LOKAAL SOCIAAL BELEIDSPLAN 2008-2013
GEMEENTE
EN
OCMW
DENDERLEEUW
ADMINISTRATIEVE GEGEVENS Gemeente Denderleeuw A.De Cockstraat 1 9470 Denderleeuw Tel. 053/604.604
OCMW Denderleeuw Ten Kouter 20 9470 Denderleeuw
Schepen van sociale zaken : Marleen Van der Hoeven
Voorzitter : Herman Janssens
Schepen van huisvesting : Yves De Smet
Secretaris Greet Slagmulder Tel. 053/66.33.63 Fax. 053/66.46.25
[email protected]
Schepen van tewerkstelling : Jo Fonck Schepen van lokale economie : Mark Van der Poorten Dienst welzijn (verantwoordelijke) Bart Van den Brande Tel. 053/66.24.40 Fax. 053/68.47.11
[email protected] Dienst sociale zaken Marijke Rouckhout Tel. 053/66.58.14 Fax. 053/68.47.11
[email protected] ’t Kasteeltje Stationsstraat 7 9470 Denderleeuw
2
Voorwoord De kansen in de samenleving zijn niet gelijk voor alle burgers. Welzijn is er niet voor iedereen in dezelfde mate. Het welzijn van mensen wordt in grote mate bepaald door factoren die buiten henzelf liggen. De huidige samenleving, met al haar regels, instituties en voorzieningen functioneert niet goed genoeg om de kansenongelijkheid weg te werken. Welzijn gaat over het volwaardig participeren van mensen aan de diverse domeinen van het maatschappelijk leven : arbeid en onderwijs, sociaal-cultureel leven, huisvesting, gezondheid, …Maar welzijn van mensen heeft evenveel te maken met leefbare en veilige steden, gemeenten en buurten. Welzijn is dan ook hoe langer hoe meer een vlag die vele ladingen dekt en alle domeinen van het maatschappelijke leven bestrijkt. Werken aan welzijn van mensen gaat bijgevolg veel verder dan een eng sociaal beleid voeren. Het overstijgt de grenzen van de welzijns- of sociale sector in de enge zin van het woord. Het heeft te maken met de ‘hardere’ beleidssectoren als tewerkstelling, onderwijs, huisvesting, … Het is binnen elk van die sectoren dat het spel van ‘kansen en onkansen’ een rol speelt. Vandaar het belang van een inclusief beleid. Het lokaal sociaal beleid omvat alle acties die lokale actoren en lokale besturen opzetten met het oog op het garanderen van de toegang van elke burger tot de economische, sociale en culturele rechten, vastgelegd in artikel 23 van de Grondwet, opdat eenieder in menselijke waardigheid kan leven. Het spreekt voor zich dat lokale besturen hierbij een voortrekkersrol moeten spelen. Gemeente en OCMW worden samen verantwoordelijk voor de coördinatie van het sociale beleid in hun gemeente. Daartoe stellen ze samen een lokaal sociaal beleid beleidsplan op dat door beide besturen goedgekeurd wordt. In het plan wordt tevens beschreven hoe ze de bevolking en de andere actoren die lokaal actief zijn, betrokken hebben bij de voorbereiding ervan en hoe ze deze actoren zullen betrekken bij de uitvoering en voortgang van het beleidsplan en het lokaal sociaal beleid. Op woensdag 3 maart 2004 werd het decreet betreffende het lokaal sociaal beleid goedgekeurd in het Vlaams Parlement. (B.S. 12/05/2004). Dit decreet verplicht OCMW’s en gemeenten vanaf 2005 om een gezamenlijk Lokaal Sociaal Beleidsplan op te maken, de eerste maal voor de periode 2006-2007, een tweede maal voor de periode 2008-2013. Het lokaal bestuur maakt één lokaal sociaal beleidsplan dat minstens volgende elementen omvat : - de omgevingsanalyse - een geïntegreerde visie op het lokaal sociaal beleid - een meerjarenplan met betrekking tot de gewenste acties en inzet van lokale middelen - de taakverdeling en werkafspraken tussen de gemeente en het OCMW met betrekking tot de uitvoering van het meerjarenplan en de coördinerende rol van het lokaal bestuur
3
-
een beschrijving van de wijze waarop de bevolking en lokale actoren bij de voorbereiding van het beleidsplan betrokken werden en bij de uitvoering en de voortgang van het beleidsplan en van het lokaal sociaal beleid zullen betrokken worden.
Via een rondschrijven dd. 27 oktober 2004 heeft minister Vervotte, Vlaams Minister voor Welzijn, Volkgezondheid en Gezin het sociaal beleidsplan inhoudelijk aangepast. Het beleidsplan 2006-2007 moest minimaal het volgende inhouden : - een beschrijving van het stappenplan dat de lokale besturen zullen doorlopen om tot een gedragen beleidsplan te komen - het tijdspad en de werkwijze om de lokale actoren, het middenveld en de doelgroepen te betrekken - de concrete samenwerkingsafspraken tussen de OCMW-raad en het gemeentebestuur inzake het opstellen, het uitvoeren van het lokaal sociaal beleidsplan en de organisatie van een toereikende sociale dienstverlening. Het plan 2008-2013 moet ook de andere elementen bevatten. Het lokaal sociaal beleid is gericht op een maximale toegankelijkheid van de dienstverlening voor elke burger en een optimaal bereik van de beoogde doelgroep. Het lokaal bestuur realiseert hiervoor een sociaal huis dat minimaal een informatie-, loketen doorverwijsfunctie heeft. Hiervoor heeft de gemeente Denderleeuw uitstel gevraagd. In het decreet is expliciet opgenomen dat het lokaal bestuur één lokaal sociaal beleidsplan maakt waarin een geïntegreerde visie wordt omschreven en waarin een duidelijke taakverdeling en werkafspraken worden opgenomen. Het is dan ook logisch dat overleg op beleidsniveau een eerste belangrijke opdracht vormt inzake lokaal sociaal beleid. Een effectief lokaal sociaal beleid vereist samenwerking tussen de lokale besturen onderling en tussen lokaal bestuur en actoren. In eerste instantie is samenwerking vereist tussen de gemeente en het OCMW. Zij dragen als lokaal bestuur immers de eindverantwoordelijkheid over het lokaal sociaal beleid. Na overleg en afstemming van hun respectievelijke dienstverlening kan het overleg aangegaan worden met de derdenactoren. Zonder samenwerking kan men geen afstemming realiseren op beleids-, voorzieningen-, en cliënt/burgerniveau. De samenwerking tussen OCMW en gemeente heeft tot doel de efficiëntie te bevorderen en integraal, gebiedsgericht of doelgericht te werken. Ook aan de samenwerking op niveau van de burger-cliënt kan op verschillende wijze, vanuit verschillende invalshoeken gewerkt worden. De samenwerking met actoren kan bevorderd worden door hen te betrekken in de beleidsplanning en bij de uitvoering via deelname in de stuurgroep, het overlegplatform, de welzijnsraad of een ander orgaan. Actoren die bovenlokaal georganiseerd zijn, kunnen betrokken worden via een regionaal welzijnsoverleg of via de provincie. De realisatie van een toegankelijk en bereikbare dienstverlening op lokaal niveau vereist ook samenwerking op cliënt- en voorzieningenniveau. Op niveau burger-cliënt is samenwerking noodzakelijk om te komen tot een intakegesprek en doorverwijzing en het vormgeven van de hulpverlening indien meerdere instanties betrokken zijn. De toegankelijkheid van het aanbod aan sociale dienstverlening in de gemeente kan ook verhoogd worden via een gedegen communicatiebeleid.
4
Het lokaal sociaal beleid beoogt een maximale toegankelijkheid van de dienstverlening voor elke burger en een optimaal bereik van de beoogde doelgroep. Hiertoe realiseert het lokaal bestuur een Sociaal Huis. Dit wordt dé plek waar burgers terecht kunnen voor de sociale dienstverlening van hun gemeente, buurt of wijk. De loketfunctie van het sociaal huis verschaft immers op ‘geïntegreerde wijze’ toegang tot de sociale dienstverlening van zowel gemeente als OCMW. Zo worden burgers adequaat geholpen. Indien noodzakelijk verwijst het Sociaal Huis de burger door naar de juiste dienst in de gemeente of de regio. Het Vlaams Parlement wil met betrekking tot de realisatie van de sociale huizen bevoogding vanuit het Vlaamse niveau vermijden. Het respect voor de lokale autonomie werd sterk bewaakt. Daarom werd niet voorzien in een erkenning met strikte procedures en normen. Het decreet sociaal beleid wil wel de kwaliteit van de sociale huizen stimuleren door het toekennen van een kwaliteitslabel. De Vlaamse regering zal kwaliteitsvoorwaarden (zoals bijvoorbeeld een goede toegankelijkheid, een geïntegreerde aanpak zodat cliënten niet telkens opnieuw hun verhaal moeten doen enz.) bepalen met inbegrip van de minimale invulling van de sociale dienstverlening, de regels inzake het gebruik van het kwaliteitslabel en de procedure om het kwaliteitslabel toe te kennen. Dit alles is bedoeld om de uitholling van het begrip ‘Sociaal Huis’ te vermijden.
5
1. VISIE LOKAAL SOCIAAL BELEID OCMW EN GEMEENTE Het decreet sociaal beleid wil voor iedereen de gelijke toegang verzekeren tot het recht op een menswaardig leven. Dit vereist het verhogen van het bereik en de toegankelijkheid van de sociale dienstverlening. OCMW en gemeente zullen daartoe voortaan het lokaal sociaal beleid voorbereiden en coördineren via een gezamenlijk plan. Dit vereist vanwege de coördinerende besturen allereerst een onderlinge afstemming en samenwerking en een gefundeerde visie op lokaal sociaal beleid. Beide besturen hebben wettelijke taken betreffende welzijn. Enkel door gezamenlijk afspraken te maken en samen te werken, kan overlapping worden voorkomen, kunnen leemtes worden aangepakt, afstemming gerealiseerd en concurrentie tegengegaan. Dit komt de effectiviteit en efficiëntie van het beleid ten goede.
1.1. Wettelijke basis Als uitgangspunt voor het verzekeren van een menswaardig leven voor iedereen kunnen we de sociale grondrechten nemen. Artikel 23 van de grondwet 17 februari 1994 (erkenning sociale grondrechten) luidt als volgt : “Ieder heeft het recht een menswaardig bestaan te leiden. Daartoe waarborgen de wet, het decreet of de in artikel 134 bedoelde regel (de regel ter uitvoering van de gewestbevoegdheden), rekening houdend met de overeenkomstige plichten, de economische, sociale en culturele rechten, waarvan ze de voorwaarden voor uitoefening bepalen. Die rechten omvatten in het bijzonder : 1. het recht op arbeid en vrije keuze van beroepsarbeid in het raam van een algemeen werkgelegenheidsbeleid dat onder meer gericht is op het waarborgen van een zo hoog en stabiel mogelijk werkgelegenheidspeil, het recht op billijke arbeidsvoorwaarden en een billijke beloning, alsmede het recht op informatie, overleg en collectief onderhandelen; 2. het recht op sociale zekerheid, bescherming van de gezondheid en sociale, geneeskundige en juridische bijstand; 3. het recht op behoorlijke huisvesting; 4. het recht op de bescherming van een gezond leefmilieu; 5. het recht op culturele en maatschappelijke ontplooiing. Artikel 24 §3 : Ieder heeft recht op onderwijs, met eerbiediging van de fundamentele rechten en vrijheden. De toegang tot het onderwijs is kosteloos tot het einde van de leerplicht. Allen die leerplichtig zijn, hebben, ten laste van de gemeenschap, recht op een morele of religieuze opvoeding. Artikel 11 van de grondwet : Het genot van de rechten en vrijheden aan de Belgen toegekend moet zonder discriminatie verzekerd worden. Te dien einde waarborgen de wet en het decreet inzonderheid de rechten en vrijheden van de ideologische en filosofische minderheden. Het OCMW en de gemeente zijn bereid om in het kader van het lokaal sociaal beleid alles te doen om deze rechten te waarborgen.
6
1.2. Verhouding tot de OCMW-meerjarenplanning en de gemeentelijke beleidsnota Het Lokaal Sociaal Beleidsplan behandelt het sociaal beleid van de gemeente en OCMW en dient dus een overkoepelend plan te zijn dat de OCMW-meerjarenplanning en het deel over ‘welzijn’ in de gemeentelijke beleidsnota overkoepelt. OCMW-meerjarenplan (B.S. 22/09/1998) : ‘Het meerjarenplan is een jaarlijks geactualiseerd plan dat steeds een periode van minimum drie en maximum zes boekjaren bestrijkt en bestaat uit een strategische nota en een financiële nota. Beide onderdelen zijn intern samenhangend en sluiten op elkaar aan. … In de strategische nota worden de beleidsopties ten aanzien van de externe en de interne werking van het centrum toegelicht. … In de strategische nota zal alleszins rekening gehouden worden met elementen uit het SIF-beleidsplan, het zorgstrategisch plan en het personeelsplan. … De samenhang tussen de werking en de beleidsinitiatieven van gemeente en OCMW dient zeker ter sprake te komen in de strategische nota.’ Gezien de samenhang in beleidsinitiatieven aan bod dient te komen in de strategische nota, zal ook het lokaal sociaal beleid hierin aan bod komen. Wet van 5 februari 2001 artikel 242bis (B.S. 23/03/2001) : ‘Binnen drie maanden na de verkiezing van de schepenen, legt het college aan de gemeenteraad een algemeen beleidsprogramma voor de duur van zijn mandaat voor, dat minstens de belangrijkste beleidsplannen bevat. Dit beleidsprogramma wordt na goedkeuring door de gemeenteraad bekendgemaakt overeenkomstig de bepalingen van artikel 112 en op de door de gemeenteraad voorgeschreven wijze.’ Engagementen die in het kader van het Lokaal Sociaal Beleidsplan worden genomen zullen aan bod komen in de gemeentelijke beleidsnota.
1.3. Overlegcomité Het overlegcomité wordt gezien als daadwerkelijk overlegorgaan en wordt in praktijk ook gebruikt als discussieforum tussen OCMW en gemeente. Het zal minimaal vier maal per jaar samenkomen en telkens wanneer de sociale problematiek in de gemeente dit vereist. Het overlegcomité kan ook als aanspreekpunt dienen voor sociale probleemmeldingen door de adviesraden of andere relevante instanties.
1.4. Een inclusief welzijnsbeleid Een geïntegreerd welzijnsbeleid lukt enkel wanneer het gemeentebestuur in de gemeentelijke beleidsdomeinen de welzijnseffecten verrekent. Het gemeentebestuur engageert zich om in alle beleidsdomeinen aandacht te hebben voor de welzijnsaspecten. Ook sectoren die traditioneel niet tot het sociale worden gerekend kunnen een plaats krijgen in het Lokaal Sociaal Beleidsplan en, naargelang de problematiek, al dan niet volledig in het Lokaal Sociaal Beleid worden opgenomen. In het decreet wordt gesteld dat later via uitvoeringsbesluiten bepaald zal worden welke beleidsplannen door het overkoepelend lokaal sociaal beleid geheel of gedeeltelijk zullen vervangen worden. Concreet betekent dit dat de planverplichtingen in verband met individuele hulp- en dienstverlening, armoedebestrijding, opbouwwerk,
7
minderhedensector, thuiszorg, ouderenzorg, gezondheidsvoorzieningen en eerstelijnsgezondheidszorg, de kinderopvang als eerste zullen worden afgestemd op het Lokaal Sociaal Beleidsplan.
1.5. Aandachtspunten
1.5.1. Participatie Het lokaal bestuur draagt als democratisch verkozen orgaan de eindverantwoordelijkheid voor het beleidsplan. Het lokaal bestuur beslist dus na raadpleging van burgers en actoren. De gemeente en het OCMW vinden de participatie van de burgers en de lokale actoren aan het opstellen, uitvoeren en evalueren van het beleidsplan zeer belangrijk. De participatiepartners zullen geïnformeerd worden, geraadpleegd worden en kunnen advies geven. De gemeente en het OCMW zullen bepalen in hoeverre ze de partners nog verdere verantwoordelijkheid wensen te geven.
1.5.2. Sociaal huis De gemeente en het OCMW bepalen de afbakening en de vormgeving van het concept ‘Sociaal Huis’. Het ‘Sociaal Huis’ integreert aspecten van sectorale plannen en regelt de samenwerking, de participatie en de coördinatie met betrekking tot het lokaal sociaal beleid. Het heeft tot doel te plannen hoe er gewerkt wordt aan de maximalisering van de toegankelijkheid van de dienstverlening voor elke burger en hoe er gewerkt wordt aan het optimaliseren van het bereik van de beoogde doelgroepen. Het ‘Sociaal Huis’ is een integratieconcept dat drie functies omvat : een informatie-, een loket- en een doorverwijsfunctie. OCMW en gemeente zullen gezamenlijk deze functies waarmaken.
1.5.3. Projecten Vanuit de omgevingsanalyse en de bevraging van de actoren zijn een aantal knelpunten in de gemeente geformuleerd. Dit is een analyse die in de toekomst nog kan aangevulde worden wanneer andere knelpunten aangebracht worden. Het OCMW en het gemeentebestuur zullen gezamenlijk in de toekomst bepalen welke projecten zij verder willen uitwerken.
8
2. BESTUURSAKKOORD De gemeente en het OCMW van Denderleeuw komen overeen om voor de legislatuur 2008-2013 een lokaal geïntegreerd welzijnsbeleid te voeren. Daartoe worden volgende afspraken gemaakt :
2.1. Samen aan welzijn werken Het welzijnsbeleid moet gedragen worden door OCMW én gemeentebestuur. Beide besturen engageren zich om gezamenlijk na te denken over het lokaal welzijnsbeleid en om samen, en niet naast of tegen elkaar, het lokaal welzijnsbeleid vorm te geven. Beide besturen hebben wettelijke taken inzake welzijn. Door gezamenlijke afspraken te maken en samen te werken, kan overlapping worden voorkomen, afstemming gerealiseerd en concurrentie tegen gegaan worden. Om de samenwerking concreet gestalte te geven zal het overlegcomité gemeenteOCMW optimaal gebruikt worden. Beide besturen zullen zich inzetten voor een zo efficiënt mogelijke werking van het overlegcomité. Het overlegcomité zal minstens vier maal per jaar samen komen. In het overlegcomité wordt minstens één lid van de minderheidsfracties opgenomen. Vier maal per jaar zal een ambtelijk overleg plaatsvinden tussen de gemeentelijke diensten (dienst welzijn) en de diensten van het OCMW inzake voorbereiding en uitvoering van het lokaal welzijnsbeleid. De burger zal inzake het lokaal sociaal beleid ingelicht worden via verschillende kanalen : het infoblad van de gemeente, de website, informatievergaderingen. Ook zal de burger kunnen informatie vragen betreffende welzijnsmateries bij één loket en zal eventueel van daaruit doorverwezen worden naar de passende dienst. Niet alleen de burger zal via dit loket informatie kunnen vragen maar ook de professionele diensten zullen hier terecht kunnen voor informatie. Het OCMW en de gemeente nemen gezamenlijk de taak op zich om via een werkgroep het lokaal sociaal beleid te coördineren. Deze werkgroep zal bestaan uit vertegenwoordigers van OCMW en gemeente. Het OCMW erkent dat het realiseren van een geïntegreerd lokaal welzijnsbeleid enkel lukt wanneer het gemeentebestuur in de gemeentelijke beleidsdomeinen de welzijnseffecten verrekent. Het gemeentebestuur engageert zich om in alle andere gemeentelijke beleidsdomeinen rekening te houden met de welzijnsaspecten en – effecten.
