LAURUS - de vernieuwde serie gastronomische wijnen van Gabriel Meffre Door Paul Op ten Berg Bij de naam Gabriel Meffre denkt iedere wijnliefhebber aan de Rhône. En terecht, het in 1936 door de gelijknamige oprichter in Gigondas gevestigde bedrijf heeft in de 74 jaar van haar bestaan een zeer goede naam opgebouwd met een veelvoud aan fraaie Rhônewijnen. Overname In 2009 wordt Maison Gabriel Meffre overgenomen door de Groupe Boisset en Eric Brousse, die ook de leiding krijgt. Gabriel Meffre heeft 157 medewerkers in dienst. De jaaromzet bedraagt 45 miljoen euro. Van de productie (20 miljoen flessen per jaar) wordt 75 % geëxporteerd, voornamelijk naar Groot-Brittannië, de Benelux, de USA, Canada en Denemarken. De volgende merken vallen onder de Groupe Gabriel Meffre: Gabriel Meffre Louis Bernard (Rhônevallei) Domaine de Longue Toque (Gigondas en Vacqueyras) Laurus Château Grand Escalion (Costières de Nîmes) La Chasse Fat Bastard Wild Pig Wijnboer en handelaar Vandaag de dag is Gabriel Meffre zowel producent als négociant, met een specialisatie in AOC wijnen en monocepagewijnen uit de Rhône en de Languedoc. Gabriel Meffre bezit 27 ha wijngaarden in de AOC’s Gigondas en Vacqueyras (Domaine de Longue Toque) en 44 ha wijngaarden in de AOC Costières de Nîmes (Château Grand Escalion). Bij de wijnbouw zijn milieuvriendelijke principes uitgangspunt. En als handelaar weet Gabriel Meffre bij uitstek de weg naar de 70 partners, eerlijke en toegewijde boeren met wie stevige lange termijn afspraken zijn gemaakt en voor wie strikte regels zijn opgesteld. De wijnen worden bij de partners gevinifieerd en ze worden opgevoed bij Gabriel Meffre in de kelders in Gigondas. Up to date De Groupe Gabriel Meffre gaat met haar tijd mee. De in 2000 opgerichte afdeling kwaliteitsbewaking heeft niet stilgezeten. In 1997 werd het HACCP certificaat behaald en in 2001 in de ISO 9002 certificering. In 2002 kon het bedrijf zich aansluiten bij Terra Vitis, de organisatie voor milieuvriendelijke wijnbouw. De contractwijnboeren werden aangemoedigd om dezelfde richtlijnen te volgen. Op de vestiging in Gigondas werd in 2003 een zuiveringsstation gebouwd. In 2004 werd de certificering ISO 9002 vervangen door de strengere ISO 9001. Op het gebied van de ‘empreinte carbone’ (CO2 voetafdruk) is Gabriel Meffre actief, een consultant begeleidt het bedrijf hierin. Maar ook traceerbaarheid, hygiëne en veiligheid hebben alle aandacht. Regelmatig worden kurken en andere flesafsluitingen getest en wordt gekeken welk type hout het beste geschikt is voor de fusten van de diverse wijnen. Buiten staat een groep medewerkers te roken in een soort glazen bushok. Laurus – hernieuwd symbool voor kwaliteit De al vele jaren bestaande Laurus serie met super premium wijnen werd vorig jaar nieuw leven ingeblazen. Nadat de serie in 1993 begon met Côtes du Rhône en Gigondas, groeide deze uit tot 20. Dat werd teveel en het geheel is nu teruggebracht tot 14 krachtige appellaties. Deze wijnen met karakter en intensiteit zijn bestemd voor de gastronomie en de kwaliteitsslijter. De naam Laurus duidt op de Romeinse lauwerkrans, het symbool uit de oudheid van uitzonderlijke verdienste. Rigoureus werk in de wijngaard Wijngaarddirecteur Guillaume Blisson brengt met zijn equipe veel tijd door in de wijngaarden van de contractboeren, met wie al lang wordt samengewerkt. De laatste jaren is steeds meer sprake van een strenge selectie van de beste percelen. Maar ook van samenwerking tussen de eigen wijngaarden en die van de boeren. Groeikracht, bladmanagement en rendement per wijnstok worden zorgvuldig in de gaten gehouden. Twee maal per week worden her en der de druiven geproefd en analyses gemaakt. Ieder jaar wordt per appellatie en per cépage bekeken waar de beste druiven te vinden zijn. Er wordt tijdens de pluk streng geselecteerd. Behalve voor de witte en de rode Côtes du Rhône, de Viognier en de Syrah worden alle druiven handmatig geplukt. Sinds 2008 is Gabriel Meffre in het bezit van een
