Jaarverslag & Jaarrekening 2014
Inhoudsopgave
Jaarverslag3 Jaarverslag bestuur Bibliotheken Mar en Fean
4
Lezen & Literatuur
7
Educatieve bibliotheek
8
Digitale bibliotheek
10
Andere bibliotheekactiviteiten
12
Markering en communicatie
15
Bedrijfsvoering16 Landelijke ontwikkelingen
21
Provinciale samenwerking
22
Ontwikkelingen in onze gemeente
22
Jaarverslag van de organisatie
23
Jaarverslag Ondernemingsraad
25
Jaarverslag Raad van Toezicht 2014
26
Over de Jaarrekening
28
Begroting 2015
31
Jaarrekening
33
Balans per 31 december 2014
34
Exploitatierekening 2014
35
Resultaatbestemming36 Kasstroomoverzicht37 Waarderingsgrondslagen38 Toelichting op de balans
42
Toelichting op de exploitatierekening
47
Toelichting op de jaarrekening
50
Accountantsverklaring51
2
Exploitatierekening per gemeente
53
Staat van activa
58
Staat van investeringen
59
Jaarverslag
3
Jaarverslag bestuur Bibliotheken Mar en Fean Statutaire naam:
Reorganisatie
Stichting Openbare Bibliotheken Mar en Fean
De fusie was aanleiding om in 2013 een nieuwe beleidsvisie te formuleren die is uitgewerkt in een beleidsnotitie met als titel ‘Met het oog op de toekomst 2014 – 2016’. In deze notitie lag de nadruk op nieuw beleid in samenhang met het realiseren van bezuinigingen, harmonisatie en vervolgens het opnieuw inrichten van de organisatie Mar en Fean. Een en ander heeft geleid tot een reorganisatie die in 2014 is afgerond.
Statutaire vestigingsplaats: Sneek Directeur/bestuurder: Mevrouw S. Atsma
Organisatie en bestuur Dit is het bestuursverslag 2014 van de Stichting Bibliotheken Mar en Fean, gevestigd in Sneek.
Mevrouw S. Atsma is directeur/bestuurder van de stichting en legt verantwoording af aan de Raad van Toezicht (RvT).
Per 1 juli 2014 is gestart met een nieuwe organisatiestructuur. Leidend daarin zijn de fysieke bibliotheken in de vier gemeenten en het zogenaamde dwarsverband waarin bovenlokale activiteiten worden uitgevoerd zoals de educatieveen digitale bibliotheek alsmede marketing en communicatie. Bibliotheek Balk ging over naar De Friese Meren en Bibliotheek Akkrum werd toegevoegd aan Heerenveen als gevolg van de herindeling Boarnsterhim. Veel medewerkers kregen een nieuwe functie en/of verwisselden van werkplek. De teamindeling in Súdwest-Fryslân werd losgelaten waarmee ook de aansturing door de teamleiders werd gewijzigd. De reorganisatie als gevolg van bezuinigingen heeft geleid tot sluiting van vestigingen in IJlst, Witmarsum en Langweer. Lytse Byb’s in Súdwest-Fryslân en voormalig GaasterlânSleat zijn getransformeerd naar schoolbibliotheken. Al deze wijzigingen betekenden dat er minder formatie nodig was in de frontoffice met als gevolg dat 15 medewerkers boventallig zijn verklaard en inmiddels zijn uitgestroomd.
Nieuwe naam per 1 januari 2014
Op reis naar verbondenheid
De Stichting heeft ten doel in de gemeenten De Friese Meren, Heerenveen, Littenseradiel en SúdwestFryslân openbare bibliotheken op te richten en in stand te houden voor het beschikbaar stellen van media en informatie aan een ieder, zonder onderscheid des persoons en voorts al hetgeen met een en ander rechtstreeks of zijdelings verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn, alles in de ruimste zin van het woord. De Stichting tracht haar doel te verwezenlijken door: a. het verwerven van gelden door middel van bijdragen van de overheid, particulieren en ondernemers; b. het samenwerken met andere instellingen in de ruimste zin van het woord; c. alle andere wettige middelen, welke aan het doel van de stichting bevorderlijk kunnen zijn.
In 2013 zijn de Bibliotheken Súd Fryslân en Súdwest Fryslân gefuseerd in Bibliotheken Súdsúdwest. Een voorlopige werknaam die per 1 januari 2014 veranderde in Bibliotheken Mar en Fean. Deze naam past bij de bijzondere regio waarin onze bibliotheken actief zijn en past ook bij onze beleidsvisie waarin lokale verankering een belangrijk onderdeel is.
4
Dit is de titel van het nieuwe meerjarenbeleidsplan 2015 – 2019 van Bibliotheken Mar en Fean dat in december 2014 is vastgesteld in de Raad van Toezicht. Na de reorganisatie was er behoefte aan actualisatie van het plan ‘Met het oog op de toekomst’. Reden is dat de ontwikkelingen zo snel gaan dat herijking nodig was. Het meerjarenbeleidsplan is geen sluitende opsomming van plannen met meetbare doelstellingen, maar eerder een reisbeschrijving van het startpunt van vertrek naar een punt aan de horizon. De titel geeft aan dat Bibliotheken Mar en Fean deze reis samen met anderen aangaat en dan met name met de lokale partners.
Harmonisatie Súd en Súdwest voltooid
Provinciale subsidie voor Stadhuis Bolsward
De in 2013 ontwikkelde abonnementsvormen en tarieven zijn per 1 januari 2014 geïmplementeerd. In de bibliotheken van Súdwest waren de veranderingen het grootst. Leden kregen hier te maken met hogere abonnementsgelden en verlengkosten. Leden van voormalig Súd kunnen voortaan gratis reserveren en hoeven niet extra te betalen voor actuele boeken. Deze laatste verworvenheden waren al in Súdwest van kracht. Dankzij scholing waren medewerkers goed in staat om het nieuwe systeem uit te leggen. In 2014 is ook de harmonisatie van de bibliotheekautomatisering van Súd en Súdwest voltooid. Dit was vooral van belang voor de harmonisatie van de gegevensverwerking en minder handelingen in de financiële- en de contributieadministratie. Het resultaat is een kostenbesparing die boven op de andere besparingen komt als gevolg van een omvangrijk uitbestedingstraject dat in 2014 heeft plaatsgevonden. Zo is er een besparing gerealiseerd op energie, schoonmaak, kopieerapparaten en mobiele telefonie.
Januari 2014 werd bekend gemaakt dat Provincie Fryslân € 1.500.000 ter beschikking stelt voor de verbouw van Stadhuis Bolsward. Dit betekende dat de plannen nu verder uitgewerkt kunnen worden zodat de nieuwe invulling van het Stad(s)huis gereed komt in 2017. In 2014 is er twee keer een inloopavond georganiseerd voor de Bolswarder bevolking waarbij men geïnformeerd werd over de bouwtekeningen en de plannen voor het Huis van Verhalen. Een belangrijke voorwaarde voor de bibliotheek is de tijdige verkoop van het huidige pand aan het Marktplein in Bolsward.
Bibliotheekpand Workum in de verkoop Naar verwachting zal de verbouw van het stadhuis in Workum in 2015 gerealiseerd worden. Inmiddels zijn de plannen voor aanpassing in het monumentale deel van het stadhuis voor huisvesting van de bibliotheek in voorbereiding. Ook hierbij is de voorwaarde dat het pand aan de Begine 52 tijdig verkocht wordt.
Herinrichting bibliotheken Lemmer en Akkrum In 2014 zijn twee bibliotheken verbouwd met gebruikmaking van de kennis en ervaring die we hebben opgedaan met de retailformule in Makkum. Bibliotheek Akkrum, die sinds 1 januari 2014 bij Mar en Fean hoort, heeft een metamorfose ondergaan. Gemeente Heerenveen heeft hiervoor € 14.000 beschikbaar gesteld. Zowel de buitenkant van het pand als het interieur is geoptimaliseerd zodat het voldoet aan de gewenste kwaliteit van dienstverlening. Bibliotheek Lemmer heeft in november 2014 eveneens een ware metamorfose ondergaan en is opnieuw ingericht. Door de ruimte anders in te delen is er extra ruimte gecreëerd waar mensen rustig kunnen lezen en studeren, waar cursussen gegeven kunnen worden en spreekuren en voorstellingen kunnen plaatsvinden. Tevens wordt deze extra ruimte benut als prachtige expositieruimte die begin 2015 geopend wordt door wethouder van De Friese Meren, de heer Durk Durksz.
5
Alternatieven voor bibliotheken in IJlst en Witmarsum
Historische Informatiepunten (HIP)
In maart 2014 zijn de bibliotheekvestigingen in IJlst en Witmarsum gesloten. Veel inwoners waren hierover teleurgesteld en zelfs boos. De berichtgeving haalde zelfs de landelijke pers. Om tegemoet te komen aan de behoefte aan een ontmoetingsfunctie zijn er collecties en uitleenfaciliteiten geplaatst in woonzorgcentra Nij Ylostins in IJlst en Aylvastate in Witmarsum. Nij Ylostins heeft zelfs een grand café gerealiseerd waarvan de deur open staat voor de eigen bewoners en voor alle inwoners van IJlst. De opening, door wethouder mevrouw Mirjam Bakker, werd feestelijk gevierd in mei 2014.
tentoonstellingen plaats gevonden die zijn
In het HIP Heerenveen hebben in 2014 drie grote samengesteld en ingericht door vrijwilligers van de Werkgroep Oud Heerenveen. Thema’s waren de Heerenveensche Gasfabriek, Heerenveen en de Eenwording (70 jaar bestaan van de gemeente) en de Heerenveense Brandweer. Deze laatste werd geopend door burgemeester, Tjeerd van der Zwan, die zelf in een oude brandweerauto kwam voorrijden. In de maand van de geschiedenis was er een goed bezochte avond over “Leven en werken in het Veen”. De bijbehorende expositie werd door 140 leerlingen van vier basisscholen bezocht. In het voorjaar waren er drie succesvolle bijeenkomsten “Blik op beeld” waarbij oude films werden vertoond die door inwoners waren ingebracht.
Bibliotheek Koudum met vrijwilligers
HIP Jubbega organiseerde lezingen over de voormalige
In samenwerking met Dorpsbelang is een pool van vrijwilligers gevormd die met begeleiding van een bibliotheekmedewerker de bibliotheek in Koudum runnen. De bibliotheek blijft in de Swel en ook de jeugdcollecties voor de scholen blijven daar totdat de nieuw te bouwen brede school gereed is. Mar en Fean beoogt hiermee het behoud van de bibliotheekfunctie in Koudum. Bovenstaande ontwikkelingen in IJlst, Witmarsum en Koudum vloeien voort uit de afspraken die gemaakt zijn met gemeente SúdwestFryslân in het kader van uitvoering van Scenario 4 en het realiseren van de opgelegde bezuinigingen.
ambachtsschool in Jubbega (160 bezoekers) en over
Boekendienst aan huis ook in Súdwest en voormalig Gaasterlân-Sleat van start Per 1 januari 2014 zijn de Lytse Byb’s omgevormd naar schoolbibliotheken. Dit betekende dat de volwassenencollecties niet meer beschikbaar zijn op scholen in Súdwest-Fryslân en Gaasterlân-Sleat. In plaats daarvan kunnen niet mobiele inwoners een beroep doen op de Boekendienst aan huis. Vrijwilligers zorgen er voor dat de gewenste boeken worden bezorgd en tijdig omgeruild. Via een oproep in de media waren er al snel meer dan voldoende vrijwilligers beschikbaar voor deze dienstverlening.
6
Jelle van Dam, oud-Jubbegaster, (50 bezoekers). Ook de bijbehorende exposities waren een succes. De HIP’s zijn een samenwerkingsverband van Stichting Werkgroep Oud-Heerenveen, Museum Willem van Haren en Bibliotheek Heerenveen.
Lezen & Literatuur De collectie
Eerste Digi-Taalhuis in Bibliotheek Sneek
Een actuele en op de behoeften afgestemde collectie is
Het Digi-Taalhuis in Sneek is per december 2014 van
bepalend voor de ervaren kwaliteit van dienstverlening
start gegaan. In een mooie ruimte in de bibliotheek zijn
door onze leden. In de grotere bibliotheken monitoren
8 digitale werkplekken gerealiseerd en indien nodig
we voortdurend de collecties en ook de routed collecties
kunnen er 10 extra laptops worden ingezet. Sinds de
zorgen in de kleinere vestigingen voor een gevarieerd
opening van het Digi-Taalhuis zijn er op dinsdag- en
aanbod. De collectie voor de Friese bibliotheken
donderdagmiddag van 13:30 tot 16.30 uur vrijwilligers
wordt gezamenlijk aangeschaft door het centraal
aanwezig. Mensen kunnen binnenlopen voor vragen en
collectioneringsteam (CCT). Een van onze medewerkers is
kunnen onder begeleiding oefenen. Op andere dagen
een dag per week in Leeuwarden om voor de provincie te
als de bibliotheek open is, kunnen mensen zelfstandig
collectioneren. Ook de muziekaanschaf voor Bibliotheek
gebruik maken van taalprogramma’s en de collectie.
Sneek wordt gedaan binnen het CCT.
Taalcursisten krijgen van de bibliotheek voor een half jaar een basisabonnement. Samen met partners als Pastiel en het Friesland College wordt zorgvuldig
Leesgroepen
gekeken hoe mensen naar het juiste taaltraject geleid
In verband met bezuinigingen is Bibliotheekservice
kunnen worden. Bibliotheken Mar en Fean gaat
Fryslân gestopt met de dienstverlening aan leesgroepen.
Digi-Taalhuizen uitbreiden naar de locaties in Joure en
Wij hebben deze dienstverlening voor de leesgroepen
Heerenveen. In beide locaties bezoeken cursisten al de
in ons werkgebied overgenomen. Er is een collectie
bibliotheek en is men in gesprek over vervolgstappen
samengesteld en een prijsstelling bepaald. Daarnaast
voor een intensievere samenwerking.
kunnen leesgroepen beschikken over boekeninformatie en worden activiteiten geboden zoals lezingen en specifieke acties. In 2014 hebben 20 leesgroepen daar gebruik van gemaakt.
Wisselcollecties volwassenen Verschillende verzorgingshuizen en andere instellingen huren wisselcollecties. Een wisselcollectie bevat 25 boeken Grote Letter of gewone druk. De collectie wordt 2x per jaar gewisseld.
Laaggeletterdheid In Nederland is ca. 13% van de inwoners laaggeletterd. Dit is de reden dat Stichting Lezen en Schrijven het ‘Bondgenootschap voor Geletterdheid Fryslân’ heeft opgericht. Ook Bibliotheken Mar en Fean heeft zich hierbij aangesloten en het convenant ondertekend. Samen met het Bondgenootschap zetten wij ons in om laaggeletterdheid in Fryslân te verminderen en mogelijk te voorkomen. We willen met elkaar de ruim 70.000 volwassenen, die moeite hebben met lezen en schrijven, bereiken en verder helpen onder meer in onze Digi-Taalhuizen.
7
Educatieve bibliotheek Laaggeletterdheid begint vaak al in de vroege
De Bibliotheek op school (dBos)
jeugd. Het ligt dus voor de hand om de strijd tegen
Met dBos wordt op een structurele wijze gewerkt aan
laaggeletterdheid zo vroeg als mogelijk te starten
taalontwikkeling, leesbevordering en mediawijsheid.
en een doorgaande lijn te ontwikkelen van baby’s
In 2014 heeft Mar en Fean een belangrijke impuls
naar volwassenen. Uit onderzoek van taalkundigen
gegeven aan de start en doorstart van ‘de Bibliotheek
blijkt dat ‘vrij lezen’ een drijvende kracht is achter
op school’. Directie en jeugdspecialisten hebben na het
geletterdheid en taalvaardigheid. Kinderen die plezier
doorlopen van een uitgebreid strategisch voortraject
hebben in lezen, lezen meer en gaan doordat zij meer
zich verdiept in de kansen en mogelijkheden voor dBos
lezen sneller vooruit in technisch en begrijpend lezen.
in ons werkgebied. Met de uitvoering van dBos op drie
Als antwoord hierop hebben de bibliotheken landelijke
pilotscholen werd de benodigde kennis en ervaring
programma’s ontwikkeld zoals ‘de Bibliotheek op
opgedaan voor de verdere uitrol op de basisscholen.
school’ (dBos) en Boekstart.
Met een tweetal conferenties, in september op locatie in Sneek en in november in Heerenveen, hebben
Boekstart en BoekStart in de kinderopvang
we het concept ‘de Bibliotheek op school’ uitgebreid gepresenteerd aan onderwijskrachten en hun directies.
