Gemeentebestuur Nevele
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008 -2013
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
1
Inhoudstafel
1. Voorwoord ………………………………………………………………………..
3
2. Het decreet en de planverplichting …………………………………………
5
3. Visie . ………………………………………………………………………………..
8
4. Samenstelling stuurgroep ………………………………………………………
11
5. Omgevingsanalyse ……………………………………………………………...
13
6. Meerjarenplan ……………………………………………………………………
14
6.1.
Communicatie en Informatie …………………………………………
15
6.2.
Gezondheid en Welzijn …………………………………………………
18
6.2.1. Gezondheid ………………………………………………………….
18
6.2.1.1.
Preventieve gezondheidszorg …………………………...
19
6.2.1.2.
Thuisgezondheidszorg ……………………………………..
26
6.2.1.3.
Residentiële welzijnszorg: rust- en verzorgingstehuizen
27
6.2.2. Welzijn ………………………………………………………………….
27
6.2.2.1.
Kinderopvang ………………………………………………..
28
6.2.2.2.
Onderwijs ……………………………………………………..
30
6.2.2.3.
Jeugd ………………………………………………………….
33
6.2.2.4.
Opvoedingsondersteuning ……………………………….
34
6.2.2.5.
Armoede ……………………………………………………..
37
6.2.2.6.
Personen met een handicap …………………………….
41
6.2.2.7.
Ouderen ……………………………………………………...
42
6.2.2.8.
Uitbouw Sociaal Huis ……………………………………….
44
6.3.
Huisvesting ………………………………………………………………...
45
6.4.
Arbeid en tewerkstelling ………………………………………………..
47
6.5.
Recht en Maatschappelijke Integratie ……………………………...
48
6.6.
Sociaal Huis ………………………………………………………………..
50
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
2
7. Taakverdeling en werkafspraken tussen de gemeente en het OCMW met betrekking tot de uitvoering van het meerjarenplan ………………………….. 53
8. Participatie / Inspraak ………………………………………………………………… 72
9. Goedkeuring ……………………………………………………………………………. 74
Bijlagen
Bijlage 1: Bestuursakkoord tussen gemeente en OCMW Bijlage 2: Omgevingsanalyse Bijlage 3: Verslagen vergaderingen stuurgroep Bijlage 4: Beleidsplan Kinderopvang
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
3
1. Voorwoord Het lokaal sociaal beleid is erop gericht alle inwoners van Nevele een menswaardig leven te laten leiden.
Bij deze doelstelling zijn vele actoren betrokken: het gemeentebestuur, het OCMW, artsen, scholen, thuiszorgdiensten, …
Sinds het Sociaal Impulsfonds is de toon gezet om overleg en samenwerking tussen deze organisaties op het welzijnsterrein na te streven. Vandaag tonen de samenwerkingsverbanden op lokaal en regionaal vlak dat dit mogelijk is en ten goede komt aan de inwoners.
Mede door het Sociaal Impulsfonds werden ook een aantal nieuwe diensten geboren, denk maar aan de Dienst Warme Maaltijden, de Minder-MobielenCentrale, de Goeiemorgentelefoon, … Een aantal andere werden uitgebreid, zoals de Poetsdienst. Er werd gewerkt rond communicatie, bijvoorbeeld door het uitbrengen van een sociale kaart. Er werden een aantal sociale appartementen gebouwd, …
Met het decreet Lokaal Sociaal Beleid wil de Vlaamse Regering de lokale partners stimuleren op deze weg verder te gaan. Dit decreet legt de gemeente en het OCMW op om één gezamenlijk lokaal sociaal beleidsplan op te maken.
Het ontwikkelen van het Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008 – 2013 was belangrijk, maar het is slechts een eerste stap. Het Lokaal Sociaal Beleid kan maar vorm krijgen als hieraan ook invulling gegeven wordt. Het OCMW en gemeentebestuur en de organisaties uit het welzijnsveld willen hierin hun verantwoordelijk nemen en zich ten volle inzetten om het Lokaal Sociaal Beleid concreet gestalte te geven.
Wij hopen met dit Lokaal Sociaal Beleidsplan en de realisatie van een Sociaal Huis de samenwerkingsverbanden verder te versterken en nieuwe aan te gaan om op
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
4
die manier te streven naar een kwaliteitsvolle dienstverlening voor alle burgers, met bijzondere aandacht voor de kansengroepen.
Namens de stuurgroep LSB,
Marleen Vanlerberghe Uittredend voorzitter stuurgroep LSB
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
5
2.
Het decreet en de planverplichting
Op 22 mei 2004 trad het decreet Lokaal Sociaal Beleid in werking. Met het decreet wil de Vlaamse regering het ruime dienstverleningsveld beter op elkaar afstemmen, de lokale besturen (gemeente en OCMW) een sterkere coördinerende rol toekennen en verder werken aan een toegankelijke sociale dienstverlening waarin mensen vlot hun weg vinden.
In het decreet wordt lokaal sociaal beleid als volgt omschreven: “het geheel van de beleidsbepaling en acties van lokaal bestuur en de acties van lokale actoren, met het oog op het garanderen van de toegang van elke burger tot de rechten, vastgelegd in artikel 23 en artikel 24, §3, van de Grondwet”.
Art. 23. Ieder heeft het recht een menswaardig leven te leiden. Daartoe waarborgen de wet, het decreet of de in artikel 134 bedoelde regel (de regels ter uitvoering van de gewestbevoegdheden), rekening houdend met de overeenkomstige plichten, de economische, sociale en culturele rechten, waarvan ze de voorwaarden voor de uitoefening bepalen. Die rechten omvatten inzonderheid: 1° het recht op arbeid en op de vrije keuze van beroepsarbeid in het raam van een algemeen werkgelegenheidsbeleid dat onder meer gericht is op het waarborgen van een zo hoog en stabiel mogelijk werkgelegenheidspeil, het recht op billijke arbeidsvoorwaarden en een billijke beloning, als mede het recht op informatie, overleg en collectief onderhandelen; 2° het recht op sociale zekerheid, bescherming van de gezondheid en sociale geneeskundige en juridische bijstand; 3° het recht op een behoorlijke huisvesting; 4° het recht op de bescherming van een gezond leefmilieu; 5° het recht op culturele en maatschappelijke ontplooiing.
Art. 24 § 3 Ieder heeft het recht op onderwijs, met eerbiediging van de fundamentele rechten en vrijheden. De toegang tot onderwijs is kosteloos tot het einde van de leerplicht. Alle die leerplichtig zijn, hebben ten laste van de gemeenschap recht op een morele of religieuze opvoeding.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
6
Gemeentebestuur en OCMW zijn samen verantwoordelijk voor de coördinatie van het sociaal beleid in de gemeente. Samen moeten wij een lokaal sociaal beleidsplan opmaken. In het lokaal sociaal beleidsplan gaan we na hoe de maximale toegankelijkheid voor de burger kan gerealiseerd worden en hoe doelgroepen optimaal kunnen bereikt worden. In het decreet gaat het eigenlijk over de toegang tot bovenvermelde grondrechten. Deze grondrechten moeten voor elke burger bereikbaar zijn en daarbij zullen wij vooral de aandacht moeten vestigen op de bereikbaarheid voor de meest kwetsbare groepen.
Het Lokaal Sociaal Beleid is niet beperkt tot de sociale dienstverlening / hulpverlening, maar heeft ook betrekking op andere beleidsdomeinen, zoals huisvesting, werkgelegenheid, onderwijs, gezondheid, mobiliteit, cultuur, minderheden, …
Tegen 31 december 2005 werd het eerste beleidsplan ingediend. Het bevatte volgende elementen: een beschrijving van het stappenplan dat wij zouden doorlopen om tegen 31 december 2007 tot een lokaal gedragen beleidsplan te komen, het tijdspad en de werkwijze om de lokale actoren, het middenveld en de doelgroepen in dit proces te betrekken, de concrete samenwerkingsafspraken tussen het OCMW- en het gemeentebestuur inzake het opstellen en het uitvoeren van het lokaal sociaal beleid en inzake de organisatie van een toereikende sociale dienstverlening, een omgevingsanalyse.
Het beleidsplan 2008 – 2013 moet minstens de volgende elementen omvatten: 1. een omgevingsanalyse; 2. een geïntegreerde visie op het lokaal sociaal beleid; 3. een meerjarenplan met betrekking tot de gewenste acties en inzet van lokale middelen; 4. de taakverdeling en werkafspraken tussen de gemeente en het OCMW met betrekking tot de uitvoering van het meerjarenplan; 5. een beschrijving van de wijze waarop de bevolking en de lokale actoren zullen worden betrokken bij de voorbereiding, de uitvoering en de voortgang van het beleidsplan en het lokale sociale beleid.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
7
Het Sociaal Huis moest aanvankelijk tegen 31 december 2006 gerealiseerd worden. Het lokaal bestuur opteerde om uitstel aan te vragen tot 22 mei 2009. Deze aanvraag werd goedgekeurd. Het sociaal huis moet het mogelijk maken een maximale toegankelijkheid voor elke burger (met specifieke aandacht voor kwetsbare groepen) te realiseren. In het decreet krijgt het sociaal huis de opdracht mee om zo ruim mogelijk informatie te verstrekken over onder meer de mogelijke opvang- en hulpvormen en bestaande voorzieningen, die opvang en hulp aanbieden op het lokale en regionale niveau.
Het sociaal huis heeft hierbij een dubbele functie: -
de loketfunctie: één loket dat minimaal op een geïntegreerde wijze toegang verschaft tot alle sociale dienstverleningen van het lokale bestuur.
-
de doorverwijsfunctie: een informatieknooppunt waar de burger terecht kan met zijn vragen rond dienstverlening en waar een gerichte doorverwijzing kan gebeuren. Hiervoor zullen de gemeente en het OCMW een ruime samenwerking tot stand moeten brengen met lokale actoren.
Samengevat: -
Gemeente en OCMW maken samen een beleidsplan
-
Verankering van de coördinerende rol lokale besturen “het lokaal bestuur coördineert het lokaal sociaal beleid.”
-
Gemeente en OCMW realiseren een sociaal huis met minimaal een informatie-, loket- en doorverwijsfunctie.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
8
3. Visie Elke persoon heeft recht op maatschappelijke dienstverlening. Deze heeft tot doel eenieder in de mogelijkheid te stellen een leven te leiden dat beantwoord aan de menselijke waardigheid.
Dit recht op een menswaardig bestaan impliceert de volgende grondrechten: -
het recht op arbeid;
-
het recht op sociale zekerheid, bescherming van de gezondheid en sociale, geneeskundige en juridische bijstand;
-
het recht op behoorlijke huisvesting;
-
het recht op de bescherming van een gezond leefmilieu;
-
het recht op culturele en maatschappelijke ontplooiing;
-
het recht op onderwijs
De gemeente en het OCMW hebben de handen in mekaar geslagen om nauwer samen te werken om de toegang tot de sociale grondrechten voor alle inwoners van Nevele, te verhogen. Dit doen we niet alleen, maar in samenwerking met een delegatie van sociale organisaties in Nevele.
Het Lokaal Sociaal Beleid Nevele richt zich tot alle inwoners van Nevele en wil een inclusief sociaal beleid ontwikkelen dat oog heeft voor de sociale aspecten binnen de diverse beleidsterreinen: welzijn, gezondheidszorg, huisvesting, tewerkstelling, informatie en communicatie, recht en maatschappelijke integratie. Tevens willen we voor iedereen een gelijke toegang creëren op een menswaardig leven. Specifieke aandacht gaat naar kwetsbare groepen.
We willen optimaal tegemoetkomen aan de behoeften van onze inwoners. Daartoe zullen we de voorzieningen in de gemeente en in de regio beter op elkaar afstemmen, de samenwerking stimuleren en de toegankelijkheid verhogen.
We willen de mensen ondersteunen in hun basisbehoeften en in hun zelfontplooiing om optimaal te functioneren in de samenleving.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
9
Daartoe zal een Sociaal Huis worden opgericht met een informatie-, sensibilisatie-, loket-, doorverwijs- en hulpverleningsfunctie. We willen één laagdrempelig loket waar iedere burger terecht kan met zijn vragen rond hulp- en dienstverlening.
Voor het verder formuleren van onze visie baseren we ons op onze vijf thema’s waarrond we hebben gewerkt in onze stuurgroep. De concrete doelstellingen komen later aan bod in dit beleidsplan.
1. communicatie en informatie
We streven naar duidelijkheid, overzichtelijkheid, bekendheid, bereikbaarheid en toegankelijkheid van het sociaal aanbod. We streven naar een kwalitatieve en geïntegreerde eerstelijns dienst- en hulpverlening.
2. welzijn en gezondheid
Gezondheid: In het kader van preventieve gezondheidszorg willen we actief meewerken aan het behoud en de bevordering van de gezondheid van iedere inwoner, met bijzondere aandacht voor de kansengroepen In het kader van thuisgezondheidszorg en residentiële welzijnszorg willen we aan iedere burger die hier nood aan heeft de nodige hulp- en dienstverlening bieden om zo lang mogelijk in zijn vertrouwde omgeving te kunnen blijven wonen. Indien dit niet meer mogelijk is, wordt gestreefd naar een zo passend mogelijke thuisvervangende situatie.
