Maatschappelijk en Financieel Jaarverslag 2013
1
Inhoud VOORWOORD LEESWIJZER
> 3 > 4
CORPORATE GOVERNANCE
> 56
Governancestructuur
> 56
Governancestructuur
> 56
Risicomanagement
> 60
PROFIEL & PRESTATIES
> 5
Naleving wet- en regelgeving
> 62
Bedrijfsmodel
> 5
Beloning
> 64
Onze prestaties in 2013
> 7
Verslag Raad van Commissarissen
> 69
STRATEGIE
> 13
FINANCIËN
> 75
Verslag Raad van Bestuur
> 13
Kengetallen
> 75
Duurzaamheidsbeleid
> 18
Geconsolideerde balans
> 76
Focuspunten
> 20
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
> 77
RESULTATEN
> 27
LIJST MET AFKORTINGEN
Klantwaarde in zorg en gezondheid
> 27
Belangenbehartiger van klanten in de zorg
> 27
Betaalbaar en beschikbaar houden van goede zorg
> 31
Ondersteunen van een gezonde leefstijl
> 35
Financieel gezonde coöperatie
> 36
Menz in beweging
> 47
Menzis in de maatschappij
> 50
Het milieu zo min mogelijk belasten
> 50
Mensen in beweging brengen en houden
> 54
Groen is gezond
> 55
COLOFON Hoofdredactie: Tekst: Vormgeving en realisatie: Fotografie:
2
> 80
Richard Lancée Silvia Kooij DMO marketing communicatie Suzanne Ophof
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
Voorwoord Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) betekent voor ons dat we onze meerwaarde als zorgverzekeraar in het zorgveld laten zien. In een tijdsbeeld waarin de kosten van de zorg oplopen, het besteedbaar inkomen achterblijft en de solidariteit toenemend onder druk staat, vraagt het extra scherpte om kwalitatief goede zorg betaalbaar en beschikbaar te houden. Het vraagt transparant zijn over motieven en acties. Eerlijk en open zijn over producten, diensten en prijzen. Duurzaam omgaan met mensen, materialen en middelen. Verbinding zoeken met klanten, zorgverleners en andere stakeholders om samen met hen beleidskeuzes te maken. Tijd en geld investeren in projecten die waardevol zijn voor de samenleving. Zo is maatschappelijk verantwoord ondernemen een leidraad en integraal onderdeel van ons beleid en een manier van werken die in de haarvaten van onze organisatie zit.
Wageningen, mei 2014 Roger van Boxtel, Ruben Wenselaar
3
GOVERNANCE
FINANCIËN
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
GOVERNANCE
FINANCIËN
Leeswijzer Dit is een geïntegreerd maatschappelijk en financieel jaarverslag over het jaar 2013.
U leest onze inspanningen, resultaten en doelen op sociaal, maatschappelijk en financieel gebied. Ook zijn vergelijkingen opgenomen met 2012 en een vooruitblik voor de komende jaren. Menzis brengt elk jaar in april/mei een verslag uit over het voorgaande jaar. Het verslag omvat alle organisatieonderdelen van Menzis: de labels Menzis, Azivo en Anderzorg, alsmede de Zorgkantoren Twente, Groningen en Arnhem, en MEZ (Menzis Eerstelijns Zorg). De Zorgkantoren en de zorgverzekeraars verantwoorden zich ook in een uitvoeringsverslag voor de NZa. GC A – Gezondheidscentrum Asielzoekers,
een onderdeel van MEZ – brengt een eigen kwaliteitsverslag uit.
jaarverslag een link is opgenomen naar de uitgebreide verantwoording.
Indeling
Ten opzichte van het vorige jaarverslag, zijn dit jaar meer infographics opgenomen en is gekozen voor een online-versie met links naar uitgebreidere informatie. Het Verslag van de Raad van Bestuur is te lezen als samenvatting. De winst- en verliesrekening en de balans die achter in het verslag zijn opgenomen, zijn ontleend aan de jaarrekening waarbij de accountant een goedkeurende verklaring heeft afgegeven.
De indeling – en daarmee reikwijdte en afbakening – van het verslag is gebaseerd op vier focuspunten. Deze zijn ingegeven door de informatiebehoefte van onze stakeholders, die wij kennen uit de dialoog die wij met hen voeren. Daarnaast is de inhoud van het verslag ingegeven door onze eigen ambitie om openheid te geven over zaken. Bovendien worden er eisen gesteld aan de verslaglegging vanuit onder meer De Nederlandsche Bank, de governance codes en de richtlijnen van het Global Responsibility Initiative (GRI). De naleving van de Code Governance Principes Verzekeraars wordt verantwoord bij het onderdeel Governance, waarbij in het online-
Wat vindt u van ons jaarverslag?
Betrouwbaarheid
Bij dit jaarverslag is geen assurancerapport opgeleverd. Wel wordt intern onderzocht welke inspanningen dit vraagt van de organisatie en
Fotografie: dromen
Wij zijn benieuwd wat u van ons jaarverslag vindt. Wij proberen zo goed mogelijk aan te sluiten bij de informatiebehoefte van onze stakeholders, maar het kan zijn dat u nog onderwerpen mist. Laat het ons weten, wij informeren u graag. Uw reacties zijn welkom via
[email protected]. U kunt ook bellen met de afdeling Corporate Communicatie: (0317) 455 811.
wat de meerwaarde is voor zowel de kwaliteit van de verslaglegging als de dienstverlening van Menzis. Het verslag is gecontroleerd en geaccordeerd door de interne afdeling GRC. Om de betrouwbaarheid van het verslag te vergroten, zijn quotes opgenomen van stakeholders en materiedeskundigen evenals een verslag van de Raad van Commissarissen. Het verslag is vóór publicatie gelezen door de Raad van Commissarissen. Zij hebben aangegeven zich in het verslag te herkennen en onderschrijven de inhoud. Ook is het verslag beoordeeld door een leesgroep van Menzis-medewerkers, hun opmerkingen zijn verwerkt in het verslag. Uiteraard is het jaarverslag voorgelegd aan de Ledenraad.
De fotografie in dit jaarverslag is van Suzanne Ophof. Menzis heeft een aantal jonge fotografen gevraagd ideeën voor de fotografie in te dienen. Uit de inzendingen heeft onze Kunstcommissie het idee van Suzanne gekozen. Suzanne heeft een serie foto’s gemaakt van personen die een bepaalde droom hebben. Iets wat onwerkelijk lijkt, maar wellicht met de juiste hulp en ondersteuning te realiseren is. Dit raakt de essentie van het werk van Menzis: dankzij onze inspanningen is kwalitatief goede zorg voor iedereen in Nederland betaalbaar en beschikbaar. www.suzanneophof.com
Meer informatie staat ook op onze websites: www.menzis.nl, www.azivo.nl en www.anderzorg.nl.
4
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
GOVERNANCE
FINANCIËN
Bedrijfsmodel Onze prestaties in 2013
Bedrijfsmodel Wij zijn een coöperatie waarbij iedereen welkom is. Er is geen medische keuring of andere vorm van risicoselectie. We hebben geen winstoogmerk en geen aandeelhouders aan wie we winst hoeven uit te keren. Onze klanten zijn lid van de coöperatie en een aantal leden heeft zitting in de Ledenraad. Dit is ons hoogste orgaan. Wij werken
vanuit de labels Menzis, Anderzorg en Azivo aan het verwezenlijken van onze maatschappelijke missie. Leidend hierin zijn de kernwaarden die al onze medewerkers delen en uitdragen. In dit verslag beschrijven we onze inspanningen aan de hand van vier focuspunten waarmee wij waarde toevoegen voor onze medewerkers, klanten en de maatschappij. Daarin verbeteren wij onszelf continu.
ONZE KERNWAARDEN Menselijk
Voor Menzis geldt: elk menz is er één. Dit betekent dat wij de mens en zijn omgeving centraal stellen. Wij hebben respect voor de mens als individu. Wij zijn er voor al onze klanten die zorg nodig hebben én voor hun naasten.
Sociaal vooruitstrevend
Menzis zet zich in voor het behoud van solidariteit en andere waarborgen in onze samenleving. Wij zoeken actief de samenwerking. Zo werken wij samen met zorgverleners, klanten en patiëntenverenigingen aan het continu verbeteren van zorg en dienstverlening.
Maatschappelijk betrokken
Wij baseren onze keuzes niet alleen op het ‘hier en nu’ maar ook op de toekomst. Ook voor volgende generaties willen wij een schone, sociale wereld achterlaten, waarin goede en betaalbare zorg voor iedereen vanzelfsprekend is. Menzis heeft duurzaamheid hoog in het vaandel staan en werkt aan het verder verduurzamen van de eigen bedrijfsvoering en beleggingen. Wij zijn mede-oprichter van de Groene Zaak en werken volgens de Business Principes van de Groene Zaak.
Bedrijfsmodel zorgverzekeraar Menzis MENZIS
MISSIE
KERNWAARDEN
• Coöperatieve zorgverzekeraar • Iedereen is welkom • Geen winstoogmerk
Menzis garandeert de beschikbaarheid van kwalitatief goede en betaalbare zorg om zo de leefkracht voor al haar klanten te bevorderen.
• Menselijk
• Sociaal vooruitstrevend • Maatschappelijk betrokken
FOCUSPUNTEN Klantwaarde in zorg en gezondheid
Financieel gezonde coöperatie
Menzis in de maatschappij
Menz in beweging 5
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
GOVERNANCE
FINANCIËN
Bedrijfsmodel Onze prestaties in 2013
Menzis heeft drie sterke, landelijk werkende labels: Menzis, Anderzorg en Azivo. Menzis is van oudsher sterk vertegenwoordigd in Groningen, Overijssel en Gelderland; Azivo in Den Haag en omstreken. Menzis heeft vestigingen in Wageningen (hoofdkantoor), Enschede, Groningen en Den Haag (Azivo). Menzis en Azivo bieden naast individuele en collectieve zorgverzekeringen ook aanverwante dienstverlening, zoals zorgadvies en ondersteuning bij gezondheid. We verkopen de zorgverzekeringen van Menzis en Azivo rechtstreeks en in een collectiviteit. Tevens worden de zorgverzekeringen van Menzis via tussenpersonen verkocht. Anderzorg richt zich op mensen die vooral een lage premie belangrijk vinden en hun zaken graag via internet regelen. Anderzorg biedt alleen individuele zorgverzekeringen en werkt niet met tussenpersonen.
Enschede
Wageningen
6
Onderdeel van Menzis zijn ook de drie Zorgkantoren Groningen, Twente en Arnhem. Deze voeren de AWBZ uit voor de betreffende regio’s. De zorg aan asielzoekers past bij Menzis als maatschappelijk betrokken zorgverzekeraar. Ook deze kwetsbare groep mensen verdient goede zorg en Menzis vindt het belangrijk om daaraan te kunnen bijdragen. Binnen Menzis zijn twee organisatieonderdelen betrokken bij de zorg aan asielzoekers. In Menzis Eerstelijns Zorg Holding (MEZ) is het Gezondheidscentrum Asielzoekers (GC A) ondergebracht, dat de eerstelijnszorg aan asielzoekers verzorgt. De administratie en zorginkoop zijn belegd bij MCA binnen Menzis. GC A heeft een zorginkoopcontract afgesloten met MCA volgens een programma van eisen van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA). Eind 2013 is de Azivo Apotheek verkocht.
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
GOVERNANCE
FINANCIËN
Bedrijfsmodel Onze prestaties in 2013
Onze prestaties in 2013 2014
2,1 miljoen
EXTERNE WAARDERING VOOR ONZE INSPANNINGEN 2013: De als beste beoordeelde klantenservice (bron: Consumentenbond).
klanten + 70.000 t.o.v. 2013
16%
minder CO2 uitstoot
1.704 fte 57% vrouw
9.500
deelnemers
22%
minder papierverbruik
Het duidelijkste vergoedingenoverzicht (bron: Consumentenbond). De zorgverzekeraar die het meest actief klanten helpt via social media (bron: Adviesbureau ITDS). De vriendelijkste eerstelijnszorgverzekeraar voor het 3e jaar op rij (bron: De Eerstelijns).
430.000
De meest uitgebreide vergoeding voor mantelzorgers (bron: Consumentenbond).
deelnemers
29.396
De 2e plaats in de Maatschappelijke Imago Monitor voor maatschappelijk verantwoord ondernemen (SE Consultancy en Motivaction). Menzis heeft sinds 2009 het IKM-3000 keurmerk (Gouden Oor) voor klachtenmanagement.
Menzis Zorgkantoren hebben de kortste wachtlijsten in de AWBZ (bron: CVZ). Anderzorg is van alle zorgverzekeringen de beste keuze en ontvangt de gouden award voor ‘Beste Keuze 2014’ van de bezoekers van www.verzekeringssite.nl.
kinderen in beweging
Anderzorg wordt uitgeroepen tot ‘beste online zorgverzekering voor 2014’ door Zorgkiezer.nl.
100%
duurzaam belegd vermogen
3,5%
ziekteverzuim
7
Menzis behaalt de 8e plaats in het onderzoek ‘Verantwoord Beleggen door Verzekeraars’ van de Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling (VBDO). Daarmee zijn we koploper onder de zorgverzekeraars en in de categorie middelgrote verzekeraars.
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
GOVERNANCE
FINANCIËN
Bedrijfsmodel Onze prestaties in 2013
Klantwaarde in zorg en gezondheid
Meer informatie over klantwaarde in zorg en gezondheid
Net Promotor Score© Aantal klanten 2012
2.047.797 2.116.338
2013
Klantwaardering Zorgbemiddeling
2012
-16
+9
0
Net Promotor Score©
2013
-18
+6
-1
Bemiddeling
2012
14
2013
25
AWBZ zorgbemiddeling, bemiddelingen Gids en Expert en zoeken voorkeursaanbieder 2012
n.v.t.
Bemiddeling
2013
9.540
klanten
Wachttijd
2012
5.460
klanten
Aantal winstdagen door bemiddeling
2013
Bemiddeling
3.909
klanten
38,4 2012
naar TopZorg-behandelingen, Mantelzorgdesk en Seniorendesk
41,3 2013
2013
2012
2.377
klanten
8
3.406
klanten
Aantal deelnemers 2012
2013
200.000
430.000
8.000
9.500
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
GOVERNANCE
FINANCIËN
Bedrijfsmodel Onze prestaties in 2013
Financieel gezonde coöperatie planet
Meer informatie over onze financieel gezonde coöperatie
infographic
(bedragen in duizenden euro’s)
Resultaten
Percentage planet duurzaam belegd
raphic
infographic
98,5%
planet 2012
raphic
planet
100%
2013
Verdiende premies en bijdragen eigen rekening
2012
2013
Technische rekening
€ 145.294
€ 31.020
Niet-technische rekening
€ 70.093
€ 95.275
Totaal
€ 215.387 € 126.295
2012
Coöperatie
2012
2,05
2012
€ 5.568.667
2013
€ 5.519.956
Als % van de verdiende premies en bijdragen eigen rekening
2012
2013
2013
€ 5.258.942
2,23
2012
€ 230.692
2013
Eigen vermogen 2012
€ 231.038 infographic infographic
Als % van de verdiende premies planet planet en bijdragen eigen rekening
€ 1.108.122
infographic infographic
planet planet
4,1%
4,2%
19,9%
22,4%
2012
2013
2012
2013
9
2013
€ 1.234.417
Als % van de verdiende premies en bijdragen eigen rekening
€ 5.194.629
95,3%
2013
Bedrijfskosten
Schaden eigen rekening 93,3%
Solvabiliteitsratio
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
GOVERNANCE
FINANCIËN
Bedrijfsmodel Onze prestaties in 2013
Menz in beweging
Meer informatie over Menz in beweging
Aantal medewerkers 2012
2013
1866 fte
1704 fte
Opleidings kosten 2012
1087 779 vrouw man
977 727 vrouw man
+
infographic infographic
€ 1.321.427
planet planet
Ziekteverzuim
Medewerker tevredenheid voorjaar 2014
(2013 niet gemeten)
2013
7,4 10
3,4%
3,5%
2012
2013
€ 1.623.328
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
GOVERNANCE
FINANCIËN
Bedrijfsmodel Onze prestaties in 2013
Menzis in de maatschappij Elektriciteits verbruik
Gas
Meer informatie over Menzis in de maatschappij
2012
6.052.015 KWh
2013
verbruik 2012
378.545 kg
2013
2012 312.482 m3
2012
Hoeveelheid getankte liters benzine en diesel
Papier
verbruik
2013
Brandstof
5.830.349 KWh
595.480 liter
295.000 kg
326.229 m3
703.459 liter CO2
Water
verbruik
2012
2013
11.323 m3
11.378 m3
11
2013
CO2 uitstoot
leaseauto’s in tonnen 2012
2013
2.123 ton
1.793 ton
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
GOVERNANCE
FINANCIËN
Bedrijfsmodel Onze prestaties in 2013
Samenvatting maatschappelijke inspanningen
focuspunten
kenmerken
kwantitatieve indicatoren
resultaten 2013
vooruitzichten
Klantwaarde in zorg en gezondheid
• Belangenbehartiger van klanten in de zorg. • Betaalbaar en beschikbaar houden van goede zorg. • Ondersteunen van een gezonde leefstijl.
• Aantal klanten: • NPS-scores: • Winstdagen zorgbemiddeling: • Tevredenheid zorgbemiddeling (NPS): • Deelnemers SamenGezond:
2,1 miljoen Menzis -18, Anderzorg +6 en Azivo -1 41,3 dagen +25 430.000 deelnemers
Herinrichting van het zorgaanbod vraagt extra aandacht. Evenals wijzigingen in langdurige zorg.
Financieel gezonde coöperatie
• Iedereen is welkom. • Geen winstoogmerk. • Duidelijkheid in zorgkosten. • Duurzaam beleggingsbeleid.
• Beheerste premie-ontwikkeling: • % duurzaam belegd vermogen: • Dialoogbeleid:
Premie gedaald 100% duurzaam belegd Dialoogbeleid 100%
We verwachten extra inzet om voor integere zorgkosten te zorgen, inclusief een duidelijke nota.
Menz in beweging
• Maatschappelijk betrokken medewerkers. • Ontwikkelkansen. • Goede balans werk en privé. • Ondersteuning in gezondheid.
• Verzuim: • Opleidingskosten: • Medewerkertevredenheid:
3,5% e 1.321.427 7,4 in voorjaar 2014
Medewerkerstevredenheid wordt weer gemeten. Aandacht voor gezondheid blijft belangrijk.
Menzis in de maatschappij
• Het milieu zo min mogelijk belasten. • Duurzaam inkopen. • Mensen in beweging brengen en houden. • Groen is gezond.
• Papierverbruik: • Elektriciteitsverbruik: • Gasverbruik: • CO2-uitstoot: • Beweegscore:
22% minder 4% minder 4% meer 16% minder Beweegscore bijna op 30.000
Doelstellingen en inspanningen worden gecontinueerd.
12
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
Verslag Raad van Bestuur Duurzaamheidsbeleid Focuspunten
Verslag Raad van Bestuur Bij de jaarovergang 2013-2014 boekt Menzis een groei van circa 70.000 verzekerden.
+70.000 verzekerden
lagere premie
We kunnen opnieuw de premie verlagen voor 2014
Dit resultaat toont dat klanten onze inspanningen in 2013 waarderen: de producten zijn duidelijker en transparanter, er is meer keuze uit diverse polissen en de (online) service en toegankelijkheid zijn verder verbeterd. Bovendien kunnen we voor 2014 de premie opnieuw verlagen, dankzij scherp zorg inkopen en lage bedrijfskosten. In 2013 starten we bij Menzis een programma om onze producten en diensten nog beter aan te laten sluiten bij de wensen en behoeften van onze klanten. We voeren gesprekken met onze klanten over hun wensen. Op basis hiervan ontwikkelen we nieuwe producten en maken we onze bestaande producten eenvoudiger en duidelijker. Tegelijkertijd lanceren we een aangepaste webomgeving. Verzekerden kunnen hier eenvoudig pakketten vergelijken, de premie berekenen, advies krijgen en zich aanmelden. We zetten de veranderingen kracht bij met een nieuwe reclamecampagne met Maarten van der Weijden, olympisch kampioen 10 kilometer Open Water
Zwemmen in Beijing 2008. Maarten staat voor zorg, gezondheid, sport én winnen. En past dus 1 op 1 bij Menzis.
Meer keuze voor klanten
Met de uitbreiding van de producten willen we meer keuze bieden aan onze klanten. Daarbij vinden we het vanuit maatschappelijk oogpunt belangrijk dat al onze verzekeringen voor iedereen toegankelijk blijven, zonder medische of andere vorm van selectie. Het ontwikkelen van een polis die bepaalde groepen mensen uitsluit, gaat namelijk ten koste van de solidariteitsgedachte in ons zorgstelsel. Hierin betalen ziek en gezond, jong en oud, rijk en arm samen de totale zorgkosten. In 2013 ontwikkelen we voor het eerst een polis met beperkte zorgsturing, de BudgetBewust-polis, die we voor 2014 introduceren. Deze verzekering is bestemd voor mensen die niet veel zorg nodig hebben. Zij willen een lage premie, maar als er toch iets gebeurt willen ze wel een hoge kwaliteit van zorg. Bij BudgetBewust is de keuze voor de zorgaanbieder in principe vrij, maar voor hulpmiddelen, apotheek, fysiotherapie en elf TopZorg-ziekenhuisbehandelingen gaan klanten naar zorgaanbieders die 13
GOVERNANCE
FINANCIËN
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
GOVERNANCE
FINANCIËN
Verslag Raad van Bestuur Duurzaamheidsbeleid Focuspunten
Menzis heeft geselecteerd. Kiezen zij voor een andere zorgaanbieder, dan geldt een andere vergoeding. Wat wij essentieel vinden in deze polis, is dat de zorgsturing hier plaatsvindt op basis van kwaliteit en dat de polis openstaat voor iedereen.
11 TopZorg ziekenhuisbehandelingen
Voor de klanten van Anderzorg zijn er vier aanvullende pakketten en zijn drie modules ontwikkeld. Deze modules bevatten elk één vergoeding. Dit biedt veel flexibiliteit om in te spelen op de wensen van de klanten. Daarnaast biedt Menzis voor 2014 voor het eerst een polis aan als white label. Dit betekent dat deze polis alleen door HEMA wordt aangeboden en ook onder de naam HEMA. Menzis beschikt hiermee over een nieuw distributiekanaal en daardoor toegang tot een nieuwe klantengroep.
Betaalbare zorg
Naast de productvernieuwing is de inkoop van kwalitatief goede en
betaalbare zorg een belangrijk punt in 2013. In de hoofdlijnenakkoorden tussen de minister van VWS, zorgverzekeraars en zorgverleners/ instellingen worden in 2013 groeibeperkingen afgesproken voor de eerste lijn, medisch-specialistische zorg en de GGZ. Menzis neemt haar verantwoordelijkheid om de zorgkosten verder te beheersen. Alle contracten met zorgaanbieders blijven binnen de kaders van de hoofdlijnenakkoorden, waarbij de kwaliteit van de ingekochte zorg minimaal gelijk blijft of verbetert. Bovendien is de contractering rond binnen de tijdslimiet die de minister heeft gesteld, zodat onze klanten half november op de Menzis Zorgvinder kunnen zien welke contracten met zorginstellingen voor 2014 zijn gesloten. Zij kunnen deze informatie eind 2013 meewegen in hun beslissing om een verzekering bij Menzis af te sluiten. De komende jaren is het een groeiende verantwoordelijkheid om samen met zorgaanbieders tijdig en binnen de landelijke kaders uit de contractonderhandelingen te komen, zodat wij onze klanten voldoende goede zorg kunnen blijven
bieden tegen een scherpe prijs. Want die prijs is belangrijk voor onze klanten, helemaal in deze tijden van economische recessie. Dit geldt met name voor onze klanten die weinig zorg nodig hebben. Klanten die wel veel zorg gebruiken, zijn minder kritisch op de prijs en kijken vooral naar de kwaliteit van de zorg en de dekking. Voor Menzis is het de kunst om in de gesprekken met zorgaanbieders de belangen voor beide groepen klanten te behartigen. Dat wil zeggen: we willen goede kwaliteit tegen een scherpe prijs.
Naast de productvernieuwing is de inkoop van kwalitatief goede en betaalbare zorg een belangrijk punt in 2013. Samen werken aan zorg in de regio
Naast de zorginkoop, werkt Menzis ook op een andere manier aan verdere beheersing van de zorgkosten. Samen met zorgaanbieders zetten we in op een herinrichting van het zorglandschap. De gedachte hierbij is dat patiënten worden gestimuleerd 14
op het gebied van zelfmanagement. Daarnaast geldt: wat in de eerste lijn (bij o.a. huisartsen) kan gebeuren, moet daar ook gebeuren. Met name voor chronisch zieken zijn er veel mogelijkheden om ziekenhuiszorg te verplaatsen naar de eerste lijn, bijvoorbeeld in diabeteszorg en COPD. Ook in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) vindt een beweging plaats van specialistische GGZ naar meer zelfmanagement en basis-GGZ. Bij Menzis vinden we dat de herinrichting van de zorg op regionaal niveau moet plaatsvinden omdat elke regio een eigen situatie kent. Bovendien spelen ook de verschuivingen vanuit de AWBZ naar gemeenten en zorgverzekeraars op regionaal niveau. Vandaar dat Menzis in de regio vormgeeft aan de benodigde veranderingen. We doen dit samen met partners, zoals gemeenten en aanbieders van zorg en welzijn.
Duidelijkheid in zorgkosten
Een ander punt waar wij ons sterk voor maken, is duidelijkheid in de zorgkosten. De minister vraagt zorgverzekeraars en zorgaanbieders in 2013 te zorgen voor een duidelijke rekening en Menzis onderstreept
het belang hiervan. Duidelijkheid over de kosten betekent dat klanten weten waar ze financieel aan toe zijn. Bovendien, als klanten inzicht hebben in de kosten kunnen ze ons helpen om fraude aan te pakken.
Samen met zorgaanbieders zetten we in op een herinrichting van het zorglandschap.
Immers, vragen van klanten over rekeningen zijn altijd signalen: de rekening is niet te begrijpen, er is een fout gemaakt of er is sprake van fraude. Dat laatste kunnen en mogen we niet tolereren. In het belang van de premiebetaler en de geloofwaardigheid van de zorgsector. Menzis werkt dan ook actief aan voorkoming, opsporing en vervolging van fraude. In 2013 vergroten we de formatie van de afdeling Bijzonder Onderzoek met 2,5 fte, tot bijna 7 fte. Via het Kenniscentrum Fraude in de Zorg werken we samen met andere partijen om fraude in de zorg tegen te gaan. In 2013 doen we ook extra
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
Verslag Raad van Bestuur Duurzaamheidsbeleid Focuspunten
onderzoek naar onder meer de fraude met het persoonsgebonden budget (PGB) in de AWBZ. Twee dossiers van zorgbemiddelingsbureaus zijn overgedragen aan de Inspectie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (ISZW) waarna tot vervolging is overgegaan. Daarnaast hebben we ons ingezet om PGB-gebruikers voor te lichten. In 2014 blijven we ons inzetten voor een duidelijke rekening en integere zorgkosten.
Menzis werkt actief aan voorkoming, opsporing en vervolging van fraude.
Flexibele en effectieve organisatie
Bij de klant, in de zorg en van over- heidswege vinden vele veranderingen plaats waarop Menzis zo goed mogelijk wil inspelen. Dit vraagt onder meer digitalisering van de dienstverlening, bijgestelde zorginkoop en meer aandacht voor risicomanagement en controle.