In 2013 bestond BoekStart vijf jaar. Dit werd gevierd
Kees Boekhoven wist met feiten, cijfers en ervaringen de
met de BoekStartkaravaan. Om alle provincies te
aanwezigen te overtuigen van het belang van vrij lezen
kunnen bezoeken trok de Karavaan ook in 2014 nog
voor de taalontwikkeling. Inmiddels hebben 11 scholen
door het land en bezocht op 16 april de Bibliotheek
het contract getekend om dBos in te voeren en wordt er
van Heerenveen. Een evenement voor ouders en
met nog een tiental scholen onderhandelingen gevoerd.
kinderen (0-4 jaar) werd geopend door wethouder
In de brede school in Akkrum is een deel van de
de heer Hans Broekhuizen. Er was een muzikaal
jeugdcollectie van Bibliotheek Akkrum ondergebracht.
optreden van theatermaakster Ageeth de Haan en
In de gemeenschapsruimte van beide scholen is een
ouders en kinderen konden deelnemen aan diverse
mooie collectie samengesteld voor gebruik op school
workshops en activiteiten. De uitrol van BoekStart
maar ook om het lezen thuis te stimuleren. Zo hoeven
in de kinderopvang zet zich gestaag door.
de leerkrachten niet meer de boeken op te halen uit de bibliotheek en kunnen de kinderen elke dag boeken
In 2014 zijn in ons werkgebied 21
lenen op school. De brede school heeft de primeur van
kinderdagverblijven en peuterspeelzalen gestart.
het nieuwe uitleensysteem ‘Schoolwise’ dat we ook op
Er zijn 14 leidsters geschoold tot voorleescoördinator
andere scholen zullen installeren. Een en ander werd
en 18 leidsters hebben de training interactief
mogelijk gemaakt door de extra projectsubsidie van
voorlezen succesvol afgerond.
gemeente Heerenveen. Voor de scholen in de dorpen Raerd, Tersoal en Sibrandabuorren zijn voorbereidingen getroffen voor invoering van de Bibliotheek op School. Dit werd mogelijk gemaakt door extra subsidiegelden van gemeente Súdwest-Fryslân als gevolg van de herindeling van gemeente Boarnsterhim. Bibliotheken Mar en Fean is actief op 157 basisscholen met verschillende vormen van dienstverlening zoals schoolbibliotheken, projecten, leesactiviteiten, etc. In onderstaand schema is per gemeente het aantal scholen aangegeven waar de bibliotheek actief is.
8
Aantallen scholen met een vorm van dienstverlening 2014 Buitendorpen
Scholen in stad/dorp met bibliotheekvestiging
Totaal
De Friese Meren
28
14
42
Heerenveen
12
22
34
Littenseradiel
14
2
16
Súdwest-Fryslân
41
24
65
Totaal
95
62
157
Gemeente
Voortgezet onderwijs In het voortgezet onderwijs zijn we als bibliotheek op verschillende scholen actief met onder andere Biebsearch op Het Bornego College in Heerenveen en met cultuurblokken op OSG Sevenwolden in samenwerking met Ateliers Majeur. In 2014 hebben tien 2de klassen VMBO, HAVO, VWO (300 leerlingen) meegedaan aan het programma ‘Leeskr8’ in de bibliotheek. Ook in 2014 waren er maatschappelijke stagiaires (25) actief in Bibliotheek Heerenveen.
Cursussen Volksuniversiteit in bibliotheken Heerenveen en Sneek In de bibliotheken van Heerenveen en Sneek werd in samenwerking met Volksuniversiteit Fryslân een ruim aanbod van cursussen, workshops en lezingen aangeboden. Van Mindfulness tot Moestuinieren tot website maken met Wordpress. Er was voor elk wat wils. Cursussen van de Volksuniversiteit zijn voor iedereen toegankelijk ongeacht vooropleiding, leeftijd of achtergrond. Bibliotheekleden krijgen altijd 10% korting. De bibliotheek biedt hiermee aan een ieder gelegenheid tot het opdoen van nieuwe kennis in een gezellige en ongedwongen sfeer!
9
Digitale bibliotheek Websites
Integratie fysieke en digitale bibliotheek
De WaaS (Website as a Service) die in 2013 werd
De integratie van de fysieke en digitale bibliotheek is
gelanceerd hebben we in 2014 geoptimaliseerd door over
een belangrijk aandachtspunt voor ons. Zo zijn er in
te stappen op een nieuw onderhoudssysteem wat we
november 2014 pilots gestart in Joure, Lemmer en Sneek
zelf goed kunnen onderhouden. Vier medewerkers zijn
waarin besproken boeken op het BiebBlog prominent
hiervoor opgeleid. De website is nu nog aantrekkelijker
op displaytafels in de bibliotheek getoond werden
geworden als toegangspoort naar onze collectie en
om vervolgens uitgeleend te worden. Omdat de pilots
dienstverlening.
meteen succesvol waren is deze werkwijze al snel in alle vestigingen doorgevoerd.
BiebBlog Bibliotheken Súd Fryslân. In januari 2014 is het
Vakantie-app opnieuw succesvol én Bibliotheekapp beschikbaar
blog omgezet naar BiebBlog Mar en Fean. Met de
De Vakantiebieb-app krijgt steeds meer bekendheid.
naamsverandering is de herkomst van de bezoekers
Tijdens de zomer-, herfst- en kerstvakantie konden
veranderd mede doordat het blog nu meer onder onze
mensen gratis e-books downloaden. Daarnaast werd er
eigen leden gepromoot wordt. Nu vindt 75% van de
gratis en offline gebruik gemaakt van de Luisterbieb-app,
bezoekers het BiebBlog via onze websites, socialmedia
een uitgebreide collectie bestsellers van bekende auteurs.
De oude naam Suderblog refereerde aan de voormalige
of nieuwsbrief. Voorheen vond men ons vooral via zoekmachines.
Bibliotheekleden gebruikten volop de Bibliotheek Wise-app. Hiermee heeft men altijd en overal toegang tot de bibliotheekcatalogus en de uitgebreide functionaliteit van “mijn menu”.
10
Muziek op de website Naast de fysieke collecties van cd’s en bladmuziek in Sneek zijn er vele digitale mogelijkheden zoals digitale bladmuziek, Muziekwebluister, eMuziek en andere onlinediensten. Om meer bekendheid te geven aan al die mogelijkheden hebben we deze op onze websites geplaatst met daarnaast ook een link naar ‘Alles over muziek’ van Bibliotheek.nl. In onderstaand schema vindt u de gebruikscijfers van het BiebBlog en de social media.
Website
bezoekers
Totaal 2013
186.585
Totaal 2014
191.481
Facebook
116
Heerenveen
155
Sudwest-Fryslân/Littenseradiel
104
Totaal
375
De Friese Meren
809.326
volgers
De Friese Meren
Twitter
pageviews
volgers
E-books
120
De collectie e-books, gratis te lenen met het
Heerenveen
608
bibliotheeklidmaatschap, is uitgebreid met een flink
Sudwest-Fryslân/Littenseradiel
947
aantal toptitels. Dit is mogelijk omdat de bibliotheken
Jeugdbieb Totaal
Pinterest
speciale afspraken hebben gemaakt met verschillende
63
uitgevers. In de nabije toekomst wordt de collectie nog
1.738
verder uitgebreid met bestsellers en recent uitgekomen boeken. In 2014 zijn er in het werkgebied Mar en Fean
volgers
1.602 webaccounts aangemaakt en er zijn 11.346 e-books geleend.
131
bezoekers
pageviews
Maart
2.387
12.648
April
6.870
18.510
Mei
9.052
21.173
Juni
4.980
17.400
Juli
6.665
19.127
Augustus
13.981
38.688
September
25.590
60.600
Oktober
29.233
69.905
November
21.600
48.420
December
15.810
31.930
136.168
338.401
Totaal
11
Andere bibliotheekactiviteiten Tabletcafé in Heerenveen
Moordspel, nu ook landelijk
Het tweewekelijks tabletcafé op dinsdagavond in het
De Friese bibliotheken hebben in 2012 en 2013 het
leescafé van Bibliotheek Heerenveen wordt altijd door
moordspel ontwikkeld en uitgevoerd. In 2014 is dit
zo’n 15 à 20 mensen bezocht. Maandelijks wordt een
succesvolle initiatief overgenomen op landelijk niveau
speciaal thema behandeld. Zo vertelde de 10-jarige
waarbij een online platform is ontwikkeld. Schrijfster
Hidde Joustra over de update voor de iPad ios8m, welke
Marion Pauw heeft het verhaal geschreven. Voor de
oplossingen er zijn voor problemen die optreden en
Friese bibliotheken betekende dit een kostenbesparing
nieuwe mogelijkheden met fotograferen. Een ander
terwijl het resultaat hetzelfde bleef. Elke week werden er
onderwerp was onze eigen Biebapps die gedemonstreerd
twee delen van het verhaal online gezet met een aantal
werden. De essentie van het tabletcafé is dat bezoekers
aanwijzingen voor het oplossen van de moord. Na 4
elkaar helpen met zo nodig ondersteuning
weken werden de winnaars bekend gemaakt.
van bibliotheekmedewerkers.
Strandbieb in Makkum
Mensenbieb, leen geen mening, oordeel zelf In de Mensenbieb werden personen aan bezoekers
De zomer van 2014 was minder stabiel dan die van het
uitgeleend voor een gesprek. Zo werden ‘oude en nieuwe
jaar daar voor. In 2014 is de strandbibliotheek bezocht
Nederlanders’ met elkaar in contact gebracht onder het
door 3.786 personen (in 2013 waren dat 4.668 en in
motto ‘Leen eens een vluchteling voor een gesprek van
2012 3.569). Niet iedereen kwam met het doel om iets
mens tot mens’. In Bibliotheek Heerenveen vonden in
te lenen. Veel kinderen en volwassenen wisten de
vier uur tijd 32 van deze gesprekjes plaats.
strandbieb te vinden om ter plekke een krant, tijdschrift of boek te lezen. Er zijn 1.426 uitleningen geregistreerd (in 2013 waren dit 1.556 en in 2012 1.258). De Strandbieb
Seniorcafé Heerenveen
wordt mogelijk gemaakt door extra subsidie van
Elke woensdagmorgen is het Leescafé van de bibliotheek
gemeente Súdwest-Fryslân en sponsorgelden van de
Seniorcafé. Ouderen kunnen elkaar hier ontmoeten,
ondernemers Holle Poarte.
worden geïnformeerd over allerlei onderwerpen en kunnen een rol vervullen als gastheer/gastvrouw. Hoogtepunt van het jaar was de lezing van de voorzitter van de Friese Elfstedenvereniging de heer Wiebe Wieling. Er kwamen ruim 100 mensen op af. Opmerkelijk is ook dat er steeds meer mannen naar het Seniorcafé komen en dat zij vooral elkaar opzoeken! In 2014 waren er in totaal 1.636 bezoekers waarvan 618 de themaochtenden bezochten en 1.018 deelnamen aan de reguliere bijeenkomsten. Gemiddelde deelname per ochtend was 50 bezoekers. Een toename van 166 deelnemers in vergelijking met 2013 (1.470 bezoekers).
Frysk yn de bibleteken Bibleteken Mar en Fean ûnderskriuwe it belang fan de Fryske taal en literatuur. Yn ‘e regel wurdt d’r Frysk praat yn ús bibleteken, d’r is in moaie aktuele kolleksje Fryske boeken en ús gruttere bibleteken organisearje elk jier ien of mear Fryske jûnen. Ek is d’r oandacht foar it Tomkeprojekt, mei foarstellings en Tomke op ‘e foto, en krije âlden/bern fergees in Tomkeboekje mei. Oare aktiviteiten wienen yn 2014 in nije Frysktalige Boekstartflyer, in taalgroeimjitter mei oandacht foar meartaligens, en Fryske boeken yn it e-bookplatform. 12
Mamacafé een succes in Balk Tijdens het Mamacafé in Bibliotheek Balk kunnen vaders en moeders elkaar in ontspannen sfeer ontmoeten en ervaringen en ideeën uitwisselen. Terwijl de kleintjes lekker spelen of boekjes bekijken, krijgen de ouders tips over leuke boekjes voor de jongste kinderen en adviezen op het gebied van taalontwikkeling. De toegang van het Mamacafé is gratis, ook voor niet-leden van de Bibliotheek. Elke keer staat er een specifiek onderwerp centraal waarvoor deskundigen worden uitgenodigd. Zo is er uitleg gegeven over babygebaren en was er een ochtend in het teken van muziek en liedjes.
Spelen met Boeken Bibliotheek Joure organiseert maandelijks op de woensdagmiddag het muziektheater voor kinderen van 3 tot 7 jaar. Er wordt muziek gemaakt en gezongen naar aanleiding van een specifiek prentenboek. Ouders en kinderen beleven plezier in een (voor)leesbevorderende sfeer.
De 60ste kinderboekenweek was een feest! De opening van de Kinderboekenweek was een groot
Nederland Leest: Literaire dis groot succes! In november organiseerden de Friese bibliotheken in samenwerking met verschillende restaurants de Literaire Dis geïnspireerd op ‘Een vlucht regenwulpen’ van Maarten ’t Hart. Bibliotheek Joure gaf haar eigen draai aan het geheel door in samenwerking met Roeach een stampottenbuffet te organiseren. In Bibliotheek Heerenveen vertelde filmregisseur Steven de Jong over alles wat er bij komt kijken als je een boek gaat verfilmen. In de pauze konden de 100 bezoekers genieten van heerlijke culinaire producten gemaakt en beschikbaar gesteld door lokale Heerenveense ondernemers. Het was een geweldige avond waarbij het publiek gevraagd werd om met suggesties te komen voor een nieuwe film en mensen konden zien en ervaren hoe audities verlopen. Dankzij de organisatie van een groep enthousiaste (vrijwillige) medewerkers van Bibliotheek Sneek hebben zo’n 80 deelnemers genoten van een leesdiner in de bibliotheek. ‘Traditioneel’ verzorgde Klaas Jansma een indringende en ook humorvolle boekbespreking van ‘Een vlucht regenwulpen’. De gasten, waar onder veel fans van Klaas, vonden de avond inspirerend vooral vanwege
succes met de grote cupcake versierwedstrijd. In totaal hebben maar liefst 432 kinderen meegedaan. Tien dagen lang waren er in de bibliotheken diverse activiteiten. In Heerenveen werden Marten de Roon en Heero (de mascotte) van SC Heerenveen verwelkomd en hebben 100 kinderen van hun optreden genoten. In Bibliotheek Joure was er een feestelijk vossenfeest, waar 24 kinderen op af kwamen. En verhalenverteller Frank Belt deed op één middag zowel Balk, Lemmer als Joure aan met zijn verhalen over ballonnen. Als afsluiting konden de kinderen ballonnen vouwen en ook konden ze meedoen aan de Biebfeestquiz, wat 126 kinderen enthousiast deden. Daarnaast was er aanbod met allerlei activiteiten voor de groepen 1 t/m 4 van het basisonderwijs. De groepen 5 t/m 8 konden zich inschrijven voor een schrijversbezoek of boekpromo. In totaal genoten 1.581 kinderen van een schrijver en gingen onze jeugdmedewerkers langs 36 groepen met de boekpromo. Meer dan 100 groepen deden in totaal mee aan de Kinderboekenweek! Dit was onmogelijk geweest zonder de enthousiaste inzet van studenten van het Frieslandcollege.
de ‘eigen’ wijze waarop Jansma het boek analyseert en het publiek daar deelgenoot van maakt. 13
bibliotheken Heerenveen, Joure en Sneek. Leesvirus werd uitgevoerd samen met studenten van het Friesland College.
Fryske Foardrachtswedstriid Alle kinderen uit groep 6, 7 en 8 en woonachtig in gemeente De Friese Meren mochten meedoen aan deze wedstrijd. De deelnemers kregen de mogelijkheid om eerst een workshop ‘voordragen’ te volgen waarna twee voorrondes werden gehouden. Op 13 november vond de grote finale van de wedstrijd plaats in de raadszaal van De Friese Meren. Muziektheatergroep ‘Frets!’ presenteerde een spetterende show met
Leesvirus
daarin een glansrol voor de finalisten. Burgemeester, de heer Aalbers die tevens juryvoorzitter was, maakte
Helaas was 2014 het laatste jaar waarin dit succesvolle
aan het einde van de avond de winnares bekend:
leesbevorderingsproject heeft plaatsgevonden. Ruim
Nynke van der Wal (10) uit Sint Nicolaasga.
1.000 leerlingen van de basisscholen lazen elk 10 mooie, spannende en grappige boeken, vormden hun mening,
14
wisselden ervaringen uit en speelden online een quiz.
Frysklab in Sneek, Bolsward en Heerenveen
Ook werden er creatieve opdrachten uitgevoerd die
Op uitnodiging van Bibliotheken Mar en Fean stond
de meest prachtige creaties opleverden die in de biebs
de Frysklabbus op straat voor onze bibliotheken.
tentoongesteld werden. De uitslag van de quiz bepaalde
Het publiek kon zo naar binnenlopen om te
welk boek het meest besmettelijk is. Het project Leesvirus
experimenteren met verschillende proefjes en de
is daarna afgesloten met een spetterend feest in de
werking van de 3D-printer.