2.2. Taakverdeling Het gemeentebestuur en het OCMW kiezen samen voor volgende taakverdeling : Gemeente en OCMW nemen elk specifieke welzijnstaken op zich. De taken zijn complementair aan elkaar en worden in deze overeenkomst duidelijk afgebakend. OCMW en gemeentebestuur blijven gedurende de hele legislatuur overleg plegen. Op
9
het overlegcomité wordt het globale welzijnsbeleid uitgetekend en bewaakt. Wanneer het OCMW-meerjarenplan besproken wordt op de gemeenteraad, wordt dit gekoppeld aan een bespreking van de gemeentelijke welzijnstaken en het globale welzijnsbeleid. De schepen van sociale zaken is aanwezig op de OCMW-raad, de voorzitter van het OCMW is aanwezig op het college van burgemeester en schepenen bij besprekingen over welzijn. Het OCMW en de gemeente zullen de informatie- en doorverwijsfunctie gezamenlijk invullen. De taakverdeling en het loket waar de burger voor welzijnsmateries terecht kan, worden duidelijk gecommuniceerd naar de burgers. Welzijnstaken die door het OCMW worden uitgevoerd : Sociale dienst - Financiële hulp - Aanvragen recht op maatschappelijke integratie (leefloon) en andere financiële steunverleningen - Tussenkomst in geneeskundige zorgen en hospitalisatiekosten - Tussenkomst in de ziekenfondsbijdragen - Financiële tussenkomst bij plaatsingen in rusthuizen of instellingen - Voorschotten op sociale uitkeringen en op niet betaalde onderhoudsgelden - Financiële steun gekoppeld aan budgetbegeleiding - Materiële hulp - Inschakelen schoonmaakster - Onderhoudswerkman. - Bedeling warme maaltijden - Huisvesting : in onderling overleg met de gemeente. Huisvesting voor senioren in woningen ‘Ten Kouter’ (patrimonium OCMW). Huisvesting voor autochtone minderbedeelde Denderleeuwenaars en steuntrekkende allochtonen in patrimonium OCMW : studio’s Leliestraat, Aststraat, Van Lierdestraat, Lindestraat. Huisvesting in opvangwoningen van het OCMW : Langestraat. Huisvesting in gehuurde opvangwoningen : Kouterbaan. Huisvesting voor steuntrekkende allochtonen in huurwoningen : Moreelstraat , Kasteelstraat, Rodenbachstraat, Stationsstraat. - Het vervullen van formaliteiten - Budgetbegeleiding - Personenalarmsysteem - Mindermobielencentrale (momenteel niet in werking) - Informatie of advies - Verwijzing en begeleiding naar de juiste persoon of dienst - Bemiddeling bij andere hulpverlenende of administratieve diensten - Juridische hulpverlening (eerstelijnshulp) - Dienst opvanggezinnen - Dienst buitenschoolse kinderopvang
10
Welzijnstaken die door de gemeente worden uitgevoerd - Dienst sociale zaken - Aanvraag tegemoetkomingen voor hulp aan bejaarden - Aanvraag inkomensvervangende tegemoetkoming - Aanvraag integratietegemoetkoming - Aanvraag mantelzorgtoelage voor bejaarden - Aanvraag mantelzorgtoelage voor gehandicapten - Aanvraag sociale voordelen : sociaal tarief elektriciteit en gas, parkeerkaart, vrijstelling veiligheidsgordel, sociaal telefoontarief, maatregelen inzake directe belasting gehandicapten, fiscaal voordeel inzake BTW, inschrijvingstaks en verkeersbelasting, visuele handicap : de aanvraag verminderingskaart gemeenschappelijk vervoer - Pensioenaanvragen - Activiteiten voor de senioren en opvolging commissie senioren. - Coördinator sociale acties - Emancipatieambtenaar - Contactpersoon ‘Lokaal Gezondheidsoverleg Regio Aalst’ LOGO Regio Aalst vzw. - Contactpersoon (penningmeester, secretaris) Samenwerkingsinitiatief in de Thuiszorg Denderleeuw - Haaltert (SIT) - Dienst huisvesting : in onderling overleg met OCMW. - Woningproblematiek - Huisvestingspremies - Inventaris leegstand en verwaarlozing woningen en gebouwen - Besluiten tot onbewoonbaarheid, ongeschiktheid, krotwoningen - Sociale woningen - Opvolging werkgroep huisvesting - Dienst integratie - PWA-dienst - Dienst PISAD - SIT - LOGO
Het overlegcomité gemeente - OCMW kan ten allen tijde de taakverdeling tussen OCMW en gemeente in onderling overleg wijzigen.
2.3. Financiën Het gemeentebestuur garandeert voldoende middelen voor het uitvoeren van de welzijnstaken toegewezen aan het OCMW en om de (VVSG) personeelsnorm voor de sociale dienst na te komen. Het OCMW krijgt van de gemeente jaarlijks in elk geval het bedrag zoals voorzien in het meerjarenplan. Dit budget is verworven en kan niet in vraag gesteld worden bij de besprekingen van de jaarlijkse begrotingen van het OCMW.
11
3. ALGEMENE SITUERING VAN DE GEMEENTE DENDERLEEUW 3.1. Identificatie van de gemeente 3.1.1. Algemeen De gemeente Denderleeuw ontstond uit de fusie van de vroegere deelgemeenten Denderleeuw, Iddergem en Welle. Denderleeuw : 9470 Iddergem : 9472 Welle : 9473 Provincie : Oost-Vlaanderen Arrondissement : Aalst Kanton : Ninove Gerechtelijk arrondissement : Dendermonde Kiesrechtelijk arrondissement : Aalst – Oudenaarde Denderleeuw is gelegen aan de Dender op de grens van Oost-Vlaanderen en Brabant. Het wordt begrensd in het : - noorden : Erembodegem (Aalst) - oosten : Affligem en Liedekerke - zuiden : Ninove - westen : Denderhoutem (Haaltert) Adres :
Administratief Centrum A. De Cockstraat 1 9470 Denderleeuw 053/64.06.40 053/68.07.48
Telefoon : Fax : N.I.S.-nummer :41011 Bankrekening : 091-0002728-41 Postrekening : 000-0019318-15
3.1.2. Politieke organen 3.1.2.1. Schepencollege Burgemeester : Georges Couck Bevoegd voor veiligheid – bevolking – personeel - toerisme 1ste schepen : Jan De Nul Bevoegd voor openbare werken – mobilitieit – milieu - cultuur 2de schepen : Jo Fonck Bevoegd voor financiën - tewerkstelling - ICT- jeugd 3de schepen : Marleen Van der Hoeven Bevoegd voor welzijn – integratie - bibliotheekwezen 4de schepen : Yves De Smet Bevoegd voor ruimtelijke ordening – leefomgeving – huisvesting –sport - feesten 5de schepen : Mark Van der Poorten Bevoegd voor onderwijs – informatie – lokale economie 3.1.2.2. Gemeenteraad Burgemeester Schepenen
Georges Couck Jan De Nul
sp.a CD&V
12
Secretaris Raadsleden
Jo Fonck Marleen Van der Hoeven Yves De Smet Mark Van der Poorten Guy De Rijck (waarnemend secretaris) Myriam D’Haeseleer De Greef Elke Simonne De Leeuw Betty De Schampheleer Jürgen Ruysseveldt Jan Eeman Geert Van Schelvergem Marleen Buydens Jan De Mesmaeker Nelly Scheerlinck Kristof Slagmulder Jean-Pierre Sweron Danny Bourgeois Christel De Bruecker Erik Duwé Elke Pereboom Sofie Renders Erna Scheerlinck Jo Waegeman
sp.a CD&V sp.a CD&V sp.a sp.a sp.a sp.a sp.a VLD-PLUS VLD-PLUS VLD-PLUS VLD-PLUS VLD-PLUS VLAAMS BELANG VLAAMS BELANG VLAAMS BELANG VLAAMS BELANG CD&V CD&V CD&V CD&V/N-VA OPEN
3.1.2.3. Voorzitters politieke partijen CD&V : Cyriac Borloo, Klaverstraat 8, 9470 Denderleeuw VLD: Arnold Eeman, Sterrenboslaan 25, 9470 Denderleeuw SPA: Rudy De Leeuw,Hageveldstraat 4, 9470 Denderleeuw N-VA: Koen D’haenens, Lindestraat 31, 9470 Denderleeuw OPEN: Jan De Backer, Booglaan 80, 9470 Denderleeuw Vl Belang:Jean-Pierre Sweron, Lichtenhoekstraat 36, 9470 Denderleeuw 3.1.2.4. Fractievoorzitters CD&V/NVA : Erik Duwé, Vooruitgangstraat 57, 9473 Denderleeuw VLD : Jan Eeman, Rodestraat 95, 9470 Denderleeuw SPA : Elke De Greef, Steenweg 596, 9470 Denderleeuw N-VA : Erna Scheerlinck, Mter Hunninckstraat 39, Denderleeuw OPEN : Jo Waegeman, Kerkstraat 85, Denderleeuw Vl Belang : Kristof Slagmulder, A. Rodenbachstraat 99/21, 9470 Denderleeuw 3.1.2.5. Overlegcomité Gemeente – OCMW Greet Slagmulder : secretaris OCMW Guy De Rijck (waarnemend): secretaris gemeente Afgevaardigden gemeente : sp.a : Georges Couck : burgemeester sp.a : Simonne De Leeuw CD&V : Marleen Van der Hoeven : schepen sp.a : Jo Fonck : schepen CD&V : Erik Duwé CD&V : Herman Janssens : voorzitter OCMW SP : Lieven Vernaillen : OCMW-raadslid
13
VLD-PLUS : Roland Van der Straeten : OCMW-raadslid sp.a : Alan Moock : OCMW-raadslid CD&V : Bjorn Van Schelvergem : OCMW-raadlid Het overlegcomité komt driemaandelijks samen. 3.1.2.6. Leden OCMW-raad sp.a : Moerman Marijke sp.a : Vernaillen Lieven, sp.a : Moock Alan, sp.a : Cannoot Alain VLD-PLUS : Roland Van der Straeten, VLD-PLUS : Guy Van Dalem, CD&V: Van Schelvergem Bjorn NVA : D’Hoe Johan, Open : Marleen De Sadeleer, Vlaams Belang :Sweron Jean-Pierre
A.De Cockstraat 13, Stationsstraat 53, Trapstraat 75/13, Seringenlaan 12 Burg. ’t Kintlaan 47, Steenveldlaan 105, Braamlandstraat 56 Braamlandstraat 98, Populierenlaan 8, Lichtenhoekstraat 36
Denderleeuw Denderleeuw Denderleeuw Denderleeuw Denderleeuw Denderleeuw Denderleeuw Denderleeuw Denderleeuw Denderleeuw
Voorzitter: CD&V : Janssens Herman,
Burg. Rollierstraat 42,
Denderleeuw
Secretaris : Greet Slagmulder
3.1.2.7. Het Vast Bureau Voorzitter: CD&V : Janssens Herman NVA : Johan D’Hoe VLD : Guy Van Dalem sp.a : Marijke Moerman 3.1.2.8. Bijzonder Comité van de sociale dienst CD&V : Herman Janssens, Voorzitter sp.a : Moock Alan sp.a :Lieven Vernaillen Open : Marleen De Sadeleer Secretaris : Greet Slagmulder
3.1.3. Adviesorganen 3.1.3.1. De culturele adviesraad De culturele adviesraad (CAR) heeft tot doel overleg en samenwerking tot stand te brengen tussen private en publieke culturele organisaties, de verenigingen en instellingen die zich in de culturele sector profileren. De raad adviseert de gemeentelijke overheid op aanvraag en/of op eigen initiatief inzake culturele aangelegenheden. De raad kan eveneens eigen manifestaties organiseren. Het algemeen bestuur : Erwin Heylens voorzitter CAR en commissie cultuur Roger Meganck penningmeester CAR en commissie cultuur Marie-José André afgevaardigde commissie Derde Leeftijd Jean Van den Spiegel afgevaardigde commissie Derde Leeftijd Kevin De Leeuw afgevaardigde commissie Jeugd Erwin Heylens afgevaardigde commissie Patrimonium
14
Kris Van der Perre Georges De Paermentier Sylvain De Backer André Goessens De Vos Karel
afgevaardigde commissie Patrimonium afgevaardigde commissie Sport afgevaardigde commissie Sport afgevaardigde commissie Vrede afgevaardigde commissie Vrede
De culturele adviesraad is samengesteld uit alle sociaal-, culturele-, jeugd- en sportverenigingen. Ze zijn per sector ingedeeld in verschillende commissies. Elke commissie is afgevaardigd in de CAR. 3.1.3.2. De Verkeerscommissie De Verkeerscommissie behandelt de verkeersproblematiek. Zij is samengesteld uit leden van de brandweer, lokale politie en dienst leefomgeving. Voorzitter : Jan De Nul - schepen Secretaris : Van Hullebus Liliane 3.1.3.3. Landbouwraad De landbouwraad behartigt de belangen van de landbouwers t.a.v. het gemeentebestuur. De raad organiseert voor haar leden informatieavonden rond landbouwthema’s. Voorzitter : Raf Bombeek Secretaris : André Coppens 3.1.3.4. Carnavalraad De carnavalraad organiseert de jaarlijkse carnavalstoet en andere carnavalactiviteiten zoals prins- en prinsesverkiezing, voil-jeanetteverkiezing, harlekijnworp en popverbranding. De raad coördineert de activiteiten van verschillende carnavalverenigingen. Voorzitter : Jean-Luc Van Londersele Secretaris : Luc Sonck 3.1.3.5. Natuurpunt Natuurpunt vzw houdt zich bezig met het beheer van het geklasseerd natuurgebied ‘De Wellemeersen’ en op regelmatige basis worden er ook andere activiteiten georganiseerd zoals een fietstocht, een educatieve vogelwandeling. Contactpersoon : Eric De Tré 3.1.3.6. GECORO De GECORO (Gemeentelijke Commissie voor Ruimtelijke Ordening) is de officiële adviesraad ingesteld bij decreet van 15 mei 1999 houdende de organisatie van de Ruimtelijke ordening. De GECORO heeft een decretale bevoegdheid bij de totstandkoming van de gemeentelijke structuur- en uitvoeringsplannen, de verordeningen en het gemeentelijk jaarprogramma. De GECORO kan ook adviseren bij het vergunningenbeleid. Zij kan dan advies geven, opmerkingen maken of voorstellen doen over alle aangelegenheden met betrekking tot de gemeentelijke ruimtelijke ordening, op eigen initiatief of op verzoek van het CBS of de gemeenteraad. Inlichtingen kunnen verkregen worden op de dienst Ruimtelijke Ordening en Leefmilieu, tel:053/64.06.32 Voorzitter : Werner Van der Stockt, Drieselken 64, 9473 Denderleeuw Secretaris : Jeroen Van Heuverswyn 3.1.3.7. Middenstandsraad De middenstandsraad werd opgericht op 27 november 2002. De raad heeft tot doel de belangen van de middenstand te verdedigen. De raad kan ook medewerking verlenen aan andere gelijkaardige werken die hetzelfde doel nastreven. Voorzitter : Hilde Neukermans Penningmeester : Hans Meganck
15
3.2. Bestaande dienstverlening in de gemeente relevant voor het sociaal beleidsplan
3.2.1. Dienst sociale zaken Situering binnen de dienst welzijnszaken :
Welzijnszaken Administratieve Cel Cultuur
Jeugd
Sociale Zaken
Bibliotheek
Integratie
Sport Concrete taken : -
-
-
-
-
-
Aanvraag tegemoetkomingen voor hulp aan bejaarden : de tegemoetkoming hulp aan bejaarden is een financiële tegemoetkoming voor bejaarden (+65 jaar) met een verminderde graad van zelfredzaamheid met als doel de bejaarden te vergoeden voor de meerkost die zij hebben. Aanvraag inkomensvervangende tegemoetkoming : de inkomensvervangende tegemoetkoming heeft tot doel de gerechtigden die door hun handicap geen eigen inkomen kunnen verwerven, toch een inkomen (ongeveer het bedrag van het leefloon) te garanderen. Een aanvraag voor een inkomensvervangende tegemoetkoming geldt tevens als aanvraag voor een integratietegemoetkoming. Aanvraag integratietegemoetkoming : de integratietegemoetkoming is bestemd voor personen met een handicap die omwille van hun beperkte zelfredzaamheid bijkomende kosten hebben. Aanvraag mantelzorgtoelage voor bejaarden : aan de inwoners (personen of gezinnen) van de gemeente die bij hen thuis een hulpbehoevende bejaarde verzorgen wordt een gemeentelijke tegemoetkoming toegekend. De tegemoetkoming bedraagt 50 euro per maand indien men één hulpbehoevende verzorgt en 74 euro per maand indien het om twee of meerdere hulpbehoevenden in hetzelfde gezin gaat. Aanvraag mantelzorgtoelage voor gehandicapten : De gemeente voorziet in een mantelzorgtoelage voor ouders die in de gezinskring de opvoedende en verzorgende taak op zich nemen van zwaar gehandicapte kinderen. De tegemoetkoming bedraagt 248 euro per kind en per jaar indien het kind permanent wordt opgevangen in het gezin. De tegemoetkoming bedraagt 124 euro per kind en per jaar indien het kind gedeeltelijk in een instelling verblijft. Aanvraag sociale voordelen : sociaal tarief elektriciteit en gas, parkeerkaart, vrijstelling veiligheidsgordel, sociaal telefoontarief, maatregelen inzake directe belasting gehandicapten, fiscaal voordeel inzake BTW, inschrijvingstaks en verkeersbelasting, visuele handicap : de aanvraag verminderingskaart gemeenschappelijk vervoer Pensioenaanvragen : de aanvragen van het pensioen voor werknemers en het pensioen voor zelfstandigen gebeurt op de gemeentelijke sociale dienst. Activiteiten voor de senioren en opvolging commissie senioren en het organiseren van alle activiteiten voor senioren. Coördinator sociale acties (borstkankeronderzoek, onderzoek osteoporose) Emancipatieambtenaar Contactpersoon ‘Lokaal Gezondheidsoverleg Regio Aalst’ LOGO Regio Aalst vzw. Contactpersoon (penningmeester, secretaris) Samenwerkingsinitiatief in de Thuiszorg Denderleeuw - Haaltert (SIT)
16
3.2.2. Dienst jeugd Concrete taken -
-
-
Voor kansarme kinderen en jongeren, aangebracht door het OCMW of door de verenigingen zelf, zal een jeugdvereniging bij aansluiting van een lid een bijdrage van maximaal 150 euro ontvangen voor het inschrijvingsgeld, de bewegingskledij en de kampen of uitstappen. Integratie van kansarmen bij gemeentelijke activiteiten : via het OCMW worden gratis grabbelpassen uitgereikt aan kansarme kinderen. Zij kunnen eveneens gratis deelnemen aan de activiteiten. Opstellen jeugdwerkbeleidsplan. Dit wordt afzonderlijk ingediend.
