LEDEN- TIJDSCHRIFT MIDDENIN

Afzender: Scouts en Gidsen Vlaanderen vzw Lange Kievitstraat 74, B-2018 Antwerpen

Zeswekelijks tijdschrift van Scouts en Gidsen Vlaanderen (uitgezonderd aug & sept) Jaargang 36 Afgiftekantoor: gent X • P409371

LEDENTIJDSCHRIFT

MIDDENIN

20 aprIL 2012

14-15

18-19

31

Wat willen jullie uitstralen met de groep? Tips om het imago van de groep te verbeteren

Heb het lef om te surfen op intuïtie. Interview met Jan Van Reusel

Met snoep, lucifers of flappen: gespreksmethodieken

Het volgende nummer verschijnt half juni 2012

België-Belgique P.B. 9099 Gent X BC9827

voorwoord

Return to sender Communicatie: al even delicaat als alomaanwezig, vaak anders bedoeld dan begrepen, doet leven, kan pijn doen, op het scherp van de snee of net heel plat, soms te vroeg, dan weer te laat… In ieder geval altijd in relatie tot iemand anders én je kan niet niet communiceren. In een omgeving waar samenwerken de basis is, kan je communicatie dus niet wegdenken. Je kan er alleen maar mee omgaan. Dat is soms zoeken. En dat is scouting. En dat is soms genieten, en ook dat is scouting. Dat is meteen ook de uitdaging aan hoofdredacteur zijn van dit tijdschrift. Het is altijd zoeken (en soms ook vloeken) naar een

goed evenwicht, naar een fijne mix van inspirerende inhoud en duidelijke boodschappen terwijl de deadline nadert. Maar het is ook genieten van de samenwerking met de schrijvers, van dit boekje te zien groeien van platte tekst naar een aantrekkelijk geheel. En om het uiteindelijk te kunnen verzenden en het dan weer spannend te vinden wat jij ervan denkt. Return to sender, da’s wanneer je weet dat je boodschap aangekomen is zoals ze bedoeld is. En als dat niet zo is, van vooraf aan beginnen. Iets spannender bestaat er volgens mij niet tussen mensen.

Scouting, da’s durven, communiceren ook!

Veel leesplezier, Els Hoofdredacteur

BEELDIG

Tijdens de voorbereidingen van het opendeurweekend bij Scouts en Gidsen 60ste Sint-Jozef uit Mortsel/Boechout met als thema duizend-en-één-nacht ontstond een stevige discussie over het al dan niet huren van een échte kameel. Ze kozen uiteindelijk voor de tussenweg: een echt kamelenkostuum. Diervriendelijk en minstens even leuk! Leiders Ward en Pieter-Jan offerden zich op om in het snikhete kostuum te kruipen, tot groot plezier van alle aanwezigen. {foto: Jeroen Broeckx}

Takken

8-9

4-5 • Kapoenen & zeehondjes • Ik ben mijn knuffel kwijijijijt Hoe leg je een spel uit aan kapoenen? Inspraak is nuttig, 6-7 • Kabouters & (zee)welpen • Tuinkabouters en Robinsonwelpen dan hebben we Uitnodigingen maken: los de puzzels op en je krijgt hopen tips. 8-9 • Jonggivers & scheepsmakkers • Waarom puddingquiz niet leuk is activiteiten die wij tof vinden Hoe je “Blackbox” kan gebruiken om inspraak te organiseren bij jonggivers 10-11 • Gidsen & (zee)verkenners • De facebookgeneratie Hoe je facebook kan gebruiken bij gidsen/verkenners. 12-13 • Jins & loodsen • Klamme handjes Feedback geven en ontvangen bij jins: hoe doe je het? 14-15 • Groepsleiding • Je imago maakt of kraakt Tijd om het imago van de groep onder handen te nemen? Snel lezen.

18 -19

, Thema s

Groepen moeten nadenken over boodschappen

16 • Krak?Boem! • Krak?Boem! communicatie die ze willen geven aan hun publiek. Pagina vol smaakmakers. 18-19 • Interview • Surfen op passie en intuïtie Interview met Jan Van Reusel, verantwoordelijke communicatiebeleid van Scouts en Gidsen Vlaanderen. 21 • Gemeenteraadsverkiezingen • Wij willen inspraak Organiseer een politiek debat en sluit aan bij Debattle. 22-23 • Internationaal • Ik ga naar het buitenland en ik spreek... gebarentaal voor reizigers. 24 • akabe • Een sjaal of naar toilet Smog: Spreken met ondersteuning van gebaren. 25 • diversiteit • Respect, leiderschap en verantwoordelijkheid Interview met Ilias, Vlaming met Marokkaanse roots. 26 • Complimenten • Goed gedaan Zeggen dat het goed is, doen we te weinig. Een hoop inspirerende voorbeelden. 27 • Slecht nieuws • Tussen verstand en gevoel Hoe breng je slecht nieuws? Tips. 28-29 • Lokalen • Het lokaal als etalage Hoe zet je de trots van jullie groep in de kijker? 30 • Crisiscommunicatie • Als het noodlot toeslaat Communiceren in noodsituaties. 31 • Vorming • It’s all about the talking Vijf gespreksmethodieken.

27

02

ste elaar - Reet verkleed De wolven (welpen) van den 92 Scouts Aarts in de buurt tijdens ht ektoc fotozo een s als geheime agenten tijden xxxx} een Mission Impossiblevergadering. {foto:

Rubrieken

De kapoenen van Scouts en Gidsen 5-19 St.Lutgardis-Maria Mediatrix verkleed als bijtjes op takweekend in Zandvliet. {foto: Ona Meirlaen}

Wil je hier ook een foto van jezelf, je groep of tak? Mail ze dan naar [email protected]. Graag met naam van de fotograaf,groepsnaam, een korte uitleg over de activiteit en in een zo hoog mogelijke resolutie.

17 • nautische communicatie • Praten met vlaggen Zeescouting heeft iets met morse, vlaggen en een alfabet. En je kan een “marcelleke” winnen. 20 • Goed geregeld • Hoe breng je je scouts- en gidsengroep online? Tips voor een mooie, toegankelijke website. 32 • Ik was erbij • Jintro op Moerkensheide, Maak kabaal 33 • Publicatie in de kijker • Dag vader, dag moeder Communiceren met ouders 34 • kolom • Zender, boodschap ontvanger ... en af en toe een beetje ruis. 36 • Deze pagina is van … • Jinglorious Basterds uit Hever

De gidsen van 28ste Maria Regina Gidsen Edegem op gidsenkamp voorbije zomer. Het kampthema was Facebook. {foto: Donald Valkaert}

Ook nog 2• 32 • 34 • 35 •

Beeldig Scoutskrant Colofon Advertentie De Banier

Concrete tips die het gemakkelijker maken om slecht nieuws te brengen.

28- 29 Communiceren met je lokaal: van afval opruimen tot bordjes ophangen.

methodiek

Kapoenen/zeehondjes

Ik ben mijn knuffel kwijijijijijijt Speluitleg Herken je de volgende situatie? Je hebt samen met je medeleiding tijdens een productieve takraad een geweldig spel bedacht. Maar tijdens de vergadering reageren de leden niet echt enthousiast. En op het einde heb je niet echt een “wauwgevoel” Wat liep er fout? Hoe komt het dat jullie goede bedoelingen en enthousiasme niet zijn overgekomen tot bij de leden? Annick: “Hey, kapoenen! Vandaag gaan we ‘cluedo’ spelen.” Bart: “Ja, want Lisa is haar konijn kwijt. We gaan dus moeten zoeken wie haar konijn gepikt heeft en waar dat die dat konijn verstopt heeft.” Lisa: “Ik hoop maar dat we mijn knuffel snel vinden, want anders kan ik vanavond niet slapen.”

Lisa: “Snif, snif, snik snik,…” Bart: “Oei, Lisa, wat scheelt er? Je hebt je toch geen pijn gedaan ofzo?”

Stan: “Ok, dus we gaan ons straks in twee groepen verdelen. De groep die met mij, Annick en Lisa mee gaat, gaan zoeken wie de dader is. Diegene die met Sam en Bart meegaan, onderzoeken op welke plaats het konijn verstopt is.” Sam: “Euh nee, was het niet zo dat Bart en ik naar de dader gingen zoeken?” Stan: “Nee nee, Annick, Lisa en ik gingen naar de dader zoeken.”

Lisa: “Neeheee… Maar ik ben mijn knuffel kwijijijijijijt…” Bart: “Oei, waar ben je hem dan verloren? Waar heb je hem het laatst gezien?” Lisa: “Neehee, ik ben hem niet verloren! Hij is gestolen! Ja, ik wou hem meenemen naar de scouts, om hem aan de kapoenen te laten zien. Maar toen ik door het park wandelde, heeft iemand hem uit mijn handen gerukt! En nu ga ik zeker niet kunnen slapen vannacht!” Bart: “Oei oei; Lisa. En heb je dan gezien hoe die persoon eruit zag?”

Bart: “Oké, straks in het park gaan jullie mensen tegenkomen, waar jullie tips aan kunnen vragen. Blijf in je groepje en loop niet te ver weg. Want het is donker en we willen jullie niet kwijt geraken in het park.” Annick: “En ook straks op straat op het voetpad blijven en goed aansluiten.”

Lisa: “Nee, want ik was zo hard geschrokken. Maar er liepen nog veel mensen in het park. Dus misschien hebben die wel iets gezien. Maar wat moet ik nu doen?Ik ga echt niet kunnen slapen vannacht.“ Bart: “Rustig maar Lisa, dat komt allemaal goed. We zullen je wel helpen om je knuffel terug te vinden.”

Lisa: “Voila, dan gaan we jullie nu in twee groepen delen en dan vertrekken we naar het park.”

{© wencke de wolf}

Sam: “Wat denken jullie, kapoenen? Gaat ons dat lukken?”

Lisa: “Maar hoe dan?” Bart: “Wel, ik stel voor dat we ons in twee groepen verdelen. De ene groep gaat de dief zoeken en de andere zoekt de plaats waar de dief het konijn verstopt heeft.” Lisa: “Ah ja, da ‘s een goed idee. Ik zal de kapoenen al in twee groepen verdelen. Daarna zullen we in het park aan voorbijgangers vragen of zij niets gezien hebben.” Kapoen: “Dag mevrouw, hebt u soms iemand een knuffel zien stelen?” Mevrouw: “Ja, ik denk wel dat ik iets gezien heb, want ik zit hier al een tijdje. Maar willen jullie eerst iets voor mij doen? Ik heb het namelijk kou gekregen door hier op dat bankje te zitten. …”

04

Kapoen: “Dag meneer, hebt u soms iemand een knuffel zien stelen?” Meneer: “Ja, ik heb daarstraks inderdaad iets verdachts gezien. Maar zouden jullie mij eerst kunnen helpen? Ik wilde net een rondje gaan lopen, maar mijn handen zijn zo koud dat ik mijn veters niet meer kan knopen. …”

Aandachtspunten • Leg het spel chronologisch uit.

• Te lange zinnen. • Moeilijke woorden.

• De leiding die geen uitleg geeft, kan wel het materiaal laten zien.

Fouten

• Te veel uitleg in een keer.

• De leiding die geen uitleg geeft, houdt in het oog of alle kinderen aandachtig luisteren.

• Meerdere leid(st)ers die het spel uitleggen (beperk het tot twee of drie)

• Zorg voor interactie, leg het spel niet te schools uit.

• Leid(st)ers die elkaar onderbreken

• Kleed de speluitleg in, vertel eventueel een verhaal.

• Leid(st)ers die elkaar tegenspreken

• Zorg dat de leden tegenover jullie staan zo dat iedereen de leid(st)er kan zien die het spel uitlegt (zitten/staan, halve kring/rij, baken het terrein duidelijk af). {© wencke de wolf}

Leider Leider

• Zonder materiaal dat de uitleg visueel ondersteunt

• Maak het doel duidelijk.

Word ambassadeur van Scouts en Gidsen Vlaanderen: tag je foto’s op FB ook met ‘scouts’, hou een spreekbeurt over scouting, geef je verjaardagsfeest in het gidsenlokaal, hang posters van scouting niet boven je bed maar in de etalage van de bakker, de bib, het zwembad, het cc, ...

