JAARPLAN 2016
LEESWIJZER Het jaarplan is bedoeld voor: de organisatie zelf, primair de bedrijfsorganisatie en de RvT voor partijen die subsidies verstrekken, primair de provincie Flevoland voor partijen die de keurmerken verstrekken, het Centraal Bureau Fondsenwerving en de Stichting Certificering SNL
1
Het jaarplan 2016 is het eerste jaar waarin het nieuwe beleidsplan volledig doorklinkt.
Het Beleidsplan 2015-2019 ‘Gezonde natuur in een levend landschap; voor, met en door Flevolanders’ is het richtinggevend kader voor het werk van Het Flevo-landschap. Missie Flevoland moet een groene provincie worden waarop niet alleen de Flevolander, maar ook de rest van Nederland trots is. Het nieuwe groene hart van Nederland, met zijn unieke deltanatuur waarin wetlands, bossen, graslanden en akkerbouw versmelten, moét je gezien hebben. Om dit te bereiken, is het van groot belang dat het landschap in optimale conditie is, dat zijn streekeigen, onderscheidende karakter wordt behouden, dat zijn specifieke verhaal met verve wordt verteld en dat Het Flevo-landschap zich breed profileert en wordt erkend als dé natuuren landschapsexpert van Flevoland. Kernwaarden in het beleid zijn een gezonde natuur in een levend landschap. Met andere woorden: goed functionerende ecosystemen gericht op biodiversiteit zijn de motor van een door mensenhanden gemaakt natuurgebied dat nog altijd in ontwikkeling is en een actieve relatie aangaat met zijn stakeholders. Visie Om hier handen en voeten aan te geven, voert Het Flevo-landschap drie kerntaken uit: 1. Natuurbeheer en -beleid: het beheren, herstellen en ontwikkelen van natuur, landschap en cultuurhistorie in Flevoland. 2. Natuurbeleving: het ontsluiten van natuur, landschap en cultuurhistorie in Flevoland voor recreatief gebruik (‘voor Flevolanders’). 3. Natuurbetrokkenheid: het stimuleren van participatie door burgers en ondernemers, en partnerschappen bij het werken aan een gezonde natuur in een levend landschap in Flevoland. Certificering Het Flevo-landschap werkt volgens een Plan-Do-Check-Act cyclus. Het Flevo-landschap mag het CBF-keur voor Goede doelen voeren en is gecertificeerd natuurbeheerder voor SNL. Dit betekent dat Het Flevo-landschap planmatig en met oog voor resultaat en kosten te werk gaat.
2
DOELEN In een uitgewerkte doelenboom is de visie voor de komende beleidsperiode ingebed in en vertaald naar de doelstellingen die Het Flevolandschap in het werk en voor verantwoording naar het CBF hanteert. Deze doelstellingen geven de ordening van het werk en bepalen ook de structuur van jaarplanning en begroting, jaarverslag en jaarrekening. De CBF-doelstellingen zijn: 1. beheer en recreatief gebruik van natuur, landschap en cultuurhistorie 2. voorlichting en communicatie 3. herstel en ontwikkeling van natuur, landschap en cultuurhistorie 4. fondsenwerving Verder worden 5. Administratie en Organisatie als aparte taak opgenomen in genoemde documenten. Elk langetermijndoel is geplaatst onder één CBF-doelstelling. Per langetermijn doel zijn (sub)doelstellingen voor de planperiode benoemd, en de bijbehorende maatregelen en resultaten beschreven. Per langetermijn doel zijn tevens een of enkele prestatie-indicatoren gedefinieerd, waarmee de voortgang gemonitord kan worden. De (sub)doelstellingen worden in het jaarplan uitgewerkt in prestaties. Langetermijn doelen Natuurgebieden worden professioneel beheerd gericht op natuur en gebruiker. Natuurpark Lelystad laat mensen kennismaken met en draagt bij tot het voortbestaan van Euraziatische dieren. Het Flevo-landschap brengt natuur, landschap en cultuurhistorie letterlijk en figuurlijk dichtbij de Flevolander. Het Flevo-landschap biedt gelegenheid voor natuurbeleving voor, met en door Flevolanders. Het Flevo-landschap wordt herkend als een natuurorganisatie die kritisch maar constructief opkomt voor de belangen van natuur, landschap en cultureel erfgoed. Het Flevo-landschap ontwikkelt nieuwe natuur waarin natuur, stad en platteland elkaar ontmoeten. Het Flevo-landschap ontwikkelt partnerschappen in gebiedsontwikkeling. De speerpuntgebieden van Het Flevo-landschap zijn het best ingericht op bezoekers. Draagvlak voor het werk van Het Flevo-landschap komt tot uiting in daadwerkelijke (financiële) ondersteuning door particulieren en bedrijven. Het Flevo-landschap heeft een transparante en duurzame bedrijfsvoering. Het Flevo-landschap heeft een op de toekomst toegeruste organisatie.
3
CBF-doelstelling 1. Beheer en recreatief gebruik van natuur, landschap en cultuurhistorie. 2. Voorlichting en communicatie.
