Kwaliteitsjaarverslag 2014 RAV Zeeland
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
Voorwoord
Colofon
Voor u ligt het kwaliteitsjaarverslag van de Regionale Ambulance Voorziening (RAV) Zeeland van 2014. RAV Zeeland wordt gevormd door Witte Kruis Ambulancezorg, inclusief de Meldkamer Ambulancezorg, en Stichting ZorgSaam, zij zijn de aangewezen ambulancezorgverleners in regio Zeeland.
RAV Zeeland w: www.zorgsaam.org en www.wittekruis.nl e:
[email protected] en
[email protected] t: 088 6256072
Het werkgebied RAV Zeeland omvat de Zeeuwse (schier)eilanden Shouwen-Duiveland, Tholen, Noord-Beveland, ZuidBeveland, Walcheren en het verzorgingsgebied Zeeuws-Vlaanderen. Dit jaarverslag behandelt de ontwikkelingen binnen RAV Zeeland in 2014; op weg naar een nog betere en kwalitatief waardige ambulancezorg.
Auteurs Gert Slimmen
Nieuwe wetgeving 2018 Sinds 1 januari 2013 is de Tijdelijke wet ambulancezorg (Twaz) van kracht, die de ambulancezorg tot 1 januari 2018 zal regelen. Momenteel is de verkenningsperiode met het Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport (VWS) over de tijdsperiode ná Twaz gaande. Het ministerie van VWS streeft naar een eerste richtinggevend besluit in het voorjaar 2015. De minister van VWS heeft aangekondigd dat zij alle opties uitvoerig zal doornemen en op haalbaarheid zal toetsen. De branche en ook Witte Kruis en Zorgsaam zijn hierbij nauw betrokken. In 2015 wordt een voorlopig besluit vanuit het ministerie VWS verwacht die medegedeeld zal worden aan de Tweede Kamer.
Eindredactie Manon Does Elise Nootebos Lizzy Straathof Fotografie Charles Keijser Witte Kruis
Ontwikkelingen met impact op het zorglandschap Zorgverzekeraars en het ministerie van VWS sturen steeds meer op verdere integratie binnen de (acute) zorgketen, met als doel realisatie van kwaliteitsverhoging, innovatie en doelmatigheid. Dit benadrukt de noodzaak tot sterke samenwerking met onder andere huisartsenposten, (acute) thuiszorg, acute GGZ et cetera. op medisch inhoudelijke zorg. Vanuit Witte Kruis is een voorstel omtrent deze ontwikkelingen (en mogelijkheden) ontwikkeld.
Vormgeving de Toekomst
In dit kalenderjaar zijn de voorbereidingen getroffen om de transitie plaats te laten vinden van het Landelijk Protocol Ambulancezorg (LPA) 7.2 naar het LPA 8.0. De transitie gaat gepaard met een aanzienlijk aantal inhoudelijke wijzigingen. Deze hebben consequenties voor diverse partijen binnen de RAV op het proces en product Ambulancezorg. In 2014 hebben alle medewerkers de vereiste scholing ontvangen, zijn nieuwe materialen aangeschaft en zijn de betrokken ketenpartners vroegtijdig geïnformeerd om per 1 januari 2015 een zo voorspoedig mogelijke overgang te bewerkstelligen. In januari is Ambulancezorg Nederland (AZN) gestart met een tweejarig project ‘RAV’s voorbereid’. De doelstelling van het project is adequate voorbereiding van RAV’s op rampen en crises. De eerste fase van dit project betrof een landelijke inventarisatie van uitwerkingen en ervaringen. Vanuit deze inventarisatie is een rapportage opgesteld met aanbevelingen voor het project ‘RAV’s voorbereid’, wat heeft geleid tot modelplannen. In november 2014 is vervolgens een begin gemaakt met het omzetten en gereed maken van deze modelplannen voor regionale implementatie. Naar verwachting zal de implementatiefase eind 2015 afgerond worden. Prestaties De resultaten die door RAV Zeeland in de primaire ambulancezorg zijn geboekt, zijn gerealiseerd door een grote inzet van meldkamercentralisten, ambulanceverpleegkundigen en -chauffeurs, stafleden, management en directie. Zij hebben allen een belangrijke bijdrage geleverd aan de spoedeisende medische hulpverlening in regio Zeeland. In 2014 is 93,8% van de spoedritten binnen de gestelde norm bij de patiënt gearriveerd. De werknemers hebben een prestatie neergezet waar wij met recht trots op mogen zijn.
Namens het managementteam van RAV Zeeland, Michiel Wildschut, Directie RAV Zeeland
Disclaimer De foto’s in dit verslag zijn zowel van echte als nagespeelde hulpverleningssituaties. Daar waar een patiënt herkenbaar in beeld is gebracht, betreft het altijd een acteur.
2
Linda Goense, Sectormanager Zorg Stichting ZorgSaam.
3
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
Inhoud
4
Voorwoord Inhoud
3 5
DE ORGANISATIE
6
1. Leiderschap 1.1 RAV Zeeland 1.2 Verzorgingsgebied RAV Zeeland 1.3 Organisatiestructuur RAV Zeeland 1.4 Organisatie: Witte Kruis 1.5 Organisatie: ZorgSaam 1.6 Organisatie: De Meldkamer Ambulancezorg 1.7 Missie en visie 1.8 Verantwoorde zorg 1.9 Doelstellingen RAV Zeeland 1.10 Ondernemingsraad
6 6 6 6 7 7 7 8 8 9 9
2. Management van medewerkers 2.1 HRM-beleid 2.1.1 Formatie 2.1.2 Voorkomen ziekteverzuim 2.1.3 ARBO en Veiligheid 2.1.4 Fysieke belasting en ergonomie 2.1.5 Psychosociale arbeidsbelasting 2.1.6 Ongewenste omgangsvormen door patiënten en omstanders 2.1.7 Ongewenste omgangsvormen door collega’s 2.1.8 Loopbaanbeleid 2.1.9 Functioneringssystematiek 2.2 Vakbekwaamheid 2.2.1 Opleiding en bijscholing 2.2.2 OTO stimuleringsgelden 2.3 Medisch Management 2.4 Informatie en communicatie
10 10 10 10 10 10 11
3. Strategie en beleid 3.1 Tijdelijke wet ambulancezorg (Twaz) 3.2 Triage - ProQA 3.3 Meldkamer van de toekomst 3.4 Meldkamer zorg 3.5 Toenemende zorgvraag 3.7 Acute en niet acute zorg
16 16 16 16 16 16 17
4. Management van middelen 4.1 Huisvesting 4.2 Wagenpark 4.3 Verbruiksartikelen en apparatuur 4.4 ICT 4.5 ProQa 4.6 Digitaal ritformulier en digitale vooraankondiging
18 18 18 18 18 19
11 12 12 12 12 12 13 13 14
5. Management van processen 5.1 Certificering ISO/HKZ 5.2 Externe audit 5.3 Interne audit 5.4 Veiligheidsmanagementsysteem (VMS) 5.5 Veilig Incident Melden 5.5 Calamiteitencommissie
20 20 20 20 21 21 21
DE RESULTATEN
23
6. Medewerkers 6.1 Ziekteverzuim 6.2 Medewerkertevredenheidsonderzoek (MTO)
23 23 23
7. Klanten en leveranciers 7.3 Overlegvormen 7.6 Externe klachtenprocedure 7.7 Patiënttevredenheidsonderzoek 7.8 Ebola 7.9 Interregionale samenwerking
24 24 26 26 26 26
8. Maatschappij en milieu 8.1 Centrale rol 8.2 Personeel 8.3 Vastgoed 8.4 Voertuigen 8.5 Overige middelen
27 27 27 27 27 27
9. Bestuur en financiers 9.1 Resultaat kwaliteitsdoelstellingen 2014 9.2 Productiecijfers 9.2 Rittijdoverschrijdingen
28 28 29 30
INNOVATIE
19
5
31
10. Verbeteren en vernieuwen 10.1 E-Learning 10.2 iCarus 10.3 Toegangsbeïnvloeding 10.4 LPA-8 10.5 RAV’s Voorbereid
31 31 31 32 32 32
ADRESSENLIJST
34
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
DE ORGANISATIE 1. Leiderschap
380.784 inwoners (maart 2014) en is dun bevolkt met een bevolkingsdichtheid van 213 inwoners/km2.
1.1 RAV Zeeland Gelet op de aanhoudende ontwikkelingen binnen de sector en de steeds veranderende eisen die worden gesteld aan verantwoorde ambulancezorg is RAV Zeeland zich er sterk van bewust dat er continu gestreefd dient te worden naar organisatorische en procesmatige oplossingen om de kwaliteit te waarborgen. RAV Zeeland is een proactieve, ondernemende organisatie waar aandacht is voor resultaat, medewerkers en inzicht in de organisatie. In het gehele bedrijfsproces staan de wensen en behoeften van patiënten centraal. Mede hierom richt RAV Zeeland zich op het leveren van maatwerk, waarbij patiëntenzorg afgestemd wordt op het individu in plaats van op de gemiddelde patiënt.
1.3 Organisatiestructuur RAV Zeeland RAV Zeeland is een zelfstandig rechtspersoon en is eindverantwoordelijk voor de totale ambulancezorg in de regio, inclusief de meldkamerfunctie. Het bestuur van de RAV is verantwoordelijk voor de Meldkamer Ambulancezorg (MKA) als onderdeel van de gemeenschappelijke meldkamer (GMK). De RAV bepaalt in de GMK dus zelf de inzet van de eigen eenheden, dat wil zeggen de inzet van de eenheden voor de ambulancezorg. De MKA wordt door Witte Kruis Ambulancezorg in stand gehouden. De RAV-directie geeft leiding aan het RAV-management, bestaande uit managers van Zorgsaam en Witte Kruis. Ieder van hen heeft teammanagers ter beschikking voor de operationele leiding aan de ambulancemedewerkers. Ten behoeve van de ondersteuning van de ambulancezorg heeft het RAV-management de beschikking over een stafbureau RAV Zeeland, waarbinnen ondersteuning plaatsvindt op het gebied van beleid, kwaliteit, opleidingen, roosterplanning, secretariaat en medisch management.
Sinds de oprichting van RAV Zeeland in 2013 is dit het tweede gezamenlijke jaarverslag van Witte Kruis en ZorgSaam en wordt een terugblik op het jaar 2014 weergegeven. 1.2 Verzorgingsgebied RAV Zeeland Onderstaand figuur geeft het verzorgingsgebied, inclusief de tien ambulanceposten van RAV Zeeland weer. Middelburg is de hoofdstad van het verzorgingsgebied Zeeland dat 2.933,89 km2 groot is. Voor 1.146,76 km2 bestaat dit gebied uit water en voor 1.787,13 km2 uit land. Het gebied telt
In nevenstaand figuur wordt de organisatiestructuur van RAV Zeeland weergegeven.
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
St. ZorgSaam Ambulancedienst
Witte Kruis Ambulancezorg Zeeland (aanwijzing ambulancezorg, incl. MKA, RAV Zeeland)
SLA
Operationeel hoofd Ambulancedienst ZorgSaam
Veiligheidsregio Zeeland (o.a. GMZ, GHOR)
Medisch manager
Verpleegkundigen Chauffeurs ROC / LOC Administratie
Kwaliteit
Operationeel hoofd meldkamer
Operationele hoofden (2) Ambulancedienst Witte Kruis
Centralisten
Verpleegkundigen Chauffeurs
Figuur: Organogram RAV Zeeland Zeeuws-Vlaanderen. Een belangrijk organisatieonderdeel van Zorgsaam is het verzorgen van ambulancezorg. Witte Kruis is als hoofdaannemer de vergunninghouder binnen de regio Zeeland. De ambulancedienst van ZorgSaam is onderaannemer en regelt in gezamenlijkheid met de meldkamer het ambulancevervoer in Zeeuws-Vlaanderen. Er zijn daardoor unieke korte lijnen met ouderenzorg, thuiszorg en in het bijzonder met het ziekenhuis.
1.4 Organisatie: Witte Kruis Witte Kruis is marktleider op het gebied van ambulancezorg in Nederland en verzorgt ambulancezorg in de regio’s Noord-Holland Noord, Kennemerland, Haaglanden, Noorden Oost-Gelderland en Zeeland. In de eerst genoemde drie regio’s vindt deze zorgverlening plaats in samenwerking met regionale partners. In de regio Zeeland draagt Witte kruis tevens de verantwoordelijkheid voor de MKA. Naast ambulancezorg is Witte Kruis onder meer actief op het gebied van huisartsenvervoer, repatriëringen en evenementvervoer. Daarnaast verzorgt Witte Kruis huisartsenvervoer in België. Witte Kruis maakt onderdeel uit van Connexxion Nederland N.V. Voor een deel van de bedrijfsvoering, waaronder ICT, salarisadministratie en inkoop, wordt gebruik gemaakt van de centrale diensten uit de holding.
