Jaarverslag 2011 Woningstichting Openbaar Belang

Jaarverslag 2011 Woningstichting Openbaar Belang

Verslaglegging 2011 Directieverslag

5

Volkshuisvestingverslag 2011

8

1. 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5

Huisvesten van de doelgroep Visie (op de huisvestingstaak) van Openbaar Belang Belanghouders en samenw erking Huurverhoging Samenstelling van de w oningvoorraad Mutaties - Het verhuren van w oningen

8 8 8 8 9 11

2. 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7

Ontw ikkelingen in de huurvoorraad Projecten Verkoop Groot onderhoud Kinsanflats Holtenbroek Sloop/(ver)nieuw bouw Zuiderkerkstraat Leegstand Woonw agens en standplaatsen Verhuiskostenregeling

13 13 14 14 14 15 15 15

3. 3.1 3.2 3.3 3.4

Wonen en zorg Samenw erking met zorginstellingen Woningen bestemd voor ouderen (55 + ) Woningen met een medische aanpassing Woningen bestemd voor bijzondere doelgroepen

16 16 16 16 16

4. 4.1 4.2 4.3 4.4

De kw aliteit van de w oningen en de w oonomgeving Onderhoud en w oningverbetering Energielabeling Duurzaam bouw en Digitalisering van tekeningen van het bezit

18 18 21 21 22

5. 5.1 5.2 5.3

Leefbaarheid Het beleid In de buurten Overlast

23 23 23 26

6. 6.1 6.2 6.3 6.4

Het betrekken van de huurders bij het beheer en het beleid De Centrale Huurdersraad De bew onerscommissies De klachtenadviescommissie Het bew onersblad

28 28 28 29 29

7. 7.1 7.2 7.3 7.4 7.5

Financieel beleid Algemeen Beleggingsbeleid Ontw ikkeling reserves en voorzieningen 2012 t/m 2016 Onrendabele investeringen Ontw ikkeling solvabiliteit en liquiditeit

30 30 32 32 34 34

8. 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 8.6 8.7

Overige Governance structuur Interne risicobeheersings- en controlesysteem Klokkenluidersregeling Vertrouw enspersoon Klachtenadviescommissie Tegenstrijdige belangen en nevenfuncties Bestemming middelen

36 36 37 37 37 37 37 37

9.

Externe betrekkingen

38

10.

Verbindingen

39

11. De organisatie 11.1 Het bestuur 11.2 Organisatieschema Woningstichting Openbaar Belang ultimo 2011 11.4 De kw aliteit van de dienstverlening 11.5 De ondernemingsraad Inhoudsopgave Jaarverslag 2011

41 41 41 42 43 -3 -

Verslag van de raad van commissarissen

45

1.

Samenstelling

45

2.

Werkw ijze

46

3.

Inhoudelijk t oezicht

48

4.

Professionalisering van de governance

49

5.

Verantw oording aan belanghouders

50

6.

Integriteit

50

7.

Verantw oording van het beleid rondom commissarissen honorering

50

Kengetallen over de afgelopen 5 jaar per ultimo van het boekjaar

51

Jaarrekening

53

1.

Algemeen

53

2.

Financiële positie

54

3.

Geconsolideerde Balans per 31-12-2011 (na bestemming resultaat)

55

4.

Geconsolideerde Winst - en verliesrekening over 2011

57

5.

Kasstroomoverzicht

58

6.

Algemene toelichting

59

7.

Grondslagen voor w aardering van activa en passiva

60

8.

Grondslagen voor bepaling van het resultaat

64

9.

Belangijke inschattingen inzake w aardering en resultaatbepaling

68

10.

Kasstroomoverzicht

69

11.

Toelichting op de balans

70

12.

Toelichting op de geconsolideerde w inst - en verliesrekening

82

13.

Overzicht rente

87

14.

Overige informatie

88

15. Enkelvoudige jaarrekening 15.1 Enkelvoudige Balans per 31-12-2011 (na bestemming resultaat) 15.2 Enkelvoudige Winst - en verliesrekening over 2011(x € 1.000,-) 15.3 Enkelvoudige kasstroomoverzicht over 2011(x € 1.000,-)

89 89 91 92

16. Toelichting op de enkelvoudige balans per 31 -12-2011 en w inst - & verliesrekening over 2011 93 16.1 Algemeen 93 16.2 Specificaties balansposten en w inst en verliesrekening 93 17. Overige gegevens 17.1 Toelating en inschrijving als toegelaten instelling 17.2 Statutaire bepalingen inzake de w instbestemming 17.3 Gebeurtenissen na balansdatum

94 94 94 94

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

95

Inhoudsopgave Jaarverslag 2011

-4 -

Directieverslag Graag presenteren w e u het jaarverslag 2011 van Openbaar Belang en kijken w e vooruit naar w at w e gaan doen. Hiermee leggen w e verantw oording af over alle resultaten die w ij in het verslagjaar hebben geleverd. Openbaar Belang kijkt positief terug op 2011. Er is met z’ n allen hard gew erkt aan onze hoge volkshuisvestelijke ambities. In maart hebben w ij onze nieuw e Openbaar Belang stijl gelanceerd met onder andere een nieuw e huisstijl, een verbeterde w ebsite, herkenbaarheid op straat en verruimde openingstijden. Een stijl gebaseerd op ons beleid met als motto ‘ Samen Prettig Wonen’ . Daarmee is een start gemaakt aan de omslag van interngericht naar klantgericht w erken. Ook het buurt - en w ijkgericht w erken is in 2011 verder in de organisatie verankerd. Daarnaast hebben w e goede verbindingen tot stand gebracht met en tussen onze klanten en belanghouders. Op het gebied van vastgoedprojecten hebben w ij in 2011 voortvarend stappen gezet. Er is gestart met de nieuw bouw van 29 zeer energiezuinige w oningen in Frankhuis. Daarmee blijven w ij invulling gegeven aan onze hoge duurzaamheidsambitie, w aarbij aandacht is voor de ontw ikkeling van de w oonlasten. Ook zijn de voorbereidingen gestart voor de revitalisatie van 40 w oningen aan de Binnengasthuisstraat, w aarbij zeer energiezuinige w oningen w orden gerealiseerd. Verder is goede vooruitgang geboekt in de sociale en fysieke aanpak van de Adelbuurt . Dit verw achten w ij in 2012 af te ronden. Het voornemen om te investeren in studentenhuisvesting is niet gelukt, omdat w ij met betrokken partijen niet een eensluidende oplossing hebben w eten te bereiken. Ook op andere terreinen hebben w ij vooruitgang geboekt . Zo is met de Zw olse collega corporaties en Woningstichting Beter Wonen IJsselmuiden het nieuw e w oonruimteverdeelsysteem gelanceerd. Een w oonruimteverdeelsysteem dat meer gericht is op de w ensen van de w oningzoekende en flexibiliteit biedt. De volkshuisvestingssector w as ook in 2011 sterk in bew eging. Onze financiële positie blijft, door de opgelegde extra heffingen door de rijksoverheid, fors onder druk staan. De corporaties blijven door de marktomstandigheden nog steeds in zw aar w eer door onder andere stagnerende verkopen. Dit baart ons grote zorgen. Deze w oelige tijd laat zien dat w ij onze koers moeten w ijzigen om tegemoet te komen aan onze volkshuisvestelijke ambities. In 2011 hebben w ij bezuinigingen moeten doorvoeren en ook kritisch gekeken naar het verhogen van onze inkomsten. Er zijn stappen gezet om nog beter en slimmer te kunnen opereren en w e gaan de samenw erking met andere belanghouders intensiveren. Openbaar Belang heeft in 2011 w eer getoond dat ze een financieel gezonde onderneming is. Het resultaat over 2011 bedraagt € 3.441.000,- en komt ruimschoots uit boven het begrote resultaat van /- € 200.000. Deze forse overschrijding heeft te maken met het niet tot overeenstemming kunnen komen van een nieuw bouw project en het feit dat w ij ons door deze financiële meevaller minder hebben gericht op onze verkoopdoelstelling. Daarnaast hebben w ij bezuinigingsmaatregelen doorgevoerd, die tot een fors hoger resultaat hebben geleid. Tot slot hebben w ij een groot onderhoudsbedrag doorgeschoven naar 2012, omdat deze w erkzaamheden w orden gecombineerd met maatregelen voor energiebesparing w aarbij w ij in gesprek gaan met de bew oners. Het vergde organisatorisch te veel tijd om dit traject in 2011 af te kunnen ronden. Uitkomst visitatie Conform de Governance Code heeft Openbaar Belang zich in 2011 door een onafhankelijke visitatiecommissie (KWH) laten visiteren. Via de visitatie w illen w ij onze transparantie voor onze huurders en andere belanghouders vergroten en bovendien w illen w e er zelf van leren. De beoordeling is overw egend positief , hoew el het gemiddelde cijfer van 6,6 ons teleurstelde. De dienstverlening w ordt door onze klanten gew aardeerd met gemiddeld een 7,7. Ook belanghouders geven hoge cijfers op onze prestaties (gemiddeld tussen 7,3 en 7,8), w aarbij de inzet voor duurzaamheid een 8 scoorde. Belanghouders vinden Openbaar Belang sociaal, betrokken en betrouw baar. Ook zijn er aandachtspunten w aaraan w ij moeten w erken. Uit het visitatierapport komt naar voren, dat w ij onze belanghouders meer moeten betrekken bij onze beleidskeuzes.

Directieverslag 2011

-5 -

Dat advies hebben w ij direct opgepakt door in november een belanghoudersdag te houden, w aarbij het beleidsplan en de uitkomsten van het visitatierapport met de belanghouders zijn besproken. Ook is geadviseerd ons als organisatie meer te focussen en keuzes te maken. Wij zijn erin geslaagd om eind 2011 te w erken met een vast personeelsbestand. De door de medew erkers genoemde ruis is hiermee niet meer aan de orde. Wij zijn er trots op dat het eind 2011 gehouden medew erkerstevredenheidsonderzoek zeer positieve uitkomsten laat zien. Dat is voor ons een bevestiging dat er in 2011 goede stappen zijn gezet. Oordeel Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) Het CFV heeft eind 2011 aan Openbaar Belang een solvabiliteitsoordeel van voldoende gegeven: het vermogen is groter dan minimaal vereist is. In haar publicatie Corporatie in Perspectief (CiP) eind 2011 heeft het CFV een oordeel gegeven over de geleverde volkshuisvestelijke prestaties van Openbaar Belang. Deze rapportage is gebaseerd op het volkshuisvestingsverslag 2010.Het algehele beeld dat uit de CiP naar voren komt is veelal positief. Zo scoort Openbaar Belang hoog op prestaties op het gebied van de verhuur. Lager scoort Openbaar Belang op het gebied “ voorzien in de w oningbehoefte” , met name in zw akke w ijken. De afgelopen jaren lag het accent van onze activiteiten vooral op het grootonderhoud aan de 3 Kinsanflats in Holtenbroek. Daardoor w as het aantal nieuw bouw w oningen ook lager dan voorheen. Nu de w erkzaamheden aan deze flats zijn afgerond (in 2010), is het logisch dat Openbaar Belang de komende jaren een relatief lage productie in zw akke w ijken zal hebben. Aandacht vraagt het CF voor de ontw ikkeling van onze bedrijfslasten. Daarin onderscheiden w ij ons negatief ten opzichte van de referenties. Wij zijn ons ervan bew ust dat door het ingezette beleid (focus op de klant en w ijken buurtgericht, w aardoor er meer personeel is aangetrokken) deze last en (zullen) stijgen. Hoew el de absolute hoogte van de bedrijfslasten niet verontrustend is te noemen , zal verdere bezinning op onze kosten moeten plaatsvinden met het oog op de verw achte bijdrage in de huurtoeslag in 2014 van circa € 275,- per verhuureenheid. Bij de begroting 2012 is al een eerste kostenbezuiniging ingezet . Klachtenadviescommissie In 2011 is er één klacht bij de klachtenadviescommissie binnengekomen Deze klacht heeft de organisatie zelf afgehandeld en de klachtenadviescommissie heeft de zaak niet in behandeling hoeven te nemen. Landelijke ontwikkelingen Op de politieke agenda krijgt de sociale volkshuisvesting niet de priorieteit zoals w e die in het verleden gew end w aren. Dat bleek onlangs in het kader van het w etsvoorstel voor mogelijke verplichte verkoop van w oningen. Maar ook het EU-dossier heeft vervelende gevolgen op het gebied van w oningtoew ijzing voor middeninkomens. Met ingang van 1 januari 2011 zijn het toew ijzingsbeleid voor huurw oningen en de regeling voor financiering van koopw oningen aanzienlijk veranderd. Hierdoor dreigt een grote groep mensen met een middeninkomen tussen € 33.614 ,- en € 43.000,- tussen w al en schip te vallen. Zij komt beperkt in aanmerking voor een sociale huurw oning en het verkrijgen van een hypot heek voor een koopw oning is moeilijker door de aangescherpte eisen op de kapitaalmarkt . De doorstroming op de w oningmarkt is daardoor zo goed als stilgevallen. Wij pleiten voor een snelle integrale herziening van de w oningmarkt . Daarbij is het van belang dat er snel duidelijkheid komt , w at kan bijdragen aan het herstel van vertrouw en. Onze visie is dat er in de huurmarkt een betere relatie moet komen tussen prijs en kw aliteit van de w oning. Daarbij vinden w ij het van belang dat er ook een relatie w ordt gelegd tussen de hoogte van de huurprijs en het inkomen. Wij hopen dat de politiek de w il en moed heeft om een integrale herziening van de w oningmarkt door te voeren. Als dat namelijk niet gebeurt, dan blijven w ij in de negatieve spiraal naar een totaal w oningmarktinfarct, w aarbij niemand gebaat is. In 2012 gaan w ij verdere invulling geven aan het focussen van onze organisatie om daarmee onze stevige positie in Zw olle te behouden. Onze volkshuisvestelijke ambities zijn hoog. Wij gaan tot en met 20 22 uit van een investeringsprogramma van € 82 miljoen, bestaande uit nieuw bouw en verbeteringen en investeringen in het kader van energiebesparing. Directieverslag 2011

-6 -

Ook in Zw olle liggen de ambities hoog, w aarbij er jaarlijks rond de 1.000 w oningen w erden opgeleverd. Door de marktomstandigheden is dit aantal onder druk komen te staan. Werden er in 2009 nog 908 w oningen opgeleverd, in 2010 en 2011 betrof dat respectievelijk 458 en 584 nieuw bouw w oningen. Ook de komende jaren zal het aantal nog onder druk staan. De gemeente verw acht in 2012 en 2013 een productie van jaarlijks 500 w oningen. We hebben ons in het verslagjaar opnieuw sterk gemaakt als een maatschappelijke onderneming met oog voor de klant in al haar facetten. Ik w il een ieder bedanken die binnen en buiten onze organisatie heeft bijgedragen aan het w aarmaken van onze ambities en de bereikte resultaten in 2011. Zw olle, 23 mei 2012 G.W. Brouw er ba, directeurbestuurder

Directieverslag 2011

-7 -

Volkshuisvestingverslag 2011 1.

Huisvesten van de doelgroep

1.1

Visie (op de huisvestingstaak) van Openbaar Belang

Openbaar Belang ziet dat veel mensen die goed w illen w onen, steun nodig hebben om dat te bereiken. Het is onze primaire taak om deze mensen, die door w elke oorzaak ook die ondersteuning nodig hebben, goed te huisvesten. Maatschappelijke ontw ikkelingen leiden er bovendien toe dat corporaties steeds meer aangesproken w orden op die sociale taak. Naast het bieden van goede w oningen aan onze huurders, voelt Openbaar Belang zich er (mede)verantw oordelijk voor dat zij in een goede omgeving w onen. Hun w oonomgevin g moet ' schoon, heel en veilig' zijn. In het kader van de w ijkontw ikkeling investeren w e zo nodig in maatschappelijk vastgoed. Daarnaast nemen w e onze verantw oordelijkheid op het gebied van het realiseren van voldoende zorgen w elzijnsdiensten en het bevorderen van w erkgelegenheid en onderw ijs. Daardoor zijn w e niet alleen belangrijk op het gebied van w onen, maar ook een voorname mede(speler) in het bevorderen van het algehele w elzijn van onze huurders en andere bew oners van de w ijk. Openbaar Belang is van mening dat de focus van een w oningcorporatie moet liggen op sociale volkshuisvesting en dat corporaties de grenzen van hun activiteiten goed moeten bepalen. Door samen te w erken met andere partijen w illen w ij echter in staat zijn mensen meer te bieden dan w onen alleen. Vaak is ook een investering in sociaal en economisch opzicht nodig om mensen minder afhankelijk te laten zijn. 1.2

Belanghouders en samenwerking

Openbaar Belang w il duurzaam samenw erken met iedere partij die een bijdrage kan leveren aan onze doelstelling. Allereerst zijn dat de bew oners van onze w ijken en buurten zelf, voor een deel w orden zij vertegenw oordigd door de huurdersorganisatie, de Centrale Huurdersraad. Daarnaast w erken w e samen met de gemeente Zw olle, met onze collega-corporaties en met andere belanghouders. Diverse keren per jaar vindt overleg plaats op verschillende niveaus. De bijdrage van onze belanghouders is essentieel om onze ambities in buurten en w ijken te kunnen w aarmaken. We zoeken daarom actief naar samenw erking. Dat doen w e door intensief met alle belanghouders in gesprek te gaan en hen zodoende goed te leren kennen. We w illen w eten w aar hun w ensen liggen en kijken op w elke manier w e elkaar kunnen versterken. Tijdens de in november 2011 gehouden belanghoudersdag hebben w ij ons beleid open en actief aan hen gepresenteerd. Hun reacties daarop nemen w e serieus. Alleen gezamenlijk kunnen w e de gew enste resultaten behalen. 1.3

Huurverhoging

Per 1 juli 2011 is de huur, conform het beleid van de rijksoverheid, met 1, 3% verhoogd. Alle w oningen kregen een huurverhoging van 1,3 % . Alleen de huren van de w oningen van de Zuiderkerkstraat (complex 018) zijn, in verband met voorgenomen sloop/vernieuw bouw in 2012, niet verhoogd. Wij passen huurharmonisatie-ineens toe bij mutatie. Vooralsnog is het st reefpercentage vastgesteld op 80% van de maximaal redelijke huur. Uitzonderingen zijn tw ee flats in Holtenbroek (de Rembrandt en de Wanningstate). Na het groot onderhoud bij deze complexen, w aarbij forse investeringen zijn gedaan op het gebied van onder meer energiebesparing, is de maximaal redelijke huur hier bepaald op 90% . Ultimo 2011 bedraagt het percentage van de maximaal redelijke huur 6 7% (2010: 69% ). Deze afname komt doordat de w oningw aardering van een substantieel deel van ons w oningbezit als gevolg van w oningverbetering is gestegen, terw ijl er aan zittende huurders geen huurverhoging is doorgevoerd om volledige deelname te verkrijgen (bij mutatie w ordt de huurverhoging alsnog doorgevoerd). Daarnaast is er het effect van de aanpassing van het w oningw aarderingsstelsel (invoering energielabel en vervallen bouw jaar en aftrek veroudering).

Volkshuisvestingsverslag 2011

-8 -

1.4

Samenstelling van de woningvoorraad

Op 31 december 2011 w as de w oningvoorraad als volgt samengesteld:

woningtype

totaal aantal

goedkoop < € 361,66

h u u r p r ij s k l a s s e betaalbaar € 361,66 € 439,65 € 517,64 tot tot tot € 439,65 € 517,64 € 554,76

duur € 554,76 tot € 652,52

buiten hts

14

14 1%

eengezins flat zonder lift flat met lift hat eenheid onzelfstandig

1.222 367 573 248 241

68 199 24 247 241

125 124 455 1

636 37 78

228 11

151 7 5

totaal aantal aandeel

2.651 100%

779 29%

705 27%

751 28%

239 9%

163 6%

totaal aantal 1.222 367 573 248 241

gem. huurprijs 487 352 404 279 192

totaal aantal 2.070 241 312 28

gem. huurprijs 434 192 361 545

woningtype eengezins flat zonder lift flat met lift hat eenheid onzelfstandig totaal gemiddeld

€ € € € €

aandeel 46% 14% 22% 9% 9%

doelgroep algemeen studenten ouderen bijzonder totaal

2.651 €

404

100%

gemiddeld

€ € € €

≥ € 652,52

aandeel 78% 9% 12% 1%

2.651 €

404

100%

De aansluiting met de kengetallen (pagina 51), die gebaseerd zijn op de oorspronkelijke financiering en subsidiëring, w ordt gevonden door een herindeling van de onzelfstandige eenheden (1 38 kamers w orden 69 w oningen).

Boven op de genoemde aantallen w oningen zijn 125 garages, 6 bedrijfspanden, 12 w oonw agens met standplaats en 19 afzonderlijk verhuurde standplaatsen in exploitatie. In 2011 zijn er 25 w oningen en 2 bedrijfspanden verkocht. Een nadere toelichting is te vinden bij onderdeel 2.2 Verkoop. In hoofdstuk 1.4.1 ‘ Prognose van de voorraad over 10 jaar’ w ordt de prognose van de samenstelling van de voorraad per 2021 w eergegeven.


-9 -

1.4.1 Prognose van de voorraad over 10 jaar Als alle prognoses (op basis van ons portfoliobeleid) over nieuw bouw , sloop en verkoop van w oningen uitkomen zal het aantal verhuureenheden licht dalen (circa 70 eenheden) en ultimo 2021 uitkomen op circa 2.600. De verdeling van de voorraad ultimo 2021 zal er dan als volgt uitzien (ter vergelijking w ordt eveneens 2011 getoond):

31-12-2011

31-12-2021

eengezins woning

31%

32%

appartement met lift

47%

46% 22%

appartement zonder lift

22%

In onderstaande tabel w ordt de verdeling naar type w oningen en w ijkperspectief ultimo 2011 versus ultimo 2021 gegeven.

woningtype per wijk 1.500 a a n t a l

app zl

app ml

ew

1.000

500

0

2011

2021

matig

2011

2021

gemiddeld

2011

2021

goed

Vanaf 2021 w ordt jaarlijks rekening gehouden met 20 nieuw te bouw en w oningen en eveneens 20 te verkopen w oningen. Ook de herstructurering van het Binnengasthuisterrein, de Zuiderkerstraat en de Weezenlanden (sloop, samenvoegen, verkoop en nieuw bouw ) zijn in deze cijfers verw erkt.


- 10 -

1.5

Mutaties - Het verhuren van woningen

1.5.1

Het toew ijzingsbeleid

De bew eging op de w oningmarkt is beperkt. De sturing richt zich in 201 1 nog op het passend huisvesten van de doelgroep (relatie huur – inkomen volgens nieuw e Europese regelgeving, bevordering van de doorstroming, type huishouden en type w oning), de bijdrage aan het creëren van een pluriforme w ijkopbouw en het huisvesten van bepaalde groepen bijzondere huishoudens. Sinds eind mei 2011 is er een nieuw w oonruimteverdeelsysteem. Sindsdien is de w oningmarkt van Zw olle en Kampen/IJsselmuiden één markt gew orden. De w oningen w orden aangeboden in de spoed- (op basis van loting), w ens- (op basis van inschrijfduur), vrije sector module (w oningen met een huur hoger dan € 652,52 ten behoeve van w oningzoekenden met een inkomen van € 33.614 ,-) of de bemiddelingsmodule (maatw erk buiten de w ebsite om voor cliënten van instellingen w aar de Zw olse corporaties afspraken mee hebben gemaakt (quota). 1.5.2

De cijfers - mutatiegraad, aantal reacties per verhuring en gemiddelde inschrijfduur in dagen per w oningtype

woningtype

vrije wensmodule sector: gemiddeld aantal spoedmodule: wensmodule: aantal gemiddelde reacties inschrijfduur aanbiedingen aantal aantal per per reacties per reacties per mutatie in dagen * verhuring mutatie mutatie

eengezins

2,52

359

136

49

2791

flat zonder lift

1,83

250

102

--

2570

flat met lift

1,95

87

61

20

2317

benedenw oning

2,12

158

100

17

2153

bovenw oning

1,71

190

116

--

2023

**

36

24

--

411

2,02

180

90

29

2044

studentenw oningen Gemiddeld

De mutatiegraad over 2011 bedraagt 10,7% ; een sterke verlaging ten opzichte van 2010 w aar nog een mutatiegraad van 13,1% w erd genoteerd. Deze afname is een goede indicatie van de toegenomen druk op de w oningmarkt. * Dit is niet de daadw erkelijke w achttijd. De inschrijfduur is gebaseerd op de puntenopbouw vanuit het oude systeem w aarbij w oningzoekenden ook nog beloond w erden voor de opgegeven reacties. Het huidige systeem is alleen gebaseerd op inschrijfduur. De nieuw e w oningzoekenden (vanaf 24 -5) hebben dus een inschrijfduur die daadw erkelijk gebaseerd is op de periode dat ze ingeschreven staan. Bij de w oningzoekenden vanuit het oude systeem is een omrekenfactor toegepast w aarbij de nieuw e inschrijfduur langer is dan ze op dat moment daadw erkelijk ingeschreven stonden. Dit geeft dus een vertekend beeld. Uiteindelijk is de verw achting dat het aantal dagen w at benodigd is gaat dalen omdat de groep ‘ oude’ w oningzoekenden steeds kleiner w ordt. * * Het gemiddeld aantal aanbieding per verhuring voor studentenw oningen is ondergebracht bij de overige types (met uitzondering van de eengezinsw oningen).


- 11 -

1.5.3

De passendheid van de toew ijzingen naar huurprijsklasse en naar inkomen

Het aantal toew ijzingen w ordt per huurprijsklasse gespecificeerd naar alleenstaanden, tw eepersoonshuishoudens en drie of meerpersoonshuishoudens. Daarbinnen w ordt onderscheid gemaakt naar inkomenscategorie en toetsingsgrenzen van de huurtoeslag. Onderstaande tabellen geven de gerealiseerde toew ijzingen w eer over 2011. 2011 heel jaar

157

huur ≤ € 361,66

huur tussen € 361,66 en € 517,64

huur > € 517,64

85

21

10

8

15

3

2

11

1

1. Aantallen eenpersoonshuishoudens aan wie bij mutatie is verhuurd categorie huishouden

inkomen

eenpersoons (art. 2,a,HSW) eenpersoons (art. 2,a,HSW) eenpersoonsouderen (art. 2,c, HSW) eenpersoonsouderen (art. 2,c, HSW)

≤ inkomensgrens € 21.625,00 eenpersoons > inkomensgrens € 21.625,00 eenpersoons ≤ inkomensgrens € 20.325,00 eenpersoonsouderen > inkomensgrens € 20.325,00 eenpersoonsouderen

2.

2011 heel jaar

45

huur ≤ € 361,66

huur tussen € 361,66 en € 517,64

huur > € 517,64

6

15

4

6

9

Aantallen tweepersoonshuishoudens aan wie bij mutatie is verhuurd

categorie huishouden

inkomen

meerpersoons (art. 2,b,HSW) meerpersoons (art. 2,b,HSW) meerpersoonsouderen (art. 2,d HSW) meerpersoonsouderen (art. 2,d, HSW)

≤ inkomensgrens € 29.350,00 tw eepersoons > inkomensgrens € 29.350,00 tw eepersoons ≤ inkomensgrens € 27.750,00 tw eepersoons > inkomensgrens € 27.750,00 tw eepersoons

3.

1

4 1

2011 heel jaar

31

huur ≤ € 361,66

huur tussen € 361,66 en € 554,76

huur > € 554,76

2

16

6

5

1

Aantallen drie- en meerpersoonshh. aan wie bij is mutatie verhuurd

categorie huishouden

inkomen

meerpersoons (art. 2,b,HSW) meerpersoons (art. 2,b,HSW) meerpersoonsouderen (art. 2,d HSW) meerpersoonsouderen (art. 2,d, HSW)

≤ inkomensgrens € 29.350,00 meerpersoons > inkomensgrens € 29.350,00 meerpersoons ≤ inkomensgrens € 27.750,00 meerpersoonsouderen > inkomensgrens € 27.750,00 meerpersoonsouderen

1

In totaal zijn 103 w oningen met een huur lager dan € 361,66 (goedkoop) toegew ezen. Op 8 na zijn alle w oningen toegew ezen aan huishoudens met een laag inkomen. Er zijn 95 w oningen met een huur tussen de € 361,61 en € 517,64 / € 554,76 (betaalbaar) toegew ezen. Daarvan zijn er 67 (70,5% ) toegew ezen aan huishoudens met een laag inkomen en 28 (29,5% ) huishoudens met een hoger inkomen. Van de 35 w oningen met een huur vanaf € 517,64 / € 554,76 (duur) zijn 14 toegew ezen aan huishoudens met een hoger inkomen (40% ) en 21 toegew ezen aan huishoudens met een laag inkomen (60% ). Sinds 1 januari 2011 hebben w e te maken met Europese regelgeving. Dit betekent dat w oningen met een huurprijs lager dan € 652,52 toegew ezen moeten w orden aan w oningzoekenden met een inkomen lager dan € 33.614,-. Er mag maximaal 10% van de w oningen met een huur lager dan € 652,52 toegew ezen w orden aan w oningzoekenden met een inkomen hoger dan € 33.614,- verzamelinkomen. Voor 2011 w as dit 4,3% . Er is dus 95,7% toegew ezen aan w oningzoekenden met een inkomen lager dan € 33.614,-. Volkshuisvestingsverslag 2011

- 12 -

2.