Marketing en communicatie Voordeel met je Biebpas
Communicatie
Het jaar 2014 was het eerste volledige jaar dat we met
Bibliotheken Heerenveen, De Friese Meren en
dit loyaliteitsprogramma leden een voordeel met hun
Súdwest-Fryslân/Littenseradiel versturen maandelijks
bibliotheekpas konden aanbieden. Met 12 instellingen
een digitale nieuwsbrief aan hun leden. Zo worden
hebben wij afspraken gemaakt voor kortingsacties.
leden geïnformeerd over activiteiten in hun eigen
In 2014 werd het meest gebruik gemaakt van de
bibliotheek en over activiteiten in ons gehele
activiteiten en acties bij Theater Sneek (112 leden).
werkgebied. In 2014 werd 39,7% van de door ons
Daarnaast konden de bibliotheekleden ook korting
verstuurde nieuwsbrieven ook daadwerkelijk
krijgen op activiteiten die provinciaal zijn afgesproken.
geopend. In 2013 was dit percentage 37%.
Zo waren bijvoorbeeld de excursies van It Fryske Gea bij onze leden extra in trek.
Acties ledenbehoud Om de overgang naar een andere bibliotheek voor de leden uit IJlst, Witmarsum en Langweer aantrekkelijker te maken, zijn verschillende acties gehouden. Zo
Nieuwsbrief 2014
abonnementen
geopend
De Friese Meren
2.438
42,0%
Heerenveen
3.072
41,0%
Súdwest/Littenseradiel
5.930
36,0%
11.440
39,7%
Totaal
werden leden verwelkomd met een rondleiding door de bibliotheek en een cadeautje.
Het interne nieuwsbulletin van Bibliotheken Mar en Fean heeft met ingang van 2014 een nieuwe naam
Biebpanel
gekregen ‘De Bieb Draait Door’ (DBDD). Het blad is 9 keer verschenen met bijdragen van medewerkers uit de
Biebpanel is een instrument om leden van de bibliotheek
vestigingen en van het managementteam. Daarnaast
te bevragen over de mate waarin zij tevreden zijn
werd informatie verstrekt over de reorganisatie en de
over diensten van hun bibliotheek. Vier keer per jaar
ontwikkelingen in onze gemeenten. Vanwege de snelle
vindt een onderzoek plaats, bijna 400 leden van Mar
ontwikkelingen binnen de digitale bibliotheek is in 2014
en Fean nemen er aan deel. Naast ons eigen panel is
een aparte interne nieuwsbrief gemaakt met daarin de
er ook sprake van een landelijk panel zodat een goede
nieuwste ontwikkelingen zodat onze medewerkers goed
benchmark mogelijk is.
op de hoogte zijn.
Het eerste onderzoek vond in september 2014 plaats en ging over de digitale diensten. De website kreeg een 7,5 als rapportcijfer. De website, het online verlengen en de herinneringsmail service waren de drie bekendste digitale diensten. Suggesties voor verbetering van de website zijn opgenomen in een actieplan dat is gecommuniceerd naar de deelnemers aan het Biebpanel zodat zij als eerste op de hoogte zijn van wat er gedaan wordt met de uitkomsten.
15
Bedrijfsvoering Nieuw systeem voor contractbeheer
backofficediensten aan. Onder de gesubsidieerde
In 2014 zijn alle contracten met leveranciers beoordeeld
netwerktaken valt onder andere de expeditie, het
en zo mogelijk opnieuw bij verschillende partijen
initiëren, coördineren van vernieuwingsprojecten en
aanbesteed of zijn er nieuwe prijsafspraken gemaakt.
het ondersteunen van de implementatie hiervan. Na
Dit heeft niet alleen tot kostenbesparingen geleid,
het offertetraject, begin 2014, heeft Bibliotheken Mar en
maar ook tot een beter inzicht in alle kostenposten
Fean besloten om de salaris- en financiële administratie
en het verloop van budgetten. Zo is er bespaard op
vanwege een goede prijs/kwaliteitverhouding en de
energie, schoonmaak, kopieerapparatuur en mobiele
verwevenheid met de contributie-administratie bij de
telefonie. Het is belangrijk dat de opgedane kennis
BSF te laten blijven. Daarnaast wordt ook de
en ervaring wordt geborgd in een systeem voor
ICT-ondersteuning bij de BSF afgenomen.
gezamenlijke inkoop (bijv. kantoorbenodigdheden) en contractbeheer (bijv. energie, kopieermachines, etc.).
16
Dit systeem is voor ons ontwikkeld en ingevoerd door
Cijfers en kengetallen
het bureau ‘Doordenderen’. waarbij voor 2014 het doel
In 2014 heeft de conversie van de bibliotheeksystemen
was dat tenminste de baten de kosten van dit bureau
van Bibliotheken Súd en Súdwest Fryslân
zouden compenseren. Onze doelstelling is om het
plaatsgevonden. Dit maakt het gemakkelijker om de
contractbeheer in de toekomst zelf uit te voeren.
gevraagde gegevens op te halen en te harmoniseren
Bibliotheekservice Fryslân voert door de provincie
hetgeen in 2014 gereed is gekomen. In onderstaand
gesubsidieerde netwerktaken uit en biedt tegen betaling
schema zijn de bedrijfsresultaten 2014 opgenomen.
Volwassen leden
Jeugdleden
Totaal leden
gemeente Heerenveen
2014
2013
2014
2013
2014
2013
Heerenveen
5.629
5.571
5.397
4.951
11.026
10.552
Jubbega
246
245
309
348
555
593
Akkrum
462
569
759
724
1.221
1.293
8
0
1027
2.166
1035
2.166
Totaal
6.345
6.385
7.492
8.189
13.837
14.604
gemeente De Friese Meren
2014
2013
2014
2013
2014
2013
Joure
2.669
2.733
2.522
2.626
5.191
5.359
538
478
589
568
1.127
1.046
2
122
0
190
2
312
Lemmer
1.522
1.526
1.851
1.912
3.373
3.438
Balk
1.279
1.239
1.020
1.017
2.299
2.256
49
0
1.248
965
1.297
965
0
34
0
479
0
513
Totaal
6.059
6.132
7.230
7.757
13.289
13.889
gemeente Súdwest-Fryslân
2014
2013
2014
2013
2014
2013
Sneek (incl. Seniorenbibliotheek)
5.624
5.488
4.698
4.430
10.322
9.918
Bolsward
1.613
1.496
1.789
1.544
3.402
3.040
Workum
796
609
697
686
1.493
1.295
Koudum
457
498
363
404
820
902
Makkum
690
693
560
578
1.250
1.271
Witmarsum
0
170
1
220
1
390
IJlst
0
470
112
496
112
966
23
21
4.800
2.427
4.823
2.448
0
177
0
2.532
0
2.709
Totaal
9.203
9.622
13.020
13.317
22.223
22.939
gemeente Littenseradiel
2014
2013
2014
2013
2014
2013
Wommels
701
711
788
805
1.489
1.516
Lytse Byb's
73
77
665
710
738
787
774
788
1.453
1.515
2.227
2.303
Schoolbibliotheken
St. Nicolaasga Langweer
Schoolbibliotheken Lytse Byb's
Schoolmediatheken Lytse Byb's
Totaal
Het totaal aantal leden in 2014 is 51.576 (2013: 53.735). Dit is een daling van het aantal leden van 4%.
17
Uitleningen gemeente Heerenveen
2014
2013
2014
2013
300.063
317.544
322.630
344.740
Jubbega
24.514
24.301
25.637
25.805
Akkrum
35.392
34.174
39.820
46.265
359.969
376.019
388.087
416.810
2014
2013
2014
2013
174.359
185.797
185.947
199.318
14.462
22.546
16.229
24.161
4.138
9.696
4.642
10.728
Lemmer
92.935
98.985
98.344
104.956
Balk
80.641
84.292
87.968
105.587
366.535
401.316
393.130
444.750
2014
2013
2014
2013
298.122
300.257
327.036
379.911
Bolsward
93.575
85.265
100.654
106.740
Workum
46.631
46.034
49.987
56.486
Makkum
41.015
42.182
43.432
51.178
Koudum
23.292
26.443
25.460
32.800
Witmarsum
2.206
14.774
2.501
18.499
IJlst
4.218
36.543
4.801
44.227
509.059
551.498
553.871
689.841
2014
2013
2014
2013
Wommels
50.639
54.692
54.026
69.347
Lytse Byb's
28.092
27.468
28.646
27.468
78.731
80.432
82.672
69.347
Heerenveen
Totaal
gemeente De Friese Meren Joure St. Nicolaasga Langweer
Totaal
gemeente Súdwest-Fryslân Sneek
Totaal
gemeente Littenseradiel
Totaal
18
Uitleningen + verlengingen
Bezoekers gemeente Heerenveen Heerenveen
Collectie
2014
2013
2014
2013
224.990
221.958
73.282
75.315
11.537
11.483
8.202
9.148
7.977
0
100.998
95.946
Jubbega Akkrum
22.488
22.552
Schoolbibliotheken Totaal
gemeente De Friese Meren Joure
247.478
244.510
2014
2013
2014
2013
100.004
114.921
40.190
41.163
5.070
5.559
7.363
2.411
6.144
St. Nicolaasga Langweer Lemmer
49.601
53.693
23.731
25.179
Balk
24.652
25.423
18.937
21.051
36.769
8.807
0
9.749
Schoolbibliotheken Lytse Byb's Totaal
174.257
201.400
127.108
117.652
2014
2013
2014
2013
169.586
151.645
73.278
74.104
Bolsward
65.304
50.849
22.145
24.056
Workum
24.085
23.499
13.006
13.427
Makkum
23.753
24.391
12.027
12.476
Koudum
12.118
9.170
10.061
Witmarsum
18.215
176
5.504
14.869
657
11.899
52.753
0
0
40.925
gemeente Súdwest-Fryslân Sneek
IJlst
2.774
Schoolbibliotheken Lytse Byb's Totaal
gemeente Littenseradiel Wommels
285.502
295.586
183.212
192.452
2014
2013
2014
2013
16.479
17.585
14.734
15.059
10.661
11.692
25.395
26.751
Lytse Byb's Totaal
16.479
17.585
19
Uitleningen en verlengingen
plaatsgevonden. Leden zijn namelijk ‘bewuster’ gaan
De invoering van het nieuwe tarievensysteem en daarmee
lenen door minder media mee te nemen en deze op
harmonisatie van de tarieven van Súd en Súdwest heeft
tijd naar de bibliotheek terug te brengen. Dit is op
geleid tot een verandering in het uitleenverkeer met
zich een positieve ontwikkeling omdat daardoor meer
name in Súdwest-Fryslân en Littenseradiel. Leden in deze
media in de bibliotheek aanwezig blijft waardoor
gemeenten gingen vanaf dat moment voor verlengen bij
de keuzemogelijkheden en roulatie toeneemt. Het
het basis- en budgetabonnement betalen. In Heerenveen
bovenstaande is in onderstaand schema zichtbaar
en voormalig Skarsterlân en Lemsterland was dit al in
waarin het aantal uitleningen en verlengingen is
2008 ingevoerd. In Súdwest-Fryslân en Littenseradiel
weergegeven. Hieruit blijkt de forse daling van de
heeft dit in 2014 tot gevolg dat er een aanmerkelijke
verlengingen in 2014 ten opzichte van 2013 in Súdwest-
daling van met name het aantal verlengingen heeft
Fryslân en Littenseradiel.
Uitleningen gemeente Súdwest-Fryslân
Verlengingen
2014
2013
2014
2013
298.122
300.257
28.914
79.654
Bolsward
93.575
85.265
7.079
21.475
Workum
46.631
46.034
3.356
10.452
Makkum
41.015
42.182
2.417
8.996
Koudum
23.292
26.443
2.168
6.357
Witmarsum
2.206
14.774
295
3.725
IJlst
4.218
36.543
583
7.684
509.059
551.498
44.812
138.343
2014
2013
2014
2013
Wommels
50.639
54.692
3.387
14.655
Lytse Byb's
28.092
27.468
554
0
78.731
80.432
3.941
14.655
Sneek
Totaal
gemeente Littenseradiel
Totaal
Percentage leden gemeente
20
Inwoners
2014
2013
2014
2013
gemeente Heerenveen
27,73%
30,65%
49.899
43.323
gemeente De Friese Meren
25,85%
26,99%
51.414
51.447
gemeente Súdwest-Fryslân
26,40%
27,75%
84.180
82.639
gemeente Littenseradiel
20,38%
21,03%
10.926
10.948
Landelijke ontwikkelingen Nieuwe bibliotheekwet
Bibliotheek van de toekomst
Ter voorbereiding van het kamerdebat over de nieuwe
In januari 2014 presenteerde een commissie onder
Bibliotheekwet heeft Tweedekamerlid Jack Monasch in
leiding van Job Cohen een rapport over de toekomst
januari een werkbezoek aan Bibliotheek Sneek gebracht.
van de bibliotheek in Nederland. Ook deze commissie
Hij wilde zich informeren over onderwerpen zoals de
komt tot de conclusie dat de bibliotheek gericht
verplichting van gemeenten om de bibliotheekfunctie voor
moet zijn op de ontwikkeling en ontplooiing van
de eigen inwoners te realiseren en de vijf kerntaken van de
het individu. De bibliotheek is naast de school, de
bibliotheek. Per 1 januari 2015 is de nieuwe bibliotheekwet
enige instelling die faciliteert dat iedereen toegang
van kracht geworden.
heeft tot informatie en bronnen om zichzelf te ontwikkelen. De bibliotheek is een knooppunt waar een groot deel van die kennis samenkomt,
E-bookplatform
actief wordt gedeeld en doorontwikkeld. Het
De bibliotheken zijn in 2014 begonnen met het landelijk
rapport biedt stof voor discussie over toekomstige
e-bookplatform (Bibliotheek.nl) om reden dat een
functies en de invulling daarvan. Doelstelling is
individuele basisbibliotheek geen kans heeft in de
het verder ontwikkelen van de sector als geheel
e-bookmarkt. Om het e-bookplatform te bekostigen heeft de
en de bibliotheken afzonderlijk. In 2014 is daarom
rijksoverheid bepaald dat er een uitname plaatsvindt uit het
onderzoek gedaan naar de huidige situatie in 12
gemeentefonds. Voor Bibliotheken Mar en Fean betekent dit
bibliotheken als het gaat om de uitvoering van
een korting op de gemeentelijke subsidie(s). Het betekent
de vijf kerntaken. Ook Mar en Fean heeft hieraan
ook dat we de collecties in de fysieke bibliotheken in de
meegedaan. De uitkomsten geven input voor
komende jaren navenant zullen verminderen.
bovengenoemde discussie.
21
Provinciale samenwerking Bibliotheken Mar en Fean maakt deel uit van het Fries
De bibliotheken hebben als kader voor samenwerking
Bibliotheken Netwerk: een samenwerkingsverband
en kennisdeling samen een beleidsagenda opgesteld. En
van vijf bibliotheekorganisaties en Bibliotheekservice
ook de implementatie van de landelijke ontwikkelingen
Fryslân (BSF). In dit netwerk worden initiatieven, kennis
zoals marketingacties, het gezamenlijk collectioneren, de
en middelen gebundeld om tot een maximaal en
aanpak van laaggeletterdheid, het e-booksplatform en de
betaalbaar resultaat te komen met het doel de positie
nationale bibliotheekpas pakken de Friese bibliotheken
van de bibliotheken in Fryslân te versterken.
gezamenlijk op met begeleiding en hulp van BSF.
Ontwikkelingen in onze gemeenten We zoeken als bibliotheek ook een nauwe aansluiting
Súdwest-Fryslân
bij het gemeentelijk beleid. De vier gemeenten
Ook in Súdwest-Fryslân is er nieuw bibliotheekbeleid 2015
in ons werkgebied hebben namelijk allemaal een
- 2020 ontwikkeld. Het beleid is gebaseerd op het vierde
eigen dynamiek. Deze wordt bepaald en gevoed
scenario en geeft ons gelegenheid om het ingezette beleid de
door de eigenheid van de inwoners (de couleur
komende jaren te implementeren. De culturele partners in
locale) en de ambities en beleidsvoornemens
Súdwest-Fryslân hebben zich verenigd in het ‘DOS-overleg’.
van de gemeentelijke overheid. Elke gemeente
Een belangrijk onderwerp voor het DOS is de organisatie van
heeft een eigen cultuurbeleid, bibliotheekbeleid
de (Fr-)uitmarkt in september in Sneek waarbij de activiteiten
en voorzieningenniveau. Hierna volgt een korte
voor het nieuwe seizoen worden gepresenteerd. In september
beschrijving van de ontwikkelingen per gemeente.
2014 was de eerste markt op de Cultuurboulevard met ruim 5.000 bezoekers een groot succes.
