JAARVERSLAG OCMW Zwevegem

JAARVERSLAG 2011 OCMW Zwevegem

OCMW Zwevegem – jaarverslag 2011

2

Inhoudsopgave Lijst van figuren en tabellen .......................................................................................................... 7 Voorwoord .................................................................................................................................... 10 1. Bestuur .................................................................................................................................. 11 1.1. 1.2. 1.3. 1.4. 1.5. 1.6. 1.7. 1.8. 1.9. 2.

Identificatie ............................................................................................................................ 11 Huisvesting ............................................................................................................................ 11 Raad voor maatschappelijk welzijn .......................................................................................... 12 Vast Bureau ........................................................................................................................... 13 Overlegcomité ........................................................................................................................ 13 Bijzonder comité voor de sociale dienst .................................................................................... 14 Bijzonder comité bejaardenzorg .............................................................................................. 14 Afgevaardigden van het OCMW ............................................................................................... 15 Organigram en budgethouderschap ......................................................................................... 16

De sociale dienst .................................................................................................................... 17 2.1.

Financiële steunverlening ........................................................................................................ 17

2.1.1. 2.1.2. 2.2.

Sociale tewerkstelling ............................................................................................................. 20

2.2.1. 2.2.2. 2.2.3. 2.2.4. 2.2.5. 2.2.6. 2.2.7. 2.2.8. 2.2.9. 2.2.10. 2.2.11. 2.3.

Werking van de instelling schuldbemiddeling .................................................................... 26 Beknopte beschrijving van het cliënteel ............................................................................ 26 Samenwerking met vzw Schuldbemiddeling Zuid-West-Vlaanderen .................................... 27 Beleidssignalen en –tendensen ........................................................................................ 28

Asielzoekers ........................................................................................................................... 28

2.4.1. 2.4.2. 2.4.3. 2.5.

Tewerkstelling in het kader van art.60§7 van de OCMW-wet.............................................. 20 Doel ............................................................................................................................... 21 Tewerkstellingsplaatsen ................................................................................................... 21 Doorstroming na tewerkstelling artikel 60§7 ..................................................................... 22 Integratiecontracten ........................................................................................................ 22 Arbeidszorg .................................................................................................................... 23 Project Proper Zwevegem ................................................................................................ 24 Wasatelier ...................................................................................................................... 24 Strijkatelier ..................................................................................................................... 24 Food 4 All - Voedselbank ................................................................................................. 25 Financiering .................................................................................................................... 25

Schuldhulpverlening ............................................................................................................... 26

2.3.1. 2.3.2. 2.3.3. 2.3.4. 2.4.

Leefloon ......................................................................................................................... 17 Andere financiële steunverlening ...................................................................................... 18

Financiële steun .............................................................................................................. 28 Illegalen ......................................................................................................................... 30 Het Lokaal Opvang Initiatief (LOI) .................................................................................... 30

Thuisbegeleiding .................................................................................................................... 34

2.5.1.

Doel ............................................................................................................................... 34


3

2.5.2. 2.5.3. 2.6.

Woonbegeleiding .................................................................................................................... 38

2.6.1. 2.6.2. 2.6.3. 2.6.4. 2.6.5. 2.6.6. 2.6.7. 2.6.8. 2.6.9. 3.

Beheer woningen OCMW ................................................................................................. 38 Opvolgen bouwprojecten en subsidieaanvragen ................................................................ 39 Informatie en advies ....................................................................................................... 40 Opdrachten in het kader van de wet op de humanisering van uithuiszettingen .................... 40 Crisisopvang ................................................................................................................... 40 Toekennen van huurwaarborgen ...................................................................................... 41 Toekennen van installatiepremies ..................................................................................... 42 Het Gemeentelijk woonplan ............................................................................................. 42 Projecten betreffende energiezuinig wonen ...................................................................... 42

Sociaal Huis ........................................................................................................................... 44 3.1. 3.2. 3.3.

De projectgroep van het Sociaal Huis....................................................................................... 44 Opdracht van het Sociaal Huis ................................................................................................. 44 Gemeentepunt ....................................................................................................................... 44

3.3.1. 3.3.2. 3.3.3. 3.4.

3.5. 3.6.

Taakinhoud ..................................................................................................................... 45 Coach/verantwoordelijken ............................................................................................... 45 Opbouwwerk en pro-actieve werking ................................................................................ 45

Openbare computerhoeken en digitale kloof ............................................................................ 47 Vrijwilligersbeleid.................................................................................................................... 49

3.6.1. 3.6.2. 3.6.3. 3.6.4. 3.7.

Werkgroep onthaal en loket ............................................................................................. 44 Productencatalogus en meting producten ......................................................................... 45 bbus ........................................................................................................................... 45

Wijk- en opbouwwerker / Preventiewerker ............................................................................... 45

3.4.1. 3.4.2. 3.4.3.

Alle vrijwilligers die actief zijn in Zwevegem in kaart brengen ............................................ 49 Waarderen en stimuleren ............................................................................................... 49 Vrijwilligers beschermen: rekening houden met de verzekerings- en informatieplicht ........... 50 Informatie, promotie, dienstenverlening en coachen vrijwilligers Zorg en Welzijn ................ 50

Preventie - middelen en overlast ............................................................................................. 50

3.7.1. 3.7.2. 3.7.3. 3.7.4. 4.

Doelgroep ....................................................................................................................... 35 Socio-culturele participatie ............................................................................................... 37

Coördinatie preventiebeleid.............................................................................................. 50 Informatie ...................................................................................................................... 51 Preventiemeldpunt .......................................................................................................... 51 Preventie ........................................................................................................................ 52

Thuiszorg ............................................................................................................................... 53 4.1. 4.2. 4.3.

Teamwerking ......................................................................................................................... 53 Opdrachten en doelstellingen .................................................................................................. 53 Poetsdienst ............................................................................................................................ 53

4.3.1. 4.3.2. 4.3.3.

De reguliere poetsdienst .................................................................................................. 54 Poetsdienst met dienstencheques ..................................................................................... 56 Vorming en begeleiding ................................................................................................... 58


4

4.4. 4.5.

Het personenalarmsysteem ..................................................................................................... 58 De maaltijdenbedeling ............................................................................................................ 61

4.5.1. 4.5.2. 4.5.3. 4.5.4. 4.5.5. 4.6. 4.7.

Borgstellingen ........................................................................................................................ 64 Zorgcoördinatie ...................................................................................................................... 67

4.7.1. 4.7.2. 4.7.3. 4.8.

Taakinhoud ..................................................................................................................... 67 Overzicht aanvragen 2011 ............................................................................................... 67 Bezoeken 80- jarigen....................................................................................................... 68

Omkaderende activiteiten ....................................................................................................... 69

4.8.1. 4.8.2. 4.8.3. 4.8.4. 4.8.5. 5.

Maaltijden aan huis ......................................................................................................... 61 Maaltijden in het dienstencentrum ................................................................................... 62 Personeel dienst maaltijden aan huis en dienstencentrum.................................................. 63 Vergelijking met voorgaande jaren ................................................................................... 63 Vorming en begeleiding ................................................................................................... 64

De gemeentelijke zorgtoelage .......................................................................................... 69 De Vlaamse zorgverzekering ............................................................................................ 69 Ouderen InformatiePunt (OIP) ......................................................................................... 69 Boodschappendienst in het kader van de poetsdienst ........................................................ 70 Overlegstructuren – participatieprojecten ......................................................................... 70

Woonzorgcentrum ................................................................................................................. 71 5.1.

Woonzorgcentrum Sint-Amand ................................................................................................ 71

5.1.1. 5.1.2. 5.1.3. 5.1.4. 5.2.

Kortverblijf ............................................................................................................................. 73

5.2.1. 5.2.2. 5.2.3. 5.2.4. 5.3.

De bewoners .................................................................................................................. 73 Zorgbehoevendheid ......................................................................................................... 74 Bewonersbeweging ......................................................................................................... 74 Ligdagprijs ...................................................................................................................... 74

Werking EKA – team. .............................................................................................................. 75

5.3.1. 5.3.2. 5.3.3. 5.3.4. 5.3.5. 5.4. 5.5. 5.6. 5.7.

De bewoners .................................................................................................................. 71 Zorgbehoevendheid ......................................................................................................... 72 Bewonersbeweging ......................................................................................................... 73 Ligdagprijs ...................................................................................................................... 73

Algemene taken .............................................................................................................. 75 Activiteiten animatie 2011................................................................................................ 77 Jaarprogramma 2011 animatie ......................................................................................... 79 Taken van de ergotherapeut binnen WZC Sint-Amand ....................................................... 79 Taken van de kinesitherapeuten binnen WZC Sint-Amand.................................................. 81

Vorming ................................................................................................................................. 83 Teamvergaderingen. ............................................................................................................... 83 Werkgroep uurroosters. .......................................................................................................... 83 Kwaliteitsplanning .................................................................................................................. 84

5.7.1.

Controles op verzorging ................................................................................................... 84


5

5.7.2. 5.8.

Dagverzorgingscentrum .......................................................................................................... 89

5.8.1. 5.8.2. 5.8.3. 5.8.4. 5.9.

De bewoners .................................................................................................................. 91 Zorgbehoevendheid ......................................................................................................... 92 Bewonersbeweging ......................................................................................................... 93 Dagprijs.......................................................................................................................... 93

Ondersteunende diensten ..................................................................................................... 94 6.1. 6.2. 6.3.

7.

De gebruikers ................................................................................................................. 89 De zorgbehoevendheid .................................................................................................... 90 De ligdagprijs.................................................................................................................. 90 Activiteiten ..................................................................................................................... 90

Serviceflats Blyhove I en Blyhove II ......................................................................................... 91

5.9.1. 5.9.2. 5.9.3. 5.9.4. 6.

Bewonersenquêtes .......................................................................................................... 87

Administratie .......................................................................................................................... 94 Centrale keuken ..................................................................................................................... 94 Technische dienst ................................................................................................................... 94

Personeel ............................................................................................................................... 96 7.1. 7.2. 7.3. 7.4. 7.5. 7.6. 7.7. 7.8. 7.9. 7.10. 7.11. 7.12. 7.13.

Aantal personeelsleden ........................................................................................................... 96 Leeftijd en geslacht ................................................................................................................ 97 Opdeling per contracttype en niveau ....................................................................................... 98 Regionale spreiding personeel ................................................................................................. 99 Personeelskost ..................................................................................................................... 100 Vorming ............................................................................................................................... 100 Overuren in rusthuis en keuken ............................................................................................. 100 Ziekteverzuim....................................................................................................................... 101 Sociaal klimaat ..................................................................................................................... 101 Jobstudenten ....................................................................................................................... 101 Functionerings- en evaluatiegesprekken ................................................................................. 102 Rechtspositieregeling OCMW-personeel ................................................................................. 102 Investeren in personeel ........................................................................................................ 102


6

Lijst van figuren en tabellen Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Grafiek Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel

1: Sociale tewerkstelling – evolutie aantal tewerkstellingen art.60§7 ............................................. 20 2: Strijkatelier- aantal ontvangen dienstencheques 2009 – 2010 -2011 ......................................... 25 3: Asielzoekers – evolutie aantal dossiers financiële steun ............................................................ 29 4: Asielzoekers– evolutie financiële steun .................................................................................... 29 5: LOI – samenstelling op 31.12.2011 ......................................................................................... 30 6: LOI - vertrekken uit LOI 2011 ................................................................................................. 33 7: LOI – terugvorderbare en niet terugvorderbare medische kosten 2011 ..................................... 33 8: LOI - evolutie medische kosten ............................................................................................... 34 9: Thuisbegeleiding - aantal kinderen - aantal volwassenen ......................................................... 35 10: Thuisbegeleiding - spreiding dossiers over de deelgemeenten ................................................ 36 11: Woonbegeleiding - overzicht bestemming van de woongelegenheden ..................................... 39 12: Woonbegeleiding - evolutie van het aantal vorderingen tot uithuiszetting ................................ 40 13: Woonbegeleiding - evolutie van het aantal dossiers crisisopvang ............................................ 41 14: Woonbegeleiding - evolutie van het aantal huurwaarborgen ................................................... 41 15: Reguliere poetsdienst – leeftijd gebruikers ............................................................................ 54 16: Reguliere poetsdienst – frequentie van hulp .......................................................................... 55 17: Poetsdienst met dienstencheques – leeftijd gebruikers ........................................................... 56 18: Poetsdienst met dienstencheques – frequentie van hulp ......................................................... 57 19: Poetsdienst met dienstencheques - evolutie aantal gebruikers van poetsdienst ....................... 58 20: Personenalarmsysteem – evolutie van het aantal gebruikers................................................... 59 21: Personenalarmsysteem – leeftijd van de gebruikers ............................................................... 59 22: Maaltijden aan huis – aantal maaltijden geleverd in 2009-2011 .............................................. 62 23: Maaltijden aan huis en in het dienstencentrum – vergelijking met vorige jaren ........................ 64 24: Borgstellingen – evolutie aantal nieuwe aanvragen ................................................................ 65 25: Borgstellingen - steunverlening in eigen en vreemde rusthuizen ............................................. 66 26: Borgstellingen - geldbeheer in eigen en vreemde rusthuizen .................................................. 66 27: WZC - leeftijd en geslacht van de bewoners (op 31.12.2011) ................................................. 71 28: WZC - evolutie van de bezettingsgraad de voorbije jaren ....................................................... 72 29:WZC - zorgbehoevendheid in het woonzorgcentrum (ROB én RVT) .......................................... 72 30: Kwaliteitsplanning - resultaten controles op de zorg .............................................................. 85 31: Kwaliteitsplanning - aantal controles op medicatie ................................................................. 86 32: Kwaliteitsplanning - foutenpercentages controle medicatie ..................................................... 87 33: Personeel - evolutie van het personeelsaantal in koppen en in VTE ........................................ 96 34: Personeel - vergelijking van personeelsaantal per dienst in 2010 en 2011 (telkens op 31 12) ... 97 35: Personeel - leeftijd van het personeel (op 31.12.2011) .......................................................... 97 36: Personeel - gemiddelde leeftijd van de personeelsleden per dienst (op 31.12.2011) ................. 98 37: Persconeel - verdeling mannen en vrouwen (op 31.12.2011) .................................................. 98 38: Personeel - verdeling volgens type contract (op 31.12.2011) .................................................. 98 39: Personeel - verdeling van de weddeschalen (op 31.12.2011) .................................................. 99 40: Personeel - evolutie van het aantal overuren ....................................................................... 100 41: Personeel - ziekteverzuim 2011 .......................................................................................... 101

1: 2: 3: 4: 5: 6:

Leefloon – bedrag en aantal dossiers ........................................................................................ 17 Leefloon – verdeling per deelgemeente ..................................................................................... 18 Leefloon – verdeling volgens geslacht ....................................................................................... 18 Leefloon – verdeling volgens leeftijd ......................................................................................... 18 Financiële steunverlening – steun in speciën ............................................................................. 19 Financiële steunverlening – voorschotten ................................................................................. 19


7

Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel Tabel

7: Financiële steunverlening – tussenkomsten i.v.m. huur ............................................................. 19 8: Financiële steunverlening - diverse tussenkomsten..................................................................... 19 9: Sociale tewerkstelling – te bewijzen arbeidsdagen...................................................................... 21 10: Sociale tewerkstelling – overzicht volgens geslacht en gezinssituatie ......................................... 21 11: Sociale tewerkstelling – tewerkstellingsplaatsen ....................................................................... 22 12: Sociale tewerkstelling – onkostenvergoeding arbeidszorg.......................................................... 23 13: Strijkatelier - aantal ontvangen dienstencheques per jaar ......................................................... 25 14: Schuldhulpverlening - evolutie aantal dossiers ........................................................................ 27 15: Asielzoekers - financiële steun volgens nieuwe categorieën vanaf 01.01.2010 ............................ 28 16: LOI - huidig woningenbestand ................................................................................................ 30 17: LOI- herkomst van de toegewezen asielzoekers ....................................................................... 31 18: LOI – aantal bezettingsdagen 2011 ......................................................................................... 32 19: Thuisbegeleiding - aard van de gezinssamenstelling ................................................................. 35 20: Thuisbegeleiding – leeftijdscategories ...................................................................................... 35 21: Thuisbegeleiding – doorverwijzende diensten .......................................................................... 36 22: Thuisbegeleiding - besteding budget socio-culterele participatie ................................................ 38 23: Woonbegeleiding - overzicht woongelegenheden ..................................................................... 38 24: Sociaal huis - Computerhoek Zwevegem oktober 2010 - juni 2011 ............................................ 47 25: Sociaal huis - Computerhoek Zwevegem - oktober 2011 - juni 2012 .......................................... 48 26: Sociaal huis - Inloopwerking ................................................................................................... 48 27: Reguliere poetsdienst – leefsituatie van de gebruikers .............................................................. 54 28: Reguliere poetsdienst - evolutie prestaties van de poetsvrouwen .............................................. 55 29: Poetsdienst met dienstencheques – leefsituatie van de gebruikers ............................................ 56 30: Poetsdienst met dienstencheques - de prestaties van de poetsvrouwen ..................................... 57 31: Personenalarmsysteem – leefsituatie gebruikers....................................................................... 60 32: Personenalarmsysteem - overzicht oproepen 2010-2011 ........................................................... 60 33: Maaltijden aan huis - overzicht per gemeente .......................................................................... 61 34: Maaltijden in dienstencentrum – aantal verschillende gebruikers ............................................... 62 35: Maaltijden in het dienstencentrum – aantal geboden maaltijden in 2011 .................................... 63 36:Maaltijden in het dienstencentrum - ontbijt en avondmaal 2011 ............................................... 63 37: Zorgcoördinatie - aanvragen volgens gemeente ....................................................................... 67 38: Zorgcoördinatie - aanmelder vraag .......................................................................................... 68 39: Zorgcoördinatie - overzicht reden aanvraag ............................................................................. 68 40: WZC - bezetting ROB- en RVT-bedden..................................................................................... 71 41: WZC - verdeling naar zorgbehoevendheid ROB in percentages (inclusief kortverblijf). ................ 72 42: WZC - verdeling naar zorgbehoevendheid RVT in percentages. ................................................. 72 43: WZC – Evolutie ligdagprijzen ................................................................................................... 73 44: Kortverblijf - bezetting 2011 .................................................................................................. 73 45: Kortverblijf – verdeling naar zorgbehoevendheid ...................................................................... 74 46: Kwaliteitsplanning - indirecte zorg .......................................................................................... 85 47: Kwaliteitsplanning - directe zorg .............................................................................................. 85 48: Kwaliteitsplanning - resultaten controle aftekenen zorgdossier .................................................. 88 49: Blyhove I - situatie bewoners op 31.12.2011............................................................................ 91 50: Blyhove II - situatie bewoners op 31.12.2011 ......................................................................... 92 51: Blyhove I - Leeftijd en geslacht van bewoners op 31.12.2011 ................................................... 92 52: Blyhove II - leeftijd en geslacht van bewoners op 31.12.2011 ................................................... 92 53: Blyhove I - verdeling naar zorgbehoevendheid ......................................................................... 92 54: Blyhove II – verdeling naar zorgbehoevendheid ....................................................................... 93 55: Personeel - aantal personeelsleden per dienst (op 31.12.2011) ................................................. 96


8


9

Voorwoord Na het budget 2012 zit nu ook de rekening 2011 in een nieuw kleedje, dat alles in het kader van het BBC verhaal (de Beleids– en BeheersCyclus). Per beleidsdomein krijgen we het saldo tussen uitgaven en ontvangsten. Wat waarschijnlijk vooral de raadsleden interesseert, je vindt er per ‘kostenplaats’ (de vroeger activiteitencentra uit de NOB) een objectief financieel resultaat. Bij nader toezien kunnen we vaststellen dat, niettegenstaande de aanslepende crisis, de uitgaven sociale dienst quasi op eenzelfde niveau blijven. In vergelijking met ons omringende gemeenten is dat zeer positief. We zien ook dat onze dienstverlening in het kader van de dienstencheques (poetsen) steeds minder financieel aantrekkelijk geworden zijn. Daarom hebben we ook in de loop van 2012 ons strijkatelier reeds stopgezet. Zeer positief is de exploitatie van ons Woonzorgcentrum, dat zo goed als break-even draait, en ook de serviceflats in zijn totaliteit draaien weer positief. Het globale budgettaire resultaat – rekening 2011 – bedraagt € 847.310,38. Dit resultaat halen we mede dankzij de gemeentelijke bijdrage, de verkoop van landbouwgronden en de overschotten op de subsidies LOI (€ 54.292) die enkel kunnen dienen voor de financiering van 7 kleine studio’s voor de opvang van asielzoekers. Op vandaag bedraagt die spaarpot reeds € 669.583,75 (waarbij het overschot 2011 ook is meegerekend). Het gecumuleerd budgettair resultaat (saldo’s uit vorige dienstjaren) bedraagt op vandaag € 5.392.684,65 wat uiteraard zeer positief is, maar we moeten ook goed beseffen dat we vanaf 2013 met de aanvang van de bouwwerken nieuwe linkervleugel rustoord starten die in zijn totaliteit om en bij de € 17 miljoen zullen kosten (incl. de werken voor de tijdelijke units). Daarvan subsidieert VIPA slechts € 7,5 miljoen. Speciale dank aan de financieel beheerder en zijn medewerkers!

Jef Tienpont Voorzitter


10

1. Bestuur 1.1.

Identificatie

OCMW Zwevegem Blokkestraat 29 a 8550 Zwevegem Tel: 056 76 52 00 - Fax: 056 75 81 55 E-mail: [email protected] - Website: www.ocmwzwevegem.be

Voorzitter

Jozef Tienpont Spanjelaan 4 8550 Zwevegem Politieke Partij: CD&V/NV-A

Secretaris

Benedikt Planckaert Wandellaan 3 8710 Wielsbeke

Ontvanger

Sander De Bo Eerste Linie-Regimentstraat 26 8710 Wielsbeke

1.2.

Huisvesting

De ‘administratieve diensten’ van het OCMW zijn gevestigd in de kantoren, gelegen in de Blokkestraat. Daar zijn volgende diensten te vinden:   

Administratieve diensten (financiële dienst, personeelsdienst, secretariaat/administratie, voorzitter en secretaris) Sociale dienst (sectorwerk, thuisbegeleiding, wooncoördinatie, begeleiding LOI, sociaal huis) Thuiszorg (coördinatie poetsdienst, maaltijden, personenalarm, borgstellingen, zorgcoördinatie)

Het Woonzorgcentrum met de ondersteunende diensten is gevestigd in de Otegemstraat 75-77. Daar zijn volgende diensten ondergebracht:     

Rusthuis Dagverzorgingscentrum De Zilverberk (DVC) Centrale keuken Technische dienst Maaltijden in het dienstencentrum en thuisbezorgde maaltijden (opmerking: aanvraag en coördinatie gebeurt wel in de Blokkestraat)

Daarnaast zijn de serviceflats te vinden in de Otegemstraat 77 (Blyhove I) en de Sint-Amandsstraat 4 (Blyhove II) Het officiële adres van het OCMW is Blokkestraat 29 a, 8550 Zwevegem.


11

1.3.

Raad voor maatschappelijk welzijn

In 2011 is de OCMW-raad 13 keer in zitting bijeengekomen. De samenstelling bleef ongewijzigd in 2011. Op 12.07.2011 deelde Pascal Maertens mee ontslag genomen te hebben uit de partij Vlaams Belang. Sindsdien zetelt hij als onafhankelijke. Jozef Tienpont, Voorzitter Benedikt Planckaert, Secretaris Raadsleden: Roos Callewaert Vierkeerstraat 157 8551 Heestert Politieke Partij: CD&V/NV-A

Guido Margodt Slijpe 1 8550 Zwevegem Politieke Partij: Gemeentebelangen

Gilbert Cooleman Ellestraat 245a 8550 Zwevegem Politieke Partij: SP.A

Wim Monteyne Nachtegaalstraat 15 8550 Zwevegem Politieke Partij: CD&V/N-VA

Koen Demeestere Kerkstraat 17 8552 Moen Politieke Partij: CD&V/NV-A

Sofie Dehullu Minister A. De Taeyestraat 21 8550 Zwevegem Politieke Partij: CD&V/NV-A

Myriam Laverge Luxemburglaan 35 8550 Zwevegem Politieke Partij: CD&V/NV-A

Pascale Thibaut St. Denijsplaats 40 8554 Sint-Denijs Politieke Partij: CD&V/NV-A

Pascal Maertens Abeele 38 8550 Zwevegem Politieke Partij: Vlaams Belang – onafhankelijk sedert 12.07.2011

Antoon Vanassche Kastanjeboomstraat 2b 8550 Zwevegem Politieke Partij: Gemeentebelangen

Afgevaardigd schepen: Eliane Spincemaille Vichtestraat 5 8553 Otegem Politieke Partij: CD&V/NV-A


12

1.4.

Vast Bureau

Het Vast Bureau hield 6 zittingen in 2011. Het Vast Bureau telt 4 leden en behandelt de zaken van dagelijks bestuur. Doorgaans gaat het om beleidsvoorbereidende besprekingen (geen beslissingen), bv. in voorbereiding van een overlegcomité OCMW-gemeente. Grote financiële dossiers worden ook voorafgaand aan stemming in de Raad, besproken en geadviseerd door de leden van het Bureau. Het Bureau was net zoals de vorig jaren van de legislatuur als volgt samengesteld: Jozef Tienpont, Voorzitter Benedikt Planckaert, Secretaris Raadsleden: Koen Demeestere Myriam Laverge Antoon Vanassche

1.5.

Overlegcomité

Regelmatig heeft een overleg plaats tussen een delegatie van de gemeente en een delegatie van het OCMW. Aangezien de Voorzitter geen deel uitmaakt van het Schepencollege, zijn dit officiële bijeenkomsten waarbij verplicht een aantal dossiers moeten besproken worden vooraleer er een besluit kan genomen worden door de raad van OCMW en/of gemeente. In 2011 kwam het overlegcomité 6 keer bijeen. Over volgende onderwerpen werd in het Overlegcomité vergaderd (verplicht):    

het het het het

budget, de jaarrekening van het OCMW en het Meerjarenplan tot en met 2013 wijzigen van het arbeidsreglement wijzigen van de rechtspositieregeling vaststellen of wijzigen van de personeelsformatie (bespreking organogram)

Daarnaast werden ook besprekingen gehouden over volgende aangelegenheden:    

grote investeringsdossiers, zoals het Gemeentepunt en het Woonzorgcentrum (financieel-technisch plan werd toegelicht) lokaal sociaal beleid: bespreking van het voortgangsrapport 2008-2010 bespreking intentie tot stopzetting dienstverlening strijkatelier samenwerking tussen beide besturen, concreet ook op vlak van de financiële dienst en de mogelijkheid om een gemeenschappelijke ontvanger aan te stellen

Het Overlegcomité was in 2011 als volgt samengesteld: Delegatie van de gemeente: Claude Vanwelden, Burgemeester Jan Vanlangenhove, Secretaris Dirk Desmet, Schepen Noël Hoogstoel, Schepen Eliane Spincemaille, Schepen


13

Delegatie van het OCMW: Jozef Tienpont, Voorzitter Benedikt Planckaert, Secretaris Koen Demeestere, Raadslid Myriam Laverge, Raadslid Antoon Vanassche, Raadslid

1.6.