Alle medewerkers zijn overgegaan op Werkplek 2.0 met nieuwe software. In 2013 worden organisatiewijzigingen doorgevoerd bij Informatie Voorziening, Operations en Zorg. Om te komen tot vergaande standaardisering, automatisering en digitalisering van de processen binnen Operations, worden onder andere een groot aantal verzekerdennota’s gedigitaliseerd, veel betalingen via automatisch incasso afgehandeld en worden de meeste polismutaties via ‘Mijn Menzis’ ingediend. De afdelingen Polis en Declaratieverwerking worden in 2013 samengevoegd tot één administratieve backoffice die alle operationele administratieve verzekeringsprocessen uitvoert. Met name het stopzetten van de activiteiten van Polis en Debiteuren in Groningen is ingrijpend voor de betrokken medewerkers. Alle veranderingen worden doorgevoerd in nauw overleg met de Ondernemingsraad en met oog voor persoonlijke omstandigheden. Uiteraard wordt gezorgd voor goede financiële en sociale vangnetten, waarbij het de inzet is om mensen te begeleiden naar ander werk. 15
GOVERNANCE
FINANCIËN
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
GOVERNANCE
FINANCIËN
Verslag Raad van Bestuur Duurzaamheidsbeleid Focuspunten
Solide financiële situatie
Menzis heeft als coöperatie geen winstoogmerk. Behaalde resultaten worden teruggegeven aan onze klanten in de vorm van een lagere premie. Daarbij wordt uiteraard gelet op het behoud van een solide financiële positie van Menzis. De behaalde financiële resultaten van 2012 en 2013 maken het mogelijk voor 2013 en 2014 de premies te verlagen. Bij het bepalen van de premie houden we rekening met de wet- en regelgeving, die van zorgverzekeraars eist dat eigen vermogen wordt aangehouden om nota’s te betalen van zorgverleners en klanten en financiële tegenvallers op te vangen (solvabiliteit). De solvabiliteit bedraagt 2,23 aan het einde van 2013. Menzis baseert de interne solvabiliteitsnorm op de wettelijke vereisten van Solvency I, vermeerderd met een opslag voor risico’s. Menzis vraagt zorgaanbieders de kosten te beheersen. Uiteraard zijn we dan ook kritisch op wat wij zelf doen en uitgeven. In de afgelopen jaren is al een belangrijke kostenverlaging gerealiseerd en Menzis streeft er naar om de structurele beheerskosten nog verder te verlagen in vergelijking met de markt.
Menzis in de maatschappij
Maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO) betekent voor ons dat we onze meerwaarde als zorgverzekeraar in het zorgveld laten zien. Nu én voor de toekomst.
430.000 deelnemers SamenGezond
Daarom zet Menzis zich in om een gezonde leefstijl te stimuleren. Met het SamenGezond spaarprogramma worden onze klanten beloond wanneer zij gezonder leven. Zo willen we hen stimuleren aandacht te hebben voor hun gezondheid. Het programma is een succes en het aantal deelnemers van SamenGezond stijgt in 2013 naar 430.000. Dit betekent dat bijna een kwart van onze klanten meedoet.
bijna
30.000
kinderen in beweging
Ook op andere manieren zetten we ons in voor gezondheid. Met onze maatschappelijke projecten, onder meer met voetbalclubs en op scholen, brengen we in 2013 bijna 30.000 kinderen in beweging. Naast gezondheid hebben we aandacht voor duurzaamheid. Waar wij mogelijkheden zien voor duurzame oplossingen, kiezen wij hiervoor. Ons uitgangspunt is: duurzaam, tenzij. Dit betekent dat we het milieu zo min mogelijk willen belasten met onze werkzaamheden. Maar duurzaamheid betekent in bredere zin ook dat ons beleid niet gericht is op kortetermijnwinst, maar dat Menzis op de lange termijn eveneens bijdraagt aan de zorg voor toekomstige generaties. En dat ons beleid tot stand komt in zeer nauwe samenspraak met onze stakeholders. In 2013 wordt een aangescherpt duurzaamheidsbeleid op papier gezet om onze inspanningen op dit gebied nog beter te richten. Kortom, in 2013 werken we binnen Menzis nauw samen aan een gezonde organisatie die méér doet voor klanten. We stellen duidelijke doelen en zetten daar eendrachtig de schouders onder. Dit leidt niet 16
alleen tot een positief resultaat, maar ook tot een hernieuwde energie en drive om het beter te doen voor onze klanten.
Toekomst
We zien diverse kansen en risico’s in 2014. De stijgende zorgkosten maken dat de zorgsector meer dan ooit in de belangstelling staat. De economische crisis duurt voort en het vertrouwen in de financiële sector is laag. De risico’s voor zorgverzekeraars nemen toe en we hebben met veel meer informatiestromen te maken. We zien bij de jaarovergang naar 2014 dat de mobiliteit (bereidheid om over te stappen) van klanten stabiliseert en de collectivisering van de markt lijkt verzadigd. De klant kiest voor de goedkopere labels en is beperkt geneigd in te gaan op zorgsturing. Eveneens zijn er enkele belangrijke ontwikkelingen vanuit de kabinetsplannen, die van invloed zijn op doelstellingen van Menzis voor 2014. Het kabinet kondigt een omvangrijke bezuiniging en omvorming van de langdurige zorg aan, waarbij delen van de AWBZ worden overgeheveld naar de Zorgverzekeringswet en de Wet maatschappelijke ondersteuning
(Wmo). Er bestaat nog een grote mate van onzekerheid of deze maatregelen door zowel de Tweede als de Eerste Kamer zullen worden aangenomen en wanneer invoering zal plaatsvinden. Duidelijk is dat er voor de zorgverzekeraars een forse uitdaging ligt om de transitie per 1 januari 2015 te bewerkstelligen. We bereiden ons intern al geruime tijd voor op de herziening van de langdurige zorg. Daarnaast vraagt de minister van VWS in 2013 om een duidelijke rekening en zij kondigt een groot offensief aan tegen fraude. Menzis onderstreept het belang en constateert dat dit in 2014 grote consequenties zal hebben voor de uitvoering binnen Menzis om bijvoorbeeld systemen aan te passen.
We bereiden ons intern al geruime tijd voor op de herziening van de langdurige zorg. Gezien al deze ontwikkelingen continueren wij in 2014 onze inspanningen om betaalbare zorg te garanderen, zonder afbreuk te doen aan de beschikbaarheid en kwaliteit van de zorg. Dit betekent dat we onze
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
Verslag Raad van Bestuur Duurzaamheidsbeleid Focuspunten
eigen kosten continu verlagen, we zorg inkopen tegen een zo scherp mogelijke prijs en investeren in gezondheidsinitiatieven. Gezien het vernieuwende karakter van Menzis en onze nauwe relaties met zorgaanbieders, zien wij onder meer kansen in de verschuiving van zorg naar de eerste lijn en het aangaan van strategische allianties. Dit alles gebeurt in nauwe samenspraak met onze stakeholders. Wederkerigheid is voor ons coöperatieve gedachtegoed een kernbegrip. We hebben met onze
klanten een gezamenlijke verantwoordelijkheid om de kwaliteit van de zorg te verbeteren en de kosten te beheersen. In 2014 gaan we de coöperatieve identiteit verder laden en uitwerken in de duurzame en meetbare waarde die Menzis creëert voor medewerkers, klanten, stakeholders en maatschappij. Dit zorgt voor meer verbondenheid en versterkt de positie van Menzis als betrouwbare partner in zorg en gezondheid. Een nadere uitwerking van deze ontwikkeling volgt in het eerste
half jaar van 2014. Er zal een visiedocument en strategiedocument worden opgesteld door de Directieraad in samenspraak met Raad van Commissarissen, Ledenraad, medewerkers en klanten. Samen met partners werken we er ook in 2014 aan dat goede zorg voor iedereen in de regio dichtbij beschikbaar is. We betrekken onze stakeholders bij ons beleid, kiezen de duurzame weg, zijn open, transparant en aanspreekbaar op onze keuzes.
ONS SPEELVELD IN 2013 Relatief weinig vertrouwen in financiële sector Hoge zorgkosten zetten betaalbaarheid van de zorg en solidariteit onder druk Vergaande bezuinigingen en omvorming langdurige zorg Groeibeperkingen in hoofdlijnenakkoorden Financiële risico’s zorgverzekeraars nemen toe Meer aandacht gevraagd voor fraudecontrole en een duidelijke rekening voor de klant Toezichthouders scherpen hun eisen verder aan Klanten willen weten wat de zorg kost en waar de beste kwaliteit is
17
GOVERNANCE
FINANCIËN
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
GOVERNANCE
FINANCIËN
Verslag Raad van Bestuur Duurzaamheidsbeleid Focuspunten
Duurzaamheidsbeleid Ons duurzaamheidsbeleid houdt in dat duurzaamheid is verankerd in onze manier van denken en werken. We hebben geen aparte afdeling die zich bezighoudt met duurzaamheid; het is een manier van werken die doorklinkt in alle beslissingen. Waar wij als zorgverzekeraar mogelijkheden zien voor duurzame oplossingen, kiezen wij hiervoor. Ons uitgangspunt is: ‘duurzaam, tenzij…’ Duurzaamheid is voor ons dus veel meer dan alleen ‘groen’. Het gaat bij ons ook om het centraal zetten van de mens, net als het duurzaam betaalbaar en beschikbaar houden van de zorg. Om het werken aan een sociale, solidaire én gezonde samenleving, waarin we bewust en verantwoord omgaan met het milieu maar ook met verworvenheden, zoals goede zorg.
De Business Principes van De Groene Zaak zijn leidend voor ons duurzaamheidsbeleid. In 2013 stelt de Directieraad een geactualiseerd duurzaamheidsbeleid vast, dat wordt goedgekeurd door de Raad van Commissarissen. De doelen en acties hierin zijn vertaald naar de clusterjaarplannen die besproken worden in de Directieraad. Door de verankering in de jaarplannen, is er een constante toetsing op duurzaamheidsaspecten in de bedrijfsvoering. De verantwoordelijkheid voor duurzaamheid ligt bij de clusterdirecteuren en bij de Raad van Bestuur. De projectgroep Duurzaamheid bundelt alle initiatieven die er binnen Menzis zijn op het gebied van duurzaamheid. Ook worden in de projectgroep ideeën uitgewerkt om stakeholders te betrekken en duurzaamheid te bevorderen in de keten. In de projectgroep zitten vertegenwoordigers vanuit onder meer de Raad van Bestuur, Directie, GRC/Financiën, Bedrijfsvoering, Corporate Communicatie en de Bestuursdienst.
DE GROENE ZAAK
Menzis is één van de oprichters van De Groene Zaak. Dit is een organisatie van circa 120 ondernemingen die de verduurzaming van de Nederlandse economie willen versnellen. Tot eind 2013 is onze CFO, Ruben Wenselaar, lid van het bestuur van De Groene Zaak. De Business Principes van De Groene Zaak zijn leidend voor ons duurzaamheidsbeleid: 1 Neem een duurzaam verdien- model als uitgangspunt
2 Verminder afval en verspilling
“Het is duurzaam, tenzij. Dat is de centrale zin in het MVO-beleid van Menzis. Een krachtig statement dat een forse ambitie uitstraalt. Als verzekeraar is Menzis niet alleen verantwoordelijk voor het verduurzamen van haar eigen bedrijfsvoering. Nog belangrijker is haar rol bij het verduurzamen van de zorgsector. Het is mijn wens en verwachting dat Menzis zich de komende jaren ontpopt als een gangmaker en koploper bij het verduurzamen van de hele zorgsector. Zodat ‘het is duurzaam, tenzij’ ook bij alle zorginstellingen het centrale motto wordt.” Willem Lageweg,
Directeur-bestuurder MVO Nederland
3 Neem keten-
verantwoordelijkheid
4 Zet in op maximale
energiereductie en gebruik duurzame energie
5 Zet je in voor nieuwe, duur-
zame financieringsmodellen
6 Bouw aan duurzaam leiderschap
18
MENZIS TREEDT TOE TOT MVO NETWERK ZORG In 2013 worden de voorbereidingen getroffen om begin 2014 toe te treden tot het MVO Netwerk Zorg. Dit bestaat uit 45 toonaangevende organisaties die samen pleiten voor meer lef, leiderschap, een langetermijnvisie en menselijke maat in de zorgsector. Ook streven ze naar een gezonde en duurzame toekomst van de zorgsector.
In het netwerk komen mensen uit bedrijven en zorginstellingen in cure en care bijeen om van en met elkaar te leren en zo een duurzaam perspectief voor de sector te ontwikkelen en te realiseren. In januari 2014 tekent Menzis het Manifest voor een gezonde toekomst voor de zorgsector.
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
GOVERNANCE
FINANCIËN
Verslag Raad van Bestuur Duurzaamheidsbeleid Focuspunten
Toegevoegde waarde van Menzis in de keten
Duurzaam werken, betekent voor Menzis ook dat wij onze verantwoordelijkheid nemen in de waardeketen. Onze waardeketen begint en eindigt bij de klant. In ons proces om deze klant goede en betaalbare zorg te bieden, kunnen we op diverse manieren en momenten waarde toevoegen aan de wereld om ons heen. • Met onze inkoop kunnen we de kwaliteit, kosten en beschikbaarheid van de zorg beïnvloeden in het belang van onze klant. Ook stellen we bijvoorbeeld op het gebied van duurzaamheid eisen aan onze leveranciers. • We willen een verantwoordelijke en goede werkgever zijn, die een gezonde en veilige werkplek biedt en bij wie iedereen zich thuis moet kunnen voelen. • Ons eigen vermogen beleggen we op een 100% duurzame manier, waarbij
KETEN TOEGEVOEGDE WAARDE
we ook invloed uitoefenen op de duurzaamheid van de bedrijven waarin wij aandelen hebben. • Met onze bedrijfsvoering willen we het milieu zo min mogelijk belasten, dus is duurzaamheid een belangrijk element in onze kantoorpanden, mobiliteit, kantoormaterialen, afval enzovoort. • Voor onze producten vinden we het belangrijk dat ze voor iedereen betaalbaar en toegankelijk zijn. We zijn er niet alleen voor onze klanten als zij zorg nodig hebben, maar ook als zij willen werken aan een gezonde leefstijl. Aan het begin van de keten vragen we onze klanten welke behoeften ze hebben in de zorg. Aan het einde van de keten vragen we naar hun ervaringen die we vervolgens weer meenemen. Zo werken we aan continue verbetering en duurzaamheid in de keten.
klantbehoefte • Klanten betrekken bij de zorginkoop en inzetten op preventie om zorggebruik te voorkomen.
inkoop • Inkoop van voldoende kwalitatief goede zorg voor een scherpe prijs. • Duurzame inkoop bij leveranciers.
medewerkers • Werk en ontwikkelkansen. • Beloning. • Ondersteuning in gezondheid.
kapitaal • Geen winstoogmerk. • Resultaten terug naar de klant. • Duurzaam beleggen.
19
bedrijfsvoering • Milieu zo min mogelijk belasten met de bedrijfs- voering.
producten & diensten • Transparante en solidaire producten. • Zorgadvies. • Preventie. • Maatschappelijke partnerships.
klantervaring • Zorg en klanten- service steeds beter laten aansluiten op klantvraag en -behoefte.
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
GOVERNANCE
FINANCIËN
Verslag Raad van Bestuur Duurzaamheidsbeleid Focuspunten
Focuspunten In dit jaarverslag verantwoorden we ons aan de hand van vier
Klantwaarde in zorg en gezondheid
Financieel gezonde coöperatie
Belangenhartiger van
Iedereen is welkom
focuspunten. De keuze van deze focuspunten is ingegeven door onze stakeholders.
klanten in de zorg Betaalbaar en beschikbaar houden van goede zorg Ondersteunen van een
Duidelijkheid in zorgkosten Duurzaam beleggingsbeleid
gezonde leefstijl
Klantwaarde in zorg en gezondheid
Financieel gezonde coöperatie
Geen winstoogmerk
Menz in beweging
Menzis in de maatschappij
Maatschappelijk betrokken medewerkers Goede balans werk en privé Ondersteuning in
Menz in beweging
gezondheid
20
Menzis in de maatschappij
Het milieu zo min mogelijk belasten Mensen in beweging brengen en houden Groen is gezond
PROFIEL & PRESTATIES
INHOUD
STRATEGIE
RESULTATEN
GOVERNANCE
FINANCIËN
Verslag Raad van Bestuur Duurzaamheidsbeleid Focuspunten
Uit onze contacten met stakeholders leren we welke onderwerpen zij belangrijk vinden. Deze staan in de materialiteitsmatrix. Onderwerpen die links op de horizontale as staan, kan Menzis zelfstandig oppakken. De onderwerpen midden op de as kunnen alleen met partners worden opgepakt. De meest rechtse onderwerpen liggen buiten onze invloedssfeer. De onderwerpen in de matrix komen terug in de focuspunten van het verslag. Daarnaast zijn de onderwerpen
Belang onderwerp voor onze stakeholders
-
+
verantwoord waarover Menzis zelf graag openheid geeft en die gevraagd worden in de Transparantiebenchmark.
Onze stakeholders
Wij zoeken nadrukkelijk verbinding met onze stakeholders. Onze stakeholders zijn alle partijen die een relatie hebben met Menzis. Hoe meer ons beleid ontstaat in open dialoog met stakeholders, des te groter is het vertrouwen in de authenticiteit en duurzaamheid van Menzis.
Met de meeste stakeholders hebben we structureel overleg. Daarnaast initiëren we zelf ook bijeenkomsten cq. overleggen en spreken onze bestuurs- en directieleden regelmatig op symposia waar onze stakeholders komen. In 2013 geven zij ook regelmatig gastcolleges op universiteiten om aankomend artsen te informeren over het zorgstelsel en de rol van de zorgverzekeraar. In de figuur hiernaast staat met welke stakeholders we onder meer in gesprek zijn.
ontwikkelingskansen
zorgadvies
baanzekerheid
milieu
duurzaam inkopen
duurzaam beleggen
zorg dichtbij
digtalisering
fraude
Patiëntenorganisaties Aanbieders zorg en welzijn De Groene Zaak MVO Nederland KWF
Menzis
RVC
IVN/Jantje Beton
toezicht/bureaucratie
FNV Beroepsgroepen
preventie
Sportclubs en partners in bewegen
Overheid en Politiek
gezondheid
Toezichthouders
duidelijke nota kwaliteit van zorg
Ledenraad
Natuurmonumenten
Klanten
zorgkosten
vergoedingen
Branche- organisaties
Onderwijs en wetenschap
economische crisis
herinrichting zorglandschap balans privé en werk
Uit onze nauwe banden met de stakeholders weten we welke onderwerpen bij hen leven. En welke onderwerpen belangrijk zijn om op te pakken. Uiteraard kunnen we niet alles doen, bijvoorbeeld omdat het buiten onze invloedssfeer of verantwoordelijkheid ligt. Daarin maken we dus keuzes. We ontvangen graag feedback. Als u vindt dat we andere keuzes moeten maken, horen we dat graag.
Medewerkers
Materialiteitsmatrix zorgsturing
Wat vindt u?
premie/winst
-
Impact van Menzis op dit onderwerp
21
Leveranciers Gemeenten
MKB-Nederland
Lees hier meer over de betrokkenheid van onze stakeholders
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
GOVERNANCE
FINANCIËN
Verslag Raad van Bestuur Duurzaamheidsbeleid Focuspunten
Menzis kent de structurele betrokkenheid van onder meer de volgende stakeholders:
Stakeholder
Overleg/contactvorm
Besproken issues 2013
Resultaten
Raad van Commissarissen
Periodieke vergaderingen.
Toezichtpunten in 2013 waren: zorgcontractering, producten/dienstenpakket, ontwikkeling klantenbestand en NPS-scores, IT-infrastructuur, HR/MD, formele en materiële controle/ fraudeaanpak en de Azivo Apotheek.
Zie verslag Raad van Commissarissen.
Ledenraad (verzekerden)
Naast formele overleg zijn er jaarlijks twee themabijeenkomsten.
• Ontwikkelingen op de Zorgverzekeringsmarkt. • Ontwikkeling van Menzis als coöperatie.
Inbreng van Leden verankerd in beleid.
Klanten
MedeMenz: een online co-creatie-platform waarop Menzis dagelijks met klanten in gesprek is over hun ervaringen met Menzis en de zorg, en het verbeteren hiervan.
Zie www.medemenz.nl.
Zie www.medemenz.nl.
Klanten (individueel en collectief)
• Klantservice, zorgadvies en klachtenafhandeling. • Accountmanagement.
Divers.
Vragen van klanten worden beantwoord en hun signalen worden betrokken in het beleid.
Koepels van patiëntenorganisaties
Structureel overleg in de werkgebieden.
• Inkoopcriteria o.a. TopZorg (m.n. bejegening, informatievoorziening en toegangs- en wachttijden zorg). • Delen visie van Menzis op toekomstig zorglandschap en rol patiëntenparticipatie.
Behoeften van patiënten zijn verankerd in de zorginkoop en patiëntvriendelijke zorg.
Zorgaanbieders (divers)
• Regulier overleg over contracten. • Online-informatie via nieuwsbrieven. • Organisatie bijeenkomsten.
• Beheersing van de zorgpremie, garanderen kwaliteit en bevorderen doelmatigheid. • Delen visie Menzis op toekomstig zorglandschap en belang geïntegreerde eerste lijn.
• Kwaliteit en doelmatigheid verankerd in contractering. • Introductie gezamenlijk gedragen blauwdrukken in de regio’s.
Beroepsgroepen
Overleg over volumenormen TopZorg.
Volumenormen inkoopcriteria.
Medische kwaliteit verankerd in contractering.
22
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
GOVERNANCE
FINANCIËN
Verslag Raad van Bestuur Duurzaamheidsbeleid Focuspunten
Stakeholder
Overleg/contactvorm
Besproken issues 2013
Resultaten
Landelijke Huisartsen Vereniging
Partnership, bijeenkomsten van werkgroepen.
Toekomstbestendige huisartsenzorg.
Opgepakte thema’s: ouderenzorg, administratieve lasten, praktijkmanagement en bekostiging.
Gemeenten (convenanten Enschede, Arnhem en Groningen)
Bestuurlijk overleg en kernteambijeenkomsten, samenwerking in projecten.
Stimuleren van een gezonde leefstijl en participatie.
Concrete resultaten binnen de afgesloten convenanten.
FNV
Bestuurlijk overleg en samenwerking in projecten.
Invulling geven aan collectiviteit door producten en diensten te ontwikkelen op het snijvlak van werk en gezondheid.
Gezamenlijke inspanningen om werk gezond te houden.
MKB-Nederland
Regulier overleg in kader van partnership.
Samen werken aan o.a. zorg, gezond gedrag, verzuim, arbo en preventie.
Bevordering van duurzame inzetbaarheid van werknemers.
Sportclubs en andere partners op het gebied van bewegen
Regulier overleg.
Samen invulling geven aan de doelstelling om zoveel mogelijk kinderen in beweging te krijgen, en maatschappelijke projecten.
Investeringen in gezondheid en welzijn, preventie: bijna 30.000 kinderen in beweging.
Natuurmonumenten, IVN, Jantje Beton en andere partners ‘groen is gezond’
Regulier overleg.
Invulling samenwerking en activiteiten daarbinnen.
Verlenging samenwerking, wandelroute Het Pad, en kinderen in de natuur.
De Groene Zaak
Regulier overleg.
Versnellen van duurzame ontwikkeling.
Input voor duurzaamheid bij Menzis.
Concertgebouw
Regulier overleg.
Invulling sponsorcontract en activiteiten.
Hoger welzijn relaties vanwege bezoek Concertgebouw.
ZN en andere branche-organisaties
Regulier overleg en bestuurlijke overleggen.
Opstellen van een ‘Agenda voor de zorg’.
Input voor het Regeerakkoord.
MVO Nederland
Regulier overleg in Netwerk Zorg.
Duurzaamheid in de zorg.
Kennis vertaald naar mogelijkheden voor verduurzaming inkoop.
23
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
GOVERNANCE
FINANCIËN
Verslag Raad van Bestuur Duurzaamheidsbeleid Focuspunten
Stakeholder
Overleg/contactvorm
Besproken issues 2013
Resultaten
Overheid & Politiek
Regulier overleg en bestuurlijke overleggen.
Belangen behartigen van onze verzekerden.
Input voor het Regeerakkoord, debatten en beleidsstukken.
Toezichthouders
Regulier overleg met DNB, CVZ en NZa.
Rapportages, solvabiliteit en andere onderwerpen.
Openheid en transparantie vergroot het vertrouwen.
Medewerkers
Ondernemingsraad.
Organisatiewijziging.
Advies OR meegenomen in plannen.
Werkoverleggen e.d., medewerkersbijeenkomsten en zeepkistsessies.
• Regulier werk. • Beleid Menzis. • Organisatiewijziging.
Medewerkers zijn betrokken bij beleid.
iMenz: online platform waarop medewerkers geïnformeerd worden en met elkaar in gesprek zijn.
• Productverbetering. • Klantsignalen oppakken. • Campagne.
Medewerkers worden geïnformeerd en leveren input.
Inkoopgesprekken.
Kwaliteit en kosten duurzaamheid.
Kritische inkoop.
Leveranciers
2E PLAATS IN DE MAATSCHAPPELIJKE IMAGO MONITOR
De Maatschappelijke Imago Monitor van SE Consultancy en Motivaction brengt jaarlijks het belang van het maatschappelijk gedrag van bedrijven onder het Nederlands publiek in kaart. Menzis staat in 2013 op de tweede plaats in de top 30 van de meest verantwoorde grote organisaties van Nederland.
24
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
GOVERNANCE
FINANCIËN
Verslag Raad van Bestuur Duurzaamheidsbeleid Focuspunten
Extra bijeenkomsten die Menzis in 2013 organiseert met stakeholders in de zorg o.a.:
Stakeholder
Besproken issues
Resultaat
Zorgaanbieders/gemeenten Noord- en Noordoost Groningen: werkconferenties en algemene informatiebijeenkomst.
Behoud van zorg dichtbij voor inwoners van krimpgebied.
Blauwdruk met een overzicht van het type zorg dat buiten de muren van het ziekenhuis georganiseerd kan worden en welke voorzieningen daarvoor nodig zijn.
Fysiotherapeuten: Menzis Businessclub.
Kwaliteit, praktijkvoering fysiotherapie.
Denktank, netwerk, inspiratie, kwaliteitsverbetering.
AWBZ-zorgaanbieders.
Inkoopbeleid van Zorgkantoren.
Zorgaanbieders zijn betrokken bij het inkoopbeleid.
GGZ-aanbieders.
Insteek zorginkoop in het licht van de veranderingen binnen de GGZ.
Zorgaanbieders zijn betrokken bij het inkoopbeleid.
ZN: werkbezoek zorgpartijen (CVZ, NZa, ministerie etc.).
Strategie, zorginkoop en processen van Menzis.
Inzicht in de wijze waarop Menzis inspeelt op veranderend overheidsbeleid.
Werkbezoeken vanuit ministeries.
Wederzijdse visies op vernieuwing in de gezondheidszorg.
Wederzijds begrip en zicht op mogelijkheden om elkaar te kunnen helpen.
Studenten/artsen in opleiding, diverse gastcolleges op universiteiten.
Nederlandse zorg- en verzekeringsstelsel, rol zorgverzekeraars.
Delen van kennis.