Tijdens een wandeling op straat, komen we een bord tegen waarop staat: “grond te koop” Pieter leest dit en zegt: “Grond te koop. Grond te koop. Hoe kan dat nu? We lopen toch op grond?” Pieter,Scouts 48-11 Kristus Koning in Antwerpen

Wencke De Wolf / [email protected]

05

Tuinkabouters en Robinsonwelpen Uitnodigingen maken Binnenkort is het weer tijd om aan de kampvoorbereidingen te beginnen. Op zoek naar goeie redenen om iets heel cools van de uitnodiging of het kampboekje te maken? Los dan de raadsels op en je komt het snel te weten. Tussendoor vind je ideetjes die we ooit zelf uitprobeerden bij onze kabouters en welpen.

L D E D E L E E S B A A R P L A A T I

T

I

J G A G O E D L E

K A A M U V G E N G O

I

T

E S

T

E

L O E D B E N B O S E

T

I

K J R E U

I

I

+E W=V

O M A N G O M J H T

E L E Z E N T D

T N O D

E K J

P=L

J D N Z Do o je r

K R

S G T

I

G

I

L E D

I

U D X N V

n

te

N G E N

-V

make

1

2 3 4

5 6 7

ders n ou lede en

leze n

8

horizontaal 3. leider van de wolven 5. ... de beer 7. de leukste jeugdbeweging :) 8. slaapplaats op kamp verticaal 1. dierennaam die je krijgt op de scouts 2. oprichter van de scouts 4. inspraakmoment bij welpen 5. spel in het bos 6. de jongste tak van de scouts

oplossing:

pr gramma obo ekje -

{© miet lassuyt}

Voor ons kabouterkamp maakten we tuinkabouters in gips. En we zijn bij al onze leden zo’n dwergje in de voortuin of bij de voordeur gaan zetten op het moment dat we de kampboekjes in de brievenbussen gingen steken. Het raadsel rond de tuinkabouters was geboren… Nadien hielden onze leden er nog een leuk kampaandeken aan over.

-N -H

(woordzoeker) Leden krijgen goesting om het ledenboekje te lezen (spiegelbeeld) waardoor ze met enthousiasme uitkijken naar de vergadering

n

wille

Zet datum, plaats, tijd goed leesbaar in uitnodigingen. Maak duidelijke lijsten voor bagage.

(puzzel) Door je programmaboekje aantrekkelijk te maken, zullen meer ouders en leden jouw boekje willen lezen.

Kabouters/(Zee)welpen

Zoek in de woordzoeker de woorden uit de zin:

We gaan elk jaar leden werven in de school in de buurt. Dit jaar hadden we ons verkleed als piraten en vertelden we dat de schatkaart gaan vliegen was en dat we hen hadden uitgekozen om ons te helpen zoeken. Met het geheime wachtwoord, konden ze ’s zondags toegang krijgen tot onze piratenboot.

Twee jaar geleden gingen we op X-factorweekend. Bij de brief waarop alle info stond, gaven we iedereen een kazoo cadeau. En dat hebben onze medereizigers op de trein op weg naar de weekendplaats geweten (we hadden wel snel veel plaats op de trein ;-)).

gniredagrev ed raan nekjiktiu emsaisuohtne tem ez roodraaw… door leuke uitnodigingen zijn ouders meer betrokken

jouw boekje

aan trekke lijk -

Wij bezorgen onze kabouters een paar weken voor het kamp een aftelkalender. We gaven hen al een lintmeter waar ze een stukje van konden afknippen, een zelfgemaakte scheurkalender met tips over het kamp, Een CD waarop ze elke dag een stuk van het verhaal konden beluisteren,…

H=G

+E

+ EN

T=K

(rebus) Een leuke vorm is zoals een goede krantenkop.

(woordpuzzel) Door leuke uitnodigingen zijn ouders meer betrokken

Voor het ExpeditieRobinsonkamp maakten we uitnodigingen op een stuk afgebrand ‘perkament’, opgerold in versierde wc-rolletjes.

07

n lle zu meer

06

welpjes = welpjes vergadering = vergadering kamp = kamp kabouters = kabouters zomerkamp = zomerkamp

Het communicatiemodel: zender-kanaal-boodschap-ruisontvanger-reactie; intern/extern

Gezocht Het commissariaat is op zoek naar medewerkers voor Herfstontmoeting (HO) 2012, het startweekend van Scouts en Gidsen Vlaanderen op 31 augustus en 1 en 2 september. Heb je zin om mee te knippen, zagen, tekenen, schilderen, sjorren,… tijdens HO of tijdens de voorbereidende week? Laat het ons dan snel weten via e-mail of facebook! Heb je zelf leuke ideeën om je leden een uitnodiging te sturen? Mail ze ons of deel ze met andere leiding op onze facebookpagina. Veel plezier met het maken van de kampboekjes en geniet van het kamp! Pieter, Marije, Michael en Stephanie [email protected] www.scoutsengidsenvlaanderen.be www.facebook.com/groups/123217357734202

methodiek

Jonggidsen/jongverkenners/scheepsmakkers

Waarom puddingquiz niet leuk is Inspraak bij jonggivers Medebeheer (of inspraak) bij jongverkenners en jonggidsen betekent mee de koers bepalen, samen oplossingen zoeken, keuzes maken en beslissen. Maar hoe begin je eraan? Scouts en Gidsen Essen - Heikant stroopten hun mouwen op en probeerden het uit.

Wat, hoe en waarom? Tijdens inspraakmomenten kunnen jongverkenners en jonggidsen hun mening kwijt over verschillende onderwerpen zoals favoriete activiteiten, taken op kamp of het bosspel van het afgelopen weekend.

En de redenen om inspraak te organiseren? Jonggivers zullen zich meer betrokken voelen, zullen zich beter aan afspraken houden die jullie samen maakten en zullen uiteindelijk zelfs liever naar de scouts en gidsen komen.

{© mieke dries}

Inspraak kan zowel informeel als formeel zijn. Je kan informeel, tijdens of na een activiteit hun reactie vragen. Maar je kan

ook een formeel, specifiek moment organiseren om dingen te bespreken.

Goed dat we onze mening konden geven, ik hoop dat de leiding er iets mee gaat doen. (Meere, derdejaar jonggiver)

Tof dat we eens kunnen meebeslissen. (Daan, tweedejaar jonggiver)

Uitgeprobeerd

08

Wat willen we weten? Met de leiding dachten we eerst na over wat we te weten wilden komen. • Welke activiteiten interesseren hen (het meest)? • Wat vinden ze ervan dat ze sinds dit jaar in een gemengde tak zitten? • Wat denken ze over de afspraken die we maakten over het uniform? • Hoe belangrijk is scouting voor hen (in vergelijking met andere hobby’s)? Hoe komen we dat te weten? Als methode kozen we een combinatie van een “blackbox” met een groepsgesprek. De jonggivers moesten de antwoorden opschrijven en in de blackbox steken. Wij lazen alle antwoorden voor en gingen daar verder op in.

De blackbox was samengesteld met vragen die voortvloeiden uit de thema’s die we hadden gekozen. Natuurlijk waren het geen vragen uit het echte blackboxspel zoals Wie gaat er het eerst trouwen of Wie maakt ooit een wereldreis? Maar vragen zoals: • Welke activiteiten willen jullie zeker nog doen dit jaar? ➔ Daarna vroegen we om in groepjes een top drie samen te stellen uit alle opgeschreven activiteiten. • Welke activiteiten zeker niet? ➔ Daarna vroegen we waarom. Dat bleek niet onbelangrijk. Bij de puddingquiz zouden we er anders vanuit gegaan zijn dat ze niet graag quizzen, maar eigenlijk lusten de meeste van hen gewoon geen pudding. • Wat zorgt ervoor dat jullie je uniform wel of niet aandoen? • …

We konden niet over elk onderwerp een gepaste vraag bedenken om blackbox te spelen. Soms is het ook beter om gewoon een vraag te stellen en om de jonggivers om beurten te laten antwoorden. Of om ze te vragen om bij een ja- / neevraag hun hand in de lucht te steken. Zoals bij de vragen: Hoe staan jullie tegenover een gemengde tak? Of willen jullie eens apart een activiteit doen? Bij de ene vraag gingen we al wat uitgebreider op de antwoorden in dan bij de andere. We gaven hen telkens de mogelijkheid om hun antwoord wat verder uit te leggen. Maar wie dat niet wilde, hoefde dat niet te doen. Meestal voel je dat wel wat aan; waarover willen ze meer kwijt, waarover helemaal niet? Door anoniem te beginnen en dan steeds meer met hen in gesprek te gaan, verlaag je de drempel, waardoor de stillere jonggivers ook meer durven zeggen.

Ik vond het een goed initiatief om eens te polsen naar wat onze jonggivers vinden van activiteiten, regels, uniform,… We hadden dat nog nooit gedaan omdat we niet wisten of ze er wel aan zouden meewerken. Achteraf bleek dat ze het echt wel apprecieerden.

Tips and tricks • Wij hebben de meeste thema’s vooraf in het maandprogramma gezet, zo konden ze zich er al een beetje op voorbereiden. En wat bleek? De meeste jonggivers hadden er vooraf al over nagedacht! • Maak het niet te lang. Vooraf hadden we afgesproken om het maximum een uur te laten duren. Uiteindelijk zijn we anderhalf uur bezig geweest en we merkten dat de leden het beu werden en niet meer zo geconcentreerd waren. • Ga aan de slag met het resultaat van het inspraakmoment! Anders vragen je leden zich af wat het nut was van het gesprek.

Mieke Dries / [email protected]

Nuttig, zodat de leiding beter weet wat we leuk vinden, zodat we toch met veel meer naar de scouts komen en dat het gezellig wordt. (Elke, derdejaar jonggiver)

De uitkomst, dat de oudere leden graag wat meer inspraak zouden hebben en graag zelf een spel in elkaar zouden boksen voor op het kamp, hadden we verwacht.

09

En de manier waarop we te werk gingen: beginnen met meer algemene vragen en daarna steeds meer polsen naar hun mening, was volgens mij de goede manier. De stillere leden waren direct mee. (Pieter-Jan, jonggiverleider) Het was wel

nuttig want dan hebben we activiteiten die wij tof vinden en geen activiteiten waarvan de leiding denkt dat we die tof vinden. (Ellen, derdejaar jonggiver)

Van communiceren naar converseren? Naast Facebook is er ook: YouTube, Flickr, Doodle, Google+, Talk, Netlog, Tumblr, blogs, Twitter, Picassa, apps allerlei ...

gidsen/(zee)verkenners

De facebookgeneratie In vergelijking met vijf jaar geleden is er meer computer, meer internet en vooral veel meer facebook. En ook al moet scouting haar leden vooral redenen geven om de computers nog eens af te zetten, facebook kàn voor giverleiding heel interessant zijn.

Affectieve Collie Mannen, voor zondag: zeker met de fiets komen, ge gaat hem nodig hebben! 16 februari 2012 om 13:49 • Vind ik leuk • 1

Blijmoedige Saki De foto’s van de man/vrouw vergadering staan online! 26 februari 2012 om 13:49 • Vind ik leuk • 1 Olifant Nee, deze zijn echt te beschamend :D 26 februari 2012 om 17:26 • Vind ik leuk

Gnoe ZALIG! Ik heb er zin in! 16 februari 2012 om 17:26 • Vind ik leuk

Observatie

Cyberpesten is in de middelbare school een realiteit geworden. Hoe beperkt ook, scherpe reacties tussen leden kunnen wijzen op spanningen binnen je groep. Hou als leid(st)er je ogen open online en misschien valt je tijdens de vergadering iets op dat toch niet zo onschuldig is als het lijkt. Je kan er via facebook een beter zicht op krijgen waar de betere vriendschappen liggen of wie elkaar beter leert kennen. Alle beetjes helpen.

