Pedagogisch werken met plezier
’s
Speel- & Leerbrief
JULI 2015
SPELEN MET WATER! Water: het kost bijna niets, het is bijna overal en het is zo heerlijk verfrissend in de zomer! Kortom, een prima speelmateriaal voor jonge kinderen. Als er water en het liefst ook nog zand is, bedenkt elk kind een eigen spel op maat. Laat dat gebeuren, maar geef hier en daar ook een tip en daag peuters daardoor uit om misschien nog meer te ontdekken. In PIPPO gaan bijna alle verhaaltjes over water. In deze Speel- & Leerbrief lees je dat de avonturen van aapje Pippo, Beertje Bruin en peuter Max een mooie aanleiding zijn voor meer activiteiten dan voorlezen alleen.
Ik wens jullie veel pedagogisch lees- en speelplezier met deze Speel- & Leerbrief!
redactie PIPPO
Marja Baeten
LEESTIP In het midden van PIPPO lees je hoe interactief voorlezen ervoor kan zorgen dat een boekje dat je soms heel vaak moet voorlezen, toch elke keer weer iets verandert van inhoud en betekenis.
Speel- & Leerbrief
Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar De Speel- en Leerbrief verwijst regelmatig naar het Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar. Dit boek is een naslagwerk en inspiratiebron voor pedagogisch medewerkers in de kinderopvang.
JULI 2015
1
Aapje Pippo ! een ideeid heeft een ee!
Vragen bij de foto’s
Als je het verhaaltje van aapje Pippo hebt voorgelezen, kun je met de kinderen napraten over het verhaaltje. De foto’s bij dit verhaaltje nodigen uit tot het stellen van verschillende vragen. Kinderen leren zo om nog beter naar een illustratie of foto te kijken. - Hoe kijkt aapje Pippo op foto 1? - Waarom kijkt hij zo? - Kijkt aapje Pippo op foto 2 anders? Hoe komt dat, denk je? - Waarom heeft aapje Pippo een zwembandje om? - Waarmee roeit de knuffelbeer van aapje Pippo? - Ligt er nóg zo’n lepel in de boot? - Welke kleur heeft de roeispaan van aapje Pippo? - Welke kleuren hebben de twee kleine lepels? - Je ziet in het bootje ook een mandje staan. Wat zit daarin? Wat gaat aapje Pippo daarmee doen, denk je?
In het fotoverhaal vaart aapje Pippo in een roeibootje op het water. Lees de tekst aan de kinderen voor. Zorg dat iedereen die luistert de foto’s van aapje Pippo goed kan zien. Wijs tijdens het lezen de voorwerpen aan die in de tekst worden genoemd. De heel jonge kinderen zullen daardoor beter gaan kijken en luisteren. Ze leren zo om het verband te leggen tussen tekst en beeld.
Achtergrond
Er is meer te zien dan je denkt Samen met kinderen naar illustraties kijken, werkt stimulerend voor de taal- en denkontwikkeling van kinderen. Door vragen te stellen wijs je ze erop dat er in een foto of tekening meer informatie zit dan je misschien eerst denkt. Voor veel vragen die je stelt naar aanleiding van een illustratie vind je geen kant-en-klaar antwoord in het verhaal dat erbij hoort. Dat verhaal geeft wel aanwijzingen. Daarom is het leuk om met kinderen de details vanuit het eigen denkvermogen en met de eigen woordenschat nader te verklaren.
Speel- & Leerbrief
Activiteit - Bootjes maken
Omdat in PIPPO zoveel verhaaltje over water gaan, is het leuk om met water te gaan spelen. En met water spelen is nóg leuker als je bootjes hebt. Zo maak je zelf zeilbootjes met de kinderen: Dit heb je nodig: plastic doppen, stukjes klei, ijsstokjes, gekleurd papier en lijm. Zo ga je te werk: de kinderen drukken in elke dop een stukje klei. Zorg dat het goed vastzit. Knip van stevig papier driehoekjes. Plak die vast tussen twee ijsstokjes. Als de lijm gedroogd is, duw je de ijsstokjes in de klei. Varen maar!
JULI 2015
2
Beertje Bruin speelt aan zee Beertje Bruin speelt aan de rand van de zee. Hij graaft met zijn schep een kuil in het zand en wordt dan verrast door een golf. Beertje Bruin wordt kletsnat, maar vindt dat niet erg. Dit verhaaltje nodigt uit om kinderen eigen ervaringen te laten uitwisselen. Vraag aan de kinderen wie ook wel eens op het strand is gewees t. Wie weet wat een golf is? Wat doet een golf?