Bijzonder comité voor de sociale dienst

In 2011 hield het Bijzonder Comité voor de Sociale Dienst 22 zittingen. Samen met de maatschappelijk werkers behandelt het comité alle aspecten van de sociale hulpverlening. Sedert 1 maart 2011 is volgend vergaderritme van toepassing: Het comité vergadert met een frequentie van tweewekelijkse bijeenkomsten (in principe de 1 ste en 3de donderdag van de maand), met afwisselend behandeling van volgende dossiers: Agenda Comité 1:      

Leefloon Steun Sociale tewerkstelling Verwarmingstoelagen/stookoliepremie Terugvorderingen Varia

Agenda Comité 2:     

Politiek vluchtelingen Lokaal Opvanginitiatief Huisvesting Stookoliepremie Varia

Het bijzonder comité voor de sociale dienst was in 2011 als volgt samengesteld: Jozef Tienpont, Voorzitter Benedikt Planckaert, Secretaris, Wim Goemaere, diensthoofd sociale dienst Raadsleden: Roos Callewaert Gilbert Cooleman Pascale Thibaut De maatschappelijk werkers brengen elk hun eigen kliëntdossiers aan.

1.7.

Bijzonder comité bejaardenzorg

In 2011 hield het bijzonder comité bejaardenzorg 11 zittingen. Samen met de maatschappelijk werkers van de dienst thuiszorg behandelt het alle aspecten van de thuiszorg (poetsdienst, dienst maaltijden, personenalarmsystemen, thuisbegeleiding), alsook alle aspecten van het rusthuis en de serviceflats, samen met de directeur van het Woonzorgcentrum en de Sociale Dienst van het WoonZorgCentrum.


14

Het bijzonder comité bejaardenzorg was in 2011 als volgt samengesteld: Jozef Tienpont, Voorzitter Benedikt Planckaert, Secretaris Ivan Vandenkerckhove, diensthoofd rusthuis en serviceflats Dominique Moreels, diensthoofd thuiszorg Raadsleden: Guido Margodt Wim Monteyne Sofie Dehullu De maatschappelijk werkers wonen de vergadering bij om toelichting te geven bij hun dossiers.

1.8.

Afgevaardigden van het OCMW

Het OCMW heeft vertegenwoordigers in diverse organisaties. Deze vertegenwoordigers kunnen zowel Raadsleden zijn van het OCMW, als personeelsleden. Vertegenwoordigers in het jaar 2011 waren:                  

Lokale Adviescommissie (LAC): Roos Callewaert Plaatselijk Werkgelegenheidsagentschap (PWA): Jozef Tienpont Welzijnsraad: Jozef Tienpont Seniorenraad: Roos Callewaert SEL: Sofie Dehullu LST: Sofie Dehullu Lokaal Gezondheidsoverleg (LOGO): Dominique Moreels Welzijnsconsortium: Jozef Tienpont Bouwmaatschappij Eigen Haard: Koen Demeestere Zuid-West-Vlaamse Sociale Huisvestingsmaatschappij: Roos Callewaert Algemene vergadering VVSG: Jozef Tienpont De Werkwinkel: Fien Lietaer Kringloopcentrum: Wim Goemaere Lokaal Overleg Kinderopvang: Sofie Dehullu Tewerkstellingsforum: Jozef Tienpont Regionaal Centrum Werk en Sociale Economie (RCWSE): Jozef Tienpont – plaatsvervanger: Roos Callewaert Fonds ter Reductie vd Globale Energiekost (FRGE): Jozef Tienpont – plaatsvervanger: Roos Callewaert VZW Schuldbemiddeling Z-W-Vlaanderen: Benedikt Planckaert – plaatsvervanger: Wim Goemaere


15

1.9.

Organigram en budgethouderschap

Raad

Voorzitter

Ontvanger

Secretaris

Algemene administratie Financiële dienst

Budg.houder: Annelies Steen

Centrale keuken

Budg.houder: Herman Platteeuw

Rusthuis Budg.houder: Ivan Vandenkerckhove

Serviceflats Budg.houder: Ivan Vandenkerckhove

Sociale Dienst Budg.houder: Wim Goemaere

Technische Dienst Budg.houder: Johan Descamps

Thuiszorg Budg.houder: Dominique Moreels

Sociaal Huis Budg.houder: Wim Goemaere


16

2.

De sociale dienst

Diensthoofd: 

Wim Goemaere

Lokaal Opvanginitiatief (LOI): De sociale dienst is te bereiken in de lokalen van het OCMW, Blokkestraat 29a te Zwevegem.  056 76 52 00 Openingsuren: elke werkdag van 8u30 tot 12u. Buiten deze uren zijn de maatschappelijk werkers bereikbaar na afspraak. De sociale dienst houdt zitdag op de deelgemeenten. Vanaf 01.09.2011 is volgende regeling van toepassing:    

Heestert: WZC Marialove, Gauwelstraat 24, elke maandag van 10.00 uur tot 11.45 uur; Otegem: OC De Spoele, Scheldestraat 14, bus A, elke dinsdag van 10.00 uur tot 11.45 uur; Moen: Vrije basisschool Moen, afdeling Moense Beekstraat 17, elke donderdag van 9.30 uur tot 11.15 uur; Sint-Denijs: OC Ter Streye, Rodewilgenstraat 2, 8554 Sint-Denijs, elke donderdag van 10.00 uur tot 11.45 uur.

E-mail: [email protected]

2.1.

Financiële steunverlening

2.1.1. Leefloon Het leefloon vervangt sinds 2002 het bestaansminimum en streeft ernaar aan iedereen deelname aan het maatschappelijk leven te garanderen. Om te kunnen genieten van deze uitkering, moet voldaan worden aan een aantal voorwaarden. De maatschappelijk werkers stellen hiertoe een sociaal verslag op. Tabel 1: Leefloon – bedrag en aantal dossiers

Cat. 1 - Samenwonende persoon Cat. 2 - Alleenstaande persoon Cat. 3 - Persoon die samenwoont met een gezin te zijnen laste

Bedrag leefloon/maand € 503,39* € 513,46** € 755,08* € 770,18**

Aantal 2009 24

Aantal 2010 25

Aantal 2011 27

22

25

26

€ 1006,78* € 1026,91**

6

8

17

52

58

70

Totaal * bedragen van kracht van 1.1.2011 t.e.m. 30.04.2011 ** bedragen van kracht van 1.05.2011 t.e.m. 31.12.2011


17

Tabel 2: Leefloon – verdeling per deelgemeente

2009

2010

2011

Zwevegem Heestert Moen Otegem Sint-Denijs

36 4 4 5 3

41 4 3 6 4

52 6 4 3 5

Totaal

52

58

70

2009

2010

2011

Mannen Vrouwen

25 27

29 29

24 46

Totaal

52

58

70

2009

2010

2011

18 – 24 jaar 25 – 35 jaar 36 – 45 jaar 46 – 55 jaar 56 – 65 jaar 66 jaar en meer

20 7 6 7 9 3

24 11 6 8 7 2

22 13 9 15 9 2

Totaal

52

58

70

Tabel 3: Leefloon – verdeling volgens geslacht

Tabel 4: Leefloon – verdeling volgens leeftijd

In 2011 waren er 70 dossiers waarin leefloon werd toegekend. Ten opzichte van 2010 waren dit 12 dossiers meer, of een stijging van een 20%. Er waren in 11 dossiers meer toekenningen van een leefloon voor personen of gezinnen uit Zwevegem zelf. Het aantal dossiers over de deelgemeenten stagneert. Er is een sterke stijging van de vrouwelijke leefloongerechtigden (+ 17 dossiers). De groep van de mannelijke leefloongerechtigden vermindert (- 5 dossiers). Daar waar het aandeel van de groep jongeren, 18-24-jarigen, de laatste jaren sterk steeg, is dit in 2011 licht verminderd. Dit blijft evenwel nog steeds een grote groep in onze dossiers “leefloon” (31 %). Vaak gaat het om jongeren die een gebrekkige opleiding genoten in combinatie met zware persoonlijke problematiek en een zwak sociaal netwerk. Door deze cumulatie van problemen hebben ze meestal op deze jonge leeftijd nog niet de gepaste attitudes en vaardigheden om ingeschakeld te worden in het arbeidscircuit. De groep 46-55 jaar daarentegen is in 2011 sterk gestegen (+ 7 dossiers).

2.1.2. Andere financiële steunverlening Mensen met een laag inkomen kunnen soms aanspraak maken op bijkomende financiële hulp.


18

Indien het inkomen ontoereikend is om sommige kosten te betalen (b.v. ziekenhuisfactuur, kosten voor geneesmiddelen, kosten voor de kinderen bij het begin van het schooljaar, verwarmingskosten in de winter,…) kan het OCMW een financiële hulp toekennen. Deze hulp moet soms terugbetaald worden – beslissing daaromtrent wordt genomen door het bevoegde comité. Indien men in financiële moeilijkheden geraakt omdat een uitkering (zoals o.m. pensioen, werkloosheidsuitkering, kinderbijslag, ziekte- of invaliditeitsuitkering) niet tijdig uitbetaald wordt, dan kan het OCMW een voorschot hierop toestaan. Deze voorschotten worden rechtstreeks teruggevorderd bij de uitbetalende dienst. Elke aanvraag wordt beoordeeld door het bijzonder comité voor de sociale dienst. Enkele cijfers hierbij: Tabel 5: Financiële steunverlening – steun in speciën

Steun in speciën

2009

2010

2011

€ 32.236

€ 37.032

€ 23.023

Tabel 6: Financiële steunverlening – voorschotten

Voorschotten op lonen Voorschotten op pensioenen Voorschotten op uitkeringen ziekte & invaliditeit Voorschotten op kinderbijslag & geboortepremie Voorschotten op werkloosheidsuitkeringen Voorschotten op tegemoetk. gehandicaptenzorg Voorschotten op onderhoudsgeld voor kinderen Totaal

2009

2010

2011

€ 60 € 5.579 € 3.317

€ 100 € 3.811 € 2.969

€ 1.100 € 2.000 € 5.137

€ 576

€ 7.394

€ 2.645

€ 3.503

€ 4.035

€ 2.520

€0

€ 1.180

€ 1.728

€ 100

€0

€0

€ 13.135

€ 19.489

€ 15.130

Tabel 7: Financiële steunverlening – tussenkomsten i.v.m. huur

2009

2010

2011

Tussenkomst in huishuur Tussenkomst in huurwaarborg

€ 17.246 € 27.350

€ 25.429 € 22.174

€ 15.043 € 29.576

Totaal

€ 44.596

€ 47.603

€ 44.619

Tabel 8: Financiële steunverlening - diverse tussenkomsten

Verwarmingstoelage – OCMW Verwarmingstoelage – federale overheid


2009

2010

2011

€ 4.955 € 35.316

€ 7.168 € 45.816

€ 8.645 € 34.388

19

Tussenkomst gas en elektriciteit Tussenkomst farmaceutische kosten Tussenkomst begrafeniskosten

€ 6.009 € 4.168 € 4.083

€ 1.365 € 2.917 € 1.735

€ 2.118 € 1.958 € 6.381

Enkele vaststellingen hierbij:        

2.2.

de steun in speciën daalt gevoelig tot € 23.023 (- € 14.009 tov. 2010); na enkele jaren van stijging dalen allerhande voorschotten (- € 4.359 tov. 2010); voorschotten op onderhoudsgeld voor kinderen werden in 2011 niet uitbetaald; de tussenkomst in de huurwaarborgen stijgt ten opzichte van 2010 (+ € 7.402); de tussenkomst in de huishuur daalt gevoelig tov. 2010 (- € 10.386); de tussenkomst voor de verwarmingstoelage van de federale overheid daalt met € 11.428 en bedroeg voor 2011 € 34.388. Dit bedrag wordt integraal teruggevorderd van de federale overheid. de tussenkomst voor de verwarmingstoelage van het OCMW stijgt opnieuw met € 1.477 en bedroeg voor 2011 € 8.645; de tussenkomst voor begrafeniskosten steeg gevoelig (+ € 4.646 tov. 2010).

Sociale tewerkstelling

2.2.1. Tewerkstelling in het kader van art.60§7 van de OCMW-wet Sociale tewerkstelling is één van de middelen waarover het OCMW beschikt om zijn opdracht van maatschappelijke dienstverlening te vervullen. Het OCMW kan personen tewerkstellen via een specifieke maatregel die in de OCMW-wet omschreven staat. Art.60§7 van de OCMW-wet bepaalt het volgende: «Wanneer een persoon het bewijs moet leveren van een periode van tewerkstelling om het volledige voordeel van bepaalde sociale uitkeringen te verkrijgen of teneinde de werkervaring van de betrokkene te bevorderen, neemt het OCMW alle maatregelen om hem een betrekking te bezorgen.» In de loop van 2011 werden 29 personen tewerkgesteld via dit statuut. Onderstaande grafiek toont de evolutie van het aantal tewerkstellingen in het kader van art.60§7.

Grafiek 1: Sociale tewerkstelling – evolutie aantal tewerkstellingen art.60§7

35 30

27

29

25 20

18

15

14

14

2008

2009

10 5 0 2007

2010

2011

Van de 29 personen die tewerkgesteld werden, hebben er 16 een andere nationaliteit dan de Belgische. Deze behoren tot de categorie “erkend politiek vluchteling” of zijn “geregulariseerd”.


20

2.2.2. Doel De tewerkstelling in het kader van art.60§7 heeft ondermeer tot doel personen terug in regel te brengen met de sociale zekerheid. Daarnaast biedt het ook de mogelijkheid om werkervaring op te doen en de nodige arbeidsattitudes te ontwikkelen. Op die manier worden de kansen van deze personen op de reguliere arbeidsmarkt verhoogd. De periode van tewerkstelling is begrensd in tijd. De tewerkstelling duurt zolang tot de persoon voldoende arbeidsdagen heeft opgebouwd om in regel te zijn met de sociale zekerheid. Het aantal te bewijzen arbeidsdagen hangt af van de leeftijd. Tabel 9: Sociale tewerkstelling – te bewijzen arbeidsdagen

Leeftijd -36 36-50 50+

Aantal te bewijzen arbeidsdagen 312 dagen in een periode van 18 maanden 468 dagen in een periode van 27 maanden 624 dagen in een periode van 36 maanden

Aantal tewerkgestelde personen 15 9 5

Onderstaande tabel toont de verdeling volgens geslacht en gezinssituatie. Tabel 10: Sociale tewerkstelling – overzicht volgens geslacht en gezinssituatie

Gehuwd Alleenstaande met kinderlast Alleenstaande Samenwonende Totaal

Mannen

Vrouwen

4 7 5

2 5 4 2

16

13

2.2.3. Tewerkstellingsplaatsen De plaats van tewerkstelling wordt bepaald aan de hand van de interesses van de persoon en de beschikbare arbeidsplaatsen. Het OCMW kan personen tewerkstellen binnen haar eigen diensten doch een tijd terug werd beslist om deze vorm van tewerkstelling niet meer structureel in te bedden in de reguliere werking van diensten zoals de centrale keuken of het onderhoud van het woon- en zorgcentrum. De personen kunnen ook ter beschikking worden gesteld van de gemeentediensten of vzw’s. Daarnaast kan het OCMW ook samenwerken met private werkgevers. We proberen de samenwerking met privé werkgevers verder uit te bouwen. Voor de cliënt is het interessant dat hij bepaalde vaardigheden kan aanleren in het bedrijf. Naar de toekomst biedt dit ook meer mogelijkheden naar doorstroming. De werkgever krijgt aanvullend op zijn personeelsbestand een medewerker. Het OCMW blijft de juridische werkgever en staat dus in voor de loonbetaling, de personeelsadministratie en de arbeidsongevallenverzekering. De werknemer wordt verder opgevolgd vanuit


21

het OCMW. Er is ondersteuning inzake tewerkstellingsbevorderende maatregelen, screening, jobmatching en nazorg. Er kan een vormings- en/of begeleidingspremie van € 250/maand worden betaald aan de privé-werkgever. Vanuit het Ministerie stimuleert men de tewerkstelling bij sociale economie-initiatieven. Er wordt een verhoogde toelage toegekend aan het OCMW dat personen tewerkstelt binnen initiatieven zoals bv. kringloopcentra. Het project “Proper Zwevegem” is eveneens als sociaal economie-initiatief erkend. Tabel 11: Sociale tewerkstelling – tewerkstellingsplaatsen

Eigen OCMW-diensten Vzw Dierenasiel Proper Zwevegem Kringloopwinkel Was- en strijkatelier Vzw Feniks – Avelgem Private werkgever Speelokee-Skateconstruct Hond in het Kegelspel vzw De Engelenhoeve Domino vzw Totaal

2009

2010

2011

1 2 7 0 2 1 1 -

1 4 12 2 2 1 1 2 1 1

2 7 13 1 1 1 2 1 1

14

27

29

2.2.4. Doorstroming na tewerkstelling artikel 60§7 Bij het opstarten van een traject art.60§7 wordt de Werkwinkel nauw betrokken. Er is maandelijks overleg waarbij de dossiers worden besproken. Mogelijkheden naar opleiding en doorstroming worden onderzocht. In 2011 zijn er 9 personen doorgestroomd naar een andere tewerkstelling. 5 personen konden bij een privé-werkgever aan de slag. Eén persoon werd tijdens zijn traject gemuteerd naar een beschutte werkplaats. Eén persoon kon bij het OCMW verder aan de slag en een andere persoon is via een WEPcontract ingeschakeld bij een sociaal project. Nog een andere persoon koos ervoor om via het PWA-systeem enkele uren te werken. Van de 29 tewerkstellingen die opgestart werden in 2011 zijn er nog 11 trajecten lopende. Het resterende aantal ontvangt een ziektevergoeding of een werkloosheidsvergoeding.

2.2.5. Integratiecontracten De wet betreffende het recht op maatschappelijke integratie voorziet in de mogelijkheid om een Geïndividualiseerd Project voor Maatschappelijk Integratie (GPMI) af te sluiten. Dit is een verruiming van de tewerkstellingsopdracht van het OCMW.


22

Er zijn verschillende soorten GPMI’s mogelijk: 



Een GPMI dat tot een arbeidsovereenkomst moet leiden: het arbeidsproject. De jongere verbindt zich ertoe de nodige arbeidsattitudes te ontwikkelen en ondertussen rekening te houden met de opgestelde aandachtspunten. Een GPMI dat op vorming gericht is: het vormingsproject. Hierbij is het de bedoeling dat men een beroepsvorming volgt en/of werkervaring opdoet.



Een GPMI inzake studies met voltijds leerplan: het studieproject. De vereisten zijn het regelmatig volgen van de lessen, het deelnemen aan examens, zijn rechten laten gelden op studietoelagen, kinderbijslag in orde brengen, werkbereidheid gedurende de vakanties en bewijs van inschrijving van studies met voltijds leerplan.

Wanneer men weigert het contract te ondertekenen of wanneer men zich niet aan de afspraken houdt, kan er besloten worden om het leefloon te schorsen. In 2011 werden in totaal 13 GPMI’s opgesteld. Dit waren 4 arbeidsprojecten gekoppeld aan een tewerkstelling art.60§7. Er werden 9 studie- of vormingsprojecten opgesteld.

2.2.6. Arbeidszorg Personen met een beperking op sociaal, psychisch of lichamelijk vlak en voor wie een reguliere tewerkstelling moeilijk of niet haalbaar is kunnen zich actief inzetten in het kader van arbeidszorg. Binnen de Kringloopwinkel is er een arbeidszorgproject opgestart. Afhankelijk van de mogelijkheden en interesses van de persoon kan men ingeschakeld worden in het meubelatelier, het textielatelier of de winkel zelf. Momenteel zijn er 20 personen actief in het kader van arbeidszorg. Daarvan werken er 8 personen binnen de Kringloopwinkel, 9 personen binnen het arbeidszorgproject vzw Domino te Kortrijk, 1 bij de kinderboerderij Deerlijk, 1 bij “’t Of” in Kuurne en 1 in het technisch atelier van Feniks. In de vzw Domino wordt vooral semi-industrieel (plooien, aftappen grote vaten aan kleine potjes, etiketteren, maken van pakketjes, hobby-artikelen verwerken, mailings verzorgen, afwegen van allerlei soorten producten,…) en renovatiewerk uitgevoerd (caneren en biezen van stoelen, decaperen en herstellen van oude meubelen, schrijnwerk op maat, werken voor de opsmuk van locatie,…). “ ’t Of” in Kuurne is een groenploeg die instaat voor het snoeien en het vellen van kleine bomen, terugsnijden van grassen, verhakselen, planten van bloembollen en bloemen,… Per gepresteerd uur wordt aan de arbeidszorger een onkostenvergoeding van € 1 toegekend als aanmoediging. Tabel 12: Sociale tewerkstelling – onkostenvergoeding arbeidszorg

Onkostenvergoeding arbeidszorg


2009

2010

2011

€ 10.949

€ 10.925

€ 10.975

23

2.2.7. Project Proper Zwevegem In oktober 2006 startte de sociale economieploeg “Proper Zwevegem” die Zwevegem net houdt. Vanaf hun uitvalsbasis op het containerpark, naast de Kringloopwinkel, bundelen 9 medewerkers onder leiding van 2 technische instructeurs de krachten om zowel periodieke als occasionele schoonmaak- en onderhoudstaken uit te voeren. Ze nemen de wekelijkse opruimtaken voor hun rekening zoals het verzamelen van zwerfvuil, het opruimen na de wekelijkse markt, … . Ook bij festiviteiten kan je hen ’s morgens vroeg tegenkomen zodat het feestplein er weer piekfijn bij ligt. Daarnaast worden de schuilhokjes voor de passagiers van de Lijn regelmatig van een grondige schoonmaakbeurt voorzien, net als de verkeersborden op het grondgebied van Zwevegem en de deelgemeenten. Dit is maar een korte greep uit de diverse taken die de medewerkers voor hun rekening nemen. Voor dit unieke project slaan heel wat partners de handen in elkaar: OCMW en Gemeente, het PWA, de lokale Werkwinkel en VZW De Poort (Kortrijk). Het OCMW komt, volgens een verdeelsleutel, tussen in 10% van de kosten van het Project Proper Zwevegem. Dit initiatief vormt geen alternatief voor een klusjesdienst, maar uitzonderlijk kon geoordeeld worden dat een inschakelen van het team opportuun was.

2.2.8. Wasatelier Het wasatelier bevindt zich in de gebouwen van de Kringloopwinkel in de Avelgemstraat 188 te Zwevegem. In dit atelier wordt onder meer de was en de strijk uitgevoerd voor bewoners van de rusthuizen “SintAmand” en “Marialove” en meerdere gemeentelijke diensten. Ook kleine herstellingen worden daar uitgevoerd. Daarnaast wordt er ook gewassen voor gemeentediensten en scholen.

2.2.9. Strijkatelier In 2006 startte het OCMW met het “Strijkatelier Zwevegem”. Deze strijkdienst is een erkende onderneming voor het werken met dienstencheques en is gehuisvest in de gebouwen van de Kringloopwinkel. Klanten brengen hun ongestreken wasgoed binnen in de Kringloopwinkel in hun eigen wasmand - met de nodige kleerhangers voor de kledij die op kapstok moet worden afgeleverd. De kledij wordt vervolgens met grote zorg gestreken door professioneel opgeleid personeel. Na 2 tot 3 dagen kan de gestreken was afgehaald worden. Bij het ophalen van de wasmand betaalt men met dienstencheques. Eén uur strijk kost één dienstencheque. Voor een dienstencheque betaalt men € 7,50. Deze cheques zijn 30% fiscaal aftrekbaar - waardoor men in werkelijkheid slechts € 5,25 per cheque betaalt. Vier personeelsleden waren hierin tewerkgesteld waarvan één halftijdse begeleidster, één halftijdse polyvalente medewerker en twee strijkster: één halftijds en één 3/4.


24

Tabel 13: Strijkatelier - aantal ontvangen dienstencheques per jaar

Aantal dienstencheques 1714 2056

Jaar 2009 2010 2011

Bedrag

2048

€ 35.599 € 42.645 € 43.410

Grafiek 2: Strijkatelier- aantal ontvangen dienstencheques 2009 – 2010 -2011

250 200 150 2009

100

2010

50

2011

0

Eén dienstencheque staat gelijk met één gepresteerd uur dienstverlening.

2.2.10. Food 4 All - Voedselbank ‘Food 4 All’ is een initiatief van de Lions Club Zwevegem in samenwerking met de OCMW’s van Avelgem, Spiere-Helkijn en Zwevegem. Sedert januari 2009 worden elke woensdag aan 170 gezinnen voedselpakketten uitgedeeld. Deze pakketten zijn samengesteld met BIRB-goederen (Belgisch Interventie- en Restitutiebureau) en goederen aangekocht of geschonken door grootwarenhuizen of kleine handelaars. Het samenstellen en (in bepaalde gevallen) aan huis bedelen van de pakketten gebeurt via vrijwilligers. De OCMW’s betalen als bijdrage in de werkingskosten € 0,20 per inwoner. Voor 2011 bedroeg de bijdrage van ons OCMW € 4.819,20.

2.2.11. Financiering Om de sociale tewerkstelling te stimuleren heeft de wetgever subsidies voorzien. Er zijn hierbij verschillende vormen:   

staatstoelage op het leefloon van 100% tot zelfs 125%; vrijstelling van patronale bijdragen; verhoogde toelage bij sociale economie-initiatieven.


25

2.3.

Schuldhulpverlening

2.3.1. Werking van de instelling schuldbemiddeling Sedert het besluit van 9 maart 2000 is ons OCMW erkend als instelling voor schuldbemiddeling. De erkenning loopt tot en met 8 maart 2015. In 2011 waren 8 beroepskrachten als schuldbemiddelaar erkend binnen ons OCMW:  Goemaere Wim, diensthoofd sociale dienst;  Lietaer Fien, maatschappelijk assistente;  Herman Bart, maatschappelijk assistent;  Verraes Tom, maatschappelijk assistent;  Debue Mieke, maatschappelijk assistente;  Dehullu Marie, maatschappelijk assistente;  Desplenter Cathy, maatschappelijk assistente;  Velghe Julie, maatschappelijk assistente.

2.3.2. Beknopte beschrijving van het cliënteel Het begrip schuldbemiddeling dekt vele ladingen maar is over het algemeen een antwoord op de toenemende problematiek van schulden en schuldenlast bij particulieren. Schuldbemiddeling is dan een vorm van dienstverlening met het oog op het tot stand brengen van een regeling over de wijze van betaling van deze schulden. Steeds meer worden OCMW’s geconfronteerd met mensen die een enorme schuldenlast hebben. Aangezien schulden van alle tijden zijn en een schuldenlast diep ingrijpt op het leven van individuen en huishoudens is hier een zeer belangrijke taak weggelegd voor het OCMW. Na een intakegesprek en een analyse van de schuldenlast en de financiële situatie wordt samen met de cliënten gezocht naar de meest geschikte hulpverlening. Cliënten kunnen dan beslissen in budgetbeheer of budgetbegeleiding te komen of kunnen overwegen om een collectieve schuldenregeling aan te vragen. Tussen deze verschillende dienstverleningen zijn gradaties/verschillen in de hulp: Bij budgetbegeleiding beschikt de cliënt zelf over zijn inkomsten. Samen met de maatschappelijke werker wordt een regeling opgesteld voor betalingen en eventuele schuldaflossingen. De cliënt beheert zijn inkomsten zelf en voert zelf alle betalingen uit. Bij budgetbeheer komt het loon/het inkomen terecht op een rekening bij het OCMW, op naam van de cliënt. Een plan wordt opgesteld, maar bij budgetbeheer voert de maatschappelijke werker de betalingen zelf uit. De cliënt beschikt niet meer over al zijn geld. Wel krijgt hij/zij een wekelijks leefgeld voor dagelijkse aankopen, voeding, ... . De cliënt komt op vrijwillige basis in budgetbeheer, en kan dus ook zelf beslissen om deze dienstverlening stop te zetten. Collectieve schuldenregeling is een gerechtelijke vorm van schuldbemiddeling waarbij aan de rechter gevraagd wordt om een schuldbemiddelaar aan te duiden. Die tracht dan eerst op een minnelijke wijze een afbetalingsplan overeen te komen met schuldeiser en schuldenaars. Lukt dat niet, dan komt de gerechtelijke fase waarbij uiteindelijk de rechter beslist.