3. Herstel en ontwikkeling van natuur, landschap en cultuurhistorie.
4. Fondsenwerving. 5. Administratie en Organisatie.
Doelstelling 1. Beheer en recreatief gebruik natuur, landschap en cultuurhistorie
Aan de basis van Het Flevo-landschap staan altijd natuur en landschap, en het beheer en verder ontwikkelen daarvan. Dat is het fundament dat Het Flevo-landschap in staat stelt om een actieve rol in de Flevolandse samenleving te spelen. Deze basis – zorg voor natuur en landschap - is de constante in het werk van de organisatie. Hierin wordt ook het leeuwendeel van de middelen en inzet aangewend. Het beheer is gericht op de natuurwaarden, maar ook op het recreatief gebruik van natuurgebieden. Als professionele organisatie is Het Flevo-landschap SNL-gecertificeerd. langetermijn doel doelstelling beleidsplan 2015-2019
Natuurgebieden worden professioneel beheerd gericht op natuur en gebruiker. Het beheer van Het Flevo-landschap leidt tot behoud of vergroting van de ecosystemen en de biodiversiteit daarin.
prestatie-indicator
Het Flevo-landschap beheert op planmatige wijze circa 5.100 hectare bestaande natuur, landschappelijke elementen en cultureel erfgoed. De bestaande natuurkwaliteit blijft behouden of wordt verbeterd. Dit betekent dat in de SNL-beoordelingssystematiek die bij beheerevaluatie wordt gebruikt, minimaal 50 % van de natuur een score ‘voldoende’ of beter heeft. Beheer van 1.100 hectare moeras en plas. In moerassen zijn naast waterhuishouding jaarlijks en langcyclisch vegetatiebeheer de belangrijkste maatregelen. Het peilbeheer in de Kamperhoek wordt aangepast op basis van hydrologische evaluatie en beheerplan. In het Toppad Urk wordt het graslandbeheer conform beheerplan aangepast. Deze verandering wordt benut om ook de omwonenden bij te praten over het gevoerde beheer. In 2014/2015 is in de Lepelaarplassen een vernattingsmaatregel uitgevoerd. Het functioneren en de effecten hiervan worden op de voet gevolgd. Beheer van 2.000 hectare bos. In de bossen wordt geïntegreerd bosbeheer toegepast gericht op natuurwaarde en recreatiewaarde. Houtproductie is geen doel op zich, maar inkomsten uit vrijkomend hout worden weer ingezet voor natuurbeheer. Gepland is om in 2016 in het Knarbos, het Natuurpark, de Stichtse putten en Pampushout te dunnen en waar nodig in te planten. Medio augustus 2015 is nog niet in beeld hoe ingrijpend de gevolgen van de zomerstorm van 25 juli zijn het bos en voor de planning van het bosbeheer. Er wordt verder onderzocht of er nog meer bossen in aanmerking komen om beheerd te worden door middel van begrazing. De samenwerking met Stichting Robinia in de Flevohout wordt geëvalueerd. Beheer van 200 hectare grasland. Op de natuurlijke graslanden wordt natuurpacht als beheerinstrument ingezet, gericht op de natuurambitie. Dat betekent dat goed wordt toegezien op de diensten van de agrarische pachters. In 2016 zijn de pachtcontracten op orde en waar nodig aangepast aan de doelstellingen van het terrein en de SNLvoorwaarden.
prestatie 2016
4
Het poelenbeheer in het Greppelveld wordt aangepast; jaarlijks zal een deel van de poelen worden geschoond zodat meer variatie in vegetatie in en rond het water ontstaat. Het Flevo-landschap is betrokken bij het definiëren van doelen voor wateren in natuurgebieden die niet tot een zogenaamd waterlichaam in het kader van de Kaderrichtlijn Water behoren. Beheer van landschappelijke elementen (ruim 300 hectare). Landschappelijke elementen en wegbeplantingen worden naar hun aard (laan, struweel, bosjes) beheerd. Waar nodig worden laanbomen vervangen of gesnoeid. Behoud en onderhoud van cultureel erfgoed (monumenten en landschapskunstwerken). Er wordt een meerjarenplanning gemaakt voor onderhoud van de cultuurhistorische objecten. Voor de kerkruïne Schokland wordt groot onderhoud in 2017 voorbereid. doelstelling beleidsplan 2015-2019 prestatie-indicator prestatie 2016
De recreatieve voorzieningen in de gebieden zijn adequaat voor hun niveau van openstelling. Gebruikers geven de aanwezige voorzieningen in 2018 een voldoende. De bruggen worden conform de meerjaren onderhoudsplanning (MOP) onderhouden. De halfverhardingspaden in het Natuurpark worden opgeknapt en bieden weer wandel- en fietscomfort. Voor de onkruidbestrijding op halfverharding wordt omgeschakeld van chemische middelen naar bestrijding van vegetatie met warmte. Deze methode vraagt een hogere frequentie en inzet. De zitbanken en picknicksets worden onderhouden en geschilderd in huisstijl, zodat ze niet alleen comfort bieden maar ook bijdragen aan de herkenbaarheid van Het Flevo-landschap.
