Jaarverslag en Jaarrekening 2014
gemeente Groesbeek
1 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
gemeente Groesbeek
2 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Inhoudsopgave Jaarstukken Bladzijde 1. Inleiding .................................................................................................................................. 5 2. Samenvatting ......................................................................................................................... 9 3. Jaarverslag ........................................................................................................................... 13 3.1. Inleiding Jaarverslag ...................................................................................................... 15 3.2. Programmaverantwoording ........................................................................................... 17 Programma 1 - Burger, bestuur en veiligheid ................................................................... 18 Programma 2 - Beheer openbare ruimte .......................................................................... 22 Programma 3 - Wonen en werken .................................................................................... 33 Programma 4 - Maatschappelijke zaken ........................................................................... 43 3.3. Algemene dekkingsmiddelen ......................................................................................... 49 Programma 5 - Algemene dekkingsmiddelen ................................................................... 50 3.4. Paragrafen ..................................................................................................................... 55 Lokale heffingen ................................................................................................................ 56 Weerstandvermogen en risicobeheersing......................................................................... 60 Onderhoud kapitaalgoederen............................................................................................ 71 Financiering....................................................................................................................... 86 Bedrijfsvoering .................................................................................................................. 88 Verbonden partijen ............................................................................................................ 90 Grondbeleid....................................................................................................................... 95 4. Jaarrekening....................................................................................................................... 107 4.1. Balans .......................................................................................................................... 109 4.2. Programmarekening .................................................................................................... 113 4.3. Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling ................................................... 115 4.4. Toelichting op de balans .............................................................................................. 121 4.5. Toelichting op de programmarekening ........................................................................ 143 4.6. Overzicht incidentele baten en lasten .......................................................................... 149 4.7. Verantwoordingsinformatie SISA specifieke uitkeringen ............................................. 151 4.8. Controleverklaring........................................................................................................ 155
gemeente Groesbeek
3 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
gemeente Groesbeek
4 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
1. Inleiding
gemeente Groesbeek
5 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
1. Inleiding Leeswijzer Voor u liggen de jaarrekening en het jaarverslag van 2014. De opzet en indeling sluiten aan bij de programmabegroting 2014. De inhoud van het jaarverslag en de jaarrekening wordt in belangrijke mate bepaald door de Gemeentewet, het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) en de verordening ex artikel 212 Gemeentewet. Middels deze jaarstukken leggen wij verantwoording af over de realisatie van de begroting. Tussentijds hebben wij hierover bij de voor- en najaarsnota al gerapporteerd. De laatste integrale begrotingswijziging die door u is vastgesteld betreft de najaarsnota 2014. De cijfers in deze jaarrekening 2014 worden vergeleken met de actuele, laatst gewijzigde begroting 2014. De opbouw van de jaarstukken is als volgt: 1. Inleiding - Inleiding en samenvatting 2. Jaarverslag - De verantwoording over de uitvoering van de programma's - De paragrafen 3. Jaarrekening - Financiële informatie met toelichtingen, die een cijfermatige insteek kennen. In de samenvatting wordt kort ingegaan op het rekeningsaldo en de belangrijkste aandachtspunten en analyses daarvan. In het jaarverslag vindt u een verantwoording per programma, alsmede een uiteenzetting over programmaoverstijgende zaken in de (verplichte) paragrafen. Bij de programma's wordt de mate van realisering ten opzichte van de begroting aangegeven. Hierbij zijn de drie "W's" de leidraad: Wat wilden we bereiken? Wat hebben we bereikt? Wat zouden we daarvoor doen? Wat hebben we daarvoor gedaan? Wat ging het kosten? Wat heeft het gekost? Ook is aandacht besteed aan lopende projecten en de investeringsplanning. De jaarrekening heeft een meer financiële insteek. Daarin wordt ingegaan op de balans en wordt de rekening van baten en lasten op programmaniveau aangegeven. Als verplichte bijlage is de Verantwoordingsinformatie SISA specifieke uitkeringen opgenomen. Ten aanzien van deze specifieke uitkeringen (in 2014: 57, waarvan 8 geldend voor Groesbeek) is het principe van single information single audit (sisa) toegepast. Dit houdt in dat er geen afzonderlijke accountantscontroles op deze onderdelen plaatsvinden, maar de controle bij de jaarrekening plaatsvindt. Voor de volledigheid wordt hier opgemerkt dat in veel tabellen cijfers zijn opgenomen die afgerond zijn op duizendtallen. Hierdoor kan het voorkomen dat er bij (totaal)tellingen kleine afrondingsverschillen ontstaan. Tenslotte is de controleverklaring van de accountant opgenomen.
gemeente Groesbeek
6 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Aldus vastgesteld op 26 mei 2015. Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Groesbeek. De secretaris
De burgemeester
J.W. Looijen
H.W.C.G. Keereweer
gemeente Groesbeek
7 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
gemeente Groesbeek
8 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
2. Samenvatting
gemeente Groesbeek
9 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
2. Samenvatting De jaarrekening 2014 geeft het volgende resultaat te zien: Tabel: Rekeningresultaat
Bedragen x € 1.000
Saldo van baten en lasten Mutaties in reserves Gerealiseerd resultaat
-1.867 nadelig 3.104 voordelig 1.237 voordelig
Vergelijken we de uiteindelijke behaalde financiële resultaten met het actuele begrotingssaldo 2014 (het laatst geactualiseerd bij de laatste bijstelling van de begroting 2014), dan geeft dit het volgende beeld te zien: Tabel: Saldi per programma Programma
Bedragen x € 1.000 Begroting 2014
Rekening 2014
Verschil
Programma 1: Burger, bestuur en veiligheid Programma 2: Beheer openbare ruimten Programma 3: Wonen en werken Programma 4: Maatschappelijke zaken Totaal programma's
5.9464.0652.39115.90828.309-
5.7633.1972.85413.71625.530-
182 868 4642.193 2.779
Algemene dekkingsmiddelen Saldo van baten en lasten
22.386 5.924-
23.663 1.867-
1.278 4.057
Toevoegingen aan reserves Onttrekkingen aan reserves
3.86310.367
5.7908.893
1.9271.473-
1.237
657
Resultaat
581
De verschillen tussen de begrote en werkelijke bedragen zijn te verdelen in de volgende categorieën: 1. Verschillen, die ontstaan zijn na de laatste bijstelling van de begroting 2014; deze informatie was nog niet eerder bekend. De laatste bijstelling van de begroting 2014 is opgesteld op basis van de kennis in september/oktober 2014. Mocht er zich hierna iets voordoen, wat niet voorzien was, dan leidt dit tot een verschil. In 2014 is geen najaarsnota aangeboden aan de gemeenteraad, maar is volstaan met een begrotingswijziging. 2. Verschillen veroorzaakt door niet uitgevoerde activiteiten Wanneer activiteiten wel geraamd worden maar niet daadwerkelijk uitgevoerd zijn, leidt dit tot voordelen. De activiteiten die doorgeschoven worden naar 2014 en waarvan ook het budget overgeheveld moet worden, zullen worden meengenomen in het voorstel tot bestemming van het saldo. 3. Veel kleine verschillen (per saldo in totaal nadelig) Bij de aangepaste ramingen naar aanleiding van de Najaarsnota zijn alleen de relevante bedragen meegenomen. Dit wil zeggen dat kleinere bijstellingen niet gemeld hoefden te worden en dus ook niet verwerkt zijn.
gemeente Groesbeek
10 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Globaal kan het voordelige verschil ten opzichte van de actuele begroting ad. € 657.000 als volgt worden verklaard: Taakveld Bestuursondersteuning
Integrale veiligheid
Regionale brandw eer Aanleg w egen
Kabels en leidingen Natuurlijk groen Begraafplaatsrechten Afval
Volkshuisvesting
Grondexploitatie
Musea
Wmo huishoudelijke hulp
Participatiebudget WWBw erkdeel
Dorps- en buurthuizen WVG
Lokale heffingen Algemene uitkering Uren exploitatie
Bedragen x €1.000 Verschil Toelichting 374 Betreft een lagere bijdrage aan het herindelingskrediet. Er zijn minder kosten in het kader van de herindeling gemaakt dan geraamd. Aangezien deze bijdrage w ordt gedekt uit de reserves, staat er eenzelfde nadeel tegenover bij de Algemene Dekkingsmiddelen. 54 Project in het kader van integrale veiligheid is afgesloten. Dit betrof een project voor het bestrijden van drugsoverlast, w aarvoor zow el in 2013 als in 2014 € 50.000 beschikbaar is gesteld. Het volledige budget w as niet nodig (Bij de jaarrekening 2013 is een deel van het budget 2013 middels resultaatbestemming overgeheveld naar 2014). Vanw ege de herindeling is de bijdrage van Millingen en Ubbergen niet -72 ingevorderd. 643 De aanleg van de rotonde Zevenheuvelenw eg/Nieuw ew eg w as deels voorzien in 2014. Hiervoor is een bijdrage geraamd uit de reserve. Aangezien deze bijdrage w ordt gedekt uit de reserves, staat er eenzelfde nadeel tegenover bij de Algemene Dekkingsmiddelen. Vergoeding nutsbedrijven 69 Restantbudget is nog nodig. Betreffende w erkzaamheden w orden in 2015 uitgevoerd. Er hebben in 2014 meer verlengingen van grafrechten plaatsgevonden. Hier w as geen rekening mee gehouden in de begroting.
53
De verkoop van afvalzakken is hoger dan voorzien en ook de bijdrage van het landelijk afvalfonds is hoger dan geraamd, doordat de afrekening van 2013 in 2014 is verantw oord. De exploitatiebijdrage aan het SEV project (Sociaal Economische Versterking), onderdeel stimulering w oningmarkt en imagocampagne is lager dan geraamd. Hiertegenover staat een lagere bijdrage uit de SEV reserve, w aardoor er eenzelfde nadeel tegenover staat bij de Algemene Dekkingsmiddelen. De voorziening exploitatietekort grondexploitatie w ordt verlaagd met een bedrag van € 110.795. Dit betekent een voordeel in de exploitatie op functie 830.
155
Er heeft een afw aardering plaatsgevonden van het complex Centrumplan, deellocatie Marienhof (Wisselpad) van € 184.490. Er heeft een afw aardering van de complexen 't Hemeltje en Hulsbeek (niet in exploitatie genomen gronden) plaatsgevonden van in totaal € 328.316. Zie voor een toelichting van deze afw aardering de paragraaf grondbeleid.
-513
De exploitatiebijdrage aan het SEV project (Sociaal Economische Versterking), onderdeel attractief dorpcentrum is hoger dan geraamd. Hiertegenover staat een hogere bijdrage uit de SEV reserve, w aardoor er eenzelfde voordeel tegenover staat bij de Algemene Dekkingsmiddelen.
-284
Lagere doorbelasting van de hulpkostenplaats kapitaallasten doordat de rente w ordt berekend over de boekw aarde. Deze post is bij de voorjaarsnota 2014 bijgesteld op de hulpkostenplaats, maar er is verzuimd deze te corrigeren op de functie 830. In december 2014 is € 600.000 ter beschikking gesteld t.b.v. revitalisering van het Bevrijdingsmuseum. Voorgesteld w ordt dit budget over te hevelen naar 2015. Er w aren beduidend minder aanvragen dan verw acht in 2014 en bovendien w erd nog geprofiteerd van de lagere tarieven als gevolg van de aanbesteding in 2013 (€ 324.000 V). Daarnaast is er een voordeel behaald op de eigen bijdragen (€ 47.000). De uitgaven voor Groesbeek Werkt zijn lager dan geraamd (€ 200.000V). Met betrekking tot het SEV krediet is er voor de exploitatie per saldo sprake van een nadeel van € 50.000. Dit w ordt verklaard door een lagere bijdrage aan het SEV-krediet (€ 100.000V) in verband met lagere uitgaven op dit krediet en het feit dat de uitgaven voor Groesbeek Werkt volledig gedekt konden w orden uit de beschikbare dekking binnen de Algemene Reserve. Het SEV-krediet is hiermee niet belast (€ 150.000N) Er zijn in 2014 minder uitgaven gedaan ten laste van het Participatiebudget (€ 191.000V). Hiervan is een deel in het kader van de Meeneemregeling doorgeschoven naar 2015 (€ 121.00N). De ontvangen rijksvergoeding (Pbudget) is lager dan geraamd (€ 25.000N) De bijdrage aan het krediet voorzieningenhart is lager dan begroot (€ 1.268.000 V) Er w aren minder aanvragen dan verw acht in 2014 en bovendien w erd nog geprofiteerd van de lagere tarieven als gevolg van de aanbesteding in 2013. Hierdoor is een voordeel ontstaan op de individuele vervoersvoorzieningen (€ 16.000V) en op de rolstoelvoorzieningen (€ 18.000V) . Daarnaast zijn er minder kosten voor externe medische advisering gemaakt (€ 19.000V). De uitgaven voor individuele w oonvoorzieningen zijn lastig te ramen en vallen € 51.000 lager uit dan begroot. Overige voor een nadelen: € 1.000V De opbrengst uit lokale heffingen kw am uiteindelijk € 119.000 hoger uit dan begroot. De algemene uitkering kw am uiteindelijk € 129.000 hoger uit dan begroot.
Mutaties reserves
Dit betreffen de uren die door de organisatie aan dit programma w orden besteed. Zie hoofdstuk Algemene Dekkingsmiddelen.
Overige dekkingsmiddelen
Zie hoofdstuk Algemene Dekkingsmiddelen.
126
111
77
600
371
150
45
1268 105
119 129 -706 -3.398 1.041
Diverse verschillen
84
Saldo
gemeente Groesbeek
56
657
11 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Voor meer informatie over de verschillen tussen de actuele begroting en de realisatie wordt verwezen naar de programmaverantwoording, waar de verschillen per programma nader zijn toegelicht. Resultaatbestemming Wij stellen voor om het voordelige rekeningresultaat ad. € 1.237.000 als volgt te bestemmen:
€ 8.000 vanuit het restantbudget Woningbouw, voor het uitvoeren van een Woningmarktonderzoek Groesbeek 2015.
€ 9.000 vanuit het restantbudget onderhoud elementenverhardingen, ten behoeve van onderhoud elementenverhardingen.
€ 15.000 vanuit het restantbudget Gehandicaptensport, ten behoeve van het Bidbook Special Olympics in 2016.
€ 15.000 vanuit het restantbudget WACO-Glider, voor een educatieproject WACO-Glider.
€ 23.000 vanuit het restantbudget Groot onderhoud kunstwerken, ten behoeve van Groot onderhoud kunstwerken.
€ 45.000 vanuit het restantbudget achterstallig onderhoud zwembad De Lubert, ten behoeve van groot onderhoud aan het zwembad.
€ 52.000 vanuit het restantbudget voor natuurlijk groen, ten behoeve van onderhoud natuurlijk groen.
€ 1.070.000 toevoegen aan de (in te stellen) bestemmingsreserve rekeningresultaten.
Voorts stellen wij voor:
€ 600.000 van het restantbudget Subsidie Nationaal Bevrijdingmuseum, vanuit de algemene reserve te storten in een daartoe in te stellen bestemmingsreserve Revitalisering Bevrijdingmuseum.
Het budget van € 50.000 dat in december 2014 beschikbaar is gesteld vanuit het SEVkrediet ten behoeve van aanpassingen aan het hoofdgebouw van museum Oriëntalis in 2015, beschikbaar te stellen in 2015.
gemeente Groesbeek
12 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
3. Jaarverslag
gemeente Groesbeek
13 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
gemeente Groesbeek
14 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
3.1. Inleiding Jaarverslag
gemeente Groesbeek
15 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
3.1. Inleiding Algemeen Een verplicht onderdeel van de jaarstukken is het jaarverslag. Een jaarverslag moet op grond van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) minimaal uit de volgende onderdelen bestaan: a. de programmaverantwoording; 1. De programmaverantwoording bestaat ten minste uit de verantwoording over de realisatie van de programma’s en het overzicht van algemene dekkingsmiddelen. Daarnaast wordt inzicht gegeven in het gebruik van het geraamde bedrag voor onvoorzien. 2. De programmaverantwoording biedt per programma inzicht in: a. de mate waarin de doelstellingen zijn gerealiseerd; b. de wijze waarop getracht is de beoogde maatschappelijke effecten te bereiken; c. de gerealiseerde baten en lasten. b. de paragrafen. De paragrafen bevatten de verantwoording van hetgeen in de overeenkomstige paragrafen in de begroting is opgenomen. Met een jaarverslag leggen wij verantwoording af over het gevoerde beleid, alsmede de realisatie van het voorgenomen nieuwe beleid. In verband met deze doelstelling richten wij ons in eerste instantie op het hoofd van de gemeente, de gemeenteraad. Daarnaast moet het jaarverslag van informatieve waarde zijn voor burgers en bedrijven in de gemeente. Behandelingsprocedure Wij bieden de jaarstukken samen met het rapport van bevindingen van de accountant aan u aan. Daarnaast worden de jaarstukken besproken in de auditcommissie. De accountant wordt hierbij uitgenodigd om in die vergadering zijn rapport nader toe te lichten. De vaststelling van de jaarstukken is voorzien in de raadsvergadering van 25 juni 2015. Na vaststelling van de jaarstukken door uw raad dienen wij deze vóór 15 juli in bij Gedeputeerde Staten van Gelderland.
gemeente Groesbeek
16 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
3.2. Programmaverantwoording
gemeente Groesbeek
17 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Programma 1 - Burger, bestuur en veiligheid Portefeuillehouder: H. Keereweer
Ambtelijk verantwoordelijk:
W. Looijen W. Hoedelmans D. Pricken M. v. Sambeek
Algemeen Programma inhoud Dit programma omvat het functioneren van het bestuur, bestuursondersteuning, dienstverlening, brandweer en rampenbestrijding en openbare orde en veiligheid. Doelstelling Een hoge waardering van burgers, bedrijven en instellingen voor de kwaliteit van ons bestuur en onze dienstverlening en een hoge mate van (gevoel van) veiligheid in onze gemeente. Wat hebben we bereikt en wat hebben we daarvoor gedaan? Maatschappelijk effect (ambitie) 1. Verhoging van de objectieve en subjectieve veiligheid en voldoen aan wettelijke kwaliteitseisen Activiteiten Realisatie Invest. Expl. 1.1. Implementeren verplichte planvorming op basis van de Wet op 2012-2015 de Veiligheidsregio's De Wet op de veiligheidsregio's (Wvr) is 1 oktober 2010 in werking getreden. Daaraan zijn besluiten gekoppeld met verplichte kwaliteitseisen. Tevens kent de Wvr drie nieuwe verplichte planvormen (regionaal beleidsplan, risicoprofiel en crisisplan) die in de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid reeds bestuurlijk zijn vastgesteld, maar met de afspraak om deze periodiek te updaten. Voor de volledige implementatie van die nieuwe (bekwaamheids)eisen en concrete uitwerking van vastgestelde plannen op regionaal en lokaal niveau wordt de periode tot 2015 uitgetrokken. Ook bij het organiseren van de gemeentelijke processen in de crisisbeheersing verschuift het zwaartepunt hierbij steeds meer van de lokale naar de regionale schaal. Realisatie: In 2014 is de aansturing en coördinatie van gemeentelijke crisisbeheersing (bevolkingszorg) tijdens rampen en crisis grotendeels geregionaliseerd. Het doel achter deze regionalisering was een gewenste professionaliseringsslag: we gaan de crises in Gelderland-Zuid met minder mensen aanpakken die beter zijn opgeleid, getraind en geoefend. We doen dit voor en met elkaar. Dit betekent dat als er een groot incident is in één van de gemeenten in Gelderland-Zuid, er een regionale stafsectie bevolkingszorg wordt ‘ingevlogen’, met daarin goed opgeleide en geoefende functionarissen vanuit de regiogemeenten (poolvorming). Functionarissen kennen hun taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden binnen de gehele crisisorganisatie, deze zijn in draaiboeken neergelegd. De gemeente Groesbeek participeert in deze regionale crisisstructuur, waarbij ook voor de sectie bevolkingszorg wordt gestreefd naar zoveel mogelijk uniformiteit met regionaal georganiseerde teams die goed gebruik maken van en goed aansluiten bij lokale kennis. Niet alleen de regionale teams worden geoefend, maar ook de lokale uitvoering wordt niet vergeten. Crisisalertheid bij de gemeente blijft essentieel, ook al worden we aangestuurd door regionale professionals. Voorts is een start gemaakt met het updaten van het regionaal risicoprofiel.
gemeente Groesbeek
18 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Activiteiten Realisatie Invest. Expl. 1.2. Actualiseren en uitvoeren beleidsnota Integrale Veiligheid 2013-2015 Binnen de schaal van het basisteam politie Tweestromenland (8 regiogemeenten rondom Nijmegen) wordt komende periode gewerkt aan de totstandkoming van een eenduidige beleidsnota Integrale Veiligheid, waarin de actuele prioriteiten op veiligheidsgebied en de daarbij horende maatregelen worden benoemd. Het vormt na bestuurlijke vaststelling voor gemeenten en politie het overkoepelende beleidskader voor de gezamenlijke uitvoering van veiligheidsmaatregelen in de komende jaren. Met deze werkwijze willen de gemeenten hun invloed op de inzet van beperkt beschikbare politiecapaciteit zo optimaal mogelijk benutten. Realisatie: Op de schaal van het nieuwe basisteam politie Tweestromenland (6 regiogemeenten rondom Nijmegen) is een intergemeentelijk integraal veiligheidsplan 2015-2018 vastgesteld door de gezagsdriehoek, dat aansluit op de Veiligheidsstrategie Oost-Nederland en mede de basis vormt voor het jaarwerkplan van het politieteam. Gezien het veiligheidsbeeld Tweestromenland zijn de onderwerpen veiligheidsbeleving, aangiftebereidheid, diefstal/inbraak, geweld en overlast als gezamenlijke prioriteiten aangemerkt. Daarnaast is er ruimte om gelet op actualiteit en werkaanbod lokale accenten te leggen, zoals voor Groesbeek veilige (sport)evenementen en uitgaan en problematiek zorginstellingen relevante thema’s zijn. Er heeft in 2014 de nodige discussie plaatsgevonden over huisvesting van politie en het aantal wijkagenten. De definitieve plaatsing per gemeente van het toegezegde aantal wijkagenten zal in 2015 moeten worden afgerond. Aan de handhaving van de Drank- en Horecawet is middels de BOA DHW-pool onder leiding van de gemeente Nijmegen verder vorm en uitvoering gegeven. Handhaving gaat hierbij samen met initiatieven op het gebied van alcoholpreventie vanuit het regionale project alcoholmatiging, zoals de inzet van leeftijdsbandjes met carnaval. Activiteiten Realisatie Invest. Expl. 1.3. Implementatie regionalisering brandweerzorg 2012-2014 De geregionaliseerde brandweer is formeel per 1 januari 2013 een feit geworden. Nu is het zaak om binnen de (financiële) taakstelling een efficiënt en effectief opererende organisatie op te bouwen. Naast organisatiestructuur en inhoudelijke beleidsopgaven dient ook nog een bestuurlijke keuze te worden gemaakt over de wenselijke eigendomssituatie van lokale brandweergebouwen. Realisatie: Nadat de brandweer per 1 januari 2013 formeel is geregionaliseerd in de brandweerorganisatie Gelderland-Zuid is afgelopen jaar hard gewerkt aan het opbouwen van een efficiënt en effectief opererende organisatie binnen de vastgestelde (financiële) taakstelling. De voorbereidingen om te komen tot een vernieuwd regionaal dekkingsplan brandweerzorg zijn inmiddels opgestart. Gelet op de nadelige consequenties van wegvallende BTW-compensatie voor gemeenten en een doelmatig beheer van mensen en middelen zijn in 2014 ook de meeste brandweerkazernes (waaronder die van Groesbeek en Ubbergen) in eigendom overgedragen aan de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid. De kazerne van Millingen aan de Rijn volgt in 2015.
Wat heeft het gekost? In de volgende tabel vindt u de totale lasten en baten van dit programma. Tabel: Totaal lasten en baten
Bedragen x € 1.000
Rekening 2013 Lasten Baten Saldo
gemeente Groesbeek
-5.027 1.407 -3.620
Begroting 2014 Primair -5.870 1.239 -4.631
Begroting 2014 Actueel -7.376 1.431 -5.945
19 van 157
Rekening 2014 -7.067 1.303 -5.764
Verschil begroting rekening 309 -128 181
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
In de onderstaande tabel vindt u een overzicht van de belangrijkste verschillen ten opzichte van de bijgestelde begroting. Tabel: Verschillenanalyse
Bedragen x €1.000 Verschil I/S
Taakveld
Toelichting
Gemeenteraad Bestuursondersteuning
Raadsvergoeding hoger dan geraamd Betreft een lagere bijdrage aan het herindelingskrediet. Er zijn minder kosten in het kader van de herindeling gemaakt dan geraamd. Aangezien deze bijdrage wordt gedekt uit de reserves, staat er eenzelfde nadeel tegenover bij de Algemene Dekkingsmiddelen. De geraamde bijdrage vanuit het herindelingskrediet is niet in de exploitatie geboekt. Het herindelingskrediet is met dit bedrag verlaagd. Dit leidt tot een lagere onttrekking aan de reserve herindeling MUG Er zijn minder paspoorten aangevraagd dan geraamd, waardoor de geraamd legesinkomsten achter zijn gebleven. Er is extra ondersteuning nodig geweest bij de herdenkingen van Market Garden. Project in het kader van integrale veiligheid is afgesloten. Dit betrof een project voor het bestrijden van drugsoverlast, waarvoor zowel in 2013 als in 2014 € 50.000 beschikbaar is gesteld. Het volledige budget was niet nodig (Bij de jaarrekening 2013 is een deel van het budget 2013 middels resultaatbestemming overgeheveld naar 2014). Vanwege de herindeling is de bijdrage van Millingen en Ubbergen niet ingevorderd.
-20 374
I I
-26
I
-20
S
-21
I
54
I
-72
I
Hogere kosten met name a.g.v. afrekening bijdrage plan Hofei, afrekening ruiming Leigraaf en wzh springput De But. Dit betreffen de uren die door de organisatie aan dit programma worden besteed.
-15
I
-63
I
-9
I
Verkiezingen
Leges burgerzaken Represenatie Integrale veiligheid
Regionale brandweer Ruiming explosieven Uren exploitatie Diverse verschillen Totaal Programma 1
182
In de volgende tabel vindt u de lopende investeringen van dit programma. Hierin zijn ook die investeringen uit het MIP meegenomen, die in 2014 beschikbaar zijn gesteld. Tabel: Lopende investeringen Beschrijving project Aanp.gemeentehuis maatregelen energiebesparing Aanschaf materieel Herindeling MUG gemeenten Impuls soc./economische structuur Boek bestuurlijke geschiedenis Totaal
gemeente Groesbeek
Bedragen x € 1.000 Krediet 3822322147.836115568.835-
20 van 157
Besteed tot 2014 199222121.306551.794-
Besteed in +=onderschrijding 2014 -=overschrijding 19164 122223213.5163.014 2238 506 3.8423.199
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
In de volgende tabel zijn de reserves en voorzieningen opgenomen die betrekking hebben op dit programma. Tabel: Reserves en voorzieningen
Bedragen x € 1.000 31-12 2013 Gereal.
Toevoeging 2014 Begroot Gereal.
Onttrekking 2014 Begroot Gereal.
31-12 2014 Begroot Gereal.
Reserves Optim.glasvezelstructuur
8
-
-
-
-
-
8
Totaal reserves
8
-
-
-
-
-
8
Voorzieningen Pensioenverpl.wethouders Wachtgeldverplichtingen Brandweerpersoneel Onderh.brandweerkazerne Onderh. Gemeentehuis
2.158 219 108 223
26 5 93
29 5 93
616512342-
7411433-
-
2.113 208 109 283
Totaal voorzieningen
2.708
124
127
480-
122-
-
2.713
gemeente Groesbeek
21 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Programma 2 - Beheer openbare ruimte Portefeuillehouder:
R. Barber S. Fleuren
Ambtelijk verantwoordelijk:
G. Kwant D. Pricken
Algemeen Programma inhoud Het programma omvat alle facetten die te maken hebben met het beleid en beheer van de openbare ruimte. Hieronder vallen onder andere wegen, straten en pleinen en ondergrondse infrastructuur, openbare verlichting, verkeer, openbaar groen en speelvoorzieningen en riolering en waterbeheer. Doelstelling Het behouden en daar waar nodig verbeteren van het fysieke woon- en leefklimaat door het adequaat inrichten en beheren van de openbare ruimte gericht op een duurzame leefomgeving, die schoon, heel en veilig is. Wat hebben we bereikt en wat hebben we daarvoor gedaan? Maatschappelijk effect (ambitie) Pijler Bereikbaarheid 1. Een adequate infrastructuur toegespitst op de lokale veiligheid en comfort. Activiteiten Realisatie Invest. Expl. 1.1. Fietspad Heumensebaan/Rijlaan - planologische procedure 2013 -55 -5 - uitvoering incl. grondaankopen 2014 -291 -26 Na het besluit af te zien van het verbeteren van de ontsluiting naar de A73 (de zogeheten 5a-variant) richten we ons op de aanleg van een vrijliggend fietspad langs de Heumensebaan/Rijlaan. Het concept ontwerp is inmiddels gereed. We zijn momenteel met Staatsbosbeheer in overleg over de grondverwerving. Naar verwachting kunnen we in 2014 starten met de aanleg. Realisatie: In 2014 is overeenstemming bereikt over het tracé en verwerving van de benodigde gronden. De afname van het areaal bos door aanleg van het fietspad moet gecompenseerd worden. De voorwaarden die hierbij gehanteerd worden, zijn in overleg met Provincie Gelderland bepaald. Wij verwachten in 2015 te kunnen starten met de benodigde bestemmingsplanprocedures die noodzakelijk zijn om het fietspad en de natuurcompensatie te kunnen realiseren. Dit moet afgerond zijn alvorens met de aanleg van het fietspad te kunnen starten. Aanleg van het fietspad is nu voorzien in 2016/2017.
gemeente Groesbeek
22 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Activiteiten Realisatie Invest. Expl. 1.2. Verbeteren grensovergang Wyler - doorlopen MER/BP procedure 2014 -14 - grondaankopen/onteigening uitgesteld (-250) - aanleg uitgesteld (-250) In het najaar van 2010 is dit onderwerp voor de eerste maal raadsbreed voorgelegd aan de gemeente Kranenburg in onze gezamenlijke vergadering. De gemeente Kranenburg (Ortschaft Wyler) vreest een zeer grote toename van de hoeveelheid vrachtverkeer op de Hauptstrasse tussen B9 en de grens. Wij hebben aan het gemeentebestuur van Kranenburg aangeboden dit aan de hand van ons beschikbare verkeersmodellen te laten doorrekenen. Nu de aanleg van de verlengde oostelijke randweg van de Groesbeekse agenda is gehaald, is ook de vrees voor extra verkeers-toename Zuid-Oostelijk langs Nijmegen via de Hauptstrasse in Wyler wat getemperd. De actuele verkeersmodellen zijn aan de gemeente Kranenburg overhandigd. Thans zijn wij in overleg met Kreis Kleve. Wij gaan er vanuit dat de aanpassing van de grens-overgang met beperkte middelen kan worden gerealiseerd. In de begrote bedragen hebben wij geen rekening meer gehouden met uitgebreide cofinanciering, maar zijn wij ervan uitgegaan dat de kosten gedragen zullen worden door beide wegbeheerders (Groesbeek en Kreis Kleve). De aanlegkosten voor de eenvoudigste variant zijn geraamd op € 250.000; ook de kosten voor de aankoop van grond worden geraamd op € 250.000. Omdat het project nog formeel ingebracht moet worden bij de Kreis Kleve hebben wij de grondaankopen en technische realisatie voorlopig op de lijst met uitgestelde projecten geplaatst. De technische realisatie van de grensovergang kan na de Duitse en Nederlandse procedures plaatsvinden vanaf 2016. De werkzaamheden zullen zich voornamelijk op Duits grondgebied concentreren. De investering die wij doen is dus feitelijk een bijdrage in de aanleg. Realisatie: In september 2014 hebben wij uw raad voorgesteld het aanpassen van de grensovergang Wyler als niet haalbaar te beschouwen, gezien het gebrek aan bestuurlijk draagvlak aan Duitse zijde. Uw raad heeft hierop aangegeven grote waard te hechten aan een betere verkeersontsluiting richting Wyler en de lobby hiertoe te continueren. U kunt jaarlijks van ons een update verwachten rond deze kwestie.
gemeente Groesbeek
23 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Activiteiten 1.3. Opheffen verkeersmaatregel Cranenburgsestraat-Altena - voltooien juridische procedures - technische voorbereiding - aanpassen rijbaan
Realisatie
Invest.
Expl.
2010 2013 gevoteerd 2013 -359 -32 2014 -358 -64 Op 12 december 2012 heeft de Raad van State de hoger beroepen tegen het verkeersbesluit van juli 2010 deels niet ontvankelijk en voor het overige ongegrond verklaard. Het verkeersbesluit is nu onherroepelijk. Wij hebben aan het verkeersbesluit onder andere de voorwaarde verbonden, dat de Cranenburgsestraat (wegvak Boersteeg – landsgrens) eerst wordt aangepast alvorens de route Cranenburgsestraat – Hettsteeg beschikbaar wordt gesteld voor grensoverschrijdend autoverkeer. Het gaat daarbij onder andere om het verbreden van de rijbaan, aanleggen van snelheidsremmende voorzieningen en het realiseren van dassentunnels/–rasters en mitigerende maatregelen voor de steenuilen. De voorbereidingsfase is afgerond. In september 2013 heeft u het uitvoeringskrediet beschikbaar gesteld. Wij streven er naar de uitvoering in het najaar 2013 te starten en voorjaar 2014 af te ronden. In Duitsland heeft de deelstaat inmiddels subsidie gegeven voor het opwaarderen van het Duitse deel van het tracé. Kranenburg heeft de opwaardering van het gedeelte “Bahnhofstrasse-grens” in het najaar 2013 gestart en zij verwacht in juli 2014 klaar te zijn. Realisatie: In september 2013 is het uitvoeringskrediet beschikbaar gesteld. Eind 2013 werd ons vervolgens door het ministerie van Economische Zaken (EZ) een last onder dwangsom opgelegd als met de werkzaamheden zou worden begonnen. Dit betekende wederom vertraging. In de loop van 2014 is deze dwangsom opgeheven, aangezien de werkzaamheden om de weg te verbreden (buiten het broedseizoen) geen nadelige gevolgen heeft voor de steen- en kerkuilen (die de reden zijn van het bezwaar van EZ). In het najaar 2014 is daarop met de aanlegwerkzaamheden gestart, welke voor het broedseizoen 2015 afgerond zullen worden. EZ blijft echter bij haar standpunt dat het open stellen van de weg in strijd is met de Flora en Faunawet; de gerechtelijke procedures rond deze kwestie lopen nog. Activiteiten Realisatie Invest. Expl. 1.4. Fietspad Hulsbroek - voorbereiding 2013 gevoteerd - uitvoering 2014 gevoteerd In de raadsvergadering van juni 2013 heeft u een uitvoeringskrediet gevoteerd voor de aanleg van een tweezijdig fietspad langs de Hulsbroek. U heeft er daarbij voor gekozen het fietspad direct door te trekken vanaf de nieuw aan te leggen rotonde Hulsbroek-Mies tot aan de rotonde Kloosterstraat-Nieuwe Drulseweg (extra investering van € 106.000). De extra voorbereiding van dit gedeelte wordt dit najaar ter hand genomen. Uitvoering van het totale fietspad, samen met de rotonde, is thans voorzien in 2014. Realisatie: Het fietspad is, icm met de rotonde Hulsbroek-Mies, in het najaar van 2014 aangelegd. Om de kwaliteit te kunnen garanderen is ivm de weersomstandigheden gewacht met het aanbrengen van de asfaltdeklaag op het fietspad (en de rotonde); deze wordt in het voorjaar van 2015 aangebracht. Activiteiten Realisatie Invest. Expl. 1.5. Fietspad langs spoor (Biesseltsebaan-Cranenburgsestr.) - voorbereiding 2013 SEV-fonds - uitvoering 2013 SEV-fonds In het kader van het SEV-project zijn wij bezig met de aanleg van een oost-west fietsverbinding langs de spoorlijn. De voorbereidingen en het overleg met Prorail zijn vergevorderd; hierbij wordt onder andere ook de WMG en SBB betrokken. Wij verwachten in het voorjaar 2014 het fietspad aan te kunnen leggen. Wij zijn bezig met een aanvraag voor Europese POP-subsidie. Realisatie: Voor de zomer 2014 is het deel tussen de Duitse grens en Schietbaan aangelegd. Na uitvoerige ecologische onderzoeken is eind november gestart met de aanleg van het resterende deel (SchietbaanBiesseltsebaan). Hiermee is het tracé volledig aangebracht, waarmee aan de subsidievoorwaarden van de Euregio is voldaan (er was uitstel verleend tot medio december om het fietspad te realiseren).
gemeente Groesbeek
24 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
2. Voortdurende aandacht voor de veiligheid en het optimaal onderhouden van de bestaande infrastructuur. Activiteiten Realisatie Invest. Expl. 2.1. Vaststellen mobiliteitsplan 2011 gevoteerd - fysieke scheiding kwetsbare verkeersdeelnemers en auto's PM PM - verkeersveiligheid Nieuweweg-Zevenheuvelenweg PM PM - benutting grensovergangen PM PM De Structuur Visie is begin 2013 vastgesteld. In maart heeft u de opdrachtformulering voor het mobiliteitsplan vastgesteld. Momenteel zijn wij bezig met de verkeerskundige uitwerking hiervan en verwachten dit in 2014 ter vaststelling aan te kunnen bieden. De kosten voor de bijbehorende projecten kunnen dan in het MIP 2014-2017 worden vertaald en opgenomen. Realisatie: In 2014 is het eindconcept voor het Groesbeekse Mobiliteitsplan afgerond. Gezien de fusie met gemeenten Millingen aan de Rijn en Ubbergen is dit concept nog niet met uw raad gedeeld. Het zal worden geïntegreerd in een Mobiliteitsplan Berg en Dal, welke in de loop van 2015 aan uw raad aangeboden wordt. Activiteiten Realisatie Invest. Expl. 2.2. Verbetering Openbare Verlichting (budgettair neutraal) 2011-2020 -1.400 0 In 2013 heeft ons college besloten om over te stappen op LED-verlichting, hetgeen past bij onze duurzaamheidsambitie; uw raad is hierover geïnformeerd. In 2014 zal de verlichting in Berg en Dal boven (Hamersveld), Breedeweg en de Herwendaalsehoek/Houtlaan vervangen worden door LED. Dit is verschuiving van het uitvoeringsplan 2011, waarmee na 2014 de verlichting in 70% van de woonwijken voldoet aan de NPR en duurzaamheidscriteria. De leefbaarheid van wijken wordt voor het overgrote deel bepaald door adequate OV samen met goed groenonderhoud. Met de aanpassingen van OV langs verbindingswegen maken we nu even een pas op de plaats. De (prijs)technische ontwikkelingen op het gebied van LED gaan nu zo snel dat wij niet meer willen investeren in het zuinig maken van bestaande armaturen, maar wachten op beschikbaarheid van de nieuwste, grote LEDarmaturen. Realisatie: In het uitvoeringsplan Openbare Verlichting is voorzien in vervanging van ca. 1500 van de 2800 lichtmasten in Groesbeek, in een periode van 10 jaar (tot 2020). We liggen op schema; inmiddels zijn ca. 900 masten vervangen. In 2014 zijn de masten in een groot gedeelte van Groesbeek Noord vervangen (Componistenbuurt e.o.) en in de Drul (Lievensweg-Van de Veldeweg). In 2015 gaan wij volgens het uitvoeringsplan versneld verder met de vervanging van lichtmasten in woonwijken in Breedeweg, Beek en Leuth. Activiteiten Realisatie Invest. Expl. 2.3. Herinrichting centrum 2013 SEV-fonds In het kader van de Sociaal Economische Versterking (SEV) van Groesbeek is op 31 augustus 2012 besloten om de herinrichting van het openbare gebied in het centrum vervroegd en vooruitlopend op de realisatie van de e RABO- en Markt- nieuwbouwlocaties uit te voeren. Deze eerste fase is juli 2013 afgerond. De 2 fase tussen de Kerkstraat en de Kloosterstraat volgt in het najaar 2013. In het voorjaar van 2014 wordt de Pannenstraat onderhanden genomen plus het groot onderhoud van de rotonde Zuidmolen, inclusief aansluiting van de Pannenstraat hierop. Realisatie: De Dorpsstraat-Pannenstraat is volledig opnieuw ingericht. Na het gereed komen van de bouwwerkzaamheden op de voormalige Rabobank locatie wordt hier het voetpad afgerond en de laatste lichtmasten geplaatst. Tevens wordt dan, waar nodig, verzakkingen die (mede) door de bouwwerkzaamheden zijn ontstaan hersteld en de laatste asfalteringswerkzaamheden uitgevoerd. Groot onderhoud aan de rotonde Zuidmolen is uitgesteld naar mei 2015. In 2014 was het, ivm subsidievoorwaarden, noodzakelijk de rotonde op de kruising Hulsbroek-Mies voorrang te geven. Het gelijktijdig afsluiten van beide kruispunten was ongewenst.
gemeente Groesbeek
25 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Activiteiten Realisatie Invest. Expl. 2.4 Vervangen riolering Houtlaan 2014 -80 -6 De riolering in de Houtlaan, aangelegd in 1953, is aan vervanging toe. Het straatwerk is t.g.v. instorting van het riool al meermaals verzakt rond de inspectieputten en provisorisch hersteld. Vandaar dat zowel de riolering (MIP) als het asfalt/trottoir (onderhoudsvoorziening) worden aangepast. Wij streven er naar deze werkzaamheden in het najaar van 2014 uit te voeren, in ieder geval na afronding van de werkzaamheden op de Pannenstraat/rotonde Zuidmolen (2.3). Realisatie: Het groot onderhoud aan de rotonde Zuidmolen is uitgesteld (zie 2.3). Hiermee is ook het groot onderhoud aan de Houtlaan (inclusief vervanging van de riolering) vertraagd. De projectvoorbereiding is wel reeds gestart; uitvoering is nu voorzien in het najaar van 2015.
3. Meewerken aan regionale ontwikkelingen. Activiteiten Realisatie Invest. Expl. 3.1. Herstellen waterloop de Groesbeek - aanleg 0,7 ha waterberging 2013 -89 -6 - onderzoek reservoir Heikantweg 2013 -35 -3 - de Groesbeek(2000m1) 2013 -47 -3 - aanleg retentie Hoflaan 2013 -782 -55 Het herstel van de waterloop van de Groesbeek als een meanderende beek met natuurlijke oevers tussen de bron en de Duitse grens is in 2008 opgenomen in het waterplan Groesbeek. In het MIP hebben wij de bovenstaande maatregelen gedefinieerd als “watersysteem”. Voor het totale plan hebben het waterschap en de gemeente samen een KRW-subsidie ontvangen van € 350.000. Eind 2012 zijn wij gestart met de aanleg van de retentievoorziening ’t Groeske, om de subsidie veilig te stellen. In 2014 zal de retentievoorziening Mariendaal/t’Vilje worden aangelegd, het riool Mariendaalseweg worden vervangen (was deels ingestort), de visvijver worden gerealiseerd en zal “de Groesbeek” buiten de kom deels meanderend zijn aangepast (opdrachtgever gemeente, regie bij het waterschap) Realisatie: In 2014 is de aanleg van 0,7ha waterberging langs De Groesbeek afgerond. Tevens zijn over een groot gedeelte (tussen Koningin Wilhelminaweg en grens) natuurvriendelijke oevers aangebracht. Ook is de retentievoorziening ’t Groeske (tussen Hoflaan en Mariëndaalseweg) gerealiseerd. Het onderzoek naar het vertragingsreservoir Heikantweg is (voorlopig) niet meer aan de orde. Dit onderzoek (en de daar uit volgende aanleg van het reservoir) hield verband met de wens om het voormalige zuiveringterrein aan de Heikantweg (tegenwoordig in gebruik door de stichting Carnaval Bouw Locatie) te bebouwen. Door stagnatie in de woningmarkt zijn deze plannen voorlopig (tot minimaal 2020) van de baan. Zolang de open bergingsvoorziening op dit terrein gehandhaafd blijft is een bergingsreservoir niet nodig. In het najaar van 2013 heeft u ingestemd met het omvormen van retentievijver de Mies naar een visvijver. Onderdeel van dit besluit was het gegeven dat het beheer en onderhoud van de visvijver bij hengelsportvereniging De Vrolijke Vissers neergelegd zou worden. Bij het uitwerken van de overeenkomst hiertoe bleek echter dat de hengelsportvereniging deze taak niet op zich wilde nemen. Uiteindelijk is de realisatie van de visvijver daarmee afgeblazen.
gemeente Groesbeek
26 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Pijler Leefomgeving 4. Werken aan een geringere afhankelijkheid van niet-duurzame energie. Activiteit Realisatie Invest. Expl. 4.1. Verminderen energiegebruik 2011-2020 -80 20% openbare verlichting (budgettair neutraal) 20% gemeentelijke gebouwen 2011-2015 PM Om het begrip duurzaamheid inhoud te geven is in het concept-raadsprogramma 2010-2014 20% energiebesparing als doel gedefinieerd. Uit het beleidsplan Openbare Verlichting blijkt dat het de komende 10 jaar met inzet van gelijkblijvende middelen mogelijk is om een energiebesparing van 38% te behalen. Ongeveer 50 % van het 10-uitvoeringsplanjarenplan (2011) zal na 2014 (versneld) zijn uitgevoerd. Met de toepassing van zuinigere LED-armaturen vanaf 2013 zal ook de energiebesparing sneller gaan. Na 2014 zullen we een energiereductie van meer dan 20% t.o.v. 2011 halen. De kostenbesparing is uiteraard minder, gezien de stijging van de energietarieven. Nadat in 2013 het gemeentehuis als pilotproject is verduurzaamd, met als meest in het oog springende onderdeel de zonnepanelen op het zuidelijke dak, is het onze intentie om in 2014 sporthal Heuvelland onderhanden te nemen. Naar verwachting kan de verduurzaming van dit gebouw met een terugverdientijd van 8-10 jaar budgettair neutraal worden gerealiseerd. Realisatie: Zoals onder 2.2 vermeld loopt het uitvoeringsprogramma voor het vervangen van de openbare verlichting volgens schema. Vanaf 2013 vervangen wij in de woonwijken uitsluitend met energiezuinige LEDverlichting. 2014 heeft voor de gebouwenbeheerder vooral in het teken gestaan van de aanpassingen die noodzakelijk waren in het gemeentehuis om onze Ubbergse collega’s te kunnen huisvesten. Het verduurzamen van sporthal Heuvelland is daardoor wat uitgesteld. In 2015 zal dit ter hand worden genomen, waarbij onder andere gekeken zal worden naar de mogelijkheid om zonnepanelen te plaatsen, warmteboilers te installeren, LED verlichting toe te passen in de hal en het instellen van een gebouwenbeheersysteem.