Spreeuw Sorry!!! Ik heb familiefeest, ik moet passen deze week 16 februari 2012 om 20:55 • Vind ik leuk • 1

Interactie

Interactie op facebook is er zowel tussen leden en leiding als tussen leden onderling. Reacties of gewone ‘vind ik leuks’ op statussen van leden of leiding kunnen de band tussen beide versterken, hoe klein het gebaar ook lijkt. Via facebook leer je elkaar beter kennen, wat de kloof tussen eerste- en derdejaars al wat kan verkleinen. En je kan als leiding ook tijdens de week vrijblijvend contact houden met je leden.

Antilope HEIMWEE NAAR DE LEEFWEEK… 21 februari 2012 om 13:49 • Vind ik leuk •

Belangrijk!

Je kan als leid(st)er natuurlijk geen leden verplichten om een profiel aan te maken op facebook. Als er mensen uit de boot dreigen te vallen, moet je alternatieven zoeken. Schrijf mail, gsm en het klassieke programmaboekje ook niet af. En let op voor groepsdruk bij leden die weigeren toe te geven aan facebook of de middelen missen om hierop actief te zijn.

Beveiliging

Er zijn scouts- en gidsengroepen waar er binnen de leidingsploeg afspraken bestaan over facebook tussen leiding en leden. Het is belangrijk dat gênante foto’s of verhalen niet te grabbel worden gegooid voor leden. En om een minimum aan geloofwaardigheid te behouden, moet je je profiel goed beveiligen. Zet al je leden in een aparte groep en pas de toegankelijkheid van je statusupdates en je foto’s aan, zodat jij bepaalt wat je leden kunnen zien. Ook met foto’s van vergaderingen of weekends moet je opletten. Controleer altijd of je de foto’s zo hebt ingesteld dat ze enkel met de leden van de groep gedeeld worden, anders krijgt iedereen ze te zien. Je kan Facebook binnen scouting gebruiken en dat hoeft niet te betekenen dat je leden vaker achter de computer zitten. Het is vooral handig en het geeft je de mogelijkheid om net dat tikkeltje meer aan scouting toe te voegen.

1

scouts en gidsen vlaanderen 2.0

Sneeuwstormvogel Het was echt keiplezant ik mis jullie allemaal 21 februari 2012 om 17:26 • Vind ik leuk Rechtvaardige Mol Wij vonden het ook leuk mannen, maar ik ben na twee dagen nog altijd niet uitgeslapen 22 februari 2012 om 20:55 • Vind ik leuk • 1

{© tim de weerdt}

10

{© joris bulckens}

Als iemand een facebookprofiel heeft, mag je er van uit gaan dat hij of zij dat regelmatig nakijkt, toch minstens één keer per week. Meestal zelfs dagelijks. Daarom is een facebookgroep de uitgelezen manier om snel met al je leden in één keer te communiceren. Meld aan je givers tijdens de vergadering dat ze berichten mogen verwachten en je kan via facebook wijzigingen in het programma doorgeven, of je givers nog eens ergens aan herinneren. Voor leden kan facebook dan weer een makkelijke manier zijn om bijvoorbeeld af te zeggen voor een vergadering.

Neem foto’s van je vergaderingen, geef je givers foto-opdrachten of laat ze een filmpje maken. Via facebook bereiken de foto’s vlot al je givers en enkel je givers. Jongeren herinneren zich activiteiten steeds vaker aan de hand van foto’s op facebook, voor scoutsactiviteiten moet dat niet anders zijn. En gedeelde herinneringen versterken weer het groepsgevoel. Leden die niet op de vergadering geraakten, worden waarschijnlijk geprikkeld om de volgende keer wel te komen. En anders zouden die foto’s toch maar vergeten worden op de harde schijf van een leid(st)er.

{© tim de weerdt}

Communicatie

Interactie

{© pieter fillet}

Het is maar een kleine moeite om als leiding een ‘geheime facebookgroep’ op te richten, enkel toegankelijk voor givers en hun leiding. Zo’n groep kan je op veel verschillende manieren gebruiken.

16 februari 2012 om 13:49 • Vind ik leuk •

twitter.com/scoutsgidsenvl

facebook.com/scoutsengidsenvlaanderen

6 Willem Migom / [email protected]

Offline: out of time?

11

methodiek

jins/loodsen

Klamme handjes Feedback geven en ontvangen Een jin die steevast te laat komt, een nonchalante medebegeleidster, er komen steeds minder jins naar de activiteiten ... Slikken en negeren, dat komt allemaal wel goed! Of toch niet...?!

Soms moet er even teruggekoppeld worden naar ‘wat was’ om verder te kunnen met ‘wat komt’, in één woord noemen we dit ‘feedback’. Feedback kan positief en negatief zijn en is nodig van kapoen tot jin, van leiding tot leiding en ook in contact met ouders. Zeggen waar het op staat is vaak moeilijk, maar toch blijft feedback broodnodig om afhakers voor te zijn, te kunnen ingrijpen of om een proces bij te sturen. En hoe moeilijk ook, feedback (leren) geven is ook nodig bij jins. Jins hebben nood aan duidelijkheid en bevestiging en hebben de ideale leeftijd om te leren hoe je moeilijke boodschappen op een goede manier kan brengen.

12

als je op het laatste moment afhaakt zonder iets te laten weten.’ • Stel open vragen en geef ruimte om eerst iedereen zijn mening te horen, voer daarna pas de discussie.

De boodschap

Hoe verder?

• Breng de boodschap vanuit jezelf, dit wordt ook wel de ‘ik-boodschap’ genoemd. “ Ge zijt een stomme gans” zegt veel minder zeggen ‘ik zie dat je het moeilijk hebt om de flyer op tijd in orde te brengen en dat maakt dat ik minder vertrouwen in je heb en het liever zelf overneem’. • Benoem een concrete situatie in plaats van vaag en in het algemeen te spreken. ‘Jullie kunnen ook niks’ klinkt anders dan te zeggen dat je als jinbegeleiding teleurgesteld bent omdat de jins bij een spel niet afgebeld hebben waardoor jullie activiteit in het water is gevallen. • Zeg welk effect een bepaald gedrag op je heeft; dat maakt het persoonlijk en maakt het begrijpelijker waarom je een bepaald gedrag niet kan appreciëren. ‘Ik voel me in de steek gelaten

• Als een boodschap verkeerd gegeven is en meer wrevel oproept dan goed is, probeer dan kort samen te zoeken hoe die boodschap beter gegeven kan worden, door bijvoorbeeld vanuit een ik-boodschap te spreken, de situatie heel concreet te benoemen, te vragen aan de persoon die de boodschap krijgt, hoe ze is aangekomen,…Let er wel op dat je de communicatie niet uitmelkt. • Wanneer een boodschap hard aankomt, is het belangrijk om te checken of de boodschap juist is aangekomen. Vraag of de ontvanger nog verduidelijking wil. Blijf niet hangen in een discussie, geef liever tijd om de boodschap te laten bezinken en toets eventueel later af of die persoon verder nog iets nodig heeft.

Slechts denkbare manier Om bepaald thema’s bespreekbaar te maken (bv. slechts denkbare methode om de kassa te beheren tijdens een jinfeestje).

Active reviewing Laagdrempelige manieren om te evalueren zonder dat er in eerste instantie veel gepraat mòet worden • finger throwing: elke jin laat na aftellen een aantal vingers zien. Hoe meer akkoord hij is met een bepaalde stelling/hoe meer tevreden hij is over een bepaalde activiteit/gedrag, hoe meer vingers hij moet ‘werpen’. • hoog-laag positioneren. Verschillende variaties op hetzelfde thema: hoe hoger je ergens gaat staan, des te meer tevreden je bent over een bepaalde situatie. Andere mogelijkheden zijn hoe gekker het gezicht dat je trekt, hoe harder je roept , hoe meer je je verstopt bent

Uitbeelden In scene zetten van een bepaalde situatie, fijnste of slechtste moment.

Koffieklets met anekdotes Gezellig met een hoopje jins en hun begeleiding. Spontaan en ongedwongen evalueren met eventueel bovenstaande methodieken.

Spinsel-wrevel-knuffel geven De jins vertellen elkaar wat hen stoort (wrevel), wat ze leuk vinden (knuffel) en wat hen bezighoudt (spinsel).

Kwaliteitenspel Jins kunnen elkaar evalueren door in spelvorm kwaliteiten aan elkaar te geven. Schrijf alle kwaliteiten op aparte kaartjes en geef je jins drie à vier kaartjes. De rest leg je in het midden als pot. Laat je jins om de beurt één kaartje ofwel aan zichzelf geven (als ze vinden dat ze in het bezit zijn van die eigenschap) of uitdelen aan iemand anders die volgens hen die kwaliteit heeft. Als je een kaartje hebt uitgedeeld, neem je er een nieuw uit de pot. Het is goed om als jinbegeleiding mee te spelen en op die manier te bewaken dat zeker iedereen kaartjes krijgt. Wortelspel Aan de hand van vragen en een spelbord kan iedereen feedback geven over het engagement van zijn of haar medebegeleiding. Het spel Wortels is te koop in Hopper Winkel aan 10,5 euro. Je kan het ook downloaden op scoutsengidsenvlaanderen.be Zoek op wortels.

Tim Van Laer & Kristien Vuylsteke / [email protected]

{© jeroen BROECKX}

• Begin een evaluatie zo laagdrempelig mogelijk zonder al te moeilijke vragen te stellen. Vraag of ze tevreden zijn over hun inbreng, hoe het voor hen gelopen is en of ze het anders hadden verwacht. • Zorg ervoor dat iedereen zich voldoende op zijn gemak voelt om zijn eigen mening te kunnen brengen. Concreet kan je dit doen door bijvoorbeeld geblinddoekt active reviewing te doen (zie verder). • Erken dat feedback geven niet voor iedereen vanzelfsprekend is, verplicht dus nooit iemand om iets te zeggen. • Evalueren kan tijdens geplande momenten, maar ook spontaan en tussendoor. Belangrijk hierbij is dat wrevel wel in de hele groep wordt uitgesproken, om geroddel en achterklap te voorkomen!! • Het is niet nodig om de regels en opbouw van feedback met jins te overlopen, maar het is wel handig om ze als begeleiding in je achterhoofd te hebben, om te kunnen bijsturen

waar nodig. Een goede feedback kan als volgt opgebouwd worden: Ik zie dat je… , ik interpreteer dat als …, dat geeft mij het gevoel dat en het effect daarvan op mij is dat ik …

Rondje Zoals het woord al doet vermoeden, zit iedereen in een cirkel en brengt om de beurt wat hij of zij over een bepaald onderwerp/ vraag wil brengen, zonder onderbroken te worden door anderen.

Speeches en toespraak: zorg voor een spiekbriefje als je moet spreken in het openbaar.

Feedback, allemaal goed en wel, maar hoe?

Manieren om feedback te geven

13

groepsleiding

Je imago maakt of kraakt Je zag ze op Herfstontmoeting hangen en ze duiken ook op aan lokalen en huizen: de affiches van Generatie Wij, de imagocampagne van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Ook voor je eigen groep is een goed imago en naamsbekendheid belangrijk.

Generatie Wij

14

Wij gingen langs bij Jan Van Reusel, verantwoordelijke communicatiebeleid van Scouts en Gidsen Vlaanderen, die meewerkte aan de Generatie Wij-campagne. “Om de twee jaar presenteert Scouts en Gidsen Vlaanderen een imagocampagne, zoals ‘Scouting, da’s durven’ en ‘Scouting, da’s kinderspel (ik dacht het niet)’. In 2011 bedacht de ploeg PR-vrijwilligers de campagne Generatie Wij .. Het werd een project waarop leiding en leden kunnen verder bouwen om elkaar en anderen enthousiast te maken en trots te genereren, en scouting te tonen als vandaagse jeugdbeweging die opvoedt in verbondenheid.. Het is ontstaan uit een tegenreactie op de zogenaamde generatie Y, jongeren die voortdurend geprikkeld moeten worden en geen engagement tonen. Jongeren laten zich echter niet zomaar in een profiel passen en vanuit die vaststelling schreven we een nieuwe visie op ‘generatie Wij’ . Wat volgde was een grafisch aanbod: logo’s, posters, screensavers en downloads voor eigen affiches; een weergave van het concept in het zingevingsmoment op HO, in het promomateriaal van vorming, stickers bij Krak?Boem!, enzovoort. Allemaal ter prikkeling en uitnodiging aan de vindingrijkheid van onze groepen en takken om hier zelf creatief mee aan de slag te gaan.” www.generatiewij.be

Welk imago dan? Willen jullie aan de slag met het imago van de groep? Dan begin je best met het doel. Stel volgende vraag aan je groepsraad: wat willen we uitstralen met onze groep? Je kan hiervoor vertrekken van een brainstorm over wat jullie vooral niet willen uitstralen. Of benoem vanuit het standpunt van alle externe partijen hoe jullie bekend willen staan in de buurt: ouders, de gemeente, het oudercomité, oud-leiding, de jeugdraad, andere jeugdbewegingen, ... Werk eerst de visie over je gewenste imago duidelijk uit en denk nog niet aan de moeilijkheden of uitdagingen die dat zal meebrengen.

