JAARVERSLAG 2014 Stichting Liniebreed Ondernemen (SLO)
J A A R V E R S L AG 2 0 1 2
LINIEBREED ONDERNEMEN
Inhoud
1
Visie, missie en actie
5
2
Liniebrede samenwerking
7
3
Activiteiten en resultaten in 2014
9
4
Team SLO
15
5 Financiën
17
6
Doelen 2017
21
7
Deelnemers SLO
23
J A A R V E R S L AG 2 0 1 4 2 L I N I E B R E E D O N D E R N E M E N
3
Slot Loevestein: 1001 bommen en granaten
J A A R V E R S L AG 2 0 1 4
LINIEBREED ONDERNEMEN
4
VISIE, MISSIE EN ACTIE Visie: behoud door exploitatie Stichting Liniebreed Ondernemen (SLO) streeft naar een duurzame, maatschappelijke en economische benutting van de Nieuwe Hollandse Waterlinie en alle andere waterlinies in Nederland. Waar SLO in 2013 de pijlen meer gericht had op de Nieuwe Hollandse Waterlinie, zijn de activiteiten in 2014 aanzienlijk verbreed. De stichting vormt de verbinding tussen het culturele erfgoed (de forten, kastelen en vestingsteden), hun eigenaren en de ondernemers die op en rond de forten en linielocaties opereren. Onder het motto ‘behoud door exploitatie’, stimuleert SLO de herontwikkeling en het rendabel en duurzaam gebruik van de forten, vestingsteden en (bouw)werken in de linies. SLO adviseert, faciliteert, initieert, deelt kennis en bevordert innovatie. Zij zet zich in voor productontwikkeling in de waterlinies, het netwerk van linieondernemers en andere belanghebbenden én voor de branding van het verbindende label voor de waterlinies. Zodat de branche een eigen plek krijgt in de vrijetijdseconomie van Nederland.
een eigentijds aanbod bieden van recreatieve, culturele en zakelijke mogelijkheden. En wanneer een breed publiek van deze mogelijkheden op de hoogte is. Daarnaast is het noodzakelijk dat overheden met een meer ondernemende visie naar het linie-erfgoed kijken om het ‘behoud door gebruik’ daadwerkelijk te verwezenlijken.
Actie: ondersteunen, promoten, samenbinden De visie en missie van SLO vertalen zich naar drie actielijnen: ¬ Ondersteunen van ondernemerschap in de linies Met onder meer netwerkbijeenkomsten en een aantrekkelijk servicepakket ondersteunt SLO linieondernemers bij hun bedrijfsvoering. ¬ Marketing & promotie van de linies SLO ondersteunt en stimuleert de (verbindende) branding van alle liniemerken met intensieve en structurele communicatie. SLO initieert liniebrede publieksactiviteiten en zorgt voor publiciteit en promotie. ¬ Bevorderen samenwerking markt en overheid SLO opereert op het snijvlak van markt en overheid. En zorgt ervoor dat deze partijen elkaar vinden. In een faciliterende rol, bijvoorbeeld bij aanbestedingstrajecten of als verbindende schakel wanneer partijen vergelijkbare plannen hebben.
Missie: productaanbod en bekendheid stimuleren De waterlinies behouden voor toekomstige generaties door realisatie van maatschappelijk draagvlak en rendabel economisch gebruik, lukt alleen wanneer de forten (en andere waterlinielocaties) en ondernemers
J A A R V E R S L AG 2 0 1 4 L I N I E B R E E D O N D E R N E M E N
5
J A A R V E R S L AG 2 0 1 4
LINIEBREED ONDERNEMEN
6
LINIEBREDE SAMENWERKING In 2014 is de liniebrede samenwerking met en voor alle waterlinies in Nederland in gang gezet. Dit is met de presentatie van het verbindende waterlinielabel op de nieuwjaarsbijeenkomst van 2015 bekrachtigd. Een logische ontwikkeling, want samen staan de liniemerken - Nieuwe en Oude Hollandse Waterlinie, Stelling van Amsterdam, Grebbelinie, de Zuiderwaterlinie en alle overige linies - voor de Nederlandse band met water, vindingrijkheid, ingenieurschap en ondernemerszin.
Gebundelde marketingkracht De samenwerking van de waterlinies maakt verbindende marketing en promotie door SLO mogelijk. Zoals het publieksmagazine Fort!, de websites forten.nl, vestingen.nl en waterlinies.nl. In dit jaarverslag leest u welke activiteiten SLO heeft ontplooid voor de liniebrede promotie.