5. Een grotere verantwoordelijkheid voor de eigen buurt/wijk. Hiervoor zijn nog geen activiteiten geformuleerd in dit programma (wel in programma 4). Overige maatschappelijke effecten 6. Een duurzaam beheer en onderhoud van de (openbare) kapitaalgoederen Activiteit Realisatie Invest. Expl. 6.1 Afkoppelen van regenwater van de riolering en waar mogelijk 2012-2016 -220 0 infiltratie in de bodem Het infiltreren van regenwater in de bodem is een belangrijk duurzaamheidsprincipe. In plaats van regenwater af te voeren via de riolering en RWZI (rioolwaterzuiveringsinstallatie) naar het oppervlaktewater houden we het nu vast in de bodem t.b.v. de natuur, irrigatie en drinkwatervoorziening. Slechts 3% van al het water op aarde is zoet. Voor het overzicht van de concrete investeringen aan het riool wordt naar het investeringsplan in de bijlagen verwezen. Dit investeringsprogramma is aangepast aan de randvoorwaarde bij het opstellen van GRP 2011-2015, dat de rioolheffing van de komende vijf jaar niet met meer dan 5% plus inflatie mag stijgen, waarmee we geleidelijk naar een kostendekkend tarief toe groeien. Realisatie: Naast het afkoppelen in de wijk Hamersveld (zie 6.2) is in 2014 ook de sloop van de wijk Stekkenberg West afgerond. Vanaf 2010 is hier ca 5 hectare verhard oppervlak afgekoppeld van de riolering. Ook het verhard oppervlak rond het nieuwe Voorzieningenhart wordt lokaal geïnfiltreerd. Beide projecten hebben een positieve bijdrage op het verminderen van de regenwateroverlast in het centrum van Groesbeek.
gemeente Groesbeek
27 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Activiteit Realisatie Invest. Expl. 6.2 afkoppelen regenwater/herinrichting Hamersveld 2014 -1.533 In de raadsvergadering van december 2012 heeft uw raad de definitieve uitgangspunten voor de herinrichting van Hamersveld vastgesteld. Deze uitgangspunten hebben, in het kader van de SMB ronden, meermaals ter discussie gestaan. U heeft uiteindelijk besloten voor een volledige herinrichting, waarbij de rijbaan en voetpaden worden uitgevoerd in betonstraatstenen. U heeft hiervoor een aanvullend krediet van € 555.000 in de begroting op laten nemen. Het totale uitvoeringskrediet komt daarmee op € 1.533.000. Het ontwerp is nagenoeg afgerond; wij verwachten dit in het najaar 2013 aan u te kunnen aanbieden en het benodigde uitvoeringskrediet te kunnen vragen. Start uitvoering is voorzien in het voorjaar 2014. Realisatie: Eind april is gestart met de uitvoering. Gezien de bereikbaarheid van de wijk en het feit dat we de maatschappelijke overlast zoveel als mogelijk willen beperken wordt er gefaseerd gewerkt. Het werk verloopt voorspoedig; eind 2014 was 80% van het werk gereed. Oplevering van het werk wordt verwacht in het voorjaar 2015. Activiteit Realisatie Invest. Expl. 6.3 herinrichten/infiltratie Breedeweg-Oost 2013-2014 -649 De herinrichting van dit wijkje staat al een groot aantal jaren op het programma, als onderdeel van het wijkontwikkelingsplan Breedeweg. De bestrating, beplanting en verlichting is matig. Ook biedt de herinrichting de mogelijkheid om te gaan infiltreren en het wateraanbod op de zuivering te verminderen. De eerste inrichtingstekeningen zijn in 2004 al gemaakt, maar het project is indertijd stilgelegd omdat Oosterpoort nog gevelrenovaties moest uitvoeren. Dit zou de nieuwe bestrating geen goed hebben gedaan. Later is het project vanuit financiële motieven steeds verder in tijd verschoven. Op basis van de bestaande ontwerpen zullen de bewoners opnieuw betrokken worden bij de plannen. In de tweede helft van 2013 zal een deel van het krediet worden aangevraagd t.b.v. de besteksvoorbereiding. Uitvoering wordt voorzien in 2014. Realisatie: In juni 2014 heeft u besloten dit project te schrappen van het investeringsplan. De overwegingen om dit te doen waren: Beperkt draagvlak onder bewoners indien herinrichting leidt tot het niet langer gedogen van parkeren in de voortuin; Het openbaar groen gerenoveerd wordt op basis van de jaarlijks renovatieplannen; De openbare verlichting vervangen wordt op basis van het beleidsplan OV; De verharding technisch nog in goede staat verkeert, waardoor groot onderhoud de eerste 10 jaar niet noodzakelijk is; De riolering technisch nog in goede staat verkeert en nog zo’n 35 jaar mee zou moeten kunnen; Het voldoen aan de basisinspanning op een andere locatie in bemalingsgebied Breedeweg ingevuld kan worden (reeds gerealiseerd in 2013)
Wat heeft het gekost? In de volgende tabel vindt u de totale lasten en baten van dit programma. Tabel: Totaal lasten en baten Rekening 2013 Lasten Baten Saldo
gemeente Groesbeek
-5.113 1.599 -3.514
Begroting 2014 Primair -4.957 1.694 -3.263
Begroting 2014 Actueel -5.871 1.806 -4.065
28 van 157
Bedragen x € 1.000 Verschil Rekening 2014 begroting rekening -5.165 706 1.968 162 868 -3.197
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
In de onderstaande tabel vindt u een overzicht van de belangrijkste verschillen ten opzichte van de bijgestelde begroting. Tabel: Verschillenanalyse P2
Bedragen x €1.000 Verschil I/S
Taakveld
Toelichting
Aanleg wegen
De aanleg van de rotonde Zevenheuvelenweg/Nieuweweg was deels voorzien in 2014. Hiervoor is een bijdrage geraamd uit de reserve. Aangezien deze bijdrage wordt gedekt uit de reserves, staat er eenzelfde nadeel tegenover bij de Algemene Dekkingsmiddelen. Door de zachte winter is er minder materiaal ingezet en is er minder strooizout ingekocht. Vergoeding nutsbedrijven Restantbudget is nog nodig. Betreffende werkzaamheden worden in 2015 uitgevoerd. De baten en lasten op het product riolering vallen per saldo voordeliger uit. Het overschot is gestort in de voorziening egalisatie riolering. Er hebben in 2014 meer verlengingen van grafrechten plaatsgevonden. Hier was geen rekening mee gehouden in de begroting. Dit betreffen de uren die door de organisatie aan dit programma worden besteed.
643
I
19
I
69 53
I I
33
I
55
I
12
I
Diverse verschillen
-16
I
Totaal Programma 2
868
Gladheidsbestrijding Kabels en leidingen Natuurlijk groen Rioolrecht
Begraafplaatsrechten
Uren exploitatie
gemeente Groesbeek
29 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
In de onderstaande tabel vindt u een overzicht van de investeringen van dit programma, zoals deze zijn opgenomen in het MIP (MeerjarenInvesteringsPlan). Tabel: Investeringsplan 2014 Investeringsplan
Altena-Hettsteeg;uitvoering Grensovergang Wyler:MER/BP procedure Breedeweg-Oost:herinr.en infiltratie Hamersveld:fase 1 t/m 3 wegen Hamersveld:fase 1 t/m 3 riolering Randweg:MER/BP procedure Heumensebaan/Rijlaan(fietspad) Fietspad langs spoor:voorbereiding Fietspad langs spoor:uitvoering Verkeersafwikkeling Vossenhol:voorbereiding Verkeersafwikkeling Vossenhol:parkeervoorz. Fietspad Hulsbroek:voorbereiding Dries:afkoppelen/herinrichten Mies, Groesbeek Zuid+Industrieweg:riolering Lage Horst:aanpassen riool OWC project Het Hoogh Stekkenberg: fase 4/5 Watersysteem:waterberging Mies Watersysteem:vertragingsres.Heikantweg Watersysteem: de Groesbeek Watersysteem:rententievoorz. 't Vilje Houtlaan:vervanging riool Auto 1( Mitsubishi canter riolering) Auto 10(Iveco) Auto 11(VW caddy handhaving) Auto 4(Mitsubishi Canter Verkeer) Multicar(landbouwvoertuig) Kleine opzet/droogstrooier(Nido) Rioolreiniger Sneeuwploeg Nido, groot Totaal
gemeente Groesbeek
Bedragen x € 1.000 Bruto investering -717 -14 -649 -415 -563 -45 -80 -8 -88 -8 -95 -40 -236 -167 -202 -62 -957 -251 -35 -247 -506 -80 -45 -55 -25 -40 -55 -28 -22 -16
0 0 0 0 0 0 40 0 0 0 0 0 0 0 0 0 275 162 0 200 206 0 0 0 0 0 0 0 0 0
-717 -14 -649 -415 -563 -45 -40 -8 -88 -8 -95 -40 -236 -167 -202 -62 -682 -89 -35 -47 -300 -80 -45 -55 -25 -40 -55 -28 -22 -16
Beschikbaar gesteld (bruto) -767 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -51 -37 0 -629 -89 0 -47 -717 0 0 0 0 0 0 0 0 0
-5.751
883
-4.868
-2.337
30 van 157
Bijdragen
Netto investering
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
In de volgende tabel vindt u de lopende investeringen van dit programma. Hierin zijn ook die investeringen uit het MIP meegenomen, die in 2014 beschikbaar zijn gesteld. Tabel: Lopende investeringen
Bedragen x € 1.000
Aanpassing Altena-Hettsteeg Kr.Molenweg/Cranenburgsestraat Kr.Molenweg/Cranenburgsestraat:uitvoering Kr.Zevenheuvelenweg/Nieuweweg Rotonde Nieuweweg-Zevenheuvelenweg Altena-Hettsteeg:techn/jurid.voorbereiding Aanpassing Cranenburgsestraat:uitvoering Herinr.Hamersveld e.o.:voorbereiding Herinr.Hamersveld e.o.:uitvoering Verkeersafwikkeling Groesbeek A-73 Spoorwegovergang Nijv.weg-Wisselpad Stekkenberg fase 1-3 WRM:uitvoering Rotonde Hulsbroek-Mies:aanleg Stekkenberg fase 1-3:uitvoering riool Stekkenberg fase 1-3:bijdragen Stekkenberg West fase 5 en 6:weg Inr.openbare ruimte 't Vossenhol Herinrichting voorterrein Kerstendal Fietspad Heumensebaan/Rijlaan Waterplan: voorbereiding uitv.maatregelen Waterplan: bijdrage Waterschap Waterplan:'t Groeske Waterplan 't Groeske: KRW-subsidie Stekkenberg-West fase 4:uitvoering Stekkenberg-West fase 4-6 BRM/WRM Regenwaterunits Breedeweg:voorbereiding Regenwaterunits Breedeweg:uitvoering Pompgemalen:aanp.communicatievorm Watersysteem Groesbeek:voorbereiding Verbetermaatregelen riolering:voorbereiding Verbetermaatregelen riolering:uitvoering Maatregelen vermindering wateroverlast Aanpassing riool Lage Horst:voorbereiding Beekherstel Groesbeek: uitvoering Beekherstel Groesbeek: subsidie Herinrichting Hamersveld Het Hoogh: fase 3 infiltratieriool Stekkenberg-West fase 5 en 6:riool
25404436064665767729706758710556713502 1.00110329556030 988206 62918015913611335512337437300 56369640-
Besteed tot 2014 115103276286471552546012878877 195110 322 247113213935243023932-
Totaal
9.309-
1.880-
Beschrijving project
gemeente Groesbeek
Krediet
31 van 157
Besteed in +=onderschrijding 2014 -=overschrijding 39129632 169 725 3643 1312200567 4746851114 411 746 71179 45094 3168375 361640 9013 227 253 2816380 96812279 75 34834 747652 2189 20 25 217 9 23 2017 267138 63 237563 69 21619 3.526-
3.903
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
In de volgende tabel zijn de reserves en voorzieningen opgenomen die betrekking hebben op dit programma. Tabel: Reserves en voorzieningen
Bedragen x € 1.000 31-12 2013 Gereal.
Toevoeging 2014 Begroot Gereal.
Onttrekking 2014 Begroot Gereal.
31-12 2014 Begroot Gereal.
Reserves Totaal reserves Voorzieningen Voorziening egalisatie riolering Onderhoud wegen Straatverlichting Gemeentewerf Speeltoestellen Gebouw begraafplaats Totaal voorzieningen
gemeente Groesbeek
-
-
-
185 836 255 185 5 11
153 629 179 5 10 3
184 629 179 5 10 3
84112128641-
1.477
979
1.010
1.055-
32 van 157
-
-
-
-
41740932-
-
369 1.048 25 187 15 12
831-
-
1.656
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Programma 3 - Wonen en werken Portefeuillehouder:
R. Barber S. Thijssen S. Fleuren E. Weijers
Ambtelijk verantwoordelijk:
W. Bodewes D. Pricken
Algemeen Programma inhoud Onder dit programma vallen bestemmingsplannen, landschapsbeleid, volkshuisvesting, bouwen, milieu en afvalinzameling, economie, recreatie en toerisme, monumentenzorg en archeologie en grondzaken. Doelstelling Zorg voor een zo goed mogelijk woon-, leef-, werk- en verblijfsklimaat voor de inwoners, ondernemers en bezoekers van Groesbeek. Wat hebben we bereikt en wat hebben we daarvoor gedaan? Maatschappelijke effecten (ambities) Pijler Leefomgeving 1. Versterken van de identiteit van de streek en de afzonderlijke deelgebieden Activiteit Realisatie Invest. Expl. 1.1 Toeristische herpositionering Rijk van Nijmegen 2014 Het RBT KAN heeft de nota ‘Toeristische herpositionering Rijk van Nijmegen’ uitgebracht. Groesbeek is - als prominente toeristische ‘speler’ in de regio – nauw betrokken geweest bij de totstandkoming van het visiedocument. De nota bevat een Plan van Aanpak voor de regionale toeristische ontwikkeling en een (meerjaren)investeringsagenda. Doel is de regio aantrekkelijker te maken voor dag- en verblijfsrecreatie, meer inkomsten uit toerisme te generen voor de gemeente en het lokale bedrijfsleven. Daarnaast helpt de ontwikkeling bij het scheppen van werkgelegenheid. Concrete actiepunten voor 2014 waarin ook voor het RBT KAN een rol is weggelegd, zijn o.a. herdenkingsactiviteiten 70 jaar bevrijding / Liberation Route, visualisering Romeins verleden de Holdeurn, oplevering toeristische bewegwijzering Groesbeek, ontwikkeling regionale wandelknooppuntenkaart, ontwikkeling lokale toeristische (Points of Interest)route, bijv. o.b.v. Canon Groesbeek. Realisatie: De herdenkingsactiviteiten in verband met 70 jaar Market Garden hebben geleid tot veel belangstelling. In een eindrapport is de balans opgemaakt. Regionale wandelknooppuntenkaart; beschikbaar budget hiervoor is doorgeschoven naar 2015. Liberation Route; historische panelen zijn op diverse plaatsen in het dorp geplaatst. Ook is er een wandelroute gemaakt langs deze panelen. Ontwikkeling toeristische (Points of Interest) route (bv o.b.v. Canon Groesbeek); niet gerealiseerd. Deze canon richt zich alleen op het dorp Groesbeek. Naar aanleiding van de uitkomst van de Kadernota Toerisme 2015 e.v. bezien of we deze route laten ontwikkelen. Visualisering Romeins verleden de Holdeurn; Er is overeenstemming bereikt met de eigenaar van de Holthurnsche Hof over de inrichting van vitrines en de plaatsing van een maquette in het conferentiecentrum en de plaatsing van een interactieve informatiezuil met bijbehorende filmpjes op het terrein van het conferentiecentrum. Voorbereiding heeft plaatsgevonden in 2014, realisering in 2015’ Oplevering toeristische bewegwijzering Groesbeek; gereed. Wijndorp Groesbeek; met financiële ondersteuning uit het regiocontract zijn de Wijnfeesten georganiseerd; Promotie van centrum (Groesbeek is genieten); promotiecampagne uit SEV fonds om centrum van Groesbeek te promoten op het gebied van winkelen, genieten, historie, wandelen en wijn. In dat kader een bijdrage aan de STER voor het project “Warm Welkom” dat gericht is op de toeristische aankleding van Groesbeek. Smaak op de kaart; in samenwerking met RBT KAN, regiogemeenten en Duitsland ondernemers faciliteren en stimuleren zich te promoten op het terrein van “smaaktoerisme”.
gemeente Groesbeek
33 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Activiteit Realisatie Invest. Expl. 1.2 Evaluatie Landschapsontwikkelingsplan 2015 Het Landschapsontwikkelingsplan (LOP) had een looptijd tot 2013. Het jaar 2014 wordt gebruikt om gezamenlijk met Ubbergen en Millingen aan de Rijn het Landschapsontwikkelingsplan te evalueren. Vervolgstap is dat besloten moet worden of het LOP wordt geactualiseerd of dat een geheel nieuw LOP wordt opgesteld. In 2015 zal het LOP dan aan de nieuwe gemeenteraad worden voorgelegd. Realisatie: In 2014 is er met Millingen en Ubbergen een evaluatie gemaakt van het LOP. Hierbij zijn verschillende conclusies getrokken: 1) het LOP heeft een grote impuls gehad voor verbetering van de landschapskwaliteit. 2) Het bestaan van een uitvoeringsorganisatie heeft daarbij een grote rol gespeeld. 3) Grote delen van het LOP zijn nog steeds actueel, maar anderen moeten worden aangepast gezien nieuwe ontwikkelingen bij overheden en in de maatschappij. Daarom wordt er in 2015 een nieuw LOP aan de raad voorgelegd. Activiteit Realisatie Invest. Expl. 1.3 Inventarisatie zichtlijnen en ontrommelingslocaties. Actie uit de strategische visie. Mooie uitzichten zijn een belangrijk aspect van het golvende Groesbeekse landschap. Door groei van bomen en struiken bestaan sommige in het verleden wel bestaande uitzichten niet meer. Doel is inventarisatie welke uitzichten voor de Groesbeekse identiteit van belang zijn en beleid formuleren hoe deze gehandhaafd of hersteld kunnen worden. Dit geldt ook voor de te ontrommelen locaties. Realisatie: We hebben een zichtgebiedenkaart opgesteld die door gemeente en stakeholders is onderschreven (raad is geïnformeerd). De kaart bevat 5 zichtgebieden. De zichtgebieden hebben de volgende kenmerken: - Door een rondgang in het zichtgebied te maken, wordt het landschap op diverse manieren beleefd. - Per zichtgebied is een hoogtepunt aan te wijzen dat extra allure heeft. - Bij dit hoogtepunt zien we mogelijkheden om praktische zaken te regelen. - De rondgang kan op diverse manieren worden gedaan: per fiets, voet, rolstoel, etc. - Er zijn meerdere routes binnen het zichtgebied. Het is de bedoeling dat op deze kaart wordt teruggegrepen als: - er ontwikkelingen zijn die een bijdrage kunnen leveren. - er ontwikkelingen zijn die kunnen gaan belemmeren. - uitdagingsdocument voor de stakeholders van het landschap. Per gebied worden er ambassadeurs benaderd die verbeteringen in het zichtgebied kunnen bewerkstelligen en het gebied onder de aandacht brengen van inwoner en toerist.
2. Werken aan een duurzame grondgebonden agrarische productie Activiteit Realisatie Invest. Expl. 2.1 Onderzoek gewasbestuiving door bloemrijke akkerranden 2013 – 2014 Agrarische gebieden dreigen steeds armer aan bloeiende gewassen te worden waardoor het aantal soorten gewassen en het aantal bestuivers afneemt. Sommige agrarische gewassen hebben baat bij bestuiving. Groesbeek doet mee aan een landelijk onderzoek naar de effecten van bestuiving. Inzaai heeft plaatsgevonden. De bloei is in 2013 en 2014. Daarna volgt uitwerking van de resultaten van de proef en evaluatie in 2014/2015. Realisatie: Momenteel wordt de eindrapportage uitgewerkt.
gemeente Groesbeek
34 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
3. Versterken van de biodiversiteit (ecologische hoofdstructuur en verbindingszones) Activiteiten Realisatie Invest. Expl. 3.1 Uitvoering groenblauwe diensten 2012-2016 Het project is in uitvoering. In het kader van de groen-blauwe diensten ontvangen grondbezitters van ons een investeringsbijdrage en een beheervergoeding (deze laatste over een periode van 30 jaar). Daarnaast ontvangen zij geld van de Stichting Landschapskapitaal, de zogenaamde “grondvergoeding”. Op korte termijn zal het budget hiervoor van de Stichting Landschapskapitaal volledig besteed zijn, zodat er geen verdere grondvergoedingen betaald kunnen worden. Hierdoor wordt het voor belangstellenden onaantrekkelijk om een beheercontract te sluiten, gelet op de beperkte beheervergoeding. Een oplossing hiervoor is dat wij een bedrag van € 100.000 beschikbaar stellen. Dit bedrag komt dan, via Via Natura, terecht bij de Stichting Landschapskapitaal, zodat deze weer in staat is om grondvergoedingen te betalen. Hierdoor kunnen ook wij weer beheercontracten afsluiten, en onze subsidie van de provincie “veilig stellen”. In het verleden heeft de gemeente Ubbergen een bedrag van ca. € 4 miljoen ontvangen voor de groen-blauwe dienst in de Ooijpolder. Het project in de Ooijpolder is afgerond en de subsidie van het Ministerie van VROM is niet volledig benut. Omdat de projecten groen-blauwe diensten Ubbergen (fase 1) en Groesbeek (fase 2) beiden in het Voorbeeldgebied Landschapsontwikkeling Ooijpolder-Groesbeek liggen is het waarschijnlijk mogelijk dat onze gemeente het bedrag van € 100.000 bij het Ministerie kan claimen (als deel van het niet door Ubbergen bestede bedrag). Dit bedrag kan dan voor ons dienen als dekking voor de eenmalige investeringsbijdragen voor de beheercontracten. Door de extra subsidie van het Ministerie ontstaat er bij ons ruimte om aan de Stichting Landschapskapitaal (via Via Natura) geld beschikbaar te stellen voor grondvergoedingen, waardoor onze subsidie van de provincie volledig benut kan worden. De subsidie van het ministerie moet voor 1 januari 2015 besteed zijn. Als we nu niets zouden doen m.b.t. de groen-blauwe diensten moeten we een deel van de eerder ontvangen subsidie aan de provincie terugbetalen. Voorwaarde voor het beschikbaar stellen van de € 100.000 is dat wij ook daadwerkelijk subsidie van het ministerie ontvangen. Realisatie: Agrariërs hebben momenteel meer behoefte aan extra grond dan aan financiële middelen. Stichting Landschapskapitaal (SLK) heeft daarom subsidie ontvangen voor grondaankoop. Daarmee zijn twee percelen aangekocht in Groesbeek. Er is reeds 1 subsidie verleend aan een agrariër die de mogelijkheid heeft aangegrepen om voor het oppervlakte aan te brengen landschapselementen, voor dertig jaar grond te pachten bij de SLK. Activiteit Realisatie Invest. Expl. 3.2 Versterken biodiversiteit Actie uit de Strategische visie: Inventarisatie van flora en fauna en hierop beheermaatregelen ontwikkelen. Opzetten van het structureel beheer van natuurpercelen voor versterking van de biodiversiteit op diverse plaatsen in Groesbeek. Dit onderwerp moet nader uitgewerkt worden en is afhankelijk van de vraag of hier provinciale subsidie voor beschikbaar komt. Het wordt daarna pas ingepland. Realisatie: Nog niet gerealiseerd. Activiteit Realisatie Invest. Expl. 3.3 Aanwijzen van Geopaden 2014 Het ontwikkelen van een aantal routes dat een wandeling vormt door de geologische ontstaansgeschiedenis van Groesbeek. Het doel is kennis vergroten van de landschapsgeschiedenis voor inwoners, onderwijs en toerisme. Realisatie in 2014. Realisatie: Er is een 8-tal nieuwe wandelroutes ontwikkeld, waarvan 4 in Duitsland en 4 in Nederland. Het Nederlandstalige boekje Geopaden op de stuwwal was direct na uitgave populair. Het Duitstalige boekje wordt momenteel gedrukt. Tevens is er een informatieve website ontwikkeld en zijn er een aantal informatiepanelen geplaatst. Activiteit Realisatie Invest. Expl. 3.4 Groene lesplekken ontwikkelen Actie uit de strategische visie. Voor een drietal scholen zijn (of worden in 2014) groene lesplekken gerealiseerd uit projectgelden. Voor Groesbeek Noord functioneert het avonturenbos als groene lesplek, voor de Horst is langs de Leigraaf een wandelpad gemaakt en voor Adelbrecht Windekind komt groene ruimte beschikbaar langs de Groesbeek. De bedoeling is zo veel mogelijk voor alle basisscholen groene lesplekken te realiseren. Realisatie: In het nieuwe LOP wordt veel ruimte voor educatieve projecten opgenomen.
gemeente Groesbeek
35 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
4. Plaats bieden aan duurzame vormen van bedrijvigheid, bouwen op duurzame wijze Activiteit Realisatie Invest. Expl. 4.1 Uitvoering Programma duurzaamheid In 2013 heeft de raad het meerjaren-Duurzaamheidsprogramma vastgesteld. Voor het jaar 2014 staan o.a. de volgende projecten geprogrammeerd: Zon op School (zonnepanelen en klimaateducatie), Verduurzaming appartementen (i.s.m. Woningcorporatie Oosterpoort), Stimulering Duurzame Mobiliteit, Stimulering Duurzaam Bouwen, energiebesparing bij bestaande woningen, Klimaattop voor bedrijven, Energie-efficiency gemeentelijk vastgoed. Realisatie: In 2014 zijn 108 zonnepanelen geplaatst op het gemeentehuis. Er heeft een gesprek plaatsgevonden met het SPOG met betrekking tot het verduurzamen van de scholen. In het najaar van 2014 heeft een duurzaamheidstop plaatsgevonden waarbij circa 65 bedrijven aanwezig waren. Er is een memo opgesteld om de Treffers te adviseren met betrekking tot het verduurzamen van de accommodaties. In de gemeente zijn op diverse plekken laadpalen voor elektrische fietsen geplaatst op zonne-energie. Daarnaast is uitvoering gegeven aan de regionale projecten uit De Groene Kracht zoals het uitvoeren van de subsidieregeling voor woningisolatie, er is een start gemaakt met het project Energieplein waarin bewoners worden gestimuleerd iets aan energiebesparing te doen en er is een start gemaakt met de aanbesteding van regionaal duurzaam opgewekte energie. Door Oosterpoort zijn na een subsidie van de gemeente op 10 appartementencomplexen zonnepanelen geplaatst, waarmee de elektriciteitskosten van algemene voorzieningen zoals verlichting en liften sterk zijn verminderd.
gemeente Groesbeek
36 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Pijler Woonkwaliteit 5. De woonkwaliteit in Groesbeek is uitstekend en sluit aan op de vraag: door vernieuwbouw en verbetering van wijken beschikt Groesbeek ook in 2025 over aantrekkelijke woonmilieus Activiteit Realisatie Invest. Expl. 2014-2020 5.1. Ontwikkelen/herstructureren woningbouwlocaties - Stekkenberg West - Hüsenhoff - Sportpark-Zuid (Drulsebeek) - Heikant - Centrum - Parachutistenstraat West - Het Hoogh Voor een uitgebreide toelichting verwijzen wij naar de paragraaf Grondbeleid. In het kort gaat het om de volgende activiteiten: Stekkenberg Sloop van 239, bouw van 242 woningen, vanaf 1-1-2013 nog 176 woningen op te leveren Hüsenhoff Bouw van 136 woningen, vanaf 1-1-2013 nog 64 woningen op te leveren. Sportpark Zuid Bouw van 127 woningen, vanaf 1-1-2013 nog 61 woningen op te leveren. Middels herdifferentiatie wordt gepoogd de stilgevallen bouw nieuw leven in te blazen Heikant Bouw van 92 woningen, vanaf 1-1-2013 nog 79 woningen op te leveren Centrum Project Dorpsstraat-Mariëndaal nog 162 woningen op te leveren. Overig centrum nog 56 woningen. Parachutistenstraat Bouw van 37 woningen, vanaf 1-1-2013 nog 10 woningen op te leveren Het Hoogh Bouw van 61 woningen, vanaf 1-1-2013 nog 7 woningen op te leveren. Dekkerswald Bouw van 211 woningen en 205 wooneenheden, vanaf 1-1-2013 nog 211 woningen en 80 wooneenheden op te leveren. Voor de meeste van bovenstaande projecten geldt dat de afzet van de dure koopwoningen in het plan zeer moeizaam verloopt. Dit kan leiden tot fasering of herontwikkeling van de diverse plannen. Als voorbeeld is hier Sportpark Zuid te noemen. Realisatie: Stekkenberg Sloop en herbouw van 239 woningen, vanaf 1-1-2015 nog 120 woningen op te leveren Hüsenhoff Bouw van 136 woningen, vanaf 1-1-2015 nog 29 woningen op te leveren. Sportpark Zuid Bouw van 127 woningen, vanaf 1-1-2015 nog 57 woningen op te leveren. Middels herdifferentiatie wordt het project fasegewijs ontwikkeld. Heikant Bouw van 92 woningen, vanaf 1-1-2015 nog 79 woningen op te leveren. Centrum Project Dorpsstraat-Mariëndaal nog 100 woningen op te leveren. Overig centrum nog 35 woningen. Parachutistenstraat Bouw van 37 woningen, vanaf 1-1-2015 nog 10 woningen op te leveren Het Hoogh Bouw van 61 woningen, vanaf 1-1-2015 nog 7 woningen op te leveren. Dekkerswald Bouw van 211 woningen en 205 wooneenheden, vanaf 1-1-2015 nog 70 woningen op te leveren. Activiteit Realisatie Invest. 5.2. Integreren van het Beleidsplan Wonen in de Sociaal 2014 Maatschappelijke Visie en maken prestatieafspraken Uitvoering start 2013, realisatie in 2014. Zie verder Programma 4 Maatschappelijke Zaken. Realisatie: Wonen is een integraal onderdeel van de Sociaal Maatschappelijke Visie, welke in 2014 is vastgesteld.
gemeente Groesbeek
37 van 157
Expl.
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
6. Verbetering van het woningaanbod sluit aan bij de veranderende wensen en behoefte van de woonconsument. Voor senioren, starters, jonge doorstromers en zorgbehoevenden is extra aandacht Activiteit Realisatie Invest. Expl. 6.1 Woningbouwprogramma 2014-2020 Uit te werken na de totstandkoming van de Sociaal Maatschappelijke Visie. Realisatie: De regionale Verstedelijkingsafspraken 2010-2020 zijn erg leidend voor het woningbouwprogramma. Regionaal is er sprake van overcapaciteit. Eind 2014 hebben de gemeenten Groesbeek, Ubbergen en Millingen aan de Rijn hun woningbouwprogramma’s op elkaar afgestemd en samengevoegd tot een nieuw gemeentelijk woningbouwprogramma. Dit programma past binnen de prognoses die als grondslag dienen voor de Verstedelijkingsafspraken. Activiteit Realisatie Invest. Expl. 6.2 Prestatieafspraken Oosterpoort 2014 8 Eind 2014 lopen de prestatieafspraken met Oosterpoort af. Nieuwe afspraken zijn derhalve noodzakelijk. In het kader van de komende herindeling is besloten om samen met Ubbergen nieuwe prestatieafspraken te maken met Oosterpoort. Gelet op de nieuwe rolverdeling tussen corporatie en gemeente is externe ondersteuning hierbij gewenst. Realisatie: De komende herziening van de Woningwet verandert de verhouding tussen de gemeente en de corporatie. Begin 2015 zal de definitieve invulling van de Herzieningswet bekend zijn. Daarom is vorig jaar besloten het proces om tot prestatieafspraken te komen door te schuiven naar 2015.
7. Inbreiding gaat voor uitbreiding. Alleen beschikbare locaties binnen de bebouwde kom ontwikkelen en niet meer kiezen voor uitbreidingslocaties Activiteit Realisatie Invest. Expl. 7.1 Structuurvisie 2013 Gereed. In de Bestuursovereenkomst Stadsregio Arnhem Nijmegen 2010-2020 is een bebouwingscontour opgenomen, waarbuiten niet gebouwd mag worden. De bebouwingscontour omvat ruim voldoende woningbouwruimte om te kunnen voldoen aan de woningbehoefte. De bebouwingscontour omvat nog enkele kleinere, niet benutte uitbreidingslocaties, waarvan bebouwing niet nodig is om te voldoen aan de woningbouwbehoefte tot 2020. Deze locaties zijn in de structuurvisie verwijderd als potentiële nieuwbouwlocatie. Realisatie: De geschetste lijn in de structuurvisie (vastgesteld in 2013) waarin een beperkt aantal woningbouwlocaties zijn opgenomen is ook in 2014 van toepassing geweest. Er zijn geen veranderingen doorgevoerd.
8. De nieuwe gebouwen zijn flexibel en toekomstbestendig gebouwd, zodat slim kan worden ingespeeld op demografische ontwikkelingen Activiteit Realisatie Invest. Expl. 8.1 Levensloopbestendig bouwen Bij incidentele woningbouw door particulieren (zonder reeds bestaande bouwbestemming) wordt al de randvoorwaarde gesteld dat de woning levensloopbestendig wordt gebouwd. In de bestaande woningbouwplannen wordt al gepoogd om zoveel mogelijk levensloopbestendige woningen op te nemen. Door de moeizame woningmarkt is het echter moeilijk om momenteel verder te gaan dan de bepalingen uit het Bouwbesluit. Realisatie: In 2014 zijn 124 van de opgeleverde 160 woningen levensloopbestendig gebouwd in de projecten Dekkerswald, Mariëndaal en Stekkenberg West (deels).
gemeente Groesbeek
38 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Pijler Werkklimaat 9. Ruimte voor ondernemers om een bedrijf te starten, vernieuwen en innoveren (broedplaatsen) Activiteit Realisatie Invest. Expl. 9.1 Uitbreiding fysiek aanbod voor ondernemers De gemeente biedt fysieke mogelijkheden om bedrijven te laten starten. Onder meer op het bestaande bedrijventerrein De Mies, het geplande bedrijventerrein Hulsbeek, de ontwikkeling van het centrumplan en de stimulering van de toeristische sector (zie ook punten 13 en14). Daarnaast bieden vrijkomende agrarische gebouwen op basis van het functieveranderingsbeleid mogelijkheden. Realisatie: In 2014 hebben twee bedrijven uit Groesbeek zich bij de gemeente gemeld met uitbreidingsplannen. Op dit moment vinden er met deze bedrijven onderhandelingen plaats over de verkoop van een perceel grond op het bedrijventerrein De Mies. Het is de verwachting dat de verkoop van het perceel in de 1e helft van 2015 wordt afgerond. In 2014 is met behulp van middelen uit SEV, Brouwerij d’n Drul gestart in het centrum. Deze brouwerij is een nieuwe toeristische impuls in het centrum.
10. Ruimte voor het nieuwe werken (goede ICT, ruime opzet van woningen, kleinschalig, aan huis) Activiteit Realisatie Invest. Expl. 10.1 Realisatie Glasvezelnetwerk 2013-2014 In uitvoering Realisatie: In 2014 is contact gezocht met de provincie Gelderland over mogelijke financiële ondersteuning voor de aanleg van glasvezel in het buitengebied van de gemeente. Het bleek dat de provincie in 2014 alleen budget beschikbaar had voor een pilotproject in de Achterhoek. In 2015 wordt opnieuw onderzocht welke mogelijkheden er zijn voor de aanleg van glasvezel of andere snelle verbindingsmogelijkheden in het buitengebied.
11. Revitalisering en uitbreiding bestaande bedrijventerrein Activiteit Realisatie Invest. Expl. 11.1 Ontwikkelen/herstructureren bedrijventerreinen - bedrijventerrein I & II, deelproject 3 (herstructurering) 2014 - bedrijventerrein Hulsbeek 2015-2020 De 1e fase van het Hulsbeekterrein willen wij nader tot ontwikkeling brengen als nieuw bedrijventerrein. Concreet betreft het de gronden gelegen tussen sporthal Heuvelland en de Hulsbroek. Doordat de economische crisis onder meer resulteert in minder vraag naar bedrijfsgrond, zorgt de noodzakelijke kwantitatieve onderbouwing voor vertraging bij de bestemmingsplanprocedure. Bij de ontwikkeling zal t.z.t. tevens aandacht worden besteed aan een goede verkeerskundige ontsluiting die aansluit bij de herinrichting van de Mies, het derde en laatste, deelproject in de revitalisering. Voor de uitvoering heeft de raad de benodigde uitvoeringsmiddelen beschikbaar gesteld. Conform afspraak met de provincie Gelderland moet het revitaliseringsproject uiterlijk in december 2014 afgerond zijn. In bestemmingsplan buitengebied is dit opgenomen. Realisatie: In 2014 is de laatste fase van de revitalisering van bedrijventerrein I & II gerealiseerd. Een goede verkeerskundige ontsluiting is gerealiseerd door de aanleg van een rotonde op het kruispint Mies-Hulsbroek. Voor dit project heeft de gemeente subsidie gekregen van de provincie Gelderland. De financiële afwikkeling hiervan vindt plaats in 2015.
gemeente Groesbeek
39 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
12. Inzet op de ontwikkeling van kansrijke sectoren zorg en toerisme Activiteit 12.1 Stimuleren recreatie & toerisme - Uitvoeren toeristische projecten en promotie/marketing - Uitwerken concept helend landschap
Realisatie
Invest.
Expl.
2014
Op basis van de Groesbeekse (toeristische) kernkwaliteiten – landschap, cultuurhistorie en wijnbouwontwikkeling blijven wij, in samenwerking met lokale en regionale toeristische partners, ook in de jaren 2014 en volgende werken aan herkenbare Groesbeekse toeristische projecten en bijbehorende promotie en marketing. In het nieuwe bestemmingsplan Buitengebied zijn verruimde planologische mogelijkheden opgenomen voor het "kamperen bij de boer". Daarnaast gaan wij de verbinding tussen zorg en landschap verder uitwerken. Realisatie: Bestemmingsplan Buitengebied; dit plan is gereed. Uitwerken verbinding zorg en landschap; deze verbinding wordt genoemd in de strategische visie Groesbeek (2025). In 2014 zijn er -afgezien van het samenwerkingsplan van villapark De Zeven Heuvelen (Resort) en Stichting Geestelijke Gezondheidszorg Oost Brabant (GGZ) - geen concrete projecten gestart dan wel afgerond. Volgens dit plan ging het Resort naast de Zwembadvoorziening nieuwbouwplannen ontwikkelen en realiseren in de vorm van een zorg- en hotelcomplex. Dit plan is niet gerealiseerd.
13. Een aantrekkelijk centrum van Groesbeek als motor voor lokale economie. Zie hieronder, activiteit 14.1. Pijler Voorzieningenaanbod 14. Een bruisend centrum met detailhandel in Groesbeek, een echt dorpshart Activiteit Realisatie Invest. Expl. 14.1 Project Sociaal Economische Versterking (SEV) 2014 14.2 Centrumplan 2014 e.v. 14.1 O.b.v. het raadsbesluit uit 2012 om een impuls te geven aan de sociaaleconomische structuur van Groesbeek wordt in 2014 gewerkt aan diverse projecten ter versterking van het dorpscentrum van Groesbeek en daarmee het toeristisch-recreatief profiel. De versnelde herinrichting van het centrum blijkt een succes te zijn. In 2014 willen we verder werken aan een verbeterde beeldkwaliteit o.a. door stimulering van gevelverfraaiing en een nieuw draisinenstation/openbaar toilet. De focus zal verder liggen op een concentratie van winkeliers en horecaondernemers in het centrum. 14.2 Het jaar 2014 (en 2015) staat in het teken van de realisering (de feitelijke bouw) van de locatie Dorpsstraat Mariëndaal. Een concentratie van parkeren, winkels en wonen. Wij trachten tot een eerste integrale aanzet te komen tot een plan voor de locaties Spoorlaan en Burg. Ottenhofstraat. De locaties Mariënhof en Kloosterpad West betreffen gemeentelijk eigendom. Gezien de marksituatie zal bezien worden op welke wijze en wanneer aan deze locaties uitvoering kan worden gegeven. Bij de locatie Markt ligt het initiatief bij de eigenaar. Realisatie: 14.1 De gevelverfraaiing is afgerond, het volledige budget is gebruik en begin 2015 worden de laatste panden feitelijk aangepakt. Het draisinestation/openbaar toilet is in gebruik genomen. In 2014 hebben er zich enkele nieuwe horecazaken in het centrum gevestigd waaruit wij concluderen dat het ingezette beleid haar vruchten begint af te werpen. 14.2 Het is niet mogelijk gebleken de locatie Spoorlaan in samenhang (gelijktijdig) met de locatie Burg Ottenhofstraat te herontwikkelen. Thans wordt gewerkt aan een plan voor enkel de locatie Spoorlaan.
15. Stedelijke voorzieningen worden aangeboden in de regio. Hiervoor dienen nog activiteiten uit te worden gewerkt in de komende jaren.
gemeente Groesbeek
40 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Wat heeft het gekost? In de volgende tabel vindt u de totale lasten en baten van dit programma. Tabel: Totaal lasten en baten
Bedragen x € 1.000
Rekening 2013 Lasten Baten Saldo
-9.598 7.414 -2.184
Begroting 2014 Primair -3.665 2.187 -1.478
Begroting 2014 Actueel -4.821 2.430 -2.391
Rekening 2014 -7.142 4.288 -2.854
Verschil begroting rekening -2.321 1.858 -463
In de onderstaande tabel vindt u een overzicht van de belangrijkste verschillen ten opzichte van de bijgestelde begroting. Tabel: Verschillenanalyse
Bedragen x €1.000 Verschil I/S
Taakveld
Toelichting
Afval
De verkoop van afvalzakken is hoger dan voorzien en ook de bijdrage van het landelijk afvalfonds is hoger dan geraamd, doordat de afrekening van 2013 in 2014 is verantwoord. De exploitatiebijdrage aan het SEV project (Sociaal Economische Versterking), onderdeel stimulering woningmarkt en imagocampagne is lager dan geraamd. Hiertegenover staat een lagere bijdrage uit de SEV reserve, waardoor er eenzelfde nadeel tegenover staat bij de Algemene Dekkingsmiddelen. De post inhuur derden (voor het inwinnen van adviezen voor bouwtechnische expertise, constructieberekeningen en technisch advies) is overschreden. Lagere opbrengst door het niet meer kunnen vergunnen van locatie Vijverhof in 2014. De voorziening exploitatietekort grondexploitatie wordt verlaagd met een bedrag van € 110.795. Dit betekent een voordeel in de exploitatie op functie 830.
Volkshuisvesting
Bouwzaken
Bouwvergunningen Grondexploitatie
Uren exploitatie
Er heeft een afwaardering plaatsgevonden van het complex Centrumplan, deellocatie Marienhof (Wisselpad) van € 184.490. Er heeft een afwaardering van de complexen 't Hemeltje en Hulsbeek (niet in exploitatie genomen gronden) plaatsgevonden van in totaal € 328.316. Zie voor een toelichting van deze afwaardering de paragraaf grondbeleid. De exploitatiebijdrage aan het SEV project (Sociaal Economische Versterking), onderdeel attractief dorpcentrum is hoger dan geraamd. Hiertegenover staat een hogere bijdrage uit de SEV reserve, waardoor er eenzelfde voordeel tegenover staat bij de Algemene Dekkingsmiddelen. Lagere doorbelasting van de hulpkostenplaats kapitaallasten doordat de rente wordt berekend over de boekwaarde. Deze post is bij de voorjaarsnota 2014 bijgesteld op de hulpkostenplaats, maar er is verzuimd deze te corrigeren op de functie 830. Dit betreffen de uren die door de organisatie aan dit programma worden besteed.
Diverse verschillen Totaal Programma 3
gemeente Groesbeek
155
I
126
I
-36
I
-37
I
111
I
-513
I
-284
I
77
I
-62
I
-3
I
-464
41 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
In de onderstaande tabel vindt u een overzicht van de investeringen van dit programma, zoals deze zijn opgenomen in het MIP (MeerjarenInvesteringsPlan). Tabel: Investeringsplan 2014
Bedragen x € 1.000
Investeringsplan
Bruto investering
Bijdragen
Netto investering
Revitalisering IT:herinr.hoofdentree Mies
-488
305
-183
Beschikbaar gesteld (bruto) -556
Totaal
-488
305
-183
-556
In de volgende tabel vindt u de lopende investeringen van dit programma. Hierin zijn ook die investeringen uit het MIP meegenomen, die in 2014 beschikbaar zijn gesteld. Tabel: Lopende investeringen
Bedragen x € 1.000
Rev.IT, hoofdentree Mies: voorbereiding Groenblauwe diensten Groenblauwe diensten: leadersubsidie Stimulering woningmarkt Imagocampagne Groesbeek Attractief dorpscentrum
301.2661.266 5001501.215-
Besteed tot 2014 306262 23882359-
Totaal
1.895-
709-
Beschrijving project
Krediet
Besteed in +=onderschrijding 2014 -=overschrijding 1111961.108 96 1.108155107 11648877211.159-
27
In de volgende tabel zijn de reserves en voorzieningen opgenomen die betrekking hebben op dit programma. Tabel: Reserves en voorzieningen
Bedragen x € 1.000 31-12 2013 Gereal.
Toevoeging 2014 Begroot Gereal.
Onttrekking 2014 Begroot Gereal.
31-12 2014 Begroot Gereal.
Reserves Landschapsbeleid Bijdrage LOP Aquaduct Omslag Grote Werken
25 608
53 30
53 30
-
-
-
78 638
Totaal reserves
633
83
83
-
-
-
716
Voorzieningen Expl.tekort Centrum Onderhoud N.H. Kerk Onderhoud aquaduct
3.057 8 -
3
3
-
111-
-
2.946 8 3
Totaal voorzieningen
3.065
3
3
-
111-
-
2.957
gemeente Groesbeek
42 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Programma 4 - Maatschappelijke zaken Portefeuillehouder:
E. Weijers S. Thijssen
Ambtelijk verantwoordelijk:
W. Bodewes N. Beguin
Algemeen Programma inhoud Tot dit programma behoren de beleidsterreinen welzijn (jeugd en jongeren, ouderen, sport, kunst en cultuur), zorg, onderwijs, sociale zaken en maatschappelijke ondersteuning. Doelstelling Inwoners doen mee aan/in de samenleving. Wat hebben we bereikt en wat hebben we daarvoor gedaan? Maatschappelijke effecten (ambities) Pijler Leefomgeving 1. Een grotere verantwoordelijkheid voor de eigen buurt/wijk Activiteit Realisatie Invest. Expl. 1.1 Instellen van wijkcoaches 2013-2014 In de Strategische Visie is opgenomen dat we mogelijk aan de slag willen met wijkcoaches (met beslissingsbevoegdheid), die bewoners dichtbij ondersteunen in hun zelfredzaamheid op het gebied van wonen, zorg, welzijn en inkomen. Voor de wijk de Stekkenberg wordt gestart met een pilot om de zelfredzaamheid van bewoners te vergroten. Een opdracht daartoe wordt geformuleerd. Deze is gekoppeld aan het project waartoe ook het Voorzieningenhart Op de Heuvel (Groesbeek Noord) behoort. Realisatie: Er is een wijkcoördinator aangesteld voor een periode van 3 jaar die op basis van een stuurprogramma met ketenpartners werkt aan vastgestelde doelen zoals stimuleren van de zelfredzaamheid en leefbaarheid door het activeren van bewoners en stimuleren van vrijwilligerswerk en het promoten van het gebied.