25
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
GOVERNANCE
FINANCIËN
Verslag Raad van Bestuur Duurzaamheidsbeleid Focuspunten
Externe presentaties, deelname aan debatten door bestuur en directie, met als doel verbinding leggen en dialoog voeren over visie en beleid van Menzis: januari
Bijeenkomst regelarme langdurige zorg
september
Bijeenkomst Medische Staf/RvB Ziekenhuis Gelderse Vallei
Congres preventieve wellness
Conferentie Stichting De Hoven over ‘Zorg zonder regels’
Dutch Economic Forum
Debat symposium NFU/RVZ ‘wie moet sturen op de kosten?’
februari
Oncologisch congres verpleegkundigen AMC-UvA
Seminar NBA, DNB, KPMG voor financials
maart
Clingendael Health Forum
Bijeenkomst Raadsleden Stadskanaal
Werkbezoek en mini-conferentie project SamenOud UMCG oktober
Forumdiscussie over solidariteit, bij presentatie RVZ-advies ‘het belang van wederkerigheid’
Gastcollege studenten UT over zorginkoop
Discussie over kostenbewustzijn met studenten geneeskunde LUMC
Gespreksdiscussie symposium De gezonde werkvloer
Diner pensant van NVB over financierbaarheid van de zorg
Debat met deelnemers MBA-H over grenzen in de zorg
Stakeholdersbijeenkomst convenant Gemeente Enschede
Symposium De Toekomstvisie op de Eerste Lijn april
Debat Kwaliteitsprijs Nationaal Kwaliteitscongres Medisch Specialisten
Gastcollege Masterclass Medical Business
november
Voorjaarvergadering Nederlands Tandheelkundig Genootschap
Congres Zorgbelang, Zuid-Holland
Bijeenkomst kwaliteitsregister V&VN
Symposium Het Roessingh ‘Uw zorg in 2025’
Bijeenkomst inkoop langdurige zorg
Prijsuitreiking Care2Care Zorginnovatie Award
Unisys Zorgcongres
Gastcollege voor studenten UT over het zorgstelsel en de rol van de zorgverzekeraar
Conferentie MST ‘het ziekenhuis van nu in de stad van nu’ Uitreiking Anna Reynvaanprijs
juni
december
Bijeenkomst bestuurders ziekenhuizen kernwerkgebied
Themabijeenkomst gezondheidszorg Bank Nederlandse Gemeenten
Congres Medisch Contact Live over relatie zorgverzekeraars en artsen
Seminar Duurzaam is gezond
Dag van de Jeugd-GGZ
Bijeenkomst Archiatros
Congres In Voor Zorg
Ingendael Discours Pensioenconferentie voor werkgevers Strategiedagen De Ziekenhuispartners XL augustus
Congres ZorgNL2013 Menzis Business Club: visie op toekomstig zorglandschap
Bijeenkomst curatieve zorginkoop
mei
Bijeenkomst Medische Staf/RVB van het SKB
Innovatiefonds Zorgverzekeraars
26
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
Klantwaarde in zorg en gezondheid Klantwaarde in zorg en gezondheid Belangenhartiger van klanten in de zorg Betaalbaar en beschikbaar houden van goede zorg Ondersteunen van een gezonde leefstijl
BELANGENBEHARTIGER VAN KLANTEN IN DE ZORG Wij behartigen de belangen van onze klanten in de zorg. Wij bieden duidelijke en transparante zorgverzekeringen met overzichtelijke vergoedingen en een betaalbare premie. Wij zijn goed toegankelijk en formuleren ons beleid in samenspraak met onze klanten. Tot slot, wijzen wij onze klanten de weg in de zorg. Productverantwoordelijkheid
2,1
miljoen klanten
9.540
AWBZbemiddelingen
I n 2013 passen we het productaanbod aan volgens deze principes: Positief onderscheidend: aantrekkelijk voor de klant. Duidelijke keuze: de klant begrijpt welk product het beste bij hem past. Eenvoudig voor de klant: in één keer duidelijk hoe het product werkt. Voorspelbare vergoeding: de klant ontvangt de vergoedingen die hij verwacht. Duurzaam: houdbaar voor de lange termijn en passend bij een gezondheidsorganisatie. Eenvoudige uitvoering: gemakkelijk te administreren en uit te leggen.
Eerlijk en open naar klanten
• Menzis is transparant over pakketten, vergoedingen en wijzigingen hierin. Dit staat op de website en in de informatie bij de nieuwe polis. • Via www.mijnmenzis.nl hebben klanten online inzicht in hun eigen zorgkosten. • Wij zijn goed toegankelijk voor onze klanten: online, aan de telefoon, op onze servicepunten enz.
Klantsignalen en klachten
Klanten kunnen via de website, per brief of via Klantenservice hun klachten indienen. Klantsignalen en klachten geven inzicht in de wijze waarop de klant de prestatie van Menzis heeft ervaren. Door deze feedback binnen de organisatie zichtbaar te maken, worden afdelingen kritischer op hun eigen prestaties. Zij worden belangrijke aanjagers van verbeteringen die in de organisatie doorgevoerd moeten worden. Om dit effect te bereiken, worden minder complexe klantsignalen en klachten afgehandeld door de betreffende afdelingen. De afdeling Klachtenmanagement handelt de complexere en mediagevoelige klachten af, heeft de regie op het analyseren van alle klachten en 27
draagt verbeteringen aan voor de organisatie. Hierdoor is Menzis een organisatie die leert van klantsignalen en zich continu verbetert.
41,3 2013
winstdagen door zorgbemiddeling
De afdeling Klachtenmanagement heeft in 2013 zo’n 15.700 klachten ontvangen en verwerkt. Menzis is sinds juli 2009 in het bezit van het Gouden Oor – IKM 3000, hét keurmerk voor Klachtenmanagement. In 2013 wordt het keurmerk opnieuw voor twee jaar toegekend.
Webcare
Klanten maken steeds vaker gebruik van social media om hun mening over Menzis te geven. Dit heeft vaak een ‘sneeuwbal effect’ doordat de signalen openbaar zijn en anderen erop gaan reageren. Het is daarom belangrijk dat Menzis snel reageert. Doelstelling is binnen 24 uur contact te hebben met de klant. Menzis heeft hiervoor een speciaal Team Sociale Interactie.
De afdeling Zorgadvies bemiddelt mensen naar kwalitatief goede, toegankelijke en betaalbare zorg. Wij doen dit voor iedereen (verzekerden en niet-verzekerden bij Menzis en alle Menzis-labels), omdat wij vinden dat iedereen recht heeft op goede zorg. We geven gratis adviezen en deze zijn vrijblijvend. Door verschillende opties met de klant door te nemen, behoudt de klant keuzevrijheid. Menzis werkt mee aan de verwijzing via www.zorgkaartnederland.nl. Dit is een initiatief van de NPCF. Op deze website kunnen bezoekers hun oordeel geven over een zorgaanbieder en de waardering van anderen zien. In 2013 is de telefonische dienstverlening van de zorgadviseurs uitgebreid met de AWBZ-zorg van de drie Menzis zorgkantoren. We adviseren de klanten over zorg in de AWBZ, Wmo en Zorgverzekeringswet. Klanten waarderen de integraliteit van de dienstverlening. Bijzondere aandacht hebben we voor de positie van de mantelzorgers en voor het voorkomen van overbelasting. In het team werken 5 zorgadviseurs die opgeleid zijn tot mantelzorgmakelaar. Zij kunnen mantelzorgers begeleiden en helpen bij regeltaken.
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
Klanten de weg wijzen in de zorg
MedeMenz
Zorgbemiddeling
Menzis Anderzorg Azivo
Menzis Anderzorg Azivo
2013
2012
3.909 klanten
5.460 klanten
41,3 dagen
38,4 dagen
Bemiddelingen naar TopZorg-behandelingen, Mantelzorgdesk en Seniorendesk
3.406 klanten
2377 klanten
AWBZ zorgbemiddeling, bemiddelingen Gids en Expert en zoeken voorkeursaanbieder
9.540 klanten
n.v.t.
Klantwaardering zorgbemiddeling
NPS-score: 25
NPS-score: 14
Wachttijdbemiddeling Gemiddeld aantal winstdagen door bemiddeling (gemeten voor Menzis, Anderzorg en Azivo)
Doel 2013
Resultaat 2013
Doel 2014
Net Promotor Score: NPS Menzis
-12
-18
Toppositie in Menzis-benchmark
NPS Anderzorg
+9
+6
Toppositie in Anderzorg-benchmark
0
-1
Score 0
Eerlijke en duidelijke producten: verduurzaming productportfolio
Aanpassing productportefeuille (duidelijk, eenvoudig, voorspelbaar en duurzaam)
Eerlijke en duidelijke producten
Klanten betrekken bij ons beleid
• 9.500 MedeMenz deelnemers (544 nieuw in 2013): - 11 deelbare resultaten - 78 ervaringen gedeeld - 31 brainstormvragen
Klanten betrekken bij ons beleid
NPS Azivo
28
“Wat vinden onze klanten belangrijk?” Daar draait het om op MedeMenz. Het platform waar klanten en nietklanten met elkaar en met Menzis in gesprek zijn.
In het brainstormgedeelte stelt Menzis regelmatig vragen. In het ervaringengedeelte kunnen klanten vertellen wat ze hebben meegemaakt in de zorg. Via de resultatenpagina houden wij iedereen op de hoogte van de ontwikkelingen. In 2013 zijn er 78 ervaringen in de zorg gedeeld, hebben we 31 brainstormvragen gesteld en hebben we elf resultaten kunnen delen met alle deelnemers. Met hun inzichten hebben we onder andere: • besloten om een persoonlijk zorgadviseur in te gaan zetten; • een naam voor ons GGZ-portaal bedacht; • ontdekt dat veel klanten wel graag online willen declareren, maar wij niet voldoende onder de aandacht brengen dat het mogelijk is; • bepaald dat we de zorgnota’s gaan verduidelijken.
In 2013 meldden 544 nieuwe deelnemers zich aan om mee te denken. Al ruim 9.500 mensen doen mee. De meest populaire brainstorm was: ‘Wilt u een rol spelen bij het controleren van de zorgrekening?’ De uitgebreide resultaten staan op www.medemenz.nl.
9.500
deelnemers
Privacy
Menzis vindt het belangrijk om zorgvuldig met persoonsgegevens om te gaan. Op www.menzis.nl, www.anderzorg.nl en www.azivo.nl staat een uitgebreide privacyverklaring waarin duidelijk uiteengezet wordt hoe Menzis (Azivo, Anderzorg) met persoonsgegevens omgaat, hoe klanten inzage kunnen krijgen en hoe zij hun correctie- en klachtenrecht kunnen uitoefenen.
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
“Onze organisatie is financieel afhankelijk van giften van het Nederlandse publiek en van bedrijven zoals Menzis. De bundeling van krachten werkt in het voordeel van de patiënt. Zowel Menzis als KWF willen de psychosociale zorg bij kankerpatiënten verbeteren, omdat kanker bij veel patiënten grote invloed heeft op het welbevinden. Daarnaast zet Menzis zich in om extra fondsen te werven door het aanbieden van een collectieve zorgverzekering waarbij Menzis nog eens 25 euro aan KWF doneert voor iedere nieuwe verzekering die wordt afgesloten. Dat geld besteden we aan wetenschappelijk onderzoek naar kanker. Bijzonder aan Menzis vind ik de enorme betrokkenheid van medewerkers. Dat merk je aan het groot aantal medewerkers dat zich als vrijwilliger inzet voor KWF en bijvoorbeeld collectes voor ons loopt. Dat maakt voor mij de samenwerking met Menzis zo plezierig.” Willemijn van den Berg, fondsenwerver KWF
29
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
DILEMMA: UITGEBREIDE VERGOEDINGEN VS. BREDE TOEGANKELIJKHEID
Sinds 2012 krijgen mensen met reuma hun fysiotherapie vanaf de twintigste behandeling niet meer vergoed in de Basisverzekering. Het idee van de overheid was dat de reumapatiënten zich voor fysiotherapie aanvullend kunnen verzekeren. Menzis bood op dat moment - als een van de laatste zorgverzekeraars - in de hoogste aanvullende verzekering een onbeperkte vergoeding van fysiotherapie. In de praktijk blijkt dit tot hoge kosten in de aanvullende verzekering te leiden, omdat veel van de reumapatiënten die deze verzekering kiezen één tot twee keer in de week fysiotherapie krijgen. De aanvullende verzekering wordt hierdoor zo duur, dat steeds minder mensen ervoor kiezen. De dekking moet dan door minder mensen worden opgebracht, waardoor de verzekering nog duurder wordt. Dat is niet houdbaar. Bij Menzis zijn we van mening dat de aanvullende verzekering juist voor een brede groep mensen betaalbaar moet zijn. Daarom hebben we de onbeperkte vergoeding van fysiotherapie in de aanvullende verzekering EV3 omgezet in maximaal 40 behandelingen. In de EV1 en EV2 hebben we de vergoeding uitgebreid van 7 naar 9, respectievelijk 12 naar 18 behandelingen. Hiermee bieden we voor grote groepen mensen de beste oplossing, maar helaas niet voor de reumapatiënten die twee keer per week fysiotherapie gebruiken. Wij hebben er dan ook voor gepleit om fysiotherapie voor chronische reumapatiënten weer op te nemen in de Basisverzekering. De kosten voor chronische zorg zijn te hoog om in een aanvullende verzekering met een beperkte populatie te delen. Daarmee wordt een te groot beroep gedaan op de onderlinge solidariteit.
30
FINANCIËN
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
BETAALBAAR EN BESCHIKBAAR HOUDEN VAN GOEDE ZORG Samen met onze stakeholders in de zorg werken we aan een herinrichting van het
zorglandschap, zodat goede
zorg ook op de langere termijn betaalbaar en beschikbaar
blijft voor onze klanten. Daarbij nemen wij de wensen en
behoeften van onze klanten mee in de zorginkoop.
Herinrichting zorglandschap
Samen met zorgaanbieders in onze werkgebieden zetten wij ons in voor een herinrichting van het zorglandschap. In Nederland komen steeds meer ouderen en mensen met een chronische ziekte. Zij hebben vaak meerdere aandoeningen tegelijk, en hun zorgvraag is verweven met vragen op het gebied van welzijn, wonen en participatie. Daarnaast verandert de zorgbehoefte doordat andere maatschappelijke opvattingen leven over ziekte en gezondheid. Mensen accepteren steeds minder
Ouderenverpleegkundige in Velp
complexe zorg ziekenhuiszorg eerstelijnszorg
herstel verpleging verzorging
sociaal
netwerk
ongemak en beperkingen. Ze doen daardoor een groot beroep op de zorg. De huidige inrichting van de zorg past niet altijd meer bij de vraag naar zorg. Veel mensen gaan naar het ziekenhuis voor zorg die eigenlijk ook wel door de eerste lijn (o.a. huisarts) geleverd kan worden. Partijen in de zorg zijn het erover eens dat de zorg dichterbij en rondom de patiënt georganiseerd moet worden. Zoals weergegeven in de piramide. Dit is ook beter voor de zorgkosten, omdat eerstelijnszorg nu eenmaal goedkoper is dan ziekenhuiszorg. Menzis geeft samen met zorgaanbieders vorm aan deze beweging.
zorg en welzijn in de wijk
Ons zorginkoopbeleid is al jaren gericht op een sterke eerste lijn. Wij vinden dat veel zorg dicht bij huis geleverd kan worden. Naast de zorg voor chronische patiënten, krijgt de integrale zorg voor ouderen in de eerste lijn steeds meer aandacht. Bijvoorbeeld in het project in Velp, waarin een specialist ouderengeneeskunde in een huisartsenpraktijk voorkomt dat mensen zwaardere zorg nodig hebben. Het aantal opnames in 31
AWBZ-instellingen loopt terug en onnodig gebruik van de medisch specialistische zorg wordt voorkomen. De ouderen worden eerder en beter geholpen in hun eigen omgeving en kunnen langer zelfstandig thuis blijven wonen.
NOG Beter in Noordoost Groningen
In Noordoost Groningen liggen plannen om de locaties Winschoten en Delfzijl van de Ommeland Ziekenhuis Groep (OZG) te sluiten en een nieuw ziekenhuis te openen in Scheemda. Samen met de provincie, zorgaanbieders, Zorgbelang Groningen en gemeenten werkt Menzis aan een oplossing om de zorg ook na het vertrek van de ziekenhuizen beschikbaar en, daar waar dat verantwoord kan, zo dichtbij mogelijk te houden voor de inwoners.
Meer informatie staat op onze website
Regioplannen Spoedeisende Zorg
Zorgverzekeraars stellen in 2013 gezamenlijk regioplannen op voor de kwaliteit van de complexe en basis spoedeisende zorg in de elf traumaregio’s in Nederland. Inzet van de plannen is om complexe spoedeisende zorg, zoals bijvoorbeeld bij een hersenbloeding, te concentreren bij minder ziekenhuizen. Basis spoedzorg zal voor iedereen dichtbij beschikbaar blijven, in de vorm van met elkaar samenwerkende of geïntegreerde spoedeisende hulpafdelingen en huisartsenposten. Bij complexe spoedeisende zorg is het van belang dat de patiënt snel in een gespecialiseerd ziekenhuis terecht kan voor behandeling door een ervaren en gekwalificeerd team. Door de zorg op minder plekken te concentreren, wordt de kwaliteit van de zorg beter. Een team krijgt zo voldoende patiënten om te behandelen en ervaring op te bouwen. Meer patiënten (volume) zorgt er bovendien voor dat dure voorzieningen effectiever worden gebruikt en dat (schaars) deskundig personeel doelmatiger wordt ingezet.
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
Patiëntenparticipatie bij de zorginkoop
Sinds enkele jaren werken Zorgbelang Groningen, patiëntenorganisaties, medisch specialisten, verpleegkundigen, leidinggevenden, stafmedewerkers van ziekenhuizen en Menzis in diverse projecten samen om de zorg meer af te stemmen op de wensen van de patiënten. Inmiddels zijn in 52 projecten samen met meer dan 25 verschillende patiëntenorganisaties zorgtrajecten beschreven, patiëntenraadplegingen uitgevoerd, verbeterplannen opgesteld én geïmplementeerd. In de afgelopen zes jaar is veel bereikt: de zorg is georganiseerd vanuit het perspectief van de patiënt, een vanzelfsprekende dialoog tussen belanghebbenden is tot stand gekomen én er is een werkwijze ontwikkeld die in ieder project als leidraad dient: ‘Het Groninger Model’.
Stimulering innovatie in de zorg
Menzis stelt zelf een aantal prijzen beschikbaar en ondersteunt een aantal prijzen die door anderen worden uitgereikt. We doen dit om zorgvernieuwing te innoveren, met name vanuit studenten en verplegend personeel.
• Anna Reynvaanprijs is een prijs voor verpleegkundigen, ter beschikking gesteld door het AMC en ondersteund door Menzis • Care2Care Zorg Award is een beloning voor ideeën ‘van de werkvloer’ in de zorg • Menzis Transparante Zorgprijs, Hanzehogeschool Groningen • Menzis UT scriptieprijs, Universiteit Twente
Duurzaam contracteren
In april 2013 organiseren we met het Arnhemse Rijnstate Ziekenhuis een bijeenkomst voor zorgaanbieders over maatschappelijk verantwoord ondernemen in de zorg. Het thema is duurzaam contracteren. Daarbij gaat het niet zozeer over contracteren op basis van bijvoorbeeld milieuprestaties, maar om duurzame afspraken over de zorg. Hoe houden we samen kwalitatief goede zorg betaalbaar en beschikbaar? De aanwezigen delen kennis en ervaringen met elkaar. Menzis deelt ervaringen in duurzaam contracteren met Lentis. In een vierjarig contract is 0% volumegroei afgesproken. Om die doelstelling te behalen, werken Menzis en Lentis samen aan het naar voren brengen van de zorg (meer zorg naar de eerste lijn), afschaffen
van onnodige bureaucratie en het leveren van bewezen effectieve zorg. Een ander voorbeeld is de proeftuin populatiemanagement met 180 huisartsen in Arnhem. Hier wordt gezocht naar nieuwe financieringsmethoden, waarbij ook sprake is van shared savings. Het project is aangemerkt als één van de pilots van het Ministerie van VWS.
Nieuwe overeenkomst over zorg voor asielzoekers
Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) en Menzis (Menzis COA Administratie) sloten in september een nieuwe overeenkomst voor zorg aan mensen die asiel zoeken in Nederland. Het nieuwe contract loopt tot en met 2017. Asielzoekers kunnen aanspraak maken op zorg conform de Regeling Zorg Asielzoekers. MCA voert deze regeling uit. De huisartsenzorg aan asielzoekers wordt op locaties aangeboden via het Gezondheidscentrum Asielzoekers (GC A), beide bedrijven zijn onderdeel van Menzis.
32
Menzis Zorgkantoren (Arnhem, Groningen, Twente)
Uitgegeven aan AWBZ-zorg Aantal cliënten met PGB (persoonsgebonden budget) (stand per 31/12) Gemiddelde doorlooptijd PGB Aantal zorgaanbieders/instellingen (verzonden contracten care en ziekenhuizen in verband met verkeerde-bedproblematiek) Aantal medewerkers Menzis Care
2013
2012
€ 3,8 miljard
€ 3,9 miljard
20.415 cliënten
21.523 cliënten
11 dagen
24 dagen
268
315
134 fte
142,1 fte
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
Doel 2013
Resultaat 2013
Doel 2014 en verder
Herinrichting zorgaanbod.
• Herinrichting zorgaanbod in Noordoost-Groningen in project NOG Beter. • Start landelijke herinrichting van de acute zorg. • Diverse resultaten geboekt in concentratie en spreiding, o.a. in de regio Den Haag bij het selectief inkopen van de ICD’s. • Diverse regionale projecten gestart ter vergroting van substitutie en doelmatigheid, onder andere: - start dialyseproject gericht op verbetering van de kwaliteit en organisatie van zorg, en reductie van zorgkosten. - proeftuin Arnhem waarin op het gebied van bewegingsapparaat en ouderen na ontslag afspraken worden gemaakt met huisartsen, kaderartsen en wijkverpleegkundigen. - project rondom shared savings waarin in de regio Twente samen met een zorggroep een vorm van uitkomstbekostiging wordt ontwikkeld en getest.
In samenwerking met zorgaanbieders en patiëntenorganisaties uitvoeren van onze ambities om zorg te substitueren van de 2 lijn naar de 1e lijn. Per regio worden substitutieagenda’s opgesteld in samenwerking met 2e lijn en 1e lijn. Substitutie wordt verder vormgegeven door nieuwe vormen van (uitkomst) bekostiging te ontwikkelen, tripartiete afspraken te maken over verschuiving van volume en deze vervolgens door te vertalen naar verschuiving in gelden.
Partnerships met ziekenhuizen.
Het aangaan van partnerships om te komen tot regionale herinrichting van de zorg. In 2013 is bepaald met welke strategische ziekenhuizen Menzis graag partnerships aangaat. In de regio Groningen is dit al verdergaand vormgegeven.
Met ziekenhuizen in de werkgebieden van Menzis worden meerjarige partnerships gesloten, waarbij afspraken worden gemaakt over substitutie, kwaliteit van zorg (incl. patiëntperspectief), zinnige en zuinige zorg, en regionale thema’s en projecten.
Samen met zorgaanbieders de beweging maken naar meer zelfmanagement en een verschuiving van specialistische GGZ naar basisGGZ.
• Doelstelling verwerkt in inkoopbeleid. Dit betreft 5 tot 10% van het budget. • Kwaliteit beter inzichtelijk gemaakt. • Nieuw online platform: Menz en Geest om zelfmanagement te stimuleren.
Vervolg geven aan doelstellingen en resultaten 2013.
Beïnvloeding van doelmatig voorschrijven en reductie zorgkosten farmacie.
• Afspraken over de hoogte van de farmaciekosten waarbij overschrijding voor eigen rekening van het ziekenhuis komt. • In 2013 is een controle van dure geneesmiddelen over 2012 opgestart.
• Verder stimuleren doelmatig voorschrijven in ziekenhuizen. • Verbeteren therapietrouw en voorkomen onnodig medicijngebruik en reductie zorgkosten. • Afronding controle dure geneesmiddelen.
33
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
Doel 2013
Resultaat 2013
Doel 2014 en verder
Digitaal contracteren.
• Voor de inkoop 2014 zijn bijna 50.000 contracten digitaal aangeboden (incl. meerjarige overeenkomsten). • Met name de contracten voor de eerstelijns zorgaanbieders en de GGZ Voor een aantal onderdelen is de digitale contractering nieuw in 2013: hulpmiddelen, paramedische zorg in ziekenhuizen en zorg die instellingen voor medische specialistische verpleging thuis bieden.
Digitale contractering wordt in 2014 onderzocht voor (een deel van) de ZBC’s.
Uitbreiding behandelingen TopZorg.
• Darmkanker en prostaatkanker zijn in 2013 als nieuwe behandelingen toegevoegd aan de al bestaande 9 behandelingen (borstkanker, heupartrose, spataderen, liesbreuk, meniscus, rughernia, staar, amandelen en slaapapneu). Deze zijn gecontracteerd bij een kleine 90 aanbieders van medischspecialistische zorg die voldoen aan kwaliteitseisen, waarbij een groot deel vanuit klantperspectief is opgesteld i.s.m. patiëntenorganisaties. • Uitbreiding afspraken met fysiotherapeuten over TopZorg-behandelingen om verdere ontwikkeling van kwaliteit te bevorderen.
Verdere verbetering van informatie aan klanten over waar welke TopZorgbehandelingen geleverd worden, op basis van klantsignalen.
Zorginkoop samen met patiënten.
Samen met regionale Zorgbelangen zijn tientallen projecten uitgevoerd waarbij de zorg is verbeterd door participatie van patiënten in de zorginkoop. Zoals verkorten van wacht- en toegangstijden, betere patiëntenfolders, de inzet van een casemanager of aandacht voor begeleiding en nazorg.
• Elk jaar realiseren we bij minstens zes partnerziekenhuizen zorgverbeteringen door verbeterprojecten samen met ziekenhuizen, regionale Zorgbelangen & patiëntenorganisaties. • Continu verbeteren zorginkoop samen met patiënten.
Tevredenheid zorgaanbieders.
In 2013 is de tevredenheid over de digitale contractering gemeten. 84% van de zorgaanbieders beoordeelt dit met een 7 of hoger. De helft hiervan geeft een 8.
Algemene tevredenheid van zorgaanbieders over Menzis (beleid, contractering, communicatie) is minimaal een 6,5.
34
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
ONDERSTEUNEN VAN EEN GEZONDE LEEFSTIJL
We zijn er voor onze klanten als zij zorg nodig hebben, maar ook als zij willen werken aan hun gezondheid. Samen met partners, zoals werkgevers en gemeenten, ondersteunen we onze klanten in hun gezonde leefstijl.
SamenGezond in 2013
SamenGezond is een spaarprogramma dat een gezonde leefstijl beloont. Met SamenGezond wil Menzis klanten stimuleren gezonder te leven. SamenGezond beloont een gezonde leefstijl en is dus voor iedereen, niet alleen voor gezonde mensen.
430.000
Menzis Changes
In september 2013 bieden we voor het eerst gezonde online-cursussen aan, de Menzis Changes. Onze klanten kunnen met flinke korting deelnemen en sparen er punten mee voor SamenGezond. Eind 2013 hebben al 9.000 klanten een online-cursus besteld.
Zo houden we werk gezond!
Samen met de FNV hebben we een campagne gevoerd met als thema ‘Zo houden we werk gezond’. Waar de FNV expert is op het gebied van werk en inkomen, is Menzis de expert op het gebied van gezondheid. De gebundelde kennis is via een online-platform beschikbaar gesteld: van speciale apps tot informatie over gezondheid, van handige tips tot slimme tricks. Alles om werknemers te ondersteunen om gezond te werken.
Menz en Geest
Vanaf 2013 kunnen klanten gebruik maken van een nieuw portaal op onze website: Menz en Geest. Hier vinden zij informatie over allerlei psychische klachten en aandoeningen. Daarnaast is er een zelftest en zijn er zelfhulptools. Zo krijgen klanten meer mogelijkheden voor zelfregie en zelfhulp. Is professionele hulp nodig, dan wijst het portal de weg in de vaak onduidelijke GGZ.
Gezond meedoen!