Welzijn: - Kinderopvang: we willen kwalitatieve en betaalbare opvangmogelijkheden, die tegemoetkomen aan de noden van de burgers, uitbouwen en optimaliseren - Onderwijs: We willen het recht op vrije keuze van onderwijs garanderen, de slaagkansen van kinderen uit kansarme gezinnen bevorderen en initiatieven omtrent bijscholing / omscholing ondersteunen.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
10
- Armoede: We willen de participatie van kansarmen aan het maatschappelijk en cultureel leven en hun toegang tot de sociale grondrechten bevorderen. - Personen met een handicap: we willen de integratie van personen met een handicap bevorderen - Ouderen: we willen de levenskwaliteit van ouderen verhogen en ouderen maximaal ondersteunen zodanig dat zij zo lang mogelijk in hun vertrouwde omgeving kunnen blijven wonen. - Jeugd: we willen jeugdwerk toegankelijk maken voor iedereen, een degelijk jeugdbeleid uitwerken en meer ruimte creëren voor sport en spel. - Opvoedingsondersteuning: we willen een aanbod rond opvoedingsondersteuning uitbouwen
3. huisvesting
We streven naar kwaliteitsvolle en betaalbare huisvesting voor alle inwoners. In crisissituaties willen we voor onze inwoners een gepaste opvang realiseren.
4. tewerkstelling
We willen de sociale integratie van leefloongerechtigden blijven bevorderen en we streven naar meer diversiteit op de werkvloer (binnen gemeente, OCMW en organisaties)
5. recht en maatschappelijke integratie
We willen de bekendheid en toegankelijkheid van het rechtenaanbod vergroten.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
11
4. Samenstelling stuurgroep Het gemeentebestuur en OCMW-bestuur van Nevele besloten om een stuurgroep Lokaal Sociaal Beleid op te richten. De stuurgroep is paritair samengesteld uit vier vertegenwoordigers van het gemeentebestuur Nevele en vier vertegenwoordigers uit het OCMW-bestuur Nevele. Elke vertegenwoordiging is samengesteld uit drie politici en één ambtenaar. Ook leden van de oppositie maken deel uit van de stuurgroep. De eerste bijeenkomst dateert van 3 mei 2005. Op 30 maart 2006 werd de stuurgroep uitgebreid met lokale actoren. Na de gemeenteraadsverkiezingen en de installatie van de nieuwe gemeenteraad werden nieuwe vertegenwoordigers van Gemeenteraad en OCMW-raad afgevaardigd.
Gemeentebestuur Nevele
De heer Ilbert Vervaeke (schepen van financiën, mobiliteit, lokale economie, personeel, opvolging OCMW – Nieuw Nevele)
Mevrouw Marleen Vanlerberghe (gemeenteraadslid – CD&V)
Mevrouw Hilde Langeraert (gemeenteraadslid SP.A Spirit)
Mevrouw Maria Boone (departement Welzijnszaken)
OCMW Nevele
De heer Jean Dobbelaere (OCMW-raadslid – Nieuw Nevele)
De heer Dirk Morel (OCMW-raadslid - SP.A Spirit)
De heer Hans Martens (OCMW-raadslid – CD&V)
Mevrouw Kelly De Backer (maatschappelijk werkster OCMW)
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
12
Lokale actoren
Mevrouw Kristien De Cocker ( Gemeentebestuur - Buitenschoolse kinderopvang)
Mevrouw Monique De Witte (Kind en Gezin)
De heer Jan Pauwels (Welzijnsschakels / Sint-Gerolfschool)
Mevrouw Inge Durieux (Familiezorg)
Mevrouw Anneleen Van Glabeke (Bond Moyson)
De heer Gabriël Van Landschoot (Gemeentelijke Raad voor Personen met een handicap / de Vierklaver)
Mevrouw Annemieke De Winter (Ziekenzorg Vosselare)
Mevrouw Antoinette De Gheest (Seniorenadviesraad)
Mevrouw Delphine Van De Steene (KLJ Nevele)
Taakverdeling
Voorzitter: mevrouw Marleen Vanlerberghe
Coördinator: mevrouw Kelly De Backer
Redactie: mevrouw Kelly De Backer
Secretariaat: mevrouw Kelly De Backer
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
13
5. Omgevingsanalyse Er werd een herwerkte versie van de eerste omgevingsanalyse opgemaakt. Deze werd besproken op de vergadering van de stuurgroep van 21 mei 2007 en werd goedgekeurd door de stuurgroep op 5 juli 2007. De omgevingsanalyse is als bijlage toegevoegd aan dit beleidsplan.
Conclusie van de leden van de stuurgroep Lokaal Sociaal Beleid is dat er eigenlijk in Nevele al heel wat bestaat qua voorzieningen en dat we het goed doen, we hebben geen echte uitschieters op gebied van tekorten of knelpunten. Het is niet nodig om nieuwe voorzieningen te creëren (is reeds gebeurd in het kader van het SIF), wel om de bestaande verder te ondersteunen en uit te bouwen. We moeten meer gaan samenwerken, meer op de hoogte zijn van wat de andere actoren doen op het gebied van welzijn. We kunnen eveneens meer preventief en pro-actief gaan werken. Daarnaast blijft de realisatie van het Sociaal Huis een prioriteit.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
14
6. Meerjarenplan Het lokaal sociaal beleidsplan moet de basis vormen voor de uitbouw van verdere dienst- en hulpverlening binnen de gemeente. Vanuit dit gegeven moet volgend streefdoel voor ogen gehouden worden: - het creëren van een duidelijk en toegankelijk dienst- en hulpverleningsaanbod voor alle burgers - het streven naar een overleg en samenwerking tussen de verschillende actoren - het streven naar een coherent en eenvormig beleid
Welke doelstellingen en acties ondernomen moeten worden, zijn bepaald tijdens de vergaderingen van de stuurgroep tijdens het jaar 2006 en 2007 (verslagen in bijlage).
Onze operationele doelstellingen dienen tijdens de periode 2008-2013 nog meer concreet worden uitgewerkt naar werkelijk te ondernemen acties. Dit meerjarenplan dient beschouwd te worden als een “leven” document dat regelmatig dient bijgewerkt te worden.
Volgende thema’s zijn aan bod gekomen: - Arbeid en tewerkstelling - Huisvesting - Gezondheid en Welzijn - Communicatie en informatie - Recht en Maatschappelijke integratie
Daarnaast willen we een Sociaal Huis realiseren en de participatie aan de sociale dienstverlening verbeteren.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
15
6.1. Communicatie en informatie Communicatie met en informatieverstrekking aan de burger, is ongetwijfeld één van onze prioriteiten in het kader van het Lokaal Sociaal Beleid. Zonder een degelijke communicatie, zonder degelijke informatieverstrekking, kan zelfs de beste dienstverlening zijn doelstellingen niet bereiken.
Nog veel te vaak moeten we vaststellen dat inwoners de weg naar onze dienstverlening niet kennen, dat ze niet op de hoogte zijn van het hulp- en dienstverleningsaanbod, dat ze niet op de hoogte zijn van de premies en tegemoetkomingen waarop ze recht hebben, …
Strategische doelstelling 1: Duidelijkheid, overzichtelijkheid en bekendheid van het sociaal aanbod
Operationele doelstelling 1: Gemeente en OCMW zullen samenwerken op het vlak van communicatie en werken aan duidelijke en overzichtelijke communicatie. Communicatie dient afgestemd te worden op de specifieke doelgroepen (senioren, personen met een handicap, allochtonen)
Concreet: - 2-jaarlijkse update van sociale kaart en gemeentelijke infogids - Diensten actief op het grondgebied in het bezit stellen van de sociale kaart en gemeentelijke infogids en hen aansporen tot bekendmaking - Verwijzing in de gemeentelijke infokrant naar de sociale kaart en gemeentelijke infogids - Nieuwe inwoners in het bezit stellen van de sociale kaart en gemeentelijke infogids - Folders van de verschillende thuiszorgdiensten verspreiden onder de bevolking, in het gemeentehuis, bij dokters, … - Communicatie (brieven, folders, …) op niveau van de burger (eventueel leesgroep)
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
16
Operationele doelstelling 2: Vorming en opleiding van onze personeelsleden om de klantvriendelijkheid te vergroten
Operationele doelstelling 3: Gemeente en OCMW zullen hun inwoners doorverwijzen wanneer het lokale aanbod ontoereikend is. Hiervoor zullen we samenwerken met externe organisaties / lokale actoren en duidelijke afspraken maken. Keuzemogelijkheden zullen aangeboden worden.
Operationele doelstelling 4: Aanbod bekendmaken aan andere organisaties en vice versa
Operationele doelstelling 5: Op regelmatige basis zal een sociale rubriek verzorgd worden in de gemeentelijke infokrant
Operationele doelstelling 6: De website van de gemeente zal aangepast worden (eventueel met doorkliksystemen) en regelmatig worden geactualiseerd.
Strategische doelstelling 2: Bereikbaarheid en toegankelijkheid van het sociaal aanbod
Operationele doelstelling 1: Bij nieuwbouwprojecten en / of onderhoudswerken zal rekening gehouden worden met de toegankelijkheid voor rolstoelgebruikers. Plannen zullen worden voorgelegd aan de belanghebbende adviesraden. Wanneer werken aan voetpaden worden uitgevoerd zullen we van deze gelegenheid gebruik maken om tevens aanpassingswerken voor rolstoelgebruikers uit te voeren.
Operationele doelstelling 2: Het gebruik van de belbus en de mindermobielencentrale promoten.
Strategische doelstelling 3: Een kwalitatieve en geïntegreerde eerstelijnsdienst- en hulpverlening bieden door de samenwerking en uitwerking gemeente - OCMW
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
17
Operationele doelstelling 1: Realisatie Sociaal Huis
Operationele doelstelling 2: Bijzondere aandacht voor senioren: verder zetten opleiding seniorenconsulentenvorming aan het Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen door maatschappelijk werkster OCMW
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
18
6.2. Gezondheid en Welzijn 6.2.1. Gezondheid
Wat is gezondheid? De wereldgezondheidsorganisatie (WHO) hanteert de volgende definitie van gezondheid: “Gezondheid is een toestand van lichamelijk, geestelijk en sociaal welbevinden en niet alleen de afwezigheid van ziekte”. Gezondheid wordt bepaald door vier factoren: biologische en erfelijke factoren (de aanwezige aanleg tot gezondheid of ziekte), fysieke en psychosociale factoren (de woonomgeving, het arbeidsmilieu, de sociale cohesie, de veiligheid …), leefstijl en gedrag (de leefstijl en het gedrag van mensen dat van invloed is op hun gezondheid), bereikbaarheid zorg (de beschikbaarheid en betaalbaarheid van gezondheidsvoorzieningen). Een lokaal bestuur kan op elk van de factoren inwerken behalve op de biologische en erfelijke factoren.
Lokaal gezondheidsbeleid is te definiëren als: “Het opzetten, uitvoeren en evalueren van gecoördineerde en samenhangende acties die gericht zijn op het behoud en de verbetering van de gezondheid van de burger in de gemeente en op het wegwerken van gezondheidsverschillen tussen groepen van de bevolking in de gemeente”. Het lokale bestuur zal ervoor zorgen dat alle inwoners optimale kansen hebben op gezondheid en dat verschillen, ontstaan door socio-economische achterstand, verkleind worden.
Om de diverse rollen van de gemeente te kunnen beschrijven en af te bakenen wordt onderscheid gemaakt in vier hoofdterreinen van het gezondheidsbeleid.
1. Gezondheidsbescherming: Maatregelen die voorkomen dat mensen in contact komen met schadelijke stoffen of omstandigheden. Dit beleid richt zich vooral op de fysieke omgeving. Voorbeelden zijn de inspectie van kinderdagverblijven, de controle op het rookverbod in openbare ruimten, een rookvrije werkomgeving, veilige stoepen in het kader van valpreventie, maatregelen tegen illegale verbranding, ….
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
19
2. Gezondheidsbevordering: Gedragsbeïnvloeding via o.a. communicatie gericht op de bevordering van een gezonde leefstijl en gedrag in een gezonde omgeving. Voorbeelden zijn het subsidiëren van fruit op school, lokale drugs- en tabakspreventie, …
3. Ziektepreventie: Maatregelen om ziekten te voorkomen of in een vroeg stadium te detecteren zodat behandeling nog mogelijk is. Voorbeelden zijn de 2-jaarlijkse screeningsmammografie, de Vlaamse griepcampagne “Wie niet geprikt is, is gezien’.
4. Curatieve gezondheidszorg: Deze zorg is gericht op behandeling, verpleging en verzorging van zieken. Deze zorg wordt geboden door de (para)medische professie en particuliere instellingen, zoals het ziekenhuis en de thuiszorg. Het lokaal bestuur heeft de (mede)verantwoordelijkheid voor een goede bereikbaarheid van de voorzieningen, de betaalbaarheid en voor een goed kwaliteitsniveau van de zorg.
Andere terreinen/thema’s die van belang zijn wanneer we denken aan het voeren van een gezondheidsbeleid zijn: economie, jeugd, inkomens(on)gelijkheid, ruimtelijke ordening, sociale cohesie, levenslang leren, senioren, vrije tijd … Want aangenomen wordt dat de grootste gezondheidswinst kan behaald worden buiten het terrein van de curatieve gezondheidszorg. Gezondheid en Welzijn zijn nauw met elkaar verbonden.
Actiemogelijkheden zijn er het meest bij “gezondheidsbescherming” (bijvoorbeeld via gemeentebesluiten en politiereglementen, infocampagnes en evenementen, …) en het minst bij “curatieve gezondheidszorg”.
