Jaarverslag Respect voor ondernemerschap. Jaarverslag

Jaarverslag 2010

Respect voor ondernemerschap Jaarverslag 2010 1

Respect voor ondernemerschap De coöperatieve bloemenveiling bestaat bij de gratie van het ondernemerschap van de leden. Zij zijn het die invulling hebben gegeven aan de coöperatieve gedachte. Al meer dan honderd jaar. Het heeft een afzetorganisatie opgeleverd die bijdraagt aan het ondernemerschap in de sierteelt. Al bijna honderd jaar. Omdat FloraHolland er is voor en door haar leden is respect voor het ondernemerschap het thema van dit jaarverslag. Vijf van onze leden zijn op de foto gezet. Zij zijn trots op hun bedrijf en hun product. FloraHolland is dat ook. Omdat ondernemerschap aan de basis van de veilingcoöperatie staat. Op de omslagfoto staat Aad Vreugdenhil van Kwekerij Vreugdenberg, teler van Kalanchoë.

2 FloraHolland

Jaarverslag 2010 3

Inhoud

Bestuur en directie

Bernard Oosterom, voorzitter

Mariëlle Ammerlaan, secretaris

Erik Persoon, vice voorzitter

Cees de Wit, bestuurslid

Inhoudsopgave Voorwoord

7

Over FloraHolland

8

Een jaar van uitersten

10

Een coöperatie voor leden

16

Eenheid en verscheidenheid

20

FloraHolland en MVO

26

Corporate Governance

32

Verslag van de raad van commissarissen

36

Inleiding op de jaarrekening 2010

38

Jaarrekening 2010

Tom van der Houwen, bestuurslid

Gert van der Pligt, bestuurslid

Louis Bouman, bestuurslid

Timo Huges, algemeen directeur

Else van den Beukel, bestuurslid

Erik Leeuwaarden, financieel directeur

Joris Elstgeest, bestuurslid

Rens Buchwaldt, directeur logistiek, informatisering en automatisering



Balans per 31 december 2010

42



Winst- en verliesrekening 2010

44



Kasstroomoverzicht 2010

45



Toelichting algemeen

47



Grondslagen voor waardering, resultaatbepaling en kasstroombepaling

48

Toelichting op de balans per 31 december 2010

52



Toelichting op de winst- en verliesrekening 2010

64

Overige gegevens

Statutaire bepalingen resultaatbestemming

69



Bestemming van het resultaat

70



Overzicht deelnemingen

71



Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

74

Colofon

4 FloraHolland

76

FloraHolland 5

Voorwoord

Voorwoord

Coöperatief verleden, coöperatieve toekomst Eind 1911 werd de eerste coöperatieve bloemenveiling in Nederland opgericht. Er is reden om dit eeuwfeest trots en dankbaar te gedenken. Het coöperatieve beginsel verbindt ons met vroegere generaties. Mensen werkten toen samen om de marktpositie van hun bedrijven te versterken en doen dat nog steeds. Met FloraHolland als resultaat. Een organisatie die marktplaatsen en een keteninfrastructuur organiseert, commerciële, logistieke, administratieve en IT-diensten biedt en kennis verwerft en verspreidt. Met één doel: de hoogst haalbare prijs voor de producten van leden. De sierteelt herstelde zich beter van het slechte jaar 2009 dan verwacht. Toch was voor veel telers en handelaren het herstel onvoldoende voor een gezonde bedrijfsvoering. Bovendien deden onbeïnvloedbare omstandigheden (weer, natuurrampen) hun invloed gelden. Niettemin kan 2010 de boeken in als een goed jaar voor FloraHolland. De exportveilingen worden met gesynchroniseerde veilschema’s en geharmoniseerde diensten en systemen steeds meer één marktplaats. Goed overleg verbreedde het draagvlak voor beeldveilen en maakte verdere doorvoering mogelijk. Door anders te werken koppelt FloraHolland Connect haar specifieke kennis over markten en marktsegmenten beter aan specifieke producten, concepten en marktvragen van kwekers en klanten. In dit jaarverslag leggen bestuur en directie verantwoording af over het in 2010 gevoerde beleid. Speciale aandacht is er voor corporate governance, risicomanagement en duurzaamheid. Vanuit de kernwaarden durf, duidelijk, duurzaam en dienstverlenend krijgt de coöperatieve grondslag nog steeds gestalte en heeft zij nog steeds toekomst. Dit verslag geeft daarvan een beeld.

6 FloraHolland

Mariëlle Ammerlaan

Timo Huges

secretaris

algemeen directeur

FloraHolland 7

Over FloraHolland

Over FloraHolland

Imponerend

Kernwaarden

Zo wordt de Nederlandse bloemen- en plantenindustrie wereldwijd betiteld. Nederland heeft een grote faam als hoog-

FloraHolland vaart een duidelijke

waardige producent en leverancier van bloemen en planten. Het Nederlandse tuinbouwcluster, hoewel niet onaangedaan

koers. Wij werken voortdurend aan

door de economische crisis, geldt mondiaal als toonaangevend. Niet voor niets is Greenport Holland de derde economische

verbetering van onze dienstverlening

mainport van Nederland.

zoals de klant aan ons vraagt en van ons mag verlangen. Hierbij hoort een filosofie, die we in

Coöperatie FloraHolland

vier kernwaarden hebben omschreven. Deze geven richting aan ons

De coöperatieve bloemenveiling FloraHolland biedt telers en klanten een netwerk van zes (inter)nationale marktplaatsen

handelen. De klanten zijn daarbij

(Aalsmeer, Naaldwijk, Rijnsburg, Bleiswijk, Eelde en Veiling Rhein-Maas), een landelijk opererende bemiddelingsorganisatie

onze spiegel en mogen ons daarop

(FloraHolland Connect) en een internationaal actieve afdeling Import. Veiling Rhein-Maas (Herongen, D) is een samenwerking

aanspreken.

tussen FloraHolland en Landgard. De coöperatie telt 5.000 leden wereldwijd.

100% gegarandeerd

Kernwaarden van FloraHolland

FloraHolland is een open marktplaats, waar kwekers hun bloemen en planten

Dienstverlenend

aanbieden aan mondiaal exporterende kopers. FloraHolland is hét sierteeltkennis-

Door goed te luisteren en door te

100 jaar wereldmarktleider met sterke Nederlandse thuisbasis

centrum in de wereld.

vragen, mee te denken en proble-

FloraHolland richt zich al 100 jaar met haar dienstverlening op al haar aanvoer-

• 100% betalingszekerheid

Durf

ders en kopers; in binnen- én buitenland. Jaarlijks worden twaalf miljard bloemen

• Systeem van geconcentreerde vraag en aanbod van een breed en diep assortiment

Wij geven onze mening, vernieuwen,

en planten ingekocht door ongeveer drieduizend klanten. Siergewassen hebben

• Gestandaardiseerde- en maatwerkdienstverlening

nemen ook risico’s en mogen daarbij

We stellen onze leden in staat de hoogst mogelijke prijs te krijgen voor hun bloemen en planten tegen de laagst mogelijke afzetkosten. Om ons doel te bereiken, organiseren we een samenhangend netwerk van marktplaatsen en onderscheidende diensten.

‘FloraHolland is hét sierteeltkenniscentrum in de wereld’

men op te lossen, dragen we bij aan Onze leden krijgen:

het succes van onze klanten.

• 100% afzetzekerheid

een productiewaarde van €4,9 miljard, een exportwaarde van €5,9 miljard. Er

fouten maken. Als wij ons kwetsbaar

wordt voor €1,2 miljard aan siergewassen geïmporteerd.

opstellen kunnen we leren.

De totale tuinbouw is verantwoordelijk voor 21% van het overschot op de

Toekomst

Duidelijk

Nederlandse betalingsbalans. Nederlandse veredeling zorgt voor een breed en

FloraHolland is gericht op een duurzame toekomst met een gezonde groei, oog

Wij handelen helder en open,

diep assortiment. Driekwart van de snijbloemenomzet komt van Nederlandse

voor mens en milieu en zorg voor werkgelegenheid.

zijn voor één uitleg vatbaar, maken keuzes en leggen uit

bodem; een kwart wordt elders geproduceerd en geïmporteerd uit inmiddels zestig andere landen.

Daarin ligt de focus op:

waarom, komen onze afspraken

• Basis- en maatwerkdienstverlening

na en spreken anderen aan.

De Nederlandse sierteeltsector bepaalt door haar wereldwijde handelsconcentratie

• Versterken internationaliseringstrategie (productie- en afzetbevordering)

de mondiale product-, kwaliteit- en milieunorm.

• Moderniseren verkoop via veilingklokken (virtualisering)

Duurzaam

• Intensiveren directe verkoop

Wij werken aan continuïteit voor

Productinnovatie en een scherp kwaliteitsbeleid zorgen voor hoogwaardige en

• Stroomlijnen ketenprocessen

onze klanten, zijn betrouwbaar en

duurzaam geproduceerde bloemen en planten. FloraHolland ontwikkelt mee aan

• Verhogen kwaliteit

nemen verantwoordelijkheid. Wij

ketenbrede oplossingen voor logistiek en e-business. De FloraHolland marktplaat-

• Verrijken assortiment

werken betrokken voor klanten en

sen zijn onderling verbonden door een sterk commercieel, logistiek en ICT-netwerk.

• Verstevigen product- en conceptontwikkeling

maatschappij.

• Ontwikkelen medewerkers De coöperatie FloraHolland vormt het solide fundament onder de samenwerking

• Toonaangevend werkgeverschap

in de wereldwijde sierteeltketen

8 FloraHolland

FloraHolland 9

Walter Zuiderwijk van Kwekerij Zuiderbaak in Honselersdijk, teler van tuinplanten.

Een jaar van uitersten 10 FloraHolland

Geen beter woord om 2010 mee samen te vatten, dan het woord onzekerheid. Over het economisch herstel, de beurskoersen en de prijzen van bloemen en planten. Over politiek en maatschappij. Met een verwarde publieke opinie die van incident naar incident vloog. Zelfs de natuur was onzeker. Aardbevingen, vulkaanuitbarstingen, overstromingen, winterweer, we hadden het allemaal in 2010. Zo’n turbulent jaar kon ook voor de sierteelt niet echt rustig verlopen. Ook daar onzekerheid en zorgen. In die wereld hield FloraHolland een heldere koers. Jaarverslag 2010 11

Een jaar van uitersten

Een jaar van uitersten

‘Met telers en klanten tot optimale keten­ resultaten komen’

Markt herstelt zich, maar niet genoeg

Veiling Rhein-Maas

De groeicijfers stemmen tot tevredenheid. Mensen bleven in 2010 bloemen en

Belangrijk voor de Euregio rondom

planten kopen, maar niet alle productgroepen scoorden positief. Roos, lelie en

Venlo was de start van Veiling

chrysant scoorden onvoldoende en groene kamerplanten lijken uit de gratie.

Rhein-Maas, een samenwerking met

Ondertussen blijven de kosten voor de bedrijven stijgen. Telers en handelaren

de Duitse afzetcoöperatie Landgard.

komen moeilijker tot een goede financiering van hun bedrijf. Banken vragen

Door samenvoeging van de

meer zekerheden en de lage rente leidde zelden tot lage financieringslasten.

Duitse (Herongen en Lüllingen)

Buitenlandse telers hadden eveneens een lastig jaar. In Colombia daalde de

en Nederlandse (Venlo) klokken

productie­capaciteit met twintig procent, in Equador met tien procent. Ook in

ontstond in Herongen een sterke

Israël waren er afvallers. In Oost-Afrika bleef de productiecapaciteit stabiel.

klokveiling. Veiling Rhein-Maas werkt

Als gevolg van deze ontwikkelingen daalde het aandeel van de importbloemen

grotendeels met veilsystemen van

in de omzet van FloraHolland voor het eerst sinds jaren.

FloraHolland. Dat betekende een omvangrijke inspanning om tijdig

Gezien de ontwikkelingen is respect voor het ondernemerschap van telers en

te zorgen voor adequaat werkende

handelaren op zijn plaats. Door snel in te spelen op veranderende omstandig­

systemen en voldoende aantallen

heden houden zij hun bedrijf toekomstbestendig. Helaas wisten niet alle

stapelwagens en fusten in Herongen.

bedrijven in de branche het jaar 2010 te overleven. De totstandkoming van Veiling

Twee winters en een aswolk

De coöperatieve afzet blijft basis voor ondernemerschap in de sierteelt. In de

Rhein-Maas was een complex proces.

coöperatie halen leden de hoogst haalbare prijs uit de markt. De handel vindt

Landgard en FloraHolland hebben

er het totale aanbod. Om dat systeem sterk te houden, zijn veel commerciële

verschillende visies over hun positie

activiteiten aangescherpt en verbeterd. De voortgaande virtualisering van de

op de markt. Er moesten drie veilingen

2010 begon winters en met slechte

afzet verkleint de afstand tussen teler en eindklant. Bepaalde telers willen

in twee landen samen en zoals

prijzen. De prijzen verbeterden, zeker

contact met eindklanten en zijn steeds vaker met hen verbonden via web-

altijd heeft de samenwerking op

toen in het voorjaar een aswolk na een

shops en de opzet van schappenplannen en concepten. Er ontstaan nieuwe

individueel niveau voor- en nadelen.

vulkaan­uitbarsting vliegverkeer (en

samenwerkingsvormen. In en tussen telersverenigingen. Met exporteurs en

Nu kan Veiling Rhein-Maas zijn waarde

dus aanvoer uit importlanden) onmo-

met eindklanten. FloraHolland wil met respect voor de rol en de positie van de

bewijzen. Met een sterk product­

gelijk maakte. De koele zomer hield

groothandel met telers en klanten tot optimale ketenresultaten komen.

aanbod op een sterke markt.

de prijzen hoog. Maar 2010 eindigde winters. De veilingomzet groeide dus niet met de eerder voorziene negen procent, maar met krap zeven procent. Toch ontwikkelde het verbruik van

Beeldveilen, ontwikkeling gaat door

bloemen en planten zich goed, al deed de bedrijvenmarkt het nog niet

De virtualisering van de afzet zet door, ook via webshops. Kopen op Afstand (KOA) groeit snel. Eind 2010 waren al circa 2200

zo goed als voor de crisis.

KOA-systemen uitgegeven en liep circa veertig procent van de totale klokomzet via KOA. Het aantal grote handelsbedrijven dat zijn inkopers in een eigen dealingroom laat inkopen en niet meer op tribunes, groeit snel en bedroeg eind 2010 circa veertig.

