haar verantwoordelijkheid

ontwikkeling daarvan te volgen, heeft Menzis

15

Vivendi

1,0%

68

48

58

56

59

om dit belang actief in de praktijk te dienen.

medio 2010 voor het eerst de beleggingen laten

16

BT Group plc

0,9%

76

73

84

77

59

scoren op ESG-criteria. Een ESG-score geeft

17

Centrica plc

0,9%

84

73

63

71

66

Met de implementatie van het stembeleid en

een actief oordeel over de mate waarin een

18

Enel SpA

0,9%

80

85

60

72

66

het engagementbeleid binnen Menzis, voldoet

onderneming zich inzet op het gebied van milieu,

19

European Aeronautic

0,8%

74

67

75

72

61

Menzis aan de UNPRI waarmee Menzis concreet

maatschappij en ondernemingsbestuur, evenals

Defence and Space

de verantwoordelijkheid kan dragen die het

hoe de onderneming risico’s op dit gebied beperkt.

Company EADS N.V.

ondertekenen van de UNPRI met zich meebrengt.

20

Microsoft Corporation

0,8%

69

54

70

62

56

In september 2011 heeft Menzis de UNPRI principes

Er is een gespecialiseerd extern bureau

21

A.P. Moller - Maersk A/S

0,8%

64

61

55

60

58

onderschreven en is Menzis opgenomen in het

ingeschakeld om de beleggingsportefeuille te

22

Deutsche Telekom AG

0,8%

77

77

74

76

59

PRI-register dat tevens op de website van UNPRI is

scoren op ESG-criteria. Dit gebeurt voor zoveel

23

Telecom Italia spA

0,8%

81

74

84

79

59

gepubliceerd.

mogelijk van de ondernemingen waarin Menzis

24

Christian Dior SA

0,7%

56

63

55

58

59

belegt. Bedrijven uit de Opkomende Markten

25

BMW Group

0,7%

72

87

87

83

65

78

79

6 Duurzame financieringsmodellen

worden (voorlopig) niet beoordeeld, vooral door

betrokken bij categorie 4 of 5 controverses

een gebrek aan transparantie in deze markten.

(2010: 37). Zes daarvan (Exxon Mobile, Nestlé, Royal Dutch Shell, Bayer, Rio Tinto en Ahold) behoren tot

Per 31 december 2011 bestaat de portefeuille van

de grootste 25 posities in de aandelenportefeuille.

Menzis (exclusief Opkomende Markten) uit 411 ondernemingen. Voor 343 (circa 87,5% van de

6.7 Ontwikkelingen en doelen

aandelenportefeuille) is een volledige ESG-score

Menzis zal in 2012 het verantwoord

beschikbaar. Van de overige 86 onderneming is

vermogensbeheer met name verder ontwikkelen

slechts beperkt informatie beschikbaar. Dit betreft

op het gebied van transparantie. In 2011 wordt

veelal de kleinere ondernemingen.

reeds informatie over het vermogensbeheer en beleggingsbeleid van Menzis opgenomen op

De beoordeling van een onderneming vindt

de website www.menzis.nl. In 2012 worden hier

minimaal één keer per jaar plaats. ECG-scores voor

elk kwartaal de behaalde resultaten van het

ondernemingen komen tot stand door uitgebreid

uitgevoerde beleid gecommuniceerd.

onderzoek naar beleid, prestaties en betrokkenheid

Verder blijft Menzis in 2012 actief zoeken naar

bij controversiële activiteiten. Uitgangspunt voor

kwalitatief hoogwaardige beleggingen in

de beoordeling vormen onder andere de website,

Nederlandse zorgondernemingen om ook via

het jaarverslag en diverse nieuwsbronnen. De

deze weg te investeren in de toekomst van de

beoordeling mondt uit in een score van 0 tot 100

zorgsector. Tot slot blijft Menzis onderzoeken of

voor iedere onderneming.

het huidige beleid kan worden toegepast op een nog groter deel van de beleggingen, zoals het

Controverses

uitsluitingenbeleid en dialoogbeleid voor aandelen

Een belangrijk onderdeel van de ESG-score

in opkomende markten.

methode zijn de controverses. Controverses zijn (eventuele) problemen of incidenten waar een

Doelen duurzame financieringsmethoden:

onderneming bij betrokken is. Controverses worden

• t ransparant en periodiek communiceren over de

gecategoriseerd van 1 tot 5, waarbij 5 de slechtste beoordeling is. Per eind 2011 bevat de Menzis aandelen portefeuille 25 ondernemingen die zijn

80

uitvoering van het beleid • v erhogen beleggingen met impact op de Nederlandse zorgsector

81

7

Duurzaam leiderschap

De kernwaarden van Menzis zijn menselijk, maatschappelijk betrokken en sociaal vooruitstrevend. Dat is hoe wij werken, en dat is ook waarom veel van onze medewerkers bij ons werken. Maatschappelijke betrokkenheid is een belangrijke drijfveer. Veel medewerkers zetten zich naast hun werk ook in als vrijwilliger om een maatschappelijke bijdrage te leveren. Dat is een kracht in onze organisatie waarop wij trots zijn en die wij als werkgever willen versterken. Wij gaan duurzaam om met onze talenten.

7.1 Duurzaam omgaan met talenten

Ontwikkeling Menzis biedt leerlijnen voor medewerkers. Dit

Gezondheid

is een verzameling trainingen en opleidingen

Menzis vindt de gezondheid van medewerkers

waarmee medewerkers zich kunnen

heel belangrijk. Juist als zorgverzekeraar. Vanuit

verbeteren voor hun functie. Verder zijn er

onze verantwoordelijkheid nemen we maatregelen

loopbaaninstrumenten en loopbaanadvies

om de gezondheid van medewerkers positief te

beschikbaar. Hiermee kunnen medewerkers

beïnvloeden. Zo is er de mogelijkheid om deel

hun talenten optimaal inzetten. In 2011 doen

te nemen aan bedrijfsfitness. Menzis betaalt

59 medewerkers een careerscan. Dit is een digitale

hier aan mee en in het kantoor in Groningen

vragenlijst die de medewerker invult, waarbij

is een inpandig fitnesscentrum. Verder zijn er

de medewerker een persoonlijke uitleg krijgt

gezondheidsprojecten waaraan medewerkers

van een P&O-adviseur. Om de ontwikkeling van

kunnen deelnemen, bijvoorbeeld om te stoppen

medewerkers in goede banen te leiden, is er ook

met roken, meer te bewegen of gezonder te eten.

competentiemanagement. Leidinggevenden

Regelmatig worden acties bedacht om de aandacht

sturen gericht om de juiste persoon, met de

op gezondheid te vestigen.

juiste prestaties, op de juiste plek en op het juiste moment te plaatsen.

82

83

7 Duurzaam leiderschap

Van kernwaarden naar gedrag:

Arbeidsinzetbaarheid

Er is ondersteunend beleid ontwikkeld om aan

In plaats van verzuimbeleid kent Menzis

diversiteit te werken. Zo dient het aantal vrouwen

arbeidsinzetbaarheidbeleid. We kijken vooral naar

in de top tenminste op het huidige niveau te

Menselijk

Maatschappelijk betrokken

Sociaal vooruitstrevend

wat medewerkers bij ziekte nog kunnen en minder

blijven. Bij vacatures in de RvB of RvC gaat de

Je luistert met aandacht

Je stelt de klantbehoefte

Je kijkt vooruit, zoekt continu

naar wat zij niet kunnen. Het verzuimcijfer neemt

voorkeur uit naar een vrouw. Bij werving en

en bent oprecht geïnteresseerd

centraal en vraagt door

naar verbeteringen

in 2011 iets toe, maar is nog goed in vergelijking

selectie hebben alle kandidaten gelijke kansen.

Je leeft je in de situatie in,

Je gaat altijd op zoek naar het

Je denkt creatief en buiten de

met andere zorgverzekeraars. Verder hechten we

Het aannamebeleid en de aanname-instrumenten

denkt mee en reageert en

beste, duurzame resultaat

gebaande paden met gezond

aan een vertrouwelijke en respectvolle werksfeer.

zijn gescreend op eventuele belemmering voor

handelt menselijk

Er zijn geen meldingen van discriminatie of

bepaalde groepen medewerkers. Verder worden

Je gaat menselijk om met regels

Je voegt waarde toe zonder tijd

Je zoekt verbinding, werkt

ander ongewenst gedrag binnen gekomen bij de

alternatieve wervingskanalen ingezet die kunnen

en werkt in alles met hoofd EN

en geld te verspillen

oplossingsgericht samen en

vertrouwenspersoon.

bijdragen aan meer diversiteit. Denk aan

hart

verstand

denkt in kansen en nieuwe

re-integratiebureaus. Ook wil Menzis Wajongers

mogelijkheden

Diversiteit

een kans geven binnen de organisatie. Als richtlijn

Elke medewerker, ongeacht leeftijd, geslacht,

geldt hier de plaatsing van twee Wajongers per

7.2 Onze medewerkers in de samenleving

beschikbaar voor vrijwilligerswerk dat wordt

afkomst, nationaliteit, levensovertuiging, handicap

locatie per jaar. Eind 2011 zijn er 19 medewerkers

Menzis vindt het belangrijk dat medewerkers

verricht voor Humanitas of voor vakantiereizen en

of privésituatie geeft mede vorm aan Menzis

met een structurele functionele beperking in

hun maatschappelijke betrokkenheid tonen. In

vakantiekampen die door Menzis vergoed worden

en kan zich bij Menzis thuis voelen. Vanuit dit

dienst bij Menzis, waarvan vier Wajongers.

hun werk en bij voorkeur ook daarbuiten. Daarom

(bijvoorbeeld Rode Kruis of Zonnebloem).

uitgangspunt ontstaat een rijk geschakeerd en

stimuleren we medewerkers om in hun vrije tijd

divers personeelsbestand dat een afspiegeling

In verbinding met Menzis

activiteiten te ondernemen om anderen in de

Ondersteuning mantelzorgers

is van de samenstelling van ons klantenbestand.