Heerenveen De culturele partners in Heerenveen hebben op 30
Littenseradiel
april het rapport ‘Cultuurbedrijf Heerenveen’ aan
De gemeente wil het initiatief nemen om mensen en
wethouder de heer Hans Broekhuizen overhandigd.
organisaties bij elkaar te brengen en de ontwikkeling
In het rapport staat beschreven hoe de culturele
van gezamenlijke initiatieven stimuleren. Geschiedenis,
partners willen gaan samenwerken.
cultureel erfgoed en muziek zijn op de culturele kaart belangrijk. In 2012 heeft de gemeente Littenseradiel extra middelen beschikbaar gesteld voor uitbreiding van de
De Friese Meren
openingstijden van Bibliotheek Wommels en inrichting van
Gemeente De Friese Meren heeft de Kadernota
8 Lytse Byb’s op scholen en verzorgingshuizen. De gemeente
Cultuur opgesteld. In deze nota is de bibliotheek
onderschrijft nog steeds het ingezette bibliotheekbeleid en
trekker van de programmalijn ‘Samenwerken in De
vraagt van de bibliotheek extra inzet in 2015 op het werven
Friese Meren’. Daarnaast is er een nieuw gemeentelijk
van nieuwe leden.
bibliotheekbeleid 2015 - 2020 geformuleerd, dat in de gemeenteraad in november 2014 is vastgesteld. De culturele- en welzijnsinstellingen hebben in
Ambtelijk en bestuurlijk overleg
2014 meerdere gesprekken gevoerd om tot nauwere
In 2014 is er drie maal een ambtelijk overleg geweest
samenwerking te komen. Dit heeft geresulteerd in
van de bibliotheek met de beleidsambtenaren van onze
een samenwerkingsnotitie die aan de gemeente en
vier gemeenten. In dit gezamenlijk overleg informeert
gemeenteraad is verstuurd.
men elkaar over en weer over de gemeentelijke ontwikkelingen in relatie tot het bibliotheekwerk en de landelijke ontwikkelingen van Bibliotheek.nl. In 2014 is met de respectievelijke wethouders 2 maal bestuurlijk overleg geweest waarbij met name kennismaking na de gemeentelijke verkiezingen centraal stond.
22
Jaarverslag van de organisatie Bij Bibliotheken Mar en Fean werkten per 31 december
Wijzigingen in het personeelsbestand
2014 76 medewerkers in 42,55 formatieplaatsen.
In 2014 is de reorganisatie afgerond en hebben wij als
Eind 2013 waren dit 88 medewerkers in 50,10
gevolg hiervan afscheid genomen van 10 medewerkers.
formatieplaatsen. Redenen van daling van het aantal
In 2015 zal er afscheid worden genomen van vijf
medewerkers c.q. formatieplaatsen in 2014 zijn het
medewerkers. Daarvan hebben negen medewerkers
natuurlijk verloop en de reorganisatie.
vrijwillig gekozen voor vertrek met diverse redenen
Formatie-overzicht per gemeente per 31-12-2014
waaronder pensioen in zicht. Zes medewerkers moesten helaas gedwongen vertrekken. Daarnaast is in maart 2014 afscheid genomen van
Gemeente
Begroot
Werkelijk
Heerenveen
8,90
8,82
mei 2014 van mevrouw Ludi Visser vanwege het bereiken
De Friese Meren
8,02
8,14
van de pensioengerechtigde leeftijd.
Súdwest-Fryslân
12,09
12,18
Littenseradiel
1,54
1,54
Educatieve/digitale Bibliotheek
7,07
7,08
Overhead
2,75
2,71
Totaal fte
40,37
40,47
mevrouw Janneke Jaspers in het kader van de WIA en in
Jubilea In 2014 vierden zeven medewerkers een jubileum: mevrouw Cora Fokke, mevrouw Baukje Meetsma en mevrouw Lucie Loots waren 40 jaar in dienst. Mevrouw Adri Travaille en mevrouw Dinie Stuiver 25 jaar en de heer Jan Roeper en mevrouw Heleen Versteegen waren 12,5 jaar werkzaam bij Bibliotheken Mar en Fean (of
De werkelijke formatie-uren is exclusief de formatie-
rechtsvoorgangers).
uren van medewerkers die in 2014 boventallig waren en die vertrekken in 2015. In de toelichting van de exploitatie in de jaarrekening zijn de gemiddelde
Scholing
formatie-uren 2014 opgenomen.
In 2014 hebben diverse medewerkers cursussen gevolgd over onderwerpen zoals Bibliomonitor, Voordeel met je Biebpas, Strategisch traject dBos, Leesconsulent, Fries
Samenstelling directie en management
schrijven en Bedrijfshulpverlening.
• Mevrouw Sytske Atsma, directeur/bestuurder • De heer Gert Jan Hermus, manager Bibliotheken Súdwest-Fryslân en Littenseradiel • Mevrouw Nynke Andringa, manager Bibliotheken Heerenveen • Mevrouw Willemijn Schaapman, manager Bibliotheken De Friese Meren • Mevrouw Cora Fokke, manager educatieve-, digitale bibliotheek, marketing en communicatie
Ziekteverzuim Voor verzuimbegeleiding is Bibliotheken Mar en Fean aangesloten bij ArboNed. Het ziekteverzuimpercentage was in 2014 2,7% (3% in 2013). In vergelijking met de gemiddelde verzuimcijfers van de branche (4%) scoren we goed. De meldingsfrequentie lag op 0,96%. Preventie van ziekteverzuim en ziekteverzuimbegeleiding zijn voor het managementteam aandachtspunten waarop voortdurend alert wordt gereageerd. De reorganisatie heeft niet tot extra ziekteverzuim geleid.
23
Personeelsbijeenkomst 12 februari
Medewerkers tevredenheidsonderzoek (MTO)
In deze bijeenkomst zijn alle medewerkers tegelijk
In oktober 2014 heeft het driejaarlijkse MTO
geïnformeerd over de inhoud en de planning van
plaatsgevonden. Dit, vanwege de fusie en reorganisatie,
het reorganisatieproces. Na de bijeenkomst kregen
ongeveer een half jaar later dan gepland. De nieuwe
medewerkers de gelegenheid om hun belangstelling
organisatiestructuur is per 1 juli 2014 van start
voor functies kenbaar te maken. Op basis van de
gegaan. Veel medewerkers zijn van werkplek en
belangstellingsregistratie is door het managementteam
functie veranderd en met name in Súdwest Fryslân en
onder begeleiding van de extern adviseur, Jan
Littenseradiel is er veel veranderd in de aansturing van
Scherrenburg, een formatieplaatsingsplan gemaakt
de bibliotheken. Dit is de reden dat we dit onderzoek
waarna met de medewerkers gesprekken zijn gevoerd die
zien als een nulmeting. Een vertrekpunt om gericht te
zelf wilden stoppen of die boventallig werden verklaard.
werken aan verbeterpunten in de nieuwe organisatie.
Dit moeilijke proces is eind maart afgerond waarna
Het volgende MTO zal in 2016 vervroegd plaatsvinden
conform het sociaal plan in de Cao bezwaar kon worden
om te meten of de verbeterpunten uit het opgestelde
aangetekend. Het gehele proces van hoor en wederhoor
Actieplan zijn gerealiseerd. De respons in Bibliotheken
alsmede het komen tot een vaststellingsovereenkomst is
Mar en Fean was 80%. Dat is een prima respons.
eind december 2014 afgerond.
Start nieuwe organisatie per 1 juli 2014
24
Maatschappelijke functie In 2014 hebben onze grotere vestigingen aan jongeren
Op basis van het formatieplaatsingsplan kon per 1 juli
met een taakstraf plaats geboden en is medewerking
2014 de nieuwe organisatiestructuur in werking worden
verleend aan de gemeenten om personen, als onderdeel
gesteld. Dit betekende dat een aantal medewerkers
van hun re-integratie, werkervaring op te laten doen.
van werkplek veranderden en te maken kregen met
Ook zijn er werkplekken geboden aan mensen met een
een voor hun nieuwe manager. Ook ontstonden er
lichamelijke beperking. Het aantal vrijwilligers dat
nieuwe functies met name in de educatieve- en digitale
actief is voor Mar en Fean is in 2014 fors toegenomen
bibliotheek. Een en ander hield in dat er een periode van
(2014: 50 vrijwilligers, 2013: 24 vrijwilligers). In 2014 is
gewenning nodig was om duidelijkheid te hervinden in
een aanzet gegeven tot nieuw vrijwilligersbeleid in
de nieuwe taakuitvoering voortvloeiend uit de nieuwe
het meerjarenbeleidsplan dat in 2015 verder wordt
organisatiestructuur en functieprofielen.
uitgewerkt.
Jaarverslag Ondernemingsraad inzake de reorganisatie. Zij hebben zich daarbij laten
De OR heeft de volgende activiteiten uitgevoerd:
adviseren door een externe deskundige, de heer L. de
Organisatie van een informatieve bijeenkomst voor
Vries. Het was een intensief jaar voor de OR, er is veel
medewerkers over de reorganisatie en de uitgebrachte
aandacht besteed aan de uitvoering en implementatie
adviezen van de OR. De OR heeft contact gezocht met de
van de reorganisatie.
vakbonden en een gesprek gearrangeerd tussen vakbond
In 2014 heeft de OR verschillende adviezen uitgebracht
en directeur/bestuurder. Deelname aan provinciaal De OR heeft geprobeerd om nieuwe leden te werven.
OR-overleg. Scholing in functie, werkzaamheden,
Er zijn geen verkiezingen uitgeschreven omdat er
ontwikkelingen in het vrijwilligersbeleid in bibliotheken.
geen aanmeldingen waren van aspirant-leden. Medio 2015 zullen naar verwachting een aantal
De OR heeft gebruik gemaakt van het initiatiefrecht, er is
nieuwe leden toetreden. De huidige OR-leden zullen
advies gegeven over het uitvoeren van het sociaal plan.
daarom fasegewijs aftreden en de voorzitter zal worden opgevolgd door een huidig lid van de OR. Bij toetreding van nieuwe leden is het belangrijk dat er een
De OR heeft adviezen uitgebracht over:
evenredige verdeling ontstaat vanuit de vier gemeenten.
Reorganisatieplan deel 2: de medewerkers,
Dat was in 2014 nl. niet het geval voor wat betreft
openingstijden bibliotheken Makkum en Workum,
vertegenwoordiging uit Heerenveen.
aanpassing openingstijden bibliotheek Balk,
De OR bestond in 2014 uit zes leden, te weten: • Mevrouw Willy Kok, voorzitter (Súdwest-Fryslân),
De OR heeft instemming verleend aan:
• mevrouw Charis de Chauvigny de Blot,
Sluiting bibliotheek Langweer en inzet van vrijwilligers
secretaris (Súdwest-Fryslân), • mevrouw Joukje de Ree, lid (De Friese Meren),
in Bibliotheek Koudum, continueren Activiteitencontract bij ArboNed.
• mevrouw Durkje Helfrich, lid en beoogd voorzitter (Súdwest-Fryslân),
De OR ontvangt ter informatie de vastgestelde verslagen
• mevrouw Wilma Galama, lid (De Friese Meren) en
van de vergaderingen van het Managementteam
• mevrouw Lucie Loots, lid (Súdwest-Fryslân).
en de Raad van Toezicht. Tevens ontvangt de OR het Jaarverslag/de Jaarrekening en de Begroting. De OR doet
In 2014 is afscheid genomen van mevrouw Wilma
verslag van zijn werkzaamheden in een jaarverslag aan
Galama en mevrouw Lucie Loots.
de medewerkers en Raad van Toezicht van Bibliotheken Mar en Fean.
De OR heeft diverse keren vergaderd in 2014. Er zijn tien reguliere vergaderingen geweest.
De OR heeft negen keer met de directie overleg gevoerd over: Reorganisatieplan deel 2: de medewerkers, uitvoering Sociaal Plan, faciliteitenregeling voor OR, vrijwilligersbeleid, diverse jaarstukken zoals jaarverslag, jaarrekening 2013 en begroting 2015, gang van zaken in de organisatie als het gaat om de financiële positie en aankomende bezuinigingen, met name in relatie tot personeel, gemeentelijke ontwikkelingen/ bezuinigingen, personele zaken/ARBO-preventie en verschillende adviesaanvragen. In december heeft een afvaardiging uit de Raad van Toezicht als toehoorder deelgenomen aan de overlegvergadering.
25
Jaarverslag Raad van Toezicht 2014 Fryslân en Stichting Bibliotheken Súdwest Fryslân
In de Raad van Toezicht zijn de volgende onderwerpen besproken:
gefuseerd en onder de naam Stichting Bibliotheken Mar
• Organisatie: stand van zaken reorganisatie,
Per 1 januari 2013 zijn de Stichting Bibliotheken Súd
en Fean verder gegaan. De voorgedragen leden van de
statuten, adviezen Ondernemingsraad, nieuwe
beide Raden van Toezicht vormen de Raad van Toezicht
samenwerkingsverbanden en analyse van
van Bibliotheken Mar en Fean. De Raad van Toezicht volgt
mogelijke risico’s en kansen, jaarwerkplan 2015,
de Cultural Governance Code.
meerjarenbeleidsplan 2015-2019 ‘Op reis naar verbondenheid’.
De Raad van Toezicht heeft over de volgende onderwerpen besloten:
• Raad van Toezicht: zelfevaluatie, informatieprotocol voor Raad van Toezicht, afvaardiging voor
Aanvaarding pand bibliotheek Akkrum, Jaarverslag/
accountantsselectie vanaf 2014, opdracht accountant
Jaarrekening 2013 en accountantsverslag, Begroting
2014, rooster van aftreden, vergaderrooster 2015.
2015, besluitvorming omtrent verkoop pand bibliotheek Workum.
• Financiën: managementrapportages, liquiditeitsoverzicht en subsidies 2014. • Gemeenten: presentaties door managers over de dagelijkse praktijk, rapport cultuurbedrijf Heerenveen, bezuinigingen en samenwerking lokale partners in De Friese Meren.
26
Samenstelling Raad van Toezicht:
• Mevrouw mr. drs. C.S. van der Woude
• Mevrouw drs. R. Postma
lid en lid Remuneratiecommissie (per 27 november 2014)
voorzitter Raad van Toezicht en voorzitter Remuneratiecommissie (Stavoren) Hoofdfunctie: voormalig directeur Landelijke
(Heerenveen) Hoofdfunctie: eigenaar Van der Woude & Van der Woude Arbeidsjuristen
oudervereniging Bijzonder onderwijs op algemene
Nevenfuncties: docent Hanzehogeschool
grondslag (LOBO)
Eerste benoeming: 15 mei 2013
Nevenfuncties: geen
Einde eerste termijn: 31 december 2017
Eerste benoeming: 15 mei 2013 Einde eerste termijn: 31 december 2017
• De heer drs. R. Veldhuis lid Remuneratiecommissie (tot september 2014) (Joure)
• De heer drs. G.F. Feij secretaris en lid (op voordracht van OR) (Makkum) Hoofdfunctie: voormalig organisatieadviseur en manager middelen en bedrijfsvoering bij gemeenten en provincie Nevenfuncties: geen Eerste benoeming: 1 januari 2013 Einde termijn: 31 december 2016
Hoofdfunctie: docent/onderzoeker burgerschapseducatie en burgerparticipatie; redactielid Journal of Social Science Education Nevenfuncties: Raad van Toezicht RSG Magister Alvinus (Sneek), Raad van Toezicht Scholennetwerk De Basis (Heerenveen), secretaris Vrienden van het Noord Nederlands Orkest Eerste benoeming: 1 januari 2013 Einde termijn: 31 december 2014
• De heer ing. D.S. Hylkema vice-voorzitter (St. Nicolaasga) Hoofdfunctie: voormalig wethouder CDA in de gemeente Skarsterlân Nevenfuncties: Raad van Toezicht Nije Gaast (basisonderwijs), Raad van Toezicht Maeykehiem
In 2014 is afscheid genomen van de heer Veldhuis wegens het aflopen van de zittingstermijn. Vanuit de Raad van Toezicht werd hij bedankt voor zijn jarenlange inzet en zijn specifieke inbreng gericht op bibliotheekinnovatie en de toekomst van de bibliotheek.
(zorginstelling), vice-voorzitter kerkbestuur R.K. Parochie St. Nicolaasga, secretaris/penningmeester Siep Jellesma Fonds, voorzitter overgangsbestuur CDA-
Vergaderingen
afdeling De Friese Meren, lid ruilverkavelingscommissie
De Raad van Toezicht heeft in 2014 zes maal vergaderd.
Doniawerstal, trouwambtenaar gemeente Skarsterlân
Bij alle vergaderingen was de directeur/bestuurder
Eerste benoeming: 1 januari 2013
aanwezig. Op 20 maart 2014 vond de zelfevaluatie
Einde eerste termijn: 31 december 2015
van de Raad van Toezicht plaats en in april heeft de renumeratiecommissie het jaarlijkse beoordelingsgesprek
• De heer S. Muiser RA
gevoerd met de bestuurder. Een afvaardiging uit de
lid Auditcommissie (Heeg)
RvT heeft in december het overleg tussen de OR en de
Hoofdfunctie: zelfstandig ondernemer op het gebied
bestuurder bijgewoond.
van Finance & Control Nevenfuncties: docent Hanzehogeschool Eerste benoeming: 1 januari 2013
Décharge
Einde eerste termijn: 31 december 2015
De directeur/bestuurder van Bibliotheken Mar en Fean heeft een inhoudelijk en financieel jaarverslag over het
• De heer ir. T.J. Westerik
gevoerde beleid in 2014 voorgelegd. De jaarrekeningen
lid Auditcommissie (Heerenveen)
zijn door KPMG Accountants N.V. gecontroleerd. De
Hoofdfunctie: clusterhoofd Informatiemanagement
verklaring van KPMG Accountants N.V. maakt deel
Veiligheidsregio Fryslân
uit van de jaarrekening. In overeenstemming van de
Nevenfuncties: geen
bepalingen van artikel 20 van de statuten hebben wij de
Eerste benoeming: 1 januari 2013
door de directeur/bestuurder opgemaakte jaarrekening
Einde eerste termijn: 31 december 2016
goedgekeurd en aan de directeur/bestuurder voor het gevoerde beleid kwijting en décharge verleend. De Raad van Toezicht dankt alle medewerkers zeer voor hun inzet.