Op landniveau liepen de eerder

Toch bleven er bezwaren tegen de snelle invoering van beeldveilen. Daarom wordt een productgroep nu pas gebeeldveild als

ingezette ontwikkelingen door.

daarvoor bij belanghebbenden draagvlak is, de gemiddelde betrouwbaarheidsindex van die productgroep hoog genoeg is en

Duitsland, ook tijdens de crisis een

als voldoende telers beeldmateriaal met het product meegeven. De uniforme beeldbank was hier een stap vooruit. In speciale

sterke markt, hield de groei vast. In

workshops maakten telers kennis met de kansen van digitaal zaken doen.

het Verenigd Koninkrijk was er na het rampjaar 2009 herstel. De export

Ook op andere manieren is de klok versterkt. In Aalsmeer gingen twee verouderde mijnzalen dicht. De producten die daar

naar Oost-Europa groeide dubbel zo

werden geveild, gingen naar twee bestaande mijnzalen die voor dat doel werden vernieuwd. Op de exportveilingen Aalsmeer,

snel als het gemiddelde. Oost-Europa

Naaldwijk en Rijnsburg wordt nu op elf van de 25 snijbloemenklokken gebeeldveild. In Bleiswijk en Eelde (begin 2011) is

is nu dé groeimarkt voor onze sier-

projectieveilen ingevoerd. Bij Veiling Rhein-Maas in Herongen zijn twee beeldveilklokken bijgeplaatst. Daar wordt nu op

teelt. De export naar Frankrijk, Italië

acht klokken geveild. De virtuele omzet via PlantConnect en FloraHolland e-Trade verdubbelde. De systemen werden verder

en Denemarken viel tegen.

verbeterd. Telers brengen er hun product mee onder de aandacht van handelaren en via doorschakelingen naar webshops ook van eindklanten.

12 FloraHolland

FloraHolland 13

Een jaar van uitersten

Een jaar van uitersten

Drie exportveilingen, één marktplaats

Marktsegmenten FloraHolland Connect vernieuwde haar organisatie met marktsegmenten als uitgangspunt. De nieuwe aanpak ontstond mede in intensieve gesprekken met telers en klanten. Om leden in de best denkbare verkooppositie te brengen, verzamelt

Vraaggestuurd aanbod

FloraHolland Connect met inbreng van andere commerciële afdelingen relevante informatie van de verschillende markt­

veilingen een gezamenlijke visie op logistiek en op klantenservice. Ook in de

Op de regionale veilingen is

begrijpen van de grootschalige retail. FloraHolland Connect is daarom meer dan vroeger gesprekspartner van retailbedrijven.

systemen en de logistieke middelen ontstaat eenheid. Een uniform KOA-systeem

beheersing van de aanvoer

Als dienstverlener en adviseur, niet als leverancier.

is voorzien voor 2011. Een nieuw veilsysteem komt in 2013 gereed, evenals een

elemen­tair voor het bereiken van

uniform factureringssysteem. De uniforme stapelwagen komt eind 2012. Sinds

een goede prijsvorming. Daarom

Op grond van haar segmentaanpak zette FloraHolland Connect nieuwe dienstenpakketten op en maakte haar basisvoor­

begin 2010 hebben alle relaties van FloraHolland een uniform klantnummer. Dat

wordt in Bleiswijk gestreefd naar

zieningen toegankelijk voor alle leden. Nieuw informatiebeleid schermt commercieel gevoelige informatie beter af voor

alles brengt het landelijk virtueel veilen van bepaalde productgroepen binnen de

vraag­gestuurd aanbod. In dagelijkse

ongewenst gebruik. FloraHolland focust in commercieel opzicht niet alleen op de grootschalige retail. Hoewel de groot­schalige

mogelijkheden. Definitieve besluiten daarover worden pas na intensief overleg

contacten met kopers wordt

retail belangrijk is, groeien andere afzetkanalen ook. Nederland heeft bloemen en planten voor elk afzetsegment

met belanghebbenden genomen op grond van de te verwachten effecten op

duidelijk aan welke producten nog

en FloraHolland faciliteert die afzet.

prijsvorming en veilproces. Doel is niet het op één plek samenbrengen van al

behoefte is en aan welke minder.

het aanbod van die productgroepen. Kwekers bepalen zelf waar ze de meeste

Op grond van die kennis worden

koopkracht voor hun product denken te vinden. Doel is het verbeteren van de

telers benaderd om specifieke

prijsvorming door het creëren van één prijsvormingsmoment.

producten te veilen.

De drie exportveilingen vormen steeds meer één marktplaats. Veel inkopers benutten ze al als zodanig, zeker als ze in dealingrooms inkopen. Dat leidde in 2010 tot verdere synchronisatie van de veilschema’s en tot het gelijk trekken van de veilpauzes. Samen met de afdeling Concernlogistiek ontwikkelden de export-

segmenten. Met die informatie adviseren zij telers over hun marktbenadering op korte en lange termijn. Medewerkers zitten niet meer vast aan specifieke producten maar zijn marktspecialisten. Zij benutten het totaal aan informatie en diensten van FloraHolland. Van marktinformatie tot schapontwikkeling. Eén van de gebieden waarop vorderingen zijn gemaakt, is het leren

Voortgaande internationalisatie Ook internationaal zien telers de voordelen van een relatie met FloraHolland. FloraHolland versterkte in 2010 haar positie in de afzet van buitenlandse bloemen. Gedeeltelijk was dat het gevolg van de overname van de importveiling TFA. De integratie van het

Marktplannen

aanbod van TFA in dat van de exportveilingen verliep vlekkeloos en droeg bij aan het versterken van de marktplaats. FloraHolland nam later in het jaar een minderheidsbelang in importverwerker BSZ, wat tot meer efficiëncy in de productverwerking leidde.

Er kwamen marktplannen voor roos, tulp, lelie, chrysant, zomerbloemen, potorchidee en boomkwekerijproducten. Bij de analyse van sterktes, zwaktes, kansen en uitdagingen per product werden telers en handelaren gehoord. Bij de uitvoering van marktplannen werden taskforces van telers en productmarktteams van veilingmensen opgezet. Ook hielp FloraHolland bij de opzet van productpromotiecampagnes (zomerbloemen, lelie, tulp en orchidee).

Deze zeven markt­ plannen vertegenwoordigen een kleine

60%

van de totale omzet van FloraHolland.

14 FloraHolland 14 FloraHolland

Buitenlandse producenten focussen op FloraHolland voor hun afzet vanwege de koopkracht op de klokken, de commerciële en logistieke dienstverlening en de betalingszekerheid die de coöperatie biedt. Steeds meer buitenlandse aanvoerders kiezen voor het lidmaatschap en vragen om specifieke diensten, passend bij hun aanbod en hun markt. De keten heeft belangstelling voor de tracking & tracing-systemen die FloraHolland biedt. Die volgen het product van de buitenlandse kwekerij tot de Nederlandse veiling. In bepaalde gevallen stellen buitenlandse aanvoerders principiële vragen rondom de dienstverlening. Daarover werd in 2010 gesproken. In 2011 en daarna zal daarvoor beleid moeten worden ontwikkeld.

Jaarverslag FloraHolland 2010 15 15

Jan van Rijssel van v.o.f. J.J. van Rijssel in Lisserbroek, broeier van tulpen.

Een coöpera tie voor leden

FloraHolland is een coöperatie voor haar leden. Dat uitgangspunt krijgt de laatste jaren meer en meer gestalte in het beleid van bestuur en directie.

16 FloraHolland

Jaarverslag 2010 17

Een coöperatie voor leden

Een coöperatie voor leden

Leden, niet-leden en verplichtingen Sinds de basisprovisie begin 2010 werd ingevoerd, is inzichtelijk welk deel van de veilingkosten bestemd is voor het in stand houden van het veilingsysteem als zodanig. In 2010 werd fundamenteel gediscussieerd over andere relevante ledenzaken. FloraHolland is een ledencoöperatie. Van het Nederlandse aanbod is meer dan negentig procent afkomstig van leden. Bij de importaanvoer ligt dit percentage op circa 60 procent en het is stijgend. FloraHolland wil de marktplaats sterk en breed houden. Dat is de beste waarborg voor een optimale prijsvorming. De veiling wil zoveel mogelijk aanbod binden via het lidmaatschap. In 2010 werd daarvoor nieuw beleid geformuleerd. Het verschil in de hoogte van de veilingprovisie tussen leden en niet-leden werd vergroot. In de tarieven voor niet-leden wordt meer rekening gehouden met de mate waarin aanvoerders zich aan de coöperatieve afzet verbinden en de regelmaat waarmee zij aanvoeren. Er wordt beter toegezien op het voorkomen van marktverstoringen door aanbod van niet-leden. Leden krijgen voorrang tot diensten zoals beursdeelname, conceptontwikkeling en persoonlijke verkoop. FloraHolland blijft aanvoer van niet-leden

‘...zoveel mogelijk aanbod binden via het lidmaatschap...’

wel toegang verlenen. Sommige aanvoerders kunnen door hun afzetpatronen of hun bedrijfsstructuur nu eenmaal geen lid worden, terwijl hun producten wel voor klanten de gewenste aanvulling kunnen zijn op het veilingaanbod. Leden van FloraHolland zetten hun producten tegen de laagst denkbare kosten via FloraHolland af. Maar ze hebben ook afzetplicht. FloraHolland heeft beleid om bvo-gedrag (buiten de veiling om) tegen te gaan. Jaarlijks verstrekt een groep aanvoerders (via steekproef vastgesteld) aan FloraHolland een accountantsverklaring over hun omzet. Die verklaring wordt

Internationalisering, wat betekent het concreet?

vergeleken met de veilingadministratie. Bij afwijkingen volgen er gesprekken. Het bestuur kan over bvo-omzet aan leden een naheffing opleggen. Tot nu toe bedroeg die heffing 1,4 procent (de hoogte van de basisprovisie) over de niet opgegeven

De sierteeltsector krijgt steeds meer

omzet. Nu kan het bestuur de bvo-omzet extra belasten en zo nodig het lidmaatschap beëindigen. Doel van deze aanscherping

een internationaal karakter. Sommige

is het beschermen van leden die zich wel aan de regels houden en het sterk houden van de marktplaats.

telers hebben een Nederlandse en een buitenlandse vestiging. Andere telers werken nauw samen met klanten en eindklanten in binnen-

Ledenbetrokkenheid, onderwerp van nu en morgen

en buitenland. Uit die ontwikkeling vloeien nieuwe uitdagingen voort voor de leden en voor de veiling­

Ledenbetrokkenheid staat hoog op

was, kon de coöperatie zich richten

hoe je bepaalde negatieve gevolgen

coöperatie. Vragen bijvoorbeeld

de agenda van bestuur, directie en

op een goede organisatie van het

van beleid voor individuele leden

rondom de betalingszekerheid en

raad van commissarissen. Daar was

primaire proces. Als dat in orde was,

kunt beperken. In de mondige wereld

tot hoe ver die zich uitstrekt.

ook aanleiding voor. In de loop van

hadden de meeste leden geen reden

van 2010 kunnen discussies dus niet

Vragen over het bieden van extra

2010 werd daarover in bestuur en

tot klagen.

uitblijven. Daarom voeren bestuur

financieringsfaciliteiten voor klanten

en directie rondom de beleidsvoor-

en eindklanten door telers of door FloraHolland.

raad van commissarissen gesproken. Bovendien bleek uit signalen van le-

Vandaag de dag benutten verschillende

bereiding en beleidsuitvoering veel

den dat zij zich niet altijd voldoende

leden verschillende afzetinstrumenten

overleg met leden. In honderden

gehoord weten. Bestuur en directie

en moet de dienstverlening veel

persoonlijke gesprekken, in het over-

In beeldvormende zin werd in 2010

nemen die signalen serieus.

meer divers zijn. FloraHolland maakt

leg met de regiobesturen en de FPC’s

over deze onderwerpen gesproken,

beleid voor bijvoorbeeld pure klok-

(FloraHolland Productcommissie),

onder meer met de raad van commis­

Dat kritische leden zich roeren past

kwekers, maar ook voor leden van

tijdens regiobijeenkomsten en op de

sarissen en de regiobesturen. Het

in een maatschappelijke trend. Bur-

telersverenigingen, die frequent

algemene ledenvergadering. In de

principiële uitgangspunt blijft echter

gers uiten zich opener dan ooit over

contact met hun eindklant willen.

eerste maanden van 2011 is gespro-

dat FloraHolland geen eigenaar wordt

overheden, instellingen en bedrijven.

Dat leidt er onvermijdelijk toe dat

ken over mogelijkheden om de

van het product. In 2011 voert een

Voor FloraHolland komt daar bij dat

bepaalde delen van het beleid

betrokkenheid van leden te vergroten.

adviesbureau een verkennend onder-

de verschillen tussen de leden onder-

niet voor iedereen evenveel effect

Mogelijk leidt dit tot aanpassing en

zoek uit. Dat moet meer duidelijkheid

ling groter zijn geworden. Ook vroeger

hebben of positief uitwerken. De

intensivering van de huidige over-

geven over de vraag hoe de coöperatie

waren er leden met grotere en met

discussie in de coöperatie gaat dan

legstructuren. Later dit jaar worden

de positie van haar leden kan versterken

kleinere bedrijven. Maar omdat de

niet alleen over de vraag hoe je het

daarover besluiten genomen.

zonder zelf posities op de markt in te

klok vrijwel het enige afzetmiddel

zo goed mogelijk doet, maar ook

18 FloraHolland

nemen.

Jaarverslag FloraHolland 2010 19 19

Hendrik Hak van Kwekerij Vredebest in Waddinxveen, kweker van coniferen.

Eenheid en verscheiden heid 20 FloraHolland

Steeds meer wordt FloraHolland één bedrijf. Op commercieel gebied blijkt dit uit activiteiten rondom veilen en bemiddelen. Ook logistiek, facilitair en financieel groeit de eenheid.

Jaarverslag 2010 21

Eenheid en verscheidenheid

Eenheid en verscheidenheid

Samenwerking

‘Telers en klanten moeten binnen één bedrijf overal op dezelfde wijze worden behandeld’

In 2010 maakten de exportlocaties Aalsmeer, Naaldwijk en Rijnsburg forse stappen vooruit op het gebied van samenwerking. Gesynchroniseerde veilschema’s, geharmoniseerde veilpauzes en gelijke aanvoertijden. Maar ook een uniforme logistieke verwerking van productstromen met gelijke tarieven en doorlooptijden op alle veilingen via FloraHolland Connect. Dat alles past bij de overtuiging dat telers en klanten binnen één bedrijf overal op dezelfde wijze moeten worden behandeld.

Zorg voor goede logistieke middelen

Ook de logistieke samenwerking groeit. Een spraakgestuurd distributiesysteem werd voor Naaldwijk en Bleiswijk ontwikkeld en in Naaldwijk in gebruik genomen. In Bleiswijk gebeurde dat begin 2011. In Rijnsburg wordt het systeem getest. De nieuwe werkwijze is veiliger, verkort de inwerkperiode van nieuwe medewerkers en vermindert het aantal afleverfouten in de distributie. Bij al die samenwerking houden de veilingen ook eigen verantwoordelijkheden richting kwekers en handelaren. Vestigingen voeren eigen beleid binnen de kaders van het algemene FloraHollandbeleid. Zo begon Aalsmeer in navolging van de andere exportveilingen met een algemene ingangscontrole van bloemen en planten. Dat gebeurt met de RFID-apparatuur op de stapelwagens die het mogelijk maakt het product te volgen in het veilproces. In Aalsmeer werd ook begonnen met de uitbreiding van de koelcellen, een project dat in 2012 gereed komt. Ook op dat punt wordt uitvoering gegeven aan een FloraHollandnorm: gekoelde bewaring van producten voordat ze geveild worden.

