Jaarstukken woningbouwvereniging Alkemade 2011
Inhoudsopgave I Jaarverslag 2011
2
4 Onze organisatie
31
Colofon
2
4.2 Scholing
31
Voorwoord
3
4.4 Ziekteverzuim
32
Jaarverslag van de raad van commissarissen
5
4.6 Personeelsbeleid
32
Ontwikkelingen sociale huisvesting
11
1 De klant centraal
15
1.1 Algemeen
1.2 Betaalbaarheid en beschikbaarheid
15
15
4.1 Organisatie- en governancestructuur 4.3 Arbobeleid
4.5 Ondernemingsraad 4.7 Visitatie
4.8 Bedrijfsplan
4.9 Onderzoek efficiëntie en effectiviteit afdeling Vastgoed
4.10 Onze externe oriëntatie
4.11 Verwachte ontwikkelingen bij
woningbouwvereniging Alkemade
31
31
32 32 33 33 33 34
1.3 Huurprijsbeleid
16
1.5 Klachtencommissie
19
5 Financiële continuïteit
37
21
5.2 Financiële positie
38
1.4 Woonruimteverdeling 2 Kwaliteit en verhuur van onze woningen 2.1 Omvang en samenstelling woningvoorraad
2.2 Strategisch voorraadbeleid 2.3 Projectontwikkeling
18
21 21
22
5.1 Algemeen 5.3 Treasury
5.4 Meerjarenontwikkeling 5.5 Kengetallen
37 41 41
24
Verklaring van het bestuur
46
3 Lokale verankering
27
II Jaarrekening 2011
47
3.2 Leefbaarheid
27
Balans per 31 december na resultaatbestemming 48
30
Kasstroomoverzicht
2.4 Investeringen en onderhoud 3.1 Wijkbeheer
3.3 In gesprek met bewoners 3.4 Wonen, welzijn en zorg
27 29
Winst- en verliesrekening
50
Toelichting waarderingsgrondslagen
52
Toelichting op de winst- en verliesrekening
67
Overige gegevens inclusief controleverklaring
74
Toelichting op de balans
1
44
51
58
JAAR
VERS
LAG
2 0 11
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
2
I JAARVERSLAG 2011
Colofon Woningbouwvereniging Alkemade De Lasso 1
Postbus 150
2370 AD Roelofarendsveen Telefoon (071) 331 50 00 Fax
(071) 331 71 44
Email
[email protected]
KvK
28032485
Internet www.wbv-Alkemade.nl
Missie Woningbouwvereniging Alkemade voorziet in prettig wonen tussen water en groen voor een brede klantengroep. Dat doen wij door ontwikkelingen op het gebied van wonen op een klantgerichte manier door te voeren.
De kleinschaligheid van onze corporatie en de persoonlijke benadering zijn daarbij onze kracht. Speciale aandacht hebben we voor degene die minder gemakkelijk kan voorzien in zijn/haar woningbehoefte.
Voorwoord Het jaar 2011 ronden we definitief af met de publicatie van dit jaarverslag. Graag kijk ik met u terug op wat het afgelopen jaar ons heeft gebracht.
Tijdens het schrijven van dit verslag heeft ons het trieste bericht bereikt dat een van onze commissarissen, Aad Plompen, is overleden. Een bericht dat mij persoonlijk zozeer raakt dat ik mijn terugblik met deze recente gebeurtenis wil beginnen. We zijn een uitstekende, betrokken commissaris en een zeer aimabel mens verloren.
Terugkijkend op 2011 is het eerste dat genoemd moet
worden de realisatie van het project Kaskade, de eerste
brede school in onze gemeente. Een project waar we ruim 11 miljoen euro in geïnvesteerd hebben en waar we trots op kunnen zijn. Vooral omdat we dit project zien
als het fundament voor een goede leefbaarheid in de
toekomstige wijk Braassemerland. Projecten van deze omvang waarbij risico’s gemoeid zijn, vragen om een degelijk financieel beleid. We hebben daarom in 2011
onze waarderingsnormen tegen het licht gehouden en
hier een verbeteringsslag in aangebracht. U kunt hier meer over lezen in dit jaarverslag. Gelukkig staan we er financieel goed voor. We kunnen onze investeringen, ook in een tijd waarin de economische ontwikkeling onder druk staat, volgens plan realiseren.
3
In beleidsmatig opzicht kenmerkte het jaar zich door enerzijds terug kijken op onze maatschappelijke prestaties met het visitatierapport en anderzijds vooruit te kijken met een nieuw bedrijfsplan. Onze maatschappelijke prestaties over de afgelopen vier jaar werden door het onafhankelijke onderzoeksbureau Ecorys beoordeeld met het cijfer 7,4. Een resultaat
waarmee we erg tevreden kunnen zijn. Natuurlijk zijn er altijd verbeterpunten. Deze hebben we verwerkt in ons nieuwe
bedrijfsplan tot 2015 dat een doorkijkje biedt naar onze activiteiten voor de komende jaren. De publieksversie hiervan is te downloaden vanaf onze website www.wbv-alkemade.nl.
Ons bedrijfsplan staat echter niet op zichzelf, maar kent een relatie met onze maatschappelijke partners. Zo heeft de gemeente Kaag en Braassem het afgelopen jaar haar Maatschappelijk Ruimtelijke Structuurvisie afgerond. Zij maakt
hierin de keuze voor concentratie van woningbouw en voorzieningen in de grotere kernen (groeikernen). De leefbaarheid
in de kleinere kernen (groenkernen) zou hiermee in de toekomst onder druk kunnen komen te staan. Wij kiezen er in ons
bedrijfsplan voor aandacht te behouden voor al onze kernen en blijvend aandacht te geven aan de leefbaarheid in de
kleinere kernen.
Onze corporatie is anno 2012, als een van de weinige, nog een vereniging. Onze Algemene Ledenvergadering heeft op
24 november echter besloten om een commissie in te stellen die de voorbereidingen zal treffen voor de omzetting van onze vereniging naar een stichting. We zien dit als een kans om onze organisatie en het toezicht verder te professiona-
liseren.
JAAR
VERS
LAG
2 0 11
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
Tenslotte blik ik vast met u vooruit naar een van onze activiteiten in 2012, namelijk de voorbereidingen voor ons 100-jarig bestaan in 2013. We gaan dit jubileum op feestelijke wijze vieren met onder andere klanten, belanghouders en onze medewerkers.
Maar zoals u in dit jaarverslag en in ons nieuwe bedrijfsplan kunt lezen hebben we meer ambitieuze plannen. Deze kunt u volgen op onze website www.wbv-alkemade.nl waar u zich ook kunt aanmelden voor de digitale nieuwsbrief. Wij wensen u veel leesplezier! Rob Hensen,
Directeur-bestuurder
4
Jaarverslag van de raad van commissarissen Raad van commissarissen
In het jaarverslag legt de raad van commissarissen (rvc) verantwoording af over de wijze waarop deze zijn taak uitvoert. Met de invoering van het Besluit Beheer Sociale Huursector (BBSH) door het ministerie van VROM is de rvc als een
intern toezichthoudend orgaan verplicht gesteld. Woningbouwvereniging Alkemade heeft statutair een zevenhoofdige rvc. Deze heeft als taak toezicht te houden op het bestuur en de algemene bedrijfsvoering van de corporatie en de met haar verbonden ondernemingen. Ook geeft hij het bestuur gevraagd en ongevraagd advies.
Doel van het toezicht
De rvc beoordeelt of woningbouwvereniging Alkemade voldoet aan haar maatschappelijke taak om voldoende betaalbare
huisvesting te bieden aan de doelgroep van beleid. Om deze taak te kunnen realiseren is continuïteit van de onderneming
vereist. De rvc houdt daarom ook expliciet toezicht op het financiële beleid en de financiële resultaten. De rvc laat zich regelmatig door het bestuur informeren over de doelen van beleid en de behaalde resultaten. De taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de rvc zijn omschreven in het rvc reglement en in de statuten. De kracht van de rvc
is dat deze geen specifiek belang dient, onafhankelijk is en naar de samenhang kan kijken. Daarom kan de rvc als onafhankelijk adviseur conform de governancecode functioneren en tegelijkertijd integraal toezicht uitoefenen.
Profielschets raad van commissarissen
Voor deelname aan de rvc worden bewust leden gezocht die door hun functie en/of activiteiten betrokken zijn bij
5
de gemeente Kaag en Braassem en/of betrokkenheid hebben met sociaal maatschappelijke vraagstukken. Door deze
transparante benoemingsprocedure is de maatschappelijke verantwoording van de raad gewaarborgd. Leden van de rvc
worden benoemd op basis van een profielschets. De hier genoemde profielkenmerken gelden voor alle leden. Bij vacatures worden aan die algemene kenmerken specifieke kenmerken toegevoegd waaraan kandidaten moeten voldoen. Daarin
komen de competenties naar voren waarmee aanvulling van de al in de raad aanwezige competenties op dat moment gewenst is. De algemene profielkenmerken zijn:
het hebben van een zogeheten ‘helikopterview’, analytisch vermogen en het kunnen onderscheiden van hoofd- en bijzaken (denkniveau tenminste HBO);
het in hoofdlijnen kunnen functioneren als een klankbord voor het bestuur voor diverse (deel)terreinen van beleid; het hebben van kennis en ervaring in bestuurlijke besluitvormingsprocessen; het inzicht hebben in strategische afwegingsprocessen; het kunnen werken in teamverband;
het hebben van een algemene interesse voor de samenleving en de volkshuisvesting;
beschikken over eigenschappen als discussievaardigheid, vergadervaardigheid, besluitvaardigheid en communicatievaardigheid;
gevoel voor sociale verhoudingen.
De leden moeten een binding voelen met de samenleving in het algemeen en de volkshuisvesting in het bijzonder.
JAAR
VERS
LAG
2 0 11
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
Samenstelling van de raad van commissarissen De rvc was in 2011 als volgt samengesteld: Naam
Functie
Specifiek
aandachtsgebied
Beroep en/of
nevenfunctie(s)
Lid sinds
Jaar van
aftreden
Komt
in aan-
merking
voor her-
benoeming De heer
R. Gerritsen
Voorzitter
(1962)
kwalitatief in
Hoofd Afdeling Realisatie,
2003
2014
Nee
van het
Medezeggenschaps-
2004
2012
Nee
2006
2014
Nee
2006
2014
Nee
DGA Dutch Medical Group.
2009
2012
Ja
waarborgen
Directeur-bestuurder van
2009
2013
Ja
continuïteit
Willibrordus te Wassenaar;
stand houden woningbezit
gemeente Leiden;
commissie Basisschool de
Kiem (voorzitter);
Stichting Kaag en Braassem Promotie (voorzitter a.i.). De heer
P.J. van der
Spiegel (1949) De heer
A.A. Plompen
6
Vice-
voorzitter Lid
(1944)
waarborgen
Gepensioneerd commercieel
continuïteit
in Den Haag.
kwalitatief in
Gepensioneerd directeur
van financiële
stand houden van het
directeur woningcorporatie
bouwkundig adviesbureau.
woningbezit en leefbaarheid
De heer
F.A. van den
Lid
wonen en zorg Rijnlands Revalidatie
Centrum (voorzitter Raad
Broek d’Obrenan
van Bestuur);
(1953)
Tympaaninstituut voor beleidsontwikkeling (bestuurslid);
Stichting Sporthal
Exploitatie (voorzitter);
Stichting Vrienden van het RRC (secretaris). De heer
P.G.W. van Graas
Lid
(1948)
De heer
W.G.G. van Dam (1955)
kennis van en inzicht in
juridische
vraagstukken Lid
van financiële
woningbouwvereniging St. Bestuurder van de
Vereniging Sociale
Verhuurders Haaglanden;
Regent-Rentmeester Stichting Hof Meermansburg.
Ultimo 2011 zijn er zes commissarissen en is er een vacature in de raad. In verband met het voornemen op termijn terug
te gaan naar vijf commissarissen is door de raad besloten geen sollicitatieprocedure te starten voor een nieuwe commissaris.
Binnen de rvc functioneert een auditcommissie bestaande uit de leden P.J. van der Spiegel en A.A. Plompen (werd om
gezondheidsredenen vervangen door W.G.G. van Dam). De auditcommissie is nauw betrokken bij de financiële continuïteit, de samenstelling van de begroting, het jaarverslag en het financieel beleidsplan. De auditcommissie is in 2011 drie keer
bij elkaar geweest in aanwezigheid van de directeur en de manager Middelen. Tijdens deze vergaderingen zijn onder andere de aankoop van de Brede School, de jaarrekening 2010, de managementletter, de begroting 2012 en de nieuwe
financiële parameters besproken. Daarnaast is er een remuneratie-, werving- en selectiecommissie (leden: R. Gerritsen en F.A. van den Broek d’Obrenan) die zich buigt over het bezoldigingsbeleid en het aantrekken van nieuwe commissarissen
of nieuw bestuurslid indien nodig (middels een protocol van werving en selectie). In 2011 heeft de remuneratiecommissie onder andere een nieuwe benoemingsprocedure voor rvc-leden opgesteld. Vanuit de specifieke deskundigheid van
afzonderlijke commissarissen, heeft incidenteel aanvullend overleg plaats tussen de betreffende commissaris en het bestuur.
Overlijden de heer A.A. Plompen
Op 10 februari 2012 is de heer A.A. Plompen overleden. De heer Plompen is vanaf 2006 lid geweest van de raad van commissarissen. Hij was al langere tijd ernstig ziek. In de ruim vijf jaar dat hij zijn functie als commissaris uitoefende,
hebben wij de heer Plompen leren kennen als een betrokken persoon met een grote kennis van zaken. Wij zullen hem missen als mens en als deskundig raadgever.
Rooster van aftreden raad van commissarissen
In overeenstemming met de statuten worden leden van de rvc benoemd voor een periode van vier jaar. Herbenoeming
is (volgens de statuten) twee keer mogelijk voor een termijn van vier jaar. De raad van commissarissen kiest er echter
7
voor om, conform de nieuwe governancecode, een commissaris slechts eenmaal voor herbenoeming voor te dragen waarmee de maximale zittingsduur acht jaar is. Op termijn zullen de statuten op dit punt worden aangepast. Het rooster van aftreden is als volgt:
2012: P.J. van der Spiegel en P.G.W. van Graas 2013: W.G.G. van Dam
2014: F.A. van den Broek d’Obrenan en R. Gerritsen Door het overlijden van de heer A.A. Plompen en het aftreden van de heer P.J. van der Spiegel daalt het aantal leden van
de raad van commissarissen onder de beoogde vijf. In het eerste halfjaar van 2012 zal dan ook een werving- en selectieprocedure worden opgestart voor een nieuwe commissaris.
Honorering bestuur en raad van commissarissen
De beloning van de directeur-bestuurder past binnen de functiewaardering conform de sectorbrede beloningscode voor
bestuurders van woningcorporaties. De beloning van de rvc past binnen de adviesregeling honorering toezichthouders
in woningcorporaties van het VTW (vereniging van toezichthouders in woningcorporaties) en Aedes. De leden van de rvc
krijgen een financiële vergoeding voor de werkzaamheden. In 2011 bedroeg de bruto vergoeding voor de leden € 2.420,
voor de vice-voorzitter € 3.328 en voor de voorzitter € 4.233. Deze vergoedingen worden jaarlijks geïndexeerd. Het totaalbedrag aan financiële vergoedingen voor de rvc bedroeg in 2011 € 17.241.
JAAR
VERS
LAG
2 0 11
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
Evaluatie
De rvc evalueert jaarlijks, buiten aanwezigheid van het bestuur, zowel zijn eigen functioneren als dat van de individuele
leden van de rvc en de conclusies die hieraan moeten worden verbonden. Tevens wordt het gewenste profiel en de
samenstelling en competentie van de rvc besproken. Tijdens de rvc eendaagse gehouden in maart 2011 kwam naar voren dat de randvoorwaarden voor een professioneel toezicht in voldoende mate aanwezig zijn. Ook functioneert de rvc
voldoende op alle gebieden van zijn verantwoordelijkheid. Voor een goede en objectieve evaluatie heeft de rvc zich in maart 2011 laten bijstaan door een externe deskundige op het gebied van evaluaties.
Integriteit en governance
Woningbouwvereniging Alkemade onderschrijft de governancecode van Aedes niet alleen, maar leeft deze ook na. Zo
wordt elk jaarverslag getoetst aan de governancecode. Ook is er binnen de organisatie een geformaliseerd integriteits-
beleid aanwezig dat is vastgelegd in onze integriteitscode. Op 1 juli 2011 is een geactualiseerde governancecode van kracht geworden. Hier is binnen de rvc twee maal aandacht aan besteed.
De rvc is verheugd dat de inspanningen op het gebied van governance in de afgelopen periode in het visitatierapport
beloond zijn met een 7,8. Desondanks zal in 2012 een evaluatie plaatsvinden van de toepassing van de governancecode binnen onze corporatie om te komen tot aanbevelingen met betrekking tot verdere implementatie van de vernieuwde governancecode.
Een belangrijk onderdeel van het integriteitsbeleid is de klokkenluidersregeling. Deze biedt waarborgen voor onze werknemers om zonder gevaar voor hun rechtspositie vermeende onrechtmatigheden te melden. De integriteitscode en de klokkenluidersregeling zijn openbaar te raadplegen via onze website www.wbv-alkemade.nl.
Een essentieel onderdeel van de governancecode gaat uit van het principe ‘pas toe of leg uit’. Op een onderdeel legt woningbouwvereniging Alkemade de governancecode anders uit:
8
dienstverband directeur-bestuurder: in de governancecode wordt gesproken over een aanstellingstermijn van vier jaar. Onze huidige directeur-bestuurder is aangesteld voor de inwerkingtreding governancecode en heeft een contract voor onbepaalde tijd.
Alle leden van de rvc opereren op persoonlijke titel en zijn onafhankelijk ten opzichte van elkaar en het bestuur.
In 2011 is geen sprake geweest van tegenstrijdige belangen met betrekking tot de directeur-bestuurder en/of de leden van rvc zoals bedoeld in principe II.3 respectievelijk III.6 van de governancecode woningcorporaties.
Externe accountant
In 2011 is de controleopdracht met de huidige accountant, Deloitte, gecontinueerd.
Visitatie
De rvc acht een visitatie een uitstekend middel als vertrekpunt bij een nieuwe beleidscyclus. In 2010 is gestart met
het visitatietraject. Bureau Ecorys heeft dit rapport in 2011 afgerond. Daarna is het visitatierapport uitgebreid besproken binnen de rvc. De rvc heeft erop toegezien dat de aanbevelingen uit het visitatierapport zijn meegenomen in
het nieuwe bedrijfsplan. Het visitatierapport is bij het verkrijgen van de status definitief gepubliceerd op de website
www.wbv-alkemade.nl. Daarna is het rapport achtereenvolgens door Ecorys gepresenteerd en besproken op zowel de Algemene Ledenvergadering van 22 juni als op de belanghoudersbijeenkomst van 1 november.
Activiteiten
In 2011 vergaderde de rvc vijf keer (uitgezonderd de rvc eendaagse) waarbij ook de directeur-bestuurder aanwezig was. Onder andere de volgende onderwerpen zijn door de rvc besproken:
het strategisch voorraadbeleid en in het verlengde daarvan de toekomstige herstructureringen; visitatie;
de kwartaalrapportages;
nieuwe opzet van de kwartaalrapportage;
het jaarverslag en de jaarrekening over 2010; managementletter 2010;
voorbereiding Algemene Ledenvergadering; de begroting voor 2012;
zittingsduur en benoemingsprocedure nieuwe commissarissen; het nieuwe bedrijfsplan;
gewijzigde Aedes Governancecode; parameters financiële continuïteit; werkgroep juridische entiteit;
lopende projecten, onder andere de Hertogsweg (Rijpwetering), de Kolk (Oud Ade), Regenboogweg (Nieuwe Wetering), Brede School Kaskade (Roelofarendsveen) en Braassemerland (Roelofarendsveen).
Tijdens de rvc eendaagse in maart is gesproken over de evaluatie van het eigen functioneren, trends en ontwikkelingen op de woningmarkt, nieuwe financiële parameters, visitatie en het bedrijfsplan.
Vermeldenswaardig is dat de, door de rvc ingestelde, werkgroep juridische entiteit in het afgelopen jaar haar advies
heeft uitgebracht. Naar aanleiding van dit werkgroepadvies en het advies van de rvc heeft de extra Algemene Ledenvergadering van 24 november 2011 besloten een commissie in te stellen die de omzetting naar een stichting zal voor-
9
bereiden.
Daarnaast heeft de rvc het besluit van de directie om het jaarverslag en de jaarrekening over 2010 vast te stellen goedgekeurd.
Tenslotte heeft de rvc de begroting 2012 met een verwacht resultaat van negatief € 2.495.000 goedgekeurd.
Besluiten over aan- en verkoop
In 2011 heeft de rvc de besluiten tot aankoop van de Brede School Kaskade en het perceel Leidseweg 1a te Oud Ade goedgekeurd.