Ecocert certificaat voor aangeleverde wijnen van biologisch verbouwde druiven van partners. Dit komt neer op 25-30% van de productie en is belangrijk voor de traceerbaarheid. Unieke vaten Consultant-oenoloog Philippe Cambie, specialist in Rhônewijnen (in het bijzonder grenache, terwijl bij Gabriel Meffre veel kennis bestaat van syrah) en oenologe Véronique Torcolacci, verantwoordelijk voor de kwaliteit van de wijnen, wilden voor de opvoeding van de Laurus wijnen iets unieks. Sinds 2009 rijpen deze – voor zover wenselijk - op exclusief voor Gabriel Meffre door Dargaud & Jaegle gemaakte eiken vaten van 275 liter, gebaseerd op de demi-queue de Vaucluse uit de Gallo-Romeinse tijd. Het eiken is van het ras Quercus Sessiflora en afkomstig uit het Forêt Les Bertranges in het departement Nièvre, een van de vijf beste eikenwouden (Haute Futaie) van Frankrijk. Het bezit een uiterst fijne nerf en de planken rijpen jarenlang in de openlucht. Oenoloog Sylvain Jean, die belast is met de opvoeding van de wijnen, stemt met de tonnelier de ‘chauffe’ (de mate van verhitting van de vaten) af op het druivenras. Vatrijping Gedurende de opvoeding van de wijn vindt een gematigde en evenwichtige interactie plaats tussen wijn en zuurstof (micro-oxidatie) en er ontstaan ronde wijnen met verfijnde tannines. Door de nieuwe Laurus vaten komen de typische eigenschappen van de druivenrassen beter naar voren. In het vat verandert de wijn onder invloed van hout en zuurstof. De aroma’s van de wijn worden krachtiger en complexer: hout, vanille, geroosterde en gerookte tonen ontstaan. Eigen aroma’s van het eikenhout, maar ook aroma’s die zijn toegevoegd tijdens het branden van het vat. Maar vatrijping heeft ook andere gevolgen. Het koolzuurgehalte van de wijn gaat omlaag, de wijn wordt helder, de kleur evolueert, stabiliseert en wordt dieper, de tannines worden zachter, de wijn wordt minder wrang en ‘vetter’. Tijdens de wekelijkse vatproeverijen worden de vaten geëlimineerd die niet voldoen aan de kwaliteitscriteria voor Laurus. 14 Laurus wijnen Nadat sinds een jaar steeds meer de puntjes op de i zijn gezet, blijken al deze inspanningen resultaten op te leveren. De Laurus serie telt 14 wijnen, die de essentie van hun appellatie weergeven. Door de inkrimping van het aantal werd het mogelijk om meer aandacht te besteden aan de wijngaarden, de wijnboeren en de opvoeding. AOC wijnen uit de zuidelijke Rhônevallei Châteauneuf-du-Pape Rouge Gigondas Rouge Vacqueyras Rouge Côtes du Rhône Villages Rouge Côtes du Rhône Blanc Muscat de Beaumes de Venise AOC wijnen uit de noordelijke Rhônevallei Hermitage Rouge Côte Rôtie Saint-Joseph Rouge Crozes-Hermitage Rouge Condrieu Hermitage Blanc Cépage wijnen Viognier Syrah Domaine de Longue Toque Wijngaarddirecteur Guillaume Blisson neemt ons mee in de wijngaard van Domaine de Longue Toque, op hellingen aan de voet van de Dentelles de Montmirail. 16 hectare is beplant met mourvèdre, syrah en grenache, op 3 verschillende terroirs en 3 verschillende hoogteniveaus, tot 471 meter. De keuze van het druivenras werd elke keer bepaald door het type terroir en de eigenschappen van het druivenras (vroeg of laat rijpend). De wijnbouw is milieuvriendelijk en gecertificeerd door Terra