‘In 2010 is op onze marktplaatsen

40.000m

Het uniformeren van het stapelwagenbestand kwam in 2010 goed op stoom. Het aanpassen van stapelwagens in Aalsmeer en

2

meer handels­ruimte in gebruik genomen.’

Onroerend goed, één beleid op meer locaties

Naaldwijk loopt volgens schema. Eind maart 2011 waren al ruim 82.000 stapelwagens omgebouwd. Veel aanpassingen aan de logistieke systemen (onder meer aan de elektrohangbaan in Aalsmeer) hebben al plaatsgevonden. Het project ligt in tijd en financieel op koers en wordt naar verwacht binnen het budget gerealiseerd. Daarbij worden ook nog later toegevoegde verbeteringen aan de stapelwagen meegenomen. Een ander project rondom logistieke middelen werd in 2010 voorbereid. Dat moet schoner fust opleveren. Omstreden was de omlabelactie chip-it. Container Centralen, de eigenaar van de Deense karren wil de pool van dit logistieke middel weer gesloten krijgen, zodat elke gebruiker meebetaalt aan het onderhoud van de karren en de kwaliteit ervan gewaarborgd blijft. Tegen de plannen ontstond verzet bij groepen kwekers en kopers die opzien tegen de extra kosten en het extra werk als zij Deense containers moeten scannen en bij afgifte moeten laten scannen. Omdat FloraHolland waarde hecht aan het kwaliteitsbehoud van Deense karren werd naar een werkbare oplossing gezocht. Die houdt in dat FloraHolland wel Deense karren scant, bij foutmeldingen karren wel inneemt, maar waar nodig het CC-gebruik

Positief waren de ontwikkelingen rondom onroerend goed. In het crisisjaar 2009 was de leegstand van boxruimte relatief hoog

van deze aanbieders onderzoekt. In die situatie wordt misbruik opgespoord, maar worden gebruikers die te goeder trouw

geworden. Hoewel er in de sector van volledig herstel bepaald nog geen sprake was, nam de bedrijvigheid bij handelsbedrijven

handelen niet zo maar met extra werk of kosten opgezadeld. De eerste ervaringen na de omlabelactie begin 2011 wijzen erop,

weer toe met als gevolg een groeiende vraag naar boxruimte en gronden.. Inmiddels komt de leegstand van boxruimte weer

dat de oplossing die FloraHolland heeft gekozen inderdaad werkbaar is.

op een normaal niveau uit. Ook op de verschillende handelsparken zijn de ontwikkelingen positief. Eind 2010 kon groen licht worden gegeven voor de start van bouwactiviteiten op Aalsmeer Oost. In Naaldwijk werd gebouwd op Trade Park Westland Venus. Vlak voor het eind van het jaar werden daar gronden overgenomen van de gemeente Westland voor de ontwikkeling van de volgende fase van Trade Park Westland, Mars. De cash & carry Pyramide wordt inwendig en uitwendig verbouwd. Op Flora Park in Rijnsburg begon een nieuwbouwproject en vergrootten andere bedrijven hun verwerkingsruimte. In Eelde werd de ruimte voor boxhouders heringericht. Dat leverde extra ruimte op, die nu is verhuurd aan een van de grootste retailleveranciers van het land. Verder bereidt een tuinbouwtoeleveringsbedrijf vestiging op het veilingterrein van Eelde voor. Bleiswijk groeit steeds meer uit tot logistiek knooppunt voor leveranciers van grote retailers en denkt na over mogelijkheden om de fysieke aflevering van bloemen en planten op de binnenlandse markt te verbeteren door bloemisten en tuincentra slimmer te bedienen. Ook worden de mogelijkheden voor het bouwen van een Greenrail-spoor-terminal in Bleiswijk onderzocht. Een dergelijke terminal kan bijdragen aan een verbeterde duurzame ontsluiting van Nederland als sierteeltdistributieland. De verwachting is dat de komende jaren op alle locaties nieuwe handelsaccommodaties kunnen worden ontwikkeld. FloraHolland bereidt zich daarop voor onder meer door te zorgen voor accurate bestemmingsplannen zodat er gronden beschikbaar zijn als handelsbedrijven daarom vragen. Dat die vraag weer groeit, tekent het vertrouwen bij de handel in de marktplaatsen van FloraHolland. Dat vertrouwen onderstreept de sterke koopkracht voor bloemen en planten bij FloraHolland.

22 FloraHolland

Jaarverslag FloraHolland 2010 23 23

Eenheid en verscheidenheid

Eenheid en verscheidenheid

Nederland Bloemenland logistiek veranderen

Financiën als coöperatieve component Eén van de fundamenten van de coöperatieve afzet is de betalingszekerheid die

Medewerkers, naar meer bloei!

De BV Nederland versterken en zo komen tot betere prijzen of lagere

de veiling haar leden biedt. Hoe belangrijk die betalingszekerheid is, blijkt wel uit

Medewerkers zijn bepalend voor de

ketenkosten. Dat is het doel van het logistieke steunpunt Tradepark Bremen,

het feit dat in Nederland gemiddeld 2,5 procent van de omzet van alle bedrijven

mate waarin FloraHolland door haar

dat begin 2011 werd ingericht. Dat gebeurde op verzoek van Florilog, het

wegvloeit omdat rekeningen niet worden betaald. Zo bezien is de basisprovisie

leden en klanten worden gewaar-

afstemmingscollege voor ketenlogistiek waarin ook de handel participeert.

van 1,4 procent een heel goede deal.

deerd. FloraHolland wil dat haar medewerkers goed toegerust zijn voor

Tradepark Bremen heeft twee functies. De eerste is exporteurs helpen om de Noord-Duitse markt beter te bedienen door het product bij hun klanten te

Om dat fundament sterk te houden, werden nieuwe afspraken gemaakt met

hun taak en dat zij breed inzetbaar

brengen. Producten gaan in dikke stromen naar het logistieke steunpunt en

de banken en de Vereniging van Groothandelaren in Bloemkwekerijprodukten.

zijn. Vandaar dat aan ontwikkeling en

worden vervolgens kleinschalig gedistribueerd. Dat bespaart kosten.

Die herbevestigden de bestaande regeling rondom non-storno (die verhinderen

aan employability veel aandacht werd

dat betalingen van kopers voor geleverde bloemen en planten kunnen worden

besteed. Een alfabetiseringstraject

De tweede functie is het beter ontsluiten van de Nederlandse veilingen voor

teruggedraaid). Inmiddels heeft bijna 100 procent van de kopers van FloraHolland

draagt bij aan het terugdringen van

locale (in dit geval Noord-Duitse) producten. Die komen nu maar mondjes-

een dergelijke non-storno verklaring overgelegd. Mede als gevolg van een stringent

de (vaak door mensen verzwegen)

maat op de veilingen. Nederlandse kopers kunnen ze niet kopen. Maar wel als

debiteurenbeleid was het bedrag aan oninbare vorderingen niet noemenswaardig.

ongeletterdheid.

ze in dikke stromen naar de Nederlandse veilingen komen. Dat versterkt het

Overigens werkt FloraHolland aan goede financiële ratio’s. Dat is nodig om de

aanbod en dus de marktplaats. Op logistiek gebied participeert FloraHolland met ketenpartners in projecten die de sierteeltlogistiek duurzamer maken. Het betreft hier GreenRail, het vervoer van planten over lange afstanden per trein en de Plantshuttle, het benutten van de boot voor de aanvoer van de Noord-Oost Polder naar Aalsmeer. FloraHolland helpt bij het in kaart brengen van de kansen van dergelijke projecten, maar laat de daadwerkelijke uitvoering doorgaans aan andere partijen over.

‘...het eigen vermogen verhogen tot 25 à dertig procent van het balanstotaal...’

ICT bouwen en bewaren

positie van de veiling bij financiers sterk te houden. Het risico­dragend vermogen

In de loop van 2010 hield FloraHolland

(eigen vermogen plus liquiditeitsheffing) voldoet al aan de gestelde norm. Omdat

onder haar medewerkers een uitge-

de investeringen ook in 2010 binnen de cash flow bleven, zitten daar geen proble-

breid onderzoek over de beleving van

men. Daarom kon in 2010 50% van de bijschrijving op de liquiditeitsheffing over

en de tevredenheid over het werk.

2009 direct aan de leden worden uitgekeerd. De veiling wil de bedrijfswinst echter

Daaruit bleek dat veel medewerkers

wel in het bedrijf houden. Dit is nodig. Sinds de crisis hanteren de banken strakkere

tevreden zijn over de zelfstandigheid

normen voor de hoogte van het eigen vermogen. Vandaar dat FloraHolland het

waarmee ze kunnen werken en over

eigen vermogen wil verhogen tot 25 à dertig procent van het balanstotaal. Dankzij

de samenwerking met collega’s.

een goed resultaat over 2010 werd weer een stap in die richting gezet.

Op punten als betrokkenheid, klantgerichtheid en efficiency zien medewerkers de noodzaak tot verbetering. De resultaten van het onderzoek zijn inmiddels mede aanleiding van

Rondom automatisering is een aantal

insturen en beheren van foto’s

moeten met die ontwikkeling mee.

het programma Bloei! Dat draagt

opmerkingen te maken:

voor alle FloraHolland klokken

Bovendien vormt de sierteeltketen

op basis van de kernwaarden van

1. In 2010 zijn stappen voorwaarts

waar beelden van kwekers gepro-

op ICT-gebied steeds meer een

FloraHolland, durf, duidelijkheid,

gezet in de inrichting van een

jecteerd worden. FloraHolland kan

netwerk. Wat de één doet, beïn-

duurzaamheid en dienstverlening bij

nieuw veilsysteem voor de export-

deze foto’s desgewenst ook ter

vloedt het werk van de ander. Als

aan het gewenste gedrag waarvan

veilingen. Dat moet in 2013 gereed

beschikking stellen van klanten.

het KOA-systeem niet werkt, is dat

leden en klanten de komende tijd

komen. Als voorloper daarvan is

2. In de telefonie konden veel kosten

niet alleen een probleem voor de

het nodige moeten merken. Grote

in 2011 de invoering van een

worden bespaard door invoering

veiling, maar ook voor veel kopers.

groepen medewerkers hebben al met

uniform systeem voor Kopen op

van digitale systemen en het uit-

Om op die uitdagingen in te spelen

dit programma kennis gemaakt. In

Afstand (KOA) voorzien. Uiteraard

faseren van de bestaande telefoon­

is technische regie nodig. Vandaar

bijeenkomsten wordt op basis van

is dit een complex project, dat uit

centrales. Het telefoonverkeer

dat er overleg is tussen vestigingen,

een visie op de dienstverlening van

tal van deelprojecten bestaat.

van FloraHolland gaat nu over het

maar ook tussen FloraHolland en

FloraHolland in een veranderende

In feite moeten de veiling-

eigen datanetwerk en niet meer

andere ketenpartijen. FloraHolland

wereld gewezen op het belang van

over het net.

systemen, die bijna een eeuw

probeert die technische regie te

goed luisteren naar de klant en het

uiteen zijn gegroeid, in één sys-

3. ICT wordt voor alle ketenpartijen

voeren en maakte afspraken met

handelen in zijn belang. Met als

teem samen komen. Een centrale

steeds belangrijker. Steeds meer

belangrijke softwareleveranciers

doel om van FloraHolland echt een

beeldbank voor productfoto’s

bedrijven doen (bijvoorbeeld via

over standaarden en releases van

excellente dienstverlener te maken.

kwam in de loop van 2010 gereed.

webshops 24/7 zaken met elkaar.

nieuwe software.

Nu is er één werkwijze voor het

ICT-systemen en ICT-ondersteuning

24 FloraHolland

FloraHolland 25

René van Kester van Fa. R. & A. van Kester is chrysantenteler.

FloraHolland en MVO 26 FloraHolland

Jaarverslag 2010 27

FloraHolland en MVO

FloraHolland en MVO

Duurzaam en maatschappelijk verantwoord FloraHolland combineert maatschappelijk verantwoord ondernemen met gezonde bedrijfsvoering. Er is daarbij aandacht voor mens, milieu en maatschappelijke kwesties. Hieronder enkele voorbeelden van maatschappelijk verantwoord ondernemen.

Energie FloraHolland streeft ernaar om zo min mogelijk energie te gebruiken. Om dat te bereiken is een energiebeheerssysteem ontwikkeld, waarmee op diverse plekken optimalisaties van verlichting, ventilatie en verwarming zijn doorgevoerd. De inzet van LED verlichting is een van de manieren om energie te bezuinigen en beperkt tegelijkertijd de lichtuitstoot naar de omgeving. Op de twee grootste vestigingen zijn opsporingsvergunningen voor geothermie aangevraagd. In Naaldwijk is een business case afgerond die niet alleen positieve milieueffecten laat zien, maar ook een potentieel positieve kosten-baten verhouding. Door warm water uit een diepte van vier kilometer omhoog te pompen kan niet alleen het veilingcomplex, maar ook enkele glastuinbouwbedrijven en een kleine woonwijk worden verwarmd. In Aalsmeer start een onderzoek naar het hergebruik van groene afvalstromen als grondstof voor biovergisting.

Duurzaam vervoer Op het gebied van vervoersmanagement en logistiek speelt FloraHolland een actieve rol: • de veilingactiviteiten worden waar mogelijk aangepast aan de spitstijden • de toepassing van collectief vervoer in de aanvoer wordt gestimuleerd • bij dat collectief vervoer wordt gestreefd naar een optimale beladingsgraad

Opleidingen

• de inzet van LZV’s (lange zware voertuigen) wordt gestimuleerd

FloraHolland biedt een uitgebreid programma aan interne opleidingen.

• er loopt onderzoek naar het efficiënter maken van het zogenaamde

Hierdoor kunnen de medewerkers zich ontwikkelen en aanpassen aan

interveilingverkeer en de internationale logistieke keten

de veranderende eisen van de arbeidsmarkt. Zo hebben vele logistieke

• FloraHolland initieert en ondersteunt transport over zee, binnenwater en spoor

medewerkers een mbo- opleiding kunnen volgen. Ook zijn er Nederlandse

• FloraHolland participeert in pilots en onderzoek om het gebruik van non

lessen voor mensen met een taalachterstand.

fossiele brandstoffen te bevorderen

Goede doelen Beperking uitstoot

Door deelname aan en fondswerving voor de ‘Ride for the Roses’ en de

FloraHolland werkt in de vestigingen aan een programma voor beperking van dieselmotoremissie. De gebouwen zijn ingericht

‘Roparun’ heeft FloraHolland een aanzienlijk bedrag opgehaald voor KWF

in milieuzones waarbinnen alleen vrachtwagens met een roetfilter met Euro 4 en 5 motoren zijn toegestaan. Daarnaast wordt

kankerbestrijding en de stichting Roparun (zorg voor mensen met kanker).

het aantal externe verladingsmogelijkheden uitgebreid. De koeling van geparkeerde vrachtwagens gebeurt met elektriciteit,

Daarnaast zijn lokale en regionale doelen ondersteund.

Opgehaald voor de stichting Roparun:

€ 46.286,Opbrengst Ride for the roses:

€ 233.200,-

zodat de motoren uit kunnen.