Onder deze ambitie werken we ook het versterken van de eigen verantwoordelijkheid / eigen kracht van inwoners uit. De Strategische Visie spreekt van een “omslag van verzorgingsstaat naar een verantwoordelijke samenleving, waarbij de eigen verantwoordelijkheid van burgers uitgangspunt is, en de overheid als vangnet acteert.” Activiteit Realisatie Invest. Expl. 1.2 Opstellen van een Sociaal Maatschappelijke Visie (SMV) 2013-2014 MUG Als nadere uitwerking van de vastgestelde Strategische Visie 2025, komt er een integrale sociaal maatschappelijke visie (SMV) waarin breed gekeken wordt naar het hele sociale domein, de lokale gezondheidsnota, het sportbeleid, het jeugdbeleid en inhoudelijke keuzes op subsidiegebied. In deze ontwikkeling worden tevens de transities van taken uit de AWBZ, de Jeugdzorg en de Participatiewet betrokken. Vanwege de aanstaande herindeling met Ubbergen en Millingen aan de Rijn, wordt dit plan voor de nieuwe gemeente opgesteld. De 3 gemeenten dragen daar elk financieel aan bij. Aanbesteding van de visie heeft inmiddels plaatsgevonden. Gereedkoming is voorzien in 2014. Realisatie: Sociaal Maatschappelijke Visie (SMV) is in de gemeenteraden van Millingen aan de Rijn, Ubbergen en Groesbeek vastgesteld. De SMV is met breed draagvlak onder inwoners en maatschappelijke partijen tot stand gekomen. Zij hebben tijdens actieve bijeenkomsten in diverse dorpskernen van de gemeenten bijgedragen aan de totstandkoming van de SMV. De wettelijk verplicht beleidsplannen Wmo en Jeugd zijn opgenomen in de SMV. In 2015 vindt verdere uitwerking plaats en worden concrete vervolgacties uitgevoerd.
gemeente Groesbeek
43 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Pijler Voorzieningenaanbod 2. Behoud van de reeds aanwezige basisfuncties in de dorpen (onderwijs, ontmoeten, sport) Activiteit Realisatie Invest. Expl. 2.1 Inzetten op topsport voor gehandicapten 25 Volgend op de realisatie van een kunstgrasveld voor CP-voetbal bij Pluryn/Werkenrode, willen we in 2013-2014 onderzoeken of we nog meer topsport voor gehandicapten (Paralympische sporten) naar Groesbeek kunnen halen. Dit past in onze Strategische Visie. Daarnaast willen we inzetten op het (regionaal) organiseren van topsportevenementen zoals de Special Olympics in 2016 en de aansluiting zoeken van de gehandicapten(breedte)sport bij de reguliere sportverenigingen. Realisatie: Groesbeek, Wijchen en Nijmegen organiseren in 2016 de Special Olympics. Stichting Special Olympics Nationale Spelen organiseert dit voor de gemeenten. Activiteit Realisatie Invest. Expl. 2.2 Verdere uitwerking nieuw bibliotheekprofiel en innovatieve 2014 vormen van samenwerking. Als gevolg van de maatschappelijke ontwikkelingen en de voorgenomen nieuwe wetgeving per 1 januari 2015, kijken wij nadrukkelijk naar het bibliotheekwerk. In 2014 wordt een nieuw bibliotheekprofiel uitgewerkt waarbij het accent ligt op jeugd en laaggeletterden. Er wordt maximaal ingezet op de maatschappelijke effecten van de bibliotheek. We zoeken hierbij aansluiting bij de doelstellingen van het onderwijs en de Sociaal Maatschappelijke Visie (SMV, zie punt 1.2). In het Voorzieningenhart Op de Heuvel (Groesbeek Noord) komt een schoolbibliotheek. De samenwerking met andere scholen en dorpshuizen wordt nader onderzocht. Realisatie: In het voorzieningenhart Op de Heuvel is een bibliotheek gerealiseerd. Deze vestiging is in eerste instantie gericht op schoolkinderen, daarnaast kunnen alle inwoners gebruik maken van het uitleenpunt. Daarnaast heeft de bibliotheek de samenwerking gezocht met het dorpshuis in Breedeweg en de school in Op de Horst.
3. Duurzaam en efficiënter gebruik van accommodaties (onderwijs, sport en welzijn): multifunctionaliteit, toegankelijkheid en spreiding door gemeente Activiteit Realisatie Invest. Expl. 3.1 Uitvoeren van het accommodatiebeleid 2014 In 2012 is het accommodatiebeleid vastgesteld en de uitvoering gestart. In 2014 wordt de uitvoering voortgezet. Actiepunten: 1. Kostenonderzoek/privatisering Heuvelland en Biga zaal 2. Nieuwe sportnota (als onderdeel van de SMV, zie punt 1.2) 3. Vergroten medegebruik onderwijs en sport ter voorkoming van leegstand van klaslokalen en sport/gymzalen. Realisatie: Het kostenonderzoek/privatisering van sporthallen is uitgesteld tot na de herindeling en gekoppeld aan het harmoniseren van het accommodatiebeleid. Dit geldt ook voor de sportnota. Er is vermindering van leegstand bij het onderwijs gerealiseerd door de dependance van de Werkenrode school onder te brengen bij het Montessori College.
Overige maatschappelijke effecten 4. Iedereen doet mee in de samenleving Activiteit Realisatie Invest. Expl. 4.1 Uitvoeren beleidsplan schuldhulpverlening 2013-2015 Implementatie beleidsplan schuldhulpverlening uitvoeren, gericht op het verbeteren van: - de kwaliteit en effectiviteit van de schuldhulpverlening; - de afstemming van de schuldhulpverlening op de individuele vraag (maatwerk); - de samenwerking en afstemming met ketenpartners. Realisatie: PLAN groep voert de schuldhulpverlening uit. Schuldhulpverleners hebben contact met ketenpartners op casusniveau, maar ook via Lokaal Zorg Netwerk (nu via sociale team). Schuldhulpverleners gebruiken het screeningsinstrument Mesis om de individuele situatie van de klant in te schatten en de inzet van instrumenten daarop af te stemmen. PLANgroep voldoet aan de NEN 8048 (kwaliteitsnorm schuldhulpverlening). Vrijwilligersorganisatie Humanitas ondersteunt inwoners in preventieve sfeer.
gemeente Groesbeek
44 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Activiteit Realisatie Invest. Expl. 4.2 Voorbereiden regionale samenwerking op het gebied van Werk 2014 en Inkomen. Op basis van besluitvorming in de gemeenteraden over regionale samenwerking op het gebied van de Wwb (Wet werk en bijstand) zal deze samenwerking verder voorbereid worden. De geplande ingangsdatum is 1 januari 2015. Realisatie: De voorbereiding heeft er toe geleid dat de re-integratie activiteiten van de Wwb succesvol aan het Regionale werkbedrijf konden worden overgedragen op 1-1-2015. Activiteit Realisatie Invest. Expl. 4.3 Ontwikkelen van een moderne werkgeversbenadering via de 2013-2014 sociaal economische versterking (SEV) en verder ontwikkelen van de scharnierfunctie MUG. Een aantal jaren geleden gestart als project om de werkgevers in de MUG-gemeenten meer te betrekken bij onze re-integratie activiteiten en inmiddels onderdeel van onze uitvoeringspraktijk, waarbij nauw wordt samengewerkt met het UWV-Werkbedrijf. Bij de evaluatie van de scharnierfunctie in 2012 zijn een aantal verbeterpunten genoemd. Zo willen we overstappen van integrale klantmanagers maar re-integratiespecialisten en zogenaamde relatiemanagers voor ondernemers. De ondernemer is klant en de werkzoekende is kandidaat. Er is sprake van gelijkwaardigheid. Gemeente, werkgevers en werkzoekenden hebben elkaar nodig. Op deze wijze komt de eerder beoogde scharnierfunctie beter tot zijn recht. De dienstverlening naar de werkgever wordt geïntensiveerd (ontzorgen). Al in 2013 is de nieuwe aanpak verbreed naar Ubbergen en Millingen. Gezien de geboekte successen willen we in 2014 de werkgeversbenadering verder verbreden en implementeren in de organisatie. Daarnaast willen we onze kennis en ervaring inbrengen in de regionale ontwikkeling van het regionale werkbedrijf. Eveneens in 2014 wordt de inzet van social return on investment (SROI) verder gestructureerd en geïntensiveerd. Realisatie: De werkgeversbenadering heeft in de loop van 2013 de naam Nieuw werk gekregen. In samenwerking met Ubbergen en Millingen hebben we deze vernieuwde werkgeversbenadering succesvol geïmplementeerd, naar de tevredenheid van kandidaten en werkgevers. Per 1-1-2015 heeft het Regionale Werkbedrijf de succesvolle aanpak overgenomen. De gemeente heeft de SROI gemeente breed onderdeel gemaakt van de aanbestedingsprocedure.
5. Verbeteren van de gezondheid van inwoners Activiteit Realisatie Invest. Expl. 5.1 In regionaal verband uitwerken van de transities Jeugdzorg en 2014 AWBZ. In 2013 zijn in aanloop naar de transitie Jeugdzorg en in samenhang met de transitie AWBZ, het visiedocument “Transformeren en integreren” en het plan van aanpak “Kracht door verbinding” regionaal vastgesteld. In 2014 wordt uitvoering gegeven aan het plan van aanpak zodat de (nieuwe) gemeente op 1 januari 2015 gereed is om de nieuwe taken uit te kunnen voeren. Vooruitlopend hierop zullen in 2014 één of meerdere (regionale) pilotprojecten draaien om te experimenteren met de nieuwe rol en verantwoordelijkheden van de gemeente. De uitvoerende (zorg)partijen en cliëntorganisaties worden hier direct bij betrokkenen. De lokale inrichting en uitwerking van de transities wordt opgenomen in de SMV (zie 1.2) Realisatie: In 2014 zijn de contracten gesloten met de jeugdzorgaanbieders. We bieden daarmee zorgcontinuïteit aan onze inwoners. Ook binnen de eigen organisatie zijn de werkprocessen ingeregeld om de zorg te kunnen leveren die nodig is.
gemeente Groesbeek
45 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Activiteit Realisatie Invest. Expl. 5.2 Gemeentelijk gezondheidsbeleid in SMV 2014 De rijksoverheid heeft het gezondheidsbeleid geformuleerd in de nota “Gezondheid dichtbij”. Drie thema’s worden hierin uitgewerkt: Gezondheidsbescherming, en dan met name daar waar de overheid een taak heeft. Het tweede thema betreft ‘Zorg en sport dichtbij in de buurt’. Daar zijn we in Groesbeek al actief mee aan de slag. Het derde thema is ‘Zelf beslissen over leefstijl’. Naast bevordering van (het aanleren van) een gezonde leefstijl, vroege signalering van risico’s en inzet op weerbaarheid om dagelijkse verleidingen te weerstaan, vindt het kabinet dat het stellen van grenzen en het stimuleren van een gezonde basis bij de jeugd gerechtvaardigd is. Gemeenten moeten een lokale nota Gezondheidsbeleid maken en door de raad laten vaststellen op grond van de Wet publieke gezondheid (Wpg). We betrekken deze verplichting bij de op te stellen Sociaal Maatschappelijke Visie, SMV (zie 1.2) Realisatie: Het is niet haalbaar gebleken de nota gezondheidsbeleid te integreren in de SMV. Wel zijn uitgangspunten geformuleerd rondom de thema’s zorg en sport in relatie tot gezondheid. In de praktijk hebben verschillende activiteiten plaatsgevonden rondom gezondheid, zoals het alcoholpreventieproject dat zich richt op voorkomen en terugdringen van alcoholgebruik door jongeren. Een volledige lokale nota gezondheidsbeleid wordt gemaakt door de nieuwe gemeente na 1 januari 2015.
6. Behouden en toegankelijk maken van cultureel erfgoed Activiteit Realisatie Invest. Expl. 6.1 Toegankelijk maken filmarchief Groesbeek 2014 De Stichting Filmarchief Groesbeek heeft als doel: het verzamelen, bewaren, digitaliseren en archiveren van al het beeldmateriaal dat verband houdt met de gemeente Groesbeek en haar inwoners. Van het verzamelde beeldmateriaal wil men een beeldbank op gaan zetten die via een website voor iedereen toegankelijk wordt zodat alle inwoners en geïnteresseerden kunnen beschikken over het complete filmarchief. Daarnaast kunnen andere amateurfilmers met hun materiaal in de toekomst aansluiten bij dit archief. Voor de eenmalige investering en jaarlijkse exploitatiekosten vraagt men subsidie aan de gemeente Groesbeek. Realisatie: In 2014 is de historische beeldbank voor Groesbeek opgezet en het archief is voor alle belangstellenden beschikbaar. In 2014 is in ieder geval bij de herdenking van Operatie Market Garden gebruik gemaakt van het beeldmateriaal uit de beeldbank.
Wat heeft het gekost? In de volgende tabel vindt u de totale lasten en baten van dit programma. Tabel: Totaal lasten en baten Rekening 2013 Lasten Baten Saldo
gemeente Groesbeek
-25.101 11.499 -13.602
Bedragen x € 1.000 Begroting 2014 Primair -23.535 9.893 -13.642
Begroting 2014 Actueel -26.849 10.941 -15.908
46 van 157
Rekening 2014 -24.202 10.487 -13.715
Verschil begroting rekening 2.647 -454 2.193
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
In de onderstaande tabel vindt u een overzicht van de belangrijkste verschillen ten opzichte van de bijgestelde begroting. Tabel: Verschillenanalyse P4
Bedragen x €1.000 Verschil I/S
Taakveld
Toelichting
Onderwijsbegeleiding
Vooruitlopend op de subsidieverlening in 2014 waren de lasten reeds geboekt in 2013 (NTB). De daadwerkelijk betaalde subsidie in 2014 is hiermee afgerekend. Per saldo resteert nog een last van ca. € 3.000 in 2014. Voordeel wordt hoodzakelijk veroorzaakt door BTW-correctie over de periode 2012-2014. Lagere bus en taxikosten dan geraamd Het voordeel wordt hoofdzakelijk veroorzaakt doordat het beschibare budget voor de special Olympics ad € 15.000 niet is uitgegeven in 2014. Zie voorstel resultaatbestemming Groesbeek
Leerplicht Leerlingenvervoer Ondersteuning sportinstellingen
Zwembad
Groene sportvelden en terreinen
Kunstbevordering
Musea
Wmo huishoudelijke hulp
Participatiebudget inburgering
Participatiebudget WWB-werkdeel
Dorps- en buurthuizen WVG
Uren exploitatie
Er is i.v.m. het privatiseringvraagstuk minder onderhoud uitgevoerd dan geraamd (€ 99.000V). De doorbelastingen van de KVS waren i.v.m. de pivateriseringsdiscussie niet geraamd (-116.000N). Verder zijn de belangrijkste voor- en nadelen: Voordeel op inhuur (€ 14.000V), hogere opbrengst leskaarten en diplomazwemmen (€ 26.000V), hogere opbrengst horeca (€ 5.000V) Overige voor- en nadelen per saldo € 14.000V De post projectsubsidies is in 2014 niet aangesproken (€ 24.000V) en de definitieve vaststelling van de subsidie kunstgras Sportpark De Horst leidt tot een voordeel van € 13.000. De overige voor- en nadelen bedragen - € 2.000 N. Belangrijkste reden voor de afwijking is dat er in 2014 alleen kleinschalig onderhoud aan kunstwerken is gepleegd. In verband met het opstellen van een MUG-Breed onderhoudsprogramma is het groot onderhoud in 2014 uitgesteld (€ 23.000V). Zie voorstel resultaatbestemming. In december 2014 is € 600.000 ter beschikking gesteld t.b.v. revitalisering van het Bevrijdingsmuseum. Voorgesteld wordt dit budget over te hevelen naar 2015. De bijdrage wordt gedekt uit de algemene reserve, waardoor tegenover dit voordeel een nadeel op het programma algemene dekkingsmiddelen staat. Er waren beduidend minder aanvragen dan verwacht in 2014 en bovendien werd nog geprofiteerd van de lagere tarieven als gevolg van de aanbesteding in 2013 (€ 324.000 V). Daarnaast is er een voordeel behaald op de eigen bijdragen (€ 47.000). Vanaf 2014 ontvangt de gemeente geen middelen meer voor de bekostiging van inburgeringstrajecten. De gemeente is echter nog wel verantwoordelijk voor de al lopende trajecten van inburgeraars die hier voor 1 januari 2014 gehuisvest zijn. Hier is onvoldoende rekening mee gehouden in de gemeentebegroting (€ 15.000N). Daarnaast zijn een tweetal WI subsidies uit 2010-2011 vrijgevallen (40.000V). Overige voor- en nadelen bedragen per saldo € 5.000 V. De uitgaven voor Groesbeek Werkt zijn lager dan geraamd (€ 200.000V). Met betrekking tot het SEV krediet is er voor de exploitatie per saldo sprake van een nadeel van € 50.000. Dit wordt verklaard door een lagere bijdrage aan het SEV-krediet (€ 100.000V) in verband met lagere uitgaven op dit krediet en het feit dat de uitgaven voor Groesbeek Werkt volledig gedekt konden worden uit de beschikbare dekking binnen de Algemene Reserve. Het SEV-krediet is hiermee niet belast (€ 150.000N) Er zijn in 2014 minder uitgaven gedaan ten laste van het Participatiebudget (€ 191.000V). Hiervan is een deel in het kader van de Meeneemregeling doorgeschoven naar 2015 (€ 121.00N). De ontvangen rijksvergoeding (P-budget) is lager dan geraamd (€ 25.000N) De bijdrage aan het krediet voorzieningenhart is lager dan begroot (€ 1.268.000 V) Er waren minder aanvragen dan verwacht in 2014 en bovendien werd nog geprofiteerd van de lagere tarieven als gevolg van de aanbesteding in 2013. Hierdoor is een voordeel ontstaan op de individuele vervoersvoorzieningen (€ 16.000V) en op de rolstoelvoorzieningen (€ 18.000V) . Daarnaast zijn er minder kosten voor externe medische advisering gemaakt (€ 19.000V). De uitgaven voor individuele woonvoorzieningen zijn lastig te ramen en vallen € 51.000 lager uit dan begroot. Overige voor een nadelen: € 1.000V Dit betreffen de uren die door de organisatie aan dit programma worden besteed.
20
I
19
I
16 17
I I
42
I
35
I
24
I
600
I
371
S
30
I
150
I
45
I
1.268
I
105
S
-593
I I
Diverse verschillen
€
44
Totaal Programma 4
€
2.193
gemeente Groesbeek
47 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
In de onderstaande tabel vindt u een overzicht van de investeringen van dit programma, zoals deze zijn opgenomen in het MIP (MeerjarenInvesteringsPlan). Tabel: Investeringsplan 2014
Bedragen x € 1.000
Investeringsplan
Bruto investering
Bijdragen
Netto investering
Beschikbaar gesteld (bruto)
Verplaatsing draisinen:voorbereiding Visvijver de Mies
1056-
-
1056-
-
Totaal
66-
-
66-
-
In de volgende tabel vindt u de lopende investeringen van dit programma. Hierin zijn ook die investeringen uit het MIP meegenomen, die in 2014 beschikbaar zijn gesteld. Tabel: Lopende investeringen Beschrijving project
Krediet
Vossenhol: vervangende nieuwbouw Achilles: nieuwbouw kleedruimten 1e fase Achilles: nieuwbouw kleedruimten 2e fase Achilles: kleedaccommodatie fase 2-3 Vervanging div.installaties De Lubert Stimulering werkgelegenheid Huisvesting fanfare:klimaatbeheersing Voorzieningenhart Op de Heuvel Totaal
Besteed tot 2014
1.1001436184250500301.8724.085-
1376119179362.0372.514-
Bedragen x € 1.000 Besteed in +=onderschrijding 2014 -=overschrijding 990110 6672250 24279 62644291.5692
In de volgende tabel zijn de reserves en voorzieningen opgenomen die betrekking hebben op dit programma. Tabel: Reserves en voorzieningen
Bedragen x € 1.000 31-12 2013 Gereal.
Toevoeging 2014 Begroot Gereal.
Onttrekking 2014 Begroot Gereal.
31-12 2014 Begroot Gereal.
Reserves WWB-inkomensdeel Nieuwbouw Vossenhol School Cranenburgsestraat Aankoop kunstwerken Kapitaallasten verbouw Sleutel Accommodatie Stekkenberg
117 1.155 294 176 390 425
6 58 15 9 20 -
6 58 15 9 20 -
8325101701.196-
2510170112-
-
123 1.213 284 84 340 313
Totaal reserves
2.557
108
108
1.475-
308-
-
2.357
Voorzieningen Basisscholen Werkenrode Terwindtschool Heuvelland Biga Sportaccommodaties velden Sportaccommodaties kleedruimten Sportaccommodaties complexen De Lubert Kasteelmuur De Mallemolen Kloosterstraat 9
10 35 32 50 211 49 1 281 75
11 26 8 33 3 26 8
11 26 8 33 3 26 8
112438364-
181711921012197-
-
3 44 39 14 51 201 37 1 288 76
Totaal voorzieningen
744
115
115
86-
105-
-
754
gemeente Groesbeek
48 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
3.3. Algemene dekkingsmiddelen
gemeente Groesbeek
49 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Programma 5 - Algemene dekkingsmiddelen Portefeuillehouder: S. Fleuren
Ambtelijk verantwoordelijk: D. Pricken
Algemeen Programma inhoud Binnen de begroting bestaat onderscheid tussen algemene dekkingsmiddelen en specifieke dekkingsmiddelen. De algemene dekkingsmiddelen zijn dekkingsmiddelen die vrij aan te wenden zijn. De besteding van deze middelen is op voorhand niet gebonden aan een bepaald programma of doel, maar wordt ingezet ter dekking van de tekorten op de programma's. De algemene dekkingsmiddelen worden in de begroting afzonderlijk (buiten de programma's) zichtbaar gemaakt. Specifieke dekkingsmiddelen zijn de middelen die direct samenhangen met een bepaald programma. Dat kunnen inkomsten zijn van het Rijk met een specifiek bestedingsdoel (bijvoorbeeld voor de uitvoering van de Wet werk en bijstand in Programma 4), de opbrengsten uit verkoop van gronden (de grondexploitatie in Programma 3) en opbrengsten uit verleende diensten, zoals het verstrekken van een paspoort (de leges in Programma 1). Ook de rioolheffing en de afvalstoffenheffing zijn specifieke dekkingsmiddelen. De specifieke dekkingsmiddelen beïnvloeden het (exploitatie)resultaat van een programma rechtstreeks en worden er dan ook rechtstreeks aan toegerekend. In dit deel van de begroting geven we een toelichting op de algemene dekkingsmiddelen. Doelstelling Wij willen een financieel gezonde gemeente voor nu en in de toekomst zijn. Dit betekent dat wij een verantwoord financieel beleid voeren met sluitende begrotingen, waarbinnen ruimte wordt gemaakt voor noodzakelijke en gewenste veranderingen van beleid en het opvangen van onvoorziene omstandigheden. Wij maken voortdurend een afweging tussen onze bestuurlijke ambities en de daarvoor beschikbare middelen.
gemeente Groesbeek
50 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Wat heeft het gekost? In de tabel “Algemene dekkingsmiddelen” vindt u een gedetailleerder overzicht van de geraamde en gerealiseerde algemene dekkingsmiddelen in 2014. Daaronder volgt een toelichting op de verschillende posten. Tabel: Algemene dek k ingsmiddelen Omschrijving
Lokale heffingen - OZB - Toeristenbelasting - Baatbelasting - Forensenbelasting - Uitvoeringskosten
bedragen x € 1.000 Rekening 2013
Begroting 2014 Primair
Begroting 2014 Actueel
Rekening 2014
Verschil Begroting Realisatie 2014
2.371 168 -12 13 -288 2.251
2.405 162 1 12 -235 2.346
2.405 162 1 12 -243 2.337
2.522 185 2 13 -266 2.456
117 23 1 1 -22 119
17.357 -10 17.347
18.196 -9 18.187
18.747 -9 18.737
18.882 -16 18.866
135 -6 129
111 -8 104
122 -16 106
77 -8 70
77 -8 70
0 0 0
1.925
1.819
1.774
1.762
-13
0 0 -10 -11
-75 -97 -282 -454
-25 -97 -410 -532
0 0 508 508
25 97 919 1.041
21.616
22.005
22.387
23.662
1.276
-2.875 5.388 2.513
-1.223 3.448 2.225
-3.863 10.367 6.504
-5.790 8.893 3.104
-1.927 -1.473 -3.400
Saldo
-1.209
-5
-581
-1.237
-657
Resultaat
22.919
24.225
28.310
25.529
-2.124
Algemene uitkering - uitkering - uitvoeringskosten Dividend - opbrengsten - kosten
Saldo financ.functie Overige dekkingsmiddelen - Post onvoorzien - Stelposten / div. - Diversen
Totaal algemene dekkingsmiddelen Mutaties op reserves - toevoeging aan - onttrekking van
Lokale heffingen Onder de lokale heffingen worden de onroerendzaakbelasting (OZB), de toeristenbelasting, de baatbelasting en de forensenbelasting begrepen. De uitvoeringskosten zijn afzonderlijk zichtbaar gemaakt. De hoogte van de opbrengst toeristenbelasting kan sterk fluctueren, afhankelijk van de economische situatie.
gemeente Groesbeek
51 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
De uitvoeringskosten betreffen o.a. uren en ondersteunende werkzaamheden. Het verschil met de begroting wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door een rekening met betrekking tot de belastingsamenwerking met Beuningen over 2013: € 10.900 en de eindafrekening van het traject optimalisatie administratieve controle toeristenbelastingen (€ 12.300). Voor een uitgebreide toelichting op de lokale heffingen wordt verwezen naar de paragraaf “Lokale heffingen”. Algemene uitkering De belangrijkste inkomstenbron van de gemeente bestaat uit de uitkering die wij uit het gemeentefonds ontvangen. De algemene uitkering is berekend op basis van de decembercirculaire 2014. Daarnaast zijn in 2014 (niet geraamde) afrekeningen over oude jaren verantwoord. De raming was gebaseerd op de cijfers tot en met de septembercirculaire 2014. Het voordelige verschil ad € 136.000 ten opzichte van de actuele begroting is als volgt te verklaren: a. Afrekening oude jaren € 118.000 b. Aanpassing 2014 (december- vs. septembercirculaire) € 18.000 Totaal € 136.000 Dividend Het verantwoorde bedrag ad € 77.000 betreft grotendeels het dividend van de BNG over 2013 en was conform de raming. Saldo financieringsfunctie Onder “Saldo financieringsfunctie” wordt het saldo verstaan van de kosten en opbrengsten die samenhangen met de uitgezette en opgenomen gelden (leningen, hypotheken e.d.) en de eigen financieringsmiddelen (reserves en voorzieningen). In totaal leidde dit in 2014 tot een nadeel van € 12.000 ten opzichte van de raming. Overige dekkingsmiddelen Onder de overige dekkingsmiddelen worden de stelpost voor onvoorziene uitgaven en eventuele overige stelposten verstaan. Ook het saldo van de kostenplaatsen valt hieronder. Tabel: Verloop stelpost onvoorziene uitgaven Nr. Begrotingswijziging Toelichting Primaire begroting 3e wijz 2014 8e wijz 2014/VJN 25e wijz 2014/NJN 25e wijz 2014/NJN Eindstand stelpost onvoorzien
Beginstand van de stelpost onvoorzien GR GGD Begroting 2014 VRGZ Ondergondse containers Subsidie lokale omroep
Bedragen x € 1.000 Bedrag -75 14 22 10 4 -25
Het totale positieve saldo van de kostenplaatsen bedraagt € 918.000. Hiervan is € 520.000 ter dekking van het nadeel op de uren op de programma's. Per saldo resteert er dan nog een voordeel van € 398.000. Dit wordt verklaard door een lagere doorbelasting vanuit de kosten verdeelstaat van € 350.000, de vrijval van een nog te betalen bedrag met betrekking de buitendienst uit 2009, van € 46.000, de vrijval van een subsidie met betrekking tot het Agentschap SZW (€ 16.000) en de kosten van het Kulturhus in Millingen aan de Rijn van € 13.000, welke niet zijn doorbelast.
gemeente Groesbeek
52 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
De lagere doorbelasting vanuit de kostenverdeelstaat van € 350.000 bestaat uit een voordeel op de daadwerkelijke baten en lasten van per saldo € 21.000 enerzijds, en het feit dat er meer uren zijn geschreven op diverse externe kostendragers anderzijds (€ 329.000). Dit betreft investeringen en projecten, waaronder het herindelingskrediet, de grondexploitaties en de uren welke zijn gemaakt voor de gemeente Millingen aan de Rijn. Mutaties op reserves Tot slot worden de mutaties op reserves als algemene dekkingsmiddelen gezien. De toevoegingen aan de reserves laten een nadelig verschil tussen begroting en rekening zien van € 1.927.000. De onttrekkingen uit de reserves laten een nadelig verschil tussen begroting en rekening zien van € 1.470.000. Per saldo leiden de mutaties op reserves dus tot een nadelig verschil van - € 3.397.000 ten opzichte van de begroting. Aangezien de reserves dienen als algemene dekkingsmiddelen voor lasten binnen de programma’s, leiden de genoemde voor- en nadelen per saldo niet tot een hoger of lager resultaat na bestemming. Tegenover deze voor- en nadelen staan immers voor- en nadelen elders. Zie de tabel voor de verklaring. Tabel: Verschillenanalyse reserves Naam reserve
Bedragen x €1.000 I/S
Toelichting
Verschil
Algemene reserve
De lagere onttrekking uit de reserve wordt veroorzaakt door lagere lasten op diverse producten. Dit betreft Revitalisering/subsidie bevrijdingsmuseum (€ 600.000, programma 4), Groesbeek werkt (€ 84.000, programma 4), Uitkoopsom muziekschool (€ 57.000, programma 4), Onderhoud kunstwerken (€ 22.000, programma 4), Wegenelementverhardingen (€ 50.000, programma 2), Groenvoorziening omgeving Vossenhol (€ 100.000, programma 2) en groot onderhoud Zwembad De Lubert (€ 45.000, programma 4). Voorziening egalisatie riolering De nettolasten op het product Riool pakten per saldo € 31.000 lager uit dan geraamd, waardoor er per saldo meer gestort is in de voorziening egalisatie riolering. Reserve dekking investeringen Het verschil wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door een dotatie aan de reserve dekking investeringen ten behoeve van de 7Heuvelenweg/Rotonde (€ 646.000) en het overboeken van de beschikbare middelen ten behoeve van de herindeling vanuit de algemene reserve naar de reserve dekking investeringen (€ 1.231.000). Reserve opleidingen personeel Het restant van het opleidingsbudget 2014 (dit staat op de hulpkostenplaats P&O) van € 61.000 wordt gestort in de reserve. Reserve dekking investeringen Het verschil wordt veroorzaakt door een hogere onttrekking in verband met de lasten van de herindeling MUG (€ 556.000), en onttrekkingen in verband met de Spoorwegovergang (€ 12.000), Boek Bestuurlijke Geschiedenis (€ 46.000) en Vermindering wateroverlast (€ 24.000). Reserve acc. Stekkenberg Lagere onttrekking in verband met lagere uitgaven ten laste van het krediet Voorzieningenhart/Stekkenberg. Bestemmingsreserve Vossenhol Lagere onttrekking ter dekking van de kapitaallasten van het Vosenhol, veroorzaakt door latere realisatie dan gepland. Reserve Sociaal Economische Versterking Dit betreft een hogere onttrekking in verband met hogere lasten (SEV) op de SEV-kredieten, voornamelijk in verband met verfraaing van het dorpscentrum. Saldo
gemeente Groesbeek
53 van 157
-960
I
-31
I
-1.834
I
-61
I
640
I
-1.083
I
-82
I
13
I
-3.398
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
gemeente Groesbeek
54 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
3.4. Paragrafen
gemeente Groesbeek
55 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Lokale heffingen Op grond van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten, bevat de paragraaf betreffende de lokale heffingen tenminste: a. de geraamde en gerealiseerde inkomsten; b. het beleid ten aanzien van de lokale heffingen; c. een overzicht op hoofdlijnen van de diverse heffingen; d. een aanduiding van de lokale lastendruk; e. een beschrijving van het kwijtscheldingsbeleid. a. Geraamde en gerealiseerde inkomsten Onderstaand een overzicht van de geraamde en gerealiseerde belastinginkomsten. Per verordening/ belastingsoort zijn de inkomsten afzonderlijk genoemd. De andere heffingen op grond van de legesverordening zijn begrepen in de "overige activiteiten". Tabel: Cijfers lok ale heffingen Verordening/ activiteit
Bedragen x € 1.000 Rekening Verschil 2014 begrotingrekening
Rekening 2013
Begroting 2014 Actueel
278 2 272 23 45
337 9 262 3 54
315 226 16 56
2293613 2
16
17
16
1-
968 253
980 210
990 254
10 44
Verordening Rioolheffing Rioolheffing
1.413
1.503
1.536
33
Verordening Grafrechten Grafrechten
44
30
85
55
Verordening OZB Onroerendezaakbelastingen
2.380
2.412
2.500
88
Verordening Forensenbelasting Forensenbelasting
13
12
13
1
Verordening Toeristenbelasting Toeristenbelasting
168
162
185
23
5.875
5.991
6.192
201
Legesverordening Activiteiten burgerzaken Leges RO procedures Leges omgevingsvergunningen Leges gebruiksvergunningen Overige activiteiten Verordening Marktgelden Marktgelden Verordening Afvalstoffenheffing Afvalstoffenheffing Huisvuilzakken
Totaal
gemeente Groesbeek
56 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
De totale inkomsten zijn circa € 201.000 hoger dan begroot. Hierna wordt kort inhoudelijk ingegaan op de belangrijkste afwijkingen. - Activiteiten burgerzaken: het verschil wordt voornamelijk veroorzaakt door lagere legesopbrengsten voor de aanvraag van paspoorten dan geraamd (ca. € 20.000). - Leges omgevingsvergunningen: De inkomsten zijn in hoge mate afhankelijk van het aantal aanvragen. - Huisvuilzakken: Er zijn meer huisvuilzakken verkocht. Hierdoor is de opbrengsten uit de verkoop van huisvuilzakken hoger dan geraamd. - Rioolheffing: De inkomsten zijn hoger dan geraamd. Het overschot op de rioolheffing is aan de voorziening egalisatie riolering. - Grafrechten: In 2014 hebben meer verlengingen van grafrechten plaatsgevonden. - Onroerendzaakbelastingen: een drietal zaken kan invloed hebben op de hoogte van de inkomsten. 1. Voor de berekening van de tarieven en de vaststelling van de verordening moet worden uitgegaan van de voorlopige op grond van de Wet WOZ vast te stellen waarden van alle onroerende zaken. 2. Voortgang en stand van zaken van projecten in uitvoering/in aanbouw hebben mede invloed op de werkelijk te realiseren inkomsten. 3. Voor de toepassing van de tarieven voor de gemengde objecten geldt een 70% toets. Wordt de 70% voor het woondeel niet gehaald, dan zijn de tarieven voor de niet-woningen van toepassing (hogere opbrengst). Dit heeft in positieve of negatieve zin consequenties voor de inkomsten. In het bijzonder de ontstane vertraging in de woningprojecten kan als directe oorzaak worden genoemd. - Toeristenbelasting: de cijfers in de jaarrekening zijn gebaseerd op ervaringscijfers over de definitieve cijfers van het voorgaand jaar. De werkelijke inkomsten betreffende 2014 kunnen afwijken van de cijfers in de jaarrekening. Dit verschil wordt verantwoord in 2015. Belastingsamenwerking Beuningen: uitvoering Woz/heffing en invordering De uitvoering van de heffing en invordering van de gemeentelijke belastingen en de uitvoering van de Wet waardering onroerende zaken (wet WOZ) is in het kader van een groter samenwerkingsverband uitbesteed aan Munitax ondergebracht bij de gemeente Beuningen. Dit betekent dat de Munitax voor de burgers en bedrijven het aanspreekpunt is voor de vaststelling van de waarde op grond van de Wet WOZ, het opleggen van de belastingaanslagen en de -dwang- invorderingen. De gemeente Groesbeek blijft feitelijk verantwoordelijk voor een juiste en tijdige uitvoering van deze taken. De uitvoeringskosten worden door de gemeente Beuningen aan Groesbeek doorberekend. b. Beleid ten aanzien van de lokale heffingen Uitgangspunt voor de afvalstoffenheffing en de rioolheffing is toegroeien naar structureel kostendekkende tarieven. De tarieven voor de rioolheffing zijn daarom de afgelopen jaren structureel met 5% extra verhoogd. De tarieven betreffende de OZB worden jaarlijks tenminste trendmatig verhoogd (inflatiecorrectie). De tarieven voor de toeristenbelasting (en vanaf 2013 de forensenbelasting) worden mede gelet op ons stimulerende beleid betreffende recreatie en toerisme slechts met één eurocent verhoogd. c. Overzicht op hoofdlijnen van de diverse heffingen Hierna gaan wij per belastingsoort in op de beleidsmatige en financiële aspecten. Bij de betreffende belastingsoort is vermeld of de tarieven ten opzichte van het vorige jaar zijn aangepast.
gemeente Groesbeek
57 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Legesverordening: de tarieven zijn per 1 januari 2014 verhoogd met 1,6% (met uitzondering van de bouwleges). De legestarieven betreffende burgerzaken volgen veelal die van het Rijk. De tarieven welke op basis van tijdsbesteding x uurtarief zijn onderbouwd, zijn opnieuw berekend. De inkomsten zijn afhankelijk van het aantal (afgehandelde) vergunningaanvragen en de hoogte van de bouwkosten, zijnde de grondslag voor de legesheffing. Zowel het aantal aanvragen als de grondslagen kunnen ten opzichte van de begroting sterk afwijken, wat zijn effect heeft op de jaarinkomsten. Hier hebben wij als gemeente geen directe invloed op. De kosten van bestemmingsplanprocedures, worden in principe middels een anterieure overeenkomst verhaald en verantwoord op het programma. Marktgelden: de tarieven zijn per 1 januari 2014 met 1,6% verhoogd. Op begrotingsbasis, inclusief wijziging, was het dekkingspercentage voor de marktgelden circa 93%. Op rekeningbasis is dit 107%. Dit is aanmerkelijk hoger doordat de uitvoeringskosten lager zijn dan begroot. Afvalstoffenheffing: de basistarieven zijn per 1 januari 2014 vastgesteld op respectievelijk € 140,75 (was € 138,50) voor meerpersoonshuishoudens en € 94,00 (was € 92,50) voor eenpersoonshuishoudens. Het tarief voor de afvalzak is ongewijzigd, namelijk € 1,10. Het tarief voor een tweede Gft-container is € 48,25 (was € 47,50). Op begrotingsbasis bedroeg het dekkingspercentage voor de afvalstoffenheffing 87%. Op rekeningbasis zijn de totale inkomsten € 8.800 hoger dan de raming. De uitvoeringskosten zijn daarentegen € 82.400 lager. Dit is veroorzaakt door diverse afwijkingen in zowel positieve als negatieve zin. Hierdoor is het dekkingspercentage hoger dan begroot, namelijk 94%. Rioolheffing: de tarieven zijn verhoogd met 1,6% plus structureel 5% extra. De verordening kent een vrij vergaande tariefdifferentiatie met als grondslag het waterverbruik over het voorgaande kalenderjaar. Het laagste tarief bij een waterverbruik tot 50 m³ bedraagt € 95 (was € 89). Het recht wordt geheven van de gebruikers. Leegstand heeft een negatief effect op de opbrengsten. Op begrotingsbasis bedroeg het dekkingspercentage 98% en werd een onttrekking aan de voorziening egalisatie riolering van € 26.430 begroot. Bij de jaarrekening blijken de opbrengsten € 184.431 hoger dan de lasten ter zake. Dit is het bedrag dat in 2014 wordt toegevoegd aan de voorziening egalisatie riolering. Grafrechten: de tarieven zijn per 1 januari 2014 verhoogd met 1,6%. Kostendekkende tarieven zijn ook gezien de landelijke en maatschappelijke ontwikkelingen niet haalbaar. Het dekkingspercentage is op rekeningbasis 11% en ligt daarmee iets hoger dan het bij de begroting berekende percentage van 7%. De inkomsten zijn in 2014 hoger als gevolg van de verlenging van grafrechten. Onroerendezaakbelastingen: de tarieven voor de onroerendezaakbelastingen zijn per 1-1-14 verhoogd met 3.5% (inclusief inflatie). Voor 2014 zijn de percentages vastgesteld op respectievelijk: a. Gebruikersbelasting “niet woning” 0,1416% b. Eigenarenbelasting “niet woning” 0,1746% “woning” 0,0902% Rekening houdende met een correctie betreffende de negatieve waardeontwikkeling zijn de tarieven ten opzichte van 2013 verhoogd met bovengenoemde percentages. Voor het bepalen van de tarieven voor de gemengde objecten geldt een toetsnorm van 70%. Wordt de norm voor het “woondeel” niet gehaald, dan zijn de tarieven voor de niet-woningen van toepassing. Dit heeft afhankelijk van de uitkomst positieve of negatieve consequenties voor de betreffende belastingcategorie. Voor de berekening van de ozb moet een percentage worden gehanteerd van de op grond van de Woz vastgestelde waarde van het object. In de uitvoering van de aanslagoplegging zit een zekere overloop naar het volgende jaar, wat kan betekenen dat er nog aanslagen moeten worden opgelegd en/ of bezwaar- en beroepschriften moeten worden afgewikkeld. gemeente Groesbeek
58 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Forensenbelasting: Deze belasting is in 2012 ingevoerd. Het tarief is voor 2014 vastgesteld op € 141 per woning. De belasting wordt geheven van de eigenaren van vakantiewoningen, welke door de eigenaar niet worden verhuurd en daardoor niet onder de toeristenbelasting vallen. Ter voorkoming van dubbele heffing (voor de toerist) is hiervoor een vrijstelling in de verordening toeristenbelasting verwerkt. Toeristenbelasting: de tarieven zijn per 1 januari 2014 verhoogd met 1 eurocent. De tarieven worden jaarlijks slechts met één eurocent verhoogd, conform de uitgangspunten in de meerjarenraming. Er is geen directe relatie gelegd met de jaarlijkse inflatie. Dit omdat ‘recreatie en toerisme’ een van de speerpunten is in het lokale beleid. Het tarief voor de categorie “hotels” is € 0,80 en € 0,45 voor de categorie “campings”. De inkomsten zijn afhankelijk van de bezetting van de accommodaties welke mede wordt beïnvloed door de weerssituatie en de economische situatie. Deze kunnen sterk fluctueren. Overige In de tabel onder a. is de eenmalige heffing van aansluitrechten voor aansluiting op het gemeentelijk riool, niet afzonderlijk verwerkt. Het aansluitrecht wordt geheven voor een eenmalige dienstverlening. Het uitgangspunt is een dekkingspercentage van 100%. Uitvoering Wet waardering onroerende zaken Zoals hiervoor vermeld is de uitvoering uitbesteed aan de gemeente Beuningen die hierover afzonderlijk rapporteert middels haar jaarverslag. d. Aanduiding van de lokale lastendruk Tabel: Lok ale lasten per type huishouden Type huishouden OZB Eigenaarsdeel OZB Gebruikersdeel Rioolheffing Afvalstoffenheffing Afvalzakken Totaal
Bedragen in euro's Meerpersoons Eenpersoons 235 235 0 0 237 143 141 94 55 22 668 494
Uitgangspunten voor de b erekening: OZB:
woningwaarde €260.000, tarief 0,0902%
Rioolheffing:
meerpersoonshuishouden waterverb ruik 200m³
Rioolheffing:
eenpersoonshuishouden waterverb ruik 100m³
Afvalzakken:
meerpersoonshuishouden circa 50 zakken per jaar
Afvalzakken
eenpersoonshuishouden circa 30 zakken per jaar
e. Kwijtscheldingsbeleid gemeentelijke belastingen Voor de belastingsoorten onroerendezaakbelastingen, afvalstoffenheffing, en rioolheffing bestaat de mogelijkheid om kwijtschelding aan te vragen. De uitvoering is uitbesteed aan de gemeente Beuningen. In 2014 is door Beuningen voor een bedrag van circa € 101.000 (2013: € 86.000) kwijtschelding verleend voor de Groesbeekse gemeentelijke belastingen, zijnde: Afvalstoffenheffing € 42.600 (2013: € 37.300) Rioolheffing € 58.300 (2013: € 48.400) Mede als gevolg van de (verslechterde) economische situatie zijn de bedragen voor de verleende kwijtscheldingen voor genoemde heffingen hoger ten opzichte van het vorige jaar en ook ten opzichte van de begroting.
gemeente Groesbeek
59 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Weerstandvermogen en risicobeheersing Inleiding Het weerstandsvermogen is het vermogen van de gemeente om niet-reguliere kosten die onverwacht en substantieel zijn op te kunnen vangen, zonder dat de uitvoering van de taken en de bedrijfsvoering in gevaar komen. Het weerstandsvermogen geeft aan hoe robuust de financiële positie van onze gemeente is. Voor het beoordelen van de "weerstand" is inzicht nodig in de omvang en de achtergronden van de risico’s en de aanwezige weerstandscapaciteit. Het gaat hierbij alleen om risico's waarvoor geen of wellicht onvoldoende verzekeringen zijn afgesloten, voorzieningen zijn gevormd of budgetten binnen de exploitatiebegroting beschikbaar zijn. In deze paragraaf gaan wij in op onze risico’s en het vermogen om deze risico’s op te kunnen vangen. Wet- en regelgeving De wettelijke kaders op het gebied van weerstandsvermogen zijn opgenomen in het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (Bbv). Hierin is bepaald dat bij de begroting en jaarrekening een paragraaf weerstandsvermogen wordt opgenomen. De bepalingen luiden als volgt: Artikel 11. 1. Het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen: a. de weerstandscapaciteit, zijnde de middelen en mogelijkheden waarover de provincie onderscheidenlijk gemeente beschikt of kan beschikken om niet begrote kosten te dekken; b. alle risico's waarvoor geen maatregelen zijn getroffen en die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie. 2. De paragraaf betreffende het weerstandsvermogen bevat ten minste: a. een inventarisatie van de weerstandscapaciteit; b. een inventarisatie van de risico’s; c. het beleid omtrent de weerstandscapaciteit en de risico’s. Gemeentelijke regelgeving op het gebied van het weerstandsvermogen is opgenomen in de verordening ex. artikel 212 Gemeentewet. In de “Financiële verordening gemeente Groesbeek, 2e versie” is het volgende opgenomen: Artikel 17. Weerstandsvermogen en risicomanagement 1. In de begroting en de jaarrekening wordt door het college een paragraaf weerstandsvermogen en risicomanagement opgenomen, waarin in ieder geval wordt ingegaan op het risicomanagement, het opvangen van risico’s door verzekeringen, voorzieningen, het weerstandsvermogen of anderszins. In de paragraaf wordt tevens de gewenste weerstandscapaciteit bepaald. 2. Het college geeft tevens de risico’s van materieel belang aan en een inschatting van de kans dat deze risico’s zich voordoen. Het college brengt hierbij in elk geval de risico’s in beeld. Het college geeft vervolgens aan in hoeverre schade en verliezen als gevolg van de risico’s van materieel belang met de weerstandscapaciteit kunnen worden opgevangen.
gemeente Groesbeek
60 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Risicoregister In het risicoregister hebben wij alle bekende risico’s in beeld gebracht, beoordeeld en geanalyseerd. Vervolgens geven wij aan hoe wij met het risico willen omgaan in termen van beheersing. De risico’s zijn gekwantificeerd en de risicoscore is bepaald. Per risico geven we het financiële belang aan, vervolgens bepalen wij de kans dat het risico zich daadwerkelijk voordoet, uitgedrukt in een percentage. Hierna hebben wij de risicoscore bepaald door het financieel belang te vermenigvuldigen met de kans. Klasse-indeling De gehanteerde klasse-indeling ziet er als volgt uit: Tabel: klasse-indeling Kans Klasse
Referentiebeelden
Kwantitatief
1
Zeer klein (< of 1 keer per 10 jaar) Zeer onwaarschijnlijk, komt niet voor in de branche, voor zover bekend
1-20%
2
Klein (1 keer per 5-10 jaar) Niet waarschijnlijk maar mogelijk, is binnen andere gemeenten wel eens voorgekomen (in de afgelopen 5 jaar)
21-40%
3
Gemiddeld (1 keer per 2-5 jaar) Komt zelden voor maar is wel al eens voorgekomen (in de afgelopen 5 jaar)
41-60%
4
Groot (1 keer per 1-2 jaar) Is verscheidene malen voorgekomen (3 x of vaker in de afgelopen 5 jaar)
61-80%
5
Zeer groot (1 keer per jaar of >) Komt met enige regelmaat voor (1 of meerdere keren per jaar)
81-100%
Beheersen van risico’s In deze fase definiëren wij oplossingen om de geïdentificeerde risico’s te beheersen. Het is van belang dat wij ook iets met de risico’s doen. Voor elk risico maken wij een keuze uit de volgende vier maatregelen: 1. Beëindigen (B) Dit houdt in dat wij beleid waar een risico door ontstaat beëindigen, op een andere manier vorm geven, of geen beleid starten dat een risico met zich meebrengt. Ook kunnen wij werkprocessen zodanig invullen, dat bepaalde risico’s worden vermeden. 2. Verminderen (V) Door het risico af te dekken middels een verzekering, een voorziening of een ander budget in de begroting kunnen wij het risico verminderen. Hiermee worden de gevolgen van een risico dus beperkt. Tevens kan bij verminderen gedacht worden aan het aanpakken of wegnemen van de oorzaak van het risico. 3. Overdragen (O) Dit kan door het beleid dat een risico met zich meebrengt, uit te laten voeren door een andere betrokken partij, die daarbij ook de financiële risico’s overneemt. 4. Accepteren (A) Als wij een risico niet (kunnen) vermijden, verminderen of overdragen accepteren wij het risico en zullen wij de eventuele financiële schade volledig middels de weerstandscapaciteit moeten afdekken. Dit betekent niet dat het risico niet beïnvloedbaar is en daarom maar geaccepteerd moet worden. Het betekent dat wij het risico op dit moment accepteren en niet op één of andere wijze afdekken. Mocht de wens bestaan om het risico in de toekomst anders te beheersen dan zullen wij moeten kiezen voor beëindigen, verminderen of overdragen.
gemeente Groesbeek
61 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Inventarisatie risico’s Bij dit onderdeel presenteren wij de risico's. Wij hebben een inventarisatie uitgevoerd, de risico's geanalyseerd en beoordeeld en vervolgens zoveel als mogelijk gekwantificeerd. We kunnen de risico’s als volgt onderverdelen: - Aansprakelijkheidsrisico’s; - Financiële risico’s - Risico’s op eigendommen; - Grondexploitatie - Risico’s van de bedrijfsvoering; - Verbonden partijen - Open-einde regelingen - Grote projecten - Overige financiële risico's Wij houden een risicoregister bij waarin alle bekende risico's uitvoerig zijn beschreven. Op hoofdlijnen zien onze risico's er als volgt uit: Tabel: Risico's
Bedragen x € 1.000
1. Aansprakelijkheid 2. Eigendommen 3. Bedrijfsvoering 4. Financieel
10 137 86 1.186
Totaal risico's
1.419
Toelichting van de risico’s 1. Aansprakelijkheid (totaal risico € 10.000) Binnen dit onderdeel vallen risico’s op het gebied van: Nalatigheid of onrechtmatig handelen Planschade Schadeclaims De risico’s zijn in de meeste gevallen verminderd door hier verzekeringen voor af te sluiten. Ook zijn er in de begroting diverse budgetten beschikbaar, bijvoorbeeld om ons eigen risico af te dekken. In 2014 hebben zich geen gevallen voorgedaan van nalatigheid of onrechtmatig handelen. Planschade wordt zoveel mogelijk afgedekt in contracten met ontwikkelaars. In geval van een gemeentelijke ontwikkeling (waar geen verhaal kan plaatsvinden), wordt hiermee bij de kredietvotering rekening gehouden. Op dit moment speelt er niets. Tabel: Aansprakelijkheid Categorie Onderwerp
Beh.