Vitis. De oudste grenache stokken werden in 1920 geplant. Er zijn 3 nieuwe percelen aangelegd, die in 2011 zullen worden beplant met syrah en grenache. Experimentele wijngaard In een klein stuk van de wijngaard staan als experiment afwisselend rijen syrah opgebonden langs steunpalen, en rijen bush vines, zonder palen. Verderop staat de vroeg rijpende cinsault, met grotere druiven die meer water bevatten. Deze druiven hebben een dunnere huid en lagere zuren dan syrah. De wijn ervan is eerder op dronk en geeft in een blend aalbessenaroma. Daarmee is het ook een van de beste druiven voor rosé. Weer een stuk verder staat grenache, altijd herkenbaar aan de bladeren die geen haren hebben. Grenache is een suikerfabriek. De huid van de geoogste grenache mag niet te taai zijn, anders moet bij het persen teveel druk worden uitgeoefend, waardoor de wijn te bitter wordt. En tenslotte mourvèdre, met zijn donkere blauwgroene blad. Dit ras rijpt als laatste, soms wordt pas in oktober geplukt. Als mourvèdre rijp wordt geplukt, kan er nieuw hout op worden losgelaten. Voor de Laurus syrah en grenache – die in 2010 bijna gelijktijdig rijp zijn -gebruikt men een basket press, waardoor de wijnen met stevigheid en materie krijgen. Cocotte Als de gisting (met geselecteerde gisten) van de Laurus wijnen bijna klaar is, wordt op de hoed een wijn gepompt die al helemaal klaar is, tot de cuve helemaal vol is. De schillen van de hoed die bovenop drijft, zuigen zich dan vol met wijn en zinken naar de bodem. Dan vindt een soort autolyse plaats. Dit wordt bij Gabriel Meffre gekscherend ‘cocotte’ genoemd. De oogst Hier wordt ’s morgens in alle vroegte geoogst, men begint tussen 03.00 en 04.00 uur. De druiven worden pas geplukt als ze fysiologisch rijp zijn. Guillaume geeft wat tips: Het vel van de druif moet gemakkelijk knappen op de tanden en niet te taai zijn; Het vruchtvlees moet een goede zoetzuur balans hebben; De pitten moeten naar hazelnoten smaken, maar mogen niet bitter zijn. Klimaatsverandering Guillaume vertelt dat de klimaatsverandering ook hier merkbaar is. Het klimaat is grilliger geworden en er is meer sprake van extremen. Tot nu toe is het echter mogelijk om dit in de wijngaard op te lossen. De jonge grenache vormt nu al een potentieel alcoholgehalte van 16 à 16,5 %. Bij de oude grenache stokken is dat maximaal 15 %. Proefnotities 7,5 Châteauneuf-du-Pape Rouge ‘Laurus’ 2008 Geproefd uit nieuwe Laurus vaten in de kelder. Blend van 45% grenache, 40% syrah en 15% mourvèdre uit een wijngaard met rolkeien op een onderlaag van kalk en klei. Vergisting op de schillen bij maximaal 30°C, inweking 20 tot 30 dagen met 2 maal daags overpompen. Opvoeding 12-14 maanden op 1/3 nieuwe vaten. Fruitig en evenwichtig. De wijn presenteert zich nu al erg goed, maar heeft nog 1 à 2 jaar ontwikkeling nodig. 7+ Châteauneuf-du-Pape Rouge ‘Laurus’ 2007 Blend van 45% grenache, 40% syrah en 15% mourvèdre uit een wijngaard met rolkeien op een onderlaag van kalk en klei. Vergisting op de schillen bij maximaal 30°C, inweking 20 tot 30 dagen met 2 maal daags overpompen. Opvoeding 12-14 maanden op 1/3 nieuwe vaten. Elegante balans met opvallend zachte tannines. 2007 is een licht jaar en de wijn is al heerlijk op dronk. Alles is er, maar op een meer toegankelijk niveau. 8 Châteauneuf-du-Pape Rouge ‘Laurus’ 2006 Blend van 50% grenache, 38% syrah en 12% mourvèdre. Gesloten neus, heeft behoefte aan veel lucht. Stevige, vlezige smaak met veel specerijen en net niet te ferme tannines. Rustiek en animaal van karakter, met duidelijke umami. Gespierde finale met goede zuurgraad. Heeft nog wel een paar jaar nodig. 7,5 Gigondas Rouge ‘Laurus’ 2006 Blend van grenache, syrah, cinsault en mourvèdre, van een wijngaard aan de voet van de Dentelles de Montmirail, met de typische bodem van gele kobaltkalk. Vergisting op de schillen bij 28°C, inweking