doelstelling beleidsplan 2015-2019 prestatie-indicator prestatie 2016
Het beheer vindt systematisch plaats gebaseerd op de Plan-Do-Check-Act cyclus. In 2017 is er voor elk gebied een beheerplan dat maximaal 10 jaar oud is. (nu geldt dat voor 60% van gebieden) Er worden weer enkele stappen gezet in het toepassen van de PDCA-cyclus in beheer. Na de CMSi-module Beheer zijn ook de CMSi-modules Natuurdatabank en Vastgoed in gebruik. In 2016 maken de provincie Flevoland en Het Flevo-landschap afspraken voor een nieuwe SNL-periode 20172022. Ten behoeve van de formele aanvraag is onder meer een geactualiseerde en onderbouwde kaart nodig met beheergebieden, beheertypen en -ambities van Het Flevo-landschap. Er worden beheerplannen opgesteld voor de Rotterdamse hoek, het Urkerbos, het Vaartsluisbos, ’t Zand, het Observatorium Robert Morris, en de Landschappelijke beplantingen Zuidelijk Flevoland. Het beheerplan voor de Pampushout wordt herzien. Voor SNL-monitoring vinden inventarisaties van soortgroepen en/of structuurkarteringen plaats in het Greppelveld, de Rotterdamse hoek, de Lepelaarplassen, de Landschappelijke Beplantingen Noordoostpolder, Heggenlandschap /Wildwallen, ‘t Zand A72, het Urkerbos, en het Priembos. Ad hoc is jaarlijks voor enkele gebieden en voor onverwacht voorkomende soorten aanvullende monitoring nodig. Voor de vrijwillige monitor-medewerkers wordt een scholingsbijeenkomst georganiseerd. In 2016 loopt de faunabeheerovereenkomst met Stichting Faunabeheer Flevoland af. Het streven is om in afstemming met Natuurmonumenten en Staatsbosbeheer te komen tot een nieuwe eigentijdse overeenkomst aangepast aan de behoeften van de organisaties.
5
Natuurpark Lelystad is sinds lang een van de locaties waar fokgroepen van bedreigde diersoorten als Przewalskipaard en wisent zijn. Ook nu is het Natuurpark locatie voor tijdelijke huisvesting van Europese otters als overbrugging naar uitzetten in het wild. Het Flevo-landschap staat open voor deze functie en meer: de dieren vergroten de attractie- en educatieve waarde van het Natuurpark. De komende jaren dient het beleid hierin echter wel nader te worden uitgewerkt. Zowel wat betreft de (inter)nationale behoefte als wat betreft de eigen mogelijkheden en die van samenwerkingspartners. langetermijn doel doelstelling beleidsplan 2015-2019 prestatie-indicator prestatie 2016
doelstelling beleidsplan 2015-2019 prestatie 2016
Natuurpark Lelystad laat mensen kennismaken met en draagt bij tot voortbestaan van Euraziatische dieren. Het Natuurpark draagt bij aan het vergroten van de kennis van Euraziatische dieren. De dieren zijn in het Natuurpark in semi-natuurlijke omstandigheden voor bezoekers te zien; er is informatie over aanwezig in het veld, in het bezoekerscentrum en op de website De doorzichten en uitzichtpunten worden verbeterd waardoor de terreinen van de dieren beter beleefbaar worden. Bij diverse collega-organisaties als PWN (Kraansvlak) en Flaxfield wordt kennis opgedaan en zijn de eerste ervaringen uitgewisseld rond de bouw van de nieuwe kraal voor de wisenten. Het Natuurpark levert een bijdrage aan instandhouding van een aantal diersoorten. De gebieden van de wisenten en de Przewalskipaarden zijn aan elkaar gekoppeld waardoor er in een groter gebied volop interactie mogelijk is tussen deze twee soorten grazers. Dit is beter voor de gezondheid en de beleefbaarheid van de dieren. Om de koppeling van de gebieden mogelijk te maken zonder dat er wandelpaden (en dus zichtbaarheid) moeten worden opgegeven, is er een brug geplaatst met een brede onderdoorgang voor de dieren en een mooi uitzicht voor de bezoekers.
6
Doelstelling 2. Voorlichting en Communicatie Er is in Flevoland waardering voor de dingen die Het Flevo-landschap doet, maar vanuit diverse geledingen komt het signaal dat Het Flevolandschap deze dingen nog veel meer zichtbaar kan maken. Zichtbaarheid is nodig om begrip en draagvlak voor natuurbeheer te vergroten en de rol die natuur voor recreatie en andere maatschappelijke vraagstukken kan spelen, beter voor het voetlicht te brengen. De komende beleidsperiode gaat Het Flevo-landschap strategischer werken aan zichtbaarheid, herkenbaarheid én verbreding van de achterban. langetermijn doel doelstelling beleidsplan 2015-2019 prestatie-indicator prestatie 2016
Het Flevo-landschap brengt natuur, landschap en cultuurhistorie letterlijk en figuurlijk dichtbij de Flevolander. Het Flevo-landschap is als 'merk' bekend bij de bevolking. Het Flevo-landschap is in 2018 bekend bij de helft van de Flevolanders. Er wordt een proactief persbeleid gevoerd, waarbij het verhaal van Het Flevo-landschap in het algemeen en van de verschillende gebieden in het bijzonder wordt verteld. Hierbij zal vaker dan voorheen de landelijke media worden gezocht om een bredere achterban in en buiten Flevoland te bereiken. Dat resulteert in 2016 in een geholpen naamsbekendheid van meer dan 50%. In 2016 zal het Flevo-landschap het bereik van de achterban van de social media zoals Facebook en Twitter (vrienden, volgers en abonnees) vergroten. Naast de huidige achterban van het Flevo-landschap worden hiermee nieuwe en jongere doelgroepen bereikt.