28 FloraHolland

FloraHolland 29

FloraHolland en MVO

FloraHolland en MVO

Activiteiten

Continue inzet op verlagen energiebehoefte Bevorderen milieuvrienVerminderen uitstoot

delijke modaliteiten

Duurzaam Bouwen

Verminderen uitstoot

Minder gebruik fossiele brandstoffen

Gescheiden afval-

Naar een duurzame keten

Verminderen uitstoot

FloraHolland kijkt als keten-

beschermingsmiddelen

partij verder dan de eigen

Energielevering door

verwerking

(CO2, licht, water, gewas-

schakel. Voor de consument

tuinbouw

Multimodaal vervoer: Hergebruik water Stekkers voor koeling

rail, binnenvaart, zee Duurzaam inkopen

en de maatschappij is het

Creatie van rassen die

van belang dat de bloemen

minder water, licht en

WKK: opwekking energie

en planten maatschappelijk

gewasbeschermings-

en warmte uit aardgas

Gebruik LED verlichting

behoefte

verantwoord zijn. Dat bete-

middelen nodig hebben Aardwarmte

Inzet biomassa

Biologisch afbreekbaar

kent dat alle schakels van de

vrachtwagens

keten een bijdrage moeten

Creatie van rassen

Koude/warmteopslag

leveren. Binnen de sector

die langer houdbaar

Toepassing biomassa

zijn op dit terrein veel initia­

zijn / eenvoudiger te

tieven genomen. Veel van

vervoeren zijn

brandstoffen Verlagen transport-

verpakkingsmateriaal Diepteboringen / geothermie

OCAP: opvang en vervoer

Verhogen beladings-

Consumenten inzicht geven in milieu­-

Containerisatie &

vriendelijkheid en sociale

conditionering

omstandigheden

Collectief transport:

Duurzaam inkopen

efficiënte collectie bij

Carbon footprint

kweker

graad

Water footprint

CO2 van haven R’dam

Meervoudig ruimte-

Biobased economy

naar teeltgebieden

gebruik

Verbeterde ketenregie

gebieden

Fair Flowers, Fair Plants

producten

Veredeling / vermeerdering

Productie

Afzet

Handel

Logistiek

Retail / detailhandel

Consument

TI Groene Genetica

Milieu Programma

MPS Auction

MPS Trade

Greenport Logistiek

Barometer Duurzame

Schoon Vervoerd

Bloemist

die initiatieven zijn met of door FloraHolland ontwikkeld.

Alternatieve

Clustering in afzet-

Inkoop duurzame

In onderstaand schema staan per schakel van de keten enkele aansprekende voorbeelden.

Sierteelt (MPS) Het nieuwe Telen

Programma’s

Kas als Energiebron

Wat doet FloraHolland? FloraHolland onderzoekt in Naaldwijk de mogelijkheden van toepassing van aardwarmte. Met water dat uit diepere zandlagen (twee à vier kilometer) wordt opgepompt, kunnen eigen gebouwen en eventueel ook andere gebouwen worden verwarmd. FloraHolland onderzoekt in Aalsmeer nieuwe mogelijkheden van het gescheiden inzamelen van afval. FloraHolland heeft voor één van haar telers bootvervoer van tuinplanten over water vanuit de Noordoostpolder naar Aalsmeer helpen oganiseren. FloraHolland heeft samen met ketenpartners een pilot opgezet waarin potplanten per trein naar handelaren in Italië zijn vervoerd. Een aantal exporteurs vervoert nu voor eigen rekening met de trein. FloraHolland onderzoekt mogelijkheden om met haar ketenparteners het vervoer tussen haar veilingen effectiever te maken zodat er minder vrachtwagenbewegingen nodig zijn. 30 FloraHolland

FloraHolland 31

Corporate Governance

Corporate Governance

Corporate Governance Algemeen leden­betrokkenheid en de rol van de regiobesturen.

Beloningsbeleid bestuur, raad van commissarissen en directie

Als coöperatie is FloraHolland niet verplicht de Nederlandse corporate governance code te volgen. Wel heeft zij gekozen

FloraHolland streeft een transparant

om in de geest van de corporate governance code te handelen en leeft FloraHolland een deel van ‘de best practices’ uit de

beloningsbeleid na. Het bestuur stelt

code na. Daarbij draagt de aard van de coöperatiestructuur bij aan transparantie, ledenbetrokkenheid en gezonde toezicht­

de beloning van de directie vast, de

verhoudingen tussen de organen van de coöperatie.

raad van commis­sarissen die van het

De algemene ledenvergadering, de raad van commissarissen, het bestuur, de regiobesturen en de directie zijn de organen die binnen FloraHolland een rol spelen bij corporate governance. In 2010 hebben raad van commissarissen, bestuur en directie meerdere malen aandacht besteed aan het onderwerp corporate governance. Onderwerpen hierbij waren onder andere de

bestuur en de regiovoorzitters die van de commissarissen. De beloning

Ledenbetrokkenheid en transparantie

Verantwoordelijkheden en toezicht

FloraHolland acht transparantie

FloraHolland kent een afgewogen verantwoordelijkheidsverdeling tussen haar

Raad (NCR) de beloningen bij grotere

en inbreng van haar leden in de

bestuursorganen. Daarnaast bestaat er een heldere structuur van toezicht voor

coöperaties. FloraHolland toetst de

besturing van de coöperatie van

elk van deze bestuursorganen.

beloning van bestuur en raad van

van bestuursleden en commissarissen is gebaseerd op de beloning bij vergelijkbare coöperaties. Jaarlijks onderzoekt de Nationale Coöperatieve

groot belang. Zo hebben leden

commissarissen aan deze benchmark.

inbreng via het bestuur, de raad van

De algemene ledenvergadering bestaat uit de leden van de coöperatie en benoemt

Bestuursleden en commissarissen

commissarissen en de algemene

het bestuur en de raad van commissarissen. Ook keurt zij grote investeringen en

ontvangen een vaste jaarvergoeding.

ledenvergadering. De regiobesturen

de jaarrekening goed. Het stemrecht van de leden is gebaseerd op het opgebouw-

Voor leden van het dagelijks bestuur

vormen een belangrijke schakel

de ledenkapitaal tijdens de jaren van lidmaatschap. Het ledenkapitaal is hierbij

is er een pensioen- en een arbeids-

tussen enerzijds bestuur en directie

gebaseerd op de gerealiseerde omzet in het verleden.

ongeschiktheidsverzekering. Voor

voor het bestuur als klankbord voor

De coöperatie wordt bestuurd door een negenhoofdig bestuur en legt verant-

ling die afhankelijk is van het aantal

het beleid, geven advies en hebben

woording af aan de algemene ledenvergadering. Het bestuur heeft de dagelijkse

dienstjaren maar maximaal twee

een belangrijke signalerings- en

leiding van de onderneming gedelegeerd aan de directie middels het directie-

jaarvergoedingen betreft.

spiegelfunctie. FloraHolland kent

reglement maar blijft eindverantwoordelijk. De onderneming bestaat uit de vijf

Bij het vaststellen van de zwaarte

vijftien regio’s. Dertien in Nederland,

vestigingen en diverse concernafdelingen waaronder FloraHolland Connect en

van de functie en de beloning van de

één in Israël en één in België. Elke

Import. De directie wordt gevormd door drie directieleden waaronder een

directieleden wordt de Hay-methodiek

regio heeft een eigen regiobestuur

algemeen directeur. Zesentwintig FloraHolland Productcommissies fungeren

gevolgd, zoals bij veel ondernemingen.

dat bestaat uit zeven leden.

als adviesorganen van de directie.

De beloning van de directie kent

en anderzijds de leden. Ze dienen

hen geldt tevens een afvloeiingsrege-

Daarmee vormen zij een afspiegeling

een vast en een variabel deel. Het

van de bedrijven die lid zijn van

Namens de leden houdt een zeshoofdige raad van commissarissen toezicht op het

variabele deel wordt bepaald door het

FloraHolland in de betreffende regio.

bestuur en de directie. Van de commissarissen, die ook een adviserende functie

bestuur op basis van een aantal afge-

De regiobesturen spreken over strate-

hebben, worden er drie benoemd vanuit de leden.

sproken criteria. Het variabele deel is

gische onderwerpen en beleidsontwik-

maximaal 30% van het salaris van de

kelingen op het moment dat daarop

algemeen directeur en 20% van de

nog invloed kan worden uitgeoefend. De individuele leden kunnen hierbij hun inspraak op strategische onder­ werpen en beleidsontwikkeling leveren in regiobijeenkomsten.

32 FloraHolland

9 bestuursleden, 6 commissarissen, 15 regiobesturen, 26 FPC’s, 310 bestuurlijk betrokken leden

andere directeuren. Naast het salaris hebben directieleden dezelfde aanvullende arbeidsvoorwaarden als andere medewerkers van FloraHolland.

FloraHolland 33

Corporate Governance

Corporate Governance

Beheersing van specifieke risico’s bij FloraHolland In 2010 hebben bestuur en directie twee uitgebreide risicomanagementsessies gehouden. Tijdens deze sessies zijn drie nieuwe risico’s benoemd:

Interne risicobeheersing en controlesystemen

• niet kunnen inspelen op marktbehoeftes door inrichting huidige organisatie. • verminderend draagvlak voor beleid als gevolg van veranderend collectief gedrag van aanvoerders. • beweging van de marktplaats af door verlies van draagvlak onder kopers en stakeholders.

Planning en besturingscyclus

Daarnaast zijn in 2010 aanvullende maatregelen genomen ter beheersing van in

Bestuur en directie besteden met leden en klanten van de coöperatie veel aandacht aan strategie- en beleidsontwikkeling.

2009 benoemde risico’s:

Een goed doorlopen proces van strategie- en beleidsontwikkeling draagt bij aan het beperken van bedrijfsrisico’s. In de bestu-

• de effecten van de financiële crisis zijn gecompenseerd door kostenreductie

ringscyclus van FloraHolland wordt de strategie vertaald naar een meerjarenbeleidplan. Vanuit dit meer­jarenbeleidplan worden

en de vermindering van investeringen. In combinatie met een positieve

vervolgens de jaarplannen en jaarbegrotingen opgesteld. De gerealiseerde resul­taten worden periodiek vergeleken met de

omzetontwikkeling hebben deze maatregelen geleid tot een goed bedrijfs-

begrotingen en hierover wordt met rapportages en ana­lyses verantwoording afgelegd aan het bestuur en de raad van

resultaat in 2010.

commissarissen. Indien nodig worden de begrotingen gedurende het jaar bijgesteld. Dit was bijvoorbeeld het geval in 2009

• in 2009 zijn de risico’s ‘toename van directe import’, ‘schaalvergroting bij retail,

als gevolg van de financiële crisis.

kopers en kwekers’ en ‘wegvallen van afzet in landen met grote valutaschomme- lingen’ benoemd. In 2010 heeft FloraHolland meer inzicht gekregen in deze

Risicomanagementcyclus

ontwikkelingen door het opstellen van rapportages voor bestuur en directie.

Om een goed beeld te behouden van bedrijfsrisico’s en de beheersing daarvan doorlopen alle bedrijfsonderdelen, inclusief

Hierdoor kan FloraHolland zo nodig beter en sneller inspelen op deze

bestuur en directie, jaarlijks de integrale risicomanagementcyclus. Met deze jaarlijkse cyclus worden de belangrijkste bedrijfs-

ontwikkelingen.

risico’s geïnventariseerd, voorzien van beheersmaatregelen en geborgd. Hierbij wordt de organisatie begeleid door de expertise-

• de risico’s op oninbare vorderingen bij debiteuren zijn verminderd door het

groep risico­management. Deze expertisegroep bestaat uit specialisten van verschillende bedrijfsdisciplines en rapporteert aan

verkrijgen van meer zekerheden bij kopers. Het zekerhedenbeleid voor debiteuren

de directie van FloraHolland.

is in 2010 opnieuw vormgegeven.

‘Risicobeheersing vindt plaats op alle niveaus in de organisatie.’

• een jaarlijkse evaluatie van de strategie en besluitvormingsproces tijdens

De externe acountant

de bestuurconferentie draagt bij aan een goede strategie en besluitvorming.

De controle van de jaarrekening is uitgevoerd door accountantsbureau Ernst & Young. De raad van commissarissen heeft in

• ICT-storingen (virtualisering, afhankelijkheid ICT-systemen) krijgen veel

2010 Ernst & Young opnieuw benoemd voor een periode van drie jaar.

aandacht in grote automatiseringsprojecten. • de aswolk was aanleiding om een aantal processen nogmaals tegen het licht

Afdeling AIA

te houden.

De afdeling adminstratieve organisatie, interne controle en auditing (AIA) is betrokken bij de inrichting van interne beheersingsprocessen door het uitvoeren van risico-inventarisaties en analyses, advisering over de inrichting van de administratieve organisatie en het uitvoeren van audits. Hierbij werkt zij nauw samen met de externe accountant. AIA coordineert en bewaakt

Beheersing van specifieke financiële risico’s

ook de opvolging van de aanbevelingen uit de interne managementletter en de managementletter van de externe accountant.

Bij FloraHolland is het bestuur eindverantwoordelijk voor risicobeheersing. Risicobeheersing vindt plaats op alle niveaus in de organisatie.

Procesrisicomodel Als instrument voor beheersing van financieel procesrisico’s kent elk bedrijfs­onderdeel van FloraHolland een zogenaamd pro-

Op financieel gebied worden rente- en valutarisico’s waar mogelijk afgedekt door inzet van financiële instrumenten.

ces risicomodel. In dit model worden de processen met bijbehorende financiële risico’s en de mate van beheersing vermeld. Op

Het treasuryteam waarin de financieel directeur zitting heeft, houdt zich bezig met de beheersing van liquiditeits- en

de proces risicomodellen vindt actief beheer plaats.

kredietrisico’s. Prijsrisico’s ten aanzien van inkopen van energie worden beperkt door het energieteam. In het project één uniforme stapelwagen krijgt het beheersen van prijsrisico’s die zijn gemoeid met de inkoop van aluminium de nodige

Interne managementletter

aandacht. Risico’s aangaande vastgoedtransacties worden behandeld in de werkgroep vastgoed.

In 2010 is bij FloraHolland voor de eerste keer een interne managementletter opgesteld. Zo worden tekortkomingen in de interne beheersing vastgesteld en aanbevelingen gedaan voor verbeteringen. De bevindingen in de interne managementletter

Beheersing van specifieke operationele risico’s

zijn gebaseerd op de geconstateerde tekortkomingen in de proces risicomodellen.

Ook in de dagelijkse procesuitvoering worden risico’s zoveel mogelijk beheerst. Operationele risico’s zoals ongelukken en calamiteiten worden afgedekt door de bedrijfshulpverleningsorganisatie, de bedrijfsbeveiliging en de bedrijfsbrandweer

EDP audits

(in Aalsmeer en Naaldwijk). Ook zijn actuele bedrijfsnoodplannen aanwezig en is er actief beheer van de verzekerings-

Het belang van automatisering voor de bedrijfsprocessen van FloraHolland is zeer groot. Daarom stelt FloraHolland jaarlijks

portefeuilles. Aanvullend hierop worden op de vestigingen jaarlijks crisismanagementtrainingen gehouden.

een onderbouwd auditplan op. De audits worden uitgevoerd door FloraHolland zelf en door Ernst & Young.