Ontwikkelingen in de huurvoorraad

2.1

Projecten

In het verslagjaar van 2011 zijn geen nieuw e w oningen opgeleverd. De komende jaren zijn er w el opleveringen voor nieuw e w oningen geprognotiseerd. De prognose is naast de w ettelijke procedures sterk afhankelijk van de financieringsmogelijkheden. De planning voor de projecten (bestaande bouw en nieuw bouw ) voor de komende 5 jaar is als volgt . Cpl.

Naam

Aan tal vhe

Soort

Wat

Status

Start bouw

Oplevering

Grondgebonden

Groot onderhoud

Haalbaarheid

2012/13

2013/14

Gestapeld met en zonder lif t

(Ver)nieuw bouw

Strategische

2018/20

2025

Bestaande bouw 6

Campanula,

43

Korenbloem 8

Weezenlanden

180

richitng onderzoek 18

Zuiderkerkstraat

33

Van Pallandtmarke

11 120

Studenteneenheden

(Ver)nieuw bouw )

Haalbaarheid

2013

2014

128 Egw en 36 portiek

Leefbaarheid

Aanpak

2013

2015

en

onderzoek

Planmatig

i.s.m.

onderhoud

bew oners

(Ver)nieuw bouw

strategisch

2020

2022

e.o.

57

Eiken/Iepenstraat

28

Gestapeld met lift

onderzoek 23

Sabangstraat

41

Gestapeld met lift

Groot onderhoud

2015

2016

24

Timorstraat

56

Gestapeld HAT

Groot onderhoud

2015

2016

39

Vechtstraat

15

Gestapeld met lift

Groot onderhoud

2013

2014

54

Binnengasthuis

32

Grondgebonden en gestapeld

Groot onderhoud

2012

2013

2014

2015

Haalbaarheid onderzoek

55

Binnengasthuis

12

Trapportiekw oning

Sloop nieuw bouw

Haalbaarheid onderzoek

Totaal bestaande bouw

538

Nieuwbouw

213

Frankhuis

29

Egw grondgebonden

Nieuw bouw

realisatie

2011

2012

Ravelijn 214

Koop Frankhuis

29

18 Egw en 11 2 onder 1 kap

Nieuw bouw

contingent

2012

2013

215

Frankhuis

30

15 Gestapeld met lift , 11 egw

Nieuw bouw

haalbaarheid

2012

2013

2013

2014

Bruggenhoofd 58

Stadshagen

Totaal nieuwbouw

+

4 w oningen starter/senior 40

Egw grondgebonden

onderzoek Nieuw bouw

contingent

128

In 2011 zijn de investeringen in verband met asbestverw ijdering en/of het aanbrengen van duurzaamheidsvoorzieningen nader onderzocht en becijferd en in de planning van de komende jaren toegevoegd. Vanuit kostenefficiënte w orden de w erkzaamheden zoveel mogelijk geclusterd uitgevoerd. Bovenstaande planning is “ hard” te noemen, maar bij investeringen w aar instemming van bew oners noodzakelijk is, is de planning flexibel.


- 13 -

2.2

Verkoop

In 2011 zijn 25 w oningen en 2 bedrijfspanden verkocht . De verdeling w as als volgt: betaalbaar hp klasse type woningen eengezinswoning flat zonder lift flat met lift hat eenheid onzelfstandig totaal woningen overige

goedkoop

duur

verkoop

<= htsgrens 1

> htsgrens 1

< hts

> hts

4

17

3

1

25

6 4.072.700

4

17

3

1 2

25 2

6 4.072.700 275.000

4

17

3

3

27

6 4.347.700

totaal

Eind- aan zitt- bruto optotaal hrdrs brengst

Van de 25 verkochte w oningen (in 20 10: 19 w oningen) zijn er 6 w oningen verkocht aan de zittende huurders, de overige 19 zijn bij mutatie op de vrije markt verkocht. Sinds 1997 zijn er 766 w oningen ter verkoop aangeboden; ultimo 2011 zijn daarvan 309 w oningen verkocht , derhalve zijn er nog 457 w oningen aangew ezen voor verkoop. Daarnaast is in 2011 besloten onze verkoopvijver uit te breiden met 259 w oningen, w aardoor ultimo 2011 716 w oningen zijn aangew ezen voor verkoop. De prognose van het aantal w oningen dat jaarlijks w ordt verkocht, is gelijk aan de mutatiegraad (ca. 8% ) van de ter verkoop aangeboden w oningen. Aan zittende bew oners w ordt een korting van 10% op de taxatiew aarde van de w oning gegeven (m.u.v. een beperkt aantal complexen); bij verkoop op de vrije markt w ordt geen korting gegeven. Daarmee voldoen w e aan de eis dat de w oningen niet onder 90% van de marktw aarde verkocht mogen w orden. 2.3

Groot onderhoud Kinsanflats Holtenbroek

In Holtenbroek bezit Openbaar Belang drie zogenoemde Kinsanflats w aaraan groot onderhoud gepleegd is. Het groot onderhoud van de Lassusflat is begin 2008 opgeleverd. In datzelfde jaar is gestart met de uitvoering van het groot onderhoud (in combinatie met duurzaamheid/energiemaatregelen) van de flat aan de Monteverdilaan die in 2009 is opgeleverd. Het groot onderhoud (eveneens gecombineerd met duurzaamheid/energiemaatregelen) aan de derde en laatste flat (de Wanningstate) is medio 2009 gestart en in oktober 2010 opgeleverd. Eind 2011 is gestart met een onderzoek voor de Lassusflat . Het doel van dit onderzoek is de effecten van het in 2008 uitgevoerde groot onderhoud in beeld te brengen en ter voorbereiding op mogelijke aanvullende investeringen in duurzaamheid/energiemaatregelen. 2.4

Sloop/(ver)nieuwbouw Zuiderkerkstraat

De voorgenomen sloop van complex 018 (Van Vilsterenhuizen, Zuiderkerkstraat , 32 eenheden voor studenten) is in 2010 gew ijzigd in het voornemen tot (ver)nieuw bouw . De bew oners zijn inmiddels allen verhuisd en het beheer van de w oningen is uitbesteed aan Interveste. In de kengetallen en de cijfers van ons w oningbezit zijn deze w oningen niet meer meegenomen (aangemerkt als einde exploitatie in 2011). Vanuit duurzaameidsopt iek, het karakter van het pand en de locatie is gew erkt aan een haalbaarheidsstudie om de 32 onzelfstandige eenheden om te zetten naar zelfstandige w oningen, die grotendeels sociaal bereikbaar zijn. Karakteristieke elementen w orden hierbij gecombineerd met vernieuw ende architectuur.


- 14 -

Openbaar Belang heeft ervoor gekozen dit project als geïntegreerde opdracht voor Ontw erp en Realisatie aan te besteden, omdat zij verw acht op deze manier een optimale kw aliteit te kunnen realiseren binnen het beschikbare budget op deze locatie. De ontw erpvrijheid voor de architect zal naar verw achting van Openbaar Belang leiden tot mogelijk innovatieve oplossingen om de balans tussen de historische w aarde en nieuw bouw comfort te realiseren, w aarbij ook rekening is gehouden met het onderhoud en de energielasten voor de toekomstige bew oners. Naar verw achting w ordt de bouw voorbereiding in 2012 afgerond. Tot die tijd w ordt het pand tijdelijk bew oond. 2.5

Leegstand

Langdurige leegstand, 3 maanden of langer, is de afgelopen jaren vrijw el niet voorgekomen. Als het al voorkw am betrof het incidenten. De kortdurende frictieleegstand als gevolg van verhuizingen is in 2011 uitgekomen op circa 0,3% (2010: 0,6% ) van de jaarhuur. 2.6

Woonwagens en standplaatsen

In 2010 is besloten de 6 standplaatsen aan de Van Pallandtmarke op te heffen. Met 5 van de 6 bew oners is overeenstemming bereikt over een verhuizing naar een andere standplaats of w oning. Daardoor is het aantal standplaatsen gew ijzigd. Eind 2011 w aren er 31 standplaatsen en 12 w oonw agens voor de verhuur beschikbaar met een gemiddelde huur van € 156,- resp. € 355,-. Begin 2012 w ordt verw acht dat ook de laatste plaats op de Van Pallandtmarke vrij komt, w aardoor deze gehele locatie een andere bestemming kan krijgen. In overleg met de bew oners en de gemeente w ordt gew erkt aan nieuw bouw van grondgebonden en/of gestapelde w oningen. In 2010 is het volledige beheer van de w oonw agens onder de loep genomen. Openbaar Belang heeft geconcludeerd dat er veel tijd en aandacht w ordt besteed aan de w oonw agens, maar dat toch een professionelere aanpak nodig is om in overleg met de bew oners te komen tot goed beheer vanuit sociaal, technisch en financieel oogpunt. Daarom is in 2010 besloten voorlopig het beheer integraal te laten uitvoeren door de op dit terrein gespecialiseerde organisatie Nijbod. Daarnaast is Nijbod in 2010 ook begonnen met een speciale inventarisatie van de grote locatie Cascadestraat, w aarvoor een toekomstplan gew enst is. Ook omdat deze locatie de komende jaren volledig w ordt ingebouw d in de nieuw e w ijk Frankhuis. 2.7

Verhuiskostenregeling

Om de verkoop te stimuleren is in 1997 een verhuiskostenregeling opgesteld. Deze regeling is beëindigd in 2010. Openbaar Belang conformeert zich aan een w ettelijk voorgeschreven verhuiskostenregeling die van toepassing is bij gedw ongen verhuizing, bij sloop en renovatie.


- 15 -

3.

Wonen en zorg

Openbaar Belang stelt de belangen van de bew oners centraal in de w ijken en buurten w aar zij bezit heeft. Ze vindt dat mensen moeten kunnen blijven w onen in hun buurt, als ze dat graag w illen. Ook als ze ouder, ziek of gehandicapt w orden. Dit vraagt flexibiliteit in dienstverlening en producten, bijvoorbeeld in de vorm van levensloopbestendige of meergeneratiew oningen . In 2011 is w elisw aar geen nieuw bouw gerealiseerd, maar w el is besloten dat bij nieuw te bouw en w oningen levensloopbestendigheid een uitgangspunt is. Een volledig vernieuw d Programma Van Eisen voorziet op moderne w ijze in levensloop-bestendigheid van alle nieuw e w oningen en ook een deel van de bestaande w oningen die groot onderhoud krijgen. In 2011 is gestart met de bouw van een zgn. Kangoeroew oning, onderdeel van de nieuw bouw van 29 w oningen aan de Ravelijstraat. 3.1

Samenwerking met zorginstellingen

Voor het verzorgen van een zo goed mogelijk en laagdrempelig aanbod aan klanten op het gebied van w onen en zorg, w erkt Openbaar Belang samen in het Servicepunt Zorgw oningen met vijf andere w oonen zorgpartijen. In 2011 w aren er 14 Servicepunten Zorgw oningen operationeel. Het kantoor van Openbaar Belang is er daar één van. Ieder servicepunt heeft actuele informatie over zorgw oningen en een mogelijkheid zich te laten inschrijven. 3.2

Woningen bestemd voor ouderen (55 + )

In 2011 is ongeveer 10% van de w oningen speciaal bestemd voor ouderen (55 + ). Dit betreft met name gelijkvloerse appartementen met een lift. 3.3

Woningen met een medische aanpassing

Voor w ie om medische redenen een aanpassing in de w oning behoeft, kan daarvoor sinds 2000 terecht bij de gemeente Zw olle. In 2011 zijn 36 w oningen van Openbaar Belang medisch aangepast .

Kosten per aanpassing < € 450,€ 450,- tot € 2.250,€ 2.250,- tot € 6.750,> € 6.750,-

3.4

Aantal

Totale kosten per jaar

2011 36

2010 34

2009 31

2011 € 80.834,-

2010 € 39.800,-

2009 € 32.600,-

58%

56%

35%

7%

14%

8%

33%

29%

55%

16%

23%

47%

6%

9%

6%

7%

21%

16%

3%

6%

3%

70%

43%

29%

Woningen bestemd voor bijzondere doelgroepen

Openbaar Belang w il er zijn voor alle mensen met een w oonbehoefte. Binnen de mogelijkheden w ordt voorrang verleend aan mensen die daarbij, door w elke oorzaken ook, ondersteuning w ensen. Mensen w orden benaderd als individuen, met hun eigen specifieke omstandigheden en problemen. Openbaar Belang neemt w ensen, behoeftes en problemen serieus en probeert hiervoor, samen met hen, een optimale oplossing te vinden. Soms kan voor een groep met gelijke w ensen en problemen een collectieve oplossing gevonden w orden. Zo biedt Openbaar Belang samen met de tw ee andere Zw olse w oningcorporaties huisvesting op maat voor meer dan tw intig maatschappelijke instanties. Zo w ordt voorkomen dat mensen die de regie over hun leven niet hebben of dreigen kw ijt te raken, tussen w al en schip terecht komen. Volkshuisvestingsverslag 2011

- 16 -

Met een eensgezinde samenw erking tussen de partijen w ordt een groot aantal maatschappelijke problemen voorkomen, zoals dakloosheid, verloedering, zelf verw aarlozing en overlast. Voorbeelden hiervan zijn de vrouw enopvang en de Herberg, opvang voor dak- en thuislozen. Hierover zijn prestatieafspraken gemaakt met de gemeente Zw olle. Voor mensen die w el zelfstandig kunnen w onen, maar daarbij w el enige begeleiding nodig hebben, stellen de Zw olse corporaties jaarlijks een aantal w oningen beschikbaar. Via de zogenoemde quotumafspraken zijn in 2011 127 w oningen beschikbaar gesteld aan cliënten van Stichting Limor, Dimence, Frion, Leger des Heils, RIBW, Reclassering, de Herberg, Veldzicht, Trias, Kadera en Tactus. Buiten dit aantal om w orden er ook nog w oningen verhuurd via gemeente Zw olle, afd. WMO (op medische indicaties) en via de Regiegroep ten behoeve van huishoudens die problematiek hebben op meerdere vlakken (bijvoorbeeld sociaal en financieel) en vaak ook door meerdere instanties w orden begeleid.


- 17 -

4.

De kwaliteit van de woningen en de woonomgeving

Het beleid Openbaar Belang w il een kw alitatief goed en gevarieerd aanbod van huurw oningen bieden. Hierbij w ordt zow el gekeken naar de bouw technische- als naar de w oontechnische kw aliteit. Reparatieverzoeken en klachten w orden direct opgepakt . 4.1

Onderhoud en woningverbetering

Openbaar Belang heeft geen eigen uitvoerend personeel in dienst. Alle uitvoerende onderhoudsw erkzaamheden w orden uitbesteed aan derden. De w erkzaamheden die voortvloeien uit de instandhouding van de w oningen, w orden uitgevoerd onder regie van Openbaar Belang. De grotere w erkzaamheden w orden in principe aanbesteed en/of gegund op basis van een offerte met open begroting. Jaarlijks w orden met de betreffende aannemers tarief afspraken gemaakt, gebaseerd op een meerjarige raamovereenkomst. Openbaar Belang neemt jaarlijks per 1 november het initiatief om voor het komende kalenderjaar de uurlonen vast te stellen, op basis van CBS indexcijfers. In 2011 zijn de uurlonen van de onderhoudspartners ten opzichte van 2010 gelijk gebleven. Voor een aantal complexen zijn voor de schoonmaakw erkzaamheden de prijzen zelf s naar beneden aangepast. De uitgaven voor het onderhoud zijn als volgt te onderscheiden: soort onderhoud

2011

2010

verschil

€

€

€

reparatieverzoeken

606.000

575.000

31.000

mutatieonderhoud

297.000

315.000

-18.000 -4.000

niet planmatig onderhoud

181.000

185.000

subtotaal niet planmatig onderhoud

contractonderhoud

1.084.000

1.075.000

9.000

planmatig onderhoud

1.840.000

1.239.000

601.000

0

1.660.000

-1.660.000

2.924.000

3.974.000

-1.050.000

grootonderhoud cpl. 113 totaal generaal

4.1.1

Reparatieverzoeken

Vragen/meldingen kunnen telefonisch, schriftelijk en via de mail w orden doorgegeven. Dezelfde dag w ordt contact gelegd en een uitvoerende partij ingeschakeld. Die belt binnen 24 uur voor een afspraak, bij calamiteiten eerder. Het bedrijfsbureau schat in of zaken één dag, 7 dagen of langer mogen duren en monitort dit. In principe w ordt de hele vraag verder afgehandeld door de gecontracteerde partij en bij ons gereed gemeld. Steekproefsgew ijs controleren w ij. Bij cv-onderhoud en ruitschade w orden bew oners rechtstreeks doorgeleid naar onze contractpartners en direct geholpen. Het aantal reparatieverzoeken bedroeg in 2011 gemiddeld 1,53 per w oning. Het absolute aantal reparatieverzoeken is in het verslagjaar met 6% gedaald ten opzichte van het voorgaande jaar. De gemiddelde kosten per reparatieverzoek zijn gestegen en kw amen uit op € 138,- per reparatie tegen een gemiddelde van € 124,- in 2010. Bij reparatieverzoeken w ordt , afgaande op de omvang van het verzoek, een genormeerde afhandelingsduur van standaard 7 en een aantal gevallen 14, of 30 w erkdagen geprognosticeerd. In 2011 w erd 65% binnen 7 dagen afgew erkt. In de tabel op de volgende pagina w ordt een overzicht gegeven van de reparatieverzoeken in 2011.


- 18 -

kosten categorie meldingen < € 625,meldingen > € 625,totaal

4.1.2

aantal

totaal

gemiddeld

€

€

4.239

415.000

98

145

191.000

1.317

4.384

606.000

138

Mutatieonderhoud

Doel is mutaties zo efficiënt mogelijk te laten verlopen met respect voor de belangen en bejegening van vertrekkende en komende bew oners en met visie op de kw aliteit van de w oning. Vertrekpunt bij mutaties is de huurders bij opzegging laten w eten w aar ze aan toe zijn: hoe moet de w oning achtergelaten w orden en w elke zaken kunnen blijven zitten of w orden overgedragen aan de volgende bew oner. Ook hoort de vertrekkende bew oner w anneer voor- en eindinspectie plaatsvindt . Bij elke mutatie w ordt een rapport opgemaakt. Waar nodig krijgt de bew oner opmerkingen en de kans zaken zelf te verhelpen. Bij overname tussen bew oners w ordt dit goed vastgelegd. Tussen vertrekkende en zittende bew oner in w ordt de w oning in gemiddeld een dag op orde gebracht, dat w il zeggen op het niveau dat Openbaar Belang w il bieden aan de nieuw e bew oner. De buurtbeheerders zijn in het 4 de kw artaal van 2011 bij het mutatieonderhoud betrokken. Dit betekent dat elke buurtbeheerder de mutaties in zijn eigen w ijk uitvoert. De mutatieopzichter w ordt in 2012 bij het planmatige onderhoud zow el in de voorbereiding als in de uitvoering van de w erkzaamheden betrokken. Mutatiew oningen w aarbij grote ingrepen noodzakelijk zijn blijven de verantw oordelijkheid van de opzichter van Vastgoed. Het totaal aantal mutaties is in 2011 is lager dan begroot, 51 minder mutaties. De gemiddelde kosten per mutatie zijn gestegen met € 117,- ten opzichte van de begroting 2010. Mutatieonderhoud aan w oningen die onder het verkoopbeleid vallen zijn geboekt onder verkooponderhoud. In onderstaande tabel w ordt een samenvatting gegeven van het mutatieonderhoud, w aarbij een splitsing w ordt gemaakt tussen een dure en een goedkope mutatie (grens ligt bij € 625, - per mutatie; deze grens w ordt één maal per 5 jaar geactualiseerd aan de inflatie). kosten categorie

aantal

totaal

gemiddeld

€

€

mutaties < € 625,-

169

39.000

231

mutaties > € 625,-

105

258.000

2.457

274

297.000

1.084

totaal

4.1.3

Planmatig onderhoud/groot onderhoud

Openbaar Belang kiest ervoor om de jaarlijkse onderhoudsbegroting op te stellen naar aanleiding van vastgestelde onderhoudscycli, interne signalen vanuit controles en mutaties en op basis van een jaarlijkse schouw . Er is 2011 niet gekozen voor inspectie op w oningniveau omdat de geringe w inst in ‘ control’ niet opw eegt tegen de arbeidsintensiteit hiervan. Het planmatig onderhoud dat is uitgevoerd in 2011: Buitenschilderw erk De complexen 005 (Sumatrastraat/Soendastraat)), 011 (Fivel/Fluessen), 020/21 (Vlasakkers/ Pelmolenstraat), 033 (Gedeputeerdenlaan/Stadhouderlaan/Van Pallandtmarke/Van Riemsdijkmarke), (036 (Schoolstraat/Walstraat zijn geschilderd. Complexen 005 en 033 w orden overlopende projecten naar 2012 en zitten in een afrondende fase.


- 19 -

Keukenvervanging In complex 040 (Zandscholtenmarke/Backermarke) zijn de keukens vervangen. Dakbedekking Complex 004 (Riouw straat/Sumatrastraat) en 039 (Vechtstraat) is de dakbedekking vervangen. In complex 037 Graspieperst raat zijn w e gestart met het vervangen van de dankranden. Dit is een overlopend w erk. Intercom In complex 031 (Vechtstraat ) is de intercom vervangen. Mechanische ventilatie De mechanische ventilatie van de w oningen in complex 014 (Gerenlanden), 015 (Gerenlanden), 016 (Gerenlanden), 022 (Grote Baan/Touw slagerij, 028 (Nieuw straat/Spoelstraat), 029 (Walstraat), 033 (Oldenerlanden), 037 (Graspieperstraat/Gruttostraat/Kuifeendstraat), 042 (Schildersbuurt ), 043 (Schildersbuurt), 046 (Schildersbuurt ), 047 (Schildersbuurt ), 048 (Schildersbuurt ), 204 (Linnenw everstraat/Leiendekkerstraat) en 205 (Raaigras/Reukgras) zijn schoongemaakt en w aar nodig vervangen. Momenteel vindt er nog een controleslag plaats die w e in het eerste kw artaal van 2012 afronden. Vervangen cv-ketels De w oningen van de complexen 015 en 016 (Gerenlanden_ hebben een nieuw e cv-ketel gekregen incl. boiler. Asbest sanering In de complexen 004 (Riouw straat ) en 033 (Van Pallandtmarke e.o.) hebben w ij asbest gesaneerd. Waterleiding vastzetten In complex 037 (Graspieperstraat ) zijn de w aterleidingen in de meterkast vastgezet. Dakramen In complex 022 (Grote baan/Touw slagerij) zijn alle dakramen vervangen. Galerijvloeren triflex De galerijvloer van complex 037 (Graspieperstraat ) is voorzien van een anti-sliplaag. Vogelw erende oplossen Bij complex 203 (Drapenierlaan) zijn aanpassingen aan het complex verricht zodat er geen vogels meer kunnen gaan broeden tussen de gevelbetimmering. Straatw erk w erkzaamheden De achterpaden van de complexen 013 (Bekenbuurt), 042 (Van der Helststraat ) en 206 (Puntmos) zijn opnieuw bestraat. Preventief Er is een jaarlijkse post opgenomen voor het incidenteel vervroegd uitvoeren van w erkzaamheden die voor de komende jaren in de meerjarenbegroting zijn voorzien. In 2011 ging het om diverse kleinere projecten met een totale omvang van € 143.000,- en de vervanging van lekkend dubbel glas bij een aantal w oningen voor een bedrag van € 6.000,-. In 2011 is voor een bedrag van € 986.000,- aan w erkzaamheden doorgeschoven. Na inspecties is besloten dit onderhoud in latere jaren uit te voeren, al dan niet in combinatie met het vergroten van leefbaarheid en/of duurzaamheidmaatregelen.


- 20 -

4.1.4

Contractonderhoud/service onderhoud

Het contract onderhoud betreft het periodiek onderhouden van liften, collectieve en individuele cv installaties, hydrofoorinstallaties e.d. In deze post is er een onderschrijding opgetreden. Bij het serviceonderhoud gaat het om het ontstoppen van riolering, het herstellen van glasschades, schoonmaken van complexen en het onderhoud aan collectieve groenvoorzieningen op contractbasis. Dit onderhoud w ordt aan de huurders doorberekend. 4.2

Energielabeling

De labels zijn niet gew ijzigd. Hier en daar is een cv-ketel vervangen maar dit heeft niet geleid tot grote verschuivingen. Duurzaamheidsw erkzaamheden in de toekomst kan zorgen voor een verschuiving. Energielabel 31 december 2011 Energie Label A B C D E F G

% Bezit WOB 3,991 31,811 24,942 20,760 12,471 3,108 2,916

% % % % % % %

100

%

Openbaar Belang heeft de ambitie haar w oningen energiezuiniger te maken w aarbij de labels in 2020 minimaal naar een gemiddeld B verschuiven. In onze meerjarenbegroting hebben w ij een bedrag van circa € 5 miljoen hiervoor opgenomen. Met deze verbetering blijven de energie- en dus ook w oonlasten voor de huurders beheersbaar. Daarmee zal Openbaar Belang ook een bijdrage leveren in het reduceren van de CO² uitstoot. 4.3

Duurzaam bouwen

Openbaar Belang heeft duurzaamheid hoog in het vaandel staan. Als opdrachtgever acht Openbaar Belang het van belang dat de opdrachtnemer borgt dat hij duurzaamheid evenzo belangrijk vindt. Bij het uitw erken van het ontw erp dient expliciet aandacht besteed te w orden aan het thema duurzaam bew onersgedrag. Onze w oningen dienen namelijk optimaal aan te sluiten bij het daadw erkelijk gebruik om ook duurzaam in praktijk te zijn. Toegepaste technieken en oplossingen gebruiken w e voor het doel w aarvoor ze zijn geïmplementeerd. Wat betreft de duurzame technische w aarde gaat om het efficiënt en effectief omgaan met energie, materialen en w ater, zonder dat dit ten koste gaat van de prestaties van de w oningen. Dit betekent dat de w oningen dienen te beschikken over technische kw aliteiten die voldoen aan de gestelde beschikbaarheid en op een verantw oorde manier omgaan met energie, w ater en materialen tijdens de bouw , de gebruiksfase en aan het einde van de levensduur. Een effectieve w oning heeft ook aan het einde van zijn levensduur nog een toegevoegde w aarde. Openbaar Belang hecht extra w aarde aan het effectief omgaan met energie. Het marktsegment w at Openbaar Belang bedient heeft een smalle beurs. Daarom vindt Openbaar Belang het van belang de kosten met betrekking tot het energieverbruik zo laag mogelijk te houden.


- 21 -

In 2010 is hiervoor het programma van eisen aangepast voor zow el nieuw e als bestaande w oningen. In het Programma van Eisen w ordt uitgegaan van de ‘ Trias Energetica’ : terugdringen van verbruik door ontw erp van de w oning, energie vervangen door duurzame energie en tot slot zorgen dat de bew oner hier zo zuinig mogelijk mee omgaat. Er is in 2011 een vertaling gemaakt van het duurzaamheidsbeleid naar complexen en een begroting van kosten en opbrengsten. Deze omvangrijke exercitie geeft ons inzicht in de beoogde duurzaamheidmaatregelen met kennis van het complex. Op deze w ijze is er een goed inzicht in de taakstelling in de voorraad. In 2012 w orden na de Kinsanflats ook al de eerste vervolgcomplexen aangepakt op het punt van duurzaamheid. Met de verbeteringrepen duurzaamheid w orden zo mogelijk investeringen verbonden ten aanzien van onderhoud, energiebesparing en andere kw aliteitsaspecten, zoals levensloopbestendigheid. Hiermee w orden op termijn meer w oningen op verschillende terreinen tegelijk op een hoger niveau gebracht. Bij alle plannen die in 2011 in voorbereiding zijn genomen, zow el nieuw als bestaand, is duurzaamheid als een van de hoofdthema’ s meegenomen. 4.4

Digitalisering van tekeningen van het bezit

In 2011 is het volledige bezit digitaal uitgew erkt met tekeningen die naast plattegronden ook de ligging, het perceel en een gevelaanzicht geven. Er zijn nieuw e foto’ s van alle complexen gemaakt. Hiermee is informatie beschikbaar gekomen voor potentiële huurders, die dan een goed beeld kunnen krijgen van de w oning, w at helpt in het keuzeproces en vragen zal verminderen. Daarbij zijn deze tekeningen van groot belang voor de plannen die gemaakt w orden voor onderhoud en reparaties. Het zal tijd besparen in de voorbereiding en bij het uitvoeren van reparatieverzoeken, omdat de gegevens actueel zijn. De tekeningen zijn uitgevoerd in Revit (softw areprogramma), w aardoor ze ook geschikt zijn om bij onderhoudsprocessen gebruikt en aangepast te w orden door bedrijven die in een project samenw erken.


- 22 -

5.