doelstelling beleidsplan 2015-2019 prestatie 2016
Het Flevo-landschap wordt herkend als dé Flevolandse natuur- en landschapsorganisatie. In uitingen en activiteiten van het Flevo-landschap wordt door medewerkers en vrijwilligers het verhaal van de Flevolandse natuur, het Flevolandse landschap en de Flevolandse historie verteld. Zij worden hier via training op voorbereid. De thema’s 'groen en gezond' en 'streek en voedsel' worden als rode draden gebruikt in programmering en als haakje in de communicatie. Het resultaat hiervan is dat men het Flevo-landschap zal herkennen als de organisatie die naast natuurbeheerder en -beschermer ook een voorvechter is van het verhaal van Flevoland. Het Flevolandschap geeft daarmee de Flevolander iets in handen om trots op te zijn.
doelstelling beleidsplan 2015-2019 prestatie-indicator prestatie 2016
Het Flevo-landschap zoekt nieuwe bezoekers en verbreding van achterban. Het Flevo-landschap is interessant voor minimaal een nieuwe leefstijl. Het Flevo-landschap zal naast de bestaande doelgroep een of meerdere doelgroepen (op basis van leefstijlen) aanspreken in diverse uitingen en programmeringen. Het resultaat is dat deze nieuwe doelgroepen het Flevolandschap leren kennen, weten te vinden en zich in meer of mindere mate aan de organisatie willen verbinden. In 2016 zullen er verschillende communicatiekanalen gebruikt worden, met ieder een eigen ‘tone of voice’, om iedere doelgroep in hun eigen taal en via hun eigen kanalen aan te spreken en daarmee te bereiken.
7
De gebieden die Het Flevo-landschap beheert, zijn van grote waarde voor de samenleving, en omgekeerd is de betrokkenheid van de inwoners bij de natuur en landschap van groot belang. Zonder breed draagvlak komen natuur en landschap op termijn onder druk te staan. Het Flevolandschap werkt hard aan dit draagvlak. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen voor (natuur genieten), met (handen uit de mouwen) en door (burgerinitiatieven) Flevolanders. langetermijn doel doelstelling beleidsplan 2015-2019 prestatie 2016
Het Flevo-landschap biedt gelegenheid voor natuurbeleving voor, met en door Flevolanders Voor Flevolanders: de natuur van Het Flevo-landschap: 365 dagen per jaar open. In 2016 wordt een app ontwikkeld voor smartphones en tablets, waarbij een ieder die de app downloadt kennis kan maken met (de verschillende natuurgebieden van) het Flevo-landschap. Bezoekers kunnen via de website actuele informatie over openstelling, bereikbaarheid en voorzieningen van de natuurgebieden vinden. Een deel van de website zal worden ingericht als een soort wikipedia van de Flevolandse natuur, waar men informatie kan vinden over de flora en fauna in de provincie. In 2016 zal de kennisbank worden opgezet en zal informatie over de belangrijkste soorten op een toegankelijke manier te raadplegen zijn. Bij de entrees van de recreatief belangrijke natuurgebieden is informatie over het natuurgebied, natuur en beheer, en de recreatieve voorzieningen beschikbaar. In 2016 wordt gestart met het brengen van meer eenheid in de uitstraling van de verschillende spelregelborden en informatiepanelen. Ook zal er kritisch gekeken worden naar de kwantiteit van borden, o.a. in relatie tot gebruik van smartphones.
doelstelling beleidsplan 2015-2019
De Flevolanders kunnen in elke polder een bezoekerscentrum bezoeken en deelnemen aan activiteiten van een gebiedseigen programmering. In 2018 komen er 20% meer bezoekers in de bezoekerscentra (t.o.v. 2014: zie aantal in jaarverslag 2014) In 2018 zijn er ook 20% meer deelnemers aan evenementen. (t.o.v. 2014: zie aantal in jaarverslag 2014 In 2016 zal de toekomstverkenning rondom het bezoekerscentrum de Trekvogel omgezet worden in een plan van aanpak. Er zal besloten worden of het gebouw in de huidige vorm wordt opgeknapt of dat modernisering en verbreding van functies plaatsvindt. De bezoekerscentra Natuurpark Lelystad en Gesteentetuin Schokland worden qua functionaliteit in de huidige vorm voortgezet. Het bezoekerscentrum Natuurpark gaat ook aandacht aan streekproducten geven. Met de partners in het Werelderfgoed Schokland wordt programmatisch gewerkt aan realisatie van de toekomstvisie ‘Werelderfgoed Schokland: tijdloos mysterie’. Het Flevo-landschap is partij bij evenementen en thema-weekenden, evenals bij de oriëntatie op een werelderfgoedcentrum Schokland dat op termijn hét bezoekersen ontmoetingspunt op Schokland moet worden. In 2016 zal het aanbod van excursies en activiteiten beter afgestemd zijn op de behoefte van de deelnemers en nieuwe doelgroep(en) die eind 2015 door middel van onderzoek en verbeterde evaluaties zijn bepaald.
prestatie-indicator prestatie 2016
doelstelling beleidsplan 2015-2019 prestatie-indicator
Met Flevolanders: vrijwilligerswerk vervult een grote rol in Het Flevo-landschap. Dit leidt ertoe dat in 2018 120 vrijwilligers met een vrijwilligers-overeenkomst actief zijn bij Het Flevo-landschap, waarvan circa 100 in publieksactiviteiten, en circa 20 in beheer en monitoring samen. Daarnaast zijn er 50 tot 75 'losvaste' vrijwilligers.