27
Over de jaarrekening Het exploitatieresultaat (resultaat voor dotaties,
Er is weliswaar sprake van een gestage
onttrekkingen en toevoegingen reserves) van Stichting
ledendaling van 4% (2013: 4%). Wel zien we de
Bibliotheken Mar en Fean is in totaal € 286.022 (resultaat
tendens dat mensen meer geneigd zijn om een
2013 € 134.530).
budgetabonnement te nemen in plaats van een basis- of topabonnement. Het betekent voor de
De vestigingen sluiten met de volgende resultaten Heerenveen
€
-21.834
(resultaat 2013 € 24.942)
Friese Meren
€
51.410
(resultaat 2013 € -2.245)
SúdWest Fryslân
€ 256.665
(resultaat 2013 € 106.583)
Littenseradiel
€
-219
(resultaat 2013 € 4.340)
Bedrijfsonderdeel overhead
€
0
(resultaat 2013 € 910)
bibliotheek een afname van inkomsten. Er zal dan ook opnieuw krachtig ingezet moeten worden op het werven van nieuwe betalende leden en ontwikkeling van vernieuwende activiteiten tegen betaling. De invoering van het nieuwe tarievensysteem met o.a. een aantrekkelijk Top-abonnement is goed verlopen. Echter de verkoop van extra Top-abonnementen heeft nog tot onvoldoende resultaat geleid. Dit is ook een actiepunt voor 2015 alsmede de evaluatie van het contributie- en tarievensysteem. Een gedetailleerde
Toelichting Bibliotheken Heerenveen en Littenseradiel sluiten met
is opgenomen in het onderdeel Jaarrekening.
een (licht) negatief resultaat die zijn verrekend met
Enkele specifieke baten en lasten worden hieronder
de reserves. Bibliotheken Súdwest Fryslân en De Friese
beschreven.
Meren sluiten met een positief resultaat ten opzichte van de begroting. Met name in Súdwest-Fryslân is dit het geval omdat in 2014 maatregelen zijn genomen om de bezuiniging van € 268.000 in 2015 voor te bereiden en te realiseren. De maatregelen betroffen onder meer sluiting van bibliotheken en stoppen met de volwassencollecties in de Lytse Byb’s. Daarnaast is er ingezet op efficiënter werken, contractbeheer en aanbesteding van met name schoonmaak- en energiekosten. Bibliotheken Mar en Fean heeft reserves opgebouwd om de komende jaren met minder middelen de kwaliteit van het bibliotheekwerk te behouden en risico’s op te vangen. De financiële positie van Bibliotheken Mar en Fean is nu goed, maar staat in meerjarenperspectief onder druk door snel oplopende bezuinigingen. In oktober 2014 is in de gemeenteraad van de Friese Meren besloten over de hoogte van het te bezuinigen bedrag op de bibliotheken in De Friese Meren ( € 195.000). In 2015 ligt het zwaartepunt aan bezuinigingen in Súdwest-Fryslân (€ 268.000). In het volgende overzicht wordt per gemeente de nu bekende te bezuinigen bedragen weergegeven: • Heerenveen €82.500 (2014 t/m 2016) • De Friese Meren €260.000 (2014 t/m 2017) • Súdwest-Fryslân €315.000 (2014 t/m 2016) • Totaal €657.500
28
toelichting op de exploitatierekening en de balans
Baten en lasten Baten De subsidies zijn toegekend voor het in stand houden van bibliotheken in dertien vestigingen en het uitvoeren
Eenmalige lasten
De eenmalige kosten van de reorganisatie (€ 324.556) zijn ten laste gebracht van de overhead en vervolgens via de verdeelsleutel van de algemene reserves van de gemeenten onttrokken.
van de activiteiten uit het beleidsplan. Conform de prijsindexering is in 2014 rekening gehouden met een verhoging van 1% voor de materiële component en 1% voor de looncomponent. In (voormalig) Lemsterland, Gaasterlân-Sleat en in Súdwest-Fryslân is opnieuw de nullijn gehanteerd. De Friese Meren heeft, in het kader van harmonisatie, aangekondigd om vanaf 2015 niet meer te indexeren. Gemeente Heerenveen stelt jaarlijks € 15.764 beschikbaar voor het verder ontwikkelen en uitvoeren van
Eigen vermogen, investeringen, leningen en onderhoud Eigen vermogen Na resultaatbestemming bedraagt het totale eigen vermogen van de Stichting € 1.682.504 (2013 € 1.396.482).
Historische Informatiepunten (HIP’s) in de gemeente. De opbrengsten uit contributies, telaatgelden en leengelden zijn € 24.977 lager dan begroot maar € 32.016 hoger dan 2013 (vanwege het nieuwe tarievenstelsel). Redenen voor afname van de leengelden zijn minder volwassen
Eigen vermogen vestigingen per gemeente na resultaatbestemming Gemeente
2014
2013
en de attenderingsservice en verlengkosten die een
Heerenveen
€ 205.275
€ 227.109
extra stimulans betekenen om de boeken op tijd terug
Friese Meren
€ 743.151
€ 691.741
Súdwest Fryslân
€ 530.577
€ 273.912
Littenseradiel
€
9.794
€ 10.013
Overhead
€ 193.707
€ 193.707
betalende leden, de keuze voor een budgetabonnement
te brengen. Tegenover minder telaatgelden staan ook lagere collectiekosten omdat boeken sneller rouleren in de bibliotheken. De opbrengsten uit reguliere dienstverlening aan scholen en cursussen en workshops voor het onderwijs is minder in vergelijking met vorig jaar. Ook voor scholen geldt dat zij te maken hebben
De toelichting staat verwoord op pagina 28.
met bezuinigingen. Een positieve ontwikkeling is de belangstelling van scholen voor (betaalde) deelname aan
De solvabiliteit is 30% (2013 25%), waarbij het eigen
‘De Bibliotheek op school’.
vermogen wordt uitgedrukt als percentage van de opbrengsten. De liquiditeitspositie van Bibliotheken Mar en Fean is goed. Het werkkapitaal bedraagt ultimo
Bijzondere baten
2014 € 1.069.421. Het is ten opzichte van 2013 met
Vanwege sluiting van de bibliotheken in IJlst en Witmarsum
circa € 489.541 toegenomen. De algemene reserve is
zijn de onderhoudsvoorzieningen vrijgevallen. Dit is een
toegenomen met € 337.186. De bestemmingsreserve
bedrag van totaal € 43.175, dat toegevoegd is aan het
dekkingsreserve afschrijvingen Heerenveen is gedaald
resultaat. In februari 2014 is de subsidie van € 80.365 van
met € 12.210 en de dekkingsreserve afschrijvingen Balk
het Europees Sociaal Fonds (ESF) definitief vastgesteld. De
is gedaald met €33.506. De bestemmingsreserve voor
bate is gepresenteerd onder de diverse baten.
huisvesting Lemmer blijft gehandhaafd, alsmede de reserves voor inventaris/automatisering in de Friese
Lasten
Meren en Súdwest Fryslân.
De lasten zijn nagenoeg conform de begroting met uitzondering van de personeelskosten. Stijging van de personeelskosten (€ 146.569) is het gevolg van de reorganisatie. De administratiekosten zijn nagenoeg conform begroting. De onderhoudskosten automatisering zijn € 13.405 lager dan begroot. De post specifieke kosten is anders verantwoord omdat de gemaakte kosten voor activiteiten verdisconteerd zijn in overige posten en projecten.
29
Investeringen
Toekomstvisie
In 2014 is er in totaal voor € 137.774 geïnvesteerd, terwijl
Het jaar 2014 is een intensief jaar geweest
er oorspronkelijk € 175.000 was begroot. De herinrichting
waarin de reorganisatie werd afgerond, een
van Bibliotheek Akkrum is uitgevoerd conform de
nieuwe organisatiestructuur ingevoerd en het
begroting. De herinrichting van Bibliotheek Lemmer
meerjarenbeleidsplan 2015 - 2019 ‘Op reis naar
heeft € 25.000 minder gekost dan begroot. De aanschaf
verbondenheid’ opgesteld werd. Bibliotheken Mar
van automatiseringsapparatuur en publiekspc’s van
en Fean is in 2015, nadat alle stof van de fusie en
€ 34.521 is in 2014 gerealiseerd.
reorganisatie was neergedaald, met nieuw elan gestart. Iedereen zit nu op zijn/haar plek en het zal er nu op aan komen om onze voornemens waar te
Leningen
maken. Voornemens zoals ze zijn verwoord in het
Bibliotheken Mar en Fean heeft twee leningen die
meerjarenbeleidsplan en voornemens om met onze
ondergebracht zijn bij de Bank Nederlandse Gemeenten.
medewerkers weer meer in gesprek te gaan, op zoek
In 2014 heeft de reguliere aflossing plaatsgevonden van
naar verbondenheid met elkaar, verbondenheid met
€ 34.487.
onze nieuwe organisatie Mar en Fean en verbondenheid met onze gemeenten en lokale partners. Maar natuurlijk bovenal verbondenheid met onze klanten, want daar
Onderhoud
doen we het voor! In 2015 werken we vol vertrouwen
Per 1 januari 2014 heeft Bibliotheek Midden-Fryslân het
naar de certificering in november toe. Een mooi tijdstip
bibliotheekpand om niet overgedragen aan Bibliotheek
om na alle commotie de zaken verder op orde te
Mar en Fean inclusief een onderhoudsvoorziening van
brengen zoals een professionele bibliotheekorganisatie
€ 11.944. Bij de overdracht zijn afspraken vastgelegd
betaamt. Ondanks onze positieve instelling moeten
dat als het pand binnen vijf jaar wordt verkocht er
we ook realistisch naar de toekomst kijken omdat alle
een percentage van de verkoopprijs wordt uitgekeerd
veranderingen ook met zich meebrengen dat we als
aan Bibliotheken Midden-Fryslân. De vestigingen die
bibliotheek steeds opnieuw onze maatschappelijke
gesloten zijn in IJlst, Witmarsum en Langweer waren
meerwaarde moeten blijven bewijzen. Dit houdt ons
huurpanden. De onderhoudsvoorzieningen van IJlst
scherp, het is waardevol maar vergt ook veel inspanning.
en Witmarsum zijn vrijgevallen zoals staat beschreven
In 2014 hebben we mede daarom een uitgebreide
onder bijzondere baten.
risicoanalyse gemaakt met z.g. ‘what-if’ scenario’s. Steeds stellen we ons de vraag wat we kunnen doen
30
De bibliotheken in alle 13 vestigingen voldoen
in het geval wij bijvoorbeeld nog meer bezuinigingen
aan actuele eisen qua onderhoud, uitstraling en
krijgen of door andere maatschappelijke ontwikkelingen
functionaliteit. In afwachting van verbouwing
de werkwijze van de bibliotheek aangepast dient te
en verkoop van Bolsward en Workum is er geen
worden (Weaknesses & Threats). Het maakt dat wij als
dotatie aan de onderhoudsvoorziening gedaan. De
Bibliotheken Mar en Fean scherp aan de wind zeilen en
voorzieningen zijn bevroren. Het onderhoudsplan van
steeds op zoek naar nieuwe mogelijkheden zijn om de
Heerenveen en Lemmer gaf aanleiding om de dotatie
maatschappelijke waarde van de bibliotheek te behouden
onderhoudsvoorziening naar beneden bij te stellen.
en/of te vernieuwen (Strenghts & Oppertunities).
Begroting 2015 De begroting 2015 is vastgesteld in september 2014.
Lasten
Baten Exploitatiesubsidie gemeente
€ 3.848.380
Bestuur en organisatie
€ 142.400
Subsidie ID baan
€ 9.200
Huisvesting
€ 824.834
Bijdrage Friese literatuur
€ 11.100
Afschrijving activa
€ 267.370
Opbrengsten Specifieke dienstverlening
€ 934.450 € 77.970
Personeel Administratie
€ 182.470 € 103.790
Diverse baten
€ 20.800
Automatisering
Projectbaten
€ 21.040
Collectie en media
Totaal baten Bedrijfsresultaat
€ 4.922.940
€ 1.040.420
Specifieke kosten
€ 27.250
Diverse kosten
€ 34.360
Projectkosten
€ 36.540
Totaal lasten
€ 4.966.424
€ -43.484
Rentebaten
€ 18.370
Rentelasten
€ 20.586
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening
€ 2.306.990
€ -45.700
Begrote onttrekkingen aan reserves
€ 45.700
Begrote toevoegingen aan reserves
€0
Resultaat verslagjaar
€0
31
32
Jaarrekening
33
BALANS PER 31 DECEMBER 2014 STICHTING BIBLIOTHEKEN MAR EN FEAN Bedragen in Euro ACTIVA
31-12-2014
(na resultaatbestemming) Materiële vaste activa (1)
1.704.340
1.814.439
Vlottende activa (2) Vorderingen Liquide middelen
138.399 1.873.771
360.057 1.153.711
2.012.170
1.513.768
3.716.510
3.328.207
Totaal
PASSIVA
31-12-2014
(na resultaatbestemming) Eigen vermogen (3) Reserves
31-12-2013
1.682.504 1.682.504
1.396.482 1.396.482
Voorzieningen (4)
594.821
466.914
Langlopende schulden (5) Geldleningen o/g
496.436
530.923
Kortlopende schulden (6)
942.749
933.888
3.716.510
3.328.207
Totaal
1 34
31-12-2013
EXPLOITATIEREKENING 2014 STICHTING BIBLIOTHEKEN MAR EN FEAN Bedragen in Euro BATEN Subsidies (7) Exploitatiesubsidie gemeente Subsidie ID-Baan Subsidie Empatec Doelsubsidies Overige subsidies Opbrengsten (8) Specifieke dienstverlening (9) Diverse baten (10)
jaarrek. 2014
4.291.059 9.672 11.038 6.972 7.000
LASTEN Bestuur en organisatie (12) Huisvesting (13) Afschrijvingen activa (14) Personeel (15) Administratie (16) Transport (17) Automatisering (18) Collectie & media (19) Specifieke kosten (20) Diverse kosten (21)
4.275.244 16.555 9.320 11.051 3.233
4.305.300
4.315.403
0 136.123
0 24.920
710 126.471
5.576.423
5.407.270
5.493.906
949.633 52.453 112.473
jaarrek. 2014
974.610 84.190 18.250
begroting 2014
917.617 100.588 33.117
jaarrek. 2013
99.016 708.298 247.873 2.819.359 176.312 1.001 111.955 986.926 9.040 3.811
104.160 777.619 259.640 2.672.790 175.050 0 125.360 1.037.240 126.780 90.215
124.041 804.428 287.003 2.723.076 187.769 233 86.927 1.022.036 8.188 3.636
0 123.427
0 24.920
3.326 100.745
5.287.018
5.393.774
5.351.408
289.405 18.642 22.025 286.022 45.716 331.738 0
13.496 20.130 22.026 11.600 43.400 55.000 0
142.498 15.498 23.466 134.530 32.196 166.726 0
Projectkosten (22) Uitgaven projecten integratieuitkeringen Overige projectkosten Totaal
4.277.640 16.400 0 11.260 0
jaarrek. 2013
4.325.741
Projectbaten (11) Inkomsten projecten integratieuitkeringen Overige projectbaten Totaal
begroting 2014
Bedrijfsresultaat Rentebaten Rentelasten Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Onttrekkingen aan bestemmingsreserves/fondsen Toevoegingen aan bestemmingsreserves/fondsen
2 35
RESULTAATBESTEMMING 2014 Stichting Bibliotheken Mar en Fean
Bedragen in Euro jaarrek. 2014 Resultaatbestemming Heerenveen Onttrekking/toevoeging algemene reserve Onttrekking/toevoeging dekkingsreserve afschrijvingen Onttrekking/toevoeging reserve schoolmediatheek Friese Meren Onttrekking/toevoeging algemene reserve Onttrekking/toevoeging dekkingsreserve afschrijving Balk Onttrekking/toevoeging aan reserve intergratiegelden Sύdwest Fryslân Onttrekking/toevoeging algemene reserve Onttrekking/toevoeging aan reserve intergratiegelden Littenseradiel Onttrekking/toevoeging algemene reserve Onttrekking/toevoeging aan reserve intergratiegelden Overhead Onttrekking/toevoeging inspiratiefonds Totaal bibliotheken Mar en Fean
begroting 2014
jaarrek. 2013
-4.176 -12.210 -5.448 -21.834
0 -9.900 0 -9.900
23.632 1.310 0 24.942
84.916 -33.506 0 51.410
0 -33.500 0 -33.500
31.544 -33.506 -283 -2.245
256.665 0 256.665
55.000 0 55.000
108.696 -2.113 106.583
-219 0 -219
0 0 0
4.560 -220 4.340
0 0 286.022
0 0 11.600
910 910 134.530
Heerenveen De onttrekking aan de algemene reserve betreft het exploitatieresultaat. De onttrekking aan de dekkingsreserve afschrijvingen betreft de afschrijving van de investering in 2007 voor respectievelijk 12.205. De onttrekking reserve schoolmediatheken betreft kosten gemaakt in 2013 en 2014 bij bibliotheek Heerenveen t.b.v. de schoolmediatheek. Friese Meren De toevoeging aan de algemene reserve betreft het exploitatieresultaat. De onttrekking aan de dekkingsreserve afschrijvingen Balk betreft de afschrijving van de investering in 2009 aangaande de nieuwe huisvesting in Balk voor respectievelijk 33.506. Súdwest Fryslân De toevoeging aan de algemene reserve betreft het exploitatieresultaat. Littenseradiel De onttrekking aan de algemene reserve betreft het exploitatieresultaat.