6.2.1.1. Preventieve gezondheidszorg
Er zijn heel wat doodsoorzaken die vermijdbaar zijn. Dit blijkt duidelijk uit de onderstaande tabel aangaande de doodsoorzaken.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
20
Belangrijkste doodsoorzaken per leeftijdscategorie, mannen en vrouwen, Vlaams Gewest, 2005 (absoluut aantal / relatief belang in leeftijdsgroep) Leeftijdsgroep
Mannen
Vrouwen
0 jaar
Aangeboren afwijkingen
Aangeboren afwijkingen
(34 / 13%)
(27 / 11%)
Niet-vervoersongevallen
Niet-vervoersongevallen
(5 / 14%)
(2 / 11%)
Leukemie
Vervoersongevallen op
(2 / 11%)
land
1-4 jaar
5-9 jaar
(2 / 13%) 10-14 jaar
15-16 jaar
20-24 jaar
25-29 jaar
30-34 jaar
35-39 jaar
40-44 jaar
45-49 jaar
50-54 jaar
55-59 jaar
60-64 jaar
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
Vervoersongevallen op
Vervoersongevallen op
land
land
(10 / 30%)
(3 / 19%)
Vervoersongevallen op
Vervoersongevallen op
land
land
(27 / 34%)
(12 / 32%)
Vervoersongevallen op
Vervoersongevallen op
land
land
(61 / 44%)
(13 / 28%)
Suïcide
Suïcide
(52 / 35%)
(10 / 22%)
Suïcide
Suïcide
(54 / 31%)
(14 / 14%)
Suïcide
Suïcide
(75 / 32%)
(28 / 9%)
Suïcide
Borstkanker
(102 / 24%)
(38 / 15%)
Suïcide
Borstkanker
(106 / 16%)
(53 / 14%)
Longkanker
Borstkanker
(126 / 14%)
(102 / 17%)
Longkanker
Borstkanker
(221 / 16 %)
(131 / 18%)
Longkanker
Borstkanker
21
(316 / 18%)
(148 / 16%)
Longkanker
Borstkanker
(447 / 18%)
(149 / 11%)
Longkanker
Ischemische hartziekten
(591 / 15%)
(239 / 10%)
Ischemische hartziekten
Ischemische hartziekten
(717 / 15%)
(473 / 12%)
Ischemische hartziekten
Ischemische hartziekten
(744 / 14%)
(708 / 13%)
Ischemische hartziekten
Hartinsufficiëntie
(705 / 13%)
(1.423 / 13 %)
65-69 jaar
70-74 jaar
75-79 jaar
80-84 jaar
85+
Bron: Sterftecertifictaten alle overlijdens. Vlaams Gewest, 2005
We mogen stellen dat meer dan 40% van de overlijdens voor 75 jaar theoretisch te vermijden zijn. Een groot aantal van deze overlijdens is te voorkomen indien de bevolking er een gezondere levensstijl op na zou houden. Deze sterfte is vermijdbaar door primaire preventie. De lokale overheid heeft hier een impact op voor zover ze haar bevolking goed weet te informeren (=kennen) en te sensibiliseren (=doen) voor de gevolgen van een (on)gezonde levensstijl. Bij mannen kan 1 op 4 overlijdens voor de leeftijd van 74 jaar beschouwd worden als vermijdbaar door primaire preventie. Bij vrouwen is 1 op 8 overlijdens zo vermijdbaar. Volgende doodsoorzaken worden daarbij beschouwd als te voorkomen: - longkanker door niet te roken - ischemische hartziekten (slagaderverkalking met als gevolg hartinfarct en hartinsufficiëntie) bij mensen jonger dan 65 jaar door niet te roken, betere voeding en voldoende beweging - huidkanker bij mensen jonger dan 65 jaar door aangepaste bescherming bij zonnen - levercirrose door matiging van alcoholgebruik - verkeersongevallen door aangepast rijgedrag en een goede controle op de verkeersveiligheid. Anderzijds zijn een aantal sterfgevallen te voorkomen door vaccinatie, vroegtijdige opsporing (= secundaire preventie) en/of gepaste behandeling (= curatie). Bij
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
22
mannen is 18% van de sterfgevallen tussen 0 en 74 jaar op deze (lees ‘d.m.v. secundaire preventie en curatie’) manier vermijdbaar: cerebrovasculaire aandoeningen (hersenvaatziekten / beroerten) (1/4 medisch vermijdbaar), ischemische hartziekten (1/5), dikke darmkanker (1/5), pneumonie (1/10). Bij vrouwen is dit aandeel nog groter, nl. 1 op 3 overlijdens (34%): borstkanker (1/3 medisch vermijdbaar), cerebrovasculaire aandoeningen (1/5), dikke darmkanker (1/7).
Sommige sterfte-oorzaken komen in Nevele meer voor dan verwacht op basis van de leeftijdsspecifieke sterfte in Vlaanderen (zie omgevingsanalyse). Voor Nevele zijn dit bij mannen de accidentele val en vervoersongevallen, bij de vrouwen zijn dit vervoersongevallen en zelfmoord.
Een aantal organisaties werkzaam op het gebied van preventieve gezondheidszorg …
Logo-Meetjesland vzw
Het LOGO (Lokaal Gezondheidsoverleg) is een netwerk van lokale partners uit gezondheids- en aanverwante sectoren die samen gezondheidsprojecten opzetten en uitvoeren en een integraal gezondheidsbeleid in bedrijven, scholen of andere settings trachten te ontwikkelen. Concreet wordt binnen het LOGO gewerkt rond de Vlaamse gezondheidsdoelstellingen en rond het thema milieu en gezondheid.
LOGO Meetjesland heeft als algemene opdracht in het licht van de zes Vlaamse gezondheidsdoelstellingen om partners te ondersteunen, op elkaar af te stemmen en te stimuleren op het domein van ziektepreventie en gezondheidsbevordering. De zes Vlaamse gezondheidsdoelstellingen luiden:
1. Algemeen wordt ernaar gestreefd om gezondheidswinst op bevolkingsniveau te realiseren door het gebruik van tabak, alcohol en illegale drugs terug te dringen. Concreet wil Vlaanderen tegen 2015 het gebruik van tabak, alcohol en drugs terugdringen met 25%. Streefdoel tabak: Bij personen van 15 jaar en
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
23
jonger is het percentage rokers niet hoger dan 11%, bij personen van 16 jaar en ouder is het percentage rokers niet hoger dan 20%. 2. De consumptie van vetrijke voeding moet op significante wijze gedaald zijn ten voordele van vetarme en vezelrijke voeding (Beweging kan na de Gezondheidsconferentie van 2008 een extra thema worden). 3. De borstkankerscreening bij vrouwen moet doelmatiger verlopen. Tegen 2012 verloopt het Vlaams bevolkingsonderzoek naar borstkanker bij vrouwen van 50 tot 69 jaar doelmatiger. D.w.z. voldoende vrouwen nemen deel, meer kankers worden tijdig gevonden en er gebeuren zo weinig mogelijk overbodige onderzoeken. Concreet betekent dit: •
dat 75% vrouwen uit de doelgroep deelnemen aan het bevolkingsonderzoek;
•
dat meer kankers tijdig gevonden worden, d.w.z. dat bij een eerste screening ten minste 25% en bij een vervolgscreening 30% van de gevonden (invasieve) kanker niet groter is dan 1 centimeter;
•
dat zo weinig mogelijk overbodige onderzoeken gebeuren, d.w.z. niet meer dan 5% deelnemende vrouwen opgeroepen wordt voor verder opvolgingsonderzoek.
4. Het aantal dodelijke ongevallen in de privé-sfeer en in het verkeer moet afnemen met 20%. 5. De preventie van infectieziekten moet op significante wijze worden verbeterd, met name door het verder verhogen van de vaccinatiegraad voor aandoeningen als polio, griep, kinkhoest, tetanos, difterie, mazelen, bof en rubella. 6. Het aantal sterfgevallen door zelfdoding bij mannen en vrouwen moet tegen 2010 verminderd zijn met 8% ten opzichte van 2000.
Consultatiebureau Kind & Gezin
De dienst beoogt de volledige ontplooiing en de integrale gezondheid van het kind, rekening houdend met zijn eigenheid. Dit gebeurt door preventieve acties (informatie-avonden voor aanstaande ouders, kraambezoeken, huisbezoeken, consultatiebureaus voor het jonge kind, permanentie, …) en door het opvolgen en
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
24
coördineren
van
kinderopvangmogelijkheden,
adoptiediensten
en
hulpverleningscentra voor kindermishandeling.
Centrum voor Leerlingenbegeleiding
De hulp is gericht op het bevorderen, bewaken en behouden van de gezondheid, groei en ontwikkeling van leerlingen
Ziekenfondsen
Provincie Oost-Vlaanderen – dienst Welzijn en Gezondheid
Preventie CO-intoxicatie, aanbod drugpreventie en vroeginterventie drugs via het C.A.T (Centrum voor studie, preventie en behandeling van Alcoholisme en andere Toxicomanieën).
Naast deze organisaties zijn nog een groot aantal andere actoren betrokken bij het preventieve gezondheidsbeleid: huisartsen, basis- en secundaire scholen, jeugdbewegingen & -huizen, ziekenfondsen, diëtisten, adviesraden, thuisverpleegkundigen, thuiszorgdiensten, apothekers, gezinsbond, …
Concrete doelstellingen
Strategische doelstelling: Actief meewerken aan het behoud en de bevordering van de gezondheid van iedere inwoner, met speciale aandacht voor de kansengroepen
Operationele doelstelling 1: Ondersteuning van LOGO Meetjesland en meewerken aan de projecten en doelstellingen van Logo Meetjesland.
1. Borstkankerscreening Maximaal aansporen van vrouwen tussen 50 en 69 jaar om elke twee jaar een screeningsmammografie te laten nemen 2. Valpreventie Terugdringen van het aantal valongevallen bij 65+er
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
25
3. Tabakspreventie •
het beginnen met roken bij jongeren voorkomen of tenminste uistellen: de scholen en organisaties werkzaam naar jongeren werken aan een tabakspreventiebeleid
•
het ondersteunen van het stoppen met roken voor jong en oud en zwangere vrouwen in het bijzonder: promotie van de tabaksstoplijn via de gemeentelijke infokanalen
•
verhinderen van passief roken op de werkplek, in de horeca, thuis en in de sport: toezicht houden op de rookreglementeringen in openbare plaatsen, sportaccommodaties, horeca en werkplek, impact vergroten van de voorbeeldfunctie die OCMW en gemeentebestuur vervullen door een effectief en communicatief rookbeleid in eigen settings (in RVT’s, op gemeentediensten, door het bestuur, …) te voeren
4. Gezonde voeding en beweging •
de scholen, buitenschoolse kinderopvang en jeugdverenigingen werken aan een gezond voedingsbeleid (vb. stimulatie deelname project Tutti Frutti, afspraken rond gezonde tussendoortjes, …)
•
OCMW en gemeentebestuur streven naar een gezond voedings- en bewegingsbeleid binnen haar diensten en organisaties en van haar burgers (vb. aanbod tussendoortjes, vergadercultuur, fietsvergoeding, …)
•
verkleinen van de verschillen in (ongezonde) voedingsgewoonten en beweeggedrag tussen kansrijke en kansarme groepen door het opzetten van sensibiliseringsinitiatieven op maat (eventueel via Welzijnsschakels) en drempelverlaging van het aanbod van voeding en beweegactiviteiten (cultuursubsidie)
•
belang van beweging promoten
5. Vaccinatie Griepvaccinatiecampagne: doelgroep 65-plussers en risicopatiënten
6. Depressie en zelfdoding
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
26
•
door het terugdringen van depressie en van suïcidepogingen willen we de sterfte door zelfdoding verminderen
•
actief stimuleren van het verenigingsleven, van een positieve ontwikkeling van kinderen, van een verantwoord omgaan met middelengebruik.
•
een kwart van de populatie is jonger dan achttien jaar en schoolplichtig. Heel wat jongeren zijn lid van lokale verenigingen. Stimuleren van een geestelijk gezondheidsbeleid als onderdeel van een globaal gezondheidsbeleid op school en in de vereniging is noodzakelijk.
•
de gemeente werkt samen met relevante partners om het taboe rond mentale stoornissen te doorbreken
•
gemeente, OCMW en lokale actoren hebben aandacht voor de geestelijke gezondheid van de burgers
7. Milieu en gezondheid •
sensibiliseren rond gezond wonen (ventileren & verluchten, CO-gevaar, vocht en schimmel, …)
•
ondersteunen en opzetten van lokale projecten rond gezondheid en milieu
•
informeren van de inwoners bij het optreden van milieuproblemen die een bedreiging kunnen zijn voor de gezondheid
•
meewerken aan preventief gezondheidsbeleid op gebied van Gezondheid en Milieu
Operationele doelstelling 2: Mogelijkheid onderzoeken om in het kader van lokale drugpreventie aan te sluiten bij Drugpunt Deinze
6.2.1.2. Thuisgezondheidszorg
Doorheen de geschiedenis werden zorgbehoevenden veelal thuis door hun familieleden
verzorgd.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
De
socio-economische
(toename
van
het
aantal
27
buitenhuiswerkende vrouwen) en demografische evoluties (gezinsverdunning, vergrijzing van de bevolking, …) hebben dit zorgpatroon echter gewijzigd. De meeste ouderen wensen zo lang mogelijk in hun vertrouwde thuismilieu te kunnen blijven / verzorgd worden. De alsmaar kortere opnameduur in de ziekenhuizen doet eveneens de vraag naar tijdelijke thuiszorg en thuisverpleging toenemen.