Klaar voor Waterlinies 2015
Samen onder één waterlinielabel
Door de verbindende inspanningen in 2014 zijn de linies bovendien voorbereid op het Jubeljaar Waterlinies 2015. Een reeks van feestelijkheden in de afzonderlijke waterlinies die het verdienen om gebundeld onder de aandacht te brengen. In 2014 zijn de voorbereidingen in gang gezet.
Door de krachten van de linies te bundelen en er een verbindend label in de vorm van duo-branding aan te koppelen, is het voor iedereen duidelijk dat de waterlinies in feite één familie vormen. Het label bundelt zowel individuele als gezamenlijke inspanningen op forten en waterlinies. Het label komt voort uit een gezamenlijke inspanning, waarbij diverse stakeholders intensief zijn betrokken. Met als resultaat een label dat volgens onderzoek herkenbaar en uitnodigend is en de associatie oproept met recreatie en “erop uit gaan”. Steeds meer forten en ondernemers zien de toegevoegde waarde van samenwerken en hebben zich in 2014 bij SLO aangesloten. Resultaat is dat ondernemers uit de verschillende waterlinies elkaar inmiddels weten te vinden en contacten leggen om kennis en ervaring uit te wisselen.
J A A R V E R S L AG 2 0 1 4 L I N I E B R E E D O N D E R N E M E N
7
Zomer vol Verhalen: Beeldentuin de Wielegaard (Zijderveld)
J A A R V E R S L AG 2 0 1 4
LINIEBREED ONDERNEMEN
8
ACTIVITEITEN EN RESULTATEN IN 2014 Stichting Liniebreed Ondernemen is actief voor drie doelgroepen: ¬ Ondernemers ¬ Publiek ¬ Overheid Gericht op deze doelgroepen heeft SLO een reeks activiteiten uitgevoerd op het gebied van kennisuitwisseling, marketing & promotie, advies en ondersteuning. Sommige activiteiten hebben ‘dubbel effect’. Zoals de publiekscampagnes. Die zorgen voor bekendheid en draagvlak bij het publiek, maar ook voor meer bezoekersaantallen bij forten en ondernemers.
Ondernemers SLO ondersteunt ondernemers bij het rendabel economisch gebruik van de waterlinies. Niet alleen met advies op afroep (ondernemersplannen), maar ook met een bloeiend netwerk voor kennisdeling, een aantrekkelijk servicepakket voor online en offline promotiemiddelen en centrale inkoop met schaalvoordeel.
J A A R V E R S L AG 2 0 1 4 L I N I E B R E E D O N D E R N E M E N
9
Uitreiking Linie Award
In 2014 bood SLO ondernemers concreet: ¬ 3 netwerkbijeenkomsten, de nieuwjaarsbijeenkomst, een bijeenkomst over branding en een over duurzaamheid, met respectievelijk 112, 89 en 43 deelnemers. ¬ Uitreiking Linie Awards aan Frank Bart, die Fort Resort Beemster zonder enige subsidie omtoverde in een rendabel, energieneutraal, luxueus welnessresort en aan Koos en Marjolein Lucas die met veel lef het ondernemersrisico namen om van Fort Bakkerskil een bloeiende Bed & Breakfast te maken. ¬ Verfijning van de Liniecommunity, het digitale promotieplatform waarmee ondernemers vanuit één toepassing gratis adverteren op tal van toeristische websites. SLO bood ook een community training aan, waar 9 (fort)ondernemers gebruik van maakten. In 2014 is met de ANWB afgesproken dat SLO vanaf 2015 preferred contentleverancier is voor alle informatie over forten en waterlinies. Resultaat: een groot bereik bij het publiek. ¬ Centrale inkoop gestart met energie via Value2Source. In 2014 deden 5 deelnemers hieraan mee: De Wielegaard, Fietsmandje.nl, Fort aan de Klop, Geofort en Stichting tot beheer Fort Werk IV. Samen profiteren deze deelnemers van een kostenbesparing van bijna € 6.500,- per jaar.
¬ In april zijn we gestart met een periodieke e-mailnieuwsbrief, één voor deelnemers en één voor stakeholders. ¬ Productontwikkeling, zoals de herziening van het Waterliniepad. In samenwerking met de stichting Wandelnet en Routewerk is de route van het inmiddels tien jaar oude Waterliniepad verbeterd en digitaal ontsloten. ¬ Liniebrede communicatie & PR in de vorm van publiekscampagnes en -evenementen en ontwikkeling van het verbindende waterlinielabel (zie onder publiek). ¬ Tevredenheidsonderzoek onder deelnemers, uitgevoerd door een stagiaire van de Rijnwardt Academie, wijst allereerst op grote betrokkenheid (respons 65%!). De deelnemers zijn tevreden over SLO en waarderen de diensten, marketing & promotie en het netwerk. Het onderzoek geeft aanleiding tot splitsing van kennissessies (Forten Academie) en netwerk/ontmoetingsbijeenkomsten. Ook blijkt er behoefte aan meer centrale inkoop, van bijvoorbeeld drukwerk tot BHV-cursussen. ¬ Alles bij elkaar aansprekende activiteiten die ervoor zorgden dat 19 nieuwe deelnemers zich in 2014 hebben aangesloten.