Leefbaarheid

5.1 Het beleid Wijk- en buurtgericht w erken heeft een vooraanstaande rol in ons beleidsplan w aarin w e “ samen w erken voor mensen” tot uitvoering brengen. Openbaar Belang w il duurzame w aarde toevoegen aan de w oonsituatie van haar huurders en van andere bew oners in de w ijken en buurten. Dat betekent dat w e de concrete problemen, behoeftes en w ensen van mensen in de buurten en w ijken centraal stellen in ons beleid. Openbaar Belang w il in alle w ijken en buurten w aar ze bezit heeft nog meer activiteiten en initiatieven ontplooien, die tot versterking van de w ijk leiden en die de emancipatie van de bew oners bevorderen. Daarbij w orden de w ijkbew oners zelf optimaal betrokken. De leefbaarheid in de w ijken w aar Openbaar Belang bezit heeft varieert. In sommige w ijken is de leefbaarheid goed, in andere w ijken is het sterk verbeterd doordat er initiatieven zijn ontplooid. Maar ook zijn er nog w ijken w aar de leefbaarheid extra aandacht behoeft. Openbaar Belang zal goedlopende projecten en activiteiten voortzetten en w aar nodig nieuw e leefbaarheidsprojecten starten. Buurtbeheerders In 2011 is deze strategie verder uitgew erkt en is inhoud gegeven aan het ‘ w erken in w ijken en buurten’ w aarbij de buurtbeheerders als ogen en oren van de organisatie een onmisbare schakel vormen. In alle gebieden van Zw olle is een buurbeheerder actief. Bew oners kunnen 1x per w eek in zijn of haar leefomgeving naar een spreekuur in de w ijk komen. Dit kan zijn voor leuke ideeën maar ook om problemen bespreekbaar te maken. Ook is er in de Holtenbroek een complexbeheerder aan de slag gegaan. De eerst e resultaten hiervan zijn al zichtbaar: de directe omgeving is schoner, w e hebben in 2011 minder klachten ontvangen en een aantal langlopende zaken is opgepakt. Met de complexbeheerder hebben de bew oners één aanspreekpunt . Bew oners kunnen dagelijks met hun vragen bij de complexbeheerder terecht. Ook is hij actief met de leefbaarheid van de leefomgeving. In het derde kw artaal zijn veel bew oners aan de slag gegaan met de kanskaartactie van Openbaar Belang. De buurtbeheerders hebben hierin een belangrijke en positieve bijdrage geleverd. Veel bew oners hebben hun ideeën kenbaar gemaakt bij de buurtbeheerders. Deze hebben op hun beurt een aantal w ensen voor bew oners kunnen realiseren. Inmiddels is ook bekend dat de bew oners van de Hoogstraat dit jaar als w innaars uit de bus gekomen zijn. Zij hebben een cheque ontvangen die w eer kan bijdragen aan de leefbaarheid. Door de komst van de buurtbeheerders is ook de leefomgeving aangepakt. Veel bew oners w orden door het aanspreken op hun gedrag een stukje bew uster van hun leefomgeving. Dit is zeker voor de lange termijn een positieve bijdrage. 5.2

In de buurten

In de Adelbuurt (Van Pallandtmarke, Van Riemsdijkmarke en Gedeputeerdenlaan) in de Oldenelerlanden in Zw olle-zuid staan 128 w oningen van Openbaar Belang. De buurt kende in het verleden complexe samenlevingsvraagstukken. Met fysieke en sociale maatregelenaar w ordt de nieuw e visie op buurtgericht w erken in praktijk gebracht. Nadat in 2010 de bew onersagenda van de buurt duidelijk is gew orden, is er tot juni 2011 gew erkt aan het vorm geven van het totaalplan. In dit plan zijn zow el de fysieke als sociale plannen voor de buurt benoemd. Op 23 juni 2011 is het plan gepresenteerd aan de bew oners. Belangrijk uitgangspunt bij het ontw ikkelen en uitvoeren van sociale activiteiten is dat bew oners zelf in het proces een belangrijke rol moeten spelen. Binnen het project is het buurtteam actief dat zich richt op de sociale opgave in de buurt. Binnen het buurtteam zijn de buurtregisseur, buurtbeheerder, opbouw w erker, jongerenw erker, w ijkagent en w oonconsulent vertegenw oordigd. Tw eew ekelijks is er overleg w aarbij eens per maand het projectteam, bestaande uit projectleider en project(ondersteuner) voor uitw isselen van informatie over de fysieke opgave aansluit. Vanuit een groep actieve bew oners uit zow el de huur- als koopw oningen is een ronde tafel(groep) geformeerd. Zij overleggen maandelijks met zow el het buurt - als projectteam over de stand van zaken. In september 2011 hebben de leden van de ronde tafel de organisatie van de burendag op zich genomen. De redactie van de Buurtkrant , die eens per kw artaal verschijnt , ligt ook in handen van 2 bew oners uit de Adelbuurt. Het buurtatelier dat gevestigd is in een w oning aan de Van Pallandtmarke heeft helaas nog te w einig dienst gedaan als ontmoetingspunt of als startpunt van activiteiten. In 2011 is in het pand w el het uitleenpunt voor allerlei materialen/gereedschap van start gegaan. Volkshuisvestingsverslag 2011

- 23 -

Nu nog in beheer bij Openbaar Belang maar in de toekomst, bij voldoende belangstelling voor deze dienst, in beheer van de bew oners. Voor de enige bew oner die nog w oonachtig is op de w oonw agenlocatie aan de Van Pallandtmarke is in 2011, in samenw erking met andere partijen, druk gezocht naar een geschikte locatie elders. De zoektocht is nog niet succesvol gew eest en w ordt in 2012 voortgezet. Kamperpoort In Kamperpoort vindt grootschalige herstructurering van de Vogeltjesbuurt plaats. Hierbij is een groot deel van de w oningen gesloopt w aarvoor vervangende nieuw bouw in de plaats komt. Het w oningbezit van Openbaar Belang in de Kamperpoort is van prima kw alit eit en w ordt doorgeëxploiteerd. Naast de fysieke ontw ikkelingen in de w ijk kent de w ijk ook sociale problematiek. Om hiermee aan de slag te gaan is tijdens de sloopperiode het Ontzorg-en Kansteam (OK team) in het leven geroepen w aarin Openbaar Belang ook participeert in de persoon van de w oonconsulent. Het OK team (w aarin naast Openbaar Belang, Travers, politie, maatschappelijk w erk en deltaWonen deel van uit maken) w erkt aan een tw eetal opdrachten:  het bestrijden van de meervoudige problematiek in de Kamperpoort;  het monitoren van, en w aar nodig, actief ondersteuning bieden aan voormalige bew oners uit de Kamperpoort die in kader van de sloop naar elders (binnen Zw olle) verhuisd zijn. Het OK team gaat naar de mensen toe. Er vinden gesprekken met bew oners plaats en er w orden acties uitgezet op individueel niveau. Na een periode van het ontzorgen van de w ijkbew oners is er in 2011 ook toegew erkt naar de kansen met als doel het bew erkstelligen van een sociale stijging bij de bew oners van de Kamperpoort. Er is een start gemaakt met de selectie van bew oners met w ie mogelijk een leer-w erktraject in gang w ordt gezet. Om dit vorm te kunnen geven is er met additionele financiële middelen vanuit de provincie een trajectcoach aangesteld. Deze trajectcoach zal in samenw erking met sociale zaken de geselecteerde bew oners begeleiden. Ook is er vanuit dezelfde provinciegelden een gezinscoach in de w ijk aangesteld om gezinnen op andere leefgebieden ondersteuning te bieden of daar w aar nodig is door te verw ijzen. Naast het OK-team is Openbaar Belang tevens vertegenw oordigd in het Gebiedsbeheerteam en tijdens de w ijkschouw en. Indische Buurt In een deel van de Indische Buurt is eind 2010 ‘ Buurtgeluk’ van start gegaan. Bew oners zijn bezocht en bevraagd over hun beleving van het w onen en hun verw achting hierover in de toekomst. Ook is er gevraagd naar de normen en w aarden en w at bew oners denken dat ze zelf kunnen bijdragen aan een leefbare straat. Travers voerde Buurtgeluk in opdracht van Openbaar Belang uit in de Sabangstraat, Timorstraat en de Borneostraat. De resultaten van het project Buurtgeluk zijn in juni gepresenteerd. De opzet w as om tijdens huisbezoeken door een kleine groep bew oners en medew erkers van Travers Welzijn de w ensen en behoeften van bew oners boven w ater te krijgen. Het resultaat w as positief . De conclusies vormen input bij het opstellen van onze buurtvisie. In de Indische Buurt w orden ook in 2011 tw eew ekelijkse w ijkschouw en gehouden samen met de gemeente en de w ijkagent. Aanleiding voor de hoge frequentie v an de w ijkschouw en zijn de aanhoudende problemen met betrekking tot het afval in de w ijk dat resulteert in een rommelig straatbeeld. Het achterhalen van de “ veroorzakers” blijft lastig. Succesvol w as de aanpak van de overlast van aanhangers op straat. Met de eigenaren zijn afspraken gemaakt over het vinden van een andere plek. In het park aan de Binnengasthuisstraat is de jeu de boulesbaan opgeknapt. De feestelijke (her)opening heeft in het voorjaar samen met bew oners plaatsgevonden. Ook zijn er nieuw e ban kjes geplaatst. Openbaar Belang w il de w oningen aan de Binnengasthuisstraat aanpakken, omdat deze w oningen toe zijn aan groot onderhoud en energiezuinige maatregelen. Ook moet er asbest w orden verw ijderd. Volkshuisvestingsverslag 2011

- 24 -

Hiervoor is inmiddels een plan gemaakt voor het hele gebied ‘ van brug tot brug’ , omdat de Binnengasthuisstraat verbonden is met de bebouw ing aan de voor- en achterzijde van de straat. In december 2010 zijn de toekomstplannen voor het gebied rondom de Binnengasthuisstraat gepresenteerd aan de bew oners. De oude rij “ gasthuizen” heeft de voorlopige monumentenstatus gekregen en in de plannen w ordt uitgegaan van herstel van de oude allure van de w oningen. Het gemaakte plan is al met de bew oners van de Binnengasthuisstraat gecommuniceerd en 89% van de bew oners is akkoord met de voorgenomen plannen. Er kan dus binnenkort gestart w orden met het opknappen van de monumentale w oningen. Hiervoor w erd in 2011 opdracht gegeven; uitvoering start in mei 2012. Doel is de w oningen aan de voorzijde volledig te herstellen en het monumentale karakter te behouden. Aan de achterzijde w orden de w oningen uitgebouw d, w aardoor een plattegrond mogelijk is met w onen, slapen en badkamer op de begane grond; een w ens van veel bew oners. Bew oners w orden tijdelijk uitgeplaatst tijdens de w erkzaamheden. Dit w ordt individueel met de bew oners besproken. De middenw oningen met kleine één slaapkamer-eenheden w orden omgebouw d tot eengezinsw oningen en w orden verkocht, w aarmee menging van de w ijk plaatsvindt en opbrengsten voor het project w orden gegenereerd. De bew oners van dit complex hebben bijna allemaal een andere w oning geaccepteerd. Ook hierbij is maatw erk geleverd. Voor de trapportiekw oningen ‘ naast het kantoor’ w ordt gekeken naar sloop/nieuw bouw , omdat deze w oningen niet hergebruikt kunnen w orden en teveel ruimte in beslag nemen. Bedoeling is hier gestapelde bouw met parkeermogelijkheden te realiseren. Verbinding met het naastgelegen complex 039, ‘ Vechtstraat 55 + ’ w ordt overw ogen. Einddoel van het gebiedsplan is om op termijn alle w oningen van brug tot brug te hebben aangepakt (w aardoor ook dit w oongedeelte veel aantrekkelijker en veiliger w ordt ) en een buurt om het park heen te realiseren met uitstraling. Stadshagen In de jonge w ijk Stadshagen is een toename van jeugdproblematiek, huiselijk gew eld en financiële problematiek. Openbaar Belang heeft redelijk veel bezit in deze w ijk en is sterk betrokken bij de ontw ikkelingen. Een deel van de w ijk blijft al enkele jaren voor problemen zorgen. Er is nauw elijks sprake van sociale samenhang en de aanblik en de veiligheid in de st raat laten ook te w ensen over. De leefbaarheid verdient daarom extra aandacht in deze buurt. Openbaar Belang participeert in het GBT Stadshagen w aar deze problematieken met de gezamenlijke partijen w orden besproken en w aar gew erkt w ordt aan de ontw ikkeling van leefbaarheidsplannen. Ook is momenteel de buurtbeheerder intensief aanw ezig. Wanningstate De bew oners van de Wanningstate w erken in samenw erkingsverband, genaamd Flatkracht 99, hard aan de leefbaarheid en meer saamhorigheid. De missie van Flatkracht 99 is ‘ een sociale, leefbare en veilige Wanningstate voor 55 + -ers’ . De bew onersgroep heeft zich met succes bij de gemeente aangemeld om als proefproject te dienen voor de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). De bew onersorganisatie heeft van de gemeente Zw olle een subsidie toegekend gekregen van € 76.000. Hiermee gaan de bew oners, met behulp van een flatregisseur de Zelfkrachtmeter verder ontw ikkelen en tot uitvoering brengen. De Zelfkrachtmeter heeft als doel meer saamhorigheid in de flat te creëren door gebruik te maken van de krachten van de bew oners. Bijvoorbeeld als iemand slechter ter been is kan een andere bew oner mogelijk de boodschappen doen. Hiervoor is een tool ontw ikkeld, de Zelfkrachtmeter, die inzicht geeft in de krachten en angsten van de bew oners. Er w ordt door de w ijkverpleegkundige een bezoek aan de bew oners gebracht met de Zelfkrachtmeter, na de bezoeken w orden er, indien mogelijk, verbanden gelegd tussen verschillende bew oners of organisaties. In het Flatatelier, een w oning die Openbaar Belang ter beschikking heeft gesteld, ontmoeten de bew oners elkaar geregeld voor vergaderingen en andere bijeenkomsten. De bijeenkomsten w orden goed bezocht en bevorderen het onderlinge contact. Bew oners vinden het makkelijker elkaar aan te spreken, ook als het lastige zaken betreft. Assendorp In Assendorp/Pierik is ons bezit verspreid over de w ijk. In de afgelopen drie jaar zijn er tw ee leefbaarheidstrajecten opgezet met bew oners en netw erkpartners en afgerond met goede resultaten. Volkshuisvestingsverslag 2011

- 25 -

Het binnenplein van de Fuchsia-, Gladiolen- en Hyacinthstraat (driehoek) in de Pierik is één van deze leefbaarheidstrajecten en ondanks dat de resultaten daar goed zijn, volgt er nog een aanvulling w aarin buurtbemiddeling een rol speelt. De verw achting is dat in 2012 de leefbaarheid nog meer vergroot is doordat bew oners gecoacht zijn in het elkaar aanspreken op verantw oordelijkheden en ergernissen rondom het plein. Diezerpoort Na een periode van klachten van bew oners is er in 2011 een leefbaarheidsonderzoek gestart in de Pelmolenstraat. Uit dit onderzoek zijn vier punten naar voren gekomen w aarop de Pelmolenstraat onvoldoende scoort. De resultaten zijn bekend gemaakt op een bew onersavond en hieruit zijn tw ee klankbordgroepen van bew oners ontstaan die zich gaan buigen over hun leefomgeving. Eén van de aanpassingen zal zijn dat de portieken in 2012 w orden afgesloten w at het onveiligheidsgevoel, vandalisme en vervuiling zal verminderen en naar verw achting zal verdw ijnen. Het GBT van Diezer poort w aarin Openbaar Belang participeert , draagt het leefbaarheidsplan ook in de Pelmolenstraat. Netw erkpartners zoals de Gemeente Zw olle, Travers, Kw artiermakers, Frion en de politie zijn nauw betrokken en er zijn al gezamenlijke initiatieven ontstaan. Er is € 6.000,- beschikbaar gesteld van de 40 + w ijken om te investeren in de Pelmolenstraat. De speerpunten zijn: de tuinen, openbaar groen, zw ervend afval en criminaliteit/onveiligheid. Maandelijks is er een w ijkschouw met de netw erkpartners en de buurtbeheerder in Diezerpoort. 5.3

Overlast

Openbaar Belang w enst dat iedere bew oner met veel plezier w oont in zijn w oning en buurt en zet zich daar optimaal voor in. Overlast is niet altijd te voorkomen, maar als het aan de orde is, gaat Openbaar Belang in gesprek met bew oners en probeert gezamenlijk tot een bevredigende oplossing te komen. Soms w orden partners als politie, maatschappelijk w erk en andere maatschappelijke instanties ingeschakeld. Ook neemt Openbaar Belang deel in de GBT’ s (gebied beheer team) en regiegroepen. Een regiegroep w ordt opgericht als blijkt dat er sprake is van multiproblematiek. In een regiegroep zitten de betreffende hulpverlenende instanties samen met de bew oners om samen tot een oplossing te komen. Doordat de hulpverleners bij elkaar zitten, ontstaat er minder verw arring, zow el voor de bew oners als de hulpverleners. Openbaar Belang ontving in 2011 zo’ n 180 overlast meldingen van bew oners. Dit w aren met name overlastmeldingen over rommel, slecht onderhouden tuinen, geluidsoverlast en botsingen van verschillende leefstijlen. Een aantal meldingen van de zogenaamde ’ 1 op 1 situaties’ maar ook meldingen over groepen bew oners, w aarbij het van belang is dat een onafhankelijke partij betrokken w ordt, is doorverw ezen naar Buurtbemiddeling van Travers. Hun bemoeienis is veelal succesvol. 5.4

Sponsoring

Openbaar Belang is terughoudend in haar sponsorbeleid. Met de inzet van sponsoring w illen w e, naast het realiseren van merkbekendheid, het maatschappelijk imago vasthouden en uitbouw en. De missie en visie van Openbaar Belang vormen de uitgangspunten voor het sponsoren van activiteiten en instellingen. Sponsoring is op veel verschillende manier in te zetten. Een voorbeeld hiervan is buitenreclame. Andere uitingen van sponsoring zijn advertenties (in bijv. kranten, folders of boekjes) of nieuw e vormen van buitenreclame om naamsbekendheid te genereren. Sponsoring zal een onderdeel (gaan) vormen van de interne- en externe communicatiestrategie van Openbaar Belang. Het sponsorbeleid is dus vooral maatschappelijk gericht en zal zich richten op de volgende items: - maatschappelijk ondernemen/verantw oordelijkheid; - lokaal gericht (w erkgebied Zw olle); - leefbaarheid; - bijzondere doelgroepen (mensen met een lichamelijke en/of geestelijke beperking, thuis- en daklozen, (ex-) psychiatrische patiënten, ex-gedetineerden, ex-verslaafden, asielzoekers); - eigen w erkterrein (huren, kopen, w onen, zorg, w elzijn, leefbaarheid); - cultuur.


- 26 -

Openbaar Belang hanteert de volgende criteria: Sponsoraanvragen dienen steeds getoetst te w orden aan de volgende criteria: - uitsluitend die activiteiten w orden gesponsord die te maken hebben met haar eigen w erkterrein (zow el inhoudelijk als geografisch); - bij voorkeur w orden die activiteiten gesponsord die  gerelateerd zijn aan de Bbsh taakvelden w onen, w elzijn, zorg en leefbaarheid;  in buurten en w ijken w aar Openbaar Belang bezit heeft; - bij voorkeur w orden die activiteiten gesponsord w aar (een deel van) de klanten of de samenleving als geheel mee zijn gebaat; - er w orden geen politieke activiteiten of groeperingen gesponsord; - er w orden geen sponsorverplichtingen aangegaan die een langere looptijd hebben dan drie jaar; - er w orden geen sponsorverplichtingen aangegaan met stilzw ijgende verlenging; - de sponsorverplichtingen passen binnen de kaders van de beschikbare jaarbudgetten; - er w ordt een schriftelijke sponsorovereenkomst opgesteld, w aarin onder meer de financiële bijdrage, de financiële afhandeling, de duur van de overeenkomst en de te leveren tegenprestatie zijn vastgelegd; - bij relatiemanagement : voor het bereiken van specifieke doelgroepen en ter verbetering van naamsbekendheid/imago w ordt sponsoring alleen ingezet als dit vanuit ondernemersperspectief te legitimeren is. Donaties In uitzonderingsgevallen kan vanuit Openbaar Belang een andere partij financieel w orden ondersteund zonder dat daar een tegenprestatie tegenover staat. Hierbij kan gedacht w orden aan: - bijzondere inzamelingsacties ten behoeve van goede doelen (o.b.v. bovengenoemde criteria); - bijzondere inzamelingsacties bij rampen of calamiteiten. In 2011 zijn de volgende sponsoraanvragen gehonoreerd (alleen aanvragen boven de € 50,- zijn hieronder opgenomen): Actie

Bijdrage €

RTV ZOo

232

Festival lokale schoonheden

116

Gedragscoach energie

261

Actie "Thuis op school"

250

Travers, actie "15 jaar bestaan buurtbemiddeling"

500

Jeugdsportfonds

300

Kerstdiner 2011 t.b.v. minima

125

Habitat 2011

533

Totaal


2.318

- 27 -

6.

Het betrekken van de huurders bij het beheer en het beleid

6.1

De Centrale Huurdersraad

Met de vereniging Centrale Huurdersraad (CHR) w ordt overleg gevoerd over onderw erpen van algemeen beleid en beheer. Het bestuur van de Centrale Huurdersraad bestaat per 31 december 2011 uit: H. de Groot H.W.M. Loeters J. Hetebrij B. Bosman K.J.M. Visscher W. van der Worp J.F.H. Meppelink S.I.J. van Apeldoorn H. van Hezel A. Brunsveld A.C. Trentelman

voorzitter vicevoorzitter secretaris penningmeester lid lid lid lid lid lid lid

De CHR heeft tien keer vergaderd w aarvan tw ee keer met het bestuur. Bij de vergadering van 8 november w aren de commissarissen A. Geluk-Bleumink en W.M. Penterman aanw ezig. De CHR heeft in 2011 advies uitgebracht over de huurverhoging 2011, het sociaal plan voor de revitalisatie Binnengasthuisstraat, het reglement van de Klachtenadviescommissie, het w ijzigen van seniorenlabels en het nieuw e w oonruimteverdeelsysteem. Verder is gesproken over de begroting 2011 van zow el de Centrale Huurdersraad als van Openbaar Belang, het jaarverslag 2010 van de Centrale Huurdersraad en Openbaar Belang. De CHR is betrokken gew eest bij de visitatie. Het visitatierapport is in de overlegvergadering van 20 september door de heer G.W. Brouw er toegelicht. Ook het huur- en het verkoopbeleid van Openbaar Belang zijn uitgebreid besproken. Begin 2011 heeft de CHR positief advies uitgebracht over de verkoop van w oningen. Inzake het huurbeleid is een advies opgesteld gebaseerd op een akkoord mits bepaalde zaken w orden geregeld. De CHR is betrokken gew eest bij de selectie van een nieuw lid voor de klachtenadviescommissie. Op 10 september heeft de CHR samen met de klachtenadviescommissie de complexen Binnengasthuisstraat, Adelbuurt en Ravelijnstraat bezocht. Per 1 januari 2009 is nieuw e Overlegw et ingegaan. De Centrale Huurdersraad heeft hiermee w ettelijk recht op informatie van, advies aan en overleg met hun verhuurder. In 2010 is de CHR een vereniging gew orden. In 2011 heeft de CHR een nieuw logo en een eigen w ebsite gepresenteerd. In 2011 w erd de eerste officiële vergadering van de vereniging Centrale Huurdersraad gehouden in Doepark Nooterhof. Aansluitend kregen de bew oners een rondleiding door het Doepark. Openbaar Belang draagt bij aan het w erk van de Centrale Huurdersraad door - kosteloos - het secretariaat te verzorgen, de incasso van de bijdrage van de huurders te regelen, de administratie te voeren en de vergaderaccommodatie ter beschikking te stellen. 6.2

De bewonerscommissies

Bij de start van het groot onderhoud van de Wanningstate heeft een aantal leden van de vroegere bew onerscommissie zich opgegeven als etageregisseur om samen met de bew oners een bijdrage te leveren aan de discussie over de toekomst van de Wanningstate. Er zijn met de bew oners goede afspraken gemaakt over de leefbaarheid en sociale cohesie in de flat. Zow el de bew oners als w ij ervaren deze aanpak als zeer positief.


- 28 -

6.3

De klachtenadviescommissie

De Zw olse w oningcorporaties en Beter Wonen IJsselmuiden hebben één gezamenlijke klachtenadviescommissie. De klachtenadviescommissie bestaat uit zes leden. Op 31 december 2011 is afscheid genomen van tw ee leden van de klachtenadviescommissie, de heren P. Buter en J. Ubro. Voor de vervanging van hen is een selectieprocedure opgestart. Dat heeft geleid tot de benoeming per 1 januari 2012 van de dames C.B. Bos (namens de klachtenadviescommissie) en D. de Vries (namens de huurdersorganisaties). Per zitting zijn minimaal vier leden van de klachtenadviescommissie aanw ezig. In het verslagjaar is door de commissie geen klacht van Openbaar Belang behandeld. Voor het reglement en de w erkw ijze verw ijzen w ij naar onze w ebsite. 6.4

Het bewonersblad

Openbaar Belang geeft het bew onersblad Buurtbelang uit. In 2011 is het bew onersblad 2 keer verschenen. Het blad is een belangrijk middel in de communicatie met de huurders. Zo w orden de huurders op de hoogte gehouden van de activiteiten die Openbaar Belang ontw ikkelt. Ook bevat het blad steeds w eer nuttige informatie over onderw erpen en thema’ s die direct met het w onen te maken hebben. Op deze manier biedt het blad voor de huurders een interessante informatiemix en draagt het bij aan de positieve beeldvorming bij de huurders over Openbaar Belang.


- 29 -

7.

Financieel beleid

7.1

Algemeen

Mensen, stenen, geld In oktober 2011 is een boek verschenen met de titel “ Mensen, stenen, geld” 1). Deze titel sluit precies aan bij w aar het om draait bij het beleid w at Openbaar Belang w il uitvoeren: het gaat om de mensen die goede huisvesting verdienen tegen een betaalbare prijs. Het financiële beleid van Openbaar Belang moet dit beleid ondersteunen en w aarborgen. De financiële continuïteit van Openbaar Belang hangt af van een goede sturing van de kasstromen die hun oorsprong hebben in de exploitatie van verhuureenheden, het verw erven en afstoten van activa en de financiering van deze activiteiten. Daarom is inzicht in de consequenties van voorgenomen beleid en verw achte externe ontw ikkelingen van groot belang. Daartoe is een toetsingskader gedefinieerd w aarbinnen Openbaar Belang geacht w ordt te handelen (noodzakelijke vermogensomvang (solvabiliteit), de rendementseisen voor het bestaande vastgoed en nieuw bouw , de omvang van het verkoopprogramma en de gew enste in- en externe financieringsverhoudingen). Voor de berekening van de toekomstige kasstromen -en daarmee de bedrijfsw aarde- zijn de gehanteerde uitgangspunten sterk bepalend. Openbaar Belang conformeert zich aan de uitgangspunten zoals die in de sector gebruikelijk zijn. Enige uitzondering daarop is het niet inrekenen van toekomstige verkoopopbrengsten. Hierdoor w orden de gevolgen van afw ijkingen van het verkoopresultaat beter zichtbaar en w orden toekomstige w insten op verkopen geëlimineerd. Daarnaast zijn de kasstromen de resultante van beleidsvoornemens en externe ontw ikkelingen, w aarbij onderscheid w ordt gemaakt in niet beïnvloedbare elementen zoals de inflatie, marktrente en zakelijke lasten en de (deels) beïnvloedbare elementen als het huurbeleid, het kw aliteitsbeleid, de keuzes in de portfoliosamenstelling en de opzet van de organisatie. Sturen op w aardeontw ikkeling van het vast goed is onderdeel van het (financiële) beleid van Openbaar Belang. Met een gedegen inzicht in onze portefeuille (zow el technisch als w oontechnisch) in combinatie met kw aliteitseisen aan het onderhoud en uitrustingsniveau van het vastgoed, w illen w ij de toekomstige w aardeontw ikkeling ervan w aarborgen. In onze portfolioanalyse is/zal niet alleen aandacht gegeven aan de w oning (type vs vraag), maar ook aan de w oonomgeving (buurt/w ijk/stad). In onze meerjarenplanning zal/is een pad uitgezet w aarin de marktpositie van zw akke producten in zow el type als buurt/w ijk, zal w orden verbet erd c.q. verminderd of afgebouw d. Doelstellingen Behoud van de financiële continuïteit kan ook omschreven w orden als: het w aarborgen van een gezonde ontw ikkeling van de financieringsruimte (borgbaar blijven volgens de uitgangspunten van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). De financieringsruimte w ordt intern gedefinieerd als het saldo van de bedrijfsw aarde van de activa minus de rentabiliteit sw aarde van het aangetrokken vreemd vermogen (= eigen vermogen c.q. w eerstandsvermogen; het WSW bepaalt daarentegen de financieringsruimte op basis van de toekomstige operationele kasstromen) en de hanteert daarnaast een maximum van 50% van de WOZ-w aarde. Het eigen vermogen is echt er sterk afhankelijk van de gekozen w aarderingsmethode en daarmee sterk beïnvloedbaar. Daarom geven w ij er de voorkeur aan om te monitoren op kasstromen, om daarmee onze borgstelling van (nieuw aan te trekken) leningen te w aarborgen. Het CFV berekent een eigen -afgeleide, genormeerde- versie van de bedrijfsw aarde, die afw ijkt 2) van de w aardering van Openbaar Belang. Goed is te beseffen dat het CFV met haar eigen methode van berekenen van de bedrijfsw aarde ook een uitspraak doet over het minimaal benodigde vermogen als risicobuffer voor tegenvallers en daarnaast neen eigen interpretatie geeft van de mate w aarin een corporatie voldoet aan haar volkshuisvestelijke opgave. Openbaar Belang heeft steeds de hoogste rating (A1) status w eten te behouden. Openbaar Belang hecht grote w aarde aan de “ A1-status” van het CFV. Om deze A1-status te behouden heeft de financiële sturing een prominente plaats binnen de bedrijfsvoering. 1) Peter van Os, “ Mensen, stenen, geld; het beleidsproces bij w oningcorporaties” 2) o.a. genormeerde onderhoudsuitgaven, beheerslasten etc.


