Pedagogisch werken met plezier
’s
Speel- & Leerbrief
MEI 2015
ZE KOMEN VOOR DE VRIENDJES! Als je aan kinderen in de kinderopvang vraagt wat ze er leuk vinden, klinkt het steevast: de andere kinderen. De aanwezigheid van mogelijke vriendjes wordt als heel positief ervaren. Als pedagogisch medewerker of gastouder reden genoeg om al deze kinderen een pedagogische omgeving aan te bieden waarin ze sociale kennis en vaardigheden kunnen opdoen. Zoals het zich inleven in een ander, communiceren, samenwerken, anderen helpen, conflicten voorkomen en oplossen. In PIPPO van deze maand is vriendschap het thema. De verhaaltjes bieden stuk voor stuk mogelijkheden om over het onderwerp te praten en te vertellen, te spelen en te knutselen. In deze Speel- & Leerbrief staan uitgewerkte ideeën die direct bij de PIPPO-verhaaltjes aansluiten en ... een moederdagtekening om zelf af te maken. Ik wens jullie veel pedagogisch lees- en speelplezier met deze Speel- & Leerbrief!
redactie PIPPO
Marja Baeten
LEESTIP In het midden van PIPPO worden de vijf vaste PIPPO-vriendjes toegelicht: wat is elke maand hun rol en betekenis in het boekje? Lees ook hoe je de PIPPO-vriend bij uitstek bestelt: de PIPPO-aap!
Speel- & Leerbrief
Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar De Speel- en Leerbrief verwijst regelmatig naar het Pedagogisch kader kindercentra 0-4 jaar. Dit boek is een naslagwerk en inspiratiebron voor pedagogisch medewerkers in de kinderopvang.
MEI 2015
1
Aapje Pippo en! idee! e efntid e e e e e h
In het fotoverhaal wil aapje Pippo een cadeautje maken voor zijn beste vriend, zijn gele knuffelbeertje. Aapje Pippo maakt voor hem een tekening! Goed idee, aapje Pippo! Een tekening maken voor iemand die je aardig vindt, is een goed gebruik. Kinderen zullen het waarschijnlijk kennen. Of anders leren ze het kennen in de opvang. Deze maand is het moederdag. Ook dat is een heel goede reden om een tekening te maken. Voor kinderen is een leeg vel papier soms nog een te grote uitdaging. Ze vinden het fijner als er al iets getekend is dat ze kunnen afmaken, aanvullen en versieren. Op pagina 4 zijn dat de bloemen voor mama. Maak voor elk kind een kopie.
Speel- & Leerbrief
MEI 2015
2
Beertje Bruin en zijn vriend je De vriend van Beertje Bruin heet Beertje Grijs. Af en toe spelen de twee beertjes bij elkaar. Vandaag gaan ze voetballen. Beertje Grijs valt en zijn knie bloedt. Je ziet op pagina 6 dat niet alleen Beertje Grijs daarom moet huilen. Gelukkig is Mama Beer er om te troosten en een pleister te plakken. Zorg dat de kinderen die naar het verhaal luisteren, de illustraties goed kunnen zien. Wijs tijdens het lezen de voorwerpen en begrippen aan die in de tekst worden genoemd. Zo leren de jongste kinderen om verbanden te leggen tussen beeld en woord.
Benoem de emoties
In dit verhaaltje spelen veel verschillende emoties een rol. Er is enthousiasme en blijdschap maar ook pijn en verdriet. Gebruik dit verhaaltje om deze emoties te leren benoemen. De getekende gezichtsuitdrukkingen van de beertjes zijn duidelijk herkenbaar. Benoem voor de kinderen de meest eenvoudige emoties: blij, verdrietig, boos, bang, verlegen. Laat kinderen ook zelf woorden geven aan de gezichtsuitdrukkingen van de twee beertjes.
Speel- & Leerbrief
Activiteit Maak emotiebordjes Je hebt er een kartonnen bordje voor nodig, een paar stukjes stevig papier of dun karton en een paar splitpennen. Maak op het bordje een gezicht met twee ogen, een mond en twee wenkbrauwen. De neus kun je tekenen. Door ogen, wenkbrauwen en mond te verdraaien, verandert ook de gezichtsuitdrukking. Speel ermee met de kinderen. Laat het bordje kijken als Beertje Grijs toen hij blij was. Of laat het bordje kijken als Beertje Bruin toen Beertje Grijs gevallen was.
