Kosmische Educatie KE. Hogeschool Rotterdam. 2o mei Ëèíèÿ âñåãî ñóùåãî. Ëèíèÿ êóëüòóðû. Ëèíèÿ ìîåé æèçíè. Äåñÿòü ðàç ïî ìèëëèîíó

Äåñÿòü ðàç ïî ìèëëèàðäó

Ëèíèÿ âñåãî ñóùåãî

Uitgeverij De Arend

Äåñÿòü ðàç ïî ìèëëèîíó

Äåñÿòü ðàç ïî òûñÿ÷å

Ëèíèÿ êóëüòóðû

˜%¹ma ˜©¡ÅEÁ¾ª¹i Kosmische Educatie KE

Hogeschool Rotterdam 2o mei 2014

Äåñÿòü ðàç ïî åäèíèöå

Ëèíèÿ ìîåé æèçíè



Uitgeverij De Arend


VOORSTELLEN





ben

Ik

wie

- een onafhankelijk Montessoriaan

-w

Werkgroep KE: aa r - Wie/waar ben ik? - Waar kom ik vandaan? - Waar ga ik naar toe?

- verleden: afhankelijkheid van de ‘Leidster’ ZO MOET HET!

- niet volgen, maar ‘proberen te zijn’ - VOORBEELD voor je kinderen en je omgeving

- mijn VOORBEELD 1 2 3 - KE = bevragen van ruimte en tijd aanbieden analyseren bestuderen bespreken - werken - arbeid - energie



Uitgeverij De Arend




˜%¹ma ˜©¡ÅEÁ¾ª¹i “De echte voorbereiding voor opvoeding is een studie van jezelf. De opleiding van een leraar is veel meer dan het leren van ideeën; het impliceert het voorbereiden van je geest, het oefenen van je persoonlijkheid.” Uit: Absorberende geest. Mario Montessori tijdens een Nederlandse Montessori landdag: “Een school die niets doet met kosmisch onderwijs en opvoeding, is geen montessorischool.”





Uitgeverij De Arend

Mijn eerste vraag aan jullie.






- Wat zijn volgens jullie de essenties van de totale tijd en ruimte welke de kinderen aangeboden behoren te krijgen? - Ongeveer 10 minuten in groepjes van 3/4 - Ik observeer/signaleer - Bespreken resultaten



Uitgeverij De Arend

Keuze-indelingen werkgroep KE






Kosmische educatie indeling

Kosmische educatie indeling Drempels Big History

Duffy 1. Ontstaan heelal 2. Sterren en zonnestelsel 3. Het verhaal van de aarde 4. Het leven op de aarde 5. Eerste mens 6. Beschavingen en culturen 7. Heden en toekomst

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.

Big Bang Sterren lichten op Nieuwe chemische elementen Aarde en zonnestelsel Leven op aarde Collectief leren Landbouw en veeteelt Moderne revolutie Toekomst

Kosmische educatie indeling Big lessons 1. The beginning 2. The Time Line Of Life 3. The Coming of Humans 4. The History Of Writing 5. The History Of Mathematics



Uitgeverij De Arend

Mijn tweede vraag aan jullie.






- Hoe pak je dat aan in aanbod naar kinderen? - Heb je zelf genoeg kennis daarover? - Hoe vertaal je die kennis naar kinderen? - Groepsgesprekje als inleiding naar volgende deel



Uitgeverij De Arend




Help mij het zelf te doen het kind de leraar?





Uitgeverij De Arend



de leraar? - studeert zelf? - volgt de handleidingen van diverse methoden? Ëèíèÿ êóëüòóðû



Twee fantastische (gratis) bronnen: https://www.bighistoryproject.com/portal http://www.chronozoom.com



School maken met Maria Montessori

Uitgeverij De Arend






Object

Werkgroep 21e eeuw

Kosmische orde De ontdekking van het kind

wereldbeeld

materiaal

voorbereide

kind

omgeving vrije werkkeuze

gevoelige perioden

Ontwikkeling menselijk potentieel

Ruimte

Door het kind naar een nieuwe wereld

Driedeling Biesta 1. kwalificatie 2. socialisatie 3. persoonsontwikkeling

Maatschappelijke orde

opvoeding Help mij het zelf te doen

Persoonlijke orde

school maken

Subject

Biologische orde

Tijd



Uitgeverij De Arend

Statement Wubbo Ockels



Het is genoeg, we zijn te ver gegaan!!! De industriële revolutie heeft ons in een ongewenste situatie gebracht. We zijn door de natuur geraasd, we vernietigen onze levensbronnen. We moeten stoppen, we moeten veranderen, we moeten een ander pad kiezen, we moeten onze levens veranderen, en de manier waarop we zaken doen. Ëèíèÿ êóëüòóðû