1.6 Organisatie: De Meldkamer Ambulancezorg Het instellen van de Meldkamer Ambulancezorg (MKA) als onderdeel van de gemeenschappelijke meldkamer (GMK) ambulance, politie en brandweer behoort volgens de Wet Veiligheidsregio’s en de Twaz tot de taak van het bestuur van de veiligheidsregio. In Zeeland is de MKA een onderdeel van Witte Kruis Ambulancezorg. De MKA is verantwoordelijk voor het proces van intake, indicatiestelling, zorgtoewijzing, coördinatie en zorginstructie, zeven dagen in de week, 24 uur per dag. Hierdoor is zij de toegangspoort voor de (ambulance)zorg. De MKA zorgt ervoor dat de juiste (ambulance) zorg op het juiste moment en op de juiste plaats wordt ingezet en/of de overdracht van de patiënt aan andere hulpverleners zo soepel mogelijk verloopt. De poortwachtersfunctie vervult zij ook voor andere hulpverleners.
1.5 Organisatie: ZorgSaam ZorgSaam Zeeuws-Vlaanderen is de specialist in zorg voor jong en oud in de regio Zeeuws-Vlaanderen én daarbuiten. ZorgSaam biedt ziekenhuiszorg, ambulancezorg, thuiszorg en ouderenzorg en is daarmee één van de grootste werkgevers in Zeeland. ZorgSaam is een dynamische organisatie, gericht op zorgvernieuwing. ZorgSaam beoogt dat de ziekenhuispatiënt zich met recht veilig voelt, dat de thuiszorg cliënt baas blijft in eigen huis, dat de zorgbehoeftige cliënten in woonzorgcentra worden gerespecteerd en dat de medewerkers de mogelijkheid krijgen om zich te ontplooien. De focus ligt op het verkrijgen en behouden van goede gezondheids- en welzijnszorg voor de inwoners van
6
SLA
Met de politie en de brandweer is een adequate crisisorganisatie opgezet. Binnen deze crisisorganisatie heeft de MKA voldoende capaciteit bij opschaling geborgd en draagt zij zorg voor het ter beschikking stellen van calamiteitencoördinatoren en een coördinator gewondenvervoer. Ook is de
7
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
2. Grensverleggende techniek RAV Zeeland ontplooit en biedt grensverleggende technieken aan om het totale proces van ambulancezorg te verbeteren en efficiënter te maken.
MKA in staat netcentrisch te werken, zodat een optimale informatievoorziening bij rampen en crises geleverd wordt. 1.7 Missie en visie De samenwerkende partners binnen RAV Zeeland zorgen gezamenlijk voor hoogwaardige, klantgerichte, doelmatige mobiele zorg.
3. Sterk in samenwerken RAV Zeeland initieert, simuleert en verstevigt samenwerkingsverbanden met ketenpartners. Enerzijds is de RAV een actieve en belangrijke schakel in de keten van acute zorg, daar de ambulancezorg zich beweegt tussen de schakels van de acute zorgketen wat vraagt om een optimale doorgeleiding van patiënten. Anderzijds speelt zij een belangrijke coördinerende rol in het organiseren van hulp bij grote rampen en ongelukken.
De RAV hanteert de volgende missie: “Het leveren van kwalitatief hoogstaande zorg door de patiënt centraal te stellen in het proces van ambulancezorg, door te zorgen voor een goede samenwerking met (ketenzorg) partners en door het verleggen van haar grenzen aan de hand van continue innovaties” Visie Het beschikken over goede medewerkers met de juiste instelling is cruciaal in een sector waar de patiënt centraal staat en waar vernieuwingen, veranderingen en het behalen van targets een grote plaats innemen. Investeren in een positief werkklimaat en vakmanschap staan daarom binnen onze RAV voorop. Door het bieden van kwalitatief hoogwaardige opleidingen en loopbaanmogelijkheden blijven wij medewerkers inspireren en binden. Alle medewerkers creëren een onderscheidende en succesvolle ambulancezorg organisatie die klaar is voor de wereld van morgen en elke uitdaging beschouwt als een kans die benut moet worden.
De visie van de RAV getuigt van een ambitieus beeld van de toekomst. Dit kan echter alleen bereikt worden door te beschikken over de juiste cultuurnormatieve oriëntatie en het zetten van ambitieuze, maar tegelijkertijd realistische doelen. Samengevat tracht de RAV haar visie en ambities te verwezenlijken door: • De patiënt centraal te zetten binnen het geheel van bedrijfsprocessen; • Transparantie te bieden in de geleverde prestaties; • Een actieve bijdrage in de acute zorgketen, zowel regionaal als in ROAZ-verband; • Het waarborgen van elektronische uitwisseling van patiëntengegevens in samenwerking met ketenpartners; • Actieve participatie in de keten van de (opgeschaalde) geneeskundige hulpverlening. • Bij te dragen aan het optimaliseren van de spoedeisende medische zorg door deel te nemen aan wetenschappelijk onderzoek; • Een goed personeelsbeleid te voeren; • Innovatie, ondernemerschap en professionaliteit te stimuleren binnen de organisatie; • De expertises van de samenwerkende partners in de RAV optimaal te benutten.
De RAV zet zich samen met haar ketenpartners in om een integraal systeem van kwalitatief hoogwaardige ambulancezorg in de regio Zeeland verder te realiseren en in stand te houden. Zij is zich bewust dat het bieden van verantwoorde zorg aan de patiënt alleen mogelijk is in goede afstemming met ketenpartners, zowel bij de dagelijkse als bij de grootschalige hulpverlening. Ongeacht waar de zorgvraag van de patiënt in de keten binnenkomt, de patiënt krijgt die zorg die hij nodig heeft. Tevens tracht de RAV de kwaliteitsverbetering zo tastbaar en zichtbaar mogelijk te maken voor de patiënt, haar ketenpartners en andere betrokkenen. Hierbij worden de beschikbare middelen zo efficiënt mogelijk ingezet, werken de partners binnen de RAV nauw samen en maken ze, in overleg met de zorgverzekeraars, bindende afspraken met elkaar. Daarnaast zijn er sterke samenwerkingsverbanden opgezet met andere betrokkenen in de zorgsector, de sector openbare orde en veiligheid en het openbaar bestuur.
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
A3-methodiek het jaarplan tot een belangrijk sturingsinstrument voor management overleggen.
belangrijkste criteria zijn. Patiëntgerichtheid, doeltreffendheid, veiligheid en zorg op maat zijn de begrippen waaruit verantwoorde zorg bestaat. De behoefte van de patiënt is hierbij altijd het uitgangspunt. Er wordt structureel gewerkt aan verbetering van de dienstverlening door scholing, het gebruik van een modern wagenpark, nieuwe materialen en een efficiënte inzet van mensen en materieel.
De A3-systematiek kan worden omschreven als ‘van visie tot actie’ in 1 overzicht. De A3-methodiek is bruikbaar op zowel operationeel als strategisch niveau. Ook in programma’s en projecten brengt de methodiek consistentie en samenhang. De A3-systematiek concretiseert, aan de hand van het INK-managementmodel, de aandachtsgebieden in prestaties en acties voor het komende jaar of de komende periode. Door het gebruik van kleuren geeft het overzicht duidelijk de rode draad weer. Een brede toepassing van het A3-jaarplan binnen een organisatie maakt samenhang en consistentie mogelijk. Begin 2014 zijn de RAV-doelstellingen opgesteld, nadere toelichting wordt gegeven in hoofdstuk 9 van dit jaarverslag.
Alle RAV partners zijn conform de HKZ eisen ingericht en gecertificeerd. Solide en verantwoorde zorgverlening aan patiënten is gewaarborgd en op feiten gebaseerde, gestandaardiseerde en pragmatische procedures en werkinstructies. Het onderhouden en actualiseren van deze procedures en het overkoepelende kwaliteitssysteem is een continu en dynamisch proces dat is ingevlochten in de dagelijkse processen van de ambulancediensten. Onderdeel van deze certificering zijn onder meer: • Interne en externe audits, medewerkers en patiënt tevredenheid onderzoeken; • Leveranciersbeoordeling; • Audit door de toezichthoudend apotheker; • Veiligheidsmanagement Systeem (VMS).
1.10 Ondernemingsraad In de Wet op de Ondernemingsraad (WOR) is bepaald dat een organisatie met meer dan vijftig medewerkers verplicht is om een ondernemingsraad in te stellen. De coöperatie RAV Zeeland heeft geen directe medewerkers in dienst en heeft zodoende geen ondernemingsraad. Witte Kruis en ZorgSaam Ambulance hebben een eigen ondernemingsraad. De doelstellingen en werkwijze van deze twee ondernemingsraden worden weergegeven in het eigen (OR-) jaarverslag.
1.9 Doelstellingen RAV Zeeland RAV Zeeland werkt gezamenlijk aan RAV-doelstellingen conform de A3methodiek. Met de A3- methodiek behoren ‘dikke’ jaarplannen tot het verleden. Bovendien maakt de
1.8 Verantwoorde zorg De RAV is als geheel (MKA en ambulancediensten) verantwoordelijk voor het aantoonbaar maken en borgen van alle processen ten behoeve van het leveren van verantwoorde zorg. Binnen de steeds veranderende kaders en eisen die worden gesteld aan de verantwoorde ambulancezorg, wordt continu gezocht naar vernieuwende kwalitatieve oplossingen om het gestelde doel van hoogwaardige zorgverlening te behouden. De risico’s die dit met zich meebrengt worden nauwkeurig afgewogen, waarbij kwaliteit, verantwoorde (ambulance)zorg en doelmatigheid de
De visie van RAV Zeeland bestaat uit drie pijlers: 1. Niet reageren, maar creëren RAV Zeeland heeft als ambitie om een grensverleggende en vooruitstrevende RAV binnen Nederland te zijn. Zij heeft oog voor de laatste ontwikkelingen en zoekt continu naar vernieuwende wegen om de doelen te bereiken.
8
9
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
2. Management van medewerkers 2.1 HRM-beleid Zorg is mensenwerk. De RAV realiseert zich dat haar medewerkers haar belangrijkste kapitaal zijn. 24 uur per dag, 365 dagen per jaar zijn de ambulancehulpverleners en meldkamercentralisten beschikbaar om in de regio hulp te verlenen. Voor het leveren van kwalitatief hoogwaardige ambulancezorg is de organisatie in brede zin een belangrijk aspect, maar de medewerkers geven de organisatie daadwerkelijk vorm. De prestatie van werknemers bepaalt in grote mate of een organisatie haar doelen en verwachte resultaten behaalt.
2.1.2 Voorkomen ziekteverzuim Door aandacht voor arbeidsomstandigheden, een prettige werkomgeving en goede contacten tussen leidinggevenden en medewerkers wordt door de RAV Zeeland ziekteverzuim en verloop zoveel mogelijk voorkomen. Voor het voorkomen van verzuim zijn verschillende zaken geregeld, waaronder:
Personeelszorg draagt bij aan het welbevinden van medewerkers in de organisatie. Daarom is er binnen de RAV een sterke focus op het personeelsbeleid in de breedste zin van het woord. Arbeidsomstandigheden en gezondheidsbeleid maken daar deel van uit, maar ook loopbaan- en opleidingsbeleid. Dit HRM-beleid biedt inzicht in de instrumenten waarmee invulling wordt gegeven aan de verdere ontwikkeling en de professionalisering van het personeelsmanagement. Hierbij wordt ingegaan op alle HR-werkterreinen: planning, werving, selectie, introductie, prestatie, ontwikkelen, beoordelen, uitstroom en gezondheidsmanagement. Daarnaast wordt er aandacht besteed aan de ervaring van medewerkers, welke tot uiting komt in de resultaten van het medewerker-tevredenheidonderzoek, functioneringsgesprekken en werkoverleggen.
• • •
• •
2.1.3 ARBO en Veiligheid De veiligheid van het personeel wordt geborgd in het arbobeleid, waarbij de Arbowet, het Arbobesluit en arboregelingen leidend zijn. De RAV houdt zich aan de wettelijke bepalingen met betrekking tot de arbozaken. Zij kiest ervoor aan de hand van de risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E) te bepalen welke investeringen op het gebied van arbozorg moeten worden gedaan. ZorgSaam en Witte Kruis kiezen ervoor om de risico inventarisaties gescheiden van elkaar uit te voeren. Het gaat hierbij om zowel repressieve als preventieve maatregelen, scholing en voorlichting. Arbozorg wordt gerealiseerd met inachtneming van de redelijkheid van maatregelen en financiële en budgettaire grenzen. De noodzakelijke maatregelen zijn in een plan van aanpak vastgelegd.
2.1.1 Formatie Het aantal formatieplaatsen (fte’s) wordt bepaald op basis van de vastgestelde paraatheid van de RAV. Het totale aantal fte’s bedroeg 159 (Kernset) in 2014. Met de uitbreiding van de paraatheid in 2015 is de verwachting dat er een stijging van het aantal fte’s zal plaatsvinden. Formatie per organisatie
Functie
Aantal fte
Meldkamer
Centralisten
13,35 fte
Ambulanceverpleegkundigen
50,55 fte
Ambulancechauffeurs
42,85 fte
Zorgambulance
3,75 fte
Ambulanceverpleegkundigen
24 fte
Ambulancechauffeurs
24 fte
Zorgambulance
0 fte
Witte Kruis
ZorgSaam Totaal
Aanstellingskeuring aan de hand van vastgestelde functie- en gezondheidseisen; Een Periodiek Arbeidsmonitor (PAM) waarbij medewerkers op hun verhouding belasting en belastbaarheid worden getest; Een strak verzuimprotocol; Preventie van agressie- en geweld; Een vertrouwenspersoon.