Strategische doelstelling: het aanbod van de mantel- en thuiszorg in de gemeente ondersteunen / bestendigen
Operationele doelstelling 1: het versterken van de communicatie en informatie over het aanbod van de thuisgezondheidszorg
Operationele doelstelling 2: het ondersteunen van ouderen die thuiszorg inschakelen en het verder stimuleren en ondersteunen van vrijwilligerswerk en mantelzorg
6.2.1.3. Rust- en verzorgingstehuizen
Door de vergrijzing van de bevolking en de steeds grotere groep hoogbejaarden, neemt ook de vraag naar residentiële welzijnszorg toe.
Strategische doelstelling: Uitbreiding residentiële welzijnszorg voor ouderen
Operationele doelstelling 1: realisatie 21 aanleunflats door de sociale huisvestingsmaatschappij “de Volkshaard”
Operationele doelstelling 2: Realisatie Nieuwbouwproject RVT Ter Leenen
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
28
6.2.2. Welzijn
Het thema “Welzijn” is een veel omvattend thema. Wij kozen om te werken rond volgende deelthema’s: kinderopvang, jeugd, onderwijs, armoede, opvoedingsondersteuning, personen met een handicap, ouderen, uitbouw sociaal huis.
6.2.2.1. Kinderopvang
In onze huidige maatschappij is het vaak zo dat beide ouders genoodzaakt zijn om een inkomen te verwerven zonder dan nog te spreken van de vele éénoudergezinnen. Zonder aangepaste opvang zou dit niet mogelijk zijn.
Het Lokaal Bestuur wil verder werken aan de nood die bestaat aan aangepaste opvang voor onze jeugd. Het bestuur wenst aan de jonge gezinnen de mogelijkheid te bieden opvoeding van de kinderen en arbeid te combineren.
De opvang die geboden wordt moet ook kwalitatief zijn. Daarom zal het bestuur ook in de toekomst werken aan een optimaal opvang aanbod.
Zij wenst haar volle steun te geven aan de verschillende initiatieven binnen onze gemeente en zal in onderling overleg met de verschillende actoren zorgen voor voldoende kwalitatieve opvangmogelijkheden.
Ook de interesses van jonge tieners in onze gemeente moet aan bod komen.
Het volledig beleidsplan kinderopvang is opgenomen in bijlage van dit beleidsplan.
Strategische doelstelling: Kwalitatieve en betaalbare kinderopvang voor de inwoners van Nevele
Operationele doelstelling 1: ondersteuning van de zelfstandige opvanggezinnen:
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
29
- Gratis vuilniszakken naar gelang het aantal kinderen die worden opgevangen - Bon voor speelgoed naar gelang het aantal kinderen die worden opgevangen - Organiseren van een jaarlijkse bijeenkomst
Operationele doelstelling 2: In samenwerking met scholen en IBO meewerken aan de verkeersvrije week: - Samen met de kinderen meewerken aan de verkeersvrije week - Ouders sensibiliseren om auto niet te gebruiken bij breng- en ophaalmomenten
Operationele doelstelling 3: Jaarlijks updaten van brochure “Opvang van kinderen en jongeren te Nevele”: - De brochure jaarlijks updaten; - De brochure bezorgen aan de nieuwe inwoners van Nevele en deelgemeenten. - De brochure bezorgen aan de scholen van Nevele en deelgemeenten - De brochure op de gemeentelijke website plaatsen
Operationele doelstelling 4: Jaarlijks uitbrengen van brochure “Jeugdactiviteiten schoolvakanties”: In samenwerking met de jeugddienst, sportdienst, cultuurdienst en de buitenschoolse kinderopvang een brochure uitbrengen van de gemeentelijke vakantiewerking (+ vermelding alternatieven)
Operationele doelstelling 5: Geschikte locatie zoeken voor de buitenschoolse kinderopvang te Merendree: Verder zoeken naar een geschikt locatie voor de buitenschoolse kinderopvang te Merendree.
Operationele doelstelling 6: Opvolgen verbouwing nieuwe locatie “Bolleboos”: De leden van het lokaal overleg informeren over de stand van zaken in verband met de verbouwing van de oude pastorij Cyriel Buyssestraat 19 Nevele.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
30
Operationele doelstelling 7: Samenwerking afstemmen met het Lokaal Sociaal Beleid: Een lid van het Lokaal Overleg Kinderopvang afvaardigen naar de vergaderingen van de stuurgroep Lokaal Sociaal Beleid.
Operationele doelstelling 8: Behoefteonderzoek 0 tot 12 jaar in kader van het Lokaal Sociaal Beleid: Aan de hand van een bevraging van de inwoners van Nevele en deelgemeenten onderzoeken of er nood is aan opvang voor kinderen tussen de 0 en 12 jaar.
Operationele doelstelling 9: Tevredenheidsonderzoek buitenschoolse kinderopvang voor kinderen: Het uitwerken van een tevredenheidsonderzoek voor de kinderen van de buitenschoolse kinderopvang
Operationele doelstelling 10: Het huidige Lokaal Overleg Kinderopvang omvormen tot een officiële gemeentelijke adviesraad: Uitvoeren van nieuwe opdrachten en opmaken van statuten.
Operationele doelstelling 11: Opmaak huishoudelijk reglement Lokaal Overleg Kinderopvang: Naar aanleiding van het nieuw lokaal beleidsplan kinderopvang uitwerken van een huishoudelijk reglement.
Operationele doelstelling 12: Interesse bevragen bij jonge tieners: Navraag doen bij jonge tieners naar hun interesse tijdens hun vrije tijd. Deze bevraging zal gebeuren via een vragenlijst waarin zal gepolst worden naar hun vrijetijdsbesteding en welke zaken een meerwaarde kunnen geven tijdens hun vrije tijd.
Operationele doelstelling 13: Bevorderen van de toegankelijkheid van en participatie aan jeugdactiviteiten door kinderen met een handicap
6.2.2.2. Onderwijs
Met uitzondering van het BUSO biedt Nevele enkel basisonderwijs aan. Gemeenschapsonderwijs:
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
31
Leefschool Klavertje Vier (Nevele) Gemeentelijk onderwijs: Gemeentelijke basisschool (Nevele) Gemeenteschool (Landegem) Katholiek onderwijs: Sint-Gerolfschool (Merendree) Sint-Vincentiusschool - lagere school (Nevele) Sint-Vincentius-Kleuterschool De Berenboot (Landegem) Vrij Gemengde Basisschool (Hansbeke) Ten Dries (BuBaO - Landegem) Ten Dries (BUSO - Landegem)
Op school leren we de kennis en vaardigheden die nodig zijn om deel te nemen aan de samenleving. In theorie staan de schoolpoorten voor iedereen open en is onderwijs gratis. De werkelijkheid ziet er anders uit. Kinderen uit een kansarme omgeving blijken al in de kleuterklas met een achterstand te zitten. Zij zijn meer ziek, zijn meer gevoelig voor ongevallen, beschikken over minder ruimte en rust en hun ouders moeten het doen met veel minder middelen. Daarbij gaat het in de eerste plaats om geld maar ook om ‘menselijk kapitaal’; dat is opleiding. Het geheel van die factoren leidt tot meer angst en stress. Spanningen, stress, hoogoplopende ruzies in huis slorpen veel energie op. Kinderen uit armere milieus spelen al op jonge leeftijd mee in zware levensverhalen: van echtscheidingen, drank- of drugsverslaving tot uithuiszetting. Dat zorgt ervoor dat hun schoolgaan onregelmatig en moeizaam verloopt. Op school dwalen de gedachten af naar de problemen aan het thuisfront. Omgekeerd doet de school ook wel dienst als afleidingsmanoeuvre. Ze wonen ook meestal weinig comfortabel. Er is gebrek aan een eigen ruimte om huiswerk te maken. Ze verhuizen ook regelmatig. De ouders zijn dikwijls op de vlucht wegens financiële moeilijkheden. Een ander huis betekent een andere school. Al vanaf het begin struikelen ze over die vele hinderpalen. Het struikelen gebeurt ook over de schoolrekeningen. Hoewel het onderwijs wettelijk gratis is, jaagt het prijskaartje menig gezin op kosten. Boekentassen, boeken, turnspullen, middagtoezicht, bosklassen, uitstappen, tombola’s; er komt geen einde aan. Leerstof die vér afstaat van de dagelijkse ervaringen gaat voorbij aan de ‘economisch zwakkere’ kinderen. Zo wordt in schoolboeken altijd weer uitgegaan van een ‘traditioneel’ gezin, dikwijls
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
32
nog een hardwerkende vader die na een gezamenlijk ontbijt vrouw en kinderen ten afscheid kust en ’s avonds belangstellend informeert naar ‘wat heb je vandaag op school geleerd, kleine meid?’ Een gezin dat in een huisje met een tuintje woont, met zeker één auto in de garage en dat ’s zomers voor enkele weken op vakantie gaat. Hoe herkent het kind uit een achtergesteld gezin zich daarin? In de lessen komen ook thema’s aan bod zoals ‘ik ga op reis’ en ‘papa op het werk’. Voor kinderen uit armere gezinnen, abstracte thema’s waardoor ze de leerstof minder goed begrijpen. Ze kennen dit niet van thuis uit, terwijl kinderen uit ‘hogere klassen’ dit wel al van thuis kennen. Dat deze werelden ver uit elkaar liggen zorgt ervoor dat de kinderen zich op school minder goed in hun vel voelen. Dat dergelijke schoolloopbanen consequenties met zich meebrengen voor de toekomst van deze kinderen ligt voor de hand.
Het onderwijs zou behulpzamer kunnen zijn door meer en bijzondere aandacht te besteden aan de persoonlijke en sociale ontwikkeling van die kinderen. Daarnaast zouden ontmoetingen moeten kunnen verlopen in een hartelijke sfeer waarin men respect heeft voor iedereen, en de leerkrachten moeten worden aangemoedigd om de ouders te ontmoeten, ook al verschijnen deze laatste niet op het oudercontact. De ontmoetingen moeten niet alleen op school plaatsvinden, maar ook bij de ouders thuis of op een andere plaats waar zij zich op hun gemak voelen.
Naast het onderwijs voor kinderen, zit ook het volwassenenonderwijs volop in de lift. Het aanbod is groot. In Gent en Deinze heeft men een grote keuze. De meesten vinden zelf de weg naar het volwassenenonderwijs, voor anderen ligt dit een stuk moeilijker (mobiliteit, onwetendheid, kinderopvang, …).
Strategische doelstelling 1: Recht op vrije keuze van onderwijs
Operationele doelstelling 1: Keuzevrijheid van onderwijs moet gewaarborgd worden, deze keuze moet gebaseerd worden op een keuze voor een bepaald opvoedingsproject, niet op materiële voordelen
Operationele doelstelling 2: Gemeentelijke infrastructuur ter beschikking stellen van alle scholen
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
33
Strategische doelstelling 2: Bevorderen van de slaagkansen van kinderen uit kansarme gezinnen en kinderen met een handicap
Operationele doelstelling 1: scholen motiveren om meer aandacht te besteden aan de persoonlijke en sociale ontwikkeling van kinderen, met bijzondere aandacht voor kinderen uit kansarme gezinnen en kinderen met een handicap
Strategische doelstelling 3: Ondersteunen van initiatieven / kansen scheppen omtrent bijscholing / omscholing
Operationele doelstelling 1: Cliënten die tewerkgesteld worden in het kader van artikel 60§7 krijgen de kans om per week één dag vorming te volgen.
Operationele doelstelling 2: allochtonen stimuleren om Nederlandse taallessen te volgen
6.2.2.3. Jeugd
De jeugd … zij zijn de toekomst. Zij verdienen dan ook in dit beleidsplan onze bijzondere aandacht.
In Nevele zijn tal van jeugdbewegingen actief: KLJ Nevele, KLJ Hansland, Chiro Ludiek, Scouts en Gidsen Nieuwland. Ook het Jeughuis Mixit heeft een trouw publiek en draait vrij goed. Na de pieken qua bezoek tijdens de eerste jaren, is het jeugdhuis nu op een normale werking gekomen. Ook op gebied van sportclubs is er een behoorlijk aanbod naar de jeugd toe.
In Nevele is ook een jeugdraad actief. Deze werkt echter niet optimaal waardoor ondersteuning noodzakelijk is voor een betere werking.
In Nevele zijn geen speeltuintjes. Kinderen uit appartementen of uit woningen zonder tuin kunnen nergens terecht in Nevele om te spelen. De redenen uit het verleden om
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
34
geen speeltuin aan te leggen waren: schrik dat er zou samengetroept worden door jongerenbendes, geen geschikte locatie (mag niet te afgelegen zijn), schrik voor lawaai, vuilnis en overlast, noodzakelijk onderhoud, …
Strategische doelstelling 1: Jeugdwerk voor iedereen
Operationele doelstelling 1: stimuleren van kansarmen, personen met een handicap en allochtonen om deel te nemen aan het jeugdwerk Operationele doelstelling 2: Extra ondersteuning en promotie van initiatieven die de integratie van kansengroepen in het jeugdwerk bevorderen
Strategische doelstelling 2: Ondersteuning van de jeugdraad en beleidsmatiger werken rond ‘Jeugd’
Operationele doelstelling 1: Aanstelling jeugdconsulent
Strategische doelstelling 3: Ruimte creëren voor sport en spel
Operationele doelstelling 1: Aanleg van minimaal één speeltuintje in elke deelgemeente
6.2.2.4. Opvoedingsondersteuning
Verschillende factoren leiden tot enerzijds een klimaat van toenemende opvoedingsonzekerheid, maar anderzijds ook tot een klimaat waar ouders het allerbeste willen voor hun kind en daarbij zoveel mogelijk informatie willen verzamelen. Volgende evoluties zijn mede bepalend voor de stijgende vraag van gezinnen naar opvoedingsondersteuning: - het wegvallen van klassieke opvoedingsmodellen - een veelheid van waardepatronen en levensstijlen - de evolutie van een bevelshuishouding naar een onderhandelingshuishouden
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
35
- het wegvallen van sociale netwerken - de positieve aandacht voor de plaats van kinderen in de samenleving - de stijgende mondigheid van gezinnen die zoeken om het zo goed mogelijk te doen voor hun kinderen. De vraag van ouders naar ondersteuning bij de opvoeding betekent niet dat al deze ouders daarom opvoedingsproblemen hebben.
