JAARVERSLAG 2011 Gemeente Noordenveld Jaarstukken 2011

Jaarstukken

2011

JAARVERSLAG 2011

Gemeente Noordenveld Jaarstukken 2011

JAARVERSLAG 2011

JAARVERSLAG 2011

Inhoudsopgave

Blz. 1

Inleiding

2

Jaarverslag 2.1 Programmaverantwoording 2.1.1 Burger en Bestuur 2.1.2 Integrale Veiligheid 2.1.3 Beheer Openbare Ruimte 2.1.4. Economische Ontwikkeling 2.1.5 Onderwijs 2.1.6 Sport 2.1.7 Cultuur 2.1.8. Recreatie en Toerisme 2.1.9 Werk en Inkomen 2.1.10 Zorg en Welzijn 2.1.11 Milieubeheer 2.1.12 Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting 2.2 Algemene dekkingsmiddelen 2.3 Onvoorzien 2.4 Paragrafen 2.4.1 Lokale heffingen 2.4.2 Weerstandsvermogen 2.4.3 Onderhoud kapitaalgoederen 2.4.4 Financiering 2.4.5 Bedrijfsvoering 2.4.6 Verbonden partijen 2.4.7 Grondbeleid

3

Jaarrekening 3.1 Resultaat en bestemming 3.2 Balans 3.3 Programmarekening 3.4 Toelichtingen 3.4.1 Begrotingsrechtmatigheid 3.4.2 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling 3.4.3 Toelichting balans 3.4.4 Toelichting rekening per programma 3.4.5 Algemene dekkingsmiddelen 3.4.6 Incidentele baten en lasten 3.4.7 Structurele toevoegingen en onttrekkingen aan reserves 3.4.8 Onvoorzien 3.4.9 Single-information en single-audit 3.4.10 Controleverklaring 3.4.11 Vaststellingsbesluit

1

7 10 15 22 25 28 31 34 37 40 47 52 58 61 65 71 87 92 97 102 107

117 119 123 125 126 129 144 158 161 163 165 166

JAARVERSLAG 2011

JAARVERSLAG 2011

1 Inleiding Voor u liggen de jaarstukken 2011 van de gemeente Noordenveld. De jaarstukken zijn, naast de begroting en de voor- en najaarsnota, één van de sturingsinstrumenten met betrekking tot het financieel beleid en beheer. De jaarstukken bestaan uit het jaarverslag en de jaarrekening. Hierin wordt verantwoording afgelegd over de rechtmatigheid evenals de doeltreffendheid en doelmatigheid van het gevoerde beleid. De economische crisis heeft grote financiële gevolgen voor de gemeenten. Door de kortingen van rijksuitkeringen aan de gemeenten, de decentralisatie van rijkstaken en de ontwikkelingen op de woningmarkt hebben de gemeenten omvangrijke bezuinigingsmaatregelen moeten doorvoeren. Ook in de komende jaren zal de economische crisis ons blijven achtervolgen, waardoor nog meer bezuinigingen noodzakelijk zullen zijn. Bij de vaststelling van de begroting 2010 hebben wij tot een mix van bezuinigingsmaatregelen besloten. Deze bezuinigingen hebben geleid tot een jaarlijkse besparing op de begroting van ruim € 2 miljoen. Bij de begroting 2012 zijn inmiddels aanvullende maatregelen genomen. De daarin opgenomen heroverwegingen van beleid, uitstroom van personeel en verhoging van de inkomsten leiden in 2015 tot een bedrag van € 3,5 miljoen aan extra beschikbare middelen. De jaarrekening 2011 is afgesloten met een negatief resultaat van € 4,1 miljoen. Zonder vermelde maatregelen was het nadelig jaarresultaat dus aanmerkelijk hoger geweest. Het exploitatieresultaat over het afgelopen jaar is met name beïnvloed door de afname van de vraag naar nieuwe woningen. Deze ontwikkeling heeft geleid tot de afwaardering van de aangekochte gronden voor woningbouw. Op 24 februari 2012 heeft de stuurgroep van de Regio Groningen-Assen (RGA) besloten tot een beperking van de regionale woningbouwopgave. Aanleiding hiervoor was de afnemende vraag op de woningmarkt ten gevolge van de economische crisis. Bij de voorbereiding van dat besluit hebben de colleges van Leek en Noordenveld aangegeven een substantiële bijdrage te willen leveren aan de noodzakelijke vermindering van de woningbouwproductie in de Regio, door bijstelling van de hen toegekende ontwerpopgave. In ons bestuursprogramma voor de periode 2010-2014 ‘Samen de schouders eronder” hebben wij opgenomen dat de gemeente de Intergemeentelijke Structuurvisie (IGS) ontwikkelt op basis van demografische prognoses en afspraken in het kader van de regiovisie GroningenAssen. De thans regionaal gemaakte afspraken voor de woningbouwprogrammering passen geheel in deze lijn. Ook is in het bestuursprogramma opgenomen dat in Peize de Lange Streeken II en de Oude Velddijk, in Norg het Oosterveld en de Brinkhofweide en in Roden Roderveld IV en de locatie van de voormalige Ronerborg en tenslotte in Een de Veldkampen worden uitgevoerd. Al deze locaties kunnen tot stand komen binnen het thans afgesproken regionale woningbouwscenario. Voor Roden-zuid kan, indien de noodzaak is aangetoond, een kleinschalige woningbouwontwikkeling worden opgestart. De aangepaste woningbouwopgave heeft voor Noordenveld ook een keerzijde. Zo zal in de periode tot 2030 de transformatie van het Bitseveld niet worden uitgevoerd. Ook wordt de beoogde uitbreiding bij Peize (Achteromweg) niet voor 2020 opgepakt. Dit geldt eveneens voor de uitbreidingslocaties bij Nieuw-Roden en Nietap. Bovenstaande ontwikkelingen hebben tot gevolg dat de gronden die wij in de afgelopen tijd hebben gekocht ter uitvoering van de Regiovisie respectievelijk de IGS grotendeels niet nodig zijn voor woningbouw. De gemeente heeft inmiddels € 13,2 miljoen in dit project geïnvesteerd.

1

JAARVERSLAG 2011

Door de gewijzigde marktomstandigheden dienen de gronden grotendeels afgewaardeerd te worden tot de prijs van landbouwgrond. De nieuwe marktwaarde is becijferd op ruim € 3 miljoen. De provincies Groningen en Drenthe alsmede de stuurgroep Regio Groningen-Assen hebben inmiddels financiële compensatie toegezegd. Hoewel alle gemeenten nadelige financiële consequenties ondervinden van een stagnerende grondexploitatie is de situatie rond IGS Leek-Roden uitzonderlijk te noemen als gevolg van de ‘schragende functie’ in de regiovisie. De regionale samenwerking heeft geleid tot een woningbouwopgave voor Leek en Noordenveld die groter is dan de opgave die de gemeenten autonoom hadden bepaald. De provincies hebben in RGA-verband en in IGS-verband een zekere druk uitgeoefend op de gemeenten Leek en Noordenveld om het hogere woningbouwcontingent te accepteren. Op grond hiervan is de provincie Drenthe bereid aan Noordenveld € 2 miljoen te verstrekken als compensatie in het verlies op de plan- en investeringskosten, alsmede een maximale bijdrage van € 3 miljoen in de overname van de cofinanciering van toekomstige investeringen in openbaar vervoer, infra en landschap. De stuurgroep RGA heeft, onder voorbehoud van goedkeuring door de aangesloten gemeenten, een compensatie aan Noordenveld toegezegd van € 3,5 miljoen. De behandeling van de jaarstukken is in tijd gezien later dan gebruikelijk. De redenen zijn u bekend. In de extra gegeven tijd hebben wij nog eens kritisch gekeken naar de ontwikkeling van het bedrijventerrein Haarveld over het eerste halfjaar van 2012. Wij hebben tot onze teleurstelling niet kunnen constateren dat de vraag naar bouwkavels is toegenomen. Ook op middellange termijn zien wij geen verbetering optreden. Op grond van deze constateringen zijn wij voornemens om te komen tot een afwaardering van het bedrijventerrein Haarveld met € 1 miljoen. Dit bedrag maakt deel uit van het jaarresultaat van deze gemeenterekening. De afwaardering van de gronden heeft, samen met de overige resultaten van grondexploitaties, voor Noordenveld in de voorliggende jaarrekening geleid tot een extra kostenpost van € 6,0 miljoen. Tenslotte willen wij u meegeven dat een aantal passages uit deze jaarstukken achterhaald kunnen zijn door de actuele ontwikkelingen als gevolg van het demissionair worden van het kabinet en de gevolgen daarvan voor veel beleidszaken. De behandeling van de jaarstukken 2011 zal plaatsvinden in de raadscommissie van 27 juni 2012. De besluitvorming over de stukken is in de raadsvergadering van 11 juli daaropvolgend.

Roden, 12 juni 2012. Burgemeester en wethouders van de gemeente Noordenveld J.H. van der Laan, burgemeester A.H. Doornbos, secretaris

2

JAARVERSLAG 2011

Jaarverslag

3

JAARVERSLAG 2011

4

JAARVERSLAG 2011

2.1 Programmaverantwoording

5

JAARVERSLAG 2011

6

JAARVERSLAG 2011

2.1.1 Programma Burger en Bestuur Portefeuillehouder

: J.H. van der Laan, G. Alssema en O.L Keizer

Omschrijving programma De relatie tussen burger en bestuur kent vele facetten: gedragsbeïnvloeding en algemene normhandhaving; interactie met als doel het bereiken van maatschappelijke doelstellingen; burgerparticipatie zodat de burger invloed heeft op het beleid en de dienstverlening van de gemeente; voorlichting en communicatie. Maar natuurlijk ook gewoon het zo goed mogelijk verlenen van diensten en verstrekken van onze producten zoals de paspoorten. Tot dit programma behoren o.a. kosten van:  Bestuursorganen en -ondersteuning  Behandeling van bezwaarschriften  Subsidiëring van wijken dorpsbelangenverenigingen  Sociaal wijkbeheer  Onderscheidingen  Voorlichting en communicatie  Burgerzaken en verkiezingen Bestuursprogramma 2010-2014 gramma De gemeente wil bewoners stimuleren om actief betrokken te zijn bij de inrichting van hun eigen leefomgeving. Dat kan iedereen doen op zijn eigen manier. Sommige mensen willen betrokken worden bij abstracte kaderstellende besluitvorming, anderen voelen zich meer thuis in de concretiseringfase. Sommige mensen hebben een brede belangstelling, anderen richten hun aandacht liever op één onderwerp. En dan zijn er natuurlijk altijd burgers die ervoor kiezen om niet betrokken te zijn. Voor initiatieven vanuit de bevolking staan we open en die zullen we stimuleren. De gemeente Noordenveld tracht in haar contacten met bewoners in te spelen op de behoeften van de diverse (groepen) bewoners. Het gemeentebestuur heeft zich ten doel gesteld om de wederzijdse betrokkenheid van (groepen) bewoner(s) en bestuurders te vergroten. Dat is één van de belangrijkste onderwerpen van de bestuurlijke vernieuwing. Bestuurlijke vernieuwing is een continu en dynamisch proces. In dit bestuursprogramma beperken wij ons tot de doelstellingen van dit proces. Wij gaan in overleg met de gemeenteraad, de ondernemingsraad, de medewerkers en de burgers bepalen op welke manier we deze doelstellingen kunnen realiseren. Daarvoor gaan we een nieuwe communicatie- en participatienota opstellen. Kaders      

Gemeentewet Inspraakverordening Regeling behandeling bezwaarschriften Wet gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens Kieswet Verordening op de heffing en de invordering van leges

7

JAARVERSLAG 2011

 

Klachtenregeling Kwaliteitshandvest

1. Wat wilden we bereiken? De uiteindelijke doelstelling is tweeledig: 1. actieve betrokkenheid van de burger te verkrijgen bij de inrichting van de eigen leefomgeving 2. adequate dienstverlening Het gaat daarbij om:  Het verlenen van diensten op maat (volgens onze kwaliteitsnormen zoals geformuleerd in het kwaliteitshandvest)  Ondersteund door gestroomlijnde interne processen en gegevensbeheer en adequate ICT  Het betrekken van burgers bij beleidsvormingstrajecten en het helder communiceren over besluiten die genomen (moeten) worden door het bieden van kwalitatief hoogwaardige dienstverlening waar de burger ons op aan kan spreken  Een naar aard en onderwerp toegesneden vorm van vroegtijdige inspraak- en participatiemogelijkheden. 2a. Wat zouden we gaan doen in 2011 (basis Bestuursprogramma)?           

Samen met (groepen) burgers ontwikkelen en vormgeven van onze visie op bestuurlijke vernieuwing en burgerparticipatie Realiseren van een communicatienota Het stimuleren van de oprichting van wijkbelangenorganisaties Het faciliteren van de verenigingen van dorpsbelangen en wijkbelangenorganisaties en van de overkoepelende wijkbelangenvereniging (i.o.) Het houden van schouwen in dorpen en wijken Het voeren van gestructureerd bestuurlijk overleg met verenigingen van dorpsbelangen en wijkbelangenverenigingen. Een start maken met de vorming en inrichting van het Gemeentelijk contactcentrum (GCC) Voorbereiden implementatie modernisering Gemeentelijke Basis Administratie persoonsgegevens (mGBA) en Online raadpleegbare reisdocumenten administratie (Orra) in 2012 Verbeteren kwaliteit begraafplaatsadministratie en intensiveren onderzoek naar rechthebbenden Organiseren Provinciale verkiezingen Het bieden van (financiële) ondersteuning aan bestaande particuliere initiatieven op het gebied van de stedenbanden met Litomysl, Tarnowo Podgorne, Sögel en Dolsk

kosten? 2b. Wat hebben we wel/niet gerealiseerd? 



De visie Noordenveld 2025 Natuurlijk Samen, is samen met (groepen) burgers ontwikkeld en door de gemeenteraad vastgesteld. Hieruit vloeit het communicatie- en participatiebeleid voort. De nota "Noordenveld 2.0: participatie en communicatie in de gemeente Noordenveld" heeft najaar 2011 ter inzage gelegen en is in 2012 door de raad vastgesteld. In 2011 is gestart met de oprichting van 1 wijkbelangenorganisatie (Centrum) en het Platform Wijkbelangen (overkoepelend orgaan) is inmiddels operationeel.

8

JAARVERSLAG 2011



 

 



 

Er zijn 14 wijk -/dorpsschouwen gehouden. Het aantal schouwplekken neemt toe, de frequentie neemt af als gevolg van directere contacten en samenwerking tussen verenigingen en gemeentelijke organisatie. Er zijn 6 formele bestuurlijke overleggen geweest met verenigingen. In 2011 is de eerste fase voor het vormen van een Gemeentelijke Contact Centrum (GCC) afgerond. Ieder informatiekanaal -telefoon, balie, email of brief- waarop de burger ons kan bereiken, heeft één ingang; in 2012 en 2013 volgen de andere fasen. De contouren voor het GCC zijn bepaald en worden uitgewerkt in 2012. Daarbij is een visie op dienstverlening vastgesteld. De verplichte koppeling van Gemeentelijke Basisadministratie (GBA) en de Basisadministratie Adressen en Gebouwen (BAG) is dit jaar gerealiseerd. De deadline voor de invoering van de modernisering GBA en het Online raadpleegbare reisdocumenten administratie (Orra) zijn uitgesteld. De begraafplaatsadministratie is in 2011 geoptimaliseerd en begin 2011 is de intensivering van het zoeken naar rechthebbenden opgestart met de begraafplaats in Roden. Dit levert veel meer resultaten op dan via de oude werkwijze. De komende vier jaren gaan we aan de slag met de andere begraafplaatsen. De organisatie van de Provinciale Staten verkiezingen is goed verlopen. Dat geldt o ok voor het bezoek aan Litomysl.

3. Wat mag het kosten? LASTEN EN BATEN (bedragen x € 1.000) Omschrijving

Realisatie 2010 Begroting voor Begroting na Realisatie 2011 wijziging 2011 wijziging 2011 5.976 6.182 6.645 6.306 826 1.383 1.844 1.603 5.150 4.799 4.801 4.703

Lasten Baten Saldo

4. Investeringen Investeringen (x € 1.000) Beschikbaar gestelde kredieten in 2011: Vervanging ICT-structuur Overige kredieten < € 100.000 Overloopkredieten voorgaande jaren: Microsoft licenties Overige kredieten < € 100.000

Raming

Uitgaven RealiOversatie hevelen

100

100

77

36

111

101

146 434

44 181

42

Afsluiten

-1

10 110 252

9

-8 1

Raming

Inkomsten Reali- Restant satie

Afsluiten

JAARVERSLAG 2011

2.1.2 Programma Integrale Veiligheid Portefeuillehouder

: J.H. van der Laan en O. Huisman

Omschrijving programma Veiligheid staat volop in de belangstelling en is een belangrijk politiek onderwerp geworden. Veiligheid in een gemeente kent veel facetten, en vele instellingen en personen houden zich met veiligheid bezig. De gemeentelijke overheid heeft een regisseurstaak in het in samenhang en samenwerking met de ketenpartners bevorderen van de veiligheid in de gemeente. Tot dit programma behoren o.a. de kosten van:  Brandweer en rampenbestrijding  Openbare orde en veiligheid  Handhaving van de gebruiksvergunningen, ruimtelijke regelgeving, milieuwetgeving, APV, Bouwregelgeving, voorlichting weten regelgeving  A.P.V. en bijzondere wetten Bestuursprogramma 2010-2014 De gemeente Noordenveld is een veilige gemeente. Dit college zal samen met overige partijen alles doen wat in haar vermogen ligt om dat zo te houden. Het is immers de primaire taak van de gemeente om de openbare orde en veiligheid te handhaven Zij moet de benadering van veiligheid en handhaving bij de betrokken partijen coördineren en stimuleren. Dit betekent dat er voor de uitvoering van de wettelijke taken geen belemmering mag zijn. Kaders                   

Gemeentewet Brandweerwet (Wet Veiligheidsregio’s ) Politiewet Algemeen Plaatselijke Verordening (A.P.V.) Wet geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen Wet kwaliteitsbevordering rampenbestrijding Woningwet Bouwbesluit Wet milieubeheer Drank- en horecawetgeving Registratie externe veiligheid Wet bijzondere opnemingen psychiatrische ziekenhuizen Verordening brandveiligheid en hulpverlening Regionaal beheersplan rampenbestrijding en crisisbeheersing 2006-2009 Rampenplan gemeente Noordenveld Nota integrale veiligheid gemeente Noordenveld 2005-2010 Nota integrale handhaving gemeente Noordenveld Ruimtelijke Integraal Handhavingsbeleid Gemeente Noordenveld 2009-2012 Handhavingprogramma 2010-2011

10

JAARVERSLAG 2011

    

Milieubeleidsplan 2008-2012 Het Afvalstoffenbeleidsplan Beleidsplan brandveiligheid en hulpverlening gemeente Noordenveld Het Preventieactiviteitenplan (PREVAB) Notitie risicobeheer gemeente Noordenveld

1. Wat wilden we bereiken? De uiteindelijke doelstelling van het Integraal Veiligheidsbeleid is het veiligheidsgevoel van de bevolking te vergroten door de objectieve veiligheid te bevorderen. Het gaat daarbij om  het voorkomen van: - onveilige situaties en - ongewenst gedrag van personen  door het bieden van: - goed onderwijs - naar aard en samenstelling van de bevolking toegesneden welzijnsbeleid en sociaal wijkbeheer - een op zijn taken toegerust veiligheidsapparaat (brandweer en gemeente) Deze doelstellingen zijn ontleend aan het Bestuursprogramma 2010-2014 en aan de Kadernota Integrale Veiligheid 2005-2010 en bestrijken de gehele bestuurs- en planperiode. De gemeenteraad heeft begin 2006 bepaald dat verkeersveiligheid in wijken en rond scholen en het voorkomen en/of bestrijden van overlast door jongeren prioriteit hebben. De in het handhavingsbeleid en –programma vastgelegde doelstellingen 2a. Wat zouden we gaan doen in 2011 (basis Bestuursprogramma) ? Veiligheidsveld Fysieke Veiligheid Het organiseren van een gemeentelijke organisatie ter voorbereiding op een ramp/crisis, een zo veilig mogelijke fysieke leefomgeving en een adequate brandweervoorziening door:  Het uitwerken van een verdergaande samenwerking van het brandweerdistrict Noord en Midden van de brandweer Drenthe  Het gewenste brandweerzorgniveau inventariseren in de gemeente Noordenveld en de uitkomsten hiervan meenemen in het op te stellen beleidsplan “brandweerzorg Noordenveld”  Het realiseren van goede huisvesting van de brandweerpost Roden  Het stimuleren van het plaatsen van rookmelders bij particulieren  De gemeentelijke crisismanagementorganisatie actueel, opgeleid en geoefend te houden  De Wet Veiligheidsregio’s implementeren  De informatievoorziening over veiligheid naar ketenpartners en burgers verzorgen  Het verkeersveiliger maken van de gemeente, in het bijzonder bij schoolomgevingen, door uitvoering te geven aan een samenhangend pakket van maatregelen op het gebied van infrastructuur, educatie, voorlichting, communicatie, participatie en handhaving Veiligheidsveld Jeugd en Veiligheid De overlast van jongeren waar nodig, in het bijzonder bij de hangplekken waarbij drank en/of drugsgebruik een rol speelt, verminderen / beheersbaar maken door:  Afhankelijk van plaats, groep en soort overlast gezamenlijk met de ketenpartners voorkomende probleemsituaties oppakken en oplossen.

11

JAARVERSLAG 2011



Via het actieprogramma “schadelijk alcoholgebruik bij jongeren” van de Vereniging Drentse Gemeenten, in te zetten op het tegengaan van schadelijk alcoholgebruik jongeren.

van bij

Veiligheidsveld Bedrijvigheid/uitgaan en Veiligheid Het creëren van veilige uitgaansgebieden met beperkte overlast voor omwonenden door: volgens de afspraken uit het horecaconvenant in overleg met de horeca en de politie de overlast van het uitgaanspubliek zoveel mogelijk te beperken. Veiligheidsveld Veilige Woon- en Leefomgeving Het vergroten van de leefbaarheid, door te investeren in een veilige en schone omgeving, en de sociale weerbaarheid in de gemeente Noordenveld en het leveren van een bijdrage aan het terugdringen van het huiselijk geweld door:  Het verder ontwikkelen en uitbouwen van een sociale infrastructuur via de multidisciplinaire netwerken Sociaal Wijkbeheer, Openbare Geestelijke Gezondheidszorg en het Jongeren Netwerk Noordenveld (in deze netwerken zijn samen met de gemeente o.a. de woningcorporaties, politie, GGD, verslavingszorg, maatschappelijk werk en sociale dienst vertegenwoordigd).  Het realiseren van een actieve en sluitende overdracht van gedetineerden die vanuit de justitiële inrichtingen uitstromen naar de gemeente Noordenveld via het hiervoor aangewezen coördinatie- en aanspreekpunt binnen de gemeente.  Het uitvoeren van de Wet tijdelijk huisverbod (conform het Drents protocol Huiselijk Geweld) en het toepassen van de BOPZ- procedure.  Het uitvoeren va het handhavingsbeleid en –programma. Uitgangspunt hierbij is dat de gemeente de weten regelgeving, waarvoor zij bevoegd gezag is, handhaaft op een zo effectief en efficiënt mogelijke manier, waarbij het accent wordt gelegd op specifieke handhavingproblemen binnen de gemeente. Veiligheidsveld Integriteit en Veiligheid Voldoen aan de in de ambtenarenwet opgenomen verplichting om integriteitbeleid te voeren ter bevordering van het goed ambtelijk handelen door het werken volgens het klachtenprotocol en het integriteitprotocol. Werken aan deregulering A.P.V. en bijzondere wetten doorlichten en aanpassen in kader van deregulering. 2b. Wat hebben we wel/niet gerealiseerd ? Veiligheidsveld Fysieke Veiligheid In het kader van de brandweerzorg is in de aanloop naar de regionalisering van de brandweer verder gewerkt aan de districtsvorming. Het district Noord- en Midden Drenthe, waar Noordenveld onderdeel vanuit maakt, is verder vormgegeven. Met betrekking tot het brandweerzorgniveau is besloten dat bij brandweerpost Peize een pilot wordt gehouden die past in de regionale visie voor de brandweer in Drenthe (de brandweer Drenthe van overmorgen). Er is in 2011 niet extra geïnvesteerd in het plaatsen van rookmelders bij particulieren. De ontwikkeling van de nieuwbouw van de brandweerkazerne van de brandweerpost Roden op de Westeres is conform planning verder uitgevoerd. Conform het in 2010 ingezette verbetertraject voor crisismanagement/rampenbestrijding is de Noordenveldse crisismanagementorganisatie geoefend en zijn er themadagen voor de functionarissen gehouden. In 2011 is er officieel vier maal gebruik gemaakt van de crisismanagementorganisatie.

12

JAARVERSLAG 2011

Conform het Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan (GVVP) is gewerkt aan het verkeersveiliger maken van de gemeente Noordenveld. In het programma Beheer Openbare Ruimte (2.1.3) wordt hier nader op ingegaan. Veiligheidsveld Jeugd en Veiligheid Binnen het netwerk sociaal wijkbeheer zijn de casussen met betrekking tot overlastgevende jeugd aangepakt. In 2011 waren er geen bijzonderheden op dit gebied. Veiligheidsveld Bedrijvigheid/uitgaan en Veiligheid Het reguliere horecaoverleg met politie, horecabond afdeling Noordenveld en de gemeente heeft plaatsgevonden. Het laatste kwartaal van 2011 kwamen er meer klachten over horecaoverlast in Roden binnen. Samen met de politie heeft de gemeente met verscherpt toezicht en geluidscontroles extra geïnvesteerd in deze problematiek. Voor de Rodermarkt is naast het reguliere draaiboek een Coördinatieplan Openbare Orde & Veiligheid opgesteld in overleg met de ketenpartners. Conform het in 2010 ondertekende hennepconvenant zijn diverse onderzoeken naar hennepkwekerijen uitgevoerd en zijn er zeven hennepkwekerijen ontmanteld. De gemeente participeert in het actieprogramma van de Vereniging van Drentse gemeenten voor alcoholmatiging in de provincie Drenthe. Veiligheidsveld Veilige Woon- en Leefomgeving Vanwege de tijdelijke huisvesting van het Leger des Heils in de Prins Willem Alexanderhoeve is er extra overleg gevoerd met de omwonenden in Alteveer en zijn er aanvullende maatregelen genomen. Met betrekking tot dit dossier zijn extra inspanningen verricht vanuit Ruimtelijke Ordening, Handhaving, Brandweer, Openbare Orde & Veiligheid en Sociaal Wijkbeheer. Tijdens Pasen was er sprake van extreme droogte. Dit heeft geleid tot extra inspanning vanuit vergunningverlening / handhaving met betrekking tot het verantwoord ontsteken van de paasvuren. Conform het handhavingsbeleid + uitvoeringsprogramma van de vakgroep handhaving is invulling gegeven aan de werkzaamheden van de vakgroep handhaving. De wijken dorpsschouwen in verband met het Sociaal Wijkbeheer zijn in 2011 volgens planning gehouden. Eveneens is conform het traject nazorg ex-gedetineerden invulling gegeven aan de verantwoordelijkheid van de gemeente op het gebied van de terugkeer van ex-gedetineerden in de samenleving. In 2011 is de gemeente aangesloten op het systeem BOPZ (wet Bijzondere Opnemingen in Psychiatrische Ziekenhuizen)- en Huisverbod-online, waarmee de ketensamenwerking tussen betrokken partijen (politie, Advies en Steunpunt Huiselijk Geweld en de gemeente) effectiever en efficiënter is ingericht. Veiligheidsveld Integriteit en Veiligheid In 2011 zijn er voor de gehele gemeentelijke organisatie workshops integriteit georganiseerd. Werken aan deregulering De Apv is in 2011 verder aangepast aan nieuwe regelgeving en verder doorgelicht op kansen voor deregulering. Er zijn enkele zaken geschrapt of verder aangescherpt. nw

13

JAARVERSLAG 2011

e gaan doen in 2011? 3. Wat mag het kosten?

LASTEN EN BATEN (bedragen x € 1.000) Omschrijving

Realisatie 2010 Begroting voor wijziging 2011

Lasten Baten Saldo

2.024 12 2.012

Begroting na wijziging 2011

2.204 22 2.182

Realisatie 2011

2.059 22 2.037

2.150 16 2.134

4. Investeringen Investeringen (x € 1.000) Beschikbaar gestelde kredieten in 2011: Tankautospuit Norg Overige kredieten < € 100.000 Overloopkredieten voorgaande jaren: Nieuwbouw brandweerkazerne Roden Overige kredieten < € 100.000

Raming


250

250

83

32

49

1.299

34

1.265

60 1.692

12 78

45 1.609

Toelichting:

14

Afsluiten

Raming

2

3 5


Afsluiten

JAARVERSLAG 2011

2.1.3 Programma Beheer Openbare Ruimte Portefeuillehouders: J. Dam en O. Huisman

Omschrijving programma Tot de openbare ruimte behoren (on)verharde wegen, water, openbaar groen, speelplaatsen, begraafplaatsen en dergelijke. Ook de inrichting ervan, zoals openbare verlichting, behoort tot dit programma. Tot dit programma behoren o.a. kosten van:  Wegen, straatreiniging en openbare verlichting  Verkeer en vervoer  Water, Watergangen en Bruggen  Natuurbescherming, Openbaar Groen en Speelvoorzieningen  Lijkbezorging Bestuursprogramma 2010-2014 De openbare ruimte staat ten dienste van iedereen. Iedereen is gebaat bij goed onderhoud van die ruimte, zodat we er veilig en prettig kunnen verblijven. Om dat te bereiken én te behouden, is een aantal zaken van belang:  Er zijn plannen om de openbare verlichting in de gemeente aan te passen. Hiervoor wordt een Openbaar Verlichtingsplan opgesteld. De ambitie is om het aantal lichtpunten te verminderen en de bestaande verlichting om te bouwen naar energiezuinige verlichting. Hierbij worden technieken gebruikt die bijdragen aan een verlaging van het energiegebruik. In het plan wordt ook rekening gehouden met de verkeersveiligheid en de sociale veiligheid voor de burger. De investeringen worden betaald uit de toekomstige besparingen.  Onkruidbestrijding moet milieuvriendelijk gebeuren en zodanig dat het afgesproken basisniveau wordt gerealiseerd. Bij nieuwe aanleg van of bij reconstructie van wegen moet rekening worden gehouden met de nieuwste technologie, die leidt tot vermindering van de kans op onkruid op de aangelegde wegen.  De uitvoering van de BOR-systematiek (Beheer Openbare Ruimte) zal gebeuren op basis van de kwaliteit voor het beheer van de openbare ruimte die de gemeenteraad gevraagd heeft. Het uitgangspunt van die kwaliteit is tot nu toe ‘alles basis’.  We zetten ons in voor duurzaam waterbeheer. Daarbij kijken we naar alle waterstromen (regenwater, oppervlaktewater, grondwater, drinkwater en afvalwater). Verkeer en vervoer  Bij de besluitvorming over de noodzaak van nieuwe infrastructuur zullen argumenten op het gebied van leefomgeving, natuur en milieu zwaar meewegen.  We gaan door met het wegennet duurzaam veilig in te richten. We zullen de maatregelen die voorkomen uit het Gemeentelijk Verkeer en Vervoersplan (GVVP) zo veel mogelijk realiseren middels ‘werk met werk maken’.  Het duurzaam veilig inrichten van het centrum Norg wordt in deze raadsperiode afgerond.  We zullen het openbaar vervoer in de driehoek Assen-Groningen-Drachten verder stimuleren, voor zover dat binnen de gemeentelijke mogelijkheden past. Bij nieuwe woonwijken zullen we in de ontwerpfase al rekening houden met de OV-functie.

15

JAARVERSLAG 2011



  

De stichtingen VOR (Vervoer Ouderen Roden) en SON (Stichting Ouderenvervoer Norg) doen waardevol vrijwillig vervoerswerk. Wij gaan onderzoeken of een bredere vervoerstaak tot de mogelijkheden behoort, onder meer in verband met de Wmo (Wet maatschappelijke ondersteuning). Woonwijken en bedrijventerreinen moeten voor alle verkeersdeelnemers via goede en veilige infrastructuur bereikbaar zijn. Parkeren in de gemeente Noordenveld blijft de komende vier jaar gratis. Het college wil uitzoeken of er knelpunten zijn op het gebied van parkeren in het centrum van Roden. De hoofdontsluiting A7 Leek-Roden wordt verder ontwikkeld. Dit gebeurt op basis van de provinciale planuitwerking. We moeten de noodzaak hiervan onderbouwen en de mogelijke tracés verder uitwerken op basis van monitoring.

Kaders           

Groenvisie Noordenveld Landschapsbeleidsplan Noordenveld Waterplan Noordenveld Bosbeheerplan Noordenveld Gemeentelijk Verkeers- en Vervoersplan (GVVP) VTA- controle voor gemeentelijke bomen Monumentale bomenlijst Noordenveld Beleidsplan Openbare Verlichting Speelbeleidsplan Noordenveld Scenario Beheer Openbare Ruimte (BOR) Wet op de lijkbezorging en Inspectierichtlijn lijkbezorging

1. Wat wilden we bereiken? Het beleid rondom het beheer van de Openbare ruimte is gericht op:  Het creëren van een aantrekkelijk en gevarieerd landschap als leefgebied voor mens, flora en fauna.  Het tegen zo gering mogelijke maatschappelijke kosten (conform gekozen beheerscenario) realiseren, beheren en onderhouden van een leefbare en verzorgde openbare ruimte.  Het duurzaam en veilig inrichten van het grondgebied van de gemeente Noordenveld.  Het realiseren van een integraal en duurzaam waterbeheer. Integraal betekent een samenhang tussen de verschillende waterstromen (regenwater, oppervlaktewater, grondwater, drinkwater en afvalwater), waarbij het waterbeheer wordt afgestemd op andere beleidsterreinen.  Het actief en passief onderhouden en behouden van monumentale bomen.  Een evenwichtige verdeling van speelplekken in de gemeente Noordenveld per dorp, buurt of wijk.  De keuze om op begraafplaatsen in Noordenveld te worden begraven, verstrooid of worden bijgezet in urnenkelder of –muur. 2a. Wat zouden we gaan doen in 2011 (basis Bestuursprogramma) ? GVVP  Uitvoering vijfde fase (Eenerstraat, begin 2011) en zesde fase (Asserstraat) van het duurzaam veilig inrichten van het centrum van Norg.

16

JAARVERSLAG 2011

Bij voldoende overblijvende middelen uit verkeersprojecten, zijn de volgende projecten gepland: - 30 km-zones in Peest en Steenbergen, - het herinrichten van de Koelenweg, - het autoluw maken van de Peizer- en Eeldermaden, - het verder inrichten van de Terheylsterweg als 30 km-zone en - het creëren van een veilige schoolomgeving bij een nader te bepalen school.  Afhankelijk van de geplande onderhoudswerkzaamheden aan wegen en riolering van OW&A wordt een uitvoeringsprogramma meeliftprojecten GVVP voor 2011 opgesteld. Beheer Openbare Ruimte  Het beheren van de onderdelen groen, verharding en meubilair op niveau huidig budget en daarbij door efficiencyslagen en innovatief aanbesteden streven naar het niveau “Alles Basis”. Openbaar groen en landschap  Lopende onderhoudsbudgetten worden ingezet voor het bereiken van het beheersscenario.  In 2010 is een bedrag van € 150.000 ter beschikking gesteld om slechte stukken groen weer op niveau te brengen, zodat zij weer effectief kunnen worden onderhouden. Voor zover dit niet mogelijk is, zal de afronding van dit project in 2011 plaatsvinden.  Het monitoren en bestrijden van het doorbreken van de eikenprocessierups in de gemeente Noordenveld.  Het afgekeurde bermbeheersplan niet aanpassen en opnieuw ter vaststelling aanbieden, maar integreren in de beheerscenario’s van de BOR. Daarbij ontstaan er kansen voor een meer ecologisch beheer, waarbij financiële dekking kan worden gevonden binnen de beschikbare middelen.  Schouw verbeteren en de dorpsbelangen- en wijkverenigingen hierin verder betrekken. Wegen en straatreiniging  Lopende onderhoudsbudgetten worden ingezet voor het bereiken van het beheersscenario.  Standpunt innemen over de diverse aspecten bij de herinrichting van de provinciale wegen in de gemeente Noordenveld). Openbare verlichting  Na vaststelling in 2010 uitvoering geven aan het beleidsplan Openbare Verlichting.  Beginnen met het planmatig wegwerken van het achterstallig onderhoud.  Daarnaast inspelen op nieuwe ontwikkelingen zoals het opstarten van Led-pilots, het dimmen en/of om en om schakelen van verlichting en het gebruik van kunststof masten  Afhankelijk van geplande onderhoudswerkzaamheden aan wegen en riolering of maatregelen in het kader van het GVVP ook werkzaamheden verrichten aan de openbare verlichting, het zogenaamde meeliften. Speelruimte  Uitvoering geven aan het in 2010 vast te stellen Speelbeleidsplan Noordenveld en meeliften met woningbouwprojecten en ontwikkelingen op het gebied van multifunctionele accommodaties. Water  Er wordt gestreefd naar integraal en duurzaam waterbeheer. Er vindt daarom afstemming plaats met de andere beleidsterreinen. In 2011 wordt het nieuwe GRP vastgesteld. Water en waterbeheer zullen daar uitgebreid in aan bod komen. Bruggen en kunstwerken  Naast het uitvoeren van preventief onderhoud inclusief schoonmaken ook een meerjarenprogramma opstellen voor het groot onderhoud. 

17

JAARVERSLAG 2011

2b. Wat hebben we wel/niet gerealiseerd ? GVVP De Eenerstraat (vijfde fase Herinrichting Norg) is heringericht in 2011. De herinrichting van de Asserstraat (fase 6) is volop in uitvoering in combinatie met de Pompstraat (fase 7). De Koelenweg is heringericht. De Peizer- en Eeldermaden zijn autoluw gemaakt en er is een 60 km-zone ingesteld. Het uitvoeringsprogramma meeliftprojecten GVVP is uitgevoerd. Zo is er meegelift met de reconstructie Bomenbuurt (fase 2) en Cederlaan te Roden en de schoolomgeving OBS Steenbergen te Roderesch. (Nog) niet gerealiseerd: 30 km-zones in Peest en Steenbergen, hierover is overleg gaande, uitvoering gepland in 2012. De Terheylsterweg blijkt al voldoende ingericht te zijn als 30 km-zone. Bij de Elsakker te Westervelde moet nog een veilige schoolomgeving gecreëerd worden, hierover is overleg gaande, uitvoering gepland in 2012. Beheer Openbare Ruimte In 2011 zijn er 14 dorps- en wijkschouwen gehouden, in Roderwolde was het voor de eerste keer. In 3 wijken in Roden zijn 2 schouwrondes geweest, in de overige wijken was 1 schouw voldoende.

Begraafplaats

Buitengebied

Centrum

Hoofdwegen

Sport en recreatie

Woongebied

Verzorging

B

B

H

H

B

B

B

B

Groen

B

B

B

B

B

B

L

B

Meubilair

B

B

B

B

B

H

H

H

Asfaltverharding

B

B*

B*

H*

B*

Elementenverharding

B

L*

L*

B*

B*

Totaaloverzicht BOR 2011

Accent

Bedrijventerrein

Onderstaand schema laat zien welke kwaliteit over 2011 gehaald is.

B

B* B

L*

* cijfers wegeninspectie

In 2011 is gestart met een raamcontract voor het Klein Onderhoud van elementenverhardingen. Dit jaar is het project groenrenovaties afgerond. Hiermee zijn de slechtste plantenvakken omgevormd naar gazon of opnieuw ingeplant. Openbaar groen en landschap Er is in 2011 nog geen overlast geweest van de eikenprocessierups. Het monitoren heeft wel duidelijk gemaakt dat het aantal vlinders is toegenomen, met name in Een en Veenhuizen. (Nog) niet gerealiseerd: Het bomenbeleidsplan/-beheerpan is voorbereid en wordt in het 2e kwartaal van 2012 ter besluitvorming aangeboden. Het bermbeheerplan is nog niet geïntegreerd in de beheersscenario's.

18

JAARVERSLAG 2011

Wegen en straatreiniging De onderhoudsbudgetten zijn op diverse projecten ingezet. Naast de drie reguliere onderhoudsbestekken (klein onderhoud elementen, reparatie en onderhoud van slijtlagen en asfaltonderhoud) zijn dit bestekken voor verschillende projecten, waaronder: - asfaltonderhoud Norgerweg te Roden, - reconstructie fietspad Norgerweg te Roden, - reconstructie Bomenbuurt te Roden (fase 2) in combinatie met rioolrenovatie, - reconstructie Nietap i.c.m. rioolrenovatie, - RWA Kanaalstraat i.c.m. vervangen RWA. De straatreiniging is conform het prestatiebestek uitgevoerd. Openbare verlichting Het beleidsplan Openbare Verlichting is medio 2011 door de raad vastgesteld. Inmiddels is in 2011 ook een uitvoeringsplan OVL vastgesteld voor de jaren 2011 en 2012. Met het uitvoeringsplan wordt uitvoering gegeven aan planmatige vervanging van de openbare verlichting. Tevens wordt de doelstelling om ten minste 10 % energie te besparen, ruimschoots gehaald. Speelruimte Het speelbeleidsplan is dit jaar vastgesteld. Een belangrijk item in dit plan is het natuurlijk spelen. Het regulier budget is ingezet voor de vervanging van toestellen en ondergronden. Daarbij zijn de uitgangspunten van het speelbeleidsplan gehanteerd. In Roderveld IV is vanuit het project een traject met bewonersparticipatie opgestart. Drie partijen hebben een ontwerp gemaakt voor een speelplek en het omliggende terrein. De ontwerpen zijn voorgelegd aan de aanwonenden en die hebben hieruit een keuze gemaakt. Het ontwerp met de meeste stemmen zal in 2012 worden uitgevoerd. Water Door het uitblijven van de stedelijke wateropgave is pas in het tweede half jaar begonnen met het opstellen van het GRP. Dit zal in 2012 ter besluitvorming worden aangeboden. In het GRP is ruim aandacht voor water en waterbeheer. Bruggen en kunstwerken Naast de reguliere kleine onderhoudswerkzaamheden zijn er twee bijzondere projecten geweest. De (fiets) brug Brunlaan was door achterstallig onderhoud zo slecht geworden, dat hij moest worden afgesloten. Met de vervanging van de brug is in het najaar van 2011 een begin gemaakt. Hij zal in het eerste kwartaal 2012 worden opgeleverd. Verder is er met het vervangen van een stuw een begin gemaakt met maatregelen aan de waterbouwkundige werken in de 5e Verloting.

19

JAARVERSLAG 2011



Lasten Baten Saldo

8.359 392 7.967


8.137 249 7.888

Realisatie 2011

11.266 239 11.027

9.170 295 8.875

4. Investeringen Investeringen (x € 1.000)

Raming


Afsluiten

Raming


Beschikbaar gestelde kredieten in 2011: Herinrichting Asserstraat

390

148

242

195

195

30 km zones Peest/Steenbergen Reconstructie wegen

282 450

120 306

162 144

50 20

50 20

Vervangen openbare verlichting Meeliftprojecten GVVP

280 100

120

160 100

275

Overige kredieten < € 100.000 Overloopkredieten voorgaande jaren: Inrichtingsplan Peize en waterberging Kolonie in Beeld

32

23

9

645 417

171 60

474 357

Groenrenovatie

112

112

Meeliftprojecten riolering

285

244

41

98

34

64

637

463

174

275

268

105

163

-237

-100

-137

421

18

403

124

124

0

168

52

116

553 5.262

353 2.453

157 460

157 57

403

Meeliftprojecten GVVP Herinrichting Eenerstraat Overige maatregelen ikv GVVP Openbare parkeerterreinen Hullenweg en Schapendrift Norg Rationeel wegonderhoud 2009 Mitigatieplan gasopslag Langelo Overige kredieten < € 100.000

Afsluiten

0

137 2.630

20

63 179

0

JAARVERSLAG 2011

Toelichting: Overige maatregelen ikv GVVP 2010 (inkomsten) Er is in 2010 extra bdu-subsidie van de provincie ontvangen. Uit deze middelen worden aanvullende GVVP-projecten bekostigd. Mitigatieplan gasopslag Langelo De gelden kunnen worden ingezet ter dekking van de kosten van de herinrichting Roden-Norg.

21

JAARVERSLAG 2011

2.1.4 Programma Economische Ontwikkeling Portefeuillehouders: J.H. van der Laan en J. Dam

Omschrijving programma Het programma omvat het scheppen van de condities voor een goed functionerend bedrijfsleven en de zorg voor een voldoende en zo mogelijk gedifferentieerd werkgelegenheidsaanbod. Het programma heeft nauwe samenhang met het programma Werk en Inkomen. Tot dit programma behoren onder andere kosten van:  Economische ontwikkeling en deelname in nutsbedrijven maar ook promotie en acquisitie en ondersteuning van het Parkmanagement in Roden.  Week- en jaarmarkten Bestuursprogramma 2010-2014 Het economisch beleid is aanvullend op het beleid van werk en inkomen. Deze beleidsterreinen zijn nauw met elkaar verbonden. Daarbij is een voortzetting van de goede samenwerking met buurgemeenten -in het bijzonder Leek- belangrijk. Kaders    

Inter Gemeentelijk Structuurplan Beleidsvisie bedrijventerreinen Gemeentelijk promotie en acquisitiebeleid Optiebeleid bij uitgifte bedrijfskavels

1. Wat wilden we bereiken?   

  





De bekendheid van de gemeente als industriekern wordt verder vergroot. De promotie en acquisitie wordt verder versterkt. Daarbij wordt waar mogelijk de samenwerking gezocht met de overige gemeenten uit de Regio Groningen – Assen en de NOM. Er zijn voldoende kavels beschikbaar voor de vestiging van nieuwe of de verplaatsing van bestaande bedrijven. Een en ander in afstemming met de binnen de Regio Groningen – Assen beschikbare voorraad. Er is aandacht voor de bestaande bedrijventerreinen; zowel voor de kwaliteit van de omgeving als het voorzieningenniveau. De gemeente participeert actief in de Vereniging Parkmanagement Bedrijventerreinen Noordenveld en vervult daarin een sterke stimulerende en ondersteunende rol. De ontwikkeling van Veenhuizen op economisch terrein wordt gestimuleerd. De basis daarvoor is het uitvoeringskader Veenhuizen 2008-2015 en de toeristische functie die de laatste jaren sterk is gegroeid. Bij de huisvesting van (door-)startende en groeiende ondernemingen uit de eigen gemeente spelen we een actieve rol. Ondermeer door te bekijken welke mogelijkheden de bestaande bedrijventerreinen op dat punt bieden. De samenwerking op economisch gebied binnen de Regio Groningen – Assen wordt waar mogelijk versterkt.

22

JAARVERSLAG 2011



Gestreefd wordt naar een betere balans in de kosten/baten verhouding van markten.

2a. Wat zouden we gaan doen in 2011 (basis Bestuursprogramma) ? Ingezet wordt op de verkoop van drie kavels op het bedrijventerrein Haarveld in Roden.  Op het bedrijventerrein de Westerd II in Peize wordt een drietal kavels verkocht.  De verdere ontwikkeling en invulling van de Vrijetijdsboulevard in Roden wordt begeleid..  We blijven actief betrokken bij de herontwikkeling van de voormalige locatie van Cordis in Roden.  Een bestemmingsplanprocedure wordt gevoerd ten behoeve van de uitbreiding van het bedrijventerrein Westeresch in Roden en – indien het verloop van voornoemde procedure daartoe aanleiding geeft – starten we met de voorbereiding van de benodigde infrastructurele maatregelen.  In het overleg ter versterking van de Life Science Sector Noord-Nederland wordt actief geparticipeerd.  Verdere ontwikkeling van het regionaal economisch beleid in het kader van de Regio Groningen – Assen wordt nagestreefd. 2b. Wat hebben we wel/niet gerealiseerd ?  

  

 

 



Op Kennispark Haarveld werd 1.000 m2 verkocht en op het bedrijventerrein De Westerd II te Peize 2 kavels voor in totaal 2.100 m2. Medio 2011 heeft de gemeenteraad haar medewerking aan de plannen voor de locatie Van Zuijlekom onthouden. Inmiddels worden - samen met de eigenaar - gesprekken gevoerd met een nieuwe partij. De inspanningen met betrekking tot Health Park North hebben geleid tot één nieuwe vestiging. Er worden met diverse belangstellenden nog gesprekken gevoerd. De bestemmingsplanprocedure voor de uitbreiding van het bedrijventerrein Westeres is nagenoeg gereed en wordt begin 2012 afgerond. Diverse activiteiten zijn ondernomen in het kader van de versterking van de Life Science sector in Noord Nederland en de rol van onze gemeente daarin. Belangrijke mijlpalen: de afgifte medio 2011 van de definitieve beschikking voor het project Springboard 2.0 en de officiële start van het project op 2 december. In 2011 is de basis gelegd voor een regionaal beleid, dat vraag en aanbod van bedrijventerreinen beter op elkaar af moet stemmen. In nauwe samenwerking met het bedrijfsleven is een Ondernemersfonds voor het centrum van Roden tot stand gebracht. Vergelijkbare initiatieven voor de bedrijventerreinen van Roden en Peize hebben het (nèt) niet gehaald. In samenwerking met de Parkmanagementvereniging en Cofély is een proef gestart met de toepassing van LED-verlichting op het bedrijventerrein. Samen met de gemeente Leek èn de Parkmanagementverenigingen van Leek en Noordenveld is een pilot groen gas gestart. De doelstelling - om binnen 2 jaar 100 auto's op groen gas te hebben rijden - is nu al gehaald. De gemeente is lid geworden van de Eems Dollard Regio.