26

Tabel 14: Schuldhulpverlening - evolutie aantal dossiers

2009

2010

2011

9 11

7 9

4 10

6

3

2

98

97

101

Enkel voorbereidende werkzaamheden Aanstelling als schuldbemiddelaar

4

3

10

0

0

0

Aanstelling als schuldbemiddelaar + budgetbeheer/budgetbegeleiding Enkel budgetbeheer/budgetbegeleiding bij externe aanstelling

3

3

4

4

9

10

135

131

141

Eenmalige schuldbemiddeling Schuldbemiddeling (meerdere schulden) Schuldbemiddeling + budgetbegeleiding Schuldbemiddeling + budgetbeheer

Collectieve schuldenregeling:

Totaal aantal dossiers

2.3.3. Samenwerking met vzw Schuldbemiddeling Zuid-West-Vlaanderen De vzw Schuldbemiddeling Zuid-West-Vlaanderen werd in februari 2005 opgericht door een samenwerkingsprotocol met de OCMW’s van Ieper, Wevelgem, Wervik, Deerlijk, Kuurne, Anzegem, Langemark-Poelkapelle, Zwevegem, Harelbeke, Spiere-Helkijn, Zonnebeke, Avelgem en de CAW’s Piramide en Stimulans. Sinds de oprichting van de vzw traden ondertussen ook andere OCMW’s toe: Alveringem, De Panne, Diksmuide, Houthulst, Koekelare, Lo-Reninge en Mesen. Op heden werkt de vzw, die zijn standplaats in Kortrijk heeft, samen met 19 OCMW’s en 2 CAW’s uit West-Vlaanderen. Op 31.12.2011 bestaat het team uit 3,6 VTE. De vzw Schuldbemiddeling Zuid-West-Vlaanderen is actief op verschillende terreinen: de ondersteuning van de maatschappelijk werkers van de aangesloten partners in het kader van dossiers budgetbeheer en budgetbegeleiding, het opmaken van verzoekschriften collectieve schuldenregeling en het voeren van de procedure collectieve schuldenregeling in de dossiers waar het betrokken OCMW werd aangesteld als schuldbemiddelaar. Er worden controles uitgevoerd op de juistheid en de wettelijkheid van de schuldvordering. Zo wordt o.a. nagegaan of de wettelijke vormvereisten werden nageleefd bij het afsluiten van de overeenkomst, de schuld niet is verjaard, de afrekeningen correct zijn, de aangerekende kosten en intresten rechtmatig zijn, … . Daarnaast verstrekt de dienst ook algemene juridische adviezen aan de sociale diensten.


27

De vzw bezorgt elk jaar het jaarverslag, waarin het totaal aantal verstrekte adviezen, hangende en opgestarte dossiers collectieve schuldenregeling en bemiddeling terug te vinden zijn.

2.3.4. Beleidssignalen en –tendensen Het aantal Belgen met een schuldenlast is voor het vierde jaar op rij opnieuw gestegen. Er gaat geen dag voorbij of in de pers verschijnt wel een bericht dat ons confronteert met deze groeiende problematiek. De toestroom naar de sociale diensten van de OCMW’s is groot. Het is bovendien onrustwekkend dat personen die vroeger geen beroep moesten doen op onze diensten nu wel meer en meer hun weg vinden ernaartoe: zelfstandigen met financiële problemen, tweeverdieners, personen die eigenaar zijn van een onroerend goed, jongeren, … . Zij zijn het slachtoffer van een maatschappij die vooral gericht is op consumeren en waar moeilijk aan te weerstaan is. De wetgever tracht door het invoeren van nieuwe wetten of het aanpassen van bestaande wetten de schuldenproblematiek in te dijken. Het valt dan ook niet te verwonderen dat het aantal dossiers en ook de complexiteit ervan stijgen. Voor de maatschappelijke werkers wordt het steeds moeilijker om alle snel veranderende juridische aspecten bij te benen. Het ziet er niet naar uit dat de schuldenproblematiek op korte of zelfs middellange termijn zal verminderen, wel integendeel.

2.4.

Asielzoekers

2.4.1. Financiële steun In de loop van 2011 hadden wij verschillende dossiers van asielzoekers die financieel gesteund werden. Hieronder vallen de dossiers die tenminste een financiële steun ten bedrage van het leefloon ontvingen. In de meeste gevallen werd ook volgende steun toegekend:       

tussenkomst in de aansluitingskosten en bijdragen voor de mutualiteit; tussenkomst in de medische en farmaceutische kosten; voorschotten op kinderbijslag; huurwaarborgen; huurtoelagen; tussenkomst in het kader van sociale en culturele participatie; installatiepremies.

Tabel 15: Asielzoekers - financiële steun volgens nieuwe categorieën vanaf 01.01.2010

Aantal dossiers 2010

Aantal dossiers 2011

Cat. 1: Samenwonende persoon Cat. 2: Alleenstaande persoon Cat. 3: Persoon met gezin ten laste

9 7 3

7 3 3

Totaal

19

13


28

Grafiek 3: Asielzoekers – evolutie aantal dossiers financiële steun

80

70

74

60 50

56

51

62

42

40 30

22

20

27 19

10

13

0 2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

Asielzoekers - evolutie aantal dossiers financiële steun

Een dossier staat gelijk met een ‘cliëntsysteem’ of ‘sociaal dossier’. Dit bestaat uit een refertepersoon met (mogelijks) meerdere gezinsleden. Dat kan een alleenstaande zijn, maar ook een gezin met bvb 6 kinderen. Grafiek 4: Asielzoekers– evolutie financiële steun

40 35 30 25 20

15 10 5 0

Aantal dossiers

Aantal personen

Verblijf in Zwevegem (pers)

De stijgende trend die zich midden 2006 inzette, kende begin 2007 een hoogtepunt, om dan tegen het einde van het jaar spectaculair te dalen. Deze daling bleef zich verder zetten tijdens het jaar 2008. In 2009 was er een lichte stijging met 5 dossiers. In 2010 was er opnieuw een sterke daling, dit door een verdere uitstroom en een gebrek aan instroom. Deze trend zette zich in 2011 nog altijd door. Niettegenstaande de opvangcrisis in de verschillende centra is daar bij de “financiële dossiers” niets van te merken. De enkele nieuwe dossiers die we mochten krijgen, betroffen meestal personen die het eigen LOI dienden te verlaten, maar geen eigen woning vonden en zo via onze crisisopvang in Zwevegem bleven. Een nieuw element dat we in 2011 wel mochten ervaren, zijn personen die in de gemeente terecht kwamen uit andere LOI’s en dossiers die medisch geregulariseerd werden. Deze personen kwamen eerder per toeval in de gemeente terecht. Meestal ging men via het internet op zoek naar woningen die te huur stonden en kwamen zij zo in de gemeente terecht.


29

2.4.2. Illegalen Illegalen hebben enkel recht op dringende medische hulp. In Zwevegem ontvangen we zelden dergelijke steunaanvragen. In 2011 ontvingen we 2 aanvragen, in één geval werd de hulp ook effectief toegekend.

2.4.3. Het Lokaal Opvang Initiatief (LOI) Bezetting Op 31.12.2011 was de bezetting in het lokaal opvanginitiatief als volgt: 16 mannen, 8 vrouwen en 5 kinderen. Concreet gaat het om 4 gezinnen en 10 alleenstaanden die verspreid over 7 woningen in Zwevegem verblijven. In de loop van 2011 verbleven er 41 verschillende bewoners binnen het LOI, waarvan 25 van het mannelijke en 16 van het vrouwelijke geslacht. Van deze 41 bewoners behoorden er 25 tot dossiers die al voor 2011 lopende waren binnen het LOI. De overige 16 bewoners betreffen dossiers die opgestart werden in 2011. Deze bewoners verbleven in woningen die eigendom zijn van of gehuurd worden door het OCMW.

Grafiek 5: LOI – samenstelling op 31.12.2011

Samenstelling LOI op 31.12.2011

8 Mannen Vrouwen

16

Kinderen

5

Hieronder een overzicht van het huidige woningenbestand van het LOI:

Tabel 16: LOI - huidig woningenbestand

Adres Albertstraat 12/1

Aantal opvangplaatsen 3 plaatsen

Samenstelling Koppel + 1 kind

Blokkestraat 4

6 plaatsen

Koppel + 4 kinderen

Demeesterstraat 53

3 plaatsen

3 alleenstaanden

Kortrijkstraat 24

4 plaatsen

4 alleenstaanden

Ommegangstraat 8

6 plaatsen

Koppel + 4 kinderen


30

Otegemstraat 75

3 plaatsen

3 alleenstaanden

Oude Bellegemstraat

4 plaatsen

Koppel + 2 kinderen

TOTAAL

29 plaatsen

Het totaal aantal opvangplaatsen binnen het LOI bedraagt op heden 29 plaatsen, waar dit in 2010 nog 26 opvangplaatsen betrof. In juli 2011 werd de conversie van de opvang in ’t Slot gefinaliseerd en werd definitief overgestapt van een opvang van 1 alleenstaande en 1 koppel naar een opvang voor 3 alleenstaande mannen. De woning aan de Demeesterstraat 53 werd vanaf januari 2011 gebruikt voor de opvang van 4 personen in gezinsverband. In het kader van de oproep van zowel de staatssecretaris van maatschappelijke integratie als Fedasil om meer bijkomende opvangplaatsen voor alleenstaande mannen te creëren werd deze woning in oktober 2011 omgezet naar een woning voor 3 alleenstaande mannen. De opvangplaatsen voor een gezin van 4 personen werden vervolgens overgeplaatst naar een vanaf oktober 2011 in gebruik genomen woning aan de Oude Bellegemstraat 60. Alles samen verbleven er in 2011 asielzoekers van 16 uiteenlopende nationaliteiten binnen het LOI. Hieronder een overzicht van het aantal bewoners per nationaliteit doorheen 2011:

Tabel 17: LOI- herkomst van de toegewezen asielzoekers

Land van herkomst Afghanistan

Aantal 8

Armenië

1

Bangladesh

1

Burundi

1

Federatie Rusland

16

Guinee

3

Irak

2

Kameroen

1

Kosovo

1

Libië

1

Macedonië

1

Mauritanië

1

Somalië

1

Syrië

1

Turkije

1

Volksrepubliek China

1

Het aantal bezettingsdagen bedroeg in 2011 voor alle 7 de woningen samen 9.899 dagen, waarvan 9.583 bezette dagen, 304 niet-bezette dagen en 12 geschorste dagen:


31

Tabel 18: LOI – aantal bezettingsdagen 2011

Januari

Bezet 795

Niet-bezet 42

Februari

716

Maart

0

TOTAAL 837

28

12

756

765

72

0

837

April

780

30

0

810

Mei

806

31

0

837

Juni

772

38

0

810

Juli

800

6

0

806

Augustus

806

0

0

806

September

780

0

0

780

Oktober

807

44

0

851

November

857

13

0

870

December

899

0

0

899

9.583

304

12

9.899

TOTAAL

Geschorst

Het totaalbedrag aan toelagen uitgekeerd door Fedasil aan het LOI voor het jaar 2011 bedroeg € 347.552,41. Hiervan werd € 51.653,44 aan de bewoners uitbetaald in het kader van leefgelduitbetalingen, ondersteuning van socioculturele participatie en ten laste name van onderwijsonkosten. Verder werden deze toelagen ook aangewend voor het bekostigen van de huur van een aantal LOIwoningen, alsook het betalen van de nutsfacturen, voor het aankopen van huisraad in het kader van de LOI-uitbreiding in oktober 2011, voor herstellingen aan woningen, etc. Vertrek uit het LOI In de loop van 2011 dienden 13 bewoners het LOI te verlaten. In 8 gevallen betrof het een vertrek uit het LOI na het ontvangen van een tijdelijk of permanent verblijfsstatuut: eenmaal een beslissing tot ontvankelijkheid van een procedure medische regularisatie art. 9ter van de Vreemdelingenwet en zevenmaal een erkenning als politiek vluchteling. In 2 andere gevallen betrof het een vertrek na het ontvangen van een bevel om het grondgebied te verlaten (bijlage 13quinquies). Verder koos 1 bewoner voor een vrijwillige terugkeer, werd 1 bewoner getransfereerd naar het LOI van Brugge in het kader van een disciplinaire maatregel en koos 1 bewoner er voor om het LOI vrijwillig te verlaten.


32

Grafiek 6: LOI - vertrekken uit LOI 2011

Tewerkstelling In de loop van 2011 werden 13 LOI-bewoners op de reguliere arbeidsmarkt tewerkgesteld. In 10 van deze gevallen ging het om interimarbeid en in de 3 andere gevallen betrof het telkens een vaste tewerkstelling. De tewerkgestelde bewoners waren terug te vinden in uiteenlopende sectoren. Zij vinden een job in de land- & tuinbouw, maar ook in de sector bewaking & veiligheid, horeca, schoonmaak en industrie. Medische kosten In 2011 bedroeg het totaal aan medische kosten € 31.870,30. Hiervan kon € 28.244,45 teruggevorderd worden via de POD Maatschappelijke Integratie, waardoor uiteindelijk een bedrag van € 3.625,85 door het OCMW diende ten laste genomen te worden. Grafiek 7: LOI – terugvorderbare en niet terugvorderbare medische kosten 2011

3625,85

Terugvorderbaar Niet terugvorderbaar

28244,45


33

De medische kosten van het LOI kenden de voorbije 4 jaar een dalende trend (met uitzondering van het jaar 2009, tijdens hetwelke een nierdialysepatiënt opgevangen werd in het LOI), die zich dus ook in 2011 verderzette, zoals onderstaande grafiek laat zien:

Grafiek 8: LOI - evolutie medische kosten

100000,00

Evolutie medische kosten LOI

80000,00 60000,00

Terugvorderbaar Niet terugvorderbaar

40000,00 20000,00 0,00 2007

2008

2009

2010

2011

Bijzonder Comité voor de Sociale Dienst In 2011 werden er vanuit het LOI 82 dossiers voorgebracht op het Bijzonder Comité voor de Sociale Dienst. Het betrof onder andere 43 bewoners die tijdens het Bijzonder Comité één- of meermaals aan bod kwamen. Er werden 24 sociaal onderzoeken uitgevoerd door de LOI-begeleiders. In het bijzonder comité werden ook meermaals richtlijnen van Fedasil toegelicht en werd ook praktische informatie ivm. het LOI uiteengezet. Samen waren deze 82 verslagen goed voor 73 beslissingen en 28 aktenames.

2.5.

Thuisbegeleiding

2.5.1. Doel Thuisbegeleiding heeft als opdracht om de zelfredzaamheid van mensen met problemen op diverse levensdomeinen te versterken en zo hun levenskwaliteit te verhogen. Dit willen we realiseren door intensieve en persoonlijke begeleiding in de thuisomgeving. De begeleiding verloopt op vrijwillige basis en kent geen maximumduur. Toch wordt op regelmatige basis geëvalueerd en besproken in hoeverre de dienst thuisbegeleiding nog steeds de meest geschikte hulp kan bieden en of het opportuun is om de begeleiding al dan niet verder te zetten. De begeleiding spreidt zich over de brede waaier van de verschillende levensdomeinen waarin de thuisbegeleider als steunpunt binnen de gezinsentiteit gaat fungeren. De frequentie van de huisbezoeken is afhankelijk van de nood aan begeleiding van de cliënt. Er wordt gestreefd naar een vaste regelmaat van huisbezoek, maar de praktijk leert ons dat flexibiliteit heel belangrijk is. Tijdens moeilijkere periodes wordt de begeleiding intenser zodat de cliënt gedurende die momenten optimaal ondersteund wordt, om daarna terug een meer zelfstandige koers te varen. In 2011 werden 84 personen begeleid. Er werden 5 dossiers afgesloten en 9 nieuwe opgestart.


34

2.5.2. Doelgroep De dienst thuisbegeleiding richt zich tot personen en gezinnen uit Zwevegem die het moeilijk hebben om zelfstandig te kunnen functioneren omwille van problemen op verschillende levensdomeinen. Het gaat telkens om personen die meerderjarig zijn en die voldoende zelfredzaam zijn om, eventueel mits ondersteuning, zelfstandig te kunnen wonen. Tabel 19: Thuisbegeleiding - aard van de gezinssamenstelling

Gezinssamenstelling Alleenstaande Man

2011 4

Alleenstaande vrouw

3

Alleenstaande man met kind(eren)

4

Koppel met kinderen

5

Kind

50

Koppel

2

Eindtotaal

77

Grafiek 9: Thuisbegeleiding - aantal kinderen - aantal volwassenen

Aantal kinderen 40%

(leeg) 0% Aantal volwassenen 60%

Tabel 20: Thuisbegeleiding – leeftijdscategories

Leeftijd 0-5

Aantal personen 11

6 - 10

15

11 - 15

12

16 - 20

6

21 - 30

11

31 - 40

9

41 - 50

15

51 - 60

2

61 - 70

2

70+

1

Eindtotaal

84


35

De thuisbegeleiding wordt opgestart na een interne of externe doorverwijzing. Het grootste aantal doorverwijzingen komt via de sociale dienst. De externe doorverwijzingen gebeuren door variërende diensten. Tabel 21: Thuisbegeleiding – doorverwijzende diensten

Aantal 17

Organisatie OCMW CLB

1

CBJ

3

Andere

4

School

1

Sociale huisvestingsmaatschappij

1

Eindtotaal

27

Grafiek 10: Thuisbegeleiding - spreiding dossiers over de deelgemeenten

0% 11% 38%

Heestert

20%

Moen Otegem

Sint-Denijs

27%

4%

Zwevegem

De thuisbegeleiding neemt een belangrijke rol op ten aanzien van de coördinatie van de overige betrokken diensten hulpverlening. Dit betekent dat er bij heel wat begeleidingen een ruim samenwerkingsverband ontstaat met diverse diensten. Diensten waarmee er regelmatig wordt samengewerkt zijn: OCMW Arbeidszorg

Psychiatrisch Ziekenhuis

School

Huisarts

OCMW Sectorwerker

Ambulante psychiatrie

Internaat

Andere thuisbegeleidingsdiensten

Sociale werkplaats

Psycholoog

Sociale huisvestingsmaatschappij

CBJ

Werkwinkel

Thuiszorg

CAW

Jeugdrechtbank

CLB

Wit-Gele Kruis

Advocaat

Justitiehuis

CGG

K&G

CKG Don Bosco

Feniks vzw


36

Naast de individuele gezinsbegeleiding wordt ook nog steeds aandacht besteed aan het verruimen van mogelijkheden in het kader van vrijetijdsbesteding via het fonds voor socio-culturele participatie.

2.5.3. Socio-culturele participatie Onderzoek heeft aangetoond dat mensen met een lager inkomens- en opleidingsniveau weinig tot niet deelnemen aan sociale en culturele activiteiten. De sociale relaties die mensen hebben, bepalen in grote mate de mogelijkheden tot maatschappelijke integratie en participatie aan de samenleving. Vanuit dit inzicht werden maatregelen genomen om kansarmen in het sociale leven te betrekken, door ze te laten deelnemen aan cultuur, sport en de nieuwe informatie- en communicatietechnologie. Men heeft het gevoel ergens bij te horen, men kan contacten leggen, de vriendenkring uitbouwen, nieuwe mensen ontmoeten. Vanuit de federale overheid krijgt het OCMW een budget voor sociaal-culturele en sportieve participatie. De maatschappelijke participatie en de culturele en sportieve ontplooiing van de gebruikers van de dienstverlening van de OCMW’s - eindrapport 2011:

Maatschappelijke participatie van de doelgroep: Budget 2011 = € 5.991,25 In 2011 werd er vanuit ons OCMW € 8.218,91 gespendeerd: Pijler 1: Sociale, culturele en sportieve manifestaties: € 3.055,60 Pijler 2: Deelname aan sociale, culturele of sportieve verenigingen: € 844,41 Pijler 3: Ondersteuning en financiering van de initiatieven van of voor de doelgroep: € 4.318,90

Maatschappelijke en culturele integratie van achtergestelde minderjarigen Budget 2011 = € 3.780,75 Maatschappelijke dienstverlening in het kader van paramedische ondersteuning: € 1.723,22 Steun bij de aankoop van pedagogisch materiaal en spellen: € 487,63 Totaal bedrag: € 2.210,85 In 2011 werd ook ingegaan op het aanbod van de Kiwanis Kortrijk Ring (serviceclub). Zij organiseerden een boottocht voor kinderen uit kansarme middens; het OCMW (thuisbegeleiding) heeft hierin geparticipeerd door ook de ouders te betrekken bij deze uitstap. Hier werd ook beroep gedaan op het budget van de sociale en culturele participatie.


37

Tabel 22: Thuisbegeleiding - besteding budget socio-culterele participatie

9.000,00 € 8.000,00 € 7.000,00 € 6.000,00 € 5.000,00 € 4.000,00 € 3.000,00 € 2.000,00 € 1.000,00 € - € Maatschappelijke participatie van de doelgroep Budget 2011

2.6.

Hulp bij aankoop van gerecycleerde computer

Maatschappelijke en culturele integratie van achtergestelde kinderen

Totaal bedrag besteed

Woonbegeleiding

2.6.1. Beheer woningen OCMW De dienst woonbegeleiding staat in voor het beheer van de woningen die door het OCMW worden verhuurd. Concreet betekent dit: het opvolgen van de huurovereenkomst, het opmaken en controleren van de plaatsbeschrijving, het opvolgen van de betaling van de huishuur/indexaties en de huurwaarborg, het opvolgen van de nodige verzekeringen, het doorgeven van de meterstanden voor de nutsvoorzieningen bij een verhuis en het signaleren van de nood aan herstellingswerken aan de technische dienst van het OCMW. Het woningbestand bestond eind 2011 uit 40 woongelegenheden. Dit betekent in vergelijking met vorig jaar een daling met één woning. Het betreft 15 woningen in eigendom en 25 woningen gehuurd op de private huurmarkt (2 meer dan het jaar voordien). Het appartementsblok in de Blokkestraat, eigendom van het OCMW, werd ontruimd om er in 2012 een nieuwbouwproject voor het lokaal opvanginitiatief op te starten. Hierdoor werd het aantal verhuurde woongelegenheden teruggeschroefd met vier woongelegenheden. Naast de hierboven vermelde woningen beschikt het OCMW nog over 3 studio’s en 2 kamers bestemd voor crisisopvang. Tenslotte beschikt het OCMW over 2 doorgangswoningen: een bijkomende doorgangswoning (in de Peter Benoitstraat) werd gerealiseerd met subsidies van de Nationale Loterij en werd in augustus 2011 effectief in gebruik genomen. Tabel 23: Woonbegeleiding - overzicht woongelegenheden

Eigendom Blokellestraat 69/1 Blokellestraat 69/2 Kapellestraat 32 Kapellestraat 34 Otegemstraat 352


Appartement 1 slaapkamer Appartement 2 slaapkamers Woning 2 slaapkamers Woning 2 slaapkamers Woning 2 slaapkamers

38

Deerlijkstraat 90/1 Deerlijkstraat 90/2 Otegemstraat 71/1 Otegemstraat 71/2 Otegemstraat 71/3 Otegemstraat 71/4 Otegemstraat 125/001 Otegemstraat 125/101

Appartement Appartement Appartement Appartement Appartement Appartement Appartement Appartement

2 3 3 3 3 3 3 3

slaapkamers slaapkamers slaapkamers slaapkamers slaapkamers slaapkamers slaapkamers slaapkamers

LOI Ommegangstraat 8 Blokkestraat 4

LOI - Woning 3 slaapkamers LOI - Woning 4 slaapkamers

Crisisopvang ‘t Slot /Kamer 5 ‘t Slot /Kamer 9 Blyhove II studio 4.02 Blyhove II studio 4.01 Blyhove II studio 4.04 Kwadepoelstraat 14 Peter Benoitstraat 16

Kamer - Verdwijnt bij afbraak Slot Kamer - Verdwijnt bij afbraak Slot Studio – Max. 2 pers Studio – Max. 2 pers Studio – Max. 2 pers Doorgangswoning - 3 slaapkamers Doorgangswoning - 3 slaapkamers

Grafiek 11: Woonbegeleiding - overzicht bestemming van de woongelegenheden

Verhuur aan kansarmen 72%

LOI 13%

Crisisopvang 15%

Ook de samenwerking met de sociale woningmaatschappij Eigen Haard betreffende het beheer van 16 studio’s, eigendom van de maatschappij, werd verder gezet. De studio’s zijn specifiek bestemd voor kansarme huurders die nood hebben aan extra begeleiding. Naast de individuele begeleiding van deze huurders staat het OCMW ook in voor het organiseren van bewonersvergaderingen waarop gezamenlijke problemen kunnen worden aangekaart.

2.6.2. Opvolgen bouwprojecten en subsidieaanvragen In 2011 werden de bouwwerken aan de appartementsblok in de Otegemstraat 125 zo goed als gefinaliseerd. In het voorjaar van 2012 kunnen de twee appartementen met elk 3 slaapkamers in gebruik worden genomen.


39

Net voor de jaarwissel werden de eerste stappen gezet in het kader van de realisatie van een nieuwbouwproject voor het LOI in de Blokkestraat 5.

2.6.3. Informatie en advies Net als de voorbije jaren werd ook in 2011 vanuit de dienst woonbegeleiding informatie en advies verleend betreffende de private en sociale huurwetgeving, de aanvraag van allerhande premies, de Vlaamse wooncode, het ongeschikt en onbewoonbaar verklaren van woningen, ... . De vragen waarmee huurders bij de dienst woonbegeleiding aankloppen, blijven net als in de voorafgaande jaren, heel uiteenlopend. De vragen betreffende de aanvraag van premies op het vlak van wonen en in het bijzonder op het vlak van energie en energiezuinig wonen blijven, net als de voorgaande jaren, sterk stijgen.

2.6.4. Opdrachten in het kader van de wet op de humanisering van uithuiszettingen In het kader van de wet op de humanisering van de uithuiszettingen wordt het OCMW door het Vredegerecht in kennis gesteld van de verzoekschriften en dagvaardingen waarbij de uithuiszetting wordt gevorderd. Het OCMW wordt gevraagd om in deze dossiers te bemiddelen. In 2011 hebben we via het Vredegerecht melding gekregen van 24 dagvaardingen en/of verzoekschriften waarin de uithuiszetting wordt gevorderd. Opvallend is dat na een sterke daling in 2010 het aantal verzoeken tot uithuiszetting in 2011 opnieuw is verdubbeld.

Grafiek 12: Woonbegeleiding - evolutie van het aantal vorderingen tot uithuiszetting

25

24

23

22

21

20

19

20

17

17

15 13

13

13

12

11 9

8

7 5 2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

Aantal vorderingen van een uithuiszetting

2.6.5. Crisisopvang In 2011 werden door het OCMW van Zwevegem 15 personen en/of gezinnen opgevangen binnen de eigen voorzieningen voor crisisopvang, met inbegrip van de doorgangswoning. De redenen voor de crisisopvang blijven zeer uiteenlopend. We zien wel een verschuiving van alleenstaanden naar gezinnen of alleenstaanden met kinderen. Er werd opvang geboden aan 7 alleenstaanden en 8 gezinnen.


40

Grafiek 13: Woonbegeleiding - evolutie van het aantal dossiers crisisopvang

18 16

17

16

16

14

15

13

12 10

11

10

11

8 6

6

4 2

0 2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

Aantal dossiers

Naast de personen en/of gezinnen die door het OCMW werden opgevangen binnen de eigen voorzieningen voor crisisopvang, werden er nog een aantal personen doorverwezen naar de erkende opvangcentra. Vanuit het OCMW werd tevens een aantal keren beroep gedaan op het Regionaal Crisisnetwerk Kortrijk (RCK) voor het verlenen van nacht- en/of weekendopvang. Tijdens de winterperiode werd in samenwerking met de provincie ook opnieuw nachtopvang georganiseerd in Kortrijk.