3.2.3. Dienst sport Concrete taken -
Integratie van kansarmen bij gemeentelijke activiteiten : via het OCMW worden kansarme kinderen aangebracht die gratis mogen deelnemen aan de sportkampen. Opstellen sportbeleidsplan.
3.2.4. Dienst cultuur Concrete taken -
De opvolging van de CAR (Culturele adviesraad). De opvolging van de Commissie Cultuur, Patrimonium, Vrede. Het jumelagecomité en de ontwikkelingssamenwerking Activiteiten specifiek gericht naar kansarmen Inrichten van culturele jaarlijks terugkerende activiteiten Er wordt momenteel nog geen cultuurbeleidsplan opgemaakt.
3.2.5. Dienst huisvesting Situering binnen de dienst grondgebiedzaken Grondgebiedzaken Administratie
Uitbestede werken
Leefomgeving
Werken in eigen beheer
Ruimtelijke ordening en stedenbouw Mobiliteit Milieu Huisvesting
Concrete taken - Woningproblematiek - Huisvestingspremies - Inventaris leegstand en verwaarlozing woningen en gebouwen
17
-
Besluiten tot onbewoonbaarheid, ongeschiktheid, krotwoningen Sociale woningen Opvolging werkgroep huisvesting
3.2.6. Dienst integratie Deze dienst is nog in ontwikkeling en is ontstaan uit de noodzaak om de vele vreemdelingen in onze gemeente een betere begeleiding te geven. Er zal in de toekomst een beleidsplan worden opgemaakt.
18
3.3. Bestaande dienstverlening in het OCMW
3.3.1. Algemene gegevens OCMW Adres : Telefoon : Fax :
Ten Kouter 20 9470 Denderleeuw 053/66.33.63 053/66.46.25
3.3.2. Sociale dienst 3.3.2.1. Financiële hulp -
Aanvragen recht op maatschappelijke integratie (leefloon) en andere financiële steunverleningen Tussenkomst in geneeskundige zorgen en hospitalisatiekosten Tussenkomst in de mutualiteitsbijdragen Financiële tussenkomst bij plaatsingen in rusthuizen of instellingen Voorschotten op sociale uitkeringen Financiële steun gekoppeld aan budgetbegeleiding
3.3.2.2. Materiële hulp -
-
-
-
-
Inschakelen schoonmaakster : de inwoners van de gemeente Denderleeuw die om sociale of gezondheidsredenen in de onmogelijkheid verkeren om de woning te onderhouden kunnen een aanvraag doen om regelmatig of tijdig hulp te ontvangen Onderhoudswerkman : deze dienst is bedoeld voor bejaarden of minder-validen die omwille van financiële en/of sociale omstandigheden moeilijkheden ondervinden bij het zelf verrichten of laten verrichten van noodzakelijke herstellingen aan hun woning. Bedeling warme maaltijden : de persoonlijke bijdrage is afhankelijk van het inkomen (in de week en in het weekend mits een kleine toeslag) Huisvesting voor senioren in woningen ‘Ten Kouter’ (patrimonium OCMW). Huisvesting voor autochtone minderbedeelde Denderleeuwenaars en steuntrekkende allochtonen in patrimonium OCMW : studio’s Leliestraat, Aststraat, Van Lierdestraat, Lindestraat. Huisvesting in opvangwoningen van het OCMW : Langestraat. Huisvesting in gehuurde opvangwoningen : Kouterbaan en Stationsstraat Huisvesting voor steuntrekkende allochtonen in huurwoningen : Moreelstraat, Kasteelstraat, Rodenbachstraat, Stationsstraat. Het vervullen van formaliteiten, invullen van formulieren voor kinderbijslag, pensioenaanvragen, mindervaliden, studietoelagen, … Budgetbegeleiding Personenalarmsysteem : het OCMW verhuurt aan 12,49 euro/maand noodoproepapparaten aan personen met fysische of psychische problemen die hierdoor langer in hun eigen woning kunnen blijven wonen. Mindermobielencentrale : Mits 7 euro lidgeld per jaar kunnen mindermobielen wiens inkomen het dubbele leefloon niet overschrijdt, vervoerd worden tegen een vergoeding van 0,27 euro/km + 0,50 euro administratiekosten. Momenteel niet meer in gebruik bij gebrek aan chauffeur.
3.3.2.3. Informatie of advies - Verwijzing en begeleiding naar de juiste persoon of dienst - Bemiddeling bij andere hulpverlenende of administratieve diensten - Juridische hulpverlening (eerstelijnshulp) : het OCMW heeft een advocaat aangesteld om één avond per maand juridisch advies in zogenaamde eerste lijn en voor alle aspecten die tot het domein van het maatschappelijk welzijn behoren te verlenen aan inwoners van de gemeente.
19
3.3.2.4. Samenwerkingsverbanden -
-
Diensten voor gezins- en bejaardenhulp : de financiële bijdrage van het OCMW bedraagt 0,50 euro per prestatie-uur Huurdersbond Oost-Vlaanderen : collectief abonnement Locale Adviescommissie (LAC) : vooraleer de elektriciteitsmaatschappij of de waterleveringsmaatschappij tot volledige schorsing van energielevering en het leidingwater mogen overgaan dienen ze daarvoor voorafgaandelijk advies te bekomen en te volgen van het LAC Vervoersmaatschappij De Lijn : Leefloontrekkers, kandidaat politiek vluchtelingen en bejaarden met een inkomensgarantie-uitkering voor ouderen kunnen een VG-netabonnement aanvragen bij het OCMW. (25 euro per jaar).
3.3.3. Dienst opvanggezinnen Ouders die beiden uit werken gaan of omwille van ziekte, VDAB-opleiding of om andere redenen een opvang voor hun kindjes zoeken, kunnen een beroep doen op de dienst. De dienst voorziet in dagopvang voor kinderen beneden de drie jaar en eventueel in buitenschoolse opvang voor kinderen tot 12 jaar.
3.3.4. Dienst buitenschoolse kinderopvang Het OCMW-Denderleeuw organiseert de opvang voor kinderen tussen 2,5 en 12 jaar voor en na schooltijd, in de schoolvakanties en op schoolvrije dagen. Opstellen en opvolging lokaal beleidsplan kinderopvang. (zie hoofdstuk 7)
Deze beide laatste diensten zijn samengevoegd onder de noemer : “De Puzzel”.
3.4. Samenwerkingsverbanden 3.4.1. PISAD (Provinciaal intergemeentelijk samenwerkingsverband drugspreventie en drugsbegeleiding) Adres
Stationsstraat 7 9470 Denderleeuw
Telefoon Fax E-mail Openingsuren Verantwoordelijke dienst
053/67.41.69 053/68.47.11
[email protected]
Contactpersoon
Peter Savat,drugbegeleider
Dominique Roos, directrice
3.4.1.1. Doelgroep Vanuit de notie dat iedere burger recht heeft op een gelijkwaardige dienstverlening heeft de provincie Oost-Vlaanderen samen met de aangesloten steden en gemeenten de mogelijkheid gecreëerd te voorzien in een organisatie wiens dienstverlening op een gelijkwaardige wijze gespreid wordt over het werkingsgebied. Deze organisatie heeft als doelstelling de drugproblematiek onder schoolgaande
20
jongeren (tot de leeftijd van 20 jaar) onder controle te krijgen, misbruik te voorkomen en/of het gebruik te stoppen. Alle partijen hebben daarom de intentie om het gebruik van drugs in een zo vroeg mogelijk stadium te signaleren en te begeleiden. PISAD wordt bestuurd door een Algemene Vergadering, gevormd door een vertegenwoordiging van de provincieraad en de aangesloten steden en gemeenten. Het werkt in de gerechtelijke arrondissementen Gent-Oudenaarde-Dendermonde. 3.4.1.2. Concrete taken Preventieve interventies Wat de preventieve interventies naar kinderen en jongeren betreft, gaat de voorkeur in eerste instantie uit naar de scholen en erkende vormingsinstellingen omdat deze een langdurige en continue contactmogelijkheid bieden met een grote en kwantificeerbare groep jongeren Begeleidende interventies Vroegdetectie : De combinatie van zowel vroege, preventieve interventies als vroeginterventie gericht op de gebruiker zelf en zijn directe omgeving leiden tot succes in de aanpak van drugs. Door ouders, scholen en schoolbegeleidende diensten te trainen in het opvangen van signalen van druggebruik/dealen vergroot de kans op een vlugge detectie en oplossing van het drugprobleem. Vroeginterventie en –hulp : Bij gebruikende kinderen en jongeren is een omgevingsgerichte (ouders, scholen, schoolbegeleidende diensten, huisartsen) en interveniërende (niet-vrijblijvende) begeleiding nodig. Op deze manier kan de jongere veel vroeger in begeleiding dan wanneer hij daartoe spontaan zou besluiten. Een aanzienlijk aantal onder hen kan in een vroegtijdig stadium begeleid worden. Werkingsmethodiek : Bij gebruikende jongeren is vaak een individuele (niet-vrijblijvende) begeleiding nodig en een zekere druk die door de werkingsmethodiek en de netwerkvorming van PISAD gerealiseerd wordt. Het model onderscheidt verschillende pressieniveaus aangepast aan de individuele situatie van de gebruiker en wordt ondersteund door de gespecialiseerde hulpverlening (psychiatrische en residentiële), politiediensten en justitie. Ondersteuningsaanbod : - Scholen en schoolbegeleidende diensten : - Ondersteuning van scholen in de uitbouw van hun drug(preventie)beleid - Trainen van ouders/opvoeders in het herkennen van signaalgedrag van druggebruik en drugdealen en in het stellen van grenzen en het omgaan met jongeren die drugs gebruiken - Trainen van het schoolpersoneel in het herkennen van signaalgedrag van druggebruik, drugdealen, het stellen van grenzen en het omgaan met jongeren die drugs gebruiken - Preventieve opvoedingsondersteuning van leerkrachten van peuters en kleuters en leerlingen van de vier eerste leerjaren in het bijbrengen van opvoedingsvaardigheden die op latere leeftijd een rol spelen in het experimenteren en het overschakelen van experimenteel gebruik naar misbruik en verslaving - Trainen van leerkrachten in het geven en opzetten van preventieprogramma’s met bijzondere aandacht voor het aansluiten van inhoud en opzet op de problematiek en de belevingswereld van de jongeren - Het zelf verzorgen van preventieprogramma’s - Het inzetten van ervaringsdeskundigen - Ter beschikking stellen van een Matrix (basis en secundair onderwijs) waarin rekening wordt gehouden met de risicofactoren per ontwikkelingsfase, de leefwereld, het moment van interventie en de doelgroep. - Signalering en preventieve opvoedingsondersteuning voor ouders van tieners - Voorzitten van het netoverschrijdend scholenoverleg - Ouders en gezinnen - Preventieve opvoedingsondersteuning van ouders van peuters en kleuters en leerlingen van de vier eerste leerjaren in het bijbrengen van die opvoedingsvaardigheden die op latere leeftijd een rol spelen in het experimenteren en het overschakelen van experimenteel gebruik naar misbruik en verslaving. - Trainen van ouders/opvoeders in het herkennen van signaalgedrag van druggebruik en drugdealen en in het stellen van grenzen en het omgaan met jongeren die drugs gebruiken
21
-
Individuele begeleiding en ondersteuning van de gezinnen van de druggebruikende jongeren/jongvolwassenen Regelmatige bijeenkomsten van de oudergroep waar ouders hun ervaring met het druggebruik van hun kinderen kunnen uitwisselen In crisissituaties en indien de begeleiding dit vereist wordt een permanente beschikbaarheid gewaarborgd in de lopende dossiers.
- Jongeren - Begeleidende gesprekken met de jonge/jongvolwassen druggebruikers en hun directe omgeving - Het houden van preventieve groepsbegeleidingen van jongeren - Steden en gemeenten - Medewerking aan evenementen die PISAD dichter bij haar doelpubliek brengt - Het organiseren van of het participeren aan een lokaal drugoverleg in elke aangesloten pijlerstaden gemeente. - Deelname aan stedelijke overlegplatforms
- Politiediensten - Het trainen van de politiemensen die de les ‘drugs’ verzorgen in het megaproject in het basisonderwijs met aandacht voor de acht bijzondere spreektechnieken en met aandacht voor een duidelijke en herkenbare normstelling - Mogelijkheid tot doorverwijzing : indien de aangemelde druggebruiker behoort tot de doelgroep van PISAD start PISAD zelf een begeleiding. Bij aanmelding van oudere druggebruikers worden deze gericht doorverwezen. - Andere partners - De uitbouw van een zorgcircuit middelenmisbruik (algemene ziekenhuizen, huisartsen, ambulante hulpverlening en residentiële hulpverlening) - Deelname aan provinciale en locale overleg- en werkgroepen - Het ter beschikking stellen van een verslavingsarts ter ondersteuning van het houden van infoavonden op vraag van serviceclubs, huisartsen, spoedopnamediensten, ziekenhuizen, horecasector - Het geven van ondersteuning aan instellingen van ‘Bijzondere jeugdzorg’ gevestigd in het werkingsgebied - Het voorzien van voorlichtingsavonden op vraag van de buurtinformatienetwerken - Algemeen - het uitbouwen en up-to-date houden van een website http://www.pisad.be - het verstrekken van een gratis dienstverlening
3.4.2. PWA (Plaatselijk Werkgelegenheidsagentschap) Adres
Stationsstraat 7 9470 Denderleeuw
Telefoon Fax E-mail Openingsuren
Verantwoordelijke dienst
053/66.41.69 053/68.47.11
[email protected] Maandag tot vrijdag van 09.00 u – 12.00 u donderdagnam. 13.30 u tot 16.00 en van 18.00 u tot 20.00 u ma-di-woenam. op afspraak Yves Lerminiaux, coördinator
Contactpersoon
Vanessa Van Holsbeeck
Hoedanigheid
PWA-beambte
22
Doelgroep Het Plaatselijke Werkgelegenheidsagentschap van Denderleeuw biedt de mogelijkheid aan langdurig werkzoekenden om iets bij te verdienen bovenop hun stempelgeld. (maximum 45 u maand). Meer bepaald zijn deze werkzoekenden ofwel jonger dan 45 jaar en minstens 2 jaar werkzoekend, ofwel zijn ze ouder dan 45 jaar en minstens 6 maanden werkzoekend. Als deze werkzoekenden een leefloon genieten en moeten ze toestemming van het OCMW krijgen om PWA-activiteiten te verrichten. Het gaat hier niet om tewerkstelling in het reguliere circuit. De PWA-werknemer blijft werkzoekend en is nog steeds beschikbaar voor de arbeidsmarkt. In afwachting dat hij een job vindt binnen het reguliere circuit kan hij een PWA-activiteit uitvoeren. De betaling van prestaties gebeurt met 1 PWA-cheque per uur of per begonnen uur. De PWA-werknemer kan hierdoor 4,10 euro per uur bijverdienen bovenop het stempelgeld (tot maximum 184,50 euro per maand). Wie kan beroep doen op de PWA ? - privé-personen - plaatselijke overheden - vzw’s - onderwijsinstellingen - bedrijven uit de land- en tuinbouwsector Welke activiteiten kunnen via het PWA uitgevoerd worden ? - hulp bij klein tuinonderhoud (ruimen van bladeren, spitten, zaaien en planten in de tuin, maaien van grasperken, onderhouden van bloemperken, snoeien van hagen van max 1,5 m hoogte en rozenstruiken, onkruid verwijderen) - kleine herstellings- en onderhoudswerken (herstellingen aan de woning die vaklui weigeren omwille van de beperkte omvang ervan) - activiteiten ten behoeve van lokale overheden, niet-commerciële verenigingen, onderwijsinstellingen en bedrijven uit de land- en tuinbouwsector worden voorgelegd aan de Raad van Bestuur Kostprijs voor de gebruikers - Een jaarlijks inschrijvingsgeld van 7,44 euro en personen die genieten van een verhoogde tussenkomst van het ziekenfonds (WIGW) sluiten gratis aan. - Prestaties van de PWA-werknemer Cheques op naam fiscaal aftrekbaar : 6,45 euro (te bestellen bij Sodexho Pass) Naamloze cheques niet fiscaal aftrekbaar : 4,95 euro Wat biedt het PWA-kantoor nog meer ? Naast het OCMW en het gemeentebestuur fungeert het PWA-kantoor sinds 2002 als actor in de lokale werkwinkel (=een antenne van de Lokale Werkwinkel Aalst Centrum). Inwoners van Denderleeuw kunnen er terecht voor de (her)inschrijving als werkzoekende bij de VDAB. Telefonisch of via de PC van de werkwinkel kunnen de mensen de site van de VDAB raadplegen, hun CV verspreiden naar werkgevers, het opleidingsaanbod bekijken. Vanuit de vzw PWA vervullen we de rol van informatiecontactpunt. We staan de werkzoekende en de werkgevers bij in de brede waaier aan informatie omtrent tewerkstelling ; de verschillende diensten, de verschillende tewerkstellingsmaatregelen, wat na afstuderen, enz.