23

JAARVERSLAG 2011



Er zijn in de eerste helft van 2011 diverse consultatierondes gehouden met de partners van de Rodermarktweek. Dit heeft geresulteerd in een stappenplan voor de komende jaren, met als belangrijkste doelen: de traditie te behouden en het verschil tussen kosten en opbrengsten beter in balans te brengen. Het College heeft het voorstel aangehouden in verband met aanvullende vragen. Het streven is begin 2012 het stappenplan opnieuw aan te bieden. Ondertussen zijn er in de bedrijfsvoering voor de Rodermarkt van 2011 al wel efficiencymaatregelen doorgevoerd, waardoor uren (afdeling Openbare Werken & Accommodaties) en kosten zijn bespaard. Anderzijds zijn door nieuwe richtlijnen op het gebied van veiligheid extra uren gemaakt door met name de vakgroep Brandweer (o.a. schrijven verplicht calamiteitenplan). Verder zijn er schouwen gehouden voor de weekmarkten en is er een marktcommissie opgericht voor de weekmarkt in Roden.


Lasten Baten Saldo

Realisatie 2010 Begroting voor wijziging 2011 1.860 689 1.171

4. Investeringen

24

728 487 241

Begroting na wijziging 2011 4.569 4.344 225

Realisatie 2011

1.800 543 1.257

JAARVERSLAG 2011

2.1.5 Programma Onderwijs Portefeuillehouder

O.L. Keizer

Omschrijving programma De gemeente Noordenveld heeft twee verantwoordelijkheden voor onderwijs. Ten eerste zorgt zij als lokale overheid voor het algemene onderwijsklimaat in de gemeente. Ten tweede is zij het bestuur van het openbaar en speciaal basisonderwijs. Het schoolbestuur heeft zijn verantwoordelijkheid gemandateerd aan de Algemene Directie Openbaar Onderwijs. Lokale taken zijn:  huisvesting van scholen  uitvoering van de leerplichtwet  voeren van lokaal onderwijsbeleid  leerlingenvervoer  natuuren milieueducatie  lichamelijke opvoeding en educatie (volwassenenonderwijs)  realisatie van een sluitende aanpak voor de ontwikkeling van kinderen en jongvolwassenen van 0 tot en met 23 jaar Tot dit programma behoren kosten van onder andere:  Openbaar / bijzonder onderwijs en onderwijsbeleid in de gemeente Noordenveld  Leerplicht  Leerlingenvervoer  Gymnastieklokalen  Educatie (volwassenenonderwijs) Bestuursprogramma 2010-2014 Een goed jeugdbeleid en goed lokaal onderwijs zijn van wezenlijk belang voor de ontwikkeling van de jonge inwoners van onze gemeente. Onderwijs is meer dan kennisoverdracht. Lichamelijke opvoeding, creatieve vorming, natuur & milieu en cultuureducatie zijn belangrijke onderdelen. Kinderen moeten zich optimaal kunnen ontwikkelen tot zelfstandig denkende mensen met respect voor elkaar. Kaders       

Rijksregels en wetgeving; Verordening Lokaal Onderwijs Overleg (op overeenstemming gericht onderwijs overleg); Verordening Voorzieningen Huisvesting Onderwijs Gemeente Noordenveld; Verordening Leerlingenvervoer Gemeente Noordenveld; Integraal Huisvestingsplan Onderwijs (IHP); Mandaatregeling Openbaar Onderwijs; Beleidsplan Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo).

25

JAARVERSLAG 2011

1. Wat wilden we bereiken?

De doelstelling van het onderwijs- en jeugdbeleid is: Optimale ontwikkelingskansen bieden zodat jeugdigen (0-23 jaar) in Noordenveld zich kunnen ontwikkelen tot gezonde zelfstandige burgers die volwaardig deelnemen aan de samenleving. Om deze doelstelling te realiseren hebben we het jeugd(zorg)beleid en het onderwijsbeleid volledig geïntegreerd. Daarom hebben we ervoor gekozen de uitwerking van het programma Onderwijs op te nemen in de beschrijving van het programma Zorg en Welzijn. 2a. Wat zouden we gaan doen in 2011 (basis Bestuursprogramma)?  

   

Uitvoeren van de jaarschijf 2011 van het IHP. Voorbereiden en realiseren van een nieuw gebouw voor de Meester de Vriesschool met een gymnastieklokaal op het sportveldencomplex van Voetbalvereniging Nieuw-Roden, inclusief verplaatsing van bestaande velden en verkeerskundige maatregelen. Intensiveren van de uitvoering van de leerplichtwet gericht op bestrijding van het voortijdig schoolverlaten en naleving van de kwalificatieplicht. Onderzoek doen naar de haalbaarheid van een gezamenlijk regionaal bureau voor leerplicht met het Westerkwartier. Maken van een (nieuw) integraal accommodatiebeleid. Inzetten van combinatiefunctionarissen

2b. Wat hebben we wel/niet gerealiseerd?  





 

De jaarschijf 2011 van het IHP is uitgevoerd We hebben de voorbereiding van de nieuwbouw van de Meester de Vriesschool met een gymnastieklokaal afgerond. De aanpassing van de voetbalvelden is gerealiseerd. Er is begonnen met de bouw van de school en de uitvoering van de verkeerskundige maatregelen is gegund. We hebben de uitvoering van de leerplichtwet geïntensiveerd. We hebben een nieuwe ambtsinstructie voor de leerplichtambtenaar vastgesteld en we hebben samen met de RMC (Regionaal Meld- en Coördinatie)-regio Noord en Midden-Drenthe een leerplichtambtenaar aangesteld die bij de mbo-scholen in Groningen de naleving van de kwalificatieplicht controleert. We hebben in oktober het eerste gesprek gevoerd met de gemeente Grootegast over de vorming van een regionaal bureau leerplicht Noordenveld/Westerkwartier. In de loop van 2012 wordt in het Westerkwartier een regionaal bureau leerplicht gevormd. Noordenveld kan in principe vanaf de start meedoen. In 2012 vindt hierover besluitvorming plaats. We hebben een inventarisatie gemaakt van het bestaande accommodatiebeleid. Deze gebruiken wij om in 2012 het accommodatiebeleid verder vorm te geven. Onze combinatiefunctionarissen hebben naschoolse sporten cultuuractiviteiten georganiseerd in Roden, Roderwolde, Norg, Peize en Westervelde. Zij hebben de activiteiten georganiseerd in samenwerking met onder andere (sport)verenigingen, scholen, stichting WiN en andere instellingen.

26

JAARVERSLAG 2011



Lasten Baten Saldo

17.397 12.969 4.428


15.697 11.499 4.198

Realisatie 2011

15.532 11.512 4.020

16.461 12.521 3.940

4. Investeringen Investeringen (x € 1.000) Beschikbaar gestelde kredieten in 2011: Bouw nieuwe school Nieuw Roden Uitbreiding Hoge Holt Renovatie gymlokaal Veenhuizen Overige kredieten < € 100.000 Overloopkredieten voorgaande jaren: Verbetering binnenklimaat scholen Bouw nieuwe school Nieuw Roden (voorbereidingskrediet) Overige kredieten < € 100.000

Raming


4.000 531

530 529

3.470 2

375

372

3

88

21

67

218

184

34

435

435

96 5.743

94 2.165

Afsluiten

Raming


-17

-17

30 13

30 13

0

3.576

Toelichting:

27

2 2

Afsluiten

JAARVERSLAG 2011

2.1.6 Programma Sport Portefeuillehouder:

G. Alssema

Omschrijving programma Sport is niet alleen leuk (sport als doel), maar draagt in positieve zin ook bij aan een gezonde leefstijl, fysieke en psychische gezondheid, individuele ontplooiing, zelfredzaamheid, participatie van mensen, sociale samenhang en aan het voorkomen van overgewicht (sport als middel). Investeren in sport is investeren in de samenleving, omdat in zowel de georganiseerde (sportverenigingen) als ongeorganiseerde sport (niet aangesloten bij een sportvereniging) zijn duizenden mensen betrokken als sporter, vrijwilliger, sponsor of toeschouwer. Met ons sporten beweegbeleid streven we ernaar dat iedere inwoner van Noordenveld naar eigen voorkeur kan deelnemen aan sporten beweegactiviteiten van goede kwaliteit op ieder moment in zijn of haar leven. In samenwerking met anderen willen we zorgen voor een accommodatie- en activiteitenaanbod dat mensen in beweging brengt en houdt, zodat de vitaliteit en leefbaarheid van de gemeente vergroot. Tot dit programma behoren de kosten van onder andere:  Sport algemeen  Sportontwikkeling en sportstimulering  Binnen- en buitensportaccommodaties Bestuursprogramma 2010 – 2014 Sport is een bindende factor in de samenleving. Sport is meer dan ‘de belangrijkste bijzaak in het leven’. Sport raakt alles wat we belangrijk vinden: gezondheid, normbesef, integratie, veiligheid en maatschappelijke binding. Daarom willen we alle mensen van alle leeftijden verleiden voldoende te gaan en blijven bewegen. Kaders        

Bestuursprogramma Kadernota Sport & Bewegen Beleidsplan Wet Maatschappelijke Ondersteuning Meerjaren onderhoudsprogramma binnen- en buitensportaccommodaties Meerjaren subsidieafspraken met instellingen en organisaties Subsidieverordening Welzijn, Cultuur en Sport Tarievenverordeningen binnensport- en buitensportaccommodaties Algemene wet bestuursrecht

28

JAARVERSLAG 2011

1. Wat wilden we bereiken?         

Toename van het aantal inwoners dat voldoet aan de Nederlandse Norm Gezond Bewegen. Faciliteren en stimuleren van actieve deelname aan sport en bewegen door doelgroepen die onvoldoende bewegen (jongeren, ouderen en mensen met een beperking). Stimuleren van sociale samenhang, een gezonde leefstijl en participatie van inwoners door sport en bewegen integraal in te zetten. Versterken van sportverenigingen. Stimuleren van (structurele) samenwerking tussen sportverenigingen onderling en tussensportverenigingen en andere (sport)organisaties. Stimuleren en ondersteunen van breedtesportactiviteiten. Handhaven van het aantal sporten beweegaccommodaties en de kwaliteit ervan, mits voldoende draagvlak en draagkracht. Stimuleren van multifunctioneel gebruik van sporten beweegaccommodaties. Een gemeentelijke organisatie die goed bereikbaar is voor het veld van sport en bewegen en proactief inspeelt op vragen uit het veld.

2a. Wat zouden we gaan doen in 2011 (basis Bestuursprogramma)?     

Uitvoeren van de kadernota Sport & Bewegen. Inzetten van combinatiefunctionarissen. Maken van (nieuw) integraal accommodatiebeleid. Afronden van de privatisering van de accommodatie van de Norger Tennisvereniging. De bestaande Subsidieverordening Welzijn, Cultuur en Sport herijken met als doel vereenvoudiging van de procedure en verheldering van de subsidiecriteria.

2b. Wat hebben we wel/niet gerealiseerd? 



  



We hebben de volgende nieuwe activiteiten in de kadernota Sport & Bewegen uitgevoerd: een sportmonitor onder de bevolking, verenigingsondersteuning op maat, deelname aan Jeugdsportfonds Drenthe en beweegprogramma's voor ouderen en mensen met een (chronische) beperking ondersteund. Onze combinatiefunctionarissen hebben naschoolse sporten cultuuractiviteiten georganiseerd in Roden, Roderwolde, Norg, Peize en Westervelde. Zij hebben de activiteiten georganiseerd in samenwerking met onder andere (sport)verenigingen, scholen, stichting WiN en andere instellingen. We hebben een inventarisatie gemaakt van het bestaande accommodatiebeleid. Deze gebruiken wij om in 2012 het accommodatiebeleid vorm te geven. We zijn gestart met een onderzoek naar de mogelijkheden om sportcentrum De Hullen in Roden te verzelfstandigen. We hebben overeenstemming bereikt met het bestuur van Norger Tennisvereniging over privatisering van de tennisaccommodatie in Norg. In januari 2012 vraagt het bestuur goedkeuring hiervoor aan de leden tijdens een algemene ledenvergadering. We hebben een nieuwe Algemene subsidieverordening gemeente Noordenveld 2011 gemaakt. De bestaande subsidieverordening Welzijn, Cultuur en Sport is nog niet herijkt.

29

JAARVERSLAG 2011


Realisatie 2010 Begroting voor Begroting na Realisatie 2011 wijziging 2011 wijziging 2011 2.599 2.710 3.220 2.833 710 667 795 1.303 1.889 2.043 2.425 1.530

Lasten Baten Saldo


Raming


Afsluiten

Raming


Afsluiten

Beschikbaar gestelde kredieten in 2011: Overige kredieten < € 100.000 Overloopkredieten voorgaande jaren: Overige kredieten < € 100.000

71

43

30

-2

53 124

23 66

11 41

19 17

Toelichting:

30

41 41

43 43

-2 -2

JAARVERSLAG 2011

2.1.7 Programma Cultuur Portefeuillehouder

: O.L. Keizer en J. Dam

Omschrijving programma Cultuur heeft een bindende functie voor de inwoners van een gemeenschap. Wij vinden het belangrijk dat onze inwoners zich thuis voelen in de plaats waar zij wonen. Daarom is stimulering van cultuur een belangrijke taak van de gemeentelijke overheid. Gemeenten zijn autonoom in de vormgeving van hun cultuurbeleid en in de besteding van de financiële middelen. Onze taken liggen op het gebied van lokale voorzieningen zoals amateurkunsten, podiumkunsten, beeldende kunst, musea, de instelling voor kunstzinnige vorming, de openbare bibliotheek, het gemeentearchief en cultureel erfgoed. Tot dit programma behoren de kosten van onder andere:  Bibliotheekwerk  Cultuureducatie  Amateurkunst  Musea en monumenten Bestuursprogramma 2010 - 2014 Cultuur is wezenlijk voor de kwaliteit van de samenleving. Cultuur heeft een bindende functie voor de inwoners van een gemeenschap en draagt in belangrijke mate bij aan de sociale samenhang. Ook draagt cultuur bij aan de ontplooiing van de mens. Een goed cultureel klimaat is goed voor Noordenveld. Het houdt de gemeente aantrekkelijk voor wonen, ondernemen, recreatie en toerisme. Bij de uitvoering van het cultuurbeleid is de Kadernota 2009-2014 Cultuur bloeit in Noordenveld leidend. Kaders       

Kadernota “Cultuur Bloeit in Noordenveld” Beleidsplan Wet maatschappelijke ondersteuning Jeugdagenda Noordenveld Meerjaren subsidieafspraken met instellingen en organisaties Subsidieverordening Welzijn, Cultuur en Sport Monumentenwet Algemene wet bestuursrecht

1. Wat wilden we bereiken?      

Versterken van de slagkracht van de culturele sector. Inzetten van cultuur om de sociale samenhang en participatie te bevorderen. Behouden en benutten van het cultureel erfgoed. Bieden van een podium voor artistieke producties. Vergroten van de jongerenparticipatie in het culturele leven. Versterken van de kwaliteit van de openbare ruimte en verbeteren van de leefomgeving door kunst en cultuur.

31

JAARVERSLAG 2011



Bijdragen aan de gemeentelijke aantrekkingskracht als woon-, werken recreatieplaats.

2a. Wat zouden we gaan doen in 2011 (basis Bestuursprogramma) ? 



 

 

Uitvoeren van de programmalijnen krachtenbundeling, cultuur & jeugd en cultuur & ruimte uit de kadernota Cultuur bloeit in Noordenveld 2009 - 2014. Binnen deze programmalijnen zijn voor het jaar 2011 o.a. de volgende acties gepland: -uitvoeren pilotproject cultuurloket door inhuur cultuurconsulent -uitwerking bezuinigingstaakstelling bibliotheek in relatie tot provinciale bezuiniging en beleidsmatige vertaling hiervan -uitvoering projectplan 2010-2012 Platform Drentse Musea -herijking subsidiebeleid: prestatieafspraken maken met professionele instellingen bibliotheek, ICO, kinderwereld -verbreding kunstmenu naar cultuurmenu -onderzoek naar mogelijkheden invoering cultuurkaart -uitvoeren projecten kunst en de openbare ruimte Lange Streeken 2 en Roderveld 4 Uitvoeren van de Culturele Alliantie 2011-2012 tussen de provincie Drenthe en de gemeente. De provincie maakt het door middel van cofinanciering mogelijk actiepunten uit de cultuurnota (zie hierboven) uit te voeren. Deelname aan het Drents Programma Cultuurparticipatie maakt onderdeel uit van deze afspraken. Vaststellen van een archeologische beleidsadvieskaart op grond van weten regelgeving in het kader van de archeologische monumentenzorg. Actualiseren van de gemeentelijke monumentenverordening (archeologisch beleidskader) en herijken van de gemeentelijke subsidieverordening voor klein onderhoud aan monumenten. Maken van (nieuw) integraal accommodatiebeleid. Inzetten van combinatiefunctionarissen


Uitvoering acties kadernota Cultuur bloeit in Noordenveld 2009-2014: -Het pilotproject cultuurloket is uitgevoerd en geëvalueerd. In 2012 wordt het project afgerond. -Een deel van de bezuinigingstaakstelling bibliotheek (5%) is in 2011 gerealiseerd. In 2012 wordt het andere deel gerealiseerd. Daarnaast wordt door de provincie verder bezuinigd op Biblionet. In 2012 wordt een kaderstellende notitie voor de bibliotheek opgesteld en aan u voorgelegd. -Omdat de provincie pas eind 2011 akkoord is gegaan met het projectplan 2010-2012 van het Platform Drentse Musea worden de projecten in 2012 uitgevoerd. -We hebben een nieuwe Algemene subsidieverordening gemeente Noordenveld 2011 gemaakt. De bestaande subsidieverordening Welzijn, Cultuur en Sport is nog niet herijkt. -Wij hebben in 2011 opdracht gegeven aan Kunst & Cultuur Drenthe, ICO en bibliotheek om een erfgoedcanon van Noordenveld te ontwikkelen voor het primair onderwijs. Vanaf schooljaar 2012-2013 maakt een erfgoedproject onderdeel uit van het cultuurmenu. -Het onderzoek naar de mogelijkheden voor invoering van een cultuurkaart is uitgevoerd. Op basis hiervan heeft het college besloten niet verder te gaan met de ontwikkeling van een cultuurkaart. -Voor de nieuwe woonwijken in Peize en Roden is besloten dat bij afronding van deze projecten, indien er winst is, geld beschikbaar komt voor het realiseren van een kunstwerk.

32

JAARVERSLAG 2011

 

 

Uitvoering culturele alliantie loopt. De conceptarcheologische beleidsadvieskaart is medio december afgerond en wordt in 2012 in procedure gebracht. De gemeentelijke monumentenverordening wordt gelijktijdig geactualiseerd naar een erfgoedverordening inclusief archeologiebeleid. Er is een inventarisatie gemaakt van het bestaande accommodatiebeleid. Deze gebruiken wij om in 2012 het accommodatiebeleid verder vorm te geven. Onze combinatiefunctionarissen hebben naschoolse sporten cultuuractiviteiten georganiseerd in Roden, Roderwolde, Norg, Peize en Westervelde. Zij hebben de activiteiten georganiseerd in samenwerking met onder andere (sport)verenigingen, scholen, stichting WiN en andere instellingen.


Realisatie 2010 Begroting voor Begroting na Realisatie 2011 wijziging 2011 wijziging 2011 1.803 1.877 1.895 1.813 51 88 95 81 1.752 1.789 1.800 1.732

Lasten Baten Saldo


Raming


Afsluiten

Raming


Afsluiten

Beschikbaar gestelde kredieten in 2011: Overige kredieten < € 100.000 Overloopkredieten voorgaande jaren:

Overige kredieten < € 100.000

35

11

24

96 131

16 27

24

80 80

80 80

80 80

Toelichting: Bij de kredietaanvraag uitbreiding museum Kinderwereld is een subsidie ingeboekt van € 80.000 van de provincie Drenthe. De subsidie is echter direct uitgekeerd aan de stichting. Op het krediet is derhalve € 80.000 minder uitgegeven.

33

JAARVERSLAG 2011

2.1.8 Programma Recreatie en Toerisme Portefeuillehouder: J. Dam en J.H. van der Laan Omschrijving programma Recreatie en toerisme ontwikkelen zich in toenemende mate tot een belangrijke sociale en economische pijler van de gemeente Noordenveld. De gemeente onderkent het belang hiervan en ondersteunt en faciliteert kwaliteitsverbetering, aanbodsverbreding en seizoenverlenging van de dagen verblijfsrecreatieve sector. Tot dit programma behoren o.a. de kosten van:  Subsidiëring Tourist Info Drenthe en lokale Tourist Info’s  Subsidiëring Recreatieschap Drenthe  Diverse recreatieve voorzieningen Bestuursprogramma 2010-2014 Drenthe kent een aantrekkelijk toeristisch landschap en de vraag naar toeristische activiteiten neemt steeds meer toe. De gemeente Noordenveld levert daar zeker een positieve bijdrage aan en plukt er ook de (economische) vruchten van. Bovendien draagt de sector recreatie en toerisme bij aan het in stand houden van voorzieningen in de dorpen. Recreatie en toerisme is verder belangrijk voor de werkgelegenheid. Voor toerisme is een vitaal platteland van groot belang. Voor veel agrarische ondernemers is recreatie (en de daarbij behorende natuurontwikkeling) een aanvullend inkomen. Kaders      

 

Rijks- en provinciale weten regelgeving IGS Beleidsplannen recreatie en toerisme gemeenten Norg, Roden en Peize Recreatieve Ontwikkelingsvisie Leekstermeer e.o. Notitie Permanente bewoning Recreatieverblijven “Veenhuizen: Anders dan anders”, Visie Recreatie en Toerisme en “Vitaal Veenhuizen”, productontwikkelingsprogramma 2008-2012 van de Stichting Veenhuizen Cultuur & Toerisme Kampeerbeleid gemeente Noordenveld Beleidskader Bed & Breakfast voorzieningen

at willen 1. Wat wilden we bereiken ?    

Het toeristische profiel van de gemeente binnen haar mogelijkheden verder versterken. Het is van belang dat er in deze raadsperiode een recreatiebeleidsnota wordt opgesteld. Dat zal onder anderen gebeuren in samenwerking met de recreatieondernemers. Goede voorzieningen voor fietsers (knooppuntroutes), wandelaars (kerk- of klompenpaden) en watersporters (kanoroutes) zijn van groot belang. De Toeristische Informatie Punten worden verder ontwikkeld om een goed en compleet toeristisch product te kunnen leveren. Dit gebeurt op basis van gezamenlijke financiële verantwoordelijkheid.

34

JAARVERSLAG 2011

2a. Wat zouden we gaan doen in 2011 (basis Bestuursprogramma)?  



   

Er wordt een start gemaakt met een recreatiebeleidsnota, onder andere in nauwe samenwerking met onder andere recreatieondernemers en belangenorganisaties. Het samenwerkingsverband tussen de Recreatie Ondernemers Noordenveld (RON), Stichting Veenhuizen Cultuur Toerisme en de Openbare Bibliotheek Noordenveld, gericht op de toeristische informatievoorziening, marketing & promotie en productontwikkeling op Noordenveldse schaal krijgt vorm onder leiding van (in eerste instantie) de gemeente. De Tourist Info’s worden onderdeel van het samenwerkingsverband. Ook wordt zoveel mogelijk samenwerking gezocht met de gebiedsgerichte aanpak van productontwikkeling onder de naam: ‘Zwerven door de Kop van Drenthe’. Vanuit de ontwikkelingsvisie ‘Ruimte voor het Leekstermeer’ wordt een start gemaakt met de planologisch inbedding van diverse activiteiten. Er wordt hierbij afstemming gezocht met de aan te leggen recreatieve voorzieningen in het kader van de waterberging, zoals natuurbeleefpunten, wandel- en fiets en kanoroutes. Continueren Ontwikkelingsbureau Veenhuizen Nominatie Veenhuizen op werelderfgoedlijst Actualiseren bestemmingsplan Veenhuizen Bijdrage in inrichtingsplan Peize/waterberging










 

Na de zomervakantie is gestart met de Recreatiebeleidsnota. Het plan van aanpak is vastgesteld. Op 7 december 2011 is het plan van aanpak gepresenteerd aan de gemeenteraad. In 2011 is verder gewerkt aan een samenwerkingsverband op het gebied van marketing & promotie, productontwikkeling en toeristische informatievoorziening. Het resultaat is stichting Kop van Drenthe. De stichting wordt officieel op 5 maart 2012 opgericht. Het "Ruimtelijk ontwikkelingskader voor de verblijfsrecreatie in het Leekstermeergebied" is door de gemeenteraad vastgesteld als resultaat van gesprekken met de partijen uit het Leekstermeernetwerk. Hiermee is de planologische vertaling van de visie "Ruimte voor het Leekstermeer" afgerond. Binnen de gebiedsontwikkeling van Veenhuizen zijn de volgende mijlpalen bereikt: - opening van het maallustcomplex en "Klein Soestdijk"; - plaatsing van Veenhuizen op de voorlopige lijst van nieuwe werelderfgoederen; - uitbrengen van het visiedocument "Werken aan de toekomst van Veenhuizen"; - erfgoed; - start gerichte wervingsactiviteiten richting bedrijfsleven; - opening/vestiging nieuwe bedrijvigheid (o.m. Burton academie, Natuurmonumentenbedrijven in Maallust en het Ambachtscluster. De realisatie van de grootschalige waterberging/natuurontwikkeling in De Onlanden kon in 2011 grotendeels worden afgerond (en in de eerste week van 2012 feitelijk beproefd) waarbij de nieuwe Hooiweg in gebruik kon worden genomen. Van het pakket toeristisch/recreatieve maatregelen in De Onlanden wordt het merendeel in 2012/2013 opgeleverd. In 2011 is verder gewerkt aan de actualisering van het bestemmingsplan Veenhuizen. In dit bestemmingsplan krijgt met name de cultuurhistorie bijzondere aandacht.

35

JAARVERSLAG 2011


Realisatie 2010 Begroting voor Begroting na Realisatie 2011 wijziging 2011 wijziging 2011 473 357 916 575 94 6 258 57 379 351 658 518

Lasten Baten Saldo


Raming


80

80

Afsluiten

Raming

Beschikbaar gestelde kredieten in 2011: Overige kredieten < € 100.000 Overloopkredieten voorgaande jaren: Bijdrage in aankoop Klein Soestdijk Overige kredieten < € 100.000

125

125

58 263

26 151

0 22 112

Toelichting:

36

0


Afsluiten

JAARVERSLAG 2011

2.1.9 Programma Werk en Inkomen Portefeuillehouder

O. L. Keizer

Omschrijving programma Werk boven inkomen staat centraal in de Wet Werk en Bijstand (WWB). Re-integratie is het geheel aan activiteiten dat leidt tot arbeidsinschakeling. De WWB stelt gemeenten mede verantwoordelijk door de opdracht de burger bij zijn arbeidsinschakeling te ondersteunen. Inkomenswaarborg is in deze opdracht een belangrijke kernfunctie. De opdracht om mensen met een handicap te plaatsen op een werkplek die bij hun past is op genomen in de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW). Tot dit programma behoren kosten van onder andere:  bijdrage aan ISD Noorderkwartier;  bijdrage aan Werkvoorzieningschap Novatec;  gemeentelijk minimabeleid waaronder kwijtscheldingen. Bestuursprogramma 2010 - 2014 Werk hebben is belangrijk. Werk gaat boven inkomen. Doelstelling van ons is daarom, dat iedereen die dat kan betaald werk heeft. Toch blijft een aantal mensen aangewezen op een uitkering. Voor deze mensen zijn twee zaken van groot belang. Ten eerste moeten ze actief kunnen deelnemen aan het maatschappelijk leven. Ten tweede moeten ze actief proberen werk te krijgen of de afstand tot betaald werk te verkleinen. Met oog voor het individu bieden we maatwerk om deze twee doelen te bereiken. Hiermee willen we voorkomen dat mensen inactief worden en in een sociaal isolement terecht komen. Meedoen in de maatschappij is en blijft het belangrijkste uitgangspunt van het werken inkomensbeleid. Kaders             

Wet Werk en Bijstand (WWB); Wet Investeren in Jongeren (WIJ); Wet Educatie en Beroepsonderwijs (WEB); Wet Sociale Werkvoorziening (WSW); Nota minimabeleid; Nota bijzondere bijstand; Gemeenschappelijke Regeling Novatec; Gemeenschappelijke Regeling ISD Noordenkwartier; Nota re-integratiebeleid ‘Meedoen geeft perspectief’; Sturingsmodel WWB/WSW; Jaarplannen, -verslagen, -rekeningen en begrotingen Novatec; Jaarplannen, -verslagen, -rekeningen en begrotingen ISD Noordenkwartier; Alle beleidsterrein gerelateerde verordeningen.



37

JAARVERSLAG 2011

 

Volwaardige deelname aan de samenleving in Noordenveld door iedere inwoner. Hierbij zijn de individuele mogelijkheden de norm zijn en niet langer de beperkingen. Een goed werkende lokale/regionale arbeidsmarkt door voldoende passende werkgelegenheid en een adequate personeelsvoorziening.

2a. Wat zouden we gaan doen in 2011 (basis Bestuursprogramma)?         

Uitvoeren van het re-integratiebeleid ’Meedoen geeft perspectief’. Invulling geven aan de regierol wat betreft de sociale werkvoorziening. Scheppen en behouden van gesubsidieerde participatiebanen in samenwerking met de werkvoorzieningschappen. Extra aandacht voor schoolverlaters door uitvoering van de Wet WIJ. Uitvoeren van het regionale actieplan ‘Werk in Zicht’ om de jeugdwerkloosheid te bestrijden in de provincie Groningen en gemeente Noordenveld. Extra aandacht voor mensen die net werkloos zijn. Hiervoor is het noodzakelijk dat Noordenveld een vestiging houdt van het UWV Werkplein. Uitvoeren van de visienota ‘Ondersteuning bij participatie’. Goede afspraken maken tussen de leerplichtambtenaar, het Regionaal Meldcentrum en de sociale dienst om een sluitende aanpak voor jeugdige werkzoekenden te realiseren. Handhaven van het minimabeleid op het niveau van 2010.








 

In 2011 is onverminderd uitvoering gegeven aan het staande re-integratiebeleid 'Meedoen geeft perspectief'. Op hoofdlijnen zal dit beleid in 2012 worden voortgezet. Daarnaast wordt in 2012 nieuw re-integratiebeleid opgesteld voor de periode 2013 en verder. Dit binnen de kaders van teruglopende re-integratiebudgetten, de eind 2011 in werking getreden Wet aanscherping Wwb en de toekomstige Wet werken naar vermogen (WWNV). Gelet op de financiële ontwikkelingen binnen Novatec zijn in 2011 de financiële consulenten van de deelnemende gemeenten nauwer betrokken bij regie en sturing. Met name de financiële regievoering is hiermee versterkt. Het resultaat is dat de voortgangrapportages en het opstellen van de begroting door Novatec sterk is verbeterd. Dit in de zin van meer transparantie en meer in overeenstemming met de voorschriften uit het Besluit begroting en verantwoording (BBV). Er is een proef gestart om cliënten van de ISD werkervaring te laten opdoen in het openbaar groen en in het beheer van gemeentelijke locaties. Volgend jaar wordt deze proef geëvalueerd. Voor jongeren is er extra aandacht middels het jongerenloket. Hierin werken het UWV en de ISD samen met als doel een sluitende aanpak voor jongeren. De integrale aanpak wordt vormgegeven door afspraken met onder andere de leerplichtambtenaar en het Regionaal Meldcentrum. Periodiek vindt er tussen de partijen overleg plaats. Daarbij worden zaken op algemeen en op cliëntniveau afgestemd. De middelen uit het programma 'Werk in Zicht' zijn ingezet voor het intensiveren van de begeleiding van jongeren. Zoals beschreven gebeurt dit via het jongerenloket. Het Werkplein heeft haar dienstverlening in 2011 onverminderd kunnen voortzetten. Die dienstverlening is echter vanaf 2012 in gevaar. Reden is dat het UWV haar aanwezigheid op een groot aantal werkpleinen, waaronder dat in Roden, sterk reduceert. Dit gaat in 2012 mogelijk gevolgen hebben voor openingstijden en dienstverlening.

38

JAARVERSLAG 2011



 

Wij geven uitvoering aan de visienota 'Ondersteuning bij participatie' door de ISD in haar re-integratiebeleid extra aandacht te laten besteden aan de groep met een relatief grote afstand tot de arbeidsmarkt. Voor deze groep worden onder regie van klantmanagers activiteiten ingezet gericht op maatschappelijke participatie en sociale activering. Daarbij gaat het om activiteiten als volwasseneneducatie en vrijwilligerswerk. Er zijn goede afspraken tussen de ISD, de leerplichtambtenaar en het Regionaal Meldcentrum. Deze afspraken krijgen vorm in het eerder toegelichte jongerenloket. Het gemeentelijk minimabeleid is ondanks de bezuinigingen in 2011 ongewijzigd gebleven. In 2012 moet het beleid worden herzien in verband met gewijzigde wetgeving en de normering door het Kabinet van het gemeentelijk inkomensbeleid op 110% van de bijstandsnorm.

3. Wat mag het kosten? LASTEN EN BATEN (bedragen x € 1.000) Omschrijving Lasten Baten Saldo

Realisatie 2010 Begroting voor Begroting na Realisatie 2011 wijziging 2011 wijziging 2011 12.828 12.766 13.081 14.205 9.431 9.846 9.448 10.244 3.397 2.920 3.633 3.961

4. Investeringen

39

JAARVERSLAG 2011

2.1.10 Programma Zorg en Welzijn Portefeuillehouder: G. Alssema en O.L. Keizer

Omschrijving programma Alle inwoners van de gemeente Noordenveld worden gestimuleerd en in staat gesteld actief deel te nemen aan de samenleving. Bijzondere aandacht gaat uit naar mensen die daarbij belemmeringen of beperkingen ondervinden zoals jeugd, ouderen, gehandicapten en vreemdelingen. Hierbij staan de volgende kernwaarden centraal:  Meedoen  Ontwikkelen  Zelfstandigheid  Sociale verbondenheid Tot dit programma behoren de kosten van onder andere:  Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)  Maatschappelijke begeleiding en advies  Sociaal cultureel werk  Kinderopvang en peuterspeelzaalwerk  Jeugdzorg en jeugd- en jongerenwerk  Ouderenwerk  Openbare Gezondheidszorg (OGZ)  Jeugdgezondheidszorg (JGZ)  Multifunctionele accommodaties Bestuursprogramma 2010 – 2014 De gemeente heeft serieuze aandacht voor de kwetsbaren in onze samenleving. Wij zullen een nadrukkelijke rol blijven vervullen in de zorg voor onze burgers. Ook zullen wij inkomensondersteunende maatregelen nemen voor mensen die niet kunnen werken in de vorm van een preventief minima- en armoedebeleid. Daarbij is een actief en uitnodigend beleid van sociale activering van groot belang. Daardoor kunnen mensen via een werksituatie aan de slag. We moeten er zo veel mogelijk voor zorgen dat iedereen meedoet. Maar ook daar geldt weer: wanneer dat niet mogelijk is, moet de overheid ervoor zorgen dat er een goed, bekend en toegankelijk financieel vangnet is. De gemeente moet samen met de burgers een omgeving creëren waarin iedereen tot zijn recht kan komen. Zonder de eigen principes geweld aan te doen, zal de één respect op moeten brengen voor de ander. De gemeente stelt grenzen aan de 24-uurs economie en wil een omgeving creëren waarin iedereen voldoende tot rust kan komen. Wij zullen actief meewerken om de sterke sociale samenhang te versterken. Dat zullen wij onder meer doen door vrijwilligerswerk te stimuleren en een samenhangend geheel van woon-, zorgen welzijnsvoorzieningen in een wijk verder te ontwikkelen.

40

JAARVERSLAG 2011

De gemeente zal het geld dat het Rijk beschikbaar stelt voor de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) volledig gebruiken voor uitvoering van de Wmo. Wij streven ernaar om de voorzieningen in de Wmo voor iedereen bereikbaar te houden op het huidige niveau. Mogelijke efficiëntievoordelen moeten aan de bestemde reserves worden toegevoegd. Ouderen moeten zo lang mogelijk zelfstandig kunnen wonen en leven. Sport en cultuur zijn en blijven belangrijke bouwstenen van het welzijnsbeleid. Mensen ontwikkelen zich, ontspannen zich en ontmoeten elkaar. De gemeente zal mensen stimuleren om deel te nemen aan sporten cultuurverenigingen en activiteiten. Investeren in sport en cultuur is investeren in de samenleving. Het Centrum voor Jeugd en Gezin in Noordenveld blijft gehandhaafd. Het is een belangrijk middel om burgers te helpen bij het opvoeden en opgroeien, om werk te maken van preventie, om de zorglijnen kort te houden en om adequaat te kunnen optreden bij ontsporingen tijdens de opvoeding en opgroeien van jeugdigen. Kaders                 

Algemene wet bestuursrecht (Awb) Wet maatschappelijke ondersteuning Beleidsplan Wet Maatschappelijke Ondersteuning Verordening Voorzieningen maatschappelijke ondersteuning gemeente Noordenveld Verstrekkingenboek maatschappelijke ondersteuning gemeente Noordenveld Besluit maatschappelijke ondersteuning gemeente Noordenveld Subsidieverordening Welzijn, Cultuur en Sport Wet Kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen Wet op de Jeugdzorg Notitie peuterspeelzaalbeleid Jeugdagenda Verordening Individuele Minimaregeling Noordenveld Verordening Categoriale Minimaregeling Noordenveld Invorderingswet Wet Publieke Gezondheid Nota Lokaal Gezondheidsbeleid gemeente Noordenveld Nota Wonen in Noordenveld

1. Wat wilden we bereiken? 2 Algemeen  Een vereenvoudigde subsidieprocedure en heldere subsidiecriteria.  Samenhang tussen de beleidsterreinen Openbare Gezondheidszorg, Wmo, Jeugd, Onderwijs en Sport. Voorzieningen maatschappelijke ondersteuning  Een verbrede dienstverlening van het Wmo-loket.  Invulling geven aan het project De Kanteling.  Efficiënt inzetten van Wmo geld.

006-2010)?

41

JAARVERSLAG 2011

Leefbaarheid  Ouderen en mensen met een beperking blijven zo lang als mogelijk zelfstandig en zelfredzaam en betrokken bij hun sociale woonomgeving.  Kwalitatief goed onderwijs blijft behouden in de kleine kernen.  Verbeterde sociale samenhang door het stimuleren van vrijwilligerswerk en het ontwikkelen van een samenhangend geheel van woon-, zorg en welzijnsvoorzieningen in de wijk.  Jongeren hebben de gelegenheid elkaar te ontmoeten zonder dat dit leidt tot overlast voor de omgeving en onwettig gedrag.  Iedereen heeft de mogelijkheid zich cultureel te ontplooien en te vormen.  Een huisvestingsbeleid dat is gericht op verschillende doelgroepen, zoals ouderen, eenoudergezinnen, jongeren en alleenstaanden. Welzijn Verbeterde deelname aan het maatschappelijk verkeer en het arbeidsproces, door het creëren van stage en re-integratieplaatsen, het scheppen en behouden van gesubsidieerde participatiebanen en het geven van extra aandacht aan schoolverlaters.  Inwoners met een minimuminkomen kunnen deelnemen aan sociaal-culturele, sportieve, recreatieve, kunstzinnige en culturele activiteiten.  Optimale (h)erkenning en ondersteuning van mantelzorgers.  Betere ondersteuning van vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties en meer vrijwillige inzet.  Mensen met een lichamelijke of verstandelijke beperking hebben de mogelijkheid om voldoende te sporten en te bewegen. 

Zorg In stand houden van de Gemeentelijke Gezondheidsdienst (GGD) Drenthe voor de uitvoering van wettelijke gezondheidstaken op het gebied van preventie, infectiebestrijding en jeugdgezondheidszorg en het inzetten op een actieve en vruchtbare samenwerking met de GGD Drenthe.  Minder maatschappelijke uitval van kwetsbare groepen (doelgroep Openbare Geestelijke Gezondheidszorg) in de Noordenveldse samenleving.  Een betere ondersteuning aan deze kwetsbare mensen in hun herstel naar zelfredzaamheid en maatschappelijk meedoen.  Betere regie op de lokale gezondheidszorg.  Jeugdigen kunnen gezond en veilig opgroeien.  Uitvoeren van de Wet Publieke Gezondheid door in te zetten op de preventie van ziekte en het in stand houden en bevorderen van de lichamelijke, geestelijke en sociale gezondheid van alle inwoners. 

Jeugd (0-23 jaar) Jongeren kunnen gezond en veilig opgroeien en zich ontwikkelen tot zelfstandig denkende mensen met respect voor elkaar.  Verbeterde inzet van voor- en vroegschoolse educatie (VVE), door uitvoering te geven aan het uitvoeringsplan ‘VVE vooruit’.  Opvoedings- en opgroeiproblemen bij jeugd en ouders worden vroegtijdig gesignaleerd en aangepakt, waardoor er geen jeugdigen tussen wal en schip raken.  Er is voorzien in adequate (en op onderwijsbehoefte afgestemde) huisvesting voor primair-, speciaal- en voortgezet onderwijs.  Een brede taalontwikkeling en doorgaande ontwikkelingslijn 0-6 jarigen is gerealiseerd.  Zoveel mogelijk leerlingen hebben een doorlopende schoolloopbaan (voorkomen voortijdig 

42

JAARVERSLAG 2011

  

schoolverlaten). Jongeren behalen een startkwalificatie, werken of volgen een traject naar opleiding of werk. Een adequate signalering en registratie voor 0 tot 23 jarigen is gerealiseerd. Door actieve deelname aan sociaal-culturele, sportieve, recreatieve , kunstzinnige en culturele activiteiten worden jongeren gestimuleerd en wordt hen de gelegenheid geboden om leeftijdsgenoten te ontmoeten.

2a. Wat zouden we gaan doen in 2011 (basis Bestuursprogramma)? Algemeen  De bestaande Subsidieverordening Welzijn, Cultuur en Sport herijken. Voorzieningen maatschappelijke ondersteuning Uitvoeren van het plan van aanpak over de uitbreiding van het Wmo loket.  Wmo geld efficiënt besteden.  Invulling geven aan het project De Kanteling 

Leefbaarheid  Opstellen van uitgangspunten voor de mogelijkheid van mantelzorg in of aan huis. Dit is een vervolg op de ontwerpnotitie ‘Regeling huisvesting mantelzorg’.  Onderzoek doen naar de haalbaarheid van woonzorg- / woonservicezones in verschillende kernen van de gemeente.  Inzetten van combinatiefunctionarissen  Maken van (nieuw) acommodatiebeleid. Welzijn Herijken van subsidiedoelstellingen voor WiN.  Uitvoeren van de notitie Armoedebeleid, onder andere met de Aboutaleb-gelden.  Opstellen van een notitie over mantelzorg.  Opstellen van een notitie over vrijwilligerswerk. 

Zorg  Inventariseren van het aanwezige zorgaanbod in de eerstelijns en tweedelijns gezondheidszorg dat aansluit op de landelijke speerpunten voor het lokale gezondheidsbeleid.  Start maken met maken van lokaal gezondheidsbeleid 2011-2015.  Maken en uitvoeren van het beleid voor de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg. Jeugd  Verder ontwikkelen van het Jeugdpunt Noordenveld tot een volwaardig Centrum voor Jeugd en Gezin.  Invoeren van het Elektronisch Kinddossier.  Maken van uitvoeringsprogramma’s op basis van de Jeugdagenda 2008-2010.  Twee proeven uitvoeren over de samenwerking tussen peuterspeelzaalwerk en kinderopvang.  Invoeren van de Drentse Verwijsindex.  Uitvoeren van het project ‘Model Sluitende aanpak’ in samenwerking met het RMC.

43

JAARVERSLAG 2011

2b. Wat hebben we wel/niet gerealiseerd? Algemeen  We hebben een nieuwe Algemene subsidieverordening gemeente Noordenveld 2011 gemaakt. De bestaande subsidieverordening Welzijn, Cultuur en Sport is nog niet herijkt. Voorzieningen maatschappelijke ondersteuning De uitbreiding van het Wmo-loket krijgt vorm in het project de Noordenveldwerker. Een pilot van dit project start in 2012. In de Noordenveldwerker krijgt De Kanteling vorm en dit project zorgt ook voor een andere inzet van middelen.



Leefbaarheid  De uitgangspunten voor de mogelijkheid van mantelzorg in of aan huis zijn vastgesteld. De uitwerking er van zal in 2012 plaats vinden.  Wij verwachten dat de uitkomsten van de Barometer leefbaarheid ons informatie geeft over de mate waarin behoefte is aan woonzorg- / woonservicezones.  Onze combinatiefunctionarissen hebben naschoolse sporten cultuuractiviteiten georganiseerd in Roden, Roderwolde, Norg, Peize en Westervelde. Zij hebben de activiteiten georganiseerd in samenwerking met onder andere (sport)verenigingen, scholen, stichting WiN en andere instellingen.  We hebben een inventarisatie gemaakt van het bestaande accommodatiebeleid. Deze gebruiken wij om in 2012 het accommodatiebeleid verder vorm te geven. Welzijn Samen met stichting Welzijn in Noordenveld hebben wij in 2011 deelgenomen aan het programma Welzijn Nieuwe Stijl van het rijk. Met ondersteuning vanuit dit programma leggen wij de prestatieafspraken met WiN vast. In 2012 ronden wij dit project af.  Een deel van de Aboutaleb-gelden is gebruikt voor de minimaregeling peuterspeelzalen.  De mantelzorgnotitie ‘’Zorgen voor een ander is zorgen voor elkaar’’ is in 2011 gereedgekomen en vastgesteld door het college. In de uitvoering zal het begrip mantelzorg onder de aandacht gebracht worden waardoor mantelzorgers beter in beeld komen. Tevens zal onder meer emotionele en educatieve voorlichting voor de mantelzorg worden ontwikkeld. Met de implementatie van het programma is in 2011 een start gemaakt.  De notitie vrijwilligerswerkbeleid is nog niet tot een afronding gekomen. Wij hebben een eerste opzet gemaakt voor het vrijwilligerswerkbeleid die wij in 2012 verder uitwerken. Wel zijn er prestatieafspraken vastgelegd met stichting Welzijn in Noordenveld over het steunpunt vrijwilligerswerk. 

Zorg  Het inventariseren van het aanwezige zorgaanbod in de eerstelijns en tweedelijns gezondheidszorg dat aansluit op de landelijke speerpunten voor het lokale gezondheidsbeleid en het maken van een start maken met het nieuwe lokaal gezondheidsbeleid hebben wij doorgeschoven naar 2012 omdat het nieuwe gezondheidsbeleid niet eerder dan 2013 in werking treedt.  In 2011 hebben wij het samenwerkingsconvenant met de partners van de OGGz getekend en functioneert het OGGz-netwerk inmiddels. Daarmee wordt invulling gegeven aan het beleid zoals vastgelegd in de notitie "Bijzondere zorg voor kwetsbare mensen"

44

JAARVERSLAG 2011

Jeugd  Het jeugdpunt Noordenveld is ontwikkeld tot een volwaardig Centrum voor Jeugd en Gezin dat aan het basismodel CJG voldoet. Er is veel aandacht besteed aan o.a. communicatiecampagne, pro actief contact leggen met de vindplaatsen (voorschools circuit, basisonderwijshuisartsen, politie etc), diverse trainingen beroepskrachten en CJG team en het organiseren van themabijeenkomsten voor ouders.  Daarnaast is er veel aandacht besteed aan de communicatiecampagne om de bekendheid en bereikbaarheid te vergroten (e-mail, website, telefoon). In het kader van deskundigheidsbevordering zijn circa 150 beroepskrachten getraind in signaleren, handelen en communiceren. Voor ouders zijn ouderavonden en themabijeenkomsten georganiseerd. Daarnaast is het CJG team uitgebreid geschoold in een competentiescholing , de training Signs of Safety en de training ‘Jongeren op Straat’.  Het elektronisch kindossier, ook wel Digitaal Dossier Jeugdgezondheidszorg genoemd, is geïmplementeerd.  De stuurgroep jeugd heeft voor programmalijn 3 ‘Goede schoolloopbaan’ uit de jeugdagenda een uitvoeringsnotitie vastgesteld.  De pilot "samenwerking peuterspeelzaal en kinderopvang" in Veenhuizen is afgerond. De samenwerking is succesvol verlopen. Op dit moment worden er gesprekken gevoerd met de SPiN op welke manier deze samenwerking voortgezet kan worden. De pilot in Norg is nog niet afgerond.  De Drentse verwijsindex is ingevoerd.  Zowel op beleidsniveau- als ook op uitvoeringsniveau is dit jaar gestart met het opstellen van een gezamenlijk (ISD/RMC en gemeente) werkprotocol sluitende aanpak, gereed in 2012.