MEI 2015
3
Bloemen voor de liefste mama
Van .......................................... Speel- & Leerbrief
MEI 2015
4
s Plaatjes en woord je n van rollende wiele Plaatjes en woordjes zijn bedoeld om de woordenschat van jonge kinderen uit te breiden. Bijna alle rollende wielen waar peuters zelf mee te maken krijgen, staan op pagina 8 afgebeeld. Benoem elk voorwerp. Voor heel jonge kinderen zeg je het woord hardop en nodig je de kinderen uit om het na te zeggen. Als ze dat proberen, zeg jij het woord daarna nóg een keer. Bij oudere peuters wijs je het voorwerp aan en laat je hen het zelf zeggen. Ook dan is het soms goed om de juiste uitspraak nog eens te herhalen.
Activiteit Op wielenspeurtocht en een wielententoonstelling 1. Tel met elkaar de wielen van elk vervoermiddel. Soms weet je dat een wiel er is, maar je ziet het niet. Het zit achter een stukje van de tekening. Leg dat uit. 2. Ga met elkaar in de kinderopvang op zoek naar de hier afgebeelde vervoermiddelen. Houd een lijstje bij en tel de loopfietsjes, de buggy’s en de driewielers in de kinderopvang. 3. Zoek ook naar nog andere vervoermiddelen met wielen. Dat kunnen echte voorwerpen zijn, maar ook speelgoed. Benoem die vervoermiddelen en tel de wielen.
Muisje Meisje speelt verstoppertje Het verhaal van Muisje Meisje is interactief, je speelt met het figuurtje van Muisje Meisje het verhaaltje na dat je ook leest.
Speel- & Leerbrief
Van kiekeboe naar verstoppertje Muisje Meisje speelt een spel dat al heel oud is en nog steeds over de hele wereld wordt gespeeld. Verstoppertje spelen is eigenlijk een vervolg op het zogenaamd kiekeboe spelen. De functie daarvan is dat jonge kinderen spelenderwijs leren dat wat je niet ziet, niet voor altijd weg is. Zoals papa’s en mama’s als een kind op de kinderopvang is. Verstoppertje spelen gaat nog een stapje verder. Als ze zichzelf actief verstoppen voor een ander gaan peuters nog beter begrijpen dat je niet bang hoeft te zijn om iemand kwijt te raken als die uit het zicht verdwijnt.
MEI 2015
5
De avonturen van Max Een verrassing voor Max Max wordt vandaag door zijn
vriendjes op de opvang verrast. Hij is jarig en er is taart. En er zijn een heleboel vriendjes die voor Max een liedje zingen. Een leuke aanleiding om met de kinderen ook een vriendenliedje te leren.
Zing samen een vriendenliedje Zoveel vriendjes bij elkaar, klap in je handen en draai nu maar. Jij bent mijn vriend, ik stuur je een zoen. Laten we samen een dansje doen! Zoveel vriendjes bij elkaar, klap in je handen en draai nu maar. Zing dit lied op de wijs van: Olifantje in het bos. Bewegen: Loop met elkaar in de kring. Iedereen geeft elkaar een hand. Bij de zin: ‘Klap in je handen’, laten de kinderen elkaar los, klappen ze in de handen en draaien ze een rondje. Daarna pakken ze elkaars handjes weer vast. Bron: JufKarolien,skynetblogs.be
Speel- & Leerbrief
Maak samen een vriendjesslinger Vouw een lange reep papier als een harmonica op. Teken op het bovenste vlak een poppetje met twee uitgestoken armen. Zorg dat de handen en de driehoekige lijfjes helemaal tot aan de gevouwen rand komen. Knip het poppetje uit. Zorg dat je niet in de vouwen knipt waar de handen en lijfjes tegen elkaar komen. De poppetjes houden allemaal elkaars hand vast als ze uitgeknipt zijn. Ook de lijfjes zitten aan elkaar vast. Je maakt de vriendjesslinger zo lang als je wilt. Kinderen kunnen van elk poppetje een vriendje maken. Laat ze tekenen en kleuren. Een foto in de gezichtjes plakken kan natuurlijk ook. Uit: Papier & Schaar & Lijm door Catherine Woram. Uitgeverij Becht.
Teksten: Marja Baeten. Adviezen voorlezen: Sardes. Adviezen activiteiten baby’s en dreumesen: Kjille Soeting.
MEI 2015
6