2.1.4 Fysieke belasting en ergonomie De aanpak van fysieke belasting is een belangrijk en continu aandachtspunt voor ambulancemedewerkers. Fysieke klachten aan rug en ledematen kunnen leiden tot ziekteverzuim dat over het algemeen een langdurig karakter heeft. Binnen de RAV dragen ergocoaches zorg voor vermindering van de fysieke belasting van de medewerkers als gevolg van duwen, trekken, tillen en vaak herhaalde bewegingen. Instructies met betrekking tot tiltechnieken en het gebruik van hulpmiddelen dragen bij aan vermindering van de fysieke belasting. Bij overwegingen in de aanschaf van materialen telt de ergonomische hanteerbaarheid dan ook sterk mee en wordt een ergocoach om advies gevraagd. Daarnaast stimuleert de RAV fitnessactiviteiten door deze financieel aantrekkelijk te maken dan wel rechtstreeks beschikbaar te stellen.
158,04 fte
Tabel: fte -overzicht RAV Zeeland 2014
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
Arbeidsbeleidplan van de Stichting ZorgSaam. Binnen ZorgSaam Ambulance is een medewerker aangesteld als ergospecialist. Hiermee wordt een verhoging van betrokkenheid met arbozaken op uitvoerend niveau beoogd, waardoor er pro-actiever ingespeeld kan worden op dreigende problemen. De ergospecialisten (ziekenhuis) zijn voor de leidinggevende en de arbocoördinator het aanspreekpunt op de afdeling betreffende arbogerelateerde/tiltechnische zaken, zoals werkklimaat, werkdruk, fysieke belasting en psycho sociale aspecten. Zij signaleren naar de leidinggevende wanneer er problemen zijn op het gebied van arbeidsomstandigheden. Er wordt tweemaal per jaar bijeengekomen, in maart en september, om de lopende zaken en nieuwe ontwikkelingen door te nemen.
Aantal BOT meldingen
ZorgSaam
21
Witte Kruis
28
Meldkamer Zeeland
16
Totaal RAV Zeeland
65
Tabel: aantal BOT meldingen RAV Zeeland 2014
2.1.5 Psychosociale arbeidsbelasting Het Bedrijf Opvang Team (BOT) biedt nazorg aan medewerkers na een traumatische gebeurtenis tijdens de uitvoering van de ambulancezorg of meldkamer activiteiten. Het team wordt gevormd door medewerkers van de eigen organisatie. Door deze opvang en begeleiding van medewerkers probeert het BOT te voorkomen dat deze gebeurtenis een belemmering gaat vormen voor het goed functioneren tijdens de uitvoering van de werkzaamheden of in de privésituatie. Er zijn zeven categorieën benoemd wanneer over wordt gegaan tot de inzet van het BOT, de zogeheten ‘ lijst van 7’.
Categorie regel van 7
Aantal
Geweld, intimidatie
3
Ernstig letsel, dood en/of reanimatie van kinderen
4
ernstige verkeersongevallen
32
(poging tot) zelfmoord
9
familie/collega ambulance
2
onmacht
3
Ernstige misdrijven
12
Totaal
65
Tabel: categorie regel van 7 2.1.6 Ongewenste omgangsvormen door patiënten en omstanders Is er sprake van een agressie- en geweldincident tegen een medewerker , dan treedt het agressie- en geweldsprotocol in werking inclusief onder meer opvang door leidinggevende, eventuele BOT-opvang, aangiftebegeleiding en begeleiding in geval van rechtszaak.
Uit de meest recente wetenschappelijke onderzoeken over traumaverwerking blijkt dat het direct inzetten van een BOT team na een ernstige hulpverlening in negatieve zin een versterkend effect kan hebben op de verwerking. Daarom is RAV Zeeland overgegaan op secundaire inzet, waarbij medewerkers eerst in de gelegenheid worden gesteld om zelf of met collega’s stoom af te blazen. De regel van 7 is een vastgestelde lijst met zeven typen ingrijpende incidenten, waarbij opvang over het algemeen gewenst is: 1. Geweld, intimidatie naar ambulancepersoneel; 2. Ernstig letsel, dood en/of reanimatie van kinderen; 3. (Verkeers)ongevallen met zwaar letsel, dood of verminking; 4. (Poging tot) Zelfmoord; 5. Situatie waarbij familie of collega’s van ambulancepersoneel betrokken zijn; 6. Situatie waarbij sprake is van onmacht; 7. Ernstige misdrijven.
Het veiligheidsbeleid is opgebouwd uit een preventief beleid en een reactief beleid. De uitgangspunten bij het beleid zijn: • Bewustwording bij de werkgever en werknemer dat agressie en geweld niet acceptabel is; • Maatregelen zijn gericht om incidenten zoveel mogelijk te voorkomen; • Medewerkers worden maximaal ondersteund na afloop van een geweldsincident; • Goede nazorg wordt geboden bij incidenten waarbij medewerkers betrokken zijn; • Agressiecoaches bieden collegiale en procedurele ondersteuning; • Agressie en geweldsincidenten worden altijd gemeld en geregistreerd; • De werkgever geeft in beginsel bij een incidentmelding een reactie naar de dader; • In geval van schade wordt deze verhaald op de dader; • In geval van een strafbaar feit wordt in principe aangifte gedaan; • Een vaste contactfunctionaris voor overleg met politie.
Er wordt aangesloten bij de beleidsvisie van de RAV en zoveel mogelijk in gezamenlijkheid met ZorgSaam opgetrokken. ZorgSaam Ambulance sluit aan bij het
10
2014
11
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
Sinds de implementatie van het veiligheidsbeleid is er een beter inzicht in de risicovolle momenten voor ambulancemedewerkers. In de RAV zijn opgeleide agressiecoaches. Zij bieden medewerkers ondersteuning en helpen bij eventuele vervolgacties in geval van incidenten met agressie en/ of geweld. Tevens verzorgen zij de registratie van de agressie-incidenten. 2014
ZorgSaam Witte Kruis
Aantal agressiemeldingen
1
1
Aantal verzonden brieven
1
0
Aantal aangiftes
1
0
Aantal dagvaardingen
1
0
ZorgSaam maakt gebruik van het jaargesprek als functioneringssystematiek. Eén maal per jaar wordt met elke medewerker, in vaste dienst, een jaargesprek gehouden, waarin de persoonlijke doelen van de medewerker en die van de organisatie beter op elkaar afgestemd worden om te komen tot een beter functioneren in de toekomst. Het jaargesprek is niet vrijblijvend en het systeem beoogt een verdergaande ontwikkeling van zowel medewerkers als organisatie. Voor de medewerker kan het systeem ondersteuning bieden voor het (verder) ontwikkelen van het persoonlijk functioneren. De organisatie wordt beter in staat gesteld het beleid af te stemmen op behoeften van het personeel. Binnen ZorgSaam hebben in totaal 52 jaargesprekken plaatsgevonden in 2014, dit is 100% van het totale personeelsbestand, waarvan 25 jaargesprekken met verpleegkundigen, 24 met chauffeurs en drie met leiding en staf medewerkers.
Tabel: overzicht agressiemeldingen RAV Zeeland 2014
2.2 Vakbekwaamheid De Wet Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (BIG) stelt eisen aan de individuele beroepsbeoefenaren. Eén van de kenmerken van de wet BIG is dat het een kwaliteitswet is met als doelstelling het handhaven van een kwalitatief goede gezondheidszorg door bekwame beroepsbeoefenaren, die kunnen worden aangesproken als zij hun deskundigheid overschrijden en/of schade toebrengen aan de patiënt. Alle verpleegkundigen binnen de RAV zijn BIG-geregistreerd. Bovendien wordt de feitelijke bekwaamheid van ambulanceverpleegkundigen, -chauffeurs en meldkamer ambulancezorg centralisten jaarlijks geverifieerd. Door de Medisch Manager Ambulancezorg (MMA) wordt aan ambulanceverpleegkundigen van de RAV een autorisatie toegekend. Alle medewerkers worden jaarlijks bijgeschoold op basis van het activiteitenprogramma van het regionaal opleidingsplan (ROP).
2.1.7 Ongewenste omgangsvormen door collega’s De RAV heeft een regeling ongewenste omgangsvormen ingesteld. De RAV biedt de mogelijkheid aan haar medewerkers om bij confrontatie van zaken als seksuele intimidatie, pesten e.d. contact op te nemen met een vertrouwenspersoon. 2.1.8 Loopbaanbeleid De RAV is tevens actief bezig met loopbaanbeleid voor haar medewerkers door hen de gelegenheid te bieden om zich te ontplooien en hun inzetbaarheid en loopbaanperspectief binnen de organisatie te vergroten, De RAV erkent hierbij onder andere de verschillende levensfases die medewerkers doorlopen. 2.1.9 Functioneringssystematiek Binnen RAV Zeeland voeren de werkgever en de werknemer naar eigen invulling, maar minimaal conform cao (eens per drie jaar) een loopbaangesprek. In het loopbaangesprek komt de ontwikkeling van de werknemer aan de orde aan de hand van zaken als type, loopbaanwaarden en –competenties, werkbelasting en gezondheid. De afspraken die hieruit voortkomen worden vastgelegd in een persoonlijk loopbaanplan.
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
competentie gerichte scholingsaanbod tot een maximum van 48 uur per jaar. Vanuit sommige neventaken kan er een beroep gedaan worden op extra scholingsuren. Deze komen bovenop de reguliere 48 uur.
training en ‘support on the job’ zijn belangrijke middelen om de kwaliteit van de ambulanceverpleegkundigen, ambulancechauffeurs en centralisten te waarborgen. Belangrijk aspect hierbij is dat de ambulancezorgverlener zelf verantwoordelijk is voor zijn leer- en ontwikkelingsproces en samen met de organisatie voor zijn vakbekwaamheid. De opleidingsadministratie is centraal ondergebracht bij het RAV bureau en voor de medewerkers toegankelijk via de opleidingsmodule in Ambuweb. De Regionaal Opleiding Coördinator (ROC) is verantwoordelijk voor de bewaking van de opleidingsactiviteiten en de actualiteit van de behaalde kwalificaties. Binnen RAV Zeeland is een vijfjaarlijks Centraal Opleidingsplan (COP) ontwikkeld waarin missie, visie en opleidingsdoelen worden beschreven. Met dit plan wordt gestreefd om opleidingen binnen de RAV op elkaar af te stemmen en waar mogelijk uit te wisselen. Op basis van het COP maakt de ROC een jaaractiviteitenplan waarin de scholingsactiviteiten voor het komende jaar omschreven worden. De totstandkoming van het activiteitenplan is een proces waarbij meerdere disciplines betrokken zijn. Er is input vanuit de medewerkers, de MMA en het management via jaargesprekken en evaluaties.
De scholingsonderwerpen die in 2014 zijn aangeboden staan vermeld in het activiteitenprogramma van 2014 en in de opleidingsmodule. 2.2.2 OTO stimuleringsgelden Vanuit het ministerie van VWS is een structureel bedrag beschikbaar gesteld voor opleiden, trainen en oefenen (OTO) ter voorbereiding op rampen en crises. Dit bedrag wordt via het Regionaal Overleg Acute Zorg (ROAZ) verder ingezet. Traumacentra maken met partners in het Regionaal ROAZ een risicoanalyse, een meer jaren OTO-beleidsplan en een OTO-jaarplan. Deze vormen de basis voor de inzet van de OTO stimuleringsgelden in een regio. In 2014 is het budget uitgegeven aan de virtual reality training. 2.3 Medisch Management Binnen de RAV draagt de MMA de verantwoordelijkheid op het gebied van medisch management. Het medisch management ambulancezorg bestaat uit drie hoofdgebieden: • Patiëntenzorg • Onderwijs • Onderzoek
Alle centralisten MKA (CMKA), ambulanceverpleegkundigen (AVP) en -chauffeurs (ACH) worden in de gelegenheid gesteld om per jaar een aantal dagen scholing te volgen. Er zijn verplichte scholingsactiviteiten en daarnaast kunnen er keuzes gemaakt worden uit een facultatieve en
Ambulancechauffeurs leggen jaarlijks een toets medische assistentie af en een rijvaardigheidstoets. Eens in de drie jaar leggen de verpleegkundigen en chauffeurs een profcheck af; een vaktoets om de bekwaamheid te testen. De RAV oefent in samenwerking met de GHOR voor opgeschaalde situaties. De RAV oefent jaarlijks multidisciplinaire oefeningen waarbij ketenpartners als politie, brandweer en reddingsbrigade ook zijn betrokken. Er is een registratie binnen de opleidingsmodule waarmee de leidinggevenden van de RAV kunnen monitoren of alle medewerkers voldoende getraind zijn voor opgeschaalde situaties.