Lasten Baten Saldo

4. Investeringen Investeringen (x € 1.000) Beschikbaar gestelde kredieten in 2011: Overige kredieten < € 100.000 Overloopkredieten voorgaande jaren: Overige kredieten < € 100.000

Raming


23

5

18

123 146

36 41

18

45

Afsluiten

87 87

Raming


Afsluiten

JAARVERSLAG 2011

Toelichting: In de overige kredieten voorgaande jaren < € 100.000 is het (restant)krediet Implementatie elektronisch kinddossier opgenomen. Op het moment van het aanvragen van dit krediet bij de voorjaarsnota 2008 was de definitieve begroting nog niet bekend. Er is destijds geraamd op basis van een indicatieve begroting. De uiteindelijke begroting viel lager uit. Daarnaast was geen rekening gehouden met reservering die door Icare inzake van het elektronisch kinddossier (nu genoemd digitaal dossier jeugdgezondheidszorg) was gedaan in de periode 2005 t/m 2008, dat bedrag is in mindering gebracht op de incidentele kosten, waardoor er sprake is van een onderschrijding van € 83.000.

46

JAARVERSLAG 2011

2.1.11 Programma Milieubeheer Portefeuillehouder

O.Huisman

Omschrijving programma Het programma Milieubeheer beoogt het zorg dragen voor een goed en leefbaar milieu. De milieuambities van de gemeente Noordenveld zijn vastgelegd in het Milieubeleidsplan 20082012. Deze ambities hebben betrekking op de wettelijke en de autonome taken.  Milieubeheer algemeen (gemeentelijk milieubeleidsplan, milieuprogramma en -verslag, Milieuadviesraad, monitoring en milieubeleid algemeen) Milieubeheer specifiek (milieucommunicatie, energiebesparing, milieuzorgprogramma, externe veiligheid, afvalbeleid, duurzame ontwikkeling, luchtkwaliteit en geurhinder en overige milieutaken)  Milieuvergunningverlening en meldingen  Wet bodembescherming  Wet geluidhinder  Gemeentelijk Rioleringsplan  Afvalbeleid, -verwerking en -verwijdering Bestuursprogramma 2010-2014 De gemeente wil zich in al haar beslissingen laten leiden door het principe dat wij deze aarde in bruikleen hebben. Dit betekent dat de gemeente steeds zal kijken of oplossingen duurzaam en mens-, dier- en milieuvriendelijk zijn. Dit alles met het streven de gemeente Noordenveld uiterlijk in 2040 klimaatneutraal te laten zijn. Binnen het milieu- en duurzaamheidbeleid zijn de volgende aandachtspunten van belang: • De gemeente Noordenveld heeft de afgelopen jaren relatief onvoordelig gas en elektriciteit ingekocht. Door met een energiemakelaar te werken, kunnen we aanmerkelijke financiële besparingen realiseren, die inmiddels zijn ingeboekt in de meerjarenbegroting. Besparingen door energiebesparende maatregelen worden geïnvesteerd in verdere energiebesparende maatregelen of aangewend voor de inkoop van groene energie. • Door de bouwvoorschriften aan te vullen bij het opstellen en ontwikkelen van nieuwe bestemmingsplannen streven we ernaar huizen te bouwen die zo energieneutraal mogelijk zijn. Dat betekent dat deze huizen net zoveel energie opleveren als verbruiken. • De gebouwen die de gemeente zelf realiseert, moeten zo energieneutraal mogelijk gebouwd worden. Niet alleen uit milieuoverwegingen, maar ook om de kosten op lange termijn te beperken en zeker om als voorbeeld te dienen voor de burger. • Voor zover dit binnen de mogelijkheden en bevoegdheden van de gemeente mogelijk is, streven wij ernaar om mens-, milieu- en diervriendelijke bedrijvigheid aan te trekken. • In deze raadsperiode wordt zo spoedig mogelijk een duurzaamheidnota vastgesteld. Deze nota moet leiden tot een stappenplan om klimaatneutraal te zijn. • De gemeente wil geen CO2-opslag faciliteren.

47

JAARVERSLAG 2011

Kaders             

Milieubeleidsplan 2008-2012 Milieuprogramma 2011 Afvalstoffenbeleidsplan Bodembeleidsplan 2008-2012 Bodembeheerplan 2008-2013 Energieakkoord Samenwerkingsverband Noord-Nederland Gemeentelijke Visie Externe Veiligheid Het Milieuzorgprogramma 2010-2011 Ruimtelijk Integraal Handhavingsbeleid Gemeente Noordenveld 2009-2012 Handhaving Uitvoeringsprogramma 2010-2011 Gemeentelijk Rioleringsplan Uitvoeringsprogramma Externe Veiligheid Drenthe 2011-2014 Beleidsplan Openbare Verlichting

1. Wat wilden we bereiken? De uiteindelijke doelstelling van het programma milieubeheer is het zorg dragen voor een goed en leefbaar milieu. Dat willen we bereiken door:  In te zetten op duurzaamheid en duurzame ontwikkeling waarbij een balans wordt nagestreefd tussen ecologische, economische en sociale duurzaamheidaspecten.  De milieukwaliteiten op een hoog peil te houden, of te brengen.  Duurzaam in te kopen.  Het helpen realiseren van doelstellingen op het gebied van klimaat en energie uit het Energieakkoord van het Samenwerkingsverband Noord-Nederland.  Het terugdringen van het afvalaanbod door preventie, het optimaliseren van gescheiden afvalinzameling en het terugdringen van zwerfvuil.  Het realiseren en behouden van een duurzaam geschikte bodemkwaliteit.  Het creëren en behouden van een zo veilig mogelijke leefomgeving (externe veiligheid).  Geluid- en geuroverlast zoveel mogelijk te beperken en knelpunten zo snel mogelijk aan te pakken.  Een open relatie te onderhouden met groepen bewoners, belangenorganisaties, natuuren milieuorganisaties.  Regelmatig voorlichting te geven met betrekking tot thema’s, die zich bij uitstek hiervoor lenen, zoals afval, energie en duurzaamheid.  Een integraal en duurzaam waterbeheer.

2a. Wat zouden we gaan doen in 2011 (basis Bestuursprogramma)?     

Het Milieubeleidsplan uitvoeren. Op basis van de bestuursopdracht zal verder worden gewerkt aan het opstellen van het Beleidsplan duurzame ontwikkeling . Een bijdrage leveren aan de uitvoering van het Energieakkoord van het Samenwerkingsverband Noord-Nederland en de resultaten monitoren. Uitvoeren van ‘Uitvoeringsprogramma Externe Veiligheid’ en deelnemen aan de projecten van het provinciaal uitvoeringsprogramma Externe Veiligheid. Uitvoeren van het Milieuzorgprogramma.

48

JAARVERSLAG 2011

      

Deelnemen aan de communicatiecampagne “Drenthe bespaart”. Regelmatig voorlichting geven met betrekking tot de verschillende milieuthema’s. Aanhaken bij een activiteit in het kader van de ‘Nacht van de Nacht’. Uitvoering geven aan de ‘Verklaring duurzaam inkopen’. Uitvoeren van het Bodembeleidsplan en het bodembeheersplan. Vaststellen en uitvoeren van het Afvalstoffenbeleidsplan. Vaststellen Beleidsplan Openbare Verlichting.
















Geconstateerd moet worden dat het Milieubeleidsplan niet meer actueel is. In 2011 is het Milieubeleidsplan 2008-2012 nog wel als basis voor de uitvoering van het milieubeleid gehanteerd. In 2011 is gewerkt aan het opstellen van een nulmeting en een routekaart duurzaamheid. Deze vormen de basis voor de op te stellen Nota Duurzaamheid. Een bijdrage aan de uitvoering van het Energieakkoord, dat wil zeggen aan het 100.000 voertuigenplan, is geleverd doordat Noordenveld besloten heeft tot het plaatsen van oplaadpunten voor elektrische auto’s. Nauw verbonden aan het Energieakkoord is het Programma Klimaat en Energie evenals het Actieplan van de Provincie Drenthe, waarvoor de gemeente een klimaatcontract met de Provincie is aangegaan. De voortgang hierin met betrekking tot de kernactiviteiten verloopt voorspoedig. De resultaten op het gebied van Co2-emissie worden gemonitord in het programma van adviesbureau DWA. Er is uitvoering gegeven aan het Uitvoeringsprogramma Externe Veiligheid. Zo is er onder andere onderzoek gedaan naar de kwetsbare objecten nabij ondergrondse gasleidingen Gasunie, is meegedaan aan het landelijk project LPG tankstations en is de risicokaart actueel gehouden. Er is gedeeltelijk uitvoering gegeven aan het milieuzorgprogramma. Prioriteit is gegeven aan de naleving van de regelgeving Wet Milieubeheer en Gebruiksbesluit bij gemeentelijke gebouwen. Daarnaast is de doelstelling voor de papierbesparing behaald, is het energieverbruik in de grotere gebouwen direct inzichtelijk gemaakt en is er in geringe mate voorlichting gegeven over het milieuzorgprogramma. In 2011 is uitvoering gegeven aan voorlichting met betrekking tot verschillende milieuthema’s. Communicatie heeft plaatsgevonden aan de hand van een communicatiekalender waarin periodiek diverse thema’s aan de orde zijn geweest. Ook dit jaar heeft de gemeente deelgenomen aan de Nacht van de Nacht. Naast de bekende publicaties en brieven naar de kerkbesturen is dit jaar extra aandacht besteed aan de Nacht van de Nacht door de openbare verlichting in het dorp Langelo uit te schakelen. De verplichtingen van de Verklaring Duurzaam Inkopen zijn nagekomen. Dat houdt in dat er duurzamer is ingekocht en de Monitor Duurzaam inkopen van het ministerie van Infrastructuur & Milieu is ingevuld. Conform de doelstelling is meer ingekocht bij minder partijen. Er zijn verdere voorbereidingen gemaakt om de stap naar 100% duurzaam inkopen in 2015 in één keer te kunnen maken. In juli heeft de gemeenteraad het nieuwe Afvalstoffenbeleidsplan vastgesteld. Gelijktijdig met het afvalstoffenbeleidsplan is de afvalstoffenverordening door de Raad vastgesteld. Een nadere uitwerking van de afvalstoffenverordening is opgenomen in het door het College vastgestelde Uitvoeringsbesluit. Eind 2011 zijn de afvalstromen van het brengstation aanbesteed. Deze aanbesteding is voor Noordenveld gunstig verlopen.

49

JAARVERSLAG 2011





 

In 2011 is het openbaar verlichtingsplan gereed gekomen. Daarnaast is er een uitvoeringsplan vastgesteld. Als proefproject zijn drie soorten Led-verlichting op het bedrijventerrein (Exportweg) opgesteld. Dit jaar is er goede vooruitgang geboekt met betrekking tot het bepalen van de stedelijke wateropgave. Er is een gemeenschappelijke basis gevonden met het waterschap om te komen tot een goede bepaling van de uitvoeringsmaatregelen. Derhalve mag in 2012 een nieuw GRP verwacht worden. Het investeringsvolume van de riolering en het waterbeheer is dit jaar goed geweest. Er is conform de overlegde jaarschijf gewerkt. De maatregelen uit hoofde van de nieuw verkregen inrichtingvergunning voor het Brengstation zijn ook uitgevoerd.


Realisatie 2010 Begroting voor Begroting na Realisatie 2011 wijziging 2011 wijziging 2011 6.488 7.086 7.114 7.209 7.263 7.181 7.193 9.089 -775 -95 -79 -1.880

Lasten Baten Saldo


Raming


Afsluiten

Raming

Beschikbaar gestelde kredieten in 2011: Vrijverval riolering

690

662

28

Afkoppelen afvoeren oppervlak riolering Basisinspanning riolering

600 100

10 1

590 99

Waterbodems/overstort

100

Elektromechanische installaties riolering Vervanging huisvuilwagen

155 230

151 89

141

186

81

105

222

217

5

Vervanging riolering

311

316

-5

Vervanging papiercontainers Vrijverval riolering

180 611

617

-6

Drukriolering en IBA’s

124

125

-1

Afkoppelen afvoeren oppervlak

347

355

-8

Overige kredieten < € 100.000 Overloopkredieten voorgaande jaren: Bergbezinkbassin Peize

100 4

180

50


Afsluiten

JAARVERSLAG 2011

Riolering Bitseveld

968

643

325

Gemaal Nietap

180

2

178

Afkoppelen Roderesch

370

347

Gemaal Slotlaan

200

22

Waterbodems/overstort

100

Overige kredieten < € 100.000

311 5.985

23 178 100

220 3.858

1.924

91 203

Toelichting: Waterbodems overstort 2010 Krediet wordt heroverwogen en opnieuw opgenomen in het GRP. Onder de overige kredieten voorgaande jaren < € 100.000 is het (restant)krediet Meetregistratie riooloverstort opgenomen. Dit werk is nog niet in uitvoering. Het is een onderdeel van project meetplan Drenthe II wat de gemeente samen doet met Provincie, waterschappen en Drentse gemeenten. Ondanks dat er bijna geen geld is gespendeerd vinden wij dat het krediet afgesloten kan worden. We zullen een nieuw krediet vragen in het nieuwe GRP .

51

JAARVERSLAG 2011

2.1.12 Programma Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting Portefeuillehouder J. Dam.

Omschrijving programma Ruimtelijke Ordening Het vastleggen van ruimtelijke ontwikkelingen voor de korte en lange termijn in ruimtelijk relevante plannen met in achtneming van de planologische kaders van de hogere overheden; het beoordelen van ruimtelijke ontwikkelingen buiten onze gemeente op hun relevantie voor onze gemeente en deze plannen zo nodig en zo mogelijk inhoudelijk beïnvloeden met gemeentelijke visie; het up to date houden van bestemmingsplannen en het juridisch mogelijk maken van nieuwe onvoorziene gewenste ruimtelijke ontwikkelingen. Volkshuisvesting Volkshuisvesting houdt zich bezig met het uitvoeren van de in de woonvisie vervatte actiepunten en van de in prestatieafspraken geformuleerde doelstellingen. Het beleidskader wordt regelmatig getoetst aan de maatschappelijke ontwikkelingen en waar nodig geactualiseerd. Gebiedsontwikkeling Gebiedsontwikkeling is gericht op het verbeteren van de kwaliteit van de (on-) bebouwde omgeving op verschillende beleidsterreinen zoals volkshuisvesting, infrastructuur, voorzieningen etc. Tot dit programma behoren o.a. kosten van:  Ruimtelijke Ordening  Volkshuisvesting  Stads- en dorpsvernieuwing  Bouw- en woning toezicht / omgevingsvergunningen  Bouwexploitatie  Ruimtelijk Integraal Handhavingsbeleid Gemeente Noordenveld  Handhaving Uitvoeringsprogramma

Bestuursprogramma 2010- 2014 Ruimtelijke Ordening De ruimtelijke ordening heeft tot doel om aan de bewoners en andere belanghebbenden duidelijk te maken wat wel en wat niet kan in een bepaald gebied. De ruimtelijke ordening is tevens een middel om kaders vast te stellen voor de toekomstige ruimtelijke ontwikkeling. Gegeven de beperkte ruimte wordt getracht meerdere gebruiksfuncties van de ruimte nevengeschikt te laten plaatsvinden. Volkshuisvesting In de gemeente Noordenveld moet de woningvoorraad voorzien in de woonwensen van alle bevolkingsgroepen. Woonwijken moeten een gemengd woningaanbod hebben en kunnen beschikken over voldoende faciliteiten.

52

JAARVERSLAG 2011

Dit bevordert de leefbaarheid en het maken van een wooncarrière in de eigen woonwijk. Daar waar mogelijk zullen ter modernisering van het woonbeleid realistische op een plattelandsgemeente gerichte woonexperimenten worden ondersteund. Bij nieuwbouwplannen moet worden uitgegaan van gevarieerde soorten woningen, waaronder levensloopgeschikte woningen, met gemiddeld 30 % voor de sociale sector, zowel huur als koop. Nieuwe wijken worden duurzaam en verkeersveilig ingericht. Ze worden aantrekkelijk gemaakt door voorzieningen en diversiteit. Er moet aandacht zijn voor de groene ruimte in nieuwbouwplannen en er moet rekening gehouden worden met het openbaar vervoer. Bij de aanleg van woongebieden wordt openbare ruimte, speelruimte en ruimte voor wijkvoorzieningen ingepland. -Voor kleine kernen zoals die zijn genoemd in de woonvisie van de gemeente Noordenveld, streven wij op beperkte schaal mogelijkheden tot woningbouw na. -Op een aantal grotere woningbouwlocaties gaan wij nieuwe eigenaars de mogelijkheid bieden om te bouwen met een eigen architect of met een ontwerp dat is afgestemd op de eigen woningbehoefte. -Het huisvestingsbeleid van de gemeente is gericht op de verschillende doelgroepen zoals ouderen, eenoudergezinnen, jongeren en alleenstaanden. -De sociale woningvoorraad moet op peil blijven. Herstructurering is nodig om kwaliteit te garanderen. Kaders Ruimtelijke Ordening  Structuurschema's (rijksbeleid)  Provinciaal Omgevings Plan (POP II/III) en overige provinciale beleidsnota’s  Regiovisie  Diverse beleidsplannen zoals Landschapsbeleidsplan, Woonnota, Gemeentelijk Verkeersen Vervoersplan (GVVP) Volkshuisvesting  Woonvisie Noordenveld een tussenbalans  Prestatieconvenant met de corporatiesector  Intergemeentelijke structuurvisie Leek-Roden Bouw- en Woningtoezicht  Omgevingsvergunning (WABO)

1. Wat wilden we bereiken? Ruimtelijke Ordening Het ten behoeve van een goede ruimtelijke ordening hebben van actuele (niet ouder dan 10 jaar) één of meer structuurvisies en bestemmingsplannen voor het gehele grondgebied van de gemeente. Het hebben van actuele bestemmingsplannen biedt tevens de mogelijkheid om het aantal ontheffingsmogelijkheden in te perken. Volkshuisvesting Een toekomstgerichte woonsector die zich kenmerkt door een evenwichtige balans tussen vraag- en aanbod. Dat vraagt om een woonsector met een goede match tussen een veelzijdig

53

JAARVERSLAG 2011

product dat goed aansluit op de verschillende leefstijlen, woonfases en financiële mogelijkheden van de inwoners in onze gemeente, maar ook met een voldoende flexibele structuur om tijdig en adequaat te kunnen anticiperen op veranderingen aan de vraagkant. Doorzettende vergrijzing en stijgende energielasten zijn daarbij belangrijke ankerpunten met voldoende aandacht voor de starters op onze woningmarkt. Gebiedsontwikkeling Gebiedsontwikkeling is gericht op het verbeteren van de kwaliteit van de (on)bebouwde omgeving voor verschillende aspecten zoals volkshuisvesting, voorzieningen, infrastructuur, bedrijvigheid en recreatie. Omgevingsvergunning Met de omgevingsvergunning wordt ingezet op een betere en snellere dienstverlening aan burgers en bedrijven. Uitgangspunt is dat de omgevingsvergunning 1 oktober 2010 zijn intreden doet. Kritisch zal worden gevolgd of dit nieuwe fenomeen voldoet aan de verwachtingen met betrekking tot de dienstverlening. 2a. Wat zouden we gaan doen in 2011 (basis Bestuursprogramma)? Ruimtelijke ordening Het up to date houden (en digitaliseren) van bestemmingsplannen en daarbij het aantal bestemmingsplannen zo mogelijk verminderen.  Het verder ontwikkelen van één of meer (digitale) structuurvisies voor het hele grondgebied van de gemeente.  Het beperken van ontheffingsmogelijkheden door het hebben van actuele bestemmingsplannen en bij recht mogelijk maken voor zaken waarvoor doorgaans toepassing wordt gegeven aan een ontheffingsmogelijkheid  Innemen van goede grondposities om het halen van de ruimtelijke doelstellingen zo eenvoudig mogelijk te kunnen laten verlopen.  Implementatie van de omgevingsvergunning op basis van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo)  Het nader formuleren en actualiseren van het grondbeleid waartoe onder andere behoren de nota bovenwijkse voorzieningen en de nota grondprijzen. 

Volkshuisvesting  Ook in 2011 is een kaderstellend uitgangspunt dat bij woonprogramma’s voor nieuwe uitleglocaties er sprake moet zijn van gemiddeld 30% sociale sector (koop en huur). Voor de overige woningen gaat het om een mix van alle segmenten van de markt.  Nader overleg met de corporaties om, onder andere door middel van herstructureringsprojecten, te zorgen voor goede en betaalbare woningen ook op de lange termijn. Opwaardering van het energielabel is daarbij een belangrijk aandachtspunt.  De in 2010 geactualiseerde prestatieafspraken worden uitgevoerd en waar nodig geëvalueerd en bijgesteld.  Woningbouwcorporaties worden in de gelegenheid gesteld met “commerciële” projecten geld te verdienen ten gunste van sociale woningbouw en herstructurering.  Ondersteunen van initiatieven tot realisatie van woon/zorgeenheden voor mensen met een beperking tot een aantal gerelateerd aan de gemeentegrootte.  Er is aandacht voor PO (Particulier Opdrachtgeverschap) en de grondhouding ten aanzien van CPO (Collectief Particulier Opdrachtgeverschap) is positief.

54

JAARVERSLAG 2011





Op basis van de Grondexploitatiewethet verder ontwikkelen van een instrumentarium tot mogelijke verevening van te verhalen kosten voor wijkvoorzieningen, bovenwijkse kosten etc. Het (verder) tot uitvoering brengen van een pilot op het vlak van sociale koopwoningen onder de zgn. Koopgarantregeling (De Carré, Lange Streeken II, Roderveld IV, Veldkampen)

Gebiedsontwikkeling  Uitvoering geven aan, faciliteren en afronden van diverse inbreidingsprojecten zoals bijvoorbeeld De Helterbult en de Carré te Roden, de Brinkhofweide en herstructurering Esweg/Hekakkerstraat in Norg, de Centrumschoollocatie en Raadhuisstraat e.o. te Peize en vele andere (her-)invullingsopgaven.  In het kader van het streven om in kleine kernen zo als die zijn genoemd in de woonvisie op beperkte schaal woningbouw mogelijk te maken, wordt verder uitvoering gegeven aan de uitleglocatie Veldkampen in Een.  In 2011 zal verder uitvoering worden gegeven aan het transitieplan Veenhuizen 2018.  Verdere actualisering van de grondexploitaties en kredieten.

2b. Wat hebben we wel/niet gerealiseerd? Ruimtelijke ordening In 2011 is er gewerkt aan het up to date houden en digitaliseren van bestemmingsplannen. Er zijn zes bestemmingsplannen en vier voorbereidingsbesluiten vastgesteld. Door het vaststellen van deze plannen wordt het aantal bestemmingsplannen verminderd. Door de vaststelling van het bestemmingsplan Norgerduinen zijn in totaal vijf oude plannen komen te vervallen.  In verband met het ontwikkelen van de visie Noordenveld en de invloed hiervan op een structuurvisie voor het gehele grondgebied van de gemeente Noordenveld is het ontwikkelen van een of meerdere structuurvisies tijdelijk op een laag pitje gezet. Nadat de visie is vastgesteld is verder gewerkt aan het opstellen van een Plan van Aanpak voor het ontwikkelen van één of meer structuurvisies voor het gehele grondgebied van de gemeente Noordenveld.  Er is bezien welke zaken bij recht mogelijk gemaakt kunnen worden in bestemmingsplannen zodat er minder vaak een ontheffingsprocedure gevolgd hoeft te worden.  In het perspectief van de sterk veranderende economische omstandigheden en de gevolgen daarvan op de woningmarkt zijn in 2011 de bakens drastisch bijgesteld in die zin dat een heroverweging van de taakstelling in het kader van de Regiovisie en het IGS heeft plaats gehad en dat een herbezinning heeft plaats gehad op de in dat kader gedane investeringen. Dit heeft er toe geleid dat het innemen van goede grondposities in 2011 zo goed als stil is komen te liggen.  De omgevingsvergunning op basis van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) is geïmplementeerd. 

Volkshuisvesting/Gebiedsontwikkeling Bestemmingsreserve Volkshuisvesting Met Actium is overeenstemming bereikt over afbouw van de bestemmingsreserve volkshuisvesting. Vrij besteedbaar is nog € 2.800.000. De rest is reeds geoormerkt d.m.v. van raadsbesluiten.

55

JAARVERSLAG 2011

Voorgesteld wordt de nog vrij besteedbare middelen conform de intentie van de reserve in te zetten voor de volkshuisvesting. Actium heeft aangegeven de volkshuisvestingsbelangen van Norg voldoende te kunnen borgen met € 1,4 miljoen. Binnen deze kaders omvat de overeenstemming met Actium de volgende inzet van de resterende middelen: Brinkhofweide Norg € 450.000 aanvullend inzetten voor de exploitatie van het grondcomplex Brinkhofweide ten behoeve van verminderde grondopbrengst bij omzetting van koop naar huur en het financieel borgen van een goede (her)inrichting van de directe omgeving van het appartementencomplex. Archeologisch onderzoek Esweg Norg € 200.000 als bijdrage voor Actium ten behoeve van het archeologisch onderzoek dat nodig bleek bij de herstructurering van de Esweg e.o. Bij het opstellen van de begroting voor de projectkosten was de noodzaak nog niet bekend. Herstructurering in Norg € 300.000 ten behoeve van nog niet geplande herstructurering in Norg. Om de komende 20 jaar de sociale huurvoorraad op voldoende niveau in stand te houden zullen nog ingrepen nodig zijn. Dit bedrag zal worden overgemaakt aan Actium en Actium zal de gemeente jaarlijks over de besteding en omvang informeren. Oosterveld Norg € 450.000 wordt toegerekend aan de ontwikkeling van het Oosterveld. De kosten van voorfinanciering zijn aanmerkelijk. Met deze toerekening wordt Actium in de gelegenheid gesteld om kavels voor sociale woningbouw tegen gereduceerde prijzen af te nemen. Achteromweg Peize € 1.400.000 wordt aangewend voor de dekking van een gedeelte van de kosten van afwaardering van de aangekochte gronden aan de Achteromweg in Peize. Deze gronden zijn aangekocht voor toekomstige woningbouw. Op grond van gemaakte woningbouwafspraken zal de ontwikkeling op zich laten wachten en moeten de gronden worden afgewaardeerd. Met deze afwaardering blijft de mogelijkheid open om hier in de toekomst sociale woningbouw te realiseren. Plangebied De Lange Streeken II in Peize Sociale woningbouw Woningbouwcorporatie Actium is gestart met de bouw van twintig huurwoningen en de verkoop van tien koopgarantwoningen Projectmatige vrije sector woningbouw Ontwikkelaar Bouwfonds is in april gestart met de verkoop van acht woningen Vrije bouwkavels In 2011 zijn vijf kavels verkocht waarmee het totaal aantal verkochte vrije kavels komt op twintig van de zevenendertig. Vier kavels zijn in optie uitgegeven. Plangebied Roderveld IV te Roden Sociale woningbouw Met Actium zijn in 2011 de volgende afspraken gemaakt: In 2012 realisatie van tien huurwoningen en zes koopgarantwoningen met Geveke en acht huurwoningen met Heijmans. In 2013 realisatie van achttien huurwoningen met Heijmans. Projectmatige vrije sector woningbouw Geveke heeft in 2011 100% (vierentwintig) van hun vrije sectorwoningen gerealiseerd

56

JAARVERSLAG 2011

Heijmans blijft in de realisatie van vrije sectorwoningen (achtenvijftig) achter bij de verwachtingen. Vrije bouwkavels In 2011 is één kavel verkocht waarmee het totaal aantal verkochte vrije kavels komt op elf. Plangebied Veldkampen te Een Sociale woningbouw Actium realiseert het sociale programma dat bestaat uit acht sociale huurwoningen waaronder vier specifiek voor senioren en vier sociale koopwoningen met koopgarant. Vrije bouwkavels Van de zeven kavels zijn er drie verkocht en twee in optie. Aan diverse inbreidingsprojecten is in 2011 aandacht besteed. Dit heeft geresulteerd in afronding van de voorbereiding/uitvoering van de Helterbult, de Carre en de Centrumschoollocatie. In uitvoering zijn de Esweg/Hekakkerstraat in Norg en de Raadhuisstraat te Peize. Inmiddels zijn ook voorbereidingen gestart voor een herstructurering aan de Koerskamp te Roden en een CPO (Collectief Particulier Opdrachtgeverschap)-traject voor invulling van de locatie Oude Velddijk te Peize.



Lasten Baten Saldo


Raming


70

70

1.400

1.400

Afsluiten

Raming


Beschikbaar gestelde kredieten in 2011: Overige kredieten < € 100.000 Overloopkredieten voorgaande jaren: Packagedeal Actium Restauratie vm Scheepstraschool Overige kredieten < € 100.000

118

42

76

355

384

-29

1.588

42

1.546

355

384

-29

57

Afsluiten

JAARVERSLAG 2011

2.2 Algemene Dekkingsmiddelen Portefeuillehouder: G.Alssema

Omschrijving programma In dit hoofdstuk worden de inkomsten en uitgaven van de gemeente, die niet direct aan een programma zijn toe te rekenen, toegelicht. Tot dit programma behoren o.a. de volgende inkomsten:  belastingen  de algemene uitkering uit het gemeentefonds  deelnemingen (dividend aandelen BNG, Enexis en WMD) Ook tot dit hoofdstuk worden gerekend de kosten die betrekking hebben op de uitvoering van de Wet WOZ, de post onvoorziene uitgaven en het saldo van het BTW-compensatiefonds. Bestuursprogramma 2010-2014 Omschrijving algemene dekkingsmiddelen Geld dat je niet hebt, kun je niet uitgeven. Bezuinigingen zullen de komende jaren onontkoombaar zijn, hoewel de exacte taakstelling vanuit het Rijk op dit moment nog onduidelijk is. Afhankelijk van toekomstig kabinetsbeleid kunnen wij genoodzaakt zijn om het financiële beleid tussentijds aan te passen. We kunnen en moeten starten met de uitwerking van het KplusV rapport. Hierbij merken wij op dat de kosten voor de baten uitgaan; er moeten middelen beschikbaar worden gesteld om de aanbevelingen te kunnen uitwerken. Uitvoering van dit rapport zal niet voldoende zijn om de bezuinigingen te halen. Dit betekent dat we op korte termijn een kerntakendiscussie gaan voeren. Vervolgens zullen we zeer kriisch naar investeringen en projecten kijken. Deze beoordelen we op noodzaak, haalbaarheid en betaalbaarheid. Verder kijken we naar het fysieke domein. Ook hier zal waarschijnlijk in de toekomst niet alles kunnen wat we graag willen. Voor nieuw beleid is alleen ruimte wanneer er oud beleid wordt ingeleverd. Alleen wanneer bezuinigingen op de bedrijfsvoering, de investeringen en projecten en het fysieke domein niet toereikend zijn, kunnen we denken aan een meer dan trendmatige verhoging van de Onroerendezaakbelasting (OZB). Dit zal tot het uiterste beperkt worden. Wanneer voorgaande maatregelen niet toereikend zijn, zullen in het uiterste geval bezuinigingen in het sociale domein noodzakelijk zijn. Uitgangspunt is dat op het minimabeleid en de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) niet zal worden bezuinigd. In principe moeten leges, de rioolbelasting en de afvalstoffenheffing kostendekkend zijn. De hoogte van de grafrechten mogen het de burgers niet onmogelijk maken om voor begraven te kiezen in plaats van cremeren. De eerder vastgestelde kostendekking van 75 procent geldt daarbij als randvoorwaarde. Binnen de financiële mogelijkheden zullen de rentebaten worden aangewend om de reserves op een aanvaardbaar niveau te houden of te brengen. De gemeente biedt transparantie over de besteding van middelen. Het financiële beleid van de gemeente richt zich op een sluitende meerjarenbegroting.

58

JAARVERSLAG 2011

Kaders       

Budgetcyclus Financiële kaderbrief Voorjaarsnota / Najaarsnota Circulaires van het Rijk inzake ontwikkelingen Gemeentefonds Paragrafen in de begroting Nota treasury Diverse belastingverordeningen

1. Wat wilden we bereiken? Het genereren van inkomsten tot een zodanige omvang dat wij in staat zijn die taken uit te voeren welke ons door wetgever zijn of worden opgelegd en uitvoering kunnen geven aan de wensen welke de maatschappij van ons verlangt. Uitgangspunt daarbij is het zo efficiënt mogelijk inzetten van middelen waardoor de lastendruk voor de burger beperkt blijft. Voor de directe dienstverlening wordt gestreefd naar volledige kostendekking.

2a. Wat zouden we gaan doen in 2011(basis Bestuursprogramma 2010-2014)?    

  

Grote schommelingen in belastingdruk worden voorkomen door het werken met egalisatiereserves. Uitgangspunt is dat tarieven slechts trendmatig worden verhoogd. Rentebaten zullen niet meer volledig ten gunste worden gebracht van de exploitatie. Rentebaten kunnen dan worden aangewend voor het realiseren van de gewenste algemene reservepositie evenals voor het creëren van bestemmingsreserves voor grote uitgaven die wij over een aantal jaren moeten doen. Leges zijn kostendekkend, evenals de afvalstoffenheffing en het rioolrecht. Op basis van een risico analyse van het gemeentelijke huishoudboekje wordt bezien welke reservepositie gewenst is. Vanuit de principes van Lean gaan wij een filosofie hanteren waarin continu gestreefd wordt om de klanttevredenheid te verhogen. Wij richten ons daarbij op het samenspel tussen medewerkers en leidinggevenden die gericht moet zijn op het wegnemen van verspilling uit processen. Daarbij is de burger uitgangspunt.

2b. Wat hebben we wel/niet gerealiseerd ?   

Tarieven zijn in 2011 trendmatig verhoogd De rente over de ontvangen verkoopsom aandelen Essent komt, ter vervanging van de gederfde dividend, ten gunste van de exploitatie Bij de begroting 2012 is voor het eerst een nieuwe systematiek van risicokwantificering gebruikt. De begroting 2011 is nog gebaseerd op het indelen van risico’s in risicoklassen. In het jaarverslag 2011 zijn de risico’s middels de formule kans x gevolg opgenomen.

59

JAARVERSLAG 2011

3. Wat mag het kosten?

LASTEN EN BATEN (bedragen x € 1.000) Omschrijving Lasten Baten Saldo

Realisatie 2010 Begroting voor Begroting na Realisatie 2011 wijziging 2011 wijziging 2011 223 71 151 465 35.365 34.696 35.798 36.574 -35.142 -34.625 -35.647 -36.109

60

JAARVERSLAG 2011

2.3 Onvoorzien

In de programmaverantwoording wordt inzicht gegeven in het gebruik van het geraamde bedrag voor onvoorzien. De post onvoorzien is niet per programma, maar als één post in de begroting opgenomen. De aanwending van de post onvoorzien wordt in ieder geval per programma zichtbaar gemaakt. In de primitieve begroting is in het hoofdstuk ‘Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien’ een post voor onvoorziene uitgaven opgenomen van € 77.000. De raming van deze post is gebaseerd op een bedrag van € 2,50 per inwoner .

61

JAARVERSLAG 2011

62

JAARVERSLAG 2011

2.4 Paragrafen

63

JAARVERSLAG 2011

64

JAARVERSLAG 2011

2.4.1 Lokale heffingen

Algemeen De gemeentelijke belastingen vormen een belangrijk onderdeel van de inkomsten van de gemeente. Van de lokale heffingen die bij de algemene dekkingsmiddelen horen is de onroerende zaakbelasting (ozb) de belangrijkste. Ook de opbrengsten toeristenbelasting en forensenbelasting moeten als algemeen dekkingsmiddel worden aangemerkt. Daarnaast zijn er nog heffingen die niet tot de algemene dekkingsmiddelen horen, maar wel in het beleidsmatige deel van het overzicht betrokken zouden kunnen worden. De belangrijkste zijn de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. Prijzen van zwembaden en dergelijke komen niet in het overzicht aan de orde. Ongeveer 19% van de inkomsten van de gemeente Noordenveld zijn afkomstig uit lokale heffingen. De lokale heffingen vormen dus een belangrijke inkomstenbron van de gemeente, welke vooral dienen te worden opgebracht door de burgers. Deze paragraaf geeft een overzicht van de diverse lokale heffingen en belastingen op hoofdlijnen. Hiermee ontstaat inzicht in de lokale lastendruk. Overzicht van de lokale heffingen Onderstaande tabel geeft weer welke opbrengsten uit lokale heffingen in 2011 zijn gerealiseerd. Overzicht belastingen en heffingen (x € 1000) Onroerende zaakbelastingen Afvalstoffenheffing/reinigingsrechten Rioolheffing Bouwleges Secretarieleges Lijkbezorgingrechten Toeristenbelasting Forensenbelasting Hondenbelasting Marktgelden Baatbelasting Totaal belastinginkomsten

4.433 3.229 3.822 933 565 230 186 200 80 48 1 13.727

Gemeentelijk tarievenbeleid Uitgangspunten welke voor de lokale heffingen zijn geformuleerd: * Schommelingen in retributies en belastingen dienen zoveel mogelijk te worden voorkomen door het handhaven van een, in relatie tot de inflatie, trendmatige verhoging; * Tarieven en heffingen dienen zoveel mogelijk kostendekkend te zijn.

Belastingtarieven 2011 Hierna wordt het verloop van de tarieven van de afvalstoffenheffing, de rioolheffing en de onroerende zaakbelastingen vanaf 2006 weergegeven. Verder worden de tarieven 2011 vergeleken met de andere gemeenten in Drenthe.

65

JAARVERSLAG 2011

Afvalstoffenheffing 2006 190 237

Afvalstoffenheffing Eenpersoonshuishoudingen Meerpersoonshuishoudingen

2007 197 246

2008 197 246

2009 190 239

2010 176 221

2011 179 225

Uitgangspunt bij de afvalstoffenheffing is al sinds jaren dat het tarief 100% kostendekkend moet zijn.

VERLOOP TARIEVEN AFVALSTOFFENHEFFING 2006-2011

TARIEF

270,00 250,00 230,00 210,00 190,00 170,00 150,00 11 20

10 20

09 20

08 20

07 20

06 20

éénpersoonstarief

JAAR

meerpersoonstarief

Overzicht afvalstoffenheffing in onze provincie Afvalstoffenheffing Drenthe 2011 (meerpersoonstarief)

bedrag

290

289 278

270 250

253

256

250

225

230

225

225

227

220

210 193 190

170

66

C oe vo rd en

E m m en

H oo ge ve en

M ep pe l

T yn aa rlo W e st er ve ld A a en H un ze

A ss en

N oo rd en ve M ld id de n D re nt he

W ol de n D e

B or ge rO do or n

150

289

JAARVERSLAG 2011

Het gemiddelde tarief in Drenthe bedraagt € 240,00. We moeten hierbij wel enkele kanttekeningen maken. Het is niet bekend hoe de kostendekking van andere gemeenten is. In onze gemeente is het 100%. De gemeenten Tynaarlo en Borger-Odoorn heffen volgens het Diftar systeem. Een vast bedrag per meerpersoons huishouden is hierdoor niet bekend. In deze vergelijking is ervoor gekozen om het gemiddelde aanslagbedrag van een meerpersoons huishouden weer te geven in deze gemeenten.

Rioolheffing Rioolrechten Rioolrecht woning

2006 177

2007 187

2008 198

2009 208

2010 225

2011 243

(tarief voor de rioolheffing is afhankelijk van de WOZ-waarde. De in dit overzicht opgenomen tarieven vanaf 2010 zijn gemiddelde tarieven).

Rioolheffing (rioolrecht) 2006-2011

tarief 230,00 220,00 210,00 200,00 190,00 180,00 170,00 160,00 150,00

11 20

10 20

09 20

08 20

07 20

06 20

jaar

Overzicht rioolrecht in de provincie Drenthe

Rioolheffing Drenthe 2011 tarief 300 250 200 150

167 144

171

184

173

185

199

215

229

238

147

100 50

67

W es te rv el d N oo rd en ve ld

Ty na ar lo D e W ol M de id de n n D re nt he

H un ze

en

A ss en

A a

M ep B or pe ge l rO do or n

E m m en H oo ge ve en C oe vo rd en

0

243

JAARVERSLAG 2011

Het gemiddelde tarief in Drenthe bedraagt € 191,25. Bij deze vergelijking plaatsen we wel een aantal kanttekeningen. Het is niet bekend hoe de kostendekking van andere gemeenten is. In onze gemeente is het 100%. Een aantal gemeenten financiert de lasten van de riolering voor een deel uit de opbrengst van de onroerende zaakbelastingen. De gemeenten Emmen en Borger-Odoorn heffen bovendien een rioolheffing opgebouwd uit een vast bedrag en een variabel bedrag op basis van de WOZ-waarde. Een vast bedrag is hierdoor niet bekend. In deze vergelijking is er daarom voor gekozen om het aanslagbedrag van een meerpersoons huishouden met de gemiddelde WOZ-waarde in die gemeente weer te geven.

Onroerende-zaakbelastingen De heffing per € 2500,00 van de WOZ-waarde is komen te vervallen. Sinds 1 januari 2009 worden de onroerende-zaakbelastingen berekend naar een percentage van de WOZ-waarde. Om vergelijking mogelijk te maken tussen 2009 en voorgaande jaren is het tarief per € 2500,00 van de jaren 2006 t/m 2008 omgerekend naar een percentage van de WOZ-waarde. Woningen Eigenaren

2006 0,0924

2007 0,0844

2008 0,0788

2009 0,0774

2010 0,0801

2011 0,08371

Niet-woningen Eigenaren Gebruikers Totaal

2006 0,1324 0,1060 0,2384

2007 0,1192 0,0960 0,2152

2008 0,1180 0,0944 0,2124

2009 0,11097 0,08877 0,19974

2010 0,11439 0,09750 0,21189

2011 0,11975 0,10192 0,22167

Onroerende zaakbelastingen woningen en niet-woningen 2006-2011 percentage 0,30000 0,25000 0,20000 0,15000 0,10000 0,05000 0,00000

jaar 11 20

10 20

09 20

08 20

07 20

06 20

woningen

68

niet-woningen

JAARVERSLAG 2011

Overzicht onroerende zaakbelastingen voor woningen in onze provincie in 2011 Onroerende zaakbelastingen Drenthe 2011 percentages w oningen percentage 0,17000 0,15000 0,13000 0,11000 0,09000 0,07000

m en Em

As se n C oe vo Bo rd rg en er -O do or n

W es te rv el d Ty na ar Aa lo en H un N ze oo rd en ve ld D e W M ol id de de n n D re nt he M ep pe H l oo ge ve en

0,05000

Het gemiddelde percentage in Drenthe is 0,10778% voor woningen. Voor niet-woningen is het 0,27741% (0,15455% voor eigenaren en 0,12287% voor gebruikers). Emmen en Borger-Odoorn kennen de hoogste percentages. Reden hiervan is onder andere het feit dat deze gemeenten in vergelijk met de andere gemeenten lagere tarieven kennen voor de rioolheffing. Overzicht lasten 2011 per huishouden per gemeente in Drenthe

Gemeentelijke woonlasten 2011 per huishouden Drenthe 740

726

720 699

700 677

680

670 656

660

649 640

640 624

627

632

633

620 600 580

ep pe l As se H oo n ge v Aa ee n en M H id un de ze n D re N nt oo he rd en ve D ld e W Bo ol rg de er n -O do or W n es te rv el C oe d vo rd en Em m en

M

Ty n

aa rlo

560

OZB is berekend uitgaande van waarde woning € 217.000 (eigenarenbelasting)

69

727

JAARVERSLAG 2011

Overzicht heffingen Van de belangrijkste heffingen is hieronder op basis van de jaarrekening 2011 het procentuele aandeel in het totaal weergegeven.

1%

Overzicht heffingen

2% 3% 4% 7%

31% onroerende zaakbelastingen reinigingsheffingen rioolheffing

28%

bouw leges secretarieleges

24%

forensen- en toeristenbelasting lijkbezorgingsrechten overig

Bezwaarschriften M.b.t. de WOZ: 304 bezwaarschriften ontvangen 291 waren afgedaan per 31-12-2011 154 (deels) gegrond (52,92%) 137 ongegrond (47,08%) M.b.t. Heffingen (dus niet alleen OZB): 49 bezwaarschriften ontvangen 42 waren afgedaan per 31-12-2011 24 (deels) gegrond (57,14%) 18 ongegrond (42,86%) Kwijtschelding gemeentelijke belastingen Gemeenten kunnen, met inachtneming van de Invorderingswet 1990, kwijtschelding verlenen van gemeentelijke heffingen. Gemeenten beslissen zelf voor welke heffingen kwijtschelding mogelijk is. Gemeenten zijn gebonden aan de landelijke Uitvoeringsregeling. Alleen ten aanzien van de kosten van bestaan hebben gemeenten de mogelijkheid om af te wijken van de regeling. De rijksregeling gaat uit van 90% van de bijstandsnorm. In onze gemeente is gekozen om 100% van de bijstandsnorm als bestaansminimum te hanteren. Daarnaast is ervoor gekozen om kwijtschelding mogelijk te maken voor onroerende zaakbelastingen, afvalstoffenheffing, rioolheffing en hondenbelasting voor de eerste hond. Sinds 2004 voert het waterschap Noorderzijlvest, thans het Hefpunt, de kwijtscheldingsregeling uit voor onze gemeente. Met de kwijtscheldingverlening zijn de volgende bedragen gemoeid:

totaal

rekening 2007 € 173.679

rekening 2008 € 167.501

rekening 2009 € 165.947

70

rekening 2010 € 73.239

rekening 2011 € 74.722

JAARVERSLAG 2011

2.4.2 Paragraaf weerstandsvermogen 1. Inleiding De paragraaf weerstandsvermogen geeft aan hoe robuust de financiële middelen zijn. Dit is van belang wanneer er zich een financiële tegenvaller voordoet. Door aandacht voor het weerstandsvermogen kan worden voorkomen dat elke financiële tegenvaller dwingt tot bezuinigen. Het weerstandsvermogen kan betrekking hebben op het exploitatiejaar zelf (statisch weerstandsvermogen), het kan ook betrekking hebben op de consequenties voor meerdere exploitatiejaren (dynamisch weerstandsvermogen) ingeval van een financiële tegenvaller. Voor het beoordelen van de robuustheid van de financiële middelen is inzicht nodig in de omvang en in de achtergronden van de risico’s en de aanwezige weerstandscapaciteit. De weerstandscapaciteit bestaat uit de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt om niet begrote kosten die onverwachts en substantieel zijn te dekken. Het gaat om die elementen waarmee tegenvallers eventueel bekostigd kunnen worden zoals de algemene reserve en de onbenutte belastingcapaciteit. Onderscheid kan worden gemaakt in incidentele en structurele weerstandscapaciteit. Met het eerste wordt bedoeld het vermogen om calamiteiten en eenmalige tegenvallers op te kunnen vangen zonder dat dit invloed heeft op de voortzetting van taken op het geldende niveau. Met de structurele weerstandscapaciteit worden de middelen bedoeld die permanent ingezet kunnen worden om tegenvallers in de exploitatie op te vangen, zonder dat dit ten koste gaat van de uitvoering van bestaande taken. De risico’s relevant voor het weerstandsvermogen zijn die risico’s die niet anderszins zijn ondervangen. Reguliere risico’s – risico’s die zich regelmatig voordoen en die veelal vrij goed meetbaar zijn – maken geen deel uit van de risico’s in de paragraaf weerstandsvermogen. Hiervoor kunnen immers verzekeringen worden afgesloten of voorzieningen worden gevormd. Voor-beelden van risico’s die wel tot de paragraaf weerstandsvermogen horen zijn bedrijfsrisico’s met betrekking tot grondexploitatie, open-einde regelingen en de algemene uitkering uit het gemeentefonds. In   

het vervolg van deze paragraaf zal nader worden in gegaan op: weerstandscapaciteit; risico’s; weerstandsvermogen.

Vervolgens kunnen conclusies worden getrokken over weerstandsvermogen zich verhoudt tot de weerstandscapaciteit.

hoe

het

gewenste

2. Weerstandscapaciteit Zoals hiervoor is aangegeven bestaat de weerstandscapaciteit uit de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt om niet begrote kosten die onverwachts en substantieel zijn te dekken. Tot de incidentele weerstandscapaciteit kunnen de reserves behoren en tot de structurele buffer de onbenutte belastingcapaciteit van de onroerende zaakbelasting. In het vervolg van dit hoofdstuk zal nader worden ingegaan op de beschikbare incidentele en structurele weerstandscapaciteit.

71

JAARVERSLAG 2011

2.1 Reserves en voorzieningen In het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) wordt een duidelijke afbakening gegeven van reserves en voorzieningen. Reserves zijn vermogensbestanddelen die als eigen vermogen zijn aan te merken. De reserves worden onderscheiden naar:   

de algemene reserve; bestemmingsreserves die dienen om ongewenste schommelingen op te vangen in de tarieven die aan derden in rekening worden gebracht (egalisatiereserves); overige bestemmingsreserves.