34 FloraHolland

FloraHolland 35

Verslag van de raad van commissarissen

Verslag van de raad van commissarissen

Verslag van de raad van commissarissen In het jaar 2010 was er één wijziging in de samenstelling van de raad van commissarissen. In plaats van de heer Abel Slippens, die op eigen initiatief uit de raad terugtrad, werd de heer Jan Andreae benoemd. De heren Jos ten Have en Aad van der Knaap werden voor een nieuwe zittingsperiode in de raad herbenoemd. In de vergaderingen van de raad en in het overleg met bestuur en directie werd onder meer gesproken over de ledenbetrokkenheid. De raad van commissarissen onderstreept het belang van een goede relatie tussen veiling en leden en heeft ook aandacht gevraagd voor een goede communicatie en besluitvormingsstructuur. Dit onderwerp krijgt in 2011 vervolgaandacht. De raad heeft een positief oordeel gegeven over het besluit van het bestuur inzake de herijking van de financiële structuur van FloraHolland. In dat kader is de solvabiliteitsnorm verhoogd tot 25 à dertig procent. De norm voor het risicodragend vermogen blijft gelijk (veertig à 45 procent). De winstdoelstelling voor het bedrijf is verhoogd van tien naar vijftien miljoen euro per jaar. De raad van commissarissen heeft kennis genomen van een aantal belangrijke ontwikkelingen en initiatieven, zoals de ontwikkeling van Veiling Rhein-Maas, de overname en integratie van TFA, de operatie chip-it (CC), de ontwikkeling van Tradepark Bremen en de ontwikkeling van Aalsmeer Oost. De raad heeft bovenal veel aandacht besteed aan de samenwerking met bestuur en directie, vooral in het kader van de relatie tussen bestuur, directie en de leden. Tenslotte heeft de raad van commissarissen zich laten informeren en heeft zij meegedacht over de aanpak van de internationalisering, directe stromen en het vervolgtraject daarop, onder leiding van het bureau Roland Berger. De raad is van mening dat bestuur en directie op adequate wijze de juiste onderwerpen aanpakken. Wel heeft de raad de urgentie van een aantal onderwerpen onderstreept en aangedrongen op snelheid. Dit met het oog op de vele veranderingen binnen en buiten de sierteeltsector. Zoals gebruikelijk heeft de raad in 2010 ook haar eigen functioneren besproken. De raad is van mening dat zij evenwichtig is samengesteld en op een goede wijze functioneert en met elkaar samenwerkt.

Advies De raad van commissarissen heeft kennis genomen van de jaarrekening 2010 van FloraHolland die het bestuur heeft opgemaakt en de accountant heeft gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2010 en de winst- en verliesrekening over het boekjaar 2010 met toelichting. De raad stemt in met de opgemaakte jaarrekening en heeft deze dan ook ondertekend. Aan de algemene ledenvergadering wordt voorgesteld de jaarrekening 2010 vast te stellen, het bestuur decharge te verlenen voor het in het boekjaar 2010 gevoerde beleid en de raad van commissarissen decharge te verlenen voor het daarop gehouden toezicht. De commissarissen spreken hun waardering uit tegenover bestuur, directie en medewerkers voor de behaalde resultaten en de wijze waarop het bedrijf in 2010 heeft gefunctioneerd. De raad van commissarissen F.C.W. Briët

H. Benjamins

Voorzitter A.L.J. van der Knaap

J.G.W. Batist

J.W.M. ten Have

J.G. Andreae

Aalsmeer, 28 april 2011

36 FloraHolland

FloraHolland 37

Inleiding op de Jaarrekening

Inleiding op de Jaarrekening

Inleiding op de jaarrekening Algemeen

Opbrengsten

Kosten

De omzet in 2010 is uitgekomen

De opbrengsten 2010 bedragen

De loonkosten 2010 zijn ondanks een

op € 4.130 miljoen (2009: € 3.861

€ 377,9 miljoen (2009: € 379,2

prijseffect van circa 2% licht gedaald

miljoen) wat neerkomt op een

miljoen). De provisieopbrengsten

naar € 186,6 miljoen (2009: € 186,9

stijging van 7% waarvan 6% prijs

zijn gestegen in lijn met de omzet

miljoen). Het aantal fulltime arbeids-

en 1% aangevoerde aantallen. De

rekening houdend met een verlaging

plaatsen (fte’s) is in 2010 gekrompen

opbrengsten zijn ondanks de hogere

van de basisprovisie in 2010 met

naar 3.279 fte’s ultimo 2010 (ultimo

omzet gedaald maar dat komt vooral

0,1% naar 1,4%. De opbrengsten uit

2009: 3.386 fte’s) grotendeels als

door lagere tarieven. Omdat de

heffingen zijn in 2010 lager doordat

gevolg van medewerkers die zijn

kosten ook zijn gedaald, is het opera-

er minder partijen en karren zijn

overgegaan naar de joint venture

tioneel resultaat op niveau gebleven.

aangevoerd en daarnaast is de partij-

Veiling Rhein-Maas. De kosten van

En door goede deelnemingsresul­

heffing in Naaldwijk en Rijnsburg

inhuur (voornamelijk van uitzend-

taten en geen bijzondere lasten dit

verlaagd. De overige opbrengsten

krachten logistiek) waren in 2010

jaar is een goed resultaat onder aan

zijn vooral lager door minder

€ 18,8 miljoen (2009: € 17,4 miljoen).

de streep overgebleven van € 12,3

verhuuropbrengsten emballage en

miljoen (2009: € 5,7 miljoen).

deense containers.

De algemene kosten 2010 zijn met

Winst- en verliesrekening 2010

2009

Opbrengsten Provisie

90,8

87,3

4,0%

Heffingen

109,1

113,0

-3,5%

€ 0,3 miljoen gedaald naar € 84,5

Overige opbrengsten

178,0

178,9

-0,5%

De export is met 5,4% gestegen

miljoen (2009: € 84,8 miljoen) vooral

Totaal opbrengsten

377,9

379,2

-0,3%

voornamelijk naar Midden- en Oost-

door kostenbeheersing en omdat er

186,6

186,9

-0,2%

Algemene kosten

84,5

84,8

-0,4%

Afschrijvingen

77,5

75,0

3,3%

17,4

20,9

-16,7%

366,0

367,6

-0,4%

Operationeel resultaat

11,9

11,6

Bijzondere lasten

0,0

-4,0

Resultaat voor belasting

11,9

7,6

landen zijnde België, Duitsland en het

Resultaat deelnemingen

Verenigd Koninkrijk.

De bijdrage van de deelnemingen aan

De afschrijvingskosten zijn in 2010

het resultaat 2010 van FloraHolland

gestegen naar € 77,5 miljoen (2009:

bedraagt € 3,0 miljoen (2009: € 0,4

€ 75,0 miljoen) door ingebruikname

miljoen) voornamelijk door verkoop

van een aantal grote investeringen

Rentelasten

van grond.

(zie ‘vaste activa en investeringen’)

Totaal kosten

Europa en naar de belangrijke kern-

geen extra voorzieningen nodig waren.

Kosten Loonkosten

en door extra afwaardering van activa voor in totaal € 4,3 miljoen (2009: € 2,5 miljoen). De extra afwaardering betreft voornamelijk niet modificeerbare karren. De rentelasten 2010 zijn gedaald door de lage korte termijn rente. In totaal daalden de kosten van

Resultaat deelnemingen

3,0

0,4

Vennootschapsbelasting

-2,6

-2,3

Resultaat na belasting

12,3

5,7

€ 367,6 miljoen in 2009 tot € 366 miljoen in 2010.

38 FloraHolland

FloraHolland 39

Inleiding op de Jaarrekening

Inleiding op de Jaarrekening

Ratio’s Het financieringsbeleid is erop gericht de solvabiliteit en het risicodra-

Balans

gend vermogen tussen de band-

Overzicht vermogenspositie: (x € 1 miljoen) 31-12-2010

31-12-2009

Activa Vaste activa Vlottende activa Totaal

De vaste activa zijn met € 5,7 miljoen

Door het bestuur zal aan de alge-

In 2010 is € 3,5 miljoen uitbetaald

afgenomen tot een boekwaarde van

mene ledenvergadering worden

aan participatiereserves. Ondanks

€ 855,5 miljoen ultimo 2010. Het

voorgesteld om het nettoresultaat

deze uitbetaling is de solvabiliteit

85,7

62,3

saldo van investeringen en desin-

van € 12,3 miljoen in de coöperatie

eind 2010 gestegen met 0,5% naar

941,2

923,5

vesteringen in 2010 bedraagt € 75,0

te houden, deels toe te voegen aan

22,9%.

miljoen. Belangrijke investeringen

de participatiereserve en deels aan

2010 betreffen de uniforme

de algemene reserve.

De gezonde positie van het risicodra-

stapelwagen, investeringen in gebou-

Bij de toevoeging aan de participa-

gend vermogen maakt het mogelijk

wen onder andere in brandveiligheid

tiereserve wordt uitgegaan van een

om van de in 2010 ingehouden

en een geluidswal, kloksystemen,

vergoeding van 1,5% over het uit-

liquiditeitsheffing van € 38 miljoen,

interne transportmiddelen, ICT en

staande saldo en een toevoeging van

de helft (€ 19,0 miljoen) te restitue-

meermalige emballage. De desinves-

7,0 % van de betaalde ledenprovisie.

ren aan de leden, waarmee de ratio

137,6

136,1

Participatiereserve

55,9

56,7

Wettelijke en overige reserves

9,5

8,3

Resultaat boekjaar

12,3

5,7

215,3

206,8

teringen betreffen voornamelijk de

risicodragend vermogen uitkomt op

activa van vestiging Venlo.

46,8%.

224,9

235,8

440,2

442,6

14,0

19,7

Overige langlopende schulden

109,8

115,9

Kortlopende schulden

377,2

345,3

Toevoeging aan de algemene reserves

941,2

923,5

Bijschrijving op de participatiereserve:

Risicodragend vermogen

40-45% te krijgen en/of te houden.

861,2

Algemene reserve

Leden- en aanvoerdersleningen

Bestemming van het resultaat

855,5

Passiva

Eigen vermogen

breedte van 25-30% respectievelijk

Vaste activa en investeringen

(x € 1 miljoen) Voorzieningen

Totaal Ratio's Solvabiliteit ratio

22,9%

22,4%

Ratio risicodragend vermogen

46,8%

47,9%

40 FloraHolland

6,1

Bijschrijving over de ontvangen provisie 2010

7,0%

5,3

Over de stand ultimo 2010

1,5%

0,9

Totaal resultaat na belastingen

12,3

FloraHolland 41

Jaarrekening

Jaarrekening

Balans per 31 december 2010 (Voor verwerking voorstel resultaatbestemming) (bedragen x € 1.000) Activa

Passiva 31-12-2010

31-12-2009

Vaste activa

31-12-2010

31-12-2009

Eigen vermogen Algemene reserve Reserve rechtspersonen

Materiële vaste activa

136.129

2.635

2.635

55.865

56.719

Bedrijfsgebouwen en -terreinen

573.079

595.993

Installaties en inventaris

173.866

174.165

Wettelijke reserve deelnemingen

6.887

5.590

78.982

58.256

Resultaat boekjaar

12.320

5.740

825.927

828.414

215.282

206.813

Voorziening personeelsbeloningen

3.450

3.450

Overige voorzieningen

10.515

16.204

13.965

19.654

168.818

177.366

18.740

17.116

11.759

10.808

Terreinen en bedrijfsmiddelen in uitvoering

Financiële vaste activa Deelnemingen Vorderingen op deelnemingen Overige vorderingen

Participatiereserve

137.575

Voorzieningen 22.259

29.098

2.171

2.079

5.138

1.616

29.568

32.793

Vlottende activa

Langlopende schulden Ledenlening (1) Liquiditeitsbijdrage (1)

Vorderingen Handelsdebiteuren

30.180

25.997

Vrijwillige (leden)lening (1)

Vorderingen op deelnemingen

33.383

21.353

Aanvoerdersleningen (1)

25.558

30.481

Overige vorderingen en overlopende activa

20.804

12.243

Langlopende bankleningen

109.788

115.946

84.367

59.593

334.663

351.717

1.328

2.723

108.366

94.843

Schulden aan leden / niet-leden

81.041

75.974

Schulden aan deelnemingen

11.545

11.754

Overige crediteuren

40.711

32.504

71.211

67.000

64.406

63.264

377.280

345.339

941.190

923.523

Liquide middelen

Kortlopende schulden Kredietinstellingen inclusief aflossingsverplichtingen

Statiegelden Overige schulden en overlopende passiva

Totaal activa

941.190

923.523

Totaal passiva

(1) Achtergestelde leningen. Deze vormen gezamenlijk met het eigen vermogen het aansprakelijk vermogen. Het aansprakelijk vermogen bedraagt ultimo 2010 € 440 miljoen (2009: € 443 miljoen).

42 FloraHolland

FloraHolland 43

Jaarrekening

Jaarrekening

Winst- en verliesrekening 2010

Kasstroomoverzicht 2010

(bedragen x € 1.000)

(bedragen x € 1.000)

2010

2009

2010

Bedrijfsbaten Provisies Contributies

Operationele activiteiten 90.789

87.347

9.064

9.552

Resultaat na belasting

12.320

5.740

Afschrijvingen

77.471

74.987

89.791

80.727

-7.646

-34.691

82.145

46.036

Investeringen in materiële vaste activa

-76.120

-50.784

Investeringen in financiële vaste activa

-6.693

-392

Partij- en stapelwagenheffing

84.349

88.131

Transactie- en serviceheffing

24.717

24.942

Emballage

50.702

52.535

Totaal netto kasstroom

Verhuur stapelwagens en dc's

26.668

26.750

(mutatie werkkapitaal en voorzieningen)

51.010

51.417

Verhuur onroerend goed Diverse opbrengsten

2009

40.649

38.529

377.948

379.203

Kasstroom uit operationele activiteiten Investeringsactiviteiten

Bedrijfslasten Salarissen

151.631

152.338

Sociale lasten

20.148

19.271

Desinvesteringen in financiele vaste activa

3.097

-

Pensioenlasten

14.805

15.391

Desinvesteringen in materiële vaste activa

1.136

9.774

Afschrijvingen

77.471

74.987

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

-78.580

-41.402

-

4.000

84.546

84.775

348.601

350.762

Mutatie rekening courant krediet

16.404

-12.434

Opgenomen langlopende leningen

20.000

36.428

29.347

28.441

Aflossing langlopende leningen

-29.039

-33.048

Liquiditeits- en kapitaalsbijdragen

38.689

35.940

Bijzondere lasten Overige bedrijfslasten

Bedrijfsresultaat Financiële baten en lasten Rentelasten en soortgelijke kosten Rentebaten en soortgelijke opbrengsten

Financieringsactiviteiten

Vrijwillige (leden)lening -18.617

-21.935

1.159

1.083

-17.458

-20.852

11.889

7.589

Resultaat deelnemingen

2.984

457

Vennootschapsbelasting

-2.553

-2.306

12.320

5.740

Terugbetaling ledenlening Terugbetaling participatiereserve en kapitaalsbijdrage Overige mutaties Kasstroom uit financieringsactiviteiten

Resultaat voor belasting

Resultaat na belasting

44 FloraHolland

Mutatie liquide middelen

951

-674

-42.509

-23.258

-9.467

-6.945

11

-5

-4.960

-3.996

-1.395

638

FloraHolland 45

Jaarrekening

Jaarrekening

Toelichting algemeen Coöperatieve Bloemenveiling FloraHolland UA, hierna te noemen FloraHolland, is een coöperatie met een uitgesloten aansprakelijkheid voor haar leden. De coöperatie heeft ten doel de behartiging van de belangen van haar leden door bevordering van de afzet van sierteeltproducten in de meest ruime zin van het woord. Leden van de coöperatie kunnen zijn natuurlijke personen en rechtspersonen die één of meer bedrijven uitoefenen waarin sierteeltproducten worden geteeld. De coöperatie is statutair gevestigd te Aalsmeer met het kantooradres Legmeerdijk 313, 1430 BA Aalsmeer, Nederland.