Witte Kruis maakt gebruik van de 360-graden beoordelingssystematiek. Hierdoor wordt het functioneren van een medewerker in kaart gebracht door de medewerker zelf, de leidinggevende en (minimaal) één collega. Door de leidinggevende van Witte Kruis zijn 95 functioneringsgesprekken, 85,5% van het totale personeelsbestand, uitgevoerd in 2014. Dit betroffen 43 gesprekken met verpleegkundigen, 38 met chauffeurs, tien met meldkamer centralisten en vier met staf medewerkers.
2.2.1 Opleiding en bijscholing Het kunnen leveren van verantwoorde zorg, ofwel zorg van een kwalitatief hoog niveau, hangt in grote mate af van de deskundigheid van de betrokken zorgverleners. Scholing,
12
13
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
De MMA is verantwoordelijk voor het medische beleid, de medische zorg en geeft opdracht tot het verrichten van ambulancezorgverlening. De MMA toetst en bewaakt langs verschillende routes de kwaliteit van voorbehouden handelingen van ambulanceverpleegkundigen en speelt op grond van zijn/haar specifieke medische deskundigheid en bevoegdheid een hoofdrol in het beantwoorden van de vraag of een ambulanceverpleegkundige bekwaam, en dus bevoegd, is om de nader omschreven handelingen uit te voeren. De MMA neemt zitting in de calamiteitencommissie van de RAV. Participatie in de calamiteitencommissie van de MMA is vanuit de verantwoordelijkheid op medisch gebied essentieel en een vereiste vanuit de Inspectie voor de Volksgezondheid (IGZ). Binnen de RAV Zeeland wordt de MMA ondersteund door een MMA ondersteuner. Deze MMA ondersteuner is een ambulanceverpleegkundige die de MMA assisteert in de uitvoering van zijn taken en de MMA ondersteuner speelt een rol in het monitoren van patiëntveiligheid (zoals bijvoorbeeld als lid van de VIM commissie) of het signaleren van trends in de zorg binnen de RAV. In 2014 heeft de MMA zich specifiek gericht op de implementatie van het nieuwe landelijk protocol ambulance (LPA 8) welke per 1 januari 2015 is ingevoerd. Samen met de projectgroep LPA 8 is er gewerkt aan scholing voor medewerkers van de RAV, aanschaf van nieuwe materialen en informatieverstrekking aan onze ketenpartners. 2.4 Informatie en communicatie Communicatie voor een organisatie als RAV Zeeland richt zich op de bevordering van een duurzame interactie tussen de RAV en de publieksgroepen in de interne en externe omgeving. In zijn algemeenheid wordt de communicatie steeds meer gezien als een kritische succesfactor voor het functioneren van een organisatie. Dit vereist een systematische ontwikkeling en uitvoering van het communicatiebeleid. Medewerkers raken meer betrokken bij een organisatie wanneer er sprake is van transparante informatie en communicatie. RAV Zeeland informeert haar medewerkers structureel over organisatie en branche-ontwikkelingen. Tegelijkertijd worden medewerkers via werkgroepen en enquêtes regelmatig benaderd om input te leveren en ervaringen te delen. Indien er sprake is van actieve externe communicatie is het uitgangspunt te allen tijde dat eerst de interne communicatie is ingezet, alvorens extern informatie te verspreiden. RAV Zeeland beschikt over een gezamenlijke internetomgeving via Ambuweb. Middels dit intranet wordt werk gerelateerde informatie verspreid en is informatie vanuit het RAV-management, opleidingen of medisch management te vinden. Daarnaast hebben de partners binnen RAV Zeeland hun eigen intranetomgeving.
14
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
Via informele gesprekken, werkoverleggen of werkgroepen vindt door het persoonlijke karakter de tweerichtingscommunicatie plaats. Een afwisseling tussen schriftelijke en mondelinge communicatie zorgt voor een laagdrempelig communicatieklimaat. Leden van het landelijke MT sluiten daarom ook met enige regelmaat aan bij commissievergaderingen. In onderstaande tabel volgt een overzicht van de interne overlegvormen in 2014.
Overleg
Frequentie in 2014
Centraal MT – formeel landelijk beleid gevormd wordt
In het Centraal MT van Witte Kruis waar RAV Zeeland één keer per maand aan deelneemt vindt formele besluitvorming plaats en wordt landelijk beleid gevormd.
RAV directieoverleg
Eén keer per kwartaal vindt er een RAV directieoverleg plaats. Hierin vindt afstemming plaats tussen Witte Kruis en ZorgSaam in navolging van de genomen besluiten in het Centraal MT.
Operationeel overleg
Ieder van de twee partners binnen RAV Zeeland heeft tevens maandelijks een eigen management/operationeel overleg.
ROC-instructeurs/werkbegeleiders overleg Landelijk ROC overleg
Deelnemers van dit overleg zijn de ROC van RAV Zeeland, de MMA, werkbegeleiders/ instructeurs en management. Dit overleg vindt naar gelang van behoefte plaats. De ROC van Zeeland neemt ieder kwartaal tevens deel aan het landelijke opleidingsoverleg.
Werkoverleg
Ieder van de twee partners binnen RAV Zeeland heeft structureel een werkoverleg waarin de medewerkers plenair worden ingelicht over de stand van zaken van de ambulancedienst.
Kwaliteit overleg
De kwaliteitsfunctionarissen van RAV Zeeland hebben in 2014 een structureel overleg opgezet waarbij een nadere afstemming van kwaliteitsonderdelen en het kwaliteitshandboek besproken wordt. Dit overleg vindt maandelijks plaats.
Overlegvormen ten behoeve van onderdelen uit het Veiligheids managementsysteem (VMS)
Structureel vinden binnen RAV Zeeland overleggen plaats ten behoeve van de uitvoering van het VMS. RAV Zeeland beschikt over centrale en decentrale VIM-commissies die maandelijks bijeenkomen en organiseert bijeenkomsten voor het uitvoeren van risicoanalyses.
Medisch management (MMA) overleg
Vier keer per jaar vinden er regionale MMA overleggen plaats. Daarnaast neemt RAV Zeeland zes keer per jaar deel aan het bovenregionaal MMA overleg dat door Witte Kruis landelijk wordt georganiseerd.
Kwaliteitsverbeterteam overleg (KV-team overleg)
Een groep van door de Academie gecertificeerde kwaliteitsverbeteringspecialisten (als ED-Q gecertificeerd) die willekeurig voorvallen beoordelen door te luisteren naar geluidsopnamen van voorvallen en bij deze meldingen beoordelen hoe het protocol gevolgd is. Dit overleg vindt twaalf keer per jaar plaats.
Tabel. Overzicht interne overlegvormen RAV Zeeland en frequentie in 2014
15
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
3. Strategie en beleid
Deze ontwikkeling heeft ook gevolgen voor de schaalgrootte van MKA’s en daarmee ook voor de Meldkamer Zeeland. Als locatie van de nieuw op te zetten Meldkamer zorg is gekozen voor de locatie Bergen op Zoom. RAV Zeeland volgt deze ontwikkelingen op de voet.
3.1 Tijdelijke wet ambulancezorg (Twaz) De Tijdelijke Wet Ambulancezorg, die per 1 januari 2013 in werking getreden is, voorziet erin dat er per Veiligheidsregio door de minister van VWS één vergunninghouder als RAV is aangewezen welke verantwoordelijk is voor het verlenen van ambulancezorg in de regio. Hierbij hoort tevens het in stand houden van de MKA. De aanwijzing van de RAV heeft een geldigheidsduur van vijf jaar. Ten behoeve van de aanwijzing dient aan een pakket van eisen te worden voldaan, waaronder: • Voldoende financiële draagkracht; • Voldoende capaciteit om aan het referentiekader spreiding en beschikbaarheid uit te kunnen voeren; • Afspraken met zorginstellingen omtrent planbaar vervoer; • Het beschikken over een gecertificeerd kwaliteits- en veiligheidsmanagementsysteem; • Deelnemen aan overleg over oplossen van knelpunten in de acute zorg; • Het beschikken over een opleiding- en bekwaamheidsbeleid. RAV Zeeland voldoet aan bovenstaande eisen. De MKA Zeeland is sinds 2013 tevens HKZ gecertificeerd.
3.4 Meldkamer zorg Vanuit het perspectief van de burger/patiënt is het ook mogelijk dat alle meldingen voor (acute) zorg via één loket binnenkomen. De hulpvrager hoeft dan niet zelf te bepalen waar hij moet binnenkomen in de zorgketen. Hij komt op één plek met zijn vraag terecht en de centralist zorgt dat hij de juiste zorg om de juiste plaats krijgt. De RAV spreekt dan liever over de meldkamer zorg dan de meldkamer ambulancezorg. Er wordt immers meer dan alleen ambulancezorg geleverd. In de frontoffice van de meldkamer zorg worden alle meldingen voor (acute)zorg aangenomen. Met het uitvraagsysteem bepaalt de centralist of er sprake is van spoedzorg en of het noodzakelijk is om zo snel mogelijk zorg te bieden. Waar nodig wordt de hulpvrager naar de backoffice geleid als er specialistische zorg en/of melderinstructies nodig zijn. Bij niet spoedeisende zorg handelt de backoffice de zorgaanvraag verder af. Het is dus niet meer noodzakelijk voor de patiënt om vooraf een keuze te maken in het bellen van de huisartsenpost, thuiszorg, GGZ of ambulancezorg. Alle zorgaanvragen komen op deze wijze binnen op één plek. De RAV staat open voor deze ontwikkeling en wil dit samen met de partners in de (acute) zorg onderzoeken.
De Twaz kent een looptijd tot 1 januari 2018. Het ministerie van VWS streeft ernaar in het voorjaar van 2015 het eerste richtinggevende besluit aan de Tweede Kamer uit te brengen betreffende het vervolg. De minister van VWS heeft aangekondigd dat zij alle opties uitvoerig zal doornemen en deze op hun haalbaarheid zal toetsen. De branche is hier hierbij nauw betrokken.
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
3.7 Acute en niet acute zorg Binnen de acute zorg is sprake van meer accent op de eerste lijn: zorg dichtbij als het kan, ver weg als het moet. Daarnaast zullen klassieke domeinen steeds meer gaan samenwerken in de keten. Hierdoor zal de scheidslijn tussen de eerstelijnsen de tweedelijns gezondheidszorg steeds verder vervagen. Het Medisch Management Ambulancezorg (MMA) heeft nu al intensief contact met de ziekenhuizen. Er vindt overleg plaats over onder meer VIM/feedbackrapportages, digitale vooraankondiging en trauma-incidenten. In 2014 is er met de ziekenhuizen intensief contact geweest om de implementatie van het Landelijk Protocol Ambulancezorg (LPA 8) af te stemmen.
komende jaren over voldoende en juist gekwalificeerd personeel te blijven beschikken. In RAV Zeeland wordt onder meer gebruik gemaakt van zorgdifferentiatie. Differentiatie kan in bepaalde gevallen beter en doelmatiger tegemoet komen aan de benodigde zorg voor de patiënt. Op dit moment wordt hoogstaande ambulancezorg ingezet voor laagcomplexe zorg. Deze zorg is veelal planbare zorg. Om de zorg optimaal te leveren gaat de RAV haar aanbod meer differentiëren. Naast de hoogcomplexe zorg (ALS) worden ook laagcomplexe ambulances, B-ambulances, ingezet. Ook met buurregio’s worden afspraken gemaakt om de ambulances optimaal in te zetten. De RAV heeft als speerpunt het logistiek systeem van het aanvragen en plannen van ambulancezorg nog efficiënter uit te voeren. Denk hierbij aan de voordelen van de snelheid van een motor of soloambulance of het comfort voor de patiënt van een zorgambulance. De zorgambulance mag bemand worden met verpleegkundigen niveau 3 met een speciale aanvullende opleiding, waardoor ook kandidaten uit die opleidingscategorie geworven kunnen worden. In het ICT-project iCarus wordt hiervoor een aantal producten ontwikkeld.
Rond ziekenhuizen doen zich ook de nodige ontwikkelingen voor, die zich laten samenvatten als specialisatie, functiedifferentiatie en concentratie. Daarnaast zijn er voornemens tot reductie van het aantal SEH-afdelingen. Beide thema’s die de ambulancezorg direct raken. RAV Zeeland anticipeert zo veel mogelijk op deze ontwikkelingen.