Zodra door de gemeenteraad een bestemming aan een reserve is gegeven, is er sprake van een bestemmingsreserve. Zonder een dergelijk oormerk behoort het beschikbaar eigen vermogen tot de algemene reserve. Deze reserve is geheel vrij aanwendbaar. Voorzieningen zijn te beschouwen als vreemd vermogen. Voorzieningen hebben betrekking op de per balansdatum te verwachten verplichtingen en verliezen. Voorts kunnen voorzieningen worden getroffen voor kosten die in een volgend exploitatiejaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het (lopende) exploitatiejaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal jaren (onderhoudsvoorzieningen). De gemeente Noordenveld beschikt per balansdatum over de volgende reserves en voorzieningen (x € 1.000): Reserve/voorziening Algemene reserve Bestemmingsreserve Voorzieningen Jaarresultaat 2010 Jaarresultaat 2011 Totaal

Balans 2010 9.527 21.266 3.881 -422 34.252

Balans 2011 8.406 21.635 2.122 0 -4.062 28.101

Voor de reserves en voorzieningen geldt dat sprake is van (toekomstige) claims op grond van besluitvorming van de gemeenteraad. In bovenstaande bedragen is hiermee nog geen rekening gehouden. Hiervoor wordt verwezen naar de toelichting op de balans. 2.1.1 Algemene reserve De algemene reserve bedraagt ultimo 2011 € 8.406.000. Bij deze reserve is sprake van diverse (toekomstige) claims. In feite zijn deze claims aan te merken als bestemmingsreserve. Hier is concrete besluitvorming door de gemeenteraad aan voorafgegaan. Daarom worden deze claims niet gerekend tot de beschikbare weerstandscapaciteit. Na aftrek van de claims het het nadelige jaarresultaat 2011 bedraagt het nog aanwendbare deel van de algemene reserve €2.730.000. Zie hiervoor de toelichting op de balans. In het vervolg van deze paragraaf wordt toegelicht dat de algemene reserve behoort tot de weerstandscapaciteit van de gemeente. 2.1.2 Bestemmingsreserves De bestemmingsreserves ultimo 2011 worden vooral gevormd door:  reserve volkshuisvesting (€ 4,3 miljoen);  reserve onderhoud kapitaalgoederen (€ 2,5 miljoen);  reserve dekking kapitaallasten (€ 5,8 miljoen);  reserve WMO (€ 2,4 miljoen)  reserve grondexploitatie (€ 1,9 miljoen).

72

JAARVERSLAG 2011

Voor een volledig overzicht van de beschikbare bestemmingsreserves wordt verwezen naar de toelichting op de balans. De bestemmingsreserves zijn door de gemeenteraad ingesteld voor het concretiseren van bepaalde doelstellingen. Bij aanwending voor andere doeleinden zou het oorspronkelijk voorgenomen besluit niet meer gerealiseerd kunnen worden. Op grond van het vorenstaande worden de bestemmingsreserves niet tot de weerstandscapaciteit gerekend. 2.1.3 Voorzieningen Voorzieningen worden gevormd voor:  verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op de balansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs ingeschat kan worden;  op de balansdatum bestaande risico’s met betrekking tot bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs kan worden ingeschat;  kosten die in een volgend exploitatiejaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het (lopende) jaar of in een voorafgaand jaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantal jaren (zgn. onderhoudsvoorzieningen). Uit het vorenstaande blijkt, dat de voorzieningen slechts voor bepaalde doeleinden mogen en kunnen worden aangewend. Bestuurlijk kan hiervan ook niet worden afgeweken. De voorzieningen worden dan ook als vreemd vermogen beschouwd en als zodanig niet tot de weerstandscapaciteit gerekend. 2.2 Omvang reserves in relatie tot andere gemeenten In onderstaand overzicht zijn de gemiddelde reserves per inwoner van de gemeente Noordenveld over 2010 en 2011 (30.954 inwoners) vermeld. Ter vergelijking zijn de laatst bekende (jaarrekening 2010) gemiddelde reserves per inwoner van gemeenten in Drenthe opgenomen. Soort reserve Algemene reserve Bestemmingsreserve Totaal (excl.jaarresultaat)

Noordenveld 2010 € 309 € 691 € 1.000

Noordenveld 2011 € 272 € 699 € 971

Drenthe 2010 € 494 € 830 € 1.324

2.3 Omvang van de weerstandscapaciteit In de inleiding van deze paragraaf is aangegeven, dat de weerstandscapaciteit bestaat uit de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt om niet begrote kosten die onverwachts en substantieel zijn te dekken. De weerstandscapaciteit kan betrekking hebben op zowel een incidentele als structurele buffer. De hiervoor aangegeven algemene reserve behoort tot de incidentele weerstandscapaciteit. Tot de structurele weerstandscapaciteit behoort de onbenutte belastingcapaciteit van de onroerende zaakbelasting. Deze kan gehanteerd worden als het verschil tussen gehanteerde tarieven en de maximumtarieven. Voor deze belasting geldt echter geen wettelijk vastgesteld maximum meer. In theorie is de ruimte binnen de onroerende zaakbelasting dus onbeperkt. Wel zou gesproken kunnen worden van een maatschappelijk aanvaardbaar tarief, maar dat is niet eenduidig vast te stellen. De omvang van deze buffer wordt dus bepaald door wat als maatschappelijk aanvaardbaar wordt beschouwd door het bestuur van de gemeente. Daarnaast wordt de buffer met ingang van 2006 beperkt door het vervallen van het gebruikersgedeelte. De aanwending van de incidentele weerstandscapaciteit - de algemene

73

JAARVERSLAG 2011

reserve - leidt tot een lagere renteopbrengst in de jaarlijkse exploitatie. De onbenutte belastingcapaciteit zou gelijk kunnen worden gesteld aan de derving van deze rentebaten. Samengevat kan worden geconcludeerd, weerstandscapaciteit van € 2,7 miljoen.

dat

de

gemeente

beschikt

over

een

3. Risico’s In deze paragraaf staat het weerstandsvermogen van de gemeente centraal. De omvang van het benodigde weerstandsvermogen wordt bepaald door de omvang van de weerstandscapaciteit in relatie tot de ‘resterende risico’s’. De omvang van de weerstandscapaciteit is in het vorige hoofdstuk bepaald. Met ‘resterende risico’s’ worden bedoeld de risico’s die onvoldoende onder controle kunnen worden gehouden door stuur- en beheersmaatregelen en waarvoor (nog) geen specifieke voorzieningen zijn of kunnen worden getroffen. Zoals in de inleiding al is aangegeven behoren hier niet toe de reguliere risico’s. Reguliere risico’s doen zich regelmatig voor en zijn veelal goed meetbaar. Deze risico’s zijn in beginsel goed in te schatten en te ondervangen door het afsluiten van een verzekering of het treffen van een voorziening. In bijlage 2 van deze paragraaf zijn de geïnventariseerde risico’s ultimo 2011 opgenomen. In hoeverre alle risico’s in beeld zijn gebracht, is moeilijk te zeggen. Gemeenten zijn complexe organisaties, die te maken hebben met een grote diversiteit aan risico’s. Absolute zekerheid met betrekking tot de volledigheid van de risico’s bestaat dus niet. 4. Weerstandsvermogen Wetenschappelijke of algemeen geldende normen voor de gewenste omvang van het weerstandsvermogen zijn er niet. Iedere organisatie zal aan de gewenste omvang op haar eigen wijze, gelet op haar eigen situatie, zelf invulling moeten geven. Uitgangspunt is evenwel dat de omvang van het weerstandsvermogen in verhouding moet staan tot de risico’s die de gemeente Noordenveld loopt. Vanaf 2011 is een nieuwe systematiek ontwikkeld van het kwantificeren van risico’s die meer aansluit bij de kans dat zich een risico voordoet en de financiële schade die daaruit kan voortvloeien. Bij elk risico’s zijn door de risicobeheerders aangegeven hoe groot de kans is dat zich een risico voordoet. De inschatting hiervan kan bijvoorbeeld gebaseerd zijn op ervaringsgegevens. In de praktijk worden vijf risicoklasse’s gehanteerd. De indeling is gebaseerd op het aantal keren dat een risico zich in/over de jaren kan voordoen. De lichtste klasse is 1 keer per jaar (of vaker), in de zwaarste klasse doet een risico zich 1 keer per 10 jaar voor. Aan elke klasse is een percentage gehangen dat vermenigvuldigd wordt met het financiële gevolg. Ook deze zijn ingedeeld in (vijf) klassen. Die loopt op van € 25.000 - € 50.000 tot groter dan € 750.000.

Kans Klasse 1 2 3 4 5

Referentiebeelden < of 1 keer per 10 jaar 1 keer per 5 - 10 jaar 1 keer per 2 - 5 jaar 1 keer per 1 - 2 jaar 1 keer per jaar of vaker

Kwantitatief 10% 30% 50% 70% 90%

Gevolg

74

JAARVERSLAG 2011

Klasse 1 2 3 4 5

€ € € € >

25.000 - € 50.000 50.000 - € 100.000 100.000 - € 250.000 250.000 - € 750.000 € 750.000

In bijlage 1 is een integraal overzicht opgenomen van alle risico’s ingedeeld naar kans x gevolg. In bijlage 2 zijn de risico’s nader uitgewerkt. 5. Conclusie Zoals vermeld zijn alle risico’s ingedeeld naar kans x gevolg. Op basis van deze benadering is het minimaal benodigde bedrag van het weerstandsvermogen € 3.122.500. Het maximale beslag op het weerstandvermogen bedraagt € 5.575.000. Rekening houdend met een algemene reserve van € 2.730.000 is de conclusie dat het weerstandsvermogen ontoereikend is om weerstand te bieden aan de vermelde risico’s. Opgemerkt moet worden dat een de algemene reserve niet vrij aanwendbaar is doordat het deel van de reserve wat betrekking heeft op de verkoopopbrengst aandelen Essent “belast” is met rente ter compensatie van het gederfde dividend over de aandelen. In 2014 is de reserve geheel vrij aanwendbaar. Wij doen bij de begroting 2013 voorstellen om het weerstandsvermogen te versterken door onder meer het ontschotten van reserves (diverse bestemmingsreserves toevoegen aan de algemene reserve) waarmee de bovengrens van het benodigd weerstandsvermogen bereikt kan worden. Inmiddels hebben wij inmiddels actief beleid ontwikkeld dat zal leiden tot een verdere verhoging van het weerstandsvermogen.

75

1

5

€ 250.000-€ 750.000

> € 750.000

€ 100.000-€250.000

1 keer per 2-5 jaar

5

€ 50.000-€ 100.000

1 keer per 5-10 jaar

4

Gevolg 2 3 4

€ 25.000-€50.000

2

1 keer per jaar of >

1

Kans 3

< 1keer per 10 jaar

Ricio's per afdeling

1 keer per 1-2 jaar

Bijlage 1 Indeling risico's (kans x gevolg) Kans x gevolg Minimaal Maximaal

10% 30% 50% 70% 90% Garantstellingen en waarborgfondsen Risico van extra kosten bij oplopende renteontwikkelingen Algemene uitkering uit het Gemeentefonds Personeelsbestand Kostenrisico’s voortvloeiend uit ARBO-wetgeving Informatie- en communicatiesystemen Grondexploitaties (incl Regiovisie) Exploitatiebijdrage Novatec Open eind regeling inkomensdeel Wet Werk en Bijstand Risico van planschadeclaims IHP onderwijs Open eind regeling leerlingenvervoer Lumpsumfinanciering onderwijs Milieuvergunningen RUD Open eind regeling WMO Toereikendheid voorzieningen (met name onderhoud kapitaalgoederen) 18 Wegenbeheer en groenbeheersplan

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17

x x

x x x

x x

x

x

x x

x x x x x

x x x

x x x x x

x x

x x x

x x x

x x x

25.000 25.000 225.000 25.000 2.500 25.000 1.810.000 225.000 175.000 17.500 125.000 12.500 50.000 10.000 70.000 125.000 125.000

75.000 75.000 675.000 50.000 5.000 50.000 1.810.000 675.000 525.000 35.000 375.000 25.000 125.000 25.000 175.000 375.000 375.000

50.000

125.000

3.122.500

5.575.000

JAARVERSLAG 2011

Bijlage 2 Toelichting op de risico’s 1. Garantstellingen en waarborgfondsen De gemeente heeft zich borg gesteld voor een aantal instanties ten behoeve van het verstrekken van een geldlening. De gemeente loopt hierbij het risico als de verplichtingen door de geldnemer niet worden nagekomen. Daarbij gaat het niet om de aan het Waarborgfonds Eigen Woningen (WEW- ook wel Nationale Hypotheekgarantie) overgedragen voormalige gemeentegaranties eigen woningen. Dit geldt eveneens voor de overdracht van de in het verleden afgegeven gemeentegaranties ten behoeve van door corporaties aangetrokken geldleningen. Deze zijn overgedragen aan het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) Per 31-12-2011 is het totaal aan garantstellingen € 4.778.000. Kwantificering Kans: klasse 1 (minder of 1 keer per 10 jaar) = 10% Gevolg: klasse 4 (€ 250.000 - € 750.000) Kans x gevolg: minimaal € 25.000 (10% x € 250.000) tot maximaal € 75.000 (10% x € 750.000) 2. Risico van extra kosten bij oplopende renteontwikkelingen De gemeente is volop deelnemer in het economisch verkeer waaronder het aantrekken van langlopende geldleningen op de kapitaalmarkt. De rente ontwikkelingen op de kapitaalmarkt zijn de afgelopen jaren relatief stabiel. Eventuele effecten kunnen vanuit de lopende exploitatiebegroting jaarlijks worden meegenomen. In de begroting wordt 5% rente geraamd voor consolidatie van het te verwachten financieringstekort, terwijl de huidige marktrente voor langlopende geldleningen in de loop van 2011 gedaald is van 4,5% naar 3,8%. Kwantificering Kans: klasse 1 (minder of 1 keer per 10 jaar) = 10% Gevolg: klasse 4 (€ 250.000 - € 750.000) Kans x gevolg: minimaal € 25.000 (10% x € 250.000) tot maximaal € 75.000 (10% x € 750.000) 3. Risico algemene uitkering

Herverdeling gemeentefonds Sinds 1997 is het huidige systeem voor de gemeentefinanciën praktijk. Het is naar de mening van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties voor het eerst tijd voor groot onderhoud. Een aantal redenen ligt hieraan het grondslag. Een van die redenen is de constatering dat de gemeentelijke uitgaven sinds enkele jaren hoger liggen dan de genormeerde bedragen. Een tweede reden heeft betrekking op het feit dat de economische crisis in combinatie met de aanstaande bestuurlijke en financiële decentralisaties veel van rijk en gemeenten vergt. De toets van de uitkomsten van het onderzoek aan het nieuwe verdeelsysteem leidt tot een herziene indeling en omvang van de clusters. Het effect van de herverdeling op de algemene uitkering per gemeente is maximaal € 15 euro per inwoner per jaar. De raad voor de financiële verhoudingen en de VNG hebben november 2011 gereageerd op het voornemen van de minister. De VNG heeft in een eerste reactie aangegeven dat de herverdeling op een slecht moment komt, met de grote decentralisatieoperaties op komst. Dat brengt grote onzekerheid en financiële risico’s voor gemeenten met zich mee. In die situatie is het niet gewenst om rivaliteit en discussie tussen voordeel- en nadeelgemeenten op te wekken via een herverdeling van het gemeentefonds. Bovendien wordt de door het rijk voorgestelde normatieve weging door gemeenten verworpen. De VNG heeft aangegeven dat zij hierover met de minister wil spreken voordat het onderzoek naar een nieuw verdeelmodel wordt voorgezet. De minister gaat echter onverkort

77

JAARVERSLAG 2011 verder met zijn onderzoek naar de herverdeling waarvan de resultaten van de 2e fase april 2012 worden verwacht. Het enige aandachtspunt dat gehoor vindt, is het uitstel van de herverdeling. De eerste fase vindt dan niet plaats in 2013, maar wordt opgeschoven naar 2013, tegelijk met de geplande volgende fase van de herverdeling. Veranderingen in de woningvoorraad per 1 januari 2013 De gegevens over gebouwen en adressen in de BAG zijn vanaf 2013 bepalend voor de verdeling van het gemeentefonds. De gegevens over gebouwen en adressen zijn ondergebracht in de Basisregistraties Adressen en Gebouwen (BAG). Op 1 juli 2011 is er een gebruiksplicht voor overheidsorganen in werking getreden. Dit betekent dat ook het CBS verplicht is voortaan de adressen en gebouwgegevens uit de Landelijke Voorziening BAG te gebruiken (voorheen vroeg het CBS de gegevens op bij gemeenten). De overstap van het CBS op de BAG leidt tot veranderingen in de woningvoorraad per 1 januari 2013 (de woningvoorraad per 1 januari 2012 is nog gebaseerd op de huidige werkwijze) en heeft dus gevolgen voor de verdeling van het gemeentefonds met ingang van het uitkeringsjaar 2013. Het ministerie van BZK onderzoekt welke effecten op het gemeentefonds dit precies zijn. Afhankelijk van de uitkomst kan er sprake zijn van maatregelen om de herverdeeleffecten binnen het gemeentefonds te beperken. De VNG is daarbij betrokken. Het ministerie van BZK informeert gemeenten formeel hierover uiterlijk in de meicirculaire 2012. Rijksbezuinigingen Het gemeentefonds ademt mee met de rijksbegroting (normering- of trap op-trap af systematiek). Deze systematiek brengt het risico met zich mee dat bij dalende rijksuitgaven (als gevolg van rijksbezuinigingen) het gemeentefonds ook dienovereenkomstig daalt. De hoge accrespercentages van 2009 en voorgaande jaren zullen de komende jaren zeker niet terugkeren. In verband met de economische crisis is de systematiek tijdelijk uitgeschakeld geweest maar is vanaf begrotingsjaar 2012 weer in werking treden. De accrespercentages zijn nominale percentages. De komende jaren liggen die net boven de nullijn. De reële percentages (dus gecorrigeerd voor inflatie: het BBP Bruto Binnenlands Product) liggen beneden de nullijn, wat wil zeggen dat gemeenten reëel minder te besteden hebben. Aanvullende uitkering Door de economische crisis zullen meer gemeenten niet meer een sluitende begroting kunnen presenteren. Als gevolg van onder meer grote verliezen met grondexploitaties en een groter aanslag op de sociale voorzieningen zullen gemeenten genoodzaakt zijn aanvullende steun bij het rijk aan te vragen (zogenaamde artikel 12-Financiële Verhoudingswet-aanvraag). De (tijdelijke) uitkering wordt ten laste van het gemeentefonds gebracht waardoor de overige gemeenten gaan “meebetalen” aan de steunverlening aan individuele gemeenten. Vooralsnog wordt uitgegaan van 25 gemeenten die onder verscherpt toezicht van provincies komen te staan. Indien grote gemeenten zoals Apeldoorn onder curatele worden gesteld kunnen de gevolgen voor andere gemeenten groot zijn. Kwantificering Kans: klasse 4 (1 keer per jaar: 90%) Gevolg: klasse 4 (€ 250.000 - € 750.000) Kans x gevolg: minimaal € 225.000 (90% x € 250.000) tot maximaal € 675.000 (90% x € 750.000) 4. Personeel De gemeente moet een taakstellende bezuiniging van € 1,4 miljoen op de formatie realiseren. Daarnaast wordt er een discussie gevoerd over het uitbesteden van werkzaamheden en verdergaande samenwerking. Als deze ontwikkeling zal leiden tot onvrijwillige uitstroom van

78

JAARVERSLAG 2011

medewerkers, dan zal hiervoor kosten gemaakt worden. Voor deze kosten is geen voorziening getroffen. De huidige post flankerend beleid voorziet alleen in de huidige kosten. Ons ziekverzuimpercentage wijkt niet significant af van het landelijk gemiddelde. Voor vervanging is een beperkt budget gereserveerd dat gevuld wordt door onderuitputting van de salarissen. Taakstellend voor 2011 is echter dat 50% van de ontstane vacatures wordt bezuinigd. Het ziektevervangingsbudget neemt hierdoor af in vergelijking met voorgaande jaren. Om een bijdrage te leveren aan de bezuinigingen is de formatie in 2011 gekrompen (zie paragraaf bedrijfsvoering). Dit is gebeurd zonder gedwongen ontslagen en heeft dus geen wachtgeldkosten met zich mee gebracht. De gemiddelde leeftijd in 2011 is gestegen naar 47,5 jaar. Het ziekteverzuim is gedaald. Alleen als het echt niet anders kan wordt een zieke medewerker vervangen. Vervanging is betaald uit een budget dat gevuld wordt door onderuitputting van de salarislasten. Kwantificering Kans: klasse 3 (1 keer per 2 a 5 jaar ) = 50% Gevolg: klasse 2 (€ 50.000 - € 100.000) Kans x gevolg: minimaal € 25.000 (50% x € 50.000) tot maximaal € 50.000 (50% x € 100.000) 5. Kostenrisico’s voortvloeiend uit Arbo-wetgeving De onlangs gehouden risicoinventarisatie en -evaluatie (RI&E) leidt tot de conclusie dat de te maken kosten bekostigd kunnen worden uit de bestaande Arbo- budgetten. Kwantificering Kans: klasse 1 (minder of 1 keer per 10 jaar ) = 10% Gevolg: klasse 1 (€ 25.000 - € 50.000) Kans x gevolg: minimaal € 2.500 (10% x € 25.000) tot maximaal € 5.000 (10% x € 50.000) 6. Informatie- en communicatiesystemen De rijksoverheid heeft hoge ambities voor de informatiesystemen en –voorziening bij de gehele overheid. Dit uit zich onder andere in de geformuleerde ambities m.b.t. het Nationaal Uitvoerings Programma (NUP). De noodzakelijke financiële middelen om deze, door de rijksoverheid geformuleerde ambities te bereiken, worden niet volledig meegeleverd. De gemeente moet het programma dus deels zelf financieren. De technische inrichting van de informatiesystemen is verbeterd, maar moet op het gebied van continuïteit i.v.m. calamiteiten nog verder worden geoptimaliseerd. Kwantificering Kans: klasse 3 (1 keer per 2 a 5 jaar ) = 50% Gevolg: klasse 2 (€ 50.000 - € 100.000) Kans x gevolg: minimaal € 25.000 (50% x € 50.000) tot maximaal € 50.000 (50% x € 100.000) 7. Grondexploitaties (incl Regiovisie) Voor de risico’s voortvloeiende uit grondexploitaties wordt verwezen naar de paragraaf grondbeleid, onderdeel ‘risicoparagraaf’. 8. Risico exploitatiebijdrage Novatec De gemeente draagt bij in het exploitatieverlies van Novatec. Het exploitatieverlies is het gevolg van het verschil tussen de daadwerkelijke sw-personeelskosten en de Rijksvergoeding daarvoor. Op dat

79

JAARVERSLAG 2011

verschil wordt het bedrijfsresultaat van Novatec in mindering gebracht. Het dan nog resterende verlies wordt naar rato door de GR Novatec gemeenten conform de GR regeling aangezuiverd. Ieder jaar wordt door Noordenveld daarom een post ‘exploitatiebijdrage aan Novatec’ begroot. Risico’s De hoogte van de begrote exploitatiebijdrage wordt geraamd op basis van de begroting van Novatec. Novatec begroot voor het betreffende jaar het bedrijfsresultaat, de daadwerkelijke swpersoneelskosten en de verwachte Rijksbijdrage voor een sw-plaats. Op basis hiervan begroot Novatec een exploitatiebijdrage voor de GR gemeenten per sw-plaats. De betreffende gemeente kan dan op basis van het aantal cliënten de totale gemeentelijke exploitatiebijdrage voor dat jaar uitrekenen en opnemen in haar begroting. Het risico van een hogere exploitatiebijdrage wordt vooral veroorzaakt door tegenvallende bedrijfsresultaten. De kosten en vergoeding voor een sw-plaats zijn redelijk nauwkeurig te ramen. De economische crisis heeft er de laatste drie jaren voor gezorgd dat Novatec steeds een substantieel lager resultaat realiseerde dan begroot. Dit met directe negatieve gevolgen voor de begrote gemeentelijke exploitatiebijdrage. In 2012 worden de budgetten voor re-integratie fors door het Rijk gekort. Dit gaat waarschijnlijk negatieve gevolgen hebben voor het resultaat van Novatec. Het risico van een budgetoverschrijding is daarom groot. Kwantificering Kans: klasse 5 (1 keer per jaar: 90%) Gevolg: klasse 4 (€ 250.000 - € 750.000) Kans x gevolg: minimaal € 225.000 (90% x € 250.000) tot maximaal € 675.000 (90% x € 750.000) 9. Risico openeinderegeling Wet Werk en Bijstand (WWB) De ISD stelt in het eerste kwartaal van het jaar voorafgaand aan het betreffende begrotingsjaar haar begroting op. De belangrijkste posten in de begroting van de ISD zijn: bijstandsuitkeringen, bijzondere bijstand, participatie en apparaatskosten. In haar begroting geeft de ISD tevens aan wat de te verwachten Rijksbijdrage zal zijn. De gemeente neemt de begroting van de ISD en de te verwachten Rijksbijdrage nagenoeg ongewijzigd over in haar eigen begroting. Risico’s Het belangrijkste risico is de openeinderegeling van de WWB (de bijstandsuitkeringen). De ISD doet in haar begroting een raming van de ontwikkeling van het cliëntenbestand. Op basis hiervan begroot zij de kosten voor de bijstandsuitkeringen. Daarnaast geeft zij een verwachting af van de Rijksbijdrage voor die bijstandsuitkeringen. In de praktijk kan de instroom van cliënten echter groter zijn dan geraamd. Zeker in economisch onzekere tijden. Ook kan de Rijksbijdrage lager uitvallen dan verwacht. Wanneer de situatie zich voordoet van een hogere instroom van cliënten en/of een lager dan verwachte Rijksbijdrage ontstaat er een gat in de begroting. Het financiële risico voor de gemeente kan door het Rijk worden begrensd tot 10% van de Rijksbijdrage. Alles wat de gemeente meer aan kosten heeft voor bijstandsuitkeringen dan 110% van het Rijksbudget daarvoor wordt gecompenseerd door het Rijk. Om voor deze compensatieregeling in aanmerking te komen moet echter wel aan bepaalde voorwaarden zijn voldaan. Aangezien de toekenning van de compensatie geen garantie is wordt deze niet meegenomen in het risicoprofiel. Kwantificering Kans: klasse 4 (1 keer per 1-2 jaar: 70%) Gevolg: klasse 4 (€ 250.000 - € 750.000) Kans x gevolg: minimaal € 175.000 (70% x € 250.000) tot maximaal € 525.000 (70% x € 750.000)

80

JAARVERSLAG 2011

10. Risico planschadeclaims Nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen kunnen gevolgen hebben voor de waarde van in de nabijheid gelegen onroerende zaken of kunnen leiden tot inkomensderving voor derden. De wetgever heeft geoordeeld, dat dit soort schade niet in z’n geheel ten laste hoort te komen van de individuele burger en heeft in de Wet ruimtelijke ordening opgenomen dat deze schade deels vergoed dient te worden door de gemeente. Deze bevoegdheid is aan het college van burgemeester en wethouders. Als oorzaak van de schade wordt het ruimtelijke plan gezien waarmee de nieuwe ontwikkeling mogelijk wordt gemaakt. Hierbij moet gedacht worden aan een bestemmingsplan, de wijziging of uitwerking van een bestemmingsplan, een projectbesluit, afwijking van het bestemmingsplan en aanhouding van vergunningen als gevolg van een in procedure zijnd bestemmingsplan of een voorbereidingsbesluit. Voor de bepaling van de omvang van de schade wordt een externe deskundige ingeschakeld zoals de Stichting Advisering Onroerende Zaken (SAOZ). Een deel van de schade zal vrijwel altijd voor rekening van de aanvrager blijven omdat ruimtelijke ontwikkelingen tot het normale maatschappelijke risico horen. Ook voorzienbaarheid speelt een rol bij de schadebepaling. Als bijvoorbeeld iemand een woning koopt naast een perceel waarvan op dat moment al bekend is dat er in de toekomst nieuwe ontwikkelingen plaats zullen gaan vinden, dan neemt hij bewust het risico en heeft geen recht op schadevergoeding. Ook kan de planschade anderszins verzekerd zijn waardoor geen beroep kan worden gedaan op de planschaderegeling. Een aanvraag moet binnen 5 jaar na het onherroepelijk worden van het betrokken plan of besluit worden ingediend. Risico’s In geval van bestemmingsplannen of andere procedures ten behoeve van nieuwe ontwikkelingen in beheer van de gemeente wordt tegenwoordig vooraf een planschaderisicoanalyse uitgevoerd. Hierdoor kan in de exploitatie een bedrag voor planschadevergoedingen opgenomen worden. Wordt een procedure gevoerd voor een project dat in handen is van een derde, zoals een projectontwikkelaar, dan wordt vooraf een anterieure overeenkomst gesloten waarin onder andere de vergoeding van de planschade geregeld wordt. In geval van kruimelgevallen wordt een planschadeovereenkomst met de aanvrager gesloten. Dit betekent dat het merendeel van de planschadeclaims afgedekt is en dat ze niet ten laste van de algemene reserves hoeven te komen. Het kan echter nog steeds voorkomen dat er schade is waar geen rekening mee is gehouden. Mogelijk is dat in actualiseringplannen iets ruimere bouwmogelijkheden bij recht zijn geboden dan in de voorgaande plannen. Dit kan planschade opleveren. Grote bedragen zullen dit echter niet zijn. Gedacht moet bijvoorbeeld worden aan het bouwen van een groter en hoger bijgebouw dan in het verleden mogelijk was. Dit kan gevolgen hebben voor de waarde van het huis van de buren, maar dit zal nooit veel zijn. Kwantificering Kans: klasse 4 (1 keer per 1-2 jaar) = 70% Gevolg: klasse 1 (€ 25.000 - € 50.000) Kans x gevolg: minimaal € 17.500 (70% x € 25.000) tot maximaal € 35.000 (70% x € 50.000) 11. Risico Integraal Huisvestingsplan Onderwijs De gemeente is verantwoordelijk voor de huisvesting van scholen voor basis, speciaal basis, speciaal en voortgezet onderwijs die zijn gehuisvest op het grondgebied van de gemeente.

81

JAARVERSLAG 2011

Er zijn 21 scholen voor basis en speciaal basisonderwijs. De gemeente is integraal schoolbestuur voor het openbaar basis en speciaal basisonderwijs en bestuurt 15 basisscholen. Daarnaast bestuurt Penta Primair 3 scholen voor christelijk basisonderwijs in Roden. De Christelijk Onderwijs Groep Drenthe bestuurt scholen in Een en Veenhuizen. De Gereformeerde Scholengroep Primair Onderwijs bestuurt een gereformeerde school in Roden. In Veenhuizen is een school voor speciaal onderwijs ondergebracht in gevangenis Norgerhaven. In Roden zijn 2 nevenvestigingen voor voortgezet onderwijs van de Regionale Scholengemeenschap De Borgen (onderdeel van Onderwijsgroep Noord te Groningen) en in Norg is een nevenvestiging van het Dr. Nassaucollege te Assen. De komende jaren krijgen we te maken met een daling van het aantal leerlingen. Dit betekent dat er in toenemende mate leegstand gaat ontstaan in de bestaande schoolgebouwen. Er vinden met regelmaat gesprekken plaats met de schoolbesturen over de nodige capaciteit aan schoolgebouwen. De afspraken hierover zijn vastgelegd in het Integraal Huisvestingsplan Onderwijs. Hierin zijn de investeringen in onderwijsgebouwen voor een periode van 10 jaar vastgelegd. Om de 3 jaar wordt het plan geactualiseerd. De eerstvolgende actualisatie is gepland voor 2012. Risico’s In het noorden van het land wordt de komende jaren een daling van het aantal leerlingen verwacht en ook in Noordenveld zal dit gebeuren. Hoe hoog de daling precies zal zijn is nog niet duidelijk. Op dit moment worden nieuwe leerlingenprognoses opgesteld. Hierbij wordt voortgebouwd op de bestaande prognoses. Met name in het basisonderwijs zullen nogal wat scholen te maken krijgen met een dalend leerlingenaantal en als gevolg daarvan toenemende leegstand. Het kan daarom nodig zijn op termijn scholen samen te voegen en wellicht op te heffen. Op dat moment vervallen de vrijkomende schoolgebouwen aan de gemeente. Omdat schoolgebouwen in 40 jaar worden afgeschreven is er vaak sprake van een aanzienlijke boekwaarde. Afhankelijk van de locatie en de leeftijd van het gebouw kan pas daarna een goede vervangende bestemming worden gezocht voor deze gebouwen. In het Integraal Huisvestingsplan Onderwijs zijn de investeringen voor de komende 10 jaar vastgelegd. Voor die gebouwen of gebouwdelen die niet langer nodig zijn voor onderwijs kan zo vroegtijdig een vervangende bestemming worden gezocht. Desondanks blijft er een behoorlijk risico omdat het niet altijd eenvoudig zal zijn nieuwe gebruikers voor de vrijkomende gebouwen te vinden. Kwantificering Kans: klasse 3 (1 keer per 2-5 jaar: 50%) Gevolg: klasse 4 (€ 250.000 - € 750.000) Kans x gevolg: minimaal € 125.000 (50% x € 250.000) tot maximaal € 375.000 (50% x € 750.000) 12. Risico open eind regeling leerlingenvervoer Op grond van de diverse onderwijswetten is de gemeente verplicht een regeling aan te bieden voor vervoer van leerlingen naar scholen voor basis, speciaal basis, speciaal en in beperkte mate voortgezet onderwijs. De regels hiervoor zijn vastgelegd in de verordening leerlingenvervoer gemeente Noordenveld. Basis om aanspraak te maken op een vervoersvoorziening of een vergoeding van te maken reiskosten is de afstand tussen school en woning van de leerlingen. Jaarlijks maken op dit moment ruim 100 kinderen gebruik van de regeling. Het merendeel wordt met taxibusjes naar en van school gebracht. Hiervoor is samen met de gemeenten Aa en Hunze, Assen, Haren en Tynaarlo een contract afgesloten met een vervoersbedrijf. Dit contract heeft nog een looptijd van 2 jaar. Daarna kan het contract worden verlengd. Het aantal leerlingen dat gebruik maakt van de regeling kan jaarlijks wisselen. Risico’s

82

JAARVERSLAG 2011

Omdat het aantal leerlingen dat een beroep kan doen op de regeling jaarlijks kan wisselen en de reisafstand naar bijzondere scholen erg groot kan zijn, lopen we het risico dat de kosten kunnen fluctueren. De afgelopen jaren is het aantal gebruikers van de regeling redelijk stabiel. Er is sprake van een kleine afname. Door de invoering van passend onderwijs zullen de komende jaren vermoedelijk minder leerlingen worden verwezen naar het speciaal onderwijs. De kosten van het laatst afgesloten vervoerscontract waren wel fors hoger dan het voorgaande contract. Omdat het huidige contract nog 2 jaar loopt en kan worden verlengd is het risico van een nieuwe sterke prijsstijging niet erg groot Kwantificering Kans: klasse 3 (1 keer per 2-5 jaar) = 50% Gevolg: klasse 1 (€ 25.000 - € 50.000) Kans x gevolg: minimaal € 12.500 (50% x € 25.000) tot maximaal € 25.000 (50% x € 50.000) 13. Risico lumpsumfinanciering openbaar onderwijs

De gemeente is integraal schoolbestuur voor 15 openbare scholen voor basis en speciaal basisonderwijs Daarvoor ontvangen wij van de rijksoverheid jaarlijks een genormeerde vergoeding voor de kosten van personeel en materiële exploitatie. Deze vergoeding is de afgelopen2 jaren verlaagd in verband met bezuinigingen van het rijk. Over de jaren 2010 en 2011 is er dan ook sprake van een tekort op de begroting terwijl de meerjarenbegrotingen voor de periode 2012-2015 eveneens een jaarlijks tekort laten zien. Naast verdergaande bezuinigingen wordt het tekort de komende jaren verder veroorzaakt door daling van het aantal leerlingen. Om de tekorten af te dekken wordt gebruik gemaakt van de reserve openbaar onderwijs. Die reserve is hiervoor toereikend. Volgens de normering van de Commissie Vermogensbeheer Onderwijsinstellingen moet een schoolbestuur een kapitalisatiefactor hebben van omstreeks 35% (Dat wil zeggen men moet beschikken over een reserve van omstreeks 35% van de jaarlijkse omzet). Op dit moment is de kapitalisatiefactor voor het openbaar onderwijs 54%. In samenhang met maatregelen zoals het niet invullen van vacatures en het vergroten van de groepsgrootte kan na 2015 een sluitende exploitatie worden bereikt waarna geen beroep meer wordt gedaan op de reserve. Risico’s De komende jaren zal het aantal leerlingen teruglopen. Middels het regelmatig maken van leerlingenprognoses wordt dit dalende verloop in beeld gebracht. Het kan nodig zijn scholen op te heffen of samen te voegen. Er worden nieuwe regels ingevoerd voor Passend Onderwijs die gevolgen hebben voor schoolbesturen. Zij zullen verantwoordelijk worden voor de kosten van verwijzing van leerlingen naar speciaal onderwijs. De nu hiervoor op landelijk niveau beschikbare budgetten zullen worden verlaagd en volgens nieuwe verdeelsleutels worden herverdeeld. Het personeelsbestand is relatief vergrijsd. Dit brengt een hogere personeelslast met zich mee dan de gemiddelde vergoeding op basis van de lumpsum. Door de daling van het aantal leerlingen zal er niet of nauwelijks jong personeel instromen. Kwantificering: Kans: klasse 3 (1 keer per 2-5 jaar) Gevolg: klasse 3 (€ 100.000 tot € 250.000) Kans x gevolg: minimaal € 50.000 (50% x € 100.000) tot maximaal € 125.000 (50% x € 250.000)

83

JAARVERSLAG 2011

14. Risico Milieuverontreinigingen

Bedrijven moeten voldoen aan steeds strengere milieuwetgeving. Brengt een inrichting schade toe aan het milieu dan zullen zij de kosten voor de reiniging moeten betalen. Is de dader echter niet meer te achterhalen dan kan het zijn dat deze kosten voor rekening van de gemeente komen. De kosten van bijvoorbeeld bodem- of grondwatersanering kunnen hoog oplopen. Risico’s Het betreft hier de risico’s van nog niet getaxeerde kosten als gevolg van bekende en onbekende milieuverontreinigingen. Kwantificering Kans: klasse 1 (< of 1 keer per 10 jaar) = 10% Gevolg: klasse 3 (€ 100.000 – € 250.000) Kans x gevolg: minimaal € 10.000 (10% x € 100.000) tot maximaal € 25.000 (10% van € 250.000) 15. Regionale uitvoeringsdienst (RUD).

In 2012 staat heel veel te gebeuren willen wij in Drenthe komen tot de vorming van een Drentse RUD. Op 1 januari 2013 moet deze officieel starten. In 2011 is er een Plan van Aanpak RUD opgesteld waarin de aanpak om te komen tot een RUD is omschreven. Tevens is er een contourennota opgesteld welke dient als kader voor het in 2012 op te stellen bedrijfsplan en implementatieplan. De kosten die gepaard gaan met (de vorming van) de Rud kunnen afhankelijk van de uitvoering hoog oplopen. Daarbij kan gedacht worden aan overheadkosten, kosten om te komen tot één bedrijfsprocessensysteem etc. Risico Het College heeft als uitgangspunt gesteld dat de vorm van een Drentse RUD financieel neutraal dan wel voordeliger moet zijn dan de huidige opzet. Of aan dit uitgangspunt voldaan wordt is afhankelijk van de uitvoering. Kwantificering Kans: klasse 4 (1 keer per 1 -2 jaar)* = 70% Gevolg: klasse 3 (€ 100.000 - € 250.000) Kans x gevolg: minimaal € 70.000 (70% x € 100.000) tot maximaal € 175.000 (70% van € 250.000) * Rud dient op 1 januari 2013 operationeel te zijn. 16. Open eind regeling WMO

Sinds 1 januari 2007 is er een nieuwe wet: de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Het maatschappelijke doel van de Wmo is ‘meedoen’. De wet moet er voor zorgen dat mensen zo lang mogelijk zelfstandig kunnen blijven wonen en mee kunnen doen in de samenleving, al of niet geholpen door vrienden, familie of bekenden. Dat is de onderlinge betrokkenheid tussen mensen. En als dat niet kan, is er ondersteuning vanuit de gemeente. De Wmo regelt dat mensen die hulp nodig hebben in het dagelijkse leven ondersteuning krijgen van hun gemeente. Het gaat om voorzieningen als hulp bij het huishouden, een rolstoel of woningaanpassing. De Wmo ondersteunt mensen die zich inzetten voor hun medemens of buurt. Het gaat bijvoorbeeld om mantelzorgers en vrijwilligers. De Wmo stimuleert activiteiten die de onderlinge betrokkenheid in buurten en wijken vergroten. De Wmo biedt ondersteuning om te voorkomen dat mensen later zwaardere vormen van hulp nodig hebben. Het gaat bijvoorbeeld om opvoedingsondersteuning en activiteiten tegen eenzaamheid.

84

JAARVERSLAG 2011

Het verstrekken van voorzieningen zoals hiervoor aangeduid gaat op aanvraag. De aanvragen worden in behandeling genomen en in samenspraak met de Wmo-consulent wordt bezien op welke wijze de gemeente zodanige ondersteuning kan bieden dat de belemmeringen in zelfredzaamheid en participatie worden weggenomen. Mensen met een beperking en ouderen kunnen geen ‘voorzieningen’ meer eisen. Zij moeten benoemen waarin zij in hun activiteiten belemmerd worden. Er moet gedacht worden in oplossingen in plaats van voorzieningen. Daarnaast wordt waar mogelijk de eigen mogelijkheden en die van het eigen sociale systeem aangesproken. Dit proces om tot een volledige invulling van de compensatieplicht te komen, wordt ook wel aangeduid als ‘de kanteling van de Wmo’. Vanaf 2013 gaat de functie extramurale begeleiding over van de AWBZ naar de Wmo. Dit betekent dat gemeenten vanaf 2013 verantwoordelijk worden voor de nieuwe aanvragers en vanaf 2014 worden gemeenten verantwoordelijk voor alle cliënten die op dit moment extramurale begeleiding ontvangen in de AWBZ. De decentralisatie van extramurale begeleiding geldt ook voor het vervoer en voor de groep licht verstandelijk gehandicapten (lvg) jongeren en voor kinderen met Jeugd-GGZ zorg (vanaf 2013). Als er sprake is van een verblijfsindicatie (ZZP of VPT) dan blijft de begeleiding vanuit de AWBZ geregeld. De decentralisatie van begeleiding naar de Wmo biedt kansen om op lokaal niveau deze ondersteuning bij zelfredzaamheid en participatie dichterbij de burger te organiseren. Gemeenten zijn in staat de eigen kracht en mogelijkheden van burgers en hun sociale netwerk aan te spreken en maatwerk in de directe omgeving te realiseren. Ook kunnen zij verbindingen leggen met andere Wmo-voorzieningen en andere gemeentelijke domeinen, zoals re-integratie, de bijstand of het woonbeleid. Zo wordt de begeleiding meer doelmatig en meer effectief georganiseerd. Risico’s Een inwoner die conform de gestelde indicatie recht heeft op een individuele Wmovoorziening, ontvangt deze ook. Er is dus sprake van een open einde regeling waarmee de gemeente een financieel risico loopt. Om dit risico beheersbaar te houden, is het noodzakelijk het aantal verstrekkingen in de gaten te houden, en de eventuele toe- dan wel afname. De gevolgen van de vergrijzing van deze gemeente worden nu al langzaam maar zeker zichtbaar. Omdat vooral de groep 85-plussers relatief veel gebruik maakt van individuele Wmo-voorzieningen, kan dit tot een kostenstijging leiden. De te verwachten stijging van de kosten vanwege de vergrijzing zal daarentegen weer enigszins gedempt worden door de betere inkomenspositie van de toekomstige ouderen (in verband met een hogere pensioenopbouw). In de voorjaarsnota 2011 werd duidelijk dat de toename van kosten zich nu al voordoet bij de verstrekking van rolstoelen en het collectieve openbare vervoer. Overigens kan de toename van kosten nog steeds worden opgevangen door de reserve Wmo. Naast de gevolgen van vergrijzing en daarmee een toenemende vraag naar voorzieningen hebben we ook van doen met wijziging van contracten met zorgaanbieders en leveranciers. Gelet op de bedragen die omgaan in de Wmo dienen contracten aangegaan te worden middels Europese aanbesteding. Dergelijke contracten hebben een bepaalde duur (veelal 3 tot 5 jaar). Hetgeen betekent dat na verloop van tijd een nieuw contract aangegaan dient te worden. De financiële gevolgen van een nieuwe aanbesteding zijn van te voren niet of nauwelijks in te schatten.

85

JAARVERSLAG 2011

Overigens kan een eventuele toename van kosten om deze reden ook worden opgevangen door de reserve Wmo. Welk risico de nieuwe functie extramurale begeleiding met zich mee brengt vanaf 2013 is nog onduidelijk. Duidelijk is dat deze functie wordt ondergebracht in de Wmo, op welke wijze de wetgeving en financiering exact vorm wordt gegeven is echter nog onduidelijk. Er is al wel gecommuniceerd dat de gemeenten worden geconfronteerd met een korting van 5% op het huidige Awbz-budget voor extramurale begeleiding. Kwantificering Kans: klasse 3 (1 keer per 2-5 jaar) = 50% Gevolg: klasse 4 (€ 250.000 - € 750.000) Kans x gevolg: minimaal € 125.000 (50% x € 250.000) tot maximaal € 375.000 (50% x € 750.000) 17. Risico toereikendheid voorzieningen Er zijn voldoende onderbouwingen van het benodigde voorzieningenniveau aanwezig. Overigens is voor onderhoud van kapitaalgoederen inmiddels een bestemmingsreserve aanwezig van € 5,4 miljoen, waarmee het risico naar alle waarschijnlijkheid is afgedekt. Risico’s Desondanks kan vanwege onvoorziene omstandigheden en calamiteiten het voorkomen dat de voorzieningen op enig moment niet toereikend om onderhoudsmaatregelen uit te voeren van een grote financiële omvang. Kwantificering Kans: klasse 3 (1 keer per 2-5 jaar: 50%) Gevolg: klasse 4 (€ 250.000 - € 750.000) Kans x gevolg: minimaal € 125.000 (50% x € 250.000) tot maximaal € 375.000 (50% x € 750.000) 18. Risico wegenbeheer en groenbeheersplan Voor het beheer van de openbare ruimte wordt gewerkt aan een systematiek om jaarlijkse benodigde budgetten in beeld te krijgen. Hierbij wordt gebruikt gemaakt van beheerplannen en van scenario’s uit de BOR systematiek. Risico’s Voor de openbare ruimte geldt dat nog niet alle beheerplannen zijn vastgesteld. Tot die tijd is onzeker of de huidige budgetten toereikend zijn. De beheerplannen zijn in verband met de bezuinigingen begroting 2012 aangepast op het kwaliteitsniveau “laag”. Met name de onderhoudssituatie van bepaalde wegvakken kan door intensief gebruik en als gevolg van weersomstandigheden sneller achteruitgaan, waardoor versneld onderhoud moet worden uitgevoerd. Indien schade aan personen, voertuigen of gebouwen ontstaat door onvoldoende onderhoud aan infrastructuur kunnen benadeelde personen een schadeclaim indienen. Daarnaast bestaan de risico’s van schadeclaims door takbreuk en achterstallig onderhoud van speeltoestellen. Kwantificering Kans: klasse 3 (1 keer per 2-5 jaar: 50%) Gevolg: klasse 3 (€ 100.000 - € 250.000) Kans x gevolg: minimaal € 50.000 (50% x € 100.000) tot maximaal € 125.000 (50% x € 250.000)

86

JAARVERSLAG 2011

2.4.3 Onderhoud kapitaalgoederen Inleiding De gemeente Noordenveld is een gemeente met een grondoppervlakte van ruim 20.000 hectare en kent 26 kernen. De gemeente is verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van de openbare ruimte. Daarbij gaat het om de volgende kapitaalgoederen; * Infrastructuur, zoals wegen, water, riolering en kunstwerken; * Voorzieningen zoals plantsoenen en bermen, speel- en sportterreinen, openbare verlichting; * Gebouwen zoals openbare gebouwen, scholen, monumenten Om te voldoen aan artikel 212 van de gemeentewet is het onderhoud van de kapitaalgoederen vertaald in het Beheer Openbare Ruimte (BOR). Met het BOR kunnen keuzes worden gemaakt in de mate van onderhoud met de daarbij behorende budgetten. In 2006 is een start gemaakt met het opstellen van het BOR. In 2009 zijn de eerste bestekken op de markt gebracht. Met de invoering van de BOR is er een beleidsmatig kader ontstaan met een financiële vertaalslag voor het Beheer van de Openbare Ruimte. Van de kapitaalgoederen wordt aangegeven: o het beleidskader o de uit het beleidskader voortvloeiende financiële consequenties en o de vertaling van de financiële consequenties in de begroting. Beleidskader Het beleid van de gemeente Noordenveld voor het onderhoud van kapitaalgoederen is onder meer opgenomen in de nota’s:  Groenvisie Noordenveld  Landschapsbeleidsplan Noordenveld  Waterplan Noordenveld  Bosbeheerplan Noordenveld  G.V.V.P.  G.R.P. 2005- 2009 en jaarschijven 2010 en 2011  Beleidsplan openbare verlichting  Speelbeleidsplan  IHP (integraal huisvestingsplan)  VTA-controle voor gemeentelijke bomen.  Monumentale bomenlijst Noordenveld  Scenario Beheer Openbare Ruimte.