- 30 -

Kengetallen Het toetsingskader w aarbinnen Openbaar Belang kan handelen moet helder en duidelijk w orden geformuleerd. Vooralsnog vertalen w ij dat in de volgende kengetallen en kaders:  minimaal vereist w eerstandsvermogen 1) van 25% (noodzakelijke vermogensomvang);  een maximaal gew enste mate van externe financiering 2) van 75% (Loan to Value - LTV);  positieve Interest dekkingsratio 3) van 1,25 (bestaande vastgoed); minimaal direct rendement geïnvesteerd vermogen 4) van 4% (bestaande vastgoed). Openbaar Belang w il een minimale solvabiliteit van 25% aanhouden (uitgaande van de huidige w aarderingsregels; met de nieuw e regelgeving zal dit kengetal veranderen). Uit de meerjarenprognose 2012-2017 blijkt dat het w eerstandvermogen steeds boven dit minimum van 25% komt . Dat betekent ook dat het niveau van de LTV acceptabel is. Onze netto schuldpositie bedraagt ultimo 20 11 € 101 miljoen (ultimo 2010 € 105 miljoen). De LTV bedraagt ultimo 2011 72% (ultimo 2010 73% ). De heffingen die aan de sector w orden opgelegd, de bijdrage in de huurtoeslag (m.i.v. 2014), de Vogelaarheffing en de vennootschapsbelasting zetten onze ambities onder druk en legt een extra druk op het realiseren van onze verkoopdoelstelling en huurinkomsten uit huurharmonisatie. De interest dekkingsratio geeft aan hoe vaak uit het resultaat de te betalen rente kan w orden voldaan. Voor dit kengetal w ordt het bedrijfsresultaat geschoond voor de verkopen, de afschrijvingen en de overige w aardeveranderingen (= operationele kasstroom). Hoe hoger dit kengetal, hoe beter Openbaar Belang aan haar betalingsverplichtingen kan voldoen en hoe hoger de ruimte is om aanvullende c.q. nieuw e financiering aan te trekken. Voor de sector w ordt een kengetal tussen 1,2 tot 1,3 aanbevolen. Uit de meerjarenprognose 2012-2017 blijkt dat deze w aarde steeds w ordt gehaald. Het direct rendement op geïnvesteerd vermogen geeft een indicatie van de rentabiliteit van het geïnvesteerde vermogen. Dit kengetal w ordt berekend door de operationele kasstromen uit te drukken in een percentage van de bedrijfsw aarde; uit de meerjarenprognose 20 12-2017 blijkt dat deze w aarde van 4% steeds w ordt gehaald. Bij deze positieve indicaties moet w el een drietal kanttekeningen w orden gemaakt.  Bovenstaande cijfers zijn berekend op basis van een intern opgesteld bezuinigingsplan. Daaraan zal in 2012 verder w orden gew erkt om aan de realisatie daarvan inhoud en gevolg te geven.  Het WSW gaat in haar beoordeling van de kasstromen een stapje verder en houdt rekening met een aflosfictie van 2% van de opgenomen leningen. Daarmee ontstaat er een negatieve kasstroom, w elke voor het WSW reden is om niet op voorhand nieuw e leningen voor Openbaar Belang te borgen. Wij zijn, net als zo velen binnen onze sector, aangew ezen op maatw erk van het WSW. Eind 2011 heeft het WSW op grond van de meerjarenbegroting 201 2-2017 aangegeven dat de ontw ikkeling van de kasstromen en leningenportefeuille positief w ordt beoordeeld.  De nieuw e regels voor de jaarverslaggeving (RJ 645) treden per 1 januari 2012 in w erking. De uitw erking daarvan, de zgn. “ best practices” , laat echter lang op zich w achten. Eind januari 2012 zijn deze gepubliceerd. Op basis van deze nieuw e regels zal een keuze uit een “ beleggers- of beheerdersmodel” w orden gemaakt. De w aardering van de activa en passiva is van deze keuze afhankelijk. Openbaar Belang zal na uitgebreide oriëntatie een keuze maken. Portfolio In 2011 is gestart met het definiëren van het maatschappelijk rendement. Een w eerbarstige materie, die verder reikt dan de portfolio: het raakt onze gehele bedrijfsvoering. Na afronding in 2012 zullen de uitkomsten w orden verw erkt in de portfolioanalyse. Berekenw ijze kengetallen 1) w eerstandsvermogen (solvabiliteit): eigen vermogen gedeeld door balanstotaal 2) mate externe financiering: totaal vreemd vermogen gedeeld door balanstotaal 3) interestdekkingsratio: operationele kasstroom (bedrijfsresultaat geschoond voor afschrijvingen en overige w aardeveranderingen) gedeeld door totaal betaalde rente 4) direct rendement geïnvesteerd vermogen: operationele kasstroom als percentage van de bedrijfsw aarde

Treasury Onze treasury-activiteiten w orden begeleid en ondersteund door Thésor. De voorstellen uit het treasury jaarplan 2011 konden binnen de bandbreedtes w orden uitgevoerd. Door de historisch gezien nog Volkshuisvestingsverslag 2011

- 31 -

steeds lage rente konden renteafspraken w orden gemaakt die nog onder de in de meerjarenpro gnose gehanteerde 5,25% liggen. De inzet van derivaten is toegestaan zolang daaraan geen risico’ s zijn verbonden. De derivaten die door Openbaar Belang zijn afgesloten bevatten geen zgn. “ margin-calls” noch “ break-clausules” . In 2012 zal het treasuryst atuut ondermeer op dit terrein w orden aangescherpt. 7.2

Beleggingsbeleid

Het uitgangspunt van het treasury statuut is het minimaliseren van het renterisico. Daartoe w illen w e het gebruik van vreemd vermogen zoveel mogelijk beperken en de vervalkalender egaliseren. Openbaar Belang voert geen actief beleggingsbeleid. 7.3

Ontwikkeling reserves en voorzieningen 2012 t/m 2016

Naast de eerder genoemde uitgangpunten w orden bij de berekeningen de volgende gehanteerd: - huurverhoging 2012 : 2,30% - rente leningen bij renteconversie 2013 : 2,00% - toename variabele lasten (inflatie) - huurderving, leegstand : 0,50% - toename onderhoudslasten - huurderving, oninbaar : 0,20% (inflatie + 1% ) - disconteringsvoet : 5,25%

parameters : 4,80% : 2,00% : 3,00%

Bovenstaande huurverhogingspercentages zijn inflatievolgend w aarbij een inflatie van 2,00 % (vanaf 2013) is aangehouden. De onderhoudsuitgaven bestaan uit een raming van de niet -cyclische onderhoudsuitgaven vermeerderd met de jaarlijkse kosten van het planmatig onderhou d. Deze kosten van het planmatig onderhoud betreffen een periode van 10 jaar, voortvloeiend uit de meerjaren onderhoudsbegroting over de jaren 2012 t/m 2021. In de prognose is rekening gehouden met de volgende mutaties in de voorraad: - de (reguliere) verkoop van 100 w oningen (20 per jaar); - de uitvoering van het project Binnengasthuisstraat zal starten in 2012 en doorlopen tot 2015/2016; in het plan is de sloop van 40 w oningen en het samenvoegen van 16 w oningen voorzien; de helft van de samengevoegde w oningen zal verkocht w orden; - de verw achte nieuw bouw van circa 140 w oningen; Daarnaast zijn in deze prognose de uitkomsten van een eerste bezuinigingsronde verw erkt. Het doel daarvan w as tw eeërlei: enerzijds het effect van de heffing huurtoeslag opvangen binnen de exploitatiebegroting en anderzijds het veiligstellen van de borging van nieuw aan te trekken financieringsmiddelen (positieve kasstromen op basis van de WSW-methode). Het jaarresultaat is sterk afhankelijk van het investeringstempo in nieuw bouw en herstructurering. De afboekingen w egens onrendabele investeringen zijn veelal van beslissende invloed hierop. Tegenover deze onrendabele investeringen staan de opbrengsten uit verkoop (20 w oningen per jaar). Op de volgende pagina’ s w ordt de meerjarenprognose over de periode 2012-2016 w eergegeven. Achtereenvolgens zijn opgenomen: - Ontw ikkeling resultaat; - Ontw ikkeling kasstromen (inclusief op basis van WSW -methode); - Ontw ikkeling balansposten en - Ontw ikkeling kengetallen.


- 32 -

Resultatenrekening (x € 1.000,-)

2012

2013

2014

2015

2016

Bedrijfsopbrengsten Huren Opbrengst verkopen Overige bedrijfsopbrengsten

13.243 3.594 448

13.826 2.873 340

14.280 3.129 374

14.817 3.204 445

15.380 3.910 493

Totaal bedrijfsopbrengsten

17.285

17.039

17.783

18.466

19.783

Bedrijfslasten Afschrijvingen Sloop Overige waardeverandering MVA Lasten onderhoud Lonen en salarissen Sociale lasten Overige bedrijfslasten

128 70 816 3.798 1.238 434 2.335

132 -131 1.348 3.597 1.251 444 2.256

149 0 830 3.121 1.282 455 2.945

115 -99 929 3.130 1.316 468 3.090

97 -444 1.042 3.755 1.356 481 3.067

Totaal bedrijfslasten

8.819

8.897

8.782

8.949

9.354

8.466 31 -4.971 3.526 -125 495

8.142 13 -4.991 3.164 -125 -1.570

9.001 12 -4.903 4.110 -125 -2.291

9.517 13 -4.873 4.657 -125 -1.191

10.429 13 -4.845 5.597 -125 -3.278

3.896

1.469

1.694

3.341

2.194

2012

2013

2014

2015

2016

Operationele activiteiten Investeringsactiviteiten Financieringsactiviteiten Toename geldmiddelen

892 -7.565 4.794 -1.879

1.830 -1.677 -153 0

2.101 -2.705 603 -1

2.530 -4.864 2.334 0

2.508 -5.978 3.469 -1

Operationele kasstromen (WSWmethode)

-1.152

-356

-167

356

636

Exploitatieresultaat Rentebaten Rentelasten Resultaat voor belastingen Belastingen Mutatie reële waarde MVA Resultaat na belastingen

Kasstromen (x € 1.000,-)

Directe methode


- 33 -

Ontwikkeling balansposten (x € 1.000,-)

Eigen vermogen Voorzieningen Langlopende schulden Materiële vaste activa Financiële vaste activa

2012

2013

2014

2015

2016

46.183 906 106.337 157.116 417

47.651 906 106.309 158.737 357

49.344 290 107.038 160.677 345

52.685 153 109.497 166.464 342

54.877 0 113.091 172.220 342

2012

2013

2014

2015

2016

29% 71% 1,9% 4,8% 1,2

30% 70% 3,7% 4,7% 1,4

31% 69% 4,0% 4,6% 1,4

31% 69% 4,9% 4,5% 1,5

32% 68% 5,2% 4,4% 1,6

4,1%

4,6%

4,6%

4,8%

4,8%

Kengetallen

Solvabiliteit (%) LTV (%) Rentabilteit EV (%) Rentabilteit VV (%) Interest dekkingsratio Direct rendement geïnvesteerd vermogen (%)

7.4

Onrendabele investeringen

Onrendabele investeringen w orden ten laste van het jaarresultaat gebracht in het jaar dat zij w orden voorzien (extern gecommuniceerd en intern geformaliseerd). Afboeking vindt alleen plaats als voorzien w ordt dat de onrendabele investering een permanent karakter heeft. In 2011 zijn de onrendabele investeringen in complex 213, 29 nieuw bouw w oningen Ravelijnstraat nieuw bouw afgeboekt. Ook zijn op voorhand de kosten van projecten w aarvan de doorgang niet of sterk gew ijzigd zal plaatsvinden, afgeboekt. 7.5

Ontwikkeling solvabiliteit en liquiditeit

Uit de meerjarenprognose blijkt dat de reserves toenemen. Van € 42 miljoen ultimo 2011 naar een niveau van circa € 54,9 miljoen ultimo 2016. De solvabiliteit stijgt langzaam van 29% naar 32 % . Deze cijfers stemmen w elisw aar tot tevredenheid, maar w anneer gekeken w ordt naar de kasstromen, blijkt er toch enige reden tot zorg te zijn. Zoals eerder gezegd komen de operationele kasstromen onder druk te staan. Welisw aar zullen de opbrengsten door verkoop toenemen, maar de effecten daarvan op de operationele kasstromen zijn marginaal. Met deze achterliggende reden kon het WSW niet op voorhand een borgstelling voor de jaren 20122014 afgeven, maar is maatw erk van het WSW nodig om de financiering van onze ambitie te realiseren. In overleg met het WSW kon, op basis van de in de meerjarenbegroting 20 12-2016 opgenomen kasstromen en ontw ikkeling leningenportefeuille, w el voor 2012 een borgstelling w orden verleend. 7.6

Scenario analyse en risicobeheersing

In 2011 zijn w ij gestart met het traject risicomanagement . Daarbij bepalen w ij het risicoprofiel op strategisch niveau, w aarbij de belangrijkste strategische risico’ s van Openbaar Belang w orden uitgew erkt. Daarbij zetten w ij ons in voor het kw eken van draagvlak voor en het bew ustzijn van risicomanagement onder de collega’ s.Het traject w ordt in 2012 afgerond. Om de gevoeligheid van de w aardeontw ikkeling van het bezit van Openbaar Belang op een goede manier in kaart te brengen, w ordt in de begrotingscyclus een uitgebreide scenario analyse gemaakt, die met behulp van het softw arepakket FMP (Financiële Meerjaren Prognose) w ordt uitgevoerd.


- 34 -

Uitgangspunt bij het financiële beleid van Openbaar Belang is een positieve kasstroom uit operationele activiteiten. Hoe hoger deze is, hoe gemakkelijker tegenvallers opgevangen kunnen w orden. Vooralsnog rekenen w ij met een Interest Dekkings Ratio (ICR) van 1,25. Door de toekomstige bezitsheffing (w ij rekenen op een bijdrage van circa € 270,- per w oning) m.i.v. 2014 komt dit kengetal onder druk te staan en zal deze moeten w orden verhoogd (gedacht w ordt aan circa 1,5). In onze meerjarenbegroting nemen w ij een scenario-analyse op, w aarbij de volgende scenario’ s zijn onderzocht: 1 Tegenvallende verkopen; 1.1 Bestaande bouw (aantal w oningen); 1.2 Als 1.1, en lagere verkoopw insten (minus € 10.000, - per w oning) op w oningen binnen projecten; 2 Hogere inflatie (1% ); 3 Hogere rente (1% ) a.g.v. w egvallen borging WSW ; 4 Tegenvallende huurharmonisatie (tot maximaal 75% ) en 5 Exclusief nieuw bouw en verkopen. In de onderzochte scenario’ s is met name aandacht gegeven aan de ontw ikkeling van de solvabiliteit en de ICR. De conclusies w aren:  gegeven onze ambitie in nieuw bouw , duurzaamheid en groot onderhoud, is voor een gezonde solvabiliteit /ICR de realisatie van onze verkoopdoelstelling noodzakelijk;  een hogere inflatie is gunstig voor onze financiële positie;  de ICR blijft in nagenoeg alle scenario’ s groter dan 1, maar komt sterk onder druk door o.a. bezitsheffing en vennootschapsbelastingplicht ;  door onze kapitaalintensiviteit zijn w ij erg gevoelig voor renteschommelingen;  het realiseren van extra huurinkomsten vanuit de huurharmonisatie is van groot belang en  het niet meer bouw en van nieuw e w oningen in combinatie met het afzien verkopen leidt tot een stabiele financiële positie; het is echter maar de vraag of dat ook op langere termijn (> 10 jaar) het geval zal zijn. Op basis van de uitkomsten van de scenario’ s en de ontw ikkeling van onze leningenportefeuille is er voor gekozen om in de komende jaren op onze bedrijfslasten te bezuinigen, onze bedrijfsinkomsten te verhogen en onze (ver-)nieuw bouw ambities te matigen. Omdat duurzaamheid één van de uitgangspunten van ons beleid is, handhaven w ij ons streven om ons w oningbezit binnen 10 jaar op gemiddeld B-niveau brengen. Wel zullen w ij nog kritischer dan voorheen een gezonde balans tussen kosten en opbrengsten monitoren. De uitkomsten van de herziene uitgangspunten zijn als opgave in de meerjarenprognose verw erkt. In de (meerjaren-)begroting zijn de gevolgen van de diverse risico’ s gekw antificeerd. In deze scenario-analyse blijven echter de andersoortige risico’ s (met name bedrijfsmatig en imago) buiten beeld. Daarom is in 2011 met hulp van specialisten van PWC gestart met een risicoanalyse van de bedrijfsvoering van Openbaar Belang. Doelstelling is dat deze analyse in 2012 w ordt afgerond en resulteert in een geïntegreerd Risicomanagement. Vervolgens zal een volledig nieuw intern controleplan w orden opgesteld en geïmplementeerd in 2013. Hierop vooruitlopend is in 2011 de functie van controller geïntroduceerd en vervuld.


- 35 -

8.

Overige

8.1

Governance structuur

Corporate governance structuur Openbaar Belang heeft zich in 2007 geconformeerd aan de Corporate Governance Code Woningcorporaties (de Code Winter), na zich reeds in 2006 te hebben gericht op de door de Commissie Corporate Governance (" Commissie Tabaksblat" ) in 2003 gepubliceerde code voor beursgenoteerde ondernemingen. Hoofdlijnen Corporate Governance structuur Openbaar Belang is een stichting en een toegelaten instelling met een directeurbestuurder en een onafhankelijke raad van commissarissen. Directeurbestuurder De directeurbestuurder is belast met het besturen van de onderneming, de strategie en de inzet van middelen en mensen. De directeurbest uurder houdt de raad van commissarissen op de hoogte over de gang van zaken, overlegt met de raad van commissarissen over alle belangrijke aangelegenheden en legt belangrijke besluiten ter goedkeuring voor aan de raad van commissarissen. Conform de governance code legt het bestuur ter goedkeuring voor aan de raad van commissarissen: a. de volkshuisvestelijke en maatschappelijke doelstellingen van de w oningcorporatie; b. de operationele en financiële doelstellingen van de w oningcorporatie; c. de strategie die moet leiden tot het realiseren van de doelstellingen; d. de randvoorw aarden die bij de strategie w orden gehanteerd; e. de w ijze w aarop de principes van horizontale verantw oording als beschreven in hoofdstuk V van deze code w orden vormgegeven; f. het reglement w aarin de w erkw ijze van het bestuur w ordt geregeld. De raad van commissarissen kan een bestuurder te allen tijde schorsen en ontslaan. De beloning en de verdere voorw aarden voor aanstelling van de nieuw e bestuurder w orden bepaald door de raad van commissarissen en vindt plaats op basis van de ‘ Sectorbrede beloningscode Bestuurders Woningcorporaties’ . Raad van commissarissen De raad van commissarissen oefent toezicht uit op het beleid van de directeurbestuurder en op de algemene gang van zaken. Hij staat de directeurbestuurder met advies terzijde. Bij de v ervulling van hun taak richten de commissarissen zich naar het belang van de onderneming. De directeurbestuurder verschaft de raad van commissarissen tijdig de, voor de uitoefening van diens taak, noodzakelijke gegevens. De commissarissen w orden benoemd door de raad van commissarissen. Bij de toegelaten instelling zijn tw ee commissarissen benoemd op voordracht van de Centrale Huurdersraad. Een commissaris treedt uiterlijk vier jaar na zijn laatst e benoeming af en is één maal herbenoembaar. De bezoldiging van ieder lid van de raad van commissarissen w ordt vastgesteld door de raad van commissarissen en is volgens de Honoreringscode commissarissen w oningcorporaties" (juni 2010). De raad benoemt uit zijn midden een voorzitter en een plaatsvervangend voorzitter. Openbaar Belang heeft ervoor gekozen om in dit verslag overeenkomstig de Code aan te geven hoe Corporate Governance is vormgegeven. Daarmee onderschrijven w e de w enselijkheid van transpar antie in bestuur en toezicht en het afleggen van verantw oording daarover aan de belanghouders.


- 36 -

8.2

Interne risicobeheersings- en controlesysteem

Openbaar Belang heeft w elisw aar een op haar bedrijfsvoering toegesneden intern risicobeheersings- en controlesysteem, maar dit systeem is aan actualisatie toe. Wij verw achten dat met name uit de eerder genoemde risico-inventarisatie aanvullende beheersingsmaatregelen zullen w orden geformuleerd. Als instrumenten van het interne risicobeheersings- en controlesysteem hanteert Openbaar Belang: a) risicoanalyses van de operationele en financiële doelstellingen van de w oningcorporatie; b) een integriteitcode; c) kw aliteitszorg en zelfevaluatie met het oog op visitatie; d) handleidingen voor de inrichting van de financiële verslaggeving, alsmede de voor de opstelling daarvan te volgen procedures; e) een systeem van periodieke monitoring en rapportages. In dit jaarverslag geeft het bestuur inzicht in de interne risicobeheersings- en controlesystemen en de w erking hiervan. De directeurbestuurder is van mening dat geïdentificeerde risico’ s afdoende w orden beheerst. 8.3

Klokkenluidersregeling

Openbaar Belang vindt het belangrijk dat w erknemers op een adequate en veilige manier melding kunnen doen van vermoedens van misstanden binnen de organisatie. Daarom is een goede en duidelijke regeling van belang. Deze regeling maakt het mogelijk dat iedere medew erker misstanden kan melden, dat alle meldingen serieus en volgens een bepaalde procedure w orden behandeld én dat de medew erker die ‘ aan de bel trekt’ (de klokkenluider) persoonlijk geen negatieve gevolgen van zijn melding ondervindt. Openbaar Belang kent een klokkenluidersregeling w elke is vastgesteld in mei 2007 en in 2008 op de w ebsite is geplaatst . In dit jaar zijn ons geen onregelmatigheden gemeld.

8.4

Vertrouwenspersoon

De directeurbestuurder draagt er zorg voor dat w erknemers zonder gevaar voor hun rechtspositie de mogelijkheid hebben te rapporteren over vermeende onregelmatigheden van algemene, operationele en financiële aard binnen Openbaar Belang aan een in 2007 aangestelde vertrouw enspersoon. Vermeende onregelmatigheden die het functioneren van de directeurbestuurder betreft, kunnen w orden gerapporteerd aan de voorzitter van de raad van commissarissen. Dit is geregeld in de in 2007 vastgestelde klokkenluidersregeling. Deze regeling is in 2008 op de w ebsite geplaatst. In dit jaar zijn ons geen onregelmatigheden gemeld. 8.5

Klachtenadviescommissie

De directeurbestuurder heeft in 20 11 met het jaarverslag van 2010 van de klachtenadviescommissie verslag gedaan aan de raad van commissarissen in de zin van artikel 16 BBSH. 8.6

Tegenstrijdige belangen en nevenfuncties

Elke vorm en schijn van belangenverstrengeling tussen Openbaar Belang en de directeurbestuurder w ordt vermeden. Besluiten tot het aangaan van transacties w aarbij tegenstrijdige belangen van de directeurbestuurder kunnen spelen die van materiële betekenis zijn voor Openbaar Belang, hebben zich niet voorgedaan in het verslagjaar. De directeurbestuurder heeft geen nevenfunctie die gezien aard of tijdsbeslag van betekenis is voor de uitoefening van zijn taak. 8.7

Bestemming middelen

De directeurbestuurder van Openbaar Belang verklaart op grond van artikel 26 van het BBSH, de hem ter beschikking staande middelen uitsluitend te hebben aangew end in het belang van de volkshuisvesting.


- 37 -

9.

Externe betrekkingen

De gemeente Zw olle is met de beide collega corporaties een belangrijke partner voor Openbaar Belang. Het college van B&W onderschrijft de noodzakelijke samenw erking tussen corporaties en de gemeente. Er vindt periodiek overleg plaats met diverse w ethouders. De samenw erking komt onder andere tot uitdrukking in de in 2009 ondertekende prestatieafspraken tussen gemeente en Zw olse corporaties. In 2011 is gestart met het actualiseren van de prestatieafspraken. De herijkte prestatieafspraken w orden in het tw eede kw artaal van 2012 vast gesteld. Structureel vindt er tw ee maandelijks overleg plaats tussen de w ethouder volkshuisvesting en de directies van de Zw olse corporaties. Met de collega-corporaties w ordt goed samengew erkt. We w erken onder andere samen met de gezamenlijke w oonruimteverdeling, de gezamenlijke verw erving en invulling van toekomstige bouw locaties, studentenhuisvesting, vrouw enopvang en dak- en thuislozen (de Herberg). Ook met andere belanghouders w ordt samengew erkt. Onderstaand is het in schema w eergegeven.

Openbaar Belang

deltaWonen

33%

SWZ

33%

33%

100% 100% B.V. Molenzicht

B.V. De Kw ekerij

B.V. Tussen de Verlaten

50% VOF De Geren

50% VOF Berkum-Veldhoek

Samenw erkings verbanden - - - - Woonruimteverdeling - - - - Tijdelijke studentenhuisvesting - - - - de Herberg

Op initiatief van de gemeente, w oningcorporaties en zorginstellingen in Zw olle is in 2007 een intentieovereenkomst Platform w onen-w elzijn-zorg afgesloten. In 2011 is de vereniging Platform Wonen, Welzijn, Zorg Zw olle opgericht. Doelstelling is het verbeteren van de afstemming en coördinatie tussen verschillende projecten in de stad op het gebied van w onen, w elzijn en zorg en het maken van concrete, meerjarige resultaatafspraken op het terrein van w onen, w elzijn en zorg voor de middellange termijn. De gemeente w ordt vertegenw oordigd door de w ethouder w elzijn en zorg en de w ethouder volkshuisvesting, de w oningcorporaties en zorginstellingen door hun directeurbestuurder en de organisaties van zorgvragers door hun voorzitter. Namens de drie Zw olse corporaties is de heer G.W. Brouw er vertegenw oordiger in het Platform.