Dienstencheque-onderneming Adres
Stationsstraat 7 9470 Denderleeuw
Telefoon Fax E-mail Openingsuren
053/66.41.69 053/68.47.11
[email protected] of
[email protected] Maandag tot vrijdag van 09.00 u – 12.00 u donderdagnam. 13.30 u tot 16.00 en van 18.00 u tot 20.00 u ma-di-woenam. op afspraak
23
Contactpersonen Verantwoordelijke dienst
Vanessa Van Holsbeeck (pwa-beambte) – Vanessa Janssens (bediende) Jo Fonck – schepen
In april 2006 richtte de vzw PWA-Denderleeuw een erkende sui generis dienstenchequeonderneming op. Algemeen Het systeem van de dienstencheques werd opgestart om reguliere tewerkstelling, arbeidsplaatsen te creëren in de sector van de thuishulp. Financieel komt de overheid tussen waardoor we de werknemers een fatsoenlijk loon en andere extra legale voordelen kunnen aanbieden. De gebruikers krijgen een betaalbare hulp die bovendien fiscaal aftrekbaar is. Doelgroep In principe komt iedereen in aanmerking voor een tewerkstelling in het kader van de dienstencheques. (volledig uitkeringsgerechtigde werklozen, loofloontrekkers, niet-werkenden die aan de slag wensen te gaan …) Het betreft een volwaardig werk met een arbeidsovereenkomst. Voor wie Iedereen die als privé-persoon in België gedomicilieerd is, kan gebruik kan maken van het systeem. Maar de werknemer mag geen bloed- of aanverwant zijn tot in de tweede graad van de particulier waarvoor hij prestaties verricht. Hij mag ook niet dezelfde verblijfplaats hebben als de particulier. Gezien de grote vraag om hulp richten we ons voornamelijk naar de inwoners van de eigen gemeente. Toegelaten activiteit Enkel de activiteit ‘thuishulp van huishoudelijke aard’ is toegelaten : schoonmaken van de woning, lappen of kuisen van ramen, wassen, strijken, kleine herstel- en naaiwerkjes, bereiden van maaltijden. Dit zijn huishoudelijke activiteiten die in de woning van de particulier uitgevoerd worden.
3.4.3. LOGO (Lokaal Gezondheidsoverleg) Adres
ASZ (7e V.) Merestraat 80 9300 Aalst
Telefoon Fax E-mail
053/76 47 47
Verantwoordelijke dienst
Sophie Goetghebuer, coördinator
[email protected]
Doelgroep In de zitting van de gemeenteraad van 27 september 2001 werd de deelname en de afvaardiging van de gemeente Denderleeuw aan het Lokaal Gezondheidsoverleg Aalst goedgekeurd. De Logo regio Aalst wordt gevormd op basis van het Vlaams Regeringsbesluit van 19 december 1997 tot wijziging van het besluit van de Vlaamse Regering van 31 juli 1991 inzake gezondheidspromotie.Het LOGO is een netwerk bestaande uit partners/organisaties die actief zijn in de gezondheidspromotie en de ziektepreventie. De LOGO zal rond volgende gezondheidsdoelstellingen werken : - borstkankerpreventie - promotie van gezonde voeding - preventie van infectieziekten - ongevallenpreventie - tabakspreventie
24
3.4.4. SIT Denderleeuw-Haaltert (Samenwerkingsinitiatief inzake Thuisverzorging) Adres
Stationsstraat 7 9470 Denderleeuw
Telefoon Fax E-mail
053/66.58.14 053/68.47.11
[email protected] /
Verantwoordelijke dienst Hoedanigheid
Coördinator
Voorzitter
Dokter Van Vaerenbergh Rika
Secretaris/penningmeester
Rouckhout Marijke
De gemeenteraad heeft in haar zitting dd. 18/02/2003 goedkeuring gehecht aan de oprichting van het Samenwerkingsinitiatief in de thuiszorg Denderleeuw, conform het Besluit van de Vlaamse Regering van 21 december 1990 houdende coördinatie en ondersteuning van de thuisverzorging, gewijzigd bij besluit van de Vlaamse Regering van 7 april 1998 met terugwerkende kracht dd. 15 december 2002. Doelgroep Een lokale SIT fungeert als overlegplatform voor alle disciplines en organisaties in de thuiszorg uit de regio en stimuleert de hulpverleners om te komen tot een gecoördineerde zorg ‘op maat’. Het samenwerken betekent een engagement van de zorgverleners (zowel professionelen als vrijwilligers en thuisverzorgers) om te overleggen en afspraken te maken om de zorg aan de hulpbehoevende persoon, vanuit het principe ‘zorg op maat’ op kwalitatieve wijze te realiseren. Afspraken worden vastgelegd in een zorgenplan. Op geregelde tijdstippen komen hulpverleners uit een bepaalde regio samen met de volgende opdrachten : - taakafspraken maken in de regio - thuiszorg actief stimuleren en bekendmaken - preventief informatie verspreiden en sensibiliseren - gemeenschappelijke initiatieven opzetten om de kwaliteit van thuiszorg te verbeteren en thuisverzorgers te ondersteunen - Vrijwilligerswerk ondersteunen en stimuleren - Algemene vergaderingen organiseren rond thuiszorgthema’s - Samenwerkingsafspraken maken met de tweede en de derde lijn (ziekenhuizen, psychiatrie, PVT,ROB) - Doorverwijzen in geval van individuele hulpvragen : het overlegplatform is niet gericht op individuele cliëntproblematiek maar heeft andere thema’s als onderwerp zoals het meer doorzichtig maken van het werkveld. Dit is het terrein van alle aangesloten partners in het samenwerkingsinitiatief.
3.5. Beleidsplannen reeds opgemaakt en relevant voor het lokaal sociaal beleidsplan
3.5.1. Jeugdwerkbeleidsplan - jeugdruimteplan Vanuit de dienst jeugd van de gemeente Denderleeuw wordt het jeugdwerkbeleidsplan en het jeugdruimteplan opgesteld. Dit voor de periode 2008- 2013.
25
Het gemeentebestuur tracht de toegankelijkheid van de diverse jeugdwerkinitiatieven op alle mogelijke vlakken te bevorderen. Kinderen met een handicap kunnen deelnemen aan de grabbelpasactiviteiten of andere gemeentelijke organisaties. Integratie van kansarmen in het georganiseerde en niet-georganiseerde jeugdwerk Voor kansarme kinderen en jongeren, aangebracht door het O.C.M.W. of door de verenigingen zelf, zal een jeugdvereniging bij aansluiting van een lid een bijdrage van maximaal 150 EUR per jaar ontvangen voor het inschrijvingsgeld, de bewegingskledij en de kampen of uitstappen. Met het O.C.M.W. worden daartoe de volgende afspraken gemaakt: - de maatschappelijke werkers van het O.C.M.W. zullen bij occasionele bezoeken of contacten met ‘kansarme’ gezinnen deze informeren over het bestaan van de jeugdbewegingen - indien enige interesse bestaat van het gezin, stelt de maatschappelijk werker de jeugddienst hiervan op de hoogte die de zaak voorlegt aan de stuurgroep jeugdwerkbeleidsplan - de betreffende vereniging stuurt een afgevaardigde van de vereniging naar het gezin voor verdere informatie en afspraken - wanneer kinderen uit het gezin zich aansluiten, laat de vereniging dit weten aan het OCMW en aan de stuurgroep jeugdwerkbeleidsplan. De aanvragen worden met de nodige discretie behandeld. Via het O.C.M.W. worden gratis grabbelpassen uitgereikt aan kansarme kinderen. Zij kunnen gratis deelnemen aan alle gemeentelijke kinderactiviteiten.
3.5.2. Woningbehoeftestudie : ‘Wonen in Denderleeuw, situatie, visie en voorstellen’ De woningbehoeftestudie werd opgemaakt door de Studiegroep Omgeving in het jaar 1998. Volgende thema’s kwamen aan bod : - Huidige situatie en tendensen - Inventaris beschikbare bouwgronden - Elementen van visie op wonen in Denderleeuw - Behoeften - Woning(ver)bouwplanning en programmatie - Te nemen beleidsmaatregelen
3.5.3. Actieplan DRUGS Vanuit de Federale Politie Denderleeuw-Haaltert wordt een actieplan drugs opgesteld . Dit actieplan is een initiatief om tot een integrale aanpak van de drugsproblematiek in Haaltert en Denderleeuw te komen.
3.5.4. Beleidsplan kinderopvang Vanuit de dienst opvang in het OCMW wordt een nieuw beleidsplan opgemaakt dat in het lokaal sociaal beleidsplan zal worden geïntegreerd. (Hoofdstuk 7)
26
4. OMSCHRIJVING VAN DE CLUSTERS EN PROBLEEMSTELLING De omgevingsanalyse van de verschillende clusters wordt in een bijlage bijgevoegd.
4.1. Bepaling van de clusters Om de clusters te bepalen zijn we vertrokken vanuit de probleemstelling in ons vorig plan. Bij de bevraging van de lokale actoren waren een aantal problemen naar voor gekomen. Het is belangrijk om de resultaten van de vorige bevraging niet te verwaarlozen. Volgende clusters worden weerhouden : -
Anderstaligen/vreemdelingen Ouderen Huisvesting Werken
Het aandachtspunt informeren wordt voor de vier clusters weerhouden en bij elke cluster zal nagegaan worden welke specifieke noden tot informeren er zijn. De stand van zaken bij het afsluiten van ons vorig plan was het volgende : Van september 2004 tot mei 2005 werden de actoren bevraagd in verband met de knelpunten binnen onze gemeente. Een aantal aandachtspunten werden weerhouden.
Informeren -
Intern tussen OCMW en gemeente : er is geen overlegmoment tussen gemeente en OCMW op niveau van uitvoerende ambtenaren. Er zijn wel veel informele contacten. De nood wordt niet direct aangevoeld om overlegmomenten te organiseren omdat bij verschillende andere gelegenheden (vergaderingen SIT, BKO, ..) de ambtenaren contact hebben. Misschien kunnen er wel afspraken gemaakt worden om zijn informatiebrochures e.d. door te geven. Op beleidsvlak bestaat het overlegcomité dat driemaandelijks samenkomt.
-
Adviesorganen : er wordt vastgesteld dat de mogelijkheid om advies te vragen of advies te verlenen vanuit de commissies, verenigd in de CAR, weinig of niet wordt gebruikt. De commissies kennen een eigen werking van waaruit een aantal activiteiten worden georganiseerd maar beleidsadviserend wordt weinig of niet gewerkt.
-
Vanuit de samenkomsten met de lokale actoren blijkt dat er in het algemeen nog te weinig geïnformeerd wordt, dit zowel tussen de professionele organisaties onderling als tussen organisatie en cliënt. Vanuit de organisaties werd de nood aangevoeld om een centraal informatiepunt op te richten waar zowel bevolking als professionele werkers zich kunnen informeren. Men vindt het ook belangrijk dat professionele werkers op regelmatige tijdstippen samenkomen (over de zuilen heen) omdat men op die manier zicht krijgt op de sociale kaart. Er werd geopperd om eventueel twee maal in het jaar een avond te organiseren rond een bepaald thema, met achteraf ruim tijd voor informele contacten. We moeten vanuit de vergaderingen met de actoren ook onthouden dat de vergaderingen en de onderlinge contacten op zich als zeer positief werden beschouwd. Het feit dat men elkaar leert kennen verlaagt de drempel voor onderlinge samenwerking en zal onrechtstreeks ook naar de cliënten toe een positieve invloed hebben qua efficiëntie in de hulpverlening en
27
klantvriendelijkheid. Er zal immers vlugger doorverwezen worden over de grenzen van de zuilen heen met het doel het welzijn van de cliënt voorop te stellen.
Vreemdelingen en anderstaligen
Als we de statistieken bekijken kunnen we zeggen dat de laatste 10 jaar het aantal vreemdelingen in Denderleeuw bijna verviervoudigd is. Vooral de laatste jaren is een sterke stijging. (769 vreemdelingen en ex-vreemdelingen in 07/2004) Vanuit de sector van het onderwijs is er een oproep gekomen om mee te werken aan het organiseren van Nederlandstalige lessen voor anderstaligen. Het blijkt dat de laatste paar jaar het aantal anderstalige leerlingen sterk gestegen is (+ 10 %). Op een bepaalde school loopt een project waar wordt gewerkt met vrijwilliger-lesgevers en met meters of peters (Nederlandstalige Belgen die hulp bieden bij administratie, …). Het project blijkt goed te lopen maar heeft ondersteuning nodig. Dat geldt niet alleen voor dit project maar eventueel ook een uitbreiding van het project naar de andere scholen. Momenteel wordt er vooral een politiek van ontrading gevolgd in de gemeente (bv. een strikte hantering van het Nederlands als bestuurstaal). Er zou eventueel kunnen overwogen worden om naast de piste van de ontrading ook iets te doen voor de anderstaligen (Belgen en vreemdelingen) die zich reeds in de gemeente gevestigd hebben. Naast het organiseren van taallessen werd er vanuit de actoren ook nog geopperd om eventueel een inburgeringsavond te organiseren met specifieke informatie naar anderstaligen toe (bv. waar kan men taallessen volgen, het belang van de kennis van de Nederlandse taal, de houding van de gemeente ten aanzien van de anderstaligen, …)
Thuiszorg
In Denderleeuw zijn reeds een groot aantal thuiszorgorganisaties actief. Soms is echter het toegestane personeelscontingent onvoldoende om aan de vraag te beantwoorden. Vanuit de thuiszorgorganisaties kwam de vraag om deze tekorten te signaleren naar de hogere overheden. Vanuit de rusthuissector werd de nood aangevoeld tot een bevraging van de 50-plussers.
Huisvesting
Er is vooral een probleem rond betaalbaar wonen, zowel voor ouderen als voor jongeren. Denderleeuw is een pendelgemeente niet zover gelegen van Brussel. De laatste jaren is er een sterke prijsstijging te merken zowel op de huurmarkt als op de koopmarkt. We weten dat immobiliënkantoren de huizen in Denderleeuw te koop aanbieden in het Brusselse. Woningen zijn in Denderleeuw vrij duur maar naar Brusselse normen liggen de prijzen niet zo hoog. Vandaar dat een groot aantal anderstalige inwoners in Denderleeuw komt wonen. Daar Denderleeuw de dichtst bevolkte gemeente van Oost-Vlaanderen is (vergelijkbaar met stad Aalst en Gent) is het niet zo eenvoudig om op gebied van huisvesting veel bij te bouwen. In de werkgroep huisvesting wordt omtrent dit thema reeds gewerkt. Bij bouwprojecten wordt er steeds op aangedrongen om een aantal sociale woningen te voorzien. Op gebied van sociale huisvesting wordt er vooral gewerkt rond kleinschalige projecten die ingebed zitten in de gewone buurten het doel is de integratie te bevorderen en gettovorming tegen te gaan. Vanuit de dienst huisvesting wordt deze problematiek ondersteund en opgevolgd.
Tewerkstelling
Vanuit de actoren werd ook aandacht gevraagd voor de tewerkstelling in de gemeente. Als we de statistieken bekijken, zien we inderdaad dat we in Denderleeuw 432 volledig uitkeringsgerechtigden werklozen hadden in 2003. De meeste werklozen bevinden zich in de categorie tussen 25 en 39 jaar, het betreft dus relatief jonge personen. De werkgelegenheidsgraad van Denderleeuw ligt zeer laag, wat wil
28
zeggen dat er in Denderleeuw weinig werkgelegenheid aanwezig is. Vanuit de actoren werd dan ook gevraagd om aandacht te hebben voor de werkloosheid van de jongeren en de sociale economie.
Vanuit de gemeente Denderleeuw werd gekozen om niet te wachten met actie tot het definitieve plan van 2008-2013 werd opgemaakt. Na de probleemanalyse bij het vorige plan werden reeds in een aantal clusters projecten opgestart. Dit zal apart in elke cluster aan bod komen.