Laten we 'het menselijke tijdperk' begroeten. Laten we stoppen met de vernietiging van de aarde, van de mensheid; van ons. Laat het voor iedereen duidelijk zijn: we moeten een nieuwe houding vinden, een nieuwe cultuur, een nieuwe instelling, een nieuwe eenheid van de mensheid, voor ons voortbestaan. We kunnen de mensheid in een betere richting krijgen, als we samenwerken. We kunnen een nieuwe religie creëren die ons allemaal samenbrengt. We zijn geen bijen, die zonder bewustzijn een kolonie bouwen. We zijn geen neutronen, die zich niet bewust zijn van wat ze denken. Nee, we zijn intelligente wezens, en kunnen ons gedrag observeren. We zijn ons allemaal bewust van waar de mensheid naartoe gaat. We kunnen de mensheid in een betere richting krijgen, als we samenwerken. We kunnen een nieuwe religie creëren die ons allemaal samenbrengt. Er zijn veel religies die mensen samen krijgen, maar nooit alle mensen. De verschillende goden waarin mensen geloven, scheiden de mensheid juist in groepen. Dat heeft geleid tot conflicten en zelfs oorlogen. Deze religies zijn niet duurzaam. Maar als we in de mensheid geloven, zullen we geen conflicten meer hebben, omdat we één zullen zijn. We behoren allemaal tot deze mensheid, we kunnen allemaal in deze 'hogere macht' geloven. De God van de mensheid is in ons allemaal. We kunnen ons niet achter deze God verstoppen, omdat het in ons zit. We kunnen ons niet verbergen voor de verantwoordelijkheid voor onszelf. De ruimtevaart heeft ons een spiegel voorgehouden. We zijn nu echt waar we zijn: op een prachtige planeet, waar we niet zonder kunnen. Geloven in de mensheid is een andere manier van denken. Een bewustzijn van waar we zijn en wat de aarde voor ons betekent. De noodzaak om die aarde te beschermen is een steeds grotere noodzaak geworden. De ruimtevaart heeft ons een spiegel voorgehouden. We zijn nu echt waar we zijn: op een prachtige planeet, waar we niet zonder kunnen. We zijn allemaal astronauten van het Ruimteschip Aarde. Onze wil is de sleutel. Het geloof in de mensheid zal ons die wil geven. Onze religie zal ons helpen om die wil te uiten. Deze religie moet z'n vorm krijgen: we moeten symbolen, rituelen en kunst maken om ons geloof in de mensheid te uiten. Vooral de jeugd moet aangesproken worden. Zij zijn de toekomst: ze willen genieten van de natuur, en van de aarde. Hun idolen kunnen een voorbeeld zijn. Festivals kunnen de boodschap uitstralen. Artiesten kunnen de juiste woorden vinden, die hun harten raken. Laat elk van ons helpen om onze religie vorm te geven. Laat elk van ons zijn geloof uitspreken in een duurzame mensheid.



Uitgeverij De Arend


KE - Kosmische educatie





Het is zo eenvoudig als 1 - 2 -3 1

2

3

“Het bevragen van ruimte en tijd” 1 Kindvragen: 2 “Waar ben ik?” (ruimte) 3 “Wie ben ik?” (tijd) “Waar gaan we met elkaar naar toe?” (opvoeding)



Uitgeverij De Arend




Kees Boeke

ruimte

Jos Werkhoven

tijd

Maria Montessori

onderzoeken/ bevragen

“Het bevragen van ruimte en tijd”



5nÃíÅö n Kees Boeke (ruimte) â “.........Wij allen, kinderen en evenzeer volwassenen zijn geneigd te leven in ons

eigen wereldje.... â ... als wij dat doen, zullen wij licht kunnen vergeten, hoe uitgestrekt het gebied van de bestaande werkelijkheid is en onze houding kan dan licht bekrompen en chauvinistisch worden. â Het is nodig, dat wij een ruimere blik verkrijgen, zodat wij onszelf kunnen leren zien in onze betrekkelijke plaatsing in het grote en geheimzinnige heelal waarin wij zijn geboren en leven. De school bracht ons in aanraking met verschillende aspecten van het bestaan maar vaak zijn die niet aan elkaar verbonden, zodat het gevaar niet denkbeeldig is, dat wij een groot aantal losse beelden verzamelen, zonder dat wij ons realiseren, dat ze alle samen één groot geheel vormen. â Het is daarom belangrijk voor onze opvoeding als mensen, middelen ter beschikking te hebben die ons een ruimer en aaneengesloten beeld kunnen geven van onze wereld en daarmee een waarlijk kosmische kijk op het heelal en onze plaats er in, een kosmische oriëntatie dus.” â (Uit: Kees Boeke, Wij in het heelal, het heelal in ons, 1959, Uitg. Muusses en Meulenhoff.)

5nÃíÅö n Annie-Romein Verschoor (tijd) â “.......Wij laten het kind van de aanvang af ervaren dat de geschiedenis geen

vastgelegd verhaal is, maar dat wij ons met bepaalde vragen tot het verleden moeten keren en dat het antwoord dat wij krijgen, soms niet meer dan een vermoeden is...... â Wij kunnen de kinderen geen leerstof in blik meegeven maar van het kind dat op kinderlijk niveau geleerd heeft historisch te denken, d.w.z. te vragen naar oorsprong en ontwikkeling van dingen en verschijnselen, kan men verwachten, dat hij die denkgewoonte in zijn later leven zal behouden.....” â (Annie-Romein Verschoor in Nederlandse geschiedenis in perioden, J. Muusses, Purmerend.)



Uitgeverij De Arend

De essentie






Weinig woorden - meer zien (observeren): â Alles is in beweging â Cyclus van ontstaan - ontwikkeling - voltooiing (geboorte - groei/bloei/aftakeling - sterfte)

Stimulans tot (be)vragen



Uitgeverij De Arend






Hoe??? zelf het goede voorbeeld zijn ? iedereen te helpen het zelf te doen ?