Om hun werk goed en prettig te kunnen doen, is

samenleving te ondersteunen.

Menzis is ambassadeur voor mantelzorg. Wij

Onze leidinggevenden zijn ontwikkelingsgericht en

het belangrijk dat medewerkers zichzelf herkennen

moeten in staat zijn om juist de verschillen tussen

in Menzis. Dat zij zich kunnen verbinden met

Compensatie in tijd

arbeidsklimaat in Nederland te promoten. Voor

mensen te waarderen en benutten.

de strategie en doelen waar Menzis voor staat.

We doen dit door (een gedeelte van) de tijd die

onze eigen mantelzorgers bieden we een klimaat

Medewerkers worden hier dan ook regelmatig

medewerkers besteden aan vrijwilligerswerk te

waarin hun mantelzorgtaken serieus worden

Menzis hanteert bewust geen kwantitatieve

over geïnformeerd en hun input wordt gevraagd

compenseren in tijd. Per kalenderjaar kunnen

genomen en bespreekbaar zijn. Managers zoeken

targets voor diversiteit. Een divers

(zie hoofdstuk 4).

medewerkers maximaal acht uur van de tijd,

samen met de mantelzorger naar flexibele

die zij aan vrijwilligerswerk hebben besteed,

mogelijkheden om mantelzorg met werk te kunnen combineren.

personeelsbestand moet via een natuurlijk

zetten ons in om een mantelzorgvriendelijk

proces ontstaan. Vanuit de attitude ‘elk menz is

In 2011 start een traject om medewerkers meer

volledig vergoed krijgen in de vorm van

er één’ krijgt diversiteit structureel aandacht.

kennis te laten maken met de waarden en normen

verlofuren. Voor de overige uren die iemand

Diversiteit is primair de verantwoordelijkheid van

van Menzis. De kernwaarden worden vertaald naar

aan vrijwilligerswerk besteedt, vergoedt Menzis

Verbinding met maatschappelijke projecten

de lijn, wordt ondersteund door P&O, en breed

concrete gedrag. Dit helpt om op de Menzis-manier

50% van de tijd tot een maximum van 12 uur bij

Daarnaast leggen we steeds vaker verbinding

uitgedragen en gestimuleerd door RvB/DT.

te werken en daarin ook zelf keuzes te maken.

een voltijd dienstverband. Deze faciliteiten zijn

tussen de eigen medewerkers en de

84

85

7 Duurzaam leiderschap

Medewerkertevredenheid

maatschappelijke projecten en/of goede doelen die

hebben medewerkers bingoavonden georganiseerd

we steunen. Enkele voorbeelden van de resultaten

in bejaardenhuizen, enzovoort. De medewerkers

daarvan:

P&O hebben een activiteitenmiddag georganiseerd

• T ijdens het Menzis-feest in juni 2011 was een

bij Bartiméus, een instelling voor visueel

Algemene tevredenheid

7,4

7,6

7,5

gehandicapten in Ermelo.

Werkzaamheden

7,2

7,3

7,4

Arbeidsomstandigheden

6,4

6,8

6,8

stand aanwezig van KWF om vrijwilligers te werven voor de actie Sta op tegen Kanker van

Okt. 2011

Sept. 2010

Nationale tevredenheidindex

16 november 2011. Maar liefst 53 medewerkers

7.3 Medewerkertevredenheid

Collega’s

7,9

8,0

7,7

hebben zich aangemeld.

Na een aantal jaren van een stijgende lijn, daalt

Leidinggevende

7,3

7,5

7,1

in 2011 de tevredenheid van medewerkers licht.

Organisatie

7,4

7,7

7,1

met Natuurmonumenten de handen uit de

Het algemene tevredenheidcijfer gaat van een

Ontwikkelingsmogelijkheden

6,6

6,9

6,3

mouwen in de natuur. Groen is gezond blijft een

7,6 (september 2010) naar een 7,4 (oktober 2011).

belangrijk thema voor Menzis.

Hiermee zitten we weer op het niveau van 2009.

Aantal fte

Fulltime

Parttime

• T ijdens teamuitjes steken medewerkers samen

• M enzis heeft een collectief zorgcontract voor de donateurs van Jantje Beton. Onder medewerkers

Het landelijk gemiddelde is een 7,5.

Exclusief Azivo en MEZ

7.4 Personeelopbouw in cijfers Totaal fte Menzis-concern, stand per 31-12 –2011 (excl. MEZ).

zijn collectecoördinatoren geworven voor Jantje Beton.

Man/vrouw, fulltime/parttime

• T ijdens de 4Mijl van Groningen collecteren onze medewerkers voor Spieren voor Spieren. Spieren voor Spieren geeft kinderen met een ernstige

Totaal

1.999

1.316

683

spierziekte weer uitzicht op een toekomst.

Vrouwen

1.168

535

633

831

781

50

Bepaalde tijd

Onbepaalde tijd

• M edewerkers leveren oude mobieltjes in voor

Mannen

Stichting De Opkikker. Per mobieltje ontvangt de stichting € 3,50.

Man/vrouw, dienstverband bepaalde/onbepaalde tijd

Maatschappelijk betrokken teamuitjes Regelmatig plannen teams een dagje uit om de

Totaal

351

1.648

onderlinge band te versterken. Deze uitjes hebben

Vrouwen

219

949

steeds vaker een maatschappelijk karakter. Zo

Mannen

132

699

hebben de medewerkers van Commercie de handen uit de mouwen gestoken op ‘het Dorp’ in Arnhem.

Alle medewerkers van Menzis met een contract voor bepaalde of onbepaalde tijd vallen onder de CAO voor

Het Dorp is een woongemeenschap voor mensen

zorgverzekeraars (ook RvB en directie).

met een lichamelijke of geestelijke handicap. Ook

86

87

7 Duurzaam leiderschap

Dienstjaren, man/vrouw

Man/vrouw, interimmer/uitzendkracht

Interimmer

Uitzendkracht

138

195

Vrouwen

26

Mannen

112

Totaal

Mannen

Vrouwen

Totaal

0 – 5 jaar

314

386

700

139

5 – 10 jaar

82

96

178

56

10 – 15 jaar

179

295

474

15 – 20 jaar

67

87

154

20 – 25 jaar

48

114

162

25 jaar of meer

141

190

331

In dienst 2011

Uit dienst 2011

31

93

Salarisschaal, man/vrouw

Mannen

Vrouwen

Totaal fte

% Vrouwen van totaal

Instroom/uitstroom

3 t/m 6

212

643

855

75%

7 t/m 10

442

444

886

50%

11 t/m 13

143

71

214

33%

Personeelslid onbepaalde tijd

34

10

44

23%

Personeelslid bepaalde tijd

186

178

831

1.168

1.999

58%

Totaal personeel

217

271

Uitzendkracht

258

208

Interimmer

147

163

Resultaat 2011

Doel 2012

14 en hoger Totaal

Leeftijdsopsbouw, man/vrouw

Mannen

Vrouwen

Totaal

13

17

30

25 - 35

165

238

403

Opleidingskosten

35 - 45

302

431

733

Ziekteverzuim

45 - 55

248

381

629

55 - 65

103

101

204

< 25

HRM

Resultaat 2010

Doel 2011

€ 2.680.000

-



€ 2.429.000

-

3,8%

Niet hoger



4%

Niet hoger

dan 3,5 % medewerker-

7,6

tevredenheid

Hoger dan

dan 3,5%

7,4

Hoger dan

landelijk

landelijk

gemiddelde

gemiddelde

(was 7,5)

(was 7,4)

Personeelsopbouw in fte • Totaal • Man • Vrouw

88

2.074

-



1.999

842



831

1.232



1.168

-

89

8

Milieu

Menzis streeft naar een duurzame bedrijfsvoering. We willen het milieu zo min mogelijk belasten met onze werkzaamheden. In 2011 zetten we hierin belangrijke stappen met onder meer een vernieuwd mobiliteitsbeleid en verdere digitalisering om het papierverbruik terug te dringen.

In 2011 behaalt Menzis voor het tweede

verdere stappen gezet in de digitalisering om het

opeenvolgende jaar de milieucertificering

papierverbruik terug te dringen.

ISO 14001. Dit is een internationaal geaccepteerde norm die aangeeft waaraan een goed

8.1 Mobiliteitsbeleid

milieumanagementsysteem moet voldoen.

Met het vernieuwde mobiliteitsbeleid willen

Met een milieumanagementsysteem kunnen

we bijdragen aan zo milieuvriendelijk mogelijk

de milieueffecten (milieurisico’s) van de

vergaderen en reizen. Doel is reductie van

bedrijfsvoering beheerst en verminderd worden.

brandstofverbruik en CO 2 -uitstoot. In het

Via een milieumanagementsysteem wordt

mobiliteitsbeleid worden medewerkers geholpen

structureel aandacht besteed aan milieu in de

om een duurzame keuze te maken wanneer zij voor

bedrijfsvoering.