3.5 Toenemende zorgvraag Er is sprake van een veranderende en toenemende zorgvraag. Er valt een verschuiving van cure naar care te verwachten en een steeds meer gecombineerde vraag van care én cure. De financiële ruimte om een en ander op te vangen is beperkt. Het is dus noodzakelijk om efficiënte en betaalbare zorg te kunnen blijven verlenen. Zorgverzekeraars zullen meer en meer de regie gaan nemen in hun rol als zorginkopers. Hetgeen leidt tot een toename van de druk op de kwaliteit van zorg tegen een lagere prijs en op de gewenste transparantie. Zorginstellingen krijgen wel steeds meer vrijheid om eigen beleid vorm te geven. Te verwachten is dat financiering ook sterk zal samenhangen met de mate van efficiënte samenwerking met andere zorginstellingen. RAV Zeeland zoekt doorlopend naar vernieuwende wijze waarop zij verantwoorde ambulancezorg kan leveren. Dit wil zeggen kwalitatief hoogwaardige zorg tegen een maatschappelijk verantwoorde prijs. 3.6 Arbeidsmarkt
3.2 Triage - ProQA Het Nederlandse systeem van uitvragen gebaseerd op individuele inhoudelijke kennis van de centralist, aangevuld met protocollen zorgt voor een wisselende, niet constante kwaliteit van zorgverlening. Recent is er binnen de sector erkend dat een geautomatiseerd protocollair systeem noodzakelijk is om hoogstaande meldkamerzorg te leveren. RAV Zeeland heeft in 2014 met succes het triage systeem ProQa geïmplementeerd. 3.3 Meldkamer van de toekomst De minister van Veiligheid en Justitie heeft zich uitgesproken over vergaande schaalvergroting van gemeenschappelijke meldkamers in Nederland. Er komt één landelijke meldkamerorganisatie, met maximaal tien locaties. Deze locaties zijn bovenregionale meldkamers van politie, brandweer en ambulancezorg. Het intakeproces wordt gesplitst in een multidisciplinair deel en een mono disciplinair deel, waarbij de kolommen verantwoordelijk zijn en blijven voor het monodisciplinaire deel van de intake.
Er is sprake van een steeds krapper wordende arbeidsmarkt voor verzorgenden en verpleegkundigen. Afgezet tegen een groeiende en complexer wordende zorgvraag, staat de (ambulance)zorg voor de uitdaging in de
16
17
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
4. Management van middelen
•
4.1 Huisvesting RAV zeeland maakt gebruik van tien standplaatsen. Op de hoofdposten is de stalling van alle parate ambulances en vangen de diensten aan. Het indirecte personeel heeft tevens kantoor op een deel van de hoofdposten. Organisatie
Locatie
Meldkamer Ambulancezorg
Middelburg
Witte Kruis
Standplaatsen te: Middelburg, Goes, Burg-Haamstede, Zierikzee, Kruiningen, Poortvliet en Grijpskerke
Stichting ZorgSaam
Standplaatsen te: Terneuzen, Hulst en Oostburg twee Voorwaarde scheppende posten te: Brandweerkazerne Vogelwaarde & Huize Emmaus IJzendijke
Medicatie wordt afgenomen bij de ziekenhuisapotheken. De samenwerking tussen ziekenhuizen en de ambulancedienst verloopt naar wens. Met de komst van LPA 8 in 2014 zijn de protocollen gewijzigd. Door de invoering van de nieuwe protocollen zijn er nieuwe medicijnen en materialen aangeschaft. Een goed voorbeeld hiervan is de introductie van het vacuümmatras. 4.4 ICT De informatie technologie heeft de laatste decennia een enorme vlucht genomen en heeft grote invloed op alle processen in de maatschappij. Organisaties in de zorgsector zijn zelf actoren in deze aldoor veranderende context. Door de ontwikkelingen op het gebied van ICT nauwlettend te volgen en waar mogelijk hierop te anticiperen door zelf te ontwikkelen probeert RAV Zeeland zich te onderscheiden. Dit wordt onder andere in praktijk gebracht door het innovatieproject iCarus (zie hoofdstuk 10 van dit jaarverslag). Tegelijkertijd geldt dat de jongere generatie medewerkers zijn opgegroeid met internet, computers en mobiele apparaten en uitermate handig zijn in het gebruik.
Tabel: Standplaatsen RAV Zeeland 2014 4.2 Wagenpark Om aan de paraatheid te kunnen voldoen, beschikt RAV Zeeland in 2014 over 24 ALS ambulancevoertuigen, twee BLS ambulancevoertuigen, vier Rapid Responder voertuigen (motoren en auto’s) en acht piketvoertuigen. Voor de nieuw aan te schaffen ambulances trekt de RAV gezamenlijk op om uniformiteit van het wagenpark verder door te voeren. Organisatie
Aantal voertuigen in 2014
Ambulance voertuigen Witte Kruis
16 ALS Ambulances 4 Rapid Responder voertuigen (motor + auto) 5 Piketvoertuigen 4BLS Ambulances
Ambulance voertuigen Stichting Zorgsaam
8 ALS Ambulances 0 Rapid Responder voertuigen (motor + auto) 3 Piketvoertuigen
Kwaliteitsjaarverslag 2014
•
RAV Zeeland
4.6 Digitaal ritformulier en digitale vooraankondiging Het digitaal ritformulier is een front-end oplossing voor in de ambulances waarmee medische patiëntgegevens digitaal vanuit de rijdende ambulance naar het ziekenhuis gezonden kunnen worden. Witte Kruis en ZorgSaam maken sinds enkele jaren gebruik van het digitaal ritformulier in de ambulances. Het digitaal ritformulier wordt eveneens al enkele jaren verstuurd naar de eerste hulp afdelingen van diverse ziekenhuizen. Dit wordt de digitale vooraankondiging genoemd.
De aan te schaffen systemen verbeteren de bedrijfsvoering op het gebied van registratie, rapportage en tevens op financieel gebied; Voor een maximale beveiliging van de digitale informatie wordt gestart met het toetsen van alle directe- en indirecte processen aan de norm NEN 7510.
4.5 ProQa Om een efficiëntere en effectievere triage op de meldkamer ambulancezorg te realiseren, is besloten om in navolging van andere RAV’s het uniforme triagesysteem ProQA te implementeren op de meldkamer van RAV Zeeland. In 2013 zijn de voorbereidingen getroffen voor de implementatie van dit nieuwe uitvraag en inzetsysteem. Voor een goede implementatie is draagvlak bij en dialoog met de medewerkers van belang, net als training van de medewerkers. Dit in combinatie met een goede technische inrichting van de meldkamer en het bijbehorend kwaliteitssysteem (ICT). In 2014 is het triagesysteem met succes geïmplementeerd en volledig operationeel. Om de kwaliteit van de behandeling van meldingen te waarborgen is er een uitgebreid kwaliteitssysteem ontwikkeld.
Door de alom beschikbare informatie via intranet, internet en apps kunnen medewerkers snel informatie opzoeken en combineren met als doel de patiënt nog betere zorg te kunnen bieden. Daarnaast is de informatie ook noodzakelijk voor de indirecte processen van de organisatie en is de wijze waarop dat gebeurt wezenlijk anders dan voorheen. Het is voor RAV Zeeland essentieel om de informatietechnologie te verdisconteren in de directe en indirecte processen van de organisatie en de nieuwe technologische mogelijkheden maximaal te benutten. Steeds meer lesmateriaal is digitaal beschikbaar, zakelijke informatie wordt grotendeels digitaal verspreid, het patiëntendossier wordt ter plaatse ingevoerd in een mobiele dataterminal (MDT) en aanvullende informatie kan de ambulancemedewerker opvragen via één van de beschikbare apps op de Smartphone die in iedere ambulance is geplaatst.
Tabel: Wagenpark RAV Zeeland 2014
Het intensieve gebruik van ICT bevat ook risico’s voor de organisatie die de efficiency en veiligheid van de informatie kunnen bedreigen. Een aantal uitgangspunten voor de ICT-infrastructuur binnen RAV Zeeland zijn:
4.3 Verbruiksartikelen en apparatuur Voor het gebruik van materialen en middelen wordt gestreefd naar uniformiteit binnen RAV Zeeland. Goede kwaliteit en een verantwoorde prijs zijn daarbij bepalend. Conform het vervangingsbeleid dat binnen de RAV wordt gehanteerd, dient alle apparatuur na een vastgestelde gebruiksperiode te worden vervangen. In de continue zoektocht naar verbetering wordt met het vervangingsbeleid beoogd dat elke ambulance is voorzien van apparatuur waarmee kwalitatief hoogwaardige zorg kan worden geleverd.
• • •
18
De hard- en software dienen uit standaardproducten te bestaan; De ambulancedienst en MKA hanteren dezelfde software voor het vastleggen van ritgegevens; Het dataverkeer dient 24 uur per dag te kunnen plaatsvinden;
19
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
5. Management van processen
kwaliteitssysteem is een doorlopend en dynamisch proces dat is vervlochten in de dagelijkse processen van de RAV. In 2014 is nader vormgegeven aan dit proces door de verschillende kwaliteitssystemen van de partners in de RAV voor zo ver mogelijk op elkaar af te stemmen en te uniformeren. Alle RAV documenten zijn digitaal beschikbaar op de regionale Ambuwebpagina’s en het intranet van Witte Kruis en ZorgSaam. Hiermee is de toegankelijkheid van de documenten voor de ambulancemedewerkers van RAV Zeeland verder verbeterd en georganiseerd.
5.1 Certificering ISO/HKZ Witte Kruis, ZorgSaam en de Meldkamer Ambulancezorg (MKA) zijn allen als afzonderlijke partner en gezamenlijk als RAV Zeeland gecertificeerd conform de kwaliteitsnormen van HKZ. Voor zowel de operationele medewerkers als staffunctionarissen is in de loop van de jaren een grote mate van bekendheid en vertrouwdheid opgebouwd met het kwaliteitssysteem. De essentie van het kwaliteitssysteem is al jaren stabiel, als ware tijdloos. Echter, de uitvoer van de kwaliteitsprocessen en de manier waarop het kwaliteitssysteem verder wordt vormgegeven is een dynamisch geheel. Er is sprake van continue aanscherping en nuancering op basis van nieuwe inzichten en trends.
5.2 Externe audit In april 2014 heeft Lloyds geoordeeld dat Witte Kruis Zeeland – inclusief MKA Zeeland – voldoet aan de norm HKZ Ambulancezorg 2011. Kiwa heeft dezelfde certificering toegekend aan ZorgSaam. Witte Kruis is ook in het bezit van het VMS (Veiligheidsmanagementsysteem). ZorgSaam Ambulance zal dit certificaat in 2015 proberen te verkrijgen.
Het leveren van solide en verantwoorde zorgverlening aan patiënten is hierdoor gewaarborgd in alle aspecten van de ambulancezorg, van het moment van melding tot aan de overdracht van de patiënt. Door evidence-based, gestandaardiseerde en pragmatische procedures en werkinstructies is een kwalitatief hoogwaardige zorgverlening continu gegarandeerd. Het onderhouden en actualiseren van deze procedures en het overkoepelende
5.3 Interne audit Ieder jaar worden er structureel interne audits uitgevoerd binnen RAV Zeeland. De interne auditoren hebben allen een initiële opleiding voor interne auditor gevolgd en een aanvullende scholing voor risicogericht auditen. In Zeeland hadden de interne audits in 2014 onder meer betrekking op de volgende onderwerpen: Direct inzetbare ambulance
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
•
(DIA), spreiding en paraatheid, calamiteitencommissie, hygiëne, uitrijden en veiligheid, informatieverstrekking en verwerking van werkzaamheden en afsluitingen, inkoopprocedure en ergonomie. De uitkomsten van regionale audits zijn in het regionale MT en in het kwaliteit overleg besproken. In 2015 zullen de uitkomsten tevens verwerkt worden in een structurele verbetercyclus.
• •
5.5 Veilig Incident Melden Als onderdeel van het VMS van RAV Zeeland is het Veilig Incident Melden (VIM) geïmplementeerd. Een VIM systeem wordt getypeerd als een systeem waarbinnen medewerkers van de ambulancezorg gestimuleerd worden om onvoorziene en mogelijk schadelijke gebeurtenissen, zoals fouten, bijna-fouten, complicaties en incidenten te melden en te bespreken op afdelingsniveau zonder te hoeven vrezen voor disciplinaire maatregelen of juridische procedures. Het VIM systeem van RAV Zeeland is een laagdrempelige procedure, bedoeld om (snel) zicht te krijgen op het hoe en waarom van ongewenste gebeurtenissen in het ambulancezorgproces. Hierbij staat niet de verwijtbaarheid centraal, maar de condities waaronder mensen werken en de wijze waarop de zorg is georganiseerd en wordt verleend aan de patiënt. Door het analyseren van incidenten en bijna-incidenten is het mogelijk om onderliggende oorzaken op te sporen. De organisatie kan vervolgens verbeterplannen maken om herhaling zoveel mogelijk te voorkomen. Een decentrale of centrale VIM commissie behandelt ingediende meldingen, afhankelijk van de ernst van de melding. Deze commissie heeft een vertrouwelijk en onafhankelijk karakter. De commissie analyseert de meldingen systematisch aan de hand van de methode ‘Prevention and Recovery Information system for Monitoring and Analysis’ (PRISMA). Naar aanleiding van een afgehandelde incidentmelding kan de commissie ertoe besluiten een advies ter verbetering in te dienen bij het management. Via plenaire bijeenkomsten van alle VIM commissies wordt het systeem elke kwartaal geëvalueerd en waar nodig bijgesteld. Onderstaande tabel geeft een overzicht van het aantal VIM-meldingen per organisatie.