- 38 -

10. Verbindingen Naam van de verbinding

De Kw ekerij bv

Molenzicht bv

Tussen de Verlaten bv

VOF Berkum Veldhoek

Rechtsvorm

BV

BV

BV

VOF

Zw olle

Zw olle

Zw olle

Zw olle

Statutaire doelstelling

Verhuur van w oningen en participatie in w oningontw ikkelingsprojecten

Verhuur monumentale panden aan de Binnengasthuisstraat te Zw olle

Het verkrijgen, verw erven, vervreemden, (ver-) huren, vervaardigen, administreren, financieren, beheren, exploiteren en bezw aren van goederen

Het voor gemeenschappelijke rekening en risico verw erven en ontw ikkelen van percelen grond in het gebied Berkum Veldhoek in Zw olle

Kern-/nevenactiviteiten in verslagjaar

Zie boven

Zie boven

Zie boven

Zie boven

Methode consolidatie

Netto vermogensw aarde

Netto vermogensw aarde

*)

*)

Eigen vermogen

16.000

7.000

10.000

0

Balanstotaal

19.000

7.000

10.000

6.455

100%

100%

33,30%

16,65%

18.000

18.000

6.000

0

14-03-2012

16-02-2012

20-02-2012

nnb

Vestigingsplaats

Vennootschap

Jaaromzet Direct c.q. indirect corporatiebelang in % Nominale w aarde belang, preferentie en/of prioriteit Datum vaststelling jaarverslag/accountantsverklaring

Beleidsuitgangspunt bij het aangaan en onderhouden van verbindingen met derden is het zoveel mogelijk vermijden van (financiële) risico’ s. Dat w ordt bereikt door de nauw e verw antschap binnen de besturen van zow el Openbaar Belang als met de verbonden partijen. Verder is het doel van een verbinding eenduidig vastgesteld: bij de samenw erking met ’ De Kw ekerij B.V.’ is het doel het bouw en van circa 70 huur- en koopw oningen in het plan de Geren te Zw olle. Daartoe participeren zow el ’ De Kw ekerij B.V.’ als Gerenpoort B.V. (dochter van Hegeman Bouw ontw ikkeling B.V.) voor elk 50% in VOF De Geren. Omdat het project is afgerond is deze VOF in november 2011 opgeheven en zal “ De Kw ekerij B.V.” in 2012 w orden liquideerd. Molenzicht B.V. is opgericht om gebruik te maken van de fiscale voordelen uit het verw erven en beheren van monumentale panden aan de Binnengasthuisstraat (kantoorpand en 2 zogenaamde ‘ zaaddragershuisjes’ ). Deze monumentale panden zijn ultimo 2009 verkocht aan Openbaar Belang. In 2012 zal w orden onderzocht of deze bv in het kader van het beheer van niet -DAEB bezit zal w orden ingezet of zal w orden opgeheven. Volkshuisvestingsverslag 2011

- 39 -

Het doel van de samenw erking in ’ Tussen de Verlaten B.V.’ is het bouw en van huurw oningen in het plan Berkum-Veldhoek te Zw olle. Partners in deze samenw erking zijn de Zw olse w oningcorporaties; ieder voor éénderde deel. ‘ Tussen de Verlaten B.V.’ en Maatgravenpoort B.V. (dochter van Hegeman Bouw ontw ikkeling B.V.) participeren elk voor 50% in vof Berkum-Veldhoek; een w erkw ijze als hiervoor genoemd bij VOF De Geren. Er zijn door de corporaties geen leningen verstrekt aan ‘ Tussen de Verlaten B.V.’ anders dan storting van het kapitaal. Wel is er een lening door ‘ Tussen de Verlaten B.V.’ aan vof Berkum -Veldhoek verstrekt van € 5.000,-. Verder participeert Openbaar Belang ook nog in de onderstaande Verenigingen van Eigenaars (VVE). De administratie w ordt gevoerd door MVGM Vastgoedmanagement in Groningen. Deze verbindingen zijn ontstaan nadat er w oningen uit een blok zijn verkocht. Zonder de VVE w as verkoop niet mogelijk. Er zijn geen (financiële) verplichtingen voor deze VVE’ s aangegaan. Er zijn ook geen leningen verstrekt, noch garanties afgegeven. De financiële omvang is marginaal.

wijk/ cpl buurt 12/13 AA-landen/Bekenbuurt 353 Bekenbuurt, blok 11 351 Bekenbuurt, blok 12 352 Bekenbuurt, blok 14 354 Bekenbuurt, blok 17/18 totaal 42 Schildersbuurt 46

Rembrandtshof II

47

Rembrandtshof III

48

Rembrandtshof IV

adressen

start- aantal eenheden jaar totaal WOB

Baaksebeek 1 t/m 31 Bredebeek 22 t/m 44 Baaksebeek 12 t/m 36 Baaksebeek 38 t/m 84

2001 2001 2001 2005

16 12 13 24 65

3 3 4 13 23

2001

22

7

2001

27

7

2001

12 61

3 17

126

40

vd Helststraat 1 t/m 21, G. Doustraat 2 t/m 20, Rembrandtlaan 6 Fr. Halsstraat 1 t/m 21, vd Helststraat 2 t/m 30, Rembrandtlaan 4 Fr. Halsstraat 2 t/m 22, Rembrandtlaan 2

totaal totaal generaal


- 40 -

11. De organisatie 11.1 Het bestuur De samenstelling van het bestuur op 31 december 20 11 w as: Naam

Functie

G.W. Brouw er, ba (1961)

directeurbestuurder

De heer Brouw er is sinds 1 oktober 2007 in dienst als directeurbestuurder bij Woningstichting Openbaar Belang. Verder is hij bestuurslid van de Stichting Gereglementeerd Eigendom Zw olle en Raad van advies Bouw Talent . Deze functies zijn niet strijdig met de primaire functies. 11.2 Organisatieschema Woningstichting Openbaar Belang ultimo 2011

Raad van Commissarissen

Centrale Huurdersraad

Bestuur

Klachtenadviescommissie

Bew onerscommissies

Secretariaat

Financiën

11.3

Wonen

Vastgoed

Personeel

11.3.1 Bezetting Ultimo 2011 w aren er 31 personen (= 26,7 formatieplaatsen) w erkzaam bij de stichting. ultimo jaar

2011

2010

2009

2008

2007

31

28

29

27

25

27

26,7

23,1

23,3

21,7

19,4

19,4

aantal mannen

15

12

13

12

12

12

aantal vrouwen

16

16

16

15

14

15

voltijd

16

16

16

16

16

16

deeltijd

15

12

13

11

9

11

4

5

totaal aantal medewerkers aantal formatieplaatsen

2006

verhouding man-vrouw

aard arbeidscontract

aantal stagiaires

Ultimo 2010 w aren er tw ee vacatures; deze zijn in de loop van 2011 opgevuld. Ook is in 2011 de functie van controller ingesteld en opgevuld. Het aantal formatieplaatsen is in 2011 uitgebreid van 23,1 naar 26,7; deels door invulling van bestaande vacatures (2 formatieplaatsen) en deels door invulling c.q. uitbreiding van (nieuw e) formatieplaatsen (1,6 formatieplaats). In 2011 hebben 5 medew erkers Openbaar Belang verlaten; er zijn 8 nieuw e medew erkers aangesteld.


- 41 -

Sinds 2010 biedt Openbaar Belang aan 4 studenten een stageplaats aan. Tw ee op de afdeling Wonen en tw ee op de afdeling Vastgoed. In 2012 zal ook op de afdeling Financiën een stageplaats w orden gecreëerd. De studenten komen van de HBO en MBO-instellingen uit Zw olle. 11.3.2 Ziekteverzuim Het ziekteverzuim w as 1.000 dagen, dat is 7,81% (2010: 4,17% ). Er w aren in het afgelopen jaar 5 w erknemers langer dan 3 maanden ziek. Voor drie ervan zijn inleenkracht en ingeschakeld of een vervanger met een tijdelijk contract aangesteld. Bij één van de vijf langdurig zieken w as sprake van een arbeidsgerelateerd ziekteverzuim. Ultimo 2011 is van deze vijf er nog één arbeidsongeschikt (niet arbeidsgerelateerd). Voor de beheersing van het ziekteverzuim w ordt de Arbodienst ingeschakeld en voor de re-integratie van langdurig zieke w erknemers w ordt gebruik gemaakt van de diensten van een re-integratiebureau. ziekteverzuim naar verzuimduur (in werkdagen)

ziekteverzuimfrequentie per geslacht

10,0%

2,0

lang ( > 30 dgn) middel (tot 30 dgn) kort (<= 5 dgn) verzuimduur CBS

7,5%

5,0%

2,5%

0,0%

1,5

m

1,0

v 0,5

0,0 2009

2010

2011

2009

ziekteverzuimpercentage per leeftijd

2010

2011

ziekteverzuimfrequentie per leeftijd

20,0%

2,0

15,0%

1,5 <= 25

<= 25

26 - 40 10,0%

41 - 54

26 - 40 1,0

41 - 54

>= 55 gemiddeld

5,0%

0,0%

>= 55 gemiddeld

0,5

0,0 2009

2010

2011

2009

2010

2011

11.4 De kwaliteit van de dienstverlening Het jaar 2011 heeft in het teken gestaan van de implementatie van het in 2010 vastgestelde beleidsplan 2010-2014. Daarbij is een uitvoeringsprogramma opgesteld die uit de volgende 6 thema’ s bestaat : 1. 2. 3. 4. 5. 6.

Goed en betaalbaar w onen Leer het mezelf doen (empow erment) Kruip in de huid van …. (klantgericht w erken) De paden op, de lanen in …. (buurtgericht w erken) E2 (effectieve en efficiënte bedrijfsvoering) Mijn tent is top

Per thema zijn doelen en acties geformuleerd voor de periode tot 2014. Het uitvoeringsprogramma vormt het vertrekpunt voor het opstellen van jaarplannen op organisatie, afdelings- en later ook op medew erkersniveau. Binnen de kaders van het uitvoeringsprogramma is ruimte gelaten om in te kunnen spelen op actuele ontw ikkelingen. Volkshuisvestingsverslag 2011

- 42 -

11.5 De ondernemingsraad De ondernemingsraad w ordt gevormd door: Naam C. Akkerman H. van Assen S. Koelma A. Huizenga

Functie Voorzitter (gedeeltelijk) Secretaris Lid Lid

Rooster van aftreden Per 1-1-2013 Per 1-1-2015

De heer R. Vinke De heer K. Visscher en mevrouw S. Koelma

Vanw ege het vertrek van de heer C. Akkerman bij Openbaar Belang, is de heer Akkerman automatisch afgetreden als voorzitter van de OR. Per 01 -01-2012 zijn tussentijds afgetreden de heer A. Huizenga en mevrouw H. van Assen. Er zijn tw ee nieuw e leden aangemeld: de heren R. Vinke en K. Visscher. De heer Visscher is benoemd tot voorzitter; mevrouw Koelma vult de secretarisfunctie in. De ondernemingsraad heeft zich in 2011 beziggehouden met de volgende onderw erpen: Implementatie beleidsplan Over de voortgang van de implementatie is gesproken met de bestuurder. Werkdruk De OR heeft met de bestuurder gesproken over w erkdruk w aar een aantal medew erkers last van heeft. Om de situatie goed in kaart te brengen heeft de OR met de bestuurder afgesproken een Medew erker Tevredenheids Onderzoek en een Periodiek Medisch Onderzoek uit te laten voeren. De onderzoeken hebben in 2011plaatsgevonden en de uitslagen zijn in januari 2012 uitgebracht. Verlofuren Het voorstel van de OR om overtollige verlofuren binnen tw ee jaar (vanaf 31 -12-2010) op te nemen is akkoord bevonden door de directie. Verlofuren gekregen vanaf 1 januari 2011 hebben, zoals w ettelijk is vastgelegd, een vervaltermijn van 6 maanden. In de w et vervallen w ettelijke dagen een half jaar na het kalenderjaar. Uitzondering Het verval van vakantiedagen geldt niet voor w erknemers die redelijkerw ijs niet in staat zijn gew eest vakantie op te nemen. Voor deze dagen blijft de verjaringstermijn van 5 jaar gelden. Nieuw is dat bij een al vastgestelde vakantie van de w erknemer die ziek is, de vakantiedagen ook kunnen w orden afgeboekt van het minimumaantal. Daarvoor is w el de toestemming van de w erknemer nodig. Gebruikersovereenkomst telefoon en laptop Bij Openbaar Belang zijn medew erkers die gebruik maken van een telefoon en/of een laptop. In overleg tussen directie en de OR zijn gebruikersovereenkomsten opgesteld. Alle medew erkers die gebruik maken van een telefoon en/of laptop hebben de overeenkomst ondertekend. Samenw erking SWZ De directies van Openbaar Belang en SWZ onderzoeken op w elke gebieden intensiever samengew erkt kan w orden. Het gaat om vier thema’ s: duurzaamheid, strategisch vastgoedbeleid, bedrijfskostenreductie en subsidies. De OR w ordt op de hoogte gehouden van de uitslag van het onderzoek. Levensloopregeling Binnen Openbaar Belang zijn nog geen doelen vastgesteld w aarvoor gespaard kan w orden in de levensloopregeling. Hierover is de OR en de directie nog in gesprek.


- 43 -

Werkrooster Het w erkrooster voor 2012 is vastgesteld. Voor 2012 zijn er 3 verplichte snipperdagen vastgesteld. Loopbaanontw ikkeling In 2010 is dit in de CAO opgenomen. Afgesproken w ordt dat een w erknemer die gebruik w il maken van zijn/haar loopbaanontw ikkeling, een gesprek aangaat met de manager en vervolgens een verzoek indient. In 2012 vergadert de OR iedere 12 w eken met de directie. Onderw erpen van gesprek zijn de nieuw e cao en de functieclassificatie.


- 44 -

Verslag van de raad van commissarissen 1.

Samenstelling

De huidige raad van commissarissen bestaat uit:

Naam Geslacht Functie Geboortejaar Benoemd in Herbenoeming 1 Herbenoeming 2 Aftredend Hoofdfunctie

Drs. W. Koopman RA Man Voorzitter 1957 2003 2007 2011 2013 Financieel adviseur

Expertise

Financiën, governance

Nevenfunctie 1

Penningmeester / secretaris Stichting Present Nederland te Zw olle Vicevoorzitter Raad van Toezicht zorginstelling IJsselheem te Kampen

Nevenfunctie 2 Nevenfunctie 3 Nevenfunctie 4 Nevenfunctie 5

Naam Geslacht Functie Geboortejaar Benoemd in Herbenoeming 1 Aftredend Hoofdfunctie Expertise

Ir. F.Ph. Bijdendijk Man Lid 1944 2004 2008 2012 Gepensioneerd bestuurder w oningcorporatie in Amsterdam Volkshuisvesting, ontw ikkeling en exploitatie vastgoed, financiën en bedrijfsvoering Lid raad van toezicht ROC Amsterdam Voorzitter Stichting Nationale Renovatieprijs Lid raad van toezicht Cordaan Voorzitter Voedselbank Amst erdam Commissaris Gerrichhauzen en Partners Dordrecht

Nevenfunctie 1

Drs. A. Geluk-Bleumink Vrouw Lid 1945 2004 2008 2012 Publiciste Maatschappelijke ontw ikkelingen, zorg, volkshuisvesting Lid Ledenvereniging Evean Icare in Meppel

Nevenfunctie 2 Nevenfunctie 3 Overige

Lid raad van toezicht Progez - Zw olle Lid ledenraad Mezzo Op voordracht CHR

Verslag Raad van Commissarissen 2011

W.M. Penterman ba Vrouw Lid 1947 2005 2009 2013 Mediator Geestelijke gezondheidszorg, openbaar bestuur, volkshuisvesting Voorzitter Stichting Vrouw enplatform Carree Overijssel

Op voordracht CHR

- 45 -

Naam Geslacht Functie Geboortejaar Benoemd in Herbenoeming 1 Aftredend Hoofdfunctie Expertise Nevenfunctie 1 Nevenfunctie 2

J. Pit Man Vicevoorzitter 1949 2009 2013 2017 Wethouder Midden-Drenthe Juridische zaken, P&O Voorzitter Bestuur van OVM Univé MiddenDrenthe/Oost stellingw erf Commissaris van Univé Her-verzekeringen Zw olle en voorzitter van de Auditcommissie

De bezoldiging van ieder lid van de raad van commissarissen w ordt vastgesteld door de raad van commissarissen en is vast gesteld volgens de nieuw e " Honoreringscode commissarissen w oningcorporaties" (juni 2010).

2.

Werkwijze

De raad van commissarissen heeft tot taak toezicht uit te oefenen op het beleid van het bestuur, op de w erking en integriteit van de interne controle- en risicobeheersingsystemen en –procedures ingesteld door het bestuur. Tevens op de algemene gang van zaken binnen Openbaar Belang en de met haar verbonden ondernemingen. De raad staat het bestuur ter zijde met advies. Gezien de omvang van de raad van commissarissen en de daarin verankerde specifieke deskundigheid, is besloten geen structurele commissies in te stellen (auditcommissie, remuneratiecommissie etc.). De voltallige raad treedt op als audit - en remuneratiecommissie. In 2011 is de raad van commissarissen 7 keer bijeengekomen. Het betreft 6 reguliere vergaderingen en een vergadering over het functioneren van de raad van commissarissen. In de vergadering van 2 mei heeft de visitatiecommissie het visitatierapport gepresenteerd. In de reguliere vergaderingen zijn de volgende onderw erpen besproken: het jaarverslag 2010 en de managementletter – goedkeuring hechten aan het voorgenomen bestuursbesluit In het volkshuisvestingsverslag is verantw oording afgelegd over de volkshuisvestelijke doelstellin gen en de mate w aarin die zijn gehaald, over de positie van Openbaar Belang in Zw olle, de interne organisatie en de kw aliteit van de dienstverlening. De heer H.D.M. Plomp RA van Pricew aterhouseCoopers (Pw C) heeft de vergadering van de raad van commissarissen bijgew oond w aar het concept jaarverslag 20 10 w erd behandeld. De heer Plomp heeft de bevindingen van Pw C toegelicht.


- 46 -

de begroting 2012 – goedkeuring hechten aan het voorgenomen bestuursbesluit In de begroting 2012 zijn de voorgenomen activiteiten, de gehanteerde uitgangspunten en de parameters voor de berekeningen aangegeven. Deze zijn afgeleid van de geformuleerde doelstellingen in het beleidsplan en houden rekening met de actuele ontw ikkelingen. In een aparte toelichting w erden behandeld: de w ijzigingen in de meerjarenprognose ten opzichte van de vorige meerjarenprognose (jaarrekening 2010); de prognose van de w inst - en verliesrekening t/m 2021; het verloop van reserves en voorzieningen; het verloop van een aantal belangrijke kengetallen (o.a. het gecorrigeerd w eerstandsvermogen en het vereiste w eerstandsvermogen volgens het CFV); de analyse van de risico’ s bij de belangrijkste posten van de w inst - en verliesrekening; de gehanteerde uitgangspunten bij de berekening van deze begroting en meerjarenbegroting; statutenw ijziging. de kwartaalrapportages van 2011 – ter kennisname De kw artaalrapportages w orden 6 w eken na afloop van het kw artaal behandeld in de vergadering van de raad van commissarissen. Ingegaan w ordt op de ontw ikkelingen op de w oningmarkt, de nieuw bouw projecten, projecten herstructurering, de verkoop van huurw oningen, het planmatig en niet planmatig onderhoud, de bew egingen in de huurmarkt, de toew ijzingen, bijzondere w oonvormen, financiële kengetallen met betrekking tot de verhuur, de leefbaarheid, het betrekken van de bew oners bij het beleid en het beheer, de relatie met de gemeente en collega-corporaties, de kw aliteit van de dienstverlening en de interne organisatie. Daarnaast w ordt financiële informatie verstrekt over de renteontw ikkelingen en ontw ikkelingen in de leningenportefeuille (conform het treasury statuut), de resultatenrekening t/m het betreffende kw artaal en de prognose van het jaarresultaat. de bestuursbesluiten – deels ter kennisname, deels goedkeuring hechten aan een voorgenomen bestuursbesluit In 2011 zijn de volgende bestuursbesluiten toegelicht en besproken: huurverhoging 2011 – systematiek en resultaat; het strategisch vastgoed beleid; het maatschappelijk rendement; verkoop w oningen; uitgangspunten begroting 2012; verstrekken lening Stichting Gereglementeerd Eigendom; treasury jaarplan 2011; w ijziging statuten. overige onderwerpen – ter vaststelling door de raad van commissarissen De raad van commissarissen heeft de volgende punten vastgesteld: prestatiemeting directeurbestuurder; herbenoeming onafhankelijke accountant. overige onderwerpen – ter kennisname De raad van commissarissen staat de bestuurder met raad en daad terzijde. Daarom is aan de hand van onderliggende notities en nota’ s gesproken over: -

Corporatie in perspectief 2010; jaarverslag Klachtenadviescommissie Zw olle 20 10; mutaties personeel; continuïteitsoordeel 2011 CFV;


- 47 -

-

oordeelsbrief Ministerie van WWI; solvabiliteitsoordeel 2010; nieuw e w oonruimteverdeelsysteem; organisatieontw ikkeling; belanghoudersdag; RvC-berichten. Iedere vergadering w ordt een RvC-bericht ter kennisgeving behandeld. Hierin w ordt de stand van zaken met betrekking tot diverse lopende projecten vermeld.

Bijeenkomsten/scholing Leden van de raad van commissarissen hebben bijeenkomsten/scholingen en seminars bezocht, o.a.; bijeenkomsten van de Vereniging van Toezichthouders in Woningcorporaties; bijeenkomst van de Vereniging van Toezichthouders in w oningcorporaties en NTVZ; bijeenkomsten van Pricew aterhouseCoopers; bijeenkomst van de Woonbond.

3.

Inhoudelijk toezicht

De volkshuisvestingstaak is vastgelegd in het beleidsplan. De kern ervan is w eergegeven in het volkshuisvestingsverslag. De raad ziet toe op naleving van de in het beleidsplan beschreven en geaccordeerde volkshuisvestingstaak. In het volkshuisvestingsverslag van de jaarrekening en in de kw artaalrapportages w orden de concrete resultaten genoemd. Het toezicht op strategieontw ikkeling vindt met name plaats bij de behandeling van de begroting en het jaarverslag. De daarbij gevoegde geactualiseerde meerjarenbegroting met toelichting verschaft de daarvoor benodigde informatie. Dat betreft ook de ontw ikkeling van het gecorrigeerd w eerstandsvermogen voor de komende 10 jaar. Dat w eerstandsvermogen moet, bij een maximale volkshuisvestelijke inspanning, zo mogelijk enige procenten boven het vereiste minimum niveau (opgave van het CFV) liggen. Onderdeel van de toelichting op de meerjarenbegroting is de risicoanalyse van de belangrijkste posten van de resultatenrekening. Matching van middelen met andere corporaties heeft niet plaatsgevonden. In de kw artaalrapportages w ordt verslag gedaan van de ontw ikkeling van de financieringsbehoefte en het voorzien daarin op basis van het treasury statuut. De raad van commissarissen neemt kennis van de procedures van AO/IC, het commentaar van de onafhankelijke accountant daarop en de rapportage over verbeterpunten. De frequentie, de uitgebreide analyse en bespreking van de kw artaalrapportages vormen voor de raad een goed instrument ter beoordeling van de mate w aarin de organisatie risico’ s beheerst en in control is. De raad van commissarissen vindt dat dit stelsel adequaat is. De directeurbestuurder stelt de jaarrekeningen van de B.V.’ s en de VOF’ s vast. In de kw artaalrapportages w ordt de raad van commissarissen geïnformeerd over proces- en financiële voortgang. Beloning directeurbestuurder De beloning van de directeurbestuurder w ordt vastgesteld door de Raad van Commissarissen en vindt plaats op basis van de “ Sectorbrede beloningscode Bestuurders Woningcorporaties” . De functiezw aarte voor de directie is bepaald op 455 punten dat correspondeert met schaal E. Er is gekozen voor een variabele component van maximaal 20% van het vaste salaris. In mei 2012 w ordt de inschaling herijkt. Voor w at betreft de variabele beloningscomponent heeft de raad van commissarissen de directeurbestuurder beoordeeld met behulp van een prestatiemeting. In het beloningsbeleid w eg en de volgende grondslagen mee: financieel (realiseren begroting en minimale solvabiliteit), organisatie (professionaliseren organisatie) en maatschappelijke en volkshuisvestelijke prestaties. De beoordeling w ordt door de voorzitter en vicevoorzitter van de raad van commissarissen met de directeurbestuurder besproken in mei 2012. Verslag Raad van Commissarissen 2011

- 48 -

De raad van commissarissen zal in mei 2012 een besluit nemen over de variabele beloning van de heer Brouw er over 2011. Aan de directeurbestuurder is een auto ter beschikking gesteld met een catalogusw aarde van € 45.880,-. Het daadw erkelijk in 2011 genoten salaris ligt onder de WOPT Wet Openbaarmaking Publiek gefinancierde Topinkomens). naam bestuurder functie totaal vast inkomen variabele vergoeding 2011 pensioenkosten werkgeverslasten totaal

G.W. Brouwer directeurbestuurder € 104.750 pm 24.100 13.000 141.850

vaste onkostenvergoeding

1.200

Er zijn geen persoonlijke leningen of garanties verstrekt aan personeelsleden.

4.

Professionalisering van de governance

De Governance Code Woningcorporaties (hierna de Code) die in juli 2011 van kracht is gew orden, is in 2011 zoveel mogelijk toegepast. De beginselen w orden op hoofdlijnen onderschreven. De door Openbaar Belang gehanteerde corporate governance principes zijn neergelegd in afzonderlijke documenten w aaronder: - reglementen voor de raad van commissarissen en het bestuur; - profielschets van de raad van commissarissen als geheel en de afzonderlijke leden; - ethische gedragscode, protocol vertrouw enspersoon en de klokkenluidersregeling (vanaf 2007). De heer Brouw er is benoemd in 2007 voor onbepaalde tijd. Openbaar Belang hecht grote w aarde aan continuïteit van het bestuur en heeft derhalve best -practice bepaling II.2.1, inhoudende een benoeming voor een periode van 4 jaar niet overgenomen. Dat neemt niet w eg dat elk jaar w ordt beoordeeld door de raad van commissarissen of er voldoende prestaties zijn geleverd, de voorgestane beleidsontw ikkeling in voldoende mate passen bij het oordeel van de raad van commissarissen en of de samenw erking op een vrucht bare w ijze verloopt. In haar decembervergadering heeft de raad van commissarissen onder externe begeleiding van bureau Governance Support aandacht besteed aan de evaluatie van het eigen functioneren. In deze vergadering zijn de kerntaken van de raad van commissarissen, te w eten toezichthouden, adviseurschap en w erkgeverschap alsmede de bij deze taken behorende rolopvatting en informatiebehoefte besproken. Tevens is gestart met voorbereidingen om te voorzien in toekomstige w ijzigingen in de samenstelling van de raad van commissarissen. De raad heef t vastgesteld dat de ultimo 2010 geformuleerde actiepunten w aaronder het komen tot een meer gestructureerd overleg met belanghouders en daarnaast het ontw ikkelen van een strakkere monitoring van tussentijdse result aten in relatie tot het voorgenomen beleid, in 2011 navolging hebben gekregen. Bij de zelfevaluatie w ordt de meningsvorming van de directeurbestuurder ten aanzien van het functioneren van de raad van commissarissen betrokken. De onafhankelijke accountant (PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.) is met ingang van het boekjaar 2008 benoemd voor een periode van vier jaar. In 2011 is de heer H.D.M. Plomp RA als onafhankelijke accountant van Openbaar Belang herbenoemd. Vanaf 2012 is de heer G.A.N. Turkenburg RA als onafhankelijke accountant benoemd. Uiterlijk in 2015 vindt er een selectietraject plaats en zal, in verband met de maximale benoemingstermijn van acht jaar, afscheid w orden genomen van Pw C.


- 49 -

De bevoegdheden en verantw oordelijkheden van de raad van c ommissarissen, van het bestuur en de samenw erking tussen die tw ee organen zijn nader uitgew erkt in de reglementen voor de raad van commissarissen en het bestuur. Openbaar Belang heeft zich in 2011 laten visiteren door een onafhankelijke visitatiecommissie.

5.

Verantwoording aan belanghouders

Huurders, de Centrale Huurdersraad, de gemeente Zw olle en collega-corporaties in Zw olle zijn de belangrijkste maatschappelijke belanghouders van Openbaar Belang. De commissarissen mevrouw A. Geluk-Bleumink en W.M. Penterman hebben op 8 november 2011 een vergadering met de Centrale Huurdersraad gehad. Op 21 november 2011 vond een belanghoudersdag plaats w aarbij de samenw erkende belanghouders van Openbaar Belang, de meerderheid van de leden van de rvc en leden van de Centrale Huurdersraad aanw ezig w aren. Tijdens de bijeenkomst zijn het beleidsplan en de uitkomsten van het visitatierapport besproken. Ook is in verschillende groepen gediscussieerd over de thema’ s maatschappelijk rendement en duurzaamheid.

6.

Integriteit

In het tw eede kw artaal van 2007 is een ethische gedragscode, een protocol vertrouw enspersoon en een klokkenluidersregeling vastgesteld. Er hebben in 2011 geen transacties plaatsgevonden w aarbij sprake w as van tegenstrijdige belangen van het bestuur en/of de leden van de raad van commissarissen. Alle leden van de raad van commissarissen zijn onafhankelijk van Openbaar Belang. Er bestaan geen overlappingen met andere bestuursfuncties. Geen van de commissarissen is of w as in het verleden in dienst van Openbaar Belang, onderhoudt een directe of indirecte band met toeleveranciers of afnemers van Openbaar Belang. Geen van de commissarissen verleent andere diensten dan die w elke voortvloeien uit zijn/haar lidmaatschap van de raad van commissarissen of onderhoud t banden met Openbaar Belang, hetzij direct, hetzij indirect buiten zijn/haar commissariaat. Het reglement van de raad van commissarissen bevat bepalingen inzake mogelijke tegenstrijdige belangen.

7.

Verantwoording van het beleid rondom commissarissen honorering

De beloning voor de leden van de raad van commissarissen w ordt door de raad vastgesteld en vindt vanaf 2011 plaats volgens de adviesregeling voor honorering van commissarissen van w oningcorporaties zoals vastgesteld in 2010 . In 2011 bedraagt de totale beloning € 44.000,- aan vaste vergoedingen en onkosten (€ 32.000, - in 2010). De vaste vergoeding voor de voorzitter bedraagt € 12.000,- en voor de overige leden van de raad € 8.000,-. Naast deze vaste beloning kunnen leden aantoonbaar gemaakte onkosten declareren. Er zijn geen persoonlijke leningen of garanties verstrekt aan de leden van de raad van commissarissen.