In het kader van opvoedingsondersteuning kunnen volgende functies opgenomen worden: - het verstrekken van informatie en geven van voorlichting - het bieden van praktisch pedagogische of instrumentele steun - het bieden van emotionele steun - het stimuleren van sociale samenhang en bevorderen van sociale steun en zelfhulp - het vroegtijdig onderkennen van problemen en zonodig verwijzen - het bieden van pedagogisch advies - het aanbieden van meer intensieve, laagdrempelige hulp
Heel wat diensten en organisaties in de regio zijn actief op het domein van opvoedingsondersteuning. Er kan een onderscheid gemaakt worden tussen aanbodgerichte en vraaggestuurde diensten en/of initiatieven. Het is zo dat opvoedingsondersteuning zeker niet bij alle diensten tot hun kernopdrachten behoort. a) Aanbodgericht Dit aanbod omvat initiatieven (gespreksavonden, voordrachten, …) en uitgaven (folders, brochures, …) waar ouders zonder veel inspanning kunnen op ingaan. Deze initiatieven richten zich naar een breed publiek en zijn heel laagdrempelig. Men verstrekt er vrijblijvend meestal vrij algemene (de afstemming op de eigen situatie is beperkt) opvoedkundige informatie. Voorbeelden: -
de gezinsbond: het inrichten van informatie- en gespreksavonden, de uitgave van “Brieven aan jonge ouders” en “Botsing”
-
Kind & Gezin: naar aanleiding van de raadplegingen bieden de verpleegkundige concrete opvoedingstips aan (0-3 jaar)
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
36
-
Scholen en ouderverenigingen: het organiseren van informatieavonden omtrent bepaalde opvoedingsaspecten
b) Vraaggestuurd Vraaggestuurde initiatieven vertrekken niet vanuit een standaard aanbod van de dienst of de organisatie, maar vanuit de vraag die ouders stellen. In principe komt de dienst pas in actie, als de ouders een vraag stellen. Ouders moeten dus de eerste stap zetten, moeten een drempel overwinnen (die bijvoorbeeld groter is bij het OCMW dan bij de huisarts). Deze diensten hebben een eigen profiel, waarbij duidelijk is met welke vragen je bij hen terecht kan bvb vragen m.b.t. school stel je in principe aan het CLB, financiële zorgen eerder bij het OCMW, … Deze diensten gaan nader in op de vraag en formuleren een hulpaanbod: ofwel nemen ze de vraag zelf verder op ofwel verwijzen ze door. Voorbeelden: -
Centra voor leerlingenbegeleiding
-
OCMW
-
Huisartsen
-
Kind & Gezin
-
thuisbegeleidingsdiensten
-
…
Welke tekorten / knelpunten zijn er dan nog? -
versnipperd en onduidelijk aanbod
-
niet alle vragen komen terecht
-
moeilijkheden bij doorverwijzing
-
wat met crisissituaties?
Nevele werd uitgenodigd door het Stadsbestuur van Deinze voor het bijwonen van de toelichting rond de Nota Opvoedingsondersteuning opgemaakt door de leden van het overleg Welzijn en Preventie – werkgroep kinderen uit Deinze. Samen met enkele andere naburige gemeenten uit de regio Deinze, zou ook Nevele verder kunnen deelnemen aan het overleg.
Hun voorstellen voor het uitbouwen van opvoedingsondersteuning in de regio Deinze zijn de volgende:
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
37
-
Integratie van opvoedingsondersteuning in het Lokaal Sociaal Beleidsplan
-
Het verder ontwikkelen van een lokaal samenwerkingsverband opvoedingsondersteuning. Het “Overleg Welzijn en Preventie – Werkgroep kinderen” is hiervan al een prefiguratie. Dit lokaal samenwerkingsverband opvoedingsondersteuning zou d.m.v. samenwerking en afstemming in de regio Deinze een geïntegreerd aanbod m.b.t. opvoedingsondersteuning kunnen realiseren, afgestemd op de lokale noden en kenmerken. Meer specifiek kunnen we hierin de volgende functies onderscheiden: •
het optimaliseren van de onderlinge verwijzingen
•
het detecteren van hiaten op vlak van opvoedingsondersteuning in de regio zoals: de pedagogische advisering en het organiseren van meer intensieve en laagdrempelige hulp
•
het formuleren van voorstellen om deze hiaten op te vullen
•
het streven naar een gemeenschappelijke visie en taal m.b.t. opvoedingsondersteuning
•
fungeren als stuurgroep voor de ontwikkeling en de inbedding van de opvoedingswinkel
-
Het realiseren van een opvoedingswinkel
Hogervermelde voorstellen kunnen niet los van elkaar gezien worden.
Strategische doelstelling: uitbouw van een aanbod opvoedingsondersteuning
Operationele doelstelling 1: Afvaardiging van een mandataris van OCMW of Gemeente in het Lokaal Samenwerkingsverband Opvoedingsondersteuning
6.2.2.5. Armoede
Ook in een kleine gemeente zoals Nevele leven er mensen in armoede. Het is echter een grotendeels verborgen probleem. Wie in armoede leeft, komt er niet graag mee naar buiten; wie niet in armoede leeft, is zich nauwelijks van het probleem bewust of kijkt er liever overheen. Maar armoede verdwijnt niet door er de ogen voor te sluiten.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
38
Ondanks al onze welvaart slagen we er niet in iedereen de kans te geven op een menswaardig bestaan.
Mensen die in armoede leven merken dag in dag uit dat ze geen toegang hebben tot kansen en mogelijkheden die anderen wél krijgen. Ze leven minder lang, ze zijn vaker ziek, ze kampen met schulden, ze hebben niet eens altijd voldoende geld om gezond te eten, hun kinderen kunnen niet mee op school … Kortom ze staan een leven lang aan de rand van onze samenleving.
Aandacht vragen voor personen die in armoede leven is niet vanzelfsprekend, want er leven veel vooroordelen over armoede. Sommigen zien armoede als een ongeluk. Wie in armoede geboren wordt, wie invalide wordt, wie door gezinsproblemen aan lager wal geraakt, die heeft gewoon pech gehad. Dat armoede ook een maatschappelijk probleem is wordt over het hoofd gezien. Anderen vinden dat armoede de schuld is van de armen zelf. Voor wie de handen uit de mouwen wil steken, is er toch altijd wel werk te vinden? Wie dan nog in de problemen geraakt, moet dus niet komen klagen. Dat niet iedereen meekan in onze prestatiemaatschappij, wordt vergeten. Nog anderen vinden dat armoede de schuld is van de maatschappij en van de manier waarop onze economie werkt. Hoe kan het dat winstmakende bedrijven toch massaal personeel afdanken? Is de aandelenkoers dan belangrijker dan het lot van de werknemers die er hun brood mee verdienen? Tellen mensen minder dan centen?
Waar het ook aan ligt, één ding is zeker: armoede bestaat (ook in Nevele), en het gaat om veel meer dan een individueel probleem. Het hoort niet thuis in een menswaardige samenleving.
Armoede gaat niet enkel om een gebrek aan inkomen, maar houdt verband met onderwijs, werk, wonen, gezondheid, participatie, gezin, recht, cultuur, maatschappelijke integratie.
Armoede kan en mag niet worden herleid tot een inkomensprobleem: het is een kwestie van sociale positie en macht. Toch vormt inkomensgebrek een belangrijk element in de armoedeproblematiek.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
39
Voor mensen die geen inkomen uit arbeid ontvangen, zijn er de sociale uitkeringen: pensioenen en prépensioenen, ziektegeld, invaliditeitsuitkeringen, werkloosheidsuitkeringen. Er zijn echter ook een groot aantal mensen die geen of een onvoldoende recht hebben op de sociale zekerheid en die met een lager vangnet genoegen moeten nemen: dat van de inkomensgarantie voor ouderen of het leefloon. Alle uitkeringen zijn laag, maar vooral deze minimumuitkeringen. Als men enkel daarop aangewezen is, kan men niet anders dan de broeksriem stevig aantrekken. Zelfs voor de levensnoodzakelijke aankopen moeten mensen soms schulden aangaan: voor huur, voeding, energie, kleding, gezondheidszorgen, onderwijs of mobiliteit. Tegelijk geeft men geld uit aan zaken waarmee men ‘erbij wil horen’. Overbesteding, een beroep doen op duur verbruikerskrediet en schuldenoverlast zijn het logische gevolg van deze druk. Krediet biedt iedereen een koopkracht waarover men niet beschikt. Het is een gevaarlijk wapen: om een bepaalde levensstandaard hoog te houden of te bereiken, steken sommigen zich buitensporig in de schulden. De prijs om erbij te horen ligt soms erg hoog. De consumptiemaatschappij en de banalisering van het krediet verscherpen het beeld van de gemakkelijke en risicoloze aankoop die iedereen de illusie geeft zijn dromen te kunnen realiseren. Het aantal personen / gezinnen die een beroep doen op budgetbeheer of schuldbemiddeling is de laatste jaren enorm toegenomen, ook de schuldenlast is toegenomen en er zijn steeds meer jonge mensen (< 35 jaar) die een beroep moeten doen op deze dienstverlening.
Wat wordt anno 2007 in Nevele gedaan om de sociale integratie van mensen die in armoede leven te bevorderen? (excl. Sociale uitkeringen, inkomensgarantie, budgetbegeleiding, …) - Welzijnsschakels is een organisatie die zich inzet voor en samenwerkt met mensen in armoede en allerlei activiteiten op touw zet. - OCMW-cliënten kunnen beroep doen op een budget voorzien voor ondersteuning van de sociale en culturele participatie (bijvoorbeeld voor inschrijvingsgeld sportclub, jeugdbeweging, … of voor deelname aan schoolreizen). Op deze manier wordt de participatie aan sport / cultuur gestimuleerd en wordt onderwijs iets meer betaalbaar.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
40
Het is een fundamentele opdracht van het lokaal bestuur om de strijd tegen sociale uitsluiting en armoede aan te gaan. Armoede volledig uitbannen lijkt een onmogelijke opdracht. Uitkeringen verhogen, huurprijzen verlagen, weigeren van het toestaan van kredieten, … het ligt niet binnen onze bevoegdheden. Desalniettemin kunnen wij een aantal initiatieven nemen die het welzijn van mensen in armoede kunnen bevorderen. Vooral op het gebied van sociale uitsluiting op diverse gebieden kunnen wij het één en ander realiseren.
Strategische doelstelling 1: Participatie van kansarmen aan het maatschappelijk en cultureel leven bevorderen
Operationele doelstelling 1: Aanmoedigen van verenigingen om extra aandacht aan armoede te schenken, om uitsluiting tegen te gaan, om drempelverlagend te werken
Operationele doelstelling 2: Verdere ondersteuning van en samenwerking met Welzijnsschakels
Operationele doelstelling 3: OCMW-cliënten motiveren om gebruik te maken van de subsidie ter bevordering van de maatschappelijke participatie en de culturele en sportieve ontplooiing van de gebruikers van de dienstverlening van het OCMW en deze subsidie bekendmaken naar verenigingen toe.
Operationele doelstelling 4: Opmaken van een inventaris van mogelijke subsidies naar verenigingen toe.
Strategische doelstelling 2: Toegang tot de sociale grondrechten bevorderen
Operationele doelstelling: realisatie van een laagdrempelig Sociaal Huis
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
41
6.2.2.6. Personen met een handicap
In Nevele kregen voor het jaar 2006 527 personen een door het OCMW toegekende premie voor personen met een handicap (66% of 80% ongeschiktheid). Het effectieve aantal inwoners met een handicap ligt ongetwijfeld nog hoger. Om van de premie te kunnen genieten moet men gedomicilieerd zijn in Nevele: niet alle bewoners van De Vierklaver, RVT Ter Leenen, Rusthuis Ballade, Revalidatiestichting Angèle Verburght en MPI Ten Dries hebben hun domicilie in Nevele. We mogen er ook vanuit gaan dat niet elke inwoner een dergelijke premie heeft aangevraagd. Het gaat dus om een groot aantal inwoners die te kampen heeft met één of andere handicap. Reden te meer om aan deze groep verdere aandacht te schenken.
De gemeentelijke adviesraad voor personen met een handicap behartigt de belangen van personen met een handicap. Deze adviesraad functioneert goed en de gemeenteraad pikt in op de adviezen. Er wordt o.a. gewerkt rond toegankelijkheid, niet enkel fysiek (bijvoorbeeld voetpaden) maar ook mentaal (begrijpbaarheid van informatie). Vooral rond dit laatste is nog heel wat werk voor de boeg.
Er worden ook allerlei initiatieven opgezet, bijvoorbeeld vakantiewerking voor kinderen met een handicap en Chiro Ludiek in Landegem heeft een aparte werking voor kinderen met een handicap.