87

JAARVERSLAG 2011

Inventarisatie van te onderhouden arealen Onderwerp

Karakteristiek

Wegen, straten, pleinen

Oppervlakte wegen Verharde fietspaden Verharde voetpaden Overige wegen Abri’s Openbare toiletten Bebording Afvalbakken c.q. blikvangers Lichtarmaturen Steigers Bruggen Duikers Schouwsloten Water Totaal aantal Bomen Waardevolle bomen Bos en natuur Totaal oppervlakte Bermen Bosplantsoen Gazon Hagen Heesters Rozen Wisselperken Speeltoestellen Speelveldjes Minicontainers

Straatreiniging Openbare verlichting Bruggen

Watergangen Natuurbescherming

Openbaar Groen

Speelvoorzieningen Afvalverwijdering/verwerking Riolering

Lijkbezorging

Sport Gebouwen

Hoeveelheid

Riolering Drukriolering Rioolputten Straat/ trottoirkolken Rioolpompen Rioolgemalen Bergbezinkbassins Begraafplaatsen Graven in onderhoud Urnenmuren Sportcomplexen Sportvelden Kantoren, werkplaatsen en brandweerkazernes voor eigen organisatie

88

2.026.502 m2 172.550 m2 285.637 m2 28.076 m2 5 st. 0 st. Ca. 3.000 st. 300 st. Ca. 6.600 st. 3 st. 52 st. 78 st. 151 km1 414 ha Ong. 55.000 st. 7.113 st. 210 ha 1.160.000 m2 313.505 m2 213.013 m2 686.427 m2 6.444 m2 123.127 m2 1.367 m2 202 m2 330 st. 81 st. 28.780 st. 283 km 151 km 6.700 st. 12.630 st. 536 st. 58 st. 14 + 2 st. 17 ha/ 7 st. 313 st. 18 st. 10 st. 26 st. 12 st.

JAARVERSLAG 2011

Onderwerp

Karakteristiek

Hoeveelheid

Onderwijsgebouwen, scholen en gymnastiekgebouwen

27 st.

Dorpshuizen, bibliotheken en multifunctionele gebouwen

7 st.

Overige gebouwen, zoals kerktorens, molens, bergingen, aula, woningen, sportgebouwen etc., waarvan 11 monumenten

43 st.

Accenten

Bedrijventerrein

Begraafplaats

Buitengebied

Centra

Hoofdwegen

Sport en recreatie

Woongebied

Beheer Openbare Ruimte Het College en de Raad heeft in 2008 aan de hand van verschillende beheerscenario’s bepaald dat de kwaliteit van de openbare ruimte moet voldoen aan het scenario Huidig Budget.

Verzorging

B

B

B

B

B

B

B

B

Groen

B

B

B

L

B

L

L

B

Meubilair

B

L

B

L

B

L

L

B

Asfaltverharding

L

L

B

L

B

B

L

B

Elementenverharding

L

L

B

L

B

B

L

B

Scenario Huidig Budget

Naast het instemmen met het scenario Huidig Budget is afgesproken dat door slim aan te besteden en een efficiëntieslag geprobeerd wordt meer kwaliteit uit het huidige budget te halen. Er wordt gestreefd naar een basiskwaliteitsniveau voor alle onderdelen.

Hoofdwegen

Sport en recreatie

B

H

H

B

B

B

B

B

B

B

B

B

B

L

B

Meubilair

B

B

B

H

Asfaltverharding

B

B*

Elementenverharding

B

L*

B

B

B

H

B*

H*

B*

L*

B*

B*

Woongebied

Buitengebied

B

Groen

Centrum

Begraafplaats

Verzorging

Totaaloverzicht BOR 2011

Accent

Bedrijventerrein

In onderstaande tabel is een algemene indruk van de gehaalde kwaliteit per structuurelement gegeven. Het totaal resultaat van de kwaliteit is een optelling van alle schouwen (3 ronden verzorging en 1 ronde technische staat) die in de loop van het jaar gehouden zijn, inclusief de wegeninspectie en de onafhankelijke schouw die jaarlijks door een extern bureau wordt uitgevoerd.

H B*

B

L*

* cijfers wegeninspectie

Geconcludeerd kan worden dat voldaan is aan het vastgestelde scenario op de wegen na (met name in het woongebied). Een aantal onderdelen heeft zelfs een hoger niveau dan het vastgestelde scenario.

89

JAARVERSLAG 2011

Natuurbescherming/landschapsbeleid De post ”natuurbescherming “maakt geen deel uit van de BOR. De gemeente heeft 210 ha bos en landschapselementen in beheer. Bossen met een duurzame instandhouding, waarbij we streven naar een hoge mate van afwisseling in flora en fauna en waar mogelijk handhaven/ bevorderen van het recreatief medegebruik. Het bosbeheerplan Noordenveld, wat het beheer en gebruik regelt conform FSC-certificering, is hierbij uitgangspunt. Arcadis onderhoudt als rentmeester de gemeentelijke bossen. Daarnaast heeft de gemeente een prestatieafspraak met landschapsbeheer Drenthe. Deze voert jaarlijks een aantal beheersprojecten uit, bijvoorbeeld het onderhoud van grafheuvels en het snoeien van fruitbomen. Ook dit jaar zijn er conform beheerprojecten uitgevoerd. Riolering en waterzuivering De gemeente is wettelijk verplicht om Gemeentelijk Rioleringsplan ( GRP) op te stellen. Een wezenlijk onderdeel van het nieuwe GRP is de bepaling van de Stedelijke Water Opgave (SWO) door het waterschap Noorderzijlvest. Dit is een verplichting voor de gemeente voortvloeiend uit Nationale en Regionale Bestuursrichtlijn Water (NBW en RWW). Naar verwachting heeft deze opgave grote ruimtelijke en financiële consequenties. Door het uitblijven van deze SWO heeft het opstellen van het GRP vertraging opgelopen. Om te voorkomen dat er een leemte zou ontstaan in de continuïteit van de investeringen op het gebied van riolering, zijn er in overleg met de provincie en het waterschap apart uitvoeringsprogramma’s opgesteld: de jaarschijven 2010 en 2011. Dit jaar is er goede vooruitgang geboekt met betrekking tot het bepalen van de stedelijke wateropgave. Er is een gemeenschappelijke basis gevonden met het waterschap om te komen tot een goede bepaling van de uitvoeringsmaatregelen. Het waterschap Noorderzijlvest heeft medio 2011 de concept SWO voor de gemeente Noordenveld bepaald. Het gevolg hiervan was dat pas in de tweede helft van het jaar met het GRP kon worden begonnen. Op dit moment wordt hard gewerkt om het plan in het tweede kwartaal 2012 ter besluitvorming aan te bieden aan de gemeenteraad. Het investeringsvolume van de riolering en het waterbeheer is dit jaar goed geweest. Er is conform de overlegde jaarschijf gewerkt. De geplande investeringen voor 2011 zijn voor het grootste deel tot uitvoering gebracht en afgerond. Dit zijn onder meer: het plaatsen van een bergbezinkleiding bij de Achteromweg in Peize, de rioolvervanging of reconstructie op diverse plekken in Roden (b.v. de Bomenbuurt fase2, RWA (RegenWaterAfvoer) in de Kanaalstraat en Ceintuurbaan Noord), Roderesch (Giezenstraat) en Norg (Eenerstraat, Pompstraat en Dennenlaan e.o.). Een klein deel van de werkzaamheden (b.v. de rioolvervanging in Nietap) konden door de weersomstandigheden niet worden uitgevoerd en zullen in 2012 worden afgerond. Water/watergangen Het schoonhouden van A-watergangen is een wettelijke verplichting. Het schoonhouden van de overige watergangen is een autonome gemeentelijke taak voor zover de volksgezondheid niet in het geding is. Wanneer dit wel het geval is, is het een wettelijke taak. Het onderhouden van de schouwsloten gebeurt via een schouwbestek. Vanuit het projectenplan van het Waterplan Noordenveld worden projecten uitgevoerd waarmee gestreefd wordt naar een integraal en duurzaam waterbeheer. Integraal betekent een samenhang tussen de verschillende waterstromen (regenwater, oppervlaktewater, grondwa-

90

JAARVERSLAG 2011

ter, drinkwater en afvalwater), waarbij het waterbeheer wordt afgestemd op andere beleidsterreinen. Er wordt gestreefd naar optimale waterkwaliteit en -kwantiteit. Het Waterplan wordt onderdeel van het nieuw op te stellen verbreed GRP. Gebouwen Het beheerplan 2009-2011 vormt de basis voor de uitgaven voor het onderhoud in 2009 tot en met 2011. Het gebouwenonderhoud vindt plaats op basis van onderhoudsplanningen die in eigen beheer zijn opgesteld en jaarlijks worden geactualiseerd. Er wordt gewerkt met een meerjarenplanning voor technisch en ingrijpend onderhoud en een jaarplanning voor preventief en groot onderhoud. Ook worden aanvullende, nieuwe eisen ten aanzien van bijvoorbeeld veiligheid, milieu en Arbo hierin verwerkt, al dan niet na een overgangsfase. Het gebouwenonderhoud is dit jaar vanwege de bezuinigingen met meer pragmatisme uitgevoerd dan gebruikelijk. Het komt voor dat er minimaal onderhoud wordt uitgevoerd als er beleidsmatig nog niet duidelijk is wat met een bepaalde accommodatie staat te gebeuren. Met name het onderhoud aan de Hullen is dit jaar voor een deel uitgesteld en voor een deel niet uitgevoerd vanwege het ontbrekende perspectief in relatie tot de opgelegde bezuinigingen. Andere voorbeelden hiervan zijn de Boskamp in Roden, de Essen in Peize en de Tandem. In 2011 zou conform het afgesloten contract voor maximaal € 60.000 geïnvesteerd worden in energiebesparende maatregelen, die ongeveer een structurele bezuiniging van € 30.000 per jaar opleveren. De voorbereidende werkzaamheden nemen meer tijd in beslag dan verwacht. De verwachting is nu dat medio 2012 de maatregelen zullen zijn uitgevoerd.

91

JAARVERSLAG 2011

2.4.4 Paragraaf financiering

Inleiding De financieringsfunctie ondersteunt de uitvoering van de in de begroting opgenomen programma’s. De financieringsfunctie omvat de financiering van beleid en het uitzetten van geldmiddelen die niet direct nodig zijn. Volgens de ministeriële voorschriften neergelegd in het BBV dient de paragraaf financiering minimaal de beleidsvoornemens ten aanzien van het risicobeheer van de financieringsportefeuille te bevatten. Volgens de vastgestelde financiële verordening gemeente Noordenveld (ex artikel 212 gemeentewet) dient in de paragraaf financiering verslag te worden gegeven over: * kasgeldlimiet; * renterisiconorm; * liquiditeitsplanning en -positie; * omvang en samenstelling van het vreemd vermogen; * omvang en samenstelling van de uitzettingen. De financieringsparagraaf is, in samenhang met het financieringsstatuut, een belangrijk instrument voor het transparant maken, en daarmee voor het sturen, beheersen en controleren, van de financieringsfunctie. Het financiering-(of treasury)statuut geeft de infrastructuur voor de inrichting van de financieringsfunctie aan (in de vorm van uitgangspunten, doelstellingen, richtlijnen en limieten). Ingevolge de financiële verordening ex artikel 212 gemeentewet wordt door het College het treasurystatuut vastgesteld en ter kennisname aan de gemeenteraad gebracht. Er wordt gewerkt binnen het juridische kader van de Wet financiering decentrale overheden (Wet Fido). De berekening van de kapitaalbehoefte per 1 januari 2011, resp. 31 december 2011 is als volgt (bedragen x € 1.000): Omschrijving Reserves en voorzieningen Vaste schuld Totaal geïnvesteerd bedrag *) Financieringstekort

begin 2011 34.252 54.206 88.458 101.027 -12.569

*) incl. voorraden gronden

92

eind 2011 28.101 51.577 79.678 95.667 -15.989

JAARVERSLAG 2011

De toename van het financieringstekort met ruim € 3,7 miljoen is als volgt tot stand gekomen (bedragen x € 1.000): Financieringstekort bij aanvang jaar Af: -netto investeringen -verstrekte geldleningen -jaarresultaat -afname reserves -afname voorzieningen -aflossing opgenomen geldleningen

-12.569 8.500 23 4.062 330 1.759 2.629 -17.303

Bij: -afname voorraad grond -afschrijvingen op activa -ontvangen aflossingen verstrekte geldleningen -opname geldleningen

7.745 6.111 27 0 13.883

Financieringstekort einde jaar

- 15.989

Kasgeldlimiet Om een grens te stellen aan kortlopende financiering is in de Wet Fido de kasgeldlimiet opgenomen. De kasgeldlimiet wordt bepaald door het begrotingstotaal bij aanvang van het dienstjaar te vermenigvuldigen met een bij ministeriele regeling vastgesteld percentage van 8,5%. De kasgeldlimiet (de ruimte voor korte financiering) was in het verslagjaar: 8,5% van het begrotingstotaal ad. € 73.425.000 is € 6.241.125 (afgerond). Bij overschrijding van de kasgeldlimiet moet een geldlening worden aangetrokken. In het verslagjaar is de kasgeldlimiet niet overschreden. In het financieringstekort is voorzien door geldleningen aan te trekken met een kortere looptijd. Rente(ontwikkeling) In het verslagjaar heeft geen renteherziening van een bestaande vaste geldlening plaatsgevonden. De gemeente Noordenveld heeft elf leningen. De rentepercentages van deze leningen schommelen tussen de 3,83% en 6,32%. Het (gewogen) gemiddelde rentepercentage (per 1-1) bedraagt 4,38% De geldleningen met een hoger rentepercentage betreffen leningen die niet vervroegd kunnen worden afgelost. In het verslagjaar is de kapitaalmarktrente (lineaire vaste geldleningen met rentevaste periode van 25 jaar) gedaald van 4,51% (1 januari 2011) tot 3,84% (31 december 2011). Renterisiconorm en renterisico’s van de vaste schuld per 31-12-2011 De rente van vaste geldleningen vormt een onderdeel van de exploitaties van de begrotingen van gemeenten. Bij de gemeente Noordenveld bedraagt de rentelast € 2.369.000 per jaar. Ten einde forse schommelingen in de exploitatielasten te voorkomen is de zogenaamde renterisiconorm ingevoerd. Ingevolge de wettelijke regeling mogen de vaste geldleningen voor herfinanciering samen met de

93

JAARVERSLAG 2011

leningen waarop renteherziening plaatsvindt in enig jaar niet meer bedragen dan 20% van de totale omvang van de vaste geldleningen. Het doel is op deze wijze spreiding te krijgen in de leningenportefeuille waardoor een verandering in de rente vertraagd doorwerkt op de rentelasten. Bedragen X €1.000 Renterisico op vaste schuld Netto renteherziening op vaste schuld o/g Betaalde aflossingen Herfinanciering

2.630 2.630

Renterisiconorm Stand van de vaste schuld per 1 januari het bij ministeriële regeling vastgestelde percentage

Toets renterisiconorm Renterisiconorm Renterisico op vaste schuld Ruimte

54.091 20% 10.818

10.818 2.630 8.188

Uit bovenstaand overzicht blijkt dat in 2011 de renterisiconorm niet is overschreden. Liquiditeitspositie De gemeente beschikt over een aantal bankrekeningen. Bij tegoeden of schulden in rekening-courant worden de overtollige middelen belegd of worden de tekorten met kasgeldleningen gefinancierd. De liquiditeitspositie (x € 1.000) is als volgt: 1-1-2011 Tegoeden Kassaldi Rabobank BNG (OSG) Totaal tegoeden Verschuldigd BNG BNG (OSG) Totaal verschuldigd

2 11 0

31-12-2011 1 34 0

13

3.206 529

35

5.971 377 3.735

6.348

Ten opzichte van ultimo 2010 is de liquiditeitspositie per ultimo 2011 € 2.576.000 toegenomen. Het financieringstekort is voornamelijk door middel van geldleningen met een korte looptijd gefinancierd, zoals al vermeld is. Omvang en samenstelling vreemd vermogen De activa worden gefinancierd met eigen en vreemd vermogen. Tot het eigen vermogen behoren de algemene reserve en de bestemmingsreserves. Bij het vreemd vermogen wordt onderscheid gemaakt tussen lang vreemd vermogen (voorzieningen en de vaste schulden met een looptijd langer dan 1

94

JAARVERSLAG 2011

jaar) en het kort vreemd vermogen. Het onderscheid wordt bepaald door de rentetypische looptijd. Bij kort vreemd vermogen is deze tot 1 jaar. Het verloop in 2011 is als volgt (x € 1.000): Lang vreemd vermogen Voorzieningen Vaste schulden - geldleningen - belegde reserves

1-1-2011

31-12-2011

3.881

2.122

54.091 115

51.461 116

Totaal

54.206

51.577

58.087

53.699

1-1-2011

31-12-2011

Banksaldi Overige schulden

3.735 4.062

6.348 3.574

Totaal

7.797

9.922

Kort vreemd vermogen

Omvang en samenstelling van de uitzettingen Het beleid van de gemeente Noordenveld is om de tijdelijke overtollige middelen risicomijdend uit te zetten. Overtollige middelen worden op een deposito gestort bij een kredietinstelling die voldoet aan de voorwaarden die in het treasurystatuut zijn gesteld. Daarnaast heeft de gemeente Noordenveld diverse uitzettingen/beleggingen uit hoofde van haar publieke taak. Het betreffen aandelen en achtergestelde leningen. Zie verder de toelichting op de balans. Kengetallen (ratio’s) In de Voorjaarsnota, blz 16 en 17, is aandacht besteed aan de hoogte van de schulden in relatie tot de bezittingen van de gemeente. De investeringscapaciteit van een gemeente hangt af van de ruimte om meer schulden aan te gaan. Goede kengetallen voor het beoordelen van de hoogte van de schuld zijn de debt-ratio en de schuld als aandeel van de exploitatie. Debt-ratio De debt-ratio zegt welk aandeel van de bezittingen (activa) is belast met schulden. De debt-ratio is de resultante van de som van de voorzieningen, de kortlopende- (incl overlopende passiva) en langlopende schulden te delen door het balanstotaal, uitgedrukt in procenten. De uitkomst wordt dan (€ 75.729/€ 102.637) *100% = 74% Een debt-ratio van meer dan 80% geeft aan dat de gemeente zijn bezit zeer hoog heeft belast met schulden. Solvabiliteitsratio De tegenhanger van de debt-ratio is de solvabiliteitsratio (1-debt-ratio). Deze is ultimo 2011: 26% Schuld als aandeel van de exploitatie De schuld als aandeel van de exploitatie geeft een indicatie van de druk van de rentelasten op de exploitatie en het investeringsvolume uit het nabije verleden. De schuld als aandeel van de exploitatie wordt bepaald door de som van de voorzieningen, de kortlopende- en langlopende schulden, hierop in

95

JAARVERSLAG 2011

mindering te brengen de verstrekte geldleningen, geldelijke tegoeden en debiteurenvorderingen, banktegoeden en uitstaande deposito’s te delen door de totale inkomsten (excl bijdragen reserves). De uitkomst wordt dan (€ 68.451/€ 94.832) *100% = 72% Bij een percentage tussen de 100% en 150% is voorzichtigheid geboden. Indien dit kengetal hoger dan 150% is dan springt het licht voor een gemeente op rood. Een groot deel van de inkomsten gaat dus op aan rentebetalingen. De speelruimte van een gemeente is dan klein omdat een groot deel van de uitgaven al, in verband met het medebewindstaken, vastligt.

96

JAARVERSLAG 2011

2.4.5 Bedrijfsvoering Algemeen Tegenwoordig worden aan overheden hoge eisen gesteld voor wat betreft integriteit, transparantie, rechtmatigheid, duurzaamheid en de kwaliteit van de dienstverlening. Deze eisen verankeren wij in onze organisatiecultuur, de organisatie van onze werkprocessen, onze wijze van plannen en verantwoorden en de competenties van onze medewerkers. Met de instrumenten van bedrijfsvoering die ons ter beschikking staan geven wij invulling aan de genoemde ambities ten aanzien van ons overheidshandelen. We sturen op ontwikkeling van deze ambities in onderlinge samenhang. Hieronder geven wij u inzicht in de wijze waarop wij dit doen. Dienstverlening Landelijk neemt de kwaliteit van de overheidsdienstverlening een prominente plaats in op de bestuurlijke agenda. Doelstelling is dat gemeenten in 2015 een herkenbare ingang zijn voor alle vragen aan de overheid. Herkenbaar door één centraal telefonisch toegangsnummer, één fysieke informatiebalie en één website en webloket. Welk kanaal de burger ook kiest, hij krijgt steeds hetzelfde betrouwbare antwoord en hij kan de overheid houden aan overheidsbrede kwaliteitsnormen voor afhandeltijd, juistheid en vriendelijkheid. De belangrijkste ambities zijn: - burgers hebben een duidelijke ingang waar ze met al hun vragen aan de overheid terechtkunnen. Dit is het Gemeentelijk Contact Centrum (hierna: GCC); - burgers zijn vrij in de keuze van het communicatiekanaal (post, e-mail, internet, balie of telefoon) en het moment waarop zij de dienstverlening wensen; - burgers krijgen direct antwoord (of een product) of worden goed doorverwezen, waardoor er sprake is van samenhangende overheidsdienstverlening. De burger hoeft zijn vraag maar één keer te stellen en zijn informatie maar één keer door te geven; - het GCC handelt gemiddeld 80% van de vragen aan de overheid in één keer en goed af. De overige 20% worden vraaggericht en gecontroleerd afgehandeld. Dit kan door de gemeente, maar ook door andere overheidsorganisaties; - de burger wordt echt geholpen binnen de gestelde termijn. De overheidsorganisaties zijn om de burger georganiseerd in plaats van dat de burger de inrichting van de organisatie moet kennen. Vanaf 2008 hebben we via het project NOOT-e gewerkt aan de basis voor het verbeteren van onze (elektronische) dienstverlening aan de burger (fase 1). In 2010 hebben we NOOT-e afgerond en met het formuleren en vaststellen van een bestuursopdracht is een begin gemaakt met het vervolg: de vorming en inrichting van een GCC. Ook dit is een meerjarig traject dat er in 2014 toe moet leiden dat alle contacten met inwoners zijn geconcentreerd in het GCC. Wat stond ons hierbij voor 2011 voor ogen? We zouden verder gaan met: - het beschrijven en digitaliseren van klantprocessen; - het uitbreiden van het aantal producten die digitaal afgenomen en betaald kunnen worden; - het peilen van het oordeel van inwoners over onze dienstverlening en het deelnemen aan benchmarks op verschillende beleidsterreinen. Dit stelt ons in staat om onze dienstverleningsprestaties te vergelijken met die van andere gemeenten en verbeteringen hierop te baseren; - het verzamelen van kwalitatieve en kwantitatieve gegevens over het gebruik van de dienstverleningskanalen die de burger kiest. Dit stelt ons in de gelegenheid aan kanaalmanagement te doen; - het zodanig inrichten van onze contactkanalen (balie, telefoon, post, website en e-mail) dat er een onderlinge samenhang ontstaat en alle informatie onderling consistent is. Dit stelt ons in staat om eenduidig te communiceren met onze inwoners.

97

JAARVERSLAG 2011

Deze stappen samen vormen fase 2 en zijn de basis voor fase 3 (2012-2013) waar we daadwerkelijk een begin maken met de fysieke inrichting van het GCC. Onder de noemer Bestuurlijke Vernieuwing gingen in de zomer van 2010 vier projecten van start: visie Noordenveld 2025 in samenhang met een communicatie- en participatienota, kerntakendiscussie, LEAN en het oprichten van een Gemeentelijk ContactCentrum. Doel is om door deze projecten de relatie tussen gemeentelijke overheid, onze inwoners, bedrijven en instellingen te verbeteren en te versterken. Voor het realiseren van een visie op Noordenveld 2025, ons toetsingskader voor toekomstig beleid, hebben we een ‘rondje Noordenveld’ georganiseerd. Op deze avonden hebben we advies van (groepen) inwoners gevraagd om zo te komen tot een visie op Noordenveld 2025. De visie, met als subtitel Natuurlijk Samen, is geformuleerd rondom de vijf kernwaarden: leefbaar, groen, ondernemend, duurzaam en transparant. In september stelde de raad de visie vast. Vervolgens gingen we aan de slag met een uitwerking van één van de kernwaarden: Transparant. In ons communicatie- en participatiebeleid staan de kaders. hoe wij willen communiceren met onze burgers en hoe wij hen willen betrekken bij ons beleid. Deze nota heeft ter inzage gelegen en wordt begin 2012 aan de raad ter vaststelling voorgelegd. Wij stellen ons ook de vraag hoe het personeelsmanagement kan bijdragen aan de kwaliteit van de dienstverlening en producten die onze medewerkers leveren. Zij bepalen immers uiteindelijk of wij succesvol zijn in het realiseren van onze doelstellingen. Om het realiseren van onze organisatiedoelstellingen het beste te kunnen faciliteren, werken wij aan een personeelsmanagement dat gekenmerkt wordt door differentiatie (dé medewerker bestaat niet), resultaatgerichtheid en flexibiliteit. We laten ons hierbij leiden door de uitgangspunten in “Zicht op 2015”. We zetten in op het binnenhalen van goede medewerkers. Vervolgens is het onze missie om medewerkers duurzaam inzetbaar te houden: we willen niet alleen (fysiek en mentaal) gezonde, goede en gemotiveerde medewerkers aantrekken, maar ook stimuleren dat ze gezond, gekwalificeerd en gemotiveerd blijven en (als dat aan de orde is) met deze kwalificaties de organisatie weer verlaten. Arbeidsmarktcommunicatie, generiek functies beschrijven en waarderen, op preventiegericht Arbo- en ziekteverzuimbeleid, beloningsbeleid, aandacht voor de (loopbaan)ontwikkeling van medewerkers zijn voorbeelden van instrumenten die we daarvoor inzetten. In 2011 is concreet onze bijdrage geweest: - we hebben besloten tot aansluiting bij HR21. HR21 is een systeem voor het beschrijven en waarderen van functies dat in opdracht van de VNG speciaal is ontwikkeld voor de gemeentelijke overheid. Wij vinden dat dit systeem goed past bij het personeelsbeleid dat wij willen voeren. Daaraan gaven wij gevolg door alle leidinggevenden en een vertegenwoordiging van de ondernemingsraad een workshop te laten volgen waarin de werking van HR21 uit de doeken is gedaan. Verder hebben wij ons functieboek geactualiseerd. Dit is nodig wanneer de functies uit ons huidige functieboek worden overgezet naar het nieuwe systeem. Een aantal medewerkers van de vakgroep P&O zijn gekwalificeerd om te werken met het HR21-systeem. Inmiddels heeft ook de ondernemingsraad ingestemd en zullen we in 2012 de aansluiting verder afronden. - nadat eerder de belangrijkste risico’s op het terrein van arbeidsomstandigheden waren geïnventariseerd en geëvalueerd is in 2011 is het plan van aanpak gereed gekomen voor de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). Het plan van aanpak bestaat uit vier deelplannen: voor de drie afdelingen en voor de buitendienst van Openbare werken. Elk plan bevat een opsomming van de geconstateerde knelpunten, de ernst hiervan, de voorgestelde maatregel om het knelpunt op te lossen, de termijn waarin die oplossing bereikt moet zijn en de verantwoordelijke. Het plan van aanpak wordt op dit moment getoetst door een extern bureau. Als het resul-

98

JAARVERSLAG 2011

-

-

-

-

taat van de toetsing positief is schatten wij in dat het budget Arbeidsomstandigheden toereikend is om de plannen uit te voeren. we hebben een begin gemaakt met strategische personeelsplanning. Het doel van een dergelijke personeelsplanning is om de toekomstige kwantitatieve en kwalitatieve behoefte aan personeel in overeenstemming te brengen met het toekomstig takenpakket. Aanleiding om hier aandacht aan te besteden zijn de vele veranderingen die op de organisatie afkomen. Niet in de laatste plaats de dreigende personeelstekorten voor sommige functies. Maar ook de verwachting dat we meer met minder middelen moeten doen vraagt dat we willen weten welke vaardigheden en competenties we in huis hebben. Interne en intergemeentelijke mobiliteit wordt belangrijk. in het kader van ons flexibel beloningsbeleid hebben in 2011 49 medewerkers een schouderklopje gehad voor bijzondere prestaties. Het schouderklopje varieerde van een geldbedrag tot een etentje met collega’s. we hebben € 147.545 besteed aan opleidingen, dit is 1,24% van de loonsom. Vorig jaar was dit nog 1,8% en ons streven is 2%. de proef met telewerken is geëvalueerd. Onder telewerken wordt verstaan: het door de medewerker verrichten van aan zijn functie verbonden werkzaamheden, vanuit de woning van de medewerker, met behulp van informatie- en telecommunicatietechnologie. Belangrijkste conclusie van de evaluatie: telewerken voorziet in een behoefte en het is gewenst om een vervolgtraject in te zetten. Vervolgens is besloten om telewerken permanent mogelijk te maken voor medewerkers van Noordenveld, mits wordt voldaan aan daartoe gestelde voorwaarden. Deelname aan telewerken is mogelijk vanaf oktober 2011. Inmiddels maken 44 medewerkers gebruik van de mogelijkheid om structureel of incidenteel te telewerken. Los van het telewerken is het technisch mogelijk gemaakt dat alle medewerkers, indien zij dit wensen, thuis hun e-mail kunnen raadplegen. Momenteel maken 29 medewerkers hiervan gebruik. Telewerken is een nieuwe ontwikkeling waarmee we (alleen met de proef) nog maar weinig ervaring hebben. In de praktijk zal moeten blijken of telewerken voldoet aan de verwachtingen van zowel de medewerker als de leidinggevende, nu dit op grotere schaal wordt toegepast. Daarom is besloten medio 2013 het telewerken te evalueren. Daarnaast zijn wij bezig door middel van herstructurering van processen te komen tot aanvullende besparingen op de personeelslasten. Wij hebben eerder aangegeven dat door middel van efficiencyverbetering (verleaning van processen) € 308.000 is gerealiseerd. Dit bedrag zal naar verwachting oplopen op tot € 800.000 in 2015. De resultaten daarvan zullen in de komende jaren kunnen worden ingeboekt. Inmiddels is een aanvang gemaakt met het verleanen van een zevental werkprocessen. Een aantal processen bevinden zicht in het stadium van afronding. Bij de begroting 2013 komen wij terug op de wijze waarop wij de als gevolg van het efficiënter inrichten van de werkprocessen behaalde besparing gaan invullen. Werkprocessen die binnenkort worden opgestart zijn: bezwaar & beroep en meldpunt leefomgeving-2e fase.

Voor de uitvoering van onze ambities stond ons de volgende formatie ter beschikking: Vastgestelde formatie in begroting: 01-01-2009 247,05 FTE 01-05-2009 248,14 FTE 01-01-2010 248,14 FTE 01-01-2011 245,56 FTE Vastgestelde formatie 01-01-2012 232,60 FTE

99

JAARVERSLAG 2011

Bij de behandeling van de voorjaarsnota 2009 is besloten het maximale niveau van de formatie te houden op het niveau van 1 mei 2009. Vandaar dat ook de formatie op deze datum hierboven vermeld wordt. De terugloop in formatie ten opzichte van 2011 kan vooral verklaard worden door het schrappen van de vacatureruimte. Transparantie en Procesontwikkeling Het verhogen van de kwaliteit van de dienstverlening gaat hand in hand met het vergroten van de transparantie in de bedrijfsvoering en ontwikkeling van werkprocessen. Dit is een doorgaand proces dat blijvend onze aandacht vraagt. In 2011 is gewerkt aan een actualisatie van het Informatiebeleidsplan. Hierin staan de lijnen voor de komende drie jaren uitwerkt hoe we omgaan met alle eisen en wensen als het gaat om informatievoorziening, zowel intern als naar onze inwoners, bedrijven en instellingen toe. In 2011 hebben we verdere stappen gezet in het digitaliseren en optimaliseren van de poststromen. We zijn gestart met het verleanen van het postproces. Het verleanen van dit proces werkt door in de hele organisatie. We hopen op deze manier de burgers, maar ook onze collega’s nog beter van dienst te zijn. Verder zijn we druk bezig om het zaakgericht werken verder uit te breiden. Dat is van belang voor het GCC dat in 2013 van start gaat, maar ook voor het volledig digitaal werken waar we op inzetten. We hebben daarnaast een aanzet gegeven voor het digitaal gaan werken van de laatste twee vakgroepen. De voorbereidingen vergden iets meer tijd, waardoor ze in 2012 overgaan. Zaakgericht werken is van groot belang voor een goed functionerend Gemeentelijk Contactcentrum. Zaakgericht werken is een vorm van digitaal werken, waarbij de gemeente: • de zaak als leidend ordeningsprincipe van de informatiehuishouding neemt; • steeds adequate koppelingen van zaken met werkprocessen kan aanbrengen; • via een logische opeenvolging van taken en binnen vooraf gedefinieerde voorwaarden naar het resultaat toewerkt; • in ieder fase compleet zicht heeft op het afhandelingproces en op basis daarvan de burger / belanghebbende adequaat kan informeren. Als het gaat om het digitaal ontsluiten van informatie is in 2011 gerealiseerd dat besluiten en verordeningen digitaal bekend gemaakt worden. Als gemeente ontkomen we niet aan het mee ontwikkelingen in een maatschappij waarin informatie steeds meer digitaal is en ontsloten moet worden. We willen ook graag meer en beter gebruik maken van de mogelijkheden. Om hierin daadwerkelijk stappen voorwaarts te zetten, is gewerkt aan twee belangrijke randvoorwaarden: het aanbrengen van een gedemilitariseerde zone (DMZ) waardoor we veilig informatie kunnen uitwisselen. Daardoor wordt ook het veilig gebruik van sociale media mogelijk. En de andere voorwaarde is de aanleg van Wifi waardoor draadloos internet in het gemeentehuis -in 2012- gerealiseerd gaat worden. Dit is een belangrijke stap om het papierloos vergaderen door gemeenteraad en college mogelijk te maken. Verder werd in 2011 het Bestuursinformatie Systeem en Raadsinformatiesysteem (RIS/BIS) vernieuwd. Burgers en bestuurders krijgen hierdoor beter toegang tot bestuurlijke informatie. Verder zijn de BAG (basisregistraties Adressen en Gebouwen) in 2011 gekoppeld aan Corsa en gemeentebreed beschikbaar gesteld. De BAG is een belangrijke basisvoorziening voor de eoverheid. De automatische koppeling tussen BAG gegevens met het GBA en backoffice applicaties wordt in 2012 door middel van een servicebus gerealiseerd (verplichte afname en gebruik). In 2012 staat de vervanging van onze website op de planning, de invoering van een Klantcontactsysteem en kennisbank.

De gemeente werkt al met twee basisregistraties, de Basisregistratie Personen (ook wel GBA genoemd) en de Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG). Deze zijn inmiddels onderling gekoppeld en gekoppeld met de landelijke voorziening. De basisregistraties zijn een belangrijke basisvoorziening voor de e-overheid. Voor de komende jaren staan nog de basisregistratie voor de Onroerende

100

JAARVERSLAG 2011

Zaken en voor de Grootschalige Topografie op het programma. De gemeente is verplicht deze registratie op te zetten en te koppelen aan de andere registraties en met de landelijke voorziening. Het geheel van basisregistraties moet er voor zorgen dat de overheid niet meer naar de bekende weg vraagt en dat we gegevens eenmalig opslaan en meervoudig gebruiken. Verder is vermeldenswaard dat in 2011 de gehele factuurstroom van de gemeente is gedigitaliseerd, exclusief De Hullen en De Brinkhof. Ook de kadastrale herinrichting Roden-Norg is afgerond en meegenomen in de aanslagronde 2012. Daarmee zijn in korte tijd met extra inzet van eigen mensen ruim 10.000 mutaties verwerkt. Integriteit Ter uitvoering van de Nota integriteit zijn in 2011 workshops integriteit gehouden voor alle medewerkers. Ook voor het college en de raadsleden is zo’n workshop georganiseerd. In totaal zijn er zes workshops gehouden. Verder is eind 2011 gestart met het uitwerken van de aanbevelingen die door het Bureau Integriteit Nederlandse Gemeenten (BING) zijn neergelegd in hun rapport over kwetsbare functies. Dit betekent concreet dat beoordeeld moet worden of naast de reeds genomen maatregelen nog aanvullende maatregelen nodig zijn om het risico op integriteitincidenten te verkleinen. Deze aanvullende maatregelen hebben betrekking op kwetsbare functies in categorie 2 (verhoogd risico) en 3 (hoog risico). Verder is integriteit opgenomen als één van de gespreksonderwerpen tijdens het jaarlijkse POP-gesprek tussen medewerker en leidinggevende en staat het onderwerp op de agenda van de werkoverleggen. Degene die het meldpunt integriteit bemenst, heeft een aantal informerende en consulterende gesprekken gevoerd. Er zijn geen meldingen gedaan die een formeel onderzoek rechtvaardigen. Duurzaamheid Onder het kopje dienstverlening zijn wij al ingegaan op het belang dat wij hechten aan de duurzame inzetbaarheid van onze medewerkers. Een op preventie gericht ziekteverzuimbeleid en investeren in (loopbaan)ontwikkeling, in relatie tot de levensfase waarin de medewerker zich bevindt, helpen ons hierbij. Het ziekteverzuimcijfer is een cruciale indicator als het gaat om de vraag of we hierin slagen. Hieronder zijn enkele cijfers in overzicht geplaatst: Ziekteverzuim (excl. = exclusief ziekte langer dan een jaar)

2007 2008 2009 2010 2011

Inclusief % 5,88 5,51 5,38 5,12 5,06

Exclusief % 5,37 4,63 4,88 4,40 3,86

Meldingsfrequentie 1,50 1,60 1,60 1,35 1,45

Duur in dagen (inclusief) 20,70 14,70 10,80 18,94 20,56

De dalende trend van het ziekteverzuimpercentage heeft zich ook in 2011 doorgezet. Daarentegen zijn de meldingsfrequentie en de duur van het ziekteverzuim iets gestegen. Een directe verklaring is hiervoor niet te geven. Ook ontbreken op moment van rapporteren de landelijke cijfers nog zodat we onze cijfers nog niet kunnen vergelijken met andere gemeenten.

101

JAARVERSLAG 2011

2.4.6 Verbonden partijen Inleiding In het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (gebaseerd op art 186 van de Gemeentewet) is in artikel 9, lid 2 onder f bepaald dat in de begroting een afzonderlijke paragraaf gewijd wordt aan de verbonden partijen. Een verbonden partij is een partij waarin de gemeente samen met derde partijen, ter uitvoering van een bepaalde publieke taak zowel een bestuurlijk als een financieel belang heeft. De gemeente kan bestuurlijk en financiële belangen hebben in verschillende verbonden partijen. Dit kunnen zijn gemeenschappelijke regelingen, stichtingen, verenigingen en vennootschappen. Uitgangspunt is dat deze partijen beleid uitvoeren voor de gemeente. De gemeente blijft beleidsmatige en financiële verantwoordelijkheden houden ten aanzien van deze partijen. Hieronder wordt een opsomming gegeven van alle verbonden partijen en hoe wij daaraan deelnemen. Waar mogelijk is de visie opgenomen op de verbonden partij in relatie tot de realisatie van de doelstellingen zoals deze zijn opgenomen in de begroting en worden de beleidsvoornemens over de verbonden partijen vermeld. Daarnaast wordt kort weergegeven wanneer er bijzondere ontwikkelingen zijn. De visie Verbonden partijen zijn of worden ingesteld ter uitvoering van een bepaalde activiteit, waarbij de redenen van instelling gelegen zijn in doelmatigheid, doeltreffendheid en/of bestuurlijke krachtenbundeling. De kern hierbij is dat gebruik wordt gemaakt van verbonden partijen wanneer dat een meerwaarde heeft voor het bereiken van politieke doelstellingen. Medio 2007 is de notitie van de werkgroep verbonden partijen door de raadscommissie besproken. De notitie bevat een aantal aanbevelingen. De kern van de aanbevelingen is dat de rollen moeten worden verhelderd en dat het contact tussen de gemeenschappelijke regelingen en de gemeente die er aan deelnemende geïntensiveerd. Dat geldt zowel voor de raad, het college en de ambtelijke organisatie. Daarbij is het uitgangspunt dat de gezamenlijke gemeenten een veel helderder taakformulering voor de gemeenschappelijke regeling aangegeven zodat geen situatie ontstaat dat bij gemeenschappelijke regelingen in feite de regeling haar eigen agenda bepaalt. Verbonden partijen: een opsomming Hieronder is weergegeven welke typen verbonden partijen worden onderscheiden en aan welke vormen de gemeente deelneemt: a. Gemeenschappelijke Regelingen. De gemeenteraad of colleges van burgemeester en wethouders van twee of meer gemeenten kunnen een gemeenschappelijke regeling treffen ter behartiging van één of meer belangen van de gemeente. De gemeente neemt deel in de volgende gemeenschappelijke regelingen: 1. Veiligheidsregio Drenthe (VRD) 2. GGD Drenthe 3. Werkvoorzieningsschap Novatec 4. ISD Noordenkwartier 5. Recreatieschap Drenthe 6. Gemeenschappelijke regeling inzake aanleg, instandhouding, beheer en onderhoud van systemen voor de individuele behandeling van afvalwater (I.B.A.’s) 7. Stichting Centrale Dienst samenwerkingsverband Noordenveld/Westerwijs 8. Bestuursacademie Noord Nederland (garantieregeling) 9. Cevan (in liquidatie) 10. ICO (in liquidatie)

102

JAARVERSLAG 2011

b.

Deelnemingen. Vanuit het oogpunt van het behartigen van het publieke belang is de gemeente geheel of gedeeltelijk in het bezit van de aandelen van een aantal vennootschappen. De gemeente beschikt over aandelen in de volgende bedrijven: Enexis, Waterleiding Maatschappij Drenthe en Bank Nederlandse Gemeenten.

c.

Stichtingen en verenigingen. Het college kan, de raad gehoord hebbende, besluiten deel te nemen in een stichting of vereniging. De gemeente neemt op dit moment niet deel in een stichting of vereniging.

d.

PPS-constructies. Publiek private samenwerking is een middel om bepaalde doeleinden te realiseren. De samenwerking met marktpartijen moet een meerwaarde opleveren. Meerwaarde in de vorm van het benutten van kennis en expertise van andere partijen en het spreiden van risico's kan leiden tot efficiëntere uitvoering van plannen en projecten. De gemeente neemt op dit moment niet deel in PPS-constructies.

Verbonden partijen: een nadere toelichting/bijzondere ontwikkelingen In het navolgende wordt aangegeven welke doelstelling met de betreffende verbonden partij wordt nagestreefd. In het kader van het vermelden van beleidsvoornemens wordt aangegeven welke bijzondere ontwikkelingen zich voordoen. 1. Veiligheidsregio Drenthe (VRD) Doel: De Veiligheidsheidsregio Drenthe (VRD) is een samenvoeging van de Regionale Brandweer Drenthe (RBD) en de Geneeskundige Hulp bij Ongevallen en Rampen (GHOR). De Hulp Verleningsdienst Drenthe (HVD) is de uitvoeringsorganisatie van de VRD en kent drie districten: Noord- en Midden Drenthe, Zuid Oost Drenthe en Zuid West Drenthe. De vorming van de veiligheidsregio is een wettelijke verplichting. Alle activiteiten richten zich op het vergroten van de veiligheid van de inwoners van Drenthe. Betrokken: Alle 12 Drentse gemeenten. Bestuurlijk belang/bevoegdheid: Het bestuur van de VRD is verantwoordelijk voor het beleid van de veiligheidsregio. Beleidsterreinen waar de VRD zich mee bezighoudt zijn: brandweerzorg, rampenbestrijding, crisisbeheersing, geneeskundige hulpverlening bij rampen en handhaving van de openbare orde en veiligheid. Het algemeen bestuur bestaat uit alle Drentse burgemeesters, het dagelijks bestuur uit de burgemeesters van Assen (voorzitter), Emmen en Meppel. De politie neemt ook deel aan de veiligheidsregio, maar heeft daarnaast ook haar eigen regionale college. Het veiligheidsbestuur wordt geadviseerd door het Directieoverleg Veiligheid. Hierin zitten de verantwoordelijke managers van de politie, GHOR en regionale brandweer, onder voorzitterschap van de coördinerend gemeentesecretaris. Financieel belang: Jaarlijkse bijdrage op basis van vastgestelde begroting. Voor 2011 was de bijdrage van onze gemeente € 250.979 (conform afgesproken 0-lijn). Naast de gemeentelijke bijdragen wordt de VRD gefinancierd vanuit een rijksbijdrage (BDUR). Ontwikkelingen: In de kaderbrief 2012 heeft de VRD de uitgangspunten omschreven die leidend zijn bij het ontwikkelen van (nieuwe) voorstellen. Deze uitgangspunten zijn: 1. voldoen aan wettelijke verplichtingen 2. voorstellen moeten bijdragen in lastenvermindering bij gemeenten of HVD 3. voorstellen voor kwaliteitsverbetering moeten zowel ten goede van de gemeenten als de HVD komen 4. rekening houden met toekomstige ontwikkelingen (strategische reis)

103

JAARVERSLAG 2011

2. GGD Drenthe Doel: Het behartigen van de gemeenschappelijke belangen van de Drentse gemeenten op het gebied van de preventieve openbare gezondheidszorg. Dit wordt bekostigd door een jaarlijkse bijdrage van de deelnemers. Betrokken: Alle 12 Drentse gemeenten. Bestuurlijk belang/bevoegdheid: Een collegelid is lid van het algemeen bestuur. Financieel belang: Voor 2011 was de totale bijdrage voor de GGD € 561.112 (Algemene Gezondheidszorg en Jeugdgezondheidszorg). Ontwikkelingen: Er is een kwaliteitsslag gemaakt in SOA-bestrijding en bevordering van seksuele gezondheid. Het toezicht en handhaving op de technische hygiënezorg van gastouderopvang is uitgebreid. In de noordelijke regio is samenwerking binnen de algemene gezondheidszorg tot stand gekomen. Er is een positieve bijdrage geleverd Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). Een Drenthe-brede discussie over de integrale JGZ is gestart. De GGD heeft de methodiek van Positief Opvoeden Drenthe (POD) geïmplementeerd in de uitvoering van de jeugdgezondheidszorg. 3. Werkvoorzieningschap Novatec Doel: Uitvoering van de Wet sociale werkvoorzieningschap en scheppen en in stand houden van een organisatie ter voorziening in aangepaste werkgelegenheid. De regeling wordt bekostigd middels een jaarlijkse bijdrage van de deelnemende gemeenten. Betrokken: Grootegast, Leek, Marum, Noordenveld en Zuidhorn. Bestuurlijk belang/bevoegdheid: Een collegelid is lid van het dagelijks- en algemeen bestuur. Financieel belang: Jaarlijkse bijdrage op basis van vastgestelde begroting. In de begroting van de gemeente Noordenveld is een bedrag geraamd van € 197.000. Ontwikkelingen: De ontwikkelingen rond Novatec staan momenteel voor een groot deel in het teken van de beoogde wet werken naar vermogen (WWNV) per 1 januari 2013. Deze wet brengt de WWB, de Wajong en de WSW onder één regime. Voor de WSW betekent dit dat nieuwe instroom vanaf 2013 alleen mogelijk is voor die mensen waarvoor beschut werken het hoogst haalbare is. De rechten van de zittende populatie blijven echter wel gerespecteerd. Gelijktijdig gaat de Rijkssubsidie per medewerker in 2012 en de jaren daarna fors omlaag. Dit betekent een aanzienlijk financieel risico voor de gemeente aangezien een groot deel van het, toch al fors gekorte re-integratiebudget aangewend moet worden voor aangegane verplichtingen voor de zittende populatie. In opdracht van de GR Novatec gemeenten onderzoekt de commissie Van Bekkum de mogelijkheden voor de uitvoering van de WWNV. De eerste adviezen van de commissie gaan uit van het afbouwen van Novatec tot een organisatie die zich beperkt tot het leveren van beschutte werkplekken. Een snelle afbouw is belangrijk aangezien geld dat niet meer besteed hoeft te worden aan de dure infrastructuur besteed kan worden aan de re-integratie van de doelgroep WWNV. Het ministerie van SZW heeft middelen ter beschikking gesteld om gemeenten te ondersteunen bij het opstellen van plannen voor de herstructurering van de uitvoering van de WSW. 4. ISD Noordenkwartier Doel: Uitvoeren van de gemeentelijke taken inzake de sociale zekerheid. Betrokken: Leek, Marum en Noordenveld. Bestuurlijk belang/bevoegdheid: Een collegelid is lid van het dagelijks- en algemeen bestuur. Financieel belang: Gemeentelijke bijdrage is afhankelijk van de uitkeringen en de rijksbijdrage. Ontwikkelingen: De druk op de ISD organisatie neemt toe. Dit heeft enerzijds te maken met een als gevolg van de economische situatie groeiend cliëntbestand, anderzijds speelt de veranderende weten regelgeving een rol. Daarnaast speelt de taakstelling op de apparaatskosten van de ISD een rol. Net als Novatec zal ook de ISD de gevolgen gaan ondervinden van de voorgenomen wet werken naar vermogen (WWNV) per 1 januari 2013. De cliëntengroep wordt

104

JAARVERSLAG 2011

groter omdat ook de Wajongers onder de verantwoordelijkheid van de gemeenten komen. De commissie Van Bekkum die onderzoek doet naar de gevolgen van de WWNV gaat uit van het ombouwen van de huidige ISD naar een organisatie waarin zo effectief mogelijk activiteiten gericht op inkomensvoorziening, re-integratie en werkgeversbenadering worden samengebracht. 5. Recreatieschap Drenthe Doel: Behartiging van de belangen van recreatie en toerisme van de deelnemende gemeenten. Betrokken: Alle 12 Drentse gemeenten en de gemeente Ooststellingwerf. Bestuurlijk belang/bevoegdheid: Een collegelid is lid van het dagelijks- en algemeen bestuur. Financieel belang: Jaarlijkse bijdrage op basis van de begroting 2011. In de begroting 2011 is de bijdrage vastgesteld op € 58.914 (exploitatiekosten € 40.269 + bijdrage fonds recreatie en toerisme € 18.644) Ontwikkelingen: Geen bijzonderheden. 6. Gemeenschappelijke regeling inzake aanleg, instandhouding, beheer en onderhoud van systemen voor de individuele behandeling van afvalwater (IBA’s) Doel: Aanleg, instandhouding, beheer en onderhoud van systemen voor de individuele behandeling van afvalwater. Betrokken: Noordenveld en waterschap Noorderzijlvest. Financieel belang: De bijdrage wordt toegekend op basis van verleende diensten. De kosten hiervoor worden voldaan uit het GRP. Ontwikkelingen: Geen bijzonderheden. 7. Stichting Centrale Dienst samenwerkingsverband Noordenveld/Westerwijs Doel: Het gezamenlijk vormgeven van de zorg voor leerlingen binnen het openbaar onderwijs in de gemeenten Leek en Noordenveld die zijn aangewezen op speciaal basisonderwijs Betrokken: De gemeente Noordenveld als schoolbestuur van de openbare basisscholen en de openbare school voor speciaal basisonderwijs in de gemeente Noordenveld en de Stichting Westerwijs te Marum voor zover het betreft de openbare basisscholen in de gemeente Leek. Bestuurlijk belang/bevoegdheid: de wethouder van onderwijs vormt samen met een bestuurslid van de Stichting Westerwijs het bestuur van de stichting Financieel belang: De deelnemende partijen zijn verantwoordelijk voor eventuele tekorten van de stichting. Ontwikkelingen: De gemeente Leek heeft met ingang van 1 januari 2009 het bestuur van de openbare basisscholen in de gemeente Leek overgedragen aan de Stichting Westerwijs te Marum. Deze stichting verzorgt het openbaar onderwijs in de gemeenten Leek, Marum en Grootegast. De stichting Westerwijs is in de loop van 2011 gefuseerd met de stichting voor openbaar onderwijs in de gemeente Zuidhorn. Met ingang van 1 januari 2012 verzorgt de stichting ook het openbaar onderwijs in de gemeente Zuidhorn Toelichting: De gemeenten Roden en Leek hebben in 1995 op grond van de Wet op het primair onderwijs in hun rol als integraal bestuur van het openbaar basisonderwijs in de gemeenten Leek en Roden verplicht een stichting moeten oprichten om de zorg te regelen voor kinderen in het openbaar speciaal basisonderwijs in de gemeenten Leek en Roden. In 1998 is de samenwerking uitgebreid met de openbare basisscholen in Norg en Peize en zijn de statuten van de stichting hierop aangepast.