Nalatigheid of onrechtmatig handelen Planschade Schadeclaims Totaal
gemeente Groesbeek
V O/V
62 van 157
Bedragen x € 1.000 Fin. Kans Risico Belang score € Kl. % € 100 1 5% 5 50 1 10% 5 p.m. p.m. p.m. p.m. 150 10
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
2. Eigendommen (risico € 137.000) Eigendomsadministratie Het risico bestaat dat door verjaring, gronden bij gebruik door derden overgaan van eigenaar. Er zijn op dit moment geen lopende zaken. De opzet van een eigendomsadministratie staat op de planning, maar zal na de herindeling worden gerealiseerd. Eigen risico schadegevallen/schade door vandalisme (diefstal) De risico’s met betrekking tot onze eigendommen hebben wij aanzienlijk beperkt door het afsluiten van brand- en stormverzekeringen. Er geldt hiervoor een eigen risico van € 2.500 per gebeurtenis. Zaken als bijvoorbeeld vandalisme en diefstal zijn uitgesloten van de verzekering. In alle gevallen wordt onderzocht of gemaakte kosten op derden kunnen worden verhaald. Bij personen en zaakschades hebben we een eigen risico van € 2.500. Onderhoud gemeentelijke gebouwen en terreinen Wij voeren voor onze eigendommen planmatig beheer en onderhoud uit. Dit doen wij op basis van de beheerplannen en actuele inspecties. De hiervoor noodzakelijke budgetten zijn opgenomen in de begroting. Zwembad de Lubert De installaties van het zwembad zijn aan vervanging toe. De raad heeft opdracht gegeven om de noodzakelijke onderhoudsvervangingen uit te voeren. Dit onderhoud kan op zijn vroegst in de zomer van 2015 (zomersluiting) worden gerealiseerd. Tot die tijd bestaat er een risico dat de installaties het begeven en het zwembad voor bepaalde tijd zal moeten sluiten. Onkruidbestrijding Er is een risico op hogere kosten voor onkruidbestrijding als gevolg van het mogelijk niet meer chemisch mogen bestrijden van onkruid (m.i.v. tweede helft 2015). Ingeschat wordt dat de structurele lasten hierdoor kunnen verviervoudigen ten opzicht van het huidige budget. Ruiming explosieven We ontvangen een bijdrage bommenregeling in de algemene uitkering. Deze is gebaseerd op het aantal te bouwen woningen en dus niet afhankelijk van het aantal te ruimen explosieven. Het is echter een blijvend risico dat bij grondwerken explosieven worden aangetroffen waarvoor onderzoeken, dan wel ruimingen moeten plaatsvinden. De kosten hiervan worden zoveel mogelijk vooraf in de projectkosten geraamd en/of in rekening gebracht bij de ontwikkelaars. Tabel: Eigendommen Categorie Onderwerp
Beh.
Eigendomsadministratie Eigen risico schadegevallen Schade door vandalisme en/of diefstal Onderhoud gemeentelijke gebouwen/terreinen Zwembad Onkruidbestrijding Ruiming explosieven Bodemsanering Archeologie Totaal
gemeente Groesbeek
V V V/A V/A V/A V V/A A A
63 van 157
Bedragen x € 1.000 Fin. Kans Risico Belang score € Kl. % € p.m. p.m. p.m. p.m. 10 3 50% 5 25 3 50% 13 p.m. p.m. p.m. p.m. 150 3 50% 75 67 3 50% 33 50 1 10% 5 p.m. p.m. p.m. p.m. 25 2 25% 6 327 137
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
3. Bedrijfsvoering (risico € 86.000) Bedrijfsongevallen Er is een ongevallen/politiek molest verzekering voor collegeleden afgesloten. Voor raadsleden en personeel is dit niet het geval. In 2014 hebben zich geen gevallen voorgedaan. Fraude en diefstal De huidige economische ontwikkelingen kunnen in de gemeente, voor zowel medewerkers als burgers, leiden tot verhoogde prikkels of gelegenheden tot het doen van of meewerken aan fraude. Er is een FOG-verzekering (Frauderisico-Onderlinge van gemeenten) afgesloten. Daarnaast worden fysieke en/of administratieve maatregelen opgenomen (functiescheiding, procesbeschrijvingen). In 2014 hebben zich geen gevallen voorgedaan. De interne controle richt zich met name ook op deze zaken. Afwezigheid van personeel wegens ziekte of anderszins Kennis en kunde zijn (tijdelijk) niet beschikbaar waardoor de kwaliteit van de organisatie en de door de organisatie geleverde producten lager kan worden. Uitgangspunt is dat knelpunten zoveel mogelijk binnen de huidige formatie en budgetten opgevangen worden. Vertrek personeel Als gevolg van het vertrek van personeel kan er kennis en kunde verloren gaan. Daarnaast is er bij het huidige personeel veel ervaring en kennis van de lokale context aanwezig, welke bij vertrek verloren gaat. Dit kan leiden tot inefficiency. Rechtspositionele kosten personeel Uitgegaan wordt van 3 casussen per jaar. In de begroting is een bedrag van € 20.000 opgenomen. Hierbij worden ook zaken als algemene juridische bijstand, FUWA en toetsing sociaal plan betrokken. Bezuinigingen en uitbesteding van taken kunnen leiden tot een toenemend gebruik van deze post. ICT Computeruitval kan tot gevolg hebben dat onze dienstverlening niet meer uitgevoerd kan worden en onze medewerkers niet meer optimaal kunnen werken. Vooral de laatste tijd zijn bedreigingen van virussen in het nieuws. Vooralsnog hebben wij daar geen last van. Tabel: Bedrijfsvoering Categorie Onderwerp
Beh.
Bedrijfsongevallen Fraude, diefstal Afwezigheid personeel wegens ziekte of anderszins Vertrek personeel Rechtspositionele kosten personeel ICT Totaal
V/A B V V V V
Bedragen x € 1.000 Fin. Kans Risico Belang score € Kl. % € 250 1 2% 5 p.m. p.m. p.m. p.m. 47 3 50% 24 100 2 25% 25 20 4 75% 15 87 2 20% 17 504 86
4. Financieel (risico € 1.186.000) De risico's bij dit onderdeel hebben betrekking op open-einde regelingen, verbonden partijen, grondexploitatie, grote projecten en overige financiële risico's.
gemeente Groesbeek
64 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Open-einde regelingen (risico € 459.000) De open-einde regelingen waar wij in onze gemeente tot nu toe mee te maken hebben betreffen de uitvoering van de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO), de welzijnssubsidies, de Wet werk en bijstand (WWB), de bijzondere bijstand (BBZ), de schuldhulpverlening, leerlingenvervoer, de toename van bezwaar en kwijtschelding, de vermindering van de bouwleges en minder OZB-opbrengsten, afvalstoffenheffing en rioolheffing als gevolg van leegstand van bedrijfsvastgoed. Per 1 januari 2015 is de gemeente verantwoordelijk voor de uitvoering van de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) en de Jeugdwet. Het in het kader van de transitie/transformatie ingezette beleid leidt in combinatie met het wettelijk vastgestelde overgangsrecht, naar verwachting nog niet per direct tot een daling van de zorgvraag. Er bestaat dus een risico dat de budgetten voor de AWBZ en Jeugdwet niet toereikend zullen zijn als gevolg van een groeiende zorgvraag. Daarnaast gaan de transities in het sociaal domein gepaard met een aanzienlijke korting op de landelijke budgetten en ook op de bestaande budgetten voor Hulp in het Huishouden (WMO) wordt een korting toegepast. Het gemeentelijke beleid is erop gericht de nieuwe taken uit te voeren binnen het beschikbare budget, maar er bestaat een risico dat dit met ingang van 2015 niet of slechts gedeeltelijk lukt. Verbonden partijen (risico € 106.000) Hierbij gaat het om partijen waarin de gemeente zowel een financieel als een bestuurlijk belang heeft. De verbonden partijen met de grootste financiële belangen zijn de GR Veiligheidsregio Gelderland-Zuid, de Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst (GGD) Regio Nijmegen, de GR BREED, de Omgevingsdienst Arnhem Nijmegen (ODRN) en het werkbedrijf Rijk van Nijmegen. Voor een nadere toelichting op de verbonden partijen wordt verwezen naar de paragraaf verbonden partijen in deze jaarrekening. Grondexploitatie (risico € 509.000) Om de risico’s te beperkten hanteert de gemeente een overwegend faciliterend grondbeleid. De specifieke risico’s met betrekking tot de grondexploitaties zijn omschreven in de paragraaf grondbeleid. Deze risico’s zijn vooralsnog wel benoemd, maar niet gekwantificeerd. De planning is dat de risico’s in de loop van 2015 nader worden gekwantificeerd. Vervolgens worden deze risico’s opgenomen in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing. De risico's in de sfeer van de grondexploitatie hebben vooral te maken met vertraging van bouwprojecten (vooral rentekosten), het terugtrekken van partners en met de toerekening van apparaatskosten. Wanneer projecten niet doorgaan komen de apparaatskosten mogelijk ten laste van de exploitatie. Hoewel de economische vooruitzichten weer wat gunstiger lijken te zijn, is het in de huidige economische situatie nog steeds de vraag of de geraamde opbrengsten van de bouwkavels kunnen worden gerealiseerd en op welke termijn. Voor de geprognosticeerde verliezen op de grondexploitaties is er de afgelopen jaren een voorziening gevormd. De huidige stand van de voorziening, bij de jaarrekening 2014, is € 2.946.632. Bij de actualisatie van de exploitatiebegroting in 2014 is gebleken dat de voorziening als gevolg van een verbetering van het geprognosticeerde projectresultaat en een andere wijze van berekening van het resultaat (contante waarde methode) kan worden teruggebracht. Bij de jaarlijkse actualisatie van de grondexploitaties, wordt de hoogte van de voorziening opnieuw bepaald op basis van de meest actuele informatie. Meer informatie over de complexen van de grondexploitatie staat in de paragraaf grondbeleid. Grote projecten Ook hier geldt dat we een risico lopen ten aanzien van de toegerekende apparaatskosten. Net zoals bij de grondexploitatie komen deze kosten, bij het niet doorgaan van de projecten, ten laste van de exploitatie. We hebben voor de grote projecten een risico berekend van € 44.000. gemeente Groesbeek
65 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Overige financiële risico's (risico € 68.000) De belangrijkste overige risico's betreffen loon- en prijsontwikkelingen, de algemene uitkering uit het Gemeentefonds, het renterisico, de dividenduitkeringen, de decentralisatie van rijkstaken, de oninbaarheid van vorderingen, het ontvangen van bezwaarschriften, de belastingaangiften, de garanties en borgstellingen, de hypotheken voor het personeel en de wachtgelden voor bestuurders. Tabel: Financieel Categorie Onderwerp
Beh.
Open-einde regelingen Leerlingenvervoer Nieuwe WMO/Decentralisaties AWBZ - autonome groei Nieuwe WMO/Decentralisaties AWBZ - budgetkorting Jeugdwet - autonome groei Jeugdwet - budgetkorting Korting WMO-HH Dekkerswald & Mariëndaal Toename uitkeringen Wwb (inkomensdeel) Toename aanvragen bijzondere bijstand Toename aanvragen schuldhulpverlening Participatiewet/Activiteiten re-integratie (werkdeel) Toename aantal BBZ regeling (leningen) Vermindering legesopbrengsten Toename bezwaar/kwijtschelding – kosten/minder opbrengsten Lagere opbrengst OZB, AH, en RH door leegstand Extra subsidieverzoeken Verbonden partijen GR Veiligheidsregio Gelderland-Zuid GR GGD GR BREED ODRN Werkbedrijf Arnhem-Nijmegen Grondexploitatie Toerekening apparaatskosten aan Grex Centrumplan Vertraging bouwprojecten, renteverliezen Daling grondprijzen Grex Terugtrekken partners Grex, niet realiseren Grote projecten Toerekening apparaatskosten aan projecten Voorzieningenhart Groesbeek-Noord Overige financiële risico's Loonontwikkeling Ontwikkelingen pensioenpremie Prijsontwikkelingen Algemene Uitkering Renterisico Beleggingen, dividend Oninbare vorderingen Bezwaarschriften Garanties en borgstellingen Hypotheken personeel Wachtgeld/pensioenen bestuurders Totaal
gemeente Groesbeek
66 van 157
Fin. Belang €
Bedragen x € 1.000 Kans Risico score Kl. % €
V/A V/A V/A V/A V/A V/A A V/A V A A A A V
50 88 207 132 290 133 150 195 p.m. 100 100 p.m. p.m. 50
1 4 1 4 1 1 3 2 p.m. 2 3 p.m. p.m. 1
20% 80% 20% 80% 20% 10% 20% 25% p.m. 25% 50% p.m. p.m. 5%
10 70 41 105 58 13 30 49 p.m. 25 50 p.m. p.m. 3
V/A V
100 p.m.
1 p.m.
5% p.m.
5 p.m.
V/A V/A V/A V V
p.m. p.m. 97 303 280
p.m. p.m. 3 1 1
p.m. p.m. 50% 10% 10%
p.m. p.m. 48 30 28
V V V V V
170 1 p.m. p.m. p.m. p.m. p.m. p.m. 1.000 3
5% p.m. p.m. p.m. 50%
9 p.m. p.m. p.m. 500
V V
443 1 p.m. p.m.
10% p.m.
44 p.m.
V/A V/A A V/A A A V V A V/B V/A
p.m. p.m. p.m. 100 25 100 p.m. 5 250 100 p.m. 3.884
p.m. p.m. p.m. 2 2 1 p.m. 4 1 1 p.m.
p.m. p.m. p.m. 25% 30% 15% p.m. 80% 5% 3% p.m.
p.m. p.m. p.m. 25 8 15 p.m. 4 13 3 p.m. 1.186
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Weerstandscapaciteit De weerstandscapaciteit geeft aan welke middelen wij beschikbaar hebben om eventuele tegenvallers op te vangen, zonder dat dit ten koste gaat van de uitvoering van bestaande zaken. De weerstandscapaciteit wordt onderverdeeld in structurele en incidentele weerstandscapaciteit. Structurele weerstandscapaciteit De structurele weerstandscapaciteit is opgebouwd uit de: 1. onbenutte belastingcapaciteit; 2. post onvoorzien; 3. vrije begrotingsruimte; 4. structurele bezuinigingsmogelijkheden. 1. Onbenutte belastingcapaciteit De onbenutte belastingcapaciteit bestaat uit de mogelijkheden die wij als gemeente nog hebben om binnen de wettelijke grenzen onze belastingopbrengsten te verhogen. Tabel: Onbenutte belastingcapaciteit
Bedragen x € 1.000
Belasting c.q. recht
Bedrag
1. OZB 2. Afvalstoffenheffing 3. Rioolheffing 4. Leges
1.973 154 26 p.m.
Totaal
2.153
Toelichting onbenutte belastingcapaciteit Onroerende zaakbelastingen Voor de OZB kan de zogenaamde artikel 12 norm gehanteerd worden. Op basis van de meicirculaire 2014 is deze norm 0,1790%. De onbenutte capaciteit kan als volgt berekend worden: Tabel: Berekening onbenutte belastingcapaciteit OZB Onderdeel
Bedragen x € 1.000 Bedrag
Berekende waarde woningen* Berekende waarde niet-woningen - eigenaren* Berekende waarde niet-woningen - gebruikers*
2.073.519 303.807 278.691
Totaal waarde
2.656.017
Minimale opbrengst artikel 12-norm Opbrengsten 2014 (begroting)
4.385 2.412
Onbenutte capaciteit
1.973
* basis = overzicht totale capaciteit
Afvalstoffenheffing Het uitgangspunt is volledige kostendekking. In de begroting 2014 is dit niet het geval. Er is sprake van een kostendekking van 86%. Dit betekent dat er bij de berekening voor 2014 € 153.801 niet-benutte belastingcapaciteit m.b.t. de afvalstoffenheffing wordt meengenomen. Rioolheffing Bij de rioolheffing is het uitgangspunt volledige kostendekking. In de begroting 2014 is dit niet het geval. Er is sprake van een kostendekking van ruim 98%. Dit betekent een niet-benutte belastingcapaciteit van € 26.430. gemeente Groesbeek
67 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Leges Bij de heffing van leges wordt volledige kostendekking als uitgangspunt gehanteerd. Van belang hierbij is of het totale bedrag aan legesinkomsten binnen de begroting, de aan de specifieke dienstverlening toegerekende lasten al dan niet volledig dekken. Wij kunnen deze kosten niet volledig afzetten tegen de inkomsten, hiervoor is een verfijning van de huidige kostenverdeelsystematiek noodzakelijk. De onbenutte capaciteit ramen wij daarom pro memorie. 2. Post Onvoorzien Jaarlijks wordt € 75.000 geraamd als stelpost voor onvoorziene uitgaven. De actuele stand van deze stelpost (jaarrekening 2014) bedraagt € 25.000. 3. Vrije begrotingsruimte De begroting 2014 sluit met een klein overschot van € 5.000. Het overschot van 2014 wordt meegenomen bij de bepaling van de weerstandscapaciteit. 4. Structurele bezuinigingsmogelijkheden Naast de reeds ingeboekte structurele bezuinigingen in de begroting 2013 is er destijds een aantal maatschappelijk gevoelige bezuinigingsmogelijkheden benoemd. In de berekening van de weerstandscapaciteit is voorzichtigheidshalve hiervoor € 364.000 meegenomen. Incidentele weerstandscapaciteit De incidentele weerstandscapaciteit is opgebouwd uit de: 1. algemene reserve, inclusief rekeningresultaten; 2. bestemmingsreserves, waarvan de bestemming nog kan worden gewijzigd; 3. stille reserves; 4. incidentele bezuinigingsmogelijkheden. 1. Algemene reserve De stand van de algemene reserve per 31 december 2014 is € 3.889.323. Het gerealiseerde resultaat bedraagt € 1.237.275 positief. Hiervan wordt een gedeelte via resultaatbestemming bestemd, waarna er € 1.070.000 overblijft dat wordt toegevoegd aan de algemene reserve. 2. Bestemmingsreserves Er zijn geen bestanddelen van de bestemmingsreserves beschikbaar als weerstandscapaciteit. Hieronder vindt u een overzicht van het verloop van de reserves van onze gemeente. Tabel: verloop reserves Rekening 2010 Algemene reserves Algemene reserve Saldo dienstjaar Alg. reserve beklemd Bestemmingsreserves
gemeente Groesbeek
6.230 1.936 15.330 3.789
Rekening 2011 6.748 3.096 16.695 4.019
68 van 157
Rekening 2012 7.278 974 16.695 7.042
Rekening 2013 6.395 1.209 16.695 6.387
Bedragen x € 1.000 Rekening Begroting 2014 2015 3.889 1.237 16.695 5.780
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
-
3. Stille reserves Hierbij gaat het om de overwaarde van gemeentelijke bezittingen die direct verkoopbaar zijn zonder dat de bedrijfsvoering of het gemeentelijke beleid hierdoor wordt beïnvloed. De overwaarde betreft het verschil tussen de verwachte verkoopopbrengst, wij hebben hiervoor de WOZ-waarde met peildatum 01 januari 2013 als uitgangspunt gehanteerd, en de boekwaarde per 31 december 2014. Wij hebben onze bezittingen beoordeeld op de benoemde uitgangspunten. Een groot deel van onze bezittingen is nodig voor de bedrijfsvoering, bijvoorbeeld ons gemeentehuis. Een ander belangrijk deel is van belang voor de uitvoering van ons gemeentelijke beleid. Dit geldt bijvoorbeeld voor de onderwijs- en welzijnsgebouwen. Voor wat betreft de aandelenpositie hebben wij onze aandelen BNG beoordeeld. Deze aandelen zijn echter niet vrij verhandelbaar. Hierdoor is er ook geen marktprijs bekend. Tevens zou bij verkoop van de aandelen de structureel in de begroting opgenomen dividenduitkering vervallen. De stille reserves per 31 december 2014 zijn: Tabel: Stille reserves Omschrijving
Boekwaarde
Actuele waarde
Bedragen x € 1.000 Weerstands capaciteit
Reststroken groen t.b.v. vergroting van de tuin
0
1.914
1.914
Totaal Stille reserves
0
1.914
1.914
4. Incidentele bezuinigingsmaatregelen De bepaalde bezuinigingsmogelijkheden zijn structureel. Totaaloverzicht weerstandcapaciteit De totale weerstandscapaciteit van de gemeente ziet er als volgt uit: Tabel: Totaaloverzicht weerstandscapaciteit
Bedragen x € 1.000
Onderdeel
Bedrag
Structurele weerstandscapaciteit: 1. onbenutte belastingcapaciteit 2. post onvoorzien 3. vrije begrotingsruimte 4. structurele bezuinigingsmogelijkheden
2.153 75 5 364
Incidentele weerstandscapaciteit: 1. algemene reserve 2. bestemmingsreserves 3. stille reserves 4. incidentele bezuinigingsmogelijkheden
3.889 0 1.914 0
Totaal weerstandscapaciteit per 31-12-2014
8.400
gemeente Groesbeek
69 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Ratio weerstandsvermogen Op basis van het risicoprofiel en de inventarisatie van de weerstandscapaciteit bepalen wij ons weerstandsvermogen. Het weerstandsvermogen drukken wij uit in een verhoudingsgetal. Ratio weerstandsvermogen =
Beschikbare weerstandscapaciteit Benodigde weerstandscapaciteit (= totaal risicoscore)
Op basis van de rekening 2014 ziet de weerstandsratio er als volgt uit:
Ratio weerstandsvermogen
8.400 1.419
Rekening 2014
Rekening 2013
Begroting 2014
Rekening 2012
Begroting 2013
5,92
9,28
8,75
9,33
7,37
Conclusie Onze weerstandsratio is positief en komt uit op een score van 5,92. Dit betekent dat er sprake is van een ruim positief weerstandsvermogen en dat wij voldoende in staat zijn financiële tegenvallers op te vangen.
gemeente Groesbeek
70 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Onderhoud kapitaalgoederen Inleiding Onze gemeente heeft een groot vermogen geïnvesteerd in kapitaalgoederen in de vorm van wegen, groen inclusief speelvoorzieningen, water, riolering, openbare verlichting en gebouwen. Het onderhoud van deze kapitaalgoederen is van groot belang voor het zo optimaal mogelijk functioneren van onze gemeente, onder meer op de gebieden van leefbaarheid, veiligheid, vervoer, recreatie, e.d. Zoals in het concept-raadsprogramma 20102014 is aangegeven, vinden wij het belangrijk de kwaliteit en de duurzaamheid van onze infrastructuur te handhaven. In het verleden is daarin veel geïnvesteerd en het is van belang om deze belangrijke maatschappelijke waarde in stand te houden, door goed onderhoud te plegen en waar nodig tijdig tot vervanging over te gaan. Onderhoud is ook nodig om kapitaalvernietiging te voorkomen. In deze paragraaf geven wij u op hoofdlijnen inzicht in het beleidskader, het onderhoudsprogramma en de kosten. Tevens geven wij u inzicht in de betreffende voorzieningen. In onze gemeente gaat het specifiek om de volgende voorzieningen: - Openbare wegen - Riolering/Water - Openbare verlichting - Gebouwen, zoals: - Binnensport Sportaccommodaties - Scholen - Openbaar groen - Gemeentelijke gebouwen - Speeltuinen Het beheer en onderhoud van de buitensportaccommodaties is sinds 2013 in de handen gelegd van de sportverenigingen en daarmee volledig geprivatiseerd. Wet- en regelgeving Wettelijke kaders op het gebied van kapitaalgoederen zijn opgenomen in diverse wetten en regelgevingen. Er is geen overkoepelend wettelijk kader waarin voor gemeenten alle rechten en plichten met betrekking tot het onderhoud van kapitaalgoederen vastgelegd zijn. Wel hebben wij te maken met specifieke wet- en regelgeving van onder andere provincies en waterschappen. Als algemeen uitgangspunt geldt dat de gemeente een zorgplicht heeft voor het handhaven en bevorderen van de veiligheid in de openbare ruimte. Wij moeten kunnen aantonen dat door inspecties en onderhoud een optimale zorg heeft plaatsgevonden. Bij onvoldoende bewijs kan aansprakelijkstelling leiden tot toekenning van schadevergoedingen. De Provincie toetst in dit kader of er voldoende middelen in de begroting zijn opgenomen om het ontstaan van achterstallig onderhoud te voorkomen.
gemeente Groesbeek
71 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Wegen De gemeente is verantwoordelijk voor het beheer en het onderhoud van alle op haar grondgebied liggende openbare wegen en de weguitrusting (verlichting, borden), die niet in beheer zijn van Rijk of Provincie. De verantwoordelijkheden van de gemeente als wegbeheerder zijn onder andere opgenomen in de Wegenwet en de Wegenverkeerswet. De Wegenwet vereist dat de beheerder door tijdig onderhoud zorgt voor het in stand houden van het in de wegen geïnvesteerde kapitaal. De Wegenverkeerswet legt de verantwoordelijkheid van de gemeente (als wegbeheerder) vast voor de publiekrechtelijke zorg voor de veiligheid. Verder is het convenant Duurzaam Veilig van belang. Het in 1997 afgesloten convenant tussen Rijk, provincies en gemeenten biedt een aantal handvatten voor het inrichten, beheren en onderhouden van de openbare ruimte. In het raadsprogramma 2010-2014 is aangegeven dat de raad het onderhoudsniveau voor de wegen minimaal op het huidige niveau wil handhaven. Groen- en speelvoorzieningen In het Attractiebesluit (Warenwetbesluit Attractie- en speeltoestellen) worden eisen gesteld aan de veiligheid van speeltoestellen. De beheerder is verantwoordelijk voor een goede plaatsing en installatie, inspectie en onderhoud. De resultaten van de inspecties worden bijgehouden in een logboek. Er is een zorgplicht voor het beoordelen van schade door bomen, bijvoorbeeld door omwaaien. Water en riolering Aanleg en beheer van rioleringen en aanverwante voorzieningen zijn een gemeentelijke taak op basis van de Wet milieubeheer en de Waterwet. Wij hebben de zorgplicht voor: 1. het inzamelen en transporteren van stedelijk afvalwater; 2. het inzamelen en verwerken van het hemelwater; 3. grondwatermaatregelen. Verder zijn van belang het Nationaal Bestuursakkoord Water en het Bestuursakkoord Waterketen 2007. Hierin staan afspraken om samen met het waterschap (het ruimtebeslag voor) watersystemen vóór 2015 op orde te brengen en te houden. Deze afspraken hebben vooral betrekking op de na te streven kwaliteit en hoeveelheid water (berging) binnen de gemeentegrenzen. Op 23 mei 2011 is het bestuursakkoord water ondertekend door diverse betrokken partners. Dit akkoord richt zich primair op het vergroten van de doelmatigheid van het beheer van het watersysteem en de waterketen. Het gaat dan voor gemeenten met name om het realiseren van kostenbesparingen in het beheer van de afvalwaterketen en het vergroten van kwaliteit en het verminderen van kwetsbaarheid bij de uitvoering van de beheerstaken. De Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) is erop gericht de kwaliteit van watersystemen te verbeteren, onder meer door lozingen aan te pakken. Daarnaast is het de bedoeling het duurzaam gebruik van water te bevorderen en de verontreiniging van grondwater te verminderen. Verder geeft het Waterschap in het Keur- en Peilbesluit regels voor het onderhoud van watergangen en oevers en heeft ook de Provincie regels gesteld, onder andere in het Gelders Milieuplan (GMP-3) en het Waterhuishoudingsplan 3. Hierin ligt de nadruk op de kwaliteit van de leefomgeving en het anders omgaan met regenwater. Eind 2009 is de nieuwe Waterwet van kracht geworden. Deze vervangt alle bestaande wetten op het gebied van waterbeheer in Nederland.
gemeente Groesbeek
72 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Overige wettelijke kaders Andere relevante wetten en regels zijn bijvoorbeeld de Wet Informatie Uitwisseling Ondergrondse Netten (WION), Flora- en Faunawet, het Bouwstoffenbesluit en de Arbeidsomstandighedenwet. In het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV) is bepaald dat bij de begroting en jaarrekening een paragraaf Onderhoud kapitaalgoederen wordt opgenomen. Artikel 12 luidt: 1. De paragraaf betreffende het onderhoud van kapitaalgoederen bevat ten minste de volgende kapitaalgoederen: a. wegen; b. riolering; c. water; d. groen; e. gebouwen. 2. Van de kapitaalgoederen, bedoeld in het eerste lid, wordt aangegeven: a. het beleidskader; b. de uit het beleidskader voortvloeiende financiële consequenties; c. de vertaling van de financiële consequenties in de begroting. Gemeentelijke regelgeving Verder is in de verordening ex. artikel 212 Gemeentewet, “Financiële verordening gemeente Groesbeek, 2e versie” het volgende opgenomen: Artikel 18. Onderhoud kapitaalgoederen In de begroting en de jaarrekening wordt door het college een paragraaf onderhoud kapitaalgoederen opgenomen, waarin in ieder geval wordt ingegaan op: a. het algemene beleid ten aanzien van het onderhoud van kapitaalgoederen; b. het kader voor de inrichting van het onderhoud en het beoogde onderhoudsniveau voor het openbaar groen, water, wegen, kunstwerken en straatmeubilair en eveneens de normkostensystematiek en het meerjarig budgettair beslag; c. het kader voor de inrichting van het onderhoud, het beoogde onderhoudsniveau en de uitbreiding van de riolering alsmede de kwaliteit van het milieu en eveneens de normkostensystematiek en het meerjarig budgettair beslag; d. het te plegen onderhoud en de bijbehorende kosten aan de gemeentelijke gebouwen en eveneens de normkostensystematiek en het meerjarig budgettair beslag.
gemeente Groesbeek
73 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Gemeentelijke regelgeving op het gebied van de kapitaalgoederen is verder opgenomen in de diverse beheerplannen. Wij kennen de volgende beheerplannen: Beheerplan Wegen Openbare verlichting Groen Speelruimten Gemeentelijk Rioleringsplan
Jaar 2011 2011 2010 2008 2010
Planperiode 2010-2014 2010-2014
Waterplan Groesbeek
2008
2007-2015
Gebouwen gemeentelijke gebouwen onderwijsgebouwen sportaccommodaties
2013 2012 2012
2014-2016 2013-2015 t/m 2012
2008-2033 2011-2016
Inhoud BOR-rapportage betreffende wegen Groenvisie Onderhouds- en vervangingsplan speeltoestellen Aanleg, beheer en onderhoud voorzieningen voor inzamelen en transport/verwerken van stedelijk afvalwater en hemelwater. Tevens wordt aangegeven hoe met grondwater moet worden omgegaan. Maatregelen berging regenwater, afkoppelen en infiltreren, gescheiden riolering in nieuwe en geherstructureerde wijken Meerjarige onderhoudsinventarisatie gebouwen 2015 inspectie t.b.v. kwaliteitstoetsing
Onderhoud Wegen Algemeen Ons gemeentelijke beleid is gericht op efficiënt en effectief onderhoud aan de wegen. Daarnaast willen wij ons wegennet inrichten volgens de principes van Duurzaam Veilig. Deze uitgangspunten zijn verwerkt in het door u in 2011 vastgestelde "Wegenbeheerplan", de BORrapportage. De technische kwaliteit toetsen wij periodiek aan de hand van de door het CROW (Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de grond-, weg- en waterbouw en de verkeerstechniek) ontwikkelde en landelijke erkende normen. Het CROW is het landelijke kennisplatform voor beheer en onderhoud in de openbare ruimte. Eén keer per twee jaar wordt alle infrastructuur in onze gemeente geïnspecteerd en beoordeeld op kwaliteitsniveau en schades. In 2011 heeft dit voor het laatst plaatsgevonden. Deze gegevens heeft u ter informatie toegestuurd gekregen. Iedere wijk wordt twee maal per jaar integraal gecontroleerd. Op basis hiervan vinden reparaties plaats. De BOR-rapportage actualiseren wij eens per vier jaar. De eerstvolgende bijstelling zal dus plaatsvinden in 2015. In het plan is opgenomen dat een uitgebalanceerd beeld de kwaliteitsnorm is. Dit kunnen wij in het kort als volgt vertalen: Tabel: Vastgestelde kwaliteitsnormen wegen Soort weg Wegverharding centrum Ontsluitingswegen (rijbanen/fietspaden) Binnen bebouwde kom Buiten bebouwde kom, m.u.v. wijk-ontsluitingswegen
gemeente Groesbeek
Kwaliteitsnorm Hoog Hoog Minimaal basis Laag (tijdelijk)
74 van 157
Toelichting Visitekaartje gemeente Representatie en veiligheid Comfort en veiligheid Overig
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
In onze gemeente is sprake van een omvangrijk wegennet. Om u een beeld van de omvang te geven presenteren wij u de volgende tabel. 2 Tabel: Basisgegevens wegen Hoeveelheden x 1.000 m Hoeveelheden HoofdWijkCentrum Overige Overige Totaal structuur ontsluiting binnen kom buiten kom Asfalt Rijbanen 142 86 15 135 73 451 Fietspaden 22 0 0 9 1 32 Voetpaden 0 0 0 0 0 0 Parkeren en overig 0 0 3 0 0 3 Elementen Rijbanen 3 4 8 168 17 200 Fietspaden 22 0 0 3 0 25 Voetpaden 15 11 10 120 2 158 Parkeren en overig 7 5 7 78 1 98 Totaal 211 106 43 513 94 967
Huidige kwaliteit Op basis van de BOR-evaluatie wegen 2013 is de gemiddelde kwaliteit van de wegen in Groesbeek gestegen van rapportcijfer 5,5 in 2011 naar 6,0 op een schaal van 10. Dit is twee jaar eerder dan wij in 2011 verwacht hadden. Pas wanneer bij de weginspectie 2015 dit zelfde rapportcijfer wordt gehaald durven wij te spreken van een stabiel kwaliteitsniveau. Ons streefcijfer op basis van het uitgebalanceerde niveau is 6,7. Dit komt (toevallig) overeen met het landelijk gemiddelde kwaliteitscijfer. Financiën Voor het onderhoud van wegen hebben wij een voorziening "Onderhoud wegen" beschikbaar. De BOR-rapportage geeft aan dat een jaarlijkse budget van gemiddeld € 1.060.000 noodzakelijk is. Op basis van eerder behaalde uitvoeringsresultaten hebt u op ons advies besloten dat voor de komende vier jaar een jaarlijks budget van € 805.000 voldoende is. Dit is inclusief € 150.000 inzet van eigen stratenmakers, zodat de dotatie aan de voorziening op € 655.000 uitkomt. Ten gevolge van de extra bezuinigingsopdracht 2013 is de dotatie iets verlaagd met € 26.200. De volgende BOR-evaluatie en aanpassing van de jaarlijkse dotatie vindt plaats in 2015. De afgelopen 5 jaar zijn grote investeringen gedaan in het wegwerken van de grote onderhoudsachterstanden in wegen. Vanaf de inspectie 2007 is het gemiddelde onderhoudscijfer van de wegen gestegen van 4,8 naar 6,0. Het door de raad vastgestelde streefcijfer is 6,7. Daarnaast is de dotatie aan de onderhoudsvoorziening wegen op peil gebracht, gehouden en is er veel onderhoud uitgevoerd. Door op de stapel staande investeringen (Hamersveld, Dorpsstraat/Pannenstraat, Marktplein, Stekkenberg) zal de gemiddelde kwaliteit van wegen nog verder toenemen. In de toekomst voorzien wij dat er minder beroep gedaan zal worden op het investeringsplan om wegonderhoud uit te voeren, maar dat de middelen hiervoor grotendeels geput kunnen worden uit de onderhoudsvoorziening wegen.
gemeente Groesbeek
75 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Per 1 januari 2014 is het geraamde saldo van deze voorziening € 890.761. De dotatie bedraagt € 628.808. Volgens het vastgestelde onderhoudsplan 2011-2015 wordt voor 2014 een uitname van € 841.159 uit de voorziening geraamd. Voor een specificatie hiervan wordt verwezen naar onderstaande tabel. De voorziene stand van de voorziening bedraagt per 31 december 2014 € 678.410. Tabel: Onderhoudsplanning Wegen 2014 Omschrijving
Bedragen x € 1.000 Bedrag 2014
Groot onderhoud Houtlaan rotonde Zuidmolen Hulsbroek Knapheideweg (wegkantverbetering) Kleinschalig groot onderhoud trottoir/plein Klein onderhoud (door eigen stratenmakers) Totaal 2014
138 213 116 126 248 PM 841
Uit de inspectie in het voorjaar 2013 is het nieuwe GBI onderhoudsprogramma 2013 en 2014 gekomen. Deze is verwerkt in de begroting 2014. M.u.v. de rotonde Zuidmolen komen de grootonderhoud maatregelen uit het uitvoeringsplan 2011 zoals door de raad vastgesteld. Het asfalt van de rotonde Zuidmolen moet vervangen worden en dat geeft ons ook de mogelijkheid om de aansluiting Pannenstraat te verbeteren en de rotonde “trager”/verkeersveiliger te maken door de aanleg van een betonnen, overrijdbare binnenring i.p.v. de huidige brede asfaltloper. Risico's - De kwaliteit van het asfalt in oude woonwijken is laag, maar gezien de beperkte verkeersintensiteit niet risicovol. De risico’s liggen in beperkte mate op het asfalt van de hoofdstructuur, gezien de hogere snelheden waarmee hier wordt gereden. Met het onderhoudsprogramma 2011-2014 is hier echter adequaat op ingespeeld. In 2014 zal de voorbereiding voor het groot onderhoud van de Herwendaalseweg starten met het maken van een schetsontwerp voor de inpassing van structuurdragers (bomen). Realisatie Onderhoud wegen 2014 - Het kleinschalig groot onderhoud ad € 248.000 is grotendeels uitgevoerd - Knapheideweg: wegkantverbetering is uitgevoerd. - Hulsbroek: het vervangen van de asfaltdeklaag gelijktijdig met de aanleg van de rotonde Mies is niet uitgevoerd, gezien de nog redelijke kwaliteit van dit asfalt. Eén slechte winter kan dit beeld overigens weer kantelen. - Rotonde Zuidmolen; kon niet in 2014 worden uitgevoerd vanwege een omleidingsroute van de provincie Limburg, 4-daagse, herdenking 70 jaar Market Garden en de aanleg van rotonde Mies op de alternatieve route. Voorziene onderhoud is nu in laatste week mei 2015. - Onderhoud Houtlaan; kon niet in 2014 worden uitgevoerd vanwege werkzaamheden op de Dorpsstraat/Pannenstraat. De Houtlaan was in 2014 nodig voor de N-Z verkeersafwikkeling De gemiddelde kwaliteit van de wegen is de afgelopen jaren gestegen van gemiddeld 4,8 naar rapportcijfer 6,0. Het streefcijfer van de Groesbeekse gemeenteraad is 6,7 gebaseerd op het gewogen gemiddelde per wegcategorie.
gemeente Groesbeek
76 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Openbare verlichting Algemeen In september 2010 is het beleidsplan Openbare Verlichting 2011-2014 ter vaststelling aan uw raad aangeboden. Hierin zijn de beleids- en ontwerpsuitgangspunten opgenomen voor het realiseren, in stand houden en het vervangen van de OV in Groesbeek. Het plan gaat uit van een gelijkblijvende jaarlijkse dotatie van € 179.000 aan de voorziening straatverlichting plus € 82.000 jaarlijkse energiekosten voor een periode van 10 jaar. Binnen de som van deze twee bedragen zullen wij het jaarlijks onderhoud betalen (€ 80.000), de jaarlijkse energiekosten dekken en met het restant zullen wij 1.483 masten in woonwijken vervangen door 1.700 nieuwe exemplaren. Door daarnaast nog eens 600 verouderde armaturen en voorschakelapparatuur te vervangen zullen wij in deze periode een energiebesparing van ± 38% behalen. In het raadsprogramma 2010-2014 is opgenomen dat voor de gemeentelijke gebouwen en verlichting een energiebesparing van 20% wordt nagestreefd. Het uitvoeringsplan is op 28 april 2011 door uw raad vastgesteld. Bij het huidige onderhoud gaan wij uit van de zogenaamde groepremplace, dit betekent dat wij jaarlijks 1/3 deel van de lampen vervangen. Het onderhoudsbestek gaat verder uit van een 6 wekelijkse controle en tweewekelijks herstel van meldingen. Per jaar is er sprake van 5 tot 10% schadegevallen en lampuitval. Ontwikkelingen In 2013 hebben wij u geïnformeerd dat wij zijn overgestapt op de toepassing van LEDarmaturen in de woonwijken t’Vilje/Mariëndaal en Componistenbuurt/Zevenheuvelenweg. Wij willen de vervanging van de straatverlichting in de woonwijken door LED versneld voortzetten. Dit geeft op korte termijn grote besparingen in energiekosten, remplace- en onderhoudskosten. In twee zijstraten van de Generaal Gavinstraat staan sinds drie jaar twee proefopstellingen met LED-verlichting. Het blijkt dat er geen merkbare verschillen in verlichtingsniveau en kwaliteit waargenomen worden Anderzijds kiezen wij ervoor om in afwijking van het OV-beleidsplan nog geen nieuwe en relatief dure voorschakelapparatuur in bestaande armaturen langs verbindingswegen te zetten, gezien de zeer snelle (prijs)ontwikkelingen van moderne grote LED-armaturen, waarop wij willen wachten. De eerste exemplaren zijn in het najaar 2013 in de Dorpsstraat opgehangen. Financiën In 2014 is naast het jaarlijks onderhoud voor € 63.000 aan onttrekkingen geraamd voor het vervangen van OV in de woonwijk: - Herwendaalsehoek/Binnenveld In Berg en Dal wordt de OV op Hamersveld vervangen als onderdeel van de herinrichting. De geraamde stand van de voorziening straatverlichting bedraagt per 1 januari 2014 € 323.002 De jaarlijkse toevoeging op basis van het onderhoudsplan bedraagt € 179.000 (zie ook hierboven). De totale onttrekking bedraagt in 2014 € 120.615. De voorziene stand van de voorziening bedraagt per 31 december 2014 € 381.387 Zodra na het opmaken van de jaarrekening 2013 de meest actuele stand van de onderhoudsvoorziening is bepaald, zullen wij u voorstellen om het dan nog beschikbare saldo grotendeels in te zetten voor het verbeteren/vervangen van oude OV door LED in de wijken Schrouwenberg/Stekkenberg/Dries, Drul en/of Breedeweg.