Het bevorderen van de integratie van personen met een handicap is niet mogelijk zonder het wegwerken van discriminerende omgevingsfactoren. Het is de opdracht van het lokaal bestuur om mee te helpen aan het verminderen van deze discriminerende omgevingsfactoren.
Strategische doelstelling: Integratie van personen met een handicap bevorderen
Operationele doelstelling 1: Verdere ondersteuning van de gemeentelijke adviesraad voor personen met een handicap
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
42
Operationele doelstelling 2: Informatie en communicatie afstemmen op personen met een handicap
Operationele doelstelling 3: Bij nieuwbouwprojecten en / of onderhoudswerken zal rekening gehouden worden met de toegankelijkheid voor rolstoelgebruikers. Wanneer werken aan voetpaden worden uitgevoerd zullen we van deze gelegenheid gebruik maken om tevens aanpassingswerken voor rolstoelgebruikers uit te voeren.
Operationele doelstelling 4: Het aanbod van ondersteuning voor personen met een handicap met mobiliteitsproblemen in de gemeente beter bekend maken en verder uitbouwen.
Operationele doelstelling 5: verenigingen aansporen om open te staan voor personen met een handicap
6.2.2.7. Ouderen
Tegen 2010 zal een kwart van de Vlaamse bevolking ouder zijn dan 60 jaar en tegen 2020 zal dit aandeel bijna 1/3 zijn. Ook het aantal 80-plussers binnen de groep 65plussers zal enorm toenemen.
Het gevolg is dat de zorgvraag ongetwijfeld zal toenemen.
Wanneer we praten over senioren mogen we uiteraard niet louter denken aan mensen die hulp en zorg nodig hebben. Senioren moeten op hun juiste waarde geschat worden en in die waarde erkend. Na hun inzet tijdens hun actieve professionele loopbaan hebben zij immers het recht zelf een eigen invulling te geven aan deze volgende fase in hun leven. Zij verdienen sowieso ons respect, of ze nu gewoon puur genieten van een rustige oude dag, dan wel of ze zich nog actief willen inzetten in het sociale en culturele leven. We moeten respect hebben voor de eigenheid van elke senior.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
43
Binnen het seniorenpubliek heerst er een grote verscheidenheid. De ouderen van de toekomst, de huidige vijftigers en zestigers van de babyboomgeneratie, zijn mondiger, veeleisender en hebben andere comfortbehoeften. Door deze verscheidenheid binnen het ouderenpubliek moeten we anticiperen op de toekomstige verwachtingen. Daarnaast zijn er senioren die zorgbehoevend zijn, maar ook senioren die tot op zeer hoge leeftijd zeer actief blijven. “De” senior bestaat dus niet.
Strategische doelstelling 1: de levenskwaliteit van ouderen verhogen.
Operationele doelstelling 1: het veiligheidsgevoel verbeteren
Operationele doelstelling 2: Zorgen dat meer ouderen op de hoogte zijn van het bestaande aanbod wooninitiatieven voor ouderen op lokaal (en regionaal) niveau (RVT, aanleunflats, serviceflats, kortverblijf, dagverzorging)
Operationele doelstelling 3: Aanbod voor senioren in gemeente en regio in kaart brengen, bundelen in een gids en verspreiden aan belanghebbenden.
Operationele doelstelling 4: realisatie van een gesloten afdeling voor dementerende senioren in het RVT Ter Leenen
Strategische doelstelling 2: Ouderen maximaal thuis ondersteunen zodanig dat zij zo lang mogelijk in hun vertrouwde omgeving kunnen blijven wonen
Operationele doelstelling 1: Het aanbod van ondersteuning voor senioren met mobiliteitsproblemen in de gemeente beter bekend maken
Operationele doelstelling 2: Het aanbod van mantel- en thuiszorg in de gemeente ondersteunen
Operationele doelstelling 3: een maatschappelijk werker van het OCMW zal zich specialiseren in de (administratieve) ondersteuning van senioren (seniorenconsulent)
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
44
6.2.2.8. Uitbouw sociaal Huis (zie verder)
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
45
6.3. Huisvesting Belgen worden geboren met ‘een baksteen in de maag’. Een eigen woning is hun droom. In Nevele heeft 76,10 % deze droom gerealiseerd. 23,90 % is huurder. De huurprijzen zijn de laatste jaren enorm gestegen. Mensen uit de ‘hogere klassen’ slagen er in om een kwaliteitsvolle woning of appartement te huren of te kopen (hoewel dit ook voor hen een aanzienlijk deel uit hun budget betekent). De woonsituatie voor mensen met een lager inkomen ligt anders. Met een lichte portemonnee zoeken ze een plaats in tweede klasse. Ze huren een woning of kamer van magere kwaliteit en leven vaak in een ongezonde omgeving en die heeft nefaste gevolgen op alle andere vlakken. De woonomstandigheden zorgen voor een weinig stimulerende omgeving voor het onderwijs van de kinderen, de jobmogelijkheden van de ouders, de sociale contacten en de gezondheid van het hele gezin. Een minderwaardige huisvesting verhoogt, rechtstreeks of onrechtstreeks, het armoederisico. Aan de kant van de eigenaars zijn er de verouderde en onaangepaste woningen. De woningen zijn aan renovatie toe of beschikken niet over het minimale basiscomfort (bijvoorbeeld toilet binnenshuis) of zijn niet aangepast aan de (gezondheids)situatie en mogelijkheden van de bewoner.
In Nevele zijn geen mogelijkheden tot noodopvang of crisisopvang, een groot gemis.
Op het gebied van sociale huisvesting is het percentage sociale woningen anno 2006 2,91 %. Dit is behoorlijk laag. Het laatste jaar is Nevele echter bezig aan een opmars, waardoor er op korte termijn nog een groot aantal sociale woningen en appartementen zullen bijkomen.
Strategische doelstelling 1: De kwaliteit van de woningen in de gemeente verbeteren
Operationele doelstelling 1: Bevolking informeren over bestaande premies voor verbetering en aanpassing van woningen
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
46
Strategische doelstelling 2: Realiseren van plaatsen voor noodopvang
Operationele doelstelling 1: realisatie van één plaats voor noodopvang
Strategische doelstelling 3: het aanbod van sociale huur- en koopwoningen in de gemeente verhogen
Operationele doelstelling 1: Verder zetten van het lokaal woonoverleg
Operationele doelstelling 2: realisatie van bijkomende sociale woonprojecten in samenwerking met de sociale huisvestingsmaatschappijen
Operationele doelstelling 3: sociale woonbehoeftenstudie laten uitvoeren door een studiebureau
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
47
6.4. Arbeid en tewerkstelling In de huidige samenleving tel je pas mee als je werkt. Je krijgt immers méér dan ‘loon naar werken’; ook maatschappelijke erkenning, sociale contacten, persoonlijke voldoening, uitzicht op een betere toekomst en nieuwe kansen.
De werkloosheidsgraad in Nevele ligt rond de 4%. Dit is laag in vergelijking met andere gemeenten. De werkloosheid volledig uitschakelen zullen we nooit kunnen. Op het gebied van tewerkstelling kunnen we dan ook niet veel meer realiseren.
Strategische doelstelling: sociale integratie via tewerkstelling bevorderen
Operationele doelstelling 1: de sociale integratie van leefloongerechtigden blijven bevorderen door tewerkstelling artikel 60 of andere sociale tewerkstellingsinitiatieven (+ meer intensieve begeleiding)
Operationele doelstelling 2: diversiteit op de werkvloer (minder-validen, allochtonen)
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
48
6.5. Recht en Maatschappelijke Integratie Het gerecht (en hét recht) bestaat om rechtvaardigheid te garanderen. Niet iedereen slaagt erin om zijn rechten te doen gelden. Er zijn de financiële, de socioculturele en psychologische barrières. Het groeiend aantal rechtsregels en contracten maken dat meer en meer mensen ongeletterd worden in het kluwen van wetten, regelgeving en tenuitvoerleggingen van vonnissen. Vooral kansarmen staan zeer zwak, missen communicatie- en andere vaardigheden om hun mannetje te staan en lopen bovendien meer risico om met het gerecht in aanraking te komen. Ook het recht op maatschappelijke dienstverlening, op allerlei premies en tegemoetkomingen, … zijn door velen niet gekend.
In het OCMW is er een juriste aan het werk voor dossiers collectieve schuldenregeling in het kader van de OCMW-vereniging “Welzijnsband Meetjesland”. Zij heeft drie dagen per maand zitdag bij ons.
Voor juridische bijstand inzake medische kosten, de FOD, het ziekenhuis, … kan men terecht bij de juridische dienst van de ziekenfondsen (niet voor betalingsproblemen).
Voor eenvoudige juridische vragen of aanvragen van tegemoetkoming en premies kan men terecht bij de maatschappelijk werkers van het OCMW. Voor complexere problemen verwijst het OCMW door naar andere diensten. Inzake juridische problemen wordt vaak doorverwezen naar het justitiehuis in Gent voor een eerste advies of voor de aanvraag van een pro-Deoadvocaat. De mogelijkheid bestaat om een zitdag te organiseren in het OCMW van een afgevaardigde van het justitiehuis.
Strategische doelstelling: Bekendheid en toegankelijkheid van het rechtsaanbod vergroten
Operationele doelstelling 1: mogelijkheden exploreren om een zitdag te organiseren in het Sociaal Huis van een afgevaardigde van het justitiehuis
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
49
Operationele doelstelling 2: de courante premies en tegemoetkomingen op regelmatige basis publiceren in de gemeentelijke infokrant
Operationele doelstelling 3: proactief rechtenonderzoek bij senioren
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
50
6.6. Sociaal Huis Tijdens de vergadering van de stuurgroep van 29 september 2005 werd beslist om werk te gaan maken van de opbouw van ons Sociaal Huis. Het Sociaal Huis diende aanvankelijk gerealiseerd te worden tegen 31 december 2006. Het lokaal bestuur was echter genoodzaakt om uitstel aan te vragen. Het uitstel werd toegekend tot 22 mei 2009.
Het decreet Lokaal Sociaal Beleid voorziet dat de lokale besturen een Sociaal Huis oprichten. Zo’n Sociaal huis dient minimaal een informatie-, loket- en doorverwijsfunctie te voorzien. Met andere woorden, een onthaalloket waar de burgers op hun verzoek informatie en antwoord krijgen op de meest uiteenlopende vragen, waar zij op een professionele wijze geholpen worden en/of doorverwezen worden naar andere, meer gespecialiseerde organisaties of diensten. Het Sociaal Huis moet de bevolking regelmatig en op een klare en duidelijke wijze proactief informatie verstrekken over het dienstverleningsaanbod. Via het Sociaal Huis wordt de maximale toegankelijkheid tot maatschappelijke dienstverlening beoogd.
Volgende taken dienen minimaal aan bod te komen: - informatieverstrekking - vraagverheldering - begeleiding - doorverwijzing
Na een open en cliëntvriendelijk onthaal en met oog voor de privacy, zal de vraag van de cliënt aandachtig beluisterd en verhelderd worden. Indien mogelijk zal de vraag onmiddellijk en in een klare en duidelijke taal beantwoord worden. In elk geval zal het probleem aan het loket opgelost kunnen worden: - indien het gaat om een zeer eenvoudige vraag (bijvoorbeeld vraag naar adressen, openingsuren, reglementen, …) - indien er een product wordt afgehaald (formulier, attest, …) - indien het gaat om een eenvoudige administratieve handeling - indien het gaat om de aanvraag van een sociale premie of het afleveren van attesten voor het bekomen van sociale tarieven
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
51
Indien de vraag complexer is, een rechtenonderzoek vereist en/of meer neigt naar individuele hulpverlening, dan zal doorverwezen worden naar een maatschappelijk werker voor een meer diepgaand gesprek of naar een gespecialiseerde dienst of medewerker. Een goede kennis van de Sociale Kaart is een absolute must.
In verband met de doorverwijsfunctie is een goede samenwerking met lokale en regionale actoren uiteraard van groot belang.
In verband met de informatiefunctie zal het belangrijk zijn dat men vanuit het Sociaal Huis een goede documentatie heeft over mogelijke opvang- en hulpvormen en bestaande voorzieningen, die opvang en hulp aanbieden op het lokale en regionale niveau.
Vanuit het Sociaal Huis zal ook meer proactief gewerkt worden. Een maatschappelijk werker zal op termijn alle senioren bezoeken en informatie geven over dienstverlening en rechten, premies en tegemoetkomingen.
Het Sociaal Huis zal zich situeren binnen de bestaande gebouwen van het OCMW. Er zal een sociaal loket geïnstalleerd worden, de buitenschoolse kinderopvang verhuist van het gemeentehuis naar het Sociaal Huis, aanvraag van pensioen en tegemoetkomingen voor personen met een handicap zullen zowel in het gemeentehuis als in het Sociaal Huis kunnen gebeuren. Op deze manier zullen alle diensten op het gebied van sociale dienstverlening zich op één gang bevinden.