Deelnemingen In de organisatiestructuur heeft FloraHolland er voor gekozen de activa die direct dienstbaar zijn aan haar kernactiviteiten onder te brengen in de coöperatie. De niet direct aan het veilingbedrijf dienstbare activiteiten zijn, evenals een aantal financiële belangen, onder­gebracht in deelnemingen. Onder deze deelnemingen bevinden zich deelnemingen waarin FloraHolland een overwegende zeggenschap heeft. Echter vanwege de beperkte financiële betekenis van deze deelnemingen in relatie tot het totaal van de activa en passiva van de coöperatie is geen geconsolideerde jaarrekening opgemaakt. De impact op de solvabiliteitsratio, indien wel volledig zou zijn geconsolideerd, is 1,3% (2009: 0,6%). Onder de overige gegevens bij de jaarrekening is een overzicht opgenomen met de belangrijkste deelnemingen. De jaarrekening van FloraHolland is op 28 april 2011 door het bestuur van de coöperatie opgemaakt en op 28 april 2011 door de raad van commissarissen goedgekeurd. De jaarrekening wordt ter vaststelling voorgelegd aan de algemene ledenvergadering op 9 juni 2011. De in de toelichting opgenomen bedragen luiden in duizenden euro’s, tenzij anders vermeld.

46 FloraHolland

FloraHolland 47

Jaarrekening

Jaarrekening

Grondslagen voor waardering, resultaatbepaling en kasstroom­bepaling Algemeen

Voorziening personeelsbeloningen

De jaarrekening van FloraHolland is opgesteld op basis van de wettelijke bepalingen opgenomen in Titel 9, Boek 2 BW. Pensioenen De vergelijkende cijfers 2009 zijn aangepast in de jaarrekening over 2010 vanwege een andere presentatie van de posten herwaarderingsreserve (-/- € 0,4 miljoen), wettelijke reserve deelnemingen (+ € 4,7 miljoen) en algemene reserve

Uit hoofde van de pensioenregeling van FloraHolland bestaat geen verplichting op balansdatum die als voorziening dient

(-/- € 4,3 miljoen). Tevens zijn in de winst- en verliesrekening de posten emballage en overige bedrijfskosten aangepast in verband met de overname van de activiteiten van Sivepo.

De met belanghebbenden overeengekomen vaste premiestorting in het pensioendepot van de verzekeraar wordt in de

te worden verantwoord. jaar­rekening aangemerkt als pensioenlast. Daarnaast is een voorwaardelijke indexatieverplichting afgesproken waarbij de mate van indexatie gerelateerd is aan de dekkingsgraad van het pensioendepot.

Grondslagen voor waardering De in de jaarrekening gehanteerde grondslagen voor waardering zijn gebaseerd op een stelsel van bepaling van vermogen

Jubilea

en resultaat dat uitgaat van historische kosten.

De voorziening jubilea is opgebouwd door aan verstreken dienstjaren toe te rekenen kosten van toekomstige jubileum­ uitkeringen, rekening houdend met de kans op tussentijdse uitdiensttreding en overlijden.

Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen historische kostprijs of vervaardigingprijs, verminderd met cumulatieve

Overige schulden en overlopende passiva

afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen.

Statiegeldverplichtingen worden opgenomen tegen de statiegeldwaarde van de op balansdatum in omloop zijnde meermalige emballage onder aftrek van een geraamd bedrag voor in omloop weggebleven emballage.

Immateriële vaste activa Immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen kostprijs, zijnde de verkrijgings- of vervaardigingprijs, verminderd met

Overige activa en passiva

cumulatieve afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen.

Alle overige activa en passiva zijn opgenomen tegen de nominale waarde.

Financiële vaste activa Deelnemingen waarbij invloed van betekenis op het financiële en zakelijke beleid wordt uitgeoefend worden gewaardeerd

Grondslagen voor resultaatbepaling

tegen nettovermogenswaarde onder aftrek van nodig geachte afwaarderingen wegens duurzame waardeverminderingen.

Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Winsten worden verantwoord voor zover

Deelnemingen waarbij geen invloed van betekenis op het financiële en zakelijke beleid wordt uitgeoefend worden gewaardeerd

zij op de balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar worden

tegen verkrijgingprijs onder aftrek van nodig geachte afwaarderingen wegens duurzame waardeverminderingen. De deel­

verwerkt indien en voor zover deze voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden.

nemingen waar FloraHolland een belang in heeft, zijn ondergebracht in groepsmaatschappijen. Onder de financiële vaste activa opgenomen vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde, eventueel verminderd

Leasing

met een correctie voor het risico van oninbaarheid.

De beoordeling of een overeenkomst een lease bevat, vindt plaats op grond van de economische realiteit op het tijdstip van het aangaan van het contract. Het contract wordt aangemerkt als een lease-overeenkomst als de nakoming van de

Vorderingen en liquide middelen

overeenkomst afhankelijk is van het gebruik van een specifiek actief of de overeenkomst het recht van het gebruik van

Vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde onder aftrek van een correctie wegens het risico

een specifiek actief omvat. In geval van operationele leasing worden de leasebetalingen lineair over de leaseperiode ten

van oninbaarheid.

laste van de winst-en-verliesrekening gebracht.

Voorraden eenmalige emballage zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs dan wel lagere marktwaarde. Gezien de geringe omvang van deze voorraden zijn deze opgenomen onder overige vorderingen en overlopende activa.

Afschrijvingen

Vorderingen en liquide middelen staan ter vrije beschikking van de coöperatie.

De afschrijvingen geschieden tijdsevenredig op basis van de verwachte economische levensduur. Op aanschaffingen in het verslagjaar wordt tijdsevenredig afgeschreven.

Voorzieningen Voorzieningen worden gevormd voor verplichtingen en verliezen die op balansdatum bestaan en waarvan de omvang onzeker is, maar op betrouwbare wijze is in te schatten. De omvang van de voorziening wordt bepaald door middel van schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de desbetreffende verplichtingen en verliezen af te wikkelen.

48 FloraHolland

FloraHolland 49

Jaarrekening

Jaarrekening

Rentelasten

Kredietrisicobeheer

FloraHolland maakt gebruik van financiële instrumenten voor afdekking van een deel van het renterisico. Deze financiële

Met kredietinstellingen zijn ten aanzien van bancaire financiering en de voorwaarden waaronder deze ter beschikking wordt

instrumenten worden tegen kostprijs in het resultaat verwerkt.

gesteld nadere afspraken gemaakt omtrent de kredietwaardigheid. FloraHolland voldoet op balansdatum ruimschoots aan de in dit kader gestelde eisen. Voor de bancaire financiering zijn geen overige zekerheden gesteld.

Resultaat deelnemingen Van deelnemingen die gewaardeerd zijn tegen nettovermogenswaarde wordt het aandeel in het resultaat van de deelneming

Debiteurenrisicobeheer

in de winst- en verliesrekening verantwoord. Voor zover er niet op nettovermogenswaarde wordt gewaardeerd, betreft het

Om het debiteurenrisico te beheersen wordt dit voortdurend bewaakt. De activiteiten uit hoofde van dienstverlening zijn

resultaat de in het verslagjaar ontvangen dividenden en eventuele waardeveranderingen.

dusdanig over een grote groep klanten gespreid dat er geen sprake is van een grote concentratie van het debiteurenrisico. Een overwegend deel van het debiteurenrisico wordt afgedekt door (on) beperkte non-storno verklaringen en een krediet­

Belastingen

verzekeringspolis ingeval er een 14 dagen krediet wordt verstrekt voor FloraHolland Connect aankopen.

De belastingen worden berekend op basis van het verantwoorde resultaat, rekening houdend met fiscaal vrijgestelde posten en geheel of gedeeltelijk niet-aftrekbare kosten. Voor belastbare of verrekenbare tijdelijke verschillen wordt een latente belastingverplichting of latente belastingvordering opgenomen.

Aansprakelijkheid leden van de coöperatie FloraHolland heeft een statutaire uitsluiting van aansprakelijkheid van haar leden. Dit betekent dat de leden van de coöperatie

Presentatie

geen aansprakelijkheid hebben voor niet verrekende verliezen anders dan de bij de coöperatie uitstaande financiering in de

Voor de presentatie van de winst- en verliesrekening is omwille van het inzicht daarin afgeweken van de voorgeschreven

vorm van een participatiereserve en achtergestelde ledenlening.

modellen in het besluit modellen jaarrekening vanwege het bijzondere karakter van de bedrijfsactiviteiten van de coöperatie. De uit het resultaat gevormde participatiereserve die op naam staat van haar leden is onderdeel van het eigen vermogen van de coöperatie. Een uit een positief jaarresultaat gevormde jaarlaag in de participatiereserve kan, op voorstel van het bestuur van

Grondslagen voor kasstroombepaling

de coöperatie en na goedkeuring door de algemene ledenvergadering, na twintig jaar betaalbaar worden gesteld.

Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De liquide middelen in het overzicht bestaan uit direct beschikbare geldmiddelen. Ontvangsten en uitgaven uit hoofde van rente en belastingen zijn opgenomen onder de kasstroom

Daarnaast neemt ieder lid van de coöperatie deel in de ledenlening door een op voorstel van het bestuur door de algemene

uit operationele activiteiten.

ledenvergadering vast te stellen percentage van de via de coöperatie door de leden af te rekenen producten. De ledenlening is achtergesteld bij vorderingen van crediteuren en verschaffers van vreemd vermogen. De uitkering van de ledenlening kan

Derivaten en financiële risico’s

op voorstel van het bestuur en na goedkeuring door de algemene ledenvergadering, na het verstrijken van de looptijd van de betreffende jaarlagen, worden vervroegd of uitgesteld.

Derivaten FloraHolland houdt geen financiële instrumenten voor handelsdoeleinden en geeft deze ook niet uit. Valutarisicobeheer Transacties in vreemde valuta vinden slechts in beperkte mate plaats. Ook activa en passiva luiden doorgaans in euro’s. Uit dien hoofde is het valutarisico beperkt. Renterisicobeheer FloraHolland heeft een voorzichtig beleid ten aanzien van renterisico’s. FloraHolland volgt de marktrenteontwikkelingen intensief. Het beleid is dat het grootste deel van het renterisico wordt afgedekt met renteswaps. De renteswaps maken deel uit van een effectieve hedge-relatie waarbij kostprijshedge-accounting wordt toegepast.

50 FloraHolland

FloraHolland 51

Jaarrekening

Jaarrekening

Toelichting op de balans per 31 december 2010 Vaste activa Materiële vaste activa

Financiële vaste activa

De samenstelling van de boekwaarde per balansdatum en het verloop zijn als volgt:

De samenstelling van de boekwaarde per balansdatum en het verloop zijn als volgt: Terreinen en bedrijfs­ middelen in uitvoering

Bedrijfsgebouwen en terreinen

Installa­ties en inventaris

595.993

174.165

58.256

828.414

4.149

31.345

40.626

76.120

10.993

8.861

-19.854

-

-48

-1.042

-46

-1.136

-38.008

-39.463

-

-77.471

-22.914

-299

20.726

-2.487

573.079

173.866

78.982

825.927

Stand per 1 januari 2010 Investeringen Overboekingen Desinvesteringen Afschrijvingen

Stand per 31 december 2010

Vorderingen op deel­ nemingen

Deel­ nemingen

Totaal Stand per 1 januari 2010

29.098

Overige vorderingen

2.079

Totaal

1.616

32.793

Resultaat deelnemingen 2010

2.984

-

-

2.984

Herstructurering

-9.823

-

-

-9.823

-

92

3.522

3.614

-6.839

92

3.522

-3.225

22.259

2.171

5.138

29.568

Mutatie leningen 2010

Stand per 31 december 2010

Deelnemingen Cumulatieve aanschafwaarden

1.153.108

649.231

78.982

1.881.321

Cumulatieve afschrijvingen

580.029

475.365

-

1.055.394

Stand per 31 december 2010

573.079

173.866

78.982

825.927

FloraHolland heeft een direct 100% belang in de volgende vennootschappen: FH Diensten Holding B.V.

gevestigd te Naaldwijk

FH Vastgoed Holding B.V.

gevestigd te Naaldwijk

FH Deelnemingen Holding B.V.

gevestigd te Naaldwijk

De post herstructurering betreft voornamelijk de overdracht van de aandelen Hobaho Horti Groep B.V. en Plantion Holding B.V. van FloraHolland naar FH Diensten Holding B.V en FH Deelnemingen Holding B.V. De terreinen en bedrijfsmiddelen in uitvoering betreffen voornamelijk aangekochte terreinen die per balansdatum nog niet in gebruik genomen zijn op de locaties Naaldwijk en Aalsmeer.

Voor een overzicht van de deelnemingen wordt verwezen naar de overige gegevens.

Materiële vaste activa worden afgeschreven op basis van de geschatte economische levensduur:

Transacties met verbonden partijen:

- Bedrijfsgebouwen, afschrijving is 3% tot 20% per jaar.

Alle transacties met verbonden partijen, waaronder die met de hiervoor vermelde deelnemingen, hebben plaatsgevonden

- Installaties en inventaris, afschrijving is 3% tot 50% per jaar.

tegen marktconforme condities. De transacties betreffen onder andere financieringstransacties (FH Vastgoed Holding B.V.,

- Terreinen en bedrijfsmiddelen in uitvoering worden niet afgeschreven.

FH Diensten Holding B.V. en FH Deelnemingen Holding B.V.). Voorts worden er diensten verleend onder meer op het gebied van management, projectondersteuning, automatisering en relatiemanagement (Greenparc Ontwikkeling B.V., HortiBizz B.V.,

De verzekerde waarde van de gebouwen bedraagt € 1.618 miljoen.

FloraHolland Flower Combination B.V., ATS België cvba en Veiling Rhein-Maas).

Onder investeringen zijn begrepen uitgaven betreffende aankoop terreinen, de uniforme stapelwagen, investeringen in gebouwen onder andere ten behoeve van de brandveiligheid en kloksystemen.