Controlcyclus
Het bestuur bestaat sinds 1 juli 2003 uit de heer R. Hensen (1952). De heer Hensen is sinds 2000 werkzaam bij woningbouwvereniging Alkemade. Hij is door de rvc voor onbepaalde tijd benoemd. De formele functieomschrijving spreekt van een directeur-bestuurder. Zijn taken en verantwoordelijkheden zijn vastgelegd in de statuten. De verantwoordelijkheid
voor het besturen van de organisatie ligt bij de bestuurder. Enkele besluiten van de bestuurder dienen vooraf goedgekeurd te worden door de rvc. Deze onderwerpen zijn vastgelegd in de statuten van de vereniging en verder uitgewerkt in de
lijst van bevoegdheden van bestuur en rvc. De bestuurder rapporteert periodiek door het opstellen van een kwartaal-
rapportage. In het jaarverslag en de begroting heeft het bestuur verantwoording afgelegd en de voornemens voor de nabije toekomst aangegeven. Voor de overige besluiten die de goedkeuring van de rvc behoeven, overlegt de bestuurder
relevante stukken en een duidelijke oplegger die aangeeft waarvoor goedkeuring wordt gevraagd. Sommige stukken
ontvangt de rvc ter informatie. Ook heeft hij inzicht in de volledige besluitenlijst van het bestuur. Naast de informatie
die de rvc ontvangt van het bestuur maakt deze gebruik van de informatie die door Aedes beschikbaar wordt gesteld via Aedes-Magazine en via Aedesnet. Hiermee volgt de rvc de ontwikkelingen binnen de branche en toetst deze het beleid
van het bestuur.
JAAR
VERS
LAG
2 0 11
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
De rvc maakt jaarlijks prestatieafspraken met de directeur-bestuurder over de te behalen resultaten. Op 8 december 2011 hebben de leden van de remuneratiecommissie een beoordelingsgesprek met de directeur-bestuurder gevoerd over de behaalde doelstellingen in 2011 en de verwachte prestaties in 2012.
Verantwoording
Het uitvoeren van de externe controle is opgedragen aan het accountantsbureau Deloitte. De accountant heeft zijn
bevindingen aan de rvc gepresenteerd. De accountant is aanwezig geweest in de vergadering waar het jaarverslag en
het accountantsverslag zijn besproken. De raad heeft tevens kennis genomen van de rapportages van het ministerie van BZK, het WSW en het CFV. De rvc ziet, op basis van zijn eigen interne toezicht en eerder genoemde rapportages en toelichtingen, dan ook geen aanleiding tot het maken van op- of aanmerkingen over het door het bestuur gevoerde beleid. De rvc acht zich verantwoordelijk voor het toezicht. In 2011 heeft de raad zich kunnen vinden in alle besluiten van het
10
bestuur.
Bewonersparticipatie
De rvc wil binnen zijn mogelijkheden graag een bijdrage leveren aan het optimaliseren van het contact tussen woning-
bouwvereniging Alkemade en haar bewonersorganisatie. De huurdersbelangenvereniging (HBV) wordt daarin, als
vertegenwoordiger van onze klanten, een steeds belangrijker gesprekspartner. De rvc is daarom van mening dat periodiek contact met bewonersorganisaties een goede bron van informatie is voor de corporatie.
Verklaring van de raad van commissarissen
Op 16 april 2012 hebben de raad van commissarissen en het bestuur dit jaarverslag en de bijbehorende jaarrekening
besproken. Tevens heeft de raad met instemming kennis genomen van de over de jaarrekening en het jaarverslag uitgebrachte verklaring van Deloitte Accountants.
De middelen van de woningbouwvereniging Alkemade zijn uitsluitend in het belang van de volkshuisvesting besteed. Activiteiten hebben uitsluitend plaatsgevonden ten behoeve van de volkshuisvesting en de leefbaarheid, in overeen-
stemming met de statuten van de corporatie. De woningen liggen binnen het statutaire werkgebied. Op het gebied van beleggen en verbintenissen zijn geen risicovolle posities ingenomen.
De raad van commissarissen stelt de ledenvergadering voor om het jaarverslag en de jaarrekening goed te keuren en het bestuur te dechargeren.
Roelofarendsveen, 16 april 2012 R. Gerritsen
Voorzitter raad van commissarissen
Ontwikkelingen sociale huisvesting Landelijke ontwikkelingen Europese beschikking
Met ingang van 1 januari 2011 zijn alle woningcorporaties, mits zij in aanmerking willen komen voor geborgde finan-
ciering, verplicht om 90% van hun vrijkomende sociale huurwoningen toe te wijzen aan huishoudens met een bruto jaarinkomen tot 33.614 euro. Woningbouwvereniging Alkemade geeft, samen met de andere corporaties binnen de VWHR, invulling aan deze regeling met het woonruimteverdeelsysteem Woonzicht.
Nog geen inkomensafhankelijke huurverhoging in 2011
Ondanks de afspraak in het regeerakkoord om voor huurders met een huishoudinkomen van meer dan 43.000 euro een huurverhoging van inflatie plus 5 procent mogelijk te maken, is dit er in 2011 nog niet van gekomen. Hiervoor is niet
alleen een wetswijziging nodig, ook lijken er door de invoering van de inkomenstoets forse uitvoeringsconsequenties te zijn. Het kabinet wil de inkomensafhankelijke huurverhoging nu per 1 juli 2012 invoeren.
Energielabels in woningwaarderingsstelsel
Sinds 1 juli 2011 zijn de energielabels in het woningwaarderingsstelsel (WWS) opgenomen. Voor onze corporatie heeft
de wijziging op korte termijn nauwelijks gevolgen voor de te ontvangen huurinkomsten. Bij nieuwe toewijzingen speelt de maatregel wel een belangrijke rol bij het bepalen van de huurprijs.
Huurverhoging in schaarstegebieden, ook in Kaag en Braassem
11
Sinds 1 oktober 2011 is een ministeriële maatregel van kracht waardoor huren in schaarstegebieden bij nieuwe toewij-
zingen verhoogd mogen worden met respectievelijk 15 of 25 WWS-punten (afhankelijk van de WOZ-waarde per m2).
Aangezien ook ons werkgebied gerekend wordt tot de schaarstegebieden maakt dit onderwerp deel uit van ons huurbeleid.
Herziening Woningwet
Minister Donner heeft op 12 mei 2011 het wetsvoorstel Herziening Woningwet naar de Tweede Kamer gestuurd. De belangrijkste wijzigingen:
een nieuwe autoriteit (opvolger CFV) houdt, volgens het wetsvoorstel, financieel toezicht op de woningcorporaties; de minister van BZK houdt toezicht op onder meer governance, integriteit en prestaties. Voor het interne toezicht van corporaties wordt de positie van de Raad van Toezicht versterkt;
corporaties moeten een scheiding aanbrengen tussen de taken die zij met staatssteun uitvoeren en activiteiten zonder staatssteun;
in het wetsvoorstel onderstreept het Kabinet de rol van corporaties bij de uitvoering van de woonopgave van gemeenten. Daarvoor zijn concrete afspraken tussen gemeenten en corporaties nodig;
in het wetsvoorstel is ook de primaire taak voor corporaties benoemd, namelijk het bieden van huisvesting aan huurders met een inkomen tot 33.614 euro en maatschappelijk vastgoed zoals buurthuizen of brede scholen. Daarvoor blijft staatssteun beschikbaar. Bij overige activiteiten kan de corporatie een rol spelen, zoals bij huisvesting van midden-
inkomens met de bouw van duurdere huur- en koopwoningen. Voorwaarde is dat dit plaatsvindt zonder staatssteun en onder gelijke condities met commerciële partijen.
De herzieningswet laat veel vragen nog onbeantwoord. Deze zullen in Algemene Maatregelen Van Bestuur (AMvB’s)
regelingen uitgewerkt gaan worden. De nieuwe wet heeft op verschillende aspecten van ons beleid directe invloed waar-
van het aanbrengen van de boekhoudkundige scheiding op de korte termijn de meest zichtbare is.
JAAR
VERS
LAG
2 0 11
12 W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
Woonvisie kabinet
Op 1 juli presenteerde het Kabinet zijn Woonvisie. Afgezien van de tijdelijke verlaging van de overdrachtsbelasting (van
6 naar 2 procent) bevat de Woonvisie vooral een verzameling van eerder aangekondigde maatregelen, zoals de mogelijkheid voor huurverhoging voor huishoudens met een inkomen boven 43.000 euro en de 15 of 25 extra WWS-punten in schaarstegebieden.
De vernieuwde Governancecode
Per 1 juli is de vernieuwde Governancecode Woningcorporaties van kracht. De herziene code besteedt onder andere meer aandacht aan risicobeheersing. Ook zijn de bepalingen over de zittingstermijn en onafhankelijkheid van de raad van commissarissen aangepast. Evenals bij introductie van de governancecode geldt het principe ‘pas toe of leg uit’. Van de normen uit de governancecode mag de corporatie afwijken op het moment dat de governance van de corporatie
beter gediend is met een andere uitwerking dan in de code genoemd staat. Wel moet zo’n afwijking worden verantwoord in het jaarverslag van de corporatie. De bepalingen met betrekking tot de beloningscode voor bestuurders, de honoreringsregeling voor commissarissen en de zittingstermijnen voor commissarissen zijn in de nieuwe code echter dwingend.
Miljoenennota 2012
De belangrijkste elementen uit de Miljoenennota 2012 die relevant zijn voor corporaties zijn het afschaffen van de herbestedingsreserve (met overgangsregime) en de bezuinigingen op de huurtoeslag (kwaliteitskorting). De overige zaken die de corporatiesector raken waren al opgenomen in de Woonvisie van het kabinet.
Regionale ontwikkelingen Woonruimteverdeling
In 2010 zijn de regio’s Holland Rijnland en Rijnstreek samengegaan. Als gevolg hiervan zal op termijn een nieuwe huis-
13
vestingsverordening komen. In 2011 zijn goede stappen gezet op weg naar een nieuw regionaal woonruimteverdeel-
systeem. Het visiedocument & de contourennota opgesteld door de vereniging Woningcorporaties Holland Rijnland
(VWHR) en Stichting Woonmarkt Rijnstreek zijn verder opgepakt door het Dagelijks Bestuur van de regio Holland Rijnland. Zij heeft hierop een regionale stuurgroep woonruimteverdeling ingesteld bestaande uit gemeenten, corporaties en de
huurdersorganisaties. De opdracht aan de stuurgroep bestond uit het voorbereiden van een gedragen voorstel voor een nieuwe woonruimteverdeling die daarop wordt voorgelegd aan ieders achterban. De kernpunten uit het voorstel dat de stuurgroep heeft geformuleerd zijn dat er een minimale huisvestingsverordening komt met daaraan gekoppeld een
uitvoeringsconvenant, opdat het systeem flexibel in kan spelen op beleidsontwikkelingen. Qua toewijzing wordt in het
voorstel 70% van de vrijkomende woningen regionaal toegewezen en is er 30% vrije beleidsruimte om lokaal toe te wijzen. Op 1 juni 2011 is dit voorstel verstuurd aan alle participerende partijen in de stuurgroep. Zij hadden tot september
de tijd om hierop te reageren, waarna de stuurgroep zich over de commentaren heeft gebogen. In het eerste kwartaal van 2012 zal een definitief besluit door het Dagelijks Bestuur van de regio worden genomen.
Lokale ontwikkelingen
Maatschappelijk ruimtelijke structuurvisie
De gemeente Kaag en Braassem heeft in 2011 haar maatschappelijk ruimtelijke structuurvisie opgesteld. In de struc-
tuurvisie wordt een keuze gemaakt voor het concept van groeikernen (bundeling van voorzieningen en woningbouw) en
groenkernen (geen toevoeging van voorzieningen en zeer beperkte toevoeging woningbouw). Samen met Woondiensten
Aarwoude hebben we op diverse manieren invloed uitgeoefend op de totstandkoming van de visie (o.a. schriftelijk advies, het bezoeken van inspraakbijeenkomsten en werkateliers). Om de structuurvisie optimaal te laten aansluiten op de actuele en toekomstige situatie op de woningmarkt hebben we samen met Woondiensten Aarwoude een woningmarkt-
onderzoek laten uitvoeren. De gemeente heeft dit onderzoek gebruikt als een van de bouwstenen voor het onderdeel wonen in de structuurvisie.
JAAR
VERS
LAG
2 0 11
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
14
Brede School
In 2011 hebben we de Brede School Kaskade aangekocht. Het is een prachtig multifunctioneel gebouw: er zijn eigen,
specifieke ruimtes voor de verschillende kindergroepen en ruimtes waar samen gespeeld, gesport, gelezen en zelfs gekookt kan worden. Medewerkers delen voorzieningen als personeels- en vergaderkamers en ook aan de buurt is gedacht door
een buitengedeelte openbaar terrein te maken. Het pand biedt verder mogelijkheden voor uitbreiding met activiteiten op het gebied van zorg en opvoedingsondersteuning. Bijzonder aan dit project is de bewuste toepassing van energie-
besparende elementen, duurzame materialen en energiebronnen. De formele oplevering vond plaats op 30 mei, Kindkracht
0/12 heeft de ruimte in juli in gebruik genomen. Basisschool De Kiem en Sporthal de Tweesprong zijn gestart in augustus. De officiële opening was op vrijdag 2 september. Als corporatie hebben we de opening gesponsord door het aanbieden van kinderchampagne aan alle genodigden.
Woningmarktonderzoek
In 2011 hebben we, zoals hierboven reeds genoemd, samen met Woondiensten Aarwoude een woningmarktonderzoek
laten uitvoeren. De belangrijkste conclusie is dat wanneer de huidige bouwplannen niet bijgesteld worden, er een grote
kans is op een aanzienlijk overschot aan nieuwbouwwoningen in de gemeente Kaag en Braassem. Verder vragen inwoners van de gemeente Kaag en Braassem vooral om betaalbare woningen, waarbij een aanzienlijk aantal een voorkeur heeft voor een appartement. Het gaat dan om zowel koopwoningen tot 200.000 euro als om huurwoningen. Ook is zichtbaar dat een substantieel aantal 65-plussers de gemeente de afgelopen jaren verlaten hebben (ruim 250 senioren in 8 jaar).
De bouw van nieuwe woonzorgcomplexen is nodig om te zorgen dat de inwoners van Kaag en Braassem in hun eigen
gemeente oud kunnen worden. Het aanbod zal dus fors moeten toenemen, omdat het aantal 75-plussers tot 2030 zeer sterk zal groeien (+75%).
We hebben de conclusies van het woningmarktonderzoek gebruikt voor ons bedrijfsplan en voor ons nieuwbouw- en herstructureringbeleid voor de komende jaren.
1 De klant centraal 1.1 Algemeen Zijn onze klanten tevreden met hun woning? Met de woonomgeving? Met onze dienstverlening? En wat vinden toekomstige klanten belangrijk bij hun zoektocht naar een nieuwe woning?
Allemaal vragen waar we voortdurend mee bezig zijn en die van invloed zijn op onze manier van werken en de beleidskeuzes die we maken.
1.2 Betaalbaarheid en beschikbaarheid Samenstelling woningvoorraad
Onze woningvoorraad bestaat voor het grootste deel uit eengezinswoningen. Slechts een beperkt aantal van onze woningen is geschikt voor senioren en starters. Bij toekomstige nieuwbouwprojecten zullen daarom in eerste instantie deze twee doelgroepen voorrang krijgen.
Per 31 december 2011 bestaat ons woningbezit uit 1.838 woningen. In 2011 zijn twee eengezinswoningen uit ons verkoopvolume verkocht. In 2011 zijn geen nieuwbouwwoningen opgeleverd.
Indeling naar huurprijs
Wij hebben onze woningen onderverdeeld in vier huurklassen, die gerelateerd zijn aan de huurtoeslaggrenzen. Voor de
woningen met een huur tot de maximale huurgrens geldt de regionale huisvestingsverordening Holland Rijnland. Met
15
ingang van 1 januari 2011 worden de inkomensgegevens van huurders getoetst bij de toewijzing van woningen. Door nieuwe wetgeving voortvloeiend uit Europees beleid moeten wij tenminste 90% van onze sociale huurwoningen toewijzen aan huishoudens met een bruto jaarinkomen tot € 33.614. Voor woningen met een huur boven de huurprijsgrens, de zogeheten geliberaliseerde woningen, is de huisvestingsverordening niet van toepassing.
De betaalbare woningen hebben een huurprijs van maximaal € 361,66. Op 31 december 2011 telde ons woningbezit 398 woningen in deze klasse (31 december 2010: 418). Afhankelijk van de hoogte van het inkomen kan voor deze woningen huurtoeslag aangevraagd worden. Ook jongeren tot 23 jaar komen in deze huurklasse in aanmerking voor huurtoeslag.
De bereikbare woningen hebben een huurprijs vanaf € 361,66 tot € 517,64. Op 31 december 2011 behoorden 990 van onze woningen tot deze categorie (31 december 2010: 993). Jongeren tot 23 jaar hebben in deze huurklasse geen recht op huurtoeslag. Huurders van 23 jaar en ouder komen wel in aanmerking voor huurtoeslag.
Eind 2011 hadden wij in totaal 1.388 woningen (2010: 1.411) met een huur onder de bereikbaarheidsgrens. In het
prestatiecontract 2008-2013 dat woningbouwvereniging Alkemade en de toenmalige gemeente Alkemade begin 2008 hebben ondertekend, is opgenomen dat wij gedurende de looptijd van het contract minimaal 1.100 woningen in deze huurklasse zullen houden.
Tot de huurklasse middelduur behoren de woningen met een huurprijs tussen € 517,64 en € 652,52. Op 31 december
2011 telde ons woningbezit 399 woningen in deze klasse (31 december 2010: 386). Ook voor deze woningen komen huurders van 23 jaar en ouder in aanmerking voor huurtoeslag.
JAAR
VERS
LAG
2 0 11
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
De dure woningen zijn woningen met een huur van boven de € 652,52. Voor deze woningen zijn de toewijzingscriteria
uit de huisvestingsverordening niet van toepassing. Woningbouwvereniging Alkemade heeft voor deze woningen eigen toewijzingsregels vastgesteld. Een van die regels is dat ingezetenen van Kaag en Braassem voorrang hebben op andere
belangstellenden. Voor de woningen met een huurprijs tussen de € 652,52 en € 750,00 geldt dat het inkomen minimaal
€ 33.614 moet bedragen. Voor woningen met een huur boven de € 750,00 geldt dat het gezamenlijk bruto maandinkomen van kandidaat huurders minimaal vier maal de huur moet zijn of dat zij aantoonbaar voldoende financiële middelen
hebben en daarbij een waarborgsom betalen van 6 keer de maandhuur. Per 31 december 2011 hadden wij 51 woningen in de prijsklasse boven de € 652,52 (31 december 2010: 43).
Onderstaand een overzicht van de woningen per huurprijsklasse per dorpskern: Plaats
Betaalbaar
Bereikbaar
Middelduur
Duur
< € 361,66
€ 361,66 -
€ 517,64 -
> € 652,52
Kaag
€ 652,52
3
23
10
1
37
11
24
8
1
44
8
39
3
0
50
154
302
106
15
577
58
125
9
0
192
Roelofarendsveen
164
477
263
34
938
Totaal
398
990
399
51
1.838
21,6%
53,9%
21,7%
2,8%
100,0%
Nieuwe wetering Oud Ade Oude wetering
16
€ 517,64
Totaal
Rijpwetering
Percentage
1.3 Huurprijsbeleid Ons huurprijsbeleid is gekoppeld aan ons strategisch voorraadbeleid. Per huurklasse – betaalbaar, bereikbaar, middelduur en duur – is vastgesteld aan welk kwaliteitsniveau een woning moet voldoen, de zogenoemde basiskwaliteit. Vervolgens
is per product een streefhuur bepaald van 75% of 85% van de maximaal redelijke huur. Dit is de huur die volgens het woningwaarderingsstelsel maximaal in rekening mag worden gebracht.
Huurbeleid
De Nederlandse wetgever heeft nieuwe regels opgesteld om te voldoen aan de beschikking van de Europese Commissie inzake staatssteun. Als gevolg van deze nieuwe regels (ingangsdatum 1 januari 2011) moeten corporaties minstens 90%
van hun sociale woningen verhuren aan huurders met een maximaal gezamenlijk inkomen van € 33.614. Wij passen deze regel vanaf 1 januari toe bij onze nieuwe toewijzingen. In 2011 is bij 95% van onze nieuwe verhuringen van sociale woningen aan deze inkomenseisen voldaan.
Jaarlijkse huurverhoging
De jaarlijkse huurverhoging was in 2011 conform het regeringsbeleid opnieuw inflatievolgend. Concreet betekende dit voor de stijging van de huur per woning een maximale verhoging van 1,3% per 1 juli 2011. Differentiatie in de huurverhoging, zoals toegepast in de jaren 2006 en daarvoor, was hierdoor opnieuw niet mogelijk. Alle woningen van
woningbouwvereniging Alkemade hebben een huurverhoging van 1,3% gehad. In 2011 zijn net als in voorgaande jaren geen bezwaren tegen de huurverhoging ingediend.