8
prestatie 2016
Het Intranet voor vrijwilligers dat in 2015 is ingevoerd, wordt verder geïmplementeerd. In 2016 wordt gezorgd voor een jaarrond stabiele basis in de groep vrijwilligers die een publiekelijke functie bekleden. Hier is met name in de zomerperiode versterking nodig. Daarnaast worden beheervrijwilligers geworven. Het resultaat in 2016 is dat er 5 verschillende vrijwilligersklussen zijn opgezet en uitgevoerd en 25 personen actief zijn als beheervrijwilliger. In 2016 komt een module op de website en intranet waarin beheerklussen worden aangeboden, waarvoor vrijwilligers (vast of los en met de juiste expertise) zich kunnen opgeven.
doelstelling beleidsplan 2015-2019 prestatie-indicator prestatie 2016
Door Flevolanders: Het Flevo-landschap verkent de haalbaarheid van burgerinitiatieven in haar natuurgebieden. twee pilots in gang gezet waarvan in elk geval een in Almere In 2016 zal het Flevo-landschap (via pers en rechtstreeks) aan omwonenden van diverse gebieden actief communiceren en zich profileren als natuurbeheerder die openstaat voor/ opzoek is naar burgerinitiatieven. Dat resulteert in 2016 tot minimaal één serieuze aanmelding voor een burgerinitiatief. Het Flevo-landschap is evenals Landschapsbeheer Flevoland en de Rabobanken partner in het Streekfonds Flevoland. Het Streekfonds Flevoland steunt kleinschalige initiatieven voor natuur, landschap en educatie.
Het Flevo-landschap wil meer zijn dan een natuurbeherende organisatie en wel een organisatie die staat voor natuur en landschap in Flevoland. Onze omgeving verwacht leiderschap van Het Flevo-landschap bij de verdere ontwikkeling van natuur en landschap in de nog jonge provincie Flevoland, waar nog een aantal grote plannen op stapel staan. langetermijn doel doelstelling beleidsplan 2015-2019 prestatie-indicator prestatie 2016
Het Flevo-landschap wordt herkend als een natuurorganisatie die kritisch maar constructief opkomt voor de belangen van natuur, landschap en cultureel erfgoed in Flevoland. Het Flevo-landschap wordt gezien als een bij natuur en landschap betrokken organisatie die verder kijkt dan de eigen belangen, een onderbouwde mening heeft, en daarvoor staat. Aan het eind van de beleidsperiode wordt weer een stakeholderconsultatie gedaan waaruit de waardering voor Het Flevo-landschap blijkt. Na de visie op windenergie formuleert Het Flevo-landschap een visie op zonne-energie en biomassa als bronnen van duurzame energie. Deze visie wordt gedeeld met de omgeving en is richtlijn voor eigen duurzame activiteiten. Het Flevo-landschap participeert actief in de totstandkoming van het nieuwe provinciale Omgevingsplan, en vervult een actieve rol in het Programma Nieuwe Natuur. Aan andere ruimtelijke plannen van overheden (structuurvisies, bestemmingsplannen, peilbesluiten, gebiedsontwikkeling) wordt een bijdrage geleverd, waarbij de belangen van natuur, landschap en cultuurhistorie centraal staan. In 2016 worden verwacht bestemmingsplan Landelijk gebied Noordoostpolder, bestemmingsplan Schokland en bestemmingsplan westkust Almere. Ontwikkelingen in Flevoland die impact kunnen hebben op de gebieden van Het Flevo-landschap of natuur en
9
landschap in Flevoland worden gevolgd en indien gewenst of nodig geeft Het Flevo-landschap een boodschap af. In 2016 worden verwacht vervolg op Regioplan Wind, ontwikkeling Lelystad Airport e.o., en buitendijkse havenontwikkeling. Het Flevo-landschap is actief in het samenwerkingsverband Het Blauwe Hart. Voor 2016 richten de activiteiten zich met name op windenergie in het IJsselmeergebied, natuurbouw (MarkerWadden), buitendijkse ontwikkelingen. In een symposium wordt de aandacht gevestigd op de rol van het IJsselmeergebied voor de Deltametropool. De intensieve samenwerking met Landschapsbeheer wordt voortgezet, maar Het Flevo-landschap zet zich ook in voor constructieve en productieve samenwerking met andere groene, culturele en recreatieve organisaties. doelstelling beleidsplan 2015-2019 prestatie-indicator prestatie 2016
Het Flevo-landschap wordt gezien als een partner in ontwikkeling en delen van kennis over natuur, natuurbeheer, landschap, en ontwikkeling van nieuwe natuur. Aan het eind van de beleidsperiode worden jaarlijks minimaal vijf 'opdrachten' door individuele of groepjes studenten uitgevoerd. De verschillende kennis- en inspiratie-activiteiten worden in 2016 gebundeld in de Polderacademie (werktitel). Tijdens de jaarlijkse zomeravondbijeenkomst voor het bestuurlijk en maatschappelijk netwerk staat het 30-jarig bestaan van Het Flevo-landschap centraal. De thema’s voor de regiobijeenkomsten en de Veldacademie Schokland worden op basis van actualiteit gekozen. Samen met CAH-Vilentum en Groenhorst worden studie- en stagemogelijkheden in de omgeving van Almere ontwikkeld. Dit kan uitgroeien tot het concept van een groen buitenlokaal voor studenten.