Menzis op pad gaan. Video- en audioconference zijn de groenste en goedkoopste opties. Om het

Begin 2011 maakt de Raad van Bestuur een

gebruik van de videoconference zo goed mogelijk

aantal keuzes voor de verduurzaming van

te faciliteren, worden in 2011 op alle locaties het

de bedrijfsvoering. Er wordt besloten om de

aantal installaties uitgebreid. De duurste en minst

leaseregeling verder te vergroenen. Dit is onderdeel

groene optie is het gebruik van de eigen auto.

van een nieuw mobiliteitsbeleid waarin de effecten

90

ook beter gemeten gaan worden. Daarnaast

Onderdeel van het mobiliteitsbeleid is ook

wordt besloten te investeren in energiezuinige

een groene leaseregeling. Bij de selectie van

maatregelen, wanneer deze een terugverdientijd

een leaseauto kunnen medewerkers alleen

hebben die minder is dan vijf jaar. Er worden

kiezen uit auto’s met een A- of B-label en een

91

8 Milieu

maximum toegestane CO 2 -uitstoot conform

hiervoor is begin 2012 nog niet afgerond. Dit komt

scheiden. En over mobiliteit: ga carpoolen, spreek

structureel toe te voegen aan de inkoop. Hierbij

fabrieksspecificaties.

doordat is besloten om niet alleen te kijken naar

af op een centraal punt en organiseer je agenda

krijgen we ondersteuning van De Groene Zaak.

afvalverwerking maar ook naar afvalmanagement.

milieuvriendelijk.

Deze organisatie heeft een brochure opgesteld over

8.2 Terugdringen papierverbruik

Dus ook aandacht voor afvalvermindering,

Digitalisering van de communicatie met klanten

goede afvalscheiding, hergebruik en dergelijke.

8.6 Duurzaam inkopen

in contact te treden met andere organisaties om

draagt bij aan een verdere verduurzaming van

Naar verwachting zal in 2012 dit traject worden

Als organisatie met 2.000 medewerkers, 2,1 miljoen

kennis en ervaring uit te wisselen. In 2012 krijgt

het bedrijfsproces. Niet alleen wordt minder

afgerond.

klanten en vier panden kan Menzis haar inkooprol

dit een vervolg. Ook zal hier beleid uit voortvloeien

gebruiken om duurzaamheid te beïnvloeden

voor de omgang met leveranciers die zich niet

papier verbruikt, ook is minder drukinkt nodig

duurzaam inkopen en biedt de mogelijkheid om

en hoeft het postbedrijf minder kilometers te

8.4 Optimaal energieverbruik kantoren

bij leveranciers. We vragen informatie op over

houden aan in- of externe codes, evenals voor de

maken. Menzis verstuurt al een aantal jaren de

In de onderhoudsplanning zijn diverse

activiteiten die leveranciers zelf verrichten op het

omstandigheden waaronder Menzis de relatie zou

verzekeringsvoorwaarden niet meer per post.

maatregelen opgenomen om het energieverbruik

gebied van duurzaamheid en maatschappelijk

verbreken.

Deze zijn online beschikbaar en op te vragen. Dit

in de panden terug te dringen. Denk aan

verantwoord ondernemen. Bij elk inkooptraject

scheelt enorm veel papier. In 2011 wordt gekeken

halogeenverlichting, het invoeren van een

bespreekt de afdeling Inkoop samen met de

Menzis werkt niet met kwantitatieve doelen voor

welke uitgaande informatie aan klanten nog

energy remote monitoring systeem, verbeteren

betreffende budgethouder welke eisen en wensen

elektriciteit, gas, papier, water en CO2 -uitstoot.

meer digitaal verstuurd kan worden. Klanten van

van de luchtdichtheid van gevels, HR CV ketels

mogelijk zijn ten aanzien van duurzaamheid.

Doelstelling is wel om het milieu zo min mogelijk

AnderZorg kunnen in 2011 voor het eerst aangeven

en HR koelmachines, aanwezigheidsdetectie,

In 2011 besluiten we duurzaamheidcriteria

te belasten met de werkzaamheden.

of zij hun polis digitaal willen ontvangen. Maar

enzovoort. Menzis kiest ervoor om te investeren

liefst 87% van de klanten kiest hiervoor.

in maatregelen die zich in vijf jaar tijd

Voor de klanten van alle labels is er de

terugverdienen. Er wordt ook gewerkt aan

mogelijkheid om digitaal te declareren, waarop

energiebesparing door werkplekconcepten

Menzis vervolgens ook digitaal een reactie stuurt.

te bedenken die een zo efficiënt mogelijk

Ook dit reduceert het papierverbruik. Doelstelling

ruimtegebruik hebben.

is om op termijn de communicatie met de klant volledig digitaal te maken.

8.5 Betrokkenheid medewerkers

Verder wordt het papierverbruik teruggebracht

Verduurzaming van de bedrijfsvoering vraagt

door meer social media in te zetten in de

een actieve bijdrage van de medewerkers. In 2011

campagnes. Dit in plaats van bijvoorbeeld folders

introduceert Menzis een aantal gedragsregels die

uitdelen, posters ophangen, enzovoort.

medewerkers helpen om hun steentje bij te dragen. Bijvoorbeeld over printen: niet onnodig printen,

8.3 Afval

dubbelzijdig printen, niet onnodig in kleur printen,

Voor 2011 stond het opnieuw aanbesteden van

enz. Over gebruik van kantoor, keuken en toiletten:

de afvalverwerking op de agenda. Het traject

lichten en apparatuur uitdoen bij vertrek, afval

92

93

8 Milieu

Facilitair Bedrijf

Resultaat 2011

Elektriciteitsverbruik in KWh • groen





• niet groen





Gasverbruik in m 3

Resultaat 2010

Verschil %

6.483.351 *

7.073.456

- 3%

6.483.351

4.874.888

0 315.212 *

2.198.568 423.891

- 18%



(groen gas)

Papierverbruik in kg **





493.000

830.000

- 40%

Waterverbruik in m 3 ***





11.602

11.869

- 2%

CO 2 -uitstoot leaseauto’s in tonnen ****





2.174

Niet gemeten

Hoeveelheid getankte liters benzine en diesel



715.262

Niet gemeten



(geen groen gas)

* Dit zijn totalen exclusief Den Haag. Ter vergelijking: het totaal elektriciteitsverbruik 2010 exclusief Den Haag is 6.701.584. Het verschil met 2011 exclusief Den Haag is -3%. Het totaal gasverbruik 2010 exclusief Den Haag is in 2010: 386.426. Het verschil met 2011 exclusief Den Haag is -18%. Dit grote verschil komt doordat het minder koud is in 2011 en doordat de klimaatinstallaties verder zijn geoptimaliseerd.

** Het papierverbruik over 2011 is lager dan voorgaande jaren. Dit wordt veroorzaakt doordat incidenteel minder output is verzonden.

*** H et waterverbruik is exclusief Den Haag. Het waterverbruik daalt in 2011 met 2%.

**** D e Co 2 -uitstoot is gebaseerd op het aantal getankte liters van leaseauto’s en de Menzis-bussen. CO 2 -uitstoot per liter benzine is 2.780 gram en per liter diesel is dit 3.315 gram. Het wagenpark bestaat in 2011 gemiddeld uit 258 leaseauto’s.

94

95

9

Profiel en kerngegevens

9.1 Profiel Het Menzis-concern bestaat uit de drie

Een organogram staat bij paragraaf 3.4.1.

zorgverzekeraars Menzis, AnderZorg en Azivo; de drie Zorgkantoren Groningen, Twente en Arnhem;

Zorgverzekeraars

en Menzis Eerstelijns Zorg (MEZ).

De zorgverzekeraars Menzis, AnderZorg en Azivo richten zich op het bieden van kwalitatief

Organisatiestructuur

hoogwaardige en betaalbare zorg als toegevoegde

In het primaire proces zijn vier clusters gevormd

waarde voor het welzijn en de gezondheid van

met elk een verantwoordelijk directeur: Commercie,

klanten. De drie zorgverzekeraars bieden elk een

Klantservice, Zorgmanagement en Beheer.

basisverzekering, aanvullende verzekeringen

• I n het cluster Commercie zijn marketing- en

en tandheelkundige verzekeringen. Menzis

verkoopactiviteiten gebundeld, evenals de

en Azivo bieden individuele en collectieve

ontwikkeling van nieuwe producten en diensten.

zorgverzekeringen aan, en werken ook met

• K lantservice vangt de vragen van de klant op en verzorgt de administratieve handelingen, zoals

tussenpersonen. AnderZorg richt zich alleen op de individuele zorgverzekeringsmarkt.

wijzigingen in gegevens en polisverwerking, maar verzorgt ook de debiteurenadministratie en

De zorgverzekeraars Menzis en Azivo profileren

klachtenafhandeling.

zich als totaalverzorger, met naast het verzekeren

• H et cluster Zorgmanagement richt zich op alle

van zorg ook het regelen en organiseren van

activiteiten rondom zorgverleners, zorginkoop,

zorg en aanverwante dienstverlening, preventie,

zorgdienstverlening, zorginnovatie en

informatievoorziening en kwaliteitsbeleid.

declaratieverwerking. Hieronder vallen ook de

AnderZorg is een prijsvechter met een vernieuwend

Zorgkantoren.

bedieningsconcept. AnderZorg werkt zonder

• H et cluster Beheer is onder andere verantwoordelijk voor de financiën, ICT en

tussenpersonen. De klantcommunicatie verloopt bij AnderZorg voornamelijk via internet.

facilitair bedrijf van de organisatie. • D aarnaast is er MEZ (Menzis Eerstelijns

96

Menzis en AnderZorg zijn landelijk werkende

Zorgaanbod) dat losstaat van de

zorgverzekeraars. Vanuit zijn oorsprong is

zorgverzekeringsactiviteiten.

Menzis sterk vertegenwoordigd in de provincies

97

9 Profiel en kerngegevens

Groningen, Overijssel en Gelderland. De

praktijklijn en medewerkers op het gebied van

ZorgPunt B.V.

marktbewerking van AnderZorg concentreert

financiën, ICT, P&O en dergelijke.

In juli 2010 gaat Zorgpunt van start, een B.V. waarin

zich voornamelijk rond de grote steden. Menzis

GC A brengt een eigen jaarverslag over 2011 uit.