Gezond meedoen! is een intensieve samenwerking tussen Menzis en gemeente Enschede. Binnen het vierjarige programma worden op dit moment 13 projecten uitgevoerd in drie wijken in de gemeente Enschede. Met het uitvoeringsprogramma zetten we ons in voor een betere gezondheid voor zoveel mogelijk inwoners van Enschede met een zo effectief mogelijke inzet van
deelnemers
Er zijn ook voldoende spaarmogelijkheden voor mensen met een chronische ziekte. In 2013 hebben zich 256.000 klanten aangemeld bij SamenGezond. Per 1 januari 2014 zet dit de teller op 430.000 deelnemers.
middelen. Daarmee spelen Menzis en de gemeente in op de actuele ontwikkelingen in zorg en welzijn: een grotere vraag door een toename van ouderen en chronisch zieken, dreigende personele tekorten en minder financiële ruimte. Door stelselhervormingen en bezuinigingen worden gemeenten en
Lees hier hoe we de jeugd in beweging brengen en houden
Doel 2013
Resultaat 2013
Doel 2014
Stimuleren gezond gedrag met spaarprogramma SamenGezond
430.000 deelnemers van SamenGezond, waarvan 256.000 nieuw in 2013
Doorontwikkeling en verbetering SamenGezond
“De behoefte aan mantelzorgers neemt toe en zal de komende jaren alleen nog maar verder gaan toenemen. Tegelijkertijd moet er meer en langer worden doorgewerkt. Een op de acht mantelzorgers heeft een betaalde baan. Menzis ondersteunt samen met de FNV, mantelzorgers. De uitgebreide vergoedingen, mantelzorgarrangementen en dienstverlening bieden de mantelzorger ondersteuning bij de zorg voor een naaste. De FNV maakt zich hard om binnen de CAO afspraken te maken om werk en mantelzorg beter op elkaar af te stemmen.” Leo Hartveld, Penningmeester, FNV
35
zorgverzekeraars logische partners om de dienstverlening op dit vlak samen op te pakken.
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
Financieel gezonde coöperatie
Wat gebeurt er met de zorgpremie?
Duidelijkheid in zorgkosten
Financieel gezonde coöperatie
Bij het bepalen van de premie houden we rekening met de wet- en regelgeving die van zorgverzekeraars eist dat eigen vermogen wordt aangehouden om nota’s te betalen van zorgverleners en klanten.
Iedereen is welkom Geen winstoogmerk Duidelijkheid in zorgkosten Duurzaam beleggingsbeleid
€
€ €
Als aan deze solvabiliteitseisen is voldaan, worden de overige bedrijfsresultaten via een premieverlaging aan onze klanten teruggegeven. Hierdoor hebben we zowel voor 2013 als 2014 de premie kunnen verlagen.
Huisartsen 2014
Jaarpremie 2014 Basisverzekering Menzis
€ 1.146
2,23
solvabiliteitsratio In 2012 was dit 2,05
€ 1.158
Ziekenhuiszorg
2013 € 1.272
2012
Mondzorg
€ 1.155
4,8%
€ 1.296
€ 1.290
7,1%
Hulpmiddelen 3,9%
€ 1.278
€ 1.155
10,1% Apothekerszorg
5,6%
3,5%
€ 1.035
50,2%
11,3% Psychologische zorg
Jaarpremie
e 1.146
€
Fysiotherapie
3,6% Bedrijfskosten Menzis-concern
• Lonen ca. 2.000 medewerkers 1,8% • Marketing, reclame en maatschappelijke sponsoring (incl. provisie) 0,6% • ICT (declaratiesystemen, polissystemen, websites) 0,3% • Kantoren 0,2% • Overig 0,6%
0%
Diversen
• Geriatrische revalidatiezorg 1,8% • Ziekenvervoer 1,4% • Geboortezorg 1,0% • Zorg in het buitenland 0,6% • Overige paramedische zorg (excl. fysiotherapie) 0,4% • Alternatieve behandelwijzen 0,3% • Overige zorg 1,5%
Winstuitkering
Menzis is een coöperatie en keert dus geen winst of bonussen uit
De percentages zijn afgerond, waardoor het totaal niet precies op 100% uitkomt. De percentages zijn afgerond, waardoor het totaal niet precies op 100% uitkomt.
36
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
Fraude
In 2013 zijn er regelmatig berichten in de media over fraude door zorgverleners. Daarbij hoeft niet altijd sprake te zijn van opzet. Feit blijft dat er veel onduidelijkheid is over zorgkosten. Menzis hecht zeer aan transparante en integere zorgkosten, en wij bestrijden fraude zeer actief. Fraude is schadelijk voor het vertrouwen in de branche en verhoogt onnodig de premie. Menzis spant zich
ervoor in dat geld dat bestemd is voor de zorg, ook daadwerkelijk besteed wordt aan de zorg. Menzis geeft klanten ook een actieve rol bij fraudebestrijding. Wij vragen hen om de zorgkosten die zorgaanbieders op hun naam hebben gedeclareerd, te contro- leren op www.mijnmenzis.nl en eventuele onjuistheden door te geven. Ook benaderen we soms klanten met de vraag of zij de zorg die een zorgaanbieder bij
Schaden eigen rekening
Ook zetten we ons er samen met zorgaanbieders voor in dat klanten een duidelijke nota krijgen, zoals de minister dat van ons vraagt.
Als % van verdiende premies en bijdragen eigen rekening
Financieel gezonde coöperatie 2013 Verdiende premies en bijdragen eigen rekening
ons heeft gedeclareerd ook echt hebben ontvangen. Bovendien vinden wij dat klanten inzicht moeten krijgen in de besteding van die premiegelden. De infographic hierover staat op de vorige pagina.
e 5.519.956 e 5.258.942
95,3%
Bedrijfskosten
e 231.038
4,2%
Totaal resultaat
e 126.295
Eigen vermogen
e 1.234.417
22,4%
Uitgebreide betalingsregelingen
Menzis biedt uitgebreide betalingsregelingen voor klanten die hun premie of eigen risico niet kunnen betalen. Als klanten toch hun rekening nog niet op tijd betalen, volgt Menzis de wettelijke regelingen voor wanbetalers. We vinden het belangrijk om het geld van wanbetalers te incasseren. We zien dit als een vorm van solidariteit naar de klanten die hun premie wel op tijd betalen. Immers, de kosten van het wanbetalen worden uiteindelijk betaald door alle klanten met een keurig betaalgedrag.
Duurzaam beleggen
Duurzaam beleggen houdt in dat wij nadrukkelijk alleen willen beleggen in bedrijven en landen die verantwoord omgaan met mensenrechten, arbeidsomstandigheden, milieu en anticorruptie. Wij beleggen voor de lange termijn. We richten ons niet op kortetermijngewin maar op een duurzaam rendement. We zijn ervan overtuigd dat ondernemingen die beter presteren op gebied van milieu, maatschappij en bestuur op de lange termijn een hoger en duurzamer rendement opleveren.
Lees onze volledige financiële resultaten over 2013 37
Duurzaam beleggen betekent ook dat Menzis investeert in de toekomst van de gezondheidszorg. Dat doen we onder andere door innovatieve concepten in zorg en gezondheid ruimte te geven om te kunnen groeien.
“Menzis is een maatschappelijk betrokken zorgverzekeraar omdat zij zich proactief oriënteert op - en investeert in innovaties in de zorg Ook stimuleert Menzis zorginstellingen om op dit vlak actief te zijn.” Marc Koster,
Manager Vastgoed Rijnstate Ziekenhuis Arnhem
100%
duurzaam belegd vermogen In 2012 was dit 98,6%
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
Doelen en resultaten duurzaam beleggen Doel 2013
Resultaat 2013
Doel 2014
Duurzaam belegd vermogen van 98,5% naar 100% brengen.
100% van het belegd vermogen is duurzaam belegd volgens het uitsluitingenbeleid van Menzis.
100% duurzaam belegd vermogen handhaven.
Duurzame factoren mee laten wegen in de selectie van – en integreren in het beleggingsproces bij – externe portefeuillemanager.
Bij de selectie van een nieuwe vermogensbeheerder voor aandelen opkomende markten zijn duurzame factoren uitdrukkelijk meegewogen in de beslissing.
• Duurzaamheid mee laten wegen in het beleggingsproces van de staatsobligatie portefeuille. • Best-in-class benadering invoeren voor de aandelen portefeuille ‘ontwikkelde markten’ (uitsluitend beleggen in top 20% duurzame bedrijven van iedere sector). • Onderzoek naar mogelijkheden van thematische beleggingen in bijvoorbeeld schone energiebronnen.
Als belegger actief – via partners – de dialoog voeren (engagement) en invloed uitoefenen op milieu, maatschappij en ondernemingsbestuur (ESG).
Per 31 december 2013 is het dialoogbeleid op 100% van de aandelenportefeuille en op 100% van de bedrijfsobligatieportefeuille toegepast.
Elk kwartaal transparant communiceren over de uitvoering van het engagementbeleid.
In het dialoogprogramma een speerpuntontwikkeling volgen waarmee we actief inzetten op betaalbaarheid van de zorg.
Betaalbaarheid van zorg is opgenomen als nieuw speerpunt in het dialoogprogramma; resultaten zijn nog niet zichtbaar.
Transparant en periodiek communiceren over de uitvoering van het dialoogprogramma.
Stemrecht in Nederland actief uitoefenen om Nederlandse ondernemingen te stimuleren op ESG-gebied.
Menzis heeft gestemd op de aandeelhoudersvergaderingen van Heineken, Philips, Unilever en Royal Dutch Shell.
Stemrecht in Nederland actief uitoefenen om Nederlandse ondernemingen te stimuleren op ESG-gebied.
Transparant en periodiek communiceren over de uitvoering van het beleid.
Actuele informatie over het vermogensbeheer en beleggingsbeleid op de website www.menzis.nl/vermogensbeheer.
Elk kwartaal transparant communiceren over de uitvoering van het beleid en de duurzaamheidscore van de beleggingen.
Verhogen beleggingen met impact op de Nederlandse zorgsector.
Per eind 2013 is er in drie fondsen belegd: Gilde Healthcare Services, Holland Ventures Zorg Innovaties en het Health Economic Fund van LSP. In 2013 is de portefeuille aan zorgbeleggingen niet uitgebreid met nieuwe fondsen. De beleggingen in deze fondsen voor de Zorg bedragen per eind 2013 circa 0,60% van de aandelenportefeuille.
Blijven zoeken naar beleggingen met impact op de Nederlandse zorgsector.
Zie ook www.menzis.nl/vermogensbeheer
Lees meer over het Duurzaam beleggingsbeleid 38
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
Duurzaam beleggingsbeleid Het duurzame beleggingsbeleid van Menzis bestaat uit vijf pijlers: uitsluitingenbeleid, engagementbeleid, stembeleid, belegging in de zorg en het selecteren van duurzame externe vermogensbeheerders.
1 Global Compact Principles
Menzis richt haar beleggingsportefeuille verantwoord (duurzaam) in met de ‘10 Global Compact Principles’ van de Verenigde Naties, aangevuld met uitsluiting van
tabaksproducenten. De Global Compact is een internationale standaard voor maatschappelijk verantwoord ondernemen, ingesteld door de Verenigde Naties en onderkend door veel bedrijven. De tien principes van de Global Compact zijn gebaseerd op belangrijke verklaringen en conventies, zoals de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en de VN Conventie tegen Corruptie. De Global Compact Principles worden daarmee universeel erkend als standaard en hebben zeer groot draagvlak.
2. Uitsluitingenbeleid
De criteria leiden tot een ‘zwarte’ lijst van bedrijven en landen die in strijd handelen met één of meerdere van deze principes. Er wordt niet belegd in staatsobligaties van landen die op de uitsluitingenlijst staan. Dit zijn landen waartegen de VN of EU een sanctie heeft uitgevaardigd. De regimes in deze landen hebben misdaden begaan tegen hun eigen volk of vormen een gevaar voor de regionale of wereldwijde vrede.
ONDERNEMINGEN DIE DE 10 GLOBAL COMPACT PRINCIPLES ONDERSCHRIJVEN, ZULLEN 1 internationaal uitgevaardigde mensenrechten ondersteunen en respecteren;
2 zich er steeds van verzekeren dat zij niet medeplichtig zijn aan schending van de mensenrechten; 3 de vrijheid van vakvereniging erkennen en het recht op collectieve onderhandelingen handhaven; 4 alle vormen van verplichte en gedwongen arbeid uitbannen; 5 de effectieve afschaffing van kinderarbeid bevorderen; 6 de bestrijding van discriminatie in arbeid en beroep ondersteunen; 7 voorzorg betrachten bij het belasten van het milieu; 8 initiatieven ondernemen om een groter milieubewustzijn te bevorderen; 9 de ontwikkeling en de verspreiding van milieuvriendelijke technologieën stimuleren;
Ook wordt niet belegd in aandelen en bedrijfsobligaties van bedrijven die op de uitsluitingenlijst staan. Dit zijn bedrijven die in strijd handelen met één of meerdere van de ’10 Global Compact Principles’ van de VN. Van oudsher heeft Menzis hieraan toegevoegd: ondernemingen die voor meer dan 10% van hun omzet afhankelijk zijn van het produceren van tabak en/of tabaksgerelateerde producten (sigaretten, sigaren, tabak voor pijpen, snuiftabak en rookloze tabaksproducten). Menzis kiest voor deze aanvulling omdat roken schadelijk is voor de gezondheid en niet past bij een gezonde leefstijl. Aanvullend hierop heeft Menzis in 2013 het uitsluitingenbeleid uitgebreid met militaire wapens en niet-militaire vuurwapens. Daarmee sluit Menzis beleggingen uit in ondernemingen die meer dan 5% van hun omzet afhankelijk zijn van de productie van militaire wapens en ondernemingen die betrokken zijn bij de productie en/of de verkoop van niet-militaire vuurwapens en munitie. Zowel militaire wapens als nietmilitaire vuurwapens hebben vanuit duurzaamheidsoogpunt
10 elke vorm van corruptie tegengaan, inclusief afpersing en omkoping.
39
twee kanten. De positieve kant is dat wapens een functie hebben in het bewaken van vrede, zowel tussen landen (militaire wapens) als tussen burgers (niet-militaire vuurwapens). Echter, het bezit ervan zou daarbij alleen voorbehouden moeten zijn aan speciale overheidsinstanties (leger en politie) van landen, die zich houden aan de 10 Global Compact Principes van de Verenigde Naties. Daarnaast is Menzis van mening dat de financiering van de vuurwapenproductie een overheidsaangelegenheid is, niet van private investeerders als Menzis. De uitsluitingenlijst wordt ieder kwartaal bijgewerkt en opgesteld door een gespecialiseerd extern bureau. Daarna wordt de lijst verstrekt aan de portefeuillemanagers van Menzis. Als de portefeuillemanagers zien dat een bedrijf of land op de lijst is gekomen waarin Menzis op dat moment belegt, verkopen zij deze positie direct. Daarnaast controleert het gespecialiseerde externe bureau ook jaarlijks of er geen bedrijven en landen van de ‘zwarte lijst’ in de beleggingsportefeuille zitten. Mochten bij deze screening alsnog onverantwoorde beleggingen aan
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
het licht komen, dan worden deze verwijderd uit de portefeuille. De betreffende bedrijven en landen worden toegevoegd aan de zwarte lijst. Het streven om het uitsluitingenbeleid voor 100% op de beleggingsportefeuille toe te passen is in 2013 bewerkstelligd. Voor beleggingen in aandelen ‘Opkomende Markten’ kon Menzis alleen beleggen via beleggingsfondsen waarop het specifieke uitsluitingenbeleid van Menzis niet kon worden toegepast. In 2013 is een mandaat ingericht waarbij alle aandelen rechtstreeks op
de rekening van Menzis staan en het uitsluitingenbeleid dus voor 100% toegepast kan worden. Onderstaande tabel geeft per beleggingscategorie aan voor welk percentage het uitsluitingenbeleid eind 2013 is toegepast, in vergelijking met eind 2012.
3. Dialoog
Menzis heeft een deel van zijn vermogen belegd in aandelen van beursgenoteerde ondernemingen en obligaties die zijn uitgegeven door ondernemingen. Dit schept mogelijkheden, en ook een
zekere verantwoordelijkheid, om een bijdrage te leveren aan een duurzamere samenleving. Menzis wil als belegger actief de dialoog voeren met deze ondernemingen (engagement). Zo kan invloed worden uitgeoefend op hun prestaties op het gebied van milieu, maatschappij en ondernemingsbestuur (Environment, Social en Governance, ook wel afgekort tot ESG). Menzis is ervan overtuigd dat ondernemingen die beter presteren op het terrein van ESG op de lange termijn een hoger en duurzamer rendement opleveren. Als belegger
Percentage verantwoorde beleggingscategorieën in portefeuille Beleggingscategorie
% totale portefeuille
2013
Uitsluitingen beleid
% totale portefeuille
2012
Uitsluitingen beleid
Geldmarkt
66%
100%
61,5%
100%
Vastrentende waarden: • staatsobligaties • bedrijfsobligaties
10% 0%
100% 100%
21% 1%
100% 100%
Aandelen
24%
100%
16,5%
91,0%
Duurzaamheid totale portefeuille
100%
98,5%
40
is Menzis echter te klein om succesvol zelfstandig de dialoog aan te gaan met beursgenoteerde ondernemingen. Daarom zoekt Menzis via gespecialiseerde partners, en waar mogelijk samen met andere institutionele beleggers, de dialoog met ondernemingen waarin wordt belegd.
Dialoog met Nederlandse bedrijven
Voor de dialoog met Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen is Menzis aangesloten bij Eumedion. Eumedion is een Nederlandse organisatie die zich vooral richt op goed ondernemingsbestuur (corporate governance) bij Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen. Institutionele beleggers verenigen zich in Eumedion om gezamenlijk invulling te geven aan de maatschappelijke verantwoordelijkheid die aandeelhouderschap met zich meebrengt, zoals dat is voorgeschreven in de Nederlandse Corporate Governance Code. Aansluiting bij Eumedion betekent het onderschrijven en ook concretiseren van de aanbevelingen die zij doen en het onderschrijven van de Nederlandse Corporate Governance Code.
Dialoog met buitenlandse bedrijven
Voor de dialoog met buitenlandse ondernemingen in de beleggingsportefeuille heeft Menzis sinds 2011 de Engelse vermogensbeheerder F&C ingeschakeld. F&C vertegenwoordigt met een dialoogprogramma een groot aantal beleggers in de wereld met een totaal belegd vermogen van meer dan 100 miljard euro. Met de ‘dialoogkracht’ van deze groep vergroot F&C de kans op daadwerkelijk resultaat van de dialoog. In samenspraak met de aangesloten beleggers, identificeert F&C de belangrijkste wereldwijde ESGkwesties, risico’s, kansen en thema’s die in aanmerking komen voor dialoog. Vervolgens beoordeelt F&C meer dan 5.000 ondernemingen op ESG-risico’s. Bedrijven die risico lopen op een van de thema’s worden opgenomen in een dialoogprogramma. De figuur op de volgende pagina laat zien welke thema’s in 2013 de basis vormden voor de dialoog.
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
Van dialoog tot uitsluiting
Totaaloverzicht door F&C bestreken duurzaamheidsrisico’s en -kansen Milieu
Maatschappij
Governance
Klimaatverandering • CO2, uitstootbeheer en verslaglegging • Strategie klimaatverandering • Alternatieve brandstoffen • Productontwikkeling
Gezondheidszorg • Voeding • Toegang tot medicijnen • Productveiligheid • Hiv/aids
Goed ondernemingsbestuur • Bezoldiging • Bestuursstructuur • Aandeelhoudersrechten • Controle en toezicht
Ecosysteemdiensten • Biodiversiteitsbeheer • Water • Toegang tot (win)gebieden en middelen
Arbeidsomstandigheden • Veiligheid en gezondheid • Internationale normen en conventies • Diversiteit • Arbeidsomstandigheden toeleveringsketen
Bedrijfsethiek • Omkoping en corruptie • Politieke invloed • Klokkenluidersregelingen • Maatschappelijk verantwoorde marketing
Milieubeheer • Productontwikkeling • Milieunormen • Prestaties in de toeleveringsketen • Verontreinigingsbeheersing • Afval en recycling
Mensenrechten • Veiligheid • Privacy en vrijheid van meningsuiting • Relatie met de lokale gemeenschap • Gebieden met zwak bestuur
Duurzaamheidsbeheer en -verslaglegging • Informatieverschaffing en verslaglegging • Bestuur en duurzaamheid • Implementatie Global Compact
41
Als de dialoog niet voert tot het gewenste resultaat, kan dit leiden tot een (tijdelijke) uitsluiting van de betreffende onderneming. Menzis neemt een dergelijk besluit op adhocbasis, met als doel een vruchtbare dialoog met de betreffende onderneming te bevorderen. Is er weer voldoende zicht op een succesvolle dialoog, dan zal Menzis de onderneming van de uitsluitingenlijst halen. In 2013 is er geen onderneming aan de uitsluitingenlijst toegevoegd vanwege tegenvallende dialoogresultaten.
Het streven is het dialoogbeleid voor de volledige aandelen- en bedrijfsobligatieportefeuille toe te passen. Voor beleggingen in aandelen ‘Opkomende Markten’ is dit, net als bij het uitsluitingenbeleid, per eind 2013 voor het eerst mogelijk. Per 31 december 2013 is het dialoogbeleid op 100% van de aandelenportefeuille en op 100% van de bedrijfsobligatieportefeuille toegepast. De tabel op de volgende pagina geeft per beleggingscategorie aan voor welk percentage het dialoogbeleid is toegepast eind 2013.
Dialoogbeleid is toegepast op 100% van de aandelenportefeuille en de bedrijfsobligatieportefeuille (in 2012 was dit 92%)
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
Percentage verantwoorde beleggingscategorieën in portefeuille Beleggingscategorie
% totale portefeuille
4. Stemmen
2013 Dialoog beleid
% totale portefeuille
2012 Dialoog beleid
Geldmarkt
66%
nvt
61,5%
nvt
Vastrentende waarden: • staatsobligaties • bedrijfsobligaties
10% 0%
nvt 100%
21% 1%
nvt 100%
Aandelen
24%
100%
16,5%
91,0%
Dialoog totale aandelen- en bedrijfsobligatie portefeuille
100%
92%
In 2013 heeft Menzis op vier aandeelhoudersvergaderingen gestemd Bedrijf
Datum
Tegen
Onthoudingen
Voor
Heineken
25 april 2013
2 punten
1 punt
overige punten
Philips
3 mei 2013
0 punten
0 punten
overige punten
Unilever
15 mei 2013
0 punten
0 punten
overige punten
Royal Dutch Shell
21 mei 2013
0 punten
0 punten
overige punten
42
Als aandeelhouder voelt Menzis een verantwoordelijkheid om de dialoog te voeren, maar eveneens om het stemrecht actief uit te voeren. Ook hiermee kunnen ondernemingen worden gestimuleerd om beter te presteren op ESG-gebied. Met het stembeleid volgt Menzis de Nederlandse Corporate Governance Code. Hierin wordt van institutionele beleggers gevraagd om actieve en bewuste aandeelhouders te zijn, inclusief het uitoefenen van het stemrecht dat daarmee samenhangt. De ultieme wijze om stemrecht uit te oefenen is zelf alle aandeelhoudersvergaderingen bij te wonen. Echter, Menzis belegt met een wereldwijde spreiding in vele verschillende ondernemingen, dus dit is onmogelijk. Menzis kiest daarom voor een praktisch uitvoerbaar stembeleid, dat wel voldoende invulling geeft aan de verantwoordelijkheid
als aandeelhouder. Dit houdt in dat Menzis het stemrecht alleen uitoefent voor deelnemingen in Nederlandse ondernemingen. Menzis is immers een volledig Nederlandse zorgverzekeraar en draagt daarmee vooral verantwoordelijkheid voor maatschappelijke ontwikkelingen in Nederland. Menzis stemt altijd naar eigen inzicht en maakt bij het bepalen van het stemgedrag op aandeelhoudersvergaderingen van Nederlandse beursgenoteerde ondernemingen gebruik van de Eumedion richtlijnen (‘Eumedion Handboek Corporate Governance’). Op de aandeelhoudersvergadering van Heineken hebben we op twee agendapunten ‘tegen’ gestemd, op één agendapunt ons onthouden van stem en op de overige punten ‘voor’ gestemd.
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
De agendapunten waarop we tegen hebben gestemd, gingen over de uit te keren overname- en retentiebonus (agendapunt 3 en 4b). In agendapunt 3 werd voorgesteld om het bestuur een overnamebonus toe te kennen voor de succesvolle overname van Asia Pacific Breweries (APB). De voorgestelde bonussen waren niet afhankelijk van prestatiedoelstellingen. Vanuit Eumedion zijn meerdere gesprekken geweest met Heineken over de beide bonussen en is een tegenvoorstel gedaan. Het tegenvoorstel hield in dat in plaats van de overname- en retentiebonus, de Raad van Commissarissen een voorwaardelijke bonus zou agenderen. Het tegenvoorstel was deze bonus uit te keren over drie jaar en te koppelen aan het behalen van (duurzame) doelstellingen. Helaas is Heineken niet ingegaan op het tegenvoorstel en heeft Menzis tegen de beide bonussen gestemd. Het voorstel voor de uitkering van de bonussen is wel met meerderheid van stemmen aangenomen.
5. Beleggen in de zorg
Menzis heeft in 2011 besloten een klein deel van de aandelenportefeuille
aan te wenden voor beleggingen in de Nederlandse zorg. Voorwaarde is wel dat de belegging een structurele, lange termijn bijdrage levert aan de missie van Menzis. Dit houdt in dat de belegging niet alleen een positieve rendementsverwachting moet hebben, maar ook moet bijdragen aan voldoende kwalitatief goede zorg voor onze klanten en stimulatie van innovatie in de zorg. Daarmee behoren buitenlandse initiatieven die impact kunnen hebben op de Nederlandse zorgmarkt ook tot de scope. In het beleggingsplan is een limiet opgenomen voor de totale belegging in de zorg. Deze bedraagt circa 10% van de aandelenportefeuille. Per eind 2013 is er in drie fondsen belegd, Gilde Healthcare Services, Holland Ventures Zorg Innovaties en het Health Economic Fund van LSP. In 2013 is de portefeuille aan zorgbeleggingen niet uitgebreid met nieuwe fondsen. De beleggingen in deze fondsen voor de zorg bedragen per eind 2013 circa 0,60% van de aandelenportefeuille.
6. Selecteren duurzame vermogensbeheerders
In 2013 heeft Menzis voor het eerst een nieuwe vermogensbeheerder geselecteerd waarbij ook is gekeken
naar duurzaamheid. De nieuwe vermogensbeheerder was nodig voor het beleggingssegment ‘aandelen opkomende markten’. Na een strenge selectieprocedure is gekozen voor de externe vermogensbeheerder Robeco. Niet alleen beschikt Robeco over de benodigde beleggingskwaliteit en specifieke kunde, Robeco scoort bovendien goed op duurzaamheidsaspecten en vergeleken met andere vermogensbeheerders zelfs bovengemiddeld. Eén van de aspecten die Menzis meeweegt in de keuze voor een
vermogensbeheerder is het beloningsbeleid. De bonus die Robeco in de zomer van 2013 aan medewerkers en bestuur heeft uitgekeerd vinden wij niet passen in het huidige tijdsbeeld en niet bijdragen aan een duurzame financiële wereld. Deze situatie heeft ertoe geleid dat we de beoordeling van Robeco hebben heroverwogen en genuanceerd. Echter, ook na deze negatieve bijstelling scoort Robeco nog bovengemiddeld op duurzaamheid en blijft het de meest aangewezen partij voor het beheer
van onze portefeuille aandelen opkomende markten.
Ondertekening UNPRI
De Principes voor Verantwoord Beleggen van de Verenigde Naties, de UNPRI, moedigen institutionele beleggers aan om een verantwoord beleggingsbeleid te voeren met oog voor duurzaamheid, op zowel het terrein van milieu, maatschappij en goed bestuur (ESG). De UNPRI, ontwikkeld door een internationale groep van institutionele beleggers, zijn een weergave van het toenemende
Onderstaande tabel bevat een samenvattende opsomming van de Principes Essentie
Principe
1
Incorporate ESG
Wij nemen ESG-issues mee in onze investeringsanalyse en besluitvormingsproces.