Publiek Pas als de waterlinies bekend zijn bij het grote publiek is een duurzame maatschappelijke en economische benutting mogelijk. De linies zijn dan aantrekkelijk voor ondernemers om in te investeren. SLO ontplooide in 2014 de volgende activiteiten gericht op het publiek: ¬ Ontwikkeling waterlinielabel. Na een uitgebreid traject met onder meer gedegen marktonderzoek, stakeholdermeetings en intensief overleg met het Liniebreed Communicatieoverleg en de Liniecommissie is het verbindende waterlinielabel tot stand gekomen. ¬ De eerste jaargang van publieksmagazine Fort! is verschenen in
J A A R V E R S L AG 2 0 1 4
LINIEBREED ONDERNEMEN
10
UITNODIGING
UITNODIGING
UITNODIGING
Stichting Liniebreed Ondernemen (SLO)
Stichting Liniebreed Ondernemen (SLO)
Stichting Liniebreed Ondernemen (SLO)
NIEUWJAARSRECEPTIE
BRANDING WATERLINIES
DE GROENE FORTEN
WOENSDAG 15 JANUARI, FORT NIEUWERSLUIS
DONDERDAG 6 MAART, GEOFORT
DINSDAG 30 SEPTEMBER, 12.00 – 18.30 UUR, FORT ALTENA
De Stichting Liniebreed Ondernemen nodigt je uit voor
De Stichting Liniebreed Ondernemen nodigt je uit voor de nieuwjaarsbijeenkomst op ons nieuwe kantoor op Fort Nieuwersluis. In 2013 is een belangrijke basis gelegd voor een bloeiende stichting. Niet alleen is het deelnemersaantal verdubbeld, ook ontwikkelt het dienstenpakket voor deelnemers zich gestaag. Na een korte terugblik presenteren we graag het jaarplan 2014 met o.a. de linieverbindende activiteiten, een verfrissend jaarmagazine en Waterliniepad 2.0. Ook zullen we ingaan op een vervolg van Waterkracht, een stimulerings regeling in het zuidelijk deel van de Linie, waar SLO vanaf 2014 tot 2016 invulling aan zal geven. De UNESCO aanwijzing komt aan bod en (fort)ondernemers kunnen weer deelnemen aan de elevator pitch. Tot slot reiken wij de Linie Award 2013 uit. En uiteraard is er voldoende tijd om te netwerken tijdens de borrel.
Programma 15 januari 16.00 – 16.30 uur 16.30 – 17.00 uur 17.00 – 17.10 uur 17.10 – 17.20 uur 17.20 17.30 uur 17.30 – 19.00 uur
Ontvangst met glühwein of warme choco Programma SLO in 2014 UNESCO Presentatie Fort Nieuwersluis Elevator Pitch vraag & aanbod Uitreiking Linie Award en borrel
Meld je voor vrijdag 10 januari aan via
[email protected] onder vermelding van je kenteken. Warme winterse groet, Juke van Niekerk en Titia de Zeeuw
Parkeerinstructies bezoek Fort Nieuwersluis De Nieuwjaarsreceptie vindt plaats op het Fort Nieuwersluis aan de Rijksstraatweg 7bis. Aangezien hier geen parkeerfaciliteiten zijn vragen we je te parkeren op het terrein van de Penitentiaire Inrichting [PI]. Hiervoor is het van belang dat je ons het kenteken doorgeeft van de auto waarmee je naar de bijeenkomst komt. Het adres is Zandpad 3, 3631 NK in Nieuwersluis. Vanaf het terrein van de PI is het een korte wandeling naar het Fort. Je verlaat het PIterrein, neemt de brug over de Vecht om vervolgens linksaf door het dorp te lopen. Aan het eind van de woonbebouwing tref je aan de rechterzijde de ingang tot het Fort aan. Via de poort bereik je het Kazernegebouw.