2.6.6. Toekennen van huurwaarborgen De dienst woonbegeleiding staat ook in voor de aanvragen betreffende huurwaarborgen. In 2011 werden in totaal 30 huurwaarborgen toegekend. Het aantal aanvragen tot het bekomen van een huurwaarborg blijft hiermee stijgen in vergelijking met de voorafgaande jaren. De in 2011 verleende waarborgen zijn allemaal waarborgen in contanten. Grafiek 14: Woonbegeleiding - evolutie van het aantal huurwaarborgen

35 30 25

20

21

Waarborg onder de vorm van een voorschot

15 10 5

16

23

26

30

Papieren waarborg

9

0 2007

1 2008


2009

2010

2011

41

2.6.7. Toekennen van installatiepremies In 2011 werden door het OCMW 5 installatiepremies toegekend. Het ging hierbij om 3 installatiepremies in het kader van de reglementering voorzien voor daklozen die gerechtigd zijn op het leefloon of vervangingsinkomen bij verlies van de hoedanigheid van dakloze en 2 installatiepremies aan asielzoekers. Een installatiepremie bedraagt € 987,09.

2.6.8. Het Gemeentelijk woonplan Het was de bedoeling om in 2011 het gemeentelijk woonplan verder af te werken. Omwille van tijdsgebrek werd deze doelstelling niet gehaald en dient het woonplan in 2012 nog verder gefinaliseerd te worden. In juli 2011 werd overgegaan tot de aanstelling van een projectcoördinator lokaal woonbeleid. Het finaliseren van het woonplan is één van de taken van de nieuwe projectcoördinator, naast het beter afstemmen van de werking van het OCMW en de gemeente op het vlak van wonen. Het betreft een aanwerving voor de duur van 3 jaar. In het kader van de opmaak van het woonplan werden volgende projecten reeds geagendeerd en/of deels uitgevoerd:  

   

 

De heropstart van het Lokaal Woonoverleg; De opmaak van een mini-woonplan dat halfweg 2012 zou worden goedgekeurd door de gemeenteraad. Het mini-woonplan bestaat uit een 4-tal lange termijnacties die moeten worden verwezenlijkt door het uitvoeren van verscheidene korte- of middellange termijnacties. De uitvoering van het mini-woonplan zal starten vanaf de goedkeuring ervan door de gemeenteraad. De opmaak van het intern toewijsreglement voor het toewijzen van sociale woningen in eigendom van het OCMW; De opstart van de onderhandelingen over het al dan niet opmaken van een Lokaal Toewijsreglement; Het opvolgen van de procedure tot het verkrijgen van een sociaal woonbeleidsconvenant; Het ondersteunen van de provinciale groepsaankoop voor groene energie. Door deze samenwerking kunnen inwoners die niet of moeilijk overweg kunnen met “online” inschrijven, zich laten inschrijven door de loketbediende van de gemeente. Zij schreef 125 inwoners in, waarvan 84 inwoners ingingen op het aanbod van de groepsaankoop, 18 inwoners die niet verder deelnamen omdat het voorstel voor hen niet voordelig was en 21 inwoners die geen initiatief namen om al dan niet toe te treden tot de groepsaankoop; De burger beter begeleiden naar allerhande premies en tegemoetkomingen die worden aangeboden door de gemeente Zwevegem en/of alle andere overheden en/of instanties; Het verwezenlijken van een betere dienstverlening voor de inwoner en het afstemmen van de dienstverlening van gemeente en OCMW.

2.6.9. Projecten betreffende energiezuinig wonen In 2011 werd er, net als de voorbijgaande jaren, veel aandacht besteed aan energiezuinig wonen en de bekendmaking van de diverse initiatieven op dit vlak. Energiesnoeiers In 2011 werden in Zwevegem opnieuw 94 gratis huishoudelijke energiescans uitgevoerd. Hiermee werd het streefcijfer ruimschoots behaald. Alle scans werden, net als de voorafgaande jaren, uitgevoerd door de


42

energiesnoeiers Zuid-West-Vlaanderen, een sociaal economieproject verbonden aan Buurt- en Nabijheidsdiensten Kortrijk. FRGE Vanuit het Welzijnsconsortium werden medio 2008 de eerste stappen gezet betreffende de oprichting van het “Fonds ter Reductie van de Globale Energiekost” (FRGE). Het doel van dit fonds is om ondersteuning te bieden bij het nemen van structurele maatregelen om de globale energiekost in particuliere woningen te bevorderen door het verstrekken van goedkope leningen. Particulieren kunnen voor het uitvoeren van energiebesparende maatregelen een lening afsluiten aan een rentevoet van 2%, voor personen en/of gezinnen behorend tot een specifieke doelgroep kunnen zelfs leningen worden verstrekt met een rentevoet van 0%. In 2011 vroegen 25 mensen een lening aan via het FRGE, het ging over 19 leningen aan 2% en 6 doelgroepdossier aan 0%. Zowel de dossiers aan 2 % als de dossiers aan 0% kenden een sterke stijging in het jaar 2011. Vooral eind 2011 vroegen nog heel wat mensen een lening aan voor het uitvoeren van energiebesparende maatregelen, gezien de subsidiëring van energiebesparende investeringen vanaf 2012 sterk wordt afgebouwd en dergelijke investeringen ook fiscaal heel wat minder interessant worden. Minimale levering aardgas Om te voorkomen dat mensen die de woning verwarmen met aardgas en een aardgasbudgetmeter hebben, tijdens de winter zonder verwarming zouden vallen, (omdat ze niet over voldoende financiële middelen beschikken om de budgetmeter op te laden) voorzag de Vlaamse Regering sedert vorige winter (2010-2011) de mogelijkheid voor de OCMW’s om aan behoeftigen een beperkte financiële steun toe te kennen om de budgetmeter op te laden. De financiële tussenkomst staat voor een minimale hoeveelheid aardgas, goed voor minimaal comfort. De OCMW’s beschikken hiermee over een bijkomend instrument om een financiële tussenkomst te voorzien in de energiekosten. Zij kunnen 70 % van de toegekende steun recupereren van de netbeheerders. Het OCMW kan zelf beslissen of de overige 30% van de tussenkomst wordt teruggevorderd bij de hulpvrager. Deze minimale levering is beperkt tot de winterperiode, die loopt van 1 december tot eind februari. Afhankelijk van de weersomstandigheden kan de winterperiode worden verlengd. Tijdens de winterperiode 2010-2011, die liep van 1 december 2010 tot 15 maart 2011, genoten 3 gezinnen een tussenkomst in de energiekosten via de minimale aardgaslevering. In totaal stond dit gelijk met 13 opladingen. Tijdens de winterperiode 2011-2012, die liep van 1 december 2011 tot 15 maart 2012, genoten 5 gezinnen een tussenkomst in de energiekosten via de minimale aardgaslevering. In totaal stond dit gelijk met 21 opladingen. Het OCMW Zwevegem besliste om voor alle dossiers de 30 % die niet door de netbeheerder wordt terugbetaald, terug te vorderen van de hulpvrager.


43

3.

Sociaal Huis

De werking van het Sociaal huis focust verder op een aantal functies: loketfunctie, verwijsfunctie, zorgopvolging, signaalfunctie en ontmoetingsfunctie. Voor de aansturing van de werking werd in het verleden een structuur in het leven geroepen bestaande uit stuurgroep en projectgroep. OCMW en gemeente participeren hierin.

3.1.

De projectgroep van het Sociaal Huis

De stuurgroep van het lokaal sociaal beleid heeft aan de projectgroep drie pijlers naar voren geschoven om de functies van het Sociaal Huis optimaal te realiseren via:   

Gemeentepunt: ervaring experiment Moen, zitdagen, deelname aan werkgroepen Gemeentepunt en Bbus,… Mobiel luik: bbus, opbouwwerk – wijkwerking, vrijwilligerswerking, zitdagen sociale dienst, methodiek van huisbezoeken,… Digitaal spoor: productencatalogus en digitale kloof.

De projectgroep van het Sociaal Huis stuurt de werking van de opbouwwerker/preventiewerker aan. Daarnaast volgt ze de budgetten op van het Sociaal Huis zoals deze voorzien zijn in de begroting van het OCMW en het Gemeentebestuur. De projectgroep bestaat uit:       

3.2.    

3.3.

Tomas Bulcaen (opbouwwerker/preventiewerker); Hans Dumortier (Werkwinkel); Wim Goemaere (Sociale Dienst); Ann-Sophie Maes (Welzijnsconsortium); Veerle Mondy (Jeugddienst); Dominique Moreels (dienst Thuiszorg); Marijke Orins (Welzijnsdienst).

Opdracht van het Sociaal Huis Gemeentepunt: ondermeer de invulling van de loketfunctie past hierin; Opbouwwerk en pro-actieve werking; Vrijwilligerswerk Zorg en Welzijn; Preventiebeleid.

Gemeentepunt

3.3.1. Werkgroep onthaal en loket Begin 2010 zijn diverse werkgroepen opgericht naar aanleiding van de bouw van het Gemeentepunt. Vanuit de projectgroep participeren we mee binnen de werkgroep onthaal en loket.


44

Deze werkgroep schreef een adviesrapport over hoe het onthaal en loket van het Gemeentepunt best wordt aangepakt.

3.3.2. Productencatalogus en meting producten De productencatalogus is een weergave van alle diensten die de gemeente en het OCMW aanbieden aan de burger / ondernemer / toerist. Deze online catalogus is terug te vinden op www.zwevegem.be/producten. De coördinatie van de productencatalogus werd midden 2010 overgeheveld naar de bbuscoördinator. De projectgroep volgt de werking van de productencatalogus verder op.

3.3.3. bbus Sedert mei 2010 gaat de opbouwwerker/preventiewerker twee halve dagen per week mee op de bbus: de woensdagnamiddag op de halteplaats Otegem kerk en Ten Dries Sint-Denijs, de vrijdagochtend op Moen plaats en Heestert plein. Dit om enerzijds de dienstverlening mee helpen vorm te geven en te ondersteunen, maar anderzijds ook om andere taken te kunnen combineren zoals bv. luisternetwerken, preventiemeldpunt, signaalfunctie, … .

3.4.

Wijk- en opbouwwerker / Preventiewerker

3.4.1. Taakinhoud   

Secretariaat projectgroep; Administratie en verslaggeving projectgroep; Aanspreekpunt Sociaal Huis Zwevegem;

   

Opbouwwerk- en pro-actieve werking; Projecten Digitale Kloof; Vrijwilligerswerking (OCMW); Preventiewerk.

3.4.2. Coach/verantwoordelijken Voor de vier opdrachten die zijn toevertrouwd aan de opbouwwerker/preventiewerker is telkens een coach/verantwoordelijke aangeduid door de stuurgroep Lokaal Sociaal Beleid: o o o

Opbouwwerk en digitale kloof: Wim Goemaere (diensthoofd sociale dienst OCMW); Vrijwilligerswerk: Dominique Moreels (dienst thuiszorg OCMW); Preventie: Marijke Orins (gemeentelijke welzijnsdienst).

Een ‘intern’ team Sociaal Huis kwam driewekelijks bijeen met als doelstelling de dagdagelijkse werking van de opbouwwerker/wijkwerker en het Sociaal Huis te ondersteunen. Dit team bestaat uit bovenvermelde verantwoordelijken en de opbouwwerker.

3.4.3. Opbouwwerk en pro-actieve werking

Luisternetwerken Met een netwerk bestaande uit vrijwilligers willen we op zoek gaan naar signalen van kwetsbare doelgroepen. Per wijk in Zwevegem willen we 1 maal per jaar samenkomen met sleutelfiguren/vrijwilligers die actief zijn binnen Zorg en Welzijn (verenigingen, seniorenhulp, buurtwerkingen, vingerknippers, mindermobile centrales, woonzorgcentra, kringloopwinkel, openbare computerhoek Sociaal Huis,…)


45

Vrijwilligers hebben namelijk de vinger aan de pols. We willen niet altijd streven naar een oplossing maar we willen alvast de signalen in kaart brengen en/of al kort op de bal spelen. In 2010 en 2011 zijn de eerste concrete stappen ondernomen:     

December 2010: seniorenraad 28 juni 2011: eerste bijeenkomst kandidaat vrijwilligers (OCMW) 3 november 2011: toelichting van het project buurtwerking Otegem 8 november 2011: gemeentelijke adviesraad voor gezins- en welzijnsbeleid november – december 2011: opmaak brochure voor vrijwilligers: ‘De kracht van het luisteren naar signalen van kwetsbare doelgroepen’.

Vergelijkend wijkenonderzoek Jaarlijkse vernieuwing objectieve gegevens (Steunpunt Provincie): er is een update op de gemeentelijke website gepubliceerd met objectieve gegevens van 1 januari 2011. Dit wijkenonderzoek wordt nog regelmatig naar boven gehaald. Bij het opstarten van nieuwe projecten wordt vaak gerefereerd naar het wijkenonderzoek. (bv. technische diensten, onderzoek opstart boodschappendienst OCMW Thuisdiensten, vrijwilligerswerking, seniorenacties,…) Communicatie bij kwetsbare doelgroepen De sjablonen voor uitgaande briefwisseling van het OCMW (sociale diensten) zijn door een werkgroep onder handen genomen. Aan de opbouwwerker werd gevraagd om een interne werkgroep samen te stellen. De sjablonen werden aangepast (poging om de teksten leesbaarder/begrijpelijker te maken) en de werkgroep deed voorstellen voor registratie van de briefwisseling en vorming. Armoede De projectgroep organiseerde in 2011 verschillende activiteiten rond armoede. Met onze acties willen we het thema op een laagdrempelige manier bespreekbaar maken, want de “kracht van armoede” is sterker dan men denkt. 

Vormingsvoormiddag voor het Sint-Niklaasinstituut Zwevegem. Het Sint-Niklaasinstituut organiseert jaarlijks projectdagen voor hun leerlingen van het beroepsonderwijs. Daar deze jongeren geen examens hebben op het einde van een trimester wenste men een alternatief. Samen met de opbouwwerker werd volgend programma uitgewerkt voor een 30-tal jongeren van 14-15 jaar – 3de middelbaar beroepsonderwijs: o Uitwisseling met ervaringsdeskundigen in armoede – A’kzie vzw; o Bezoek aan de voedselbank Food4all en het OCMW; o Leskeuken; o “In Balans” – spel over geld.



Lezing A’kzie vzw. Op dinsdag 15 november 2011 om 19.30 u. kwamen enkele vrijwilligers van A’kzie vzw (Kortrijk) hun verhaal vertellen over leven in armoede, maar vooral over de invloed van armoede. A’kzie is een vereniging waar armen het woord nemen. Ze kunnen hiervoor rekenen op ervaringsdeskundigen in


46

de armoede en sociale uitsluiting. Dit zijn mensen die een persoonlijke ervaring van armoede hebben gekend. Hierdoor hebben ze ervaring en expertise in armoede en sociale uitsluiting opgebouwd. Dankzij hun expertise treden ze op als tussenpersoon en tolk van armen naar verschillende overheidsdiensten. Daarnaast verhogen ze de toegankelijkheid van de dienstverlening voor mensen in armoede, geven ze adviezen over betere communicatie, … . 

Fototentoonstelling ‘Open in armoede. Over de kracht van mensen’: Armoede is meer dan een gebrek aan geld. Een combinatie van factoren creëert een cirkel van sociale uitsluiting op meerdere domeinen, zoals onderwijs, tewerkstelling, cultuur, sport en zo meer. Om uit een armoedesituatie te geraken, zijn niet alleen veel kracht en inzet nodig, maar ook kansen. Mensen in armoede stoten dikwijls op onbegrip, ontstaan vanuit een eenzijdig beeld over armoede. Vaak beoordelen mensen elkaar op basis van hun uiterlijk, zonder te zien wat achter de façade schuilt. De tentoonstelling bezoeken kon in de gemeentelijke bibliotheek van 14 november tot en met 2 december 2011.

3.5.

Openbare computerhoeken en digitale kloof

Vrijwilligers gaven begeleiding en ondersteuning in twee openbare computerhoeken van het Sociaal Huis. De twee computerhoeken zijn gratis toegankelijk, ook voor vrij gebruik. Alle nieuwe gebruikers moeten een eenvoudig huishoudelijk reglement ondertekenen. Computerhoek Moen

Door de definitieve sluiting van het gemeenschapshuis Moen, is de werking van de openbare computerhoek in september 2011 stopgezet. In deze computerhoek (gemeenschapshuis Moen) werd voornamelijk begeleiding gegeven op vraag van de gebruiker. Er was één vrijwilliger actief in de computerhoek. De vrijwilliger gaat wel nog geregeld op huisbezoek, voornamelijk voor minder mobiele personen en/of voor mensen die liever uitleg krijgen aan hun eigen computer en/of laptop. Computerhoek Zwevegem Van oktober/november 2010 tot midden september 2011 waren er 5 groepen actief. Het vrij gebruik werd ook geregistreerd. Tabel 24: Sociaal huis - Computerhoek Zwevegem oktober 2010 - juni 2011

Aantal gebruikers in de groep

Aantal momenten begeleiding

Aanwezigheidsgraad*

Groep - 1

6

31

177/186 = 95 %

Groep - 2

6

24

132/144 = 92 %

Groep - 3

5

24

84/120 = 70 %

Groep - 4

6

17

66/102 = 65 %

Groep - 5

5

24

110/115 = 96 %

Aantal inschrijvingen

28

-

-

Aantal uitschrijvingen

4

-

-


47

Begin oktober/november 2011 zijn er 5 nieuwe groepen gestart. Tabel 25: Sociaal huis - Computerhoek Zwevegem - oktober 2011 - juni 2012

Aantal gebruikers in de groep 7

Groep - 1

Aantal momenten begeleiding 13

Aanwezigheidsgra ad* 87/91 = 96 %

Groep - 2

4

6

19/24 = 79 %

Groep - 3

5

10

29/50 = 58 %

Groep - 4

6

9

45/54 = 83 %

Groep - 5

4

5

16/20 = 80 %

Aantal inschrijvingen

26

-

-

Aantal uitschrijvingen

3

-

-

Inloopwerking Sinds begin april 2011 gaat er vrije begeleiding door in de computerhoek in Zwevegem. Dit om specifieke vragen te kunnen beantwoorden. Bv. adressenlijst maken in Excel, etiketten maken in Word, vlotter werken met G-mail, … De inloopwerking ging door elke vrijdagmiddag van 14.00 uur tot 17.00 uur. Wekelijks kwamen er (buiten de schoolvakanties) ongeveer 2 tot 5 gebruikers voor vrije begeleiding. Tabel 26: Sociaal huis - Inloopwerking

Aantal momenten begeleiding

Aantal gebruikers in de groep

Aantal momenten per periode

7

12

Sept. ‘11

Okt. ‘11

Nov. ‘11

Dec. ‘11

3

5

2

2

Vrijwilligers De begeleiding in de computerhoeken wordt verzorgd door een 8-tal vrijwilligers. Er is geregeld een overleg met alle vrijwilligers samen en/of individueel met de wijkwerker. Dit om de groepen samen te stellen, het programma en de technische setting te bespreken,… Tax-on-web 2011 Op 4 en 12 mei 2011 organiseerde het Sociaal Huis in samenwerking met het ministerie van financiën twee infosessies over tax-on-web en het gebruik van de elektronische identiteitskaart (E-id). Op deze infosessies werden de nieuwe fiscale mogelijkheden uitgelegd. Daarnaast was er een demonstratie van tax-on-web. Er waren op deze twee avonden gezamenlijk 200 aanwezigen. Iedereen kreeg na afloop een infopakket + E-id kaartlezer.


48

Na 30 juni 2011 is er een poll geplaatst op de website www.zwevegem.be. Deze poll had als doelstelling om te weten te komen hoeveel mensen nu effectief hun belastingen hebben ingevuld via tax-on-web. Er vulden 159 mensen de poll in (79 in 2010). Conclusie is dat het papieren formulier iets minder gebruikt werd; tax on web is iets eenvoudiger, milieuvriendelijker. Er waren 42 mensen die nog een aanvullende boodschap hadden. Een korte samenvatting hiervan: -

Tax-on-web zorgt voor een snellere verwerking; Geen fouten en resultaat op voorhand; Wat je zelf doet, doe je meestal beter; Milieuvriendelijker; Moeilijkheden bij de installatie van de kaartlezer; Door de sessies ben ik ervan overtuigd om tax-on-web te gebruiken.

Zitdag FOD financiën Als Sociaal Huis hebben we de opdracht om de dienstverlening zo dicht en toegankelijk mogelijk bij de burger te brengen. Dit doen we op verschillende manieren. In 2011 jaar organiseerden we als vervolg op onze infosessies van tax-on-web en de zitdagen in 2010 een aantal zitdagen van de federale overheidsdienst financiën. (ontvangstkantoor Kortrijk) Tijdens deze zitdagen waren medewerkers van de belastingen aanwezig voor het (helpen) invullen van de personenbelastingen. De zitdagen vonden plaats in de computerhoek van het Sociaal Huis in Zwevegem en in de spreekruimtes van de sociale dienst OCMW op dinsdag 24 mei, dinsdag 7 juni, donderdag 16 juni en dinsdag 21 juni. In totaal werden om en bij de 200 aangiftes verwerkt en daarnaast nog aanvullende vragen beantwoord.

3.6.

Vrijwilligersbeleid

3.6.1. Alle vrijwilligers die actief zijn in Zwevegem in kaart brengen Tijdens de uitbouw van het zorgnetwerk/luisternetwerk Zwevegem, maakt het Sociaal Huis een database op bestaande uit vrijwilligers die actief zijn binnen zorg en welzijn. Met deze database willen we aanvullende hulp (niet georganiseerd) kunnen opvangen via vrijwilligerswerk. Denken we maar aan boodschappenhulp, vervoer, sociale contacten… 3.6.2. Waarderen en stimuleren In 2011 werd het vrijwilligersfeest opengetrokken naar de sector Zorg en Welzijn. Het vrijwilligersfeest vond plaats op zaterdag 22 oktober in Transfo Zwevegem. Uit een evaluatie van de projectgroep bleek dat het initiatief geslaag is. Het vrijwilligersfeest wordt vanaf 2011 tweejaarlijks georganiseerd. Er waren dit jaar 120 vrijwilligers aanwezig die actief zijn binnen zorg en welzijn (verenigingen, woonzorgcentra, professionele werkingen, …). 

Op vraag van elke dienst/voorziening op de hoogte houden van afspraken en verplichten om een eenduidige benadering van het vrijwilligerswerk te bewerkstelligen. o Intern: herziening vrijwilligersvergoeding en administratie


49

o



Extern:  Familiezorg VZW: op 24 augustus 2011 was er een overleg met de verantwoordelijke van de vrijwilligerswerking van Familiezorg VZW. Door beide partijen werd de vrijwilligerswerking toegelicht en afspraken gemaakt voor doorverwijzing;  Op 11 oktober 2011 was er een gelijkaardig overleg met bijzondere jeugdzorg Huize Ten Dries

Europees Jaar van het Vrijwilligerswerk 2011: o Het logo van het EJV ’11 werd opgenomen in de briefwisseling en e-mailhandtekening van verschillende gemeente en OCMW-diensten; o Infokatern vrijwilligerswerk in Zwevegem: in de Infokrant van april ‘11 verscheen een vrijwilligerskatern. Een katern over vrijwilligerswerk Zwevegem in de kijker; o TV Zwevegem: er werd gevraagd om tijdens opnames voor TV Zwevegem de klemtoon te leggen op vrijwilligerswerk.

3.6.3. Vrijwilligers beschermen: rekening houden met de verzekerings- en informatieplicht Het OCMW heeft een eigen vrijwilligersbeleidsnota. Deze werd in 2011 up-to-date gebracht met enkele nieuwe afspraken voor de vergoeding van vrijwilligers in het woon- en zorgcentrum en de sociale dienst van het OCMW. In 2011 werd een nieuwe aanvullende ziekteverzekering via Ethias afgesloten.

3.6.4. Informatie, promotie, dienstenverlening en coachen vrijwilligers Zorg en Welzijn De vrijwilligerscoach staat in voor het zoeken naar vrijwilligers voor de verschillende diensten van het OCMW. In 2011 werden er extra vrijwilligers ingeschakeld voor het Sinterklaasfeestje van de dienst thuisbegeleiding OCMW, voor individuele begeleiding van de bewoners van het WZC en voor het vervoer van het was- en strijkatelier. Spontane kandidaturen voor vrijwilligerswerk worden door de vrijwilligerscoach behandeld; deze vrijwilligers worden in de eigen diensten ingeschakeld en/of doorverwezen naar externe diensten.

3.7.

Preventie - middelen en overlast

3.7.1. Coördinatie preventiebeleid Samenstelling en organisatie van de preventiewerkgroep: De preventiestuurgroep kwam in 2010 drie keer samen. De preventiestuurgroep is samengesteld uit volgende leden: schepen van Welzijn (Eliane Spincemaille), voorzitter OCMW (Jozef Tienpont), schepen van Jeugd (Isabelle Degezelle), VZW Jongerenzorg - Huize Ten Dries (Luc Stock), Centrum Geestelijke Gezondheidszorg – Middelpunt (Tine Huyhebaert), Lokale Politie Mira (Gerrit Seynaeve), Sint-Niklaasinstituut Zwevegem (Evelyne Thomaes), Gemeentelijke Jeugddienst (Annelies Staelens), Gemeentelijke Welzijnsdienst (Marijke Orins), Sociale Dienst OCMW (Sofie Van Der Elst), CLB (Véronique Van Coillie), verenigingsleven (Yvan Nys) , Jeugdcentrum De Brug VZW (Wouter Vandemaele), preventiewerker Zwevegem (Tomas Bulcaen), JAC Kortrijk - verslag (verslag), Sociale Dienst OCMW (Wim Goemaere), VZW Kompas.


50

De Stuurgroep kwam twee keer samen en behandelde onderwerpen als Jaarverslag 2010, actieplan 2011 preventie, Samenwerking met de jeugdraad i.k.v. -16 jaar geen alcohol en gehoorschade. Er werd een evaluatie gemaakt van de rotviltjes en terug gekoppeld over het overleg JAC Kortrijk en de informatienamiddag PZ Mira.

3.7.2. Informatie Inventaris van bestaande initiatieven en informatie: bij het preventiemeldpunt kan men allerlei informatie verkrijgen omtrent drug- en alcoholgebruik. Daarnaast willen we ook actief informatie verspreiden, o.a. via de periodieke welzijnskatern en/of onder de maandelijkse rubriek welzijn in de Infokrant en op de website www.zwevegem.be. Het betreft informatie uit verschillende sectoren rond overlast, vandalisme & middelengebruik, aankondigingen van preventieve acties, info over beleidsmaatregelen,… Daarnaast verspreiden we gericht informatie naar verenigingen, organisaties, scholen,… via bestaande elektronische nieuwsbrieven. (website en jeugdraad). Campagne Partywise: Het preventiemeldpunt en de gemeentelijke jeugddienst startten midden 2010 een nieuwe preventiecampagne bij de Zwevegemse jeugdverenigingen, genaamd Partywise. In 2011 ging de actie verder. Partywise wil veilig en verstandig uitgaan promoten en hiervoor de nodige tips geven. Dit is een initiatief van de VAD (vereniging voor alcohol en andere drugproblemen VZW). Iedere jeugdvereniging die in het jaar 2011 een fuif organiseerde én een inspanning wil leveren om de kwaliteit van het uitgaan hoog te houden, kon gratis polsbandjes verkrijgen via de jeugddienst en het preventiemeldpunt Zwevegem. Organisaties en verenigingen die hier beroep op hebben gedaan: schoolfuif Sint-Niklaasinstituut Gemeente Zwevegem, Jeugdcentrum De Brug, Chirojongens Zwevegem, Chiromeisjes Zwevegem en Chiro Heestert. Diverse: nieuwsberichten van VAD en andere organisaties werden verspreid naar de stuurgroep en/of sleutelfiguren.