Uitgeverij De Arend




Hoe in de scholen?? bevraag

Ik

rui mt e

1

We starten met de ruimte Idee Kees Boeke Nederlands onderwijsvernieuwer ‘De machten van tien’





Uitgeverij De Arend








Uitgeverij De Arend








Uitgeverij De Arend








Uitgeverij De Arend








Uitgeverij De Arend








Uitgeverij De Arend








Uitgeverij De Arend








Uitgeverij De Arend








Uitgeverij De Arend






En zo nemen we nog zeventien stappen om de kosmos te verkennen en patronen te ontdekken

De reis van Kees Boeke Machten van tien


Uitgeverij De Arend






Om hier te eindigen: een echte foto (Deep space) van onze kosmos, 13,2 miljard jaar geleden



Uitgeverij De Arend






Nu reizen we in de tegenovergestelde richting



Uitgeverij De Arend








Uitgeverij De Arend








Uitgeverij De Arend








Uitgeverij De Arend








Uitgeverij De Arend








Uitgeverij De Arend








Uitgeverij De Arend






De reis van Kees Boeke Machten van tien En zo nemen we nog negen stappen om ons lichaam te bestuderen en de samenstelling van materie

De reis van Kees Boeke Machten van tien

Slechts 42 stappen om de hele kosmos te ontdekken



Uitgeverij De Arend






bevraag

Ik

tijd

2

Jos Werkhoven - De lijnen van het leven Montessori leerkracht, directeur, begeleider en opleider voor 30 jaar Nu uitgever/trainer/opleider voor (Montessori) scholen



Uitgeverij De Arend


tien keer miljard Äåñÿòü ðàç ïî òûñÿ÷å


De lijn van het alles.



De lijnen van het leven Op zoek naar de grenzen van de menselijke kennis

tien keer miljoen

Jos Werkhoven

De lijn van de mens.

tien keer duizend

De lijn van de cultuur.

tien keer één Uitgeverij Kortenhoef

De Arend

De lijn van mijzelf.

tien keer miljard

Jos Werkhoven - tijd

De lijn van het alles.

tien keer miljoen

De lijnen van het leven:

De lijn van de mens.

tien keer duizend

De lijn van de cultuur.

tien keer één

De lijn van de dag:

}¹qìg

22

ï5bÅCìd

×K¹{Cn

Een mogelijk voorbeeld

Ï$ì:!!g ˜!$ì:!g

Øq¡ÅDr :ï©i

De lijn van mijzelf.

¬"ÍèAaíðve

t$¡É%¹i 11

12

1

7

6

5

™m::!g

2

10

3

9 8

¿®BAŒæ!"l

2001

4

AÅCn Cn >¹q¡{Cn

ÑK¼¸&¿¿qìg

|¡ÊÈÀAŠCn

Ïïª¹ŠDèCn



Uitgeverij De Arend



Maria Montessori vragen stellen at? ?w wie

wie is het die? wat is het dat?

do

o

r m id

d

el w

a

w a a rtoe ?

t? wa or at? o v w ie? an r w ie ? a o vo n w aa

wat is de kern? waar gaat het over? wat gebeurt er?

waarom?

wan

wa

ard

nee

r?

w

in

? o or

?

Materiaal voor de zinsontleding Dr. Maria Montessori



a r va n

3


aa r? w aa en ?

? aar

e rh

w van

hoe?

lke

h o e vee l?

we m at e?



Uitgeverij De Arend


Skills 21th Century vaardigheden

Vaardigheid 1: Samenwerken Vaardigheid 2: Probleemoplossend vermogen Vaardigheid 3: ICT geletterdheid Vaardigheid 4: Creativiteit Vaardigheid 5: Kritisch denken Vaardigheid 6: Communiceren







Uitgeverij De Arend






morele ondersteuning

Door de vraag te stellen aan beroeps-vragensteller: de filosoof



Uitgeverij De Arend




Socrates (469-399 v. Chr.)


ONWETENDHEID IS HET ENIGE

KWAAD




Uitgeverij De Arend





Aristoteles (384-322 v. Chr.) Ëèíèÿ ìîåé æèçíè

ER IS

IETS WONDERBAARS IN ALLE NATUURLIJKE DINGEN



Uitgeverij De Arend





Descartes (1596-1650)

IK DENK, DUS IK BESTA




Uitgeverij De Arend





Spinoza


(1632-1677)

VREUGDE KAN ER NOOIT TE VEEL ZIJN



Uitgeverij De Arend





Kant


(1724-1804)

TWEE DINGEN VERVULLEN MIJN GEEST MET STEEDS TOENEMENDE BEWONDERING EN EERBIED,

DE STERRENHEMEL BOVEN MIJ EN DE MORELE WET BINNENIN MIJ.



Uitgeverij De Arend





Wittgenstein


(1889-1951)

TAAL ZIJN DE GRENZEN VAN MIJN WERELD DE GRENZEN VAN MIJN



Uitgeverij De Arend





Sartre

EEN


(1905-1980)

MENS MAAKT ZICHZELF



Uitgeverij De Arend





Maria Montessori HELP MIJ HET ZELF TE DOEN


(1870-1952)



Uitgeverij De Arend



Maria Montessori vragen stellen at? ?w wie

wie is het die? wat is het dat?

t? wa or t? vo wa i e? a an w ? or vo n wie aa

do

o

rm id

de

waa

wat is de kern? waar gaat het over? wat gebeurt er?

l

rv

rtoe ?

waarom?

wan

nee

r?

wa w

in

r? w aa en ?

? aa r

l?

e rh

w van

ve e

ard

? oor

m at e?

hoe?

ho e

aa

w elk e

an

?