Achtergrond:
Waarom thema’s bij jonge kinderen? PIPPO heeft niet voor niets elk boekje een thema. In de Speel- & Leerbrief proberen we om dat thema van nog meer verschillende kanten te bekijken. Zoals golven: je kunt erover lezen, plaatjes kijken, kleuren, zingen en een spel spelen. Zo verbind je werkwijzen en begrippen op veel verschillende manieren aan elkaar. En dat is precies hoe jonge kinderen leren. De onderwerpen sluiten aan bij de belevingswereld van de kinderen, alle zintuigen kunnen worden ingezet, het is een sociaal proces en er is de mogelijkheid om te experimenteren.
Activiteit
Een liedje zingen en golven maken Op de volgende bladzijde staat een tekenspelletje met golven. Maak voor elk kind een kopie van de bladzijde en teken samen de golven af. Op een bladzijde staat ook een liedje. Zing dat golfliedje op de wijs van de eerste regel van ‘Altijd is Kortjakje ziek’ (2x). Herhaal het totdat de kinderen regels mee kunnen zingen. Tijdens het zingen kun je ook golven maken. Dit heb je nodig: Een grote lap stof of voering van ongeveer 2x2 meter (of groter) Aan elke kant van de lap staan kinderen. Zij houden de lap stof vast. Laat ze eerst per kant oefenen hoe ze golven kunnen maken. Grote golven en heel kleine golven. Je kunt ook nog een golvenspel spelen. Kinderen die tegenover elkaar staan maken kleine golven met de lap stof. De kinderen die aan de twee andere kanten staan, laten nu de doek los en kruipen onder de golven door zolang het golfliedje wordt gezongen. Zing het liedje een paar keer achter elkaar. Als het zingen stopt, ruilen de kinderen van rol.
Dansen als de golven Zet lieflijke muziek op. Ga met de kinderen in de vrije ruimte staan. Beweeg je armen als de golven van de zee. Doe het langzaam voor en stimuleer de kinderen om jou na te doen. Probeer ook om golfbewegingen met je lijf te maken. Als de muziek zachtjes klinkt, maak je kleine golfjes. Als je de muziek harder zet, worden de golven groter. Dan waait het hard!
Speel- & Leerbrief
JULI 2015
3
Deze golftekening is van:
Golf maar golf maar op en neer Golf maar golf ik wil nog meer
Speel- & Leerbrief
..........................................
Golf maar golf maar naar me toe Golf maar golf word nou niet moe.
JULI 2015
4
De avonturen van Max MAX EN DE KIKKER
De kleine wereld van de trein Op het perron van het station stappen mensen in de trein. Let op! De trein gaat zo vertrekken. Goede reis, allemaal!
Het is warm buiten. Max gaat met papa en mama naar de rivier om te zwemmen. Papa springt als een kikker in het water en even denkt Max dat papa ook echt in een kikker is veranderd.
Treintje spelen
Al sinds de tijd dat er stoomtreinen zijn, spelen kinderen treintje met elkaar. De trein prikkelt blijkbaar de fantasie en is ook eenvoudig te imiteren: kinderen in een rij achter elkaar, op de grond of op stoeltjes, zijn meteen een trein.
Spel:
Activiteit Zo zwemmen de dieren
De papa van Max springt en zwemt als een kikker in het water. Kunnen de kinderen dat ook? Laat ze goed naar de tekening kijken van de kikker op bladzijde 16. Hoe springt een kikker uit het water? Doe het maar na. Maak op de vloer een zogenaamde rivier. Daar moeten de kinderen als een kikker overheen springen. Bedenk dan samen hoe andere dieren naar de overkant van de rivier gaan. Hoe doet een hond dat? Hoe zwemt een eend? Wat doet een dolfijn? Laat één kind het steeds voordoen. De rest doet het na. Als je aan de overkant van de rivier bent, kies je samen een ander dier om na te doen.
Speel- & Leerbrief
Een kind is de conducteur. De andere kinderen zitten in de kring op een stoeltje. Zeg nu het versje op. Bij de laatste regel wijst de conducteur een kind aan. Die komt met het stoeltje in zijn trein. Na elk couplet wordt de trein langer en langer. Er rijdt een treintje door het land En hier is het station En komt hij langs dan haalt hij steeds Een nieuwe treinwagon Hij puft, hij stampt, hij schudt, hij fluit En dan vertrekt hij gauw Zeg, conducteurtje, kies maar uit Wie mag er mee met jou? Bron: kinderliedjes.info
Teksten: Marja Baeten. Adviezen voorlezen: Sardes. Adviezen activiteiten baby’s en dreumesen: Kjille Soeting.
JULI 2015
5