3.7.3. Preventiemeldpunt Uitbouwen van een duidelijk aanspreekpunt voor informatie en meldpunt: problemen rond vandalisme, drug- en alcoholgebruik, jongeren die spelende kinderen wegjagen, verveling… worden ook in Zwevegem vastgesteld. Heel wat jongeren hangen rond speelpleintjes, parken, wijken… Dit fenomeen verontrust vaak de mensen uit die omgeving omdat ze niet weten waar deze jongeren zich mee bezig houden. Daarom is er sinds 1 september 2009 een preventiemeldpunt actief, gehuisvest in de gemeentelijke welzijnsdienst. Men kan er terecht voor informatie, advies, doorverwijzing,… Via dit meldpunt willen we ook een inventaris opmaken van de openbare plaatsen waar problemen rond overlast en vandalisme voor komen, om zo, samen met de nodige diensten, een oplossing te kunnen bieden. Het preventiemeldpunt werd ook opgenomen in het centraal gemeentelijk meldpunt. De preventiewerker is ook te bereiken via de bbus. De belangrijkste/meest gesignaleerde meldingen gaan over Hangjongeren en vandalisme rond voetbalterreinen; geluidsoverlast, zwerfvuil en burenruzie.


51

3.7.4. Preventie Stimuleren en ondersteunen van preventieprojecten voor jongeren en volwassenen, ondersteunen van lokale acties van de scholen: Rot-kaart en Rot-viltje: Het preventiemeldpunt Zwevegem verdeelde begin oktober de vernieuwde ROTkaart en ROT-viltje. Beide initiatieven werden gelanceerd tijdens de campagneweek Fit in je hoofd, een initiatief van de werkgroep geestelijke gezondheidszorg. Een werkgroep samengesteld uit leden van de adviesraad gezins- en welzijnsbeleid, de seniorenraad, de preventiewerkgroep, het lokaal overleg kinderopvang, Zwevegemse verenigingen, het gemeentebestuur en OCMW, de Kunstacademie en LOGO Leieland. De ROT-kaart is ondertussen aan zijn derde editie toe. De ROT-kaart is een kaartje waarop 13 contactpunten vermeld staan. Contactpunten die jongeren kunnen bereiken als ze zich eens rot voelen of een vriend in nood willen helpen. De ROT-kaart is een initiatief van het Sint-Niklaasinstituut Gemeente Zwevegem, het preventiemeldpunt en het Zwevegemse JIP van de gemeentelijke jeugddienst. Op dinsdag 4 en donderdag 6 oktober 2011 verdeelde het JIP (jongereninformatiepunt) samen met het preventiemeldpunt in het Sint-Niklaasinstituut Gemeente Zwevegem de ROT-kaart. De scholieren konden tijdens de lunchpauze leuke gadgets winnen na het beantwoorden van een vraag uit de ROT-zak. De Zwevegemse Jeugdraad verdeelde de ROT-kaart onder alle Zwevegemse jeugdverenigingen. Jongeren dienden eerst hun “instant happy tip” in te vullen: vrienden, sporten, muziek, (huis) dieren, eten en drinken, familie, het weer, plezier maken, vrije tijd en vakantie & computerspelletjes zijn de ‘top 10 to happiness’ bij jongeren. Op vraag van enkele Zwevegemse verenigingen werd een 2de druk gemaakt van de ROT-(bier)viltjes. In het voorjaar 2011 werden deze ROT-viltjes al verdeeld in enkele Zwevegemse cafés. Deze viltjes werden gemaakt in opvolging van de ROT-kaart. De bierviltjes verspreiden we nu ook in de ontmoetingscentra, buurthuizen, verenigingen,… Het handelscomité ondersteunt deze actie. De ROT-kaart en het ROT-viltje zijn verkrijgbaar in het preventiemeldpunt, OCMW, Gemeentehuis, Welzijnsdienst, Jeugddienst, Werkwinkel, Bibliotheek en Bbus. Iets minder is de max! Jeugdverenigingen die een evenement met muziek organiseren kunnen bij de jeugddienst een voorraad oordopjes aanvragen met bijhorende affiches. De jeugdverenigingen verkochten deze oordopjes aan € 0,20 per paar en kregen daarvan € 0,04 per verkocht paar. Er werkten al 3 verenigingen mee aan de verkoop van oordopjes. Het enthousiasme bij deze actie is niet zo’n succes omdat meer en meer jongeren op maat gemaakte oordopjes hebben. De jeugddienst investeerde ook in 2 soundear-systemen. Een exemplaar voor fuifzaal Transfo & jeugdcentrum De Brug. Een lichtgevend oor geeft het geluidsvolume weer.


52

4. Thuiszorg Diensthoofd: 

Dominique Moreels

De dienst Thuiszorg is te bereiken in de lokalen van het OCMW, Blokkestraat 29a te Zwevegem.  056 76 52 00 Openingsuren: elke werkdag van 8u30 tot 12u. Buiten deze uren zijn de maatschappelijk werkers bereikbaar na afspraak. E-mail: [email protected] of [email protected]

4.1.

Teamwerking

In de Dienst thuiszorg zijn er maandelijks twee teamvergaderingen: één voor de voorbereiding van het comité ouderenzorg, in de andere teamvergadering wordt stilgestaan bij de werking van de dienst. Volgende onderwerpen kwamen in 2011 aanbod: bespreking functieomschrijving zorgcoördinator, bespreking jaarverslag 2011, terugkoppeling gevolgde opleidingen, voorbereiding en evaluatie vakantieperiode, stand van zaken doelstellingen BBC, werkwijze interne controle, verwachtingen werking 2012, bespreking resultaten onderzoek gebruik dienstencentrum en opmaak vragenlijst. De verschillende teamleden volgden ook vorming in 2011: stoomcursus sociaal recht, voorlopig bewind, timemanagement, voeren van functioneringsgesprekken, zorgverzekering, gek: zij of wij (psychische stoornissen), multidisciplinair overleg, E-zorgplan, EHBO, wervend schrijven.

4.2.

Opdrachten en doelstellingen

De dienst Thuiszorg wil de gebruiker op sociaal vlak laten functioneren in zijn vertrouwde thuismilieu en met respect voor zijn eigen waarden en normen. Er wordt geluisterd naar de aanvrager en zijn netwerk. Indien nodig wordt samengewerkt met zijn omgeving, andere hulpverleners en sociale organisaties. De hulpverlening is gericht op het versterken van de zelfredzaamheid en het verstevigen van het – of het creëren van een – sociaal netwerk. Thuiszorg bestaat uit alle hulp, bijstand, zorgverlening, ondersteuning en informatie die thuiswonende zorgbehoevende personen, jongeren zowel als ouderen, ontvangen met de bedoeling het zelfstandig wonen in stand te houden.

4.3.

Poetsdienst

De poetsdienst staat ter beschikking van bejaarden, gehandicapten en jongere gezinnen die wegens ziekte, lichamelijke ongeschiktheid (ongeval, verwondingen, …), bijzondere sociale omstandigheden (overlijden, verwaarlozing, onvermogen) het onderhoud van hun woning niet meer aankunnen, hiervoor bovendien niet kunnen rekenen op anderen en niet onmiddellijk geholpen worden door een andere dienst. Taken van de poetsvrouw:  Stof afnemen, stofzuigen  Vloeren schuren, dweilen, boenen


53

   

Ramen en gordijnen wassen Sanitair en keukenonderhoud Stoep kuisen Bedden opmaken en verschonen

De prijs wordt bepaald op basis van het inkomen en de graad van zorgbehoefte zoals vastgesteld door de maatschappelijk werker van de dienst. In september 2003 werd gestart met het systeem van de dienstencheques. Naast de uitbreiding van het aantal poetsvrouwen worden er geleidelijk ook poetsvrouwen van de reguliere poetsdienst overgeplaatst naar het systeem van de dienstencheques, uiteraard in afspraak met hun gebruikers.

4.3.1. De reguliere poetsdienst Op 31.12.2011 werkten er 7 poetsvrouwen in de reguliere poetsdienst, goed voor 3,7 VTE. Daarvan werkten er 1 voltijds, 5 halftijds en 1 persoon in een progressieve tewerkstelling (8u/week). In de loop van 2011 stapte 1 poetsvrouw over van de reguliere poetsdienst naar de poetsdienst met dienstencheques. De huidige poetsvrouwen werken intussen gemiddeld 12 jaar bij de poetsdienst. Over het jaar 2011 waren er 97 verschillende gebruikers, van verschillende leeftijdscategorieën en leefsituaties.

Grafiek 15: Reguliere poetsdienst – leeftijd gebruikers

60 50

54

52 45

40 30

31 26

20 10

23

14 8 9

8 9 7

5 6 8

0 -60

60 - 69

70 - 79 2009

2010

80 - 89

90

2011

Tabel 27: Reguliere poetsdienst – leefsituatie van de gebruikers

Leefsituatie Alleenstaande man Alleenstaande vrouw Zussen Koppel

Aantal 22 53 1 21

Totaal

97

Koppels of andere vormen van samenwonen worden gerekend als één gebruiker(ssituatie).


54

Meer dan de helft van de gebruikers zijn alleenstaande vrouwen. Ongeveer 20% van hen doet al meer dan 10 jaar beroep op de poetsdienst van het OCMW. De langstdurende hulpverlening loopt over 28 jaar. De frequentie van hulp varieert naargelang de behoefte. Meer dan de helft van de gebruikers vraagt poetshulp om de 14 dagen. In 2011 werd drie maal een woning volledig opgeruimd. Dit gebeurt in samenspraak met dienst huisvesting van het OCMW.

Grafiek 16: Reguliere poetsdienst – frequentie van hulp

80 70 67

60

64

61

50 40 30

36

38 30

20 10 3

0

3

0

0

3

0 wekelijks

om de 2 w 2009

maandelijks 2010

eenmalig

2011

Het voorbije jaar telden we 18 nieuwe aanvragen en 17 stopzettingen. Bij 4 stopzettingen van de poetshulp is de reden een opname in het rusthuis. De overige reden zijn terug zelf poetsen (4), overlijden (7), gezinszorg (1), niet tevreden (1). Tabel 28: Reguliere poetsdienst - evolutie prestaties van de poetsvrouwen

2010

2011

Reguliere poetsdienst Verlof Ziekte Vorming Verloren uren Medisch onderzoek Functioneringsgesprek Bijzonder verlof Feestdag Arbeidsongeval Bloedafname Brugdag

Aantal uren 7445 1091,5 580 159,5 10,25 6,25 0 40 269 0 44 64

% 76,68 11,24 5,97 1,64 0,11 0,06 0 0,42 2,77 0 0,46 0,66

Aantal uren 6884 1032 546 168 14,25 8 2 51 333 38 19 62

% 75,17 11,26 5,96 1,83 0,16 0,09 0,02 0,56 3,64 0,42 0,21 0,68

Totaal

9709,5

100

9157,25

100


55

De prestaties van de reguliere poetsdienst zijn gelijklopend met 2010. De geplande functioneringsgesprekken voor 2011 zijn uitgesteld tot 2012.

4.3.2. Poetsdienst met dienstencheques Op 31.12.2011 werkten 27 poetsvrouwen in het kader van de dienstencheques, goed voor 18,6 VTE. Daarvan werkten er 6 voltijds, 10 halftijds en 10 deeltijds (4/5). De huidige poetsvrouwen werken intussen gemiddeld 7 jaar en 2 maanden bij de poetsdienst. Het personeelsbestand groeide van 10 in 2005 over 13 in 2006, 18 in 2007, 20 in 2008, 23 in 2009 naar 26 in 2010. In de loop van het jaar kwam één personeelslid (19u) over van de reguliere poetsdienst. Grafiek 17: Poetsdienst met dienstencheques – leeftijd gebruikers

140 133

120 117

100 95 90 91

80

100

60 40

46

20 15 21

40 39

26

10 11 13

0 -60

60- 69

70 - 79 2009

2010

80 - 89

90

2011

De leeftijd van meer dan 47% van de gebruikers is boven de 80 jaar. De gemiddelde leeftijd bedraagt 76 jaar. De grootste groep van de gebruikers zijn koppels. Gemiddeld zijn de gebruikers al 7 jaar cliënt bij de poetsdienst. De langstdurende hulpverlening loopt over 22 jaar (overgekomen van de reguliere poetsdienst). De frequentie van hulp varieert naargelang de behoefte. Meer dan de helft van de gebruikers vragen poetshulp om de 14 dagen.

Tabel 29: Poetsdienst met dienstencheques – leefsituatie van de gebruikers

Leefsituatie Alleenstaande man Alleenstaande vrouw Koppel Broer/zus - kloosterzusters

Aantal 43 128 131 3 305



56

Grafiek 18: Poetsdienst met dienstencheques – frequentie van hulp

180 171

160 158

140

148

120 100

109

118

127

80 60 40 20 4

4

7

0 wekelijks

om de 2 weken 2009

2010

maandelijks

2011

We telden in 2011 61 nieuwe aanvragen, daartegenover warden 44 stopzettingen genoteerd.

Stopzettingen omwille van overlijden en opname in rusthuis zijn de helft van de reden van stopzetting. De andere redenen zijn herstel na ingreep (10), nood aan gezinshulp (1) en, een drietal cliënten waren niet meer tevreden over de geboden hulp, een 7-tal cliënten kozen voor een andere dienst. De wachttijd was te lang. Tabel 30: Poetsdienst met dienstencheques - de prestaties van de poetsvrouwen

2010

2011

Prestaties Verlof Ziekte Vorming Verloren uren Medisch onderzoek Functioneringsgesprek Bijzonder verlof Feestdag Arbeidsongeval Bloedafname Brugdag

Aantal uren 25254 4493 2966,5 427 21,25 24,5 0 91 1126 0 53 262

% 72,75 12,94 8,54 1,23 0,06 0,07 0 0,26 3,25 0 0,15 0,75

Aantal uren 25817 4738 2404,5 496 24,75 32,75 5 98 1646 0 44 272

% 75,56 13,32 6,76 1,39 0,07 0,09 0,01 0,28 4,63 0 0,12 0,77

Totaal

34718

100

35578

100

In 2011 zijn de prestaties met dienstencheques een drie procent gestegen. Het ziektecijfer is terug gedaald. Het aantal afwezigheden door bloedafnames daalt doordat de extra verlofdagen hiervoor geschrapt zijn in de nieuwe rechtspositieregeling.


57

Grafiek 19: Poetsdienst met dienstencheques - evolutie aantal gebruikers van poetsdienst

450 400 350 300

209

250 200

0

0

0

199

210

220

0

218

83

119

205

185

151

261

280

305

106

102

97

2009

2010

2011

150 100 50

149

183

0 2001

2002

2003

2004

2005

Reguliere poetsdienst

2006

2007

2008

Poetsdienst dienstencheques

4.3.3. Vorming en begeleiding In principe komen de poetsvrouwen maandelijks bijeen, uitgezonderd in de verlofperiodes. Deze bijeenkomsten hebben tot doel:  De binding met het OCMW te beklemtonen  De groepsbinding te verstevigen  Nieuwe gebruikers te introduceren  Personeelsaangelegenheden te bespreken In 2011 kreeg het personeel van de poetsdienst vorming georganiseerd door de School voor Bestuursrecht: omgaan met kritiek.

4.4.

Het personenalarmsysteem

Het personenalarmsysteem is een toestel dat bestaat uit een klein zendertje dat de bejaarde steeds bij zich heeft en waarop hij kan drukken wanneer hij/zij in nood is. Bij de telefoon staat een ander toestel dat reageert op het kleine zendertje door automatisch een hulpcentrale op te bellen. Vanuit die centrale (24u op 24 bemand) kan men rechtstreeks in contact komen met de hulpvrager zonder dat die de telefoon moet opnemen. Indien nodig, belt men vanuit die centrale naar iemand die dichtbij woont en een sleutel heeft, zodat deze persoon in de woning kan. Bij de installatie van dit toestel moeten er dan ook drie tot vijf mogelijke hulpverleners opgegeven worden, zodat men vanuit de centrale weet wie opgebeld kan worden. Het hulpoproepsysteem is bestemd voor alleenstaande bejaarden, gehandicapten, zieken, ... die zich alleen niet meer veilig voelen, die zichzelf niet meer kunnen behelpen, die dringende hulp nodig kunnen hebben.


58

Sommige mutualiteiten leveren eveneens deze dienstverlening of geven een financiële tussenkomst aan hun leden die een hulpoproepsysteem in huis halen. In 2011 werden door het OCMW 83 verschillende personen bediend:  36 in de serviceflats (Blyhove I en II - dit gratis, inbegrepen in de dagprijs van de flat)  45 in de thuissituatie, zij betalen € 20,57 per maand. Grafiek 20: Personenalarmsysteem – evolutie van het aantal gebruikers

100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

In de raad van november 2010 werd beslist om jaarlijks te prijzen te indexeren. Vanaf april 2011 huurt de cliënt aan toestel aan € 20,57 per maand. Het OCMW beschikt nu in totaal over 75 toestellen. De gemiddelde leeftijd van de gebruikers van een personenalarmsysteem schommelde het voorbije jaar rond de 83 jaar.

Grafiek 21: Personenalarmsysteem – leeftijd van de gebruikers

70 60

61

50

54 54

40 30 20 18 19

10 1

1

0

1

3

15

4

8

10 10

0 -60

60 - 69

70 - 79 2009


2010

80 - 89

90

2011

59

Tabel 31: Personenalarmsysteem – leefsituatie gebruikers

Leefsituatie Alleenstaande man Alleenstaande vrouw Koppel Totaal

2010

2011

11 69 7

13 67 3

87

83


In de flats bestaan de gebruikers van het hulpoproepsysteem hoofdzakelijk uit vrouwen (31 van de 38). Vijf mannen maken gebruiken van het toestel en 2 koppels in de flats. In het thuismilieu (45 toestellen) merken we een gelijkaardige verdeling: 36 vrouwen, 8 mannen en 1 koppel. Op jaarbasis kregen we 18 nieuwe aanvragen tegenover 16 stopzettingen. In de flats werden 7 toestellen geplaatst en zes terug afgesloten. In het thuismilieu hadden we 11 nieuwe gebruikers, tien dienden hun toestel terug in. De reden van opname in een rusthuis is de helft van de stopzettingen. De andere redenen zijn: overlijden (6) en hersteld (2). Tabel 32: Personenalarmsysteem - overzicht oproepen 2010-2011

2010

Soort contact

2011

Onvrijwillige oproepen Vrijwillige oproepen Geen antwoord Niet ernstige val Niet ernstige ziekte Ernstige val Controle alarmtoestel Mislukte alarmoproep Test door centrale Stroompanne Vraag komst buur/familie Vraag komst onthaal Zwakke batterij Meldt afwezigheid

Aantal 158 50 20 24 2 2 152 11 36 34 7 12 0 3

% 31 9,8 3,9 4,7 0,4 0,4 29,7 2,1 7 6,7 1,3 2,4 0 0,6

Aantal 121 21 30 33 0 0 166 0 30 25 5 15 7 0

% 26,7 4,6 6,6 7,3 0 0 36,8 0 6,6 5,5 1,1 3,3 1,5 0

Totaal

511

100

453

100

De meeste reden van oproepen zijn onvrijwillige en controle van het toestel. Bij 23 % is er nood aan tussenkomst van een mantelzorger nodig. De oproepen waar de centrale geen contact krijgt met de cliënt groeien. Ook de oproepen omwille van een niet ernstige val nemen toe. De cliënt test de werking van zijn toestel meer.


60

4.5.

De maaltijdenbedeling

De maaltijdbedeling van het OCMW richt zich voornamelijk naar bejaarden, maar ook naar personen die, om een of andere reden, het niet aankunnen of het niet zien zitten om een dagelijkse warme maaltijd klaar te maken.

4.5.1. Maaltijden aan huis Iedere werkdag wordt er aan huis geleverd. Voor weekends en feestdagen kunnen, de werkdag voordien, diepvriesmaaltijden geleverd worden. De maaltijd wordt in de loop van de voormiddag aan huis gebracht. Bij afwezigheid kunnen er afspraken gemaakt worden waar de maaltijd mag afgezet worden. Er wordt rekening gehouden met persoonlijke wensen of noden. Er kunnen zoutarme, suikerarme of vetarme maaltijden geleverd worden. Ook vegetarische maaltijden zijn verkrijgbaar. Bepaalde etenswaren die de gebruiker niet lust, kunnen ook dagelijks vervangen worden door iets anders, waardoor aan ieders wensen kan voldaan worden. In december 2011 werd een bevraging gehouden bij alle cliënten naar tevredenheid. Daarnaast worden er iedere maand enkele cliënten steekproefgewijs opgebeld in het kader van interne controle. Een middagmaal omvat naast een hoofdgerecht ook een portie soep. De prijs bedraagt € 6,48 per maaltijd. In 2011 werden 26.375 maaltijden aan huis bedeeld aan 166 verschillende gebruikers. De verdeling per deelgemeente wordt weergegeven in onderstaande tabel. Het aantal verschillende gebruikers daalt (in 2010: 178), hoewel in totaliteit meer maaltijden bedeeld worden. In Heestert en Sint-Denijs is er een lichte daling, de andere gemeenten blijven groeien. Tabel 33: Maaltijden aan huis - overzicht per gemeente

2009

2010

2011

Zwevegem Heestert Moen Otegem St-Denijs

10.497 348 3457 1186 5230

13.090 673 4373 1449 5197

14.742 538 4622 2103 4370

Totaal

20.718

24.782

26.375


61

Grafiek 22: Maaltijden aan huis – aantal maaltijden geleverd in 2009-2011

16000 14000

12000 10000 8000 6000 4000 2000 0 Zwevegem

Heestert

Moen 2009

2010

Otegem

St-Denijs

2011

4.5.2. Maaltijden in het dienstencentrum Mensen die de verplaatsing nog kunnen maken en hun sociale contacten wensen te onderhouden, kunnen dagelijks terecht in het dienstencentrum, gelegen in de Otegemstraat 75, te Zwevegem. Om hier te komen eten, neemt de gebruiker eerst contact op met de dienst Thuiszorg. In het dienstencentrum omvat een maaltijd soep, een drankje, een hoofdgerecht en een dessert naar keuze. Voor een volwaardig middagmaal betaalt de gebruiker € 6,73. Een bewoner van een serviceflat betaalt € 5,91. Tabel 34: Maaltijden in dienstencentrum – aantal verschillende gebruikers

Bewoners eigen serviceflats Gebruikers uit de omgeving Personeelsleden OCMW Meeneemmaaltijden

2009

2010

2011

52 76 65 25

49 80 65 19

40 75 72 16

Samen met de 166 “verschillende gebruikers” uit de thuissituatie, spreken we hier over 281 individuele cliënten. Daarbij komen dan nog de 72 OCMW-personeelsleden en de 16 gebruikers van meeneemmaaltijden. Zijn hier niet bij gerekend: de personeelsleden van de gemeente, stagiairs en groepen. Het aantal gebruikers is lichtjes gedaald maar het aantal geboden maaltijden is ongeveer gelijk gebleven. Minder flatbewoners maken gebruik van de maaltijddienst in het dienstencentrum. Het aantal gebruikers meeneemmaaltijden blijft dalen. De verhuis naar een andere locatie is hier één van de redenen van.


62

Tabel 35: Maaltijden in het dienstencentrum – aantal geboden maaltijden in 2011

2009

2010

2011

Bewoners van serviceflats Buitenstaanders Personeel OCMW Personeel gemeente Meeneemmaaltijden Stagiairs Groepen Resto familie Vrijwilligers

5316 3975 533 1253 570 232 302 228

6529 4929 644 861 487 149 245 320

6127 5107 923 964 333 174 66 386 405

Totaal

12409

14164

14485

Het aantal maaltijden in het dienstencentrum is toegenomen. Verschillende flatbewoners nodigen familieleden uit om een maaltijd te nemen in het dienstencentrum. Het aantal maaltijden bij de personeelsleden kent een stijging. Vrijwilligers die in de voormiddag drie uren komen helpen worden gratis een maaltijd aangeboden. Tabel 36:Maaltijden in het dienstencentrum - ontbijt en avondmaal 2011

Ontbijt Avondmaal

2009

2010

2011

663 664

1001 1334

760 892

Het gebruik van de service ontbijt en avondmaal is in 2011 gedaald. Verschillende flatbewoners die van deze service gebruik maakten, werden opgenomen in het WZC.

4.5.3. Personeel dienst maaltijden aan huis en dienstencentrum In de maaltijdbedeling aan huis werken 4 halftijdse (19/38) medewerksters. Een vijfde personeelslid is ingeschreven als werkneemster van het dienstencentrum. In de vakantiemaanden juli en augustus wordt beroep gedaan op studenten (vakantiejob). Zij staan enkel in voor het rondvoeren van de maaltijden. Sinds april 2010 springen een 4-tal jongeren bij in het dienstencentrum tijdens het weekend. Zo kunnen de overuren van de vaste personeelsleden weggewerkt worden. Eind 2011 was al het verlof weggewerkt, de overuren waren minimaal.

4.5.4. Vergelijking met voorgaande jaren Onderstaande grafiek geeft de evolutie van het totaal aantal maaltijden over de voorbije jaren weer. Deze grafiek houdt enkel rekening met de eigenlijke doelgroep van de dienst maaltijden: ouderen. Wat dus niet wordt weergegeven in deze grafiek zijn de maaltijden voor personeelsleden, stagiairs, groepen en meeneemmaaltijden.


63

Grafiek 23: Maaltijden aan huis en in het dienstencentrum – vergelijking met vorige jaren

40000 35000 11458

30000 25000

247

10362 10363

626 2501

20000

5876

9291

9434

15000 10000

21418

23827 24546 22302

2000

2001

11234

19013 17923 18693 18693 20718 16000

24782 26375

5000 0 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Aan huis bedeelde maaltijden Dienstencentrum

2010

2011

In 2011 waren er 70 nieuwe aanvragen maar stopten ook 70 cliënten met het nemen van een maaltijd aan huis of in het dienstencentrum. Bij 28 stopzettingen was de reden voldoende hersteld. De overige redenen waren: opname in het rusthuis (21), overleden (2), hulp van familie (6), nood aan gezinshulp (6), 4 cliënten waren niet tevreden van de maaltijden, 1 had problemen met het gebruik van de microgolf, 1 komt naar het DVC, 1 heeft nood aan een speciaal dieet.

4.5.5. Vorming en begeleiding Naast het doorlopend coachen en begeleiden van de medewerksters en de courante functioneringsgesprekken, worden de medewerksters regelmatig – in principe maandelijks – samengebracht om:    

De binding met het OCMW te beklemtonen De groepsbinding te verstevigen Nieuwe gebruikers te introduceren Personeelsaangelegenheden te bespreken

Het personeel volgde samen met het keukenpersoneel een opleiding over de HACCP normen.

4.6.