Strategische doelstelling: Realisatie Sociaal Huis
Operationele doelstelling 1: installeren loketfunctie
Operationele doelstelling 2: aanvraag tegemoetkomingen en pensioenen mogelijk maken in het Sociaal Huis
Operationele doelstelling 3: zo veel mogelijk sociale diensten trachten te centraliseren in het Sociaal Huis
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
52
Operationele doelstelling 4: samenwerkingsverband met lokale actoren uitbouwen en duidelijke afspraken maken rond doorverwijzing
Operationele doelstelling 5: promotie werking Sociaal Huis
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
53
7. Taakverdeling en werkafspraken tussen de gemeente en het OCMW met betrekking tot de uitvoering van het meerjarenplan
COMMUNICATIE EN INFORMATIE Doelstelling 1
Duidelijkheid, overzichtelijkheid en bekendheid van het sociaal aanbod
Actiepunt 1
Gemeente en OCMW zullen samenwerken op het vlak van communicatie en werken aan duidelijke en overzichtelijke communicatie. Communicatie dient afgestemd te worden op de specifieke doelgroepen (senioren, personen met een handicap, allochtonen)
Coördinatie
gemeente
Betrokken instanties
OCMW, gemeente, thuiszorgdiensten
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
2-jaarlijkse update van sociale kaart en gemeentelijke infogids, diensten actief op het grondgebied in het bezit stellen van deze gids en hen aansporen tot bekendmaking, verwijzing in de gemeentelijke infokrant naar de sociale kaart en gemeentelijke infogids, nieuwe inwoners in het bezit stellen van deze gids, folders van de verschillende thuiszorgdiensten verspreiden onder de bevolking, in het gemeentehuis, bij dokters, … , communicatie op niveau van de burger
Actiepunt 2
Vorming en opleiding van onze personeelsleden om de klantvriendelijkheid te vergroten
Coördinatie
OCMW en gemeente
Betrokken instanties
OCMW en gemeente
Termijn/periode
2008 - 2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in budget / begroting
Evaluatie / Indicatoren
Registratie gevolgde opleidingen
Actiepunt 3
Gemeente en OCMW zullen hun inwoners doorverwijzen wanneer het lokale aanbod ontoereikend is. Hiervoor
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
54
zullen we samenwerken met externe organisaties / lokale actoren en duidelijke afspraken maken. Keuzemogelijkheden zullen aangeboden worden. Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
Alle welzijnsactoren werkzaam op de gemeente
Termijn/periode
2008 - 2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Verslag overlegmomenten, registratie doorverwijzingen
Actiepunt 4
Aanbod bekendmaken aan andere organisaties en vice versa
Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
Alle welzijnsactoren werkzaam op de gemeente
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Verslag ondernomen acties
Actiepunt 5
Op regelmatige basis zal een sociale rubriek verzorgd worden in de gemeentelijke infokrant
Coördinatie
gemeente
Betrokken instanties
OCMW en gemeente
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Gemeentelijke infokrant
Actiepunt 6
De website van de gemeente zal aangepast worden en regelmatig worden geactualiseerd.
Coördinatie
gemeente
Betrokken instanties
gemeente
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Website gemeente Nevele
Doelstelling 2
Bereikbaarheid en toegankelijkheid van het sociaal aanbod
Actiepunt 1
Bij nieuwbouwprojecten en / of onderhoudswerken zal rekening gehouden worden met de toegankelijkheid
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
55
voor rolstoelgebruikers. Plannen zullen worden voorgelegd aan de belanghebbende adviesraden. Wanneer werken aan voetpaden worden uitgevoerd zullen we van de gelegenheid gebruik maken om tevens aanpassingswerken voor rolstoelgebruikers uit te voeren Coördinatie
Gemeente
Betrokken instanties
Gemeente, OCMW, gemeentelijke adviesraad voor personen met een handicap
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Lijst uitgevoerde werken
Actiepunt 2
Het gebruik van de belbus en de mindermobielencentrale promoten
Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
Gemeente en OCMW
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Verslag ondernomen acties
Doelstelling 3
Een kwalitatieve en geïntegreerde eerstelijnsdienst- en hulpverlening bieden door de samenwerking en uitwerking gemeente - OCMW
Actiepunt 1
Realisatie Sociaal Huis
Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
Gemeente en OCMW
Termijn/periode
2007-2008
Kosten / Financiering
€ 7.500
Evaluatie / Indicatoren
Realisatie Sociaal Huis
Actiepunt 2
Bijzondere aandacht voor senioren: verder zetten opleiding seniorenconsulentenvorming aan het Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen door maatschappelijk werkster OCMW
Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
OCMW
Termijn/periode
2008-2009
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
56
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Behalen diploma seniorenconsulent
GEZONDHEID EN WELZIJN GEZONDHEID Doelstelling 1
Actief meewerken aan het behoud en de bevordering van de gezondheid van iedere inwoner, met speciale aandacht voor de kansengroepen
Actiepunt 1
Ondersteuning van LOGO Meetjesland en meewerken aan de projecten en doelstellingen van LOGO Meetjesland
Coördinatie
gemeente
Betrokken instanties
Logo Meetjesland en alle lokale welzijnsactoren
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Registratie van de gevoerde campagnes en meting van het resultaat
Actiepunt 2
Mogelijkheid onderzoeken om in het kader van lokale drugpreventie aan te sluiten bij Drugpunt Deinze
Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
Drugpunt Deinze, OCMW, Gemeente
Termijn/periode
2008
Kosten / Financiering
-
Evaluatie / Indicatoren
Indien overeenkomst: samenwerkingsovereenkomst
Doelstelling 2
Het aanbod van de mantel- en thuiszorg in de gemeente ondersteunen / bestendigen
Actiepunt 1
Het versterken van de communicatie en informatie over het aanbod van de thuisgezondheidszorg
Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
Alle locale welzijnsactoren
Termijn/periode
2008 -2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Verslag ondernomen acties
Actiepunt 2
Het ondersteunen van ouderen die thuiszorg inschakelen
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
57
en het verder stimuleren en ondersteunen van vrijwilligerswerk en mantelzorg Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
OCMW
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Registratie uitbetaalde toelagen
Doelstelling 3
Uitbreiding residentiële welzijnszorg voor ouderen
Actiepunt 1
Realisatie 21 aanleunflats door de sociale huisvestingsmaatschappij “de Volkshaard”
Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
Sociale Huisvestingsmaatschappij en OCMW
Termijn/periode
2008
Kosten / Financiering
-
Evaluatie / Indicatoren
Realisatie aanleunflats
Actiepunt 2
Realisatie nieuwbouwproject RVT Ter Leenen
Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
OCMW
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
± €6.000.000
Evaluatie / Indicatoren
Realisatie nieuwbouwproject
WELZIJN Doelstelling 1
Kwalitatieve en betaalbare kinderopvang voor de inwoners van Nevele
Actiepunt 1
Ondersteuning van de zelfstandige opvanggezinnen
Coördinatie
gemeente
Betrokken instanties
Gemeente, IBO Nevele, zelfstandige opvanggezinnen, dienst Opvanggezinnen Landelijke Kinderopvang, gezinsbond, ziekenfondsen
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
€ 1.375 of € 125 / opvanggezin
Evaluatie / Indicatoren
Registratie gratis vuilniszakken en bonnen voor speelgoed, verslag jaarlijkse bijeenkomst
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
58
Actiepunt 2
In samenwerking met scholen en IBO meewerken aan de verkeersvrije week
Coördinatie
gemeente
Betrokken instanties
IBO, scholen
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Verslag verkeersvrije week
Actiepunt 3
Jaarlijks updaten van de brochure “Opvang van kinderen en jongeren te Nevele”
Coördinatie
gemeente
Betrokken instanties
gemeente (IBO)
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
brochure “Opvang van kinderen en jongeren te Nevele”
Actiepunt 4
Jaarlijks uitbrengen van brochure “Jeugdactiviteiten schoolvakanties”
Coördinatie
gemeente
Betrokken instanties
gemeente (IBO)
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
€ 700
Evaluatie / Indicatoren
brochure “Jeugdactiviteiten schoolvakanties”
Actiepunt 5
Geschikte locatie zoeken voor de buitenschoolse kinderopvang te Merendree
Coördinatie
gemeente
Betrokken instanties
gemeente
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Verslag ondernomen acties of locatie buitenschoolse kinderopvang te Merendree
Actiepunt 6
Opvolging verbouwing nieuwe locatie “Bolleboos”
Coördinatie
gemeente
Betrokken instanties
Gemeente, Lokaal Overleg Kinderopvang
Termijn/periode
2008
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
59
Kosten / Financiering
± € 780.000 (2007)
± € 64.800 (2008 – verrekeningen)
Evaluatie / Indicatoren
Leden van het lokaal overleg informeren over de stand van zaken in verband met verbouwing van de oude pastorij Cyriel Buyssestraat 19
Actiepunt 7
Samenwerking afstemmen met Lokaal Sociaal Beleid: een lid van het Lokaal Overleg Kinderopvang afvaardigen naar de vergaderingen van de stuurgroep Lokaal Sociaal Beleid
Coördinatie
gemeente
Betrokken instanties
Stuurgroep Lokaal Sociaal Beleid, gemeente, Lokaal Overleg Kinderopvang
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
-
Evaluatie / Indicatoren
Deelname van een lid van het Lokaal Overleg Kinderopvang aan de vergaderingen van de stuurgroep Lokaal Sociaal Beleid
Actiepunt 8
Behoefteonderzoek 0 tot 12 jaar
Coördinatie
Gemeente
Betrokken instanties
Gemeente
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Resultaten behoefteonderzoek
Actiepunt 9
Tevredenheidsonderzoek buitenschoolse kinderopvang
Coördinatie
Gemeente
Betrokken instanties
Gemeente
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Resultaten tevredenheidsonderzoek
Actiepunt 10
Het huidig Lokaal Overleg Kinderopvang omvormen tot een gemeentelijke adviesraad
Coördinatie
Gemeente
Betrokken instanties
Gemeente, Lokaal Overleg Kinderopvang
Termijn/periode
2008-2013
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
60
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Uitvoering nieuwe opdrachten en opmaak statuten
Actiepunt 11
Opmaak huishoudelijk reglement Lokaal Overleg Kinderopvang
Coördinatie
Gemeente
Betrokken instanties
Gemeente, Lokaal Overleg Kinderopvang
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Huishoudelijk reglement
Actiepunt 12
Interesses bevragen bij jonge tieners
Coördinatie
Gemeente
Betrokken instanties
Gemeente
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Resultaten bevraging
Actiepunt 13
Bevorderen van de toegankelijkheid van en participatie aan jeugdactiviteiten door kinderen met een handicap
Coördinatie
Gemeente
Betrokken instanties
Gemeente
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Verslag ondernomen acties
Doelstelling 2
Recht op vrije keuze van onderwijs
Actiepunt 1
Keuzevrijheid van onderwijs moet gewaarborgd worden, deze keuze moet gebaseerd worden op een keuze voor een bepaald opvoedingsproject, niet op materiële voordelen
Coördinatie
gemeente
Betrokken instanties
Gemeente, scholen
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
-
Evaluatie / Indicatoren Actiepunt 2
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
Gemeentelijke infrastructuur ter beschikking stellen van
61
alle scholen Coördinatie
Gemeente
Betrokken instanties
Gemeente, scholen
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Verslag terbeschikkingstelling gemeentelijke infrastructuur
Doelstelling 3
Bevorderen van de slaagkansen van kinderen uit kansarme gezinnen en kinderen met een handicap
Actiepunt 1
Scholen motiveren om meer aandacht te besteden aan de persoonlijke en sociale ontwikkeling van kinderen, met bijzondere aandacht voor kinderen uit kansarme gezinnen en kinderen met een handicap
Coördinatie
gemeente
Betrokken instanties
Gemeente, scholen
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
-
Evaluatie / Indicatoren
Verslag ondernomen acties
Doelstelling 4
Ondersteuning van initiatieven / kansen scheppen omtrent bijscholing / omscholing
Actiepunt 1
Cliënten die tewerkgesteld worden in het kader van artikel 60§7 krijgen de kans om één dag per week vorming te volgen
Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
OCMW
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Registratie opleidingen tewerkgestelden artikel 60
Actiepunt 2
allochtonen stimuleren om Nederlandse taallessen te volgen
Coördinatie
OCMW (asielzoekers) + gemeente (inburgeringstraject)
Betrokken instanties
OCMW en gemeente
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
62
Evaluatie / Indicatoren
Registratie aantal asielzoekers toegewezen aan OCMW Nevele die Nederlandse taallessen volgen + registratie doorverwijzingen door gemeente naar ONOV
Doelstelling 5
Jeugdwerk voor iedereen
Actiepunt 1
Stimuleren van kansarmen, personen met een handicap en allochtonen om deel te nemen aan het jeugdwerk
Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
OCMW, gemeente, jeugdverenigingen, organisaties werkzaam op het gebied van personen met een handicap
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Verslag ondernomen acties, registratie aantal nieuwe leden uit de kansengroepen, bekendmaking cultuursubsidie
Actiepunt 2
Extra ondersteuning en promotie van initiatieven die de integratie van kansengroepen in het jeugdwerk bevorderen
Coördinatie
Gemeente
Betrokken instanties
Gemeente, jeugdverenigingen
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
-
Evaluatie / Indicatoren
Verslag van de acties + registratie uitbetaalde toelagen
Doelstelling 6
Ondersteuning van de jeugdraad en beleidsmatiger werken rond ‘Jeugd’
Actiepunt 1
Aanstelling jeugdconsulent
Coördinatie
gemeente
Betrokken instanties
gemeente
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
± € 14.000 (halftijds)
Evaluatie / Indicatoren
Dienstverlening jeugdconsulent
Doelstelling 7
Ruimte creëren voor sport en spel
Actiepunt 1
Aanleg van minimaal één speeltuintje in elke deelgemeente
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
63
Coördinatie
gemeente
Betrokken instanties
gemeente
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
± € 10.000 (materiaal)