105

JAARVERSLAG 2011

8. Bestuursacademie Noord Nederland (garantieregeling) Doel: Doet dienst als garantieregeling in verband met de afwikkeling van de lopende verplichtingen van de opgeheven gemeenschappelijke regeling BANN. Betrokken: vrijwel alle gemeenten van de provincies Drenthe, Friesland en Groningen, de drie noordelijke provincies en de waterschappen in dat gebied. Bestuurlijk belang/bevoegdheid: De gemeentesecretaris is lid van het algemeen bestuur. Financieel belang: Deelnemersbijdrage: geen bijdrage meer verschuldigd. Ontwikkelingen: Definitieve beëindiging van de deelnemersbijdrage (en op termijn van de garantieregeling) wordt verwacht. Gemeenschappelijke regelingen in liquidatie waarover geen bijzondere ontwikkelingen te melden zijn: 9. Cevan 10. ICO

106

JAARVERSLAG 2011

2.4.7 Grondbeleid Inleiding Op 13 mei 2009 is door de gemeenteraad de Nota Grondbeleid vastgesteld. In deze Nota is omschreven op welke wijze de gemeente uitvoering wil geven aan haar grondbeleid. Hiertoe is ook een aantal instrumenten in de nota opgenomen, die op termijn opgesteld worden. Visie grondbeleid in relatie tot de doelstellingen van de programma’s In de Nota Grondbeleid is de visie verwoord hoe de gemeente haar doelstellingen wil verwezenlijken. In de praktijk betekent dit dat de gemeente haar instrumenten strategisch inzet, zodat zij in voorkomend geval haar doelstellingen het beste kan bereiken. Het wettelijk verplicht kostenverhaal heeft als basis een onderbouwd integraal gemeentelijk (ruimtelijk) beleid. Het uitgangspunt is eerst te komen tot privaatrechtelijke afspraken. Het kostenverhaal via het exploitatieplan wordt in principe als laatste middel ingezet. De uitvoering van het gemeentelijk grondbeleid De Nota Grondbeleid is een kadernota en de opgave die hieruit volgt is erg groot. In 2011 heeft een herbezinning plaatsgevonden op de samenstelling en vorm van de notitie grondprijzen en is een optieregeling ingevoerd voor belangstellenden voor een kavel. Ontwikkelingen m.b.t. de grondexploitatie De economische crisis wordt ook bij de lopende grondexploitaties gevoeld. Dat uit zich op dit moment in achterblijvende gronden woningverkopen bij een aantal projecten. Op termijn kan dit de resultaten van de exploitaties onder druk zetten. Hiertegenover staan echter ook behaalde aanbestedingsvoordelen, zodat de gevolgen vooralsnog beperkt zijn gebleven. In de exploitaties wordt rekening gehouden met deze kansen en risico’s, zodat de negatieve effecten zo klein mogelijk zullen zijn. Per 31 december 2011 heeft een afwaardering plaats gevonden op de grondposities t.b.v. de Regiovisie/Intergemeentelijke structuurvisie Leek-Roden. In 2011 is de conclusie getrokken dat een woningbouwprogrammering gebaseerd op woningbehoefteprognoses niet meer aansluit op de in een snel tempo verslechterende economische omstandigheden. Ook de (bestaande) woningmarkt zit voor een belangrijk deel op slot. Dit heeft er toe geleid dat een aantal scenario’s is ontwikkeld die aansluiten bij een marktverwachting. Deze scenario’s zijn vervolgens doorgerekend op hun financiële effecten en gevolgen voor het kwalitatieve deel van het woningbouwprogramma. Daarbij is de conclusie getrokken dat de marktpotentie van Noordenveld zodanig is dat een scenario van circa 80 nieuwbouwwoningen per jaar passend is bij de kwalitatieve ambities. In dit scenario komen alle plannen en projecten binnen de bebouwde kom van de dorpen van Noordenveld tot voltooiing alsmede de uitbreidingen van Roderveld IV, Lange Streeken II en het Oosterveld (tot 2020 de helft van de plancapaciteit). Binnen dit scenario is desgewenst nog ruimte voor een nieuwe uitbreiding/inbreiding bij de kern Roden. Gevolg is wel dat de gronden die zijn gekocht op basis van de Regiovisie/de Intergemeentelijke Structuurvisie grotendeels niet zullen worden benut voor woningbouw.

107

JAARVERSLAG 2011

A. Vastgestelde grondexploitaties. Laatst vastgestelde exploitatie

Grondexploitaties

FCL 6892312 6892212 6892912 6893312 6892112 6892612 6892712 6891212 6891012 6892512 6892412

Omschrijving

Roderveld IV Lange Streeken Fase II Herontwikkeling Centrumschoollocatie Woldzoom Veldkampen Helterbult Natuurvrienden Bedr.terr. De Westerd Bedrijventerrein Haarveld Ronerborg Brinkhofweide

VJN 2011 22-9-2010 22-9-2010 VJN 2011 22-12-2010 8-12-2010 VJN 2011 22-12-2010 VJN 2011 27-1-2005 23-9-2004

Totalen Laatst vastgestelde exploitatie

Kostenverhaal

FCL 6896012 Hekakkerstraat

26-10-2011

Totalen

De totale boekwaarde van de bovenstaande exploitaties bedraagt € 5,6 mln. De boekwaarde van de lopende exploitaties worden, zoals uit de grondexploitaties blijkt, naar verwachting op termijn terug verdiend. Voor wat betreft Brinkhofweide en Ronerborg is hier nog geen volledig zicht op. De verwachting is wel dat de investering terugverdiend gaat worden. Hieronder wordt een korte toelichting gegeven op de belangrijkste exploitaties: Roderveld IV Het gehele gebied is inmiddels bouwrijp gemaakt. De woningverkoop en kavelverkoop blijft achter bij verwachting, derhalve heeft er een bijstelling plaatsgevonden in een verdere temporisering van de uitgifte, verhoging van het budget voor plankosten en de verwachte einddatum van het project is verschoven naar ultimo 2017. De realisatie van de sociale woningbouw voor de eerste fase is gestart en voor de tweede fase wordt ook verwacht dat deze voorspoedig verloopt. Er wordt nog steeds uitgegaan van een minimaal sluitend plan. Lange Streeken fase II Het gehele gebied is bouwrijp. De kavelverkoop loopt voor op planning en ook de realisatie van de sociale woningbouw gaat voorspoedig. Omdat de verkoop van de projectgebonden energiezuinige woningen van Van Dijk feitelijk nu pas van start is, en de verkoop van de woningen van Bouwfonds stagneert, heeft er wel een bijstelling plaatsgevonden in een verdere temporisering van de uitgifte en verschuiving van de verwachte einddatum naar 2017. Er wordt nog steeds uitgegaan van een minimaal sluitend plan. De Westerd fase II De verkopen blijven wat achter, de looptijd is wat verlengd. Er wordt nog steeds uitgegaan van een sluitende exploitatie.

108

JAARVERSLAG 2011

Ronerborg en Brinkhofweide Voor Ronerborg en Brinkhofweide zijn in het verleden grondexploitaties opgesteld. Deze zijn niet geactualiseerd. Indien er rondom de ontwikkeling van beide projecten meer duidelijkheid is, kan overgegaan worden tot het opstellen van een grondexploitatie voor deze gebieden. Voor Brinkhofweide wordt voorzien dat medio 2012 aan de raad een herziene grondexploitatie wordt aangeboden. B. Nog niet in exploitatie zijnde complexen ca. € 10,9 mln.

Nog niet in exploitatie genomen gronden

Oosterveld Oude Velddijk Regiovisie algemeen Uitbreiding Westeres Eskampen

Aan de ‘nog niet in exploitatie genomen gronden’ wordt, behoudens de Regiovisie/IGS, geen rente toegerekend. Het renteverlies over deze investeringen komt ten laste van de algemene middelen. De totale boekwaarde van de ze complexen bedraagt ruim € 10,9 mln. Deze komt voor het grootste deel voor rekening van de Regiovisie. C. Overige voorraden (bedragen x € 1.000): ca. € 1,6 mln

Overige voorraden

Hoofdstraat Een

Revitalisering Industrieterrein Kanaalstraat/Wilhelminastraat Bedrijvenkavels

De boekwaarde van de overige voorwaarden bedraagt ruim € 1,6 mln. Ook aan deze voorraden wordt geen rente toegerekend. Financiële resultaten 2011 Uit hoofde van het Besluit Begroting en Verantwoording Provincies en Gemeenten (BBV), artikel 16, kan onder bepaalde voorwaarden tussentijdse winstneming op het gerealiseerde deel van een complex plaatsvinden. Dit kan alleen bij grote projecten die vele jaren duren en onderverdeeld zijn in duidelijk herkenbare delen. Gelet op de tijdsduur van de uitvoering van de toekomstige projecten zal geen tussentijdse winst worden genomen. Regiovisie/IGS Zoals vorenstaand aangegeven zullen de gronden die zijn aangekocht op basis van de Regiovisie/IGS grotendeels niet worden benut voor woningbouw. Dit betekent dat deze gronden moeten worden afgewaardeerd. De boekwaarde per ultimo van het verslagjaar bedroeg ruim 13,2 mln. Voor de bepaling van de nieuwe waarde is voor de gronden gerekend met een prijs van € 20.000 per ha. Een uitzondering hierop vormt de grond van de Beukenhof. Naar verwachting zullen deze gronden te zijner tijd wel in exploitatie worden genomen. Hiervoor kan gerekend worden met een inbrengwaarde van € 300.000 per ha. Dit sluit aan bij vergelijkbare waarden voor Roderveld IV en Oosterveld. Voor de opstallen, inclusief

109

JAARVERSLAG 2011

daarbij behorende gronden, heeft een herziening plaatsgevonden tot 80% van de WOZ-waarde. Op basis van vorenstaande gegevens zijn de gronden (met opstallen) Regiovisie/IGS afgewaardeerd tot €3 mln. De regionale samenwerking heeft voor de gemeenten Leek en Noordenveld geleid tot een woningbouwopgave die groter is dan de opgave die de gemeenten autonoom zouden hebben bepaald. De provincies Drenthe en Groningen hebben in RGA-verband en in IGS-verband een zekere druk uitgeoefend op Leek en Noordenveld om het hogere woningbouwcontingent te accepteren. Op grond hiervan zijn zowel de provincies als de stuurgroep Regio Groningen-Assen bereid de gemeenten financieel tegemoet te komen. De regio is voornemens de gemeenten in de plankosten en investeringen te compenseren voor een bedrag van € 7 mln., zodat voor de gemeente Noordenveld een bedrag van € 3,5 mln. beschikbaar komt voor de afwaardering van de gronden. De stuurgroep Regio GroningenAssen heeft daartoe bij de aangesloten gemeenten een voorstel ingediend om de plankosten en investeringen van de gemeente Noordenveld te compenseren. Provinciale Staten van Drenthe hebben inmiddels besloten daar een bedrag van € 2 mln. voor onze gemeente aan toe te voegen. Voorts heeft het provinciaal bestuur zich bereid verklaard de cofinanciering van een aantal investeringen in OV/infrastructuur en landschapsontwikkeling van de gemeente Noordenveld over te nemen tot een maximum bedrag van € 3 mln. Aangezien laatst vermeld bedrag beschikbaar wordt gesteld voor toekomstige investeringen maakt dit geen onderdeel uit van de huidige dekking van de kosten van afwaardering. Op basis van het vorenstaande zijn de kosten van afwaardering als volgt berekend: - boekwaarde € 13.280.000 mln. - bijdrage Regio G-A € 3.500.000 mln. - bijdrage provincie “ 2.000.000 mln. - restwaarde “ 3.038.000 mln. “ 8.538.000 mln. - kosten van afwaardering € 4.742.000 mln. Haarveld De behandeling van de jaarstukken is in tijd gezien later dan gebruikelijk. De redenen zijn u bekend. In de extra gegeven tijd hebben wij nog eens kritisch gekeken naar de ontwikkeling van het bedrijventerrein Haarveld over het eerste halfjaar van 2012. Wij hebben tot onze teleurstelling niet kunnen constateren dat de vraag naar bouwkavels is toegenomen. Ook op middellange termijn zien wij geen verbetering optreden. Op grond van deze constateringen zijn wij voornemens om te komen tot een afwaardering van het bedrijventerrein Haarveld met € 1 miljoen. Dit bedrag maakt deel uit van het jaarresultaat van deze gemeenterekening. Hoofdstraat Een Door de voormalige gemeente Norg is een strook grond aan de Hoofdstraat/Vennootsweg te Een aangekocht voor de realisatie van een nieuwe woningbouwlocatie. Op dit moment wordt de uitbreiding van het dorp uitgevoerd aan de Veldkampen. Dit betekent dat de locatie aan de Hoofdstraat niet voor 2020 voor ontwikkeling in aanmerking komt. Voor de waardering gelden dezelfde regels als voor de gronden Regiovisie/IGS. Dus dient deze grond ook afgewaardeerd te worden tot € 20.000 per ha. Dit heeft een vermogensvermindering tot gevolg van € 123.000. Albertsbaan Roden In de woningbouwprogrammering was nog opgenomen de bouw van een 30 tal woningen op de Albertsbaan. Bij afsluiting van het Masterplan Roden zijn voor de locatie Albertsbaan investeringen ge-

110

JAARVERSLAG 2011

raamd die gedekt zouden worden door gronduitgifte met een verwacht financieel voordelig resultaat van € 375.000. Gelet op vorenstaand 0+ scenario wordt verwacht dat tot 2020 geen woningbouw op de Albertsbaan tot stand komt. Op grond hiervan is de resterende boekwaarde ad € 375.000 in de jaarrekening afgeboekt. V.m. Centrumschool Peize De exploitatie v.m. Centrumschool is afgesloten met een winstresultaat van ruim € 205.000. Daarnaast is € 22.000 toegevoegd aan de reserves bovenwijkse voorzieningen, terwijl nog een voorziening is getroffen van € 35.000 voor afrondende werkzaamheden. Het project behelst de realisatie van 14 woningen ter plaatse van de voormalige Centrumschool te Peize. De 10 woningen in rij- en 2^1 kap zijn gerealiseerd. Aan de Kerkstraat zijn nog 4 vrijstaande woningen geprojecteerd, waarvan er op dit moment één is gerealiseerd. Helterbult Het project Helterbult is afgesloten met een winstresultaat van ruim € 132.000, waarbij nog een kleine voorziening is getroffen van € 10.000 voor afrondende werkzaamheden. Het project behelst de realisatie van 58 woningen in het centrum van Roden, ten oosten van het busstation. Het plan voorziet in 17 grondgebonden vrije sectorwoningen in 2^1 kap en vrijstaand en 41 sociale huur appartementen. Herontwikkeling v.m. Locatie Ronerborg De kosten van de gerealiseerde aansluiting van het plangebied Groenstrook/Woldzoom ad € 575.000 zouden gedekt worden binnen de grondexploitatie Herontwikkeling v.m. locatie Ronerborg. Gelet op de voortgang van deze exploitatie zijn de kosten van de aanleg destijds voorlopig ten laste van de algemene reserve gebracht. Een deel van de verkoopopbrengst van de gronden zou worden benut om de middelen weer aan de reserve toe te voegen. Gelet op de huidige woningmarktontwikkelingen is het niet meer mogelijk de kosten binnen de herontwikkelingslocatie onder te brengen. Aangezien de kosten van de ontsluiting reeds ten laste van de algemene reserve zijn gebracht komt dit verlies niet meer tot uitdrukking in het jaarresultaat. Resumé Samengevat is het resultaat van de grondexploitaties over 2011 als volgt: Afwaardering gronden: - regiovisie/IGS € 4.742.000 - Haarveld “ 1.000.000 - Hoofdstraat Een “ 123.000 - Albertsbaan Roden “ 375.000 Overige kosten (m.n. eigen uren) “ 83.000 € 6.323.000 Voordelige resultaten afgesloten exploitaties: - oude locatie Centrumschool Peize € 205.000 - Helterbult “ 132.000 “ 337.000 Totaal nadelig resultaat € 5.986.000 Voor een overzicht van de dekking van de kosten van afwaardering wordt verwezen naar het onderdeel “Exploitatieresultaat” bij de jaarrekening.

111

JAARVERSLAG 2011

Raming toekomstige resultaten De overige exploitaties lopen nog een aantal jaren door, mede door het aanblijven van de crisis zijn de looptijden bijgesteld. De exploitaties tonen de verwachte momenten waarop middelen uit de grondexploitaties beschikbaar komen. Uit onderstaande tabel komt naar voren dat eind 2017 naar verwachting de meeste middelen beschikbaar komen.

Beschikbare middelen uit grondexploitaties € 7.000.000 € 6.000.000 € 5.000.000

Euro's

€ 4.000.000 Eindwaarde

€ 3.000.000 € 2.000.000 € 1.000.000 €2025

2024

2023

2022

2021

2020

2019

2018

2017

2016

2015

2014

2013

2012

2011

€ 1.000.000-

Periode

Figuur 1: Beschikbare middelen uit grondexploitatie

Reserve grondexploitatie De reserve grondexploitatie bedraagt ultimo 2011 € 1.886.000. Hierop ligt nog een toekomstig beslag. De jaarlijkse bijdrage voor de Regio G-A zouden worden gedekt uit de voordelige resultaten van de grondexploitaties Roderveld IV en Lange Streeken II. Deze uitbreidingsplannen zullen op basis van de huidige planning eind 2017 gereed zijn. Op dat moment kan over de financiële resultaten worden beschikt. Tot die tijd zouden de jaarlijkse bijdragen aan de regio voorgefinancierd worden uit de reserve grondexploitatie. Conform de meerjarenbegroting 2012-2016 is voor 5 jaar een bedrag benodigd van € 1.630.000 (5 x € 326.000). Dit bedrag zal worden ondergebracht in een nieuw te vormen bestemmingsreserve “Jaarlijkse bijdrage Regio G-A”. Het resterende bedrag van de reserve grondexploitatie ad € 256.000 (€ 1.886.000 minus € 1.630.000) zal worden benut voor de dekking van de kosten van afwaardering van de gronden. Reserve bovenwijkse voorzieningen De reserve is in het verleden gevormd door een opslag op de grondprijzen ten behoeve van het eventueel realiseren van bovenplanse voorzieningen. Met betrekking tot de besteding van de middelen bestaat geen enkele verplichting. De reserve bedraagt ultimo 2011 € 565.000 en kan geheel worden aangewend voor de afwaardering van de aangekocht gronden in het kader van de Regiovisie/IGS. Risicoparagraaf De uitgifte van bedrijventerreinen stagneert, het aanbod in de regio is groot. Haarveld blijft in dat kader een punt van zorg. De gemaakt investeringen zijn hoog omdat het gebied reeds in eigendom is en bouwen woonrijp is gemaakt. De terugverdientijd van de deze investeringen is lang. Tegenvallende verkopen werken dan ook direct negatief door in het resultaat. De aandacht moet uitgaan, en gaat ook uit, naar kansen om de uitgifte te versnellen.

112

JAARVERSLAG 2011

Daarnaast blijven ook de woningbouwlocaties nog een punt van aandacht, met name de projectbouw in de vrije sector. De risico’s in de lopende grondexploitaties zijn in de betreffende exploitatieberekeningen voor het grootste deel al opgevangen. Hier wordt ook sterk op gestuurd. Het risicoprofiel is daarmee beperkt. Naast de risico’s in de lopende grondexploitaties wordt ook gewezen op andere risico’s van grondexploitatie of locatieontwikkeling. In het (recente) verleden is een aantal complexen belast met kosten die feitelijk niet direct ten behoeve van deze complexen gemaakt zijn. Dit is gedaan vanuit de verwachting dat deze kosten in de toekomst terugverdiend zullen worden als hier een grondexploitatie voor opgesteld zal worden. Het kan voorkomen dat de hierdoor ontstane boekwaarde en toegerekende kosten in de toekomst, mede gelet op de economische omstandigheden, niet wordt goedgemaakt door opbrengsten. De mate waarin er (al dan niet) een tekort zal ontstaan wordt duidelijk op het moment dat deze complexen in ontwikkeling worden genomen. De totale boekwaarde van de complexen per 31 december 2011 is samengevat in onderstaande tabel, en bedraagt € 18,1 mln. Boekwaarden Actieve exploitaties Nog niet in exploitatie genomen gronden Overige voorraden

in mln. € € €

Totaal

€

5,6 10,9 1,6 18,1

Dit betekent dat, op basis van de vuistregel dat de reserve grondexploitatie een risicobuffer van ca. 10% van de boekwaarde van de complexen moet bedragen, de gemeente over een minimaal risicokapitaal moet kunnen beschikken van € 1,8 mln. Van de lopende grondexploitaties zijn gevoeligheidsberekeningen gemaakt op basis van bepaalde “scenario’s”. De exploitaties die qua investeringen en opbrengsten en looptijd de grootste risico’s lopen op afwijkingen van het berekend resultaat zijn de woningbouwlocaties Roderveld en Lange Streeken II en bedrijventerrein Haarveld. Uit de gevoeligheidsanalyses blijkt dat de financiële bandbreedte van het exploitatieresultaat van Haarveld, het grootst is. De bevindingen uit de gevoeligheidsanalyses geven echter geen aanleiding de hierboven voorgestelde risicobuffer van € 1,8 mln. te verhogen. Het vrij aanwendbare deel van de reserve grondexploitaties is geheel ingezet voor de dekking van het tekort dat is ontstaan tengevolge van de herwaardering van de gronden van de Regiovisie/IGS. Hierdoor zal de algemene reserve voorlopig als risicobuffer worden aangemerkt.

113

JAARVERSLAG 2011

114

JAARREKENING 2011

Jaarrekening

115

JAARREKENING 2011

116

JAARREKENING 2011

3.1 Exploitatieresultaat Resultaat In de najaarsnota is een prognose afgegeven van een voordelig jaarresultaat over 2011 van € 595.000. Na het vaststellen van deze nota is nog een bedrag van € 50.000 beschikbaar gesteld ten laste van de eenmalige ruimte. Het jaarresultaat over 2011 is uitgekomen op een nadelig saldo van € 4.062.000. Het aanmerkelijk verschil met de prognose bij de najaarsnota is met name veroorzaakt door de resultaten van de grondexploitaties. In de najaarsnota is reeds aangegeven, dat de gevolgen van de afwaardering van de gronden zouden worden verwerkt in de jaarrekening 2011. Op het moment van het samenstellen van de najaarsnota dienden de bestuurlijke keuzes met betrekking tot de regionale woningbouwafstemming nog plaats te vinden. Inmiddels is hierover meer duidelijkheid en heeft een herwaardering van de aangekochte gronden in het kader van de regiovisie/IGS plaatsgevonden. De financiële gevolgen hiervan zijn verwerkt in deze jaarstukken. In het volgende overzicht zijn de belangrijkste verschillen weergegeven tussen het definitieve jaarresultaat en de prognose bij de najaarsnota. Raming voordelig resultaat najaarsnota, incl. extra budget € Nadelig: Grondexploitaties Novatec Rente

Voordelig: Salariskosten Exploitatie De Hullen Algemene uitkering Leges bouwvergunningen Subsidie jeugdbeleid Kosten bestemmingsplannen Combifunctionaris Saldo overige afwijkingen

€ “ “

“ “ “ “ “ “ “ “

545.000

-5.986.000 -357.000 -144.000 “ €

-6.487.000 -5.942.000

“ €

1.880.000 -4.062.000

266.000 171.000 352.000 307.000 319.000 123.000 106.000 236.000

Nadelig jaarresultaat

Voor een nadere analyse wordt verwezen naar het onderdelen “Toelichting op de exploitatierekening” en “Algemene dekkingsmiddelen”. Dekking nadelig resultaat De reserve grondexploitatie en bovenwijkse voorzieningen bedragen aan het einde van het verslagjaar samen € 2.451.000. Deze reserve is bedoeld als buffer voor financiële risico’s van de grondcomplexen. Van deze reserves dient een bedrag van € 1.630.000 beschikbaar te blijven voor de dekking van de jaarlijkse bijdrage aan de Regio G-A over de jaren 2012 t/m

117

JAARREKENING 2011

2016. Voor de dekking van het nadelig resultaat kan dus € 821.000 worden onttrokken aan de reserves van de grondexploitaties. Met woningstichting Actium zijn in principe afspraken gemaakt over de besteding van de middelen van de bestemmingsreserve volkshuisvesting. Onderdeel van deze overeenkomst is, dat onder meer een bedrag van € 1.400.000 kan worden benut voor de afwaardering van de voor woningbouw aangekochte gronden aan de Achteromweg in Peize. Voor nadere informatie over de overeenkomst met de woningstichting verwijzen wij u naar de programmaverantwoording Volkshuisvesting in het jaarverslag. Een aantal beschikbare budgetten is (nog) niet besteed. Hierdoor is het rekeningsaldo positiever dan verwacht. Voor een aantal van deze budgetten wordt echter nog wel een verplichting aangegaan. Het gaat hierbij om een bedrag van € 2.078.000, waarvan € 868.000 ten laste van subsidies, reserves en voorzieningen. Voor een bedrag van € 1.210.000 dient dus voor 2012 nog dekkingsmiddelen te worden herbevestigd. Voor een overzicht van de budgetten wordt verwezen naar de bijlage bij deze jaarstukken. Resumerend leidt dit tot de volgende uitkomst: - nadelig jaarresultaat - beschikbaar stellen voor overloopbudgetten - reserves grondexploitaties - reserve volkshuisvesting

€ “

€ “ €

4.062.000 1.210.000 5.272.000

“ €

2.221.000 3.051.000

821.000 1.400.000

- dekking algemene reserve

Rekening houdende met vorenstaande mutaties kan de stand van de algemene reserve als volgt worden weergegeven: saldo 31 december 2011 € 8.406.000 deel jaarresultaat (incl.overloop budgetten) € 3.051.000 onttrekking kredieten “ 2.847.000 “ 5.898.000 € 2.508.000 Toekomstige dotatie Eskampen (zie toelichting balans) “ 222.000 saldo algemene reserve mei 2012 € 2.730.000 De algemene reserve is niet vrij aanwendbaar. De algemene reserve zal, conform de meerjarenbegroting, verdeeld over de jaren 2012 t/m 2014 geheel rentevrij worden gemaakt. De jaarlijkse rentelasten van de gronden van de regiovisie/IGS werden bijgeschreven op de boekwaarde. Met ingang van 2012 is dit niet meer mogelijk. De nieuwe balanswaardering van de gronden van de regiovisie/IGS is gebaseerd op de maximale marktprijs. Dit betekent dat aan deze gronden geen verdere (jaarlijkse) kosten meer kunnen worden toegerekend. De jaarlijkse rentelasten over de nieuwe boekwaarde bedragen ruim € 150.000 (5% van € 3.038.000). In de Voorjaarsnota is een voorstel opgenomen voor de dekking van de extra jaarlijkse lasten.

118

JAARREKENING 2011

Balans

119

JAARREKENING 2011

3.2. Balans (x € 1.000)

Ultimo 2010

Ultimo 2011

VASTE ACTIVA Materiële vaste activa Investeringen economisch nut Investeringen maatschappelijk nut

73.418 62.233 11.185

Financiële vaste activa Kapitaalverstrekking aan: -deelnemingen Leningen aan: -deelnemingen Overige langlopende leningen u/g

75.807 65.083 10.724

1.697

1.693

120

120

1.396 181

1.396 177

Totaal vaste activa

75.115

77.500

VLOTTENDE ACTIVA Voorraden Grondexploitaties Overige gronden hulpstoffen Gereed product

25.947 25.912 13 22

Uitzettingen met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar Vorderingen op openbare lichamen Overige vorderingen

18.184 18.167 13 4

5.294 2.969 2.325

Liquide middelen Kassaldi Banksaldi

5.116 3.343 1.773

13 2 11

Overlopende activa

Totaal vlottende activa Totaal-generaal

120

35 1 34

1.046

554

32.300

23.889

107.415

101.389

JAARREKENING 2011

Ultimo 2010

Ultimo 2011

VASTE PASSIVA Eigen vermogen Algemene reserve Nog te bestemmen resultaat 2010 Nog te bestemmen resultaat 2011 Bestemmingsreserves

30.371 9.527 -422 0 21.266

Voorzieningen Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico’s Onderhoudsegalisatievoorzieningen Door derden beklemde middelen met een specifieke aanwendingsrichting

25.979 8.406 0 -4.062 21.635

3.881

Vaste schulden met een rentetypische looptijd van 1 jaar of langer Onderhandse leningen van binnenlandse banken Door derden belegde gelden

2.122

1.297 1.632

813 460

952

849

51.577

54.206 54.091 115

Totaal vaste passiva

51.461 116 88.458

79.678

VLOTTENDE PASSIVA Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd korter dan 1 jaar Banksaldi Kasgeldlening Overige schulden

7.797 3.735 0 4.062

9.922 6.348 0 3.574

Overlopende passiva

11.160

11.789

Totaal vlottende passiva

18.957

21.711

107.415

101.389

4.909

4.778

Totaal-generaal Gewaarborgde geldleningen

121

JAARREKENING 2011

122

JAARREKENING 2011

Programmarekening

123

JAARREKENING 2011

3.3 Programmarekening (x € 1.000)

Begroting voor wijziging Lasten

Baten

Begroting na wijziging Lasten

Baten

Realisatie

Lasten

Baten

Burger en bestuur

6.182

1.383

6.645

1.844

6.306

1.603

Integrale veiligheid

2.204

22

2.059

22

2.150

16

Beheer openbare ruimte

8.137

249

11.266

239

9.170

295

728

487

4.569

4.344

1.800

543

15.697

11.499

15.532

11.512

16.461

12.521

Sport

2.710

667

3.220

795

2.833

1.303

Cultuur

1.877

88

1.895

95

1.813

81

357

6

916

258

575

57

Werk en inkomen

12.766

9.846

13.081

9.448

14.205

10.244

Zorg en welzijn

12.018

3.289

12.345

3.716

11.677

3.955

Milieubeheer

7.086

7.181

7.114

7.193

7.209

9.089

Ruimtelijke ordening en volkshuisvesting

3.737

2.444

12.585

9.261

19.660

13.651

Sub-totaal programma’s

73.499

37.161

91.227

48.727

93.859

53.358

Algemene dekkingsmiddelen

71

34.696

151

35.798

465

36.574

Onvoorzien

77 71.857

91.378 -84.525

84.525

94.324 -89.932

89.932

Economische ontwikkeling Onderwijs

Recreatie en toerisme

Totaal Transport Resultaat voor bestemming Mutatie reserves Resultaat na bestemming

73.647 -71.857 1.790

6.853

4.392

-1.803

-7.398

-330

-13

-545

4.062

124

JAARREKENING 2011

3.4.1 Begrotingsrechtmatigheid

De gemeentelijke begroting is onderdeel van het normenkader. De gemeentewet bepaalt immers dat slechts uitgaven mogen worden gedaan tot de bedragen die hiervoor in de begroting zijn opgenomen. Op grond van artikel 189, lid 3 van de Gemeentewet, zijn alle begrotingsoverschrijdingen (en daarmee overeenstemmende balansmutaties) onrechtmatig. Bij de afweging van de relevantie van deze onrechtmatige lasten is het criterium “passend binnen het door de Raad uitgezette beleid” van toepassing. In geval van strijd met een wettelijke bepaling of met een door de Raad genomen beslissing is duidelijk dat een en ander niet “passend” is en dus sprake is van onrechtmatigheid. Indien de overschrijdingen wel passen binnen het gemeentelijke beleid en niet in strijd zijn met wettelijke bepalingen kan de gemeenteraad de overschrijdingen alsnog accorderen bij de behandeling van de jaarrekening. Uit de jaarstukken blijkt, dat de lasten van de volgende programma’s in 2011 zijn overschreden: lasten - integrale veiligheid € 91.000 - onderwijs “ 929.000 - werk & inkomen “ 1.124.000 - milieu “ 95.000 - ro & volkshuisvesting “ 7.075.000 In het onderdeel ‘3.4.4 Toelichting exploitatierekening per programma’ worden de oorzaken van deze lastenvermeerderingen nader aangegeven. Uit de argumentatie blijkt dat de overschrijdingen passen binnen het door de gemeenteraad vastgestelde beleid zodat geen sprake is van begrotingsonrechtmatigheid. Voorgesteld wordt dan ook om deze overschrijdingen alsnog te accorderen.

125

JAARREKENING 2011

3.4.2 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling De grondslagen voor waardering en resultaatbepaling zijn onder andere gebaseerd op het BBV welke per 1 januari 2004 in werking is getreden. Materiële vaste activa De activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijging- of vervaardigingprijs. Op de waarde van activa met een economisch nut mogen vanaf 1 januari 2004 geen bijdragen van reserves meer in mindering worden gebracht. Specifieke investeringsbijdragen van derden dienen wel met de betreffende investeringslasten te worden verrekend; in die gevallen wordt op het saldo afgeschreven. Op investeringen wordt vanaf het moment van ingebruikneming lineair afgeschreven op basis van de verwachte gebruiksduur, zoals opgenomen in de financiële verordening artikel 212. Op grondbezit met economisch nut (buiten de openbare ruimte) wordt niet afgeschreven. In afwijking van de bepalingen in de financiële verordening worden de activa van vóór de invoering van verordening ex art 212 gemeentewet afgeschreven op basis van het destijds geldende afschrijvingsbeleid. Onder de materiele vaste activa bevinden zich eigendommen van de gemeente Noordenveld die in erfpacht zijn uitgegeven. Hiertoe behoren onder andere de sportveldcomplexen in Roden (Norgerweg en Hullenweg), Nieuw Roden (Zevenhuisterweg) en Peize (Hereweg). Voorraden De nog niet in exploitatie genomen bouwgronden zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. Er wordt, behoudens de Regiovisie, geen rente bijgeschreven op de boekwaarde van deze voorraden. De als onderhanden werk opgenomen bouwgronden in exploitatie zijn gewaardeerd tegen de vervaardigingprijs De vervaardigingprijs omvat de kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend (zoals grondaankopen en kosten van bouwen woonrijpmaken), en een redelijk te achten aandeel in de rentekosten en de administratie- en beheerskosten. De overige gronden hulpstoffen (magazijnvoorraden) worden gewaardeerd tegen standaard verrekenprijzen die zijn gebaseerd op de gemiddelde betaalde inkoopprijs. Gerede producten worden gewaardeerd tegen de kostprijs dan wel, indien deze lager is, de marktwaarde. Overige activa De overige activa worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Bestemmingsreserves Bestemmingsreserves worden alleen ingesteld indien de gemeenteraad daartoe als zodanig een besluit heeft genomen. Op deze reserves wordt geen rente bijgeschreven tenzij de gemeenteraad hiertoe uitdrukkelijk heeft besloten. Voorzieningen Voorzieningen worden op grond van het BBV gevormd voor: * verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op balansdatum onzeker is doch redelijkerwijs te schatten;

126

JAARREKENING 2011

* *

*

bestaande risico’s op balansdatum terzake van verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs te schatten is; kosten die in een volgend begrotingsjaar worden gemaakt maar de oorsprong hebben in het begrotingsjaar of een eerder begrotingsjaar en de voorziening strekt tot kostenegalisatie; van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden (bijdragen van overheden zijn verantwoord onder de overlopende passiva).

Voorzieningen worden gewaardeerd op het nominale bedrag van de betrokken verplichting en/of het voorzienbare verlies. De onderhoudsegalisatievoorzieningen dienen gebaseerd op de meerjarenraming van het uit te voeren groot onderhoud aan (een deel van) de gemeentelijke kapitaalgoederen. In de paragraaf ‘onderhoud kapitaalgoederen’ wordt nader ingegaan op de ontwikkelingen met betrekking tot het onderhoud van kapitaalgoederen. In de balanspresentatie is overeenkomstig de voorschriften een onderscheid gemaakt tussen de volgende categorieën voorzieningen: a. voor verplichtingen, verliezen en risico’s; b. onderhoudsegalisatievoorzieningen; c. door derden beklemde middelen met een specifieke aanwendingsrichting. Ad b.

Tot deze categorie voorzieningen worden gerekend instandhouding gebouwen, sport en instandhouding riolering.

Ad c. Tot de categorie ‘door derden beklemde middelen met een specifieke aanwendingsrichting’ behoren o.a. het parkeerfonds. Vaste schulden Vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde verminderd met gedane aflossingen. De vaste schulden hebben een rentetypische looptijd van een jaar of langer. Overige passiva De overige passiva worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Exploitatie De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Baten en winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico’s die hun oorsprong vinden voor het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Winsten uit grondexploitatie worden slechts genomen indien en voor zover die met voldoende mate van betrouwbaarheid als gerealiseerd aangemerkt kunnen worden. Zolang daarvan geen sprake is worden de verkregen verkoopopbrengsten ten volle op de vervaardigingkosten in mindering gebracht. Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als bate genomen op het moment waarop het dividend betaalbaar gesteld wordt. Voor arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van een jaarlijks vergelijkbaar volume wordt geen voorziening getroffen of op andere wijze een verplichting opgenomen. De referentieperi-

127

JAARREKENING 2011

ode is dezelfde als die van de meerjarenraming te weten vier jaar. Indien er sprake is van (éénmalige) schokeffecten (bijv. reorganisaties) wordt wel een verplichting gevormd.

128

JAARREKENING 2011

3.4.3 Toelichting balans VASTE ACTIVA Immateriële vaste activa Per ultimo 2011 zijn geen posten opgenomen onder de immateriële activa. Materiële vaste activa De materiële vaste activa bestaan uit de volgende onderdelen: a. investeringen met een economisch nut; b. investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend een maatschappelijk nut. Ad a. Investeringen met een economisch nut Investeringen met een economisch nut zijn investeringen die op enigerlei wijze kunnen leiden tot of bijdragen aan het verwerven van inkomsten. Het onderstaande overzicht geeft de (verplichte) onderverdeling en het verloop van de boekwaarde van de investeringen met economisch nut weer (bedragen x € 1.000):

Soort activa (bedragen x € 1.000) Gronden en terreinen Woonruimten Bedrijfsgebouwen Grond-, wegen waterbouwkundige werken Vervoersmiddelen Machines, apparaten en installaties Overige materiële activa Totaal activa

Boekwaarde 01-01-2011 1.457 18 37.044

Investeringen

2.295

Afschrijvingen 121 2 1.836

16.433 165

4.834 316

1.526 32

68

19.673 449

1.848 5.268

27 971

479 906

10 157

1.386 5.176

62.233

8.485

4.902

733

65.083

42

Bijdragen derden

498

Boekwaarde 31-12-2011 1.378 16 37.005

De afschrijving op gronden en terreinen heeft betrekking op sportcomplexen. Het betreft de kosten van aanleg van parkeerterreinen, tennisbanen, etc. Ad b. Investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend een maatschappelijk nut Op grond van het BBV worden investeringen in de openbare ruimte met uitsluitend een maatschappelijk nut in principe niet geactiveerd. Om budgettaire redenen mag hiervan worden afgeweken. Infrastructurele werken in de openbare ruimte, zoals bijv. wegen, pleinen, bruggen, openbare verlichting en parken worden, conform de vastgestelde verordening, geactiveerd en afgeschreven in 20 jaar. De ondergrond van deze werken wordt daarbij als integraal onderdeel van het werk beschouwd (en dus ook afgeschreven). Voor zover in voorkomende gevallen een snellere budgettaire dekking mogelijk is, zal op dergelijke activa overigens (resultaatafhankelijk) extra worden afgeschreven. De boekwaarden moeten dus nadrukkelijk als nog te dekken investeringsrestanten worden gezien. Soort activa (bedragen x € 1.000) Grond-, wegen waterbouwkundige werken

Boekwaarde 01-01-2011

Investeringen

11.185

853

129

Afschrijvingen 1.209

Bijdragen derden 105

Boekwaarde 31-12-2011 10.724

JAARREKENING 2011

Voor een specificatie van de investeringen en bijdragen derden wordt verwezen naar de staat van investeringen. Financiële vaste activa Het verloop van de financiële vaste activa gedurende het jaar 2011 wordt in onderstaand overzicht weergegeven: Soort financiële activa (bedragen x € 1.000) Kapitaalverstrekking aan: -deelnemingen Leningen aan: -deelnemingen Overige langlopende leningen


Totaal

Vermeerderingen

Aflossing


120

120

1.396 181

23

27

1.396 177

1.697

23

27

1.693

Kapitaalverstrekking (aan deelnemingen) Onder kapitaalverstrekking aan deelnemingen wordt verstaan participaties in het aandelenkapitaal van NV’s en BV’s. De aandelen zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingprijs. De gemeente Noordenveld heeft aandelen in: Bank Nederlandse Gemeenten Waterleidingmaatschappij Drenthe

€ “

69.816 2.450

(30.771 aandelen) (72 aandelen)

Bij de verkoop van de aandelen Essent in 2009 hebben de verkopende aandeelhouders een belang gehouden in een aantal speciale vennootschappen, opgericht ter bewaking en registratie van hun rechten en verplichtingen uit hoofde van de verkoop van de aandelen Essent NV, te weten: - Enexis Holding NV € 48.367 - Vordering op Enexis BV “ 14 - Verkoop Vennootschap BV “ 14 - Essent Milieu Holding NV “ 1 - Vordering Verkoop Vennootschap BV € 284.880 Voorziening vordering Verkoop Vennootschap BV -“ 284.880 “ 0 - CBL Vennootschap BV “ 14 - Claim Staat Vennootschap BV “ 14 € 120.690 Vordering op Verkoop Vennootschap BV Een deel van de verkoopopbrengst aandelen Essent is niet aan de aandeelhouders uitbetaald maar op een afzonderlijke bankrekening gestort. Met dit bedrag is een voorziening gevormd. In het kader van de transactie is door de verkopende aandeelhouders een aantal garanties afgegeven aan RWE. Het gaat hierbij onder meer om risicoafdekking voor eventuele aansprakelijkheid van publieke aandeelhouders. Met de gezamenlijke voorziening kunnen aansprakelijkheden flexibel, op een eenvoudige wijze en beheersbaar worden afgewikkeld. De looptijd van de voorziening is afhankelijk van de periode dat claims kunnen worden ingediend en afgewikkeld. Op de voorziening zal een rentevergoeding worden uitgekeerd en een eventueel overschot aan het einde komt geheel ten goede aan de verkopende aandeelhouders.

130

JAARREKENING 2011

April 2011 is bericht ontvangen van de Verkoop Vennootschap BV dat het eerste deel van de General Escrow is vrijgevallen. Bij de verkoop van de aandelen Essent zijn een aantal garanties afgegeven door de verkopende aandeelhouders aan RWE. Hierbij is € 800 miljoen van het verkoopbedrag gestort in een speciaal daarvoor ingerichte voorziening, ook wel escrow genoemd. De gemeente Noordenveld draagt hier € 569.760 in bij. Op 30 maart 2011 is 50% van deze escrow vrijgevallen onder aftrek van ingediende claims van RWE (€ 40 miljoen). Hiermee kan de deelneming aan de BV worden verlaagd met 50% tot € 284.880. Het restant van de escrow zal vrijvallen op 30 september 2015. De opbrengst is overigens verantwoord in de exploitatie (algemene dekkingsmiddelen). Leningen (aan deelnemingen) In het verleden zijn door de voormalige gemeenten Norg, Peize en Roden achtergestelde leningen verstrekt aan Essent: € 114.353 Uit de verkoopovereenkomst met Essent vloeien nog de volgende leningen aan deelnemingen voort: - Publiek Belang Elektriciteitsproductie BV € 1 - Vordering op Enexis BV “ 1.281.760 € 1.396.114 Overige langlopende leningen Per ultimo 2011 staan de volgende hoofdsommen nog uit: Bibliotheek Peize Personeelsvereniging gemeente Fietsprivé personeel gemeente

€ “ “ €

107.000 39.000 31.000 177.000

VLOTTENDE ACTIVA Voorraden De in de balans opgenomen voorraden worden uitgesplitst naar de volgende categorieën (x € 1.000): 2010 2011 Grondexploitaties 25.912 18.167 Overige grond en hulpstoffen 13 13 Gereed product en handelsgoederen 22 4 25.947 18.184 In het verslagjaar 2011 zijn de gronden regiovisie/IGS afgewaardeerd. Bij deze waardeherziening is rekening gehouden met financiële bijdragen van de stuurgroep Regio GroningenAssen en de provincie. De stuurgroep regio G-A heeft bij de aangesloten gemeenten een voorstel ingediend om de plankosten en investeringen van de gemeente Noordenveld te compenseren voor een bedrag van € 3,5 mln. De betreffende gemeenten zullen daarover op korte termijn een definitief besluit nemen. Provinciale Staten van Drenthe hebben inmiddels besloten daar een bedrag van € 2 mln. voor onze gemeente aan toe te voegen. Vorenstaande bedragen maken onderdeel uit van de balanspost voorraden grondexploitaties. Voor nadere informatie m.b.t. de grondexploitaties wordt verwezen naar de paragraaf grondbeleid.