5.4 Veiligheidsmanagementsysteem (VMS) In navolging van andere sectoren, zoals de luchtvaart en de chemische industrie, is in de gezondheidszorg de aandacht voor de veiligheid toegenomen. Sinds 2005 is het thema ‘patiëntveiligheid’ populair in Nederland. Patiëntveiligheid is “het (nagenoeg) ontbreken van (de kans op) aan de patiënt toegebrachte schade (lichamelijk/psychisch), die is ontstaan door het niet volgens de professionele standaard handelen van hulpverleners en/of door tekortkoming in het zorgsysteem”. Het speerpunt van het kwaliteitsbeleid van RAV Zeeland is de veiligheid van de patiënt. Het gaat hierbij om het voorkomen van onveilige situaties en onnodige gezondheidsrisico’s bij de triage, tijdens zorgverlening ter plaatse, tijdens het vervoer en bij de overdracht van patiënten door of aan andere zorgverlener. Onder iCarus vallen een aantal projecten die bijdragen aan het vergroten van de patiëntveiligheid. Daarnaast is het Veilig Incident Melden (VIM) systeem geïmplementeerd. Op landelijk niveau is in 2011 door de brancheorganisatie AZN het project ‘Patiëntveiligheid’ gestart, waarin een afvaardiging van regio Zeeland actief heeft deelgenomen door de ervaringen met het VIM systeem te delen. Vanuit AZN zijn zes tools ontwikkeld voor de implementatie van een Veiligheidsmanagementsysteem (VMS). Deze tools zijn in 2014 binnen RAV Zeeland verder uitgerold. Vanaf 1 januari 2013 zijn RAV’s verplicht om een VMS te hebben en maakt het VMS onderdeel uit van het HKZ-certificaat. Sinds januari 2013 is het Witte Kruis in het bezit van het VMS certificaat. Een gecertificeerd VMS bevestigt dat de RAV in staat is om de risico’s voor de patiënt(en), medewerkers en omgeving te beheersen en onbedoelde schade te voorkomen dan wel te verminderen. Het VMS is een systeem waarmee een organisatie continu risico’s signaleert en analyseert, verbeteringen doorvoert en beleid vastlegt, evalueert en aanpast. Alles in nauwe samenwerking tussen management en medewerkers.
Meldkamer Ambulance zorg
Witte Kruis
ZorgSaam
Totaal
Decentraal
15
45
16
76
Centraal
3
16
3
22
Totaal
18
61
19
98
Tabel: aantal VIM-meldingen per organisatie in 2014
Het VMS van RAV Zeeland bestaat uit de volgende onderdelen: • Veiligheidsbeleid; • Monitoring en sturing van cultuur; • Veilig incident melden (VIM); • Het uitvoeren van retrospectieve risicoanalyses (SIRE en Prisma);
20
Het uitvoeren van prospectieve risicoanalyses (een lichte variant van SAFER); Patiënten participatie; Continu verbeteren.
5.5 Calamiteitencommissie De calamiteitencommissie heeft als doel het zorgvuldig behandelen van een (potentiele) calamiteit en het zo volledig en objectief analyseren van een aan de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) gemelde calamiteit, om vervolgens passende verbetermaatregelen te kunnen
21
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
borgen en de kans op herhaling te minimaliseren. Indien een calamiteit onderzocht moet worden stelt de voorzitter van de calamiteitencommissie de commissieleden aan uit de beschikbare pool, waarna het onderzoek in een vast stramien afgehandeld zal worden. De samenstelling van de commissie kan wisselend zijn, al naar gelang de aard van de melding of betrokken medewerkers. De behandeling van een calamiteit bestaat doorgaans uit vier bijeenkomsten. De bijeenkomsten duren ongeveer vier uur waarin de volgende stappen doorlopen worden:
• • • •
Drie ambulanceverpleegkundigen; Drie ambulancechauffeurs; Drie teamleiders; Eén meldkamercentralist.
De rapportages zijn verzonden naar IGZ. Er zijn inhoudelijk enkele punten aangegeven waarin de calamiteitencommissie zich kan verbeteren. De calamiteitencommissie kon zich vinden in de aanbevelingen van de IGZ. De belangrijkste is een opleiding voor alle leden in de PRISMAmethodiek. De dossiers zijn afdoende en naar tevredenheid behandeld. De aangedragen verbeterpunten zijn nog niet allemaal ter hand genomen. De beantwoording van onze rapportages door IGZ heeft door personele problemen bij IGZ grote vertraging opgelopen, waardoor onze ‘Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdsgebonden’ (SMART) gestelde verbeterpunten niet binnen de termijn afgehandeld konden worden.
1.
Bespreking, dataverzameling, inlezen en een stappenplan maken; 2. Tijdspad helder krijgen in een tijdlijn volgens een vaste methode; 3. Analyse volgens de PRISMA-methode; 4. Aanbevelingen en eventuele maatregelen formuleren. Vervolgens wordt naar aanleiding van deze bijeenkomsten een rapportage vervaardigd door de MMA-ondersteuner en ter beschikking van de IGZ gesteld. De commissie is in oktober vast en tegelijkertijd flexibel vastgesteld. Vaste leden zijn: • • •
De overige leden worden geselecteerd uit een pool, waarin ambulancechauffeurs en -verpleegkundigen evenals meldkamercentralisten zitting kunnen hebben. Het gaat specifiek om:
De beleidsadviseur RAV Kennemerland (voorzitter); De MMA; De MMA-ondersteuner (secretaris).
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
DE RESULTATEN 6. Medewerkers 6.1 Ziekteverzuim Intensief contact gericht op het zo spoedig mogelijke hervatten van taken en het voorkomen van langdurige afwezigheid vormt de basis van het ziekteverzuimbeleid van zowel ZorgSaam als Witte Kruis. De oorzaak van het ziekteverzuim wordt in kaart gebracht en de re-integratie en/of vervangende werkzaamheden voor de medewerker worden verzorgd. Uit verschillende onderzoeken is gebleken dat medewerkers die te weinig bewegen vaker en vooral langduriger ziek zijn. Om onder meer deze verzuimkosten terug te dringen worden werknemers van RAV Zeeland aangezet tot een gezonde levensstijl met voldoende beweging onder andere middels een fiscaal aantrekkelijke bedrijfsfitnessregeling. De doelstelling van RAV Zeeland is om het ziekteverzuim te beheersen tot onder 5% en instroom in de WIA te voorkomen. Verzuimpercentage
Witte Kruis
ZorgSaam
2014
4,3%
5,2 %
Tabel: Het verzuimpercentage per ambulancedienst in 2014 (exclusief zwangerschapsverlof) 6.2 Medewerkertevredenheidsonderzoek (MTO) Binnen RAV Zeeland wordt grote waarde gehecht aan de tevredenheid van de medewerkers. Naast het feit dat het uitvoeren van een medewerkertevredenheidsonderzoek (MTO) een vereiste is binnen de HKZ-certificering, vindt het bestuur van de RAV het belangrijk om te weten wat er leeft onder de medewerkers en of er punten zijn die verbeterd kunnen worden. De resultaten voortkomend uit het MTO dienen voor een goed fundament te zorgen voor duurzame verbetertrajecten. Witte Kruis Zeeland heeft in 2013 een MTO gehouden. In 2014 zijn de resultaten uit dit onderzoek geëvalueerd en is een verbeterprogramma opgesteld. Met externe begeleiding is er volgens de professionele standaarden een traject ingezet. In dit traject is er onder meer afgesproken hoe men op een professionele en doelmatige manier onderling met elkaar omgaat en optimaal samenwerkt.
22
23
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
7. Klanten en leveranciers 7.1 Acute zorgketen Het ministerie van VWS beoogt met de Wet Toelating Zorginstellingen (WTZi) op het gebied van de acute zorg de beschikbaarheid, toegankelijkheid, kwaliteit en regionale samenwerking te verbeteren. De WTZi verplicht alle aanbieders van zorg deel te nemen aan het regionale overleg acute zorgketen (ROAZ). Binnen het ROAZ worden in eerste instantie afspraken gemaakt over de te leveren prestaties in de acute zorg (onder meer over aanrijtijden, verwijzingen, en level indelingen van spoedeisende hulpafdelingen). Deze afspraken zijn conform de WTZi wettelijk bindend voor alle partijen.
Ten behoeve van de beste behandeling voor patiënten wordt in 2015 gestart worden met een ketenproject. Dit project, Call to Balloon, heeft betrekking op de behandeling van een acuut myocardinfarct met de diagnose STEMI. Het doel van dit project is het optimaliseren van de samenwerking tussen de ketenpartners in de acute zorgketen, waardoor de tijd tussen het infarct en de dotterbehandeling in het ziekenhuis verkort wordt, zodat de kans op een succesvolle behandeling van de patiënt wordt vergroot. De voorbereidingen voor dit project zijn in 2014 van start gegaan. In 2014 is er wederom een ketenpartneronderzoek uitgevoerd. In dit onderzoek is de tevredenheid onder de directe ketenpartners over RAV Zeeland gemeten en is de samenwerking geëvalueerd. Gemiddeld is RAV Zeeland beoordeeld met 7,7 voor kerncompetenties, waaronder klantvriendelijkheid, professionaliteit en betrouwbaarheid vallen. 92% van de ketenpartners geeft aan tevreden te zijn over RAV Zeeland in het algemeen en 80% is tevreden over de medewerkers van RAV Zeeland.
In de keten van de acute zorg is de RAV een netwerkorganisatie. De RAV vindt dat de kwaliteit van de acute zorgverlening voor een groot deel bepaald wordt door een goede samenwerking van alle bij deze zorg betrokken partijen. De RAV heeft om die reden verschillende samenwerkingsverbanden met ketenpartners en buurregio’s gesloten. De RAV ziet dit als een belangrijk onderdeel om verantwoorde zorg te leveren.
7.3 Overlegvormen De kwaliteit van de ambulancezorg wordt voor een belangrijk deel bepaald door een goede samenwerking met alle bij die zorg betrokken partijen. Partijen die betrokken zijn bij de praktische uitvoering zijn overwegend onderdeel van de keten van spoedeisende medische hulpverlening. Dit zijn de partijen waarmee de medewerkers van een ambulancedienst in de dagelijkse uitoefening van de werkzaamheden veel te maken hebben.
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
omvang van het incident wordt er opgeschaald naar een GRIP 4 situatie. Vanuit een GRIP 4 situatie werken collega’s van politie, brandweer en ambulance samen om een incident te managen. Een regionaal- en een bestuurlijk team worden eveneens functioneel operationeel ingezet.
7.4 GHOR Het algemene doel van de samenwerking tussen de RAV en de GHOR is de taken, verantwoordelijkheden, bevoegd heden, evenals onderlinge afstemming en coördinatie vast te leggen ten aanzien van onderwerpen die van belang zijn voor het (doen) verrichten van ambulancezorg door de RAV bij rampen, grootschalige ongevallen en crisis. In het convenant met de GHOR zijn afspraken opgenomen over de inzet van ambulances ten behoeve van Opleiden, trainen en Oefenen (OTO), alsmede van ambulance-inzet bij grootschalige evenementen met een verhoogde veiligheidsaandacht. Er wordt door de GHOR actief gebruik gemaakt van de verschillende medewerkers van RAV Zeeland. Naast de reguliere diensten van de Algemeen Commandant Geneeskundige Zorg (ACGZ), Officier van Dienst Geneeskundig (OvDG) en het beheer en inzet van de Geneeskundige Combinatie (GNKC) werd er in 2014 diverse malen een beroep gedaan op de ambulancedienst voor evenementen en overige extra inzetten. Onder andere tijdens grote (muziek)festivals, sportevenementen en Rescue Vlissingen. Tevens zijn er in 2014 diverse regionale en bovenregionale oefeningen geweest waar medewerking aan is verleend; mono- en multidisciplinaire oefeningen; onder meer een oefening rondom de kerncentrale Borselle. Op dinsdag 16 september 2014 heeft een groot ongeval in dichte mist plaatsgevonden op de A58 met meerdere gewonden en ook dodelijke slachtoffers. Er volgt een grootschalige inzet waarin diverse disciplines intensief samenwerken. Vanuit diverse regio’s in Nederland worden ambulances ingezet naar het rampterrein. Gezien de aard en
7.5 Interne klachtenprocedure Wanneer een patiënt of diens omgeving niet tevreden is over de verleende hulpverlening of daaraan verbonden gedrag door de medewerkers van Witte Kruis of ZorgSaam, dan kan diegene zich beroepen op de interne klachtenprocedure. Het doel van de interne klachtenprocedure is het bewerkstelligen van een eenduidige behandeling c.q. bemiddeling van klachten die optimale resultaten biedt voor klager en beklaagde en tevens kwaliteitsverbetering van de organisatie mogelijk maakt. De RAV partners ZorgSaam en Witte Kruis Ambulancezorg hebben vanuit hun private en publieke positie een eigen wettelijk geborgde en vastgestelde interne klachtenprocedure. De RAV beoogd de behandeling van klachten zoveel mogelijk te harmoniseren, zodat de klager vergelijkbaar wordt behandeld. In onderstaand overzicht is het aantal klachten weergegeven.
Aantal klachten in 2013
Witte Kruis
ZorgSaam
1
8
6
Tabel: Interne klachten tegen RAV NHN in 2014 per organisatie.