52 FloraHolland

FloraHolland 53

Jaarrekening

Jaarrekening

Vorderingen op deelnemingen

Reserve rechtspersonen

Deze vordering betreft een in 1999 aan Hobaho Horti Groep B.V. verstrekte achtergestelde lening van € 1,5 miljoen. Tevens is onder deze post begrepen een lening van € 0,7 miljoen op Plantion Holding B.V.

Deze in artikel 32 van de statuten bedoelde ‘reserve rechtspersonen’ is in voorgaande jaren gevormd uit het met leden-

Over beide leningen wordt een zakelijke rente berekend.

rechtspersonen verrekende vennootschapsbelastingnadeel, voortvloeiende uit de omstandigheid dat de restitutie van veilingprovisie aan ledenrechtspersonen fiscaal niet aftrekbaar is.

Overige vorderingen De post overige vorderingen bestaat uit een verstrekte lening in verband met een afgesloten overeenkomst betreffende Participatiereserve

grondaankopen en vorderingen verband houdende met de productie van de uniforme stapelwagen.

Eigen vermogen

2010 Stand per 1 januari 2010

56.719

Toevoeging resultaat 2009

3.008

Tussentijdse uitbetalingen in 2010 Stand per 1 januari 2010

206.813

Resultaat na belasting 2010

12.320

Participatiereserve, uitgekeerd in 2010 en betaalbaarstelling in 2011

-3.862

Overig Stand per 31 december 2010

-1.511

Uitbetaling in 2011, opgenomen onder kortlopende schulden, jaarlaag 1990 en deel jaarlaag 1995 Stand per 31 december 2010

-2.351 55.865

11 215.282 De participatiereserve wordt geadministreerd ten name van ieder lid afzonderlijk. De opeisbaarheid is geregeld in artikel 31 van de statuten. De participatiereserve bestaat uit de bijschrijvingen 1992 tot en met 2009 van Bloemenveiling Aalsmeer en bijschrijvingen 1991 tot en met 2009 van FloraHolland-oud.

Algemene reserve

Stand per 1 januari 2010 Toevoeging aan wettelijke reserve deelnemingen Toevoeging resultaat 2009 Overig Stand per 31 december 2010

54 FloraHolland

136.129 -1.297 11 2.732 137.575

FloraHolland 55

Jaarrekening

Jaarrekening

Wettelijke reserve deelnemingen

Stand per 1 januari 2010 Overboeking van algemene reserve Stand per 31 december 2010

Overige voorzieningen

Claims, geschillen en rechtszaken

5.590

Herstel­ kosten

Uniforme stapelwagen

Latente belasting verplichting

Totaal

1.297 6.887

De wettelijke reserve deelnemingen is gevormd voor deelnemingen, die gewaardeerd zijn volgens nettovermogenswaarde

Stand per 1 januari 2010

2.924

1.150

8.100

4.030

16.204

Toevoegingen

756

-

-

1.135

1.891

Onttrekking 2010

-675

-783

-4.298

-

-5.756

-1.440

-

-

-384

-1.824

-1.359

-783

-4.298

751

-5.689

1.565

367

3.802

4.781

10.515

Vrijval

maar waarin geen overwegende zeggenschap kan worden uitgeoefend op het dividendbeleid. De wettelijke reserve wordt gevormd voor het deel gelijk aan de wijziging van de waarde van de deelnemingen op grond van het aandeel in het resultaat van de deelnemingen verminderd met uitgekeerde dividenden.

Stand per 31 december 2010

Voorzieningen De voorziening claims is gevormd uit hoofde van geschillen en lopende rechtszaken aangespannen door derden. De voor­ Voorziening personeelsbeloningen

ziening herstelkosten betreft herstel van vloeren in de vestigingen Naaldwijk en Bleiswijk. De voorziening uniforme stapel­

De voorziening personeelsbeloningen ad € 3,5 miljoen heeft betrekking op voorzieningen inzake jubileumuitkeringen. In 2010

wagen betreft infrastructurele kosten voor de invoering van de uniforme stapelwagen.

is voor een gelijk bedrag aan de voorziening toegevoegd als onttrokken. De voorziening personeelsbeloningen heeft een overwegend langlopend karakter.

De voorziening latente belastingverplichting vindt haar oorsprong in verschillen in de commerciële en fiscale waardering van materiële vaste activa en een gevormde kostenegalisatiereserve. De voorziening latente belastingverplichting is gevormd op basis van een vennootschapsbelastingtarief van 25% (2009: 25,5%). In 2010 is € 0,4 miljoen ten gunste van het resultaat verantwoord. De voorziening latente belastingverplichting heeft een overwegend langlopend karakter. De overige voorzieningen hebben een overwegend kortlopend karakter.

56 FloraHolland

FloraHolland 57

Jaarrekening

Jaarrekening

Langlopende schulden

Aanvoerdersleningen

Ledenlening

Stand per 1 januari 2010 Bijschrijving bijdrage 2010 Stand per 1 januari 2010

177.366

Bijschrijving liquiditeitsbijdrage 2009

17.361

Tussentijdse uitbetaling wegens overlijden en uittreding

-6.664

Uitbetaling in 2011, opgenomen onder kortlopende schulden

-19.245

Stand per 31 december 2010

Tussentijdse uitbetaling wegens overlijden en uittreding Uitbetaling in 2011, opgenomen onder kortlopende schulden Stand per 31 december 2010

30.481 1.209 -2.077 -4.055 25.558

168.818 Het saldo per 31 december 2010 betreft de bijschrijvingen over de jaren 2004 tot en met 2010. Tevens zijn hieronder begrepen de bijschrijvingen 2002 en 2003 van Bloemenveiling Aalsmeer. Van het saldo van € 26 miljoen heeft een bedrag van € 8,6 miljoen een looptijd langer dan vijf jaar. Over de aanvoerdersleningen is in 2010 een rente vergoed van 3,4% (2009: 4,3%).

Uitbetaling van de ledenlening is geregeld in artikel 17 van de statuten. Over 2010 is een rente vergoed van 3,4%

De aanvoerdersleningen zijn achtergesteld bij vorderingen van derden. De bijschrijvingen op de aanvoerdersleningen worden

(2009: 4,3%). Het saldo per 31 december 2010 betreft de bijschrijvingen over de jaren 2004 tot en met 2009. Tevens

rentedragend per 1 januari volgend op het jaar van bijschrijving.

zijn hieronder begrepen de bijschrijvingen 2002 en 2003 van Bloemenveiling Aalsmeer. Van het saldo van € 169 miljoen

Voor de bijschrijvingen op de aanvoerdersleningen tot en met jaarlaag 2007 blijven de aflossingstermijnen die destijds golden,

heeft een bedrag van € 77,9 miljoen een looptijd langer dan vijf jaar.

vijf, zeven en tien jaar van toepassing. Vanaf jaarlaag 2008 loopt de aflossingstermijn gelijk aan de aflossingstermijn van de ledenlening (acht jaar).

Als moment van aflossing geldt voor de op 31 december 2007 bestaande jaarlagen de termijn zoals die gold voor FloraHolland-oud (na zeven jaar) en Bloemenveiling Aalsmeer (na negen jaar). Voor jaarlagen vanaf 2008 geldt als aflossingstermijn acht jaar. De lening is achtergesteld bij vorderingen van crediteuren en verschaffers van vreemd vermogen. Liquiditeitsbijdrage De liquiditeitsbijdrage bestaat uit een ingehouden bijdrage van 1% van de productomzet van leden. Aan de algemene ledenvergadering zal worden voorgesteld om 50% van de liquiditeitsbijdrage 2010 (€ 18,7 miljoen) bij te schrijven op de ledenlening. Tevens zal aan de algemene ledenvergadering worden voorgesteld om de overige 50% van de liquiditeits­bijdrage 2010 (€ 18,7 miljoen) in 2011 aan de leden te restitueren. Dit bedrag is opgenomen onder de kortlopende schulden. De liquiditeitsbijdrage is achtergesteld bij vorderingen van crediteuren en verschaffers van vreemd vermogen. Vrijwillige ledenlening De op de vrijwillige ledenlening ingelegde bedragen worden na vijf jaar opeisbaar. De lening is achtergesteld bij vorderingen van crediteuren en verschaffers van vreemd vermogen. Over 2010 is een rente vergoed van 3,9% (2009: 4,8%). Van het saldo van € 11,8 miljoen heeft een bedrag van € 3,8 miljoen een looptijd, langer dan vijf jaar.

58 FloraHolland

FloraHolland 59

Jaarrekening

Jaarrekening

Langlopende bankleningen

Financiële instrumenten Per 31 december 2010 bedraagt de nominale waarde van de renteswapcontracten € 333 miljoen, waarvan € 168 miljoen ter dekking van bankleningen en € 165 miljoen ter dekking van leden- en aanvoerdersleningen. Bij deze swaps wordt een variabele rente ontvangen en een vaste rente betaald.

Stand per 1 januari 2010

115.946

Aflossingsverplichtingen 2011, opgenomen onder kortlopende schulden

-25.908

Additionele aflossing in 2010 Nieuw afgesloten leningen Stand per 31 december 2010

-250

Per 31 december 2010 bedraagt de bankschuld van langlopende en kortlopende leningen € 218 miljoen met een variabele rente. De renteswapcontracten op balansdatum van € 168 miljoen zijn gehedged met een deel van de aangetrokken leningen met een variabele rente. De vaste rente van gemiddeld 3,6% ligt boven het marktniveau ultimo 2010 zodat de reële waarde van de swaps op balansdatum negatief is.

20.000 109.788

Per 31 december 2010 bedraagt het totaal aan leden- en aanvoerdersleningen € 218 miljoen. De rentevergoeding wordt per jaar bepaald en is afgeleid van het rendement op 8-jaars staatsobligaties. De renteswapcontracten op balansdatum van € 165 miljoen ter dekking van deze leningen zijn gehedged met een deel van de betreffende leningen. De vaste rente bedraagt 4,1% ultimo 2010.

Van het totaalbedrag van € 109,8 miljoen heeft € 33,9 miljoen een looptijd korter dan 5 jaar. De aflossingsverplichting 2011 van € 25,9 miljoen is opgenomen onder de kortlopende schulden.

De reële waarde van de gezamenlijke renteswapcontracten bedraagt per balansdatum € 15,7 miljoen negatief. Het renterisico op de huidige bancaire- en ledenleningen is afgedekt voor meer dan 70% tot en met ultimo 2014.

Kortlopende schulden FloraHolland maakt gebruik van termijncontracten ter afdekking van de kasstroomrisico’s die ontstaan uit de inkoop van Onder schulden aan kredietinstellingen zijn begrepen de aflossingsverplichtingen 2011 van de langlopende bankleningen

aluminium ten behoeve van het project uniforme stapelwagen. Met deze termijncontracten is op balansdatum het kasstroom­

(€ 28,3 miljoen), deze bestaan voor € 25,9 miljoen uit aflossingsverplichtingen 2011 en € 2,4 miljoen doorgeschoven

risico op de inkoop van 500 ton aluminium afgedekt. De reële waarde van de termijncontracten bedraagt per balansdatum

aflossingsverplichtingen 2010. Tevens zijn hieronder begrepen rekening courant kredieten (€ 80,1 miljoen).

€ 0,2 miljoen positief.

Onder de schulden aan leden / niet-leden is tevens begrepen de aflossingsverplichting 2011 van de ledenlening (bijschrijving 2001 Bloemenveiling Aalsmeer; bijschrijving 2003 FloraHolland-oud) en 50% van de liquiditeitsbijdrage 2010. Ook de in 2011 verschuldigde aflossingsverplichtingen aanvoerdersleningen en participatiereserve zijn hieronder begrepen. Onder statiegelden is begrepen de door FloraHolland uitgegeven meermalige emballage. Onder overige schulden en overlopende passiva zijn opgenomen de afrekeningen loonheffing (€ 4,4 miljoen) en vennootschapsbelasting (€ 1,7 miljoen). Tevens is hieronder begrepen de verschuldigde rente aan banken en leden / niet-leden (€ 9,3 miljoen). Liquiditeit De kredietruimte bij banken bedraagt € 137,5 miljoen. Ultimo 2010 was € 80,1 miljoen aan krediet opgenomen.

60 FloraHolland

FloraHolland 61

Jaarrekening

Jaarrekening

Niet uit de balans blijkende verplichtingen Investeringsverplichtingen Met de Gemeente Westland is een overeenkomst afgesloten op basis waarvan FloraHolland zich verplicht de door de Gemeente Westland aangekochte gronden ten behoeve van TPW Mars af te nemen. De verplichting per 31 december 2010 bedraagt € 12,6 miljoen. Per 31 december 2010 bedragen de overige investeringsverplichtingen € 18,6 miljoen. Ten behoeve van een marktpartij is jegens haar bankier een verplichting aangegaan om, met een maximale termijn van 4 jaar, tot terugkoop van geleverd onroerend goed over te gaan tegen een marktconforme prijs. De maximale verplichting bedraagt € 3,8 miljoen. Leaseverplichtingen Per 31 december 2010 bedragen de leaseverplichtingen met een looptijd kleiner dan 1 jaar € 2,2 miljoen en met een looptijd van 1 tot en met 5 jaar € 3,2 miljoen. Huurverplichtingen Per 31 december 2010 bedragen de huurverplichtingen € 8,7 miljoen, waarvan € 2,2 miljoen korter dan een jaar. Overige dienstverleningscontracten Per 31 december 2010 bedragen deze verplichtingen € 50,0 miljoen, waarvan € 15,4 miljoen een looptijd korter dan een jaar. Fiscale eenheid FloraHolland vormt voor de vennootschapsbelasting niet langer een fiscale eenheid met dochtermaatschappijen. Deze fiscale eenheid is in 2010 beëindigd. Ultimo 2010 is FloraHolland zelfstandig belasting­plichtig voor de vennootschapsbelasting. Voor de BTW vormt FloraHolland een fiscale eenheid met haar dochtermaatschappijen FH Diensten Holding B.V., FH Participaties B.V., FloraHolland Flower Combination B.V., Flowerdome B.V., Groen Groep Eelde B.V., Siervast B.V. en FH Boskoop B.V. Elk van de tot de fiscale eenheid behorende entiteiten is hoofdelijk aansprakelijkheid voor de BTW-schulden van de gehele fiscale eenheid.

62 FloraHolland

Jaarverslag FloraHolland 2010 63

Jaarrekening

Jaarrekening

Toelichting op de winst- en verliesrekening 2010 Bedrijfslasten

Omzet (x € 1 miljoen) 2010

2009

Salarissen

Klokomzet Aalsmeer

1.190

1.131

Naaldwijk

796

771

Rijnsburg

360

343

Venlo*

63

69

Salarissen eigen werknemers

Bleiswijk

58

60

Personeel derden

Eelde

28

28

Totaal Klokomzet

2.495

2.402

FloraHolland Connect

1.635

1.459

Totaal omzet FloraHolland

4.130

3.861

2010

2009

132.814

134.932

18.817

17.406

151.631

152.338

Remuneratie bestuur, raad van commissarissen en directie Voor de remuneratie van het bestuur is een bedrag van € 604 duizend (2009: € 754 duizend) in de personeelskosten

* Klokomzet Venlo tot en met 26 november 2010.

begrepen. De remuneratie voor de regiobesturen bedraagt € 152 duizend (2009: € 154 duizend). De remuneratie van de raad van commissarissen is in de personeelskosten opgenomen voor een bedrag van € 122 duizend (2009: € 128 duizend). De bedragen voor de remuneratie en de pensioenlasten van de directie van in totaal € 1.463 duizend (2009: € 1.428 duizend)

Het totaalaandeel Klok bedroeg in 2010 60,4% (2009: 62,2%). Het aandeel Connect bedroeg in 2010 39,6% (2009: 37,8%).

worden uitgesplitst in onderstaande tabel.