131

JAARREKENING 2011

Uitzettingen korter dan 1 jaar De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Voor verwachte oninbaarheid is een voorziening in mindering gebracht. De voorziening is bepaald conform de richtlijnen zoals opgenomen in het treasurystatuut. De in de balans opgenomen uitzettingen met een looptijd van een jaar of minder kunnen als volgt worden gespecificeerd (x € 1.000): 2010 2011 Vorderingen op: - openbare lichamen 2.969 3.343 - overige 2.467 1.940 voorziening dubieuze debiteuren -142 -167 2.325 1.773 5.294 5.116 Het BBV schrijft voor dat in de balanspresentatie de voorziening dubieuze debiteuren in mindering moet worden gebracht op het saldo aan uitstaande vorderingen per ultimo van het verslagjaar. De vorderingen zijn op de mate van inbaarheid beoordeeld. In het verslagjaar is € 44.000 als mogelijk oninbaar aangemerkt en toegevoegd aan de voorziening. Als definitief oninbaar is in het verslagjaar € 19.000 ten laste van de voorziening afgeboekt. Liquide middelen Het saldo van de liquide middelen bestaat uit de volgende componenten (x € 1.000): 2010 2011 Kassaldi 2 1 Banksaldi 11 34 13 35 Overlopende activa De post overlopende activa kan als volgt worden onderscheiden (x € 1.000): 2010 2011 Vooruitbetaalde bedragen 192 155 Nog te ontvangen bedragen 854 399 1.046 554 VASTE PASSIVA Eigen vermogen Het in de balans opgenomen eigen vermogen bestaat uit de volgende posten (x € 1.000): Eigen vermogen (bedragen x € 1.000) Algemene reserve Jaarresultaat 2010 Jaarresultaat 2011 Bestemmingsreserves Totaal

Saldo 01-01-2011 9.527 -422 0 21.266 30.371

132

Toevoeging

Onttrekking

182 422 -3.381 4.297

1.303

3.928

Saldo 31-12-2011 8.406 0 -4.062 21.635

1.520

5.231

25.979

JAARREKENING 2011

(Nog te bestemmen) jaarresultaat Jaarresultaat 2010 Het negatieve jaarresultaat 2010 is, conform raadsbesluit bij de vaststelling van de jaarrekening als volgt bestemd: -dotatie reserve overgehevelde budgetten € 811.000; -onttrekking reserve grondexploitatie € 900.000; -onttrekking algemene reserve € 333.000. Jaarresultaat 2011 Voor een toelichting op de bestemming van het jaarresultaat 2011 (- € 3.381.000) wordt verwezen naar het hoofdstuk ‘Resultaat en bestemming’. -dotatie reserve overgehevelde budgetten € 891.000; -onttrekking reserve bovenwijkse voorzieningen € 565.000; -onttrekking reserve grondexploitatie € 256.000; -onttrekking volkshuisvestingsreserve € 1.400.000; -onttrekking algemene reserve € 2.051.000. Algemene reserve Aan de algemene reserve is € 150.000 toegevoegd vanuit de reserve frictiekosten (ter dekking van het eind 2010 beschikbaar gestelde eenmalige budget bestuurlijke vernieuwing en verbetering bedrijfsvoering) en € 32.000 van de opgeheven reserve luchtfoto’s. In totaal is, op grond van diverse raadsbesluiten, € 1.303.000 aan de algemene reserve onttrokken. Op de reserve ligt nog een begroot beslag van: - bijdrage Kolonie in Beeld, Veenhuizen - landschapsontwikkelingsplan - meeliftprojecten gvvp 2010 - overige maatregelen ikv GVVP 2010 - parkeerterrein Schapendrift Norg en Hullenweg Roden - bijdrage in inrichtingsplan/waterberging Peize - bijdrage in ontwikkelingsbureau Veenhuizen - opstellen structuurvisie 2011 - meeliftprojecten gvvp 2011 - project versterking toeristische- en recreatieve infrastructuur landgoederenzone Roden-Leek, deeluitwerking TerheijlMensinge - bestemmingsplan Veenhuizen - Springboard - privatisering tennisaccommodatie Norg - aankoop grond v.m. 3 e gesticht Veenhuizen *1)

€ “ “ “ “ “ “ “ “

862.000 25.000 64.000 275.000 403.000 474.000 67.000 70.000 100.000

“ “ “ “ “ €

35.000 55.000 100.000 22.000 295.000 2.847.000

De stand van de algemene reserve na de raadsvergadering van mei 2012 bedraagt: Saldo 31 december 2011 Af: Jaarresultaat 2011 (deel) Onttrekkingen kredieten

€

8.406.000

“ 3.051.000 “ 2.847.000 € 2.508.000

133

JAARREKENING 2011

Toekomstige dotatie *1) Stand mei 2012

“ €

222.000 2.730.000

Het saldo is niet vrij aanwendbaar. De reserve zal in 2014 geheel vrij aanwendbaar gemaakt zijn. *1) Op 24 juni 2009 heeft de gemeenteraad ingestemd met het aangaan van een vaststel-

lingsovereenkomst met de provincie Drenthe met betrekking tot de levering van gronden v.m. 3e gesticht te Veenhuizen. Op 1 maart 2013 zal de grond worden overgenomen tegen de historische kostprijs van € 295.000. Specificatie dotatie Op de algemene reserve zijn de kosten van ontsluiting en het nemen van verkeerskundige maatregelen ten bate van nieuwbouw obs de Eskampen in mindering gebracht. In het raadsbesluit van 13 augustus 2008 is opgenomen dat, als er een exploitatie is geopend van het gebied van de oude school, de kosten ten laste van deze exploitatie worden gebracht. Het krediet bedraagt € 222.000. In de jaarrekening 2010 is nog vermeld dat te zijner tijd € 575.000 aan de algemene reserve zal worden toegevoegd uit de herontwikkeling van de locatie Ronerborg. In het verleden zijn namelijk de kosten van de aansluiting van het plangebied groenstrook Woldzoom onttrokken aan de algemene reserve. Dit bedrag zal niet meer aan de algemene reserve kunnen worden toegevoegd in verband met de herwaardering van de gronden. Bestemmingsreserves De stand ultimo verslagjaar per reserve is : Bestemmingsreserves (bedragen x € 1.000) Bovenwijkse voorzieningen Volkshuisvesting Grondexploitatie Aankoop kunstwerken Luchtfoto’s Mitigerende maatregelen NAM-locatie WMO Lokaal onderwijsbeleid Recreatie en toerisme Moderniseringsfonds Molenduinbad Saneringsfonds recreatie en toerisme Onderhoud kapitaalgoederen BTW-compensatiefonds Dekking kapitaallasten Reserve riolering Frictiekosten Overgeboekte budgetten Herinrichting Roden-Norg Instandhouding inventaris sportaccommodaties Instandhouding inventaris bewegingsonderwijs

Saldo 01-01-2011 527 4.307 3.114 12 48 178 1.888 183 141 81 15 3.324 378 6.107 800 163 0 0

Toevoeging

Onttrekking

38 86 1.228 1

520 6 3

19 183 1.602 811 450

48 52 12 25 20 793 245 485 154 811

Saldo 31-12-2011 565 4.393 1.886 13 0 126 2.396 189 116 64 15 2.531 152 5.805 2.402 9 0 450

0

261

11

250

0

317

44

273

21.266

4.297

3.928

21.635

134

JAARREKENING 2011

Hierna volgt een nadere uiteenzetting van de aard en reden van de bestemmingsreserves en de mutaties die hebben plaatsgevonden. Reserve bovenwijkse voorzieningen De reserve is in het verleden gevormd door een opslag op de grondprijzen ten behoeve van het treffen van bovenwijkse gemeenschapsvoorzieningen. Met de invoering van het BTW compensatiefonds zijn de fiscale bestedingsvoorwaarden van de reserve bovenwijkse voorzieningen vervallen. Aan de reserve wordt jaarlijks rente toegevoegd. De reserve bedraagt na de verdeling van het jaarresultaat 2011 nihil. Reserve volkhuisvesting De reserve is gevormd uit de volkshuisvestingsreserves van de voormalige gemeente Norg en Peize. Uit de reserve worden bijdragen verstrekt ten behoeve van volkshuisvestelijke doelen. Aan de reserve wordt jaarlijks rente (inflatiepercentage) toegevoegd. Op de reserve ligt nog een begroot beslag van € 1.617.500. In de Raad van 24 februari 2010 is door de gemeenteraad besloten in te stemmen met een packagedeal met stichting Actium, inhoudende dat het voor de bouw van het appartementencomplex op de Brinkhofweide te Norg beschikbaar gestelde krediet tevens beschikbaar te stellen voor de herstructurering Hekakkerstraat e.o. te Norg en het project sociale woningbouw in De Carré te Nieuw Roden € 1.400.000. In de raad van 8 februari 2012 is besloten een aftoppingsbijdrage van € 217.500 beschikbaar te stellen voor het project De Helte van Woonborg. De reserve bedraagt na de verdeling van het jaarresultaat 2011 € 1.375.500. Voor nadere informatie met betrekking tot de reserve wordt verwezen naar het programma Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting. Reserve grondexploitatie De reserve grondexploitatie dient als weerstandsvermogen voor toekomstige risico’s. Voor de noodzakelijke omvang van het weerstandsvermogen bestaan geen wetenschappelijke normen. Iedere organisatie zal aan de gewenste omvang op haar eigen wijze, gelet op haar eigen situatie, zelf invulling moeten geven. Uitgangspunt is wel, dat de omvang van het weerstandsvermogen in verhouding moet staan tot de risico’s die de gemeente Noordenveld loopt. Als norm kan worden gesteld, dat de weerstandscapaciteit 10% van de boekwaarde van de grondexploitaties dient te bedragen. Bij de vaststelling van de jaarrekening 2010 is € 900.000 aan de reserve onttrokken voor de afwaardering van het complex Haarveld. Daarnaast is de gemeentelijke bijdrage 2011 ad € 328.000 aan het Regiofonds ten laste van de reserve grondexploitatie gebracht. De reserve bedraagt na de verdeling van het jaarresultaat 2011 € 1.630.000. Op de reserve ligt nog een begroot beslag van € 1.630.000 voor de bijdragen in de komende vijf jaar (2012-2016) aan het Regiofonds. Hiervoor wordt een (nieuwe) bestemmingsreserve gevormd. Bij de vaststelling van de begroting 2012 is besloten de reserve jaarlijks, ten laste van de exploitatie te doteren met € 200.000, teneinde de risicoreserve weer op peil te brengen. Reserve aankoop kunstwerken De reserve is gevormd ten behoeve van de aankoop van kunstwerken voor culturele doeleinden. Reserve luchtfoto’s Om de drie jaar wordt door middel van het maken van luchtfoto’s informatie gegenereerd ten behoeve van onder andere de Grootschalige Basis Kaart. Daartoe wordt jaarlijks de reserve

135

JAARREKENING 2011

gedoteerd met een vast bedrag. Aan de reserve zijn de kosten luchtfoto’s 2011 ad € 16.000 onttrokken. Omdat vanaf 2012 jaarlijks kosten worden gemaakt voor het maken van luchtfoto’s is in de begroting de vaste dotatie vervangen door een vast budget. Hiermee kon het restant van de reserve worden opgeheven. Het saldo ad € 32.000 is overgeboekt naar de algemene reserve. Reserve mitigerende maatregelen NAM-locatie Bij de realisatie van het UGS-project te Langelo is door de NAM een bedrag aan de gemeente overgemaakt voor het treffen van mitigerende maatregelen rondom de gaslocatie. De gelden zijn in een reserve gestort ten bate van de aankoop en ruil van gronden rondom de locatie. Na verwerving van de gronden kan door middel van aanplant de locatie landschappelijk beter worden ingepast. In het verslagjaar is netto € 52.000 ten laste van de reserve gebracht. Reserve Wet Maatschappelijke Ondersteuning Door de gemeenteraad is een bestemmingsreserve ingesteld teneinde niet bestede rijksmiddelen te oormerken en te storten in deze reserve. Bij de evaluatie van de reserve in 2009 (nota reserves en voorzieningen) is besloten het maximum van de reserve te bepalen op 10% van de exploitatieomvang van de WMO. Voor schommelingen hoger dan 10% geldt de algemene reserve als buffer. In het verslagjaar is € 57.000 rente toegevoegd. Daarnaast is € 463.000, als gevolg van een gunstig exploitatieresultaat, aan de reserve toegevoegd. Bij de najaarsnota 2010 is besloten om € 329.000 beschikbaar te stellen voor diverse taken op het gebied van maatschappelijke ondersteuning, waarin de reserve WMO € 290.000 in bijdraagt. In 2011 is hierop € 12.000 uitgegeven. Er ligt nog een beslag op de reserve WMO van € 234.000. Reserve lokaal onderwijsbeleid De reserve is gevormd ten behoeve van het oplossen van eventuele knelpunten ten gevolge van de verminderde dienstverlening door de SABD. Aan de reserve wordt rente toegevoegd. Reserve recreatie en toerisme Het doel van de reserve is het ondersteunen van initiatieven op toeristisch-recreatief terrein. Jaarlijks wordt ten laste van de exploitatie € 45.000 in de reserve gestort. Bij de bezuinigingsmaatregelen 2010 is besloten de reserve voor de jaren 2010 t/m 2011 niet te doteren. Dit besluit is bij de vaststelling van de begroting 2012 verlengd. In het verslagjaar is € 25.000 ten laste van de reserve gebracht. Er ligt nog een begroot beslag op de reserve van € 52.000. Dit betreft de in het verleden beschikbaar gestelde kredieten voor ruiter- en wandelpaden in het kader van herinrichting Roden-Norg € 32.000 en het opstellen van de recreatiebeleidsnota € 20.000. Reserve moderniseringsfonds Molenduinbad Norg De reserve, ingesteld bij de bouw van het bad, is bestemd voor de dekking van kleinere bouwkundige aanpassingen en rendementsverbeteringen. In het verslagjaar zijn er geen aanvragen van de beheerstichting geweest voor een bijdrage in aanpassingen van het zwembad. Aan de reserve wordt rente toegevoegd. Aan de reserve is € 20.000 onttrokken in verband met het aanbrengen van LED-verlichting in het bad.

136

JAARREKENING 2011

Reserve saneringsfonds recreatie en toerisme Deze reserve is ingesteld voor het saneren van recreatiewoningen en dergelijke. Reserve onderhoud kapitaalgoederen De reserve is bestemd voor het onderhoud aan infrastructuur en gebouwen in de gemeente. Aan de reserve ligt een meerjaren onderhoudsplanning ten grondslag. In een notitie van de commissie BBV ‘verkrijging/vervaardiging en onderhoud van kapitaalgoederen’, verschenen in mei 2007, is door de commissie gewezen op het feit dat de kosten van (klein en groot) onderhoud, die als niet levensduurverlengend worden aangemerkt, niet mogen worden geactiveerd. Dat betekent concreet dat de jaarlijkse kredietvoteringen voor (groot) onderhoud aan wegen en dergelijke ten laste van de exploitatie komen. De reserve onderhoud kapitaalgoederen is met name gevormd om deze problematiek (mede) op te vangen. Voor planmatig onderhoud gebouwen zijn voorzieningen gevormd. Voor een toelichting op het onderhoud van kapitaalgoederen wordt verder verwezen naar de desbetreffende paragraaf in het jaarverslag. Reserve BTW-compensatiefonds Met ingang van 1 januari 2003 is het BTW-compensatiefonds ingesteld. De reserve dient voor de dekking van kapitaallasten van investeringen die voor 2003 zijn gepleegd. In deze kapitaallasten zit nog de niet terugvorderbare BTW verdisconteerd. De gemiddelde looptijd van deze investeringen bedroegen op 1 januari 2003 nog 11 jaar. In deze periode zal jaarlijks een deel van de reserve vrijvallen ten gunste van de exploitatie. In het verslagjaar is € 19.000 rente gedoteerd en € 245.000 onttrokken (ten gunste van de exploitatie). In 2012 vindt de laatste onttrekking ten gunste van aan de exploitatie plaats. De reserve is daarna nihil. Reserve dekking kapitaallasten De reserve is in 2004 ingesteld als gevolg van de invoering van het BBV. Mochten voorheen nog investeringen worden gedekt door onttrekkingen aan reserves, per 1 januari moeten investeringen bruto op de balans worden opgenomen. Slechts de kapitaallasten, voortvloeiend uit de investering, mogen worden gedekt door een reserve. Consequentie hiervan is dat kapitaallasten van investeringen gedurende de looptijd van een actief ten laste van de betreffende reserve wordt gebracht. Indien de Raad besluit een bestemmingsreserve aan te wijzen ter dekking van een investering wordt deze op begrotingsbasis in zijn geheel overgeboekt naar de reserve dekking kapitaallasten. Met deze nieuwe systematiek wordt beoogd dat de balans een reëler beeld van de bezittingen van de gemeente geeft. Aan de reserve wordt rente toegevoegd. Reserve riolering Het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) voorziet in de vorming van een voorziening teneinde de investeringen in de vervanging en onderhoud van het rioleringsstelsel af te dekken. Het huidige GRP loopt van 2005 t/m 2009 en is voor 2010 verlengd. De oorzaak hiervan is dat de berekening van de stedelijke wateropgave moeilijker is dan verwacht. Het waterschap zal in de loop van 2010 met een nieuwe opgave komen. Dit betekent dat nog niet bekend is welke

137

JAARREKENING 2011

hoeveelheden water geborgen moeten worden. In gezamenlijk overleg met de provincie en het waterschap is daarom besloten tot verlenging van het huidige GRP met 1 jaar. Op 1 januari 2008 is de Wet verankering en bekostiging van gemeentelijke watertaken in werking getreden. Gemeenten krijgen vanaf die datum de zorgplicht voor stedelijk afvalwater, hemelwater en grondwater. Gemeenten moeten uiterlijk per 1 januari 2010 de nieuwe rioolbelasting heffen voor de kosten van die zorgplicht. Gemeenten krijgen vijf jaar de tijd, dus tot 1 januari 2012, om een nieuw gemeentelijk rioleringsplan op te stellen. De wettelijke basis voor het heffen van de nieuwe rioolheffing is te vinden in artikel 228 a gemeentewet. De kosten die via de rioolheffing kunnen worden doorberekend zijn uitgebreider dan de kosten die via het rioolrecht kunnen worden verhaald. De systematiek blijft wel hetzelfde: de rioolheffing mag net als het rioolrecht maximaal kostendekkend zijn. Per 1-1-2011 is het saldo (€ 1.057.000) van de voormalige voorziening riolering toegevoegd aan de reserve riolering. In het verslagjaar is het resultaat 2011 (€ 545.000) aan de reserve toegevoegd. Reserve frictiekosten organisatie Op deze reserve ligt nog een beslag van € 9.000. Het restant wordt in 2012 onttrokken waarna de reserve is uitgeput. Reserve overgehevelde budgetten Bij de bestemming van het jaarresultaat 2010 is € 811.000 gestort in de reserve. Dit betreft een aantal budgetten 2010 die nog niet (of deels) zijn besteed maar waarvoor wel verplichtingen zijn aangegaan. Het bedrag is in 2011 onttrokken aan de reserve. Reserve herinrichting Roden-Norg Bij de jaarrekening 2010 is vermeld dat in het kader van de herinrichting Roden-Norg rekening moet worden gehouden met een bijdrage van de gemeente Noordenveld van € 300.000 door een overbedeling van gronden. Bij de najaarsnota 2011 bleek het bedrag uiteindelijk € 450.000 te zijn en is voorgesteld om hiervoor een bestemmingsreserve te vormen. De eigendomsoverdracht (inbreng en toedeling van gronden) zal in 2012 zijn beslag krijgen. Reserve instandhouding inventaris sportaccommodaties. Voor het onderhoud aan het inventaris van het sportcomplex de Hullen en de sporthallen te Norg (Brinkhof) en Peize zijn in het verleden voorzieningen gevormd. Met ingang van 1 januari 2011 zijn de voorzieningen als bestemmingsreserve aangemerkt. Reserve instandhouding inventaris bewegingsonderwijs Voor de vervanging van gymmaterialen scholen is in het verleden een voorzieningen gevormd. Met ingang van 1 januari 2012 is de voorziening als bestemmingsreserve aangemerkt.

Vermogensvergelijking De mutatie in het eigen vermogen van de gemeente (algemene reserve en de bestemmingsreserve) moet gelijk zijn aan de in de exploitatie opgenomen mutaties reserves (bedragen x € 1.000): Begin verslagjaar: Algemene reserve

9.527

138

JAARREKENING 2011

Bestemmingsreserves

21.266 30.793

Mutaties reserves Exploitatierekening Bestemming resultaat 2010: Algemene reserve Reserve grondexploitatie Reserve overgeboekte budgetten

-330 -333 -900 811 -752 30.041

Eind verslagjaar: Algemene reserve ultimo verslagjaar Bestemmingsreserves

8.406 21.635 30.041

Voorzieningen Het verloop van de voorzieningen in 2011 wordt in onderstaand overzicht weergegeven: Voorzieningen (bedragen x € 1.000) Verplichtingen/verliezen/risico’s: Pensioenverplichtingen wm wethouders Wachtgeldverplichtingen vm wethouders Wachtgeldverplichtingen nonactiviteitenregeling Sub-totaal Onderhoudsegalisatievoorzieningen: Instandhoudinghouding inventaris sportaccommodaties Rioleringen Onderhoud gebouwen Sub-totaal Door derden beklemde middelen met een specifieke aanwendingsrichting: Afvalverwijdering Instandhoudinghouding inventaris bewegingsonderwijs Parkeerfonds Frictiekosten ICO Sub-totaal Totaal

Saldo 01-01-2011

Toevoeging

Onttrekking

Saldo 31-12-2011

574

286

288

351

105

246

372 1.297

93

279 813

258

258

0

1.057 67

0 460 460

1.057 317 1.632

210

475 286

197

80 111 952

3

3.881

410

286

672 0

17

83 94 849

2.169

2.122

Alle voorzieningen hebben een looptijd langer dan 10 jaar. De voorzieningen instandhouding inventaris sportaccommodaties, instandhouding inventaris bewegingsonderwijs en riolering zijn met ingang van 2011 aangemerkt als bestemmingsreserve. Voorziening pensioenverplichtingen v.m. wethouders Uit deze voorziening worden de pensioenverplichtingen aan oud-wethouders bekostigd. Bij het bepalen van de omvang van het fonds is uitgegaan van een gemiddelde leeftijd van 84 jaar. In het verslagjaar is € 286.000 onttrokken aan de voorziening. Een groot deel van dit bedrag is incidenteel van aard. De voorziening is ultimo 2011 op peil.

139

JAARREKENING 2011

Voorziening wachtgeldverplichtingen v.m. wethouders Voor toekomstige wachtgeldverplichtingen van wethouders is een voorziening gevormd. In 2011 is € 105.000 aan de voorziening onttrokken. Het restant van de voorziening dekt de verplichtingen die lopen t/m 2016 af. Voorziening wachtgeldverplichtingen non-activiteitenregeling De voorziening is bestemd voor wachtgeld- en fpu-verplichtingen van voormalig personeel. In het verslagjaar is € 93.000 aan de voorziening onttrokken. Per ultimo 2011 is het saldo voldoende om de lopende verplichtingen af te dekken. Voorziening onderhoud gebouwen Aan de voorziening ligt een meerjarenonderhoudsplanning van de gemeentelijke gebouwen ten grondslag. In de loop van 2012 wordt u middels een raadsvoorstel een planning ter vaststelling aangeboden. Voorziening afvalverwijdering De voorziening is bestemd voor het egaliseren van nacalculatorische verschillen in de tarieven afvalverwijdering. In het verslagjaar is € 197.000 aan de voorziening toegevoegd. Ultimo 2011 bedraagt deze € 672.000. Voorziening parkeerfonds De voorziening is bestemd voor het aanleggen van parkeervoorzieningen. Het fonds wordt gedoteerd door de afkoop van de verplichting tot het treffen van parkeerplaatsen in de openbare ruimte. Voorziening frictiekosten ICO In verband met de opheffing (en/of afwikkeling) van de gemeenschappelijke regeling ICO heeft de gemeenteraad besloten om in 2005 een eenmalige bijdrage voor frictiekosten beschikbaar te stellen van € 323.000 (ten laste van de algemene reserve). De bijdrage is in 2006 neerwaarts bijgesteld tot € 256.000. Vanaf 2007 is € 145.000 onttrokken. In 2011 is € 17.000 onttrokken. Vaste schulden met een looptijd langer dan 1 jaar De onderverdeling van de in de balans opgenomen langlopende schulden is als volgt (x € 1.000): Leningen (bedragen x € 1.000) Onderhandse leningen: -binnenlandse banken Door derden belegde gelden Totaal

Saldo 01-01-2011

Vermeerderingen

54.091 115

4

Aflossing

Saldo 31-12-2011

2.630 3

54.206

51.461 116 51.577

Onderhandse leningen Ultimo 2011 staan 11 geldleningen op de balans. Door derden belegde gelden Onder deze balanspost zijn de belegde reserves van derden geregistreerd.

140

Rente

2.369

JAARREKENING 2011

VLOTTENDE PASSIVA Kortlopende schulden De in de balans opgenomen kortlopende schulden kunnen als volgt worden gespecificeerd (x € 1.000): 2010 2011 Bank- en girosaldi 3.735 6.348 Kasgeldlening 0 0 Overige schulden 4.062 3.574 7.797 9.922 Per ultimo van het verslagjaar is er een schuld in rekening-courant bij de Bank Nederlandse Gemeenten van € 6.311.000 Overlopende passiva De specificatie van de post overlopende passiva is als volgt (bedragen x € 1.000): 2010 2011 Vooruit ontvangen subsidies 7.231 6.992 Nog te betalen bedragen 3.929 4.797 11.160 11.789 Van de vooruit ontvangen subsidies kan de volgende specificatie (per ultimo 2011) worden gegeven: Stand 1-1 Dotatie Onttrekking Stand 31-12 Besluit locatie gebonden subsidies 2005 32.171 32.171 Besluit locatie gebonden subsidies 2006 6.575 6.575 Besluit locatie gebonden subsidies 2007 21.440 21.440 Besluit locatie gebonden subsidies 2008 141.296 141.296 Besluit locatie gebonden subsidies 2009 46.532 46.532 Sanering verkeerslawaai Groningerweg 1.044 1.044 Bijdrage provincie in aanschaf aardgasvoertuigen 3.360 3.360 Min VROM 0 5.706 5.706 Provincie – subsidie project buitenterrein Mensinge 0 25.000 25.000 Provincie - eindafrekening Stim 0 8.713 8.713 Provincie - sociale agenda combifunctionaris 61.745 43.637 18.108 Provincie - sociale agenda sportstimulering 44.250 8.500 52.750 Provincie - sociale agenda mfa’s

35.000

Rijk - bijdrage huisvesting gehandicapten

36.675

Provincie - bijdrage inrichting landelijk gebied Provincie - subsidie BDU in GVVP Subsidie Mr Scheepstraschool Subsidies Kolonie in Beeld Veenhuizen Provincie - subsidie kunst & cultuur Gemeente Assen – subsidie project energiebesparing gebouwen ESF-subsidie project bestuurlijke vernieuwing Provincie – subsidie abri’s Subsidie RSU/EKD-CJG

35.000

8.650 0 25.812 0 105.105 1.009.351 52.975 12.070 0 0 414.925

141

70.000

8.081

28.594

68.284 40.275

8.650 25.812 105.105 941.067 12.700

414.925

12.070 16.855 25.853 0

16.855 25.853

JAARREKENING 2011

Provincie-sociale agenda vve Min OC&W-subsidie verbetering binnenklimaat Scholen Provincie BDU-uitkering

Diverse vooruit ontvangen subsidies onderwijs

16.166

16.166

0

84.402 230.879

84.402 230.879

0 0

4.768.903

Gelden tbv onderwijskansen

456.543

45.110

WSNS-gelden centrale dienst Totaal vooruitontvangen

5.225.446 45.110

157.009 7.230.528

0

157.009 6.991.856

De van de provincie ontvangen gelden in het kader van het Besluit locatiegebonden subsidies 2005 t/m 2008 (€ 201.482) zijn ingezet ter gedeeltelijke dekking van het bij de begroting 2012 beschikbaar gestelde krediet Centrumplan Leek-Nietap. De ontvangen gelden 2009 (€ 46.532) zijn aangewend voor het krediet project versterking recreatieve- en toerische infrastructuur landgoederenzone Roden-Leek, deeluitwerking Terheijl- Mensinge (raadsbesluit 26 oktober 2011). Specificatie nog te betalen (> € 25.000): Overschrijdingsuitkering bijzonder onderwijs 1996 t/m 2011 Rijk-algemene uitkering Exploitatiebijdrage Novatec 2011 Idem 2010 Kosten leerlingenvervoer WMO-diversen Brandweervergoedingen Nabetaling salarissen eigen personeel Termijnstaten OW&A Nuon Rente langlopende geldleningen Rijk-vergoeding BBZ ISD Noordenkwartier Overige kleine bedragen < € 25.000 Sub-totaal OSG (onderwijs)

€ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ “ € “ €

455.100 85.000 527.500 34.200 27.000 311.200 303.000 46.500 239.000 50.000 850.100 103.700 560.900 283.900 3.877.100 919.070 4.796.170

Waarborgen en garanties Het in de balans opgenomen bedrag voor verstrekte waarborgen aan natuurlijke- en rechtspersonen kan als volgt naar de aard van de geldlening gespecificeerd worden: Waarborgen en garanties (bedragen x € 1.000) Interzorg REO St. Mensingecomplex St. Manege Norg Totaal

Oorspronkelijk bedrag 5.910 700 100 15

Restant ultimo 2011 4.423 280 60 15

6.725

4.778

Aard van de borgstelling Investeringen bejaardentehuizen Investeringen tenniscomplex Investeringen Winsinghhof Realisatie 2 e rijhal

Bij besluit van 25 januari 2011 heeft de gemeente zich borg gesteld voor het aangaan van een lening door de stichting Manege Norg voor de financiering van een 2e rijhal. De hoofdsom van de lening is € 15.000, af te lossen lineair in 12 jaar, rente 6%.

142

JAARREKENING 2011

Van de bij de gemeente achtergebleven borgstellingen, na de overdracht in de jaren negentig van borgstellingen aan particulieren (Waarborgfonds Eigen Woningen) en woningbouwcorporaties (Waarborgfonds Sociale Woningbouw), dient nog een nadere inventarisatie en analyse gemaakt te worden. Dit gelet op de financiële verordening ex artikel 212 gemeentewet. Niet in de balans opgenomen verplichtingen De gemeente kan voor een aantal toekomstige jaren verbonden zijn aan verschillende, niet uit de balans blijkende, financiële verplichtingen. Hierbij moet gedacht worden aan (langlopende) huurovereenkomsten, operational lease-contracten etc. Operational lease-contracten In het verleden zijn met een leasebedrijf langjarige contracten (looptijd vijf jaar) afgesloten voor het leasen van vijf bedrijfswagens. De nog resterende leaseverplichtingen bedragen € 42.000. Vakantiegelden Bij vakantiegelden worden gedurende een begrotingsjaar verplichtingen opgebouwd die in het daaropvolgende begrotingsjaar tot betaling komen. Artikel 49 van het BBV verbiedt het opnemen van dergelijke verplichtingen (onder de balanspost ‘overlopende passiva’) op de balans als de verplichtingen jaarlijks van een vergelijkbaar volume zijn. Bij gemeenten, waarbij de personeelsomvang een licht stijgend of dalend trendmatig volume te zien geven bij een eveneens gelijkmatige loonontwikkeling, is sprake van een overlopende verplichting die jaarlijks van een vergelijkbaar volume is. Voor de periode 1 juni 2011 t/m 31 december 2011 zijn de opgebouwde vakantiegelden € 400.700.

143

JAARREKENING 2011

3.4.4 Toelichting exploitatierekening per programma Belangrijke afwijkingen tussen de realisatie en de begroting na wijziging worden hierna per programma aangegeven. Tot de lasten per programma behoren onder meer de toerekening van kosten (uren) van eigen personeel en overhead. Aangezien een toename van deze toegerekende kosten op een programma (nagenoeg geheel) wordt gecompenseerd door een afname van deze kosten op andere programma's zijn deze verschillen niet op alle programma’s nader toegelicht. Voor eventuele afwijkingen met betrekking tot de totale personeelskosten en de kosten van overhead wordt verwezen naar het hoofdstuk algemene dekkingsmiddelen. Als gevolg van het Besluit Begroting en Verantwoording gemeenten (BBV) moeten investeringen die onttrokken worden aan (bestemmings-) reserves ten laste van een programma worden begroot. De dekking wordt opgenomen bij resultaat na bestemming (toevoeging/onttrekking aan reserves). Deze wijze van administreren kan tot gevolg hebben dat, indien de uitgaven substantieel lager uitvallen, op rekeningbasis een fors verschil op het programma ontstaat. Het voordelige verschil wordt vervolgens gecompenseerd bij “toevoeging/onttrekkingen aan reserves”. Per saldo is het budgettaire effect nihil. Programma Burger en Bestuur X € 1.000

Realisatie

Begroting na wijziging

Verschil

Lasten

6.306

6.645

339 V

Baten

1.603

1.844

241 N

Resultaat voor bestemming

4.703

4.801

98 V

Toevoeging/onttrekking aan reserves Resultaat na bestemming

-37 4.666

-359 4.442

322 N 224 N

Om te kunnen voldoen aan het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) dienen ook de lasten, die worden gedekt door beschikking over reserves, via de exploitatierekening te worden verantwoord. In het verslagjaar is een budget beschikbaar gesteld voor het project bestuurlijke vernieuwing en verbetering bedrijfsvoering. De kosten worden deels gedekt door een onttrekking aan de algemene reserve. De uitvoering is voor een belangrijk deel doorgeschoven naar 2012. Toelichting Nadelig: Bijzondere lasten Langlopende opleidingen Toegerekende eigen uren Overige kleinere afwijkingen

Af: voordelig: Salarislasten Flexibele beloning Representatie Opbrengst leges

€ “ “ “ €

87.000 48.000 364.000 11.000 510.000

“ “ “ “

179.000 16.000 19.000 51.000 144

JAARREKENING 2011

Kosten WOZ Nadelig resultaat

“ €

21.000 224.000

Bijzondere baten en lasten € 87.000 N Aan het eind van het verslagjaar wordt de mate van inbaarheid van uitstaande vorderingen beoordeeld. Hiervoor is een voorziening dubieuze debiteuren getroffen. Ultimo 2011 blijkt dat de voorziening gedoteerd moet worden met € 44.000 teneinde het ingeschatte verlies op debiteuren af te dekken. De voorziening bedraagt ultimo 2011 € 167.000. Het is gebleken dat de administratieve voorraad dieselolie op de werkplaats Roden niet overeenstemt met de werkelijke voorraad. Er is verzuimd om de afname van dieselolie (€ 28.000) administratief toe te rekenen aan de diverse tractiemiddelen van de gemeente. Overigens is de pomp op de werkplaats inmiddels gesloten. Daarvoor is een pasjessysteem ingevoerd waarbij de wagens dieselolie tanken bij plaatselijke leveranciers. Daarnaast zijn er voor € 15.000 nog kosten gemaakt voor o.a. kosten kadaster. Langlopende opleidingen € 48.000 N Vroegtijdige afroming van verwacht overschot gecombineerd met onverwachte kosten voor leergang bevelvoerder brandweer. Salarislasten € 179.000 V Voor een nadere toelichting op de salariskosten wordt verwezen naar onderdeel 3.4.5 algemene dekkingsmiddelen van deze rekening. Flexibele beloning € 16.000 V Minder schouderklopjes uitgedeeld dan beschikbaar budget. Representatie € 19.000 V Budget is bedoeld voor niet te plannen uitgaven voor kadootjes, bloemetjes etc. ivm afscheid, jubilea etc. van externen. Opbrengst leges € 51.000 V Het resultaat heeft grotendeels betrekking op de verstrekking van Nederlandse identiteitskaarten (NIK). Als gevolg van de uitspraak van het Hof in het najaar van 2011 over het gratis verstrekken van de NIK vanaf 14 jaar, moesten we in 2011 legeskosten terugbetalen met terugwerkende kracht vanaf 17 oktober 2010. In de NJN is dit geraamd op € 115.000,-. Echter door een run op het verkrijgen van een NIK, zijn er extra NIKS afgenomen, dit wordt verklaard omdat de leges voor de NIKS in 2012 zouden stijgen. Daarnaast hebben we van het Rijk een tegemoetkoming (€ 25.000) ontvangen voor de gemaakte kosten voor de terugbetaling van de NIKS. Kosten WOZ € 21.000 V Aanschaf kaartjes kadaster t.b.v. herindeling Roden - Norg. Deze € 14.500 was niet gepland.

145

JAARREKENING 2011

Programma Integrale Veiligheid X € 1.000

Realisatie

Lasten


Verschil

2.150

2.059

91 N

16

22

6N


2.134

2.037

97 N


0 2.134

0 2.037

0N 97 N

Baten

Toelichting Nadelig: Kosten vergoedingen brandweer Toegerekende eigen uren Af: voordelig: Integraal veiligheidsbeleid Overige kleinere afwijkingen Nadelig resultaat

“ “ €

67.000 54.000 121.000

€ “ €

12.000 12.000 97.000

Kosten vergoedingen brandweer € 67.000 N Mede door de brand op het Fochterloërveen in april 2011, het volgen van cursussen, ureninzet voor de OGB (brandweer OR) en de tijdsinvestering met het oog op de regionalisatie is het budget voor vergoedingen met voormeld bedrag overschreden. Integraal veiligheidsbeleid € 12.000 V Verwachte kosten zijn niet gemaakt, werden uitgesteld of vielen mee (b.v. aansluiting BOPZ-online, veiligheidsonderzoek Alteveer, veiligheidsmonitor).

Programma Beheer Openbare Ruimte X € 1.000

Lasten

Realisatie


Verschil

9.170

11.266

2.096 V

295

239

56 V


8.875

11.027

2.152 V


-275 8.600

-2.541 8.486

2.266 N 114 N

Baten

Toelichting verschillen lasten en toevoeging/onttrekking reserves. Als gevolg van het BBV moeten investeringen die onttrokken worden aan reserves ten laste van een programma worden begroot. Indien deze investeringen niet dan wel gedeeltelijk niet zijn uitgevoerd is

146

JAARREKENING 2011

de onttrekking aan een reserve evenredig lager. Overigens worden de restantkredieten en het beslag op de reserves overgebracht naar 2012. De betreffende kredieten zijn: -Kolonie in Beeld Veenhuizen -inrichtingsplan/waterberging Peize -parkeerterrein Schapendrift/Hullenweg -GVVP maatregelen 2010/2011 Toelichting Nadelig: Kosten gladheidbestrijding Kapitaallasten Toegerekende eigen uren Af voordelig: Kosten straatreiniging Kosten openbare verlichting Schouwsloten Parken en plantsoenen Begrafenisrechten Toevoeging reserve luchtfoto’s Overige kleinere afwijkingen Nadelig resultaat

“ “ “ €

10.000 15.000 286.000 311.000

“ “ “ “ “ “ “ €

19.000 25.000 22.000 51.000 49.000 14.000 17.000 114.000

Kosten gladheidbestrijding € 10.000 N Het zout werd duur betaald in de afgelopen winter. Kosten straatreiniging € 19.000 V De onderschrijding is te danken aan goedkope aanbesteding van het straatreinigings-kolken bestek. Kosten openbare verlichting € 25.000 V Bijdrage exploitatiekosten € 15.000 V Deze kosten zijn afgenomen omdat de netwerkkosten vanwege een andere berekeningsmethode voor de gemeente goedkoper zijn geworden. Rentevergoeding € 10.000 V Van Essent is een rentevergoeding ontvangen over in het verleden door de gemeente verstrekte achtergestelde leningen. In de begroting is hiervoor geen raming opgenomen. Schouwsloten € 22.000 V Vanwege een goede aanbesteding is er budget overgebleven. Parken en plantsoenen € 51.000 V De post parken en plantsoenen is overschreden omdat in 2011 binnen het totaal van de BOR extra aandacht en geld is besteed aan de technische staat van het groen. Deze post wordt verrekend met andere posten binnen het totaal van de BOR. Begrafenisrechten € 49.000 V In de afgelopen jaren is de begroting voor baten begraafplaatsen bij de NJN stevig bijgesteld, op grond van dalende inkomsten. Zo ook in 2011. In het 4e kwartaal zijn de baten echter verdubbeld vergeleken met de voorgaande kwartalen. Hierdoor zijn de baten voor het eerst sinds jaren weer in lijn met de oorspronkelijke begroting. De bijstelling naar beneden had dus achteraf gezien niet gehoeven. In totaal zijn er 20 koopgraven meer verkocht dan in 2010. Aantallen voor dit product zijn lastig te 147

JAARREKENING 2011

voorspellen, omdat er verschillende opties zijn naast begraven die minder baten opleveren (denk aan cremeren en as verstrooien) of de mensen die zijn overleden hebben al eerder iets aangekocht. Toevoeging reserve luchtfoto’s € 14.000 V De jaarlijkse dotatie aan de reserve is in 2011 achterwege gebleven omdat in de voorziening voldoende middelen aanwezig waren om de kosten van het maken van luchtfoto’s te dekken. Programma Economische Ontwikkeling X € 1.000

Realisatie

Lasten


Verschil

1.800

4.569

2.769 V

543

4.344

3.801 N


1.257

225

1.032 N


0 1.257

0 225

0 1.032 N

Baten

Het bruto verschil tussen de lasten en baten wordt veroorzaakt door niet gerealiseerde investeringen en verkopen op de complexen ‘industrieterreinen in voorbereiding’ en ‘de Westerd II’. Toelichting Nadelig: Marktgelden Haarveld Toegerekende eigen uren Overige kleinere afwijkingen Nadelig resultaat

€ “ “ “ €

10.000 1.000.000 25.000 -3.000 1.032.000

Marktgelden € 10.000 N Per abuis is de verhoging van de begroting voor de weekmarkten in 2011, 2 maal meegenomen. Zowel in de primitieve begroting als wel in de aanbiedingsbrief 2011 is een verhoging van € 4.800 opgevoerd. Hierdoor zijn de begrote inkomsten te hoog geraamd. De gerealiseerde omzet is dan ook lager dan geraamd Haarveld € 1.000.000 N Gelet op de geringe vraag naar bedrijfskavels heeft op de boekwaarde van het bedrijventerrein Haarveld een afwaardering plaatsgevonden van € 1 mln. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de paragraaf grondbeleid.

Programma Onderwijs X € 1.000

Realisatie


Verschil

Lasten

16.461

15.532

929 N

Baten

12.521

11.512

1.009 V

148

JAARREKENING 2011


3.940

4.020

80 V


0 3.940

0 4.020

0V 80 V

Door het nieuwe bekostigingsstelsel (lumpsum) en de overgang van de administratie naar de OSG zijn diverse verschillen ontstaan in de bruto toerekening van de baten en lasten. Toelichting Voordelig: Leerlingenvervoer Leerplicht Rentetoerekening voorziening basisonderwijs Toegerekende eigen uren Overige kleinere afwijkingen Af: nadelig: Overschrijding onderhoudsnorm Overschrijding kosten administratie, bestuur en beheer Overschrijdingsregeling Kapitaallasten Voordelig resultaat

“ “

36.000 12.000

“ “ “ €

56.000 90.000 13.000 207.000

“

21.000

“ “ “ €

13.000 71.000 22.000 80.000

Leerlingenvervoer € 36.000 V De kosten van leerlingenvervoer blijken structureel lager uit te vallen dan in eerste instantie op basis van het nieuwe contract in 2010 werd verwacht. Bij de voorjaarsnota 2011 hebben wij het budget al met € 75.000 naar beneden bijgesteld. Leerplicht € 12.000 V Ook in 2011 hebben wij van het RMC Noord en Midden Drenthe (via de gemeente Assen als centrumgemeente) een bijdrage ontvangen voor uitvoering van de kwalificatieplicht. Deze middelen waren aanvankelijk voor de periode 2008/2010 (3 jaar). Rentetoerekening voorziening basisonderwijs € 56.000 V De rente is berekend over de werkelijke stand van de voorziening per 1 januari van het boekjaar. Het rentepercentage bedraagt 3%. Overschrijding onderhoudsnorm € 21.000 N De overschrijding wordt veroorzaakt omdat voor een deel van de openbare scholen het budget voor verzekering op een andere post is geraamd terwijl de kosten juist zijn verantwoord. Overschrijding kosten administratie, bestuur en beheer € 13.000 N De kosten van het opstellen van de vijfjaarlijkse afrekeningen over de periode 1996-2010 (uitgevoerd door BMC) worden ten laste gebracht van deze post. Hierdoor wordt de overschrijding veroorzaakt. Bij de uiteindelijke afrekening worden de kosten verrekend met de gevormde voorziening. Overschrijdingsregeling € 71.000 N De kosten van de overschrijding zijn in 2011 hoger (€ 54.000) geweest dan de raming. 149

JAARREKENING 2011

De kosten van het opstellen van de vijfjaarlijkse afrekeningen (€ 17.000) over de periodes 1996/2010 worden hierop verantwoord en ten laste gebracht van de voorziening.

Programma Sport X € 1.000

Realisatie


Verschil

Lasten

2.833

3.220

387 V

Baten

1.303

795

508 V


1.530

2.425

895 V


442 1.972

-107 2.318

549 N 346 V

Het bruto verschil tussen de baten en de mutatie reserve wordt veroorzaakt doordat de voorzieningen instandhouding inventaris sportaccommodaties en bewegingsonderwijs zijn aangemerkt als bestemmingsreserve. De overboeking (€ 523.000) van de voorziening naar de bestemmingsreserve loopt conform de voorschriften via de exploitatie. Toelichting Voordelig: Combifunctionarissen De Hullen Kadernota Sport en Bewegen Kapitaallasten Toegerekende eigen uren Overige kleinere afwijkingen Voordelig resultaat

€ “ “ “ “ “ €

106.000 171.000 59.000 9.000 15.000 -14.000 346.000

Combifunctionarissen € 106.000 V Op 29 juni 2010 BW 10.0582 heeft het college besloten een samenwerkingsovereenkomst Impuls brede scholen sport en cultuur aan te gaan. Voor de kosten voortvloeiend uit deze overeenkomst wordt gebruik gemaakt van de middelen die hiervoor van de rijksoverheid zijn ontvangen in combinatie met eigen inzet in de vorm van personeel en middelen van de 3 partners Openbaar Primair Onderwijs Noordenveld, Ico Centrum voor Kunst en Cultuur, Stichting Welzijn in Noordenveld en een bijdrage vanuit de Sociale agenda.) Exploitatieresultaten De Hullen € 171.000 V Personeelskosten € 45.000 V De openingstijden van het zwembad zijn aangepast. Dit heeft geleid tot een afname van personeelsinzet. Opbrengsten verhuur € 26.000 V De verhuur van de squashbanen heeft € 7.000 meer opgeleverd dan begroot. De meerinkomsten ( € 10.000) van het zwembad worden in belangrijke mate veroorzaakt door de doorgevoerd tariefstijging. Huisvestingskosten/nutsbedrijven De Hullen € 56.000 V De post kapitaallasten is € 15.000 lager uitgevallen dan begroot. De energiekosten zijn door "good housekeeping " en de beperking van de openstelling gedaald. Er is bezuinigd op het extra schoonmaak budget voor € 13.000,-. 150

JAARREKENING 2011

Overige exploitatiekosten € 44.000 V De posten “vervanging inventaris” sporthallen en zwembad zijn maar gedeeltelijk aangewend. De belangrijkste oorzaak is dat in de loop van het jaar is gebleken dat de staat van de inventaris in een zodanige staat verkeerde dat vervanging van inventaris niet noodzakelijk en verantwoord was. Overigens zijn de posten voor de begroting 2012 aangepast in verband met de geactualiseerde meerjarenonderhoudsplannen voor inventaris. Kadernota Sport en Bewegen € 59.000 V Met de provincie Drenthe is een sociale alliantie afgesloten voor een periode van 4 jaar. Binnen deze alliantie zijn o.a. de volgende ambities opgenomen. In 2012 kan iedereen in Noordenveld op passende wijze sporten en bewegen en in 2012 is de breedtesport in Noordenveld significant versterkt door ondersteuning aan verenigingen. Hiervoor is bij de 1e bestuursrapportage 2010 een budget van € 30.000 vanuit de sociale agenda bestemd voor deze activiteiten.

Programma Cultuur x € 1.000

Realisatie 1.813

Begroting na wijziging 1.895

81

95

14 N


1.732

1.800

68 V


0 1.732

0 1.800

0V 68 V

Lasten Baten

Toelichting Voordelig: Kadernota kunst en cultuur Kapitaallasten Toegerekende eigen uren Overige kleinere afwijkingen Voordelig resultaat

€ “ “ “ €

Verschil 82 V

10.000 22.000 41.000 -5.000 68.000

Kadernota kunst en cultuur € 10.000 V De raad heeft bij de vaststelling van de cultuurnota in 2009 een uitvoeringsbudget beschikbaar gesteld van € 46.000. Het resterende budget is nodig om gedurende de looptijd van de cultuurnota (tot 2014) uitgaven te kunnen doen t.b.v. het realiseren van actiepunten uit de nota en om subsidies van de provincie in het kader van de culturele alliantie te kunnen 'matchen'.