29
4.2. Cluster anderstaligen
4.2.1. Definitie De cluster anderstaligen richt zich tot alle organisaties die tot doel hebben de integratie van niet-Denderleeuwenaren in onze gemeente te bevorderen. 4.2.2. Actoren -
-
-
-
OCMW Gemeente Bibliotheek Politie Onderwijsinstellingen : Kleuter- en basisonderwijs - Gemeenschapsonderwijs - Gemeentelijke onderwijs - Katholieke Centrumschool Denderleeuw - Vrije Basisschool Landuiterke - Vrije Basisschool Welle Onderwijsinstellingen : middelbaar onderwijs - Gemeenschapsonderwijs - Katholiek onderwijs Kunstonderwijs Centra voor Leerlingenbegeleiding : - van het Gemeenschapsonderwijs - van het Vrij Onderwijs Huis van het Nederlands (HvN) Onthaalbureau Nieuwkomers Oost-Vlaanderen (ONOV) Oost-Vlaams diversiteitscentrum (Odice) Centrum Basiseducatie Volwassenonderwijs Aalst (CVO) Voorbeeldfiguren vanuit de groep van de anderstaligen Gemeenschap van de Rwandese Onderdanen in het Vlaamse en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (GROVG vzw) MisjMasj Denderleeuw Kleurt
30
4.2.3. SWOT-analyse
Positief
Negatief
Intern Extern Sterktes Opportuniteiten - Er bestaat een overleg in de - Bereidheid tot integratie - Goede samenwerking met de actoren gemeente - Er is een integratieambtenaar (HvN, ONOV, scholen, …) - Grote inzet bij de actoren indien er aangeworven op 1 augustus activiteiten georganiseerd worden 2007 - Open cultuur tav vreemdelingen - Interesse vanuit externe organisaties om - Goede werking van de dienst naar integratie toe te werken - Organisatie lessen Nederlands bevolking voor opvolging van de vreemdelingendossiers -
Zwaktes Bedreigingen - op korte tijd grote toestroom van - Brusselse immobiliënmaatschappijen - Organisaties die onafhankelijk van elkaar vreemdelingen - kleine rijhuizen werken - Gettovorming - Station (gemakkelijke verbinding wat integratie in eigen gemeente bemoeilijkt) - Toewijzingsbeleid leningen - Nabijheid van Brussel
4.2.4. Beleidsplan 2006-2007 In het beleidsplan 2006-2007 werd door de actoren reeds aandacht gevraagd voor de problematiek van de anderstaligen. “Als we de statistieken bekijken kunnen we zeggen dat de laatste 10 jaar het aantal vreemdelingen in Denderleeuw bijna verviervoudigd is. Vooral de laatste jaren is een sterke stijging. (769 vreemdelingen en ex-vreemdelingen in 07/2004) Vanuit de sector van het onderwijs is een oproep gekomen om mee te werken aan het organiseren van Nederlandstalige lessen voor anderstaligen. Het blijkt dat de laatste paar jaar het aantal anderstalige leerlingen sterk gestegen is (+ 10 %). Op een bepaalde school loopt een project waar wordt gewerkt met vrijwilliger-lesgevers en met meters of peters (Nederlandstalige Belgen die hulp bieden bij administratie, …). Het project blijkt goed te lopen maar heeft ondersteuning nodig. Dat geldt niet alleen voor dit project maar eventueel ook voor een uitbreiding van het project naar de andere scholen. Momenteel wordt er vooral een politiek van ontrading gevolgd in de gemeente (bv. een strikte hantering van het Nederlands als bestuurstaal). Er zou eventueel kunnen overwogen worden om naast de piste van de ontrading ook iets te doen voor de anderstaligen (Belgen en vreemdelingen) die zich reeds in de gemeente gevestigd hebben. Naast het organiseren van taallessen werd er vanuit de actoren ook nog geopperd om eventueel een inburgeringsavond te organiseren met specifieke informatie naar anderstaligen toe (bv. waar kan men taallessen volgen, het belang van de kennis van de Nederlandse taal, de houding van de gemeente ten aanzien van de anderstaligen, …)”
31
Cijfergegevens vreemdelingen in Denderleeuw : overzicht 2000 – 2007 2000 2001 2002 2003 2004 2005 V.R. 54 59 68 76 72 107 B.R. 180 189 175 169 208 226 E.R. 3 4 2 1 Totaal 237 252 245 246 280 333 V.R. : vreemdelingenregister B.R. : bevolkingsregister E.R. : protocol EEG
2006 147 263 2 412
2007 185 290 2 477
Indien we naar de cijfergegevens kijken, zien we duidelijk dat er een sterke stijging is van het aantal vreemdelingen in onze gemeente. Deze tendens blijkt zich ook naar de toekomst toe door te zetten. Dit kunnen we vooral toeschrijven aan het feit dat Denderleeuw niet ver van Brussel is gelegen en een zeer goede verbinding heeft met Brussel (zowel via het treinverkeer als via de autosnelweg). Ook de onderlinge contacten tussen bepaalde bevolkingsgroepen zijn een stimulans om in dezelfde gemeente te gaan wonen. Sinds het opstellen van ons vorig plan is er al intensief werk geleverd op gebied van de problematiek van de anderstaligen. De grote aanleiding om te gaan werken rond de anderstalige vreemdelingen was de toename van het aantal anderstaligen in onze gemeente en een brief van vzw KOD aan het gemeentebestuur waar de alarmbel werd geluid. 20 % van de lagere schoolpopulatie was anderstalig, er moest dringend iets gebeuren om deze problematiek in goede banen te leiden. Sinds 21 juni 2006 is er in de gemeente een overleg georganiseerd met de scholen en alle relevante organisaties in verband met de problematiek van de anderstalige vreemdelingen in de gemeente. 4.2.4.1. Een aantal concrete acties zijn reeds uitgevoerd : - Er werd een brief naar alle anderstalige vreemdelingen verstuurd waarbij nog eens benadrukt werd dat we in een Nederlandstalig landsgedeelte wonen en hoe de structuur in ons land eruit ziet (gewesten, gemeenschappen). - Er is een brief opgesteld, gericht aan de anderstalige ouders, die vanuit de scholen zal worden meegegeven. - Er is een brochure opgesteld die in de scholen verdeeld wordt met een aantal raadgevingen waarom het belangrijk is dat men Nederlands moet leren en om zich te kunnen integreren - Er is een enquête gehouden onder de leerkrachten om meer zicht te krijgen op de taalsituatie van de ouders. - Het Huis van het Nederlands organiseerde zitdagen in het Administratief Centrum om na te gaan hoe hoog de nood in Denderleeuw is om Nederlandstalige lessen te organiseren (eind 2006 – begin 2007). Deze kenden een zeer groot succes. Er waren 128 aanmeldingen waarvan 101 inschrijvingen voor het volgen van Nederlandse les werden weerhouden. Er werd ondertussen (februari 2007) met 5 klassen –op verschillende niveaus- gestart om Nederlands te leren. 1 groep basiseducatie, 3 groepen starters en 1 groep gevorderden. - Door het grote succes wordt de permanentie in Denderleeuw door het Huis van het Nederlands verder gezet (in 2007 en ook naar de volgende jaren). - De scholen zijn (naast de vergaderingen van het overleg) ook nog apart blijven vergaderen om de visie van de verschillende netten op het taalbeleid op elkaar af
32
-
-
-
te stemmen.Vanuit deze vergaderingen is de engagementsverklaring opgemaakt met de bedoeling om die vanaf het schooljaar 2007-2008 te gebruiken. Vanuit de overleggroep werd besloten om de problematiek te blijven volgen.De overleggroep zal eventueel uitgebreid worden met andere organisaties die in de gemeente werkzaam zijn rond de problematiek van de vreemdelingen en de anderstaligen. Odice werd gevraagd om enige uitleg te komen geven welke ondersteuning zij in onze gemeente konden geven. Andere relevante organisaties : - Denderleeuw kleurt - Misj-masj Vzw GROVG (Gemeenschap van de Rwandese Onderdanen in het Vlaamse en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest) Een eerste activiteit in samenwerking met Denderleeuw Kleurt ging door op zaterdagnamiddag. De bedoeling was de ‘leerlingen’ samen te brengen met Nederlandstalige Denderleeuwenaren om op die manier de integratie te stimuleren en de kans te bieden om het Nederlands te oefenen. De eerste namiddag is doorgegaan op 2 juni 2007. Vanuit de gemeente wordt een integratieambtenaar aangeworven met ingang van 1 augustus 2007.
4.2.4.2. Chronologisch verloop van de vergaderingen van het overlegplatform Bij de aanvang van het overleg is men zeer intensief samengekomen. Het is de bedoeling dat in de toekomst het overleg blijft bestaan maar dat er ongeveer 4 maal per jaar zal worden samengekomen om de stand van zaken en de acties te bespreken. Om aan te tonen dat er op een relatieve korte periode zeer veel werk is geleverd, wordt hieronder het chronologisch verloop geschetst van de vergaderingen met de voornaamste werkpunten erbij. Vergadering 21/06/2006 De aanleiding van de vergadering was een schrijven van vzw KOD in verband met het hoog percentage anderstalige nieuwkomers in de scholen. Het aantal nieuwkomers is in de periode 2002-2006 verdubbeld. Momenteel is niet minder dan 20 % van de leerlingenpopulatie anderstalig. Er wordt een intensifiëring gevraagd van de inspanningen die door de gemeentelijke overheid nu reeds geleverd worden op vlak van informatie en van de aangeboden hulpmiddelen tot begeleiding en integratie. Voor de volgende vergadering wordt aan ONOV en het Huis van het Nederlands gevraagd om te participeren in het overleg. Vanuit de gemeente wordt opdracht gegeven van een buurtwerker aan te werven.
Vergadering 27/06/2006 In deze vergadering werden het Huis van het Nederlands en ONOV voorgesteld. Het Huis van het Nederlands zal onderzoeken of er een zitdagmoment in Denderleeuw kan georganiseerd worden. Op 26 juni 2006 werd in het College van Burgemeester en Schepenen de aanwerving van een buurtwerker goedgekeurd. Vanuit de gemeente zal een brief aan de nieuwe Belgen worden gestuurd waarin gewezen wordt op het feit dat Denderleeuw zich in het Nederlandstalig lands- en taalgebied bevindt met als voertaal het Nederlands. Er zullen contactadressen voor het volgen van de Nederlandse lessen in vermeld worden. Er wordt eveneens een korte verwijzing gemaakt naar de scholen. Een tweede brief wordt in de scholen meegegeven bij de inschrijving van de leerlingen.
33
Vergadering 23/08/2006 De definitieve versie van de brief die door de gemeente zal worden verstuurd wordt voorgesteld: hij zal ook in verschillende talen worden vertaald. Er wordt voorgesteld om via een folder en begeleidende brief de ouders in de scholen in te lichten. De procedure voor de buurtwerker is gestart. Bij het Huis van het Nederlands zal geïnformeerd worden naar de stand van zaken en de eventuele mogelijkheid om in Denderleeuw zitdagen te organiseren.
Vergadering 04/09/2006 Het CLB wordt eveneens als partner betrokken in het overleg. Het overleg heeft geen officieel karakter en is als dusdanig dan ook geen LOP (lokaal overlegplatform). De folder werd opgesteld en nagelezen voor akkoord. Een ontwerp van beleidsnota werd opgemaakt om de overgang naar de volgende legislatuur vlotter te laten verlopen. Op de Raad van Bestuur van het Huis van het Nederlands zal op 5 oktober 2006 de situatie in Denderleeuw worden besproken. Een eerste idee om een screening in de scholen te organiseren werd naar voor gebracht.
Vergadering 10/10/2006 De brief van de gemeente is ondertussen verzonden. De folder voor de scholen is afgewerkt. De beleidsnota wordt gedeeltelijk weerhouden – taallessen zijn hierin opgenomen Vanuit het CLB werd een ontwerp van enquête gemaakt in verband met de bevraging van de leerkrachten. De goedkeuring van de vergadering werd gevraagd. Er is een persoon komen getuigen over de Afrikaanse gemeenschap. Indien het Huis van het Nederlands geen Nederlandse lessen kan organiseren, wil men dit toch zelf proberen te organiseren in Denderleeuw.
Vergadering 08/11/2006 De onthaalmomenten van het Huis van het Nederlands zijn gestart. De eerste zitdag kent weinig succes maar er was ook nog geen reclame rond gemaakt. Er wordt afgesproken om via zoveel mogelijk kanalen de mensen te mobiliseren om naar de zitdagen te komen. Om in de toekomst eventueel Nederlandse lessen te organiseren in Denderleeuw wordt het Centrum voor Volwassenonderwijs gecontacteerd. De scholen gaan de brochures over de zitdagen verspreiden aan de kinderen met 1 of 2 anderstalige ouders. De folders worden verspreid in de scholen.
Vergadering 07/12/2006 De enquête is gevoerd in de scholen (bij 264 kinderen). De resultaten van de bevraging tonen duidelijk aan dat er nood is aan Nederlandse lessen voor de ouders. Het merendeel is het Nederlands onvoldoende machtig. Als gevolg van de intakes die reeds gebeurd zijn, kunnen voor personen met een hogere leervaardigheid vanaf eind januari cursussen Nederlands worden georganiseerd via het Centrum voor Volwassenonderwijs. Voor personen met een lagere leervaardigheid zal met Basiseducatie worden contact opgenomen.
Vergadering 09/02/2007 Gezien het groot aantal aanmeldingen in Denderleeuw -128 personen- zullen er in totaal 5 lesgroepen kunnen starten. Het Huis van het Nederland zal zitdagen blijven houden gezien het grote succes.
34
Er wordt reeds nagedacht naar de toekomst toe van het overleg. De inspanningen mogen niet verloren gaan. Een aantal nieuwe voorstellen werden gedaan naar integratie van de anderstaligen. - Proclamatie/receptie - De lesgevers kijken of er eventueel ‘voortrekkers’ bij zijn - Bibliotheek : tentoonstelling allochtone schrijvers - Zaterdagnamiddag de leerlingen samenbrengen. - De integratieambtenaar zal de verschillende acties coördineren om wildgroei te vermijden - Informatie verzamelen rond activiteiten die de kinderen in de vakanties kunnen doen - Odice eventueel inschakelen
Vergadering 04/05/2007 Overzicht anderstaligen in onze gemeente. Er zijn 466 ingeschreven vreemdelingen waarvan 49 in het wachtregister. De grootste groep zijn de Nederlanders. Een tweede groep de Congolezen. Een nieuwe tendens wordt zichtbaar, nl. arbeiders uit de nieuwe EU-landen (Roemenië). De Nederlandstalige lessen zijn bijna afgelopen en zijn goed verlopen. In september starten er één of twee groepen en de leerlingen die groep 1 gevolgd hebben kunnen verder lessen volgen in de meer gevorderde groep. Via Leerpunt wordt in september een nieuwe basisgroep gestart. De ontmoetingsnamiddag van 2 juni 2007 wordt praktisch georganiseerd. De bibliotheek gaat een aangepaste folder ontwerpen met verwijzing naar het aanbod voor anderstaligen. ONOV geeft enige uitleg over de nieuwe wetgeving (1/7/2007). De engagementsverklaring zal in alle lagere scholen worden gebruikt, voor de humaniora wordt er nog overlegd. Met de scholen wordt nog eens samen gekomen om de correcte procedure bij inschrijving te bespreken. Vergadering 28/08/2007 Voorstelling integratie-ambtenaar. Overzicht anderstaligen in de gemeente. Ontmoetingsnamiddag: 2 Juni 2007 De bedoeling was een samenkomst met allochtonen en autochtonen waar de nadruk werd gelegd op het oefenen van het Nederlands. Tijdens de vergadering met enkel de scholen is beslist om de engagementsverklaring in alle scholen te gebruiken. In alle scholen geld hetzelfde inschrijvingsbeleid. Er is reeds een stijging van de anderstaligen te merken bij de inschrijvingen. De termen die gebruikt worden in de integratiesector gaan we in kaart brengen. (nieuwkomer, inburgeraar, oudkomers,..) In het kader van het lokaal sociaal beleid wordt de sneuveltekst naar voor gebracht voor de cluster anderstaligen. Iedereen verklaart zich akkoord met het voorstel.
4.2.5. Doelstellingen
Strategische doelstelling 1 : Het bevorderen van de integratie van de anderstaligen Operationele doelstelling 1 : het ondersteunen van de anderstaligen door hen positief te benaderen in de inspanningen die ze doen om het Nederlands te leren Actie 1 : Het verzorgen van een proclamatie/receptie (einde van de lessen): het belang van erkenning, bevestiging van de waarde van de lessen. Deze in samenwerking doen met CVO-ONOV-Basiseducatie
35
Actie 2 : In de bibliotheek wordt er aandacht geschonken aan de problematiek oa. Aparte afdeling NT2 (Nederlands tweede taal) Actie 3 : De lessen Nederlands zullen ook het volgend schooljaar blijven bestaan. Actie 4 : Informatie verzamelen rond activiteiten die de kinderen in de vakanties kunnen volgen. Actie 5 : Verdere organisatie van samenkomsten (anderstaligen en Nederlandstaligen) buiten de lessen, om op die manier het Nederlands te kunnen oefenen en onze cultuur beter te leren kennen. Het oprichten van een soort sociaal café, dat éénmaal per maand kan plaatshebben. Een soort koffietafel organiseren voor senioren allochtonen en autochtonen samen. Actie 6: Taalstimulering en huistaakbegeleiding. Enkele voorleesmomenten in de bibliotheek of in de klas. De huistaakbegeleiding opstarten met vrijwilligers. Operationele doelstelling 2 : het blijven promoten van de Nederlandse taal als taal die in Denderleeuw wordt gesproken Actie 7 : Het volgende schooljaar 2007-2008 wordt via een bepaalde procedure ingeschreven in de scholen en wordt gewerkt met de engagementsverklaring die opgemaakt is. Actie 8 : Vanuit de gemeente wordt consequent geen andere taal gesproken (wetgeving) Actie 9 : Het OCMW kent, waar dat nodig is, een toelage toe voor het volgen van Nederlandstalige lessen Actie 10: Maken van een onthaalmap voor alle nieuwkomers. (gemeentediensten, info Denderleeuw, inburgeringstraject, HvN taallessen) Actie 11 : Via het publiceren van artikels (door de anderstaligen zelf geschreven) in het infoblad de kennis van het Nederlands stimuleren Actie 12 : Personen die een voorbeeldfunctie hebben stimuleren om lessen Nederlands te volgen en dit als stimulans naar de anderstaligen gebruiken Operationele doelstelling 3 : verschillende acties ondernemen om de integratie te bevorderen Actie 13 : Vanaf 1 augustus 2007 komt de integratieambtenaar in dienst. Dit is positief naar de opvolging en het verdere verloop van de acties tot integratie. Actie 14 : Beroep doen op Odice : organisatie die kan helpen met de coördinatie van de verschillende projecten in de gemeente.
36
Actie 15 : Er wordt over gewaakt dat in het overleg alle relevante actoren aanwezig blijven. Actie 16 : De lesgevers laten nagaan of er in de lessen eventueel ‘voortrekkers’ bij zijn om op die manier betere contacten te leggen met de bevolkingsgroepen. Actie 17 : In het leerplan wordt er ook gewerkt aan integratie, bijv. bezoek bib, wandeling in de gemeente, station bezoeken. Actie 18 : De verplichte inburgeringscursus wordt stipt opgevolgd. Vanuit het OCMW zal dit sterk gestimuleerd worden en erover gewaakt worden dat de cursussen effectief gevolgd worden Actie 19 : in het kader van KB van 27 april 2007 houdende maatregelen ter bevordering van de maatschappelijke participatie en de culturele en sportieve ontplooiing van de gebruikers van de dienstverlening van het OCMW worden op een 5-tal gebieden tussenkomsten verleend (90 % OCMW, 10 % gebruiker): 1. Deelname aan sociale, culturele en sportieve manifestaties georganiseerd door het OCMW 2. Deelname aan sociale, culturele, sportieve verenigingen, lidgeld en benodigdheden 3. Initiatieven van of voor de doelgroep op sociaal, cultureel, sportief vlak 4. Initiatieven die de toegang van de doelgroep tot de nieuwe informatie- en communicatietechnologieën bevorderen 5. Voor de aankoop van een gerecycleerde computer via hergebruikcentra Actie 20: Dag van de diversiteit: In de verschillende scholen workshops en activiteiten organiseren rond de verschillende culturen. (kookactiviteit, muziekactiviteit, eventueel een cultuurkoffer maken,…) Actie 21: Een voorlichting/infopunt rond werkgelegenheid organiseren, samen met de werkwinkel, VDAB, PWA,…
37
4.3. Cluster wonen 4.3.1. Definitie De cluster wonen richt zich tot alle actoren die tot doel hebben de kwaliteit van het wonen (gezondheid, comfort, leefomgeving, wetgeving/reglementering, rechten en plichten, premies) op het grondgebied van de gemeente Denderleeuw te bevorderen en dit voor alle inwoners van de gemeente Denderleeuw.
4.3.2. Diensten -
OCMW Gemeente Maatschappij Dewaco-Werkerswelzijn SHM Denderstreek Samenwerkende Maatschappij voor Gewest Aalst Samenwerkende Maatschappij Ninove – Welzijn LOGO – Milieudeskundige Ado-Icarus (specifieke woonvorm voor gehandicapten)
4.3.3. SWOT-analyse
Positief
Negatief
Intern Sterktes - De gemeente beschikt over een huisvestingsambtenaar. - Er is een woonoverleg met de voornaamste actoren. - Denderleeuw heeft 4,63 % sociale woningen en er is terug een project in aanbouw. - Premies. - Kleine inbreidingsprojecten. - Het OCMW beschikt over een aantal sociale woningen.