18 dagen met 2-3 maal daags overpompen. Na de assemblage wordt 30% gedurende 10 maanden opgevoed op vaten van 1, 2 en 3 jaar oud. De rest rijpt op cuve. Kersenrood met paars, prima geconcentreerd. Fris bosfruit in de neus. Levendige, zachte smaak van bessen, bramen en kruiden, zonder houtdominantie. Sappige zuren en zachte tannines zorgen voor elegantie. Het alcoholgehalte van 14,5 % geeft geen storend effect. Verrukkelijk om nu te drinken. 8Gigondas Rouge ‘Laurus’ 2008 Vergisting op de schillen gedurende 3,5 week. Volle, geconcentreerde geur, met meer alcohol effect. Stevige, vrij ‘vette’ smaak, ook door een procent meer alcohol dan de Vacqueyras. Robuust. 8 Vacqueyras Rouge ‘Laurus’ 2008 Blend van grenache, syrah, cinsault en mourvèdre, van wijngaarden met alluviale bodems en terrassen met keien. Vergisting op de schillen bij maximaal 30°C, inweking 20 tot 30 dagen met 2 maal daags overpompen. Opvoeding 12-14 maanden op 1/3 nieuwe vaten. Fijne wijn, zuiver en verteerbaar, met een fraai evenwicht tussen fruit en tannines. Bovendien voorspelt de geur precies wat je gaat proeven: een terroirwijn met finesse. 7 Côtes du Rhône Villages Rouge ‘Laurus’ 2007 In 2009 werd gekozen voor mourvèdre en syrah uit de Gard en voor grenache uit de Vaucluse. De wijngaarden hebben bodems van kalk en klei. Ook hier werden de verschillende druivenrassen apart gevinifieerd, bij 20-28°C. Inweking op de schillen gedurende 15-20 dagen met 2-3 maal daags overpompen. Na het blenden rijpte de wijn 9 maanden lang op nieuwe, 1 en 2 jaar oude Laurus vaten. Goed geconcentreerd robijnrood. Fijne fruitgeur met pioenrozen, subtiele kruiden en iets animaal. Pittige inzet met soepel en fris bosfruit plus specerijen. Balans en rechtlijnige finale met redelijke lengte en iets peper. 7+ Côtes du Rhône Blanc ‘Laurus’ 2008 Van kalkbodems met klei. Blend van apart gevinifieerde viognier en roussanne, na enkele uren skin contact. Een vijfde werd op nieuwe Laurus vaten vergist en 6 maanden opgevoed. De rest vergistte op stalen tank bij 16°C. Licht goudgeel. Frisse, lichte geur met aantrekkelijk wit en geel fruit. Strakke inzet van de smaak, waarbij een opvallend hoge zuurgraad de wijn zeer sappig maakt. Evenwichtig, fris en licht. Nu heerlijk om te drinken. 7,5 Muscat de Beaumes de Venise ‘Laurus’ 2009 Van 100% muscat à petits grains, minimaal 4 jaar oude stokken op een zachte kalkbodem. Een deel onderging koude inweking op de schillen. Vergisting op tank bij 16-18°C. Zodra er nog 115 gram restsuiker niet is vergist, wordt de gisting gestopt door koude behandeling (0°C) en toevoeging van alcohol. De kleur is diep goud. Zeer geconcentreerde muskaatgeur. Excellente muscat met veel sappigheid, fraaie typiciteit en geen plakkerige finale. Echt een mondvol druiven. De opvallende elegantie doet denken aan de muscat van Domaine de Durban. 8,5 Hermitage Rouge ‘Laurus’ 2009 Geproefd uit een nieuw Laurus vat. De syrah druiven komen van Domaine de Fayolle, uit de lieux-dits ‘Les Diognières’ en ‘Grefieux’, met een kalk-kleibodem met ronde alluviale zwerfkeien. Inweking op de schillen gedurende 12-18 dagen, vergisting bij maximaal 30°C. Malo en opvoeding op nieuwe Laurus vaten, gedurende 18 maanden. Zeer levendig. Potverdomme wat een mooie wijn! Alles op een rij, en wat een prachtige balans. Maar Véronique Torcolacci geeft het eerlijk toe, de zuurgraad werd hier iets gecorrigeerd. Super! 8,5 Côte Rôtie ‘Laurus’ 2007 De syrah druiven komen van zeer steile terrassen met granietbodems. Inweking op de schillen gedurende 20 dagen, vergisting bij maximaal 30°C. Malo en opvoeding op nieuwe Laurus vaten, gedurende 18 maanden. Alc. 13,5%. Diepe kleur met iets evolutie. Krachtige, expressieve, complexe geur met elegantie als basis. Chocolade, bloemen, donker bosfruit en wild. Ook de smaak heeft veel finesse, diepe fruittonen en chocolade. Vlezige finale met veel materie, zwarte en witte peper en fris fruit. Zeer geschakeerde wijn, vrijwel op dronk. 8Saint-Joseph Rouge ‘Laurus’ 2008 De syrah druiven komen van een dunne leisteenbodem op granietrotsen. Inweking op de schillen gedurende 22-28 dagen, vergisting bij 30°C met 3 maal daags overpompen. Malo en opvoeding op