Zw olle, 23 mei 2012 De heer drs. W. Koopman RA De heer ir. F.Ph. Bijdendijk Mevrouw drs. A. Geluk-Bleumink Mevrouw W.M. Penterman ba De heer J. Pit


- 50 -

Kengetallen over de afgelopen 5 jaar per ultimo van het boekjaar Gegevens verhuureenheden in exploitatie Aantal verhuureenheden in eigendom Woningen/woongebouwen Standplaatsen met woonwagen Totaal aantal woongelegenheden Standplaatsen Garages Bedrijfsruimten (met woonruimte) Bedrijfsruimten (zonder woonruimte) Totaal aantal verhuureenheden in expl. (VE) Aantal verhuureenheden in beheer: Woningen/woongebouwen Totaal aantal verhuureenheden

Gemiddelde verzekerde waarde per VE Gemiddelde grondslag OZB per verhuureenheid Mutaties woongelegenheden Aantal opgeleverd Aantal aangekocht/overgenomen Aantal verkocht Aantal gesloopt/uit exploitatie

2011

2010

2009

2008

2007

2.582 12 2.594 19 125 3 3 2.744

2.639 12 2.651 19 125 3 5 2.803

2.658 13 2.671 24 125 3 5 2.828

2.636 13 2.649 24 125 3 5 2.806

2.563 13 2.576 24 125 3 5 2.733

0

0

0

0

102

2.744

2.803

2.828

2.806

2.835

herbouwwaarde 144.650





82 9

103 2 21

57 27 32

Mutaties overige verhuureenheden Aantal opgeleverd Aantal verkocht Aantal gesloopt Aantal in beheer genomen Aantal woongelegenheden/huurprijsklasse Laag (< € 361,66) Overig (>= € 361,66)

19 1

35

6 -102

669 1.925

730 1.921

750 1.921

763 1.886

693 1.883

4.384 138 1.084 395 671 1.066

4.651 124 966 384 439 822

4.073 139 934 378 483 860

4.923 115 983 373 601 974

4.672 117 929 359 890 1.249

1.634

1.634

1.535

1.440

1.440

Prijs/kwaliteitsverhouding Gemiddeld aantal punten WWS Gemiddelde netto-maandhuur Gemiddelde huurverhoging

137 415 1,30%

132 402 1,20%

132 394 2,50%

132 380 1,60%

133 377 1,10%

Het verhuren van woongelegenheden Aantal mutaties Mutatiegraad Acceptatiegraad/aantal reacties per verhuring *) Aantal huurders HTS < aftoppingsgrens/woon. Aantal huurders HTS > aftoppingsgrens/woon. Huurachterstand in % huren + vergoedingen Huurderving in % huren + vergoedingen

274 11 90/180 13,6% 1,1% 1,1% 0,3%

326 12 44 15,3% 1,0% 1,0% 0,6%

319 11 43 17,2% 0,9% 1,0% 0,6%

272 10 49 19,5% 0,9% 1,0% 0,5%

293 11 30 22,6% 0,5% 1,3% 0,6%

Kwaliteit Aantal reparatieverzoeken Gemiddelde kosten per reparatieverzoek Gemiddelde kosten per mutatie Kosten niet-planmatig onderhoud/VE Kosten planmatig onderhoud/VE Totaal kosten onderhoud/VE Aantal woongelegenheden met GOH en/of woningverbetering

*) m.i.v. 2011 w erken w e met het kengetal aantal reacties per verhuring (w ens c.q. spoedmodule)

Kengetallen 2011

- 51 -

Kengetallen over de afgelopen 5 jaar per ultimo van het boekjaar 2011

2010

2009

2008

2007

Financiële continuïteit Solvabiliteit Liquiditeit Rentabiliteit eigen vermogen Rente langlopende schulden (leningen) Rentabiliteit totaal vermogen Renteresultaat in % eigen vermogen Interne financiering/VE Cash-flow/VE

28,4 0,1 8,1 4,8 5,6 3,4 17.333 1.834

26,0 0,2 4,9 4,6 4,4 4,0 15.604 1.283

25,7 0,1 0,7 4,3 3,0 4,7 15.088 1.600

26,7 0,0 -13,7 4,5 -0,8 5,0 15.837 301

36,0 0,3 -20,6 4,6 -4,6 3,1 19.895 363

Balans en Winst- en verliesrekening Eigen vermogen/VE Voorziening onderhoud/VE Overige voorzieningen Totaal opbrengsten/VE Kapitaalslasten/VE Overige bedrijfslasten/VE Renteresultaat/VE Buitengew. baten/lasten per VE Mutatie actuele waarde/VE Jaarresultaat/VE

15.410 0 472 6.734 83 4.048 520 0 -461 1.254

13.858 0 323 6.149 70 3.387 553 0 105 679

12.904 0 320 6.786 68 3.869 617 0 1.473 97

13.067 0 323 5.283 48 3.950 650 0 2.071 -1.796

18.883 0 0 5.977 62 3.574 585 0 4.809 -3.897

Personeelsbezetting Aantal formatieplaatsen per 1.000 VE, inclusief woningen in beheer - Directie/secretariaat - Financieën - Wonen - Vastgoed - Nevenexploitaties /leveringen en diensten - Projecten - Totaal aantal formatieplaatsen per 1.000 VE Werkelijk aantal formatieplaatsen

Kengetallen 2011

0,7 1,5 2,3 2,3 1,3 0,2 8,3

0,7 1,5 2,2 2,3 1,3 0,2 8,2

0,7 1,5 2,2 2,2 1,3 0,2 8,1

0,7 1,5 2,2 1,6 1,0 0,5 7,6

0,7 1,5 1,7 1,6 1,0 0,4 7,0

26,7

23,1

23,1

21,5

19,3

- 52 -

Jaarrekening 1.

Algemeen

Resultaat Het resultaat is als volgt opgebouw d (x € 1.000,-): omschrijving

2011

2010

werkelijk

begroot

verschil

werkelijk

7.233

5.795

1.438

6.522

bij: rentebaten

23

151

-128

167

af: rentelasten

-4.957

-5.337

380

-4.679

2.299

609

1.690

2.010

1.267

-693

1.960

-294

3.566

-84

3.650

1.716

-125

-125

0

189

3.441

-209

3.650

1.905

resultaat voor rente

resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening mutatie reële waarde vaste activa jaarresultaat voor belastingen belastingen jaarresultaat na belastingen

Korte toelichting op de belangrijkste afw ijkingen op het jaarresultaat: Werkelijk resultaat 2011 ten opzichte van begroot resultaat 2011  De opbrengsten uit verkoop w aren in 201 1 circa € 1,3 miljoen lager dan begroot. Dit w erd voornamelijk veroorzaakt door lagere aantallen verkopen, nl. 27 i.p.v. 35 w oningen.  De post “ Overige w aardeveranderingen Vaste activa” (= afboeking onrendabele top nieuw bouw investeringen) w as in 201 1 circa € 2,6 miljoen lager dan begroot als gevolg van het niet doorgaan van project 64 w oningen Frankhuis (circa € 3,6 miljoen). Daar staat tegenover dat er in 2011 een afw aardering heeft plaatsgevonden van circa € 1 miljoen op diverse projecten (Zuiderkerkstraat € 0,4 miljoen; van Pallandtmarke € 0,3 miljoen en € 0,3 Stadhagen + ). Deze afw aarderingen zijn het gevolg van gew ijzigde planvorming.  Het verschil in de reële w aarde vaste activa is het gevolg van het toepassen van herziene parameters en uitgangspunten bij de bedrijfsw aardeberekening (bij opstellen begroting 201 2) en w ordt toegelicht bij het onderdeel over de bedrijfsw aardeberekening. Werkelijk resultaat 2011 t.o.v. werkelijk resultaat 2010  Het aantal verkochte w oningen in 201 1 w as hoger dan in 2010 (27 vs 19 w oningen); de opbrengsten zijn navenant hoger ( circa € 1 miljoen).  Het verschil in de reële w aarde vaste activa is het gevolg van het toepassen van herziene paramaters en uitgangspunten bij de bedrijfsw aardeberekening. Het verschil bedraagt € 1,5 miljoen.

Jaarrekening 2011

- 53 -

2.

Financiële positie

De financiële positie per 31 december 201 1 is als volgt kort w eer te geven: (x € 1.000,-) 31-12-2011

31-12-2010

Vermogen op lange termijn

135.859

135.996

Vastgelegde middelen op lange termijn

148.122

147.063

Werkkapitaal

-12.263

-11.067

De afname van het werkkapitaal met circa € 1.196.000,- tot -/- € 12.263.000,- is als volgt te specificeren (x € 1.000,-): Jaarresultaat

3.441

Af: Investeringen minus afschrijvingen en mutatie financiële vaste waarde Bij: Aangetrokken leningen minus aflossingen Mutatie voorzieningen Afname werkkapitaal 2011

-375 -3.967 -4.342 -295 -1.196

Voor een nadere toelichting van de mutatie in 20 11 w ordt verw ezen naar hoofdstuk 5 van de Jaarrekening, “ Kasstroomoverzicht” , op pagina 58.

Jaarrekening 2011

- 54 -

3.

Geconsolideerde Balans per 31-12-2011 (na bestemming resultaat)

(x € 1.000,-) BALANS PER 31-12-2011

ACTIVA

Ref.

31-12-2011 €

31-12-2010 €

144.549

142.655

603

1.580

1.719

1.718

146.871

145.953

153 6 750 342

229 6 875 0

1.251

1.110

148.122

147.063

0

0

81 0 229 13

73 0 528 47

323

648

536

1.486

859

2.134

148.981

149.197

0

0

VASTE ACTIVA MATERIELE VASTE ACTIVA - Onroerende en roerende zaken in exploitatie - Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling - Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie

11.1

Totaal materiele vaste activa FINANCIELE VASTE ACTIVA - Te vorderen BWS-subsidies - Deelnemingen - Latente belastingvordering - Overige effecten

11.2

Totaal financiele vaste activa

Totaal vaste activa

VLOTTENDE ACTIVA ONDERHANDEN WERK

11.3

VORDERINGEN - Huurdebiteuren - Gemeente Zwolle - Overige vorderingen - Overlopende activa

11.4

Totaal vorderingen LIQUIDE MIDDELEN

Totaal vlottende activa

TOTAAL p.m. Nog te ontvangen leningen

Jaarrekening 2011

11.5

- 55 -

PASSIVA

Ref.

EIGEN VERMOGEN Overige reserve

11.6

Totaal eigen vermogen VOORZIENINGEN - Voorziening onrendabele nieuwbouwinvesteringen

11.7

LANGLOPENDE SCHULDEN - Leningen overheid - Leningen kredietinstellingen

11.8

Totaal langlopende schulden

KORTLOPENDE SCHULDEN -

Schulden aan kredietinstellingen Schulden aan leveranciers Belastingen en premies sociale verzekering Overlopende passiva

Totaal kortlopende schulden

TOTAAL p.m. Toegezegde leningen

Jaarrekening 2011

31-12-2011 €

31-12-2010 €

42.286

38.845

42.286

38.845

1.295

906

10.000 82.278

10.450 85.795

92.278

96.245

135.859

135.996

9.140 944 214 2.824

9.215 833 45 3.108

13.122

13.201

148.981

149.197

0

0

11.9

- 56 -

4.

Geconsolideerde Winst- en verliesrekening over 2011

(x € 1.000,-)

Ref. BEDRIJFSOPBRENGSTEN

2011

2010

€

€

- Huren

12.1

13.035

12.841

- Vergoedingen

12.2

1.135

1.157

- Overheidsbijdragen

12.3

0

3

- Opbrengst verkopen

12.4

4.098

3.010

- Overige bedrijfsopbrengsten

12.5

210

226

18.478

17.237

134

104

Som der bedrijfsopbrengsten BEDRIJFSLASTEN - Afschrijvingen op immateriele en

12.6

materiele vaste activa - Overige waardeveranderingen

12.7 2.627

1.118

- Lonen en salarissen

immateriele en materiele vaste activa 12.8

1.522

1.286

- Sociale lasten/pensioenpremies

12.9

428

388

- Lasten onderhoud

12.10

2.924

3.974

- Overige bedrijfslasten

12.11

3.610

3.847

11.245

10.717

7.233

6.520

Som der bedrijfslasten RESULTAAT VOOR RENTE - Rentebaten

12.12

23

167

- Rentelasten

12.13

-4.957

-4.679

2.299

2.008

1.267

-294

RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSUITOEFENING Mutatie reële waarde vaste activa

12.14

Belastingen

12.15

JAARRESULTAAT

Jaarrekening 2011

-125

189

3.441

1.903

- 57 -

5.

Kasstroomoverzicht (x € 1.000,-) 2011

2010

€

€

Kasstroom uit operationele activiteiten Resultaat voor rente Aanpassingen voor - afschrijvingen - mutatie voorzieningen Veranderingen in vlottende middelen - Onderhanden werk - Vorderingen - Kortlopende schulden

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Nieuw opgenomen leningen Contractbijschrijvingen klimleningen Aflossing langlopende schulden Kasstroom uit financieringsactiviteiten

6.000 0 -9.967

Jaarrekening 2011

18 323 4.092 4.433 11.057 168 -4.679 -310 -4.935 3.040

-2.026 2.238 -237

Mutatie liquide middelen

104 0

23 -4.958 0

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in materiële vaste activa Desinvesteringen in materiële vaste activa Mutatie financiële vaste activa Kasstroom uit investeringsactiviteiten

Liquide middelen ultimo voorgaand boekjaar Liquide middelen ultimo boekjaar

134 389

219 7.975

Kasstroom uit operationele activiteiten

Mutatie geldmiddelen

6.520

0 297 -78

Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen rente Betaalde rente Betaalde belastingen

7.233

-4.821 6.236

-5.929 1.295 321 -25

-4.313

15.000 0 -15.556 -3.967

-556

-952

1.367

1.487 535

120 1.487

-952 0,00

1.367 0,00

- 58 -

6. 6.1

Algemene toelichting Algemeen

Woningstichting Openbaar Belang is een stichting met de status van “ toegelaten instelling volkshuisvesting” . Zij heeft specifieke toelating in de regio Zw olle en is w erkzaam binnen de juridische w etgeving van uit de Woonw et en het Besluit Beheer Sociale Huursector. De vestigingsplaats is Zw olle. De activiteiten bestaan voornamelijk uit de exploitatie en ontw ikkeling van w oningen. 6.2

Regelgeving

De w aardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat berusten op de grondslag van nominale w aarde, tenzij hierna anders is vermeld. De baten en lasten w orden toegerekend aan het jaar w aarop zij betrekking hebben. Baten w orden slechts verantw oord indien ze op balansdatum zijn gerealiseerd, lasten w orden gepresenteerd indien ze hun oorsprong vinden in of voor het einde van het verslagjaar en op het moment dat ze voorzienbaar zijn. De ongerealiseerde w aardeveranderingen, van op de actuele w aarde gew aardeerde materiële vaste activa in exploitatie, w orden eveneens in het resultaat verw erkt. De gehanteerde grondslagen van w aardering en resultaatbepaling sluiten aan met de bepalingen van artikel 26 van het BBSH, BW2 titel 9 en de richtlijnen van de Raad voor de Jaarverslaggeving (645). 6.3

Grondslagen voor consolidatie

Woningstichting Openbaar Belang heeft belangen in De Kw ekerij B.V. en Molenzicht B.V. (beide 100% ) en Tussen de Verlaten B.V. (33,3% ). Alleen de jaarcijfers van de Kw ekerij B.V. en Molenzicht B.V. zijn volledig geconsolideerd opgenomen in deze jaarrekening, voor zover de resultaten niet door transacties met derden buiten de groep zijn gerealiseerd. In de individuele jaarrekening van de w oningstichting zijn de belangen via de netto vermogensmutatie verw erkt in de balans. De verkrijgingsprijs van de deelneming bestaat uit het geldbedrag of equivalent dat is overeengekomen voor de verkrijging van de overgenomen entiteit vermeerderd met eventuele direct toerekenbare kosten. Indien de verkrijgingsprijs hoger is dan het nettobedrag van de reële w aarde van de identificeerbare activa en passiva w ordt het meerdere als goodw ill geactiveerd onder de immateriële vaste activa. Groepsmaatschappijen blijven in de consolidatie opgenomen tot het moment dat zij w orden verkocht; deconsolidatie vindt plaats op het moment dat de beslissende zeggenschap w ordt overgedragen.

Jaarrekening 2011

- 59 -

7. 7.1

Grondslagen voor waardering van activa en passiva Algemeen

Vergelijking met voorgaand jaar De gehanteerde grondslagen van w aardering en resultaatbepaling zijn ongew ijzigd gebleven ten opzichte van vorig jaar. Verw erking verplichtingen In de jaarrekening w orden naast in rechte afdw ingbare verplichtingen tevens feitelijke verplichtingen verw erkt die kunnen w orden gekw alificeerd als “ intern geformaliseerd en extern gecommuniceerd” . Hiervan is sprake w anneer uitingen namens de corporatie zijn gedaan richting huurders, gemeenten en overige stakeholders aangaande verplichtingen inzake toekomstige herstructureringen en toekomstige nieuw bouw projecten. Een feitelijke verplichting is gekoppeld aan het besluitvormingsproces van de corporatie rondom projectontw ikkeling en herstructurering. Van een feitelijke verplichting is sprake indien de formalisering van de definitief ontw erpfase en afgeleid het aanvragen van de bouw vergunning heeft plaats gevonden. 7.2

Materiële vaste activa

Onroerende en roerende zaken in exploitatie De grond, de w oningen, de w oonw agens met de daarbij behorende installaties, standplaatsen, garages en aanpassingen zijn gew aardeerd tegen actuele w aarde gebaseerd op de bedrijfsw aarde. Deze w ordt gevormd door de contante w aarde van de kasstromen uit toekomstige exploitatieopbrengsten en – uitgaven over de geschatte resterende looptijd van de investering. De kasstroomprognoses zijn gebaseerd op redelijke en onderbouw de veronderstellingen die de beste schatting w eergeven van de economische omstandigheden en van toepassing zullen zijn gedurende de resterende levensduur van het actief. De kasstromen zijn gebaseerd op de, eind 201 1 intern geformuleerde, meerjarenbegroting over de periode 201 2-2021. De kosten van planmatig- en groot onderhoud zijn eveneens gebaseerd op dezelfde begrotingsperiode. In latere jaren w ordt gerekend met geëxtrapoleerde normbedragen, gebaseerd op de begroting 2012 . Gerekend w ordt met een inflatie van 2,00% en een inflatievolgend huurbeleid. De disconteringsvoet is rechtstreeks afgeleid van de gemiddelde rentekostenvoet met een risico -opslag en komt uit op 5,25% . Nieuw aan te trekken leningen w orden ingecalculeerd tegen 4,8% onder borgstelling van het WSW. Bij de bedrijfsw aarde ultimo 2011 zijn derhalve volgende uitgangspunten gehanteerd:

Huurverhoging 2012 Huurverhoging 2013 ev Huurderving: - leegstand - oninbaar Variabele lasten: - onderhoud - algemeen beheer Toename variabele lasten (inflatie) Toename onderhoudslasten Disconteringsvoet

2011 2010 2,30% 1,50% 2,00% 2,00% 0,50% 0,50% 0,20% 0,20% conform technische inventarisatie bedrijfseconomische norm 2,00% 2,00% 3,00% 3,00% 5,25% 5,25%

De heffingsbijdrage van het Centraal Fonds Volkshuisvesting, de te betalen vennootschapsbelasting en de verw achte bijdrage huurtoeslag vanaf 2014 maken geen onderdeel uit van de bedrijfsw aarde.

Jaarrekening 2011

- 60 -

Bij de bepaling van de bedrijfsw aarde w ordt eveneens rekening gehouden met de rentabiliteitsw aardecorrectie van de bestaande leningenportefeuille. De rentabiliteitsw aardecorrectie betreft het verschil tussen de contante w aarde van de verw achte kasstromen uit hoofde van de leningen en de w aardering van deze posten op de balans. De bepaling van de restw aarde van de grond opgenomen in de bedrijfsw aarde vindt, vo or zover er nog geen herbestemming van de grond heeft plaatsgevonden, plaats op basis van de kostprijs van de grond voor een sociale huurw oning (conform opgave gemeente Zw olle), onder aftrek van de sloopkosten en kosten uitverhuizen. Na-investeringen, die leiden tot een w aardeverhoging van het actief, w orden aangemerkt als activeerbare kosten. In het kader van de afspraken tussen de rijksoverheid en Aedes afgesproken inspanningsverplichting om het w oningbezit energiezuinig te maken, zijn ook de kosten van deze maatregelen in de bedrijfsw aarde verw erkt. De opbrengsten vanuit de huurverhoging, w aarvan 50% ten laste van de huurder en 50% ten laste van Openbaar Belang komt, zijn eveneens in de berekening verw erkt. De huren zijn inflatievolgend verhoogd; tegelijkertijd w orden de huren met ingang van 2009 bij mutatie opgetrokken naar 75% (met ingang van 2011 naar 80% ) van de maximaal redelijke huur. Complexen w orden gedefinieerd op basis van groepen van gelijksoortige activa. De daarbij gehanteerde criteria voor productmarktcombinaties sluiten aan bij w elke in het w oonruimteverdelingsysteem w orden gehanteerd: 1. 2. 3. 4.

Eengezinsw oning Flat zonder lift Flat met lift Hat-eenheid

5. 6. 7. 8.

Onzelfstandige eenheid Standplaats/w oonw agen Bedrijfspand Garage en overige

Onroerende en roerende zaken in ontw ikkeling Dit betreffen complexen in aanbouw die w orden gew aardeerd tegen uitgaafprijzen en toegerekende kosten van het w erkapparaat uit hoofde van voorbereiding, toezicht en directievoering onder aftrek van een bijzondere w aardevermindering uit hoofde van te dekken stichtingskosten. Voorts w ordt rente tijdens de bouw toegerekend. De geactiveerde rente w ordt berekend tegen de intern vastgestelde gemiddelde rentevoet voor kort vreemd vermogen. Voor onroerende zaken w aarvoor specifieke financiering is aangetrokken w ordt de interestvoet van deze specifieke financiering gehanteerd. Indien de bijzondere w aardevermindering hoger is dan de w aarde van de onroerende zaken in ontw ikkeling, w ordt de onroerende zaak op nihil gew aardeerd en w ordt een voorziening aan de creditzijde van de balans opgenomen. Ingenomen grondposities w orden onder deze post verw erkt tegen aanschafprijs, bijkomende kosten en toegerekende rente. Elk jaar vindt er een toetsing met de marktw aarde plaats. Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie De onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie w orden gew aardeerd op basis van aanschafw aarde onder aftrek van annuïtaire afschrijvingen. 7.3

Financiële vaste activa

Te vorderen BWS-subsidies Waardering van de te vorderen subsidies BWS vindt plaats door aan de contante w aarde van de subsidie bij aanvang van de exploitatie jaarlijks een rente toe te rekenen tegen het subsidierendement onder aftrek van de ontvangen bijdrage.

Jaarrekening 2011

- 61 -

Deelnemingen De deelnemingen betreffen een 100% deelneming in “ De kw ekerij B.V.” en “ Molenzicht B.V” en een deelneming in “ Tussen de Verlaten B.V.” (aandeel Openbaar Belang 1/3); de deelnemingen w orden gew aardeerd op de netto vermogensw aarde volgens de laatst bekende balans. “ De Kw ekerij B.V.” neemt voor 50% deel in VOF de Geren. “ Tussen de Verlaten B.V.” neemt voor 50% deel in VOF Berkum-Veldhoek. Alle vier entiteiten zijn gevestigd in Zw olle. Leningen u/g Deze vorderingen w orden initieel gew aardeerd tegen reële w aarde en vervolgens w orden gew aardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. Indien er bij de verstrekking van leningen sprake is van disagio of agio, w ordt dit gedurende de looptijd ten gunste respectievelijk ten laste van het resultaat gebracht als onderdeel van de effectieve rente. Ook transactiekosten w orden verw erkt in de eerste w aardering en als onderdeel van de effectieve rente ten laste van het resultaat gebracht. Bijzondere w aardeverminderingen w orden in mindering gebracht op de geamortiseerde kostprijs en direct verantw oord in de w inst -en-verliesrekening. nominale w aarde verminderd met eventuele aflossingen op de hoofdsom. Latente belastingvordering Latente belastingvorderingen, met inbegrip van die voortvloeiend uit voorw aartse verliescompensatie, w orden gew aardeerd indien het w aarschijnlijk is dat er fiscale w inst beschikbaar zal zijn w aarmee verliezen kunnen w orden gecompenseerd en verrekeningsmogelijkheden kunnen w orden benut. Belastinglatenties w orden gew aardeerd op basis van de contante w aarde. 7.4

Onderhanden werken

De onderhanden w erken w orden gew aardeerd tegen reeds gemaakte kosten minus de reeds gedeclareerde termijnen. Resultaten w orden genomen op het moment van oplevering. Indien verliezen w orden verw acht, w orden deze genomen. 7.5

Vorderingen

Vorderingen w orden bij eerste verw erking gew aardeerd tegen de reële w aarde van de tegenprestatie. Huurdebiteuren Een voorziening voor oninbaarheid w ordt in mindering gebracht op de boekw aarde van de vordering . 7.6

Liquide middelen

Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito’ s met een looptijd korter dan tw aalf maanden. Rekening-courantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden. Liquide middelen w orden gew aardeerd tegen de nominale w aarde. 7.7

Voorziening

Voorziening onrendabele investering nieuw bouw Verw achte verliezen als gevolg van onrendabele investeringen nieuw bouw w orden als bijzondere w aardeverandering in mindering gebracht op de boekw aarde van het complex w aartoe de investeringen gaan behoren. Indien en voor zover de verw achte verliezen de boekw aarde van het betreffende complex overtreffen w ordt voor dit meerdere een voorziening gevormd. Onder verw achte verliezen w ordt in dit verband verstaan de netto contante w aarde van alle investeringsuitgaven minus aan deze investering toe te rekenen bedrijfsw aarde.

Jaarrekening 2011

- 62 -

7.8

Langlopende schulden

Langlopende schulden w orden bij de eerste w aardering gew aardeerd tegen reële w aarde. Transactiekosten die direct zijn toe te rekenen aan de verw erving van de schulden w orden in de w aardering bij eerste verw erking opgenomen. Schulden w orden na eerste verw erking gew aardeerd tegen geamortiseerde kostprijs, zijnde het ontvangen bedrag rekening houdend met agio of disagio en onder af trek van transactiekosten. Het verschil tussen de bepaalde boekw aarde en de uiteindelijke aflossingsw aarde w ordt samen met de verschuldigde rentevergoeding zodanig bepaald dat de effectieve rente gedurende de looptijd van de schulden in de w inst -en-verliesrekening w ordt verw erkt. De aflossingsverplichting voor het komend jaar van de langlopende schulden is opgenomen onder de kortlopende schulden. 7.9

Overige activa en passiva

Voor zover in het bovenstaande niet anders is aangegeven w orden activa en passiva gew aardeerd op nominale w aarde. Hierbij w ordt op vorderingen, indien dit noodzakelijk is, een voorziening w egens mogelijke oninbaarheid in mindering gebracht.

Jaarrekening 2011

- 63 -

8. 8.1

Grondslagen voor bepaling van het resultaat Algemeen

Het resultaat w ordt bepaald als verschil tussen de opbrengstw aarde van de geleverde prestaties en de kosten en andere lasten over het jaar. De resultaten op transacties w orden verantw oord in het jaar w aarin zij zijn gerealiseerd; verliezen reeds zodra zij voorzienbaar zijn. Het resultaat w ordt tevens bepaald met inachtneming van de verw erking van ongerealiseerde w aardeveranderingen van op actuele w aarde gew aardeerde:  materiële vaste activa in exploitatie;  vlottende activa opgenomen effecten;  afgeleide financiële instrumenten die niet zijn aangemerkt als afdekkingsinstrument. Opbrengstverantw oording Opbrengsten uit de levering van met betrekking tot de eigendom Opbrengsten uit de levering van op de verrichte diensten tot aan

goederen w orden verw erkt zodra alle belangrijke rechten en risico’ s van de goederen zijn overgedragen aan de koper. diensten geschieden naar rato van de geleverde prestaties, gebaseerd de balansdatum in verhouding tot de in totaal te verrichten diensten.

8.2 Bedrijfsopbrengsten Huren De jaarlijkse huurverhoging is van overheidsw ege gebonden aan een maximum. Voor het verslagjaar 2011 bedroeg dit maximumpercentage 1,3% . Vergoedingen Dit betreffen ontvangen bedragen van huurders en bew oners ter dekking van te maken en gemaakte servicekosten. Jaarlijks vindt verrekening plaats op basis van de daadw erkelijke bestedingen. De kosten w orden verantw oord onder de overige bedrijfslasten. Overheidsbijdragen Voor zover de overheidsbijdragen op standplaatsen en/of w oonw agens nog niet zijn ontvangen is de bijdrage berekend op grond van de regelingen. Als gevolg van de brutering bestaan vanaf 1995 de overheidsbijdragen voor w oningen alleen nog uit de BWS-subsidies. Opbrengsten verkopen De opbrengsten verkopen betreft het saldo van de behaalde verkoopopbrengst minus de boekw aarde en de gemaakte direct toerekenbare verkoopkosten. Winsten w orden verantw oord op het moment van levering (passeren transportakte). Overige baten Hieronder w orden de vergoedingen voor administratiekosten, inschrijfgelden, doorbelastingen aan derden et cetera verantw oord. Geactiveerde productie ten behoeve van het eigen bedrijf De toe te rekenen interne directe kosten en rente in het kader van voorfinanciering ten behoeve van onroerende zaken in ontw ikkeling w orden hieronder verantw oord.

Jaarrekening 2011

- 64 -

8.3 Bedrijfslasten Afschrijvingen op(im) materiële vaste activa De afschrijvingen op materiële vaste activa w orden gebaseerd op basis van de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Af schrijvingen vinden plaats volgens de annuïtaire methode op basis van de geschatte economische levensduur. Met een mogelijke restw aarde w ordt geen rekening gehouden. Overige w aardeveranderingen (im)materiële vaste activa De overige w aardeveranderingen w orden gevormd door de w aardevermindering die is ontstaan door gedurende het verslagjaar nieuw aangegane juridische en feitelijke verplichtingen met betrekking tot investeringen in nieuw bouw en herstructurering. Tevens w orden hieronder de leefbaarheidsinvesteringen opgenomen. Periodiek betaalbare beloningen Lonen, salarissen en sociale lasten w orden op grond van de arbeidsvoorw aarden verw erkt in de w inst en-verliesrekening voor zover ze verschuldigd zijn aan w erknemers. Pensioenen De pensioenregeling via het SPW betreft een toegezegd-pensioenregeling bij het bedrijfstakpensioenfonds. Hierbij is een pensioen toegezegd aan personeel op de pensioengerechtigde leeftijd, afhankelijk van leeftijd, salaris en dienstjaren. Deze toegezegd-pensioenregeling is verw erkt als zou sprake zijn van een toegezegde-bijdrageregeling. Voor de pensioenregelingen betaalt Openbaar Belang op verplichte, contractuele of vrijw illige basis premies aan het SPW. Behalve de betaling van premies heeft Openbaar Belang geen verdere verplichtingen uit hoofde van deze pensioenregeling. Openbaar Belang heeft in geval van een tekort bij het fonds geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen anders dan hogere toekomstige premies. De premies w orden verantw oord als personeelskost en als deze verschuldigd zijn. Vooruitbetaalde premies w orden opgenomen als overlopende activa indien deze tot een terugstorting leiden of tot een vermindering van toekomstige betalingen. Lasten onderhoud Hieronder w orden verantw oord de uitgaven voor het niet planmatig onderhoud en het planmatig onderhoud. De onderhoudsuitgaven zijn exclusief de kosten eigen dienst. Overige bedrijfslasten De overige bedrijfslasten w orden toegerekend aan het verslagjaar w aarop zij betrekking hebben. Belastingen De belasting over het resultaat w ordt berekend over het resultaat voor belastingen in de w inst - en verliesrekening, rekening houdend met beschikbare fiscaal compensabele verliezen uit voorgaande boekjaren (voor zover niet opgenomen in de latente belastingvorderingen), vrijgestelde w instbestanddelen en na bijtelling van niet -aftrekbare kosten. Tevens w ordt rekening gehouden met w ijzigingen die optreden in de latente belastingvorderingen en latente belastingschulden uit hoofde van w ijzigingen in het te hanteren belastingtarief. Rentebaten en rentelasten Rentebaten en rentelasten w orden tijdsevenredig verw erkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de betreffende activa en passiva. Bij de verw erking van de rentelasten w ordt rekening gehouden met de verantw oorde transactiekosten op de ontvangen leningen die als onderdeel van de berekening van de effectieve rente w orden meegenomen. Rentebaten en –lasten voorvloeiende uit de afgesloten derivaten w orden onder de rentelasten verantw oord.