3 36
KASSTROOM PER 31 DECEMBER 2014 Stichting Bibliotheken Mar en Fean
Bedragen in Euro
31-12-2014
31-12-2013
Kasstroomoverzicht volgens de indirecte methode: Bedrijfsresultaat Aanpassingen voor: Afschrijvingen Mutaties voorzieningen Mutatie vorderingen Mutatie kortlopende schulden
289.405
142.498
247.873 127.907 221.658 8.861
287.003 43.463 100.396 -46.614
Ontvangen interest Betaalde interest
18.642 -22.025
Kasstroom uit bedrijfsoperaties
Kasstroom uit operationele activiteiten Investeringen in materiële vaste activa
-137.774
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Aflossingen langlopende schulden
-34.487
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Toename geldmiddelen
895.704
-3.383 -137.774 -34.487 720.060
15.498 -23.466 -116.951 -34.487
526.746
-7.968 -116.951 -34.487 367.340
4 37
ALGEMENE GRONDSLAGEN VOOR DE OPSTELLING VAN DE JAARREKENING Stichting Bibliotheken Mar en Fean
Toelichting behorende tot de jaarrekening 2014 Algemeen Voornaamste activiteiten De stichting is statutair gevestigd te Bolsward. De stichting heeft ten doel in de gemeenten Heerenveen, Friese Meren, Sύdwest Fryslân en Littenseradiel openbare bibliotheken op te richten en in stand te houden voor het beschikbaar stellen van media en informatie aan een ieder. Toegepaste standaarden De jaarrekening is opgesteld volgens de bepalingen van de richtlijnen van de Raad voor de Jaarverslaggeving, richtlijn 640. Voor de uitvoering van de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen in de (semi) publieke sector (WNT) heeft de stichting zich gehouden aan de beleidsregel toepassing WNT en deze als normenkader bij het opmaken van de jaarrekening gehanteerd. Vergelijkende cijfers De cijfers voor 2013 zijn geherrubriceerd teneinde vergelijkbaarheid met 2014 mogelijk te maken. Continuïteit Deze jaarrekening is opgesteld uitgaande van de continuïteitsveronderstelling. Grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling Algemeen De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaat-bepaling zijn gebaseerd op historische kosten. Voor zover niet anders is vermeld, worden activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. Een actief wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen ervan naar de stichting zullen toevloeien en de waarde daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Een verplichting wordt in de balans opgenomen wanneer het waarschijnlijk is dat de afwikkeling daarvan gepaard zal gaan met een uitstroom van middelen die economische voordelen in zich bergen en de omvang van het bedrag daarvan betrouwbaar kan worden vastgesteld. Baten worden in de staat van baten en lasten opgenomen wanneer een vermeerdering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermeerdering van een actief of een vermindering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Lasten worden verwerkt wanneer een vermindering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermindering van een actief of een vermeerdering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Indien een transactie ertoe leidt dat nagenoeg alle of alle toekomstige economische voordelen en alle of nagenoeg alle risico's met betrekking tot een actief of verplichting aan een derde zijn overgedragen, wordt het actief of de verplichting niet langer in de balans opgenomen. Verder worden activa en verplichtingen niet meer in de balans opgenomen vanaf het tijdstip waarop niet meer wordt voldaan aan de voorwaarden van waarschijnlijkheid van de toekomstige economische voordelen en betrouwbaarheid van de bepaling van de waarde. De opbrengsten en kosten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. Opbrengsten worden verantwoord indien alle belangrijke risico’s zijn overgedragen aan de koper De jaarrekening wordt gepresenteerd in euro's, de functionele valuta van de stichting. Gebruik van schattingen De opstelling van de jaarrekening vereist dat het management zich oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen, en van baten en lasten. De daad-werkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft.
5 38
ALGEMENE GRONDSLAGEN VOOR DE OPSTELLING VAN DE JAARREKENING Stichting Bibliotheken Mar en Fean Vervolg Grondslagen voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling (vervolg) Financiële instrumenten Onder financiële instrumenten worden zowel primaire financiële instrumenten, zoals vorderingen en schulden, als afgeleide financiële instrumenten (derivaten) verstaan. Voor de grondslagen van primaire financiële instrumenten wordt verwezen naar de behandeling per balanspost. De stichting maakt geen gebruik van afgeleide financiële instrumenten. Materiële vaste activa De bedrijfsgebouwen en –terreinen en andere vaste bedrijfsmiddelen worden gewaardeerd tegen hun kostprijs, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en bijzondere waardeverminderingen. Over terreinen wordt niet afgeschreven. De kostprijs bestaat uit de verkrijgings- of vervaardigingsprijs en overige kosten om de activa op hun plaats en in de staat te krijgen noodzakelijk voor het beoogde gebruik. Overheidssubsidies worden in mindering gebracht op de kostprijs van de activa waarop de subsidies betrekking hebben. De afschrijvingen worden berekend als een percentage over de aanschafprijs volgens de lineaire methode op basis van de economische levensduur. Op terreinen wordt niet afgeschreven. De volgende afschrijvingspercentages worden hierbij gehanteerd: · MVA in uitvoering 0% · Gebouwen 2%-10% · Inrichting/inventaris 10% · Automatisering 20% · Startcollectie 10% Onderhoudsuitgaven worden slechts geactiveerd, indien zij de gebruiksduur van het object verlengen. Voor periodiek groot onderhoud wordt verwerkt via een voorziening voor groot onderhoud. Buiten gebruik gestelde activa worden gewaardeerd tegen boekwaarde of lagere opbrengst-waarde. Bijzondere waardeverminderingen Voor materiële vaste activa wordt op iedere balansdatum beoordeeld of er aanwijzingen zijn dat deze activa onderhevig zijn aan bijzondere waardeverminderingen. Als dergelijke indicaties aanwezig zijn, wordt de realiseerbare waarde van het actief geschat. De realiseerbare waarde is de hoogste van de bedrijfswaarde en de opbrengstwaarde. Verder wordt op iedere balansdatum beoordeeld of er enige indicatie is dat een in eerdere jaren verantwoord bijzonder waardeverminderingsverlies is verminderd. Als een dergelijke indicatie aanwezig is, wordt de realiseerbare waarde van het betreffende actief geschat. Terugneming van een eerder verantwoord bijzonder waardeverminderingsverlies vindt alleen plaats als sprake is van een wijziging van de gehanteerde schattingen bij het bepalen van de realiseerbare waarde sinds de verantwoording van het laatste bijzonder waardeverminderings-verlies. In dat geval wordt de boekwaarde van het actief opgehoogd tot de geschatte realiseerbare waarde, maar niet hoger dan de boekwaarde die bepaald zou zijn (na afschrijvingen) als in voorgaande jaren geen bijzonder waardeverminde-ringsverlies voor het actief zou zijn verantwoord. Onderhanden projecten In de waardering van onderhanden projecten worden de kosten die direct betrekking hebben op het project (zoals personeelskosten voor werknemers direct werkzaam aan het project en andere externe kosten die bij de uitvoering van het project worden gebruikt), begrepen. De toerekening van opbrengsten en kosten op onderhanden projecten geschiedt naar rato van de verrichte prestaties bij de uitvoering van het werk (‘percentage of completion’-methode) per balansdatum. Uitgaven die verband houden met projectkosten die na de balansdatum tot te verrichten prestaties leiden, worden als activa verwerkt indien het waarschijnlijk is dat ze in een volgende periode zullen leiden tot opbrengsten. Verwachte verliezen op onderhanden projecten worden onmiddellijk in de staat van baten en lasten als last verwerkt. Vorderingen en overlopende activa Vorderingen worden bij eerste verwerking gewaardeerd tegen reële waarde. Na eerste verwerking vindt waardering plaats tegen geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieverentemethode, onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid. Voorzieningen worden bepaald op basis van individuele beoordeling van de inbaarheid van de vorderingen.
6 39
ALGEMENE GRONDSLAGEN VOOR DE OPSTELLING VAN DE JAARREKENING Stichting Bibliotheken Mar en Fean Vervolg Eigen vermogen Algemene reserve/ egalisatierekening Reserve waarin het resultaat na resultaatbestemming wordt gemuteerd. Het betreft in beginsel een vrije reserve, eventuele beperkingen kunnen zijn opgelegd door de subsidieverstrekker in de subsiedievoorwaarden. Hiertoe wordt verwezen naar de toelichting op de balans. Bestemmingsreserve Reserve waaraan een beperkte bestedingsmogelijkheid is gegeven door de raad van toezicht van de bibliotheek. Dotaties aan en onttrekkingen uit deze reserves vindt plaats door middel van resultaatbestemming. De beperkte doelstelling van de reserve wordt uiteengezet in de toelichting op de balans. Bestemmingsfonds Reserve waaraan een beperktere bestedingsmogelijkheid is gegeven door derden. Dotaties aan en onttrekkingen uit deze reserves vindt plaats door middel via resultaatbestemming. Voorzieningen Een voorziening wordt in de balans opgenomen, wanneer er sprake is van: · een in rechte afdwingbare of feitelijke verplichting die het gevolg is van een gebeurtenis in het verleden; en · waarvan een betrouwbare schatting kan worden gemaakt; en · het waarschijnlijk is dat voor afwikkeling van die verplichting een uitstroom van middelen nodig is. Indien (een deel van) de uitgaven die noodzakelijk zijn om een voorziening af te wikkelen waarschijnlijk geheel of gedeeltelijk door een derde worden vergoed bij afwikkeling van de voorziening, wordt de vergoeding als afzonderlijk actief gepresenteerd. Voorzieningen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen en verliezen af te wikkelen. Voor verwachte kosten inzake onderhoud van panden, installaties e.d. wordt een voorziening gevormd. De toevoegingen aan de voorziening worden bepaald op basis van het geschatte bedrag van groot onderhoud en de periode die telkens verloopt tussen de werkzaamheden van groot onderhoud, een en ander zoals blijkend uit een meerjarenonderhouds-plan. De kosten van groot onderhoud worden verwerkt ten laste van de voorziening voor zover deze is gevormd voor de beoogde kosten. Langlopende en kortlopende schulden Langlopende en kortlopende schulden en overige financiële verplichtingen worden bij eerste verwerking gewaardeerd tegen reële waarde. Na eerste verwerking vindt waardering plaats tegen geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieverentemethode. Indien er geen sprake is van agio of disagio of transactiekosten is de geamortiseerde kostprijs gelijk aan de nominale waarde van de schuld. Opbrengstverantwoording Opbrengsten worden alleen verantwoord als er een redelijke zekerheid bestaat dat toekomstige voordelen naar de stichting zullen toevloeien en dat deze voordelen betrouwbaar kunnen worden ingeschat. Zodra een betrouwbare schatting kan worden gemaakt van het resultaat van een onderhanden project, worden de projectopbrengsten en -kosten als opbrengsten en kosten in de staat van baten en lasten verwerkt naar rato van de verrichte prestaties per balansdatum Onder projectopbrengsten wordt verstaan de in het contract overeengekomen indien en voor zover het waarschijnlijk is dat de opbrengsten zullen worden gerealiseerd en betrouw-baar kunnen worden bepaald. De mate waarin prestaties van een onderhanden project zijn verricht wordt bepaald aan de hand van de tot de balansdatum gemaakte projectkosten in verhouding tot de geschatte totale projectkosten. Indien het resultaat van een onderhanden project niet betrouwbaar kan worden bepaald, worden de projectopbrengsten slechts verwerkt tot het bedrag van de gemaakte projectkosten dat waarschijnlijk kan worden verhaald. Verwachte verliezen op projecten worden onmiddellijk in de staat van baten en lasten opgenomen.
7 40
ALGEMENE GRONDSLAGEN VOOR DE OPSTELLING VAN DE JAARREKENING Stichting Bibliotheken Mar en Fean Vervolg Overheidssubsidies Overheidssubsidies worden aanvankelijk in de balans opgenomen als vooruitontvangen baten. Zodra er redelijke zekerheid bestaat dat zij zullen worden ontvangen en de stichting zal voldoen aan de daaraan verbonden voorwaarden worden zijn verantwoord als subsidie opbrengsten. Subsidies ter compensatie van door de groep gemaakte kosten worden systematisch als opbrengsten in de staat van baten en lasten opgenomen in dezelfde periode als die waarin de kosten worden gemaakt. Subsidies ter compensaties van de stichting voor de kosten van een actief worden systematisch in de staat van baten en lasten opgenomen gedurende de gebruiksduur van het actief. Overige opbrengsten De overige opbrengsten bestaan voor een groot deel uit ontvangen contributies en telaatgelden. De opbrengsten worden verantwoord zodra deze zijn ontvangen en worden vanaf dat moment systematisch in de staat van baten en lasten opgenomen. Pensioenlasten De stichting kent voor haar werknemers een toegezegde bijdrage regeling. De regeling is ondergebracht bij het bedrijfstakpensioenfonds. De stichting heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen in geval van tekort bij het bedrijfstakpensioenfonds, anders dan het effect effect van hoger toekomstige pensioenpremies. De pensioenregeling is daarom verwerkt als toegezegde bijdrage regeling; alleen de verschuldigde premies tot en met het einde van het boekjaar zijn in de jaarrekening verantwoord. Leasing De stichting kan financiële en operationele leasecontracten afsluiten. Een leaseovereen-komst waarbij de voor- en nadelen verbonden aan het eigendom van het leaseobject geheel of nagenoeg geheel door de lessee worden gedragen, wordt aangemerkt als een financiële lease. Alle andere leaseovereenkomsten classificeren als operationele leases. Bij de leaseclassificatie is de economische realiteit van de transactie bepalend en niet zozeer de juridische vorm. Operationele leases Als de stichting optreedt als lessee in een operationele lease, wordt het leaseobject niet geactiveerd. Leasebetalingen inzake de operationele lease worden lineair over de leaseperiode ten laste van de staat van baten en lasten gebracht.
8 41
TOELICHTING OP DE BALANS PER 31 DECEMBER 2014 Stichting Bibliotheken Mar en Fean
Bedragen in Euro ACTIVA 1) Materiële vaste activa Activa
Afschrijving
MVA in uitvoering Gebouwen Inrichting/inventaris Automatisering Startcollectie
0% 2%-10% 10% 20% 10%
Aanschafwaarde
Boekwaarde 01-01-2014
33.802 2.469.238 2.057.632 394.185 130.676
13.696 869.265 800.344 80.564 50.570
Invest. 2014 6.410 1 102.866 28.497 0
Afschrijving 2014
Boekwaarde 31-12-2014
0 57.857 146.416 30.545 13.055
20.106 811.409 756.794 78.516 37.515
Totaal 5.085.533 1.814.439 137.774 247.873 1.704.340 Afschrijvingskosten inrichting/inventaris Heerenveen komen voor 12.210 ten laste van de dekkingsreserve afschrijvingen. Afschrijvingskosten inrichting/inventaris Balk komen voor 30.850 ten laste van de dekkingsreserve afschrijvingen. Afschrijvingskosten automatiseringsreserve Balk komen voor 2.656 ten laste van de dekkingsreserve afschrijvingen. De afschrijvingen worden in de toelichting op de exploitatie onder afschrijvingen activa (14) verantwoord. Verzekerde waarde De bezittingen zijn verzekerd op basis van taxatiewaarde met uitzondering van De bezittingen van de verschillende vestigingen zijn als volgt verzekerd: Verzekerde waarde inrichting/ gebouw inventaris media Heerenveen 3.757.900 1.001.500 873.079 Jubbega 117.000 126.385 Akkrum 288.900 112.000 121.748 Joure 566.000 486.008 St. Nicolaasga 141.000 126.606 Langweer * 71.500 66.447 Lemmer 726.000 268.000 274.511 Balk 225.000 232.564 Sneek 983.000 898.016 Bolsward 3.036.200 400.000 282.993 Workum 736.400 165.000 168.732 Koudum 140.000 135.337 Makkum 1.264.700 152.000 223.850 Witmarsum * 34.849 51.725 IJlst * 166.000 179.328 Wommels 200.000 173.226 Totaal 9.810.100 4.742.849 4.420.555 * Verzekering liep tot sluiting van bibliotheek.