Laurus vaten, waarvan 1/3 nieuw, gedurende 15-18 maanden. Diep robijnrood met paars. Animale geur met chocolade. De hoge zuurgraad geeft veel elegantie. Verse pruimen, kruisbessen, frambozen, rozen en viooltjes. Prima lengte. Elegantie volop. 7,5 Crozes-Hermitage Rouge ‘Laurus’ 2007 De syrah druiven komen van Domaine Fayolle, een zeer goede producent, van hellingen en terrassen met granietbodems. Inweking op de schillen gedurende 22 dagen, vergisting bij 28°C met 3 maal daags overpompen. Malo en opvoeding op nieuwe Laurus vaten, gedurende 14-16 maanden. Gemiddeld geconcentreerd robijnrood met iets paars. Neus van bosbessen, bramen en laurier, zuiver en elegant. De zachte tanninestructuur in de mond is het eerste wat opvalt, prima in balans met fris zwart fruit en specerijen. De lengte is in lijn met de smaak, je proeft witte peper aan het eind. Heerlijk glas wijn, uitstekend op dronk. 8Condrieu ‘Laurus’ 2009 Gebotteld juli 2010. De viognier druiven komen van 2 wijnboeren met verschillende terroirs, de ene in het noorden met zeer steile graniethellingen (mineralen) en de andere in het zuiden (gekonfijt fruit) van de appellatie. De druiven worden bij aankomst direct geperst. De helft wordt vergist en opgevoed op nieuwe Laurus vaten, 20% ondergaat dat alle op cuve en 30% vergist op vat, maar wordt opgevoed op cuve. Tijdens de opvoeding op de fijne lie wordt 3 maanden lang bâtonnage toegepast, de eerste maand dagelijks en daarna in frequentie afnemend. Geur van witte bloesem: meidoorn en kamperfoelie. Bijzonder goede smaak met abrikozen en zilte tonen van de rijping op de lie, waarbij het hout opvallend goed is geïntegreerd. 8 Hermitage Blanc ‘Laurus’ 2009 De Hermitage Blanc Laurus is meestal een blend van marsanne en roussanne. Dit is echter een vatmonster van marsanne. De druiven komen van de gerenommeerde producent Domaine de Fayolle, uit de ‘Méal’ wijngaard met zeer steile terrassen, waar de kalk-kleibodem alluviale rolkeien bevat. Ze werden bij aankomst direct geperst. De heldere most werd vergist op Laurus vaten, waarvan 50% nieuw en 50% een jaar oud. Op dezelfde vaten rijpt de wijn vervolgens 8 maanden lang op de fijne lie, met bâtonnage. Geur van honing, acacia en kamperfoelie. Ronde, volle smaakinzet. Veel materie en kracht. Het druivenmateriaal is zonder meer in staat om het hout volledig op te nemen. Levendige, zeer lange finale met fraaie balans. Zeer mooi glas wijn. 7,5 Viognier ‘Laurus’ 2009 De viognier druiven komen van een bodem met kalk en klei. Ze worden bij aankomst direct geperst. De heldere most vergist op tank bij 16-18°C. Daarna rijpt de wijn 6 maanden lang op Laurus vaten op de fijne lie, met bâtonnage. De wijn is onlangs gebotteld en vertoont nog wat koolzuur. Flink goudgeel. Goede typiciteit in de geur, met peer, perzik, honing en een tropisch accent. De smaak heeft een fijne textuur van abrikozen met levendigheid door mineralen en een uitgekiende balans met sappigheid. Prima lengte. Zuiver glas wijn. 7,5 Syrah ‘Laurus’ 2007 De syrah druiven komen van kalk-klei bodems. Vergisting op de schillen op cuve gedurende 3 weken bij 30°C, met 3 maal daags overpompen. 30% krijgt malo en 9 maanden opvoeding op Laurus vaten, de rest rijpt op cuve. Diepe paarsrode kleur. Opwekkende geur met zuiver fruit van bessen en bramen, samen met wat dierlijks en lichte specerijen. De smaak heeft veel karakter, met zeer sappig cassisfruit en soepele tannines. Fijne finale, tamelijk vlezig en rechtlijnig. Ook hier geldt: stevigheid en soepel fruit gaan hand in hand. Zeer overtuigend glas wijn, volkomen op dronk. Importeurs Diverse wijnen van Gabriel Meffre worden in Nederland geïmporteerd door Gall & Gall, Sligro, Hanos, Intercaves en Mitra. Voor de Laurus wijnen wordt een horeca-importeur gezocht. www.gabriel-meffre.fr www.gabrielmeffre.com