Programma Recreatie en Toerisme x € 1.000

Realisatie


Verschil

Lasten

575

916

341 V

Baten

57

258

201 N

151

JAARREKENING 2011

Resultaat voor bestemming Toevoeging/onttrekking aan reserves Resultaat na bestemming

518

658

140 V

-244 274

-388 270

144 N 4N

Als gevolg van het BBV moeten investeringen die onttrokken worden aan reserves ten laste van een programma worden begroot. Indien deze investeringen niet geheel dan wel gedeeltelijk zijn uitgevoerd is de onttrekking aan een reserve evenredig lager. Het betreft de volgende kredieten: -ruiter- en wandelpaden i.k.v. herinrichting Roden-Norg -bijdrage Ontwikkelingsbureau Veenhuizen -bijdrage landschapsontwikkelingsplan Veenhuizen -bijdrage in recreatiebeleidsnota Het verschil tussen het geraamde en werkelijke resultaat na bestemming geeft geen aanleiding tot een nadere toelichting. Programma Werk en Inkomen x € 1.000

Realisatie


Verschil

Lasten

14.205

13.081

1.124 N

Baten

10.244

9.448

796 V


3.961

3.633

328 N


0 3.961

0 3.633

0N 328 N

De bruto verschillen in de baten en lasten zijn het gevolg van de hogere werkelijke uitkeringsverstrekkingen en de toename van de rijksbijdragen ten opzicht van de begroting..

Toelichting Nadelig: Exploitatiebijdrage Novatec Minimabeleid Overige kleinere afwijkingen Voordelig: ISD Noordenkwartier Toegerekende eigen uren Nadelig resultaat

“ “ “ €

357.000 20.000 21.000 398.000

“ “ €

59.000 11.000 328.000

Exploitatiebijdrage Novatec € 357.000 N De gemeentelijke exploitatiebijdrage dekt het verschil tussen de sw-loonkosten en de Rijkssubsidie voor die loonkosten. Het bedrijfsresultaat van Novatec wordt normaal gesproken in mindering gebracht op dat verschil. Het bedrijfsresultaat van Novatec over 2011 is echter negatief. Dat betekent dat naast de sw-loonkosten ook het negatieve bedrijfsresultaat moet worden aangezuiverd. Een aantal buitengewone lasten zijn de oorzaak van het negatieve bedrijfsresultaat. Hierbij gaat het onder andere 152

JAARREKENING 2011

om een naheffing sociale lasten over de periode 2008-2010 en afboekingen op gebouwen, machines en debiteuren. Minimabeleid € 20.000 N Als gevolg van een groeiend aantal inwoners met een laag inkomen is er over 2011 een groter beroep gedaan op de voorzieningen uit het minimabeleid dan begroot. Intergemeentelijke Sociale Dienst Noordenkwartier € 59.000 V Apparaatskosten ISD Noordenkwartier € 36.000 V De apparaatskosten vallen lager uit dan begroot, dit komt voornamelijk door de lagere personeelskosten (salarissen, reis- en verblijfskosten, opleidingskosten en kosten voor ziektevervanging) Overige kosten bijstandsverlening € 23.000 V In 2011 is door het ministerie van SZW een nabetaling gedaan op de rijksbijdrage BBZ. Programma Zorg en Welzijn x € 1.000

Realisatie


Verschil

Lasten

11.677

12.345

668 V

Baten

3.955

3.716

239 V


7.722

8.629

907 V


451 8.173

-68 8.561

519 N 388 V

Toelichting Voordelig: Exploitatielasten De Brinkhof Voor- en vroegschoolse educatie Subsidie mantelzorg impuls Subsidie jeugdbeleid Kapitaallasten Overige kleine afwijkingen Af: nadelig: MFA Roderwolde Toegerekende eigen uren Voordelig resultaat

€ “ “ “ “ “ €

74.000 12.000 35.000 319.000 27.000 7.000 474.000

“ “ €

40.000 46.000 388.000

Exploitatielasten De Brinkhof € 74.000 V Personeelskosten € 13.000 V Op de post personeel derden is een bedrag van € 11.446 niet aangewend. Dit komt mede omdat er in 2011 weinig ziekte was waardoor er minder inzet nodig was van oproepkrachten. Opbrengsten verhuur € 12.000 V De losse verhuur van vergaderlocaties en de sporthal is toegenomen met € 12.000. Huisvestingskosten/nutsbedrijven € 31.000 V Elektriciteitsverbruik Brinkhof is lager uitgevallen dan dat was begroot namelijk € 9.000. De kosten voor preventief onderhoud zijn met € 28.000 meegevallen vanwege het niet uitvoeren van begroot schilderwerk. 153

JAARREKENING 2011

Overige exploitatielasten € 18.000 V Voor en vroegschoolse educatie € 12.000 V Budget is o.a. beschikbaar voor de scholing van leerkrachten in het Voor- en Vroegschoolse Educatieve programma ‘Piramide’. Gezien de minimale deelname van de leerkrachten aan het scholingstraject is dit budget over. Subsidie mantelzorg implus € 35.000 V Het college heeft op 12 april 2011 ingestemd met de beleidsnotitie ‘Zorgen voor een ander is zorgen voor elkaar’. Terugkerende publiciteitsacties maken daarvan deel uit. Het programma is gestart in 2011 en loopt door in 2012 en zal met het restantbudget worden gefinancierd. Subsidie jeugdbeleid € 319.000 V In de jaarrekening 2010 is een bedrag van € 319.000 opgenomen als vooruit ontvangen subsidie in het kader van het jeugdbeleid (JCG).Deze brede doeluitkering is per ultimo 2011 beëindigd. De ontvangen subsidie is nu in de jaarrekening verantwoord. De ontvangst dient nog als dekking voor een aantal uitgaven. Deze uitgaven zullen plaatsvinden in 2012. Gelet op het vorenstaande is voor deze toekomstige uitgaven jeugdbeleid bij de over te hevelen budgetten een bedrag van € 319.000 opgenomen. MFA Roderwolde € 40.000 N Subsidie € 14.000 N Het College heeft besloten de aanloopverliezen 2009 en 2010 voor rekening te nemen van de gemeente Preventief onderhoud € 8.000 N De openbare basisschool Het Palet is gehuisvest in de mfa Roderwolde. Het energiecontract voor de mfa staat op naam van Stichting Dorpshuis Roderwolde. De stichting brengt het energieverbruik voor de school aan ons in rekening. Huur € 18.000 N In de voorjaarsnota is de huuropbrengst verhoogt van € 12.500 naar € 26.500. Dit is een vergissing geweest. Wet maatschappelijke ondersteuning € 0 N Besteding WMO-gelden € 235.000 V in BW10.0546 is besloten dat een aantal incidentele gelden wordt bestemd voor een aantal Wmoonderwerpen. Een aantal van de onderwerpen heeft een looptijd van drie jaar. Na drie jaar zal dit budget op zijn. Eigen bijdrage huishoudelijke verzorging € 113.000 V De eigen bijdrage wordt door het CAK berekend. Deze is inkomensafhankelijk. Er zijn meer eigen bijdragen ontvangen dan begroot. Terugvordering /verhaal etc. WMO € 16.000 V Dit is een eenmalig voordeel dat is ontstaan door het wegboeken van openstaande saldo's van voorgaande jaren. Saldi die op een tussenrekening stonden waarover niet gereclameerd is zijn terug geboekt als opbrengst Toegerekende eigen uren € 155.000 V Mutatie reserve WMO € 519.000 N 154

JAARREKENING 2011

De bijdrage uit de reserve valt lager uit doordat op het budget ‘besteding wmo-gelden’ minder is besteed (€ 235.000). Het voordelige resultaat op de WMO (zie boven voor een specificatie van de voordelige verschillen, in totaal € 284.000) wordt gestort in de reserve. Programma Milieubeheer x € 1.000

Realisatie


Verschil

Lasten

8.009

7.114

895 N

Baten

9.889

7.193

2.696 V

-1.880

-79

1.801 V

1.602 -278

-10 -89

1.612 N 189 V

Resultaat voor bestemming Toevoeging/onttrekking aan reserves Resultaat na bestemming

Het bruto verschil tussen resultaat voor bestemming en de mutatie reserve wordt veroorzaakt doordat de voorziening riolering is aangemerkt als bestemmingsreserve. De overboeking (€ 1.602.000) van de voorziening naar de bestemmingsreserve loopt conform de voorschriften via de exploitatie. Toelichting Voordelig: Millenniumgemeente Toegerekende eigen uren Overige kleinere afwijkingen Voordelig resultaat

€ “ “ €

29.000 129.000 31.000 189.000

Millenniumgemeente € 29.000 V Het millenniumplatform heeft een stichting opgericht en wethouder Alssema, per brief d.d. 19 oktober 201 verzocht om het resterende budget over te maken naar deze stichting. Hierover zal het College nog een besluit moeten nemen. Verzocht is om de middelen over te hevelen naar volgend jaar zodat aan het verzoek van de Stichting tegemoet gekomen kan worden.

Programma Ruimtelijke Ordening en Volkshuisvesting x € 1.000 Realisatie Begroting na wijziging Lasten 19.660 12.585 Baten

Verschil 7.075 N

13.651

9.261

4.390 V


6.009

3.324

2.685 N


-304 5.705

-1.919 1.405

1.615 N 4.300 N

Als gevolg van het BBV moeten investeringen die onttrokken worden aan reserves ten laste van een programma worden begroot. Indien deze investeringen gedeeltelijk zijn uitgevoerd is de onttrekking aan een reserve evenredig lager. Het betreft hier onder meer de kosten van: -bijdrage in packagedeal met Actium met betrekking tot diverse woningbouwprojecten; 155

JAARREKENING 2011

-bijdrage herstructurering Hekakkerstraat/Esweg, Norg; -bijdrage in versterking recreatieve- en toeristische infrastructuur landgoederenzone Leek-Roden, deeluitwerking Terheijl-Mensinge; -opstellen structuurvisie. Verder hebben de bruto verschillen tussen begroting en rekening hebben op grondexploitaties. Toelichting Nadelig: Grondexploitaties Af voordelig: Kosten bestemmingsplannen Bouwvergunningen Toegerekende eigen uren Overige kleinere afwijkingen Nadelig resultaat

€

4.986.000

€ “ “ “ €

-123.000 -307.000 -222.000 -34.000 4.300.000

Grondexploitaties € 5.210.000 N Het resultaat van de grondexploitaties voor 2011 is als volgt: Afwaardering gronden: - regiovisie/IGS € 4.742.000 - Hoofdstraat Een “ 123.000 - Albertsbaan Roden “ 375.000 Overige kosten (m.n. eigen uren) “ 83.000 € Voordelige resultaten afgesloten exploitaties: - oude locatie Centrumschool Peize € 205.000 - Helterbult “ 132.000 “ Totaal nadelig resultaat €

5.323.000

337.000 4.986.000

Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar de paragraaf grondbeleid. Kosten bestemmingsplannen € 123.000 V Bestemmingsplannen buitengebied € 52.000V In het kader van het plan Buitengebied wordt gewerkt aan het plan zelf en aan het uitvoeren van een planmer. De voortgang van het bestemmingsplan is afhankelijk van de vordering van de planmer. Aangezien voor een planmerprocedure minimaal een half jaar zullen zeker tot medio 2012 hiervoor uitgaven gedaan moeten worden. We hebben dan ook verzocht dit budget over te hevelen naar 2012. Actualisering bestemmingsplannen restantbudget € 33.000 V Er is voor € 35.000,- opdracht verstrekt aan Buro Vijn om een bestemmingsplan voor Veenhuizen (kern en buitengebied) op te stellen. Aan hetzelfde bureau is voor € 12.000,- opdracht verstrekt om een reeds opgesteld conceptbestemmingsplan voor de kampeerterreinen in Noordenveld aan te passen om dit te laten voldoen aan de wettelijke vereisten. Aan deze plannen wordt nog volop gewerkt. Veenhuizen heeft vertraging ondervonden door het onderzoek naar de cultuurhistorische waarden. Wij hebben dan ook verzocht het restant van het budget over te hevelen naar 2012. . Actualisering bestemmingsplannen budget 2010 € 6.000 V Actualisering bestemmingsplannen bijdragen van derden € 21.000 V 156

JAARREKENING 2011

Uit dit budget is het bp recreatieterrein Cnossen voorgefinancierd. Het betreft een totaal bedrag van € 21.280,-. Terugbetaling geschiedt door Cnossen, de ondernemer en een deel door de provincie. (Cnossen 30% vaststelling voorontwerp, 30% vaststelling ontwerp en 40% na definitieve vaststelling, betaling provincie volgt zsm.) Automatiseringskosten nieuwe Wet Ruimtelijke Ordening (Wro) € 7.000 V Zoals in de marap reeds aangegeven is in maart 2010 aan het adviesbureau DHV de opdracht voor de verdere implementatie van de Wro binnen de organisatie. Daarbij ging het om het opstellen van diverse werkprocesbeschrijvingen en het opstellen van brondocumenten. De werkprocesbeschrijvingen zijn in 2010 opgesteld. De brondocumenten zouden in 2011 worden opgesteld. In het kader van de Wabo zijn en worden de benodigde brondocumenten echter al aangepast. Een specifieke aanpassing is derhalve niet meer nodig. Het budget wordt aangewend voor de verdere digitalisering van bestemmingsplannen. Zo is Dezta plantekst aangeschaft kosten circa € 9.000,- (waarvan € 6.200,eenmalig en € 2.630,- structureel). Overige kosten bestemmingsplannen € 4.000 V

Bouwvergunningen € 307.000 V Automatiseringskosten i.v.m. Wet WABO € 29.000 V De aanpassingen in het kader van de WABO zijn nagenoeg voltooid. Noodzakelijk is nog een bedrag van € 15.000 voor de aanschaf van twee touchscreens en kennisverdieping nieuwe software. Hierna kan het krediet worden afgesloten met een vrijval van € 14.469. Advies: € 15.000 overhevelen naar 2012. Leges bouwvergunningen € 278.000 V Overschrijding geraamde inkomsten leges vloeit voort uit het feit dat vorig jaar de weg is vrijgekomen voor en nog fors is getrokken aan de afdoening van een aantal grote bouwprojecten van Heijmans, Van Dijk, Rottinghuis, Woonzorg Nederland en Actium Vanaf 1/11 heeft dit alleen al ruwweg € 390.000 opgeleverd.

157

JAARREKENING 2011

3.4.5 Algemene dekkingsmiddelen De Algemene Dekkingsmiddelen van de gemeente Noordenveld bestaan uit het saldo van de lokale heffingen, de algemene uitkeringen, bespaarde rente, het renteresultaat en het saldo van de kostenplaatsen (overhead). x € 1.000

Realisatie


Afwijkingen

Baten Onroerende zaakbelastingen Forensenbelasting Toeristenbelasting Hondenbelasting Totaal belastinginkomsten Algemene uitkering gemeentefonds: - algemene uitkering - wmo uitkering Bespaarde rente Saldo kostenplaatsen Vordering verkoop Vennootschap BV Resultaat op rente Dividend Totaal baten

4.433 200 186 80 4.899

4.440 200 186 79 4.905

7N

24.694 3.162 573 309 285 1.544 1.108 36.574

24.342 3.162 610 0 0 1.688 1.091 35.798

352 V

Lasten Vordering verkoop Vennootschap BV Saldo kostenplaatsen Diversen Resultaat voor bestemming Toevoeging/onttrekking aan reserves Resultaat na bestemming

285 177 3 36.109 -1.965 38.074

0 148 3 35.647 -2.006 37.653

1V 6N

37 N 309 V 285 V 144 N 17 V 776 V

285 N 29 N 462 V 41 N 421 V

Belastingen De gerealiseerde belastingopbrengsten zijn nagenoeg gelijk aan de geraamde opbrengsten (na wijziging). Algemene uitkering gemeentefonds Algemene uitkering Ten opzichte van de bij de najaarsnota bijgestelde raming valt de algemene uitkering € 352.000 voordeliger uit. Dat heeft o.a. te maken met afrekeningen over voorgaande jaren € 80.000, overige uitkeringen € 40.000, een bijstelling van de negatieve inkomstenmaatstaf € 60.000 en bijstelling aan het eind van het verslagjaar van de aantallen op de maatstaven met betrekking tot bijstandsontvangers € 125.000. Overigens geldt ten aanzien van het laatste dat hogere bijstandslasten verantwoord zijn op het programma Werk & Inkomen. Resultaat op rente In de begroting is bij de berekening van de kosten over het financieringstekort, op basis van het tarief voor langlopende leningen, nog uitgegaan van een rentepercentage van 5%. De huidige rentetarieven zijn aanzienlijk lager. Dividend In 2011 zijn de volgende dividendopbrengsten verantwoord: begroting rekening Bank Nederlandse Gemeenten € 71.000 € 71.000

158

JAARREKENING 2011

Enexis Publiek Belang CBL Vennootschap Attero/Essent Milieu Verkoop Vennootschap BV Waterleidingmaatschappij Drenthe

“ 150.000 “ 0 “ 0 “ 0 “ 255.000 “ 200 € 476.200

“ 101.000 “ 10.700 “ 50.200 “ 5.400 “ 255.000 “ 100 € 493.400

Daarnaast is € 615.000 ontvangen, in de vorm van een contant interim dividend van Publiek Belang Elektriciteitsproductie BV in verband met de uitgestelde verkoop van het 50% belang van Enexis in de NV Elektriciteit Productiemaatschappij Zuid-Nederland EPZ, welke vennootschap onder meer eigenaar is van de kerncentrale te Borssele. De opbrengst is verantwoord in de najaarsnota 2011. Voor een toelichting wordt verwezen naar de tekst op de bladzijden 24 en 25. Vordering verkoop vennootschap BV Voor de deelneming in de Vordering op Verkoop Vennootschap BV (op de balans opgenomen onder de financiële vaste activa) is een voorziening (balanspassiva) gevormd. April 2011 is bericht ontvangen van de Verkoop Vennootschap BV dat het eerste deel van de General Escrow is vrijgevallen. Bij de verkoop van de aandelen Essent zijn een aantal garanties afgegeven door de verkopende aandeelhouders aan RWE. Hierbij is € 800 miljoen van het verkoopbedrag gestort in een speciaal daarvoor ingerichte voorziening, ook wel escrow genoemd. De gemeente Noordenveld draagt hier € 569.760 in bij. Op 30 maart 2011 is 50% van deze escrow vrijgevallen onder aftrek van ingediende claims van RWE (€ 40 miljoen). Hiermee kan de deelneming aan de BV worden verlaagd met 50% tot € 284.880. Het restant van de escrow zal vrijvallen op 30 september 2015. Saldo kostenplaatsen Op basis van de urenverantwoording van de medewerk(st)ers worden de salariskosten en de kosten van overhead toegerekend aan de producten. Bij tussentijdse wijzigingen van de begroting van de kostenplaatsen vindt geen herberekening van de tarieven plaats. De financiële gevolgen komen tot uitdrukking op de post saldo kostenplaatsen. Het verschil tussen de gesaldeerde raming (€ 132.000 voordelig) en de werkelijke uitkomst (€ 148.000 nadelig) wordt deels veroorzaakt door prijsverschillen en deels door bezettingsverschillen. Hierbij worden de lagere productieve uren (o.a. als gevolg van ziekte, bijzonder verlof e.d.) niet op de producten verantwoord maar op de post saldo kostenplaatsen. De belangrijkste oorzaken van de afwijking van het werkelijk saldo van de kostenplaatsen met de begroting wordt gevormd door nadelige verschillen op salarislasten € 71.000, energie € 58.000 en leveringen derden € 83.000. Loonkosten 2011 In totaal was er in 2011 exclusief onderwijs (*) voor de loonkosten een bedrag van €14.139.000 geraamd. De werkelijke loonkosten over 2011 (exclusief onderwijs) zijn met €266.000 (1,89%) de raming onderschreden. In hoofdlijnen is het voordelig verschil ontstaan door onderstaande zaken. In 2011 is ondermeer een selectieve vacaturestop ingesteld. Door het nemen van

159

JAARREKENING 2011

efficiencymaatregelen en het creatief inzetten van alternatieven. Hiermee is in 2011 een bedrag van circa € 461.000 aan besparing gerealiseerd. Hiervan is € 308.000 ( 12,96 fte) als structureel aan te merken en is in de begroting 2012 reeds verwerkt. Daarnaast is er ten behoeve het college van burgemeester en wethouders voor o.a. de verplichte backservice pensioenen voor wethouders € 195.000.

160

JAARREKENING 2011

3.4.6 Incidentele baten en lasten Conform het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) is in de programmarekening een overzicht opgenomen van de incidentele baten en lasten per programma. Hiermee wordt beoogd duidelijkheid te geven omtrent de aard van de baten en lasten. Door het overzicht incidentele baten en lasten wordt informatie gegeven die relevant is voor het beoordelen van de financiële positie. Het verschil tussen incidenteel en structureel is niet altijd even scherp te trekken. Structurele lasten en baten worden in beginsel jaarlijks gemaakt. Tot het begrip incidenteel worden die lasten en baten gerekend die zich maximaal drie jaar voordoen. Het is daarbij van belang dat het gaat om ‘eenmalige zaken’. Bij het vermelden van de achteraf geconstateerde, incidentele basten en lasten zijn het vooral de uitschieters die er toe doen. In het hiernavolgende overzicht zijn dan ook alleen de majeure incidentele baten en lasten opgenomen. Als ondergrens is een bedrag van € 50.000 gehanteerd. Ook toevoegingen en onttrekkingen aan reserves worden, voor zover ze niet een structureel karakter hebben (zie daarvoor onderdeel 3.4.7 Structurele onttrekkingen en toevoegingen aan reserves), als een incidentele baat of last aangemerkt. Het BBV schrijft voor dat de lasten en baten per programma worden gepresenteerd. Voor zover de verschillen tussen de begroting en rekening invloed hebben op het rekeningresultaat wordt voor een nadere uitleg verwezen naar het onderdeel 3.4.4 Toelichting rekening per programma. Incidentele lasten

Realisatie (x € 1.000)

Programma Burger en Bestuur Kosten bestuurlijke vernieuwing en verbetering bedrijfsvoering

160

Programma Beheer Openbare Ruimte Storting in reserve herinrichting Roden-Norg

450

Onderhoud/verharding Cederlaan/Flora- en Faunalaan (overloopbudget)

318

Programma Zorg & Welzijn Storting in reserve WMO (exploitatieresultaat 2011) Uitgaven tlv budget besteding WMO-gelden

463 60

Programma Recreatie & Toerisme Doorbetaling bijdragen aan VCT Veenhuizen

103

Totaal incidentele lasten

1.554

161

JAARREKENING 2011

Incidentele baten


Programma Burger en Bestuur Budget bestuurlijke vernieuwing en verbetering bedrijfsvoering: -ESF subsidie -bijdrage algemene reserve Afkoop BWS (Besluit Woninggebonden Subsidies) door het Rijk Verkoop strookjes grond

120 40 304 91

Programma Beheer Openbare Ruimte Bijdrage algemene reserve in herinrichting en waterberging Peize Bijdrage reserve mitigerende maatregelen in mitigatieplan NAM-locatie Langelo Bijdrage algemene reserve in herinrichting Peesterstraat, Norg Bijdrage algemene reserve in herinrichting Eenerstraat, Norg

171 52 65 362

Programma Sport Bijdrage algemene reserve in privatisering tennisaccommodatie Norg

61

Programma Zorg & Welzijn Bijdrage reserve WMO in budget besteding WMO-gelden

60

Programma Recreatie & Toerisme Bijdrage algemene reserve in aankoop Klein Soestdijk VCT Veenhuizen: -subsidies derden -bijdrage algemene reserve

125 50 53

Programma RO en volkshuisvesting Bijdrage reserve grondexploitatie tbv Regiofonds

326

Algemene Dekkingsmiddelen Contant interim dividend Publiek Belang Elektriciteitsproductie BV

Totaal incidentele baten

615

2.495

Algemene Dekkingsmiddelen In het verslagjaar is € 615.000 ontvangen, in de vorm van een contant interim dividend, van Publiek Belang Elektriciteitsproductie BV in verband met de uitgestelde verkoop van het 50% belang van Enexis in de NV Elektriciteit Productiemaatschappij Zuid-Nederland EPZ, welke vennootschap onder meer eigenaar is van de kerncentrale te Borssele.

162

JAARREKENING 2011

3.4.7 Structurele toevoegingen en onttrekkingen aan reserves Conform het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) is in de programmarekening een overzicht opgenomen van de geraamde structurele toevoegingen en onttrekkingen aan de reserves. In principe worden toevoegingen en onttrekkingen aangemerkt als incidentele baten en lasten. Hiervoor wordt verwezen naar onderdeel 3.4.6 Incidentele baten en lasten. Afwijkingen hierop zijn toevoegingen en onttrekkingen met een structureel karakter zoals bijvoorbeeld bestemmingsreserves die gevormd zijn voor de dekking van een investering met economisch nut of bestemmingsreserves waarvan de rente jaarlijks aan de exploitatie wordt toegevoegd. Structurele onttrekkingen aan reserves


Algemene Dekkingsmiddelen Reserve Btw Compensatie Fonds (BCF)

245

Reserve dekking kapitaallasten

485

Reserve onderhoud kapitaalgoederen

793

Totaal

1.523

Algemene Dekkingsmiddelen Bijdrage reserve BCF Met ingang van 1 januari 2003 is het BTW-compensatiefonds ingesteld. De reserve dient voor de dekking van kapitaallasten van investeringen die voor 2003 zijn gepleegd. In deze kapitaallasten zit nog de niet terugvorderbare BTW verdisconteerd. De gemiddelde looptijd van deze investeringen bedroegen op 1 januari 2003 nog 11 jaar. In deze periode zal jaarlijks een deel van de reserve vrijvallen ten gunste van de exploitatie. Reserve dekking kapitaallasten De reserve is in 2004 ingesteld als gevolg van de invoering van het BBV. Mochten voorheen nog investeringen worden gedekt door onttrekkingen aan reserves, per 1 januari moeten investeringen bruto op de balans worden opgenomen. Slechts de kapitaallasten, voortvloeiend uit de investering, mogen worden gedekt door een reserve. Consequentie hiervan is dat kapitaallasten van investeringen gedurende de looptijd van een actief ten laste van de betreffende reserve wordt gebracht. Indien de Raad besluit een bestemmingsreserve aan te wijzen ter dekking van een investering wordt deze op begrotingsbasis in zijn geheel overgeboekt naar de reserve dekking kapitaallasten. Reserve onderhoud kapitaalgoederen De reserve is bestemd voor het onderhoud aan infrastructuur en gebouwen in de gemeente. Aan de reserve ligt een meerjaren onderhoudsplanning ten grondslag. In een notitie van de commissie BBV ‘verkrijging/vervaardiging en onderhoud van kapitaalgoederen’, verschenen in mei 2007, is door de commissie gewezen op het feit dat de kosten van (klein en groot) onderhoud, die als niet levensduurverlengend worden aangemerkt, niet mogen worden geactiveerd. Dat betekent concreet dat de jaarlijkse kredietvoteringen voor (groot) onderhoud aan wegen en dergelijke ten laste van de exploitatie komen. De

163

JAARREKENING 2011

reserve onderhoud kapitaalgoederen is met name gevormd om deze problematiek (mede) op te vangen. Structurele toevoegingen aan reserves


Algemene Dekkingsmiddelen Toevoeging rente aan reserves

369

Totaal

369

Algemene Dekkingsmiddelen Aan diverse reserves en voorzieningen wordt rente toegevoegd.

164

JAARREKENING 2011

3.4.8 Onvoorzien

In de primitieve begroting is in het programma ‘Algemene Dekkingsmiddelen en onvoorzien’ een post voor onvoorziene uitgaven opgenomen ad. € 77.000 De raming van deze post is gebaseerd op een bedrag van € 2,50 per inwoner. In het begrotingsjaar is het budget bij de najaarsnota 2011 geheel afgeraamd.

165

JAARREKENING 2011

3.4.9 Single-Information en Single-Audit Het ministerie van SZW verstrekt middelen voor specifieke doelen aan gemeenten. Dit zijn specifieke uitkeringen. Voor de verantwoording over deze uitkeringen geldt het principe van Single information, Single audit (SiSa). SiSa houdt in dat gemeenten over de besteding van specifieke uitkeringen aan SZW verantwoording afleggen via de reguliere jaarrekening (beperkte informatie en eenmalige informatieverstrekking) in plaats van afzonderlijke uitgebreide verantwoordingen per uitkering. Het houdt ook in dat de reguliere sobere accountantscontrole op de jaarrekening (single audit) volstaat in plaats van intensieve controles per specifieke uitkering. Vanaf het verantwoordingsjaar 2010 geldt dat openbare lichamen, die zijn ingesteld op grond van de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr), de uitvoering van SZW uitkeringen via SiSa verantwoorden aan gemeenten. Deze verantwoording van openbare lichamen aan gemeenten wordt, onder meer in weten regelgeving, aangeduid als SiSa tussen medeoverheden. Dit betekent dat openbare lichamen uiterlijk 15 juli volgend op het verantwoordingsjaar via SiSa naar gemeenten verantwoorden. Hierdoor zijn openbare lichamen niet meer genoodzaakt om versneld en apart door de accountant gecertificeerd een separate verantwoording aan te leveren bij een gemeente. Dit zorgt voor minder bestuurlijke drukte en administratieve lasten. Deze regeling is voor onze gemeente van toepassing voor de Intergemeentelijke Sociale Dienst Noorderkwartier en Werkvoorzieningschap Novatec. Verder geldt met ingang van de SiSa-verantwoording 2010 voor alle specifieke uitkeringen het baten- en lastenstelsel. Het kas-verplichtingenstelsel is niet langer van toepassing voor de verantwoording van specifieke uitkeringen. Hiermee wordt voorkomen dat extracomptabele administraties met afwijkende waarderingsregels en aanvullende controles bij medeoverheden nodig zijn ten behoeve van de aansluiting op de Rijksadministratie. De jaarstukken van de gemeente dienen uiterlijk 15 juli van het jaar volgend op het jaar waarover verantwoording moet worden afgelegd via het CBS te worden aangeleverd. In de hierna volgende bijlage is de SISA-verantwoordingsinformatie over het afgelopen verslagjaar opgenomen.

166

Ontvanger

Juridische grondslag

Nummer D5

Specifieke uitkering

Departement OCW

I N D I C A T O R E N Besteding 2011 ten laste van Besteding (gedeeltelijk) verantwoord o.b.v. rijksmiddelen voorlopige toekenningen? Ja / Nee Let op: Alleen bestedingen die betrekking hebben op de Zie Nota batenperiode vóór 4 september lastenstelsel. Indien 2011 mogen verantwoord beantwoord met ja, zal de worden. medeoverheid in 2012 nog een correctie op de Aard controle R besteding 2011 kunnen opnemen.

Regeling verbetering binnenklimaat primair onderwijs 2009 Regeling verbetering binnenklimaat primair onderwijs 2009 Gemeenten

€ 12.015 Brinnummer

OCW

D9

1 2 3 4 5 6 7 Onderwijsachterstandenb eleid (OAB) 2011-2014

Gemeenten

Nee Alle activiteiten afgerond Ja/Nee?

Aard controle n.v.t.

Aard controle D2

13LI 01WQ 10ID 13GD 09NQ 05NR 10YO Besteding 2011 aan voorzieningen voor voorschoolse educatie die voldoen aan de wettelijke kwaliteitseisen (conform artikel 166, eerste lid WPO)

Ja Ja Ja Ja Ja Ja Ja Besteding 2011 aan overige activiteiten (naast VVE) voor leerlingen met een grote achterstand in de Nederlandse taal (conform artikel 165 WPO)

Toelichting per brinnummer welke activiteit(en) niet zijn afgerond en daarbij het bijbehorende bedrag exclusief 40% cofinanciering noemen Aard controle n.v.t.

Besteding 2011 aan afspraken over voor- en vroegschoolse educatie met bevoegde gezagsorganen van scholen, houders van kindcentra en peuterspeelzalen (conform artikel 167 WPO)

Aard controle R Aard controle R Aard controle R

I&M

E27B

Brede doeluitkering verkeer en vervoer Provinciale beschikking en/of verordening

€ 20.447 Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie

€0 Besteding 2011 ten laste van provinciale middelen

€0 Overige bestedingen 2011 Toelichting afwijking

Eindverantwoording Ja/Nee

Zie Nota batenlastenstelsel

Aard controle n.v.t. Gemeenten (SiSa tussen medeoverheden)

Aard controle R

Aard controle R Aard controle R 1 VVBD/20100128

Uitgaven van vóór 2010, waarvan besteding in 2011 plaatsvindt

€ 31.712

Aard controle n.v.t. € 28.541

Pagina 1 van 7

Aard controle n.v.t. Ja

€0

Ontvanger



Nummer

Departement

I N D I C A T O R E N

Pagina 2 van 7

Ontvanger



Nummer

Departement SZW

G1C-1 Wet sociale werkvoorziening (Wsw) Wet sociale werkvoorziening (Wsw) Gemeenten die uitvoering in 2011 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier alleen het gemeentelijke deel 2011.

Het totaal aantal geïndiceerde inwoners per gemeente dat een dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat en beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 december 2011; exclusief geldstroom openbaar lichaam

I N D I C A T O R E N Het totaal aantal inwoners dat is uitgestroomd uit het werknemersbestand in 2011, uitgedrukt in arbeidsjaren;

exclusief geldstroom openbaar lichaam Aard controle R

Aard controle R

SZW G1C-2

Wet sociale werkvoorziening (Wsw) Wet sociale werkvoorziening (Wsw)

14,00

0,42

Het totaal aantal geïndiceerde inwoners per gemeente dat een dienstbetrekking heeft of op de wachtlijst staat en beschikbaar is om een dienstbetrekking als bedoeld in artikel 2, eerste lid, of artikel 7 van de wet te aanvaarden op 31 december 2010;

Het totaal aantal inwoners dat is uitgestroomd uit het werknemersbestand in 2010, uitgedrukt in arbeidsjaren;

Gemeenten die uitvoering in 2010 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier het inclusief geldstroom totaal 2010. openbaar lichaam (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa 2010 Aard controle R regeling G1B + deel gemeente uit 2010 regeling G1C-1) 247,25

SZW

G2C-1 I Gebundelde uitkering op Besteding 2011 algemene grond van artikel 69 WWB bijstand I.1 WWB: algemene bijstand exclusief geldstroom openbaar lichaam

inclusief geldstroom openbaar lichaam

Het totaal aantal gerealiseerde arbeidsplaatsen voor geïndiceerde inwoners in 2010, uitgedrukt in arbeidsjaren;

Het totaal aantal gerealiseerde begeleid werkenplekken voor geïndiceerde inwoners in 2010, uitgedrukt in arbeidsjaren;

inclusief deel openbare lichamen

inclusief deel openbare lichamen

Aard controle R

Aard controle R

179,66

12,94

Aard controle R

10,03

Baten 2011 algemene bijstand (excl. Rijk) exclusief geldstroom openbaar lichaam Aard controle n.v.t.

Gemeenten die uitvoering in 2011 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier alleen het gemeentelijke deel 2011.

I. 2 Wet investeren in jongeren (WIJ) Gemeenten die uitvoering in 2011 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier alleen het gemeentelijke deel 2011. l.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)


€0 Besteding 2011 WIJ

€0 Baten 2011 WIJ (excl. Rijk)

exclusief geldstroom openbaar lichaam




€0 Besteding 2011 IOAW

€0 Baten 2011 IOAW (excl. Rijk)





€0 Besteding 2011 IOAZ

€0 Baten 2011 IOAZ (excl. Rijk)





€0

€0

Gemeenten die uitvoering in 2011 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier alleen het gemeentelijke deel 2011. l.4 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ) Gemeenten die uitvoering in 2011 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier alleen het gemeentelijke deel 2011.

Pagina 3 van 7

Ontvanger


Nummer

Departement


l.5 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen (Bbz 2004)

Besteding 2011 Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen



l.6 Wet werk en inkomen kunstenaars (WWIK) Gemeenten die uitvoering in 2011 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier alleen het gemeentelijke deel 2011.

G2C-2


€0 Besteding 2011 WWIK

€0 Baten 2011 WWIK (excl. Rijk)





inclusief deel openbaar lichaam

Aard controle n.v.t. Gemeenten die uitvoering in 2010 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier het totaal 2010. (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa 2010 regeling G2B + deel gemeente uit 2010 regeling G2C-1)

l.2 Wet investeren in jongeren (WIJ)



€0 I Gebundelde uitkering op Besteding 2010 algemene grond van artikel 69 WWB bijstand I.1 WWB: algemene bijstand Wet werk en bijstand (WWB)

I N D I C A T O R E N Baten 2011 Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen

€ 4.308.987 Besteding 2010 WIJ

inclusief deel openbaar Gemeenten die uitvoering lichaam in 2010 geheel of gedeeltelijk hebben Aard controle n.v.t. uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier het totaal 2010. (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa 2010 regeling G2B + deel gemeente uit 2010 regeling G2C-1) € 336.533 Besteding 2010 IOAW l.3 Wet inkomensvoorziening inclusief deel openbaar oudere en gedeeltelijk lichaam arbeidsongeschikte werkloze werknemers Aard controle n.v.t. (IOAW)

€0 Baten 2010 algemene bijstand (excl. Rijk)

inclusief deel openbaar lichaam Aard controle n.v.t.

€ 142.200 Baten 2010 WIJ (excl. Rijk) inclusief deel openbaar lichaam Aard controle n.v.t.

€ 4.402 Baten 2010 IOAW (excl. Rijk) inclusief deel openbaar lichaam Aard controle n.v.t.

Gemeenten die uitvoering in 2010 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier het totaal 2010. (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa 2010 regeling G2B + deel gemeente uit 2010 regeling G2C-1)

Pagina 4 van 7

Ontvanger



Nummer

Departement

l.4 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)

€ 275.041 Besteding 2010 IOAZ

I N D I C A T O R E N €0 Baten 2010 IOAZ (excl. Rijk)





€ 39.219 Besteding 2010 Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen

€0 Baten 2010 Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen

Gemeenten die uitvoering in 2010 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier het totaal 2010. (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa 2010 regeling G2B + deel gemeente uit 2010 regeling G2C-1) l.5 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen (Bbz 2004)


Aard controle n.v.t. Gemeenten die uitvoering in 2010 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier het totaal 2010. (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa 2010 regeling G2B + deel gemeente uit 2010 regeling G2C-1) € 56.015 l.6 Wet werk en inkomen Besteding 2010 WWIK kunstenaars (WWIK) inclusief deel openbaar Gemeenten die uitvoering lichaam in 2010 geheel of gedeeltelijk hebben Aard controle n.v.t. uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier het totaal 2010. (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa 2010 regeling G2B + deel gemeente uit 2010 regeling G2C-1)

SZW

G3C-1 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen) Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) 2004

€0 Besteding 2011 levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (excl. Bob),

inclusief deel openbaar lichaam Aard controle n.v.t.

€ 24.387 Baten 2010 WWIK (excl. Rijk) inclusief deel openbaar lichaam Aard controle n.v.t.

€0 Besteding 2011 Baten 2011 kapitaalverstrekking (excl. levensonderhoud Bob), gevestigde zelfstandigen (excl. Bob) (excl. Rijk),

Baten 2011 kapitaalverstrekking (excl. Bob) (excl. Rijk),

Besteding 2011 Bob, Besteding 2011 aan onderzoek als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 (excl. Bob),




Aard controle R

Aard controle R

Aard controle R

Aard controle R

€0 €0 Besteding 2011 aan uitvoeringskosten Bob als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004,

€0

€0

€0

Baten 2010 kapitaalverstrekking (excl. Bob) (excl. Rijk)

Besteding 2010 aan Besteding 2010 Bob onderzoek als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 (excl. Bob)




Aard controle R

Aard controle R

Aard controle R

€ 60.895

€ 51.749

€0





€0 Baten 2011 Bob (excl. Rijk),



Aard controle R

G3C-2

Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen) Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) 2004

€0 Besteding 2010 levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (excl. Bob)

Aard controle R €0 Baten 2010 Besteding 2010 kapitaalverstrekking (excl. levensonderhoud gevestigde zelfstandigen Bob) (excl. Bob) (excl. Rijk)

inclusief deel openbaar lichaam Aard controle R


inclusief deel openbaar lichaam Aard controle R

Aard controle R

Gemeenten die uitvoering in 2010 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier het totaal 2010. (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa 2010 regeling G3B + deel gemeente uit 2010 regeling G3C-1)

€ 29.854

€ 189.217

€0

Pagina 5 van 7

Ontvanger



Nummer

Departement

Baten 2010 Bob (excl. Rijk)


I N Besteding 2010 aan uitvoeringskosten Bob als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 inclusief deel openbaar lichaam

Aard controle R

SZW

G5C-1 Wet participatiebudget (WPB) Wet participatiebudget (WPB)

€0 Besteding 2011 participatiebudget, exclusief geldstroom openbaar lichaam

Aard controle R €0 Waarvan besteding 2011 van educatie bij roc's, exclusief geldstroom openbaar lichaam

D I C A T O R E Bestedingen van vóór 2010, waarvan de uitgave in of na 2010 plaatsvindt,

N Uitgaven van vóór 2010, waarvan besteding in 2010 plaatsvindt ,





Aard controle R

Aard controle R

€0 Baten 2011 (niet-Rijk) participatiebudget, exclusief geldstroom openbaar lichaam

€0 Waarvan baten 2011 van educatie bij roc’s, exclusief geldstroom openbaar lichaam

Het aantal in 2011 gerealiseerde duurzame plaatsingen naar werk van inactieven Dit onderdeel moet door alle gemeenten worden ingevuld. Indien ingevuld met een nul, dan bestaat er voor 2012 geen recht op regelluwe bestedingsruimte


Besteding 2011 Regelluw Dit onderdeel dient uitsluitend ingevuld te worden door de gemeenten die in 2010 duurzame plaatsingen van inactieven naar werk hebben gerealiseerd en verantwoord aan het Rijk.

Aard controle R Aard controle R Aard controle R

Aard controle R

€0 Het aantal personen uit de doelgroep ten behoeve van wie het college in 2011 een duale inburgeringsvoorziening of een taalkennisvoorziening heeftvastgesteld, dan wel met wie het college in dit jaar een duale inburgeringsvoorziening of een taalkennisvoorziening is overeengekomen,

€0 Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2011 het elektronisch praktijkexamen, bedoeld in artikel 3.9, eerste lid, onderdeel a, van het Besluit inburgering, heeft behaald,

€0 Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2011 de toets gesproken Nederlands, bedoeld in artikel 3,9, eerste lid, onderdeel b, van het Besluit inburgering, heeft behaald,




Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI).



Aard controle D1

Aard controle D1

Aard controle D1

Aard controle R €0 Het aantal personen uit de doelgroep ten behoeve van wie het college in 2011 een inburgeringsvoorziening heeft vastgesteld, dan wel met wie het college in dit jaar een inburgeringsvoorziening is overeengekomen,

exclusief geldstroom openbaar lichaam Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI). Aard controle D1

€0 €0 Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2011 het staatsexamen NT2 I of II heeft behaald,

Aard controle R €0 Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2011 het examen in de kennis van de Nederlandse samenleving, bedoeld in artikel 3,9, eerste lid, onderdeel c, van het Besluit inburgering, heeft behaald,


€0 Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2011 het praktijkdeel van het inburgeringsexamen, bedoeld in artikel 3,7, eerste lid, van het Besluit inburgering, heeft behaald,




Aard controle D1

Aard controle D1

€0

€0

€0

€0

Baten 2010 (niet-Rijk) participatiebudget

Waarvan baten 2010 van educatie bij roc’s

Reserveringsregeling: overheveling overschot/tekort van 2010 naar 2011 Omvang van het in het jaar 2010 niet-bestede bedrag dat wordt gereserveerd voor het participatiebudget van 2011. Dit bedrag is exclusief het bedrag dat een gemeente ten onrechte niet heeft besteed aan educatie bij een roc; hiervoor geldt geen reserveringsregeling (het ten onrechte niet-bestede wordt teruggevorderd door het rijk). óf Omvang van het in het jaar 2010 rechtmatig bestede bedrag participatiebudget als voorschot op het participatiebudget van 2011 (bij overheveling van een tekort wordt een negatief getal ingevuld) Aard controle R

Terug te betalen aan rijk

€0

€0

exclusief geldstroom openbaar lichaam Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI). Aard controle D1

G5C-2

Wet participatiebudget (WPB)

€0 Besteding 2010 participatiebudget

Wet participatiebudget (WPB)

inclusief deel openbaar lichaam Gemeenten die uitvoering Aard controle R in 2010 geheel of gedeeltelijk hebben uitbesteed aan een Openbaar lichaam o.g.v. Wgr verantwoorden hier het totaal 2010. (Dus: deel Openbaar lichaam uit SiSa 2010 regeling G5B + deel gemeente uit 2010 regeling G5C-1)

€ 1.519.592

Waarvan besteding 2010 van educatie bij roc's inclusief deel openbaar lichaam



Aard controle R

Aard controle R

Aard controle R

€ 197.168

€ 22.420

Pagina 6 van 7

€0

Omvang van het aan het rijk terug te betalen bedrag, dat wil zeggen het in het jaar 2010 nietbestede bedrag voor zover dat de reserveringsregeling overschrijdt, alsmede het in het jaar 2010 ten onrechte niet-bestede bedrag aan educatie bij roc’s Aard controle R

Ontvanger



Nummer

Departement

I N D I C A T O R E Besteding 2010 Regelluw Het aantal personen uit de doelgroep ten behoeve van wie het college in 2010 een inburgeringsvoorziening heeft vastgesteld, dan wel Dit onderdeel moet door alle Dit onderdeel dient met wie het college in dit gemeenten worden ingevuld. uitsluitend ingevuld te jaar een Indien ingevuld met een nul, worden door de inburgeringsvoorziening is dan bestaat er voor 2011 gemeenten die in 2009 overeengekomen geen recht op regelluwe duurzame plaatsingen bestedingsruimte van inactieven naar werk hebben gerealiseerd en verantwoord aan het Rijk. Het aantal in 2010 gerealiseerde duurzame plaatsingen naar werk van inactieven


Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2010 het elektronisch praktijkexamen, bedoeld in artikel 3.9, eerste lid, onderdeel a, van het Besluit inburgering, heeft behaald

Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2010 de toets gesproken Nederlands, bedoeld in artikel 3,9, eerste lid, onderdeel b, van het Besluit inburgering, heeft behaald






inclusief deel openbaar lichaam inclusief deel openbaar lichaam Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI).

Aard controle R

N Het aantal personen uit de doelgroep ten behoeve van wie het college in 2010 een duale inburgeringsvoorziening of een taalkennisvoorziening heeftvastgesteld, dan wel met wie het college in dit jaar een duale inburgeringsvoorziening of een taalkennisvoorziening is overeengekomen

Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI). Aard controle D1

Aard controle R

Aard controle D1 Aard controle D1

Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2010 het examen in de kennis van de Nederlandse samenleving, bedoeld in artikel 3,9, eerste lid, onderdeel c, van het Besluit inburgering, heeft behaald

Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2010 het praktijkdeel van het inburgeringsexamen, bedoeld in artikel 3,7, eerste lid, van het Besluit inburgering, heeft behaald

€5 Het aantal personen uit de doelgroep in de gemeente dat in 2010 het staatsexamen NT2 I of II heeft behaald

Aard controle D1 €6

inclusief deel openbaar lichaam Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI). Aard controle D1

inclusief deel openbaar lichaam Indicator verantwoorden op basis van gegevens in het Informatie Systeem Inburgering (ISI).


Aard controle D1


€ 14

€4

Uitgaven van vóór 2010, waarvan besteding in 2011 plaatsvindt

Is er ten minste één centrum voor jeugd en gezin in uw gemeente gerealiseerd in de periode 2008 tot en met 2011? Ja/Nee

Aard controle D1

SZW

G6

Schuldhulpverlening

€9 Besteding 2011

Kaderwet SZW-subsidies

Aard controle R

Gemeenten VWS

H10

Brede doeluitkering Centra voor jeugd en gezin (BDU CJG) Tijdelijke regeling CJG Gemeenten

€ 51.341 Besteding 2011 aan jeugdgezondheidszorg, maatschappelijke ondersteuning jeugd, afstemming jeugd en gezin en het realiseren van centra voor jeugd en gezin. Aard controle R

€ 1.190.164


Aard controle D1

Zie Nota batenlastenstelsel. Indien beantwoord met ja, zal de medeoverheid in 2012 nog een correctie op de besteding 2011 kunnen opnemen.

Ja

Ja

Aard controle R

€0

Besteding (gedeeltelijk) verantwoord o.b.v. voorlopige toekenningen? Ja / Nee

Pagina 7 van 7

€ 13

€ 11

JAARREKENING 2011

3.4.11 Vaststellingsbesluit

De raad van de gemeente Noordenveld,

Gelet op artikel 197 van de Gemeentewet waarin het college van burgemeester en wethouders aan de gemeenteraad verantwoording aflegt over het door hem gevoerde bestuur; Gelet op artikel 198 van de Gemeentewet waarin is bepaald dat de gemeenteraad de jaarrekening en het jaarverslag vaststelt;

Besluit:

De jaarrekening en het jaarverslag 2011 vast te stellen.

Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van de raad van de gemeente Noordenveld op 11 juli 2012,

De griffier,

de voorzitter,

JAARVERSLAG 2011 Gemeente Noordenveld Jaarstukken 2011

Recommend Documents