Dat lukt nooit! Eenmaal je een bepaald imago hebt, is het niet zo eenvoudig om te zorgen dat mensen anders naar jullie beginnen kijken. Als je leiding bekend staat voor zijn wilde feestjes of slechte communicatie, zal het moeite kosten om dit beeld in de buitenwereld bij te stellen. Begin daarom met vaststellingen: wat is de situatie nu, hoe zien mensen ons, hoe komt dat en wat zijn de grootste struikelblokken op weg naar ons gewenste imago?

Maar hoe? Daarna is het uiteraard tijd voor actie! Aan de hand van allerlei brainstormentechnieken (flappen aan de muur, een moodboard op je facebookpagina, negatief brainstormen door de slechtste oplossingen te bedenken, ...) verzamel je zoveel mogelijk acties om het imago van je groep te verbeteren of veranderen; laat je niet beperken door wat haalbaar is en wat niet! Betrek bij deze stap zeker de hele groepsraad en misschien ook een paar mensen van buiten de groep. Hoe meer mensen, hoe meer ideeën, hoe meer oplossingen! In de volgende fase kies je voor de meest geschikte en haalbare acties de de grootste of meest opvallende problemen in je huidige imago aanpakken.

Maak je imago, met de hele groepsraad Verdeel je leiding in minimum drie groepjes. Laat elk groepje een probleem met het imago van de groep bij een externe partij opschrijven. Er mag een kleine omschrijving bij van de oorzaken en hoe dit beeld tot stand kwam. Laat elk groepje de kaarten doorgeven aan het volgende groepje, dat de gekste oplossingen mag bedenken om dit beeld bij te stellen. Denk eraan dat het imago van een groep heel anders kan zijn dan hoe de groep echt is, de actie moet dus vooral op beeldvorming gericht zijn. Vervolgens geeft iedereen de oplossingen weer door naar een volgend groepje (zonder dat het probleem er nog bij zit). De volgende groep kiest enkele oplossingen uit en bedenkt een concreet plan om ze uit te voeren tegen het volgende werkjaar. Je hebt nu enkele nuttige werkplannen om uit te kiezen, na bespreking op de groepsraad.

Gelukt? Nog meer dan bij andere activiteiten is het nodig om achteraf te evalueren. Ga een jaar later na of de individuele actie succes heeft gehad, maar neem ook het lijstje van meest opvallende imagoproblemen opnieuw vast. Zijn de problemen verholpen? Of zijn er nieuwe problemen opgedoken? En zijn de verbeteringen te onderhouden door de nieuwe leidingsploeg? En geloof het of niet: met deze vragen begint het spelletje gewoon opnieuw. Een imago is immers niet statisch en blijft je aandacht vragen. Succes!

Jolien Legrand / [email protected]

En... Go! Beslis hoe je de acties gaat uitvoeren en stel een concrete planning op. Zo kan je een werkgroep imago of een communicatieteam samenstellen. Zoek ook uit hoeveel het hele zaakje jullie zal kosten. Bepaal welk (meetbaar) doel je wil halen om de actie geslaagd te verklaren en wie hiervoor verantwoordelijk is. Check regelmatig of de hele leidingsploeg (en eventueel de leden) nog aan boord zijn. Want als je aan het imago van je groep wil werken, moet je voldoende draagvlak hebben!

15

{© wouter van espen}

Als jullie serieus genomen willen worden door het stadsof gemeentebestuur, als jullie ouders willen overtuigen van de kwaliteit van leiding geven of als jullie bij andere jeugdbewegingen niet als sympathiek bekendstaan, is het zinvol om eens stil te staan bij het imago van je groep.

Pa nie swo ze man orde lfd d e p do n zij as or. n g wo Ge eh or br eim d o uik . f d ni Ge ez et ef elf ov ze de er aa pin al h n co etde .

ter net

Be nie n ik uw sgi bo erig os of , ba ru ng st , ig?

Veil ig o p in

ar voor:

g met krul na

je snel bang. En ➜ Je bent niet uit. en ng di e g nieuw probeert graa

en? e je mening kan verkondig Hoe denkt u dat je als jonger en r van Jeugd): Serieus genom Pascal Smet (Vlaams ministe en jongealtijd eenvoudig. Kinderen worden als jongere is niet maar goed voor zichzelf opkomen, ren kunnen misschien wel kkeld. De nieuwe media de wereld is vaak erg ingewi en om de oren met infor(zoals facebook) slaan jonger ar je komt moeilijk te weten matie, polls, enquêtes. Ma ermee gebeurt. Daarom van wie die info komt en wat en genoeg mensen in de is het belangrijk dat jonger ers, wen. En dat ze het aan oud buurt hebben die ze vertrou ens meer kunnen vertellen als ze erg leerkrachten, leid(st)ers,… geven. ens hun mening over willen informatie over willen of erg

Ellen (13): Je ziet die mensen niet vaak, dan is het belachelijk om op zaterdag ruzie te maken. Marie (14): Ja, er zijn wel mensen die je niet zo leuk vindt, maar daar zeg je dan niet zoveel tegen.

Gérome Jerom un grand maillet

Waarom niet?

Suske een ‘Jerom’ (naar Jerom uit ht!) krac e grot en Wiske, vanwege zijn Jerom) Jerom Lambik (kleine

Neeeeeee (unaniem).

een dikke bertha

Maken jullie vaak ruzie bij de scouts?

Hoe noemen jullie een

al W s j at e do ru e zi je e he b

t?

techniek

o Va Arn oet S p c wel

b uts sco le e d d j p alti ik o j Als ik het mij alti d vin ch ik k. r la deu Daa er ik use ltijd m a a r Daa ben ik En n

Het b l

ft verk

Je handschri

aasp S i c j l h t r j e. i jf een b je boodsc h ri tot ee efje. Rol h ap op n toe et bri ter. efje sm a l l e en la Zoek een bent nge b kl u schap aar om je is. Je a f t e sch boodieten .

nt lapt wie je be

nautische communicatie

Praten met vlaggen

Als in een vergadering iemand niets zegt terwijl alle anderen praten is hij de enige die je hoort.

Zeemannen zijn altijd al een apart volkje geweest. Soms moeilijk te begrijpen voor landrotten, maar onderling communiceren ze op alle mogelijke manieren!

Raymond Devos

Nautische alfabet

Vlaggen

Het nautische alfabet of NAVO-alfabet wordt gebruikt om de radiocommunicatie zo duidelijk mogelijk te laten verlopen. De woorden zijn zo gekozen dat er weinig tot geen verwarring kan ontstaan, ook niet tussen sprekers met verschillende moedertalen of bij slechte radioverbinding.

De vlaggen in onderstaande lijst hebben verschillende betekenissen. Ze stellen niet alleen een letter voor, maar hebben ook een specifieke betekenis. De A-vlag betekent bijvoorbeeld ‘Duiker in het water’ en met de V-vlag vraagt een schip dringende hulp van andere schepen.

Morse (zie Krak?Boem!) Morsecode werd in 1836 door Samuel F.B. Morse ontwikkeld en is minder gangbaar in de radiocommunicatie tussen schepen, omdat je via de hedendaagse technologie gewoon kan praten. De licht- en/of geluidsseinen bewijzen in noodsituaties wel nog steeds hun nut, omdat ze heel simpel te gebruiken zijn. De bekendste boodschap is in zo’n situatie driemaal kort, driemaal lang, driemaal kort of SOS.

Siebe (9): Eerst probeer ik het zelf op te lossen. Anders ga ik naar de leiding. Lara (6): Meestal zeg ik sorry. Soms zeggen ze toe en soms ook niet. Dan laat ik ze een tijdje met rust. Dan ga ik weer naar hen toe en zeg ik “ Ben je nog boos?”. Meestal zeggen ze nee en dan zijn we weer goede vriendjes.

Ze zijn op kamp met de scouts. De ene heeft een doos op zijn hoofd en de andere heeft heel erg grote tanden. Ze zijn over de scouts aan het babbelen. (Ibe, kapoen Scouts Boekhoute)

//--.-/.--.// //Delta/Echo//

//Delta/Oscar/Echo/Tango//

17

//-.././/

//Delta/Uniform/India/Kilo/Echo/November// antwoord:

Hoe krijg ik mijn zin? Bedenk goede argumenten. Valsspelen mag want… er zitten minder leden in jouw groep. Of het kamp van de andere groep is moeilijker om te veroveren. Of zij spelen ook vals. Of je speelt niet vals, je speelt het spel gewoon slim.

A = Alpha

J = Juliet

S = Sierra

B = Bravo

K = Kilo

T = Tango

C = Charlie

L = Lima

U = Uniform

D = Delta

M = Mike

V = Victor

E = Echo

N = November

W = Whiskey

F = Foxtrot

O = Oscar

X = X-ray

G = Golf

P = Papa

Y = Yankee

H = Hotel

Q = Quebec

Z = Zulu

I = India

R = Romeo

Wedstrijd Los onderstaande puzzel(s) op en win een ‘marcelleke’ met het logo van zeescouting. Mail de oplossing door naar [email protected] voor 5 mei 2012.

Koenraad Berteele / [email protected]

interview

gidsen/(zee)verkenners

Surfen op passie en intuitie Interview met Jan Van Reusel In een nummer over communicatie kon de verantwoordelijke communicatiebeleid van Scouts en Gidsen Vlaanderen volgens ons niet ontbreken. Dus trokken we naar Jan en vroegen hem helemaal uit over het hoe en waarom van een communicatiebeleid, voor onze beweging en voor elke groep op zich.

Stilte is het verschil tussen niks zeggen en alles al gezegd hebben. Herman de Coninck Vlaams dichter

Wat is “communicatie” voor jou? In ‘communicatie’ schuilt het woord ‘communy –care’. Wil zeggen: zorg voor je gemeenschap. Communicatie moet de gemeenschap dienen. Bijdragen aan inzicht en democratisering, aan schoonheid. Wat scouting betreft: aan de verwezenlijking van onze droom; de missie van onze beweging. Dat werk is nooit af. Door het verstrekken van informatie, door nieuw licht te werpen op feiten en door conversaties te voeden, worden mensen beïnvloed. Zo zet communicatie mensen aan het denken; zo brengt communicatie dingen in beweging. Voor mij is communicatie geen technische taak op het einde van de rit, om dan te vertellen hoe de sterren staan . Communicatie draagt door een regie van informatie gaandeweg bij aan de schikking van die sterren; aan “the making of”; van een veranderende wereld. O&W

18

niceren is iets anders dan boodschappen zenden. Het is oog hebben voor het samenspel tussen mensen die signalen uitsturen, ontvangen, begrijpen, negeren of erop reageren. In dat ingewikkelde proces kunnen kortsluitingen ontstaan, vergissingen gebeuren of kunnen tegenstrijdigheden zijn. Ik noem dat geen communicatiefout maar een moment om communycare bij te sturen en te zoeken naar beter wederzijds begrip. Je kan niet eenzijdig iets communiceren. Je kan iets bekendmaken. Maar als de ander het niet juist begrijpt, heb je niks gecommuniceerd. En je komt altijd op een niemandsland, waar jij die informatie wil vertellen, moet lossen, en de andere moet aanpakken. Dat is iets levend hé ... Welke voorwaarden zijn er om goed te communiceren? Weten wie je bent, weten wat je wilt. Dat zijn er twee. Groepen moeten nadenken over boodschappen die ze willen geven aan hun publiek. Drie: wie is dat publiek? Een verfijnde kennis van je publiek met empathie voor die anderen, is een derde voorwaarde; van deze fijngevoeligheid en inleving zal afhangen of je iets teweeg kan brengen onder mensen. Een vierde voorwaarde is het ontwikkelen van een cultuur waarbinnen debat en uitwisseling mogelijk is. Deze vier zijn veel substantiëler voorwaarden tot communicatiesucces dan de beschikbaarheid van praktische tools. Voor het vinden van geschikte kanalen en middelen volstaat de dag van vandaag een beetje creativiteit.