Jaarrekening 2011

- 65 -

Financiële instrumenten en risicobeheersing Binnen het treasurybeleid van Openbaar Belang dient het gebruik van financiële instrumenten ter beperking van inherente (rente-, looptijden- en markt -) risico' s. Op grond van het vigerende interne treasurystatuut is het gebruik van financiële instrumenten slechts toegestaan voor zover er een materieel verband met het belegde/gefinancierde vermogen kan w orden gelegd en de toepassing er van tot een positie van de totale leningen-/beleggingenportefeuille leidt w elke vergelijkbaar is met een positie zonder gebruik te maken van deze instrumenten. Marktrisico Openbaar Belang loopt risico’ s ten aanzien van de w aardering van effecten, opgenomen onder financiële vaste activa en effecten, opgenomen onder vlottende activa. Openbaar Belang beheerst het marktrisico door stratificatie aan te brengen in de portefeuille en limieten te stellen. Valutarisico Openbaar Belang is alleen w erkzaam in Nederland en loopt geen valuta risico. Prijsrisico Openbaar Belang loopt risico’ s ten aanzien van de w aardering van effecten, opgenomen onder financiële vaste activa en effecten. Renterisico Openbaar Belang loopt renterisico over de rentedragende vorderingen (met name onder financiële vaste activa, effecten en liquide middelen) en rentedragende langlopende en kortlopende schulden (w aaronder schulden aan kredietinstellingen). Voor vorderingen en schulden met variabele renteafspraken loopt Openbaar Belang risico ten aanzien van toekomstige kasstromen, met betrekking tot vastrentende vorderingen en schulden loopt Openbaar Belang risico’ s over de marktw aarde. Met betrekking tot de vorderingen w orden geen financiële derivaten met betrekking tot renterisico gecontracteerd. Met betrekking tot bepaalde vastrentende schulden (schulden aan kredietinstellingen) heeft Openbaar Belang rentesw aps gecontracteerd, zodat zij vaste rente ontvangt en variabele rente betaalt. Kredietrisico Openbaar Belang heeft geen significante concentraties van kredietrisico. Voorzover noodzakelijk w orden nadere zekerheden verstrekt aan de bank voor beschikbare kredietfaciliteiten. Liquiditeitsrisico Openbaar Belang maakt gebruik van de kredietfaciliteit van de ING-bank. Voor zover noodzakelijk, w orden nadere zekerheden verstrekt aan de bank voor beschikbare kredietfaciliteiten. Beschikbaarheidsrisico Voor de beschikbaarheid van financiering is de organisatie sterk afhankelijk van het blijvend functioneren van het borgingsstelsel via het Waarborgfonds Sociale Woningbouw .

Activeren van rentelasten Rentelasten w orden geactiveerd gedurende de periode van vervaardiging van een actief, indien het veel tijd vergt om het actief gebruiksklaar of verkoopklaar te maken. De te activeren rente w ordt berekend op basis van de verschuldigde rente over specifiek voor de vervaardiging opgenomen leningen en van de gew ogen rentevoet van leningen die niet specifiek aan de vervaardiging van het actief zijn toe te rekenen, in verhouding tot de uitgaven en periode van vervaardiging.

Jaarrekening 2011

- 66 -

Mutatie reële w aarde materiële vaste activa Dit betreft aan het jaar toe te rekenen mutatie in de bedrijfsw aarde als gevolg van:  de autonome stijging;  de mutatie als gevolg van gew ijzigde macro economische variabelen en interne schattingen ;  de mutatie uit hoofde van mutaties in het bezit niet zijnde investeringen en  de mutatie in de rentabiliteitsw aardecorrectie.

Jaarrekening 2011

- 67 -

9.

Belangijke inschattingen inzake waardering en resultaatbepaling

De jaarrekening w ordt overeenkomstig BW2 Titel 9 opgesteld. Het management heeft daartoe bepaalde veronderstellingen en schattingen gemaakt die van invloed zijn op de w aardering van activa en verplichtingen, op de resultaatbepaling en de rapportage van voorw aardelijke activa en verplichtingen. De volgende w aarderingsgrondslagen zijn naar de mening van het management het meest kritisch voor het w eergeven van de financiële positie en vereisen een subjectieve of complexe beoordeling van het management:  materiële vaste activa, minimum w aarderingsregel;  timing en verw erking van onrendabele investeringen nieuw bouw en herstructurering. 9.1

Materiële vaste activa

Onroerende en roerende zaken in exploitatie w orden gew aardeerd tegen reële w aarde. De reële w aarde w ordt afhankelijk gesteld van de voorgenomen bestemming van complexen. De reële w aarde van de onroerende zaken in exploitatie, bestemd voor de verhuur, is de bedrijfsw aarde. De onroerende zaken kunnen voor langere of kortere termijn voor verhuur w orden aangehouden. De uitgangspunten van de reële w aarde zijn deels afhankelijk van de interne beleidsvoornemens van Openbaar Belang. Deze beleidsvoornemens komen onder meer tot uitdrukking in het strategisch voorraadbeheer w aarbij eigen keuzes w orden gemaakt ten aanzien van verhuur of verkoop, levensduur, kw aliteits- en huurniveaus. Voor zover mogelijk hanteert Openbaar Belang binnen de sector gangbare uitgangspunten. 9.2

Timing en verwerking van onrendabele investeringen nieuwbouw en herstructurering

In de jaarrekening w orden naast juridisch afdw ingbare verplichtingen tevens feitelijke verplichtingen verw erkt die kunnen w orden gekw alificeerd als ’ intern geformaliseerd en extern gecommuniceerd’ . Hiervan is sprake w anneer uitingen namens de corporatie zijn gedaan richting huurders, gemeenten en overige belanghouders aangaande verplichtingen inzake toekomstige herstructureringen en toekomstige nieuw bouw projecten. Een feitelijke verplichting is gekoppeld aan het besluitvormingsproces van de corporatie rondom projectontw ikkeling en herstructurering. Van een feitelijke verplichting is eerst sprake indien de formalisering van de definitief ontw erp fase en afgeleid het aanvragen van de bouw vergunning heeft plaatsgevonden. De aannames gedaan bij de financiële impact van bovengenoemde feitelijke verplichtingen kunnen afw ijken bij daadw erkelijke realisatie van de projecten. Planvorming kan onder meer w ijzigingen in de tijd ondergaan door bew egingen in het prijsniveau van leveranciers, w ettelijke procedures en aanpassingen in de voorgenomen bouw productie. 9.3

Verwerking fiscaliteit

Ten aanzien van de acute belastinglast en belastinglatenties in de jaarrekening heeft Woningstichting Openbaar Belang een aantal standpunten ingenomen die eerst bij afw erking van de aangifte over de verslagjaren 2006 tot en met 201 1 door de fiscus zullen w orden getoetst. De belangrijkste standpunten betreffen:  de w aardebepaling van de ontw ikkelrechten;  het onderscheid tussen onderhoudskosten en investeringen;  de verw erking van projectontw ikkelingsresultaten;  het vormen van een herbestedingsreserve. Dientengevolge kan de fiscale last over 201 1 en voorgaande jaren nog w ijzigingen ondergaan en belastinglatenties een andere w aarde kennen.

Jaarrekening 2011

- 68 -

10. Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Bij deze methode w ordt het nettoresultaat aangepast voor posten van de w inst - en verliesrekening die geen invloed hebben op ontvangsten en uitgaven in het verslagjaar, mutaties in de balansposten en posten van de w inst - en verliesrekening, w aarvan de ontvangsten en uitgaven niet w orden beschouw d als behorende tot de operationele activiteiten. De liquiditeitspositie in het kasstroomoverzicht bestaat uit de liquide middelen onder aftrek van bankkredieten. In het kasstroomoverzicht w ordt onderscheid gemaakt tussen operationele, investerings- en financieringsactiviteiten. De kasstromen uit hoofde van de financiering zijn gesplitst in kasstromen met betrekking tot mutaties in de hoofdsom (opgenomen onder financieringsactiviteiten) en betaalde interest (opgenomen onder operationele activiteiten). De investeringen in materiële vaste activa w orden opgenomen onder aftrek van de onder overige schulden voorkomende verplichtingen.

Jaarrekening 2011

- 69 -

11. Toelichting op de balans (x € 1.000,-) A CT I EF

31-12-2011

31-12-2010

exploitatie

144.549

142.655

Deze post is als volgt samengesteld: - Woningen en woongebouwen - Overige verhuureenheden Totaal onroerende en roerende zaken in exploitatie

142.090 2.459 144.549

140.402 2.253 142.655

603

1.580

550 53 603

550 1.030 1.580

Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie

1.719

1.718

Deze post is als volgt samengesteld: .• Kantoor Binnengasthuisstraat 1 .• Vervoermiddelen .• Inventaris Totaal ten dienste van de exploitatie

1.365 33 321 1.719

1.382 46 290 1.718

146.871

145.953

VASTE ACTIVA 11.1 Materiële vaste activa Onroerende en roerende zaken in

Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling Deze post is als volgt samengesteld: - Onroerende en roerende zaken • Woningen en woongebouwen ° grond in Berkum-Veldhoek ° overige projecten Totaal onroerende en roerende zaken in ontwikkeling

Totaal materiële vaste activa

Jaarrekening 2011

- 70 -

Het verloop van deze post in 201 1 is als volgt (x € 1.000,-):

Verloop Vaste Activa 2011

Saldo 1-1-2011 Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 1-1-2010 Aanvulling tot bedrijfswaarde Totaal Mutaties 2011 Investeringen Desinvesteringen Afwaardering Uitboeking investeringen Afschrijvingen Uitboeking afschrijving Aanvulling bedrijfswaarde ivm afschr Overboekingen Tussentelling Desinvesteringen (verkopen) Mutatie actuele waarde Correctie vgnd jaren Corr. afschrijvingen verkopen Mutatie reeële waarde vaste activa Saldo mutaties 2011 Eindsaldo 31-12-2011 Aanschafwaarde Cumulatieve afschrijvingen Boekwaarde per 31-12-2011 Aanvulling tot bedrijfswaarde Totaal

Onroerende en roerende zaken in exploitatie € 147.206 -27.302 119.904 22.705 142.609

Totaal Onroerende materiële en roerende Warmte- vaste activa zaken in meters in exploitatie ontwikkeling € € € 87 -41 46 46

635

147.293 -27.343 119.950 22.705 142.655

1.580

635

-4.645 -1.852 4.645 1.852

-9 -8 9

-4.654 -1.860 4.654 1.852

635

-8

627

-1.602 2.583 128 158 1.267

Onroerende zaken ten dienste der exploitatie €

1.580

1.935 -217 1.718

1.580

1.718

1.261 -1.038 -1.200

128

Totaal € 150.808 -27.560 123.248 22.705 145.953

2.024 -1.038 -1.200 -4.663 -1.987 4.663 1.852

-9 -127 9

-977

1

-349

-1.602 2.583 128 158 1.267

-1.602 2.584 128 158 1.268

1.902

-8

1.894

-977

1

919

141.594 -24.223 117.371 27.140 144.511

78 -40 38

141.672 -24.263 117.409 27.140 144.549

603 603

2.054 -335 1.719

603

1.719

144.329 -24.598 119.731 27.140 146.871

38

Er zijn geen activa als zekerheid gesteld voor verstrekte leningen. Alle overige vaste activa zijn juridisch en economisch in vrije eigendom van de stichting. De activa ten dienste der exploitatie zijn verzekerd middels een uitgebreide inboedelverzekering. De w oningen en w oonw agens zijn verzekerd tegen het risico van storm - en brandschade (op basis van herbouw w aarde). De verzekering van de w oningen in aanbouw geschiedt door de aannemer. De aanslag onroerend zaak belasting (OZB) vermeldt in 2011 een w aarde van circa € 383 miljoen per 1 januari 2010 c.q. de datum van oplevering van de nieuw bouw . Dit bedrag is inclusief de standplaatsen, bedrijfspanden en garages. Uit de aard der zaak is aan de w oonw agens geen w aarde voor de OZB bepaald. De bedrijfsw aarde van de w oonw agens bedraagt ultimo 201 1 € 0,5 miljoen. Voor de berekening van de boekw aarde op basis van de historische kostprijs, verminderd met de afschrijvingen, is uitgegaan van de volgende gebruiksduur: Termijn Termijn Grond n.v.t. Warmw aterinstallaties 10 Bouw 30/40/50 Garages 20/50 CV 25 * ) Woonw agens 15/25 Lift/Medische aanpassingen 20 Standplaatsen 25 Isolatie 20/25 *)

De kosten cv-installaties van de DKPH-complexen zijn opgenomen onder de bouw kosten en vormen één onderdeel. De afschrijvingstermijnen zijn in die gevallen gelijk aan die van de bouw kosten. Bij vervanging w orden deze kosten niet geactive erd maar ten laste van het resultaat gebracht.

Jaarrekening 2011

- 71 -

Onroerende goederen in ontw ikkeling De complexen in ontw ikkeling zijn gew aardeerd tegen de tot en met de balansdatum aangegane verplichtingen (inclusief betaalde rente), onder aftrek van éénmalige subsidies. Onroerende en roerende goederen ten dienste van de exploitatie Deze activa zijn gew aardeerd tegen aanschafw aarde, verminderd met de daarop toegepaste afschrijvingen volgens het annuïteitensysteem, volgens onderstaand overzicht. Als criterium voor activering geldt: alle investeringen onder de € 250,- per eenheid w orden ineens afgeboekt, tenzij dit clusteraanschaffingen betreft. Termijn Verbouw kantoor 30/19 Inventaris 3/5/10

Bestemming woningbezit type verhuureenheid/ bestemming doorexploiteren verkoop binnen 5 jaar later subtotaal samenvoegen (<= 10 jaar) amovatie (<= 10 jaar) totaal generaal

eengezins flat woning zonder lift 1.033 375 93 96 189

1.222

flat met lift 462

4 4 16 395

HAT eenheid 187

onzelfst. eenheid 237

7 1 1 8 74 545

7

4 4

54 248

241

totaal 2.294 104 101 205 24 128 2.651

Bedrijfswaarde In onderstaand overzicht is de bedrijfsw aarde van de diverse type verhuureenheden w eergegeven. De uitgangspunten, zoals vermeld bij de w aarderingsgrondslagen, leiden tot de volgende opstelling, w aarbij ter vergelijking ook de boekw aarde en de ozb-w aarde is opgenomen (x € 1.000,-):

type verhuureenheid woningen eengezinswoning flat zonder lift flat met lift HAT eenheid onzelfstandige eenheid subtotaal woningen overige verhuureenheden standplaats woonwagen bedrijfsruimte garage subtotaal ov. verhuureenh. totaal generaal

bedrijfswaarde ozbwaarde 31-12-2010 31-12-2011 € € €

boekwaarde €

verschil €

1.222 395 545 248 241 2.651

213.906 49.418 73.303 28.758 13.349 378.734

88.266 10.307 29.610 6.463 5.756 140.402

86.317 13.647 28.052 8.317 5.756 142.090

67.200 8.370 28.874 4.820 6.460 115.724

19.116 5.278 -822 3.498 -704 26.366

31 6 125 162 12 2.813

1.616 800 1.866 4.282 457 383.016

1.061 707 440 2.208

1.144 791 487 2.422 457 144.512 0,001

1.218 391 38 1.647 458 117.370

-74 401 449 775

aantal eenheden *)

142.610

27.141

*) De aansluiting met de kengetallen wordt gevonden door het aantal onzefstandige eenheden met 69 te verlagen (241 wordt 172): 69 woningen worden verhuurd als 138 kamers.

Jaarrekening 2011

- 72 -

De bedrijfsw aarde ultimo 2011 is ten opzichte van ultimo 2010 toegenomen met € 1,9 miljoen naar € 144,5 miljoen. Deze toename is als volgt toe te lichten (x € 1.000,-): Bedrag (x € 1.000,-)

Omschrijving Bedrijfswaarde 31-12-2010 Verschuiven boekjaar Voorraadmutaties Parameterwijzigingen Beleidswijzigingen Mutatie RW correctie

142.610 1.045 582 1.591 -1.684 368

Bedrijfswaarde 31-12-2011

1.902 144.512

De aanpassing van de parameters voor de huurverhoging en de onderhoudslasten w ord t rechtstreeks afgeleid van de parameter voor inflatie.

31-12-2011 Specificatie van de investeringen over het jaar 2011: - Onroerende en roerende zaken in exploitatie .• Kosten groot onderhoud, complex 010 en 033, 436 woningen af: aandeel normaal onderhoud Tussentelling • Diverse geriefverbeteringen Totaal investeringen in onroerende en roerende zaken in exploitatie - Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling • Complex 058, 66 woningen Frankhuis • Herontwikkeling Zuiderkerkstraat • Herontwikkeling woonwagenlocatie van Pallandtmarke • Subsidie duurzaamheid • Overige projecten Totaal investeringen in onroerende en roerende zaken in ontwikkeling

556 0 556 79 635

1.149 85 54 -179 153 1.262

In de investeringen is een bedrag van € 8.085,- aan rente begrepen (3,5% over stichtingkosten nieuwbouwwoningen). Ook is aan interne kosten een bedrag van € 54.200,- toegerekend op basis van geschatte uren. Afwaarderingen 2011 - Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling • Complex 213, 29 woningen Ravelijnstraat, onrend. top • Herontwikkeling Zuiderkerkstraat • Woonwagenlocatie van Pallandtmarke • Nieuwbouw Stadshagen+, afwaardering bouwclaim Totaal investeringen in onroerende en roerende zaken in ontwikkeling

1.589 310 439 289 2.627

De afwaarderingen betreffen de afboeking onrendabele top complex 213, 29 woningen Ravelijnstraat. De overige afboekingen betreffen aanloopkosten die niet in de stichtingskosten van de herontwikkelingen c.q. nieuwbouw kunnen worden opgenomen.

Jaarrekening 2011

- 73 -

31-12-2011 - Onroerende en roerende zaken ten dienste der exploitatie • Inventaris • Woningcarthotheek • Computerapparatuur en software Totaal investeringen in onroerende en roerende zaken Totaal investeringen 2011 Specificatie van de desinvesteringen over het jaar 2011 - Onroerende en roerende zaken in exploitatie .• Bedrijfswaarde verkochte woningen - Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling

7 17 104 128 2.025

-1.444 0 -1.444

Specificatie van de mutatie actuele waarde over het jaar 2011: - Onroerende en roerende zaken in exploitatie

2.584

Totaal desinvesteringen 2011

1.140

Overboeking van activa in exploitatie naar activa in Ontwikkeling Boekwaarde complex 102, standplaatsen

0

Totaal overboeking

0

Specificatie afschrijvingen over het jaar 2011: - Onroerende zaken ten dienste der exploitatie • Kantoorpand • Vervoermiddelen • Inventaris/computerapparatuur Totaal onroerende en roerende zaken ten dienste der exploitatie

17 13 97 127

Totaal afschrijvingen

127

Specificatie van de afschrijvingen activa in exploitatie - Warmte meters Totaal afschrijvingen activa in exploitatie 2011 Totaal Afschrijvingen

8 8 135

Ten opzichte van voorgaand verslagjaar is de actuele waarde met € 1,9 miljoen gemuteerd. Voor de toelichting op deze mutatie wordt verwezen naar de toelichting op de Winst- en verliesrekening.

Jaarrekening 2011

- 74 -

31-12-2011

31-12-2010

153

229

229

301

9 85 -76

13 85 -72

153

229

Deelnemingen

6

6

Het verloop van deze post is als volgt: Beginsaldo Mutaties in het boekjaar: Eindsaldo

6 0 6

6 0 6

11.2 Financiële vaste activa Te vorderen bws-subsidies Het verloop van deze post is als volgt: Beginsaldo Mutaties in het boekjaar: - Rente - Ontvangen bijdrage Saldo Eindsaldo

De deelneming betreft een deelneming in ’Tussen de Verlaten B.V.’ te Zwolle. Deze B.V. is in 2004 opgericht voor een samenwerking van de drie Zwolse woningcorporaties met de projectontwikkelingsorganisatie van Hegeman teneinde grond in Berkum te verwerven voor de bouw van circa 750 woningen (koop en huur). Het aandeel (33,3%) van Openbaar Belang in het beginkapitaal van € 6.000,- is volledig gestort. Het eerste deel van de grond voor de realisatie van het project is in februari 2005 verworven. Het jaarresultaat 2011 van de BV is - € 743,-. Het eigen vermogen per 31-12-2011 is € 9.951,-. Latente belastingvordering

750

875

De latente belastingvordering is ontstaan door de invoering van de integrale vennootschapsbelastingplicht per 1 januari 2008. Het gaat hier om het verschil tussen de fiscale en bedrijfseconomische waardering van de schulden op lange termijn (leningen en swaps). Het verloop van deze post is als volgt: Beginsaldo Vrijval: Eindsaldo

875 125 750

1.000 125 875

De oorspronkelijke latentie van € 1.250.000,- valt in 10 jaar vrij; de jaarlijkse vrijval is € 125.000,-. Het verrekenbare fiscale verlies bedraagt ultimo 2011 circa € 10,7 miljoen. Het verwachte fiscale resultaat over de jaren 2012 t/m 2016 schommelt rond nihil; daarmee is verrekening binnen de fiscale voorwaartse verliesverrekeningstermijn van 9 jaar onzeker en is hiervoor geen latentie opgenomen. Het waarderingsverschil tussen de fiscale en commerciële waardering van de woningen die voor de komende 5 jaar (totaal 100) in de verkoopprognose zijn opgenomen , bedraagt circa € 6,8 miljoen. Ultimo 2010 bedroeg het verschil € 10,4 miljoen gebaseerd op 135 woningen. Overige effecten (Leningen u/g)

342

0

Het verloop van deze post is als volgt: Beginsaldo Mutaties in het boekjaar: Eindsaldo

0 342 342

0 0 0

In 2011 is aan de st. Gereglementeerd Eigendom een bedrag van € 342.000,- geleend om de liquiditeitspostie van deze stichting te verbeteren. Hierover wordt en marktconforme rente (5%) vergoed. Zodra de aan de stichting teruggeleverde woningen zijn verkocht, vindt herrekening plaats. Alle financiële vaste activa hebben een resterende looptijd langer dan één jaar.

Jaarrekening 2011

- 75 -

31-12-2011

31-12-2010

11.3 Onderhanden werk

0

0

Via deelname in De Kwekerij B.V.

0

0

VLOTTENDE ACTIVA

De Kwekerij B.V. realiseert, via VOF De Geren, op het terrein van de voormalige kwekerij in Zwollezuid, in de wijk De Geren, 85 kamers voor studenten. Verder zijn er 47 koopwoningen ontwikkeld. Ultimo 2010 waren alle woningen verkocht. Het verloop van deze post is als volgt: Beginsaldo Mutaties in het boekjaar: Eindsaldo

0 0 0

0 0 0

81

73

Deze post is als volgt samengesteld: ‑ Huurdebiteuren Af: Voorziening dubieuze debiteuren Totaal huurdebiteuren

150 69 81

144 71 73

De huurachterstanden ultimo 2011 (respectievelijk 2010) zijn als volgt te specificeren:

150

144

• huurvorderingen • huurvorderingen • huurvorderingen • huurvorderingen • huurvorderingen • huurvorderingen Totaal

22 48 25 19 23 13 150

40 24 14 11 14 41 144

11.4 Vorderingen Huurdebiteuren

t/m 1 maand tot 2 maanden tot 3 maanden tot 4 maanden tot 5 maanden van 5 of meer maanden

De huurvorderingen, inclusief de vorderingen op vertrokken huurders, bedragen 1,03% van de huren en vergoedingen (2010: 1,03%). Ultimo 2011 was voor een bedrag van circa € 78.000,- in handen gegeven van de deurwaarder. Het verloop van de voorziening dubieuze debiteuren was als volgt: Stand begin boekjaar - Onttrekkingen - Toevoegingen Saldo ultimo boekjaar

Gemeente Zwolle

Jaarrekening 2011

71 16 14 69

10 16

65

0

0

71

- 76 -

31-12-2011

31-12-2010

229

528

149 0 101 -21

0 451 69 -15

229 0 229

505 23 528

Het verloop van de voorziening voor oninbaarheid was als volgt: Stand begin boekjaar Toevoegingen/onttrekkingen Saldo ultimo boekjaar

15 6 21

14 1 15

Overlopende activa

13

47

Deze post is als volgt samengesteld: - Rekening-courant Centrale Huurdersraad - Te verrekenen kosten Project Kamperpoort - Overige Totaal

13 0 0 13

12 32 3 47

Overige vorderingen Deze post is als volgt samengesteld: - Nog te ontvangen verkoopopbrengst Te ontvangen BTW en Soc premies ‑ Overige vorderingen Af: voorziening voor oninbaarheid Subtotaal Via deelneming Kwekerij B.V. Totaal overige vorderingen

De tussenrekening betreft voornamelijk nog te verrekenen kosten herstructurering Kamperpoort. 11.5 Liquide middelen Deze post is als volgt samengesteld: - Kas - Postbank - Rekening‑courant banken - Kruisposten Subtotaal bij/af: overboeking naar de post ‘Schulden aan kredietinstellingen’ subtotaal Via deelneming Molenzicht B.V. Via deelneming De Kwekerij B.V. Totaal

536

1.486

1 -1.857 2.374 0 518 0 518 7 11 536

0 489 949 0 1.438 0 1.438 7 41 1.486

De liquide middelen staan ter vrije beschikking van Woningstichting Openbaar Belang. Verder beschikt Openbaar Belang over een kreditfacilitiet (zonder zekerheden) van € 6 miljoen bij de ING-bank NV.

Jaarrekening 2011

- 77 -

31-12-2011

31-12-2010

11.6 EIGEN VERMOGEN

42.286

38.845

Overige reserve

42.286

38.845

Het verloop van deze post is als volgt: Beginsaldo Jaarresultaat Eindsaldo

38.845 3.441 42.286

36.942 1.903 38.845

Er dient bij de beoordeling van de reserve rekening gehouden te worden met een 3,85% borgstelling (obligo) inzake de aangetrokken leningen onder borgstelling van het Waarborgfonds Sociale Woningbouw. Het gaat hier om een maximum van circa € 3,8 miljoen.

11.7 VOORZIENINGEN Voorziening onrendabele investering nieuwbouw

1.295

906

De specificatie van deze post is als volgt: - Revitalisatie Binnengasthuisstraat - Nieuwbouw Frankhuis Saldo

906 389 1.295

906 0 906

In het kader van de Revitalisatie Binnengasthuisstraat is met Stichting De Gasthuizen overeengekomen om 12 van de, op 1 mei 2008 overgenomen woningen, te slopen (in 2012) en daarvoor 20 nieuwbouwwoningen te realiseren. De voorziening betreft de onrendabele investering die hiermee gemoeid is. De voorziening nieuwbouw Frankhuis betreft het saldo van de te verwachten onrendabele investering minus de reeds gemaakte kosten t/m 2011 voor dit project (29 woningen).

11.8 LANGLOPENDE SCHULDEN

Langlopende schulden

stand per 31-12-2011 €

aflossingsresterende looptijd verplichting 2012 > 1 , <= 5 jaar > 5 jaar € € €

Leningen overheid

10.450

1.712

78

10.372

Leningen kredietinstellingen

90.968

5.810

2.536

88.432

101.418

7.522

2.614

98.804

Tussentelling Af: opgenomen onder schulden op korte termijn Totaal

-7.522 93.896

Aflossingsverplichtingen binnen 12 maanden na afloop van het boekjaar zijn opgenomen onder de schulden op korte termijn.

Jaarrekening 2011

- 78 -

De mutaties in 2011 van de langlopende schulden kunnen als volgt w orden toegelicht:

Mutatie langlopende schulden Stand per 1-1-2011 Opgenomen leningen Teruggestorte leningen Jaarlijkse aflossingen Extra afgelost Balans per 31-12-2011

leningen overheid € 10.878 0 0 -428 -907 9.543

leningen kredietinstellingen € 94.582 6.000 -8.000 -707 0 91.875

totaal € 105.460 6.000 -8.000 -1.135 -907 101.418

Bij het bepalen van de te betalen rente over 2012 is voor de Roll-overleningen een rentepercentage aangehouden overeenkomend met de verschuldigde vaste rente op de daaraan gekoppelde renteswap vermeerderd met de renteopslag over de afgesproken variabele rente. Het gemiddelde rentepercentage van de aangetrokken leningen bedraagt over 2011 4,5% (2010: 4,7%). Ultimo 2011 bedraagt het gemiddelde rentepercentage van de opgenomen leningen overheid 5,1% (2010: 5,1%) en voor de leningen van de kredietinstellingen 4,4% (2010: 4,7%). Bij de berekening van dit rentepercentage is voor de eerder genoemde Roll-overleningen gerekend met een rente van 5%. Er zijn geen zakelijke zekerheden voor bovenstaande leningen afgegeven. In onderstaande grafiek wordt op basis van de huidige leningscontracten de vervalkalender en daarmee het renrerisico voor de komende 10 jaar grafisch weergegeven. Het totale risico (rode lijn) overstijgt de 15%-norm van het WSW (zwarte lijn) niet.