Borgstellingen

Een rusthuis biedt onderdak aan bejaarden en vangt de gebruikelijke huishoudelijke zorgen op ten behoeve van zijn bewoners. Een rust- en verzorgingstehuis (RVT) biedt naast de gebruikelijke huishoudelijke zorgen ook de nodige en aangepaste medische verzorging. De instelling waar de bejaarde terecht komt, rekent voor zijn diensten de kostprijs aan. Die prijs wordt steeds als dagprijs uitgedrukt. In eerste instantie wordt van de bejaarde zelf verwacht dat hij zijn verblijfskosten betaalt. Daarvoor maakt hij/zij gebruik van zijn of haar pensioen en van eventuele andere inkomsten (punten, renten,


64

huuropbrengsten, ...). Wanneer het inkomen ontoereikend is, dient men aan te vullen vanuit het spaargeld. Wanneer ook dat ontoereikend is, dan moet iemand anders bijspringen. De instelling zal bij de opname van een bejaarde steeds op zoek gaan naar een borg voor het betalen van de verblijfkosten, zelfs indien de betrokkene voldoende heeft aan zijn inkomen en spaargelden. Door de borgstelling te ondertekenen verbindt de andere partij er zich toe om, indien nodig, bij te passen bij het inkomen van de bejaarde tot aan de verblijfskosten. Deze borgstelling kan gevraagd worden aan de kinderen van de bejaarde zelf of aan het OCMW van de gemeente waar de bejaarde, voor zijn opname, gedomicilieerd was. Wanneer het OCMW de borgstelling ondertekent, moet er vooraf een sociaal en financieel onderzoek gebeuren. Soms gebeurt het dat de kinderen zich borg stellen, juist om te vermijden dat het OCMW het hebben en houden van hun ouders onderzoekt. Het resultaat van het sociaal en financieel onderzoek behoort tot het beroepsgeheim van de maatschappelijk werker. Ook de leden van het sociaal comité, die over de borgstelling beslissen, zijn aan geheimhouding verbonden. Indien het OCMW de borgstelling ondertekende, zal het OCMW dan ook het eventuele tekort bijpassen tot aan de verblijfskosten. Op de eigendom(men) van de bejaarde zelf zal het OCMW een hypotheek leggen. Bij een latere verkoop of verdeling zal het OCMW op die manier de gedane kosten geheel of gedeeltelijk recupereren. Een tussenkomst van het OCMW houdt helemaal niet in dat naar een andere of goedkopere instelling of kamer moet verhuisd worden. Wanneer het OCMW dan feitelijk de opleg betaalt, zal wel de onderhoudsplicht onderzocht worden bij de kinderen. In 2011 voerde het OCMW een onderzoek naar de dagprijzen in de omliggende WZC. De resultaten van het onderzoek werden besproken op het comité bejaardenzorg en op de raad. Het OCMW besliste om tussen te komen in de verblijfskosten als de dagprijs niet meer dan 5% boven de eigen dagprijs was. In 2011 waren er 10 nieuwe aanvragen voor borgstellingen ( 5 in eigen WZC, 5 in een ander WZC). Al deze aanvragen werden door het Bijzonder Comité Bejaardenzorg toegestaan. Bij één nieuwe borgstellingen moest onmiddellijk worden tussengekomen. Vanaf 2011 vraagt het eigen WZC bij iedere opname een borgstelling. De maatschappelijk werker van de thuiszorg geeft bij iedere opname de nodige uitleg over een borgstelling (2011 = 27 toelichtingen).

Grafiek 24: Borgstellingen – evolutie aantal nieuwe aanvragen

18 16 14 12 10 8

17

toegestaan

6 4

11

10

2010

2011

7

2

0 2008


2009

65

Negen dossiers werden afgesloten: zes na overlijden, bij drie werd de borgstelling overgenomen door de familie of bewindvoerder. Negen rusthuizen vroegen in 2011 een aanpassing van hun ligdagprijs, wat zijn invloed had op 29 bestaande dossiers inzake borgstelling. In 2011 kwam het OCMW werkelijk tussen in het betalen van de maandelijkse verblijfskosten voor 4 personen in het eigen OCMW rusthuis Sint-Amand en voor 11 personen in andere rusthuizen. In 2011 werd het vermogensbeheer waargenomen en de bijhorende betalingen uitgevoerd voor personen voor wie het OCMW borg staat. Dertien van deze personen verbleven in rusthuis Sint-Amand, 23 personen verbleven in een ander rusthuis. Dit aantal is sterk gegroeid omdat bij nieuwe borgstellingen alle inkomsten onmiddellijk beheerd worden door het OCMW Zwevegem. Bij het verlenen van steun komt het OCMW ook tussen in de begrafeniskosten. De verantwoordelijke van de borgstellingen maakte een nota op met werkbare afspraken. In 2012 wordt deze nota verder aangepast. Er wordt in 2012 een overheidsopdracht uitgeschreven om een overeenkomst af te sluiten met een vaste begrafenisondernemer.

Grafiek 25: Borgstellingen - steunverlening in eigen en vreemde rusthuizen

25 20

21 18

15

18 eigen

10

5

vreemde 6

6 4

0 2009

2010

2011

Grafiek 26: Borgstellingen - geldbeheer in eigen en vreemde rusthuizen

40 35 35

30 25 24

20

23

vreemde

15 13

10 5

eigen

7

6

0 2009


2010

2011

66

4.7.

Zorgcoördinatie

In januari 2010 startte de functie zorgcoördinator. In 2010 werd deze functie halftijds ingevuld. Vanaf 2011 werd dit een voltijdse functie.

4.7.1. Taakinhoud Iedere aanvraag om informatie, advies of hulp in verband met woon- zorg – problematiek komt bij de zorgcoördinator terecht. Bij een enkelvoudige vraag wordt het antwoord onmiddellijk verleend. Bij meervoudige of complexe vragen is het van belang een goede en juiste analyse en diagnosestelling van woon – zorg – vragen te maken. Na afgewogen en keuzes gemaakt te hebben, wensen veel gebruikers ook verdere ondersteuning bij de stappen die ze willen zetten. De zorgcoördinator ondersteunt zorgvragers, familieleden, mantelzorgers en professionelen uit de thuiszorg die nood hebben aan ondersteuning m.b.t. de praktische organisatie van zorgoverleg en/of opstellen van een zorgplan. In 2011 organiseerde de zorgcoördinator 6 overlegmomenten. De ‘zorg om de continuïteit’ is een belangrijke basisdoelstelling voor de zorgcoördinator. Het bezoeken van de 80-jarigen is ook een taak van de zorgcoördinator. Tijdens deze bezoeken wordt de oudere wegwijs gemaakt in de verschillende thuiszorgdiensten en financiële tussenkomsten.

4.7.2. Overzicht aanvragen 2011 In 2010 waren er 19 nieuwe aanvragen voor zorgcoördinatie, waarvan 11 vragen nood hadden aan verdere opvolging. Vanaf 2011 werden de aanvragen beter bijgehouden. Iedere nieuwe aanvraag kwam op het comité bejaardenzorg voor aktename. In 2011 werden er 86 cliënten begeleid door de zorgcoördinator. Er waren 76 nieuwe aanvragen, 10 dossiers werden al gestart in 2010. Van de 76 nieuwe aanvragen was er bij 36 cliënten nood aan meerdere contacten om de vraag te beantwoorden. Bij 31 dossiers is er verdere ondersteuning nodig in 2012. Tabel 37: Zorgcoördinatie - aanvragen volgens gemeente

2011 Zwevegem Heestert Moen Otegem St-Denijs

42 13 9 8 4

Totaal

76

Meer dan de helft van de aanvragen komen uit Zwevegem. De aanvragen uit Sint-Denijs zijn heel beperkt. De reden van de beperkte aanvragen is onbekend.


67

Tabel 38: Zorgcoördinatie - aanmelder vraag

2010

2011

Familie /Kennis/buren /mantelzorger 80-jarigen SD Ziekenhuis Sociale dienst OCMW Welzijnsdienst Poetsdienst Personen op de wachtlijst WZC Cliënt zelf Andere: Verpleegster/GZ/DVC

7 0 4 11 0 0 0 5 2

20 5 4 7 3 5 2 20 10

Totaal

29

76

Zestig procent van de aanvragen gebeuren door de cliënt of door de mantelzorger. Binnen de eigen organisatie (poetsdienst, SD OCMW, welzijnsdienst) is de functie van de zorgcoördinator gekend. Verschillende aanvragen (20%) worden door hen doorverwezen. Als een thuiszorgdienst zelf beschikt over een zorgcoördinator wordt de aanvraag intern opgevangen. Tabel 39: Zorgcoördinatie - overzicht reden aanvraag

2011 Financiële ondersteuning Toelichting werking WZC Coördinatie thuiszorg (palliatief, algemene ondersteuning, …) Afstemmen thuiszorgdiensten Toelichting taakinhoud thuiszorgdiensten Ondersteunen bij zoeken van WZC, KV

32 1 19

Totaal

76

11 9 4

De meeste cliënten hebben vragen over de zorgverzekering, de gemeentelijke zorgtoelage, tegemoetkoming hulp aan bejaarden. Bij 4 van de 11 vragen naar afstemmen thuiszorg was het noodzakelijk om een zorgoverleg te organiseren. Bij de coördinatie van de thuiszorg gaat het telkens om situaties die nood hebben aan verdere opvolging ( opvolging administratie, palliatieve situaties, …)

4.7.3. Bezoeken 80- jarigen In 2011 werden 190 inwoners van Zwevegem 80 jaar. Iedereen die thuis woont, krijgt een bezoekje van de zorgcoördinator. Met een brochure worden de diensten en toelagen voorgesteld. Van de 190 80-jarigen verbeven er 12 in een WZC. Drieëndertig inwoners waren niet thuis. Door verschillende omstandigheden (ziektes, verlof, aanvragen overleg, …) lukte het niet om 61 mensen te bezoeken. Van de 84 bezochten waren er 41 80-jarigen die nog geen beroep deden op een professionele dienst. Bij nood springen de kinderen of buren bij. Vanaf 2012 worden alle 80-jarigen schriftelijk verwittigd van het bezoek.


68

4.8.

Omkaderende activiteiten

4.8.1. De gemeentelijke zorgtoelage De gemeente Zwevegem keert een premie uit aan de bewoners van Zwevegem die als mantelzorger fungeren voor een zorgvragende partner, familielid of buur. De aanvraag moet ingediend worden bij de gemeentelijke welzijnsambtenaar. Deze verwittigt een maatschappelijk werker van de dienst thuiszorg die een huisbezoek brengt en daarover een verslag maakt. In 2010 werd het herwerkte reglement van toepassing. De aanpassing gebeurde in samenwerking met het SEL (samenwerkingsinitiatief eerstelijnsgezondheidszorg) en de omliggende OCMW’s. De toekenning van de zorgtoelage 21- gebeurt door het voorleggen van de nodige attesten. Voor de 21+ is er een huisbezoek noodzakelijk. Voor deze toekenning moet de aanvrager recht hebben op verhoogde tegemoetkoming van het RIZIV, en tussen de 28 en 34 score op de BEL-foto. Vanaf 2011 worden deze bezoeken uitgevoerd door de zorgcoördinator. In 2011 werden er 25 zorgtoelagen 21- en 86 zorgtoelagen 21+ ingediend. Er werden 37 personen bezocht door de maatschappelijk werker van de dienst thuiszorg voor de zorgtoelage 21+.

4.8.2. De Vlaamse zorgverzekering De OCMW’s zijn aangeduid als lokaal agent van de Vlaamse Zorgkas. Burgers die zich niet bij een erkende zorgkas aansluiten, kunnen bij de Vlaamse Zorgkas aansluiten. In Zwevegem zijn er geen aangesloten leden. Een maatschappelijk werkster van de dienst thuiszorg is aangeduid als erkend indicator. In 2011 trad zij 8 maal op als indicator.

4.8.3. Ouderen InformatiePunt (OIP) Eén van de concrete doelstellingen van de dienst thuiszorg is een gemakkelijk toegankelijk aanspreekpunt zijn voor de ouderen in de gemeente. Rond de meest gestelde vragen zijn thematische informatiefolders opgemaakt. Deze gelijkvormige informatieboekjes zijn mee te nemen in het dienstencentrum. Er zijn         

9 titels ter beschikking: Bouwen en verbouwen Het kiezen van een rusthuis De onderhoudsplicht Thuiszorg De tegemoetkoming Hulp aan Bejaarden Wat doen bij een overlijden? Wat doen bij verhuizen? Zelfhulpgroepen De Zorgverzekering

Deze brochures worden opgemaakt en verspreid onder de verantwoordelijkheid van het diensthoofd van de dienst Thuiszorg.


69

4.8.4. Boodschappendienst in het kader van de poetsdienst In oktober 2009 werd in samenwerking met Jobburo van de vzw Feniks een boodschappendienst opgestart. De vrijwilliger kan kleine boodschappen doen voor de cliënten. De cliënt betaalt de vrijwilliger een tussenkomst voor de afgelegde kilometers. In 2010 was er één cliënt uit de poetsdienst die frequent beroep deed op deze dienst. In 2011 werd deze dienst stopgezet omdat de cliënt verhuisde naar een andere gemeente. De noodzaak aan een boodschappendienst werd verder onderzocht. Dit was een van de voorop geformuleerde doelstellingen. Uit de bevraging bij de cliënten bleek er geen vraag te zijn naar een boodschappendienst. Bij navraag bij de omliggende OCMW’s blijkt een boodschappendienst past goed te werken in combinatie met een vervoersdienst. De dienst thuiszorg heeft een overzicht van zelfstandigen die aan huis leveren.

4.8.5. Overlegstructuren – participatieprojecten De dienst Thuiszorg neemt actief deel aan een aantal overlegorganen, op de gemeente zelf of in een grotere regio-omschrijving. Met name:  



 

 

De gemeentelijke seniorenadviesraad (4x/jaar) De gemeentelijke adviesraad voor gezins- en welzijnsbeleid o Stuurgroep (2x/jaar) o Algemene vergadering (2x/jaar) Het Lokaal Steunpunt Thuiszorg (LST) De dienst thuiszorg staat in voor het secretariaat van het LST. Er wordt 4 keer per jaar overlegd met de andere thuiszorgdiensten. Volgende onderwerpen kwamen aanbod in 2011: o Toelichting taakinhoud zorgcoördinatie o Toelichting FRGE en energiesnoeiers o Voorstelling project luisternetwerken o Voorstelling werking obesistascentrum o Toelichting elektronisch zorgplan o Voorstelling dienst loket, externe trajectbegeleiding en dienst vraagverduidelijking door Ubuntu o Toelichting vernieuwd communicatieschriftje o Voorstelling herstel- en supportzorg Samenwerkingsinitiatief Eerstelijnsgezondheidszorg (SEL): 4x/jaar Organiseren van bijeenkomsten voor Mantelzorgers Een werkgroep mantelzorgers, ontstaan uit het LST, organiseert 2 keer per jaar een bijeenkomst voor alle mantelzorgers. In 2011 kwamen volgende onderwerpen aanbod: o Euthanasie – wilsbeschikking o Hef- en tiltechnieken Het Lokaal Sociaal Beleidsplan Het Lokaal Gezondheidsoverleg Zuid-West-Vlaanderen (LOGO)


70

5. Woonzorgcentrum Directeur 

Ivan Vandenkerckhove

Het onthaal van het woonzorgcentrum is te bereiken op het nummer 056 760 540.

5.1.

Woonzorgcentrum Sint-Amand

5.1.1. De bewoners Het WZC Sint-Amand, Otegemstraat 75 te 8550 Zwevegem, had in 2011 een erkenning voor 100 bedden, waarvan 3 voor kortverblijf. Daarvan hadden er 44 een ROB-erkenning en 56 een RVT-erkenning. Waar sprake is van ROB bedden, is het kortverblijf steeds inbegrepen. Op 31.12.2011 verbleven 97 bejaarden in het woonzorgcentrum: 74 vrouwen en 23 mannen. Over het werkjaar 2011 werden in totaal 134 personen verzorgd in het WZC. In totaal gaat het om 35.708 ligdagen. De gemiddelde kamerbezetting bedroeg 97,83 %. De gemiddelde leeftijd bedroeg 85 jaar, 8 maanden en 9 dagen. De gemiddelde verblijfsduur bedroeg 3 jaar, 1 maand en 28 dagen.

Grafiek 27: WZC - leeftijd en geslacht van de bewoners (op 31.12.2011)

50

45 40 44

35 30 25

Vrouw

20

Man

15

19

10 5 0

15 5 1 60-69

5 2 70-79

5 80-89

90-99

1 100+

De bezetting van het woonzorgcentrum in 2011 zag er als volgt uit: Tabel 40: WZC - bezetting ROB- en RVT-bedden

2011

ROB RVT

Ligdagen 14 916 20 792

Bezetting (%) 92,87 101,72%

Totaal

35 708

97,83%


71

Grafiek 28: WZC - evolutie van de bezettingsgraad de voorbije jaren

100% 98%

96% 94% 92% 90% 2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

5.1.2. Zorgbehoevendheid Tabel 41: WZC - verdeling naar zorgbehoevendheid ROB in percentages (inclusief kortverblijf).

ROB O (geen zorgen) A (lichte zorgen) B (zware zorgen) C (volledig zorgafhankelijk) Cd (volledig zorgafhankelijk ten gevolge van dementie)

26,42% 45,80% 11,80% 3,36% 12,62%

Tabel 42: WZC - verdeling naar zorgbehoevendheid RVT in percentages.

RVT B (zware zorgen) C (volledig zorgafhankelijk) Cd (volledig zorgafhankelijk ten gevolge van dementie)

56,79% 17,64% 25,57%

Als we de zorgbehoevendheid van ROB en RVT samen bekijken zien we een verhouding van 30,11% lichte zorgbehoevendheid (O en A) tegenover 69,89% zware zorgbehoevendheid (B,C en Cd). Grafiek 29:WZC - zorgbehoevendheid in het woonzorgcentrum (ROB én RVT)

100% 80%

47%

44,80%

41,20%

31,50%

30,68%

31,12%

33,30%

30,11%

60% Geen of weinig zorgen 40% 20%

53%

55,20%

58,80%

2004

2005

2006

68,50%

69,32%

68,88%

66,70%

69,89%

2007

2008

2009

2010

2011

Zwaar tot volledig zorgafhankelijk

0%


72

5.1.3. Bewonersbeweging In 2011 overleden 23 bewoners, waarvan 16 vrouwen en 7 mannen. Er werden 21 nieuwe bewoners opgenomen, 15 vrouwen en 6 mannen (4 echtparen). De aanvraagprocedure voor een verblijf in het woonzorgcentrum Sint-Amand verloopt via de sociale dienst van het woonzorgcentrum. De maatschappelijk assistent ontvangt aanvragen, houdt de wachtlijsten bij en contacteert personen die in aanmerking komen voor een opname in het woonzorgcentrum.

5.1.4. Ligdagprijs De ligdagprijs in het woonzorgcentrum omvat de huur van de kamer, verzorging, animatie, incontinentiemateriaal, eten en drinken en de was van het bedlinnen. Tabel 43: WZC – Evolutie ligdagprijzen

Eénpersoonskamer Tweepersoonskamer Kamer voor echtparen

2010

01.02.2011

01.11.2011

€ 44,13 € 40,65 € 30,32

€ 45,44 €41,86 € 31,22

€ 45,44 € 40,75 € 32,77

Naar aanleiding van een raadsbeslissing werd besloten stapsgewijs de prijzen van de tweepersoonskamers en die van de echtparen naar elkaar toe te laten evolueren tot een zelfde dagprijs. In die zin werd op 01.11.2011 een eerste stap in die richting uitgevoerd (stappenplan goedgekeurd door de FOD Economie).

5.2.

Kortverblijf

5.2.1. De bewoners In het woonzorgcentrum zijn er 3 kamers voorzien voor kortverblijf. De aanvraagprocedure voor een kortverblijf gebeurt via de sociale dienst van het woonzorgcentrum. De zorgen worden verstrekt door het personeel van het woonzorgcentrum. Van deze drie wooneenheden kan één ingericht worden met twee bedden indien dit noodzakelijk is (echtparen, zussen, broers). Indien er plaats is op de afdeling voor bewoners met dementie en we krijgen een gerichte zorgvraag in die zin, dan kan ook daar kortverblijf aangeboden worden. Tabel 44: Kortverblijf - bezetting 2011

Aantal opnames Totaal aantal ligdagen Bezetting Gemiddelde leeftijd


2009

2010

2011

33 956 87,31% 84,5 jaar

27 930 84,93 %

22 939 85,75%

85 jaar

84 jaar

73

5.2.2. Zorgbehoevendheid Tabel 45: Kortverblijf – verdeling naar zorgbehoevendheid

O (geen zorgen) A (lichte zorgen) B (zware zorgen) C (volledig zorgafhankelijk) Cd (volledig zorgafhankelijk en dementie)

2009

2010

2011

12,12 % 18,19 % 36,35 % 24,24 % 9,10 %

6,6% 10,0% 60,0% 16,6% 6,8%

14,82% 11,11% 40,74% 14,81% 18,52%

5.2.3. Bewonersbeweging Van de 22 opnames waren er 16 vrouwen en 6 mannen. In 2011 werden 939 ligdagen gepresteerd in het kortverblijf. Dit betekent een gemiddelde bezetting 85,75%. De kortste verblijfsduur was 5 dagen, de langste 90 dagen. De gemiddelde verblijfsduur ligt op 42 dagen. De jongste bewoner was 70 jaar, de oudste 94 jaar en de gemiddelde leeftijd was 85 jaar. Het kortverblijf werd in 2 gevallen aangevraagd door de mantelzorger, in 9 gevallen door de familie in één geval door de huisarts, in 8 gevallen door de sociale dienst van het ziekenhuis, in 2 gevallen door een thuiszorgdienst, in 1 geval door een zorghotel, 1 via ons DVC, 1 via een ander woonzorgcentrum en 1 door een ander centrum voor kortverblijf. De reden tot de aanvraag was in 4 gevallen een tijdelijke verminderde zelfredzaamheid, 1 keer crisisopvang, in 2 gevallen vermindering van de belasting van de mantelzorger. In 7 gevallen ging het om een tijdelijke afwezigheid van de mantelzorger, in 5 gevallen herstel na ziekte, 4 opnames waren in afwachting van een definitieve opname en er was ook een palliatieve situatie. 8 mensen leefden voor de opname alleen, 15 samen met hun partner. Voor hun opname in ons kortverblijf verbleven 12 van hen thuis, 6 in het ziekenhuis, 5 in een ander kortverblijf, 1 in een zorghotel en 1 in een flat. Na hun verblijf in ons kortverblijf vertrokken er 10 mensen terug naar huis, 2 naar het ziekenhuis, 2 werden opgenomen in een woonzorgcentrum, 5 naar een ander centrum voor kortverblijf, 4 naar een ongekende verblijfssituatie en 2 mensen overleden. In 2011 werden er 213 aanvragen tot kortverblijf geweigerd, in 156 gevallen was dat omdat er geen plaats vrij was. 24 omdat de fysische of psychische toestand van de gebruiker niet overeen kwam met de vrije kamer, 8 omdat ze reeds waren opgenomen in een woonzorgcentrum, 8 omdat ze waren opgenomen in het ziekenhuis, 9 mensen waren tegen datum van opname overleden, 1 persoon naar het dagverzorgingscentrum en 7 mensen verkozen om thuis te blijven.

5.2.4. Ligdagprijs Wie in kortverblijf is, krijgt dezelfde zorgen als personen in het woonzorgcentrum. De ligdagprijs voor een kamer in kortverblijf is dan ook dezelfde als voor een kamer in het woonzorgcentrum.


74

5.3.

Werking EKA – team.

5.3.1. Algemene taken Intake – opnameprocedure Zoals voorzien in de opnameprocedure (kwaliteitshandboek) is er op de opnamedag altijd één personeelslid van de dienst animatie aanwezig. We zorgen voor een welkomstgeschenkje op de kamer. Dit eerste contact is de aanzet tot opmaak van een individueel bewonersdossier waarbij het levenspatroon van de nieuwe bewoner centraal staat. Aan de hand van die gegevens wordt voor die individuele bewoner een activiteitenfiche opgemaakt (welke interesses, vroegere hobby’s, huidige mogelijkheden, enz.) Bewonersdossier – animatie. In dit specifieke dossier wordt de evolutie van de mogelijkheden van iedere bewoner (op alle vlakken) geregistreerd om continu te kunnen bijsturen naar activiteitenaanbod. Bewonersoverleg. Iedere dag gebeurt er een kort bewonersoverleg tussen het verplegend en verzorgend personeel en een persoon van de dienst animatie. Daarbij wordt ook de informatie uit de journaalboeken nagelezen. Vergadering dienst animatie. Iedere maand gebeurt er een overleg met alle personeelsleden van het EKA team. Multidisciplinaire teamvergadering. Iedere maand gebeurt er een multidisciplinair overleg met de hoofdverpleegkundigen, een personeelslid van de dienst animatie, de kinesist(e), de verantwoordelijke van de keuken en de maatschappelijk werker. Dienstvergaderingen. Om de twee maand vindt er een dienstvergadering plaats (per dienst) waarbij naast het verplegend en verzorgend personeel van die dienst een personeelslid van de dienst animatie kan uitgenodigd worden. Maandelijks overleg met de 3 hoofdverpleegkundigen. Om de activiteiten van het EKA (ergo-kiné-animatie) team nog beter te kunnen afstemmen op de leefgroepswerking wordt een maandelijks overleg gepland met de drie hoofdverpleegkundigen en de directie. De coördinatie van het totale leefgroepsgebeuren is wettelijk gezien hun verantwoordelijkheid. Dit overlegmoment kadert in dit gebeuren. Vrijwilligerswerking De laatste jaren werd er heel wat energie in werving, begeleiding en vorming van vrijwilligers gestoken. In die zin beschikken we over een solide groep van vrijwilligers van ongeveer 25 vrijwilligers die een heel diverse taakinvulling garanderen: - één persoon komt dagelijks meehelpen aan huishoudelijke taken (koffie zetten, bedden opmaken, eten


75

geven, vervoer van bewoners, enz.) - twee personen staan in voor wekelijks kamerbezoek. In samenspraak met de dienst animatie gaan ze op bezoek bij mensen die zich eenzaam of verdrietig voelen, die nood aan een luisterend oor hebben. In de zomerperiode gaan ze met die bewoner (individueel) dan bv. een kleine wandeling maken in de omgeving van het rusthuis. - de andere vrijwilligers komen in afspraak met de dienst animatie hulp bieden bij allerhande activiteiten zowel binnenshuis als buitenshuis. Maandelijks wordt er met deze mensen samengekomen om de nodige afspraken te maken over de komende activiteiten. We brengen hen dan ook op de hoogte van eventuele aandachtspunten (vb. overlijden van een echtgenoot van een bewoner, enz.). Op deze bijeenkomsten worden ook mensen uit de verpleging en verzorging uitgenodigd om de nodige informatie te kunnen doorgeven. De vrijwilligers worden continu opgevolgd op het vlak van bewonersomgang. Ze krijgen steeds onmiddellijke feedback indien nodig. We zorgen daarnaast voor aangepaste vorming naar hen toe over bvb omgaan met moeilijk hanteerbaar gedrag, omgaan met demente personen, hanteren van rolwagens, enz. Iedere vrijwilliger wordt sterk individueel benaderd en opgevolgd, geen groepsformule! Samenwerking met Gemeentelijke Seniorenraad. 3 keer per jaar samenkomst met de leden van de seniorenraad omtrent gezamenlijke uitstap, seniorenfeest van de gemeente, nationale rusthuisdag, ontspanningsnamiddag in de seniorenweken. Reminiscentie Dit is een gestructureerde methode om herinneringen van mensen in beeld te brengen. Het is een proces dat zowel het individu als de groep doorloopt om het levensverhaal op te stellen. Het is tevens een uitwisselingsmoment tussen verschillende generaties en culturen. Het brengt bij de bewoners gevoelens los en draagt bij tot het welvoelen van de bewoner in al zijn aspecten. Werken met themagerichte hoeken – versiering. Het volledige jaar door worden er themagerichte zones ingericht in de verschillende leefgroepen. Via deze themahoeken en aangepaste versiering proberen we naast het creëren van een huiselijke sfeer bepaalde thema’s (vb. herfst, vakantie, eindejaar,…) te visualiseren. We zorgen daarbij dat het steeds ‘volwassen’ blijft Werken met dieren. Het hoeft niet langer betoogd, maar (huis)dieren hebben ongetwijfeld een heilzame invloed op de mens. In die zin krijgt het werken met en rond dieren onze speciale aandacht. In de eigen binnentuin werd een dierenhoekje ingericht waar naast talrijke kleurrijke vogels ook enkel konijntjes een nieuwe thuis vonden. De bejaarden vinden het heerlijk om de dieren te bewonderen, te voederen enz. Eén persoon van de dienst animatie zoekt momenteel naar een samenwerkingsverband met een erkende dienst om geleid rusthuisbezoek te komen doen met huisdieren (hond, kat,…) . Vormingsprogramma. Binnen de organisatie in het algemeen en specifiek binnen de dienst animatie wordt er gewerkt met een vormingsprogramma en een vormingsreglement.