Materiaal voor de zinsontleding Dr. Maria Montessori



wa a

3




Uitgeverij De Arend


Het netwerk als ordeningsprincipe Äåñÿòü ðàç ïî òûñÿ÷å




Materiaal voor de zinsontleding Dr. Maria Montessori.

De vragen bij ‘Geschiedenis in perioden van J. Prins-Werker en A. Romijn-Verschoor.

‘De dierenbak’; Montessori materiaal van Nico van Ewijk.



Uitgeverij De Arend

Ziet je verhaal er verzorgd uit? blokken? tekst in Staat de

zic hi né én on de rw er p? ve rh aa l Ve rd iep tj e

w er p? on de r je je Bl ij f

k? pu bl ie je op ge ri ch t al ve rh a je

ve rh aa l je Is

lez er al we Heeft et ? je v erha al ee n ve rrass ende ontkn oping ?

op

? a’s ne ali in

aa nb ij wa tj e

h sc gi lo

ld ee ed ing

te ch da ge

l aa rh ve

nen? e zin kort e in ijf j Schr

en k rach tig?

Zijn de omschrijvingen duidelijk?

Zij n d e be schr ijvin gen kort

Slu it je

Is er Is er een d ee n d uide uid lijk eli be jk g ein in? d?

de en lg vo de e? gt ig ol vor V de

je Is

bo ei en d?

d?

Is

w ou

je in

Ver we in je rk je uit druk verh kinge aal? n en geze gdes

b ge op

s

op

voor

Verwerk je spreekwoorden in je verhaal?

ed go

je

g

Heb je een gevarieerd woordgebruik?

l aa rh ve

uw Bo

n nni pa

l? aa rh ve

el? tit

en oord de w illen rsch e v je ? ruik kenis Geb bete lfde deze

je

uws? ts nie e ie tel j r e V

e nd se as n p e l e aa rh ve

Is

Is je verhaal helder?

e Is j

rd? ree ust eïll l g a a h ver

e t j ef He

jouw verhaal

Lokt je verhaal uit tot le zen?


bi j

goe d l ees baa r?

g? aa vr

illustraties Gertjan van Eijk

Is j e h and sch rift

n ge Ei

ISBN: 978-90-77086-50-6

Bea Heres Diddens


Begint je verhaal met een pakkende beginzin?

? ag ra elv de en Eig

Eig en de elv ra ag ?

Uitgeverij De Arend



Past de e erst e

tot in uit te z eers t de ig d No

n? leze

Ññ ¹a"Šö £ØpxèDr

zin b ij he t ve rhaa l?




Uitgeverij De Arend


De kern is:





ontstaan




onderzoeken.....



s al zo ) t os oe sm ord o (k vo d el ons r e w an a de h c zi

t deze ordoe zoals ereld aar vo lw o e o d ler n e d de sch kin an het zich a

er nw va

hap:

het kind

s) ie at en el en d or ei m

n: br ke eu n str uc tuu r

aa

al nt

en re) uw rtoi bo op repe an (v

baken: aftrekken en: bak ver

baken: optellen

ba ke n: me nig vul dig en

n en rve n we rke len ver we ver ver nis sen pas eke toe bet

oefen

bord uldig enigv

aven

verm

xtopg

gouden materiaal

groot

conte

riaal mate

del

en

uden

m

ei m

lvo

vor

do

vee

llen kommageta

en

domein:

dome in: ma cht en

do

len

krale vermenigvuldigbord nket tinge n

nti es te co m pe t. ac did

aantallen

hele getal

grootte

op

ol ho sc

(r in:

d.+

n ge din ou

domein:

dome

pe

k oo p: ha we sc n nd doe la dit

s ie nt

rh : ve

ek ri

se es

ein m do

cht skra ing eld rbe

oe

p

ve

reken en

oto m p: ha sc nd la

e we : laten len domein goed aanvul ze samen

ap:

en gebied etc.) kennis ch. hap: , ges landsc aardr. een (voorh

socia le str

ig nd

uctur en

ku n

lands ch

-wisk unde

lands chap :

is me

taal

landsc

en en

gr

de n re n a l e e re n n v g si ser rere n ob gist ere re valu e

n ke

w

na

te ro ge ne

o mg eving

eid vrijh

de

ar lera

voor b er e ide

el d or d

school hap: k op landsc we oo en dit do

de schrij fwijze n

he

verwerven verwerken betekenis verlenen toepassen

bu i te nw er pe ku dag nd og is ig in ch str e um n o en nde t v rw an ijs le lands ra chap ar dit : doen we ook op sc hool

het k ind

in te lli ge nt ie

n:

rie et om ge

to

g



aan ontst

co

in me

n bei

ze de

wil

Uitgeverij De Arend

ar ra le



on oefen riaal mate

ped.+ didact.

enties compet ein sam : lat en en goe we d aan vul

len

n

l materiaa

ettingen

groot vermenigvuldigbord

gouden

kralenk

verwerven verwerken verlenen betekenis toepassen

llen opte n: bake

mag etall en

breuken

len tal ge

kom

le he

ein:

in:

domein:

me

dom

do

) (relaties ordenen

en ct ur st ru

n

essenties

me na de

wiskundige

riek p: moto scha

so ci al e

land

p:

land scha p: kenn (voo rhee n aard isgebiede r., gesc n h. etc.)