Extern Opportuniteiten - Vlaamse Wooncode (kwaliteitsbewaking,premies…) - Station. - Nieuwe projecten sociaal verhuurkantoor. - Denderstreek : onderhandelingen ivm noodopvang - Gemeente-overschrijdende crisiswoning.
Zwaktes Bedreigingen - Te weinig info naar burger. - Immobiliënmaatschappijen in Brussel - Geen sociaal verhuurkantoor. - Hoge huurprijzen –tekort aan betaalbare, - Geen woonwinkel. kwalitatieve huurwnonigen - De bevolkingsdichtheid is - Afhankelijkheid bovenlokale middelen en vergelijkbaar met een grootstad. regelgeving - Beschikbare ruimte. - Stijgende aankoopprijzen. - Kleine rijhuizen. - Vergrijzing. - Lange wachttijden sociale - Inkomensgrens voor het verkrijgen van woningen. sociale lening en het toewijzingsbeleid - Sommige buurten zijn verouderd - Station.
38
4.3.4. Aanbod en vraag Aanbod Momenteel zijn er in onze gemeente 318 sociale huurwoningen (4,63 % van het totale patrimonium). Tussen 1996 en 2004 zijn er 61 koopwoningen gerealiseerd. In de planperiode 1996-2006 was er behoefte aan 170 nieuwe huurwoningen waarvan er in de planperiode 28 gerealiseerd zijn. In 2007 zijn er nog eens 8 appartementen gerealiseerd én verhuurd. Projecten die nog lopende zijn : Huur : - Rodenbachstraat appartementen : 12 - Denderstreek - Moreelstraat : 14 woningen - Dewaco - Langestraat Botjeshof : 10 appartementen - Denderstreek - Thontlaan : 34 appartementen - Denderstreek - Klarestraat : 2 woningen - Denderstreek - A. De Brabanterstraat : 18 appartementen - Dewaco - Hertstraat : 17 appartementen - Denderstreek Koop : - A. De Brabanterstraat : 6 appartementen - Dewaco - Huissegem : 6 appartementen - Denderstreek - Carré Leliestraat : 11 woningen en 2 appartementen - Denderstreek - Groebel : 20 woningen - Denderstreek - Hertstraat : 10 woningen - Denderstreek Vraag In de gemeente Denderleeuw is er nog een grote doelgroep die in de toekomst een beroep kan doen op sociale huisvesting. - een groot aantal éénoudergezinnen - hoge werkloosheid bij de jongeren - leefloontrekkers We zien dat er nog wachtlijsten zijn : SHM Denderstreek : - 100 gezinnen (2 slaapkamers) op wachtlijst met 20 prioriteit gemeente Denderleeuw - 55 gezinnen (3 slaapkamers) op wachtlijst met 15 prioriteit gemeente Denderleeuw SHM Dewaco : ongeveer 250 personen staan op de wachtlijst Momenteel is er een doorlooptijd van minimum 2 jaar. Om vraag en aanbod op elkaar af te stemmen zou er in de toekomst moeten gestreefd worden naar een sociale huisvesting van 10 %.
39
4.3.5. Suggesties ter verbetering 4.3.5.1. Aansluiting vzw Sociaal Verhuurkantoor Zuid-Oost-Vlaanderen - De gemeente Denderleeuw wordt geconfronteerd met het feit dat veel te koop staande huizen verkocht worden aan niet-Denderleeuwenaren. Het gaat vooral om huizen die wegens hun gebrek aan comfort, grootte, ligging, … minder aantrekkelijk zijn voor de eigen bevolking. De aankoopprijs is ook steeds hoog, maar nog minder hoog dan de huizen die in het Brusselse worden verkocht. De immobiliënmaatschappijen in Brussel spelen hier dan ook handig op in en richten zich bij hun aanbod in Brussel op onze gemeente (vooral anderstaligen, vreemdelingen). - Vreemdelingen hebben een eigen cultuur en hun eisen liggen vaak minder hoog. Het gevolg is dat de weinig confortabele woningen die ze kopen niet in orde worden gebracht Een tweede oorzaak van het niet renoveren van de huizen ligt in het feit dat velen een sociale lening krijgen die gebaseerd is op hun inkomen (waarbij de kinderbijslag is begrepen) maar dat er dan geen geld meer over is om renovatiewerken uit te voeren waardoor de toestand van de huizen blijft verslechteren. - Er is in onze gemeente een tekort aan degelijke, betaalbare huurwoningen. - Wanneer men opeenvolgend slechte ervaringen heeft gehad met huurders, kan het een verademing zijn om de opvolging van de huur toe te vertrouwen aan een sociaal verhuurkantoor, ook al is de huuropbrengst dan iets lager. - Door de vergrijzing komen er een aantal huizen vrij van personen die noodgedwongen naar een rusthuis dienen te gaan. Wanneer deze personen hun huis verkopen zijn ze in vele gevallen hun tegemoetkoming ‘hulp aan bejaarden’ kwijt. De kinderen hebben meestal geen zin om in te staan voor de verhuur van de woning. Door aan te sluiten bij het Sociaal Verhuurkantoor Zuid-Oost-Vlaanderen zou deze problematiek voor een gedeelte kunnen ingeperkt worden. 4.3.5.2. Woonomgeving - Vanuit het behoeftenonderzoek voor ouderen werd erop gewezen dat de senioren toch meer aandacht zouden willen voor de leefomgeving. Er werd vooral aandacht gevraagd voor de voetpaden die er hier en daar toch nog slecht bijliggen. Ook willen de senioren aandacht voor de verkeersveiligheid in het straatbeeld. Er werd ook aandacht gevraagd voor het plaatsen van voldoende rustbanken. - Bepaalde buurten hebben een opfrisbeurt nodig (oa. Stationsbuurt). - Het zou goed zijn onderzoek te verrichten naar de mogelijkheid om probleemzones gericht aan te pakken, oa. Via bouwblokrenovatie, woningonderzoek enz. - Ook kan er aandacht besteed worden aan een intergemeentelijke samenwerking in het kader van de nieuwe subsidiëring. Bij het plannen van werken in de gemeente kan er aandacht besteed worden aan bovenstaande opmerkingen.
40
4.3.5.3. Kwaliteit van de woningen Niet alleen de woonomgeving dient aandacht te krijgen maar er moet zeker ook aandacht zijn voor de kwaliteit van de woningen zelf. Indien men in een kwalitatief hoogstaande woning woont, zal dit ook zijn uitstraling hebben op de omgeving. Hierbij kan men aandacht besteden aan de renovatie van de huizen en die stimuleren door de premies die bestaan (zowel op gemeentelijk als op Vlaams vlak) optimaal te gebruiken. De bevolking dient ook zeer goed geïnformeerd te worden over de bestaande premiestelsels via verschillende kanalen oa. Infoblad, website, verstaanbare brochures, … 4.3.5.4. Woonoverleg - Op regelmatige basis is er een woonoverleg in de gemeente. Het woonoverleg stimuleren en eventueel nieuwe invalshoeken, nieuwe problematieken (nieuwe woonvormen) op het overleg brengen. 4.3.5.5. Woonwinkel De dienst huisvesting van de gemeente kan eventueel uitgebreid worden tot woonwinkel. Taken van de woonwinkel : - Informatie aan de burger geven – Advies geven – Begeleiding geven - Verantwoordelijk voor het Lokaal Woonoverleg - Vlaams Wooncode (kwaliteit van de woningen) - Betaalbaar huren/wonen stimuleren
4.3.6. Doelstellingen 4.3.6.1. Strategische doelstelling 1 : Het verhogen van het aanbod van betaalbare huisvesting in de gemeente. Operationele doelstelling 1 : aansluiting bij de vzw Sociaal Verhuurkantoor ZuidOost-Vlaanderen. Actie 1 : Op het woonoverleg wordt besproken of de toetreding tot de vzw opportuun is voor onze gemeente. Actie 2 : Er wordt contact genomen met de vzw Sociaal Verhuurkantoor Zuid-OostVlaanderen voor een verkennend gesprek. Actie 3 : Informatieverspreiding naar de bevolking van de eventuele toetreding.
41
Operationele doelstelling 2 : onderhouden van reeds bestaande betaalbare woningen Actie 1 : renovatie/vernieuwing van de 30 bejaardenwoningen in Wijk Ten Kouter Actie 2 : bij renovatie aandacht besteden aan voorzieningen voor gehandicapte inwoners in de gemeente Operationele doelstelling 3 : het aanbod aan sociale huurwoningen verhogen in een evenwichtige spreiding over de drie deelgemeenten Actie 1 : woonoverleg : studie van vraag en aanbod van sociale huurwoningen
4.3.6.2. Strategische doelstelling 2 : Het verhogen van de kwaliteit van de woningen Operationele doelstelling 1 : eigenaars stimuleren om de kwaliteit van hun woningen in stand te houden en te verhogen Actie 1 : Evaluatie gemeentelijke premie gevelrenovatie Actie 2 : onderzoek naar de wenselijkheid van andere gemeentelijke premies Actie 3 : gesprek met Vlaams Woningfonds in verband met de leningen Actie 4 : woonoverleg : onderzoek naar de afbakening van bijzondere gebieden in de gemeente en een voorstel doen naar college en gemeenteraad Actie 5 : onderzoek naar de mogelijkheid van een gerichte aanpak van probleem-zones : bv. woningonderzoeken, bouwblokrenovatie Actie 6 : onderzoek naar de mogelijkheid tot intergemeentelijke samenwerking in het kader van de nieuwe subsidiëring Operationele doelstelling 2 : de kwaliteit van de private huurwoningen bewaken en verhogen Actie 1 : verdere toepassing van de Vlaamse Wooncode Actie 2 : samenwerking tussen politie, Kind en Gezin, OCMW, dienst huisvesting in het kader van ongeschikt- en onbewoonbaarverklaring met eventueel een vormingsnamiddag voor deze actoren Actie 3 : promotie van de Vlaamse renovatiepremie en renovatiepremie voor verhuurders SVK (Sociaal Verhuurkantoor)
42
4.3.6.3. Strategische doelstelling 3 : De bevolking meer informeren over alle zaken die met wonen te maken hebben. Operationele doelstelling 3 : het oprichten van een woonwinkel Actie 10 : er wordt nagegaan wat de reglementaire verplichtingen zijn bij de oprichting van een woonwinkel Actie 11 : de verantwoordelijke ambtenaar wordt aangeduid Actie 12 : er wordt een woonwinkel geïnstalleerd Operationele doelstelling 4 : de bevolking informeren Actie 13 : de premies en andere voordelen die bestaan in Denderleeuw worden gepubliceerd in het infoblad van de gemeente (via eventueel een woonrubriek) Actie 14 : in verstaanbare taal worden brochures opgemaakt over de verschillende voordelen en bestaande brochures worden verspreid naar de bevolking toe
43
4.4. Cluster ouderen 4.4.1. Definitie De cluster ouderen richt zich tot actoren die tot doel hebben alle inwoners van Denderleeuw die ouder zijn dan 60 jaar en door hun leeftijd specifieke aandacht vereisen op vlak van leefomgeving, gezondheid, cultuur, … te ondersteunen. 4.4.2. Actoren -
OCMW Gemeente Commissie Senioren SIT (Samenwerkingsinitiatief Thuiszorg) : hierin zijn alle actoren verenigd die iets met thuiszorg te maken hebben (zie omgevingsanalyse) LOGO (Lokaal Gezondheidsoverleg)
4.4.3. SWOT-analyse
Positief
Negatief
Intern Sterktes - Sociale dienst - Poetsdienst OCMW - Klusjesdienst OCMW - Bejaardenwoningen OCMW - Behoeftenonderzoek voor ouderen uitgevoerd - Commissie senioren - Subsidies aan seniorenverenigingen
Zwaktes - Geen ouderencoördinator - Geen eigen serviceflats - Geen cursussen GSM-SMSinternet - Geen indicatiesteller OCMW - Geen mindermobielencentrale - Geen aangepast vervoer
Extern Opportuniteiten - Samenwerking SIT - Samenwerking LOGO - Rust- en verzorgingstehuizen - Mobiliteit : station + autosnelweg nabij - Een beperkt aantal serviceflats aanwezig -
Bedreigingen - Vergrijzing - Allochtone senioren - Beperkte doorstroming informatie in veband met tegemoetkoingen en premies
44
4.4.4. Beleidsplan 2006-2007 4.4.4.1. Thuiszorg De thuiszorgorganisaties werkzaam in Denderleeuw zijn verenigd in het Samenwerkingsinitiatief Thuiszorg. Dit is een organisatie die zetelt onder de vzw OVOSIT (Oost-Vlaams Overleg Samenwerkingsinitiatieven inzake Thuisverzorging). In Denderleeuw zijn reeds een groot aantal thuiszorgorganisaties actief. Soms is echter het toegestane personeelscontingent onvoldoende om aan de vraag te voldoen. Vanuit de thuiszorgorganisaties kwam de vraag om deze tekorten te signaleren naar de hogere overheden. Vanuit de rusthuissector werd de nood aangevoeld tot een bevraging van de 50plussers.
4.4.4.2. Acties reeds uitgevoerd Behoeftenonderzoek voor ouderen Uit de bevraging van de actoren in 2005 kwam naar voor dat er nood was aan het bevragen van onze seniorenpopulatie. Aangezien we op dat moment de mogelijkheid kregen om in samenwerking met de Provincie Oost-Vlaanderen en de VUB een enquëte voor senioren te organiseren, hebben we deze dan ook met beide handen gegrepen. In de maanden maart tot juni 2006 werd het behoeftenonderzoek voor ouderen in de gemeente georganiseerd. Dit behoeftenonderzoek werd in samenwerking met de provincie OostVlaanderen en de VUB uitgevoerd. De bedoeling van dit onderzoek was de behoeften van de senioren in kaart brengen. 418 senioren (60+) werden bevraagd waarvan de gemiddelde leeftijd 71,3 jaar was. Dit is iets jonger dan de gemiddelde leeftijd in Vlaanderen wat wil zeggen dat er heel wat jongere senioren in onze gemeente zijn. In vergelijking met Vlaanderen zijn in onze gemeente iets meer vrouwen dan mannen ingeschreven. 23,9 % van de ondervraagden is weduw(e)naar, wat hoog is in vergelijking met de resultaten van Vlaanderen. Denderleeuw kent ook een groot aantal alleenstaande senioren. Als we naar het inkomen kijken zien we dat in Denderleeuw minder mensen een laag inkomen hebben dan het gemiddelde van Vlaanderen en dat men redelijk tevreden is met zijn inkomen. Er zijn heel wat sociale woningen in de gemeente. Als we de tijd van nu vergelijken met die van vroeger dan constateren we dat we toch iets anders zijn gaan leven. In 1974 woonden nog 30 % van onze senioren bij de kinderen in, nu is dit nog 1,7 %. Dit heeft tot gevolg dat er een stijging moet zijn van de thuishulp en van de plaatsen in de bejaardentehuizen. De senioren krijgen vooral hulp van hun kinderen en van poetsdienst/bejaardendienst. Ook de huisarts springt in en dit duidt toch ook op de vereenzaming. Eén van de grote problemen in Vlaanderen bij senioren is de onaangepastheid van de woningen. In Denderleeuw geeft 35,5 % van de senioren aan dat hun huis in een ernstige mate niet aangepast is aan de veranderde situatie door het ouder worden. Men vindt de trappen een last, de woning te groot, de afstand tot de voorzieningen te ver, de afstand tot de kinderen te ver. Typisch voor deze tijd is ook dat 23,0 % van de senioren aangeeft weinig kennissen of familie rondom zich te hebben. De eenzaamheidsgevoelens liggen 3 % hoger dan het gemiddelde in Vlaanderen In tegenstelling tot in andere gemeenten geven de senioren aan dat zij geen last
45
hebben met jongeren en met allochtonen. Dit duidt toch op een tolerantie van de senioren naar deze bevolkingsgroepen. De senioren komen ’s avonds weinig op straat in vergelijking met de doorsnee Vlaming en de onveiligheidsgevoelens zijn eerder aan de hoge kant In verband met het verenigingsleven zijn er toch een aantal verrassingen te noteren : 1° Vergeleken met het gemiddelde van Vlaanderen doet een laag % van onze senioren aan vrijwilligerswerk (Denderleeuw 13,2 % - Vlaanderen 16 %) 2° 56,5 % van de senioren is lid van een vereniging, dit is het laagste resultaat van gans Vlaanderen (Vlaams gemiddelde is 68 %)
Uit bovenstaande punten kunnen we afleiden dat er toch nog een verborgen categorie senioren is die niet de weg vindt naar de verenigingen. Het kan een aandachtspunt zijn om de verenigingen in de toekomst te stimuleren om nieuwe leden te werven. Het behoren tot een vereniging doet de onveiligheidsgevoelens en de eenzaamheidsgevoelens dalen en men gaat elkaar ook een handje helpen. In het onderzoek komen geen specifieke problemen naar voor in verband met de allochtonen en in verband met jongeren. Commissie senioren Bij de aanvang van de nieuwe legislatuur werden ook de commissies in de gemeente nieuw leven ingeblazen. Een nieuwe voorzitter, penningmeester, secretaris werden verkozen. Er werd ook de optie genomen om de rusthuizen van onze gemeente bij het beleid te betrekken. Op die manier krijgt men een grotere afstemming op de nog actieve senioren en onze senioren die verblijven in de rusthuizen. Er zal zoveel mogelijk gestreefd worden om de activiteiten op beide categorieën af te stemmen en waar mogelijk gezamenlijk acties te organiseren. De rusthuissector heeft al een beroep gedaan op de verenigingen om vrijwilligers aan te trekken om in de rusthuizen te helpen. Er werd een aanbod gedaan vanuit de rusthuizen om hun kantine en refter ter beschikking te stellen van de verenigingen om op die manier ook de integratie van de rusthuisbewoners te bevorderen. Het brengt ‘nieuw leven’ in de rusthuizen en waar mogelijk worden de bewoners betrokken.