Stichting Liniebreed Ondernemen nodigt u, mede namens
een themabijeenkomst op het GeoFort over de branding
provincies Utrecht en Noord-Holland, uit voor de thema-
van waterlinies. Waterlinies in Nederland zijn nog redelijk
bijeenkomst duurzaam energiegebruik op forten in Neder-
onbekend, terwijl het de potentie heeft van een trekpleister met internationale allure. Een merkidentiteit is een moeilijk te vangen begrip. Hoe creëer je een identiteit rondom een merk? Het begrip merk identiteit kom je veel tegen in de wereld van de consumenten producten. Denk aan Nike, Apple, Coca-Cola. Een sterk merk trekt mensen aan en bindt hen aan het merk. Apple is een sterk merk, mensen die Apple producten kopen identificeren zich met de kernwaarden van Apple: uniek, anders, innovatief. Zij willen deel uitmaken van de Apple magie.
land. De bouwkundige eigenschappen van een fort, werk of batterij brengen hoge energiekosten met zich mee. Op welke manier kunt u besparen op energiekosten op uw fort en welke innovaties zijn er op dit gebied? Welke ervaringen zijn er tot nu toe? Wat zijn de beste verwarmingsmethoden voor uw locatie en hoe financier je die? We laten u graag kennismaken met het inspirerende voorbeeld van De Groene Grachten; een initiatief van Wubbo Ockels met als doel de Amsterdamse binnenstad te verduurzamen. De Groene Grachten heeft een totaalpakket ontwikkeld (De Groene Menukaart) om ook in oude gebouwen energie te besparen en zelfs om eigen energie op te wekken. Daarnaast maken we kennis met Arash Aazami, oprichter van BAS Nederland. Hij zal een weg laten zien naar energieonafhankelijkheid die zichzelf financiert. Tijdens het middagprogramma gaan we door middel van workshops dieper in op diverse duurzaamheidsthema’s. U vindt het programma op de volgende pagina. U kunt zich tot vrijdag 26 september aanmelden bij Titia de Zeeuw:
[email protected]
De Oude en Nieuwe Hollandse Waterlinie en de Stelling van Amsterdam zijn stukken van een gebied met bijzondere kenmerken, karakter en historie. Een uniek stukje vaderlandse geschiedenis. Moeten we iedere Linie afzonderlijk vermarkten of maken we één sterk Liniemerk? En wat is dan eigenlijk onze identiteit? Ter inspiratie een presentatie van een model van regiobranding in Zuid-Limburg. Uiteraard is er deze bijeenkomst ook weer ruimte voor onze elevator pitch en tijdens de borrel staan we stil bij het afscheid van Bas Nijenhuis als programmanager Pact van Loevestein Nieuwe Hollandse Waterlinie. Hartelijke groeten, Juke van Niekerk en Titia de Zeeuw
Programma 6 maart 15.30 16.00 16.15 16.45 16.55 17.10 17.30
– – – – – –
16.00 16.15 16.45 16.55 17.10 17.30 19.00
uur uur uur uur uur uur uur
Ontvangst met koffie of thee en fortkoek Model regiobranding Zuid-Limburg Branding Waterlinies Pauze Programma Waterkracht Elevator Pitch vraag & aanbod Borrel
Met een hartelijke groet en graag tot ziens op 30 september. Juke M. van Niekerk directeur Stichting Liniebreed Ondernemen
Meld je voor vrijdag 28 februari aan via
[email protected]
GeoFort | Nieuwe Steeg 74 | 4171 KG Herwijnen | 0345-630 480 |
[email protected] | www.geofort.nl
Fort Altena | Tol 8 in Werkendam | 0183- 301329 |
[email protected]
www.liniebreedondernemen.nl
www.liniebreedondernemen.nl
een oplage van 35.000, verspreid op 450 adressen waaronder VVV’s, bibliotheken, hotels, restaurants en natuurlijk de forten zelf. Het magazine is goed ontvangen en zal ook in 2015 verschijnen. ¬ In februari 2014 heeft SLO de domeinnaam forten.nl overgenomen en sinds april is de verbindende website forten.nl online. Een centrale plek met het totaalaanbod van alle deelnemende organisaties en ondernemers verbonden aan forten, waterlinies, vestingsteden etc. Google-advertenties (AdWords) genereren bezoek naar de site. Van april t/m december trok de site 11.781 unieke bezoekers die de site 13.562 bezochten. In 2015 wordt de website vernieuwd. ¬ De Google advertenties zijn mogelijk dankzij de toekenning van een Google Grant een advertentieprogramma voor maatschappelijke instellingen met ANBI status. Goed voor een advertentiebudget bij Google van 300 dollar per dag. ¬ 4 Grote publieksevenementen: - Start Fortenseizoen (april), voor het eerst georganiseerd in collegiale samenwerking met de Stelling van Amsterdam, tal van activiteiten op 14 forten in De Nieuwe Hollandse Waterlinie en 11 forten in de Stelling
Proef de Linie
J A A R V E R S L AG 2 0 1 4
LINIEBREED ONDERNEMEN
11
Eerste exemplaar FORT! magazine aan gedeputeerden Traag (GLD) en Pennarts (UTR)
van Amsterdam, met het thema Spel en Sport op het Familiefort. Ondersteund met o.a. flyers, advertorials, PR, website, Google advertenties met 55.000 vertoningen en 1073 clicks. Resultaat: veel bezoekers, veel regionale en landelijke publiciteit (De Telegraaf, NCRVgids, Gooi- en Eemlander, Trouw en AD). De free publicity bereikte een totale oplage van 2.667.607 met een mediawaarde van € 65.000. - Proef de Linie (mei/juni), culinaire hoogstandjes en terrasgenot op en rond forten in de waterlinies. SLO promootte het doorlopende aanbod van lunch-, diner- en BBQ-mogelijkheden, aangevuld met speciale events door de forten. Kampvuur met worstenbroodjes, wijnproeverij, workshop Linieworst maken, een picknick op Pampus en een streekmarkt bij Geofort. Ondersteund met persbericht en website proefdelinie.nl. - Zomer vol verhalen (juni / augustus), een festival vol verhalen voor de hele familie. Verteld door verhalenvertellers omlijst met muziek en lekker eten en drinken. In samenwerking met Stichting Stelling van Utrecht en Bureau Barel georganiseerd. Eveneens publicitair breed ondersteund met persberichten, flyers, poster, advertorial in 461.000 kranten, Facebook en Twitter.