nd sc ha k oo p: ha we sc en nd la t do di

n ne de or

la ol ho sc op

ijs r rw aa n ler

de on en nt va ch gis trume go ins da ig pe nd ku

vrijheid van werken

ge vi ng om vo or be re id e

leraar

het kind


eeld verb

cht skra ing

aal

materi

n

groot vermenigvuldigbord

goude

gen

kralenkettin

toepassen

verwerven verwerken betekenis verlenen

elle n

opt

en:

n

ma

get

alle

domein: breuken

ord gvuldigb vermeni


kralenkettingen

groot

vermenigvuldi

n mater iaal

contextopgaven

oefenmateriaal

goude

gbord

het kind

tie en llig te in

verwer ven verw betek erken enis ve rlene toepa n ssen

ein dom

dom ein : kom

(relaties) ordenen

jfw

ijze

n

essenties

hri sc de

en nam

ch ds lan

wiskundige

de

landschap: motoriek

lan dsc (vo orh hap: ee ken n aa nis ge rdr ., ge bie sch den . etc .)

nen orde

ol ho sc

op

rwijs ar lera

werk en vrijh

eid

van

en onde sch nt van gogi ume peda ig instr kund

te nti es co m pe t.

aftrekken

n

dele

ontst aan

n alle e get : hel

signalere observ n ere registrere n evalue n ren

lan ds ch ap : ta al

verhoudi ngen

lle

en ekk

domein:

do me in:

aa nta

llen

vermenigvuldigen

delen

opte

baken:

baken:

en: bak

aftr

dom

n

en: bak

eta lle

opbouwen (van repertoire)

geometr ie

ze

tte

mm ag

verbeeldingskracht

n:

ge

on

om rie

a ta ts tte groo

de wereld (kosmos) zoals deze zich aan ons voordoet groo

en: bak

p roe eg de

de ler aar

d in tk he

un isk n-w ne ke : re ap

did ac .+ pe d igen vuld pgaven

ei

en del

enig

oefenmateriaal

m

et

verm

contexto

en erv en n verw erk rlene verw is ve en en ss tek pa be toe

bak

wil

inte llig en tie

ler aa r

baken: delen

baken:

vorm

verbeeldingskracht

he

an

en erv n n rw erke ene ve erl rw ve nis v sen e s tek pa be toe

ken

: aftrek

n: bake

de le raar

e groep heterogen

d

kin

r

wen opbou toire) reper

do

wil

signa obse leren rve regis ren tre evalu ren eren

t he

ctuu stru

en: bak

sc ho ol

di

te

ol ho sc

baken: aftrekken

)

op

+

d. pe

onts t a a n

l

tie en llig te in

en re uw rtoi bo op repe an (v

lan dit ds do chap en : we oo k

ct da

n

len

groot

d in tk

m

grootte

baken

op

wil

ar lera

vorm

k oo p: ha we sc n nd doe la dit

intell igenti e

de

(van

ve rb ee ld in gs kra ch t

ped.+ didact. competenties

aleren sign rveren obse reren registueren eval

aantal

wil

intelligentie

ont sta vor

in: dome

geom

etrie

ken : aftrek

geom

etrie

ool sch

baken


baken: delen n: bake

rd oe t

al nt aa

in: dome

op : hap ook dsc n we lan doe dit (van

do et

ve rb ee ldin gsk ra ch t

materiaal

groot te

buit enw ere ld

n r le

ide bere voor

r aa

ving omge

verm enig igen vuld

pgaven

ook

op

sch ool

hap: sociale landsc

aftre

kken

oefenmateriaal

contexto

land sch dit doe ap: n we

bake

n:

gs kr ac ht

ool sch

gouden

aantal

ve rb ee ld in

op

contextopgaven

vorm

ta al

intelligentie

ook

optellen

p:

:

baken:

r

la nd sc ha

wil

de zi sc c h ho aa olw e n he rel tk dz oa in d en ls d de eze le ra ar vo o hap dsc n we lan doe dit

vermen

baken:

ctuu stru

de leraar

l

en

igvuldig

(va opb ouw n rep ert en oire )

al

aa nta lle n

taa

en veelvouden

len etal mag kom ur

in:

p:

ein:

aant

domei n: verhou dingen

lan dsc ha

om etr ie

domein: machten

dom

structu

do me

signaleren observeren registreren evalueren

ge

in:

do me

grootte

ar ra

n

k : oo ap ch we ds en lan do dit

sc ho ol

landschap: sociale structuren

en ied etc.) eb . isg nn gesch ke ., p: ha aardr dsc een lan orh (vo

ateriaa

en rog hete

het kind


op

oo k

lan dit dsch do ap en : we

oefenm

le

n

en lat en go ed we aa nvu lle

lan

ke

do me sam in:

oo l

eld er nw ite bu

er w

ze

sch

n

het kind

domein: verhoudingen

oo k op

va

tie en llig te in

ies petent ct. com .+ dida ped

en

dsc dit do hap: en we

wil

sc ho ol

dom ze ein: sam late en n goe we d

d ei ijh vr

voorbereide omgeving

op

aan vull en

bu

an


ord

gvuldigb

vermeni

dom ein : aan tall

tsta

eld er nw ite bu verbeeldingskracht

ls deze s) zoa osmo reld (k rdoet de we s voo a n on zich a s ie

nt te pe m . co

wil

ki nd

eld

la di ndsc t do ha en p: we oo k

he t

ite nw er

de zi sc ch h aa ool n we he re t k ld in zo d a en ls de dez le e ra ar vo or

ontstaan

en

materiaal

vermenigvuldigbord

vorm

domein:

ko

in te lli ge nt ie

on

vo or do et

de s cho zic h a olwer an eld het zoa kin ls d d e e z e nd e le raa r vo ord oet bord

ketting

groot

gouden

de wer eld (kos mos) zo zich aa als de n ons ze voordo et

p: taal vermenigvuldig

kralen

geta

breuken

structuur

domein:

me in:

wil

aar de ler

p:

land scha

ren structu

) en ed etc. bi ge sch. is nn ge ke r., rd p: aa ha sc een nd la oorh (v

geo met

n ite bu

rie

ld re we

hap dsc n we lan doe dit :

ook

op

ool sch

dome

in:

geom

etrie

r ctuu stru

dom ein:

aantal

ken

: aftrek

domein: veelvouden machten en

baken

(van


vorm

dom

baken: delen

n: bake

: kom ein

te

groot

ma n alle get ken : aftrek baken

signalerenn observere n registrere evalueren

s tie

verwerven verwerken verlenen

betekenis toepassen

n n:

dele

bake

opbo (van uwen repe rtoir e)

structuur

baken: vermenigvuldigen

baken en : optell teriaal

aanta l

vorm

oefenma contextopgaven

gouden materiaa

grootte

op scho ol

en et

la nd sc ha

sk un de

iek tor

: optelle n

hele

dom

aantal

(relaties) ordenen do

zen

n oude in: veelv dome ten en mach

ont sta an

mp co

n

t.

de zi ch sch aa oo n lw he er t eld ki nd zo en als de de le ze ra ar

ac did

ne nw is ku nd e

ep

de w ereld (kos zich mos aan ) zoa ons ls de voord ze oet

re ke

ro

n-

wi

: mo

baken

tsta a

land scha dit doen p: we ook

leraar

g ne ge ro te he

om

getallen

l

verm

igen vuld enig

oefenmateriaal

contexto

pgaven

on

zen

ontstaan

vo or be re id e

ke ne

ge tal

ken breu

n ure uct ies

wij

re

: aantalle

he le

in:

vee lvo ude n

str

ook op school

llen

ein:

essent

n

rijf sch

: taal

p:

domein

do me in:

dome

landschap: dit doen we

iale : soc hap dsc lan dige

name

de

landschap : kennisgeb ieden (voorheen aardr., gesch. etc.)

en

uding

verho

in: dome

landschap

la nd sc ha

hap dsc lan

n

domein : komma

motoriek

wiskun

de

van werken

ijze

dom ma ein cht : en en

sch

he tk in d

ge vi ng

sc ha

rijfw

) ies (relat nen orde

e

und isk n-w

ene : rek

landschap:

lan (vo ds or chap he en : ke aa nn rd isg r., eb ge ied sc h. en et c.)

ool

op

la nd

n

sch

en

bord uldig enigv

ordenen

ook

n ne de or

me

ci al e

na

de

ties

verm

gouden materiaal

ing ev mg n

:

et ar ra le

op

so

de

n

dsc lan

rke

hap dsc n we lan doe dit

landschap: op school dit doen we ook

de

sc ho ol

hap

we

js-

k

lvou vee

domein: geometrie

en l e r en n a er n sig serv rere n b o gist ere re valu e

vrijheid

la nd t do scha en p: we oo

di

krale vermenigvuldigbord nket tinge n

groot

aven

d van

ds

lan

st ru ct ur

n en rve n we rke len ver we ver sen

xtopg

conte

hei

str

ch

landschap : dit doen we ook op school

ver nis pas eke toe

bet

vrij

onderwi isch en leraar pedagog nt van instrume kundig

otte

reld

den

ein: en dom hten mac

n

re

tu

uc

le

cia : so

ap

essen

str

baken: optellen

ver

ind tk he

o ide

n er ve verw ken er en verw verlen s n keni bete epasse to

re

aal

al

materi

contextopgaven

oefenmateria

gouden

ldigbord

ng vi ge om

domein: ze samenlaten we goed aanvulle

uc tuu r

ba ke n: me nig vul dig en

buitenwereld

llen

: delen

opte vermenigvu

be or vo

n:

baken: vermenigvuldigen

baken

bake kralenkettingen

groot

oefenmateriaal

delen

en:

en

p:

n

llen

ar

baken:

bak

ekk

ndige wisku

ke

uden

le ra

opbouwen (van repertoire)

aftr

heterogene groep

an

n

contextopgave

vuldigen

vermenig

baken:

ijs ar rw ra de n le on va t en en h sc rum gi go inst da ig pe nd ku

eu

lvo

ind tk he

opbouw en (van repertoi re) rd vuldigbo vermenig


r

vorm

buitenwe

eta

lle n

gro

e id re be o-wr iskunde vo

ek ri

br

vee

kommageta

en

tst a

len

ol

ld

oe p

structuur

reken en

oto m p: ha sc nd la

hele getal

wij

ar lera

eving

in:

n: ei m

domein:

dome in: ma cht en

ag

dome

aantallen

gr

aantal

din ou rh : ve

domein:

do

ko mm

s) ie at en n el (r de or

we : laten len domein goed aanvul ze samen

ap:

ere enw buit

e

n ge

ein m do

s

n

vorm

de lera a

aantal

in:

ie nt

n

se

n: breuke

me

taal

lands ch

en gebied etc.) kennis ch. hap: , ges landsc aardr. een (voorh

es

domei

me

na

lands chap : so ciale

e

getall

structuur

trie

ord

gvuldigb

digbord

vermeni

kralenkettingen

vermenigvul

groot

domei n: geome

verlenen toepassen

verwerven verwerken betekenis

uden n: veelvo domei en en macht

rijfw

sch

kind het

do

en

in: hele

dome

n ke

ig nd

de

de schrij fwijze n

hap:

ie

geometr

de sc hoolw ereld zich aa zoals n het deze kind en de lera ar vo ordo

landsc

en en

str uc turen

k

hete rog ene gro ep

ren ctu stru

k

(relatie s) ordene n

n

ijze

er nw va

on

ap: motorie

iale

mot orie

de namen

eid vrijh

ku

: soc hap dsc lan

al ta

landsch ap: dit doen we ook op school

p:

en

materiaal

vermenigvuldigbord

ketting

groot

gouden

kralen

nde n-wisku hap: rekene landsc

ha sc

land sch ap:

ties

de

voor be r e ide o mg

el d

is

landsch

la (v ndsc oo rh ha ee p: ke n aa nn rd is r., ge ge bi sc ed h. en et c. )

essen

tenties

w

ordenen

ool

ndige

. compe

verw bete verw erve ken erke n toe is ve n pas rlen sen en

dsc

lan

sig obs nalere reg ervere n eva istrere n lue n ren

verb eeld ings krac ht

ntie intellige

d

hap

n

wisku

ped.+ didact

he t

ei

rke

sch

or d

school hap: k op landsc we oo en dit do

et do or

vr ijh

nde isku n-w ene : rek

we

: op hap ook dsc n we lan doe dit

nd la

len

uke n

tal

bre

: aan


betekenis toepassen

getallen domein: hele

dom ein:

ein dom

inge n

van

en onderwijspedagogisch van leraar kundig instrument

pe ku dag nd og is ig in ch str e um n o en nde t v rw an ijs le lands ra chap ar dit : doen we ook op sc hool

groep

ar

g vin ge om

id

ordenen

(rel at orde ies) ne n

en

oud

le ra

jhe

rk en

vull we aan d

verh

ol ho sc

n

ess ent ies

dom ein:

heterogene

vri

we

op

dig e

en jfwijz

: lategoe ein en dom sam ze

schri

wis kun

de

baken : optelle n

bord

de namen

getallen

vermenigvuldig

an

va n

ap: op school landsch we ook dit doen

di

pedagog isch en onderwi kundig jsinstrume nt van leraar

+

d. pe

len

ken breu

: komma

in:

vee lvo ude n

dome

domein


k p: oo ha we sc nd en la t do di

n

ge tal

ind tk he

ide er e orb vo

buitenwerel d

ep

ct da

: aantalle

in:

ar lera

il w

ro

s ie

nt te pe m . co

de

kin d

tst a

o ze r v de aa s ler al zo de n d el d e er w kin ol t ho he sc an de h a c zi

ki nd

n

vee

domein:

het k ind

ontstaan

de we z ic r h a eld ( k an on osmo sv oo s) zo rdo a et ls de ze

n ude lvo : en ein en dom cht ma

p: op scho scha ook land we dit doen

e dez oals s) z mho kind het oet kos e ( d r t reld s voo e we ro on de an ge ha zic n

rven verwe rken verwe lenen enis ver betek ssen toepa

t ch kra gs in ld ee rb ve

kken

sch rijf

en

materiaal

vermenigvuldigbord

ketting

groot

gouden

kralen

sk un de


bu i t en w er


betekenis toepassen

on

d.+ pe

ken breu

baken : optelle n

bord

het kind

he te ro ge n

eg r oe p

le ra ar

aftre

struc

ingen verhoud

l

in:

s ob igna re serv lere ev gistr ere n alu ere n ere n n de

comp ete nti es

len

tst aa

n:

aant allen

taa

act.

di

d. pe

oefenmateriaal

baken: delen

bake

domein:

p:

rie k

did

contextop

ldigen nigvu : verme baken

opbouwen ) repertoire

(van

dom ein:

ha dsc lan

: mo to

landschap: rekenen-wiskunde

lan ds ch ap

allen aant

ar lera

de ped.+

ct da

+

tte

dome in: ze same laten n goed we aanvu llen

ein: dom

iek tor : mo hap dsc lan

s ie

groo

vorm

tuur

aan ontst

ord ene p e ron

nti es

hele getallen

bre uk en

domein:

me in:

n

sk un de

ldigbord

l oo sch

se

do

igbord

wi

gaven

vermenigvu

he tk ind

op

es

ped ago kun gisc dig inst h en ond rum ent erwijsvan lera ar

p: ook ha we dsc lan doen dit

dig e

(r e ord lati en es) en

nigvuld

dome

getallen

wi

domein

le


ne n-

nt te pe m . co

g ne ge

ke ne n-

do me

he

leraar


n

en

uding

verho

in: dome

en

vermenigvuldig

ro te he

n

re

iek tor

ijze


p:

en

ties

rijfw

p:

rho ud ing

ge tal

: taal

la nd sc ha

ke

n

landschap

: mo hap dsc lan

la nd sc ha

n

sch


he t

om

n ne de or

essen

me

st ru ct ur

na

de

so ci al e

ndige wisku

de

vo or be re id e

sc ho ol

van werken

op

re

: aantalle

et

ge vi ng

vrijheid

t va

ijs ar rw ra de n le on

en en h sc rum gi go inst da ig pe nd ku

la nd t do scha en p: we oo k

ontstaan

de sc hoolw ereld zich aa zoals n het deze kind en de lera ar vo ordo

di

ve

: taal

p:

domein

he le

in:

landschap

la nd sc ha

do me in:

on

ontstaan


: komma

vee lvo ude n

domein


e dez oals s) z mo kos rdoet ( reld s voo we on de an ha zic

verho

in: dome

kralenkettinge

en


n

en

uding

vermenigvuldigbord

st ru ct ur

n

verme

ci al e

ijze


do me

groot

so

rijfw

ven ken verlene sen n

p:

ties

sch


essen

n

de

la nd sc ha

ndige wisku

me

nis toepas

n ne de or


na

verwer betekeverwer

sc ho ol

de

ge vi ng

op

de ze

aantal

verw er ve ve n bete rwerke keni n s toep verlen en asse n

tk in d landschap: dit doen we ook op school

sk un

we ullen aanv

om

van werken

ijs ar rw ra de n le on va t en en h sc rum gi go inst da ig pe nd ku

vrijheid

k



ntie llige inte

he

g ne ge ro te he

wi

de namen

de schrijfwijzen

laten in: n goed dome same ze

id e

leraar

ontstaan

w il

deze et zoals oordo ereld raar v lw le o e o d h n de sc kind e an het zich a la nd t do scha en p: we oo

on

vo or be re

n a a t ts



de zi we ch r aa eld ( n on kos m s vo os or ) z do o et als

n

s al zo ) t os e de sc m rdo hoolw erelds zich aa o zo o al n het k ze (kind envodes de leraar d voordo et el ons r e w an a e d ch zi

di

onze complexe kosmos en ons leven

ze de

ontstaan

en proberen te begrijpen

e dez

et r do voo eze ls d eraar oa l dz de rel en lwe kind oo verbeeld sch n het ingskrac ht de a ha z ic

Onderzoeken.....

aa tst

ls zoa os) t sm e (ko rdo reld s voo e w on de an ha zic


de

Uitgeverij De Arend



Uitgeverij De Arend





Herhalende patronen

structuren die overal in de kosmos gezien worden organisme met één cel


organismen met meer cellen



Uitgeverij De Arend


Electronen rond de kern




Herhalende patronen

structuren die overal in de kosmos gezien worden




Uitgeverij De Arend Herhalende patronen



Ons zonnestelsel







Uitgeverij De Arend





Herhalende patronen


De mappen structuur in uw computer




Uitgeverij De Arend



Herhalende patronen


De opbouw van een (studie)boek 0.

Inleiding

1.

Hoofdstuk 1 1.1 Paragraaf 1 1.2 Paragraaf 2 1.2.1 Sub paragraaf 1 1.2.1.1 Sub sub paragraaf 1 1.2.1.2 Sub sub paragraaf 2 1.2.2 Sub paragraaf 2

2.

Hoofdstuk 2 2.1 Paragraaf 1 2.1.1 Sub paragraaf 1 2.1.2 Sub paragraaf 2 2.2 Paragraaf 2 2.3 Paragraaf 3

3.

Hoofdtuk 3 3.1 Paragraaf 1 3.2 Paragraaf 2 3.2.1 Sub paragraaf 1 3.3 Paragraaf 3 3.3.1.Sub paragraaf 1 3.3.2 Sub paragraaf 2 3.3.2.1 Sub sub paragraaf 1 3.3.2.2 Sub sub paragraaf 2

4.

Conclusie

5.

Bibliografie

6.

Register






Uitgeverij De Arend






De vraag in de praktijk

een praktijkvoorbeeld

is ontstaan

wat is het dat?

Wat is het dat is ontstaan?

wie? wat?

(ontstaan is onovergankelijk w.w.)

voor wie? voor wat?

Voor wie (wat) is de aarde ontstaan?

wanneer?

Wanneer is de aarde ontstaan?

waar?

Waar is de aarde ontstaan?

hoe?

Hoe is de aarde ontstaan?

door middel waarvan?

Door middel waarvan is de aarde ontstaan?

waarom?

Waarom is de aarde ontstaan?



Uitgeverij De Arend





interactie tussen de delen


relaties verbindingen informatie

hersenen



Uitgeverij De Arend

een gestimuleerd brein








Uitgeverij De Arend






De vraag in de praktijk krachtige eigenschappen

sleutelmateriaal antwoord op ontwikkelingsbehoefte van het kind (vanaf ong. 7/8 jaar) probleemstelling, stellen van vragen, analyse zicht op mogelijke verbanden verrijking taalonderwijs bevordering zelfstandig werken bevordering ontwikkelingsgericht denken (zowel voor leerkracht als voor kind)

ã ã

ã ã ã ã ã



Uitgeverij De Arend

Waarom???





? Citaat van Dr. Maria Montessori

“Om de mensheid op een hoger niveau te krijgen, hoeven we niet te verwachten van politici, hoeven we niet te verwachten van de religie, maar MOGEN we verwachten van GOED onderwijs.”

Waarom wachten??? Laten we beginnen!!!


Kosmische Educatie KE. Hogeschool Rotterdam. 2o mei Ëèíèÿ âñåãî ñóùåãî. Ëèíèÿ êóëüòóðû. Ëèíèÿ ìîåé æèçíè. Äåñÿòü ðàç ïî ìèëëèîíó

Recommend Documents