De omzet klokservice is opgenomen onder Connect. Remuneratie directie De omzet gerealiseerd door leden bedroeg in 2010 € 3.740 miljoen (2009: € 3.380 miljoen), de omzet van overige aanvoerders bedroeg in 2010 € 390 miljoen (2009: € 481 miljoen). Vast

Variabel

Pensioen

Totaal

Bedrijfsbaten T.H. Huges

359

54

63

476

Provisie

E.H. Leeuwaarden

234

22

62

318

Ondanks lagere provisietarieven bij Connect is de provisie gestegen als gevolg van een stijging van de omzet.

A.F. Hordijk

234

22

62

318

L.A.C. Buchwaldt Partij- en stapelwagenheffing De inkomsten uit partij- en stapelwagenheffing zijn lager dan in 2009 als gevolg van een lager volume in combinatie met

270

27

54

351

1.097

125

241

1.463

tariefsaanpassingen.

64 FloraHolland

FloraHolland 65

Jaarrekening

Jaarrekening

Tevens is in 2010 een afvloeiingsregeling groot € 0,8 miljoen uitbetaald aan een scheidend directielid. De genoemde variabele

Overige bedrijfslasten:

beloning betreft de in 2010 uitgekeerde beloning betrekking hebbend op het boekjaar 2009. In het boekjaar 2011 zal de Accountantskosten

variabele beloning over 2010 worden uitgekeerd.

Aantal medewerkers en FTE’s ultimo

2010 Aantal medew.

Aantal medew.

FTE’s

FTE’s

Controle op jaarrekening

2010

2009

2010

2009

Overige controlekosten

Vestiging Aalsmeer

1.347

1.315

1.073

1.066

Vestiging Naaldwijk

1.028

1.051

770

791

Vestiging Rijnsburg

516

541

347

359

Vestiging Bleiswijk

150

158

114

120

10

180

7

118

Vestiging Eelde

124

127

76

73

FloraHolland Connect

225

232

209

217

Import

133

108

126

103

Informatisering en automatisering

190

180

178

169

27

23

25

21

215

227

196

206

Financieel economische zaken

57

50

51

44

Human resource management

50

50

42

43

Belastingdruk:

Communicatie, cooperatiezaken en directie

78

68

61

53

Toepasselijk tarief

5

4

4

3

4.155

4.314

3.279

3.386

Vesting Venlo

Concern Logistiek Product- en MarktDiensten

Strategie en ontwikkeling Totaal

2009 260

285

28

7

288

292

Vennootschapsbelasting

2010 Uit hoofde van resultaat boekjaar Mutatie latenties Baten uit voorgaande jaren

Effectieve belastingdruk

2009 3.268

2.122

-384

184

-331

-

2.553

2.306

25,5%

25,5%

17,2%

28,7%

De lagere effectieve belastingdruk in 2010 is het gevolg van deelnemingsresultaten (-5,1%), correcties uit voorgaande boek­ jaren (-4,3%), deels gecompenseerd door niet aftrekbare kosten (+1,1%). Afschrijvingen Onder afschrijvingen zijn begrepen bijzondere waardeverminderingen in verband met buiten gebruik stellingen € 4,3 miljoen.

Het bestuur, B.C. Oosterom

C.A.M de Wit

E.D. van den Beukel

Voorzitter

Bestuurslid

Bestuurslid

H.P.S. Persoon

Th.J. van der Houwen

J. Elstgeest

Vice-voorzitter

Bestuurslid

Bestuurslid

M.P.E. Ammerlaan

L.G.M. Bouman

G. van der Pligt

Secretaris

Bestuurslid

Bestuurslid

Aalsmeer, 28 april 2011 66 FloraHolland

FloraHolland 67

Overige gegevens

Overige gegevens

Overige gegevens Statutaire bepalingen resultaatbestemming Omtrent de bestemming van het resultaat is in artikel 30 van de statuten van de coöperatie het volgende bepaald: Artikel 30 1. Indien uit de exploitatierekening blijkt van een batig saldo, stelt de algemene vergadering, op voorstel van het bestuur, vast of dit saldo dan wel welk gedeelte daarvan, wordt toegevoegd aan de algemene reserve en welk gedeelte voor uitkering of toevoeging aan benoemde reserve(s) als hierna vermeld, beschikbaar is. Indien niet het gehele batig saldo wordt toegevoegd aan de algemene reserve, wordt eerst bepaald welk gedeelte daarvan wordt toegevoegd aan de participatiereserve middels bijschrijving op de participatierekeningen van de leden en van hen wier lidmaatschap eindigde in of aan het einde van het betrokken boekjaar. Deze bijschrijving geschiedt naar verhouding van de door ieder van hen in het betrokken boekjaar verschuldigd geworden provisie. 2. Uit het batig saldo of hetgeen hiervan resteert na toepassing van het bepaalde in het vorige lid, kan door de algemene vergadering op voorstel van het bestuur, aan de participatierekeningen van de leden, als vergoeding worden toegevoegd een percentage van het bedrag van de participatierekeningen naar de stand per de laatste dag van het betrokken boekjaar (‘participatievergoeding’), behoudens voor zover uit het elders in deze statuten bepaalde anders voortvloeit. Het percentage zal niet hoger zijn dan het in lid 2 van artikel 17 bedoelde percentage. 3. E  en na toepassing van het vorige lid resterend batig saldo kan de algemene vergadering op voorstel van het bestuur ten goede doen komen aan de leden en aan degenen wier lidmaatschap in of aan het einde van het betreffende boekjaar eindigde, hetzij door uitkering, hetzij door bijschrijving op het tegoed van ieders ledenlening, hetzij deels door uitkering en deels door zodanige bijschrijving. Het aldus aan de (oud-)leden ten goede komende komt aan ieder van hen ten goede naar evenredigheid van de door hen in het betreffende boekjaar verschuldigd geworden provisie.

68 FloraHolland

FloraHolland 69

Overige gegevens

Overige gegevens

Bestemming van het resultaat

Overzicht deelnemingen

Met inachtneming van de statutaire bepalingen stelt het bestuur voor om de resultaatbestemming over het boekjaar 2010

FloraHolland heeft een volledig of gedeeltelijk belang in de volgende vennootschappen:

als volgt te verwerken: Door het bestuur zal aan de algemene ledenvergadering worden voorgesteld om het nettoresultaat van € 12,3 miljoen in de coöperatie te houden, deels toe te voegen aan de participatiereserve en deels aan de algemene reserve.

FH Diensten Holding B.V.

Vestigingsplaats

Belang %

Naaldwijk

100

Bij de toevoeging aan de participatiereserve wordt uitgegaan van een vergoeding van 1,5% over het uitstaande saldo en

Greenparc Ontwikkeling B.V.

Bleiswijk

100

een toevoeging van 7,0 % van de betaalde ledenprovisie.

FH Boskoop B.V.

Boskoop

100

BSF B.V

Rijnsburg

100

Servi FloraHolland 2002 SL

Valencia, Spanje

100

FH Flower Combination B.V.

Naaldwijk

100

Flower Chain Services B.V.

Aalsmeer

100

VBA 1 B.V.

Aalsmeer

100

Sivepo B.V.

Leiden

100

Hobaho Horti Groep B.V.

Lisse

100

Groen Groep Eelde B.V.

Eelde

100

Flowerdome B.V.

Eelde

FH Participaties B.V.

Naaldwijk

FH Services Colombia

Bogota, Colombia

50

FH Services Kenia Ltd

Nairobi, Kenia

50

BSZ Holding B.V.

de Kwakel

49

HortiBizz B.V.

Honselersdijk

40

Kissit B.V.

Berkel & Rodenrijs

ATS Belgie cvba

Stekene, België

Toevoeging aan de algemene reserve

€

6.120.000

Bijschrijving op de participatiereserve Bijschrijving van 7,0% van de betaalde ledenprovisie 2010

€ 5.300.000

Een participatievergoeding van 1,5% over de participatierekeningen ultimo 2010 Totaal nettoresultaat

€

900.000

€ 12.320.000

De besluitvorming over de bestemming van het batig saldo zal in de algemene ledenvergadering van 9 juni 2011 plaatsvinden.

FH Vastgoed Holding B.V.

70 FloraHolland

100 66,7

37,5 30

Naaldwijk

100

Sierteeltcomplex Venlo B.V.

Venlo

100

Siervast B.V.

Rijnsburg

100

FH Vastgoed I B.V.

Naaldwijk

100

FH Vastgoed III B.V.

Naaldwijk

100

FH Vastgoed V B.V.

Naaldwijk

100

Metz Vastgoed I B.V.

Honselersdijk

90

Metz Vastgoed II B.V.

Honselersdijk

90

Toussaint Vastgoed B.V.

’s-Gravenzande

B&G Poeldijk Vastgoed B.V.

Naaldwijk

Javado Vastgoed B.V.

Naaldwijk

51

TVB Aalsmeer B.V.

de Kwakel

33,3

90 66,7

TVB Naaldwijk B.V.

de Kwakel

33,3

Nieuw HIP O.G. B.V.

Aalsmeer

33,3

FloraHolland 71

Overige gegevens

Overige gegevens



Vestigingsplaats

Belang %

Florazon Vastgoed B.V.

Venlo

33,3

Greenpark Boskoop B.V.

Boskoop

32,8

HBC Beheer B.V.

Naaldwijk

30

Steen voor Steen B.V.

Honselersdijk

25

C&C Bleiswijk Vastgoed B.V.

Bleiswijk

20

Verde Trade Parc B.V.

Honselersdijk

10

FH Deelnemingen Holding B.V.

Naaldwijk

100

Plantion Holding B.V.

Bemmel

35

Veiling Rhein-Maas

Herongen

25

Bleiswijk

50

Greenparc ontwikkeling v.o.f.

72 FloraHolland

Jaarverslag FloraHolland 2010 73

Accountantsverklaring

Accountantsverklaring

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: het bestuur van Coöperatieve Bloemenveiling FloraHolland U.A. te Aalsmeer

Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te

Verklaring betreffende de jaarrekening

brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de coöperatie. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van

Wij hebben de in dit jaarverslag opgenomen jaarrekening 2010 van Coöperatieve Bloemenveiling FloraHolland U.A. te

de coöperatie gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening.

Aalsmeer gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2010 en de winst- en verliesrekening over 2010 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving

Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons

en andere toelichtingen.

oordeel te bieden.

Verantwoordelijkheid van het bestuur

Oordeel betreffende de jaarrekening

Het bestuur van de coöperatie is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat

Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Coöpera-

getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met Titel 9 Boek 2

tieve Bloemenveiling FloraHolland U.A. per 31 december 2010 en van het resultaat over 2010 in overeenstemming met Titel 9

van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW). Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne

Boek 2 BW.

beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.

Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze

Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van

controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden. Dit vereist dat

het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of

wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een

de in artikel 2:392 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het jaarverslag,

redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.

voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW.

Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang

Den Haag, 28 april 2011

bevat als gevolg van fraude of fouten. Ernst & Young Accountants LLP

w.g. J.T. de Hek RA

74 FloraHolland

FloraHolland 75

Colofon

Colofon Tekst:

Afdeling Communicatie

Productie:

Afdeling Communicatie

Meerjarenoverzicht (kengetallen) 2010 Omzet (x € 1 miljoen)

2009

2008

2007

4.130

3.861

4.074

4.063

Opbrengsten (x € 1 miljoen)

378

382

391

387

Totale kosten (x € 1 miljoen)

366

368

381

368

- Loonkosten (x € 1 miljoen)

187

187

191

186

- Algemene kosten (x € 1 miljoen)

84

85

101

94

- Afschrijvingen & rente (x € 1 miljoen)

95

96

89

88

Concept en vormgeving: 707 Brand Communications B.V.

Operationeel resultaat

Fotografie:

Bert Theunissen (portretten),

(voor bijzondere baten/lasten) (x € 1 miljoen)

11,9

11,6

9,2

18,6



Afdeling Communicatie

Resultaat voor belasting (x € 1 miljoen)

11,9

7,6

5,5

3,4

Druk:

True Colours Balanstotaal (x € 1 miljoen)

941

924

953

972

75

41

82

91

Solvabiliteit (%)

22,9

22,4

21,6

21,1

Risicodragend vermogen (%)

46,8

47,9

47,4

45,1

4,1

4,6

4,6

5,1

3.279

3.386

3.555

3.611

4,9

5,1

5,4

5,5

6.615

6.823

6.968

6.957

- Stuks (x 1.000.000)

12.449

12.322

12.469

12.320

- Logistieke transacties (x 1.000)

29.953

30.596

30.681

29.820

8.583

8.865

8.682

8.728

Gemiddelde prijs bloemen (€)

0,21

0,20

0,22

0,23

Gemiddelde prijs kamerplanten (€)

1,53

1,49

1,53

1,53

0,90

0,86

0,78

0,76

© 2011 FloraHolland

Netto-investeringen (x € 1 miljoen)

Kostendekkende provisie (netto in %)* Personeel (FTE’s ultimo) Ziekte verzuim (in %) Activiteiten indices/prijzen - Partijen (x 1.000)

- Karren (x1.000)

Het drukproces van dit jaarverslag voldoet aan de meest strenge eisen op het gebied van milieu en gezondheid. Dit jaarverslag wordt gedrukt op FSC-gecertificeerd papier.

Gemiddelde prijs tuinplanten (€) * Kwekersheffingen minus resultaat voor belasting gedeeld door omzet.

76 FloraHolland

FloraHolland 77

Aalsmeer Legmeerdijk 313 Postbus 1000 1430 BA Aalsmeer T +31 (0)297 39 70 00 F +31 (0)297 39 00 39 E [email protected]

Naaldwijk Middel Broekweg 29 Postbus 220 2670 AE Naaldwijk T +31 (0)174 63 33 33 F +31 (0)174 63 22 22 E [email protected]

Rijnsburg Laan van Verhof 3 Postbus 10 2230 AA Rijnsburg T +31 (0)71 409 44 44 F +31 (0)71 409 45 33 E [email protected]

Bleiswijk Klappolder 130 Postbus 500 2665 ZM Bleiswijk T +31 (0)10 529 77 77 F +31 (0)10 529 78 78 E [email protected]

Eelde Burg. J.G. Legroweg 80 9761 TD Eelde T +31 (0)50 309 77 77 F +31 (0)50 309 10 62 E [email protected]

Veiling Rhein-Maas Veilingstrasse A2 47638 Straelen-Herongen Duitsland T +49 (0)2839-59 32 00 F +49 (0)2839-59 12 11 E [email protected]

www.floraholland.com