Menzis participeert samen met Reggeborgh. Zorgpunt richt zich op het organiseren van

heeft vestigingen in Wageningen (hoofdkantoor), Groningen en Enschede. Azivo is een landelijk

• B.V. Apotheek Azivo:

een landelijk werkende keten van innovatieve

werkende zorgverzekeraar, gevestigd in Den Haag.

D e Azivo Apotheek is een servicegerichte

eerstelijns gezondheidscentra. In paragraaf 5.5.1

Het primaire werkgebied is de provincie Zuid-

leverancier van farmaceutische zorg in Den Haag

Holland, met als kernwerkgebied Den Haag en

en omstreken en is de grootste apotheek van

omstreken.

Nederland. Met een verfijnd distributienetwerk

staan de ontwikkelingen bij ZorgPunt in 2011.

wordt de medicatie bij de klanten thuisbezorgd. Zorgkantoren

De Apotheek brengt een eigen jaarverslag over

Binnen Menzis is Stichting Zorgkantoor Menzis

2011 uit.

concessiehouder voor de Zorgkantoren Groningen, Twente en Arnhem. Deze zorgkantoren voeren de

• B.V. Azivo ZorgService:

AWBZ uit voor de betreffende werkgebieden. De

D ienstverlener voor het adviseren, leveren en

Zorgkantoren brengen een uitvoeringsverslag uit.

repareren van hulpmiddelen in de regio Den Haag. Hulpmiddelen zijn onder andere hoog/

Menzis Zorgaanbod (MEZ)

laag bedden, antidecubitusmiddelen, rollators

MEZ is een aparte holding van Menzis die apart

en dergelijke. Het bedrijf wordt aangestuurd

van het zorgverzekeringsbedrijf is gepositioneerd.

door een manager. In 2011 wordt samenwerking

MEZ richt zich op het organiseren en ontwikkelen

gezocht met een grote landelijke dienstverlener

van (nieuwe) zorgconcepten. Doel is passende

in hulpmiddelen. Dit zal in 2012 leiden tot een

antwoorden te bieden op het vraagstuk van de

overdracht van activiteiten.

beschikbaarheid van kwalitatief goede en betaalbare zorg. De bedrijven die onder MEZ vallen

Bemiddeling B.V.

zijn:

In deze B.V. zijn activiteiten ondergebracht die Menzis aanbiedt in samenwerking met

• B.V. Gezondheidscentrum asielzoekers (GC A):

andere risicodragende partijen. In 2010

H et GC A is een virtueel gezondheidscentrum

is dit bijvoorbeeld de reisverzekering in

verdeeld over de AZC-locaties waar

samenwerking met De Europeesche. In 2011 zijn

huisartsenzorg+ wordt geleverd. Er is een centrale

hieraan inkomensverzekeringen toegevoegd in

organisatie met onder andere de centrale 24-uurs

samenwerking met Guijt.

98

99

9 Profiel en kerngegevens

Profit (in duizenden euro’s)

Kwantitatieve samenvatting profiel

People

2011

2010

Verdiende premies en bijdragen eigen rekening

€ 5.213.383

€ 4.995.007

Schaden eigen rekening

€ 4.923.351

€ 4.680.737

94,4%

93,7%

€ 243.801

€ 232.690

4,7%

4,7%

Resultaat technische rekening

€ 46.400

€ 83.894

Resultaat niet-technische rekening

- € 2.598

€ 46.142

2011

2010

2.100.123

2.109.388

7,6

7,7

Voor 6.845 klanten

Voor 7.600 klanten

36,3 dagen

41,4 dagen

1.999 fte

2074 fte

(1.168 vrouw,

(1.232 vrouw,

Totaal resultaat

€ 43.802

€ 130.036

831 man)

842 man)

Eigen vermogen

€ 892.735

€ 841.638

Medewerkertevredenheid

7,4

7,6

17,1%

16,8%

Ziekteverzuim

4%

3,8%

Solvabiliteitsratio coöperatie

1,98

1,94

€ 2.429.000

€ 2.680.000

Solvabiliteitsratio verzekeraars

1,86

1,85

Aantal klanten (peildatum 1 maart 2012 resp. 2011) Klanttevredenheid alle labels gemiddeld Wachttijdbemiddeling Gemiddeld aantal winstdagen door bemiddeling Aantal medewerkers

Opleidingskosten

Als % van de verdiende premies en bijdragen eigen rekening Bedrijfskosten Als % van de verdiende premies en bijdragen eigen rekening

Als % van de verdiende premies en bijdragen eigen rekening

9.2 Bestuur, directie en toezichthouders Planet

2011

2010

6.483.351 KWh

7.073.456 KWh

315.212 m 3

423.891 m 3

Papierverbruik

493.000 kg

830.000 kg

Waterverbruik

11.602 m 3

11.869 m 3

2.174

Elektriciteitsverbruik Gasverbruik

CO2-uitstoot leaseauto’s in tonnen Hoeveelheid getankte liters benzine en diesel % Duurzaam belegd

• D rs. Ruben Wenselaar werd in 2002 directievoorzitter van Amicon zorgverzekeraar.

9.2.1 Samenstelling en nevenfuncties

Na de fusie in 2004 trad hij toe tot de Raad

• M r. Roger van Boxtel is in 2003 in dienst getreden

van Bestuur van Menzis, waarin hij primair

bij Menzis als directievoorzitter Zorg. Sinds

verantwoordelijk is voor de bedrijfsvoering.

september 2004 is hij voorzitter van de Raad

Na zijn studie bedrijfseconomie werkte hij bij

Niet gemeten

van Bestuur. Na zijn studie Rechten werkte hij

PricewaterhouseCoopers, DAF, Fuji Photo Film en

715.262

Niet gemeten

achtereenvolgens bij de Gemeente Amsterdam,

uitvoeringsinstelling Cadans.

98,6%

98,4%

de Vereniging Nederlandse Gemeenten,

• D r. Bas Leerink is sinds 1 augustus 2004

adviesbureau Verlinden, Wezeman, Ernst &

werkzaam bij Menzis. Vanaf 1 juli 2006 was hij

Whinney en adviesbureau Andersson, Elffers

werkzaam als directeur Zorgmanagement. Op

& Felix. Van 1994 tot 1998 was Van Boxtel lid

1 september 2008 trad hij toe tot de Raad van

van de Tweede Kamer der Staten-Generaal en

Bestuur Menzis, onder meer verantwoordelijk

eerste woordvoerder volksgezondheid. Van 1998

voor zorgmanagement. Leerink is zijn carrière

tot 2002 was hij Minister voor Grote Steden,

begonnen als klinisch chemicus in Utrecht,

Integratiebeleid en ICT.

Curaçao en Amsterdam. Aansluitend heeft hij ruim zeven jaar als management consultant gewerkt bij McKinsey&Company.

100

101

9 Profiel en kerngegevens

Nevenfuncties bestuurders

De heer dr. C.B. Leerink

Nevenfuncties directie

• L id Raad van Commissarissen Zorgpunt De heer mr. R.H.L.M. van Boxtel

Holding B.V. (tot 1 november 2011)

Voorzitter

• L id Aandeelhoudersvergadering Zorgpunt

• Bestuurslid Zorgverzekeraars Nederland

Holding B.V. (per 1 november 2011)

• L id Raad van Toezicht Jeroen Bosch ziekenhuis, Den Bosch

De heer drs. F.I.G. Janssen

• Lid RvC KSYOS, Amstelveen

Directeur Beheer

• L id Bestuur Week van de Chronisch Zieken,

• Geen

Utrecht

• Bestuurslid Innovatiefonds Zorgverzekeraars

• Voorzitter Aandeelhoudersvergadering VeCoZo B.V.

• Lid van het Algemeen Bestuur VNO-NCW

• Voorzitter Raad van Toezicht Stichting Donor Ja!

De heer K. Roggema

• Lid RvA Springer/BohnStafleu Axioma, Baarn

• Lid Dagelijks Bestuur Stichting Forum voor

• L id Adviesraad Stichting STG/Health Management

Directeur Zorgaanbod

• L id Bestuur Vrienden van het

Stedelijke Vernieuwing (tot 1 mei 2011)

Forum

• Lid Ledenraad Ajax

• Lid RvB Stak N.E.C. Holding B.V., Nijmegen

• Geen

• L id Stuurgroep Taskforce Multifunctionele

• Lid Task Force Biodiversiteit (tot 1 mei 2011)

Landbouw

• Lid RvC Rodersana B.V., Oirschot Mevrouw drs. F.H. Stegehuis

• Voorzitter van de Groene Zaak (tot 1 mei 2011)

• L id bestuur Stichting Miletus

Directeur Zorgmanagement

• L id Raad van Toezicht Stichting Studio Peer en

• L id bestuur Stichting Toegepast Wetenschappelijk

• L id Forum van het Centrum Ethiek en Gezondheid

Stichting Peeriscoop (tot 1 mei 2011)

Instituut voor Neuromodulatie

• L id Task Force Biodiversiteit (tot 1 mei 2011) • Voorzitter SOMS (Stichting Ondersteuning Marrons Suriname) • Lid Raad van Advies ECP-EPN (per 1 mei 2011) • L id Raad van Advies Nederlands Netwerk Fertiliteitspreservatie (per 1 juli 2011) • Fractievoorzitter D66, Eerste Kamer der Staten-Generaal (per 1 juni 2011)

(per 1 september 2011) • L id bestuur Stichting Matthäus Passion Bergkerk Deventer

Maatschappelijke Ondernemingen • Lid RvC Rabobank Rijk van Nijmegen

Mevrouw M. Doornekamp Mevrouw drs. R.M.H. Wilke MBA

Vicevoorzitter

Directeur Commercie

• Bestuurslid ABP Pensioenfonds, Heerlen

• Geen

• D irecteur Beleggingsmaatschappij Buren B.V.,

• Lid bestuur Stichting Theater Gajes

Buren (Gld.)