Resultaat: 6 deelnemende locaties (vooral rondom Utrecht) en 65 bezoekers per dagdeel (in totaal circa 585 betalende bezoekers). - Fortenfestival (september), podiumkunsten op de forten, inclusief buitenbios. Combinatie gemaakt met Open Monumentendag. Resultaat: veel bezoek en publiciteit. Dankzij ruime promotionele ondersteuning (advertorials, Facebook, directmail, banners, folders, persberichten) is dit evenement breed opgepakt door de regionale en landelijke pers (o.a. Elsevier, NRC Next, Trouw, AD). Mediawaarde: ruim € 59.000. ¬ Recreatiekaarten Staatsbosbeheer In samenwerking met SLO zijn de bekende en succesvolle edities van de Falk en Staatsbosbeheer Recreatiekaarten geactualiseerd. Natuurlijk krijgen deelnemers van SLO inkoopkorting, maar liefst 40%.
Overheid SLO wil burgers, ondernemers én overheid met elkaar verbinden in het belang van de waterlinies. Richting overheid krijgt SLO steeds meer een faciliterende functie. Dit houdt in dat wij gemeenten, provincies en andere eigenaren van erfgoed ondersteunen bij de ontwikkeling van het eigen ondernemerschap en de samenwerking met ondernemers op forten en andere waterlinielocaties. 2014 was een jaar van transitie. Terwijl provincies gezamenlijk probeerden de activiteiten van Projectbureau Nationaal Project Nieuwe Hollandse Waterlinie onder te brengen in een nieuw provinciaal samenwerkingsverband, koos SLO steeds meer een eigen weg waarbij het publieksdenken de hoofdrol speelde. SLO bood het eerste exemplaar van FORT! Magazine aan, aan gedeputeerden Pennarts en Traag om te benadrukken dat het waterlinie-erfgoed zeer de moeite waard is om zowel op traditionele als eigentijdse wijze te communiceren. Respectievelijk Fort! magazine en Forten.nl illustreren de
J A A R V E R S L AG 2 0 1 4
LINIEBREED ONDERNEMEN
12
Gericht op de overheid en stakeholders heeft SLO in 2014 de volgende activiteiten ontplooid:
¬ Panel deelname Dag van de Herbestemming Noord-Holland ¬ Aansluiting bij organisatie Open Monumentendag ¬ Internationale samenwerking Ter bevordering van internationale samenwerking neemt SLO deel aan een aantal projecten en overlegorganen zoals Manage+ en een ATFort bijeenkomst te Helsinki. ¬ Waterkracht! SLO is uitvoerder voor Waterkracht! Dit is een programma voor het erfgoed van de Nieuwe Hollandse Waterlinie in de provincie Gelderland. Doel is om met duurzame activiteiten het erfgoed in de hoofden en harten van het publiek te krijgen. Ondernemers konden hun plannen voor subsidie indienen. SLO heeft de regeling opgezet, samen met de provincie de randvoorwaarden vastgesteld, de selectiecommissie benoemd en de communicatie verzorgd. Op 14 december zijn er zeven businessplannen ingediend, waarvan er 2 zijn gehonoreerd. Tijdens de nieuwjaarsbijeenkomst in 2015 zijn de cheques hiervoor uitgereikt, te weten het Blauwe Fietsenplan in de Vesting3hoek en Tom Tom in het dierenrijk bij het Geofort.