O&W

, , In communicatie schuilt, , het woord communy-care . Wil zeggen: zorg voor je gemeenschap.

Wanneer dingen verkeerd lopen, spreekt men van een ‘communicatiefout’; waarmee de ‘andere’ wordt bedoeld. Die heeft iets verkeerd uitgedrukt of niet begrepen. Wie gaat het gelag betalen? Maar commu-

Een intern discours over identiteit, waarden en imago is essentieel: ben je het als groep daarover minstens en beetje eens? Wat zijn jullie prioriteiten: spel, veiligheid, plezier …? En schemert dat door in wat jullie doen en laten, in de info die doorstroomt, in het zingevingmoment, in jullie humor, in het groepsblaadje, op de website? Je kan geen twintig dingen vooropstellen, want als je naar iemand twintig ballen gooit, dan vangt hij er toch maar een of twee. Dus je gooit beter maar drie ballen, dan weet je dat hij er van die drie toch twee heeft. Kies je thema’s. Doelgericht.

Wat te denken van de online massa communicatie- en netwerktools? Te vaak zag ik PR-jongens en -meisjes te vlug folders maken; in veel te hoge oplagen. Da’s enige tijd geleden. Nu zie ik diezelfde jongens en meisjes zich haasten om zo snel en zoveel mogelijk op Facebook te zitten en te zetten. Twitteren over twitteren, op facebook posten over facebook. Dat is sport en spel . Leuk. Maar zonder visie, zonder wereldbeeld, zonder strategie, draagt dit niet bij aan verheldering of verwezenlijking. We komen uit een periode van informatieschaarste; uitgangspunt was om je bronnen af te schermen zodat je een voorsprong had op collega’s of in pers en media. Nu leven we in een tijd van informatieovervloed. Delen is nu een teken van sterkte; ervan uitgaande dat anderen minstens dezelfde bronnen vinden als jijzelf. Maak als groep werk van één betrouwbare hoofdbron waar alle actuele info vindbaar is; bij voorkeur een website met goede navigatie, eenvoudig, stijlvol in beeld gebracht. Andere producten moeten hiernaar verwijzen of daarop aansluiten. Sociale Media zijn, daaraan verbonden, bijvoorbeeld zeker zinvol voor scouts- en gidsengroepen om de vinger aan de pols te houden, als fora om het debat over scouting levendig te houden.

O&W

Hoe spring je er met deze overload aan informatie dan nog uit? Door kwaliteit en durf. Over “kwaliteit”: blijf in dialoog maar blijf bovenal authentiek en lever betekenisvolle boodschappen; heb je geen inhoudelijk kwalitatieve boodschap, ga dan niet aan een micro staan. En over “durf”: heb het lef om te surfen; niet enkel op het internet maar op intuïtie, op je eigen passie, op het talent van je medewerkers; want de zee aan mogelijkheden en trends is zo woelig geworden dat zelfs padvinders het noorden kwijtraken als ze zich enkel vastklampen aan kaart & kompas.

O&W

19

Els Bosmans / [email protected] {© piet geleyns}

Hoe ben je in dit vak van communicatiescout gerold? Liefde voor scouting natuurlijk; sinds the Rock & Roll-years ;-). Professioneel was dat een heroriëntatie: na een studie bouwkundige tekenen, verschillende werkervaringen en tuimelingen in het leven, de kans tot een nieuwe opleiding bedrijfscommunicatie en de job van mijn leven. Maar hoe ik in communicatie ben “gerold”, dat ligt dieper. Vanuit een oerangst om verkeerd begrepen te worden. Ik heb al zoveel verkeerd begrip gezien, gevoeld en gehoord; mensen in de hoek weten gezet worden, uit de scouts gezet worden, gebuisd worden op school, buiten zien vliegen op werken, beoordeeld, veroordeeld, heel vaak op basis van fout begrip. O&W

goed geregeld

gemeenteraadsverkiezingen

TIPS

Hoe breng je je scouts- en gidsengroep online? Online met de groep of nog niet? Dit artikel geeft tips! Online communiceren kan ook voor scouts- en gidsengroepen superhandig zijn: ouders en leden op de hoogte brengen van de laatste nieuwtjes, de foto’s van het groepsfeest en het kamp delen, het ledenblad en de agenda voor de volgende vergaderingen verspreiden, …



willen inspraak

Iedereen klaar voor de ultieme confrontatie? 14 oktober 2012 zijn het gemeenteraadsverkiezingen. En ook al lijkt politiek soms ver van je bed, niets is minder waar. Nu is het moment om inspraak te krijgen in wat het gemeentebestuur voor jou en je vereniging kan betekenen na de gemeenteraadsverkiezingen. Zitten jullie al jaren te wachten op een goed lokaal, meer speelruimte of een goed fuifbeleid in je gemeente? Sluit je dan vandaag nog aan bij DEBATTLE.

Gratis en gemakkelijk Geen idee hoe je een website moet maken? Weinig tijd? Gelukkig bestaan er allerlei gratis oplossingen waarmee je op een halfuurtje een mooie website in elkaar kan steken. • Blogger: snel en gratis een blog maken met een eigen webadres waarop je foto’s en video’s kan plaatsen, nieuwsberichten online kan zetten en pagina’s publiceren. De lay-out is eenvoudig aan te passen. www.blogger.com • Wordpress: wie een webadres heeft, kan Wordpress downloaden, installeren op de pc en snel een eigen site maken. Ook hier kan je de lay-out vrij kiezen en er bestaat een volledig Nederlandstalige versie. http://nl.wordpress.org • Facebook: de gemakkelijkste manier. Maak een facebookgroep en je kan foto’s, video’s en nieuwsberichtjes delen met iedereen van je groep. De lay-out is helaas niet aan te passen. www.facebook.com

Van debat naar debattle

Waarom zou je aansluiten?

Veel gemeenten en jeugdraden organiseren debatten in de aanloop naar de verkiezingen. Hét moment om je stem te laten horen. En om er voor te zorgen dat elke jongeren hier gewapend naartoe trekt, werd Debattle in het leven geroepen.

De politici zullen er zijn tijdens de debatten. Om jou te overtuigen van hun doelen, en om te antwoorden op jouw stoute vragen. Jouw stem en steun moeten ze verdienen, dus laat ze daar maar voor zweten. Het is het waard, want het gaat om jouw toekomst in jouw gemeente.

Wat is Debattle? Tips voor een mooie, toegankelijke website

Plaats bovenaan een titel in een groot en duidelijk lettertype.

Zet je belangrijkste, meest recente bericht bovenaan je pagina.

Maak je menu zo duidelijk mogelijk en plaats het zo hoog mogelijk op je pagina.

Bezoekers ’lezen ‘ je pagina niet, maar ’scannen‘ websites ongeveer zo.

20

Gebruik maximaal drie zachte, contrasterende kleuren voor alles op je website. Gun de ogen van je bezoekers wat rust. Gebruik voldoende witruimtes.

Zorg ervoor dat de achtergrond niet te druk is en niet stoort bij het lezen van de website. Deel je scherm in kolommen in, twee is goed, drie is misschien al te veel.

Debattle bereidt je voor op de gemeenteraadsverkiezingen van 2012. Het doel is om tijdens het weekend van 28 tot 30 september 2012 zoveel mogelijk politieke jeugddebatten op poten te zetten in Vlaanderen en Brussel. En een debat organiseer je nooit alleen. Omring je daarom met medestanders. Creëer een achterban met je jeugdbeweging, jeugdhuis, school, vrienden, vereniging, familie… Wordt er bij jou in de gemeente een debat georganiseerd, maar niet dat weekend, geen nood, sluit je toch zeker aan bij Debattle.

Samen sterk Jongeren – zeker de nog niet-stemgerechtigde – stonden tot nu toe niet sterk als lobbygroep. Door samen die aandacht te vragen, klinken ze luider. Dat is wat de Debattlebeweging wil. Want de relevantie van debatten bij eerdere gemeenteraadsverkiezingen verdween vaak in het moeras van de agenda en prioriteiten van de politici en pers. Nu niet meer: als lokale politicus, jongere en journalist schrijf je maar beter in je agenda dat je dàt weekend goed uitgeslapen bent. Debattle wil dat jouw actie of debat werkt en effect heeft. Daarom biedt Debattle via de website tools en know-how aan zodat je goed gewapend ten strijde trekt.

Alle info www.debattle.be Vragen? Of meer info over participatie van kinderen en jongeren in het lokale jeugdbeleid: www.karuur.be of [email protected]

Op zoek naar onze huisstijl om te gebruiken bij de lay-out van je eigen website? www.scoutsengidsenvlaanderen.be/kennismaken/beeldvorming/huisstijl

Privacy • Wees heel voorzichtig met foto’s, ook al heb je toestemming. • Zet nooit (!) privégegevens van je leden online!

Pieter-Jan Maesen / [email protected]

Na de stilte komt muziek het dichtst bij het zeggen van het onzegbare. Aldous Huxley Engels schrijver

Janina Maes / [email protected]

21

internationaal

tips

Ik ga naar het buitenland en ik spreek...

Dat ze in het buitenland een andere taal spreken, daar zijn we ons wel van bewust. Maar taal is niet de enige vorm van communiceren. Ook gebaren kunnen een heel andere betekenis hebben. Geen zin om iemand onbewust te beledigen op buitenlands kamp? Hieronder alvast een aantal veel voorkomende misverstanden.

Ja of nee? Lichaamstaal wordt zo mogelijk nog belangrijker als je de taal niet beheerst. Een aantal voorbeelden: • Ons handgebaar voor oké is in het Japans een teken voor geld. • Handen in de zij of armen over elkaar betekent in Indonesië dat je boos bent.

Knikken (hoofd naar voren) betekent in de meeste landen zoiets als ‘ja’. Behalve in Bulgarije, Pakistan en India, daar schudt men het hoofd heen en weer om ‘ja’ te zeggen, op dezelfde manier zoals wij doen als we ‘nee’ bedoelen. Hetzelfde gebaar vind je terug in Arabische landen, Griekenland en Zuid-Italië. Als je in Japan iets beslist wil weigeren, dan beweeg je je hand voor je gezicht als een ruitenwisser. En om het helemaal ingewikkeld te maken, zeggen Saudi’s nooit direct ‘nee’. ‘Ja’ betekent daar ‘misschien’. Zijn jullie nog mee?

{© wouter van espen}

22

Eten

Gevoelige gebaren

Ook voor het woord ‘eten’ of ‘ik wil eten’ bestaan verschillende gebaren. In Duitsland gebaart men met de vork naar de mond als het te lang duurt voor het eten geserveerd wordt. Zuid-Europeanen en Zuid-Amerikanen laten bijna op dezelfde manier zien dat er gegeten kan worden, maar tikken dan met de vingertoppen op de lippen. Japanners maken met de linkerhand een soort soepkom en wijzen met de wijs- en middelvinger van de rechterhand naar die soepkom. De vingers symboliseren de twee eetstokjes en het gebaar betekent dat het tijd is om wat eten te krijgen.