16 14 aflossing

12

renteconversie

Miljoenen

10

totaal

8

wsw-norm

6 4 2 0 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022

Jaarrekening 2011

- 79 -

31-12-2011

31-12-2010

Schulden aan kredietinstellingen

9.140

9.215

Deze post is als volgt samengesteld: - Jaarlijkse aflossingen leningen 2011 respectievelijk 2010 - Saldi rekeningen-courant ING Totaal

9.140 0 9.140

9.215 0 9.215

Schulden aan leveranciers

944

833

Deze post is als volgt samengesteld: - Crediteuren cf. sub-administratie - Overige crediteuren Tussentelling Via De Kwekerij B.V. Totaal

715 227 942 2 944

666 160 826 7 833

Belastingen en premies sociale verzekeringen

214

45

Deze post is als volgt samengesteld: - Loonheffing december 2011 resp. 2010, incl. svw-premies - Verlegde btw minus te verrekenen btw 12-2011 - Afrekening pensioenpremies 2011 resp. 2010 Totaal

52 170 -8 214

45 0 0 45

Overlopende passiva

2.824

3.108

Deze post is als volgt samengesteld: - Niet vervallen rente - Vooruitontvangen huur - Te verrekenen inzake WRVD - Te verrekenen servicekosten - Te verrekenen tuinonderhoud - Platform - Overige Totaal

2.343 83 36 319 0 35 8 2.824

2.544 106 138 250 5 26 39 3.108

11.9 KORTLOPENDE SCHULDEN

11.10 Niet uit de balans blijkende verplichtingen -

-

Niet opgenomen zijn de uit de CAO voor w oningcorporaties voortvloeiende verplichtingen zoals jubilea etc. Voor de uit de WKA voortvloeiende aansprakelijkheden zijn maatregelen getroffen om die zoveel mogelijk te beperken (verleggingregeling, opvragen van verklaring van betalingsgedrag van de fiscus, gebruik G-rekening e.d.). Hierdoor is het risico vrijw el nihil. Door Woningstichting Openbaar Belang is ten behoeve van een in de consolidatie betrokken dochteronderneming een aansprakelijkheidsstelling afgegeven zoals bedoeld in artikel 2:403 BW. De aansprakelijkheidsstelling heeft betrekking op De Kw ekerij B.V. en Molenzicht B. V., beide te Zw olle. De Stichting is met betrekking tot haar belang van 50% in V.o.f. De Geren te Zw olle hoofdelijk aansprakelijk voor alle schulden van deze v.o.f.

Jaarrekening 2011

- 80 -

11.11 Financiële instrumenten In 2011 is het treasury st atuut, w aarin opgenomen is het financieel beleid vastgesteld door de financiële commissie, niet gew ijzigd. In het treasury statuut w ordt het gebruik van niet -complexe derivaten onder voorw aarden toegestaan. Deze instrumenten w orden uitsluitend toegepast in het kader van beperking van rente- en/of looptijdenrisico' s. De toegepaste grondslagen voor de verw erking van deze instrumenten zijn volledig in overeenst emming met hetgeen algemeen aanvaard is. Er w ordt binnen Openbaar Belang gebruik gemaakt van kostprijshegdeaccounting. Hieronder w ordt nader informatie verstrekt over de instrumenten die gebruikt w orden voor het beheersen van rente- en looptijdenrisico' s, alsmede over de omvang en risico' s van deze instrumenten. Het rente- en looptijdenbeleid (over een voortschrijdende periode van 10 jaar) van de Openbaar Belang is erop gericht jaarlijks niet meer dan 10% (van het totaal van de aangetrokken leningen ultimo het jaar) risico te lopen. Dit w ordt gerealiseerd door gebruik te maken van verscheidene derivaten zoals: – rente sw ap: variabele en vaste rente in relatie tot onderliggende leningen; – FRA: termijn, rentevoet, onderliggende hoofdsom. Eind 2011 vertegenw oordigde de marktw aarde van deze derivaten een ongerealiseerd verlies van € 7.693.000,-. Onderstaande tabel geef t een overzicht van de rentesw aps (payersw aps) financiële instrumenten per 31 december 2011 (x € 1.000,-):

Tegenpartij

hoofdsom

vaste rente variabele rente

marktwaarde exclusief inclusief startopgelopen opgelopen datum eind-datum rente rente

€

BNG ING BNG ING ING ING

-5.000 -5.000 -5.000 -5.000 -5.000 -5.000

Totaal

-30.000

4,46% 4,36% 4,40% 4,90% 4,92% 4,93%

3 3 3 3 3 3

Mnds Mnds Mnds Mnds Mnds Mnds

euribor 2-feb-09 euribor 1-sep-09 euribor 1-dec-09 euribor 1-mrt-10 euribor 1-jul-10 euribor 1-nov-10

1-feb-29 3-sep-18 2-dec-19 1-mrt-30 3-jul-28 2-nov-26

hoofdsom

duration

€

€

€

-1.297 -778 -855 -1.680 -1.605 -1.478

-1.488 -844 -867 -1.877 -1.709 -1.506

-5.000 -5.000 -5.000 -5.000 -5.000 -5.000

12,40 5,93 6,94 12,78 12,05 11,26

-7.693

-8.291

-30.000

10,39

Bovenstaande sw aps zijn “ plain vanilla” , d.w .z. niet exotisch en kennen geen “ break -clauses” noch contractuele bepalingen over marktw aardeverrekening. Daarom bestaat er ook geen verplichting om middelen af te storten en is er geen liquiditeitsrisico. Aangezien de marktw aarde van de derivaten per ultimo 2011negatief is, loopt Openbaar Belang hierover geen kredietrisico. Ultimo 2011 w aren op één na alle sw aps gekoppeld aan leningen. De laatste sw ap van de ING met vaste rente 4,93% is op 5 maart 2012 gekoppeld aan een lening.

11.12 Verbonden partijen Als verbonden partijen w orden aangemerkt alle rechtspersonen w aarover overheersende zeggenschap, gezamenlijke zeggenschap of invloed van betekenis kan w orden uitgeoefend. Ook rechtspersonen die overw egende zeggenschap kunnen uitoefenen w orden aangemerkt als verbonden partij. Gedurende 2011 is de directeurbestuurder opgetreden als directeurbestuurder van ’ De Kw ekerij B.V.’ en ‘ Molenzicht B.V.; beide gevestigd te Zw olle. Openbaar Belang vormt met ingang van 2008 een fiscale eenheid met ’ De Kw ekerij B.V.’ en ‘ Molenzicht B.V.’ voor de vennootschaps- en de omzetbelasting. Op grond van de voorw aarden is de stichting en de met haar gevoegde dochterondernemingen ieder hoofdelijk aansprakelijk voor ter zake door de combinatie verschuldigde belasting.

Jaarrekening 2011

- 81 -

12. Toelichting op de geconsolideerde winsten verliesrekening (x € 1.000,-)

2011

2010

13.035

12.841

12.920 117 36 13.073

12.757 122 36 12.915

Af: Huurderving - Wegens leegstand - Wegens overige redenen Totaal huren

38 0 13.035

74 0 12.841

De gemiddelde huurverhoging op 1 juli bedroeg

1,30%

1,20%

BEDRIJFSOPBRENGSTEN 12.1 Huren Specificatie: Te ontvangen netto‑huur - Woningen en woongebouwen - Woonwagens/standplaatsen - Onroerende zaken niet zijnde woningen

De toename van de huur kan als volgt worden verklaard: * algemene huurstijging * sloop & verkoop

12.2 Vergoedingen leveringen goederen en diensten

167 -9 158

1.135

1.157

1.138

1.170

3 0 1.135

13 0 1.157

12.3 Overheidsbijdragen

0

3

Specificatie: ‑ Bijdragen van de gemeente in het exploitatietekort: • Jaarlijkse bijdrage Totaal overheidsbijdragen

0 0

3 3

12.4 Opbrengst verkopen

4.098

3.010

Specificatie: ‑ Bruto-opbrengst verkopen Af: kosten Tussentelling Via De Kwekerij B.V. Totaal opbrengst verkopen

4.347 -249 4.098 0 4.098

3.143 -238 2.905 105 3.010

Specificatie: Te ontvangen vergoedingen ‑ Overige zaken, leveringen en diensten Af: Vergoedingsderving - Wegens leegstand - Wegens overige redenen Totaal vergoedingen

Jaarrekening 2011

- 82 -

2011

2010

12.5 Overige bedrijfsopbrengsten

210

226

Specificatie: ‑ Vergoedingen/verrichte diensten ‑ Geactiveerde kosten Totaal overige bedrijfsopbrengsten

146 64 210

180 46 226

12.6 Afschrijvingen op materiële vaste activa

134

104

Specificatie: - Warmtemeters - Kantoorgebouw - Automatisering - vervoermiddelen - Inventaris Totaal afschrijvingen

8 17 58 13 38 134

8 16 31 10 39 104

2.627

1.118

1.589

0

310 439 289 2.627

1.118 1.118

12.8 Lonen en salarissen

1.522

1.286

Specificatie: ‑ Bruto salarissen (incl. ziekengeld) ‑ Inleenkrachten ‑ Ontvangen ziekengelden Totaal lonen en salarissen

1.198 377 -53 1.522

1.055 279 -48 1.286

12.9 Sociale lasten en pensioenpremie

428

388

Specificatie: ‑ Sociale lasten ‑ Pensioenlasten Totaal sociale lasten en pensioenpremie

220 208 428

192 196 388

BEDRIJFSLASTEN

12.7 Overige waardeveranderingen immateriële en materiële vaste activa Specificatie: - Afboekingen wegens structureel lagere bedrijfswaarden Nieuwbouw cpl. 213, 29 woningen, Stadshagen - Afboeking onrendabele investeringen Herontwikkeling cpl 018, 32 woningen Zuiderkerkstraat Herontwikkeling cpl 102, woonwagenlocatie van Pallndtmarke Ontwikkelclaim Stadshagen+ Totaal overige waardeverminderingen De afboeking onrendabele investering 2010 is de grondpositie in Berkum-Veldhoek

Jaarrekening 2011

- 83 -

De kosten voor lonen en salarissen, sociale lasten, pensioenpremies, kosten inleenkrachten minus ontvangen ziekengelden zijn als volgt te verdelen (x € 1.000,-):

2011 Afdeling: - Directie/secretariaat - Wonen - Financiën - Vastgoed - Buurt- en complexbeheerders/schoonmaker - Projecten Totaal

kosten 224 730 355 439 190 12 1.950

12.10 Lasten onderhoud Specificatie: Totale onderhoudslasten Af: kosten eigen werkapparaat Kosten werk derden - doorbelast aan verkoop woningen - doorbelast aan exploitatie - levering goederen en diensten - doorbelast aan derden - geactiveerd Subtotaal Totaal lasten onderhoud

2010 fte’s 2,0 6,8 5,1 7,2 5,6 0,0 26,7

kosten 202 581 289 392 184 26 1.674

2.924 3.944 680

fte’s 2,0 6,5 4,2 6,3 3,6 0,5 23,1

3.974 4.923 663

3.264

4.260

42

44

224 26 48

179 36 27 -340 2.924

-286 3.974

1.840

1.239

0

1.660

Niet-planmatig onderhoud - Reparatieverzoeken - Mutatieonderhoud - Contractonderhoud Subtotaal niet-planmatig onderhoud

606 297 181 1.084

575 315 185 1.075

Totaal lasten onderhoud

2.924

3.974

Het onderhoud (na aftrek doorbelastingen) kan als volgt worden gespecificeerd: Planmatig onderhoud Grootonderhoud

Voor een nadere specificatie van het niet-planmatig onderhoud wordt verwezen naar het hoofdstuk 4.1.1 van het Volkshuisvestingsverslag.

Jaarrekening 2011

- 84 -

2011

2010

12.11 Overige bedrijfslasten

3.610

3.847

Specificatie: - Overige personeelskosten ‑ Huisvestingskosten ‑ Kosten rvc ‑ Algemene kosten ‑ Belastingen ‑ Verzekeringen ‑ Contributie landelijke federatie - Diverse kosten en afboekingen *) - Vogelaarheffing - Kosten leefbaarheid ‑ Overige directe exploitatielasten Tussentelling Via Molenzicht B.V. Via De Kwekerij B.V. Totaal overige bedrijfslasten

220 96 58 906 895 52 28 -159 154 121 1.239 3.610 0 0 3.610

103 77 40 703 907 53 29 267 147 256 1.262 3.844 0 3 3.847

- Controle jaarrekening - Fiscale advisering

28

30

36

27

- Andere niet-controle werkzaamheden

13

7

77

64

Accountantshonoraria (opgenomen onder de algemene kosten)

*)

In 2011 is de btw teruggevorderd over de algemene kosten over de jaren 2005-2009 (de zgn. "pro rata"-regeling) van € 290.000,-

12.12 Rentebaten

23

167

12.13 Rentelasten

4.957

4.679

Specificatie: ‑ Rente leningen overheid ‑ Rente leningen kredietinstellingen Rente overige schulden kort Totaal rentelasten

548 4.307 102 4.957

657 4.008 14 4.679

Deze afname wordt voornamelijk veroorzaakt door heffingsrente op een teruggave btw in 2010.

Voor een nadere specificatie van het resultaat op de rente wordt verder verwezen naar hoofdstuk 13 van de Jaarrekening, ‘Overzicht rente’.

12.14 Mutatie actuele waarde vaste activa Specificatie: Aanpassing parameters Voorraadmutaties Autonome mutatie bedrijfswaarde Totaal mutatie actuele waarde

Jaarrekening 2011

1.267

-294

1.591 -1.444 1.120 1.267

-1.289 995 -294

- 85 -

2011

2010

12.15 Belastingen

125

-189

Te betalen vennootschapsbelasting Wstg. Openbaar Belang Latente belastingvordering Tussentelling Af: terug te ontvangen vpb voorgaande jaren Tussen telling Bij: De Kwekerij B.V. Molenzicht B.V. Totaal

0 125 125 0 125 0 0 125

-20 125 105 -294 -189 0 0 -189

2.299

1.906

1 0

102 -550

2.628

1.118

154 -4.098 984 -6.755 -5.771

147 -2.905 -182 -6.573 -6.755

0

0

JAARRESULTAAT

3.441

1.903

Toerekening jaarresultaat - Overige reserve

3.441

1.903

Bepaling belastbaar resultaat Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening, conform enkelvoudige Winst- & verliesrekening Correcties - Resultaat deelnemingen - Diverse fiscale correcties - Overige waardeveranderingen Immateriële en materiële vaste activa - Vogelaarheffing - Opbrengst verkopen (naar Herinvesteringsreserve) Belast resultaat 2011 Af: Verliesverrekening voorgaande jaren Grondslag belastingheffing

Raming Vennootschapsbelasting (20%-25%) Bij: naheffing correctiesvoorgaande VPB deelnemingen jaren Totaal geraamde vpb

Jaarrekening 2011

- 86 -

13. Overzicht rente (x € 1.000,-) 2011

2010

€

€

4.957

4.679

548 4.307

657 4.008

102 4.957

14 4.679

Rentebaten

23

168

Specificatie: Materiële vaste activa - Toegerekende rente onroerende en roerende zaken in ontwikkeling Financiële vaste activa - Rente op te vorderen subsidie BWS Rente liquide middelen Rente beleggingen/dividend Totaal rentebaten (b)

8 0 10 5 0 23

64 0 13 91 0 168

Aan exploitatie toegerekende vermogenskosten

95

95

Specificatie: Rente over geïnvesteerd eigen en vreemd vermogen in onroerende en roerende zaken in exploitatie Toegerenkende rente onroerende zaken t.d.d.exploitatie Totaal toegerenkende vermogenskosten (c)

2 93 95

3 92 95

-4.839

-4.416

Rentelasten Specificatie Langlopende schulden - Rente leningen overheid - Rente leningen onder overheidsgarantie Kortlopende schulden - Overige verschuldigde rente Totaal rentelasten (a)

RENTERESULTAAT

Jaarrekening 2011

- 87 -

14. Overige informatie 14.1

Werknemers

Gedurende het jaar 2011 had de corporatie gemiddeld 26,7 w erknemers in dienst. Dit aantal is gebaseerd op het aantal fulltime equivalenten. Geen van de w erknemers is buiten Nederland w erkzaam. 14.2

Bestuurders en commissarissen

Lasten ter zake van bezoldiging en ter zake van pensioenen van: – bestuurders en voormalige bestuurders € 141.850,- (voorgaand jaar € 153.500,-) – commissarissen en voormalige commissarissen € 44.000,- (voorgaand jaar € 32.000,-) De bezoldiging van bestuurders omvat  periodiek betaalde beloningen (zoals salarissen, sociale lasten, vakantiegeld, doorbetaling bij vakantie en ziekte, ter beschikking stelling van auto en presentiegelden),  beloningen betaalbaar op termijn (zoals pensioenlasten, VUT, sabbatical leave en jubileumuitkeringen)  uitkeringen bij beëindiging van het dienstverband en  w instdelingen en bonusbetalingen. Het totaalbedrag kan als volgt per individueel lid van het bestuur (de directie) w orden gespecificeerd: Periodiek betaalde beloningen

Naam

G.W. Brouwer

2011 €

2010 €

105.950

102.900

Beloningen betaalbaar op termijn 2011 2010 € € 24.100

Uitkering bij beëindiging van het dienstverband 2011 2010 € €

24.000

0

0

Variabele vergoeding 2011 €

2010 €

*)

13.200

*) w ordt in mei 2012 vastgesteld

Het totaalbedrag kan als volgt per individueel lid van de raad van commissarissen w orden gespecificeerd:

Naam Koopman W.

Vergoedingen 2011 2010 € € 12.000 8.700

Geluk-Bleumink A.

8.000

5.800

Pit J.

8.000

5.800

Bijdendijk F.

8.000

5.800

Penterman W. Totaal

8.000

5.800

44.000

31.900

Overige kosten **) 2011 2010 € € 400 200

800 400 400

600

1.600

**) reis- en opleidingskosten

14.3

Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens

Vanaf 2006 is de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (WOPT) van kracht. Een deel van de w et is van toepassing verklaard op toegelaten instellingen volkshuisvesting. Gemeld dienen te w orden de functionarissen die meer verdienen dan het gemiddelde salaris van de minister (in 2011: € 188.000). Bij Openbaar Belang heeft geen functionaris in 2011 een inkomen genoten dat uitgaat boven de WOPT norm. Jaarrekening 2011

- 88 -

15. Enkelvoudige jaarrekening 15.1 Enkelvoudige Balans per 31-12-2011 (na bestemming resultaat) (x € 1.000,-)

ACTIVA

31-12-2011 €

31-12-2010 €

144.549

142.655

603

1.580

1.719

1.718

146.871

145.953

153 21 750 342

229 49 875 0

1.266

1.153

148.137

147.106

VORDERINGEN - Huurdebiteuren - Gemeente Zwolle - Overige vorderingen - Overlopende activa

81 0 229 13

73 0 504 47

Totaal vorderingen

323

624

LIQUIDE MIDDELEN

518

1.439

Totaal vlottende activa

841

2.063

148.978

149.169

0

0

VASTE ACTIVA MATERIELE VASTE ACTIVA - Onroerende en roerende zaken in exploitatie - Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling - Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie Totaal materiele vaste activa FINANCIELE VASTE ACTIVA - Te vorderen BWS-subsidies - Deelnemingen - Latente belastingvordering - Overige effecten Totaal financiele vaste activa Totaal vaste activa

VLOTTENDE ACTIVA

TOTAAL p.m. Nog te ontvangen leningen

Jaarrekening 2011

- 89 -

PASSIVA

31-12-2011 €

31-12-2010 €

- Overige reserve

42.286

38.845

Totaal eigen vermogen

42.286

38.845

1.295

906

LANGLOPENDE SCHULDEN - Leningen overheid - Leningen kredietinstellingen

10.000 82.278

10.450 85.795

Totaal langlopende schulden

92.278

96.245

135.859

135.996

9.140 941 214 2.824

9.215 825 24 3.109

13.119

13.173

148.978

149.169

0

0

EIGEN VERMOGEN

VOORZIENINGEN - Voorziening onrendabele nieuwbouwinvesteringen

KORTLOPENDE SCHULDEN - Schulden aan kredietinstellingen - Schulden aan leveranciers - Belastingen en premies sociale verzekering - Overlopende passiva

Totaal kortlopende schulden

TOTAAL p.m. Toegezegde leningen

Jaarrekening 2011

- 90 -

15.2 Enkelvoudige Winst- en verliesrekening over 2011(x € 1.000,-)

BEDRIJFSOPBRENGSTEN - Huren - Vergoedingen - Overheidsbijdragen

2011

2010

€

€

13.035

12.841

1.135

1.157

0

3

4.098

2.905

- Overige bedrijfsopbrengsten

210

226

Som der bedrijfsopbrengsten

18.478

17.132

134

104

2.627

1.118

1.522

1.286

- Opbrengst verkopen

BEDRIJFSLASTEN - Afschrijvingen op immateriele en materiele vaste activa - Overige waardeveranderingen immateriële en materiële vaste activa - Lonen en salarissen - Sociale lasten/pensioenpremies

428

388

- Lasten onderhoud

2.924

3.974

- Overige bedrijfslasten

3.610

3.845

Som der bedrijfslasten

11.245

10.715

7.233

6.417

RESULTAAT VOOR RENTE - Rentebaten

23

167

- Rentelasten

-4.957

-4.678

2.299

1.906

RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSUITOEFENING Buitengewone Baten/lasten

0

0

Opbrengst deelnemingen

0

102

Mutatie reële waarde vaste activa

1.267

-294

RESULTAAT VOOR BELASTINGEN

3.566

1.714

-125

189

3.441

1.903

Belastingen JAARRESULTAAT

Jaarrekening 2011

- 91 -

15.3 Enkelvoudige kasstroomoverzicht over 2011(x € 1.000,-)

2011

2010

€

€

Kasstroom uit operationele activiteiten Resultaat voor rente Aanpassingen voor - afschrijvingen - mutatie voorzieningen Veranderingen in vlottende middelen - Onderhanden werk - Vorderingen - Kortlopende schulden

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Nieuw opgenomen leningen Contractbijschrijvingen klimleningen Aflossing langlopende schulden Kasstroom uit financieringsactiviteiten

6.000 0 -9.967

Jaarrekening 2011

0 141 4.212 4.353 10.875 167 -4.679 -84 -4.934 3.071

-2.026 2.238 -237

Mutatie liquide middelen

104 0

23 -4.957 0

Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in materiële vaste activa Desinvesteringen in materiële vaste activa Mutatie financiële vaste activa Kasstroom uit investeringsactiviteiten

Liquide middelen ultimo voorgaand boekjaar Liquide middelen ultimo boekjaar

134 389

250 8.005

Kasstroom uit operationele activiteiten

Mutatie geldmiddelen

6.418

0 302 -52

Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen rente Betaalde rente Betaalde belastingen

7.232

-4.596 6.279

-5.929 1.295 1.301 -25

-3.333

15.000 0 -16.526 -3.967

-1.526

-921

1.420

1.439 518

19 1.439

-921 0,00

1.420 0,00

- 92 -

16. Toelichting op de enkelvoudige balans per 31-12-2011 en winst- & verliesrekening over 2011 16.1 Algemeen De grondslagen van w aardering en van resultaatbepaling voor de vennootschappelijke jaarrekening en de geconsolideerde jaarrekening zijn gelijk. Deelnemingen in groepsmaatschappijen w orden gew aardeerd op de nettovermogensw aarde. Voor de grondslagen van de w aardering van activa en passiva en voor de bepaling van het resultaat w ordt verw ezen naar hoofdstuk 9 en 10. Waardevermeerderingen van materiële vaste activa, niet zijnde (vastgoed)beleggingen, w orden rechtstreeks verw erkt in het eigen vermogen. Herw aarderingen w orden onder aftrek van de latent verschuldigde belastingen in de overige reserve opgenomen 16.2 Specificaties balansposten en winst en verliesrekening De enkelvoudige specificaties sluiten aan bij de geconsolideerde specificaties. Hiervoor w ordt verw ezen naar hoofdstuk 11 en 12. Alleen de posten deelnemingen, Liquide middelen en overige schulden w ijken af van de geconsolideerde balans.

Zw olle, 23 mei 2012 Openbaar Belang

Directie,

Raad van commissarissen

Openbaar Belang Binnengasthuisstraat 1 Zw olle

Jaarrekening 2011

- 93 -

17. Overige gegevens 17.1 Toelating en inschrijving als toegelaten instelling

Naam van de instelling

:

Woningstichting Openbaar Belang

Plaats w aar de instelling gevestigd is

:

Zw olle, 8022 NH

Adres

:

Binnengasthuisstraat 1

Telefoonnummer

:

038 - 45 67 222

Faxnummer

:

038 - 45 67 229

E-mail

:

[email protected]

Website

:

w w w .openbaarbelang.nl

Datum en nummer van het Koninklijk Besluit, w aarbij de instelling is toegelaten

:

21-10-1959 nr. 6916

Besluit tot handhaving

:

11-07-1985

De laatste gew ijzigde statuten zijn ministerieel goedgekeurd bij beschikking van

:

7 februari 2011

Oprichtingsdatum

:

17 oktober 1900

Datum en nummer van inschrijving bij de Kamer van Koophandel en Fabrieken (Zw olle)

:

juli 1979, nr. 05042873

17.2 Statutaire bepalingen inzake de winstbestemming Artikel 4 lid 2 van de statuten luidt als volgt: " De geldmiddelen en andere activa van de stichting dienen slechts aangew end te w orden ter bevordering van het doel van de stichting" .

Winstbestemming Het resultaat over 2011 ad € 3.441.000,- is toegevoegd aan de Overige reserve.

17.3 Gebeurtenissen na balansdatum Geen.

Jaarrekening 2011

- 94 -

pwc

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: het bestuur en de raad van commissarissen van Woningstichting Openbaar Belang

Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2011 van Woningstichting Openbaar Belang te Zwolle gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de geconsolideerde en enkelvoudige balans per 31 december 2011 en de geconsolideerde en enkelvoudige winst-en-verliesrekening over 2011 en de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.

Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de toegelaten instelling is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met de bepalingen inzake de jaarrekening en het jaarverslag als opgenomen in artikel 26, eerste lid, van het Bbsh, richtlijn 645 van de Raad voor de Jaarverslaggeving en de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens. Het bestuur van de toegelaten instelling is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.

Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden en het controleprotocol in rubriek A van bijlage 111 bij het Bbsh. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico's dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude offouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de toegelaten instelling.

PricewaterhouseCoopers Accountants N. V., Zuiderzeelaan 53,8017 JV Zwolle, Postbus 513,8000 AM Zwolle T: 088792 00 38, F: 088792 94 61, www.pwc.nl 'pwe' is het merk waaronder PricewaterhouseCoopers Accountants N.V, (KvK 34180285), PncewaterhouseCoopers BelastingadvIseurs N,V. (KvK 34180284), PricewalerhouseCoopers Advisory NV (KvK 34180287), PricewalerhouseCoopers Compllance Services BV (KvK 51414406), PncewalerhouseCoopers BV (KvK 34180289) en andere vennootschappen handelen en diensten verlenen. Op deze diensten zijn algemene voorwaarden van toepassing, waann onder meer aansprakelijkheidsvoorwaarden zjjn opgenomen. Op leveringen aan deze vennootschappen zijn algemene inkoopvoorwaarden van toepassing. Op WWN pwc.nllreft u

meer informatie over deze vennootschappen, waaronder deze algemene (inkoop)voorwaarden die ook zijn gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam.

P",C Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de toegelaten instelling gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.

Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Woningstichting Openbaar Belang per 31 december 2011 en van het resultaat over 2011 in overeenstemming met artikel 26, eerste lid, van het Bbsh, richtlijn 645 van de Raad voor de Jaarverslaggeving en de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens.

Verklaring betreffende overige bij ofkrachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 28, onderdeel b, van het Bbsh, voor wat betreft het in dit artikel genoemde jaarverslag, melden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig de van toepassing zijnde bepalingen van titel 9 van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek is opgesteld, en of de in artikel 2: 392 lid 1 onder g, van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek bedoelde gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 391, vierde lid, van Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. Verder vermelden wij dat is voldaan aan de verplichting tot vermelding in het jaarverslag van financiële ondersteuning aan buitenlandse instellingen zoals bedoeld in de MG 2005-04, MG 2008-03, MG 2010-03 en MG 2011-02, alsmede aan de verplichting tot vermelding in het jaarverslag van grondaankopen zoals bedoeld in de MG 2001-26 en de verplichting tot vermelding in het jaarverslag van sponsoractiviteiten zoals bedoeld in MG 2006-04. Zwolle,23 mei 2012 PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.

Origineel getekend door G.A.N. Turkenburg RA

Pagina 2 van 2

Jaarverslag 2011 Woningstichting Openbaar Belang

Recommend Documents