76

Enerzijds is er de verplichte vorming, waarbij de organisatie instaat voor de organisatie (keuze onderwerp, praktische regeling, …). Meestal wordt deze intern georganiseerd. We maken daarbij gebruik van zowel externe vormingsmedewerkers (organisaties) zoals bv. WIVO, vzw Vorm of interne medewerkers. Anderzijds staan we steeds open voor individuele aanvragen van personeelsleden uit de dienst animatie voor het volgen van vorming extern. Daarnaast wordt er specifieke vorming uitgewerkt voor de vrijwilligers-medewerkers (zie hoofdstuk vrijwilligerswerking). Bepaalde onderwerpen zoals PDL, worden uiteraard ruimer dan voor de personeelsgroep van de dienst animatie voorbehouden, maar ook georganiseerd voor het verzorgend en verplegend personeel. In 2011 kwamen volgende onderwerpen aan bod: - Animatie als hefboom tot kwaliteit - Brandveiligheid en evacuatie in ons WZC - Durf hulp te vragen - Fixatie-arm beleid - Hoe optimaal functioneren na een CVA - Omgaan met verlieservaring - SOS stress - Werken met aandachtspersonen - Zin en onzin van ergo in WZC - Zorgen voor jezelf

5.3.2. Activiteiten animatie 2011 Dagelijkse maaltijdhulp Er wordt dagelijks door één of meerdere (afhankelijk van de behoefte) personen van de dienst animatie gezorgd voor hulp bij de maaltijden (ontbijt, soep en middag). De coördinatie van die maaltijdhulp is in handen van de twee hoofdverpleegkundigen. Dagelijks: Sport flats :In het kinélokaal kunnen de flatbewoners komen oefenen op de verscheidene toestellen. Sport rusthuis : idem voor de rusthuisbewoners. Wekelijks: Turnen: * in de feestzaal : zowel rusthuis- als flatbewoners krijgen de gelegenheid om in groep de turnles te volgen. * in de livings : er wordt 1 maal per week turnles gegeven op de verschillende diensten. Op die manier kan er naast de groepswerking ook een meer individuele toets gegeven worden. Snoezelen: één of tweemaal per week wordt er door iemand van de dienst kiné/ergo een relaxatiebad gegeven op de verschillende diensten alsook een snoezelsessie in de snoezelruimte. Dit kadert tevens in de integrale aanpak van de werking van de dienst animatie. Kookactiviteit: één maal per week maken we samen met de bewoners iets lekker klaar, dit varieert van soep of voorgerecht tot nagerecht.


77

Marktbezoek: op dinsdag is er telkens markt in het centrum van Zwevegem. Met de hulp van vrijwilligers wordt er wekelijks in de zomerperiode een bezoek gebracht aan de markt met de bewoners. Hoofdbedoeling = in contact komen met de buitenwereld, eens kunnen praten met mensen van buiten het rusthuis, … Knutselen: elke week wordt er in de polyvalente zaal een knutselactiviteit georganiseerd voor de geïnteresseerde bewoners. Hobby: van september tot juni werkt men in groepsverband aan verschillende knutselen handwerken onder begeleiding van de animator. Wandelen: van maart tot oktober gaan we wekelijks wandelen. Tweewekelijks: Rondgang boekenkar: deze geeft onze bewoners de gelegenheid om uit een ruim assortiment boeken te kiezen (grootletterboeken). Bepaalde boeken kunnen aangevraagd worden, i.s.m. de hoofdbibliotheek. Hoofdbedoeling = aanspreekpunt zijn voor de bewoner. Tijd geven om eens zijn of haar verhaal te doen. Kaarten: van september tot juni wordt er gekaart voor punten. Deze worden opgeteld en bijgehouden. Op het einde van het seizoen vieren we de kampioen en alle deelnemers. Hoofdbedoeling = sociale contact met anderen. Op die kaartingen komen ook mensen van buitenshuis = poort op de buitenwereld. Gezelschapsspelen: om de 14 dagen wordt er op vrijdag een aanbod van gezelschapsspelen ter beschikking gesteld voor de bewoners die dat wensen. Maandelijks: Opmaak van een huiskrantje: voor rusthuisbewoners, met een variant voor de flatbewoners (de grote thema’s zijn in beide krantjes gelijk). De activiteitenkalender van de dienst animatie wordt hierin opgenomen. De verslagen van de gebruikersraad worden via dit huiskrantje aan alle bewoners verspreid. Verjaardagsfeest rusthuis: deze activiteit gaat door in de polyvalente zaal. De jarigen van de desbetreffende maand worden in de bloemetjes gezet. Naast een hapje en een drankje wordt er steeds gezorgd voor aangepaste muzikale omlijsting. Verjaardagsfeest bewoners serviceflats: dit wordt éénmaal per maand gevierd in de feestzaal. Driemaandelijks: Gebruikersraad woonzorgcentrum: een afvaardiging van de bewoners en familieleden bespreken o.l.v. een animator het wel en wee in het rusthuis/in de serviceflats. Er kunnen voorstellen worden gedaan op allerlei vlak. Aanwezigheid van Directeur wordt nagestreefd.


78

5.3.3. Jaarprogramma 2011 animatie Terugkerende activiteiten: zie overzicht hierboven. Nieuwe activiteiten in 2011: Restaurantbezoek

5.3.4. Taken van de ergotherapeut binnen WZC Sint-Amand Organiseren, coördineren en begeleiden van ADL-training (activiteiten van het dagelijkse leven). Bij 5 tot 10 bewoners wordt er voorzien in ADL-training: bv. tijdens het wassen ’s ochtends. De keuze van bewoners gebeurt in overleg met de andere disciplines (verpleging, verzorging, kiné). Bij de eerste ADLtraining wordt een fiche ingevuld zodat deze training ook kan worden opgenomen door de andere disciplines. Op vraag van de hoofdverpleging wordt ook ADL-training gedaan bij bewoners tijdens het maaltijdgebeuren. Wanneer wordt opgemerkt dat de bewoner moeilijker zelfstandig eet, wordt de ergotherapeut ingeschakeld om de situatie te observeren en samen met de bewoner naar oplossing te zoeken om toch nog zo lang mogelijk zelfstandig te eten. Hier wordt dan vooral aandacht geschonken aan een goede uitgangshouding, eventueel gebruik van bepaalde hulpmiddelen, voorbereidend werkt door logistiek personeel. Dit alles terug in overleg met de andere disciplines. Organiseren en uitvoeren van groepsactiviteiten. Wekelijks op dinsdagvoormiddag worden de bewoners uitgenodigd voor deelname aan bewegingsactiviteit. Hier wordt meestal op muziek, al dan niet met gebruik van materialen (ballen, stokken, doeken,…) allerlei oefeningen uitgevoerd. De oefeningen worden hoofdzakelijk al zittend uitgevoerd zodat minder valide bewoners ook kunnen deelnemen aan deze bewegingsactiviteit. De groepslessen zijn een aangename manier om sociale contacten te onderhouden en op een aangename manier onze conditie wat te onderhouden.

Zie ook overzicht activiteiten. Organiseren van individuele therapie. In de voormiddag wordt af en toe bij een bewoner een relaxatiebad gegeven. De keuze van deze bewoner gebeurt in overleg met de andere disciplines. Geregeld wordt een gesprek opgezet rond de actualiteit uit de krant, ook terugblikken naar de tijd van vroeger kan via deze weg. Verder ook: voetbadjes en massages op kamer aanbieden (van belang bij bewoners waar het aanbieden van comfort centraal staat). Dit gebeurt meestal in overleg met kinesist en verpleging. Het spelen van een gezelschapsspel op kamer.


79

Organiseren van hulmiddelen voor bewoners en deze leren implementeren in het dagelijks leven. In overleg met andere disciplines of op vraag van de bewoners zelf wordt gekeken voor aangepaste hulpmiddelen om de zelfredzaamheid of het comfort van de bewoner in kwestie te verhogen. De taak als ergotherapeut bestaat er dan in hoofdzaak in het juiste hulpmiddel te bepalen, indien nodig de juiste formulieren te laten invullen, contacten leggen met de leveranciers van deze hulpmiddelen. Hulpmiddelen waar we hoofdzakelijk voor kijken zijn rollators, rolwagens, zitschalen, aangepast eet en drinkgerei, kussens om juiste zit-, lighouding aan te nemen, orthopedisch materiaal. Uitleg geven aan andere disciplines omtrent bepaalde nieuwe hulpmiddelen. Communiceren met de bewoners om de mogelijkheden, wensen en behoeften op een holistische wijze te implementeren binnen het WZC. Tijdens de eerste weken van het verblijf van nieuwe bewoners, kennismakingsmoment waar we de taken van een ergotherapeut wat uitleggen en bevragen aan de bewoners wat hun wensen omtrent hun verblijf zijn. In samenwerking met de animatie wordt ook bij elke bewoner een animatiedossier opgesteld waar concrete zaken rond tijdsbesteding, persoonlijke geschiedenis, … worden bevraagd. Doelstelling om in maart 2012 van start te gaan met een ergo-fiche waar de geschiedenis, de mogelijkheden van de bewoner en de wensen worden bijgehouden. Dit document komt dan ook terecht in hun persoonlijk dossier. Bij elke bewoner wordt ook jaarlijks of indien de situatie het vereist meerdere malen per jaar een MMSE (Mini Mental State Examination) afgenomen. Dit om de cognitieve mogelijkheden adhv korte test in te schatten. Indien er een vermoeden is van achteruitgang in het cognitief functioneren wordt door de hoofdverpleegkundige gevraagd deze test nog eens af te nemen. Communiceren en informeren van directie en teamleden over de resultaten, noden en behoeften van de bewoners. Indien er bepaalde opmerkingen zijn omtrent de bewoners wordt dit mondeling (eventueel telefonisch) doorgegeven aan de andere disciplines. Het gebruik van het zorgdossier om bepaalde zaken omtrent zelfredzaamheid te verduidelijken is een goede manier om deze zaken aan andere leden van het team duidelijk te maken. Vaak wordt ook gebruik gemaakt van het journaalboek dat op elke dienst aanwezig is om bepaalde zaken (zoals een relaxatiebad dat gegeven wordt) te noteren. Op deze manier kan elke lid van het team lezen wat er al dan niet moet gebeuren. Via het registratiedocument van de bewoner kan elk lid van het team ook zien met wie we wat gedaan hebben en op welk moment. Actieve deelname van de ergotherapeut in het multidisciplinair team:    

Ondersteuning bij activiteiten aangeboden door de dienst animatie (verjaardagsfeesten, optredens, uitstap naar zee, hobby activiteiten,….) Ondersteunen van de kinesitherapeut bij het onderhouden van de motorische functies van de bewoners Actief deelnemen aan de multidisciplinaire teamvergaderingen Mondeling en schriftelijke overdracht omtrent specifieke zaken van de bewoner (zie bovenstaande punten).


80



Deelname aan vormingen die discipline overschrijdend zijn

De competenties als ergotherapeut onderhouden of uitbreiden:   

Deelnemen aan aangeboden vormingen, om de kwaliteit van het werk als ergotherapeut te verruimen of nieuwe ideeën op te doen Actief zoeken in lectuur naar visies/behandelingsmethoden om de kwaliteit van de zorg te verbeten Zoeken naar vormingen die de kwaliteit van de zorg kunnen verhogen.

5.3.5. Taken van de kinesitherapeuten binnen WZC Sint-Amand Individuele kinesitherapeutische behandelingen    

Onderhoudende kinesitherapie: op peil houden van de bewegingsmogelijkheden van de bewoners door middel van eenvoudige, functionele en met veel geduld aangebrachte oefeningen Op aanvraag van artsen: specifieke behandeling naar pathologie In kiné-lokaal met aangepast materiaal en toestellen Behandelingen op kamer (vb. tapotage en ademhalingsoefeningen)

Organiseren en uitvoeren van groepsactiviteiten 

 

Wekelijks (donderdagnamiddag) organiseren van groepsactiviteit met bewoners dienst 2 (groepsturnles, quiz, koken, knutselen, verjaardagsfeest,…) in samenwerking met logistiek en/of ergo. Introduceren van ‘Wii’ (spelconsole) op verschillende diensten Organiseren/hulp bij organiseren fietsweek (augustus 2011)

Organiseren en uitvoeren van comfortzorg   

Positionering van de bewoners in zetel en in bed Aromatherapie door middel van verstuiver Decubituspreventie

Geven van advies       

Signaleren van observaties aan verplegend en verzorgend personeel Adviseren, begeleiden en motiveren van personeel over de wijze van benaderen van de bewoners (vb stimuleren om de transfers van bewoners stappend te doen) Met artsen de behandeling van bewoners bespreken en evalueren Ondersteuning, begeleiding en advies bij probleemsituaties Verplegend en verzorgend personeel advies geven in verband met hun lichaamshouding bij het tillen en heffen van bewoners, het maken van bedden,… Advies betreffende houding bij maaltijden zowel voor bewoners als personeel Advies met betrekking tot rolstoelen, zitschalen, zetels, schoenen aan bewoners, personeel en familie

Verschaffen van hulpmiddelen  

Aanvragen van verschillende hulpmiddelen (rollator, rolstoel) bij verschillende zorgverstrekkers Onderhoud en kleine herstellingen van verschillende hulpmiddelen


81



Hulpmiddelen verstrekken ter preventie van decubitus en contracturen vb. anti-decubituskussens, matrassen

Opstellen en bijhouden van kinesitherapeutische dossiers  

Afname van diverse testen bij bewoners Evolutie van toestand en behandeling bijhouden in kinesitherapeutisch dossier en eventuele bespreking met hoofdverpleegkundige en/of behandelende arts

Communiceren en informeren van directie, teamleden en artsen over de resultaten, noden en behoeften van de bewoners    

Indien er bepaalde opmerkingen zijn omtrent de bewoners wordt dit mondeling (eventueel telefonisch) doorgegeven aan de andere disciplines Het gebruik van het zorgdossier om bepaalde zaken omtrent zelfredzaamheid te verduidelijken is een goede manier om deze zaken aan andere leden van het team duidelijk te maken Er wordt ook gebruik gemaakt van een document ‘valregistratie’ om de andere teamleden in te lichten over eventuele valpartijen van bewoners. Via het registratiedocument van de bewoner kan elk lid van het team ook zien wie wat gedaan heeft en op welk moment.

Actieve deelname van de kinesitherapeut in het multidisciplinair team     

Ondersteuning bij activiteiten aangeboden door dienst animatie (uitstappen, optredens, handwerk,…) Ondersteuning bij gemeenschappelijk activiteiten van de ergo Actief deelnemen aan de multidisciplinaire teamvergaderingen Mondelinge en schriftelijke overdracht omtrent specifieke zaken van de bewoner Deelname aan discipline-overschrijdende vormingen

De competenties als kinesitherapeut onderhouden of uitbreiden   

Deelnemen aan aangeboden vormingen, om de kwaliteit van het werk als kinesitherapeut te verruimen of nieuwe ideeën op te doen Actief zoeken in lectuur naar visies/behandelingsmethoden om de kwaliteit van de zorg te verbeteren Zoeken naar vormingen en/of voordrachten die de kwaliteit van de behandelingen kunnen verhogen

Samenwerking met diverse vrijwilligers  

Vrijwilligers adviseren in verband met transfers bewoners in en uit rolwagen Advies vrijwilligers in verband met omgang bewoners

Snoezelen / Massagebaden   

Massages in aangepaste ruimte ( verduisterd, relaxatiemuziek, aromatherapie,…) Voetbaden Relaxatiebaden in samenwerking met ergo


82

5.4.

Vorming

In 2011 werd er 1580,75 uur vorming gevolgd. Daarbij kwamen volgende onderwerpen aan bod: Animatie als hefboom tot kwaliteitsvolle zorg Alfa – nieuw facturatieprogramma Benchmarking Probis Partner Plan Brandveiligheid in ons WZC CAF in woonzorgcentra CMS roadshow – nieuw facturatieprogramma comfortzorg uurroosterplanning durf hulp te vragen fixatiearm beleid glimlach in de zorg het geven en krijgen van kritiek hiërarchische lijn bij arbeidsongevallen hoe optimaal functioneren na een CVA impuls dementie integraal werken rond wonen en zorg

intervisie van DVC’s minisymposium wondzorg en hygiëne omgaan met lastig gedrag bij dementie omgaan met verlieservaringen ouder worden een uitdaging overlegplatform WZC palliatief referten PEG sonde stomazorg symposium handhygiëne teambuilding trefdag West Vlaamse DVC’s voeding en ondervoeding bij ouderen vorming 600 (*) werken met aandachtspersonen zin en onzin van ergo in WZC zorgen voor jezelf

(*) 2 zorgkundigen studeerden onder de formule van ‘vorming 600’ tot verpleegkundige en studeerden met succes af in juni 2011.

5.5.

Teamvergaderingen.

Iedere maand komt er een multidisciplinair team samen dat de dagelijkse werking van het WZC mee helpt bepalen. In 2011 werd er naast het dagdagelijkse, aan volgende punten extra aandacht besteed: -

5.6.

opmaak nieuwe uurroosters en uurroostervorming. kwaliteitscontroles (zie hoofdstuk kwaliteitsplanning) medewerking aan Nationale studie MRSA opstart dossier nieuwe linker vleugel automatische medicatie toelevering opvolging inspectie Vlaamse Gemeenschap werking bijkomende modulaire units wondzorgprotocol en bijhorende werkafspraken opmaak vormingsplan

Werkgroep uurroosters.

In 2010 werd er door de firma Déhora Consultancy Group een studie uitgevoerd over de uurroosters in verpleging en verzorging met als doel het analyseren van de huidige personeelsbezetting, opmaken van een capaciteitsbehoeftenplan, vaststellen van de bezettingseisen, opmaak van uurroosters conform de wettelijke verplichtingen en aanleren van de nodige technieken om in de toekomst verder aan uurroosterbeheer te kunnen doen.


83

De volledige opleiding resulteerde in nieuwe uurroosters conform de eigen gestelde eisen, uitgaande van een realistische behoefte waarbij de zorg van de bewoner centraal stond en die afgetoetst werden aan alle wettelijke vereisten van arbeidstijd en arbeidstijdwetgeving. Er werd daarbij een interne werkgroep in het leven geroepen die zich verder boog over volgende knelpunten bij opmaak van uurroosters: - pieken en dalen in het jaar - gezonde uurroosters - verlof op avonddienst - wisselen van dienst - verlofspreiding - bekendmaking uurroosters - ziekte in weekend Door middel van infosessies en vragenlijsten werd er gezocht naar consensus over deze thema’s bij alle personeel en dat resulteerde in een testfase die liep van maart 2011 tot eind september 2011. Daarna volgde een nieuwe bevraging waarbij werd vastgesteld dat de meeste mensen tevreden waren over de nieuwe uurroosters en de nieuwe uurroostervorming.

5.7.

Kwaliteitsplanning

5.7.1. Controles op verzorging Frequenties van controles op verzorging Dit zijn de resultaten van uitgevoerde controles zoals beschreven in de procedure PP 002-001 “planning en uitvoering van de verzorging” uit het kwaliteitshandboek van het woonzorgcentrum. Deze procedure heeft als doel de kwaliteit van de zorg te meten, te evalueren en indien nodig bij te sturen. We controleren zowel de direkte zorg, dit is de daadwerkelijke zorg die aan een bewoner moet toegediend worden. We baseren ons daarbij op de opgemaakte individuele zorgenfiche, als de indirekte zorg (is de kamer net, is het bed goed opgemaakt, staat er een vers glas klaar, ….). In de kwaliteitsplanning streven we ieder jaar een bepaald percentage na van goed uitgevoerde zorgen. De controles gebeuren elke weekdag telkens bij een andere bewoner en bij een ander personeelslid. De dienstverantwoordelijke scoort de kwaliteit van de uitgevoerde verzorging aan de hand van de zorgenfiche (directe zorg) en van de controlestaat verzorging – indirekte zorg voor de omringende zorgen. Betrokken personeelslid wordt, na de controle, onmiddellijk op de hoogte gebracht van de resultaten er volgt een bespreking over wat goed was en wat diende te verbeteren. De controlebladen worden dagelijks door de dienstverantwoordelijke voor verdere opvolging doorgegeven naar de dagelijks verantwoordelijke onthaal om de gegevens verder statistisch te verwerken.


84

Grafiek 30: Kwaliteitsplanning - resultaten controles op de zorg

120% 100% 80% Dienst 0+2 60%

Dienst 1+3

40%

Dienst 4+5

20% 0% 2007

2008

2009

2010

2011

Hier gaat het over de dagelijkse controles die worden uitgevoerd op de kwaliteit van de verzorging. Zowel directe zorg (verzorgen vd bewoner zelf) als van de indirecte zorg (is de kamer in orde, bed opgemaakt ,...) De %-score is een weergave van het aantal uitgevoerde controles volgens het aantal dat in het begin van het jaar gepland was. De voorbije jaren werd een grote vooruitgang gemaakt.

Tabel 46: Kwaliteitsplanning - indirecte zorg

Dienst 0 Dienst 1 Dienst 2 Dienst 3 Dienst 4 Dienst 5 Totaal

2007 99,03% 91,85% 98,91% 94,72% 99,52% 97,48%

2008 96,73% 90,28% 98,42% 91,23% 97,89% 94,85%

2009 97,20% 94,57% 97,69% 97,04% 98,95% 96,66%

2010 97,03% 95,99% 97,60% 99,26% 99,93% 98,62% 98,07 %

2011 98,33% 98,94% 99,03% 98,94% 99,60% 98,84% 99,06%

2008 97,33% 98,23% 99,58% 100% 97,10% 98,15%

2009 98,36% 98,57% 99,11% 100% 99,23% 98,99%

2010 95,24% 99;69% 98,50% 100% 100% 100% 98,90 %

2011 100,00% 99,29% 99,46% 100,00% 99,58% 100,00% 99,66%

Tabel 47: Kwaliteitsplanning - directe zorg

Dienst 0 Dienst 1 Dienst 2 Dienst 3 Dienst 4 Dienst 5 Totaal

2007 99,30% 97,18% 99,40% 100% 99,50% 99,17%

De opmerkingen op verzorging zijn de volgende: - vuil ondergoed niet in linnenmand - bril niet proper - vuil glas op tafel


85

-

er lag geen netbroekje of pamper klaar baard niet geschoren nagels niet geknipt tanden niet in kam niet proper bel niet binnen handbereik voetplank was niet uitgetrokken

Resultaten van controles op medicatieverdeling Dit zijn de resultaten op de uitgevoerde controles zoals beschreven in de procedure PP 002-004 “medicatiebedeling” uit het kwaliteitshandboek van het woonzorgcentrum. De medicatie wordt gecontroleerd na het klaarzetten, net voor de bedeling en er wordt ook geregistreerd indien er medicatie verkeerd werd toegediend. De medicatie voor ’s morgens, ’s middags, ’s avonds en voor het slapen gaan wordt klaargezet door 1 verpleegkundige van de nachtdienst voor alle bewoners van het woonzorgcentrum. Na het klaarzetten controleren de verpleegkundigen van de dagdienst aan de hand van een steekproef een aantal medicatiepotjes. Sinds december 2011 levert MDD Pharma de medicatie en wordt de medicatie niet meer systematisch gecontroleerd. In totaal werden er in 2011 94968 controles uitgevoerd en dat zijn er 15616 meer dan in 2010, wat op zich een grotere garantie heeft op het detecteren van fout klaar gezette medicatie.

Grafiek 31: Kwaliteitsplanning - aantal controles op medicatie

45000 40000 35000 30000 Dienst 0+2

25000

Dienst 1+3

20000

Dienst 4+5

15000 10000 5000 0 2007

2008

2009

2010

2011

Als we het foutenpercentage van de klaargezette medicatie bekijken zien we dat deze is gestegen van 0,413% in 2010 naar 0,716% in 2011. Dit is deels te verklaren gezien er ook procentueel meer controles werden uitgevoerd, maar dit is een aanvaardbare foutenmarge (<1%).


86

Grafiek 32: Kwaliteitsplanning - foutenpercentages controle medicatie

3,00%

2,50%

2,00% Dienst 0+2 1,50%

Dienst 1+3 Dienst 4+5

1,00%

0,50%

0,00%

2007

2008

2009

2010

2011

5.7.2. Bewonersenquêtes Bewonersenquête bij opname Na een week opname in het woonzorgcentrum ontvangt de nieuwe bewoner een eerste enquête over hoe de opname verlopen is. In 2011 werden 8 enquêtes terug ontvangen. Op iedere vraag zijn er 5 mogelijke antwoorden mogelijk: Volledig mee eens Grotendeels mee eens Min of meer mee eens Niet mee eens Geen mening/ niet van toepassing De items waar er met “min of meer mee eens” of met “niet mee eens” wordt geantwoord krijgen opvolging. In geen enkele van 8 enquêtes was dit het geval. Bewonersenquête tijdens verblijf Ongeveer drie maanden na de opname in het woonzorgcentrum ontvangt de bewoner een nieuwe enquête die hij/zij terug dient te bezorgen aan het onthaal. In 2011 werden er 12 enquêtes terug ontvangen. Ook hier werden geen noemenswaardige problemen genoteerd. Bewonersenquête bij kortverblijf Sinds 2010 geven we ook aan bewoners die bij ons in kortverblijf komen enkele dagen voor hun vertrek een enquête. In 2011 werden er 7 enquêtes terug ontvangen. Eveneens een positieve feedback.