¬ Besprekingen met linieprovincies en gemeenten. Resultaat: steeds meer gemeenten sluiten zich bij SLO aan. De samenwerking wordt intensiever waardoor er meer gezamenlijk ontwikkeld wordt tegen minder kosten. ¬ Ondersteuning bij aanbestedingen. SLO adviseerde diverse forteigenaren die op zoek waren naar een nieuwe bestemming. Zo heeft SLO bijgedragen aan de ontwikkeling van Fort Everdingen tot bierfort, Fort Nigtevecht met gedenktuin en de herbestemming van Fort Nieuwersluis. ¬ Samenwerking Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten geïntensiveerd ¬ Bijeenkomst Zuiderwaterlinie met een delegatie uit Vlaanderen (Staats-Spaanse Linies en de fortengordel van Antwerpen) ¬ Paneldeelname Nationaal Monumentencongres
Start Fortenseizoen Fort St. Aagtendijk - muziek
Uitreiking cheques Waterkracht!
eigentijdse aanpak van SLO. Gesitueerd in een authentiek decor krijgen recreatieve en culturele activiteiten extra waarde. Waterlinie-erfgoed als decor van hedendaagse activiteiten en gebruik.
J A A R V E R S L AG 2 0 1 4
LINIEBREED ONDERNEMEN
13
J A A R V E R S L AG 2 0 1 4
LINIEBREED ONDERNEMEN
14
TEAM SLO SLO had in 2014 twee personen in dienst: directeur/ bestuurder Juke van Niekerk en marketingmanager en coördinator Titia de Zeeuw. Vanwege de groei in activiteiten is het aantal uren voor de directeur uitgebreid.
Ien Stijns, directeur Slot Loevestein, verliet in juni 2014 de Raad van Toezicht. Deze vacature is nog niet ingevuld. De Raad van Toezicht kwam in 2014 vier keer bijeen. De leden verrichten hun werkzaamheden voor SLO onbezoldigd.
Raad van Toezicht De Raad van Toezicht bestaat uit vijf personen met specifieke competenties: ¬ Albert van den Bosch: voorzitter, politiek en bestuur; ¬ [vacature]: exploitatie en bedrijfskunde; ¬ Arnold van Vuuren: vicevoorzitter, waterlinie-kennis en P&O ¬ Arnoud van Mosselveld: juridisch; ¬ Laurent van den Nouwland: financieel
J A A R V E R S L AG 2 0 1 4 2 L I N I E B R E E D O N D E R N E M E N
15
Nationale Bierbank Fort Spijkerboor
J A A R V E R S L AG 2 0 1 4
LINIEBREED ONDERNEMEN
16
FINANCIËN Het Europese project Manage + ondersteunde SLO in 2012 en 2013 financieel. Bij de aanvraag van deze Europese subsidie was er meer optimisme dan reëel was voor de stand van de economie in de jaren die volgden. Hoewel SLO groeide, meer ondernemers aan zich verbond en de deelnemersbijdrage in 2014 flink verhoogde, was de basis om zelfstandig te opereren eind 2013 nog niet daar. SLO kon, gezien de economische recessie en uiteraard ook de beperkte tijd (twee jaar), onmogelijk haar break-even punt bereiken. Dit heeft SLO uiteraard uitgebreid met haar founder, het projectbureau Nationaal Project Nieuwe Hollandse Waterlinie, besproken. Na een enerverend traject, mede door de transitie van de organisatie van de Nieuwe Hollandse Waterlinie, was er in de zomer van 2014 uiteindelijk witte rook. Afgesproken werd dat SLO voor de jaren 2014- 2016 een jaarlijkse bijdrage ontvangt van vier waterlinieprovincies (die zich wat de Nieuwe Hollandse Waterlinie betreft hebben verenigd in het “Linieteam” NHW). Het vertrouwen in SLO dat hieruit spreekt en het inzicht dat kosten ook hier voor de baten uitgaan, zijn illustratief voor de prettige samenwerking met het Linieteam.