Huurverhoging bij mutatie
Bij mutatie wordt de huur van een woning verhoogd tot het niveau van de streefhuur. Ligt de huur al boven de streefhuur, dan blijft deze huur voor de volgende huurder gelijk.
Van een aantal woningen hebben wij bepaald dat deze in de huurcategorie ‘bereikbaar’ moeten blijven. Dit om te kunnen voldoen aan de met de gemeente gemaakte prestatieafspraken. Als de streefhuur van deze woningen hoger is dan € 517,64 wordt de huur afgetopt tot dit bedrag.
Huurincassobeleid
Woningbouwvereniging Alkemade hanteert een incassobeleid dat erop gericht is om zo snel mogelijk contact te hebben
met huurders die betalingsproblemen hebben. Door de klant in een vroeg stadium uit te nodigen voor een gesprek over
de huurbetaling blijft de achterstand beperkt. In de meeste gevallen worden tijdens dit gesprek afspraken gemaakt over een betalingsregeling om de achterstand in te lopen. In 2011 is met 31 huurders een betalingsregeling afgesproken.
Als blijkt dat de klant grote financiële problemen heeft, verwijzen we hem/haar door naar de Intergemeentelijke Sociale Dienst De Rijnstreek voor een schuldhulpverleningstraject (Vanwege de opheffing van de ISDR in april 2012 zal de schuldhulpverlening vanaf dat moment via het Werkplein in Alphen aan den Rijn lopen). Helaas lukt het niet altijd om met de
huurder in gesprek te komen. Ook komt het voor dat een afgesproken betalingsregeling niet wordt nagekomen. In zulke
situaties wordt de vordering uit handen gegeven aan de deurwaarder. Eind 2011 waren acht zaken in behandeling bij de
deurwaarder (eind 2010: zes). In 2011 is een woning ontruimd. De gemiddelde huurachterstand over 2011 bedroeg 0,25%
17
(2010: 0,23%). Dit percentage is exclusief overige vorderingen zoals servicekostenafrekening en mutatiekosten.
In 2011 zijn we doorgegaan met de in 2010 gestarte actie om huurders die altijd op tijd én met automatische incasso de huur betalen te belonen. Dit doen we door twee keer per jaar vijf prijzen van € 100 te verloten.
JAAR
VERS
LAG
2 0 11
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
Huurtoeslag
Woningbouwvereniging Alkemade fungeert als huurtoeslaginformatiepunt. Wij geven onze klanten informatie over huurtoeslag, helpen indien nodig bij de aanvraag en nemen contact op met de Belastingdienst als de klant er zelf niet uitkomt. In 2011 ontvingen 277 huurders hun huurtoeslag via woningbouwvereniging Alkemade (2010: 292).
Deze afname komt voort uit het feit dat steeds meer mensen de huurtoeslag op hun eigen rekening ontvangen en zij vervolgens de totale huur overmaken. Hierdoor is bij ons niet meer bekend hoeveel van onze huurders huurtoeslag ontvangen.
1.4 Woonruimteverdeling De toewijzingscriteria voor de woonruimteverdeling zijn door het Algemeen Bestuur van de regio Holland Rijnland vastgesteld in een regionale huisvestingsverordening. Deze verordening is van toepassing op woonruimten met een huurprijs
beneden de huurprijsgrens en op nieuwgebouwde woonruimten met een koopprijs onder de maximale koopprijsgrens. De corporaties uit de regio Holland Rijnland bieden de vrijgekomen woningen aan op de website Woonzicht.nl. De belangrijkste uitgangspunten van de huisvestingsverordening zijn: de regio heeft één open woningmarkt; keuzevrijheid: zo min mogelijk regels; het bevorderen van de doorstroming;
de mogelijkheid van lokaal maatwerk na instemming van het DB van Holland Rijnland.
Vrijgekomen woningen
In 2011 zijn in totaal 101 woningen uit het bestaande bezit vrijgekomen, waarmee de mutatiegraad (het aantal
18
vrijgekomen woningen ten opzichte van ons totale aantal woningen) in 2011 uitkomt op 5,5%; dit is zo’n 2% lager dan
in 2010 (7,5%) en ook lager dan in 2009 (6,7%). Een van de oorzaken hiervan is vermoedelijk dat er in 2011 geen nieuwbouwprojecten zijn opgeleverd.
Van de in 2011 vrijgekomen woningen zijn er in totaal 28 om onderstaande redenen niet via het reguliere woonruimteverdeelsysteem toegewezen:
1 woning uit ons verkoopvolume is aangeboden op de koopmarkt; 4 woningen zijn verhuurd aan statushouders;
1 aanleunwoning is in overleg met de gemeente toegewezen aan een kandidaat van de wachtlijst; 17 woningen met een geliberaliseerde huurprijs zijn aangeboden via ‘wonen zonder wachtlijst’; 2 woningen zijn direct toegewezen aan urgent woningzoekenden;
2 woningen zijn in het kader van de regeling bijzondere doelgroepen toegewezen aan cliënten van een zorg- c.q. maatschappelijke instelling;
1 woning is toegewezen op basis van de 2% vrije beleidsruimte uit de huisvestingsverordening. In 2011 was het gemiddeld aantal reacties op een woning van woningbouwvereniging Alkemade 85. Dit is een daling
ten opzichte van vorig jaar (100). Het aanbiedingsgetal geeft aan hoe vaak een woning gemiddeld moet worden aangeboden, voordat deze wordt geaccepteerd. In 2011 komt het aanbiedingsgetal bij woningbouwvereniging Alkemade uit op 4,3, een verbetering ten opzichte van 2010 (4,8).
Toewijzing aan doelgroepen
In 2011 zijn 51 woningen toegewezen aan doorstromers, 38 aan starters, 7 aan urgent woningzoekenden en 4 aan
statushouders. 69 % van de nieuwe huurders is afkomstig uit de gemeente Kaag en Braassem; 24 % komt uit de regio
Holland Rijnland en 7% komt van buiten de regio.
Verkoop van woningen
In 2011 zijn twee van onze huurwoningen verkocht. Van deze woningen was er in 2010 al één vrijgekomen. Beide verkochte woningen zijn verkocht bij leegkomst tegen een marktconforme prijs.
Zittende huurders van woningen uit ons verkoopvolume krijgen een korting van 10% op de marktwaarde als zij hun woning willen kopen. In 2011 zijn geen woningen verkocht aan zittende huurders. In onze begroting voor 2011 waren wij uitgegaan van de verkoop van vier huurwoningen.
1.5 Klachtencommissie Hoewel wij ons uiterste best doen, kan het natuurlijk voorkomen dat een huurder toch ontevreden is. In dat geval kan een klacht ingediend worden bij onze klachtencommissie. De commissie heeft in 2011 geen klachten ontvangen. In
december is de klachtencommissie bij elkaar geweest voor het jaarlijkse voortgangsoverleg met de directeur-bestuurder.
Per 1 januari 2012 was de klachtencommissie als volgt samengesteld: Naam
Functie
Jaar van aftreden
Herbenoembaar
De heer A. van den Boogaard
Voorzitter
2016
Nee
De heer P. van Emmerik
Vice-voorzitter
2014
Ja
Mevr. W. Haasdijk
Lid
2018
Ja
Mevr. J.M. van der Poel
Lid
2018
Nee
Mevr. A. van der Tang
Lid
2017
Nee
19
JAAR
VERS
LAG
2 0 11
20 W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
2 Kwaliteit en verhuur van onze woningen 2.1 Omvang en samenstelling woningvoorraad Omschrijving eenheden Woningen
Garage / berging
Kantoorruimte HBV Steunpunt Gemiva Zorgcentrum
Dienstencentrum
Brede school/sporthal
Totaal aantal verhuureenheden (VHE)
2011
2010
2009
1.838
1.840
1.846
1
1
1
2 1 1 1 2
1.846
2 1 1 1 0
1.846
2 1 1 1 0
1.852
Woningen binnen bestaand bezit verkocht
In 2011 zijn er twee huurwoningen vanuit het bestaande bezit verkocht.
Aankoop Brede School/Sporthal
21
In 2011 hebben wij de nieuw gebouwde Brede School Kaskade te Roelofarendsveen van de gemeente gekocht. Dit gebouw bevat naast een basisschool en kinderopvang ook een sporthal.
Totaal aantal verhuureenheden
Door bovenstaande mutaties is het totale aantal verhuureenheden met 1.846 in 2011 gelijk gebleven aan 2010.
2.2 Strategisch voorraadbeleid Ons strategisch voorraadbeleid vormt het uitgangspunt bij alle investeringen in ons vastgoed. We treffen daarmee maat-
regelen om woonkwaliteit te bieden waar nu en in de toekomst vraag naar is. Ons strategisch voorraadbeleid is daarom een dynamisch proces – we actualiseren het elke twee jaar.
Strategisch voorraadbeleid; stand van zaken 2002 SVB, ontwikkeling, opgesteld, uitgewerkt. 2003 SVB, vastgesteld.
2004 SVB, actualisatie vastgesteld.
2004 SVB, basiskwaliteit: ontwikkeling, uitwerking, vastgesteld. 2006 SVB, basiskwaliteit: evaluatie en actualisatie. 2008 SVB, start aanpassing en actualisatie.
2009 SVB, afronding aanpassing en actualisatie.
2011 SVB, deels actualisatie: huurbeleid en energie.
JAAR
VERS
LAG
2 0 11
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
Het strategisch voorraadbeleid bestaat uit onderstaande maatregelen/onderwerpen: huurbeleid
basiskwaliteit
In 2011 zijn bij een aantal complexen de kozijnen en gevelelementen vervangen en tevens energiebesparende ingrepen
toegepast. In 2011 is, ten aanzien van energiebesparende ingrepen bestaand bezit, het eerste beleid ontwikkeld en is dit een onderdeel geworden binnen de basiskwaliteit. leefbaarheid
verkopen bestaand bezit
herstructurering, slopen bestaand bezit ontwikkelen en realiseren nieuwbouw.
2.3 Projectontwikkeling Braassemerland
Eind 2008 hebben wij met de gemeente afspraken gemaakt over de randvoorwaarden voor de bouw van sociale huuren koopwoningen in het Braassemerland. Deze afspraken, vastgelegd in een raamovereenkomst, bieden onze corporatie
flexibiliteit en zekerheid. Volgens deze afspraken zullen wij 654 woningen verwerven in de sociale huur- en koopsector in de periode t/m 2022. Deze woningen zijn verdeeld over tien deelgebieden, waarbij wij per deelgebied de mogelijkheid hebben om van deelname af te zien.
In 2010 heeft de gemeenteraad het besluit genomen om de markt meer te betrekken bij de uitvoering van dit project. In 2011 heeft de gemeente aangegeven via een concurrentiegerichte dialoog één marktpartij te willen selecteren waarmee
de gemeente het gebied gaat ontwikkelen. De gemeente heeft besloten om het zuidelijke deel van Braassemerland niet
22
op te nemen in de lopende aanbestedingsdialoog. Afronding van de dialoog en selectie van een partij hebben nog niet plaatsgevonden. De gevolgen voor woningbouwvereniging Alkemade zijn op dit moment onderwerp van gesprek.
Centrumgebied
Op 31 mei 2011 hebben we met Heembouw Ontwikkeling een intentieovereenkomst ondertekend voor de uitbreidingsplannen van het centrum van Roelofarendsveen. Het doel van de overeenkomst is te komen tot de ontwikkeling en bouw van negentig sociale koop- en huurwoningen.
Westend
Eind 2011 hebben er verkennende gesprekken plaatsgevonden tussen woningbouwvereniging Alkemade en een markt-
partij over de afname van 34 sociale huurwoningen binnen deelplan Westend. Afgaande op de gesprekken met de
ontwikkelaar is de verwachting dat deze ontwikkeling in 2012 definitief zal worden opgepakt en verder wordt uitgewerkt.
Brede School
In 2008 is woningbouwvereniging Alkemade betrokken bij het ontwikkelproces (voorlopig ontwerp) van een Brede School in het uitbreidingsgebied Braassemerland. Opdrachtgever van de school is de gemeente Kaag en Braassem. Woning-
bouwvereniging Alkemade is bij het ontwikkel/ontwerp proces betrokken vanuit haar kennis en professie van technisch
beheer en exploitatie. De Brede School is eind mei 2011 opgeleverd aan de gemeente en tegelijkertijd overgedragen aan woningbouwvereniging Alkemade. De openstaande rest- en opleverpunten zijn niet in 2011 afgerond en worden door de verkopende partij (gemeente) gecoördineerd. Verwachting is dat alle rest- en opleverpunten begin 2012 zijn verholpen
en afgerond. Het verwachte bedrag van de eindafrekening, dat in 2012 nog aan de gemeente moet worden betaald, is in de jaarrekening 2011 opgenomen.
Nieuwbouw appartementen Hertogsweg
Het project aan de Hertogsweg te Rijpwetering kent een lange voorgeschiedenis. In eerste instantie waren onze plannen
gericht op de realisatie van appartementen op het terrein van de Peuterhof. In 2010 hebben wij met de gemeente
besprekingen gevoerd om de aangrenzende locatie van de Rabobank van de gemeente over te nemen. in 2011 is er een plan uitgewerkt voor realisatie van 36 appartementen en een maatschappelijke voorziening. Eind 2011 zijn wij met de gemeente tot overeenstemming gekomen over het bouwprogramma, de stedenbouwkundige invulling en de
verwervingskosten van de locatie. In december 2011 is een koopovereenkomst betreffende de verwerving van de locatie ondertekend. In 2012 zal de planologische procedure worden opgestart en naar verwachting zal begin 2013 de start bouw plaatsvinden.
23
De Kolk
Op de Kolk te Oud Ade hebben wij een klein complex bestaande uit een zevental huurwoningen. Deze woningen lopen
in 2015 uit de exploitatie. Om woon- en exploitatie-technische redenen hebben wij besloten de exploitatie niet te verlengen. Derhalve zal er binnen de bestaande locatie een herstructurering plaatsvinden. De eerste oriëntatie en plan-
vorming hiertoe heeft in 2010 plaatsgevonden en is in 2011 verder uitgewerkt tot een initiatief. Om de haalbaarheid en
mogelijkheden bij herstructurering te vergroten is in 2011 het aangrenzende perceel Leidseweg 1a door ons aangekocht. In 2011 heeft er tussen de gemeente en ons afstemming plaatsgevonden over de stedenbouwkundige invulling van dit
gebied. Wij verwachten in totaal zeven stuks eengezinswoningen en twaalf appartementen in dit gebied te kunnen
realiseren. In 2012 zal de planologische procedure worden opgestart en zal de definitieve planuitwerking plaatsvinden.
Veilingvaart
In mei 2011 is de nieuwe Brede School Kaskade opgeleverd en in gebruik genomen. In september 2011 zijn de oude Mariaschool en sportzaal gesloopt, is het puin en sloopafval afgevoerd en is het terrein geëgaliseerd. Hiermede is een eerste gebied binnen het transformatiegebied Braassemerland vrijgekomen voor herontwikkeling.
Naar aanleiding van de in het verleden gemaakte afspraken tussen de gemeente Kaag en Braassem en woningbouw-
vereniging Alkemade ten aanzien van de te ontwikkelen sociale woningbouw in het Braassemerland, heeft de gemeente aan ons verzocht de betreffende locatie te onderzoeken op haar mogelijkheden. Met het meest recente lokale markt-
onderzoek (2011) en het interne strategisch voorraadbeleid als basis hebben wij een initiatiefplan voor de betreffende locatie uitgewerkt. Na overleg en afstemming tussen de gemeente en ons is er in december 2011 voldoende overeenstemming bereikt over invulling en ontwikkeling van de locatie om tot definitieve planvorming over te gaan. In december
2011 is de planvorming opgestart. Nadere uitwerking van het bouwprogramma zal in 2012 plaatsvinden. Volgens de
globale planning zal de planologische procedure (gecoördineerde procedure) begin 2012 worden opgestart en zal de start van de bouw medio 2013 kunnen plaatsvinden.
JAAR
VERS
LAG
2 0 11
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
2.4 Investeringen en onderhoud Voor het technisch beheer en onderhoud van het bezit van woningbouwvereniging Alkemade is er een meerjaren onderhoudsbeleid ontwikkeld. Al het bezit is geïnventariseerd, geïnspecteerd en er zijn meerjaren onderhoudsplanningen, ingrepen en meerjarenbegrotingen uitgewerkt. Alle gegevens zijn verwerkt in het automatiseringssysteem SG/Tobias.
Elk jaar worden de meerjaren planningen, ingrepen en begrotingen geactualiseerd. Vanuit de meerjarenbegroting wordt elk jaar een jaarbegroting uitgewerkt. Uitgangspunten bij het uitwerken van de onderhoudsingrepen zijn gemaakte afspraken vanuit het onderhoudsbeleid en het strategische voorraadbeleid.
In het jaar 2011 zijn de onderstaande onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd. Onderhoudsoort
Begroting
Acuutonderhoud
219.197
Planmatig mutatieonderhoud
320.750
Periodiek onderhoud
458.095
Mutatieonderhoud
Woningverbeteringen
Planmatig onderhoud
Zorgcentrum en dienstencentrum
€
207.546 71.033
24
Totaal onderhoud
€
221.106
Verschil €
-1.909
218.866
-11.320
5.698
65.335
226.914 431.155
93.836
890
99%
18.720
21.261
69.000
68.110
3.652.132
8%
127%
39.981
4.482.602
71%
-10.722
646.159
50.243
101%
105% 94%
2.411.320
39.521
Percentage
26.940
3.057.479
Onvoorzien
Onderhoudsfondsen en werk voor derden
Realisatie
830.470
79% 47% 81%
Acuutonderhoud
Dit betreft het uitvoeren van reparatieverzoeken en het verhelpen van storingen. Deze werkzaamheden worden grotendeels uitgevoerd door onze eigen technische dienst. In het afgelopen jaar zijn er 1.519 reparatieverzoeken verwerkt (2010: 1.733), de gemiddelde kosten per melding in 2011 zijn € 146 (2010: € 133).
Mutatieonderhoud
Dit betreft het uitvoeren van onderhoudswerkzaamheden in leegstaande woningen ten behoeve van het weer in
verhuurbare toestand brengen van de woningen. In 2011 hebben er 101 woningmutaties plaatsgevonden (2010: 137), de gemiddelde kosten per mutatie in 2011 zijn € 2.167 (2010: € 1.929).
Planmatig mutatieonderhoud
Dit betreft het uitvoeren van planmatige- c.q. grootonderhoudswerkzaamheden in leegstaande woningen tijdens de mutatieperiode. Deze werkzaamheden konden in het verleden, bij de uitvoering van het planmatigonderhoud van deze
woningen, om diverse redenen niet worden uitgevoerd. Met ingang van 2010 is er voor deze werkzaamheden een
afzonderlijke post in de begroting opgenomen. Voorheen was dit gecombineerd met het planmatig onderhoud. In 2011 zijn er bij 43 mutatiewoningen dergelijke onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd. De kosten van deze werkzaamheden zijn lager dan begroot, doordat er minder oudere woningen zijn gemuteerd dan vorig jaar.
Woningverbeteringen
Dit betreft het uitvoeren van kwaliteitsverhogende onderhoudswerkzaamheden in de seniorencomplexen Arendshorst
en Gogherweide. De werkzaamheden vinden plaats tijdens mutatie van de woningen. In 2011 was het bij een woning
noodzakelijk groot mutatieonderhoud en woningverbeteringen uit te voeren. De kosten van de uitgevoerde woningverbeteringen in 2011 zijn per mutatie € 5.698 (2010: € 9.110).
Periodiekonderhoud
Dit betreft het uitvoeren van periodiek, respectievelijk jaarlijks, terugkerende onderhoudswerkzaamheden (onderhoudscontracten) aan o.a. liften, CV-installaties, werktuigbouwkundige installaties, buitenrioleringen, bestratingen, tuinonderhoud, enz.
Door uitvoering van periodiek onderhoud is het onderhoud beheersbaar en is er hier geen sprake van grote herstelwerkzaamheden.
Planmatig onderhoud
Dit betreft de uitvoering van planmatige- en preventieve onderhoudswerkzaamheden. Uitvoering van deze werkzaamheden gebeurt voornamelijk door derden. Alle in 2011 opgedragen werkzaamheden (verplichtingen) zijn in 2011 gerealiseerd en afgerond. De kosten voor het planmatig onderhoud bedroegen in 2011 € 2.411.320. Bij de complexen
waar grote onderhoudsprojecten hebben plaatsgevonden, zoals het vervangen van kozijnen en gevelelementen, zijn tevens energiebesparende ingrepen toegepast. Hiermee wordt invulling gegeven aan het in 2011 gevormde beleid tot energiebesparende ingrepen bestaand bezit.