10
Doelstelling 3. Herstel en Ontwikkeling natuur, landschap en cultuurhistorie Het Flevo-landschap wil een brug slaan tussen natuur en agrarisch gebied om de biodiversiteit op het platteland te vergroten. Het Flevolandschap wil zowel de stedeling als de agrariër betrekken bij de zorg voor natuur en landschap. Het Programma Nieuwe Natuur is hiervoor het kader. In een aantal projecten is Het Flevo-landschap trekker, in andere partner. langetermijn doel doelstelling beleidsplan 2015-2019 prestatie-indicator prestatie 2016
doelstelling beleidsplan 2015-2019 prestatie-indicator prestatie 2016
Het Flevo-landschap ontwikkelt nieuwe natuur waarin natuur, stad en platteland elkaar ontmoeten. De ontwikkeling en realisatie van de projecten in het Programma Nieuwe Natuur Flevoland, die in 2014 zijn gehonoreerd. In 2018 is in 4 van de 5 projecten Nieuwe Natuur een start gemaakt met de uitvoering. Eind 2016 zijn de eerste twee gehele of gedeeltelijke realisatieovereenkomsten 2016 gesloten. Dit betekent dat er een definitief inrichtingsplan ligt, de grond beschikbaar en er planologische borging is. De ontwikkeling van Noorderwold-Eemvallei is daadwerkelijk gestart. In 2019 zijn de eerste 100 hectares verworven en basaal ingericht met de natuurcompensatie verplichtingen. ERF beheert dan 100 hectare biologische stadslandbouw, waarvan 10 hectare met natuur verweven In 2016 zijn er met provincie en gemeenten afspraken gemaakt over het eigendom en de inrichting van de eerste 250 tot 300 hectare natuur en biologische landbouw.
doelstelling beleidsplan 2015-2019 prestatie-indicator prestatie 2016
De Grote Trap is ingericht als aantrekkelijk lint door gevarieerde natuur en met zicht op het open landschap. De inrichtingsmaatregelen zijn in 2017 afgerond. Op basis van het in 2015 gemaakte ruwe ontwerp, werkt de provincie Flevoland samen waterschap Zuiderzeeland en Het Flevo-landschap het ontwerp voor de natuurvriendelijke oevers uit. De aanleg start eind 2016 of begin 2017.
doelstelling beleidsplan 2015-2019
De Gouden Randen Pampushout zijn deels gereed. Voor het later in te richten deel zijn afspraken met Almere gemaakt. De benodigde 19 hectares worden verworven. De inrichting van de delen die behoren tot de ecologische verbindingszone wordt deze periode gerealiseerd. In 2016 wordt duidelijkheid verwacht over het beschikbaar komen van de hectares van de zijde van het Rijksvastgoedbedrijf en de inzet van de gemeente Almere voor het ontwikkelen van (onderdelen van) de Gouden Rand.
prestatie-indicator prestatie 2016
doelstelling beleidsplan 2015-2019 prestatie-indicator prestatie 2016
De ambities van Het Flevo-landschap zijn ingebed in de aanpak voor Nieuwe Natuur Schokland. In 2017 is het concrete inrichtings- en exploitatieplan met financiële dekking gereed. De eerste 100 van de benodigde 200 hectares zijn in 2018 verworven. In 2016 komt er duidelijkheid over de bijdrage van het Rijk. Het voorlopig ontwerp van de inrichting wordt gemaakt. De belangen van Het Flevo-landschap (natuur, beheer en exploitatie) zijn hierin geborgd.
11
doelstelling beleidsplan 2015-2019 prestatie-indicator
prestatie 2016
De ambities van Het Flevo-landschap zijn ingebed in de aanpak voor Nieuwe Natuur Urkerveld. In 2017 heeft de gemeente de benodigde 29 hectare verworven en is Het Flevo-landschap benoemd tot eindbeheerder. In 2018 is een start gemaakt met de realisatie. De verwachting is dat de overheden 2016 en 2017 nodig hebben voor de verwerving van de grond. Het Flevolandschap zal contact blijven houden met de gemeente Urk over de vorderingen en indien nodig al mee gaan denken over de inrichting en het toekomstige beheer.