2
Be active owners
Wij nemen actief onze verantwoordelijkheid en nemen ESG-issues mee in ons beleid en de praktijk ten aanzien van ons aandeelhouderschap.
3
Seek disclosure on ESG
Wij stimuleren de ondernemingen waarin we beleggen om transparant te zijn over ESG-issues.
4
Promote the Principles
Wij stimuleren de acceptatie en implementatie van de Principes in de financiële wereld.
5
Work together
Wij zoeken samenwerking op om de Principes effectiever te kunnen implementeren.
6
Report on progress
Wij rapporteren over onze activiteiten en voortgang met betrekking tot de implementatie van de Principes.
43
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
belang van milieu, maatschappij en goed bestuur in de alledaagse praktijk van vermogensbeheer. Door het ondertekenen van de UNPRI omarmt Menzis dit belang en neemt Menzis haar verantwoordelijkheid om dit belang actief in de praktijk te dienen. Met de implementatie van het stem- en het engagementbeleid binnen Menzis, voldoen wij aan de UNPRI waarmee wij concreet de verantwoordelijkheid kunnen dragen die het ondertekenen van de UNPRI met zich meebrengt. In september 2011 heeft Menzis de UNPRI-principes onderschreven en zijn wij opgenomen in het PRIregister dat tevens op de website van de UNPRI is gepubliceerd.
Verantwoord beleggen - ESG-score
Om het beleid voor verantwoord beleggen en de ontwikkeling daarvan te volgen, heeft Menzis de beleggingen laten scoren op ESGcriteria. Een ESG-score geeft een actief oordeel over de mate waarin een onderneming zich inzet op het gebied van milieu, maatschappij en ondernemingsbestuur, evenals hoe
de onderneming risico’s op dit gebied beperkt. Er is een gespecialiseerd extern bureau ingeschakeld om de beleggingsportefeuille te scoren op ESG-criteria. Dit gebeurt zoveel mogelijk bij de ondernemingen waarin Menzis belegt, maar voor het eerst ook bij de bedrijven van de opkomende markten. Per 31 december 2013 bestaat de portefeuille van Menzis uit 532 ondernemingen (2012: 411). Voor 471 ondernemingen (ofwel 88,5% van de aandelenportefeuille) is een volledige ESG-score beschikbaar (2012: 343, circa 87,5%). Van de overige 61 onderneming is slechts beperkt informatie beschikbaar. Dit betreft veelal de kleinere ondernemingen en ondernemingen uit opkomende landen.
532
ondernemingen in portefeuille
plaats. ECG-scores voor ondernemingen komen tot stand door uitgebreid onderzoek naar beleid, prestaties en betrokkenheid bij controversiële activiteiten. Uitgangspunt voor de beoordeling vormen onder andere de website, het jaarverslag en diverse nieuwsbronnen. De beoordeling mondt uit in een score van 0 tot 100 voor iedere onderneming. De tabel op de volgende pagina geeft de top 25 aandelenposities weer van de Menzis-portefeuille met bijbehorende ESG-score.
Controverses
Een belangrijk onderdeel van de ESGscoremethode zijn de controverses. Controverses zijn (eventuele) problemen of incidenten waar een onderneming bij betrokken is. Controverses worden gecategoriseerd van 1 tot 5, waarbij 5 de slechtste beoordeling is. Per eind 2013 bevat de Menzis aandelenportefeuille 20 ondernemingen die zijn betrokken bij categorie 4 of 5 controverses (2012: 25). Twee daarvan, Royal Dutch Shell en Total, behoren tot de grootste 25 posities in de aandelenportefeuille.
De beoordeling van een onderneming vindt minimaal één keer per jaar 44
“De maatschappij heeft behoefte aan innovatie in de zorg, waarmee de kwaliteit verbetert terwijl de kosten lager worden. Menzis is hier in haar primaire proces als inkoper van zorg dagelijks mee bezig. Maar ook als belegger neemt Menzis een actieve rol door te investeren in fondsen, die innovatieve zorgondernemingen ondersteunen bij hun ontwikkeling.” Ewout Prins,
Holland Venture Management
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
Top 25 aandelenposities Issuer
Country Industry
Total ESG Score Governance Score
Social Score
Environmental Score
controverse
Royal Dutch Shell PLC
NL
Oil, Gas and Consumable Fuels
69,1
86,5
69,9
55,7
4
Roche Holding AG
CH
Pharmaceuticals
75,6
80,8
68,3
82,4
-
Total SA
FR
Oil, Gas and Consumable Fuels
69,5
65,2
71,6
70,0
4
Unilever NV
NL
Food Products
78,1
79,6
69,6
86,7
-
Allianz SE
DE
Insurance
83,7
84,7
91,1
73,9
-
Anheuser-Busch InBev NV
BE
Beverages
63,6
68,5
61,5
62,5
-
BNP Paribas SA
FR
Commercial Banks
78,6
77,8
77,3
81,1
3
BT Group PLC
GB
Diversified Telecommunication Services
75,1
82,1
64,3
85,5
3
AstraZeneca PLC
GB
Pharmaceuticals
75,6
85,1
70,8
72,7
-
BHP Billiton PLC
GB
Metals and Mining
73,2
90,8
68,1
66,5
3
Hennes & Mauritz AB
SE
Specialty Retail
76,7
72,8
80,7
74,9
-
Continental AG
DE
Auto Components
75,2
66,2
80,0
76,1
-
Associated British Foods PLC
GB
Food Products
58,5
69,0
49,8
60,9
3
Nordea Bank AB
SE
Commercial Banks
76,1
78,8
75,4
73,9
-
Muenchener Rueckversicherungs AG
DE
Insurance
84,5
93,1
77,9
82,2
-
Henkel AG & Co KGaA
DE
Household Products
82,0
78,0
88,7
77,1
-
Swiss Re AG
CH
Insurance
79,7
80,4
77,2
81,8
-
AP Moeller - Maersk A/S
DK
Marine
72,1
69,7
74,7
70,7
-
Statoil ASA
NO
Oil, Gas and Consumable Fuels
79,8
92,5
79,2
71,5
-
Shire PLC
GB
Pharmaceuticals
64,2
71,2
55,0
72,5
-
E.ON SE
DE
Multi-Utilities
66,8
69,1
76,5
59,1
3
Skandinaviska Enskilda Banken AB
SE
Commercial Banks
77,2
81,7
75,9
73,3
-
Merck KGaA
DE
Pharmaceuticals
78,2
77,6
81,8
72,5
-
UPM-Kymmene OYJ
FI
Paper and Forest Products
78,3
81,0
77,9
76,9
-
Vodafone Group PLC
GB
Wireless Telecommunication Services
81,5
86,3
79,7
80,4
3
45
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
DILEMMA: BEHOUD VAN SOLIDARITEIT VS. SCOREN MET EEN LAGE PREMIE
Maandelijks gaat een groot deel van het gezinsinkomen naar de zorg en mensen worden kritischer op hun zorgkosten. Daarbij zien we een tweedeling. Aan de ene kant zijn er mensen die veel zorg nodig hebben en die er ook wel voor willen betalen. Aan de andere kant is er een grote groep mensen die weinig of geen zorg nodig hebben. Zij willen vooral een zo laag mogelijke premie. Veel zorgverzekeraars spelen hierop in door bijvoorbeeld polissen met een lage premie te bieden voor groepen mensen met een laag risicoprofiel, denk aan jongeren of hoger opgeleiden. Maar daarmee ondermijn je de basisgedachte van het zorgstelsel: alle mensen - ziek en gezond, rijk en arm, jong en oud - betalen samen de totale zorg. Als de gezonde mensen eruit stappen, en de zorg voor elkaar gaan betalen in een aparte aanvullende verzekering, werkt het systeem niet meer. Het solidariteitsprincipe moet in stand blijven. Daarom zijn de verzekeringen bij Menzis voor iedereen toegankelijk, zonder enige vorm van selectie. Het dilemma hierbij is wel dat goedkopere verzekeringen helemaal in tijden van economische recessie - uiteraard wel aantrekkelijk zijn voor de klant. Menzis zoekt dus andere manieren om de premie laag te houden en aantrekkelijk te zijn voor klanten, met producten die passen bij het maatschappelijke karakter van Menzis. Waarbij de kwaliteit van zorg altijd leidend is.
46
FINANCIËN
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
Menz in beweging Menz in beweging
leeftijdsopsbouw (in fte’s)
dienstjaren (in fte’s)
fte’s
Maatschappelijk betrokken medewerkers Goede balans privé en werk Ondersteuning in gezondheid
700
Aantal vaste fte in 2013: 1.704* (incl. interimmers en uitzendkrachten: 1.959 fte)
5% fte
van de mannen werkt parttime, 55% fte van de vrouwen * totaal fte Menzis-concern, stand per 31-12-2013 (excl. MEZ)
vrouw
620 600
600
578
500
500
400
400
300
1.704 fte
57% fte
fte’s
700
262
498
28%
380 326
300 227
200
200
179
185
van de medewerkers die in schaal 14 en hoger zitten is een vrouw (50% van de directeuren)
136 100 0
100 17 <25 jr.
91%
0 25-35 jr. 35-45 jr. 45-55 jr. 55-65 jr.
Maatschappelijk betrokken medewerkers
Menzis stimuleert medewerkers hun maatschappelijke betrokkenheid te tonen. In hun werk, maar ook daar buiten. Daarom krijgen medewerkers een aantal uren die zij aan vrijwilligerswerk besteden,
0-5 jr.
vergoed in de vorm van verlofuren. Daarnaast leggen we verbinding tussen de medewerkers en de maatschappelijke projecten en/of goede doelen die we steunen. Zo zijn medewerkers vrijwilliger in het call center van KWF Kankerbestrijding tijdens de grote tv-show Sta op tegen 47
5-10 jr. 10-15 jr. 15-20 jr. 20-25 jr.
van de medewerkers die in dienst zijn bij Menzis infographicheeft een contract voor onbepaalde tijd
25 jr. of meer
Kanker. Ook zetten zij zich in voor onze partner Natuurmonumenten. Verschillende teams hebben één dag activiteiten verricht in bijvoorbeeld zorginstellingen.
planet 21%
De flexibele schil is 21%
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
Diversiteit en ontwikkeling
Elke medewerker ongeacht leeftijd, geslacht, afkomst, nationaliteit, levensovertuiging, handicap of privésituatie moet zich thuis kunnen voelen bij Menzis. We hebben veel aandacht voor de ontwikkeling van medewerkers.
Ondersteuning in gezondheid
iMenz
Op het intranetplatform iMenz komen collega’s samen om kennis te delen, problemen en kansen te signaleren en daar samen aan ideeën te werken. Enkele resultaten in 2013: • Met meer dan 250 vragen, 1.000 reacties en 10.000 keer bezocht, zorgt het Prikbord Jaarwerk voor betere en snellere antwoorden op de klantvraag en daarmee voor meer tevredenheid bij de klant. • In de eindejaarsperiode springen 56 collega’s bij om e-mails aan Klantenservice af te handelen. In 585 uur worden 2.980 mails afgehandeld. Hiermee hebben we klanten snel kunnen helpen en hebben we zo’n 25.000 euro bespaard. • Bijna 300 collega’s praten mee en meer dan 1500 lezen mee met vele productverbeteringen op basis van klantsignalen.
We willen medewerkers ondersteunen als zij willen werken aan hun gezondheid. Daarom hebben we aandacht voor de combinatie werk en privé. Ook stimuleren we deelname aan gezondheidsbevorderende acties. In september doen 208 Menzismedewerkers mee aan de landelijke actie Steptember. Het doel van Steptember is geld ophalen voor de
14
Gemiddelde diensttijd in jaren
3,5%
ziekteverzuim
BOSK (vereniging van mensen met cerebrale parese). Dit gebeurt door in beweging te komen en zoveel mogelijk stappen te zetten. Het doel is minimaal 10.000 stappen per dag. Menzis doet hieraan mee, omdat deze actie past bij ons als maatschappelijk betrokken zorgverzekeraar: medewerkers komen in beweging en tegelijkertijd wordt een goed doel in de zorg gesteund. De doelstelling is geslaagd. De 208 medewerkers zetten in totaal 37.863.175 stappen en komen daarmee flink in beweging. Menzis verdubbelt de opbrengst van de donaties. De totale bijdrage vanuit Menzis aan Steptember komt op 10.000 euro.
44
Gemiddelde leeftijd
7,4
medewerkerstevredenheid voorjaar 2014 48
FINANCIËN
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
Doel 2013
Resultaat 2013
Doel 2014
Medewerkertevredenheid hoger dan of gelijk aan landelijk gemiddelde.
7,4 voorjaar 2014.
Hoger dan of gelijk aan landelijk gemiddelde.
Verzuim niet hoger dan 3,5%.
3,5%.
Verzuim niet hoger dan 3,5%.
Goede balans tussen werk en privé.
• Aandacht voor de combinatie werk & privé. • Flexibele CAO. • Mantelzorg geregeld in de CAO en maatwerkoplossingen. • Menzis is ambassadeur voor mantelzorg.
Goede balans tussen werk en privé.
Veiligheid en gezondheid.
• Inzet van bedrijfsartsen, bedrijfsfysiotherapeuten en bedrijfsmaatschappelijk werkers. • 10% van de medewerkers neemt deel aan het preventief medisch onderzoek (PMO). • Bedrijfsfitness en gezonde maaltijden. • Deelname aan gezondheidsbevorderende acties vanuit SamenGezond. • 208 medewerkers doen mee aan Steptember. • Collectieve zorgverzekering voor medewerkers en gezinsleden: 1.689 medewerkers.
Veilig en gezond werken, vitaliteitsbeleid verder doorontwikkelen in 2014.
Ontwikkelen van medewerkers.
• 1.205 medewerkers volgen een opleiding, training of cursus, waarvan 1.014 intern. • 7 medewerkers starten een hbo-leertraject voor hbo-bachelor bedrijfskunde. • 45 medewerkers doen een career- of andere ontwikkelscan. • 3 trainees begeleid. • Opleidingskosten e 1.321.427.
• Aandacht in 2014 voor het ontwikkelen van duurzaam leiderschap. • 6 trainees begeleiden. • Uitvoering geven aan de gewijzigde wetgeving van de Wft (Wet financieel toezicht) m.b.t. vakbekwaamheidseisen medewerkers.
• Een divers personeelsbestand. • Elke medewerker ongeacht leeftijd, geslacht, afkomst, nationaliteit, levensovertuiging, handicap of privésituatie moet zich thuis kunnen voelen bij Menzis.
• Meer vrouwen in de top (Raad van Commissarissen). • Diverse initiatieven om specifiek te werven, zodat meer diversiteit ontstaat.
• Een divers personeelsbeleid. • Elke medewerker ongeacht leeftijd, geslacht, afkomst, nationaliteit, levensovertuiging, handicap of privésituatie moet zich thuis kunnen voelen bij Menzis.
49
25% neemt deel aan PMO.
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
Het milieu zo min mogelijk belasten Menzis in de maatschappij Het milieu zo min mogelijk belasten Mensen in beweging brengen en houden Groen is gezond
Ook in 2013 zet Menzis stappen op weg naar een verdere verduurzaming van de bedrijfsvoering. We behalen opnieuw de milieu-certificering ISO 14001. Dit is een internationaal geaccepteerde norm, die aangeeft waaraan een goed milieumanagementsysteem moet voldoen. Verder maken we onder meer slagen in duurzame energie, papierverbruik en duurzame inkoop.
Energieverbruik panden
We bepalen de effecten van onze huisvesting op het milieu door stil te staan bij de producten en diensten die wij inkopen en door periodiek metingen uit te voeren. Zo krijgen wij inzicht in onze milieuprestaties en kunnen we verbeter- en/of beheersmaatregelen nemen. De richtlijn hierbij is dat investeringen in vijf jaar moeten worden terugverdiend. Ook de manier waarop wij werken, heeft invloed op het milieu. Binnen Menzis werken wij
Mobiliteit
16%
minder CO2-uitstoot. Dit is een besparing van € 6.600 (€ 0,02 per kg CO2)
2013
15%
minder getankte liters brandstof
• In 2012 zijn maximale grenzen gesteld aan de CO2-uitstoot van leaseauto’s (diesel 116 gr/km; benzine 140 gr/km). • Sinds 2011 wordt het Groen & Geld label gehanteerd. Dit is een gedragscode voor zakelijk verkeer ter vermindering van luchtvervuiling en efficiënter werken. Alternatieve middelen worden aangeboden zoals videoneren (39 systemen in gebruik), conference call en NS business card. • Sinds 2012 is Menzis aangesloten bij het landelijk mobiliteitsconvenant, met als doel het aantal autokilometers in de spits te verminderen door slim te werken en te reizen. • In najaar 2013 is er de Rij 2 op 5-campagne. Hiermee wordt gestimuleerd dat medewerkers 2 van de 5 dagen per week op de fiets naar het werk komen. • In 2013 wordt de fietsregeling uitgebreid met een extra nettovergoeding voor de aanschaf van een fiets.
50
volgens een flexibel kantoorconcept. Zo gaan we niet alleen slim, efficiënt en flexibel, maar ook duurzaam om met de middelen en vierkante meters die wij gebruiken.
4%
minder energieverbruik Duurzame energie
Vanaf 1 januari 2013 is Menzis over op 100% Hollandse Wind. Groene stroom wordt dus geleverd op basis van windenergie, dat voldoet aan de hoogst geldende eisen in de CO2 Prestatieladder. Daarnaast wordt gebruik gemaakt van ecogas. De CO2-uitstoot wordt gecompenseerd door certificaten van projecten die goedgekeurd zijn door het WNF.
Monitoring
• Maandelijks worden het energieen waterverbruik, de Co2-uitstoot van de leaseauto’s en het afval gemonitord. Dit wordt weergegeven in een milieuregister en getoetst door een externe auditor voor ISO 14001. Eventuele afwijkingen en/of verbeteringen worden
per kwartaal besproken met de milieufunctionaris en vastgelegd in een rapportage. • Op basis van de verslaglegging wordt gekeken hoe de hoofdlocaties verder verduurzaamd kunnen worden. • Dit gebeurt periodiek in samenspraak met de aannemers. In geval van renovatie of verbouwing wordt gekeken naar duurzame toepassingen.
Duurzaam inkopen
Voor de inkoop van facilitaire producten en/of diensten is duurzaamheid naast prijs, kwaliteit en functionaliteit een standaard selectiecriterium. Zo is in 2013 duurzaamheid een criterium bij de selectie van de architect voor de verbouwing in Enschede. De afgelopen jaren zijn ook duurzaamheidseisen gesteld voor de inkoop van bijvoorbeeld koffie (UTZ-koffie en –thee), energie en afval. Van leveranciers verwachten wij dat zij dezelfde ambitie hebben op het gebied van duurzaamheid als Menzis. Duurzaamheid is standaard een agendapunt in de overleggen met leveranciers. In de aanbesteding van de schoonmaak is gesteld dat de leverancier
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
moet voldoen aan de Code Verantwoord Marktgedrag. De keuze is gevallen op HagoNext, dat - als eerste Nederlandse schoonmaakbedrijf - op de MVO prestatieladder tot en met niveau 4 is gecertificeerd. Duurzaamheid heeft voor 20% meegespeeld in de gunning. Ook is de wens geuit om medewerkers met een beperking in te zetten voor de schoonmaak. HagoNext is partner van ‘De normaalste zaak’, een initiatief van MVO Nederland. Zij ondersteunen het beleid van Menzis om de
Mobiliteit
werkgelegenheidsdoelstellingen te integreren in de schoonmaakwerkzaamheden.
22%
Resultaten papierverbruik
Het papierverbruik is aanzienlijk verminderd doordat steeds meer polissen digitaal worden verstuurd aan klanten. Klanten doen hun zaken vaak liever digitaal en Menzis stimuleert het ook vanuit milieu- en kostenoogpunt. In 2012 werden 135.000 polissen digitaal verstuurd en in 2013 zijn dit er 448.000. Dit is
minder papierverbruik een toename van 70%. We zien dit terug in het papierverbruik voor de postverzending dat daalt met 28%. Het papier dat we gebruiken is gecertificeerd: het FSC-keurmerk voor enveloppen en het PEFC-keurmerk voor Ola’s en briefpapier.
Papierverbruik m.b.t. postverzending Intern papierverbruik Totaal
Elektriciteitsverbruik in KWh Gasverbruik in m3 Waterverbruik in m3
CO2-uitstoot in tonnen (mobiliteit) Aantal getankte liters benzine en diesel
4%
meer gasverbruik Gasverbruik
Overzicht verbruik Bedrijf
De CO2-uitstoot is gebaseerd op getankte liters. Incl. de uitstoot van vervangend vervoer en huurauto’s. In 2013 zijn er 246 leaseauto’s (in 2012 waren dit 267, dit is een afname van 8%). Menzis heeft geen bussen meer.
2013
2012
verschil
295.000 kg
378.545 kg
- 22%
27.834 kg
37.257 kg
- 25%
322.834 kg
415.802 kg
- 22%
5.830.349
6.052.015
- 4%
326.229
312.482
+ 4%
11.378
11.323
0%
1.793
2.123
- 16%
595.480
703.459
- 15%
51
De lange, koude winter in 2013 zorgde voor een grotere warmtevraag, waardoor het gasverbruik met 4% is toegenomen ten opzichte van 2012.
Afval
Als zorgverzekeraar heeft Menzis geen vervuilende productieprocessen die het milieu kunnen belasten. Lozingen zijn bij ons dan ook niet van toepassing. Uiteraard produceren we wel het gebruikelijke kantoorafval. Met het scheiden van afval streven wij ernaar dit te bundelen en duurzaam te verwerken, waarbij afval zo veel mogelijk wordt verwerkt als grondstof. Alle afvalstoffen worden daarom bij
de bron (medewerkers en leveranciers) gescheiden. De gescheiden afvalinzameling is de basis voor recycling: van papier tot papier; van GTF tot compost; van restafval, bekers en plastic tot energie. Sinds 1 januari 2013 werken we voor de afvalinzameling samen met Reisswolf en houden we bij hoeveel afval wordt ingezameld per afvalstroom. Echter, vanwege contracten die doorlopen in 2014, wordt het afval nog niet op alle locaties ingezameld door Reisswolf en is het restafval nog niet bij hen belegd. Daarom zijn er over 2013 nog geen volledige gegevens over de totale hoeveelheid afval die is afgevoerd.
Wel zijn de volgende gegevens bekend: Door het karton te scheiden van het restafval besparen we 147.862 kg CO2. Dit is een besparing van € 310 (€ 0,02 per kg CO2) Door ons plastic afval te scheiden van het restafval, besparen we 15.483 kg CO2. Dit is een besparing van € 310 (€ 0,02 per kg CO2)
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
Doel 2013
Resultaat 2013
Doel 2014 en verder
Verlenging certificaat ISO 14001.
Gerealiseerd zonder opmerkingen of afwijkingen.
Slagen voor externe audit ISO 14001 in 2014.
CO2 footprint voor energie, papier, water, afval en mobiliteit vergelijken met benchmark.
Er ligt een CO2 footprint die is gebaseerd op een aanname van het verbruik. In 2013 zijn voorbereidingen getroffen voor een CO2 footprint op basis van werkelijk verbruik.
Opstellen CO2 footprint over 2013 op basis van werkelijke verbruikscijfers.
Beheersen water-, gas-, papier- en elektraverbruik ten opzichte van 2012.
• waterverbruik gelijk gebleven. • 4% minder energie verbruikt. • 4% meer gas verbruikt. • 22% minder papier verbruikt.
Beheersen water-, gas- en elektraverbruik ten opzichte van 2013.
Actueel houden mobiliteitsplan.
• Mobiliteitsplan geactualiseerd met als resultaat het carpoolbeleid (thuiskomstgarantie). • Campagne Rij 2 op 5. • Fietsregeling uitgebreid.
Bepalen milieuprestatie-indicatoren voor woon-werkverkeer en zakelijk verkeer, met als doel stimulering van ‘groen’ reisgedrag.
Afvalreductie en voorkomen van afvalverspilling door recycling of verwerking als grondstoffen.
Sinds 2013 wordt het afval door Reisswolf ingezameld op de locaties Groningen, Wageningen en Enschede. Het wordt gerecycled of verwerkt als grondstof voor nieuwe producten/ materialen.
Reisswolf gaat afval verzamelen op alle locaties.
Verduurzaming schoonmaak.
Vanaf 1 januari 2014 samenwerking met HagoNext waardoor grote stappen zijn gezet in de verduurzaming.
Duurzame schoonmaak handhaven en beheersen.
Vergroening inkoop gas en elektra.
• Over op 100% Hollandse Wind en ecogas. • Compensatie CO2-uitstoot.
Handhaven huidige milieubelasting.
Verduurzaming huisvesting/werkplek.
Voorbereidingen om in 2014 in Enschede te starten met het werken met een flexibel werkplekconcept.
• Herijking strategisch huisvestingsplan. • Evaluatie proef Enschede. • verduurzaming huisvesting/werkplek.
52
Doelen milieumanagement
Vanuit het milieumanagementsysteem heeft Menzis het doel zichzelf continu te verbeteren, en dus de milieubelasting te verminderen. In 2013 wordt dit doel behaald. Als verminderen niet mogelijk is, omdat wij bijvoorbeeld al zeer laag in gebruik zitten of investeringen hiervoor te fors zijn, dan willen wij de huidige milieubelasting handhaven.
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
“Menzis heeft in 2013 de schoonmaak van haar kantoren aanbesteed. Uit het bestek bleek dat Menzis maatschappelijke betrokkenheid en de factor ‘mens’ hoog in het vaandel heeft staan. Voor Hago aanleiding om in te schrijven met ons duurzame en innovatieve concept, Hago Next. Hierin is veel ruimte voor sociale innovatie voor onze medewerkers, wat zich vertaalt in grote verantwoordelijkheid, verhoging van het aanzien van de schoonmaker en een hogere tevredenheid van de schoonmakers. Voor de medewerkers van Menzis levert dit concept hogere medewerkerstevredenheid. Dat Menzis voor dit concept heeft gekozen, toont aan dat zij maatschappelijk zeer betrokken is.” Sander de Winkel,
sales manager Hago Nederland B.V.
“Business Lease vindt Menzis een maatschappelijk betrokken zorgverzekeraar. Menzis beschrijft in haar missie dat zij goede zorg toegankelijk willen houden voor iedereen, nu en in de toekomst. De toegankelijkheid blijkt voor ons mede uit een recente samenwerking met de HEMA. Hierbij spreekt Menzis een grote groep van de samenleving rechtstreeks aan en dit maakt de zorgverzekering laagdrempelig.” Wilma de Vries,
sales manager key accounts Business Lease
53
FINANCIËN
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
Mensen in beweging brengen en houden Menzis is al enkele jaren actief op het gebied van preventie. Los van de gezondheidsactiviteiten die we doen voor onze eigen medewerkers en klanten, willen we ons ook inzetten om andere Nederlanders in beweging te brengen en te houden. We richten ons vooral op kinderen (van 6 tot 18 jaar). We werken hierbij in projecten samen met onder meer sportbonden, scholen en betaald voetbalclubs. In december 2013 staat de Beweegscore op 29.396 kinderen: • 18.101 kortdurend (via eendaagse of kortlopende projecten); • en 11.295 structureel (via lidmaatschap van vereniging of langlopende projecten).
bijna
30.000
kinderen in beweging In 2013 wordt voor € 1,4 miljoen uitgegeven aan maatschappelijke sponsoring waarvan het merendeel wordt besteed aan het in beweging brengen van de jeugd.
ruim
11.000
kinderen structureel in beweging Menzis wil drempels wegnemen en de projecten richten zich dan ook vooral op kinderen voor wie bewegen niet zo vanzelfsprekend is. Dat kan zijn vanwege een fysieke, geestelijke óf financiële beperking. We willen er zijn voor onze klanten, daarom participeren we vooral in beweegprojecten in de regio’s waarmee we sinds lange tijd nauwe banden onderhouden: Groningen, Twente en Gelderland. In deze regio’s is de sportparticipatie gegroeid. En konden, dankzij de steun van Menzis in 2013, ruim 11.00 kinderen, via de diverse regionale Jeugdsportfondsen sporten bij een sportvereniging. Dat is een verdubbeling ten opzichte van 2012. Naast kinderen brengen we ook andere mensen graag in beweging. Daarom ondersteunen we laagdrempelige sportieve activiteiten.