De kosten voor het planmatig onderhoud zijn € 646.000 lager uitgevallen dan begroot. De belangrijkste oorzaken hiervan zijn:
bij een drietal complexen behoefden een aantal geplande badkamerherstelwerkzaamheden niet uitgevoerd te worden; geplande aluminiumkozijnen zijn uiteindelijk gewijzigd in kunststofkozijnen;
geplande dakwerkzaamheden zijn bij de uitvoering aangepast waarbij het onderhoud is afgestemd op de nog resterende levensduur;
voordeel door tijdelijke tariefswijziging BTW. Onderstaand een aantal van de uitgevoerde werkzaamheden en projecten binnen het planmatig onderhoud.
25
Buitenschilderwerk
In 2011 is voor zeven complexen het buitenschilderwerk opgedragen, uitgevoerd en afgerond. Alle aan het schilderwerk voorafgaande werkzaamheden, zoals de reparaties aan het houtwerk, kozijnen, ramen en deuren, zijn in het voorgaande jaar uitgevoerd.
Vervangen kozijnen
In 2011 zijn bij complex 46 (Brederodelaan, G. Bomanslaan en Nic. Beetslaan te Roelofarends-
veen) alle kozijnen vervangen. Bij de betreffende woningen zijn (i.v.m. technisch beheer) kunststof
kozijnen toegepast. In het kader van toepassen energiebesparende maatregelen zijn de daken/zol-
ders geïsoleerd, is er HR++ glas toegepast, heeft
er kierdichting plaatsgevonden, is de ventilatie aangepast en zijn de kruipluiken extra geïsoleerd. Voegwerk
In complex 46 is voor een groot deel het voegwerk van de kop-, voor- en achtergevels vervangen. Schoorstenen
In complex 46 zijn de schoorstenen hersteld en voorzien van polyester schoorsteenkappen.
JAAR
VERS
LAG
2 0 11
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
CV-ketels vervangen
In 2011 zijn er binnen het planmatig onderhoud 30 VR (Verbeterd Rendement) CV-ketels vervangen door HR (Hoog Rendement) CV-ketels. Hiermee wordt invulling gegeven aan het in 2011 gevormde beleid tot energiebesparende ingrepen bestaand bezit.
Dakwerkzaamheden
In 2011 is bij seniorencomplex de Arendshorst de dakbedekking van de woningen, galerijen en recreatiezaal vervangen. De kwaliteit en levensduur van de ingreep is afgestemd op, en in verhouding met, de nog resterende levensduur van het complex.
Woningbouwvereniging Alkemade heeft binnen appartementengebouw de Veenstaete (28 stuks huur- en koopapparte-
menten) in Oude Wetering, twintig stuks seniorenappartementen in eigendom en is daarmee de grootste aandeelhouder
binnen de VVE. Vanuit onze expertise zorgen wij voor aansturing en coördinatie van de onderhoudswerkzaamheden voor het gehele gebouw. In 2011 zijn voor het appartementengebouw alle dakbedekkingen van de platte daken van de
woningen, trappenhuizen, liftdak en galerijen vervangen. Ook zijn bij de koopwoningen de gevels gerenoveerd en van aluminium beplatingen voorzien. De kosten van de onderhoudsingrepen zijn binnen de VVE op basis van eigendomsrechten/breukdelers verdeeld onder de woningbouwvereniging Alkemade en de overige particuliere eigenaren.
Onvoorzien
De uitgevoerde werkzaamheden binnen de post onvoorzien bestaan voornamelijk uit het saneren van asbesthoudende
riolering en zeil uit acht mutatie woningen. Daarnaast zijn hier ook kosten verantwoord voor het laten uitvoeren van diverse ventilatie- en vochtonderzoeken.
26
Overig onderhoud
Activeerbare investeringen
Op deze post worden de rendabele investeringen in woningonderdelen of individuele woningverbeteringen verantwoord.
Het gaat hierbij om investeringen die niet in de oorspronkelijke stichtingskostenopstelling zijn opgenomen. Van elke
investering wordt bepaald welk gedeelte rendabel is en welk gedeelte onrendabel. Van een rendabele investering wordt gesproken indien de investering gedekt wordt door een extra huurverhoging of indien er voldoende ruimte is in de
bedrijfswaarde van het complex. Is dit niet het geval, dan is er sprake van een onrendabele investering. Het rendabele gedeelte van deze investeringen wordt geactiveerd. Het onrendabele gedeelte wordt verantwoord in het onderhoud.
In 2011 is er voor een bedrag van € 119.994 aan activeerbare investeringen uitgegeven (voornamelijk CV-installaties/aanpassingen en dubbelglas). Deze investeringen zijn geheel rendabel. Glasfonds
Dit betreft het uitvoeren van werkzaamheden voor vervanging van beglazing ten gevolge van glasbreuk. Het aantal deelnemers per 31 december 2011 bedraagt 1.596. De bijdrage per deelnemer is € 0,68 per maand. De uitgaven van het glasfonds waren in 2011 € 1.122 lager dan de inkomsten. Serviceabonnement
Dit betreft de uitvoering van werkzaamheden, reparatieverzoeken en verhelpen van kleine storingen vanuit het service
abonnement (werkzaamheden uitsluitend bij deelnemers serviceabonnement). Het aantal deelnemers per 31 december
2011 bedraagt 1.303. De maandelijkse bijdrage per deelnemende huurder bedraagt € 3,63.
In 2011 zijn er 650 (2010: 683) meldingen binnengekomen en uitgevoerd. De gemiddelde kosten per melding zijn € 76 (2010: € 94). De kosten van het serviceabonnement waren in 2011 € 4.575 hoger dan de ontvangen bijdragen. Doordat de laatste jaren de kosten hoger zijn geweest dan de opbrengst, is de reserve van het fonds gedaald. Dit heeft ons genoodzaakt om vanaf 1 januari 2012 de maandelijkse bijdrage te verhogen naar € 4,50.
3 Lokale verankering 3.1 Wijkbeheer Prettig wonen heeft niet alleen met de woning te maken, maar de woonomgeving is mede bepalend. Het beheer van onze wijken en buurten is dan ook een belangrijk onderdeel van onze werkzaamheden. En hoewel dit beheer binnen
onze organisatie niet ondergebracht is in een aparte functie, heeft het zeker onze volle aandacht. De medewerkers van
onze eigen technische dienst en onze verhuurmedewerkers komen dagelijks in de wijken en bij de cliënten thuis. Zij zijn onze ogen en oren in de wijk en signaleren en melden eventuele problemen vroegtijdig. Hoewel de leefbaarheidsproblematiek in onze gemeente minimaal is, blijven wij alert op mogelijke problemen en we streven ernaar daar in een
zo vroeg mogelijk stadium op te anticiperen. We maken daarbij dankbaar gebruik van signalen die uit de wijken komen,
bijvoorbeeld via een buurtpreventieteam of vanuit de dorpsraad. Wij zijn erg blij met deze vormen van bewonersvertegenwoordiging en werken graag met hen samen om de leefbaarheid in wijken en buurten te verbeteren.
Bestrijden van woonfraude
In onze gemeente is de sociale controle groot. Dat merken we onder andere door vragen van bewoners als een leeggekomen woning niet wordt aangeboden via het reguliere woonruimteverdeelsysteem, maar omdat deze bijvoorbeeld
wordt toegewezen aan een statushouder of urgent woningzoekende. In 2011 zijn geen meldingen over vermeende woonfraude ontvangen.
Beleid bij hennepteelt in huurwoningen
Naast het verbod op de teelt van hennep, zoals vastgesteld is in onze algemene huurvoorwaarden, hebben we ook
27
specifiek beleid hiervoor ontwikkeld. Dit beleid houdt in dat wanneer een van onze huurders betrapt wordt op bedrijfsmatige hennepteelt, er een procedure wordt gestart tot ontbinding van de huurovereenkomst. Ook wordt de huurder
aansprakelijk gesteld voor de aangerichte schade in de woning. Aanvullend hebben wij het regionale convenant “Integrale Hennepaanpak Hollands Midden” ondertekend.
Aanpak overlast
In meldingen van overlast voeren wij een actief beleid. Bij de behandeling van een overlastmelding nemen we meestal
eerst contact op met de klager om de aard en omvang van de klacht goed te kunnen vaststellen. Daarna spreken we met de veroorzaker en vragen zijn/haar mening over de gemelde klacht. In veel gevallen is dit gesprek al voldoende om de
overlast te doen stoppen. Maar het komt voor dat de veroorzaker de over hem ingediende klacht niet herkent of zelf ook klachten heeft. In zo’n situatie nodigen we beide partijen uit voor een bemiddelingsgesprek op ons kantoor.
In 2011 hebben wij 33 (2010: 28) overlastmeldingen behandeld, voornamelijk over geluidsoverlast, bomen/overhangende takken, leefgedrag en overlast honden.
3.2 Leefbaarheid Aandacht voor leefbaarheid is een onderdeel van onze reguliere werkzaamheden. Onze opzichters en vaklieden komen
regelmatig in de wijken, spreken met onze klanten en kunnen hierdoor goed beoordelen hoe het is gesteld met de
leefbaarheid in onze wijken. De inbreng van leden van buurtpreventieteams, bewonerscommissies en dorpsraden is hierin uiteraard ook erg belangrijk.
JAAR
VERS
LAG
2 0 11
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
Leefbaarheidsonderzoek Nieuwe Wetering
Woningbouwvereniging Alkemade wil een goed beeld hebben van de leefbaarheid in de kernen. Een leefbaarheids-
onderzoek maakt helder over hoe inwoners denken over het leven, wonen en de voorzieningen in hun kern. In het eerste kwartaal van 2011 hebben we het leefbaarheidsonderzoek Nieuwe Wetering, dat we in samenwerking met de gemeente Kaag en Braassem en de dorpsraad hebben laten uitvoeren, afgerond. Het eindproduct van het onderzoek is een integrale
dorpsvisie waarin per thema staat wat er moet gebeuren om de leefbaarheid in het dorp te behouden dan wel te versterken, op welke termijn en wie daarvoor verantwoordelijk is.
Leefbaarheidsprijsvraag
Om bewonersinitiatieven te stimuleren hebben we, als vervolg op de prijsvraag in 2010, ook in 2011 samen met de
huurdersbelangenvereniging een prijsvraag uitgeschreven met als thema ‘leefbaarheid’. De winnaars waren het buurtpreventieteam Burgemeesterswijk en het seniorencomplex de Arendshorst. Het buurtpreventieteam heeft met onze bijdrage op 30 oktober in jongerencentrum ’t Farm een halloweenfeest voor kinderen georganiseerd, waarna de kinderen
de met pompoenen en verlichting versierde buurt in zijn gegaan om langs de deuren snoep op te halen. Het buurt-
preventieteam heeft hiermee op creatieve wijze de saamhorigheid in de buurt verder versterkt. Seniorencomplex de Arendshorst kwam met het verzoek om op het terrein van het complex een vissteiger aan te leggen, zodat bewoners niet alleen veilig een hengel kunnen uitwerpen maar het ook een gezellige buiten ontmoetingsplaats zou kunnen worden.
Ook dit verzoek is gehonoreerd en de vissteiger is inmiddels aangelegd. In ons bewonersblad Huisraad hebben we uitgebreid aandacht besteed aan de prijswinnaars.
28
Investeren in leefbaarheid door sponsoring
Initiatieven van bewoners om de woon- en leefomgeving te verbeteren en/of de saamhorigheid in de buurt te vergroten
willen wij graag ondersteunen.
In ons sponsorbeleid is opgenomen aan welke criteria een sponsorverzoek moet voldoen om door woningbouwvereniging Alkemade gehonoreerd te worden. Eén van die criteria is bijvoorbeeld dat het project/evenement een bijdrage moet
leveren aan de verbetering van de leefbaarheid en/of sociale samenhang in een wijk/buurt/complex. In 2011 hebben wij in het kader van leefbaarheid financiële bijdragen geleverd aan: de stichting Vakantiespelen Alkemade, toneelstuk Kees
de Konijnenkoopman van VIOS (t.b.v. senioren, mindervaliden en mantelzorgers), het buurtpreventieteam Burgemeesters-
wijk, de Stichting Wij, de Stichting Geen Gehoor en de kerstbijeenkomsten in de seniorencomplexen. Op 15 november hebben we met de Stichting Vakantiespelen Alkemade een nieuwe sponsorovereenkomst ondertekend waarmee we onze ondersteuning van de stichting voor een periode van vijf jaar voortzetten.
3.3 In gesprek met bewoners
Samenwerking met de Huurdersbelangenvereniging (HBV)
De HBV is onze belangrijkste gesprekspartner als het gaat om de belangenbehartiging van onze huurders. De samenwerking met de HBV verloopt - net als voorgaande jaren – in een sfeer van wederzijds respect en vertrouwen. Naast de
reguliere overlegvergaderingen is regelmatig informeel overleg tussen de HBV en de directeur-bestuurder en/of leden van het MT.
In 2011 hebben drie officiële vergaderingen plaatsgevonden met het bestuur van de HBV. Namens de woningbouw-
vereniging was de directeur-bestuurder aanwezig bij deze vergaderingen en – afhankelijk van de bespreekpunten – één of meerdere leden van het management team. Bespreekpunten waren onder andere:
stand van zaken (nieuwbouw)projecten;
gemeentelijke en regionale ontwikkelingen; klanttevredenheidsonderzoek; prijsvraag leefbaarheid; aanpassing huurbeleid;
Woonzicht en huisvestingsverordening; nieuwe samenwerkingsovereenkomst; begroting HBV;
toewijzingscriteria geliberaliseerde woningen; leefbaarheidsonderzoek Nieuwe Wetering; aankoop van twee woningen;
Europese beschikking en inkomensgrens bij toewijzing;
29
onderhoudsplanning 2012; bedrijfsbegroting 2012.
Naast de officiële vergaderingen hebben directeur-bestuurder en/of manager Woonservice ook diverse malen informeel overleg gehad met de voorzitter en/of een aantal leden van de HBV.
Bewonerscommissie Gogherweide
In 2011 hebben drie reguliere vergaderingen plaatsgevonden met de bewonerscommissie. Namens de corporatie waren
de manager Woonservice en de huismeester hierbij aanwezig. Bespreekpunten waren onder andere: de vervanging van
het meubilair in de recreatieruimte, de invulling van schoonmaakwerkzaamheden, de installatie van brandwerende buitendeuren, de oplossing van problemen met de centrale verwarming en de vervanging van de huismeester in de vakantieperiode.
JAAR
VERS
LAG
2 0 11
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
Bewonersblad Huisraad
Door middel van ons bewonersblad Huisraad houden we onze huurders op de hoogte van onze activiteiten. In 2011 zijn drie reguliere uitgaven van Huisraad verschenen, met onder andere de volgende onderwerpen: Brede school Kaskade;
overzicht van gepland onderhoud in 2011;
prijsvraag leefbaarheid & prijswinnaars automatische incasso; het woningmarktonderzoek het visitatierapport de extra algemene
ledenvergadering van
24 november 2011 ten aanzien van de
voorbereidingen
voor transitie naar een stichting.
30
Informatie aan huurders en woningzoekenden
Ons kantoor is 36 uur per week geopend voor de klant. Huurders en woningzoekenden kunnen bij ons terecht voor informatie over bijvoorbeeld het woonruimteverdeelsysteem, klussen in de woning, huurtoeslag en de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Uiteraard is deze informatie ook te vinden op onze website.
3.4 Wonen, welzijn en zorg Het samenspel van wonen, welzijn en zorg krijgt binnen onze organisatie steeds meer aandacht. Het bieden van huisvesting gaat verder dan het bouwen en onderhouden van goede en comfortabele woningen. De beschikbaarheid van zorgdiensten en welzijnsactiviteiten is minstens zo belangrijk.
Zorgnetwerk
In 2011 hebben wij actief deelgenomen aan het zorgnetwerk Kaag en Braassem. Hier nemen diverse hulpverlenende
instanties aan deel, onder andere politie, GGD en Maatschappelijk Werk. Doel van dit zorgnetwerk is om individuele
casuïstiek van mensen met meervoudige en complexe problemen te bespreken. Door de samenwerking tussen de verschillende instanties kan de hulpverlening goed op elkaar afgestemd worden.
Maatschappelijke ruimte Hertogsweg
In 2011 hebben we met verschillende partijen gesproken over de haalbaarheid en de mogelijke inrichting van een maatschappelijke ruimte in ons nieuwbouwplan aan de Hertogsweg. In 2012 zullen we de gesprekken hierover voortzetten.
Maatschappelijk ruimtelijke structuurvisie
In het verslagjaar 2011 zijn we nauw betrokken geweest bij het opstellen van de Maatschappelijk ruimtelijke structuurvisie
van de gemeente. Ook op het gebied van wonen en zorg hebben we vanuit het gemeentelijk platform Wonen, Zorg en
Welzijn hieraan, samen met andere betrokken partijen, een bijdrage geleverd.
4 Onze organisatie 4.1 Organisatie- en governancestructuur Woningbouwvereniging Alkemade is een vereniging met als hoogste orgaan de Algemene Ledenvergadering. Woningbouwvereniging Alkemade kent, zoals veel corporaties van deze grootte, een éénhoofdige Raad van Bestuur, de directeurbestuurder.
De werkorganisatie wordt aangestuurd door drie managers en de directeur-bestuurder. Het interne toezicht wordt ingevuld door de raad van commissarissen, statutair bestaande uit 5 of 7 personen. De taken van het bestuur en de raad
van commissarissen zijn vastgelegd in de statuten en zijn verder uitgewerkt in de lijst van bevoegdheden bestuur en rvc. Bij het uitoefenen van het toezicht is de governancecode woningcorporaties een belangrijke randvoorwaarde. Organisatieschema: Directeur-bestuurder
Beleidsmedewerker
Afdeling
woonservice
Directiesecretaresse
Afdeling
vastgoed
Afdeling
31
middelen
Onze werkorganisatie bestaat uit de afdelingen directie, woonservice, vastgoed en middelen. Per 31 december bestaat de personeelsbezetting uit 25 medewerkers (19,2 fte).
4.2 Scholing Onze organisatie is erop gericht de klant zo goed mogelijk van dienst te zijn.
Onze klanten mogen van onze medewerkers dan ook een klantgerichte instelling verwachten. Als werkgever investeren we structureel in onze medewerkers en in de kwaliteit van onze dienstverlening. Dit doen we door de medewerkers
passende opleidingen te laten volgen. Dit past in onze planning- en beoordelingsmethodiek waarbij gebruik gemaakt wordt van planningsgesprekken, functioneringsgesprekken en beoordelingsgesprekken.
Naast de door de corporatie aangeboden scholing is er ook een individueel loopbaanontwikkelingsbudget voor de medewerkers beschikbaar.
4.3 Arbobeleid In 2010 is door MaetisArdyn een Risicoinventarisatie & -evaluatieonderzoek (RI&E) gehouden. Dit onderzoek is besproken met de OR. De uit deze RI&E naar voren gekomen aandachtspunten zijn in een Plan van aanpak verwerkt en zijn in 2011
ter hand genomen. Woningbouwvereniging Alkemade was in 2011 aangesloten bij de Arbodienst van MaetisArdyn. Met
ingang van 2012 zijn wij overgestapt naar een zelfstandig werkend bedrijfsarts met een netwerk van arbodeskundigen. JAAR
VERS
LAG
2 0 11
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
4.4 Ziekteverzuim Na een relatief hoog ziekteverzuim in 2010 is het ziekteverzuimpercentage in 2011 gedaald. Vooral in de tweede helft
van 2011 was deze daling significant. De belangrijkste oorzaak van het gedaalde ziekteverzuim is dat er minder langdurige ziektegevallen waren. Het gemiddelde ziekteverzuimpercentage voor heel 2011 bedroeg 4,1% (2010: 8,6%). Het aantal ziekmeldingen nam in 2011 ook af en bedroeg 33 (2010: 43).
4.5 Ondernemingsraad De ondernemingsraad heeft in 2011 vier keer formeel overleg met de directie gevoerd. Daarnaast hebben er informele
en schriftelijke overlegmomenten plaatsgevonden. Elk jaar komen onderwerpen als Arbozaken en -wetgeving, nieuwbouwprojecten, jaarverslag en begroting aan bod tijdens de overlegmomenten. Daarnaast is er in het afgelopen jaar ook aandacht geweest voor o.a. de uitgevoerde visitatie, het personeelshandboek, het bedrijfsplan 2011-2015 en het wisselen van bedrijfsarts.
4.6 Personeelsbeleid In het afgelopen jaar heeft er drie keer formeel overleg plaatsgevonden tussen de medewerkers en de directie. Het doel van de personeelsbijeenkomsten is het informeren van de medewerkers ten aanzien van lopende projecten en overige
actuele ontwikkelingen. Naast het personeelsoverleg vindt er ook op afdelingsniveau periodiek overleg plaats. Naast specifieke aandachtspunten voor de afdeling kunnen hier ook meer algemene zaken aan de orde worden gesteld.