Binnen RAV Zeeland voeren de MMA en operationeel managers een aantal keer per jaar overleg met SEH-afdelingen, centrale huisartsenposten, politie/brandweer en de GGZ-crisisafdeling. Daarnaast vindt er structureel een Lokaal Overleg, ofwel overleg met de zorgverzekeraars en directie van de RAV, plaats. Met de GHOR vindt voor Opleiden, Trainen en Oefenen (OTO), opschalingsfuncties en meldkamerprocessen frequent zowel bestuurlijk als operationeel overleg plaats. Verder vindt maandelijks overleg plaats met de RAV-partners. Conform de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorg instellingen is structureel contact met het Patiënten- en Consumentenplatform, oftewel de cliëntenraad. Het overleg met deze organisatie vindt drie keer per jaar plaats. Tijdens de overleggen komen zowel lopende zaken aan bod als nieuwe ontwikkelingen.
24
Meldkamer Ambulancezorg
25
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
7.6 Externe klachtenprocedure Zowel Witte Kruis Ambulancezorg (inclusief de meldkamer), als ZorgSaam Ambulance zijn aangesloten bij de Externe Klachtencommissie van Stichting ZorgSaam. Deze commissie bestaat uit onafhankelijke functionarissen. De procedure is in 2011 in gezamenlijkheid van alle aangesloten organisaties vastgesteld. ZorgSaam hanteert een klachtenregeling, zoals voorgeschreven door de Wet klachtrecht cliënten zorgsector (Wkcz). In 2014 zijn geen klachten behandeld door de externe klachtencommissie.
RAV Zeeland werkt met een speciaal oproepbaar team van ambulancemedewerkers welke het transport met strikte isolatie van patiënten met ebola kan verzorgen. Deze ambulancemedewerkers hebben hiervoor een speciale training gevolgd en beschikken over de meest moderne en recente beschermingsmiddelen.
7.7 Patiënttevredenheidsonderzoek Het eerstvolgende patiënttevredenheidsonderzoek zal plaatsvinden in 2016.
7.9 Interregionale samenwerking RAV Zeeland heeft samenwerkingsverbanden buiten de regiogrens en de landsgrens om zo het leveren van verantwoorde zorg te borgen en de kwaliteit hiervan te verbeteren. In de regio Zeeuws-Vlaanderen, het verzorgingsgebied van ZorgSaam, wordt gestreefd naar structurele samenwerking en planvorming. De inzet van de Medische Urgentie Groep (MUG) is een voorbeeld van een onderdeel van het samenwerkingsverband tussen België en Nederland. Afspraken worden momenteel uitgewerkt om gezamenlijk oefeningen en trainingen uit te voeren.
In Nederland zijn in 2014 geen ebolapatiënten gemeld. Wel is een buitenlandse hulpverlener met ebola in Nederland behandeld.
7.8 Ebola In 2014 heeft intensieve samenwerking plaatsgevonden tussen ketenpartners en RAV Zeeland vanwege de grote ebola uitbraak. Ebola is een zeer zeldzame maar ernstige infectieziekte, veroorzaakt door een filovirus die voorkomt in Afrika. De ziekteverschijnselen zijn hoge koorts, hoofdpijn, spierpijnen, braken diarree en interne bloedingen. Deze ziekteverschijnselen treden tussen twee en 21 dagen op na besmetting met het virus. Zolang mensen geen ziekteverschijnselen hebben, zijn zij niet besmettelijk voor hun omgeving. Sinds maart 2014 zijn er meer dan 5.000 mensen in Afrika besmet geraakt met het virus.
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
8. Maatschappij en milieu 8.1 Centrale rol RAV Zeeland heeft een centrale rol in de maatschappij. Dit komt niet alleen tot uitdrukking in de directe dienstverlening van ambulancezorg, maar zeker ook als gehele organisatie in de maatschappij. De organisatie heeft een maatschappelijke verantwoordelijkheid ten aanzien van de omgevingsfactoren ‘people’ en milieu ‘planet’. Naast het ontwikkelen van diensten die direct verbonden zijn aan het welzijn van mensen, zoals deelname aan het project Burger AED (Hartveilig Wonen), levert RAV Zeeland ook een bijdrage aan de vitaliteit en mobiliteit van de zorg aan anderen door deelname aan diverse maatschappelijke evenementen, waaronder het tweejaarlijkse evenement Rescue Vlissingen. Ook verzorgt RAV Zeeland voorlichting aan scholen en maatschappelijke organisaties. Daarnaast kiest de organisatie voor goede werkomstandigheden om een duurzame inzetbaarheid van medewerkers én preventie van ziekteverzuim te realiseren. Zo wordt er gelet op goede bedrijfsmaterialen (onder meer medische apparatuur en voertuigen), opleidingsmogelijkheden en een adequate invulling van het arbobeleid.
milieuverantwoorde materialen. Voor de verlichting van de gebouwen wordt zoveel mogelijk gebruik gemaakt van spaarlampen en led verlichting. Daarnaast wordt gekozen voor automatische detectieschakelaars om onnodig energieverbruik te voorkomen. 8.4 Voertuigen De voertuigen van RAV Zeeland moeten voldoen aan specificaties c.q. vereisten voor adequate ambulancezorg. Daarnaast worden er door de organisatie keuzes gemaakt in materiaalgebruik, brandstofverbruik en overige uitstoot. Zo is gekozen voor zeer lage emissie voertuigen als dienstvoertuigen (ambulances uitgezonderd). Ontwikkelingen van nieuwe energiedragers, zoals hybride of elektrische voertuigen, worden op de voet gevolgd. Bij voldoende betrouwbaarheid wordt dit door de partners in de RAV overwogen. De Fleetlogic applicatie is tevens geïmplementeerd. Met de Fleetlogic applicatie wordt de rijstijl van ambulancechauffeurs inzichtelijk en kan deze gemonitord worden. Het uiteindelijke doel is om, met een focus op het ‘nieuwe rijden’, een brandstofreductie te realiseren.
RAV Zeeland wil tevens graag een verantwoorde bijdrage leveren aan het milieu. In dit verslagjaar hebben gezamenlijk inspanningen geleid tot de totstandkoming van een milieubeleidsplan. De focus van dit plan ligt op een viertal milieuaspecten: 1. Personeel; 2. Vastgoed; 3. Voertuigen; 4. Overige middelen. 8.2 Personeel Er wordt gestreefd naar een beperking van de CO2 uitstoot per medewerker door het minimaliseren van onnodige persoonkilometers. Zo wordt er meer regionaal opgeleid, mede door de inzet van e-learning en kan een deel van de persoonlijke vergaderingen via video conference vervangen worden. Voor het indirect personeel bestaat er de mogelijkheid om in overleg met de leidinggevende een invulling te geven aan het ‘nieuwe werken’ waarbij onder andere het thuiswerken en het toepassen van flexibele arbeidsuren mogelijk wordt gemaakt.
8.5 Overige middelen RAV Zeeland kiest consequent voor kwalitatief goede materialen die voldoen aan de gestelde eisen én een hoge duurzaamheid en levensduur kennen. In de offertetrajecten van nieuwe materialen en middelen vormt het ‘milieu’ – in de breedste zin van het woord – een onderdeel van de definitieve besluitvorming.
8.3 Vastgoed Ondanks verschillende beperkende factoren, zoals bepalingen omtrent vergunning gebieden en bestemmings plannen, zet RAV Zeeland zich in voor de duurzaamheid van de locaties en gebouwen. Duurzaamheid wordt gerealiseerd door het nastreven van hoge isolatiewaarden bij (ver) bouwprojecten (minimale Rc waarde van 3.0), voldoende lichtinval en door te werken met duurzame en
26
27
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
9. Bestuur en financiers
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
9.2 Productiecijfers Het totaal aantal gereden declarabele ritten door RAV Zeeland in 2014 is met 6,2% gestegen ten opzichte van 2013.
Over de prestaties van de meeste processen door RAV Zeeland is managementinformatie beschikbaar. In dit hoofdstuk wordt een algemeen beeld gegeven van de prestaties van regio Zeeland. En over de prestaties met betrekking tot de doelstellingen. De uitgebreide en diepgaande managementinformatie wordt naast de verwerking in interne rapportages ook jaarlijks op regionaal niveau aangeleverd aan Ambulancezorg Nederland. Deze informatie wordt verwerkt in het rapport Ambulances in-zicht. Voor verdere managementinformatie over dit verslagjaar wordt u verwezen naar Ambulances in-zicht 2014.
2014 – Ritaanbod Ambulance & percentage ritten binnen de norm
9.1 Resultaat kwaliteitsdoelstellingen 2014 Voor 2014 heeft RAV Zeeland diverse kwaliteitsdoel stellingen geformuleerd,
Declarabele ritten
EHGV
Totaal (Cum.)
Productieafspraak
% A1 ritten < norm (15 min)
% A2 ritten < norm (30 min)
Jan
1686
421
2107
2032
92,3
97,1
Feb
1466
342
3915
3867
95,8
97,2
Mrt
1630
406
5951
5900
91,1
97,6
Apr
1692
443
8086
7866
88,6
97,4
Mei
1636
430
10152
9898
92,1
97,0
Jun
1728
452
12332
11865
90,1
97,9
Jul
1844
501
14677
13897
88,8
95,9
Aug
1693
539
16909
15929
89,4
97,3
Sep
1668
470
19047
17895
91,3
96,8
Categorie
Beleidspunten
Medewerkers
Plan van aanpak ergonomie is geïmplementeerd
Okt
1699
424
21170
19927
95,1
97,7
Patiëntveiligheid op agenda van teamdagen
Nov
1599
423
23192
21894
95,7
97,7
Webmail beschikbaar voor medewerkers
Dec
1758
461
25411
23.926
94,9
97,9
Medewerkers hebben jaargesprek gehad
Tabel: Ritaanbod Ambulance 2014 en percentage A1 en A2 ritten binnen de norm.
E-learning is onderdeel van het scholingsprogramma Medewerkers behalen voldoende accreditatiepunten
Totaal 2013
Totaal 2014
Spoedambulanceritten met optische en geluidssignalen (A1)
11.651
12.590
8%
Spoedambulanceritten zonder optische en geluidssignalen (A2)
13.912
16.006
15%
Onderzoek samenwerking ketenzorg
Ambulanceritten zonder spoed (B)
4.649
5.058
8,8%
Directe toegangsbeïnvloeding is volledig geïntegreerd
Rapid Responder
1.815
2.115
16,5%
90% mka meldingen afgehandeld met ProQa
Zorgambulance ritten
836
837
0,1%
Afname klachten mbt bejegening patiënt
Totaal aantal ritten binnen regio Zeeland
32.863
36.606
11,38%
Verlagen ATW overschrijdingen Ziekteverzuim lager dan 5% Personeelsdossiers zijn volledig Klanten en partners
Prospectieve- en retrospectieve risicoanalyses worden maximaal uitgevoerd Implementatie van de hygiène richtlijnen Kwaliteitssystemen voldoen aan de gestelde HKZ norm Maatschappij
Deelname aan maatschappelijke evenementen Invulling geven aan milieubeleidsplan Afname storingen randapparatuur Toename gemeenten bij project hartveilig wonen Externe communicatie richting de maatschappij
Bestuur en financiers
Prestatienormen zijn conform afspraak Bezettingsgraad besteld vervoer ambulance is 75%
Tabel: Aantal ritten waarbij minimaal de status vertrek werd gegeven door de ambulance-eenheid
Totaal 2013
Totaal 2014
Ambulanceritten met patiëntvervoer
18.170
19.262
6%
Zorgambulanceritten met patiëntvervoer
836
837
0,1%
Ambulance (+RRH) ritten ter plaatse behandeld (Eerste Hulp / geen 4.920 vervoer)
5.312
7,9%
Totaal aantal ritten binnen regio Zeeland
25.411
6,2%
23.926
Tabel: Declarabele ritten + EHGV-ritten
Purchase to pay systeem is geïmplementeerd A-3 systematiek is geïmplementeerd Spreiding en paraatheid is conform afspraken ziektekosten verzekeraars.
28
29
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
9.2 Rittijdoverschrijdingen Wat betreft de rittijdsoverschrijdingen laat 2014 een positief vervolg zien ten opzichte van de jaren ervoor. De ingezette daling van de responsetijd overschrijdingen blijft gehandhaafd. Het percentage overschrijdingen in 2014 was 8%. Dit is een duidelijke verbetering ten opzichte van 2013 toen het overschrijdingspercentage nog 9,1% was.
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
INNOVATIE 10. Verbeteren en vernieuwen
Daarnaast werken ook partijen uit andere regio’s mee. Een breed draagvlak is belangrijk voor het succes van iCarus, omdat innovaties in de ambulancezorg in hoge mate afhankelijk zijn van samenwerkingsverbanden in de hele keten.
In lijn met haar visie streeft RAV Zeeland naar het continu verbeteren en vernieuwen van haar bedrijfsvoering. In dit hoofdstuk worden de belangrijkste innovaties besproken die door de organisatie ontwikkeld worden om te voldoen aan de eisen van een veranderende omgeving.