Chef Koen van de Veldkeuken Werk aan het Spoel
J A A R V E R S L AG 2 0 1 42
LINIEBREED ONDERNEMEN
17
BALANS PER 31 DECEMBER 2014 (na winstbestemming) 31 december 2014 €
€
31 december 2013 €
31 december 2014
€
€
ACTIVA
PASSIVA
Vaste activa
Reserves en fondsen
Materiële vaste activa
Overige reserves
Andere vaste bedrijfsmiddelen
4.105
2.779
4.105
2.779
Vlottende activa
€
31 december 2013 €
€
60.046
54.704
Kortlopende schulden
Vorderingen inzake subsidies
235.333
-
Crediteuren
3.772
112
Belastingen en premies socialeverzekeringen
5.600
5.599
Verplichtingen inzake subsidies
355.667
-
Overlopende passiva
35.292
64.567
Overige vorderingen Debiteuren
Belastingen en premies sociale verzekeringenen Overlopende activa Liquide middelen
2.588
25.358
17.697
-
4.114
36.612 24.399
61.970
196.540
60.233
460.377
124.982
400.331
70.278
460.377
124.982
J A A R V E R S L AG 2 0 1 4 L I N I E B R E E D O N D E R N E M E N
18
STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2014
Baten
Realisatie
Realisatie
2014
2013
€
€
305.086
275.822
176.943
75.275
110.248
97.526
18.016
16.430
11
103
1.014
854
61.799
42.546
-67.970
-
-482
-492
165
240
122.801
157.207
299.744
232.482
5.342
43.340
5.342
43.340
Lasten Besteed aan de doelstellingen Beheer en administratie Lonen en salarissen Sociale lasten Overige personeelslasten Afschrijvingen Overige bedrijfslasten Toegerekende kosten aan projecten Rentebaten en soortgelijke opbrengsten Rentelasten en soortgelijke lasten
Saldo Resultaatbestemming Overige reserves
Wijnfort Jutphaas
J A A R V E R S L AG 2 0 1 4
LINIEBREED ONDERNEMEN
19
Brasserie Fort Altena
J A A R V E R S L AG 2 0 1 4
LINIEBREED ONDERNEMEN
20
DOELEN 2015: SAMENWERKING EN WATERLINIES 2015 Stichting Liniebreed Ondernemen heeft voor 2015 een verdere samenwerking met de verschillende Nederlandse waterlinies en waterliniegerelateerde organisaties voor ogen. Mede met het zicht op de mogelijke UNESCO Werelderfgoed nominatie van de Nieuwe Hollandse Waterlinie als uitbreiding van de Stelling van Amsterdam, ligt intensieve samenwerking op het gebied van behoud, beheer, kennisdeling, marketing en communicatie voor de hand. Ook niet- genomineerde waterlinies profiteren en profileren mee met de UNESCO paradepaarden. Door professionalisering en intensieve samenwerking zal Nederland uiteindelijk zowel nationaal als internationaal op de kaart staan als vindingrijk land dat water inzette als bondgenoot in de strijd tegen de vijand. Juist het hedendaagse gebruik van het waterlinie-, forten- en vestingerfgoed, de succesvolle wijze van herbestemming en de toegankelijkheid, maken de geschiedenis van onze waterlinies zeer actueel. Voor “landgenoten” maar op termijn ook voor de Duitse en Chinese toerist. Dat kan alleen wanneer elke schakel van elke waterlinie meedoet. Dat kan alleen wanneer “Samen Sterk” een steviger motto wordt dan “ieder voor zich”.
Jubeljaar Waterlinies 2015 is de aftrap van de bredere samenwerking tussen waterlinies. Gezamenlijk ontwikkelden wij een label waarin de kernwaarden stoer, herkenbaar, kwaliteit, historie en puur zijn vertegenwoordigd. Kernwaarden die aansluiten bij de wijze waarop een breed publiek omgaat met de vrije tijd. In 2015 zal SLO meer en meer gaan “stapelen” en samenwerkingsverbanden tot stand brengen. SLO zal activiteiten geclusterd communiceren, echter zonder de unieke eigenschappen van elke afzonderlijke organisatie uit het oog te verliezen. Kennis delen en van elkaar leren. Met als aanbod een servicepakket waar elke linieondernemer, ondernemende organisatie of gemeente daadwerkelijk iets aan heeft. SLO biedt een gezonde ruil. Jubeljaar Waterlinies 2015 ‘onderkoepelt’ alle fantastische activiteiten die er op waterlinies, in forten, kastelen en vestingsteden plaatsvinden. De Waterlinies kunnen na succesvolle herbestemmingen en bijzondere exploitatie nu gezamenlijk in de etalage. SLO zal met al haar kracht dit proces ondersteunen en wij hopen u ook! Drs. Juke M. van Niekerk Directeur