• Lid Directiegroep 14 (NVZ)

Mevrouw W. Wouters

• Lid RvC Zorgpunt (per 1 oktober 2011)

• Voorzitter Landelijke Taakgroep Goed

Directeur Klantservice (tot 1 oktober 2011)

• D irecteur Velocity Private Equity B.V./Velocity

Medicijngebruik

• Voorzitter Stichting De Burcht

• Voorzitter Taakgroep Therapietrouw (KNMP) De heer drs. R. Wenselaar,

• L id Strategische Adviesraad Centrum Bestuur

(CEG)

• Lid bestuur Stichting Centrum Klantervaring Zorg

Hubrechtlaboratorium, Utrecht

Capital B.V., Driebergen (tot 1 december 2011) • L id RvC Zecco International B.V., Schiphol

Nevenfuncties commissarissen

Amsterdam (tot 1 november 2011) • L id RvC OTB Group B.V., Eindhoven (tot 1 nov. 2011)

Vicevoorzitter • Lid Raad van Toezicht NHL

De heer drs. H.J. van Essen

• Voorzitter Stichting Bedrijfstakpensioenfonds

Voorzitter

De heer R.L.O. Linschoten

• Voorzitter RvT Universiteit Twente, Enschede

• C hief Public Affairs, Dutch online gaming

Zorgverzekeraars • Lid Raad van Commissarissen Vektis • L id Aandeelhoudersvergadering Zorgpunt Holding B.V. (tot 1 november 2011) • Lid bestuur Van Houten & Co

102

(tot 1 mei 2011) • Voorzitter Bestuur Vereniging Toezichthouders Woningcorporaties • Voorzitter RvC Innovact, Amstelveen

Association (STIOG) • CEO Vemako consultancy B.V. • Voorzitter commissie begeleiding arbocatalogi van de Stichting van de Arbeid (tot 1 maart 2011)

103

9 Profiel en kerngegevens

• Voorzitter RvC PsyQ Nederland

• Voorzitter EFCI, Europese federatie van

• Lid RvA Mediq NV

schoonmaakorganisaties

• Lid RvA Verdonck, Klooster & Associates

• Voorzitter commissie eerstelijns gezondheidszorg

• Lid RvA Stichting Instituut GAK

ZonMW

Samenstelling Ledenraad Menzis 2011

Mevrouw K.K. van der Capellen Menzis Zorgverzekeraar N.V.:

De heer D.W.J. Valk

Mevrouw A.G. Berentschot-Ter Avest

De heer A.G. Pomp De heer H.B. Winter

• Lid RvA Akkermans & Partners

• Voorzitter Adviesraad Meduon

De heer M.D.L. Bremmer

• Adviserend bestuurslid VEROZ

• Voorzitter Adviesraad DOH, de Ondernemende

Mevrouw F. van der Deen-Graaf

• Bestuurslid Stichting Kenniscentrum Crossover

Huisarts, Eindhoven (per 1 sept. 2011)

AnderZorg N.V.:

De heer W.R. Eijzenga

Azivo Zorgverzekeraar N.V.:

De heer J. van Geffen

Mevrouw J.A.M. van Egmond

De heer drs. R. Oudshoorn

De heer prof. dr. R.P. Zwierstra

Mevrouw G.M. Groenhuis

De heer T.H. Questroo

• CEO Apollo Vredestein B.V.

• E meritus Hoogleraar Onderwijs en Opleiding

De heer J.H. ten Hoove

Mevrouw J. Sluyter

Geneeskunde UMCG/FMW, Rijksuniversiteit

De heer C.J. Netjes

De heer M.H. Waheb

Groningen

De heer J.G. Pekelharing

Mevrouw G.H. van Zeijl.

• L id Management Board Apollo tyres ltd. Dehli, India • Lid RvC Royal Lankhorst Euronete Group B.V.

• Lid Medisch Ethische Toetsingscommissie UMCG

Mevrouw G.G. van der Putten-Keizer

• L id Board of Directors European Tyre and Rubber

• Docent Curriculum Geneeskunde UMCG

Mevrouw J.W.H. Schonewille-Schreurs

In 2011 vinden verkiezingen plaats voor een nieuwe

• P rojectleider Groningen (2006 – 2010) NPT Project

Mevrouw A.H. Smit-Leetink

Ledenraad waarbij 18 van de bovenstaande leden

De heer F.R.M. Trimbach

aanblijven. Er treden 23 nieuwe leden aan. De

Mevrouw M.P. Verkade

nieuwe Ledenraad is actief per 1 januari 2012. Meer

Mevrouw E.M. van de Water

informatie staat in paragraaf 3.4.2 en in hoofdstuk 2.

Manufacturers Association, Brussel • Voorzitter Stichting Band en Milieu • B estuurslid Nederlandse Vereniging van Rubberfabrikanten

NUFFIC Yogjakarta (tot 1 juni 2011) • L id Kwaliteitsvisitatiecommissie Geneeskunde QANU • Lid bestuur Humanitas, afdeling Groningen

De heer J.P. Brinksma

De heer drs. H.J. Simons

De heer M. Cohen

9.2.2 Beloning

• Voorzitter RvT DBC Onderhoud

De heer G.J. Van Dijken

Menzis voert een zorgvuldig, beheerst en

• Voorzitter Bestuur Ambulancezorg Nederland

De heer S.C. Eldering

duurzaam beloningsbeleid dat in lijn is met haar

(per 1 februari 2011)

De heer B.C.T. Goosen

strategie, risicobereidheid, doelstellingen en

• Voorzitter bestuur OSB; brancheorganisatie

Mevrouw J.A. Jansen-Dubbelman

waarden. Hierbij wordt rekening gehouden met

Mevrouw B.M. Jonk

de langetermijnbelangen van de organisatie,

• Voorzitter RvT Pameyer Rotterdam

Mevrouw J.J. van der Kruk

de relevante internationale context en het

• Voorzitter RvT Willem Schrikker Groep Amsterdam

De heer H.G.A. Lensen

maatschappelijk draagvlak.

• Vicevoorzitter RvT Yulius

De heer J. Mekkes

• Voorzitter RvT Hogeschool Zeeland

De heer W. Oosterhof

• Lid RvC Arcadis

Mevrouw A.E. Poppe-Huisman

• Voorzitter bestuur Watersnoodmuseum,

De heer M.H.C. van Usen

schoonmaakdiensten Nederland

Ouwerkerk

De heer C. van Zanten De heer H. van de Zweerde

104

105

9 Profiel en kerngegevens

Het Menzis-beloningsbeleid kent de volgende

Voor de leden van de Raad van Bestuur en de

betrokken. De sociale lasten worden buiten

uitgangspunten:

directeuren geldt een vast salaris. De variabele

beschouwing gelaten. In het belastbaar loon van

• w ettelijk kader: regeling beheerst beloningsbeleid

beloningsregeling, die tot 2010 voor deze groep van

de bestuurders en directeuren/managers is de

toepassing was, is afgeschaft. Maatschappelijke

bijtelling voor de leaseauto opgenomen.

Wft van de DNB (1 januari 2011); • CAO voor de zorgverzekeraars;

prestaties worden niet meegewogen bij de

• z elfregulering: de Nederlandse Corporate

vaststelling van de beloning van de bestuurders.

Beloning Raad van Bestuur

Governance Code en de Code Verzekeraars. Menzis Belastbaar loon

Pensioenafdracht

Storting levensloop

volgt deze codes voor zover de aanbevelingen voor

O ok buiten de groep van RVC-leden, RVB-leden

het beloningsbeleid binnen haar coöperatieve

en directeuren kent Menzis geen variabele

Mr. R.H.L.M. van Boxtel



€ 278.000

€ 95.000



€ 18.000

structuur toepasbaar zijn.

beloning, met uitzondering van een kleine groep

Drs. R. Wenselaar



€ 248.000

€ 69.000



€

17.000

commerciële functies. De keuze om variabele

Dr. C.B. Leerink



€ 228.000

€ 59.000



€

8.000

M enzis wil marktconform belonen met

beloning slechts in stand te houden voor een

als referentiemarkt de ‘BV Nederland’. De

beperkte groep, past bij de behoefte om hen

referentiemarkt wordt bepaald door een gelijke

medeverantwoordelijkheid te geven en gericht

weging van de semipublieke sector (met name

te laten sturen op resultaten. De doelstellingen

de zorgsector), de staatsdeelnemingen (in

voor de variabele beloning, worden minimaal een

de categorie publiek/markt) en de zakelijke

maand voor het nieuwe kalenderjaar jaarlijks

Directeur



e 182.000

e 48.000

dienstverlening (met name (zorg)verzekeraars).

vastgesteld met goedkeuring van de directie.

Directeur



e 145.000

e 38.000

Doelstellingen betreffen een mix van criteria;

Directeur



e 178.000

H et salaris van de leden van de Raad van Bestuur

kwaliteit relatiebeheer en kwaliteit/kwantiteit

Directeur (uit dienst



wordt vastgesteld door de Raad van Commissarissen.

volume. De variabele beloning bedraagt maximaal

per 30 september 2011)

Het salaris van de directieleden wordt vastgesteld

twee bruto maandsalarissen.

Manager (uit dienst

door de Raad van Bestuur. De beloning wordt geïndexeerd in lijn met de CAO verhogingen.