Wat in het ene land een vriendelijk gebaar is, kan in het andere land een verschrikkelijke belediging zijn. Goed om weten dus voor je vertrekt. • De vingers als een vuist met de duim omhoog betekent bij ons: ’goed zo, geweldig gedaan’. In Duitsland betekent hetzelfde gebaar het hoogste cijfer dat je kunt halen: 1 (wat natuurlijk ook betekent dat je het goed gedaan hebt.) Gebruik je dit gebaar in Nigeria of Australië, dan laat je merken dat je die persoon niet mag en van hem af wil. • Het teken dat wij kennen als vredesteken of overwinning (Victorie) is in Australië (met de handpalm naar voren) een uiterst onbeleefde variant van ‘laat me met rust’.

23

Men vindt zich geestiger als men denkt aan wat men had kunnen zeggen, dan wanneer men terugdenkt aan wat men gezegd heeft John Petit-Senn - Frans schrijver

An Janssens / [email protected]

diversiteit

Een sjaal of naar toilet? smog De verklaring van de afkorting SMOG (Spreken met Ondersteuning van Gebaren) zegt het al: bij SMOG ondersteunen we de woorden die we (luidop) uitspreken met een gebaar dat bij dat woord hoort. Het geluid wordt dus ondersteund met beelden waardoor kinderen met een mentale handicap het beter begrijpen.

Wablieft?

Hoeda?

SMOG wordt vaak vergeleken met gebarentaal voor doven, maar het is zeker niet hetzelfde. Bij SMOG werden zo’n vijfhonderd gebaren uit de klassieke gebarentaal geselecteerd en aangepast, zodat ze herkenbaar en uitvoerbaar zijn voor mentaal gehandicapten. Het gevolg is dat vaak een zelfde gebaar gebruikt wordt voor verschillende woorden. Er is bijvoorbeeld maar één gebaar voor alles waarop je kan gaan zitten (stoel, zetel, …) en ook ‘zingen’ en ‘lied’ ondersteun je met hetzelfde gebaar.

Gebruik enkel basiswoorden die tijdens akabe-activiteiten vaak voorkomen, zoals eten, jassen aan- of uitdoen, naar het toilet gaan, … Karen: “De meest gebruikte woorden (en dus ook diegene die worden aangeleerd) zijn echt heel praktische begrippen: toilet, eten, boterham, kaas, confituur, spelen, ... En die woorden gebruiken wij op de scouts ook het meest, denk ik: ‘Wat wil je op je boterham? Ga je mee spelen? Doe je je jas uit? Dat soort dingen, ...”

Wieda? Bij Akabe Edegem wordt SMOG door een aantal leden gebruikt. Akabeleidster Karen Milants: “Vooral de kapoenen, welpen of jonggivers gebruiken het soms. We hebben ook niet echt veel kinderen die zich verbaal nauwelijks kunnen uitdrukken. En het hangt er natuurlijk ook van af of zij thuis en/of op school SMOG leren.”

Ik wil naar het toilet.

Zorg er voor dat je hetzelfde gebaar gebruikt als de ouders, school en instelling zodat er geen misverstanden ontstaan! Isabelle Mauriën (leidster Akabe Albatros, Pijpelheide) kan daarover meespreken: “Soms gebruiken leden ook eigen gebaren, waardoor je niet weet wat ze bedoelen. Soms gebruiken ze ook een echt SMOG-gebaar, maar weet je zelf niet wat het betekent. Zo was ik er op een koude dag van overtuigd dat één van onze leden een sjaal vroeg, maar eigenlijk moest ze naar toilet. Gelukkig heb ik die keer nog net op tijd kunnen bedenken wat ze juist wou zeggen. ☺ Voor zo’n dingen, is een cursus SMOG dus echt wel handig!”

frietjes

Ready… set… go? Praat zeker eerst met de ouders en andere (leefgroep)begeleiders van je leden. Het heeft geen zin om SMOG te gebruiken als de rest van de omgeving dat niet doet. Misschien kunnen zij je al een aantal handige woorden aanleren die hun kinderen ook kennen. Of misschien hebben ze zelf nog nooit van SMOG gehoord maar staan ze er wel voor open. Wil je zelf een vorming SMOG organiseren voor de groep of kan je niet wachten tot Convent? Klop eens aan bij de vzw Werkgroep Vorming en Aktie (www. wvavzw.be)!

René Descartes Frans filosoof

Praktische tips Om te weten wat mensen werkelijk denken, moet je eerder letten op wat ze doen dan op wat ze zeggen.

Respect, leiderschap en verantwoordelijkheid Interview met Ilias, Vlaming met Marokkaanse roots Op een dag belde Ilias ... of hij stage mocht komen lopen. Van zijn docente wist hij dat Scouts en Gidsen Vlaanderen bewust ook allochtone stagiairs kansen wil geven. “En ik ben een Vlaming met Marokkaanse roots!”, knipoogde hij vanachter de hoorn. Ilias kwam op de thee en het klikte meteen. Voor dit communicatienummer zochten we hem opnieuw op, over zijn kijk op scouting, allochtoon jeugdwerk én die twee samen!

Ilias, wat wist je van een doorsnee scoutsen gidsengroep voor je stage liep? Ik wist dat een groep elke week samenkomt. En dat ze creatief zoeken om de activiteiten leuk, leerrijk en uitdagend te maken. Daarnaast denk ik ook aan fuiven en veel alcohol.

24

Tekst en illustraties: Machteld De Ryck / [email protected]

interview

akabe

1. Denk er aan dat je spreekt terwijl je gebaren maakt. 2. Zorg er voor dat degene die je iets wil zeggen, naar je kijkt. 3. Pas je taal (woordkeuze/zinsbouw/spreeksnelheid) aan het niveau van je akabeleden aan. 4. Ondersteun alleen de belangrijkste woorden met een gebaar. 5. Gebruik hetzelfde gebaar voor woorden die ongeveer hetzelfde betekenen (bijvoorbeeld mayonaise en saus). 7. Maak de gebaren op de juiste plaats, met de juiste snelheid en in de juiste richting. 8. Vermijd ‘fladder-gebaren’: werk je gebaar goed en duidelijk af. 9. Vergezel de gebaren met de nodige mimiek. 10. Wijs de voorwerpen aan waarover je het hebt. 11. Leer enkel gebaren aan die je akabeleden begrijpen en die vaak gebruikt worden. 13. Zuig geen gebaren uit je duim.

Je hebt een lokale groep bezocht. Vertel eens over je positieve en minder positieve indrukken? Ik werd goed ontvangen. Iedereen stelde vragen over mijn stageopdracht. Het enige minpunt was misschien dat de kinderen tijdens een spel zoveel mogelijk worsten moesten eten. Ik zou niet willen dat mijn kinderen dat zouden moeten doen. Ik denk dat de leiding daar wel mee rekening zou houden, als ik het op voorhand zou vragen. Maar het is niet gemakkelijk om al die dingen op voorhand te weten. Om mijn kinderen met een gerust hart naar de scouts te laten gaan, zou ik het gevoel moeten krijgen dat de

leiding weet welke dingen, soms details, gevoelig liggen. En dat kan alleen door elkaar zo goed mogelijk te leren kennen. Kan je zo’n problematisch ‘detail’ omschrijven? En hoe zou een groep er rekening mee kunnen houden? Moeilijke vraag … ik denk dat die worsten nog het beste voorbeeld zijn, en alcohol drinken, dat is iets wat in mijn vertrouwde omgeving écht niet kan. Stel nu dat mijn toekomstige kinderen bij de scouts gaan. Op een gegeven ogenblik gaan ze hun leiding vertrouwen, naar hen opkijken en willen opgroeien zoals zij. Dat leidt naar dezelfde normen en waarden. En daar zit het hem: ik ben niet geneigd om helemaal dezelfde normen en waarden van veel leiding te laten overbrengen. Pas wanneer de leiding divers is en hierdoor ook diverse normen en waarden meegeeft aan de leden, zou ik mijn kinderen laten deelnemen. Je hebt je een beeld gevormd van een van onze lokale groepen, die doorgaans jeugd uit de Vlaamse middenklasse aantrekken. Hoe komt het volgens jou dat andere culturen de jeugdbewegingen vaak niet kennen? Dat ligt zowel aan de communicatie van die jeugdbewegingen, als aan bijvoorbeeld ouders uit mijn cultuur. Beide partijen moeten inspanningen leveren. Zo zouden jeugdbewegingen duidelijker moeten maken wat de voordelen zijn van een jeugdbeweging voor jongeren. Ouders uit andere culturen moeten er op durven vertrouwen dat jeugdbewegingen ook waarden meegeven waar ze zelf achter staan.

Dus: binnen scouting worden volgens jou ook waarden meegegeven die allochtone ouders zouden moeten toejuichen. Noem er eens enkele? Ik denk vooral aan respect voor ouderen en respect voor de natuur, leren om je bijdrage te leveren aan een groep, leiderschap en verantwoordelijkheid, en nog belangrijker: jezelf leren kennen. Klinkt als scouting! Je zet je in voor een jeugdhuis in Mechelen. Bereiken jullie verschillende culturen? En geloof jij vanuit je ervaring in een samenwerking tussen typisch Vlaams jeugdwerk en allochtoon jeugdwerk? Ja, wij bereiken verschillende culturen door een aanbood op maat, al is het nog niet helemaal in dezelfde verhouding als in Mechelen. Ik geloof dat alle jongeren kunnen samenwerken, maar dat zal nog veel tijd en inspanning vragen. Samen activiteiten organiseren zou kunnen helpen. Zo kunnen jongeren leren dat jeugdwerk overal tof kan zijn. Een tip voor een goede gezamenlijke activiteit? Een goede gezamenlijke activiteit houdt in dat de deelnemers ook echt samen werken. Bij een gemengd voetbaltornooi, moet je ervoor zorgen dat ook de teams gemengd zijn: scouts en gidsen én allochtone jongeren door elkaar. Zo spelen ze echt met elkaar en leren ze dat zoiets echt wel kan. Uiteindelijk zijn het allemaal jongeren die gewoon plezier willen hebben. … wordt ongetwijfeld vervolgd. Bedankt Ilias!

Jan Vansantvoet / [email protected]

25

Schitterend Fantastisch n Buitengewoo Ongelofelijk Onwijs ! Goe gespeeld

goed gedaan Als het goed is, mag het ook gezegd worden! Durf eens een positief woordje de wereld in te sturen. Da’s niet zo moeilijk en het doet altijd deugd!

Ons groepsblaadje is “de max”. Neem dat van die pluimen gerust letterlijk!

tussen verstand en gevoel Slecht nieuws brengen

nieuw bericht Aan: Te zot spel hé! Ik ben superblij met een medeleidster zoals jij. stuur

orpannen, b Potten en die ft e k. Dat he den, beste er e w r eeste materiaalm t! e rgez goed klaa

Jij bent de grootste superheld van de planeet, de liefste, aaibaarste en nobelste persoonlijkheid van het universum, nog mooier dan sneeuwwitje en leuker dan de leukste leukerd op deze wondermooie aardklomp!

He noo t loka Wi it zo al hee j zi goe f jn t d u t er n og r i tg ots De op ezien leid jull ! ing ie!

Het afgelopen leidingsweekend was geweldig! Goe gedaan groepie.

Beregoed gedaan!

Bereid je goed voor • Overleg met de takleiding en de groepsleiding. Zorg dat je goed op de hoogte bent van wat er echt gebeurd is. • Bekijk mogelijke stappen. Plots van ‘geen vuiltje aan de lucht’ naar ‘uw zoon of dochter zorgt voor problemen en mag dus niet mee’ is een te grote stap. Zowel voor leden als voor ouders. • Denk na over je timing, laat de ouders niet eerst het kampgeld betalen, om dan een dag later te melden dat zoon- of dochterlief niet mee mag. • Denk na over wat je wil zeggen en welke woorden je daarvoor zal gebruiken. Als je goed voorbereid bent, ben je meestal ook rustiger en voel je je meer op je gemak.