Het Flevo-landschap wil de projecten Nieuwe Natuur benutten om te innoveren. De ambitie is om natuur zo te ontwikkelen dat niet alleen de natuurdoelen worden gerealiseerd, maar ook meerwaarde ontstaat voor de samenleving. Natuur moet kunnen bijdragen aan vraagstukken rond gezondheid (thema groen en gezond) en het streekeigen karakter. Met natuur kan ook verdiend worden. Gezamenlijk met partners ontwikkelen en experimenteren levert nieuwe kennis op. langetermijn doel doelstelling beleidsplan 2015-2019 prestatie-indicator prestatie 2016
doelstelling beleidsplan 2015-2019 prestatie-indicator prestatie 2016
Het Flevo-landschap ontwikkelt partnerschappen in gebiedsontwikkeling. In de projecten Nieuwe Natuur gaan dankzij partnerschappen ontwikkeling van landschap en ecologie samen op met ontwikkeling van verbinding met de samenleving en verdienvermogen. In 2018 zijn minimaal drie rendabele pilots tot stand gekomen. In 2016 komen de eerste ervaringen met de Vogelakker ism ANV Akkerwaard en De Grauwe Kiekendief in beeld, de pilot wordt voortgezet. Er wordt gewerkt met een open boekhouding om samen te kunnen leren. In de Zuidlob (natuurgebieden Grutto- als Gorzenveld) worden de eerste maatregelen zijn genomen om de waterhuishouding te verbeteren. Dit project wordt gefinancierd vanuit de gebiedsgebonden bijdrage van het windpark in de Zuidlob. De eerste oriëntatie op natuurbegraven in 2015 krijgt een vervolg, waarbij voor één locatie zowel de opzet en exploitatie als het planologische en bestuurlijke traject worden opgepakt. In de projecten Nieuwe Natuur krijgen innovatie en kennisontwikkeling en –deling een belangrijke plaats. Voor Noorderwold-Eemvallei is een kenniskring met een kennisagenda gebouwd. Hierin nemen vanaf 2016 naast de Flevolandse groene opleidingen ook de WUR en/of Van Hall Larenstein deel. Rondom de gewenste ontwikkeling van natuur-landbouw-stad is een kennisagenda opgesteld en is een samenwerking met groene opleidingen tot stand gebracht. Met enkele groene en enkele landbouworganisaties wordt samengewerkt rond het thema biodivers platteland. In Almere zijn Buitenstad en de Urban Greeners partners in het verbinden van stad en platteland.
12
De speerpuntgebieden Schokland, Natuurpark, en Almere (Lepelaarplassen en Pampushout) zijn de bekendste gebieden van het Flevolandschap. Ze hebben een samenhangende programmering en trekken ook de meeste bezoekers. Daarom zijn dit ook de gebieden waar Het Flevo-landschap gericht investeert in versterking van zaken als vindbaarheid, toegankelijkheid en voorzieningen, en de gebiedsprogrammering. langetermijn doel doelstelling beleidsplan 2015-2019 prestatie-indicator prestatie 2016
doelstelling beleidsplan 2015-2019 prestatie-indicator
prestatie 2016
De speerpuntgebieden van Het Flevo-landschap zijn het best ingericht op bezoekers De toegankelijkheid en recreatieve voorzieningen in de speerpuntgebieden Natuurpark en Schokland zijn op orde in relatie tot het intensieve gebruik. Bezoekers geven het voorzieningenniveau in de speerpuntgebieden een ruime voldoende (rapportcijfer >7). In 2016 wordt de zichtbaarheid van de ingangen van de speerpuntgebieden goed herkenbaar gemaakt. Ook via de website wordt de vindbaarheid verbeterd. Het hekwerk rond de Pater Davidsherten wordt vervangen en zodanig aangebracht dat de dieren meer en het gaas minder zichtbaar zijn. De locaties van de beheergebouwen worden aangepast om tot een betere samenhang tussen werkgebieden en beheergebouwen te komen. Een deel van de bedrijfsboerderij zal worden ingericht als beheergebouw voor het speerpuntgebied Schokland en omgeving. De eerste fase van de recreatieve ontwikkeling van de Pampushout-Zuid is gerealiseerd In 2016 is in de Pampushout bij Poort de basis gelegd voor een centrumgebied met een goede padenstructuur, en wordt in 2017 kleinschalig gestart met horeca. In 2017 en 2018 vinden twee pilots plaats rond professionele programma’s ‘groen en gezond’. In 2016 wordt de nieuwe padenstructuur zijn uitgezet en vindt het daarvoor benodigde boswerk plaats. De lanen die voor de toekomst verder ontwikkeld worden, zijn voorzien van nieuwe laanbomen. De omwonenden zijn goed geïnformeerd over het project en kunnen een rol spelen in nadere invulling van met name recreatieve voorzieningen.
13
Doelstelling 4. Fondsenwerving Het Flevo-landschap zoekt verbondenheid met inwoners en bedrijfsleven in Flevoland. Door verschillende vormen van fondsenwerving aan te bieden kan ieder naar eigen wens en vermogen een bijdrage leveren aan de natuur van Het Flevo-landschap. Dit kan variëren van het traditionele begunstigerschap tot eenmalige donaties, in geld of in natura, vrij te besteden of in de vorm van een adoptie, een schenking of een gezamenlijk project. In de beleidsperiode ontwikkelt Het Flevo-landschap hiervoor de inhoud, vorm en benodigde techniek. langetermijn doel doelstelling beleidsplan 2015-2019 prestatie-indicator prestatie 2016
Draagvlak voor het werk van Het Flevo-landschap komt tot uiting in daadwerkelijke (financiële) ondersteuning door particulieren en bedrijven. Behoud en binding van de grote achterban van begunstigers. het aantal begunstigers stabiliseert rond 12.000 In 2016 zullen er begunstigers geworven worden tijdens excursies, activiteiten, op evenementen en via de reguliere communicatiemiddelen. Dit resulteert in een stabilisatie of lichte stijging van het aantal begunstigers.