gemeente Groesbeek
77 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Risico's - De gemeente loopt op dit moment een beperkt risico met betrekking tot de stabiliteit van lichtmasten t.g.v. doorroesten van de mastvoet. Door het grootschalige vervangingsplan voor de komende 10 jaar zullen de risico's geleidelijk afnemen. - De risicoaansprakelijkheid voor ongevallen ten gevolge van niet brandende, oude openbare verlichting hebben wij grotendeels ondervangen door een hoge onderhoudsfrequentie van 6 weken (reguliere onderhoudsronde) en 2 weken (de zogenaamde klachtenronde). Realisatie Onderhoud Openbare Verlichting 2014 In de paragraaf 2014 werd vermeld dat de verlichting in de wijk Herwendaalsehoek/Binnenveld zou worden vervangen door LED en afhankelijk van de stand van de voorziening in nog een aantal andere wijken. Om de beschikbare middelen in 2014 zo maximaal mogelijk te benutten zijn de onderstaande wijken/wegen gekozen aangezien hier de grootste energiebesparing gehaald kon worden. Lievensweg/van de Veldeweg Ottenhofstraat/Dries Mariendaalseweg/t’Vilje Groen Algemeen De actualisatie van de groenvisie is in september 2010 vastgesteld. In dit plan heeft u de onderhoudsnormen op A-kwaliteit vastgesteld. Daarnaast hebben wij in dit plan de basisinformatie opgenomen en stelde u het noodzakelijke onderhoudsbudget vast. Financiën De wijk Drul/Nijerf/Lage Horst is in 2013 aanbesteed en dit contract loopt door t/m 2014 met een optie voor nog een jaar. Deze wijk gebruiken wij om de marktconformiteit van de prijzen van Breed te bepalen. Het groenonderhoudscontract met Breed loopt in 2013 af, maar door onduidelijkheid m.b.t. de ontwikkelingen bij Breed is er nog geen zicht op de wijze en tegen welke kosten de WSW-medewerkers in het groenonderhoud ingezet kunnen worden. Ontwikkelingen De deregulering van het kapbeleid en het bomenbeleid is in 2013 vastgesteld Risico's - Voor 2014 proberen wij een nieuwe samenwerkingsvorm met Breed in het groenonderhoud te realiseren. De eerste verkenningen geven aan dat dit niet meer tegen de huidige budgetten kan. Millingen, Ubbergen en Groesbeek zijn nu in gezamenlijk overleg met Breed om te kijken op welke wijze de inzet van Breed-gedetacheerden in het groen vorm kan krijgen. - Op het gebied van het openbaar groen lopen wij risico's doordat wij, door capaciteitsgebrek, de jaarlijkse “verplichte” VTA inspectie (Visual Tree Assessment, methode om bomen grondig te onderzoeken) slechts in beperkte mate uitvoeren. - Verder gaan wij voor de vervanging van de beplanting uit van een cyclus van 60 jaar, terwijl een reële vervangingscyclus uitgaat van 25 à 30 jaar. De kwaliteit van dit oude groen wordt door de burger als onvoldoende aangemerkt. - Een aandachtspunt is verder ons gebruik van het onkruidbestrijdingsmiddel "Round-up". Door aangescherpte wetgeving is het al jaren verboden dit glyfosaat te gebruiken. Hiervoor wordt telkens voor een bepaalde periode ontheffing gegeven bij gebrek aan redelijke alternatieven. De huidige ontheffing loopt nu tot 2015 en naar alle
gemeente Groesbeek
78 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
waarschijnlijkheid wordt deze nog één maal verlengd tot 2018. In de Staatscourant is het voornemen gepubliceerd om het middel per 1 januari 2018 te verbieden. De inspraak loopt nog. Alternatieve bestrijdingsmethoden zijn vier tot vijf keer zo duur en minder effectief. Realisatie Onderhoud groenvoorzieningen 2014 Het groen is afgelopen jaar op A-kwaliteit onderhouden, behoudens wat aanloopproblemen in het vroege voorjaar. Daarnaast zijn er grote verbeteringen in de groenstructuur/kwaliteit gerealiseerd: Groenstructuur Lievensweg/van de Veldenweg Aanleg waterberging/speelplek park Groeske Park Vossenhol Groenvoorziening “de Wijer” Grootschalige renovaties ad € 20.000 Het versterken van de groenstructuur langs de Hoge Horst (Groesbeek, De Horst) is inhoudelijk en procedureel mislukt. De gehouden inspraakavond heeft evenwel zoveel input van de bewoners gegeven dat we in de loop van 2015 een aangepast plan aan de bewoners zullen voorleggen. Speelruimten Algemeen Ons gemeentelijke beleid is gericht op efficiënt en effectief onderhoud aan onze speeltoestellen. Medio 2008 hebben wij hiervoor het onderhouds- c.q. vervangingsplan "Vervanging speeltoestellen 2008" vastgesteld. In dit plan hebben wij de planning van het onderhoud en de vervanging van speeltoestellen opgenomen tot 2033. In het plan hebben wij betreffende de dichtheid van de speeltoestellen in relatie tot de loopafstand en leeftijdscategorie (geschiktheid) de volgende uitgangspunten vastgesteld: Leeftijd van 0 – 6 jaar = loopafstand niet meer dan 100 meter Leeftijd van 6 - 12 jaar = loopafstand maximaal 500 meter, zonder oversteek van ontsluitingswegen Oudere jeugd = loopafstand 1 kilometer (trapveldjes en speeltoestellen) Vier keer per jaar worden alle speeltoestellen in onze gemeente geïnspecteerd en beoordeeld op kwaliteitsniveau en schades. Op basis hiervan wordt het onderhouds- en vervangingsplan geactualiseerd. In onze gemeente is sprake van de volgende speelplaatsen en -toestellen: Tabel: Basisgegevens aantal speelplaatsen Aantal Omschrijving Speelplekken Speeltoestellen Overige speelvoorzieningen
gemeente Groesbeek
32 185 20
79 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
De verdeling van de speelplaatsen in onze gemeente ziet er als volgt uit: Tabel: Verdeling speelplaatsen gemeente Kern/woonwijk Berg en Dal Breedeweg De Horst Groesbeek - Stekkenberg - Zevelenheuvelenweg Oost-West - Mariëndaal – Hoflaan - Drul - Mansberg - Generaal Gavinstraat - Lage Horst - Herwendaal - Hulsbroek bezembinder - Drulsebeek Heilig Landstichting Totaal speelplekken
Speel plekken
Jeu de Trap Boules veldjes 3 4 2 4 2 4 1 1 8 1 2 2 1 1 1 1
1
1 1
32
9
11
Opmerkingen
2
4
1 3
Incl. skatebaan bij molen
1 2013 (tijdelijke plekken)
Financiën Voor het vervangen van de speeltoestellen hebben wij in 2009 een voorziening gevormd. De geraamde stand van de voorziening per 31 december 2014 is € 1.897. De jaarlijkse dotatie bedraagt € 10.410. Het reguliere werkbudget voor onderhoud speelvoorzieningen e.d. bedraagt in 2014 in totaliteit € 9.500. Ontwikkelingen In onze ogen is de verdeling van speelplekken in de gemeente nu voldoende gespreid. Risico's Het onderhoud voeren wij uit conform de eisen in het Attractiebesluit (Warenwetbesluit Attractie- en speeltoestellen). Er is geen sprake van bijzondere risico's. Bij de inspecties in afgelopen jaren hebben wij goede tot uitstekende beoordelingen, zowel technisch als administratief, gekregen. Realisatie Onderhoud speelvoorzieningen In 2014 zijn geen speelplekken vernieuwd. Wel is de speelplek in de woonwijk Drulsebeek aan de Tuier verplaatst naar haar definitieve plek om ruimte te maken voor de geplande woningbouw en is de speelplek tussen de Hoflaan/Mariendaalseweg ingericht.
gemeente Groesbeek
80 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Riolering Algemeen Op het gebied van rioleringen hebben zich de afgelopen tijd diverse ontwikkelingen voorgedaan. Vooral op het gebied van wet- en regelgeving. Naast de inzameling en het transport van stedelijk afvalwater hebben wij tegenwoordig ook de zorgplicht voor het inzamelen en verwerken van hemelwater en een grondwaterzorgplicht. Vóór 2015 moeten wij, in samenwerking met het waterschap, onze watersystemen op orde brengen en houden. In 2010 is het nieuwe GRP incl. kostendekkingsplan vastgesteld. In het MIP staat nog een aantal dringende noodzakelijke investeringen op het gebied van afkoppelen en foutieve aansluitingen (Hamersveld, Lage Horst). Door bezuinigingen in de afgelopen jaren zijn deze investeringen al enige malen opgeschoven. In 2014 worden beide projecten daadwerkelijk gestart. In onze gemeente is sprake van een omvangrijk rioleringsnet. Om u een beeld te schetsen presenteren wij u de volgende tabel: Tabel: Basisgegevens riolering per 1 januari 2014 Hoeveelheid Object Vrijvervalriolering, onderverdeeld in: 125 km - Gemengde riolering 70 km - Regenwaterafvoerriool 15 km - Droogweerafvoerriool 26 km - Infiltratie transportriool 3 km - Duikers 3 km - Transportriool 1 km - Drainage 7 km Overstorten, 34 waarvan intern 21 Bergbezinkvoorzieningen 4 Rioolgemalen, onderverdeeld in: 13 - Gemengd 7 - Droogweerafvoer 2 - Bergbezinkbassins (regenwater) 4 Persleidingen 1,6 km Minigemalen 137 Drukriolering 52 km
Financiën Voor het onderhoud van rioleringen hebben wij op dit moment een kleine voorziening egalisatie riolering beschikbaar, welke wordt ingezet wanneer hogere onderhoudskosten dan geraamd niet meer binnen de begroting kunnen worden opgevangen. De investeringen in ons rioleringsnetwerk worden geactiveerd en drukken door middel van de kapitaallasten op onze exploitatie. In 2014 hebben wij € 661.780 aan kapitaallasten geraamd. Het reguliere werkbudget voor onderhoud rioleringen e.d. bedraagt in 2014 in totaliteit € 124.300. Ontwikkelingen In het Nationaal Waterplan en ook in andere landelijke en regionale documenten wordt steeds meer het belang van samenwerking benadrukt om de efficiency te vergroten en kostenbesparingen te realiseren. In het Bestuursakkoord Waterketen van 2007 is al afgesproken dat gemeente en waterschap de afvalwaterketen (riolering en zuivering) beheren als ware het één systeem en als ware zij één verantwoordelijke partij. In 2012 is het bestuursakkoord water ondertekend, waarin ook ruime aandacht is voor deze onderwerpen.
gemeente Groesbeek
81 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
In 2013 is de OAS (Optimalisatiestudie) voor de zuiveringskring RWZI Bruuk (Groesbeek, de Horst en Breedeweg) in volle gang. Hierbij wordt gekeken waar het meest efficiënt kan worden geïnvesteerd, om zo te komen tot zo laag mogelijke integrale kosten voor de verwerking van het afval- en hemelwater. Het waterschap is penvoerder voor dit integrale onderzoek, nadat de gemeente in augustus 2012 de voorbereidende studies (BRP’s) had voltooid. Investeringen kunnen straks plaatsvinden ofwel in de buizen, ofwel in de zuivering of bijvoorbeeld door infiltratie. Risico's Voor onze rioleringen voeren wij planmatig beheer en onderhoud uit. Dit doen wij op basis van het GRP en actuele inspecties van de riolering en de gemalen. Bij de behandeling van het Gemeentelijke Rioleringsplan (GRP) heeft u er mee ingestemd de jaarlijkse stijging van de rioolheffing te beperken tot 5%. Wij constateerden indertijd dat er daarmee geen middelen beschikbaar zouden zijn om incidentele vervangingen en/of reparaties te doen. Uit de laatst uitgevoerde inspecties blijkt inmiddels dat er veel (kleine) schade aanwezig is, waarvan de kosten aanzienlijk kunnen oplopen. Wij hebben de afgelopen jaren al tot tweemaal toe extra geld hieraan moeten uitgegeven. In deze begroting 2014 is hiermee ook nog geen rekening gehouden. Realisatie Onderhoud riolering In 2014 zijn grootschalige kwaliteitsinspecties verricht en hieruit is gebleken dat met name in het bemalingsgebied Groesbeek Noord de kwaliteit van de riolering (zeer) slecht is. In de komende jaren moet hier plusminus 4 kilometer riolering worden vervangen. De financiële consequenties hiervan zullen worden vertaald in het GRP “Berg en Dal 2016-2020”. In 2014 kon slechts beperkt gerepareerd c.q. vervangen worden vanwege het ontbreken van voldoende vervangingsbudget. Water Algemeen Het Waterplan 2009 hebt u in 2008 vastgesteld. Het plan is opgesteld in opdracht van de gemeente en Waterschap Rivierenland (WSRL). Uit dit plan blijkt dat onze waterkwaliteit over het algemeen niet slecht is. Slechts op enkele locaties, zoals rond de vuilstort en achter riooloverstorten, is de waterkwaliteit onvoldoende. Voor wat betreft het afkoppelen van regenwater door infiltratie om wateroverlast tegen te gaan, zijn er mogelijkheden in de wijk Stekkenberg (herstructurering). Berg en Dal en Heilig Landstichting bieden mogelijkheden door de goede ondergrond. Aanleg van retentiebekkens ten behoeve van waterberging is mogelijk langs de Groesbeek en bij ontwikkelingen rondom bedrijventerreinen. Het uitvoeringsprogramma van het waterplan Groesbeek bevat de afspraken tussen waterschap en gemeente over de kosten en verantwoordelijkheden rondom de uitvoering van de in het waterplan afgesproken maatregelen. In het uitvoeringsprogramma maatregelen Waterplan Groesbeek zijn voor 2014 de volgende maatregelen opgenomen:
gemeente Groesbeek
82 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Tabel: uitvoeringsprogramma maatregelen Waterplan Groesbeek
Bedragen x € 1.000
Uitvoeringskosten Trekker Totaal Grsb WsRL/ subsidie
Maatregel
Kwantitatief - aanleg 0,7 ha waterberging langs Groesbeek - aanpak waterhuishouding 2e Colonjes - infiltratie-/retentievoorziening 't Vilje / Hoflaan / Mariendaalseweg Kwalitatief - natuurvriendelijke oever Groesbeek (Grsb - grens ca. 2.000 m) - natuurvriendelijke oever Hulsbeek (Grsb - grens ca. 500 m) - natuurvriendelijke oevers overige beken Groesbeek (ca. 1.000 m) - onderhoud natuurvriendelijke oevers en waterbergingsgebieden - vispasseerbaar maken stuw op de grens met Duitsland - intensievere monitoring waterkwaliteit Groesbeek (o.a. rond RWZI) Beleving/cultuurherstel - Opknappen retentiebekken nabij ‘t Hemeltje - Onderzoek - onderzoek alternatieven vertragingsreservoir Heikantweg - Reduceren belasting oppervlaktewater effluent RWZI - Stand van zaken erosiebestrijding
311 30 822
119 15 616
192 WsRL 15 WsRL 206 Grsb
347
147
200 WsRL
(80) (150)
(40) (75)
(40) WsRL (75) WsRL
23
23 WsRL
50 40
50 WsRL 40 WsRL
10
10 WsRL
35 10 10
35 5
1.918 1.052
Totale kosten
Grsb 10 WsRL 5 WsRL
Planning 2014
v.a. 2013 v.a. 2012
v.a. 2013 (2015 e.v.) 2013 e.v.)
x
866
Het uitvoeringsprogramma zoals hierboven genoemd is, is in samenspraak met het waterschap aangepast. Dit in verband met de beperkte mogelijkheden van investeren door de gekozen maximaal 5% groeimaatregel van de rioolheffing. In november 2012 is gestart met de aanleg van het retentiegebied ‘t Groeske (HoflaanMariendaalseweg) omdat “start uitvoering in 2012” plotseling als een aanvullende subsidie-eis werd opgelegd voor de afgifte van de KRW-subsidie (was oorspronkelijk 2015). In 2013 is de nieuwe speelplaats aangelegd en werd ‘t Groeske gebruikt voor de retourbemaling voor de parkeergarage centrum. In januari 2014 wordt het werk weer opgepakt en zal vóór 1 januari 2015 zijn voltooid. Met het waterschap Rivierenland is afgesproken dat de gemeente de werken aan het watersysteem binnen de bebouwde kom uitvoert en WSRL zorgt voor het werk buiten de kom. Omdat de gemeente de aanvrager is van de KRW-subsidie zal de gemeente in beide gevallen als opdrachtgever fungeren. Financiën De kosten van de realisatie van ons waterplan zijn opgenomen in ons nieuwe GRP. Ook zijn er in dit kader diverse subsidies toegezegd. In het Investeringsprogramma 2012 zijn bij het onderdeel "Riolering" de investeringen geraamd. In de reguliere begroting is er geen apart budget voor de uitvoering van het waterplan opgenomen, dit maakt onderdeel uit van "Riolering". Ontwikkelingen Zie hiervoor het onderdeel riolering.
gemeente Groesbeek
83 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Risico's In het kader van water is er geen sprake van bijzondere risico's. Wij voeren overleg met het waterschap Rivierenland en de respectievelijke begrotingen/planningen zijn op elkaar aangepast. Realisatie Water Afgelopen jaar zijn belangrijke waterloopkundige werken voltooid, welke tevens een belangrijke toeristische/recreatieve functie hebben: Waterberging Mariendaalseweg/Hoflaan Aanleg waterberging langs “de Groesbeek” Inrichten natuurlijke oevers “de Groesbeek” Deze maken tevens deel uit van een nieuwe wandelroute richting Kranenburg. Gebouwen en terreinen Algemeen Het onderhoudsplan gemeentelijke gebouwen is in 2010 gemaakt; het onderhoudsplan scholen in 2012. Op basis van deze inventarisaties voeren wij planmatig onderhoud uit aan onze bezittingen. Daadwerkelijk onderhoud voeren wij overigens pas uit na een actuele inspectie. Bij deze inspectie beoordelen wij of de geplande onderhoudswerkzaamheden echt noodzakelijk zijn of nog uitgesteld kunnen worden. Betreffende onze gebouwen en terreinen zijn steeds ontwikkelingen gaande. Wij noemen: - privatisering zwembad “de Lubert” per 1-1-2014 - bouwvoorzieningenhart Stekkenberg, - privatisering buitensportaccommodaties 2013 afgerond - (ver)nieuwbouw van “het Vossenhol”. Dit heeft tot gevolg dat het beheer en onderhoud van onze eigendommen voortdurend in beweging is. Het accommodatiebeleid is geactualiseerd. Momenteel loopt de discussie over de uitwerking van dat beleid (o.m. voor de Mallemolen). Dit kan effecten hebben op het beheer van de gebouwen. De (gemeentelijke) gebouwen en terreinen, waarvoor wij geheel of gedeeltelijk onderhoudsplichtig zijn, betreffen: Tabel: Basisgegevens gebouwen en terreinen Object Gemeentelijke gebouwen: Brandweergarage Begraafplaats Heselenberg (dienstgebouw en ontvangstruimte) Gemeentehuis Gemeentewerf, incl. brandweerkantoor Welzijns- en sportvoorzieningen Cultureel centrum “de Mallemolen” Kloosterstraat 7 – 9 (Maddogs/Fanfare) Sporthal Heuvelland Sportzaal Biga, Zwembad De Lubert Sportcomplexen verenigingen: Achilles '29 - GTTC DVSG - K.V. De Horst Germania - Rood Wit Groesbeekse Boys - De Treffers (buitensport geprivatiseerd vanaf 2013)
gemeente Groesbeek
Object Overige gebouwen en terreinen: Toren Hervormde Kerk Kasteelmuur Onderwijsgebouwen: Basisschool Breedeweg Basisschool Gerardus Majella Basisschool Op de Horst Basisschool De Sieppe/Strekel Basisschool Sionsheuvel (gesloopt 2012) Basisschool Titus Brandsma Basisschool 't Vossenhol/Onder de Wieken Carolusschool Jenaplan CBS Adelbrecht/Windekind Mgr. Terwindtschool Montessori College De Werkenrode School
84 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Financiën Op het gebied van groot onderhoud hebben wij voorzieningen “onderhoud gebouwen” gevormd. Het saldo van deze voorzieningen bedraagt per 1 januari 2014 € 881.452. De afgelopen jaren hebben wij met aanpassingen op de onderhoudsstrategie substantieel weten te besparen op de onderhoudsreserveringen. De dotaties aan gemeentelijke gebouwen en scholen zijn in 2012 en 2013 met structureel 3 ton verlaagd. Ook zijn flinke bedragen uit de voorzieningen teruggevloeid naar de algemene middelen. De geraamde toevoeging 2014 bedraagt in totaal € 220.438. In totaal wordt volgens de planning in 2014 € 256.500 onttrokken voor het noodzakelijke onderhoud aan gemeentelijke gebouwen. De scholen zijn in uitstekende staat van onderhoud en hiervoor zijn geen aanvragen voor onderhoud 2014 toegekend. De belangrijkste onderhoudswerkzaamheden die voor 2014 gepland zijn staan in de volgende tabellen. Tabel: Belangrijkste onttrekkingen voorziening Schoolgebouwen 2014 Gebouw - werkzaamheden
Bedragen x € 1.000 onttrekking 2014
Bijzonder onderwijs Werkenrode school
PM
Tabel: belangrijkste onttrekkingen voorziening gem. gebouwen 2014 Gebouw - werkzaamheden de Mallemolen * o.a. schilderwerk/voegwerk Gemeentehuis Groesbeek * o.a. schilderwerk binnen/vloerbedekking Gemeentewerf o.a. schilderwerk binnen/sanitair Brandweerkazerne o.a. klein schilderwerk/dak
Bedragen x € 1.000 Onttrekking 2014 36 142 28 12
Ontwikkelingen Het nieuwe accommodatiebeleid zal na 2014 van invloed worden. Risico's Niet noemenswaardig Realisatie Onderhoud gebouwen Het beperkte onderhoud dat voor 2014 was voorzien is grotendeels uitgevoerd. Alleen het voorziene onderhoud aan het gemeentehuis is niet uitgevoerd c.q. is uitgesteld in verband met de huisvesting van het nieuwe personeel in het Groesbeekse gemeentehuis en de grootschalige verbouwing hiervan. Het voorziene buitenschilderwerk zal in 2015 worden uitgevoerd, na het vervangen van de kapotte dubbelglas door HR++.
gemeente Groesbeek
85 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Financiering Inleiding Op grond van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV), artikel 13, bevat de begroting, en dus ook het jaarverslag, een paragraaf betreffende de financiering met daarin de beleidsvoornemens ten aanzien van het risicobeheer van de financieringsportefeuille. Financieringsstatuut (treasurystatuut) In het financieringsstatuut zijn door de gemeenteraad de richtlijnen vastgesteld voor het sturen en beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële vermogenswaarden, de financiële geldstromen, de financiële posities en de hieraan verbonden risico's. Dit statuut is vastgesteld in de raadsvergadering van 28 juni 2001 en door ons college opnieuw vastgesteld per 21 december 2004. Financiële verordening Op 31 maart 2005 heeft de gemeenteraad de "Verordening op de uitgangspunten voor het financieel beleid, alsmede voor het financieel beheer en voor de inrichting van de financiële organisatie van de gemeente Groesbeek, 2e versie" vastgesteld. In artikel 14 van deze verordening is het nodige geregeld over de financieringsfunctie. Daarbij is een relatie gelegd met het financieringsstatuut. Rente Het actuele rentepercentage (per 10 april 2015) voor langlopende geldleningen (25 jaar gelijk, zonder renteaanpassing na 10 jaar) bedraagt 1,05%. Langlopende leningen Op 31 december 2014 bedraagt het totaal aan opgenomen geldleningen ongeveer € 9,6 miljoen. Rekening houdend met de reguliere aflossingen wordt het bedrag per het einde van 2014 berekend op ongeveer € 9,1 miljoen Liquiditeitenplanning Per eind december 2014 was er sprake van een liquiditeitstekort van ca. € 10 miljoen. Dit tekort is € 8 miljoen meer dan per 31 december 2013. Per 31 december 2014 is hiervoor een kasgeldlening opgenomen voor € 10 miljoen, vervolgens is begin maart 2015 een aanvullende kasgeldlening aangetrokken voor een bedrag van € 2,5 miljoen. Overigens lag het gemiddelde rentepercentage op 1-maands kasgeldleningen in 2014 historisch laag op 0,00%! In de loop van 2015 wordt een verbetering van de liquiditeitspositie verwacht, onder meer door een uitkering uit het BTW compensatiefonds van ruim € 7,5 miljoen. Dit laatste bedrag zal rond 1 juli 2015 worden ontvangen. Dit betreft de gezamenlijke uitkering van Millingen, Ubbergen en Groesbeek. Wet fido De wet Financiering decentrale overheden (Fido) bevat instrumenten om de risico’s te beperken, die gemeenten lopen bij het lenen en het uitzetten van financiële middelen. Per 1-12009 is de wet gewijzigd, wat voor de gemeenten een vereenvoudiging betekende. Het doel van de renterisiconorm (het beheersen van het renterisico bij herfinanciering) is niet veranderd, maar de berekening ervan is wel vereenvoudigd.
gemeente Groesbeek
86 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet wordt meer in het kader van het reguliere begrotingstoezicht geplaatst. De norm van de kasgeldlimiet is bepaald op 8,5% van het begrotingstotaal. Verzoeken om ontheffing, bij een overschrijding van de norm langer dan twee kwartalen, dienen wel (ook na de inwerkingtreding van de aangepaste wet) bij de toezichthouder te worden ingediend. Voor 2014 bedraagt de limiet 8,5% van ruim € 50 miljoen. Dit betekent dat de gemeente bij een bedrag van € 4,25 miljoen (debet) verplicht is tot het aangaan van vaste financiering. Ultimo 2014 is € 10 miljoen kasgeld is aangetrokken, daardoor gaat de gemeente ruim boven de kasgeldlimiet. Indien de situatie zich voordoet dat drie opeenvolgende kwartalen meer moet worden geleend dan de kasgeldlimiet, dan moet dit gemeld worden aan de provincie.
gemeente Groesbeek
87 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Bedrijfsvoering Inleiding Op grond van artikel 14 van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (Bbv) bevat de paragraaf betreffende de bedrijfsvoering ten minste inzicht in de stand van zaken ten aanzien van de bedrijfsvoering. Organisatieontwikkeling De besturen van de gemeenten Millingen aan de Rijn, Ubbergen en Groesbeek hebben besloten tot een gemeentelijke herindeling, waardoor 2014 grotendeels in het teken heeft gestaan van het voorbereiden van de organisatie voor de nieuwe heringedeelde gemeente. Voor de nieuwe gemeente is een beknopt visiedocument ontwikkeld, waarmee een stevige basis is gelegd voor de ontwikkeling van de dienstverlening, besturingsfilosofie, de organisatie, de harmonisatie en de koers voor de organisatie gedurende de eerste raadsperiode. Het visiedocument is uitgewerkt in een concrete besturingsfilosofie, detailstructuur en formatieplan en het functieboek is in april 2014 voor de nieuwe organisatie vastgesteld. Onze gemeente en organisatie ontwikkelen zich steeds meer naar een gemeente en organisatie die voornamelijk zijn gericht op het voeren van regie. De nadruk komt te liggen op het (zelf) bepalen van het te voeren beleid en de na te streven doelstellingen, terwijl de bijbehorende taken zoveel mogelijk worden overgedragen aan derden of worden ondergebracht in samenwerkingsverbanden. Het betreft een doorontwikkeling van reeds in gang gezet beleid en is als trend in gemeenteland terug te zien. Het ambtenarenapparaat zal moeten beschikken over voldoende kwaliteiten en competenties om de regierol waar te maken en om een kwalitatief goede dienstverlening te waarborgen. De organisatie moet open en transparant zijn en weten wat er onder de burgers leeft. In de afgelopen jaren zijn concrete mogelijkheden van uitbesteding en regionale samenwerking onderzocht en doorgevoerd. Met ingang van 1 januari 2015 zijn naast de taken op het gebied van Milieu ook de overige Wabotaken bij de Omgevingsdienst Regio Nijmegen (ODRN) ondergebracht. Ook op het gebied van ICT en Sociale Zaken (het Werkbedrijf) is een start gemaakt met regionaal samenwerken. Personeel en Organisatie In 2014 zijn de medewerkers - na een zorgvuldige procedure – geplaatst op de beschikbare functies in de nieuwe organisatie. Voor een enkeling wordt nog gezocht naar een geschikte functie. De werkkostenregeling is voorbereid en per 1 januari 2015 ingevoerd en er is veel aandacht besteed aan het opstellen en invoeren van tal van personele regelingen. Ook zijn een nieuwe salarisadministratie en personeelsinformatiesysteem ingericht (in AFAS). Administratieve organisatie Om er zeker van te zijn dat de gewenste dienstverlening aan burgers, instellingen en bedrijven tot stand komt, is het van belang de kwaliteit van de bedrijfsvoering voortdurend te beoordelen en waar nodig te verbeteren. Aan de ene kant speelt de accountant een belangrijke rol hierbij. Tweemaal per jaar controleert de accountant de kwaliteit van de bedrijfsvoering en stelt een rapport op (de managementletter bij de interim controle en het rapport van bevindingen bij de jaarrekening) waarin hij adviseert over de verbetermogelijkheden. Aan de andere kant steunt hij bij zijn beoordeling en controle in sterke mate op de aanwezige administratieve organisatie en de interne controle die door onze eigen organisatie wordt uitgevoerd. De verbetermogelijkheden, die door de accountant en onszelf worden geconstateerd, worden opgenomen in de zogenaamde bedrijfsvoerings-agenda. De uitvoering en afwikkeling van de daarin opgenomen verbetervoorstellen worden periodiek getoetst. Een belangrijk aandachtspunt is de vertaling van de nieuwe aanbestedingswet in de inkoop en aanbestedingsregels van de gemeente. Dit wordt in 2015 opgepakt en uitgewerkt. gemeente Groesbeek
88 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Informatievoorziening De gemeenten Millingen aan de Rijn, Ubbergen en Groesbeek werken sinds 2004 intensief samen op het gebied van informatievoorziening en automatisering. Voor de periode 20132016 is een nieuw Informatiebeleidsplan opgesteld. Het beleidsplan gaat in op de recente ontwikkelingen op het gebied van dienstverlening en bedrijfsvoering en vertaalt deze naar consequenties voor de daarbij benodigde informatisering en automatisering. Belangrijke ontwikkelingen zijn onder meer het Nationaal Uitvoering Programma (NUP) van de Rijksoverheid, de decentralisatie van overheidstaken, de ontwikkeling van Geo-informatie en het onderzoek waaraan wij deelnemen in de regio Nijmegen naar samenwerking op het gebied van ICT. Vooral het NUP bepaalt de komende jaren de ICT-ontwikkelingen in gemeenten in hoge mate. Om aan de eisen van dit landelijke uitvoeringsprogramma te voldoen zijn een vijftal concrete projecten benoemd. Het gaat dan om het verder ontwikkelen van: 1) basisadministraties en het binnengemeentelijke gebruik daarvan (zodat burgers en bedrijven niet onnodig naar gegevens gevraagd worden), 2) het verder ontwikkelen van zaakgericht werken op basis van Decos (het door ons aangeschafte Document Management Systeem), 3) het invoeren van de Basisregistratie Grootschalige Topografie (de BGT: een uniform topografisch basisbestand met objecten in heel Nederland), 4) het verder ontwikkelen van onze dienstverlening via de website (digitaal doen wat digitaal kan). 5) en tot slot de modernisering van de gemeentelijke basisadministratie (GBA), door invoering van de Basisregistratie Personen (BRP). Verder heeft 2014 vooral in het teken gestaan van het voorbereiden en daadwerkelijk samenvoegen van de drie ICT omgevingen van de voormalige MUG-gemeenten naar één gezamenlijk en geïntegreerd systeem voor de nieuwe gemeente. Deze samenvoeging zal ook in 2015 nog veel aandacht vereisen. Inkoop en aanbesteding Ons inkoopbeleid is er op gericht dat we zoveel mogelijk voldoen aan de gestelde beleidsdoelstelling uit de nota inkoop en aanbesteding. De belangrijkste doelstellingen waar wij op sturen zijn “social return”, duurzaam inkopen en het stimuleren van de lokale economie. Bij aanbestedingen wordt hier aandacht aan geschonken. Inmiddels werken we, in de voorbereiding op een aanbesteding, met een verplichte checklist waarin deze doelstellingen zijn opgenomen.
gemeente Groesbeek
89 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Verbonden partijen Inleiding Op grond van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (BBV), titel 2.3., artikel 15, dient de gemeente aandacht te besteden aan derderechtspersonen, waarmee de gemeente een bestuurlijke en financiële band heeft. Er zijn immers bestuurlijke, beleidsmatige en/of financiële belangen en risico's, die uit gemeenschappelijke regelingen, deelnemingen in NV's, stichtingen of verenigingen of andere overeenkomsten kunnen voortvloeien. Om te spreken van een verbonden partij, dient de gemeente zowel een bestuurlijk als een financieel belang in de betreffende partij te hebben. De paragraaf betreffende de verbonden partijen dient ten minste te bevatten: a. de visie op verbonden partijen in relatie tot de realisatie van de doelstellingen die zijn opgenomen in de begroting; b. de beleidsvoornemens omtrent verbonden partijen. c. De lijst van verbonden partijen Bestuurlijk belang Onder bestuurlijk belang wordt verstaan: een zetel in het bestuur van een bestuurlijke participatie of het hebben van stemrecht. Het uitoefenen van bestuurlijke invloed op het bestuur van een bestuurlijk verbonden organisatie door de gemeente is er op gericht het publieke belang te dienen. In het nastreven van het publieke belang dient de reden gelegen te zijn van het aangaan van een relatie met een derderechtspersoon. Financieel belang Alleen een bestuurlijk belang maakt een partij nog geen zogenaamde verbonden partij, daarvoor is ook een financieel belang vereist. Onder financieel belang worden niet alleen eigendomsrechten, zoals die voortvloeien uit het bezit van aandelen begrepen, maar ook constructies als het verstrekken van leningen, het verlenen van subsidies en het stellen van garanties. Centraal advies Met de gemeente Nijmegen zijn afspraken gemaakt over de advisering van begroting- en rekeningstukken van de belangrijkste gemeenschappelijke regelingen. Vanuit de afdeling stadscontrol van de gemeente Nijmegen wordt een advies uitgebracht aan de besturen van de gemeenschappelijke regelingen en aan de gemeentebesturen. Ook komen de adviezen altijd terecht bij een centrale coördinator per gemeente. De gemeenten zijn uiteraard vrij om dit advies over te nemen, te amenderen of te negeren. De uiteindelijke beslissingsbevoegdheid over begroting- en rekeningstukken ligt bij het algemeen bestuur van de GR.
gemeente Groesbeek
90 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Lijst verbonden partijen Verbonden partij Euregio Rijn Waal
Vestigingsplaats Kleve
Stadsregio ArnhemNijmegen Veiligheidsregio Gelderland-Zuid De Stroming
Nijmegen
-58
Nijmegen
-875
Wijchen
-317
Stichting RBT KAN Instituut Bijzonder Onderzoek Breed
Elst Wijchen
-25 -40
Nijmeegse Instelling voor Maatschappelijk Werk GGD-Gelderland Zuid
Nijmegen
Dar NV ODRN Nazorg Bodem Holding BV Milieusamenwerking en afvalverwerking regio Nijmegen Bank voor Nederlandse Gemeenten(BNG) Belastingsamenwerking
Bijdrage 2014
Nijmegen
-5
Bedragen x € 1.000 Product 005.00 Bestuurlijke samenwerking 005.00 Bestuurlijke Samenwerking 120.03 Regionale brandweer 511.00 Muziekonderwijs 560.30 Toerisme 610.00 WWB-i
Nijmegen Nijmegen Ede
-184 611.00 Sociale voorziening -249 620.02 Maatschappelijke Dienstverlening -375 714.00 Basisgezondheidszorg -421 721.00 GFT/Afval -190 723.00 Milieu uitvoering 723.03 Bodembeheer
Nijmegen
23 723.03 Milieu uitvoering
Den Haag
77 913.00Beleggingen
Nijmegen
Beuningen
-327 Diverse
Toelichting verbonden partijen Euregio Rijn Waal Doelstelling Stimuleren van de grensoverschrijdende samenwerking in het Nederlands-Duits grensgebied Financiële gegevens Gemeentelijke bijdrage in 2014 is € 5.075 Stadsregio Arnhem-Nijmegen Doelstelling De Stadsregio werkt namens en voor de regiogemeenten aan een aantrekkelijke, goed bereikbare en internationaal concurrerende regio. Een regio die aantrekkelijk is voor inwoners En waar bedrijven en instellingen willen investeren. Financiële gegevens De bijdrage in 2014 ad € 58.272 is bepaald op basis van het aantal inwoners
gemeente Groesbeek
91 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Veiligheidsregio Gelderland-Zuid Doelstelling Vanaf 1-1-2013 is de gemeentelijke brandweerorganisatie opgeheven en de gemeentelijke brandweerzorg (incl. ambulancevervoer) is per die datum ondergebracht in de Veiligheidsregio Gelderland Zuid. De VRGZ behartigt de belangen van de deelnemende gemeenten op het gebied van hulpverlening en veiligheid. Financiële gegevens Het aandeel voor de gemeente Groesbeek is in 2014 € 874.696 De Stroming Doelstelling Verzorging van muziekonderwijs in de aangesloten gemeenten Financiële gegevens De gemeente Groesbeek is per 1 juli 2014 uitgetreden uit deze gemeenschappelijke regeling. De totale bijdrage in 2014 is € 316.688 en bestaat uit een bijdrage van € 67.212 voor het 1e halfjaar en € 249.476 voor de uittredesom. Stichting RBTKAN Doelstelling Het doel van het RBTKAN is om door middel van(vernieuwende) marketing en promotieinspanningen meer bezoekers te genereren die langer blijven en meer besteden en tot herhalingsbezoek overgaan, teneinde het toeristisch marktaandeel van de regio Arnhem Nijmegen in het algemeen en dat van de diverse deelgebieden in het bijzonder te vergroten. Financiële gegevens De gemeentelijke bijdrage in 2014 ad € 24.874 is bepaald op basis van het aantal inwoners Instituut Bijzonder Onderzoek Doelstelling Het Instituut Bijzonder Onderzoek werkt vanuit de centrumgemeente Wijchen, voor de gemeenten Beuningen, Heumen, en Groesbeek, op het terrein van de opsporing van uitkeringsfraude. De gemeente draagt bij op basis van het inwoneraantal en het aantal afgegeven opdrachten in de verhouding 50:50. Financiële gegevens De gemeentelijke bijdrage in 2014 is € 40.050 Breed Doelstelling Uitvoering van de Wsw: aanbieden van aangepast werk aan Wsw-geïndiceerden. Financiële gegevens Voor de uitvoering van de Wsw is in 2014 vanuit het ministerie € 3.859.340 ontvangen en doorgesluisd naar Breed. Voorts is er een bijdrage betaald van € 184.304 voor reorganisatie en exploitatie
gemeente Groesbeek
92 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Nijmeegse Instelling voor maatschappelijk werk Doelstelling In 2013 is het NIM gestart met het vaststellen van de nieuwe strategische koers: Nu investeren in Menswaardigheid. Bedoeling is om mensen die het in hun leefsitiuatie net niet redden, in kleine stappen versterken om het net wel te redden. Daarbij is zingeving-één van de strategische kernambities-de basis van waaruit wordt gewerkt. Financiële gegevens De gemeentelijke bijdrage voor 2014 is € 248.969 GGD-Gelderland Zuid Doelstelling Gemeenten hebben de wettelijke taak om de gezondheid van de burgers te bevorderen en te beschermen. Naast de verantwoordelijkheid voor de jeugdgezondheidszorg en infectieziektebestrijding is deze er ook voor de preventieve gezondheidszorg voor ouderen. Financiële gegevens De gemeentelijke bijdrage voor 2014 is € 375.081 Dar NV Doelstelling Samen met andere regiogemeenten is er nu een intensieve samenwerking op het gebied van afvalbeheer. Het is de bedoeling de komende jaren het afvalbeheer verder te verduurzamen en schaalvoordelen te realiseren. Financiële gegevens De kosten voor de inzameling van afval in 2014 zijn € 420.831 ODRN Doelstelling De voormalige MUG gemeenten zijn vanaf 1 april 2013 deelnemer aan de gemeenschappelijke regeling ODRN. De ODRN is ingesteld ter gemeenschappelijke behartiging van de belangen van de deelnemers ter zake van vergunningverlening, toezicht en handhaving, in het kader van het omgevingsrecht, waarbij de deelnemers in ieder geval de basistaken onderbrengen bij het openbaar lichaam. Financiële gegevens De gemeentelijke bijdrage voor het jaar 2014 is € 189.869 Milieusamenwerking regio Nijmegen Doelstelling De Milieusamenwerking en Afvalverwerking Regio Nijmegen is een samenwerking tussen een tiental gemeenten in de regio Nijmegen. Deze samenwerking van de aan de MARN deelnemende gemeenten richt zich op het brede terrein van milieu. De GR Milieusamenwerking afvalverwerking regio Nijmegen is de aandeelhouder van de ARN BV, die de afvalverwerkingsinstallatie exploiteert. Voor de ARN BV heeft de gemeente geparticipeerd in aanzienlijke garantiestellingen. Financiële gegevens In 2014 is van de MARN een uitkering ontvangen van € 22.669
gemeente Groesbeek
93 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Bank voor Nederlandse gemeenten Doelstelling Primaire doelstelling van de BNG is uitoefening van het bankbedrijf ten dienste van overheden Missie en strategie hierbij zijn: -behoud van een substantieel marktaandeel in de Nederlandse(semi)publieke sector; -behalen van een redelijke rendement voor aandeelhouders; -behoud van een excellente kredietwaardigheid. Financiële gegevens Groesbeek heeft 60.840 aandelen BNG. In 2014 is € 77.267 aan dividend ontvangen Belastingsamenwerking Doelstelling Met ingang van 1 januari 2012 zijn de voormalige gemeenten Groesbeek en Millingen aan de Rijn toegetreden tot de Regeling Gemeenschappelijk Belastingkantoor Beuningen ( Munitax). Deze gemeenschappelijke regeling is aangegaan ter behartiging van het belang van een goede uitvoering van de taken van de deelnemende gemeenten op het gebied van het heffen en invorderen van gemeentelijke rechten en belastingen en de uitvoering van de Wet WOZ Financiële gegevens De gemeentelijke bijdrage in 2014 is € 327.310
gemeente Groesbeek
94 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Grondbeleid 1.1.
Inleiding
Algemeen In het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten (Bbv) wordt in artikel 9.2 aangegeven dat de paragraaf grondbeleid een verplicht onderdeel vormt van de begroting. De verplichte paragraaf grondbeleid moet ten minste ingaan op (artikel 16 van het Bbv): a. Een visie op het grondbeleid in relatie tot de doelstellingen van de programma’s die zijn opgenomen in de begroting; b. Een aanduiding van de wijze waarop de gemeente het grondbeleid uitvoert; c. Een actuele prognose van de te verwachten resultaten van de totale grondexploitatie; d. Een onderbouwing van de geraamde winstneming; e. De beleidsuitgangspunten omtrent de reserves voor grondzaken in relatie tot de risico’s van de grondzaken. Daarnaast heeft de commissie Bbv een notitie grondexploitatie uitgebracht en bijgesteld in februari 2012. Het doel van deze notitie is om zaken te verduidelijken en binnen de grenzen van het Bbv daarvoor nadere richtlijnen te geven. Leeswijzer In paragraaf twee van dit hoofdstuk wordt stilgestaan bij de visie op en de wijze van het grondbeleid. Vervolgens zal in paragraaf drie een prognose worden gegeven van de te verwachten resultaten van de totale grondexploitatie. Daarbij zal allereerst inzicht worden gegeven in de boekwaarden per 31 december 2014. Aansluitend volgt in dezelfde paragraaf een toelichting op het Complex In Exploitatie Genomen Gronden en in het Complex Niet In Exploitatie Genomen Gronden. Daarbij wordt per project op hoofdlijnen een toelichting gegeven inclusief het benoemen van mogelijke risico’s. Tot slot volgt in paragraaf vier een toelichting op het beleid omtrent reserves en voorzieningen. 1.2. Visie op en wijze van het grondbeleid Algemeen Met het invoeren van de nieuwe Wet op de ruimtelijke ordening in 2008 is de gemeente verplicht om haar ruimtelijk beleid vast te leggen in een structuurvisie. Op 21 juni 2012 heeft de gemeenteraad van Groesbeek de Strategische Visie Groesbeek 2025 vastgesteld. Hiermee schetst de gemeente de koers van de gemeente richting het jaar 2025. Deze koers is integraal, gemeentebreed en vraagt om een nadere ruimtelijke concretisering in de vorm van een structuurvisie. Op 27 juni 2013 heeft de gemeenteraad van Groesbeek dan ook de Structuurvisie Groesbeek 2025 vastgesteld. Met deze structuurvisie schetst het gemeentebestuur de strategie en kaders op hoofdlijnen voor de ruimtelijke ontwikkeling van Groesbeek. De structuurvisie zelf volgt in haar opbouw de pijlers uit de strategische visie. Nota grondbeleid Het gemeentelijk grondbeleid is een instrument om ruimtelijke doelstellingen te bereiken op het terrein van volkshuisvesting, ruimtelijke ordening, economische ontwikkeling, openbare ruimte, infrastructuur, recreatie en natuur. Het grondbeleid is geen doel op zich, maar dienstbaar aan de hiervoor benoemde beleidsvelden. De wijze waarop deze doelstellingen kunnen worden bereikt, is vastgelegd in de Nota grondbeleid.
gemeente Groesbeek
95 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Het grondbeleid voor Groesbeek is vastgelegd in de Nota grondbeleid gemeente Groesbeek 2012. Het voeren van actief grondbeleid als klassiek model is niet langer toereikend, vanwege het risico en de beperkte grondpositie (op dit moment), waardoor grondverwerving en zelfstandige gronduitgifte niet vaak voorkomt. De gemeente kiest dan ook voor het voeren van overwegend faciliterend beleid. De Nota grondbeleid is een kaderstellend gemeentelijk beleidsstuk waarin de gemeenteraad de kaders aangeeft waarbinnen het college en de ambtelijke organisatie het grondbeleid kunnen uitvoeren. Na de fusie per 1 januari 2015 zal het grondbeleid voor de gemeente dan ook geharmoniseerd worden. Visie in relatie tot de begroting - Programma 3 Wonen en Werken Onderdeel van de beleidsbegroting vormt het programmaplan. Het programmaplan richt zich vooral op de maatschappelijke effecten die het gemeentebestuur beoogt. Het programmaplan bevat de te realiseren programma’s, het overzicht van de algemene dekkingsmiddelen en het bedrag voor onvoorzien. In de programma’s staan de doelen – in termen van maatschappelijke effecten – die worden nagestreefd en welke activiteiten daarvoor uitgevoerd worden. In het kader van het grondbeleid is het programma 3. Wonen en Werken van betekenis en de belangrijkste ontwikkelingen zijn: Woningbouwontwikkelingen tot 2020 In de toelichting op het programma Wonen en Werken is aangegeven dat binnen de regio Nijmegen door de provincie en stadsregio gestuurd wordt op het terugdringen van de overcapaciteit aan bestaande woningbouwplannen. De gemeenten Millingen aan de Rijn, Ubbergen en Groesbeek hebben hun woningbouwprogramma’s op elkaar afgestemd. De woningbouwprogrammering zoals opgenomen in programma 3 van deze Programmabegroting is voldoende om te voorzien in de woningbouwbehoefte voor de komende 10 jaar en verder. Voor andere plannen dan deze is geen groen licht. In aansluiting op de nota grondbeleid (geen actief grondbeleid) zullen dan ook geen nieuwe gronden voor planontwikkeling aangekocht worden. Economische zaken In 2013 is door de Stadsregio het Regionaal Programma Bedrijventerrein (RPB) op detailniveau aangepast. In het RPB worden afspraken vastgelegd over de afstemming van vraag en aanbod (tot 2025) naar bedrijventerreinen, zorgvuldig ruimtegebruik, intensivering, segmentering en de herstructurering van verouderde bedrijventerreinen. In het RPB is voor gemeente Groesbeek rekening gehouden met de ontwikkeling van de eerste fase van het Hulsbeek – terrein als nieuw bedrijventerrein. Op dinsdag 7 oktober 2014 heeft het College van gemeente Groesbeek besloten tot het voorlopig “on hold” zetten van de ontwikkeling van het nieuwe bedrijventerrein. Binnen de gemeente Groesbeek is een voorraad van circa 25.000 m2 aan nog uit te geven oppervlak voor handen binnen het bedrijventerrein Mies voor dezelfde doelgroep. Rekening houdend met de ladder voor duurzame verstedelijking (eerst afstemmen op de regionale behoefte, dan inbreiding, dan uitbreiding), is dan ook besloten om de gronden voorlopig in het complex Niet In Exploitatie Genomen Gronden (afgekort met NIEGG) te houden. 1.3.