32
4.7 Visitatie Visitatie is een instrument voor horizontale verantwoording van de corporatie aan haar belanghouders over haar maat-
schappelijke prestaties. Daarnaast biedt de uitkomst van de visitatie handvatten aan de corporatie ter lering en
verbetering. In de Aedescode en de Governancecode Woningcorporaties is opgenomen dat een corporatie zich eenmaal
in de vier jaar laat visiteren. In het najaar van 2010 is Ecorys gestart met onze visitatie en in het afgelopen jaar is het visitatierapport afgerond en openbaar geworden. ‘Woningbouwvereniging Alkemade presteert in de volle breedte ruim
voldoende tot goed en is een open, duidelijke en goed benaderbare partner.’ Dat is de conclusie van Ecorys, het onafhankelijke bureau dat de maatschappelijke prestaties van de corporatie over de afgelopen vier jaar heeft beoordeeld. Het eindoordeel levert onze corporatie een gemiddelde score van 7,4 op.
Een belangrijk aandachtsgebied in het onderzoek is het ‘presteren volgens stakeholders’. De huurders, gemeente, zorg-
en welzijnsinstellingen die hiervoor zijn benaderd, zijn vol lof over hetgeen onze corporatie presteert en zien ons als een
‘betrokken, degelijke, professionele en gezonde organisatie’. Met name de voortrekkersrol die we lokaal regelmatig vervullen, door bijvoorbeeld onderzoek te initiëren op het gebied van leefbaarheid en woonbehoeften, wordt zeer gewaardeerd.
De visitatiecommissie oordeelt dat woningbouwvereniging Alkemade ‘op alle fronten prestaties levert, ook zonder dat
daaraan specifieke opgaven ten grondslag liggen’. Dat de nieuwbouwplannen voor het gebied Braassemmerland vertraging
hebben opgelopen, waardoor de bouwproductie van de corporatie achterblijft, valt de woningbouwvereniging niet te verwijten. Verbeterpunten meldt het rapport eveneens. Door huurders en andere belanghebbenden intensiever bij de
beleidsvorming te betrekken, zou nog meer draagvlak voor beslissingen kunnen ontstaan. We hebben deze verbeterpunten ter harte genomen en deze als actiepunten verwerkt in ons nieuwe bedrijfsplan.
Het visitatierapport is in te zien op onze website en op de website van de Stichting Visitaties. Op 1 november 2011 zijn de uitkomsten besproken met onze belanghouders op onze belanghoudersbijeenkomst.
4.8 Bedrijfsplan In 2011 is het nieuwe bedrijfsplan 2011-2015 afgerond en vastgesteld. Aanbevelingen uit het visitatierapport en
conclusies uit het woningmarktonderzoek zijn zoveel mogelijk meegenomen in het bedrijfsplan. Onze belanghouders hebben tijdens de belanghoudersbijeenkomst van 1 november waardevolle input geleverd waarmee het bedrijfsplan is gecompleteerd. De belangrijkste speerpunten uit het bedrijfsplan zijn vastgelegd in een publieksversie die vlak voor de kerst onder onze belanghouders is verspreid. Dit document is te downloaden van onze website.
De komende jaren is dit nieuwe bedrijfsplan één van de bronnen voor de op te stellen jaarlijkse werkplannen.
4.9 Onderzoek efficiëntie en effectiviteit afdeling Vastgoed In het kader van het professionaliseren van de organisatie en het verkrijgen van inzicht in de efficiëntie en effectiviteit
van de technische beheerprocessen is in samenwerking met ICP Consult BV een traject opgestart voor het uitwerken van een Management Letter Technisch Beheer (MLTB). Met behulp van de MLTB worden de technische beheerprocessen op gestructureerde wijze in kaart gebracht. Hiermede verkrijgen wij het nodige inzicht in de efficiëntie en effectiviteit van ons vastgoed beheer.
4.10 Onze externe oriëntatie Bij het onderwerp ‘wonen’ zijn veel partijen direct of indirect betrokken. Om te komen tot een goed resultaat is samenwerking met andere partijen noodzakelijk. Wij werken daarom samen met andere instanties, op zowel landelijk, regionaal als lokaal niveau.
33
Aedes
Aedes is de brancheorganisatie van woningcorporaties in Nederland. Aedes geeft informatie over actuele ontwikkelingen en behartigt de belangen van de corporaties bij de landelijke overheid en andere instanties. Wij zijn lid van Aedes en hebben deelgenomen aan diverse bijeenkomsten.
Vereniging Woningcorporaties Holland Rijnland
De corporaties in de regio Holland Rijnland bieden hun vrijkomende woningen gezamenlijk aan via de website
Woonzicht.nl. Woningzoekenden kunnen hierdoor in een grotere regio reageren op het aanbod en gebruik maken van meer service. De corporaties werken ook op andere terreinen samen in de Vereniging Woningcorporaties Holland Rijnland. De VWHR en de (corporaties uit de voormalige regio Rijnstreek verenigd in) Stichting Woonmarkt Rijnstreek zijn de
gesprekspartners van de regio Holland Rijnland. Zij streven ernaar het regionale beleid te beïnvloeden teneinde voldoende sociale huisvesting voor de verschillende daarop aangewezen doelgroepen te realiseren. In 2010 zijn de regio’s Holland Rijnland en Rijnstreek samengegaan. Als gevolg hiervan zal er op termijn een nieuwe huisvestingsverordening komen.
Over deze nieuwe verordening wordt overleg gevoerd tussen corporaties, huurdersbelangenverenigingen en gemeente-
besturen.
Gemeente Kaag en Braassem
De gemeente Kaag en Braassem is onze belangrijkste lokale partner. We hebben regelmatig contact op zowel het ambtelijke als het politiek-bestuurlijke niveau. In 2011 zijn onder andere de volgende onderwerpen besproken: de Brede
School, Braassemerland, diverse overige nieuwbouwlocaties, de maatschappelijk ruimtelijke structuurvisie en het woningmarktonderzoek.
JAAR
VERS
LAG
2 0 11
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
Huurdersbelangenvereniging
Een van onze belangrijkste belanghouders is de huurdersbelangenvereniging waarmee we veelvuldig contact hebben. De belangrijkste besproken onderwerpen zijn vermeld in hoofdstuk 3.3.
Dorpsraden
Sinds de uitvoering van de leefbaarheidsonderzoeken in Oud Ade en Nieuwe Wetering hebben we goede contacten met
de dorpsraden aldaar. Als onderdeel van onze inzet op het gebied van leefbaarheid willen we eveneens contacten aanknopen met andere dorpsraden in onze kernen.
Woningstichting Buitenlust
Wij werken al een aantal jaren samen met woningstichting Buitenlust uit Oegstgeest. Zo wordt er op een aantal beleidsterreinen samengewerkt en worden met een gezamenlijk jaarplan activiteiten opgepakt. Daarnaast hebben wij samen met woningstichting Buitenlust een projectleider in dienst en combineren wij ons treasuryoverleg waarbij een externe treasuryadviseur aanwezig is.
4.11 Verwachte ontwikkelingen bij woningbouwvereniging Alkemade In 2011 is het nieuwe bedrijfsplan voor de periode 2011-2015 vastgesteld. Het bedrijfsplan is de basis voor het vaststellen
van de activiteiten voor ons jaarlijkse werkplan. Hieronder een kleine greep uit de voorgenomen activiteiten voor het jaar 2012.
Wijkbeheerplannen 34
In het komende jaar willen we als corporatie komen tot portefeuillestrategieën per wijk. Deze zijn vastgelegd in zogeheten
wijkbeheerplannen. Er wordt een verregaande relatie gelegd tot onze producten (strategisch voorraadbeleid) op wijkniveau en de mogelijke doelgroepen (de markt). Aanvullend wordt ook de leefbaarheid in de wijk in het plan betrokken.
We verwachten dat we met dit integrale beleidsinstrument onze producten nog beter op onze doelgroepen kunnen afstemmen.
Nieuwbouw in Braassemerland
Eind 2008 hebben we met de gemeente afspraken kunnen maken over de randvoorwaarden voor de bouw van sociale huur- en koopwoningen in het Braassemerland. Deze afspraken, vastgelegd in een raamovereenkomst, bieden onze corporatie flexibiliteit en zekerheid. Onder andere door de veranderde marktomstandigheden als gevolg van de krediet-
crisis is de ontwikkeling van het gebied onder grote druk komen te staan. De gebiedsdelen WestEnd en het Centrumplan zijn qua grondexploitatie uit het grote project Braassemerland gehaald en worden versneld ontwikkeld. Met Heembouw hebben we in 2011 een intentieovereenkomst afgesloten voor de bouw van negentig sociale huur- en koopwoningen. Voor het bepalen van de verdere ontwikkelingswijze van Braassemerland heeft de gemeente halverwege 2010 een markt-
consultatie gehouden. Medio 2012 wil de gemeente de besluitvorming over de nieuwe wijze waarop het gebied moet
worden ontwikkeld afronden.
Huurbeleid
De Nederlandse wetgever heeft nieuwe regels opgesteld om te voldoen aan de beschikking van de Europese Commissie inzake staatssteun. Als gevolg van deze nieuwe regels moeten corporaties minstens 90% van hun sociale woningen
verhuren aan huurders met een maximaal gezamenlijk inkomen van € 33.614. Deze wet maakt het moeilijker voor mensen met een inkomen tussen de € 33.614 en € 43.000 om aan een woning te komen. In 2012 gaan wij het huurbeleid evalueren en vertalen naar een huurbeleidsplan voor 2012.
Duurzame woningvoorraad
Nieuwbouw zal zoveel mogelijk moeten voldoen aan de uitgangspunten van het duurzaam bouwen en het woonkeur. Het behalen van het woonkeur moet echter geen doel op zich worden. Ook voor bestaand bezit zal waar mogelijk hiernaar gestreefd worden.
“Ons woningbezit in kaart gebracht”
35
Een ander aspect in het kader van duurzaamheid is het energieverbruik. Woningbouwvereniging Alkemade kiest voor een duurzame (energiezuinige) woningvoorraad. Dit is ook op bestaand bezit van toepassing. Hiermee willen wij bereiken
dat wij ook na de kredietcrisis, als de woningmarkt weer aantrekt, een concurrerend bezit aan huurwoningen kunnen aanbieden. In 2011 is ons energiebeleid vastgesteld. Uitgangspunt van dit beleid is dat wij voor alle woningen met een exploitatieduur langer dan 15 jaar minimaal een C-label willen halen. Zowel bij planmatig als bij mutatieonderhoud
zullen de benodigde energiebesparende maatregelen worden genomen om uiteindelijk dit label te behalen. Voor zittende
huurders worden deze investeringen niet doorberekend in de huur. Bij mutatie wordt de nieuwe huurprijs berekend op basis van de woningwaardering met het nieuwe energielabel.
Naast het werken aan een duurzame (energiezuinige) woningvoorraad is het minstens zo belangrijk dat wij ook de bewoners betrekken bij het energiezuiniger maken van hun woning en daarmee te bereiken dat bewoners (nog) bewuster omgaan met energie.
Maken van prestatieafspraken met de gemeente
Onze huidige prestatieafspraken met de gemeente Kaag en Braassem lopen af in 2013. We willen daarom dit jaar, zo
mogelijk samen met Woondiensten Aarwoude, starten met de onderhandelingen met de gemeente om wederom te komen tot gezamenlijke prestatieafspraken voor een periode van vijf jaar.
100-jarig bestaan
In 2013 bestaat onze corporatie 100 jaar. 2012 willen we daarom gebruiken om de invulling van dit jubileumjaar vorm
te geven en voor te bereiden.
JAAR
VERS
LAG
2 0 11
36 W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
5 Financiële continuïteit 5.1 Algemeen
Risicomanagement
Risicomanagement is een brede term voor het in kaart brengen van de risico’s die een organisatie loopt en de maatregelen die moeten worden genomen om de risico’s te beheersen. Risico’s dienen op een eenduidige manier te worden benoemd en geprioriteerd.
Woningbouwvereniging Alkemade besteedt veel aandacht aan het risicomanagement. Bij het uitwerken van alle nieuwbouwprojecten wordt gewerkt met zogenoemde fasedocumenten. Hierbij wordt nadrukkelijk aandacht besteed aan de risico’s, met bijbehorende consequenties, die zich tijdens het desbetreffende project kunnen voordoen.
Daarnaast worden alternatieve begrotingsscenario’s doorgerekend waarbij wordt nagegaan wat de impact is van het veranderen van diverse uitgangspunten zoals rentestanden, inflatiepercentages, uitstel van nieuwbouwprojecten, etc.
In 2011 heeft de rvc besloten ook bij de toetsing van de financiële continuïteit van woningbouwvereniging Alkemade niet meer uit te gaan van solvabiliteitsnormen. De belangrijkste reden voor dit besluit is het feit dat het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) in haar beoordelingsmethodiek is overgestapt van solvabiliteitsnormen naar kasstroomnormen. Het WSW is voor ons zeer belangrijk, omdat wij met borging van het WSW onder gunstigere voorwaarden financiering kunnen aantrekken.
Door de rvc zijn drie nieuwe parameters aangewezen met bijbehorende kritische grenzen waarbinnen de meerjarenbegroting moet blijven. Deze parameters vormen de operationele kasstroom volgens WSW-norm, de interestdekkingsratio
37
en de ‘loan to value’. In paragraaf 5.4 wordt verder op deze parameters ingegaan.
Verbindingen
Woningbouwvereniging Alkemade heeft in 2007 vier BV’s opgericht. Dit is gedaan om te anticiperen op de gevolgen van de partiële vennootschapsbelastingplicht vanaf 2006 voor woningbouwcorporaties. Eind 2007 is er een wetsvoorstel aangenomen waardoor de woningbouwcorporaties vanaf 1 januari 2008 integraal vennootschapsbelastingplichtig zijn geworden. Mede om deze reden hebben er vanaf 2008 geen activiteiten plaatsgehad in de deelnemingen.
Vanaf 1 januari 2008 vormen de toegelaten instelling en de vier besloten vennootschappen een fiscale eenheid in de zin van de wet op de vennootschapsbelasting.
In de per 1 juli 2011 vernieuwde Aedes governancecode is de verplichting opgenomen tot een toetsingskader verbindingen.
Bij de geplande evaluatie en verdere implementatie van de vernieuwde code in 2012 zal dit onderdeel worden meegenomen.
JAAR
VERS
LAG
2 0 11
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
De organisatiestructuur ziet er als volgt uit: Woningbouwvereniging Alkemade
WBA Holding BV
WBA
Grond BV
WBA
WBA
Projectontwikkeling BV
Werken voor derden BV
De directeur van de toegelaten instelling is (indirect) ook de directeur van de holding en haar dochters. Vermogen holding en dochters per 31 december 2011. woningbouwvereniging Alkemade
Aandeel
WBA holding BV
Aandeel
WBA holding BV te Roelofarendsveen
38
WBA grond BV te Roelofarendsveen
100%
WBA projectontwikkeling BV te Roelofarendsveen WBA werken voor derden BV te Roelofarendsveen
Vermogen - € 5.003
100%
€ 13.993
100%
€ 13.979
100%
€ 13.995
Naast bovenstaande vennootschappen participeert woningbouwvereniging Alkemade in de Vereniging Woningcorporaties Holland Rijnland (VWHR). Woningbouwvereniging Alkemade heeft geen bestuurlijke betrokkenheid in de VWHR. De bijdrage over 2011 bedraagt € 14.636.
Woningbouwvereniging Alkemade participeert daarnaast ook in een drietal VvE’s, te weten VvE Saskia van Uylenburch, VvE Veenstaete en VvE Arendstaete. In alle drie de complexen bezit woningbouwvereniging Alkemade de meerderheid van het aantal woningen en heeft zij zitting in het bestuur.
5.2 Financiële positie Het resultaat over 2011
De winst- en verliesrekening over 2011 sluit met een positief saldo van € 3.108.000.
Het positief verschil ad € 2.324.000 ten opzichte van de begroting wordt grotendeels veroorzaakt door: de lagere opbrengst uit verkopen van woningen ad € 401.000; de hogere afschrijvingslasten ad € 899.000;
de hogere waardeveranderingen materiële vaste activa ad € 155.000; de lagere onderhoudskosten ad € 831.000;
de hogere overige bedrijfslasten ad € 113.000;
de lagere rentelasten en hogere rentebaten ad € 140.000;
het hogere resultaat aan vennootschapsbelasting ad € 2.882.000.
Het positieve verschil ten opzichte van het jaarresultaat 2010 ad € 3.000 wordt grotendeels veroorzaakt door: de hogere huuropbrengsten ad € 594.000;
de lagere opbrengsten uit verkoop van woningen ad € 865.000; de hogere afschrijvingslasten ad € 882.000;
de hogere waardeveranderingen materiële vaste activa ad € 1.459.000; de hogere onderhoudskosten ad € 142.000;
de hogere overige bedrijfslasten ad € 304.000;
de hogere rentelasten en hogere rentebaten ad € 139.000;
het hogere resultaat aan vennootschapsbelasting ad € 3.049.000. Vergelijking resultaat 2011 – begroting 2011 (x € 1.000) Begroting Bedrijfsopbrengsten Huren
Vergoedingen
Overheidsbijdragen
Verkoop onroerende zaken
Geactiveerde productie t.b.v. bedrijf Overige bedrijfsopbrengsten
Som der bedrijfsopbrengsten
2011
Resultaat Verschil t.o.v. 2011
begroting
10.309
10.267
-42
77
77
0
390 772
102
365
394 371 99
412
4
-401 -3
47
12.015
11.620
-395
Afschrijvingen MVA
1.114
2.013
-899
Lonen en salarissen
1.019
1.001
18
Bedrijfslasten
Overige waardeveranderingen MVA Sociale lasten
Pensioenlasten
641 131
237
796 127 225
4
12
Onderhoudslasten
4.483
3.652
Som der bedrijfslasten
9.335
9.637
-302
Bedrijfsresultaat
2.680
1.983
-697
139
96
1.316
1.176
140
1.364
807
-557
-580
2.302
2.882
784
3.108
2.324
Overige bedrijfslasten
Financiële baten en lasten Rentebaten
Rentelasten
Som der financiële baten en lasten Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen Vennootschapsbelasting
Resultaat deelnemingen Jaarresultaat na belastingen
1.710
43
1.359
0
1.823
1.315
-1
39
-155
831
-113
44
-1
JAAR
VERS
LAG
2 0 11
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
Verloop posten vaste activa
De vaste activa hebben zich in 2011 als volgt ontwikkeld: Overzicht vaste activa (x € 1.000)
Materiële vaste activa
Boekwaarde
Investeringen-
41.618
12.206
31-12-2010
Financiële vaste activa Totaal
933
42.551
Desinvesteringen en waarde-
Boekwaarde
/toename
Afschrijvingen
veranderingen
31-12-2011
0
0
38
971
12.206
-2.013
-2.013
-308
-270
51.503
52.474
Onroerende en roerende zaken in exploitatie (x € 1.000)
Aanschafwaarde
€ 65.758 -/-
Boekwaarde per 31 december 2011
€ 51.503 -/-
Cumulatieve waardeverminderingen en afschrijvingen
€ 14.255 -/-
Bedrijfswaarde
De totale bedrijfswaarde per 31 december 2011 bedraagt circa € 80 miljoen (inclusief rentabiliteitswaardecorrectie) en € 90 miljoen inclusief grondwaarde. Na correcties waardeveranderingen materiële vaste activa bedraagt de boekwaarde
van de materiële vaste activa in exploitatie circa € 50 miljoen. Dit resulteert in een overwaarde van circa € 40 miljoen.
40
Ten opzichte van de jaarrekening 2011 is de bedrijfswaarde toegenomen met € 12 miljoen. Deze toename wordt grotendeels veroorzaakt door de investering in de Brede School.
Waardeveranderingen materiële vaste activa Maatschappelijke bijdrage Brede School Maatschappelijke bijdrage Hertogsweg
Waardeverandering bedrijfswaardeberekeningen Totaal
(x € 1.000) - € 123 - € 800
€ 127
- € 796
De maatschappelijke bijdragen betreffen het onrendabele deel van de (voorgenomen) investeringen.
De waardeverandering bedrijfswaardeberekeningen is het saldo van de afwaarderingen en terugnames die voortvloeien
uit de jaarlijkse waardetoets van de verschillende complexen waarbij de boekwaarde van de complexen wordt afgezet tegen de reële waarde (bedrijfswaarde).
Verloop eigen vermogen Algemene bedrijfsreserve
Deze post is als volgt opgebouwd: Saldo op 31 december 2010 Bij: jaarresultaat 2011
Saldo per 31 december 2011
(x € 1.000) 23.370 3.108
26.478
Fiscale ontwikkelingen
Begin 2012 heeft de Hoge Raad bepaald dat een woningcorporatie kwalificeert als een algemeen nut beogende instelling (ANBI). Een belangrijk gevolg hiervan is dat de belastbare winst kan worden gedoteerd aan de herbestedingsreserve waardoor er geen belasting is verschuldigd. Dit kan zowel voor 2011 als met terugwerkende kracht voor de jaren 2008,
2009 en 2010. De correctie over deze voorgaande jaren ad € 2.255.492 is in de winst- en verliesrekening van 2011 als bate verwerkt. Voor een uitgebreidere toelichting wordt verwezen naar bladzijde 70 en verder.