Het gesprek

26

Volg de suc6 tips, dan kan het eigenlijk niet mis gaan! • Praat, schrijf of sms altijd in de ‘ik vorm’. Daarmee geef je aan dat het een persoonlijk compliment van jou aan de ander is. • Maak je compliment persoonlijk. Een algemeen compliment aan een groep is goed bedoeld, maar komt bij niemand aan. • Je hoeft je leden natuurlijk niet altijd luidop een pluim te geven. Iedereen houdt van beloningen! Misschien met een knallende verrassingsactiviteit? • Maak datgene wat je zo bijzonder vindt concreet. • Doe het op een manier die bij jou past. Vind je het bijvoorbeeld moeilijk om het te zeggen; schrijf het dan op. • Doe het op een manier die bij de ander past. • Overdrijf niet, als je het non stop complimentjes laat regenen dan kom je eerder over als een plakkerige slijmbal.

Stel: één van jullie leden zorgt regelmatig voor problemen in de groep. Na maandenlang proberen, besluiten jullie dat hij niet mee op kamp kan. Maar hoe moet je dat aan hem en zijn ouders vertellen? Slecht nieuws brengen is niet eenvoudig. Daarom enkele nuttige tips.

Een spontane high five doet het ook altijd!

Elke mening is een (mogelijke) ordening van informatie. Elke waarheid is dus willekeurig. “Wie gelijk heeft, is irrelevant”. Paul Watzlawick Oostenrijks Amerikaanse communicatiewetenschapper

Niek Godfroid / [email protected]

• Zorg voor een rustige omgeving en een moment waarop je niet gestoord kan worden. Geef eventueel op voorhand aan dat je iets wil bespreken. • Durf gerust zeggen dat je het een moeilijke boodschap vindt en dat je je er ongemakkelijk bij voelt. • Neem je tijd, ga er niet te snel over heen. De andere is er misschien niet zo goed op voorbereid (als jij), en zo geef je hem of haar ruimte om te reageren. • Vertel je boodschap liefst niet aan de telefoon. Daardoor kan je de indruk wekken dat je het probleem niet rustig samen wil bekijken en dat zal de drempel verhogen om elkaar later weer onder ogen te komen. • Door het gesprek aan te gaan, toon je dat je het de moeite vindt om er energie in te steken. Zo’n respectvolle houding op zich, kan soms al voldoende zijn om er samen uit te geraken.

De boodschap • Beschrijf zo concreet mogelijk wat er gebeurd is, waaraan je je gestoord hebt… • Wees duidelijk in wat je wil zeggen, draai niet rond de pot. Ga aan het einde van het gesprek niet minimaliseren en geef geen valse hoop. • Duidelijk zijn in wat je zegt, betekent niet dat je iets op een botte manier moet doen. Zeg het op een rustige, niet-agressieve manier en geef de ander de tijd en mogelijkheid om te reageren, ook al is dit boos, verdedigend, teleurgesteld. • Zorg dat je boodschap aangepast is aan de persoon, probeer bijvoorbeeld in te schatten wat de ander aankan en hoeveel je kan vertellen. • Ga na of de ander je begrepen heeft (wat soms niet lukt als er grote emoties aan te pas komen) en bekijk eventueel samen hoe het nu verder kan.

Goele Descamps / [email protected]

27

lokalen

Het lokaal als etalage Het scouts- en gidsenlokaal: de trots van jullie groep of doorn in het oog? Jullie lokaal is als een visitekaartje van de groep en draagt dus best iets positiefs uit. Maar hoe verbeter je de uitstraling van het lokaal? Hoe kan je aan de buurt laten zien dat achter jullie gevel scouting schuilt? En waarom zou je dat willen doen?

Lokaal als lokaas Je groep maakt onderdeel uit van de buurt en verdient het om opvallend aanwezig te zijn in het straatbeeld. Het is niet alleen tof om zichtbaar deel uit te maken van het sociale gebeuren binnen de gemeente, het is ook gratis reclame voor je werking. Mensen met kinderen die in de buurt komen wonen, hebben meteen door dat er een actieve scouts- en gidsenvereniging in de buurt is. Je lokaal moet uitroepen: “Hé, hier zit een scouts- en gidsengroep!” Hoe je dat doet? Een logo op de muur, een bord aan de straatkant, een grote sticker op de brievenbus, de url van de groepssite kan een duidelijke plaats krijgen of jullie kunnen aankondigen wanneer de activiteiten plaatsvinden. En misschien is er wel plaats om een indrukwekkende sjorconstructie neer te zetten?

Ook rijhuizen in de stad kunnen de look en feel van een scoutslokaal uitstralen

Je lokaal moet uitroepen: “Hé, hier zit een scouts- en gidsengroep!”

mooi en verzorgd

28

Het imago van je groep wordt deels bepaald door hoe je lokaal eruit ziet. En daar is helaas iets meer energie voor nodig dan enkel een Scouts en Gidsen Vlaanderensticker op de voordeur kleven. Zorg er ook voor dat je het terrein en de lokalen op regelmatige basis grondig onderhoudt. Heb je grootse plannen en wil je aan je lokaal grote infrastructuurwerken uitvoeren? Dan kan je bij de jeugddienst eens horen naar een investeringssubsidie. Dan moet je groep de financiële lasten niet volledig zelf dragen.

Inspiratie nodig? Al zin om je scouts- en gidsenlokaal te pimpen, maar nog gebrek aan inspiratie? Kijk dan eens hoe andere jeugdverenigingen in jullie buurt hun lokalen hebben opgefrist.

Zorg dat iedereen de weg vindt naar het lokaal!

29

Maar goed onderhoud draait niet enkel over om de paar jaar de verwarming vervangen of nieuwe elektriciteit leggen. Het zijn ook de kleine dingen die tellen en dat vraagt, hoe je het ook draait of keert, inzet van je leidingsploeg en leden. Ruim het containerpark op jullie terrein regelmatig op, probeer de toiletten nog eens te doen blinken en durf eindelijk dat rottend spelbord van vijftien jaar geleden weg te gooien. Verzin misschien een spel rond de afvalmaffia voor je leden en laat ze het lokaal al spelend opruimen.

Peter Wauters / [email protected]

methodiek

CRISISCOMMUNICATIE

Als het noodlot toeslaat... Communiceren bij noodsituaties De welpen zijn op tocht en de leiding is er gerust in: iedereen draagt een fluovestje, er zijn genoeg leid(st)ers die tussen de welpen lopen en iedereen loopt op het voetpad. En dan begint een voorbijrijdende auto plots te slippen en voor iemand het goed en wel beseft, rijdt de auto op de groep in en maait drie welpen en leider Hathi van de weg.

Laat ons duidelijk zijn: ook al is de kans klein, iedere groep kan op elk moment in een crisissituatie terechtkomen. En dan kan je als leid(st)er maar beter weten wat je te doen staat.

en beschrijf kort de situatie. Iemand van Scouts en Gidsen Vlaanderen zal je zo snel mogelijk opbellen. • Verwittig de ouders. • Sta indien nodig de pers te woord.

Stappenplan

Praten is nodig

Omdat het in crisissituaties zelden meteen duidelijk is wat er gebeurd is, moet iemand structuur aanbrengen in de noodsituatie. Dat kan aan de hand van volgende stappen, ook al is het goed om weten dat er geen kant-en-klaar stappenplan voor elke noodsituatie bestaat.

• Praat voldoende over wat er gebeurd is, dat is belangrijk voor je eigen verwerkingsproces, maar ook om gelijke versies van het verhaal te vormen. • Duid één hoofdwoordvoerder aan die communiceert met ouders, groepsleiding, mensen van de verzekering en de pers • Zorg er voor dat die persoon aangeduid is door de hele groep en dat hij of zij genoeg geïnformeerd wordt om de feiten, gevormd door de groep, te vertellen. • Zo’n hoofdwoordvoerder is best iemand die rustig kan blijven en die in staat is om het objectieve standpunt van de groep uit te leggen aan derden. • Zorg er ook voor dat jullie tegenover de buitenwereld de privacy van alle betrokkenen respecteren, geen leugens vertellen, niet speculeren en de controle over de gebeurtenissen houden. • Weet ook dat je, als goede huisvader handelde, de organisatie SCOUTS & GIDSEN VLAANDEREN achter jou en je groep staat en dat je hier voor eender welke vraag terecht kan.

• Breng iedereen in veiligheid. Dit heeft voorrang op alle volgende stappen, doe dit snel en efficiënt zonder daarbij te roepen. • Bel de hulpdiensten en verleen EHBO als er slachtoffers zijn. Geef de hulpdiensten zoveel mogelijk informatie door. • Scheid slachtoffers van omstanders en begeleid ook hen! Laat niemand aan zijn lot over. • Probeer te voorkomen dat je zelf in paniek slaat. Wie niet rustig is, neemt sneller verkeerde beslissingen. Als je te verward bent, geef je de verantwoordelijkheid beter door aan iemand anders of laat je jezelf beter bijstaan. • Zorg dat je weet waar eventuele slachtoffers naartoe gebracht werden. • Verwittig het verbond op de noodlijn 0032/474 26 14 01. Dit is een nummer dat 24 uur op 24 bereikbaar is en waarbij je meteen naar de voicemail wordt doorgeschakeld. Geef na het signaal je naam, telefoonnummer door

30 Vincent Braeckman / [email protected]

Als ik eerlijk ben, moet ik zeggen dat ik lieg.

VORMING

, It s all about the talking Soms sluipt ook op een tak- of groepsraad de routine binnen: “We bespreken vlug alles in grote groep en het zijn altijd dezelfde mensen die het hoge woord voeren.” Ook al gemerkt in jouw groep? Wel, hieronder enkele bruikbare tips om je vergadering te PIMPEN!

2-4-8-… Snoepjes (Iedereen aan het woord) Geef iedereen twee snoepjes. Wie zijn mening gegeven heeft over een thema, moet een snoepje opeten. Als je geen snoepjes meer hebt, ‘mag je niet meer spreken’. Zo geef je mensen die je minder vaak hoort de kans om ook hun mening te geven.

(Bredere kijk op het onderwerp creëren) Laat mensen per twee discussiëren over een vraag, probleem, thema, … Daarna discussiëren ze verder per vier, dan per acht, enzovoort. Uiteindelijk kom je weer met de hele groep samen rond de tafel en heeft iedereen verschillende meningen kunnen horen.

Flappen schrijven

Vijf tips voor de voorzitter van een vergadering 1. Maak een agenda en stuur die minstens één week op voorhand op. 2. Start op tijd. 3. Kies geen partij. 4. Probeer iedereen aan het woord te laten. 5. Luister goed en probeer samen te vatten.

Een klassieker die zijn nut bewezen heeft. Hang lukraak in het lokaal enkele flappen op. Schrijf op elke flap een vraag, probleem, thema, … Vraag aan iedereen om rond te lopen en zijn of haar ideeën neer te pennen. Bespreek achteraf elke flap in kleine groepjes en probeer zo conclusies te formuleren.

Allez Circulez (Mensen inzetten op hun interesseveld) Laat de groep per vier à vijf personen discussiëren over verschillende vragen, problemen, thema’s, … Laat elk groepje één of enkele conclusies neerschrijven. Iedereen mag nu rondlopen om de andere tafels te bekijken en aanvullingen te doen.

31 Lucifers (Kort en bondig uitleggen) Geef iedereen enkele lucifers. Als iemand aan het woord is, steekt die persoon de lucifer aan, hij/zij mag dan praten zolang de lucifer brandt.

Guy Mortier

Freek Stevens / [email protected]

scoutskrant Zoek je een kamp- of weekendplaats? Neem dan zeker een kijkje op hopper.be/jeugdverblijf en opkamp.be Via de lokalenbank op scoutsengidsenvlaanderen.be vind je groepen die hun lokalen verhuren.

Ik was erbij

Kampeeradressen

Brugge (Provincie West-Vlaanderen) Niet heel ver van het centrum van Brugge verhuurt Scouts Karel de Goede zijn pas ingerichte lokalen. Deze zomer is de volledige maand augustus nog vrij. Meer info op [email protected]

Pesten. Verbaal of fysiek geweld. Vandalisme. Elke groep heeft er nu en dan mee te maken. Onvermijdelijk. Of toch niet?

Over contact met ouders Daar sta je dan als kersvers leid(st)er. Je wil gewoon je leden een leuke tijd te bezorgen, maar plots sta je oog in oog met ma en pa.