Prognose van de te verwachten resultaten van de totale grondexploitatie
Inzicht boekwaarden per complex Bij een project, waarvoor geldt dat per saldo meer kosten dan opbrengsten zijn gerealiseerd, wordt gesproken van een negatieve boekwaarde in plaats van een positieve boekwaarde. De boekwaarde wordt verantwoord op de balans onder de vlottende activa - voorraden. gemeente Groesbeek
96 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Binnen de administratie kan een onderscheid gemaakt worden in de voorraad gronden onderhanden werken (IEGG complex - In Exploitatie Genomen Gronden – vastgestelde grondexploitaties) en in de voorraad gronden zonder kostprijsberekening (NIEGG complex – Niet In Exploitatie Genomen Gronden – strategische grondvoorraad). In onderstaande tabel wordt het verloop van de boekwaarde per te onderscheiden complex weergegeven: Boekwaarde 31.12.2013
Uitgaven
Mutaties in 2014 Inkomsten
Saldo
Boekwaarde 31.12.2014
1. Bedrijventerrein Mies (G030) 2. Centrumplan Groesbeek (G100) 3. Hogeweg Bremstraat (G140) 4. Herontwikkeling voormalig sportpark Nijerf (G150) 5. Locatie Dekkerswald (G250.03) 6. Heikant in de Horst (G250.02) 7. Uitbreidingsplan Husenhoff (G160)
€ ‐1.438.728 € ‐5.844.877 € 26.053 € ‐1.973.529 € 59.652 € 13.528 € 19.095
€ ‐50.111 € ‐2.134.207 € ‐6.357 € ‐96.097 € 567 € ‐1.279 € ‐1.534
€ ‐ € 3.378.840 € 39.515 € 793.133 € ‐ € ‐ € ‐
€ ‐50.111 € 1.244.633 € 33.158 € 697.036 € 567 € ‐1.279 € ‐1.534
€ ‐1.488.839 € ‐4.600.244 € 59.211 € ‐1.276.493 € 60.218,71 € 12.249,14 € 17.560,68
Totaal voorraad gronden onderhanden werken
€ ‐9.138.805 € ‐2.289.018 € 4.211.488 € 1.922.470 € ‐7.216.337
Complex
A ‐ In Exploitatie Genomen Gronden (grootboek 1006800)
B ‐ Niet In Exploitatie Genomen Gronden (grootboek 1006700) 8. Complex Algemeen (G060) 9. Omgeving Hemeltje (G070) 10. Toekomstig bedrijventerrein Hulsbeek (G170)
€ ‐283.829 € ‐12.730 € 53.970 € 41.240 € ‐242.588 € ‐324.834 € 271.404 € ‐ € 271.404 € ‐53.430 € ‐113.822 € ‐22.001 € ‐ € ‐22.001 € ‐135.822
Totaal voorraad gronden zonder kostprijsberekening
€ ‐722.484 € 236.673 € 53.970 € 290.643 € ‐431.840
Totaal
€ ‐9.861.289 € ‐2.052.345 € 4.265.458 € 2.213.113 € ‐7.648.177
Uit de tabel volgt dat de boekwaarde € 9.861.289 negatief bedroeg per 31 december 2013. In 2014 zijn meer opbrengsten dan kosten gerealiseerd wat per saldo leidt tot een positieve boekwaarde mutatie van € 2.213.113 in 2014. Het resulteert uiteindelijk in een boekwaarde van € 7.648.177 negatief per 31 december 2014. Daarbij is een onderscheid te maken in: • Voorraad gronden onderhanden werken: - € 7.216.337 (94% van het totaal) • Voorraad gronden zonder kostprijsberekening: - € 431.840 (6% van het totaal) Complex In Exploitatie Genomen Gronden In het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten wordt aangegeven dat de paragraaf grondbeleid een verplicht onderdeel vormt van de jaarrekening. Voor de drie voormalige gemeenten dienen drie afzonderlijke jaarrekeningen opgesteld te worden. Ten behoeve van de jaarrekening over 2014 is, als verplicht onderdeel van de paragraaf grondbeleid, een actuele prognose gegeven van de te verwachten resultaten van de totale grondexploitatie. Om het inzicht te geven zijn de lopende grondexploitaties, verantwoord in het complex In Exploitatie Genomen Gronden, geactualiseerd van peildatum 1 januari 2014 naar peildatum 1 januari 2015. Om het resultaat van de geactualiseerde grondexploitaties voor de voormalige gemeente Groesbeek te kunnen bepalen is gebruik gemaakt van de dynamische eindwaarde berekening. Dat houdt in dat rekening wordt gehouden met faseringsinvloeden, zoals de rentekosten en kosten – en opbrengstenstijgingen in de tijd. Dit wijkt af van de tot nu toe gehanteerde methodiek om het resultaat van een grondexploitatie te bepalen. Ook geldt dat deze methodiek nu alleen toegepast is voor de lopende grondexploitaties van voormalig gemeente Groesbeek en loopt daarmee vooruit op het in te zetten traject in de eerste helft van
gemeente Groesbeek
97 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
2015 waarbij alle lopende grondexploitaties van de nieuwe gemeente op dezelfde wijze opgezet zullen worden. Het resultaat van deze laatst benoemde exercitie zal afzonderlijk aan het college en de raad van gemeente Groesbeek voorgelegd worden. Het complex in exploitatie genomen gronden heeft betrekking op projecten waarvoor de kaders door de raad zijn vastgesteld. Voor iedere project heeft de raad een grondexploitatiebegroting vastgesteld. In het complex 'In Exploitatie Genomen Gronden' kan een onderscheid worden gemaakt in projecten waarbij sprake is van actief grondbeleid (gemeente risicodragend), maar ook in projecten waarbij sprake is van faciliterend grondbeleid (overeenkomsten). In de toelichting per project wordt aangegeven van welke vorm van grondbeleid sprake is. In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van het complex In Exploitatie Genomen Gronden: Project
Boekwaarde 31.12.2014
Prognose op startwaarde Uitgaven Inkomsten Saldo € ‐838.886 € ‐4.221.940 € ‐59.849 € ‐135.372 € ‐50.070 € ‐36.557 € ‐5.000
€ 2.429.415 € 5.274.556 € ‐ € 2.633.546 € ‐ € 12.251 € ‐
€ 1.590.529 € 1.052.616 € ‐59.849 € 2.498.174 € ‐50.070 € ‐24.306 € ‐5.000
Resultaat Startwaarde Netto contant
1. Bedrijventerrein Mies (G030) 2. Centrumplan Groesbeek (G100) 3. Hogeweg Bremstraat (G140) 4. Herontwikkeling voormalig sportpark Nijerf (G150) 5. Locatie Dekkerswald (G250.03) 6. Heikant in de Horst (G250.02) 7. Uitbreidingsplan Husenhoff (G160)
€ ‐1.488.839 € ‐4.600.244 € 59.211 € ‐1.276.493 € 60.219 € 12.249 € 17.561
€ 101.690 € ‐3.547.628 € ‐639 € 1.221.681 € 10.149 € ‐12.057 € 12.561
€ ‐27.175 € ‐2.908.535 € 239 € 1.048.433 € 12.211 € ‐10.921 € 12.682
Subtotaal
€ ‐7.216.337 € ‐5.347.674 € 10.349.768 € 5.002.094 € ‐2.214.243 € ‐1.873.066
Voorziening bedrijventerrein Mies Voorziening Centrumplan Groesbeek Heikant in de Horst Totaal aan voorzieningen
€ 27.175 € 2.908.535 € 10.921 € 2.946.632
Totaal resultaat
€ 1.073.566
De nog te verwachten kosten zijn op startwaarde begroot op een bedrag van € 5.347.674 op peildatum 1 januari 2015. Daartegenover staat echter dat de nog te genereren opbrengsten op startwaarde begroot zijn op een bedrag van € 10.349.768 op peildatum 1 januari 2015. Dat betekent dat rekening wordt gehouden met een positief toekomstig saldo op startwaarde van € 5.002.094 op peildatum 1 januari 2015. Let op: hierbij is geen rekening gehouden met de negatieve boekwaarde van € 7.216.336 per 31 december 2014. Het totaal resultaat van de grondexploitaties is begroot op een tekort van € 2.214.243 op startwaarde per 1 januari 2015 wat overeenkomt met een tekort van € 1.873.066 netto contant per 1 januari 2015. Voor de complexen met een te verwachten tekort is een voorziening getroffen ter grootte van het netto contant tekort. Daarmee komt het resultaat van de grondexploitaties uit op een overschot van in totaal € 1.073.566 netto contant per 1 januari 2015. 1.
Bedrijventerrein Mies - Groesbeek
Algemeen Het plangebied wordt middels actief grondbeleid ontwikkeld en dat betekent ook dat de gemeente hier risicodragend in zit. Alle benodigde gronden voor de ontwikkeling van het plan zijn verworven. De grondexploitatie kent een negatief resultaat van € 27.175 netto contant per 1 januari 2015. Het nog uit te geven oppervlak voor bedrijven bedraagt 24.578 m2 per 1 januari 2015. Daarvan komt eerst 18.357 m2 voor uitgifte beschikbaar nadat de opschortende voorwaarde betreffende de levering van de gronden aan de gemeente is komen te vervallen. Het overig nog uit te geven oppervlak van 6.221 m2 is wel beschikbaar voor de markt en gesprekken met geïnteresseerden zijn gaande.
gemeente Groesbeek
98 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Risico Het is duidelijk dat de uitgifte van kavels minder voorspoedig verloopt dan aanvankelijk voorzien was. In de huidige grondexploitatie voor het bedrijventerrein wordt de laatste uitgifte voorzien in 2022. Het risico is gelegen in een langere doorlooptijd van het project, waardoor extra kosten voor de begeleiding van het plan en renteverlies aan de orde kunnen zijn. 2.
Centrumplan Groesbeek - Groesbeek
Algemeen De basis voor het centrumplan is in 2001 gelegd met het vaststellen van het ontwikkelingsplan. In dit plan zijn 10 deelgebieden en 2 studielocaties onderscheiden. In juni 2006 zijn de financiële kaders voor de realisering van het centrumplan Groesbeek vastgesteld. Het centrumplan zelf bestaat uit diverse deellocaties binnen de bebouwde kern van Groesbeek. In juni 2006 zijn de financiële kaders voor de realisering van het centrumplan vastgesteld. Met de herontwikkeling van de te onderscheiden locaties en de herinrichting van de openbare ruimte wordt een aantrekkelijker centrumgebied gerealiseerd met meer nadruk op het wonen en versterken van het voorzieningenniveau. De gemeente heeft hier gekozen voor een actieve en risicodragende positie in de grondexploitatie. Hieronder volgt een overzicht van de diverse ontwikkelingen en de stand van zaken: Deelproject Kerkstraat Dorpsstraat
Kloosterpad Oost Marienhof (Wisselpad)
Dorpsplein (De Weem)
Kermisterrein Kloosterstraat Kloosterpad West
gemeente Groesbeek
Toelichting Sanering bedrijfslocatie en realisatie 5 grondgebonden woningen. Project is opgeleverd. Realisatie 4.500 m2 winkeloppervlak, ondergronds parkeren en 101 niet grondgebonden woningen waarvan 53 sociale appartementen. De locatie is ontwikkeld gelijktijdig en aansluitend (integraal) met de herontwikkeling van 131 zorgwoningen van het naastgelegen Mariendaal terrein (ZZG). Het project is in uitvoering en zal naar verwachting in 2015 opgeleverd gaan worden. Aan de Spoorlaan zijn 24 sociale appartementen gerealiseerd en daarmee is het project opgeleverd. Aanvankelijk plan ontwikkeld voor 6 appartementen. De bodem is gesaneerd. Op 18 november 2014 heeft het College om de locatie, gezien de woningmarkt, niet in ontwikkeling te nemen. De afwaardering is verwerkt in de geactualiseerde grondexploitatie ten behoeve van de jaarrekening over 2014. Het betreft de ontwikkeling die op de locatie van de voormalige apotheek heeft plaatsgevonden. Op de locatie zijn 26 appartementen ontwikkeld, waarvan 8 in het sociale segment. Ook het Dorpsplein zelf is volledig heringericht. Het betreft de parkeerterrein achter De Weem. Het gehele terrein is opnieuw ingericht. Initiatief tot herontwikkeling is stukgelopen en vormt daarmee geen ontwikkellocatie meer. De locatie (blokhut) is aangekocht voor herontwikkeling tot een woningbouwlocatie. Gezien het huidige aanbod van nieuwbouwwoningen wordt nu een pas op de plaats genomen.
99 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Spoorlaan locatie
TPG locatie
Burgemeester Ottenhoffstraat
Betreft de herontwikkeling van de locatie HEMA – Scapino en achterliggende terreinen (waaronder ZOMA). De gemeente heeft hier een grondpositie. Thans worden gesprekken gevoerd met een ontwikkelaar om te komen tot een volledige herontwikkeling van de locatie. De locatie is aangekocht voor herontwikkeling. Aanvankelijk was hier de nieuwbouw van de Rabobank voorzien. Deze ontwikkeling heeft niet plaatsgevonden en de locatie is volledig heringericht en thans stroomt hier de Spoorbeek. Het is dan ook geen ontwikkellocatie meer. Aanvankelijk was hier commercieel vastgoed en wonen voorzien. Dat is thans niet dan wel in veel mindere mate het geval.
Zoals aangegeven, is het centrumplan uit meerdere deellocaties (projecten) opgebouwd. Daarbij is een onderscheid te maken in financieel afgewikkelde projecten gaat het om de eerste fase in de herinrichting van de openbare ruimte, de ontwikkeling van de Kerkstraat, Kloosterpad Oost en de voormalige postkantoor aan de Kerkstraat. In 2011 zijn voorzieningen getroffen die in de huidige exploitatie als opbrengst verantwoord zijn. De lopende projecten bestaan uit de ontwikkeling van Dorpsstraat Mariendaal, de vierde fase van de herinrichting van de openbare ruimte (herinrichting deel Dorpsstraat tussen VRI) en de herinrichting van de Pannenstraat. Naar verwachting zullen de drie benoemde projecten in 2015 opgeleverd worden. Tot slot is sprake van een aantal te verwachten ontwikkelingen binnen het centrumplan. Het gaat daarbij om de mogelijke ontwikkeling van Kloosterpad West, het Marktplein en Spoorlaan ZOMA. De verwachting is dat voor de laatstgenoemde locatie in de eerste helft van 2015 een anterieure overeenkomst ten behoeve van de ontwikkeling getekend zal worden. Aanvankelijk werd ook rekening gehouden met de ontwikkeling van Marienhof. Echter, op 18 november 2014 heeft het College het besluit genomen om de locatie niet in ontwikkeling te nemen. Met het actualiseren van de grondexploitatie ten behoeve van de jaarrekening over 2014 is de afwaardering dan ook verwerkt. De grondexploitatie kent een tekort van € 2.908.535 netto contant per 1 januari 2015 en voor het tekort is dan ook een voorziening getroffen. Als einddatum voor het project wordt nu gerekend met 31 december 2022. Dat komt neer op een resterende doorlooptijd van 8 jaar. De rentelasten worden niet ten laste gebracht van de grondexploitatie, maar wordt in de lopende begroting verwerkt. Risico Een risico voor het centrumplan is gelegen in de nog te verwachten ontwikkelingen. In de huidige grondexploitatie is rekening gehouden met zowel de kosten als de opbrengsten voor deze locaties. Voor de volledigheid: het gaat daarbij om Kloosterpad West, de Marktplein en Spoorlaan ZOMA . Op dit moment is nog niet duidelijk wanneer de betreffende ontwikkelingen aan de orde zullen zijn en of ze nog wel tot ontwikkeling gebracht zullen worden. In dat geval bestaat het risico dat de door de gemeente ingenomen grondposities (eigendom) verantwoord dient te worden in het complex Niet In Exploitatie Genomen Gronden. In dat geval zal het vraagstuk van waardering van de gronden en tot op welk niveau je kosten ten laste mag brengen van het project om de hoek komen kijken. Het risico bestaat dan ook dat afwaardering aan de orde kan komen.
gemeente Groesbeek
100 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
3.
Herontwikkeling gebied Hogeweg / Bremstraat - Groesbeek
Algemeen Met Oosterpoort is in 2006 een realisatieovereenkomst gesloten betreffende de ontwikkeling van het gebied Hogeweg / Bremstraat. Overeengekomen is dat de gemeente haar gronden inbrengt en dat zij ook de aanleg van de infrastructuur verzorgt. In de overeenkomst is opgenomen dat Oosterpoort de kosten van de infrastructuur betaalt tot een totaal bedrag van 1,2 miljoen euro. Indien de infrastructurele kosten boven dit bedrag uitkomen, dan nemen zowel gemeente als Oosterpoort ieder de helft van de kosten voor hun rekening. De herziene grondexploitatie voor Hogeweg / Bremstraat kent een nagenoeg sluitend resultaat per 1 januari 2015 (een overschot van netto contant € 239 positief per 1 januari 2015). In 2011 is reeds winst is genomen voor een bedrag van € 378.000. Risico In dit geval is sprake van faciliterend beleid en is een overeenkomst gesloten. Tot nu toe worden aan alle verplichtingen voldaan en zal het plan met het opstellen van de jaarrekening over 2015 afgesloten kunnen worden. Er is dan ook geen sprake van een risico ten aanzien van het project. 4.
Herontwikkeling voormalig sportpark Nijerf (Drulsebeek) - Groesbeek
Algemeen Ten behoeve van de ontwikkeling van voormalig sportpark Zuid is een overeenkomst gesloten met Oosterpoort. Het plan voorziet in de bouw van huur – en koopwoningen. In aansluiting op de overeenkomst heeft de gemeente het plangebied in opdracht en voor rekening van Oosterpoort bouwrijp en deels woonrijp gemaakt. De gemeente heeft de gronden verkocht aan Oosterpoort, maar de daadwerkelijke afnameverplichting door Oosterpoort ontstaat op het moment dat de uiteindelijke afnemer / bewoner een kavel of woning heeft gekocht. Voor de latere betaling van de koopsom van de bouwkavels waarvoor een bouwvergunning is afgegeven, is Oosterpoort op basis van de overeenkomst een rentevergoeding van 5% op jaarbasis verschuldigd aan gemeente Groesbeek. Als gevolg van de huidige situatie op de woningmarkt verloopt de verkoop van bouwrijpe gronden minder voorspoedig dan aanvankelijk voorzien was. Het afzetrisico van de kavels ligt echter volledig bij Oosterpoort en in combinatie met de relatief hoge rentevergoeding betekent dit voor Oosterpoort een financieel onwenselijke situatie. Om verdere vertraging in de ontwikkeling van het woningbouwplan te voorkomen, heeft gemeente Groesbeek besloten om Oosterpoort tegemoet te komen. Allereerst heeft de gemeente het rentepercentage aangepast en daarnaast heeft herdifferentiatie van het woningbouwprogramma plaatsgevonden. Het rentepercentage, dat bij Oosterpoort in rekening wordt gebracht, is nu aangepast van 5% op jaarbasis naar 3% op jaarbasis en sluit daarmee aan op de interne rekenrente van gemeente Groesbeek. De herdifferentiatie heeft op kleine schaal plaatsgevonden (een herverkaveling van vijf woningen naar zes woningen). Door het herverkavelen is het mogelijk om woningen met een lagere VON prijs te ontwikkelen, waardoor ze beter af te zetten zijn in de markt. In 2013 is dan ook begonnen met de daadwerkelijke bouw van deze woningen. Tot slot heeft het College op 21 januari 2014 besloten om verdere herdifferentiatie toe te passen (drie maal een herverkaveling van vijf naar zes woningen). Nagenoeg alle kavels van de drie betreffende blokken zijn afgelopen jaar afgerekend met de gemeente. De maatregelen zijn niet ten laste gebracht van de gemeentelijke grondexploitatie, maar ten laste van het fonds Sociaal Economische Versterking (SEV). In het SEV is voor het project Drulsebeek in totaliteit een reservering van € 400.000 opgenomen in het kader van het stimuleren van de woningmarkt. Ten aanzien van de nog uit te geven kavels na 1 januari 2015 geldt dat een onderscheid is te maken in de eerste – en in de tweede fase. In overleg met de projectleider is de fasering gemeente Groesbeek
101 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
(uitgifte van bouwrijpe kavels) voorzien in de periode 2014 tot en met 2020. De totale grondopbrengsten zijn begroot op een bedrag van € 5.350.000 en daarvan is € 2.817.989 gerealiseerd per 31 december 2014 (53%) en is nog een grondopbrengst van € 2.532.011 te realiseren in de periode na 1 januari 2015 (47%). De grondexploitatie voor Sportpark Zuid kent een positief resultaat van € 1.048.433 netto contant per 1 januari 2015. Risico Voor het project is een overeenkomst gesloten met Oosterpoort. Het risico in dit project is gelegen in een langere doorlooptijd als gevolg van vertraagde afzet van woningen op de markt. Uit de algemene toelichting blijkt dat herdifferentiatie in de programmering aan de orde is, waardoor de afzet van woningen niet stagneert. In de tweede fase is hoofdzakelijk sprake van vrije sector woningen en dit segment staat onder druk in de markt. De kans bestaat dan ook dat uitgifte van deze kavels meer tijd zal vergen. Het risico voor de gemeente is dan gelegen in extra kosten voor planbegeleiding als gevolg van het later realiseren van de begrote grondopbrengsten. 5.
Dekkerswald - Groesbeek
Algemeen Ten aanzien van het project geldt dat gemeente Groesbeek geen grondpositie heeft. De gemeente heeft in het kader van de Wet op de ruimtelijke ordening een overeenkomst gesloten betreffende de herontwikkeling en transformatie van het aan de Nijmeegsebaan gelegen woon – zorg complex Dekkerswald. In deze overeenkomst is het kostenverhaal geregeld voor de door de gemeente te maken kosten in het kader van haar faciliterende rol. Daarbij gaat het om kosten voor het voeren van de benodigde planologische procedures. Het risico van de ontwikkeling ligt bij de zorggroep. De grondexploitatie voor Dekkerswald kent een positief resultaat van € 12.211 netto contant per 1 januari 2015. Risico In dit geval is sprake van faciliterend beleid en is een overeenkomst gesloten. Tot nu toe worden aan alle verplichtingen voldaan en er is dan ook geen sprake van een mogelijk risico ten aanzien van het project. 6.
Heikant in de Horst - Groesbeek
Algemeen De gemeente heeft geen grondpositie, maar faciliteert de ontwikkeling wel. Met Hofmans Vastgoed B.V. is in 2009 dan ook een overeenkomst gesloten voor de realisering van het uitbreidingsplan. In totaliteit is een exploitatiebijdrage van € 183.203 overeengekomen. Met het plan wordt voorzien in de bouw van sociale huurwoningen, sociale koopwoningen en vrije sector woningen. Het risico van de gehele ontwikkeling ligt bij de ontwikkelaar. Als gevolg van de huidige marktsituatie (woningmarkt) is vertraging in de ontwikkeling aan de orde. Dit heeft ertoe geleid dat het woonrijp maken van het plangebied gefaseerd plaatsvindt met als gevolg dat extra kosten van Voorbereiding, Toezicht en Uitvoering (VTU) aan de orde zijn. Ook is sprake van een mogelijke herdifferentiatie van het woningbouwprogramma, als reactie op de huidige markt, waardoor o.a. extra overleggen hebben plaatsgevonden. Dit betekent uiteindelijk dat de tot nu toe gemaakte kosten in het kader van de RO procedure en de VTU hoger zijn uitgevallen dan waarin de bijdrage voorziet. In maart 2014 zijn aanvullende afspraken gemaakt met Hofmans, waarbij naar oplossingen is gezocht voor wederzijdse claims en vorderingen. Daarbij heeft de gemeente ingestemd met een second opinion inzake de hoogte van de vastgestelde bouwkosten voor de eerste fase. De grondexploitatie voor Heikant in de Horst kent een tekort van € 10.921 netto contant per 1 januari 2015 en voor het tekort is dan ook een voorziening getroffen. gemeente Groesbeek
102 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Risico Zoals toegelicht is vertraging al aan de orde in de ontwikkeling als gevolg van de huidige woningmarktsituatie. Het risico is dan ook dat verdere vertraging kan optreden, waardoor extra kosten voor het begeleiden van het plan aan de orde zullen zijn. 7.
Uitbreidingsplan Hϋsenhoff - Groesbeek
Algemeen Voor de ontwikkeling van het plangebied is in 2010 een anterieure overeenkomst gesloten met ontwikkelende partijen. In 2011 heeft de gemeente haar gronden tegen een marktconforme prijs ingebracht en heeft nu dan ook een faciliterende rol. Ter dekking van een deel van de ambtelijke kosten is een bijdrage overeengekomen. De risico’s voor de realisering en de afzet van de te bouwen woningen in het plangebied liggen bij de ontwikkelaars. De eventuele extra gemeentelijke kosten, als gevolg van vertraging in de ontwikkeling, komen voor rekening van de gemeente. In het verleden is reeds een winst van € 245.000 genomen op dit project. Dit bedrag is in de boekwaarde opgenomen. Het project kan naar verwachting in 2016 afgesloten worden. De grondexploitatie voor Hϋsenhoff kent een overschot van € 12.682 netto contant per 1 januari 2015. Risico De gemeente heeft een overeenkomst gesloten met ontwikkelende partijen en tot op heden worden aan alle verplichtingen voldaan. De verwachting is dat het project in 2016 afgesloten kan worden. Op dit moment zijn geen risico’s ten aanzien van het project aan te duiden. 1.3.3. Complex Niet In Exploitatie Genomen Gronden Hieronder vallen de gronden die meestal anticiperend of strategisch zijn aangekocht. Er is dan veelal nog geen exploitatiebegroting, maar de gronden passen al wel in de gemeentelijke ontwikkelvoornemens. Er is sprake van een voornemen dat de grond in de nabije toekomst zal worden bebouwd. Deze verwachting is dan gebaseerd op interne besluitvorming of beter nog op een structuurvisie. In onderstaande tabel wordt voor de volledigheid de boekwaarde per project weergegeven: Niet In Exploitatie Genomen Gronden (grootboek 1006700)
Boekwaarde 31.12.2013
Uitgaven
Mutaties in 2014 Inkomsten
Saldo
Boekwaarde 31.12.2014
8. Complex Algemeen (G060) 9. Omgeving Hemeltje (G070) 10. Toekomstig bedrijventerrein Hulsbeek (G170)
€ ‐283.829 € ‐12.730 € 53.970 € 41.240 € ‐242.588 € ‐324.834 € ‐9.825 € 281.229 € 271.404 € ‐53.430 € ‐113.822 € ‐22.001 € ‐ € ‐22.001 € ‐135.822
Totaal voorraad gronden zonder kostprijsberekening
€ ‐722.484 € ‐44.555 € 335.198 € 290.643 € ‐431.840
8. Complex Algemeen - Groesbeek In dit complex zijn de gemeentelijke eigendommen verantwoord welke in het verleden zijn verworven mede in het kader van de grondexploitatie. Dit betekent niet dat ontwikkeling van plannen op deze gronden op korte termijn te verwachten is. Binnen het complex is een onderscheid te maken in verhuurde gronden en in gronden die als voorraad behoren te worden vermeld. Jaarlijks wordt beoordeeld of de boekwaarde van de geregistreerde voorraad in verhouding staat tot de marktwaarde van de gronden. De grondvoorraad kende aanvankelijk een oppervlak van 128.652 m2 per 31 december 2014 en gerelateerd aan de € 2,25 per m2 resulteert dat in een waarde van € 289.472 negatief per 31 december 2014. Bij het opstellen van de jaarrekening zijn echter twee correcties doorgevoerd, waardoor de waarde van de gronden is aangepast. Het gaat daarbij om de volgende twee correcties: gemeente Groesbeek
103 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
• de in het complex algemeen verantwoorde oppervlak voor Hulsbeek zijn overgeheveld naar het complex Hulsbeek • voor Hulsbeek Oost is het juiste oppervlak in m2 in eigendom van gemeente Groesbeek verantwoord in het complex algemeen. De financiële consequenties van deze twee correcties zijn in onderstaande tabel inzichtelijk gemaakt: Omschrijving Grondvoorraad voor correcties per 31.12.2014 Gronden Hulsbeek overhevelen naar project G170 Correctie oppervlak Hulsbeek Oost Grondvoorraad per 31.12.2014
Oppervlak 128.654 ‐22.637 1.800 107.817
Eenheid m2 m2 m2 m2
Prijs / Eenheid € ‐2,25 € ‐2,25 € ‐2,25 € ‐2,25
Totaal € ‐289.472 € 50.933 € ‐4.050 € ‐242.588
Met de uitgevoerde correcties is de boekwaarde verlaagd met een bedrag van € 46.833 per 31 december 2014. De grondvoorraad kent een oppervlak van 107.817 m2 per 31 december 2014 en gerelateerd aan € 2,25 per m2 resulteert dat in de waarde van € 242.588 negatief per 31 december 2014. 9. Hemeltje - Groesbeek Ten aanzien van het oorspronkelijk plangebied geldt dat gemeente Groesbeek een deel van de gronden in eigendom heeft. Op het complex rustte een boekwaarde van € 324.834 negatief per 31 december 2013. In 2014 is voor een bedrag van € 9.825 aan kosten gemaakt en daarmee zou de boekwaarde uitkomen op € 334.659 negatief per 31 december 2014. Met het opstellen van de jaarrekening is gekeken naar de verhouding tussen de boekwaarde van het project en de marktwaarde op basis van de huidige bestemming. Indien blijkt dat de boekwaarde per m2 hoger uitvalt dan de marktwaarde per m2, dan zal afwaardering plaats moeten vinden of een voorziening moeten worden getroffen. Op het middendeel van het oorspronkelijk plangebied (particulier eigendom) is geen ontwikkeling meer toegestaan. Dat betekent dan ook dat het plan aangepast moet worden. Eerdere onderhandelingen met marktpartijen (o.a. Oosterpoort) hebben niet geleid tot het gewenste resultaat. De locatie wordt wel als uitbreidingslocatie benoemd in de Structuurvisie Groesbeek 2025 (indicatie “zacht” en een toevoeging van circa 20 woningen). Door de aanduiding in de structuurvisie kan gesteld worden dat de locatie een verwachtingswaarde kent. Echter, de ontwikkeling is onzeker en met het opstellen van de jaarrekening over 2014 heeft dan ook een afwaardering plaats gevonden. Het gemeentelijk eigendom kent een oppervlak van 8.905 m2 en gerelateerd aan de agrarische waarde van € 6 per m2 komt dat overeen met een waarde van € 53.430 per 31 december 2014. Afgezet tegen de werkelijke boekwaarde van € 334.659 per 31 december resulteert dit in een afwaardering van € 281.229 per 31 december 2014. Dit betekent dat de boekwaarde van het project Hemeltje is verlaagd. De afwaardering is ten laste gebracht van het resultaat over 2014. 10. Toekomstig bedrijventerrein Hulsbeek - Groesbeek In het Regionaal Programma Bedrijventerreinen is rekening gehouden met de ontwikkeling van het toekomstig bedrijventerrein Hulsbeek. Vanwege de samenhang van de gebiedsontwikkeling wordt er bewust getemporiseerd. In 2013 is begonnen met het opstellen van het Stedenbouwkundig Plan, het bestemmingsplan en de daarvoor vereiste onderzoeken. Bij de planontwikkeling is een nadrukkelijke link gelegd met de plannen voor de revitalisering van de aangrenzende bedrijventerreinen I en II. Vanwege de revitalisering wordt een rotonde aangelegd op de huidige kruising Mies / Hulsbroek. Tevens wordt De Mies ingericht als
gemeente Groesbeek
104 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
hoofdentree van het bedrijventerrein. Alle gronden in het plangebied zijn in eigendom van de gemeente en dat betekent dan ook dat actief grondbeleid aan de orde is. Zoals aangegeven in onderdeel 1.2 van deze paragraaf heeft het college op dinsdag 7 oktober 2014 besloten om het project voorlopig “on hold” te zetten. Met het opstellen van de paragraaf ten behoeve van de jaarrekening over 2014 is naar de waardering van de gronden gekeken. Het in te brengen gemeentelijk eigendom komt overeen met een oppervlak van 22.637 m2. De waardering van de in te brengen gronden komt overeen met een bedrag van € 135.822 per 31 december 2014. Het eigendom is gewaardeerd tegen een bedrag van € 6 per m2 (agrarische waarde). De aanvankelijke boekwaarde voor het complex bedroeg € 183.212 per 31 december 2014 bestaande uit: • Boekwaarde gronden (overheveling van complex algemeen): € 50.933 • Tijdelijke maatregelen en planbegeleiding: € 125.676 • Kapitaalslasten: € 6.603 Derhalve is nu sprake van een afwaardering van € 47.390 per 31 december 2014 welke ten laste is gebracht van het jaarresultaat 2014. Voor de volledigheid: de afwaardering betreft het verschil tussen de aanvankelijke boekwaarde van € 183.212 per 31 december 2014 en de agrarische waarde van € 135.822 per 31 december 2014. Samenvatting Niet In Exploitatie Genomen Gronden In onderstaande tabel wordt een totaal beeld gegeven van de doorgevoerde wijzigingen met betrekking tot het Complex Niet in Exploitatie Genomen Gronden: Omschrijving Aanvankelijke boekwaarde per 31 december 2014 Overheveling gronden Hulsbeek van Algemeen naar Hulsbeek Correctie meters Hulsbeek Oost in complex Algemeen Afwaarderingen boekwaarden Werkelijk per 31 december 2014
Complex Algemeen € ‐289.472 € 50.933 € ‐4.050 € ‐ € ‐242.588
Hemeltje € ‐334.659 € ‐ € ‐ € 281.229 € ‐53.430
Hulsbeek € ‐132.279 € ‐50.933 € ‐ € 47.390 € ‐135.822
Totaal € ‐756.409 € ‐ € ‐4.050 € 328.619 € ‐431.840
Voorafgaand aan de doorgevoerde wijzigingen kende het complex een totale boekwaarde van € 756.409 per 31 december 2014. De overheveling van de gronden vanuit algemeen naar Hulsbeek heeft op totaal niveau niet een direct effect. De correctie van de voorraad grond met betrekking tot Hulsbeek Oost heeft een negatief effect (verhoogt de boekwaarde per 31 december 2014) van € 4.050 per 31 december 2014. Tot slot heeft de afwaardering met betrekking ’t Hemeltje en Hulsbeek een positief effect van € 328.619 op de boekwaarde van het complex Niet In Exploitatie Genomen Gronden (het verlaagd de boekwaarde per 31 december 2014). De afwaardering zelf is ten laste gebracht van het jaarresultaat over 2014. 1.4. Beleid omtrent reserves en voorzieningen Reserves Binnen Groesbeek is sprake van een reserve Omslag Grote Werken. Er zijn vooralsnog geen onttrekkingen voorzien. Het saldo van de reserve bedroeg € 608.276 per 31 december 2013 en in 2014 is een bedrag van € 30.414 aan rente toegeschreven. Daarmee bedraagt het saldo van de reserve € 638.690 per 31 december 2014. In 2015 zal bezien worden of deze bestemmingsreserve aan de algemene reserve mag worden toegevoegd. Vooruitlopend op de besluitvorming zijn de voorziene afdrachten (kostenpost) vanuit de grondexploitatie voor bedrijventerrein Mies en Heikant in de Horst komen te vervallen. Dit heeft uiteraard een positief effect op het resultaat van de grondexploitatie.
gemeente Groesbeek
105 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Voorzieningen In het Besluit Begroting en Verantwoording is aangegeven dat het treffen van een afboeking of een voorziening direct gebeurt bij een geprognosticeerd verlies ter grootte van dit volledige verlies. Als sprake is van een voorziening ingericht ter bestrijding van de (verwachte) tekorten in grondexploitaties, dan moeten die worden gepresenteerd als een waarde correctie op de post bouwgrond in exploitatie (voorraden). In totaliteit is een voorziening getroffen van € 2.946.632 netto contant op peildatum 1 januari 2015 en komt als volgt tot stand: • Bedrijventerrein Mies: € 27.175 netto contant per 1 januari 2015 • Centrumplan Groesbeek: € 2.908.535 netto contant per 1 januari 2015 • Heikant in de Horst: € 10.921 netto contant per 1 januari 2015 In de jaarrekening van 2013 (en in de begroting voor 2015) bedroeg de omvang van de voorziening € 3.065.026 per 1 januari 2014 en was als volgt opgebouwd: • Centrumplan Groesbeek: € 3.057.426 per 1 januari 2014 • Heikant in de Horst: € 7.600 per 1 januari 2014 Hieruit volgt dat de omvang van de voorziening per 1 januari 2015 ten opzichte van 1 januari 2014 in totaliteit met € 118.394 is afgenomen.
gemeente Groesbeek
106 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
4. Jaarrekening
gemeente Groesbeek
107 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
gemeente Groesbeek
108 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
4.1. Balans
gemeente Groesbeek
109 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Balans en toelichting Tabel: Balans per 31 december Activa ACTIVA
Bedragen x € 1.000
2013
2014
VASTE ACTIVA
Materiële vaste activa Investeringen met een economisch nut Overige invest. met een economisch nut Investeringen met een maatschappelijk nut
Financiële vaste activa Kapitaalverstrekkingen aan: - Deelnemingen/effecten Leningen aan: - Verstrekte renteloze geldleningen - Geldlening NUON aandelen Overige langlopende leningen: - Hypothecaire geldleningen ambtenaren Bijdrage aan activa in eigendom van derden:
29.743 16.027 6.273 7.442
32.866 16.700 7.110 9.056
14.185
13.814
312
312
150 1.577
208 1.456
9.742 2.405
9.460 2.378
Totaal vaste activa
43.928
46.680
VLOTTENDE ACTIVA
Voorraden Voorraad grond zonder kostprijsberekening Onderhanden werk Overige voorraden
722 6.081 10
Vorderingen Vorderingen op openbare lichamen Vorderingen op 's Rijks Schatkist Overige vorderingen
4.877 2.411
Liquide middelen Banksaldi
6.814
4.712 432 4.270 10
7.288
11.109 9.144 0 1.965
40 40
Overlopende activa
15 15
239
178
Totaal vlottende activa
14.382
16.014
Totaal activa
58.310
62.694
gemeente Groesbeek
110 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Tabel: Balans per 31 december Passiva PASSIVA
Bedragen x € 1.000
2013
2014
VASTE PASSIVA
Eigen vermogen Algemene reserves Bestemmingsreserves: - Egalisatiereserves - Overige bestemmingsreserves Gerealiseerd resultaat
Voorzieningen Voorzieningen voor verplichtingen Voorzieningen voor lastenegalisatie
30.685
28.449
23.090
20.584
142 6.245 1.209
201 6.426 1.237
4.973 2.593 2.380
5.375 2.537 2.838
Langlopende schulden Geldleningen op lange termijn
12.463
9.612
Totaal vaste passiva
48.121
43.436
VLOTTENDE PASSIVA
Kortlopende schulden Kasgeldleningen Banksaldi Overige kortlopende schulden
2.000 10 5.509
7.519
Overlopende passiva Vooruitontvangen bedragen Overige overlopende passiva
2.095 575
16.956 10.000 1.045 5.911
2.670
2.302 1.482 820
Totaal vlottende passiva
10.189
19.258
Totaal passiva
58.310
62.694
Gewaarborgde geldleningen Garantstellingen
73.071 2.028
92.631 1.719
gemeente Groesbeek
111 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
gemeente Groesbeek
112 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
4.2. Programmarekening
gemeente Groesbeek
113 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
gemeente Groesbeek
114 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
62 647 4.678
2236153-
2.664-
2.87548.537-
Algemene dekkingsmiddelen
Sub-totaal mutaties reserves Resultaat
5.387 49.744
44.357
-
45.662-
Saldo van baten en lasten Toevoeging/onttrekking aan reserves Programma 1 Programma 2 Programma 3 Programma 4
22.439
381108424-
2.632 17.357 111 2.349 10-
44.839-
823-
11.499 21.918
25.101-
Programma 4
Sub-totaal programma’s Omschrijving algemene dekkingsmiddelen Algemene heffingen Algemene uitkeringen Dividend Saldo Financieringsfunctie Overige algemene dekkingsmiddelen
Sub-totaal algemene dekkingsmiddelen Onvoorzien (mag in totaal maar kan ook per programma)
Baten 1.407 1.598 7.414
2.512 1.207
2.014
2226 494
1.305-
-
21.616
2.251 17.347 103 1.925 10-
22.921-
13.602-
Saldo 3.6203.5152.184-
Realisatie vorig begrotingsjaar
Lasten 5.0275.1139.598-
Omschrijving programma Programma 1 Programma 2 Programma 3
Tabel: Programmarekening over b egrotingsjaar
1.22342.249-
1.003-
2643151-
41.026-
75-
1.143-
326916413379-
39.808-
24.228-
Lasten 6.0734.8604.647-
3.448 42.255
3.270
178
38.807
-
23.223
2.672 18.196 122 2.233 -
15.584
10.400
Baten 1.308 1.685 2.191
2.225 6
2.267
264327
2.219-
75-
22.080
2.346 18.187 106 1.820 379-
24.224-
13.828-
Saldo 4.7653.1752.456-
Raming begrotingsjaar vóór wijziging
3.86350.193-
3.420-
15393197-
46.330-
25-
1.388-
34198413617-
44.917-
26.849-
Lasten 7.3765.8714.821-
10.367 50.772
8.893
1.474
40.405
-
23.797
2.678 18.746 77 2.187 109
16.608
10.941
Baten 1.431 1.806 2.430
6.504 579
5.473
153931.277
5.925-
25-
22.409
2.337 18.737 69 1.774 508-
28.309-
15.908-
Saldo 5.9454.0652.391-
Raming begrotingsjaar ná wijziging
5.79050.127-
5.316-
18493197-
44.337-
-
761-
36520841446
43.576-
24.202-
Lasten 7.0675.1657.142-
8.893 51.363
8.585
308
42.470
-
24.424
2.822 18.887 77 2.176 462
18.046
10.487
Baten 1.303 1.968 4.288
3.103 1.236
3.269
18493111
1.867-
-
23.663
2.457 18.867 69 1.762 508
25.530-
13.715-
Saldo 5.7643.1972.854-
Bedragen x € 1.000 Realisatie begrotingsjaar
4.3. Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling
gemeente Groesbeek
115 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Inleiding De jaarrekening is opgemaakt met inachtneming van de voorschriften die het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten daarvoor geeft. Verder is de Financiële verordening gemeente Groesbeek, 2e versie, vastgesteld bij raadsbesluit van 31 maart 2005, van toepassing. Algemene grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vindt plaats op basis van historische kosten (verkrijgings- of vervaardigingsprijs), tenzij de marktwaarde lager is. Activa en passiva worden opgenomen tegen nominale waarden. De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Baten en winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico's die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als bate genomen op het moment waarop het dividend betaalbaar gesteld wordt. Personeelslasten worden in principe toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Als gevolg van het formele verbod op het opnemen van voorzieningen c.q. schulden uit hoofde van jaarlijks terugkerende arbeidskostengerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume worden sommige personele lasten echter toegerekend aan de periode waarin uitbetaling plaatsvindt; daarbij moet worden gedacht aan componenten zoals ziektekostenpremie ten behoeve van gepensioneerden, overlopende vakantiegeld- en verlofaanspraken en dergelijke. Voor arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van een jaarlijks vergelijkbaar volume wordt geen voorziening getroffen of op andere wijze een verplichting opgenomen. Indien er sprake is van (eenmalige) schokeffecten (reorganisaties) dient wel een verplichting gevormd te worden. Balans Materiële vaste activa De materiële vaste activa met economisch nut, zoals bedoeld in artikel 35 van het BBV, worden lineair afgeschreven. De afschrijvingstermijnen zijn vastgelegd in artikel 10 van de vigerende ""Financiële verordening gemeente Groesbeek, 2e versie". De materiële vaste activa met een meerjarig maatschappelijk nut worden ook lineair afgeschreven. De aard van de investering bepaalt de levensduur en de daarmede samenhangende afschrijvingstermijn. In artikel 10, lid 6, van de hiervoor genoemde verordening is dit nader gespecificeerd vastgelegd. Immateriële vaste activa De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgings- c.q. vervaardigingsprijs verminderd met de afschrijvingen en waardeverminderingen die naar verwachting duurzaam zijn. De kosten van onderzoek en ontwikkeling worden in 5 jaar afgeschreven. Dit geldt ook voor het saldo van agio en disagio (Afsluitkosten van financiële transacties). De afschrijving van de geactiveerde kosten van onderzoek en ontwikkeling vangt aan bij ingebruikneming van het gerelateerde materiële vaste actief. Afsluitkosten van opgenomen geldleningen worden direct ten laste van de exploitatie gebracht.
gemeente Groesbeek
116 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Materiële vaste activa met economisch nut. Investeringen met economisch nut Deze materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijging- of vervaardigingprijs. Specifieke investeringsbijdragen van derden worden op de desbetreffende investering in mindering gebracht; in die gevallen wordt op het saldo afgeschreven. De materiele vaste activa met economisch nut, zoals bedoeld in artikel 35 van het "Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten", worden lineair afgeschreven in: a. gronden en terreinen niet: b. (40) jaar: nieuwbouw woonruimten, bedrijfsgebouwen, kantoorgebouwen, dorps- en wijkcentra, sporthallen en dergelijke; c. (40) jaar: nieuwbouw schoolgebouwen; d. (15) jaar: technische installaties schoolgebouwen; e. (15) jaar: eerste inrichting schoolgebouwen; f. (25) jaar: renovatie, restauratie en aankoop van het bij b en c bedoelde onroerend goed; g. (15) jaar: technische installaties, zoals cv-, airco- en elektrische installatie en ICT-bekabeling, in het bij b. bedoelde onroerend goed; h. (10) jaar: overige technische installaties en meubilair, zoals inbraak-, beveiliging-, telefoon- en geluidsinstallaties, kantoormeubilair, inventaris, brandblusmiddelen en dergelijke i. (50) jaar: rioleringen (riolen, putten en kolken); j. (25) jaar: riolering (persleidingen, gemalen-bouwkundig en drukrioleringbouwkundig, IBA's); k. (15) jaar: mechanisch/elektrisch deel gemalen en drukriolering; l. (50) jaar: begraafplaatsen; m. (15) jaar: zware transportmiddelen (b.v. vrachtauto, blusvoertuig en dergelijke); n. (7) jaar: lichte transportmiddelen (personenauto’s, aanhangwagens en dergelijke) en overige tractie; o. (5) jaar: software; p. (3) jaar: automatiseringsapparatuur, PC’s (hard- en besturingssoftware), randapparatuur, gereedschappen en dergelijke. Indien de technische en/of economische levensduur korter is dan de hiervoor aangegeven termijnen wordt de kortere afschrijvingstermijn gehanteerd. Activa met een verkrijgingprijs van minder dan € 5.000 worden niet geactiveerd, uitgezonderd gronden en terreinen. Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend maatschappelijk nut 1. Onder activa met een meerjarig maatschappelijk nut, zoals bedoeld in artikel 35 van het ‘Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten’, worden verstaan investeringen in aanleg en onderhoud van: waterwegen, waterbouwkundige werken, permanente terreinwerken wegen, straten, pleinen, fiets-, voet- en wandelpaden, bruggen viaducten, tunnels, verkeersmiddelen. Deze worden lineair afgeschreven in: a. (25) jaar: wegen, fiets-, voet en wandelpaden, parkeerplaatsen en de daarbij behorende inrichting; b. (25) jaar: overige civieltechnische werken; c. (25) jaar: openbare verlichting, c.a.; d. (10) jaar: verkeersmiddelen, zoals borden, verkeerslichten, e.d.; e. (10) jaar: abri's, plattegrondkasten, e.d.; 2. Indien de technische en/of economische levensduur korter is dan de hiervoor aangegeven termijnen wordt de kortere afschrijvingstermijn gehanteerd. 3. Aankoop en vervaardiging van activa met een meerjarig maatschappelijk nut, andere dan bedoeld in lid 5, worden onder aftrek van bijdragen van derden geactiveerd. In het raadsbesluit wordt aangegeven dat het actief lineair wordt afgeschreven over de verwachte levensduur van het actief of dat een kortere afschrijvingstermijn wordt aangehouden. gemeente Groesbeek
117 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Financiële vaste activa Kapitaalverstrekkingen aan gemeenschappelijke regelingen en leningen u/g zijn opgenomen tegen nominale waarde. Participaties in het aandelenkapitaal van NV’s en BV’s (“kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen” in de zin van het BBV) zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingprijs van de aandelen. Indien de waarde van de aandelen onverhoopt structureel mocht dalen tot onder de verkrijgingprijs zal afwaardering plaatsvinden. Tot dusver is een dergelijke afwaardering gelukkig niet noodzakelijk gebleken. De actuele waarde ligt ruim boven de verkrijgingprijs. De afgelopen jaren zijn veel aandelen verkocht (Bouwfonds, Nuon, WMG/Vitens) en de opbrengsten zijn verwerkt in de exploitatie en balans. Op grond van artikel 36 Bbv worden in de balans onder de financiële vaste activa afzonderlijk opgenomen: Kapitaalverstrekkingen aan: deelnemingen gemeenschappelijke regelingen overige verbonden partijen Langlopende leningen aan: deelnemingen woningbouwcorporaties overige verbonden partijen overige langlopende leningen overige uitzettingen met een rentetypische looptijd van één jaar of langer bijdragen aan activa in eigendom van derden Het begrip rentetypische looptijd verdient een toelichting. Het gaat bij dit begrip om de definitie vanuit de Wet Fido en is ingegeven door beheersing van renterisico’s. De definitie luidt: het tijdsinterval gedurende de looptijd van een geldlening, waarin op basis van de leningvoorwaarden van de geldlening sprake is van een door de verstrekker van de geldlening niet beïnvloedbare constante rentevergoeding. Voor een uitzetting die een looptijd kent van tien jaar met een vaste rente, geldt dat deze altijd als vast activum dient te worden opgenomen ook al resteert er minder dan 1 jaar van de oorspronkelijke looptijd. Van een “deelneming” is krachtens artikel 1d BBV sprake als de gemeente participeert in het aandelenkapitaal van een NV of BV. Vlottende activa Voorraden De als “onderhanden werken” opgenomen bouwgronden in exploitatie zijn gewaardeerd tegen de vervaardigingprijs. De vervaardigingprijs omvat de kosten, die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend (zoals grondaankopen en kosten van bouw- en woonrijpmaken), alsmede een redelijk te achten aandeel in de rentekosten en de administratie- en beheerskosten. Verwachte verliezen in de grondexploitatie worden (indien van toepassing) voorzien door middel van een voorziening verliesgevende complexen. Winsten uit de grondexploitatie worden slechts genomen indien en voor zover die met voldoende mate van betrouwbaarheid als gerealiseerd aangemerkt kunnen worden. Zolang daarvan geen sprake is worden de verkregen verkoopopbrengsten ten volle op de vervaardigingkosten in mindering gebracht. De nog niet in exploitatie genomen bouwgronden zijn gewaardeerd tegen verkrijgingprijs. Er wordt rente bijgeschreven op de boekwaarde van deze voorraden. De overige voorraden worden gewaardeerd tegen standaard verrekenprijzen die zijn gebaseerd op de gemiddelde betaalde inkoopprijs.
gemeente Groesbeek
118 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Vorderingen en overlopende activa De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Voor verwachte oninbaarheid is een voorziening in mindering gebracht. De voorziening wordt statisch bepaald op basis van de geschatte inningskansen. In artikel 11 van de Financiële verordening gemeente Groesbeek, 2e versie, is daarover het volgende opgenomen. Voor openstaande vorderingen betreffende gemeentelijke belastingen als bedoeld in artikel 219 Gemeentewet wordt een voorziening wegens oninbaarheid gevormd ter grootte van het historische percentage van oninbaarheid. Voor de overige vorderingen wordt een voorziening wegens oninbaarheid gevormd op basis van een beoordeling op inbaarheid van de openstaande vorderingen ouder dan zes maanden. Liquide middelen en overlopende posten. Deze activa worden tegen nominale waarde opgenomen. Voorzieningen Voorzieningen worden gewaardeerd op het nominale bedrag van de betrokken verplichting c.q. het voorzienbare verlies. De pensioenverplichting ten behoeve van de wethouders wordt echter op de contante waarde van de (reeds opgebouwde) toekomstige uitkeringsverplichtingen gewaardeerd. De onderhoudsegalisatievoorzieningen stoelen op een meerjarenraming van het uit te voeren groot onderhoud aan de gemeentelijke kapitaalgoederen, waarin rekening is gehouden met de geformuleerde kwaliteitseisen. In de, in het jaarverslag opgenomen, paragraaf “onderhoud kapitaalgoederen” is het beleid nader uiteengezet. Vaste schulden Vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde verminderd met gedane aflossingen. De vaste schulden hebben een rentetypische looptijd van één jaar of langer. Vlottende passiva De vlottende passiva worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. Borg- en garantstellingen Voor zover leningen door de gemeente gewaarborgd zijn, is buiten de telling van de balans, het totaalbedrag van de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar opgenomen. Overigens is in de toelichting op de balans nadere informatie opgenomen.
gemeente Groesbeek
119 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
gemeente Groesbeek
120 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
4.4. Toelichting op de balans
gemeente Groesbeek
121 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Toelichting op de balans (bedragen x €1.000) Activa Materiële vaste activa 32.866 Materiële vaste activa zijn altijd stoffelijk van aard. Een uitzondering op deze regel wordt gevormd door software, die op basis van de notitie software ook als materiële vaste activa worden gerubriceerd. Materiële vaste activa worden onderverdeeld in twee categorieën, te weten: Omschrijving Investeringen met een economisch nut
31-12-2013 16.027
x € 1.000 31-12-2014 16.700
6.273
7.110
7.442 29.743
9.056 32.866
Investeringen met een economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven: Investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut
De investeringen met economisch nut worden als volgt onderverdeeld: Omschrijving
Boekwaarde
inv.
vermin./ afschrijving desinv.