Door een wetswijziging kan een woningcorporatie vanaf 2012 niet meer gekwalificeerd worden als een ANBI en dus ook geen beroep meer doen op de herbestedingsreserve.
5.3 Treasury Het schuldrestant van de leningen bedraagt ultimo 2011 € 27.988.000.
Het afgelopen jaar zijn er twee leningen geheel afgelost. Deze aflossingen betreffen geldleningen van de BNG met een gezamenlijk schuldrestant van € 1.304.744. In 2011 zijn er twee nieuwe leningen aangetrokken van elk € 5 miljoen. Een lening bij De Nederlandse Waterschapsbank N.V en een lening bij de BNG. Verloop schuldrestant langlopende leningen Schuldrestant op 31 december 2010 Bij: opgenomen nieuwe leningen Af: aflossingen in het boekjaar
Schuldrestant op 31 december 2011
(x € 1.000) 19.920
10.000 -1.932
27.988
Van het schuldrestant is € 23.283.000 geborgd door het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) en het restant van
41
€ 4.705.000 door de gemeente Kaag en Braassem. De gemiddelde rentevoet per 31 december 2011 bedraagt 5,1% (2010: 5,5%). Het totaal aan aflossingen bedraagt in 2012 € 2.567.000.
Een aandachtspunt bij het aantrekken van nieuwe leningen is het renterisico. Bij het aantrekken van nieuwe leningen wordt rekening gehouden met het verkrijgen van een evenwichtige risicospreiding in de financieringsportefeuille. Zo
worden renteresultaten en risico’s over verschillende jaren gestabiliseerd. Als limiet – gesteld door het Waarborgfonds
Sociale Woningbouw – geldt dat het renterisico in een jaar niet hoger mag zijn dan 15% van de totale financieringsportefeuille. Uitgaande van onze huidige financieringsportefeuille varieert het renterisico voor de komende 5 jaar tussen
de 2,6% en de 20,9% per jaar. Het percentage van 20,9 geldt voor het jaar 2016. Echter door de verwachte toename in de komende jaren van onze financieringsportefeuille zal het normbedrag dusdanig toenemen dat er in 2016 ook aan de WSW-norm wordt voldaan.
5.4 Meerjarenontwikkeling DAEB en niet-DAEB activiteiten
De activiteiten van woningcorporaties worden als gevolg van de inwerkingtreding van de nieuwe regelgeving verdeeld in zogenoemde DAEB (Diensten van Algemeen Economisch Belang) activiteiten en niet-DAEB activiteiten. Alleen voor
DAEB activiteiten mag staatssteun worden ontvangen. De belangrijkste DAEB activiteiten zijn het verhuren van woningen
met een huur onder de huurtoeslaggrens (31-12-2011: € 652,52), waarbij bij de toewijzing rekening wordt gehouden
met inkomensgrenzen, het verhuren van zorgvastgoed en het verhuren van maatschappelijk vastgoed, voorzover dat is opgenomen in een gelimiteerde lijst van het WSW.
Als staatssteun wordt met name gezien het aantrekken van door het WSW geborgde financiering. JAAR
VERS
LAG
2 0 11
42 W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
Heffing voor de huurtoeslag
Vanaf 2014 zullen verhuurders die meer dan tien woningen verhuren moeten gaan bijdragen aan de huurtoeslag door middel van een jaarlijkse heffing met een geraamde opbrengst van € 760 miljoen. Voor de corporatiesector komt dit
neer op een bijdrage van ongeveer € 260 per woning per jaar. Het Centraal Fonds Volkshuisvesting (CFV) houdt bij haar
beoordelingen van corporaties al rekening met deze heffing. Mede daarom hebben wij besloten in ons meerjarenbeeld ook met deze heffing rekening te houden, ondanks het feit dat dit nog niet bij wet is aangenomen. Desondanks laten onze financiële parameters voor de komende jaren (zie hierna) nog steeds gezonde waarden zien.
Financiële parameters
De rvc heeft besloten om met ingang van 2011 bij de toetsing van de financiële continuïteit van woningbouwvereniging Alkemade niet meer uit te gaan van solvabiliteitsnormen. De belangrijkste reden voor dit besluit is het feit dat het
Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) in haar beoordelingsmethodiek is overgestapt van solvabiliteitsnormen
naar kasstroomnormen. Het WSW is voor ons zeer belangrijk, omdat wij met borging van het WSW onder gunstigere
voorwaarden financiering kunnen aantrekken. Door de rvc zijn drie nieuwe parameters aangewezen met bijbehorende kritische grenzen waarbinnen de meerjarenbegroting moet blijven. Deze parameters zijn de operationele kasstroom volgens WSW-norm, de interestdekkingsratio en de ‘loan to value’. Kasstroom volgens WSW-norm
Het aantrekken van nieuwe leningen kunnen wij tegen een gunstiger rentepercentage doen als deze leningen geborgd
worden door het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Ten behoeve van de borging door het WSW van de aan te trekken leningen is het noodzakelijk dat de operationele kasstromen na aftrek van een 2% normatieve aflossing
positief blijven. Uit de meerjarenbegroting 2012-2016 blijkt dat deze kasstroom voor deze jaren positief is en varieert tussen de € 1,7 en € 1,9 miljoen.
Hierdoor kunnen wij alle voorgenomen investeringen blijven financieren met geborgde leningen, voorzover het
43
financiering van DAEB activiteiten betreft.
Indien wij financiering willen aantrekken voor niet-DAEB activiteiten dient deze financiering zonder borging van het WSW te gebeuren.
Interestdekkingsratio (ICR)
De ICR is de exploitatiekasstroom (operationele kasstroom voor rente en vennootschapsbelasting) gedeeld door de
rentelasten. Hiermee wordt berekend hoeveel keer de rentelasten kunnen worden betaald uit de exploitatiekasstroom. Als kritische grens geldt dat de ICR groter moet zijn dan 1,3. Uit de meerjarenbegroting 2012-2016 blijkt dat de ICR voor deze jaren groter is dan 1,3 en varieert tussen de 2,9 en 3,5. Loan to Value (LTV)
Deze parameter geeft de mate aan waarin het vastgoed (uitgaande van een waardering op bedrijfswaarde) extern is
gefinancierd. Het leningsaldo wordt daartoe gedeeld door de bedrijfswaarde van het vastgoed. Als kritische grens geldt dat de LTV kleiner moet zijn dan 75%. Uit de meerjarenbegroting 2012-2016 blijkt dat de LTV voor deze jaren kleiner is dan 75% en varieert tussen de 31% en 40%.
JAAR
VERS
LAG
2 0 11
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
5.5 Kengetallen 2011
2010
2009
2008
2007
Gegevens woningbezit Verhuureenheden in exploitatie: Vooroorlogse woningen Naoorlogse woningen Overige
Totaal
Verhuureenheden in aanbouw Totaal verzekerde waarde x € 1.000
32
32
32
32
32
1.806
1.808
1.814
1.797
1.755
1.846
1.846
1.852
1.835
1.792
0
0
0
21
60
169.416
155.800
152.745
149.384
146.097
137,7
140,5
140,1
139,6
138,9
439
429
421
406
394
398
418
453
466
478
8
6
6
6
5
Prijs-kwaliteitverhouding woningen Gemiddeld aantal punten WWS
(daling is veroorzaakt door invoering van het energielabel)
Gemiddelde nettohuurprijs per maand
44
Verhuur Woningen met een huurprijs < € 361,66 Woningen met een huurprijs tussen
990
993
1.092
1.084
1.048
399
386
267
257
258
51
43
34
22
8
-
2
3
-
-
101
137
123
130
90
Solvabiliteit
45,7%
49,5%
46,2%
40,6%
36,8%
Rentabiliteit eigen vermogen
11,7%
13,3%
10,8%
12,1%
30,2%
Kasstroom volgens WSW-norm (x € 1.000)
2.685
1.938
1.867
2.838
3.163
26%
28%
32%
€ 361,66 en € 517,64
Woningen met een huurprijs tussen
€ 517,64 en € 652,52
Woningen met een huurprijs > € 652,52 Leegstand langer dan 2 maanden Mutaties
Financiële continuïteit Liquiditeit (current ratio)
Rentabiliteit totaal vermogen Interestdekkingsratio Loan to Value
2,2
3,4% 3,8
31%
3,1
10,3% 4,0
0,5
9,6% 3,5
0,8
7,3% 3,7
3,5
14,5% 4,0
38%
2011
2010
2009
2008
2007
2.167
1.929
1.922
1.953
2.142
549
608
539
504
461
Onderhoud Mutatieonderhoud per mutatie Niet-planmatig onderhoud
per verhuureenheid
Planmatig onderhoud per verhuureenheid
Totaalkosten onderhoud per verhuureenheid
1.429
1.293
1.164
1.092
803
1.978
1.901
1.703
1.596
1.264
14.343
12.660
10.942
9.850
8.888
5.562
5.240
5.076
4.868
4.867
Vergoedingen
213
209
205
199
187
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening
437
2.087
1.612
1.129
2.695
Balans en winst-en-verliesrekening (per verhuureenheid) Eigen vermogen Huren
Overheidsbijdragen
Jaarresultaat
42
1.684
42
42
1.682
1.183
42
1.190
44
2.686
45
Algemeen Huurachterstanden, uitgedrukt in een
0,41%
0,34%
0,27%
0,37%
0,49%
Huurderving, uitgedrukt in een percentage
0,39%
0,62%
0,66%
0,60%
0,31%
Overige reserves, uitgedrukt in een
257%
240%
214%
201%
182%
19
20
20
20
20
percentage van de bruto huur
van de huren en vergoedingen
percentage van de huurontvangsten Personeelsbezetting (fte’s)
JAAR
VERS
LAG
2 0 11
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
Verklaring van het bestuur Als bestuurder verklaar ik dat het jaarverslag een getrouw beeld geeft van de werkzaamheden in het afgelopen jaar en van de financiële positie van de vereniging. Ik verklaar dat een goede invulling is gegeven aan het uitgangspunt ‘uitsluitend werkzaam zijn in het belang van de volkshuisvesting’ zoals vastgelegd in het BBSH en dat alle ons ter beschikking staande middelen zijn gebruikt in het belang van de volkshuisvesting.
Tot slot maak ik van deze gelegenheid gebruik om mijn oprechte waardering uit te spreken aan alle betrokkenen en hen te bedanken voor hun inzet in het afgelopen jaar. Roelofarendsveen, 16 april 2012 Rob Hensen
directeur-bestuurder
46
II JAARREKENING 2011
47
Opgemaakt d.d. 16 april 2012 REK JAAR
ENIN
11 G 20
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
Balans per 31 december na resultaatbestemming Activa (bedragen x € 1.000)
2011
2010
50.343
40.547
Vaste activa Materiële vaste activa
Onroerende zaken in exploitatie
Onroerende zaken in ontwikkeling
Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie Financiële vaste activa
Deelnemingen in groepsmaatschappijen Latente belastingvordering
589
571
428 643
51.503
41.618
0
0
971
933
971
933
52.474
42.551
48
51
30
34
281
984
508
1.140
Liquide middelen
4.890
3.512
Totaal vlottende activa
5.446
4.703
57.920
47.254
Totaal vaste activa Vlottende activa
48
Voorraden Vorderingen
Huurdebiteuren
Gemeente Kaag en Braassem Overige vorderingen Overlopende activa
Totaal activa
17
180
5
117
Passiva (bedragen x € 1.000) Eigen vermogen
Overige reserves
Totaal eigen vermogen Voorzieningen
Onrendabele investeringen
Voorziening latente belastingen
2011
2010
26.478
23.370
26.478
23.370
719
0
94
2.358
813
2.358
Leningen kredietinstellingen
27.988
19.920
Totaal langlopende schulden
28.117
20.028
Totaal voorzieningen Langlopende schulden
Overige langlopende schulden
129
108
49
Kortlopende schulden
Schulden aan leveranciers
Belastingen en premies sociale verzekering Overige schulden
Overlopende passiva Totaal kortlopende schulden Totaal passiva
334
473
1.043
43
181
138
954
844
2.512
1.498
57.920
47.254
REK JAAR
ENIN
11 G 20
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
Winst- en verliesrekening (bedragen x € 1.000) Bedrijfsopbrengsten Huren
Vergoedingen
Overheidsbijdragen
resultaat
resultaat
10.309
10.267
9.673
77
77
77
2011
390
2011
394
2010
385
Verkoop onroerende zaken
772
371
1.236
Overige bedrijfsopbrengsten
365
412
313
Som der bedrijfsopbrengsten
12.015
11.620
11.734
Afschrijvingen materiële vaste activa
1.114
2.013
1.131
Lonen en salarissen
1.019
1.001
1.001
237
225
228
Geactiveerde productie t.b.v. het eigen bedrijf
Bedrijfslasten
Overige waardeveranderingen materiële vaste activa Sociale lasten
Pensioenlasten
Lasten onderhoud
50
begroting
102
641 131
99
796 127
50
-663
118
4.483
3.652 1.823
1.519
Som der bedrijfslasten
9.335
9.637
6.844
Bedrijfsresultaat
2.680
1.983
4.890
43
139
96
Overige bedrijfslasten
Financiële baten en lasten Rentebaten
Rentelasten
1.710
3.510
1.359
1.315
1.133
Som der financiële baten en lasten
1.316
1.176
1.037
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen
1.364
807
3.853
0
-1
-1
Resultaat deelnemingen Vennootschapsbelasting
Jaarresultaat na belastingen
-580
2.302
-747
784
3.108
3.105
Kasstroomoverzicht (bedragen x € 1.000) Kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat
Aanpassingen voor:
Boekresultaat desinvesteringen van MVA Afschrijvingen
mutatie voorraden
mutatie vorderingen
mutatie kortlopende schulden
1.014
Totaal
Aangetrokken financieringen
Aflossingen langlopende schulden Totaal
-663
11
-395 1.649
-152
5.184
96
-1.315
-1.133
2.302
-747
-1
4.931 -12.206
51
1.461 -11.642
10.021
-1.932
3.399 -265
602 -38
-536
1.599
-1
Vennootschapsbelasting
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
796
1.131
139
Resultaat deelnemingen
Totaal
-1.237
3.806
Betaalde rente
Mutatie financiële vaste activa
-371
-2.264
Ontvangen rente
Desinvesteringen van materiële vaste activa
4.890
3
Kasstroom uit bedrijfsoperaties
Investeringen in materiële vaste activa
1.983
632
Mutatie voorzieningen latente belasting verplichtingen
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
2010
2.013
Waardeverand. mat. en fin. vaste activa Veranderingen in werkkapitaal
2011
59
1.255
0
8.089
-1.200
-1.200
Toename geldmiddelen
1.378
3.454
Saldo liquide middelen begin boekjaar
3.512
58
Mutatie boekjaar
1.378
3.454
Saldo liquide middelen einde boekjaar
4.890
3.512
REK JAAR
ENIN
11 G 20
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
Toelichting waarderingsgrondslagen Algemene toelichting De jaarverslaggeving door Toegelaten Instellingen Volkshuisvesting dient te voldoen aan de eisen zoals deze zijn geformuleerd in het Besluit Beheer Sociale Huursector. In dit besluit wordt BW2 Titel 9 voorgeschreven behoudens enkele
uitzonderingen van specifieke aard. Voor verslagjaren vanaf 2005 is door de Raad voor de Jaarverslaggeving de Richtlijn 645 Toegelaten Instellingen Volkshuisvesting uitgegeven. Begin 2011 is door de Raad voor de Jaarverslaggeving een
nieuwe Richtlijn 645 uitgegeven. Deze nieuwe richtlijn is voor de boekjaren vanaf 2012 verplicht, waarbij eerdere
toepassing is toegestaan. In afwachting van binnen de sector uit te brengen leidraden is niet tot eerdere toepassing besloten.
Vennootschapsbelasting
Met ingang van 1 januari 2008 is er sprake van een integrale vennootschapsbelastingplicht. In 2009 heeft woningbouwvereniging Alkemade de nieuwe vaststellingsovereenkomst (VSO-2) ondertekend.
Bij het opstellen van deze jaarrekening is uitgegaan van de afspraken uit de VSO-2. Voor een aantal posten geldt dat de verwerking in de aangifte vennootschapsbelasting nog onzeker is. Door deze onzekerheden alsmede mogelijke interpretatieverschillen is er continu sprake van voortschrijdend inzicht met mogelijk materiële consequenties. Woningbouwvereniging Alkemade volgt de ontwikkelingen op de voet en betrekt deze bij de bepaling van de fiscale positie in de balans en resultatenrekening.
Gegevens over kapitaalbelangen
52
De volgende partijen zijn via de 100% dochtermaatschappij WBA holding BV verbonden met de rechtspersoon:
WBA project-
Statutaire vestigingsplaats
Roelofarendsveen
Aandeel in het geplaatste kapitaal
Vermogen per 31-12-2011
Resultaat 2011
WBA grond BV
Roelofarendsveen
100%
€ 13.993
€ 26
ontwikkeling BV WBA werken voor
derden BV
Roelofarendsveen
100% 100%
€ 13.995 € 13.979
€ 28 € 26
Woningbouwvereniging Alkemade staat aan het hoofd van de groep. Woningbouwvereniging Alkemade heeft gebruik gemaakt van de vrijstelling van art. 2: 407 lid 1 sub a BW en heeft geen geconsolideerde jaarrekening opgesteld. Schattingswijzigingen
Gedurende het verslagjaar is de afschrijvingsmethodiek van de materiële vaste activa in exploitatie gewijzigd van
annuïtair naar lineair. Voor het kalenderjaar zijn hierdoor de afschrijvingslasten met € 872.000 toegenomen. Door deze schattingswijziging verlopen de afschrijvingen vanaf heden lineair in plaats van progressief.
Grondslagen voor waardering van activa en passiva Materiële vaste activa
Onroerende en roerende zaken in exploitatie
De oorspronkelijke investeringen in complexen worden gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs onder
aftrek van cumulatieve afschrijvingen en (naar verwachting duurzame) bijzondere waardeverminderingen. Over de waarde
van de grond wordt niet afgeschreven.
De verkrijgings- of vervaardigingsprijs wordt bepaald als de som van alle direct toe te rekenen uitgaven, eventueel
vermeerderd met na-investeringen. Tevens worden hierbij de direct toerekenbare interne kosten alsmede transactiekosten geactiveerd.
Complexen worden gedefinieerd op basis van groepen van gelijksoortige activa (kasstroomgenererende eenheid). Voor woningbouwvereniging Alkemade hebben de onderstaande kenmerken een rol gespeeld bij het vaststellen van productmarktcombinaties: Woningtypen Locatie
Aantal kamers Jaarlijks vindt toetsing plaats van de boekwaarde en reële waarde. De toetsing geschiedt op complexniveau. Een bijzonder waardeverminderingsverlies is het bedrag waarmee de boekwaarde de reële waarde overschrijdt. Van duur-
zaamheid is sprake wanneer de verwachte reële waarde gedurende een periode van ten minste vijf jaar lager is dan de boekwaarde.
De reële waarde wordt afhankelijk gesteld van de voorgenomen bestemming van complexen. De reële waarde van de
onroerende zaken in exploitatie bestemd voor de verhuur is de bedrijfswaarde. De onroerende zaken kunnen voor langere of kortere termijn voor verhuur worden aangehouden.
Indien wordt vastgesteld dat een in het verleden verantwoorde bijzondere waardevermindering niet meer bestaat of is
afgenomen, wordt de toegenomen boekwaarde van de desbetreffende activa niet hoger gesteld dan de boekwaarde die bepaald zou zijn als geen bijzondere waardevermindering voor het actief zou zijn verantwoord.
De bedrijfswaarde wordt gevormd door de contante waarde van de geprognosticeerde kasstromen uit hoofde van toekomstige exploitatieopbrengsten en toekomstige exploitatielasten over de geschatte resterende looptijd van de
53
investering. Daarbij wordt rekening gehouden met de voorgenomen bestemming en aard van het bezit.
De kasstroomprognoses zijn gebaseerd op redelijke en onderbouwde veronderstellingen die de beste schatting van de directie weergeven van de economische omstandigheden die van toepassing zullen zijn gedurende de resterende levensduur van het actief. De kasstromen zijn gebaseerd op de eind 2011 intern geformaliseerde meerjarenbegroting. Daarnaast kunnen door voortschrijdend inzicht hierop wijzigingen worden aangebracht.
De voor de bedrijfswaardeberekening gehanteerde uitgangspunten zijn opgenomen in de toelichting op de balans bij het onderdeel materiële vaste activa. Onroerende zaken in ontwikkeling
Dit betreffen complexen in aanbouw die worden gewaardeerd tegen historische kostprijs onder aftrek van een bijzondere waardevermindering uit hoofde van te dekken stichtingskosten. Bij de bepaling van de bijzondere waardevermindering
worden de boekwaarde en realiseerbare waarde van het complex waartoe zij gaan behoren betrokken. Indien de bijzon-
dere waardevermindering hoger is dan de waarde van de onroerende zaken in ontwikkeling, dan wordt de onroerende
zaak op nihil gewaardeerd en wordt een voorziening aan de creditzijde van de balans opgenomen. Afschrijving vindt eerst plaats nadat de betreffende complexen in exploitatie zijn genomen. Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie
De onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie worden gewaardeerd op basis van aanschafwaarde onder aftrek van afschrijvingen.