Jintro - Krokus 2012 Filip, Arne, Julie, Lander, Jeroen, Paulien en Caroline, AKA het groepje van Birthe en Ann beleefden hun eerste scoutscursus op Moerkensheide. Een week lang amuseerden ze zich rot met hun jintrogroepje. Na een krachtige maar vermoeiende week mochten ze heel wat zaken in hun rugzak steken (en niet enkel vuile was) om mee te nemen naar hun thuisgroep. Voor herhaling vatbaar!!

Speel ‘VlinderSlag’ met je kabouters/welpen, jonggivers of givers en maak dit gevoelige thema op een ongedwongen en speelse manier bespreekbaar. Verbaal geweld, steaming, fysiek geweld, psychisch geweld, vandalisme, pesten, ... Het komt allemaal aan bod in het spel. Het spel is te koop voor 35 euro bij Centrum Informatieve Spelen. Is ‘VlinderSlag’ niet het spel dat je zoekt? Bekijk dan ook de andere spelen en boeken op www.spelinfo.be. Je vindt vast wat je zoekt.

Ga mee op Wereldkamp!

32

{© kris van der haegen}

Van 2 tot 7 juli op de Hoge Rielen (daar waar in september ook Herfstontmoeting is …) Voor jongeren van 16 tot 25 jaar. Het Wereldkamp is een tentenkamp over Noord-Zuid. Elk jaar verruimen honderden jongeren er hun blik op de wereld én hun vriendenkring. Dit jaar ligt de focus op Oeganda. Daar hebben mensen elke dag honger. Nochtans is er genoeg voedsel in de wereld voor iedereen … Meer weten? Ga mee! Schrijf je in op www.wereldkamp.be. Meer info? [email protected] 02 213 04 78

In deze rubriek lichten we telkens een publicatie van Scouts en Gidsen Vlaanderen door. Nuttige info, praktische tips, trucs, huis – tuin en keukenmiddeltjes om het spel van scouting makkelijker en leuker te kunnen maken. Je vindt het allemaal in de publicaties op het virtueel boekenrek van www.scoutsengidsenvlaanderen.be of in de Hopper winkels (www.hopper.be).

Dag vader, dag moeder

VAN buitenuit Vlinderslag

publicatie in de kijker

Maak Kabaal - 17 en 18 maart in Gent Heel wat groepen hebben mee hun schouders gezet onder de actie ‘Maak kabaal’, een hoogtepunt van ons gezamenlijk jaarthema. En of er geroepen werd tégen armoede! De scouts en gidsen van Gent zetten met de andere jeugdbewegingen de stad even op haar kop. Maar onze dank gaat naar alle groepen die een actie hielden, of die dat nog van plan zijn te doen!

gedicht

O, ik weet het niet o, ik weet het niet, maar besta, wees mooi. zeg: kijk, een vogel en leer me de vogel zien zeg: het leven is een brood om in te bijten en de appels zien rood van plezier, en nog, en nog, zeg iets. leer me huilen, en als ik huil leer me zeggen: het is niets. ~Herman de Coninck uit De lenige liefde

Wat verwachten ze van jou? Dat durft al eens te verschillen. De ene ouder vindt een ongeluk een akkefietje , de andere schreeuwt moord en brand. Hoe dan ook is het fijn voor leden, leiding en ouders als je een goede relatie met elkaar opbouwt. De brochure Dag vader en dag moeder helpt je om het contact met ouders makkelijker te maken. Je vindt meer info over de verwachtingen van ouders en tips over hoe je ze kan invullen. Ook allerlei niet zo eenvoudige situaties komen aan bod: gescheiden ouders of ouders van kinderen met een handicap. Ook thema’s als pesten, kamp, drugs en slecht nieuws overbrengen worden besproken. Kortom: zeker de moeite om eens door te nemen. Succes alvast!

33

Janina Maes Meer weten over communicatie met ouders? Dit is een van de thema’s van onze animatorcursus. Meer weten over communicatie in het algemeen? Dan is het traject Hoofdanimator (basisweekend/Trapper/ Gilwell) iets voor jou! Meer info of vragen: [email protected]

Hij kende zichzelf. Maar alleen maar van horen zeggen. Gabriel Laub Tsjechisch journalist

KOLOM

zender

boodschap

Creatieve knutselaars winkelen bij De Banier!

ontvanger

Karel: ‘Die foto mag niet gepubliceerd worden.’

Ik: ‘Hilarische sketch.’

Kapoen: ‘Leider, wat doet die panda?’ ‘Ik wil niet met een sigaret in het kampboek.’ Ik: ‘Chillen op kamp.’

Lief: ‘Ik dacht dat je gestopt was?’ Ouder: ‘Ik hoop dat dat niet bij de givers was.’

n approt oved

Welpenouder: ‘Beneden alle peil.’

appnot ro v

ed

Materiaalmeester: ‘Ah, daar waren mijn tentpalen!’

ap pr ov

Oud-leidster: ‘Geef die eens rap hier, ik zal een kookwas insteken.’

Ik: ‘Wat een berg afwas hebben wij verzet!’

ed

Moeder: ‘Niet erg hygiënisch, lijkt me.’

Op zoek naar spetterende indoor-activiteiten? Bij de Banier regent het ideeën! Met jouw jeugdbende snel aan de slag, kies dan uit onze pool creapakketten. Een creapakket dat is alles in 1: origineel idee, materiaal en handleiding. Enkel voor de kids moet je nog zelf zorgen!

Christophe Lambrechts / [email protected]

COLOFON

34

Afzender: Scouts en Gidsen Vlaanderen Nationaal Secretariaat Lange Kievitstraat 74 • 2018 Antwerpen Tel. 03 231 16 20 • Fax 03 232 63 92 [email protected] Hoofdredactie: Els Bosmans Eindredactie: Sabine De Schutter V.U.: Christophe Lambrechts Lange Kievitstraat 74 2018 Antwerpen Taalcorrectie: Geert Reynders Alexandre Bazelaire, Tine Lassuyt Opmaak: Volta | Vormgeving Drukkerij: Druk in de Weer Illustratie p. 27: aaargh.be Werkten mee aan dit nummer: Janina Maes, Christophe Lambrechts, Geraldine Wellens, Vincent Braeckman, Machteld De Ryck, Wencke De Wolf, Pieter Velkeneers, Mieke Dries, Willem Migom, Jolien Legrand, Freek Stevens, Koenraad Berteele, Jan Van Reusel, Pieter-Jan Maesen, An Janssens, Jan Vansantvoet, Peter Wauters, Niek Godfroid, Stijn Verschoren, Lore Van Craen, Pieter Nuytinck.

Lidgeld 2011-2012 Scouts en Gidsen Vlaanderen: 26,40 euro Halfjaarlijks lidgeld 2011-2012: 13,20 euro Over & Weer is een tijdschrift voor leiding en jins die lid zijn van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Iemand van je groep heeft Over & Weer niet ontvangen? Bel tussen 9 en 17 uur naar het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen: 03 231 16 20 Krijg je op hetzelfde adres meerdere Over & Weers en heb je aan één genoeg? Bel dan tussen 9 en 17 uur naar het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen: 03 231 16 20 of mail naar redactie@ scoutsengidsenvlaanderen.be Adreswijzigingen geef je door aan de persoon die zich in jouw groep met de administratie bezighoudt (‘de verantwoordelijke groepsadministratie’). Het heeft geen zin om adreswijzigingen door te geven aan het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Al wat wij nationaal aanpassen, wordt vroeg of laat overschreven met informatie uit de groepen. Ook als je geen lid bent van Scouts en Gidsen Vlaanderen, kan je een abonnement nemen op Over & Weer voor 8 euro voor acht nummers. Bel daarvoor naar Scouts en Gidsen Vlaanderen, Lange Kievitstraat 74, 2018 Antwerpen, 03 231 16 20. De betaling van het abonnement wordt per factuur geregeld. De persoonsgegevens van alle aangesloten leden werden opgeno-men in het ledenbestand van Scouts en Gidsen Vlaanderen, conform de bepalingen van de wet van 8 december 1992 betreffende de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Ze zullen alleen gebruikt worden om je op de hoogte

te houden van de activiteiten van de organisatie. Je hebt bovendien het recht jaarlijks je persoonlijke gegevens op te vragen en te laten verbeteren wat eventueel fout is. Meer informatie kan je verkrijgen bij het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen, Lange Kievitstraat 74, 2018 Antwerpen. Schenkingen aan Scouts en Gidsen Vlaanderen kunnen steeds gestort worden op (BE 55) 409-6504141-44 BIC KREDBEBB. Giften van minimum 40 euro zijn aftrekbaar van uw belastbaar inkomen. Over & Weer wordt gedrukt op Cyclus print, honderd procent gerecycleerd en chloorvrij. Onze drukker gebruikt zo ecologisch mogelijke producten en procedures zodat we dit blad zo milieuvriendelijk als kan produceren. * Missie: zijn scouts en gidsen, meisjes en jongens, elk met een eigen verhaal. Iedereen kan erbij. We gaan samen op verkenning en durven tuimelen in het leven. De natuur is onze troef. We geloven in onszelf, in elkaar en in iets meer. We spelen een spel dat niet luchtledig is, in vrije tijd die niet vrijblijvend is. Met groot plezier en kleine daden komen we op voor onze omgeving en voor een kleurrijk Vlaanderen. Zo dromen we luidop van gelukkige mensen in een rechtvaardige wereld.

www.debanier.be

Vanaf 1 april: haal gratis de knutselcatalogus van De Banier af in je Hopperwinkel. De Banier vind je in 11 steden: Aalst, Antwerpen, Brugge, Brussel, Gent, Hasselt, Mechelen, Leuven, Roeselare, Turnhout & Sint-Niklaas.

n je Op vertoon va je lidkaart krijg ng tot 15% korti van op je aankoop riaal. knutselmate

leden! Bijna zeventig jaar ge

Kleef hier je groepsfoto

Elke Over & Weer laat een scouts- en gidsengroep het achterste van zijn tong zien.

ie leid(st)ers. Met tien leden en dr

Deze pagina is van...

Met hoeveel zijn jullie? De groep is opgericht

len en genoeg Een grote zandvlakte aan de loka ons dorpje. terreinen/bossen in en rondom

feit? Een interessant geschiedkundig onze tsgroepen, wat nog te zien is aan Wij waren een van de eerste scou werden taat. Scoutsgroepen die later das, die maar uit één kleur bes len hebkleurencombinatie. En onze loka opgericht hebben meestal een )leiding. de hulp van alle (intussen oudben we volledig zelf gebouwd met

Hoe ziet jullie speelterrein eruit?

in ...?

s J I N) liggen we in de letter uit Hever (op de foto Jinglorious Bastards en. aen en Stijn Verschor Jin ‘94 Lore Van Cr

Wie vult dit in?

{© lore van craen}

Bijnamen? r), de Stikkeh (Stijn), Zwijntje (Emilie), Jaapie (Jaspe re (Jeroen) de Zwakke (Michaël), de Jer

r?

Oudste leid(st)er/jongste leid(st)e Jasper (21j), Tine (24j)

De gekste totem in je groep? tje koek maar je kan, met een bee Ani, dat is eigenlijk een soort koe aan het meervoud van anus. fantasie weliswaar, ook denken

p uniek? Welke activiteit maakt jullie groe ppig. Al is We zijn gewoon allemaal supergra en ze leuk! het een stomme activiteit, wij mak

p? NIETS.

zou mogen veranderen aan je groe

acht?

de lokalen? Het stiekemste kusplekje in/rond kot. Achter den berg en in het hout

Het zotste kampthema ooit bed Frigoboxtoeristen.

Wat zou je kiezen als je één ding

geweest op de groepsraad?

klaargemaakt? Wat is de beste kampmaaltijd ooit frietketel. Op papdag: Mosselen met frietjes zonder den te eten. gemixte spaghetti om zonder han

Wat is de langste discussie ooit Die over charters.

5?

jullie groep? Wat is een domme traditie binnen de meeste ongelukken! Groepszwemmen, dan gebeuren

Wat wens je je groep toe tegen 202 ! Geweldig veel plezier en succes

nderen.be

ie@scoutsengidsenvlaa

act Zelf invullen? leidingred