doelstelling beleidsplan 2015-2019 prestatie-indicator prestatie 2016
Eenmalige donaties worden een bron van inkomsten Jaarlijks groeit de opbrengst van eenmalige donaties met 5.000 euro. De website wordt technisch geschikt en aantrekkelijk gemaakt voor eenmalige donaties. Er zullen in 2016 voortdurend projecten onder de aandacht worden gebracht waarvoor aan betrokkenen, zoals begunstigers en omwonenden, gevraagd wordt een eenmalige donatie te doen voor een specifieke project. Het resultaat is dat we minimaal € 5.000 aan donaties van particulieren voor projecten ophalen.
doelstelling beleidsplan 2015-2019 prestatie-indicator prestatie 2016
Bedrijven zien Het Flevo-landschap als goed doel dat ze willen steunen via sponsoring of samenwerking. In 2018 is er MVO-samenwerking met 5 Flevolandse bedrijven In 2016 zal de relatie met huidige sponsoren en vrienden verbeterd worden en het contact met oude sponsors weer aangehaald worden. In 2016 zullen er nieuwe bedrijven benaderd worden om in het algemeen of specifieke projecten te sponsoren of om een samenwerking mee aan te gaan. Het resultaat is dat minimaal 3 nieuwe bedrijven zich zullen verbinden aan het Flevo-landschap. Relevante fondsen zullen in kaart worden gebracht en de relatie met hen worden aangehaald of worden verstevigd. Het resultaat hiervan is dat de projecten die worden aangeboden om te crowfdfunden mede gefinancierd worden door een of meerdere fondsen.
14
5. Administratie en Organisatie Het Flevo-landschap is een natuurorganisatie, die het aan zijn stand verplicht is om goed met duurzaamheid om te gaan. De ambitie is daarbij niet om een voortrekker in duurzaamheid te zijn of state of the art na te streven. Wel is het nodig om een goed basisniveau in duurzaamheid te hanteren, zowel in houding als in de praktijk: in het natuurbeheer, in de gebouwen en het materieel, in de inkoop. Dat vraagt investeringen, maar kan in de toekomst ook financieel rendement geven. Denk aan zonne-energie, passief bouwen of aan ontwikkelingen die gebruik van natuurmaaisel als grondstof in de toekomst mogelijk maken.
langetermijn doel doelstelling beleidsplan 2015-2019 prestatie-indicator prestatie 2016
Het Flevo-landschap heeft een transparante en duurzame bedrijfsvoering De bedrijfsvoering van Het Flevo-landschap wordt verduurzaamd. In 2016 wordt een plan van aanpak Duurzame Bedrijfsvoering opgesteld en in navolgende jaren uitgevoerd. De bedrijfsvoering wordt doorgelicht op duurzaamheid. Mogelijkheden voor verduurzaming worden in beeld gebracht alsmede wat de benodigde investeringen zijn. Op basis van urgentie en logische momenten wordt een prioritering aangebracht. Het resultaat is een Plan van Aanpak. Uiteraard wordt duurzaamheid ook nu al als criterium bij inkoop meegewogen.
doelstelling beleidsplan 2015-2019
Het Flevo-landschap heeft binnen de randvoorwaarden die natuur en landschap stellen een positieve grondhouding t.o.v. winning van duurzame energie (biomassa, zon, wind) In 2016 wordt een visie geformuleerd t.a.v. wenselijkheid en mogelijkheden van winning van duurzame energie in de terreinen van Het Flevo-landschap.
prestatie 2016
doelstelling beleidsplan 2015-2019 prestatie-indicator prestatie 2016
Het Flevo-landschap is transparant in zijn bedrijfsvoering behoud van het CBF-keur en SNL-certificering Het Flevo-landschap werkt conform de voorschriften van het CBF, en mag het Goede Doelen Keur voeren. De verbeterpunten n.a.v. de eerste SNL-audit in 2015 zijn eind 2016 opgepakt en conform wensen van certificeringscommissie doorgevoerd of gepland.
langetermijn doel doelstelling beleidsplan 2015-2019 prestatie-indicator
Het Flevo-landschap heeft een toegeruste organisatie. Het Flevo-landschap heeft een krachtige staande organisatie die kan werken met een flexibele schil De notitie Organisatieontwikkeling 2015-2020 is in 2016 uitgewerkt in een stappenplan en meerjarig Opleidingsplan. In 2016 wordt de notitie Organisatieontwikkeling verder geconcretiseerd in te nemen veranderstappen en voorzien van een tijdlijn. De hiervoor benodigde scholing en training wordt vastgelegd in het meerjarig Opleidingsplan. De in 2015 al ingezette veranderingen krijgen uiteraard vervolg in 2016.
prestatie 2016
15
doelstelling beleidsplan 2015-2019 prestatie-indicator prestatie 2016
De organisatie werkt planmatig volgens een PDCA-cyclus De organisatie is kwalitatief goed ingericht, tijdige en juiste managementinformatie is voorhanden, risicomanagement heeft een plaats gekregen in besluitvorming en bedrijfsvoering. In 2015 is de AC/IC gereed gekomen. Deze wordt in 2016 vertaald in werkinstructies voor de afdelingen en functies. Het resultaat is dat de beheersing van de processen en de risico’s verbetert. Er worden weer enkele werkprocessen geautomatiseerd. Prioriteit in 2016 ligt bij het inkoopproces.
16
17