1-1-2014
in 2014
in 2014
in 2014
subsidies
x € 1.000 boekwaarde
in 2014
31-12-2014
Gronden en terreinen
938
-
-
-
-
938
Bedrijfsgebouwen Grond-, weg- & Waterbouwkundige werken*
803
-
-
33
-
770
6.197
1.728
142
248
488
7.046
97
223
-
26
-
294
239
2
-
51
-
190
Overige
14.026
1.329
88
695
-
14.572
Totalen
22.300
3.282
230
1.054
488
23.810
Vervoermiddelen Machines, apparaten en installaties
* In deze opstelling zijn alle investeringen met een economisch nut meegenomen. Het aandeel van de uitgaven waarvoor een heffing kan worden geheven bedraagt: € 7.110.307.
gemeente Groesbeek
122 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
De belangrijkste investeringen met economisch nut waren: Omschrijving
Beschikbaar krediet 782
Waterplan 't Groes ke Stekkenberg-Wes t fas e 4-6 BRM/WRM Beekhers tel Groes beek Nieuwbouw bas is s chool 't Vos s enhol
Overige inves teringen m et een econom is ch nut: Totaal
Besteed in 2014 688
x €1.000 Cumulatief uitgegeven 718
809
279
350
437 1.100
204 990
236 990
3.127
2.162 60
2.294
3.127
2.221
2.294
De investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut worden als volgt onderverdeeld: x € 1.000 Omschrijving
Boekw aarde
inv.
1-1-2014
in 2014
Gronden en terreinen Grond-, weg- &
vermin./ afschrijving desinv. in 2014
in 2014
subsidies
boekw aarde
in 2014
31-12-2014
135
11
-
12
41
93
Waterbouwkundige werken Overige
6.409 898
2.297 -
131 -
256 63
192 -
8.128 834
Totalen
7.442
2.308
131
331
233
9.056
De belangrijkste investeringen in de openbare ruimte met maatschappelijk nut waren: x €1.000 Omschrijving
Beschikbaar
Besteed
Cumulatief
krediet
in 2014
uitgegeven
Aanpas s ing Cranenburgs es traat Herinr.Ham ers veld e.o.: voorbereiding Rotonde Huls broek-Mies Stekkenberg fas e 5-6 WRM uitv.wegen Overige inves teringen in de openbare ruim te m et uits luitend m aats chappelijk nut: Totaal
gemeente Groesbeek
123 van 157
767
200
115
970 556 1.001 3.293
851 261 360 1.672
71 371 275 832
3.293
83 1.755
832
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Financiële vaste activa 13.814 Een financieel vast actief is aanwezig als een duurzaam financieel belang gehouden wordt. Financiële vast activa worden onderverdeeld in vijf categorieën, te weten: x € 1.000 Omschrijving
31-12-2013
31-12-2014
Kapitaalvers trekkingen Leningen U/G Overige uitzettingen
312 1.577
312 1.456
150
393
Overige langlopende leningen Bijdragen aan activa in eigendom van derden
9.742 2.405
9.460 2.193
14.185
13.814
Het verloop van de financiële vaste activa wordt in onderstaand overzicht weergegeven: x € 1.000 Omschrijving
Boekwaarde
inv.
vermin./ afschrijving
subsidies
boekwaarde
in 2014
31-12-2014
desinv. 1-1-2014 Kapitaalverstrekkingen Deelnemingen/effecten Langlopende leningen Verstrekte renteloze geldleningen Geldlening NUON aandelen Overige langlopende leningen Hypothecaire geldleningen Ambtenaren Bijdragen aan activa in eigendom van derden Totalen
in 2014
in 2014
in 2014
312
-
-
-
-
312
150
84
-
26
-
208
1.577
-
-
121
-
1.456
9.742
9
-
291
-
9.460
2.405
521
393
155
-
2.378
14.185
614
393
593
-
13.814
De belangrijkste bijdragen aan activa in eigendom van derden waren: Omschrijving
Beschikbaar krediet
Achilles nieuwbouw kleedruimten fase 2-3 Voorz.hart Op d'n Heuvel: uitvoering Overige bijdragen aan activa in eigendom van derden: Totaal
gemeente Groesbeek
124 van 157
Besteed in 2014
x €1.000 Cumulatief uitgegeven
Subsidies in 2014
184 185
67 185
-
186 185
369
252 30222
-
371
-
371
369
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Vlottende activa Voorraden 4.712 31-12-2013 9.139 3.057-
Onderhanden werk Af: voorziening exploitatietekort centrum Transport:
31-12-2014 7.216 2.947-
6.081
4.270
De voorziening is getroffen voor dekking van de nadelige exploitatieresultaten van de grondexploitaties en op het niveau van het exploitatietekort gebracht dat u heeft vastgesteld. Op de boekwaarde is het saldo van de voorziening € 2.946.632 in mindering gebracht. Vervolg 31-12-2013 Transport: voorraad onderhanden werk: Voorraad grond zonder kostprijsberekening Overige voorraden Iris-cheque's Eigen verklaringen Afvalzakken Totaal voorraden
Tabel 1:
31-12-2014
6.081 722
4.270 432
2 8 0
2 7 2
6.814
4.712
Overzicht mutaties boekwaarden complexen in 2014
Complex
Boekwaarde 31.12.2013
Uitgaven
Mutaties in 2014 Inkomsten
Saldo
Boekwaarde 31.12.2014
1. Bedrijventerrein Mies (G030) 2. Centrumplan Groesbeek (G100) 3. Hogeweg Bremstraat (G140) 4. Herontwikkeling voormalig sportpark Nijerf (G150) 5. Locatie Dekkerswald (G250.03) 6. Heikant in de Horst (G250.02) 7. Uitbreidingsplan Husenhoff (G160)
€ ‐1.438.728 € ‐5.844.877 € 26.053 € ‐1.973.529 € 59.652 € 13.528 € 19.095
€ ‐50.111 € ‐2.134.207 € ‐6.357 € ‐96.097 € 567 € ‐1.279 € ‐1.534
€ ‐ € 3.378.840 € 39.515 € 793.133 € ‐ € ‐ € ‐
€ ‐50.111 € 1.244.633 € 33.158 € 697.036 € 567 € ‐1.279 € ‐1.534
€ ‐1.488.839 € ‐4.600.244 € 59.211 € ‐1.276.493 € 60.218,71 € 12.249,14 € 17.560,68
Totaal voorraad gronden onderhanden werken
€ ‐9.138.805 € ‐2.289.018 € 4.211.488 € 1.922.470 € ‐7.216.337
A ‐ In Exploitatie Genomen Gronden (grootboek 1006800)
B ‐ Niet In Exploitatie Genomen Gronden (grootboek 1006700) 8. Complex Algemeen (G060) 9. Omgeving Hemeltje (G070) 10. Toekomstig bedrijventerrein Hulsbeek (G170)
€ ‐283.829 € ‐12.730 € 53.970 € 41.240 € ‐242.588 € ‐324.834 € 271.404 € ‐ € 271.404 € ‐53.430 € ‐113.822 € ‐22.001 € ‐ € ‐22.001 € ‐135.822
Totaal voorraad gronden zonder kostprijsberekening
€ ‐722.484 € 236.673 € 53.970 € 290.643 € ‐431.840
Totaal
€ ‐9.861.289 € ‐2.052.345 € 4.265.458 € 2.213.113 € ‐7.648.177
gemeente Groesbeek
125 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Tabel 2:
Overzicht van IEGG complexen
Project
Boekwaarde 31.12.2014
Prognose op startwaarde Uitgaven Inkomsten Saldo € ‐838.886 € ‐4.221.940 € ‐59.849 € ‐135.372 € ‐50.070 € ‐36.557 € ‐5.000
€ 2.429.415 € 5.274.556 € ‐ € 2.633.546 € ‐ € 12.251 € ‐
€ 1.590.529 € 1.052.616 € ‐59.849 € 2.498.174 € ‐50.070 € ‐24.306 € ‐5.000
Resultaat Startwaarde Netto contant
1. Bedrijventerrein Mies (G030) 2. Centrumplan Groesbeek (G100) 3. Hogeweg Bremstraat (G140) 4. Herontwikkeling voormalig sportpark Nijerf (G150) 5. Locatie Dekkerswald (G250.03) 6. Heikant in de Horst (G250.02) 7. Uitbreidingsplan Husenhoff (G160)
€ ‐1.488.839 € ‐4.600.244 € 59.211 € ‐1.276.493 € 60.219 € 12.249 € 17.561
€ 101.690 € ‐3.547.628 € ‐639 € 1.221.681 € 10.149 € ‐12.057 € 12.561
€ ‐27.175 € ‐2.908.535 € 239 € 1.048.433 € 12.211 € ‐10.921 € 12.682
Subtotaal
€ ‐7.216.337 € ‐5.347.674 € 10.349.768 € 5.002.094 € ‐2.214.243 € ‐1.873.066
Voorziening bedrijventerrein Mies Voorziening Centrumplan Groesbeek Heikant in de Horst Totaal aan voorzieningen
€ 27.175 € 2.908.535 € 10.921 € 2.946.632
Totaal resultaat
€ 1.073.566
Tabel 3:
Overzicht boekwaarden NIEGG complex
Niet In Exploitatie Genomen Gronden (grootboek 1006700)
Boekwaarde 31.12.2013
Uitgaven
Mutaties in 2014 Inkomsten
Saldo
Boekwaarde 31.12.2014
8. Complex Algemeen (G060) 9. Omgeving Hemeltje (G070) 10. Toekomstig bedrijventerrein Hulsbeek (G170)
€ ‐283.829 € ‐12.730 € 53.970 € 41.240 € ‐242.588 € ‐324.834 € ‐9.825 € 281.229 € 271.404 € ‐53.430 € ‐113.822 € ‐22.001 € ‐ € ‐22.001 € ‐135.822
Totaal voorraad gronden zonder kostprijsberekening
€ ‐722.484 € ‐44.555 € 335.198 € 290.643 € ‐431.840
De gemiddelde grondprijs niet in exploitatie genomen gronden bedraagt € 3,10 (139.359 m2). Uit de tabel volgt dat de boekwaarde € 9.861.289 negatief bedroeg per 31 december 2013. In 2014 zijn meer opbrengsten dan kosten gerealiseerd wat per saldo leidt tot een positieve boekwaarde mutatie van € 2.213.113 in 2014. Het resulteert uiteindelijk in een boekwaarde van € 7.648.177 negatief per 31 december 2014. De nog te verwachten kosten zijn op startwaarde begroot op een bedrag van € 5.347.674 op peildatum 1 januari 2015. Daartegenover staat echter dat de nog te genereren opbrengsten op startwaarde begroot zijn op een bedrag van € 10.349.768 op peildatum 1 januari 2015. Dat betekent dat rekening wordt gehouden met een positief toekomstig saldo op startwaarde van € 5.002.094 op peildatum 1 januari 2015. Let op: hierbij is geen rekening gehouden met de negatieve boekwaarde van € 7.216.336 per 31 december 2014. Het totaal resultaat van de grondexploitaties is begroot op een tekort van € 2.214.243 op startwaarde per 1 januari 2015 wat overeenkomt met een tekort van € 1.873.066 netto contant per 1 januari 2015. Voor de complexen met een te verwachten tekort is een voorziening getroffen ter grootte van het netto contant tekort. Daarmee komt het resultaat van de grondexploitaties uit op een overschot van in totaal € 1.073.566 netto contant per 1 januari 2015. Bedrijventerrein Mies Het plangebied wordt middels actief grondbeleid ontwikkeld en dat betekent ook dat de gemeente hier risicodragend in zit. Alle benodigde gronden voor de ontwikkeling van het plan zijn verworven. De grondexploitatie kent een negatief resultaat van € 27.175 netto contant per 1 januari 2015. Het nog uit te geven oppervlak voor bedrijven bedraagt 24.578 m2 per 1 januari 2015. Daarvan komt eerst 18.357 m2 voor uitgifte beschikbaar nadat de opschortende voorwaarde betreffende de levering van de gronden aan de gemeente is komen te vervallen. Het overig nog uit te geven oppervlak van 6.221 m2 is wel beschikbaar voor de markt en gesprekken met geïnteresseerden zijn gaande.
gemeente Groesbeek
126 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Centrumplan Groesbeek De basis voor het centrumplan is in 2001 gelegd met het vaststellen van het ontwikkelingsplan. In dit plan zijn 10 deelgebieden en 2 studielocaties onderscheiden. In juni 2006 zijn de financiële kaders voor de realisering van het centrumplan Groesbeek vastgesteld. Het centrumplan zelf bestaat uit diverse deellocaties binnen de bebouwde kern van Groesbeek. In juni 2006 zijn de financiële kaders voor de realisering van het centrumplan vastgesteld. Met de herontwikkeling van de te onderscheiden locaties en de herinrichting van de openbare ruimte wordt een aantrekkelijker centrumgebied gerealiseerd met meer nadruk op het wonen en versterken van het voorzieningenniveau. De gemeente heeft hier gekozen voor een actieve en risicodragende positie in de grondexploitatie. Zoals aangegeven, is het centrumplan uit meerdere deellocaties (projecten) opgebouwd. Daarbij is een onderscheid te maken in financieel afgewikkelde projecten gaat het om de eerste fase in de herinrichting van de openbare ruimte, de ontwikkeling van de Kerkstraat, Kloosterpad Oost en de voormalige postkantoor aan de Kerkstraat. In 2011 zijn voorzieningen getroffen die in de huidige exploitatie als opbrengst verantwoord zijn. De lopende projecten bestaan uit de ontwikkeling van Dorpsstraat Mariendaal, de vierde fase van de herinrichting van de openbare ruimte (herinrichting deel Dorpsstraat tussen VRI) en de herinrichting van de Pannenstraat. Naar verwachting zullen de drie benoemde projecten in 2015 opgeleverd worden. Tot slot is sprake van een aantal te verwachten ontwikkelingen binnen het centrumplan. Het gaat daarbij om de mogelijke ontwikkeling van Kloosterpad West, het Marktplein en Spoorlaan ZOMA. De verwachting is dat voor de laatstgenoemde locatie in de eerste helft van 2015 een anterieure overeenkomst ten behoeve van de ontwikkeling getekend zal worden. Aanvankelijk werd ook rekening gehouden met de ontwikkeling van Marienhof. Echter, op 18 november 2014 heeft het College het besluit genomen om de locatie niet in ontwikkeling te nemen. Met het actualiseren van de grondexploitatie ten behoeve van de jaarrekening over 2014 is de afwaardering dan ook verwerkt. De grondexploitatie kent een tekort van € 2.908.535 netto contant per 1 januari 2015 en voor het tekort is dan ook een voorziening getroffen. Als einddatum voor het project wordt nu gerekend met 31 december 2022. Dat komt neer op een resterende doorlooptijd van 8 jaar. De rentelasten worden niet ten laste gebracht van de grondexploitatie, maar wordt in de lopende begroting verwerkt. Herontwikkeling voormalig sportpark Nijerf (Drulsebeek) Ten behoeve van de ontwikkeling van voormalig sportpark Zuid is een overeenkomst gesloten met Oosterpoort. Het plan voorziet in de bouw van huur – en koopwoningen. In aansluiting op de overeenkomst heeft de gemeente het plangebied in opdracht en voor rekening van Oosterpoort bouwrijp en deels woonrijp gemaakt. De gemeente heeft de gronden verkocht aan Oosterpoort, maar de daadwerkelijke afnameverplichting door Oosterpoort ontstaat op het moment dat de uiteindelijke afnemer / bewoner een kavel of woning heeft gekocht. Voor de latere betaling van de koopsom van de bouwkavels waarvoor een bouwvergunning is afgegeven, is Oosterpoort op basis van de overeenkomst een rentevergoeding van 5% op jaarbasis verschuldigd aan gemeente Groesbeek. Als gevolg van de huidige situatie op de woningmarkt verloopt de verkoop van bouwrijpe gronden minder voorspoedig dan aanvankelijk voorzien was. Het afzetrisico van de kavels ligt echter volledig bij Oosterpoort en in combinatie met de relatief hoge rentevergoeding betekent dit voor Oosterpoort een financieel onwenselijke situatie. Om verdere vertraging in de ontwikkeling van het woningbouwplan te voorkomen, heeft gemeente Groesbeek besloten om Oosterpoort tegemoet te komen. Allereerst heeft de gemeente het rentepercentage aangepast en daarnaast heeft herdifferentiatie van het woningbouwprogramma plaatsgevonden.
gemeente Groesbeek
127 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Het rentepercentage, dat bij Oosterpoort in rekening wordt gebracht, is nu aangepast van 5% op jaarbasis naar 3% op jaarbasis en sluit daarmee aan op de interne rekenrente van gemeente Groesbeek. De herdifferentiatie heeft op kleine schaal plaatsgevonden (een herverkaveling van vijf woningen naar zes woningen). Door het herverkavelen is het mogelijk om woningen met een lagere VON prijs te ontwikkelen, waardoor ze beter af te zetten zijn in de markt. In 2013 is dan ook begonnen met de daadwerkelijke bouw van deze woningen. Tot slot heeft het College op 21 januari 2014 besloten om verdere herdifferentiatie toe te passen (drie maal een herverkaveling van vijf naar zes woningen). Nagenoeg alle kavels van de drie betreffende blokken zijn afgelopen jaar afgerekend met de gemeente. De maatregelen zijn niet ten laste gebracht van de gemeentelijke grondexploitatie, maar ten laste van het fonds Sociaal Economische Versterking (SEV). In het SEV is voor het project Drulsebeek in totaliteit een reservering van € 400.000 opgenomen in het kader van het stimuleren van de woningmarkt. Ten aanzien van de nog uit te geven kavels na 1 januari 2015 geldt dat een onderscheid is te maken in de eerste – en in de tweede fase. In overleg met de projectleider is de fasering (uitgifte van bouwrijpe kavels) voorzien in de periode 2014 tot en met 2020. De totale grondopbrengsten zijn begroot op een bedrag van € 5.350.000 en daarvan is € 2.817.989 gerealiseerd per 31 december 2014 (53%) en is nog een grondopbrengst van € 2.532.011 te realiseren in de periode na 1 januari 2015 (47%). De grondexploitatie voor Sportpark Zuid kent een positief resultaat van € 1.048.433 netto contant per 1 januari 2015. Niet in exploitatie genomen gronden De gronden zonder kostprijsberekening, behalve complex algemeen, zijn gewaardeerd tegen boekwaarde. Volgens de waarderingsgrondslagen moeten zij gewaardeerd worden tegen boekwaarde of lagere marktwaarde. De huidige marktwaarde van deze projecten is niet bekend. De gronden binnen het complex algemeen worden gewaardeerd tegen € 2,25 per m2. De complexen Omgeving het Hemeltje en toekomstig bedrijventerrein Hulsbeek zijn in 2014 afgewaardeerd naar een grondprijs van € 6 per m2 (agrarische waarde regio). Omschrijving Aanvankelijke boekwaarde per 31 december 2014 Overheveling gronden Hulsbeek van Algemeen naar Hulsbeek Correctie meters Hulsbeek Oost in complex Algemeen Afwaarderingen boekwaarden Werkelijk per 31 december 2014
Complex Algemeen € ‐289.472 € 50.933 € ‐4.050 € ‐ € ‐242.588
Hemeltje € ‐334.659 € ‐ € ‐ € 281.229 € ‐53.430
Hulsbeek € ‐132.279 € ‐50.933 € ‐ € 47.390 € ‐135.822
Totaal € ‐756.409 € ‐ € ‐4.050 € 328.619 € ‐431.840
De risico's in de sfeer van de grondexploitatie hebben vooral te maken met vertraging van bouwprojecten (vooral rentekosten), het terugtrekken van partners en met de toerekening van apparaatskosten. Wanneer projecten niet doorgaan komen de apparaatskosten mogelijk ten laste van de exploitatie. Hoewel de economische vooruitzichten weer wat gunstiger lijken te zijn, is het in de huidige economische situatie nog steeds de vraag of de geraamde opbrengsten van de bouwkavels kunnen worden gerealiseerd en op welke termijn.
gemeente Groesbeek
128 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Uitzettingen korter dan één jaar Vorderingen op openbare lichamen 9.144 Vorderingen op openbare lichamen
31-12-2013 4.877
31-12-2014 9.144
31-12-2013 -
31-12-2014 0
Vorderingen op 's Rijks schatkist 0 Schatkis tbankieren
Op 15 december 2013 is de verplichte wet schatkistbankieren van kracht geworden. Deze wet heeft tot doel de Nederlandse staatsschuld terug te dringen. De decentrale overheden moeten hun overtollige liquide middelen naar de Nederlandse staatskas overmaken. Gemeente Groesbeek heeft een drempel van € 278.790. Wanneer het tegoed de drempel overschrijdt wordt dit overschot automatisch naar de staatskas overgemaakt. Is het tegoed lager dan de drempel, dan kan het weer worden opgenomen uit de staatskas. Op 31 december 2014 heeft Groesbeek een bedrag van € 77 tegoed. Overige vorderingen 1.965 Omschrijving
x € 1.000 31-12-2014
31-12-2013
Debiteuren algemene dienst Debiteuren gemeentelijke belastingen Debiteuren sociale zaken Debiteuren zwembad De Lubert Debiteuren VCC abonnementen, fiets- en PC-regeling Overige vorderingen af: dubieuze debiteuren (algemene dienst) dubieuze debiteuren (belastingen) dubieuze debiteuren (soza) Saldo vorderingen
787 194 2.042 9 13 543 3.587 42631.0712.411
252 324 2.127 13 0496 3.213 32631.1531.965
De overige vorderingen kunnen als volgt worden gespecificeerd: Debiteuren algemene dienst stand 31-12-2014 252
Debiteurensaldo per 31 december 2014
Dit betreft de openstaande posten per 31 december 2014. Per 1 april 2015 was hiervan nog € 159.695 te ontvangen. Van de debiteuren algemene dienst zal een gedeelte niet invorderbaar zijn. Dit gedeelte is opgenomen onder de dubieuze debiteuren. Jaarlijks wordt beoordeeld welk deel van deze vorderingen niet invorderbaar is. Nadere specificaties zijn op de afdeling Bedrijfsvoering aanwezig.
gemeente Groesbeek
129 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Debiteuren gemeentelijke belastingen stand 31-12-2014 324
Debiteurensaldo per 31 december 2014
Van de belastingdebiteuren zal een gedeelte niet invorderbaar zijn. Dit gedeelte is opgenomen onder de dubieuze debiteuren. Jaarlijks wordt beoordeeld welk deel van gemeentelijke belastingen niet invorderbaar is. De specificatie van de debiteuren gemeentelijke belastingen ziet er als volgt uit: Omschrijving Te vorderen belastingen 2011 en ouder Te vorderen belastingen 2012 Te vorderen belastingen 2013 Te vorderen belastingen 2014
Stand 31-12-2014 73 13 28 210
afloop in 2014 n.n.b. n.n.b. n.n.b. n.n.b.
x € 1.000 Stand 31-3-2014 n.n.b. n.n.b. n.n.b. n.n.b.
324
-
-
Totalen
Nadere specificaties zijn op de afdeling Bedrijfsvoering aanwezig. Debiteuren sociale zaken stand 31-12-2014 2.127
Debiteurensaldo per 31 december 2014
Van de debiteuren sociale zaken zal een gedeelte niet invorderbaar zijn. Het percentage invorderbaar is per subregeling uitgesplitst en wordt jaarlijks herzien. De specificatie van de debiteuren sociale zaken ziet er als volgt uit: Omschrijving
WWB leenbijstand WWB terugvordering WWB verhaal WWB boete WWB krediethypotheken BZ leenbijstand
Stand Stand 31-12-2013 31-12-2014 254 320 920 956
Totaal
invorderbaar in % 35% 50%
x € 1.000 invorderbaar
dubieus 208 478
112 478
114 1
127 15
35% 50%
83 8
44 8
135 618 2.042
81 629 2.127
100% 40%
377 1.153
81 251 974
Nadere specificaties zijn op de afdeling Bedrijfsvoering aanwezig. Sinds 2009 zijn een tweetal medewerkers van CCP aangesteld tot onbezoldigd ambtenaar voor de aanpak van dubieuze debiteuren Wet Werk en Bijstand. Het gaat hier om debiteuren, waarbij de incasso onzerzijds wordt bemoeilijkt door het ontbreken van adres- en/of inkomstengegevens. Met het inhuren van CCP wordt beoogd deze ten onrechte verstrekte Wwb-gelden, geheel dan wel gedeeltelijk, te incasseren. Overige vorderingen stand 31-12-2014 496
Overige vorderingen per 31 december 2014
De overige vorderingen betreffen nog te verwachte inkomsten waarvoor per balansdatum nog geen facturen zijn uitgedaan, of waarvan de beschikking van ministerie of provincie per balansdatum nog niet is ontvangen. gemeente Groesbeek
130 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
De specificatie van de overige vorderingen ziet er als volgt uit: x € 1.000 Omschrijving
Stand 31-12-2014 280 167
Oosterpoort nto bijdrage buitenruimte Op d'n Heuvel Aanvullend kohier toeristenbelasting 2014 Dar afrekening 2014 teveel betaald voorschot afvalverwerking ICT-Rijk van Nijmegen doorbereking kosten Aces 2014 Overige vorderingen Totaal
ontvangen in 2014
Stand 20-3-2014 280 167
29 17 2
-
29 17 2
496
-
496
Nadere specificaties zijn op de afdeling Bedrijfsvoering aanwezig. Voorziening dubieuze debiteuren stand 31-12-2014 1.248
Dubieuze debiteuren per 31 december 2014
De voorziening dubieuze debiteuren is gevormd om het risico van oninbare vorderingen in beeld te brengen. De voorziening dubieuze belastingdebiteuren wordt gevormd door per bestaande subregeling verschillende percentages te hanteren op basis van historische gegevens. Het verloop van de voorziening is in onderstaand overzicht weergegeven. Omschrijving Debiteuren algemene dienst Debiteuren belastingen Debiteuren sociale zaken Totaal
Stand 31-12-2013 42
onttrekking 2014 10
toevoeging 2014 -
x € 1.000 Stand 31-12-2014 32
63 1.071 1.176
10
82 82
63 1.153 1.248
Nadere specificaties zijn op de afdeling Bedrijfsvoering aanwezig. Banksaldi 15 De positieve saldi van de bankrekeningen zijn als volgt worden weergegeven: Omschrijving
saldo per 31-12-2013
BNG1 28.50.03.089 BNG2 28.51.02.540 BNG3 28.51.02.338 BNG4 28.51.02.559 BNG5 28.51.05.132 RABO 11.74.08.425 RABO 11.74.54.036 Totaal
12 6 22 40
x € 1.000 saldo per 31-12-2014 12 1 2 15
Nadere specificaties zijn op de afdeling Bedrijfsvoering aanwezig. Overlopende activa 178 Dit bedrag is samengesteld uit vooruitbetaalde bedragen. Nadere specificaties zijn op de afdeling Bedrijfsvoering aanwezig. Omschrijving
Vooruitbetaalde bedragen die betrekking hebben op 2015 Overige vorderingen welke naar verwachting geen problemen opleveren Totaal
gemeente Groesbeek
131 van 157
x € 1.000 Stand 31-12-2014 166 12 178
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Passiva Eigen vermogen Het in de balans opgenomen eigen vermogen bestaat uit de volgende posten: Eigen vermogen Algem ene res erve Bes tem m ings res erves : voor egalis atie van tarieven overige bes tem m ings res erves Gerealis eerd res ultaat Totaal
saldo per 31-12-2013 € 23.090
x € 1.000 saldo per 31-12-2014 € 20.584
€ € €
142 6.245 1.209
€ € €
201 6.426 1.237
€
30.686
€
28.449
Het verloop in 2014 wordt in onderstaand overzicht per reserve weergegeven: x € 1.000 naam reserve 1. Reserves 1.1. Algemene reserves Algem ene res erve Algem ene res erve beklem d Saldo Diens tjaar 2013 Saldo Diens tjaar 2014 Totaal 1.1. Algemene reserves 1.2. Bestemmingsreserves 1.2.1 Egalis atieres erves Egalis atieres erve (inkom ens deel) Wet Werk en Bijs tand Egalis atieres erve Lands chaps beleid Totaal 1.2.2. Overige bes tem m ings res erves
onttrekking
toevoeging
Stand
31-12-2013
2014
2014
31-12-2014
6.395 16.695 1.209 24.298
Res erve Opleidingen pers oneel Optim alis ering glas vezels tructuur Bes tem m ings res erve Structuurverbetering Bes tem m ings res erve Vervangende nieuwbouw Vos s enhol Dekkings res erve Bouw s chool Cranenburgs es traat Bes tem m ingres erve Aankoop kuns twerken Dekkings res erve kapitaallas ten verbouw en uitbreiding Sleutel Bes tem m ings res erve accom m odatie Stekkenberg Res erve tariefegalis atie rioolheffing Bes tem m ings res erve Bovenwijks e voorzieningen Bes tem m ings res erve Dekking t.b.v. inves teringen Bes t.res .vers terking s oc.econ.infras tructruur Totaal Totaal 1.2. Bestemmingsreserves Totaal reserves
gemeente Groesbeek
Stand
132 van 157
4.183 1.209 5.391
1.677 1.237 2.914
3.889 16.695 1.237 21.821
117
-
6
123
25 142
-
53 59
79 201
167
-
70
238
8 -
185
0 654
8 469
1.155 295 176 390
25 101 70
58 15 9 20
1.213 285 84 339
425 185 608 859 1.976
112 369 1.677 1.332
184 30 2.914 99
313 639 2.097 743
6.245 6.387 30.685
3.871 3.871 9.263
4.053 4.112 7.027
6.426 6.628 28.449
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Algemene reserves Algemene reserve Algemeen inzetbare reserve voor onvoorziene uitgaven en het afdekken van risico's. De berekende rente van € 380.181 wordt aan de reserve toegevoegd. Overige dotaties betreffen de reservering voor de aanleg van een trottoir aan Nijerf van € 88.000 en de vrijval van het voordelig saldo dienstjaar 2013 van € 1.209.000. De grootste onttrekkingen in 2014 betreffen de uitgaven voor de gemeentelijke herindeling van € 2.372.511, de uitkoop van de muziekschool van € 326.688, het project Groesbeek Werkt € 152.025, de aanleg van de rotonde aan de Hulsbroek-Mies € 646.000 en overige uitgaven inzake elementenverharding diverse wegen € 319.988. De overige onttrekkingen van € 365.717 betreft de dekking van de uitgaven voor: samenwerking ICT, toerisme, drugsoverlast, mobiliteitsplannen, onderhoud kunstwerken, de aanleg van Geopaden, herdenkingen (o.a. Market Garden), het project grensovergang Wyler, restbedrag ZZG periode 2009-2014 € 24.600 en de duurzaamheidstop. Algemene reserve beklemd Aangezien de rente aan de exploitatie wordt toegevoegd is deze reserve niet vrij besteedbaar. Bestemmingsreserves Egalisatiereserves Egalisatiereserve (inkomensdeel) Wet werk en bijstand (Wwb) De egalisatiereserve Wet Werk en Bijstand is opgebouwd uit een overschot aan rijksmiddelen. De rente ad. € 5.847 wordt volledig toegeschreven aan de reserve. Egalisatiereserve landschapsbeleid De egalisatiereserve landschapsbeleid is ingesteld om flexibel op de te honoreren projecten te kunnen inspelen. De reserve heeft een plafond van € 70.000 en jaarlijks mag maximaal € 17.500 worden onttrokken ten gunste van de exploitatie. De dotatie in 2014 betreft de ontvangen provinciale subsidie van diverse LOP-projecten ad. € 52.107 en de toevoeging van de rente ad. € 1.259. Hierdoor wordt het saldo van de reserve hoger dan plafond. Overige bestemmingsreserves Reserve opleiding personeel De reserve is in 2009 ontstaan door opheffing van de voorziening opleidingen personeel. De dotatie in 2014 betreft het restantbudget opleidingen ad. € 70.215. Dekkingsreserve optimalisering glasvezelstructuur De reserve is ontstaan door een bijdrage van € 100.000 uit de reserve innovatief beleid en dient ter dekking van de kosten van de samenwerking ICT Millingen Ubbergen en Groesbeek. De reserve wordt ingezet voor extra gebruik en optimalisering van de glasvezelstructuur. De dotatie in 2014 betreft de bijschrijving van de rente ad. € 399. Bestemmingsreserve structuurverbetering De reserve is in 2014 ontstaan door een dotatie van € 654.000. In 2014 is tevens € 185.000 onttrokken, ter dekking van de subsidie aan de stichting Op d'n Heuvel (voorzieningenhart) Bestemmingsreserve vervanging nieuwbouw Vossenhol De reserve is ontstaan door een dotatie van de voorziening onderhoud basisscholen. De dotatie in 2014 betreft de bijschrijving van de rente ad. € 57.500.
gemeente Groesbeek
133 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Dekkingsreserve bouw school Cranenburgsestraat De reserve is tot stand gekomen door de berekende opbrengst van de te verkopen sportzaal De Zevensprong ad. € 291.000 in te zetten ter dekking van de kapitaallasten van de investering nieuwe school Cranenburgsestraat. De rente van € 14.739 wordt aan de reserve toegevoegd. De kapitaallasten 2014 ad. € 24.658 zijn onttrokken. Bestemmingsreserve aankoop kunstwerken Het uitgangspunt is dat de reserve wordt gevoed door 2% van het budget t.b.v. kapitaalswerken te reserveren met als doel de verbetering van de kwaliteit van de bebouwde omgeving. In 2014 is € 82.000 onttrokken voor de realisering van het monument de WacoGlider en € 18.767 voor dekking van de uitgaven voor het filmarchief. De dotatie in 2014 betreft de bijschrijving van de rente ad. € 8.781. Dekkingsreserve kapitaallasten Verbouw en uitbreiding de Sleutel De reserve is ontstaan door een reservering ten laste van de algemene reserve met als doel de dekking van de kapitaallasten welke voortvloeien uit de verbouw "Sleutel" en is noodzakelijk i.v.m. de verplichte bruto-methode van afschrijven en onttrekken aan de reserve. De onttrekking van € 70.419 betreft de dekking van de kapitaallasten op de staat vaste activa. De dotatie in 2014 betreft de bijschrijving van de rente ad. € 19.515. Bestemmingsreserve accommodatie Stekkenberg Ten laste van de algemene reserve en de voorziening straatverlichting is € 1.900.000 gestort in deze bestemmingsreserve. De rentetoevoeging vindt plaats totdat een saldo is bereikt van € 2.190.000. De reserve heeft als doel de realisatie van een welzijnsaccommodatie/brede school in de wijk Stekkenberg. De onttrekking ad. € 112.428 betreft de bijdrage aan de bouwen inrichtingskosten. Reserve tariefegalisatie rioolheffing Deze reserve is ontstaan in 2011 door een bijdrage van een gedeelte van het dienstsaldo 2011 te doteren. Vervolgens wordt jaarlijks het exploitatiesaldo (tekort of overschot) met de reserve verrekend. De dotatie in 2014 betreft de bijschrijving van het exploitatiesaldo ad. € 184.431. Het restsaldo van de reserve is in 2014 overgeheveld naar de voorziening riolering. Bestemmingsreserve Omslag grote werken (grondexploitatie) De reserve is gevormd door per vierkante meter uit te geven bouwterrein binnen de grondexploitatie een bedrag te storten. Uit deze reserve wordt mede de aanleg van infrastructurele voorzieningen bekostigd. De dotatie in 2014 betreft de bijschrijving van de rente ad. € 30.414.
gemeente Groesbeek
134 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Dekkingsreserve t.b.v. investeringen Deze reserve wordt gevormd voor investeringen die door een bijdrage uit een reserve worden gedekt (en waarvoor dus geen kapitaallasten worden opgevoerd). Door na de wijziging het bedrag direct over te hevelen van de desbetreffende reserve naar deze Reserve Dekking Investeringen, is het saldo van de oorspronkelijke reserve juist en actueel. Het verloop in 2014 wordt in onderstaand overzicht per investering weergegeven: x € 1.000 naam investering
Stand 31-12-2013 58 46 732 24 859
Spoorovergang Nijverheidsweg/Wisselpad Kosten boek bestuurlijke geschiedenis Uitgaven inzake herindeling MUG Vermindering wateroverlast Aanleg rotonde 7-heuvelenweg/Nieuweweg Totaal
onttrekking 2014 11 46 1.593 24 3 1.677
toevoeging 2014 2.268 646 2.914
Stand 31-12-2014 47 1.407 643 2.097
Bestemmingsreserve versterking sociaal economische infrastructuur Deze reserve is in 2011 gevormd door bestemming van een gedeelte van het dienstsaldo. De onttrekkingen hebben betrekking op bijdragen aan de kredieten soc.econ.structuur € 21.844 de stimulering van de werkgelegenheid, de stimulering € 242.159. van de woningmarkt € 150.650 imagocampagne € 40.362 en het attractief maken van het dorpscentrum € 877.020. De dotatie in 2014 betreft de bijschrijving van de rente ad. € 98.802. Gerealiseerd resultaat 1.237 31-12-2013 1.209 1.209
Gerealiseerd resultaat Totaal
31-12-2014 1.237 1.237
Het gerealiseerde resultaat is als zodanig in de balans opgenomen.
gemeente Groesbeek
135 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Voorzieningen Het verloop van de voorzieningen 2014 wordt in onderstaand overzicht weergegeven: naam voorziening
onttrekking 2014
2.157 218 217 2.593
74 11 85
29 29
2.112 207 217 2.537
108 836 255 223 10 35 33 185 51 211 49 1 8 5 281 75 11 3 2.380 4.973
4 417 409 33 18 17 1 3 19 2 10 12 0 19 7 2 973 1.058
369 5 629 179 93 11 26 8 5 33 3 20 0 0 10 26 8 3 3 1.431 1.460
369 109 1.048 25 283 2 44 40 187 14 51 202 36 20 1 8 16 289 76 12 6 2.838 5.375
2. Voorzieningen 2.1. Voorzieningen t.b.v. verplichtingen e/o risico's Voorziening Pensioenverplichtingen vm wethouder Voorziening Brandweerpersoneel Voorziening Verlofuren personeel Voorziening exploitatietekort Grondexploitatie Totaal 2.2. Voorzieningen t.b.v. lastenegalisatie Voorziening Riolering Voorziening Onderhoud Brandweerkazerne Voorziening Onderhoud wegen Voorziening Straatverlichting Voorziening Onderhoud gemeentehuis Voorziening Onderhoud Basisscholen Voorziening Onderhoud Werkenrode Voorziening Onderhoud Terwindtschool Voorziening Onderhoud Gemeentewerf Voorziening Onderhoud Heuvelland Voorziening Calamiteitenonderhoud Biga Voorziening Onderhoud Sportaccomodaties complexen Voorziening Onderhoud De Lubert Voorziening Onderhoud Waco-glider Voorziening onderhoud kasteelmuur Voorziening Onderhoud N.H. Kerk Voorziening Speeltoestellen Voorziening Onderhoud De Mallemolen Voorziening Onderhoud Kloosterstraat 9 Voorziening Onderhoud gebouw begraafplaats Voorziening Onderhoud Aquaduct Totaal Totaal 2. Voorzieningen
toevoeging 2014
x € 1.000 Stand 31-12-2014
Stand 31-12-2013
2.1. Voorzieningen t.b.v. verplichtingen e/o risico’s Voorziening Pensioenverplichting voormalige wethouders De voorziening is ontstaan middels herschikking van de voorzieningen en heeft tot doel het afdekken van de pensioenverplichtingen van (voormalige) wethouders. De dotatie in 2014 bedraagt € 29.026 en daarmee is de voorziening op het per 31 december 2014 noodzakelijke peil gebracht. De onttrekking € 59.387 betreft de uitbetaling pensioenverplichting van voormalige wethouders. Voorziening Brandweerpersoneel De voorziening is in 2006 gevormd i.v.m. inschaling / FPU / verlofrechten en dient ter dekking van toekomstige kosten als gevolg van inschaling/FPU/verlofrechten. De onttrekking in 2014 ad. € 10.989 betreft de uitbetaling verlofsaldi aan de VRGZ en vergoeding bruto salaris aan de voormalige brandweercommandant. Voorziening Verlofuren personeel De voorziening is in 2012 ontstaan door een verplichting op te nemen voor de opgebouwde verlofstuwmeren. In de afgelopen jaren zijn door diverse medewerkers verlofstuwmeren opgebouwd. Hierover zijn inmiddels afspraken gemaakt met de medewerkers. Zeer waarschijnlijk zal een deel niet in tijd, maar in geld afgewikkeld gaan worden. Daarom hebben we een verplichting hiervoor opgenomen. Om deze voorziening op peil te brengen was een storting nodig van € 235.530. In 2014 is er geen bedrag onttrokken aan uitbetaling verlofuren. gemeente Groesbeek
136 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Voorziening exploitatietekort grondexploitatie De voorziening is getroffen voor dekking van het nadelig exploitatieresultaat van de grondexploitatie en op het niveau van het exploitatietekort gebracht dat u heeft vastgesteld. In 2014 is € 110.795 aan de voorziening onttrokken, waardoor het saldo eind 2014 € 2.946.632 bedraagt. 2.2. Voorzieningen t.b.v. lastenegalisatie Voorziening Riolering Deze voorziening is in 2014 ontstaan door opheffing van de reserve rioolheffing, op basis van de recente wijziging van de verslagleggingsvoorschriften (notitie riolering, commissie Bbv), waarin is bepaald dat de overschotten inzake rioolheffing in een voorziening moeten worden opgenomen. De reden hiervan is dat een voorziening niet vrij inzetbaar is en dat de middelen beschikbaar blijven voor de riolering. Derhalve is het volledige saldo van de reserve ad. € 369.449 overgeheveld naar de voorziening. Voorziening Onderhoud Brandweerkazerne De voorziening is eind 2005 door herschikking van de voorzieningen gevormd en wordt op peil gehouden middels dotatie vanuit de exploitatie. Het doel is de dekking van de uitgaven m.b.t. het onderhoud aan de brandweerkazerne. De onttrekking betreft de uitgaven op basis van de onderhoudsplanning. In 2014 is € 3.794 uitgegeven voor diverse onderhoudskosten. De functionele dotatie in 2014 bedraagt € 4.821. Voorziening Onderhoud Wegen De voorziening is eind 2005 door herschikking van de voorzieningen gevormd en wordt op peil gehouden middels dotatie vanuit de exploitatie. Het doel is de dekking van de kosten voor het in stand houden van een kwalitatief goed wegennet in het kader van de verkeersveiligheid en egalisatie van de lasten in het kader van het onderhoud aan de wegen. De onttrekking van € 416.759 betreft de uitgaven op basis van de onderhoudsplanning. De functionele dotatie in 2014 bedraagt € 628.808. Voorziening Straatverlichting De voorziening is gevormd middels dotaties vanuit de exploitatie en wordt op peil gehouden o.b.v. de onderhoudsplanning. Het doel is de dekking van de kosten voor het in stand houden van de straatverlichting en egalisatie van de lasten in het kader van het onderhoud aan de straatverlichting. De onttrekking van € 409.492 betreft de uitgaven op basis van de onderhoudsplanning. De functionele dotatie in 2014 bedraagt € 179.000. Voorziening Onderhoud Gemeentehuis De voorziening is gevormd middels dotaties vanuit de exploitatie en op peil gebracht o.b.v. de onderhoudsplanning. Het doel is de dekking van de uitgaven o.b.v. de onderhoudsplanning m.b.t. het onderhoud aan gebouw en installaties. De onttrekking van € 32.815 betreft de uitgaven op basis van de onderhoudsplanning. De functionele dotatie in 2014 bedraagt € 92.541. Voorziening Onderhoud Basisscholen De voorziening is ontstaan uit herschikking ten laste van de algemene reserve. Het doel is de dekking van de uitgaven o.b.v. de onderhoudsplanning m.b.t. het onderhoud aan de gebouwen. De onttrekking van € 17.724 betreft de uitgaven o.b.v. de onderhoudsplanning. De functionele dotatie in 2014 bedraagt € 10.616.