Evaluatie / Indicatoren
Realisatie aanleg speeltuintjes
Doelstelling 8
Uitbouw van een aanbod opvoedingsondersteuning
Actiepunt 1:
Afvaardiging van een mandataris van OCMW of
± € 5.000 (aanleg)
gemeente in het Lokaal Samenwerkingsverband Opvoedingsondersteuning Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
OCMW, Lokaal Samenwerkingsverband Opvoedingsondersteuning regio Deinze
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
-
Evaluatie / Indicatoren
Deelname van een afgevaardigde van het OCMW aan de bijeenkomsten van het Lokaal Samenwerkingsverband Opvoedingsondersteuning
Doelstelling 9
Participatie van kansarmen aan het maatschappelijk en cultureel leven bevorderen
Actiepunt 1
Aanmoedigen van verenigingen om extra aandacht aan armoede te schenken, om uitsluiting tegen te gaan, om drempelverlagend te werken
Coördinatie
gemeente
Betrokken instanties
Gemeente, verenigingen werkzaam in Nevele
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Verslag ondernomen acties
Actiepunt 2
Verdere ondersteuning van en samenwerking met Welzijnsschakels
Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
OCMW, Welzijnsschakels
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
64
Evaluatie / Indicatoren
Verslag samenwerkingsinitiatieven
Actiepunt 3
OCMW-cliënten motiveren om gebruik te maken van de subsidie ter bevordering van de maatschappelijke participatie en de culturele en sportieve ontplooiing van gebruikers van de dienstverlening van het OCMW en deze subsidie bekendmaken naar verenigingen toe
Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
OCMW en verenigingen
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Opmaken en verspreiden folder
Actiepunt 4
Opmaken van een inventaris van mogelijke subsidies naar verenigingen toe
Coördinatie
gemeente
Betrokken instanties
Gemeente en verenigingen
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Opmaak inventaris
Doelstelling 10
Toegang tot de sociale grondrechten bevorderen
Actiepunt 1
Realisatie van een laagdrempelig Sociaal Huis
Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
OCMW en gemeente
Termijn/periode
2008
Kosten / Financiering
€ 7.500
Evaluatie / Indicatoren
Realisatie Sociaal Huis
Doelstelling 11
Integratie van personen met een handicap bevorderen
Actiepunt 1
Verdere ondersteuning van de gemeentelijke adviesraad voor personen met een handicap
Coördinatie
gemeente
Betrokken instanties
Gemeente, OCMW, gemeentelijke adviesraad voor personen met een handicap
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
65
Evaluatie / Indicatoren
Verslag bijeenkomsten adviesraad, gevraagde adviezen en opgevolgde adviezen
Actiepunt 2
Informatie en communicatie afstemmen op personen met een handicap
Coördinatie
Gemeente
Betrokken instanties
Gemeente en OCMW
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Folders, infokrant, briefwisseling
Actiepunt 3
Bij nieuwbouwprojecten en / of onderhoudswerken zal rekening gehouden worden met de toegankelijkheid voor rolstoelgebruikers. Wanneer werken aan voetpaden worden uitgevoerd zullen we van deze gelegenheid gebruik maken om tevens aanpassingswerken voor rolstoelgebruikers uit te voeren
Coördinatie
Gemeente
Betrokken instanties
Gemeente, OCMW, gemeentelijke adviesraad voor personen met een handicap
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Lijst uitgevoerde werken
Actiepunt 4
Het aanbod van ondersteuning voor personen met een handicap met mobiliteitsproblemen in de gemeente beter bekend maken en verder uitbouwen
Coördinatie
gemeente
Betrokken instanties
Gemeente en OCMW
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Verslag ondernomen acties
Actiepunt 5
Verenigingen aansporen om open te staan voor personen met een handicap
Coördinatie
gemeente
Betrokken instanties
Gemeente en verenigingen
Termijn/periode
2008-2013
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
66
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Verslag ondernomen acties
Doelstelling 12
De levenskwaliteit van ouderen verhogen
Actiepunt 1
Het veiligheidsgevoel verbeteren
Coördinatie
gemeente
Betrokken instanties
Gemeente en politie
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Verslag ondernomen acties (verkeersveiligheid, verhelpen onveilige of storende situaties in het straatbeeld, woningbeveiliging, …)
Actiepunt 2
Zorgen dat meer ouderen op de hoogte zijn van het bestaande aanbod wooninitiatieven voor ouderen op lokaal (en regionaal) niveau (RVT, aanleunflats, serviceflats, kortverblijf, dagverzorging)
Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
OCMW, ouderenvoorzieningen
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Verslag ondernomen acties
Actiepunt 3
Aanbod voor senioren in gemeente en regio in kaart brengen, bundelen in een gids en verspreiden aan belanghebbenden
Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
Gemeente, OCMW, verenigingen
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
€ 2.000
Evaluatie / Indicatoren
2008: informatie bundelen ; 2009-2013: gids verdelen + updaten
Actiepunt 4
Realisatie van een gesloten afdeling voor dementerende senioren in het RVT Ter Leenen
Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
OCMW
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
67
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Zie “Gezondheid” doelstelling 3 actiepunt 2
Evaluatie / Indicatoren
Realisatie gesloten afdeling voor dementerende senioren in RVT Ter Leenen
Doelstelling 13
Ouderen maximaal thuis ondersteunen zodanig dat zij zo lang mogelijk in hun vertrouwde omgeving kunnen blijven wonen
Actiepunt 1
Het aanbod van ondersteuning voor senioren met mobiliteitsproblemen in de gemeente beter bekend maken
Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
Gemeente en OCMW
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Registratie gebruik MMC
Actiepunt 2
Het aanbod van mantel- en thuiszorg in de gemeente ondersteunen / bestendigen
Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
OCMW en thuiszorgdiensten
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Registratie uitbetaalde toelagen
Actiepunt 3
Een maatschappelijk werker van het OCMW zal zich specialiseren in de (administratieve) ondersteuning van senioren (seniorenconsulent)
Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
OCMW
Termijn/periode
2008 - 2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Behalen diploma seniorenconsulent, registratie dienstverlening
HUISVESTING Doelstelling 1
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
De kwaliteit van de woningen in de gemeente verbeteren
68
Actiepunt 1
bevolking informeren over bestaande premies voor verbetering en aanpassing van woningen
Coördinatie
gemeente
Betrokken instanties
OCMW en gemeente
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
2008: informatie bundelen; 2009-2013: informatie verdelen
Doelstelling 2
Realiseren van plaatsen voor noodopvang
Actiepunt 1
realisatie van één plaats voor noodopvang
Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
OCMW
Termijn/periode
2013
Kosten / Financiering
Nog te bepalen
Evaluatie / Indicatoren
Realisatie noodopvang
Doelstelling 3
Het aanbod van sociale huur- en koopwoningen in de gemeente verhogen
Actiepunt 1
Verder zetten van het Lokaal Woonoverleg
Coördinatie
gemeente
Betrokken instanties
Gemeente, OCMW, sociale huisvestingsmaatschappijen, VMSW, Wonen Oost-Vlaanderen, Provincie OostVlaanderen
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Registratie overlegmomenten
Actiepunt 2
Realisatie van bijkomende sociale woonprojecten in samenwerking met de sociale huisvestingsmaatschappijen
Coördinatie
gemeente
Betrokken instanties
Gemeente, OCMW en Sociale Huisvestingsmaatschappijen
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
-
Evaluatie / Indicatoren
Registratie projecten
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
69
Actiepunt 3
sociale woonbehoeftenstudie laten uitvoeren door een studiebureau
Coördinatie
Gemeente
Betrokken instanties
Gemeente
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
woonbehoeftenstudie
ARBEID EN TEWERKSTELLING Doelstelling 1
Sociale integratie via tewerkstelling bevorderen
Actiepunt 1
De sociale integratie van leefloongerechtigden blijven bevorderen door tewerkstelling artikel 60 of andere sociale tewerkstellingsinitiatieven (+ meer intensieve begeleiding)
Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
OCMW en gemeente
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Registratie aantal tewerkstellingen artikel 60 en andere
Actiepunt 2
Diversiteit op de werkvloer (minder-validen, allochtonen)
Coördinatie
OCMW en gemeente
Betrokken instanties
OCMW en gemeente
Termijn/periode
2008-2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Registratie aantal tewerkstellingen minder-validen en allochtonen
RECHT EN MAATSCHAPPELIJKE INTEGRATIE Doelstelling 1
Bekendheid en toegankelijkheid van het rechtsaanbod vergroten
Actiepunt 1
Mogelijkheden exploreren om een zitdag te organiseren in het Sociaal Huis van een afgevaardigde van het justitiehuis
Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
Commissie Voor Juridische bijstand Gent
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
70
Termijn/periode
2008
Kosten / Financiering
-
Evaluatie / Indicatoren
Indien overeenkomst: registratie aantal cliënten
Actiepunt 2
De courante premies en tegemoetkomingen op regelmatige basis publiceren in de gemeentelijke infokrant
Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
OCMW en gemeente
Termijn/periode
2008 – 2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Registratie verschenen artikels
Actiepunt 3
Proactief rechtenonderzoek bij senioren
Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
OCMW
Termijn/periode
2008 - 2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Registratie van de dienstverlening
SOCIAAL HUIS Doelstelling 1
Realisatie Sociaal Huis
Actiepunt 1
Installeren loketfunctie
Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
OCMW
Termijn/periode
2008
Kosten / Financiering
€ 7.500
Evaluatie / Indicatoren
Realisatie loket
Actiepunt 2
Aanvraag tegemoetkomingen en pensioenen mogelijk maken in het Sociaal Huis
Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
OCMW en gemeente
Termijn/periode
2008
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Aanvraag tegemoetkoming en pensioenen mogelijk in het Sociaal Huis
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
71
Actiepunt 3
zo veel mogelijk sociale diensten trachten te centraliseren in het Sociaal Huis
Coördinatie
gemeente
Betrokken instanties
OCMW en gemeente
Termijn/periode
2008
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Sociale diensten gehuisvest in het Sociaal Huis
Actiepunt 4
samenwerkingsverband met lokale actoren uitbouwen en duidelijke afspraken maken rond doorverwijzing
Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
Alle welzijnsactoren werkzaam in de gemeente
Termijn/periode
2008 - 2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
Registratie overlegmomenten
Actiepunt 4
Promotie werking Sociaal Huis
Coördinatie
OCMW
Betrokken instanties
Alle welzijnsactoren werkzaam in de gemeente
Termijn/periode
2008 - 2013
Kosten / Financiering
Algemene kosten opgenomen in begroting / budget
Evaluatie / Indicatoren
verslag gevoerde acties
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
72
8. Participatie / Inspraak In het decreet wordt een bijzondere ruimte voorzien voor samenwerking en overleg tussen het lokaal bestuur en de andere lokale actoren.
De stuurgroep organiseerde een hoorzitting met de lokale actoren uit de sociale sector op 29 augustus 2005. Alle locale actoren werden uitgenodigd op een hoorzitting. Bedoeling was om een antwoord te krijgen op volgende vragen: Wat zijn de knelpunten binnen onze gemeente? Waar situeren er zich problemen? Hoe kunnen we komen tot een betere samenwerking? Hoe kunnen we ons dienstverleningsaanbod beter op mekaar afstemmen? Aan welke beleidsthema’s moet bijzondere aandacht geschonken worden? Volgende organisaties werden aangeschreven: - ziekenfondsen - thuisverpleging / familiezorg / … - ziekenzorg - Kind & Gezin - Seniorenbonden - Welzijnsschakels - Gemeentelijke Raad voor Personen met een Handicap - Vakbonden - Jeugdraad - Politie - Gezinsbonden - Scholen
De hoorzitting van de lokale actoren heeft niet veel informatie opgeleverd. We kunnen besluiten dat er een voldoende aanbod is aan diensten, maar dat er nood is aan meer samenwerking, overleg en doorverwijzing tussen de verschillende diensten.
De lokale actoren en bevolking zijn vertegenwoordigd in de stuurgroep Lokaal Sociaal Beleid. Op die manier krijgen verschillende doelgroepen een stem binnen het Lokaal Sociaal Beleid:
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
73
-
gemeentelijke raad voor personen met een handicap: een stem voor personen met een handicap
-
seniorenraad: een stem voor de senioren
-
KLJ Nevele (omwille van niet-interesse deelname jeugdraad): een stem voor de jeugd
-
Kind en Gezin: een stem voor het jonge gezin
-
Welzijnsschakels: een stem voor mensen die in armoede leven
-
Sint-Gerolfschool: een stem voor kinderen en ouders
-
Buitenschoolse kinderopvang
-
Familiezorg: vertegenwoordigd de thuiszorgdiensten
-
Bond Moyson: vertegenwoordigd de ziekenfondsen
-
Ziekenzorg
-
Vertegenwoordigers OCMW en gemeente
De stuurgroep is divers vertegenwoordigd. Tijdens de bijeenkomsten werd duidelijk dat we heel wat van elkaar kunnen opsteken. Het werd tevens een platform voor het uitwisselen van informatie. Op die manier leerden we elkaar als dienst ook beter kennen, wat de dienstverlening enkel maar kan bevorderen.
Deze stuurgroep zal ook verder blijven samenkomen tijdens de periode 2008-2013 om de realisatie van het Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013 verder op te volgen, vorm te geven en uit te werken. De stuurgroep zal minimaal vier maal per jaar samenkomen. Evaluatie zal jaarlijks gebeuren.
Het Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013 zal op de gemeentelijke website geplaatst worden met mogelijkheid tot reacties en opmerkingen van inwoners.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
74
9. Goedkeuring
Goedgekeurd door de stuurgroep in zitting van …./…./………
Goedgekeurd door de OCMW-raad in zitting van …./…./………
Goedgekeurd door de gemeenteraad in zitting van …./…./………
Lokaal Sociaal Beleidsplan Nevele
75