Beloning directeuren

Belastbaar loon

Pensioenafdracht Storting levensloop

conform Sociaal Plan 0

0

e 20.000

0

e 38.000

0

0

e 136.000

e 41.000

0



e 120.000



e 45.000

e 9.000

0



e 150.000

per 21 juli 2011) In het kader van de Wet Openbaarmaking uit

Manager



e 166.000

e 44.000

0

Publieke middelen gefinancierde Topinkomens

Manager (uit dienst



e 104.000

e 39.000

0

Voor de beloning Raad van Commissarissen gelden

(WOPT) is de beloning van bestuurders en

per 30 september 2011)

dezelfde uitgangspunten als voor de leden van

directeuren opgenomen, voor zover deze de

de Raad van bestuur en directieleden. De vaste

gemiddelde belastbare beloning van ministers

Beloning Raad van Commissarissen

jaarlijkse vergoeding wordt gespiegeld aan

te boven gaat. Deze gemiddelde beloning

De bezoldiging voor de zes commissarissen die in

dezelfde referentiemarkt. Indexatie vindt plaats in

van ministers bedraagt in 2011 € 193.000.

2011 ten laste van het resultaat van Menzis wordt

lijn met de CAO verhogingen. De beloning is niet

Overeenkomstig de wet- en regelgeving is vanaf

gebracht, bedraagt in totaal € 186.000.

afhankelijk van de resultaten van Menzis.

2006 hierin ook het privégebruik van de dienstauto

106

Vertrekvergoeding

0

e 170.000

107

10 Financiële resultaten KENGETALLEN

(Bedragen x e 1.000)

2011

2010

Verdiende premies en bijdragen eigen rekening

5.213.383

4.995.007

Schaden eigen rekening

4.923.351

4.680.737

Verstrekkingen als percentage van de verdiende premies en bijdragen eigen rekening



Bedrijfskosten

94,4%



93,7%

243.801

232.690

Bedrijfskosten als percentage van de verdiende premies en bijdragen eigen rekening



4,7%



4,7%1

Resultaat technische rekening



46.400



83.894

Resultaat niet-technische rekening



-2.598



46.142

Totaal resultaat



43.802



130.036

892.735

841.638

Eigen vermogen Eigen vermogen als percentage van de verdiende premies en bijdragen eigen rekening



17,1%



16,8%

Aantal verzekerden per 31 december



2.118.662



2.094.225



2.100.123



2.114.930

Aantal verzekerden primo (peildatum 1 maart 2012 respectievelijk 2011)

108

109

10 Financiële resultaten

Geconsolideerde balans Geconsolideerde balans per 31 december 2011 ACTIVA

(na resultaatverdeling, in duizenden euro’s) 31-12-2011

Immateriële vaste activa

31-12-2010

0

PASSIVA

0

Beleggingen Terreinen en Gebouwen voor eigen gebruik Overige terreinen en gebouwen Beleggingen in groepsmaatschappijen en deelnemingen Overige financiële beleggingen

62.636



66.049

158



170

53



44

1.919.056



1.868.890



1.981.903

31-12-2011

31-12-2010

Eigen vermogen Wettelijke reserves

349.417



350.748

Statutaire reserves

31.371



32.021

511.947



458.869

Overige reserves Groepsvermogen



892.735

1.935.153

Niet verdiende premies en lopende risico’s

392.981



387.351

Te betalen schaden en lopende uitkeringen

1.330.504



1.163.331



1.723.485

154.856



158.615

0



785

Vordering op College voor Zorgverzekeringen

525.360



562.961

Voor pensioenen

15.292



21.383

Overige vorderingen

284.324



168.780

Overige voorzieningen

23.335



29.657

Vorderingen uit directe verzekering op tussenpersonen



964.540

Liquide middelen

891.141



38.627

51.040

Schulden 18.738



23.180

238.350



268.896



257.088

292.076

Overlopende activa Lopende rente en huur

1.199



913

Overige overlopende activa

3.848



5.912

Schulden uit directe verzekering

102.872

Andere obligaties en onderhandse leningen

10.000



10.000

Schulden aan kredietinstellingen

33.103



46.662

Schulden aan College voor Zorgverzekeringen

54.431



69.269

Overige schulden

57.598



53.654





214.806

258.004

394.391

Overlopende passiva



5.047

6.825

Totaal

3.208.578

3.125.195

Vooruitgefactureerde premie Overige

292.255



281.472

3.472



5.972

Totaal

110

1.550.682

Voorzieningen

Overige activa Materiële vaste activa en voorraden

841.638

Technische voorzieningen

Vorderingen Vorderingen uit directe verzekering op verzekeringnemers

(na resultaatverdeling, in duizenden euro’s)

295.727 3.208.578

287.444

3.125.195

111

10 Financiële resultaten

Geconsolideerde winst- en verliesrekening TECHNISCHE REKENING SCHADEVERZEKERING





2011

(in duizenden euro’s) 2010

NIET-TECHNISCHE REKENING

Verdiende premies en bijdragen eigen rekening Bruto premies



2.356.613

Bijdrage uit het Zorgverzekeringsfonds en Algemene Kassen 3.043.988



3.027.211

Eigen bijdragen

-23



-99

-385.053



-218.247



5.219.014





Aandeel herverzekeraars

3.091



-3.091

-8.722



-167.380



-5.631

Opbrengst uit deelnemingen

5.165.478

-170.471

5.213.383

4.995.007

Toegerekende opbrengst uit beleggingen

6.025

990

Overige technische baten eigen rekening

339

3.169



-1.822

3



-312

Opbrengst uit terreinen en gebouwen

5.579



5.368

Opbrengst uit overige beleggingen

1.000



1.246

0



1.228

gewaardeerde deelnemingen



3.600

5.708

Niet gerealiseerde winst op beleggingen

8.398

44.878



Beleggingslasten Waardeveranderingen van beleggingen

Schaden eigen rekening

Aandeel herverzekeraars Wijziging voorziening voor te betalen schaden Aandeel herverzekeraars

Gerealiseerd verlies op beleggingen

0

-2.390



0

naar technische rekening

-6.025

-990

-72.853

Andere baten

37.667

40.134

205.161

Andere lasten

-43.138

-43.553

Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen

43.796

130.071

Belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening

6

Resultaat na belastingen

43.802

-5.016.007

408.123



202.962



-4.730.077



-161.901



-31.373





-193.274

Toegerekende opbrengst uit beleggingen overgeboekt



-4.923.351

-34.981



-32.907

Beheers- en personeelskosten; afschrijvingen bedrijfsmiddelen -208.820



-199.783



-243.801

Overige technische lasten eigen rekening

-6.195

Resultaat technische rekening schadeverzekering

46.400

112



0



-4.813.045

132.308 -4.680.737

Bedrijfskosten Acquisitiekosten

-716

-3.106

-5.138.200



83.894

Opbrengst uit niet op netto-vermogenswaarde



Bruto schaden

46.400

-2.982

Gerealiseerde winst op beleggingen

2010

Opbrengst uit beleggingen

Bruto wijziging technische voorzieningen niet-verdiende premies en lopende risico’s

2011

Resultaat technische rekening schadeverzekering 2.560.102

Uitgaande herverzekeringspremies

(in duizenden euro’s)

-232.690

-35 130.036

Vergelijkbare cijfers

van overige schulden naar overlopende passiva,

-1.845

Ter verbetering van het inzicht en vergelijkbaarheid zijn

van schulden aan College voor Zorgverzekeringen

83.894

er enkele presentatiewijzigingen (herrubriceringen)

naar vordering PGB en een aanpassing van overige

doorgevoerd. De presentatieaanpassingen betreffen

technische baten naar bruto premies. De vergelijkende

voornamelijk vooruitgefactureerde bedragen en

cijfers zijn aangepast. Deze presentatiewijzigingen

lopende intrest van overige vorderingen naar

hebben geen invloed op het vermogen en het resultaat,

overlopende activa, vooruitontvangen bedragen

derhalve is dit niet verder toegelicht. 113

11

Verantwoording

Dit is het maatschappelijk en financieel jaarverslag

De Groene Zaak, waarvan Menzis founding

van Menzis over het jaar 2011. In dit jaarverslag

partner is. De Groene Zaak is een organisatie van

leest u de inspanningen, resultaten en doelen van

circa 120 ondernemingen die de verduurzaming

Menzis op sociaal, maatschappelijk en financieel

van de Nederlandse economie willen versnellen.

gebied in 2011. Ook zijn vergelijkingen opgenomen

Menzis streeft deze Business Principes na in haar

met 2010 en een vooruitblik voor de komende

bedrijfsvoering.

jaren. Menzis brengt elk jaar in juni een verslag uit van het voorgaande jaar.

De inhoud van het verslag (en de keuze van de prestatie-indicatoren) is ingegeven door een

Er is gekozen voor een verslag waarin people,

aantal zaken. Ten eerste de informatiebehoefte

planet en profit samenkomen. De reden om geen

van onze stakeholders (zie paragraaf 4.4) die wij

aparte verslagen uit te brengen voor financiële en

kennen uit de dialoog die wij met hen voeren.

sociaal-maatschappelijke resultaten is, dat Menzis

Ten tweede onze eigen ambitie om openheid te

als coöperatie een maatschappelijke onderneming

geven over zaken. En ten derde de eisen die aan

is. Wij werken ook aan een maatschappelijk doel.

de verslaglegging gesteld worden vanuit onder

MVO en duurzaamheid zijn verweven in ons beleid

meer De Nederlandsche Bank en de Governance

en onze processen.

Code Zorgverzekeraars, en de richtlijnen van het Global Responsibility Initiative (GRI), versie G3.1.