87

Opmerkingen: - Onze beste dank voor het kortverblijf. We zijn van alles heel tevreden en als het nodig is, zullen we misschien nog eens aankloppen. Nog eens beste dank en alle personeel proficiat. - Een dikke pluim voor het personeel en heel jammer dat ze niet definitief bij jullie kan blijven. - Bedankt voor de goede zorgen en de opvang. Bewonersenquête flats – deel opname Nadat bewoner ongeveer 1 week in zijn/haar flat woont, ontvangt de bewoner een eerste enquête over hoe de opname verlopen is. Drie maand later volgt een nieuwe vragenlijst over het verblijf. De respons is eerder beperkt, maar wel positief. In de kwaliteitsplanning waren los van de voorgaande zaken nog een aantal verbeterprojecten voorzien om in 2011 te worden gerealiseerd: Verbeterproject 1 Uitwerken van een vormingsbeleid dat voldoet aan de criteria gesteld in SMK 5.5 van het kwaliteitshandboek, waarbij per personeelslid een behoeften bevraging wordt uitgevoerd die leidt tot een individuele planning, registratie en evaluatie. In de loop van 2011 gebeurde de bevraging en werd er aan de hand van de individuele keuzes een vormingsprogramma uitgewerkt dat in 2012-2013 zal gerealiseerd worden. In 2012 komen daarbij volgende onderwerpen aan bod: -Eenzaamheid bij ouderen - Pijn, pijnbeleving en pijnmanagement - Omgaan met verlies en rouwenden - Werken met hart en ziel - Omgaan met lastig gedrag Verbeterproject 2 Doelstelling hierbij was om alle uit te voeren zorgen op het juiste tijdstip, door de juiste persoon te laten aftekenen. Er werd hierbij nog geen streefcijfer vastgelegd omdat we niet over een nulmeting beschikten. Sinds 01.04.2011 worden er wekelijks controles uitgevoerd op het aftekenen van zorgdossier. Tabel 48: Kwaliteitsplanning - resultaten controle aftekenen zorgdossier

Afgetekend

Niet afgetekend

Op voorhand afgetekend

Dienst 0-2

85,31 %

9,79 %

4,90 %

Dienst 1-3

86,02 %

13,24 %

0,74 %

Dienst 4-5

96,85 %

2,36 %

0,79 %

Totaal

89,16 %

8,62 %

2,22 %

We merken vrij grote verschillen op dienst niveau. Op voorhand aftekenen moet in principe 0% zijn. Naar 2012 toe zou kunnen gestreefd worden naar 95% afgetekend tegenover 5% niet afgetekend. De personen die op voorhand aftekenen moeten daar zeker op aangesproken worden.


88

Verbeterproject 3 In de kwaliteitsplanning werden al de te nemen stappen voor de overschakeling naar het nieuwe woonzorgdecreet uitgewerkt. Het laatste nog te realiseren punt is het uitvoeren van een zelfevaluatie. We voorzien dat voor 2012 (uiterlijk op 31/07/2013). Gezien er daar veel raakvelden zijn met het Investors In People gebeuren, zal dit op elkaar afgestemd worden. Verbeterproject 4 Doelstelling was om er naar te streven dat de reeds vroeger uitgewerkte procedure ‘fixatie’ ook effectief op alle diensten in de praktijk werd omgezet. Dit werd in 2011 gerealiseerd en wordt nu op iedere dienst gebruikt. Vooraleer er iemand gefixeerd wordt (ook al gaat het over een zetel met voorzettafel) dient er een checklist doorlopen te worden, overleg met huisarts, toestemming familie, … . Ook wordt opgenomen het bepalen van begindatum, datum voor evaluatie, enzomeer. Verbeterproject 5 Doelstelling was om een recent wondzorgprotocol op te stellen en duidelijke werkvoorschriften aangaande de wondzorg. In 2011 werd er een werkgroep ad hoc opgericht die deze zaken zou uitwerken. Onder impuls van Catherine Dejonckheere resulteerde dit in een volledig nieuw uitgewerkt wondzorgprotocol met bijhorende werkvoorschriften.

5.8.

Dagverzorgingscentrum

5.8.1. De gebruikers Ons DVC “ De Zilverberk” richt zich naar volgende doelgroep: alleenstaande, thuiswonende ouderen die te kampen hebben met eenzaamheid en nood hebben aan sociaal contact, gezinnen met inwonende ouder(s), ouderen met zorgbehoevende partner, beginnend dementerende ouderen, … . Het DVC ontving in 2011 in totaal 44 gebruikers. 18 daarvan waren mannen, 26 vrouwen. In totaal registreerden we 2503 aanwezigheidsdagen, wat een gemiddelde dagbezetting van 10,01 betekent. De kortste verblijfsduur was 1 dag, de langste 209,5. Gemiddelde verblijfsduur kwam op 56,88 dagen. De aanvraag voor het DVC kwam in 15 gevallen van de familie, in 7 gevallen door een mantelzorger, in 6 gevallen door de huisdokter, in 8 gevallen door de sociale dienst van het ziekenhuis, in 6 gevallen door een thuiszorgdienst, één keer door een psychiater en in één situatie door de gebruiker zelf. De reden van de opname in het DVC was in 5 situaties een tijdelijke verminderde zelfredzaamheid, in 18 gevallen om de belasting van de mantelzorger te verminderen, in 4 gevallen de afwezigheid van de mantelzorger, in 3 gevallen in afwachting van definitieve opname in een woonzorgcentrum, in 7 gevallen sociaal isolement en in 7 andere situaties nood aan zinvolle dagbesteding. 20 van onze gebruikers waren alleenstaanden, 20 leefden nog samen met de partner en 4 woonden samen met een familielid. Alle 44 verbleven ze voor bezoek aan het dagverzorgingscentrum nog thuis.


89

5.8.2. De zorgbehoevendheid 10 gebruikers hadden een O zorgprofiel, 12 een A zorgprofiel en 22 een hoger zorgprofiel (B,C,Cd). De jongste bezoeker had de leeftijd van 41,5 jaar, de oudste 94 jaar. De gemiddelde leeftijd was 79 jaar.

5.8.3. De ligdagprijs Vanaf 01 februari 2011 kost een volledige dag in het DVC € 17,75. Daar zijn inbegrepen onthaal met koffie, soep, middagmaal, koffietafel en vieruurtje en alle kosten voor de activiteiten. Men kan ook een halve dag komen naar het DVC. Zonder middagmaal kost dit € 6,59 en met een middagmaal € 11,16. Het vervoer kost € 3,00 per rit en er wordt een supplement gevraagd van € 0,40 per kilometer voor verplaatsingen buiten Groot Zwevegem.

5.8.4. Activiteiten Het dagverzorgingscentrum biedt verschillende activiteiten aan. Reactiveringstraining: Reactiveringsactiviteiten worden bepaald na afname van een vrijetijdsvragenlijst van iedere gebruiker. Voor iedere gebruiker wordt er ook een dossier opgesteld met persoonlijke doelstellingen. Iedere week worden de activiteiten bepaald door de aanwezigheidslijst van die week zodat alle persoonlijke doelstellingen zoveel mogelijk in de groepsactiviteiten terugkomen. Gebruikers waarbij de groepsdoelstellingen teveel afwijken van de persoonlijke krijgen ook een individueel aanbod op maat. Activiteiten met sociale doelstellingen, mentale en fysieke stimulatie en doelstellingen van het afgelopen jaar waren: Realiteitsoriëntatietraining, kortweg ROT-training: Dit is een soort geheugentraining voor ouderen met beginnende dementie. Het doel is de persoon weer te oriënteren in het hier en nu, door herhaaldelijk informatie vanuit de omgeving aan te bieden, door voortdurend informatie te verschaffen over bijvoorbeeld datum, dag, tijd, plaats; door gesprekken te voeren en hulpmiddelen uit de omgeving in te zetten. Bijvoorbeeld: iedere gebruiker kan zijn naam terugvinden aan de kapstok. In het kader van de ROT – training wordt vooral gebruik gemaakt van de krant. Deze wordt doorgenomen door de gebruiker of voorgelezen door het personeel. Belangrijke gebeurtenissen worden besproken in de groep. De activiteiten van de ganse week staan aangekondigd op een groot bord met een dagschema zodat die aan begin dementerenden een houvast kan bieden in tijd en ruimtelijke oriëntatie. Op het bord kan men ook terugvinden welk seizoen we zijn, welke dag en welke maand. Iedere dag wordt ook dezelfde dagstructuur aangehouden: koffie, soep maken, soeptijd, krant voorlezen, middagmaal, rustpauze en namiddag activiteit en vieruurtje. Huishoudelijke activiteiten: Veel gebruikers, vooral vrouwelijke gebruikers zijn geïnteresseerd in huishoudelijke activiteiten. Veelal wordt er thuis niet meer gekookt of gebakken. Er worden dagelijks huishoudelijke activiteiten aangeboden, wat er gemaakt wordt is veelal op voorstel van de gebruikers zelf. Volgende huishoudelijke activiteiten vonden onder andere plaats in 2011: Bak- en kookactiviteiten, handdoeken plooien, tuinieren, naar de markt, naar de bank, naar lokale winkels.


90

Verzorgende activiteiten Volgende verzorgende activiteiten worden regelmatig aangeboden: Bad: met aangepaste liftstoel Voetbadje: voor extra verzorging en ontspanning Nagelverzorging: in combinatie met het bad of op vraag,nagels lakken Haar wassen: op vraag Begeleiding van ADL activiteiten: maaltijd toedienen, maaltijd voorbereiden: vlees snijden of stootrand aanbrengen aan het bord. Toiletbezoek begeleiding, verzorging in kader van incontinentie Medicatie bedeling en toediening Hulp bij transfers Hulp bij aan- en uitkleden Kapper: gebruikers kunnen een afspraak maken met de kapper Pedicure: gebruikers kunnen een afspraak maken met de pedicure Gewichtscontrole: op vraag van gebruiker of huisarts Verpleegkundige zorgen: wanneer een gebruiker zich onwel voelt. Bv. Bloeddrukmeting of insulinemeting

Ontspanningsactiviteiten Deze activiteiten gebeuren altijd in groep om het sociale aspect te stimuleren. Er worden groepjes samengesteld naargelang de gebruikers. Twee keer per week vindt een activiteit plaats met de hele groep. Volgende ontspanningsactiviteiten vonden onder andere plaats: gezelschapsspelen, spel in groep (quiz en dergelijke meer), optreden (modeshow…), verjaardagsfeestjes, kerstfeestjes, moeder- en vaderdag vieren, knutselen, film kijken, muziek beluisteren, samen zingen, enzovoort.

5.9.

Serviceflats Blyhove I en Blyhove II

5.9.1. De bewoners In 2011 waren alle 42 serviceflats van Blyhove I en alle 14 serviceflats in Blyhove II continu verhuurd. Tabel 49: Blyhove I - situatie bewoners op 31.12.2011

2010

2011

Alleenstaande mannen Alleenstaande vrouwen Echtparen

5 32 5

4 33 6

Totaal aantal bewoners

47

49


91

Tabel 50: Blyhove II - situatie bewoners op 31.12.2011

2010

2011

Alleenstaande mannen Alleenstaande vrouwen Echtparen

5 8 1

4 8 2

Totaal aantal bewoners

15

16

Tabel 51: Blyhove I - Leeftijd en geslacht van bewoners op 31.12.2011

-60 60-69 70-79 80-89 90-99 100+ Totaal

Mannen

Vrouwen

Totaal

1 3 5 2 10

1 9 23 5 37

0 2 12 28 7 0 49

Gemiddelde leeftijd

82,9 jaar

Tabel 52: Blyhove II - leeftijd en geslacht van bewoners op 31.12.2011

-60 60-69 70-79 80-89 90-99 100+ Totaal

Mannen

Vrouwen

Totaal

2 3 1 6

4 6 9

0 0 6 9 1 16

Gemiddelde leeftijd

77,0 jaar

5.9.2. Zorgbehoevendheid Tabel 53: Blyhove I - verdeling naar zorgbehoevendheid

O (geen zorgen) A (lichte zorgen) B (zware zorgen) C (volledig zorgafhankelijk) Cd (volledig zorgafhankelijk ten gevolge van dementie)


2009

2010

2011

38 7 3 3 -

34 7 3 3 -

37 7 4 1 -

92

Tabel 54: Blyhove II – verdeling naar zorgbehoevendheid

O (geen zorgen) A (lichte zorgen) B (zware zorgen) C (volledig zorgafhankelijk) Cd (volledig zorgafhankelijk ten gevolge van dementie)

2009

2010

2011

12 2 1 -

12 2 1 -

9 3 2 2 -

Wettelijk gezien kunnen bewoners met een B- of C-profiel niet in de flats verblijven, tenzij er inwonende mantelzorg aanwezig is of er voldoende mantelzorg kan aangetoond worden.

5.9.3. Bewonersbeweging In 2011 verlieten er 7 personen de flats. 5 van hen werden opgenomen in het woonzorgcentrum, 2 overleden. Er vonden 11 opnames plaats, waarvan 3 echtparen en 5 alleenstaande dames. De aanvraagprocedure voor een verblijf in de serviceflats Blyhove I en Blyhove II, verloopt via de sociale dienst van het woonzorgcentrum. De maatschappelijk assistent ontvangt aanvragen, houdt de wachtlijsten bij en contacteert personen op het moment dat een serviceflat beschikbaar is.

5.9.4. Dagprijs De dagprijs bedroeg vanaf 01 februari 2011 in beide flats € 20,22/dag. De bewoners van Blyhove 1 betalen iedere maand een bedrag van € 49,58 als voorschot op de energievoorzieningen, de mensen van Blyhove 2 € 59,58.


93

6. Ondersteunende diensten 6.1.

Administratie

De administratie werkt ondersteunend naar de gehele werking van het OCMW. Zo verzorgt deze dienst onder meer de voorbereidingen van raadszittingen en bijzondere comités, onthaal van bezoekers, afhandeling van briefwisseling, reservaties voor vergaderingen, secretariaat van het OCMW. De personeelsdienst staat in voor een correcte afhandeling van allerhande gegevens van de eigen medewerkers, contractenbeheer, verlof- en ziekteregistratie, berekening maaltijdcheques, opmaak officiële documenten en attesten, … . De financiële dienst, onder leiding van de ontvanger, staat in voor de boekhoudkundige verwerking van inkomsten en uitgaven. De financiële dienst werkt beleidsondersteunend bij het opmaken van budgetten, meerjarenplanningen, financiële verslagen, … .

6.2.

Centrale keuken

De centrale keuken, onder toezicht van Herman Platteeuw, staat in voor het bereiden van de maaltijden voor bewoners van het rusthuis. Zowel ontbijt, middagmaal als avondmaal wordt door de eigen keuken klaargemaakt. Daarnaast verzorgt onze keuken ook de maaltijden die aan huis bedeeld worden door de dienst Thuiszorg (koude lijn) en de warme maaltijden die in het dienstencentrum ‘s middags aangeboden worden. De maaltijden zijn steeds aangepast aan de wens van de bewoner van het rusthuis of de cliënt van de dienst Thuiszorg. Maaltijden b.v. zonder suiker, zonder zout, extra saus, enkel puree, alles gesneden,… zijn mogelijk. In 2011 werden 78.220 maaltijden bereid, ten opzichte van 74.924 in 2010: 35.708 Dienstencentrum en maaltijden aan huis: 42.412

6.3.

Technische dienst

De technische dienst, onder leiding van Johan Descamps, staat in voor technische ingrepen bij de verschillende diensten van het OCMW (het rusthuis, de keuken, de serviceflats, de administratie, de thuiszorgdienst, de sociale dienst en het patrimonium van het OCMW). De taken van de technische dienst zijn heel divers. De hoofdactiviteiten zijn het onderhoud en herstellen van de infrastructuur en de omgeving ervan. Dit omvat o.a. kleine en grote herstellingen aan gebouwen en hun technische uitrustingen en het onderhoud van tuinen, terrassen, opritten en parkings. De technische uitrustingen zijn o.a. sanitair, verwarming, elektriciteit, TV-distributie, telefonie, branddetectie, kameroproepsystemen en allerlei toestellen van het rusthuis en de serviceflats (baden, bedden, rolstoelen, tilliftjes, kuismachines, looprekjes, telefoontoestellen, verlichting, dampkappen, koelkasten, fornuizen,…) Ook het aanvullen en verdelen van diverse voorraden (drank WZC, papier, …) en het afvalbeheer behoren tot de taken van de technische dienst.


94

Veiligheid op het werk wordt door de technische dienst nauwlettend opgevolgd. De elektrische installaties,de liften, de branddetectie-installaties en de blusmiddelen worden periodiek gecontroleerd en gekeurd. Het diensthoofd van de technische dienst is daarnaast ook lid van het comité Preventie en Veiligheid op het werk. Volgende zaken kregen in 2011 bijzondere aandacht:    

Renovatiewerken woning Peter Benoitstraat 16. Verbouwingswerken woning Otegemstraat 125. Eerste voorbereidingen voor de realisatie van een nieuwe rusthuisvleugel Voorbereidingen voor het plaatsen van 12 modulaire units (extra rusthuiskamers)


95

7.

Personeel

7.1.

Aantal personeelsleden

Op 31 december 2011 waren er in het OCMW 200 personeelsleden in dienst. Daarvan waren er 90 voltijds en 110 deeltijds. Twee personeelsleden combineren deeltijdse functies op verschillende diensten. Tabel 55: Personeel - aantal personeelsleden per dienst (op 31.12.2011)

Voltijds

Deeltijds

Koppen

VTE

Administratie

6

7

13

9,4

Centrale keuken

6

9

15

10,64

Rusthuis en serviceflats

33

50

83

60,89


2

2

4

3

Sociaal huis

1

0

1

1

Sociale dienst

11

7

18

14,6

Technische dienst

3

1

4

3,8

Thuiszorg

12

35

47

31,95

Was- en strijkatelier

0

4

4

2,25

Werkwinkel

1

0

1

1

Tewerkstelling art.60§7

13

0

13

13

Subtotaal

89

113

202

151,53

Wegwerken dubbeltelling door combinatie meerdere deeltijdse functies

90

110

200

151,53

De evolutie van het personeelsaantal wordt weergegeven in onderstaande grafiek. Het afgelopen jaar bleef het personeelsaantal quasi gelijk met het voorgaande jaar. Grafiek 33: Personeel - evolutie van het personeelsaantal in koppen en in VTE

220 200 180 160 140 120 100 80 1999

2000

2001

2002

2003

2004

2005

Koppen


2006

2007

2008

2009

2010

2011

VTE

96

Onderstaande grafiek toont de verdeling van het personeelsbestand over de verschillende diensten. De situatie op 31 december is een momentopname en vertoont slechts enkele kleine verschillen tussen 2010 en 2011. Grafiek 34: Personeel - vergelijking van personeelsaantal per dienst in 2010 en 2011 (telkens op 31 12)

30,55

1 1

Was- en strijkatelier

Werkwinkel

Thuiszorg

Technische dienst

Sociale dienst

2,5 2,25

Art.60§7

15,613 3,8 3,8

1 1

2010

7.2.

31,95

12,8 14,6

Sociaal huis



Administratie

Centrale keuken

70 62,42 60,89 60 50 40 30 9,4 20 10,68 10,64 9,19 10 2 3 0

2011

Leeftijd en geslacht

Grafiek 35: Personeel - leeftijd van het personeel (op 31.12.2011)

80 68

70 60

52

50 40

34

39

30 20 10

5

2

0 -20

20-29


30-39

40-49

50-59

60+

97

Grafiek 36: Personeel - gemiddelde leeftijd van de personeelsleden per dienst (op 31.12.2011)

50

47

44

46

42

40

39

43 38

34

Art.60§7

Thuiszorg

Technische dienst

Sociale dienst



Centrale keuken

Administratie

20

Sociaal huis

29

30

Grafiek 37: Persconeel - verdeling mannen en vrouwen (op 31.12.2011)

Mannen 15%

Vrouwen 85%

7.3.

Opdeling per contracttype en niveau

Grafiek 38: Personeel - verdeling volgens type contract (op 31.12.2011) Contractueel 58% Statutair 7%

Gesco 13%

Art.60 6%

Sine 4%

Activa 1%

Sociale maribel 11%

Onderstaande grafiek toont de verdeling van de weddeschalen in ons personeelsbestand. De personen die tewerkgesteld worden in het kader van art.60§7 krijgen een verloning volgens het gemiddeld gewaarborgd maandelijks minimum inkomen (GGMMI).


98

Grafiek 39: Personeel - verdeling van de weddeschalen (op 31.12.2011) D 4%

E 41%

C 29%

B 17%

7.4.

0% A 1%

KL18 1%

GGMMI 7%

Regionale spreiding personeel

142 van de 200 personeelsleden zijn afkomstig uit groot Zwevegem. Daarvan wonen 99 personeelsleden dan nog in de centrumgemeente Zwevegem. Dit toont aan dat werken in eigen gemeente een belangrijke factor is voor zeer veel van onze medewerkers. Ongeveer 90% van de medewerkers woont binnen een straal van 10 km van het werk! Figuur 1: Personeel - regionale spreiding van de personeelsleden


99

7.5.

Personeelskost

In 2011 bedroeg de personeelskost € 6.646.484,69. In 2010 was dit nog € 5.979.279,28. Dit betekent dus een stijging van 11,15 % tegenover 2010. Er was in 2011 één indexsprong vanaf juni 2011.

7.6.

Vorming

Personeelsleden kregen de kans om zich bij te scholen en opleidingen te volgen. In 2011 werd € 25.338,07 besteed aan opleiding en bijscholing. Tegenover de totale personeelskost gaat het hier om 0,38 %.

7.7.

Overuren in rusthuis en keuken

In het verleden stelden zich al eens problemen m.b.t. het opbouwen van overuren in het woonzorgcentrum. Dit viel te verklaren doordat in het rusthuis en de bijhorende keuken altijd een minimale bezetting vereist is om alle zorgen behoorlijk te kunnen vervullen. Waar bij een administratieve medewerker de taken wel eens een dag kunnen ‘blijven liggen’, is dit in het rusthuis en de keuken niet mogelijk. Een medewerker die ziek is, in loopbaanonderbreking,… moet steeds vervangen worden. Vacatures konden niet altijd even snel ingevuld worden, gezien het vaak om knelpuntberoepen gaat. De voorbije jaren werden ernstige inspanningen geleverd om het aantal overuren af te bouwen. In 2009 en 2010 werd een onderzoek gevoerd naar nieuwe uurroostervorming. Tevens werden een aantal maatregelen genomen om een zo goed mogelijke spreiding van prestaties over het hele jaar te bekomen, met als gevolg dat overuren meer onder controle worden gehouden. In 2011 was het effect hiervan reeds duidelijk merkbaar. Grafiek 40: Personeel - evolutie van het aantal overuren 7000

6000

5000

4000

3000

2000

1000

0 Eind 2007

Eind 2008

Verpleging en verzorging


Eind 2009 Keuken

Eind 2010

Eind 2011

Onderhoud

100

7.8.

Ziekteverzuim

Het ziekteverzuim 2011 werd in kaart gebracht over de gehele organisatie (exclusief tewerkstelling art.60§7). Het begin van het jaar vertoont een piek in het ziekteverzuim op het moment dat de seizoensgriep de ronde deed. Naar de zomermaanden toe daalde het ziekteverzuim. Het gemiddeld ziekteverzuim over de gehele organisatie bedroeg in 2011 5,73%. In 2010 was dat een heel stuk meer, namelijk 7,00%.

Grafiek 41: Personeel - ziekteverzuim 2011

14,00% 12,00% 10,00% 8,00% 6,00% 4,00% 2,00% 0,00%

Ziekteverzuim 2011

7.9.

Sociaal klimaat

ACV Openbare Diensten is een representatieve en de grootste vakbond binnen het OCMW Zwevegem die deelneemt aan het syndicaal overleg, zowel op het niveau van de gemeente als dat van het OCMW. In het OCMW zelf had ACV Openbare Diensten in 2010 één afgevaardigde bij wie het personeel terecht kon. De andere representatieve vakbonden, met name ACOD-LRB en VSOA-LRB, hebben geen afgevaardigden onder de personeelsleden. In 2011 waren er zes formele bijeenkomsten met de syndicaal afgevaardigden in het Hoog Overlegcomité en het Bijzonder Onderhandelingscomité (HOC & BOC). Agendapunten die in 2011 onder meer behandeld werden waren:       

Wijzigingen in organogram en formatie gemeente en OCMW Wijzigingen in rechtspositieregeling gemeente en OCMW Wijzigingen in arbeidsreglement gemeente en OCMW Aanvraag sociale maribel Uurtoeslagen voor avond-, nacht- en weekenddiensten in het woonzorgcentrum Vakantieregeling Formulieren voor functioneringsgesprekken

7.10. Jobstudenten In de zomermaanden (juli-augustus-september) konden 31 jobstudenten aan de slag in verschillende diensten van het OCMW. Zo waren er jobstudenten in het woonzorgcentrum (verzorging, logistiek en


101

onderhoud), het dagverzorgingscentrum, in de keuken, in de poetsdienst aan huis, de maaltijdbedeling en de cafetaria. Er waren meer jobstudenten dan de voorbije jaren. In 2011 werden ook buiten de zomermaanden studenten ingeschakeld. In het voorjaar waren er studenten aan de slag in de verzorging van het woonzorgcentrum, alsook bij de dienst maaltijdbedeling. In het najaar waren er enkel nog studenten in de verzorging.

7.11. Functionerings- en evaluatiegesprekken In 2010 werden de functiebeschrijvingen geactualiseerd. Deze aangepaste functiebeschrijvingen dienen immers als basis voor het voeren van functionerings- en evaluatiegesprekken. Het OCMW heeft al jaren een traditie van functionerings- en evaluatiegesprekken. Deze worden niet in vaste periodes georganiseerd, maar willekeurig doorheen het jaar. Om hierin meer duidelijkheid te brengen, wordt ervoor gekozen om de evaluatieperiodes vast te leggen:   

Evaluatieperiode 1: 01.01.2011 - 31.12.2012 Evaluatieperiode 2: 01.01.2013 - 31.12.2014 Evaluatieperiode 3: 01.01.2015 - 31.12.2016

Halverwege de evaluatieperiode krijgen alle medewerkers een functioneringsgesprek (begin 2012). Na afloop van de evaluatieperiode krijgen alle medewerkers een evaluatiegesprek (begin 2013). Omdat functioneringsgesprekken bijgevolg eerst aan bod kwamen, werd een opleiding functioneringsgesprekken voor alle leidinggevenden georganiseerd. Tegelijk werden ook de functioneringsformulieren geactualiseerd. Op die manier streven we ernaar alle medewerkers op dezelfde manier te betrekken.

7.12. Rechtspositieregeling OCMW-personeel Vanaf januari 2011 was het Besluit Rechtspositieregeling voor OCMW’s automatisch van toepassing. Tegen juli 2011 moest dat besluit omgezet worden in een lokale rechtspositieregeling voor OCMW-personeelsleden, en dan meer concreet de personeelsleden voor wie geen gelijkaardige functie bij het gemeentebestuur bestaat. Voor die personeelsleden waar wel een gelijkaardige functie bestaat, is immers automatisch de rechtspositieregeling van het gemeentepersoneel van toepassing. In het voorjaar 2011 werden de nodige voorbereidingen getroffen naar opmaak van deze lokale rechtspositieregeling. Onderhandelingen met gemeentebestuur en syndicale organisaties konden eveneens in het voorjaar plaatsvinden, waardoor de lokale rechtspositieregeling in juli kon worden goedgekeurd in de OCMW-raad.

7.13. Investeren in personeel In 2010 werd het startschot gegeven voor het project Investeren in Personeel (origineel: “Investors in People”). Eind 2010 werd een nulmeting onder personeelsleden gehouden en gingen de eerste infosessies met medewerkers door. Het rapport van de nulmeting was eind 2010 beschikbaar. Begin 2011 ging een werkgroep, samengesteld uit medewerkers van gemeente en OCMW, met dit rapport aan de slag om een actieplan op te maken. Na 4 bijeenkomsten werd een definitief actieplan voorgesteld, met volgende acties: 1. Missie, visie en strategie verder uitwerken én communiceren naar medewerkers 2. Strategische en operationele doelstellingen opmaken (gebeurt al) maar nog meer communiceren naar medewerkers


102

3. 4. 5. 6. 7. 8.

Opmaak (intern) communicatieplan Ontwikkelen van een HR-visie Duidelijk formuleren van verwachtingen t.a.v. leidinggevenden (visie op leidinggeven) Verduidelijken van doelstellingen functionerings- en evaluatiegesprekken Opstellen van een leer- en ontwikkelplan Visie op erkennen en waarderen van de medewerkers

Van de hierboven vermelde actiepunten, werden punten 1, 2, 3, 4, 6 en 8 reeds in 2011 behandeld. Een aantal acties zijn reeds merkbaar in de dagelijkse werking.


103

JAARVERSLAG OCMW Zwevegem

Recommend Documents