4.4.5. Beleidsplan 2008-2013 4.4.5.1. Strategische doelstelling 1: de senioren in onze gemeente informeren Operationele doelstelling1 : de senioren informeren over de voordelen en tegemoetkomingen
46
Actie 1 : een brochure maken waar de tegemoetkomingen en de voordelen waar de senioren recht op hebben in beschreven staan Actie 2 : de website aanpassen en beter bereikbaar maken voor ouderen
4.4.5.2. Strategische doelstelling 2 : Senioren zo lang mogelijk thuis laten wonen Operationele doelstelling 2: het stimuleren van de mantelzorg Actie 3 : het huidige reglement van de mantelzorgtoelage voor bejaarden en gehandicapten updaten Actie 4 : de senioren informeren over de mogelijke tegemoetkomingen ter ondersteuning van de mantelzorg Operationele doelstelling 3 : de senioren stimuleren in het bewegen Actie 5 : nagaan of het Boebs (blijf op eigen benen staan), project van LOGO (Lokaal Gezondheidsoverleg Aalst) een haalbare kaart is voor Denderleeuw. Actie 6 : een brochure opmaken met de sportdienst in verband met toegankelijkheid van bepaalde sporten voor senioren Operationele doelstelling 4 : de mogelijkheden tot aanpassing van de woning nagaan en promoten naar de senioren Actie 7 : mogelijke initiatieven vanuit de gemeente onderzoeken Actie 8 : nagaan welke alternatieven er zijn, bijv. kangoeroewonen Operationele doelstelling 5 : de problemen die zich naar externe verplaatsing voordoen in kaart brengen en een oplossing voorstellen Actie 9 : de mogelijkheden nagaan tot heropstarten van de mindermobielencentrale die het OCMW vroeger beheerde Actie 10 : In kaart brengen van de mogelijkheden in onze gemeente tot gebruik van aangepast vervoer (rolstoelpatiënten)
4.4.5.3. Strategische doelstelling 3 : senioren een stem geven in de gemeente Operationele doelstelling 6 : de senioren ondersteunen in het naar buiten treden
47
Actie 11 : de commissie senioren ondersteunen in zijn werking en een stimulans geven naar de verdere uitbouw van de commissie en zijn taken Actie 12 : samenwerking tussen gemeente en de rust-en verzorgingstehuizen in Denderleeuw stimuleren door gemeentelijke initiatieven te laten doorgaan in de rust-en verzorgingstehuizen.
4.4.5.4. Strategische doelstelling 4 : zorgen dat senioren niet langer ‘analfabeet’ zijn in onze moderne maatschappij Operationele doelstelling 7 : de senioren vertrouwd maken met de hedendaagse nieuwe technologieën Actie 12 : nagaan wat de mogelijkheden zijn inzake cursussen omtrent : GSM, internet, msn, huishoudapparaten, gps, …
48
4.5. Cluster tewerkstelling
4.5.1. Definitie De cluster tewerkstelling richt zich tot alle actoren op het grondgebied Denderleeuw en omgeving ter bevordering van de (her)integratie van (kansarme) werkloze inwoners van Denderleeuw op de arbeidsmarkt 4.5.2. Actoren -
OCMW Gemeente Dienstencheque-onderneming PWA – Contactpunt Werkwinkel Privé-ondernemingen in Denderleeuw en omgeving VDAB Streekoverleg Zuid-Oost-Vlaanderen
4.5.3. SWOT-analyse
Positief
Negatief
Intern Extern Sterktes Opportuniteiten - Leefloontrekkers financieel - Overleg drugs : OCMW-politie - Samenwerking met Streekoverleg Zuidmobiliseren - Art 60 bij OCMW en gemeente Oost-Vlaanderen - Er is een trajectbegeleider - Samenwerking met privé-ondernemingen aangeworven in het OCMW afsluiten - Poetsdienst OCMW - De grote mobiliteit door het station - Klusjesdienst - Nabijgelegen industriezones : - Sociaal tarief kinderopvang Erembodegem, Aalst, Ninove - Subsidies OCMW - Samenwerking trajectbegeleider - Seizoenarbeiders aanwerven via – integratie-ambtenaar samenwerking met sociale economiebedrijven vb. De Loods - Samenwerking met externe actoren : PWA, VDAB (oa opleidingscentrum in Denderleeuw, Contactpunt werkwinkel, Dienstenchequebedrijf, Huis van het Nederlands, …) - Oprichten van een strijkwinkel Zwaktes Bedreigingen - Plaatsen voor art 60 zijn beperkt - Beperkte industrie in Denderleeuw zelf - Art 60 : contract van bepaalde - VDAB : begeleiding start maar na een paar duur maanden - Te lage of verkeerde scholing om voor tewerkstelling in aanmerking te komen (knelpuntberoepen) - Culturele achtergrond - Vicieuze cirkel (generatie op generatie) - Werkloosheidsval
49
4.5.4. Doelstellingen
4.5.4.1. Strategische doelstelling 1 : Het beter informeren en begeleiden naar tewerkstelling toe. Operationele doelstelling 1 : een netwerk van sociale actoren op vlak van tewerkstelling uitbouwen Actie 1 : er wordt een netwerk van actoren gecreëerd Actie 2 : er wordt regelmatig overleg met de verschillende actoren georganiseerd van waaruit concrete acties zullen ontstaan en worden uitgewerkt. Actie 3 : informatie rond tewerkstelling verspreiden via verschillende kanalen (info, website)
Operationele doelstelling 2 : het stimuleren van de tewerkstelling in de sociale economie Actie 4 : Art 60 uitbouwen en een betere samenwerking met de gemeente bewerkstelligen Actie 5 : Het oprichten van een strijkwinkel. Actie 6 : Samenwerking met bestaande sociale economie projecten
50
5.
BETROKKENHEID
5.1. Betrokkenheid van de locale actoren
De actoren die in bovenstaande clusters zijn opgesomd, zijn telkens uitgenodigd geweest op de vergaderingen van de desbetreffende cluster. De clusters hebben ook telkens hun medewerking verleend bij het opstellen van bovenstaande teksten en hebben deze werden dan ook ter goedkeuring voorgelegd.
Cluster anderstaligen/vreemdelingen : -
-
-
-
OCMW Gemeente Bibliotheek Politie Onderwijsinstellingen : Kleuter- en basisonderwijs - Gemeenschapsonderwijs - Gemeentelijke onderwijs - Katholieke Centrumschool Denderleeuw - Vrije Basisschool Landuiterke - Vrije Basisschool Welle Onderwijsinstellingen : Middelbaar onderwijs - Gemeenschapsonderwijs - Katholiek onderwijs Kunstonderwijs Centra voor Leerlingenbegeleiding : - van het Gemeenschapsonderwijs - van het Vrij Onderwijs Huis van het Nederlands ONOV Odice Centrum Basiseducatie Volwassenonderwijs Aalst (CVO) Voorbeeldfiguren vanuit de groep van de anderstaligen GROVG vzw (Gemeenschap van de Rwandese Onderdanen in het Vlaamse en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest) MisjMasj Denderleeuw Kleurt
Cluster ouderen : -
OCMW Gemeente Commissie Senioren : hierin zijn alle seniorenverenigingen actief in Denderleeuw verenigd en eveneens een aantal andere actoren actief voor onze senioren : - S-plus (socialistisch gepensioneerden) - Okra (christelijke beweging van de gepensioneerden) - Oudstrijdersbond NSB - De Schoolvossen (gepensioneerde oud-leerkrachten)
51
-
-
- Residentie Ter Bake - Residentie Rodenbach - Residentie St-Rafaël - Residentie Tobias (serviceflats) SIT (Samenwerkingsinitiatief Thuiszorg) : Hierin zijn alle actoren verenigd die iets met thuiszorg te maken hebben - CAW Bond Moyson Oost-Vlaanderen (mantelzorg, mobi-shop, centrum voor thuiszorg, thuishulp, Vrijwilligerswerking B-Mobiel) - CAW Christelijke Mutualiteit - CAW Liberale Mutualiteit - CAW Vlaams Neutraal Ziekenfonds - Lotus PZT (psychische begeleiding thuis) - Vlaamse Federatie voor Gehandicapten - Huisartsenkring Denderland vzw - Kinesisten - Solidariteit van het Gezin (oppas zieke kinderen, thuisverpleging, gezins- en bejaardenhulp, vrijwilligerswerk) - Dagverzorgingscentrum ‘De Lelie’ - Residentie Tobias - Residentie Rodenbach - Residentie Ter Bake - Palliatieve Zorg Aalst - Familiehulp - Familiezorg - Wit-Gele Kruis - De Kring van de zelfstandig verpleegkundigen - apothekers - Ziekenzorg Interparochiaal Denderleeuw LOGO (Lokaal Gezondheidsoverleg)
Cluster wonen : -
OCMW Gemeente Maatschappij Dewaco-Werkerswelzijn SHM Denderstreek Samenwerkende Maatschappij voor Gewest Aalst Samenwerkende Maatschappij Ninove – Welzijn LOGO – Milieudeskundige Ado-Icarus (specifieke woonvorm voor gehandicapten)
Cluster tewerkstelling : -
OCMW Gemeente Dienstencheque-onderneming PWA – Contactpunt Werkwinkel Privé-ondernemingen in Denderleeuw en omgeving VDAB Streekoverleg Zuid-Oost-Vlaanderen
52
5.2. Betrokkenheid van de bevolking
5.2.1. Behoeftenonderzoek voor ouderen In 2006 werd het behoeftenonderzoek voor ouderen uitgevoerd in Denderleeuw. 400 senioren werden bevraagd via een uitgebreide enquête. De gemeente Denderleeuw werd door de provincie Oost-Vlaanderen uitgenodigd tot deelname aan een behoeftenonderzoek voor ouderen. Dit behoeftenonderzoek werd ontwikkeld door een samenwerkingsverband van de Vrije Universiteit Brussel - Prof. Verté - in samenwerking met de Hogeschool Gent - de heer De Witte – en het WOAS (het Westvlaams Overleg Adviesraden senioren). Via een beslissing in de bestendige deputatie van 11 augustus 2005 neemt de provincie Oost-Vlaanderen de coördinerende opdracht op zich voor een gemeentelijk behoeftenonderzoek ouderen in de provincie. Tijdens het opstellen van het lokaal sociaal beleidsplan 2006-2007 werd uit de hoek van de senioren reeds de nood tot een dergelijk onderzoek gesignaleerd Het is belangrijk voor de groep van senioren dat ook hun noden en behoeften eens in kaart gebracht worden om op die manier in de toekomst het beleid op een optimale manier hierop te kunnen afstemmen.
5.2.2. Bevraging anderstaligen Via alle onderwijsinstellingen in Denderleeuw werd een enquête georganiseerd via de leerkrachten om duidelijker zicht te krijgen op de taalkennis van de ouders. Dit werd georganiseerd in het kader van het inrichten van lessen Nederlands voor anderstaligen.
5.2.3. Betrokkenheid van de bevolking via afvaardiging De bevolking werd onrechtstreeks betrokken bij het beleidsplan door de afvaardiging van de verantwoordelijken van de verenigingen waar zij lid zijn (bv. via de gepensioneerdenbonden, via. Misj-masj, een vereniging van allochtone vrouwen , …) in de discussiegroepen per cluster.
53
6. ONTWIKKELING TEN OPZICHTE VAN HET BELEIDSPLAN 2006-2007 6.1. Samenwerking tussen OCMW en Gemeente geofficialiseerd Er werd een samenwerkingsprotocol getekend in december 2004 tussen gemeente en OCMW. OCMW-raad van 2 december 2004 College van Burgemeester en Schepenen van 27/12/2004 Er werd een visietekst en een bestuursakkoord goedgekeurd : 27/10/2005.
6.2. Omgevingsanalyse Er werd een omgevingsanalyse gemaakt : - Identificatie van de gemeente (algemene situering, politieke organen, adviesorganen) - Bestaande dienstverlening gemeente en OCMW - Samenwerkingsverbanden - Verbanden met bestaande beleidsplannen - Organisaties vanuit de thuiszorg - Dagverblijven – serviceflats – rusthuizen - Zelfhulpgroepen - Huisvestingsmaatschappijen - Andere organisaties (onderwijs, CLB, vakbonden,…) - Cijfergegevens : bevolking, wonen, arbeid en inkomen, onderwijs Van elke organisatie werd een uitgebreide beschrijving gegeven om zodoende een ruimer zicht te krijgen op alle organisaties werkzaam in de gemeente en ook een sterk gevarieerd zicht te krijgen op de georganiseerde activiteiten.
6.3. Betrokkenheid van de lokale actoren Van bij de aanvang werd door de afgevaardigden van OCMW en Gemeente ook besloten om de lokale actoren in de opstelling van het beleidsplan te betrekken om zodoende een tot een vollediger en duidelijker overzicht te komen van de knelpunten in de gemeente aanwezig. Een aantal vergaderingen met alle actoren werden hierrond belegd : - 15/09/2004 - 13/10/2004 - 08/12/2004 - 19/01/2005 - 23/02/2005 - 27/04/2005 - 18/05/2005
54
Een aantal aandachtspunten werden weerhouden : - Informeren - Huisvesting - Vreemdelingen en anderstaligen - Tewerkstelling Op basis van de aandachtspunten die in het vorig plan naar voor gebracht waren, zijn er vier clusters opgericht : -
cluster ouderen/thuiszorg cluster anderstaligen/vreemdelingen cluster tewerkstelling cluster wonen
Telkens is er met een sneuveltekst naar de clusters gegaan als basis van discussie. Vanuit de opmerkingen die in de clusters naar voor gebracht werden, is een tekst opgemaakt die aan het beleid werd voorgelegd.
55
7. LOKAAL BELEIDSPLAN KINDEROPVANG
7.1. Samenstelling en werking Lokaal Overleg Kinderopvang
7.1.1. Voorgeschiedenis en opdracht Denderleeuw is een pendelgemeente, van de ongeveer 17.500 inwoners bestaat een groot deel van de actieve bevolking uit inwijkelingen, die beroepshalve zijn aangewezen op Brussel of Gent. Velen onder hen hebben in hun directe omgeving geen familie die de zorg voor de kinderen op zich kan nemen terwijl de ouder(s) uit werken zijn. Hierdoor waren we in Denderleeuw ook één van de eersten in Vlaanderen die zich bezighielden met de problematiek van kinderopvang. In februari 1992 ging de buitenschoolse kinderopvang in Denderleeuw van start en al in maart 1992 werd een Begeleidingscommissie Buitenschoolse Kinderopvang geïnstalleerd, die samengesteld was uit: een onderwijsluik (ouderverenigingen, schooldirecties, schoolraden, ...), een sociaalcultureel luik (bestaande opvanginitiatieven, speelpleinwerking, jeugdwerk via jeugdraad, gezinsverenigingen, Kind en Gezin, ...) en een vertegenwoordiging aangeduid door de gemeente. In 1997 keurde de Vlaamse Regering het Besluit goed waarin het begrip ‘lokaal overleg buitenschoolse kinderopvang’ werd gelanceerd. De begeleidingscommissie Buitenschoolse Kinderopvang werd aldus geformaliseerd in het lokaal overleg. In de afgelopen 5 jaar werd het lokaal overleg op volgende data bijeengeroepen: 18/02/03 09/03/04 21/03/05 20/02/06 26/03/07 17/05/03 21/09/04 06/06/05 20/03/06 04/06/07 18/11/03 14/12/04 19/09/05 13/06/06 08/10/07 05/12/05 05/11/07
18/09/06
23/10/06
11/12/06 De uitgenodigde partijen waren meestal aanwezig, en er kan besloten worden dat er een sfeer van consensus heerste op de meeste vergaderingen.
56
Op 5 november 2007 wordt in Denderleeuw een adviesraad voor Kinderopvang, ‘Lokaal Overleg Kinderopvang’ opgericht volgens het Besluit van de Vlaamse Regering van 4 mei 2007, houdende het Lokaal Beleid Kinderopvang. Het LOK wordt zo ruim mogelijk samengesteld, zodat het voldoende representatief is: alle partners die gebruiker of verstrekker zijn van enige vorm van kinderopvang op het grondgebied van de gemeente, zijn erin vertegenwoordigd. Het LOK heeft de volgende opdrachten: advies uitbrengen aan het lokaal bestuur bij de opmaak van het lokaal beleidsplan kinderopvang en eventuele bijsturingen ervan, advies uitbrengen over de uitvoering van het lokaal beleidsplan kinderopvang en eventuele bijsturingen ervan, advies uitbrengen met betrekking tot de uitbouw van opvangvoorzieningen binnen de gemeente. het lokaal bestuur kan het LOK aanvullende opdrachten geven. Doel van het lokaal overleg Kinderopvang: het optimaliseren van het aanbod kinderopvang, met oog voor het uiteindelijke doel: het welzijn van de kinderen. Het lokaal overleg biedt de mogelijkheid om vanuit de plaatselijke situatie en de ervaring op het terrein een visie te ontwikkelen rond kinderopvang op gemeentelijk vlak. Deze visie vertaalt zich dan in het lokaal beleidsplan, waarin opties voor de toekomst worden bepaald. Tevens zal gewerkt worden aan een nauwere samenwerking. Zo willen we tegemoet komen aan de uitdagingen van vandaag en onze economische, sociale en educatieve functie waarmaken.
7.1.2. Samenstelling Lokaal Overleg Kinderopvang Stemgerechtigde leden Partners kinderopvang 1 vertegenwoordiger uit “Kinderopvang De Puzzel’ 1 vertegenwoordiger uit “De Kadeekes” 1 vertegenwoordiger uit de zelfstandige opvangvoorzieningen 1 vertegenwoordiger uit de babysitdienst van de gezinsbond Ouders 1 vertegenwoordiger uit de ouderraad van B.S.G.O. 1 vertegenwoordiger uit de ouderraad van B.S.G.O.-afdeling Hemelrijk 1 vertegenwoordiger uit de ouderraad van K.C.D. 1 vertegenwoordiger uit de ouderraad van de gemeenteschool Welle 1 vertegenwoordiger uit de ouderraad van de gemeenteschool Iddergem 1 vertegenwoordiger uit de ouderraad van de Vrije Basisschool Welle 1 vertegenwoordiger uit de ouderraad van ’t Landuiterke Partners met opvang- en vrijetijdsaanbod 1 vertegenwoordiger uit de gemeentelijke jeugddienst 1 vertegenwoordiger uit de gemeentelijke sportdienst 1 vertegenwoordiger uit “Hof ter Leeuwe” Partners uit aanverwante beleidsdomeinen 1 vertegenwoordiger uit PWA 1 vertegenwoordiger uit de sociale dienst van de gemeente
57
1 vertegenwoordiger uit de preventieve zorg – consultatiebureau Kind en Gezin 1 vertegenwoordiger uit B.S.G.O. 1 vertegenwoordiger uit K.C.D. 1 vertegenwoordiger uit de gemeentescholen Welle en Iddergem 1 vertegenwoordiger uit de Vrije Basisschool Welle 1 vertegenwoordiger uit ’t Landuiterke De voorzitter wordt voorgedragen door het dagelijks bestuur. De adviesraad LOK keurt, bij geheime stemming en bij gewone meerderheid van stemmen, de kandidatuur goed. De voorzitter heeft geen binding met welke voorziening ook, die in de gemeente een opvangfunctie vervult. Om de zes jaar wordt het voorzitterschap hernieuwd of bevestigd. Secretaris van het LOK is het diensthoofd van de Kinderopvang van het O.C.M.W. Raadgevende, niet stemgerechtigde leden Consulent lokaal beleid kinderopvang De schepen van sociale zaken De schepen van jeugd De voorzitter van het O.C.M.W. De secretaris van het O.C.M.W.