Op het gebied van bewegen is Menzis partner van:
• D iverse regionale • • • • • • • • • • • • • • • • • • • • •
Jeugdsportfondsen S pecial Heroes V itesse Betrokken F onds Gehandicaptensport F C Groningen in de Maatschappij ADO Den Haag in de maatschappij S pieren voor Spieren F C Twente Scoren in de wijk S choolsport Olympiade T wente in Balans K orfbal Verbond (KNKV) Z wembond (KNZB) T ennisbond (KNLTB) E nschede Marathon 4 Mijl van Groningen C ity Pier City loop B ridge to Bridge Arnhem W orld Runners N elli Cooman games M enzis Singelloop K ids United W andelfeest
Lees meer over het ondersteunen van een gezonde leefstijl
54
24 kilo lichter dankzij FC Twente
De sportieve projecten met FC Twente, FC Groningen en Vitesse leidden in 2013 tot mooie resultaten. Een mooi voorbeeld van een dergelijk project is Scoren met Gezondheid met FC Twente. Lieke Lentfert deed mee aan dit project en viel maar liefst 24 kilo af. Ze vertelt: “Op mijn vijftiende was ik te
zwaar en voelde ik me ongelukkig. Ik wilde heel graag afvallen, maar wist niet hoe. Toen ontdekte ik bij FC Twente Scoren met Gezondheid. Ik ben al mijn hele leven fan van FC Twente, dus afvallen met die club leek me wel wat! In het online-programma krijg je in een FC Twente-omgeving een duidelijke uitleg en je leert veel over voeding en beweging. Wat ook goed werkt, is dat de oefeningen worden voorgedaan door spelers van FC Twente. Zij moedigen je ook aan. Natuurlijk moet je het zelf doen en volhouden, maar de goede informatie en aanmoediging van de spelers hebben mij heel goed geholpen! Door FC Twente heb ik mijn leefstijl echt veranderd. Ik heb de knop omgezet en weet nu wat ik moet doen om dit gewicht te houden.”
Jonge patiënten genieten in het Concertgebouw
Op zondagochtend 1 december genoten 50 jonge patiënten uit het Wilhelmina Kinderziekenhuis met hun familieleden van een bijzonder Zondagochtend Concert, in het Concertgebouw. Zij waren daar op uitnodiging van Menzis en het Concertgebouw. Het programma was speciaal afgestemd op de kinderen. Eerder ontving Menzis onder meer ook groepen verplegend personeel, mantelzorgers en bedlegerige patiënten in het Concertgebouw.
Stimulans jonge kunstenaars
Menzis Jong Talent is een jaarlijks terugkerend podium voor eindexamenstudenten van een select aantal kunstacademies. Hiermee stimuleren we jonge kunsttalenten niet alleen in hun ontwikkeling als kunstenaar, maar ook in hun toekomstige beroepspraktijk. Een initiatief voor een nieuwe generatie kunstenaars, waarmee we onze maatschappelijke betrokkenheid op cultureel gebied laten zien.
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Klantwaarde in zorg en gezondheid Financieel gezonde coöperatie Menz in beweging Menzis in de maatschapij
Groen is gezond Samen met onze groene partners Natuurmonumenten, Instituut Voor Natuureducatie en Duurzaamheid (IVN) en Jantje Beton maken we in 2013 een Buiten Spelen Doe-boek. Hiervan worden in totaal 23.000 exemplaren besteld. Ook samen met de groene partners zet Menzis zich in om kinderen in beweging te krijgen, en dan natuurlijk buiten. Het Doe-boek is één van de manieren waarop Menzis mensen helpt om zelf te werken aan hun gezondheid en welzijn. Ook was er een Buiten Spelen Doe-app waarin deelnemers met opdrachten leuke gezonde prijzen konden winnen.
55
“Menzis is voor Natuurmonumenten een belangrijke partner. Zo steunt Menzis onder andere OERRR, een initiatief om kinderen te stimuleren om meer buiten te spelen, te sporten en de natuur weer te ontdekken. Met OERRR wil Natuurmonumenten kinderen verbinden met de schoonheid en rijkdom van de natuur, diezelfde natuur die ze daardoor later ook willen beschermen. Ook heeft Menzis in 2013 het Buiten Spelen Doe-boek ontwikkeld, waaraan Natuurmonumenten en diverse andere goede doelen hebben bijgedragen. Een zeer waardevol initiatief om natuur in de harten van mensen te sluiten.” Marc van Tweel,
algemeen directeur Natuurmonumenten
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Governancestructuur Risicomanagement Naleving wet- en regelgeving Beloning Verslag Raad van Commissarissen
Governancestructuur Maatschappelijk verantwoord ondernemen betekent transparant zijn over het handelen, een duidelijke verantwoording van bestuurders en commissarissen, en een betrokken rol van
Om daaraan te voldoen, vertellen we in dit jaarverslag over de organisatie van sturing en toezicht, risicobeheersing, de naleving van wetten en codes, en de beloning. Ook is een verslag opgenomen van de Raad van Commissarissen over 2013. Ledenraad
De verzekerden van Menzis, Anderzorg en Azivo zijn lid van de coöperatie en worden vertegenwoordigd door afgevaardigden in de Ledenraad (algemene vergadering). Belangrijke
onderwerpen als het vaststellen van de jaarrekening(en), statutenwijzigingen, benoeming leden van de Raad van Commissarissen en fusies of samenwerkingsverbanden worden aan de Ledenraad ter goedkeuring voorgelegd. Daarnaast fungeert de Ledenraad als adviesraad in de zin van de Zorgverzekeringswet. De Ledenraad heeft hiermee een rol bij het maken van keuzes over het te voeren beleid. In 2013 worden twee themabijeenkomsten belegd met als doel de Ledenraad te informeren en advies te vragen. Op de agenda staan de ontwikkelingen op de zorgverzekeringsmarkt en
de ontwikkeling van de coöperatie Menzis. De formele invloed en zeggenschap van klanten is bij de Coöperatie Menzis U.A. voorzien in de Ledenraad. De Ledenraad bestaat uit personen die geacht worden om het verzekerdenbelang en het maatschappelijke belang onder de aandacht te brengen bij de Raad van Bestuur. De Ledenraad heeft wettelijke en rechtspersoonlijke taken en bevoegdheden. Daarnaast heeft de Ledenraad een klankbordfunctie. De Ledenraad kan gevraagd en ongevraagd advies uitbrengen over aspecten rond de zorgverzekeringen.
stakeholders. Governancestructuur Ledenraad Raad van Commisarissen
Raad van Bestuur Voorzitter
Vice VZ, CFO/CRO
Directieraad Directeur Informatie Voorziening
56
Directeur Zorg
Directeur Klant
Directeur Operations
Samenstelling
De Ledenraad van de coöperatie bestaat uit maximaal eenenveertig (41) afgevaardigden. De afgevaardigden worden gekozen door en uit de leden, steeds voor een termijn van vier jaar. Een lid kan niet meer dan twee keer als afgevaardigde worden herkozen. De Ledenraad is zodanig samengesteld dat de raad als een representatieve vertegenwoordiging van de leden kan worden beschouwd. De leiding van de vergaderingen van de Ledenraad is belegd bij de voorzitter van de Raad van Commissarissen.
Bevoegdheden
De belangrijkste bevoegdheden van de Ledenraad in het Burgerlijk Wetboek en de Statuten van de Coöperatie zijn als volgt: • het benoemen van de leden van de Raad van Commissarissen dan wel (met gekwalificeerde meerderheid) het ontnemen van het bindende karakter van een voordracht tot benoeming; • het aanbevelen van personen aan de Raad van Commissarissen om als lid van de Raad van Commissarissen voorgedragen te worden; • het schorsen en ontslaan van leden van de Raad van Commissarissen; • het vaststellen van de jaarrekening;
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
FINANCIËN
CORPORATE GOVERNANCE
Governancestructuur Risicomanagement Naleving wet- en regelgeving Beloning Verslag Raad van Commissarissen
• het wijzigen van de statuten, het besluiten tot juridische fusie, juridische splitsing en ontbinding. De Ledenraad komt in 2013 tweemaal in een formele vergadering bijeen. De belangrijkste formele onderwerpen in die vergaderingen zijn: • het bespreken van het maatschappelijk en financieel jaarverslag 2012; • het vaststellen van de jaarrekening 2012; • het verlenen van decharge aan bestuurders en commissarissen. Daarnaast wordt in deze vergaderingen aandacht besteed aan: • de strategie van Menzis; • het jaarplan en de begroting 2014; • het beloningsbeleid conform de WNT; • de actuele ontwikkelingen. De Ledenraad heeft ook een belangrijke adviesfunctie, conform artikel 28 van de Zorgverzekeringswet (gevraagd en ongevraagd adviseren).
Kwalificaties en expertise
Leden moeten voldoen aan het volgende profiel: • 18 jaar of ouder zijn; • verzekerd zijn bij een van de maatschappijen van Menzis;
• een brede maatschappelijke interesse hebben; • specifieke belangstelling hebben voor gezondheidszorgzaken; • algemene belangen kunnen onderscheiden van individuele belangen; • kunnen omgaan met vertrouwelijke informatie; • goed kunnen samenwerken. Om onafhankelijkheid te borgen, zijn onder meer uitgesloten van lidmaatschap van de Ledenraad: • leden van de RvC en leden van de RvB; • personen, die in dienst zijn van Menzis; • personen die uit een zakelijke relatie belang kunnen hebben bij Menzis.
Deskundigheid
Om de deskundigheid en professionaliteit van de Ledenraad verder te verbeteren, is een Kennisnet beschikbaar op het intranet van Menzis. Hierin vinden de leden achtergrondinformatie over Menzis, zorgverzekeringen, zorgfinanciering en dergelijke. Ook kunnen zij hier dagelijks een knipselkrant lezen met krantenberichten over Menzis en het zorgveld. Bovendien biedt het Kennisnet de mogelijkheid om onderling met elkaar te communiceren.
Samenstelling Ledenraad Menzis 2013 Menzis Zorgverzekeraar NV de heer M.D.L. Bremmer de heer J. van Geffen de heer J.H. ten Hoove de heer C.J. Netjes de heer J.G. Pekelharing de heer F.R.M. Trimbach mevrouw M.P. Verkade de heer G.J. van Dijken mevrouw J.A. Jansen-Dubbelman de heer W. Oosterhof de heer M.H.C. van Usen mevrouw M. Aangeenbrug – Daudeij de heer C.J. Bes mevrouw S. Bouma
de heer P. Broekema mevrouw I. Dikmen – Yalci de heer R.A. Doornbosch de heer H.J. Hasper mevrouw G.M. Horsthuis de heer A.C. Kluiters mevrouw C.D.M. van Meegen mevrouw M. Moll mevrouw A.F. Noorman mevrouw A. Overvelde de heer P.M. Puik de heer R. Remmerswaal de heer B.J. Schekman mevrouw I.M. Schuiling Beek mevrouw C.M. Thomassen
mevrouw M. Tuninga de heer R.J.T. van der Veen de heer F.J. Wessels de heer P.L.A. Maassen AnderZorg NV de heer D.W.J. Valk de heer A.G. Pomp mevrouw J.H.M Alkemade Azivo Zorgverzekeraar NV de heer M.H. Waheb mevrouw G.H. van Zeijl
“Menzis is een maatschappelijk betrokken zorgverzekeraar, omdat zij haar leden aan het woord laat over maatschappelijke problemen en daar ook iets mee doet. Zo hebben we in 2013 in de Ledenraad gesproken over de groeiende betalingsproblemen onder mensen met lage inkomens. Vervolgens zijn uitgebreidere betalingsregelingen geboden. Ook ben ik in 2013 met Roger van Boxtel in Delfzijl geweest, waar we de Cliëntenraad van het Delfzicht Ziekenhuis hebben uitgenodigd om te vertellen waarom hun ziekenhuis niet mocht sluiten. Hiermee geeft Menzis aan dicht bij de mensen te staan. De maatschappelijke betrokkenheid blijkt voor mij daarnaast uit de steun van Menzis aan de Rollyside, de supporters van FC Groningen met een beperking. En tot slot, Menzis denkt groen, maar dat mag van mij nóg wel iets groener!” Johan ten Hoove, Ledenraad Menzis 57
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Governancestructuur Risicomanagement Naleving wet- en regelgeving Beloning Verslag Raad van Commissarissen
Raad van Commissarissen
De RvC fungeert als toezichthouder, werkgever en adviseur plus klankbord van de Raad van Bestuur. De RvC houdt toezicht op de bedrijfsvoering, onder andere door bespreking van de managementrapportages van de Directieraad en managementletters van Audit en de externe accountant. Naast de reguliere vergaderingen met de Raad van Bestuur, zijn er bijeenkomsten met leden van de Directieraad, Ondernemingsraad, Ledenraad en contacten met medewerkers. De RvC beoordeelt de hoofdlijnen van het gevoerde beleid, het commerciële beleid, het
zorginkoopbeleid en het financieel beleid.
De Raad van Commissarissen bestaat in 2013 uit: • de heer drs. H. J. van Essen, voorzitter; • mevrouw M. Doornekamp, vicevoorzitter; • de heer R.L.O. Linschoten; • de heer drs. R.H. Oudshoorn; • de heer drs. H.J. Simons; • de heer prof. dr. R.P. Zwierstra; • mevrouw drs. C.S.M. van Asselt.
“Voor de RvC was het een jaar van waakzaamheid, waarin de toezichthoudende rol verder werd versterkt. Vanuit ieders rol en verantwoordelijkheid is in goed overleg samengewerkt met de Raad van Bestuur.“ Heino van Essen,
voorzitter Raad van Commissarissen
Lees het uitgebreide verslag van de Raad van Commissarissen over 2013, met daarbij hun nevenfuncties
Raad van Bestuur
Het bestuur van de coöperatie is opgedragen aan de Raad van Bestuur. De leden van de Raad van Bestuur zijn voor hun bestuurstaak collectief en afzonderlijk verantwoording schuldig aan de Raad van Commissarissen. De Raad van Bestuur verschaft de Raad van Commissarissen tijdig de gegevens die de commissarissen nodig hebben om hun taak uit te oefenen. De Raad van Bestuur stelt jaarlijks een jaarplan inclusief begroting op voor het eerstvolgende jaar. Ook stelt zij een meerjarenstrategieplan op voor de komende drie jaar. Deze plannen worden onder goedkeuring van de Raad van Commissarissen vastgesteld. Bij de uitvoering van haar taken maakt de Raad van Bestuur een zorgvuldige afweging van belangen en risico’s, daarbij de strategie en missie in ogenschouw nemend. Tegelijk houdt zij rekening met alle belanghebbenden en de van toepassing zijnde wetten en gedragscodes. Ook neemt de Raad van Bestuur het door de Raad van Commissarissen vastgestelde risicobeleid, inclusief de risicobereidheid, mee in haar besluitvorming. 58
De Raad van Bestuur bestaat in 2013 uit: • de heer mr. R.H.L.M. van Boxtel, CEO, voorzitter; • de heer drs. R. Wenselaar, CFO/CRO, vicevoorzitter; • de heer dr. C.B. Leerink (tot 1 april 2013). Eind 2012 maakte Bas Leerink bekend dat hij per 1 april 2013 Menzis zal verlaten. Hij is voorzitter van de Raad van Bestuur bij het Medisch Spectrum Twente geworden.
Mr. Roger van Boxtel is in 2003 in dienst getreden bij Menzis als directievoorzitter Zorg. Sinds september 2004 is hij voorzitter van de Raad van Bestuur. Na zijn studie Rechten werkte hij achtereenvolgens bij de Gemeente Amsterdam, de Vereniging Nederlandse Gemeenten, Adviesbureau Verlinden, Wezeman, Ernst & Whinney en Adviesbureau Andersson, Elffers & Felix. Van 1994 tot 1998 was Van Boxtel lid van de Tweede Kamer der StatenGeneraal en eerste woordvoerder Volksgezondheid. Van 1998 tot 2002 was hij Minister voor Grote Steden,
Integratiebeleid en ICT. Sinds juni 2011 is Van Boxtel fractievoorzitter van D66 in de Eerste Kamer der StatenGeneraal. Drs. Ruben Wenselaar werd in 2002 directievoorzitter van Amicon Zorgverzekeraar. Na de fusie in 2004 trad hij toe tot de Raad van Bestuur van Menzis, waarin hij primair verantwoordelijk is voor de bedrijfsvoering. Na zijn studie bedrijfseconomie werkte hij bij Pricewaterhouse-Coopers, DAF, Fuji Photo Film en uitvoeringsinstelling Cadans. Dr. Bas Leerink is sinds 1 augustus 2004 werkzaam bij Menzis. Vanaf 1 juli 2006 was hij werkzaam als directeur Zorgmanagement. Op 1 september 2008 trad hij toe tot de Raad van Bestuur Menzis, onder meer verantwoordelijk voor zorgmanagement. Leerink is zijn carrière begonnen als klinisch chemicus in Utrecht, Curaçao en Amsterdam. Aansluitend heeft hij ruim zeven jaar als managementconsultant gewerkt bij McKinsey&Company. Bas Leerink heeft per 1 april 2013 Menzis verlaten. Hij is nu voorzitter van de Raad van Bestuur bij het Medisch Spectrum Twente.
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Governancestructuur Risicomanagement Naleving wet- en regelgeving Beloning Verslag Raad van Commissarissen
Nevenfuncties Raad van Bestuur
Nevenfuncties directeuren
Naam
Nevenfuncties
Naam
Nevenfuncties
De heer mr. R.H.L.M. van Boxtel, voorzitter
• Bestuurslid Zorgverzekeraars Nederland • Bestuurslid Innovatiefonds Zorgverzekeraars • Lid van het Algemeen Bestuur VNO-NCW • Lid Ledenraad Ajax • Voorzitter Raad van Toezicht BMM (BioMedical Materials) • Voorzitter SOMS (Stichting Ondersteuning Marrons Suriname) (tot 27 december 2013) • Lid Raad van Advies ECP-EPN • Lid Raad van Advies Nederlands Netwerk Fertiliteitspreservatie • Lid wetenschappelijke en maatschappelijke adviesraad Universiteit voor Humanistiek • Lid Advisory Committee LSP Health Economics Fund (per 1 april 2013) • Lid Regiegroep Life Science & Health (per 1 juli 2013) • Voorzitter Stichting Geschiedschrijving Gorinchem (per 1 februari 2013) • Fractievoorzitter D66, Eerste Kamer der Staten-Generaal
De heer drs. F.I.G. Janssen, Directeur Operations
Lid Adviesraad van Detacheringbureau P&B
Mevrouw drs. F.H. Stegehuis, Directeur Zorg
Geen
Mevrouw drs. R.M.H. Wilke MBA, Directeur Klant
Vice-voorzitter Maatschappijraad Stadgenoot te Amsterdam
De heer D. van de Wetering, Directeur Informatie Voorziening
Lid Raad van Commissarissen Vecozo B.V.
De heer drs. R. Wenselaar, vicevoorzitter
• Lid Raad van Toezicht NHL Hogeschool (tot 10 oktober 2013) • Voorzitter Stichting Bedrijfstakpensioenfonds Zorgverzekeraars • Lid Raad van Commissarissen Vektis • Lid bestuur Van Houten & Co (tot 15 januari 2013) • Lid bestuur De Groene Zaak (tot 9 december 2013)
De heer dr. C.B. Leerink (tot 1 april 2013)
• Voorzitter Aandeelhouders-vergadering Vecozo B.V. • Voorzitter Raad van Toezicht Stichting Donor Ja! • Lid Adviesraad Stichting STG/Health Management Forum • Lid bestuur Stichting Miletus • Lid bestuur Stichting Toegepast Wetenschappelijk Instituut voor Neuromodulatie • Lid bestuur Stichting Centrum Klantervaring Zorg • Lid bestuur Stichting Matthäus Passion Bergkerk Deventer • Lid bestuur Stichting Theater Gajes • Voorzitter Taakgroep Therapietrouw • Lid Adviesraad LSP Health Economics Fund
59
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Governancestructuur Risicomanagement Naleving wet- en regelgeving Beloning Verslag Raad van Commissarissen
Risicomanagement
Doelstellingen op tactisch niveau
Doelstellingen op operationeel niveau
60
Directieraad
Verantwoording en stuurinformatie
Risico planning
Risico’s op strategisch niveau
Risico’s op tactisch niveau
Cluster
Verantwoording en stuurinformatie
In het beheersen van de risico’s speelt GRC een belangrijke rol. De Governance, Risk & Compliancestructuur van Menzis is gebaseerd op het ‘three lines of defence’-model. Hiermee kunnen we onzekerheden managen en risico’s minimaliseren, zodat de strategische doelstellingen worden gehaald.
Doelstellingen op strategisch niveau Verantwoording en stuurinformatie
• verzekeringstechnisch risico • financieel marktrisico • vorderingenrisico • liquiditeitsrisico • operationeel risico
Strategie Menzis
Risico planning
Risicomanagement houdt in dat Menzis in haar besluitvorming zorgvuldig afweegt welke risico’s aanwezig zijn en welke waarborgen daar tegenover staan. Hierbij stellen we vast hoe de risico’s zijn gemonitord, welke beheersingsmaatregelen zijn getroffen en op welke wijze is gecontroleerd of in- en externe regelgeving is nageleefd.
De belangrijkste risico’s zijn:
Lees meer over de soorten risico’s en de wijze waarop Menzis deze beheerst
Missie Menzis
Verantwoording en stuurinformatie
Het meerjarenstrategieplan en het jaarplan worden jaarlijks door de RvB/Directieraad vastgesteld. Dit wordt vertaald in jaarplannen per cluster, en vervolgens per afdeling. Ook de risico’s krijgen op deze manier verdieping: op strategisch, tactisch en operationeel niveau.
1. i magoschade en verzekeringstechnisch risico door overheveling AWBZ 2. niet bij alle zorgaanbieders contracteren tegen acceptabele volumes, prijzen en kwaliteit 3. oneigenlijk gebruik en ondoelmatigheid van zorg en/of fraude 4. toebedachte rol van de zorgverzekeraar wordt onvoldoende waargemaakt
Doelen stellen
Lees meer over de sturing en beheersing in de clusters
Top strategische risico’s 2014
Doelen stellen
In het primaire proces zijn zes clusters gevormd onder aansturing van een bestuurder of directeur. Daarnaast bestaan verschillende stafdiensten.
Risico’s op operationeel niveau
Afdelingen en processen
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
Governancestructuur Risicomanagement Naleving wet- en regelgeving Beloning Verslag Raad van Commissarissen
‘The three lines of defence’ verdeelt de organisatie in drie zogenaamde ‘verdedigingslinies’: • De eerste lijn is de ‘business’. De business is eindverantwoordelijk voor een goede opzet en werking van activiteiten en processen, en voor het inrichten en uitvoeren van goed risicobeheer. De business is ook eigenaar van de processen en risico’s, en verantwoordelijk voor het realiseren van de doelstellingen en het beheersen van deze risico’s. De business ziet zelf al issues opduiken en stuurt zelf bij (zelfsignalerend en zelfcorrigerend).
1e lijn RvB Directieraad
Cluster/ directeur
Afdeling/ manager
• De tweede lijn is de GRC-functie. De kerntaak van de GRC-functie is zorgen dat normenkaders vastgesteld worden (beleidsondersteunend), eventueel ondersteunen bij implementatie en het monitoren van de realisatie. GRC toetst of de rolinvulling van de business goed verloopt, en zal zo nodig aanvullend onderzoek doen en adviezen geven aan de business. GRC Decentraal ondersteunt c.q. monitort voor de clusterdirectie en GRC Centraal en GRC Office ondersteunen c.q. monitoren voor de Raad van Bestuur.
2e lijn
• De derde lijn is de Audit-functie. De kerntaak van de Audit-functie is om vanuit een onafhankelijke rol te toetsen of het verantwoordelijke management de risico’s van Menzis identificeert en beheerst. Voor deze toetsing steunt Audit op de werkzaamheden van de tweede lijn (GRC). Audit beoordeelt vanuit haar onafhankelijke rol het functioneren van de eerste en de tweede lijn.
3e lijn Geel: Verantwoording afleggen Roze: Kaderstellend sturen
GRC Office
Virtuele afdeling GRC Centraal GRC Decentraal
Audit
Primaire werkzaamheden Licht blauw: Ondersteunen bij kaderstelling en reviewen Donker blauw: Ondersteunen bij Planning & Control cyclus
61
FINANCIËN
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Governancestructuur Risicomanagement Naleving wet- en regelgeving Beloning Verslag Raad van Commissarissen
Naleving wet- en regelgeving Als zorgverzekeraar heeft Menzis te maken met veel wettelijke regelingen en codes, zowel intern als extern.
Code Governance Principes Verzekeraars
De Code Verzekeraars bevat een aantal principes op het gebied van Governance, Risicomanagement, Audit en Beloningsbeleid. Menzis onderschrijft het belang van de Code en conformeert zich aan de principes. Het opvolgen van de bepalingen van de Code Verzekeraars gebeurde tot nu toe op basis van het ‘pas toe of leg uit’-beginsel. Dit betekent dat alleen afwijkingen gemotiveerd moesten worden. De code is echter aangepast en met ingang van 2013 moeten we ook de onderdelen toelichten die worden nageleefd. Op de website en in het jaarverslag moet per bepaling worden aangegeven hoe Menzis invulling geeft aan de code. Daarom is de uitgebreide verantwoording in het online jaarverslag als directe link opgenomen. Daarnaast staat deze uitgebreide verantwoording apart op de Menzis-website.
Hierin staat meer informatie over: 1. Samenstelling, deskundigheid, taken en werkwijze Raad van Commissarissen 2. Samenstelling, deskundigheid, taken en werkwijze Raad van Bestuur 3. Inrichting Risicomanagement 4. Inrichting Interne Audit 5. Beloningsbeleid 6. Naleving wet- en regelgeving De Monitoring Commissie Governance Principes Verzekeraars oordeelt in haar advies 2013 positief over de naleving van de Code Governance Principes Verzekeraars. Verder constateert de commissie dat verzekeraars met veel inzet werken aan het terugwinnen van het vertrouwen van de klant en het centraal stellen van de klant.
Codes
Als zorgverzekeraar heeft Menzis te maken met veel wettelijke regelingen. De belangrijkste daarvan zijn: • de Zorgverzekeringswet (Zvw); • de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ); • de Wet marktwerking gezondheidszorg (Wmg); • de Wet op het financieel toezicht (Wft); • de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp); • de Wet structurele maatregelen wanbetalers. Hiernaast staat een opsomming van de belangrijkste codes en regelingen die in 2013 gelden. Op de contracten met leveranciers en zorgaanbieders zijn de codes die Menzis hanteert van toepassing. Bij niet-naleving wordt hierop gewezen en in het uiterste geval wordt het contract ontbonden.