Het verslag omvat alle organisatieonderdelen

Wij vinden het belangrijk om onze stakeholders

van Menzis: de zorgverzekeraars Menzis, Azivo en

goed te informeren over onze resultaten en doelen,

AnderZorg, de Zorgkantoren Groningen, Twente

successen en verbeterpunten. Graag gaan wij

en Arnhem en MEZ (Menzis Eerstelijns Zorg). Een

hierover in gesprek met onze stakeholders en wij

aantal onderdelen van MEZ – waaronder GC A en

nodigen hen hiertoe uit. Dit jaarverslag is ook

Azivo Apotheek – brengt een eigen kwaliteitsverslag

beschikbaar op de website van Menzis. Hoofdstuk 1

uit. De Zorgkantoren en de zorgverzekeraars

is te lezen als samenvatting.

brengen ook een uitvoeringsverslag uit voor de NZa. Ten opzichte van het verslag over 2010 zijn met

114

De indeling van het verslag is grotendeels

name de volgende zaken uitgebreider opgenomen:

gebaseerd op de Business Principes van

de dialoog met stakeholders, governance, eerlijke

115

11 Verantwoording

producten en premie, gebruikmaking van dialoog

BIJLAGE 1 LIJST MET AFKORTINGEN EN TERMINOLOGIE

en stemrecht bij beleggingen, indicatoren op het gebied van personeel en milieu, en de

ACTA



Academisch Centrum Tandheelkunde

maatschappelijke inzet van medewerkers buiten

AFM



Autoriteit Financiële Markten

werktijd. De uitbreiding komt voort uit de wens

AWBZ

Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten

om beter aan te sluiten bij de GRI-index, evenals

AZC



Asielzoekerscentra

de interne ambitie om MVO elk jaar weer beter

B.V.



Besloten Vennootschap

in kaart te brengen en hierover zoveel mogelijk

CAO



Collectieve Arbeidsovereenkomst

openheid te geven. Net als MVO zelf, is ook de

CPB



Centraal Plan Bureau

verslaglegging een kwestie van continu kritisch

CVZ



College voor Zorgverzekeringen

blijven en werken aan verbetering.

DBC



Diagnose Behandel Combinatie

DNB



De Nederlandsche Bank

Achterin dit jaarverslag is de GRI-index opgenomen

DOT



DBC’s op weg naar Transparantie

met verwijzing naar de plaats waar de informatie

Eerste lijn

Zorgverleners waar de klant direct terecht kan, zoals huisartsen en fysiotherapeuten

gevonden kan worden. Menzis werkt in dit verslag

EL&I



Ministerie van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie

voor het eerst met de GRI-index. Dit jaar wordt als

ESG



Environmental, Social & Governance

een verkennend jaar gezien en om die reden is bij

fte



Fulltime-equivalent

dit verslag geen assurance rapport opgeleverd. Wel

GC A



Gezondheidscentrum Asielzoekers

zijn de winst- en verliesrekening en de balans die

GGZ



Geestelijke Gezondheidszorg

achter in het verslag zijn opgenomen, ontleend

GRC



Governance, Riskmanagement & Compliance

aan de jaarrekening waarbij een goedkeurende

GRI



Global Responsibility Initiative

verklaring is afgegeven.

ICD



Implanteerbare Cardioverter-defibrillator

KNKV



Koninklijke Nederlandse Korfbal Bond

Het verslag is vóór publicatie gelezen door de Raad

KNLTB

Koninklijke Nederlandse Lawn Tennis Bond

van Commissarissen. Zij hebben aangegeven zich

KNMP

Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie

in het verslag te herkennen en onderschrijven

MEZ



Menzis Eerstelijns Zorg

de inhoud. Ook is het verslag beoordeeld door

MVO



Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

een leesgroep van Menzis-medewerkers wiens

NMT



Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Tandheelkunde

opmerkingen eveneens zijn verwerkt. Uiteraard is

NOV



Nederlandse Orthopaedische Vereniging

het verslag ook voorgelegd aan de Ledenraad.

NPS



Net Promotor Score

N.V.



Naamloze Vennootschap

NVKNO

116

Nederlandse Vereniging voor Keel-, Neus- en Oorheelkunde

117

BIJLAGE 2 GRI-INDEX G3.1

NVvH



Nederlandse Vereniging voor Heelkunde

NZa



Nederlandse Zorgautoriteit

ORSA



Own Risk and Solvency Assessment

GRI-G3

PGB



Persoonsgebonden budget

Indicator

PAP



Product goedkeuringsproces

1

Visie en strategie

RvC



Raad van Commissarissen

1.1

Visie en strategie van Raad van Bestuur

H1

Solvency II

Europese richtlijnen voor solvabiliteit

1.2

Beschrijving van relevante impacts, risico’s en mogelijkheden

H1

Tweede lijn

zorgverleners waar klanten na een verwijzing terecht kunnen, zoals ziekenhuizen





U.A.



Uitgesloten Aansprakelijkheid

2

Profiel

VN



Verenigde Naties

2.1

Naam van de organisatie

9.1

VWS



Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

2.2

Belangrijkste merken, producten en/of diensten

9.1

WWB



Wet Werk en Bijstand

2.3

Operationele structuur

9.1 en 3.4.1

Wmo



Wet maatschappelijke ondersteuning

2.4

Locatie hoofdkantoor

9.1

ZBC



Zelfstandig Behandel Centrum

2.5

Landen waarin de organisatie actief is

9.1

ZN



Zorgverzekeraars Nederland

2.6

Eigendomsstructuur en rechtsvorm

9.1 en 3.4

Zvw



Zorgverzekeringswet

2.7

Markten

9.1

2.8

Omvang van de organisatie

9.1 en 3.4.1

2.9

Organisatieveranderingen tijdens de verslagperiode

H1 en H2

2.10

Onderscheidingen

4.4

3

Reikwijdte van het verslag

3.1

Verslagperiode

H11

3.2

Datum van het meest recente verslag

H11

3.3

Verslaggevingscyclus

H11

3.4

Contactgegevens voor verdere informatie

Bij inhoudsopgave

3.5

Proces bepaling inhoud van het verslag

H11

3.6

Afbakening en reikwijdte van het verslag

H11

3.7

Beperkingen bij de afbakening

H11

3.8

Basis voor verslaggeving over samenwerkingsverbanden

H11

3.9

Meetmethoden en de basis voor berekeningen

H 10 en waar van toepassing

Omschrijving

Verwijzing/uitleg niet of deels rapporteren

vermeld

118

119

3.10

Uitleg over eventuele herformuleringen van eerder

Opgenomen in het verslag

4.15

Basis voor inventarisatie en selectie van stakeholders



verstrekte informatie

waar van toepassing

4.16

Benadering van het betrekken van stakeholders en

3.11

Veranderingen ten opzichte van vorige verslagperioden

Opgenomen in het verslag



de frequentie en soort van contacten

(voor vergelijkbaarheid)

waar van toepassing

4.17

Belangrijkste onderwerpen die stakeholders hebben

3.12

GRI-inhoudsopgave

Ja



ingebracht en de reactie hierop

3.13

Beleid externe assurance

H11









5

Managementbenadering en prestatie-indicatoren

4

Bestuur, verplichtingen en betrokkenheid



Managementbenadering economische aspecten

H1

4.1

Bestuursstructuur

3.4.1

EC1

Directe economische waarden

H10

4.2

Functie van de voorzitter van het hoogste bestuurslichaam

3.4.2 en 3.4.3

EC2

Financiële implicaties en andere risico’s en mogelijkheden voor

4.3

Voor organisaties met een enkelvoudige bestuursstructuur:

N.v.t. Menzis heeft geen



de activiteiten van de organisatie als gevolg van klimaatverandering

N.v.t.



onafhankelijkheid van het hoogste bestuurslichaam

enkelvoudige

EC3

Dekking van de verplichtingen in verband met het vastgestelde

Uitvoering pensioen is





bestuursstructuur



(pensioen)uitkeringenplan van de organisatie

ondergebracht bij

4.4

Mechanismen/overlegorganen voor aandeelhouders

3.4.2 Ledenraad





Bedrijfstakpensioenfonds



en medewerkers

4.4 Klanten en





Zorgverzekeraars





medewerkers

EC4

Significante financiële steun van een overheid

Menzis krijgt geen steun

4.5

Relatie tussen vergoeding voor Raad van Bestuur, directie en





van een overheid



(top)managers en de (MVO)-prestaties

9.2.2

EC6

Beleid, methoden en deel van uitgaven betreffende lokaal

Vastgelegd in inkoopbeleid

4.6

Processen die waarborgen dat strijdige belangen worden

3.4.5



gevestigde leveranciers op belangrijke bedrijfslocaties

en inkoopvoorwaarden,



vermeden

zie ook 3.4 en H2





zie www.menzis.nl

4.7

P rocessen voor samenstelling, kwalificaties en expertise van

3.4.2 en 3.4.3

EC7

Procedures voor lokale personeelswerving en aandeel van

Deze indicator is met name



de leden van het hoogste bestuurslichaam

H2



het topkader afkomstig uit de lokale gemeenschap

relevant voor multinationals.