REK JAAR
ENIN
11 G 20
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
Financiële vaste activa
Deelnemingen in groepsmaatschappijen
Deelnemingen in groepsmaatschappijen en overige deelnemingen waarin invloed van betekenis kan worden uitgeoefend
worden gewaardeerd volgens de nettovermogenswaardemethode. Invloed van betekenis wordt in ieder geval verondersteld aanwezig te zijn bij een belang van meer dan 20%.
De nettovermogenswaarde wordt berekend volgens de grondslagen die gelden voor deze jaarrekening.
Indien de waardering van een deelneming volgens de nettovermogenswaarde negatief is, wordt deze op nihil gewaardeerd. Indien en voor zover woningbouwvereniging Alkemade in deze situatie geheel of ten dele instaat voor de schulden
van de deelneming, respectievelijk het stellige voornemen heeft de deelneming tot betaling van haar schulden in staat te stellen, wordt een voorziening gevormd, primair ten laste van de vordering op de deelneming en voor het overige onder de voorzieningen.
Vlottende activa Voorraden
De voorraden grond- en hulpstoffen worden gewaardeerd tegen de laatst betaalde inkoopprijzen. Tevens wordt rekening gehouden met een aftrek voor mogelijke incourantheid gebaseerd op een verwachte lagere marktwaarde. Huurdebiteuren
Waardering geschiedt tegen nominale waarde, rekening houdend met een voorziening voor mogelijke oninbaarheid gebaseerd op een statische benadering. Liquide middelen
Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en deposito’s met een looptijd korter dan twaalf maanden. Rekening-
54
courantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder de noemer kortlopende schulden.
Voorzieningen
Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen en verliezen die op balansdatum
bestaan, waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de hoogte redelijkerwijs kan worden geschat.
Voorziening onrendabele investeringen nieuwbouw
Verwachte verliezen als gevolg van onrendabele investeringen nieuwbouw worden als bijzondere waardeverandering in
mindering gebracht op de boekwaarde van het complex waartoe de investeringen gaan behoren. Indien en voor zover
de verwachte verliezen de boekwaarde van het betreffende complex overtreffen, wordt voor dit meerdere een voorziening gevormd. Onder verwachte verliezen wordt in dit verband verstaan de netto contante waarde van alle investeringsuitgaven minus aan deze investering toe te rekenen ontvangsten. Latente belastingvorderingen en –verplichtingen
Een voorziening voor latente belastingvorderingen en –verplichtingen wordt getroffen met behulp van de verplichtingen-
methode voor tijdelijke verschillen tussen de boekwaarde van activa en verplichtingen en hun belastinggrondslag. De berekening van de latente belastingvorderingen en –verplichtingen geschiedt tegen de op het einde van het verslagjaar
geldende belastingtarieven of tegen de in komende jaren geldende tarieven, voorzover reeds bij wet vastgesteld.
Latente belastingvorderingen worden gewaardeerd indien het waarschijnlijk is dat er fiscale winst beschikbaar zal zijn
waarmee de verrekeningsmogelijkheden kunnen worden benut.
Belastinglatenties worden in beginsel gewaardeerd tegen de contante waarde. Daar waar het realisatiemoment van de latentie binnen een beperkt aantal jaren wordt verwacht, wordt de latentie gewaardeerd op nominale waarde aangezien
de nominale- en contante waarde elkaar dan niet veel ontlopen. Daar waar het realisatiemoment van de latentie onzeker
is, wordt de latentie uit oogpunt van voorzichtigheid op nihil gewaardeerd.
Latente belastingvorderingen zijn opgenomen onder de financiële vaste activa, latente belastingverplichtingen zijn opgenomen onder de voorzieningen.
Langlopende schulden
De langlopende schulden worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Eventuele transactiekosten worden in de winsten verliesrekening als interestlast verwerkt.
Overige activa en passiva
Voor zover in het bovenstaande niet anders is aangegeven worden activa en passiva gewaardeerd op nominale waarde. Hierbij wordt op vorderingen, indien dit noodzakelijk is, een voorziening wegens mogelijke oninbaarheid in mindering gebracht.
Grondslagen voor de bepaling van het resultaat Algemeen
Het resultaat wordt bepaald als verschil tussen de opbrengstwaarde van de geleverde prestaties en de kosten en andere
lasten over het jaar. De resultaten op transacties worden verantwoord in het jaar waarin zij zijn gerealiseerd; verliezen reeds zodra zij voorzienbaar zijn.
Opbrengstverantwoording
Opbrengsten voortvloeiend uit de verkoop van zelfvervaardigde of van derden verkregen goederen worden in het verslagjaar verwerkt op voorwaarde dat aan alle volgende eisen wordt voldaan:
alle belangrijke rechten op economische voordelen alsmede alle belangrijke risico’s met betrekking tot de goederen zijn overgedragen aan de koper;
de voortgezette betrokkenheid bij de verkochte goederen is niet zodanig dat de corporatie feitelijk kan beschikken over die goederen en daarmee kan besluiten over de aanwending van die goederen;
55
het bedrag van de opbrengst kan op betrouwbare wijze worden bepaald;
het is waarschijnlijk dat de economische voordelen met betrekking tot de transactie de corporatie zullen toevloeien;
de reeds gemaakte kosten en de kosten die (mogelijk) nog moeten worden gemaakt met betrekking tot de transactie kunnen op betrouwbare wijze worden bepaald.
Opbrengsten met betrekking tot het verlenen van diensten worden verwerkt naar rato van de verrichte prestaties. Het resultaat kan betrouwbaar worden geschat indien aan alle volgende voorwaarden is voldaan: het bedrag van de opbrengst kan op betrouwbare wijze worden bepaald;
het is waarschijnlijk dat de economische voordelen met betrekking tot de transactie de corporatie zullen toevloeien; de mate waarin de dienstverlening op de balansdatum is verricht kan op betrouwbare wijze worden bepaald;
de reeds gemaakte kosten en de kosten die (mogelijk) nog moeten worden gemaakt om de dienstverlening te voltooien kunnen op betrouwbare wijze worden bepaald.
Bedrijfsopbrengsten Huren
De jaarlijkse huurverhoging is van overheidswege gebonden aan een maximum. Voor het verslagjaar 2011 bedroeg dit maximumpercentage 1,3%. Overheidsbijdragen
Voor zover de overheidsbijdragen nog niet zijn ontvangen is de bijdrage berekend op grond van de regelingen, waarbij rekening is gehouden met voorcalculatorische huurverhogingen en lastenstijgingen.
REK JAAR
ENIN
11 G 20
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
Verkoop onroerende zaken
De post verkopen onroerende zaken betreft het saldo van de behaalde netto verkoopopbrengst minus de boekwaarde. Winsten worden verantwoord op het moment van levering (passeren transportakte). Eventuele verliezen op nieuwbouw koopprojecten worden verantwoord zodra deze voorzienbaar zijn. Geactiveerde productie ten behoeve van het eigen bedrijf
De toe te rekenen interne directe kosten ten behoeve van onroerende zaken in ontwikkeling worden hieronder verantwoord.
Bedrijfslasten
Afschrijvingen op materiële vaste activa
De afschrijvingen op materiële vaste activa worden gebaseerd op basis van de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Afschrijvingen vinden plaats volgens de lineaire methode dan wel de annuïtaire methode op basis van de geschatte
economische levensduur. Met een mogelijke restwaarde wordt geen rekening gehouden. Over terreinen wordt niet afgeschreven.
Overige waardeveranderingen materiële vaste activa
De overige waardeveranderingen worden gebaseerd op de waardering van de betreffende activaposten. De onder deze post verantwoorde bedragen hebben betrekking op een afboeking dan wel terugneming van een bijzondere waarde-
vermindering. Deze bijzondere waardevermindering ontstaat door een jaarlijkse toets van de reële waarde ten opzichte van de waarde gebaseerd op boekwaarde. Loonkosten werkgever
56
Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de winst- en verliesrekening voorzover ze verschuldigd zijn aan werknemers. Pensioenlasten
De pensioenverplichtingen van woningbouwvereniging Alkemade zijn ondergebracht bij het SPW. Het SPW kan worden aangemerkt als een bedrijfstakpensioenfonds.
Deze regeling wordt gekwalificeerd als een toegezegde pensioenregeling. Doordat in geval van een tekort bij het bedrijfstakpensioenfonds woningbouwvereniging Alkemade geen verplichting heeft anders dan hogere toekomstige
premies, is deze regeling verwerkt als zijnde een toegezegde bijdrageregeling. Dit houdt in dat in de winst- en verliesrekening een pensioenlast wordt opgenomen gelijk aan de in dat jaar verschuldigde premie. Uitgestelde beloningen
Verplichtingen uit hoofde van uitgestelde beloningen dienen volgens RJ 271.403 in de jaarrekening te worden opgenomen.
Uitgestelde beloningen zijn beloningen van personeel die betaalbaar zijn op termijn (langer dan een jaar) onder voorwaarde van voortduring van het dienstverband.
Woningbouwvereniging Alkemade heeft deze beloningen berekend en geconstateerd dat er sprake is van een niet-
materiële post. Hierdoor is deze niet verwerkt in de jaarrekening. Lasten onderhoud
Onder deze post worden alle direct aan het verslagjaar toe te rekenen kosten van onderhoud verantwoord. Van toerekenbaarheid is sprake als de daadwerkelijke werkzaamheden in het verslagjaar hebben plaatsgevonden. Reeds
aangegane verplichtingen waarvan de werkzaamheden nog niet zijn uitgevoerd op balansdatum worden verwerkt onder de niet uit de balans blijkende verplichtingen.
Het klachten- en mutatieonderhoud wordt onderscheiden in kosten van derden en eigen dienst, alsmede de kosten van
het materiaalverbruik. In de winst- en verliesrekening zijn de kosten van de eigen dienst opgenomen bij de kostensoort
salarissen en sociale lasten. De lasten van onderhoud onderscheiden zich van activeerbare kosten door het feit dat er geen sprake is van een waardeverhoging van het actief.
Overige bedrijfslasten
De overige bedrijfslasten worden toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. Belastingen
Vanaf 1 januari 2008 is woningbouwvereniging Alkemade integraal belastingplichtig geworden voor de vennootschaps-
belasting. Corporaties zijn sindsdien verplicht over hun integrale activiteiten vennootschapsbelasting te betalen. Een en ander is vastgelegd in een vaststellingsovereenkomst (VSO). In deze VSO zijn specifieke bepalingen opgenomen met betrekking tot de waardering van posten op de fiscale openingsbalans en de wijze van resultaatneming.
De belasting over het resultaat wordt berekend over het resultaat voor belastingen in de winst- en verliesrekening, rekening houdend met beschikbare fiscaal compensabele verliezen uit voorgaande boekjaren (voor zover niet opgenomen
in de latente belastingvorderingen) en vrijgestelde winstbestanddelen en na bijtelling van niet-aftrekbare kosten. Tevens
wordt rekening gehouden met wijzigingen die optreden in de latente belastingvorderingen en latente belastingschulden uit hoofde van wijziging in het te hanteren belastingtarief.
Woningbouwvereniging Alkemade staat aan het hoofd van een fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting. De vennootschapsbelasting wordt berekend als ware zij zelfstandig belastingplichtig.
Aan de andere vennootschappen die deel uitmaken van de fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting, wordt vennootschapsbelasting doorberekend als waren zij zelfstandig belastingplichtig, met inachtneming van een toerekening van de voordelen van de fiscale eenheid aan de verschillende vennootschappen. Financiële baten en lasten
Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de
betreffende activa en passiva. Bij de verwerking van de rentelasten wordt rekening gehouden met de verantwoorde transactiekosten op de ontvangen leningen.
57
Risicobeheer
Markt-, valuta- en prijsrisico
Deze risico’s zijn voor woningbouwvereniging Alkemade zeer beperkt. Renterisico
Woningbouwvereniging Alkemade loopt renterisico over de rentedragende vorderingen en rentedragende schulden.
Voor vorderingen en schulden met variabele renteafspraken loopt woningbouwvereniging Alkemade risico ten aanzien van toekomstige kasstromen, met betrekking tot vastrentende vorderingen en schulden loopt woningbouwvereniging Alkemade risico’s over de marktwaarde. Kredietrisico
Woningbouwvereniging Alkemade heeft geen significante concentraties van kredietrisico’s.
Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Bij deze methode wordt het nettoresultaat aangepast
voor posten van de winst- en verliesrekening die geen invloed hebben op ontvangsten en uitgaven in het verslagjaar,
mutaties in de balansposten en posten van de winst- en verliesrekening waarvan de ontvangsten en uitgaven niet worden beschouwd als behorende tot de operationele activiteiten.
REK JAAR
ENIN
11 G 20
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
De liquiditeitspositie in het kasstroomoverzicht bestaat uit de liquide middelen onder aftrek van bankkredieten. In het kasstroomoverzicht wordt onderscheid gemaakt tussen operationele, investerings- en financieringsactiviteiten.
De kasstromen uit hoofde van de financiering zijn gesplitst in kasstromen met betrekking tot mutaties in de hoofdsom (opgenomen onder financieringsactiviteiten) en betaalde interest (opgenomen onder operationele activiteiten). De
investeringen in materiële vaste activa worden opgenomen onder aftrek van de onder de overige schulden voorkomende verplichtingen.
Ontvangsten en uitgaven uit hoofde van interest en winstbelastingen zijn opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten.
Toelichting op de balans Activa
(bedragen x € 1.000) Materiële vaste activa
2011
2010
50.273
40.457
Totaal
50.343
40.547
Ongecorrigeerde bedrijfswaarde
79.330
69.266
9.689
8.143
Onroerende en roerende zaken in exploitatie woningen en woongebouwen
ten behoeve van de servicekosten
58
70
Rentabiliteitswaarde correctie
552
Grondwaarde
Bedrijfswaarde per 31 december
89.571
Ontwikkeling bedrijfswaarde
Bedrijfswaarde per 31-12-2010 Gevolgen 1 jaar verder Gevolgen verkoop
Gevolgen aankoop
Gevolgen aanpassing parameters Gevolgen niveauwijzigingen
Rentabiliteitswaardecorrectie
-341
90
-174
77.235
77.235
-286
11.307
-1.850
2.780
726
Bedrijfswaarde per 31-12-2011
12.336
89.571
De bedrijfswaarde is opgenomen ter vergelijking met de boekwaarde van de opstal die gewaardeerd is tegen historische kostprijs of lagere bedrijfswaarde, verminderd met de daarop toegepaste afschrijvingen. De weergegeven bedrijfswaarde is berekend volgens interne normen.
De bedrijfswaardeberekening is gebaseerd op de volgende uitgangspunten: een verwachte huurstijging voor 2012 en verder van 2,0%;
bedrijfslasten inclusief niet-cyclisch onderhoud op basis van de begroting 2012;
het cyclisch onderhoud gedurende de levensduur van een beheereenheid conform de integrale meerjarenonderhoudsplanning;
de maatregelen genoemd in het strategisch voorraadbeleid;
de verkoop van 58 woningen, waarvan 45 in de periode 2012-2021, daarna op basis van de gemiddelde mutatiegraad; een jaarlijkse stijging van de onderhoudskosten voor 2012 en verder van 3,0%;
een jaarlijkse stijging van de overige kosten van 2,0% voor de jaren 2012 tot en met 2016, en van 3% voor de jaren erna;
een disconteringsvoet van 5,25%;
de te betalen vennootschapsbelasting maakt geen onderdeel uit van de bedrijfswaarde. Bij de bepaling van de bedrijfswaarde wordt rekening gehouden met de rentabiliteitswaardecorrectie van de bestaande leningenportefeuille. De rentabiliteitswaardecorrectie betreft het verschil tussen de contante waarde van de verwachte kasstromen uit hoofde van leningen en de waardering van deze post op de balans.
De verwachte opbrengstwaarde van woningen geoormerkt voor verkoop wordt gedefinieerd als de contante waarde van het bedrag dat kan worden verkregen bij vrijwillige verkoop binnen een verwachte termijn, onder aftrek van verkoopkosten die niet door de koper worden gedragen.
Bij de bedrijfswaardeberekening is geen rekening gehouden met de mogelijk vanaf 2014 te betalen heffing voor de huurtoeslag. Indien dit wel wordt gedaan neemt de bedrijfswaarde met € 6,2 miljoen af.
De onroerende en roerende zaken in exploitatie zijn per 31 december 2011 voor € 169 miljoen verzekerd tegen het risico van brand- en stormschade. De in de loop van het jaar gereedgekomen complexen zijn automatisch meeverzekerd. De verzekerde waarde wordt jaarlijks geïndexeerd. Onroerende zaken in ontwikkeling Nieuwbouw Hertogsweg Nieuwbouw de Kolk
Nieuwbouw Braassemerland Nieuwbouw Brede School Nieuwbouw Centrumplan Nieuwbouw Veilingvaart
Nieuwbouw Nieuwe Wetering Af: gepresenteerd onder voorziening onrendabele investeringen nieuwbouw Totaal
Onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie kantoor en werkplaats vervoermiddelen
machines en gereedschappen inventaris
automatisering
Totaal
2011
2010
81
5
560
14
0
189
7
0
0 20 2
220 0 0
670
428
589
428
2011
2010
413
418
2
4
81
38 23 95
571
59
0
60 35
126
643
REK JAAR
ENIN
11 G 20
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
De mutatie in de materiële vaste activa kan als volgt worden verklaard: Verhuur-
Omschrijving
eenheden in Woningen in
exploitatie ontwikkeling servicekosten
Ten diensten van de
exploitatie
Totaal
Aanschaffingswaarde
52.240
428
211
1.250
54.129
Cumulatieve waardeverminderingen
-11.783
0
-121
-607
-12.511
Boekwaarde begin boekjaar
40.457
428
90
643
41.618
12.006
1
17
0
0
0
Onrendabele investeringen en afschrijvingen
0
Investeringen
Overboeking naar in expl.
182
0
0
12.206
-42
-189
127
-123
9.816
161
-20
-72
9.885
63.832
670
208
1.048
65.758
Cumulatieve waardeverminderingen
-13.559
0
-138
-477
-14.174
Boekwaarde einde boekjaar
50.273
589
70
571
51.503
11.452
Afschrijvingen
-1.903
Waardeveranderingen
Toename voorzieningen
Saldo mutaties
Aanschaffingswaarde
Onrendabele investeringen en afschrijvingen
0
0
-81
0
-81
0
-21
0 0
0
0
0
-11.452
Overboeking van in ontw.
0
0
0
Desinvesteringen
60
T.b.v.
0
-89
0 0
0
-11.452
11.452
-231
-2.013
4
-81
-81
De afschrijvingstermijnen en gevolgde systematiek luiden als volgt: Gronden
Bouwkosten Brede School
lineair
CV-installatie
lineair
Bouwkosten overige Isolatie
Aanpassing mindervaliden Warmwatervoorziening Inventaris
Automatisering/vervoermiddelen
lineair lineair lineair lineair lineair lineair
Geen afschrijving 40 jaar 50 jaar 15 jaar 20 jaar 20 jaar 15 jaar
10 jaar 5 jaar
In het jaar 2012 is de verwachting dat er vijf woningen worden verkocht voor een gemiddelde prijs van € 222.000. De
boekwaarde van deze woningen bedraagt € 22.000.
Tot en met het jaar 2021 is de verwachting dat er 45 woningen zullen worden verkocht.
Financiële vaste activa
2011
Deelnemingen in groepsmaatschappijen
2010
0
Latente belastingvordering
0
971
Totaal
Deelnemingen in groepsmaatschappijen Stand per 1 januari
933
971
933
2011
2010
0
0
0
Af: resultaat deelnemingen Stand per 31 december
0
0
0
Dit betreft de 100% deelneming WBA holding BV gevestigd te Roelofarendsveen. Het eigen vermogen van de deelneming per 31 december 2011 bedraagt negatief € 5.003. Het resultaat over 2011 bedroeg negatief € 1.094. Vanwege het negatief
eigen vermogen van WBA holding BV heeft woningbouwvereniging Alkemade een voorziening getroffen van € 5.003 op de rekening-courant vordering op WBA holding BV. Latente belastingvordering
2011
Stand per 1 januari
2010
933
Af: mutatie boekjaar
992
38
Stand per 31 december
-59
971
933
Commerciële waarde
Fiscale waarde
Latentie
294
966
93
De specificatie van de latente belastingvordering per 31 december 2011 is als volgt: Bestemd voor verkoop (eerste 5 jaar)
Bedrijfsonroerend goed in eigen gebruik Activa t.b.v. servicekosten
BWS-subsidie complex 87 Stand per 31 december
509
70 0
3.855
74
161
837 1
61
40
971
De latente belastingvordering is berekend tegen het actuele belastingtarief van 25,0% waarbij bij het bedrijfsonroerend goed in eigen gebruik rekening is gehouden met een fiscale afschrijvingsdrempel van 50% van de WOZ-waarde.