Lees meer over de Code Governance Principes Verzekeraars
62
Interne codes
• Besturingsmodel Menzis. Het besturingsmodel Menzis beschrijft hoe de effectieve en efficiënte besturing van Menzis bewerkstelligd wordt. De invulling van deze besturing wordt beschreven in de volgende beleidsrichtlijnen en charters: - Beleidsrichtlijn Besturingsmodel - Beleidsrichtlijn Governance - Beleidsrichtlijn Interne beheersing - Charter Risicomanagement functie - Charter Compliance functie - Charter Actuariële functie - Charter Audit functie - Beleidsrichtlijn Betrouwbaarheid en geschiktheid - Beleidsrichtlijn Uitbesteding - Beleidsrichtlijn Beloningsbeleid - Beleidsrichtlijn Klachtenbehandeling • Gedragscode voor persoonlijke integriteit. In deze gedragscode wordt verwezen naar de volgende regelingen van integriteit: - klokkenluidersregeling; - incidentenregeling; - geschenkenregeling; - gedragsregels voor gebruik en controle van internet, e-mail en intranet; - regeling nevenfuncties en nevenwerkzaamheden;
- reglement ongewenste omgangsvormen; - Clean Desk Beleid; - protocol beluisteren, bekijken, opnemen en registreren van klantcontact. • Daarnaast geldt het: - Protocol agressie, bedreiging en aangifte; - Fraudebeleid. • Privacybeleid Menzis: - richtlijn Gegevens verstrekken aan derden - richtlijn Bewaren en vernietigen van gegevens - procedure inzage- en correctierecht - procedure recht en verzet - procedure melden gegevensverwerking - anonimiseren testgegevens - procedure verkeerde adres medische dossiers - gebruik van persoonsgegevens voor wetenschappelijke en statistische doeleinden - protocol beluisteren, bekijken, opnemen en registreren van klantcontact • Moreel-ethische verklaring/eed of belofte, getekend op 27 maart 2013 door Raad van Bestuur en Raad van Commissarissen (conform Code Verzekeraars en Wft).
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
Governancestructuur Risicomanagement Naleving wet- en regelgeving Beloning Verslag Raad van Commissarissen
Externe codes
• Corporate Governance Code • Governance Principles Code Verzekeraars • ZN Gedragscode Goed Zorgverzekeraarschap • Uniforme maatregelen ZN - Uniforme Maatregel 01: Functionele eenheid - Uniforme Maatregel 02: Privacy Statement - Uniforme Maatregel 03: Informatie verstrekken aan verzekerden en verzekeringnemer - Uniforme Maatregel 04: Direct Marketing - Uniforme Maatregel 05: Maatregel verzekerden behorend tot kwetsbare groepen - Uniforme Maatregel 06: Privacy afhandeling declaraties - Uniforme Maatregel 07: Overstapregels tijdens prolongatie - Uniforme maatregel 08: Uitwisseling persoonsgegevens tussen zorgverzekeraars bij diverse vormen van controle en fraudebeheersing - Uniforme maatregel 09: Gebruik authenticatiemiddelen bij internetapplicaties • ZN Gedragscode verwerking persoonsgegevens door zorgverzekeraars - Protocol Incidenten-waarschuwingssysteem Financiële Instellingen - Gedragscode persoonlijk onderzoek - Moratorium erfelijkheids-onderzoek Verbond van Verzekeraars - HIV-gedragscode • ZN Protocol materiële controle zorgverzekeraars Nederland • Protocol Verzekeraars en Criminaliteit • Convenant tipgelden OM Politie en Verbond van Verzekeraars • NVP sollicitatiecode • Global Compact Principles van de Verenigde Naties • Principles for Responsible Investment (UNPRI) • Eumedion, Handboek Corporate Governance (stembeleid bij beleggingen in andere ondernemingen)
63
FINANCIËN
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Governancestructuur Risicomanagement Naleving wet- en regelgeving Beloning Verslag Raad van Commissarissen
Beloning Wij voeren een zorgvuldig, beheerst en duurzaam beloningsbeleid dat in lijn is met onze strategie, risico-bereidheid, doelstellingen en waarden.
Hierbij wordt rekening gehouden met de langetermijn-belangen van de organisatie, de relevante internationale context en het maatschappelijk draagvlak. Het Menzis-beloningsbeleid kent de volgende uitgangspunten: • Wettelijk kader: regeling beheerst beloningsbeleid Wft van de DNB; • CAO voor de zorgverzekeraars; • Zelfregulering: de Nederlandse Corporate Governance Code en de Code Verzekeraars. Menzis volgt deze codes voor zover de aanbevelingen voor het beloningsbeleid binnen haar coöperatieve structuur toepasbaar zijn; • Per 1 januari 2013 treedt de Wet Normering bezoldiging Topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) in werking. Deze wet geldt voor de beloningen van de top in de (semi-) publieke sector. Zorgverzekeraars vallen in het tweede regime van de WNT. Dit houdt in dat de beloning in deze sector niet mag uitstijgen boven E 300.000 (exclusief werkgeversbijdrage pensioen). Menzis wil marktconform belonen met als referentiemarkt de ‘BV Nederland’. De referentiemarkt wordt
bepaald door een gelijke weging van de semipublieke sector (met name de zorgsector), de staatsdeelnemingen (in de categorie publiek/markt) en de zakelijke dienstverlening (met name (zorg)verzekeraars). Het salaris van de leden van de Raad van Bestuur wordt vastgesteld door de Raad van Commissarissen. Het salaris van de directieleden wordt vastgesteld door de Raad van Bestuur. De beloningen worden geïndexeerd in lijn met de CAO-verhogingen. Voor de leden van de Raad van Bestuur en de directeuren geldt uitsluitend een vast salaris. De beloning is niet afhankelijk van de (maatschappelijke of financiële) resultaten van Menzis. De beloning van de Raad van Commissarissen is op dezelfde uitgangspunten gebaseerd als de beloning van de Raad van Bestuur en directieleden. De vaste jaarlijkse vergoeding wordt gespiegeld aan dezelfde referentiemarkt. Indexatie vindt plaats in lijn met de CAOverhogingen. Ook buiten de groep van RvC-leden, RvB-leden en directeuren kent 64
Menzis geen variabele beloning, met uitzondering van een kleine groep commerciële functies. De keuze om variabele beloning slechts in stand te houden voor een beperkte groep, past bij de behoefte om hen medeverantwoordelijkheid te geven en gericht te laten sturen op resultaten. De doelstellingen voor de variabele beloning, worden minimaal een maand voor het nieuwe kalenderjaar jaarlijks vastgesteld met goedkeuring van de directie. Doelstellingen betreffen een mix van criteria: kwaliteit relatiebeheer en kwaliteit/ kwantiteit volume. De variabele beloning bedraagt maximaal twee bruto maandsalarissen. Binnen Menzis geldt het beleid dat beloningen in het kader van nevenfuncties ten gunste komen van de Menzis-organisatie. De beloning van de voorzitter van de Raad van Bestuur overschrijdt in 2013 de sectorale bezoldingsnorm met € 6000. Dit komt doordat de beloningsafspraken zijn gemaakt voordat de WNT in werking trad. Op het contract is tot 1 januari 2017 het overgangsregime van toepassing.
Wij voeren een zorgvuldig, beheerst en duurzaam beloningsbeleid.
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Governancestructuur Risicomanagement Naleving wet- en regelgeving Beloning Verslag Raad van Commissarissen
Beloning Raad van Bestuur en directeuren 2013 Omvang van het dienst- verband
Beloning
Belaste onkostenvergoedingen
Werkgeversdeel beloningen betaalbaar op termijn
Fiscale bijtelling auto
Uitkering wegens beëindiging dienstverband
Mr. R.H.L.M. van Boxtel
1 fte - 12 mnd
€ 284.000
-
€ 105.000
€ 22.000
-
Drs. R. Wenselaar
1 fte - 12 mnd
€ 259.000
-
€ 77.000
€ 17.000
-
Functies
Naam
Voorzitter Raad van Bestuur Vice-voorzitter Raad van Bestuur
Datum aanvang dienstverband in het boekjaar (indien van toepassing)
Datum einde dienstverband in het boekjaar (indien van toepassing)
Lid Raad van Bestuur
Dr. C.B. Leerink
1 fte - 3 mnd
€ 57.000
-
€ 18.000
€ 4.000
-
Directeur Zorg
Drs. F.H. Stegehuis
1 fte - 12 mnd
€ 178.000
-
€ 53.000
€ 13.000
-
Directeur Klant
Drs. R.M.H. Wilke MBA
1 fte - 12 mnd
€ 176.000
-
€ 40.000
€ 14.000
-
Directeur Operations
Drs. F.I.G. Janssen
1 fte - 12 mnd
€ 175.000
-
€ 44.000
€ 15.000
-
Directeur Informatie Voorziening
D. van de Wetering
1 fte - 12 mnd
€ 173.000
-
€ 31.000
€ 13.000
-
Omvang van het dienst- verband
Beloning
Belaste onkostenvergoedingen
Werkgeversdeel beloningen betaalbaar op termijn
Fiscale bijtelling auto
Uitkering wegens beëindiging dienstverband
31/3/13
Beloning commissarissen 2013 Datum aanvang dienstverband in het boekjaar (indien van toepassing)
Datum einde dienstverband in het boekjaar (indien van toepassing)
Functies
Naam
Voorzitter
Drs. H.J. van Essen
0 fte - 12 mnd
€ 42.000
€ 1.000
Vice-voorzitter
M. Doornekamp
0 fte - 12 mnd
€ 44.000
-
Lid
R.L.O. Linschoten
0 fte - 12 mnd
€ 25.000
-
Lid
Drs. H.J. Simons
0 fte - 12 mnd
€ 21.000
€ 1.000
Lid
Drs. R.H. Oudshoorn
0 fte - 12 mnd
€ 21.000
-
Lid
Prof. dr. R.P. Zwierstra
Lid
Drs. C.S.M. van Asselt
1/1/13
65
0 fte - 12 mnd
€ 21.000
€ 1.000
0 fte - 12 mnd
€ 20.000
-
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Governancestructuur Risicomanagement Naleving wet- en regelgeving Beloning Verslag Raad van Commissarissen
Sturing en beheersing in de clusters
In het primaire proces zijn zes clusters gevormd onder aansturing van een bestuurder of directeur: Zorg, Klant, Operations, Informatie Voorziening, GRC en Staf. De 6 clusters betreffen: 1. Het cluster Zorg verricht de zorginkoop voor de eerste- en tweedelijnszorg en de langdurige zorg. Door deze activiteiten dicht bij elkaar te positioneren wordt een eerste stap naar een regionale inrichting gemaakt. Op die manier kan er gedifferentieerd worden naar concurrenten. Mogelijk vervangt deze regionale inrichting op termijn de huidige lijninrichting. De huidige zorgkantoren zijn hier voorlopig ook gepositioneerd (De inrichting hiervan wordt op termijn gewijzigd als gevolg van de herinrichting van de AWBZ). 2. Binnen het cluster Klant is het klantcontact zoveel mogelijk samengevoegd om op die manier meer klantfocus te realiseren. Het uitvoerende gedeelte van Marketing, Sales, Service en Zorgadvies vallen binnen dit cluster. Zorgadvies, Service en Sales
zijn dicht bij elkaar gepositioneerd om zo de transitie naar klantcontact met toegevoegde waarde te versnellen en daarmee meer commerciële slagkracht te realiseren. 3. Het cluster Operations is verantwoordelijk voor de interne operationele processen. Binnen het cluster Operations facilteren de afdelingen P&O Beheer, P&O Servicedesk en Facilitair Bedrijf de interne servicediensten voor Menzis. Ook de operationele polis-, debiteuren- en declaratieprocessen zijn geclusterd binnen het cluster Operations. Dit bevordert dat het management gericht is op een integrale sturing op klantketens, kosten en operational excellence. 4. Menzis kent een apart cluster Informatie Voorziening (IV) dat verantwoordelijk is voor het ICT-beleid bij Menzis om de bedrijfsvoering te digitaliseren. Een effectieve informatievoorziening tegen lage kosten is cruciaal voor het realiseren van de strategische doelstellingen van Menzis. Daarnaast is het cluster sparringpartner voor andere clusters voor een tijdige realisatie van klantgedreven projecten. Informatie Voorziening
ondersteunt de andere clusters bij het benutten van de mogelijkheden van OHI (Oracle Open Health and Isurance, het backoffice automatiseringssysteem) en de optimalisering van informatiemanagement, projectmanagement en IT. 5. Menzis kent een cluster Governance, Riskmanagement en Compliance (GRC) die het management in de eerste lijn ondersteunt bij de realisatie van de strategische, tactische en operationele doelstellingen. Het GRC-cluster vervult de tweedelijnsfunctie waarin zij kaders stelt voor de bedrijfsvoering van Menzis. Tevens beoordeelt en monitort GRC de mate van realisatie van de doelstellingen en de beheerste bedrijfsvoering (beleidsvoorbereidend, ondersteunend en adviserend). Het GRC-cluster bestaat uit de afdelingen GRC Office (beleid en review), Financiën/GRC Centraal (rapportages en verslaglegging) met de afdelingen Actuariaat, Fiscale zaken en Financiële Basisadministratie, Treasury & Vermogensbeheer. Daarnaast heeft elke cluster op decentraal niveau een GRC-afdeling (GRC Decentraal) 66
ten behoeve van de ondersteuning van het cluster en de review op operationeel niveau. 6. Menzis heeft daarnaast verschillende stafafdelingen, waaronder: a. De afdeling Strategie & Propositie Ontwikkeling zorgt voor een integrale visie op klantproposities en een vertaling van deze proposities naar producten voor de clusters Zorg, Klant en Operations. Strategie & Propositie Ontwikkeling realiseert proposities via een samenhangend projectportfolio. Daarnaast vertaalt zij de kaders en definities naar voorwaarden voor Zorg, Klant en Operations. De clusters Zorg, Klant en Operations zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van de proposities en borgen dat voldoende managementfocus en executiekracht bestaat om de proposities ook daadwerkelijk te realiseren. b. Menzis beschikt over een Bestuursdienst die de Ledenraad, Raad van Commissarissen, Raad van Bestuur en Directieraad adviseert over en ondersteuning biedt bij de Corporate Governance en de Corporate
Household van Menzis. Naast bestuursondersteuning worden concernbrede diensten geleverd met name op het gebied van arbeidsvoorwaarden en medezeggenschap, juridische zaken en het begeleiden van boventallige werknemers. c. De afdeling Audit vervult binnen Menzis een derdelijnsrol. Zij beoordeelt en toetst, zelfstandig en onafhankelijk, het functioneren van de bedrijfsvoering. d. De afdeling Personeel & Organisatie (P&O) vervult een duidelijke rol in het stimuleren en initiëren van de gewenste organisatie-, formatie- en cultuurontwikkeling. De afdeling P&O is verantwoordelijk voor het personeels- en het beloningsbeleid van Menzis. e. Corporate Communicatie is verantwoordelijk voor zowel de interne als externe communicatie van Menzis. Het bevat onder meer reputatiemanagement (neerzetten, uitdragen en bewaken reputatie Menzis) en intern uitdragen van de bedrijfsstrategie.
Ga terug naar Risicomanagement
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
Governancestructuur Risicomanagement Naleving wet- en regelgeving Beloning Verslag Raad van Commissarissen
Risicomanagement
• Jaarlijks houdt de Directieraad een Strategisch Risk Assessment (SRA). Hierbij worden alle potentiële risico’s in samenhang beschouwd. • De Directieraad stelt vast of de hoogte van de risico’s acceptabel is en/of de risicotolerantie aangescherpt moet worden. Als de risico’s hoger zijn dan de vastgestelde tolerantie, worden aanvullende beheersmaatregelen bepaald. • Elk kwartaal wordt de status van de risico’s en de beheersing ervan opnieuw bepaald en besproken. In de kwartaalrapportages wordt hierover verantwoording afgelegd. • De Raad van Bestuur stelt een risicobereidheidsverklaring vast. Deze wordt conform de Code Verzekeraars goedgekeurd door de Raad van Commissarissen. • Het risicoprofiel dat naar voren komt uit het SRA is input voor de ORSA (Own Risk and Solvency Assessment). De ORSA is een hulpmiddel om, uitgaande van de strategie, inzicht te krijgen in de impact van interne en externe risico’s. Met de ORSA stelt het bestuur vast of Menzis, gegeven het beleid en de onderkende risico’s, continu beschikt over voldoende solvabiliteit.
• Menzis heeft risicomanagement hiermee volledig geïntegreerd in de planning- en controlcyclus. Menzis kent in haar besturing naast risicomanagement ook kapitaalmanagement. Kapitaalmanagement richt zich op de borging van voldoende eigen vermogen. Menzis hanteert de Solvency II-waarderingsprincipes voor het bepalen van het eigen vermogen. Menzis voldoet aan de minimale kapitaalseisen die op grond van Solvency II aangehouden dienen te worden en heeft aanvullende buffers gecreëerd, die borgen dat continu meer dan het vereiste kapitaal aanwezig is. In 2012 heeft Menzis een Besturingsmodel ontwikkeld, dat voldoet aan de eisen van Solvency II. Dit kader is in 2013 geïmplementeerd. DNB monitort nog steeds op basis van Solvency II. Dat verliezen wij vanzelfsprekend niet uit het oog. In onze reguliere rapportage zijn de solvabiliteitspercentages nog steeds op basis van Solvency II.
Risicobereidheid
In de Risicobereidheidsverklaring van Menzis is opgenomen hoeveel risico Menzis wil lopen bij de reguliere bedrijfsvoering en welke maatregelen worden genomen om de risico’s te 67
FINANCIËN
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Governancestructuur Risicomanagement Naleving wet- en regelgeving Beloning Verslag Raad van Commissarissen
beperken. In het kader van Solvency II heeft de hoogte van de risico’s impact op de omvang van de financiële buffer die Menzis moet aanhouden. Menzis hanteert minimaal een solvabiliteitsratio van 2,0.
Verzekeringstechnisch risico
Het verzekeringstechnisch risico is het risico dat de zorgkosten die Menzis betaalt voor haar verzekerden, niet gefinancierd kunnen worden vanuit de premie-inkomsten, bijdragen van de overheid en eventuele beleggingsinkomsten. Voor de Basisverzekering is dit risico gemitigeerd, omdat daarvoor een risicovereveningsysteem geldt voor zorgverzekeraars. Maar met ingang van 2012 neemt het risico voor de Basisverzekering toe, omdat de macronacalculatie is afgeschaft en de ex-post correcties verder zijn afgebouwd. Ook de verandering in de bekostiging van GGZ en ziekenhuizen en de introductie van DOT brengen aanvullende risico’s met zich mee. Menzis beperkt dit risico door met ziekenhuizen afspraken te maken in de vorm van aanneemsommen en plafondcontracten. Zo weten we al vroeg in het jaar wat de maximale
zorguitgaven aan deze ziekenhuizen zullen zijn. Voor de aanvullende verzekeringen is Menzis volledig risicodrager. We zorgen er op meerdere manieren voor dat we goed grip houden op de kosten in deze verzekeringen. Zo bewaken we de resultaten van de verschillende pakketten en collectiviteiten, en analyseren we de impact van diverse scenario’s op zorgkosten en verzekerden. Op basis van de schadehistorie en prognoses van nog te declareren zorgkosten treffen we voorzieningen. We voeren een toereikendheidstoets uit en kijken achteraf in hoeverre onze prognoses overeenkwamen met de werkelijkheid. Hieruit blijkt dat Menzis goed in staat is om de zorgkosten te voorspellen. Onze prognoses tonen geen grote afwijkingen.
Financieel marktrisico
Het financieel marktrisico is het risico dat de beleggingen van Menzis met zich meebrengen. De koersen van aandelen kunnen wisselen en de rente kan veranderen. Menzis heeft geen winstoogmerk, wij gebruiken het rendement op beleggingen om te investeren in bijvoorbeeld innovatieve zorg, verbetering van de organisatie
of om een bijdrage te leveren aan een betaalbare zorgpremie. Menzis beheerst het financieel marktrisico door heel terughoudend te beleggen. We hebben van tevoren grenzen gesteld aan de risico’s die we willen lopen. Periodiek stelt het bestuur het gewenste risicoprofiel vast met een ALM-studie (Asset Liability Management). Ons primaire doel is het vermogen in stand te houden. Secundair richten we ons op het behalen van een maximaal rendement op de lange termijn. We streven naar een beleggingsresultaat dat een stabiele ontwikkeling in de tijd laat zien. Voor de volgende financiële risico’s hebben we afzonderlijke, aanvullende beheersmaatregelen genomen: renterisico, aandelenrisico, vastgoedrisico, spreadrisico, valutarisico en concentratierisico.
Vorderingenrisico
Het vorderingenrisico is het risico dat Menzis financiële schade leidt doordat bijvoorbeeld klanten, zorgaanbieders of andere partijen te laat of niet betalen. Klanten die de premie voor de Basisverzekering niet betalen, melden wij na zes maanden aan bij het CVZ. Hierdoor lopen wij 68
maximaal zes maanden premie mis. Als we van aanvullende verzekeringen de premie niet ontvangen, kunnen wij de rechten van de polis opschorten of de polis beëindigen. Liquiditeitsrisico Het liquiditeitsrisico is het risico dat Menzis onvoldoende geld in kas heeft om de zorgkosten van klanten te betalen. Dit kan bijvoorbeeld doordat ons geld vastzit in beleggingen en/ of andere zaken. Menzis heeft in de strategische risicoanalyse vastgesteld dat er geen sprake is van specifieke liquiditeitsrisico’s. Operationeel risico Het operationeel risico is het risico dat Menzis loopt als interne processen, mensen en/of systemen tekort schieten. We hebben het operationeel risico nader uitgewerkt in beleidsrichtlijnen en operationeel risicomanagement, en verwerkt in de interne bedrijfsprocessen. Doelstelling is hierbij zoveel mogelijk gebruik te maken van geautomatiseerde beheersingsmaatregelen in de operationele systemen. Operationeel risicomanagement maakt vanaf 2012 integraal onderdeel uit van de planning- en controlcyclus.
Solvency Alle verzekeraars moeten over enkele jaren voldoen aan (Europese) wet- en regelgeving met nieuwe richtlijnen (Solvency II). In het kort betekent dit dat een verzekeraar de vereiste solvabiliteit (het aan te houden kapitaal) bepaalt op basis van de risico’s in haar bedrijfsvoering. De beheersing van deze risico’s wordt nadrukkelijk getoetst door de toezichthouder DNB.
We hebben van tevoren grenzen gesteld aan de risico’s die we willen lopen
Ga terug naar Risicomanagement
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
Governancestructuur Risicomanagement Naleving wet- en regelgeving Beloning Verslag Raad van Commissarissen
Verslag Raad van Commissarissen In 2013 gaf de Raad van Commissarissen (RvC) onder meer goedkeuring aan de inspanningen van Menzis om de dienstverlening aan klanten verder te verbeteren en nieuwe, klantgerichte producten te ontwikkelen.
Lees meer bij governancestructuur
Daarbij wees de RvC op het belang van duidelijkheid voor de klant, in de vorm van een helder productaanbod, beheerste premieontwikkeling en een transparante nota. Voor de RvC was het een jaar van waakzaamheid, waarin de toezichthoudende rol verder werd versterkt. Vanuit ieders rol en verantwoordelijkheid is in goed overleg samengewerkt met de Raad van Bestuur. De RvC fungeert als toezichthouder, werkgever en adviseur/klankbord van de Raad van Bestuur. De RvC houdt toezicht op de bedrijfsvoering, onder andere door bespreking van de managementrapportages van de Directieraad en managementletters van Audit en de externe accountant. Naast de reguliere vergaderingen met de Raad van Bestuur, zijn er bijeenkomsten met leden van de Directieraad, Ondernemingsraad, Ledenraad en contacten met medewerkers. De RvC beoordeelt de hoofdlijnen van het gevoerde beleid, het commerciële beleid, het zorginkoopbeleid en het financieel beleid.
69
FINANCIËN
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Governancestructuur Risicomanagement Naleving wet- en regelgeving Beloning Verslag Raad van Commissarissen
Vergroten waakzaamheid
De RvC heeft, door het specifiek benoemen van een vast aantal toezichtpunten dat elke vergadering aan de orde komt, haar waakzaamheid en de toezichthoudende rol verder versterkt. De vaste toezichtpunten in 2013 waren: zorgcontractering, producten/ dienstenpakket, ontwikkeling klantenbestand en NPS-scores, ITinfrastructuur, HR/MD, formele en materiële controle/fraudeaanpak en de Azivo Apotheek.
De RvC keurt in 2013 de volgende besluiten van de RvB goed:
• de strategie en het meerjarenplan; • jaarplan en begroting 2014; • productontwikkeling 2014, waaronder BudgetBewust; • premies 2014; • jaarverslag en jaarrekening; • risicobeleid en risicobereidheidsverklaring; • verkoop Azivo Apotheek; • vaststellen Auditplan en Auditcharter; • kapitaalstorting Anderzorg.
Commerciële slagkracht
De daling in verzekerdenaantallen bij de jaarovergang 2012-2013, vormden begin 2013 aanleiding voor het vergroten van de commerciële slagkracht. Hierin is de dienstverlening verder gedigitaliseerd, zodat de producten beter toegankelijk en inzichtelijk zijn geworden. Ook is het pakket van aanvullende verzekeringen transparanter en eenvoudiger gemaakt, en zijn nieuwe producten ontwikkeld om de klant meer keuze te bieden. Voor het eerst is gekozen voor een product met enige mate van zorgsturing, BudgetBewust, evenals een white label. De RvC heeft kritisch meegedacht over intenties, risico’s en gevolgen van deze nieuwe producten. Ook heeft de RvC gewaakt voor een te hoog ambitieniveau in het commerciële programma. Een belangrijke voorwaarde was dat de IT-capaciteit bij Menzis het aangepaste pakket van producten en diensten vlekkeloos moest kunnen ondersteunen. De directeur Informatie Voorziening heeft de RvC geïnformeerd over de benodigde IT-capaciteit en de RvC voldoende inzicht en vertrouwen gegeven.
Daarnaast heeft de RvC gekeken of de aanpassingen in het commerciële programma de klant ook daadwerkelijk helpen. De RvC heeft de focus van het programma en de inzet op groei onderschreven. Deze inzet geeft de benodigde richting en energie om meer klanten aan Menzis te binden. De verzekerdengroei bij de jaarovergang 2013-2014 heeft aangetoond dat het programma heeft gewerkt.
Financieel beleid en premie
Met een solvabiliteit van boven de 2, voldoet Menzis ruim aan de huidige eisen van Solvency I. Hierdoor houdt Menzis relatief grote reserves aan. In Solvency II bestaan mogelijkheden om de solvabiliteit te verlagen als extra inzet wordt gepleegd om risico’s te beheersen. Omdat Menzis het risicomanagement uitstekend op orde heeft, wordt overwogen het solvabiliteitsbeleid hier op aan te passen. Zo kan ruimte ontstaan om een deel van de reserve te gebruiken voor andere doelstellingen. De RvC onderschrijft dit traject en heeft in haar toetsende rol hierbij aangedrongen op een voorzichtige beweging. 70
Het is belangrijk om zoveel mogelijk te voorkomen dat klanten worden geconfronteerd met sterke schommelingen in de premiehoogte. In het verlengde hiervan is ook de premiediscussie 2014 gevoerd met de RvB. Evenals in 2013 is besloten positief bedrijfsresultaat terug te geven aan klanten in de vorm van een premieverlaging. Hierin hebben RvB en RvC, ieder vanuit de eigen rol en verantwoordelijkheid, risico’s en mogelijkheden afgewogen. Hierbij is onder meer gekeken naar de financiële risico’s van de hervorming van de AWBZ, Solvency II, de eisen van De Nederlandsche Bank, de doelstelling van verzekerdengroei en de eigen ambitie van een consistent premiebeleid.
Duurzaamheid
Het duurzaamheidsbeleid is in 2013 aan de RvC gepresenteerd. De RvC onderschrijft dat Menzis zeer actief is op dit gebied en vindt het positief dat deze inspanningen nu ook concreter zijn vastgelegd in een beleidskader voor de volgende fase. Dat geeft richting aan de acties om niet alleen de eigen bedrijfsvoering te verduurzamen, maar ook in de zorgketen initiatieven te nemen en deze geleidelijk te verankeren in de
contractering. Belangrijk element in het duurzaam- heidsbeleid is ook het beleggingsbeleid dat aan de RvC is gepresenteerd. De RvC is het met de RvB eens dat het belangrijk is, om ook in de zorg te beleggen, en innovatie en duurzaamheid door middel van actief engagement te stimuleren.