4.8

Intern ontwikkelde missieverklaringen en gedragscodes

3.4.7





M enzis werkt alleen in

4.9

Procedures voor het overzien van de (MVO-)prestaties

3.4.6 en overig H3

4.10

Processen voor het evalueren van de eigen prestaties van



het hoogste bestuurslichaam

4.11

Voorzorgsprincipe

4.12

Overige externe codes, principes en handvesten die



de organisatie onderschrijft

4.13 4.14

120











4.4

4.4

4.4

Nederland EC8

Ontwikkeling en gevolgen van investeringen in infrastructuur en

3.4.2, 3.4.3, 3.4.4, 3.4.6



diensten voor het algemeen nut (commercieel, in natura of pro bono)

5.6

3.4.6



Managementbenadering milieu

H8

EN1

Totale hoeveelheid gebruikte materialen naar gewicht of volume

H8

3.4.7

EN2

Percentage van de gebruikte materialen dat bestaat uit afval

Lidmaatschap van verenigingen

4.4



uit externe bronnen

Wordt niet gemeten

Lijst van relevante groepen stakeholders

4.4

EN3/4

Direct en indirect energieverbruik door primaire energiebron

H8

121

EN8

Totale waterverbruik

H8

LA4

Percentage medewerkers dat onder een collectieve

EN11

L ocatie en oppervlakte van land dat eigendom is, gehuurd wordt,





arbeidsovereenkomst valt

7.4

beheerd wordt in of grenst aan beschermde gebieden en gebieden

Menzis beschikt niet over

LA5

Minimale opzegtermijn(en) in verband met operationele

De wettelijke opzegtermijn

met een hoge biodiversiteitswaarde buiten beschermde gebieden

dergelijk land



veranderingen, incl. specificatie in collectieve overeenkomsten

geldt

EN12

Beschrijving van significante gevolgen van activiteiten, producten



LA7

Letsel-, beroepsziekte-, uitvaldagen- en verzuimcijfers en



en diensten op de biodiversiteit in beschermde gebieden en

Deze indicator is met name



het aantal werkgerelateerde sterfgevallen per regio

Verzuimcijfer staat bij 7.4



gebieden met een hoge biodiversiteitswaarde buiten beschermde

relevant voor vervuilende

LA8

Opleidings-, trainings-, advies-, preventie- en risicobeheersings-





gebieden

industrie



programma’s voor personeelsleden, hun families of omwonenden

Niet van toepassing in

EN16

Totale directe en indirecte emissie van broeikasgassen naar gewicht

H8



in verband met ernstige ziekten

werkgebied van Menzis

EN17

Andere relevante indirecte emissie van broeikasgassen naar gewicht

Wordt niet gemeten

LA10

Gemiddeld aantal uren dat een werknemer per jaar besteedt

Menzis houdt geen

EN19

Emissie van ozonafbrekende stoffen naar gewicht

Wordt niet gemeten



aan opleidingen, onderverdeeld naar werknemerscategorie

urenregistratie bij van

EN20

NO, SO en andere significante luchtemissies naar type en gewicht

Wordt niet gemeten





opleidingen.

EN21

Totale waterafvoer naar kwaliteit en bestemming

Wordt niet gemeten





Opleidingskosten staan

EN22

Totaalgewicht afval naar type en verwijderingsmethode

Wordt niet gemeten





bij 7.4

EN23

Totaal aantal en volume van significante lozingen

N.v.t.

LA13

Samenstelling van bestuurslichamen en onderverdeling

Menzis stuurt actief op een

EN26

Initiatieven ter compensatie van de milieugevolgen van producten



van medewerkers naar geslacht, leeftijdsgroep en

divers personeelsbestand.



en diensten en de omvang van deze compensatie

H8



minderheid (diversiteit)

Opsplitsing naar

EN27

Percentage producten dat is verkocht en waarvan de verpakking

Niet van toepassing op





minderheden vindt Menzis



is ingezameld

Menzis





minder relevant

EN28

Monetaire waarde van significante boetes en totaal aantal



LA14

Verhouding tussen basissalarissen van mannen en vrouwen

Voor mannen en vouwen



niet-monetaire sancties wegens het niet naleven van

Menzis heeft geen boetes



per medewerkercategorie

worden dezelfde



milieuwet- en regelgeving

ontvangen





basisschalen gehanteerd.



Sociale indicatoren: managementbenadering arbeidsomstandigheden

H7





Zie verder 7.4

LA1

Totale personeelsbestand naar type werk, arbeidsovereenkomst

Niet beschikbaar, Menzis



Sociale indicatoren: managementbenadering mensenrechten

H6



en regio

vindt deze gegevens per

HR1

Percentage en totaal van aantal investeringsovereenkomsten





regio niet relevant



waarin clausules over mensenrechten zijn opgenomen of waarvan

LA2

Totaal aantal en snelheid van personeelsverloop per

Personeelsverloop is



de naleving is getoetst

H6



leeftijdsgroep, geslacht en regio

weergegeven. Menzis vindt

HR2

Percentage belangrijke leveranciers en aannemers die getoetst

Deze indicator is met name





meten naar leeftijd, geslacht



zijn op naleving van de mensenrechten en op getroffen maatregelen

relevant voor multinationals.





en regio niet relevant





Niet voor Menzis

LA15

Terugkeer naar werk en retentie na ouderschapsverlof, per geslacht

Wordt niet gemeten

122







123

HR4

Totaal aantal gevallen van discriminatie en de getroffen

Discriminatie valt onder



Sociale indicatoren: managementbenadering



maatregelen

‘ongewenst gedrag’.



productverantwoordelijkheid





Geen meldingen. Zie 7.1

PR1

Levensduurstadia waarin de gevolgen van producten en diensten

HR5

Activiteiten waarvan is vastgesteld dat er een aanzienlijk risico





voor gezondheid en veiligheid worden beoordeeld met het oog op



is op het ontnemen van het recht op de uitoefening van de

Deze indicator is met name



verbetering en het percentage van belangrijke product- en



vrijheid van vereniging en collectieve arbeidsonderhandelingen,

relevant voor multinationals.



dienstencategorieën die aan dergelijke procedures onderhevig zijn



alsmede de maatregelen om dit uit te bannen

Niet voor Menzis

PR3

Type informatie over producten en diensten dat verplicht wordt

HR6

A ctiviteiten waarvan is vastgesteld dat er een aanzienlijk

Deze indicator is met name



gesteld door procedures en het percentage van belangrijke producten

risico is op kinderarbeid, alsmede de maatregelen om dit

relevant voor multinationals.



en diensten dat onderhevig is aan dergelijke informatie-eisen

uit te bannen

Niet voor Menzis

PR6

Naleving van wetten, standaarden en vrijwillige codes over

A ctiviteiten waarvan is vastgesteld dat er een aanzienlijk

Deze indicator is met name



marketing (reclame, promotie en sponsoring)

3.4.6, 3.4.7 en 4.3

risico is op gedwongen of verplichte arbeid, alsmede de

relevant voor multinationals.

PR9

Monetaire waarde van significante boetes wegens het niet



maatregelen om dit uit te bannen

Niet voor Menzis



naleven van wet- en regelgeving voor levering en gebruik

Menzis heeft geen boetes



Sociale indicatoren: managementbenadering maatschappij

H4 en H5



van producten en diensten

ontvangen

SO1

Aard, reikwijdte en effectiviteit van programma’s en methoden



Draft Financial services sector supplement (FSSS)



die effect hebben op gemeenschappen

5.6

FS1

B eleid met specifieke sociale en milieuaspecten toegepast

SO2

Percentage van en totaal aantal bedrijfseenheden geanalyseerd

Wordt niet zo specifiek



op corruptiegerelateerde risico’s

gemeten. Fraudebestrijding

FS2

Procedures voor het inschatten en beoordelen van sociale





is verankerd in



en milieurisico’s, ketenverantwoordelijkheid





bedrijfsvoering. Zie 4.2

FS3

Monitoringproces of de klant de gestelde sociale en milieueisen

SO3

Percentage van het personeel dat training in anticorruptiebeleid

Zie 4.2 voor informatie over



naleeft en geïmplementeerd heeft



en -procedures heeft gevolgd

fraudebeleid

FS4

Proces om de competenties van medewerkers te verbeteren,

SO4

Maatregelen die zijn getroffen naar aanleiding van gevallen



gericht op de implementatie van het sociaal en milieubeleid

H7



van fraude/ corruptie

FS5

Interacties met klanten, investeerders en zakenpartners over

Klanten (4.4), investeerders

SO5

Standpunten betreffende publiek beleid en deelname aan



sociale en milieurisico’s en kansen

(H6), zorgverleners (4.4) en



de ontwikkeling ervan, evenals lobbyen

4.4





zakenpartners (8.6)

SO8

Monetaire waarde van significante boetes en totaal aantal



FS6

Onderverdeling (in percentages) van de portfolio van de



niet- monetaire sancties wegens het niet naleven van

Menzis heeft geen boetes



bedrijfsonderdelen naar regio, grootte en sector

9.1



wet- en regelgeving

ontvangen

FS7

Waarde (in geld) van producten en diensten ontwikkeld om een

Wordt niet in geld



specifiek sociaal maatschappelijk voordeel te bereiken per

weergegeven, diensten



bedrijfsonderdeel, opgedeeld naar doel

staan bij 5.6

HR7



124

4.2

binnen de verschillende bedrijfsonderdelen

H5

N.v.t.

4.3

H5, H6, H7 en H8

H3 en H5

N.v.t.

125

FS8

Waarde (in geld) van producten en diensten ontwikkeld om een



specifiek milieuvoordeel te bereiken per bedrijfsonderdeel,



opgedeeld naar doel

FS9

Reikwijdte en frequentie van audits ter beoordeling van



de implementatie van sociaal en milieubeleid en bijbehorende



risicoanalyses

H8

FS10

Percentage en aantal bedrijven uit portfolio waarmee

Gesprekken met



gesproken is over sociale en milieukwesties

stakeholders staan bij 4.4.





Tezamen met klanten





ontwikkelde





maatschappelijke projecten





staan bij 5.6

FS11

Percentage van bezittingen die positief en negatief zijn



gescreend op sociale en milieuaspecten

FS12

Stembeleid over milieu- of maatschappelijke onderwerpen



t.a.v. aandelen waarover de organisatie het recht heeft om



te stemmen of stemadvies te geven

FS13

Toegangspunten in dunbevolkte gebieden of gebieden met



een economische achterstand

FS14

Initiatieven om mensen met een beperking betere toegang



tot de dienstverlening te verschaffen

FS15

Beleid voor eerlijke ontwikkeling en verkoop van financiële



producten en diensten

4.3, 3.4.6 en 3.4.7

FS16

Initiatieven gericht op het vergroten van de financiële kennis

4.2

126

H8

H6 en H8

6.3

5.2

4.4 Klanten en 5.2





BR.0111.0512