9 42
opruimingskosten en Witmarsum. Bedrijfs schade 169.850 14.748 15.882 37.437 10.210 30.630 31.447 26.955 40.840 21.555 26.138 425.692
computer 103.500 23.000 18.000 64.000 19.000 11.000 42.000 40.000 77.000 40.000 35.000 25.000 28.000 12.000 34.000 35.000 606.500
overig
5.000
5.000
TOELICHTING OP DE BALANS PER 31 DECEMBER 2014 Stichting Bibliotheken Mar en Fean
Bedragen in Euro ACTIVA (vervolg) 2) Vlottende activa
31-12-2014
31-12-2013
138.399
34.012 60.338 44.321 202.640 2.013 13.574 0 3.159 360.057
1.873.771
1.144.186 7.510 2.015 1.153.711
2.012.170
1.513.768
Vorderingen Debiteuren Te vorderen BTW Nog te ontvangen bedragen Nog te ontvangen contributies en registraties Vooruitbetaalde kosten projecten Vooruitbetaalde kosten Te vorderen pensioenpremie Overige vorderingen en overlopende activa
15.489 70.535 42.135 1.234 451 4.143 3.025 1.387
Liquide middelen Banken Kassen bibliotheken Gelden onderweg
1.867.340 6.161 270
Totaal vlottende activa
10 43
TOELICHTING OP DE BALANS PER 31 DECEMBER 2014 Stichting Bibliotheken Mar en Fean
Bedragen in Euro PASSIVA 3) Eigen vermogen Overzicht stichtingskapitaal/reserves Eigen vermogen
Stand per 1-1-2014
Onttrekking
167.969 486.288 172.894 7.684 834.835
4.176 0 0 219 4.395
341.581
163.793 571.204 429.559 7.465 1.172.021
36.600 22.540
12.210 5.448
0
24.390 17.092
Algemene Reserve Heerenveen Algemene Reserve Friese Meren Algemene Reserve Sύdwest Fryslân Algemene Reserve Littenseradiel Totaal algemene reserve
Bestemmingsreserves
- Dekkingsreserve afschrijvingen HV - Reserve schoolmediatheek -
Totaal Heerenveen
84.916 256.665
31-12-2014
59.140
17.658
0
Totaal Friese Meren
205.453
33.506
0
171.947
Totaal Sύdwest Fryslân
101.018
0
0
101.018
Totaal Littenseradiel
2.329
0
0
2.329
193.707
0
0
193.707
561.647
51.164
0
510.483
1.396.482
55.559
341.581
1.682.504
Dekkingsreserve afschrijvingen Balk Huisvesting Lemsterland Integratiegelden Inventaris/automatisering
- Integratiegelden - Inventaris/automatisering - Integratiegelden
Toevoeging
- Personeelsreserve - Inspiratiefonds
Totaal algemeen
Totaal bestemmingsreserves TOTAAL
162.791 20.461 2.201 20.000 34.152 66.866 2.329
192.797 910
33.506 0 0 0 0 0 0 0 0
0 0 0 0 0 0 0 0 0
41.482
129.285 20.461 2.201 20.000 34.152 66.866 2.329
192.797 910
Voor de verklaring van de mutaties in de reserves zie de pagina resultaatbestemming in het jaarverslag. Vreemd vermogen 4) Overzicht voorzieningen
-
onderhoud gebouw Heerenveen onderhoud gebouw Akkrum onderhoud gebouw Lemmer onderhoud gebouw Balk onderhoud gebouw Sneek onderhoud gebouw Bolsward onderhoud gebouw Workum onderhoud gebouw Makkum onderhoud gebouw Witmarsum onderhoud gebouw IJlst onderhoud gebouw Wommels jubilea reorganisatievoorziening TOTAAL
Stand per 1-1-2014
Onttrekking
Dotatie
31-12-2014
149.030 0 14.289 7.000 34.587 99.096 59.941 20.659 14.593 28.582 7.800 31.337 0
0 0 5.229 0 0 3.990 0 0 14.593 28.582 0 6.041 187.073
13.500 11.944 1.900 1.200 6.800 0 0 9.000 0 0 1.400 3.115 324.556
162.530 11.944 10.960 8.200 41.387 95.106 59.941 29.659 0 0 9.200 28.411 137.483
466.914
245.508
373.415
594.821
De dotatie aan de voorziening onderhoud gebouw Akkrum is een bijdrage vanuit bibliotheek Midden. In afwachting van een nieuwe overhoudsplan voor Akkrum is er geen verdere dotatie gedaan. De onttrekking uit de voorziening onderhoud gebouw Lemmer betreft onderhoud gebouw, schilderwerk en herstraten. De onderhoudsplannen voor onderhoud gebouwen Lemmer en Sneek zijn deels herzien. Hierdoor is de dotatie lager. In afwachting van de verbouwing van bibliotheek Bolsward is er geen dotatie groot onderhoud gedaan. De onttrekking uit de voorziening onderhoud gebouw Bolsward betreft schilderwerk en stoffering. Vanwege geplande verkoop Workum in 2015 is er niet aan de onderhoudsvoorziening gedoteerd. Vanwege sluiting van bibliotheken Witmarsum en IJlst is de onderhoudsvoorziening vrijgevallen. De voorziening jubilea wordt jaarlijks geactualiseerd. Er is een reorganisatievoorziening gecreëerd voor kosten personeel. De toevoeging is verwerkt bij de overige personeelskosten. De onttrekking betreft gemaakte kosten in 2014 met betrekking tot de reorganisatie.
11 44
TOELICHTING OP DE BALANS PER 31 DECEMBER 2014 Stichting Bibliotheken Mar en Fean
Bedragen in Euro PASSIVA (vervolg) 5) Langlopende schulden
Saldo per 31-12-2013
Overzicht geldleningen
Geldlening verstrekt door Type lening, rente %, jaar van afsluiting Vervaldatum, oorspronkelijk bedrag
Aflossing
Saldo per 31-12-2014
Bank Nederlandse Gemeenten Lineair, 3,75 %, 1996 1 april, € 680.670
294.957
22.689
272.268
Gemeente Bolsward Lineair, 5 %, 1983 1 juli, € 680.670
235.966
11.798
224.168
totaal Kortlopende aflossingsverplichtingen (< 1 jaar) Langlopende aflossingsverplichtingen (> 5 jaar)
530.923 34.487 324.001
34.487
496.436
6) Kortlopende schulden
31-12-2014
31-12-2013
219.151 159.962
68.727 6.459 92.643 82.510 250.339 150.318
Gemeentelijke bijdrage Heerenveen AVMcollectie SudWest Vooruitontvangen contributie Nog te betalen bedragen Vooruitontvangen bedragen projecten Vooruitontvangen bedragen Overige schulden en overlopende passiva
7.000 1.176 464.112 24.465 30.902 1.000 34.981
0 1.176 438.001 30.460 59.100 1.000 3.494
Totaal kortlopende schulden
942.749
933.888
Te betalen loonheffing en sociale premies Te betalen pensioenpremie Reservering vakantiegeld Reservering vakantiedagen Totaal Crediteuren
62.762 0 80.768 75.621
12 45
NIET IN DE BALANS OPGENOMEN RECHTEN EN VERPLICHTINGEN Stichting Bibliotheken Mar en Fean
Niet in de balans opgenomen verplichtingen
Huurverplichtingen van locaties Jubbega Joure St. Nicolaasga Balk Sneek Koudum Wommels
De De De De De De De
huurverplichting huurverplichting huurverplichting huurverplichting huurverplichting huurverplichting huurverplichting
bedraagt bedraagt bedraagt bedraagt bedraagt bedraagt bedraagt
in in in in in in in
2014 2014 2014 2014 2014 2014 2014
€ € € € € € €
28.001 en loopt tot 30 juni 2030 (opzegtermijn 1 jaar). 134.353 voor onbepaalde tijd (opzegtermijn van 1 jaar). 6.144 en loopt tot 1 juli 2018 (opzegtermijn van 1 jaar). 27.000 voor onbepaalde tijd (opzegtermijn 1 jaar). 162.425 en loopt tot 1 juli 2024 (opzegtermijn 1 jaar). 12.180 voor onbepaalde tijd (opzegtermijn 1 jaar). 70.186 en loopt tot 1 augustus 2018 (opzegtermijn 9 maanden).
Leaseverplichtingen
Multifunctionals De leaseverplichting bedraagt in 2014 € 13.060 en loopt tot 1 juli 2017. Betaalautomaten De leaseverplichting bedraagt in 2014 € 2.100. Het oorspronkelijke leasecontract liep tot 29 november 2010 en is verlengd.
13 46
TOELICHTING OP DE EXPLOITATIEREKENING 2014 Stichting Bibliotheken Mar en Fean
Bedragen in Euro BATEN 7) Subsidies De subsidievaststellingen zijn hoger dan begroot. Bij het inboeken van de subsidies is uitgegaan van:
jaarrek. 2014 4.325.741
begroting 2014 4.305.300
jaarrek. 2013 4.315.403
Beschikking Begroting 2013 Heerenveen beschikkingen diverse data 973.438 980.080 922.776 Friese Meren beschikkingen diverse data 1.142.116 1.125.570 1.175.783 SudWest Fryslân beschikkingen diverse data 1.960.706 1.935.680 2.029.682 Littenseradiel beschikking 04/09/13 236.305 236.310 224.815 Totaal 4.312.565 4.277.640 4.353.056 Het resterende verschil is te verklaren door afrekening subsidie Heerenveen 2012 (-7.506), investeringssubsidie Heerenveen (-14.000), verschil Friese subsidie (-4.288), verschil loonsubsidies (4.310) en niet begrote overige subsidies (7.000). De subsidies voor het boekjaar zijn nog niet definitief vastgesteld. Definitieve vaststelling van de subsidies door de gemeenten vindt plaats na overleg van de definitieve jaarrekening aan deze gemeenten. 8) Opbrengsten 949.633 974.610 De opbrengsten zijn 25.000 lager dan begroot vanwege minder opbrengsten uit contributies en leengelden.
917.617
9) Specifieke dienstverlening 52.453 84.190 100.588 De opbrengsten uit specifieke dienstverlening zijn 32.000 lager door lagere opbrengsten dienstverlening scholen. 10) Diverse baten 112.473 18.250 33.117 De opbrengsten uit diverse baten zijn 94.000 hoger dan begroot door diverse niet begrote diverse baten. Tot en met 2013 is in de jaarrekening onder de niet in de balans opgenomen rechten een vordering opgenomen met betrekking tot het in 2007 uitgevoerde ESF project “Kwaliteitsimpuls in het kader van de bibliotheekvernieuwing”. In verband met nog te verrekenen kosten en de Europese eindcontrole was het te ontvangen bedragen tot 2013 niet zeker en om die reden niet als vordering op de balans opgenomen. In februari 2014 is de subsidie definitief vastgesteld en is de vordering ad. EUR 80.500 per bank ontvangen. Deze bate is gepresenteerd onder de diverse baten. 11) Projectbaten (Voor verdere toelichting : zie Projectkosten) TOTALE BATEN
136.123
24.920
127.181
5.576.423
5.407.270
5.493.906
14 47
TOELICHTING OP DE EXPLOITATIEREKENING 2014 Stichting Bibliotheken Mar en Fean LASTEN
jaarrek. 2014
begroting 2014
jaarrek. 2013
12) Bestuur en organisatie 99.016 104.160 De bestuur en organisatiekosten zijn 5.000 lager dan begroot door lagere promotiekosten (12.000).
124.041
13) Huisvesting 708.298 777.619 804.428 De post dotatie gebouwen is 89.000 lager, vanwege het vrijvallen van de onderhoudsvoorzieningen van Workum, Witmarsum en IJlst. Huur gebouwen is hoger door hogere kosten huur dan begroot voor Joure. De post energie en water is lager doordat er vanwege verandering energieleverancier positieve energieafrekeningen waren. 14) Afschrijvingen activa 247.873 259.640 De kosten voor afschrijvingen activa zijn onder andere lager omdat begrote investeringen later zijn gedaan dan gepland. 15) Personeel Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenlasten Overige personeelskosten
1.714.703 293.166 292.758 518.732
1.846.410 277.310 340.540 208.530
287.003
1.861.539 295.568 313.983 251.986
2.819.359 2.672.790 2.723.076 De personeelskosten zijn 147.500 overbesteed. De studiekosten en deskundigheidsbevordering zijn 22.000 onderbesteed. De post verstrekkingen is niet begroot en zat voorheen in promotie- en publiciteitskosten en overige personeelskosten. Het verdere verschil wordt veroorzaakt door lagere reiskosten (18.000), bijzonder personeel (8.500), regulier uitzendwerk (34.000) en doorberekende uren (18.500). De post recht verlofuren is lager doordat er in 2014 uitstroom van personeel geweest is. De post advieskosten derden is hoger door initiële kosten voor inventarisatie van facilitaire zaken. In de overige personeelskosten is een dotatie van 324.500 aan de reorganisatievoorziening verwerkt.
Formatie-overzicht per week (inclusief Idbaner) Formatie-uren Formatie-uren Formatie-uren Formatie-uren Formatie-uren
Werkelijk 2014 (gemiddeld)
Heerenveen Friese Meren SύdWest Fryslân Littenseradiel Overhead en bovenlokaal
Begroting
2013 (gemiddeld)
408,88 367,73 589,35 57,00 293,20
471,50 423,92 750,92 71,66 101,00
446,00 412,55 690,04 63,58 232,46
1.716,16 47,67 fte
1.819,00 50,53 fte
1.844,63 51,24 fte
175.050
187.769
0
233
18) Automatisering 111.955 125.360 De automatiseringskosten zijn 11.000 lager dan begroot door lagere communicatiekosten.
86.927
Totaal formatie Mar en Fean
16) Administratie 176.312 De administratiekosten zijn hoger door niet begrote bankkosten (9.000). 17) Transport
1.001
19) Collectie & media 986.926 1.037.240 Door terughoudende aankoopbeleid is de post media lager dan begroot. De post digitale bestanden is hoger als gevolg van hogere contributies voor bibliotheek.nl. De post leenrechtvergoeding is te hoog begroot. De posten bewerkingskosten en plak- en bindmaterialen zijn hoger door aanpassing van afspraken m.b.t. het verwerken van boeken. 20) Specifieke kosten De posten onder specifieke kosten zijn te hoog begroot.
9.040
126.780
8.188
21) Diverse kosten 3.811 90.215 De diverse kosten zijn 86.000 lager dan begroot omdat de post onvoorzien hier begroot is.