RAV Zeeland heeft een lange termijn plan opgesteld om de ritprestaties binnen de regio te verbeteren. Dit plan van aanpak omvat maatregelen met betrekking tot de paraatheid, de locatie van de standplaatsen en de samenwerking binnen de RAV. Het halen van de 15 minuten norm bij A1-ritten is afhankelijk van het aantal ambulances en de geografische omstandigheden van de regio. In 2014 is de paraatheid verder uitgebreid met een extra zorgambulance. In 2014 is de uitbreiding voor het eiland Schouwen-Duiveland in gang gezet. Er is een locatie gevonden voor een extra uitrukpost. Deze locatie is Oosterland. In 2015 zal verder vorm worden gegeven aan deze uitbreiding totdat deze post uiteindelijk 24 uur lang bemand is. Daarnaast wordt er doorlopend gezocht naar oorzaken van overschrijdingen en worden verbeteringen continu doorgevoerd. ZorgSaam heeft een extra ambulance gestationeerd op de post Oostburg. Deze ambulance is inmiddels herplaatst naar de locatie Terneuzen waar de ambulance beter en effectiever kan worden ingezet.
Het project iCarus bestaat uit zeven werkpakketten. Bij alle pakketten wordt onderzocht in hoeverre deze bijdragen aan de zorg voor de patiënt, de zorgketen, de veiligheidsketen, de branche zelf en onze medewerkers. ICarus houdt rekening met zowel de reguliere zorg als de opgeschaalde situatie.
10.1 E-Learning Medewerkers van RAV Zeeland hebben sinds 2013 de mogelijkheid om bepaalde scholingsonderdelen middels een E-learning module te volgen, als vervanging voor het volgen van enkele (fysieke) landelijke nascholingsdagen. In de E-learning modules zijn competenties van iedere medewerker expliciet opgenomen, zodat er competentiegericht gewerkt kan worden aan de voortgang. Deze innovatie wordt in 2014 voortgezet.
Werkpakket 1: Efficiëntere triage Om efficiëntere en effectievere triage te realiseren, wordt er met behulp van een uniform triagesysteem op een meer eenduidige manier getrieerd. Hierdoor kan een nog hoogwaardiger kwaliteit van zorg geborgd worden voor onze patiënten en worden de centralisten beter ondersteund bij hun werkzaamheden. Vanuit iCarus is RAV Zeeland in 2013 gestart met de implementatie van een nieuwe triage-systematiek, genaamd ‘ProQA’, welke inmiddels in 2014 volledig operationeel is. Dit geautomatiseerde protocollaire uitvraagsysteem zorgt voor adequate en ondertussen wereldwijd geaccepteerde vorm van triage en kan multidisciplinair worden ingezet ten behoeve van het aannameproces. Dit is noodzakelijk om hoogstaande meldkamerzorg te leveren.
10.2 iCarus iCarus is het ICT-innovatieproject van Witte Kruis en haar partners. Het doel van iCarus is om enerzijds een belangrijke verbetering van de kwaliteit en samenwerking in de zorg te boeken en anderzijds om doelmatiger te werken. Hierdoor zal de arbeidsproductiviteit stijgen, een betere dienstverlening geboden worden en zijn minder administratieve handelingen nodig. Het project is geïnitieerd door Witte Kruis en wordt verder ontwikkeld in samenwerking met onder meer ZorgSaam en Veiligheidsregio Zeeland.
Responsetijd Overschrijding 14,00 % 12,00 % 10,00 % 8,00 % 6,00 % 4,00 % 2,00 % 0,00 %
jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec
2013
2014
Figuur: rittijdoverschrijdingen 2013 en 2014
30
31
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
ook in opgeschaalde informatie, zo spoedig mogelijk doorgang kan vinden om bij het incident te kunnen komen. Daarbij moet de informatie zo praktisch mogelijk en doelgericht beschikbaar komen bij de hulpverleners en betrokkenen (zoals bijvoorbeeld de meldkamer en wegbeheerder). In 2013 is in samenwerking met Citygis een ‘Messenger Module’ ontwikkeld. In 2015 zal implementatie hiervan plaatsvinden. Met deze functionaliteit kan verkeers- of meldkamerinformatie real time als push bericht in het navigatiescherm verschijnen. RAV Zeeland was bij de ontwikkeling van deze messenger functionaliteit betrokken. Tevens is het project toegangsbeïnvloeding gerelateerd aan deze werkpakketten.
Werkpakketten 2 en 3: Real-time capaciteitsplanning en optimalisatie van besteld vervoer Doel van dit werkpakket is slimmer om te gaan met de beschikbare middelen voor zowel besteld vervoer als acute zorg. Om dit te realiseren wordt gebruik gemaakt van de beschikbare ‘real time’ informatie om spreiding en de inzet van vervoerscapaciteit zo doelmatig mogelijk te maken. Hierbij wordt tegelijkertijd rekening gehouden met onder meer de diensttijden en dienstsoorten. In 2013 is in een andere RAV een pilot aangevangen met het planningssysteem ‘RBS Care’ en de besteld vervoer applicatie ‘Ambulance op Afspraak’. RAV Zeeland houdt deze ontwikkelingen nauwlettend in de gaten en is betrokken in de ontwikkelgroep van dit project.
Werkpakket 6: Veiligheid & toezicht Doel van dit werkpakket is enerzijds de veiligheid van de medewerkers te vergroten (denk aan agressie richting hulpverleners) door het gebruik van camera’s. Anderzijds heeft het werkpakket als doel om een goed beeld te schetsen van de toestand van een patiënt of de situatie ter plaatse bij bijvoorbeeld een ongeval. Dit laatste project is in 2012 afgerond met een foto-app op de iPhones. Foto’s van traumaongevallen worden hierbij via de digitale vooraankondiging (WP7) gedeeld met de Spoedeisende Hulp (SEH).
Werkpakketten 4 en 5: Fijnmazige logistieke informatie en actieve navigatie Het doel van werkpakketten 4 en 5 is het beschikbaar krijgen van navigatiegegevens over zowel openbare als niet-openbare terreinen, die zelfs de nieuwste woonwijken en de laatste files weergeven. Door deze informatie kunnen onder andere aanrijtijden geminimaliseerd worden en zal er meer voorbereidingstijd voor de volgende handeling/ situatie ontstaan. Ook vindt er een uitwerking plaats van welke informatie op welk moment voor ambulancechauffeur en ambulanceverpleegkundige nodig is. Tot slot wordt ook de beheerder geïnformeerd, zodat een betere doorstroming mogelijk is.
In Zeeland heeft een pilot plaatsgevonden met een bodycam, waarbij medewerkers een kleine camera dragen voor het maken van beeldopnames. De bodycams worden ingezet als er sprake is van agressie of geweld richting de hulpverleners. Tot eind 2012 zijn gegevens en ervaringen verzameld. Er hebben zich een beperkt aantal incidenten voorgedaan, waardoor de ervaringen nauwelijks te meten waren. Daarom is begin 2013 besloten om nog een tweede pilotfase te houden. Ook daarvan waren de resultaten beperkt. In 2013 is uiteindelijk besloten om het project geen voortgang te geven binnen RAV Zeeland.
Navigatiesystemen geven momenteel alleen informatie over openbare plaatsen, zoals wegen. Maar de hulpverlening moet vaak ook in gebouwen, sport- of vakantieparken, en dergelijke zijn. Hiervan zijn niet altijd plattegronden beschikbaar en beheerders zijn niet altijd bereikbaar. Bij het zoeken gaat dan veel kostbare tijd verloren. Werkpakketten 4 en 5 beogen dan ook een navigatie- en informatiesysteem te ontwikkelen waarbij de reguliere hulpverlening, vooral
Werkpakket 7: Uitwisseling van medische informatie Tevens is een project omtrent de digitale vooraankondiging gestart. De digitale vooraankondiging van de ambulance bij ziekenhuizen houdt in dat de patiëntregistratie in de status al digitaal verzonden kan worden naar de SEH van het ziekenhuis, terwijl de ambulance nog onderweg is. Op een speciaal beveiligd beeldscherm kunnen de eerste hulpmedewerkers inloggen en de ritgegevens en patiëntstatus op voorhand bekijken. Deze informatie wordt ‘real time’ voor het ziekenhuis zichtbaar. De digitale vooraankondiging zorgt ervoor dat de patiënt sneller overdragen kan worden aan het ziekenhuis. Bovendien kan de SEH zich beter voorbereiden op de komst van de patiënt. In 2011 is reeds gestart met het project bij verschillende ziekenhuizen in regio Zeeland. Op basis van de positieve ervaringen in 2011 is de digitale vooraankondiging verder uitgebreid en ontwikkeld. Zodra landelijke koppelingen beschikbaar zijn, zal RAV
32
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland
Zeeland daar op aan sluiten. Het doel is dat daarmee de (medische) gegevens direct beschikbaar worden in het ziekenhuis informatiesysteem. Dit wordt onder meer in samenwerking uitgevoerd met NICTIZ en AZN. Daarnaast is de digitale vooraankondiging uitgebreid met de mogelijkheid om foto’s mee te sturen. Het delen van beeldmateriaal met de SEH kan bijdragen aan een efficiëntere aansturing van het zorgproces en heeft als doel om inzicht te verschaffen in de impact van het ongeval. 10.3 Toegangsbeïnvloeding Het project toegangsbeïnvloeding is begin 2013 in gang gezet en loopt momenteel nog door. Met dit project wordt een verkorting van de aanrijdtijden door het gebruik van toegangsbeïnvloeding beoogd waardoor snellere hulp aan de patiënt kan worden gegeven. Er hoeft niet gewacht te worden op een sleutelhouder voor het openen van slagbomen bij campings, ziekenhuizen en andere afgesloten terreinen.
Projectplanning en resultaten in 2014
10.4 LPA-8 In 2014 heeft binnen de RAV de voorbereiding op de transitie van het LPA 7.2 naar het LPA 8 plaatsgevonden. Het LPA 8 is geschreven vanuit een andere visie dan het LPA 7.2. Deze heeft nu nog meer de professionaliteit van zorgverleners als uitgangspunt en is daarmee minder geregisseerd dan het LPA 7.2. Ambulancehulpverleners moeten meer dan voorheen zelf beslissingen nemen op basis van hun bevindingen en kunnen wat minder op protocollen terug vallen. Hiermee wordt een grotere praktijkvariatie geaccepteerd. Dit kan een voordeel zijn voor hen die de protocollen als knellend ervaren maar een nadeel voor hen die hun houvast aan de protocollen ontleenden. Ook voor de processen rondom de hulpverlening, zoals opleiding en kwaliteitsbewaking, heeft deze LPA-overgang consequenties. Er ontstaan minder duidelijke vakinhoudelijke normen en kwaliteitsindicatoren.
3. Implementatiefase, november 2014 t/m december 2015. Met de volgende onderwerpen:
1.
Oriëntatiefase, januari 2014 t/m maart 2014. Deze fase is gebruikt voor een landelijke inventarisatie van uitwerkingen en ervaringen. Vanuit de inventarisatie is een rapportage gevolgd met aanbevelingen voor het project ‘RAV’s voorbereid’.
2. Ontwikkelfase, oktober 2014 t/m oktober 2014. In deze fase zijn ontwikkeld: • • • •
• • • • •
Een opschalingsmodel ambulancezorg; Een implementatieplan opschalingsmodel ambulancezorg; Een modelplan RAVROP/Integraal Crisisplan ambulancezorg; Een implementatieplan bij het modelplan RAVROP/ Integraal crisisplan.
Een regionale risicoanalyse; Een regionaal plan van aanpak; Een regionale uitwerking van het modelplan RAVROP/ Integraal crisisplan RAV; Een regionale implementatie van het opschalingsmodel ambulancezorg; Een regionale implementatie van het RAVROP/ Integraal Crisisplan RAV.
4. Evaluatiefase, januari 2016 t/m maart 2016. In deze fase zal de evaluatie en verantwoording plaatsvinden.
Gezien het aantal inhoudelijke wijzigingen, mede in de samenwerking met de ketenpartners, is deze voorbereiding opgepakt door een projectgroep. Naast de scholing voor alle ambulancemedewerkers, zijn nieuwe materialen en medicatie aangeschaft, regionale protocollen zijn afgestemd op het nieuwe LPA en ketenpartners zijn geïnstrueerd over de voor hun relevante wijzigingen. Op 1 januari 2015 is officieel gestart met het werken conform LPA8. 10.5 RAV’s Voorbereid In januari 2014 is AZN gestart met een twee-jarig project; ‘RAV’s Voorbereid’ De doelstelling van het project is adequate voorbereiding van RAV’s op rampen en crises. Het project is gestart met een landelijk traject wat leidt tot modelplannen en vervolgt met een deel voor regionale implementatie.
33
Kwaliteitsjaarverslag 2014
ADRESSENLIJST Witte Kruis Ambulancezorg Zeeland Postbus 5000 4330 KA Middelburg Cluster Oost Verrijn Stuartweg 24 4462 GE Goes Ambulancezorg vanuit posten in: Goes, Kruiningen en Tholen. Cluster West Stromenweg 5 4335 JR Middelburg Ambulancezorg vanuit posten in: Middelburg, Grijpskerke, Zierikzee en Burg-Haamstede. Stichting ZorgSaam Zeeuws-Vlaanderen Wielingenlaan 2 4535 PA Terneuzen Ambulancezorg vanuit posten in: Hulst, Terneuzen en Oostburg.
RAV Zeeland
Kwaliteitsjaarverslag 2014
RAV Zeeland