7.2. Omgevingsanalyse kinderopvang
7.2.1. Socio-demografische gegevens De bevolkingsdichtheid van de gemeente Denderleeuw, 1.301 inwoners per km², kunnen we vergelijken met deze van een grootstad. Gent bvb telt 1.493 inw/km², Aalst 990. Het bevolkingsaantal blijft ook stijgen. Dit is grotendeels te wijten aan het migratiesaldo (200 in 2005). Op dit ogenblik telt Denderleeuw 17.918 inwoners, waarvan 527 vreemdelingen (3%), nieuwe Belgen niet meegeteld. Er zijn tevens 875 alleenstaande ouders. Dit is 18,20% van de familiekernen t.o.v. 16,44% in gans Vlaanderen. Er zijn 500 baby’s en peuters en 1.713 kinderen in het lager- en kleuteronderwijs, waarvan een 300-tal anderstaligen (17%).
7.2.2. Maatschappelijke context Denderleeuw kampt met hetzelfde probleem als de gemeenten die grenzen aan het Brussels Hoofdstedelijk Gewest nl. een migratiestroom van anderstaligen vanuit Brussel. Vanuit de huisvesting wordt een tendens opgemerkt dat immobiliënkantoren de huizen in Denderleeuw te koop aanbieden in het Brusselse. De prijs is voor Denderleeuw hoog, maar vergeleken met het Brusselse nog altijd laag. Vandaar dat een groot aantal anderstalige inwoners in Denderleeuw komt wonen. Velen van hen zijn jonge gezinnen.
58
Deze gezinnen zien zich meer dan anderen verplicht een beroep te doen op de kinderopvang, aangezien zij in de buurt geen familie hebben die voor de kinderen kunnen zorgen. De meeste van hen pendelen immers voor hun werk naar Brussel vanwaar zij gekomen zijn. Anderen brengen hun kinderen naar de kinderopvang om zich te integreren en de taal sneller te leren. Ook wanneer ouders naar de Nederlandse les gaan doen zij een beroep op de kinderopvang. Op dit ogenblik zijn 30% van de kinderen die opgevangen worden door een onthaalouder anderstalig, in het kinderdagverblijf is dit 23% en in het IBO zijn ongeveer 20%. Er is een relatief hoge werkloosheid in Denderleeuw. De meeste werklozen zijn tussen de 25 en 39 jaar, vaak ouders van jonge kinderen dus. Sommigen onder hen kunnen bij gebrek aan kinderopvang, vooral dan van baby’s en peuters, geen werk aannemen. In Denderleeuw is ook een opleidingscentrum van VDAB gevestigd. Om een opleiding te kunnen volgen is er uiteraard ook opvang voor de kinderen vereist. Vanuit het jeugdwerkbeleidsplan wordt gestreefd naar integratie van kansarme jongeren in het jeugdwerk. Kansarme kinderen kunnen een gratis grabbelpas krijgen en ook gratis deelnemen aan sportkampen. Zij kunnen ook terecht in de kinderopvang van het O.C.M.W. aan sociaal tarief, dit bedraagt echter in het IBO nog 50% van het normale tarief. Ook voor de andere kinderen blijft een prijsverschil bestaan tussen een dag grabbelpas en een dag kinderopvang. Een dag grabbelpas duurt 7uren en kost 7 euro, met voor- en/of na-opvang 8 à 9 euro. Een dag kinderopvang in het IBO langer dan 6uren kost 9,10 euro. Uitstappen worden extra aangerekend. Alle grote scholen kunnen in Denderleeuw voor de voor- en naschoolse opvang beroep doen op een IBO-locatie vlakbij. Enkel in de twee wijkafdelingen in Hemelrijk en Leeuwbrug is er geen IBO-locatie in de buurt. Op vakantiedagen, woensdagnamiddagen en andere vrije schooldagen voorziet het IBO centraal opvang.
59
7.2.3. Lokaal kinderopvangaanbod
Opvangvoorzieningen Dienst Opvanggezinnen O.C.M.W.-Denderleeuw Kinderdagverblijf De Kadeekes Mini-crèche Zonneschijn Babysitdienst gezinsbond Vrije Basisschool ‘t Landuiterke Landuitstraat Vrije Basisschool ‘t Landuiterke Kruisstraat Basisschool Gemeenschapsonderwijs Hemelrijklaan BSGO De Nayerstraat IBO De Puzzel
capaci Gemiddeld teit aanwezig 112
85
36
32
14
14
20 15
vanaf 7u tot 17u
vóór na
1 PWA-er (+vrijwilliger)
Klaslokaal en Turnzaal
2,5-12
3 4
vanaf 7u tot 17u
vóór na
1 PWA'er
klaslokaal
2,5-12
7 10 35 21 29
vanaf 7u tot 17u30 tot 18u30 van 6.45 tot 17.15
1 vrijwilliger
hoekje in de refter
2,5-12
30 20 24 24 30 30
12-18.30 6.45-18.30 van 6.45 tot 18.30 van 6.45 tot 18.30 6.45-18.30 van 6.45 tot 17.30 tot 18.30
vóór na na vóór na woensdagNM vakanties vóór na vóór na snipperdag vóór na na woensdagNM snipperdag vakanties vóór na alle school-
minimum 4
vakanties
monitoren
gelijkvloers 2,5-12 contactcentrum Koetshuis+keld 3 - 14 er van ‘t Kasteeltje
alle schoolvakanties Alle dagen in Paas- en zomervakanti e
externe monitoren
gemeentelijke sporthall
3 - 14
Geen toezicht
speelplein
Tot 12j
28
locatie Lindestraat IBO De Puzzel locatie De Nayerstraat IBO De Puzzel locatie Welleplein 21
26 32
Kleuteropvang OCMW locatie Welleplein 23
IBO De Puzzel locatie Vrijheidsstraat IBO De Puzzel locatie Iddergem Grabbelpas (gemeent. jeugddienst)
30 31 57
55
30
40 20 18
12-18 6.45-18.30 6.45-18.30 van 6.45 tot 18.30
tot 150
7.30-17.30
versch. Sportkampen (gemeentelijk)
50
8-17
2400 aanwezigh eden
13.30-18
Hof ter Leeuwe
personeelsbezetting 18 onthaalouders 9 Kinderverzorg. echtpaar
leeftijd publiek
openingsure openingsn periodes alle 6u-19u weekdagen alle 7u-18u weekdagen alle 7u-18u weekdagen
infrastructuur woning van onthaalouder voormalige schoollokalen aanbouw privé-woning
1 contract.
0-3 0-3 0-3
2,5-12
3 WWG's
woonhuis
2,5-12
3 WWG's
paviljoen
3 WWG's
woonhuis
2,5-12 2,5-6 2,5-12
1 PWA-er + 2 contractueel
voormalige bank
2,5-6
4 WWG's 1 à 3 WWG's 2 à 6 WWG's 2 WWG's
voormalig schoolgebouw
2,5-12
60
Soort opvang
0-3 jarigen
3-12 jarigen
12-14 jarigen
Flexibele opvang
vóór 7u: DVO vanaf 6u Na 18u: DVO tot 19u Weekendopvang: bij hoge uitzondering in DVO mogelijk Nachtopvang: bij hoge uitzondering in DVO mogelijk
vóór 7u: IBO vanaf 6u45 Na 18u: - IBO tot 18u30 - BSGO tot 18u30
geen
Occasionele (= niet voorziene, nietstructurele) opvang
geen
- Alle vóór- en naschoolse opvang - IBO: ook in vakantieperiodes zeer beperkt mogelijk
geen
Opvang van zieke kinderen
Mutualiteiten
mutualiteiten
geen
7.2.4. Globale kwaliteit van de kinderopvang Denderleeuw heeft een vrij uitgebreid kinderopvangaanbod. Het grootste aanbod is ook erkend en wordt gecontroleerd door Kind & Gezin. We kunnen dan ook stellen dat het kinderopvangaanbod in Denderleeuw kwaliteitsvol is. Het vervult ten volle zijn economische, sociale en pedagogische functie: Economische functie Dankzij de kinderopvang kunnen ouders gaan werken en voor een inkomen zorgen. In de kinderopvang zelf werken ook heel wat mensen: 18 onthaalouders DVO 3 zelfstandige opvanggezinnen 9 kinderverzorgers KDV 18 begeleiders IBO 3 PWA-ers, 2 vrijwilligers, 1 contractueel in schoolopvang Monitoren voor grabbelpas, sportkampen en vakantieopvang IBO 7-tal coördinerende functies onderhoudspersoneel Sociale functie De kinderopvang in Denderleeuw helpt de uitsluiting van kansarmen en allochtonen tegengaan en hun integratie bevorderen. Door kinderopvang zijn ouders bvb in staat om een opleiding te volgen of te solliciteren zodat ze later kunnen gaan werken. Ze kunnen er steun vinden bij begeleiding en coördinerend personeel en andere ouders leren kennen. Soms hebben ouders de kinderopvang ook nodig om even tot rust te komen. Kinderen van werkende ouders, kinderen die om sociale en/of pedagogische redenen opvang nodig hebben, kinderen van ouders met een laag inkomen en kinderen van alleenstaande ouders hebben voorrang in de erkende voorzieningen.
61
Pedagogische functie De kinderopvanginitiatieven in Denderleeuw die het grootste aanbod realiseren (kinderdagverblijf, dienst voor opvanggezinnen en IBO) hebben een kwaliteitssysteem waarin wordt vastgelegd welke kwaliteit men wil bereiken, hoe men die kwaliteit wil bekomen en hoe die, waar nodig, verbeterd kan worden. Zij bieden kinderen niet alleen verzorging en geborgenheid, maar stimuleren hen ook in hun fysische en psychische ontwikkeling. Kinderen ontmoeten er anderen en leren er van jongs af aan respectvol mee omgaan.
7.2.5. Behoeften en verwachtingen
Uit navraag bij de partners in de kinderopvang blijkt: - Dat er lange wachtlijsten zijn voor opvang van 0 tot 3-jarigen: - 50 gezinnen wachten bij de dienst voor opvanggezinnen van het OCMW - 71 gezinnen wachten bij het kinderdagverblijf. - De zelfstandige opvanggezinnen moeten voortdurend zoekende ouders doorsturen. - De buitenschoolse kinderopvang (later ‘IBO’) is in Denderleeuw opgestart in 1992. Het bleek een succesformule: - scholen zijn blij dat de voor- en naschoolse opvang niet meer door het eigen personeel moet verzorgd worden, dat ook vaak overvraagd is. - Ouders blijken tevreden met de kwaliteit van de opvang - Kinderen vinden het leuker in een locatie en op een wijze te worden opgevangen die niets meer met de school te maken heeft. 5 jaar later: het Besluit van de Vlaamse Regering van 24 juni 1997: de capaciteit van de locaties wordt plots vastgelegd op basis van het aantal vierkante meter opvangruimte. Meteen zit Denderleeuw met een serieus probleem: er worden veel meer kinderen opgevangen dan de capaciteit die het IBO toegewezen krijgt. Drie van de vijf vestigingsplaatsen hebben te kampen met een overbezetting. Sinds die tijd is het IBO bezig geweest met steeds andere, zij het tijdelijke, oplossingen te zoeken om het hoofd te bieden aan de overbezetting. - VDAB vraagt regelmatig een attest te schrijven dat er geen opvangmogelijkheid is voor kinderen wiens ouders werkzoekend zijn. - Uit tevredenheidsmetingen en gesprekken met ouders komt een vraag naar vakantieopvang voor jonge tieners van 12 tot 14 jaar. Ouders vinden hun kinderen op deze leeftijd te jong om volledige dagen alleen thuis te zijn. Voor- en naschools stelt dit probleem zich niet omdat de periode dat de kinderen alleen thuis zijn veel korter is. De grabbelpas (swappas) en sportkampen hebben wel een aanbod, er blijkt echter weinig interesse voor te zijn vanuit deze doelgroep.
7.2.6. Te verwachten evolutie vraag en aanbod
Vraag Het bevolkingsaantal blijft stijgen, vooral omwille van de migratiestroom van anderstaligen uit Brussel, waaronder veel jonge gezinnen die meer dan anderen een beroep doen op kinderopvang.
62
Er is een nieuwe wijk in opbouw, Bloemendaal, waar 210 gezinnen zich kunnen vestigen. Geïnteresseerde kopers zijn vooral jonge gezinnen. Er worden nog twee andere wijken voorzien: Wolfsgracht (centrum Denderleeuw) en Groebel (Iddergem). Uit deze gegevens kunnen we verwachten dan de vraag naar kinderopvang in Denderleeuw de eerstkomende jaren nog zal stijgen. Aanbod De parochiale werkgroep van Hemelrijk informeert zich omtrent het opstarten van een mini-crèche.
63
7.2.7. Evaluatie opvangaanbod
Sterktes
Kansen
- Uitgebreid kinderopvangaanbod - Kwaliteitsvolle kinderopvang - De kinderopvang in Denderleeuw vervult zijn economische, sociale en pedagogische functie
- Nieuwe adviesraad ‘Lokaal Overleg - Kinderopvang’ waaruit intensere samenwerking kan groeien.
Zwaktes
Bedreigingen
- lange wachtlijsten voor opvang van 0-3jarigen en dus ook geen occasionele opvang voor deze leeftijdsgroep. overbezetting in het IBO - 12-14jarigen kunnen slechts beperkt opgevangen worden in vakanties. - werkzoekenden kunnen niet aan de slag omwille van een tekort aan opvangplaatsen - Beperkt budget van het O.C.M.W. voor kinderopvang
- Stijgend bevolkingsaantal - Nieuwe woonwijk met veel jonge gezinnen - Veel alleenstaande ouders - Geen uitbreiding van subsidies in kinderopvang (zowel VDAB, FCUD als Kind & Gezin) - Geen subsidies voor nieuwbouw van IBOlocaties
7.3. Visie lokaal bestuur op kinderopvang
7.3.1. Beleidskeuzes en algemene doelstellingen
Knelpunten in de kinderopvang in Denderleeuw die prioritair moeten aangepakt worden: - tekort aan kinderopvang voor 0-3jarigen - overbezetting in het IBO - opvang tijdens vakantieperiodes van 12 tot 14-jarigen.
7.3.2. Concrete acties en inzet van middelen op lange en korte termijn
7.3.2.1. Strategische doelstelling 1:
Meer opvang creëren voor 0 tot 3-jarigen Operationele doelstelling 1: aantrekken van nieuwe onthaalouders bij de dienst voor opvanggezinnen Actie 1: een aantrekkelijke folder verdelen via allerlei kanalen: bakkers, slagers, dokters, station, kleuter- en lagere scholen,… Actie 2: onderzoeken of er mogelijke locaties zijn voor samenwerkende onthaalouders (scholen, gemeentelijke locatie,…?)
64
Actie 3: bij opbouw van nieuwe wijken een locatie voorzien voor kinderopvang. Operationele doelstelling 2: actief mogelijkheden zoeken tot opstarten of uitbreiden van initiatieven voor kinderopvang van 0 tot 3-jarigen Actie 1: onderzoeken van mogelijkheden tot het oprichten van een kinderdagverblijf Actie 2: bedrijven stimuleren om zelf voor hun personeel kinderopvang te voorzien.
7.3.2.2. Strategische doelstelling 2: Aanpakken van de overbezetting van het IBO Operationele doelstelling 1: uitbreiding van het aantal erkende kindplaatsen in het IBO Actie 1: in Welle een nieuwe locatie creëren met grotere capaciteit. Actie 2: uitbreiden van de locatie in de Vrijheidstraat met een tienerruimte. Actie 3: alert blijven voor uitbreidingsmogelijkheden. Operationele doelstelling 2: verdere ondersteuning van het IBO Actie 1: aanwerving van extra begeleiding Actie 2: investeren in degelijk materiaal
7.3.2.3. Strategische doelstelling 3: Opvangmogelijkheden creëren voor 12 tot 14-jarigen Operationele doelstelling 1: mogelijkheden binnen bestaande initiatieven gebruiken. Actie 1: onderzoeken waarom er vanuit deze doelgroep zo weinig interesse is voor swappas Actie 2: onderzoeken of er meer mogelijkheden zijn voor sportkampen Actie 3: onderzoeken of er samenwerking mogelijk is met jeugdhuizen. Actie 4: onderzoeken of een tienerwerking mogelijk is binnen de vakantiewerking van het IBO
65
Actie 5: onderzoeken of een speelpleinwerking kan opgestart worden voor 12 tot 14jarigen.
7.3.4. Advies van het Lokaal Overleg Kinderopvang en graad van consensus De gemeentelijke adviesraad ‘Lokaal Overleg Kinderopvang’ hecht unaniem zijn goedkeuring aan dit advies.
66
Inhoudstafel Administratieve gegevens
2
Voorwoord
3
1.
Visie lokaal sociaal beleid OCMW en gemeente
6
1.2.
7
1.3.
Verhouding tot de OCMW-meerjarenplanning en de gemeentelijke beleidsnota Overlegcomité
1.4.
Een inclusief welzijnsbeleid
7
1.5.
Aandachtspunten
8
2.
Bestuursakkoord
9
2.1.
Samen aan welzijn werken
9
2.2.
Taakverdeling
9
2.3.
Financiën
11
3.
Algemene situering van de gemeente Denderleeuw
12
3.1.
Identificatie van de gemeente
12
3.2.
16
3.3.
Bestaande dienstverlening in de gemeente relevant voor het sociaal beleidsplan Bestaande dienstverlening in het OCMW
19
3.4.
Samenwerkingsverbanden
20
3.5.
25
4.
Beleidsplannen reeds opgemaakt en relevant voor het lokaal sociaal beleidsplan Omschrijving van de clusters en probleemstelling
27
4.1.
Bepaling van de clusters
27
4.2.
Cluster anderstaligen
30
4.3.
Cluster wonen
38
4.4.
Cluster ouderen
44
4.5.
Cluster tewerkstelling
49
5.
Betrokkenheid
51
5.1.
Betrokkenheid van de locale actoren
51
5.2.
Betrokkenheid van de bevolking
53
6.
Ontwikkeling ten opzichte van het beleidsplan 2006-2007
54
6.1.
Samenwerking tussen OCMW en gemeente geofficialiseerd
54
6.2.
Omgevingsanalyse
54
6.3.
Betrokkenheid van de lokale actoren
54
7
67
7.
Lokaal beleidsplan kinderopvang
56
7.1.
Samenstelling en werking Lokaal Overleg Kinderopvang
56
7.2.
Omgevingsanalyse kinderopvang
58
7.3.
Visie lokaal bestuur op kinderopvang
64
68