J A A R V E R S L AG 2 0 1 4 L I N I E B R E E D O N D E R N E M E N
21
Deelnemers SLO
DEELNEMERS SLO 2014 Forten & vestingen Bed & Breakfast Fort Bakkerskil Beheersstichting Fort Pannerden Botanische Tuinen Utrecht Fort aan de Klop Fort Altena Fort de Hel Fort Diemerdam Fort Everdingen Fort Resort Beemster Fort Spion Fort bij Uithoorn Fort Vechten (Nieuwland) Fort Vuren Fort Wierickerschans Het Nederlands Vestingmuseum Het Vreeswijks Museum
Kunstfort bij Vijfhuizen Slot Loevestein Stichting C-Fordt Stichting Fort Nieuwersluis Stichting Fort Sabina Stichting Forteiland Pampus Stichting GeoFort Stichting Het Groene Hart Stichting Honswijk Stichting Kunstfort Asperen Stichting Rijksmuseum Muiderslot Stichting tot beheer Fort Werk IV Stichting Uiteraard Uitermeer Stichting Wandelnet Stichting Werk aan de Korte Uitweg Stichting Werk aan het Spoel Vernissage (Fort Werk IV)
Linie ondernemers Amped Annemarieke Wientjes Arda Cassee Productions Art of Events Atelier Anneke Wessels Bedi Vochttechniek bv Betuwse Stromen BV Boerenstee BunkerQ v.o.f. Christ Essens Historie en Educatie Contigo International (2x) Fietsmandje.nl Cuijpers Advies De Veldkeuken EC Projects Ecoboot Recreatie BV
Fifty/Fifty Tekst Gebroeders Uijttewaal VOF HaboDaCosta Het Leege Land Hij & Ik Productions iLikeMedia Kampeerterrein de Lievelinge KastanjeMedia KBBa BV Kromme Rijn Fruit Luudiek Evenementen Made by Myra Mc Air Verhuur MCW Studio’s Michel Verschoor Tekstproducties Oliemans Accountants Outdoor Cinema
J A A R V E R S L AG 2 0 1 4 L I N I E B R E E D O N D E R N E M E N
23
Panama Producties Rederij De Vecht Rietveld Wines BV Routewerk Sogyo Stayokay Bunnik Studio Bassa Studio Eric Klarenbeek TM2 Architecten Uiterwaarde (Liniepont) Theetuin De Antoniahoeve Vleesch Enzo VVV Altena en Biesbosch Waterproof Events Wielegaard Wijd en Zijd ontwerpers
Overheden Gemeente Culemborg Gemeente Geldermalsen Gemeente Gorinchem Gemeente Houten Gemeente Leerdam Gemeente Lingewaal Gemeente Lingewaard Gemeente Muiden Gemeente Nieuwegein Gemeente Tiel Gemeente Vianen Gemeente Weesp Gemeente Werkendam Gemeente Woudrichem Gemeente Zaltbommel Provincie Gelderland Provincie Noord-Brabant Provincie Zuid-Holland Waterschap Rivierenland
Eigenaren Gemeente Utrecht Natuurmonumenten Staatsbosbosheer Stadsherstel Financiers Provincie Gelderland Provincie Noord-Brabant Provincie Noord-Holland Provincie Utrecht
DRENTHE NOORDHOLLA ND
Kampen
Zwolle
OV ERI JSSEL Stelling van Amsterdam Haarlem
inundatiegebied
FLE VOLAND
forten en vestingen:
Amsterdam
IJssellinie
Stelling van Amsterdam Oude Hollandse Waterlinie Deventer
Hilversum Leiden
Zuiderwaterlinie
Den Haag
IJssellinie
Zutphen
Grebbelinie
Utrecht
ZUIDHOLLA ND
Grebbelinie
Apeldoorn Amersfoort
Oude Hollandse Waterlinie
Nieuwe Hollandse Waterlinie
GE LDE R LAND
Ede
Nieuwe Hollandse Waterlinie
Arnhem
Doesburg
Rhenen
Rotterdam
Nijmegen Dordrecht
Zuiderwaterlinie
Cuijk
DUITSLAND
’s-Hertogenbosch
Breda
Tilburg
NOOR D- BR ABANT Bergen op Zoom
0
10
20 km
J ALIA MBUR R V E R SGL AG 2 0 1 4
LINIEBREED ONDERNEMEN
25
Colofon Tekst: Dreijer Communicatie Fotografie: Coverfoto Kunstfort bij Vijfhuizen, Size Matters (Loredana Ginocchio), Fort Werk IV (pag. 3), Slot Loevestein, Mike Bink (pag. 4), Fort Sabina (pag. 6), Yon Gloudemans (pag 10, 13, 15 en 22), Fort St. Aagtendijk, Kenneth Stamp (pag. 13), Caroline Westijk (pag. 16, 17 en 19), Fort Altena, Richard Bank en Saskia Aukema van Palooza (pag. 20), kaart waterlinies, Studio Haverstraat (pag. 25), achtercover Fort Sabina Vormgeving: Studio Bassa Drukwerk: Van Horssen O.J. Service B.V.
J A A R V E R S L AG 2 0 1 4 L I N I E B R E E D O N D E R N E M E N
26
Fort Sabina