gemeente Groesbeek
137 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Voorziening Onderhoud Werkenrode De voorziening is eind 2005 door herschikking van de voorzieningen gevormd en wordt op peil gehouden middels dotatie vanuit de exploitatie. Het doel is de dekking van de uitgaven m.b.t. het onderhoud aan het gebouw. De onttrekking van € 16.720 betreft de uitgaven o.b.v. de onderhoudsplanning. De functionele dotatie in 2014 bedraagt € 25.947. Voorziening Onderhoud Terwindtschool De voorziening is eind 2005 door herschikking van de voorzieningen gevormd en wordt op peil gehouden middels dotatie vanuit de exploitatie. Het doel is de dekking van de uitgaven m.b.t. het onderhoud aan het gebouw. De onttrekking van € 756 betreft de uitgaven o.b.v. de onderhoudsplanning. De functionele dotatie in 2014 bedraagt € 8.403. Voorziening Onderhoud Gemeentewerf De voorziening is eind 2004 door herschikking van de voorzieningen gevormd en wordt op peil gehouden middels dotatie vanuit de exploitatie. Het doel is de dekking van de uitgaven m.b.t. het onderhoud aan het gebouw. De onttrekking van € 2.534 betreft de uitgaven o.b.v. de onderhoudsplanning. De functionele dotatie in 2014 bedraagt € 4.594. Voorziening Onderhoud Heuvelland De voorziening is gevormd middels dotaties vanuit de exploitatie en op peil gebracht o.b.v. de onderhoudsplanning. Het doel is de dekking van de uitgaven o.b.v. de onderhoudsplanning m.b.t. het onderhoud aan gebouw en installaties. De onttrekking van € 19.095 betreft de uitgaven o.b.v. de onderhoudsplanning en uitgaven aan achterstallig onderhoud. De functionele dotatie in 2014 bedraagt € 32.756. Voorziening Calamiteitenonderhoud Biga De voorziening is onstaan uit de voorziening onderhoud Zevensprong. Het doel is dekking van de uitgaven van het onderhoud aan het gebouw. De onttrekking van € 2.221 betreft de uitgaven o.b.v. de onderhoudsplanning. De functionele dotatie in 2014 bedraagt € 3.101. Voorziening Onderhoud Sportaccommodaties De voorzieningen zijn eind 2005 door herschikking van de voorzieningen gevormd en wordt op peil gehouden middels dotaties vanuit de exploitatie. In 2014 is € 9.803 onttrokken aan uitgaven voor sportcomplexen. Voorziening Onderhoud De Lubert De voorziening is gevormd middels dotaties vanuit de exploitatie en op peil gebracht o.b.v. de onderhoudsplanning. Het doel is de dekking van de uitgaven o.b.v. de onderhoudsplanning m.b.t. het onderhoud De Lubert. De onttrekking van € 12.317 betreft uitgaven o.b.v. de onderhoudsplanning. Met het oog op de toekomstige privatisering van het zwembad heeft in 2014 geen dotatie plaatsgevonden. Voorziening onderhoud Waco-glider De voorziening is in 2014 gevormd door € 20.000 te doteren uit de exploitatie. Het doel is de dekking van de uitgaven m.b.t. het onderhoud aan de Waco glider. Voorziening Onderhoud Kasteelmuur De voorziening is gevormd door dotaties uit de exploitatie en het doel is dekking van de kosten van onderhoud van de kasteelmuur. Het doel is de dekking van de uitgaven m.b.t. het onderhoud aan de kasteelmuur. In 2014 heeft geen onttrekking plaatsgevonden. De functionele dotatie in 2014 bedraagt € 100.
gemeente Groesbeek
138 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Voorziening Onderhoud N.H. Kerk De voorziening is eind 2005 door herschikking van de voorzieningen gevormd en wordt op peil gehouden middels dotatie vanuit de exploitatie. Het doel is de dekking van de uitgaven m.b.t. het onderhoud aan het gebouw. De onttrekking van € 135 betreft de uitgaven o.b.v. de onderhoudsplanning. De functionele dotatie in 2014 bedraagt € 100. Voorziening Speeltoestellen De voorziening is in 2009 gevormd d.m.v. een dotatie uit de exploitatie en wordt op peil gehouden middels dotatie vanuit de exploitatie. Het doel is dekking kosten in stand houden van speelplaatsen en egalisatie lasten onderhoud speeltoestellen. De functionele dotatie in 2014 bedraagt € 10.410. In 2014 heeft geen onttrekking plaatsgevonden. Voorziening Onderhoud De Mallemolen De voorziening is gevormd middels dotaties vanuit de exploitatie en op peil gebracht o.b.v. de onderhoudsplanning. Het doel is de dekking van de uitgaven o.b.v. de onderhoudsplanning m.b.t. het onderhoud De Mallemolen. De onttrekking van € 18.780 betreft de uitgaven o.b.v. de onderhoudsplanning. De functionele dotatie in 2014 bedraagt € 25.981. Voorziening Onderhoud Kloosterstraat 9 Dotaties vanuit de exploitatie hebben gezorgd voor de opbouw van deze voorziening. Het doel is de dekking van de uitgaven o.b.v. de uitgaven o.b.v. de onderhoudsplanning m.b.t. het onderhoud aan het gebouw. De onttrekking van € 7.350 betreft de uitgaven o.b.v. de onderhoudsplanning. De functionele dotatie in 2014 bedraagt € 8.474. Voorziening Onderhoud Gebouw Begraafplaats De voorziening is in 2009 gevormd middels een dotatie uit de exploitatie. Het doel is de dekking van de uitgaven o.b.v. de onderhoudsplanning m.b.t. het onderhoud aan het gebouw. De functionele dotatie in 2014 bedraagt € 3.004. Voorziening onderhoud Aquaduct De voorziening is in 2013 gevormd middels een dotatie uit de exploitatie. Het doel is de dekking van de uitgaven o.b.v. de onderhoudsplanning m.b.t. het onderhoud aan het aquaduct De functionele dotatie in 2014 bedraagt € 2.902.
gemeente Groesbeek
139 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Vaste schulden met een rentetypische looptijd van één jaar of langer Geldleningen op lange termijn 9.612 De stand van de langlopende geldleningen luidt per:
Omschrijving Lening (1996) B.N.G. 5,75% Lening (1996) N.W.B. 5,86%
31-12-2013 12.463
Oorspronkelijk looptijd bedrag in jaren 908 20 908 20
Stand 31-12-2013 182 182
31-12-2014 9.612
x € 1.000 aflossing Stand in 2014 31-12-2014 45 136 45 136
Lening (2001) N.W.B. 4,945% Lening (2005) B.N.G. 4,275%
1.500 5.000
25 25
900 3.600
60 200
840 3.400
Lening (2008) N.W.B. 4,97% Lening (2012) Van Erk 0,00% Totaal
6.000 2.350 16.665
40 x
5.250 2.350 12.463
150 2.350 2.851
5.100 9.612
Op 26 juni 2008 is een 40-jarige rentevaste lening van € 6.000.000 aangetrokken bij de NWB tegen een percentage van 4,97. Van deze lening is een bedrag van € 2.000.000 ontvangen op 26 juni 2008, € 2.000.000 op 22 oktober 2008 en € 2.000.000 op 26 mei 2009. De verplichting is op 26 juni 2008 aangegaan voor € 6.000.000. Sinds 2012 is aan Van Erk een bedrag van € 2.350.000 verschuldigd voor grondverwerving centrum Groesbeek. Dit is in 2014 afgewikkeld. Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar Kasgeldlening 10.000 Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan één jaar De stand van de kasgeldlening luidt per: Interpolis geldmarktfonds
31-12-2013 2.000
31-12-2014 10.000
31-12-2013 10 10
31-12-2014 1.045 1.045
31-12-2013 4.612 2 896 5.509
31-12-2014 5.406 2 503 5.911
Banksaldi 1.045 De stand van de banksaldi luidt per: BNG1 28.50.03.089 BNG5 28.51.05.132 Totaal
Overige kortlopende schulden 5.911 De stand van de kortlopende schulden luidt per: Crediteuren Diverse kortlopende schulden Nog te betalen bedragen Totaal
De afwikkeling van de crediteuren heeft een normaal verloop. De specificaties zijn op de afdeling Bedrijfsvoering beschikbaar.
gemeente Groesbeek
140 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Nog te betalen bedragen 503 Specificatie stand per 31-12-2014 31-12-2014 95 131 17 30 65 18 59 25 64 503
NTB rente lening BNG NTB rente lening NWB NTB gladheidsbestrijding 2014 NTB promotiecampagne Groesbeek NTB subsidie's schooljaar 2014-2015 NTB afr.kvd+kap.lasten Millingen aan de Rijn NTB afrek.GGD diverse diensten NTB afrek.ZZG inzake Herstellingsoorden Overige nog te betalen kosten
In 2014 zal worden nagegaan in hoeverre de hierboven opgenomen posten nog zijn verschuldigd. Een specificatie is op de afdeling Bedrijfsvoering ter informatie beschikbaar. De afwikkeling verloopt normaal. Vooruitontvangen bedragen 1.482 De stand van de vooruitontvangen bedragen luidt per:
31-12-2013 2.095
31-12-2014 1.482
Specificatie stand per 31-12-2013: Soort subsidieverplichting Vooruitontvangen bedragen / subsidieverplichting Subs. Provincie bijdrage revitalisering bedrijventerrein I en II Subsidie ICT Regio Nijmegen Subs.MUG-ICT Agentschap SZW Subs. 2008 Min.SZW,stim.reg.bevord.act./uitstroom Subs. Onderwijs Achterstanden Beleid 2011 Subs. Wet Inburgering 2010 retour ministerie Subs. Wet Inburgering 2010 meeneemregeling Subs. Wet Inburgering 2011 overhevelen naar 2012 Meeneemregeling PB 2014 (max.25%) Subs. provincie De visie tot leven laten komen Prov.Gelderland, gemeentelijke monumenten Subsidie project secret Wine Prov.Gelderland, subs.Groenblauwe diensten Subs. Provincie Woningisolatie Regeling 2013 Subs. Provincie inzake diverse LOP-Projecten Subsidie project Geo-paden Subs. Senter Novem synergiegelden KRW Bijdr. Oosterpoort, voorz.Vilje/Hofl/Mariend.weg Subs.Stadregio (BWS-Subsidie) Afrekening POP subsidie 42836 Proj. Profilering wijnbouw Subs.Regiocontract Rolstoelpad Oriëntalis Prov.Utrecht subs.Holdeurn Subs.Regiocontract Holdeurn Subs.Regiocontr.aand.Waco-glider Subs.V-fonds Waco Glider Subs. Meerd.herdenkingsprogr. 2014-OMG-70 Subsidie gem.monumenten Zaaknr. 2014-005237 Totaal
gemeente Groesbeek
141 van 157
Stand 31-12-2013
onttrekking 2014
toevoeging 2014
x € 1.000 Stand 31-12-2014
376 95 16 69 1 24 9 30 15 5 23 892 163 52 14 279 30 1 2.095
376 16 69 9 30 15 5 23 7 44 52 14 279 34 49 55 8 1.086
121 23 20 50 25 10 38 51 49 56 31 473
95 1 24 121 885 119 30 23 20 50 25 10 38 17 2 23 1.482
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Overlopende passiva 820 De stand van de overlopende passiva luidt per:
31-12-2013 575
31-12-2014 820
Specificatie stand per 31-12-2014: 31-12-2014 280 20 16 30 445 29 820
Betalingen Soza Waterschap OAS bijdrage 2015 Oosterpoort exploitatiebijdragen Netto salarissen personeel 2014 Omzetbelasting 4e kw 2014 Overige overlopende passiva
De afwikkeling verloopt normaal. Niet uit de balans blijkende verplichtingen Naast de hieronder vermelde waarborgen en garantstellingen zijn er nog andere "niet uit de balans blijkende verplichtingen". Deze andere verplichtingen zijn echter wel opgenomen in de meerjarenbegroting. Nomiaal Gewaarborgde geldleningen Oosterpoort Wooncombinatie Oosterpoort Wooncombinatie inz WSW* Vitens GR-MARN Stichting Welzijn Groesbeek Stichting Openbare bibliotheek Verenigingen
€
€ € € € € € €
2.560 89.625 185 174 57 6 23
31-12-2013 31-12-2014 73.071 € 92.631
69% garantstelling (72.960) (Gemeente achtervangpositie) 1,5% garantstelling 1,6% garantstelling 45% garantstelling (80) 100% garantstelling 100% garantstelling
* Sinds 1995 staat het WSW borg voor leningen van woningcorporaties. De gemeente tekent mee als achtervang. Er zijn diverse zekerheden ingebouwd en het risico dat de gemeente als achtervang loopt is theoretisch en zeer klein. Het WSW biedt primaire en secudaire zekerheid. In het uiterste geval bestaat de mogelijkheid dat de gemeente en Rijk bijdragen in de vorm van een renteloze geldlening, de tertiaire zekerheid. Het WSW dient deze renteloze geldlening vervolgens terug te betalen. “Het WSW is zelfs in afgelopen jaren niet aangesproken door bankinstellingen waaruit de kracht van de zekerheidsstructuur is gebleken”. Garantstellingen*
€
5.855 100% garantstelling
€
2.283 €
2.028
* De oude regeling gemeentegarantie waarbij de gemeente en het Rijk ieder voor 50% borg stonden voor particuliere leningen is per 1 januari 1995 vervallen. Aan de leningen moest een aflossingsplan ten grondslag liggen op basis waarvan het schuldrestant aan het einde van de looptijd van 30 jaar op 0 stond. Dientengevolge zijn de risico’s voor het kleine deel van de leningen waarvoor de gemeente nog garant staat zeer gering. Veel woningen zijn nadien verkocht of aflossingsvrij gemaakt waardoor de oude regeling niet meer van toepassing is. Vanaf 1 januari 1995 is de Nationale Hypotheek Garantie van toepassing Leasecontracten MUG-ICT afloop in boekjaar 2014 Leasecontracten MUG-ICT afloop in boekjaar 2015
€ €
7 28
€ €
28
Leasecontracten MUG-ICT afloop in boekjaar 2016 Leasecontracten MUG-ICT afloop in boekjaar 2017
€ €
65 173
€ €
65 173
Dienstverleningsovereenkomst MUG-ICT Raamcontract asfaltverharding afloop in boekjaar 2016 (01-04-2016) Raamcontract elementenverharding afloop in boekjaar 2016 (01-10-2016)
€ € €
945 50 50
€ € €
50 50
gemeente Groesbeek
142 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
4.5. Toelichting op de programmarekening
gemeente Groesbeek
143 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Toelichting op de programmarekening (bedragen x € 1.000) Tabel: Saldi per programma
Bedragen x € 1.000 Begroting 2014
Programma
Rekening 2014
Verschil
Programma 1: Burger, bestuur en veiligheid Programma 2: Beheer openbare ruimten Programma 3: Wonen en werken Programma 4: Maatschappelijke zaken Totaal programma's
5.9464.0652.39115.90828.309-
5.7633.1972.85413.71625.530-
182 868 4642.193 2.779
Algemene dekkingsmiddelen Saldo van baten en lasten
22.386 5.924-
23.663 1.867-
1.278 4.057
Toevoegingen aan reserves Onttrekkingen aan reserves
3.86310.367
5.7908.893
1.9271.473-
1.237
657
Resultaat
581
Verschillen per programma Tabel: Verschillenanalyse P1
Bedragen x €1.000 Verschil I/S
Taakveld
Toelichting
Gemeenteraad Bestuursondersteuning
Raadsvergoeding hoger dan geraamd Betreft een lagere bijdrage aan het herindelingskrediet. Er zijn minder kosten in het kader van de herindeling gemaakt dan geraamd. Aangezien deze bijdrage wordt gedekt uit de reserves, staat er eenzelfde nadeel tegenover bij de Algemene Dekkingsmiddelen. De geraamde bijdrage vanuit het herindelingskrediet is niet in de exploitatie geboekt. Het herindelingskrediet is met dit bedrag verlaagd. Dit leidt tot een lagere onttrekking aan de reserve herindeling MUG Er zijn minder paspoorten aangevraagd dan geraamd, waardoor de geraamd legesinkomsten achter zijn gebleven. Er is extra ondersteuning nodig geweest bij de herdenkingen van Market Garden. Project in het kader van integrale veiligheid is afgesloten. Dit betrof een project voor het bestrijden van drugsoverlast, waarvoor zowel in 2013 als in 2014 € 50.000 beschikbaar is gesteld. Het volledige budget was niet nodig (Bij de jaarrekening 2013 is een deel van het budget 2013 middels resultaatbestemming overgeheveld naar 2014). Vanwege de herindeling is de bijdrage van Millingen en Ubbergen niet ingevorderd.
-20 374
I I
-26
I
-20
S
-21
I
54
I
-72
I
Hogere kosten met name a.g.v. afrekening bijdrage plan Hofei, afrekening ruiming Leigraaf en wzh springput De But. Dit betreffen de uren die door de organisatie aan dit programma worden besteed.
-15
I
-63
I
-9
I
Verkiezingen
Leges burgerzaken Represenatie Integrale veiligheid
Regionale brandweer Ruiming explosieven Uren exploitatie Diverse verschillen Totaal Programma 1
gemeente Groesbeek
182
144 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Tabel: Verschillenanalyse P2
Bedragen x €1.000 Verschil I/S
Taakveld
Toelichting
Aanleg wegen
De aanleg van de rotonde Zevenheuvelenweg/Nieuweweg was deels voorzien in 2014. Hiervoor is een bijdrage geraamd uit de reserve. Aangezien deze bijdrage wordt gedekt uit de reserves, staat er eenzelfde nadeel tegenover bij de Algemene Dekkingsmiddelen. Door de zachte winter is er minder materiaal ingezet en is er minder strooizout ingekocht. Vergoeding nutsbedrijven Restantbudget is nog nodig. Betreffende werkzaamheden worden in 2015 uitgevoerd. De baten en lasten op het product riolering vallen per saldo voordeliger uit. Het overschot is gestort in de voorziening egalisatie riolering. Er hebben in 2014 meer verlengingen van grafrechten plaatsgevonden. Hier was geen rekening mee gehouden in de begroting. Dit betreffen de uren die door de organisatie aan dit programma worden besteed.
643
I
19
I
69 53
I I
33
I
55
I
12
I
Diverse verschillen
-16
I
Totaal Programma 2
868
Gladheidsbestrijding Kabels en leidingen Natuurlijk groen Rioolrecht
Begraafplaatsrechten
Uren exploitatie
Tabel: Verschillenanalyse P3
Bedragen x €1.000 Verschil I/S
Taakveld
Toelichting
Afval
De verkoop van afvalzakken is hoger dan voorzien en ook de bijdrage van het landelijk afvalfonds is hoger dan geraamd, doordat de afrekening van 2013 in 2014 is verantwoord. De exploitatiebijdrage aan het SEV project (Sociaal Economische Versterking), onderdeel stimulering woningmarkt en imagocampagne is lager dan geraamd. Hiertegenover staat een lagere bijdrage uit de SEV reserve, waardoor er eenzelfde nadeel tegenover staat bij de Algemene Dekkingsmiddelen. De post inhuur derden (voor het inwinnen van adviezen voor bouwtechnische expertise, constructieberekeningen en technisch advies) is overschreden. Lagere opbrengst door het niet meer kunnen vergunnen van locatie Vijverhof in 2014. De voorziening exploitatietekort grondexploitatie wordt verlaagd met een bedrag van € 110.795. Dit betekent een voordeel in de exploitatie op functie 830.
Volkshuisvesting
Bouwzaken
Bouwvergunningen Grondexploitatie
Uren exploitatie
Er heeft een afwaardering plaatsgevonden van het complex Centrumplan, deellocatie Marienhof (Wisselpad) van € 184.490. Er heeft een afwaardering van de complexen 't Hemeltje en Hulsbeek (niet in exploitatie genomen gronden) plaatsgevonden van in totaal € 328.316. Zie voor een toelichting van deze afwaardering de paragraaf grondbeleid. De exploitatiebijdrage aan het SEV project (Sociaal Economische Versterking), onderdeel attractief dorpcentrum is hoger dan geraamd. Hiertegenover staat een hogere bijdrage uit de SEV reserve, waardoor er eenzelfde voordeel tegenover staat bij de Algemene Dekkingsmiddelen. Lagere doorbelasting van de hulpkostenplaats kapitaallasten doordat de rente wordt berekend over de boekwaarde. Deze post is bij de voorjaarsnota 2014 bijgesteld op de hulpkostenplaats, maar er is verzuimd deze te corrigeren op de functie 830. Dit betreffen de uren die door de organisatie aan dit programma worden besteed.
Diverse verschillen Totaal Programma 3
gemeente Groesbeek
155
I
126
I
-36
I
-37
I
111
I
-513
I
-284
I
77
I
-62
I
-3
I
-464
145 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Tabel: Verschillenanalyse P4
Bedragen x €1.000 Verschil I/S
Taakveld
Toelichting
Onderwijsbegeleiding
Vooruitlopend op de subsidieverlening in 2014 waren de lasten reeds geboekt in 2013 (NTB). De daadwerkelijk betaalde subsidie in 2014 is hiermee afgerekend. Per saldo resteert nog een last van ca. € 3.000 in 2014. Voordeel wordt hoodzakelijk veroorzaakt door BTW-correctie over de periode 2012-2014. Lagere bus en taxikosten dan geraamd Het voordeel wordt hoofdzakelijk veroorzaakt doordat het beschibare budget voor de special Olympics ad € 15.000 niet is uitgegeven in 2014. Zie voorstel resultaatbestemming Groesbeek
Leerplicht Leerlingenvervoer Ondersteuning sportinstellingen
Zwembad
Groene sportvelden en terreinen
Kunstbevordering
Musea
Wmo huishoudelijke hulp
Participatiebudget inburgering
Participatiebudget WWB-werkdeel
Dorps- en buurthuizen WVG
Uren exploitatie
Er is i.v.m. het privatiseringvraagstuk minder onderhoud uitgevoerd dan geraamd (€ 99.000V). De doorbelastingen van de KVS waren i.v.m. de pivateriseringsdiscussie niet geraamd (-116.000N). Verder zijn de belangrijkste voor- en nadelen: Voordeel op inhuur (€ 14.000V), hogere opbrengst leskaarten en diplomazwemmen (€ 26.000V), hogere opbrengst horeca (€ 5.000V) Overige voor- en nadelen per saldo € 14.000V De post projectsubsidies is in 2014 niet aangesproken (€ 24.000V) en de definitieve vaststelling van de subsidie kunstgras Sportpark De Horst leidt tot een voordeel van € 13.000. De overige voor- en nadelen bedragen - € 2.000 N. Belangrijkste reden voor de afwijking is dat er in 2014 alleen kleinschalig onderhoud aan kunstwerken is gepleegd. In verband met het opstellen van een MUG-Breed onderhoudsprogramma is het groot onderhoud in 2014 uitgesteld (€ 23.000V). Zie voorstel resultaatbestemming. In december 2014 is € 600.000 ter beschikking gesteld t.b.v. revitalisering van het Bevrijdingsmuseum. Voorgesteld wordt dit budget over te hevelen naar 2015. De bijdrage wordt gedekt uit de algemene reserve, waardoor tegenover dit voordeel een nadeel op het programma algemene dekkingsmiddelen staat. Er waren beduidend minder aanvragen dan verwacht in 2014 en bovendien werd nog geprofiteerd van de lagere tarieven als gevolg van de aanbesteding in 2013 (€ 324.000 V). Daarnaast is er een voordeel behaald op de eigen bijdragen (€ 47.000). Vanaf 2014 ontvangt de gemeente geen middelen meer voor de bekostiging van inburgeringstrajecten. De gemeente is echter nog wel verantwoordelijk voor de al lopende trajecten van inburgeraars die hier voor 1 januari 2014 gehuisvest zijn. Hier is onvoldoende rekening mee gehouden in de gemeentebegroting (€ 15.000N). Daarnaast zijn een tweetal WI subsidies uit 2010-2011 vrijgevallen (40.000V). Overige voor- en nadelen bedragen per saldo € 5.000 V. De uitgaven voor Groesbeek Werkt zijn lager dan geraamd (€ 200.000V). Met betrekking tot het SEV krediet is er voor de exploitatie per saldo sprake van een nadeel van € 50.000. Dit wordt verklaard door een lagere bijdrage aan het SEV-krediet (€ 100.000V) in verband met lagere uitgaven op dit krediet en het feit dat de uitgaven voor Groesbeek Werkt volledig gedekt konden worden uit de beschikbare dekking binnen de Algemene Reserve. Het SEV-krediet is hiermee niet belast (€ 150.000N) Er zijn in 2014 minder uitgaven gedaan ten laste van het Participatiebudget (€ 191.000V). Hiervan is een deel in het kader van de Meeneemregeling doorgeschoven naar 2015 (€ 121.00N). De ontvangen rijksvergoeding (P-budget) is lager dan geraamd (€ 25.000N) De bijdrage aan het krediet voorzieningenhart is lager dan begroot (€ 1.268.000 V) Er waren minder aanvragen dan verwacht in 2014 en bovendien werd nog geprofiteerd van de lagere tarieven als gevolg van de aanbesteding in 2013. Hierdoor is een voordeel ontstaan op de individuele vervoersvoorzieningen (€ 16.000V) en op de rolstoelvoorzieningen (€ 18.000V) . Daarnaast zijn er minder kosten voor externe medische advisering gemaakt (€ 19.000V). De uitgaven voor individuele woonvoorzieningen zijn lastig te ramen en vallen € 51.000 lager uit dan begroot. Overige voor een nadelen: € 1.000V Dit betreffen de uren die door de organisatie aan dit programma worden besteed.
20
I
19
I
16 17
I I
42
I
35
I
24
I
600
I
371
S
30
I
150
I
45
I
1.268
I
105
S
-593
I I
Diverse verschillen
€
44
Totaal Programma 4
€
2.193
gemeente Groesbeek
146 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Tabel: Verschillenanalyse
Bedragen x €1.000 Verschil I/S
Taakveld
Toelichting
Lokale heffingen Algemene uitkering Dividend Saldo financiële functie Overige dekkingsmiddelen Mutaties reserves
Zie Algemene dekkingsmiddelen Zie Algemene dekkingsmiddelen Zie Algemene dekkingsmiddelen Zie Algemene dekkingsmiddelen Zie Algemene dekkingsmiddelen Zie Algemene dekkingsmiddelen
119 129 0 -13 1.041 -3.400
Totaal Algemene dekkingsmiddelen
Tabel: Verschillenanalyse reserves Naam reserve
-2.124 Bedragen x €1.000 I/S
Toelichting
Verschil
Algemene reserve
De lagere onttrekking uit de reserve wordt veroorzaakt door lagere lasten op diverse producten. Dit betreft Revitalisering/subsidie bevrijdingsmuseum (€ 600.000, programma 4), Groesbeek werkt (€ 84.000, programma 4), Uitkoopsom muziekschool (€ 57.000, programma 4), Onderhoud kunstwerken (€ 22.000, programma 4), Wegenelementverhardingen (€ 50.000, programma 2), Groenvoorziening omgeving Vossenhol (€ 100.000, programma 2) en groot onderhoud Zwembad De Lubert (€ 45.000, programma 4). Voorziening egalisatie riolering De nettolasten op het product Riool pakten per saldo € 31.000 lager uit dan geraamd, waardoor er per saldo meer gestort is in de voorziening egalisatie riolering. Reserve dekking investeringen Het verschil wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door een dotatie aan de reserve dekking investeringen ten behoeve van de 7Heuvelenweg/Rotonde (€ 646.000) en het overboeken van de beschikbare middelen ten behoeve van de herindeling vanuit de algemene reserve naar de reserve dekking investeringen (€ 1.231.000). Reserve opleidingen personeel Het restant van het opleidingsbudget 2014 (dit staat op de hulpkostenplaats P&O) van € 61.000 wordt gestort in de reserve. Reserve dekking investeringen Het verschil wordt veroorzaakt door een hogere onttrekking in verband met de lasten van de herindeling MUG (€ 556.000), en onttrekkingen in verband met de Spoorwegovergang (€ 12.000), Boek Bestuurlijke Geschiedenis (€ 46.000) en Vermindering wateroverlast (€ 24.000). Reserve acc. Stekkenberg Lagere onttrekking in verband met lagere uitgaven ten laste van het krediet Voorzieningenhart/Stekkenberg. Bestemmingsreserve Vossenhol Lagere onttrekking ter dekking van de kapitaallasten van het Vosenhol, veroorzaakt door latere realisatie dan gepland. Reserve Sociaal Economische Versterking Dit betreft een hogere onttrekking in verband met hogere lasten (SEV) op de SEV-kredieten, voornamelijk in verband met verfraaing van het dorpscentrum. Saldo
gemeente Groesbeek
I I I I I I
147 van 157
-960
I
-31
I
-1.834
I
-61
I
640
I
-1.083
I
-82
I
13
I
-3.398
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Wet normering Topinkomens De Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) is op 1 januari 2013 in werking getreden. Deze geldt onder meer voor gemeenten. Als topfunctionaris worden expliciet genoemd: de secretaris en de griffier. De bezoldiging van topfunctionarissen in een boekjaar mag niet uitstijgen boven het bezoldigingsmaximum. Voor 2014 is dit vastgesteld op € 230.474. Dit bedrag bestaat uit de componenten: Beloning; Belaste variabele en vaste onkostenvergoeding; Voorzieningen ten behoeve van beloningen betaalbaar op termijn. De beloning is afgeleid van de brutobeloning van een minister. Bovengenoemde maxima worden jaarlijks bij ministeriële regeling vastgesteld. De bedragen vormen communicerende vaten. Dat wil zeggen dat een topfunctionaris in 2014 alleen dan boven het bezoldigingsmaximum komt indien de som van de drie componenten meer bedraagt dan € 230.474. Zoals hieronder te zien is bleef de gemeente Groesbeek binnen de vastgestelde norm. Functie 1 Functiecategorie: Topfunctionaris (niet toezichthouder) Is deze persoon op interim-basis werkzaam? Nee Aanhef: Dhr. J.W. Looijen Functie(s) binnen deze functiecategorie: gemeentesecretaris Beloning in 2014: € 104.509 Belastbare vaste en variabele onkostenvergoedingen € 3.987 Voorzieningen t.b.v. beloning betaalbaar op termijn (bijv. pensioen) € 14.640 Totale bezoldiging € 123.136 Is de functionaris heel 2014 in dienst geweest?: Ja Omvang van het dienstverband: 1 Fte Motivering overschrijding bezoldigingsmaximum: Niet van toepassing (norm niet overschreden) Heeft de topfunctionaris of toezichthouder in 2014 een ontslagvergoeding ontvangen?: Nee Functie 2 Functiecategorie: Topfunctionaris (niet toezichthouder) Is deze persoon op interim-basis werkzaam?: Nee Aanhef: Dhr. J.A.M. van Workum Functie(s) binnen deze functiecategorie: griffier Beloning in 2014: € 72.719 Belastbare vaste en variabele onkostenvergoedingen € 1.123 Voorzieningen t.b.v. beloning betaalbaar op termijn (bijv. pensioen): € 10.510 Totale bezoldiging € 84.352 Is de functionaris heel 2014 in dienst geweest?: Ja Omvang van het dienstverband: 0,89 Fte Motivering overschrijding bezoldigingsmaximum: Niet van toepassing (norm niet overschreden) Heeft de topfunctionaris of toezichthouder in 2014 een ontslagvergoeding ontvangen?: Nee
gemeente Groesbeek
148 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
4.6. Overzicht incidentele baten en lasten
gemeente Groesbeek
149 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
Tabel: Overzicht incidentele baten Incidentele baten
Raming begrotingsjaar vóór wijziging
Programma 1 Subsidie/bijdrage t.b.v. Herdenkingen (Market Garden) Subsidie/bijdrage Grensdialooog
Bedragen x € 1.000 Realisatie begrotingsjaar
Raming begrotingsjaar na wijziging 0 0
69 48
68 32
9
9
47 55
Programma 3 Verlaging voorziening exploitatietekort Grondexploitatie
0
0
111
Programma 4 Subsidie Regiocontract en V-fonds Waco-glider Vrijval subsidie ministerie Szw activering/uitstroom 2004-2006 Vrijval Bijdrage GGD 2013 basisgezondheidszorg
0 0 0
101 0 0
83 69 -25
671 0
654 0
654 46
Programma 2 Vergoeding nutsbedrijven (Degeneratievergoeding) Periodieke verlenging van grafrechten
Algemene dekkingsmiddelen Extra uitkering gemeentefonds i.v.m. stimulering herindeling door het Rijk Vrijval gereserveerd bedrag nog te betalen uit 2009 voor overname materialen Diverse onttrekkingen uit de reserves (zie algemene dekkingsmiddelen en de toelichting op de balans, overzicht reserves en voorzieningen)
Tabel: Overzicht incidentele lasten Incidentele lasten
Raming begrotingsjaar vóór wijziging
Programma 1 Diverse herdenkingen, waaronder Market Garden Verkiezingen gemeenteraad Grensdialoog Herindelingskrediet MUG Afrekening ruiming explosieven van 2007 en bijdrage plan Hofei
-2
Programma 2 Verhoging leefbaarheid Lievensweg en omgeving en verharden voorterrein Kerk en aanlichten Pannenstraat Programma 3 Sociaal Economische Versterking (SEV), stimulering woningmarkt en Imagocampagne. Afwaardering gronden, In exploitatie genomen gronden (Centrumplan, deellocatie Marienhof) en Niet in exploitatie genomen gronden ('t Hemeltje en Hulsbroek) Programma 4 Plaatsing kunstwerk Waco-glider Subsidie Nationaal bevrijdingsmuseum Subsidie Oriëntalis Subsidie Stichting Filmarchief Groesbeek Minder investeringsbijdrage aan het krediet voorzienigenhart (minder uitgegeven) Sociaal Economische Versterking (SEV), stimulering werkgelegenheid.
Bedragen x € 1.000 Realisatie begrotingsjaar
Raming begrotingsjaar na wijziging
-1.037 -1
-190 -26 -50 -2.334 -1
-180 -26 -36 -1.948 -16
0
-323
-314
-318
-318
-191
0
0
-513
0 0 0 0 0 -342
-177 -600 -50 -19 -1.381 -372
-159 0 0 -19 -112 -242
Algemene dekkingsmiddelen Diverse toevoegingen aan de reserves (zie algemene dekkingsmiddelen en de toelichting op de balans, overzicht reserves en voorzieningen)
gemeente Groesbeek
150 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
4.7. Verantwoordingsinformatie SISA specifieke uitkeringen
gemeente Groesbeek
151 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
BZK
C7C
SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2014 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa - d.d. 2 januari 2015 Cumulatieve overige Besteding (jaar T) ten laste Overige bestedingen (jaar T) Cumulatieve bestedingen ten Hieronder per regel één laste van provinciale middelen bestedingen tot en met (jaar beschikkingsnummer en in de van provinciale middelen T) tot en met (jaar T) kolommen ernaast de Provinciale beschikking verantwoordingsinformatie Deze indicator is bedoeld voor Deze indicator is bedoeld en/of verordening voor de tussentijdse de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid afstemming van de juistheid Project-gemeenten en volledigheid van de van de (SiSa tussen verantwoordingsinformatie verantwoordingsinformatie medeoverheden)
Investering stedelijke vernieuwing (ISV) II
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: C7C / 01
1 2009-004085 2 2009-012287 3 2009-012289 Kopie beschikkingsnummer
OCW
D9
1 2 3 Onderwijsachterstanden beleid 2011-2015 (OAB)
Gemeenten
Aard controle R Indicatornummer: C7C / 02
€0 €0 €0 Eindverantwoording Ja/Nee
Besteding (jaar T) aan voorzieningen voor voorschoolse educatie die voldoen aan de wettelijke kwaliteitseisen (conform artikel 166, eerste lid WPO)
Besteding (jaar T) aan overige activiteiten (naast VVE) voor leerlingen met een grote achterstand in de Nederlandse taal (conform artikel 165 WPO)
E29
Tijdelijke regeling eenmalige uitkering stedelijke synergieprojecten Kaderrichtlijn Water
€ 89.274 Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: C7C / 05
€ 2.121.179 € 516.292 € 7.327.111 Activiteiten stedelijke vernieuwing
Afspraak
Realisatie
Toelichting afwijking
Alleen in te vullen na afloop project
Alleen in te vullen na afloop project
Alleen in te vullen na afloop project
Aard controle D1 Indicatornummer: C7C / 09
Besteding (jaar T) aan afspraken over voor- en vroegschoolse educatie met bevoegde gezagsorganen van scholen, houders van kindcentra en peuterspeelzalen (conform artikel 167 WPO)
Aard controle R Indicatornummer: D9 / 02
€ 10.981 Besteding (jaar T)
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: C7C / 04
€ 580.000 €0 € 580.000 Activiteiten stedelijke vernieuwing (in aantallen)
Aard controle n.v.t. Aard controle n.v.t. Indicatornummer: C7C / 07 Indicatornummer: C7C / 08 2009-004085 Nee 2009-012287 Nee 2009-012289 Nee
Aard controle R Indicatornummer: D9 / 01
I&M
Aard controle R Indicatornummer: C7C / 03
€ 876.357 €0 € 1.386.342 Activiteiten stedelijke vernieuwing (in aantallen)
Aard controle R Indicatornummer: D9 / 03
€0 Eindverantwoording Ja/Nee
Aard controle D1 Indicatornummer: C7C / 10
Toelichting afwijking
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: C7C / 06
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: C7C / 11
Opgebouwde reserve ultimo (jaar T-1) Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie Aard controle R Indicatornummer: D9 / 04
€ 1.280 Cumulatieve bestedingen tot en met (jaar T)
Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie
Tijdelijke regeling eenmalige uitkering stedelijke synergieprojecten Kaderrichtlijn Water Gemeenten Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E29 / 01
SZW
SZW
G1
G1A
1 STESY004 Het totaal aantal geïndiceerde Wet sociale inwoners van uw gemeente dat werkvoorziening een dienstbetrekking heeft of (Wsw)_gemeente 2014 op de wachtlijst staat en beschikbaar is om een Wet sociale werkvoorziening (Wsw) dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op Alle gemeenten verantwoorden hier het 31 december (jaar T) gemeentedeel over Aard controle R (jaar T), ongeacht of er Indicatornummer: G1 / 01 in (jaar T) geen, enkele 0,00 of alle inwoners Hieronder per regel één Wet sociale gemeente(code) uit (jaar T-1) werkvoorziening selecteren en in de kolommen (Wsw)_totaal 2013 ernaast de verantwoordingsinformatie voor Wet sociale werkvoorziening (Wsw) die gemeente invullen Alle gemeenten verantwoorden hier het totaal (jaar T-1). (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa (jaar T-1) regeling G1B + deel gemeente uit (jaar T-1)
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E29 / 03
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: E29 / 04
€ 1.407.261
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G1 / 02
Nee Het totaal aantal gerealiseerde arbeidsplaatsen voor geïndiceerde inwoners in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren;
Het totaal aantal gerealiseerde begeleid werkenplekken voor geïndiceerde inwoners in (jaar T-1), uitgedrukt in arbeidsjaren;
inclusief deel openbaar lichaam inclusief deel openbaar lichaam Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G1A / 01
1 60241 Groesbeek
gemeente Groesbeek
Aard controle R Indicatornummer: E29 / 02
Nee € 1.239.858 Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee
Aard controle R Indicatornummer: G1A / 02
148,41
Aard controle R Indicatornummer: G1A / 03
7,57
152 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
SZW
G2
SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2014 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa - d.d. 2 januari 2015 Besteding (jaar T) algemene Baten (jaar T) algemene Besteding (jaar T) IOAW Baten (jaar T) IOAW (exclusief Besteding (jaar T) IOAZ Gebundelde uitkering bijstand (exclusief Rijk) Rijk) op grond van artikel 69 bijstand WWB_gemeente 2014 Gemeente Gemeente Gemeente Gemeente Gemeente Alle gemeenten I.1 Wet werk en bijstand I.2 Wet inkomensvoorziening I.2 Wet inkomensvoorziening I.3 Wet inkomensvoorziening verantwoorden hier het I.1 Wet werk en bijstand (WWB) (WWB) oudere en gedeeltelijk oudere en gedeeltelijk oudere en gedeeltelijk gemeentedeel over arbeidsongeschikte werkloze arbeidsongeschikte werkloze arbeidsongeschikte gewezen (jaar T), ongeacht of de werknemers (IOAW) werknemers (IOAW) zelfstandigen (IOAZ) gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R Aard controle R lichaam opgericht op Indicatornummer: G2 / 01 Indicatornummer: G2 / 02 Indicatornummer: G2 / 03 Indicatornummer: G2 / 04 Indicatornummer: G2 / 05 grond van de Wgr. € 4.572.470 € 77.746 € 390.500 €0 € 37.347 Besteding (jaar T) Bbz 2004 Baten (jaar T) Bbz 2004 Baten (jaar T) WWIK Volledig zelfstandige uitvoering levensonderhoud beginnende levensonderhoud beginnende (exclusief Rijk) Ja/Nee zelfstandigen zelfstandigen Gemeente
Gemeente
Gemeente
I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)
I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)
I.6 Wet werk en inkomen kunstenaars (WWIK)
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 07
SZW
G3
€ 38.197 Besteding (jaar T) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (exclusief Bob)
Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (exclusief Aard controle R levensonderhoud Indicatornummer: G3 / 01 beginnende zelfstandigen)_gemeent € 88.665 e 2014 Baten (jaar T) Bob (exclusief Rijk) Besluit
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 08
€ 1.654 Besteding (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief Bob) Aard controle R Indicatornummer: G3 / 02
SZW
G5
Wet participatiebudget (WPB)_gemeente 2014 Wet participatiebudget (WPB) Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr.
I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ) Aard controle R Indicatornummer: G2 / 06
€0
Besteding (jaar T) aan onderzoek als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 (exclusief Bob)
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 04
Besteding (jaar T) Bob
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 05
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 06
€ 53.571
€0
Reservering besteding van educatie bij roc’s in jaar T voor volgend kalenderjaar (jaar T+1 )
Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G3 / 09
Ja
€0
Let op: Dit is de enige gelegenheid om verantwoording af te leggen over deze taakuitvoering Let op: Deze verantwoording kan niet door een gemeenschappelijke regeling worden uitgevoerd, ongeacht de keuze van de gemeente bij indicator G5/07 Aard controle D1 Indicatornummer: G5 / 01
379 Besteding (jaar T) participatiebudget
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 02
€ 419.250
gemeente Groesbeek
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 03
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 08
Gemeente
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G2 / 10
Ja Baten (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief Bob) (exclusief Rijk)
€ 30.719 € 1.027 € 72.739 Besteding (jaar T) aan Volledig zelfstandige uitvoering uitvoeringskosten Bob als Ja/Nee bedoeld in artikel 56 Bbz 2004
Aard controle R Indicatornummer: G3 / 07
€0 Het aantal in (jaar T) bij een ROC ingekochte contacturen
Aard controle R Indicatornummer: G2 / 09
€0 Baten (jaar T) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (exclusief Bob) (exclusief Rijk)
Baten (jaar T) IOAZ (exclusief Rijk)
Waarvan besteding (jaar T) van Baten (jaar T) (niet-Rijk) educatie bij roc's participatiebudget
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 03
€ 65.133
Waarvan baten (jaar T) van educatie bij roc’s
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 04
€ 270
153 van 157
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 05
€0
De zelfstandige uitvoering betreft de indicatoren G5/02 tot en met G5/06
Aard controle R Indicatornummer: G5 / 06
€0
Aard controle n.v.t. Indicatornummer: G5 / 07
Ja
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
gemeente Groesbeek
154 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
4.8. Controleverklaring
gemeente Groesbeek
155 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
CONTROLEVERKLARING VAN DE ONAFHANKELIJKE ACCOUNTANT
Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening 2014 van de gemeente Groesbeek gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2014 en de programmarekening over 2014 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen, alsmede de SiSa-bijlage. Verantwoordelijkheid van het College van Burgemeester en Wethouders Het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente Groesbeek is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met het in Nederland geldende Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Deze verantwoordelijkheid houdt onder meer in dat de jaarrekening zowel de baten en lasten als de activa en passiva getrouw dient weer te geven en dat de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen. Rechtmatige totstandkoming betekent in overeenstemming met de begroting en met de relevante wet- en regelgeving, waaronder gemeentelijke verordeningen. Het College van Burgemeester en Wethouders is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden, het Besluit accountantscontrole decentrale overheden (Bado) en het Controleprotocol WNT. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico's dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, alsmede voor de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten en balansmutaties, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de gemeente Groesbeek. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en de gebruikte financiële rechtmatigheidscriteria en van de
gemeente Groesbeek
156 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014
redelijkheid van de door het College van Burgemeester en Wethouders van de gemeente gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. De bij onze controle toegepaste goedkeuringstolerantie bedraagt voor fouten 1% en voor onzekerheden 3% van de totale lasten en toevoegingen aan reserves. Op basis van artikel 2 lid 7 BADO is deze goedkeuringstolerantie door de Gemeenteraad bij raadsbesluit vastgesteld. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden. Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening van de gemeente Groesbeek een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van zowel de programmarekening over 2014 als van de activa en passiva per 31 december 2014 in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten en de Beleidsregels toepassing WNT. Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties over 2014 in alle van materieel belang zijnde aspecten rechtmatig tot stand zijn gekomen in overeenstemming met de begroting en met de relevante wet- en regelgeving, waaronder de gemeenschappelijke verordeningen. Benadrukken van een onzekerheid ten aanzien van de waardering van de voorraad Wij vestigen de aandacht op de toelichting op de balans inzake de voorraden (grondexploitatie). Hierin heeft het College de uitgangspunten en de onzekerheden bij de waardering van de voorraden nader uiteengezet. Deze situatie doet geen afbreuk aan ons oordeel.
Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 213 lid 3 onder de Gemeentewet vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening. Breda, XX XXX 2015 Baker Tilly Berk N.V.
drs. R. Opendorp Registeraccountant
Paraaf voor waarmerkingsdoeleinden:
gemeente Groesbeek
157 van 157
Jaarverslag en Jaarrekening 2014