Personeel en organisatie
In 2012 is een nieuw besturingsmodel ingevoerd, waarbij de Raad van Bestuur en de directielaag zijn samengegaan in één Directieraad. De RvC heeft in 2013 geconstateerd dat de Directieraad op deze wijze goed functioneert. Ook vindt de RvC het verstandig dat de functie Informatie Voorziening (IV) nu onderdeel is van het overleg, omdat IV een belangrijk component is in de organisatie. Andere organisatie-wijzigingen die de RvC nauwlettend heeft gevolgd, zijn de reorganisaties van IV, Operations en Zorg. Met name de gevolgen van het stoppen van activiteiten van Polis en Debiteuren in Groningen, kwamen regelmatig aan de orde De RvC heeft dit ook besproken in de twee gesprekken met een delegatie van de Ondernemingsraad die jaarlijks worden gevoerd. De RvC heeft vastgesteld dat de reorganisaties naar
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Governancestructuur Risicomanagement Naleving wet- en regelgeving Beloning Verslag Raad van Commissarissen
behoren verlopen, met voldoende zorg en aandacht voor de betrokkenen. Een punt dat de RvC op organisatiegebied heeft aangekaart, is de cultuur. Naar aanleiding van een incident is de vraag gesteld of de cultuur veilig genoeg is om open en in vertrouwen zaken te signaleren en te benoemen. Dit is ook aan de orde geweest tijdens het gesprek met de Ondernemingsraad. De RvC heeft gezien dat dit thema goed wordt opgepakt door de Directieraad. Tot slot is het thema Management Development tweemaal behandeld in de RvC. De uitkomst van de vlootschouw is besproken om voldoende opvolgingspotentieel in de organisatie te waarborgen. De RvC heeft ingestemd met de verkoop van de Azivo Apotheek. Daarbij heeft de RvC met name gekeken naar de gevolgen voor het Azivo-label in Den Haag en de personele en financiële aspecten.
Zorglandschap en zorgkosten
Een aantal malen stonden de veranderingen in het zorglandschap op de agenda, met name in Noorden Noordoost-Groningen. De RvC heeft kritisch meegekeken naar de
dilemma’s voor de zorg in deze regio. Vragen daarbij waren onder meer: Wat betekent het verschuiven van zorg naar de eerste lijn, ook gezien de demografische ontwikkelingen? Hoe zijn financiën, organisatievormen en rollen geregeld? En worden moderne mogelijkheden van onder meer eHealth voldoende ingepast? Ook de hervormingen in de langdurige zorg zijn intensief besproken in de RvC. Wat betekent het als zorgverzekeraars een deel van de GGZ en Persoonlijke Verzorging vanuit de AWBZ gaan overnemen voor de eigen verzekerden? De RvC heeft gewezen op het belang om zaken kleinschalig, in goed overleg met gemeenten te regelen. Tegelijkertijd moeten de belangen van zorgverzekeraars effectief worden behartigd in het verband van Zorgverzekeraars Nederland. Dit alles om de wetswijzigingen op een passende manier te regelen voor de klant. In de GRC-commissie zijn de oplopende zorgkosten aan de orde geweest en het belang om scherper in te kopen. Er is gekeken hoe de hoofdlijnenakkoorden verwerkt zijn in de zorginkoop en wat dit heeft betekend voor de relatie met zorgaanbieders. Ook is het aspect
fraude besproken. De vraag daarbij is hoe Menzis de formele en materiële controle kan intensiveren om fraude en oneigenlijk gebruik van zowel zorgaanbieders als verzekerden aan te pakken. De RvB heeft een integrale aanpak om deze processen te beheersen gepresenteerd. De RvC heeft ingestemd met de voorstellen van de RvB en onderschreven dat het belangrijk is om niet alleen menskracht in te zetten om fraude op te sporen, maar ook slimme software. Verder vindt de RvC het belangrijk dat de klant een transparante rekening krijgt en zelf inzicht heeft in de zorgkosten.
De meerwaarde van de coöperatie
In 2013 hebben de RvB en RvC gesproken over de coöperatiegedachte en de betrokkenheid van leden binnen de Menzis-organisatie. Daarbij speelt de vraag hoe de Ledenraad het best balans kan brengen in enerzijds de formele rol en anderzijds de taak om signalen van alledag binnen te brengen en te vertalen naar de bestuurskamer. Een ander belangrijk thema is de vraag of het gedachtegoed van de coöperatie voldoende wordt gecommuniceerd en wordt begrepen door onze klanten, de 71
leden van de coöperatie. Hoe zorgen we ervoor dat het lidmaatschap van de coöperatie leidt tot voordeel voor de leden/klanten en tot grotere loyaliteit? De RvC heeft dit tot thema gemaakt van het Permanente Educatieprogramma. Dit is gericht op het op peil houden van kennis en vaardigheden, zoals geformuleerd in de Beleidsregel Deskundigheid van de DNB. Er zijn twee bijeenkomsten georganiseerd, onder leiding van prof. dr. Winsemius respectievelijk prof. dr. ir. Van Dijk. Om het coöperatiethema verder vorm te geven, is een werkgroep Coöperatie opgericht, bestaande uit vier leden uit de Ledenraad, twee commissarissen, en een bestuurder. De werkgroep heeft tot taak de koers van de coöperatie te ontwikkelen en de relatie tussen de Ledenraad, de RvB en de RvC te versterken. Daarbij blijft de Ledenraad haar formele bevoegdheden uitvoeren, terwijl zij tegelijkertijd de RvB en RvC in staat stelt haar visie te toetsen aan signalen uit de praktijk, waarmee onze klanten in de dagelijkse werkelijkheid geconfronteerd worden. Hierbij leeft ook het idee om de coöperatiegedachte te versterken door in de regio bijeenkomsten
te organiseren voor leden. Hierbij kunnen de leden bijvoorbeeld betrokken worden bij een actueel thema dat speelt in de regio.
Overige deskundigheidsbevordering
Naast de twee dagdelen die zijn besteed aan de coöperatieve structuur, is een dagdeel besteed aan kwaliteit in de zorginkoop. Wat is de rol van kwaliteitsindicatoren en hoe worden deze ontwikkeld en gebruikt? Een van de commissarissen heeft hierbij zijn eigen ervaringen gedeeld met kwaliteit in het hoger onderwijs en de lessen hieruit vertaald naar de zorg. Ook is uitleg gegeven door zorginkopers van Menzis. Tot slot, is een dagdeel besteed aan ziekenhuiszorg en is het Hoofd Planning, Analyse en Control van het LUMC te gast geweest. Deze heeft zijn ervaringen met het proces van zorgcontractering vanuit ziekenhuisperspectief gedeeld.
Zelfevaluatie
Naast de deskundigheidsbevordering heeft de RvC haar eigen functioneren in 2013 kritisch tegen het licht gehouden tijdens een zelfevaluatie. Hierbij is geconstateerd dat de RvC de
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Governancestructuur Risicomanagement Naleving wet- en regelgeving Beloning Verslag Raad van Commissarissen
RvB nog kritischer kan volgen op het koersvast handelen en de focus op noodzakelijke verbeteringen voor de klant. Dit onder het motto ‘waak- zaamheid’. De RvC vindt het belangrijk om eventuele koerswijzigingen goed te bespreken en voldoende ruimte te nemen om de voortgang te monitoren via besprekingen van rapportages. Ook wil de RvC graag de binding met de Ledenraad versterken. Daarnaast kwam tijdens de zelfevaluatie aan de orde dat de RvC meer inzicht wil hebben in het opvolgingspotentieel voor managers, directeuren en bestuurders, evenals de vraag of er voldoende aandacht wordt besteed aan de ontwikkeling van het management. In dat verband is ook het eigen rooster van aftreden besproken. Hierbij is geconcludeerd dat actie noodzakelijk is om ervoor te zorgen dat in 2015 en 2016 niet teveel deskundigheid tegelijkertijd uitstroomt. Tot slot constateerde de RvC dat er in het Permanente Educatieprogramma van RvC en RvB meer aandacht kan worden besteed aan de governance binnen een coöperatief model en het financiële en risicobeleid, met het oog op de te verwachten ontwikkelingen in
het zorgstelsel. De besproken punten zijn in 2013 voor een belangrijk deel opgepakt.
GRC-commissie
De GRC-commissie (Governance, Risk & Compliance) wordt gevormd door de vicevoorzitter van de RvC en twee leden van de RvC. De commissie verricht het voorbereidende werk voor de RvC-vergaderingen en kwam in 2013 vier keer bij elkaar. Aan de vergaderingen van de GRC-commissie nemen deel: de voorzitter en vicevoorzitter van de RvB, de directeur Operations en de manager Audit. Vaste taken van de commissie zijn: de beoordeling van het jaarverslag, de (financiële) kwartaalrapportages, het beleggingsbeleid, het jaarplan inclusief begroting en overige verantwoordingen, waaronder de risicorapportages en de rapportages van de interne en externe accountant. De commissie neemt kennis van de uitkomsten van de audits. Eveneens bespreekt de commissie de rapportages van de compliance officer. De commissie brengt over haar bevindingen schriftelijk en mondeling verslag uit aan de RvC. Naast de hiervoor genoemde oplopende zorgkosten en het fraudeaspect, is in de GRC-commissie
aandacht besteed aan het financiële component van de organisatie: het Auditplan, de verkoop van de Azivo Apotheek, de contractering met het white label, de kosten en de risico’s, de jaarrekening, formele en materiële controle, het beleggingsbeleid en de investeringsbegroting. Wat betreft het laatste is geconstateerd dat de investeringen beter en tijdig besproken moeten worden met de RvC. De GRCcommissie laat zich eenmaal per jaar bijpraten door de manager Audit en de manager GRC Office. Deze bespreking staat los van de besprekingen met de RvB en heeft toegevoegde waarde voor de informatievoorziening van de RvC.
Remuneratiecommissie
Het beloningsbeleid in het kader van de WNT heeft regelmatig op de agenda gestaan. De RvC is hier intensief bij betrokken. De voorzitter van de RvC heeft medio 2012 het initiatief genomen voor een commissarissenoverleg in de sector dat heeft geleid tot een beloningsvoorstel voor de sector. De minister heeft het voorstel voor een sectorale beloningscode overgenomen en per 1 januari 2014 72
is een maximum beloning van kracht van € 300.000 (exclusief werkgeversbijdrage pensioen). De commissie heeft vastgesteld dat de huidige bestuurdersbeloning past binnen dit vastgestelde kader. De minister heeft echter ook besloten dat op basis van de WNT de bezoldiging van de commissarissen gekoppeld blijft aan dat van de bestuurders. De RvC vindt dat hier een verkeerde prikkel vanuit gaat, omdat de RvC de beloning van de bestuurders vaststelt. De RvC heeft daarom gepleit voor een vaste vergoeding op basis van de omvang en complexiteit van de organisatie, aangevuld met een tijdgerelateerd element. De minister heeft dit echter niet meegenomen. In afwachting van definitieve helderheid is het overgangsrecht van toepassing op de zittende commissarissen. Zij houden op grond daarvan hun huidige beloningsregeling. Op het moment dat er definitieve helderheid is over de WNT wordt opnieuw afgewogen wat daarvan de consequenties moeten zijn, en een voorstel ter vaststelling voorgelegd aan de Ledenraad. Daarnaast zijn ook de beoordelingsgesprekken met de bestuurders voorbereid en gehouden
in de Remuneratiecommissie en gesproken over de ontwikkeling van de bestuurders aan de hand van de doelen en hun competentieprofiel.
Benoemingscommissie
Deze commissie stelt onder andere de selectiecriteria, de profielschets en de benoemingsprocedure op bij een vacature in de Raad van Commissarissen of de Raad van Bestuur. In de Benoemingscommissie is gesproken over het rooster van aftreden. Per jaar mogen niet meer dan twee commissarissen uit- en instromen. Hierop moet tijdig geanticipeerd worden zodat de samenstelling van de RvC blijft voldoen aan eisen op het gebied van o.a. deskundigheid, diversiteit en beschikbaarheid. De benoemingscommissie is in 2013 niet bij elkaar gekomen, omdat er geen vacatures zijn of binnenkort komen in de RvC.
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
Governancestructuur Risicomanagement Naleving wet- en regelgeving Beloning Verslag Raad van Commissarissen
Tot slot
Voor de RvC was 2013 een jaar van waakzaamheid. Enerzijds waakzaamheid van de interne beheersing, waarin de toezichthoudende rol verder is versterkt. Anderzijds heeft de RvC daarbij het vizier vooral gericht op nieuwe marktontwikkelingen die uitdagingen en tegelijkertijd ook onzekerheden met zich meebrengen. Deze ontwikkelingen hebben direct betrekking op de relatie van Menzis met de klant en de meerwaarde die Menzis kan bieden. Er komen veranderingen op Menzis af, onder meer in de AWBZ en de GGZ, die financiële onzekerheid met zich meebrengen. De druk vanuit de toezichthouders en overheid neemt toe. Daarnaast worden klanten kritischer op de kosten, maar wil Menzis de solidariteit in het stelsel behouden. Dit is een interessant spanningsveld. De RvC staat de RvB hierin ook de komende jaren in vertrouwen bij.
Samenstelling
In 2013 bestaat de Raad van Commissarissen uit de volgende personen:
aangetreden De heer drs. H.J. van Essen, voorzitter
benoemd tot
1 juli 2008
1 juli 2016
Mevrouw M. Doornekamp, vicevoorzitter
1 januari 2005
1 januari 2015
De heer drs. R.H. Oudshoorn
1 januari 2009
1 januari 2017
De heer R.L.O. Linschoten
15 juni 2007
15 juni 2015
De heer drs. H.J. Simons
30 mei 2008
30 mei 2016
De heer prof. dr. R.P. Zwierstra
1 januari 2009
1 januari 2017
1 januari 2013
1 januari 2017
GRC-commissie
Renumeratiecommissie
Benoemingscommissie
Lid
Lid
Voorzitter
voorzitter
voorzitter
Mevrouw drs. C.S.M. van Asselt
Dhr. Van Essen Mw. Doornekamp Dhr. Oudshoorn Dhr. Linschoten
Lid
Dhr. Simons Dhr. Zwierstra Mw. Van Asselt
Lid
73
FINANCIËN
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Governancestructuur Risicomanagement Naleving wet- en regelgeving Beloning Verslag Raad van Commissarissen
Nevenfuncties Raad van Commissarissen Naam
Nevenfuncties
Naam
Nevenfuncties
De heer drs. H.J. van Essen
• Voorzitter bestuur Vereniging Toezichthouders Woningcorporaties • Lid Raad van Toezicht Jeroen Bosch ziekenhuis, Den Bosch • Lid RvC KSYOS, Amstelveen • Lid bestuur Week van de Chronisch Zieken, Utrecht • Lid Bestuur Stak N.E.C. Holding B.V., Nijmegen • Lid RvC Rodersana B.V., Oirschot • Lid Strategische Adviesraad Centrum Bestuur Maatschappelijke Ondernemingen • Voorzitter Revalidatie Nederland • Lid Raad van Advies van Women in Financial Services (WIFS)
De heer drs. R.H. Oudshoorn
• Member Executive Board Pon Holdings B.V. • Boardmember COLIBI (Comite de Liaison des Fabricants Européens de Bicyclettes), Brussel • Member European Cyclist’ Federation, Brussel • Lid Raad van Advies Berg Toys B.V. Ede
De heer drs. H.J. Simons
• Voorzitter RvT DBC Onderhoud (tot 1 januari 2014) • Voorzitter bestuur Ambulancezorg Nederland • Voorzitter bestuur OSB; brancheorganisatie schoonmaakdiensten Nederland • Voorzitter RvT Willem Schrikker Groep, Amsterdam • Lid RvC Arcadis • Voorzitter EFCI, Europese Federatie van Schoonmaakorganisaties • Voorzitter Commissie eerstelijnsgezondheidszorg ZonMW • Voorzitter Adviesraad Meduon • Voorzitter Adviesraad DOH, de Ondernemende Huisarts, Eindhoven • Voorzitter bestuur SEMH (Stichting Erkenningsregeling voor leveranciers van Medische Hulpmiddelen)
De heer prof. dr. R.P. Zwierstra
• Emeritus Hoogleraar Onderwijs en Opleiding Geneeskunde UMCG/FMW, Rijksuniversiteit Groningen • Lid Medisch Ethische Toetsingscommissie UMCG • Docent Curriculum Geneeskunde UMCG • Lid Kwaliteitsvisitatiecommissie Geneeskunde QANU • Lid bestuur Humanitas, afdeling Groningen • Lid bestuur Hospice Gasthuis Groningen
Mevrouw drs. C.S.M. van Asselt
• Directielid APG Asset Management, Chief Finance and Risk Officer
Mevrouw M. Doornekamp, vicevoorzitter
• Bestuurslid ABP Pensioenfonds, Heerlen • Voorzitter RvC Westland Kaas B.V., Huizen • Voorzitter Raad van Toezicht van Stichting Aandelen Beheer BDO Groep en Voorzitter Commissie Publiek Belang van Stichting Aandelen Beheer BDO Groep • Bestuurslid Amsterdam Sinfoniëtta • Directeur Beleggingsmaatschappij Buren B.V., Buren (Gld.) • Voorzitter Raad van Toezicht Care Nederland
De heer R.L.O Linschoten
• Adviseur Public Affairs STIOG • DGA Vemako Consultancy B.V. • Adviserend bestuurslid VEROZ • Voorzitter RvC PsyQ Nederland • Lid RvA Stichting Instituut GAK • Lid RvA Akkermans & Partners • Lid RvA Mediq N.V. • Lid RvA Pensioen en Ondernemen • Public Affairs Hallo Dokter
74
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
Kengetallen Geconsolideerde balans Geconsolideerde winst- en-verliesrekening
Kengetallen 2013
2012
Verdiende premies en bijdragen eigen rekening
5.519.956
5.568.667
Schaden eigen rekening
5.258.942
5.194.629
95,3%
93,3%
231.038
230.692
4,2%
4,1%
Resultaat technische rekening
31.020
145.294
Resultaat niet-technische rekening
95.275
70.093
Totaal resultaat
126.295
215.387
Eigen vermogen
1.234.417
1.108.122
22,4%
19,9%
2.116.338
2.047.797
(in duizenden euro’s)
Schaden als percentage van de verdiende premies en bijdragen eigen rekening Bedrijfskosten Bedrijfskosten als percentage van de verdiende premies en bijdragen eigen rekening
Eigen vermogen als percentage van de verdiende premies en bijdragen eigen rekening Aantal klanten per 31 december
Lees meer over onze financieel gezonde coöperatie
75
FINANCIËN
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Kengetallen Geconsolideerde balans Geconsolideerde winst- en-verliesrekening
Geconsolideerde balans per 31 december 2013 (na bestemming van het resultaat; in duizenden euro’s)
ACTIVA
2013
2012
45.944
60.756
PASSIVA
Beleggingen in groepsmaatschappijen en deelnemingen Overige financiële beleggingen
2012
Wettelijke reserves
350.312
348.794
Statutaire reserves
29.258
29.309
Eigen vermogen
Beleggingen Terreinen en gebouwen
2013
71
79
2.331.015
2.367.739 2.377.030
Overige reserves
Vorderingen uit directe verzekering op verzekeringnemers
Te betalen schaden
588.684
Overige vorderingen
252.340
1.884.021
500.036 331.149
10.255
Overige voorzieningen
25.719
12.037 35.641 47.678
Schulden 14.623
14.099
Schulden uit directe verzekering
163.661
137.842
334.500
242.316
Andere obligaties en onderhandse leningen
10.000
10.000
Schulden aan kredietinstellingen
28.304
30.704
Schulden aan College voor Zorgverzekeringen
85.851
56.015
349.123
Totaal activa
1.860.858
35.974
256.415
Overlopende activa
Afgeleide financiële instrumenten
Voor pensioenen 995.663
Overige activa
Overige overlopende activa
236.671 1.624.187
164.478
1.030.081
Lopende rente en huur
233.885 1.650.136
Voorzieningen
Vorderingen op College voor Zorgverzekeringen
Liquide middelen
1.108.122
Technische voorzieningen
2.428.574
Niet verdiende premies en lopende risico's
Materiële vaste activa en voorraden
730.019 1.234.417
Vorderingen 189.057
854.847
214
107
4.579
3.495
Overige schulden
4.793
3.602
0
342
3.761.027
3.684.596
Overlopende passiva Afgeleide financiële instrumenten Totaal activa
76
40.268
139.213 328.084
373.774
278.436
294.164
95
0
3.761.027
3.684.596
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Kengetallen Geconsolideerde balans Geconsolideerde winst- en-verliesrekening
Geconsolideerde winst- en verliesrekening
TECHNISCHE REKENING SCHADEVERZEKERING
(na resultaatverdeling, in duizenden euro’s) 2013
2012
Bruto premies
2.482.785
2.572.743
Bijdrage uit Zorgverzekeringsfonds en Algemene Kassen
3.222.378
3.233.375
0
-13
Uitgaande herverzekeringspremies
-187.993
-393.748
Mutatie technische voorziening niet-verdiende premies en lopende risico's, niet-kostendekkende premies
-124.657
Verdiende premies en bijdragen eigen rekening
Eigen bijdragen
5.517.170 Mutatie technische voorziening niet-verdiende premies en lopende risico's, betaalde herverzekeringspremies
5.412.357 -49.399
127.443
205.709 2.786
156.310
5.519.956
5.568.667
Toegerekende opbrengst uit beleggingen
1.670
3.328
Overige technische baten eigen rekening
3.353
6.157
Schaden eigen rekening Bruto schaden
-5.539.219
-4.653.767
Herverzekeringsschade
158.815
376.750
Mutatie technische voorziening schaden
185.262
-699.677
Mutatie technische voorziening herverzekeringsschade
-63.800
-217.935
-5.380.404
-4.277.017
121.462
-917.612
-5.258.942
-5.194.629
Bedrijfskosten Acquisitiekosten
-40.868
-36.137
Beheers- en personeelskosten; afschrijvingen bedrijfsmiddelen
-190.170
-194.555 -231.038
-230.692
Overige technische lasten eigen rekening
-3.979
-7.537
Resultaat technische rekening schadeverzekering (transporteren)
31.020
145.294
77
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
Kengetallen Geconsolideerde balans Geconsolideerde winst- en-verliesrekening
(na resultaatverdeling, in duizenden euro’s)
NIET-TECHNISCHE REKENING
2013
Resultaat technische rekening schadeverzekering (transport)
2012 31.020
145.294
Opbrengsten uit beleggingen Opbrengst uit deelnemingen
0
Opbrengst uit niet op netto vermogenswaarde gewaardeerde deelnemingen Opbrengst uit terreinen en gebouwen Opbrengst uit overige beleggingen Gerealiseerde winst op beleggingen
-4.281
107
40
18.163
7.157
69.465
29.919
2.395
Niet gerealiseerde winst op beleggingen
10.147 90.130
42.982
19.644
39.967
-5.411
-4.255
-5.411
-4.255
-1.670
-3.328
Beleggingslasten Beheerskosten en rentelasten
Toegerekende opbrengst uit beleggingen overgeboekt naar technische rekening Andere baten
30.817
29.595
Andere lasten
-38.240
-34.881
126.290
215.374
5
13
126.295
215.387
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen Belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Resultaat na belastingen
78
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
STRATEGIE
RESULTATEN
Kengetallen Geconsolideerde balans Geconsolideerde winst- en-verliesrekening
Vergelijkende cijfers
Ter verbetering van de vergelijkbaarheid zijn presentatiewijzingen (herrubriceringen) doorgevoerd. Dit betreft: 1. een verschuiving tussen de schulden uit directe verzekering en overige schulden (de schuld uit opbrengstverrekening is gepresenteerd onder de overige schulden in plaats van directe verzekering); 2. een verschuiving tussen de overige technische baten en de overige technische lasten in verband met het niet meer salderen van onderdelen hiervan en 3. het verwerken van de huuropbrengsten van derden onder de opbrengst uit beleggingen (opbrengst uit terreinen en gebouwen) in plaats van onder de andere baten. De vergelijkende cijfers zijn aangepast. Deze presentatiewijzigingen hebben geen invloed op het vermogen en het resultaat.
79
CORPORATE GOVERNANCE
FINANCIËN
INHOUD
PROFIEL & PRESTATIES
RESULTATEN
STRATEGIE
GOVERNANCE
FINANCIËN
Lijst met afkortingen en terminologie AWBZ
Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten
CAO
Collectieve Arbeidsovereenkomst
CFO
Chief Financial Officer
COA
Centrale Opvang Asielzoekers
CRO
Chief Risk Officer
CVZ
College voor zorgverzekeringen
DBC
Diagnose Behandel Combinatie
DNB
De Nederlandsche Bank
DOT
DBC’s op weg naar Transparantie
Eerste lijn
Zorgverleners waar de klant direct terecht kan, zoals huisartsen en fysiotherapeuten
ESG
Environmental, Social & Governance
fte
Fulltime-equivalent
GC A
Gezondheidscentrum Asielzoekers
GGZ
Geestelijke Gezondheidszorg
GRC
Governance, Riskmanagement en Compliance
GRI
Global Responsibility Index
ISZW
Inspectie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
IVN
Instituut voor natuureducatie en duurzaamheid
KNMP
Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie
Ledenraad
Een afvaardiging van leden, het hoogste orgaan bij Menzis
Materialiteitsmatrix
Een overzicht van onderwerpen die van belang zijn voor Menzis, mede op basis van input van onze stakeholders. Hierbij wordt het belang voor de stakeholders afgezet tegen de mate waarin Menzis het onderwerp kan beïnvloeden
MCA
Menzis COA Administratie
MedeMenz
Een online co-creatieplatform waarop Menzis dagelijks met klanten in gesprek is over hun ervaringen met Menzis en de zorg, en het verbeteren hiervan
MEZ
Menzis Eerstelijns Zorg
MKB
Midden- en Kleinbedrijf
mvo
maatschappelijk verantwoord ondernemen
80
NPS
Net Promotor Score: Bij het NPS-onderzoek wordt één vraag gesteld: zou u onze organisatie aanbevelen aan anderen? Deze aanbeveling wordt uitgedrukt op een schaal van 0 tot 10. Iedereen die een 9 of 10 invult, is een promotor, wie een 7 of 8 invult is neutraal en wie een 6 of lager invult is geen promotor. De NPS wordt berekend door het percentage niet-promotors af te trekken van het percentage promotors (neutralen tellen niet mee). De score kan dus in principe uiteenlopen van 100 (alleen maar promotors tot -100 (alleen maar niet-promotors)
NZa
Nederlandse Zorgautoriteit
ORSA
Own Risk and Solvency Assessment
PGB
Persoonsgebonden budget
RvB
Raad van Bestuur
RvC
Raad van Commissarissen
SamenGezond
Het spaarprogramma van Menzis dat een gezonde leefstijl beloont
SRA
Strategisch Risk Assessment
Stakeholders
Alle mensen en partijen die een relatie hebben met Menzis
Solvency II
Europese richtlijnen voor solvabiliteit
TopZorg
Ziekenhuizen, zelfstandige behandelcentra en praktijken voor fysiotherapie verdienen van Menzis het TopZorg-predicaat voor een specifieke behandeling als ze voldoen aan strikte eisen ten aanzien van kwaliteit, wachttijden, begeleiding, informatievoorziening en nazorg
Tweede lijn
Zorgverleners waar klanten na een verwijzing terecht kunnen, zoals ziekenhuizen
U.A.
Uitgesloten Aansprakelijkheid
VN
Verenigde Naties
VBDO
Vereniging van Beleggers voor Duurzame Ontwikkeling
VWS
Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Waardeketen
De waardeketen laat zien hoe Menzis met haar activiteiten waarde kan toevoegen aan de keten (met o.a. leveranciers, klanten en zorgaanbieders) waarin zij actief is
WNF
Wereld Natuur Fonds
WWB
Wet Werk en Bijstand
Wmo
Wet maatschappelijke ondersteuning
ZN
Zorgverzekeraars Nederland
Zvw
Zorgverzekeringswet