In de latente belastingvordering is rekening gehouden met de verwachte woningverkopen in de komende vijf jaar. Indien
de latentie zou worden gewaardeerd tegen nominale waarde voor het gehele vastgoed, dan bedraagt de latentie circa € 61 miljoen. Naar verwachting zal deze latentie over het vastgoed niet tot afwikkeling komen binnen een afzienbare termijn.
Onder de financiële vaste activa zijn posten opgenomen tot een bedrag van € 190.000 met een resterende looptijd korter dan een jaar.
REK JAAR
ENIN
11 G 20
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
Vlottende activa Voorraden
2011
Onderhoudsmaterialen
48
51
Vorderingen Huurdebiteuren De huurdebiteuren kunnen naar tijdsduur en aantal huurders worden gespecificeerd: Aantal huurders
0 < 1 maand
2010
2011
2010
21
11
4
3
11
6
2
2
15
3 maanden en meer
15
12
105
76
overige kosten Totaal
Af: voorziening huurdebiteuren Totaal
Overige vorderingen Diverse debiteuren
Vorderingen op groepsmaatschappijen Bankgarantie
Vennootschapsbelasting
Totaal
Overlopende activa Rente
Diversen
Totaal
Bedragen
2011
1 < 2 maanden 2 < 3 maanden
62
2010
43
6
41
2 10
25
1 5
23
43
34
30
34
2011
2010
0
1
13
16
0
21
0
142
281
984
2011
2010
79
85
265
101
180
820
32
117
Onder de overlopende activa zijn geen posten opgenomen met een resterende looptijd langer dan een jaar. Liquide middelen Kas
ING rekening-courant
ABN AMRO rekening-courant
ABN AMRO ondernemers loyaal deposito ABN AMRO spaarrekening Kasgeld lening
Totaal
2011 4
2010 5
15
20
0
1.500
59 1.812
3.000
4.890
29
1.958
0
3.512
De kasgeldlening betreft een aan een collega corporatie uitgeleend bedrag. Op 1 februari 2012 heeft terugbetaling plaatsgevonden.
Woningbouwvereniging Alkemade beschikt bij de ABN AMRO Bank over een kredietfaciliteit voor een krediet in rekeningcourant van € 1.000.000. Op balansdatum is hiervan geen gebruik gemaakt.
Passiva Eigen vermogen Overige reserves Algemene bedrijfsreserve Stand begin boekjaar
Jaarresultaat na bestemming
Overboeking van verenigingsreserve Stand einde boekjaar
2011
2010
23.308
20.191
12
0
3.111
3.117
26.431
23.308
12
12
0
12
38
37
47
50
26.478
23.370
Stand begin boekjaar
37
40
Kosten glasbreuk
-12
-16
13
22
-60
-64
2011
2010
719
0
Verenigingsreserve
Stand begin boekjaar
Overboeking naar algemene bedrijfsreserve Stand einde boekjaar Bestemmingsreserve Glasfonds
Onderhoudscontract
Totaal bestemmingsreserve Totaal overige reserves Specificatie bestemmingsreserve glasfonds Bijdragen huurders
Stand einde boekjaar Specificatie bestemmingsreserve onderhoudscontract Stand begin boekjaar Bijdragen huurders
Kosten onderhoudscontract
Stand einde boekjaar
-12
9
13
38
56 9
0
13
13
63
37
55
13
Voorzieningen Onrendabele investeringen nieuwbouw Stand per 1 januari Mutatie boekjaar
Stand per 31 december
0
719
0
0
REK JAAR
ENIN
11 G 20
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
De specificatie van de voorziening onrendabele investering nieuwbouw is als volgt: Gevormde voorziening
Nieuwbouw Hertogsweg
800
Stand per 31 december
Bestede kosten 81
Saldo 719
719
De voorziening onrendabele investering nieuwbouw Hertogsweg heeft een looptijd van naar verwachting 2 jaar. Voorziening latente belastingverplichtingen
2011
Stand per 1 januari
2.358
Mutatie boekjaar
-2.264
Stand per 31 december
94
2010
759
1.599
2.358
De specificatie van de voorziening latente belastingverplichtingen per 31 december 2011 is als volgt: Commerciële Leningen kredietinstellingen Onderhoudsvoorziening
Tijdelijke fiscale afwaardering woningen in exploitatie op basis van VSO2 Inventaris en vervoermiddelen Stand per 31 december
64
waarde
Fiscale waarde
Latentie 2011
0
0
0
27.988
0 175
28.336
0 147
87
Latentie 2010 96
894
0
1.361
7
7
94
2.358
De voorziening latente belastingverplichtingen is berekend tegen het actuele belastingtarief van 25,0%. Onder de voor-
ziening latente belastingverplichtingen zijn posten opgenomen tot een bedrag van € 15.000 met een resterende looptijd korter dan een jaar.
De ultimo 2010 gevormde voorziening latente belastingverplichtingen voor de onderhoudsvoorziening en voor de tijdelijke
fiscale afwaardering woningen in exploitatie op basis van VSO2 zijn vrijgevallen in 2011 vanwege recente fiscale ontwikkelingen. Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar bladzijde 70. Langlopende schulden Leningen kredietinstellingen
2011
2010
Stand per 1 januari
19.920
21.126
Af: aflossingen
-1.932
-1.206
Bij: nieuwe aangetrokken leningen Stand per 31 december
De gemiddelde rentevoet per 31 december is: Van de huidige leningen zal het komend jaar worden afgelost:
Van de huidige leningen zal de komende vijf jaar worden afgelost:
10.000
0
27.988
19.920
2011
2010
5,1%
5,5%
2.567
1.490
13.706
9.057
De volgende instanties staan borg voor de hiervoor genoemde leningen:
WSW
Gemeente Kaag en Braassem
Totaal
Overige langlopende schulden Waarborgsommen huurders Waarborgsom Gemiva Totaal
2011
2010
23.283
14.978
27.988
19.920
2011
2010
4.705
23
106
129
4.942
4
104
108
Onder waarborgsommen huurders worden waarborgsommen opgenomen die wij van huurders van een geliberaliseerde
huurwoning hebben ontvangen. Deze waarborgsommen worden aan het einde van het huurcontract inclusief rente terugbetaald. Het rentepercentage is gelijk aan de heffingsrente die de belastingdienst hanteert.
De waarborgsom Gemiva betreft een in 2007 ontvangen waarborgsom die in 2022 inclusief rente dient te worden terugbetaald. Het rentepercentage is gelijk aan het consumentenprijsindexcijfer. Kortlopende schulden Schulden aan leveranciers Crediteuren
Belasting en premies sociale verzekering BTW
Loonbelasting en premies Pensioenpremies
Totaal
Overige schulden
Nieuwbouwproject De Bloemen
Nog te betalen investeringskosten Brede School
Totaal
Overlopende passiva
Niet vervallen rente Huurtoeslag
Vooruit ontvangen BWS-subsidies
2011
2010
334
473
129
83
5
6
47
138
43
43
1.043
43
587
481
61
93
46
Te verrekenen met bewoners
75
Niet opgenomen vakantiedagen
60
Vooruit ontvangen huren Diversen
Totaal
49
181
1.000
92 33
954
65
0
47 65 79 58
21
844
REK JAAR
ENIN
11 G 20
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
Niet in de balans opgenomen rechten en verplichtingen Grondrechten
Woningbouwvereniging Alkemade heeft toezeggingen voor de verkrijging van twee percelen grond om niet. In beide gevallen gaat het om een perceel grond waarop ongeveer 10 woningen kunnen worden gerealiseerd. Obligo WSW
Per 31 december 2011 heeft woningbouwvereniging Alkemade een obligo uitstaan ten bedrage van € 896.000 uit hoofde van door het WSW verstrekte borgstellingen. Verkoop onder voorwaarden (MGE)
In de Spoorstraat zijn in 2003 woningen verkocht onder voorwaarden. Woningbouwvereniging Alkemade heeft voor nog negen van deze woningen een terugkooprecht. De voorwaarden zijn vastgelegd in een antispeculatiebeding. Dit beding is als volgt:
Bij verkoop is de koper het volgende verschuldigd:
2,2% van de waardeontwikkeling ten opzichte van de oorspronkelijke marktwaarde; de genoten koperskorting.
Daarnaast garandeert woningbouwvereniging Alkemade dat de kopers geen verlies lijden. De verstrekte korting bedraagt per 31 december 2011 € 580.000. Investeringsverplichtingen
Er zijn niet in de balans opgenomen verplichtingen voor nieuwbouw en aankoop van gronden tot een bedrag van € 1.786.000. Deze verplichtingen komen naar verwachting tot afwikkeling in een periode van 1 tot 3 jaar ná balansdatum.
66
Overige
Te vorderen BWS-subsidie ad € 161.000. Verplichtingen uit hoofde van ambtsjubilea ad € 28.000.
Toelichting op de winst- en verliesrekening (bedragen x € 1.000)
Bedrijfsopbrengsten Huren
2011
2010
Huuropbrengst
10.309
9.736
Totaal
10.267
9.673
Af: huurderving
42
63
De huurderving bedraagt 0,41% van de te ontvangen huur.
In het afgelopen jaar is net als vorig jaar de huursom-methode gehanteerd: de gemiddelde gerealiseerde huurstijging
bedroeg 1,3%. De hogere huuropbrengst ten opzichte van het vorig boekjaar is met betrekking tot de woningen als volgt te verklaren:
Huuraanpassing als gevolg van harmonisatie Huur nieuwbouw
De gemiddelde huursomstijging
Totaal
65
390 118
57 43
170
573
270
393
384
394
385
77
77
371
1.236
0
39
46
6
Vergoedingen Bijdragen leveringen en diensten Contributies
Totaal
1
1
67
Overheidsbijdragen
Bijdragen op basis van:
Het Besluit Woninggebonden Subsidies Verkoop onroerende goederen Verkoopresultaat huurwoningen Geactiveerde productie t.b.v. het eigen bedrijf Doorberekende uren nieuwbouw De Bloemen Doorberekende uren nieuwbouw Hertogsweg
40
Doorberekende uren nieuwbouw Veilingvaart
13
Doorberekende uren nieuwbouw Brede School Totaal
0 5
99
50
7
8
Overige bedrijfsopbrengsten Vergoeding administratiekosten algemeen Onderhoud eigen dienst
261
231
Ontvangen koperskorting
65
0
Opbrengst huismeesters Diversen
Totaal
71 8
412
73 1
REK JAAR
313
ENIN
11 G 20
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
Bedrijfslasten Afschrijvingen
2011
2010
Verhuureenheden in exploitatie
1.903
1.024
Ten behoeve van servicekosten
21
19
Ten dienste van de exploitatie Totaal
Overige waardeveranderingen materiële vaste activa Onrendabele investering nieuwbouw Hertogsweg
Onrendabele investering nieuwbouw Brede School Bedrijfswaarde diverse complexen (bate)
Totaal
89
88
2.013
1.131
800
0
123
-127 796
0
-663
-663
De waardeverandering bedrijfswaarde diverse complexen bestaat uit een afwaardering van € 502.000 en een terugname van € 629.000.
Lonen en salarissen Salarissen inclusief vakantiegeld
1.001
1.001
In deze post is ook de beloning voor de bestuurder begrepen. Aangezien deze beloning herleidbaar is tot één persoon
68
wordt gebruik gemaakt van de vrijstelling om dit bedrag niet afzonderlijk te benoemen.
De personeelsbezetting per 31 december 2011 bestaat uit 19,2 werknemers (2010: 19,6). Deze aantallen zijn gebaseerd op het aantal fulltime equivalenten. Sociale lasten Sociale lasten
127
118
Pensioenlasten Vroegpensioenpremies Pensioenpremies
Totaal
39
186
45
183
225
228
Acuut onderhoud
221
231
Planmatig mutatieonderhoud
227
Onderhoudslasten
Deze post bestaat uit de werkelijk bestede bedragen aan de volgende soorten onderhoud: Mutatieonderhoud
Periodiek onderhoud
Planmatig onderhoud
Onvoorzien onderhoud Woningverbetering
219
264
431
372
2.411
1.977
6
27
19
Overige kosten
45
Kosten onderhoudscontract
61
Kosten glasbreuk Totaal
410
12 3.652
69 80 16 64
3.510
Overige bedrijfslasten
2011
2010
Overige personeelskosten
94
72
Kosten raad van commissarissen
29
21
Drukwerk
35
Huisvestingskosten
Automatiseringskosten
Kantoorbenodigdheden Externe controle Advieskosten
Communicatie en huisstijl Contributie Aedes Wijkenheffing
Bijdrage Centraal Fonds Volkshuisvesting saneringssteun Bijdrage VWHR
Onroerende zaakbelasting Brandverzekering
Waterschapslasten
51
60 9
33
162 22 20
5
28 73 2
20
15
38
0
364
364
57
62
31
Afboeking kosten project Braassemerland
189
Overige algemene kosten
135
Totaal
31
121
45
393
Leefbaarheid
61
78
Lasten leveringen en diensten
Interne doorbelasting afschrijvingen
60
-21
22
1.823
34
384 -19
0
40
122
1.519
Onder de kosten raad van commissarissen is € 17.240 opgenomen als bezoldiging van de rvc-leden.
69
Accountantshonoraria
Over het boekjaar zijn de volgende bedragen aan honoraria door Deloitte Accountants B.V. en aan haar gelieerde vennootschappen ten laste van het resultaat gebracht: Controle van de jaarrekening
33
28
Andere niet-controlediensten
44
23
Fiscale advisering en aangiften Totaal
14 91
25 76
REK JAAR
ENIN
11 G 20
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
Financiële baten en lasten Rentebaten
2011
2010
0
1
Rente belastingen
34
57
Rente kasgeldlening
38
0
Rente overige vorderingen Rente servicekosten Rente banken Totaal
5
62
6
32
139
96
1.308
1.126
Rentelasten Rente leningen kapitaalmarkt Rente BWS-subsidies Overige
Totaal
4 3
6 1
1.315
1.133
-1
-1
Resultaat deelnemingen WBA holding BV
Belastingen 70
Fiscale eenheid Met ingang van 1 januari 2008 is Woningbouwvereniging Alkemade met de volgende vennootschappen opgenomen in de fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting: WBA holding B.V.; WBA grond B.V.;
WBA projectontwikkeling B.V.; WBA werken voor derden B.V..
Aan de andere vennootschappen, die deel uitmaken van de fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting, wordt de vennootschapsbelasting doorberekend alsof zij zelfstandig belastingplichtig zijn met inachtneming van een toerekening van de voordelen van de fiscale eenheid aan de verschillende vennootschappen. ANBI-status woningcorporaties Begin 2012 heeft de Hoge Raad bepaald dat een woningcorporatie kwalificeert als een algemeen nut beogende instelling (ANBI). Na overleg met onze belastingadviseur hebben wij geconcludeerd dat er een reële kans is dat woningbouw-
vereniging Alkemade ook gekwalificeerd kan worden als een ANBI. Een belangrijk gevolg hiervan is dat de belastbare
winst kan worden gedoteerd aan de herbestedingsreserve waardoor er geen belasting is verschuldigd. Dit kan zowel voor 2011 als met terugwerkende kracht voor de jaren 2008, 2009 en 2010. Daarnaast is besloten om voor de jaren 2008, 2009 en 2010 gewijzigde aangiften vennootschapsbelasting in te dienen waarbij geen fiscale onderhoudsvoor-
ziening meer wordt gevormd. Hierdoor neemt de fiscale winst over die jaren toe wat leidt tot een grotere dotatie aan de herbestedingsreserve.
Door een wetswijziging kan een woningcorporatie vanaf 2012 niet meer gekwalificeerd worden als een ANBI en dus ook
geen beroep meer doen op de herbestedingsreserve.
Gevolgen commerciële jaarrekening Voor de jaren 2008, 2009 en 2010 was in de commerciële jaarrekening voorzichtigheidshalve nog geen rekening gehouden met de kwalificatie als ANBI. Door de mogelijkheid van het toepassen van een fiscale afwaardering van de woningen in exploitatie, op grond van de VSO2-bepalingen, was er geen acute vennootschapsbelasting verschuldigd over de jaren 2008, 2009 en 2010. Wel was er ultimo 2010 een latente belastingvoorziening voor de fiscaal gevormde onderhoudsvoorziening en voor de tijdelijke fiscale afwaardering woningen in exploitatie op basis van de VSO2-bepalingen. Doordat
nu voor de jaren 2008, 2009 en 2010 ervan wordt uitgegaan dat de belastbare winst kan worden gedoteerd aan de
herbestedingsreserve, vallen deze twee latente belastingvoorzieningen geheel vrij. Deze vrijval moet verwerkt worden via de winst- en verliesrekening van 2011 wat resulteert in een bate van € 2.255.492.
Zoals hiervoor aangegeven hebben wij met onze belastingadviseur geconcludeerd dat er een reële kans is dat woningbouwvereniging Alkemade gekwalificeerd kan worden als een ANBI. Mocht dit uiteindelijk toch niet het geval blijken te zijn dan zal deze vrijval weer moeten worden teruggenomen. Het belastbaar bedrag is als volgt te berekenen: Belastbaar bedrag Enkelvoudig resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen Bij: enkelvoudig resultaat voor belastingen van deelnemingen
Geconsolideerd resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen Bij:
Niet aftrekbaar deel afschrijvingen
Niet aftrekbare waardeveranderingen
Niet aftrekbare projectsteun wijkenaanpak en saneringsbijdrage Fiscaal geactiveerde rente nieuwbouwprojecten Rente BWS
Amortisatietermijn langlopende schulden Niet aftrekbare gemengde kosten Af:
Niet belaste verkoopresultaat woningen
Niet belaste opbrengst overheidsbijdragen
Fiscaal niet belast deel ontvangen verkoperskorting
Fiscaal hogere afboeking projectkosten Braassemerland Geactiveerde onderhoudskosten
Kleinschaligheidsinvesteringsaftrek
Af: Dotatie aan herbestedingsreserve Belastbaar bedrag 2011
807 -1
806
1.898
796
71
122 2
12 66 4
2.900
371 77 65 2
55 5
-575 3.131 3.131 0
Het wettelijke belastingtarief bedraagt 25,0% voor belastbare bedragen boven de € 200.000. Door toepassing van de herbestedingsreserve bedraagt de effectieve belastingdruk over 2011 nihil.
REK JAAR
ENIN
11 G 20
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
De belastingen kunnen als volgt worden gespecificeerd: 2011
2010
Acute belastingen
0
Terug te vragen belastingen over 2008 en 2009
0
875
47
-1.658
2011
2010
0
448
Aanpassing naar aanleiding van opgestelde aangiften Vrijval latente belastingvoorziening in verband met toepassing van de
herbestedingsreserve over de jaren 2008, 2009 en 2010 Mutatie latente belastingen in boekjaar
Totaal bate respectievelijk last
0 2.255
2.302
0
36
0
-747
Situatie per balansdatum De specificatie van de in de balans opgenomen vordering vennootschapsbelasting is als volgt:
Boekjaar 2009 Boekjaar 2010 Boekjaar 2011 Totaal
72
0
265
265
372 0
820
Compensabele verliezen Ultimo 2011 bedragen de compensabele verliezen € 16.556. Dit betreft een voorvoegingsverlies uit 2007 van de toenmalige fiscale eenheid WBA holding B.V.. Deze verliezen zijn tot en met 2016 verrekenbaar met enkelvoudige winsten van WBA holding B.V. en haar drie dochtermaatschappijen.
Over deze compensabele verliezen is geen actieve belastinglatentie opgenomen, omdat er in de B.V.’s geen activiteiten plaatsvinden en er dus ook geen positieve resultaten worden verwacht.
Ondertekening van de jaarrekening Roelofarendsveen, 16 april 2012 Directeur/bestuurder:
Raad van commissarissen:
R. Hensen
R. Gerritsen, voorzitter
P.J. van der Spiegel, vice-voorzitter
F.A. van den Broek d’Obrenan, lid
73
W.G.G. van Dam, lid
P.G.W. van Graas, lid
REK JAAR
ENIN
11 G 20
W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
Overige gegevens inclusief controleverklaring Resultaatbestemming (bedragen x € 1.000) Het resultaat over 2011 is als volgt verwerkt: Algemene bedrijfsreserve
Bestemmingsreserve glasfonds
Bestemmingsreserve onderhoudscontract
Totaal
3.111
1
-4
3.108
Gebeurtenissen na balansdatum
Er hebben zich in de periode na balansdatum tot en met de datum van opstellen van de jaarrekening geen belangrijke gebeurtenissen voorgedaan die van dusdanige invloed zijn op het beeld van de jaarrekening dat vermelding op deze plaats nodig zou zijn.
74
Controleverklaring
75
REK JAAR
ENIN
11 G 20
76 W ON IN G BOU W V E RE N IG IN G A L K E M A D E
Jaarstukken woningbouwvereniging Alkemade 2011