3.636
15 48
1.022.036
TOELICHTING OP DE EXPLOITATIEREKENING 2014 Stichting Bibliotheken Mar en Fean LASTEN
jaarrek. 2014
22) Projectkosten
123.427
jaarrek. 2013
24.920 Kosten 0 0 225 6.053 150 5.496 8.775 7.882 16.654 887 0 0 11.230 2.213 33.779 25.942 973 154 3.014 123.427
Literaire wandeltochten Leesgehandicapten Aquisitieslag onderwijs Biebsearch Zandbakprojecten Historisch informatiepunt Jubbega Jeugdproject Heerenveen Historisch informatiepunt Heerenveen Boekstart Laaggeletterdheid Leesbevordering Jubbega Dagarrangementen Lemmer Strandbibliotheek Makkum Aangepast lezen KEK DFM dBos Huurcollectie leesgroepen Huurcollectie grote letterboeken DFM voorleeswedstrijd TOTALE LASTEN
begroting 2014
Baten 1.300 2.150 0 0 0 5.496 8.775 7.882 35.976 750 139 356 5.581 1.281 38.647 20.473 1.917 0 5.400 136.123
104.071 Saldo -1.300 -2.150 225 6.053 150 0 0 0 -19.322 137 -139 -356 5.649 932 -4.868 5.469 -944 154 -2.386 -12.696
0 0 225 6.053 150 5.496 8.775 7.882 16.654 887 0 0 11.230 2.213 33.779 25.942 973 154 3.014
5.287.018
5.393.774
5.351.408
289.405 18.642 22.025 286.022
13.496 20.130 22.026 11.600
142.498 15.498 23.466 134.530
Bedrijfsresultaat Rentebaten Rentelasten Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening
16 49
TOELICHTING OP DE JAARREKENING Stichting Bibliotheken Mar en Fean
Wet normering topinkomens Op grond van artikel 4.1 van de WNT wordt het volgende gemeld: Naam: Beloning: Voorziening beloning betaalbaar op termijn: Functie: Dienstverband:
50
Sytske Atsma € 82.609 (op basis van schaal 14 cao openbare bibliotheken, incl. belaste vergoedingen) € 12.362 (pensioenpremie) Directeur-Bestuurder Contract voor onbepaalde tijd voor 1,0 fte
17
Overige GEGEVENS gegevens OVERIGE Stichting Stichting Bibliotheken Bibliotheken Mar Mar en en Fean Fean
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Resultaatbestemming Aan: het Bestuur vanresultaatbestemming Stichting Bibliotheken Mar en Fean Voor een overzicht van de verwijzen wij naar pagina 3 van de jaarrekening. Verklaring betreffende de jaarrekening 1.1 na balansdatum Gebeurtenissen Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening over 2014 van Stichting Bibliotheken Mar en Fean te Súdwest-Fryslân gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2014 en de Er zijn Gemeente geen gebeurtenissen na balansdatum geweest die toelichting vereisen. staat van baten en lasten over 2014 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven in overeenstemming met Richtlijn voor de Jaarverslaggeving 640 “organisaties zonder winststreven” en de Beleidsregels toepassing Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT), alsmede voor het opstellen van het bestuurverslag in overeenstemming met Richtlijn voor de Jaarverslaggeving 640 “organisaties zonder winststreven”. Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die voldoet aan de WNT-eisen van financiële rechtmatigheid, zoals opgenomen in het Controleprotocol WNT van de Beleidsregels toepassing WNT. Verder is Het bestuur verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de naleving van die WNT-eisen van financiële rechtmatigheid mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden en het Controleprotocol WNT. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het inrichten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de stichting. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de stichting gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Stichting Bibliotheken Mar en Fean per 31 december 2014 en van het resultaat over 2014 in overeenstemming met Richtlijn voor de Jaarverslaggeving 640 “organisaties zonder winststreven” en de bepalingen van en krachtens de WNT. Voorts zijn wij van oordeel dat de jaarrekening 2014 in alle van materieel belang zijnde aspecten voldoet aan de WNT-eisen van financiële rechtmatigheid, zoals opgenomen in het Controleprotocol WNT. 1.2 Verklaring betreffende het bestuurverslag Wij vermelden dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het bestuurverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Richtlijn voor de Jaarverslaggeving 640 “organisaties zonder winststreven” is opgesteld. Tevens vermelden wij dat het bestuurverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening. Groningen, 15 april 2015 KPMG Accountants N.V.
R. Dijsselhof RA
19
18
51
OVERIGE GEGEVENS Stichting Bibliotheken Mar en Fean
Resultaatbestemming Voor een overzicht van de resultaatbestemming verwijzen wij naar pagina 3 van de jaarrekening. Gebeurtenissen na balansdatum Er zijn geen gebeurtenissen na balansdatum geweest die toelichting vereisen.
52
19
Bedragen in Euro
EXPLOITATIEREKENING 2014 STICHTING BIBLIOTHEKEN MAR EN FEAN Heerenveen
BATEN
jaarrek. 2014
Subsidies Exploitatiesubsidie gemeente Doelsubsidies Overige subsidies
951.932 1.606 500
Opbrengsten Specifieke dienstverlening Diverse baten Projectbaten
LASTEN
891.821 2.553 685
982.340
895.059
1.279.537
1.330.080
1.263.948
jaarrek. 2014
Bestuur en organisatie Bijdrage overhead bibliotheken Huisvesting Personeel Administratie Automatisering Collectie & media Specifieke kosten Diverse kosten Projectkosten
980.080 2.260 0
jaarrek. 2013
954.038
259.819 16.266 13.386 36.028
Totaal
begroting 2014
284.180 30.670 12.970 19.920
begroting 2014
252.593 30.262 12.366 73.668
jaarrek. 2013
28.187 144.154 185.855 619.492 20.025 28.946 234.699 1.064 15 38.934
15.100 121.530 206.950 662.370 22.480 22.580 256.540 4.200 12.310 15.920
26.581 99.053 182.965 611.241 22.312 23.408 225.238 1.838 103 46.267
1.301.371
1.339.980
1.239.006
Bedrijfsresultaat
-21.834
-9.900
24.942
Resultaat verslagjaar Resultaatbestemming Onttrekking/toevoeging algemene reserve Onttrekking/toevoeging dekkingsreserve afschrijvingen Onttrekking/toevoeging reserve schoolmediahteek Totaal resultaatbestemming
-21.834
-9.900
24.942
-4.176 -12.210 -5.448 -21.834
0 -9.900 0 -9.900
23.632 1.310 0 24.942
Totaal
20 53
Bedragen in Euro
EXPLOITATIEREKENING 2014 STICHTING BIBLIOTHEKEN MAR EN FEAN Friese Meren
BATEN
jaarrek. 2014
Subsidies Gemeentelijke subsidie Doelsubsidies Overige subsidies
1.142.116 1.897 1.500
Opbrengsten Specifieke dienstverlening Diverse baten Projectbaten
LASTEN
1.126.091
1.466.825
1.412.640
1.431.098
252.880 21.230 9.460 0
begroting 2014
247.546 21.222 9.080 27.159
jaarrek. 2013
18.909 170.318 266.342 556.172 15.611 59 36.982 300.463 1.080 49.412
19.500 143.220 291.810 592.860 15.700 0 26.470 310.250 5.700 0
32.950 117.031 307.486 608.597 14.310 106 23.040 305.152 2.050 22.438
1.415.415
1.446.140
1.433.343
Bedrijfsresultaat
51.410
-33.500
-2.245
Resultaat verslagjaar Resultaatbestemming Onttrekking/toevoeging algemene reserve Onttrekking/toevoeging dekkingsreserve afschrijvingen Onttrekking/toevoeging aan reserve intergratiegelden Totaal resultaatbestemming
51.410
-33.500
-2.245
84.916 -33.506 0 51.410
0 -33.500 0 -33.500
31.544 -33.506 -283 -2.245
Totaal
21 54
1.122.241 3.009 841
1.129.070
jaarrek. 2014
Bestuur en organisatie Bijdrage overhead bibliotheken Huisvesting Personeel Administratie Transport Automatisering Collectie & media Specifieke kosten Projectkosten
1.125.570 3.500 0
jaarrek. 2013
1.145.513
241.298 9.881 9.048 61.085
Totaal
begroting 2014
Bedragen in Euro
EXPLOITATIEREKENING 2014 STICHTING BIBLIOTHEKEN MAR EN FEAN Sύdwest Fryslân
BATEN
jaarrek. 2014
Subsidies Exploitatiesubsidie gemeente Subsidie ID-Baan Subsidie Empatec Doelsubsidies Overige subsidies
1.960.706 9.672 11.038 3.063 0
Opbrengsten Specifieke dienstverlening Diverse baten Projectbaten
LASTEN
2.029.682 16.555 9.320 4.848 1.519
1.956.930
2.061.924
2.473.620
2.397.460
2.511.998
jaarrek. 2014
Bestuur en organisatie Bijdrage overhead bibliotheken Huisvesting Personeel Administratie Transport Automatisering Collectie & media Specifieke kosten Diverse kosten Projectkosten
1.935.680 16.400 0 4.850 0
jaarrek. 2013
1.984.479
415.012 19.030 19.915 35.184
Totaal
begroting 2014
401.010 22.050 12.470 5.000
begroting 2014
385.413 27.509 22.874 14.278
jaarrek. 2013
33.407 270.037 400.362 959.034 25.696 942 68.093 417.979 6.491 2.601 32.313
33.110 230.800 436.155 1.062.980 26.320 0 69.110 437.270 6.870 30.845 9.000
36.672 188.988 488.109 1.129.487 25.085 127 54.399 453.000 3.859 2.690 22.999
2.216.955
2.342.460
2.405.415
Bedrijfsresultaat
256.665
55.000
106.583
Resultaat verslagjaar Resultaatbestemming Onttrekking/toevoeging algemene reserve Onttrekking/toevoeging aan reserve intergratiegelden Totaal resultaatbestemming
256.665
55.000
106.583
256.665 0 256.665
55.000 0 55.000
108.696 -2.113 106.583
Totaal
22 55
Bedragen in Euro
EXPLOITATIEREKENING 2014 STICHTING BIBLIOTHEKEN MAR EN FEAN Littenseradiel
BATEN
jaarrek. 2014
Subsidies Exploitatiesubsidie gemeente Doelsubsidies Overige subsidies
236.305 406 0
Opbrengsten Specifieke dienstverlening Diverse baten Projectbaten
LASTEN
232.329
276.741
274.140
268.160
36.540 150 490 0
begroting 2014
32.234 2.265 428 904
jaarrek. 2013
3.311 36.430 80.914 99.199 1.583 6.085 46.265 405 0 2.768
4.500 30.510 80.270 99.420 1.950 6.520 47.540 0 3.430 0
4.231 25.032 79.525 101.270 1.658 4.839 45.680 390 0 1.195
276.960
274.140
263.820
Bedrijfsresultaat
-219
0
4.340
Resultaat verslagjaar Resultaatbestemming Onttrekking/toevoeging algemene reserve Onttrekking/toevoeging aan reserve intergratiegelden Totaal resultaatbestemming
-219
0
4.340
-219 0 -219
0 0 0
4.560 -220 4.340
Totaal
23 56
231.500 641 188
236.960
jaarrek. 2014
Bestuur en organisatie Bijdrage overhead bibliotheken Huisvesting Personeel Administratie Automatisering Collectie & media Specifieke kosten Diverse kosten Projectkosten
236.310 650 0
jaarrek. 2013
236.711
33.858 1.773 573 3.826
Totaal
begroting 2014
Bedragen in Euro BATEN
EXPLOITATIEREKENING 2014 STICHTING BIBLIOTHEKEN MAR EN FEAN Overhead jaarrek. 2014
begroting 2014
jaarrek. 2013
Subsidies Bijdrage bibliotheken Opbrengsten Specifieke dienstverlening Diverse baten Projectbaten
5.000 620.939 -354 13.803 88.193 0
0 526.060 0 18.390 2.990 0
0 430.104 -169 27.630 3.867 11.172
Totaal
727.581
547.440
472.604
LASTEN
jaarrek. 2014
begroting 2014
jaarrek. 2013
Bestuur en organisatie Huisvesting Personeel Administratie Automatisering Collectie & media Specifieke kosten Diverse kosten Projectkosten
15.202 9.423 585.462 113.397 2.394 575 0 1.128 0
31.950 10.250 255.160 108.600 27.750 720 110.010 3.000 0
23.607 9.570 272.481 124.404 23.728 6.021 51 660 11.172
Totaal
727.581
547.440
471.694
Bedrijfsresultaat
0
0
910
Resultaat verslagjaar Resultaatbestemming Onttrekking/toevoeging reserve personeel Onttrekking/toevoeging inspiratiefonds Totaal resultaatbestemming
0
0
910
0 0 0
0 0 0
0 910 910
24 57
STAAT VAN ACTIVA PER 31 DECEMBER 2014 Stichting Bibliotheken Mar en Fean
Activa
Afschrijving %
Boekwaarde 01-01-2014
Investering 2014
Afschrijving 2014
Boekwaarde 31-12-2014
Materiële vaste activa in uitvoering Sneek 0 Bolsward 0 Koudum 0 Workum 0 Makkum 0 Wommels 0
10.600 16.383 412 1.498 774 4.135
0 13.696 0 0 0 0
10.600 -11.009 412 1.498 774 4.135
0 0 0 0 0 0
10.600 2.687 412 1.498 774 4.135
totaal
33.802
13.696
6.410
0
20.106
2-6,7 3,3-10 0 2,5 2 3,3
705.220 750.270 1 260.924 631.510 46.740 74.573 2.469.238
178.189 286.021 0 146.910 240.041 18.104 0 869.265
0 0 1 0 0 0 0 1
13.701 24.107 0 6.500 12.633 916 0 57.857
164.488 261.914 1 140.410 227.408 17.188 0 811.409
10-14,3-20 10 10 10 10-14,3 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10-ann 10
322.931 50.108 5.547 3.570 376.608 33.599 167.330 314.553 10.046 298.235 56.012 11.586 86.680 182.879 1.705 4.740 119.313 12.190 2.057.632
131.534 33.519 0 0 51.280 25.055 32.691 163.519 4.651 135.277 2.469 592 13.530 154.561 760 1.589 41.017 8.300 800.344
4.285 0 5.547 1.480 2.188 0 76.692 0 0 0 10.280 2.394 0 0 0 0 0 0 102.866
25.233 4.833 13 56 7.188 3.234 6.619 31.176 1.201 28.820 1.305 331 8.150 18.184 170 438 8.515 950 146.416
110.586 28.686 5.534 1.424 46.280 21.821 102.764 132.343 3.450 106.457 11.444 2.655 5.380 136.377 590 1.151 32.502 7.350 756.794
20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20 20
46.626 3.975 3.745 27.646 11.942 15.754 37.366 920 113.013 34.349 21.983 17.230 26.040 0 7.355 2.866 17.700 5.675 394.185
22.738 0 0 13.940 1.721 8.232 662 0 16.970 1.315 1.283 0 9.204 343 3.139 571 0 446 80.564
5.111 0 3.745 0 0 635 5.143 920 4.147 634 635 0 0 0 4.138 0 635 2.754 28.497
7.751 0 402 4.630 368 2.889 738 168 7.130 496 468 0 2.630 343 1.395 571 74 492 30.545
20.098 0 3.343 9.310 1.353 5.978 5.067 752 13.987 1.453 1.450 0 6.574 0 5.882 0 561 2.708 78.516
10 10 10
53.150 45.453 32.073 130.676
7.947 24.990 17.633 50.570
0 0 0 0
5.303 4.545 3.207 13.055
2.644 20.445 14.426 37.515
1.814.439
137.774
247.873
1.704.340
Gebouwen
Heerenveen Verbouw Heerenveen Akkrum Lemmer Bolsward Workum Makkum totaal
Inrichting/inventaris
Heerenveen Jubbega Akkrum Schoolmed. HV Joure St.Nicolaasga Lemmer Balk Schoolmed. FM Sneek Bolsward Workum Koudum Makkum Witmarsum IJlst Wommels Overhead totaal
Automatisering
Heerenveen Jubbega Akkrum Joure St. Nicolaasga Lemmer Balk Schoolmed. FM Sneek Bolsward Workum Koudum Makkum IJlst Schoolmed. SW Uitleenpunten SW Wommels Overhead totaal
Startcollectie
Schoolmed. FM Uitleenpunten FM Uitleenpunten SW totaal
Totaal
58
Aanschafwaarde
5.085.533
25
Bedragen in Euro
STAAT VAN INVESTERINGEN OVER HET BOEKJAAR 2014 Stichting Bibliotheken Mar en Fean
Heerenveen Gebouw Akkrum
Levering gebouw Akkrum
1
Inrichting en inventaris
Heerenveen
Systeemplafond stookruimte Displaylamp
3.275 1.010
Herinrichting Akkrum Lamp en verlichting
5.000 547
4 Boekenkasten
1.480
Akkrum
Schoolmediatheken Heerenveen Automatisering
Heerenveen
Beamer, projectiescherm en bekabeling Kameleon antenne 5 PC's
1.310 1.198 2.604
6 PC's en 1 server
3.745
Akkrum
Totaal te activeren Heerenveen
1
11.312
8.857 20.170
Friese Meren Inrichting en inventaris
Joure
Paneel en signing
2.188
Lemmer
2 Leestafels 35 Rekken, 5 kasten, 2 balies, 5 tafels, 9 bakken en signing 2 Verrijdbare tafels 6 Armaturen Systeemventilator
2.300 69.316 1.760 2.015 1.300
Automatisering
Lemmer
Pinstation
76.691
634
Balk
8 PC's en 1 server Pinstation
4.509 635
Schoolmediatheken Friese Meren 2 Zelfservicestations
919
Totaal te activeren Friese Meren
6.697 83.388
26 59
Bedragen in Euro
STAAT VAN INVESTERINGEN OVER HET BOEKJAAR 2014 Stichting Bibliotheken Mar en Fean
Sύdwest Fryslân Materiële vaste activa in uitvoering
Sneek
25 PC's Restylen meubels
9.100 1.500
6 PC's en 1 server Herinrichting
2.687 -13.696
Bolsward Workum 1 PC
412
Koudum 4 PC's
1.498
2 PC's
774
Makkum Inrichting en inventaris
Sneek
Paneel en signing
2.188
Legborden Aanpassing en herinrichting
338 9.942
2 Ketels
2.394
Bolsward Workum
Automatisering
Sneek
Wifi-netwerk
2.275
14.862
4.147
Bolsward
Pinstation
635
Pinstation
635
Workum
Schoolmediatheken Sύdwest Fryslân 9 Zelfservicestations
4.138
Totaal te activeren Sύdwest Fryslân
9.555 26.692
Littenseradiel Materiële vaste activa in uitvoering
Wommels
10 PC's en 1 server
4.135
Automatisering
Wommels
Pinstation
635
Totaal te activeren Littenseradiel
4.135
635 4.770
Overhead Automatisering
Overhead
5 Ipads, 3 Apple lightnings en laptop
2.754
Totaal te activeren overhead
2.754
Totaal investeringen bibliotheken Mar en Fean
137.774
27 60
2.754